Prawo i przepisy
O czym musi pamiêtaæ kierowca pojazdu ADR
P
rzestrzeganie umowy europejskiej dotyczącej międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych, znanej jako Umowa ADR, kontrolują służby uprawnione w poszczególnych krajach. W Polsce jest to przede wszystkim Inspekcja Transportu Drogowego, ale również Policja, Straż Graniczna, Służba Celna, a także Żandarmeria w przypadku pojazdów w dyspozycji sił zbrojnych. W 2014 r. Inspekcja dokonała 18 540 kontroli przewoźników krajowych i 4080 kontroli przewoźników zagranicznych przewożących towary niebezpieczne. Rodzaj i proporcje naruszeń stwierdzanych w trakcie kontroli od lat są podobne. Najwięcej problemów sprawiają gaśnice (ok. 390 naruszeń) i inne wymagane wyposażenie (ok. 300). To kosztuje: na przewoźników są nakładane kary w formie decyzji administracyjnej. Co zatem kierowca powinien zrobić, by ustrzec się kłopotów na drodze i uniknąć kar? Przed rozpoczęciem przewozu należy sprawdzić, czy w jednostce transportowej znajduje się odpowiednia liczba gaśnic o określonej pojemności. ADR opisuje to w formie tabelki, z której wynika, że w jednostce transportowej powinny być co najmniej 2 gaśnice, przy czym żadna z nich nie może być mniejsza niż 2 kg. Wyjątkiem od tej reguły jest przewóz materiałów zakaźnych klasy 6.2 i przewóz w ilościach ograniczonych w jednostce transportowej (poniżej tzw. 1000 punk-
40
tów). Ciągle są dyskusje dotyczące liczby i wielkości gaśnic w jednostce transportowej o DMC powyżej 3,5 t. Niektórzy wymagają, by obowiązkowo był to zestaw 3 gaśnic: 2 kg+4 kg+6 kg. Jest to wariant prawidłowy, ale równie dobre są zestawy np.: 6 kg+6 kg, 2 kg+12 kg, 4 kg+4 kg+6 kg… Błędem jest natomiast posiadanie tylko jednej gaśnicy 12 kg. Nie jest wymagana gaśnica do gaszenia pożaru silnika lub kabiny, jeżeli pojazd jest zaopatrzony w stałą instalację gaśniczą, uruchamianą ręcznie lub automatycznie. Ponadto sprawdzamy, czy: gaśnice np. proszkowe są przeznaczone do grup pożarów A (pożary palnych ciał stałych), B (pożary cieczy i roztopionych ciał stałych) i C (pożary substancji gazowych)? Zamiast proszku może być zastosowany inny, odpowiedni środek gaśniczy. gaśnice spełniają wymagania normy europejskiej EN 3-7:2004+ A1:2007 lub równoważnej Polskiej Normy? Gaśnice wyprodukowane przed 1 lipca 2011 r. zgodnie z normą EN 3, części 1-6 mogą być nadal używane. gaśnice są oznakowane znakiem zgodności z normą uznaną przez właściwą władzę? gaśnice podlegają okresowym kontrolom zgodnie z przyjętymi normami krajowymi lub zaleceniami producenta? W Polsce kontrole są wykonywane co rok, a np. w Austrii co 2 lata. gaśnica ma oznakowanie wskazujące co najmniej datę (miesiąc, rok) na-
stępnej kontroli lub maksymalny dopuszczalny okres użytkowania? Daty powinny być wskazane w sposób jednoznaczny, przez zastosowanie wskaźników (strzałek), albo wydziurkowanie w odpowiednich miejscach kalendarzyka na etykiecie. Nie powinno zaznaczać się dat przez stawianie kropek flamastrem lub długopisem. w chwili przewozu termin następnego badania nie jest przekroczony? zbiornik gaśnicy o pojemności nominalnej (wodnej) 6 dm3 i większej przeszedł badania okresowe wykonywane przez UDT? jest założona plomba potwierdzająca, że gaśnica nie była używana? Służby kontrolne niektórych krajów kwestionują użycie plomb z tworzywa sztucznego. Okazuje się, że można je łatwo zdjąć i ponownie założyć, nie pozostawiając śladów manipulacji. wskazówka manometru (nie jest obowiązkowy!) znajduje się w obrębie pola zielonego? gaśnice są zamontowane w miejscu łatwo dostępnym? Niektórzy producenci naczep umieszczają skrzynki z gaśnicami na przedniej ścianie, na wysokości ponad 2 m od poziomu gruntu. Nie można tego uznać za prawidłowe mocowanie, bowiem dostęp do tych gaśnic jest możliwy dopiero po skręceniu zestawu i wejściu na podest za kabiną. W sytuacji awaryjnej może to być niewykonalne. są one zabezpieczone przed oddziaływaniem czynników atmosferycz-