MC magazine | Marjolein Hees

magazine JAAR 4 | februari 2019 | no.98 | www.avdr.nl

THE INTERVIEW

Marjolein Hees

advocaat, de Boorder Schoots

LEADING LAWYERS ERFRECHT Deze LIMITED EDITION is onderdeel van het magna charta magazine: Escher in Het Paleis MC magazine ~ Leading Law yers Er frecht

|

1

2 | MC magazine ~ Leading Law yers Er frecht

MC magazine ~ Leading Law yers Er frecht

|

3

Volg ons ook op social media

@etiennevanbladel

@magnachartabyavdr

@Academie voor de Rechtspraktijk

Inhoudsopgave 08

10

12

14

18

20

22

10 De executeur

Johanna Six-Van der Werf

12 De legitieme portie: de

gevolgen van onterving

en juridische tips

Christel Jaarsma

14 Het belang van een testament

anno 2019

Video’s 08 De saisine in het erfrecht: een

Russische roulette

Désiré Leijs

08 De advocaat en de notaris in

het erfrecht: een hoopvolle combinatie

Marty L. Hamburger

14 Het levenstestament of

algemene volmacht?

Marty L. Hamburger

18 De legitieme portie

in het kort

Marjolein Hees

18

De wettelijke vereffening: de keuze van beneficiaire aanvaarding brengt verplichtingen met zich mee Marjolein Hees

20 De wettelijke verdeling van

een nalatenschap

Willeke van Ophuizen

Artikelen 22 Waar is de erfenis gebleven?

Nicoline Stoutenbeek

Who is who?

26 Curriculum vitae

Désiré Leijs

MAGNA CHARTA MAGAZINE IS EEN UITGAVE VAN: Academie voor de Rechtspraktijk Jaargang 5 Citeerwijze: MagnaCM, 2019-98 REDACTIE: Etienne van Bladel Sharon Olivier van Genderen

ONTWERP EN REALISATIE: Melanie Hament Eline van Roosmalen Sander Roeling

T: 030-220 10 70 Traditionele cursussen T: 030-303 10 70 Webinar cursussen F: 030-220 53 27 E-mail: info@avdr.nl

CONTACTGEGEVENS: Academie voor de Rechtspraktijk Interne cursuslocatie Kasteel Waardenburg G.E.H. Tutein Noltheniuslaan 7 (navigatie: nr 1), 4181 AS WAARDENBURG

ADVERTENTIES:

Etienne van Bladel ISBN: 9789462286375 Behoudens door de auteurswet gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave verveelvoudigd of openbaar gemaakt zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

LEADING LAWYERS

ERFRECHT

Désiré Leijs

6 | MC magazine ~ Leading Law yers Er frecht

Johanna Six-Van der Werf

Christel Jaarsma

Marty L. Hamburger

MC magazine ~ Leading Law yers Er frecht

|

7

8 | MC magazine ~ Leading Law yers Er frecht

DĂŠsirĂŠ Leijs

ADVOCAAT, SHIODA ADVOCATEN

> De advocaat en de notaris in het

> De saisine in het erfrecht:

erfrecht: een hoopvolle combinatie

een Russische roulette

De advocaat en de notaris hebben verschillende bloedgroepen. Is de notaris geboren voor het overlegmodel, de advocaat is dat voor het conflictmodel. In de loop van de jaren is de rol van de advocaat toegenomen. Beide groepen hebben echter een andere functie in het erfrecht, maar de advocaat kan in bepaalde gevallen niet zonder de notaris. Bijvoorbeeld bij de verdeling van onroerende zaken. Samenwerking, zonder samengaan lijkt de oplossing.

De saisine in het erfrecht betekent dat een erfgenaam die zuiver aanvaardt het goede maar ook het slechte meekrijgt. De bezittingen, maar ook de schulden van de erflater. Dit heeft al geleid tot hele vervelende gevolgen. Hoe kan men hieraan ontsnappen, zie het interview.

MC magazine ~ Leading Law yers Er frecht

|

9

Johanna Six-Van der Werf ADVOCAAT, BRES ADVOCATEN

10 | MC magazine ~ Leading Law yers Er frecht

> De executeur Johanna Six geeft uitleg over de benoeming en de taken van de executeur en de hindernissen die hij op zijn pad kan vinden.

MC magazine ~ Leading Law yers Er frecht

|

11

12 | MC magazine ~ Leading Law yers Er frecht

Christel Jaarsma ADVOCAAT, CTJ LEGAL

> De legitieme portie: de gevolgen

van onterving en juridische tips

Je bent onterfd: wat nu? Maar ook: ik krijg als erfgenaam te maken met een legitimaris - hoe pak ik dit aan? Christel Jaarsma legt de gevolgen van onterving uit en geeft praktische juridische tips.

