Εditorial
Ρίχνουμε φως στη δύναμη του ήλιου! Σε μία εξαιρετικά δύσκολη οικονομική συγκυρία για τη χώρα μας, το τρένο της ανάπτυξης δείχνει ακινητοποιημένο σε ένα σκοτεινό τούνελ. Στους περισσότερους τομείς της ελληνικής οικονομίας, η ανάκαμψη δεν φαίνεται ακόμη ορατή. Ωστόσο, υπάρχει φως στο βάθος του τούνελ. Και αυτό δεν είναι άλλο, από το φως του ζωοδότη ήλιου!
Η
παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από την ηλιακή ακτινοβολία μέσω των φωτοβολταϊκών συστημάτων, αποτελεί αυτή τη στιγμή την πιο σίγουρη και ελπιδοφόρα επένδυση για επιχειρηματίες και ιδιώτες και το κύριο όχημα προώθησης της πράσινης ενέργειας. Το ενδιαφέρον των Ελλήνων για τοποθέτηση φωτοβολταϊκών συστημάτων αυξάνει τους τελευταίους μήνες με γεωμετρικούς ρυθμούς. Παρόλα αυτά, η ενημέρωση του κοινού για την πράσινη ενέργεια είναι ελλιπής, καθώς δεν υπήρχε μέχρι σήμερα ένα ειδικό έντυπο που να πραγματεύεται την πράσινη ενέργεια και να δίνει στοιχειοθετημένες απαντήσεις στα ερωτήματα των ενδιαφερομένων. Το κενό στην ενημέρωση αυτή έρχεται να καλύψει τώρα το περιοδικό «ΠΡΑΣΙΝΟ ΣΠΙΤΙ & ΚΤΙΡΙΟ». Πρόκειται για το πρώτο στην Ελλάδα περιοδικό που καλύπτει όλα τα θέματα της πράσινης ενέργειας (αιολική, γεωθερμική, ηλιακή), με αιχμή της ενημέρωσης τα φωτο-
βολταϊκά συστήματα. Το νέο αυτό μηνιαίο περιοδικό, με τα εχέγγυα που του παρέχει η γνώση και η εμπειρία του μεγάλου εκδοτικού ομίλου Auto Τρίτη Α.Ε. και η συνεργασία με ειδικά περιοδικά του εξωτερικού, φιλοδοξεί να προσφέρει εμπεριστατωμένη -αλλά συνάμα κατανοητή από όλους- ενημέρωση, έχοντας παράλληλα στόχο να γίνει η γέφυρα που ενώνει τον πελάτη με τις εταιρείες κατασκευής και τοποθέτησης φωτοβολταϊκών ή άλλων πράσινων συστημάτων παραγωγής ενέργειας. Άλλωστε, το έδαφος για την επέκταση της πράσινης ενέργειας στην Ελλάδα είναι κάτι περισσότερο από πρόσφορο, αφού μέχρι το 2020 εκτιμάται ότι η πράσινη οικονομία θα απορροφήσει 40-80 δις ευρώ, ενώ και οι τράπεζες στηρίζουν και θα στηρίξουν ακόμη περισσότερο τα επόμενα χρόνια την εξάπλωση των οικολογικών τεχνολογιών παραγωγής ενέργειας και κυρίως των φωτοβολταϊκών, που αυτή τη στιγμή αποτελούν τη δημοφι-
λέστερη επιλογή. Το νέο μηνιαίο περιοδικό «ΠΡΑΣΙΝΟ ΣΠΙΤΙ & ΚΤΙΡΙΟ» θα είναι από εδώ και πέρα ο ιδανικός τρόπος επικοινωνίας της αγοράς, υποστηριζόμενο από την αντίστοιχη ηλεκτρονική έκδοση www.4green. gr. Το εν λόγω site ανήκει στο ίδιο group sites με το www.autotriti.gr, που θα αποστέλλει κάθε εβδομάδα την ηλεκτρονική του έκδοση σε 140.000 αναγνώστες. Είμαστε μία χώρα που την λούζει ο ήλιος και ταυτόχρονα μία χώρα που χρειάζεται περισσότερο από ποτέ την ανάπτυξη και την αειφόρο κερδοφορία που χαρίζουν οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και κυρίως τα φωτοβολταϊκά. Από εδώ και στο εξής, το περιοδικό «ΠΡΑΣΙΝΟ ΣΠΙΤΙ & ΚΤΙΡΙΟ» θα είναι δίπλα σας για να στηρίζει τις επιχειρηματικές σας προσπάθειες και να συμβάλλει στην επέκταση της αγοράς της πράσινης ενέργειας.
Πέτρος Τριανταφύλλης Πράσινο σπίτι & κτίριο 3
Περιεχόμενα
3 6 12 20
26 32 34 36 40 46
50 56 62 68 72 78 82
Editorial Διεθνή Νέα Ελληνικά Νέα Χρηματοδοτικά Όλα τα χρηματοδοτικά προγράμματα των τραπεζών για την αγορά και εγκατάσταση οικιακών φωτοβολταϊκών Cover Story – Γίνε συνέταιρος με την Δ.Ε.Η. H διαδικασία βήμα-βήμα Case Study Επένδυση 40.000 ευρώ με απόδοση ως και 14% Aγοραστικό – Τοποθέτηση φωτοβολταϊκών σε ταράτσα 80 τ.μ. Kόστος και κέρδη Info Πώς λειτουργούν τα φωτοβολταϊκά και τι δυνατότητες έχουν; Τop considerations Tι να προσέξετε σε μια φωτοβολταϊκή εγκατάσταση Προϊόντα για εγκαταστάσεις Aπαραίτητα για να ολοκληρωθεί η εγκατάσταση των φωτοβολταϊκών Βιοκλιματικές κατοικίες Προστατεύουν το περιβάλλον και την τσέπη μας Οικοστέγες Ο κήπος στην ταράτσα ή επιστημονικά τα φυτεμένα δώματα Off Grid – το χωριό της αφθονίας Πλήρης επάρκεια και χωρίς σύνδεση με τα κοινωφελή δίκτυα Γεωθερμία Ψύξη και θέρμανση κατοικίας με γεωθερμική ενέργεια Eco cars – Είναι πλέον πραγματικότητα το ηλεκτρικό αυτοκίνητο Χρήσιμα ρ μ – Ερωτήσεις ρ και απαντήσεις σχετικά μμε τα φ φωτοβολταϊκά β Gadgets g – Όμορφα χρήσιμα και ανέξοδα
Χρηματοδοτικά
Τι πρέπει να ξέρετε
σελ. 20
Διαδικαστικά Σε γενικές γραμμές για όλες τις τράπεζες, για την προέγκριση του δανείου θα πρέπει να προσκομίσετε τα ακόλουθα δικαιολογητικά: O Αίτηση χορήγησης δανείου για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκού συστήματος O Δελτίο αστυνομικής ταυτότητας ή διαβατήριο σε ισχύ O Εκκαθαριστικό φόρου εισοδήματος τρέχοντος έτους (αν δεν υπάρχει, τότε έντυπο φορολογικής δήλωσης Ε1 ή εκκαθαριστικό φόρου εισοδήματος προηγούμενου έτους) O Δήλωση στοιχείων ακινήτου - Έντυπο Ε9 της τελευταίας οικονομικής χρήσης O Μισθοδοσία τελευταίου μηνός ή βεβαίωση αποδοχών (για τους μισθωτούς) και απόκομμα σύνταξης (για τους συνταξιούχους) O To προϋπολογιστικό κόστος - Προσφορά εγκατάστασης O Υπεύθυνη δήλωση του Ν.1599/86 για την ύπαρξη ή μη οφειλών Στη συνέχεια και αφού εγκριθεί το δάνειο, θα χρειαστεί να προσκομίσετε και τα ακόλουθα: O η σύμβαση σύνδεσης με την ταυτόχρονη καταβολή στη ΔΕΗ της περιοχής σας O Τη σύμβαση συμψηφισμού που έχετε υπογράψει με τη ΔΕΗ O Την αίτηση ενεργοποίησης της σύνδεσης / εγκατάστασης των φωτοβολταϊκών συστημάτων Για την εκταμίευση θα χρειαστούν: O Η υπογραφή της σύμβασης δανείου με την τράπεζα O Η υπογραφή σύμβασης εκχώρησης των απαιτήσεών σας από τη ΔΕΗ προς την τράπεζα (όπου απαιτείται) O Να γίνει η εγγραφή προσημείωσης (όπου απαιτείται) O Να γίνει η ασφάλιση (όπου απαιτείται) του ακινήτου και της εγκατάστασης των φωτοβολταϊκών Σημείωση: Συνήθως δίνεται μια προκαταβολή από το δάνειο, της τάξεως του 30-50% του ποσού που αναφέρεται στην προσφορά της εταιρείας εγκατάστασης. Το υπόλοιπο ποσό εκταμιεύεται αφού γίνει η ενεργοποίηση της σύνδεσης με τη ΔΕΗ και παραδοθεί στην τράπεζα.
Tips
δανειακής σύμβασης O Ζητείστε αντίγραφο της να μπορέσετε με τη πριν την υπογράψετε, ώστε να δείτε τα λεγόμενα βοήθεια κάποιου ειδικού «ψιλά γράμματα». τις ακριβείς δόσεις O Ζητείστε αντίγραφο με τους σε τόκο και του δανείου και την ανάλυσή
κεφάλαιο. αποδεικτικά πληρωμών. O Φυλάσσετε πάντα τα τα ποσά που θα πρέπει O Αποσαφηνίστε ακριβώς το ποσό του δανείου να πληρώσετε, εκτός από προσημείω(π.χ. έξοδα φακέλου, ασφαλίστρων, αυτά απαιτούνται). σης ακινήτου, κ.λπ., όπου
Με στόχο τη βελτίωση των κτιρίων και την εγκατάσταση ενεργειακών συστημάτων από ανανεώσιμες πηγές που συμβάλλουν στην εξοικονόμηση ή και την παραγωγή ενέργειας, οι περισσότερες τράπεζες παρέχουν λύσεις με νέα και ευέλικτα χρηματοδοτικά προγράμματα, τα λεγόμενα «πράσινα δάνεια». Σε αυτό το πλαίσιο συγκεντρώσαμε και σας παραθέτουμε όλα τα απαραίτητα στοιχεία για τα «πράσινα δάνεια».
Χρηματοδοτικό πρόγραμμα: «Alpha Πράσινες Λύσεις Ενεργειακό Σπίτι» Το «Ενεργειακό Σπίτι» προσφέρεται για τη χρηματοδότηση εγκατάστασης φωτοβολταϊκών συστημάτων έως 10KW σε στέγες και ταράτσες ιδιόκτητων οικιών, με ή χωρίς εμπράγματες εξασφαλίσεις. Χαρακτηριστικά: Α. ΜΕ ΕΜΠΡΑΓΜΑΤΕΣ ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΕΙΣ O Κάλυψη έως 100% του κόστους αγοράς και εγκατάστασης του εξοπλισμού (και μέχρι το 75% της αξίας του ακινήτου) O Κυμαινόμενο επιτόκιο συνδεδεμένο με Euribor 3μήνου (περίπου 1,23%) + περιθώριο 3,10% (πλέον εισφορών του Ν.128/75) ή σταθερό επιτόκιο O Ποσό δανείου από 10.000 έως 100.000 ευρώ O ∆ιάρκεια αποπληρωμής από 3 έως 20 έτη O Περίοδος χάριτος έως 1 έτος με δυνατότητα αποπληρωμής τόκων ανά τρίμηνο. O ∆υνατότητα αλλαγής επιτοκίου / διάρκειας δανείου στο ίδιο προϊόν. Β. ΧΩΡΙΣ ΕΜΠΡΑΓΜΑΤΕΣ ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΕΙΣ O Κάλυψη έως 40.000 ευρώ του κόστους αγοράς και εγκατάστασης του εξοπλισμού O Κυμαινόμενο επιτόκιο (σήμερα 8,75%) (πλέον εισφορών του Ν.128/75, 0,6%) O Ποσό δανείου από 1.500 έως 40.000 ευρώ O ∆ιάρκεια αποπληρωμής από 6 μήνες έως και 7 έτη Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να απευθυνθείτε στο δίκτυο καταστημάτων της τράπεζας, καθώς επίσης και στο τηλέφωνο
801-11-701-801. Χρηματοδοτικό πρόγραμμα: «attica OIKOENEΡΓΕΙΑ» Το δάνειο «attica ΟΙΚΟΕΝΕΡΓΕΙΑ» προσφέρεται για τη χρηματοδότηση εγκατάστασης φωτοβολταϊκών συστημάτων έως 10KW σε στέγες και ταράτσες ιδιόκτητων οικιών. Χαρακτηριστικά: O Κάλυψη έως 100% του κόστους αγοράς και εγκατάστασης του εξοπλισμού O Κυμαινόμενο επιτόκιο ίσο με το εκάστοτε ισχύον επιτόκιο ΕΚΤ (1%) πλέον περιθωρίου 6% (πλέον εισφορών του Ν.128/75, 0,12%) O Ποσό δανείου από 5.000 έως 45.000 ευρώ O ∆ιάρκεια αποπληρωμής έως 12 έτη O Περίοδος χάριτος έως 6 μήνες Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να απευθυνθείτε στο δίκτυο καταστημάτων της τράπεζας, καθώς επίσης και στα τηλέφωνα 801-11-500-900 και 210-3669000.
Χρηματοδοτικό πρόγραμμα: «Πράσινη Ενεργειακή Αναβάθμιση Κατοικίας» Το δάνειο «Πράσινη Ενεργειακή Αναβάθμιση Κατοικίας» προσφέρεται για τη χρηματοδότηση εγκατάστασης φωτοβολταϊκών συστημάτων έως 10KW σε στέγες και ταράτσες ιδιόκτητων οικιών, με ή χωρίς εμπράγματες εξασφαλίσεις. Χαρακτηριστικά: Α. ΜΕ ΕΜΠΡΑΓΜΑΤΕΣ ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΕΙΣ O Κάλυψη έως 100% του κόστους αγοράς και εγκατάστασης του εξοπλισμού
O Κυμαινόμενο επιτόκιο 6,40% (πλέον εισφορών του Ν.128/75, 0,12%) O Ποσό δανείου έως 100% του κόστους αγοράς και εγκατάστασης του εξοπλισμού O ∆ιάρκεια αποπληρωμής έως 20 έτη O Περίοδος χάριτος 3 μήνες με καταβολή απλών τόκων O Σε κάθε περίπτωση απαιτείται υπογραφή σύμβασης εκχώρησης απαίτησης, λόγω ενεχύρου της σύμβασης συμψηφισμού για φωτοβολταϊκά συστήματα που υπογράφεται με τη ∆ΕΗ Α.Ε. Β. ΧΩΡΙΣ ΕΜΠΡΑΓΜΑΤΕΣ ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΕΙΣ O Κάλυψη έως 20.000 ευρώ O Κυμαινόμενο επιτόκιο 8,6% (πλέον εισφορών του Ν.128/75, 0,12%) O Ποσό δανείου έως 20.000 ευρώ O ∆ιάρκεια αποπληρωμής έως 8 έτη O Σε κάθε περίπτωση απαιτείται υπογραφή σύμβασης εκχώρησης απαίτησης, λόγω ενεχύρου της σύμβασης συμψηφισμού για φωτοβολταϊκά συστήματα που υπογράφεται με τη ∆ΕΗ Α.Ε. Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να απευθυνθείτε στο δίκτυο καταστημάτων της τράπεζας, καθώς επίσης και στα τηλέφωνα 801-11-58-000 & 210-3894400.
Χρηματοδοτικό πρόγραμμα: «Πράσινο δάνειο» Το «Πράσινο δάνειο» προσφέρεται μεταξύ άλλων και για τη χρηματοδότηση εγκατάστασης φωτοβολταϊκών συστημάτων σε στέγες και ταράτσες ιδιόκτητων οικιών. Χαρακτηριστικά: O Κάλυψη για ποσό έως και 30.000 ευρώ του κόστους αγοράς και εγκατάστασης του εξοπλισμού O Κυμαινόμενο επιτόκιο ίσο με 7,56%, συμπεριλαμβανομένης εισφοράς του Ν.128/75 O Ποσό δανείου από 1.500 έως 30.000 ευρώ O ∆ιάρκεια αποπληρωμής από 3 έως 7 έτη, ανάλογα με το ύψος του δανείου O ∆υνατότητα πρόωρης ολικής ή μερικής αποπληρωμής, χωρίς καμία επιπλέον επιβάρυνση, οποιαδήποτε στιγμή Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να απευθυνθείτε στο δίκτυο καταστημάτων της τράπεζας, καθώς επίσης και στο τηλέφωνο 801-801-802-802.
Χρηματοδοτικό πρόγραμμα: «home ecoλογικό» Το δάνειο «home ecoλογικό» προσφέρεται για τη χρηματοδότηση εγκατάστασης φωτοβολταϊκών συστημάτων έως 10KW σε στέγες και ταράτσες ιδιόκτητων οικιών. Χαρακτηριστικά: O Κάλυψη έως 100% του κόστους αγοράς και εγκατάστασης του εξοπλισμού για ποσό έως 30.000 ευρώ O Κυμαινόμενο επιτόκιο συνδεδεμένο με Euribor 3μήνου (περίπου 1,23%) + περιθώριο 6,50% σήμερα (πλέον εισφορών του Ν.128/75, 0,60%) O Ποσό δανείου από 3.000 έως 30.000 ευρώ O ∆ιάρκεια αποπληρωμής από 1 έως και 10 έτη O Περίοδος χάριτος 6 μήνες Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να απευθυνθείτε στο δίκτυο καταστήμάτων της τράπεζας, καθώς επίσης και στα τηλέφωνα 801-11-11-247 & 2106505000. Πράσινο σπίτι & κτίριο 21
Cover story
Γίνε συνέταιρος με τη Δ.Ε.Η.
Προϋποθέσεις, κόστος και κέρδος Ο ήλιος αποτελεί πλέον μία από τις καθαρότερες και πιο συμφέρουσες πηγές ενέργειας. Πέρα από το περιβαλλοντικό όφελος, τα νέα δεδομένα στη χώρα μας εξασφαλίζουν μια σίγουρη επένδυση. Σήμερα παρέχεται ενισχυμένη τιμή πώλησης της ηλιακής κιλοβατώρας στο δίκτυο, με αποτέλεσμα όχι μόνο την απόσβεση της αρχικής επένδυσης, αλλά και ένα εγγυημένο κέρδος.
Τι πρέπει να γνωρίζετε
Για όλες τις εγκαταστάσεις φωτοβολταϊκών συστημάτων, είτε οικιακές είτε σταθμών, ισχύει η πώληση στη ∆.Ε.Η. σε σταθερές τιμές για 20 χρόνια όταν μιλάμε για εγκατάσταση σταθμών και για 25 χρόνια στα οικιακά συστήματα, από τη στιγμή της εγκατάστασης. Για να υπολογίσετε εάν αξίζει μια τέτοια επένδυση, πρέπει να λάβετε υπ’ όψιν τη διαθέσιμη επιφάνεια για να τοποθετήσετε φωτοβολταϊκά (στις οικιακές εγκαταστάσεις συμπεριλαμβάνει στέγη ή δώμα-ταράτσα, προσόψεις, βοηθητικούς χώρους, στέγαστρα και χώρους στάθμευσης), τον προσανατολισμό του οικοπέδου και κατά πόσο σκιάζεται. Ιδανικός προσανατολισμός, όπου η απόδοση των φωτοβολταϊκών είναι η μέγιστη δυνατή, είναι ο νότιος, ενώ εάν το σύστημα
Ένα φωτοβολταϊκό σύστημα στην Ελλάδα παράγει 1.150-1500 κιλοβατώρες ανά εγκαταστημένο κιλοβάτ ετησίως.
Τοποθέτηση στο σπίτι Οι προϋποθέσεις για μια τέτοια εγκατάσταση είναι: O να είστε ιδιοκτήτης της κατοικίας, O ο μετρητής της ∆ΕΗ να είναι στο όνομά σας, O η εγκατάσταση να μην ξεπερνά τα 10 κιλοβάτ στην ηπειρωτική χώρα και τα 5 κιλοβάτ στα Μη ∆ιασυνδεδεμένα Νησιά, O να καλύπτεται ήδη μέρος των αναγκών σε ζεστό νερό από κάποια Ανανεώσιμη Πηγή Ενέργειας (Α.Π.Ε.), δηλαδή με απλά λόγια να έχετε ηλιακό θερμοσίφωνα. Σημαντικό νέο είναι ότι πλέον ο μικροπαραγωγός ηλεκτρισμού δεν θεωρείται επιτηδευματίας, δηλαδή δεν έχει φορολογικές υποχρεώσεις, καθώς παλαιότερα οποιοσδήποτε ήθελε να τοποθετήσει φωτοβολταϊκά στην κατοικία του, έπρεπε να ανοίξει βιβλία. Πλέον, όχι μόνο δεν χρειάζεται κάτι τέτοιο, αλλά και τα όποια έσοδα από την παραγωγή ενέργειας δεν φορολογούνται. Άδεια από την πολεοδομία πλέον δεν απαιτείται για κατοικίες, ενώ σε ειδικές περιπτώσεις, όπως διατηρητέα κτίρια και περιοχές ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, που μέχρι πρότινος απαγορευόταν, πλέον επιτρέπεται, αλλά χρειάζεται έγκριση εργασιών μικρής κλίμακας και να τηρούνται κάποιες προϋποθέσεις. Στην ίδια κατηγορία ανήκουν και οι πολύ μικρές επιχειρήσεις, εκείνες δηλαδή που απασχολούν μέχρι 10 άτομα και δεν έχουν κύκλο εργασιών πάνω από 2 εκατομμύρια ευρώ ετησίως. Ισχύουν τα ίδια δεδομένα με την εγκατάσταση σε κατοικία, με μόνο επιπλέον όρο, η επιχείρηση να μην έχει πάρει επιδότηση στο παρελθόν για φωτοβολταϊκά από εθνικά ή κρατικά προγράμματα. σκιάζεται έστω και λίγο, η απόδοσή του περιορίζεται. Ένας εύκολος τρόπος για ελέγξετε αν το σύστημά σας θα αποδίδει λιγότερο επειδή θα σκιάζεται, είναι η απόσταση από τα διάφορα εμπόδια. Η απόσταση αυτή πρέπει να είναι διπλάσια του ύψους του εμποδίου.
Σε γενικές γραμμές, ένα φωτοβολταϊκό σύστημα στην Ελλάδα παράγει 1.150-1500 κιλοβατώρες ανά εγκαταστημένο κιλοβάτ ετησίως. Κάθε κιλοβάτ απαιτεί σε γενικές γραμμές 7-15 τ.μ., ανάλογα πού γίνεται η εγκατάσταση, τι πλαίσιο θα επιλέξετε και την περιοχή στην οποία βρίσκεστε. σκεστε
σελ. 26
26 Πράσινο σπίτι & κτίριο
Πράσινο σπίτι & κτίριο 27
Case study
Επενδύστε 40.000 ευρώ σε φωτοβολταϊκά με απόδοση 14% ετησίως Σ
ήμερα, από μια προθεσμιακή κατάθεση ύψους 40.000 ευρώ, η μέγιστη δυνατή απόδοση είναι 1.400 ευρώ ετησίως, δηλαδή 3,5%. Αν επενδύσετε το ίδιο ποσό όμως σε μια οικιακή εγκατάσταση φωτοβολταϊκών, η απόδοση μπορεί να φτάσει μέχρι και 14%, δηλαδή 7.700 ευρώ ετησίως. Με 40.000 ευρώ μπορείτε να εγκαταστήσετε ένα σύστημα, με πολύ καλά υλικά, ισχύος 10 κιλοβάτ. Σε εγκαταστάσεις μέχρι και 10 κιλοβάτ, η διαδικασία αδειοδότησης και σύνδεσης με τη ∆ΕΗ είναι πολύ απλή. Πέρα από το κόστος των πλαισίων και τα έξοδα εγκατάστασης, επιπλέον πληρώνετε μόνο τα έξοδα σύνδεσης με τη ∆ΕΗ, το μετρητή παραγωγής δηλαδή και τη σύνδεση με το δίκτυο. Για μια τέτοια εγκατάσταση, ο χώρος που απαιτείται είναι 70-100 τ.μ. όταν πρόκειται για στέγη και 120-150 τ.μ. όταν πρόκειται για δώμα. Αν θεωρηθεί ότι οι συνθήκες είναι οι καλύτερες, δηλαδή η εγκατάσταση τοποθετείται με νότιο προσανατολισμό και είναι
Εκδότης: Πέτρος Τριανταφύλλης Διεύθυνση: Αναστασία Σουμελίδου
Με επίκεντρο το περιβάλλον και την οικονομία
ασκίαστη, η μέση ετήσια παραγωγή από ένα τέτοιο σύστημα ανέρχεται περίπου στις 14.000 κιλοβατώρες (οι τιμές μπορεί να διαφέρουν ανάλογα την περιοχή που βρίσκεστε). Όταν η εγκατάσταση γίνει σε δώμα ή στέγη, η ΔΕΗ αγοράζει την κάθε κιλοβατώρα προς 0,55 ευρώ και κάνετε μια σύμβαση ότι θα την αγοράζει στην ίδια τιμή για 25 χρόνια. Άρα ετήσια, αν παράγετε 14.000 κιλοβατώρες, τα έσοδα από τη ∆ΕΗ θα είναι 7.700 ευρώ. Η απόσβεση του αρχικού κεφαλαίου, αν υποθέσουμε ότι υπήρχε όλο το ποσό και δεν εμπλέκεται τράπεζα, γίνεται σε λιγότερο από 5,5 χρόνια. Ακόμα όμως και εάν δεν υπάρχει το αρχικό κεφάλαιο και δανειοδοτείται ολόκληρο από την τράπεζα, για παράδειγμα για 10 χρόνια με επιτόκιο 6%, υπάρχει σημαντικό κέρδος. Από τα 7.700 ευρώ περίπου, τα 5.000 ευρώ ετησίως θα είναι οι δόσεις του δανείου, οπότε υπάρχει ένα κέρδος της τάξεως των 20.000-22.000 ευρώ την
πρώτη δεκαετία. Ένας επιπλέον λόγος για να κάνετε μια τέτοια επένδυση, πέρα από την απόδοση, είναι ότι όλα τα έσοδα από εγκαταστάσεις φωτοβολταϊκών είναι αφορολόγητα, σε αντίθεση με τα έσοδα από προθεσμιακές καταθέσεις, τα οποία φορολογούνται με 10%. Τα παραπάνω ποσά ανταποκρίνονται στις τιμές που ισχύουν σήμερα. Οι τιμές των φωτοβολταϊκών πλαισίων συνεχώς πέφτουν και εμφανίζονται νέες τεχνολογίες με διαφορετικές αποδόσεις και μεγέθη. Μια ακριβή εικόνα της απόδοσης του συστήματος που θα επιλέξετε, θα σας δώσει η εταιρεία που θα κάνει την εγκατάσταση, γιατί όλες οι τιμές εξαρτώνται από αρκετούς παράγοντες, με βασικότερο όλων την περιοχή που βρίσκεστε. Kαι επειδή οι αριθμοί λένε την «αλήθεια» είναι πλέον φανερό ότι αυτού του είδους η επένδυση είναι μακράν αποδοτικότερη των κλασικών της αποταμίευσης, των ομολόγων κ.λ.π.
Χωρίς προσημείωση Επιτόκιο 6,00% για 10 έτη Με ίδια κεφάλαια Έτος Συνολική ετήσια Ετήσιες δόσεις Καθαρό ετήσιο Προοδευτικό Ετήσιες Καθαρό ετήσιο Προοδευτικό απόδοση ευρώ δανείου ευρώ όφελος ευρώ όφελος ευρώ πληρωμές ευρώ όφελος ευρώ όφελος ευρώ 7.700 -5.302 2.398 2.398 -40.000 7.700 -32.300 7.661 -5.302 2.359 4.756 0 7.661 -24.639 7.622 -5.302 2.319 7.075 0 7.622 -17.017 7.582 -5.302 2.279 9.354 0 7.582 -9.436 7.541 -5.302 2.238 11.593 0 7.541 -1.895 7.500 -5.302 2.197 13.790 0 7.500 5.605 7.458 -5.302 2.155 15.946 0 7.458 13.063 7.415 -5.302 2.113 18.059 0 7.415 20.478 7.372 -5.302 2.070 20.128 0 7.372 27.851 7.329 -5.302 2.026 22.155 0 7.329 35.179 7.284 0 7.284 29.439 0 7.284 42.464 7.267 0 7.267 36.706 0 7.267 49.730 7.248 0 7.248 43.954 0 7.248 56.979 7.230 0 7.230 51.184 0 7.230 64.209 7.211 0 7.211 58.395 0 7.211 71.420 7.192 0 7.192 65.587 0 7.192 78.611 7.172 0 7.172 72.759 0 7.172 85.784 7.152 0 7.152 79.911 0 7.152 92.936 7.132 0 7.132 87.043 0 7.132 100.067 7.111 0 7.111 94.154 0 7.111 107.178 7.090 0 7.090 101.243 0 7.090 114.268 7.068 0 7.068 108.311 0 7.068 121.336 7.046 0 7.046 115.358 0 7.046 128.382 7.024 0 7.024 122.382 0 7.024 135.406 7.001 0 7.001 129.383 0 7.001 142.407
2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035
Από τον παραπάνω πίνακα προκύπτει ότι: α) για την αγορά του φωτοβολταϊκού συστήματος με ίδια κεφάλαια: το συνολικό καθαρό κέρδος στην 25ετία ανέρχεται περίπου στα 142.000 ευρώ, η απόσβεση του αρχικού κεφαλαίου επιτυγχάνεται σε 5 χρόνια και 3 μήνες, ενώ η ετήσια απόδοση της επένδυσης ανέρχεται κατά μέσο όρο στο 14,24%. β) για την αγορά του φωτοβολταϊκού συστήματος με 100% δανειοδότηση από τράπεζα, με επιτόκιο 6% για αποπληρωμή σε 10 χρόνια: το συνολικό καθαρό κέρδος στην 25ετία ανέρχεται περίπου σε 129.000 ευρώ, ενώ η ετήσια απόδοση της επένδυσης στο 12,94% κατά μέσο όρο.
σελ. 32
Διεύθυνση Σύνταξης: Δάφνη Τριανταφύλλη - Αρχιτέκτων μηχανικός 32 Πράσινο σπίτι & κτίριο
Συντακτική Ομάδα: Θοδωρής Χατζηκυριάκος - Μηχανολόγος μηχανικός Βασίλης Φιρφιρής - Μηχανολόγος μηχανικός
Πράσινο σπίτι & κτίριο 33
Bιοκλιματικά Bιοκ οκλιματικά σπίτια
Βιοκλιματικές κατοικίες
Υπεύθυνοι Πωλήσεων: Πέρη Τσεκούρα, Δημήτρης Στρατηγόπουλος, Μαρία Κόκκορη
Βασικότερο στοιχείο για το σωστό σχεδιασμό ενός σπιτιού είναι ο προσανατολισμός του.
H βιοκλιματική βιο αρχιτεκτονική επιτυγχάνει τη μείωση απωλειών ενέργ ενέργειας και εκμετάλλευση φυσικών πηγών που μας την παρέ παρέχουν. Με σωστή κατασκευή, αλλά και κατάλληλες μετατ μετατροπές σε ένα ήδη υπάρχον κτίριο, μειώνουμε το οικολ οικολογικό μας αποτύπωμα και τα μηνιαία έξοδα.
π
Πωλήσεις Βόρειας Ελλάδας: Πόπη Μαρτάκη, Δέσποινα Δούκα, Ζίτσα Δίγκα
ώ και ίσως σημαντικότερο στοιχείο ρώτο για την αξιολόγηση ενός κτιρίου είναι ο προσανατολισμός του. Πολλά ανοίγματα στο νότο και ελάχιστα ή και καθόλου στο βορρά εκμεταλλεύονται το φως του ήλιου καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου. Στην Ελλάδα, η νότια πλευρά ενός κτιρίου προσλαμβάνει τρεις φορές περισσότερη ηλιακή ενέργεια από ό,τι η ανατολική και η δυτική κατά τους χειμερινούς μήνες και οι σχέσεις αντιστρέφονται κατά τους θερινούς μήνες. Ως αποτέλεσμα, σε ένα σωστά τοποθετημένο κτίριο, το χειμώνα έχουμε την επιθυμητή ζέστη, ενώ το καλοκαίρι προστατευόμαστε από τις ακτίνες του ήλιου, διατηρώντας το κτίριο πιο δροσερό. Σημαντικό στοιχείο επίσης είναι οι επιφάνειες του κτιρίου και τα κουφώματα στα ανοίγματά του. Όλες οι επιφάνειες, εκτός από τα ανοίγματα, πρέπει να είναι μονωμένες και να διατηρούν την εσωτερική θερμοκρασία του κτιρίου.
σελ. 50
Ατελιέ: Αγγελική Καραχάλιου
Φυτεμένα δώματα Τεράστιες απώλειες ενέργειας, ειδικά στα μεγάλα αστικά κέντρα της Ελλάδας, έχουμε από τις ταράτσες των κτιρίων. Οι ταράτσες,
Επιμέλεια κειμένων: Δήμητρα Ντόγου Υπεύθυνη Επικοινωνίας: Ελευθερία Γαλανοπούλου
4 Πράσινο σπίτι & κτίριο
Έδαφος και γεωθερμία Την καλύτερη δυνατή μόνωση σε ένα κτίριο παρέχει το ίδιο το έδαφος που βρίσκεται γύρω του. Κατά τους θερινούς μήνες, το έδαφος βρίσκεται σε χαμηλότερη θερμοκρασία από το εξωτερικό περιβάλλον, ενώ κατά τους χειμερινούς σε υψηλότερη. Ως εκ τούτου, ένα υπόσκαφο κτίριο που το κέλυφός του έρχεται σε επαφή με το έδαφος, μειώνει τη θερμότητα ή το κρύο μέσω αυτής της επαφής. Οι γεωθερμικές αντλίες θερμότητας μπορούν να θερμάνουν ή να δροσίσουν ένα σπίτι, χρησιμοποιώντας ως πηγή ενέργειας μόνο τη γη και όση ηλεκτρική ενέργεια απαιτείται για τη λειτουργία τους. Το έδαφος σε βάθος 1,5-2 μέτρων διατηρεί σταθερή θερμοκρασία 10-15 βαθμών. Τα έξοδα για τη θέρμανση με τη χρήση αντλιών μειώνονται κατά 60% περίπου και οι αντλίες μπορούν να παρέχουν επίσης ζεστό νερό και ψύξη το καλοκαίρι.
Μία φυτεμένη στέγη, πέρα από το πολύ ευχάριστο αισθητικό αποτέλεσμα, αποτελεί και μία από τις καλύτερες λύσεις για να μονώσουμε ένα κτίριο.
50 32 Πράσινο σπίτι & κτίριο
ΑUΤΟΤΡΙΤΗ Α.Ε. ΑΘΗΝΑ: ΛΕΥΚΗΣ 132, 145 68, ΚΡΥΟΝΕΡΙ Τηλ. κέντρο: 210-6262288, 210-6262260, 210-6262272, 210-6262297, Fax: 210-6262314 Email: prasinospiti@autotriti.gr Β. ΕΛΛΑΔΑ: ΚΩΝ/ΝΟΥ ΚΑΡΑΜΑΝΛΗ 60, 546 42, ΘΕΣ/ΝΙΚΗ, Τηλ.: 2310-838800, Fax: 2310-837838
ως επίπεδες επιφάνειες, έρχονται σε άμεση επαφή με τον ήλιο και κατά τους θερινούς μήνες μπορούν να φτάσουν και τους 80 βαθμούς Κελσίου. Κατά συνέπεια, απαιτούνται μεγάλα ποσά ενέργειας για την ψύξη του κτιρίου. Τα φυτά, όπως και το έδαφος που αναφέρθηκε παραπάνω, παρέχουν μία από τις καλύτερες μονώσεις σε ένα κτίριο. Κατά τους θερινούς μήνες μειώνουν τη θερμοκρασία του δώματος στους 45 βαθμούς και την εσωτερική θερμοκρασία του κτιρίου κατά 10 βαθμούς. Κατά τους χειμερινούς μήνες μειώνουν τις απώλειες θερμότητας του κτιρίου, διατηρώντας τη ζέστη στο εσωτερικό. Επιπλέον, προστατεύουν τα ίδια τα υλικά του δώματος και παρέχουν ένα πολύ ευχάριστο αισθητικό αποτέλεσμα ως κήπος στην ταράτσα.
