1
2014
Pers dossier
Perscontact
Lieke Vloedgraven
Tél. : +31 20 53 53 019 / +31 6 10 57 47 63 Lieke.vloedgraven@atout-france.fr www.bretagne-vakantie.com www.facebook.com/fansvanbretagne www.twitter.com/fansvanbretagne
Regionaal Comité voor Toerisme in Bretagne / Comité régional du tourisme de Bretagne 1 rue Raoul Ponchon 35069 Rennes cedex, France Tel. +33 (0)2 99 28 44 30 tourismebretagne.com
Met dank aan
ComitĂŠ rĂŠgional du tourisme de Bretagne
l
Persdossier Bretagne 2014
Inhoudsopgave 04 Grote evenementen in 2014 05 Muzikale evenementen in 2014 06 De Tour de Manche: Van Roscoff
naar de Mont Saint Michel
07 In het wiel van de Bretonse tourwinnaars 08 Een kastelenroute door Bretagne 09 Familieuitstapjes langs de Rance 10 De 4 Green Globe labels van Bretagne 11 Een duurzame Bretonse ervaring:
12 5 Bijzondere adressen in Bretagne 14 Bretonse zoetigheden 15 Een Bretonse culinaire ervaring 16 Persreizen 17 De 5 mooiste stranden van Bretagne 18 Bereikbaarheid van Bretagne 19 Kaart van Bretagne
op zoek naar dolfijnen
Be Breizh!
Bretagne haalt haar kracht uit haar rijke natuur, de bosrijke binnenlanden en de woeste zeeën. Met “Be Breizh”, waarbij Breizh simpelweg het Bretonse woord voor Bretagne is, nodigt de regio haar bezoekers uit kracht te putten uit het landschap. Be Breizh wordt ook gebruikt om iemand succes te wensen. De film Be Breizh geeft hier een uitstekend beeld van:
www.bretagne-vakantie.com .bzh
Bretagne zal in 2014 één van de eerste Franse regio’s zijn die een eigen extentie achter de domeinnaam krijgt om haar Bretonse identiteit te versterken: “le .bzh” Deze extentie geeft aandacht aan economische, sociale, culturele en toeristische activiteiten in Bretagne.
Vind alle evenementen in Bretagne op: www.bretagne-vakantie.com/tips-in-bretagne/ evenementen/grote-evenementen
4
Grote in 2014 Evenementen Route du Rhum
Vertrek in Saint-Malo op 2 november 2014 Om de vier jaar wordt in november de trans-Atlantische zeilwedstrijd La Route du Rhum gehouden, met Saint-Malo als vertrekpunt en Point-à-Pitre (Guadeloupe) als finish.
20e verjaardag van de Tro Breizh organisatie Dinan-Vannes, van 3 t/m 9 augustus 2014
Dit jaar gaan meer dan 80 zeilers de strijd met elkaar aan. De week voorafgaand aan het vertrek wordt het publiek al met open armen ontvangen in Saint Malo, maar voor een optimale ervaring als bezoeker staat u op 1 november bij de sluizen van Saint Malo en op de vertrekdag op de Cap Fréhel.
De Tro Breizh, ofwel tour van Bretagne, was in de Middeleeuwen een pelgrimstocht langs zeven Bretonse steden ter ere van zeven Bretonse heiligen waaronder Saint Malo, Saint Brieuc en Saint Corentin.
De legende vertelt dat eenieder die de Tro Breizh had gelopen de zekerheid zou hebben om in de hemel terecht te komen. Sinds 1994 wordt deze voettocht weer jaarlijks gelopen, al zijn het niet de 600 kilometers uit de Middeleeuwen maar loopt men ‘slechts’ één van de zeven etappes per jaar. In 2014 viert de organisatie haar 20e verjaardag en lopen de deelnemers de etappe tussen Dinan en Vannes, de vierde etappe van de gehele Tro Breizh. In 2017 zal de laatste etappe gelopen worden. Meer info
www.routedurhum.com
Expositie “Picasso et l’éternel feminin”
Musée des Beaux-Arts Quimper, van 23 mei tot 18 augustus 2014
De expositie “Picasso en het eeuwig vrouwelijke” toont werken van Picasso uit de collectie van de Picasso Foundation in Malaga.
Het publiek kan een selectie van 67 prenten en tekeningen uit de periode 1927-1964 bewonderen, waarbij de vrouwelijke schoonheid centraal staat. Alle werken samen tonen de diversiteit van zijn inspiratiebronnen en tevens zijn buitengewone creativiteit. Picasso liet zich niet enkel inspireren door zijn metgezellen en vrouwen (Françoise, Jacqueline…) maar ook door literatuurhelden zoals Góngora en Balzac. Dankzij de medewerking van de Picasso Foundation in Malaga is dit de eerste expositie in Frankrijk rondom het thema van de vrouw uit het werk van Picasso. De expositie zal na 18 augustus ook nog te bewonderen zijn in Pau. Meer info
www.mbaq.fr
Meer info
www.trobreiz.com
5
Muzikale Evenementen BaladePanoramas en mer Festival
Morlaix, van 18 t/m 20 april 2014 Morlaix opent jaarlijks het Bretonse festivalseizoen tijdens het festival Panoramas.
Een mix van rap, rock en electro komt hier met Pasen samen in Morlaix. Het aantal bezoekers groeit jaarlijks en heeft inmiddels de 20.000 gepasseerd. Het publiek is jong, dynamiek en gaat elke avond uit haar dak. Met artiesten als Joris Voorn in 2013, is de programmering ook voor de 17e editie veelbelovend. Meer info
www.festivalpanoramas.com
Fête de la Bretagne
Bretagne, van 15 t/m 18 mei 2014
Kwaliteit gaat voor kwantiteit, dus heeft de organisatie van het Fête de la Bretagne het festival ingekort tot vier dagen.
Van 15 tot en met 18 mei vind je in heel Bretagne, maar ook elders in de wereld, concerten, Fest-Noz en tentoonstellingen. Dit festival laat zien dat het
moderne Bretagne haar wortels niet verloochent en oude en nieuwe gebruiken perfect met elkaar weet te combineren. Een Fest-Noz in Belfast? Een Keltisch festival in Japan? Een Jazz-concert in Lannion? Een speciale rondleiding in het dierenpark Branféré? Laat u verrassen tijdens het Fête de la Bretagne.