MC magazine ~ Leading Law yers Er frecht

|

13

14 | MC magazine ~ Leading Law yers Er frecht

Marty L. Hamburger

ADVOCAAT LIC.IUR, HAMBURGER ADVOCATEN

> Het belang van een testament

> Het levenstestament of algemene

anno 2019

volmacht?

Heb je geen testament gemaakt? Dan bepaalt de wet naar wie je erfenis gaat. Daar zijn wettelijke regels voor, vastgelegd in het versterfrecht. Wil je afwijken van die standaardregels? In een testament kun je precies vastleggen hoe jij wilt dat je erfenis wordt verdeeld. Wie wat krijgt, en wanneer. Je kunt bijvoorbeeld: de wettelijke verdeling opzij zetten of aanpassen; een bewind opnemen waarmee je voorkomt dat je kind al op zijn 18e over de erfenis kan beschikken; eventuele stiefkinderen in je testament opnemen, zodat al je kinderen gelijk behandeld worden; andere niet-familieleden in je testament opnemen; een familielid uitsluiten van de erfenis.

Het verschil tussen een algemene volmacht en een levenstestament is dat in het levenstestament uitgebreider op de persoonlijke wensen kan worden ingegaan en kan tevens verschillende scenario’s beschrijven en hoe te handelen. In een levenstestament kan je beschrijven wat je wensen zijn op het punt dat je naar een verpleeghuis moet met betrekking tot je woning en inboedel, of bij ziekte wie wat mag doen bij de bank, en wie belangrijke levensbeslissingen mag nemen, zoals reanimeren. Een volmacht is veel beperkter en richt zich vaak op een bepaalde opdracht.

MC magazine ~ Leading Law yers Er frecht

|

15

LEADING LAWYERS

ERFRECHT Marjolein H

ees

Willeke van Ophuizen 16 | MC magazine ~ Leading Law yers Er frecht

Nicoline

Stoutenb

eek MC magazine ~ Leading Law yers Er frecht

|

17

18 | MC magazine ~ Leading Law yers Er frecht

Marjolein hees

ADVOCAAT, DE BOORDER SCHOOTS

> De wettelijke vereffening: de keuze

van beneficiaire aanvaarding brengt verplichtingen met zich mee

De keuze van beneficiaire aanvaarding brengt verplichtingen met zich mee�: Marjolein Hees vertelt over de gevolgen van de keuze van beneficiaire aanvaarding door een erfgenaam. De nalatenschap dient in dat geval, uitzonderingen daargelaten, te worden vereffend. En dat brengt verplichtingen voor de erfgenamen met zich niet, die niet vrijblijvend zijn.

> De legitieme portie in het kort Marjolein Hees vertelt over wie een beroep op de legitieme portie kan doen, en wat het verschil is tussen de positie van legitimaris (dat is degene die een beroep op de legitieme portie kan doen) en die van erfgenaam. Ook komt aan de orde wat de legitieme portie inhoudt, en hoe de vordering uit hoofde daarvan wordt berekend.

MC magazine ~ Leading Law yers Er frecht

|

19

> De wettelijke verdeling van een

nalatenschap

Wat moet u weten van de wettelijke verdeling van een nalatenschap? Mr. Willeke van Ophuizen van Aspremont Advocaten, gespecialiseerd in het erfrecht, zet voor u de belangrijkste aandachtspunten van de wettelijke verdeling van een nalatenschap op een rij. Zij legt tevens uit wat het belangrijkste verschil is tussen de wettelijke verdeling en een verdeling op basis van een testament.

Ook licht mr. Van Ophuizen toe hoe de wettelijke verdeling te combineren is met een testament en geeft zij de tip om tijdig informatie in te winnen over de manier waarop u uw erfenis kunt regelen!

Willeke van Ophuizen ADVOCAAT, ASPREMONT ADVOCATEN

20 | MC magazine ~ Leading Law yers Er frecht

MC magazine ~ Leading Law yers Er frecht

|

21

Nicoline Stoutenbeek 22 | MC magazine ~ Leading Law yers Er frecht

Waar is de erfenis gebleven?

WAT EEN ERFGENAAM ACHTERAF KAN DOEN BIJ (VERMOEDELIJK) FINANCIEEL MISBRUIK VAN EEN OUDERE

Erfgenamen maken het steeds vaker mee: een ouder overlijdt op latere leeftijd en de nalatenschap is beduidend kleiner dan verwacht. Bijvoorbeeld omdat de ouderlijke woning waarop geen hypotheek rustte, enkele jaren geleden is verkocht, maar het banksaldo desondanks vrijwel nihil is. Opvallend genoeg voerde een naaste de laatste jaren voor het overlijden het beheer over het vermogen.

INLEIDING Financieel misbruik van ouderen; een actueel thema binnen de erfrechtpraktijk. Volgens onderzoek1 heeft ruim een op de twintig thuiswonende ouderen te maken met een vorm van mishandeling, met name financiële uitbuiting. Van geheugenproblemen en beperkte zelfredzaamheid aan de zijde van de oudere wordt maar al te gretig misbruik gemaakt. De overheid (het ministerie van VWS) erkent deze problematiek en rolde enkele jaren geleden een landelijk programma uit. Dat is vooral gericht op preventie, signalering, melding en beëindiging van financieel misbruik.

