Zagoroxoria

top 10 ekdromes_zagoroxoria_t17-15_ISSUU:touring_pilio.qxd

Τοp-10

5/5/2015

9:38 ðì

Page 1

Λόγοι για να Πάμε

Ζαγοροχώρια

Δείτε - ξεφυλλίστε

το αφιέρωμα που δημοσιεύθηκε και στο περιοδικό

top 10 ekdromes_zagoroxoria_t17-15_ISSUU:touring_pilio.qxd

Πάμε ΕΚΔΡΟΜΕΣ

5/5/2015

9:38 ðì

Page 90

Ζαγοροχώρια

Τοp-10

Λόγοι για να Πάμε

Ζαγοροχώρια

Ο

«

νειρεμένο, γαλήνιο και μαγευτικό το τοπίο στα Ζαγοροχώρια.. Χρώματα και αρώματα.. Φιλοξενία και ζεστασιά.. Άνθρωποι ωραίοι που σε «αγκαλιάζουν» αμέσως.. Μέρη απίστευτα.. Βοϊδομάτης, η χαράδρα του Βίκου, το μοναστήρι της Αγίας Παρασκευής στο Μονοδένδρι, οι κολυμπήθρες στο Πάπιγκο, η Σαρακατσάνικη στάνη, το Γεφύρι του Κόκορη, το Γεφύρι της Κλειδωνιάς, το Γεφύρι του Πλακίδα, η Δρακόλιμνη.. Και τόσα μα τόσα πολλά μέρη.. Φιλοξενία άψογη, παραμυθένιοι ξενώνες σε Άνω Πεδινά, Κήπους, Μονοδένδρι, Αρίστη και σε άλλα πολλά χωριά, φαγητό καταπληκτικό - πίτες, αλευρόπιτα, σπάνια μανιτάρια, γλυκό του κουταλιού μανιτάρι, Σπιτικές μαρμελάδες, λικέρ τσαμπούρνο Διαδρομές εκπληκτικές... κεντρικό Ζαγόρι προς Σαρακατσάνικη στάνη.., ανατολικό Ζαγόρι, Πάπιγκο.. Τα Ζαγοροχώρια είναι εκπληκτικά όλες τις εποχές του χρόνου… μα ιδιαίτερα και ξεχωριστά... το καλοκαίρι». Το παραπάνω κείμενο ανήκει στη νικήτρια, κ. Αφροδίτη Χρυσικού, η οποία, εκτός του ότι βγάζει εξαιρετικές φωτογραφίες, γράφει και πολύ καλά.

Φυσικό τοπίο και αξιοθέατα που κόβουν την ανάσα Η αλήθεια, βέβαια, είναι ότι τα Ζαγοροχώρια εμπνέουν για τις πιο γλαφυρές αφηγήσεις. Η ιδιότυπη αρχιτεκτονική των οικισμών, το έντονο ανάγλυφο του εδάφους με τις εντυπωσιακές εξάρσεις, τα βαθιά αυλακωμένα φαράγγια και τα σκιερά δάση, σμιλεύουν την εικόνα ενός τόπου αυθεντικού. Σαράντα έξι χωριά, που ανα90

πτύσσονται γύρω από τις αλπικές κορφές του όρους Γκαμήλα ή Τύμφη, απλώνουν τις πέτρινες γειτονιές τους μέσα σε δάση, παράλληλα στα ποτάμια, στις άκρες των φαραγγιών, πλάι στα κορφοβούνια... Το καθένα με τη δική του ιστορία και προσωπικότητα. Πέτρινα τοξωτά γεφύρια, πετρόχτιστα αρχοντικά, εκκλησιές μοναδικές σε όλα τα Βαλκάνια και λιθόστρωτα μονοπάτια εναρμονίζονται απόλυτα με την εντυπωσιακή φυσική γκάμα, συνθέτοντας μια εικόνα που μπορεί να ικανοποιήσει και τον πιο «δύσκολο» επισκέπτη κάθε εποχή του χρόνου.

Νικήτρια

Αφροδίτη Χρυσικού

Η κυρία Αφροδίτη Χρυσικού αναδείχθηκε νικήτρια του διαγωνισμού που πραγματιοποιήθηκε την προηγούμενη εβδομάδα από το autotriti-touring.gr, λαμβάνοντας τα περισσότερα likes από τους χιλιάδες αναγνώστες και κέρδισε ένα ονειρεμένο weekend!

Προορισμός ιδανικός για χειμώνα και καλοκαίρι Θα θαυμάσετε την παραδοσιακή αρχιτεκτονική από πέτρα και ξύλο που είναι τα κύρια υλικά από τα οποία φτιαχνόντουσαν και φτιάχνονται ακόμη τα σπίτια. Θα μείνετε αποσβολωμένοι μπροστά στη θέα της χαράδρας του Βίκου (ή αλλιώς το φαράγγι του Βίκου) που σίγουρα θα σας κόψει την ανάσα. Θα διασχίσετε τα μονοπάτια κοντά στους ποταμούς Βοϊδομάτη και Αώο και, ακολουθώντας ένα από αυτά, θα φτάσετε μέχρι τη Δρακόλιμνη, τη λίμνη που βρίσκεται σε υψόμετρο 2,050μ. για να απολαύσετε ένα θέαμα μοναδικό. Αλλά ας δούμε πιο αναλυτικά τους Top-10 (για την ακρίβεια 15) λόγους που επιβάλλεται να επισκεφθούμε τα Ζαγοροχώρια. Σημειώνεται πως για τις ανάγκες του ρεπορτάζ, το Auto Τρίτη επικοινώνησε με τοπικούς φορείς και έμαθε όλα τα μυστικά που πρέπει να ξέρει ο επισκέπτης για να απολαύσει την περιοχή στο μέγιστο!