Πράσινο σπίτι & κτίριο 33 51
Νέα Διεθνή
Τις ανάγκες 10 εκατομμυρίων νοικοκυριών καλύπτουν οι νέες εγκαταστάσεις φωτοβολταϊκών
Τ
ο 2010, στην Ευρώπη, η παραγωγή ηλιακής ενέργειας αυξήθηκε κατά 13.000 μεγαβατώρες. Η ενέργεια που παράχθηκε τη χρονιά που μας πέρασε από φωτοβολταϊκά συστήματα, αντιστοιχεί στην ενέργεια που παράγουν 2 μεγάλα εργοστάσια λιθάνθρακα. Τα συστήματα που εγκαταστάθηκαν μέχρι και το τέλος του 2010 μπορούν να καλύψουν την κατανάλωση περίπου 10 εκατομμυρίων νοικοκυριών. «Η ανάπτυξη των φωτοβολταϊκών ήταν απλά εντυπωσιακή το 2010. Η μείωση του κόστους, οι νέες τεχνολογίες, το μεγάλο επενδυτικό ενδιαφέρον και η συνεχόμενη στήριξη από
την πολιτεία έχουν συμβάλλει σε αυτήν την εξέλιξη, τοποθετώντας τα φωτοβολταϊκά στην πρώτη θέση των πράσινων τεχνολογιών σε όρους αύξησης της παραγωγής στην Ευρώπη», ανέφερε ο πρόεδρος της E.P.I.A. (Ευρωπαϊκός Σύνδεσμος Βιομηχανιών Φωτοβολταϊκών). Η Γερμανία παραμένει για δεύτερη χρονιά στην πρώτη θέση στην παραγωγή ενέργειας, αλλά και στις νέες εγκαταστάσεις φωτοβολταϊκών, ακολουθεί η Ιταλία, ενώ η Ελλάδα βρίσκεται στην έβδομη θέση. Πάνω από 3.000 μεγαβατώρες εγκαταστάθηκαν εκτός Ευρώπης, με την Ιαπωνία να έχει εγκαταστήσει σχεδόν το 1/3 και τις Η.Π.Α. να
Οι εγκ εγκαταστάσεις εγκατα αταστά ατα στάσει στά σειςς σει φωτοβολταϊκών, παγκοσμίως, τη χρονιά που μας πέρασε.
ακολουθούν. Ο Ευρωπαϊκός Σύνδεσμος Βιομηχανιών Φωτοβολταϊκών περιμένει και νέα αύξηση της παραγωγής από χώρες που ακόμα δεν έχουν εγκαταστήσει τέτοια συστήματα, όπως είναι η Ταϊβάν, η Ινδία, η Μαλαισία και η Ταϊλάνδη.
Νέα υλικά στην κατασκευή φωτοβολταϊκών - μείωση του κόστους Πειράματα με γραφίτη
E
ρευνητές μελετούν την πιθανή αντικατάσταση της σιλικόνης -η οποία κοστίζει αρκετά- στα φωτοβολταϊκά πλαίσια, με ένα νέο, πιο φτηνό υλικό. Πειραματίζονται με γραφίτη, το ίδιο υλικό που χρησιμοποιούμε στα μολύβια, ο οποίος μπορεί να δημιουργήσει πάρα πολύ λεπτά πλέγματα και έχει πολύ μεγάλη αγωγιμότητα. Ο γραφίτης θα ήταν ιδανικός για την κατασκευή φωτοβολταϊκών για αρκετούς λόγους: αντέχει πιο πολύ και από το ατσάλι, είναι ένας από τους καλύτερους αγωγούς θερμότητας και μπορεί να δημιουργήσει τόσο λεπτά πλαίσια που θα είναι εύκαμπτα και διάφανα. Οι ερευνητές του ΜΙΤ έχουν ακόμα κάποια προβλήματα να λύσουν, αλλά νέες τεχνολογίες, όπως αυτή, μπορούν να οδηγήσουν στην κατακόρυφη μείωση του κόστους εγκατάστασης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. 6 Πράσινο σπίτι & κτίριο
Αντικατάσταση της -ακριβής- σιλικόνης με γραφίτη στα φωτοβολταϊκά πάνελ
Αύξηση της απόδοσης των φωτοβολταικών Αύξηση της απόδοσης - μείωση του κόστους
Η
αγορά των φωτοβολταϊκών συστημάτων τα τελευταία χρόνια έχει αυξηθεί σημαντικά. Αν και το κόστος είναι μεγάλο, η απόσβεσή του είναι σίγουρη. Τώρα, ερευνητές της HyperSolar βρήκαν έναν τρόπο να αυξήσουν και την απόδοσή τους μέχρι και 300%. Κατασκεύασαν ένα φιλμ, το οποίο μπορεί να αυξήσει το ρυθμό μετατροπής της ηλιακής ακτινοβολίας σε ηλεκτρισμό, άρα και την αποδοτικότητα του συστήματος. Η συνεχώς αναπτυσσόμενη τεχνολογία ηλιακών συστημάτων υπόσχεται και περαιτέρω μείωση του κόστους, με την ελπίδα ότι στο μέλλον θα βασιζόμαστε αποκλειστικά και μόνο στη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Εκτιμάται ότι τα 16 gigawatt ηλιακής ενέργειας που έχουν εγκατασταθεί ήδη παγκοσμίως θα αυξηθούν σε 1,800 gigawatt μέσα στα επόμενα 20 χρόνια!
Νέες τεχνολογίες μπορούν να αυξήσουν την απόδοση των φωτοβολταϊκών.
Ακολουθώντας τον ήλιο Trackers με gps
Οι νέοι ηλιοστάτες χρησιμοποιούν GPS για να ακολουθούν τον ήλιο.
Ο
ταν μιλάμε για ηλιακή ενέργεια, το απαραίτητο δεδομένο είναι ο ήλιος. Πώς μπορεί να αυξηθεί η απορρόφηση της ηλιακής ενέργειας; Ακολουθώντας πιστά την πηγή της ενέργειας αυτής. Οι ηλιοστάτες (trackers) ακολουθούν την πορεία του ήλιου, βελτιώνοντας την απόδοση ενός ηλιακού συστήματος κατά 25-30% συγκριτικά με μια σταθερή εγκατάσταση. Μια νέα τεχνολογία επιτρέπει την περαιτέρω βελτίωση της απόδοσης, αυξάνοντας την απορρόφηση της ηλιακής ακτινοβολίας. Η νέα αυτή τεχνολογία βασίζεται στη χρήση GPS. Μέσω του GPS, ο ηλιοστάτης εντοπίζει και ακολουθεί τον ήλιο καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας και αυξάνει την απόδοση του συστήματος μέχρι και επιπλέον 30%. Το κόστος ενός τέτοιου tracker κυμαίνεται στα 700-1.760 δολάρια στην Αμερική και οι κατασκευαστές υποστηρίζουν ότι η απόσβεση επιτυγχάνεται στα 5 πρώτα χρόνια της εγκατάστασης ή και σε λιγότερα. Πράσινο σπίτι & κτίριο
7
Νέα Διεθνή
Ηλιακοί ποδηλατόδρομοι Η χρήση ποδηλάτου και μόνο μειώνει το οικολογικό μας αποτύπωμα. Τώρα, στην Ολλανδία, οι ποδηλατόδρομοι θα παράγουν και ενέργεια. Στην πόλη Κρόμενι, κοντά στο Άμστερνταμ, σκοπεύουν να ενσωματώσουν ηλιακούς συλλέκτες στην επιφάνεια των ποδηλατόδρομων. Οι συλλέκτες θα προστατεύονται από μια γυάλινη επιφάνεια, η οποία δεν θα γλιστράει και οι ποδηλάτες θα μπορούν να κινούνται ελεύθερα. Στόχος είναι η ενέργεια που θα παράγεται να καλύπτει τις ανάγκες για το φωτισμό του δρόμου, τα φανάρια, ακόμα και για οικιακή χρήση. Το έργο, που αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2012, υπολογίζεται ότι θα παράγει ετησίως 50 kWh ανά τετραγωνικό μέτρο. Εάν το έργο αποδειχθεί αποτελεσματικό, μπορεί να εφαρμοστεί σε όλη τη χώρα, η οποία διαθέτει πολλές χιλιάδες χιλιόμετρα ποδηλατόδρομων.
Ποδηλατόδρομος με ενσωματωμένους ηλιακούς συλλέκτες.
Σόλαρ: κίνηση με τη δύναμη του ήλιου Αυτονομία στη θάλασσα
H
WWF βρήκε το δικό της τρόπο να προωθήσει τη χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και δημιούργησε το δικό της ηλιακό σκάφος, το οποίο ξεκίνησε το ταξίδι του από την Ισπανία τον Ιούλιο που μας πέρασε. Το Σόλαρ κινείται αποκλειστικά και μόνο με τη χρήση φωτοβολταϊκών, χωρίς πανιά και χωρίς μηχανή. Το σκάφος έχει συνολικά 65 τετραγωνικά μέτρα φωτοβολταϊκών, τα οποία του παρέχουν αυτονομία μέχρι και 18 ώρες πλεύσης. Η μέση ταχύτητά του φτάνει τους 5 κόμβους και το σκάφος έχει μηδενικό ενεργειακό αποτύπωμα. Οι εθελοντές σε κάθε λιμάνι που σταματάει το σκάφος, ενημερώνουν το κοινό για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τα οικοσυστήματα της Μεσογείου. ∆εν είναι το πρώτο ταξίδι του Σόλαρ, καθώς το σκάφος έχει διασχίσει τον Ατλαντικό το 2007 με το όνομα sun 21, ξεκινώντας και πάλι από την Ισπανία και καταλήγοντας στη Νέα Υόρκη, κινούμενο αποκλειστικά με ηλιακή ενέργεια. Μετά το τέλος του ιστορικού ταξιδιού, που έσπασε και κάποια ρεκόρ, η εταιρεία που το κατασκεύασε, το δώρισε στην WWF. Το σκάφος θα ταξιδέψει και τα επόμενα δύο καλοκαίρια στη Μεσόγειο και ίσως το δούμε και στην Ελλάδα. 8 Πράσινο σπίτι & κτίριο
Ηλιακό αεροπλάνο Μετά από επτά χρόνια σχεδιασμού, το ηλιακό αεροπλάνο ελβετικής εταιρείας ολοκλήρωσε μια πτήση 26 ωρών. Η πτήση απέδειξε ότι το πρωτότυπο μοντέλο έχει τη δυνατότητα να αποθηκεύει αρκετή ενέργεια κατά τη διάρκεια της ημέρας, ώστε να βρίσκεται στον αέρα όλη τη νύχτα.
T
ο μοντέλο απέσπασε και τρία βραβεία από την FAI (Fédération Aéronautique Internationale), δύο για το ύψος στο οποίο πέταξε και άλλο ένα για τη διάρκεια της πτήσης. Το αεροπλάνο έχει φτερά μήκους 64 μέτρων και ήδη από το καλοκαίρι που μας πέρασε, έχει αποδείξει την αυτονομία του, ταξιδεύοντας μια ολόκληρη νύχτα με ενέργεια την οποία είχε αποθηκεύσει στις μπαταρίες του. Στόχος της εταιρείας είναι να κάνει το γύρο του κόσμου χρησιμοποιώντας αποκλειστικά ηλιακή ενέργεια και κάνοντας μόνο πέντε στάσεις, πτήση που έχει προγραμματιστεί για το 2013. Στα άμεσα σχέδια, πάντως, είναι μια πτήση πάνω από τον Ατλαντικό. Το πρωτότυπο είναι μονοθέσιο, παρά το τεράστιο άνοιγμα των φτερών του, τα οποία είναι καλυμμένα με 12 χιλιάδες ηλιακές κυψέλες. Ωστόσο, η εταιρεία δηλώνει ότι θα είναι δύσκολο προς το παρόν να αντικατασταθούν τα συμβατικά καύσιμα με ηλιακούς συλλέκτες και βασικός σκοπός του ηλιακού αεροπλάνου είναι να εξετάσει και να προωθήσει νέες καθαρές τεχνολογίες.
Φωτοβολταϊκός σταθμός σε πάρκινγκ λεωφορείων
Σ
τη Σεβίλλη, ο χώρος στάθμευσης των λεωφορείων της πόλης μετατράπηκε σε φωτοβολταϊκό πάρκο. Οι χώροι στάθμευσης λεωφορείων έχουν μεγάλα στέγαστρα για να προστατεύονται τα οχήματα από τις καιρικές συνθήκες και αυτές τις επιφάνειες αποφάσισε ο Οργανισμός Μεταφορών να εκμεταλλευτεί. Τα πλεονεκτήματα είναι πολλά. Από οικονομικής άποψης, το παραγόμενο ρεύμα μπορεί να παρέχει ένα σεβαστό κέρδος στον Οργανισμό Μεταφορών, ενώ υπάρχει η δυνατότητα κάποια ποσότητα αυτού να χρησιμοποιηθεί από τα ίδια τα λεωφορεία για μικρότερη κατανάλωση καυσίμων. Φωτοβολταϊκά έχουν τοποθετηθεί σε 54 στέγαστρα και το σύστημα συνολικής ισχύος 18 μεγαβάτ είναι συνδεδεμένο με το δίκτυο. Το ρεύμα που παράγεται στο σταθμό είναι αρκετό ώστε να καλύψει τις ανάγκες 1.000 νοικοκυριών και ο συγκεκρι-
μένος σταθμός βρίσκεται στο κέντρο της Σεβίλλης, γεγονός που διευκολύνει την παροχή ρεύματος κατά τις ώρες με αυξημένες απαιτήσεις. Επιπλέον, προστατεύει 315 λεωφορεία και οι συνθήκες εργασίας για τους οδηγούς, ειδικά το καλοκαίρι, είναι πολύ καλύτερες. Η αξιοποίηση κατασκευών, όπως είναι τα στέγαστρα, οι ταράτσες και οι στέγες κτιρίων, για την τοποθέτηση πλαισίων είναι από τις καλύτερες λύσεις για μεγάλες πόλεις που θέλουν να στραφούν στην ηλιακή ενέργεια.
Σαν Φρανσίσκο «Πράσινη» πόλη Στόχος της πολιτείας είναι μέχρι το 2020 το Σαν Φρανσίσκο να χρησιμοποιεί αποκλειστικά ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Στα άμεσα σχέδια είναι η τοποθέτηση φωτοβολταϊκών στην οροφή του δημαρχείου και σε πολλά άλλα δημόσια κτίρια. Όπως δήλωσε ο δήμαρχος της πόλης, επιθυμία τους είναι μέχρι το 2020 όλα τα κτίρια -όχι μόνο τα δημόσια, αλλά και τα ιδιωτικά- να βασίζονται στην αποκλειστική χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Η τοποθέτηση φωτοβολταϊκών στα δημόσια κτίρια, ως πρώτο βήμα θα βοηθήσει την πολιτεία της Καλιφόρνια να μειώσει τις εκπομπές ρύπων στην ατμόσφαιρα. Η Καλιφόρνια, αν και είναι μία από τις πρωτοπόρες πολιτείες στη χρήση ανανεώσιμων πηγών, είναι και η 12η στην εκπομπή διοξειδίου του άνθρακα. Στόχος είναι επίσης να μειωθούν τα επίπεδα εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στα επίπεδα που βρίσκονταν το 1990. Πρόκειται για ένα πολύ καλό βήμα, που, αν όντως πραγματοποιηθεί, θα αποτελέσει πρότυπο και για άλλες πόλεις και χώρες.
Πράσινο σπίτι & κτίριο 31
Νέα Διεθνή Οι επιβάτες του κεντρικού σταθμού της Στοκχόλμης θερμαίνουν κτίριο γραφείων.
Θέρμανση από τους περαστικούς
Σ
ύμφωνα με μελέτες, κάθε άνθρωπος παράγει 100 Watt θερμότητας, η οποία αυξάνει σημαντικά κάνοντας ακόμα και τις πιο απλές κινήσεις, όπως να αγοράσουμε μια εφημερίδα. Με βάση αυτό το δεδομένο, ερευνητές στη Σουηδία χρησιμοποιούν τη θερμότητα των επιβατών του κεντρικού σταθμού της Στοκχόλμης για να ζεστάνουν ένα γειτονικό κτίριο γραφείων. Η τεχνολογία βασίζεται στην ανταλλαγή
θερμότητας. Στον εξαερισμό του σταθμού έχουν τοποθετηθεί συσκευές, οι οποίες συλλέγουν την παραπανίσια θερμότητα και την μετατρέπουν σε ζεστό νερό, το οποίο στη συνέχεια μεταφέρεται στο διπλανό κτίριο γραφείων. Η εταιρεία που στεγάζεται στο κτίριο έχει μειώσει το κόστος της θέρμανσης σχεδόν κατά 25%, ξοδεύοντας μόνο τα απαραίτητα για την εγκατάσταση του συστήματος και το
ρεύμα που χρειάζεται για τη λειτουργία του. Το συγκεκριμένο σύστημα είναι πολύ αποδοτικό στην προκειμένη περίπτωση βέβαια, καταρχήν γιατί καθημερινά περνάνε από το σταθμό της Στοκχόλμης περίπου 250.000 επιβάτες και γιατί στη Σουηδία οι χειμώνες τους είναι παγωμένοι, οπότε και η παραμικρή θερμότητα αξίζει να χρησιμοποιηθεί, καθώς το κόστος θέρμανσης είναι πάρα πολύ μεγάλο.
Ενέργεια από τα σκουπίδια
H
Νέα Υόρκη, μόνο με τα σκουπίδια που παράγει κάθε χρόνο, απελευθερώνει στην ατμόσφαιρα περίπου 1,2 εκατομμύρια τόνους διοξειδίου του άνθρακα, χωρίς να συνυπολογίσουμε τη μεταφορά τους σε χωματερές. Έτσι, αποφασίστηκε να αξιοποιηθούν τα σκουπίδια αυτά για την παραγωγή ενέργειας, η οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την ηλεκτροδότηση νοικοκυριών ή ακόμα και για το φωτισμό της πόλης. Το σχέδιο έχει εγκριθεί εδώ και 25 χρόνια, αλλά, δυστυχώς, δεν έχει εφαρμοστεί μέχρι τώρα. Τα απορρίμματα περιέχουν μεγάλες ποσότητες μεθανίου, το οποίο αποτελεί μια πολύ αποδοτική πηγή ενέργειας και υπάρχει η κατάλληλη τεχνολογία ώστε να αξιοποιηθεί για την παραγωγή ηλεκτρισμού. Σύμφωνα με υπολογισμούς, τα λύματα της πόλης μπορούν να παράγουν αρκετή ενέργεια, ώστε να καλύψουν τις ανάγκες 145 χιλιάδων νοικοκυριών. Η Νέα Υόρκη αυτή τη στιγμή καταναλώνει τεράστιες ποσότητες ενέργειας και χρημάτων για να μεταφέρει τα σκουπίδια της σε χωματερές σε άλλες περιοχές, όπως είναι η Βιρτζίνια και η Νότια Καρολίνα, εκτός από ένα 15% που μεταφέρεται σε εργοστάσιο μετατροπής στο Νιούαρκ, ποσότητες που αντιστοιχούν στη μισή ενέργεια που καταναλώνουν όλα τα ταξί της πόλης ετησίως, αν θεωρήσουμε ότι βρίσκονταν 10 Πράσινο σπίτι & κτίριο
σε μόνιμη κίνηση. Πρόκειται για τεράστιες ποσότητες, οι οποίες θα εξοικονομηθούν με την κατασκευή εργοστασίων μετατροπής κοντύτερα στην πόλη. Τα βήματα της Νέας Υόρκης θα αναγκαστούν να ακολουθήσουν αρκετές μεγαλουπόλεις του κόσμου πολύ
σύντομα, αν και σε ορισμένες το σχέδιο ήδη εφαρμόζεται. Ελπίζουμε να δούμε τέτοια έργα και στη χώρα μας και να κλείσουν οι ρυπογόνες χωματερές που δημιουργούν τεράστια προβλήματα τόσο στο περιβάλλον όσο και στους πολίτες.
Παραγωγή ρεύματος από το περπάτημα Σ την πόλη Shibuya της Ιαπωνίας ξεκίνησε ένα πείραμα για την παραγωγή ηλεκτρισμού από τις δονήσεις που προκαλούνται από το περπάτημα και την κίνηση των αυτοκινήτων. Αν εφαρμοζόταν το πείραμα σε μεγαλύτερη κλίμακα, θα μπορούσε η ίδια η πόλη να παράγει όση ενέργεια απαιτεί. Το πείραμα ξεκίνησε με ένα τετραγωνικό μέτρο, τοποθετημένο όμως σε στρατηγικό σημείο: σε έναν από τους πιο πολυσύχναστους δρόμους του κόσμου, τη διάβαση για το σταθμό της Shibuya, όπου υπολογίζεται ότι περνάνε 900.000 άνθρωποι καθημερινά. Το σύστημα βασίζεται σε μια τεχνολογία που ανέπτυξε ο Kohei Hayamizu, που εκμεταλλεύεται την ιδιότητα που έχουν ορισμένα υλικά να παράγουν ηλεκτρισμό όταν πιέζονται. Ο Hayamizu υποστηρίζει ότι το σύστημα μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε πολλές περιπτώσεις, ανεξαρτήτου μεγέθους, από κινητά τηλέφωνα μέχρι και μεγάλους αυτοκινητόδρομους, για την παραγωγή της απαιτούμενης ενέργειας. Το πείραμα κράτησε 20 μέρες και πιστεύεται ότι παράχθηκε αρκετή ενέργεια ώστε να δουλέψουν 1.422 τηλεοράσεις για μία ώρα από ένα και μόνο τετραγωνικό μέτρο. Σκοπός του επιστήμονα ήταν επίσης να μας θυμίσει την «πίεση» που υπάρχει για τη χρήση νέων και καθαρών μορφών ενέργειας. Παρόμοιας λογικής είναι και η λεγόμενη «Φάρμα Πλήθους» (Crowd Farm). Η ιδέα
Φωτοβολταϊκά που επιπλέουν H Solar Synergis και η EDF, δύο μεγάλες εταιρείες στο χώρο των ηλιακών συστημάτων, συνεργάστηκαν και παρουσιάζουν τα AQUASUN, ένα νέο τύπο φωτοβολταϊκών, τα οποία επιπλέουν στο νερό. Τα πλαίσια μπορούν να τοποθετηθούν σε λίμνες ή σε υδροηλεκτρικά φράγματα, όπου μπορούν και να ελέγχονται καλύτερα. Η νέα αυτή τεχνολογία λύνει το βασικό πρόβλημα της υπερθέρμανσης μέσω ενός συστήματος ψύξης, το οποίο χρησιμοποιεί το νερό στο οποίο επιπλέει το σύστημα. Το σύστημα συμπεριλαμβάνει και καθρέφτες που συγκεντρώνουν την ηλιακή ακτινοβολία στο πλαίσιο, μειώνοντας έτσι τον αριθμό των απαιτούμενων πάνελ. Η εγκατάσταση δεν μπορεί να γίνει σε ανοιχτή θάλασσα ή σε προστατευόμενες περιοχές, παρόλο που το σύστημα είναι σχεδιασμένο έτσι ώστε να περνάει οξυγόνο και να μην γίνεται στάσιμο το νερό. Το πρώτο πλαίσιο τοποθετήθηκε ήδη στο Ισραήλ και έχει συνδεθεί στο τοπικό δίκτυο διανομής.
είναι δύο Αμερικάνων φοιτητών, οι οποίοι προτείνουν ένα μεγάλο φάσμα ενεργειών, με βάση πάντα τον άνθρωπο, απ’ όπου μπορεί να παραχθεί ενέργεια. Από τα φώτα του ποδηλάτου μέχρι το απαραίτητο ρεύμα για μια συναυλία, όπου το ενθουσιασμένο κοινό θα παράγει τον ηλεκτρισμό για να τροφοδοτήσει τον ήχο. Μόνο πρόβλημα προς το παρόν είναι να βρεθεί ένας τρόπος αποθήκευσης αυτής της ενέργειας.
Στο πείραμα, που κράτησε 20 μέρες, παράχθηκε από ένα τετραγωνικό μέτρο αρκετή ενέργεια για να λειτουργήσουν 1.422 τηλεοράσεις για μία ώρα.
Ανακυκλώσιμο laptop Διέλυσέ το μόνος σου
Τ
Το πρωτότυπο
ρεις φοιτητές του Standford αυτό laptop διαλύεται σε δημιούργησαν ένα πρωτόλιγότερο από τυπο laptop. Έχοντας στο μυαλό 3 λεπτά, ακοτους, τους τόνους πεταμένων λουθώντας 10 εύκολα ηλεκτρικών συσκευών σε χωμαβήματα, τερές που δεν θα ανακυκλωθούν χωρίς κατσαποτέ και μολύνουν το περιβάλβίδι ή άλλο λον, δημιούργησαν ένα laptop, εργαλείο. το οποίο διαλύεται σε μικρά κομμάτια και μπορείτε να το πετάξετε στον κάδο ανακύκλωσης του σπιτιού σας. Τα ηλεκτρονικά απόβλητα είναι ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα, καθώς μπορεί να είναι τοξικά και να βλάψουν το περιβάλλον, αλλά και ανθρώπους. Έτσι, οι φοιτητές δημιούργησαν μια συσκευή που μπορεί να διαλυθεί σε περίπου 3 λεπτά, χωρίς κατσαβίδι ή άλλο εργαλείο, από τους ίδιους τους χρήστες. Χαρακτηρίζουν τη συσκευή ως διαμορφώσιμη, δηλαδή κάθε μέρος της έχει τη δική του θέση, είναι άμεσα προσβάσιμο από το χρήστη και μπορεί να αφαιρεθεί και να ξανατοποθετηθεί εύκολα. Το Bloom Laptop, όπως το ονόμασαν οι φοιτητές, πέρα από οικολογικό, είναι και πιο εύχρηστο, καθώς το πληκτρολόγιο και η επιφάνεια αφής αποσπώνται και τα προσβάσιμα μέρη του είναι πιο εύκολο να επιδιορθωθούν. Πράσινο σπίτι & κτίριο 11
Ελληνικά Ελλ ληνικά Νέα
Οι εγκαταστάσεις Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στη χώρα μας
Σ
Στο χάρτη βλέπουμε την εγκατεστημένη ισχύ ανά πηγή ενέργειας σε μεγαβάτ.
το χάρτη παρουσιάζονται τα μεγαβάτ εγκατεστημένης ισχύος ανανεώσιμων πηγών ενέργειας του Φεβρουαρίου του 2011. Οι φωτοβολταϊκοί σταθμοί φτάνουν τα 189 μεγαβάτ, χωρίς να υπολογιστούν τα μη διασυνδεδεμένα νησιά, παρουσιάζοντας μια αύξηση 237% από τις αντίστοιχες εγκαταστάσεις το Φεβρουάριο του 2010. Στις φωτοβολταϊκές εγκαταστάσεις δεν συνυπολογίζονται οι οικιακές, παρά μόνο οι φωτοβολταϊκοί σταθμοί. Αν υπολογιστούν και οι σταθμοί στα μη διασυνδεδεμένα νησιά, τα μεγαβάτ εγκατεστημένων φωτοβολταϊκών συστημάτων φτάνουν τα 231, ενώ τα μεγαβάτ αιολικών, τα 1.350. Η συνολική αύξηση ισχύος ανανεώσιμων πηγών ενέργειας φτάνει το 27,3% για όλα τα διασυνδεδεμένα συστήματα, καθώς όλες οι εγκαταστάσεις παρουσιάζουν σημαντική αύξηση τον τελευταίο χρόνο. Η Στερεά Ελλάδα προηγείται στο σύνολο όλων των εγκαταστάσεων Α.Π.Ε., με την Εύβοια να παίζει σημαντικό ρόλο, καθώς μόνο σε αυτήν τα εγκατεστημένα μεγαβάτ αιολικών συστημάτων φτάνουν τα 264. Η μεγαλύτερη ισχύς φωτοβολταϊκών συστημάτων βρίσκεται στη Μακεδονία και τη Θράκη, φτάνοντας τα 70 μεγαβάτ. *Μη διασυνδεδεμένα νησιά: Κρήτη, Ρόδος, Λέσβος, Νάξος, Σάμος, Κως, Χίος, Σύρος, Μύκονος, Ίος, Σχοινούσα, Μήλος, Κύθνος, Σίφνος, Σύμη, Σκύρος, Κάρπαθος, Λέρος, Πάτμος, Κάλυμνος, Ικαρία, Λήμνος, Ψαρά.
Χάρτης ηλιακής ακτινοβολίας
12 Πράσινο σπίτι & κτίριο
Χάρτης αιολικού δυναμικού
Ο Άι Στράτης γίνεται αυτόνομος
O
Άι Στράτης γίνεται το πρώτο πράσινο ελληνικό νησί. Θα βασίζεται αποκλειστικά σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, αιολικά, ηλιακά πάρκα και βιομάζα. Οι μελέτες σχετικά με τις απαιτήσεις του νησιού ολοκληρώθηκαν και το Υπουργείο Περιβάλλοντος εξέδωσε πρόσκληση χρηματοδότησης. Τα έργα υπολογίζεται να κοστίσουν πάνω από 8 εκατομμύρια ευρώ και περιλαμβάνουν αιολικά πάρκα ισχύος 500 κιλοβάτ και φωτοβολταϊκές εγκαταστάσεις ισχύος 100 κιλοβάτ, καθώς και μονάδες αποθήκευσης της ενέργειας. Γεωθερμικές αντλίες θερμότητας θα τοποθετηθούν σε δημόσια κτίρια ώστε να καλύπτονται οι ανάγκες τους σε θέρμανση και ψύξη, παράλληλα με τις κατάλληλες βελτιώσεις ώστε να εξοικονομείται ενέργεια στα κτίρια αυτά, ενώ φωτοβολταϊκά και κυψέλες καυσίμου (δηλαδή
Παράταση παίρνει το «Εξοικονόμηση κατ’ οίκον»
Π
αράταση αιτήσεων έως τις 16 Μαΐου παίρνει το πρόγραμμα «Εξοικονόμηση κατ’ οίκον», λόγω του αυξημένου ενδιαφέροντος των πολιτών και μετά από αιτήματα των συνεργαζόμενων τραπεζών. Οι αιτήσεις που έχουν υποβληθεί μέχρι 31 Μαρτίου, θα προωθούνται κατά προτεραιότητα. Το πρόγραμμα αφορά στην ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων, παρέχοντας οικονομικά κίνητρα ώστε να πραγματοποιηθούν οι κατάλληλες παρεμβάσεις. Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφθείτε την ιστοσελίδα http:// exoikonomisi.ypeka.gr/ ή καλέστε στο τηλέφωνο 210-9797400.
συστήματα που παράγουν ηλεκτρισμό με βάση το υδρογόνο) θα εγκατασταθούν σε κτηνοτροφικές μονάδες που είναι εκτός του δικτύου ηλεκτροδότησης. Επίσης, θα εγκατασταθεί ο πρώτος σταθμός ανεφοδιασμού στην Ελλάδα για οχήματα που θα κινούνται με υδρογόνο, καθώς και ένας σταθμός ανεφοδιασμού ηλεκτρικής ενέργειας, ο οποίος θα τροφοδοτείται από φωτοβολταϊκά. Οι μεταφορές θα γίνονται αποκλειστικά με οχήματα, είτε ηλεκτρικά είτε υδρογόνου. Παράλληλα, στο νησί θα γίνουν και άλλες οικολογικές παρεμβάσεις, όπως υδροπονικά θερμοκήπια, αλιεία και γεωργία με βιολογικές μεθόδους. Αρχικός στόχος είναι να καλυφθεί το 85% των αναγκών από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και στη συνέχεια με τις κατάλληλες βελτιώσεις σε κτίρια να γίνει το νησί 100%
αυτόνομο. Τα έργα θα συμβάλλουν και στην ανάπτυξη του νησιού, καθώς θα υπάρχει η δυνατότητα πώλησης της παραγόμενης ενέργειας, πέρα από τον πολύ σημαντικό ρόλο του Άι Στράτη ως προτύπου ενός πράσινου νησιού.
Αγία Βαρβάρα:
Η πρώτη γειτονιά μηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης
Ο
μετασχηματισμός μιας γειτονιάς σε περιοχή μηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης θα πραγματοποιηθεί στην Αγία Βαρβάρα. Το έργο αναμένεται να ξεκινήσει τις επόμενες 40 μέρες και συντονίζεται από το Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (Κ.Α.Π.Ε.). Την περιοχή που θα γίνει η πρώτη πράσινη γειτονιά επισκέφθηκε η Υπουργός Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής κ. Τίνα Μπιρμπίλη. Η Αγία Βαρβάρα είναι η μία από τις τρεις περιοχές που επιλέχθηκαν για συμμετοχή
στο έργο, ενώ είχαν υποβάλλει πρόταση και το Αιγάλεω, οι Άγιοι Ανάργυροι και το Καματερό. Προς το παρόν, το έργο απευθύνεται σε δήμους της δυτικής Αθήνας, αλλά στόχος είναι να επεκταθεί και σε άλλες επιβαρυμένες περιοχές. Ο μετασχηματισμός, πέρα από την ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων, συμπεριλαμβάνει και τον περιβάλλοντα χώρο (πλατείες, πεζοδρόμια, χώροι πρασίνου). Οι εργασίες θα εκτελεστούν με την εθελοντική συμμετοχή βιομηχανικών και εμπορικών επιχειρήσεων.
Πράσινο σπίτι & κτίριο 31
Ελληνικά Νέα
Αύξηση στις εγκαταστάσεις Α.Π.Ε. το 2010 Σ
τα 205 μεγαβάτ έφτασαν οι εγκαταστάσεις φωτοβολταϊκών το 2010, τετραπλασιάζοντας σχεδόν τον αριθμό τους από το 2009. Το μεγαλύτερο μέρος των νέων εγκαταστάσεων αφορά συστήματα ισχύος 20 με 150 κιλοβάτ, σχεδόν το 59%, ακολουθούν τα συστήματα ισχύος μεγαλύτερης των 150 κιλοβάτ, τα συστήματα μέχρι 20 κιλοβάτ, ενώ ένα πολύ μικρό ποσοστό αφορά στις εγκαταστάσεις σε στέγες. Μέχρι και τον ∆εκέμβριο του 2010, οι συνδεδεμένες ηλιακές στέγες έφτασαν τις 888, με συνολική ισχύ 7,4 μεγαβάτ. Αυτά τα νέα δεδομένα είναι πολύ ενθαρρυντικά και ξεπέρασαν ακόμα και τις προβλέψεις της ∆.Ε.Η. Σημαντική είναι η αύξηση και στα αιολικά έργα, καθώς προστέθηκαν 131 μεγαβάτ ισχύος, αυξάνοντας τη συνολική σε 1.298 μεγαβάτ. Τέλος, τα νέα υδροηλεκτρικά έργα πρόσθεσαν 13,7 μεγαβάτ, ένα μικρό αλλά εξίσου σημαντικό ποσό. Συνεχίζοντας με αυτό το ρυθμό θα επιτευχθεί ο στόχος του υπουργείου για κάλυψη του 40% της παραγόμενης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές μέχρι το 2020.
Θεαματική αύξηση στα έργα Α.Π.Ε.
