Advert:Test_BmwX1_72.qxd
10/9/2013
2:30 μμ
Σελίδα 1
CaseStudy_iliothermia_24:Test_BmwX1_72.qxd
29/7/2013
6:57 μμ
Σελίδα 32
Εξοικονόμηση Θέρμανση με ηλιακά θερμοδυναμικά συστήματα
Με τη δυναμική του ηλίου Οι αντλίες θερμότητας με θερμοδυναμικά πάνελ αποτελούν κορυφαία επιλογή σε απόδοση και εξοικονόμηση, για θέρμανση χώρου, νερού χρήσης και πισίνας.
Τ
α θερμοδυναμικά συστήματα προσφέρουν την καλύτερη εναλλακτική λύση για εξοικονόμηση ενέργειας έως και κατά 90% (σε σχέση με τις λύσεις πετρελαίου), έχοντας υψηλή απόδοση και συντελεστή θερμικής απόδοσης (COP) που φτάνει έως και το 11!. Η συγκεκριμένη τεχνολογία είναι ιδιαίτερα φιλική προς το περιβάλλον και εξαιρετικά επικερδής. Αποδίδει 24ώρες την ημέρα, 365 ημέρες τον χρόνο, διατηρώντας τις συνθήκες θερμοκρασίας που χρειαζόμαστε με πολύ μικρό κόστος καθώς λειτουργεί πλήρως αυτόματα μόνο όταν οι συνθήκες το απαιτούν, απαλλάσσοντας τον καταναλωτή από το διαρκώς αυξανόμενο κόστος προμήθειας πετρελαίου αλλά και από τη συνεχή συντήρηση και καθαρισμό που άλλες μορφές θέρμανσης απαιτούν, αναβαθμίζοντας ουσιαστικά την ποιότητα ζωής του. Τα συστήματα αυτά έχοντας ως βάση λειτουργίας την φιλοσοφία των αντλιών θερμότητας αλλά χρησιμοποιώντας για το ρόλο
του εξατμιστή θερμοδυναμικά πάνελ που απορροφούν μεγάλα ποσά ενέργειας από την θερμότητα του περιβάλλοντος αλλά και
Αρχή λειτουργίας του θερμοδυναμικού κύκλου
Τ
α θερμοδυναμικά συστήματα λειτουργούν απορροφώντας ενέργεια από τον ήλιο (ή και από τον περιβάλλοντα χώρο) αποδίδοντάς την πολλαπλασιασμένη στο χρήστη. Η βασική καινοτομία του εξοπλισμού είναι η χρήση ενός παθητικού στοιχείου εκτόνωσης (εξάτμισης) στον εξωτερικό χώρο που ονομάζεται Θερμοδυναμικό πάνελ. Στις οδεύσεις του πάνελ δεν ρέει νερό αλλά το οικολογικό ψυκτικό μέσο (R134a) της αντλίας θερμότητας. Η αρχή λειτουργίας τους βασίζεται στο συνδυασμό των πλεονεκτημάτων των αντλιών θερμότητας και των ηλιακών συστημάτων. Κατά
Θερμοδυναμικός κύκλος: Aρχή λειτουργίας του συστήματος
32 Πράσινο σπίτι & κτίριο
την διάρκεια της ηλιοφάνειας ο βαθμός απόδοσης της αντλίας (COP) λαμβάνει τιμές που καμία ανταγωνιστική τεχνολογία δεν είναι ικανή να πετύχει, και η συνολική ηλεκτρική κατανάλωση της μονάδας πέφτει, μειώνοντας στο ελάχιστο το συνολικό ποσό που πληρώνει μια τυπική Ελληνική οικία για θέρμανση. Όπως υποστηρίζεται, ο συνδυασμός τους έχει ως αποτέλεσμα, τα εν λόγω προϊόντα να προσφέρουν έως και 20% μεγαλύτερη απόδοση σε σχέση με τις συμβατικές αντλίες θερμότητας. Η καινοτομία των συστημάτων αυτών έγκειται στις πολύ υψηλές θερμοκρασίες εξάτμισης ψυκτικού μέσου που πετυχαίνουν οι ηλιακοί συλλέκτες κατά την διάρκεια της ηλιοφάνειας ανεβάζοντας κατακόρυφα την απόδοση του συστήματος, ενώ κατά την διάρκεια της νύχτας ή δυσμενών καιρικών φαινόμενων η μεγάλη τους επιφάνεια επιτρέπει τη συνέχιση της κανονικής λειτουργίας και απόδοσης του συστήματος, αρκεί η εξωτερική θερμοκρασία να υπερβαίνει τους μείον πέντε βαθμούς Κελσίου. Ο πατενταρισμένος σχεδιασμός των οδεύσεων του θερμοδυναμικού πάνελ επιτρέπει την τοποθέτησή του σε οποιαδήποτε διεύθυνση και κλίση χωρίς απώλειες διευκολύνοντας έτσι τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό και βελτιώνοντας το αισθητικό αποτέλεσμα.
αυτή του ηλίου, τα κάνουν ξεχωριστά στην αγορά και καταφέρνουν και λειτουργούν συνέχεια με υψηλό βαθμό απόδοσης.
Η επιλογή συστήματος Τα μοντέλα Energy Panel GTC, GTC HT, GTC HT Plus είναι σύστηματα θέρμανσης χώρου ή νερού χρήσης που προσαρμόζονται πάνω στον ήδη υπάρχοντα ή στο νέο boiler/λέβητα. Εφαρμογές: Ιδανικό για θέρμανση νερού χρήσης σε επαγγελματικές εγκαταστάσεις (ξενοδοχεία, επαγγελματικά κτίρια, βιομηχανίες, αθλητικά κέντρα, κα) και θέρμανση χώρου σε νέες πράσινες κατοικίες με χρήση ενδοδαπέδιου συστήματος, fan coil, ή με σώματα χαμηλών θερμοκρασιών (οικιακές εγκαταστάσεις). Η μέγιστη θερμοκρασία μόνιμης λειτουργίας είναι 55oC για τις μονάδες GTC, και 67οC για τις GTC HT. Επιτυγχάνεται απόσβεση της νέας εγκατάστασης μέσω του ποσού που εξοικονομείται ετησίως (σε σχέση με το πετρέλαιο) σε 4-6 χρόνια! Ένα σύστημα GTC μπορεί να αντικαταστήσει (ή να παραλληλιστεί με) το σύστημα καυστήρα - λέβητα της υπάρχουσας εγκατάστασης απαιτώντας πολύ μικρές αλλαγές. Ειδικά η σειρά GTC HT Plus έχει ενσωματωμένο Buffer Boiler για την βέλτιστη διαχείριση της λειτουργίας από το ίδιο το μηχάνημα απαλλάσσοντας έτσι τον ιδιοκτήτη από το κόστος αγοράς ηλεκτρονικών αυτοματισμών.
CaseStudy_iliothermia_24:Test_BmwX1_72.qxd
29/7/2013
6:57 μμ
Σελίδα 33
Δεδομένα Εγκατάστασης
Η
συνολική θερμαινόμενη επιφάνεια της κατοικίας είναι 150τμ. Πριν την αναβάθμιση του συστήματος λειτουργούσε λέβητας πετρελαίου με σώματα καλοριφέρ τύπου πάνελ. Ο ιδιοκτήτης ήθελε ένα σύστημα ώστε να απαλλαγεί 100% από τη χρήση πετρελαίου. Λόγω του τύπου των θερμαντικών μονάδων επιλέχθηκε η χρήση του συστήματος GTC HT με δυνατότητα θέρμανσης νερού στους 65 οC. Ο λέβητας πετρελαίου παραμένει συνδεδεμένος για back up σε περίπτωση ακραίων συνθηκών ψύχους. Για τον υπολογισμό των θερμικών απαιτήσεων του κτιρίου, ελήφθησαν υπόψη παράγοντες όπως η συνολική κλιματιζόμενη επιφάνεια, η τοποθεσία (κλιματολογικά στοιχεία, πηγή ΤΕΕ).
Οικοδομικά στοιχεία κατοικίας O
O O O
O O O
Εξωτερικός τοίχος 20cm με μόνωση 5cm Εσωτερικός τοίχος 10cm Απλό τζάμι με μεταλλικό πλαίσιο Πόρτες μπαλκονιού ξύλινες με διπλό τζάμι Δάπεδο με μόνωση Στέγη μονωμένη με κεραμίδια Συντελεστής διείσδυσης αέρα ανοιγμάτων - Μεταλλικό
Πίνακας 1
Συντελεστής διεισδυτικότητας ανοίγματος - Μεταλλικό στεγανό O Ανεμόπτωση κτιρίου-Συνήθης, εκτεθειμένη Αν κάτι από τα παραπάνω δεν ισχύει, αλλάζουν οι θερμικές ανάγκες της κατοικίας συνεπώς και το θερμοδυναμικό σύστημα. Επίσης υπολογίσαμε τις ανάγκες της κατοικίας για τη χαμηλότερη εξωτερική θερμοκρασία του περιβάλλοντος στους 0οC και θερμοκρασία χώρου 20οC. Η επιλογή της μονάδας έγινε σύμφωνα με τα στοιχεία της Energy panel σε ό,τι αφορά στην θερμική ισχύ της μονάδας για θερμοκρασία νερού εξόδου 65οC. Στους πίνακες 1 και 2 φαίνεται η θερμική ανάγκη του κάθε ορόφου και του κάθε δωματίου για εξωτερική θερμοκρασία 0οC, από όπου προκύπτει ότι οι συνολικές θερμικές ανάγκες της κατοικίας είναι 12,5KW ή 10.748kcal/h.
Θερμικές Ανάγκες Ισογείου
O
Απώλειες Χώρου Kcal/h
Απώλειες Χώρου KW
Ενιαίος χώρος
5190
6,2
Κουζίνα
302
0,3
Μπάνιο
440
0,4
5.932
6,9
Χώρος
Συνολικές Απώλειες Πίνακας 2
Θερμικές Ανάγκες Α’ Ορόφου Χώρος
Απώλειες Χώρου Kcal/h
Απώλειες Χώρου KW
Σαλόνι
1795
2,1
Υπνοδωμάτιο 1
887
1
Υπνοδωμάτιο 2
716
0,7
Υπνοδωμάτιο 3
875
1,1
Μπάνιο
430
0.5
WC
112
0.2
Συνολικές Απώλειες
4815
5,6
Οι υπολογισμοί της ενεργειακής ζήτησης σύμφωνα με τη μέση εξωτερική θερμοκρασία όπως ορίζει ο ΚΕΝΑΚ Απαιτήσεις Κλιματισμού
Ιαν
Φεβ
Μαρ
Απρ
Μαϊ
Ιουν
Ιουλ
Αυγ
Σεπ
Οκτ
Νοε
Δεκ
Ζήτηση ενέργειας (kWh/μέρα)
125
106
78
49
0
0
0
0
0
30
80
127
Ζήτηση ενέργειας (kWh/μήνα)
3882 2963 2404 1478
0
0
0
0
0
926
2399 3932
Προτεινόμενο σύστημα και κάλυψη αναγκών
Α
φού έγινε η μελέτη για τον υπολογισμό των θερμικών απωλειών της κατοικίας τώρα μπορούμε να επιλέξουμε την κατάλληλη αντλία, ώστε να μας καλύψει τις θερμικές ανάγκες. Έτσι το σύστημα που επιλέχθηκε είναι το θερμοδυναμικό γκρουπ: GTC ΗΤ 12 με θερμική ικανότητα 15.400W και ονομαστική ηλεκτρική ισχύ 3.560W. O Το θερμοδυναμικό σύστημα παρέχει την ενέργεια που απαιτείται για να επιτευχθεί 100% κάλυψη καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους . O Η συνολική ετήσια εξοικονόμηση για το σύστημα είναι 1.949€. O Η μείωση των εκπομπών CO2 στην ατμόσφαιρα είναι 4,0 τόνους ετησίως.
Σχέδιο εγκατάστασης Τυπική διάταξη ενός συστήματος θέρμανσης με δοχείο αδράνειας
Οφέλη Κλιματισμού Ιαν
Φεβ
Μαρ
Απρ
Μαϊ
Ιουν
Ιουλ
Αυγ
Σεπ
Οκτ
Νοε
Δεκ
Ενεργειακές ανάγκες (kWh/μήνα)
3882
2963
2404
1478
0
0
0
0
0
926
2399
3932
Κάλυψη(%)
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
Κόστος λειτουργίας θερμοδυναμικού συστήματος (ευρώ/ μήνα)
209
126
116
63
0
0
0
0
0
38
112
212
Εξοικονόμηση (*) (ευρώ/ μήνα)
400
340
261
169
0
0
0
0
0
108
265
406
*Εξοικονόμηση έναντι στην περίπτωση που χρησιμοποιείται Καυστήρας πετρελαίου, υιοθετώντας μια τυπική αύξηση των τιμών της ενέργειας.
Πράσινο σπίτι & κτίριο 33
CaseStudy_iliothermia_24:Test_BmwX1_72.qxd
29/7/2013
6:58 μμ
Σελίδα 34
Εξοικονόμηση Θέρμανση με ηλιακά θερμοδυναμικά συστήματα Διαγράμματα Οικονομικής Μελέτης Στα διαγράμματα που ακολουθούν απεικονίζεται η εξοικονόμηση της εν λόγω εγκατάστασης σε σχέση με άλλες πηγές ενέργειας. Στο 1ο διάγραμμα αναγράφεται το κόστος ανά έτος για τις κυριότερες μορφές ενέργειας: 1. Φυσικό αέριο: 1.529 €/έτος
2. Πετρέλαιο: 2.824 €/έτος
3. Ηλεκτρισμός: 2.518 €/έτος
4. Θερμοδυναμική εγκατάσταση :875 €/έτος
3000 2500 2000
Φυσικό αέριο Πετρέλαιο
1500 1000
Ηλεκτρισμός
Οικονομία και Περιβάλλον
Η
χρήση ηλιακά υποβοηθούμενων αντλιών θερμότητας είναι ο οικονομικότερος και οικολογικότερος, αξιόπιστος τρόπος θέρμανσης. Χάρη στη μείωση της καταναλισκόμενης ενέργειας για την παραγωγή του ίδιου έργου, χρησιμοποιώντας την ενέργεια που υπάρχει ήδη στο περιβάλλον, ελαχιστοποιείται το ενεργειακό αποτύπωμα της οικίας ή της εγκατάστασής μας, ενώ ταυτόχρονα δεν επιβαρύνουμε τον αστικό ιστό με βλαβερούς αέριους ρίπους και μικροσωματίδια, μειώνοντας τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα που εί-
Θερμοδυναμικό σύστημα
500 0
Στο 2ο διάγραμμα αναγράφεται συνολικό κέρδος για τα επόμενα 10 χρόνια σε σύγκριση με άλλες μορφές ενέργειας: 1. Φυσικό αέριο: 2. Πετρέλαιο: 3. Ηλεκτρισμός: 6.540 €/10έτη 19.490 €/10έτη 16.430 €/10έτη
Η υλοποίηση του έργου
Σ
την παρακάτω φωτογραφία φαίνεται εγκατεστημένο σύστημα θέρμανσης σε σκεπή μονοκατοικίας. Η εγκατάσταση φωτοβολταϊκού συστήματος προτείνεται καθώς θα ελαχιστοποιήσει το κόστος λειτουργίας του συστήματος. 34 Πράσινο σπίτι & κτίριο
ναι ο κύριος υπεύθυνος για το λεγόμενο «φαινόμενο του θερμοκηπίου». Όσο μεγαλύτερες είναι οι ανάγκες για ζεστό νερό, τόσο περισσότερα χρήματα εξοικονομούνται από την πρωτοπόρο χρήση του θερμοδυναμικού εξοπλισμού. Με αυτόν τον τρόπο συμβάλλουμε στην προστασία του περιβάλλοντος και επωφελούμαστε οικονομικά, λόγω της εξοικονόμησης ενέργειας των συγκεκριμένων προϊόντων.
www.nanodomi.com Τηλ.: 210 3629581
Advert:Test_BmwX1_72.qxd
9/9/2013
4:26 μμ
Σελίδα 1
leukes:Test_BmwX1_72.qxd
29/7/2013
7:05 μμ
Σελίδα 40
Εξοικονόμηση Λευκές οικιακές συσκευές
Απόδοση και οικονομία +++
Η ενεργειακή απόδοση του κάθε προϊόντος αποτελεί πλέον «κλειδί» για την επιλογή και των κατάλληλων λευκών συσκευών, η οποίες και θα μπορέσουν να εξυπηρετήσουν πλήρως τις λειτουργικές και οικονομικές ανάγκες του εκάστοτε καταναλωτή.
Η
οικονομία και η απόδοση μίας λευκής συσκευής βρίσκονται σήμερα σε άμεση συνάρτηση με την ενεργειακή τους ετικέτα, η οποία και υποδεικνύει ουσιαστικά τον τρόπο λειτουργίας της και συγκεκριμένα, πόσο ενεργοβόρα είναι η κάθε συσκευή. Τις ενεργειακές ετικέτες τις έχει θέσει ως υποχρέωση η Ευρωπαϊκή Ένωση για λόγους εξοικονομησης ενέργειας άρα και περιβαλλοντικής προστασίας και μείωσης των ρύπων και πλέον βρίσκονται συνήθως στο σύνολο των οικιακών -και όχι μόνοσυσκευών. Σκοπός τους είναι να βοηθήσουν τους καταναλωτές να επιλέξουν τα πιο ενεργειακά αποδοτικά προϊόντα παρέχοντας ένα είδος σύγκρισης μεταξύ των διάφορων μοντέλων. Οι λευκές συσκευές που φέρουν ετικέτες ενεργειακής απόδοσης είναι σε κατηγορίες, οι παρακάτω: O Πλυντήρια ρούχων O Στεγνωτήρια ρούχων O Ψυγεία και καταψύκτες
O Πλυντήρια
πιάτων
O Κουζίνες
Για τον υπολογισμό της ενεργειακής απόδοσης, τα διάφορα προϊόντα υποβάλλονται σε ειδικές δοκιμασίες, ανάλογα με το είδος συσκευής. Αυτό σημαίνει ότι, οι αξιολογήσεις ενέργειας των κατηγοριών των προϊόντων δεν είναι συγκρίσιμες. Από την 1η Ιουλίου 2012, η ενεργειακή κατηγορία
στις οικιακές συσκευές κυμαίνεται από το Α+++ μέχρι και το D. Η ετικέτα Ενεργειακής απόδοσης μπορεί να δώσει με μια ματιά σημαντικές πληροφορίες για την απόδοση του προϊόντος. Αλλά η σύγκριση μεταξύ δύο προϊόντων της ίδιας κατηγορίας μπορεί να είναι λιγότερο σαφής. Σε αυτή την περίπτωση, η επιλογή μιας συσκευής ανάμεσα
σε δύο, μπορεί να στηριχθεί στις επιπλέον πληροφορίες που δίνονται στην κάθε ετικέτα, όπως είναι για παράδειγμα το επίπεδο θορύβου, η κατανάλωση νερού ή η ετήσια κατανάλωση ενέργειας. Παρακάτω ακολουθεί μια περιγραφή στον τρόπο που γίνεται η αξιολόγηση στις λευκές συσκευές, αλλά και στη διάρθρωση της ετικέτας.
Ψυγεία και καταψύκτες
Ενεργειακή Κλάση συσκευής
Ηπροσδιορίζεται με τη χρήση ενός δείκτη που ενεργειακή κατάταξη σε αυτή την περίπτωση
συγκρίνει την κατανάλωση ενέργειας με τον εσωτερικό όγκο της συσκευής, για να δείξει πόσο αποτελεσματικό είναι για τον όγκο του. Αυτό σημαίνει ότι, δυο διαφορετικού μεγέθους ψυγεία θα μπορούν να φέρουν την ίδια ενεργειακή βαθμολογία. Η μέτρηση της κατανάλωσης γίνεται σε εξωτερική θερμοκρασία δωματίου 25 ° C και με το ψυγείο να είναι εν μέρει γεμάτο, έτσι ώστε να
40 Πράσινο σπίτι & κτίριο
προσομοιώνεται ο τρόπος με τον οποίο χρησιμοποιείται η συσκευή στην πραγματικότητα. Ο εσωτερικός δε όγκος προσδιορίζεται με όλα τα ράφια και τα συρτάρια στη θέση τους. Επιπλέον, στη ετικέτα δίνονται πληροφορίες για το επίπεδο θορύβου της συσκευής. Συγκεκριμένα, για τα ψυγεία, οι ενεργειακές κλάσεις A+ (A-20%) και A++ (A-40%) αποτελούν αυτή τη στιγμή τους αποδοτικότερους δείκτες ενέργειας.
Ετήσια Κατανάλωση Ηλεκτρικού ρεύματος Επίπεδο Θορύβου
Χωρητικότητα Ψύξης
Χωρητικότητα Κατάψυξης
leukes:Test_BmwX1_72.qxd
29/7/2013
7:07 μμ
Σελίδα 41
Πλυντήρια Ρούχων
Ττασκευαστές πλυντηρίων
α τελευταία χρόνια οι κα-
συνέχισαν την προσπάθεια τους να κάνουν πιο αποδοτικές τις συσκευές, τόσο από άποψη ενέργειας, όσο και απαιτούμενης ποσότητας νερού. Υπάρχουν κατασκευα-
στές που ισχυρίζονται ότι, τα νέα μοντέλα αντιστοιχούν σε Α++++, χωρίς όμως αυτό να αποτελεί επίσημη αξιολόγηση, καθώς από την ΕΕ δεν έχει θεσπιστεί. Η ενεργειακή απόδοση ενός πλυντηρίου ρούχων υπολογίζεται με το μέσο όρο μέτρησης της κατανάλωσης (kWh) ανά kg πλύσης κατά τη διάρκεια δύο τυπικών κύκλων πλυσίματος βαμβακερών, ένα στους 60ο C και ένα στους 40ο C, σε πλήρες και μερικό φορτίο. Αυτό καθορίζει τη συνολική ενεργειακή βαθμολογία που
επιτυγχάνει ένα πλυντήριο. Για τον υπολογισμό της ετήσιας κατανάλωσης ενέργειας και νερού χρησιμοποιούνται τα αποτελέσματα για 220 τυπικούς κύκλους πλύσης. Εκτός αυτού, στην ετικέτα παρέχονται πληροφορίες ξεχωριστά για την λειτουργία πλυσίματος και στυψίματος αλλά και πληροφορίες για το επίπεδο θορύβου και στις δύο περιπτώσεις. Σε αυτούς τους δείκτες πρέπει να δίνεται ιδιαίτερη σημασία, ειδικά αν πρόκειται για την Ετήσια επιλογή μεταξύ δύο προϊόντων Κατανάίδιας κατηγορίας. λωση νερού
Πλυντήρια πιάτων
Οτηγορίες, και τα πλυντήρια
μοίως με τις υπόλοιπες κα-
πιάτων τα τελευταία χρόνια απαιτούν όλο και λιγότερη ενέργεια και νερό, κάνοντας απαραίτητη την ύπαρξη νέων ενεργειακών κατηγοριών πάνω από το Α. Η ενεργειακή απόδοση ενός πλυντηρίου πιάτων καθορίζεται από την κατανάλωση ενέργειας κατά το πλύσιμο συγκεκριμένων επιτραπέζιων σκευών και πιάτων, χρησιμοποιώντας ένα τυπικό πρόγραμμα που συστήνεται από τον κατασκευαστή. Η ετή-
Ενεργειακή Κλάση συσκευής
Ετήσια Κατανάλωση Ηλεκτρικού ρεύματος
Επίπεδο Θορύβου στο Πλύσιμο
Χωρητικότητα
Επίπεδο Θορύβου στο Στύψιμο Ενεργειακή Κλάση Στεγνώματος
Στεγνωτήρια σια κατανάλωση νερού και ενέργεια υπολογίζεται για 280 τυπικούς κύκλους πλυσίματος με χρήση κρύου νερού και στις λειτουργίες χαμηλής ισχύος. Επιπλέον αξιολογούνται ξεχωριστά η απόδοση του καθαρισμού, του ξεβγάλματος και του στεγνώματος. Η πραγματική ενεργειακή απόδοση του πλυντηρίου πιάτων εκφράζεται σε kWh ανά σερβίτσιο 12 ατόμων (40 σκεύη), που είναι και ο μέσος όρος χωρητικότητας ενός μεγαλύτερου πλυντηρίου πιάτων.
Ττις πιο καινούργιες συα στεγνωτήρια είναι από
σκευές, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι δεν έχουν καλή ενεργειακή απόδοση. Παρ’ όλα αυτά, σε αντίθεση με τις παραπάνω συσκευές, των οποίων τα νέα μοντέλα είναι τουλάχιστον κατηγορίας Α, σε αυτές τις συσκευές είναι πολύ πιθανό μια νέα συσκευή να βρίσκεται στην κατηγορία Β, καθώς η διαδικασία του στεγνώματος είναι ιδιαίτερα ενεργοβόρα.
Η βαθμολογία προσδιορίζεται χρησιμοποιώντας μια τυποποιημένη δοκιμή, κατά τη διάρκεια της οποίας μετράται η απαιτούμενη ενέργεια ενός κύκλου στεγνώματος βαμβακερών. Επιπλέον, εκτός από την κατανάλωση σε kWh λαμβάνονται υπόψη η χωρητικότητα του στεγνωτηρίου, αλλά και η τεχνολογία/τρόπος λειτουργίας που χρησιμοποιεί (με συμπύκνωση, με εξαέρωση ή με χρήση γκαζιού).
Ενεργειακή
Ενεργειακή
Κλάση συσκευής
Κλάση συσκευής
Ετήσια Κατανάλωση Ηλεκτρικού ρεύματος
Ετήσια Κατανάλωση Ηλεκτρικού ρεύματος
Επίπεδο Θορύβου
Επίπεδο Θορύβου Χωρητικότητα Ετήσια Κατανά- Ενεργειακή λωση Κλάση νερού Στεγνώματος
Τρόπος Λειτουργίας
Χωρητικότητα Απαιτούμενη ώρα προγράμματος
Πράσινο σπίτι & κτίριο 41
leukes:Test_BmwX1_72.qxd
29/7/2013
7:08 μμ
Σελίδα 42
Εξοικονόμηση Λευκές οικιακές συσκευές Σύγκριση ενεργειακών κατηγοριών Για τυπικό πλυντήριο ρούχων 7kg και για τις διάφορες κατηγορίες, φαίνονται οι καταναλώσεις που προκύπτουν στον παρακάτω πίνακα:
Για να γίνουν ακόμη πιο κατανοητές οι διαφορές μεταξύ των ενεργειακών κατηγοριών παραθέτουμε συγκεκριμένα παραδείγματα με τις καταναλώσεις κάθε συσκευής. Ενεργειακή Κατηγορία
Παράδειγμα, για ένα τυπικό ψυγείο μεγέθους 370 lt η ετήσια κατανάλωση για τις πιο συνήθεις ενεργειακές κατηγορίες έχει ως εξής: Ενεργειακή κατηγορία
Ετήσια κατανάλωση (kWh)
A+++
190
A++
240
A+
300
Οι κουζίνες ακόμα ακολουθούν την παλιά ετικέτα, με αποτέλεσμα η πιο συνηθισμένη ενεργειακή κατηγορία του να είναι Α. Παρ’ όλα αυτά οι κατασκευαστές χρησιμοποιούν κάποια επιπλέον κατηγοριοποίηση με σκοπό να δείξουν την ανωτερότητα κάποιας συσκευής. Με αυτό το σκεπτικό συχνά στην αγορά παρατηρούνται νέες κατηγορίες, που δεν είναι όμως καθορισμένες από την Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά στηρίζονται στην κατηγοριοποί-
A+++
174
8140
A++
197
10560
A+
218
10560
Για ένα τυπικό στεγνωτήριο ρούχων συμπύκνωσης μεγέθους 8kg και για τις πιο συνήθεις ενεργειακές κατηγορίες, οι καταναλώσεις ενέργειας έχουν ως εξής:
Κατανάλωση Ενεργειακή Ετήσια κατανάλωση Ενέργειας ανά Κατηγορία Ενέργειας (kWh) πρόγραμμα πλήρους φορτίου (kWh) ηση αυτής. Στον ακόλουθο πίνακα γίνεται σύγκριση μεταξύ τέτοιων κατηγοριών.
Ενεργειακή Κατηγορία
Ενεργειακή κατανάλωση (kWh) σε τυπική μέτρηση της Ε.Ε.
A-30%
0,69
A-20%
0,79
Για ένα τυπικό πλυντήριο πιάτων χωρητικότητας 13 σερβίτσιων και για τις πιο συνήθεις ενεργειακές κατηγορίες, η κατανάλωση ενέργειας και η κατανάλωση νερού, φαίνονται στον παρακάτω πίνακα: Ενεργειακή Ετήσια κατανάλωση Ετήσια κατανάλωση νερού (lt) Κατηγορία (kWh) A+++
190
1970
A++
240
2800
A+
300
3360
A+
254
2.02
A
270
3.47
B
285 300
4.49
C
4.9
Συμβουλές για ψώνια υψηλής ενεργειακής απόδοσης O
42 Πράσινο σπίτι & κτίριο
Ετήσια Ετήσια κατανάλωση κατανάλωση νερού (lt) (kWh)
O
O
Σε όλα τα παραπάνω προϊόντα υπάρχει νομική υποχρέωση να εμφανίζονται οι πληροφορίες ενεργειακής απόδοσης στο σημείο πώλησης. Αν συγκρίνονται δύο συσκευές κατηγορίας Α, εξετάστε πιο προσεκτικά τα δεδομένα υπολογισμού της κατανάλωσης ενέργειας, για να βρείτε ποια από τις δύο χρησιμοποιεί το λιγότερο ηλεκτρικό ρεύμα. Μερικές από τις λεπτομέρειες που βρίσκονται στην ετικέτα μπορούν να βοηθήσουν στην επιλογή – όπως είναι για το πλυντήριο η χωρητικότητα της συσκευής ή ο θόρυβος.
leukes_proionta_new:Test_BmwX1_72.qxd
30/7/2013
3:46 μμ
Σελίδα 43
Εξοικονόμηση Λευκές οικιακές συσκευές
<Βιτρίνα λευκών συσκευών Εστίες αερίου Αυτόνομη εστία αερίου με ανοξείδωτη επιφάνεια και 4 καυστήρες. Βραβευμένη με το iF design award. Επιπλέον Χαρακτηριστικά Θερμοηλεκτική ασφάλεια διακοπής παροχής αερίου στον καυστήρα O Νέες επίπεδες σταθερές σχάρες και βελτιστοποιημένες αποστάσεις των εστιών για περισσότερο χώρο στο μαγείρεμα O Βάσεις για τα σκεύη από χυτοσίδηρο O Δέχεται φυσικό αέριο (20mbar) O Περιλαμβάνονται μπέκ υγραερίου (28-30/37mbar) O Συνολική ισχύς αερίου 7,4 kW. O
NEFF T22S36N0 www.neff.gr
Φούρνος με πτυσσόμενη πόρτα Εντοιχιζόμενος φούρνος ενεργειακής κατανάλωσης A (-30%) με σύστημα ελέγχου Neff Navigator για μέγιστη ευκολία στο χειρισμό και πόρτα Slide & Hide. Η μόνη πτυσσόμενη πόρτα φούρνου στην αγορά.. Επιπλέον Χαρακτηριστικά Χωρητικότητα φούρνου: 67lt O Ενεργειακή κατανάλωση: A O Αυτόματη ταχεία θέρμανση O Αυτοκαθαριζόμενη πίσω επιφάνεια O Αναδιπλούμενο γκρίλ για ευκολότερο O
Κουζίνα αέριου / ρεύματος Φούρνος ΗZN 9325 green plus πολλαπλών λειτουργιών με ανάμικτη πλάκα εστιών και προγραμματιζόμενη ψηφιακή οθόνη. Επιπλέον Χαρακτηριστικά φούρνου 65lt O 6 λειτουργίες μαγειρέματος O Ενισχυμένη, ταχεία θέρμανση στη θερμοκρασία O 3 εστίες αερίου & 1 ηλεκτρική πλάκα O Θάλαμος
καθαρισμό της οροφής του φούρνου Ψηφιακή ένδειξη θερμοκρασίας O Χειρισμός με NeffNavigator και πλήκτρα αφής O Ηλεκτρονικό ρολόι EasyClock - Alarm On - Off O Πλήκτρο ασφαλείας για τα παιδιά O Αυτόματη απενεργοποίηση ασφαλείας του φούρνου O Τριπλό κρύσταλλο πόρτας O
NEFF B46W74N3 www.neff,gr
O Προσαρμογέας
καφετιέρας ανάφλεξη ενσωματωμένη στο περιστροφικό κουμπί O Διάταξη ασφαλείας από σβήσιμο φλόγας O Ρυθμιζόμενα πόδια O Τηλεσκοπικό στήριγμα 1 επιπέδου O Ενεργειακή κλάση: Α-10% O Ηλεκτρονική
BLOMBERG HZN 9325 www.seitanidis.com.gr
Πράσινο σπίτι & κτίριο 43
leukes_proionta_new:Test_BmwX1_72.qxd
30/7/2013
3:50 μμ
Σελίδα 44
Εξοικονόμηση Λευκές οικιακές συσκευές
Υγιεινή συντήρηση τροφίμων Ψυγειοκαταψύκτης ενεργειακής κλάσης Α+++, full no frost από την Bosch Επιπλέον Χαρακτηριστικά Ετήσια κατανάλωση ενέργειας: 282kWh O Κλιματική κλάση SN-T (10˚-43˚C) O Συνολική μικτή χωρητικότητα: 440lt O Καθαρή χωρητικότητα κατάψυξης: 92lt O Καθαρή χωρητικότητα συντήρησης: 303lt O Φίλτρο ενεργού άνθρακα Airfresh filter για μείωση των οσμών από τα τρόφιμα O Ικανότητα κατάψυξης σε 24 ώρες: 18kg O Αυτονομία σε περίπτωση διακοπής ρεύματος: 16 ώρες O
BOSCH KGN49SΒ30 www.bosch-home.gr
Καθαρά πιάτα Πλυντήριο πιάτων ενεργειακής κλάσης Α+ με σχεδόν αθόρυβο κινητήρα EcoMotor Επιπλέον Χαρακτηριστικά - διάρκεια στο πρ. Οικονομικό -ενέργεια 1.02 kWh / νερό 12 lt O Ικανότητα στεγνώματος: A O Χωρητικότητα: 12 σερβίτσια O Επίπεδα θορύβου: 50 dB O 5 προγράμματα: Εντατικό, Κανονικό, Οικονομικό, Γρήγορο, Πρόπλυση O 1 ειδική λειτουργία: «Half load» για πλύση μισού φορτίου O αναγνώριση είδους απορρυπαντικού O σύστημα προστασίας γυαλικών O Καταναλώσεις
PITSOS DGS5538 www.pitsos.gr r
Δωδεκάκιλη πλύση Πλυντήριο ρούχων με χωριτηκότητα 12 κιλών ρούχων σε κανονική διάσταση. Επιπλέον Χαρακτηριστικά κιλών σε κανονικές διαστάσεις O Ενεργειακή κλάση Α+++ (-40%), 40% περισσότερη εξοικονόμηση ενέργειας από την ενεργειακή κλάση Α+++ O 6 Motion Direct Drive (καλύτερη απόδοση και αποτελέσματα πλύσης και φροντίδα στα υφάσματα) O Μηχανισμός (Μοτέρ) Direct Drive για αθόρυβη λειτουργία, ανθεκτικότητα κα εξοικονόμηση ενέργειας O 10 χρόνια εγγύηση στο μηχανισμό χάρη στην O Χωρητικότητα12
ανθεκτικότητα και αξιοπιστία που προσφέρει η τεχνολογία O Λειτουργία Smart Diagnosis, το πρώτο παγκοσμίως σύστημα έξυπνης διάγνωσης O 14 προγράμματα και 18 επιπλέον Λειτουργίες LG F1495BDA7 www.lg.com/gr
Στέγνωμα ρούχων Στεγνωτήριο iQ800 με τεχνολογία αντλίας θερμότητας και αυτοκαθαριζόμενο συμπυκνωτή. Κάτοχος βραβείου IF Design. Ενεργειακή κλάση Α+ (-50% από την ενεργειακή κλάση Α). Επιπλέον Χαρακτηριστικά χωρητικότητα: 9 κιλά O Απόδοση συμπύκνωσης υδρατμών: 88 % O Επίπεδα θορύβου: 63 dB (A) O Βαμβακερά, Συνθετικά, Ανάμεικτα, O Μέγιστη
44 Πράσινο σπίτι & κτίριο
Εσώρουχα, Μάλλινα, Πετσέτες, Κουβέρτες, Πουπουλένια, Πουκάμισα, Outdoor O Εντυπωσιακή οθόνη TFT με κείμενο, για εύκολο χειρισμό της συσκευής O Πλήκτρα αφής touchControl ρυθμίσεις μέσω μενού επιλογών, μνήμες για αποθήκευση προγραμμάτων και χρονοδιακόπτης O Πολυφωνικές ηχητικές ειδοποιήσεις SIEMENS WT46Y700GR www.siemens-home.grr
Advert:Test_BmwX1_72.qxd
9/9/2013
4:26 μμ
Σελίδα 1
CaseStudy_Fibran:Test_BmwX1_72.qxd
29/7/2013
7:22 μμ
Σελίδα 46
Εξοικονόμηση Θερμομόνωση κελύφους
Κέλυφος… οικονομίας! Τα σύνθετα συστήματα εξωτερικής θερμομόνωσης προσφέρουν σημαντική ενεργειακή βελτίωση σε ένα κτίριο, εξοικονομώντας ενέργεια ακόμη και κατά 35% στην εξωτερική πλευρά της τοιχοποιίας των κτιρίων.
Μ
ία από τις πλέον ανεπτυγμένες τεχνολογικά επιλογές θερμομόνωσης στην Ευρώπη τα τελευταία χρόνια, είναι και τα Σύνθετα Συστήματα Εξωτερικής Θερμομόνωσης, (ΣΣΕΘ), τα οποία στην ουσία αποτελούν την εξωτερική θερμομόνωση ενός κτιριακού περιβλήματος με τη χρήση θερμομονωτικών πλακών εξηλασμένης πολυστερίνης ή πετροβάμβακα και σοβάδων κάλυψης λεπτής στρώσης. Η συγκεκριμένη εφαρμογή αποτελεί επιβεβλημένη λύση, καθώς προσφέρει ενεργειακή αναβάθμιση όχι μόνο σε νέες, αλλά και σε παλιές κατασκευές, όπου η αναδρομική θερμομόνωση παρέχει εξάλειψη των θερμογεφυρών και εξοικονόμηση ενέργειας που φθάνει το 35%. Ταυτόχρονα δε, διασφαλίζει με τον καλύτερο τρόπο, τις όποιες αλλαγές - αντικαταστάσεις γίνονται στα συστήματα θέρμανσης ή και ψύξης για λόγους οικονομίας χρήσης.
Κανονισμοί που διέπουν την εφαρμογή των ΣΣΕΘ Για τη σωστή λειτουργία ενός κτηρίου η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θεωρεί ως σημαντικά κριτήρια προπαντός την εξοικονόμηση ενέργειας, την πυροπροστασία, την ασφάλεια χρήσης αλλά και την αντοχή στο χρόνο. Η εκπλήρωση αυτών των κριτηρίων εξαρτάται από την τέλεια συμβατότητα των δομικών μερών μεταξύ τους καθώς και από την κατάλληλη μελέτη και εφαρμογή. Τα ΣΣΕΘ αναλαμβάνουν πρωτίστως το ρόλο της θερμομόνωσης, της προστασίας του κτηρίου από τις καιρικές συνθήκες και είναι δυνατόν να συμβάλουν στην πυροπροστασία. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Τεχνικών 46 Πράσινο σπίτι & κτίριο
Εγκρίσεων (ΕΟΤΑ) έλαβε από την Ευρωπαϊκή Ένωση την εντολή να δημιουργήσει για τα ΣΣΕΘ έναν ενιαίο Οδηγό Ευρωπαϊκής Τεχνικής Έγκρισης (ETAG 004), βάσει του οποίου το κάθε ΣΣΕΘ πρέπει να ελέγχεται. Αυτός δε ο έλεγχος οδηγεί σε έκδοση Ευρωπαϊκής Τεχνικής Έγκρισης (ΕΤΑ – European Technical Approval), που αφορά στο συγκεκριμένο ΣΣΕΘ και αποτελεί την προϋπόθεση για τη σήμανσή του με CE. Σύμφωνα με τους ισχύοντες ευρωπαϊκούς κανονισμούς, όλοι οι προμηθευτές (Κατασκευαστές συστημάτων και/ή έμποροι) είναι υποχρεωμένοι να παρέχουν ΣΣΕΘ τα οποία είναι πλήρη, πιστοποιημένα και φέρουν χαρακτιρισμό CE. Ο ETAG 004, στο κεφάλαιο το οποίο ρυθμίζει τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες πρέπει να εκτιμηθεί η δυνατότητα χρήσης ενός ΣΣΕΘ, απαιτεί επίσης η εφαρμογή να εκτελεστεί από τεχνικές εταιρείες με εκπαιδευμένο προσωπικό. Το προσωπικό πρέπει να ακολουθεί τις οδηγίες χρήσης, ασφαλούς αποθήκευσης κάθε υλικού και να λαμβάνουν όλα τα μέτρα ασφαλείας που ορίζει ο προμηθευτής και η εθνική νομοθεσία. Επιπλέον, η εφαρμογή και εγκατάσταση των ΣΣΕΘ πρέπει να ακολουθεί όλες τις απαραίτητες διατάξεις και κανονισμούς πολεοδομίας και ασφαλείας που προβλέπονται από την νομοθεσία.
Τα ΣΣΕΘ ως λύση Η θερμική προστασία του κτιριακού περιβλήματος αποτελεί πρωταρχικό παράγοντα, στην επίτευξη μίας ορθολογικής ενεργειακής συμπεριφοράς του κτηρίου. Τα ΣΣΕΘ αποτελούν μία ολοκληρωμένη λύση στην κατεύθυνση αυτή, για νέα και υφιστάμενα κτίρια, σύμφωνα με την ευρωπαϊκή οδηγία 2002/91/EC. Ειδικότερα η χρήση τους: O Ελαχιστοποιεί το πρόβλημα των θερμογεφυρών, μειώνει τις ενεργειακές απαιτήσεις για θέρμανση και βελτιώνει την ποιότητα του εσωτερικού περιβάλλοντος. O Περιορίζει τα λειτουργικά και αισθητικά προβλήματα του κτιριακού περιβλήματος και παρέχει πολύ ικανοποιητική ευελιξία ως προς την τελική διαμόρφωση της όψης με πλήθος αρχιτεκτονικών επιλογών. O Καθιστά εφικτή την τοποθέτηση μεγαλύτερου πάχους θερμομονωτικού υλικού χωρίς να χάνεται πολύτιμος εσωτερικός χώρος. O Αποτελεί την οικονομικά σκοπιμότερη και λειτουργικά πιο ορθολογική λύση για τα μη θερμομονωμένα, ή πλημμελώς μονωμένα υφιστάμενα κτίρια.
CaseStudy_Fibran:Test_BmwX1_72.qxd
29/7/2013
7:23 μμ
Σελίδα 47
Προοριζόμενη χρήση
Τ
α ΣΣΕΘ είναι σχεδιασμένα για χρήση σε δομικές τοιχοποιίες κτηρίων, νεόδμητων ή παλαιών, συμβατικής κατασκευής από τούβλα (κλασικά ή πορώδη), από σκυρόδεμα, πέτρα ή προκατασκευασμένα στοιχεία. Επίσης υπό προϋποθέσεις μπορεί να εφαρμοστεί και σε ελαφρούς εξωτερικούς τοίχους από ξηρή δόμηση (τσιμεντοσανίδας ή άλλου αντίστοιχου πιστοποιημένου υλικού εξωτερικής εφαρμογής). Εφαρμό-
ζονται σε κάθετες επιφάνειες, ορίζοντες (πιλοτή) και επικλινείς που δεν εκτίθενται απευθείας στα καιρικά φαινόμενα. Αποτελούνται από μη φέροντα στοιχεία κατασκευής και προφανώς δεν συμβάλλουν στη δομική ευστάθεια των τοίχων που εφαρμόζονται, αλλά αυξάνουν τη διάρκεια ζωής, παρέχοντας καλύτερη προστασία από την διάβρωση και τις έντονες υγροθερμικές μεταβολές. Tα ΣΣΕΘ δεν προορίζεται να εγγυηθούν τη στεγανότητα του κτιρίου.