15

Επισκεφθείτε το διάσημο Καπέσοβο. Δείτε και ένα σημαντικό κειμήλιο, τη «Χάρτα του Ρήγα»

Το Καπέσοβο είναι ένα χωριό που προκαλεί ευχάριστες εκπλήξεις με την υπέροχη αρχιτεκτονική, τα γραφικά ηπειρώτικα σπίτια, τα πλακόστρωτα καλντερίμια και το, αναλλοίωτο στο πέρασμα των χρόνων, παραδοσιακό του χρώμα. Εκτός, όμως, από τα φυσικά χαρακτηριστικά και τον αρχιτεκτονικό χαρακτήρα του, έχει και δύο πολύ σημαντικά πολιτιστικά αξιοθέατα. Την Πασχάλειο Σχολή, η οποία χτίστηκε το 1861 με έξοδας των αδελφών Πασχάλη, πλούσιων κατοίκων της περιοχής και σε μία από τις 14 αίθουσες της φιλοξενεί ένα από τα πρωτότυπα αντίγραφα της Μεγάλης Χάρτας του Ρήγα Φεραίου, αλλά και το Λαογραφικό Μουσείο. Κατά την επίσκεψή σας, πάντως, μην παραλείψετε να αναζητήσετε τοπικά προϊόντα, όπως βότανα και μαρμελάδες. Photo by: Τερψιχόρη Τζούφη.

top 10 ekdromes_zagoroxoria_t17-15_ISSUU:touring_pilio.qxd

14

5/5/2015

Στο Αν. Ζαγόρι. Ανακαλύψτε Βοβούσα και Αώο

9:39 ðì

Page 91

Insider Tips Τι άλλο να δείτε: Κλειδί: Το Κλειδί βρίσκεται στο κατώτερο σημείο της χαράδρας του Βοϊδομάτη σε υψόμετρο 500 μέτρων. Σύμφωνα με τους αρχαιολόγους, η περιοχή κατοικούνταν από το 14000 π.Χ. μέχρι και το 12000 π.Χ. Το πλάτος της είναι 25 μέτρα και το βάθος υπολογίζεται στα 10 μέτρα. Η λίμνη με τα νούφαρα: Για να επισκεφτείτε την πανέμορφη λίμνη θα πρέπει να κατευθυνθείτε 4 χιλιόμετρα έξω από το χωριό Γρεβενίτη. Πρόκειται για μια πολύ όμορφη τοποθεσία ανάμεσα στα δέντρα. Η λίμνη είναι καλυμμένη στην επιφάνειά της με νούφαρα! Σίγουρα θα εντυπωσιαστείτε και θα βγάλετε καταπληκτικές φωτογραφίες.

Από την Εγνατία Οδό, στο ύψος της γέφυρας Μπαλτούμας στρίψτε προς Μηλιωτάδες – Τρίστενο – Γρεβενίτι Φλαμπουράρι και καταλήξτε στη Βοβούσα (50 χλμ.). Έξω από τους Μηλιωτάδες θα δείτε το εντυπωσιακό γεφύρι του Καμπέρ-Αγά του 18ου αιώνα και θα περάσετε τα χωριά Τρίστενο και Γρεβενίτι (παλιό κεφαλοχώρι του Αν. Ζαγοριού, στις αρχές του 19ου αιώνα είχε πάνω από χίλιους κατοίκους). Λίγο πιο έξω, ο ασφάλτινος δρόμος οδηγεί στη μονή Βουτσάς, ένα παμπάλαιο θρησκευτικό μνημείο του 7ου αιώνα. Θα διασχίσετε το χωριό Φλαμπουράρι, θα ανεβείτε στον δασωμένο αυχένα της Ζήνας (υψόμ. 1550μ.) και θα κατηφορίσετε προς την Κοιλάδα του Αώου και το χωριό Βοβούσα, όπου το ενδιαφέρον εντοπίζεται στο μονότοξο γεφύρι που συνδέει τις αντικρινές γειτονιές και στέκει όρθιο από το 1748. Photo by: Δημήτρης Χατζής.

13

Στο Γυφτόκαμπο. Απίστευτη θέα στην Τσούκα Ρόσσα

Χωριό Ελαφότοπος: Είναι ένα από τα 46 χωριά του Ζαγορίου και αποτελεί από μόνο του ένα ακόμη "Μουσείο" της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής, αφού όλα τα σπίτια, οι εκκλησίες και τα υπόλοιπα οικοδομήματα είναι πετρόχτιστα ενώ τα καλντερίμια του είναι αληθινά κομψοτεχνήματα και συνδέουν τις γειτονιές του χωριού. Σπηλαιοβάραθρο «Προβατίνα»: Το μεγαλύτερο κατακόρυφο βάραθρο του Εθνικού Δρυμού Βίκου Αώου και το δεύτερο κατακόρυφο στον κόσμο με βάθος 407 μ.