Meer info
www.fetedelabretagne.com
Festival des Vieilles Charrues
Carhaix, 17 t/m 20 juli 2014 Één van Frankrijks grootste muziekfestivals speelt zich af op Bretonse bodem. Jaarlijks ontvangt het Festival des Vieilles Charrues meer dan 200.000 bezoekers. Waar Elton John vorig jaar moest afzeggen vanwege gezondheidsredenen, stonden Santana, Rammstein, Neil Young en Phoenix wel on-stage. Één naam voor de 23e editie dit jaar is al bekend, want Elton John laat dit festival niet een tweede keer aan zich voorbij gaan en betreedt op vrijdag 18 juli het podium. Meer info
www.vieillescharrues.asso.fr
6
De Tour de Manche
Op 22 juni 2013 werd de fietsroute Tour de Manche geopend, een fietsroute van 1200 kilometer langs de kusten van Bretagne, Normandië en de zuidkust van Engeland. In Bretagne leidt de route langs trekpleisters als Roscoff, de Roze Granietkust, de vissersdorpen Saint Quay Portrieux en Erquy, piratenstad Saint Malo en vervolgt zijn weg richting de Mont Saint Michel.
van Roscoff naar de Mont-Saint-Michel Franstalige gids Tour de Manche
Kaarten Tour de Manche in het department Côtes d’Armor
Op dit moment is er nog geen papieren gids beschikbaar voor deze fietsroute. Wel kan men alle benodigde informatie en de GPS-tracks vinden op de speciale website: www.tourdemanche.com In het voorjaar van 2014 verschijnt de Franstalige gids van de gehele Tour de Manche « Roscoff>StMalo>Weymouth>Plymouth ».
Het departement Côtes d’Armor in Bretagne heeft vijf gedetailleerde kaarten gepubliceerd over de tour de Manche van Plestin-les-Grèves tot Trémereuc. Deze kaarten zijn gratis verkrijgbaar in alle VVVkantoren in dit departement. De kaarten zijn ook online beschikbaar op
www.tourdemanche.com/FAQ/guides-touristiques-et-cartes
Meer info
www.itineranceavelo.fr/index.html
A35
Maiden Hillfort
Castle
ENGLA 1
0
W ey m
C ro ss -C
ute Cycle Ro e Traffic Fre
ha nn el
A Roads ads Trunk Ro
cy cl in g
ro s e B Roadut
HE
We Like Sites Natural
European The European Regional Developmen t Fund Union, investing in your future
Cover.indd
Fonds européen L’Union européennede développem investit dansent régional votre avenir
1
WEYM
VI A PO OL
O U TH
E, CH ER
2 WEY M
BO UR
G AN D
Engelstalige gids Petit Tour de Manche Naast de Tour de Manche is er ook de Petit Tour de Manche van 450 kilometer; een verkorte versie van de Tour de Manche van Weymouth via Poole, Cherbourg, Saint-Malo en Jersey weer terug naar Weymouth. In de zomer van 2013 is de gids “Petit Tour
Georganiseerde Tour de Manche met “A Bicyclette” Met “A Bicylette” kunnen fietsers hun eigen Tour de Manche samenstellen; het bedrijf heeft 14 etappes uitgezet die los van elkaar gefietst kunnen worden.
Men kan kiezen tussen de vrije module (liberté) en de begeleide formule (accompagné). Beide formules bieden 24/7 technische hulp, maar bij de vrije module ga je zelf op pad met behulp van kaarten en een GPS en bij de begeleide formule zijn gids en middagmaaltijden inbegrepen. Accommodaties, maaltijden, bagagetransfer, fietsverhuur, verzekering en shuttledienst kunnen bij beide formules als opties bijgeboekt worden.
www.abicyclette.net/
LO VE
CY CL IN
ST-LO
C
ST-BRIEU
G?
che r de Man Petit Tou Britain and s in her top ride Cyc ST -M AL Come and join (C2C) plus other or hotels. For furt O ping to Coast s, cam or Coast ed trip .co.uk. Organis allenge France. ycle-ch w.c ww details:
NG E?
14/08/2013
Meer info
JERSEY
E
O U THNE ED A CH AL LE llenge: le Cha
URG
CHERBO
F ROSCOF
i, La s Perrett IM AG E t, Jacque Malo alo artis 35400 St of St-M du Boyer permission i, 10 rue With kind r Perrett om de l’Atelie erretti.c galerie cquesp www.ja os. Mur Intra
082-8-8
POOLE
N
17.6km 11miles/ 15.4km otsbury: th - Abb : 9.6miles/ Weymou chester ury - Dor Abbotsb
clists Vélo (Cy Accueil scheme with the ed a new Places . have join e) sign up for you Welcom geared e and are on the rout for. ing out Worth look
petit t
DE MA our NCH
ury Loop
Abbotsb
L VÉ LO AC CU EI
-0-9555
PTDM-Book
PLY
2km
TH WEYMOU
MOUTH
CO VE R
UK £1 1.9 9
ISBN: 978
DE MA NC
Co me and No rm and exp lor e the Jur ass rid e. Sta y on thi s new ic coa st and rtin g in circ ula rur al Ma nch r cro ssWe ym e tak es out h, cha nne the Pet in the we ndi l cyc le ng its fab ulo it Tou wa y us Do r de Che rbo rse t cou urg . The to Poo le bef ntr ysi Che rbo ore 375 km de, urg pen Fre nch cro ssin g to Can cal ins ula sec tio , pas sin e bef ore n cov g Mo ers bac k to link ing wit h St- nt- St- Mic hel the We ym out h. Ma lo and and the fer RO UT ry E INF OR MA AL L TH TIO N, E BE ST DE TA ILE D MA PLA CE S TO EA T, SLE PP ING PLU S EP & DR INK .
petit tour
ou th -P St -M al oo le -C he rb o- W ey ou rg m ou th
A 45 0k fo r al l m cr os s- Ch an ne l a To ur th e fa m ily , in co rp od ys se y of Je rs or at in ey g
Sites Heritage ractions Tourist Att ink Food/Dr rry Fe odation Accomm tion Train Sta n ormatio Tourist Inf
ND
ST-MALO
FRANC
manche Tour de ossing Ferry Cr nche ur de Ma To tit Pe
15:08
Cover.indd
PTDM-Book
E
2
de Manche” in het Engels uitgegeven met informatie over de route, bezienswaardigheden, accommodaties, restaurants en kaarten per regio. De gids is te bestellen op www.baytreepress.com voor de prijs van £11.99 ofwel €17,95.
