KONSTRUK CJ A ŚRODK ÓW TR ANSPORTU ONSTRUKCJ CJA ŚRODKÓW TRANSPORTU
Specjalne Sprintery W tym roku na pokazach zorganizowanych przez Mercedes-Benz Polska w Test & Training Safety Centre w Bednarach i Wojskowym Instytucie Techniki Pancernej i Samochodowej w Sulejówku potencjalni u¿ytkownicy mieli okazjê zapoznaæ siê z terenowymi Sprinterami 4x4 i 6x6 zbudowanymi przez austriack¹ firmê Oberaigner Group. Dla większości gości to była nowość, ale samochody modyfikowane przez Oberaignera trafiły do Polski już w ub. roku. Pierwszym użytkownikiem Sprinterów 4x4 zmodyfikowanych przez austriackiego producenta jest Straż Ochrony Kolei. Jej Komenda Główna pod koniec 2011 r. ogłosiła przetarg na 9 pojazdów specjalnych, mobilne centra Monitoringu (MCM). Na ich bazę wybrano Sprintery z układem stałego przeniesienia napędu 4x4 firmy Oberaigner. Pojazdy zostały zabudowane przez firmę Zeszuta z Radomia. Dostarczone w 2012 MCM-y były wykorzystywane m.in. do zabezpieczenia przejazdu kibiców podczas EURO 2012.
Rodzinny biznes Firma założona w 1977 r. w austriackim Rohrbach przez Wilhelma Oberaignera od początku istnienia była związana z marką Mercedes-Benz, działając najpierw jako jej autoryzowany dealer i serwis. W latach 80. XX w. rodzina Oberaignerów rozszerzyła działalność o sprzedaż nowych samochodów ciężarowych oraz konstruowanie i produkcję układów przeniesienia napędu 4x4, w tym blokady mechanizmu różnicowego tylnej osi. Jednym z pierwszych modeli, do których opracowano te rozwiązania, był Mercedes-Benz T1 (1981 r.). Współpraca na szeroką skalę z koncernem Daimler AG, jako dostawcy OEM, rozpoczęła się w 1995 r. wraz ze stworzeniem i uruchomieniem produkcji układów napędowych 4x4 do Mercedesa Sprintera T1N. Działalność konstrukcyjna i produkcyjna firmy skupia się na kilku obszarach: dostawach podzespołów i pracach rozwojowych dla producentów OEM, realizacji zamówień od firm zabudowujących i modyfikujących seryjne samochody, produkcji/modyfikacji dla odbiorców finalnych i użytkowników.
40
Kamieniami milowymi w rozwoju firmy Oberaigner na początku XXI w. są lata: z 2002 r. – otwarcie nowej fabryki w austriackim Nebelberg, produkującej komponenty układów przeniesienia napędu; z 2003 r. – uruchomienie produkcji napędów 4x4 do Mercedesów Vito i Viano; z 2006 r. – rozpoczęcie produkcji i dostaw do Daimlera układu napędowego 4x4 do Mercedesa Sprintera NCV3; z 2011-2012 – uruchomienie nowej fabryki w Niemczech (Rostock/Laage); z 2012 r. – zakończenie projektu i przygotowanie do produkcji seryjnej Sprintera 6x6. z 2013 r. – wdrożenie do produkcji i dystrybucji dołączanego układu napędu 4x4 do samochodów Opel Movano, Renault Master, Nissan NV400. Oberaigner Group współpracuje z takimi producentami jak Daimler AG, Volkswagen AG, Renault, Opel, Iveco, Rosenbauer, Bombardier, ZF i in.