Η δομή των ΣΣΕΘ
Ο
οδηγός της Ευρωπαϊκής Ένωσης ETAG 004 ορίζει το ΣΣΕΘ ως μία κατασκευαστική διάταξη, η οποία αποτελείται από ένα προκατασκευασμένο θερμομονωτικό υλικό, το οποίο επικολλάται στον τοίχο και στερεώνεται μηχανικά μέσω βυσμάτων, προφίλ, ειδικών τεμαχίων κ.α. και το οποίο
επικαλύπτεται με επίχρισμα (σοβάς). Το επίχρισμα αποτελείται από μία ή περισσότερες στρώσεις που δημιουργούνται στο χώρο εργασιών, εκ των οποίων η μία περιέχει τον οπλισμό και διαστρώνεται απευθείας πάνω στις θερμομονωτικές πλάκες.
Επιλογές στήριξης
Η
στήριξη των ΣΣΕΘ γίνεται ως επί το πλείστον με υδραυλικά κονιάματα επικόλλησης. Για ειδικές χρήσεις διατίθενται επίσης έτοιμες σε μορφή πάστας κόλλες διασποράς.
Στις περισσότερες περιπτώσεις χρησιμοποιούνται επιπρόσθετα βύσματα μηχανικής στήριξης. Η τοποθέτηση βυσμάτων γίνεται σε
μία ξεχωριστή φάση εργασιών και εξαρτάται από το μονωτικό υλικό, το υπόστρωμα, τη μορφή, το ύψος και την τοποθεσία του κτιρίου.
Το μονωτικό υλικό Ως μονωτικά υλικά μπορούν να χρησιμοποιηθούν πλάκες εξηλασμένης πολυστερίνης ή πλάκες πετροβάμβακα. Στην περιοχή που βρίσκεται σε επαφή με το έδαφος χρησιμοποιούνται πλάκες εξηλασμένης πολυστερίνης ακόμη και αν το υπόλοιπο ΣΣΕΘ κατασκευάζεται με πετροβάμβακα.
Εξηλασμένη πολυστερίνη
Η
κατασκευή ΣΣΕΘ στο κτιριακό περίβλημα που ξεκίνησε την δεκαετία του 1960 στη Γερμανία, αποτελεί σήμερα μια από τις βασικές τεχνικές λύσεις μόνωσης σε όλη την Ευρώπη. Αρχικά η χρήση θερμομονωτικών πλακών Εξηλασμένης Πολυστερίνης (XPS) στα ΣΣΕΘ ήταν περιορισμένη, εξαιτίας και του μικρού τους πάχους και ως εκ τούτου καθώς οι κατασκευαστές χρησιμοποιούσαν υλικά όπως, η διογκωμένη πολυστερίνη (ΕPS, αναφερόμενη συχνά και ως απλό ή γραφιτούχο «φελιζόλ»), ο πετροβάμβακας για ιδιαίτερες απαιτήσεις πυροπροστασίας και ηχομόνωσης, ο φελλός κ.α. Τα τελευταία χρόνια όμως, με την εξέλιξη της τεχνολογίας, οι παραγωγοί Εξηλασμένης Πολυστερίνης άρχισαν να παράγουν και μεγάλα πάχη, γεγονός
που οδήγησε πολλές εταιρείες στη πιστοποίηση νέων καινοτόμων συστημάτων εξωτερικής θερμομόνωσης με εξηλασμέ-
νη πολυστερίνη, που αποτελούν αδιαμφισβήτητα το μέλλον στα ΣΣΕΘ των αφρωδών μονωτικών.
Πράσινο σπίτι & κτίριο 47
CaseStudy_Fibran:Test_BmwX1_72.qxd
29/7/2013
7:23 μμ
Σελίδα 48
Εξοικονόμηση Θερμομόνωση κελύφους Ιδιαίτερα χαρακτιριστικά
Πετροβάμβακας
Ο
πετροβάμβακας είναι ένα φυσικό ινώδες προϊόν που προέρχεται από πετρώματα. Οι πλάκες έχουν εξαιρετική διαστατική σταθερότητα, είναι χημικώς αδρανείς και οι ιδιότητες τους διατηρούνται αμετάβλητες στο χρόνο. Σύμφωνα με τα μοντέλα ανάλυσης κύκλου ζωής, ο πετροβάμβακας είναι ένα θερμομονωτικό υλικό με μικρότερο περιβαλλοντικό
Έ
να ενδεικτικό προϊόν εξηλασμένης πολυστερίνης είναι και το FIBRANxps ETICS GF, το οποίο και αποτελεί ένα ειδικό προϊόν σχεδιασμένο για κατασκευή ΣΣΕΘ. Χαρακτηρίζεται από την καθολική δομή κλειστών κυψελών που περιέχει, σε αντίθεση με άλλα αφρώδη μονωτικά που μόνο οι αφρώδεις κόκκοι τους επιδεικνύουν τη δομή κλειστών κυψελών. Το γεγονός αυτό καθιστά την Εξηλασμένη Πολυστερίνη ένα εξαιρετικό υλικό ως προς την βασική ιδιότητα που χαρακτηρίζει τα θερμομονωτικά υλικά, τον Συντελεστή Θερμικής Αγωγιμότητας, λD. Όλοι οι παραγωγοί θερμομονωτικών υλικών υποχρεούνται να δηλώνουν στα τεχνικά τους φυλλάδια το συντελεστή θερμικής αγωγιμότητας λD που μετριέται σύμφωνα με το πρότυπο που αφορά στο κάθε προϊόν, π.χ. το ΕΝ 13164 για την Εξηλασμένη Πολυστερίνη, το ΕΝ 13163 για τη Διογκωμένη Πολυστερίνη, ΕΝ 13162 για τον Πετροβάμβακα, κτλ. Το ενδιαφέρον είναι ότι, ο τρόπος μέτρησης του λD διαφέρει για κάθε προϊόν. Έτσι, σε αντίθεση με άλλα υλικά, το πρότυπο ΕΝ 13164 που αφορά στην Εξηλασμένη Πολυστερίνη ορίζει ότι πρέπει να δηλώνεται ως λD η τιμή του συντελεστή μετά από τεχνητή γήρανση 25 ετών! Έτσι η Εξηλασμένη Πολυστερίνη FIBRANxps ETICS GF, ενώ αρχικά έχει λ=0,025-0,027 W/mK, με-
τά από τεχνητή γήρανση 25 ετών, ξαναμετριέται ο συντελεστής αυτός, οπότε προκύπτει ο δηλωμένος συντελεστής λD = 0,033-0,034 W/Mk. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι, χρησιμοποιώντας Εξηλασμένη Πολυστερίνη σε ένα έργο έχουμε ένα μεσοδιάστημα 25 ετών, όπου επωφελούμαστε μιας καλύτερης ενεργειακής συμπεριφοράς, αφού ο συντελεστής λ της Εξηλασμένης Πολυστερίνης ξεκινάει αρχικά πολύ μικρός και αυξάνεται σταδιακά ως την τιμή λD μετά από 25 χρόνια! Παράλληλα, ως θερμοπλαστικό υλικό η Εξηλασμένη Πολυστερίνη επιδεικνύει εξαιρετική διαστατική σταθερότητα στις μεταβολές της θερμοκρασίας, απορροφά τις παραμορφώσεις που προέρχονται από τα κτίρια χωρίς κανένα πρόβλημα ρωγμών στα τελικά επιχρίσματα. Το ειδικό πιστοποιημένο για ΣΣΕΘ, προϊόν FIBRANxps ETICS GF με την «γκοφρέ» επιφάνεια, παρέχει ικανότητα συγκόλλησης στον τοίχο 40 τον./m2 (400 kPa) και η αντοχή σε πίεση 30 τόνους /m2 (300kPa, για 10% μεταβολή πάχους), γεγονός που προσδίδει σε σχέση με άλλα αφρώδη μονωτικά υψηλή μηχανική αντοχή, δηλαδή μεγαλύτερη αντοχή σε κρούση ή διάτρηση, μικρότερες απαιτήσεις για μηχανική στερέωση με βύσματα και δυνατότητα επικόλλησης επενδύσεων λεπτής στρώσης (π.χ. πέτρα, πλακίδια, κτλ.) με πολύ μεγαλύτερη ασφάλεια.
Η επίδραση της υγρασίας
Η
τιμή του λD είναι μια εργαστηριακή μέτρηση που αναφέρεται σε στεγνό προϊόν. Όλα τα θερμομονωτικά υλικά, μετά την τοποθέτηση τους στην κατασκευή, απορροφούν κάποια υγρασία από τη συμπύκνωση των υδρατμών του αέρα. Είναι κάτι το οποίο δεν είναι ορατό ούτε εύκολα αντιληπτό. Οι υδρατμοί συμπυκνώνονται στην κρύα εξωτερική πλευρά του θερμομονωτικού, που ονομάζεται «σημείο δρόσου», και αυτό έχει ως αποτέλεσμα να αυξάνεται ο συντελεστής λD και να μειώνεται η θερμομονωτική του ικανότητα του υλικού. Η Εξηλασμένη Πολυστερίνη είναι το υλικό της κατηγορίας των αφρωδών μονωτικών που παρουσιάζει τη μι48 Πράσινο σπίτι & κτίριο
κρότερη υδατοαπορρόφηση. Επιπλέον, σύμφωνα με το Διεθνές Πρότυπο ΕΝ ISO 10456, λόγω της φύσης του υλικού, η Εξηλασμένη Πολυστερίνη εμφανίζει τη μικρότερη αρνητική επίδραση λόγω υγρασίας στη θερμομονωτική ικανότητά της, συγκριτικά με όλα τα αφρώδη μονωτικά. Συνεπώς, η Εξηλασμένη Πολυστερίνη είναι το αφρώδες θερμομονωτικό υλικό που εξασφαλίζει την μεγαλύτερη θερμομονωτική σταθερότητα έναντι της υγρασίας σε βάθος χρόνου!
αποτύπωμα σε σχέση με τα αφρώδη μονωτικά. Αποτελεί βασικό μονωτικό της βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής καθώς ταυτόχρονα εξασφαλίζει: O θερμομόνωση, O ηχομόνωση, O πυροπροστασία και O παθητικό αερισμό.
Σύστημα επίχρισης
Α
ποτελείται από τη βασική στρώση που κατά τη διάρκεια της κατασκευής οπλίζεται με υαλόπλεγμα, το αστάρι και το τελικό έγχρωμο επίχρισμα σε διάφορες κοκκομετρικές διαβαθμίσεις. Ως βασική στρώση, μπορεί να χρησιμοποιηθεί υδραυλικό κονίαμα ή έτοιμη πάστα διασποράς.
Άρθρο του Χρήστου Χατζηάστρου Χημικός, MSc Χημείας Δομικών Υλικών Υπ. Δρ. Πολιτικών Μηχανικών Δ/νση Τεχνικής Υποστήριξης
Advert:Test_BmwX1_72.qxd
9/9/2013
4:26 μμ
Σελίδα 1
Afierwma_Xrwmata:Test_BmwX1_72.qxd
Εξοικονόμηση
29/7/2013
7:34 μμ
Σελίδα 50
Ενεργειακά - Οικολογικά Χρώματα
«Σύμμαχος» για το σπίτι και το περιβάλλον Η νέα γενιά χρωμάτων βάζει «stop» στην περιβαλλοντική ρύπανση, προσφέροντας παράλληλα στους καταναλωτές ιδιαίτερα υψηλές αποδόσεις με σημαντική εξοικονόμηση ενέργειας.
Τ
α τελευταία χρόνια έχουν εμφανιστεί στην αγορά χρωμάτων νέες τεχνολογίες που αφορούν στην ενεργειακή αναβάθμιση μιας κατοικίας και οι οποίες είναι ιδιαίτερα φιλικές προς το περιβάλλον. Δύο από αυτές τις τεχνολογίες έχουν να κάνουν με τα χρώματα που χρησιμοποιούνται για το εσωτερικό και εξωτερικό βάψιμο του σπιτιού παρέχοντας παράλληλα μεγάλη εξοικονόμηση ενέργειας, γεγονός που οδηγεί και σε αξιοσημείωτη μείωση των λειτουργικών εξόδων
ενός νοικοκυριού, όφελος υπερβολικά σημαντικό σε περιόδους όπως είναι η σημερινή, με την κρίση να έχει πλήξει την πλειοψηφία των πολιτών. Πρόκειται λοιπόν για ενεργειακά χρώματα και συγκεκριμένα τα θερμομονωτικά και τα οικολογικά χρώματα, εκ των οποίων τα πρώτα έχουν τη δυνατότητα να λειτουργούν και
Θερμομονωτικά χρώματα
Τ
α ψυχρά ή θερμοανακλαστικά ή θερμομονωτικά χρώματα είναι μια νέα τεχνολογία που έχει αναπτυχθεί με τη χρήση της νανοτεχνολογίας και μπορούν να πετύχουν μείωση της θερμικής απώλειας του κτιρίου. Σκοπός τους είναι η ανάκλαση του μεγαλύτερου μέρους της προσπίπτουσας στα δομικά στοιχεία του κτιρίου ακτινοβολίας και κατά συνέπεια την αποφυγή αυξημένης θέρμανσης των τοίχων. Με αυτό τον τρόπο, η θερμότητα μένει έξω από το σπίτι. Ανάλογα με τα χαρακτηριστικά του κτιρίου, μπορούν να ρίξουν τη θερμοκρα-
50 Πράσινο σπίτι & κτίριο
σία κατά 2-4 οC στους εσωτερικούς χώρους. Για να χαρακτηριστεί ένα χρώμα «ψυχρό» θα πρέπει να συνδυάζει την ανακλαστικότητα (την οποία παρέχουν τα περισσότερα λευκά χρώματα) αλλά και εκπομπή της ακτινοβολίας. Η ακτινοβολία που προσπίπτει σε μία αδιαφανή επιφάνεια μπορεί να ανακλαστεί ή να απορροφηθεί από αυτή. Με α συμβολίζεται ο συντελεστής απορροφητικότητας της επιφάνειας στην ηλιακή ακτινοβολία. Επιπλέον αυτού, ένα ποσοστό της ηλιακής ακτινοβο-
ως ισχυρή μόνωση ενός κτιρίου, δυσκολεύοντας την είσοδο και την έξοδο της θερμότητας (ανάλογα με την εποχή, καλοκαίρι ή χειμώνα αντίστοιχα) για χάρη των κατοίκων, ενώ τα δεύτερα διαθέτουν ιδιαίτερες αντοχές και ξεχωρίζουν για τη συμβατότητά τους με το εξωτερικό περιβάλλον αλλά και το ελάχιστο «αποτύπωμά» τους.
Afierwma_Xrwmata:Test_BmwX1_72.qxd
29/7/2013
λίας που έχει απορροφηθεί από μία εξωτερική επιφάνεια εκπέμπεται προς το περιβάλλον με τη μορφή θερμικής ακτινοβολίας. Η ικανότητα εκπομπής της θερμικής ακτινοβολίας διαφοροποιείται ανάλογα με το υλικό και τη διαμόρφωση της τελικής επιφάνειας. Ο δείκτης ηλιακής αντανάκλασης (SRI solar reflective index) συνδυάζει τους συντελεστές ανακλαστικότητας και εκπομπής. Εκτός της ανάκλασης ή της εκπομπής, τα θερμομονωτικά χρώματα έχουν την δυνατότητα να παρέχουν θερμική μόνωση, με προσθήκη στα στερεά του χρώματος, υαλικών ή κεραμικών σφαιριδίων ως πληρωτικό υλικό. Τα σφαιρίδια αυτά είναι ουσιαστικά μικροσκοπικές μπάλες γυαλιού ή κεραμικού υλικού με κενό αέρα ή κάποιου πληρωτικού υλικού στο εσωτερικό τους, γεγονός το οποίο δημιουργεί θερμομόνωση, τόσο στη ζέστη, όσο και στο κρύο. Το κενό αέρος δημιουργεί θερμομόνωση υψηλής αποδοτικότητας παρόμοιας λογικής με αυτή που παρέχουν για παράδειγμα τα διπλά τζάμια. Παρότι με αυτό τον τρόπο παρέχουν μια θερμομόνωση, δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να αντικαταστήσουν τη συμβατική μόνωση. Η βασική παράμετρος της θερμομονωτικής ικανότητας είναι η θερμική αντίσταση R του υλικού που χρησιμοποιείται (Thermal Resistance) και μετριέται σε μονάδες (m²·K/W). Η τιμή του R δηλώνει την αντίσταση στην απώλεια θερμότητας (ή δροσιάς το καλοκαίρι) ανά μονάδα επιφάνειας. Όσο μεγαλύτερη η τιμή του, τόσο καλύτερη η μονωτική ικανότητα του υλικού. Για να υπολογιστεί η θερμική αντίσταση
7:35 μμ
Σελίδα 51
μιας κατασκευής, διαιρείτε το πάχος του υλικού d (m) με τον συντελεστή θερμικής αγωγιμότητας λ (W/m·K) ο οποίος αναγράφεται υποχρεωτικά στην σήμανση CE των μονωτικών υλικών. Μια τυπική τιμή θερμικής αγωγιμότητας για ένα ψυχρό χρώμα είναι περίπου λ=0,14 W/(mK). Όσο μικρότερη είναι η τιμή της θερμικής αγωγιμότητας λ ενός υλικού, τόσο καλύτερο μονωτικό αποτελεί. Στην περίπτωση των θερμομονωτικών χρωμάτων, όσο μικρός και αν είναι ο συντελεστής, το πάχος της στρώσης του χρώματος είναι πολύ μικρό, με αποτέλεσμα ο συντελεστής R να παίρνει πολύ μικρές τιμές και κατά συνέπεια, να αποδίδει μικρή αντίσταση συγκριτικά με τη συμβατική μόνωση. Ειδικά σε περιπτώσεις, όμως, παλαιότερων κτισμάτων που
Τρόποι μετάδοσης θερμότητας: 1.Δημιουργία θερμότητας από την απορρόφηση ακτινοβολίας 2. Μετάδοση θερμότητας μέσω αγωγής 3.μεταφορά στον αέρα και συναγωγή.
δεν έχουν την κατάλληλη μόνωση, είναι μια οικονομική και αποτελεσματική λύση. Επίσης μπορεί να λειτουργήσει επικουρικά προς την κανονική μόνωση του κτιρίου. Κάποια χαρακτηριστικά παραδείγματα τεχνολογιών ψυχρών χρωμάτων περιλαμβάνουν τις λείες και τις ελαστομερείς ανακλαστικές βαφές με χρήση διογκωμένου οψιδιανού, αλλά και τις ανακλαστικές βαφές με χρήση υαλοσφαιριδίων και κεραμικών σφαιριδίων κενού. Αν συγκρίνουμε ένα τυπικό θερμομονωτικό χρώμα με ένα κλασσικό επίχρισμα λευκού χρώματος ως προς τις παραμέτρους που προαναφέρθηκαν προκύπτει ο πίνακας 1.
Πίνακας 1
Τύπος χρώματος
Ανακλαστικότητα
λ
Συντελεστής εκπομπής
SRI
Απορροφητικότητα
Θερμομονωτικό χρώμα
0,8
0,14
0,9
106
0,15
Λευκό επίχρισμα
0,7
0,3
0,8
100
0,3
Πράσινο σπίτι & κτίριο 51
Afierwma_Xrwmata:Test_BmwX1_72.qxd
Εξοικονόμηση
29/7/2013
7:36 μμ
Σελίδα 52
Ενεργειακά - Οικολογικά Χρώματα
Οικολογικά χρώματα
Ο
ικολογικά είναι τα χρώματα που ελαχιστοποιούν τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις σε όλη την διάρκεια ζωής τους, από τη διαδικασία παραγωγής μέχρι τη χρήση και εφαρμογή τους, αλλά και την τελική διάθεση στο περιβάλλον. Αυτού του είδους τα προϊόντα δεν υστερούν ποιοτικά σε σύγκριση με τα συμβατικά. Επιπλέον, η ποιότητα τους και η διαδικασία κατασκευής τους πιστοποιούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η διαδικασία παραγωγής τους ελέγχεται σε όλα τα στάδια αρχίζοντας από την εξόρυξη και παραγωγή των πρώτων υλών, συνεχίζοντας με τη διαδικασία παραγωγής , τη συσκευασία, τη διανομή, τη χρήση, τη διάρκεια και καταλήγει στην τελική διάθεση στο περιβάλλον. Σε όλα αυτά τα στάδια, λαμβάνονται υπόψη πολλαπλοί παράγοντες, όπως είναι η προστασία των υδάτων, του εδάφους και του αέρα, η εξοικονόμηση ενέργειας και αποβλήτων και η σωστή διαχείριση των φυσικών πόρων και γενικότερα, η περιβαλλοντική ασφάλεια. Ειδικότερα για τα χρώματα εσωτερικών χώρων, τα κριτήρια για να κριθεί ένα χρώμα οικολογικό είναι τα εξής: O Υψηλή καλυπτικότητα και απόδοση O Χαμηλά Ποσά Πτητικών Οργανικών Ενώσεων (VOC) O Μεγάλες αντοχές στο συχνό πλύσιμο O Δεν περιέχουν βαρέα μέταλλα ούτε καρκινογόνες και τοξικές ουσίες O Δεν περιέχουν επικίνδυνες για το περιβάλλον ουσίες και σε «όλο τον κύκλο της ζωής τους», ενώ ρυπαίνουν ελάχιστα το περιβάλλον Ειδικά στα χρώματα εξωτερικού χώρου χρησιμοποιούνται επιπλέον των παραπάνω κριτηρίων και τα εξής: O Υψηλή πρόσφυση, αντοχή στο νερό και στις αλκαλικές επιφάνειες O Αντοχή στις καιρικές συνθήκες χωρίς προβλήματα κιμωλίασης, ξεφλουδίσματος, φλυκταινών, σκασιμάτων Επιπλέον ελέγχονται από ανεξάρτητα εργαστήρια τυχόν ισχυρισμοί για ικανοποίηση ιδιοτήτων όπως είναι η αδιαβροχοποίηση, η αναπνοή, η ελαστικότητα και γεφύρωση ρωγμών και η αντιμουχλική δράση. Τέλος, σε όλες τις περιπτώσεις, πρέπει πάνω στο προϊόν να αναγράφονται αναλυτικές πληροφορίες για τη σωστή χρήση, τον κατάλληλο καθαρισμό των εργαλείων αλλά και για τη διαχείριση τυχόν αποβλήτων που προκύπτουν, όπως η διάθεση τυχόν υπολείμματος προϊόντος στο περιβάλλον. 52 Πράσινο σπίτι & κτίριο
Τα προϊόντα που είναι πιστοποιημένα οικολογικά φέρουν το χαρακτηριστικό λογότυπο και το ειδικό σύμβολο (μαργαρίτα). Με αυτό τον τρόπο πιστοποιείται ότι, το χρώμα δεν είναι τοξικό και δεν περιέχει βλαβερές για τον ανθρώπινο οργανισμό χημικές ουσίες. Έτσι είναι ασφαλές και για την καθημερινή επαφή μαζί του, όσο και για την περίοδο που εφαρμόζεται. Τα οικολογικά χρώματα είναι ιδιαίτερα διαδεδομένα στην αγορά, ενώ η τιμή τους είναι παραπλήσια με αυτή των κανονικών χρωμάτων.
Λογότυπο οικολογικά πιστοποιημένων προϊόντων
Advert:Test_BmwX1_72.qxd
9/9/2013
4:26 μμ
Σελίδα 1
Agorastiko_mpataria:Test_BmwX1_72.qxd
29/7/2013
7:53 μμ
Σελίδα 56
Φωτοβολταϊκά Μπαταρίες για αυτόνομα συστήματα
Η μπαταρία «απέξω και… αναλυτικά» Η αποκωδικοποίηση κάθε λεπτομέρειας γύρω από τη μπαταρία ενός αυτόνομου φωτοβολταϊκού, δίνει τη δυνατότητα επιλογής της κατάλληλης μπαταρίας για τη κάλυψη των αναγκών του εκάστοτε συστήματος και του ιδιοκτήτη του.
Η
γνώση είναι πάντοτε ο καλύτερος σύμβουλος, ειδικά όταν πρόκειται για μία αγορά στην οποία θα δαπανήσει κανείς ένα σημαντικό ποσό του προϋπολογισμού του. Το ίδιο ισχύει και για τα μέρη ενός φωτοβολταϊκού συστήματος, τα οποία μάλιστα συνηθίζουν να παραθέτουν την πλειοψηφία των χαρακτηριστικών τους στην αγγλική γλώσσα και δη σε εντελώς εξειδικευμένους όρους. Πόσες
φορές όταν κάποιος θέλει να αγοράσει μια μπαταρία δε έχει συναντήσει όρους όπως χωρητικότητα, αμπερώρια (Ah), βαθιά εκφόρτιση, κυκλική χρήση ή χρήση αναμονής; Ποια είναι η διαφορά μεταξύ των όρων AGM και GEL και τι σημαίνει τέλος πάντων η λέξη VRLA; Τα ερωτήματα αυτά είναι πολλά και οι απορίες που δημιουργούνται στους εγκαταστάτες είναι μεγάλες, γεγονός που δεν διευ-
κολύνει καθόλου μία τέτοια αγορά. Στο πλαίσιο αυτό και σε μία προσπάθεια βοήθειας στην αγορά μίας μπαταρίας, παρακάτω παρατίθεται μια απόπειρα ερμηνείας των πιο κοινών αγγλικών και ελληνικών όρων που αφορούν σε μπαταρίες, η οποία θα ανοίξει σε όλο τον κόσμο ένα παραθυράκι στη γλώσσα των ειδικών και σίγουρα θα φανεί χρήσιμη σε μελλοντικές αγορές…
Όροι - Γλωσσάρι για Συσσωρευτές (μπαταρίες) Active Material [Ενεργός Ύλη] Αναφέρεται στα κράματα των θετικών και αρνητικών πλακών τα οποία μέσω της ηλεκτρολυτικής διαδικασίας συμμετέχουν στη μετατροπή της χημικής ενέργειας του συσσωρευτή σε ηλεκτρική. Σε μια μπαταρία μολύβδου-οξέως τα κράματα αυτά είναι διοξείδιο του μολύβδου και σπογγώδης μόλυβδος. O Absorbent Glass Mat (AGM) [Απορροφημένος Ηλεκτρολύτης] Αναφέρεται σε ένα τύπο μπαταριών VRLA, όπου ο ηλεκτρολύτης είναι απορροφημένος σε υαλοβάμβακα. O Ampere-hour (Ah) [Αμπερώριο] Η αριθμητική αυτή αξία χρησιμοποιείται για να καθορίσει τη χωρητικότητα της μπαταρίας. Είναι το ρεύμα σε αμπέρ, πολλαπλασιαζόμενο με τον χρόνο σε ώρες, κατά τον οποίο το ρεύμα παρέχεται από τη μπαταρία. O
56 Πράσινο σπίτι & κτίριο
Available Capacity [Διαθέσιμη Χωρητικότητα] Η διαθέσιμη χωρητικότητα μιας μπαταρίας βασίζεται στην κατάσταση φόρτισής της, το ρυθμό εκφόρτισης, τη θερμοκρασία περιβάλλοντος και την τάση πέρατος εκφόρτισης. O Capacity [Χωρητικότητα] Η ηλεκτρική ενέργεια που διαθέτει ένας συσσωρευτής εκφράζεται σε αμπερώρια. Πρόκειται για την εκφόρτιση σε σταθερό ρεύμα, σε συγκεκριμένο χρόνο, σε συγκεκριμένη τάση πέρατος εκφόρτισης (συνήθως 1.75 ή 1.80V ανά στοιχείο) σε μια καθορισμένη θερμοκρασία. O Capacity Recovery [Χωρητικότητα Ανάκαμψης] Αυτή είναι η χωρητικότητα εκφόρτισης που μπορεί να αποθηκευτεί σε ένα συσσωρευτή μέσω κατάλληλης φόρτισης, O
εφόσον έχει πέσει σε πολύ χαμηλά επίπεδα χωρητικότητας. O Cell [Στοιχείο] Η ελάχιστη μονάδα της μπαταρίας. Η ονομαστική τάση ενός στοιχείου μιας μπαταρίας μολύβδου-οξέως είναι 2.0V. Οι περισσότερες μπαταρίες είναι κατασκευασμένες από 2 ή περισσότερα στοιχεία. 3 στοιχεία φτιάχνουν μια μπαταρία 6Volt και 6 στοιχεία μια μπαταρία 12Volt. O Charge [Φόρτιση] Η διαδικασία αποκατάστασης της ηλεκτρικής ενέργειας σε ένα συσσωρευτή, μέσω της αύξησης της τάσης κάθε στοιχείου. O Charge Efficiency [Βαθμός Απόδοσης Φόρτισης] Η αναλογία των αμπερωρίων που αποδίδει μια μπαταρία κατά την εκφόρτιση διαιρεμένη με τα αμπερώρια που δέχεται κατά την επαναφόρτιση.
Agorastiko_mpataria:Test_BmwX1_72.qxd
30/7/2013
1:53 μμ
Σελίδα 57
O High-rate
Η μπαταρία αποτελεί βασικό «κομμάτι» ενός φωτοβολταϊκού συστήματος
O Constant
Voltage Charge [Φόρτιση Σταθερής Τάσης] Μία από τις μεθόδους φόρτισης, η οποία χρησιμοποιεί περιορισμό τάσης. Όταν η αποφορτισμένη μπαταρία φορτίζεται με αυτόν τον τρόπο, το ρεύμα φόρτισης μειώνεται αυτόματα σύμφωνα με την κατάσταση φόρτισης. Αυτή είναι η πλέον συνιστώμενη μέθοδος για μπαταρίες VRLA. O Constant Current Charge [Φόρτιση Σταθερού Ρεύματος] Μία από τις μεθόδους φόρτισης που χρησιμοποιεί περιορισμό ρεύματος. Σύμφωνα με το χρόνο φόρτισης, ένα στάνταρ ποσό ενέργειας αποθηκεύεται στο συσσωρευτή. Για το λόγο αυτό, όταν μιλάμε για μπαταρίες VRLA απαιτείται η παρουσία συσκευών που προλαμβάνουν την υπερφόρτιση όπως χρονόμετρο κ.λπ. O Cut-off Voltage [Τάση Αποκοπής] Η τελική τάση ενός στοιχείου, στο τέλος της εκφόρτισης. O Cycle [Κύκλος] Μία μόνο φόρτιση και εκφόρτιση ενός συσσωρευτή. O Cycle Life [Διάρκεια Ζωής σε Κύκλους] Ο αριθμός κύκλων που παρέχει ένας συσσωρευτής, όταν εκφορτίζεται σε συγκεκριμένο Βάθος Εκφόρτισης. O Cycle Use [Κυκλική Χρήση] Μέθοδος χρήσης μιας επαναφορτιζόμενης μπαταρίας με επαναλαμβανόμενους κύκλους φόρτισης - εκφόρτισης.
O Deep
Discharge [Βαθιά Εκφόρτιση] Η εκφόρτιση ενός στοιχείου ή μπαταρίας στο 80-100% της ονομαστικής του χωρητικότητας. O Depth of Discharge [Βάθος Εκφόρτισης] Συνήθως εκφράζεται ως ποσοστό. Αυτό είναι το ποσό χωρητικότητας που αφαιρείται από ένα στοιχείο ή μπαταρία κατά την εκφόρτιση. O Discharge [Εκφόρτιση] Η διαδικασία αφαίρεσης ενέργειας από ένα συσσωρευτή. O Discharge Rate [Ρυθμός Εκφόρτισης] Συνήθως εκφράζεται ως πολλαπλάσιο ή υποπολλαπλάσιο του C (χωρητικότητα): είναι ο ρυθμός με τον οποίο το ρεύμα αφαιρείται από μια μπαταρία. O Discharge Voltage [Τάση Εκφόρτισης] Η τάση κλειστού κυκλώματος μιας μπαταρίας κατά την εκφόρτιση. O Electrode [Ηλεκτρόδιο] Η θετική ή αρνητική πλάκα που περιέχει τα ενεργά υλικά στο στοιχείο. O Electrolyte [Ηλεκτρολύτης] Υδατικό διάλυμα οξέος το οποίο πρωταγωνιστεί στη διαδικασία της ηλεκτρόλυσης. Οι μπαταρίες μολύβδου-οξέως διαθέτουν διάλυμα θειικού οξέως. O Float [Αναμονή] Διατήρηση της πλήρους χωρητικότητας σε ένα στοιχείο ή μπαταρία, εφαρμόζοντας συνεχή φόρτιση χαμηλού επιπέδου. O Gelled Electrolyte [Ηλεκτρολύτης σε μορφή Γέλης] Αναφέρεται σε ένα τύπο μπαταριών VRLA, όπου ο ηλεκτρολύτης ακινητοποιείται σε μορφή γέλης (gel), φτιαγμένο από σιλικόνη θερμικής επεξεργασίας.
Discharge [Εκφόρτιση Υψηλού Ρυθμού] Διαδικασία εκφόρτισης που εκτελείται σε σχετικά υψηλή πυκνότητα ρεύματος. O Internal Resistance [Εσωτερική Αντίσταση] Μία μέτρηση της ηλεκτρικής αντίστασης ενός στοιχείου στη ροή ρεύματος, η οποία καταλήγει σε μικρή ή μεγάλη πτώση τάσης και σε κάποιο βαθμό θέρμανσης του στοιχείου. O Internal Short Circuit [Εσωτερικό Βραχυκύκλωμα] Οι θετικές και οι αρνητικές πλάκες έρχονται σε επαφή μέσα στο στοιχείο. O Life [Διάρκεια Ζωής] Η μεγαλύτερη χρονική περίοδος που μια μπαταρία μπορεί ιδανικά να χρησιμοποιηθεί χωρίς να χάσει τα βασικά χαρακτηριστικά της. O Load [Φορτίο] Μία συσκευή ή μηχανισμός εξωτερικός προς μια μπαταρία, ο οποίος παίρνει ρεύμα από αυτήν. Η αντίσταση του φορτίου και η τάση της μπαταρίας υπαγορεύουν το ρυθμό ροής ρεύματος και επομένως το χρόνο λειτουργίας της συσκευής. O Maintenance-Free [Χωρίς Συντήρηση] Επαναφορτιζόμενα στοιχεία που δεν είναι σφραγισμένα, απαιτούν περιοδικά προσθήκη απιονισμένου νερού. Οι σφραγισμένες μπαταρίες μολύβδου – οξέως δεν απαιτούν τέτοια συντήρηση. Για το λόγο αυτό αποκαλούνται “μπαταρίες χωρίς συντήρηση”.
Η επιλογή της σωστής μπαταρίας μεγιστοποιεί την απόδοση του εκάστοτε συστήματος
Πράσινο σπίτι & κτίριο 57
Agorastiko_mpataria:Test_BmwX1_72.qxd
30/7/2013
1:58 μμ
Σελίδα 58
Φωτοβολταϊκά Μπαταρίες για αυτόνομα συστήματα
Μπαταρίες για αυτόνομα συστήματα ενέργειας O Nominal
Voltage [Ονομαστική Τάση] Μία ονομαστική αξία που χρησιμοποιείται για να υποδηλώσει την τάση της μπαταρίας, συνήθως προσδιορίζοντας τον αριθμό των στοιχείων 2V που την αποτελούν. O Open-Circuit Voltage [Τάση Ανοιχτού Κυκλώματος] Η μετρούμενη τάση του στοιχείου ή της μπαταρίας χωρίς συνδεδεμένο φορτίο. O Overcharge [Υπερφόρτιση] Η συνεχιζόμενη φόρτιση ενός στοιχείου αφότου έχει επιτύχει το 100% της χωρητικότητάς του. Η ζωή της μπαταρίας μειώνεται δραματικά από παρατεταμένη υπερφόρτιση. O Quick Rechargeability [Δυνατότητα Γρήγορης Επαναφόρτισης] Η δυνατότητα γρήγορης ανάκτησης φορτίου των μπαταριών. Η γρήγορη επαναφόρτιση απαιτεί όχι μόνο καλή αποδοχή φόρτισης αλλά και συσκευές ασφαλείας όπως θερμοστάτη, χρονόμετρα, κλπ. O Rated Capacity
[Δηλωμένη Χωρητικότητα] Η δηλωμένη από τον κατασκευαστή ονομαστική χωρητικότητα του στοιχείου υπό συγκεκριμένες συνθήκες θερμοκρασίας και Τελικής Τάσης Στοιχείου. O Refresh Charge [Φόρτιση Ανανέωσης] Μία φόρτιση ανανέωσης (φρεσκάρισμα) που γίνεται περιοδικά για την ανάκτηση της χαμένης χωρητικότητας των μπαταριών λόγω της αυτοεκφόρτισης. O Secondary Battery [Επαναφορτιζόμενη Μπαταρία] Μία μπαταρία που μπορεί να φορτιστεί και να εκφορτιστεί επανειλημμένα. Για παράδειγμα: Μπαταρίες Μολύβδου-Οξέως, μπαταρίες Νικελίου-Καδμίου. O Self discharge [Αυτοεκφόρτιση] Η απώλεια χωρητικότητας μιας μπαταρίας, ενώ είναι σε κατάσταση αποθήκευσης. Ο ρυθμός αυτοεκφόρτισης επηρεάζεται από τη θερμοκρασία περιβάλλοντος. O Separator [Διαχωριστήρας] Το υλικό που διαχωρίζει τα ηλεκτρόδια. Συνήθως χρησιμοποιείται υαλοβάμβακας. O Shelf Life [Διάρκεια Ζωής στο Ράφι] Η διάρκεια ζωής μιας μπαταρίας όταν αποθηκεύεται σε αχρησιμοποίητη κατάσταση. O Stand-by Use [Χρήση Αναμονής] Μία μέθοδος χρήσης επαναφορτιζόμενων συσσωρευτών, όπου η μπαταρία είναι σε κύκλωμα φόρτισης συνεχώς, πάντα έτοιμη για χρήση. O UL [Φορέας Τυποποίησης] Όρος για το «Underwriters Laboratories», ένας Φορέας Τυποποίησης και Ελέγχου για συσσωρευτές. Υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός προτύπων για διάφορες κατανα-
λωτικές συσκευές και όποιος επιθυμεί να έχει μπαταρίες σε αυτές τις συσκευές θα πρέπει πρώτα να λάβει έγκριση UL. O UPS [Σύστημα Αδιάλειπτης Λειτουργίας] Μια ηλεκτρική συσκευή συνδεδεμένη μεταξύ της γραμμής τροφοδοσίας και των κρίσιμων φορτίων. Το UPS προσφέρει αδιάλειπτη ενέργεια χωρίς παρεμβολές με καθορισμένη τάση και συχνότητα στην έξοδό του. Η κατασκευή του αποτελείται από έναν ανορθωτή/ φορτιστή και έναν μετατροπέα μαζί με συσσωρευτές για να υποστηρίζουν αδιάλειπτα το φορτίο σε περίπτωση διακοπής της τάσης. Διακρίνονται σε on-line & line interactive, ανάλογα με τον αριθμό μετατροπών AC-DC και το βαθμό διείσδυσης των συσσωρευτών στο χρόνο απόκρισης. O Undercharging [Ελλιπής Φόρτιση] Είναι μία κατάσταση όπου η φόρτιση που επιστρέφει σε μια μπαταρία μετά από μια εκφόρτιση δεν είναι αρκετή για να τη φορτίσει πλήρως. Αυτό οδηγεί σε ταχεία απώλεια χωρητικότητας σε κυκλική εφαρμογή, ενώ σε εφαρμογή αναμονής μπορεί πραγματικά να οδηγήσει σε μερική εκφόρτιση μιας ή δύο πλακών κατά τη διάρκεια της φόρτισης. O Valve-regulated (Cell or Battery) [(Στοιχείο ή Μπαταρία) με Βαλβίδα Εκτόνωσης] Όρος για μια μπαταρία μολύβδου-οξέως, η οποία χρησιμοποιεί τεχνολογία ανασυνδυασμού οξυγόνου, είτε με υαλοβάμβακα είτε με ηλεκτρολύτη σε μορφή γέλης, και περιέχει μία βαλβίδα εκτόνωσης της πίεσης για τη διαφυγή των αερίων, κυρίως σε υπερφόρτιση. Κοινά χρησιμοποιούμενο είναι το ακρωνύμιο «VRLA», που σημαίνει Μολύβδου-Οξέως με Βαλβίδα Εκτόνωσης. Παλαιότερα ονομάζονταν Σφραγισμένες Μολύβδου-Οξέως (SLA). O Vent Plug [Βαλβίδα Εξαέρωσης] Βαλβίδα εκτόνωσης πίεσης σε ένα στοιχείο που επιτρέπει τη διαφυγή των αερίων σε κάποια πίεση απελευθέρωσης, αλλά δεν επιτρέπει οποιαδήποτε διείσδυση αερίου μέσα στη μπαταρία. O VRLA [VRLA] Μολύβδου-Οξέως με Βαλβίδα Εκτόνωσης.
Άρθρο του Μάνου Σαββάκη Διευθυντής Μονάδας Στατικών Εφαρμογών & ΑΠΕ του Τμήματος Βιομηχανικών Συσσωρευτών της ΒΙΟΣΥ Α.Ε.
58 Πράσινο σπίτι & κτίριο
Advert:Test_BmwX1_72.qxd
9/9/2013
4:26 μμ
Σελίδα 1
Hliothermia_23:Test_BmwX1_72.qxd
Εξοικονόμηση
6:47 μμ
5/7/2013
Σελίδα 42
Ηλιοθερμικό σύστημα σε κατοικία
«Ζεστή» οικονομία από τον ήλιο Σημαντική οικονομία στη θέρμανση και το ζεστό νερό χρήσης, προσφέρει σε μία κατοικία, η εγκατάσταση μίας αξιόπιστης ηλιακής εφαρμογής.
Η
διαρκής αύξηση της τιμής του πετρελαίου και ιδιαίτερα, η εξίσωση της τιμής του πετρελαίου θέρμανσης με το πετρέλαιο κίνησης, οδηγούν στην αναζήτηση εναλλακτικών τρόπων θέρμανσης με σκοπό τη μείωση του κόστους της. Μια από τις πιο ενδιαφέρουσες εναλλακτικές λύσεις για τη χώρα μας είναι η ηλιοθερμία. Η ηλιοθερμία μπορεί να καλύψει ένα μεγάλο μέρος των ενεργειακών αναγκών για τη θέρμανση των κτιρίων και την παραγωγή ζεστού νερού χρήσης. Προϋπόθεση είναι η εγκατάσταση αξιόπιστων και ποιοτικών ηλιοθερμικών συστημάτων, τα οποία θα έχουν μελετηθεί και σχεδιαστεί σωστά, ώστε να επιτυγχάνεται το αναμενόμενο ποσοστό εξοικονόμησης. Σε κάθε περίπτωση η ηλιοθερμία δεν μπορεί να αποτελεί το αποκλειστικό σύστημα θέρμανσης, παρά μόνο να λειτουργεί συμπληρωματικά ως προς ένα υπάρχον σύστημα όπως είναι π.χ. ένας λέβητας πετρελαίου ή αερίου ή μια αντλία θερμότητας.
