Autobusy 2014 by Auto TM

AUTOBUS – TR ANSPORT PUBLICZNY TRANSPORT

Polski rynek autobusowy 2014

ubiegłym roku utrzymała się wzrostowa tendencja sprzedaży autobusów, co świadczy o pewnej stabilizacji rynku. Był to rok przejściowy, pomiędzy jedną perspektywą dofinansowania z unijnych funduszy, a drugą, która w tym roku przyniesie pierwsze zamówienia. Wyczekiwanie przewoźników na dodatkowe wsparcie z Brukseli mogło powstrzymać ich od inwestycji, zwłaszcza w segmencie autobusów miejskich. Wyzwaniem była też zmiana norm emisji spalin. Na początku ub. roku prawie wszystkie rejestrowane pojazdy spełniały jeszcze normę Euro V. W połowie roku proporcje się wyrównały, pod jego koniec pojazdy Euro VI już dominowały. Dlatego rok był przełomowy dla autobusowego rynku, a pozytywny bilans na jego zakończenie to dobra wiadomość na kolejne lata. W ub. roku krajowi przewoźnicy kupili 957 autobusów i trolejbusów o DMC powyżej 8 t, o 54 więcej niż rok wcześniej (+6%). Segment autobusów o DMC do 8 t, zdominowany przez liczne lokalne firmy zabudowujące, liczył w 2014 r. 554 pojazdy (o 107 więcej). Łącznie polski rynek wchłonął 1511 minibusów, autobusów i trolejbusów. W 2013 r. było to 1350 szt.; sumarycznie odnotowaliśmy wzrost o blisko 12%. Na liście zrealizowanych taborowych inwestycji przoduje MZA Warszawa, która odebrała 72 autobusy, wyprzedzając krakowski odział Mobilisu (67) i MPK Wrocław (57). W gronie najważniejszych odbiorców byli też MPK Łódź (40 szt.), MPK Kraków (37), PolskiBus (36) i KDD Trans, które do obsługi linii w Bydgoszczy kupiło 35 autobusów.

Liczna obecność polskich producentów w czołówce rankingu przełożyła się na większą sprzedaż autobusów z krajowych fabryk: w 2014 r. zarejestrowano 479 pojazdów wyprodukowanych w Polsce, wobec 456 rok wcześniej. Po raz kolejny, 12. raz z rzędu, liderem rynku polskiego został Solaris Bus & Coach. Dzięki sprzedaży 280 pojazdów marka osiągnęła udział 29,3%, w tym 46,7% w segmencie miejskim (Low Entry/Low Floor). Na tę liczbę złożyły się niskopodłogowe miejskie Urbino (255), trolejbusy Trollino (24) i jeden międzymiastowy InterUrbino. Ubiegłoroczne kontrakty w kraju dotyczyły co najwyżej kilkudziesięciu sztuk, co oznaczało dla Solarisa ogromną dywersyfikację dostaw. Najważniejsi krajowi odbiorcy „jamników” w 2014 r. to: MPK Wrocław (57, w tym 45 Urbino 12 i 12 Urbino 18), MPK Kraków (37 - 28 Urbino 12 i 9 Urbino 18), MZA Warszawa (25 Urbino 18). Ciekawe zamówienia zrealizowano dla UM Radom (8 Urbino 18 CNG), PKM Gliwice (7 Urbino 15) i KM Głogów (5 Urbino 8,6). Miniony rok był dla Solarisa rekordowy także pod względem całkowitej liczby pojazdów dostarczonych do klientów: sprzedano 1380 autobusów, w tym 219 trolejbusów, bijąc wynik z 2013 r. (1302 szt.). Aż 80% ubiegłorocznych zamówień (1100 szt.) to dostawy do odbiorców zagranicznych. Najważniejszym rynkiem eksportowym tradycyjnie były Niemcy, gdzie trafiło 197 pojazdów. Wśród nich znalazł się autobus, który opuścił bramy fabryki w Bolechowie z numerem 10 000: Urbino 12 electric dla Düsseldorfu. Znaczącymi kierunka-

Przyczynkiem do rozbudowy zakładu w Bolechowie stała się premiera nowego Solarisa Urbino o lekkiej, a bardziej trwałej konstrukcji i atrakcyjnym designie. Pojawi się on w nowych halach już w najbliższych miesiącach, pod koniec roku produkcja sięgnie ok. 300 sztuk, by do końca 2016 r. całkowicie zastąpić obecną generację. W porównaniu z poprzednikiem, nowy Urbino zapewnia większy komfort pasażerów (m.in. jest więcej miejsc siedzących dostępnych z niskiej podłogi) i bardziej ergonomiczne miejsce kierowcy.

