VANekspert
Renault opuszcza utarte œcie¿ki S
amochody dostawcze o poprawionych właściwościach terenowych pojawiają się w ofertach producentów w cyklach, wytyczanych przeciętnymi okresami eksploatacji przez profesjonalnych klientów. Teraz zew gór poczuł Renault: firma zamierza wykorzystać m.in. ożywienie w europejskim budownictwie, wprowadzając 3 rodzaje usprawnionych układów przeniesienia napędu. W standardowym wyposażeniu całej gamie modeli dostawczych (i ich wersjach osobowych) znalazł się już parę lat temu układ Extended Grip, pomagający przy ruszaniu i jeździe z niewielką prędkością na nawierzchniach grząskich lub o słabej przyczepności, pokrytych śniegiem, błotem czy piaskiem. Oddziałuje on na układ ASR, który ogranicza moment obrotowy lub zmniejsza obroty silnika już przy niewielkim poślizgu jednego z kół napędzanych. Jeśli kierowca uruchomi Extended Grip przyciskiem na tablicy rozdzielczej i układ sprawdzi, że ślizgają się koła napędzane, a pozostałe stoją w miejscu, moc silnika nie jest zmniejszana, bo nie ma większego zagrożenia dla bezpieczeństwa, a obracające się koła mogą dotrzeć do twardszego podłoża. Kierowca kontroluje moc silnika pedałem gazu, czyli mamy jakby powrót do przeszłości, ale przez cały czas jest czynny ESP i tylko funkcja ASR działa inaczej, dopuszczając do poślizgu kół przednich na tyle, by samochód mógł jechać do przodu. Kierowca może wyłączyć Extended Grip ręcznie, wciskając przycisk, układ automatycznie wyłącza się po przekroczeniu prędkości 50 km/h. W celu zapewnienia większej skuteczności dzia-
54
X-Track w samochodach dostawczych Renault jest zawsze aktywny, nie wymaga żadnego działania ze strony użytkownika i nie zależy od prędkości jazdy. Poprawia właściwości terenowe na tyle, że producent dokłada osłony silnika i spodu, by niedzielny kierowca nie popsuł czegoś, szarżując po bezdrożach.
X-Track najbardziej przydaje się na podjazdach, gdy przednie koła są odciążone i muszą solidarnie ciągnąć samochód pod górę. łania zaleca się stosowanie wielosezonowych opon M+S, o lepszej trakcji w warunkach złej przyczepności,
szybciej usuwające wodę, śnieg i błoto spod bieżnika. W Kangoo można uzupełnić Extended Grip o pakiet „bu-
dowlany”, który obejmuje podwyższony prześwit (o 8 mm bez obciążenia), mocniejsze opony i osłony z bla-
VANekspert chy stalowej pod silnikiem. Taką osłonę można zamówić także do Mastera. Nowością jest X-Track, dostępna w całej przednionapędowej gamie dostawczej od września br. modyfikacja wykonywana przez firmę Poclain Véhicules, poprawiająca właściwości trakcyjne pojazdów 4x2 w trudnych warunkach drogowych. To alternatywa napędu na 4 koła, jeśli warunki użytkowania nie wymagają pokonywania przeszkód terenowych, dla branży budowlanej, służb leśnych i technicznych, rolników, jak również dla klientów kupujących samochody rekreacyjne. Adaptacja obejmuje 4 grupy podzespołów. Fabryczny mechanizm różnicowy jest zastępowany samoblokującym, wykorzystującym tarcie pomiędzy 8 ustawionymi przemiennie tarczami. Gdy jedno koło napędzane traci przyczepność, samoblokujący mechanizm różnicowy umożliwia przeniesienie przez drugie koło o 25% większego momentu obrotowego. Zawieszenie jest podwyższane o ok. 3 cm w Kangoo i Traficu i 4 cm w Masterze, może niedużo, ale zmieszczono się w granicach, przy których nie jest wymagana osobna homologacja. Osłony pod silnikiem wykonane z 3-mm blachy stalowej chronią miskę olejową; Kangoo ma także osłony z 2mm blachy na przewodach hamulcowych i paliwowych biegnących pod podłogą. W tym przypadku też zaleca się opony błotno-śniegowe, o identycznych wymiarach jak w fabrycznych wersjach, ponieważ X-Track nie do końca jest fabryczny. Każdy modyfikowany samochód jest dostarczany ze stosownego zakładu Renault do Etupes, gdzie mieści się Poclain Vehicules. To jest tuż przy granicy szwajcarskiej, więc trochę się trzeba najeździć, co niekorzystnie wpływa na
Master 4x4 też najbardziej zyskał pod względem pokonywania wzniesień, a przy zjazdach bardzo przydaje się skuteczność hamowania silnika Twin Turbo. Dobra widoczność do przodu też jest pomocna. Podwyższenie nadwozia nieco poprawiła kąt natarcia. Ograniczeniem terenowej swobody jest długi tylny zwis i tylko 300 mm głębokości brodzenia.