Τα μέρη του συστήματος Ένα ηλιοθερμικό σύστημα αποτελείται από τους ηλιακούς συλλέκτες, ένα ή περισσότερα θερμοδοχεία και τα επιμέρους συστήματα, όπως είναι ο ηλιακός σταθμός με τον κυκλοφορητή και τον ελεγκτή του και ενδεχομένως το σταθμό παραγωγής ζεστού νερού χρήσης. Οι συλλέκτες, οι όποιοι πρέπει να είναι υψηλής απόδοσης, μπορεί να είναι είτε επίπεδοι με επιλεκτική βαφή στην επιφάνεια του συλλέκτη ή να αποτελούνται από σωλήνες κενού όπου η επιφάνεια του συλλέκτη βρίσκεται για λόγους μόνωσης υπό κενό. Οι συλλέκτες κενού έχουν μεγαλύτερη απόδοση κατά τους χειμερινούς μήνες, ιδιαίτερα σε πιο βορεινά κλίματα ή όταν δεν υπάρχει η δυνατότητα κατάλληλου προσανατολισμού και κλίσης τοποθέτησης για τους επιλεκτικούς συλλέκτες στην επιλεγμένη θέση εγκατάστασης. Το θερμοδοχείο ενδείκνυται να είναι θερμοκρασιακής διαστρωμάτωσης για να αποθηκεύεται βέλτιστα η θερμική ενέργεια, ώστε να
42 Πράσινο σπίτι & κτίριο
είναι διαθέσιμη ανεξάρτητα από τις ώρες ακτινοβολίας. Η χωρητικότητα του ανάλογα με το μοντέλο, φθάνει τις περισσότερες φορές έως τα 2.000 lt. Το ζεστό νερό χρήσης (ζ.ν.χ.) παρασκευάζεται συνήθως με σταθμό άμεσης παραγωγής ζ.ν.χ. όταν υπάρχει ζήτηση, μέσω εξωτερικού εναλλάκτη και με τους αντίστοιχους κυκλοφορητές. Περιορίζοντας έτσι στο ελάχιστο την ποσότητα του ζεστού νερού χρήσης που παραμένει αποθηκευμένο σε αυξημένη θερμοκρασία, μειώνοντας επίσης την πιθανότητα εμφάνισης λεγιονέλας. Αντίστοιχα, η θερμική φόρτιση του θερμοδοχείου διαστρωμάτωσης από τους ηλιακούς συλλέκτες γίνεται μέσω του ηλιακού σταθμού φόρτισης, που μαζί με το δοχείο διαστολής και τις διατάξεις ασφαλείας αποτελούν ένα ολοκληρωμένο υποσύστημα. Επιπλέον, για να είναι ολοκληρωμένη η εγκατάσταση, πρέπει να συμπληρώνεται και με ένα σύστημα θέρμανσης που θα καλύπτει τις
ανάγκες σε θερμότητα, όταν η αποθηκευμένη ενέργεια του θερμοδοχείου δεν επαρκεί. Ιδανικό σύστημα θέρμανσης για την ηλιακή υποβοήθηση θεωρούνται οι λέβητες συμπυκνώσεως αερίου ή οι λέβητες συμπυκνώσεως πετρελαίου που χαρακτηρίζονται από πολύ υψηλούς βαθμούς απόδοσης και χαμηλές θερμοκρασίες λειτουργίας. Επίσης, εναλλακτικά συνίσταται η χρήση αντλιών θερμότητας κυρίως αέρος/νερού, ακολουθώντας το μοντέλο σχεδίασης των μεγάλων βορειοευρωπαίων κατασκευαστών, όπου το σύστημα μπορεί συνολικά να έχει ελάχιστα κόστη θέρμανσης. Βασικό μέρος της εγκατάστασης αποτελεί το σύστημα αυτοματισμού και ελέγχου με το οποίο ρυθμίζονται και ελέγχονται όλοι οι παράμετροι του ηλιοθερμικού συστήματος αλλά και του συστήματος θέρμανσης με μία ή περισσότερες ζώνες αυτονομίας εξασφαλίζοντας έτσι τη βέλτιστη και οικονομικότερη λειτουργία του συστήματος.
Hliothermia_23:Test_BmwX1_72.qxd
6:48 μμ
5/7/2013
Σελίδα 43
Η επιλογή του συστήματος Το σημαντικότερο κριτήριο για τη διαστασιολόγηση και την επιλογή ενός ηλιοθερμικού συστήματος για τη θέρμανση και το ζ.ν.χ. είναι το ποσοστό κάλυψης που θα πετύχουμε σε ένα σύστημα, το οποίο αποτελεί τη χρυσή τομή μεταξύ του μεγέθους της εγκατάστασης άρα και του αρχικού κόστους και της κάλυψης των αναγκών που θα επιτευχθεί. Μία πολύ μεγάλη και αντίστοιχα ακριβή εγκατάσταση με την οποία θα καλύπτεται μεγαλύτερο μέρος των αναγκών μας το χειμώνα, θα έχει πολύ χαμηλό βαθμό απόδοσης, αφού η ενέργεια, η οποία θα συλλέγεται την άνοιξη, το καλοκαίρι και το φθινόπωρο δεν θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί. Αντίθετα, ένα πολύ μικρό σύστημα, του οποίου η ενέργεια θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί καθ’ όλο το έτος π.χ. για την παραγωγή του ζεστού νερού χρήσης δεν θα μπορέσει να καλύψει παρά ένα ελάχιστο ποσοστό των αναγκών της θέρμανσης μη λύνοντας έτσι το πρόβλημα μας.
Βλέπουμε λοιπόν ότι, η επιλογή και διαστασιολόγηση ενός ηλιοθερμικού συστήματος δεν είναι απλή υπόθεση και πρέπει να γίνεται με προσοχή, λαμβάνοντας υπόψη όλα τα δεδομένα όπως είναι: οι πραγματικές απώλειες του κτιρίου, η δυνατότητα εγκατάστασης και ο προσανατολισμός των συλλεκτών, οι κλιματολογικές συνθήκες της περιοχής όπου θα γίνει η εγκατάσταση, τα τεχνικά χαρακτηριστικά των συλλεκτών και του επιμέρους εξοπλισμού και πολλοί άλλοι παράγοντες. Στην αγορά διατίθενται υπολογιστικά προγράμματα με τη βοήθεια των οποίων μπορεί να γίνει η επιλογή ενός ηλιοθερμικού συστήματος άλλα και η προσομείωση της λειτουργίας σε σχέση με τα δεδομένα του κτιρίου μας αλλά και της περιοχής στην οποία βρίσκεται. Με αυτό τον τρόπο επιτυγχάνεται ακρίβεια στον υπολογισμό και αξιοπιστία ως προς το αναμενόμενο αποτέλεσμα και τον υπολογισμό της απόσβεσης της δαπάνης του ιδιοκτήτη του συστήματος.
Βασικός παράγοντας της εγκατάστασης αποτελεί το δοχείο διαστρωμάτωσης, το οποίο στην ουσία είναι ο διαχειριστής του συστήματος
Παράδειγμα Στο παρακάτω παράδειγμα εφαρμογής ηλιοθερμικού συστήματος για τη θέρμανση και την παραγωγή ζν.χ1 αναφέρεται σε μια κατοικία στα Ανατολικά προάστια της Αττικής.
Οι συλλέκτες υψηλής απόδοσης μπορεί να είναι είτε επίπεδοι με επιλεκτική βαφή στην επιφάνεια ή να αποτελούνται από σωλήνες κενού
Δεδομένα κατοικίας Η συνολική θερμαινόμενη επιφάνεια της κατοικίας είναι 250τμ και έχει επιλεχθεί το ενδοδαπέδιο σύστημα θέρμανσης. Το θερμικό φορτίο της κατοικίας σύμφωνα με την θερμοκρασία σχεδιασμού είναι 15kW. Η εσωτερική θερμοκρασία χώρου έχει υπολογισθεί να είναι 20οC, έτσι έχει επιλεχθεί η κατάλληλη καμπύλη αντιστάθμισης για τις συγκεκριμένες συνθήκες με μέγιστη θερμοκρασία προσαγωγής τους 45oC. Οι ανάγκες για ζεστό νερό χρήσης είναι περίπου 200 λίτρα ημερησίως στους 45oC. Συλλέκτες 8 x auroTHERM plus VFK 145V Επιφάνεια κάλυψης: 20,08 m2 Αζιμούθιο: 0° Κλίση.: 45° 40 °C/35 °C
200 λίτρα/ημέρα 45 °C
ecoTEC VCI 246/3-5 27 kW
VPS 1000/2
Πράσινο σπίτι & κτίριο 43
Hliothermia_23:Test_BmwX1_72.qxd
Εξοικονόμηση
5/7/2013
6:49 μμ
Σελίδα 44
Ηλιοθερμικό σύστημα σε κατοικία
Περιγραφή της ηλιοθερμικής εφαρμογής Το σύστημα αποτελείται από 8 επίπεδους επιλεκτικούς συλλέκτες υψηλής απόδοσης συνολικής επιφάνειας 20 m2 με κλίση 60ο ιδανική κυρίως για τους χειμερινούς μήνες και προσανατολισμένους στο Νότο. Οι συλλέκτες συνδέονται σε έναν ηλιακό σταθμό φόρτισης, ενός συστήματος με εξωτερικό πλακοειδή εναλλάκτη και κυκλοφορητές μεταβλητής παροχής (inverter), που μαζί με το δοχείο διαστολής και τις διατάξεις ασφαλείας αποτελούν ένα ολοκληρωμένο υποσύστημα. Με τη σειρά του ο σταθμός μεταφέρει τη θερμική ενέργεια, στο κατάλληλο στρώμα του δοχείου διαστρωμάτωσης μέσω της εσωτερικής διαμόρφωσης με εσωτερικούς διαχύτες, ανάλογα με την θερμοκρασία που παράγουν οι συλλέκτες. Βασικός παράγοντας της εγκατάστασης αποτελεί το δοχείο διαστρωμάτωσης που στην ουσία είναι ο διαχειριστής του συστήματος. Στη συγκεκριμένη εγκατάσταση έχει τοποθετηθεί ένα δοχείο των 1000 lt. Μέσω της διαστρωμάτωσης σε συνδυασμό με τους ενσωματωμένους διαχύτες και τις πολλές αναμονές λήψης και μετάδοσης, άλλα και της ελεγχόμενης παροχής του κυκλοφορητή του ηλιοθερμικού πεδίου, επιτυγχάνεται η βέλτιστη λειτουργία του συστήματος και ο μέγιστος δυνατός βαθμός απόδοσης των συλλεκτών, διότι αξιοποιείται η θερμική ενέργεια των συλλεκτών σε όλο το εύρος της θερμοκρασίας λειτουργίας τους. Το δοχείο δεν περιέχει εσωτερικές σερπαντίνες για την παραγωγή του ζεστού νερού χρήσης ούτε κάποιο άλλο δοχείο αποθήκευσης, αλλά το ζεστό νερό χρήσης παρασκευάζεται άμεσα στο σταθμό παραγωγής ζ.ν.χ. όταν υπάρχει ζήτηση, μέσω εξωτερικού εναλλάκτη και στους αντίστοιχους κυκλοφορητές περιορίζοντας έτσι στο ελάχιστο την ποσότητα του ζεστού νερού χρήσης που παραμένει αποθηκευμένο σε αυξημένη θερμοκρασία, μειώνοντας επίσης την πιθανότητα εμφάνισης λεγιονέλας. Επίσης υπάρχει ενσωματωμένο έξυπνο σύστημα ανακυκλοφορίας ζ.ν.χ. (circo-kick) στο σταθμό που λειτουργεί μόνο όταν απαιτείται, με αποτέλεσμα να ελαχιστοποιούμε τις απώλειες ανακυκλοφορίας. Επειδή το ηλιοθερμικό σύστημα θεωρείται επικουρικό σύστημα της εγκατάστασης, διότι δεν μπορεί να μας καλύψει πλήρως όλες τις μέρες του χρόνου, συμπληρώνεται με ένα σύστημα θέρμανσης, το οποίο καλύπτει τις ανάγκες σε θερμότητα όταν η αποθηκευμένη ενέργεια του θερμοδοχείου δεν επαρκεί. Το επιπλέον σύστημα θέρμανσης που έχει επιλεγεί είναι ένας λέβητας συμ44 Πράσινο σπίτι & κτίριο
πυκνώσεως αερίου με υψηλό βαθμό απόδοσης έως 107% στις χαμηλές θερμοκρασίες προσαγωγής. Ο λέβητας ζεσταίνει από τον αυτοματισμό με διαφορετική θερμοκρασία και σε διαφορετική θέση το δοχείο διαστρωμάτωσης, όταν απαιτηθεί, και αυτό επιτυγχάνεται μέσω των τριόδων μεταγωγικών βανών. Συγκεκριμένα, για το ζεστό νερό χρήσης όταν απαιτηθεί, ζεσταίνει μόνο το ψηλότερο στρώμα (20% του όγκου) του δοχείου διαστρωμάτωσης με υψηλή θερμοκρασία περίπου 55 oC, ενώ για την θέρμανση ζεσταίνει το μεσαίο στρώμα (60% του όγκου), σύμφωνα πάντα με την θερμοκρασία προσαγωγής που επιλέγει η αντιστάθμιση καιρικών συνθηκών του συστήματος. Άρα έχουμε ένα μεγάλο πλεονέκτημα, διότι φορτίζουμε πάντα με την κατάλληλη θερμοκρασία και την κατάλληλη ποσότητα που απαιτείται και όχι αναγκαστικά όλο το δοχείο και άσκοπα με υψηλή θερμοκρασία. Το χαμηλότερο στρώμα του δοχείου (20% του όγκου) παραμένει σε χαμηλότερη θερμοκρασία, ώστε να δίνει τη δυνατότητα να λειτουργεί το κύκλωμα των συλλεκτών πολύ αποδοτικά. Τέλος, το σύστημα αυτοματισμού και ελέγχου φροντίζει να έχει αποθηκευμένη την απαιτουμένη θερμική ενέργεια και στην κατάλληλη θερμοκρασία συνδυάζοντας όλες τις διαθέσιμες πηγές ενέργειας εξαντλώντας πάντα πρώτα την ηλιακή ενέργεια.
Όφελος στη θέρμανση Η συνολική θερμική ενέργεια που απαιτείται υπολογίστηκε αρχικώς μέσω προγράμματος προσομοίωσης ηλιοθερμικών συστημάτων, σύμφωνα με τα κλιματικά δεδομένα της περιοχής και με τις ανάγκες της συγκεκριμένης κατοικίας. Στην πράξη, υπήρξε μικρή απόκλιση με καλύτερο αποτέλεσμα, διότι το προφίλ κατανάλωσης έχει υπολογισθεί με συγκεκριμένα δεδομένα και συγκεκριμένα κλιματολογικά δεδομένα, οπότε είναι φυσιολογική μία μικρή απόκλιση. Η θερμική ενέργεια για την θέρμανση είναι περίπου 11500 kWh, ενώ για το ζεστό νερό χρήσης είναι περίπου 2000 kWh. Συνολικά η ενέργεια που χρειαζόμαστε μαζί με τις απώλειες των δικτύων διανομής και αποθήκευσης είναι περίπου 15000 kWh εκ των οποίων το ηλιοθερμικό σύστημα μπορεί να καλύψει το 50% της συνολικής ενέργειας, δηλαδή τις 7500 kWh. Με κάποιες θεωρήσεις όπως τη σημερινή τιμή του υγραερίου 0,85 €/lt, τη θερμογόνο δύναμη του υγραερίου περίπου 7,4 kWh/lt
και το μέσο βαθμό απόδοσης του λέβητα συμπυκνώσεως στο ζ.ν.χ. και στη θέρμανση να είναι 95%, το κόστος θέρμανσης είναι 1000 €/έτος και ο χρόνος απόσβεσης εκτιμάται περίπου στα 8 έτη. Τα ηλιοθερμικά συστήματα πέραν της εξοικονόμησης που επιτυγχάνουν, βελτιώνουν και τη γενικότερη ενεργειακή κατάταξη των κτιρίων στις αξιολογήσεις σύμφωνα με τον Κανονισμό Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων (ΚΕΝΑΚ). Δημιουργείται έτσι ένα επιπλέον κίνητρο για τους ιδιώτες που θέλουν να επενδύσουν στην ηλιοθερμία.
www.thermogas.gr Τηλ.: 2106665552
Advert:Test_BmwX1_72.qxd
9/9/2013
4:26 μμ
Σελίδα 1
AUTONOMA:Test_BmwX1_72.qxd
5/7/2013
6:50 μμ
Σελίδα 46
Φωτοβολταϊκά Αυτόνομα συστήματα
Αυτονομία σε νέα δεδομένα Οι αλλαγές στην εγγυημένη τιμή των φωτοβολταϊκών έχουν μειώσει την απόδοση μιας επένδυσης, όμως τα αυτόνομα συστήματα, παραμένουν η επόμενη μέρα στον τομέα της οικιακής κατανάλωσης.
Η
ενεργειακή αυτονόμηση μιας κατοικίας κάθε μέρα γίνεται και πιο επίκαιρη, λόγω των τρεχόντων οικονομικών συνθηκών και της υπερβολικής φορολόγησης των ακινήτων, καθώς και εξαιτίας των επικείμενων αυξήσεων του ηλεκτρικού ρεύματος. Παρά δε τη μείωση της εγγυημένης τιμής για την παραγωγή, τα οικιακά συστήματα συνεχίζουν να αποτελούν το μέλλον στο χώρο της ενέργειας. Είτε μέσω του ενεργειακού συμψηφισμού (net metering) είτε μέσω άλλων μελλοντικών προτάσεων, η ενεργειακή αυτονόμηση της κατοικίας θα διατηρηθεί ως αυτοσκοπός, καθώς είναι η μόνη λύση που μπορεί να ανταποκριθεί στις οικονομικές και περιβαλλοντικές απαιτήσεις των επόμενων ετών. Είναι λοιπόν σημαντικό ο κάθε ενδιαφερόμενος καταναλωτής να γνωρί-
ζει κάθε λεπτομέρεια γύρω από ένα φωτοβολταϊκό σύστημα, καθώς και τις επιλογές που έχει στη διάθεσή του αυτή τη στιγμή, ώστε να προετοιμαστεί κατάλληλα και για τις μελλοντικές προκλήσεις.
Τι είναι ένα Αυτόνομο Φωτοβολταϊκό Σύστημα; Είναι ένα σύστημα που μπορεί να παρέχει ηλεκτρικό ρεύμα σε μια οποιαδήποτε εγκατάσταση ή συσκευή, χρησιμοποιώντας ενέργεια από τον ήλιο, χωρίς να εξαρτάται από οποιοδήποτε δίκτυο παροχής ρεύματος. Σε τέτοιες εγκαταστάσεις πραγματοποιούνται κατά κύριο λόγο σε οικίες, εξοχικά, αποθήκες, σκάφη κλπ.
Τα μέρη ενός αυτόνομου συστήματος l Φωτοβολταϊκά πάνελ: Είναι οι συσκευές που μετατρέπουν την ηλιακή ακτινοβολία σε ηλεκτρική ενέργεια. Ένα Φωτοβολταϊκό Πάνελ είναι ένα πλαίσιο που περιέχει συνδεδεμένες μεταξύ τους ηλιακές κυψέλες και παράγει ηλεκτρική ενέργεια όταν δέχεται ηλιακή ακτινοβολία. Παραδοσιακά, για τα μικρής ισχύος συστήματα, χρησιμοποιούνταν μονοκρυσταλλικά πάνελ με τάση ανοικτού κυκλώματος 12Volt - 17Volt. Σήμερα όμως, που έχει βελτιωθεί η αρχιτεκτονική των αυτόνομων συστημάτων (υβριδικά, island κλπ), μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε οποιοδήποτε τύπο πάνελ χωρίς σχεδόν κανένα περιορισμό.
Ρυθμιστής φόρτισης: Είναι η συσκευή που παρεμβάλλεται μεταξύ των πάνελ και των μπαταριών.
l
46 Πράσινο σπίτι & κτίριο
Ο ρυθμιστής φόρτισης φροντίζει έτσι, ώστε το ρεύμα που παράγεται από τα φωτοβολταϊκά πάνελ να φορτίζει με ομοιόμορφο τρόπο και σταθερή τάση τις μπαταρίες και να ελέγχει το επίπεδο φόρτισής των. Μπαταρίες (συσσωρευτές): Αποθηκεύουν την παραγόμενη ενέργεια, για να μπορεί να χρησιμοποιηθεί όταν απαιτηθεί. Οι μπαταρίες για τα φωτοβολταϊκά συστήματα είναι ειδικά κατασκευασμένες, ώστε να έχουν μεγάλο χρόνο ζωής και να αντέχουν σε πολλαπλούς κύκλους φόρτισης και αποφόρτισης. Μπορεί να είναι κλειστού ή ανοικτού τύπου. Οι ανοικτού τύπου μπαταρίες με υγρά θεωρούνται οι πλέον αξιόπιστες, αλλά κοστίζουν σχεδόν τα διπλάσια από τις κλειστού τύπου και χρειάζονται τακτική συντήρηση. Τα τελευταία χρόνια οι μπαταρίες κλειστού l
τύπου (AGM, GEL) έχουν βελτιωμένα χαρακτηριστικά και χρησιμοποιούνται όλο και συχνότερα. Ιnverters: Είναι συσκευές με ηλεκτρονικές και ηλεκτρολογικές διατάξεις, οι οποίες μετατρέπουν το συνεχές ρεύμα σε εναλλασσόμενο, κατάλληλο για κατανάλωση. Σε ένα αυτόνομο φωτοβολταϊκό σύστημα, ο inverter τροφοδοτείται με συνεχές ρεύμα από τις μπαταρίες. Πολλοί σύγχρονοι inverters έχουν την δυνατότητα να τροφοδοτηθούν και από πηγή εναλλασσόμενου ρεύματος (δίκτυο ΔΕΗ, ηλεκτρογεννήτρια) για να φορτίσουν τις μπαταρίες. Υπάρχουν ακόμη και inverters που παίζουν τον ρόλο του διαχειριστή δικτύου. Έχουν δηλαδή τη δυνατότητα να διαχειριστούν ταυτόχρονα:
l
AUTONOMA:Test_BmwX1_72.qxd
5/7/2013
6:51 μμ
Σελίδα 47
Ετήσια κατανάλωση Για να ξεκινήσετε σωστά την συλλογή των πληροφοριών που απαιτούνται για το σωστό σχεδιασμό του αυτόνομου συστήματος που θα καλύψει σωστά τις ανάγκες σας, πρέπει οπωσδήποτε να γνωρίζετε την ετήσια κατανάλωση της οικία σας σε κιλοβατώρες (kWh). Πάρτε λοιπόν 4 συνεχόμενους εκκαθαριστικούς λογαριασμούς της ΔΕΗ (αντιπροσωπεύουν ένα πλήρες έτος) και προσθέστε τις καταναλώσεις ρεύματος που είχατε. Αυτό το σύνολο θα αποτελέσει την πρώτη ουσιαστική πληροφορία. Π.χ. Έχουμε μια κατοικία που στους 4 εκκαθαριστικούς λογαριασμούς της ΔΕΗ σημειώνονται οι εξής καταναλώσεις: 1ο 4μηνο = 900 kWh 2ο 4μηνο = 820 kWh 3ο 4μηνο = 750 kWh 4ο 4μηνο = 800 kWh Σύνολο = 3.270 kWh
Καταγραφή συσκευών και καταναλώσεων Ένα ακόμη πολύ σημαντικό στοιχείο είναι οι συσκευές που λειτουργείτε και οι καταναλώσεις τους. Καταγράψτε όλες τις ηλεκτρικές συσκευές που χρησιμοποιείτε στην κατοικία σας (λάμπες, συσκευές κουζίνας, τηλεοράσεις, video κλπ) και δίπλα σημειώστε την ισχύ τους. (Η ισχύς αναγράφεται συνήθως πάνω σε κάθε συσκευή και μετράται σε Watt ή kW). Εάν σε αυτή την λίστα συμπληρώσετε δίπλα σε κάθε συσκευή τον χρόνο που την χρησιμοποιείται ημερησίως, τότε ο πολλαπλασιασμός του χρόνου χρήσης - Το ρεύμα που παράγεται από τα φωτοβολταϊκά πάνελ ή και μικρή ανεμογεννήτρια και έχει ήδη μετατραπεί σε εναλλασσόμενο από τον τοπικό inverter. - Το ρεύμα από εξωτερική πηγή (ΔΕΗ, γεννήτρια). - Την φόρτιση των μπαταριών - Την τροφοδοσία των καταναλώσεων Βάσεις στήριξης: Είναι συνήθως από αλουμίνιο και χρησιμοποιούνται για να στερεωθούν επάνω τους τα φωτοβολταϊκά πάνελ.
l
Ηλεκτρολογικός εξοπλισμός: Αποτελείται από την καλωδίωση που συνδέει τα πάνελ μεταξύ τους, την καλωδίωση που συνδέει τα πάνελ με τον inverter και την καλωδίωση που συνδέει τον inverter με το δίκτυο κατανάλωσης της ενέργειας. l
Οι 8.777 βατώρες (Wh) ισούται με 8,78 κιλοβατώρες ημερήσιας κατανάλωσης ή 8,78 Χ 365 = 3.204 κιλοβατώρες ετήσιας κατανάλωσης.
των με την ισχύ τους θα μας δώσει τις κιλοβατώρες (kWh) που καταναλώνονται ημερησίως και ετησίως. Στην παραπάνω κατοικία καταγράφηκαν οι εξής συσκευές με τις αντίστοιχες καταναλώσεις: Ημερήσια Χρήση Ημερήσια (ώρες) κατανάλωση(Wh)
Συσκευή
Ποσότητα
Ισχύς (W)
Λάμπες
10
15
6
900
TV
2
60
5
600
Video
1
30
3
90
Μίξερ
1
1000
25 λεπτά
417
Κουζίνα + Απορροφητήρας
1
1800
1
1800
Φούρνος
1
2700
1 ώρα κάθε 2 ημέρες
1350
Ψυγείο
1
-
24
820
Πλυντήριο ρούχων
1
1kWh ανά πλύσιμο
1 πλύση ανά 2 ημέρες
500
Σίδερο ατμού
1
2000
1 ώρα ανά 2 ημέρες
1000
Ηλεκτρική σκούπα
1
2000
1 ώρα ανά 2 ημέρες
1000
Καφετιέρα
1
900
20 λεπτά
300
Σύνολο ημερήσιας κατανάλωσης
8.777 Wh
Πράσινο σπίτι & κτίριο 47
AUTONOMA:Test_BmwX1_72.qxd
5/7/2013
6:52 μμ
Σελίδα 48
Φωτοβολταϊκά Αυτόνομα συστήματα Μελέτη για τον ορισμό του κατάλληλου συστήματος Γνωρίζοντας με ακρίβεια τις συσκευές που θα χρησιμοποιούμε, την ισχύ τους και την ημερήσια χρήση τους, μπορούμε να απευθυνθούμε στους εξειδικευμένους επαγγελματίες που μπορούν να εκπονήσουν τέτοιες ενεργειακές μελέτες και να σας προτείνουν το σωστό σύστημα που θα καλύψει τις ανάγκες σας. Για να καλυφθούν σωστά οι παραπάνω καταναλώσεις της κατοικίας, προδιαγράφηκε ένα αυτόνομο σύστημα που περιλαμβάνει τα εξής υλικά: l 12 φωτοβολταϊκά πλαίσια 250W, συνολικής ισχύος 3kWp l 1 inverter για την ολοκληρωμένη διαχείριση του αυτόνομου συστήματος (island) l 1 inverter για την μετατροπή του συνεχούς ρεύματος σε εναλλασσόμενο l 8 Μπαταρίες κλειστού τύπου 12V, 200Ah l Βάσεις αλουμινίου για την στήριξη των πλαισίων l Ηλεκτρολογικό υλικό και καλωδίωση Το παραπάνω σύστημα εγκαταστημένο θα κοστίσει περίπου 11.000 € (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ 23%). Η συμμετοχή των υλικών στο παραπάνω κόστος είναι περίπου η ακόλουθη: - Φωτοβολταϊκά Πάνελ: 25% - Μπαταρίες: 25%
- Inverters: 35% - Βάσεις και καλωδίωση: 15% Σημείωση: Στο συγκεκριμένο σύστημα το ρόλο του ρυθμιστή φόρτισης παίζει ο διαχειριστής inverter (island). Σημείωση: 1. Για να σχεδιαστεί σωστά ένα αυτόνομο φωτοβολταϊκό σύστημα που θα κληθεί να καλύψει τις ανάγκες μιας κατοικίας, θα πρέπει να «στηθεί» βάσει της παραγωγής ρεύματος κατά τους χειμερινούς μήνες και όχι βάσει της μέσης μηνιαίας παραγωγής, γιατί διαφορετικά κατά τους χειμερινούς μήνες δεν θα υπάρχει σαφής έλλειψη ενέργειας. Το παρόν σύστημα θα παράγει ετησίως περίπου 4.000 kWh. Κατά τους χειμερινούς μήνες θα καλύπτει τις καταναλώσεις της κατοικίας, ενώ το καλοκαίρι θα έχει περίσσευμα ενέργειας. 2. Σε όλες τις περιπτώσεις που σχεδιάζεται ένα αυτόνομο σύστημα για να καλύψει την ετήσια λειτουργία μιας κατοικίας, προτείνεται η παράλληλη τοποθέτηση μιας γεννήτριας πετρελαίου, η οποία θα καλύπτει τις απαιτήσεις σε ενέργεια σε δυσμενείς συνθήκες (π.χ. παραπάνω από 2 ημέρες χωρίς ηλιοφάνεια, ζήτηση ρεύματος επιπλέον αυτού που είχε προβλεφθεί κλπ).
Απόσβεση του συστήματος Θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι, η κατανάλωσή μας σε ενέργεια (kWh) συμπαρασύρει και διάφορες άλλες χρεώσεις τις οποίες σημειώνουμε παρακάτω, όπως αναφέρονται στους λογαριασμούς της ΔΕΗ. · ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ Η/Ε · ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΙΑΝΟΜΗΣ Η/Ε · ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΚΟΙΝΗΣ ΩΦΕΛΕΙΑΣ · ΕΙΔ. ΤΕΛ. ΜΕΙΩΣΗΣ ΕΚΠΟΜΠΩΝ ΑΕΡΙΩΝ ΡΥΠΩΝ · ΛΟΙΠΕΣ ΧΡΕΩΣΕΙΣ · ΕΙΔ.ΤΕΛ.5Ο/οο Ν.2093/92 · ΕΦΚ (Ν.3336/05) · Φ.Π.Α. 13% Όλα τα παραπάνω μαζί με τον Φ.Π.Α. αντιπροσωπεύουν μια επιβάρυνση επί του κόστους της αξίας του ρεύματος της τάξης του 68%. Άρα, για να υπολογίσουμε το πραγματικό κόστος που επιβαρυνόμαστε για την κάθε κιλοβατώρα, θα πρέπει να προσθέσουμε το κόστος της χρέωσης του ρεύματος, όλες τις συμπαρασυρόμενες χρεώσεις και τον Φ.Π.Α. και το σύνολο αυτό να το διαιρέσουμε με τις κιλοβατώρες που καταναλώσαμε. Βέβαια, επιπλέον όλων αυτών των χρεώσεων, στους λογαριασμούς της ΔΕΗ χρεώνονται οι Δημοτικοί φόροι και τέλη, το Τέλος Ακίνητης Περιουσίας και το γνωστό «χαράτσι» ΕΕΤΗΔΕ. Π.χ. Το παραπάνω κτίριο για τις 3.270 κιλοβατώρες (kWh) πλήρωσε τα εξής: -3.270 kWh X 0,0815 €/kWh = 266,51 € -Διάφορες χρεώσεις = 129,58 € -Φ.Π.Α. 13% = 51,49 € Σύνολο = 447,58 € Κατά συνέπεια η κάθε κιλοβατώρα (kWh) κόστισε 447,58/3.270= 0,137 €/kWh
Συμπέρασμα Όπως διαπιστώνει κανείς εκ των παραπάνω, η πλήρης αυτονόμηση μιας τακτικής κατοικίας δεν είναι η απόλυτη οικονομική λύση για τον καταναλωτή αυτή τη στιγμή (λαμβάνοντας υπόψιν τις περιπτώσεις όπου είναι δυνατή η σύνδεση με το δίκτυο της ΔΕΗ), με δεδομένο πως η απόσβεση της επένδυσης έχει βάθος χρόνου. Συνεχίζει να αποτελεί όμως την μόνη συμφέρουσα λύση, ενώ και οι συνολικές προοπτικές της για το μέλλον παραμένουν ισχυρές, χωρίς άγχη για λογαριασμούς και αυξήσεις. Επιπλέον, η αυτονόμηση κατοικιών είναι πολύ πιο συμφέρουσα με πολύ μικρές καταναλώσεις (π.χ. των εξοχικών που συνήθως χρησιμοποιούνται μόνο το καλοκαίρι και χωρίς υψηλές απαιτήσεις σε ενέργεια κλπ.) Παρακολούθηση συστήματος Οι ρυθμιστές φόρτισης και οι inverters, παρέχουν διάφορες ενδείξεις και ειδοποιήσεις, σχετικά με την λειτουργία τους συστήματος και του επιπέδου φόρτισης των
48 Πράσινο σπίτι & κτίριο
μπαταριών. Παρακάτω, παραθέτουμε παραδείγματα ορθολογικής χρήσης της ενέργειας που θα σας βοηθήσουν στην μείωση της κατανάλωσης ενέργειας: l Πλυντήριο ρούχων Ρυθμίζουμε το διακόπτη τους πλυντηρίου στους 30οC, καθώς το μεγαλύτερο ποσοστό της ενέργειας που καταναλώνει το πλυντήριο χρησιμοποιείται για τη θέρμανση του νερού. l Φωτισμός Αντικαθιστούμε τις κοινές λάμπες με ειδικούς λαμπτήρες χαμηλής κατανάλωσης, για να καταναλώνουμε μέχρι και 5 φορές λιγότερο ρεύμα. Δεν αφήνουμε τα φώτα αναμμένα εκεί που δεν χρειάζονται. l Ηλεκτρονικές συσκευές Κλείνουμε τις συσκευές, όπως η τηλεόραση, το DVD και το στερεοφωνικό, από τον
διακόπτη και όχι από το τηλεχειριστήριο. Όταν βρίσκονται σε κατάσταση αναμονής, οι συσκευές συνεχίζουν να καταναλώνουν ρεύμα. Βγάζουμε τους φορτιστές από την πρίζα μετά την φόρτισή τους. l Ηλεκτρικές συσκευές Αντικαθιστούμε παλιές ενεργοβόρες συσκευές με νέες, ενεργειακής κλάσης Α. Tip: αντικατάσταση ηλεκτρικής κουζίνας με κουζίνα υγραερίου/αερίου.
Advert:Test_BmwX1_72.qxd
9/9/2013
4:26 μμ
Σελίδα 1
Biomaza_23:Test_BmwX1_72.qxd
5/7/2013
6:57 μμ
Σελίδα 54
Α.Π.Ε.: Βιομάζα: Υλοποίηση μονάδας παραγωγής ενέργειας
Ισχυρή επένδυση με Βιομάζα Η αεριοποίηση της βιομάζας είναι μία από τις πιο αποδοτικές και περιβαλλοντολογικά αποδεκτές τεχνολογίες για τη δημιουργία ηλεκτρικής και θερμικής ενέργειας, προσφέροντας αποδόσεις που αντιστοιχούν σε ετήσια κέρδη 100.000 ευρώ.
54 Πράσινο σπίτι & κτίριο
ση τον άνθρακα, σε μονοξείδιο του άνθρακα , υδρογόνο και διοξείδιο του άνθρακα, μεθάνιο, υδρατμούς, ίχνη υδρογονανθράκων και άζωτο. Πέραν των παραπάνω ενώσεων στο αέριο προϊόν εμφανίζονται και διάφοροι επιμολυντές κυριότεροι των οποίων είναι τα σωμα-
τίδια πίσσας, η τέφρα, η αμμωνία, τα οξέα και οι σύνθετοι υδρογονάνθρακες. Η αεριοποίηση εδράζεται στην ολική μετατροπή του τμήματος του στερεού πρωτογενούς υλικού σε αέριο με θέρμανση (> 700°C) χωρίς καύση και με την παρουσία ενός οξειδωτικού μέσου, όπως ο αέ-
ρας, το οξυγόνο ή ο ατμός σε ελεγχόμενες ποσότητες. Το προκύπτον αέριο μίγμα ονομάζεται αέριο σύνθεσης ή συνθετικό αέριο (syngas). Το αέριο αυτό μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως καύσιμο με θερμογόνο ικανότητα σχεδόν τη μισή από αυτήν του φυσικού αερίου. Η αεριοποίηση
Δοχείο Αερίου
Σιλό Τροφοδοσίας Βιομάζας Ψύκτης Αερίου
Ψύκτης Κινητήρα
Δεξαμενή Νερού Δεξαμενή Νερού Ζώνη Αφύγρανσης Ζώνη Πυρόλυσης Ζώνη Αεριοποίησης Ζώνη Μείωσης Τέφρα
Ατμοπαραγωγός Ψύκτης
Ατμοφυλάκιο
Διαχωριστής Στερεών
βιομάζα αποτελεί πια, την πλέον αποδοτική επένδυση στις ΑΠΕ για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, με σταθερή τιμή πώλησης στη ΔΕΗ για μία 20ετία. Χαρακτηριστικό είναι πως, μία Μονάδα Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας με Αεριοποίησης Βιομάζας ισχύος 100 kW, υπολογίζεται ότι, δίνει ετήσια κέρδη που ξεπερνούν τα 100.000 ευρώ, όπως προκύπτει και από την παρακάτω σχετική προμελέτη. Η προμελέτη πραγματεύεται τα βασικά τεχνικά μεγέθη μονάδας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας βασιζόμενη στην αξιοποίηση βιομάζας με τεχνολογία αεριοποίησης καθώς και τα γενικά οικονομικά χαρακτηριστικά της. Η αεριοποίηση βιομάζας είναι μια διαδικασία που μετατρέπει οργανικά ή ορυκτά υλικά με βά-
Αντιδραστήρας Αεριοποίησης
Η
Ηλεκτρικός Πίνακας Κινητήρας Αερίου Σύνθεσης Ηλεκτρική Γεννήτρια
Biomaza_23:Test_BmwX1_72.qxd
5/7/2013
ανά τον κόσμο χρησιμοποιείται σε μικρές δυναμικότητες και αποτελείται από μια σειρά θερμοχημικών φαινομένων, τα οποία λαμβάνουν χώρα σε τρία στάδια: (α) ξήρανση, (β) πυρόλυση και (γ) τελική αεριοποίηση-μερική οξείδωση. Η αεριοποίηση της βιομάζας είναι μία από τις πιο αποδοτικές και περιβαλλοντολογικά αποδεκτές τεχνολογίες για τη δημιουργία ηλεκτρικής και θερμικής ενέργειας. Το πλεονέκτημά της έγκειται στο ότι, η καύση του αερίου σύνθεσης είναι πιο παραγωγική από την καύση του ίδιου του αρχικού καυσίμου (μη επεξεργασμένη βιομάζα). Ενδεικτικά πλεονεκτήματα: l δεν βασίζεται στην καύση/ αποτέφρωση, αλλά σε αεριοποίηση και πυρόλυση l λειτουργεί οικονομικά, ακόμη και σε χαμηλή λειτουργική δυναμικότητα l μπορεί να διαθέσει τη βιομάζα και τα απόβλητα, αγροτικά και βιομηχανικά με ένα βιώσιμο και οικολογικό τρόπο l επιτυγχάνει επίπεδα παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές πολλές φορές υψηλότερα από ό, τι οι συμβατικές τεχνολογίες καύσης l δεν αφήνει κατάλοιπα βιοαποδομήσιμων κλασμάτων l δεν προκαλεί βλαβερές εκπομπές αερίων l έχει ελάχιστες απαιτήσεις χώρου
6:58 μμ
Σελίδα 55
εγκατάστασης και η μονάδα μπορεί να προσαρμοστεί στις εκάστοτε ανάγκες Η παραγόμενη ηλεκτρική ενέργεια από τέτοιου τύπου μονάδες προορίζεται για πώληση στο δίκτυο με σταθερή τιμή για 20 χρόνια, ενώ η απόβλητη θερμική ενέργεια από τη διαδικασία της ηλεκτροπαραγωγής μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την κάλυψη αναγκών θερμικής ενέργειας αυξάνοντας περαιτέρω το βαθμό απόδοσης της επένδυσης. Η βιομάζα τροφοδοτείται χειροκίνητα στον θρυμματιστή που την θρυμματίζει σε μορφή chips (εάν δεν έχει παραληφθεί θρυμματισμένη) και αποθηκεύεται σε ενδιάμεση αποθήκη βιομάζας (σιλό). Από την ενδιάμεση αποθήκη βιομάζας «ημερήσιας» κατανάλωσης, η βιομάζα τροφοδοτείται αυτόματα στον αεριοποιητή της βιομάζας. Ο αεριοποιητής μετατρέπει την βιομάζα από υδρογονάνθρακες στερεάς μορφής σε υδρογονάνθρακες αέριας μορφής που ονομάζεται αέριο σύνθεσης. Το παραγόμενο αέριο σύνθεσης που αποτελείται κυρίως από μονοξείδιο του άνθρακα, υδρογόνο και μεθάνιο, περνά από μία διαδικασία καθαρισμού, ψύξη και εξουδετέρωση εάν απαιτηθεί και περνώντας από ένα ενδιάμεσο δοχείο εξομάλυνσης παροχής τροφοδοτείται στον κινητήρα εσωτερικής καύσης. Ο κινητήρας εσωτερικής καύσης τροφοδοτούμενος με το αέριο σύνθεσης περιστρέφει την γεννήτρια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Η διασύνδεση της γεννήτριας με το δίκτυο της γίνεται μέσω μετασχηματιστή και τους αντίστοιχους αυτοματισμούς προστασίας μέσης τάσης.
Βήματα υλοποίησης επένδυσης 1. Καθορισμός ισχύος του προτεινόμενου έργου και του είδους της χρησιμοποιούμενης βιομάζας. Ποιοτικός και ποσοτικός προσδιορισμός της βιομάζας και εξασφάλιση της. 2. Υποβολή φακέλου στο Διαχειριστή Δικτύου Διακίνησης με τα απαραίτητα δικαιολογητικά για προσφορά όρων σύνδεσης ηλεκτροπαραγωγής. 3. Καθορισμός του απαραίτητου εξοπλισμού του έργου μετά την αποδοχή και υπογραφή των όρων σύνδεσης. 4. Σχεδιασμός του έργου και αδειοδότηση εγκαταστάσεων. 5. Κατασκευή/προμήθεια του εξοπλισμού και εγκατάσταση του. 6. Ηλεκτρολογική διασύνδεση του εργοστασίου με το δίκτυο και δοκιμαστική λειτουργία για την αποδοχή των παραμέτρων ηλεκτρικού ρεύματος από ΔΕΗ.
Οικονομική Ανάλυση Τα γενικά δεδομένα που λαμβάνονται υπόψη για την εγκατάσταση παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από βιομάζα με αεριοποίηση βιομάζας είναι τα εξής : Ονομαστική ηλεκτρική ισχύς μονάδας
100,0 kW
Ηλεκτρική απόδοση μονάδας
27,0%
Θερμογόνος δύναμη βιομάζας
4,2 kWh / kg
Διάρκεια λειτουργίας της μονάδας ετησίως
7500,0 h / year
Ετήσια τροφοδοσία με βιομάζα
670,0 ton / year
Κόστος προμήθειας βιομάζας στο εργοστάσιο
100,0 €/ ton
Η τιμή πώλησης της ηλεκτρικής ενέργειας στο δίκτυο καθορίζεται από το μέγεθος της μονάδας και από το εάν η μονάδα γίνεται με κρατική επιδότηση (Αναπτυξιακό Πρόγραμμα 2007-11). Τιμή πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας με επιδότηση (Α)
220 €/MWh
Τιμή πώλησης ηλεκτροπαραγωγής χωρίς επιδότηση (Β) 253 €/MWh
Τα ετήσια έσοδα από την πώληση της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας αναλόγως της τιμής πώλησης στη ΔΕΗ ανέρχονται στα: (Α) 165.000 €
(Β) 190.000 €
ή
Παρακάτω παρουσιάζονται προσεγγιστικά οι οικονομικές αποδόσεις λειτουργίας της μονάδας χωρίς τα πιθανά έσοδα από τη διάθεση της θερμικής ενέργειας. Ενδεικτικό κόστος επένδυσης
250.000 €
Ετήσιο κόστος καυσίμων (α' ύλης)
67.000 €
Ετήσια μεικτά κέρδη (Α)
98.000 €
Ετήσια μεικτά κέρδη (Β)
123.000 €
Ετήσιο κόστος συντήρησης και ανταλλακτικών (6%)
15.000 €
Εργατικό κόστος (καθαρισμός, φόρτωση, κ.α.)