Τι να κάνετε: Πεζοπορία, στα δεκάδες εύκολα και δύσβατα μονοπάτια της περιοχής για υπέροχες διαδρομές στη φύση Πρότασή μας: Από το γεφύρι της Αρίστης μέχρι το γεφύρι της Κλειδωνιάς

Από το Τσεπέλοβο ο δρόμος συνεχίζει για ακόμα 4 χλμ. ως το καταπράσινο Σκαμνέλι που συναντάμε σε ύψος 1200 μέτρων. Μετά το Σκαμνέλι αρχίζει να "δείχνει τα δόντια του", καθώς το υψόμετρο γίνεται μεγαλύτερο. Η διαδρομή από τον Γυφτόκαμπο μέχρι το Βρυσοχώρι μένει αξέχαστη κυρίως για την επική θέα στην "Τσούκα Ρόσσα" (Κόκκινη Κορφή) της Τύμφης. Στο Γυφτόκαμπο το καλοκαίρι παρατηρείται αρκετή κίνηση από υλοτόμους και βοσκούς Σαρακατσαναίους που στήνουν τα κονάκια τους στα πλούσια βοσκοτόπια. Μάλιστα, κάθε χρόνο στις αρχές Αυγούστου, γίνεται εδώ στην αναπαράσταση του Σαρακατσάνικου οικισμού, το αντάμωμα των απανταχού της Ελλάδας, Σαρακατσάνων. Photo by: Καίτη

12

Gourmet και παραδοσιακά «παντρέματα» γεύσης

Η Ήπειρος είναι διάσημη για τις τοπικές της παραδόσεις. Από τα τραγούδια και τις μουσικές της, μέχρι τα φαγητά και τα κάθε λογής αγαθά που βρίσκει κανείς στη γη της, τα πάντα εδώ μοιάζουν μοναδικά. Ειδικά τα μανιτάρια στα Ζαγοροχώρια είναι κάτι σαν… εθνικό σπορ, με τις δεκάδες ποικιλίες όπως τα βασιλομανίταρα, δεντρομανίταρα, κανθαρέλες και μορχέλες να δημιουργούν εκπληκτικά πιάτα, που ξεκινούν από τη μανιταρόσουπα και τις τάρτες μέχρι… γλυκό του κουταλιού! Παραδοσιακές πίτες, μαρμελάδες, βότανα, τραχανάς, το τοπικό λικέρ τσαμπούρνο και ό,τι άλλο μπορείτε να φανταστείτε θα το βρείτε εδώ, στον απόλυτο συνδυασμό γεύσης και παράδοσης! Photo by: Βασίλης Κατσούπας.

3,5 h Ξεκινήστε τη διαδρομή από το χωριό της Αρίστης και τη νέα γέφυρα του Βοϊδομάτη και σε σε 3,5 ώρες θα είστε στην γέφυρα της Κλειδωνιάς στην Κόνιτσα. Η διαδρομή μέχρι εκεί είναι εύκολη και εντυπωσιακή, αν αντέχετε όμως συνεχίστε στο πλακοστρωμένο αλλά απότομο και με πολλά σκαλοπάτια μονοπάτι (90 λεπτά) για τον πυθμένα του φαραγγιού του Βίκου και τις πηγές του Βοϊδομάτη. Καλύτερα να ξεκινήσετε νωρίς το πρωί για να μην σας πιάσει η ζέστη και να προλάβετε να φτάσετε και στις πηγές του ποταμού.

Αλεξίπτωτο πλαγιάς, στο όμορφο και ήσυχο χωριό Ασπράγγελοι, όπου υπάρχει ειδικά διαμορφωμένη πίστα στις πλαγιές του Rafting, είτε για αρχάριους (στον Βοϊδομάτη), είτε για πιο προχωρημένους (στον Αώο) Canyoning. Η διάσχιση φαραγγιών, όπως λέγεται στα ελληνικά το canyoning, περιέχει ορειβασία, αναρρίχηση, σπηλαιολογία, κολύμβηση. Είναι ένα σπορ που συνδυάζει πολλά από τα αθλήματα του βουνού και είναι ιδανικό για μια μέρα γεμάτη αδρεναλίνη στα Ζαγοροχώρια και στο φαράγγι του Βίκου! Ιππασία, στα βουνά Mountain running, στο ετήσιο event που διοργανώνεται και φέτος για 5η φορά στα Ζαγόρια. Δείτε περισσότερα στο www.zagorirace.com Παρατήρηση πουλιών, στην ποικιλόμορφη ηπειρώτικη γη Σκι, στις χιονισμένες βουνοπλαγιές των κοντινών χιονοδρομικών κέντρων (Βασιλίτσας, Μετσόβου)

91

top 10 ekdromes_zagoroxoria_t17-15_ISSUU:touring_pilio.qxd

Πάμε ΕΚΔΡΟΜΕΣ

5/5/2015

9:40 ðì

Page 92

Ζαγοροχώρια

Insider Tips

11

Βόλτα στα γραφικά χωριά. Νιώστε την «ατμόσφαιρα» της περιοχής

Τι να γευτείτε: Κατά την επίσκεψή σας στο Ζαγόρι δεν γίνεται να μην δοκιμάσετε τα παραδοσιακά τοπικά προϊόντα. Μεγάλη είναι η ποικιλία των γαλακτοκομικών της περιοχής καθώς στα Ζαγοροχώρια παράγονται φέτα, γιαούρτι, φρέσκο βούτυρο, και ξινόγαλο.