Maar wat als het kwaad al is geschied en de oudere is overleden. Welke juridische mogelijkheden heb je dan als erfgenaam?

In het hiernavolgende behandel ik het aangehaalde voorbeeld, waarbij vader overleed, Kind X erfgenaam is en Kind Y de financiën van vader tijdens zijn laatste levensjaren beheerde.

bewaarplicht van financiële bescheiden voor banken (7 jaar).

Wacht dus als erfgenaam sowieso niet te lang met actie ondernemen.

Beschikt Kind X op enig moment over informatie, zoals bankafschriften, waaruit diverse ongebruikelijke transacties blijken ten tijde van het beheer door Kind Y (denk aan forse overboekingen naar Kind Y met als kwalificatie ‘schenking’), dan loopt Kind X tegen een volgend probleem aan.

Hoe toont hij aan dat Kind Y buiten zijn bevoegdheden is getreden, dat vader niet instemde met de bewuste onttrekkingen van diens bankrekening? Vader leeft niet meer, dus hem kan niets worden gevraagd.

REKENING & VERANTWOORDING Een belangrijk aanknopingspunt in dat kader biedt een rekening en verantwoording door Kind Y over het gevoerde beheer. In hoeverre is Kind Y verplicht tot een dergelijke rekening en verantwoording?

JURIDISCH KADER: BEWIJS Allereerst dient Kind X zoveel mogelijk bewijs van de (aannemelijkheid van de) misstanden te verzamelen.

Heeft Kind X in dat kader wel recht op informatie over de financiën van vader? Van belang is de positie van Kind X. Als erfgenaam heeft hij al snel recht op informatie. Zo dient een executeur een erfgenaam alle gewenste inlichtingen omtrent de uitoefening van zijn taak te geven (artikel 4:148 BW). Jegens een andere erfgenaam/deelgenoot kan Kind X zich beroepen op de redelijkheid en billijkheid om informatie te vergaren (artikel 3:166 lid 3 BW jo. 6:2 BW), of wellicht stukken bemachtigen krachtens artikel 843 en 22 Rv. Ook jegens de langstlevende heeft Kind X, als sprake is van de wettelijke verdeling, recht op informatie/bescheiden (artikel 4:16 lid 4 BW). Was Kind X (enkel) legitimaris en geen erfgenaam, dan gelden andere regels, maar dan heeft Kind X in ieder geval recht op alle informatie die nodig is om zijn legitieme portie te kunnen berekenen (artikel 4:78 BW).

1.

Voor Kind X als erfgenaam is het niet altijd eenvoudig de gewenste of de juiste informatie daadwerkelijk boven water te krijgen. Denk aan de bereidwilligheid van degene die de administratie onder zich heeft en aan de beperkte

Volmachtverlening schept volgens de Hoge Raad ( o.a.

HR2005:AS4167) op zich geen rechtsverhouding op grond waarvan de gevolmachtigde (Kind Y) gehouden is zich (‘omtrent de behoorlijkheid van enig vermogensrechtelijk beleid’) te verantwoorden. Wanneer is dan wel sprake van een rechtsverhouding die een verplichting tot rekening en verantwoording doet ontstaan? In 2014 formuleerde de Hoge

Onderzoek van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum, 2018, in opdracht van VWS

1

Rechthebbende (vader) en recht op rekening en verantwoording

Er rijst direct een aantal interessante vragen. Mocht vader tijdens leven al een rekening en verantwoording van Kind Y afdwingen? Zo ja, heeft hij dat ook gedaan? En als hij het niet heeft gedaan, waarom heeft hij dat dan niet gedaan?

Van belang is in ieder geval of er in de verhouding tussen Kind Y en vader sprake was van een formeel bewind over het vermogen van vader, een concrete volmacht, een levenstestament, of beheer van de administratie volgens (mondelinge) afspraken tussen vader en Kind Y. De rechtsfiguur zelf bepaalt veelal of sprake is van een rekening en verantwoordingsplicht, maar de rechtspraak is, zeker in gevallen als volmacht en beheer op grond van afspraken, erg casuïstisch en afhankelijk van de omstandigheden van het geval. Ik richt me in dit artikel met name op de volmacht omdat die in de praktijk veelvuldig tot discussie leidt.

MC magazine ~ Leading Law yers Er frecht

|

23

Raad hiertoe een aantal gezichtspunten (HR:2014:1089): ‘(…) Een zodanige verhouding kan voortvloeien uit de wet, een rechtshandeling of ongeschreven recht (…). Aan het oordeel dat op grond van ongeschreven recht een verplichting bestaat om zich te verantwoorden over de behoorlijkheid van het over het vermogen van een ander gevoerd beheer, kan bijdragen dat sprake is van een rechtsverhouding die verwantschap vertoont met een of meer in de wet geregelde gevallen waarin een dergelijke verplichting is neergelegd, zoals gemeenschap, opdracht of zaakwaarneming.