7.000 €
Λοιπά λειτουργικά έξοδα (3% για ρεύμα, νερό κ.α.)
7.500 €
Συνολικά ετήσια έξοδα
29.500 €
Ετήσια κέρδη προ φόρων & αποσβέσεων (Α)
68.500 €
Ετήσια κέρδη προ φόρων & αποσβέσεων (Β)
93.500 €
Διάγραμμα Απόσβεσης Επένδυσης
www.engaia.gr Τηλ.: 2310541344 e-mail: info@engaia.gr
Πράσινο σπίτι & κτίριο 55
Advert:Test_BmwX1_72.qxd
9/9/2013
4:26 μμ
Σελίδα 1
Net Metering-t22 newNEWNEW:Test_BmwX1_72.qxd
22/5/2013
5:49 ìì
Page 17
Net Metering για τα οικιακά φωτοβολταϊκά
Cover Story
Διέξοδος το Net Metering Ο περιορισμός της τιμής για τα φωτοβολταϊκά συστήματα, μείωσε σημαντικά την απόδοση της επένδυσης και έφερε το χώρο σε αδιέξοδο, από το οποίο μπορεί εντούτοις να «αποδράσει», μέσω του ενεργειακού συμψηφισμού.
T
α τελευταία χρόνια, η γρήγορη ανάπτυξη των φωτοβολταϊκών στη χώρα μας βασίστηκε στο μοντέλο των εγγυημένων τιμών πώλησης ή αλλιώς Feed-in-Tariffs (FiT). Πρόκειται για ένα μοντέλο που αναπτύχθηκε στη Γερμανία φέρνοντας την στην κορυφή των χωρών με τη μεγαλύτερη διείσδυση φωτοβολταϊκών, παρά την πολύ χαμηλή της ηλιοφάνεια. Η αυτούσια εφαρμογή του γερμανικού μοντέλου στη χώρα μας, σε συνδυασμό με τις ιδιαιτερότητες της εσωτερικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, δημιούργησαν ένα μεγάλο οικονομικό
έλλειμμα που, σύμφωνα με τις προβλέψεις του λειτουργού της αγοράς ΛΑΓΗΕ, θα ξεπεράσει τα 1,4 δις το τέλος του 2014. Είναι προφανές ότι, στη χώρα μας, εκτός από το μοντέλο λειτουργίας της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, πρέπει να αλλάξει και το μοντέλο ένταξης των νέων φωτοβολταϊκών μονάδων, αλλά και γενικότερα των άλλων τεχνολογιών ΑΠΕ. Τον τελευταίο καιρό στη χώρα μας, πληθαίνουν διαρκώς οι φωνές για την υιοθέτηση ενός άλλου μοντέλου που βασίζεται στην ιδιοκατανάλωση και είναι γνωστό ως ενεργειακός
συμψηφισμός. Το μοντέλο αυτό είναι ιδιαίτερα διαδεδομένο στις ΗΠΑ με την ονομασία Net Metering (ελληνιστί ενεργειακός συμψηφισμός). Το Net Metering επιτρέπει στον τελικό καταναλωτή να εγκαταστήσει ένα σύστημα παραγωγής, προκειμένου να καλύψει τις ανάγκες του σε ηλεκτρική ενέργεια. Ο ενεργειακός συμψηφισμός προβλέπεται να εφαρμοσθεί σύντομα και στη χώρα μας, αφού σύμφωνα με το ΥΠΕΚΑ, θα αποτελεί μέρος του νέου νομοσχεδίου για τις ΑΠΕ που θα κατατεθεί σύντομα για ψήφιση στη Βουλή.
Τα βασικά πλεονεκτήματα του Net Metering είναι: • Παρέχει στον καταναλωτή τη δυνατότητα να παράγει μόνος του φθηνή ηλεκτρική ενέργεια, προστατεύοντας τον ταυτόχρονα από τις συνεχόμενες αυξήσεις των χρεώσεων, αρκεί να καταβάλει μια και καλή, ένα συγκεκριμένο χρηματικό πόσο για την προμήθεια και εγκατάσταση των φωτοβολταϊκών. • Δεν υπάρχει χρηματική δοσοληψία με την Πολιτεία, αφού η παραγόμενη ενέργεια δεν πωλείται έναντι χρηματικού ανταλλάγματος. Συνεπώς, δεν υπάρχουν έσοδα που μπορεί να φορολογηθούν, ούτε κάποια τιμή πώλησης, η οποία αργότερα μπορεί να μειωθεί. Στη χώρα μας, το σημερινό κόστος ηλεκτρικού ρεύματος και οι σημερινές τιμές προμήθειας και εγκατάστασης φωτοβολταϊκών, καθιστούν το Net Metering μια συμφέρουσα επιλογή για τις μεγάλες οικιακές καταναλώσεις
καθώς και για τη μεγάλη πλειοψηφία των εμπορικών καταναλώσεων. Το Net Metering όμως, μπορεί να δώσει διέξοδο και στους μικρούς καταναλωτές, αφού τους δίνει ένα σημαντικό κίνητρο για να καλύψουν ένα μεγάλο μέρος των πάγιων ενεργειακών τους αναγκών χρησιμοποιώντας ηλεκτρική ενέργεια. Τυπικό παράδειγμα αποτελεί η αντικατάσταση του καυστήρα πετρελαίου από μία αντλία θερμότητας. Τον τελευταίο χρόνο, η Πολιτεία αύξησε σημαντικά την τιμή του πετρελαίου θέρμανσης. Πολλοί καταναλωτές αναγκάστηκαν να περιορίσουν την κατανάλωσή τους ή στράφηκαν σε άλλες οικονομικότερες εναλλακτικές. Μια εναλλακτική ήταν και η εγκατάσταση αντλίας θερμότητας. Η χρήση όμως αυτών των αντλιών περιορίσθηκε από το φόβο των καταναλωτών για τις διαρκείς αυξήσεις στο κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας.
Τι είναι το Net Metering Το Net Metering αναφέρεται σε μια συμφωνία μεταξύ της εταιρείας ηλεκτρισμού και ενός καταναλωτή ηλεκτρικού ρεύματος, που εγκαθιστά ένα τοπικό σύστημα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Η συμφωνία προβλέπει ότι, αν κατά τη διάρκεια μιας περιόδου καταμέτρησης, η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας είναι μεγαλύτερη από την κατανάλωση, το πλεόνασμα πιστώνεται στο επόμενο τιμολόγιο χρέωσης. Αν η παραγωγή είναι μικρότερη από την κατανάλωση, ο καταναλωτής χρεώνεται μόνο για τη διαφορά. Αν με το κλείσιμο ενός έτους από την εγκατάσταση του συστήματος παραγωγής, υπάρχει τελικά περίσσεια ενέργειας, αυτή χάνεται και η διαδικασία ξεκινά από την αρχή για το επόμενο έτος. Αν κατά τη διάρκεια ενός έτους το σύστημα παραγωγής παράγει ενέργεια ίση με τη συνολική ετήσια κατανάλωση, ο καταναλωτής δεν πληρώνει τίποτε στην εταιρεία ηλεκτρισμού.
Πράσινο σπίτι & κτίριο 17
Net Metering-t22 newNEWNEW:Test_BmwX1_72.qxd
22/5/2013
5:53 ìì
Page 18
Cover Story Net Metering για τα οικιακά φωτοβολταϊκά Ας δούμε όμως ένα τυπικό παράδειγμα:
Μια τυπική μονοκατοικία Ας θεωρήσουμε ως τυπικό παράδειγμα μια τετραμελή οικογένεια που κατοικεί σε μια μονοκατοικία περίπου 150 τ.μ. με καυστήρα πετρελαίου που τροφοδοτεί ένα κλασικό σύστημα θέρμανσης με θερμοπομπούς (καλοριφέρ). Κατά κύριο λόγο, η οικογένεια καλύπτει τις ανάγκες της για ζεστό νερό χρήσης, με έναν ήδη εγκατεστημένο ηλιακό θερμοσίφωνα. Το ετήσιο κόστος ηλεκτρικής ενέργειας και θέρμανσης είναι: Κατανάλωση ηλ/κής ενέργειας: 4.500 kWh x 0,16€/kWh ~750 € Πετρέλαιο θέρμανσης: 2.000 lt x 1,30 €/lt ~2.600 € Σύνολο 3.350 € Το μέσο κόστος ηλεκτρικού ρεύματος 0,16 €/kWh, δεν περιλαμβάνει μόνο το κόστος της ΔΕΗ, αλλά και τις ρυθμιζόμενες χρεώσεις, το Ειδικό Τέλος Μείωσης Αερίων Ρύπων (ΕΤΜΕΑΡ) και όλους τους φόρους. Δεν περιλαμβάνονται δημοτικά τέλη και φόροι, ΕΡΤ και ΕΕΤΗΔΕ. Ας δούμε λοιπόν τις επιλογές που έχει στη διάθεσή της η συγκεκριμένη οικογένεια.
Εγκατάσταση μόνο φωτοβολταϊκών Ας υποθέσουμε ότι, η συγκεκριμένη οικογένεια αποφασίζει να καλύψει μόνο τις ηλεκτρικές της καταναλώσεις με ένα σύστημα φωτοβολταϊκών που λειτουργεί κάνοντας Net Metering.
18 Πράσινο σπίτι & κτίριο
Επειδή η μέση ετήσια παραγωγή ενός φωτοβολταϊκού στη χώρα μας είναι περίπου 1.400 kWh ανά εγκατεστημένο kW, για να καλυφθούν οι ετήσιες ανάγκες της κατοικίας, αρκεί ένα μικρό φωτοβολταϊκό σύστημα ισχύος μόλις: 4.500 kWh ÷ 1.400 kWh/kWp 3,2 kW Μια εγκατάσταση φωτοβολταϊκών 3,5 kW κοστίζει περίπου 7.000. Αφού τα φωτοβολταϊκά θα καλύψουν μόνο την κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος που είναι περίπου 750 €, η απόσβεση της επένδυσης γίνεται σε περίπου 9 ½ χρόνια. Αν όμως λάβουμε υπόψη τις συνεχείς αυξήσεις των χρεώσεων του ηλεκτρικού ρεύματος, η τελική πραγματική απόσβεση του συστήματος μπορεί εύκολα να αγγίξει ακόμα και τα 7 ½ χρόνια.
Εγκατάσταση μόνο αντλίας θερμότητας Ας υποθέσουμε τώρα ότι, η συγκεκριμένη οικογένεια αποφασίζει να αντικαταστήσει τον καυστήρα πετρελαίου με μια αντλία θερμότητας 8 kW, με συνολικό κόστος προμήθειας και εγκατάστασης περίπου 7.500 €. Επειδή οι κλασικοί θερμοπομποί λειτουργούν σε θερμοκρασίες 65-70oC, η αντλία θερμότητας που θα χρησιμοποιηθεί πρέπει να είναι ειδικού τύπου. Οι αντλίες αυτές είναι γνωστές και ως αντλίες θερμότητας υψηλών θερμοκρασιών και έχουν ονομαστικό συντελεστή απόδοσης (Coefficient of Performance – CoP) περίπου 2,5. Δεδομένου ότι η θερμογόνος δύναμη του πετρελαίου είναι περίπου
10,8 kWh/lt πετρελαίου, για να θερμανθεί η κατοικία χρειάζεται περίπου: 2.000 lt πετρελαίου x 10,8 kWh/lt 21.600 kWh Για να παραχθεί η συγκεκριμένη ποσότητα θερμότητας από μια αντλία θερμότητας υψηλών θερμοκρασιών, πρέπει να καταναλωθεί ηλεκτρική ενέργεια ίση με: 21.600 kWh : 2,5 = 8.640 kWh Έτσι, οι ετήσιες ανάγκες της κατοικίας σε ηλεκτρική ενέργεια είναι:
Ηλεκτρικές καταναλώσεις: Ηλεκτρικό ρεύμα: 4.500 kWh Αντλία θερμότητας: 8.640 kWh Σύνολο 13.140 kWh x 0,21 €/kWh 2.760 € Στον πιο πάνω υπολογισμό, το μέσο κόστος ηλεκτρικού ρεύματος αυξήθηκε από 0,16 σε 0,21 € για κάθε κιλοβατώρα, αφού η αύξηση της συνολικής κατανάλωσης από την προσθήκη της αντλίας έχει ως αποτέλεσμα την αλλαγή κλιμακίου χρέωσης, τόσο στα τιμολόγια της ΔΕΗ, όσο και στις ρυθμιζόμενες χρεώσεις. Το συνολικό ετήσιο κόστος μειώθηκε περίπου κατά 18% σε σχέση με την αρχική κατάσταση. Μια μείωση που, αν λάβουμε υπόψη μια λογική και σχετικά χαμηλή ετήσια αύξηση της τάξης του 4-5% στο κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας, θα εξανεμιστεί στα επόμενα 4 με 5 χρόνια. Βέβαια, το τελικό όφελος εξαρτάται και από τις παράλληλες αυξήσεις ή μειώσεις στο κόστος προμήθειας του πετρελαίου θέρμανσης.
Net Metering-t22 newNEWNEW:Test_BmwX1_72.qxd
22/5/2013
5:55 ìì
Page 19
όσο και του πετρελαίου θέρμανσης τα επόμενα χρόνια, η απόσβεση του συστήματος μπορεί εύκολα να αγγίξει ακόμα και τα 5 χρόνια μειώνοντας δραματικά τα ετήσια λειτουργικά κόστη της κατοικίας. Με την εγκατάσταση φ/β συστήματος και αντλίας θερμότητας εξοικονομούνται περίπου 3.350 ευρώ κάθε χρόνο.
Συμπεράσματα Το παράδειγμα δείχνει ότι, η δυνατότητα εφαρμογής του Net Metering στην εγκατάσταση φωτοβολταϊκών αλλά και γενικά στις ΑΠΕ, δεν πρέπει να εξετάζεται μονοδιάστατα και στα πλαίσια μόνο της υπάρχουσας κατανάλωσης. Η φθηνή ηλεκτρική ενέργεια που παρέχει το Net Metering και η προστασία ως προς τις μελλοντικές αυξήσεις, παρέχουν κίνητρο στους τελικούς καταναλωτές να
Με συνολική επένδυση 23.500 € καλύπτετε τις ενεργειακές σας ανάγκες για σχεδόν 25 χρόνια.
Πρέπει να σημειωθεί ότι, αν η κατοικία διέθετε σύστημα θέρμανσης χαμηλών θερμοκρασιών (π.χ. ενδοδαπέδια θέρμανση ή fan coil), η εξοικονόμηση θα ήταν πολύ μεγαλύτερη, αφού οι αντλίες θερμότητας χαμηλών θερμοκρασιών παρουσιάζουν μεγαλύτερους συντελεστές απόδοσης CoP 3,5 ή ακόμα και 4,0. Το συγκεκριμένο παράδειγμα δεν εξετάζεται, αφού η πλειοψηφία των συστημάτων θέρμανσης στη χώρα μας περιλαμβάνει συστήματα θέρμανσης με θερμοπομπούς υψηλών θερμοκρασιών (καλοριφέρ).
Συνδυασμένη εγκατάσταση φωτοβολταϊκών και αντλίας θερμότητας
Αντλία θερμότητας: Φωτοβολταϊκά: Σύνολο
7.500 € 16.000 € 23.500 €
Με ένα συνολικό κόστος 23.500 €, η συγκεκριμένη οικογένεια έχει εξασφαλίσει τη θέρμανση της και το ηλεκτρικό της ρεύμα για περίπου 20 - 25 χρόνια, εξοικονομώντας περίπου 3.350 € κάθε χρόνο σε σχέση με την αρχική κατάσταση. Με τις σημερινές τιμές ηλεκτρικού ρεύματος και πετρελαίου, το κόστος της επένδυσης αποσβένεται σε περίπου 7 χρόνια. Αν λάβουμε υπόψη, τόσο την αύξηση του κόστους της ηλεκτρικής ενέργειας,
αυξήσουν την ηλεκτρική τους κατανάλωση, μετατρέποντας σε ηλεκτρική ενέργεια ένα μέρος από άλλες σημαντικές ενεργειακές ανάγκες όπως είναι η θέρμανση, η ψύξη ή ακόμα και η μετακίνηση με τη χρήση ενός ηλεκτρικού μέσου.
Δεδομένου ότι, η μέση ετήσια παραγωγή ενός φωτοβολταϊκού στη χώρα μας είναι περίπου 1.400 kWh ανά εγκατεστημένο kW, για να καλυφθούν οι συνολικές ετήσιες ανάγκες της κατοικίας σε ηλεκτρική ενέργεια που προκύπτουν συνολικά και μετά την εγκατάσταση της αντλίας θερμότητας, αρκεί ένα μικρό φωτοβολταϊκό σύστημα ισχύος: 14.000 kWh : 1.400 kWh/kWp 9,4 kW Μια εγκατάσταση φωτοβολταϊκών 9,5 kW κοστίζει σήμερα από 15.000 έως 17.000 €, ένα κόστος το οποίο θα πρέπει να προστεθεί στο ποσό των 7.500 € της αντλίας θερμότητας. Η συνολική επένδυση για την κατοικία είναι:
Πράσινο σπίτι & κτίριο 19
exoikonomisi_ta panta_ola_new:Test_BmwX1_72.qxd
16/4/2013
1:01 ìì
Page 50
Εξοικονόμηση Μείωση του προυπολογισμού με εξοικονόμηση φυσικών πόρων
Εξοικονομήστε ενέργεια και χρήματα
Η εξοικονόμηση φυσικών πόρων, εκτός από απαραίτητη για την προστασία του περιβάλλοντος, είναι και ιδιαίτερα σημαντική για την… τσέπη, τόσο μιας οικογένειας, όσο και μίας επιχείρησης, καθώς μπορεί να τις γλιτώσει από αρκετά έξοδα. Ας δούμε λοιπόν, πώς η μείωση της ενέργειας είναι δυνατόν να «μεταφραστεί» σε μείωση του προϋπολογισμού σε σπίτια και επαγγελματικά κτίρια.
H
κατανάλωση φυσικών πόρων στον κτιριακό τομέα, ουσιαστικά αφορά στο ηλεκτρικό ρεύμα και στο νερό, με την ορθολογική χρήση και τη διαχείρισή τους να αποτελούν τα «κοινά μυστικά» για τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των εκάστοτε κτιρίων, όπως και για την
εξοικονόμηση χρημάτων. Η βελτίωση των δύο αυτών σημείων λοιπόν, είναι ικανή να προσφέρει σημαντικά οφέλη, οικονομικά και περιβαλλοντικά, ενώ μπορεί να επιτευχθεί μέσα από συγκεκριμένα μέτρα, τα οποία και θα αναλύσουμε παρακάτω, διακρίνοντας τις κατηγορίες των κτιρίων κα-
τοικίας, των μεγαλύτερων κτηριακών εγκαταστάσεων. Σημαντικό εργαλείο είναι οι χρηματοδοτήσεις που υπάρχουν για τις ενέργειες αυτές τόσο για ιδιώτες (μέσω του προγράμματος Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον) όσο και για τους επαγγελματίες (μέσω του ΕΣΠΑ).
Προτάσεις για κατοικίες 1. Αλλαγή λαμπτήρων Με τη χρήση λαμπτήρων εξοικονόμησης ενέργειας μπορεί να μειωθεί, κατά ένα μεγάλο ποσοστό, το κόστος φωτισμού ενός κτιρίου. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι, ένας λαμπτήρας νέας τεχνολογίας τύπου LED χρησιμοποιεί περίπου 75% λιγότερη ενέργεια σε σχέση με έναν αλογόνου και 90% λιγότερη σε σύγκριση με έναν λαμπτήρα πυρακτώσεως. Μπορεί οι λαμπτήρες νέας τεχνολογίας να είναι ακριβότεροι σε σχέση με τους συμβατικούς, ωστόσο προσφέρουν κι άλλα, πολλά πλεονεκτήματα, εκτός από την εξοικονόμηση ενέργειας. Οι λαμπτήρες LED
50 Πράσινο σπίτι & κτίριο
έχουν χρόνο ζωής πολύ μεγαλύτερο των συμβατικών, ήτοι από 50.000 – 100.000 ώρες λειτουργίας, πράγμα που, ανάλογα με τη λειτουργία του εκάστοτε κτιρίου, μπορεί να ανεβάσει το χρόνο ζωής έως και 15 χρόνια, γεγονός που ωφελεί και στα θέματα συντήρησης. Επιπλέον, είναι ανθεκτικοί στην υγρασία και μπορούν να τοποθετηθούν χωρίς προβλήματα σε εξωτερικούς χώρους, προσφέροντας ομοιόμορφο φωτισμό. 2. Χρήση συσκευών με υψηλή απόδοση Σύμφωνα με διάφορες οδηγίες της Ευρω-
παϊκής Ένωσης (92/75/CEE, 94/2/CE, 95/12/CE, 96/89/CE, 2003/66/CE, κ.ά.), οι περισσότερες “λευκές” οικιακές συσκευές πρέπει να διαθέτουν την Ενεργει-
exoikonomisi_ta panta_ola_new:Test_BmwX1_72.qxd
16/4/2013
3:23 ìì
Page 51
ρακτηριστικά θερμομόνωσης και με αυτό τον τρόπο, μειώνεται η απαιτούμενη ενέργεια για ψύξη ή θέρμανση των χώρων του κτιρίου. Μόνο με την αλλαγή των κουφωμάτων μπορεί να επιτευχθεί μείωση των ενεργειακών αναγκών μέχρι και κατά 35%. Επιπλέον, προσφέρουν ηχομόνωση και αυξάνουν την γενικότερη ασφάλεια του κτιρίου. Τέλος συμβάλλουν στην ομοιόμορφη κατανομή της θερμότητας στο χώρο και στην αίσθηση ομοιόμορφης θερμοκρασίας σε οποιοδήποτε σημείο στον εσωτερικό χώρο.
ακή Ετικέτα της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναρτημένη σε εμφανές σημείο, όταν διατίθενται για πώληση ή ενοικίαση. Η ενεργειακή απόδοση της συσκευής κατατάσσεται σε ενεργειακές κλάσεις από το Α έως το G, όπου το Α είναι η ενεργειακά αποδοτικότερη κλάση και G η ενεργειακά λιγότερο αποδοτική. Οι πληροφορίες αυτές θα πρέπει να περιέχονται, επίσης, στους καταλόγους πώλησης και να παρέχονται από τους λιανοπωλητές και τις ιστοσελίδες. Ειδικά για την κατηγορία των ψυκτικών συσκευών, ορίσθηκαν οι κατηγορίες A+ και Α++, καθώς σημειώθηκε σημαντική πρόοδος στον τομέα της ενεργειακής απόδοσης. Η κατηγοριοποίηση των συσκευών γίνεται ανάλογα με την κατανάλωση που έχουν, τον θόρυβο τους, τη χωρητικότητα και το τρόπο λειτουργίας τους. 3. Συστήματα εξοικονόμησης νερού Τα μέτρα που μπορούν να ληφθούν σε αυτή την περίπτωση, περιλαμβάνουν, τόσο κάποιους πρακτικούς κανόνες, όσο και κάποια συστήματα εξοικονόμησης νερού. Οι πρακτικοί κανόνες αναφέρονται στη μείωση της κατανάλωσης του νερού και μπορεί να περιλαμβάνουν πρακτικές που αφορούν στην άσκοπη κατανάλωση νερού, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τον έλεγχο για τυχόν διαρροές στα σύστημα ύδρευσης. Στη κατηγορία των συστημάτων εξοικονόμησης νερού, περιλαμβάνονται τυχόν συσκευές για την αυτοματοποίηση των παροχών του νερού, όπως για παράδειγμα οι συσκευές με φωτοκύτταρο ή με χρονοδιακόπτη. Ένα τέτοιο σύστημα μπορεί να έχει
εξοικονόμηση μέχρι και κατά 70% σε μια βρύση, ενώ ταυτόχρονα είναι οικονομικά και εύκολα στην εγκατάσταση. Ένας άλλος τρόπος εξοικονόμησης μη πόσιμου νερού είναι η συλλογή του βρόχινου νερού από τις ελεύθερες επιφάνειες του κτιρίου, το οποίο μπορεί μετά από μικρή επεξεργασία να χρησιμοποιηθεί είτε για την ύδρευση κήπων είτε για την χρήση μέσα στο κτίριο όπως για τα καζανάκια. με 4. Χρήση ανανεώσιμων δότηση χρηματο το πηγών ενέργειας από όμηση “Εξοικον ον” Η χρήση ανανεώσιμων ίκ Ο τ’ α κ ““ πηγών ενέργειας μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένη εξοικονόμηση φυσικών πόρων στον κτιριακό τομέα. Συγκεκριμένα η εξοικονόμηση ενέργειας που προκύπτει εξαρτάται από το μέγεθος του συστήματος που χρησιμοποιείται και μπορεί να καλύψει από ένα μικρό ποσοστό της καταναλισκόμενης ενέργειας μέχρι και την πλήρη κάλυψη των αναγκών του κτιρίου. Τα συστήματα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν είναι πολλαπλά και μπορεί να έχουν ως σκοπό τους την παραγωγή ενέργειας, όπως τα φωτοβολταϊκά πλαίσια και οι ανεμογεννήτριες, την κάλυψη θερμικών ή ψυκτικών αναγκών, όπως η γεωθερμία, η ηλιοθερμία, αλλά και την παραγωγή ζεστού νερού τόσο για χρήση όσο και για θέρμανση χώρων.
6. Παθητικά ηλιακά συστήματα Τα παθητικά ηλιακά συστήματα αποτελούν στην ουσία, δομικά στοιχεία ενός κτιρίου και λειτουργούν χωρίς μηχανολογικό εξοπλισμό και παροχή κάποιας ενέργειας αξιοποιώντας τις αρχές της φυσικής, θερμαίνοντας ή δροσίζοντας το χώρο. Τα παθητικά ηλιακά συστήματα μπορούν να χωριστούν σε δύο μεγάλες κατηγορίες, αυτά που σκοπό τους έχουν την θέρμανση του κτιρίου και αυτά που σκοπεύουν στο δροσισμό του. Στα παθητικά ηλιακά συστήματα θέρμανσης, συλλέγεται η ηλιακή ενέργεια, αποθηκεύεται με τη μορφή θερμότητας και στη συνέχεια, διανέμεται στο χώρο. Για να συλλεχθεί η ηλιακή ενέργεια χρησιμοποιούνται γυάλινες ή άλλες διαφανείς επιφάνειες, από τις οποίες εισέρχεται η προκύπτουσα ηλιακή ακτινοβολία και εγκλωβίζεται στον εσωτερικό χώρο. Τα πιο συνηθισμένα παθητικά ηλιακά συστήματα είναι τα άμεσου κέρδους και βασίζονται στον κατάλληλο προσανατολισμό των παραθύΜείωση ενεργειακών αναγκών κατά 35% προσφέρει μόνο η αλλαγή κουφωμάτων
με η τοδότησ
χρημα το 5. Αλλαγή κουφωμάτων από όμηση “Εξοικον ον” Τα οφέλη από την αντικαΟίκ α ““κ τ’ τάσταση κουφωμάτων είναι πολλαπλά καθώς συνδυάζουν, τόσο αισθητική, όσο και ενεργειακή αναβάθμιση. Τα σύγχρονα κουφώματα έχουν αυξημένα χα-
Πράσινο σπίτι & κτίριο 51
exoikonomisi_ta panta_ola_new:Test_BmwX1_72.qxd
16/4/2013
3:25 ìì
Page 52
Εξοικονόμηση Μείωση του προυπολογισμού με εξοικονόμηση φυσικών πόρων ρων του κτιρίου. Επιπλέον μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ηλιακά συστήματα έμμεσου κέρδους, όπως οι ηλιακοί τοίχοι, τα ηλιακά αίθρια και οι ηλιακοί χώροι. Τα παθητικά ηλιακά συστήματα θέρμανσης προσαρτώνται σε όψεις του κτιρίου με Νότιο προσανατολισμό, οι οποίες δεν σκιάζονται κατά τη διάρκεια της χειμερινή περιόδου. Επιπλέον πρέπει κατά τη διάρκεια της θερινής περιόδου να συνδυάζονται με ηλιοπροστασία και με τη δυνατότητα αερισμού. Οι παθητικές τεχνικές φυσικού δροσισμού περιλαμβάνουν μεθόδους που σκοπό τους έχουν την αποτροπή ηλιακής ακτινοβολίας μέσα στο κτίριο. Κάποιες τέτοιες μέθοδοι περιλαμβάνουν την ηλιοπροστασία με κατάλληλα σκίαστρα, είτε μόνιμα είτε κινούμενα και τον φυσικό εξαερισμό. με
η
δότησ 7. Προσθήκη μόνωσης χρηματο το από όμηση Η ύπαρξη επαρκούς μό“Εξοικον ον” τ’ Οίκ α κ ““ νωσης σε ένα κτίριο έχει άμεση επίδραση στην απαιτούμενη ενέργεια για θέρμανση ή δροσισμό του. Το είδος και η αποτελεσματικότητα της μόνωσης εξαρτώνται από πολλούς παράγοντες όπως, το τοπικό κλίμα, το μέ-
γεθος και το σχήμα του κτιρίου, την τοποθεσία και την κατασκευή και τον αριθμό των ανθρώπων που βρίσκονται στο κτίριο, αλλά μπορεί να μειώσει την συνολική απαιτούμενη ενέργεια για ψύξη ή θέρμανση κατά 25%. Σε υπάρχοντα κτήρια, η προσθήκη θερμομόνωσης στους τοίχους ή στο δώμα μπορεί να γίνει σχετικά εύκολα, ενώ το κόστος της είναι μικρό σε σχέση με τα οφέλη που προσφέρει. Η μόνωση σε ήδη υπάρχοντα κτήρια μπορεί να γίνει, είτε στην εσωτερική μεριά του τοίχου, οπού η μόνωση προστατεύεται από κάποιο στερεό δομικό υλικό και λειτουργεί ως επίχρισμα είτε από την εξωτερική μεριά του τοίχου ως πρόσθετο κάλυμμα, το οποίο προστατεύει και το κτηριακό κέλυφος. Οι δύο παράμετροι που επηρεάζουν την τιμή, αλλά και την ποιότητα της μόνωσης είναι το είδος και το πάχος της, ενώ θα πρέπει να τοποθετείται με μεγάλη προσοχή, έτσι ώστε να μην δημιουργούνται θερμογέφυρες. με ση ατοδότη
χρημ 8.Φυτεμένο δώμα από το όμηση “Εξοικον ον” Τα φυτεμένα δώματα Οίκ ““κατ’ αποτελούν μια από τις παλαιότερες τεχνικές βιοκλιματικού σχεδια-
Προτάσεις για ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις
σμού. Μία φυτεμένη οροφή αποτελείται από ένα στρώμα βλάστησης που αναπτύσσεται επάνω σε μία επίπεδη οροφή. Μπορεί να δημιουργήσει ψυκτικό αποτέλεσμα τόσο στα περίχωρα του κτιρίου όσο και στο εσωτερικό του, προσφέροντας θερμική προστασία το καλοκαίρι αλλά και το χειμώνα καθώς θεωρείται μέσο θερμικής μόνωσης. Ειδικότερα σε μεγάλες πόλεις κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού όπου η ατμόσφαιρα μπορεί να είναι αποπνικτική, η πράσινη κάλυψη των οροφών επηρεάζει το μικροκλίμα και συνεισφέρει στην μείωση των τοξικών ρύπων της ατμόσφαιρας, ενώ, το καλοκαίρι μειώνει την κατανάλωση ενέργειας για ψύξη έως και 30%. από τοδότηση με χρημα
Σ
Στις ξενοδοχειακές κτηριακές εγκαταστάσεις, η ενεργειακή αναβάθμιση είναι περισσότερο επιβεβλημένη για περιβαλλοντικούς λόγους, καθώς το «αποτύπωμά» τους είναι μεγαλύτερο και πιο επιβλαβές τόσο στους υδατικούς όσο και στους ενεργειακούς πόρους σε σχέση με το αντίστοιχο μιας κατοικίας. Και εδώ όμως, η εξοικονόμηση των φυσικών πόρων μπορεί να προσφέρει παράλληλα και σημαντικά οικονομικά οφέλη.
Εξοικονόμηση υδατικών πόρων Οι κλιματικές αλλαγές σε συνδυασμό με τη διαρκή αύξηση των αναγκών σε νερό, καθώς και τη συνήθως αναποτελεσματική χρήση τους, έχουν καταστήσει το πρόβλημα της λειψυδρίας πολύ σοβαρό τα τελευταία χρόνια, ενώ το μέλλον προβλέπεται δυσοίωνο. Πολλά μέρη απειλούνται με ερημοποίηση και το νερό γίνεται όλο και πιο πολύτιμο. Σημαντική εξοικονόμηση νερού μπορεί να επιτευχθεί με κατάλληλο σχεδιασμό, επιλογή εξοπλισμού (είδη υγιεινής, βρύσες, συσκευές χαμηλής κατανάλωσης),
52 Πράσινο σπίτι & κτίριο
εφαρμογή συστημάτων επαναχρησιμοποίησης νερού μέσω βιολογικής επεξεργασίας, εκμετάλλευση του βρόχινου και ημικάθαρτου νερού και αλλαγή των καταναλωτικών συνηθειών. Συστήματα συλλογής βρόχινου νερού για γενική χρήση ή για πότισμα χρησιμοποιούνταν παραδοσιακά στην Ελλάδα, κυρίως στα νησιά και σε περιοχές με έλλειψη
νερού. Τα συστήματα αυτά αποτελούνται από μια επιφάνεια συλλογής, που συνήθως είναι η σκεπή, και τα συστήματα για τη μεταφορά (σωλήνες και υδρορροές), τη διήθηση, την αποθήκευση (στέρνα, υδατοδεξαμενή) και τη διανομή του νερού. Το συλλεγόμενο νερό είναι κατάλληλο για όλες τις χρήσεις, και ανάλογα με την επεξεργασία που θα υποστεί, ακόμα και για πόσιμο.
exoikonomisi_ta panta_ola_new:Test_BmwX1_72.qxd
16/4/2013
1:15 ìì
Page 53
Σύστημα συλλογής βρόχινου νερού και σύστημα επαναχρησιμοποίησης ημιακάθαρτων νερών.
Για τη συλλογή του βρόχινου νερού μπορούν να χρησιμοποιηθούν όλες οι στέγες, ενώ ένα σύστημα αξιοποίησης, επεξεργασίας και επαναχρησιμοποίησης ημιακάθαρτων νερών μπορεί να ενσωματωθεί, τόσο στην αρχή του σχεδιασμού ενός νέου κτιρίου, όσο και να κατασκευαστεί εκ των υστέρων σε υπάρχοντα κτίρια. Μία υπόγεια ή υπέργεια δεξαμενή, τοποθετείται κοντά στην έξοδο της υδρορροής (σωλήνας καθόδου) της στέγης του κτιρίου, στην οποία το βρόχινο νερό συλλέγεται, αφού πρώτα επεξεργασθεί με τη χρήση κατάλληλου φίλτρου που βρίσκεται εγκατεστημένο εντός της δεξαμενής. Διάφορα στερεά ή αιωρούμενα σωματίδια, σκόνη, φύλλα, σκουριά, αερόβια βακτήρια, καθώς και άλλοι ρύποι μπορούν να φτάνουν στη δεξαμενή αποθήκευσης, όσο καλά σχεδιασμένο και αν είναι το σύστημα, γεγονός που καθιστά το αποτελεσματικό φιλτράρισμα του νερού απαραίτητο, τόσο για τη χρήση του νερού, όσο και για τη συντήρηση του ίδιου του συστήματος. Μεταξύ των υπόγειων και υπέργειων δεξαμενών, προτιμώνται γενικά οι πρώτες καθώς έχουν το πλεονέκτημα της χρησιμοποίησης της θερμοκρασίας και της σκίασης
που προσφέρει το έδαφος. Εκτός από την συλλογή των βρόχινων νερών, μπορεί παρόμοιο σύστημα να εφαρμοστεί για την συλλογή ημιακάθαρτων νερών, των λεγόμενων και ως ‘‘γκρίζων’’ νερών, όπως τα νερά που χρησιμοποιούνται στο μπάνιο, τα νερά του πλυντηρίου ή και το νερό της πισίνας. Το νερό αυτό μπορεί μετά από περιορισμένη επεξεργασία να ανακυκλωθεί και να χρησιμοποιηθεί για άρδευση ή και στα καζανάκια.
Σημαντική εξοικονόμηση νερού μπορεί να επιτευχθεί με κατάλληλο σχεδιασμό... και μέσω βιολογικής επεξεργασίας. Ένα επιπλέον πλεονέκτημα που προκύπτει από τη χρήση των βρόχινων και των ημιακάθαρτων νερών είναι η μείωση της επιβάρυνσης του αποχετευτικού συστήματος και των συστημάτων βιολογικού καθαρισμού. Ειδικά σε περιπτώσεις έντονης βροχόπτωσης, τα πλημμυρικά φαινόμενα κάνουν πολύ πιο δαπανηρή την απομά-
κρυνση των λυμάτων. Κάποιες άλλες πρακτικές για την εξοικονόμηση νερού είναι οι παρακάτω: O Αισθητήρες στις βρύσες για αυτόματο κλείσιμο O Καζανάκια χαμηλής ροής O Τηλέφωνα ντους χαμηλής ροής ή με ποσοστό αέρα O Συστήματα βιολογικού καθαρισμού και επαναχρησιμοποίηση νερού
Εξοικονόμηση ενέργειας Ο ξενοδοχειακός τομέας χαρακτηρίζεται ως αρκετά ενεργοβόρος, καθώς τα απαιτούμενα επίπεδα άνεσης και πολυτέλειας επιβαρύνουν το περιβάλλον. Από τη διερεύνηση της σχέσης της τουριστικής δραστηριότητας με την κλιματική αλλαγή έχει προκύψει ως συμπέρασμα ότι, ο τουρισμός ευθύνεται για το 5% των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα παγκοσμίως. Αυτό αποδίδεται, μεταξύ άλλων, και στην εξάρτηση της τουριστικής βιομηχανίας σε ρυπογόνες δραστηριότητες που επιβαρύνουν με τις εκπομπές τους την ατμόσφαιρα. Οι τομείς στους οποίους καταναλώνεται η περισσότερη ενέργεια είναι αυτοί της θέρμανσης/κλιματισμού, της παραγωγής ζεστού νερού χρήσης και του φωτισμού.
Σύστημα ψύξης με θαλασσινό νερό
Πράσινο σπίτι & κτίριο 53
exoikonomisi_ta panta_ola_new:Test_BmwX1_72.qxd
16/4/2013
1:21 ìì
Page 54
Εξοικονόμηση Μείωση του προυπολογισμού με εξοικονόμηση φυσικών πόρων
η από ατοδότησ με χρημ
Φυτεμένο δώμα σε ξενοδοχείο.
Εξοικονόμηση στο σύστημα ψύξης/ θέρμανσης και αερισμού Ο κλιματισμός στις ξενοδοχειακές μονάδες γίνεται συνήθως με κεντρικά συστήματα κλιματισμού που χρησιμοποιούν ηλεκτρική ενέργεια και λεβήτων πετρελαίου. Αν η ηλεκτρική ενέργεια αντικατασταθεί με κάποιο είδος ανανεώσιμης ενέργειας, τότε υπάρχουν οφέλη που, τόσο σε οικονομικό, όσο και σε περιβαλλοντικό επίπεδο, είναι μεγάλα. Οι πιο συχνές εφαρμογές σε συστήματα κλιματισμού περιλαμβάνουν τη χρήση της γεωθερμίας, αλλά και την αντικατάσταση των λεβήτων πετρελαίου με λέβητες βιομάζας. Ένα σύστημα που έχει τύχει περιορισμένη εφαρμογής στην Ελλάδα, είναι αυτό της ψύξης με θαλασσινό νερό. Το σύστημα αυτό εκμεταλλεύεται τη χαμηλή θερμοκρασία του θαλασσινού νερού, το οποίο έχει μικρές μόνο διακυμάνσεις ανάλογα με την εποχή. Η διαδικασία που θα ακολουθείται είναι η εξής: Αρχικά, ποσότητα νερού αντλείται από τη θάλασσα με τη βοήθεια υποβρύχιας αντλίας, το οποίο στη συνέχεια χρησιμοποιείται ως ψυκτικό μέσο σε υδρόψυκτο σύστημα κλιματισμού. Η χρήση νυχτερινού αερισμού επίσης μπορεί να μειώσει κατά πολύ τα ψυκτικά φορτία ιδιαίτερα σε μεγάλους χώρους. Το σύστημα αυτό χρησιμοποιείται κατά τις θερινές νύχτες και μόνο όταν η εξωτερική θερμοκρασία κατέβει κάτω από κάποια συγκεκριμένα επίπεδα (συνήθως 21οC). Σε αυτή την περίπτωση, ανοίγει ο εξαερισμός ούτως ώστε ο χώρος να ψύχεται πλέον από τον εξωτερικό αέρα και όχι με τη χρήση της κλιματιστικής μονάδας. Επιπλέον, επιτυγχάνεται πρόψυξη των χώρων που δεν κλιματίζονται το βράδυ, με αποτέλεσμα να απαιτείται λιγότερο φορτίο για την ψύξη του χώρου το επόμενο πρωί. Είναι αποτελεσματικός κατά τη διάρκεια
54 Πράσινο σπίτι & κτίριο
Σύστημα ηλιακού κλιματισμού
Σταθερό σκίαστρο
Εξωτερικές περσίδες
των θερινών μηνών και ιδιαίτερα τις θερμές ημέρες και μπορεί να επιτύχει εξοικονόμηση μέχρι και 10-15% στην ψύξη. Ένα άλλο μέτρο που μπορεί να μειώσει,
Οι τομείς στους οποίους μπορεί να εξοικονομηθεί ενέργεια και χρήμα είναι αυτοί της θέρμανσης/ κλιματισμού, της παραγωγής ζεστού νερού χρήσης και του φωτισμού. τόσο τα ψυκτικά, όσο και τα θερμικά φορτία, είναι η προσθήκη φυτεμένου δώματος. Μία φυτεμένη οροφή αποτελείται από ένα στρώμα βλάστησης που αναπτύσσεται επάνω σε μία επίπεδη οροφή. Μπορεί να δημιουργήσει ψυκτικό αποτέλεσμα, τόσο στα περίχωρα του κτιρίου, όσο και στο εσωτερικό του, προσφέροντας θερμική
Εσωτερικές περσίδες
θερμοανακλαστικές μεμβράνες
προστασία το καλοκαίρι, αλλά και το χειμώνα καθώς θεωρείται μέσο θερμικής μόνωσης. Με την εφαρμογή αυτής της μετατροπής, η κατανάλωση ενέργειας για ψύξη μπορεί να μειωθεί ακόμα και κατά 30% το καλοκαίρι, ενώ προσφέρει και άλλα πλεονεκτήματα, όπως ηχομόνωση και αισθητική αναβάθμιση του κτιρίου. Άλλη μια αξιόπιστη και εφικτή πρόταση για τη μείωση του ψυκτικού και του θερμικού φορτίου είναι ο ηλιακός κλιματισμός/ θέρμανση. Στις μονάδες ηλιακού κλιματισμού, η διαδικασία ψύξης τροφοδοτείται από την ηλιακή ακτινοβολία. Τα συστήματα αυτά αποτελούνται από ψύκτες που χρησιμοποιούν ζεστό νερό θερμοκρασίας από 70 ως 110 °C, το οποίο έχει παραχθεί από ηλιακούς συλλέκτες υψηλής απόδοσης, για την παραγωγή κρύου νερού (7 ως 10 °C) που χρησιμοποιείται για τον κλιματισμό κτιρίων. Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, το ζεστό νερό μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τον κλιματισμό του κτιρίου αλλά και για την
exoikonomisi_ta panta_ola_new:Test_BmwX1_72.qxd
16/4/2013
1:23 ìì
Page 56
Εξοικονόμηση Μείωση του προυπολογισμού με εξοικονόμηση φυσικών πόρων εξασφάλιση του ζεστού νερού χρήσης. Τους χειμερινούς μήνες, το ζεστό νερό μπορεί να εξασφαλίσει τη θέρμανση των χώρων καθώς επίσης και τις ανάγκες ζεστού νερού χρήσης. Η αποτελεσματικότητα του συστήματος είναι μεγάλη, τόσο κατά τη διάρκεια του χειμώνα, οπότε και μπορούν να καλυφθούν από αυτό το σύστημα το 45% των απαιτήσεων θέρμανσης, αλλά περισσότερο κατά τη θερινή περίοδο, εποχή στην οποία τα ψυκτικά φορτία καλύπτονται κατά 50%. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι, για μια επιφάνεια συλλεκτών 25 m2, προκύπτει ανά έτος ηλε-
Εξοικονόμηση στην παραγωγή ζεστού νερού
η από ατοδότησ με χρημ
Σε ό,τι αφορά στο ζεστό νερό, ένα από τα πιο ουσιαστικά μέτρα είναι η εγκατάσταση θερμικών ηλιακών συστημάτων. Ανάλογα με τη χρησιμοποιούμενη τεχνολογία των συλλεκτών, το νερό μπορεί να θερμανθεί σε μέτριες θερμοκρασίες (π.χ. για την θέρμανση του νερού πισίνας) ή και σε υψηλότερες. Επιπλέον, για τη θέρμανση του νερού είναι δυνατόν να χρησιμοποιηθούν συστήματα ανάκτησης θερμότητας από το σύ-
O Εκμετάλλευση όσο το δυνατόν σε μεγαλύτερο βαθμό του φυσικού φωτισμού. O Χρήση ροοστατών στα φωτιστικά έτσι, ώστε να ρυθμίζεται το επίπεδο φωτεινότητας του χώρου και να αποφεύγεται η σπατάλη σε περιπτώσεις αυξημένου εξωτερικού φωτισμού ή όταν είναι επιθυμητό χαμηλότερο επίπεδο φωτισμού. O Χρήση αυτοματισμών για τον έλεγχο του φωτισμού στα δωμάτια ή και το κλιμακοστάσιο. O Ολοκληρωμένα συστήματα εξοικονόμησης ενέργειας φωτισμού, με χρήση αισθη-
...κατά τη διάρκεια του χειμώνα... μπορούν να καλυφθούν από αυτό το σύστημα το 45% των απαιτήσεων θέρμανσης, αλλά περισσότερο κατά τη θερινή περίοδο, εποχή στην οποία τα ψυκτικά φορτία καλύπτονται κατά 50%. κτρική ενέργεια άνω των 1500kWh κατά τη διάρκεια της περιόδου ψύξης και εξοικονόμηση πετρελαίου άνω των 0.5tn κατά την περίοδο θέρμανσης. Επιπλέον, μπορούν να ληφθούν κάποια μέτρα για τη μείωση του απαιτούμενου ψυκτικού ή θερμικού φορτίου. Χαρακτηριστικά παραδείγματα τέτοιων μέτρων είναι τα σκίαστρα, οι περσίδες, οι θερμοανακλαστικές μεμβράνες στα τζάμια και η βελτίωση της μόνωσης. Επίσης, πολύ αποτελεσματική κρίνεται η χρήση αυτοματισμών για την ενεργοποίηση του συστήματος ψύξης/θέρ-μανσης, μόνο όταν ο επισκέπτης είναι στο δωμάτιο.
