11690

28/4

ΓΗ ΑΥΙΑΚ ΗΣ Η ΤΗΣ ΚΥΡ

ONloDmEatique LE M

ΙΟΥ 2013 28 ΑΠΡΙΛ OΣ 12 TEYX

dip

&,#",0!" $ #"0 0% 0$ 1/# 0%( #"0 ++, % ,#!(% , , , " * + 0%#, )$ , $ , /0" ( %# #"/ », ),0"- ( " $+ (, 0$ 1970 #0$ $ /" / )$ 0'0/# #"/ %+, 0$ « "+ % 0'( +%)"0$ / , ) ( /" " $++ )/ /&/'0/#$ $!% % 0"( 0% &%)* , " #"/ ) +/ 0*0, ,( / ,0% / ( $ . &,( ,!("/ $ #"". ! )"0$ -"!+ $&, 0$ , 0+ ), % 0 % " " ($)/)$ $!% %. &$ . /" ,/" ), 0%( " ,/" 0%. !&/". ,+/*. +/ 0,+ ., "+"(0/ 0 0% &/ +#& 0/#$, +' " # . ,!("/ " (" 0/0%. #" ),+!&" /#/ 0/# $ ), "(0/#+"0/#/ #, 0 )%( &$ /"# (% $ + ., /" (" 0%( , & (0/ 0%( 0$ . , )$ 0 / (" ,/ . " (" ,0"/

$ / 0$ #+ 0$ # , +! # " $+ .. ,+" ! , $ "& ( 0%. " , , , '( ' % (" (!" , 0'( (,*#$ / )/" #$/(' /&/$#0% !". , ! , % $(,/+, $)" 0%. /&/'0/# . ( / *0/ /" ) (", * " "( #$ 0,, " * 0$( +') (% #"/ 0" " " 0%.. +/ #*)" $ 0% 0 0$/" ) % 0" 0" * $ " * )/" (" " * 0%. )! /" )"#+/ % /&,$ $ !" )" , # , / / &,. )" (" ,/+*0,+", " !)$($, (' 0$ / "#*)% 0$ " )* $ $# %+'0/ )$ . $ 0$ !".

0$ # (,/ # , " 0$ "($) . " $+ . ), 0%( $ !),+/# . "("&/ ,0"/ 0%. " 0/# 0 % "+ ( % "+ (/# 0+/" $( , +' , % #*)% #"/ $ #" / "/ (", +! #,0"/ $ 0$ , #"/ 19$ (/0$ 18$ 0$ ,+)" &%)/$ + !" &/ +#,/" 0%. #!(& ($. ),0 0% 0% ! $ #"/+* 1870-1871, #"0 /&+ 0 (», ,-, 0$ #"/ «0'( #$ / , (%. ,+/*&$ $/ %#"(, . , )$ $ ), #+"0/# / 0$( " $#" 0%. , (% - 0$ *0"+ %#"( 0 %#"( * 0%( (0"/ $ "+ " $( " ,/ $0" $ ,!", 0" , $) ('. ., * " * " #,!, $ !".- /,. #$/('(!, +#" #.$.#. . , 0" 0$ #+ 0$ 0": $/ &%)* , $/ / /$ #,. ,'+$ , / $.

0 )/" 0 % (, / , % " 0/# (, )"0/# . ($ 0$( #"/+* 0%. /# . #"/ ,/ "+ '. ,) *- 0 0' ! $ /0/ $/ , '. ,#-+" &,( 0$ "(0/), ", " 0* +$(" % %, $ 0%.. 1 ),+ , %),+!" 0%..

0$&*0 0%( ". /" /" +%)" &/$ /" ), &%)* ) . ,+%- (,/ ($.

0/#$! -$+,! $ "( "-$+ ) +$. 0%. ( ), $ $0, " $0, 0 ,/., " " $+ "0+" * * ) , + $ ,. 0$ .. #0 0/. ( &,#"$ . (" , )( ( ( ( ) +

)/)$ $!% (!", ),0 0$ 1992, *+0,. 0$ . $ ) ( 0/. '+& 0% +& 10% ,+)" (" # ,! $ ( *'+&( / $ ( ) ( &(+' +* $*) )( "( / ), * " » )( $ & (+( " ( "(" # 0%# (. (0! ,0" $ /0/ )$ "( #, !+* # $ " *+!

0$ $( *)+&( * " ) ' '(, $ 0$&*0% % $+ *) ( $ &*+ « ( ('* '$ )* , *%% &*+ 0" 0'( $)* % +%)" "+)$&/*0% (. 10$ ,+$ !($, *( ' (, !$' # &*+ )* )"# " !", ,/ 0/# )+& %+)") ') ) * &*+ !* /" 0$ .

0%( " $# &!'( #"/ 0'( & )' )( %+&( * " )+ (%+ +&" !+$ "+ &,/ $ 0$( $*'*% $+ "'( /" " $0, ,! +* $ ' &'( #+"0/ &*%%+)$#' meier* 0"/ '. $+ "#+ $ $ / )*. &",+* )(' )$%$ )* * # "' &(+' ' *. !

as Oster $ #" / (,., $ +$ 0'( &%)$ !'( 0%. ( ( )* Thom 2% /$ 0$ $ !* $ # $ ) ' * &" *) %( *. &%)$#+"0!,. )- ( $ . #" /0 ,+ "!(,/ 0$ ,(,. '. $ *0/ 0$ ),+!& ., +!$( )( ,(/#$ &,( &*+ * % -,+*) # * (' 0/. * /0/ ) ), ’ *%% " !" 0$ . (" , /#"/ 0%. * ,+" , $ " *+ ) ' & ( $ "($) (%. %., % +$ 0 , (,/ # , #+ 0$ &/"( 1,1% 0'( "( (. $) *'* '' , "(" ) ,+/ ") "+ )*($ 0$ $), $/ '* () +$(0$. $ + ., $/ $ $!$/ , 0+$ , +'( ,) ( +$ ' , ,/ /" 0$ "0+ +$ $ ,/ -*+$ 0%( #+! % &/ -$ *0/ ,!("/ &,( "(0/ (0,7% , " 0 ( #"0 $ . 0$ . "+/ )$! ,'+$ ( )$(0"/ #$/ / #$(& !'( , / $( ,+/# * $ " 0 '+% ,! % 0% +,(/# .. /" $+ ('(, %0 ,/. )$/ $ ( , '- 0$ ) $ + $, . )$ )$ -"!(, )/# ( /" *0,+$ " "+"!0%0$. )!$ , *)'.% (($/" 0$ .: 2,1% $ / )$ . &!#"/$ +$ ( ,+/ * % 0%. +" 0%( * ,0$ +$$/ * $ , %), " 0$ !&/" #"/ &,( )! ' 0%( ($0$ !" ), " 0,+% /" 0$ "0+$ &,! (,/ , +"-,!

0/#* (" ,( &, 0,+% /) ($ (" 0% " !" )* 0"/ %)"( #" #$(0$. ,/ )*, 0,9% . )"., +$#, #"0 0" % 0$( $ /0/ 0$( $ /0/ , &%)* /$ 0'( #$/('(/ ( #$/('(/# . $) &, )"0/ 0%( , *),(,. /"

4,3% / ) +". /" #"/ 0/. $/ +$ 0%( #"+&/ $ ( #"0 ,!("/ , 0 "($! 0" 0$)" .; " *0/, 0$ 2013, (,. " ),/' . , /0+ ,/ 0/ "#+/ )" "!($ (; " &" +$(/ /"( % /,. ,), # ($ $ ),( 0% &%)* " +,0/# ("... " " " , ,/ # 0/ 0%( +$% , /0 !,.; /& ,., , &/"-$ % ), 0 % 0" , 0% ("; " $ ( +,0/# . "(0/ +$ ' /#*0%0,.; ,+/ " 0/# , &/"-$ ! (" 0%( $

EΛΛ ΗΝ

ΟΣΗ ΙΚΗ ΕΚΔ

,

1

Η ΑΥΓΗ

ΕΥΚΛ. ΤΣΑΚΑΛΩΤΟΣ

Οι προτεραιότητες του ΣΥΡΙΖΑ στην οικονομία ΣΕΛ. 15

ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

Μέτρα 6 δισ. ευρώ σε ένα άρθρο!

EΝΑ ΜΙΝΙ ΜΝΗΜΟΝΙΟ ΨΗΦΙΖΕΤΑΙ ΣΗΜΕΡΑ

O

ικοτριβές Απρί λιος 2013

Ε 24 ΣΕΛΙΔ

, τ. 4

Σ

OIKOTΡΙΒΕΣ

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΙΣ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

Colpo Grosso με τον ΟΠΑΠ

ΣΤΗΝΕΤΑΙ Η ΝΕΑ ΔΙΑΠΛΟΚΗ ΜΕ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥΣ ΦΙΛΟΥΣ ΤΟΥ ΣΑΜΑΡΑ

Ο ΔΙΕΘΝΗΣ διαγωνισμός για τον ΟΠΑΠ κατέληξε τελικά σε έναν φιλικό διακανονισμό με τους εγχώριους φίλους του Σαμαρά και τους διεθνείς συνεργάτες τους. Η κυβέρνηση κλείνει, όπως όλα δείχνουν, την Τετάρτη την πώληση της πιο κερδοφόρας δημόσιας επιχείρησης στον πολιτικό φίλο του πρωθυπουργού, Μελισσανίδη, και την κοινοπραξία Emma Delta. Το ΤΑΙΠΕΔ, για να εμφανίσει το τίμημα των 620 εκατομμυρίων ευρώ ως ανεκτό, «βούλιαξε» τα εκτιμώμενα κέρδη του οργανισμού για το 2013 και ζητεί από την εταιρεία να δώσει κάτι παραπάνω, προκειμένου επικοινωνιακά να «χρυσώσει το χάπι». Αποκαλυπτικά είναι τα στοιχεία που φέρνει σήμερα στο φως η «Αυγή» για τη μεθόδευση της πώλησης της «μηχανής που κόβει χρήμα», και εξασφαλίζει επιρροή, του ΟΠΑΠ, ο κύκλος εργασιών του οποίου ξεπερνά το 2% του ΑΕΠ της χώρας.

Ο γραμματέας του ΑΚΕΛ ανοίγει τα χαρτιά του για το ευρώ ΣΕΛ. 19

ΣΠΥΡΟΣ ΑΣΔΡΑΧΑΣ:

Αδύνατος σήμερα ένας ιστορικός συμβιβασμός

EΝΘΕΜΑΤΑ

ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΟ

Ο συγγραφέας μιλά για το βιβλίο του «Παλιά Πληγή» με θέμα τον εμφύλιο

LE MONDE diplomatique ΒΟΥΛΗ

AΝΤΡΟΣ ΚΥΠΡΙΑΝΟΥ

ΒΑΓΓ. ΡΑΠΤΟΠΟΥΛΟΣ

ΕΤΟΣ ΙΔΡΥΣΗΣ 1952 • Β’ ΠΕΡΙΟΔΟΣ • ΑΡ. ΦΥΛΛΟΥ 11691• KΥΡΙΑΚΗ 28 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2013 • TIMH: 3 €

ΘΕΑΤΡΟ ΚΟΝΤΡΑ ΣΤΟΝ ΚΑΙΡΟ Τ. Οστερμάγιερ ΝΑΠΟΛΗ ή ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ Ά. Μαστραντρέα

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

7654326 160/.5-, *43$#"-6.513)5 -2+,-6.5 0*650)( -'&%160 /.5 160#5 - 51*5 %1 1-2-)1*+3)5!6*"1 4*+01-. 51%.5* *13.5" -(#223&13.5-+&* *1*536 0323 +* 4'6 3!313 &5-, 3'#.51 &5*&*&- "6 .50*654 &50*65 $ *2 * 5 '31*,60 54 65'* !*+-. 5 135432-3! -'6- - #2 &56!6 1 &54*' 51*5") $/'3&1*51 &5 &6" 3 543)5 1* 43)53!% 3 &5"1-!+3 54'3 3 &1*65432 3 60 5 42*+"63 * & 5 35 0*6513).5 6*" 5!+&-65 2* 5"13 ).5-4-& 50*65365 6160/.5 %&542 '%5*43" 1-.513)5! *1 !)1/.5 !% "6 3)5 !*" &50*651 & )4%'-" +-.54'3 "1*"+*." 60 5 1#,% 5 # ' "% 3.5 & 3.50*65 (*223& 160 50* " -!6*" 51 &5 '354326 4 .50* 650-'!+" 0)'6*' +*.513) 3 5 "1%5 !6*6 &6 513)5 1*' 3 &1*65 5#22 & 5$)"60 &*5/ -6 5#''%1 65 '31 *,60 5! +0*63 5 -652+ 354-'6"" 160 5 ' &3 5 "%5 5)43(* + 3&1* &54 ' &50**5*22#53'6"160 36# -65 1-- 13)5' 2 *13 - "61603 50*1*"0 -)*"160 3 50*65 1%.5 "%54-'6 1%5 *206!60 6 5 50)( /'&%$'3&-+5 # 54*'* 61% -+5 3)513) 5 5 6*.5&/ 50-$*2 *+3) 5"1 %&5*&* 01%- "16.5*4 3$#"-6 16.5036& &60/.5 *)1 .51%.50) 5(6 &3) -51%&5*0'*+*5-0 1-0 %'6 /&-. *43''+413&1*.5 *&# 0*.5 -&6#.53603!

4*'*!3 5 54'3"$) /.5432 5* &3 &1*.5 '-"6 & 5 13&5!6* -+' 6"%5*43.51%.5 6*513&51 3)'6" .50*65 -5 -46!'3 (-'&%160 .5-4623 3 60 &5*) *661 &50*65$3.5 ,)&"%. 5 '/ &5 -&#&16* 5 "-5 /. 5 ")22 &-' -6* ''6 #1 &50*65 5 51%5 %"%513) 0 513 / 51- * + -1* 1%5 - ' -6.5 0*65 *43$#" -6. 5 +& 0*1*"1 '3$60# 506& *13.5436&603 65 /" 5

5*5 0*65- & 5%5 "-6.51 +*50*6 51%&5*2 6-+*5-0$ 1 &5)!# 1 & 5 *65$*&- ' 54 . 5 /' *5 0*65 16.5 3'/,-6. &#&16*5 "16.5-,3 43+- *' 3). ')"3 5 " $ &*5 -5 &56" )' &52 '# -6516 .5 /5 1 &5 50 023) *65 "-5 #22-.5 5"13).5 ' ,-6.5 &/-.5') +"-6. !)&# - 65 -4-&!)

46 /'0)' 1"6 536 4-'641 -4623 5&*54-' . 5/ -652 %$ -+5% 5"1'*1%0)'+* 51%5 5432+1-. 543)5* 1 & 5 "-6. 5 63'6"13 &51*5 60 5 -&/' -6*.54-1# 5 6*516. 5*&*&- "6 -.54 365 "-5 0*1*"1' 432+1-. 5 43)5 ""*23& +0%5 51%&5 ' "1%&5 4-'6 '6*5 &+ 3&1 *65-&#& 436*5 - " 60#5 3$60#5 6*5 &-5-01 .513).5 4*'/ ( *"%.5 % /.5 * &+ 1% 5365 16*5 1%5 *&*41) ,6*0/.5 ")03$# &1%"% 5 3&1*65 *&16 -1 4+ 3) 1 &5 43261 60'3 -"*+3).5 036& & +-.5" / !6*5('+ 13).5 1 43). 5 0*65 &5 -4623 / 16.5 "16.5 6" )'3 .5 &5 "03)&5 4'3"1 1%&5# ' 6*50*1* 4'34* #&!*. 5 .

4#' - 65 % *&6 #513).5 .5 0*65 "132 5-& .50' (3 26351%.5 46 !60*"16 0/.5!6 ,-6. 5 3" 3 .5 3)5 /"*5 /&*5 *1603 5 % *"1%&5 0'+"%5 #223.5 0 " 3. 5 0'*1-+* . 543)5" 5 ) 4'3#"4 6 -5 1354*'- 2 &5 !622 *1*5-4 6 /&-65& 0*65 1*5 -0(6*"1 -5 16.5 *43$#" *54'31# ""-65'6 60#5 -6.5 13)5 135 4-'63"4*

Οι επαφές των Ιταλών νεοφασιστών με τη χούντα EΝΘΕΜΑΤΑ

ΣΕΛ. 57

ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ

Η «ανάπτυξη» των Μνημονίων και η απάντηση του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΜΗΛΙΟΥ

Η ΥΠΟΘΕΣΗ της Μανωλάδας έκανε ορατό το «βαθύ θεμέλιο» των κοινωνικών δυνάμεων που στηρίζουν τα Μνημόνια. Οι άθλιες συνθήκες εργασίας των μεταναστών, ο περιορισμός τους σε ελεγχόμενες από τους εργοδότες περιοχές - φυλακές ήταν ήδη γνωστές από το 2008. Το ελληνικό κράτος δεν έκανε απλώς τα στραβά μάτια στην υπόθεση αυτή ούτε είναι ζήτημα αδυναμίας του κρατικού μηχανισμού. Αντίθετα είναι πολιτική όλων των κυβερνήσεων η στήριξη της απάνθρωπης εκμετάλλευσης δουλοκτητικού τύπου. ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛΙΔΑ 2

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ

Το τελευταίο βιβλίο του Έρικ Χομπσμπάουμ «Θρυμματισμένοι Καιροί» Κριτικές Μαρκ Μαζάουερ, Τζ. Ντερμπυσάιρ, Ρόι Φόστερ

Ο ευρωπαϊκός Νότος στους δρόμους κατά των Μνημονίων ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΑΡΙΟ ΣΟΑΡΕΣ: Να ανατρέψουμε τα Μνημόνια

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Δύναμή μας η ενότητα του Νότου

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 28 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2013