Dat is alleen anders als vader de rekening en verantwoording tijdens leven al had verzocht maar Kind Y de rekening en verantwoording (nog) niet had afgelegd. Of, volgens HR2005:AS4167 en RBROT:2018:5132, als vader zelf bij leven al bezwaar had gemaakt tegen de handelwijze van de beheerder, of indien vader ten tijde van de volmachtverlening en bij gebruikmaking van de volmacht wilsonbekwaam werd geacht. Misbruik van omstandigheden kan eveneens een grond zijn om een rekening en verantwoordingsplicht af te dwingen.

Voor het overige is het antwoord op de vraag of een zodanige verantwoording geboden is, sterk afhankelijk van de omstandigheden van het geval. Omstandigheden die in dit verband een rol kunnen spelen zijn onder meer:

Al met al wordt in de rechtspraak een recht op rekening en verantwoording voor een erfgenaam niet snel aangenomen.

(i)

de redenen waarom het beheer is gevoerd,

(ii)

de verhouding die bestond tussen degene die het beheer voerde en de rechthebbende,

(iii) hetgeen in de relatie tussen partijen of in soortgelijke gevallen gebruikelijk is of was, (iv) de mate waarin degene die het beheer voerde, zelfstandig kon en mocht handelen, en (v)

de mate waarin de rechthebbende in staat is geweest de handelingen van degene die het beheer voerde te overzien en voor zijn belangen op te komen.’

Was tussen vader en Kind Y dus geen expliciete rekening en verantwoordingsplicht voor Kind Y vastgelegd, dan zullen al snel genoemde omstandigheden meewegen bij de vraag of vader tijdens leven toch een rekening en verantwoording van Kind Y had mogen verlangen.

Kan die laatste vraag bevestigend beantwoord worden, maar heeft vader er bij leven niet om gevraagd, dan is het (juridisch) interessant waarom vader dat niet heeft gedaan. Was vader kennelijk tevreden met het beheer of kon hij het niet voldoende overzien? Een medisch dossier kan aanknopingspunten bieden voor eventuele wilsonbekwaamheid. Of inzage in het medisch dossier na overlijden van vader tot de mogelijkheden behoort, is van een andere orde, waarbij ook het medisch beroepsgeheim van artsen een rol speelt. Dat gaat echter het bestek van dit artikel te buiten.

1.

Erfgenaam (Kind X) en recht op rekening en verantwoording

De vraag die vervolgens speelt, is of Kind X, als erfgenaam van vader, ook een eventueel recht op een rekening en verantwoording heeft terzake het door Kind Y gevoerde beleid. In principe geldt dat het recht om rekening en verantwoording te vragen, enkel bestond - als het al bestond - in de verhouding tussen vader en Kind Y. Dat recht gaat in beginsel niet over op rechtsopvolgers onder algemene titel zoals erfgenaam Kind X.

24 | MC magazine ~ Leading Law yers Er frecht

ALTERNATIEVE ROUTES Het is duidelijk dat de weg van de rekening en verantwoording geen sinecure is. Bovendien ben je er als erfgenaam met de ontvangst van de rekening en verantwoording, als dat al lukt, nog niet. Je mogelijke ‘schade’ is nog niet vergoed. Overweeg daarom vooraf een alternatieve route, bijvoorbeeld die van de ongerechtvaardigde verrijking of onrechtmatige daad. Op een dergelijke grond vorder je een bepaald bedrag ‘terug’ van de voormalige beheerder, met o.a. de bankafschriften als belangrijk bewijsmiddel en/of aan de hand van het horen van getuigen. Ook kan worden gedacht aan het vernietigen van ‘vermeende’ schenkingen ten laste van het vermogen van de oudere. Onder omstandigheden is bij een dergelijke vernietiging een omkering van de bewijslast mogelijk, wat jouw positie als erfgenaam versterkt.

TOT SLOT Kortom, als erfgenaam is (juridisch) actie te ondernemen tegen vermoedelijk financieel misbruik. De gebruikelijke route van de rekening en verantwoording is niet per definitie die met de grootste succeskans. Wil je als erfgenaam weten welke route het beste bij jouw situatie past, vraag dan een van onze TEN Erfrecht advocaten om deskundig advies.

AVDR WEBINAR ABONNEMENT 2019

Het AvdR w e b in a r t abonnemen l is g e h e e v e rn ie u w d !

DIVERSE LEERGANGEN MET KEUZE UIT MEER DAN 300 WEBINARS! U BETAALT €1.000,- EXCL. BTW

WWW.AVDR.NL

26 | MC magazine ~ Leading Law yers Er frecht

Who is who?