στημα θέρμανσης χώρων. Σε κάθε περίπτωση, πρέπει να αποφεύγεται η χρήση ηλεκτρικών αντιστάσεων για τη θέρμανση του νερού καθώς είναι ο πιο αντιοικονομικός και εχθρικός προς το περιβάλλον τρόπος παραγωγής θερμότητας.
Εξοικονόμηση στο φωτισμό
Στον τομέα του φωτισμού, μέσα από απλά μέτρα εξοικονόμησης μπορεί να επιτευχθεί μεγάλη μείωση της κατανάλωσης. Τα σημαντικότερα από αυτά τα μέτρα είναι: O Η αντικατάσταση φωτιστικών σωμάτων με φωτιστικά σώματα LED που έχουν έως και κατά 75% μικρότερη κατανάλωση ρεύματος σε σχέση με τις κλασσικές λάμπες πυρακτώσεως και άριστη φωτεινότητα, ακόμα και σε απαιτήσεις αρκετά μεγάλων επιπέδων φωτεινότητας.
Φωτοβολταϊκα πλαίσια
56 Πράσινο σπίτι & κτίριο
η από ατοδότησ με χρημ
τήρων παρουσίας στο χώρο, χρονοδιακοπτών και αυτομάτου συστήματος ρύθμισης φωτεινότητας με αισθητήρες μέτρησης φωτός (εσωτερικά και εξωτερικά του κτιρίου). Μέρος της ενέργειας που απαιτείται για το φωτισμό μπορεί παραχθεί με χρήση φωτοβολταϊκών πλαισίων ή μικρής ανεμογεννήτριας.
Συστήματα διαχείρισης ενέργειας (BEMS)
η από ατοδότησ με χρημ
Η εγκατάσταση ενός συστήματος BEMS (Building Energy Management System) έχει ως σκοπό την επιτήρηση και τον αυτόματο έλεγχο των ηλεκτρολογικών και μηχανολογικών εγκαταστάσεων ενός κτιρίου, ώστε να είναι δυνατή η ρύθμιση παραμέτρων και η ανάλυση δεδομένων όλων των εγκαταστάσεων από έναν κεντρικό σταθμό ελέγχου.
Μικρή ανεμογεννήτρια οριζόντιου άξονα
Μικρή ανεμογεννήτρια κατακόρυφου άξονα
exoikonomisi_ta panta_ola_new:Test_BmwX1_72.qxd
16/4/2013
3:22 ìì
(β)
(α)
Page 57
(γ) (α):Σύστημα BEMS, (β): Αισθητήρας θερμοκρασίας και φωτός, (γ) Αισθητήρας CO2
Παράλληλα, είναι δυνατή η παρακολούθηση και καταγραφή της ενεργειακής συμπεριφοράς των συστημάτων που είναι εγκατεστημένα στο κτίριο, καθώς και η δημιουργία αρχείου με στατιστικά στοιχεία. Έτσι ο ιδιοκτήτης ή ο ενεργειακός διαχειριστής του κτιρίου έχουν πάντα μια πλήρη και σαφή εικόνα ως προς τις καταναλώσεις ενέργειας και μπορούν δυναμικά να παρέμβουν με διάφορα σενάρια λειτουργίας του κτιρίου με σκοπό την εξοικονόμηση ενέργειας. Το σύστημα αποτελείται από την κεντρική μονάδα ελέγχου, τις τοπικές μονάδες ελέγ-
κατά 45%. Τα οικονομικά οφέλη που υπάρχουν, αναφέρονται στη μείωση των καυσίμων που απαιτούνται από τα διάφορα συστήματα και στη μείωση του κόστους των ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων. Σε περιβαλλοντικό επίπεδο, υπάρχει μείωση των εκπεμπόμενων ρύπων και ο περιορισμός του φαινομένου του θερμοκηπίου καθώς με χρήση συστημάτων BEMS, υπάρχει μείωση κατά 30% των εκπομπών CO2. Τέλος, υπάρχουν και κοινωνικά οφέλη, καθώς βελτιώνεται η ποιότητα ζωής, ενώ με τον συνδυασμό των συστημάτων BEMS με
Τα οφέλη από τη χρήση συστημάτων BEMS είναι πολλαπλά. Σε ενεργειακό επίπεδο... μπορεί να μειωθεί η κατανάλωση ενέργειας μέχρι και κατά 45%. χου, το δίκτυο επικοινωνίας και τα προγράμματα ελέγχου. Η κεντρική μονάδα ελέγχου με τη σειρά της αποτελείται από ένα ηλεκτρονικό υπολογιστή με τη βάση δεδομένων, ενώ στους χώρους στους οποίους υπάρχουν μηχανήματα ή συσκευές όπου υπάρχει κατανάλωση ενεργειακών πόρων και ελέγχονται από το σύστημα εξοικονόμησης, εγκαθίστανται τοπικές μονάδες ελέγχου και αισθητήρες. Όλες οι πληροφορίες διακινούνται μεταξύ των τοπικών μονάδων του συστήματος και καταλήγουν στην κεντρική μονάδα, όπου γίνεται η επεξεργασία τους βάσει κατάλληλων αλγορίθμων ανά λειτουργία και εκτελούνται αυτόματα οι απαιτούμενοι χειρισμοί με σκοπό να επιτυγχάνεται η ορθολογικότερη διαχείριση των ενεργειακών πόρων του κτιρίου. Οι αλγόριθμοι που χρησιμοποιούνται είναι σχεδιασμένοι έτσι, ώστε να επιτυγχάνεται η μέγιστη δυνατή εξοικονόμηση ενέργειας. Τα οφέλη από τη χρήση συστημάτων BEMS είναι πολλαπλά. Σε ενεργειακό επίπεδο, επιτυγχάνεται εξοικονόμηση ενέργειας που συνδυάζεται με την οπτική και τη θερμική άνεση, καθώς με την εφαρμογή του συστήματος αυτού μπορεί να μειωθεί η κατανάλωση ενέργειας μέχρι και
άλλες πράσινες δράσεις, είναι ικανά να θέσουν τις βάσεις για τη δημιουργία ενός ‘‘πράσινου’’ κτιρίου. Τα σημαντικότερα συστήματα που μπορούν να παρακολουθηθούν από ένα τέτοιο σύστημα, είναι τα συστήματα κλιματισμού/θέρμανσης, η εγκατάσταση φωτισμού, οι ηλεκτρικές καταναλώσεις, και οι εγκαταστάσεις ασφαλείας. Στον τομέα του κλιματισμού/θέρμανσης, ένα σύστημα εξοικονόμησης ενέργειας μπορεί να διαχειριστεί τον εξαερισμό των μπάνιων με τη χρήση χρονοκαθυστέρησης έτσι, ώστε να βρίσκεται σε λειτουργία όταν χρησιμοποιείται και για κάποια λεπτά αφού κλείσει το φως. Στους χώρους των δωματίων, αλ-
λά και στο υπόλοιπο ξενοδοχείο, ο εξαερισμός χρησιμοποιείται όταν η ποιότητα του αέρα κριθεί από το σύστημα ανεπαρκής (υψηλά επίπεδα CO2). Επιπλέον, το σύστημα μεριμνά για την ύπαρξη θερμικής άνεσης στο κτίριο, μειώνοντας στο ελάχιστο την απαιτούμενη ενέργεια με χρήση μεθόδων, όπως είναι ο νυχτερινός αερισμός. Οι αυτοματισμοί που αφορούν στη ρύθμιση του φωτισμού είναι πολυάριθμοι και κυριότεροι εξ αυτών είναι η απενεργοποίηση του εξωτερικού φωτισμού την ημέρα, η χρήση αισθητήρων κίνησης σε σημεία με περιορισμένη κίνηση, όπως σε κάποιους εξωτερικούς χώρους και χώρους στάθμευσης. Επιπλέον, μπορεί σε κάποιους χώρους να ρυθμιστεί η ένταση του φωτισμού έτσι, ώστε να γίνει εκμετάλλευση του φυσικού φωτισμού. Τέλος, με τη χρήση συστημάτων BEMS μπορεί να γίνεται αυτόματα η ρύθμιση της κλίσης των σκιάστρων ούτως ώστε να αξιοποιείται ο φυσικός φωτισμός, χωρίς να αυξάνονται τα ψυκτικά φορτία κατά τη διάρκεια της θερινής περιόδου. Ταυτόχρονα με όλα τα παραπάνω, γίνεται και καταγραφή, τόσο των καταναλώσεων του κτιρίου και της τυχόν παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, όσο και διάγνωση προβλημάτων στα συστήματα του κτιρίου. Συνοψίζοντας, οι πιθανές τεχνολογίες ανανεώσιμων πηγών ενέργειας που μπορούν να επιφέρουν υψηλά οικονομικά και περιβαλλοντικά οφέλη στον ξενοδοχειακό τομέα, φαίνονται στον παρακάτω Πίνακα. Το όφελος που προκύπτει από τα “πράσινα” ξενοδοχεία είναι πολλαπλό. Από τη μια πλευρά, εξοικονομούν χρήματα στον ιδιοκτήτη μέσω της εφαρμογής των οικολογικών πρακτικών που οδηγούν σε μείωση του λειτουργικού κόστους της επιχείρησης. Παράλληλα, προωθούν την περιβαλλοντική συνείδηση στους φιλοξενούμενους και στους εργαζομένους, ενώ τέλος εξοικονομούν φυσικούς πόρους στον πλανήτη ενισχύοντας τη βιωσιμότητα του. η από ατοδότησ με χρημ
Tεχνολογίες ανανεώσιμων πηγών ενέργειας Χρήση
Ενεργειακή πηγή
Τεχνολογία
Εξοικονόμηση ενέργειας
Ηλιακή ενέργεια
Φυτεμένο δώμα
Θέρμανση
Ηλιακή ενέργεια
Ηλιοθερμικά συστήματα- Επίπεδοι ηλιακοί συλλέκτες
Ψύξη
Ηλιακή ενέργεια
Ηλιακοί συλλέκτες - Ηλιακός κλιματισμός
Παραγωγή ηλεκτρισμού
Ηλιακή /Αιολική ενέργεια
Φωτοβολταϊκά/Ανεμογεννήτριες
Θέρμανση
Στερεή βιομάζα
Καύση
Θέρμανση/ψύξη
Γεωθερμία
Γεωθερμικές αντλίες θερμότητας
Μείωση κατανάλωσης
Εξοικονόμηση ενέργειας
B.E.M.S.
Πράσινο σπίτι & κτίριο 57
Advert:Test_BmwX1_72.qxd
9/9/2013
4:26 μμ
Σελίδα 1
Geothermia_EKsikonomisi:Test_BmwX1_72.qxd
16/4/2013
10:48 πμ
Σελίδα 62
Εξοικονόμηση Γεωθερμία σε κατοικία
Με τη γεωθερμία στο πλευρό σας Πώς η εφαρμογή ενός γεωθερμικού συστήματος κλιματισμού, μπορεί να αποτελέσει την απάντηση στην διαρκώς ανοδική πορεία της τιμής των καυσίμων;
Τ
ο υψηλό κόστος των συμβατικών καυσίμων έχει στρέψει το «βλέμμα» των καταναλωτών σε εναλλακτικές μεθόδους θέρμανσης και ψύξης της κατοικίας τους, με τις εναλλακτικές πηγές ενέργειας να δίνουν τη δική τους πρόταση για την εξοικονόμηση χρημάτων. Μεταξύ αυτών βρίσκεται και η γεωθερμία, καθώς ένα σχετικό σύστημα κλιματισμού, έχει τη δυνατότητα να συνδυάσει την ενεργειακή και τη χρηματική εξοικονόμηση με ποιοτική θέρμανση και ψύξη παρέχοντας παράλληλα και ζεστό νερό χρήσης.
Η λειτουργία ενός γεωθερμικού συστήματος κλιματισμού Το γεωθερμικό σύστημα έχει ως βασικό άξονα της λειτουργίας του, την εκμετάλλευση της ενέργειας του υπεδάφους, η οποία και διατηρείται σταθερή όλο το χρόνο. Έτσι λοιπόν, η θέρμανση του κτηρίου επιτυγχάνεται, μέσω της απορρόφησης της θερμότητας του υπεδάφους και της μεταφοράς της θερμότητας αυτής στο εσωτερικό του κτηρίου, ενώ η ψύξη του κτηρίου επιτυγχάνεται, μέσω της απόρριψης της θερμότητας από το κτήριο προς το υπέδαφος.
Προϋποθέσεις για την αντικατάσταση Εξετάζοντας τις επιλογές που έχουμε σχετικά με την αντικατάσταση ενός συμβατικού συστήματος θέρμανσης σε ένα υφιστάμενο κτήριο, διαπιστώνουμε ότι, σε κάποιες περιπτώσεις, κάτι τέτοιο είναι εφικτό και εύκολο. Αυτό κυρίως ισχύει, όταν στο εσωτερικό του σπιτιού είναι ήδη εγκατεστημένη ενδοδαπέδια θέρμανση ή και μονάδες εξαναγκασμένης ανακυκλοφορίας αέρα [fan coil units]. Στην περίπτωση αυτή λοιπόν, απλώς καταργείται και απομακρύνεται η υφιστάμενη συμβατική πηγή ενέργειας και στη θέση της τοποθετείται μια γεωθερμική αντλία θερμότητας αντίστοιχης ισχύος. Η συμβατική πηγή ενέργειας που χρησιμοποιείται ήδη στο κτήριο, μπορεί να είναι, είτε ένας λέβητας πε-
62 Πράσινο σπίτι & κτίριο
τρελαίου είτε λέβητας φυσικού αερίου ή και αντλία θερμότητας αέρος – νερού. Σε κάθε περίπτωση, είναι συμφέρον να αντικατασταθεί το συμβατικό σύστημα με ένα σύστημα γεωθερμίας. Η γεωθερμία ως γνωστόν, ορίζεται ως 100% ανανεώσιμη πηγή ενέργειας. Η συνηθέστερη περίπτωση όμως, σε υφιστάμενη κατοικία είναι ο συνδυασμός ενός συμβατικού λέβητα πετρελαίου με κλασικά σώματα καλοριφέρ. Σε αυτήν την περίπτωση λοιπόν, για να γίνει η εφαρμογή, θα πρέπει να ελεγχθεί το εσωτερικό δίκτυο για να δια-
ν ω ν επεμβάσεων που απαιτούνται εσωτερικά του κτηρίου, ίσως είναι ασύμφορη οικονομικά μια τέτοια εφαρμογή, εκτός κι αν ο χρήστης
Η θερμοκρασία του υπεδάφους «αγγίζει» του 20°C και «εξηγεί» τη μεγάλη απόδοση των γεωθερμικών συστημάτων πιστωθεί κατά πόσο είναι δυνατόν να συνεργαστεί με ένα γεωθερμικό σύστημα κλιματισμού. Αυτό που επηρεάζει τη λειτουργία του συστήματος, είναι ο τρόπος διασύνδεσης των σωμάτων καλοριφέρ. Ο μόνος τρόπος να συνδυαστεί το γεωθερμικό σύστημα με ένα δίκτυο καλοριφέρ χωρίς επεμβάσεις στο εσωτερικό δίκτυο, είναι να είναι συνδεδεμένα παράλληλα, δηλαδή να καταλήγουν σε συλλέκτη με ξεχωριστές σωληνώσεις. Τότε εύκολα καταργείται ο λέβητας, ώστε να συνδεθεί η γεωθερμική αντλία θερμότητας με το εσωτερικό δίκτυο. Σε περίπτωση που τα σώματα είναι συνδεδεμένα σε σειρά, που είναι και το πιο σύνηθες, τότε το γεωθερμικό σύστημα δε μπορεί να αποδώσει και χρειάζονται επεμβάσεις στο εσωτερικό δίκτυο. Στις περισσότερες περιπτώσεις, λόγω των αυξημέ-
του κτηρίου είναι διατεθειμένος να προχωρήσει σε κάποια ανακαίνιση. Γενικά, σε κάθε περίπτωση, είναι πιθανόν τα υφιστάμενα σώματα καλοριφέρ, κατά τη σύνδεση τους με τη γεωθερμία, να παρουσιάσουν λίγο μεγαλύτερη αδράνεια δηλαδή να υπάρχει μια μικρή καθυστέρηση της θέρμανσης του κτηρίου μετά την ενεργοποίηση του συστήματος, και αυτό είναι ένα μειονέκτημα που παρουσιάζεται με αυτή την εφαρμογή. Αυτό το φαινόμενο μπορεί να ελαττωθεί με τη βοηθητική λειτουργία μερικών μονάδων fan coil units. Με την εγκατάσταση των fan coil units θα μπορούσαμε να εξασφαλίσουμε στην περίπτωση αυτή και τη μερική ή ολική ψύξη του κτηρίου και να εκμεταλλευτούμε πλήρως της δυνατότητες του γεωθερμικού συστήματος κλιματισμού.
Geothermia_EKsikonomisi:Test_BmwX1_72.qxd
16/4/2013
10:48 πμ
Σελίδα 63
Επιλογή συστήματος γεωθερμίας
Ό
ταν διαπιστωθεί ότι, μπορεί να συνδυαστεί το εσωτερικό δίκτυο του κτηρίου με το μηχανοστάσιο της γεωθερμίας, θα επιλεχθεί το είδος του εξωτερικού κυκλώματος που πρόκειται να εφαρμοστεί. Θα εξεταστεί λοιπόν καταρχήν, εάν υπάρχει υπόγειο νερό στη συγκεκριμένη περιοχή, ώστε να προχωρήσουμε στη λύση των υδρογεωτρήσεων. Η λύση αυτή απαιτεί τον ελάχιστο περιβάλλοντα χώρο, αφού χρειάζονται μόνον 2 υδρογεωτρήσεις με διάμετρο της τάξεως των 15-20 cm. Είναι οικονομικά συμφέρουσα λύση, σε περίπτωση που το υπόγειο νερό δε βρίσκεται σε πολύ μεγάλα βάθη, αλλά και σε παραθαλάσσιες περιοχές, αφού δεν παίζει ρόλο η ποιότητα του νερού αλλά μόνον η ποσότητα του. Στην περίπτωση που στην περιοχή δεν υπάρχει υπόγειο νερό, θα πρέπει να εφαρμοστεί κλειστό κύκλωμα, ήτοι να γίνει τεχνητή ανακυκλοφορία νερού σε σωληνώσεις ενταφιασμένες στο υπέδαφος. Ο τύπος του κλειστού κυκλώματος που θα εφαρμοστεί εξαρτάται από το διαθέσιμο περιβάλλοντα χώρο. Ένα οριζόντιο σύστημα με σπειρωτή διαμόρφωση των σωλήνων απαιτεί εξωτερικό χώρο, δηλ. περίπου τόσα τετραγωνικά, όσα είναι και ο χώρος που θα κλιματιστεί. Δηλαδή για μια κατοικία 100 τετραγωνικών θα χρειαζόμασταν περίπου τόσο χώρο εξωτερικά όσο για ένα οριζόντιο
κύκλωμα, το οποίο τοποθετείται στο 1,21,5 m. Υπάρχει και η λύση του «κωνικού» συστήματος, όπου χρειαζόμαστε περίπου το μισό περιβάλλοντα χώρο από ό,τι σε ένα οριζόντιο σύστημα, και διαμορφώνουμε τις σωληνώσεις σε μορφή κώνου, ώστε να τοποθετηθούν σε μεγαλύτερο βάθος – περίπου 3,5 m – και να εξοικονομήσουμε χώρο σε πλάτος.
Τέλος, στην περίπτωση ύπαρξης ελάχιστου περιβάλλοντος χώρου, τότε θα πρέπει να γίνει κάθετο σύστημα, δηλαδή να αναπτυχθεί ο γεωσυλλέκτης σε βάθος. Θα πρέπει να γίνουν οπές βάθους 80-100 μέτρων. Ο αριθμός των απαραίτητων οπών καθορίζεται σύμφωνα με τα υπολογιζόμενα φορτία θέρμανσης – ψύξης του κτηρίου, και τοποθετούνται περιμετρικά του κτηρίου.
Η εξοικονόμηση στη θέρμανση «αγγίζει» το 55% και στην ψύξη το 45%
Απόδοση και απόσβεση του συστήματος
Η
ενεργειακή διεργασία που εκτελεί ένα γεωθερμικό σύστημα κλιματισμού πραγματοποιείται με κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας που όμως είναι πολύ μικρή, συγκριτικά με το παραγόμενο φορτίο και αυτό, διότι η θερμοκρασία που επικρατεί στο υπέδαφος είναι πολύ κοντά στη θερμοκρασία των 20 βαθμών C που θέλουμε να επιτύχουμε στο εσωτερικό του κτηρίου. Αυτός είναι και ο λόγος που τα γεωθερμικά συστήματα κλιματισμού εμφανίζουν πολύ
υψηλό βαθμό απόδοσης. Αντίθετα, ένας λέβητας πετρελαίου για παράδειγμα, εμφανίζει πολύ χαμηλό βαθμό απόδοσης και αυτό, διότι καλύπτει πολύ μεγαλύτερη διαφορά θερμοκρασίας, αφού το νερό ύδρευσης είναι κοντά στη θερμοκρασία περιβάλλοντος. Το ζητούμενο λοιπόν που επιτυγχάνεται κατά τη λειτουργία του γεωθερμικού συστήματος κλιματισμού έναντι σε ένα συμβατικό σύστημα θέρμανσης – ψύξης είναι η εξοιΈνα ενδεικτικό ενδοδαπέδιο σύστημα για θέρμανση και ψύξη
κονόμηση ενέργειας και χρημάτων που εξασφαλίζονται κατά τη λειτουργία του. Το ποσοστό αυτό της εξοικονόμησης είναι πολύ υψηλό, αγγίζει το 55% κατά τη λειτουργία θέρμανσης και το 45% κατά τη λειτουργία ψύξης του. Είναι φανερό λοιπόν πως, το κόστος επένδυσης που θα επιβαρυνθεί ο καταναλωτής για την εγκατάσταση ενός τέτοιου συστήματος, πρόκειται να αποσβεστεί σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, λόγω της υψηλής εξοικονόμησης που παρουσιάζει στη λειτουργία του. Όπως γίνεται αντιληπτό από όλα τα παραπάνω, η εναλλακτική αυτή λύση αξίζει να διερευνηθεί καθώς προσφέρει οικονομική θέρμανση και ψύξη, έχοντας τη δυνατότητα να εφαρμοστεί και σε ήδη κτισμένα σπίτια.
www.aidengineering.gr Τηλ: 2108003784
Πράσινο σπίτι & κτίριο 63
anemogenitries:Test_BmwX1_72.qxd
16/4/2013
11:17 πμ
Σελίδα 64
Αιολική Ενέργεια Ανεμογεννήτριες από 1 kW ως 50 kW
Λύσεις... από τις ανεμογεννήτριες Οι ανεμογεννήτριες μικρού μεγέθους, μπορούν να εκμεταλλευθούν την ενέργεια του ανέμου ακόμη και για οικιακές εγκαταστάσεις, προσφέροντας ηλεκτρική ενέργεια με σημαντικά οφέλη.
H
εκμετάλλευση του ανέμου μέσω αιολικών πάρκων είναι μία ιδιαίτερα διαδεδομένη εναλλακτική μορφή Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. Ο άνεμος όμως, μπορεί να προσφέρει τις… υπηρεσίες του και σε οικιακό επίπεδο, με τις μικρές ανεμογεννήτριες να έχουν την ικανότητα να εξασφαλίζουν την απαραίτητη ενέργεια για τις ανάγκες του σπιτιού. Οι εν λόγω ανεμογεννήτριες έχουν διάμετρο μικρότερη του ενός μέτρου, με ισχύ κάτω του 1 kW και μπορούν να φθάσουν σε ισχύ έως και τα 50 kW με διάμετρο 20 μέτρων. Ουσιαστικά, πρόκειται για συστήματα μικρού μεγέθους που μπορούν να χρησιμοποιηθούν και σε οικιακό επίπεδο για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, σε
αντίθεση με τις μεγάλες ανεμογεννήτριες που κατά κανόνα εφαρμόζονται σε αιολικά πάρκα. Όπως και τα «μικρά» φωτοβολταϊκά συστήματα, η κατηγορία των ανεμογεννητριών έως 50 kW, βρίσκει πολλαπλές εφαρμογές, είτε πρόκειται για αυτόνομα συστήματα είτε πρόκειται για διασυνδεδεμένα. Όσον αφορά τα διασυνδεδεμένα, που παρουσιάζουν και το μεγαλύτερο ενδιαφέρον, υπάρχει εγγυημένη επιδότηση για την αγορά της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται, αποτελώντας μια σίγουρη
Ο τρόπος λειτουργίας μια ανεμογεννήτριας Ο άνεμος περιστρέφει τα πτερύγια μιας ανεμογεννήτριας, τα οποία είναι συνδεδεμένα με ένα περιστρεφόμενο άξονα. Ο άξονας περνάει μέσα σε ένα κιβώτιο μετάδοσης της κίνησης όπου αυξάνεται η ταχύτητα περιστροφής. Το κιβώτιο συνδέεται με έναν άξονα μεγάλης ταχύτητας περιστροφής, ο οποίος κινεί μια γεννήτρια παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος. Αν η ένταση του ανέμου αυξηθεί επικίνδυνα, υπάρχει ειδική μέριμνα ώστε να μειωθεί η περιστροφή και να μην προκληθεί βλάβη στο σύστημα.Επίσης, όταν πρόκειται για διασυνδεδεμένο σύστημα, το ρεύμα που παράγεται από την ανεμογεννήτρια διοχετεύεται στο δίκτυο της ΔΕΗ μέσω ενός ειδικού μετατροπέα, όπως ακριβώς συμβαίνει με τα φωτοβολταϊκά συστήματα. Τα επίπεδα θορύβου μιας ανεμογεννήτριας είναι ιδιαίτερα χαμηλά και προέρχονται από την κίνηση των μηχανικών μερών της, αλλά και της φτερωτής. Έτσι, ακόμη και μια ανεμογεννήτρια ισχύος 50 kW μπορεί να μη γίνει αντιληπτή από μια απόσταση 150 μέτρων. 64 Πράσινο σπίτι & κτίριο
Περίπου 275 τόνους CO2 εξοικονομεί μία ανεμογεννήτρια 50 kW
επένδυση. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν περισσότεροι από 200 κατασκευαστές μικρών ανεμογεννητριών σε όλο τον κόσμο. Το 75% της παραγωγής των μικρών ανεμογεννητριών προορίζεται για αυτόνομα υβριδικά συστήματα, σε συνδυασμό με έξυπνα μίνι δίκτυα. Σήμερα, λόγω της θέσπισης συστημάτων εγγυημένων τιμών αγοράς, δημιουργείται μια αυξητική τάση εγκατάστασης διασυνδεδεμένων συστημάτων στην κατηγορία των μικρών και πολύ μικρών ανεμογεννητριών.
Τα χαρακτηριστικά των ανεμογεννητριών Όπως είναι φυσικό, το μέγεθος και η ποσότητα ενέργειας που παράγει μια ανεμογεννήτρια, εξαρτώνται από την ισχύ της και ως εξής, σε γενικές γραμμές: • Ανεμογεννήτρια ισχύος 10kW: μέση διάμετρος πτερωτής περίπου 8 μέτρα, ύψος πύργου περίπου 10 μέτρα, μέση ετήσια παραγωγή 30.000 kWh για μέση ταχύτητα ανέμου 7 μέτρα ανά δευτερόλεπτο. • Ανεμογεννήτρια ισχύος 50kW: μέση διάμετρος πτερωτής περίπου 15 μέτρα, ύψος πύργου περίπου 20 μέτρα, μέση ετήσια παραγωγή 150.000 kWh για μέση ταχύτητα ανέμου 7 μέτρα ανά δευτερόλεπτο. Τέλος, θα πρέπει να επισημάνουμε ότι, οι πιο συνηθισμένες παράμετροι για την κατηγοριοποίηση των μικρών ανεμογεννητριών είναι η επιφάνεια σάρωσης, η διάμετρος του στροφείου (φτερωτή) και η ονομαστική ισχύς.
anemogenitries:Test_BmwX1_72.qxd
16/4/2013
11:18 πμ
Σελίδα 65
Τα έσοδα από την αιολική ενέργεια Όσον αφορά στα διασυνδεδεμένα δίκτυα που χρησιμοποιούν για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με ανεμογεννήτριες, η τιμολόγηση διαμορφώνεται ως εξής με βάση τα τελευταία δεδομένα: • για αιολική ενέργεια που αξιοποιείται με εγκαταστάσεις ισχύος μικρότερης ή ίσης των 50kW, η τιμή ισούται με 0,25 ευρώ/kWh (τιμή ίδια για Διασυνδεδεμένο Δίκτυο και Σύστημα και για μη Διασυνδεδεμένα Νησιά), • για αιολική ενέργεια που αξιοποιείται με χερσαίες εγκαταστάσεις ισχύος μεγαλύτερης των 50kW, η τιμή ισούται με 0,08755 ευρώ/kWh (Διασυνδεδεμένο Δίκτυο και Σύστημα) και 0,09945 ευρώ/kWh (μη Διασυν-
δεδεμένα Νησιά). Σχετικά με τις αλλαγές των παραπάνω τιμών, προβλέπεται ως δείκτης η μεσοσταθμική αναπροσαρμογή των τιμολογίων λιανικής της ΔΕΗ. Ο δείκτης αυτός εφαρμόζεται για όσο χρόνο τα τιμολόγια της ΔΕΗ καθορίζονται με υπουργική απόφαση. Όταν αυτό παύσει και η ΔΕΗ θα καθορίζει τα τιμολόγιά της ελεύθερα, για την αναπροσαρμογή της τιμής πώλησης της ενέργειας από μικρές α/γ (όπως και για τις λοιπές Α.Π.Ε. πλην φωτοβολταϊκών), θα εφαρμόζεται το 80% του πληθωρισμού. Τέλος, αναφέρουμε ότι, ο τρόπος συναλλαγής με τη ΔΕΗ στην περίπτωση ανεμογεννήτριας δε διαφέρει με εκείνον που αφορά στα φωτοβολταϊκά.
Στα 0,25 ευρώ/kWh βρίσκεται η τιμή για εγκαταστάσεις έως 50 kW.
Η διαδικασία μέχρι την εγκατάσταση Η αδειοδότηση της εγκατάστασης είναι αρκετά σύντομη και αυτό διότι οι μικρές ανεμογεννήτριες εξαιρούνται από την απαίτηση για λήψη άδειας παραγωγής, λειτουργίας και εγκατάστασης, μια διαδικασία χρονοβόρα και σύνθετη που είναι υποχρεωτική για μεγάλες εγκαταστάσεις ΑΠΕ. Ο επενδυτής, έχοντας εξασφαλίσει την κυριότητα του χώρου ή του δικαιώματος χρήσης αυτού στον οποίο θα γίνει η εγκατάσταση, καλείται να προβεί σε δυο μόλις κινήσεις: στην κατάθεση αιτήματος σύνδεσης της ανεμογεννήτριας στη ΔΕΗ (αν πρόκειται για διασυνδεδεμένο σύστημα) και την κατάθεση μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων για την έγκριση περιβαλλοντικών όρων από τις τοπικές υπηρεσίες (οι διαδικασίες αυτές αναλαμβάνονται από την εταιρεία που έχουμε απευθυνθεί). Έχοντας ολοκληρώσει τις παραπάνω διαδικασίες, ο επενδυτής μπορεί να κάνει αίτηση για τις απαραίτητες άδειες οικοδομής από την αρμόδια πολεοδομική αρχή.
Όταν ολοκληρωθεί η κατασκευή του έργου, ο επενδυτής καλείται να υπογράψει τη σύμβαση πώλησης ρεύματος με τον διαχειριστή του δικτύου (αν πρόκειται για διασυνδεδεμένο έργο). Σε αυτό το σημείο, θα πρέπει να τονίσουμε ότι, οι α/γ ισχύος έως 100kW (και γενικά αιολικές εγκαταστάσεις συνολικής ισχύος έως 100kW) απαλλάσσονται από την υποχρέωση έκδοσης άδειας παραγωγής και αδειών εγκατάστασης και λειτουργίας. Αυτό σημαίνει ότι, δεν απαιτείται η πλήρωση των κριτηρίων αξιολόγησης για τη χορήγηση άδειας παραγωγής (π.χ. δεν απαιτείται η προσκόμιση ανεμομετρήσεων από διαπιστευμένο φορέα). Σημειώνεται ότι, στις παραπάνω περιπτώσεις δεν εκδίδεται καμία διοικητική πράξη, όπως για παράδειγμα Απόφαση Εξαίρεσης από τη Ρ.Α.Ε. (Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας). Επίσης, οι μικρές α/γ απαλλάσσονται από την υποχρέωση περιβαλλοντικής αδειοδότησης (έκδοσης Απόφασης Έγκρισης Περιβαλ-
λοντικών Όρων ή λήψης Πρότυπων Περιβαλλοντικών Δεσμεύσεων) όταν εγκαθίστανται σε γήπεδα, εφόσον η συνολική τους ισχύς δεν υπερβαίνει τα 20kW. Ωστόσο, σε διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης υπόκεινται οι μικρές α/γ με εγκατεστημένη ισχύ μικρότερη ή ίση με το ως άνω όριο των 20 kW εφόσον εγκαθίστανται: • σε γήπεδα που βρίσκονται σε οριοθετημένες περιοχές του δικτύου Natura 2000 ή • σε παράκτιες ζώνες που απέχουν λιγότερο από 100 μέτρα από την οριογραμμή του αιγιαλού (εκτός βραχονησίδων), • σε απόσταση μικρότερη των 150 μέτρων από γήπεδο εγκατάστασης όπου χωροθετείται άλλος αιολικός σταθμός για τον οποίο έχει εκδοθεί άδεια παραγωγής ή απόφαση Ε.Π.Ο. ή προσφορά σύνδεσης και εφόσον η ισχύς του συνόλου των εγκατεστημένων ανεμογεννητριών υπερβαίνει (αθροιστικά) το όριο των 20kW.
Απευθυνθείτε στους ειδικούς
Η ΕΜΥ και το Κέντρο Α.Π.Ε. ενημερώνουν για την «δυναμική» του ανέμου σε κάθε περιοχή.
Βασική προϋπόθεση για την εγκατάσταση μιας ανεμογεννήτριας, είναι η ύπαρξη επαρκούς αιολικού δυναμικού. Με απλά λόγια, θα πρέπει στην περιοχή που θα την τοποθετήσουμε να υπάρχει αέρας αρκετής έντασης καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Για το συγκεκριμένο ζήτημα μπορούμε να ενημερωθούμε από τους αρμόδιους φορείς, όπως είναι το ΚΑΠΕ (Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας) και η Ε.Μ.Υ (Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία). Επίσης, θα πρέπει να τονίσουμε ότι, μια περιοχή είναι κατάλληλη για τοποθέτηση ανεμογεννήτριας, όταν η μέση ετήσια ταχύτητα ανέμου υπερβαίνει τα 4 μέτρα ανά δευτερόλεπτο (οι εταιρείες τοποθέτησης ανεμογεννητριών αναλαμβάνουν να μελετήσουν το αιολικό δυναμικό της κάθε περιοχής). Από εκεί και πέρα, αν ενδιαφερόμαστε να εγκαταστήσουμε ένα διασυνδεδεμένο αιολικό σύστημα, θα πρέπει το δίκτυο της ΔΕΗ να είναι σε κοντινή απόσταση, ενώ σε κάθε περίπτωση δεν θα πρέπει να υπάρχουν στον υπόλοιπο χώρο ψηλά κτίρια ή δέντρα.
Πράσινο σπίτι & κτίριο 65
SunnyTripower:Test_BmwX1_72.qxd
16/4/2013
12:00 μμ
Σελίδα 66
Προϊόντα για εγκαταστάσεις: Στρατηγική σχεδίασης του Sunny Design
Σχεδιάζοντας φωτοβολταϊκές εγκαταστάσεις για βέλτιστη απόδοση H στιγμιαία τάση MPP και ο ρόλος της στη σχεδίαση ενός ιδανικού φωτοβολταϊκού έργου.
Μ
ία αποτελεσματική σχεδίαση φωτοβολταϊκής εγκατάστασης συνήθως δεν απέχει από τα λειτουργικά όρια του εξοπλισμού, όπως για παράδειγμα, από την ελάχιστη τάση εισόδου του μετατροπέα. Στο τρέχον άρθρο σας περιγράφουμε τι ακριβώς συμβαίνει, όταν η στιγμιαία τάση MPP (Maximum Power Point) της φωτοβολταϊκής γεννήτριας είναι μικρότερη ή μεγαλύτερη από το εύρος MPP του μετατροπέα και πώς μια τέτοια κατάσταση μπορεί να επηρεάσει την ενεργειακή απόδοση του συστήματος. Αυτή η πληροφορία αποτελεί το θεμέλιο λίθο για την τεκμηριωμένη εφαρμογή της παραμέτρου «οικονομική βιωσιμότητα», υποστηρίζοντας τους χρήστες του Sunny Design Web να σχεδιάζουν το ιδανικό φωτοβολταϊκό έργο. Η απόδοση του μετατροπέα είναι ένας καθοριστικός παράγοντας που επηρεάζει την αποτελεσματικότητα της φωτοβολταϊκής εγκατάστασης. Επιπρόσθετα, παρότι ο βαθμός συμβατότητας του εύρους λειτουργίας του μετατροπέα με τον αντίστοιχο της φωτοβολταϊκής γεννήτριας είναι σημαντικός, πολύ συχνά υπερεκτιμάται. Ένας μετατροπέας που δε μπορεί να ανιχνεύσει με ακρίβεια το στιγμιαίο σημείο MPP της φωτοβολταϊκής γεννήτριας σε όλα τα επίπεδα ηλιακής ακτινοβολίας, αλλά συνεχίζει να εργάζεται με ένα εξαιρετικά υψηλό βαθμό απόδοσης, είναι σε θέση να παράγει περισσότερη ενέργεια από μια παρόμοια συσκευή, η οποία λειτουργεί συνεχώς στο σημείο μέγιστης ισχύος της φωτοβολταϊκής γεννήτριας, αλλά με μικρότερο βαθμό απόδοσης. Αρχικά, θα πρέπει να καθοριστούν οι απώλειες στην απόδοση, εάν η λειτουργία εκτελείται εκτός εύρους MPP. Η χαμηλότερη τάση λειτουργίας της φωτοβολταϊκής γεννήτριας προκύπτει στην υψηλότερη θερμοκρασία των φωτοβολταϊκών πλαισίων. Σε αρκετές τοπολογίες μετατροπέων, η ελάχιστη τάση εισόδου συνδέεται με τη στιγμιαία τάση του δικτύου. Εάν η τάση εισόδου μετατροπέα είναι πολύ χαμηλή και δεν μπορεί να καλύψει την τάση του δικτύου (όπως στην περίπτωση μετατροπέα χωρίς step-up converter), τότε επηρεάζεται αρνητικά το ημιτονοειδές ρεύμα εξόδου του μετατροπέα. Ένας ασφαλής 66 Πράσινο σπίτι & κτίριο
σχεδιασμός πρέπει να λαμβάνει υπόψη το γεγονός ότι, η τροφοδοσία είναι δυνατή, ακόμα και στη χαμηλότερη επιτρεπόμενη τάση εισόδου μετατροπέα με αντίστοιχη μέγιστη επιτρεπτή τάση δικτύου (για παράδειγμα, 230 V + 15%). Αν η τάση MPP της φωτοβολταϊκής γεννήτριας είναι μικρότερη από την ελάχιστη τάση εισόδου του μετατροπέα, η εγκατάσταση θα σταματήσει να λειτουργεί εντός σημείου MPP και θα λειτουργεί στη χαμηλότερη δυνατή τάση εισόδου του μετατροπέα (βλέπε σχήμα 1).
Όπως περιγράφεται παραπάνω, υπάρχουν δύο κύριοι λόγοι για την κατάσταση αυτή: O Η τάση MPP μειώθηκε λόγω της υψηλής θερμοκρασίας των φωτοβολταϊκών πλαισίων. O Η τάση του δικτύου είναι υψηλότερη από εκείνη που είχε καθοριστεί κατά τη διάρκεια του σχεδιασμού, με αποτέλεσμα και η ελάχιστη τάση εισόδου μετατροπέα που συνδέεται με αυτή (VDCmin), να αυξηθεί επίσης.