AUTOBUS – TR ANSPORT PUBLICZNY TRANSPORT Konstruktorzy Solarisa wciągnęli do współpracy ogniwo paliwowe zasilane sprężonym wodorem. Elektrobus 18,75-metrowy dla Hamburga jest zasilany z baterii doładowywanych ogniwem pracującym wyłącznie pełną mocą. W tym trybie ma ono największą żywotność. (fot. Hochbahn)

mi eksportu w minionym roku były także Bułgaria (146), Czechy (128) i Włochy (102). Autobusy Solaris po raz pierwszy trafiły do Turcji za sprawą zrealizowanego przetargu na 100 przegubowych Urbino 18 dla firmy ESHOT z Izmiru. „Nie wykluczamy także, że w przyszłości w poszukiwaniu następnych kontraktów wyjdziemy poza nasz kontynent” – mówiła na podsumowującej konferencji Solange Olszewska, Prezes Zarządu firmy Solaris. Konsekwencją rokrocznie wzrastającej sprzedaży była decyzja Zarządu spółki o rozbudowie zakładu w Bolechowie. Do istniejącej hali produkcyjnej zostanie dobudowana nowa, o powierzchni ponad 7,5 tys. m2. Powstanie także ponad 5 tys. m2 powierzchni biurowych. W powstającej hali będzie wytwarzana nowa generacja autobusów Urbino. Przebudowa rozpoczęła się w sierpniu 2014 r., jej zakończenie jest zaplanowane na drugą połowę br. Projekt o wartości 45 mln zł w części zostanie dofinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego z PO IG działanie 1.4-4.1 pt. „Opracowanie i wdrożenie do produkcji lekkiego autobusu miejskiego”.

Rok 2014 przyniósł Solarisowi także kolejne sukcesy w sprzedaży pojazdów elektrycznych. Firma zebrała zamówienia na 36 autobusów, m.in. z Czech, Hiszpanii, Niemiec i Szwecji. Producent wygrał także pierwsze przetargi na dostawy elektrobusów na rynku polskim: w Ostrołęce, Jaworznie i Warszawie. Wśród Urbino electric sprzedanych w ub. roku znalazły się modele wyposażone w system ładowania baterii zarówno metodą plug-in, jak i przez indukcję, czy też z wykorzystaniem pantografu. Zupełnie nowym rozwiązaniem, wprowadzonym do oferty Solaris w minionym roku, były dodatkowe ogniwa wodorowe zwiększające zasięg. Zastosowano je w 2 przegubowych Urbino 18,75, jakie kupiła firma Hochbahn z Hamburga. Autobus został laureatem konkursu „Zrównoważony Rozwój 2015" przeprowadzonego przez niemiecki magazyn Busplaner. Dotychczas elektryczne autobusy z Bolechowa kupiły : Brunszwik (Urbino 12 electric i 4 Urbino 18 electric), Vasteras (Urbino 12 electric); Hamburg (2 Urbino 18,75 electric), Pilzno (3 Urbino 12 electric) i Düsseldorf (2 Urbino 12 electric).