2

ΠΟΛΙΤΙΚΗ Η ΑΥΓΗ

Εκτελούν συμβόλαια Με το σχέδιο της εσωτερικής υποτίμησης κατέρρευσαν δικαιώματα και εισοδήματα των πολιτών. Τώρα, με την ιδιωτικοποίηση φορέων της δημόσιας περιουσίας, επιχειρείται η δημιουργία της νέας γενιάς διαπλοκής, του νέου κατεστημένου της μνημονιακής περιόδου. Η πώληση του ΟΠΑΠ είναι νευραλγική κίνηση στο σχέδιο της «μνημονιακής μεταπολίτευσης», που προϋποθέτει την εγκαθίδρυση «νέων αφεντικών», ικανών να επηρεάζουν, με τους όρους της τροϊκανής υψηλής εποπτείας, την πολιτική ζωή του τόπου. Όπως παραδοσιακά συνέβαινε στη χώρα, πρόκειται για επιχειρηματικές παρέες, που με βάση την κυβερνητική εύνοια εκτινάσσονται οικονομικά. Πόσο υποκριτική ακούγεται η ρητορική της τρόικας κατά των παλαιών βαρώνων! Είναι προφανές ότι, σε συνθήκες κατάρρευσης και επιχειρούμενης ελεγχόμενης αναδιάρθρωσης του πολιτικού συστήματος, ιδρύονται νέα τζάκια, ξεφυτρώνουν πρωθυπουργικοί φίλοι, συστήνονται νέες συμμαχίες με διεθνείς επιχειρηματικές ή και κρατικές αναφορές, δημιουργούνται τετελεσμένα ώστε η προβλεπόμενη άνοδος της Αριστεράς να σκοντάψει πάνω σε αναχώματα. Μετά τον ΟΠΑΠ, έρχεται η σειρά της ΔΕΠΑ και τα φιλέτα του δημόσιου real estate (Αστέρας κ.λπ.). Το εφοπλιστικό κεφάλαιο ανακαλύπτει ευκαιρίες για «επενδύσεις». Όχι βεβαίως στην κατεύθυνση της παραγωγικής ανασυγκρότησης της χώρας, αλλά της λεηλασίας της! Έτσι κι αλλιώς έχουν μάθει να κερδίζουν με σημαίες ευκαιρίας... Η ραγδαία συρρίκνωση του Δημοσίου συναρτάται και με την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Η πρώτη φάση ολοκληρώθηκε μετ’ εμποδίων. Εκτιμάται ότι θα απαιτηθούν άλλα 20 δισ. ευρώ. Στις τράπεζες πιάνουν κεντρική θέση εφοπλιστές. Κι από ‘κει η νέα διαπλοκή επεκτείνεται στα media, τα οποία ικετεύουν για τη δική τους «ανακεφαλαιοποίηση». Βιάζεται ο Σαμαράς να κλείσει τις δουλειές. Σαν να εκτελεί συμβόλαια: εσωτερική υποτίμηση και λιτότητα ξεπούλημα! Μέχρι τον Ιούνιο θέλει να χαλκεύσει εικόνες επιτυχίας. Μιλάει για επανεκκίνηση της οικονομίας. Με τελετές σε νεκρά εργοτάξια; Με τράπεζες που δεν έχουν ή, πάντως, δεν δίνουν χρήματα για επενδύσεις; Με τα δημόσια οικονομικά να καταρρέουν εξαιτίας της λιτότητας και της φοροδοτικής αδυναμίας των πολιτών; Και την ίδια ώρα ψηφίζονται νέα αιματηρά μέτρα με συνοπτικές διαδικασίες στη Βουλή. Ποιος θα πληρώσει; Η οικονομία βαδίζει σε άτυπη στάση πληρωμών, όλων προς όλους! Αυτό είναι το τίμημα της λιτότητας και του Μνημονίου. Η χώρα βαδίζει στα σκοτεινά... Η πολιτική διέξοδος των εκλογών τρομάζει την κυβέρνηση. Μπορεί όμως, με την παρέμβαση του λαϊκού παράγοντα, να καταστεί αναπόφευκτη γι’ αυτήν και να ενεργοποιήσει και πάλι τη λαϊκή κινητοποίηση, στην αναζήτηση της ελπίδας και τη συμπόρευση με την Αριστερά. Σ’ αυτό το οριακό σημείο βρίσκεται η χώρα. Ας μην βαυκαλίζονται, λοιπόν, οι δοτοί κυβερνώντες.

Η ΑΥΓΗ ΠΡΩΙΝΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ

Μπορεί ο Σίμος να επιμένει στα Lego του -τι είπε ο τάδε και τι δεν είπε ο δείνα από τον ΣΥΡΙΖΑ. Αλλά η κυβερνητική προπαγάνδα που εκπορεύεται από το Μαξίμου τελευταία αλλάζει κατεύθυνση. Μπαίνουμε, όπως φαίνεται, στη φάση της νοβοκαΐνης. Γερές δόσεις προς όλους: Προς τους κυβερνώντες για να εμφανιστούν ακμαίοι και επιβήτορες. Και προς τον ασθενή -τον πολίτη δηλαδή- μπας και δώσει κάποια σημάδια ανάνηψης από το κώμα ελπίδας στο οποίο έχει περιπέσει. Η ροζ φιλολογία του Σαμαρά, για το ξέφωτο που όπου να ‘ναι θα φωτίσει, καθώς και τα ιχθυοειδή χαμόγελα του Στουρνάρα ότι ξεφύγαμε από τον κίνδυνο της δραχμής, επιβεβαιώνουν τη διαπίστωση. Και ισχυρή απόδειξη της νέας κυβερνητικής παραμυθούπολης είναι η τελετή του Ζευγολατιού -μια πιλοτική ένεση νοβοκαΐνης: Επιτέλους η ανάπτυξη δεν μένει μόνο στα λόγια, αλλά αρχίζουν τα έργα -μεγάλα μάλιστα. Το μόνο μειονέκτημα είναι ότι λείπει από τη φωτογραφία ο Κουβέλης. Άμα βλέπεις εγκαίνια και φούσκες αισιοδοξίας, ψάξε το εκλογικό σου βιβλιά-

ΣΗΜΕΡΑ ΕΙΝΑΙ ΚΥΡΙΑΚΗ

ΤΟΥ ΘΑΝΑΣΗ ΚΑΡΤΕΡΟΥ

Κυβέρνηση νοβοκαΐνης ριο, έλεγαν οι παλιοί. Και πιθανότατα η γνωμάτευση ισχύει και σήμερα. Όσο περισσότερο η πολιτική τους μας πάει κατά κρημνού όσο πιο πολύ η κυβέρνηση δίνει την εικόνα τσίρκου, όσο πιο άγρια οι εταίροι πλακώνονται δημοσίως για την poll position -ποιος θα φανεί πιο φιλο-

λαϊκός- τόσο πιο κοντά έρχονται οι κάλπες. Και τόσο πιο πολύ ο Σαμαράς εμπεδώνει την ιδέα ότι οι εκλογές είναι η μόνη διαφυγή από τα αδιέξοδα στα οποία βολοδέρνει η τρικομματική του. Θα περάσουμε συνεπώς ένα καλοκαίρι έμπλεο νοβοκαΐνης και αισιοδοξίας,προετοιμάζοντας ένα φθινόπωρο εκλογών. Έρχονται τα έργα, οι φορολογικές ελαφρύνσεις, οι ιδιωτικοποιήσεις, οι επενδύσεις, οι νέες θέσεις εργασίας -από το 2014 βέβαια. Για να έρθουν όμως χρειαζόμαστε σταθερή κυβέρνηση και συνοχή και αξιοπιστία και μπλα-μπλα-μπλα. Και μακριά από τον ΣΥΡΙΖΑ, γιατί, αν ο μη γένοιτο έρθει στα πράγματα, θα πάνε χαμένες όλες οι θυσίες -στο τσακ μάλιστα της σωτηρίας μας. Έτσι επιδιώκουν μια ομαλή και ξεπλυμένη από τις κάλπες συνέχιση της πολιτικής των Μνημονίων εν ονόματι της ομαλής απελευθέρωσης από τα Μνημόνια. Σε αντίθεση φυσικά με την ανωμαλία που εκπροσωπεί ο ΣΥΡΙΖΑ. Το μόνο τους πρόβλημα είναι η καθημερινότητά μας. Που δεν την αλλάζει κανένα παραμύθι και καμιά νοβοκαΐνη...

ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΣΕΛΙΔΑ 1

Οι δηλώσεις το 2011 του τότε πρωθυπουργού Γ. Παπανδρέου για το «θαύμα της Μανωλάδας» επισφράγισαν την κατεύθυνση που προδιαγραφόταν για τη ζωή μεγάλης μερίδας των εργαζόμενων τάξεων σ’ αυτή τη χώρα. Οι έπαινοι του επίδοξου, ακόμη τότε, πρωθυπουργού Σαμαρά για την Ινδία και την Κίνα συμπλήρωναν την εικόνα. Η στρατηγική αυτή στα πρώτα της βήματα οργανώθηκε στη βάση του εθνικού διαχωρισμού του κόσμου της εργασίας, αλλά και του ηλικιακού διαχωρισμού (συνεχώς μικρότεροι μισθοί και επιδόματα για τους νέους). Ολόκληρο το πολιτικό σύστημα που στήριξε τη νεοφιλελεύθερη αναδιάρθρωση των δεκαετιών 1990 και 2000 τώρα στηρίζει την απόλυτη εξαθλίωση της εργασίας ως μονόδρομο για την «ανάπτυξη». Η ανασφάλιστη εργασία είναι στο 40%, η επίσημη ανεργία κοντά στο 28%. Αν όμως αυτός είναι ο μνημονιακός «μονόδρομος», υπάρχει στην πραγματικότητα άλλος δρόμος; Σήμερα κυριαρχεί η άποψη ότι με τις πολιτικές του Μνημονίου καταστρέφεται η «οικονομία». Δύο πράγματα είναι απαραίτητο να γίνουν κατανοητά. Πρώτον ότι η καταστροφή παραγωγικών δυνάμεων είναι μέσο αναγέννησης του καπιταλισμού: Καταστροφή κυρίως εργασίας (ανεργία) αλλά και κεφαλαίου (αργούν παραγωγικό δυναμικό). Δεύτερον ότι αυτή η καταστροφή γίνεται μέσα από την αναδιανομή πλούτου και ισχύος υπέρ του μεγάλου κεφαλαίου. Η υιοθέτηση της γραμμής περί «καταστροφής της οικονομίας», που δεν λαμβά-

Η «ανάπτυξη» των Μνημονίων και η απάντηση του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ νει υπόψη της το βασικό στοιχείο της αναδιανομής, οδηγεί αναπόφευκτα σε μια ταξικά ουδέτερη, αγχωμένη φιλολογία γύρω από την «ανάπτυξη». Το κοινωνικό ζήτημα μεταφράζεται σε τεχνικό ζήτημα: «Πώς θα πάρει μπροστά η οικονομία»; Αυτή η διολίσθηση έχει ολέθριες συνέπειες. Αντί για την κοινωνική ανασυγκρότηση με κριτήριο τις κοινωνικές ανάγκες και τα συμφέροντα των δυνάμεων της εργασίας (δηλαδή σε ρήξη με τα συμφέροντα της ολιγαρχίας), αναζητούνται «τεχνικές» απαντήσεις σε προβλήματα που ορίζονται αποκλειστικά στο πεδίο του αντιπάλου. Για παράδειγμα: «Πώς θα γίνει η Ελλάδα εξαγωγική χώρα;». Στο πλαίσιο αυτό φαντάζει «αριστερή απάντηση» η «νομισματική λύση»: Έξοδος από την Ευρωζώνη και υποτίμηση τιμών και εισοδημάτων δια της διολίσθησης του νέου νομίσματος! Μπαίνει σε δεύτερη μοίρα το πώς θα χάσει τα προνόμιά της και θα ανατραπεί η ολιγαρχία, πώς θα ανοίξει ο δρόμος για την εξουσία των εργαζομένων. Η «ανθρώπινη ανάπτυξη» (δηλαδή η βελτίωση των όρων διαβίωσης της κοινωνικής πλειοψηφίας) ξεχνιέται στο όνομα της υποτιθέμενης «ανταγωνιστικότητας», κι ας σημαίνει αυτό περαιτέρω υποτίμηση της τιμής της εργασιακής δύναμης. Περαιτέρω υποτίμηση της τιμής της ερ-

γασιακής δύναμης σημαίνει όμως ανάπτυξη των κερδών σε βάρος των όρων διαβίωσης των εργαζόμενων τάξεων, επιδείνωση της ζωής της κοινωνικής πλειοψηφίας, ανεξάρτητα από το αν το νόμισμα είναι το δολάριο, το ευρώ ή το εσκούδο! Απέναντι στη ζοφερή προοπτική της συνεχούς υποτίμησης της τιμής της εργασιακής δύναμης, ο ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ προτείνει τη μόνη κοινωνικά προσανατολισμένη πολιτική πρόταση: την αναδιανομή πλούτου και ισχύος προς όφελος της εργασίας, την ανατροπή του νεοφιλελευθερισμού. Προτάσσει την άμεση κατάργηση της λιτότητας και των Μνημονίων, τη συμμαχία της κυβέρνησης της Αριστεράς με τις εργατικές τάξεις στην Ευρώπη, στον πόλεμο ενάντια στα νεοφιλελεύθερα κέντρα εξουσίας. Η μάχη θα είναι δύσκολη και για να κερδηθεί πρέπει να εξασφαλίσουμε την ενεργή συμμετοχή του κόσμου της εργασίας στον μετασχηματισμό της οικονομίας και των θεσμών του κράτους, της καθημερινής ζωής γενικότερα. Πολύ πέρα από μια μάχη μεταξύ κυβερνήσεων, θα είναι η μάχη του κόσμου της εργασίας σε ολόκληρη την Ευρώπη ενάντια στο σκοτεινό μέλλον που του έχουν ετοιμάσει. Θα είναι μια μάχη πολιτική. Η απάντηση του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ προϋποθέτει την κυριαρχία της πολιτικής πάνω στην οικονομία.

ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ - ΕΚΔΟΣΗ: «Η ΑΥΓΗ ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ Α.Ε.»

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ: ΝΙΚΟΣ ΦΙΛΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΥΝΤΑΞΗΣ: ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΠΑΚΟΣ, ΚΩΣΤΗΣ ΝΙΚΟΛΑΚΑΚΟΣ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ: ΠΟΛΥ ΚΡΗΜΝΙΩΤΗ, ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΥΡΙΤΣΗΣ, ΝΙΚΟΣ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ, ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΜΑΥΡΟΕΙΔΗΣ, ΛΑΜΠΡΟΣ ΤΣΟΥΚΝΙΔΑΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΪΚΟΣ

ΠΡΟΕΔΡΟΣ Δ.Σ. ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΟΥΛΟΠΟΥΛΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΤΟΥΜΠΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: ΣΠΥΡΟΣ ΛΟΥΠΕΤΗΣ

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: ΑΓ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ 12, 104 31 • ΤΗΛ. ΚΕΝΤΡΟ: 210 5231831-4 • ΦΑΞ: 210 5231822 • ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ - ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ: 210 5231820 • marketing@avgi.gr - ΦΑΞ: 210 5231830 INTERNET: www.avgi.gr e-mail: editors@avgi.gr • ΓΡΑΦΕΙΟ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ: Βασ. Ηρακλείου 37, ΤΗΛ. ΚΕΝΤΡΟ: 2310 261646, ΦΑΞ: 2310 266444, e-mail: avgi@otenet.gr ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ: Π. Παπίδας & Σια Ε.Ε., ΤΗΛ. : 210 8228258 ΕΚΤΥΠΩΣΗ: IΡΙΣ ΑΕΒΕ ΤΣΕΚ - ΕΜΒΑΣΜΑΤΑ: Εφημερίδα «Η ΑΥΓΗ», Αγ. Κωνσταντίνου 12, 10431 Αθήνα

4

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 28 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2013

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

δεχομένως αυξήσεις των αντικειμενικών αξιών σε Αθήνα και περιφέρεια, αλλά και επιβάρυνση στη φορολόγηση αγροτεμαχίων.

ΤΟΥ ΘΑΝΟΥ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΥ

«Ελαφρύτερα» κατά 6 δισ. ευρώ θα μείνουν τα βαλάντια των ελληνικών νοικοκυριών μετά την προγραμματισμένη για απόψε ψήφιση στη Βουλή των διατάξεων του πολυνομοσχεδίου και τη νομοθετική κύρωση των προαπαιτούμενων που επέβαλαν οι δανειστές της χώρας για την αποδέσμευση της νέας δόσης του δανείου, με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει για τη συνέχιση του υφεσιακού φαύλου κύκλου που συντηρείται αδιάλειπτα στην εποχή του Μνημονίου. Είναι δε τόσο επιδεικτική η αδιαφορία τροϊκανών και κυβέρνησης για τις υφεσιακές παρενέργειες των πειραματισμών τους, ώστε έφθασαν στο σημείο να συμπεριλάβουν ρητή γνωστοποίηση εκ μέρους του υπουργείου Οικονομικών ότι στο χαράτσι της ΔΕΗ υπόκεινται και τα γιαπιά που χρησιμοποιούν εργοταξιακό ρεύμα! Μεγάλοι χαμένοι βγαίνουν -για πολλοστή φορά- οι απλοί φορολογούμενοι και μάλιστα έχει το ιδιαίτερο σημειολογικό ενδιαφέρον του το γεγονός ότι το νομοσχέδιο κατατέθηκε την ημέρα κατά την οποία έγινε γνωστό αναφορικά με τους τακτικούς φορολογικούς ελέγχους στις μεγάλες επιχειρήσεις ότι με τη συ-

Η Μέρκελ και η επιλογή Σαμαρά Οι προηγούμενες λανθασμένες κινήσεις δίδαξαν τη Μέρκελ να σκέφτεται την αλυσιδωτή αντίδραση που θα μπορούσαν να έχουν οι κινήσεις της στις αγορές, αναφέρεται στο εξαιρετικά αποκαλυπτικό ρεπορτάζ της WSJ και συνεχίζει: «Έτσι κάλεσε ξεχωριστά τον πρόεδρο της Bundesbank, Γενς Βάιντμαν, και το μέλος της ΕΚΤ, Γιοργκ Άσμουσεν, για να τους ρωτήσει τι θα γινόταν αν η Ελλάδα έφευγε από το ευρώ. Και οι δύο δήλωσαν πως πιθανότατα θα έφευγε και η Κύπρος. Και τι θα γίνει στη συνέχεια ήθελε να μάθει η Μέρκελ. Πόσα ντόμινο θα πέσουν; Ο Άσμουσεν δήλωσε πως δεν υπάρχει τρόπος να γνωρίζουμε, απάντηση που η Μέρκελ θεώρησε πολύ αβέβαιη. Ο Βάιντμαν συμφώνησε, όμως πρόσθεσε ότι επικίνδυνη θα ήταν και η παραμονή της Ελλάδας στο ευρώ, εάν δεν τηρούσε τις δεσμεύσεις της για μεταρρυθμίσεις. Η Μέρκελ, όμως, χρειαζόταν έναν αξιόπιστο εταίρο στην Αθήνα». Έτσι ο Αντωνάκης, αφού πέρασε οντισιόν στο Βερολίνο, πήρε τη δουλειά κάνοντας πρώτα μια μεγαλοπρεπή κυβίστηση 180 μοιρών και ζητώντας δημοσίως συγγνώμη για τις αντιμνημονιακές αμαρτίες του! Οι σκληρές διαπραγματεύσεις που οραματίζονταν Σαμαράς, Βενιζέλος και Κουβέλης είχαν ολοκληρωθεί. Δ.Χ.