ΣΧΗΜΑ 1
ΣΧΗΜΑ 2
Η φωτοβολταϊκή γεννήτρια λειτουργεί με τη χαμηλότερη δυνατή τάση εισόδου του μετατροπέα, ενώ η τάση MPP της φωτοβολταϊκής γεννήτριας είναι μικρότερη.
Όσο το σημείο λειτουργίας παραμένει κοντά στην τάση ΜΡΡ, το μεγαλύτερο μέρος της ενέργειας της φωτοβολταϊκής γεννήτριας θα αξιοποιείται (Φ/Β πλαίσιο: μονοκρυσταλλικό Si, SolarWorld SW 175)
SunnyTripower:Test_BmwX1_72.qxd
16/4/2013
Αυτές οι συνθήκες λειτουργίας δεν αποτελούν πρόβλημα για το μετατροπέα και οδηγούν σε μικρές μόνο απώλειες απόδοσης. Το Σχήμα 2 δείχνει ένα παράδειγμα των απωλειών αυτών, συγκεκριμένα τη στιγμιαία ισχύ MPP σε συνάρτηση με την απόσταση της τάσης λειτουργίας από την ιδανική τάση
MPP της φωτοβολταϊκής γεννήτριας. Θεωρητικά, ένα φωτοβολταϊκό πλαίσιο λειτουργεί αρκετά καλά υπό αυτές τις συνθήκες: Εάν η τάση MPP, είναι μικρότερη κατά 1% κάτω από την ελάχιστη τάση εισόδου του μετατρο-
12:01 μμ
Σελίδα 67
πέα (για παράδειγμα, 564 V, σε σύγκριση με 570 V), το 99,9% της ισχύος MPP μπορεί ακόμα να αξιοποιηθεί. Ακόμα και με μια μεγάλη διαφορά τάσης της τάξεως του 5% (για παράδειγμα, 543 V, σε σύγκριση με 570 V), οι απώλειες ισχύος της φωτοβολταϊκής γεννήτριας οριακά ξεπερνούν το 2%, σε σύγκριση με την ιδανική λειτουργία στο
σημείο μέγιστης ισχύος. Ωστόσο, η κατάσταση είναι πολύ πιο κρίσιμη, εάν η τάση ανοικτού κυκλώματος της φωτοβολταϊκής γεννήτριας δεν φτάνει την τάση έναρξης Vpv-start του μετατροπέα. Στην περίπτωση που προκύψει διακοπή της τροφοδοσίας, η φωτοβολταϊκή γεννήτρια ενδεχομένως να μη μπορεί να τροφοδοτήσει εκ νέου το δίκτυο.
Έτσι, κατά το σχεδιασμό, πρέπει να εξασφαλιστεί ότι, η τάση ανοικτού κυκλώματος της φωτοβολταϊκής γεννήτριας είναι πάντα υψηλότερη από την τάση εκκίνησης του μετατροπέα. Όλα τα παραπάνω μπορούν τώρα να χρησιμοποιηθούν, ώστε να διευκρινιστεί σε ποιες περιπτώσεις η υψηλότερη απόδοση του μετατροπέα αντισταθμίζει τις απώλειες φωτοβολταϊκής γεννήτριας, λόγω απόκλισης από το σημείο MPP. Ακολουθεί παράδειγμα με δύο μετατροπείς με την ίδια ισχύ, αλλά με διαφορετικές τοπολογίες: O STP 15000TL με μια ευρωπαϊκή σταθμισμένη απόδοση 97,6% και ελάχιστη τάση MPP από 360 V. O STP 15000TLEE με μια ευρωπαϊκή σταθμισμένη απόδοση 98,3% και ελάχιστη τάση MPP από 570 V. Οι απόλυτες τιμές Performance Ratio εξαρτώνται επίσης από τη θέση και τον τύπο στήριξης των φωτοβολταϊκών πλαισίων. Ωστόσο, εμφανίζεται με σαφήνεια και στα δύο γραφήματα η διαφορά μεταξύ των δύο μετατροπέων ως προς την απόδοσή τους. Ο βαθμός απόδοσης PR του Sunny Tripower 15000TL, έχει ακριβώς τον ίδιο βαθμό εξάρτησης ως προς την τάση με τον Sunny Tripower 15000TLEE, όταν λειτουργούμε σε υψηλές τάσεις στοιχειοσειράς. Κάτω από την ελάχιστη τάση εισόδου του Sunny Tripower 15000TLEE (570 V), η επίδραση της τάσης στην απόδοση του συστήματος ξεχωρίζει, και το PR μειώνεται γραμμικά για μικρές πτώσεις της τάσης στοιχειοσειράς, αλλά ακόμα περισσότερο για μεγάλες πτώσεις τάσεις στοιχειοσειράς (<500 Vλειτουργίας). Σε αυτό το εύρος του σχεδιασμού (<500 Vλειτουργίας) μια γενική σύσταση για την επιλογή του μετατροπέα Sunny Tripower 15000 TLEE δεν προτείνεται.
Στρατηγική σχεδίασης του Sunny Design Το λογισμικό σχεδιασμού Sunny Design Web υπολογίζει επίσης την απώλεια της απόδοσης, λόγω περιορισμένου εύρους τάσης εισόδου, όπως την ηλιακή ακτινοβολία και τα δεδομένα του κλίματος στην περιοχή. Ας μην ξεχνάμε επίσης ότι, η ελάχιστη φωτοβολταϊκή τάση που αναφέρεται στο Sunny Design, αφορά στην τάση λειτουργίας της φωτοβολταϊκής γεννήτριας και όχι στην Voc (τάση ανοικτού κυκλώματος). Συμπερασματικά, σε διαστασιολογήσεις με τον STP 15000 TLEE και 20000TLEE, το γεγονός ότι, σε ακραίες συνθήκες θερμοκρασίας π.χ. 70 ° C, η τάση λειτουργίας παρουσιάζει μικρή απόκλιση από την ιδανική τάση MPP, επιφέρει πολύ μικρές απώλειες που, στις περισσότερες περιπτώσεις, αντισταθμίζονται από τον πολύ μεγάλο βαθμό απόδοσης του μετατροπέα. Σύγκριση του ποσοστού απόδοσης των δύο μετατροπέων (προσομοίωση σε χρονοδιάγραμμα ενός λεπτού από μια φωτοβολταϊκή εγκατάσταση στο Μόναχο, τοποθέτηση σε στέγη 30° κλίση, νότιο προσανατολισμό, με μονοκρυσταλλικά πλαίσια Si).
www.SMA-Hellas.com Τηλ: 210 9856 660
Πράσινο σπίτι & κτίριο 67
koufomata:Test_BmwX1_72.qxd
22/3/2013
9:27 μμ
Σελίδα 42
Εξοικονόμηση Αντικατάσταση τζαμιών και κουφωμάτων
Γλυτώνετε χρήματα και... με κίνητρα Τα τζάμια και τα κουφώματα είναι δυνατόν να μας εξοικονομήσουν τεράστια ποσά ενέργειας ή αντίθετα, να είναι η αιτία για μεγάλες ενεργειακές απώλειες. Το πρόγραμμα «Εξοικονόμηση Κατ’ Οίκον» μας προσφέρει μια σειρά από κίνητρα προκειμένου να τα αντικαταστήσουμε με σύγχρονα συστήματα που βοηθούν στη μείωση των εξόδων μας.
Τ
α πρώτα αποτελέσματα του προγράμματος «Εξοικονόμηση Κατ’ Οίκον» που προωθεί εδώ και σχεδόν μία διετία το ΥΠΕΚΑ, έχουν αρχίσει να γίνονται ορατά, καθώς παρά τη δύσκολη οικονομική συγκυρία για τη χώρα, δεκάδες χιλιάδες αιτήσεις έχουν φθάσει στις αρμόδιες αρχές, με ένα μεγάλο μέρος αυτών να έχουν λάβει την προέγκριση του δανείου και αρκετές να έχουν ήδη υπαχθεί στο πρόγραμμα. Με την επιχορήγηση μάλιστα να ανέρχεται πλέον στο 70% (για ατομικό εισόδημα που δεν ξεπερνά τις 12.000 ευρώ, ή για οικογενειακό χαμηλότερο των 20.000 ευρώ) και τα πλεονεκτήματα της ενεργειακής αναβάθμισης να θεωρούνται
από δελεαστικά έως αναγκαία, μελλοντικά, το ενδιαφέρον γύρω από το εν λόγω πρόγραμμα αναμένεται να διατηρηθεί σε υψηλά επίπεδα. Όσον αφορά στις επιμέρους εργασίες που χρηματοδοτεί το πρόγραμμα «Εξοικονόμηση Κατ’ Οίκον», αξίζει να σημειωθεί η σημασία που έχει στην εξοικονόμηση της ενέργειας, η παρέμβαση στα τζάμια και τα κουφώματα. Οι θερμικές απώλειες σε ένα κτίριο οφείλονται κατά 35% στα παράθυρα, οπότε γίνεται εύκολα κατανοητό πως, αν θέλουμε να αναβαθμίσουμε το κτίριο μας και να το κάνουμε πιο αποδοτικό ενεργειακά, το πρώτο βήμα είναι να αντικαταστήσουμε τα τζάμια και τα κουφώματα.
Ποιες κατοικίες μπορούν να χρηματοδοτηθούν; Επιλέξιμες κατοικίες είναι το σύνολο των μονοκατοικιών, πολυκατοικιών και μεμονωμένων διαμερισμάτων (χωρίς επιπλέον προϋπόθεση) που ικανοποιούν αποκλειστικά τα εξής κριτήρια: • Βρίσκονται σε περιοχές με τιμή ζώνης χαμηλότερη ή ίση των 2.100 €/τ.μ. • Έχουν καταταχθεί βάσει του Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (Π.Ε.Α.) σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση της Δ. Δεν υπάρχει περιορισμός στον αριθμό ιδιοκτησιών ανά πολίτη, ενώ στις πολυκατοικίες όσοι από τους ιδιοκτήτες δεν επιθυμούν να ενταχθούν στο πρόγραμμα μπορούν να συμμετέχουν με ίδια κεφάλαια. Επίσης, εντάσσονται κενά διαμερίσματα που κατοικούνταν εντός των τελευταίων τριών ετών.
42 Πράσινο σπίτι & κτίριο
Οι θερμικές απώλειες σε ένα κτίριο οφείλονται κατά 35% στα παράθυρα
koufomata:Test_BmwX1_72.qxd
22/3/2013
9:28 μμ
Σελίδα 44
Εξοικονόμηση Αντικατάσταση τζαμιών και κουφωμάτων Ποιος μπορεί να ενταχθεί στο Πρόγραμμα; – Με ποια κίνητρα; Προβλέπεται δυνατότητα λήψης 4/ 5/ 6ετούς δανείου, με ή χωρίς εγγυητή, χωρίς προσημείωση ακινήτου, δυνατότητα άμεσης αποπληρωμής του δανείου χωρίς επιβαρύνσεις, καθώς και εξόφληση των προμηθευτών μέσω της τράπεζας, χωρίς την εμπλοκή του πολίτη. Με την υπαγωγή στο πρόγραμμα, παρέχεται προκαταβολή 40% του προϋπολογισμού της αίτησης. Για την ένταξη στο Πρόγραμμα, απαιτείται η διενέργεια ενεργειακών επιθεωρήσεων (πριν και μετά τις παρεμβάσεις), το κόστος των οποίων καλύ-
Κατηγορία Ωφελουμένων
A1
Ατομικό Εισόδημα
Α.Ε. < 12.000 ευρώ
12.000 ευρώ < Α.Ε. < 40.000 ευρώ 40.000 ευρώ < Α.Ε. < 60.000 ευρώ
Οικογενειακό Εισόδημα
Ο.Ε. < 20.000 ευρώ
20.000 ευρώ < Ο.Ε.<60.000 ευρώ 60.000 ευρώ < Ο.Ε. < 80.000 ευρώ
Κίνητρο
A2
70% Επιχορήγηση 35% Επιχορήγηση 30% Άτοκο Δάνειο 65% Άτοκο Δάνειο (επιδότηση (επιδότηση επιτοκίου επιτοκίου 100% έως 31.12.2015) 100% έως 31.12.2015)
πτεται κατά 100% από το Πρόγραμμα, μετά την επιτυχή υλοποίηση του έργου. Επιπλέ-
B
15% Επιχορήγηση 85% Άτοκο Δάνειο (επιδότηση επιτοκίου 100% έως 31.12.2015)
ον, καλύπτεται δαπάνη για αμοιβή συμβούλου έργου, έως 250 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α).
Η αντικατάσταση των τζαμιών Η αντικατάσταση 15 τετραγωνικών μέτρων υαλοστασίων με ενεργειακά, κοστίζει από 1.000 έως 1.500 ευρώ συνολικά, χωρίς την τοποθέτηση και, αν υπολογίσουμε το μειωμένο κόστος θέρμανσης και ψύξης που επιτυγχάνεται, η απόσβεση γίνεται σε περίπου 2 χρόνια. Οι δείκτες που πρέπει να προσέξουμε, όταν επιλέγουμε υαλοστάσια, είναι οι “U Value”, “Solar factor g” και “Light transmission” (LT). Ο δείκτης “U” είναι ο συντελεστής θερμοπερατότητας και η τιμή του πρέπει να ελαχιστοποιείται. Ο δείκτης “Solar g” είναι ο ηλιακός συντελεστής. Η τιμή του δείχνει, δηλαδή, το ποσοστό της ηλιακής ροής που περνάει μέσα από το γυαλί και πρέπει και αυτός
να ελαχιστοποιείται στη χώρα μας, λόγω των πολύ ζεστών καλοκαιριών. Ο δείκτης “Light Transmission” φανερώνει την οπτική διαπερατότητα, το φως που περνά δηλαδή στο κτίριο και πρέπει η τιμή του να μεγιστοποιείται. Για την καλύτερη δυνατή απόδοση και την μεγαλύτερη εξοικονόμηση ενέργειας, πρέπει να έχουμε χαμηλούς δείκτες “U” και “g” και υψηλό δείκτη “LT”. Σε αυτό το πλαίσιο λοιπόν, υπάρχουν πλέον οι υαλοπίνακες νέας τεχνολογίας, με χαμηλό συντελεστή εκπομπής (Low – e) που έχουν την ιδιότητα να κρατούν τη θερμότητα στο εσωτερικό του κτιρίου το χειμώνα και να το προστατεύουν από τη ζέστη το καλοκαίρι.
Πως επιτυγχάνεται αυτό; Το ενεργειακό γυαλί Low-Ε είναι διάφανο και έχει μια επίστρωση μικροσκοπικών μεταλλικών οξειδίων στη μία του πλευρά. Αυτή η επίστρωση, δεν επιτρέπει τη μεταφορά θερμότητας από τον εσωτερικό χώρο του σπιτιού στον εξωτερικό περιβάλλοντα χώρο
44 Πράσινο σπίτι & κτίριο
ή και αντίστροφα. Τα Low-e τζάμια δε, δεν χρησιμοποιούνται ποτέ ως μονά, αλλά πάντα ως μέρος διπλών ή τριπλών τζαμιών και ως εκ τούτου, αντανακλούν το υπέρυθρο φως του ηλίου, ενώ επιτρέπουν στο ορατό φως να τα διαπερνά, με αποτέλεσμα ο χώρος να διατηρείται πιο δροσερός το καλοκαίρι μειώνοντας τα έξοδα ψύξης του. Παράλληλα, τα τζάμια Low – e μεγιστοποιούν την ευεργετική ενέργεια του ηλίου. Το φως απορροφάται από όλες τις επιφάνειες και μετατρέπεται σε θερμότητα στο εσωτερικό του κτιρίου. Η θερμότητα που μεταφέρεται στο χώρο αντανακλάται από τα ενεργειακά
Η ένταξη στο πρόγραμμα είναι μία συνεχής διαδικασία έως την εξάντληση των χρημάτων ανά περιφέρεια τζάμια στο εσωτερικό του κτιρίου και πάλι, ώστε να μην διαφεύγει, μειώνοντας έτσι και το κόστος θέρμανσης. Δηλαδή, τοποθετώντας ενεργειακά τζάμια προστατεύουμε το κτίριο από την ανεπιθύμητη θερμότητα τους θερινούς μήνες, αλλά τη διατηρούμε στο εσωτερικό τους χειμερινούς. Ο χώρος μας διατηρείται στη θερμοκρασία που θέλουμε χωρίς απώλειες και μειώνοντας κατά πολύ τα έξοδά μας.
koufomata:Test_BmwX1_72.qxd
22/3/2013
9:29 μμ
Σελίδα 46
Εξοικονόμηση Αντικατάσταση τζαμιών και κουφωμάτων Θερμοδιακοπτόμενα Κουφώματα Στον τομέα των κουφωμάτων, η παρέμβαση αφορά κατά κύριο λόγο στην αντικατάσταση τους με νέα θερμοδιακοπτόμενα που πληρούν τις ενεργειακές προϋποθέσεις του προγράμματος «Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον». Η θερμοδιακοπή προστατεύει το κούφωμα από τις εναλλαγές θερμοκρασίας, την ύγρανση του μετάλλου, εμποδίζει τη ροή νερών και σε συνδυασμό με διπλά ή ενεργειακά υαλοστάσια, αποτελεί την καλύτερη μόνωση για τα παράθυρα. Ουσιαστικά, έχει να κάνει με την τοποθέτηση κάποιου υλικού που είναι «κακός» αγωγός θερμότητας, μεταξύ του εσωτερικού και του εξωτερικού προφίλ αλουμινίου. Το υλικό αυτό συνήθως είναι πολυαμίδιο, το οποίο έχει πολύ μικρή αγωγιμότητα και είναι πολύ σκληρό υλικό συμβάλ-
Η εφαρμογή σύγχρονων τεχνολογιών στα κτίρια βοηθά στην εξοικονόμηση ενέργειας.
λοντας στην ανθεκτικότητα του κουφώματος. Τα θερμοδιακοπτόμενα κουφώματα παρέχουν σημαντικά οφέλη στην εξοικονόμηση ενέργειας άρα και χρημάτων. Μειώνουν τις ανάγκες σε θέρμανση τον χειμώνα καθώς μειώνεται η μεταφορά θερμότητας από το εσωτερικό στο εξωτερικό του κτιρίου και αντίστοιχα μειώνονται και οι ανάγκες σε κλιματισμό το καλοκαίρι. Το κόστος τους μπορεί να ξεπερνά αυτό των συμβατικών κουφωμάτων, κατά περίπου 20%, αλλά η απόσβεση είναι άμεση, λόγω του μειωμένου κόστους θέρμανσης και ψύξης. Επιπλέον, προστατεύεται το ίδιο το κτίριο από διάφορες φθορές που οφείλονται στις καιρικές συνθήκες. Αλλάζοντας τα παλιά μας κουφώματα με σύγχρονα, μειώνουμε τα έξοδα που απαιτούνται για την ψύξη και τη θέρμανση του κτιρίου.
Μετά την ενεργειακή επιθεώρηση, ο κάθε ενδιαφερόμενος θα μπορεί να επιλέξει, σε συνεργασία με τον Ενεργειακό Επιθεωρητή, όποιες και όσες παρεμβάσεις είναι επιλέξιμες για το πρόγραμμα και οδηγούν στην ικανοποίηση του ελάχιστου ενεργειακού στόχου του Προγράμματος, δηλαδή την αναβάθμιση κατά μία τουλάχιστον ενεργειακή κατηγορία ή εναλλακτικά, ετήσια εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας μεγαλύτερη από το 30% της κατανάλωσης του κτιρίου αναφοράς (kWh/m2).
Παράδειγμα κόστους Για την υλοποίηση των παρεμβάσεων δεν απαιτείται αδειοδότηση, ούτε καν έγκριση εργασιών δόμησης μικρής κλίμακας, εκτός πολύ ειδικών περιπτώσεων. Ο μέγιστος επιλέξιμος προϋπολογισμός των παρεμβάσεων, συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α. (που αποτελεί επιλέξιμη δαπάνη για το Πρόγραμμα), δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 15.000 ευρώ ανά ιδιοκτησία (σε κάθε περίπτωση, καλύπτεται το κόστος που πληρώνει κάποιος για την ενεργειακή επιθεώρηση και αμείβεται ο σύμβουλος του έργου). Για παράδειγμα, ένας πολίτης με οικογενειακό εισόδημα 35.000 ευρώ για εργασίες προϋπολογισμού 10.000 ευρώ, συνάπτει 5ετές δάνειο τον Ιούνιο 2012, ύψους 6.500 ευρώ και λαμβάνει επιχορήγηση τo υπόλοιπο ποσό 3.500 ευρώ. Η δόση του δανείου του είναι περίπου 110 ευρώ, ενώ οι τόκοι που θα επιβαρυνθεί για την περίοδο 1/1/2016 1/7/2017 είναι περίπου 80 ευρώ.
46 Πράσινο σπίτι & κτίριο
5 βήματα για τη συμμετοχή στο Πρόγραμμα 1.Προέγκριση δανείου (υποκατάστημα τράπεζας) - πρώτη ενεργειακή επιθεώρηση. 2.Υποβολή αίτησης και δικαιολογητικών. 3.Υπαγωγή αίτησης ενδιαφερόμενου- υπογραφή δανειακής Σύμβασης- εκταμίευ-
ση προκαταβολής. 4.Υλοποίηση Παρεμβάσεων - δεύτερη Ενεργειακή Επιθεώρηση. 5.Προσκόμιση δικαιολογητικών -εκταμίευση λοιπού δανείου και επιχορήγησης.
Advert:Test_BmwX1_72.qxd
9/9/2013
4:26 μμ
Σελίδα 1
VE suntracker case study :Test_BmwX1_72.qxd
22/3/2013
7:39 μμ
Σελίδα 64
Εξοικονόμηση Εφαρμογή συστήματος φωτισμού εσωτερικών χώρων SUNTRACKER
Απόδοση και στη συννεφιά Στο προηγούμενο τεύχος, σας παρουσιάσαμε το σύστημα ενεργητικού φωτισμού εσωτερικών χώρων SUNTRACKER. Με το συγκεκριμένο case study, δείχνουμε πώς εγκαθίσταται το σύστημα και τι τελικά μπορεί να αποδώσει.
Πίνακας εκπομπής CO2 και ενεργειακό κόστος ανά έτος Χωρίς SUNTRACKER Kwh/έτος
CO2 κιλά/έτος
€/έτος
46.368,00
46.228,90
6.955,20
Τ
ο σύστημα Suntracker ακολουθεί την κίνηση του ηλίου από την ανατολή μέχρι τη δύση, με σκοπό το φωτισμό της εγκατάστασής. Το σημαντικό πλεονέκτημα του είναι ότι, εκμεταλλεύεται το φυσικό φωτισμό, ακόμα κι όταν ο ήλιος είναι κρυμμένος πίσω από τα σύννεφα. Ο ήλιος δεν είναι η άμεση πηγή λειτουργίας του Suntracker. Το σύστημα, στην ουσία, εκμεταλλεύεται το φως της ημέρας, με αποτέλεσμα να μπορεί να λειτουργήσει ακόμα και σε συννεφιασμένες ή βροχερές ημέρες. Η εγκα-
τάσταση που εξετάζουμε αφορά σε αποθήκη 900 τετραγωνικών μέτρων στη Βέροια.
Τα στοιχεία της εγκατάστασης Οι ενεργειακές ανάγκες της αποθήκης ανέρχονται στις 46.368 κιλοβατώρες ανά έτος, με δεδομένο ότι, χρησιμοποιείται για 322 ημέρες το χρόνο και 12 ώρες την εβδομάδα. Για να καλυφθούν αυτές οι ανάγκες, χρησιμοποιήθηκαν 8 συστήματα Suntracker, με 30 «καμπάνες» φωτισμού των 12 kW. Για τη συγκεκριμένη εγκατάσταση,
ύψους 6 μέτρων, έχει προβλεφθεί ότι, η ισχύς του φωτός από το σύστημα θα είναι 220 lux για κάθε 104 τετραγωνικά μέτρα.
Πότε γίνεται η απόσβεση της επένδυσης; Με κόστος κιλοβατώρας στα 0,15 ευρώ, κάθε χρόνο, ο ιδιοκτήτης θα πρέπει να καταβάλλει 6.955,2 ευρώ. Το κόστος εγκατάστασης των 8 συστημάτων Suntracker ανήλθε στα 24.000 ευρώ ( 3.000 ευρώ η κάθε καμπάνα) και η απόσβεση γίνεται σε 3,4 χρόνια.
Τι γίνεται σε περιπτώσεις συννεφιάς; Οι ελάχιστες απαιτήσεις φωτισμού για αποθήκες ανέρχονται στα 150 lux. Σύμφωνα με μετρήσεις που πραγματοποίησε η εταιρεία εγκατάστασης (Plantafresh MEΠΕ), το σύστημα Suntracker που εγκαταστάθηκε στην αποθήκη που εξετάζουμε, αποδίδει 210 lux, με νεφοκάλυψη 92%.
64 Πράσινο σπίτι & κτίριο
Το σύστημα είναι αποδοτικό, ακόμα και όταν επικρατεί έντονη συννεφιά, σύμφωνα με τις μετρήσεις που πραγματοποίησε η εταιρεία που το Το εσωτερικό της αποθήκης όπου έχει εγκατασταθεί το διαθέτει. Suntracker.
VE suntracker case study :Test_BmwX1_72.qxd
22/3/2013
7:40 μμ
Σελίδα 66
Εξοικονόμηση Εφαρμογή συστήματος φωτισμού εσωτερικών χώρων SUNTRACKER Πώς λειτουργεί;
T
o σύστημα είναι σχεδιασμένο έτσι, ώστε να «παγιδεύει» τη θερμότητα και να παρέχει έως 63.000 lumens φωτισμού (ισοδύναμο με το φως λάμπας αλογόνου 800 watt), μειώνοντας κατά τουλάχιστον 50% την έκλυση θερμότητας κατά τη λειτουργία του, σε σχέση με τα συστήματα τεχνητού φωτισμού. Επίσης, ελαχιστοποιεί το κόστος φωτισμού κατά 40-80%. Το Suntracker μεταφέρει το φως με πολλαπλασιασμένη ένταση, χωρίς να μεταφέρει μέσα στο χώρο τη θερμότητα της ηλιακής ακτινοβολίας. Αυτό επιτυγχάνεται με το διπλό φίλτρο υπεριώδους και υπέρυθρης ακτινοβολίας. Τα βασι-
κά τμήματα του συστήματος συνοψίζονται στα εξής:
GPS ST® Controller Το GPS ST® αποτελεί τον εγκέφαλο του συστήματος SUNTRACKER. Χρησιμοποιώντας για τη λειτουργία του ενέργεια από ένα μικρό φωτοβολταϊκό πάνελ, καθορίζει τη θέση του συστήματος και περιστρέφει το κάτοπτρο του Suntracker κατά την κίνηση του ηλίου κατευθύνοντας με αυτόν τον τρόπο το φως του στο εσωτερικό των κτιρίων καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας.
Θόλος Ο Θόλος του SUNTRACKER είναι κατάλληλα κατασκευασμένος για μέγιστη απορροφητικότητα σε όλο το φάσμα της ηλιακής ακτινοβολίας και για αντοχή σε πτώση αντικειμένου έως 544,32 κιλών από ύψος 183 εκατοστών. Ταυτόχρονα, παρέχει 100% προστασία από την UV ακτινοβολία και αποτελεί το προστατευτικό κάλυμμα του SUNTRACKER.
Κάτοπτρο Περιστρεφόμενο εντός του Θόλου, το κάτοπτρο του Suntracker, καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας συλλέγει και κατευθύνει το φως του ηλίου, μέσα από τους άνω και κάτω πρισματικούς φακούς διάχυσης του φωτός. Το υψηλής ανακλαστικότητας κάτοπτρο του συστήματος SUNTRACKER απορροφά το συνολικό φάσμα της ηλιακής ακτινοβολίας ακόμα και νωρίς το πρωί, μέχρι λίγο πριν το ηλιοβασίλεμα και όλες τις εποχές του χρόνου.
Το εξωτερικό μέρος του συστήματος.
Τα πλεονεκτήματα του Suntracker 3 Μηδενικό κόστος συντήρησης 3 Μειώνει σημαντικά το κόστος συντήρησης και επισκευών των συστημάτων ηλεκτροφωτισμού (αντικατάσταση λαμπτήρων, βλάβες στους πίνακες φωτισμού, φθορές καλωδιώσεων κ.λ.π.) 3 Μηδενική θερμική επιβάρυνση του χώρου, πιο ευχάριστο εργασιακό περιβάλλον 3 Μείωση της λειτουργίας των κλιματιστικών, δηλαδή περαιτέρω οικονομία ρεύματος 3 Μείωση της λειτουργίας των ψυκτικών μονάδων, όταν εφαρμόζεται σε ψυγεία αντί του ηλεκτροφωτισμού 3 Μηδενική επιβάρυνση της υγείας 3 Πολύ καλύτερη ποιότητα φωτισμού 3 Καλύτερη απόδοση προσωπικού, αποφυγή κόπωσης ματιών και λαθών εξαιτίας του κακού φωτισμού 3 Καλύτερη ψυχική διάθεση των εργαζομένων και των πελατών 3 Μείωση των ατυχημάτων λόγω κόπωσης, εκνευρισμού, ελλιπούς φωτισμού 3 Άριστη χρωματική απόδοση (συνεχές φάσμα), δηλαδή δεν αλλοιώνεται η απόχρωση των αντικειμένων και γίνεται άριστος διαχωρισμός των διαφορετικών χρωμάτων και τόνων, κάτι που σε ορισμένα επαγγέλματα είναι κρίσιμης σημασίας (π.χ. βιοτεχνίες ρούχων, επίπλων, κοσμημάτων, βαφεία κ.ά.) 3 Πολύ μεγαλύτερη φωτεινότητα 3 Σταθερός φωτισμός χωρίς τρεμόπαιγμα της φωτεινότητας.
Η διαδικασία τοποθέτησης
Ανοίγεται τρύπα στην οροφή του κτιρίου διαστάσεων 1,23χ1,23μ.
Τοποθετείται βάση από γαλβανισμένο χάλυβα πάχους 0,8 χλστ.
Τοποθετείται ο φωταγωγός από γαλβανισμένο ατσάλι πάχους 0,6 χλστ.
Ο φωταγωγός στερεώνεται πάνω στη χαλύβδινη βάση.
Στο εσωτερικό του φωταγωγού τοποθετείται ανακλαστικό υλικό πάχους 0,3 χλστ.
Γίνεται μόνωση της κατασκευής.
Τοποθετείται πρισματικός φακός στη βάση του φωταγωγού.
Ακολουθεί η τοποθέτηση φακού στο πάνω μέρος του φωταγωγού.
Μετέπειτα τοποθετείται ο μηχανισμός (καθρέφτης, μονάδα ελέγχου, εναέριο καλώδιο, σύστημα ισορροπίας).
66 Πράσινο σπίτι & κτίριο
Γίνεται η στεγάνωση του εξωτερικού τμήματος της κατασκευής και του περιμετρικού τμήματος της οροφής όπου τοποθετήθηκε το σύστημα Suntracker.
Ολοκληρώνεται η κατασκευή.
2_ffitemeno_19:Test_BmwX1_72.qxd
20/2/2013
6:08 μμ
Σελίδα 52
Εξοικονόμηση ενέργειας Φυτεμένα Δώματα
egreen/ZinCo
Φυσικό τοπίο...στην ταράτσα σας!
Τα φυτεμένα δώματα δεν ομορφαίνουν μόνο το περιβάλλον που επιβαρύνεται συνεχώς από την άναρχη δόμηση των πόλεων, αλλά μπορούν να βελτιώσουν σε μεγάλο βαθμό και τις συνθήκες διαμονής εντός της κατοικίας.
K
αθώς οι κλιματικές συνθήκες αλλάζουν, οι κάτοικοι των σύγχρονων πόλεων βιώνουν συχνότερα έντονα καιρικά φαινόμενα και υψηλές έως και ακραίες θερμοκρασίες. Η ανάγκη παραμονής για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα εντός των κτιρίων, υπό ελεγχόμενες συνθήκες σκίασης και θερμοκρασίας εντείνεται, καθώς δεν υπάρχουν υπαίθριοι ανοιχτοί χώροι πρασίνου που θα μπορούσαν να φιλοξενήσουν τους κατοίκους των πόλεων. Το φαινόμενο της αστικής θερμικής νησίδας, των υψηλότερων δηλαδή θερμοκρασιών που παρουσιάζονται στα αστικά κέντρα, οφείλεται κυρίως στις σκληρές δομημένες επιφάνειες που επικρατούν, οι οποίες απορροφούν και επανεκπέμπουν θερμότητα. Σύμφωνα με πολυάριθμες πειραματικές μελέτες, η αστική θερμική νησίδα αντιμετωπίζεται με την αύξηση της ανακλαστικότητας των σκληρών επιφανειών και την εισαγωγή φυσικής βλάστησης στον πυκνό αστικό ιστό.
52 Πράσινο σπίτι & κτίριο
Ο ρόλος των φυτεμένων δωμάτων Οι πράσινες στέγες ή αλλιώς τα φυτεμένα δώματα (στην Ισπανία αποκαλούνται οικολογικά χαλιά) δημιουργούν μαλακές επιφάνειες στις οροφές των κτιρίων οι οποίες διαχειρίζονται την θερμότητα και τα όμβρια ύδατα και ανακλούν μεγάλο μέρος της ηλιακής ακτινοβολίας αποτελώντας μια σημαντική παράμετρο για την περιβαλλοντική και ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων και των αστικών κέντρων. Επίσης, οι εν λόγω εφαρμογές είναι ένας σύγχρονος τρόπος αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής. Πού βοηθούν; Η πολυεπίπεδη διαστρωμάτωση εξειδικευμένων αποστραγγιστικών υλικών και υποστρωμάτων ανάπτυξης, σε συνδυασμό με τις συνθήκες σκίασης από την φυτοκάλυψη, παρέχουν τις κατάλληλες συνθήκες θερμικής άνεσης στο εσωτερικό των κτιρίων, δημιουργώντας μια ασπίδα προστασίας από τις μετα-
βολές τις θερμότητας και μειώνοντας σε σημαντικό βαθμό την ενεργειακή κατανάλωση. Παράλληλα, οι πράσινες οροφές, μπορούν να συγκρατήσουν στην πολυεπίπεδη δομή τους, αυξημένα ποσοστά όμβριων υδάτων συμβάλλοντας στη διατήρηση του υδρολογικού κύκλου του νερού και στην αποφόρτιση του αποχετευτικού δικτύου των πόλεων. Η εφαρμογή τους ξεκίνησε εδώ και πολλές δεκαετίες στις βόρειες ευρωπαϊκές χώρες, κυρίως για τη θερμομόνωση των κτιρίων. Η τεχνογνωσία προέρχεται από τη Γερμανία όπου και εξελίχθηκαν τα υλικά υποδομής, τα υποστρώματα ανάπτυξης και οι τρόποι εφαρμογής τους, με στόχο τη δημιουργία ελαφρών συστημάτων υποδομής που προσαρμόζονται στα περισσότερα κτίρια, ανάλογα με τις ιδιαίτερες κατασκευαστικές απαιτήσεις, τις κλιματικές συνθήκες και τους περιβαλλοντικούς - ενεργειακούς στόχους.
2_ffitemeno_19:Test_BmwX1_72.qxd
20/2/2013
6:09 μμ
Σελίδα 53
Σύστημα υποδομής φυτεμένου δώματος εκτατικού τύπου FlorathermWD65-H 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
Οροφή κτιρίου Φράγμα υδρατμών Θερμομόνωση Ρύσεις Στεγανοποίηση και αντιρριζική προστασία Υπόστρωμα προστασίας SSM45 ZinCo Αποστραγγιστικό/Θερμομονωτικό σύστημα WD65 ZinCo Διηθητικό φύλλο Filtersheet SF ZinCo Υπόστρωμα ανάπτυξης φυτών Φυτικό υλικό
Βασικός παράγοντας για τη βιωσιμότητα των πράσινων δωμάτων είναι η επιλογή του κατάλληλου συστήματος υποδομής Παράδειγμα ολοκληρωμένης εφαρμογής Ο αρχιτέκτονας Ν. Βαλσαμάκης υιοθέτησε την εφαρμογή οικολογικών πράσινων δωμάτων στα κτίρια κατοικιών στην Πολιτεία που σχεδίασε το 2007. Τα φυτεμένα δώματα ημιεντατικού τύπου συνολικής επιφάνειας 350 τ.μ. περίπου, κατασκευάστηκαν το 2008 με την τεχνολογία υποδομής egreen_ZinCo, ενώ έγινε πρόβλεψη για τη συνδυαστική εφαρμογή πρασίνου και φωτοβολταϊκών στοιχείων. Θερμοϋγρομόνωση δώματος Μετά την τοποθέτηση της θερμομονωτικής στρώσης και της εφαρμογής τσιμεντοκονίας για τη δημιουργία ρύσεων στο δώμα, ακολούθησε η στεγανοποίηση και προστασία του δώματος από το ριζικό σύστημα των φυτών, με
Διάστρωση υποστρώματος προστασίας & συγκράτησης υγρασίας ZinCo TSM32
egreen/ZinCo
Έχουν απήχηση στη χώρα μας; Η ολοκληρωμένη τεχνολογία κατασκευής φυτεμένων δωμάτων προσαρμοσμένη στις Μεσογειακές Κλιματικές Συνθήκες, εφαρμόζεται με επιτυχία στη χώρα μας από το 1999. Πιστοποιημένα συστήματα υποδομής φυτεμένων δωμάτων που πληρούν τις διεθνείς προδιαγραφές, έχουν εφαρμοστεί στο Νέο Κτίριο της Τράπεζας της Ελλάδος στην Θεσσαλονίκη, στο Εμπορικό κατάστημα Carrefour στο Χαλάνδρι, στο Κτίριο Γραφείων Shop& Trade στην Αθήνα, στο Ξενοδοχείο AMANΖΟΕ Resort στην Αργολίδα, σε Σχολεία των δήμων Πειραιά, Ν. Σμύρνης, Υμηττού καθώς και σε ιδιωτικές κατοικίες, Συγκροτήματα Κατοικιών, Κτίρια Γραφείων και Ξενοδοχεία στην Κρήτη, το Βόλο, τη Σίφνο, την Πάρο και τη Δράμα.
επικόλληση διπλής στρώσης ασφαλτικής μεμβράνης. Η επιλογή υλικού στεγανοποίησης που έχει πιστοποιηθεί βάσει του πρότυπου ελέγχου FLL Root Proof Test 2002, διασφαλίζει την προστασία έναντι της μηχανικής και χημικής καταπόνησης από το εν λόγω σύστημα. Στάδια κατασκευής υποδομής φυτεμένου δώματος Ακολούθησε η διάστρωση υποστρώματος προστασίας και συγκράτησης υγρασίας ZinCoTSM32, από πολυεστερικές ίνες, για την προστασία των στεγανωτικών αντιρριζικών μεμβρανών και την αποθήκευση νερού. Στη συνέχεια, τοποθετήθηκε το αποστραγγιστικό
Πράσινο σπίτι & κτίριο 53
2_ffitemeno_19:Test_BmwX1_72.qxd
20/2/2013
6:10 μμ
Σελίδα 54
Εξοικονόμηση ενέργειας Φυτεμένα Δώματα Η επιφάνεια του δώματος στεγανοποιημένη με μεμβράνη αντιρριζικής προστασίας
egreen/ZinCo
στοιχείο ZinCo Floradrain FD25-E που καθορίζει τον ρυθμό απορροής του περισσεύοντος νερού από την οροφή του κτιρίου, επιτρέπει την αποθήκευση σημαντικής ποσότητας νερού, συμβάλλει στην προστασία των υποκείμενων μεμβρανών και δημιουργεί τις κατάλληλες συνθήκες αερισμού για τις ρίζες των φυτών. Καθώς στην οροφή του κτιρίου έγινε μελέτη για την τοποθέτηση φωτοβολταϊκών, χρησιμοποιήθηκε η εξειδικευμένη αποστραγγιστική βάση ZinCo Solarbase SB200 για τη μηχανική στήριξη των φωτοβολταικών στοιχείων χωρίς την διάτρηση της μεμβράνης στεγανοποίησης. Το διηθητικό φίλτρο από πολυπροπυλένιο ZinCo SF, τοποθετήθηκε πάνω από τα αποστραγγιστικά στοιχεία, ώστε να φιλτράρει το νερό που διηθείται και να απορρέει καθαρό στις υδρορροές. Τέλος, πριν τη φύτευση, διαστρώθηκαν ομοιόμορφα σε όλη την επιφάνεια της στέγης 15 εκατοστά μηχανικού υποστρώματος ανάπτυξης φυτών. Το εξειδικευμένο υπόστρωμα αποτελείται από ανόργανα υλικά διαβαθμισμένης κοκκομετρίας και οργανοχουμικά παράγωγα. Η σύνθεσή του, δημιουργεί τις κατάλληλες συνθήκες για τη στήριξη και ανάπτυξη των φυτών, ενώ παρέχει ταυτόχρονα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά και την απαιτούμενη ποσότητα νερού και αέρα. Σχεδιασμός Φυτεμένου Δώματος Ο σχεδιασμός του φυτεμένου δώματος / πράσινης στέγης έγινε σύμφωνα με τα ιδιαίτε-
Σύγχρονα, λειτουργικά και αποδοτικά πράσινα δώματα ρα χαρακτηριστικά του χώρου καθώς και τις ατμοσφαιρικές και κλιματολογικές παραμέτρους. Οι γραμμικές λωρίδες από λεβάντα, δενδρολίβανο και φασκόμηλο δημιουργούν ένα εντυπωσιακό αποτέλεσμα. Τα μεσογειακά ξηρανθεκτικά είδη έχουν ποικιλία υφών και χρωμάτων με μικρές απαιτήσεις άρδευσης και συντήρησης.
Η συνδυαστική χρήση των φωτοβολταϊκών συστημάτων με τις πράσινες στέγες οδηγεί στα μέγιστα ενεργειακά και περιβαλλοντικά οφέλη
Βασικός παράγοντας για τη βιωσιμότητα των πράσινων δωμάτων είναι η επιλογή του κατάλληλου συστήματος υποδομής, σύμφωνα με τις τοπικές κλιματικές συνθήκες, με τη μορφολογία του κτιρίου, τα υλικά κατασκευής του καθώς και με τα είδη φυτών. Η εφαρμογή ολοκληρωμένων τεχνολογικών μεθόδων που πληρούν τις ευρωπαϊκές και διεθνείς προδιαγραφές φυτεμένων δωμάτων, διασφαλίζει την μακρόχρονη λειτουργία των πράσινων δωμάτων και δημιουργεί νέα περιβαλλοντικά και ενεργειακά δεδομένα.
egreen/ZinCo
egreen/ZinCo
Διάστρωση εξειδικευμένων μηχανικών υποστρωμάτων ανάπτυξης
54 Πράσινο σπίτι & κτίριο
Διάταξη φυτών λίγο πριν την φύτευση
2_ffitemeno_19:Test_BmwX1_72.qxd
20/2/2013
6:10 μμ
Σελίδα 56
Φωτοβολταϊκά Οι διαφορές στην απόδοση ανάλογα με την εποχή Φωτοβολταϊκά και πράσινα δώματα
egreen/ZinCo
Η συνδυαστική εφαρμογή φωτοβολταϊκών στοιχείων και πράσινης στέγης
Η συνδυαστική χρήση των φωτοβολταϊκών συστημάτων με τις πράσινες στέγες οδηγεί στα μέγιστα ενεργειακά και περιβαλλοντικά οφέλη. Το φυτεμένο δώμα μειώνει τοπικά τη θερμοκρασία στην επιφάνεια της στέγης, μέσω της διαπνοής των φυτών και της εξάτμισης υγρασίας, με αποτέλεσμα τη βελτιστοποίηση της απόδοσης των φωτοβολταϊκών συστημάτων. Με
το συνδυασμό των δύο φιλικών προς το περιβάλλον τεχνολογιών έχουμε την μέγιστη παραγωγή ενέργειας για το κτίριο, ενώ ταυτόχρονα φροντίζουμε την προστασία του κτιρίου από τις ακραίες μεταβολές των εξωτερικών συνθηκών του περιβάλλοντος (άνεμος, χαλάζι, δυνατές βροχές, υψηλές θερμοκρασίες). Το σύστημα υποδομής Solarbase® SB
200 είναι κατάλληλο για ταυτόχρονη εφαρμογή πράσινης στέγης εκτατικού τύπου και φωτοβολταϊκών. Το αποστραγγιστικό σύστημα Solarbase® SB 200 είναι κατασκευασμένο από ενισχυμένο πλαστικό, διαθέτει την απαραίτητη αποστραγγιστική ικανότητα, αποθηκεύει νερό, ενώ ταυτόχρονα λειτουργεί ως βάση στήριξης των φωτοβολταϊκών.