DÉSIRÉ LEIJS Advocaat, Shioda advocaten

Mr. Leijs is gespecialiseerd in het erfrecht. Aanvankelijk heeft hij zich als advocaat bezig gehouden met ondernemingsrecht en familierecht, met name complexe financiële afwikkelingen van echtscheidingen.

De laatste twaalf jaren heeft hij zich toegelegd op het erfrecht. Hij is lid van de VEAN (Vereniging Erfrechtadvocaten Nederland).

Erfrecht is een typisch notarieel onderwerp. Vóór 2003 (het jaar waarin het volledig vernieuwde erfrecht van kracht werd) was procederen in het erfrecht eerder uitzondering dan regel. Veelal konden notarissen een einde maken aan (dreigende) geschillen. De maatschappij is echter veranderd en zo ook de houding van de burger. Berustte een nazaat vroeger in een onterving, dat is nu vaak niet meer het geval. Dit is het terrein van de gespecialiseerde erfrechtadvocaat, zoals Mr. Leijs, die naast een gedegen kennis van het erfrecht beschikt over een uitstekende beheersing van het (erf) procesrecht.

Het erfrecht en het hiermee verbonden schenkingsrecht zijn complexe rechtsgebieden, niet in de laatste plaats omdat vele beslissingen op erfrechtelijk gebied grote gevolgen kunnen hebben in fiscale zin. Het erfrecht van 2003 is niet los te zien van de Successierechtwet 1956. Naast talloze cursussen heeft mr. Leijs bij de Academie voor de Rechtspraktijk de leergang Erfrecht gevolgd onder de bezielende leiding van de hoogleraren Bernard Schols, Freek Schols en Wouter Burgerhart. De eerste twee zijn verbonden aan de Radboud Universiteit Nijmegen en de laatste aan de Rijksuniversiteit Groningen.

Procederen kan geruime tijd in beslag nemen. Niet voor niets betekent het letterlijk: “voortschrijden”.

Wanneer de rechtzoekende uiteindelijk een onherroepelijk vonnis in handen heeft blijkt in de executie de kracht van de rechtstaat, bepaald geen papieren tijger.

Mr. Leijs heeft zijn bul in 1987 gehaald aan de Vrije Universiteit te Amsterdam. Daarna is hij als advocaat gaan werken in Hilversum. Shioda Advocaten is vernoemd naar de, helaas overleden, Japanse echtgenoot, Nobuyuki Shioda, van de compagnon van mr. Leijs. Na haar pensionering heeft mr. Leijs besloten de naam, die een goede bekendheid heeft in Het Gooi, te handhaven.

MC magazine ~ Leading Law yers Er frecht

|

27

Who is who?

JOHANNA SIX-VAN DER WERF Advocaat, Bres advocaten

Als het in mijn professionele leven als erfrechtadvocaat ergens om draait is het wel duidelijkheid. Vooral voor mijn cliënten. Zij hebben daar het grootste belang bij, vanaf het moment dat zij hun vragen op het gebied van erfrecht aan mij voorleggen.

Duidelijk perspectief Eerst wil ik duidelijkheid krijgen over de rechtspositie van cliënten. Waar hebben zij recht op, waar hebben zij geen recht op? Als dat helder is, presenteer ik graag meteen een plan van aanpak met juridische en praktische adviezen. Over mogelijke volgende stappen en de gevolgen ervan, ook op lange termijn. Compleet met een kostenbegroting. Ik zal altijd proberen een procesgang te voorkomen. Soms kan het niet anders.

Ook dan zorg ik dat cliënten weten waar ze aan toe zijn.

Snel een oplossing Het doel is een zaak zo snel mogelijk in gang te zetten.

Als het kan neem ik rechtstreeks contact op met de

28 | MC magazine ~ Leading Law yers Er frecht

tegenpartij of ik schrijf in overleg met cliënten een brief. Gaat het om de verdeling van een erfenis, dan betrek ik alvast de notaris erbij. Ik streef ernaar om in een kort tijdsbestek een praktische, voor iedereen aanvaardbare oplossing te realiseren. Het is vaak toch al een emotionele, ingewikkelde periode voor veel cliënten. Ik wil ervoor zorgen dat zij weer door kunnen met hun leven.

Brede kennis en ervaring Zo sta ik sinds mijn beëdiging als advocaat in 1993 in het erfrecht, met grote passie. Cliënten kunnen erop vertrouwen dat ik al mijn kennis en ervaring op het gebied van personen- en familierecht inzet voor hun zaak. Met als toegevoegde waarde mijn jarenlange ervaring als faillissementscurator en vereffenaar.

Ik kan bovendien altijd een beroep doen op de juridische deskundigheid van mijn collegae van Bres advocaten, het kantoor waar ik met veel plezier aan ben verbonden.

MC magazine ~ Leading Law yers Er frecht

|

29

30 | MC magazine ~ Leading Law yers Er frecht

Who is who?