Nέες εγκαταστάσεις T
ο μεγαλύτερο μέχρι στιγμής φωτοβολταϊκό έργο στην Ελλάδα συνδέθηκε τον περασμένο μήνα στον Πολυδάμαντα. Η εγκατάσταση, ισχύος 10 μεγαβάτ, είναι η πρώτη από τις μεγάλες εγκαταστάσεις που σχεδιάζονται. Η ∆ΕΗ σχεδιάζει επίσης ένα πάρκο ισχύος 50 μεγαβάτ στη Μεγαλόπολη και ένα ισχύος 200 μεγαβάτ στην Κοζάνη. Με τα νέα νομοθετικά δεδομένα, μέχρι το τέλος του 2011 θα προστεθούν περίπου 300 μεγαβάτ φωτοβολταϊκών εγκαταστάσεων, φτάνοντας ένα σύνολο των 500 μεγαβάτ. Στόχοι του Υπουργείου Περιβάλλοντος είναι να ενισχυθούν καταρχήν οι μικρές οικιακές εγκαταστάσεις Α.Π.Ε., κυρίως μέσω του «Ειδικού Προγράμματος Ανάπτυξης Φωτοβολταϊκών Συστημάτων σε κτιριακές εγκαταστάσεις», να κλείσουν οι ρυπογόνες μονάδες παραγωγής στα ∆ιασυνδεδεμένα νησιά και να αντικατασταθούν με μονάδες παραγωγής Α.Π.Ε., καθώς και να απλοποιηθεί η αδειοδοτική διαδικασία όσον αφορά στις επενδύσεις σε μεγάλα έργα. Πιο συγκεκριμένα, μεταξύ και άλλων ρυθμίσεων, η άδεια παραγωγής εκδίδεται πλέον από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (Ρ.Α.Ε.) και οι διαδικασίες Προκαταρκτικής 14 Πράσινο σπίτι & κτίριο
Περιβαλλοντικής Εκτίμησης και Αξιολόγησης (Π.Π.Ε.Α.) και Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (Ε.Π.Ο.) συγχωνεύονται σε μια διαδικασία, περιορίζοντας το χρόνο αναμονής σε 8-10 μήνες (από τα 3 χρόνια που διαρκούσε μέχρι τώρα), δίνονται περισσότερα κίνητρα και τίθενται προθεσμίες στη διοίκηση. Τα νέα κίνητρα και οι μεγάλες δυνατότητες για παραγωγή ηλιακής ενέργειας στη χώρα μας έχουν οδηγήσει στην κατάθεση αιτήσεων για εγκαταστάσεις μεγέθους 9,5 χιλιάδων μεγαβάτ, τα 2/3 των οποίων έχουν κατατεθεί
από τον Ιούνιο του 2010 και μετά. ∆υστυχώς, οι αιτήσεις, λόγω του μεγάλου αριθμού τους, αργούν να εξεταστούν και η σύνδεση με το δίκτυο καθυστερεί αρκετά. Οι στόχοι του υπουργείου για το 2020 είναι αρκετά συντηρητικοί, αν λάβει κανείς υπ’ όψιν τις αιτήσεις που έχουν ήδη κατατεθεί και τοποθετούν την Ελλάδα στη δεύτερη θέση μετά τη Γερμανία στην παραγωγή ηλιακής ενέργειας, στην οποία έχουν ήδη εγκατασταθεί και συνδεθεί περισσότερα από 17 χιλιάδες μεγαβάτ.
Ελληνικά Νέα
Νέο έργο Α.Π.Ε. στα Χανιά
Ε
γκρίθηκε από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας ένα νέο ηλιοθερμικό έργο της εταιρείας Natura Power. Τα ηλιοθερμικά συστήματα μετατρέπουν την ηλιακή ενέργεια σε θερμική, σε αντίθεση με τα φωτοβολταϊκά που την μετατρέπουν σε ηλεκτρική. Ίδιας τεχνολογίας και λογικής είναι και οι ηλιακοί θερμοσίφωνες που χρησιμοποιούνται καθημερινά σε σπίτια στην Ελλάδα. Το μεγάλο πλεονέκτημα είναι ότι το κόστος τους είναι συγκριτικά μικρότερο από μιας φωτοβολταϊκής εγκατάστασης. Πάντως, το κόστος της συγκεκριμένης επένδυσης ξεπερνά τα 100 εκατομμύρια ευρώ και στο έργο συμμετέχει και η Επαρχιακή Σύνοδος της Εκκλησίας της Κρήτης. Το έργο θα εγκατασταθεί σε έκταση της Εκκλησίας και η Εκκλησία της Ελλάδος έχει δείξει ενδιαφέρον και για άλλες επενδύσεις Α.Π.Ε., συμπεριλαμβανομένων και 8 φωτοβολταϊκών πάρκων, για τα οποία έχουν ήδη εξασφαλιστεί οι άδειες εγκατάστασης.
Νέο ηλιοθερμικό έργο με τη συμμετοχή της Εκκλησίας.
Ξεπέρασαν τις προβλέψεις της Δ.Ε.Η. οι αιτήσεις για φωτοβολταϊκές εγκαταστάσεις Οι αιτήσεις από επαγγελματίες αγρότες έφτασαν τις 2.770 μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου.
16 Πράσινο σπίτι & κτίριο
Ο
ι αιτήσεις από επαγγελματίες αγρότες έφτασαν, σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Περιβάλλοντος, τις 2.770 μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου. Στα διασυνδεδεμένα νησιά και ειδικά στην Εύβοια, το ενδιαφέρον για εγκαταστάσεις φωτοβολταϊκών ήταν πάρα πολύ μεγάλο, με αποτέλεσμα να υπάρχουν προβλήματα στην απορρόφηση όλης αυτής της ισχύος, ωστόσο, διερευνώνται τρόποι να διευρυνθεί το περιθώριο αυτό. ∆υστυχώς, το αυξημένο ενδιαφέρον οδήγησε και σε φαινόμενα προσπάθειας εξαπάτησης, όπως προειδοποιεί η Πανελλήνια Συνομοσπονδία Ενώσεων Αγροτικών Συνεταιρισμών. Τα φαινόμενα παρατηρήθηκαν στην αγορά φωτοβολταϊκών πάνελ, βάσεων στήριξης και καλωδίων. Σύμφωνα με τις καταγγελίες, τα προϊόντα εισάγονται από άλλες χώρες και στη συνέχεια, με μια αλλαγή στο σειριακό τους αριθμό, μετονομάζονται σε ευρωπαϊκά. Η Π.Α.Σ.Ε.Γ.Ε.Σ. αναφέρει ότι η λύση στο πρόβλημα είναι οι Οργανισμοί Πιστοποίησης έργου. Ο επενδυτής απευθύνεται σε αυτούς τους οργανισμούς, οι οποίοι, με διάφορες διαδικασίες, πιστοποιούν την ποιότητα της εγκατάστασης.
Νέα μονάδα παραγωγής ενέργειας στην Ξάνθη
Μ
ια νέα μονάδα παραγωγής ενέργειας πρόκειται να εγκατασταθεί στην Ξάνθη στο επόμενο χρονικό διάστημα, σύμφωνα με δημοσιεύματα. Η μονάδα θα αξιοποιεί μια νέα τεχνολογία, που βασίζεται στη σύντηξη υδρογόνου και νικελίου, μια ανακάλυψη Ιταλών επιστημόνων.
Το εργοστάσιο θα κατασκευάζει συσκευές που θα παράγουν ηλεκτρική και θερμική ενέργεια χρησιμοποιώντας την παραπάνω τεχνολογία. Το μεγαλύτερο πλεονέκτημα της συσκευής είναι το πολύ μικρό κόστος παραγωγής, αφού, σύμφωνα με τους επιστήμονες, η πα-
ραγωγή μιας κιλοβατώρας θα κοστίζει λιγότερο από 1 λεπτό, ενώ το κόστος της ∆ΕΗ φτάνει τα 10 λεπτά. Οι καταλύτες αυτοί μπορούν να τοποθετηθούν σε σπίτια, εργοστάσια και θερμοκήπια, και το ίδιο το εργοστάσιο παραγωγής τους θα ηλεκτροδοτείται από μια τέτοια συσκευή. Στόχος της εταιρείας είναι η παραγωγή 300 χιλιάδων συσκευών ετησίως, ενώ υπολογίζεται ότι η παραγωγική διαδικασία θα ξεκινήσει τον Οκτώβριο. Η τεχνολογία αυτή, πέρα από το ελάχιστο κόστος παραγωγής ενέργειας, αποτελεί μια πολύ καθαρή μορφή ενέργειας, παράγοντας μηδενικούς ρύπους. Παρόλα αυτά, πρέπει να αναφέρουμε ότι υπάρχουν αμφιβολίες για τη συγκεκριμένη ανακάλυψη σχετικά με το εάν όντως επιτυγχάνεται η σύντηξη, αλλά και για την αποτελεσματικότητα μιας τέτοιας συσκευής. Οι επιστήμονες που συμμετέχουν στην έρευνα, υποστηρίζουν την αποτελεσματικότητά της και επισημαίνουν ότι είναι εντελώς ακίνδυνη, καθώς δεν έχουν παρατηρηθεί ακτινοβολίες βλαβερές για την υγεία του ανθρώπου. Τέτοιες τεχνολογίες ίσως μας οδηγήσουν στην απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα και στην αποκλειστική χρήση νέων μορφών ενέργειας, οι οποίες δεν θα επιβαρύνουν το περιβάλλον.
Στις 4.250 οι νέες θέσεις εργασίας στον τομέα των φωτοβολταϊκών
Κ
ατά 309% αυξήθηκε η αγορά των φωτοβολταϊκών μέσα στο 2010, δημιουργώντας 4.250 θέσεις εργασίας. Πέντε ελληνικά εργοστάσια παρήγαγαν 51 μεγαβάτ φωτοβολταϊκών πέρυσι, το ένα τρίτο των οποίων εξήχθη σε άλλες χώρες, φανερώνοντας πέρα από τη μεγάλη αύξηση εγκαταστάσεων και μια ενδιαφέρουσα ανάπτυξη στην παραγωγή. Αντίστοιχη ανάπτυξη βλέπουμε και στις εταιρείες παραγωγής βάσεων στήριξης (trackers). Με τις νέες νομοθετικές ρυθμίσεις, το 2011 θα είναι η χρονιά με τη μεγαλύτερη ανάπτυξη στις φωτοβολταϊκές εγκαταστάσεις, καθώς πολλές διαδικασίες απλοποιούνται και σε ειδικές περιπτώσεις, όπως στα διατηρητέα κτίρια, στις οποίες απαγορευόταν να γίνει εγκατάσταση, δίνεται πλέον η δυνατότητα τοποθέτησης, με κάποιες προϋποθέσεις βέβαια. Επίσης, διευκολύνονται οι μικρές επενδύσεις σε εκτός σχεδίου οικόπεδα, για εγκαταστάσεις μέχρι και 100 κιλοβάτ, με μέγιστη
κάλυψη του οικοπέδου στο 60%, ενώ μειώνεται ο αριθμός των απαραίτητων δικαιολογητικών. Ανοίγει ο δρόμος και για τις εγκαταστάσεις φωτοβολταϊκών σε περιοχές ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, εάν δεν απαγορεύεται από τη σχετική νομοθεσία προστασίας τους, με τον όρο πάντα ότι η εγκατάσταση θα εναρμονίζεται με τον περιβάλλοντα χώρο. Παρόλα αυτά, απαγορεύεται η διάνοιξη οδών σε τέτοιες περιοχές ή η διαπλάτυνση ήδη υπαρχόντων. Οι επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας αποτελούν μάλλον από τις καλύτερες αυτήν την περίοδο στη χώρα μας. Πρέπει όμως να βελτιωθεί το δίκτυο ηλεκτρισμού, να γίνουν και άλλα βήματα προς την ευκολότερη έκδοση αδειών και να μειωθεί ο χρόνος αναμονής σύνδεσης. Νέες τεχνολογίες αναπτύσσονται καθημερινά και πρέπει να είμαστε σε θέση να τις υποδεχτούμε και να τις ενσωματώσουμε στην ελληνική πραγματικότητα. Πράσινο σπίτι & κτίριο 17
Ελληνικά Νέα
Η δύναμη του δέκα 10%, 10 σχολεία, 10 εβδομάδες
Ε
να νέο, πρωτοπόρο εκπαιδευτικό πρόγραμμα προωθεί τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας στα σχολεία. Στόχος είναι η μείωση κατά 10% σε 10 σχολεία της Αθήνας μέσα σε 10 εβδομάδες. Το πρόγραμμα αξιοποιεί και εφαρμογές του facebook και του twitter. Στα σχολεία εγκαθίστανται ειδικοί μετρητές ενέργειας, τους οποίους θα μπορούν να ελέγχουν οι μαθητές, με στόχο να καταφέρουν την καλύτερη ενεργειακή επίδοση και το σχολείο τους να αναδειχθεί σε πρωταθλητή. Με το πρόγραμμα αυτό θα ενθαρρυνθεί η συμμετοχή των μαθητών στα περιβαλλοντικά ζητήματα και στην εξοικονόμηση ενέργειας. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει εκδηλώσεις και εργαστήρια για την ενημέρωση των μαθητών των έξι δημοτικών σχολείων και των τεσσάρων γυμνασίων όπου εφαρμόζεται. Οι μετρητές ενέργειας θα σταματήσουν να μετρούν στις 15 Απριλίου, αλλά θα παραμείνουν στα σχολεία, με προοπτική επέκτασης και σε άλλα. Οι ίδιοι μετρητές μπορούν να εγκατασταθούν και σε οποιαδήποτε κατοικία και να συνδεθούν με έναν υπολογιστή, καταγράφοντας την κατανάλωση κάθε οικιακής συσκευής. Τα δεδομένα στη συνέχεια στέλνονται σε ειδικά συστήματα στο ίντερνετ, τα
οποία μπορούν να οργανώσουν την καλύτερη χρήση αυτής της ενέργειας. Στην ιστοσελίδα www.thepoweroften. gr μπορείτε να παρακολουθήσετε τις επιδόσεις του κάθε σχολείου για την κάθε μέρα και να ενημερωθείτε εκτενέστερα για το
πρόγραμμα. Το πρόγραμμα αποτελεί μέρος μιας παγκόσμιας εκστρατείας για τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας κατά 10% και συμμετέχουν ήδη 95 χιλιάδες άνθρωποι, επιχειρήσεις και σχολεία σε 128 χώρες.
Υποχρεωτικοί οι ηλιακοί θερμοσίφωνες στα νέα κτίρια
Σ
ύμφωνα με δημοσιεύματα, θα είναι υποχρεωτική η τοποθέτηση ηλιακού θερμοσίφωνα και άλλων ηλιακών συστημάτων σε όλα τα νεόδμητα ητα κτίρια. Το νέο νομοσχέδιο «Επιτάχυνση ση της ανάπτυξης των Ανανεώσιμων Πηγώνν Ενέργειας (Α.Π.Ε.)», που παρουσιάστηκε από την υπουργό Τ. Μπιρμπίλη, επιβάλλει λει την κάλυψη των αναγκών σε ζεστό νερό ερό ενός κτιρίου από πράσινες τεχνολογίες. ς. Στόχος του υπουργείου είναι να εγκαθίστανται θίστανται κάθε χρόνο 1.000 MW ανανεώσιμων ιμων πηγών ενέργειας, ενώ σήμερα υπάρχουν υν ήδη εγκατεστημένα περίπου 100-150 MW. W. Το κόστος για την επιδότηση αυτών των επενδύσεων, σύμφωνα με την υπουργό, θα είναι ίναι πολύ μικρότερο για τους καταναλωτέςς από το να μείνουν τα πράγματα ως έχουν, καθώς οι αυξήσεις στη ∆.Ε.Η. θα είναι πολύ ύ μεγάλες. Επιπλέονν στόχος του νομοσχεεδίου είναι η περίοδος δος έγκρισης μιας επένδυσης υση σης Α.Π.Ε. Ε. να με μειιωθεί στους 8-10 μήνες. ες.
18 Πράσινο σπίτι & κτίριο
Υποχρεωτικοί οι ηλιακοί θερμοσίφωνες σε όλα τα νεόδμητα κτίρια, σύμφωνα με το ΥΠΕΚΑ.
Χρηματοδοτικά
Τι πρέπει να ξέρετε Διαδικαστικά Σε γενικές γραμμές για όλες τις τράπεζες, για την προέγκριση του δανείου θα πρέπει να προσκομίσετε τα ακόλουθα δικαιολογητικά: O Αίτηση χορήγησης δανείου για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκού συστήματος O Δελτίο αστυνομικής ταυτότητας ή διαβατήριο σε ισχύ O Εκκαθαριστικό φόρου εισοδήματος τρέχοντος έτους (αν δεν υπάρχει, τότε έντυπο φορολογικής δήλωσης Ε1 ή εκκαθαριστικό φόρου εισοδήματος προηγούμενου έτους) O Δήλωση στοιχείων ακινήτου - Έντυπο Ε9 της τελευταίας οικονομικής χρήσης O Μισθοδοσία τελευταίου μηνός ή βεβαίωση αποδοχών (για τους μισθωτούς) και απόκομμα σύνταξης (για τους συνταξιούχους) O To προϋπολογιστικό κόστος - Προσφορά εγκατάστασης O Υπεύθυνη δήλωση του Ν.1599/86 για την ύπαρξη ή μη οφειλών Στη συνέχεια και αφού εγκριθεί το δάνειο, θα χρειαστεί να προσκομίσετε και τα ακόλουθα: O η σύμβαση σύνδεσης με την ταυτόχρονη καταβολή στη ΔΕΗ της περιοχής σας O Τη σύμβαση συμψηφισμού που έχετε υπογράψει με τη ΔΕΗ O Την αίτηση ενεργοποίησης της σύνδεσης / εγκατάστασης των φωτοβολταϊκών συστημάτων Για την εκταμίευση θα χρειαστούν: O Η υπογραφή της σύμβασης δανείου με την τράπεζα O Η υπογραφή σύμβασης εκχώρησης των απαιτήσεών σας από τη ΔΕΗ προς την τράπεζα (όπου απαιτείται) O Να γίνει η εγγραφή προσημείωσης (όπου απαιτείται) O Να γίνει η ασφάλιση (όπου απαιτείται) του ακινήτου και της εγκατάστασης των φωτοβολταϊκών Σημείωση: Συνήθως δίνεται μια προκαταβολή από το δάνειο, της τάξεως του 30-50% του ποσού που αναφέρεται στην προσφορά της εταιρείας εγκατάστασης. Το υπόλοιπο ποσό εκταμιεύεται αφού γίνει η ενεργοποίηση της σύνδεσης με τη ΔΕΗ και παραδοθεί στην τράπεζα.
Tips
δανειακής σύμβασης O Ζητείστε αντίγραφο της τε να μπορέσετε με τη πριν την υπογράψετε, ώσ ύ να δείτε τα λεγόμενα βοήθεια κάποιου ειδικο . «ψιλά γράμματα» τις ακριβείς δόσεις O Ζητείστε αντίγραφο με ή τους σε τόκο και λυσ ανά του δανείου και την κεφάλαιο. αποδεικτικά πληρωμών. O Φυλάσσετε πάντα τα ς τα ποσά που θα πρέπει O Αποσαφηνίστε ακριβώ το ποσό του δανείου από να πληρώσετε, εκτός αλίστρων, προσημείω(π.χ. έξοδα φακέλου, ασφ αυτά απαιτούνται). υ σης ακινήτου, κ.λπ., όπο
Με επίκεντρο το περιβάλλον και την οικονομία Με στόχο τη βελτίωση των κτιρίων και την εγκατάσταση ενεργειακών συστημάτων από ανανεώσιμες πηγές που συμβάλλουν στην εξοικονόμηση ή και την παραγωγή ενέργειας, οι περισσότερες τράπεζες παρέχουν λύσεις με νέα και ευέλικτα χρηματοδοτικά προγράμματα, τα λεγόμενα «πράσινα δάνεια». Σε αυτό το πλαίσιο συγκεντρώσαμε και σας παραθέτουμε όλα τα απαραίτητα στοιχεία για τα «πράσινα δάνεια».
Χρηματοδοτικό πρόγραμμα: «Alpha Πράσινες Λύσεις Ενεργειακό Σπίτι» Το «Ενεργειακό Σπίτι» προσφέρεται για τη χρηματοδότηση εγκατάστασης φωτοβολταϊκών συστημάτων έως 10KW σε στέγες και ταράτσες ιδιόκτητων οικιών, με ή χωρίς εμπράγματες εξασφαλίσεις. Χαρακτηριστικά: Α. ΜΕ ΕΜΠΡΑΓΜΑΤΕΣ ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΕΙΣ O Κάλυψη έως 100% του κόστους αγοράς και εγκατάστασης του εξοπλισμού (και μέχρι το 75% της αξίας του ακινήτου) O Κυμαινόμενο επιτόκιο συνδεδεμένο με Euribor 3μήνου (περίπου 1,23%) + περιθώριο 3,10% (πλέον εισφορών του Ν.128/75) ή σταθερό επιτόκιο O Ποσό δανείου από 10.000 έως 100.000 ευρώ O ∆ιάρκεια αποπληρωμής από 3 έως 20 έτη O Περίοδος χάριτος έως 1 έτος με δυνατότητα αποπληρωμής τόκων ανά τρίμηνο. O ∆υνατότητα αλλαγής επιτοκίου / διάρκειας δανείου στο ίδιο προϊόν. Β. ΧΩΡΙΣ ΕΜΠΡΑΓΜΑΤΕΣ ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΕΙΣ O Κάλυψη έως 40.000 ευρώ του κόστους αγοράς και εγκατάστασης του εξοπλισμού O Κυμαινόμενο επιτόκιο (σήμερα 8,75%) (πλέον εισφορών του Ν.128/75, 0,6%) O Ποσό δανείου από 1.500 έως 40.000 ευρώ O ∆ιάρκεια αποπληρωμής από 6 μήνες έως και 7 έτη Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να απευθυνθείτε στο δίκτυο καταστημάτων της τράπεζας, καθώς επίσης και στο τηλέφωνο
801-11-701-801. Χρηματοδοτικό πρόγραμμα: «attica OIKOENEΡΓΕΙΑ» Το δάνειο «attica ΟΙΚΟΕΝΕΡΓΕΙΑ» προσφέρεται για τη χρηματοδότηση εγκατάστασης φωτοβολταϊκών συστημάτων έως 10KW σε στέγες και ταράτσες ιδιόκτητων οικιών. Χαρακτηριστικά: O Κάλυψη έως 100% του κόστους αγοράς και εγκατάστασης του εξοπλισμού O Κυμαινόμενο επιτόκιο ίσο με το εκάστοτε ισχύον επιτόκιο ΕΚΤ (1%) πλέον περιθωρίου 6% (πλέον εισφορών του Ν.128/75, 0,12%) O Ποσό δανείου από 5.000 έως 45.000 ευρώ O ∆ιάρκεια αποπληρωμής έως 12 έτη O Περίοδος χάριτος έως 6 μήνες Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να απευθυνθείτε στο δίκτυο καταστημάτων της τράπεζας, καθώς επίσης και στα τηλέφωνα 801-11-500-900 και 210-3669000.
Χρηματοδοτικό πρόγραμμα: «Πράσινη Ενεργειακή Αναβάθμιση Κατοικίας» Το δάνειο «Πράσινη Ενεργειακή Αναβάθμιση Κατοικίας» προσφέρεται για τη χρηματοδότηση εγκατάστασης φωτοβολταϊκών συστημάτων έως 10KW σε στέγες και ταράτσες ιδιόκτητων οικιών, με ή χωρίς εμπράγματες εξασφαλίσεις. Χαρακτηριστικά: Α. ΜΕ ΕΜΠΡΑΓΜΑΤΕΣ ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΕΙΣ O Κάλυψη έως 100% του κόστους αγοράς και εγκατάστασης του εξοπλισμού
O Κυμαινόμενο επιτόκιο 6,40% (πλέον εισφορών του Ν.128/75, 0,12%) O Ποσό δανείου έως 100% του κόστους αγοράς και εγκατάστασης του εξοπλισμού O ∆ιάρκεια αποπληρωμής έως 20 έτη O Περίοδος χάριτος 3 μήνες με καταβολή απλών τόκων O Σε κάθε περίπτωση απαιτείται υπογραφή σύμβασης εκχώρησης απαίτησης, λόγω ενεχύρου της σύμβασης συμψηφισμού για φωτοβολταϊκά συστήματα που υπογράφεται με τη ∆ΕΗ Α.Ε. Β. ΧΩΡΙΣ ΕΜΠΡΑΓΜΑΤΕΣ ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΕΙΣ O Κάλυψη έως 20.000 ευρώ O Κυμαινόμενο επιτόκιο 8,6% (πλέον εισφορών του Ν.128/75, 0,12%) O Ποσό δανείου έως 20.000 ευρώ O ∆ιάρκεια αποπληρωμής έως 8 έτη O Σε κάθε περίπτωση απαιτείται υπογραφή σύμβασης εκχώρησης απαίτησης, λόγω ενεχύρου της σύμβασης συμψηφισμού για φωτοβολταϊκά συστήματα που υπογράφεται με τη ∆ΕΗ Α.Ε. Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να απευθυνθείτε στο δίκτυο καταστημάτων της τράπεζας, καθώς επίσης και στα τηλέφωνα 801-11-58-000 & 210-3894400.
Χρηματοδοτικό πρόγραμμα: «Πράσινο δάνειο» Το «Πράσινο δάνειο» προσφέρεται μεταξύ άλλων και για τη χρηματοδότηση εγκατάστασης φωτοβολταϊκών συστημάτων σε στέγες και ταράτσες ιδιόκτητων οικιών. Χαρακτηριστικά: O Κάλυψη για ποσό έως και 30.000 ευρώ του κόστους αγοράς και εγκατάστασης του εξοπλισμού O Κυμαινόμενο επιτόκιο ίσο με 7,56%, συμπεριλαμβανομένης εισφοράς του Ν.128/75 O Ποσό δανείου από 1.500 έως 30.000 ευρώ O ∆ιάρκεια αποπληρωμής από 3 έως 7 έτη, ανάλογα με το ύψος του δανείου O ∆υνατότητα πρόωρης ολικής ή μερικής αποπληρωμής, χωρίς καμία επιπλέον επιβάρυνση, οποιαδήποτε στιγμή Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να απευθυνθείτε στο δίκτυο καταστημάτων της τράπεζας, καθώς επίσης και στο τηλέφωνο 801-801-802-802.
Χρηματοδοτικό πρόγραμμα: «home ecoλογικό» Το δάνειο «home ecoλογικό» προσφέρεται για τη χρηματοδότηση εγκατάστασης φωτοβολταϊκών συστημάτων έως 10KW σε στέγες και ταράτσες ιδιόκτητων οικιών. Χαρακτηριστικά: O Κάλυψη έως 100% του κόστους αγοράς και εγκατάστασης του εξοπλισμού για ποσό έως 30.000 ευρώ O Κυμαινόμενο επιτόκιο συνδεδεμένο με Euribor 3μήνου (περίπου 1,23%) + περιθώριο 6,50% σήμερα (πλέον εισφορών του Ν.128/75, 0,60%) O Ποσό δανείου από 3.000 έως 30.000 ευρώ O ∆ιάρκεια αποπληρωμής από 1 έως και 10 έτη O Περίοδος χάριτος 6 μήνες Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να απευθυνθείτε στο δίκτυο καταστήμάτων της τράπεζας, καθώς επίσης και στα τηλέφωνα 801-11-11-247 & 2106505000. Πράσινο σπίτι & κτίριο 21
Χρηματοδοτικά
Χρηματοδοτικό πρόγραμμα: «Πράσινο Δάνειο Κατοικίας - Φωτοβολταϊκά» Το «Πράσινο ∆άνειο Κατοικίας - Φωτοβολταϊκά» προσφέρεται για τη χρηματοδότηση εγκατάστασης φωτοβολταϊκών συστημάτων έως 10KW σε στέγες και ταράτσες ιδιόκτητων οικιών. Χαρακτηριστικά: Α. ΜΕ ΕΜΠΡΑΓΜΑΤΕΣ ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΕΙΣ O Κάλυψη έως 100% του κόστους αγοράς και εγκατάστασης του εξοπλισμού O Κυμαινόμενο επιτόκιο συνδεδεμένο με Euribor 3μήνου (περίπου 1,23%) + περιθώριο 3,50% σήμερα (πλέον εισφορών του Ν.128/75, 0,12%) ή σταθερό επιτόκιο O Ποσό δανείου έως 85% της εμπορικής αξίας του ακινήτου για Α’ προσημείωση και 65% για Β’ προσημείωση O ∆ιάρκεια αποπληρωμής έως 25 έτη O Περίοδος χάριτος προαιρετικά έως 6 μήνες Β. ΜΕ ΕΚΧΩΡΗΣΗ ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΣΥΜΨΗΦΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΔΕΗ O Κάλυψη έως 100% του κόστους αγοράς και εγκατάστασης του εξοπλισμού O Κυμαινόμενο επιτόκιο συνδεδεμένο με Euribor 3μήνου (περίπου 1,23%) + περιθώριο 6,00% σήμερα (πλέον εισφορών του Ν.128/75, 0,12%) ή σταθερό επιτόκιο O Ποσό δανείου 100% του κόστους αγοράς και εγκατάστασης O ∆ιάρκεια αποπληρωμής έως 20 έτη O Περίοδος χάριτος προαιρετικά έως 6 μήνες Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να απευθυνθείτε στο δίκτυο καταστημάτων της τράπεζας, καθώς επίσης και στα τηλέφωνα 210-9555000 & 801-111-1144. Χρηματοδοτικό πρόγραμμα: «Eco Loans» Το δάνειο «Eco Loans» προσφέρεται για τη χρηματοδότηση εγκατάστασης φωτοβολταϊκών συστημάτων έως 10KW σε στέγες και ταράτσες ιδιόκτητων οικιών, με ή χωρίς εμπράγματες εξασφαλίσεις. Χαρακτηριστικά: Α. ΜΕ ΕΜΠΡΑΓΜΑΤΕΣ ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΕΙΣ O Κάλυψη έως 100% του κόστους αγοράς και εγκατάστασης του εξοπλισμού O Κυμαινόμενο επιτόκιο ή βασικό επιτόκιο στεγαστικών πλέον σχετικής προσαύξησης επιτοκίου (πλέον εισφορών του Ν.128/75) O Ποσό δανείου έως και το 100% της αξίας της επένδυσης O ∆ιάρκεια αποπληρωμής έως 20 έτη O Περίοδος χάριτος έως 3 μήνες με καταβολή μόνο τόκων 22 Πράσινο σπίτι & κτίριο
Β. ΧΩΡΙΣ ΕΜΠΡΑΓΜΑΤΕΣ ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΕΙΣ O Κάλυψη έως 100% του κόστους αγοράς και εγκατάστασης του εξοπλισμού O Κυμαινόμενο επιτόκιο ή βασικό επιτόκιο στεγαστικών πλέον σχετικής προσαύξησης επιτοκίου (πλέον εισφορών του Ν.128/75) O Ποσό δανείου έως και το 100% της αξίας της επένδυσης O ∆ιάρκεια αποπληρωμής έως 10 έτη O Περίοδος χάριτος έως 3 μήνες με καταβολή μόνο τόκων Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να απευθυνθείτε στο δίκτυο των καταστημάτων της τράπεζας. Τηλέφωνο: 800-11-800-800.
Χρηματοδοτικό πρόγραμμα: «Μarfin sun στο σπίτι σου» Το «Μarfin sun στο σπίτι σου» προσφέρεται για τη χρηματοδότηση εγκατάστασης φωτοβολταϊκών συστημάτων έως 10KW σε στέγες και ταράτσες ιδιόκτητων οικιών. Χαρακτηριστικά: Α. ΜΕ ΕΜΠΡΑΓΜΑΤΕΣ ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΕΙΣ O Κυμαινόμενο επιτόκιο συνδεδεμένο με Euribor 3μήνου (περίπου 1,23%) + περιθώριο 3,50% σήμερα (πλέον εισφορών του Ν.128/75, 0,12%) O Ποσό δανείου έως 50.000 ευρώ με προσημείωση ακινήτου O ∆ιάρκεια αποπληρωμής έως 25 έτη Β. ΜΕ ΕΚΧΩΡΗΣΗ ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΣΥΜΨΗΦΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΔΕΗ O Κυμαινόμενο επιτόκιο συνδεδεμένο με Euribor 3μήνου (περίπου 1,23%) + περιθώριο 6,00% σήμερα (πλέον εισφορών του Ν.128/75, 0,12%) ή σταθερό επιτόκιο
O Ποσό δανείου έως 40.000 ευρώ O ∆ιάρκεια αποπληρωμής έως 15 έτη Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να απευθυνθείτε στο δίκτυο των καταστημάτων της τράπεζας, καθώς επίσης και στο τηλέφωνο 210-8170000. Χρηματοδοτικό πρόγραμμα: «Εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων» Το πρόγραμμα «Εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων» προσφέρεται για τη χρηματοδότηση εγκατάστασης φωτοβολταϊκών συστημάτων έως 10KW σε στέγες και ταράτσες ιδιόκτητων οικιών, με ή χωρίς εμπράγματες εξασφαλίσεις. Χαρακτηριστικά: Α. ΜΕ ΕΜΠΡΑΓΜΑΤΕΣ ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΕΙΣ O Κάλυψη έως 100% του κόστους αγοράς και εγκατάστασης του εξοπλισμού O Κυμαινόμενο επιτόκιο συνδεδεμένο με Euribor 3μήνου (περίπου 1,23%) + περιθώριο από 3,40% (πλέον εισφορών του Ν.128/75, 0,12%) ή σταθερό επιτόκιο O Ποσό δανείου έως 70% της εμπορικής αξίας του ακινήτου, μόνο με Α’ σειράς προσημείωση O ∆ιάρκεια αποπληρωμής έως 30 έτη O Περίοδος χάριτος προαιρετικά έως 6 μήνες Β. ΧΩΡΙΣ ΕΜΠΡΑΓΜΑΤΕΣ ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΕΙΣ O ∆ιατίθεται το εκάστοτε ισχύον κυμαινόμενο επιτόκιο καταναλωτικών δανείων O ∆ιάρκεια δανείου έως 8 έτη O Ποσό δανείου έως 20.000 ευρώ Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να απευθυνθείτε στο δίκτυο των καταστημάτων της τράπεζαςκαθώς επίσης και στο τηλέφωνο 210-9557500.
Χρηματοδοτικό πρόγραμμα: «ΔΑΝΕΙΟ ΑΓΟΡΑΣ ΚΑΙ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ» Το «∆ΑΝΕΙΟ ΑΓΟΡΑΣ ΚΑΙ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ» προσφέρεται για τη χρηματοδότηση εγκατάστασης φωτοβολταϊκών συστημάτων έως 10KW σε στέγες και ταράτσες ιδιόκτητων οικιών, με ή χωρίς εμπράγματες εξασφαλίσεις. Χαρακτηριστικά: Α. ΜΕ ΕΜΠΡΑΓΜΑΤΕΣ ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΕΙΣ O Κάλυψη έως 100% του κόστους αγοράς και εγκατάστασης του εξοπλισμού και έως 50.000 ευρώ O Βασικό κυμαινόμενο επιτόκιο Στεγαστικής Πίστης, 8,75%-2% πλέον εισφοράς του Ν.128/75, 0,12% O Ποσό δανείου από 10.000 έως 50.000 ευρώ O ∆ιάρκεια αποπληρωμής από 5 έως 25 έτη O Περίοδος χάριτος 6 μήνες O Σε κάθε περίπτωση απαιτείται υπογραφή σύμβασης εκχώρησης απαίτησης, λόγω ενεχύρου της σύμβασης συμψηφισμού για φωτοβολταϊκά συστήματα που υπογράφεται με τη ∆ΕΗ Α.Ε. και Α’ προσημείωση επί ακινήτου. O Έξοδα αξιολόγησης αιτήματος 300 ευρώ O Υποχρεωτική ασφάλιση ακινήτου και φωτοβολταϊκού συστήματος. Β. ΧΩΡΙΣ ΕΜΠΡΑΓΜΑΤΕΣ ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΕΙΣ ΜΕ ΕΚΧΩΡΗΣΗ ΤΗΣ ΑΠΑΙΤΗΣΗΣ ΤΟΥ ΠΕΛΑΤΗ ΑΠΟ ΤΗ ΔΕΗ O Κάλυψη έως 100% του κόστους αγοράς και εγκατάστασης του εξοπλισμού και έως 50.000 ευρώ O Κυμαινόμενο επιτόκιο Στεγαστικής Πίστης, πλέον εισφοράς ς, 8,75%-1% , φ ρ ς του Ν.128/75, 0,12%
O Ποσό δανείου από 10.000 έως 50.000 ευρώ O ∆ιάρκεια αποπληρωμής από 5 έως 20 έτη O Περίοδος χάριτος 6 μήνες O Σε κάθε περίπτωση απαιτείται υπογραφή σύμβασης εκχώρησης απαίτησης, λόγω ενεχύρου της σύμβασης συμψηφισμού για φωτοβολταϊκά συστήματα που υπογράφεται με τη ∆ΕΗ Α.Ε. Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να απευθυνθείτε στο δίκτυο καταστημάτων της τράπεζας, καθώς επίσης και στο τηλέφωνο 210-6596200. Χρηματοδοτικά προγράμματα: «Στεγαστικό Επισκευαστικό» δάνειο με ή χωρίς εξασφάλιση & καταναλωτικό δάνειο «GREEN». Το «Στεγαστικό - Επισκευαστικό» δάνειο, όπως και το καταναλωτικό δάνειο «GREEN», προσφέρονται για τη χρηματοδότηση εγκατάστασης φωτοβολταϊκών συστημάτων έως 10KW σε στέγες και ταράτσες ιδιόκτητων οικιών, με ή χωρίς εμπράγματες εξασφαλίσεις. Χαρακτηριστικά: Α. ΜΕ ΕΜΠΡΑΓΜΑΤΕΣ ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΕΙΣ O Κάλυψη έως 100% του κόστους αγοράς και εγκατάστασης του εξοπλισμού O Κυμαινόμενο επιτόκιο συνδεδεμένο με μηνιαίο Euribor (περίπου 0,96%) + περιθώριο 3,50% πλέον σχετικής προσαύξησης επιτοκίου (πλέον εισφορών του Ν.128/75) O Ποσό δανείου από 10.000 ευρώ O ∆ιάρκεια αποπληρωμής από 2 έως 25 έτη Β. ΧΩΡΙΣ ΕΜΠΡΑΓΜΑΤΕΣ ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΕΙΣ O Κάλυψη έως 100 100% του κόστους αγοράς και εγκατάστασης του τ εξοπλισμού O Κυμαινόμενο επ επιτόκιο συνδεδεμένο Euribor (περίπου 0,96%) + με μηνιαίο Euribo περιθώριο 5,50% πλέον σχετικής προεπιτοκίου (πλέον εισφορών του σαύξησης επιτοκίο Ν.128/75) O Ποσό δανείου απ από 3.000 έως 50.000 ευρώ O ∆ιάρκεια αποπλη αποπληρωμής από 2 έως 15 έτη ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΟ ΔΑΝΕΙΟ «GREEN» Γ. ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚ O Ποσό δανείου έω έως και 20.000 ευρώ O Κυμαινόμενο επι επιτόκιο, σήμερα 8,55%, Βασικό Επιτόκιο Καταναλωβασισμένο στο Βασ τικής Πίστης (ΒΕΚ) O ∆ιάρκεια δανείου από 1 έως 10 έτη Για περισσότερες πλ πληροφορίες μπορείτε να απευθυνθείτε στο δίκτυο των καταστημάτων δί της τράπεζας ή στο «GREEN BANKING», Πανεπιστημίου 18. Τηλ.: 18 28 38 & 2103288000.