Πόσο θα πληρώσω και ποια τα οφέλη; Σύμφωνα με μελέτη του Πανεπιστημίου Αθηνών (Ομάδα Φυσικής Κτιριακού Περιβάλλοντος) σε φυτεμένα δώματα κατοικιών στο Περιστέρι και στο Ψυχικό, η φύτευση των δωμάτων βελτιώνει τις συνθήκες θερμικής άνεσης στο εσωτερικό του κτιρίου, μειώνει σημαντικά τα φορτία δροσισμού και συμβάλλει στη μείωση των δαπανών για τον κλιματισμό. Η μείωση της θερμοκρασίας που επιτυγχάνεται, δημιουργεί καλύτερες συνθήκες διαβίωσης και εργασίας στο εσωτερικό των διαμερισμάτων των κτιρίων, κυρίως των υποκείμενων ορόφων. Παράλληλα, το φυτεμένο δώμα λειτουργεί ως μια φυσική ασπίδα έναντι της εισερχομένης θερμότητας κατά τους θερινούς μήνες συμβάλλοντας στη μειωμένη κατανάλωση ενέργειας για ψύξη. Θα πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι, η «ανά56 Πράσινο σπίτι & κτίριο
κτηση του χαμένου εδάφους» στην οροφή του κτιρίου αυξάνει την αξία του ακινήτου, καθώς προστατεύει και πολλαπλασιάζει την διάρκεια ζωής της θερμοϋγρομόνωσης, ενώ παράλληλα δημιουργεί νέους λειτουργικούς χώρους αναψυχής σε περιοχές όπου επικρατεί πυκνή δόμηση και η αξία των διαθέσιμων επιφανειών γης είναι υψηλή. Ωστόσο από την εφαρμογή πράσινων στεγών, προκύπτουν και πολυάριθμα περιβαλλοντικά οφέλη καθώς στην πολυεπίπεδη διαστρωμάτωση αποθηκεύεται νερό, το οποίο αποδίδεται πίσω στην ατμόσφαιρα βελτιώνοντας τις συνθήκες υγρασίας και θερμοκρασίας. Η αποθήκευση νερού και η καθυστέρηση της ταχύτητας ροής είναι επίσης σημαντικές για την μείωση των πλημμυρικών φαινομένων σε έντονες βροχοπτώσεις. Οι οροφές
των κτιρίων αποκτούν βλάστηση που παράγει οξυγόνο και δημιουργεί ένα οικοσύστημα για την συντήρηση των ειδών της χλωρίδας και πανίδας προς εξαφάνιση. Το κόστος κατασκευής των φυτεμένων δωμάτων εκτατικού τύπου, σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές και διεθνείς προδιαγραφές, κυμαίνεται από 60-80 ευρώ /τμ. Η απόσβεση του κόστους επένδυσης από την εξοικονόμηση ενέργειας που προκύπτει, υπολογίζεται ότι επέρχεται σε 5 έως 10 έτη ανάλογα με το είδος της πολυεπίπεδης διαστρωμάτωσης. Η επιλογή εξειδικευμένων αποστραγγιστικών στοιχείων που συνδυάζουν τη θερμομόνωση ( Floratherm WD65-H) καθώς και ο συνδυασμός φωτοβολταϊκών στοιχείων με πράσινη στέγη, επιτυγχάνουν απόσβεση σε συντομότερο χρονικό διάστημα.
pathitikos_drosismos:Test_BmwX1_72.qxd
29/1/2013
8:44 ìì
Page 48
Eξοικονόμηση ενέργειας Παθητικά κτίρια
Στόχος η οικονομία! Ένα παθητικό κτίριο μπορεί να μας γλιτώσει από τα υψηλά κόστη που απαιτούνται, πλέον, για τη θέρμανση το χειμώνα και την ψύξη το καλοκαίρι.
Π
αθητικό ονομάζουμε ένα κτίριο που έχει την ιδιότητα να διατηρεί συνθήκες θερμικής άνεσης (20-25οC) στο εσωτερικό του, χωρίς τη χρήση ενεργητικών συστημάτων θέρμανσης – ψύξης (σώματα καλοριφέρ, κλιματιστικά, τζάκια κτλ) και συνάμα χωρίς ενεργειακές και οικονομικές δαπάνες. Για να κατανοήσουμε καλύτερα τη λειτουργία ενός παθητικού κτιρίου, θα πρέπει να σκεφτούμε ότι, η ενέργεια που καταναλώνουμε και αποτυπώνεται στους λογαριασμούς της ΔΕΗ, με βάση τους νόμους της φυσικής μετατρέπεται σε θερμική. Η θερμική αυτή ενέργεια εκλύθηκε μέσα στο σπίτι. Δεν είναι όμως μόνο αυτά τα θερμικά οφέλη που λαμβάνει παθητικά το σπίτι μας. Ας μην ξεχνάμε πως, το ίδιο διάστημα, μέσα στο σπίτι μας εκλύθηκε θερμική ενέργεια από τα σώματα των ενοίκων, ενώ η ακτινοβολία του ήλιου μέσω των τζαμιών επίσης έχει προσδώσει κάποια μικρά ποσά θερμικής ενέργειας. Αν λογαριάσουμε λεπτομερώς και προσθέσουμε τα θερμικά οφέλη
48 Πράσινο σπίτι & κτίριο
(ηλεκτρικές καταναλώσεις, άνθρωποι, ηλιακή ακτινοβολία), προκύπτει μια θερμική αξία ίση με την θερμική αξία αρκετών λίτρων πετρελαίου. Η επιστημονικά τεκμηριωμένη και πρακτικά διαπιστευμένη μέθοδος υπολογισμού και κατασκευής των παθητικών κτιρίων, είναι λεπτομερής και ασφαλής, ώστε να διασφαλίζει την καθήλωση των θερμικών απωλειών σε επίπεδα χαμηλότερα από τα θερμικά οφέλη. Ασφαλώς και σε κάθε σπίτι τοποθετείται μία μικρής ισχύος θερμική πηγή, καθότι μπορεί ένα σπίτι να μην κατοικηθεί για κάποιο χρονικό διάστημα (π.χ. χειμερινές διακοπές) και έτσι να εκλείψουν για μια χρονική περίοδο τα θερμικά οφέλη. Κατά την επιστροφή των ενοίκων, πρέπει να διασφαλίζεται η ταχεία θέρμανση σε ταχύτερους χρόνους και από ένα συμβατικό σπίτι, καθότι σημαία της εξέλιξης είναι η βελτίωση της ποιότητας και των συνθηκών. Αυτό τελείται απόλυτα στα παθητικά κτίρια που αποτελούν εξέλιξη στο πεδίο εξυπηρέτησης των στεγαστικών αναγκών του ανθρώπου.
info Το κτίριο που βλέπετε στις επάνω φωτογραφίες έχει σκελετό από σκυρόδεμα και ακολουθεί όλες τις απαιτήσεις του κανονισμού παραδοσιακών όψεων ήτοι: ξύλινα κουφώματα, επενδύσεις πέτρας, κτλ. Αποτελεί χειροπιαστή απόδειξη πως, δεν υπάρχουν αρχιτεκτονικοί περιορισμοί στον τρόπο αυτό δόμησης. Μάλιστα, το κτίριο εσωτερικά και εξωτερικά, δεν διαφέρει από κανένα συμβατικό. Σε σχέση με μια συμβατική κατασκευή του ίδιου αρχιτεκτονικού ύφους, η υλοποίηση του κτηρίου με το πρότυπο παθητικών κτηρίων αύξησε το τελικό κόστος κατά 30€/τ.μ. Αυτό οφείλεται, τόσο στο γεγονός πως το κτίριο αρχικά δεν είχε σχεδιαστεί με σκοπό να γίνει παθητικό, όσο και στην τεχνική δυσκολία των επενδύσεων με πέτρα στην εξωτερική παρειά του θερμομονωτικού μανδύα.
pathitikos_drosismos:Test_BmwX1_72.qxd
29/1/2013
8:46 ìì
Page 49
Τι ισχύει για τις καταναλώσεις Ένα κτίριο που έχει υπολογισθεί και ανεγερθεί με βάση το διεθνές πρότυπο των παθητικών κτιρίων πρέπει να έχει τις εξής μέγιστες καταναλώσεις: - Θέρμανση < 15 κιλοβατώρες / τ.μ.* το έτος - Ψύξη & αφύγρανση < 15 κιλοβατώρες / τ.μ.* το έτος - Ηλεκτρισμός < 120 κιλοβατώρες / τ.μ.* το έτος *Σημειώνεται πως με βάση το διεθνές πρότυπο, ως τ.μ. λογίζεται μόνο ο ζωτικός χώρος διαβίωσης, δηλαδή τα καθαρά επίπεδα χώρων οικιακής χρήσης χωρίς τοίχους, επενδύσεις, σκάλες, πλατύσκαλα, αίθρια κτλ. δηλαδή αναλογικά ένα Ελληνικό διαμέρισμα 100 τ.μ. θα λογισθεί ως περίπου 80 τ.μ. Αυτό σημαίνει πως αν ανάγουμε τα νού-
μερα με τον Ελληνικό τρόπο προσμέτρησης των τ.μ., τα όρια μειώνονται περαιτέρω ως εξής: - Θέρμανση < 12 κιλοβατώρες / τ.μ. το έτος - Ψύξη & αφύγρανση < 12 κιλοβατώρες / τ.μ. το έτος - Ηλεκτρισμός < 100 κιλοβατώρες / τ.μ. το έτος Η τελευταία δημοσιευμένη στατιστική (Μάιος 2012), εντοπίζει τον αριθμό των παθητικών κτιρίων (υλοποιημένων, υπό κατασκευή, υπό μελέτη) σε 140.000 παγκοσμίως. Σε υλοποιημένα κτίρια της Βόρειας Ευρώπης, οι μηνιαίες δαπάνες κοινοχρήστων για θέρμανση-ψύξη-ζεστό νερό χρήσης, ανέρχονται σε 0,07–0,11 € /τ.μ. το μήνα.
Πώς κατασκευάζεται ένα παθητικό κτίριο
Ιδιωτική παθητική κατοικία στο Βόλο. Μεταλλικό κτίριο κατασκευασμένο με μεθοδολογία για οικονομική παθητική κατασκευή. Κόστος μειωμένο κατά 10% έναντι συμβατικών κτηρίων.
Για να κατασκευάσουμε ένα παθητικό κτίριο θα χρειαστεί: • Να το μονώσουμε, σύμφωνα με τη μελέτη παθητικού σπιτιού, που σημαίνει περισσότερα μονωτικά υλικά και αρκετή προσοχή στις λεπτομέρειες (θερμογέφυρες). Αυτό σίγουρα σημαίνει ένα μεγαλύτερο κόστος στην αγορά των μονωτικών, όχι όμως κατ’ ανάγκη και στο εργατικό κόστος, αφού δεν στοιχίζει κάτι στον τεχνίτη να τοποθετεί μονωτική πλάκα με μεγαλύτερο πάχος στην ίδια εργασία. • Να εγκαταστήσουμε κουφώματα και τζάμια καλύτερων επιδόσεων τοποθετημένα με σωστό τρόπο στη σωστή θέση σύμφωνα με τη μελέτη παθητικού σπιτιού. Αυτό έχει εξαιρετικά μεγάλη σημασία, γιατί η λανθασμένη εγκατάσταση των κουφωμάτων έχει μεγάλες συνέπειες στην ενεργειακή συμπεριφορά του κτιρίου. Στη φάση αυτή, έχουμε αύξηση του κόστους στην προμήθεια των υλικών. • Να αεροστεγανώσουμε το σπίτι σύμφωνα με τη μελέτη παθητικού σπιτιού και να εγκαταστήσουμε ένα δίκτυο μηχανικού αερισμού με υψηλό βαθμό ανάκτησης θερμότητας. Πρόκειται για μια εγκατάσταση που μέχρι σήμερα δεν είχε εκτεταμένες εφαρμογές στην Ελλάδα και σίγουρα είναι μια
επιπλέον δαπάνη στην κατασκευή. Όμως, όλα τα παραπάνω έχουν ως συνέπεια τη δραστική καθήλωση των ενεργειακών απαιτήσεων του κτηρίου. Αν αναλογισθούμε πως, με κάθε βήμα, μειώνουμε τις απαιτούμενες διαστάσεις των θερμαντικών σωμάτων, με το τελευταίο βήμα, οι απαιτήσεις της μελέτης θερμάνσεως θα ορίζουν για το σαλόνι του σπιτιού 1/3 φέτας καλοριφέρ. Υπάρχει δηλαδή ένα σημείο όπου οι απαιτήσεις ενέργειας είναι τόσο χαμηλές, με αποτέλεσμα τη δραστική υποδιαστασιολόγηση των συστημάτων και τελική συνέπεια αυτά να εκπίπτουν. Οι συνολικές θερμικές απώλειες της παθητικής κατοικίας είναι ίσες με αυτές ενός μικρού περιπτέρου. Θα εγκαθιστούσατε ποτέ καυστήρα, σώματα, καμινάδα σε ένα περίπτερο; Δεν θα χρειαστεί: • να εγκαταστήσουμε λεβητοστάσιο, σώματα, καμινάδες, δίκτυα παροχής νερού θέρμανσης, πίνακες κτλ. που σημαίνει μείωση του κόστους* • να εγκαταστήσουμε κλιματιστικά* Σχετικά με το τελικό κόστος κατασκευής ενός παθητικού κτιρίου είναι ίδιο με εκείνο ενός συμβατικού κτιρίου, αν έχει γίνει μια σωστή μελέτη και εφαρμογή των όσων αναφέραμε.
(* Μια μικρής ισχύος συσκευή αρκεί για όλο το κτίριο. Η απαιτούμενη ισχύς βάση της μελέτης μπορεί να είναι ακόμα και 1 κιλοβατώρα. Η παροχή και διανομή της ισχύος αυτής σε όλο το κτίριο μπορεί και τελείται εύκολα μέσω του συστήματος μηχανικού αερισμού που έχουμε ήδη εγκαταστήσει.)
Πράσινο σπίτι & κτίριο 49
pathitikos_drosismos:Test_BmwX1_72.qxd
29/1/2013
8:47 ìì
Page 50
Eξοικονόμηση ενέργειας Παθητικά κτίρια Η ελληνική πραγματικότητα Δραστικότεροι σύμμαχοι για την υλοποίηση παθητικών και μηδενικής κατανάλωσης κτηρίων στην Ελλάδα, είναι το κλίμα και η μεγάλη θερμοχωρητικότητα των κτιρίων που κατασκευάζουμε. Αποτελεί αδιαμφισβήτητο γεγονός πως, λόγω της σεισμικότητας στη χώρα μας, κατασκευάζουμε κτίρια μεγάλης μάζας και συνάμα με πολύ υψηλή θερμοχωρητικότητα. Αν
συνδυάσουμε το γεγονός πως η μέση μηνιαία θερμοκρασία βρίσκεται πολύ κοντά στα επιθυμητά επίπεδα θερμοκρασίας άνεσης του ανθρώπου (20-25οC), καταλήγουμε στο συμπέρασμα πως διαθέτουμε δύο πολύ ισχυρούς συμμάχους για να την επίτευξη μόνιμων συνθηκών θερμικής άνεσης στα ελληνικά κτίρια. Αντίπαλός μας για το παρόν, είναι το γεγονός πως η
τεχνογνωσία των εφαρμογών αυτών δεν είναι ακόμα αρκετά διευρυμένη στον τεχνικό κλάδο και θα δυσκολευτούμε να βρούμε το εργατοτεχνικό προσωπικό που θα υλοποιήσει τη μελέτη παθητικού σπιτιού εύκολα και απλά, καθώς και την εκτέλεση των απαιτούμενων τεχνικών ελέγχων που θα διασφαλίζουν την ποιότητα των εργασιών.
Πλεονάζον κόστος: Πότε προκύπτει; Οπωσδήποτε η κατασκευή ενός παθητικού σπιτιού δεν απαιτεί ειδικό αρχιτεκτονικό σχεδιασμό, δεν απαιτεί θυσία της αρχιτεκτονικής στο βωμό της ενέργειας και της οικονομίας. (Δεν υπάρχει κτίριο που δεν μπορεί να γίνει παθητικό). Ο αρχικός σχεδιασμός όμως είναι αυτός που καθορίζει το χαμηλό τελικό κόστος. Έτσι, είναι καλό ένα παθητικό κτίριο να σχεδιάζεται και να υλοποιείται εξ’ αρχής. Η προσαρμογή της κατασκευής στο πρότυπο του παθητικού κτιρίου και τα σημεία που θα χρειαστούν ειδικές σημειακές βελτιώσεις είναι αυτά που θα καθορίσουν την αύξηση του τελικού κόστους, η οποία όμως ποτέ δεν είναι υψηλή και συνάμα απαγορευτική. Αν
Κάθε υπάρχον κτίριο μπορεί να αναβαθμιστεί σε παθητικό Πλεονεκτήματα: •Άριστες συνθήκες θερμικής άνεσης (διεθνές πρότυπο ISO 7730*) • Κορυφαία ποιότητα αέρα (χαμηλά επίπεδα CO2,απουσία σκόνης, γύρης, καυσαερίων κτλ.) •Ρύθμιση υγρασίας αέρα στο επιθυμητό επίπεδο •Εξοικονόμηση ενέργειας •Υψηλό επίπεδο ηχομόνωσης •Χαμηλό κόστος συντήρησης εγκαταστάσεων •Μεγαλύτερος χρόνος ζωής του κτηρίου •Χαμηλότερο κόστος συντήρησης κτηρίου Σημαία των προτερημάτων είναι το υψηλότερο επίπεδο διαβίωσης. Σίγουρα η τεράστια εξοικονόμηση ενέργειας και η συμβολή στην εξοικονόμηση πόρων καθώς και μείωση των φαινομένων του θερμοκηπίου είναι σημαντικά πλεονεκτήματα. Όποιος όμως κατοίκησε σε παθητικό σπίτι, δηλώνει ανεπιφύλακτα πως, δεν θα πήγαι-
νε με τίποτα να κατοικίσει σε ένα σπίτι που δεν είναι παθητικό. Και τούτο, διότι πολύ απλά, η ποιότητα διαβιώσεως είναι ασύγκριτα υψηλότερη. Ποτέ το σπίτι δεν έχει οσμές, υγρασία και το βασικότερο CO2. Αυτό είναι και το αέριο που εκπνέουμε και μας κάνει να νιώθουμε δυσφορία τις πρωινές ώρες στην κρεβατοκάμαρα, λόγω της υψηλής συγκέντρωσης που δημιουργεί ο κλειστός χώρος. Και αυτόν τον «κακό» αέρα εισπνέουμε όλη τη νύχτα κάνοντας τον ύπνο μας λιγότερο υγιεινό και ξεκούραστο. Η κατοικία μέσα σε ένα παθητικό σπίτι μπορεί να προσομοιωθεί με ένα σπίτι στην εξοχή, με ησυχία, καθαρό αέρα, ανοικτά παράθυρα και τέλειες θερμοκρασιακές συνθήκες. Είναι ένα επίκαιρο επίτευγμα του παρόντος, που με απόλυτη βεβαιότητα θα αντικαταστήσει τα κτίρια που γνωρίζαμε μέχρι σήμερα.
μάλιστα αναλογισθεί κανείς τα οφέλη, η αύξηση αυτή του κόστους είναι μάλλον αμελητέα. Στις ενεργειακές αναβαθμίσεις το κόστος είναι υψηλότερο για τον απλούστατο λόγο πως το κόστος αεροστεγάνωσης και εγκατάστασης μηχανικού αερισμού δεν εξισορροπείται από την παράλειψη συστημάτων θέρμανσης, αφού αυτά ήδη υπάρχουν. Βέβαια και στις ενεργειακές αναβαθμίσεις είναι σκόπιμο να λαμβάνεται υπόψη η τεχνογνωσία των στοιχείων παθητικών κτηρίων και να εφαρμόζονται οι μονώσεις και τα κουφώματα με την αυτή μεθοδολογία, η οποία και διασφαλίζει εξαιρετικά καλύτερες επιδόσεις με το ίδιο κόστος. Το παρακάτω διαμέρισμα σύμφωνα με τον Κ.Ε.Ν.Α.Κ. κατατάσσεται ενεργειακά στην ενεργειακή κατηγορία Ε και θα αναβαθμιστεί σε παθητικό. Η παλαιότητα των κουφωμάτων, το παλιό σύστημα θέρμανσης, τα αποσαθρωμένα επιχρίσματα, οι υψηλές καταναλώσεις και η κακή ποιότητα διαβίωσης, επέβαλαν την ενεργειακή αναβάθμιση με παράλληλη αντικατάσταση των κατεστραμμένων λειτουργικών στοιχείων του διαμερίσματος. Με την τελική επιλογή της αναβάθμισης σε παθητικό, το τελικό κόστος θα υπερβεί του προϋπολογισθέντος μόλις 20-25€/τ.μ. σε σύγκριση με την αρχική σκέψη των ιδιοκτητών που ήταν μια συμβατική αναβάθμιση που θα κατέτασσε το διαμέρισμα στην κατηγορία Β. Με την εφαρμογή των παθητικών τεχνολογιών η ιδιοκτησία θα κατατάσσεται στην κατηγορία Α+.
Οι πληροφορίες για τα παθητικά κτίρια, καθώς και οι φωτογραφίες των έργων που περιλαμβάνονται στο θέμα, προέρχονται από την εταιρεία X-G lab που είναι μια ομάδα νέων μηχανικών που ασχολείται με τη βελτιστοποίηση των στεγαστικών προϊόντων. Στον ερευνητικό τομέα, έχουν εκπονήσει συστήματα εφαρμογών ενεργειακής εξοικονόμησης, υλικά, εξαρτήματα και εργαλεία. Στον κατασκευαστικό τομέα, υλοποιούν κτίρια ενεργειακής εξοικονόμησης και από το 2011 είναι μέλη του International Passive House Association , συμμετέχουν σε διεθνή συνέδρια και υλοποιούν παθητικά κτίρια και κτίρια μηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης. Επίσης, είναι πιστοποιημένοι Ενεργειακοί επιθεωρητές και πιστοποιημένοι από το ITC διεκπεραιωτές θερμογραφικών ελέγχων και μετρήσεων.
50 Πράσινο σπίτι & κτίριο
Advert:Test_BmwX1_72.qxd
9/9/2013
4:26 μμ
Σελίδα 1
energiaki_thorakisi:touring_pilio.qxd
20/12/2012
8:20
28
Case Study Ενεργειακή αναβάθμιση κατοικίας
Διπλό όφελος Mε το συγκεκριμένο case study, αναδεικνύουμε τα οφέλη που απορρέουν από την ενεργειακή αναβάθμιση κατοικίας, καθώς η μείωση του κόστους χρήσης δεν αφορά μόνο στην περίοδο του χειμώνα, αλλά επεκτείνεται και κατά το καλοκαίρι που χρησιμοποιούνται κατά βάση τα κλιματιστικά για ψύξη.
H κατοικία στην οποία έγιναν οι ενεργειακές παρεμβάσεις στα κουφώματα και στη θερμομόνωση.
Σ
ύμφωνα με την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία, τα τέσσερα εκατομμύρια κτίρια που υπάρχουν στην Ελλάδα, ευθύνονται για το 40% της ενεργειακής κατανάλωσης. Κατέχουν δηλαδή σημαντική θέση στην εκπομπή ρύπων και στις περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Η εξοικονόμηση ενέργειας λοιπόν, από τον κλάδο των κτιρίων, κρίνεται αναγκαία, τόσο για την προστασία του περιβάλλοντος με τον περιορισμό εκπομπής ρύπων, όσο και για την οικονομία από την μειωμένη ενεργειακή κατανάλωση για την θέρμανση, το δροσισμό, το φωτισμό κλπ. Αν υπολογίσουμε ότι, μόνο για τη θέρμανση το χειμώνα και το δροσισμό το καλοκαίρι χρησιμοποιούμε τα 3/4 της ενεργειακής κατανάλωσης, είναι πολύ εύκολο να κατανοήσουμε τα πλεονεκτήματα και τα οφέλη από την ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων. Με την ενεργειακή αναβάθμιση της κατοικίας μας καταναλώνουμε λιγότερη ενέργεια για να έχουμε την απαιτούμενη θερμοκρασία, χειμώνα καλοκαίρι. Αυτό σημαίνει οικονομία στην τσέπη μας, λιγότεροι ρύποι, καλύτερο περιβάλ-
λον, αναβαθμισμένη ποιότητα ζωής, ενώ αυξάνουμε την εμπορική αξία του ακινήτου μας, λόγω της υψηλότερης ενεργειακής κλάσης και λόγω του χαμηλού κόστους λειτουργίας του, μπορούμε να έχουμε καλύτερο τίμημα σε περίπτωση ενοικίασης ή πώλησης.
Εξωτερική θερμομόνωση (Θερμοπρόσοψη, μόνωση στέγης ή δώματος) Η εξωτερική θερμομόνωση έχει στόχο την μείωση στο ελάχιστο της δημιουργίας θερμογεφυρών, οι οποίες δημιουργούνται στα μη μονωμένα στοιχεία του κελύφους, ώστε να εξασφαλίζονται οι άνετες συνθήκες διαβίωσης με το μικρότερο δυνατόν κόστος. Έτσι, πετυχαίνουμε, εκτός από την ενεργειακή αναβάθμιση, και την εξωτερική ανακαίνιση της κατοικίας μας. Επίσης, αυξάνουμε τον χρόνο ζωής του κτιρίου προστατεύοντας το από τις έντονες θερμικές καταπονήσεις, όπως χιονοπτώσεις, υψηλή ηλιοφάνεια, βροχοπτώσεις και γενικά απότομες θερμοκρασιακές μεταβολές. -28-
energiaki_thorakisi:touring_pilio.qxd
20/12/2012
8:23
30
Case Study Ενεργειακή αναβάθμιση κατοικίας
Το παράδειγμά μας Οι εργασίες αναβάθμισης έγιναν σε κατοικία 100τ.μ. στην Αθήνα, με 3 μπαλκονόπορτες και 2 παράθυρα. Τις κρύες μέρες του χειμώνα, η θερμοκρασία έξω είναι -5 ο C, ενώ μέσα στο σπίτι η θερμοκρασία είναι 22 οC. Έτσι, ο ιδιοκτήτης χρειαζόταν πριν την ενεργειακή αναβάθμιση 1.500 λίτρα πετρελαίου. Δηλαδή 1500 Χ 1,35€ = 2.025 ευρώ. Με την αντικατάσταση την κουφωμάτων με αντίστοιχα θερμομονωτικά με διπλά ενεργειακά τζάμια, μειώσαμε τις απώλειες θερμότητας στο 80% και πετύχαμε οικονομία καυσίμου 25% (μόνο από τα κουφώματα). Παράλληλα, με την εφαρμογή της εξωτερικής θερμομόνωσης επιτύχαμε εκτός της ανακαίνισης και μείωση της κατανάλωσης 45-60% ρεύματος το καλοκαίρι και πετρελαίου για θέρμανση το χειμώνα, αναβαθμίζοντας ταυτόχρονα την θερμική άνεση του χώρου και την ποιότητα της ζωής των ενοίκων. Διατηρεί σταθερή τη θερμοκρασία των εσωτερικών χώρων για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα μετά το σβήσιμο των συστημάτων θέρμανσης και δροσισμού και αυξάνει τη διαφορά θερμοκρασίας του εσωτερικού με τον εξωτερικό χώρο. Υπολογίζεται ότι, αυτή τη χρονιά, η κατανάλωση της κατοικίας θα ανέλθει περίπου στα 600 λίτρα πετρελαίου δηλαδή περίπου στα 810 ευρώ, επιτυγχάνοντας έτσι οικονομία καυσίμου κατά περίπου 60% (με βάση όλες τις ενεργειακές παρεμβάσεις που έγιναν).
To οίκημα κατά τη διάρκεια εργασιών.
Το κόστος των αλλαγών O Κόστος αλλαγής κουφωμάτων
4.000 ευρώ
O Κόστος εξωτερικής
θερμομόνωσης 2.000 ευρώ O Συνολικό κόστος ενεργειακής αναβάθμισης 6.000 ευρώ O Απόσβεση σε 5 χρόνια
Εργασίες με το πρόγραμμα «Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον» Επίσης, μπορεί ο ιδιοκτήτης μιας κατοικίας να υποβάλλει τα δικαιολογητικά του για να ενταχθεί στο πρόγραμμα «Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον» με σημαντικά οικονομικά οφέλη. Στην περίπτωση αυτή, η απόσβεση γίνεται σε μικρότερο χρονικό διάστημα, ανάλογα με το ποσοστό επιδότησης. Τονίζουμε ότι, δεν υπάρχει περιορισμός στον αριθμό ιδιοκτησιών ανά πολίτη, ενώ στις πολυκατοικίες, όσοι από τους ιδιοκτήτες δεν επιθυμούν να ενταχθούν στο πρόγραμμα, μπορούν να συμμετέχουν με ίδια κεφάλαια. Επίσης, συμπεριλαμβάνονται κενά διαμερίσματα που κατοικούνταν εντός των τελευταίων τριών ετών. -30-
Η κατοικία μετά το πέρας των εργασιών της εταιρείας. Πλέον, ο ιδιοκτήτης είναι ωφελημένος από τη μείωση των εξόδων που απαιτούνται για τη θέρμανση, αλλά και για την ψύξη το καλοκαίρι.
www.kamitsakis-group.gr Τηλ.: 210-6894971
enefsys_16:Test_BmwX1_72.qxd
30/11/2012
9:50 ìì
Page 62
Εξοικονόμηση ενέργειας Ενεργειακές παρεμβάσεις σε ξενοδοχειακή μονάδα
Οικονομία υψηλών προδιαγραφών
Τα μεγαλύτερα ποσά που δαπανά μια ξενοδοχειακή μονάδα αφορούν στην απαιτούμενη ενέργεια για ψύξη, θέρμανση και παροχή ζεστού νερού χρήσης. Με το συγκεκριμένο θέμα παρουσιάζουμε τα οφέλη που μπορεί να έχει μια επιχείρηση που πραγματοποιεί ορισμένες ενεργειακές παρεμβάσεις.
Σ
τόχος της ενεργειακής μελέτης ενός κτιρίου είναι η ελαχιστοποίηση κατά το δυνατόν της κατανάλωσης ενέργειας για τη σωστή λειτουργία του, μέσω: • του βιοκλιματικού σχεδιασμού του κτιριακού κελύφους, αξιοποιώντας τη θέση του κτιρίου ως προς τον περιβάλλοντα χώρο, την ηλιακή διαθέσιμη ακτινοβολία ανά προσανατολισμό όψης, κλπ, • της θερμομονωτικής επάρκειας του κτιρίου με την κατάλληλη εφαρμογή θερμομόνωσης στα αδιαφανή δομικά στοιχεία αποφεύγοντας κατά το δυνατόν τη δημιουργία θερμογεφυρών, καθώς και την επιλογή κατάλληλων κουφωμάτων, δηλαδή συνδυασμό υαλοπίνακα και πλαισίου, • της επιλογής κατάλληλων ηλεκτρομηχανολογικών συστημάτων υψηλής απόδοσης, για την κάλυψη των αναγκών σε θέρμανση, ψύξη, κλιματισμό, φωτισμό και ζεστό νερό χρήσης με την κατά το δυνατόν ελάχιστη κατανάλωση πρωτογενούς ενέργειας, • της χρήσης τεχνολογιών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (Α.Π.Ε.) όπως είναι τα ηλιοθερμικά συστήματα, τα φωτοβολταϊκά συστήματα, οι γεωθερμικές αντλίες θερμότητας (εδάφους, υπόγειων και επιφανειακών υδάτων) κλπ. και • της εφαρμογής διατάξεων αυτόματου ελέγ62 Πράσινο σπίτι & κτίριο
χου της λειτουργίας των ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων, για τον περιορισμό της άσκοπης χρήσης τους. Σε περιπτώσεις ενεργειακής αναβάθμισης υπαρχόντων κτιρίων, παραλείπεται το πρώτο από τα προαναφερθέντα βήματα, καθώς δεν είναι δυνατόν να πραγματοποιηθούν βελτιωτικές κινήσεις σε αυτό το επίπεδο, παρά μόνο στο επίπεδο της σκίασης, ιδιαιτέρως των ανοιγμάτων, με τη χρήση κατάλληλων, συνήθως εξωτερικών, διατάξεων. Ως εκ τούτου, προωθούνται στοχευμένες παρεμβάσεις που βελτιώνουν τη θερμομονωτική επάρκεια του κελύφους ή και αναβαθμίζουν τα ήδη εγκατεστημένα ηλεκτρομηχανολογικά συστήματα, αναλόγως πάντα της κατάστασης του κτιρίου και του μέγιστου προϋπολογισμού έργου που ο ιδιοκτήτης δύναται να καλύψει. Σημαντικός πάντοτε παράγοντας είναι και η προκύπτουσα εξοικονόμηση ενέργειας και χρημάτων, που τελικά καθορίζει σε συνάρτηση και με τον χρονικό ορίζοντα «ζωής» του κτιρίου, τη σκοπιμότητα των παρεμβάσεων. Η ενεργειακή αναβάθμιση αφορά βεβαίως σε κτίρια κατοικιών, είτε πρόκειται για μονοκατοικίες είτε για πολυκατοικίες, αλλά βρίσκει εφαρμογή και σε
μεγάλα εμπορικά κτίρια, κτίρια γραφείων κ.ά., όπου παρατηρούνται μεγάλες καταναλώσεις ενέργειας σε ψύξη/θέρμανση και φωτισμό/αερισμό. Επίσης, ξενοδοχειακές μονάδες χρήζουν ανάγκης ενεργειακής αναβάθμισης, καθώς έχουν αυξημένη ζήτηση και μεγάλες καταναλώσεις ενέργειας στην ψύξη/θέρμανση των χώρων τους αλλά και σε ζεστό νερό χρήσης. Στο συγκεκριμένο θέμα, μελετάται η περίπτωση ενεργειακής αναβάθμισης ξενοδοχειακής μονάδας. Αναλύεται η υπάρχουσα κατάσταση του κτιρίου, προτείνονται παρεμβάσεις και παρουσιάζεται το οικονομικό όφελος από την εγκατάστασή τους.
enefsys_16:Test_BmwX1_72.qxd
30/11/2012
9:54 μμ
Σελίδα 63
Tα χαρακτηριστικά της ξενοδοχειακής μονάδας Το υπό εξέταση κτίριο είναι ένα ξενοδοχείο Α΄ κατηγορίας στην πόλη της Θεσσαλονίκης, κατασκευής 1997, τοποθετημένο σε περιοχή αραιής δόμησης στο νοτιοανατολικό τμήμα της πόλης, στον δήμο Πυλαίας – Χορτιάτη. Πρόκειται για περιοχή χαμηλού υψομέτρου, με το ανάγλυφο του εδάφους να εκτείνεται σταθερά ανοδικό από νοτιοδυτικά προς βορειοανατολικά. Ο Θερμαϊκός κόλπος βρίσκεται στα νοτιοδυτικά όρια της περιοχής σε απόσταση 3 – 4,5 χλμ και το όρος Χορτιάτη στα βορειοανατολικά σε απόσταση περίπου 3,5 χλμ. Το κτίριο αποτελείται από το ισόγειο, τρεις ορόφους άνωθεν, στέγη στην τελευταία στάθμη και ένα υπόγειο. Αναλυτικότερα, στο ισόγειο περιλαμβάνεται ο χώρος υποδοχής, οι αίθουσες εστιατορίου και καφετέριας, καθώς και εξωτερικός χώρος εκτόνωσης των αιθουσών αυτών. Τα δωμάτια, 36 συνολικά, διανέμονται στους τρεις ορόφους, ενώ στο υπόγειο, πέραν των αποθηκευτικών χώρων του ξενοδο-
χείου, υπάρχει μικρός χώρος γυμναστηρίου, σάουνας και αποδυτηρίων. Το συνολικό εμβαδό θερμαινόμενων και ψυχόμενων χώρων είναι 1.500 τ.μ. Το κτίριο έχει προσανατολισμό προς Βορρά και Νότο, κατευθύνσεις στις οποίες προσανατολίζονται οι δύο κύριες όψεις του. Στο επίπεδο του ισογείου, στον Βορρά βρίσκεται η είσοδος του ξενοδοχείου, η οποία αποτελεί και το κύριο άνοιγμα της όψης, γεγονός που ευνοεί το κτίριο στο θέμα των θερμικών απωλειών κατά τη χειμερινή περίοδο, ενώ προς τον Νότο βρίσκεται η βεράντα του και η μεγάλη υάλινη όψη του, η οποία στεγάζεται στο μεγαλύτερο τμήμα της από τον πρόβολο του ανώτερου ορόφου, γεγονός που ευνοεί το θέμα των ηλιακών κερδών κατά την χειμερινή περίοδο και της αποφυγής θερμικών φορτίων κατά την θερινή περίοδο, καθώς επίσης λειτουργεί ευνοϊκά σε ό,τι αφορά στο φυσικό φωτισμό του χώρου. Στα επίπεδα των τριών ανωτέρων ορό-
φων, τα δωμάτια διανέμονται σε Βόρεια και Νότια κατεύθυνση, με προβόλους – εξώστες που λειτουργούν ως σκίαστρα για τους θερινούς μήνες. Έτσι, τα ανοίγματα των επιπέδων αυτών στη Νότια κατεύθυνση σκιάζονται επαρκώς κατά τους θερινούς μήνες και ηλιάζονται επίσης επαρκώς κατά τους χειμερινούς. Όσον αφορά στα ανοίγματα στη Βόρεια κατεύθυνση, αυτά καταλαμβάνουν ένα μεγάλο τμήμα της όψης και δεν ευνοούν το κτίριο στο θέμα των θερμικών απωλειών κατά τους χειμερινούς μήνες. Στις δύο πλευρικές όψεις, τέλος, τα ανοίγματα αποτελούν σημαντικά μικρό τμήμα της όψης και έτσι δεν επηρεάζουν τον ηλιασμό/δροσισμό του κτιρίου σε μεγάλο βαθμό. Τέλος, από κατασκευαστικής άποψης το κτίριο είναι τυπικά θερμομονωμένο, σύμφωνα με την ισχύουσα κατά την περίοδο κατασκευής νομοθεσία. Στα ανοίγματα έχει γίνει χρήση απλών πλαισίων αλουμινίου και διπλών υαλοπινάκων με διάκενο 6mm.
κτος ψύκτης νερού στο δώμα, ψυκτικής ισχύος 150 kW και ονομαστικού δείκτη ενεργειακής αποδοτικότητας EER 2.1. Η διανομή ψυχρού νερού γίνεται μέσω δύο κυκλοφορητών (ο ένας εφεδρικός) ισχύος 1.5 kW έκαστος. Ο λέβητας εξυπηρετεί και τις ανάγκες παραγωγής ζεστού νερού χρήσης (ΖΝΧ), τροφοδοτώντας 2 κεντρικά δοχεία συνολικής χωρητικότητας 4.000 λτ. Για τη διανομή και την ανακυκλοφορία ζεστού νερού χρήσης λειτουργεί κυκλοφορητής ισχύος 0.8 kW. Για εξοικονόμηση ενέργειας, έχουν τοποθετηθεί 35 τμ. ηλιακών συλλεκτών στη στέγη του κτιρίου. Οι συλλέκτες ακολουθούν την κλίση της στέγης (περίπου 16°) και τον προσανατολι-
σμό της (Ν-Α). Για τη σωστή εκμετάλλευση της ενέργειας των συλλεκτών λειτουργεί αυτοματισμός κυκλοφορίας του θερμικού υγρού των συλλεκτών προς τους εναλλάκτες των boilers με διαφορικό θερμοστάτη και κυκλοφορητή μικρής ισχύος. Οι παρούσες καταναλώσεις ενέργειας για θέρμανση και ψύξη του κτιρίου και την παραγωγή ΖΝΧ (ζεστού νερού χρήσης) σε ετήσια βάση φαίνονται στον παρακάτω πίνακα:
Ο ενεργοβόρος εξοπλισμός Οι ανάγκες θέρμανσης και ψύξης των δωματίων του ξενοδοχείου εξυπηρετούνται από τοπικά fan-coil units (FCU) κρυφού τύπου ψευδοροφής, συνδεδεμένα σε δισωλήνιο σύστημα διανομής θερμού/ψυχρού νερού με μονώσεις πάχους 6mm. Κάθε FCU διαθέτει δικό του θερμοστάτη λειτουργίας και χειριστήριο επιθυμητής θερμοκρασίας και ταχύτητας ανεμιστήρα. Η παροχή θερμού νερού προς τα FCU γίνεται μέσω λέβητα πετρελαίου ισχύος 420kW, βαθμού απόδοσης 87%, με διβάθμιο καυστήρα και δύο κυκλοφορητών (ο ένας εφεδρικός) ισχύος 1.3 kW έκαστος. Τη λειτουργία θέρους εξυπηρετεί αερόψυ-
Χρήση
Καταν. Πρωτογενή ενέργειας ς ενέργεια (KWh)
Ποσ. Ποσότητα καυσίμου ηλεκτρικής (lt ενέργειας πετρελαίου) (KWh)
Θέρμανση
110,9
151.212
15.284
ΖΝΧ
53,8
73.356
7.415
-
Ψύξη
114,7
59.322
-
59.322
-
22.698
59.322
Σύνολο
-
Σε οικονομικούς όρους μπορούμε να προσεγγίσουμε το κόστος λειτουργίας με τρέχουσες τιμές καυσίμων ως εξής:
Καύσιμο
Ποσότητα καυσίμου
Ετήσιο Τιμή λειτουργικό καυσίμου κόστος
Πετρέλαιο
22.698
1,4
Ηλεκτρισμός
59.322
0,12
Σύνολο
-
31.778 € 7.119 € 38.896 €
Η σχετική εικόνα ενεργειακής κατάταξης του κτιρίου βάσει Κ.Εν.Α.Κ. για την υφιστάμενη κατάσταση:
Πράσινο σπίτι & κτίριο 63
enefsys_16:Test_BmwX1_72.qxd
30/11/2012
9:55 μμ
Σελίδα 64
Εξοικονόμηση ενέργειας Ενεργειακές παρεμβάσεις σε ξενοδοχειακή μονάδα
Οι ενεργειακές παρεμβάσεις Για τη μείωση του λειτουργικού κόστους για θέρμανση, ψύξη και παραγωγή ζεστού νερού χρήσης, προτείνεται η αντικατάσταση των υφιστάμενων λέβητα πετρελαίου και ψύκτη νερού με 3 κεντρικές αντλίες θερμότητας ισχύος 60kW έκαστη, οι οποίες θα λειτουργούν ταυτόχρονα είτε σε ψύξη είτε σε θέρμανση, αναλόγως με την εποχή. Οι συγκεκριμένες αντλίες θερμότητας είναι γεωθερμικού τύπου, με υδρόψυκτο συμπυκνωτή, προσαρμοσμένες όμως να λειτουργούν ως αερόψυκτες με την προσθήκη κατάλληλου εναλλάκτη νερού και συστήματος ψύξης του με ανεμιστήρες. Αυτή η λύση ακολουθείται στις περιπτώσεις που δεν είναι επιθυμητή ή δεν ικανοποιούνται οι προϋποθέσεις για την κατασκευή κατακόρυφου (γεωτρήσεις) ή οριζόντιου γεωθερμικού εναλλάκτη. Οι αντλίες θερμότητας διαθέτουν εποχικό συντελεστή συμπεριφοράς (COP) που
στάμενη εγκατάσταση σωληνώσεων είναι πολύ μικρής έκτασης και συγκεκριμένα μόνο στο τμήμα μεταξύ των υφιστάμενων λέβητα και ψύκτη και των συλλεκτών διανομής. Ο υπόλοιπος εξοπλισμός (κυκλοφορητές κ.α.) παραμένει ως έχει, όπως και το δίκτυο σωληνώσεων, αν και συνιστάται χρήση κυκλοφορητών inverter για ακόμη καλύτερα αποτελέσματα. Οι καταναλώσεις ενέργειας μετά τις επεμβάσεις διαμορφώνονται σε ετήσια βάση ως ακολούθως:
πλησιάζει το 3 για τη λειτουργία σε θέρμανση στην περιοχή της Θεσσαλονίκης. Όσον αφορά στην περίοδο ψύξης (καλοκαίρι), εκμεταλλεύονται την απορριπτόμενη θερμότητα στο συμπυκνωτή για την παραγωγή του ζεστού νερού χρήσης. Ακριβώς η δυνατότητα εκμετάλλευσης της απορριπτόμενης θερμότητας κατά τη λειτουργία της αντλία θερμότητας σε ψύξη είναι ο βασικός λόγος επιλογής του συγκεκριμένου τύπου αντλίας. Ας σημειωθεί ότι, οι απαιτούμενες επεμβάσεις στην υφιΧρήση
Πρωτογενής ενέργεια
Κατανάλωση ενέργειας (KWh)
Θέρμανση
90,4
46.754
0
46.754
ΖΝΧ
34,5
17.843
0
17.843
Ψύξη
42,8
22.136
-
22.136
-
0
86.733
Σύνολο
Ποσότητα καυσίμου Ποσότητα ηλεκτρικής (lt πετρελαίου) ενέργειας (KWh)
Σε οικονομικούς όρους μπορούμε να προσεγγίσουμε το κόστος λειτουργίας με τρέχουσες τιμές καυσίμων ως εξής: Καύσιμο
Ποσότητα καυσίμου
Ετήσιο Τιμή λειτουργικό καυσίμου κόστος
Πετρέλαιο
0
1,4
0€
Ηλεκτρισμός
86.733
0,12
10.408 €
Σύνολο (μετά)
-
Σύνολο (πριν)
-
Εξοικονόμηση
-
10.408 € 38.896 € -
-28.488 €
Η σχετική εικόνα ενεργειακής κατάταξης του κτιρίου βάσει Κ.Εν.Α.Κ., όπου, πέραν του οικονομικού οφέλους της επέμβασης, πιστοποιείται και η ενεργειακή αναβάθμιση του κτιρίου:
Συμπέρασμα Το συνολικό κόστος της παραπάνω αναβάθμισης ανέρχεται περί τις 140.000 €. Στο ποσό αυτό συμπεριλαμβάνεται ο εξοπλισμός, τα υλικά και οι εργασίες εγκατάστασης καθώς και ο ΦΠΑ (23%). Ας σημειωθεί ότι, στη συγκεκριμένη περίπτωση, το κτίριο διέθετε εκ των προτέρων εγκατεστημένη σημαντική επιφάνεια ηλιακών συλλεκτών. Επομένως, υπήρχε ήδη μεγάλος βαθμός κάλυψης των αναγκών παραγωγής ζεστού νερού χρήσης από ανανεώσιμη πηγή ενέργειας, γεγονός που στένευε σχετικά
64 Πράσινο σπίτι & κτίριο
τα δυνητικά περιθώρια εξοικονόμησης ενέργειας και μείωσης του λειτουργικού κόστους. Παρά ταύτα, η προκύπτουσα εξοικονόμηση για θέρμανση, ψύξη και ζεστό νερό χρήσης είναι της τάξης των 28.500 ευρώ ετησίως, που σημαίνει ότι, η αρχική επένδυση αποσβένεται εντός 5ετίας. Από εκείνο το σημείο κι έπειτα, ο ιδιοκτήτης – επιχειρηματίας απολαμβάνει τα εξαιρετικά χαμηλά κόστη λειτουργίας μιας βελτιστοποιημένης σύγχρονης εγκατάστασης, χωρίς τοπική εκπομπή ρύ-
πων και οσμών και με πολύ χαμηλές απαιτήσεις συντήρησης.