W tym roku Solaris nie zwalnia tempa, oprócz wdrożenia do produkcji seryjnej nowego Urbino planuje kolejne nowości. Do najciekawszych projektów należy dwuprzegubowy autobus elektryczny z wodorowym ogniwem paliwowym zwiększającym zasięg. Pojazd o długości 24 m powstaje we współpracy z Politechniką Poznańską i Politechniką Warszawską, przy wsparciu finansowym Narodowego Centrum Badań i Rozwoju (w ramach programu InnoTech). Jego napęd będą stanowić silniki elektryczne zasilane z baterii, doładowywanych z zewnętrznego źródła, a w czasie jazdy energią wytwarzaną przez ogniwo paliwowe. To zaawansowane rozwiązanie znajdzie zastosowanie w autobusie o rzadko spotykanej długości, całkowicie bezemisyjnym środku komunikacji miejskiej o bardzo dużej pojemności pasażerskiej, który może stać się alternatywą np. dla tramwaju. Kolejną premierą zapowiadaną przez Solaris na 2015 r. będzie autobus midi m.in. do przewozów szkolnych. To nowość w ofercie polskiego producenta, prezentacja nastąpi podczas październikowych targów Busworld w belgijskim Kortrijk. Zgodnie z założeniami, pojazd ten ma być rozsądną cenowo propozycją dla gmin, więc sięgnięto po seryjne podwozie DAF LF z 4-cylindrowym silnikiem Paccar PX-5 o pojemności 4,5 l, dostępnym w 3 wersjach, o mocy od 112 kW (150 KM) do 157 kW (210 KM), i manualną, 6-biegowa skrzynią ZF. W sierpniu do Bydgoszczy przyjechały Solbusy dla firmy KDD Trans. Przewoźnik zamówił 35 Solcity solo i przegubowe, wyposażone m.in. w klimatyzację i darmowe wifi. Obecny na prezentacji prezydent Bydgoszczy Rafał Bruski powiedział „Satysfakcję sprawia nie tylko to, że wprowadzamy do komunikacji nową jakość. Ale też, że nowy przewoźnik korzysta z autobusów wyprodukowanych w Solcu Kujawskim, gdzie pracuje wielu bydgoszczan. W ten sposób wzmacniany jest gospodarczy potencjał regionu”.

AUTOBUS – TR ANSPORT PUBLICZNY TRANSPORT Najważniejszy kontrakt MAN Truck &Bus Polska w ub. roku to 12 autobusów, które od kwietnia jeżdżą w MZK Jelenia Góra. Polscy klienci najczęściej kupowali 12-metrowe Lion's City (18 szt.). Zeszły rok wyróżniał się szerszą obecnością bardziej niszowych modeli: pojawiły się pojazdy 15-metrowe (2 Lion's City L dla Opola) i debiutujące midibusy o długości 10,5 m (4 dla Siedlec i 2 dla Stargardu Szczecińskiego).

Wróćmy do zestawień sprzedażowych za ub. rok. Na 2. miejscu w rankingu ze sprzedażą 184 autobusów uplasował się Mercedes-Benz z udziałem 19,2%. Firma zrealizowała przede wszystkim kluczowe kontrakty na odpowiednio 40 i 38 autobusów Conecto dla MPK Łódź i krakowskiego Mobilisu. Dostarczyła też aż 75 autokarów. Na 3. pozycję wspiął się Solbus (90 szt.) z udziałem 9,4%. Tak dobra lokata to efekt dwóch dużych kontraktów: na 47 SM18 dla MZA Warszawa oraz 35 SM12 i SM18 dla Bydgoszczy. Kolejne 35 autobusów przegubowych zasilanych LNG dostarczono obecnie do Warszawy. To 4. kontrakt pod rząd wygrany przez producenta z Solca Kujawskiego w stolicy. Te sukcesy firma osiągnęła w stanie upadłości układowej, działając przez swojego przedstawiciela handlo-

wego firmę Lider Trading. Warszawa będzie kolejnym miastem po Olsztynie, gdzie na regularne linie ruszą autobusy LNG i tu również w dostawy skroplonego gazu ziemnego włączył się Gazprom Germania. Teraz tylko czekać, aż zamówienia na tabor LNG przyjdą zza granicy. Na 4. miejscu uplasował się czeski SOR (58 szt.), który zwiększył udział w rynku do 6,1%. Pierwszą dziesiątkę najważniejszych autobusowych graczy w 2014 r. zamykają: Autosan, MAN, Setra, AMZ-Kutno, Iveco i VDL. Konieczny jest komentarz odnośnie MAN-a i AMZ Kutno. Zeszłoroczna sprzedaż MAN-a była większa, bo objęła jeszcze 15 autobusów Lion`s City CNG dla PKM Gdynia, zafakturowanych w grudniu ub.r., ale zarejestrowanych na początku stycznia br. Firma nie zdecydowała się

na włączenie ich do podsumowania roku ubiegłego. Drugi temat to dostawa 29 autobusów AMZ CitySmile dla krakowskiego Mobilisu. Dla producenta z Kutna to ogromny sukces, umożliwiający start w większości autobusowych przetargów, z których do tej pory był eliminowany na skutek braku wymaganego doświadczenia. Ważna okazała się gama pojazdów elektrycznych, które w przyszłości mogą uzupełnić flotę przewoźnika. W Krakowie pojawiło się 29 pojazdów AMZ, w tym 25 w wersji 12-metrowej i 4 w wersji 10-metrowej. Wszystkie krakowskie autobusy mają pełną klimatyzację i system informacji pasażerskiej z komunikatami głosowej