Χρηματοδοτικό πρόγραμμα: «ΗΛΙΑΚΗ ΤΑΡΑΤΣΑ» Το πρόγραμμα «ΗΛΙΑΚΗ ΤΑΡΑΤΣΑ» προσφέρεται για τη χρηματοδότηση εγκατάστασης φωτοβολταϊκών συστημάτων έως 10KW σε στέγες και ταράτσες ιδιόκτητων οικιών. Χαρακτηριστικά: Α. ΜΕ ΕΜΠΡΑΓΜΑΤΕΣ ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΕΙΣ O Κάλυψη με εγγραφή προσημείωσης υποθήκης επί του χρηματοδοτούμενου ακινήτου O Κυμαινόμενο επιτόκιο, βάσει του Euribor 3μήνου (περίπου 1,23%), πλέον περιθωρίου 4% (πλέον εισφορών του Ν.128/75, 0,12%) O ∆ιάρκεια δανείου έως 20 έτη O ∆υνατότητα παροχής περιόδου χάριτος έως 6 μήνες Β. ΜΕ ΕΚΧΩΡΗΣΗ ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΣΥΜΨΗΦΙΣΜΟΥ ΜΕ ΤΗ ΔΕΗ O Κάλυψη που αντιστοιχεί στο 100% του κόστους της εγκατάστασης, στο οποίο συμπεριλαμβάνονται η συντήρηση και η ασφάλιση του συστήματος για τον πρώτο χρόνο λειτουργίας, το κόστος σύνδεσης με τη ∆ΕΗ, καθώς και η τοποθέτηση ηλιακού θερμοσίφωνα. O Κυμαινόμενο επιτόκιο βάσει του Euribor 3μήνου (περίπου 1,23%), πλέον περιθωρίου 5,90% (πλέον εισφορών του Ν.128/75, 0,12%) O ∆ιάρκεια δανείου έως 20 έτη Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να απευθυνθείτε στο δίκτυο καταστημάτων της τράπεζας, καθώς επίσης και στο τηλέφωνο 800-500-10-10. Πράσινο σπίτι & κτίριο 23
Cover story
Γίνε συνέταιρος με τη Δ.Ε.Η.
Προϋποθέσεις, κόστος και κέρδος Ο ήλιος αποτελεί πλέον μία από τις καθαρότερες και πιο συμφέρουσες πηγές ενέργειας. Πέρα από το περιβαλλοντικό όφελος, τα νέα δεδομένα στη χώρα μας εξασφαλίζουν μια σίγουρη επένδυση. Σήμερα παρέχεται ενισχυμένη τιμή πώλησης της ηλιακής κιλοβατώρας στο δίκτυο, με αποτέλεσμα όχι μόνο την απόσβεση της αρχικής επένδυσης, αλλά και ένα εγγυημένο κέρδος. Ένα φωτοβολταϊκό σύστημα στην Ελλάδα παράγει 1.150-1500 κιλοβατώρες ανά εγκαταστημένο κιλοβάτ ετησίως.
26 Πράσινο σπίτι & κτίριο
Τι πρέπει να γνωρίζετε
Για όλες τις εγκαταστάσεις φωτοβολταϊκών συστημάτων, είτε οικιακές είτε σταθμών, ισχύει η πώληση στη ∆.Ε.Η. σε σταθερές τιμές για 20 χρόνια όταν μιλάμε για εγκατάσταση σταθμών και για 25 χρόνια στα οικιακά συστήματα, από τη στιγμή της εγκατάστασης. Για να υπολογίσετε εάν αξίζει μια τέτοια επένδυση, πρέπει να λάβετε υπ’ όψιν τη διαθέσιμη επιφάνεια για να τοποθετήσετε φωτοβολταϊκά (στις οικιακές εγκαταστάσεις συμπεριλαμβάνει στέγη ή δώμα-ταράτσα, προσόψεις, βοηθητικούς χώρους, στέγαστρα και χώρους στάθμευσης), τον προσανατολισμό του οικοπέδου και κατά πόσο σκιάζεται. Ιδανικός προσανατολισμός, όπου η απόδοση των φωτοβολταϊκών είναι η μέγιστη δυνατή, είναι ο νότιος, ενώ εάν το σύστημα
Τοποθέτηση στο σπίτι Οι προϋποθέσεις για μια τέτοια εγκατάσταση είναι: O να είστε ιδιοκτήτης της κατοικίας, O ο μετρητής της ∆ΕΗ να είναι στο όνομά σας, O η εγκατάσταση να μην ξεπερνά τα 10 κιλοβάτ στην ηπειρωτική χώρα και τα 5 κιλοβάτ στα Μη ∆ιασυνδεδεμένα Νησιά, O να καλύπτεται ήδη μέρος των αναγκών σε ζεστό νερό από κάποια Ανανεώσιμη Πηγή Ενέργειας (Α.Π.Ε.), δηλαδή με απλά λόγια να έχετε ηλιακό θερμοσίφωνα. Σημαντικό νέο είναι ότι πλέον ο μικροπαραγωγός ηλεκτρισμού δεν θεωρείται επιτηδευματίας, δηλαδή δεν έχει φορολογικές υποχρεώσεις, καθώς παλαιότερα οποιοσδήποτε ήθελε να τοποθετήσει φωτοβολταϊκά στην κατοικία του, έπρεπε να ανοίξει βιβλία. Πλέον, όχι μόνο δεν χρειάζεται κάτι τέτοιο, αλλά και τα όποια έσοδα από την παραγωγή ενέργειας δεν φορολογούνται. Άδεια από την πολεοδομία πλέον δεν απαιτείται για κατοικίες, ενώ σε ειδικές περιπτώσεις, όπως διατηρητέα κτίρια και περιοχές ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, που μέχρι πρότινος απαγορευόταν, πλέον επιτρέπεται, αλλά χρειάζεται έγκριση εργασιών μικρής κλίμακας και να τηρούνται κάποιες προϋποθέσεις. Στην ίδια κατηγορία ανήκουν και οι πολύ μικρές επιχειρήσεις, εκείνες δηλαδή που απασχολούν μέχρι 10 άτομα και δεν έχουν κύκλο εργασιών πάνω από 2 εκατομμύρια ευρώ ετησίως. Ισχύουν τα ίδια δεδομένα με την εγκατάσταση σε κατοικία, με μόνο επιπλέον όρο, η επιχείρηση να μην έχει πάρει επιδότηση στο παρελθόν για φωτοβολταϊκά από εθνικά ή κρατικά προγράμματα. σκιάζεται έστω και λίγο, η απόδοσή του περιορίζεται. Ένας εύκολος τρόπος για ελέγξετε αν το σύστημά σας θα αποδίδει λιγότερο επειδή θα σκιάζεται, είναι η απόσταση από τα διάφορα εμπόδια. Η απόσταση αυτή πρέπει να είναι διπλάσια του ύψους του εμποδίου.
Σε γενικές γραμμές, ένα φωτοβολταϊκό σύστημα στην Ελλάδα παράγει 1.150-1500 κιλοβατώρες ανά εγκαταστημένο κιλοβάτ ετησίως. Κάθε κιλοβάτ απαιτεί σε γενικές γραμμές 7-15 τ.μ., ανάλογα πού γίνεται η εγκατάσταση, τι πλαίσιο θα επιλέξετε και την περιοχή στην οποία βρίσκεστε. σκεστε
Πράσινο σπίτι & κτίριο 27
Cover story
Σε ένα δώμα 55 τ.μ., το κέρδος στην 25ετία είναι 64.500 ευρώ.
Προσανατολισμός Κλίση ως προς το οριζόντιο επίπεδο
Νότιος Νοτιοανατολικός, Ανατολικός, Νοτιοδυτικός Δυτικός
0 μοίρες οριζόντια τοποθέτηση 15 μοίρες 30 μοίρες 90 μοίρες κάθετη τοποθέτηση
90% 98% 100% 60%
Τοποθέτηση στο σπίτι Αν τοποθετήσετε φωτοβολταϊκά στη στέγη ή στην ταράτσα σας και παραμείνετε συνδεδεμένοι στη ∆.Ε.Η., θα εγκατασταθεί ένας μετρητής που θα μετρά την παραγόμενη ενέργεια, την οποία στη συνέχεια αγοράζει η ∆.Ε.Η. με 0,55 ευρώ την κιλοβατώρα. Η ∆.Ε.Η. αγοράζει όλη την παραγόμενη ενέργεια και υπολογίζεται πόσο ρεύμα καταναλώσατε και πόσο παράγατε και χρεώνεστε ανάλογα. Σημαντικό είναι ότι η ∆.Ε.Η. αγοράζει την κιλοβατώρα πολύ ακριβότερα από ό,τι εσείς, που θα συνεχίσετε να έχετε τις κανονικές χρεώσεις -10 με 12 λεπτά την κιλοβατώρα. Αν για παράδειγμα παράγετε ρεύμα αξίας 300 ευρώ σε ένα δίμηνο και ο 28 Πράσινο σπίτι & κτίριο
λογαριασμός της ∆.Ε.Η. είναι 100 ευρώ, θα γίνει κατάθεση 200 ευρώ στο λογαριασμό σας.
Ελληνικού Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας). Τα συστήματα από 100 κιλοβάτ μέχρι και 1 μεγαβάτ χρειάζονται επιπλέον και άδεια από την πολεοδομία. Τέλος, για συστήματα ακόμα μεγαλύτερα, χρειάζονται όλα τα παραπάνω, άδεια από τη Ρ.Α.Ε. και άδεια εγκατάστασης από την Περιφέρεια. Επίσης, για συστήματα άνω των 100 κιλοβάτ απαιτείται δήλωση στατικής επάρκειας από πολιτικό μηχανικό.
Εγκατάσταση σε εμπορικές βιομηχανικές στέγες
Επένδυση σε φωτοβολταϊκό σταθμό
Στις βιομηχανικές στέγες για συστήματα ισχύος μέχρι και 1 μεγαβάτ δεν απαιτείται άδεια παραγωγής. Για μεγαλύτερα συστήματα απαιτείται άδεια από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (Ρ.Α.Ε.). Για συστήματα μέχρι 100 κιλοβάτ, τα μόνα που χρειάζονται είναι η προσφορά όρων σύνδεσης με τη ∆.Ε.Η. και η υπογραφή συμβολαίου με τον ∆ΕΣΜΗΕ (∆ιαχειριστής
Το υπουργείο Περιβάλλοντος έχει ορίσει ως εθνικό στόχο μέχρι το 2020, το 40% της ενέργειας που καταναλώνεται, να καλύπτεται από ανανεώσιμες πηγές. Συγκεκριμένα για τις εγκαταστάσεις φωτοβολταϊκών, ο στόχος είναι μέχρι το 2014 να έχουν φτάσει τα 1.500 μεγαβάτ και ως το 2020 τα 2.200 μεγαβάτ. Από αυτά τα ποσά, τα 750 μεγαβάτ θα δοθούν σε αγρότες αποκλειστι-
90% 95% 95% 60%
90% 88% 85% 50%
άδειας λειτουργίας επίσης από την Περιφέρεια.
Γενικά
Το σημαντικότερο που πρέπει να προσέξετε, είναι η κλίση και ο προσανατολισμός. Οι ιδανικές συνθήκες, όπου η απόδοση των φωτοβολταϊκών είναι στο 100%, είναι 2530 μοίρες κλίση με νότιο προσανατολισμό. Όσο αποκλίνουμε από αυτά τα δεδομένα τόσο μειώνεται η απόδοση του συστήματος. Για παράδειγμα, για φωτοβολταϊκά σε στέγη με κλίση 15 μοίρες και δυτικό προσανατολισμό, η απόδοσή τους πέφτει στο 88%. Για να μην έχετε προβλήματα με την Πολεοδομία, η εγκατάσταση δεν πρέπει να γίνεται στην απόληξη του κλιμακοστασίου και του φρεατίου του ασανσέρ και να μην δημιουργεί νέους χώρους ή ημιυπαίθριους.
Κέρδος
κά και τα υπόλοιπα σε άλλους επενδυτές, χωρίς να συμπεριλαμβάνονται οι οικιακές εγκαταστάσεις. Οι τιμές αγοράς της κιλοβατώρας από τη ∆ΕΗ κυμαίνονται από 40 έως 45 λεπτά τον πρώτο χρόνο με μια σταδιακή μείωση στα επόμενα χρόνια. Οι συμβάσεις διαρκούν 20 χρόνια και η απόσβεση είναι εγγυημένη. Από τον Φεβρουάριο του 2010 δεν υπάρχουν επιδοτήσεις, όπως ίσχυε. Παρόλα αυτά, το αρχικό κόστος της επένδυσης θα μειωθεί, λόγω της πτώσης των τιμών. Για όλα τα συστήματα απαιτείται βεβαίωση απαλλαγής από Έγκριση Περιβαλλοντικών Όρων (Ε.Π.Ο.) που χορηγείται από την Περιφέρεια, με εξαίρεση μόνο τα έργα σε βιομηχανικές περιοχές, άδεια από την Πολεοδομία, προσφορά όρων σύνδεσης από τη ∆.Ε.Η. και υπογραφή σύμβασης αγοραπωλησίας με τον ∆ΕΣΜΗΕ. Για συστήματα με ισχύ μεγαλύτερη από 1 μεγαβάτ απαιτείται επιπλέον έκδοση άδειας παραγωγής από τη Ρ.Α.Ε., άδεια εγκατάστασης από την Περιφέρεια και τέλος, έκδοση
Ανάλογα με τα κιλοβάτ που θα εγκαταστήσετε, υπολογίζεται και το κέρδος. ∆ηλαδή, ουσιαστικά ανάλογα με το χώρο και τα χρήματα που μπορείτε να διαθέσετε. Σε γενικές γραμμές, σε ένα δώμα θα χρειαστείτε 10-15 τ.μ. για ένα κιλοβάτ και σε μια στέγη 7-10 τ.μ. Από τα όρια του δώματος και της στέγης πρέπει απαραιτήτως να υπάρχει μια απόσταση μισού μέτρου. Εγκατάσταση 1 κιλοβάτ αποδίδει 650 με 800 ευρώ ετησίως Εγκατάσταση 3 κιλοβάτ αποδίδει 1.950 με 2.400 ευρώ ετησίως Εγκατάσταση 5 κιλοβάτ αποδίδει 3.250 με 4.000 ευρώ ετησίως Εγκατάσταση 7 κιλοβάτ αποδίδει 4.550 με 5.600 ευρώ ετησίως Εγκατάσταση 10 κιλοβάτ αποδίδει 6.500 με 8.000 ευρώ ετησίως Τα παραπάνω ποσά είναι εγγυημένα για 25 χρόνια, με μια μείωση της απόδοσης των πάνελ περίπου 0,5% ετησίως. Για παράδειγμα, σε ένα δώμα με καθαρό χώρο 55 τ.μ. μπορεί να τοποθετηθεί σύστημα 5 κιλοβάτ. Το κόστος είναι περίπου 25.000 ευρώ και αν το 75% είναι από δεκαετές δάνειο, η απόσβεση της εγκατάστασης πραγματοποιείται σε λιγότερο από 9 χρόνια και τα κέρδη από αυτήν στην 25ετία είναι 64.500 ευρώ.
Εφόσον καταλήξετε στα παραπάνω, η διαδικασία, ανάλογα την εγκατάσταση, είναι η εξής: Για οικιακές εγκαταστάσεις μέχρι 10 κιλοβάτ O Υποβάλετε αίτηση στην τοπική ∆.Ε.Η. για προσφορά όρων σύνδεσης, όπου αναφέρονται τα έργα σύνδεσης και το κόστος τους. O Υπογράφετε σύμβαση συμψηφισμού με τη ∆.Ε.Η. O Εγκατάσταση φωτοβολταϊκού και μετά από έλεγχο από τη ∆.Ε.Η. ενεργοποιείται η σύνδεσή σας. Για κτιριακές εγκαταστάσεις 10-100 κιλοβατ O Υποβάλετε αίτηση στην τοπική ∆.Ε.Η. για προσφορά όρων σύνδεσης, όπου αναφέρονται τα έργα σύνδεσης και το κόστος τους. O Υπογράφετε σύμβαση συμψηφισμού με τη ∆.Ε.Η. O Υπογράφετε σύμβαση αγοραπωλησίας με τον ∆.Ε.Σ.Μ.Η.Ε. O Κάνετε την εγκατάσταση του φωτοβολταϊκού και μετά από έλεγχο από τη ∆.Ε.Η. ενεργοποιείται η σύνδεσή σας.
Πράσινο σπίτι & κτίριο 29
Cover story
Τι πρέπει να κάνετε για οικιακή εγκατάσταση φωτοβολταϊκών Απευθυνθείτε σε μία εταιρεία εγκατάστασης φωτοβολταϊκών, η οποία θα σας προμηθεύσει τον εξοπλισμό, αλλά και θα σας βοηθήσει σε όλα τα επόμενα βήματα (∆.Ε.Η., τράπεζες, κ.λπ.). Η εταιρεία εγκατάστασης θα κάνει μια μελέτη και θα σας δώσει μια οικονομική προσφορά, ανάλογα το διαθέσιμο χώρο σας και τις δικές σας απαιτήσεις. Αυτή η μελέτη πρέπει να συμπεριλαμβάνει τις εξής πληροφορίες: O Πόσα κιλοβάτ μπορούν να εγκατασταθούν στη στέγη ή το δώμα σας. Όπως αναφέραμε παραπάνω, μπορείτε στην πορεία να υπολογίσετε το κέρδος που θα έχετε. O Πόσα πάνελ και πόσοι μετατροπείς θα χρησιμοποιηθούν, τι ονομαστικής ισχύος, τον κατασκευαστή και τη χώρα προέλευσής τους. O Τον τύπο του συστήματος στήριξης και τον κατασκευαστή. O Τον τύπο της καλωδίωσης. O Τις εγγυήσεις όλων των παραπάνω. O Την ετήσια απόδοση του συστήματος σε κιλοβατώρες. O Το τελικό κόστος. O Το χρόνο παράδοσης. Για κτιριακές εγκαταστάσεις 100-1.000 κιλοβάτ O Υποβάλετε αίτηση στην Πολεοδομία για έγκριση εργασιών μικρής κλίμακας. O Υποβάλετε αίτηση στο περιφερειακό γραφείο της ∆.Ε.Η. για προσφορά όρων σύνδεσης, όπου αναφέρονται τα έργα σύνδεσης και το κόστος τους. O Υπογράφετε σύμβαση αγοραπωλησίας με τον ∆.Ε.Σ.Μ.Η.Ε. O Κάνετε την εγκατάσταση του φωτοβολταϊκού και μετά από έλεγχο από τη ∆.Ε.Η. ενεργοποιείται η σύνδεσή σας. Για κτιριακές εγκαταστάσεις μεγαλύτερες των 1.000 κιλοβάτ O Υποβάλετε αίτηση στη Ρ.Α.Ε. για έκδοση άδειας παραγωγής. O Υποβάλετε αίτηση στην Περιφέρεια για έκδοση άδειας εγκατάστασης. O Υποβάλετε αίτηση στην Πολεοδομία για έγκριση εργασιών μικρής γ ρ ργ μ ρ ς κλίμακας. μ ς O Υποβάλετε αίτηση στον ∆.Ε.Σ.Μ.Η.Ε. για
προσφορά όρων σύνδεσης. O Υπογράφετε σύμβαση αγοραπωλησίας με τον ∆.Ε.Σ.Μ.Η.Ε. και κάνετε την εγκατάσταση του φωτοβολταϊκού. O Υποβάλετε αίτηση στην Περιφέρεια για έκδοση άδειας λειτουργίας. Για εγκαταστάσεις φωτοβολταϊκών σταθμών μέχρι 1.000 κιλοβάτ O Υποβάλετε αίτηση στην Περιφέρεια για βεβαίωση απαλλαγής από Έγκριση Περιβαλλοντικών Όρων (Ε.Π.Ο.) ή έκδοση αν χρειάζεται. O Υποβάλετε αίτηση στην Πολεοδομία για έγκριση εργασιών μικρής κλίμακας. O Υποβάλετε αίτηση στην τοπική ∆ΕΗ για εγκαταστάσεις μικρότερες των 100 κιλοβάτ και στην περιφερειακή για μεγαλύτερες, για προσφορά όρων σύνδεσης. O Υπογράφετε σύμβαση αγοραπωλησίας με τον ∆.Ε.Σ.Μ.Η.Ε. O Κάνετε την εγκατάσταση του φωτοβολταϊκού. Για εγκαταστάσεις φωτοβολταϊκών σταθμών πάνω από 1.000 κιλοβάτ O Υποβάλετε αίτηση στην Ρ.Α.Ε. για έκδοση άδειας Παραγωγής. O Υποβάλετε αίτηση στην Περιφέρεια για έκδοση άδειας Εγκατάστασης και βεβαίωση απαλλαγής από Έγκριση Περιβαλλοντικών Όρων (Ε.Π.Ο.) ή έκδοση αν χρειάζεται. O Υποβάλετε αίτηση στην Πολεοδομία για έγκριση εργασιών μικρής κλίμακας. O Υποβάλετε αίτηση στον ∆.Ε.Σ.Μ.Η.Ε. για
30 Πράσινο σπίτι & κτίριο
προσφορά όρων σύνδεσης. O Υπογράφετε σύμβαση αγοραπωλησίας με τον ∆.Ε.Σ.Μ.Η.Ε. O Κάνετε την εγκατάσταση του φωτοβολταϊκού. O Υποβάλετε αίτηση στην Περιφέρεια για έκδοση άδειας λειτουργίας. Αυτή την περίοδο, δυστυχώς, για επενδύσεις σε φωτοβολταϊκούς σταθμούς, τα πράγματα είναι λίγο ρευστά. Σύμφωνα με τη ∆.Ε.Η., αρκετές περιοχές είναι κορεσμένες, δηλαδή το δίκτυο δεν μπορεί να απορροφήσει άλλη ενέργεια. Έγγραφο που διαβιβάστηκε στη Βουλή από τον υφυπουργό Περιβάλλοντος αναφέρει ότι θα εξεταστούν όλα τα αιτήματα που έχουν ήδη κατατεθεί μέχρι να υπερκαλυφθεί η μέγιστη δυνατότητα απορρόφησης, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι θα ξεπεραστεί το όριο των 2.200 μεγαβάτ που έχει τεθεί ως στόχος για το 2020. Το όριο δεν περιλαμβάνει τα οικιακά συστήματα μέχρι 10 κιλοβάτ, τα οποία συνδέονται απευθείας στο δίκτυο. Καταλήγοντας, η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών είναι μια πολύ καλή επένδυση και για τον επενδυτή και για το περιβάλλον, ωστόσο, επιβάλλεται συνεχής ενημέρωση τόσο για τα νέα ελληνικά δεδομένα όσο και για τις νέες τεχνολογίες. Ιδιαίτερα ο τομέας των οικιακών εγκαταστάσεων αποτελεί αναμφισβήτητα, όχι μόνο μια ασφαλή, οικονομική επένδυση με βέβαιο το υψηλό ποσοστό απόδοσης του κεφαλαίου, αλλά και τη «μικρή συμβολή μας» για τη μείωση των εκπομπών καυσαερίων, με στόχο τη βελτίωση της δικής μας ποιότητας ζωής και φυσικά, των παιδιών μας.
Case study
Επενδύστε 40.000 ευρώ σε φωτοβολταϊκά με απόδοση 14% ετησίως Σ
ήμερα, από μια προθεσμιακή κατάθεση ύψους 40.000 ευρώ, η μέγιστη δυνατή απόδοση είναι 1.400 ευρώ ετησίως, δηλαδή 3,5%. Αν επενδύσετε το ίδιο ποσό όμως σε μια οικιακή εγκατάσταση φωτοβολταϊκών, η απόδοση μπορεί να φτάσει μέχρι και 14%, δηλαδή 7.700 ευρώ ετησίως. Με 40.000 ευρώ μπορείτε να εγκαταστήσετε ένα σύστημα, με πολύ καλά υλικά, ισχύος 10 κιλοβάτ. Σε εγκαταστάσεις μέχρι και 10 κιλοβάτ, η διαδικασία αδειοδότησης και σύνδεσης με τη ∆ΕΗ είναι πολύ απλή. Πέρα από το κόστος των πλαισίων και τα έξοδα εγκατάστασης, επιπλέον πληρώνετε μόνο τα έξοδα σύνδεσης με τη ∆ΕΗ, το μετρητή παραγωγής δηλαδή και τη σύνδεση με το δίκτυο. Για μια τέτοια εγκατάσταση, ο χώρος που απαιτείται είναι 70-100 τ.μ. όταν πρόκειται για στέγη και 120-150 τ.μ. όταν πρόκειται για δώμα. Αν θεωρηθεί ότι οι συνθήκες είναι οι καλύτερες, δηλαδή η εγκατάσταση τοποθετείται με νότιο προσανατολισμό και είναι
32 Πράσινο σπίτι & κτίριο
ασκίαστη, η μέση ετήσια παραγωγή από ένα τέτοιο σύστημα ανέρχεται περίπου στις 14.000 κιλοβατώρες (οι τιμές μπορεί να διαφέρουν ανάλογα την περιοχή που βρίσκεστε). Όταν η εγκατάσταση γίνει σε δώμα ή στέγη, η ΔΕΗ αγοράζει την κάθε κιλοβατώρα προς 0,55 ευρώ και κάνετε μια σύμβαση ότι θα την αγοράζει στην ίδια τιμή για 25 χρόνια. Άρα ετήσια, αν παράγετε 14.000 κιλοβατώρες, τα έσοδα από τη ∆ΕΗ θα είναι 7.700 ευρώ. Η απόσβεση του αρχικού κεφαλαίου, αν υποθέσουμε ότι υπήρχε όλο το ποσό και δεν εμπλέκεται τράπεζα, γίνεται σε λιγότερο από 5,5 χρόνια. Ακόμα όμως και εάν δεν υπάρχει το αρχικό κεφάλαιο και δανειοδοτείται ολόκληρο από την τράπεζα, για παράδειγμα για 10 χρόνια με επιτόκιο 6%, υπάρχει σημαντικό κέρδος. Από τα 7.700 ευρώ περίπου, τα 5.000 ευρώ ετησίως θα είναι οι δόσεις του δανείου, οπότε υπάρχει ένα κέρδος της τάξεως των 20.000-22.000 ευρώ την
πρώτη δεκαετία. Ένας επιπλέον λόγος για να κάνετε μια τέτοια επένδυση, πέρα από την απόδοση, είναι ότι όλα τα έσοδα από εγκαταστάσεις φωτοβολταϊκών είναι αφορολόγητα, σε αντίθεση με τα έσοδα από προθεσμιακές καταθέσεις, τα οποία φορολογούνται με 10%. Τα παραπάνω ποσά ανταποκρίνονται στις τιμές που ισχύουν σήμερα. Οι τιμές των φωτοβολταϊκών πλαισίων συνεχώς πέφτουν και εμφανίζονται νέες τεχνολογίες με διαφορετικές αποδόσεις και μεγέθη. Μια ακριβή εικόνα της απόδοσης του συστήματος που θα επιλέξετε, θα σας δώσει η εταιρεία που θα κάνει την εγκατάσταση, γιατί όλες οι τιμές εξαρτώνται από αρκετούς παράγοντες, με βασικότερο όλων την περιοχή που βρίσκεστε. Kαι επειδή οι αριθμοί λένε την «αλήθεια» είναι πλέον φανερό ότι αυτού του είδους η επένδυση είναι μακράν αποδοτικότερη των κλασικών της αποταμίευσης, των ομολόγων κ.λ.π.
Χωρίς προσημείωση Επιτόκιο 6,00% για 10 έτη Με ίδια κεφάλαια Έτος Συνολική ετήσια Ετήσιες δόσεις Καθαρό ετήσιο Προοδευτικό Ετήσιες Καθαρό ετήσιο Προοδευτικό απόδοση ευρώ δανείου ευρώ όφελος ευρώ όφελος ευρώ πληρωμές ευρώ όφελος ευρώ όφελος ευρώ 2011 7.700 -5.302 2.398 2.398 -40.000 7.700 -32.300 2012 7.661 -5.302 2.359 4.756 0 7.661 -24.639 2013 7.622 -5.302 2.319 7.075 0 7.622 -17.017 2014 7.582 -5.302 2.279 9.354 0 7.582 -9.436 2015 7.541 -5.302 2.238 11.593 0 7.541 -1.895 2016 7.500 -5.302 2.197 13.790 0 7.500 5.605 2017 7.458 -5.302 2.155 15.946 0 7.458 13.063 2018 7.415 -5.302 2.113 18.059 0 7.415 20.478 2019 7.372 -5.302 2.070 20.128 0 7.372 27.851 2020 7.329 -5.302 2.026 22.155 0 7.329 35.179 2021 7.284 0 7.284 29.439 0 7.284 42.464 2022 7.267 0 7.267 36.706 0 7.267 49.730 2023 7.248 0 7.248 43.954 0 7.248 56.979 2024 7.230 0 7.230 51.184 0 7.230 64.209 2025 7.211 0 7.211 58.395 0 7.211 71.420 2026 7.192 0 7.192 65.587 0 7.192 78.611 2027 7.172 0 7.172 72.759 0 7.172 85.784 2028 7.152 0 7.152 79.911 0 7.152 92.936 2029 7.132 0 7.132 87.043 0 7.132 100.067 2030 7.111 0 7.111 94.154 0 7.111 107.178 2031 7.090 0 7.090 101.243 0 7.090 114.268 2032 7.068 0 7.068 108.311 0 7.068 121.336 2033 7.046 0 7.046 115.358 0 7.046 128.382 2034 7.024 0 7.024 122.382 0 7.024 135.406 2035 7.001 0 7.001 129.383 0 7.001 142.407
Από τον παραπάνω πίνακα προκύπτει ότι: α) για την αγορά του φωτοβολταϊκού συστήματος με ίδια κεφάλαια: το συνολικό καθαρό κέρδος στην 25ετία ανέρχεται περίπου στα 142.000 ευρώ, η απόσβεση του αρχικού κεφαλαίου επιτυγχάνεται σε 5 χρόνια και 3 μήνες, ενώ η ετήσια απόδοση της επένδυσης ανέρχεται κατά μέσο όρο στο 14,24%. β) για την αγορά του φωτοβολταϊκού συστήματος με 100% δανειοδότηση από τράπεζα, με επιτόκιο 6% για αποπληρωμή σε 10 χρόνια: το συνολικό καθαρό κέρδος στην 25ετία ανέρχεται περίπου σε 129.000 ευρώ, ενώ η ετήσια απόδοση της επένδυσης στο 12,94% κατά μέσο όρο.
Πράσινο σπίτι & κτίριο 33
Φωτοβολταϊκά σε ταράτσα 80 τ.μ.
Με ετήσια κέρδη 5.007 ευρώ Απόσβεση σε 5 χρόνια Οι διαδικασίες τοποθέτησης-χρήσης φωτοβολταϊκών στοιχείων έχουν απλοποιηθεί εξαιρετικά το τελευταίο διάστημα, καθιστώντας την εν λόγω κίνηση, μια αρκετά εύκολη υπόθεση. Ωστόσο, το ερώτημα που κυριαρχεί πάντα μεταξύ των υποψήφιων χρηστών ανάγεται στο κέρδος που θα επιφέρει η εκάστοτε εγκατάσταση. Στο θέμα που ακολουθεί, σας παρουσιάζουμε μια αναλυτική μελέτη εγκατάστασης φωτοβολταϊκού συστήματος σε ταράτσα 80 τετραγωνικών μέτρων, ώστε να γνωρίζετε εκ των προτέρων τα χρήματα που θα κερδίζετε κάθε χρόνο. Tα δεδομένα της εγκατάστασής μας
ΚΑΤΟΨΗ ΧΩΡΟΘΕΤΗΣΗΣ - ΤΡΙΣΔΙΑΣΤΑΤΗ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ
Έστω ότι διαθέτουμε μια ταράτσα με διαστάσεις 8 x 10 μ. = 80 τ.μ., στην ανατολική πλευρά της οποίας υπάρχει καμινάδα διαστάσεων 0,40 x 0,40 μ., ύψους 2 μ. (με το περιμετρικό τοιχίο να είναι ύψους 0,5 μ.). Σε αυτήν την περίπτωση, σύμφωνα με εμπεριστατωμένη μελέτη, ενδείκνυται να τοποθετήσουμε ένα σύστημα αποτελούμενο από 28 πάνελ ονομαστικής ισχύος 230 Wp έκαστο, με διαστάσεις 166χ99χ5 εκ., τοποθετημένο σε δύο διπλές τράπεζες σε κάθετη διάταξη, με κλίση 25 μοίρες.
Γράφημα μηνιαίας απ όδοσης
Εκτίμηση ετήσιας απόδοσης ΦΒΣ 6,44 KWp στην Αθήνα
700 €
Μήνας ΙΑΝ. ΦΕΒ. ΜΑΡ. ΑΠΡ. ΜΙΑ. ΙΟΥ. ΙΟΥΛ. ΑΥΓ. ΣΕΠ. ΟΚΤ. ΝΟΕ. ΔΕΚ. Σύνολο
500 €
Σημείωση: Ο πίνακας αποδόσεων διαμορφώθηκε στηριζόμενος στα στοιχεία για την ετήσια προσπίπτουσα ηλιακή ακτινοβολία στην περιοχή της Αθήνας όπου αναφέρεται το παράδειγμά μας, τα οποία δημοσιεύει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο Σύστημα Γεωγραφικών Πληροφοριών για τα Φωτοβολταϊκά (Photovoltaic Geographical Information System) μέσω του Ενιαίου Κέντρου Ερευνών (DG Joint Research Center).
34 Πράσινο σπίτι & κτίριο
400 € 300 € 200 €
ΔΕΚ
ΝΟΕ
ΟΚΤ
ΣΕΠ
ΑΥΓ
ΙΟΥΛ
ΙΟΥ
ΜΑΙ
ΑΠΡ
0€
ΜΑΡ
100 € ΦΕΒ
Αξία με 0,55 €/KWh 262 298 442 485 540 555 586 570 441 376 253 199 5.007
ΙΑΝ
KWh 476 541 804 881 982 1.008 1.065 1.037 802 684 461 363 9.104
600 €
Στα γραφήματα που απεικονίζουν το ετήσιο έσοδο, παρουσιάζονται διακυμάνσεις για κάθε μήνα ξεχωριστά, αφού κατά τους θερινούς μήνες η ηλιοφάνεια είναι πιο έντονη.