5
4
3
1 Oberaigner ma zmodernizowaną skrzynię rozdzielczą, sterowaną pojedynczym wałkiem (1) napędzanym silniczkiem elektrycznym (2). Jego obrót powoduje przesunięcie wodzika kół zębatych (3) tak, że włącza się planetarna przekładnia redukcyjna (4) i napęd przekładni łańcuchowej (5) przekazującej moment na przednią przekładnię główną.
2
Zaletą nowego rozwiązania jest szybkość i jednoznaczność przełączania trybów, poprzedni układ elektrohydrauliczny miał zawahania, wymagał cofania w celu rozłączania napędu itp. Teraz robi się to elegancko przyciskami na tablicy. Producent zaklina się, że wytrzymają liczne wciśnięcia grubymi paluchami strażaków, drwali czy budowlańców. koszty. Cena na polski rynek nie jest jeszcze znana, ale to może być równowartość ok. 3 tys. euro.
Od kwietnia tego roku jest dostępny Renault Master w wersji z napędem 4x4. Adaptacja jest wykonywana
we współpracy z firmą Oberaigner Automotive, znaną naszym Czytelnikom z konwersji Sprintera. Gdy pojawił się
55
VANekspert
Skrzynia rozdzielcza jest tak zwarta, że nie widać jej pod spodem, czyli nie wyznacza wielkości kąta rampowego. Najniższy punkt podwozia to niestety zbiornik paliwa, całkiem spory punkt, a Renault nie dopuściło tu do zmian. W³aœciwoœci terenowe Renault Master 4x4 furgon Rozstaw osi, mm K¹t natarcia, o K¹t rampowy, o K¹t zejœcia, o Przeœwit, mm G³ebokoœæ brodzenia, mm
3682 23,5 maks. 12,2 maks. 12 maks. 197
4332 23 10,7 11,7 167 do 300*
* przy prêdkoœci poni¿ej 10 km/h
Master z napędem na przednie lub tylne koła, jej technicy wypatrzyli szansę na atrakcyjnego klienta: w układzie przeniesienia napędu na obie osie można zastosować wiele fabrycznych elementów. Rozmowy trwały długo, aż zakończyły się sukcesem. Do adaptacji na wersję 4x4 są typowane Mastery z napędem tylnym, furgony i podwozia z pojedynczą lub podwójną kabiną, z silnikami 125, 136 lub 163 KM, skrzynią 6-biegową, o DMC 3,5 lub 4,5 t i z rozstawem osi 3682 lub 4332 mm. Takie samochody jadą do zakładu Oberaigner, gdzie otrzymują skrzynię rozdzielczą, przykręconą do skrzyni biegów. Zaleca się wybranie tylnego mechanizmu różnicowego
z blokadą dostępnego jako fabryczna opcja w tylnonapędowym Masterze. W trybie napędu 4x2 cały moment obrotowy jest kierowany na tylny most. Po dołączeniu napędu na przód moment jest dzielony po równo na przednie i tylne koła. W trudnych warunkach terenowych można dodatkowo włączyć reduktor o przełożeniu 1:1,42, działający przy obu trybach napędu. Moment obrotowy na wyjściu ze skrzyni biegów zwiększa się wtedy o ok. 40%. Oberaigner podwyższa także zawieszenie, wprowadzając nową ramę pośrednią przedniego zawieszenia (+65 mm) i inne wieszaki mocowania tylnych resorów (+58 mm przy kołach poje-