Autobusy o DMC poniżej 8 ton Dla krajowych firm nadwoziowych działających w segmencie mini ub. rok był bardzo udany. Zdecydowała o tym stabilność sektora, który praktycznie w całości opiera się na zamówieniach operatorów prywatnych. Małe autobusy umacniają swoją pozycję: w zeszłym roku polscy przewoźnicy zakupili 554 minibusy, czyli o 107 więcej niż przed rokiem. To pokazuje ich ogromny potencjał. W 2014 r. koniunkturę tej części rynku pobudziło dodatkowo dofinansowanie PFRON do zakupów pojazdów przystosowanych do przewozu osób niepełnosprawnych. Od lat liderem jest marka Mercedes-Benz, która zarejestrowała 451 szt. i jest niemal monopolistą w tym segmencie. Daleko za nią uplasowały się: Volkswagen, Ford, Renault i Opel. Patrząc na ubiegłoroczne wyniki przez pryzmat polskich firm zabudowujących pojazdy tej klasy, na 1. miejscu znalazł się Mercus-Bus (131), następnie Auto-CUBY (65) oraz CMS Auto (58) i Automet (38), zabudowujące również pojazdy innych marek niż dominująca .

W połowie października w Mławie zaczęła działać miejska komunikacja autobusowa. Uruchomiono 3 linie: podstawową i dwie uzupełniające, kupując do ich obsługi 5 miejskich autobusów Kapena Urby. Dla mławian przejazd będzie bezpłatny.

AUTOBUS – TR ANSPORT PUBLICZNY TRANSPORT Dużym odbiorcą autobusów międzymiastowych Irisbus Crossway jest Mobilis. Właściciel 10 PKS-ów sukcesywnie odnawia tabor, wprowadzając niedrogie, a bardzo przyzwoite autobusy włoskiego koncernu. Nowe nabytki są wyposażone w klimatyzację przestrzeni pasażerskiej. Dzięki dużym zakupom Mobilis z ub. roku, Crossway jest jednym z popularniejszych autobusów międzymiastowych. zapowiedzi przystanków także na zewnątrz pojazdów. W CitySmile zastosowano silniki Cummins ISB6.7 o mocy 209 kW (284 KM) i automatyczne skrzynie biegów Voith DIWA.6. CitySmile z AMZ trafiły także w ub.r. do firmy Warbus z oddziałem w Gdańsku. Strategiczny dla polskiego rynku segment pojazdów miejskich zanotował identyczny wynik dostaw jak w 2013 r.: 598 autobusów. Wróciliśmy do normalnego poziomu odnowy floty dla tego segmentu, 500-600 rocznie. Ta normalizacja potrwać powinna przynajmniej 34 lata, ponieważ spodziewamy się kolejnej fali unijnych inwestycji w transporcie publicznym, z nowej puli na lata 2014-2020. W segmencie tym Solaris z ogromną przewagą utrzymał pozycję lidera. Udział Solarisa w krajowym rynku niskopodłogowych autobusów miejskich w 2014 r. wyniósł prawie 47%. Producent z Bolechowa dostarczył do miast 279 pojazdów, o 8 mniej niż w rok wcześniej. Kolejne miejsca, podobnie jak w zestawieniu ogólnym, zajęły mar-

ki Mercedes-Benz i Solbus. Dobre miejsce Mercedesa to efekt przede wszystkim realizacji zamówień do Łodzi (40 szt.) i Krakowa (38), a Solbusa dla Warszawy (47) i Bydgoszczy (35). Kraków w zeszłym roku kupił najwięcej pojazdów spełniających normę Euro VI. Kolejne miejsca, gdzie trafiło najwięcej pojazdów spełniających najwyższą normę ekologiczną to: Warszawa, Wrocław, Łódź, Jelenia Góra, Częstochowa, Katowice i Rybnik. Segment autobusów międzymiastowych odnotował w 2014 r. nieznacznie mniej rejestracji niż przed rokiem. Polscy przewoźnicy kupili 107 takich pojazdów, mniej o 9. Niektórzy uważają, że w obecnej sytuacji rynkowej przekroczenie poziomu 100 szt. to już sygnał, że ten segment rynku powoli zaczyna podnosić się, po kilkuletniej zapaści wywołanej brakiem zakupów ze strony dotychczasowych głównych odbiorców, czyli przedsiębiorstw PKS. Pamiętajmy,