KONSTRUK CJ A ŚRODK ÓW TR ANSPORTU ONSTRUKCJ CJA ŚRODKÓW TRANSPORTU
firmy Oberaigner
J erzy Leszek Solski Manager Europa Wschodnia jerzy .solski@oberaigner .com jerzy.solski@oberaigner .solski@oberaigner.com
A dres biura owertrain GmbH Oberaigner PPowertrain Daimlerstrasse 1, A -4154 Nebelberg A-4154 Nebelberg,, Austria tel: +43 7287 201-270, fax: +43 7287 201-9270 mobil: +43 664 828 4047 F abryka Oberaigner Automotive GmbH R o m a n --Oberaigner Oberaigner -18299 Laage, Niemcy Oberaigner-- Allee 1, D D-18299 tel: +49 38454 3290-270, fax: +49 38454 3290-9000
www .oberaigner .eu w.oberaigner .oberaigner.eu www .sprinter6x6.com w.sprinter6x6.com 41
KONSTRUK CJ A ŚRODK ÓW TR ANSPORTU ONSTRUKCJ CJA ŚRODKÓW TRANSPORTU
W ofercie firmy, poza terenowymi Sprinterami i Vito/Viano 4x4, znajdują się również vany innych producentów: Opel Movano 4x4, Renault Master 4x4 i Nissan NV400 (od 2012 r. we współpracy z Renault), czy VW Crafter 4x4 (od 2010 r., dostępny reduktor, blokady mostów, napęd 4x4 kompatybilny z ESP). Wszystkie Mercedesy modyfikowane (4x4) lub produkowane (Sprinter 6x6) są objęte fabryczną gwarancją Daimler AG, a części zamienne do nich można uzyskać również przez system logistyczny koncernu. Co ważne, napędy 4x4 oferowane przez Oberaignera są dostosowane do współpracy z Adaptive ESP i systemem kontroli trakcji 4ETS. Obecnie w skład grupy Oberaigner wchodzą spółki: z Oberaigner Powertrain GmbH zajmująca się konstruowaniem i produkcją podzespołów układów przeniesienia napędu (nie tylko do samochodów terenowych, są to też np. skrzynie przekierowania napędu do autobusów niskopodłogowych), z nowo powstała w austriackim Ottnang Oberaigner Blechtechnik GmbH (oferuje usługi w zakresie obróbki metali oraz produkcji elementów zawieszenia i podwozia), z zlokalizowana w Laage (północne Niemcy) Oberaigner Automotive GmbH dokonuje konwersji samochodów Sprinter 6x6 i 4x4, Opel Movano/ Renault Master/Nissan NV400 4x4 oraz montuje kompletne zawieszenia 4x4, które trafiają na linie produkcyjne fabryk Mercedes-Benz w Düsseldorfie, Ludwigsfelde i hiszpańskiej Vitorii, z Mercedes-Benz Oberaigner GmbH – dealer marek Mercedes-Benz, Unimog, smart, Chrysler, Jeep, z Oberaigner Automobile GmbH – dealer marek Opel i Skoda.
42
Przemysł motoryzacyjny to nie jedyny obszar działalności austriackiego producenta, angażuje się on również w produkcję dla przemysłu lotniczego. Dział Oberaigner Aerospace pracuje nad konstrukcją małego samolotu klasy business dla 10 osób, który będzie produkowany w zakładzie Laage pod Rostockiem.
Sprinter 6x6 Oferowane przez Oberaignera układy napędowe do samochodów dostawczych umożliwiają wykorzystanie ich do nowych zadań. Naturalną konsekwencją było stworzenie Sprintera o parametrach dających jeszcze większe spektrum nowych zastosowań, w szczególności do szeroko pojętych działań ratowniczych. Powstała koncepcja zbudowania samochodu o ładowności 4 ton, pozwalającej na zabranie dużej ilości niezbędnego sprzętu i wyposażenia, w połączeniu z zaawansowanym układem napędu wszystkich kół oraz zawieszeniem zapewniającym odpowiednią trakcję w różnych warunkach terenowych, także pod obciążeniem. W tym celu było konieczne stworzenie 3osiowego samochodu z napędem