Χωρίς προσημείωσηΕπιτόκιο 6,00% για 10 έτη Έτος Συνολική ετήσια Ετήσιες δόσεις Καθαρό ετήσιο Προοδευτικό απόδοση ευρώ δανείου ευρώ όφελος ευρώ όφελος ευρώ 2011 5.007 -3.532 1.475 1.475 2012 4.982 -3.532 1.449 2.924 2013 4.956 -3.532 1.424 4.348 2014 4.930 -3.532 1.398 5.746 2015 4.904 -3.532 1.371 7.117 2016 4.877 -3.532 1.344 8.461 2017 4.850 -3.532 1.317 9.779 2018 4.822 -3.532 1.290 11.068 2019 4.794 -3.532 1.262 12.330 2020 4.766 -3.532 1.233 13.563 2021 4.737 0 4.737 18.300 2022 4.725 0 4.725 23.026 2023 4.714 0 4.714 27.739 2024 4.701 0 4.701 32.441 2025 4.689 0 4.689 37.130 2026 4.677 0 4.677 41.806 2027 4.664 0 4.664 46.470 2028 4.651 0 4.651 51.121 2029 4.638 0 4.638 55.759 2030 4.624 0 4.624 60.383 2031 4.610 0 4.610 64.993 2032 4.596 0 4.596 69.590 2033 4.582 0 4.582 74.172 2034 4.568 0 4.568 78.739 2035 4.553 0 4.553 83.292
Με ίδια κεφάλαια Ετήσιες Καθαρό ετήσιο πληρωμές ευρώ όφελος ευρώ -26.648 -21.641 0 4.982 0 4.956 0 4.930 0 4.904 0 4.877 0 4.850 0 4.822 0 4.794 0 4.766 0 4.737 0 4.725 0 4.714 0 4.701 0 4.689 0 4.677 0 4.664 0 4.651 0 4.638 0 4.624 0 4.610 0 4.596 0 4.582 0 4.568 0 4.553
Με βάση τα δεδομένα που έχουμε αναφέρει, η εγκατάσταση του εν λόγω συστήματος φωτοβολταϊκών στοιχείων σε ταράτσα 80 τ.μ., με 100% δανειοδότηση από τράπεζα, με επιτόκιο 6% για αποπληρωμή σε 10 χρόνια θα μας αποφέρει συνολικό καθαρό κέρδος σε βάθος 25ετίας, περίπου 83.000 ευρώ, ενώ η ετήσια απόδοση της επένδυσης ανέρχεται κατά μέσο όρο στο 12,50%.
Το κόστος και τα κέρδη
Σύμφωνα με τα παραπάνω δεδομένα, το σύστημα που περιγράψαμε, θα είναι ονομαστικής ισχύος 6,44 KWp και υπολογίζεται ότι θα παράγει 9.104 KWp ετησίως, οι οποίες με το ισχύον τιμολόγιο της ∆.Ε.Η. θα αποφέρουν 5.007 ευρώ σε ετήσια βάση. Όσον αφορά στο τελικό κόστος ενός εγκατεστημένου τέτοιου συστήματος με επώνυμα πιστοποιημένα πάνελ και αντιστροφέα (inverter) με βάσεις στήριξης από αλουμίνιο και solar καλωδίωση, κυμαίνεται από 25.000 έως 27.000 ευρώ (στο εν λόγω ποσό συμπεριλαμβάνεται ΦΠΑ 23% και 1.000-1.300 ευρώ κόστος σύνδεσης με τη ∆.Ε.Η.). Στα γραφήματα της διπλανής σελίδας, παρουσιάζονται τα ετήσια έσοδα που θα έχετε ανά μήνα.
Πόσο θα μου στοιχίσει Πότε θα κάνω απόσβεση Το κόστος της εγκατάστασης εξαρτάται άμεσα από τις δυνατότητες του συστήματος που θα επιλέξετε και το χώρο που διαθέτετε. Επίσης, θα πρέπει να γνωρίζετε ότι η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών στοιχείων χρηματοδοτείται από το σύνολο των τραπεζών έως και 100%, με ιδιαίτερα ευνοϊκούς όρους, οπότε δεν είναι απαραίτητο να δαπανήσετε ίδια κεφάλαια. Στον παραπάτω πίνακα σάς παρουσιάζουμε τα κέρδη που θα έχετε (και κατ’ επέκταση το πότε θα κάνετε απόσβεση
Προοδευτικό όφελος ευρώ -21.641 -16.659 -11.702 -6.772 -1.868 3.008 7.858 12.680 17.474 22.240 26.977 31.703 36.416 41.118 45.807 50.483 55.147 59.798 64.436 69.060 73.670 78.267 82.849 87.416 91.969
των χρημάτων που επενδύσατε), είτε πρόκειται για ίδια κεφάλαια είτε εάν πήρατε κάποιο δάνειο, στην περίπτωση εγκατάστασης του συστήματος που αναφέραμε στην αρχή (διαθέσιμος χώρος, ισχύς, τεχνικά χαρακτηριστικά, κ.λπ.). Έτσι, σύμφωνα με τον παρακάτω πίνακα προκύπτει ότι: α) Για την αγορά του φωτοβολταϊκού συστήματος με ίδια κεφάλαια: το συνολικό καθαρό κέρδος στην 25ετία ανέρχεται περίπου στα 92.000 ευρώ, η απόσβεση του αρχικού κεφαλαίου επιτυγχάνεται σε 5 χρόνια και 3 μήνες, ενώ η ετή-
σια απόδοση της επένδυσης ανέρχεται κατά μέσο όρο στο 13,81%. β) Για την αγορά του φωτοβολταϊκού συστήματος με 100% δανειοδότηση από τράπεζα, με επιτόκιο 6% για αποπληρωμή σε 10 χρόνια: το συνολικό καθαρό κέρδος στην 25ετία ανέρχεται περίπου σε 83.000 ευρώ, ενώ η ετήσια απόδοση της επένδυσης κατά μέσο όρο στο 12,50%. Με αυτά τα δεδομένα επιβεβαιώνεται ότι η επένδυση σε φωτοβολταϊκά συστήματα είναι σήμερα η πλέον συμφέρουσα.
Πράσινο σπίτι & κτίριο 35
Info
Πώς λειτουργεί Αν και τα φωτοβολταϊκά αποτελούν μία από τις πιο πολυσυζητημένες τεχνολογίες σήμερα, λίγοι από εμάς ξέρουν πώς ακριβώς λειτουργούν και τι δυνατότητες έχουν.
Α
πό υπολογιστές τσέπης μέχρι μεγάλους φωτοβολταϊκούς σταθμούς, η λειτουργία τους βασίζεται στην ίδια αρχή. Το ηλιακό φως αποτελείται από μικρά πακέτα ενέργειας, τα φωτόνια. Η λειτουργία ενός φωτοβολταϊκού στοιχείου στηρίζεται στην απορρόφηση ενός μέρους των φωτονίων αυτών. Το φωτοβολταϊκό απορροφά τα φωτόνια και αυτά εξαναγκάζουν τα ηλεκτρόνια του στοιχείου να κινηθούν, παράγοντας ρεύμα. Ένα φωτοβολταϊκό σύστημα αποτελείται από τουλάχιστον ένα πάνελ φωτοβολταϊκών κυψελών, σε συνδυασμό με τις κατάλληλες συσκευές για τη μετατροπή του συνεχούς ρεύματος που παράγεται σε εναλλασσόμενο. Η κυψέλη (ή στοιχείο ή κύτταρο) είναι μια διάταξη που παράγει ηλεκτρική ενέργεια όταν δέχεται ακτινοβολία. Το φωτοβολταϊκό πάνελ είναι ουσιαστικά ένα πλαίσιο που περιέχει αυτές τις κυψέλες συνδεδεμένες μεταξύ τους.
αυτό το ποσοστό μετατρέπεται σε ηλεκτρικό ρεύμα. Μοναδικό μειονέκτημα είναι το μεγαλύτερο κόστος παραγωγής τους. ΠΟΛΥΚΡΥΣΤΑΛΛΙΚΑ ΠΑΝΕΛ: Τα πολυκρυσταλλικά πάνελ έχουν συνήθως γαλάζιο χρώμα, η απόδοσή τους κυμαίνεται από 10% έως 15% και έχουν χαμηλότερο κόστος από τα μονοκρυσταλλικά.
με τα κρυσταλλικά. Ανάλογα με τις ανάγκες μας και κυρίως το διαθέσιμο χώρο, επιλέγουμε και τύπο φωτοβολταϊκών. Για τη μετατροπή του συνεχούς ρεύματος που παράγουν τα φωτοβολταϊκά σε εναλλασσόμενο χρειαζόμαστε έναν αντιστροφέα τάσης (inverter). Η απόδοσή τους φτάνει μέχρι και 97%. Τα πλαίσια στηρίζονται σε βάσεις συνήθως από αλουμίνιο ή γαλβανισμένο χάλυβα, οι οποίες μπορεί να είναι σταθερές ή μεταβλητής γωνίας. Οι βάσεις μεταβλητής γωνίας μπορούν να αλλάξουν κλίση, αλλά όχι και προσανατολισμό. Για μεγαλύτερες αποδόσεις υπάρχουν οι ηλιοστάτες (trackers), περιστρεφόμενες βάσεις που δίνουν τη δυνατότητα να παρακολουθείται ο ήλιος. Οι βάσεις μονού άξονα ακολουθούν την πορεία του ήλιου, ενώ οι βάσεις διπλού άξονα ακολουθούν και την κλίση του και είναι αποδοτικότερες.
ΠΑΝΕΛ ΛΕΠΤΟΥ ΥΜΕΝΙΟΥ (ΤΗΙN FILM): Οι αποδόσεις αυτών των πλαισίων κυμαίνονται στο 11%, παρόλο που περιέχουν δισεληνοϊνδιούχο χαλκό, ο οποίος έχει εξαιρετική απορροφητικότητα.
Όλα τα πλαίσια περιέχουν πυρίτιο και ανάλογα την επεξεργασία και τον τρόπο κατασκευής, χωρίζονται στις εξής κατηγορίες: ΜΟΝΟΚΡΥΣΤΑΛΛΙΚΑ ΠΑΝΕΛ: Τα πλαίσια αυτά έχουν μεγαλύτερο πάχος από τα υπόλοιπα, σκούρο μπλε ή μαύρο χρώμα και καλύτερη απόδοση. Συγκεκριμένα, η απόδοσή τους κυμαίνεται από 13% μέχρι και 18%, δηλαδή από την ηλιακή ακτινοβολία που προσπίπτει στην επιφάνειά τους, 36 Πράσινο σπίτι & κτίριο
ΑΜΟΡΦΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ: Τα άμορφα στοιχεία έχουν γενικά χαμηλότερες αποδόσεις μεταξύ 6% και 8%, ενώ η τιμή τους είναι αρκετά χαμηλότερη, λόγω της μειωμένης ποσότητας πυριτίου που περιέχουν. Πλεονέκτημά τους είναι ότι δεν επηρεάζονται από τις υψηλές θερμοκρασίες, αλλά σημαντικό μειονέκτημα είναι η μεγάλη επιφάνεια που χρειάζονται συγκριτικά
ΠΩΣ ΣΥΝΔΕΟΝΤΑΙ Έχουμε τρεις κατηγορίες φωτοβολταϊκών συστημάτων, ανάλογα με τη χρήση τους. Το πιο διαδεδομένο σήμερα είναι το διασυνδεδεμένο. Ένα σύστημα, δηλαδή, που διοχετεύει όλη την ενέργεια που παράγει σε ένα δίκτυο, το οποίο συνεχίζει να μας τροφοδοτεί. Το αυτόνομο σύστημα χρειάζεται και μπαταρίες για να αποθηκεύει την ενέργεια που παράγει. Για την εγκατάσταση ενός τέτοιου συστήματος πρέπει να υπολογιστεί η ενέργεια που χρειάζεται για τις συσκευές, για
Διασυνδεδεμένο σύστημα πόσες ώρες ημερησίως και η διάρκεια αυτονομίας του συστήματος για τις μέρες χωρίς ηλιοφάνεια. Αυτό το σύστημα επιλέγεται κυρίως σε περιπτώσεις που δεν μπορούμε να συνδεθούμε στο δίκτυο, σε πολύ απομακρυσμένες περιοχές. Τα υβριδικά συστήματα παράγουν ρεύμα από δύο διαφορετικές ανανεώσιμες πηγές, φωτοβολταϊκά, ανεμογεννήτριες, γεννήτριες βιομάζας, κ.λπ. Η παραγόμενη ενέργεια αποθηκεύεται σε μπαταρίες και στη συνέχεια τροφοδοτεί τις συνδεδεμένες συσκευές. ΓΙΑΤΙ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΑ; Γιατί φωτοβολταϊκά και όχι άλλη μορφή ανανεώσιμης πηγής ενέργειας; Αρχικά, γιατί είναι πιο εύχρηστα και μπορούμε να τα τοποθετήσουμε στο σπίτι μας ακόμα και όταν ζούμε στην πόλη, χωρίς να χαλάσουμε την αισθητική του κτιρίου. Επιπλέον, αν στην πορεία μεταβληθούν οι ανάγκες μας, μπορούμε να προσθέσουμε νέες μονάδες, χωρίς να αλλάξουμε την αρχική εγκατάσταση. Είναι αθόρυβα, σε αντίθεση με μια ανεμογεννήτρια, και εκπέμπουν μηδενικούς ρύπους. Επίσης, το νομοθετικό πλαίσιο σήμερα, ενθαρρύνει τις φωτοβολταϊκές εγκαταστάσεις, παρέχοντας αυξημένες τιμές πώλησης της παραγόμενης ενέργειας και καθιστώντας τις οικιακές, τουλάχιστον, εγκαταστάσεις, μια πολύ απλή διαδικασία. Τέλος, έχουν
πολύ μεγάλη διάρκεια ζωής, η οποία φτάνει τα 30 χρόνια, ενώ χρειάζονται και ελάχιστη συντήρηση. Σε σχέση με το περιβάλλον, που αποτελεί και το μεγαλύτερο πλεονέκτημα, η ηλιακή ενέργεια είναι ανεξάντλητη, καθαρή και η κάθε ηλιακή κιλοβατώρα αντιστοιχεί στην αποφυγή έκλυσης ενός σχεδόν κιλού διο-
ξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα. Η ενέργεια που θα παράγει μια εγκατάσταση ισχύος ενός κιλοβάτ σε ένα χρόνο, αν είχε παραχθεί από μη ανανεώσιμες πηγές, θα είχε εκλύσει στην ατμόσφαιρα 1,3 τόνους διοξειδίου, ποσότητα που για να απορροφηθεί θα χρειαζόντουσαν δύο στρέμματα δάσους.
Αυτόνομο σύστημα
Πράσινο σπίτι & κτίριο 37
Info
ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΑ ΚΑΙ ΦΗΜΕΣ Κυκλοφορούν διάφορες φήμες σχετικά με τα φωτοβολταϊκά, είτε σε σχέση με την απόδοσή τους είτε σε σχέση με το περιβάλλον. Το αποδεδειγμένο γεγονός είναι ότι αποτελούν ένα από τα καλύτερα μέσα παραγωγής καθαρής ενέργειας. Πρώτη φήμη: τα φωτοβολταϊκά απαιτούν περισσότερη ενέργεια για να παραχθούν από την ενέργεια που τελικά θα παράγουν. Κατά πρώτον, η συγκεκριμένη φήμη δεν έχει αποδειχτεί πουθενά και κατά δεύτερον, ένα φωτοβολταϊκό έχει διάρκεια ζωής 30 χρόνια, δηλαδή θα συνεχίσει να παράγει ενέργεια για όλο αυτό το διάστημα. Ίσως παλιότερα, χωρίς τις νέες τεχνολογίες, η ενεργειακή απόσβεση να απαιτούσε αρκετά χρόνια, σήμερα όμως κυμαίνεται από 1 έως 3 έτη το πολύ. Δεύτερη φήμη: η αύξηση της θερμοκρασίας σε περιοχές κοντά σε φωτοβολταϊκά πάρκα. Ναι, το ίδιο το πλαίσιο θερμαίνεται, αλλά η θερμοκρασία του αέρα δεν επηρεάζεται, παρά μόνο σε απόσταση 1-2 εκατοστά από την επιφάνεια του πλαισίου. Επίσης, μελέτες της ∆ΕΗ Ανανεώσιμες έδειξαν ότι δεν πρόκειται να συμβεί κάτι τέτοιο σε σταθμούς που σχεδιάζονται. Τρίτη φήμη: τα φωτοβολταϊκά προκαλούν αλλαγές στο ποσοστό ανάκλασης της ηλιακής ακτινοβολίας, συμβάλλοντας στην αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη. Μια φωτοβολταϊκή εγκατάσταση ενός μεγαβάτ αυξάνει τη θερμοκρασία όσο ένας αυτοκινητόδρομος 300 μέτρων. Κάθε μεγαβάτ φωτοβολταϊκών, όμως, αποτρέπει την έκλυση 1.300 τόνων διοξειδίου του άνθρακα ετησίως, μειώνοντας αντίστοιχα τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις.
38 Πράσινο σπίτι & κτίριο
Τέταρτη φήμη: τα στοιχεία των πλαισίων είναι τοξικά. Το πυρίτιο, που αποτελεί το βασικό υλικό κατασκευής των πάνελ, δεν είναι καθόλου τοξικό. Βρίσκεται σε αρκετές μορφές γύρω μας και χρησιμοποιείται ευρέως. Τα ελάχιστα ποσοστά βλαβερών στοιχείων, όπως είναι ο μόλυβδος, δεν απελευθερώνονται ποτέ σε όλη τη διάρκεια ζωής του φωτοβολταϊκού και το πλαίσιο όταν περάσει αυτή τη διάρκεια θα ανακυκλωθεί. Επίσης, γίνονται εντατικές δοκιμές αντοχής των πλαισίων σε πολύ δύσκολες καιρικές συνθήκες, ώστε να μην υπάρχει περίπτωση διαρροής. Πέμπτη φήμη: νέες τεχνολογίες φωτοβολταϊκών περιέχουν καρκινογόνες ουσίες. Η συγκεκριμένη φήμη αναφέρεται στα φωτοβολταϊκά λεπτής μεμβράνης τελλουριούχου καδμίου. Πολλές οργανώσεις και πανεπιστήμια κατέληξαν, μετά από μελέτες, ότι δεν υπάρχει κίνδυνος από τα φωτοβολταϊκά τέτοιου τύπου. Με τα πλαίσια υπό κανονικές συνθήκες, αλλά ακόμα και αν σπάσουν, το κάδμιο που περιέχουν δεν πρόκειται να διαφύγει. Κάδμιο μπορεί να εκλυθεί μόνο σε περίπτωση πυρκαγιάς, αλλά και πάλι η ποσότητα είναι ελάχιστη. Έκτη φήμη: τα φωτοβολταϊκά μπορεί να δημιουργήσουν προβλήματα στα αεροπλάνα, λόγω της αντανάκλασης. Καταρχήν, έχουν ήδη εγκατασταθεί φωτοβολταϊκά πάρκα κοντά σε αεροδρόμια, χωρίς προβλήματα. Έρευνες, συγκεκριμένα για το αεροδρόμιο «Ελ. Βενιζέλος» στην Αθήνα, έδειξαν ότι τα φωτοβολ-
ταϊκά δεν ενοχλούν περισσότερο από την αντανάκλαση που προκαλείται από τα παρκαρισμένα αυτοκίνητα. Πάντα, τις νέες τεχνολογίες τις δεχόμαστε με κάποια επιφύλαξη, ωστόσο, πλέον είναι απαραίτητο να στραφούμε προς καθαρότερες μορφές ενέργειας, με τα φωτοβολταϊκά να αποτελούν σήμερα την καλύτερη λύση. Νέες τεχνολογίες αναπτύσσονται καθημερινά στο συγκεκριμένο τομέα, δίνοντας λύσεις σε προβλήματα και μειώνοντας το κόστος. Έβδομη φήμη: τα φωτοβολταϊκά σε χωράφια και οικόπεδα σκιάζουν τη βλάστηση, με αποτέλεσμα να αναπτύσσονται φυτά που απορροφούν λιγότερο διοξείδιο του άνθρακα. Ακόμα και να ίσχυε κάτι τέτοιο, αν υπολογίσουμε τη μείωση του διοξειδίου του άνθρακα, αν παράγεται ενέργεια από ηλιακή ακτινοβολία και όχι από ορυκτά καύσιμα, η μείωση της απορρόφησης από τα φυτά δεν είναι καν συγκρίσιμη.
Top considerations
Τι να προσέξετε σε μια φωτοβολταϊκή εγκατάσταση Επιλογή πλαισίων, inverter και βάσεων στήριξης Με την έκρηξη της ανάπτυξης της αγοράς των φωτοβολταϊκ φωτοβολταϊκών πλαισίων, κατακλυζόμαστε από ειδήσεις, διαφημίσεις και προσφορές.
H
σωστή επιλογή των υλικών που θα χρησιμοποιήσουμε, αλλά και της εταιρείας που θα πραγματοποιήσει την εγκατάσταση, θα μας γλιτώσει από περιττά έξοδα, ενώ ταυτόχρονα θα διασφαλίσει τη σωστή λειτουργία του συστήματος για περισσότερα χρόνια. Τι πρέπει να προσέξουμε όμως κατά την επιλογή ενός φωτοβολταϊκού συστήματος;
Mετατροπέας (Ιnverter) Mετρητής Φ/Β Mετρητής Δ.Ε.Η.
ΒΑΣΙΚΑ ΒΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗ ΣΩΣΤΗ ΕΠΙΛΟΓΗ ΛΟΓΗ ΜΙΑΣ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΗΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ Πρώτο βήμα είναι η επιλογή της εταιρείας που θα πραγματοποιήσει την εγκατάσταση. O Προτιμήστε να συνεργαστείτε είτε με οργανωμένες εταιρείες που εξειδικεύονται κεύονται στην εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων. Η φωτοβολταϊκή σας εγκατάσταση σταση θα λειτουργεί για πολλά χρόνια. Το ίδιο πρέπει να διαρκέσει και η συνεργασία σας εταιας με την εται ρεία εγκαταστάτη. Τα σημεία που πρέπει να προσέξετε όταν έρχεστε σε επαφή με μια εταιρεία είναι: O Η αξιοπιστία: τήρηση προδιαγραφών, δεσμεύσεων και υποσχέσεων. O Ο επαγγελματισμός: σωστή εξυπηρέτηση, τήρηση χρονοδιαγραμμάτων. O Η επιστημονική κατάρτιση και εμπει-
40 Πράσινο σπίτι & κτίριο
ρία: επάρκεια σε τεχνικές γνώσεις και εμπειρία στις κατασκευές. O Τα κατάλληλα μέσα και υποδομές: O χρήση κατάλληλων μέσων και εργαλείων κατά τη μελέτη και την εγκατάσταση. Η εγκατάστασή σας θα διαρκέσει πολλά χρόνια και το ίδιο πρέπει να συμβεί και με την εταιρεία εγκατάστασης.
Ησ σωστή ωστή επιλογή επιλ πιλογή ογή γή ή συστήμ ματο ος μάς μάς συστήματος διασφα δια σφα αλίζζει ε την ην ν καλή καλή διασφαλίζει λειτουργία του. ο
Δεύτερο και πολύ σημαντικό βήμα είναι η επιλογή υλικών. Μερικές συμβουλές για να επιλέξετε τα σωστά υλικά: O Διαλέξτε επώνυμα υλικά, από αξιόπιστες εταιρείες κατασκευής και δοκιμασμένα σε ό,τι αφορά στη λειτουργία και στην απόδοσή τους. O Υλικά με τις απαραίτητες πιστοποιήσεις, δηλαδή υλικά που οι πιστοποιήσεις τους να είναι σύμφωνες με τα διεθνή πρότυπα. O Εγγυήσεις των υλικών. Προτιμήστε υλικά με εγγυήσεις λειτουργίας και απόδοσης. O Προτιμήστε υλικά για τα οποία θα μπορείτε να βρείτε εύκολα τεχνική υποστήριξη, τώρα και στο μέλλον.
Ηε επιλογή π ογή σωστώ πιλ σω σωστών στών ν λ ώ είναι ί λύ ύ υλικών πολύ σημαντικό βήμα.
Πράσινο σπίτι & κτίριο 41
Top considerations Τρίτο βήμα είναι η επιλογή πλαισίου. Τι είδους πάνελ θα τοποθετήσετε και πώς θα διαλέξετε το πιο κατάλληλο. Τα βασικά χαρακτηριστικά που πρέπει να προσέξετε στα φωτοβολταϊκά πλαίσια είναι: O Η μέγιστη ισχύς O Η υψηλή απόδοση O Η αντίσταση στις διακυμάνσεις θερμοκρασίας O Η καλύτερη εγγύηση λειτουργίας O Η αντίσταση στη φθορά O Η αξιοπιστία της εταιρείας κατασκευής O Οι δόκιμες διαστάσεις Σίγουρα είναι δύσκολο να πετύχετε το βέλτιστο συνδυασμό των παραπάνω, αλλά είναι δυνατό να επιλέξετε εκείνο που ταιριάζει καλύτερα στις δικές σας ανάγκες, ανάλογα το χώρο που διαθέτετε, τα χρήματα, κ.λπ. Οι κύριες κατηγορίες πλαισίων που κυκλοφορούν σήμερα στην αγορά είναι οι εξής: 1. Μονοκρυσταλλικά 2. Πολυκρυσταλλικά 3. Πάνελ λεπτού υμενίου (thin film) 4. Άμορφα πάνελ Για να καταλάβετε τη λογική επιλογής ενός φωτοβολταϊκού πάνελ, καλό είναι να ρίξετε μια ματιά σε κάποιες λεπτομέρειες που αφορούν στην κατασκευή των πλαισίων. Τα μονοκρυσταλλικά πάνελ κατασκευάζονται από μία ράβδο καθαρού πυριτίου, ουσιαστικά ένα μακρύ κύλινδρο που στη συνέχεια κόβεται σε λεπτές φέτες. Η διαδικασία αυτή αποδείχθηκε τόσο δαπανηρή από θέμα χρημάτων όσο και σπάταλη από πλευράς υλικού. Αυτό οδήγησε τη βιομηχανία σε φθηνότερες λύσεις, όπως αυτή των πολυκρυσταλλικών πάνελ. Τα πολυκρυσταλλικά πάνελ έχουν κυριαρχήσει στην αγορά σήμερα, κυρίως γιατί ξεπέρασαν το πρόβλημα της υψηλής ενέργειας που απαιτούσε η κατασκευή των μονοκρυσταλλικών. Αυτό αυτόματα μεταφράζεται σε περιορισμό του κόστους κατασκευής. Αποτελούνται από κρυστάλλους πυριτίου διαφόρων μεγεθών και δεν απαιτούν τη διαδικασία κατασκευής των μονοκρυσταλλικών. Μία κατηγορία που έχει αρχίσει να ακούγεται ολοένα και περισσότερο τα τελευταία χρόνια είναι τα φωτοβολταϊκά πάνελ λεπτού υμενίου (thin film). Πρόκειται για μία λεπτή ταινία από πυρίτιο, η οποία κατασκευάζεται
από τηγμένο υλικό πάνω σε ένα επίσης λεπτό μεταλλικό πλαίσιο. Ο βαθμός απόδοσής τους είναι μικρότερος από των μονοκρυσταλλικών και πολυκρυσταλλικών πάνελ. Τέλος, υπάρχουν τα φωτοβολταϊκά πάνελ άμορφου πυριτίου, τα οποία από φυσικής απόψεως διαθέτουν ένα πολύ ισχυρό πλεονέκτημα. Τα πάνελ άμορφου πυριτίου έχουν μεγαλύτερο συντελεστή απορρόφησης της ηλιακής ακτινοβολίας. Έτσι, χρειάζονται μικρότερη ποσότητα υλικού για την κατασκευή τους. Αυτό καθιστά οικονομικότερη την κατασκευή τους, ωστόσο, οι μέτριες ηλεκτρικές τους ιδιότητες ρίχνουν την απόδοσή τους αισθητά.
Ανάλογα τις ανάγκες σας, διαλέγετε και το αντίστοιχο τύπο πάνελ.
Εκτός από τα κατασκευαστικά χαρακτηριστικά των φωτοβολταϊκών πάνελ που αφορούν στην παραγωγή του ρεύματος, υπάρχουν και τα χαρακτηριστικά του μεταλλικού τους πλαισίου. Θα πρέπει να προσέχετε να είναι ανοξείδωτο (σχεδόν όλα κατασκευάζονται από αλουμίνιο), ενώ ιδιαίτερη προσοχή απαιτεί και το βάρος του. Το βάρος της συνολικής κατασκευής δε θα πρέπει να επηρεάσει τη στατικότητα της στέγης ή της ταράτσας σας, και η επιλογή των φωτοβολταϊκών πάνελ σαφώς το επηρεάζει. Όσον αφορά στη μέγιστη παραγόμενη ισχύ, με εξαίρεση τα πάνελ άμορφου πυριτίου που δε χρησιμοποιούνται για μεγάλες εφαρμογές
(συσκευές, οχήματα ή όργανα), όλα τα υπόλοιπα φέρουν ονομαστική ισχύ που φθάνει μέχρι και τα 300 Wp. Ένα επιπλέον κατασκευαστικό στοιχείο που πρέπει να προσεχθεί ιδιαίτερα είναι η επιφάνεια των φωτοβολταϊκών πάνελ. Στόχος σας πρέπει να είναι να καλύψετε τη μέγιστη δυνατή επιφάνεια της στέγης ή του δώματος (τηρώντας πάντα τους κανονισμούς ασφαλείας των περιθωρίων). Έτσι, η επιλογή θα πρέπει να γίνει έτσι ώστε ο συνδυασμός των πάνελ που θα επιλέξετε να πετυχαίνει αυτό το στόχο. Αυτό που ενδιαφέρει στην περίπτωση των κτιρίων, είναι να πετύχετε τη μεγαλύτερη δυνατή συστοιχία πάνελ στη μικρότερη δυνατή επιφάνεια. Θα πρέπει να προσέξετε σε αυτό το σημείο, καθώς η επιλογή των φωτοβολταϊκών πάνελ, αποκλειστικά με κριτήριο τη μέγιστη παραγόμενη ισχύ του συγκεκριμένου τύπου πλαισίου, ενδέχεται να σας οδηγήσει σε μικρότερη συνολική επιφάνεια συστοιχίας, αν δε μπορεί να συνδυαστεί σωστά στον τύπο της στέγης του σπιτιού σας. Οι περισσότερες χρήσεις, τουλάχιστον στον κτιριακό τομέα, αφορούν τοποθέτηση σε στέγες ή ταράτσες. Υπάρχουν όμως και καινούργιες εφαρμογές που έχουν να κάνουν και με άλλα δομικά στοιχεία ενός κτιρίου, όπως είναι η τοποθέτηση πάνελ ως τμήματα των υαλοπινάκων, των κεραμιδιών ή και ως τμήματα της τοιχοποιίας. Αν θέλετε ιδιαίτερες κατασκευές και σχήματα, η λύση του άμορφου πυριτίου είναι ενδεδειγμένη, όπως και του λεπτού υμενίου (thin film). Σε αυτές τις περιπτώσεις, κατά κύριο λόγο ενδιαφέρει να επιτευχθεί το σχήμα και η σωστή λειτουργία της εφαρμογής και κατά δεύτερο η καλύτερη δυνατή απόδοση.
Για ιδιαίτερες κατασκευές, κατά κύριο λόγο ενδιαφέρει το αισθητικό αποτέλεσμα και κατά δεύτερο η απόδοση των πλαισίων.
ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΠΑΝΕΛ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΠΑΡΑΓΟΜΕΝΗ ΙΣΧΥ, ΤΗΝ ΑΠΟΔΟΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΠΟΔΙΔΟΜΕΝΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΤΥΠΟΣ ΠΑΝΕΛ Άμορφου πυριτίου
ΜΕΓΙΣΤΗ ΙΣΧΥΣ
ΑΠΟΔΟΣΗ
ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ ΙΣΧΥΣ / ΤΕΤΡΑΓΩΝΙΚΟ ΜΕΤΡΟ (Wp/m²)*
2-10 Wp
6-8%
70-150
Μονοκρυσταλλικού πυριτίου
20-260 Wp
13-18%
175-190
Πολυκρυσταλλικού πυριτίου
20-260 Wp
10-15%
130-170
Thin film
20-260 Wp
11%
140-180
*Εννοείται ότι τα πάνελ αποδίδουν αυτή την ενέργεια στη βέλτιστη τοποθέτηση, δηλαδή με νότιο προσανατολισμό και σωστή γωνία.
42 Πράσινο σπίτι & κτίριο
ΦΘΟΡΑ ΤΩΝ ΠΛΑΙΣΙΩΝ Όπως προαναφέρθηκε, τα πλαίσια μπορεί να υπερθερμανθούν. Η υπερθέρμανση αυτή δύναται να τα καταστρέψει ή και να προκαλέσει συνολικότερη ζημιά στη συστοιχία. Το φαινόμενο της υπερθέρμανσης δεν εξαρτάται από την κατασκευή των πλαισίων, αλλά οφείλεται ουσιαστικά στη σκίαση ενός τμήματος της συστοιχίας, καθώς το σκιασμένο πλαίσιο δέχεται το σύνολο των τάσεων όλων των υπόλοιπων στοιχείων ανάστροφα (όταν σκιάζεται κομμάτι του πλαισίου). Πέρα από τις διατάξεις της συστοιχίας που μπορεί να αποτρέψουν κάτι τέτοιο, κάθε πλαίσιο έχει κάποια όρια. Αυτό εξαρτάται κυρίως από τον κατασκευαστή, καθώς η συμπεριφορά των πλαισίων σε τέτοιες συνθήκες εξαρτάται από τον τρόπο σύνδεσης των στοιχείων και διοχέτευσης της τάσης σε περίπτωση σκίασης. Σημαντικό κομμάτι όσον αφορά στη φθορά αποτελεί και η αντίσταση των πλαισίων στην υγρασία. Καλό είναι να υπάρχει κάποιο κενό στο πλαίσιο, ώστε να μη παγιδεύεται υγρασία στο εσωτερικό του. Είναι προτιμότερο δηλαδή να επιδιώκεται η εξάτμιση της εισερχόμενης υγρασίας στο πλαίσιο, παρά η απόλυτη στεγανοποίησή του που είναι μάλλον ανέφικτη.
Σε ίδια φιλοσοφία κινείται και η επιλογή με βάση την αντοχή του πλαισίου σε διακυμάνσεις θερμοκρασίας. Όταν η θερμοκρασία στην οποία εκτίθεται το πλαίσιο παρουσιάζει έντονες διακυμάνσεις, είναι πιθανό να μειωθεί ο βαθμός απόδοσής του. Αυτό το πρόβλημα έχει αντιμετωπιστεί από τις περισσότερες εταιρείες και μάλλον το κριτήριο αυτό δε θα πρέπει να επηρεάσει ιδιαίτερα την επιλογή σας. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα πλαίσια thin film παρουσιάζουν την καλύτερη συμπεριφορά σε αυτές τις διακυμάνσεις. Όλα τα παραπάνω οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η αξιοπιστία του κατασκευαστή είναι αυτή που θα σας εξασφαλίσει αλίσει τα παραπάνω χαρακτηριστικά. Μπορείί να μην έχουν να κάνουν με τον τύπο του πλαισίου, αλλά είναι χαρακτηριστικά που μπορεί να επηρεάσουν τη συνολική λειτουργία του συστήματος και πολύ πιθανό θανό να προκαλέσουν και ατύχημα. Συνεπώς, κατά την ν επιλογή πλαισίων προτιμάτε πιστοποιημένους κατασκευαστές στές με εμπειρία στο χώρο. Προσέξτε ροσέξτε τις προδιαγραφές του υ καθενός και φυσικά την εγγύηση γύηση λειτουργίας. Κάθε εταιρεία δίνει μία ία εγ-
γύηση λειτουργίας του πλαισίου. Η μορφή της εγγύησης συνδυάζει αποδιδόμενη ισχύ σε σχέση με κάποιο χρονικό διάστημα. Για παράδειγμα, η καλύτερη εγγύηση που δίνει γνωστή κατασκευαστική εταιρεία είναι διατήρηση του 90% της ονομαστικής αποδιδόμενης ισχύος μετά από 12ετή λειτουργία και 80% μετά από 25ετή λειτουργία. Βέβαια, όλα αυτά δύσκολα ελέγχονται από τον καταναλωτή και μάλλον εξαρτάται και πάλι από την εγκυρότητα της κατασκευαστικής εταιρείας το κατά πόσο ισχύουν. Κατά τη συμφωνία σας με την εταιρεία εγκατάστασης, θα πρέπει οπωσδήποτε να σας δοθεί η εγγύηση λειτουργίας των πλαισίων.