Na lutowej konferencji prasowej Solaris przedstawił pierwsze wizualizacje nowego autobusu lokalnego o długości 8 m i masie całkowitej ok. 7,5 t. Ma on również pełnić rolę gimbusa. Zdaniem zarządu, to naturalne uzupełnienie oferty i wejście w segment pomiędzy miejskim Urbino, a międzymiastowym InterUrbino. Pierwszy prototyp już jeździ, premiera ma odbyć się podczas październikowych targów w Kortrijk. Ma 31+1 miejsc siedzących, układ drzwi 0-2-0, stylizacją nawiązuje do nowego Urbino.

że były czasy, kiedy sprzedano ponad 300 autobusów międzymiastowych (2007 r.). W ub. roku realizowano większe kontrakty na zakupy autobusów do przewozów pracowniczych i kolejne zamówienia regionalnych przewoźników, którzy pod presją ekspresowych połączeń międzymiastowych zaczynają inwestować w nowocześniejszy tabor. Wraz ze wzrostem sprzedaży zmienia się struktura tego segmentu. Jest coraz więcej rejestracji bardziej komfortowych autobusów, o standardzie zbliżonym do turystycznych, a jednocześnie zaczynają pojawiać się autobusy lokalne z obniżoną podłogą, które ułatwiają korzystanie z pozamiejskiej komunikacji osobom starszym czy niepełnosprawnym. Pierwszy w tej kategorii jest Autosan (46 szt.), który jesienią przekazał większe partie autobusów szkolnych dla gmin, a w październiku rozpoczął realizację kontraktu na 12 Liderów 10 i 15 Euroliderów 12 do przewozów pracowniczych firmy Pol-Miedź Trans. Do końca roku przekazano 7 Euroliderów. To powrót tego modelu po dłuższej nieobecności i debiut we flocie lubińskiego przewoźnika. W pojazdach zastosowano silniki Cummins ISB6.7 Euro V, które współpracują z manualnymi skrzyniami biegów ZF i retarderami Klam. Wnętrze wyposażono w klimatyzację Webasto, elektroniczne tablice informacyjne firmy Pixel oraz 53 wysokie, uchylne fotele pasażerskie sanockiej firmy Spójnia. Kolejne pojazdy, już Euro VI, pojadą do Lubina w I kwartale br. Dzięki temu zamówieniu (które będzie kontynuowane w tym roku) sanocki producent ugruntował swoją pozycję. Drugie miejsce z 20 rejestracjami ma czeski SOR, który w tym roku rozszerzył gamę autobusów międzymiasto-

AUTOBUS – TR ANSPORT PUBLICZNY TRANSPORT W 2014 r. największym wzięciem cieszył się MAN Lion's Coach o długości 12 m (14 szt.), który wyprzedził trzyosiowego Lion's Coach L (10). Najwięcej autokarów MAN trafiło na południe Polski, przede wszystkim do Krakowa. To efekt otwarcia placówki MAN Truck & Bus w Modlnicy. Jej największymi klientami są firmy Szwagropol i Biuro Podróży Sandra. Pierwsza kupiła 3 wydłużone MAN-y Lion's Coach L i 2 standardowe Lion's Coach. Sandra z Wodzisławia Śląskiego odebrała w marcu 2 Lion's Coach L z silnikami Euro VI, w czerwcu dołączył trzeci, 2-osiowy. Jeden pojazd typu L kupił także krakowski Jordan. wych do 7 modeli. Trzecie jest Iveco (15 szt.), który sprzedał pierwsze niskowejściowe Crosswaye w wersji międzymiastowej. Na rynku pojawiły się też dwa międzymiastowe Irizary i4 kupione przez Aro-Trans z Bełchatowa i dealera marki, firmę Wanicki. W 2014 r. polscy przewoźnicy zarejestrowali 252 autokarów, o 47 więcej niż przed rokiem. To imponujący rezultat, biorąc pod uwagę brak większych wydarzeń wymuszających taborowe zakupy. Siatkarskie Mistrzostwa Świata, to nie była impreza pokroju Piłkarskich Mistrzostw Europy 2012. Tegoroczny wynik to przede wszystkim efekt zakupu kilkudziesięciu autobusów turystycznych Mercedes-Benz przez 2 przewoźników z Warszawy. Raf-Trans odebrał też pierwszych 20 Mercedesów Tourismo Euro VI. Ponadto zarejestrowano po raz pierwszy w Polsce 20 autokarów brytyjskiej marki Plaxton Elitei kupionych do obsługi ekspresowych połączeń międzymiastowych firmy PolskiBus. Dołączyło do nich 16