Παραδοσιακή αλευρόπιτα

Ξακουστές είναι οι πίτες του Ζαγορίου, οι αλευρόπιτες ή αλλιώς κασόπιτες, η μπλατσαριά (χορτόπιτα με καλαμποκίσιο αλεύρι), τσουκνιδόπιτα, φακόπιτα, γλυκιά γαλατόπιτα. Δε γίνεται να φύγετε όμως και να μην δοκιμάσετε τις ποικιλίες μανιταριών που θα βρείτε στα Ζαγοροχώρια. Ο κύριος Βασίλης Κατσούπας ιδιοκτήτης του εστιατορίου Κανέλα Και Γαρύφαλλο και μέλος της ομάδας Ζ-Ε-Ν (Ζαγόρι Excellence Network) λέει στο AutoΤρίτη πως πρόκειται για μια εξαιρετική τροφή, όμως η γνώση που απαιτείται είναι μεγάλη. «Όλα τα μανιτάρια τρώγονται, τουλάχιστον μια φορά», λέει χαρακτηριστικά. Αρκετοί στην περιοχή ασχολούνται με το μάζεμα μανιταριών, λίγοι είναι εκείνοι που ξέρουν πραγματικά να ξεχωρίζουν τις ποικιλίες από βασιλομανίταρα, καθαρέλες, μορχέλες, μαύρες τρομπέτες, ασπρομανίταρα, amanita caesaria, πλευρώτους ελευθέρας βοσκής, κοτοπουλομανίταρα που φύονται εκεί.

Όλη η περιοχή των Ζαγοροχωρίων συνιστά προορισμό μοναδικού φυσικού κάλλους, αφού, όχι μόνο είναι ένα τοπίο σπάνιας φυσικής ομορφιάς, αλλά και ένα οικιστικό περιβάλλον που διατηρεί ακέραιη και ανέγγιχτη την παλιά, γραφική του φυσιογνωμία. Αξίζει να περάσετε λίγες ώρες πιο χαλαρά, να περπατήσετε στα λιθόστρωτα καλντερίμια των χωριών, να αναπνεύσετε τον καθαρό αέρα και να νιώσετε τη μαγεία της εξοχής στον απόλυτο βαθμό. Οι κορφές των βουνών μαζεύουν όλο το άγχος και τη ρουτίνα της καθημερινότητας της πόλης, η ηρεμία της φύσης ξεδιπλώνει την άλλη, πιο ανάλαφρη πλευρά της ζωής και οι άνθρωποι που θα συναντήσετε, σίγουρα θα σας κάνουν να αναθεωρήσετε για τα σημαντικά και τα ωραία. Photo by: Φοίβος Σταμπολιάδης

10

Ανεβείτε στην αλπική Δρακολίμνη

(4,5 ώρες)

Πού να φάτε: Η κ. Ελένη Παγκρατίου – Αρχιτέκτων, Γεωγράφος και επίτιμη πρόξενος της Γαλλίας στα Ιωάννινα, μας πρότεινε τις καλύτερες επιλογές φαγητού σε όλα τα χωριά των Ζαγορίων. Συγκεκριμένα προτείνει: Μικρό Πάπιγκο: Εστιατόριο «Ο Δίας» με ντόπια κουζίνα και λογικές τιμές Μεγάλο Πάπιγκο: Εστιατόριο «Άστρα» Αρίστη: Καφενείο – Ταβέρνα «Ο Παντελής» Κάτω Πεδινά: «Η Βαγγελιώ» με σπιτική κουζίνα Άνω Πεδινά: Εστιατόριο «Ντιζάκι», καλή ποιότητα, πιο υψηλές τιμές Κατώι: Εστιατόριο «Σπίτι του Ορέστη» με απλή σπιτική κουζίνα σε χαμηλές τιμές Βίτσα: Εστιατόριο «Κανέλα και Γαρύφαλλο», ιδανικό για να δοκιμάσετε μανιτάρια, πιο υψηλές τιμές Ελάτη: Εστιατόριο «Ριζά» με τοπικό φαγητό και πιο υψηλές τιμές Ασπράγγελοι: Εστιατόριο «Η Βιργινία» με τοπικό φαγητό Δίλοφο: Εστιατόριο «Λίθος» με καλή κουζίνα για μανιτάρια και Ταβέρνα «Ο Σάκης» στην πλατεία για κάτι πιο απλό και γραφικό Κουκούλι: Εστιατόριο «Αλώνι» με τοπικό φαγητό Κήποι: Ταβέρνα «Ο Μιχάλης» με τοπικό φαγητό Καπέσοβο: Εστιατόριο «Ο Θουκυδίδης» με τοπικό φαγητό Τσεπέλοβο: Εστιατόριο «Ο Θωμάς» με τοπικό φαγητό Βραδέτο: Ταβέρνα «Ο Λάμπρος» με τοπικό φαγητό