Πώς προκύπτουν τα 6 δισ. ευρώ

ΠΟΙΟΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙ «ΧΑΜΕΝΟΙ» ΑΠΟ ΤΟ «ΜΝΗΜΟΝΙΟ 4»

Ανατροφοδοτούν την ύφεση με αφαίμαξη 6 δισ. ευρώ μπλήρωση του πρώτου τριμήνου του έτους ολοκληρώθηκαν μόλις 34, ενώ υπάρχει υποχρέωση για 330 ελέγχους έως το τέλος Ιουνίου. Με τις ρυθμίσεις που αναμένεται να υπερψηφίσει η κυβερνητική πλειοψηφία «έρχονται τα πάνω κάτω» στην καθημερινότητα εκατοντάδων χιλιάδων ελληνικών νοικοκυριών. Άμεσες θα είναι οι επιπτώσεις σε δεκάδες χιλιάδες δημοσίους υπαλλήλους, καθώς προβλέπονται 15.000 υποχρεωτικές αποχωρήσεις έως το τέλος του 2014, εκ των οποίων οι 4.000 θα λάβουν χώρα εφέτος, ενώ θα ισχύσει ο κανόνας ότι για κάθε μία αποχώρηση θα διενεργείται μία πρόσληψη, στη δε περίπτωση κατάργησης θέσεων σε ΝΠΙΔ προβλέπεται καταγγελία της σύμβασης εργασίας των υπαλλήλων με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου. Ουσιαστικά και αυτή η κυβέρνηση εξακολουθεί έναν χρόνο τώρα την πάγια πολιτική των δύο μνημονιακών προκατόχων της να ισοπεδώνει εργασιακά δικαιώματα και να δημιουργεί εργασιακή ανασφάλεια. Δυσάρεστη εξέλιξη υπήρξε για εκατοντάδες χλιάδες νοικοκυριά ο αποκλεισμός από το πολυνομοσχέδιο μιας ρύθμισης των χρεών προς τις τράπεζες. Το ίδιο δυσάρεστη ήταν η έκπληξη από τις προβλεπόμενες κατασχέσεις ακόμη και για τους... συνεπείς οφειλέτες! Μια ακόμη κατηγορία «χαμένων» με τις εν λόγω διατάξεις είναι οι οφειλέτες του Δημοσίου, οι οποίοι μένουν εκτός της νέας ρύθμισης για τα ληξιπρόθεσμα χρέη προς την εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία. Ήδη η φοροδοτική αδυναμία των Ελλήνων λόγω ύφεσης, λουκέτων, απολύσεων,

περικοπών και ακρίβειας, σε συνδυασμό με την εισπρακτική ανεπάρκεια του κράτους, καταγράφεται ποικιλοτρόπως: εξακόντισαν μέσα σε μόλις έναν μήνα (τον Μάρτιο) τα «φέσια» των φορολογούμενων προς το Δημόσιο στα 862 εκατ. ευρώ. Έτσι, τα νέα ληξιπρόθεσμα χρέη τον Μάρτιο, προστιθέμενα στα 1.316 εκατ. ευρώ που είχαν σχηματισθεί τον προηγούμενο και τον προ-προηγούμενο μήνα, δίνουν ένα άθροισμα 2.178 δισ. ευρώ στο τρίμηνο και ένα σωρευτικό άθροισμα παλαιών και νέων οφειλών ύψους 55.103 εκατ. Ευρώ!

Εκτός νομοσχεδίου όμως έμεινε και η μείωση του ΦΠΑ εστίασης Ως είθισται σε ανάλογα πολυνομοσχέδια, δεν απουσίασαν οι δυσά-

ρεστες εκπλήξεις. Η κυβέρνηση αποφάσισε να επιβάλει το χαράτσι ακινήτων μέσω ΔΕΗ και στα γιαπιά! Παρότι σε μια «σκοτωμένη» από την ύφεση οικοδομή και εξαιτίας της κρίσης αρκετοί είναι αυτοί που δεν έχουν την ευχέρεια να αποπερατώσουν τις οικοδομές, θα πληρώσουν χαράτσι, ακόμη και αν χρησιμοποιούν εργοταξιακό ρεύμα! Η άλλη «δυσάρεστη έκπληξη» που ετοίμαζε η κυβέρνηση για μείωση 35% στις νέες συντάξεις που θα δίνει ο ΟΑΕΕ (ΤΕΒΕ) όπως και η ρύθμιση για τους συμβασιούχους του Δημοσίου, αποσύρθηκαν, προσωρινά. Εκτός όμως των «εκπλήξεων» τηρείται ευλαβικά η παράδοση των «παγίδων». Η οριζόντια μείωση του φόρου 15% (αφορά όλες τις περιουσίες, μικρές και μεγάλες) «κρύβει» εν-

Άλλα 6 δισ. ευρώ αφαιμάσσει με τον ένα ή τον άλλο τρόπο το πολυνομοσχέδιο από τα ελληνικά νοικοκυριά. Στο σκέλος των εσόδων το Δημόσιο προσδοκά να ενισχύσει τα ταμεία του με ποσό 5,9 δισ. ευρώ. Στόχος του υπουργείου Οικονομικών είναι, με το που θα ψηφιστεί απόψε με συνοπτικές διαδικασίες το πολυνομοσχέδιο με τα προαπαιτούμενα που έχει θέσει η τρόικα για την αποδέσμευση των δόσεων των 8,8 δισ. ευρώ, η εξοικονόμηση 103 εκατ. ευρώ από λιγότερες προσλήψεις εκπαιδευτικών. Μόνο από τις ρυθμίσεις των οφειλών στην εφορία αναμένεται να εισπραχθούν 2.739 εκατ. ευρώ μέσα στα επόμενα τέσσερα χρόνια. Στην εκτίμηση αυτή κατέληξαν οι αρμόδιες υπηρεσίες στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, το οποίο παράλληλα υπολογίζει ότι από τη ρύθμιση των οφειλών στα ταμεία θα έχουν καθαρό όφελος το οποίο θα επιμερισθεί ως εξής: Ποσό 255 εκατ. ευρώ το 2013, συνολικά 280 εκατ. ευρώ το 2014, 160 εκατ. ευρώ το 2015 και 100 εκατ. ευρώ το 2016. Εφάπαξ αύξηση των εσόδων από την επιβολή και το 2013 του χαρατσιού μέσω της ΔΕΗ θα οδηγήσει σε έσοδα 1,9 δισ. ευρώ τη διετία 2013-2014. Η εισφορά επί του τζίρου στους παραγωγούς ΑΠΕ θα φέρει επιπλέον καθαρά έσοδα 490 εκατ. ευρώ ως το 2014. Τα ταμεία του κράτους θα ενισχύσουν όμως και οι εκπαιδευτικοί. Υπολογίζεται ότι η αύξηση που επέρχεται κατά δύο ώρες στο διδακτικό ωράριο στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση θα εξοικονομήσει στη διετία ποσό 103 εκατ. ευρώ (λιγότερες προσλήψεις αναπληρωτών κ.λπ.). Όλα τα παραπάνω στοιχεία προσδιορίζονται ποσοτικοποιημένα από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, το οποίο παραδέχεται πως υπάρχουν και άλλες θετικές ή αρνητικές επιπτώσεις, όπως, για παράδειγμα, από το γεγονός ότι θα πληρωθούν μικρότερες προσαυξήσεις και πρόστιμα ή από τη μεταβίβαση περιουσίας στο Δημόσιο. Ωστόσο δεν προβαίνει σε κάποια συγκεκριμένη εκτίμηση για το θέμα αυτό. Σειρά από επαγγέλματα και κλάδους απελευθερώνονται, όπως το λεγόμενο «bake off», οι πωλητές λαϊκών αγορών, οι πιστοποιημένοι εκτιμητές, οι λογιστές - φοροτεχνικοί, οι γεωτεχνικοί, καθώς και οι επιχειρήσεις εμπορίας γεωργικών φαρμάκων και λειτουργίας κτηνιατρείων και κτηνιατρικών κλινικών.

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 28 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2013

6

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Κυβέρνηση: Από τις κορδέλες... στην κρίση τσι, ο πρωθυπουργός μένει με το κενό γράμμα των «εξαγγελιών» περί της ανάπτυξης που έρχεται και την κλεψύδρα που αδειάζει, ώς την άφιξη της τρόικας. Όλα αυτά, την ώρα που θεωρείται περίπου βέβαιο ότι οι εκπρόσωποι των δανειστών θα ζητήσουν τον Ιούνιο νέα μέτρα, πράγμα που μπορεί να σημάνει ότι δεν αδειάζει μόνο η κλεψύδρα του χρόνου, αλλά και αυτή των πολιτικών αντοχών.

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΕΛΙΓΓΩΝΗΣ

Η σημερινή ημέρα αναμενόταν από το Μέγαρο Μαξίμου ως ημέραορόσημο, που θα έφερνε ανακούφιση στην κυβέρνηση, επειδή το περίφημο «πολυνομοσχέδιο» ψηφίζεται στη Βουλή. Όμως, η ψηφοφορία διεξάγεται στη σκιά των διαλυτικών φαινομένων, του διπλού φιάσκου με την απόσυρση διατάξεων από το νομοσχέδιο, του «εμφυλίου» Ρουπακιώτη - Μανιτάκη και των νέων συγκρούσεων στον άξονα Μαξίμου - Ιπποκράτους - Αγίου Κωνσταντίνου. Ήδη από την αρχή της εβδομάδας, το πολιτικό μενού του πρωθυπουργού προέβλεπε κυρίως πιάτο το «μεταρρυθμιστικό» πολυνομοσχέδιο, με μπόλικες δόσεις από ενέσεις τεχνητής αισιοδοξίας για την... ανάπτυξη που έρχεται. Έτσι, την περασμένη Τρίτη, ο Αντ. Σαμαράς θριαμβολογούσε με on camera δήλωσή του πως «φρενάρει η αύξηση (!) της ανεργίας» και «υπάρχουν ενδείξεις ότι κάτι αλλάζει», ενώ δύο 24ωρα αργότερα, επιθεωρούσε χέρι - χέρι με τον Ευ. Βενιζέλο το «στημένο» εργοτάξιο στο Ζευγολατιό, ακκιζόμενος για την «επανεκκίνηση» των οδικών έργων και κόβοντας κορδέλες.

Σήμερα ψηφίζεται το πολυνομοσχέδιο, ανασχηματισμό σε δύο δόσεις σχεδιάζει ο Αντ. Σαμαράς, στη σκιά ενδοκυβερνητικού εμφυλίου

Διπλό φιάσκο Και μετά ήρθε... η διάταξη Μανιτάκη για την κατάργηση της έκδοσης προσωρινών διαταγών υπέρ συμβασιούχων - ομήρων, που είχαν προσφύγει κατά του Δημοσίου. Την εν λόγω διάταξη του πολυνομοσχεδίου φέρεται να είχε συντάξει ο υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης, Αντ. Μανιτάκης, αλλά προσέκρουσε στην κατηγορηματική άρνηση του Αντ. Ρουπακιώτη να την συνυπογράψει. Το κενό δεν γεφυρώθηκε, η κρίση δεν εκτονώθηκε και, ένα 24ωρο μετά,

Σε δύο δόσεις

ο γραμματέας του υπουργικού συμβουλίου, Τ. Μπαλτάκος ανακοίνωσε ότι η διάταξη αποσύρεται. Το ίδιο έγινε και με «μουλωχτή» διάταξη του Γ. Βρούτση, ο οποίος επιχειρούσε να περάσει στα κρυφά νέο τρόπο υπολογισμού των συντάξεων του ΟΑΕΕ, που οδηγούσε σε de facto μείωσή τους κατά 35%.

Τεστ συνοχής Τούτων δοθέντων, η κυβέρνηση έχει μπει σε νέο γύρο τριβών μεταξύ των τριών κυβερνητικών εταίρων. Ο

«Εμφύλιος» στο ΠΑΣΟΚ για 114,5 εκατ. ευρώ ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΝΙΚΟΣ ΛΙΟΝΑΚΗΣ

Αποφασισμένη να τραβήξει στα άκρα την υπόθεση της «μαύρης τρύπας» ύψους 114,5 εκατ. ευρώ στα ταμεία του ΠΑΣΟΚ, φέρεται να είναι η ηγεσία του κόμματος. Τα νέα αυτά δεδομένα αναφορικά με το πόρισμα του οικονομικού ελέγχου του «πράσινου» ταμείου» που δημοσιοποιήθηκαν στον Τύπο έχουν προκαλέσει αναβρασμό στο εσωτερικό της παράταξης, με τον διχασμό σε «βενιζελικούς» και «παπανδρεϊκούς» να γίνεται πιο έντονος από ποτέ ανάμεσα στα δύο «στρατόπεδα», με απρόβλεπτες εξελίξεις. Εάν επαληθευθούν οι πληροφορίες που φέρεται να προκύπτουν από το πόρισμα των έξι μεγαλύτερων ελεγκτικών εταιρειών της Ελλάδας στις οποίες έχει ανατεθεί ο οικονομικός έλεγχος του ΠΑΣΟΚ, θα αποτελούν «κόλαφο» για την ηγετική ομάδα της Ιπποκράτους κατά την περίοδο 2004-2010 και προσωπικά για τον Γ. Παπανδρέου, ο οποίος στήριξε την πολιτική του στο σύνθημα της «διαφάνειας παντού». Αυτό διότι οι παραπάνω πληροφορίες θέλουν τα υπέρογκα ποσά που δαπανήθηκαν να συνοδεύονται από υπογραφές σε μη νόμιμα παραστατικά, ενώ, σύμφωνα με ανακοίνωση του ΠΑΣΟΚ, το πόρισμα δεν έχει υποβληθεί ακόμα. Σύμφωνα με αυτά τα στοιχεία, ο πρώην πρόεδρος του κόμματος και πρώην πρωθυπουργός Γ. Παπανδρέου έχει βάλει την υπογραφή του σε δαπάνες ύψους 500.000 ευρώ. Ομοίως, δα-

πάνες 800.000 ευρώ αποδίδονται στον διευθυντή του πολιτικού γραφείου του πρώην προέδρου κατά την επίμαχη περίοδο, Ν. Αθανασάκη. Επιπλέον, δαπάνες ύψους 1,5 εκατ. ευρώ αποδίδονται στο όνομα «Καλογεροπούλου», η οποία έχει διατελέσει συνεργάτις του Γ. Παπανδρέου στο υπουργείο Εξωτερικών και εν συνεχεία θήτευσε στο γραφείο του πρώην γενικού διευθυντή του κόμματος Ρ. Σπυρόπουλου, έχοντας στις αρμοδιότητές της τις μετακινήσεις και τις αποστολές του Γ. Παπανδρέου και των κομματικών στελεχών. Σύμφωνα δε με τις ίδιες πληροφορίες που δημοσιοποιήθηαν, κατά την τριετία 2007-2010 οι δαπάνες για τα ταξίδια ανέρχονται στα 53,5 εκατ., με τα παραπάνω ποσά να φέρουν και την υπογραφή του Ρ. Σπυρόπουλου. Στα προαναφερθέντα ποσά έρχονται να... αφαιρεθούν και 14,5 εκατ. ευρώ, δηλαδή το αποθεματικό του ταμείου το 2007. Με την ανακοίνωση που εξέδωσε το ΠΑΣΟΚ, όχι απλώς δεν διέψευσε τα στοιχεία του πορίσματος που επικαλέστηκε το δημοσίευμα, αλλά άφησε να εννοηθεί ότι θα δοθεί συνέχεια στο ζήτημα, καθώς με την υποβολή του πορίσματος τα καταστατικά όργανα του κόμματος θα αποφασίσουν «για τις περαιτέρω ενέργειες, με γνώμονα την ανάγκη, αλλά και την υποχρέωση πλήρους διαφάνειας». Από την πλευρά του Γ. Παπανδρέου, έβλεπαν στοχοποίησή του, με τον Ρ. Σπυρόπουλο να δηλώνει ότι από τον έλεγχο των κομμάτων από την επιτροπή της Βουλής δεν προέκυψε πρόβλημα.

Αντ. Σαμαράς, παρά τη «βόλτα» του με τον Ευ. Βενιζέλο στο Ζευγολατιό, δεν κρύβει την ενόχλησή του για τις πιέσεις του ΠΑΣΟΚ να μειωθεί ο ΦΠΑ στην εστίαση «εδώ και τώρα». Παράλληλα, ο ένοικος του Μεγάρου Μαξίμου εμφανίζεται σε συνομιλητές του εξοργισμένος με τη στάση του Φ. Κουβέλη, ο οποίος κατηγορείται από το Μαξίμου ότι, από τις Βρυξέλλες που βρισκόταν, «δεν έκανε τίποτα για να αποκλιμακώσει την ένταση μεταξύ των δύο υπουργών του» (Μανιτάκη - Ρουπακιώτη). Έ-

Σε κάθε περίπτωση, μετά τα όσα έγιναν την περασμένη εβδομάδα, αλλά και τη φραστική αντιπαράθεσή του με τη Φ. Σκοπούλη στη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου, ο ανασχηματισμός έχει έρθει εκ νέου πιο κοντά. Κατά πληροφορίες, ο Αντ. Σαμαράς θα πιέσει τους εταίρους του προκειμένου να ανασχηματίσει την κυβέρνηση αμέσως μετά το Πάσχα, ώστε να εξοβελίσει τους «ενοχλητικούς» υπουργούς, ενώ αφού φύγει η τρόικα και μετά το Συνέδριο της Ν.Δ. (τελευταίο σαββατοκύριακο του Ιουνίου) θα πραγματοποιήσει μια γενική αναδόμηση του κυβερνητικού σχήματος. Βεβαίως, όπως αποδείχθηκε την εβδομάδα που πέρασε, όταν ο Αντ. Σαμαράς κάνει σχέδια, η πραγματικότητα γελά.