dwupokładowych autokarów Van Hool TDX27 Astromega. Przygotowania przed sezonem letnim, już z normą Euro VI, zapewniły segmentowi autobusów turystycznych jeden z najlepszych rezultatów w historii. Zdecydowanym liderem w tej kategorii okazał się Mercedes-Benz (75 szt.), który ma prawie 30% udział w segmencie. Na podium znalazły się też Setra (39 szt.) i VDL (29 szt.). Warto odnotować, że jest w Polsce coraz więcej pojazdów 3-osiowych o bardzo dużej pojemności. Gwarantują one przewoźnikom najwyższy zysk w przeliczeniu na jednego pasażera, przy nieznacznie wyższych kosztach stałych w porównaniu z pojazdami dwuosiowymi. Dodatkowo dobrze zabezpieczają przed ew. karami za przekroczenie dopuszczalnych nacisków na osie na niektórych europejskich drogach. Takie pojazdy oferują wszystkie marki i w bieżącym roku prawdopodobnie odnotujemy dalszy wzrost ich rejestracji.

Podsumowanie Ten rok najlepiej zaczął się dla Solarisa i MAN-a. Pierwszy zawarł z miejskim przewoźnikiem w Ostrawie umowę na 105 Urbino CNG. Zakup Solarisów jest związany z dużym projektem odnowy taboru w tym mieście. W ostatnich dniach grudnia Solaris podpisał też kontrakt na 70 Urbino 12 do rumuńskiego miasta Pitesti. Obie umowy przewidują zakończenie dostaw do końca br. Bogato przedstawiają się plany dostaw elektrobusów na rok 2015: łącznie 27 szt., w tym 10 Urbino 12 electric dla Warszawy, 2 dla Inowrocławia i jeden dla Jaworzna; 2 Urbino 8,9 LE electric trafią do Ostrołęki. Także MAN zebrał już liczne zamówienia i ma przygotowany grunt pod rekordową sprzedaż w 2015 r. Główną rolę odgrywa tutaj mega-kontrakt dla firmy ITS Michalczewski na 62 autobusy (43 Lion's City G i 19 Lion's City), które od czerwca będą przekazywane do obsłu-

Polska szósta na tle Europy Stowarzyszenie ACEA podało dane rejestracji nowych autobusów powyżej 3,5 ton na europejskim rynku w 2014 r. Ostatecznie rok zakończył się na małym plusie, liczba rejestracji była większa o zaledwie 1% w porównaniu z 2013 r. W ub. roku europejscy klienci kupili 35 291 autobusów, tylko o 382 więcej niż rok wcześniej. W „starej Unii” słabo wypadły takie kraje jak Francja (5896 szt., -15,3%) czy Włochy (1975 szt., -16,7%). Na minusie znalazły się też inne strategiczne rynki, jak Niemcy (5651 szt., -3,0%) czy Wlk. Brytania (6669 szt., -4,1%). Spadki o 3-4% to niby niedużo, ale pamiętajmy, że odnoszą się do sprzedaży powyżej 5 tys. autobusów. Dodatni bilans uzyskany przez europejską „piętnastkę” na koniec roku to zasługa dobrych wyników w państwach o średniej wielkości, jak Austria (+26,2%), Belgia (+49,3%), Holandia (+14,1%) czy Szwecja (+8,5%). Nie zawiodła również Hiszpania (1896 szt., +15%), która wraca do coraz lepszej kondycji po latach kryzysu. Najwięcej autobusów w Europie zarejestrowano w Wielkiej Brytanii, która obroniła pozycję lidera na autobusowej mapie Europy. Warto zauważyć coraz lepsze wyniki państw leżących na południu naszego kontynentu. Wspomniany już rezultat Hiszpanii czy Portugalii (+37,4%) i Grecji (+75%) są najlepszym na to dowodem. Ale w Grecji zarejestrowano w ub. roku 175 pojazdów wobec 100 w 2013 r., co dobitnie pokazuje, jak skurczył się tam autobusowy rynek. W 2008 r. sam Solaris dostarczył 320 autobusów do Aten. Na sukces w wynikach europejskich zapracowała nie tylko Polska, ale także Rumunia, gdzie zarejestrowano 1148 pojazdów (+32,7%). Dobra sytuacja panuje w Czechach (1061 szt., +19,1%), na Węgrzech (467 szt., +8,1%) i Słowacji (447 szt., +62,5%). W zeszłym roku Polska utrzymała w europejskim rankingu 6. pozycję.