CHRISTEL JAARSMA Advocaat, CTJ Legal

In 2007 heb ik de studie Notarieel Recht aan de Rijksuniversiteit Leiden afgerond. Door het volgen van extra vakken, heb ik het civiel effect behaald, zodat ik ook toegang kreeg tot de togaberoepen. Na mijn afstuderen ben ik eerst werkzaam geweest als kandidaat-notaris bij een middelgroot kantoor in de Randstad, om vervolgens in 2009 de overstap te maken naar de advocatuur. Hoewel aanvankelijk uitsluitend werkzaam in de ondernemingsrechtspraktijk, werd mijn interesse voor het erfrecht in de Beroepsopleiding voor het notariaat al geprikkeld. Vanaf 2011 heb ik mij meer en meer toegelegd op het erfrecht. Vanaf 2012 houd ik mij op mijn eigen kantoor uitsluitend bezig met het erfrecht en het bijzonder familierecht.

In dat kader heb ik de Magna Charta Leergang Erfrecht gevolgd, en cum laude afgerond. Ik ben lid van de Vereniging Erfrecht Advocaten Nederland (VEAN).

wellicht een voor clienten ideale oplossing ligt. Naast adviseren en procederen in reeds opengevallen nalatenschappen, begeef ik mij ook regelmatig in de voorfase, en adviseer en procedeer daarbij in het kader van bijvoorbeeld bewindvoering en mentorschap.

In mijn praktijk heb ik grote affiniteit ontwikkeld met de advisering ter voorkoming van procedures. Ik geloof stellig, dat in veel gevallen een op maat gesneden advies in de beginfase, een procedure op een later moment kan voorkomen. Hiermee zeg ik niet, dat ik procedures vermijd. Is een procedure de meest gerede weg om tot resultaat te komen en de wens van client, dan procedeer ik graag en met inhoud.

Samen met clienten ga ik op zoek naar wat voor hun vraagstelling, de juiste oplossing is. Een op maat gesneden advies, waarbij de client centraal staat en ik naast ze sta.

Door mijn als kandidaat-notaris opgedane kennis te combineren met mijn ervaring als advocaat, kan ik clienten op een breed vlak adviseren. Ik schroom er niet voor om daarbij ook buiten de reeds bewandelde en voorspelbare wegen te kijken, en te zien of daar

MC magazine ~ Leading Law yers Er frecht

|

31

Who is who?

MARTY L HAMBURGER Advocaat lic.iur, Hamburger Advocaten

Mr. Marty L. Hamburger is in 1995 beĂŤdigd en in Nederland gestart als advocaat in het scheepvaart- en visserijrecht, maar heeft daarnaast sinds de jaren tachtig een veelzijdige internationale praktijk opgebouwd, met name door haar ervaring als jurist in Zwitserland (1992 Lic. iur aan de Universiteit Bern). In die fase heeft zij een voorliefde voor huurrecht / huur bedrijfsruimte alsmede personen- en familierecht ontwikkeld.

Zij breidde haar kennis van het verbintenissenrecht uit en specialiseerde zich in het erfrecht. Zij heeft de specialisatieopleiding Magna Charta leergang 2015/2016 met goed gevolg afgelegd, alsmede de IMFO opleiding erfrecht in 2014 en was aspirant lid van de VEAN de vereniging voor erfrecht advocaten. Daarnaast is zij gespecialiseerd in het huwelijksvermogensrecht; zij volgde verschillende opleidingen onder andere tot gecertificeerd mediator en forensisch mediator, hetgeen resulteerde in een benoeming als forensisch mediator voor verschillende Rechtbanken/Gerechtshoven. Bovendien is zij strategisch coach (opleiding bij van Kouwenhoven) en collaboratieve lawyer (opleiding collaborative law).

Dit houdt in dat zij met dezelfde gespecialiseerde advocaten in teamverband samenwerkt om tot een overeenkomst te komen buiten de rechter om. Deze methode is uit Amerika en Canada komen overwaaien en oogst ook veel succes in Nederland.

32 | MC magazine ~ Leading Law yers Er frecht

Mr M.L. Hamburger is lid van de vFAS (Vereniging van Familierechtadvocaten en Scheidingsmediators), de Vereniging Collaborative Divorce Holland (Overlegscheiding) en het NMv (Nederlandse vereniging voor register mediators).

In het verleden heeft mr. M.L. Hamburger kennis opgedaan op het gebied van het hippisch recht.

Zij heeft zelf een prominente rol gespeeld bij de allereerste Europese Maccabiade voor dressuur ruiters, te Berlijn in 2015, te vergelijken met de Olympische spelen. Zij heeft columns in paardenmagazines geschreven en is lid van een vragen panel dat juridische kwesties rond de aanschaf van een paard beantwoordt.

Mr. M.L. Hamburger heeft als voorzitter een bijzondere band met de stichting Bauhaus buildings, die zich bezig houdt met de restauratie van gebouwen en huizen die in de Bauhaus stijl in de jaren dertig zijn gebouwd.