O Βενιζέλος, ο Κουβέλης και στη μέση οι «κόκκινες γραμμές» Οι δύο κυβερνητικοί εταίροι, ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜ.ΑΡ. υπερψηφίζουν απόψε το «μίνι Μνημόνιο», το πολυνομοσχέδιο, από το οποίο δεν απουσιάζει τίποτα από εκείνα που είχαν θέσει ως «κόκκινες γραμμές» πριν τη συμφωνία με την τρόικα. Ωστόσο, κατά την προσφιλή τακτική που ακολουθούν, σε μια προσπάθεια να εξισορροπούν επικοινωνιακά το γεγονός ότι στο τέλος συμφωνούν στα πάντα, συνοδεύουν τη συναίνεσή τους με νέες... κόκκινες γραμμές. Στη συγκεκριμένη περίπτωση πάντως οι ρόλοι μεταξύ ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜ.ΑΡ. αντιστράφηκαν, με τον Ευ. Βενιζέλο να... σηκώνει αντάρτικο και το κόμμα του Φ. Κουβέλη να ζητεί δημόσια «να κρατήσουμε την εικόνα της κυβέρνησης» και να αφήνει αιχμές περί... επικοινωνιακής πολιτικής της Ιπποκράτους, «νουθεσίες» που μέχρι πρότινος απηύθυνε ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ προς την Αγ. Κωνσταντίνου. Αυτό συνέβη με αφορμή την όψιμη επιμονή του ΠΑΣΟΚ να συμπεριληφθεί στο πολυνομοσχέδιο η μείωση του ΦΠΑ για την εστίαση στο 13%, την ώρα που ακόμα και η ΔΗΜ.ΑΡ. -πέρα από τον Γ. Στουρνάρα- έλεγε ότι είναι κάτι που έχει αποφασιστεί να συζητηθεί τον Ιούνιο. Η στάση αυτή του ΠΑΣΟΚ αποτελεί στρατηγική επιλογή, καθώς, όπως λένε συνεργάτες του Ευ. Βενιζέλου, «δεν θα καθόμαστε να βλέπουμε τους άλλους να παρουσιάζουν τις δικές μας προτάσεις κι εμείς να

εισπράττουμε μόνο το πολιτικό κόστος». Σε αυτό ακριβώς το πλαίσιο εντάσσεται και η αμέσως επόμενη κίνηση του ΠΑΣΟΚ, να απαντήσει στις εξαγγελίες Σαμαρά για 715.000 θέσεις εργασίας με κατάθεση τροπολογίας για το πρόγραμμά του που αφορά ισάριθμες θέσεις. Πανηγυρικό τόνο έδωσαν επίσης στην απόσυρση της ρύθμισης Βρούτση για μειώσεις συντάξεων του ΟΑΕΕ κατά 35%, ρύθμισης που δεν θα μπορούσε να γίνει αποδεκτή ούτως ή άλλως από την κυβέρνηση, τουλάχιστον σε αυτή τη φάση. Αλλά και ο Φ. Κουβέλης, όλη την περασμένη εβδομάδα, διαμήνυε μετά από συναντήσεις με Ευρωπαίους αξιωματούχους στις Βρυξέλλες την αντίθεσή του στην «πολιτική λιτότητας», που «διαλύει την κοινωνία και υπονομεύει την προοπτική εξόδου από την οικονομική κρίση». Ωστόσο, πέρα από τα επικοινωνιακά παιχνίδια των δύο επιτελείων απέναντι στον πρωθυπουργό, η πραγματική «ανταρσία» των δύο κομμάτων συντελέστηκε για άλλο θέμα. Το κυβερνητικό αίτημα για παραίτηση του Ηλ. Κικίλια έκανε τα στελέχη του ΠΑΣΟΚ, της ΔΗΜ.ΑΡ. και της Ν.Δ. να ερίζουν για τη διαχείριση των κονδυλίων του ΟΑΕΔ, με τους δύο μικρότερους εταίρους να αφήνουν αιχμές για προσπάθεια ελέγχου των μελλοντικών προσλήψεων. Ν. ΛΙΟΝΑΚΗΣ

8

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 28 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2013

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Ξεπουλάνε τον ΟΠΑΠ... ...ευνοώντας τον φίλο του κ. Σαμαρά ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΝΙΚΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ

Οι Αμερικανοί έχουν έναν όρο για να περιγράψουν Οργανισμούς τύπου ΟΠΑΠ: Cash cow machine, μηχανή - αγελάδα παραγωγής ρευστού χρήματος δηλαδή. Και όμως η ελληνική κυβέρνηση έχει την... πολυτέλεια να αφήνει ατάιστη την «αγελάδα» και στη συνέχεια να την πουλά στο παζάρι όσο όσο. Την ανακίνηση του θέματος «επέβαλε» με το πρωτοσέλιδό της η «Αυγή», την περασμένη Τετάρτη («Ιδού το μεγάλο κόλπο στον ΟΠΑΠ / Εκτεθειμένη η κυβέρνηση μετά την αποκάλυψη»). Με «όπλο» τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών και του ΟΠΑΠ- γι’ αυτό και ήταν τόσο εκτεθειμένοι... Συνεχίζοντας το ρεπορτάζ, ο ΟΠΑΠ, στην πολυσέλιδη παρουσίαση του προφίλ της εταιρείας, παραδέχεται την αλματώδη αύξηση των καθαρών κερδών (βλ. Πίνακα). Αν αθροίσει δε κανείς τα προσδοκώμενα καθαρά κέρδη στη δεκαετία 2013 -2022, μας δίνουν το ιλιγγιώδες ποσό των 3 δισ. 160 εκατομμυρίων. Από αυτά, το εκτιμώμενο μέρισμα του Δημοσίου ανέρχεται στα 852 εκατομμύρια (ίσως δε και παραπάνω, ώς τα 950 εκατ.). Η τρικομματική κυβέρνηση όμως, όπως και η διοίκηση που έχει εγκαταστήσει στον ΟΠΑΠ (με αντίστοιχα τριμερή χαρακτηριστικά), τα παραχωρεί όλα αυτά αντί περίπου 650 εκατομμυρίων ευρώ. Είναι όμως ρεαλιστικές οι εκτιμήσεις της διοίκησης

του χρυσοφόρου Οργανισμού; Μήπως είναι υπερ-αισιόδοξες; Το ακριβώς αντίθετο. Η μονοπωλιακή αυτή εταιρεία θα ρίξει στην... αρένα από του χρόνου και νέα παιχνίδια: 35.000 «κουλοχέρηδες» (βιντεολόττο), λαχεία, on line στοίχημα, παιχνίδια για τα οποία ο σημερινός, δημόσιος ΟΠΑΠ έχει αγοράσει τα σχετικά δικαιώματα καταβάλλοντας αθροιστικά ποσό άνω του ενός δισ. Ο ΟΠΑΠ αγόρασε τα δικαιώματα για να τα εκμεταλλευτεί κάποιος άλλος...

«Πουλάτε χαμηλά», εκτιμούν ανεξάρτητοι οίκοι Έστω όμως ότι για κάποιους λόγους ο ΟΠΑΠ κρίθηκε ότι πρέπει να πουληθεί. Σε ποια τιμή; Η τρέχουσα χρηματιστηριακή τιμή κάθε μετοχής

είναι στα 6,9 ευρώ, την ώρα που η προσφορά του μόνου παίκτη που έμεινε ώς το τέλος, της Emma Delta, είναι ένα ευρώ κάτω: στα 5,91. Είναι εύλογη τιμή; Ναι, αν απευθυνθούμε στους επίσημους συμβούλους: Οι σύμβουλοι του ΤΑΙΠΕΔ, Εθνική και Deutsche Bank, αποφάνθηκαν ότι τα 5,79 ευρώ είναι ικανοποιητική τιμή, όταν ο διορισθείς από το ΤΑΙΠΕΔ ανεξάρτητος εκτιμητής, η εταιρεία Duff & Phelps, την ανεβάζει στα 6,17. Εκτιμήσεις που επικαλείται ο ΟΠΑΠ στην πρόσφατη παρουσίαση που έκανε προς ενδιαφερόμενους αγοραστές. Την ίδια στιγμή, ωστόσο, μεγάλες τραπεζικές εταιρείες συμβούλων, που ενημερώνουν τους πελάτες τους

Το 2011, Σαμαράς και Μελισσανίδης κόβουν κορδέλα στην Παναγία Σουμελά. Σήμερα, κόβουν την κορδέλα του ΟΠΑΠ.

για ό,τι κινείται στη διεθνή αγορά, άλλα υποστηρίζουν. Η πρόταση της Marfin χτυπάει... ταβάνι με 7,90 ευρώ τιμή -στόχο, ακολουθεί η εκτίμηση της Eurobank στα 7,70. Ενδιαφέρον για τον ΟΠΑΠ επέδειξε και η Goldman Sachs, με προτεινόμενη τιμή στα 7,41, στα 7 ευρώ ακριβώς εκείνη της Πειραιώς, τέλος η πρόταση της Citi στα 6,80. Και για να πάμε στο πραγματικά ουσιαστικό στοιχείο, η απόκλιση από την πρόταση της Emma Delta συνεπάγεται απώλειες για το Δημόσιο από 94 ώς 210 εκατομμύρια ευρώ!

Ο πρωθυπουργικός φίλος «Δεν γίνεται να πουλάς τον ΟΠΑΠ σε ποσό που προσεγγίζει 2-3 φορές τα ετήσια έσοδά του, πόσο μάλλον όταν δεν μειώνεται το χρέος»: αυτά έλεγε, ως γνωστόν, το 2011 στη ΔΕΘ ο Αντώνης Σαμαράς, σήμερα όμως πράττει τα ακριβώς αντίθετα. Χάριν των φίλων (του) προφανώς, καθώς η δυνατότητα να κινείς τα νήματα σε

Αθλητισμό, Πολιτισμό, αλλά και ΜΜΕ δεν είναι αδιάφορη για ένα σύστημα εξουσίας - μόνο το 2012 ο ΟΠΑΠ είχε διαθέσει 107.968.000 ευρώ σε διαφημίσεις και χορηγίες. Επιβεβαιώθηκαν πάντως εκείνοι και η «Αυγή», με το πρωτοσέλιδό της στις 10 Φεβρουαρίου- που προέβλεπαν ότι ο αγώνας ήταν στην πραγματικότητα για ένα άλογο, με την Emma Delta Τσέχων και Μελισσανίδη να κόβει πρώτη, μόνη για την ακρίβεια, το νήμα. Του κ. Δ. Μελισσανίδη, πρωθυπουργικού φίλου και συνοδοιπόρου. Για την ιστορία, στην αφετηρία είχαν βρεθεί οκτώ σχήματα: μια κοινοπραξία, στην οποία συμμετείχε ο Όμιλος Κοπελούζου -που πλασαρίστηκε εν τω μεταξύ, κατά πληροφορίες, στο σχήμα της Emma-, μια ακόμη κοινοπραξία, με κυρίαρχη, εδώ, παρουσία της Intralot (που ξαναπήρε εν τω μεταξύ το έργο του τεχνολογικού παρόχου), η κινεζικών συμφερόντων Fosun, η Texas Pacific Group Capital, η Triple Five World Group και, τέλος, η Third Point, που έφτασε ώς την πηγή, αλλά νερό δεν ήπιε, καθώς η προσφορά της δεν ανοίχτηκε καν...

Ο Μελισσανίδης, το Unfollow, ο Φαήλος και ο Βορίδης «Γιατί δεν είναι κατηγορούμενος ο αγοραστής του ΟΠΑΠ;» αναρωτιέται το περιοδικό Συνεχίζοντας τη δημοσιογραφική του έρευνα για τον Δ. Μελισσανίδη το περιοδικό Unfollow θέτει, στο τεύχος που κυκλοφορεί εδώ και δέκα ημέρες, σειρά ερωτημάτων που εστιάζονται στο θέμα των εναλλακτικών παρόχων ενέργειας (θέμα που, ως γνωστόν, έχει ήδη απασχολήσει τη Δικαιοσύνη), αλλά και στο πώς εμπλέκεται σε αυτό ο αυριανός, εκτός απροόπτου, νέος ιδιοκτήτης του ΟΠΑΠ. Όπως γράφουν το Unfollow και ο Λ. Χαραλαμπόπουλος, ο Γιώργος (υιός) Μελισσανίδης και ο προφυ-

λακισμένος σήμερα, Βασίλης Μηλιώνης (που κατηγορείται ότι καρπώθηκε το τέλος ακινήτων που εισέπραττε η εταιρεία του) είχαν συστήσει παλαιότερα και από κοινού εταιρεία - και από εκεί αρχίζουν τα ερωτήματα: «Δεν είναι αλήθεια ότι πριν την αλλαγή της επωνυμίας της εταιρείας από Aegean Power σε Hellas Power, η πρώτη ήδη χρωστούσε σε κρατικές επιχειρήσεις χρήματα που, όπως φαίνεται, δεν αποδόθηκαν στο Δημόσιο; Γιατί τότε ο μοναδικός κατηγορούμενος φέρεται να είναι ο Βασίλης Μηλιώνης και όχι ο μέχρι τό-

τε συνέταιρός του, Γιώργος Μελισσανίδης, γιος του Δημήτρη Μελισσανίδη, ιδρυτή του Ομίλου Aegean;». Περισσότερα επ’ αυτού αναμένονται στο επόμενο τεύχος του περιοδικού, που θα κυκλοφορήσει αύριο, Δευτέρα, και ενώ έχει μεσολαβήσει κατάθεση του δημοσιογράφου ενώπιον της Δικαιοσύνης. Έχουν προηγηθεί, θυμίζουμε, τα απειλητικά τηλεφωνήματα εις βάρος του, μετά την έρευνα για το λαθρεμπόριο (τ. Φεβρουαρίου), αλλά και η στήριξη που βρήκε ο επιχειρηματίας Δ. Μελισσανίδης στο πρόσωπο του κοι-

νοβουλευτικού εκπροσώπου της Ν.Δ., Μ. Βορίδη -εντός του Κοινοβουλίου μάλιστα. «Πρόκειται (σ.σ.: μιλώντας για την απειλή) για πλημμέλημα του Μονομελούς, για πλημμέλημα της... πλάκας», είχε σπεύσει να πάρει θέση ο εκπρόσωπος του κόμματος Σαμαρά, κάνοντας εξάλλου λόγο για διαφορά μεταξύ ιδιωτών, μεταξύ «ενός ιδιώτη και του -πώς τον λένε;- δημοσιογράφου», είχε πει τότε απαξιωτικά. Συνήγορος του Δ. Μελισσανίδη έχει οριστεί, σημειωτέον, ένας άλλος πρωθυπουργικός φίλος, ο Φ. Κρανιδιώτης.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 28 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2013

10

OIKONOMIA

ΜΟΝΟ Η LOTTOMATICA ΕΧΕΙ ΤΕΧΝΟΓΝΩΣΙΑ

Το προφίλ των διεκδικητών του ΟΠΑΠ Ο «λαγός» και το «τζογάρισμα» στην πλάτη της Ελλάδας

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΓΟΥΡΙΔΗΣ

Χωρίς το επαρκές «know how» εμφανίζεται το τελικό σχήμα, το οποίο είναι πιθανό να πάρει στα χέρια του το 33% του ΟΠΑΠ, μαζί με το management, αν εξαιρέσει κανείς τη Lottomatica, η οποία φέρεται να συμμετέχει με ποσοστό της τάξης του 10% περίπου. Πρόκειται για το fund Emma Delta Ltd, το οποίο διαχειρίζεται η εταιρεία Emma Delta Management Ltd με κύριους μετόχους τους Jiri Smejc (66,7%) και Γιώργο Μελισσανίδη (33,3%), ενώ στο σχήμα που διεκδικεί τον «χρυσοφόρο» οργανισμό, εκτός της ιταλικής Lottomatica, φέρεται να συμμετέχει και ο όμιλος Κοπελούζου με ποσοστό γύρω στο 5%.

: *('&)%

-,+*) ( ! !

A$#(,+"!

0/. «-,+*»: '( / «Diplo» "/ !# '%" ! : ./ $,(#%+/$ ( / # ' * )./ 0/.('&%+ %' !./ ( !/ +./ $ : 0 % /$*

0 %

* :

O. « (.$# Cosco: , : #.%/.

- *(/, » $ '( : ( $,( *0#

0/.% 0 -

0. (/( !./ '%

0 -

E

MOdiNplDomatique

LE EΛΛΗ

ΝΙΚΗ

ΕΚΔΟ

ΣΗ

»

«

ΡΙΟΥ 20131 10 ΦΕΒΡΟΥΑTEYXOΣ

' .0' ', / ' , "/, ',, !#«-,+*». / /( % #0 '+.0* ( %')# ( 0/. ' . %+' / . ./ % '# !#%" ' , # #" ", !# $,(", /%0' ( ( *, '. # /"%'. ( $# '!. %'$ / # (/( '. # /"%'. (# . ).(0, #( '0.!.' / % 0/ ', +./ #0#" ', #! '%.0* $ %/ +.0 0 $!', / +/ %/! !./ ( / '( " ', ', - ( ! (', / / ' ' .# ( +',( (/ ', #( ('( /. '. ( / %' # !.',%+*$#. +/ .0 , %'!* «Diplo» % $.!' #0 / / (/ . ./" #%/ ', 0 . +% ', #( ! % $ , '( 0 $!'. diplomatique» !#- ! (' $# 29 + $$# , $! $ 0 .0 ! $/ .0 0# /.'. ', #0 " # «Le Monde "0 ,' ( , ' '& - $' ./ ( %" , +' ', (/ #0#% '$0' /$*!/( ' / ' & +"(#. (/ .# ( +/ .0 #%.' .0 ', '.0'('!.0 .0'& * /( / ! '%#" ! $/ (/ (/ '.' / ' . .0'& 0/. 0/. 0#% '$0' #%+/$ *. - / . $# 0/. .

% #" +./ " $# ( , / "/ $ ' # #%.0 ( / & ', 0, %( $ /%"$., /. $ $

#" !# / & $,(* $ ' %., #"(/. '!#!# ( ( /, ', 0 (#. $!',, '0.! / '&, %#. ', 0,0 ' '% ', ‘70, #"(/. "/ 0/.

- /, #"(/., /, *( que» 0# / /"', ( - *(/. / ’ , .

0% '% '+/ #0/# "/ diplomati / .'$ !#" ', * ( $ ( '& Monde # $#. : .' # ,(/ $,( $.(+0 '( ( /(/ * $ « " ', !',, «Le 0 / '%. /+0 $!. #( ' .+/% .0 ).(0 ( /., ' & -!##0 $#. /, %# . ' - ( $,+0#0%.!