Η επιλογή μετατροπέα είναι κυρίως ζήτημα του εγκαταστάτη.
ΕΠΙΛΟΓΗ ΜΕΤΑΤΡΟΠΕΑ ΤΑΣΗΣ (INVERTER) Η επιλογή του μετατροπέα τάσης δεν αποτελεί αντικείμενο που ενδιαφέρει τον καταναλωτή, καθώς είναι καθαρά τεχνικό ζήτημα που αφορά στον εγκαταστάτη. Ωστόσο, υπάρχουν 5 βασικά σημεία που καλό είναι να έχετε υπ’ όψιν: O Η σωστή ονομαστική τάση. O Η ισχύς εξόδου να καλύπτει τη μέγιστη κατανάλωση. O Η ισχύς αιχμής να είναι μεγαλύτερη της μέγιστης ισχύος κατανάλωσης. O Η τάση εξόδου να συμφωνεί με την τάση των συσκευών. O Μεγάλη προσοχή στην εγγύηση λειτουργίας και στην εταιρεία κατασκευής. Σχετικά πλεονεκτήματα έχουν οι μετατροπείς πολλαπλών σημείων ανίχνευσης μέγιστης ισχύος (MPPT trackers), οι οποίοι είναι πλέον κατάλληλοι σε εγκαταστάσεις με σκιάσεις ή με περισσότερους από έναν προσανατολισμούς των συστοιχιών. Πράσινο σπίτι & κτίριο 43
Top considerations ΒΑΣΕΙΣ ΣΤΗΡΙΞΗΣ Ένα ακόμα σημαντικό στοιχείο της εγκατάστασης που πρέπει να προσέξετε ιδιαιτέρως είναι οι βάσεις που θα στηριχθούν τα πλαίσια. Η επιλογή θα πρέπει να γίνει με κριτήρια αντοχής των υλικών, αφού θα στηρίξουν την εγκατάσταση για 25 χρόνια τουλάχιστον.Σε γενικές γραμμές, όταν τοποθετείται μία βάση στήριξης υπάρχουν κάποιοι βασικοί κανόνες της μηχανικής που δε θα πρέπει να αγνοούνται -πόσο θα επηρεαστεί η στατικότητα της κατασκευής, όπως και η πίεση από τους ανέμους που κατά περιόδους δέχεται το πάνελ να μην επηρεάσει την κατασκευή. Τα ενδεδειγμένα υλικά είναι το αλουμίνιο ή ο γαλβανισμένος χάλυβας.
ΚΑΛΩΔΙΩΣΕΙΣ Αν και το κύκλωμα των Φ/Β πλαισίων δεν αποτελεί σύνθετη συνδεσμολογία από ηλεκτρολογικής άποψης, υπάρχουν κάποιες διαφοροποιήσεις που επηρεάζουν την επιλογή των αγωγών. Ο υπολογισμός της διατομής του καλωδίου είναι κυρίως δουλειά του μηχανικού. Αυτά που θα πρέπει να έχετε στο μυαλό σας, όσον αφορά στα ποιοτικά χαρακτηριστικά των καλωδιώσεων στο κύκλωμα συνεχούς ρεύματος των πλαισίων, είναι να αντέχουν θερμοκρασίες μέχρι και 70ο και τα μέρη των καλωδίων που εκτίθενται στον ήλιο να αντέχουν την υπεριώδη ακτινοβολία. Καλό είναι επίσης να αποφευχθούν εναέριες συνδέσεις, αν δε γίνεται να στηριχθούν καλά. Τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά ανεβάζουν το κόστος των καλωδίων, αλλά εγγυώνται τη σωστή λειτουργία του συστήματος. Για το κύκλωμα μετά τον αντιστροφέα τάσης (inverter), τα πράγματα είναι πιο κοντά στις κοινές ηλεκτρολογικές εγκαταστάσεις, μιας και όλες είναι εναλλασσόμενου ρεύματος. 44 30 Πράσινο Πράσινο σπίτι σπίτι && κτίριο κτίριο
Προσοχή απαιτείται και στη συμβατότητα πλαισίου - βάσης στήριξης όσον αφορά στα μεγέθη, με το πλαίσιο να πρέπει να είναι μικρότερο ή οριακά ίσο, ώστε να μπορεί να τοποθετηθεί. Επίσης, κάθε πλαίσιο συσφίγγεται βάσει προδιαγραφών στη βάση, κάτι που χρειάζεται επίσης προσοχή. Στην επιλογή βάσης πρέπει να προσεχθούν τα υλικά κατασκευής της, ο τρόπος σύνδεσής της με το πλαίσιο και ο τρόπος σύνδεσης με την ταράτσα ή τη στέγη. Από άποψης ασφαλείας, δεν υπάρχουν συγκεκριμένοι συντελεστές, παρά μόνο σε ορισμένους ευρωκώδικες. Μια έμπειρη εταιρεία κατασκευής αποτελεί και πάλι την καλύτερη επιλογή.
Σε γενικές γραμμές, αν δεν επιλέξετε κάποια άγνωστη εταιρεία, δε θα έχετε πρόβλημα. Οι περισσότερες είναι αρκετά αξιόπιστες όσον αφορά στην ποιότητα της κατασκευής. Το ζητούμενο είναι να επιλέξετε τα πλαίσια εκείνα που θα σας δώσουν την απαιτούμενη ισχύ σε
Οι βάσεις στήριξης παίζουν καθοριστικό ρόλο στην απόδοση και την ασφάλεια της εγκατάστσης.
συνδυασμό με την κατάλληλη επιφάνεια, ώστε να πετύχετε την κάλυψη που επιθυμείτε. Η τιμή, εν τέλει, είναι ένας βασικός παράγοντας, αλλά με την υπάρχουσα κατάσταση στην αγορά έχετε πολλές επιλογές και σίγουρα, με μία σωστή έρευνα, θα βρείτε την κατάλληλη λύση για εσάς. Τα καλώδια πρέπει να αντέχουν τις υψηλές θερμοκρασίες.
Προϊόντα για εγκαταστάσεις
Φωτοβολταϊκοί μετατροπείς από την SMA Sunny Central CP Μέγιστη ισχύς με το βασικό εξοπλισμό Η σειρά Sunny Central Compact Power, που διακρίθηκε στην έκθεση Intersolar Europe 2010 λαμβάνοντας το βραβείο Intersolar Award, έχει σχεδιαστεί από μηδενική βάση και εξοικονομεί κόστος με το συμπαγές και πλήρως προστατευμένο από καιρικά φαινόμενα περίβλημά της. ∆εν υπάρχει πλέον ανάγκη για κατασκευή οικίσκων για την προστασία του μετατροπέα. Είναι ο πρώτος φωτοβολταϊκός μετατροπέας που ως μεμονωμένη συσκευή μπορεί να προσφέρει ονομαστική ισχύ 800 kW σε συνδυασμό με βαθμό απόδοσης 98,7%. Σε σύγκριση με άλλες
συσκευές της αγοράς, ο Sunny Central 800CP προσφέρει περισσότερη ισχύ, επιτυγχάνοντας με αυτόν τον τρόπο μια ουσιαστική μείωση του κόστους συστήματος. Καινοτομία αποτελεί και η έξυπνη διαχείριση ισχύος: χάρη στα συστήματα αερισμού OptiCool, η συσκευή αποδίδει 10% περισσότερο από πό την ονομαστική της ισχύ, φτάνοντας τα 880 kW σε συνεχή υνεχή λειτουργία, ακόμα και σεε θερμοκρασία περιβάλλοντοςς μέχρι 25°C. Ιδιαίτερο χαρακτηρικτηριστικό: η παγκοσμίως μοναδική λειτουργία Optiprotect, protect, που επιτηρεί με την έξυπνη διαχείριση σφαλμάτων ων έως 1.600 μεμονωμένες στοιχειοσειρές προς αποφυγή γή πιθανότητας σφάλματος. Πρόκειται ρόκειται για ένα ενσωματωμένο νο αυτο-
46 Πράσινο σπίτι & κτίριο
εκπαιδευόμενο σύστημα που καταργεί τη χρονοβόρα βαθμονόμηση. Μετατροπείς για εγκατάσταση Στην περίπτωση των μεγάλων φωτοβολταϊκών πάρκων, ξεχωρίζει ο κεντρικός μετατροπέας Sunny Central 800CP, που με βαθμό απόδοσης 98,7% και συμπαγές, πλήρως προστατευμένο από καιρικά φαινόμενα περίβλημα, προσφέρει περισσότερη ισχύ σε σύγκριση με άλλες συσκευές της αγοράς. Για τις οικιακές και κ μεσαίας κλίμακας εμπορικές εγκαταστάσεις, ξεχωρίζει ο τριφασικός μεταεγκαταστάσ τροπέας Sunny Tripower, ο οποίος διατίθεSu ται στις κατ κατηγορίες ισχύος 8, 10, 12, 15 και 17 kW. kW Πέρα από τον υψηλό βαθμό απόδοσης του 98,1%, προσφέρει επιπρόδοση σθετα καινοτόμα τεχνικά χαρακτηριστικά, τα οποία καθιστούν το μετατροπέα ακόμη πιο φιλικό προς το χρήστη, ενώ παράλληλα μειώνουν το κόστος του συπαρά στήματος. Στα συστήματα τηλεμετρίας, στήμα η νέα γενιά Sunny WebBox με τεχνολοBluetooth εξασφαλίζει ακόμα πιο γία B ευέλικτη, ασφαλή και εύκολη επιτήρηευέλι φωτοβολταϊκών συστημάτων. ση φω Sunn Tripower Sunny Πέντε μοναδικές καινοτομίες παγκοσμίως σε έναν ηλιακό παγκ μετατροπέα μετατ Η νέα οικ οικογένεια τριφασικών μετατροπέων, που έλαβε το Βραβείο Καινοτομίας 2010 στο Bad Staffelstein της Γερμανίας, πέρα από τον υψηλό βαθμό απόδοσης 98,1%, διαθέτει τη λειτουργία Optiflex, η οποία αποτελεί μία εντελώς νέα προσέγγιση για αυξημένη ευελιξία στο σχεδιασμό ενός φωτοβολταϊκού Χάρη συστήματος. Χ τεχνολοστην τεχν πολλαπλών γία πολλα στοιχειοσειρών στοιχειοσε μεγάλο και το με εύρος ττάσης εισόδου, εξασφαλίζει μέγιστο β βαθμό συμβατότησυμβατ τας με κάθε φωτοτύπο φ βολταϊκού βολτα πλαισίου. πλαισ Επίσης, διΕπίση μονααθέτει το μ
δικό παγκοσμίως σύστημα πολλαπλής ασφάλειας Optiprotect, το οποίο περιλαμβάνει σύστημα εντοπισμού βλάβης στοιχειοσειράς με ηλεκτρονικές ασφάλειες και ενσωματωμένη λειτουργία αντικεραυνικής προστασίας, παρέχοντας υψηλή τεχνική διαθεσιμότητα και περιορίζοντας το κόστος της εγκατάστασης. Επιπρόσθετα, με το νέο ενιαίο σύστημα σύνδεσης DC SUNCLIX, ο Sunny Tripower απλοποιεί εξαιρετικά την εγκατάσταση. Sunny WebBox με Bluetooth® Ταχύτατη διαμόρφωση, αξιόπιστη επιτήρηση ∆εν χρειάζεται καλώδια, έχει απλή διαμόρφωση και είναι εξαιρετικά φιλικό προς το χρήστη. Λαμβάνει και αποθηκεύει τρέχουσες τιμές απόδοσης και δεδομένα από ηλιακούς μετατροπείς και συσκευές Sunny SensorBox. Μέσω του διεθνούς προτύπου ασύρματης επικοινωνίας Bluetooth, ο καταγραφέας δεδομένων έχει πρόσβαση σε έως και 50 ηλιακούς μετατροπείς. Έτσι, οι φορείς αξιοποίησης ενός φωτοβολταϊκού συστήματος ενημερώνονται ανά πάσα στιγμή για την ημερήσια απόδοση του συστήματος συνολικά, αλλά και κάθε μετατροπέα μεμονωμένα, καθώς και για το ιστορικό απόδοσης των μετατροπέων. Επιπλέον, μέσω της διαδικτυακής επικοινωνίας (web interface) του Sunny WebBox, οι τεχνικοί μπορούν να παραμετροποιούν τους μετατροπείς SMA. Χάρη στο νέο λογισμικό Sunny WebBox Assistant, η έναρξη λειτουργίας είναι εντυπωσιακά απλή.
Πλαίσια υψηλής αντοχής από την ALFA ENERGY Η Alfa εισέρχεται δυναμικά και στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (Α.Π.Ε.) και προσφέρει τα συστήματα ALFA ENERGY.
Τ
α συστήματα ALFA ENERGY αποτελούν την πλέον ολοκληρωμένη λύση για τη στήριξη φωτοβολταϊκών πλαισίων σε φωτοβολταϊκά πάρκα, εγκαταστάσεις σε κεραμοσκεπές και ταράτσες κατοικιών, σε βιομηχανικές στέγες και οροφές. Η παραγωγή των ειδικά κατασκευασμένων βάσεων γίνεται από προφίλ αλουμινίου ειδικού κράματος (Αριθμός ∆ιπλώματος Ευρεσιτεχνίας 20100100564), το οποίο προσδίδει ιδιαίτερα υψηλή αντοχή και ανθεκτικότητα.
Τα συστήματα ALFA ENERGY, με την υψηλής ποιότητας κατασκευή και την αντοχή που τα διακρίνει, είναι κατάλληλα για τη στήριξη φωτοβολταϊκών πλαισίων σε φωτοβολταϊκά πάρκα, εγκαταστάσεις σε κεραμοσκεπές και ταράτσες κατοικιών, σε βιομηχανικές στέγες και οροφές.
Κατασκευή κάτω από αυστηρές προδιαγραφές Τα συστήματα ALFA ENERGY έχουν σχεδιαστεί και μελετηθεί για τη στατική τους επάρκεια σύμφωνα με τον Ευρωκώδικα 1 (EC1, ENV 1991 2-1, 2-3, 2-4), τον Ευρωκώδικα 9 (DESIGN OF ALUMINIUM STRUCTURES,DD ENV 1991 1-1) και τον ισχύοντα Ελληνικό Αντισεισμικό Κανονισμό 2000 (ΕΑΚ 2000). Τα συστήματα ALFA ENERGY ανταποκρίνονται άριστα στις καταπονήσεις (ίδιο βάρος των φωτοβολταϊκών πλαισίων, ανεμοπίεση, χιονόπτωση, σεισμικότητα) και παράλληλα προσφέρουν αρκετές επιλογές για να καλύπτουν κάθε τύπο και επιφάνεια τοποθέτησης. Ο συνδυασμός της αντοχής των συστημάτων με την ευκολία στη συναρμολόγησή τους, ελαχιστοποιεί το κόστος εγκατάστασης για τον κατασκευαστή, χαμηλώνει το κοστολόγιο και καθιστά τα συστήματα ALFA ENERGY τα πλέον ανταγωνιστικά της αγοράς. Τα συστήματα ALFA ENERGY είναι πιστοποιημένα από τους μεγαλύτερους και εγκυρότερους Οργανισμούς Πιστοποίησης Ποιότητας κατά ΕΝ ISO 9001 : 2008 και παραγόμενα με πιστοποιημένες διαδικασίες παραγωγής φιλικές προς το περιβάλλον κατά ΙSO 14001 : 2004 . Τα συστήματα ALFA ENERGY έχουν κατασκευαστεί με τις αυστηρότερες προδιαγραφές και μπορούν να ανταποκριθούν σε κάθε είδους καταπόνηση.
Πράσινο σπίτι & κτίριο 47
Bιοκλιματικά σπίτια
50 32 3 2 Πράσινο σπίτι & κτίριο
Βιοκλιματικές κατοικίες Βασικότερο στοιχείο για το σωστό σχεδιασμό ενός σπιτιού είναι ο προσανατολισμός του.
H βιο βιοκλιματική αρχιτεκτονική επιτυγχάνει τη μείωση απωλειών ενέργ ενέργειας και εκμετάλλευση φυσικών πηγών που μας την παρέ παρέχουν. Με σωστή κατασκευή, αλλά και κατάλληλες μετατ μετατροπές σε ένα ήδη υπάρχον κτίριο, μειώνουμε το οικολ οικολογικό μας αποτύπωμα και τα μηνιαία έξοδα.
π
ώ και ίσως σημαντικότερο στοιχείο ρώτο για την αξιολόγηση ενός κτιρίου είναι ο προσανατολισμός του. Πολλά ανοίγματα στο νότο και ελάχιστα ή και καθόλου στο βορρά εκμεταλλεύονται το φως του ήλιου καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου. Στην Ελλάδα, η νότια πλευρά ενός κτιρίου προσλαμβάνει τρεις φορές περισσότερη ηλιακή ενέργεια από ό,τι η ανατολική και η δυτική κατά τους χειμερινούς μήνες και οι σχέσεις αντιστρέφονται κατά τους θερινούς μήνες. Ως αποτέλεσμα, σε ένα σωστά τοποθετημένο κτίριο, το χειμώνα έχουμε την επιθυμητή ζέστη, ενώ το καλοκαίρι προστατευόμαστε από τις ακτίνες του ήλιου, διατηρώντας το κτίριο πιο δροσερό. Σημαντικό στοιχείο επίσης είναι οι επιφάνειες του κτιρίου και τα κουφώματα στα ανοίγματά του. Όλες οι επιφάνειες, εκτός από τα ανοίγματα, πρέπει να είναι μονωμένες και να διατηρούν την εσωτερική θερμοκρασία του κτιρίου.
Φυτεμένα δώματα Τεράστιες απώλειες ενέργειας, ειδικά στα μεγάλα αστικά κέντρα της Ελλάδας, έχουμε από τις ταράτσες των κτιρίων. Οι ταράτσες,
ως επίπεδες επιφάνειες, έρχονται σε άμεση επαφή με τον ήλιο και κατά τους θερινούς μήνες μπορούν να φτάσουν και τους 80 βαθμούς Κελσίου. Κατά συνέπεια, απαιτούνται μεγάλα ποσά ενέργειας για την ψύξη του κτιρίου. Τα φυτά, όπως και το έδαφος που αναφέρθηκε παραπάνω, παρέχουν μία από τις καλύτερες μονώσεις σε ένα κτίριο. Κατά τους θερινούς μήνες μειώνουν τη θερμοκρασία του δώματος στους 45 βαθμούς και την εσωτερική θερμοκρασία του κτιρίου κατά 10 βαθμούς. Κατά τους χειμερινούς μήνες μειώνουν τις απώλειες θερμότητας του κτιρίου, διατηρώντας τη ζέστη στο εσωτερικό. Επιπλέον, προστατεύουν τα ίδια τα υλικά του δώματος και παρέχουν ένα πολύ ευχάριστο αισθητικό αποτέλεσμα ως κήπος στην ταράτσα. Έδαφος και γεωθερμία Την καλύτερη δυνατή μόνωση σε ένα κτίριο παρέχει το ίδιο το έδαφος που βρίσκεται γύρω του. Κατά τους θερινούς μήνες, το έδαφος βρίσκεται σε χαμηλότερη θερμοκρασία από το εξωτερικό περιβάλλον, ενώ κατά τους χειμερινούς σε υψηλότερη. Ως εκ τούτου, ένα υπόσκαφο κτίριο που το κέλυφός του έρχεται σε επαφή με το έδαφος, μειώνει τη θερμότητα ή το κρύο μέσω αυτής της επαφής. Οι γεωθερμικές αντλίες θερμότητας μπορούν να θερμάνουν ή να δροσίσουν ένα σπίτι, χρησιμοποιώντας ως πηγή ενέργειας μόνο τη γη και όση ηλεκτρική ενέργεια απαιτείται για τη λειτουργία τους. Το έδαφος σε βάθος 1,5-2 μέτρων διατηρεί σταθερή θερμοκρασία 10-15 βαθμών. Τα έξοδα για τη θέρμανση με τη χρήση αντλιών μειώνονται κατά 60% περίπου και οι αντλίες μπορούν να παρέχουν επίσης ζεστό νερό και ψύξη το καλοκαίρι.
Μία φυτεμένη στέγη, πέρα από το πολύ ευχάριστο αισθητικό αποτέλεσμα, αποτελεί και μία από τις καλύτερες λύσεις για να μονώσουμε ένα κτίριο.
Πράσινο σπίτι & κτίριο 33 51
adv_salonia_all_torhether:Layout 1
21/8/2010
2:13 μμ
Σελίδα 2
adv_salonia_all_torhether:Layout 1
21/8/2010
2:11 μμ
Σελίδα 3
Bιοκλιματικά σπίτια
Ηλιακή ενέργεια Πέρα από τη χρήση του ήλιου για τη θέρμανση νερού, η οποία είναι ήδη ευρύτατα διαδεδομένη στη χώρα μας, ο ήλιος μάς δίνει τη δυνατότητα να θερμάνουμε ένα κτίριο, αλλά και να παράγουμε ηλεκτρισμό με τις κατάλληλες υποδομές. Οι ηλιακοί συλλέκτες μετατρέπουν την ηλιακή ενέργεια σε αξιοποιήσιμη θερμότητα, είτε μέσω της θέρμανσης νερού είτε μέσω της θέρμανσης αέρα. Οι ηλιακοί συλλέκτες που θερμαίνουν νερό, πέρα από το νερό που απαιτείται για καθημερινή χρήση, μπορούν να υποστηρίξουν και τη θέρμανση του κτιρίου. Για τη θέρμανση αέρα χρησιμοποιούνται μεγάλες γυάλινες επιφάνειες σε μικρή απόσταση από κτιριακά στοιχεία με μεγάλη θερμική μάζα, όπως στοιχεία από μπετόν και πέτρα. Έτσι, ο τοίχος λειτουργεί σαν συλλέκτης και μεταφέρει τη θερμότητα είτε μέσω του υλικού του είτε με θυρίδες. Μια άλλη τεχνική είναι η δημιουργία ενός θερμοκηπίου στη νότια πλευρά του κτιρίου ή του αίθριου με γυάλινη οροφή στο εσωτερικό του, αλλά με ανοιγόμενα παράθυρα και κάποιο σύστημα σκίασης για προστασία το καλοκαίρι. Τα φωτοβολταϊκά στοιχεία μετατρέπουν απευθείας την ηλιακή ενέργεια σε ηλεκτρισμό. Ένα πρόβλημα για τη χρήση φωτοβολταϊκών σε κατοικίες είναι το αισθητικό αποτέλεσμα, γι’ αυτό καλό είναι να λαμβάνεται υπ’ όψιν η τοποθέτησή τους εξαρχής και να ενσωματώνονται σε άλλα κτιριακά στοιχεία, όπως στέγαστρα ή προσόψεις. Σε κτίρια γραφείων υπάρχουν περισσότερες επιλογές, 54 Πράσινο σπίτι & κτίριο
καθώς μπορούν να ενσωματωθούν στις γυάλινες επιφάνειες της πρόσοψης, προσφέροντας ένα ωραίο αποτέλεσμα. Σήμερα, βέβαια, υπάρχουν και άλλες εναλλακτικές, όπως τα φωτοβολταϊκά σε μορφή κεραμιδιών που μπορούν να προσαρμοστούν σε μια στέγη. Κατανάλωση νερού Από τις καθημερινές λειτουργίες στο σπίτι μας που απαιτούν νερό, σχεδόν οι μισές μπορούν να καλυφθούν από ανακυκλωμένο νερό ή από τη συλλογή του νερού της βροχής. Η συλλογή του νερού της βροχής, είτε από δώματα είτε από υπαίθριους χώρους, και η αποθήκευσή του σε υπόγειες δεξαμενές, μπορεί να προσφέρει την απαραίτητη ποσότητα για πότισμα, αλλά και για την τουαλέτα, πάντα με τις υποδομές για το κατάλληλο φιλτράρισμα. Επίσης, τα «γκρίζα» Τα φωτοβολταϊκά στοιχεία μετατρέπουν την ηλιακή ενέργεια σε ηλεκτρισμό.
λύματα, δηλαδή τα νερά που προέρχονται από οικιακή χρήση εκτός από το νερό της τουαλέτας, με τις κατάλληλες υποδομές βιολογικού καθαρισμού μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν για τους ίδιους σκοπούς. Όλα τα παραπάνω μάς δείχνουν ότι μπορούμε να ζήσουμε χωρίς να βλάπτουμε το περιβάλλον μας και χρησιμοποιώντας καθαρές μορφές ενέργειας. Η γη, ο ήλιος και ο αέρας μπορούν να καλύψουν όλες μας τις ανάγκες, χωρίς να μολύνουμε το φυσικό περιβάλλον και χωρίς να εξαντλούμε τους φυσικούς πόρους. Όσο για την τσέπη μας, αν και το αρχικό κόστος ενός βιοκλιματικού κτιρίου ξεπερνά αρκετά το κόστος ενός συμβατικού, η απόσβεση των χρημάτων είναι σίγουρη και δεν εξαρτάται από τις τιμές του πετρελαίου ή το τιμολόγιο της ∆.Ε.Η.
Φυτεμένα δώματα
Πράσινη ταράτσα Μια φυτεμένη ταράτσα, πέρα από το αισθητικό αποτέλεσμα, μας δίνει τη δυνατότητα να έχουμε έναν κήπο ακόμα και στο κέντρο της πόλης.
Π
ροκειμένου μια πόλη να θεωρείται βιώσιμη, σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος, πρέπει να αναλογούν 10 τ.μ. πρασίνου ανά κάτοικο. Σήμερα, στην Αθήνα αντιστοιχούν 2,7 τ.μ. ανά κάτοικο, στη Θεσσαλονίκη 2,5 τ.μ. και στην Πάτρα 0,77 τ.μ. Τα πάρκα στις ελληνικές πόλεις είναι ήδη λίγα και σταδιακά εξαφανίζονται, είτε για να γίνουν μεγάλα πάρκινγκ είτε λόγω της εγκατάλειψης. Οι ταράτσες και οι στέγες των κτιρίων μπορούν να συμβάλλουν σημαντικά στην αλλαγή αυτών των αριθμών για την Ελλάδα και η φύτευση είναι ο καλύτερος τρόπος να αξιοποιηθούν αυτοί οι χώροι που συνήθως μένουν ανεκμετάλλευτοι. ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΦΥΤΕΜΕΝΑ ΔΩΜΑΤΑ; Όλοι ξέρουμε τους ταρατσόκηπους ή τα roof gardens. Τα φυτεμένα δώματα είναι, κατά κάποιον τρόπο, η εξέλιξή τους, με στόχο όχι μόνο το αισθητικό αποτέλεσμα, αλλά και οικολογικά και οικονομικά οφέλη, αν και πράσινες στέγες υπήρχαν πολύ πριν τη βιοκλιματική αρχιτεκτονική. Οι ταρατσόκηποι, αν και μάλλον αποτελούν την πιο όμορφη επέμβαση, έχουν πολύ μεγάλες απαιτήσεις σε νερό και η επιλογή των φυτών γίνεται ανάλογα τις προτιμήσεις του ιδιοκτήτη. Υπάρχουν άλλες εξίσου όμορφες λύσεις με πιο οικολογικό χαρακτήρα, οι οποίες συμβάλλουν και στην προστασία του κτιρίου.
56 Πράσινο σπίτι & κτίριο
ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ Μόλις 1,5 τετραγωνικό μιας φυτεμένης στέγης παράγει αρκετό οξυγόνο για να καλύψει τις ετήσιες ανάγκες ενός ενήλικα για καθαρό αέρα. Έξι τετραγωνικά μέτρα καλύπτουν τις ετήσιες ανάγκες μιας τετραμελούς οικογένειας. Ωστόσο, τα οικολογικά οφέλη δεν είναι τα μοναδικά που προσφέρει μια πράσινη στέγη. Αισθητικά, παρέχει ένα πολύ όμορφο
αποτέλεσμα και σπάει τη μονοτονία μιας πυκνοκατοικημένης «γκρι» πόλης. Πάντως, τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα είναι τι προσφέρει στο ίδιο το κτίριο και τους χρήστες του. Μια πράσινη στέγη είναι η καλύτερη μορφή μόνωσης. Τα φυτά απορροφούν τη ζέστη για τις ανάγκες του μεταβολισμού τους, μειώνοντας έτσι τη θερμοκρασία του δώματος, η οποία μπορεί να
φτάσει μέχρι και τους 80 βαθμούς Κελσίου. Η θερμοκρασία ενός φυτεμένου δώματος διατηρείται συνήθως κάτω των 35 βαθμών, με αποτέλεσμα ο κλιματισμός του κτιρίου να είναι πολύ πιο αποτελεσματικός και οικονομικός. Επίσης, το εσωτερικό του κτιρίου κατά τους θερινούς μήνες διατηρείται πιο δροσερό, ενώ κατά τους χειμερινούς μειώνονται οι απώλειες θερμότητας. Ως αποτέλεσμα, το κόστος ψύξης και θέρμανσης του κτιρίου μειώνεται μέχρι και 50%. Το κόστος τοποθέτησης, αν υπολογίσουμε το μειωμένο κόστος κλιματισμού, αποσβένεται σε 4-5 χρόνια από τη στιγμή της τοποθέτησης. Η τοποθέτηση προστατεύει επιπλέον το ίδιο το δώμα και το κτίριο. Η επιφάνεια του δώματος προφυλάσσεται από τις καιρικές συνθήκες, με αποτέλεσμα να μην χρειάζεται τόσο τακτική συντήρηση, και το ίδιο το κέλυφος του κτιρίου, επειδή οι αυξομειώσεις της θερμοκρασίας περιορίζονται, δεν καταπονείται από τις θερμικές συστολές και διαστολές. Τα φυτά έχουν επίσης ηχομονωτική δράση, μειώνοντας το θόρυβο μέχρι και 10 decibel συγκριτικά με ένα συμβατικό δώμα. Επιπλέον, συμβάλλουν στην πυροπροστασία του κτιρίου, εμποδίζοντας τη φωτιά να εξαπλωθεί, λόγω της κατακράτησης νερού. Ένα από τα πιο εντυπωσιακά χαρακτηριστικά μιας πράσινης στέγης είναι και η προστασία που παρέχει από την ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία. Μελέτες έδειξαν ότι η διείσδυση ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας και μικροκυμάτων σε ένα κτίριο με φυτεμένο δώμα μειώθηκε μέχρι και 99,4%! Στην πόλη, τα οφέλη από μια τέτοια εγκατάσταση είναι επίσης αρκετά. Τα φυτά προστατεύουν από τις πλημμύρες, γεγονός που όλοι αντιληφθήκαμε μετά τις μεγάλες πυρκαγιές της Αθήνας. Μια πράσινη στέγη κατακρατεί το 75% του νερού της βροχής που θα δεχτεί, ποσότητα που σε ένα συμβατικό δώμα θα κατέληγε στο φρεάτιο της αποχέτευσης, δημιουργώντας αρκετά προβλήματα. Σε μια πυκνοδομημένη πόλη, πέρα από τη μεγάλη απορρόφηση της ηλιακής ακτινοβολίας από το ίδιο το αστικό τοπίο, τα κλιματιστικά συμβάλλουν στην αύξηση της θερμοκρασίας. Οι πράσινες στέγες μονώνουν και σκιάζουν τα κτίρια, μειώνοντας τη θερμοκρασία τους και κατά συνέπεια και τη θερμοκρασία της πόλης.
Πράσινο σπίτι & κτίριο 31
Φυτεμένα δώματα
ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ Τα φυτεμένα δώματα κατατάσσονται σε τρεις κατηγορίες, ανάλογα τη βλάστηση που θα τοποθετηθεί, το βάθος του υποστρώματος και τη φροντίδα που απαιτούν. Οι τρεις τύποι είναι ο εντατικός, ο ημιεντατικός και ο εκτατικός. Ο εντατικός τύπος είναι μια καλή επιλογή για υγρά και ήπια κλίματα, στα οποία δεν επικρατούν δυνατοί άνεμοι. Το κόστος του είναι αρκετά υψηλό και η συντήρησή του αρκετά απαιτητική και δεν προτείνεται για το ελληνικό κλίμα, καθώς οι ανάγκες του σε νερό είναι αρκετά αυξημένες. Αισθητικά, δίνει ένα πάρα πολύ όμορφο αποτέλεσμα, καθώς οι επιλογές φυτών είναι απεριόριστες. Ο εκτατικός τύπος συνδυάζει όλα τα πλεονεκτήματα, οικονομικά και οικολογικά. Η απόσβεση της τοποθέτησης γίνεται άμεσα και η συντήρηση είναι σχεδόν μηδενική. Για την Ελλάδα, αυτός ο τύπος είναι ο πλέον ενδεδειγμένος, καθώς οι ανάγκες σε νερό είναι πολύ περιορισμένες και η τοποθέτηση δεν επηρεάζεται από τους ανέμους. Ο ημιεντατικός τύπος, ανάλογα προς τον ποιο τύπο από τους δύο παραπάνω διεισδύει, χαρακτηρίζεται από τα αντίστοιχα πλεονεκτήματα ή μειονεκτήματα.
Eντατικός
Ημιεντατικός
Εκτατικός
Χλοοτάπητας (γκαζόν),
Χλόη, άνθη,
Χλόη, άνθη, βότανα, ποώδη
άνθη, θάμνοι, δέντρα
βότανα, θάμνοι
φυτά για εδαφοκάλυψη
Συνήθης χρήση
Κήπος/πάρκο
Κήπος/οικολογικό τοπίο
Οικολογικό τοπίο
Οικολογικό όφελος
Μέτριο
Υψηλό
Υψηλό
Βάθος υποστρώματος
50-100 εκατοστά
15-50 εκατοστά
2-15 εκατοστά
Βάρος (βρεγμένο)
180-500 κιλά/τμ.
120-200 κιλά/τμ.
50-150 κιλά/τμ.
Κόστος τοποθέτησης
Υψηλό
Μέτριο
Χαμηλό
Πότισμα
Συχνό
Τακτικό
Καθόλου
Κόστος συντήρησης
Υψηλό
Κατά περιόδους υψηλό
Χαμηλό έως μηδενικό
Απόσβεση
Αργή
Σχετικά αργή
Άμεση
Είδος βλάστησης
58 Πράσινο σπίτι & κτίριο
Φυτεμένα δώματα ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΟΙΚΟΣΤΕΓΕΣ - 1 ΚΑΙ ΟΙΚΟΣΤΕΓΕΣ - 8 Τα δύο αυτά συστήματα έχουν σχεδιαστεί ειδικά για το κλίμα της Ελλάδας από τον Άντριου Κλέμεντς, με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, ώστε να μπορούν να εφαρμοστούν σε ελληνικά κτίρια. Είναι ελαφριά, συναρμολογούμενα και υδατοστεγή, προσαρμοσμένα στις κλιματολογικές συνθήκες της χώρας μας και αυτοσυντηρούμενα, δηλαδή δεν απαιτούν κάποια ιδιαίτερη φροντίδα. Τα εν λόγω συστήματα έχουν ιδιαίτερα χαμηλό βάρος, ώστε να μην δημιουργούνται προβλήματα με τη στατικότητα του κτιρίου και η τοποθέτησή τους γίνεται πολύ γρήγορα, καθώς αποτελούνται από συναρμολογούμενα στοιχεία. Το ύψος τους δεν ξεπερνά τα 10 εκατοστά, χωρίς να υπολογιστεί το ύψος των φυτών, ενώ το βάρος τους ανά τετραγωνικό μέτρο είναι 50 κιλά για το σύστημα Οικοστέγες - 1 και 20 κιλά για το Οικοστέγες - 8. Τα φυτά που χρησιμοποιούνται φτάνουν σε ύψος τα 70-80 εκατοστά και ανήκουν στην κατηγορία των άνυδρων, ώστε να μην απαιτούν μεγάλα ποσά νερού. Η πλειονότητα των φυτών είναι αυτοφυή ελληνικά, σε συνδυασμό με κάποια μεσογειακά.
Φυτεμένη στέγη με το σύστημα Οικοστέγες - 1, μετά από 10 χρόνια χωρίς νερό.