De stichting is mede werkzaam aan een Europees project ter behoud van de Bauhaus Buildings rondom de Middellandse zee. Als advocaat met internationale juridische kennis worden verschillende vraagstukken door de stichting aan haar en haar kantoorgenoten en advocatenkantoren ter plaatse voorgelegd.

MC magazine ~ Leading Law yers Er frecht

|

33

Who is who?

WILLEKE VAN OPHUIZEN Advocaat, Aspremont Advocaten

Tijdens mijn studie Rechten aan de Erasmus Universiteit Rotterdam was al duidelijk dat ik meer een zakelijke neus heb en dus koos ik om naast civielrechtelijk ook bedrijfsjuridisch af te studeren. Gaandeweg bleek mijn interesse ook uit te gaan naar internationale vraagstukken en ben ik tevens internationaal rechtelijk afgestudeerd.

Mijn carrière is ruim 20 jaar geleden in de advocatuur begonnen. Na ongeveer vijf jaar heb ik Aspremont Advocaten opgericht, een kantoor met een algemeen commerciële praktijk en gevestigd in het midden van Nederland (Ochten, gemeente Neder Betuwe).

Als rechtsgeleerde generalist met een van nature sterk ontwikkeld financieel en comptabel inzicht, adviseer ik cliënten vanuit een bredere invalshoek Naast mijn advies- en procespraktijk ben ik ook enkele jaren als curator werkzaam geweest. Het afwikkelen van een faillissement is vergelijkbaar met de afwikkeling van een nalatenschap. Het lag dan ook in de reden om mijn ondernemingsgerichte praktijk uit te breiden met een specialisatie in het erfrecht, zodat ik de ondernemer niet alleen tijdens zijn ondernemerschap, maar ook ten aanzien van de periode daarna kan adviseren ter waarborg van de continuïteit van zijn bedrijf.

34 | MC magazine ~ Leading Law yers Er frecht

De leergang erfrecht 2017/2018 van Academie voor de Rechtspraktijk heb ik met lof afgerond. Met deze kennis en de in de loop der jaren opgedane ervaring, adviseer ik de ondernemer, maar ook de particulier, zowel vóór zijn overlijden, bijvoorbeeld bij het formuleren van zijn laatste wil of het doen van schenkingen, alsmede als nabestaande in het geval dat hij een erfenis of legaat mag ontvangen dan wel benoemd is als executeur of bewindvoerder. Tevens word ik regelmatig als executeur of (beschermings-) bewindvoerder benoemd.

Naast partner van de Stichting Magna Charta Advocaten Erfrecht ben ik (aspirant-)lid van de Vereniging Erfrecht Advocaten Nederland (VEAN). Regelmatig schrijf ik artikelen, waarvan u er een aantal kunt nalezen op mijn website www. aspremontadvocaten.nl/erfrecht-advocaat. Ik nodig u daartoe van harte uit!

MC magazine ~ Leading Law yers Er frecht

|

35

Who is who?

MARJOLEIN HEES Advocaat, De Boorder Schoots

Mr. Marjolein G. Hees studeerde Nederland recht aan de Vrije Universiteit van Amsterdam. Daar studeerde zij af met het judicium ‘met genoegen’.

In 2002 is Marjolein beëdigd als advocaat. Vanuit een algemene rechtspraktijk met de nadruk op het algemeen verbintenissenrecht, heeft zij zich in de loop der jaren toegelegd op het rechtsgebied erfrecht.

Marjolein heeft de specialisatiecursus Leergang Erfrecht cum laude afgerond. En zij is lid van de specialisten Vereniging Erfrecht Advocaten Nederland (VEAN).

Marjolein is sinds juli 2017 aan het kantoor van D e Boorder Schoots te Amsterdam verbonden, hét niche-kantoor op het gebied van zowel het Personen- en Familierecht als het Erfrecht.

De jarenlange ervaring van Marjolein in de algemene rechts- en procespraktijk ervaart zij als onmisbaar voor haar erfrechtpraktijk. “Erfrechtelijke geschillen kunnen veelal niet worden opgelost zonder grondige kennis van het verbintenissen- en vermogensrecht. Daarnaast is uitstekende kennis van en ervaring in het procesrecht essentieel om de angels en voetklemmen die er in een erfrechtprocedure volop zijn, tijdig te herkennen en te omzeilen”.

36 | MC magazine ~ Leading Law yers Er frecht

Ten behoeve van haar cliënten adviseert, onderhandelt en procedeert Marjolein ter zake van uiteenlopende erfrechtelijke kwesties. Of het nu gaat om de verdeling van een nalatenschap, de uitleg van een testament, onterving van een kind, berekening van de legitieme portie, vereffening van de nalatenschap, de executele, het inroepen van wilsrechten, opheffing testamentair bewind of een legaat, Marjolein staat haar cliënten vakkundig en gedreven bij.

De werkwijze van Marjolein is ‘to the point’ en oplossingsgericht.

