OSPRZÊT I AKCESORIA – TECHNOLOGIE
ZABUDOWCY 2017
Plazma atmosferyczna P
ojęcie „plazma” jest znane w branży nadwoziowej, ale jako metoda cięcia blach, rzadziej ich spawania. Jest jeszcze jedno ciekawe zastosowanie: przygotowanie powierzchni (przede wszystkim tworzyw) do klejenia. Zwrócono na to uwagę w czasie ostatniej konferencji „Chemia i Motoryzacja” w Krakowie, na której Joachim Schuessler z niemieckiej firmy Plasmatreat GmbH wygłosił referat wprowadzający do technologii, informując o jej zastosowaniu przez Schmitz Cargobull do aktywacji powierzchni panelu Ferroplast przed przyklejeniem kątownika przypodłogowego. Pracownicy polskiego przedstawiciela AMB Technic przeprowadzili pokazy praktyczne dotyczące wprawdzie niewielkich elementów tworzywowych, ale przekonujące. Plazma to stan skupienia, w jaki przechodzi gaz pod wpływem wysokiego napięcia. Staje się on wtedy mieszaniną jo-
nów, elektronów i aktywnych molekuł. Jeśli palnik wytwarzający plazmę będzie jedną elektrodą, a drugą stanie się metalowy przedmiot, strumień plazmy nagrzeje się w łuku elektrycznym i przetnie nawet kilka cm stali. Jeżeli jednak pozwolimy mu wypływać swobodnie, można wykorzystać właściwości zjonizowa1. nieprzygotowana powierzchnia tworzywa 2. powierzchnia tworzywa poddana dzia³aniu plazmy, ze spolaryzowanymi grupami karbonylowymi, karboksylowymi, hydroksylowymi 3. reakcje grup izocyjaninowych kleju PU z hydroksylowymi w tworzywie 4. mocne powi¹zanie atomowe miêdzy klejem i tworzywem
nego gazu, łatwo wchodzącego w reakcję z zanieczyszczeniami na powierzchni tworzywowego elementu. To są z reguły substancje organiczne, np. rozdzielacze po wcześniejszych procesach produkcyjnych, oleje, tłuszcz z rąk. Jako gaz roboczy jest stosowane czyste powietrze, plazma powstaje przy ciśnieniu oto-
klej PU
tworzywo
Dysza plazmowa do aktywacji niewielkich powierzchni. Do działania jest potrzebne tylko sprężone powietrze i prąd, nie powstają żadne substancje szkodliwe dla obsługi czy środowiska ani odpady, element jest przygotowywany na jednym stanowisku, w jednej operacji. Porównanie przylegania sitodruku nałożonego na powierzchnię aktywowaną plazmowo i surową.
adhezja
kohezja!
Producenci często wykorzystują aktywację plazmą, by selektywnie zmodyfikować powierzchnię materiału na poziomie molekularnym. Wyniki są spektakularne. Trwale łączą się części z tworzyw, do których bez tego nawet nie ma co podchodzić z klejem: PE, PP.
68
Proces obróbki plazmowej łatwo zautomatyzować, natomiast jej skuteczność wymaga dość pracochłonnej kontroli za pomocą tuszy wzorcowych lub goniometru.