magazine JAARGANG 3 DECEMBER 2017 LIMITED EDITION
JACOLINE KROON BESPREEKT De voorzienbaarheid van overheidsingrijpen na afschaffing melkquotum
By Magna Charta
extra ARTIKEL: Hete juridische
hangijzers in nieuw stelsel fosfaatrechten melkveehouderij
www.avdr.nl
2
| december 2017
december 2017 |
3
INTERVIEW FOSFAATREDUCTIEPLAN 2017
JACOLINE KROON de voorzienbaarheid van overheidsingrijpen na afschaffing melkquotum
4
| december 2017
COLOFON
Uitgave Magna Charta magazine is
MCM 2017/110 LV
een uitgave van Academie voor de Rechtspraktijk
Citeerwijze: MagnaCM-A&S, 2017-66
Redactie: Etienne van Bladel en Sharon Olivier van Genderen
Ontwerp en realisatie: Mark Pollema, Melanie Hament, Eline van Roosmalen.
Contactgegevens: Academie voor de Rechtspraktijk Interne cursuslocatie Kasteel Waardenburg G.E.H. Tutein Noltheniuslaan 7 (navigatie: nr 1), 4181 AS WAARDENBURG T: 030-220 10 70 Traditionele cursussen T: 030-303 10 70 Webinar cursussen F: 030-220 53 27 E-mail: info@avdr.nl
Advertenties: Etienne van Bladel
ISBN: 9789462286375 Behoudens door de auteurswet gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave verveelvoudigd of openbaar gemaakt zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
www.avdr.nl
december 2017 |
5
ACADEMIE voor de RECHTSPRAKTIJK
Kijk voor meer informatie op: www.avdr.nl
Leergang Contractenrecht Het contractenrecht
is breed en volop in beweging. Of het nu gaat om de uitleg van een boetebeding in de koopovereenkomst van een onroerende zaak of over de opzegbaarheid van een muziekexploitatieovereenkomst: het contractenrecht is onontbeerlijk. Daarnaast is het een onderwerp waar ook Brussel zich flink mee bezig houdt. Tal van regelingen die de contracten raken zijn van Europese oorsprong. Kennis van bijvoorbeeld de regelingen over e-commerce, het mededingingsrecht en de Dienstenrichtlijn zijn dan ook een must. Zowel de schrijver van een contract als de procesadvocaat die zich met het contract bezighouden, moeten zich als een spin in het contractenrechtelijke web kunnen thuisvoelen. In deze leergang biedt AvdR de cursisten de helicopterview over het contractenrecht en wordt ook ingezoomd op deelonderwerpen, zodat u als geen ander in staat bent uw eigen web te bouwen en zich daar in thuis te voelen.
Sprekers PROF. MR. A.L.M. KEIRSE
MR. DR. H. WAMMES
hoogleraar Burgerlijk Recht Utrecht
raadsheer Hof Arnhem-Leeuwarden,
Centre for Accountability and Liability Law
universitair hoofddocent Burgerlijk Recht
(Ucall), Universiteit Utrecht, raadsheer
Radboud Universiteit Nijmegen
Hof Amsterdam MR. DRS. J.H.M. SPANJAARD
MR. DR. M.R. RUYGVOORN
advocaat La Gro Advocaten
advocaat Van Benthem & Keulen N.V., honorair universitair docent Burgerlijk Recht Universiteit Utrecht
MR. K.J.O. JANSEN
advocaat Pels Rijcken & Droogleever Fortuijn N.V.
MR. R.J.Q. KLOMP
raadsheer-plaatsvervanger Hof Amsterdam
MR. G.J. RIJKEN
senior raadsheer
Hof Arnhem-Leeuwarden DR. C. JELOSCHEK
advocaat Kennedy Van der Laan
MR. A.V.T. DE BIE
raadsheer Hof Amsterdam, part time PROF. MR. J.H.M. VAN ERP
hoogleraar Vermogensrecht en Europees
docent privaatrecht aan de Universiteit van Amsterdam
Privaatrecht Maastricht University MR. K.J. KRZEMINSKI
MR. J.J. DAMMINGH
advocaat NautaDutilh N.V.
universitair hoofddocent Burgerlijk Recht Radboud Universiteit Nijmegen
MR. R. SCHELLAARS
advocaat Simmons & Simmons LLP MR. DRS. F.J.P. LOCK
senior raadsheer Hof Arnhem-
H.L. SWAFFIELD
Leeuwarden, onderzoeker Radboud
barrister and owner Helen Swaffield
Universiteit Nijmegen
Associates Ltd.
Praktische informatie Lokatie: Kasteel Waardenburg en Zeilboot Scheveningen - Londen NOvA punten: 68 Kosten: EURO 3500,00 incl. digitaal studiemateriaal, excl. BTW Bijkomende kosten: Terugvlucht naar Nederland, BTW, reis- en annuleringsverzekering en persoonlijke uitgaven.
Jacoline Kroon
Agrarisch Recht (mest, betalingsrechten en andere subsidies, pacht en
productierechten), bestuursrecht (ruimtelijke ordening) en algemeen burgerlijk recht. Jacoline Kroon studeerde veeteelt aan de Wageningen University.