wszystkich kół, dla którego bazą stał się Sprinter NCV3, w wersji podwozia 4x2 z kabiną pojedynczą lub podwójną. Nowy pojazd 6x6 charakteryzuje się DMC wynoszącym 7000 kg oraz ładownością do 4000 kg. Wiąże się to m.in. z koniecznością wzmocnienia i dodania nowych elementów do ramy podwozia przebudowanego samochodu. M B Oberaigner Sprinter 6x6 jest oferowany w dwóch rozstawach osi: 3290 (+1100) mm oraz 3950 (+1100) mm, zarówno z kabiną 2-drzwiową 3-osobową, jak i 4-drzwiową dla 7 osób (DOKA). Mechanizmy różnicowe w tylnych osiach oraz centralny i międzyosiowy są wyposażone w blokady, sterowane przez układ elektryczno-podciśnieniowo-hydrauliczny. Blokada w przedniej osi oferowana jest jako opcja, jednak nawet bez niej Sprinter 6x6 ma bardzo duże możliwości poruszania się w terenie. W razie konieczności można załączyć bieg terenowy o przełożeniu 2,85. Napęd jest podzielony pomiędzy osiami w stosunku 33%/67% (p/t), przy czym w tylnych osiach podział wynosi 60%/40% (oś 2./3.). Tylna oś jest napędzana za pośrednictwem środkowej. To
KONSTRUK CJ A ŚRODK ÓW TR ANSPORTU ONSTRUKCJ CJA ŚRODKÓW TRANSPORTU rozwiązanie Oberaigner wcześniej skonstruował dla Mercedesa, jest ono stosowane w modelu G-Klasa 6x6. Sprinter 6x6 może pokonywać brody o głębokości do 650 mm, kąt natarcia wynosi 32°, a kąt zejścia 44° (krótszy) lub 37° (dłuższy rozstaw osi), minimalny prześwit pod tylnymi osiami niezależnie od wersji wynosi 257 mm. Średnica zawracania w zależności od długości pojazdu to 16,5 m lub 19,5 m. Na kołach mogą być zamontowane opony o rozmiarze 285/75 R16 (Mud Terrain albo All Terrain) lub w przypadku konieczności jazdy na łańcuchach ogumienie mieszane 245/75 R16 na przedniej i 285/65 R16 na tylnej osi. Jako ogumienie wielosezonowe są stosowane opony 285/65 R16. Prezentowany w Polsce Oberaigner Sprinter 6x6 bazował na podwoziu serii 518/519 CDI i był wyposażony w 6-cy-
lindrowy silnik diesla OM642 w układzie V o poj. 2978 cm3, osiągający moc 140 kW/190 KM oraz maksymalny moment obrotowy 440 Nm. Spełnia on normę emisji Euro V i współpracuje z 5-stopniową automatyczną skrzynią biegów NAG W5A380. W przyszłym roku będzie już dostepny silnik Euro VI. Skrzynia rozdzielczo-redukcyjna, napęd przedniej osi i tylne mosty tandemowe z wahliwym zawieszeniem to innowacyjne konstrukcje własne Oberaigner. Dwuobwodowy, hydrauliczny układ hamulcowy współpracuje z ABS i ESP. Wszystkie koła mają hamulce tarczowe, hamulec awaryjny działa na koła obu tylnych osi. Oberaigner oferuje do swoich terenowych samochodów wiele dodatkowych akcesoriów, od opon z bieżnikiem AT lub MT montowanych na standardowych lub wzmocnionych kołach, przez
aluminiowe płyty chroniące elementy układu napędowego i przedniego zawieszenia, wyciągarkę mocowana do belki czołowej ramy, kończąc na snorkelach, w tym z filtrem cyklonowym. Sprinter 6x6 to ciekawy pojazd, szczególnie jako baza pod różne zabudowy specjalne: militarne, dla służb ratowniczych (np. Państwowa Straż Pożarna, zakładowe straże pożarne, Morska Służba Poszukiwania i Ratownictwa) czy mundurowych (np. Straż Graniczna), jak również dla firm energetycznych, wydobywczych, telekomunikacyjnych, czy do wypraw offroadowych. Nie jest to zwykły uterenowiony van, raczej ciężarowy samochód terenowy do specjalistycznych zastosowań, który należy plasować pomiędzy takimi konstrukcjami, jak Iveco Daily 4x4, Bremach, czy niektóre wersje Unimoga. (MM)
Skrzynia rozdzielczo-redukcyjna, napęd przedniej osi oraz oba tylne mosty tandemowe wraz z wahliwym zawieszeniem to konstrukcje własne Oberaigner.
43