14/08/2013
15:08
7
In het wiel van de Bretonse tourwinnaars Jean Robic en Louison Bobet
Meer informatie over fietsen in Bretagne op http://cycling-brittanytourism.com/
In het land van tourwinnaars Bernard Hinault, Louison Bobet en Jean Robic is de fiets heilig. Met meer dan 180 fietsclubs en 9500 leden neemt Bretagne de tweede plaats in van fietsregio’s in Frankrijk, na de Rhône-Alpes.
Les circuits Jean Robic De legendarische Jean Robic groeide op als zoon van een fietsenmaker in Radenac. In 1947 wist hij de eerste naoorlogse Tour de France te winnen zonder een dag in het geel te hebben gereden. In Frankrijk kent men Robic ook wel onder de naam “Biquet” (geitje), of “Tête de cuir” vanwege het dragen van zijn zelfgemaakt lederen helm uit angst voor een hoofdletsel.
Als eerbetoon aan Robic zijn in de omgeving van Radenac en Pontivy zeven fietsroutes uitgezet, waarvan 2 blauwe (makkelijk), 2 rode (moeilijk) en 3 zwarte (erg moeilijk). In totaal beslaan de routes een afstand van 608 kilometer. Het Grand Circuit Jean Robic is één van de zwarte routes en betreft een parcours van 155 km met een hoogteverschil van 1650 meter… een droom voor profs en geoefende renners! Amateurs en families kunnen onder andere kiezen voor het Petit Circuit van 22 kilometer. Wie de gele trui van Robic wilt bewonderen moet voor de route van 113 km kiezen die door Saint-Anne-d’Auray komt. Robic dacht destijds zijn overwinning te danken aan de heilige Saint-Anne en doneerde zijn gele trui aan de basiliek in dit plaatsje. Meer info
www.pontivy-communauté.fr
Musée Louison Bobet Drievoudig tourwinnaar en wereldkampioen Louison Bobet staat in zijn geboorteplaats SaintMéen-le-Grand nog altijd in het middelpunt van de belangstelling.
Het Museum “Tous à velo avec Louison Bobet” nodigt haar bezoekers uit om , weliswaar figuurlijk, op de fiets te stappen met de Bretonse wielerheld. In het museum zijn naast het levensverhaal ook de truien en fietsen van Bobet te bewonderen. Ook kun je zelf een stukje fietsen van één van zijn Rondes van Frankrijk.
Entree: €5 volwassenen, €2 kinderen Tip: Kom op de fiets naar dit museum! In de omgeving van Saint-Méen zijn speciaal fietsrekken en picknicktafels geplaatst om het de fietser gemakkelijker te maken. Bij het VVV-kantoor kan men brochures krijgen over acht verschillende fietsroutes in de omgeving, maar ook via internet-hotspots andere routes zoeken. Meer info
http://louison.bobet-tousavelo.fr
Meer info op: http://family.brittanytourism.com
8
Een door Bretagne kastelenroute Château de Fougères Bij het binnenrijden van Bretagne moet er eerst een stop gemaakt worden bij misschien wel het meest imposante kasteel van Bretagne : Château de Fougères.
Chateau du Taureau in de baai van Morlaix
In de Finistère, voorbij Carantec en voorbij Ile de Louet, ligt het kasteel van Taureau, omringd door het water van Het Kanaal.
Het kasteel ademt geschiedenis: zo was het tijdens de Franse revolutie een gevangenis, werd het jaren als buitenhuis gebruikt en heeft het kasteel het Duitse leger gediend tijdens de Tweede Wereldoorlog. Sinds 2006 is het kasteel gelukkig toegankelijk geworden voor het publiek, te bereiken met een boot vanaf Carantec of vanaf Plougasnou. Avonturiers kunnen natuurlijk ook per kano naar het kasteel komen peddelen!
Het is één van de grootste forten in Europa en haar enorme omvang maakt indruk op groot en klein. Eenmaal in het kasteel waan je je direct in de Middeleeuwen, toen het kasteel nog een verdedigingsfunctie had tegen de koningen van Frankrijk voor het onafhankelijke Bretagne. Het kasteel beschikt over documentatie over de geschiedenis in het Nederlands. Gezinnen met kinderen tot 18 jaar kunnen een familieticket kopen voor €20. Meer info
www.chateau-fougeres.com
Meer info
www.chateaudutaureau.com
Château Suscinio Op het schiereiland Rhuys, tussen de Atlantische Oceaan en de Golfe du Morbihan, staat het kasteel van Suscinio
Vroeger was dit één van de favoriete verblijfplaatsen van de hertogen van Bretagne, maar tegenwoordig kan men hier zelf een vorstelijke dag doorbrengen. Meer info
www.suscinio.info
Daar waar vroeger Middeleeuwse feesten werden gegeven is nu plaats voor verschillende activiteiten zoals dans, theater en muziek. Laat de kinderen op zoektocht gaan naar de verborgen schat. Ook dit kasteel verkoopt familietickets voor maar €16 (met kinderen tot en met 18 jaar)
Familieuitstapjes langs de Rance Le Grand Aquarium in Saint-Malo
Meer dan 6000 soorten zeedieren zijn er te bewonderen in dit Grand Aquarium te Saint-Malo.
Haaien, waterschildpadden, reuzenkrabben, piranha’s, zeepaardjes, barracuda’s … ze zijn hier allemaal aanwezig. De soorten zijn ingedeeld per thema, afhankelijk van de zee waarin ze oorspronkelijk leven (warme en koude zeeën). Wat altijd indruk maakt in het aquarium is het zogenaamde Anneau des Mers, ofwel de Ring van de Zee; hier staan de bezoekers midden in een aquarium en kunnen ze dus 360° rondkijken naar alle haaien en reuzenschildpadden achter glas. Ook de minionderzeeër Nautibus en het aanraakbad zijn must-do’s. Prijs: €16 voor volwassenen en €12 voor kinderen Meer info
www.aquarium-st-malo.com
Kajakken over de Rance Overdag of bij zonsondergang biedt gids Etienne kajaktochten ‘tussen land en zee’ aan over de Rance.
Met Pleurtuit als startpunt voert een tocht van 2,5 à 3 uur langs prachtige plekken van de Rance, zoals Saint Suliac – één van Frankrijks mooiste dorpjes en de eilandjes Notre Dame, Harteau en Chevret. Bij het aanzicht van enkele Malouinières aan wal blijkt dat de rijkdom van de reders uit Saint-Malo verder reikten dan alleen de piratenstad zelf. Voordat de terugtocht wordt ingezet maakt Etienne nog even tijd en ruimte voor een glaasje cider. Prijs: €25 voor volwassenen en €15 voor kinderen Meer info
http://baladekayak35.com
Fêtes des Remparts Uitvindingen en ontdekkingen uit de Middeleeuwen Dinan, 19 & 20 juli 2014 Het Fête des Remparts is een tweejaarlijks festival in Dinan dat dit jaar haar 21e editie viert.