$ !#(' $ ', ( .# '&( $ . &' $ / .(.0*0/. + # /%( .0 (, /( , & ', », «New York # : - /! .$ * $# /, ., / #, ,( $ 0,0 ' '% )# /( $ $/( #0 $#. ,%

( $ , '& 0# / /.' ( /(.$' * 0/. +./ " $ . # . # % : /0' '& ./0, % - # "$ 0#( %.0* /% ' ' !# -!#%.0/(

#./, . % ', $ ( +0,% « ' %/+.0 0 $ ( %# "+# %# 0%" (', -$"/. / /, '0,%./% "/ +%/ # / . %.0*, $ . 1990, $ ( #( /+0 $!. # (.0* of Books»:+./ +', $,( # #! ' !./ 0 /$ #"(/. !"/ % !/ ' .$ .0* & # !./ *( (, Review ' , !# * 0/. #"(/. ., /( /$ #" *(, / '& #./ ( 0/. 0/ ' # ' ( / (# /. .$ '%"/ '.0'('!.0 $ !/( .0 - ! ( !"( ./! , #% ( !# / ' '"# ( # (/( ( # (.0* (/ / /. *$', .$! , ./!'% !./ !./ %'$ %.0%/ '%"/ / $ %'0 #$ !# /$ !/ : #! (.$ /

0 #!'("/ ! '%'&!# ( , ' '"/ '.0' #.'( , !#(' ' . .0 ( / / ( $ * &(/! , (/ ! #. * .'"0 $ $&+ %'( !./ (/ /%/ ( .# ( ( 0/. /+ (.$ .0 /% * (* #,% / 0 0/( (# !# / / / . ! ', ( / #0 '+.0* %* " '. !/ # . #.1 $/ #%# 0/. '. . %/ ' '"/ /&#. (/ #, # %' ('!"/ » 0 !!/ /. .$ '%"/ ,% /" , $ % ',! .$ #&',!

'$./0 ', !/ !#" (/ / ., /( . ' !!/ '. (, ' % !' 0 . / ' '% ', , $,!(, , 0 # - : $ ( «-,+*», / ,( $ ( / 0'& ' . .0'& $,+0 "(', - , #"(/. « %/+.0*»

',( (/ +"(#. 0/. / '&, ', $,( % . (/ ', , /% ' ( , ! ! ',( ( ', #. ', . (, 0 *$#. $# !./ %/ #! ' " ', 0,%./% "/ ' . .0* $/ , 0/. ' '"' 0.( ,(#&' !/ . ( %/ # ( # (.0* %/ #%. /( / # " / $ ! ',

/0 #.

0/. (/ #.

0/. / '! (#. ( $ ', '.0'('/$ ,0 . ! %/, !/ 0/ / .0 , . ', #0%#" !./ '( , ' ', «$&+ %'( '&!# /#. (/ ' /. (. +./ (/ 0/( (#

/$" # /. (/ $ /!/ *$! %' $’ /, !# (/ /(/ %( " .'. /( % ' $# ( 0.( '$0 %'& / $,(# "$', / / './ ( ,( ' /"%(',!# " .'. 0/. '. /. %',( '. /%/ #"+! /(/0 (' !"/ ». $ !#+ !.0%'& 0 $!' ', ! $/ ', 0., ', # ',$"/ +./ (/ /%/ # #" ( $ '( #( ( '& '" $ ',( '( #"(/. /, 0 $!',. ( /. $ ( / '& ',( , ', 0#( %.0'& '+/%. $ , +./ " 0/.('&%+.', " .' % +!/, . # '! (' $ ' ! '( the ', #( ./ ',( /% #( Friends, of # " / #( / ! (, #( $,(to My " ./ / ,(/!"/ #. / matique» /%. !'& ' #&',( 0/.

Letter Review '( +', diplo #+ ', /" ', ‘An Open «The New York 0 '$ . .’ /, ( % ', ! ( Minc, % (' «Le Monde (/ ! $/. / ' # #" #. # (.0* 14 .# (#" 1 [Alain of America’, ( #0 ,% , (/ ! ( #%.'%.$! /(/+( $ ( ( '. / ./ ',( Financiers ctobre 2012.] ( ( / 00/. ional Herald / ! '%'&$#York Times» #! ! "!

25 %'!* "/ $ Books», (#!: ! ( «Internat ique», / +./ . %0#./ # !/0%' Monde

. «New (-#"( +& $ ! $/ / diplomat #0 «Le ', - #, '&! #0 $#. «Le Monde #& ' 50 .# (#" . - $# (.

% ' nde$ / # (.0 !# ( /, ' Tribune». , #. #%" ', H ! ./ "0 ,' '$ & www.mo / : que», / $,( !.',%+'&!# #" # $ '

#,% , " ( diplomati !/ /% 0 " , '. .$ /+!' , ! (# % $ # & %" #$ $# $#. , #" # ' #$ !# !#+ -%+#( .(* : /!/ ique.fr. # %#$ " #% $ % diplomat ique» # # 0 - / 0%"$

( ' ,

% ' # Monde diplomat ue» Halimi * Serge % !!"%$ & % ' «Le diplomatiq % ' $ ( '!

Monde $ : #' # ' " $# /!! : .

«Le 77) .

- #% # ' #% $ # " '$ & 0 ! (/ ' /% #"',19

' % " «/ » # &. # % $ % # ' # & , $ # . $ '$ & #$ %& * %#$ ! ' /!$ , ! # $# %# ' '# !$ $ % $ '$ # ' #$ " # "% % # # ( #$ & " +!! "

$ % $ #$ $ $ #!! $ #%$& # #$ / ('&%$#, ' # #%# % # # #! # #$, ! , '# & # " $# "% 0+*+-0/) # , !!"%# ( '# , & # & . "% $ &%#, '$ $ , '# 0/ .-, # & "% %#$ $# " " # . 0# # % $ !% ' $ #$ / & # ' " % # / & & '# ! % % %# $ & # # . # $ & # #$ "% # $ #$'& "% + ' " " $ % ! $ # . % $ &, %# #%# % , " !" %# # & $ $# %#$ + ' # $ #% ('" $ $ %

% '$ !!"% % /! " 0 '#, " '" #!!$ % $ " " "' %# % ( # , # !$ ( % # & 35 ! % %# # $! # "% # '

' ' , # % % # '$ . !! $ $ #, !! $ % %

# #% $ #' ( . #$ !& $# %# #$%$ diplomatique» # $ !"%# !$ $ & # & # !! $ /% ' # / $# % # % # " $! % ' , # $ ' # # " «Le Monde '$# ' & . $ '" ! # #% % &' # '' & " ' , #$ ' #% ’ %#$ %# . ,

ique», ( #$ # % ' # / & '# % $ ' ('&%$#. #%# ' " # ' % % Diplomat $ #$'& " # , % #'( ! '$% %& 4 !$ # $ "% «/ ». " ' , #$

«Le Monde ' ' ' % % % $ # & « ' % &! % % $! % # # ! " %# $

$# 8 !$ ), # $ #% $# % " '$%&/ "' #'( % % # % %# " . % # & % " $ #$ %# # ! ma tique» # , ' # %$ ' # % " diplo " +!! %, $! ’ %$ , ' , #% # '$» & $ " «Le Monde '$ # '& , $ $% %$

$ " ' " : # $( # %# $ % $ /%# " #$ # & #$ ... '$». " , !$ $ & % « ' # %

0 ! ( ,% 0/.

/

Η ΑΥΓΚΗΣ Η ΤΗΣ ΚΥΡΙΑ

«Diplo»

M * Serge

Halimi*

Η ΑΥΓΗ

ΘΝ ΗΣ ΜΕ ΓΑ ΛΗ ΔΙΕ ΣΥ ΝΕ ΡΓΑΣ ΙΑ

Η «Le Monde diplomatique» με την «Αυγή»

PPF ή Jiri Smejc; Το PPF έχει ήδη πραγματοποιήσει μια επένδυση στην Ελλάδα αποκτώντας ποσοστό αρχικά 5,72% της Τράπεζας Πειραιώς, ενώ από κοινού με τον όμιλο ΓΕΚΤΕΡΝΑ συμμετέχουν στον διαγωνισμό για την πώληση της ΔΕΠΑ. Το PPF έχει δραστηριοποιηθεί σε τομείς όπως επενδύσεις σε τράπεζες, ασφάλειες, real estate, ορυχεία και λιανεμπόριο. Ιδρύθηκε στην Τσεχία το 1991 με υπό διαχείριση κεφάλαια μόλις 225 εκατ. δολάρια και σήμερα διαθέτει περιουσιακά στοιχεία (assets) συνολικής αξίας πάνω από 10 δισ. ευρώ, ενώ διατηρεί στενούς δεσμούς με ισχυρούς Ρώσους επιχειρηματίες. Τα τελευταία χρόνια, οι επενδύσεις του, πέραν της Ρωσίας, επικεντρώνονται σε οικονομίες, όπως της Κίνας, της Ινδίας, του Βιετνάμ και της Ινδονησίας.

$: "! $ &# -,( %%' . * -.# ".& +. .+ -,( * , &!% : &!#$ # # #,& + )" & -,& $ '*-, ('* *) -) 1977)

#- *+ , %%' . & " : * . & )& "+.& ( .& $ )

%$ " $: * ( (. ) ,#, - ( $* . )" Cosco .+ , +($ ) !& *'!$+ ) !& ! -+'

Το τρυκ Σαμαρά για τα κονδύλια

Σ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗ

ΣΕΛ. 10

€ 2013 • TIMH: 3 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 9 • KΥΡΙΑΚΗ 10 • ΑΡ. ΦΥΛΛΟΥ 1162

οι ίλ φ ι ο τ α τ ό ιμ τ ν ε Οι ρά α μ α Σ υ ίο ρ υ κ υ το

1952 ΕΤΟΣ ΙΔΡΥΣΗΣ

ΥΦΗΣ ΣΥΝΟΔΟΣ ΚΟΡ

• Β’ ΠΕΡΙΟΔΟΣ

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ Ο ρόλος του συμβούλου του Αντ. Σαμαρά στη λίστα Λαγκάρντ και το κερδοσκοπικό fund

36, .!365 5 ..74 4&7-2*27-/ / 5/74167%) &1*2/6, *..74 7 , *..74 67/ '+ .7&52453'7%) 50$ 64) 507+04"4 17-/ " 2*145 .74 67-) 3625.

3+4) 74 4170 1256 4641$ 3 "47 6+%7/654 367 07.

675 -2 05 1 5 !'7- 154 , 6% , 5'52* &45 6, « 5» +43 *..+4 367 %&1. « 7 , 50$ 6,/

52*65 ,».

50273"$1,6, 6270 ), '7% 902 05!2/+4 4/*1,), . 2- /, 52 6,.+706417% 365 . ), /!", *... . +.4335 2*, '+ 36$ 7 6,/ 2436+2* 36, + 4 &45 65 media 5'5 /47 531 50$ 052 $) 367 7-2& 02 65& /436 ) 1 +67) 7 02 -0 *) 36,/ + 7-3!5. .!365 50525'7/ 6,) + 4 505365%27-, 36, 7%.7- 67-, 6. .

67/ 2$.7 67- 3-' 1+2"7317041$ fund 367 6771 &1*2/6 154 6,/ +'0.

Ο Jiri Smejc ήταν μέχρι πρόσφατα ο 2ος σημαντικότερος μέτοχος του PPF fund, όμως φέρεται να πώλησε το μερίδιό του και έλαβε ως αντάλλαγμα τις τραπεζικές συμμετοχές του PPF, ήτοι το 5,7% της Πειραιώς και την πλειοψηφία των ρωσικών τραπεζών Nomos (ρωσική) και Homo Credit Bank (τσέχικη) και μετρητά. Οπότε δεν φαίνεται να συμμετέχει το PPF fund, αλλά ο Smetjc προσωπικά στην Emma Delta.

Ο Ιταλός... γνώστης Ο άλλος εταίρος του σχήματος της Emma Delta, η ιταλική Lottomatica, που φέρεται να έχει αποκτήσει, συμμετοχή σε ποσοστό 10%, θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους παρόχους και φορείς διαχείρισης και λειτουργίας τυχερών

Η «Ν.Δ.», δηλαδή η «Νέα Διαπλοκή», επεκτείνεται στον χώρο των ΜΜΕ και των χρυσοφόρων επιχειρήσεων του Δημοσίου. Ιδού και το πρωτοσέλιδο της «Αυγής» της Κυριακής, 10ης Φεβρουαρίου

παιχνιδιών στην παγκόσμια αγορά, ενώ ελέγχεται από την De Agostini SpA (ποσοστό 53,8%).

O όμιλος διαχειρίζεται και λειτουργεί αδειοδοτημένα τυχερά παιχνίδια σε σειρά ρυθμισμένων αγορών και απασχολεί πάνω από 8.000 υπαλλήλους σε 52 χώρες. Διαθέτει γραφεία σε 46 χώρες και έχει πελάτες σε 119 χώρες. Το 2012 εμφάνισε έσοδα 3,076 δισ. ευρώ και EBITDA ύψους 1,03 δισ. ευρώ. Επίσης, αξίζει να σημειωθεί ότι στις 31 Δεκεμβρίου 2012, οι ενοποιημένες κοινές μετοχές των μετόχων ανέρχονταν σε 2,64 δισ. ευρώ. Η Καθαρή Οικονομική Θέση (NFP) του Ομίλου Lottomatica ανερχόταν σε 2,55 δισ. ευρώ έναντι 2,74 δισ. ευρώ στις 31 Δεκεμβρίου 2011.

Από την πλευρά του, ο δεύτερος πρώην πλέον μνηστήρας του ΟΠΑΠ, δηλαδή το επενδυτικό σχήμα της Third Point, ο οποίος χαρακτηρίστηκε από πολλούς και ως «λαγός» τής εν λόγω αποκρατικοποίησης, ούτως ώστε να μη θεωρηθεί ο διαγωνισμός άγονος, είναι παλιός γνώριμος στη χώρα μας, καθώς έχει εμφανισθεί σε δύο περιπτώσεις. Η πρώτη περίπτωση είχε να κάνει με το Καζίνο της Θεσσαλονίκης, το οποίο αφού απέκτησε και λειτούργησε για κάποιο σύντομο χρονικό διάστημα, στη συνέχεια το πούλησε στον επιχειρηματία Λασκαρίδη. Η δεύτερη περίπτωση είχε να κάνει με την επένδυσή του σε μια πρόβλεψη-στοίχημα ότι η Ελλάδα δεν θα υποχρεωθεί, τελικά, να φύγει από την Ευρωζώνη. Έτσι, αγόρασε το περασμένο καλοκαίρι σε φθηνές τιμές ελληνικά κρατικά ομόλογα, τα οποία δικαίωσαν τις προβλέψεις και το στοίχημά της, φέρνοντας στα ταμεία της κέρδη 500 εκατ. ευρώ... Θεωρείται ικανός επενδυτής, που «ποντάρει» σε assets τις οποίες αφού αποκτήσει, στη συνέχεια τις μεταπωλεί σε τρίτους με πολύ υψηλότερο τίμημα. Πρόσφατα, το σχήμα αυτό ανακοίνωσε, μάλιστα, την πρόθεσή του να δημιουργήσει ένα νέο επενδυτικό fund, με την επωνυμία Third Point Hellenic Recovery Fund, που θα επικεντρωθεί στο μέλλον σε ελληνικές υπεραξίες, οι οποίες βρίσκονται μπροστά σε σημαντικές εξελίξεις. Το Third Point σχεδιάζει να επενδύσει λιγότερο από το 1,5% των assets των υφιστάμενων hedge funds του στο νέο fund και θα αντλήσει επιπλέον χρήματα από θεσμικούς επενδυτές.

ΣΤΕΛΙΟΣ ΣΤΑΥΡΙΔΗΣ (πρόεδρος ΤΑΙΠΕΔ): ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΓΙΑΝΝΗ ΑΓΟΥΡΙΔΗ

Πώς καταλήξαμε από οκτώ υποψήφιους αρχικά σε μόλις δύο την τελευταία ημέρα υποβολής των προτάσεων και μάλιστα ο δεύτερος την τελευταία μόλις στιγμή, τουλάχιστον όπως ακούστηκε; Μην ξεχνάτε ότι αρκετοί από τους ενδιαφερόμενους τελικά συνέπραξαν. Πάντως, παρά τα όσα λέγονται, δεν υπήρξαν πολλοί ενδιαφερόμενοι. Σίγουρα η αγορά έχει τα δικά της κριτήρια και δεν λειτουργεί με συναισθηματισμούς. Έτσι, τελικά υπέβαλαν προσφορά δύο σχήματα και μόνο ένα, η Emma Delta, προκρίθηκε. Πολλοί υποστηρίζουν ότι το φερόμενο ως τίμημα είναι χαμηλό συγκριτικά με τα αναμενόμενα κέρδη, κατά τα επόμενα χρόνια. Πώς το σχολιάζετε; Δεν θέλω σε αυτήν τη φάση να σχολιάσω το τίμημα, καθώς η διαπραγμάτευση βρίσκεται σε εξέλιξη. Το Δ.Σ. του ΤΑΙΠΕΔ ζήτησε βελτίωση

«Δεν θέλω να σχολιάσω το τίμημα»

της προσφοράς και την Τετάρτη 1η Μαΐου, στις 2 το μεσημέρι, αναμένουμε την απάντηση των επενδυτών. Εφόσον ολοκληρωθεί η διαδικασία, μπορούμε να συζητήσουμε όποια λεπτομέρεια θέλετε. Σημειωτέον, ότι η εκτίμηση του τιμήματος έγινε με βάση τα προβλεπόμενα κέρδη των επόμενων ετών, όπως επιβάλλει η παγία τακτική.

Πως σχολιάζετε το γεγονός ότι πολλοί κύκλοι της αγοράς είχαν προεξοφλήσει τη συμμετοχή του κ. Μελισανίδη στο τελικό σχήμα, όπως και έγινε, κάνοντας λόγο και για προσωπικές σχέσεις με τον πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά; Κοιτάξτε, το θέμα δεν είναι ούτε πολιτικό ούτε προσωπικό. Ο κ. Μελισσανίδης έδειξε πολύ μεγάλο ενδιαφέρον ευθύς εξ αρχής και είχε ενεργό συμμετοχή καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας. Άλλωστε, στο τελικό σχήμα το μεγαλύτερο ποσοστό κατέχουν ξένα κεφάλαια (Τσέχοι κ.ά.), κάτι που είναι πολύ σημαντικό, αφού μας ενδιαφέρει η προσέλκυση ξένων επενδύσεων.

Η σύμβαση εμπεριέχει τα κρατικά λαχεία και το Videolotto;

την επίτευξη συμφωνίας; Εάν δεν τελεσφορήσει, υπάρχει plan B;

Όλοι οι ενδιαφερόμενοι γνώριζαν επακριβώς ποια επιπλέον παιχνίδια θα προστεθούν στα σημερινά και από πότε.