92

4,5 h

Η Δρακολίμνη της Τύμφης είναι μια μικροσκοπική αλπική λίμνη που βρίσκεται σε υψόμετρο 2.050μ., κοντά στο ορειβατικό καταφύγιο της Αστράκας και προσεγγίζεται από το χωριό Μικρό Πάπιγκο. Θεωρείται κατάλοιπο της Εποχής των Παγετώνων, έχει βάθος 3 μέτρα και αποτελεί βιότοπο για τον αλπικό τρίτωνα. Το καταφύγιο της Αστράκας απέχει από το Μικρό Πάπιγκο σχεδόν 3.5 ώρες γερής ανάβασης σε σημαδεμένο μονοπάτι. Από εκεί για την Δρακολίμνη θα πρέπει να περπατήσετε ακόμη 90 λεπτά. Μην ξεκινήσετε πολύ πρωί για να μην πετύχετε τον ήλιο στην ανατολή του, φροντίστε όμως να επιστρέψετε πριν τη δύση, γιατί να μην σας πιάσει το σκοτάδι πάνω στα βουνά.

9

Γυφτόκαμπος – Βοβούσα, best 4x4 διάσχιση και θέα «σαν απο αεροπλάνο»

Από το κατάφυτο οροπέδιο του Γυφτόκαμπου ξεκινά μια από τις πιο συναρπαστικές διαδρομές 27χλμ. σε χωματόδρομο -αυστηρά για οχήματα με κίνηση στους 4 τροχούς. Φτάνοντας στο Γυφτόκαμπο, μέσα από ένα λασπωμένο ανηφορικό δρόμο, θα βρεθείτε μετά από 8 χλμ. γερής ανάβασης στη θέση «Βρύση Τσούκα» (η καλύτερη θέα στην Τύμφη, το Γυφτόκαμπο, τον Σμόλικα και το Μιτσικέλι). Με ένα καλό χάρτη και GPS, θα συνεχίσετε πορεία ανατολική κατηφορίζοντας προς Βοβούσα και απολαμβάνοντας την αεροπορικών διαστάσεων θέα στην κοιλάδα του Αώου. Η διαδρομή είναι βατή λίγους μήνες το χρόνο, ενώ χρειάζεται προσοχή για να μην μπερδευτείτε και πάρετε το δρόμο για Λαίστα ή κάποιον από τους τυφλούς παράδρομους.

top 10 ekdromes_zagoroxoria_t17-15_ISSUU:touring_pilio.qxd

5/5/2015

9:40 ðì

Page 93

93

top 10 ekdromes_zagoroxoria_t17-15_ISSUU:touring_pilio.qxd

Πάμε ΕΚΔΡΟΜΕΣ

5/5/2015

9:42 ðì

Page 94

Ζαγοροχώρια

Insider Tips

8

Περίπατος στο παραδοσιακό Δίλοφο, χωρίς αυτοκίνητο

Αξίζουν να επισκεφθείτε: Μονή Αγίας Παρασκευής: Στο Μονοδένδρι , στο χείλος του γκρεμού της χαράδρας του Βίκου, βρίσκεται το μοναστήρι της Αγίας Παρασκευής, που είναι από τα αρχαιότερα της Ηπείρου. Ένα όμορφο καλντερίμι μας οδηγεί στην είσοδο της μονής που χτίστηκε το 1412 από τον Μιχαήλ Βοεβόδα. Πρόκειται για πραγματικό μοναστήρι - φρούριο: Καμαρωτή πύλη, κτίσματα πέτρινα, καλοχτισμένα κελιά, πηγάδι, καταπακτή, κ.λ.π. που σε όλα κυριαρχεί το περίτεχνο χτίσιμο της πέτρας. H εκκλησία έχει παλιές τοιχογραφίες, ξύλινο ζωγραφισμένο τέμπλο και τοιχογραφίες. Στην αριστερή πλευρά είναι ζωγραφισμένοι ο κτήτορας Βοεβόδας, η γυναίκα του και η κόρη του Παρασκευή, που κατά την παράδοση, μόνασε εδώ. Το μοναστήρι με τις παράπλευρες σπηλιές ήταν καταφύγιο των κατοίκων της περιοχής κατά τη διάρκεια της τουρκοκρατίας. Η ομορφιά του περιβάλλοντος χώρου και του μοναστηριού, με κορύφωμα τη χαράδρα του Βίκου, προσελκύει πολλούς επισκέπτες.

Σαρακατσάνικη Στάνη: Η Σαρακατσάνικη Στάνη βρίσκεται στο Γυφτόκαμπο, στο δρόμο μετά το Σκαμνέλι. Κατά την επίσκεψή σας θα ενημερωθείτε για τον τρόπο ζωής των Σαρακατσάνων καθώς θα δείτε τους χώρους που ζούσαν εκείνοι και τα ζώα τους αλλά και πολλά εργαλεία της καθημερινότητάς τους. Ανάμεσα σε άλλα υπάρχουν κονάκια, γιδομαντρί, τσοπανοκάλυβο και κοτέτσι. Μέσα στο χώρο υπάρχει και η μικρή πέτρινη εκκλησία του Αγίου Γεωργίου στην οποία αντί για παγγάρι θα δείτε σιδερένιο χρηματοκιβώτιο από γνωστό πολυκατάστημα!