Het festival is ontstaan ter behoud van de stadsmuren; Dinan telt immers nog 2700 meter van de oorspronkelijke 3000 meter stadsmuur. Dit feest getuigt maar weer van de rijke historie van deze stad. Het thema dit jaar is “Inventions et découvertes” ofwel Uitvindingen en Ontdekkingen. Dinan is bovendien één van de Bretonse steden van de geschiedenis en de kunst (Villes d’Art et d’Histoire). De stad ligt hoog boven de rivier de Rance en was vroeger een belangrijke handelsstad van Bretagne. Meer info
www.fete-remparts-dinan.com
Meer info op: http://duurzaam.bretagne-vakantie.com
10
De 4 Green Globe labels van Bretagne
Bretagne is één van de voorlopers op het gebied van duurzaam toerisme in Frankrijk. Van de 36 Green Globe labels in Frankrijk, zijn er vier uitgegeven aan etablissementen in Bretagne. Één daarvan kwam toe aan het CRT Bretagne, ofwel het Regionale Comité voor Toerisme. Met de steun van al haar werknemers, wordt op het kantoor in Rennes verantwoord omgegaan met elektriciteit, water en papier.
Green Globe’s Parc du Branféré
Green Globe’s La Fontaine du Hallate
In deze grote dierentuin, met een oppervlakte van meer dan 40 hectare, leven dieren vanuit de hele wereld in een natuurrijk gebied
De Camping La Fontaine du Hallate was de eerste in Bretagne die het label mocht ontvangen, vanwege haar inzet omtrent duurzame ontwikkeling.
In tegenstelling tot vele andere dierentuinen genieten de dieren hier van veel levensvrijheid door de ruimte die ze in dit park krijgen. Extra avontuur is te vinden in het nieuwe Parcabout© waar 1700 m2 aan netten een route tussen de bomen vormen. Op het park staat ook het educatieve centrum van Nicolas Hulot, waar bezoekers op een duurzame manier leren omgaan met de biodiversiteit van de aarde.
Op de camping wordt gebruik gemaakt van zonnepanelen, regenwater, compost en waterzuivering. Gasten kunnen zich hier terugtrekken in de natuur door één van de Mongoolse joerten te boeken. De voorzieningen zijn hier praktisch en eenvoudig, maar ook kleurrijk. ’s Ochtends worden de gasten nog gewekt door natuurgeluiden zoals zingende vogeltjes.
Green Globe’s La Grée des Landes Het Eco-Hôtel Spa La Grée des Landes van Yves Rocher staat midden in de natuur en met haar dak van gras, past het hotel perfect in het landschap.
De perfecte combinatie van esthetiek en het gebruik van de natuurlijke materialen schist en hout zorgen ervoor dat het hotel een speciaal karakter krijgt. De duurzaamheid van la Grée des Landes zit onder andere in haar bioklimatologische architectuur, laag-consumerende bouw en behoud van de biodiversiteit. Daarbij werkt het hotel graag mee aan initiatieven die dezelfde doelstellingen hebben: het in ere houden van de natuur.
11
40
Prijs €
per persoon
Een duurzame Bretonse ervaring op zoek naar dolfijnen In 70% van de gevallen ziet hij een paar van de ruim 300 aanwezige dolfijnen. Maar ook zonder zicht op de dolfijnen biedt Gaël een mooie tocht aan. Hij kan zijn gasten alles vertellen over de baai van de Mont Saint Michel en doet dat ook door alle raadsels van de zee beetje bij beetje toe te lichten. In tegenstelling tot wat iedereen denkt, zijn dolfijnen niet zo vredelievend. Om hun rust niet te verstoren, blijft Gaël altijd op afstand, het welzijn van de dieren staat immers voorop. De vereniging is een paar jaar geleden opgezet met als doelstelling het leven van de dolfijnen in kaart te brengen door ze te observeren. Soms komen de dolfijnen, op eigen initiatief, heel dicht bij de boot. Gaël vraagt zijn gasten altijd vooraf om op dat moment rustig te blijven, zodat ze de dolfijnen niet afschrikken. Als de dolfijnen opeens naast de boot omhoogspringen en de zee weer induiken, dan maakt dat altijd de meeste indruk. Aan het eind van een dag zijn de gasten altijd sprakeloos; het zien van dolfijnen is voor velen toch een groter spektakel dan dat ze vooraf voor mogelijk hadden gehouden.
Gaël, Bretoen in hart en nieren, woont al sinds zijn 6e in Cancale. Zijn liefde voor de baai steekt hij niet onder stoelen of banken en deelt hij graag met anderen. Daarom is hij een paar jaar geleden gaan werken voor de vereniging Al Lark, die onder andere tochten op zee organiseert voor toeristen. Één van die tochten is de zoektocht naar dolfijnen in de baai.
12
5 bijzondere in Bretagne adressen La maison des Lamour In de Côtes d’Armor staat één van Bretagne meest charmante accommodaties: La maison des Lamour.
Glamping op Botconan
Glamping is inmiddels geen nieuw begrip meer, maar deze lodgetenten staan op een wel heel buitengewoon mooie locatie.
Het is een bed&breakfast en gite gebouwd in een oude boerderij. Bij de renovatie is destijds voor veel glas gekozen, opdat alle kamers nu een scala aan licht ontvangen.
Naast de vijf kamers zijn er ook 4 gites te huur, van twee tot 6 personen. Cecile en Marc Lamour, de eigenaren, hebben samen met hun familie alles heropgebouwd met recyclingmateriaal en ellebogenstoom. Prijs: vanaf €78 per nacht voor een tweepersoonskamer inclusief ontbijt. Meer info
www.lamaisondeslamour.com
Bij Beg Meil, in het departement Finistère, staan negen tenten, vier- of vijfpersoons, die zijn voorzien van bedden en een keukenhoek . Het sanitair bevindt zich in twee verschillende gebouwen, die vanwege het houtgebruik geen afbreuk doen aan de natuurlijke omgeving. Boven alles is deze accommodatie vooral aantrekkelijk vanwege haar toegang tot een eigen privéstrandje. Prijs: vanaf €255 per week. Meer info
www.botconan.com
Manoir de La Villeneuve Niet ver van de stranden van Pléneuf Val André en Erquy staat het 18e eeuwse landhuis “Manoir de La Villeneuve”, dat tegenwoordig haar deuren wagenwijd open heeft staan als Bed&Breakfast.