AUTOBUS – TR ANSPORT PUBLICZNY TRANSPORT Funclub kontynuuje zakupy autokarów Setra. Dwa nowe dwupokładowe S 431 DT okazały się pierwszymi na rynku polskim z silnikami Euro VI. Mają wszystkie możliwe systemy bezpieczeństwa, m.in. ESP, adaptacyjny tempomat ACC z układem ABA2, Lane Assist, Attention Assist, kontrolę ciśnienia w oponach i doświetlanie zakrętów. Mieszczą 78 pasażerów: 22 na dolnym pokładzie i 56 na górnym. Fotele w najwyższej wersji Supreme mają czarno-żółtą tapicerkę skórzaną. Na pokładzie nie zabrakło kuchni z lodówką i ekspresem do kawy oraz przestronnej toalety. Nowe autokary Funclubu wyposażono w odtwarzacz DVD z 5 płaskimi monitorami, telewizję satelitarną i bezprzewodowy dostęp do internetu. gi linii we Wrocławiu. Kolejny sukces to zamówienie dla Tych na 36 MAN Lion's City CNG (30 w wersji 12-metrowej i 6 przegubowych). To największy gazowy kontrakt w historii polskiego rynku. Dodając do tego zrealizowaną w styczniu dostawę 15 Lion`s City CNG dla PKM Gdynia, otrzymujemy obraz zdecydowanej przewagi MAN w gazowym segmencie w Polsce. Szkoda tylko, że tych sukcesów nie widzi PGNIG, które 7 stycznia br. wprowadziło drastyczną podwyżkę ceny sprężonego gazu ziemnego i tym samym postawiło wszystkich przewoźników posiadających autobusy CNG w bardzo trudnej sytuacji. Dzięki zebranym w ub. roku zamówieniom marka MAN już ma zagwarantowaną tegoroczną sprzedaż na rewelacyjnym poziomie 113 szt. Czekamy na uruchomienie nowych unijnych funduszy, które w kolejnych latach będą stanowić finansową podstawę autobusowych projektów w ramach Regionalnych Programów Operacyjnych, czy Programu Polska Wschodnia. Od tego w znacznej mierze będzie zależeć obraz tegorocznej sytuacji na

rynku. Poziom sprzedaży będzie zależał przede wszystkim od sytuacji w strategicznym segmencie pojazdów miejskich, który ma całkiem dobre widoki na przyszłość. MZA Warszawa kupują, czyli zapowiada się dobry rok. Spółka chce wypuścić na stołeczne ulice prawie 200 nowych pojazdów. Tradycyjnie będą to autobusy z bogatym wyposażeniem (klimatyzacja, elektroniczna informacja pasażerska, monitoring, biletomaty, udogodnienia dla osób niewidomych i nie-

Solaris mocno stoi na 2 nogach: autobusowej i tramwajowej. Dwa Tramino kupi Olsztyn, który przywraca komunikację tramwajową. Testuje je także Kraków. Pięć kolejnych pojedzie do Lipska, zamówienie dla Leipziger Verkehrsbetriebe może sięgnąć 41 wozów. Solaris pokonał tu w przetargu Bombardiera.

dowidzących). Już rozpisano przetarg na pierwsze 80 niskopodłogowych pojazdów, w tym 20 o długości 12 m i 60 przegubowych. Nowością mają być m.in. panele słoneczne, za które będzie można zdobyć dodatkowe punkty w przetargu. Przybędzie także 50 pojazdów dofinansowanych w ramach programu Gazela (Częstochowa i Gdynia). Pozostałe taborowe zakupy będą musiały opierać się na budżetach samorządowych spółek. Marian Michalski

Źródło: JMK Analizy Rynku Autobusów, PZPM, CEP, ACEA, dane producentów