Προϋποθέσεις για την τοποθέτηση Βασική προϋπόθεση για την τοποθέτηση είναι καταρχήν η ικανότητα του δώματος να αντέξει το βάρος του κήπου. Όσον αφορά στη στεγανοποίηση του δώματος, όχι μόνο δεν επιβαρύνεται από την τοποθέτησης μιας φυτεμένης στέγης, αλλά τα ίδια τα φυτά την προστατεύουν, παρατείνοντας τη διάρκεια ζωής της. Μια πράσινη στέγη αποτελείται από τα εξής στοιχεία:
O Την απαραίτητη υγρομόνωση. O Μια μεμβράνη προστασίας του δώματος από τις ρίζες των φυτών. O Ένα υπόστρωμα, το οποίο συγκρατεί την υγρασία για την προστασία της μόνωσης. O Ένα αποστραγγιστικό στοιχείο, το όποιο αποθηκεύει ένα μέρος του νερού που δέχεται η στέγη και το πλεόνασμα το οδηγεί στην υδρορροή. O Ένα διηθητικό φύλλο, το οποίο συγκρατεί το υπόστρωμα. O Το υπόστρωμα για την ανάπτυξη των φυτών. O Τα φυτά που θα επιλεχθούν.
Το βάθος του υποστρώματος επιλέγεται ανάλογα τα φυτά που θα τοποθετηθούν. Για παράδειγμα, τα ποώδη, χαμηλά φυτά χρειάζονται ένα μικρό υπόστρωμα 8-15 εκατοστών, ενώ για φύτευση δέντρων απαιτείται υπόστρωμα βάθους σχεδόν 1 μέτρου. Προφανώς, η φύτευση δέντρων χρειάζεται ειδική μελέτη, γιατί το βάρος της τοποθέτησης θα είναι πολύ μεγάλο, με πιθανότατα να ξεπερνά τα 250 κιλά ανά τετραγωνικό.
60 Πράσινο σπίτι & κτίριο
ΦΥΤΕΜΕΝΕΣ ΣΤΕΓΕΣ ΚΑΙ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΑ Τα φωτοβολταϊκά συνδυάζονται πολύ καλά με τις φυτεμένες στέγες, ιδιαίτερα όταν μιλάμε για τοποθετήσεις εκτατικού τύπου. Τα φυτά δεν επηρεάζονται από τη θερμότητα ή τη σκίαση και διατηρούν τις θερμοκρασίες χαμηλά, γεγονός που βοηθά τη λειτουργία των φωτοβολταϊκών, καθώς η υπερθέρμανσή τους αποτελεί πρόβλημα. Φυσικά, μια φυτεμένη στέγη μπορεί να συνδυαστεί και με οποιαδήποτε κατασκευή εξωτερικού χώρου, όπως πέργκολες, ειδικούς φωτισμούς, κ.λπ., δίνοντας ένα πολύ ευχάριστο αποτέλεσμα για τους χρήστες του χώρου.
ΑΙΣΘΗΤΙΚΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ Έχουμε συνηθίσει τις πόλεις μας πυκνοκατοικημένες, γκρίζες και γεμάτες αυτοκίνητα. Η πυκνή δόμηση σε αστικά κέντρα όπως η Αθήνα, είναι ένα γεγονός που δεν μπορούμε να αποφύγουμε. Το πράσινο σε μπαλκόνια, ταράτσες και πάρκα μπορεί να αλλάξει την εικόνα της πόλης μας, βελτιώνοντάς την και προσθέτοντας χρώμα. Απομακρύνοντας άλλα αντιαισθητικά στοιχεία που επικρατούν στις ταράτσες μας σήμερα, όπως τις χιλιάδες κεραίες, μπορούμε να αξιοποιήσουμε τον ελεύθερο και συνήθως ανεκμετάλλευτο χώρο για τη δημιουργία μιας μικρής όασης.
Οι φυτεμένες στέγες παρέχουν ευνοϊκότερες συνθήκες για τα φωτοβολταϊκά πλαίσια.
ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ Σύμφωνα με μελέτες του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν, οι πράσινες στέγες θα μπορούσαν να καταπολεμήσουν το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Τα φυτά μπορούν να απορροφήσουν διοξείδιο του άνθρακα σε μεγάλες ποσότητες και η παραπάνω μελέτη έδειξε ότι η φύτευση όλων των δωμάτων μιας πόλης ενός εκατομμυρίου κατοίκων, θα μπορούσε να απορροφήσει περίπου 55 χιλιάδες τόνους άνθρακα. Άλλες μελέτες έχουν αποδείξει τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας για τον κλιματισμό των κτιρίων, όπως αναφέρθηκε παραπάνω. Επίσης, τα φυτά φιλτράρουν τη σκόνη, καθαρίζοντας την ατμόσφαιρα, παράγοντας παράλληλα οξυγόνο.
Οι φωτογραφίες είναι από πράσινα δώματα κατασκευασμένα με τα συστήματα Οικοστέγες. Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφθείτε το www.oikosteges.gr. Πεταλούδα σε μια φυτεμένη στέγη.
Πράσινο σπίτι & κτίριο 61
Οff Grid
Το χωριό της αφθονίας Το Abundance EcoVillage είναι ένα μικρός οικισμός, έκτασης μόλις 15 στρεμμάτων. ό Βρίσκεται στα προάστια του Fairfield της Αϊόβα στις Η.Π.Α., δύο μίλια βορειότερα από την κεντρική πλατεία, και αποτελείται από 21 κατοικίες χωρισμένες σε τρεις γειτονιές,, με σκοπό τελικά να φιλοξενεί 30 οικογένειες. Ο σχεδιασμός και η λειτουργία του ου βασίζονται στην οικολογία και στη δημιουργία μιας βιώσιμης κοινότητας και στόχος του είναι να είναι ενεργειακά αυτόνομο και να μην βασίζεται σε κάποιο κεντρικό σύστημα παροχής υπηρεσιών, όπως ηλεκτρισμού ή ύδρευσης.
62 Πράσινο σπίτι & κτίριο
A
ν και ο οικισμός έχει πολύ συγκεκριμένο χαρακτήρα -οι περισσότεροι κάτοικοι είναι χορτοφάγοι, απαγορεύεται το κάπνισμα και το αλκοόλ και ο σχεδιασμός των κτιρίων βασίζεται σε κάποια ινδουιστικά αρχαία κείμενα- είναι ένα πολύ καλό παράδειγμα για το πώς θα μπορούσαμε να ζήσουμε επιβαρύνοντας το περιβάλλον μας στο ελάχιστο. Στόχος του εγχειρήματος είναι ο σχεδιασμός, η ενέργεια, η παροχή στέγης, η ύδρευση, οι καλλιέργειες, η ανακύκλωση και ο σχεδιασμός των υπαίθριων χώρων να είναι σε αρμονία με τη φύση, δηλαδή τα συστήματα που χρησιμοποιούνται για την παροχή όλων των παραπάνω να μην καταστρέφουν ή επιβαρύνουν τα συστήματά της και να διατηρούν το περιβάλλον φιλόξενο για όλη τη ζωή στον πλανήτη. Το χωριό είναι σχεδιασμένο με σκοπό όχι μόνο να διατηρεί τη δυνατότητα της Γης να
καθαρίζει το νερό και τον αέρα, αλλά και να την ενισχύει, να διατηρεί την ισορροπία των αερίων στην ατμόσφαιρα και να παρέχει ένα ασφαλές και όμορφο μέρος για να ζει κανείς. Η χωροθέτηση των κτιρίων είναι αρκετά πυκνή, προκειμένου να οργανώνονται οι λειτουργίες καλύτερα και να υπάρχει ελεύθερος χώρος για καλλιέργειες, συστήματα παραγωγής ενέργειας και διαχείρισης των λυμάτων. Στον οικισμό υπάρχει επίσης μία φάρμα, ένα θερμοκήπιο έκτασης περίπου 280 τ.μ. και ηλιακά και αιολικά συστήματα. Σε κάθε οικόπεδο παρέχεται ηλεκτρισμός, δύο ποιότητες νερού και αποχέτευση. Το χωριό χωρίζεται σε τρεις γειτονιές, με 7 κατοικίες η καθεμία, ηλιακά και αιολικά συστήματα και υπόγεια δεξαμενή συλλογής νερού από τις οροφές των κτιρίων. Κάθε γειτονιά έχει δικό της σύστημα αποχέτευσης και ανακύκλωσης υδάτων. Πράσινο σπίτι & κτίριο 63
Οff Grid Η νοτιοανατολική Αϊόβα έχει μεγάλο απόθεμα σε ηλιακές και αιολικές πηγές ενέργειας. Τις ημέρες με χαμηλή ηλιοφάνεια επικρατούν άνεμοι, οπότε οι δύο πηγές ενέργειας είναι συμπληρωματικές, με αποτέλεσμα να παρέχεται μια σταθερή πηγή ενέργειας. Κάθε γειτονιά έχει ένα φωτοβολταϊκό πλαίσιο 5kW, μια αιολική γεννήτρια 7,5kW και μια μπαταρία 100kW, καθώς και μια εφεδρική γεννήτρια biodiesel. Τα κτίρια του οικισμού είναι σχετικά μικρά σε μέγεθος, κυμαίνονται από 55 μέχρι και 350 τ.μ. με μέγιστο μέγεθος τα 160 τ.μ. ανά όροφο. Όλα τα κτίρια είναι μονωμένα, χρησιμοποιούνται οι κατάλληλοι υαλοπίνακες σε κάθε όψη και χρησιμοποιείται γεωθερμία για
64 Πράσινο σπίτι & κτίριο
θέρμανση και ψύξη. Για θέρμανση μερικές ημέρες του χειμώνα χρησιμοποιούνται ξυλόσομπες. Επίσης, τα ανοίγματα τοποθετούνται με στόχο την εξοικονόμηση ενέργειας. Περισσότερα ανοίγματα στη νότια πλευρά επιτρέπουν στον ήλιο να θερμάνει το κτίριο το χειμώνα και λίγα και μικρά ανοίγματα στη δυτική πλευρά ώστε να διατηρείται ο χώρος δροσερός το καλοκαίρι. Για την κατασκευή των κτιρίων χρησιμοποιείται τοπική ξυλεία, εξοικονομώντας χρήματα και χρόνο. ΣΥΛΛΟΓΗ ΝΕΡΟΥ
Το νερό της βροχής συλλέγεται από τις οροφές των κτιρίων σε υπόγειες δεξαμενές και σε μικρές λίμνες. Το νερό από τις λί-
μνες χρησιμοποιείται για τη γεωργία και τις τουαλέτες των κτιρίων, ενώ το νερό από τις δεξαμενές φιλτράρεται και χρησιμοποιείται στις κουζίνες και τα μπάνια των κατοικιών και στη συνέχεια φιλτράρεται ξανά και χρησιμοποιείται ως πόσιμο. Ως αποτέλεσμα, ο οικισμός δεν μειώνει τους ήδη υποβαθμισμένους διαθέσιμους υδάτινους πόρους και δεν απαιτείται να είναι συνδεδεμένος σε κάποιο σύστημα ύδρευσης. Νερό επίσης αποθηκεύεται στο έδαφος γύρω από τις ρίζες των φυτών. Τα φυτά που βρίσκονται συνήθως σε λιβάδια είναι ιδανικά, καθώς το 60% της μάζας τους βρίσκεται κάτω από το έδαφος και οι ρίζες τους φτάνουν σε μεγάλο βάθος, ανοίγοντας διόδους για να κινείται και να αποθηκεύεται το νερό, ώστε σε περιόδους ξηρασίας να υπάρχει διαθέσιμο για δέντρα και φυτά με ρίζες σε μεγάλο βάθος. Η γεωργία στον οικισμό βασίζεται στις αρχές της μόνιμης καλλιέργειας, ένα σχεδιαστικό σύστημα που στοχεύει στη δημιουργία βιώσιμων ανθρώπινων οικισμών συμβατών με τα σχέδια της φύσης. Σύμφωνα με τις αρχές της μόνιμης καλλιέργειας, μια κοινότητα που επιθυμεί να γίνει βιώσιμη πρέπει να συνδυάσει την οικολογία, την τοπογραφία, τη βιολογική καλλιέργεια, την αρχιτεκτονική, τη δασολογία, την πράσινη οικονομία και κοινωνικά συστήματα. Εστιάζει περισσότερο στις σχέσεις των παραπάνω στοιχείων και κεντρική πρακτική της είναι η παρατήρηση. Θεωρείται πολύ σημαντικό να καταναλώνονται τροφές που παράγονται τοπικά. Υπάρχει μια αγορά βιολογικών τοπικών λαχανικών που εξυπηρετεί 25 οικογένειες στην ευρύτερη περιοχή και ένα φυτώριο όπου ακολουθούνται μέθοδοι της μόνιμης καλλιέργειας.
Οff Grid
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΛΥΜΑΤΩΝ
Για την αποχέτευση των κτιρίων έχει δημιουργηθεί ένας υγρότοπος, μια «ζωντανή μηχανή». Το σύστημα αυτό έχει τη δυνατότητα να επεξεργάζεται μεγάλες ποσότητες λυμάτων και να απορροφά τα θρεπτικά συστατικά που περιέχουν. Τα «living machines» είναι σχεδιασμένα να μιμούνται τις ιδιότητες των υγρότοπων, οι οποίοι λειτουργούν ως ένα φυσικό σύστημα καθαρισμού υγρών αποβλήτων. Η μέθοδος αυτή έχει πολλά προτερήματα συγκριτικά με τις παραδοσιακές μεθόδους. Οι παραδοσιακές μέθοδοι συχνά παράγουν τοξικά υποπροϊόντα στη διάρκεια της επεξεργασίας των λυμάτων και επίσης χρησιμοποιούν χημικές, συχνά επιβλαβείς, ουσίες για τον καθαρισμό του νερού. ∆ύο τύποι λυμάτων προέρχονται από κατοικίες: «γκρι νερό» λύματα, δηλαδή από μπάνια, κουζίνες και πλυντήρια που με ελάχιστη επεξεργασία μπορούν να χρησιμοποιηθούν για πότισμα, και «μαύρο νερό» λύματα από τις τουαλέτες. Το «μαύρο νερό» ακολουθεί μια διαδικασία φιλτραρίσματος που αφαιρεί όλα τα στερεά στοιχεία και οδηγείται μέσω αντλιών στον υγρότοπο. Μέσα από σωλήνες με μικρές τρύπες, που τοποθετούνται κάτω από το έδαφος όπου αναπτύσσονται διάφορα φυτά, το νερό κινείται συνέχεια και καθαρίζεται από όλα τα οργανικά στοιχεία. Η διαδικασία αυτή επαναλαμβάνεται αρκετές φορές και τελικά το νερό που απομένει είναι κατάλληλο για πότισμα. Ο οικισμός, 66 Πράσινο σπίτι & κτίριο
αν και αυτόνομος ενεργειακά, έχει κάποια κενά ακόμα να καλύψει. Ο ιδεολογικός του χαρακτήρας είναι ένα πρώτο πρόβλημα, καθώς δεν απευθύνεται σε οποιονδήποτε επιλέξει να ζήσει χωρίς να επιβαρύνει το περιβάλλον. Επίσης, στον οικισμό δεν υπάρχουν σχολεία και όσοι κάτοικοι εργάζονται, εργάζονται κάπου αλλού. Ο σχεδιασμός του, γενικά, μπορεί να εφαρμοστεί σε ένα μικρό μέγεθος, όχι σε επίπεδο πόλης. Παρόλα αυτά, είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα κίνηση και μια καλή αρχή προς τη σωστή κατεύθυνση. Καινούργια οικολογικά χωριά
εμφανίζονται κάθε μέρα και ένας μεγάλος αριθμός ανθρώπων στρέφεται σε αυτόν τον τρόπο ζωής. Οι τεχνικές και τα συστήματα που εφαρμόζονται δεν θα μπορούσαν να καλύψουν όλες τις ανάγκες μιας πόλης, καθώς θα απαιτούσε πολύ μεγάλες εγκαταστάσεις, θα μπορούσαν όμως να μειώσουν τον όγκο των απορριμμάτων και να καλύψουν ένα μέρος της ενέργειας που απαιτείται. Στοιχεία για διάφορα υπάρχοντα ή σε διαδικασία σχεδιασμού οικοχωριά μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα http://directory.ic.org/ records/ecovillages.php
Aβαθής Γεωθερμία
Θέρμανση & ψύξη από γη και ήλιο Κάθε μέρα, ο ήλιος «παρέχει» υψηλά ποσά ενέργειας προς τη γη. Συγκεκριμένα, σε κάθε τετραγωνικό μέτρο αντιστοιχούν περίπου 650W. Ένα μέρος αυτής της ενέργειας αντανακλάται, αλλά ένα σημαντικό ποσοστό απορροφάται από το έδαφος.
Α
ν αναλογιστούμε ότι αυτή η διαδικασία επαναλαμβάνεται για εκατομμύρια χρόνια, η γη έχει απορροφήσει ένα μεγάλο μέρος ηλιακής-θερμικής ενέργειας. Το έδαφος, από την άλλη, δεν αποτελεί μία απλή «δεξαμενή αποθήκευσης» ηλιακής ενέργειας. Συγκεντρώνει κάποια χαρακτηριστικά που το καθιστούν ιδανικό για χρήση. Καταρχήν, έχει μεγάλη -σχεδόν άπειρη- θερμοχωρητικότητα, δηλαδή μπορεί να απορροφά ένα ποσοστό ηλιακής ενέργειας διαρκώς. Ένα ακόμα σημαντικό στοιχείο είναι ότι παρουσιάζει μεγάλη θερμοκρασιακή αδράνεια, δηλαδή δεν αλλάζει θερμοκρασία ανάλογα με τη θερμοκρασία του περιβάλλοντος άμεσα και ειδικότερα κάτω από ένα βάθος 1,5 μέτρου, όπου η θερμοκρασία είναι σταθερή. Αυτό είναι και το βασικό στοιχείο που επι-
διώκουμε να εκμεταλλευτούμε με την αβαθή γεωθερμία ως μέθοδο θέρμανσης και ψύξης, τη σταθερή θερμοκρασία που παρουσιάζει το έδαφος σε κάποια βάθη. Έτσι, ο ήλιος, για μια ακόμα φορά, γίνεται έμμεσα ο σύμμαχός μας στην προσπάθεια να καλύψουμε τις ενεργειακές μας ανάγκες. ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΑΒΑΘΗΣ ΓΕΩΘΕΡΜΙΑ; Συχνά ακούμε τον όρο γεωθερμία, ως μία από τις βασικές μορφές Α.Π.Ε. Με τον κλασικό όρο γεωθερμία εννοούμε κάτι τελείως διαφορετικό από αυτά που αναφέρθηκαν παραπάνω. Η γεωθερμία αποτελεί θερμική ενέργεια που συναντάμε σε μεγάλα βάθη, υπό τη μορφή πολύ θερμού ατμού ή θερμών νερών. Τα ρευστά αυτά έχουν εγκλωβιστεί σε πετρώματα και κοιλότητες στο εσωτερικό της
γης και είναι αποτέλεσμα γεωλογικών διεργασιών. Στη συνέχεια εξορύσσονται με γεωτρήσεις και χρησιμοποιούνται για ηλεκτροπαραγωγή ή θέρμανση. Η διαδικασία αυτή είναι δαπανηρή και δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί σε ιδιωτικό επίπεδο από πολλές απόψεις (υψηλό κόστος, νομοθεσία, κ.λπ.). Η αβαθής γεωθερμία είναι η εκμετάλλευση της σταθερής θερμοκρασίας του εδάφους που συναντάμε σε μικρά βάθη. Πολλές φορές είναι θετικό αν υπάρχουν υπόγεια νερά, τα οποία μπορούν να αποτελέσουν την πηγή σταθερής θερμοκρασίας. Αυτό που πρέπει να κάνουμε εμείς, είναι να μπορέσουμε με κάποιο τρόπο να αξιοποιήσουμε αυτή τη θερμική ενέργεια που βρίσκεται αποθηκευμένη στον κήπο μας ή στην αυλή μας δωρεάν.
Απλοποιημένος ψυκτικός κύκλος Τo ψυκτικό μέσο εισέρχεται στην αντλία θερμότητας, με θερμοκρασία περίπου στους 10ο.
Το ψυκτικό μέσο έχει αρχίσει και θερμαίνεται, αποκτώντας τη θερμοκρασία που θέλουμε.
68 Πράσινο σπίτι & κτίριο
Το ψυκτικό μέσο έχει αποδώσει τη θερμική του ενέργεια και επιστρέφει σε χαμηλή θερμοκρασία στο έδαφος.
Το ψυκτικό μέσο έχει αρχίσει και θερμαίνεται, αποκτώντας τη θερμοκρασία που θέλουμε.
Τύποι γεωεναλλακτών
ΑΝΤΛΙΑ ΘΕΡΜΟΤΗΤΑΣ & ΓΕΩΕΝΑΛΛΑΚΤΗΣ Η αξιοποίηση της θερμότητας από το έδαφος πραγματοποιείται με μία θερμική μηχανή που ονομάζεται αντλία θερμότητας. Η πιο διαδεδομένη αντλία θερμότητας είναι τα κλιματιστικά που έχουμε στα σπίτια μας. Στην περίπτωση των κλιματιστικών, γίνεται χρήση ενός ψυκτικού μέσου που εξατμίζεται και συμπυκνώνεται, αποδίδοντας και απορροφώντας θερμότητα από διάφορες πηγές. Στην περίπτωση των κλιματιστικών, όταν λειτουργούν για την παραγωγή ψυχρού αέρα απορροφούν θερμότητα από το σπίτι και αποδίδουν θερμότητα στο περιβάλλον, ενώ το αντίστροφο συμβαίνει στη χειμερινή λειτουργία. Η γεωθερμική αντλία θερμότητας λειτουργεί με την ίδια λογική, απορροφώντας θερμότητα από το έδαφος το χειμώνα και αποδίδοντας στο θερμαινόμενο χώρο, ενώ αντιστρέφει τη λειτουργία της το καλοκαίρι. Είναι αρκετή όμως η θερμοκρασία που θα αποκτήσει από το έδαφος το ψυκτικό μέσο ώστε να καλύψει τις ανάγκες μας; Η αλήθεια είναι ότι σε βάθη κάτω του 1,5 μέτρου στη χώρα μας, η θερμοκρασία του
εδάφους είναι σχεδόν σταθερή στους 12οC. ∆ημιουργεί πραγματικά πολλά ερωτηματικά το γεγονός ότι ένα ψυκτικό μέσο που αποκτά θερμοκρασία περίπου 10οC, δύναται να θερμάνει το σπίτι μας. Η αντλία θερμότητας, καταναλώνοντας μικρά ποσά ηλεκτρικής ενέργειας, καταφέρνει να το θερμάνει σε μία υψηλότερη θερμοκρασία μέχρι και 60οC. Η τεχνική είναι αρκετά πολύπλοκη, βασίζεται στον ψυκτικό κύκλο (κάτι αντίστοιχο που συμβαίνει και στο ψυγείο μας) και δεν έχει νόημα να γίνει εκτενής ανάλυση. Αυτό που μας ενδιαφέρει σε αυτή τη φάση είναι ότι με την πλειονότητα των αντλιών θερμότητας που κυκλοφορούν στην αγορά, αξιοποιείται η θερμική ενέργεια της γης σε ένα ποσοστό περίπου 75% της ενέργειας που χρειαζόμαστε για θέρμανση και ψύξη, χρησιμοποιώντας μόνο ένα 25% από ηλεκτρισμό. Για να αποκτήσει το ψυκτικό μέσο την επιθυμητή θερμοκρασία του εδάφους απαιτείται κάποιος χρόνος. Αυτό επιτυγχάνεται με τη συμβολή μιας βοηθητικής διάταξης που ονομάζεται γεωεναλλάκτης. Ο γεωεναλλάκτης δεν είναι τίποτα άλλο από σωληνώσεις από κάποιο πλαστικό υλικό (συνήθως πο-
λυαιθυλένιο υψηλής πυκνότητας), τις οποίες θάβουμε στο έδαφος. Το ψυκτικό μέσο κυκλοφορεί σε αυτές με τη βοήθεια ενός απλού κυκλοφορητή, ώστε να αποκτήσει την επιθυμητή θερμοκρασία. Το δύσκολο σε αυτό το σημείο είναι να εκτιμήσει κανείς το μήκος των σωληνώσεων. Κυκλοφορούν διάφορες μαθηματικές μέθοδοι, αλλά για να έχουμε μία γρήγορη, άμεση εικόνα μπορούμε να έχουμε στο μυαλό μας έναν πρακτικό κανόνα. Για κάθε τετραγωνικό μέτρο θερμαινόμενης - ψυχόμενης επιφάνειας αντιστοιχούν 4-5 μέτρα σωλήνα. Έτσι, για μία κατοικία 100 τ.μ. χρειάζονται περίπου 500 μέτρα σωλήνα. Γίνεται κατανοητό ότι η τοποθέτηση ενός σωλήνα τόσο μεγάλου μήκους σε κάποια έκταση δεν είναι πάντα εύκολη υπόθεση. Ανάλογα λοιπόν με την έκταση που έχουμε στη διάθεσή μας, τοποθετούμε τους σωλήνες. Υπάρχει ο κατακόρυφος γεωεναλλάκτης, που απαιτεί μία μικρή γεώτρηση και όχι μεγάλη επιφάνεια, καθώς το μήκος αναπτύσσεται σε βάθος. Επίσης, υπάρχει η οριζόντια διάταξη, όπου απαιτείται μεγάλη επιφάνεια, αλλά σίγουρα δεν κοστίζει τόσο, Πράσινο σπίτι & κτίριο 69
Aβαθής Γεωθερμία
Οριζόντιος σπειροειδής γεωεναλλάκτης
καθώς σκάβουμε σε ένα βάθος 1,5-2 μέτρα. Παρατηρούμε ότι και στον οριζόντιο γεωεναλλάκτη ενδέχεται να υπάρξουν προβλήματα χώρου, οπότε μπορούμε να προτιμήσουμε διαφορετικές διατάξεις, όπως είναι η slinky ή η σπειροειδής. Στην εικόνα 3 φαίνεται σχετικό παράδειγμα, όπου σωλήνας μήκους 500 μέτρων τοποθετήθηκε εντός τάφρου 60 τ.μ. στην περιοχή της Θεσ/νίκης. ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΙΑΝΟΜΗΣ ΘΕΡΜΑΝΣΗΣ ΚΑΙ ΨΥΞΗΣ Η διανομή της θέρμανσης και της ψύξης γίνεται με κάποιους από τους τρόπους που χρησιμοποιούμε στα συμβατικά συστήματα. Αυτοί είναι η ενδοδαπέδια θέρμανση ή με τη χρήση fan-coils (αερόθερμων), όπου το θερμό ή ψυχρό νερό περνά μέσα από τα σώματα και κλιματίζει το χώρο με τη βοήθεια αέρα. Όποιο από τα δύο και να χρησιμοποιηθεί είναι αποτελεσματικό και το πιο σημαντικό είναι ότι αποτελεί ταυτόχρονα σύστημα θέρμανσης αλλά και ψύξης. ΜΙΑ ΣΥΝΤΟΜΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Θα γίνει μία συνοπτική παρουσίαση του κόστους εγκατάστασης και λειτουργίας για ένα σπίτι 100 τ.μ. Αν υποθέσουμε ότι στο σπίτι κατοικούν 4 άτομα, με μία πρόχειρη εκτίμηση, οι θερμικές ανάγκες είναι περίπου 70 Πράσινο σπίτι & κτίριο
7kW (μαζί με την παραγωγή θερμού νερού χρήσης). Χρειαζόμαστε μία αντλία θερμότητας που να καλύπτει αυτό το φορτίο (δηλαδή να είναι περίπου 8kW αποδιδόμενης ισχύος). Αυτό μεταφράζεται σε ένα κόστος μιας κανονικής ποιότητας αντλίας περίπου 5.000-6.000 ευρώ. Ο γεωεναλλάκτης που απαιτείται για την εγκατάσταση, θα έχει μήκος 500-600 μέτρα. Τα σκαπτικά και το κόστος του σωλήνα δεν ξεπερνούν τα 1.000 ευρώ. Το σύστημα διανομής, οι κυκλοφορητές και όλες οι σχετικές διατάξεις κοστίζουν περίπου άλλα 6.000 ευρώ. Το συνολικό κόστος, δηλαδή, αγγίζει τα 11.000-12.000 ευρώ. Για ένα συμβατικό σύστημα πετρελαίου θα πληρώναμε γύρω στα 7.000-8.000 ευρώ. Η διαφορά εδώ είναι ότι για την περίπτωση του πετρελαίου θα καταναλώναμε 2.500 λίτρα το χρόνο, εξαρτώμενοι από την τιμή του πετρελαίου θέρμανσης, η οποία σήμερα είναι 0,90 λεπτά -δηλαδή μιλάμε για ένα ετήσιο κόστος 2.250 ευρώ και έξοδα συντήρησης 100-150 ευρώ το χρόνο. Από την άλλη, το σύστημα της αντλίας θερμότητας χρησιμοποιεί ηλεκτρικό ρεύμα. Μία τυπική αντλία θερμότητας έχει βαθμό επίδοσης (COP) περίπου 3, δηλαδή το 70% της αποδιδόμενης ισχύος προέρχεται από τη γη και ένα 30% από το ηλεκτρικό ρεύμα. Έτσι, στο παράδειγμά μας μιλάμε για μία ισχύ στα 2,4kW. Με αντίστοιχες ώρες
λειτουργίας που υπολογίστηκε πριν η κατανάλωση πετρελαίου και με τιμή ρεύματος στα 0,12 ευρώ, προκύπτει ένα ετήσιο κόστος περίπου 600 ευρώ! Αυτό που καταλαβαίνει άμεσα κάποιος είναι ότι αυτή η αρχική διαφορά στο κόστος καλύπτεται μέσα σε λίγα χρόνια. Επιπλέον, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι τα έξοδα συντήρησης για την αντλία θερμότητας είναι σχεδόν μηδενικά. Εξάλλου, το κόστος για το ηλεκτρικό ρεύμα θα μπορούσε να είναι μηδενικό, αν συνδυάσουμε το σύστημα αυτό με ένα σύστημα φωτοβολταϊκών πλαισίων. Έτσι, μιλάμε πλέον για μία ολοκληρωμένη λύση στο πρόβλημα της ενέργειας μιας κατοικίας. Εκτός από το γεγονός ότι είναι μηδενικά τα κόστη πλέον για το νοικοκυριό, το συνδυασμένο αυτό σύστημα συγκεντρώνει και άλλα σημαντικά πλεονεκτήματα. Μας χαρίζει ανεξαρτησία από τις συμβατικές πηγές ενέργειας (δηλαδή δεν εξαρτόμαστε από τα σκαμπανεβάσματα της τιμής του πετρελαίου), ενώ είναι ανεξάντλητες οι πηγές ενέργειας, οπότε δεν επηρεαζόμαστε από όποιες εξελίξεις στο μέλλον. Τέλος, είναι καθαρές πηγές ενέργειας, αφού δε ρυπαίνουν το περιβάλλον και οι ρύποι που εξοικονομούνται είναι αρκετοί, παρά την ηλεκτροπαραγωγή που απαιτούν, αφού αυτή είναι πολύ μικρή.
4 οικολογικά μοντέλα που φορτίζουν σε πρίζα
Το ηλεκτρικό μέλλον της Τα ηλεκτροκίνητα αυτοκίνητα έχουν ήδη ξεκινήσει να παράγονται σταδιακά και σε περιορισμένο αριθμό, προκειμένου να δοκιμαστούν σε καθημερινές συνθήκες από ειδικούς. Είτε πρόκειται για εξελιγμένα υβριδικά είτε για αποκλειστικά ηλεκτρικά, τα σημαντικότερα από αυτά έχουν την ικανότητα να φορτίζουν τις μπαταρίες τους και σε οικιακή πρίζα. Έρχεται, λοιπόν, η ώρα που θα πρέπει να αξιοποιήσουμε εκείνη την μπαλαντέζα που έχουμε παρατημένη στο γκαράζ, αφήνοντας το βενζινά με ένα μεγάλο παράπονο.
TOYOTA PRIUS PLUG-IN HYBRID Το υβριδικό, αλλά και σε πρίζα επαναφορτιζόμενο, Prius Plug-in Hybrid θα δοκιμάζεται σε πραγματικές συνθήκες για τα επόμενα 3 χρόνια. Όταν ξεκινήσει να παράγεται μαζικά, θα προσφέρει σημαντικές λύσεις στην κατεύθυνση της βιώσιμης κινητικότητας.
72 Πράσινο σπίτι & κτίριο
αυτοκίνησης είναι εδώ... ΑΣΜΟΣ O ΙΔΑΝΙΚΟΣ ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΣ Η εξέλιξη των ηλεκτρικών, ικών, συνεπώς και απολύτως οικολογικών, αυτοκινήτων τοκινήτων περιορίζεται κάπως στη λογική των αστικών μετακινήσεων, αφού για τη δημιουργία γία ηλεκτρικών αυτοκινήτων με αυτονομία μεγάλων αποστάσεων απαιτούνται σήμερα ογκώδεις, γκώδεις, πολύ βαριές και πολύ ακριβές μπαταρίες. αρίες. Ακριβώς για αυτό το λόγο, η επίσημη η θέση της Toyota είναι ότι η τεχνολογία plug-in hybrid είναι η πλέον εφικτή καιι αποτελεσματική λύση βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα, με φόντο την επένδυση πένδυση στην ηλεκτροκίνηση. Σήμερα ρα κυκλοφορούν σε επιλεγμένες χώρες (Πορτογαλία, Γερμανία, Ηνωμένο μένο Βασίλειο, Φινλανδία, Ισπανία, Νορβηγία, ορβηγία, Βέλγιο) περίπου 600 μονάδες του Prius Plug-in Hybrid, στα πλαίσια ενός προγράμματος δοκιμών υπό πραγματικές ματικές συνθήκες, που ανάλογα την περίσταση σταση θα διαρκέσει περίπου 3 χρόνια. ΤΙ ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΕΙ Η ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ Υ Ένα Plug-in Hybrid Vehicle (PHV) χρησιχρησι σιμοποιεί την πλήρως υβριδική βριδική τεχνολογία της Toyota. Πρόκειται για εξελιγμένη μορφή του συστήματος που γνωρίζουμε από τα σημερινά Prius και Auris HSD το οποίο ενσωματώνει ένα βενζινοκινητήρα 1,8 λίτρων και ένα ηλεκτρικό μοτέρ, συνδυαστικής ισχύος 136 ίππων. Επιπλέον, όμως, διαθέτει το πρόσθετο πλεονέκτημα ότι η μπαταρία ιόντων λιθίου μπορεί να επαναφορτιστεί σε μία στάνταρ, οικιακής χρήσεως, πρίζα 230V μέσα σε μόλις 1,5 ώρα. Σε μικρές αποστάσεις, μπορεί να οδηγηθεί ως ηλεκτρικό όχημα για αθόρυβες μετακινήσεις μηδενικών εκπομπών CO2. Σε μεγαλύτερες αποστάσεις, το PHV λειτουργεί ως συμβατικό υβριδικό, προσφέροντας όλα τα οφέλη της πλήρως υβριδικής τεχνολογίας της Toyota. Ο ηλεκτροκινητήρας του λειτουργεί και στις υψηλές ταχύτητες και συγκεκριμένα έως τα 100 χλμ./ώρα, σε αντίθεση με τα 40 χλμ./ώρα του «απλού» Prius 3ης γενιάς. Η αυτονομία, αποκλειστικά με τη χρήση του ηλεκτροκινητήρα, είναι 20 χλμ./ώρα, ενώ η μέση κατανάλωση καυσίμου ορίζεται στα 2,6 λτ./100 χλμ. (δηλαδή 30% λιγότερη κατανάλωση σε σχέση με το «συμβατικό» Prius που υπάρχει ήδη στην αγορά) και οι εκπομπές CO2 στα 59 γρ./ χλμ. Ο ΚΡΙΣΙΜΟΣ ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΜΠΑΤΑΡΙΩΝ Προκειμένου να επενδύσει στην εξέλιξη των
Στο εμπρός άκρο του Prius Plug-in Hybrid συναντάμε το θερμικό μοτέρ, τον ηλεκτροκινητήρα, αλλά και την πρίζα για το φορτιστή. Στο πίσω μέρος διακρίνουμε τις κόμπακτ διαστάσεων εξελιγμένες μπαταρίες του.