MC magazine ~ Leading Law yers Er frecht

|

37

Who is who?

NICOLINE STOUTENBEEK Advocaat, TEN Advocaten

Na de studies Nederlands recht (2004) en Notarieel recht (2006) heb ik een aantal jaren als kandidaatnotaris gewerkt. Ik stapte in 2010 over naar de advocatuur en ben sindsdien verbonden aan TEN Advocaten (voorheen genaamd Van Ewijk Advocaten Mediators) met vestigingen in ’s-Hertogenbosch, Oss en Waalwijk. Ik heb tot nu toe met name zaken behandeld in het Erfrecht, Personen- en Familierecht en Arbeidsrecht.

Al enkele jaren ligt de focus volledig op het Erfrecht. Na het volgen van de Magna Charta specialisatieopleiding Erfrecht voor Advocaten, welke ik cum laude afrondde, ben ik o.a. Gastdocent Erfrecht geweest aan de Tilburg University.

Inmiddels ben ik lid van de Vereniging Erfrecht Advocaten Nederland (VEAN).

Binnen kantoor ben ik het hoofd van de vakgroep Erfrecht. Cliënten zoals erfgenamen en executeurs maar ook notarissen en (andere) advocaten, kunnen bij mij terecht voor allerhande advies op erfrechtelijk gebied.

Ook procedeer ik veelvuldig in het erfrecht.

Met mijn gedrevenheid, ervaring en expertise slaag ik er vaak in op maat gesneden oplossingen te vinden,

38 | MC magazine ~ Leading Law yers Er frecht

zowel juridisch als praktisch. Een complexe zaak grijp ik graag aan. Die is niet standaard en vraagt dus om precisie, daar hou ik van. En in een wereld waarin het steeds meer draait om geschillen (veelal om geld), denk ik graag in oplossingen in plaats van problemen.

Daarmee inspireer ik ook mijn cliënten.

Wie sta ik o.a. bij?

• Erfgenamen • Executeurs / Afwikkelingsbewindvoerders • Vereffenaars • Legitimarissen, zoals een onterfd kind van de overledene • Legatarissen • Stieffamilie van de overledene • Schuldeisers • Notarissen, niet alleen voor advies, ook voor tuchtrechtelijke procedures • Andere advocaten

MC magazine ~ Leading Law yers Er frecht

|

39

26 | AVDR webinars abonnement - 2019 40 | MC magazine ~ Leading Law yers Er frecht

16 WEBINARS VAN 1 UUR, LIVE EN ON DEMAND.

JOURNAALS

ERFRECHT & HUWELIJKSVERMOGENSRECHT

ERFRECHT

HUWELIJKSVERMOGENSRECHT

ERFRECHT I

HUWELIJKSVERMOGENSRECHT I

ERFRECHT II

HUWELIJKSVERMOGENSRECHT II

ERFRECHT III

HUWELIJKSVERMOGENSRECHT III

ERFRECHT IV

HUWELIJKSVERMOGENSRECHT IV

ERFRECHT V

HUWELIJKSVERMOGENSRECHT V

ERFRECHT VI

HUWELIJKSVERMOGENSRECHT VI

ERFRECHT VII

HUWELIJKSVERMOGENSRECHT VII

ERFRECHT VIII

HUWELIJKSVERMOGENSRECHT VIII

24 JANUARI 2019 | 09.00-10.00 UUR 12 MAART 2019 | 09.00-10.00 UUR

24 JANUARI 2019 | 10.15-11.15 UUR 12 MAART 2019 | 10.15-11.15 UUR

8 APRIL 2019 | 09.00-10.00 UUR

8 APRIL 2019 | 10.15-11.15 UUR

17 MEI 2019 | 12.00-13.00 UUR

17 MEI 2019 | 13.15-14.15 UUR

5 JULI 2019 | 09.00-10.00 UUR

5 JULI 2019 | 16.00-17.00 UUR

24 SEPTEMBER 2019 | 09.00-10.00 UUR 31 OKTOBER 2019 | 09.00-10.00 UUR 15 NOVEMBER 2019 | 09.00-10.00 UUR

24 SEPTEMBER 2019 | 10.15-11.15 UUR 31 OKTOBER 2019 | 10.15-11.15 UUR

15 NOVEMBER 2019 | 10.15-11.15 UUR

OOK IN 2019 WORDT HET ERFRECHTJOURNAAL EN HET HUWELIJKSVERMOGENSRECHTJOURNAAL BIJNA MAANDELIJKS UITGEZONDEN EN GEPRESENTEERD DOOR PROFESSOR FREEK SCHOLS.

€ 800,- EXCL. BTW | 16 PO PUNTEN INSCHRIJVEN MC magazine ~ Leading Law yers Er frecht

|

41

If we run

To look in the back room Where we hide

All of our feelings I just close my eyes as you walk out

Tom Smith

WWW.AVDR.NL 42 | MC magazine ~ Leading Law yers Er frecht