Για πολλούς θεωρείται το ομορφότερο χωριό του Ζαγοριού καθώς διατηρεί στο ακέραιο την αυθεντική του μορφή, χωρίς σύγχρονες παρεμβάσεις και διανοίξεις δρόμων, καθώς έχει χαρακτηρισθεί από το υπουργείο πολιτισμού παραδοσιακός οικισμός και "ιστορικός τόπος". Η παλιά του ονομασία ήταν Σοποτσέλι, δηλαδή «νερότοπος». Κατηφορίζοντας το κεντρικό καλντερίμι θα βρεθείτε στην όμορφη πλατεία με το ναό της Κοίμησης της Θεοτόκου και την παλιά αγορά. Σε μικρή απόσταση βρίσκεται το ψηλότερο κτήριο του Ζαγοριού, αυτό της οικογένειας Μακροπούλου. Photo by: Βασίλης Τσουκανέλης.

7

Βραδέτο, το ψηλότερο χωριό. Κατεβείτε ή ανεβείτε τα 1.605 σκαλοπάτια του!

Πηγαίνοντας από το Καπέσοβο προς το Τσεπέλοβο θα δείτε αριστερά τον ασφάλτινο δρόμο που οδηγεί στο απόμερο χωριό Βραδέτο (9 χλμ.). Καθώς βρίσκεται κτισμένο σε υψόμετρο 1.350, θεωρείται το «ψηλότερο» χωριό του Ζαγοριού. Μέχρι το 1973 μοναδική δίοδος επικοινωνίας με τον υπόλοιπο κόσμο ήταν η περίφημη Σκάλα Βραδέτου που αναρριχάται στην κόψη του γκρεμού και σύμφωνα με τους ντόπιους έχει μήκος 6 χλμ., ενώ διαθέτει 1.605 καλντεριμωτά σκαλοπάτια (αναβαθμούς). Σήμερα η Σκάλα Βραδέτου είναι δημοφιλής στους επισκέπτες καθώς εκεί πραγματοποιείται μια από τις ομορφότερες πεζοπορικές διαδρομές στα Ζαγοροχώρια. Συνολικά από το Καπέσοβο (έναρξη διαδρομής) έως το Βραδέτο είναι 90 λεπτά γερής ανάβασης. Photo by: Αλίκη.

6

Μονοδένδρι – Αρίστη, η ομορφότερη διαδρομή σε άσφαλτο

Μέχρι και πριν περίπου δέκα χρόνια, η διαδρομή από το Μονοδένδρι ως το Πάπιγκο και την Αρίστη ήταν μεγάλη και δύσκολη. Σήμερα θα διανύσετε 21 χλμ. όλα σε ασφάλτινο δρόμο. Θα επισκεφθείτε τους δυο οικισμούς των Πεδινών με τα καλοβαλμένα σπίτια και τα νοικοκυρεμένα καλντερίμια, θα δείτε το οροπέδιο των Σουδενών που κάποτε έτρεφε όλο το Ζαγόρι, θα κάνετε μια στάση στην εκκλησία των Ταξιάρχων (1591) με τον περίτεχνο δωδεκάπλευρο τρούλο, θα επισκεφθείτε το χωριό Ελαφότοπος με το σπουδαίο Λαογραφικό Μουσείο. Στη συνέχεια μέσα από έναν γεμάτο στροφές δρόμο, που όμως προσφέρει μοναδική θέα στους Πύργους της Τύμφης και το φαράγγι του Βίκου, θα κατηφορίσετε προς Αρίστη.

94

top 10 ekdromes_zagoroxoria_t17-15_ISSUU:touring_pilio.qxd

5/5/2015

9:42 ðì

Page 95

top 10 ekdromes_zagoroxoria_t17-15_ISSUU:touring_pilio.qxd

Πάμε ΕΚΔΡΟΜΕΣ

5/5/2015

9:43 ðì

Page 96

Ζαγοροχώρια

Insider Tips

5

Λαογραφικό Μουσείο Κήπων: Το Λαογραφικό Μουσείο που λειτουργεί στους Κήπους είναι έργο του Αγάπιου Τόλη, ο οποίος αφιέρωσε τη ζωή του για τη δημιουργία του. Σε αυτό μπορείτε να θαυμάσετε 40.000 εκθέματα από την καθημερινότητα των κατοίκων της περιοχής του Ζαγορίου. Η μεγάλη αυτή λαογραφική συλλογή στεγάζεται σε τρία αρχοντικά σπίτια. Μερικά από τα εκθέματα είναι σκεύη νοικοκυριού, είδη λαϊκής τέχνης, ενδυμασίες, κεντήματα, φωτογραφίες βασιλέων, διάφορες γκραβούρες, σαλόνι του 19ου αιώνα και διάφορα άλλα. Τηλέφωνο: 2653071826 Ανοιχτά 8:30-13:00 και 17:30-20:30μ - Είσοδος Ελεύθερη Μουσείο Χλωρίδας και Πανίδας Λαζαρίδη: Το Μουσείο Χλωρίδας και Πανίδας βρίσκεται στο χωριό Κουκούλι. Εδώ εκτίθενται φαρμακευτικά φυτά και βότανα της περιοχής του Ζαγορίου, τα οποία χρησιμοποιούνταν από τους γνωστούς «βικογιατρούς». Πρόκειται για γιατρούς του Ζαγορίου που κατασκεύαζαν θεραπευτικά μαντζούνια από τα φυτά της ευρύτερης περιοχής του Βίκου. Ο Κώστας Λαζαρίδης από το Κουκούλι, συνέλεξε από την ευρύτερη περιοχή του Δρυμού, 1240 διαφορετικά είδη φυτών, τα οποία ανήκουν στις 96 από τις 149 οικογένειες φυτών παγκοσμίως. Τηλέφωνο: 26530-71775 Ανοιχτά: Τετάρτη- Κυριακή