De vijf kamers, met elk een eigen thema, bieden haar gasten een serene en kalme omgeving en passen perfect bij de elegantie van het landhuis. Het ontbijt wordt ’s ochtends geserveerd in de grote salon met een riante keus tussen koffie, thee, chocolademelk, vruchtensappen, verschillende broodjes, huisgemaakte jam en andere zoetigheden. In de grote tuin kunnen de gasten een wandelingetje maken of een paar baantjes trekken in het verwarmde buitenzwembad. Met de perfecte ligging aan de kust van de Côtes d’Armor, zijn uitstapjes naar Saint Malo, Cap Fréhel, Fort La Latte en Dinan snel gemaakt. Prijs: vanaf €70 per nacht voor een tweepersoonskamer inclusief ontbijt. Meer info
www.chambresaumanoir.com
13
Glamping op Le Pertuis du Rofo
In de Morbihan, niet ver van het idyllische dorpje La Roche Bernard, spreken joerten, boomhutten en andere bijzondere accommodaties tot de verbeelding op Le Pertuis du Rofo.
Kies bijvoorbeeld voor de boomhut, die op 4 meter hoogte uitzicht heeft over de rivier Vilaine. De hutten zijn volledig gebouwd van douglas en bevinden zich als juweeltjes in de natuur. Nog spectaculairMeer info
www.hebergement-insolite-bretagne.fr
Domaine de Méros In het departement Finistère, tussen de Mont’s d’Arrée en het Kanaal van Nantes naar Brest, ligt het landgoed “Domaine de Méros”.
Dit paradijs biedt een breed scala aan accommodaties: luxe pipowagens, een Bed&Breakfast, kleine gites, luxe boomhutten en een gîte voor wel 70 personen. Alle gasten hebben de hele dag toegang tot de spa met een sauna, een verwarmd zwembad en een overdekte jacuzzi. ’s Avonds kan de spa afgehuurd worden voor meer privacy. Paardenliefhebbers zitten hier op de juiste plek, want er zijn raspaarden, pony’s, Appaloosa’s en Spaanse paarden. Voor zowel beginners als gevorderden worden tochten georganiseerd. Prijs: vanaf €99 per nacht voor twee personen. Meer info
www.domainedemeros.com
der zijn de zogenaamde Visiobulles, hangende tenten van transparant tentdoek, die tussen de bomen hangen. Een nacht slapen onder de sterrenhemel, maar zonder ongedierte wordt opeens een mogelijkheid. Wie wat meer privacy wenst, kan uiteraard het binnendoek sluiten! Prijs: vanaf €120 per nacht voor twee personen inclusief ontbijt.
14
Bretonse zoetigheden
Wie van zoete lekkernijen houdt, kan zijn hart ophalen in Bretagne, want naast alle heerlijke vis en zeevruchten staat er veel zoetigheid op de Bretonse menukaart.
Crêpes
Op elke straathoek in Bretagne zit wel een crêperie waar ze de heerlijke crêpes en galettes maken. Crêpes zijn de zoete dunne flensjes gemaakt van tarwemeel die zoet worden belegd. Echte Bretoens bestellen eerst een hartige galette, nemen een zoete crêpe toe en drinken er cider bij uit een kommetje.
Chouchenn
Als aperitief drinken ze in Bretagne graag een glaasje chouchenn; een honinglikeurtje dat 14% alcohol bevat.
Kir Breton
Kir Breton is een aperitiefje met crème de cassis en wordt in tegenstelling tot Kir Royal niet met de mousserende Crémant de Bourgogne gemixt, maar met cider.
Galettes de Pont-Aven
Het schildersdorpje Pont-Aven is niet alleen beroemd door de komst van Gauguin, maar ook vanwege de zandkoekjes die hier werden gemaakt. Hier zit nog altijd de fabriek van het bekendste merk Traou Mad, waar rondleidingen worden georganiseerd.
Caramel au beurre salé
Niks lekkerder dan karamel? Probeer dan eens de caramel au beurre salé, ofwel karamel gemaakt met gezouten boter. De Bretoens zijn er dol op en de caramel au beurre salé vloeit hier rijkelijk op crêpes of in desserts.
Kouign amann
Deze vette koek van boter, suiker, deeg en nog meer boter en suiker is een genot voor de tong. Hij is afkomstig uit het havenstadje Douarnenez, maar heeft het zelfs tot in New York geschopt. De koek is inmiddels in vele smaken verkrijgbaar zoals met karamel, citroen, pistache of amandel.
15
57
Prijs €
per persoon
Een Bretonse culinaire ervaring
Wie aan Bretagne en aan gastronomie denkt, denkt automatisch aan de zee en dus aan zeevruchten. Een culinair uitstapje op een zeilboot langs de kust van Cancale is dan de ultieme Bretonse culinaire ervaring. Op de boot An Durzunel neemt Grégoire zijn gasten mee om hen de kneepjes van het zeilen en van het leven in de zee bij te brengen.
Een goed begin is het halve werk spreekt het gezegde en dus biedt Grégoire zijn gasten voordat ze aan boord gaan een goed ontbijt aan. Verse brioches, ambachtelijke appelsap, koffie en thee worden ’s ochtends genuttigd aan de oriëntatietafel iets buiten het oesterdorpje Cancale.
Op de An Durzunel
De gasten van Grégoire gaan niet aan boord om enkel van de tocht te genieten, ze helpen allemaal mee met de benodigde manoeuvres op de boot. Hierdoor wordt de tocht niet alleen voor Grégoire aangenamer, de gasten vinden het zelf ook fantastisch om actief deel te mogen nemen. Ondertussen vertelt Grégoire van alles over het gebied waar ze varen. Hij laat zilverreigers, meeuwen, scholeksters en Jan-van-Genten zien. De baai van Cancale wordt onder andere gekenmerkt door haar uiteenlopende smaken en dus is ook gastronomie één van de thema’s die hij behandelt.
Oesterdorp Cancale
En dan het moment waarop iedereen heeft gewacht wanneer Grégoire het bevel geeft om het anker uit te gooien: tijd om aan boord te picknicken. De regionale producten verrassen eenieders smaakpapillen: oesters, algenbrood, zoute boter, vis en kouign-amann. Dat alles begeleid door een frisse Muscadet... Wat een leven!