dynczych i 45 mm przy bliźniakach). Osłony z blachy stalowej pod silnikiem i pod podwoziem chronią miskę olejową oraz przewody hamulcowe i paliwowe poprowadzone pod podłogą. Całkowita masa konwersji w wykonaniu Oberaigner nie sięga 200 kg. Renault Master 4x4 nie staje się samochodem terenowym, ale może sprawniej pokonywać strome zbocza, podmokłe drogi, nawierzchnie oblodzone i ośnieżone, z jakimi mogą zetknąć się budowlańcy, energetycy, strażacy, służby drogowe, leśne itp. Ułatwieniem dla mniej wprawnych użytkowników jest łatwiejsze włączanie i wyłączanie napędu 4x4 oraz reduktora, teraz za pomocą przycisków znajdujących się w zasięgu ręki kierowcy, na panelu sterowania nad radiem. Napęd na przód można włączyć do prędkości jazdy 25 km/h, kąt skrętu kierownicy nie może być większy niż 240°, bo to jest sztywne połączenie kół. Działanie
napędu sygnalizują czerwona lampka kontrolna i napis na panelu sterowania, natomiast na wyświetlaczu w zestawie wskaźników pojawiają się komunikaty o odłączeniu ABS i ESP. Wyłączenie napędu następuje po wciśnięciu tego samego przycisku. Zalecane jest, by prędkość pojazdu nie przekraczała 20 km/h, co pozwoli na szybkie ponowne uaktywnienie ESP. Drugi włącznik na panelu sterowania służy do włączania przełożenia redukcyjnego. Samochód musi stać w miejscu, pedał sprzęgła musi być wciśnięty, podobnie jak przy wyłączaniu: jeśli te warunki nie są zachowane, nie nastąpi zmiana, a system poinformuje o tym komunikatem. W celu uproszczenia obsługi handlowej, samochody z blokadami X-Track i Mastery 4x4 są dostępne w fabrycznej ofercie Renault. Marka zapewni ich sprzedaż, obsługę posprzedażną i usługi z nimi związane. (WK)
Renault Master zwycięża w statystykach DEKRA Cennym wsparciem w staraniach marketingowych marki Renault Pro+ jest bardzo dobra ocena, jaką zebrały Mastery w corocznej klasyfikacji niezawodności DEKRA, opierającej się na liczbie usterek wykrywanych w czasie przeglądów w poszczególnych podzespo-
56
łach pojazdów i w kilku przedziałach przebiegu: do 50 tys. km, między 50 a 100 tys. km i powyżej 100 tys. km. Nowy Master zwyciężył w 2 pierwszych kategoriach. Przy małych przebiegach ponad 88% badanych samochodów nie miało usterek, 4% miało uster-
ki drobne, 7,8% poważne. Średnia dla klasy to odpowiednio 81,6, 7,5 i 10,9%. Podobnie w środkowym przedziale Master miał wynik 75,2/ 10,9/13,9 % przy średniej 65,9/13/21,1%, pokonując niemieckich rywali. Statystyki DEKRA umożliwiają także po-
równanie ze starszymi generacjami Masterów, pokazując wielki postęp w poprawie jakości tego modelu. Słabym punktem pozostaje instalacja elektryczna i elektronika, ale w podwoziu i układzie kierowniczym Master nie ma sobie równych.