Είμαι αισιόδοξος ότι την Τετάρτη θα συμφωνήσουμε, γι’ αυτό και δεν χρειάζεται να υπάρχει plan Β.

Τα χρήματα που πρόσφερε ο ΟΠΑΠ στον πολιτισμό και τον αθλητισμό τι θα... απογίνουν; Πρόκειται για χορηγίες δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ ετησίως, οι οποίες δεν αναμένεται να διακοπούν. Άλλωστε η έννοια της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης συμβαδίζει με σημαντικές και σύγχρονες εταιρείες του ιδιωτικού τομέα. Ας μην ξεχνάμε, επίσης, ότι η επιβολή από το 2013 φόρου 30% επί του μικτού κέρδους θα αποφέρει επιπλέον έσοδα στο Δημόσιο άνω των 400 εκατ. ευρώ ετησίως, ποσό που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τις κοινωνικές ανάγκες του κράτους (μισθούς, συντάξεις κ.λπ.). Σας ανησυχεί η παράταση που ζήτησε η Emma Delta ως προς

Σε ποιο σημείο βρίσκεται η αποκρατικοποίηση της ΔΕΠΑ; Είμαστε σε καταληκτικό στάδιο. Η Gazprom δείχνει έντονο ενδιαφέρον, αλλά υπάρχουν κάποια σημεία που μένει να διευθετηθούν. Η διαπραγμάτευση συνεχίζεται και είναι βέβαιο ότι θα βρεθούν κοινά αποδεκτές λύσεις. Οι Ρώσοι φαίνονται διατεθειμένοι να επενδύσουν δυναμικά στην ελληνική οικονομία και έχουμε κάθε λόγο να τους ενθαρρύνουμε. Κάποιοι κύκλοι κάνουν λόγο για «πιέσεις» δυτικών, κυρίως των ΗΠΑ, ούτως ώστε να μην πάει η εταιρεία σε ρωσικά χέρια. Τι έχετε να πείτε για αυτό; Εμάς, ως ΤΑΙΠΕΔ, δεν μας ενδιαφέρει τίποτα άλλο πέραν του να πραγματοποιηθεί η αποκρατικο-

ποίηση, με τη μεγίστη δυνατή διαφάνεια, τους καλύτερους δυνατούς όρους και το υψηλότερο τίμημα για το Δημόσιο. Δεν μας επηρεάζει τίποτα άλλο, ούτε έχουμε δεχτεί πιέσεις από τον οποιονδήποτε.

Προίκα στους ιδιώτες του ΟΠΑΠ η επιρροή στα ΜΜΕ ΣΕΛ. 69

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 28 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2013

11

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Τι γυρεύει η αλεπού στο παζάρι ή... τα hedge funds στον ΟΠΑΠ

Να ακυρωθεί η πώληση του ΟΠΑΠ ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΣΤΑΘΑΚΗ

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΣΤΑΘΗΣ ΣΧΟΙΝΑΣ

Η πολυπληθής παρουσία των περίφημων hedge funds τόσο στην αρχική όσο και στην τελική φάση της διαδικασίας πώλησης του ΟΠΑΠ δεν σηματοδοτεί, όπως ίσως κάποιοι -αφελείς στην καλύτερη περίπτωσηνομίζουν, κάποιο στρατηγικό επενδυτικό ενδιαφέρον για την Ελλάδα. Αλλά και στη μοναδική δεσμευτική προσφορά η παρουσία του hedge fund του Τσέχου Jiri Smejc σχετίζεται με τη χρηματοδότηση της εξαγοράς σε ποσοσοτό υψηλότερο του 50%. Πολύ υψηλότερη είναι η συμμετοχή στο απορριφθέν σχήμα της Third Point, το οποίο «κόπηκε» επειδή χωρίς κανένα πρόσχημα απαίτησε να εφαρμόσει «ακραίες πρακτικές» hedge fund από την επομένη της εξαγοράς. Υπενθυμίζεται ότι στην επιλεγείσα ως επικρατέστερη προσφορά μοναδική «επαγγελματική» συμμετοχή είναι αυτή της Lottomatica, που προορίζεται να είναι και ο operator του ΟΠΑΠ, με ποσοστό μόλις 10%. Στην πραγματικότητα η συμμετοχή των hedge funds σε σχήματα εξαγορών επιχειρήσεων αποτελεί μόχλευση (leverage), δηλαδή χρηματοδότηση του ενδιαφερόμενου επιχειρηματία - αγοραστή με κεφάλαια που δεν διαθέτει. Το δέλεαρ είναι η δυνατότητα πολύ υψηλών αποδόσεων σε σχετικά μικρό χρονικό διάστημα 1 έως 3 χρόνια και σε ορισμένες περιπτώσεις 5 χρόνια. Στο τέλος αυτής της χρονικής περιόδου τα hedge fundsχρηματοδότες έχουν κάνει cash out, δηλαδή έχουν ρευστοποιήσει την επένδυσή τους με κέρδη που μπορεί να είναι πολλαπλάσια και του 100%. Πώς γίνεται αυτό; Συνήθως ο «στόχος» δηλαδή η προς εξαγορά εταιρεία- πρέπει να έχει τα εξής χαρακτηριστικά: 1. Να έχει τη δυνατότητα να πραγματοποιήσει υψηλό δανεισμό. Δηλαδή να μην έχει καθολου ή να έχει πολύ χαμηλό δανεισμό. Γενικώς να είναι αξιόχρεη.

2. Να είναι κερδοφόρος.

3. Να είναι cash business, δηλαδή σε επιχειρηματική δραστηριότητα που οι πωλήσεις

γίνονται τοις μετρητοίς (ο ΟΠΑΠ είναι τέτοια περίπτωση) ώστε οι χρηματοικονομικές ροές (cash flow) να είναι ιδιαιτέρως υψηλές.

4. Η εξαγοραζόμενη επιχέιρηση να έχει επενδύσει πρόσφατα σε υποδομές νέας τεχνολογίας ώστε να μην χρειάζονται άμεσα υψηλά επενδυτικά κεφάλαια. Να θυμίσουμε ότι ο ΟΠΑΠ εχει πληρώσει ήδη τα σχετικά για την αγορά και εγκατάσταση 35.000 κουλοχέρηδων και το παρουσιασθέν από τη διοίκηση του business plan προβλέπει για την επόμενη πενταετία τη γρήγορη αύξηση των ταμειακών του διαθεσίμων σε επίπεδο πολλών εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ (σελ. 119-121). Το σχέδιο στη συνέχεια είναι απλό: Η εταιρεία αρχίζει να δανείζεται τεράστια ποσά, το ταμείο γίνεται τεράστιο και οι μέτοχοι με... χαρά ανακοινώνουν «επιστροφή κεφαλαίου» στους μετόχους. Εάν η επιστροφή -ως συνήθως γίνεται σταδιακά- σε βάθος 1-3 χρόνων, η τιμή της μετοχής θα ανεβαίνει στο χρηματιστήριο γιατί η ισοδυναμούσα με αφορολόγητη μερισματική απόδοση επιστροφή μπορεί να φτάσει ή και να ξεπεράσει το 15% ετησίως (εν σχέσει βεβαίως με την τρέχουσα τιμή πώλησης). Έτσι ο «επενδυτής» hedge fund, εισπράττοντας επιστροφές κεφαλαίου αλλά και πωλώντας λελογισμένα μετοχές που ακριβώς λόγω των επιστροφών κυμαίνονται σε υψηλά επίπεδα από πλευράς τι-

μής, «αποεπενδύει» παίρνοντας πολλές φορές πίσω τα λεφτά του... Χαρακτηριστικές περιπτώσεις τόσο στην Ελλάδα όσο και σε Ευρώπη και ΗΠΑ είναι οι εξαγορές στον Gaming Sector, δηλαδή στον κλάδο των εταιρειών καζίνο, στοιχημάτων, λαχείων κ.λπ.

O ζάπλουτος k. Jiri Smejc Γνήσιο παιδί της νεας μετασοσιαλιστικής (τρόπος του... γράφειν) περιόδου ο Τσέχος Jiri Smejc, μεγαλοχρηματοδότης της Emma Delta, της κοινοπραξίας που διεκδικέι τον ΟΠΑΠ (έχει άνω του 50%) έκανε αισθητή την παρουσία του όταν ανακοίνωσε την πώληση του μεριδίου του στο PPF fund. Για την αποχώρησή του ο κ. Smejc πήρε ως αντίτιμο το 5,7% της Πειραιώς, πακέτα μετοχικά που του επιτρέπουν να ελέγχει τη ρωσική τράπεζα Nomos Bank και την τσέχικη Home Credit, αλλά και μετρητά. Πριν από την αποχώρησή του το ρωσο-τσέχικης ιδιοκτησίας PPF fund είχε περιουσία 12,7 δισ. ευρώ. Ιδρυτής του ήταν ο Peter Kellner, που ξεκίνησε με μόλις 100.000 ευρώ και εκμεταλλευόμενος τη διάλυση των χωρών της ανατολικής Ευρώπης απέκτησε μέσω ιδιωτικοποιήσεων αρχικά μια τεράστια περιουσία στην Τσεχία. Σήμερα έχει την έδρα του στο Άμστερνταμ και πολυσχιδή παρουσία σε όλη σχεδόν την Αν. Ευρώπη, περιλαμβανομένων των χωρών της πρώην ΕΣΣΔ.

Η ΠΡΟΤΑΣΗ ΜΕΛΙΣΣΑΝΙΔΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΕΚ

Να... χρεωκοπήσει, να τη «σώσω»! Πρόκειται για... ευτυχή συγκυρία για τον Δημήτρη Μελισσανίδη, την ώρα που το όνομά του ήρθε και πάλι στο προσκήνιο με την πώληση του ΟΠΑΠ, η ΑΕΚ να πέφτει για πρώτη φορά στην 89χρονη ιστορία της από την 1η κατηγορία, αλλά και να μην υπάρχει ούτε μια σοβαρή εναλλακτική διοικητική λύση, αφού τα τεράστια χρέη (πάνε ο ένας μετά τον άλλον, όσοι χειρίστηκαν τα οικονομικά της ΠΑΕ, στον εισαγγελέα) κόβουν τη διάθεση σε κάθε «επενδυτή». Εκμεταλλευόμενος την... απόγνωση των οπαδών της ΑΕΚ για το «κακό» που βρήκε την ομάδα τους, ο Μελισσανίδης επανήλθε στην επικαιρότητα ως «σωτήρας», αλλά οι όροι του βυθίζουν ακόμη περισσότερο -αγωνιστικά-

την «Ένωση». Σε συνάντηση που είχε ο άλλοτε πρόεδρος της ΠΑΕ (επί εποχής του η ΑΕΚ είχε πάρει και το τελευταίο της πρωτάθλημα, το 1994) με τους ηγέτες της «Original’’, ξεκαθάρισε ότι θα μπορούσε να ηγηθεί μιας νέας προσπάθειας μόνο αν η ΠΑΕ είναι «καθαρή», δηλαδή αν χρεωκοπήσει και υποβιβαστεί στη Γ’ Εθνική, που από την ερχόμενη αγωνιστική περίοδο θα είναι η μεγαλύτερη ερασιτεχνική κατηγορία. Πρόσθεσε μάλιστα ότι δεν προτίθεται να αναλάβει μόνος του, αλλά θέλει και διοικητικούς «συμπαίκτες», που θα συμβάλουν κι αυτοί στα -όποια- οικονομικά βάρη. Στα παραπάνω θέτει έναν ακόμη επιπλέον όρο, που είναι η άμεση κατασκευή γηπέδου

της ΑΕΚ στη Νέα Φιλαδέλφεια, ώστε, όταν επιστρέψει και πάλι στη Σούπερ Λιγκ, να αγωνίζεται ξανά στο «σπίτι» της, αν βέβαια συμφωνήσουν οι κάτοικοι της περιοχής και το... Συμβούλιο της Επικρατείας. «Αν εμπλακώ και πάλι με την ΑΕΚ, θα βρω μια καθαρή λύση για να επιστρέψει η ομάδα μας στην κορυφή και για να συμβεί αυτό θα πρέπει να γίνουν όλες οι κινήσεις για γήπεδο στη Νέα Φιλαδέλφεια. Αν μπω στην ΑΕΚ, μπαίνουν την επόμενη μέρα μπουλντόζες. Μπορούμε να φτιάξουμε ομάδα που σε τρία χρόνια θα μπορεί να πάρει το πρωτάθλημα», είπε ο Μελισσανίδης στη συνάντηση με τους οργανωμένους οπαδούς της ΑΕΚ. Ν.Π.

«Τα 650 εκατομμύρια ευρώ είναι 18 φορές το ετήσιο κέρδος του ΟΠΑΠ» είναι η δήλωση των επενδυτών - διεκδικητών του ΟΠΑΠ. Αν η αριθμητική μας είναι σωστή, αυτό σημαίνει ότι τα αναμενόμενα ετήσια καθαρά μετά φόρων κέρδη για το 33% θα είναι 40 εκατομμύρια ευρώ, για το σύνολο του 100% δηλαδή 120 εκατομμύρια. Τόσα είναι το 2012. Το Δημόσιο διασφαλίζει έσοδα από την επιβολή του φόρου του 30% επί των μεικτών κερδών του ΟΠΑΠ από το 2012 και εφεξής. Τα έσοδα του ΟΠΑΠ ήταν 4,5 δισ. ετησίως και τα μεικτά κέρδη, μετά την αφαίρεση της επιστροφής των κερδών των παικτών, περίπου 1,2 δισ. Συνεπώς ο κ. Στουρνάρας δηλώνει ότι «κατοχυρώνει το δημόσιο συμφέρον», καθώς θα εισπράττει το Δημόσιο ετησίως 360 εκατομμύρια ευρώ. Στην πραγματικότητα ο ΟΠΑΠ είχε αυξημένους οικονομικούς δείκτες την περίοδο 2001-2011 σε σχέση με το 2012, που ήταν μειωμένες, στοιχείο που χρησιμοποιήθηκε ως βάση των αποτιμήσεων. Η καθαρή κερδοφορία ήταν 550-600 εκατομμύρια και το κοστολόγιο του οργανισμού ήταν ήδη διογκωμένο με διαφημιστικές δαπάνες και πληθώρα υποστηρικτικών δαπανών προς τον αθλητισμό και τον πολιτισμό, για τις οποίες ο νέος ιδιώτης επενδυτής δεν έχει καμία υποχρέωση. Ο ΟΠΑΠ προαγόρασε το μονομοπωλιακό του δικαίωμα μόλις πέρυσι, για την περίοδο μέχρι το 2030, έναντι του ποσού του 1 δισ. ευρώ, το οποίο ήδη πλήρωσε στο ακέραιο στο Δημόσιο. Ο νέος επενδυτής δεν πληρώνει απολύτως τίποτα για το δικαίωμα αυτό, το οποίο περιλαμβάνει και όλα τα νέα παιχνίδια ιντερνετικά, λοταρίες, λαχεία. Φυσικά δεν υπάρχει καμία απολύτως αποτίμηση των μελλοντικών υπεραξιών, ενώ αντίθετα υπάρχει υπερδιόγκωση του συναλλαγματικού κινδύνου και διαφόρων μελλοντικών επισφαλειών, με συντελεστές που προσεγγίζουν αυτούς που χρησιμοποιούνται στην αγορά ελληνικών ομολόγων. Η αξία του οργανισμού με άλλα λόγια έχει αποτιμηθεί τεχνητά στα 1,8 δισ., ενώ λίγο πιο αξιόπιστες τεχνικές αποτίμησης την τοποθετούν στα 3,5 δισ. Η διαδικασία του διαγωνισμού κατέληξε παρωδία, όταν από τις 7 αρχικές υποψηφιότητες κατέληξε σε μία πραγματική και μία εικονική. Η κυβέρνηση θεωρεί ότι η απόσυρση έγινε επειδή έβαλε πολύ υψηλά το τίμημα, κάτι που μάλλον δεν δικαιολογείται. Προφανώς στην περίπτωση αυτή θα έπρεπε θεωρητικά να το μειώσει για να το αυξήσει στα πραγματικά επίπεδα η «αγορά». Αντίθετα, είναι μάλλον πιστευτό ότι το ΤΑΙΠΕΔ εφάρμοσε πρακτικές που οδήγησαν τελικώς στην ακύρωση της ίδιας της διαδικασίας ανταγωνιστικών προσφορών και συνεπώς είναι μονόδρομος γι’ αυτό η ακύρωση του διαγωνισμού την Τετάρτη. Η αποδοχή της μίας και μοναδικής πρότασης σε ανταγωνιστικό διαγωνισμό είναι αδιανόητη. Η ακύρωση είναι η μοναδική καλή πράξη που μπορεί να κάνει το ΤΑΙΠΕΔ, αφήνοντας τον ΟΠΑΠ στον δημόσιο έλεγχο, όπως επιβάλλει το πραγματικό δημόσιο συμφέρον.