16
Persreizen naar Bretagne
In 2014 wordt er één groepsreis georganiseerd naar Bretagne
14-17 mei 2014 Eilandhoppen in Bretagne 4 à 5 deelnemende journalisten Bretagne telt meer dan 700 eilanden, variërend van groot, zoals Belle-Ile-en-Mer, tot heel klein.
Sommigen zijn bewoond, anderen zijn beschermde natuurgebieden. Elk eiland is anders en elk eiland heeft zijn eigen identiteit. Tijdens deze reis nemen wij u graag mee naar het ruige eiland Ile d’Ouessant, dat ver in de Atlantische Oceaan ligt en het eiland is met het grootste aantal vuurtorens op de wereld. Ook brengen we een bezoek aan Ile de Batz, aan de noordkust van Bretagne, bekend om haar zachte klimaat en tropische tuinen. Ten slotte laten we u vanaf een oude zeilboot, onder leiding van Bretonse Schipper Denis le Braz, de Sept-Iles zien; een beschermd vogelreservaat waar onder andere papegaaiduikers en Jan-van-Genten hun huis hebben.
Individuele persreizen Heeft u zelf een ander idee voor een reportage in Bretagne? Daar staat de regio altijd voor open. U kunt uw idee voorleggen en de regio zal in vele gevallen uw reis ter plekke sponsoren. U kunt hiervoor contact opnemen met uw lokale perscontact.
Perscontact
www.linkedin.com/in/liekevloedgraven
Lieke Vloedgraven
www.twitter.com/fansvanbretagne
@: Lieke.vloedgraven@atout-france.fr Tel: +31 20 53 53 019
17
De 5 mooiste stranden van Bretagne
1
Grands Sables
Ile de Groix
De mooiste stranden van Bretagne liggen grotendeels op de eilanden aan de zuidelijke kust. Ile de Groix, Belle-Ile-en-Mer en de Archipel van Glénan; ze hebben alle drie een plekje in de top 5 mooiste stranden van Bretagne verworven.
Het strand “Grand Sables” is het enige ronde strand van Europa en ligt als een bocht om de oostkant van het eiland Groix. Wat dit strand extra bijzonder maakt, is dat ze zich elk jaar een paar meter verplaatst door een combinatie van onder andere wind en tegenstrijdige stromingen. Daarnaast bestaat het zand ook nog eens uit twee verschillende kleuren. Redenen genoeg dus om dit strand op nummer één te zetten!
Plage Saint Guirec
Stranden op Glenan
Ploumanac’h
3
Archipel des Glénan
2
Omdat de Archipel van Glenan een microklimaat heeft, verbaast het niemand dat de stranden hier lijken op de stranden uit de Cariben. Het strand is net zo wit, het water is net zo blauw en de temperatuur is net zo aangenaam. Omdat er niet op de eilanden overnacht kan worden, is de kustlijn niet verpest met lelijke flatgebouwen en hebben de stranden haar prachtige aanzicht behouden.
Plage du Donnant
4
Belle-Ile en Mer
Aan de ingang van de baai van Morlaix ligt het kleine strandje van Tahiti, naast het strand van Cosmeur. Dit strand ligt een beetje verscholen, maar heeft een prachtig uitzicht op het eilandje Louët en op het kasteel “Chateau du Taureau”. Het strandje is bereikbaar via het douanierspad dat er langs loopt of via de Pointe du Cosmeur.
Plage Tahiti Carantec
5
Aan de noordkant van Bretagne, bij de Roze Granietkust, ligt het strand van Saint Guirec in Ploumanac’h (PerrosGuirec). Omdat het strand gelegen is tussen de Roze granietblokken, aan het douanierspad en met uitzicht op het fameuze Kasteel “Chateau des Costaérès” heeft het strand zijn plek in de top 5 meer dan verdiend.
Goudgele stranden, een wilde zee met wit schuimende golven en omringd door kleurige heiden. Het strand ‘Plage du Donnant’ verandert mee met de seizoenen en de zee is hier zelden rustig. Met de juiste weersomstandigheden is dit hét surfstrand van Belle Ile en Mer en kinderen kunnen bij eb prachtige schelpen zoeken tussen de rotsen.
18
Bereikbaarheid van Bretagne Met de auto In Bretagne zijn geen tolwegen. Eenmaal aangekomen in de regio neem je de auto waarheen je maar wilt. De hoofdwegen tussen de grootste steden zijn nationale wegen, waar je 110 km/u mag rijden.
Van Naar Afstand Tol Utrecht Rennes 822 €29.90 Utrecht Saint Malo 805 €29.90 Utrecht Quimper 1032 €29.90 Utrecht Vannes 932 €29.90 Utrecht Brest 1008 €29.90
Met het vliegtuig Hoewel Nantes niet in Bretagne ligt, is de luchthaven Nantes Atlantique een belangrijke toegangspoort voor de regio. Dagelijks vertrekken er twee vluchten vanaf Amsterdam naar Nantes (zaterdags en zondags één vlucht per dag).
Van Naar Via/Direct Maatschappij Amsterdam Nantes Direct AirFrance Amsterdam Rennes Parijs AirFrance Amsterdam Brest Parijs AirFrance Brussel Rennes Direct AirFrance Brussel Brest Direct AirFrance Brussel Quimper Direct AirFrance Brussel Lorient Direct AirFrance Brussel Vannes Direct AirFrance Brussel Lannion Direct AirFrance
Met de trein Er zijn geen directe lijnen naar Bretagne, maar wel met een overstap in Parijs. In Parijs moet men van Gare du Nord overstappen naar Gare Montparnasse, met metrolijn 4. Vanaf 2016 zal de TGV binnen 1,5 uur van Parijs naar Rennes rijden.