Rafting, κayak, canyoning στον Βίκο και στον Βικάκι

Ένας διασκεδαστικός τρόπος για να γνωρίσετε τον Βοϊδομάτη είναι να διασχίσετε το φαράγγι κάνοντας rafting. Μόνη προϋπόθεση είναι να ξέρει κανείς κολύμπι και ν’ ακολουθεί τις εντολές των συνοδών. Η διαδρομή 1,5 ώρας και 5 χλμ. ξεκινά από τη γέφυρα της Αρίστης και ολοκληρώνεται στην γέφυρα της Κλειδωνιάς. Ο Βοϊδομάτης είναι κατάλληλος για αρχάριους που θέλουν να μάθουν καγιάκ, ενώ το σύνολο του φαραγγιού του Βίκου, αλλά και το φαράγγι του Βικάκι κοντά στα χωριά Κουκούλι και Κήποι, είναι ιδανικά για διάσχιση φαραγγιού (canyoning). Εταιρείες εναλλακτικών σπορ που υπάρχουν στην περιοχή αναλαμβάνουν την παροχή εξοπλισμού και τη γενικότερη οργάνωση αυτών των δραστηριοτήτων. Photo by: Ιωάννα Παπαδιαμαντοπούλου.

4

Δείτε τα 5 Γεφύρια του Κεντρικού Ζαγοριού γύρω από το χωριό Κήποι

Τι να αγοράσετε: Τοπικής παραγωγής ξερά όσπρια, λαχανικά, σταφύλια και δαμάσκηνα Τσάι του βουνού, μέντα, φασκόμηλο, τσουκνίδα, σπιτικές μαρμελάδες, λικέρ Μέλι Ζαγορίου από βουνίσια αγριολούλουδα Μανιτάρια κάθε είδους Στην περιοχή των Ζαγοροχωρίων βρίσκονται τα περισσότερα και ομορφότερα γεφύρια της Ηπείρου. Άλλα είναι κτισμένα σε απόμερα σημεία όπου δεν περνούν πλέον δρόμοι, ενώ άλλα πάνω στους οδικούς άξονες (κυρίως στο Κεντρικό Ζαγόρι). Πριν τη διασταύρωση για Δίλοφο, στο δρόμο Ιωαννίνων – Τσεπέλοβου βρίσκεται το γεφύρι του Αρκούδα (1806) και μετά το γεφύρι του «Νούτσου» ή «Κόκορου» (1750). Στο δρόμο προς Κήπους θα δείτε το περίφημο τρίτοξο γεφύρι Καλογερικό ή του Πλακίδα (1814). Λίγα μέτρα πριν τον οικισμό, στο στενότερο άνοιγμα της χαράδρας του Βικάκι φαίνεται το γεφύρι του Κοντοδήμου (1753). Περίπου 300 μέτρα μετά τους Κήπους, θα συναντήσετε το τρίτοξο γεφύρι του Μύλου (1748). Photo by: Αθηνά Βενετάκη.

3

Στο Μικρό Πάπιγκο και στις Κολυμπήθρες για βουτιές

Ζητήστε λυκό μανιτάρι

Πού θα διασκεδάσετε:

Η γαλήνη και η ηρεμία που αποπνέει όλη η περιοχή των Ζαγοροχωρίων γίνεται αισθητή και στους τρόπους διασκέδασης, αφού δεν υπάρχει η έντονη νυχτερινή ζωή και τα μεγάλα μαγαζιά. Τα γραφικά καφενεδάκια και ταβερνάκια όμως μπορούν να σας κρατήσουν καλή συντροφιά από το πρωί μέχρι το βράδυ, για καφέ ή τσιπουράκι και μεζέ. Τα χωριά με τις περισσότερες επιλογές αυτού του είδους είναι το Μεγάλο και το Μικρό Πάπιγκο, η Αρίστη, το Τσεπέλοβο, τα Άνω Πεδινά και το Μονοδένδρι.

96

Σε ύψος 800 μέτρων συναντάμε το διάσημο χωριό Μικρό Πάπιγκο με τους παραδοσιακούς ξενώνες. Τα οχήματα δεν επιτρέπονται στον σφιχτοδομημένο οικιστικό πυρήνα του πέτρινου χωριού, στην είσοδο του οποίου όπου δεσπόζει ο επιβλητικός ναός των Ταξιαρχών. Ένα χιλιόμετρο πριν φτάσετε στην είσοδο, στο ρυάκι «Ποτίστρες», δείτε την καταπληκτική τοποθεσία «Κολυμπήθρες». Οι σκαλωτές βράχυνες δεξαμενές μοιάζουν με φυσικές πισίνες που το καλοκαίρι γίνονται ιδανικές για κολύμπι όταν οι ντόπιοι φράξουν τις «πόρτες». Μέσα στον οικισμό, τα καλντερίμια έχουν πολύ ενδιαφέρον καθώς διατηρούν την αρχική τους ομορφιά, όμως το βλέμμα κεντρίζουν οι περίφημοι βράχινοι Πύργοι που κυριολεκτικά κρέμονται πάνω από τις καμινάδες. Photo by: Κατερίνα Πρόπου.