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 28 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2013

12

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

ΜΗΝΥΜΑ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ Η ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΤΣΙΠΡΑ ΣΤΗΝ ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ

Από την Επανάσταση των Γαρυφάλλων στο απελευθερωτικό μήνυμα του ΣΥΡΙΖΑ ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΑΡΓΥΡΗΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ

Ο ΣΥΡΙΖΑ μετατράπηκε για ένα διήμερο στην ελπίδα για την ανατροπή των Μνημονίων στους δρόμους της Λισσαβώνας και σύντομα μπορεί να μεταφέρει το απελευθερωτικό του μήνυμα και σε άλλα κομμάτια του ευρωπαϊκού Νότου. Αυτή είναι η αίσθηση του κόσμου της πορτογαλικής αριστεράς και όχι μόνο. Η επέτειος της Επανάστασης των Γαρυφάλλων στις 25 Απριλίου δεν αποτέλεσε μόνο ημέρα μνήμης, αλλά και πρόκλησης απέναντι στην καταστροφική λιτότητα που εφαρμόζει η κυβέρνηση του Πάσος Κοέλιο. «Να φύγει η κυβέρνηση», «Εκλογές», «Όχι στη λιτότητα», με αυτά τα τρία βασικά συνθήματα διαδήλωσαν χιλιάδες πολίτες στους δρόμους της Λισσαβώνας και των άλλων μεγάλων πόλεων, ενώ τα συνδικάτα, τα κόμματα της Αριστεράς και τα κινήματα σχεδιάζουν νέο τσουνάμι διαδηλώσεων την Πρωτομαγιά, που αναμένεται ότι θα αποτελέσουν τις πρώτες αντιδράσεις στα ισοδύναμα μέτρα λιτότητας των 1,32 δισ. ευρώ που ετοιμάζει ο Πάσος Κοέλιο για να αντικαταστήσει τα αντισυνταγματικά μέτρα που προσπάθησε να εφαρμόσει. Η Πορτογαλία ελπίζει στην πολιτική ανατροπή και κοιτά με ελπίδα τον ΣΥΡΙΖΑ, μετατρέποντας τον Αλέξη Τσίπρα σε ένα είδος «γκουρού» της πολυπόθητης αλλαγής. Δεκάδες απλοί αριστεροί έσπευσαν να σφίξουν το χέρι, να πουν μια κουβέντα, να κάνουν ένα νεύμα, να σηκώσουν τη γροθιά τους αναγνωρίζοντας τον ηγέτη του ΣΥΡΙΖΑ ανάμεσα στους διαδηλωτές της επετείου της Επανάστασης των Γαρυφάλλων. Ας μην υπάρχουν παρεξηγήσεις. Δεν υπάρχει κανένα είδος προσωπολατρίας σε αυτές τις εκδηλώσεις, αλλά απλής αναγνώρισης ενός αγώνα, από εκείνους που είδαν τον ελληνικό λαό να επωμίζεται πρώτος απ’ όλους τα βάρη των εργαζομένων της Νοτίου Ευρώπης. Την Πέμπτη, εκατοντάδες στελέχη και φίλοι του Μπλόκου της Αριστεράς, ξεχνώντας την κούραση της πορείας, περίμεναν μέχρι τις δέκα το βράδυ να ακούσουν τον Αλ. Τσίπρα. Την επομένη, ο γενικός γραμματέας της CGTP και μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚ της Πορτογαλίας άνοιξε τις πόρτες του μεγαλύτερου πορτογαλικού συνδικάτου για να συζητήσει με τον ΣΥΡΙΖΑ την ανατροπή των Μνημονίων.

Η Πορτογαλία ελπίζει στην πολιτική ανατροπή και κοιτά με ελπίδα τον ΣΥΡΙΖΑ. Δεκάδες απλοί αριστεροί έσπευσαν να σφίξουν το χέρι του Αλέξη Τσίπρα και να σηκώσουν τη γροθιά τους αναγνωρίζοντας τον ηγέτη του ΣΥΡΙΖΑ ανάμεσα στους διαδηλωτές της επετείου της Επανάστασης των Γαρυφάλλων

Από τη συνάντηση του Αλέξη Τσίπρα με τον πρόεδρο του Σοσιαλιστικού Κόμματος, Α. Ζοζέ Σεγούρο

Η θεσμική παρουσία του ΣΥΡΙΖΑ στις πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές εξελίξεις στην Ελλάδα και τη Νότιο Ευρώπη αναγνωρίστηκε από την επίσκεψη της αντιπροσωπείας της ελληνικής ριζοσπαστικής Αριστεράς στο Σοσιαλιστικό Κόμμα της Πορτογαλίας. Αναγνωρίζοντας την αμοιβαία αυτονομία των δύο κομμάτων, αλλά και την ανάγκη ενός «ανοικτού διαλόγου» για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης. Οι σοσιαλιστές και η ριζοσπαστική Αριστερά μπορούν να βρουν κοινά πεδία δράσης; Το σί-

γουρο είναι ότι το ΠΑΣΟΚ, ή ό,τι έχει απομείνει από αυτό, δεν είναι καλοδεχούμενο στις περιοδικές συναντήσεις των ηγετών των Σοσιαλιστικών Κομμάτων του Ευρωπαϊκού Νότου. Η γη γυρίζει κάτω από τα πόδια μας. Ο κόσμος αλλάζει και ο ευρωπαϊκός Νότος φαίνεται διαρκώς και ωριμότερος για να αναλάβει κοινές πρωτοβουλίες για την ανατροπή των Μνημονίων. Το ενδιαφέρον που έδειξαν και τα κινήματα αντίστασης για τον ΣΥΡΙΖΑ επιβεβαίωσε τον κεντρικό ρόλο της

Κύριε πρόεδρε, η κατηφόρα στον ευρωπαϊκό Νότο δεν λέει να σταματήσει...

ελληνικής ριζοσπαστικής Αριστεράς στη δυναμική των εξελίξεων. Ο ΣΥΡΙΖΑ φαίνεται ότι αποτελεί τον καταλύτη αλλαγών στον τρόπο που είχε αντιληφθεί ένα μεγάλο τμήμα των ευρωπαϊκών κοινωνιών τη συμμετοχή του στην Ευρώπη. Καταλύτη του οποίου οι θετικές συνέπειες θα επιστρέψουν αναπόφευκτα και στο εσωτερικό της πολιτικής μας αρένας με το ίδιο απελευθερωτικό μήνυμα που έστειλε στη διαδήλωση για την επέτειο της Επανάστασης των Γαρυφάλλων.

Είναι αλήθεια. Από την τελευταία φορά που μιλήσαμε εσείς είχατε ένα καινούργιο Μνημόνιο και εμείς διαρκή μέτρα λιτότητας. Αυτή τη στιγμή περιμένουμε ένα νέο κύμα λιτότητας από την κυβέρνηση του Πάσος Κοέλιο. Πρέπει να σπάσει αυτός ο φαύλος κύκλος, μεταξύ της προεδρίας της δημοκρατίας, της κυβέρνησης και των κομμάτων που στηρίζουν τη λιτότητα. Πρέπει οι λαοί μας να ανατρέψουν αυτή την πολιτική. Στις 25 Απριλίου δεν παρευρεθήκατε στις επίσημες εκδηλώσεις για την Επανάσταση των Γαρυφάλλων, την πτώση της δικτατορίας και την αποκατάσταση της δημοκρατίας … Η 25η Απριλίου αντιπροσωπεύει τη νίκη του λαού μας. Την ελευθερία μας. Την εξέγερση των στρατιωτικών και του λαού μας για τη δημοκρατία. Πως μπορώ να συμμετάσχω σε εκδηλώσεις που διοργανώνει μια κυβέρνηση που καταλύει με την οικονομική και α-

Μ. ΣΟΑΡΕΣ:

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ:

Μέτωπο ενάντια στη λιτότητα

Ο Νότος μπορεί να νικήσει

Σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχε την Παρασκευή με τον πρόεδρο της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ, Αλέξη Τσίπρα, ο πρώην πρόεδρος της Πορτογαλίας, Μάριο Σοάρες, μεταξύ άλλων, τόνισε: «Λυπάμαι πολύ που η κατάσταση της υγείας μου δεν μου επέτρεψε να μετακινηθώ στη Λισσαβώνα για να σας δω από κοντά. Παρακολουθώ στενά και αναγνωρίζω τον σημαντικό σας ρόλο στην Ελλάδα να υπερασπίζετε την αξιοπρέπεια του λαού σας. Είχα την ευκαιρία να παρακολουθήσω τις συνεντεύξεις σας στην πορτογαλική τηλεόραση και θέλω να σας πω ότι συμφωνώ με τις επισημάνσεις σας για την κρίση και για την έξοδο από αυτήν. Σας θαυμάζω για τα κατορθώματά σας και σας εύχομαι κάθε επιτυχία. Θέλω να στείλετε ένα μήνυμα στον ελληνικό λαό: Η δύναμή μας είναι η ενότητα. Μια μεγάλη αλλαγή στην Ευρώπη μπορεί να έρθει ξανά από τις χώρες του Νότου. Μια κυβερνητική αλλαγή στην Ελλάδα, την Πορτογαλία και την Ισπανία θα μπορούσε να δώσει τη δυνατότητα ενός κοινού και νικηφόρου μετώπου ενάντια στη λιτότητα και τον νεοφιλελευθερισμό».

Ο Πάσος Κοέλιο ετοιμάζεται να ανακοινώσει νέα μέτρα λιτότητας, που δεν φαίνεται να έχει... τέλος.

Κατά τη διάρκεια της συμμετοχής του στην πορεία για την επέτειο της Επανάστασης των Γαρυφάλλων, την περασμένη Πέμπτη στη Λισσαβώνα, ο Αλ. Τσίπρας υπογράμμισε πως «το μήνυμα της σημερινής παρουσίας μας εδώ είναι ότι οι λαοί του ευρωπαϊκού Νότου μπορούν να νικήσουν, εάν καταφέρουν να ενώσουν τις δυνάμεις τους. Έχουμε κοινές ρίζες, κοινή διαδρομή, πρόσφατη κοινή ιστορία και μπορούμε να έχουμε και κοινό μέλλον, αγώνων και επιτυχιών». Και πρόσθεσε: «Αυτό που χρειάζεται είναι να βγουν στο προσκήνιο, όχι μόνο τα κόμματα της Αριστεράς του ευρωπαϊκού Νότου, αλλά και τα κοινωνικά και λαϊκά κινήματα σε όλο τον ευρωπαϊκό Νότο. Όπως στην Ελλάδα, έτσι, πολύ σύντομα, στην Ισπανία και την Πορτογαλία, ενδεχομένως και στην Ιταλία, να ωριμάσουν οι συνθήκες για μεγάλες πολιτικές αλλαγές. Για μια μεγάλη, δημοκρατική αλλαγή, που θα φέρει στο προσκήνιο τις ανάγκες των λαών».

Η υιοθέτηση των νέων μέτρων αποδεικνύει με τον πλέον εμφανή τρόπο ότι η πολιτική τους έχει αποτύχει πλήρως. Οδηγούν σε πλήρη κατάρρευση την οικονομία και την κοινωνία μας. Πρέπει να τελειώσουμε με αυτό τον φαύλο κύκλο. Υπάρχει η άμεση ανάγκη για μια εναλλακτική πολιτική, με άξονα τις συγκεκριμένες προτάσεις που θα κάνουν τα πολιτικά κόμματα. Η CGTP θα κρίνει και θα αξιολογήσει αυτές τις προτάσεις. Η πολιτική της λιτότητας θα πρέπει να καταδικαστεί στις κάλπες και να έχουμε μια άλλη κυβέρνηση. Πρέπει να ανατραπεί το συντηρητικό μπλοκ δυνάμεων. Δεν μπορεί να επιβάλλουν αντισυνταγματικά μέτρα και να κάνουν λες και δεν συμβαίνει τίποτα. Η κυβέρνηση του Πάσος Κοέλιο πρέπει να φύγει. Το ζητήσαμε στις διαδηλώσεις για την επέτειο της Επανάστασης των

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 28 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2013

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

13 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞEIΣ: ΑΡΓΥΡΗΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ

ΜΑΡΙΟ ΣΟΑΡΕΣ:

Οι λαοί μας να ανατρέψουν την πολιτική της λιτότητας Για την ανατροπή των Μνημονίων στην Αθήνα και τη Λισσαβώνα καλεί ο παλαίμαχος αγωνιστής της δημοκρατίας και πρώην πρόεδρος και πρωθυπουργός της Πορτογαλίας, Μάριο Σοάρες, εκφράζοντας διαμέσου της «Αυγή» της Κυριακής την αναγνώρισή του στον ελληνικό λαό. «Σας χρωστάμε, δεν χρωστάτε», συμπλήρωσε ο ντικοινωνική της πολιτική τη δημοκρατία και τις ελευθερίες του λαού μας; Στις 25 Απριλίου του 1974 ο πορτογαλικός λαός έδωσε ένα μήνυμα αλληλεγγύης. Σήμερα το δείχνει έξω από τις θεσμικές εκδηλώσεις. Η Επανάσταση των Γαρυφάλλων γιορτάζεται στους δρόμους από τους ανθρώπους που μένουν πιστοί στα καθολικά μηνύματα της ελευθερίας και της δημοκρατίας. Η σημερινή κυβέρνηση είναι εναντίον της δημοκρατίας. Έχει ένα μόνο σύνθημα: λιτότητα, λιτότητα, λιτότητα. Με την τρόικα έχουν βάλει στόχο να εξαθλιώσουν τον λαό μας.

παλαίμαχος σοσιαλιστής ηγέτης, που αδυνατεί να συνταυτιστεί με την κυβέρνηση της χώρας του, θεωρώντας ότι μια ζωή αγώνων για τη βελτίωση του οικονομικού και κοινωνικού επιπέδου των ανθρώπων της χώρας του δεν μπορεί συμβιβαστεί με το τερατούργημα των καιρών που ζούμε: λιτότητα, λιτότητα και πάλι λιτότητα.

Η Επανάσταση των Γαρυφάλλων γιορτάζεται στους δρόμους από τους ανθρώπους που μένουν πιστοί στα καθολικά μηνύματα της ελευθερίας και της δημοκρατίας. Η σημερινή κυβέρνηση είναι εναντίον της δημοκρατίας

κους και πανωτόκια. Πόσες φορές έχουμε πληρώσει το χρέος μας; Τι σημαίνει εξάλλου πληρώνω το χρέος; Σημαίνει ότι θα πρέπει να οδηγήσουμε στην πείνα τον κόσμο, να μείνουμε χωρίς νοσοκομεία, σχολεία και κοινωνικό κράτος; Η Αργεντινή έδειξε ότι υπάρχουν και άλλες λύσεις. Στην Ευρώπη δεν θέλησαν να ακούσουν τίποτε άλλο εκτός της λιτότητας. Τι έχουν καταφέρει μέχρι σήμερα; Μόνο να αυξήσουν το χρέος και να καταστρέψουν την κοινωνία. Μας έχουν κάνει πλύση εγκεφάλου με την λιτότητα και τις αγορές.

Εκτιμάτε ότι η Πορτογαλία θα έπρεπε να σταματήσει να πληρώνει το χρέος της;

Στη Πορτογαλία είδαμε μεγάλες διαδηλώσεις εναντίον της λιτότητας. Πιστεύετε ότι μπορεί να έχουμε πολιτική ανατροπή;

Πληρώνουμε εδώ και χρόνια τόκους και πανωτόκια σε τό-

Η σημερινή κυβέρνηση καταστρέφει τη χώρα. Η αλλαγή

της αποτελεί τη μόνη ελπίδα. Πρέπει να έχουμε μια άλλη κυβέρνηση το συντομότερο δυνατόν. Το επιθυμείτε εσείς στην Πορτογαλία, όπως το επιθυμούμε και εμείς στην Ελλάδα... Δεν μπορώ να σταματήσω να εκφράζω την αλληλεγγύη μου και τη συμπάθειά μου προς τον ελληνικό λαό. Ήρθαν κάποιοι άξεστοι να μας πουν ότι οι Έλληνες είναι τεμπέληδες και βλάκες. Ότι οι Έλληνες χρωστάνε. Υπάρχουν χρήματα που να μπορούν να ξεπληρώσουν όλα αυτά που έχετε κάνει για όλους μας; Αυτά που μας προσφέρατε; Ποιος μπορεί να αξιολογήσει τη δημοκρατία και την ελευθερία; Σας χρωστάμε τον πολιτισμό και την ελευθερία μας. Τον ευρωπαϊκό πολιτισμό και την ευρωπαϊκή ελευθερία μας. Μό-

νο όσοι δεν καταλαβαίνουν από τις ανθρώπινες αξίες μπορούν να συμπεριφερθούν με αυτό τον τρόπο. Έχουμε ένα τεράστιο χρέος απέναντί σας. Ποιος μπορεί να ξεχάσει τις θυσίες σας στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο; Τους αγώνες για τη δημοκρατία και την κοινωνική προκοπή; Μας τιμούν ιδιαίτερα τα λόγια σας... Η τιμή είναι δική μου. Γνώρισα πολλούς Έλληνες αντιφασίστες και αγωνιστές. Ανθρώπους που αγωνίστηκαν με ανιδιοτέλεια και πάθος. Αυτά το μηνύματα αποτελούν ότι πιο ωραίο έχει ο λαός σας και με αυτά τα μηνύματα συνεχίζει να αγωνίζεται για την αξιοπρέπειά του.

ΑΡΜΕΝΙΟ ΚΑΡΛΟΣ, γραμματέας CGTP:

Ανατροπή των Μνημονίων με κοινούς αγώνες Σε κοινούς αγώνες για την ανατροπή της μνημονιακής πολιτικής και των κυβερνήσεών της στην Ελλάδα, την Πορτογαλία και τον ευρωπαϊκό Νότο κάλεσε τους Έλληνες εργαζομένους ο γενικός γραμματέας του μεγαλύτερου πορτογαλικού συνδικάτου, της CGTP, Αρμένιο Κάρλος, μιλώντας στην «Αυγή» της Κυριακής λίγο μετά τη συνάντησή του με τον Αλέξη Τσίπρα και την αντιπροσωπεία του ΣΥΡΙΖΑ στα λιτά κεντρικά γραφεία του αριστερού συνδικάτου. Γαρυφάλλων. Θα τι απαιτήσουμε στις κινητοποιήσεις που διοργανώνουμε για την Πρωτομαγιά. Θα επιστρέψουμε στις δρόμους στις 25 Μαΐου. Θα τους διώξουμε. Θέλουμε εκλογές. Φθάνει πια με αυτές τις πολιτικές. Δεν υπάρχει συμβιβασμός. Πρέπει να φύγουν. Βλέπουμε να αυξάνεται η κοινωνική αντίδραση στην Πορτογαλία... Είδαμε τον κόσμο να βγαίνει στους δρόμους με μια πρωτοφανή συμμετοχή. Θα έλεγα ότι ακολουθήσαμε την Ελλάδα. Η επιδείνωση των συνθηκών της ζωής και της εργασίας, η εξαθλίωση των οικογε-

νειών και η εκτίμηση ότι αυτές οι θυσίες δεν οδηγούν πουθενά αυξάνουν τις αντιστάσεις του κόσμου. Ο κόσμος έχει κατανοήσει ότι ο πρόεδρος της δημοκρατίας και η κυβέρνηση έχουν κάνει λάθος πολιτική. Περνάμε σε μια νέα φάση αγώνων. Αυτοί είναι έτοιμοι να υπογράψουν νέα μέτρα για να μας θυσιάσουν στον βωμό του νεοφιλελευθερισμού και εμείς ετοιμαζόμαστε να δώσουμε την απάντησή μας. Μέσα σε δώδεκα μήνες είχαμε σε όλη την χώρα περίπου 3.000 διαμαρτυρίες, διαδηλώσεις, πορείες, απεργίες. Η αντίστασή μας δεν θα έχει τέλος. Θα συνεχίσουμε. Ακολουθούμε εδώ και καιρό μια στρατηγική φθοράς των

μνημονιακών δυνάμεων. Μιας συνεχούς φθοράς που ακολουθεί τακτική πότε «ανταρτοπολέμου» και πότε ανοικτού πολέμου με την κυβέρνηση. Στόχος όλων αυτών των κινήσεων είναι η ανατροπή τους . Μόνο έτσι θα τους αναγκάσουμε να φύγουν και να έχουμε εκλογές και την ανάδειξη μιας άλλης κυβέρνησης. Πως είδατε τη συνάντησή σας με τον Αλ. Τσίπρα και την αντιπροσωπεία του ΣΥΡΙΖΑ;

Ακολουθούμε εδώ και καιρό μια στρατηγική φθοράς των μνημονιακών δυνάμεων. Μιας συνεχούς φθοράς που ακολουθεί τακτική πότε «ανταρτοπολέμου» και πότε ανοικτού πολέμου με την κυβέρνηση.