Van Naar Overstap Duur Amsterdam Rennes Parijs 3:19 + 2:15 Rotterdam Rennes Parijs 2:30 + 2:15
z
o
Aber Wrac'h
La Vierge
Carantec
Beg-Léguer
Château de Kergrist
Ploubezre
Runan
Plouha
La Roche Jagu
Abbaye de Beauport
Paimpol
Lost-Pic
Ile Harbour
N1 65 -
Le Grand-Léjon
Cap Fréhel
M A N C H E e) tagn e -Bre
d (Gran
Pontrieux
La Roche-Derrien 7 Hengoat
Lannion
Île de Bréhat Le Paon Plougrescrant Bodic Penvénan Ploubazlanec Lézardrieux
Tréguier
Perros-Guirec
Trégastel Trébeurden
Locquirec Château du Taureau
Saint-Jean-du-Doigt
Roscoff
Château de Kerouzéré
de )
Cork ( Irlan
Saint-Pol-de-Léon
Manoir de Tronjoly
Île-de-Batz
Ploumanac'h
Les Triagoz s
Iles anglo-n ormande
Les Héaux
Îles Chausey
Villedieu-les-Poêles
MANC HE
Coutances
Granville
’Ill
re
Plus Beaux Villages de France
Petite Cité de Caractère Ville d’Art et d’Histoire ou Ville Historique Commune du Patrimoine Rural de Bretagne
Lieux à visiter / Activités
Cathédrale / Basilique / Chapelle / Abbaye Calvaire / Enclos paroissial Château visitable / Fortification Site mégalithique Haras Forge
Voiliers dezeilschepen Bretagne Bretonse
Musée de museum France Nationaal
Fond de carte : BD CARTO® I.G.N. n°2008CIS025-24-RB-BDC-0058
E60
N16 5-
O C É A N
Spoorwegen Karakteristiek stadje Cité de Caractère Réseau ferré Petite Musée de France Voiliers de Bretagne Primaire weg Stad d’Art van de en geschiedenis of historische stad Ville Route principale et kunst d’Histoire ou Ville Historique Route secondaire Secundaire weg Landelijke Bretonse gemeente cultureel erfgoed du Patrimoine Rural met de Bretagne Commune De mooiste dorpende van Frankrijk Liaison maritime Maritieme verbinding Plus Beaux Villages France Canal Kanaal Vuurtoren Phare Bezienswaardigheden Lieux à visiter / Activités/ Activiteiten Aéroport Vliegveld Cathédrale / Basiliek Basilique/ Kapel / Chapelle / Abbaye / Abdij Kathedraal TGV-station Gare desserte TGV Kruisbeeld / parochie-erf Calvaire / Enclos paroissial Gare maritime Veerboot fort Château/ visitable / Fortification Kasteel Megalitische Site mégalithique plek Paardenfokkerij Haras Smederij Forge
Routes et Wegen enaccès toegangspoorten Steden cultureel erfgoed Villes dumet Patrimoine
Légende Legenda
Réseau ferré Route principale Route secondaire Liaison maritime Canal Phare Aéroport Gare desserte TGV Gare maritime
Lannilis
L’ O
Berven
A T
Plestin-les-Grèves
Lanmeur
L A
N
T I
Tonquédec
Goulphar
Belle-île-en-mer
Les Poulains
Le Palais
Kerdonis
Port Maria La Teignouse
Sarzeau
Les Grands Cardinaux
Hoëdic
E6 0
Pen Lan
Le
c isi o Cr
Le Four
Pornichet
La Banche
N1 65
-E 60
1 N17
Île de Noirmoutier
Noirmoutier-en-l'Ile
Pornic
na
ld
aM
ar
tin
ièr
e
àB
res
t
rdre
Lac de Grand-Lieu
La
Vire
N24 9-E 62
Tiffauges
Varades
Cholet
Saint-Florent-le-Vieil
Clisson
Le Pallet
L
Ancenis Oudon e oir
A11 - E60
Saint-Sulpice-des-Landes
Abbaye de Melleray
Château de Goulaine
NANTES
Saint-Philibert-de-Grand-Lieu Machecoul
el
Bourgneuf-en-Retz
Saint-Michel-Chef-Chef
Saint-Brévin
Ca
SAINT-NAZAIRE Kerlédé
tes
L’E
LO I RE ATLANTI Q UE
Nan
Nozay
Blain Canal de
La Maison des Fées
Saint-Gildas-des-Bois
Saint-Joachim
L'Aiguillon Le Grand Charpentier
Château de Ranrouët
Herbignac
Guérande La Baule
ai n La Vil e
I LLE - ET- V I LAI NE
La Roche-Bernard
Billiers
Le Guerno
Piriac-sur-mer
Presqu’île de Rhuys
Saint-Gildas-de-Rhuys
Île d'Houat
Port Haliguen
Château de Kerlévenan Château de Suscinio
Golfe du Morbihan
Gavrinis Port Navalo Arzon
Locmariaquer
Quiberon
C ôte Sauvage
M OR BIH A N
C ÔT E S D'A R M OR
Les Birvideaux
FINISTÈRE
L’Au ln
Cairn de Barnenez
n
Plouescat
N1 66
r-M -su tz Ba
er
L
ue
ig ul eP o
Aber Benoît Plouguerneau
e) gn
Q
U
pa
0 E6
60 -E
60 -E
Es
65 N1
65 N1
65 N1
n(
Le Blavet
st
3 E0
jó
ux
ilaine
37 N1
Gi
La V
N13 7- E 03
er gu Lé
Trie
t Ra n c e
E
A8 7
Le
ee
A8 7
O b AL ulom le Sourdeval -M int-Co nca oulet Baie du Mont Château de Kerouatz T Avranches a Cap d’Erquy Îles d'Ouessant 3 Plouaret Château de Trémazan Ile de Cézembre Lanvellec Saint-Pabu IN S Ca -en-P Saint-Michel Château de Kerjean MORLAIX Château de Rosanbo Le Sti Saint-Quay-Portrieux A c Fort La Latte r Porsporder Le Folgoët S a Saint-Lunaire Erquy Le Créac’h 1 N12 -M Bodilis - E5 re Mont-Saint-Michel Lanmeur 0 Mortain Saint-Cast-le-Guildo Dinard Guingamp Saint-Thégonnec Pléneuf-Val-André Le Nividic Landivisiau Saint-Pè Lampaul Aber Ildut Plougonven Château de Kergroadez Château de Bienassis N12 N12 - E50 Lampaul-Guimillau E50 Châteaulaudren Saint-Broladre La Roche-Maurice Loc-Envel La Jument Plérin Saint-Alban ne Kéréon Saint-Suliac Guerlesquin Ploudiry Guimilliau L a Sé l u Landerneau Trezien Dol-de-Bretagne 8 or n Morieux Abbaye de Relecq La Martyre L’El Pencran Île Molène N176 - E401 Kermorvan BREST SAINT-BRIEUC e Commana Bulat-Pestivien Menhir du Champ Dolent Château de la Hunaudaye Abbaye du Tronchet Plougastel-Daoulas