top 10 ekdromes_zagoroxoria_t17-15_ISSUU:touring_pilio.qxd

5/5/2015

9:43 ðì

Page 97

top 10 ekdromes_zagoroxoria_t17-15_ISSUU:touring_pilio.qxd

Πάμε ΕΚΔΡΟΜΕΣ

2

5/5/2015

9:44 ðì

Page 98

Ζαγοροχώρια

Στον Βοϊδομάτη. Περίπατος - Πεζοπορία - Rafting και απίθανες selfies!

1

Δείτε - Περπατήστε - Φωτογραφίστε το «Φαράγγι του Guiness». Βίκος και 3 σημεία για ΑΠΙΣΤΕΥΤΗ θέα.

Ο Βοϊδομάτης πηγάζει μέσα στο φαράγγι του Βίκου. Είναι το μεγαλύτερο ποτάμι του Ζαγοριού και παραπόταμος του Αώου με νερά βαθιά, διαυγή και εξαιρετικά κρύα (ένα από τα πιο κρύα και καθαρά ποτάμια της Ευρώπης) που αποτελούν ιδανικό βιότοπο για την άγρια πέστροφα. Προσεγγίστε εύκολα την κοίτη του από το γεφύρι της Αρίστης, από μονοπάτι 30 λεπτών διασχίζοντας θαλερό πλατανόδασος, αλλά και τη μονή Σπηλιώτισσας που φωλιάζει σε βράχο πάνω από την κοίτη ποταμού. Πιο δύσκολη είναι η πορεία από το χωριό Βίκος προς τις πηγές του Βοϊδομάτη, σε πλακοστρωμένο μονοπάτι που έχει όμως άφθονα σκαλιά και είναι πολύ απότομο.

Xάρτης περιοχής

O Βίκος έχει καταχωρηθεί στο βιβλίο Guinness ως το φαράγγι με το μικρότερο άνοιγμα, σε συνδυασμό με μέγιστο βάθος 1 χλμ. και μήκος 15 χλμ. Δείτε τη θέα από το πιο γνωστό σημείο, στη θέση «Οξιά» πάνω από το χωριό Μονοδένδρι. Από το χωριό Βραδέτο, ακολουθήστε τον χωματόδρομο και μετά το μονοπάτι (30 λεπτά) ως τον εξώστη που κρέμεται πάνω από τη χαράδρα, στη θέση «Μπελόη». Από το χωριό Βίκος δείτε το πανόραμα του φαραγγιού από άλλη οπτική. Προσοχή, στην περιοχή απαγορεύονται το ψάρεμα, το κυνήγι, το ανάμα φωτιάς, η συλλογή φυτών και βοτάνων και δραστηριότητες που διαταράσσουν το οικοσύστημα.Photo by: Χριστίνα Γ.

Insider Tips Πως θα πάτε:

Eθνική Οδός Επαρχιακή Οδός Χωματόδρομος

98 Copyright κείμενα και φωτογραφίες: Θοδωρής Αθανασιάδης/ Μαριάννα Σπανού

Με ΙΧ έως τα Ιωάννινα, η απόσταση από την Αθήνα είναι 445 χλμ. μέσω Πάτρας και το ταξίδι διαρκεί περίπου 6 ώρες. Η απόσταση από την Θεσσαλονίκη είναι 370 χλμ. μέσω Τρικάλων και η διάρκεια του ταξιδιού είναι κάτι παραπάνω από 5 ώρες. Μπορείτε να έρθετε επίσης από την Εγνατία οδό μέσω Γρεβενών. Στη συνέχεια, στο Ζαγόρι φτάνετε: α) Μέσω της εθνικής οδού Κοζάνης - Ιωαννίνων από το Καλπάκι ή τη Μεταμόρφωση (Καρυές). β) Από την Θεσσαλονίκη μέσω Κόνιτσας διανύοντας μια απόσταση 320 χιλιομέτρων. γ) Από το Μέτσοβο, μετά από περίπου 40 χιλιόμετρα, θα βρείτε τα Ανατολικά Χωριά του Ζαγορίου. δ) Με αφετηρία τα Ιωάννινα, σε 20 χιλιόμετρα θα φτάσετε στα πρώτα χωριά του Κεντρικού ή Ανατολικού Ζαγορίου. Πληροφορίες για ΚΤΕΛ: 210-5129363 (Αθήνα), 2310500111 (Θεσσαλονίκη), 2610.623887 (Πάτρα), 26510.26286 (Ιωάννινα)

top 10 ekdromes_zagoroxoria_t17-15_ISSUU:touring_pilio.qxd

5/5/2015

9:44 ðì

Page 99

Τα 2 επόμενα αφιερώματα μας

Τοp-10 Λόγοι για να Πάμε Καστοριά - Πρέσπες

Τοp-10 Λόγοι για να Πάμε Πρέβεζα - Πάργα