Na een korte loopbaan in het agrarisch praktijkonderzoek koos zij voor een rechtenstudie. Haar kennis op beide studievlakken
combineerde zij in eerste instantie bij een groot agrarisch accountantskantoor. Sinds 2006 werkt Jacoline bij A&S Advocaten
8
| december 2017
december 2017 |
9
Hete juridische hangijzers in nieuw stelsel fosfaatrechten melkveehouderij In 2018 is in de melkveehouderij het nieuwe
Melkveehouders zouden alleen fosfaat met
toekenning van deze rechten loopt niet zonder
over fosfaatrechten.
stelsel van fosfaatrechten in werking getreden. De slag of stoot. Dit is vooral te wijten aan de vele
melkvee mogen produceren als zij ook beschikten
uitzonderingsposities die er zijn, maar de wet niet
Fosfaatreductieplan 2017
wrijft het, bijvoorbeeld doordat een agrarisch
januari 2017. Omdat er meer fosfaatrechten
in voorziet. Ook tussen melkveehouders onderling bedrijf jongvee tijdelijk elders heeft geplaatst en
daarvoor nu geen rechten krijgt. De fosfaatrechten zijn schaars, de prijzen hoog, circa € 10.000 per koe. Het financieel belang van bedrijven is
daardoor hoog en veel principieel juridische vragen zijn (nog lang) niet opgelost.
Historie
In het verleden had Nederland een melkquotum. Melkveehouders mochten niet meer melk produceren dan het quotum waarover zij
beschikten. Deden zij dat wel, dan moesten zij
superheffing betalen. Dit melkquotum zorgde er indirect voor dat de mestproductie in de
Nederlandse melkveehouderij min of meer gelijk bleef. Dat was ook nodig, want in het kader van Europese regels mocht de fosfaatproductie
(fosfaat is een onderdeel van mest) van melkvee, varkens en pluimvee niet boven een bepaald plafond uit komen.
Het was al jaren bekend dat het melkquotum per 1
Dit stelsel van fosfaatrechten zou ingaan per 1 zouden komen dan het Europese plafond
toestond, ging dit toen niet door. Anders zouden verhandelbare vermogensrechten worden
toegekend voor een onrechtmatige situatie. Dat
was verboden staatssteun. In plaats daarvan heeft in 2017 de Regeling fosfaatreductieplan 2017
gegolden. Alle melkveehouders moesten met hun aantallen dieren terug naar het aantal dat zij op 2 juli 2015 hielden minus 12 % en niet-
grondgebonden bedrijven nog eens 4% daaronder. Voor bedrijven die op 2 juli 2015 juist een stal aan het bouwen waren, pakte deze maatregel zeer nadelig uit. Zij waren grote financiële
verplichtingen aangegaan, maar konden hun
nieuwe stal niet volledig benutten. Financieel kon dat niet uit. Een heel aantal melkveehouders is
toen een kort geding gestart. Daarover gaat het interview, dat ook in deze nieuwsbrief is
opgenomen. De eerste groep melkveehouders verloor het spoedappel, voor de tweede groep loopt het appel nog.
april 2015 zou vervallen. Voor een heel aantal
Fosfaatrechten vanaf 2018
uit te breiden, bijvoorbeeld met de bouw van een
fosfaatrechten wel in werking getreden.
melkveehouders was dit aanleiding om hun bedrijf nieuwe stal. Toen de fosfaatproductie in de
melkveehouderij toenam, heeft de regering diverse wettelijke maatregelen genomen om dit tegen te gaan. Desondanks bleef de fosfaatproductie stijgen. Op 2 juli 2015 heeft de toenmalig
staatssecretaris van Economische Zaken een stelsel van fosfaatrechten aangekondigd.
Met ingang van 1 januari 2018 is het stelsel van Melkveehouders mogen niet meer fosfaat met
melkvee produceren dan het productieniveau op 2
juli 2015. Doen zij dat wel, dan volgen aanzienlijke
boetes. Er is een kleine regeling voor knelgevallen, bijvoorbeeld ingeval een melkveehouder door ziekte van het vee toen minder dieren hield.
10
| december 2017
december 2017 |
11
Hete juridische hangijzers
Het komende jaar zijn er nog een heel aantal hete
juridische hangijzers die vragen om een rechterlijk oordeel. Een van de belangrijkste is die voor bedrijven die op 2 juli 2015 onomkeerbare
investeringsverplichtingen waren aangegaan voor uitbreiding (bijvoorbeeld voor de bouw van een stal), maar deze nog niet hadden gerealiseerd.
Voor deze uitbreiding krijgen zij in principe geen
fosfaatrechten. Fosfaatrechten kopen is een zeer grote investering van ca â‚Ź 10.000 per koe, wat velen niet zomaar kunnen betalen. Een heel
nieuwe stal kan zo maar deels worden benut. Door niet-toekenning van fosfaatrechten is volgens deze bedrijven sprake van onrechtmatige
regulering van hun eigendom ex artikel 1 Eerste
Protocol bij het EVRM. De Staat houdt tot nog toe
voet bij stuk door geen rechten toe te kennen. Een heel aantal melkveehouders dreigt failliet te. Bij
pacht speelt de vraag of bij het einde van de pacht de fosfaatrechten, die met de pachtgrond zijn
verkregen, terug moeten naar de verpachter. Bij melkquotum was dat wel het geval, waarbij de
pachter de helft van de waarde kreeg. Een laatste voorbeeld is de situatie dat een melkveehouder
tijdelijk jongvee bij een derde heeft ondergebracht.
Omdat deze derde destijds de dieren op naam had staan, krijgt hij rechten toegekend, ook al was hij niet de eigenaar van de dieren. De
melkveehouders willen de fosfaatrechten van deze derde terug, omdat tenaamstelling van dieren op 2
juli 2015 niets zou zeggen over wie rechthebbende is van de rechten. Stuk voor stuk zijn het
interessante juridische vragen waarbij de
financiĂŤle belangen enorm zijn. De agrarische
wereld kijkt hals reikend uit naar een rechterlijk oordeel.
12
| december 2017
AVDR
THE
GAME
CHANGER
www.avdr.nl december 2017 |
13
WE B INA R ABONN
De nieuwe webinar abonnemen
N E M E N T E N 2018
n t e n s t a a n k la ar - w w w. a v d r. n l
www.avdr.nl