Τεχνική Κατασκευαστική – Ενεργειακή Τηλ. 210-9637395 www.enefsys.gr
Advert:Test_BmwX1_72.qxd
9/9/2013
4:26 μμ
Σελίδα 1
case_study_tx14:Test_BmwX1_72.qxd
14/9/2012
1:25
28
Case Study Εγκατάσταση σε ταράτσα με ιδιαιτερότητες στην στήριξη
Με γερές βάσεις Μπορεί η τοποθέτηση φωτοβολταϊκού συστήματος να είναι τις περισσότερες φορές μια υπόθεση ρουτίνας, ωστόσο υπάρχουν και ειδικές περιπτώσεις όπου απαιτούνται ειδικοί χειρισμοί, προκειμένου να εξασφαλιστεί η απρόσκοπτη λειτουργία του συστήματος. Στο παράδειγμά μας, αναλύουμε μια φωτοβολταϊκή εγκατάσταση, στην οποία εφαρμόστηκε ένας διαφορετικός τρόπος στήριξης λόγω ιδιαιτεροτήτων.
H
κατασκευή μιας φωτοβολταϊκής εγκατάστασης θα πρέπει να διέπεται από προδιαγραφές κατασκευής, πιστοποίηση των εμπλεκομένων στη μελέτη και την κατασκευή και βέβαια την εξασφάλιση βασικών κανόνων ασφαλούς και σωστής λειτουργίας για πολλά χρόνια. Έτσι, υπάρχουν περιπτώσεις όπου ο εγκαταστάτης καλείται να επιλύσει διάφορα προβλήματα που δημιουργούνται, ώστε το σύστημα να συνεχίσει να αποδίδει σε βάθος χρόνου. Στο συγκεκριμένο case study που εξετάζουμε, η δυσκολία που ανέκυψε σχετιζόταν με τη στήριξη των βάσεων, καθώς στην ταράτσα όπου έγινε η εγκατάσταση είχε τοποθετηθεί ειδική θερμομόνωση η οποία θα έπρεπε να μείνει ανέπαφη κατά τη διάρκεια των έργων. Η εταιρεία ARTiON που ανέλαβε να φέρει εις πέρας την εγκατάσταση, μας εξήγησε πώς πραγματοποιήθηκε η εγκατάσταση βήμαβήμα, ώστε να ξεπεραστούν τα οποιαδήποτε ζητήματα.
Τα δεδομένα του έργου Η εγκατάσταση έγινε σε βιοτεχνία, σε δώμα επιφανείας περίπου 690 τ.μ., με τον προσανατολισμό του κτιρίου να βρίσκεται στο Νότο (το συστήματα εγκαταστάθηκε σχεδόν απόλυτα προς το Νότο). Επίσης, η απόληξη του κλιμακοστασίου και η ύπαρξη ενός άλλου κτιρίου στα ανατολικά εμπόδιζαν την πλήρη εκμετάλλευση του χώρου. Η θέση του κτιρίου είναι στη περιοχή της Πάρνηθας, όπου ο βοριάς είναι ιδιαίτερα ισχυρός, οπότε κάθε επιλογή έγινε με γνώμονα την αντοχή, τη διάρκεια στο χρόνο και την ασφάλεια του συστήματος και των γειτονικών κατασκευών. Το κτίριο είχε υποστεί ζημιές από το σεισμό του 1999 και επισκευάστηκε σχεδόν στο σύνολό του. Με αφορμή τις εργασίες αυτές, ο ιδιοκτήτης προχώρησε στη θερμομόνωση του δώματος. Σε μια τέτοια επιφάνεια, η συλλογή των όμβριων υδάτων αποτελεί πρωταρχικό στόχο. Το πάχος του περλιτοδέματος κυμαινόταν από 8 έως 25 εκ.
28 Πράσινο σπίτι & κτίριο
Οι δυσκολίες που ανέκυψαν Δυστυχώς, πάρα το μικρό του βάρος που είναι ευεργετικό για το κτίριο, ο περλίτης είναι υλικό που θρυμματίζεται και δεν μπορεί να αποτελέσει σημείο στήριξης. Έτσι, το σκυρόδεμα της δομικής πλάκας, που ήταν το μόνο ικανό να στηρίξει την οποιαδήποτε κατασκευή, βρισκόταν έως και 30 εκατοστά κάτω από την τελική επιφάνεια. Η αρχική σκέψη του ιδιοκτήτη, ήταν η χρήση φωτοβολταϊκων σωλήνων που για όσους δεν γνωρίζουν, τοποθετούνται στο δάπεδο με πολύ απλή στήριξη, γιατί λόγω του σχήματός του δεν αντιμετωπίζουν προβλήματα ανεμοπιέσεων. Ενώ είχε ολοκληρωθεί η διαδικασία για την αδειοδότηση και το “κλείδωμα” της τιμής, δημοσιεύτηκε το κλείσιμο του εργοστασίου και η διακοπή παραγωγής των συγκεκριμένων πλαισίων και ο πελάτης βρέθηκε μπροστά σε αδιέξοδο. Η άδεια του ήταν για 34,5 kWp. Αν και ήταν εφικτή η τοποθέτηση κάποιας επιπλέον ισχύος, λόγω αλλαγής των φωτοβολταϊκων συλλεκτών, το έργο προχώ-
ρησε ως είχε, ώστε να αποφευχθούν εκ νέου γραφειοκρατικές διαδικασίες και καθυστερήσεις. Για τη μελέτη και την επιλογή της χωροθέτησης, χρησιμοποιήθηκε ειδικό σχεδιαστικό λογισμικό: α) Σχεδίαση με σωστό προσανατολισμό, β) Χρήση ηλιακών χαρτών και παραγωγή τρισδιάστατης απεικόνισης του συστήματος, γ) Μελέτη της σκίασης από τους γειτονικούς όγκους καθόλη τη διάρκεια του έτους, δ) Συστοιχίες από διπλά portrait με συνολικό αριθμό 138 πλαισίων
case_study_tx14:Test_BmwX1_72.qxd
14/9/2012
1:25
30
Case Study Εγκατάσταση σε ταράτσα με ιδιαιτερότητες στην στήριξη Πως αντιμετωπίστηκαν τα ζητήματα στήριξης Το επόμενο βήμα ήταν η κατασκευαστική λύση. Κάθε σκέψη για χρήση αντίβαρων ήταν απαγορευτική, γνωρίζοντας την ιστορία του κτιρίου. Το ίδιο και η απευθείας στήριξη. Αν είχε γίνει κάτι τέτοιο, θα έπρεπε να καταστραφεί όλη σχεδόν η επιφάνεια της μόνωσης, ενώ η κινητικότητα του συστήματος εξαιτίας του σαθρού υποβάθρου ήταν δεδομένη. Η κατασκευάστρια εταιρεία θεώρησε ότι, αν πραγματοποιούσε κάτι τέτοιο, θα υπήρχε αστοχία μετά από κάποια χρόνια. Έτσι, επιλέχθηκε η λύση της έμμεσης στήριξης. Χρησιμοποιήθηκε ένα σύστημα από γαλβανισμένους κοιλοδοκούς που θα πακτώνονταν στη δομική πλάκα σκυροδέματος και που θα σχημάτιζαν ένα κάνναβο κατάλληλο για την έδραση των βάσεων αλουμινίου που στήριζαν τα πλαίσια. Από αυτό το σημείο, αρχίζει το πραγματικό ενδιαφέρον του έργου και κάθε λεπτομέρεια ήταν σημαντική. Έτσι, χρησιμοποιήθηκαν: 1) Γαλβανισμένοι εν θερμώ κοιλοδοκοί 100Χ100Χ4 χιλ. 2) Κατακόρυφα στηρίγματα από την ίδια κοιλοδοκό που πακτώνονται με φλάντζα 30Χ 25 εκ. – 6 χιλ. πάχους και εκτονούμενα μεταλλικά βύσματα. Επιθυμία του πελάτη ήταν να δημιουργηθούν όσο το δυνατό λιγότερες τρύπες, άρα και λιγότερα ευπαθή σημεία. Η διαδικασία προέβλεπε τη διάνοιξη τρύπας σε προκαθορισμένες αποστάσεις 4 μέτρων και σχολα-
Τοποθετώντας τις βάσεις στήριξης Η επόμενη φάση ήταν η τοποθέτηση των βάσεων αλουμινίου. Το πρώτο μέλημα των υπευθύνων ήταν η τοποθέτηση κομματιών πισόχαρτου μεταξύ του πέλματος της βάσης και της κοιλοδοκού, γιατί η επαφή του αλουμινίου με το σίδερο θα δημιουργούσε ως γνωστό προβλήματα διάβρωσης. Το δεύτερο ήταν η σωστή στήριξη και γι' αυτό επελέγη η διάτρηση της κοιλοδοκού και η χρήση μακριών ανοξείδωτων βιδών Μ10 με παξιμάδια ασφαλείας. Οι υπόλοιπες εργασίες που πραγματοποιήθηκαν, δηλαδή η τοποθέτηση των υπόλοιπων εξαρτημάτων που απαρτίζουν μια φωτοβολταϊκή εγκατάσταση (καλωδίωση, inverters, ηλεκτρολογική εγκατάσταση κτλ.), δεν παρουσίασαν κάποια διαφοροποίηση-δυσκολία σε σχέση με κάποια άλλη εφαρμογή φωτοβολταϊκού συστήματος.
30 Πράσινο σπίτι & κτίριο
Οι βάσεις τοποθετήθηκαν με έμμεση στήριξη, ώστε να μην «τραυματιστεί» η θερμομόνωση της ταράτσας.
στικό καθαρισμό του σαθρού υλικού. Έπειτα, έγινε η τοποθέτηση του στηρίγματος, σωστό βίδωμα και κατακορύφωση και πισσάρισμα σε όλη την εσωτερική επιφάνεια της τρύπας. Με αυτό το τρόπο, η κατασκευάστρια εταιρεία ARTiON ξεπέρασε τον κίνδυνο να υπάρξει διάχυση του νερού της τσιμεντοκονίας που θα έμπαινε ως γέμισμα. Έπειτα, ακολούθησε συμπλήρωμα μονωτικού και τσιμεντοκονίας και τέλος τοποθέτηση νέου ασφαλτόπανου με μεγάλη προσοχή, ώστε να μην υπάρχουν αστοχίες. Ένα δύσκολο σημείο ήταν η σφράγιση του σημείου
που η κοιλοδοκός μπαίνει στο δάπεδο, αν και μελλοντικά το σημείο αυτό προστατεύτηκε από τα πλαίσια. Αφού ολοκληρώθηκαν τα κατακόρυφα στηρίγματα, ξεκίνησε η τοποθέτηση των οριζοντίων δοκών. Οι κοιλοδοκοί θα έπρεπε να οριζοντοποιηθούν και να αλφαδιαστούν σωστά μεταξύ τους, τουλάχιστον ανά συστοιχία, ώστε να δημιουργήσουν ένα επίπεδο έδρασης της κατασκευής αλουμινίου, γι’ αυτό και οι στηρίξεις διέθεταν τελείωμα στο πάνω μέρος σε σχήμα U που έδιναν την δυνατότητα ο τοποθέτης να κολλά στο ύψος που πετύχαινε την οριζοντίωση.
Ο εξοπλισμός που χρησιμοποιήθηκε O Βάσεις
αλουμινίου της εταιρίας PROFILCO O Φωτοβολταϊκά πλαίσια της εταιρίας LG, μονοκρυσταλλικά, ισχύος 250Wp με 10ετή εγγύηση για το υλικό, 20ετή για την απόδοση καθώς και εγγύηση γραμμικής απώλειας ισχύος
O Μετατροπείς
της γερμανικής εταιρίας RefuSOL (χρησιμοποιήθηκαν δύο μονάδες 17ΚW, 802R017) O Για την ηλεκτρολογική εγκατάσταση χρησιμοποιήθηκαν επιλεγμένα υλικά καταξιωμένων κατασκευαστών και δόθηκε έμφαση στην προστασία του συστήματος και στη σωστή γείωση
Τι παράγει το σύστημα Σε κάθε περίπτωση, οι τεχνικές που εφαρμόστηκαν για το συγκεκριμένο έργο (κόστος βάσεων και εργατοώρες), ήταν ιδιαίτερα δαπανηρές και ανέβασαν την αξία του συστήματος. Για παράδειγμα, το κόστος των βάσεων και των μεταλλικών κατασκευών για τη στήριξη είναι ίσο με εκείνο των βάσεων που απαιτούνται για ένα σύστημα με διπλάσια ισχύ. Ωστόσο, χωρίς τις ενέργειες που προαναφέραμε, οι υπεύθυνοι αναφέρουν ότι το έργο θα είχε ακυρωθεί. Ενδεικτικά, αναφέρουμε ότι, το τελικό κόστος έφτασε τις 75.000 ευρώ. Στο πο-
σό αυτό βρίσκεται μόνο ένα μικρό ποσοστό ΦΠΑ των εργασιών, αφού για τα υλικά υπήρχε απαλλαγή. Το σύστημα είναι αρκετά καινούργιο, ωστόσο με έναν μέσο όρο ετήσιας απόδοσης τις 1.350 kWh/kWp, η επένδυση θα αποφέρει 19.000 ευρώ περίπου κάθε χρόνο, με την απόσβεση της επένδυσης να τοποθετείται στα 4 έτη.
www.dpasa.gr, Τηλ.: 210-4978721 & 6977231424
geothermia_delta texniki_tx13:Test_BmwX1_72.qxd
19/7/2012
6:01 ìì
Page 70
Εξοικονόμηση ενέργειας Αντλίες θερμότητας: Σύστημα Climaveneta
Ιδανική εναλλακτική Όπως είναι φυσικό, οι περισσότεροι από εμάς αναζητούμε εναλλακτικούς τρόπους θέρμανσης με δεδομένη την επικείμενη αύξηση του ειδικού φόρου κατανάλωσης από το ερχόμενο Φθινόπωρο. Πώς, όμως, μπορούμε να αντιμετωπίσουμε το συγκεκριμένο ζήτημα, ώστε να περιορίσουμε τα απαιτούμενα έξοδα;
Ο
δύσκολος χειμώνας που πέρασε από πλευράς χαμηλών θερμοκρασιών-και όχι μόνο- σε συνδυασμό με το γεγονός ότι, οι τιμές του πετρελαίου θέρμανσης και του φυσικού αερίου αναμένεται να αυξηθούν, δημιουργούν την ανάγκη εφαρμογής εναλλακτικών τρόπων, ώστε να περιορίσουμε τα έξοδά μας. Η ιδανική λύση για όσους προσανατολίζονται στην αλλαγή του συστήματος θέρμανσης της κατοικίας τους ή στην
κατασκευή μιας νέας, είναι η εφαρμογή αντλιών θερμότητας. Στο συγκεκριμένο θέμα, σας παρουσιάζουμε το κόστος και τα οφέλη που προκύπτουν από την εγκατάσταση συστήματος αντλίας θερμότητας Climaveneta σε κατοικία, στις οποίες αποκλειστικός εισαγωγέας είναι η εταιρεία ΔΕΛΤΑ ΤΕΧΝΙΚΗ Α.Ε.
Πόσο κόστισε στο νεόδμητο κτίριο; Η προμήθεια και εγκατάσταση του συστήματος Climaveneta του παραπάνω παραδείγματος κόστισε περίπου 9.000 ευρώ. Η οικονομική απόσβεση λοιπόν θα πραγματοποιηθεί για την οικογένεια του παραδείγματός μας σε 3 χρόνια και μετά θα έχουν όφελος 3.000 ευρώ το χρόνο. Επειδή το σύστημα Climaveneta εγκαταστάθηκε από την αρχή στο εξεταζόμενο σπίτι, παρέχει χωρίς επιπλέον κόστος αγοράς και ψύξη το καλοκαίρι (αποφεύγεται η αγορά έξτρα κλιματιστικών και μειώνει την κατανάλωση), αλλά
70 Πράσινο σπίτι & κτίριο
και δωρεάν ζεστά νερά χρήσης για τα μπάνια και την κουζίνα. Το κόστος εγκατάστασης του συστήματος θέρμανσης Climaveneta δεν ξεπερνά το 4% της αξίας του σπιτιού που εξετάσαμε και θα αποσβένεται, εκτός από την ιδιοκατοίκηση (μείωση των εξόδων θέρμανσης) και από την άνοδο της αξίας του ακινήτου. Αυτό μετατρέπεται σε χρήματα κατά την πιθανή πώληση, αλλά και την ενοικίαση του σπιτιού, αφού και στις δύο περιπτώσεις επιτυγχάνονται υψηλότερα ανταλλάγματα για τον ιδιοκτήτη.
Τα δεδομένα της εγκατάστασης Ας πάρουμε το παράδειγμα μίας κατοικίας, με δύο ορόφους και υπόγειο, συνολικής επιφάνειας 200 τετραγωνικών μέτρων, της οποίας το θερμικό φορτίο του σπιτιού εκτιμήθηκε στα 20 kW. Οι ετήσιες ώρες θέρμανσης που απαιτούνται είναι περίπου 1.200 στο σύνολο. Εάν ο ιδιοκτήτης είχε εγκαταστήσει συμβατικό λέβητα πετρελαίου και καλοριφέρ, με μέση τιμή του πετρελαίου 1,4€/λίτρο και του ηλεκτρικού ρεύματος 0,13€/kWh, θα χρειαζόταν να καταναλώσει περίπου 2.800 λίτρα και να πληρώσει γύρω στα 4.000€ για τα έξοδα θέρμανσης. Αντίθετα, η συγκεκριμένη οικογένεια, εγκαθιστώντας το σύστημα θέρμανσης Climaveneta θα καταναλώσει σύμφωνα με τον μετρητή της ΔΕΗ περίπου 6.800 kWh για τη θέρμανσή της. Το κόστος είναι για αυτούς 890€, σημειώνοντας ένα τεράστιο κέρδος για τον οικογενειακό προϋπολογισμό, το οποίο ξεπερνά τις 3.000€ το χρόνο!!!
geothermia_delta texniki_tx13:Test_BmwX1_72.qxd
19/7/2012
6:02 ìì
Page 71
Πώς λειτουργεί Το σύστημα Climaveneta λειτουργεί όπως το οικιακό ψυγείο ή τα μικρά κλιματιστικά τοίχου, είναι δηλαδή μία τεχνολογία δοκιμασμένη και εξελιγμένη πλέον σε υψηλά επίπεδα οικονομίας και άνεσης, ειδικά για κατοικίες. Ο λόγος που προσφέρει τόσο μεγάλη οικονομία, σε σχέση με
τους παραδοσιακούς καυστήρες πετρελαίου ή φυσικού αερίου, είναι πως αντί να παράγει τη θερμότητα καταναλώνοντας κάποιο ορυκτό καύσιμο, αξιοποιεί αυτή που είναι διαθέσιμη στον ατμοσφαιρικό αέρα, μεταφέροντάς την στο εσωτερικό του σπιτιού. Με αυτό τον τρόπο το σύστημα Clima-
veneta επιτυγχάνει ενεργειακούς βαθμούς απόδοσης που φτάνουν το 450%, ενώ ένας καυστήρας δεν ξεπερνά το 90%. Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι καταναλώνοντας 1kW ηλεκτρικής ισχύος, έχουμε σαν αποτέλεσμα 4,5 kW θερμικής ισχύος στο σπίτι μας.
Σύστημα νέας γενιάς για κεντρική θέρμανση και ψύξη.
Το σύστημα Climaveneta αποτελείται από μία μόνο εξωτερική μονάδα και μία ή περισσότερες εσωτερικές.
*Τα συγκεκριμένα έχουν υπολογισθεί για κατοικία 200 τ.μ. (20kW φορτίο), στην περιοχή της Αττικής, με μέση τιμή πετρελαίου 1,4€/λίτρο & ηλεκτρικού ρεύματος 0,13€/kWh.
Πόσο κοστίζει σε υφιστάμενη κατοικία Στη περίπτωση όπου έχουμε αντικατάσταση υπάρχοντος λέβητα πετρελαίου σε μία κατοικία 120 τετραγωνικών μέτρων, με σύστημα θέρClimaveneta μανσης ισχύος 15 kW υψηλών θερμοκρασιών (65 degC), ισχύουν τα εξής: - Κατά τη λειτουργία με συμβατικό λέβητα πετρελαίου και καλοριφέρ, η κατανάλωση είναι περίπου 2.150 λίτρα και τα έξοδα θέρμανσης γύρω στα 3.000 ευρώ. - Με το σύστημα θέρμανσης Climaveneta
υψηλών θερμοκρασιών (65 degC), η κατανάλωση είναι περίπου 6.840 kWh για τη θέρμανση με κόστος 890 ευρώ. Έτσι, προκύπτει ένα ετήσιο κέρδος της τάξης των 2.100 ευρώ (με ετήσιες ώρες θέρμανσης 1.200, μέση τιμή πετρελαίου στα 1,40 €/λίτρο και μέση τιμή ηλεκτρικού ρεύματος 0,13 €/kWh). Tέλος, θα πρέπει να αναφέρουμε ότι, το κόστος αγοράς και εγκατάστασης συστήματος Climaveneta για το παράδειγμα που αναφέραμε ανέρχεται στα 9.000 ευρώ περίπου.
Τι γίνεται σε υφιστάμενα κτίρια ή διαμερίσματα; Το σύστημα Climaveneta είναι από τα λίγα στην αγορά που μπορεί να προσαρμοστεί με χαμηλό κόστος και σε υφιστάμενες κατοικίες, αρκεί να πληρούνται κάποιες προϋποθέσεις ποιότητας στο δίκτυο σωληνώσεων θέρμανσης του σπιτιού. Αποτελεί την ιδανική λύση για ανακαινίσεις και ενεργειακές αναβαθμίσεις κατοικιών καθώς πραγματικά εκτοξεύει τα επίπεδα άνεσης και την οικονομία λειτουργίας. Η κεντρική μονάδα του συστήματος μπορεί να τοποθετηθεί στην ταράτσα, το μπαλκόνι ή τον κήπο του σπιτιού.
Τι μας προσφέρει το σύστημα Climaveneta Τα πλεονεκτήματα του Climaveneta δεν σταματούν όμως στην μεγάλη οικονομία καθώς: • είναι φιλικό προς το περιβάλλον, μηδενίζοντας τους επιβλαβείς ρύπους της καύσης στο οικιστικό περιβάλλον και μειώνοντας κατά 60% την έκλυση CO2 • προσφέρει άνεση στο χώρο και ψύξη το
καλοκαίρι, εφόσον εγκατασταθεί από την αρχή στο σπίτι • βελτιώνει το ενεργειακό πιστοποιητικό του σπιτιού • αυξάνει την αξία του ακινήτου με αποτέλεσμα ταχύτερη πώληση ή ενοικίαση και υψηλότερες τιμές
• μας απαλλάσσει τελείως από τη δεξαμενή πετρελαίου • συνδυάζεται ακόμα και με «κρυφά» θερμαντικά σώματα στο σπίτι, εξοικονομώντας πολύτιμο χώρο • είναι ασφαλέστερο, καθώς δεν υπάρχει καύση, φλόγα ή αέριο στο σπίτι Πράσινο σπίτι & κτίριο 71
autonomia_tx13:Test_BmwX1_72.qxd
19/7/2012
6:19 ìì
Page 72
Case Study Αυτονομία σε εξοχική κατοικία
Ανεξαρτητοποίηση!
Το ευρύ πεδίο εφαρμογής των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας μας δίνει τη δυνατότητα να καταστήσουμε την εξοχική μας κατοικία αυτόνομη! Δηλαδή, να μην απαιτείται η σύνδεσή μας με το δίκτυο της ΔΕΗ. Πώς όμως μπορεί να γίνει κάτι τέτοιο;
O
ι ημέρες των καλοκαιρινών διακοπών πλησιάζουν και, όπως είναι φυσικό, οι συζητήσεις γύρω από το συγκεκριμένο ζήτημα έχουν ανάψει για τα καλά. Ωστόσο, για εκείνους που έχουν προγραμματίσει να περάσουν τις ημέρες του Αυγούστου στο εξοχικό τους, ίσως είναι η στιγμή να πάρουν την απόφαση να το αυτονομήσουν, επενδύοντας στην «ανεξαρτητοποίησή» τους. Τα αυτόνομα συστήματα είναι η κατάλληλη λύση για όσους επιθυμούν να ανεξαρτητοποιηθούν πλήρως από το δίκτυο της ΔΕΗ, καλύπτοντας τις ανάγκες τους μόνο με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Ειδικά για την περίπτωση εξοχικής κατοικίας, τα οφέλη πολλαπλασιάζονται καθώς η διαμονή μας περιορίζεται σε ελάχιστες ημέρες το χρόνο. Επίσης, για ορισμένες περιπτώσεις εξοχικών που βρίσκονται σε ένα απομακρυσμένο μέρος της χώρας (για παράδειγμα σε ένα νησί ή κάποια απομακρυσμένη ορεινή περιοχή), όπου είναι δύσκολο να υπάρξει σύνδεση με το δίκτυο ηλεκτροδότησης, η «αυτονομία» είναι μονόδρομος. Σε γενικές γραμμές, τα αυτόνομα συστήματα είναι η κατάλληλη λύση για όποιον επιθυμεί να εκμεταλλευτεί την άπλετη ενέργεια του ήλιου, χωρίς να 72 Πράσινο σπίτι & κτίριο
εξαρτάται το δίκτυο της ΔΕΗ (και τα πάγια έξοδα) και φυσικά να μην επηρεάζεται από τις αυξομειώσεις στις τιμές του ρεύματος. Τέλος, θα πρέπει να επισημάνουμε ότι, ο ελλαδικός χώρος είναι ιδανικός για χρήση αυτόνομων συστημάτων, λόγω της μεγάλης ηλιοφάνειας καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, αλλά και των ισχυρών ανέμων που επικρατούν στις
περισσότερες περιοχές. Ένα αυτόνομο σύστημα μπορεί να χρησιμοποιεί αποκλειστικά φωτοβολταϊκά ή συνδυασμό τους με ανεμογεννήτρια, οπότε και χαρακτηρίζεται ως υβριδικό. Η τελική επιλογή βρίσκεται στο χέρι του ιδιοκτήτη και εξαρτάται από τα χρήματα που θέλει να δαπανήσει, τις ανάγκες που θέλει να καλύψει και φυσικά,
Τα δεδομένα της εφαρμογής Το σπίτι χρησιμοποιείται προς το παρόν ως εξοχική κατοικία και ξεπερνάει σε εμβαδόν τα 200 τμ. (σε ημιορεινή περιοχή της Στερεάς Ελλάδας). Οι ιδιοκτήτες το επισκέπτονται συχνά κατά την καλοκαιρινή περίοδο, περίπου από το Πάσχα και μετά και μέχρι τον Οκτώβριο. Για το υπόλοιπο του έτους, η χρήση είναι λιγότερο συχνή και εξαρτάται από τις επαγγελματικές (και όχι μόνο) υποχρεώσεις της οικογένειας. Αφού έγινε η σχετική μελέτη/ανάλυση που έλαβε υπόψη τα ηλεκτρικά φορτία του σπιτιού, τον τρόπο χρήσης και την συχνότητα χρήσης του, το σύστημα διαστασιολογήθηκε έτσι ώστε να καλύπτει πλήρως τις ενεργειακές
ανάγκες για τουλάχιστον 7– 8 μήνες που η ηλιοφάνεια είναι σαφώς πιο έντονη. Σε αυτήν την περίοδο, η γεννήτρια έχει καθαρά εφεδρικό ρόλο και λειτουργεί πολύ σπάνια και για πολύ λίγο. Τη χειμερινή περίοδο και ιδιαίτερα το «δύσκολο» δίμηνο Δεκεμβρίου – Ιανουαρίου, τα φωτοβολταϊκά αποδίδουν λιγότερο, λόγω μικρότερης διάρκειας ηλιοφάνειας αλλά και μικρότερης έντασης της ακτινοβολίας. Με δεδομένο επίσης ότι, το ίδιο χρονικό διάστημα αναμένονται κακοκαιρίες με συνεχόμενες συννεφιασμένες ημέρες, η γεννήτρια καλείται συχνότερα να καλύψει το «ενεργειακό έλλειμμα». Η μεγάλη χωρητικότητα των συσσωρευτών
autonomia_tx13:Test_BmwX1_72.qxd
19/7/2012
6:21 ìì
Page 73
Οι συσκευές που καλύπτει το συγκεκριμένο σύστημα
Από τι αποτελείται ένα αυτόνομο σύστημα Ένα αυτόνομο σύστημα περιλαμβάνει: Q Φωτοβολταϊκά
πλαίσια για τη συλλογή ηλιακής ενέργειας
Q Αντιστροφείς
ισχύος (inverters) που απαιτούνται για τη μετατροπή του συνεχούς ρεύματος σε εναλλασσόμενο
από την περιοχή που βρίσκεται η κατοικία. Στο συγκεκριμένο case study, επιλέξαμε να σας παρουσιάσουμε ένα αυτόνομο σύστημα σε κατοικία που βρίσκεται σε ημιορεινή περιοχή της Στερεάς Ελλάδας, το οποίο σχεδιάστηκε και υλοποιήθηκε από την Electrotech Power Systems.
σε συνδυασμό με τον υψηλό ρυθμό «αποθήκευσης» ενέργειας που επιτυγχάνουν οι μετατροπείς – φορτιστές, (εξασφαλίζει πολύ αποδοτική λειτουργία της γεννήτριας καθώς η φόρτιση γίνεται αρκετά γρήγορα). Ακόμη και σε μία πλήρως συννεφιασμένη ημέρα αρκούν 3 – 4 ώρες συνολικά λειτουργίας της γεννήτριας για να καλυφθεί η κατανάλωση ολόκληρου του 24ώρου. Πάντως, ο συνολικός χρόνος λειτουργίας της γεννήτριας δεν ξεπερνά τις περίπου 100 – 150 ώρες ετησίως και εξαρτάται απόλυτα από το πόσο εντατικά
Q Συσσωρευτές
(μπαταρίες) για την αποθήκευση ενέργειας και τη χρήση της όλο το 24ωρο
Q
Ρυθμιστή φόρτισης
Q
Καλωδιώσεις
θα κατοικηθεί η οικία τον χειμώνα. Οι χρήστες της οικίας δεν χρειάζεται να γνωρίζουν όλες τις παραπάνω λεπτομέρειες, αφού τα πάντα λειτουργούν αυτόματα και η μόνη φροντίδα που χρειάζεται περιοδικά είναι ο έλεγχος της στάθμης του ηλεκτρολύτη (συμπληρώνουμε με απιονισμένο νερό κάθε εξάμηνο) και η συντήρηση / ανεφοδιασμός της γεννήτριας σε καύσιμα ανάλογα με τις ώρες λειτουργίας της (περίπου μία φορά ετησίως ή ανά διετία όταν η δεξαμενή καυσίμου είναι άνω των 1.000 λτ.).
•Πάνω από 30 λαμπτήρες μέσα – έξω (δεν ανάβουν όλοι ταυτόχρονα), προβολείς με ανιχν. κίνησης στους εξωτ. χώρους. •Ψυγείο μεγάλο ενεργειακής κλάσης Α •Καταψύκτης ενεργειακής κλάσης Α •Ηλεκτρικές εστίες και εστίες αερίου εντοιχισμένες •Ηλεκτρικός φούρνος εντοιχισμένος ενεργειακής κλάσης Α •Πλυντήρια ρούχων και πιάτων ενεργειακής κλάσης Α •Φούρνος μικροκυμάτων και κλασικές βοηθητικές συσκευές κουζίνας (μίξερ, ατμομάγειρας) •3 x TV + DVD + SAT receiver •Σύστημα θέρμανσης (καυστήρας – κυκλοφορητής) •Ηλιακός θερμοσίφωνας με αντίσταση 1500W •Συσκευές τύπου ηλεκτρικής σκούπας ή στεγνωτήριο μαλλιών, που χρησιμοποιούνται περιστασιακά. Το μόνο που δε διαθέτει η κατοικία από τις κλασικές ηλεκτρικές συσκευές είναι κλιματιστικά, καθώς δεν χρειάζονται στη συγκεκριμένη περιοχή. Η οικογένεια γνωρίζει ότι καλό θα ήταν να μην ανάβει ταυτόχρονα πάνω από 2 συσκευές μεγάλης ισχύος. Ακόμη όμως και αν λειτουργήσουν πολλές συσκευές ταυτόχρονα και η ισχύς υπερβεί τη δυνατότητα των inverters, τότε θα τεθεί αυτόματα η γεννήτρια σε λειτουργία (η γεννήτρια επεμβαίνει, επίσης, και αν το επίπεδο φόρτισης μειωθεί κάτω από ένα όριο λόγω καιρικών συνθηκών).
Περί αυτονομίας Αν θεωρήσουμε σαν μέγιστη ημερήσια κατανάλωση τα 12kWh και με δεδομένο ότι, η συγκεκριμένη συστοιχία έχει ικανότητα «αποθήκευσης» 34kWh σε κατάσταση πλήρους φόρτισης, η θεωρητική αυτονομία του συστήματος είναι 3 ημέρες. Η ισχύς των συσκευών που μπορούν να λειτουργούν ταυτόχρονα (άρα η ονομαστική ισχύς των inverters) χωρίς την «βοήθεια» της γεννήτριας είναι 6kW. Η ικανότητα ημερήσιας παραγωγής ενέργειας των Φ/Β (με τους συγκεκριμένους ρυθμιστές φόρτισης ΜΡΡΤ) είναι περίπου μέχρι 16-17kWh την καλοκαιρινή περίοδο.
Το αυτόνομο σύστημα της συγκεκριμένης κατοικίας προσφέρει θεωρητική αυτονομία 3 ημέρων.
Πράσινο σπίτι & κτίριο 73
autonomia_tx13:Test_BmwX1_72.qxd
19/7/2012
6:23 ìì
Page 74
Case Study Αυτονομία σε εξοχική κατοικία Το σύστημα που περιγράφεται στο συσγκεκριμένο θέμα κοστίζει 22.000 ευρώ.
Ο εξοπλισμός που χρησιμοποιήθηκε Το σύστημα αυτόνομης ηλεκτροδότησης που σχεδιάστηκε και εγκαταστάθηκε στην συγκεκριμένη οικία κόστισε 22.000 ευρώ και περιλαμβάνει: •Μετατροπείς-φορτιστές της OUTBACK (USA) των 3kW, καθαρού ημιτόνου, με ενσωματωμένο μεταγωγικό διακόπτη ταχείας μεταγωγής. Οι μετατροπείς λειτουργούν σε παράλληλη συνδεσμολογία και μπορούν να εξυπηρετήσουν ηλεκτρικά φορτία με συνεχή ισχύ 6kW. Συνοδεύονται από 5ετή εγγύηση εργοστασίου. •Συστοιχία συσσωρευτών της ROLLS (Canada). Πρόκειται για 12 2βολτα στοιχεία με ονομαστική χωρητικότητα 1.766Ah (C20) για 24V, 1.766Ah συνολικά. Οι συγκεκριμένοι συσσωρευτές έχουν αντοχή 2.100 κύκλων σε βάθος εκφόρτισης (DoD) 80%, ενώ η αναμε-
νόμενη διάρκεια ζωής τους είναι 15 χρόνια. Σε πλήρη φόρτιση διαθέτουν περισσότερες από 30kWh (κιλοβατώρες) ηλεκτρικής ενέργειας έτοιμες προς κατανάλωση. Επίσης, συνοδεύονται από 3ετή (+7 έτη μειωμένης τιμής) εγγύηση εργοστασίου. •Φωτοβολταϊκά πλαίσια πολυκρυσταλλικού πυριτίου της HYUNDAI (S. Korea). Τα Φ/Β πλαίσια έχουν εγκατασταθεί στην στέγη της οικίας έτσι, ώστε να «ενταχθούν» αισθητικά στην υπόλοιπη κατασκευή της οικίας χωρίς να αποτελούν «παραφωνία». Η συνολική ονομαστική ισχύ των φωτοβολταϊκών είναι 2,82kWp. Συνοδεύονται από 10ετή (υλικό) και 25ετή (80% απόδοσης) εγγύηση εργοστασίου. •Ρυθμιστές φόρτισης FLEXmax 80 για φωτοβολταϊκά επίσης της OUTBACK (USA). Οι ρυθμιστές είναι τύπου MPPT για υψηλή από-
δοση και έχουν δυνατότητα πλήρους παραμετροποίησης, ώστε να προσαρμόζονται ακριβώς στις απαιτήσεις φόρτισης του συγκεκριμένου τύπου συσσωρευτή και να επιτυγχάνεται η καλύτερη δυνατή φόρτιση και συντήρησή του. Οι ρυθμιστές δίνουν συνεχώς και σε πραγματικό χρόνο όλα τα δεδομένα λειτουργίας τους, ενώ καταγράφουν σε μνήμη τα βασικά δεδομένα των τελευταίων 128 ημερών. Συνοδεύονται από 5ετή εγγύηση εργοστασίου. • Πλήθος ηλεκτρολογικών παρελκομένων, αυτοματισμών και διατάξεων προστασίας από υπερτάσεις και εποπτικών οργάνων, ώστε η λειτουργία του συστήματος να είναι απολύτως ασφαλής για τους χρήστες και για τον ίδιο τον εξοπλισμό, αλλά και να είναι εύκολη η εποπτεία και ο έλεγχος του συστήματος με μία ματιά.
να γίνει πρόσθετη δαπάνη για την σύνδεση σε αυτό (κολόνες), η επιλογή ενός συστήματος αυτόνομης ηλεκτροδότησης από Α.Π.Ε. είναι απολύτως συμφέρουσα και η σχετική δαπάνη αποσβένεται πολύ πιο σύντομα από την 10ετία. Τα λειτουργικά έξοδα ενός τέτοιου συστήματος είναι ελάχιστα και ουσιαστικά συνοψίζονται στο κόστος λειτουργίας της εφεδρικής γεννήτριας. Στο όριο ζωής των συσσωρευτών θα πρέπει να σκεφτούμε το κόστος αντικατάστασής τους, όμως 15 χρόνια είναι πολλά και πρακτικά δεν μπορούμε να προβλέψουμε την τιμή τους. Το πιθανότερο είναι ότι, το κόστος των συσσωρευτών μετά από 10 – 15 χρό-
νια θα είναι σημαντικά μικρότερο, αφού η σχετική τεχνολογία «τρέχει» και η παραγωγή του γίνεται όλο και μαζικότερη. Στην περίπτωση του παραδείγματός μας, η εξοχική κατοικία απέχει μερικά χιλιόμετρα από το δίκτυο και η περίπτωση σύνδεσης με αυτό είχε αποκλειστεί από την αρχή. Q
Πότε κάνω απόσβεση Αν το εξετάσει κανείς με αυστηρά οικονομικά κριτήρια θα διαπιστώσει ότι, με τρέχουσες τιμές του απαιτούμενου εξοπλισμού ακόμη και με δεδομένο ότι η σύνδεση με το δίκτυο είναι εφικτή χωρίς πρόσθετο κόστος (κολόνες), η απόσβεση ενός συστήματος αυτόνομης ηλεκτροδότησης με εξοπλισμό υψηλής ποιότητας, είναι περίπου στα 10 – 15 έτη. Δυστυχώς, δεν είναι δυνατόν να υπολογισθεί με ακρίβεια, αφού υπάρχουν παράγοντες που συσχετίζονται με τον τρόπο χρήσης της οικίας και μπορεί να μεταβάλλουν σημαντικά τον χρόνο απόσβεσης. Εφόσον το δίκτυο βρίσκεται σε μια σχετική απόσταση οπότε απαιτείται 74 Πράσινο σπίτι & κτίριο
Electrotech Power Systems Τηλ.: 210- 4321398 www.electrotech.gr
Advert:Test_BmwX1_72.qxd
9/9/2013
4:26 μμ
Σελίδα 1