μπαταριών για τα μελλοντικά ηλεκτρικά αυτοκίνητα, τον Ιούνιο του 2008 η Toyota εγκαινίασε το δικό της Κέντρο Έρευνας και Εξέλιξης μπαταριών στην Ιαπωνία, απασχολώντας σήμερα εκεί περισσότερα από 100 εξειδικευμένα
στελέχη. Επίσης, προχώρησε σε μία πολύ σημαντική συμφωνία συνεργασίας με την εταιρεία Primearth EV Energy (PEVE), η παραγωγική δυνατότητα της οποίας ξεπερνά τα 1,1 εκατομμύρια σύνολα μπαταριών το χρόνο.
Mε μέση κατανάλωση καυσίμου 2,6 λτ./100 χλμ., το Prius Plug-in Hybrid είναι, σύμφωνα με την Toyota, η ιδανική λύση για οικολογικές μετακινήσεις, βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα.
Πράσινο σπίτι & κτίριο 73
Μία και μοναδική
SPARK
Chevrolet Spark Πράσινο ασχέτως χρώματος
Ποιος είπε πως τα «πράσινα» αυτοκίνητα πρέπει να είναι βαρετά; Το Chevrolet Spark είναι το πιο καλοσχεδιασμένο μίνι μοντέλο, με έντονο χαρακτήρα, ζωντανό ταμπεραμέντο και δυναμικό ντιζάιν. Η μοναδική του σχεδίαση του χαρίζει μια εξαιρετική αεροδυναμική που, σε συνδυασμό με τους πολύ οικονομικούς κινητήρες νέας γενιάς 1,0 και 1,2 λίτρων, επιτρέπει στο Spark να μένει σε όλες τους τις εκδόσεις κάτω από τα 119 γρ. CO2 ανά χιλιόμετρο, κάνοντάς το έτσι το πιο «πράσινο» μίνι, με τέλη κυκλοφορίας μόλις 95 ευρώ το χρόνο. Και αυτά, με 68 ή 81 ζωντανούς ίππους και κατανάλωση «κολλημένη» στα 5,1 λτ./100 χλμ. Και το όφελος είναι ακόμη μεγαλύτερο, αφού μπορεί να μεταφέρει άνετα 5 επιβάτες. Το Spark ανταγωνίζεται σε χώρους αυτοκίνητα μεγαλύτερης κατηγορίας μπορεί να κερδίσει σε κάθε περίπτωση, είτε το ζητούμενο είναι η άνεση και οι χώροι, είτε η χαμηλή κατανάλωση ή το μικρό κόστος χρήσης και η φιλικότητα προς το περιβάλλον.
Σε κάθε έκδοση του Spark οι κινητήρες και η αεροδυναμική σχεδίαση προσφέρουν «πράσινη» μετακίνηση με πολύ χαμηλή κατανάλωση και ρύπους
Οικονομία στις επιδόσεις 68 ή 81 ίπποι
Σταθερά 119 γρ./χλµ. CO2
1,0 ή 1,2 λίτρα
Σταθερά 5,1 λτ./100χλµ κατανάλωση
Με 7.790 ευρώ
H Chevrolet δείχνει το μέλλον της πράσινης αυτοκίνησης με τα μοντέλα πολύ χαμηλής κατανάλωσης Spark και Volt
VOLT
Σε μια οποιαδήποτε πρίζα του σπιτιού φορτίζει το Chevrolet Volt για τρεις ώρες και δίνει 60 χλμ. αυτονομίας
Chevrolet Volt Αυτοκίνητο στην πρίζα
Αναμονή τέλος. Η εποχή που το αυτοκίνητο φορτίζει το βράδυ στην πρίζα ξεκινάει με το Chevrolet Volt, το πρώτο του είδους του. Το Chevrolet Volt δεν είναι ένα ακόμη υβριδικό. Είναι μια νέα κατηγορία αυτοκινήτων που κινούνται ηλεκτρικά και χρησιμοποιούν έναν βενζινοκινητήρα για να αυξήσουν, όταν χρειάζεται, την αυτονομία τους. Αυτό σημαίνει πως το Chevrolet Volt κάνει τα χιλιόμετρα της ημέρας μόνο με ηλεκτρισμό. Αν χρειαστούν περισσότερα από 60 χλμ., θα χρησιμοποιήσει τη γεννήτρια, έναν κινητήρα βενζίνης, για να παράγει περισσότερο ρεύμα από όσο χωρούν οι μπαταρίες του. Με ένα ευρώ κόστος σε κάθε νυχτερινή φόρτιση τριών ωρών και 60 χλμ. στη διάθεση του οδηγού, η κατανάλωση μειώνεται κατά 2.100 λίτρα βενζίνης το χρόνο. Και το καλύτερο; Κανένας συμβιβασμός στις επιδόσεις, αφού με 150 ίππους και μόνιμα ηλεκτρική μετάδοση το Chevrolet Volt επιταχύνει στα 100 χλμ./ώρα σε μόλις 8,5 δλ. Είπε κανείς πως η πράσινη μετακίνηση δε μπορεί να είναι απολαυστική;
Νέα γενιά αυτοκινήτου Φορτίζει στην πρίζα σε τρεις ώρες Κάνει 60 χλµ. χωρίς σταγόνα βενζίνη 0-100 χλµ./ώρα σε 8,5 δλ. 1 ευρώ κάθε φόρτιση για οικονοµία 2.100 λίτρων βενζίνης το χρόνο
*Ξένη δημοσίευση
4 οικολογικά μοντέλα που φορτίζουν σε πρίζα
CHEVROLET VOLT & OPEL AMPERA ΤΑ ΔΥΟ ΚΑΙΝΟΤΟΜΑ «ΑΔΕΡΦΑΚΙΑ» Αναπτύχθηκαν εντός των κύκλων της GM, στην οποία ανήκουν οι Chevrolet και Opel, και έχουν ήδη ξεκινήσει να παράγονται σταδιακά, προκειμένου να ενταχθούν σε ειδικούς στόλους και να βελτιστοποιηθεί η εξέλιξή τους. Τα Volt και Ampera για τα οποία μιλάμε, ενσωματώνουν μία μπαταρία ιόντων λιθίου ισχύος 16 kWh, η οποία τροφοδοτεί μία ηλεκτρική μονάδα που κινεί τους τροχούς του αυτοκινήτου για 40-80 χλμ. (ανάλογα τις συνθήκες οδήγησης), εκπέμποντας μηδενικούς ρύπους. Όταν η ισχύς των μπα-
CHEVROLET VOLT
ΜΕ 4 ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ Μέσω του διακόπτη «Drive Mode», ο οδηγός μπορεί να επιλέξει μεταξύ των 4 προγραμμάτων (Normal, Sport, Mountain ή City mode), τα οποία βελτιστοποιούν τη διαχείριση της ενέργειας σύμφωνα με τις οδικές συνθήκες. Το Normal mode είναι η προεπιλεγμένη ρύθμιση. Όταν το επίπεδο ενέργειας της μπαταρίας πέσει κάτω από το λειτουργικά προκαθορισμένο όριο, αρχίζει να λειτουργεί το πρόγραμμα εκτεταμένης αυτονομίας με την αυτόματη ενεργοποίηση του βενζινοκινητήρα για τη διατήρηση της φόρτισης και τη δυνατότητα συνέχισης του ταξιδιού. Η κατάσταση φόρτισης της μπαταρίας διατηρείται μέσω της αναγεννητικής πέδησης, έτσι ώστε ο κινητήρας-γεννήτρια να μη λειτουργεί σε μεγάλες κατηφόρες. Το Sport mode προσφέρει νέα χαρτογράφηση πεντάλ του γκαζιού για ταχύτερη απόκριση. Αν και το Sport mode δεν παράγει υψηλότερη ισχύ, εν τούτοις προσφέρει ταχύτερη αντίδραση στις εντολές του οδηγού. Το Mountain mode ρυθμίζει αυτόματα το σύστημα για να παράγει την απαραίτητη ισχύ σε ορεινές περιοχές, όπου συνήθως επηρεάζονται οι επιδόσεις των συμβατικών ηλεκτρικών αυτοκινήτων. Το Mountain mode επιτρέπει την ενεργοποίηση της επέκτασης της αυτονομίας πριν η μπαταρία φτάσει στο ελάχιστο όριο φόρτισης. Οι οδηγοί πρέπει να επιλέγουν αυτό το πρόγραμμα μετά από μία 76 Πράσινο σπίτι & κτίριο
ταριών καταναλωθεί, τότε ο κινητήρας βενζίνης / Ε85 (λειτουργεί και με αιθανόλη) αναλαμβάνει να κινήσει μία γεννήτρια, η οποία παρέχει συνεχόμενη ισχύ στην ηλεκτρική μονάδα κίνησης, ενώ παράλληλα υποστηρίζει τη φόρτιση της μπαταρίας. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα λειτουργίας επεκτείνει την αυτονομία των δύο αυτοκινήτων για μερικές εκατοντάδες χιλιόμετρα, μέχρις ότου επαναφορτιστεί η μπαταρία. Αυτό μπορεί να γίνει σε λιγότερο από τρεις ώρες και μέσω μιας συνηθισμένης οικιακής παροχής 230V. Η μονάδα ηλεκτροκίνησης των Volt και
Ampera αποδίδει 150 ίππους και 370 Nm ροπής, ενώ παράλληλα η τελική τους ταχύτητα φτάνει τα 161 χλμ./ώρα. Με τις μπαταρίες φορτισμένες, τα δύο ηλεκτροκίνητα οχήματα μπορούν να διανύσουν 70 χιλιόμετρα με ταχύτητες μέχρι και 160 χλμ./ώρα χωρίς να χρησιμοποιηθεί καν ο βενζινοκινητήρας. Όταν αυτές αδειάσουν, αναλαμβάνει ο βενζινοκινητήρας, που παράγει την απαιτούμενη ενέργεια στο ηλεκτρικό μοτέρ προκειμένου να συνεχιστεί η διαδρομή. Σύμφωνα με την GM, η οδήγηση ενός Volt κοστίζει περίπου 2 λεπτά/χλμ. με την ισχύ της μπαταρίας.
OPEL AMPERA
Επαναφορτιζόμενη συστοιχία μπαταριών λιθίου φιλοξενούν τα Chevrolet Volt και Opel Ampera, προκειμένου να εξασφαλιστεί η εκτεταμένη αυτονομία τους. O ισχυρός ηλεκτροκινητήρας είναι αυτός που δίνει την κίνηση στα Volt και Ampera, αφήνοντας στο θερμικό μοτέρ μόνο επικουρικό και κυρίως ενεργειακό ρόλο.
Άποψη της τεχνολογίας των δύο αυτοκινήτων από ψηλά.
πλήρη φόρτιση ή 10-15 λεπτά πριν μπουν σε ορεινή περιοχή για να μπορεί το αυτοκίνητο να ανταποκριθεί πλήρως στις απαιτήσεις των παρατεταμένων ανωφερειών. Το City mode προσαρμόζει τη διαχείριση της μπαταρίας στις απαιτήσεις των καθημερινών μετακινήσεων των σύγχρονων οδηγών. Η επιλογή του City mode ενεργοποιεί άμεσα τη γεννήτρια,
εξοικονομώντας την ενέργεια που είναι αποθηκευμένη στην μπαταρία. Όταν απενεργοποιείται το City mode, η γεννήτρια σβήνει και το Ampera μπορεί να χρησιμοποιεί την ενέργεια που είναι αποθηκευμένη στην μπαταρία για αμιγή ηλεκτροκίνηση, για παράδειγμα σε αστικές περιοχές ή ζώνες περιορισμένης κυκλοφορίας.
ΝISSAN LEAF
Ηλεκτρικό και με μικρό φωτοβολταϊκό
Οι δύο υποδοχές στο εμπρός άκρο αφορούν στα καλώδια για γρήγορη και για κανονική διαδικασία φόρτισης του κινητήρα.
T
ο Leaf είναι για τη Nissan ο πρώτος εκπρόσωπος της νέας εποχής. Το ηλεκτρικό μοντέλο έχει ήδη ξεκινήσει να παράγεται, απευθυνόμενο βέβαια σε αγορές που έχουν την υποδομή να στηρίξουν τις απαιτήσεις του σε παροχές ρεύματος για φόρτιση και που δίνουν στους οδηγούς σημαντικά κίνητρα για την απόκτηση φιλικών προς το περιβάλλον αυτοκινήτων. Η Nissan τονίζει ότι στην Ευρώπη το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής του Leaf θα πάει, για τους παραπάνω λόγους, στην Πορτογαλία, στην Ιρλανδία, στη Μεγάλη Βρετανία και στην Ολλανδία. To μήκους 4,45 μέτρων αυτοκίνητο χρησιμοποιεί έναν ηλεκτροκινητήρα που μεταδίδει την κίνηση στους εμπρός τροχούς. Αποδίδει ισχύ 80 kW (περίπου αντίστοιχη με 109 ίππους) και ροπή 280 Nm, με τελική ταχύτητα 144 χλμ./ώρα. Ο ηλεκτροκινητήρας, βάρους περίπου 300 κιλών, τροφοδοτείται από μια συστοιχία μπαταριών ιόντων λιθίου, με παραγόμενη ισχύ άνω των 90 kW. Μια πλήρης φόρτιση των μπαταριών προσφέρει αυτονομία πάνω από 160 χλμ. (υπολογίζεται στα 175 χλμ.). Το Leaf είναι πλήρως εξοπλισμένο, με χαρακτηριστικά όπως σύστημα πέδησης για ανατροφοδότηση ενέργειας, κλιματισμό, navigation, κάμερα παρκαρίσματος και εξελιγμένα συστήματα τηλεματικής. Ο έλεγχος της κίνησης γίνεται μέσω ενός διακόπτη, δίκην αυτόματου επιλογέα ταχυτήτων, ο οποί-
ος έχει επιλογές D (Drive), Eco, N (νεκρά) και R (όπισθεν). ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΦΟΡΤΙΣΗΣ ΜΠΑΤΑΡΙΑΣ Η Nissan υπολογίζει ότι ακόμα και 10 χρόνια μετά, η μπαταρία θα έχει περίπου το 60% της ισχύος της. Η φόρτισή της μπορεί να γίνει μέσω των δύο ειδικών υποδοχών που υπάρχουν ακριβώς κάτω από το λογότυπο Nissan στο εμπρός άκρο του αυτοκινήτου. Η πρώτη υποδοχή αφορά στη διαδικασία γρήγορης φόρτισης (ακόμα και σε χρόνο 30 λεπτών), η οποία πρέπει να γίνεται σε ειδικό παροχέα ρεύματος. Η δεύτερη υποδοχή αφορά φόρτιση σε οικιακή πρίζα 230V, με διαδικασία που διαρκεί περίπου 8 ώρες. Με τιμές κιλοβατώρας στην Ελλάδα, υπολογίζεται ότι η φόρτισή του κοστίζει περίπου 1,6 ευρώ/100 χλμ. Εν τω μεταξύ, η Nissan εξέλιξε το σύστημα τηλεματικής CARWINGS, οι πληροφορίες από
Το μικρό φωτοβολταϊκό που φέρει στην οροφή του το Leaf, τροφοδοτεί με ενέργεια τις περιφερειακές λειτουργίες του αυτοκινήτου, όπως π.χ. τον κλιματισμό.
το οποίο προβάλλονται στην οθόνη της κεντρικής κονσόλας. Από αυτό, ο οδηγός ενημερώνεται για το σύνολο των παραμέτρων σχετικά με τη λειτουργία του ηλεκτρικού συστήματος. Οι σημαντικότερες είναι η κατάσταση της μπαταρίας, το πόσο οικονομικά οδηγεί, πόση ενέργεια καταναλώνει ο κλιματισμός, κ.ά. Ακόμα ενημερώνεται για το πού υπάρχει κοντά σημείο ανεφοδιασμού, ενώ διαθέτει και λειτουργία timer, μέσω της οποίας μπορεί να επιλεχθεί η φόρτιση να γίνεται σε συγκεκριμένες ώρες.
Στον προαιρετικό εξοπλισμό συμπεριλαμβάνεται ένα μικρό φωτοβολταϊκό που τοποθετείται στο πίσω σπόιλερ, με σκοπό την υποβοήθηση στη φόρτιση της δεύτερης μπαταρίας των 12V, η οποία τροφοδοτεί τις λεγόμενες περιφερειακές λειτουργίες, όπως π.χ. το ηχοσύστημα.
Πράσινο σπίτι & κτίριο 77
TIPS - ΧΡΗΣΙΜΑ
Συχνές ερωτήσεις
Γιατί να εγκαταστήσω φωτοβολταϊκά στη στέγη μου; Γιατί, πέρα από το γεγονός ότι βοηθάμε το περιβάλλον χρησιμοποιώντας ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, μας συμφέρει. Με τα σημερινά δεδομένα, η τιμή μιας ηλιακής κιλοβατώρας είναι 55 λεπτά, ενώ η ∆.Ε.Η. μάς χρεώνει με 10-12 λεπτά ανά κιλοβατώρα. Με λίγα λόγια, δηλαδή, ακόμα και να μην καλύπτει εντελώς τις ανάγκες μας η εγκατάσταση, εμείς κερδίζουμε. Επίσης, κάνουμε σύμβαση με τη ∆.Ε.Η. ότι θα αγοράζει το ρεύμα που παράγουμε για τα επόμενα 25 χρόνια.
Σε ποιους απευθύνεται το πρόγραμμα εγκατάστασης σε κτίρια; Το πρόγραμμα αφορά εγκαταστάσεις μικρής ισχύος, μέχρι 10 κιλοβάτ, και απευθύνεται σε οικιακούς καταναλωτές και μικρές επιχειρήσεις. Ως μικρές επιχειρήσεις ορίζονται αυτές με κύκλο εργασιών μέχρι 2 εκατομμύρια ευρώ ετησίως και προσωπικό μέχρι 10 άτομα. Βασική προϋπόθεση για να ενταχθούμε στο πρόγραμμα, είναι να έχουμε στην κυριότητά μας το χώρο που θα γίνει η εγκατάσταση.
Ποιες είναι οι προϋποθέσεις για να εγκαταστήσω φωτοβολταϊκά στη στέγη μου; 1. Να έχουμε μετρητή της ∆.Ε.Η. στο όνομά μας. 2. Να καλύπτεται μέρος των αναγκών μας σε ζεστό νερό από κάποια άλλη μορφή ανανεώσιμης πηγής ενέργειας (ηλιακό θερμοσίφωνα, γεωθερμία, βιομάζα). 3. Για μικρές επιχειρήσεις, πρέπει να μην έχουμε πάρει άλλη κρατική επιδότηση για φωτοβολταϊκά.
Γίνεται να εγκαταστήσω φωτοβολταϊκά σε πολυκατοικία; Ναι. Απαραίτητη προϋπόθεση ση είναι είν να συμφωνήσουν εγγράφως όλοι οι ιδιοκτήτες για την εγκατάσταση μόν μόνο ενός συστήματος σε κοινόχρηστο χώρο ή το σύστημα να εγκατασταθεί εξ ον ονόματος όλων, τους οποίους εκπροσωπεί ο διαχειριστής. Επίσης, ο κοινόχρηστ κοινόχρηστος χώρος μπορεί να παραχωρηθεί και σε ιδιοκτήτη του κτιρίου που δεν έχει δικαιώκάποιον άλλον ιδ ματα στηνν ταράτσα. ταρ ρ Αν το σύστημα μπει σε στέγαστρο βερά βε βεράντας, ράντας, μπ μ μπορούν να εγκατασταθούν και περισσότερα συστήματα συστήματα.
Αν τοποθετήσω τοποθ φωτοβολταϊκά καταν θα καταναλώνω το ρεύμα που παράγουν και το πε περίσσευμα θα το αγοράζει η Δ.Ε.Η.; Όχι. Όλη η παραγόμενη ενέργεια διοχετεύεται απευ απ απευθείας ευθε θεία ίαςς σ στο δίκτυο της ∆.Ε.Η. και την αγοράζει μ 0 με 0,55 ,5 55 ευρώ την κιλοβατώρα. Εμείς συνεχίζουμε να αγοράζουμε ρε ρεύμα από τη ∆.Ε.Η., αλλά με κανονικές χρεώσεις, δηλαδ δηλαδή 10-12 λεπτά την κιλοβατώρα. Αν παράγουμε σε έν ένα δίμηνο ρεύμα αξίας 300 ευρώ και μας έρθει λογαρι λογαριασμός από τη ∆.Ε.Η. 100 ευρώ, θα γίνει κατάθεση 200 ευρ ευρώ στο λογαριασμό μας. 78 Πράσινο
σπίτι & κτίριο
Αν εγκαταστήσω φωτοβολταϊκά στη στέγη μου πρέπει να ανοίξω και βιβλία στην εφορία; Με τα νέα δεδομένα, όχι μόνο δεν χρειάζονται βιβλία, αλλά και δεν φορολογούμαστε για την ενέργεια που πουλάμε στη ∆.Ε.Η. Για τις μικρές επιχειρήσεις ισχύει το ίδιο, με την προϋπόθεση ότι τα έσοδα εμφανίζονται σε ειδικό λογαριασμό αφορολόγητου αποθεματικού και σε περίπτωση διανομής ή κεφαλαιοποίησής τους ισχύει η τρέχουσα φορολογία για τα κέρδη που διανέμονται.
Τι χώρο χρειάζομαι για μια εγκατάσταση;
Οι ιδανικές συνθήκες για να τοποθετήσουμε φωτοβολταϊκά είναι με νότιο προσανατολισμό και σε ασκίαστο χώρο. Με αυτές τις συνθήκες χρειαζόμαστε 7-10 τ.μ. όταν πρόκειται για στέγη και 12-15 τ.μ. όταν πρόκειται για δώμα (ταράτσα) για κάθε κιλοβάτ που εγκαθίσταται.
Τι πρέπει να αποφύγω για να μην έχω πρόβλημα με την πολεοδομία;
Η νέα εγκατάσταση πρέπει να μη δημιουργεί νέους χώρους ή ημιυπαίθριους και να μην τοποθετηθεί πάνω από την απόληξη του κλιμακοστασίου και του φρεατίου του ανελκυστήρα.
Μπορώ να συνδυάσω τα φωτοβολταϊκά με μια πράσινη στέγη;
Ναι, και έχουμε και οφέλη αν τα συνδυάσουμε. Η φυτεμένη στέγη δροσίζει το φωτοβολταϊκό και αντίστοιχα το φωτοβολταϊκό μειώνει τις ανάγκες σε νερό της στέγης.
Πόσα κιλοβάτ να εγκαταστήσω στη στέγη μου;
Αυτό εξαρτάται από το διαθέσιμο χώρο και τα χρήματα. Εφόσον η παραγόμενη ενέργεια διοχετεύεται απευθείας στο δίκτυο της ∆.Ε.Η. και την πουλάμε σε αυξημένη τιμή, δεν χρειάζεται να καλύπτουμε όλες τις ανάγκες μας. Όσο μεγαλύτερη η εγκατάσταση τόσο μεγαλύτερο και το κέρδος.
Θα αντέξει η στέγη μου το βάρος των φωτοβολταϊκών;
Θα προηγηθεί στατικός έλεγχος, αλλά σε γενικές γραμμές οι στέγες είναι κατασκευασμένες να αντέχουν πολύ μεγαλύτερα βάρη. Το μέσο βάρος στήριξης ενός φωτοβολταϊκού ανά τετραγωνικό μέτρο είναι 20-25 κιλά.
Πόση ενέργεια παράγει ένα φωτοβολταϊκό στην Ελλάδα;
Ένα φωτοβολταϊκό παράγει 1.150-1500 κιλοβατώρες ετησίως ανά εγκατεστημένο κιλοβάτ. Οι τιμές διαφέρουν ανάλογα την περιοχή και τις συνθήκες.
Χτίζω τώρα το σπίτι μου, να τοποθετήσω φωτοβολταϊκά αφού ολοκληρωθεί;
Το κκαλύτερο αλύ ύτερ ερο ο είναι είναι η μελέτη για τηνν εεγκατάσταση γκαττάσταση φωτοβολταϊκών να γίνει γκ παράλληλα αρά άλληλ ηλα α με ττο ο σχε σ σχ σχεδιασμό χεδ διασμ μό το του υ κτ κτιρ κτιρίου, ιρίο ίου, υ κκαθαρά αθαρά για αισθητικούς λλόγους. Αν υπολογιστούν πολ ο ογγιστο ισ στο τούν ύνν εεξξ α αρχής, ρχ χή ής, ή ς, μ μπο μπορούν πορο ρ ύν να ενσωματωθούν πολύ καλύτερ καλύτερα στο σύνολο.
Συχνές ερωτήσεις
Πράσινο σπίτι & κτίριο 79
TIPS - ΧΡΗΣΙΜΑ
Χρήσιμα Ελάτε σε επαφή με μια εταιρεία εγκατάστασης. Είναι οι αρμόδιοι να σας ενηΕ με μερώσουν για το σύστημα που μπορείτε να τοποθετήσετε στη στέγη σας και την απόδοσή του. Ζητήστε να μάθετε τη μέση ετήσια απόδοση σε κιλοβατώρες. ιλοβ βαττώρ ώρες ες.. ες Τ πρόγραμμα για εγκατάσταση οικιακών φωτοβολταϊκών συμπεριλαμΤο περιλαμβά βάνει την τοποθέτηση σε στέγη, δώμα (ταράτσα), βοηθητικούς χώ χώρους, ώρους, χώρους ώ στάθμευσης και στέγαστρα. Αν θέλετε να τοποθετήσετε φωφω ωτοβολταϊκά στον κήπο σας, ανήκουν σε άλλη κατηγορία, με άλλες λλεςς τιμές αγοράς από τη ∆.Ε.Η. και διαφορετική διαδικασία αδειοδόδότησης. Κάντε μια έρευνα αγοράς. Το σύστημα που θα εγκαταστήΚ ταστήσε σετε θέλετε να διαρκέσει όσο και η σύμβαση με τη ∆.Ε.Η., Ε.Η .Η., ., δ δηλαδή για 25 χρόνια. Ζητήστε από την εταιρεία εγκατάσταατάσ ά τασης τις εγγυήσεις όλων των υλικών που θα τοποθετηθούν. θού ύν. ν. Ζητήστε από την εταιρεία που θα κάνει την εγκατάσταση Ζ ταση να σας προσ προσδιορίσει σδιορί ρίσ ρί σει το χρόνο παράδοσης και το συνολικό κόστος. Προτιμήστε επώνυμα υλικά με πιστοποιήσεις. Π Αν ο διαθέσιμος χώρος που έχετε, σκιάζεται, ένας εύκολος Α τρόπος τρ για να ελέγξετε αν θα εμποδίζει το σύστημά σας είναι να υπολογίσετε την απόσταση από το εμπόδιο και το ύψος ος του. Η απόσταση πρέπει να είναι διπλάσια του ύψους. Κατά την εγκατάσταση ζητήστε να μάθετε για τον τρόπο Κ όπο στ στήριξης και πώς θα επηρεάσει τη μόνωση της στέγηςς σας. Βεβαιωθείτε ότι όπου πειραχτεί η μόνωση της στέγης ή του δώματος, θα μονωθεί και πάλι. Συγκεντρώστε όλα τα απαραίτητα δικαιολογητικά για Σ α ττην ην αδ αδειοδότηση. Αν πάρετε δάνειο για την εγκατάσταση, ζητήστε 6μηνη Α ηνη περίοδ οδο χάριτος, ώστε να μην χρειαστεί να πληρώσετε κάποια ποια δόση μέχρι έ να γίνει η πρώτη εκκαθάριση λογαριασμού απόό τη ∆.Ε.Η.. Σήμερα, οι περισσότερες τράπεζες παρέχουν δάνεια Σ α για γ α εγκατάσταση γι εγκα εγ κατά τάσ σταση η φωτοβολταϊκών. βο Κάντε μια έρευνα για να δείτε ποιο σας συμφέρει υμφ φέρ έρει και υπολογίστε το συνολικό κόστος του δανείου, έξοδα φακέλου, προσημείωσης, οσημείωσης, κ.λπ. Συνεχίστε να ενημερώνεστε για νέα δεδομένα σχετικά Σ κά με το νόμο και τις νέες τε τεχνολογίες.
80 Πράσινο σπίτι & κτίριο
Γλωσσάρι Φωτοβολταϊκό φαινόμενο: η άμεση μετατροπή της ηλιακής ενέργειας σε ηλεκτρική τάση. Φωτοβολταϊκό σύστημα: πρόκειται για ένα σύστημα που μετατρέπει την ηλιακή ενέργεια σε ηλεκτρισμό. Αυτόνομο Φωτοβολταϊκό σύστημα: το σύστημα που αποθηκεύει την παραγόμενη ενέργεια σε μπαταρίες και δεν είναι συνδεδεμένο με τη ∆.Ε.Η. Συνήθως αυτά τα συστήματα έχουν και εφεδρικές γεννήτριες. Διασυνδεδεμένο Φωτοβολταϊκό σύστημα: το σύστημα που είναι συνδεδεμένο με το δίκτυο της ∆.Ε.Η. Φωτοβολταϊκό στοιχείο / κύτταρο / κυψέλη: η διάταξη που παράγει ηλεκτρικό ρεύμα όταν δέχεται ηλιακή ακτινοβολία. Φωτοβολταϊκό πλαίσιο: το σύνολο ηλεκτρονικά συνδεδεμένων φωτοβολταϊκών στοιχείων. Φωτοβολταϊκό πάνελ: ένα ή περισσότερα πλαίσια που είναι συνδεδεμένα και έτοιμα για εγκατάσταση. Φωτοβολταϊκή συστοιχία: ένα σύνολο πλαισίων ή πάνελ που είναι συνδεδεμένα και συνήθως σε κοινή βάση στήριξης. Αντιστροφέας ή μετατροπέας (inverter): μια ηλεκτρονική συσκευή που μετατρέπει το συνεχές ρεύμα που παράγει το φωτοβολταϊκό σε εναλλασσόμενο. Φωτοβολταϊκή γεννήτρια: το τμήμα μια εγκατάστασης φωτοβολταϊκών που παράγει συνεχές ρεύμα. Ηλιοστάτης (tracker): μια μηχανολογική διάταξη που μπορεί να περιστρέφεται ώστε να ακολουθεί την πορεία του ήλιου. Έτσι επιτυγχάνεται η καλύτερη δυνατή εκμετάλλευση της ηλιακής ενέργειας. Α.Π.Ε.: Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας Ρ.Α.Ε.: Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας Δ.Ε.Σ.Μ.Η.Ε.: ∆ιαχειριστής Ελληνικού Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας KW (κιλοβάτ): μονάδα ισχύος [1 kW = 1.000 Watt, 1 MW (μεγαβάτ) = 1.000 kW] KWp (κιλοβάτ πικ-peak): μονάδα ονομαστικής ισχύος του φωτοβολταϊκού (ίδιο με το kW) KWh (κιλοβατώρα): μονάδα ενέργειας Πράσινο σπίτι & κτίριο 81
Gadjets
Solar gadgets Η τροφοδοσία μικροσυσκευών, ειδικά αυτών που λειτουργούν με μπαταρίες μη επαναφορτιζόμενες, μπορεί να απαιτεί πολύ μικρές ποσότητες ρεύματος, ωστόσο, οι μπαταρίες αυτές μολύνουν το περιβάλλον σε μεγάλο βαθμό. Με μικρά φωτοβολταϊκά στοιχεία μπορούμε να φορτίσουμε τις μικροσυσκευές μας με τη δύναμη του ήλιου. Ηλιακοί φορτιστές Όλοι έχουμε μείνει κάποια στιγμή χωρίς μπαταρία στο κινητό μας ενώ βρισκόμαστε εκτός σπιτιού, απλά γιατί ξεχάσαμε να το φορτίσουμε, την ίδια στιγμή που είναι απαραίτητο να πραγματοποιήσουμε κάποια κλήση. Στην περίπτωση αυτή ένας ηλιακός φορτιστής θα έδινε λύση στο πρόβλημά μας. Πλέον κυκλοφορούν πάρα πολλοί φορτιστές που λειτουργούν με τη χρήση φωτοβολταϊκών, είτε για το κινητό μας είτε για ηλεκτρικές συσκευές γενικότερα. Πέρα από την αυτονομία που παρέχει ένα τέτοιο gadget σε καταστάσεις που θα το χρειαστούμε, είναι ένα πολύ καλό πρώτο βήμα για να στραφούμε σε καθαρές πηγές ενέργειας. Φορτίζοντας το κινητό, το laptop και άλλες μικροσυσκευές που καταναλώνουν μικρές ποσότητες ρεύματος και με μικρές απλές κινήσεις εξοικονόμησης ενέργειας -όπως να κλείσουμε τις συσκευές από το διακόπτηκάνουμε μικρά βήματα προς τη βελτίωση του περιβάλλοντός μας.
Ηλιακά κεράκια κε Σε όλους αρέσει η ρο ρομαντική ατμόσφαιρα που δημ δημιουργούν τα κεριά κεριά. Ωστόσο Ωστόσο, ενέχε ενέχει κίνδυνος πυρκαγιάς αν ξεχάσουμε κάποιο αναμμένο ή πέσει χωρίς να το καταλάβουμε. Τα ηλιακά κεριά αποτελούν τη λύση σε αυτό το πρόβλημα. Από άποψης εμφάνισης είναι σχεδόν ίδια με τα κανονικά, καθώς έχουν ακόμα και φλόγα, η οποία μάλιστα τρεμοπαίζει, ενώ είναι κατασκευασμένα από κανονικό κερί. Στη μία πλευρά τους υπάρχει ένας συσσωρευτής που την ημέρα συλλέγει την ηλιακή ενέργεια και το βράδυ το κεράκι ανάβει από μόνο του.
Ηλιακός φακός - μπρελόκ
Ηλιακά φώτα τα Τα αυτόνομα φωτιστικά λειτουργούν με τη χρήση ρήση φωτοβολταϊκών, μετατρέποντας δηλαδή την ηλιακή ενέργεια που συλλέγουν όλη τη μέρα σε ρεύμα. Το παραγόμενο ρεύμα αποθηκεύεται σε μια μπαταρία και τροφοδοτεί τα φωτιστικά κατά τη διάρκεια της νύχτας. Τα αυτόνομα φωτιστικά ποικίλουν σε μέγεθος, καθώς είναι διαθέσιμα από μικρά σποτάκια για τον κήπο μέχρι λάμπες φωτισμού για το δρόμο. Στο Πανόραμα Θεσσαλονίκης θα δημιουργηθεί μέσα στο 2011 το πρώτο ηλιακό πάρκο με 15 αυτόνομα φωτοβολταϊκά φωτιστικά, κάτι που ελπίζουμε να δούμε και σε πολλά άλλα μέρη σύντομα, αφού, αν μη τι άλλο, μια τέτοια κίνηση θα μείωνε κατά πολύ την κατανάλωση ενέργειας.
82 Πράσινο σπίτι & κτίριο
Ένας φακός στα κλειδιά μας πάντα είναι χρήσιμος. Γυρνάμε σπίτι και έχει καεί η λάμπα του διαδρόμου ή χάνουμε κάτι μέσα στο αυτοκίνητό μας και το φως δεν επαρκεί για να το βρούμε. Ο ηλιακός φακός - μπρελόκ είναι αυτόνομος και δε χρειάζεται μπαταρίες για να λειτουργήσει, παρά μόνο να τον αφήσουμε για λίγο στον ήλιο. ρ β μ θα προκύψει ρ ψ αν τον ξξεχάσουμε μ να φ ρ ζ Μοναδικό πρόβλημα φορτίζει μαζί με τα κλειδιά μας!
Πεταλούδες στο μπαλκόνι νι μας Μια πεταλούδα που ετοιμάζεται να πετάξει αλλά μένει νει στο μπαλκόνι μας και αλλάζει συνεχώς χρώματα είναι ένα πολύ όμορφο θέαμα, ειδικά για όλους εμάς που ζούμε σε πόλεις. Οι συγκεκριμένες πεταλούδες φορτίζουν με το φως του ήλιου και πέρα από τις εναλλαγές στο χρώμα τους, δίνουν την εντύπωση ότι είναι έτοιμες να πετάξουν, κάτι που οφείλεται στη βάση στην οποία στηρίζονται, αλκόνια, φωη οποία κινείται ελαφρά. Ιδανικές για κήπους και μπαλκόνια, ι, τραβώντας τίζουν ευχάριστα το χώρο στον οποίον τοποθετούνται, όλα τα βλέμματα πάνω τους, κερδίζοντας τις εντυπώσεις.