Saint-Georges-de-Reintembault Le Conquet Plougonvelin Lamballe Roc'h Ruz 385 m Monts d’Arrée Sizun Plourac’h Portzic Les Pierres Noires Dinan Tressé Le Tronchet Port du Tinduff Abbaye de Daoulas Coglès Mellé Saint-Méloir-des-Bois Huelgoat Pointe Saint-Mathieu Léhon Le Petit Minou N176 - E401 Château de la Ballue Quintin Château de la Bourbansais Combourg Jugon-les-Lacs L Abbaye de Landévennec Rumengol Bazouges-la-Pérouse Moncontour Pleugueneuc Camaret 9 Noyal-sous-Bazouges Tour Vauban Le Faou Chapelle Saint-MichelBr Kergrist-Moëlou Brasparts Braspa Brasp Bras B rasparts asparts sparts sp parts p pa aarrts rts t Crozon Plénée-Jugon Saint-Léger-des-Prés Saint-Juvat Trébry N1 Lopérec Carhaix-Plouguer 2 Château du Hac Tinténiac Argol Trégarvan E Presqu'île de Crozon 50 C a n a l de Saint-Christophe-de-Valains Fougères Na Guenroc Tréfumel nte Can Cleden-Poher Pleyben Langast sà al Bécherel Le Bres d Lost Marc’h Châteaulin Co t Laniscat u es Plomodiern 4 Médréac n on La R Châteauneuf-du-Faou Ernée a nce Les-Iffs Hédé Ploéven Abbaye de Bon-Repos Saint-Thélo Alignements de Lampouy Spézet Forges des salles Plonévez-Porzay Mûr-de-Bretagne E03 Saint-Aubin-du-Cormier Ar Men 4 Lac de Guerlédan A8 Douarnenez Domaine de Trévarez Tévennec Loudéac Saint-Méen-le-Grand 11 Chailland N12 - E50 Neulliac Plogoff Locronan Île de Sein Séglien Na nt es à na l de Bre Église Saint-Tugen Pont-Croix a Abbaye de Langonnet Ploërdut C st Pointe du Raz Montfort-sur-Meu Le Go y en Audierne Chapelle Sainte-Barbe RENNES Noyal-sur-Vilaine Champeaux PONTIVY QUIMPER Bréhan Guémené-sur-Scorff La V i l a i n e 2 Le Faouët Abbaye 10 Château de Comper Vitré Mohon Guern de Timadeuc Ergué-Gabéric Pouldreuzic Le Bois Orcan Concoret Chapelle Saint-Fiacre N157 E50 Forêt de Brocéliande N24 N1 Rosporden 6 5 Châteaugiron t Kernascleden -E Melrand de Abbaye de Paimpont Baie d'Audierne 60 Tréhorenteuc 253 m Laval Pluméliau Pont-l'Abbé Forges de Paimpont Josselin Le Pont Réan Campénéac Saint-Jean-Trolimon Bénodet Château de Keriolet Ca na Manoir de Kernault l de La Roche-aux-Fées t Ploërmel Manoir de Kerazan Notre-Dame-de-Tronoën Na an Quimperlé N24 N24 nt La Guerche-de-Bretagne sn es Plomeur ue Bignan Guéhenno àB Le Blavet Essé Loctudy Fo u Pont-Scorff Inzinzac-Lochrist ea nec Eckmühl n Monteneuf n n 'c h r Château de Kerguéhennec Saint-Malo-de-Phily o i Cruguel a il el ar ve ilv on Missiriac nc r-B t Abbaye Saint-Maurice Hennebont -A nm sc er Gu -su Pe nt Co Les Moutons Le oë ec r-M Le rn Po Ri Malestroit Guipry su a -C an s LORIENT l r a Château-Gontier oë Saint-Marcel oh Locmiquellic M Penfret Cl Merlevenez Larmor-Plage Saint-Just Elven Port-Louis Brec’h Archipel des Glénan 03 -E 4 Ria d'Etel A8 Saint-Cado Rochefort-en-Terre Pouancé Sainte-Anne-d'Auray Grand-Fougeray Langon 5 Port-Tudy Pen-Men Peillac Châteaubriant Erdeven Auray VANNES Île de Groix Segré Le Bono Arradon Les Chats Plouharnel Séné REDON Carnac 6 Larmor-Baden L'Île-aux-Moines Noyal-Muzillac es et accès Villes du Patrimoine
w
n
Erfgoed van Bretagne (Gr an deBre tag ne)
Ply mo uth
Archipel des Sept Îles
outh A84 - E0 3
m /Pors Poole
19
3A8 E0
Informatie
Regionaal Comité voor Toerisme in Bretagne
Comité régional du tourisme de Bretagne 1 rue Raoul Ponchon • CS 46938 35069 Rennes cedex, France Tél. +33 (0)2 99 28 44 30 • tourism-crtb@tourismebretagne.com tourismebretagne.com Het VVV-kantoor heeft het label « Green Globe » voor duurzame ontwikkeling toegewezen gekregen.
Document uitgegeven door het Regionale Comité voor Toerisme van Bretagne – 2014 Kaft en binnenzijde: Charlotte Mével, Awen Studio • Copyrights: Cover: Xavier Dubois - p3: Adeline Keil - p4: Michel Renac (Boven links) ; Tro Breizh (boven rechts) ; Figure au corsage rayé, 1949 © Succession Picasso 2013 (onder) - p5: Festival Panorama (boven) ; Fête de la Bretagne (midden) ; Guillaume Le Roy (onder) - p6: Pierre Torset (links & onder) - p8: Yannick Le Gal (boven links) ; CCI Morlaix (boven rechts) ; Emmanuel Berthier (onder) - p9: Aquarium de Saint-Malo (boven) ; Lyubkin Olga/Fotolia (midden) ; Franck Hamon (onder) - p10: G. Delezir (boven links) ; Fontaine du Hallate (boven rechts) ; Emmanuel Berthier (onder) - p11: Yannick Derennes - p12: Maison des Lamour (boven links) ; Botconan (boven rechts) ; Manoir de la Villeneuve (onder) - p13: Le Pertuis du Rofo (boven) ; Domaine de Meros (onder) - p14: J.-P. Gratien (Crêpes & Chouchenn) ; Yannick Derennes (Kir breton) ; Diaphane (Caramels) ; Emmanuel Berthier (Kouig amann) - p15: Simon Bourcier - p16: CRTB/Maud Gicquel (boven) ; Emmanuel Berthier (onder) - p17: F. Galivel (1) ; Xavier Dubois (2) ; OT de Perros Guirec (3) ; OT de Belle-Ile-en-Mer (4) ; Alexandre Lamoureux (5) - p18 : Bernard Begne/Région Bretagne (boven) ; Norbert Lambert/Région Bretagne (onder) - Backcover: Emmanuel Berthier