Πρώτα απ’ όλα θα πρέπει να δώσω τους αδελφικούς χαιρετισμούς μας προς τον ελληνικό λαό και τους εξαιρετικούς εργαζόμενους της χώρας σας. Την ικανότητά σας να δημιουργήσετε το πρώτο τεράστιο κίνημα αντίστασης εναντίον στην καταστροφική λιτότητα. Οι Έλληνες κερδίσατε με το σπαθί σας την εκτίμηση όλων μας. Δείξατε τεράστιο κουράγιο. Αποδείξατε ότι οι αγώνες έχουν προοπτική ακόμη και όταν πολλοί τους θεωρούν χαμένους ή ότι δεν μπορεί να πετύχουν.

Σας διαβεβαιώνω ότι από την πλευρά των Πορτογάλων εργαζομένων υπάρχει η κοινή θέληση για αγώνες, γιατί όλοι ξέρουν ότι υπάρχει κοινός εχθρός που απειλεί τη ζωή μας. Η CGTP θα κάνει ό,τι μπορεί για να ανατρέψει την κατάσταση στην Πορτογαλία, όπως και εσείς κάνετε ό,τι μπορείτε για να ανατρέψετε τα Μνημόνια. Στην Πορτογαλία, την Ελλάδα, την Ισπανία ή την Ιταλία κάθε ημέρα πρέπει να είναι ημέρα αγώνων. Ο κα-

θένας μας ας διαδραματίσει τον ρόλο που έχει αναλάβει για να ρίξει την κυβέρνηση στη χώρα του, γνωρίζοντας ότι μια τέτοια επιτυχία αποτελεί απελευθερωτικό μήνυμα και ένα καλό προηγούμενο για όλους μας. Η CGTP αγωνίζεται για τη συνάντηση των δυνάμεων που αντιστέκονται στις πολιτικές των Μνημονίων, όπου και εάν βρίσκονται, και πολύ περισσότερο όταν μιλάμε για την Ελλάδα.

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 28 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2013

14

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΒΕΡΓΟΠΟΥΛΟΥ

Έπειτα από μια τριετία γενικευμένης λιτότητας, ο ευρωπαϊκός κινητήρας έχει περιέλθει σε βλάβη και αδυνατεί να επανεκκινήσει. Μέχρι πρόσφατα οι υποψήφιες για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση χώρες συνωστίζονταν στην αναμονή. Σήμερα, όχι μόνον απέχουν, αλλά επίσης όλο και περισσότερες χώρες - μέλη διερωτώνται εάν το ευρωπαϊκό όραμα έχει εξαντληθεί, εάν επέρχεται η στιγμή που θα πρέπει να απεμπλακούν από αυτό. Αυτό διαπιστώνει η κοινή έκδοση Europa των έξι μεγαλύτερων εφημερίδων από έξι χώρες της Ευρώπης (Ισπανία, Γαλλία, Βρετανία, Πολωνία, Γερμανία, Ιταλία). Στη θέση του ευρωπαϊσμού ο ευρωσκεπτικισμός βρίσκεται σήμερα σε έξαρση με διάφορες μορφές, από ήπιες μέχρι επιθετικές: λαϊκισμός, εθνικισμός, ακροδεξιός ρατσισμός, ευρω-δυσπείθεια, συναίσθημα προδοσίας και εκδίκησης, διάχυτο κλίμα κοινωνικής διαμαρτυρίας και εξέγερσης.

Καταστροφικός τρόπος Ο απολογισμός της τελευταίας τριετίας όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο η Ευρώπη αντιμετωπίζει την κρίση της είναι καταστροφικός. Με πρόσχημα τον υπερδανεισμό των κρατών και προτεραιότητα στη δημοσιονομική εξυγίανση εις βάρος της οικονομίας, η Ευρώπη κατάφερε όχι μόνον να μην προωθήσει την επίλυση κανενός προβλήματος, αλλά και να τα περιπλέξει όλα ακόμη περισσότερο. Ο αριθμός των ανέργων στην Ευρωζώνη ανέρχεται σήμερα σε 20 εκατομμύρια. Παράλληλα τα χρέη δεν έχουν υποχωρήσει, αλλά υποτροπιάζουν συνεχίζοντας την ακαταμάχητη άνοδό τους σε όλες ανεξαιρέτως τις χώρες - μέλη, είτε του Νότου είτε του Βορρά, είτε ελλειμματικές είτε πλεονασματικές. Η ευρωπαϊκή οικονομία έχει εγκατασταθεί στον αστερισμό της γενικευμένης ύφεσης, ενώ παράλληλα έχουν αχρηστευθεί και απουσιάζουν σήμερα οι μηχανισμοί, τα ελάσματα στα οποία θα μπορούσε να στηριχθεί κάποια «διορθωτική» εναλλακτική δυναμική ανάπτυξης.

Βίαιη αναδιανομή Σύμφωνα με πρόσφατη έκδοση της γαλλικής Στατιστικής Υπηρεσίας INSEE (Απρίλιος 2013),

Η λιτότητα σκοτώνει την Ευρώπη και αναδιανέμει άνισα τον πλούτο η πιο εντυπωσιακή συνέπεια της κρίσης και της ευρωπαϊκής διαχείρισης των τριών τελευταίων ετών είναι η βίαιη μεταφορά πλούτου από τα κάτω προς τα επάνω και η βαθιά όξυνση των οικονομικών και κοινωνικών ανισοτήτων. Με τις πολιτικές λιτότητας πλήττονται κυρίως τα κατώτερα και μεσαία κοινωνικά στρώματα, ενώ παράλληλα επωφελούνται τα ανώτερα. Αφ’ ενός τα εισοδήματα των πρώτων πλήττονται αναλογικά περισσότερο από εκείνα των δεύτερων, στο μέτρο που οι περικοπές στις δημόσιες δαπάνες και στη ζήτηση δεν λαμβάνουν υπόψη το μέγεθος των εισοδημάτων. Αφ’ ετέρου, και αυτό είναι σοβαρότερο, οι περικοπές δημοσίων δαπανών πλήττουν κατ’ εξοχήν τις κοινωνικές μεταβιβάσεις που έχουν ως βασική αιτιολογία τη μείωση της οικονομικής ανισότητας. Όταν καταπίπτουν οι μηχανισμοί που μειώνουν τις ανισότητες, είναι φυσικό οι τελευταίες να οξύνονται. Στη Γαλλία 5% των πλουσιότερων νοικοκυριών βλέπουν τα εισοδήματά τους να αυξάνονται, ενώ παράλληλα 95% του πληθυσμού βλέπουν τα δικά τους να μειώνονται. Αυτό είναι το κοινωνικό περιεχόμενο της πολιτικής λιτότητας.

Απορρυθμίσεις εις βάρος της εργασίας Όμως, ταυτόχρονα, η προς τα επάνω επαναδιανομή εισοδημάτων έχει οδηγήσει την οικονομία σε νέο και βαθύτερο αδιέξοδο σε σχέση με εκείνο που υπήρχε το 2008, όταν ξεκινούσε η διαδικασία της τρέχουσας κρίσης. Αυτό σημαίνει ότι στην Ευρώπη ουδείς υπεύθυνος έλαβε στα σοβαρά τη διαπίστωση του νομπελίστα Στίγκλιτς, ο οποίος απέδιδε την κρίση του 2008 στην πλεονεξία και αρπακτικότητα του κεφαλαίου και στην υπερβολική και δυσλειτουργική όξυνση των οικονομικών ανισοτήτων, ιδίως ανάμεσα στα κορυφαία εισοδήματα του μεγάλου πλούτου αφ’ ενός και στα μεσαία και κατώτερα αφ’ ετέρου. Ο απολογισμός της τριετίας επιβεβαιώνει ότι με τις πολιτικές λιτότητας η Ευρώπη επέλεξε την άκαρπη ομοιοπαθητική μέθοδο, που

προσθέτει στην κρίση ακόμη μεγαλύτερη κρίση. Με την αδικαιολόγητη προτεραιότητα στις νεοφιλελεύθερες διαρθρωτικές απορρυθμίσεις και απελευθερώσεις, με την προϊούσα υπονόμευση και αχρήστευση του κοινωνικού κράτους και τη συναφή όξυνση των ανισοτήτων, οι αιτίες της κρίσης του 2008 έχουν σήμερα διογκωθεί ακόμη περισσότερο. Οι διαβόητες «απορρυθμίσεις» και «απελευθερώσεις» εφαρμόζονται παντού μονόπλευρα εις βάρος του κόσμου της εργασίας, αλλά χωρίς να αποφέρουν νέα πνοή και δυναμισμό στην οικονομία, που συνεχίζει τη καθοδική πορεία προς την αποσταθεροποίηση και τα Τάρταρα.

για «μοιραία ύφεση», για την Ελλάδα και την Κύπρο ο Γάλλος οικονομολόγος Ζαν - Πολ Φιτουσί εκτιμά ότι έχουν αμφότερες καταστραφεί και τεθεί «εκτός μάχης» για μακρά χρονική περίοδο, όχι τόσο λόγω της κρίσης, όσο κυρίως λόγω της ασύγκριτα καταστροφικότερης ευρωπαϊκής διαχείρισης. Με τη αποκλειστική προσήλωση στην άμεση αποπληρωμή του χρέους, με αναπόφευκτο τίμημα την ύφεση και καταστροφή της οικονομίας, η οικονομία στις δύο χώρες έχει περιέλθει σε συνθήκες διαρθρωτικής ασφυξίας, τόσο από την πλευρά της ζήτησης όσο και από εκείνη της προσφοράς και κυρίως της χρηματοδότησής της.

Συρρίκνωση της ζήτησης αύξηση της ανεργίας

Η αδιαλλαξία της Γερμανίας

Τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δείχνουν ότι στη διάρκεια της τελευταίας τριετίας η λιτότητα έχει συρρικνώσει την εσωτερική ζήτηση της Ευρωζώνης κατά 226 δισεκατομμύρια ευρώ σε σχέση με το 2008, ενώ παράλληλα ο αριθμός των ανέργων έχει αυξηθεί κατά 6 εκατομμύρια. Εάν για τη Γαλλία σημειώνεται σωρευτική πτώση των εισοδημάτων κατά 1,6% και για την υπόλοιπη περιφερειακή Ευρώπη (Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία, Ιρλανδία) γίνεται λόγος

Με πρόσχημα τον υπερδανεισμό των κρατών και προτεραιότητα στη δημοσιονομική εξυγίανση, η Ευρώπη κατάφερε όχι μόνο να μην προωθήσει την επίλυση κανενός προβλήματος, αλλά και να τα περιπλέξει όλα ακόμη περισσότερο

Σήμερα, όλο και περισσότερες φωνές στην Ευρώπη, ακόμη και από την Αμερική και το ΔΝΤ, αναγνωρίζουν ότι η λιτότητα σκοτώνει τον ασθενή, αλλά και δεν θεραπεύει την ασθένεια ούτε των ελλειμμάτων ούτε του χρέους. Οι υποστηρικτές της πολιτικής της τελευταίας τριετίας γίνονται σήμερα όλο και περισσότερο δυσεύρετοι. Στην οικονομική ιστορία κανένα χρέος δεν έχει ποτέ αποπληρωθεί με περικοπές εισοδημάτων, αλλά πάντοτε με νέο πρόσθετο εισόδημα, ποτέ με συρρικνωτικές επιλογές, αλλά πάντοτε με αυξητικές πολιτικές. Εάν σήμερα η Γερμανία απορρίπτει κάθε αλλαγή πλεύσης με πρόσχημα τις επικείμενες γερμανικές εκλογές, αυτό δεν είναι επαρκής λόγος για να διατηρεί τον τίτλο του «ενάρετου» υποδείγματος ούτε και για να παρασιωπούνται οι ολέθριες οικονομικές και πολιτικές επιπτώσεις του σε ολόκληρη την ευρωπαϊκή επικράτεια. Με την αδιαλλαξία της μετάτρεψε την Ευρώπη σε «έρημη χώρα», επισπεύδοντας έτσι όχι την ηγεμονία της, αλλά τη διάλυση και συνεπώς ακόμη και την αδυναμία οποιασδήποτε ηγεμονίας. Η Ευρώπη θα ανήκει σε αυτόν που θα τη σταθεροποιήσει, όχι σε αυτόν που την εξωθεί στην κατάρρευση. kvergo@gmail.com

Η Bundesbank βάζει τρικλοποδιά στην ΕΚΤ ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΚΑΚΗ ΜΠΑΛΗ

Μπορεί για τους περισσότερους από μας το σημαντικότερο ραντεβού της εβδομάδας που έρχεται να είναι το πασχαλινό τραπέζι, αλλά για τα οικονομικά επιτελεία των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων και τις διαβόητες «αγορές» το μεγάλο ραντεβού είναι η συνεδρίαση του διευθυντηρίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας την Πέμπτη στην Μπρατισλάβα. Μέρες τώρα φτιάχνεται ένα κλίμα υπέρ της μείωσης των επιτοκίων του ευρώ, μήπως και αναθερμανθεί η κουρασμένη μηχανή της ευρωπαϊκής οικονομίας, αλλά δεν είναι δεδομένο ότι οι κεντρικοί τραπεζίτες θα κάνουν τώρα το βήμα. Στην κατεύθυνση της μείωσης του

βασικού επιτοκίου του ευρώ στο 0,5%, από 0,75% που είναι σήμερα, πιέζουν το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, οι κλυδωνιζόμενες χώρες του Νότου, αλλά και κάποιες χώρες του «πυρήνα» που έχουν βυθιστεί στην ύφεση, όπως η Γαλλία και η Ολλανδία, ενώ η Γερμανία τηρεί μια... μυστήρια στάση. Δεν θέλει μεν τη μείωση των επιτοκίων, αλλά αφήνει να εννοηθεί ότι καταλαβαίνει τα ζόρια των άλλων και θα μπορούσε να το αποδεχτεί με βαριά καρδιά. Μέχρι και η Άνγκελα Μέρκελ, που προσέχει πολύ να μην ανακατευτεί δημοσίως στις συζητήσεις της ΕΚΤ, έσπασε το ταμπού την περασμένη εβδομάδα και μίλησε δημοσίως για την επιτοκιακή πολιτική της ΕΚΤ λέ-

γοντας ότι αντιλαμβάνεται πως η ΕΚΤ είναι σε «δύσκολη θέση», αφού για άλλες χώρες της Ευρωζώνης θα έπρεπε να αυξήσει τα επιτόκια -εν προκειμένω για τη Γερμανία- και για άλλες να τα μειώσει. Ωστόσο, το πιο αντιπαραγωγικό μήνυμα, για το σύνολο της διαχείρισης της κρίσης, δεν ήρθε από το Βερολίνο, αλλά από τη Φρανκφούρτη και τη γερμανική κεντρική τράπεζα, μέσω μιας «διαρροής». Αίφνης βγήκε στη δημοσιότητα απόρρητο έγγραφο της Bundesbank, από τον περασμένο Δεκέμβριο, που επικρίνει αγρίως την υπόσχεση της ΕΚΤ να προχωρήσει στην απεριόριστη αγορά ομολόγων των κλυδωνιζόμενων χωρών, εάν αυτό χρειαστεί

-και βεβαίως με ανταλλάγματα μνημονιακού τύπου. Η Bundesbank ουσιαστικά αμφισβητεί την απόφαση της ΕΚΤ να σώσει πάση θυσία το ευρώ επισημαίνοντας αφενός ότι η αγορά κρατικού χρέους κλυδωνιζόμενων χωρών είναι επικίνδυνη και θα είναι δύσκολο να σταματήσει και αφετέρου ότι η αποτροπή της εξόδου μιας χώρας από την Ευρωζώνη -λέγε με Ελλάδα- δεν είναι δουλειά της ΕΚΤ. Η κριτική της Bundesbank -και ταυτόχρονα η επιχειρηματολογία της στην ακρόαση ενώπιον του γερμανικού συνταγματικού δικαστηρίου με αίτημα το μπλοκάρισμα του προγράμματος αγοράς ομολόγων ΟΜΤ της ΕΚΤ- επί της ουσίας απο-

κρούστηκε ακόμη κι από το Βερολίνο. Η κυβέρνηση Μέρκελ ένιωσε κι αυτή ανακούφιση, όταν και μόνο χάρη στην αναγγελία του ΟΜΤ, τον περασμένο Σεπτέμβριο, αποκλιμακώθηκε η κρίση και γλίτωσαν τη χρεωκοπία οι «πολύ μεγάλες για να σωθούν από τον μηχανισμό στήριξης» Ιταλία και Ισπανία. Και δεν έχει καμία διάθεση για νέα κλιμάκωση της κρίσης πριν από τις ομοσπονδιακές εκλογές, εξαιτίας των «φόβων» της Bundesbank. Άλλωστε η γερμανική κυβέρνηση εξαντλεί αυτό το διάστημα όλη τη δυναμική της για να αποκρούει τις πιέσεις όλου του υπόλοιπου κόσμου για χαλάρωση των πολιτικών λιτότητας.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 28 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2013

ΠΟΛΙΤΙΚΗ Η πρώτη ενέργεια του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ θα είναι η ακύρωση του Μνημονίου προκειμένου να μπει τέλος στην καταστροφική πολιτική της λιτότητας, τονίζει ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, μιλώντας στην «Αυγή» της Κυριακής. Ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ ξεκαθαρίζει ότι στα άμεσα μέτρα, που θα πάρει μια κυβέρνηση με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ θα είναι: «Η επαναφορά του κατώτατου μισθού, η πρόσβαση του πληθυσμού στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και οι παρεμβάσεις για τη

15

δημιουργία θέσεων απασχόλησης». Τονίζει δε ότι «προκαλεί απορία η σιγουριά Στουρνάρα πως τα πράγματα φέτος θα πάνε καλά» ενώ εκτιμά ότι στο τέλος του 2013 η Ελλάδα θα έχει χάσει το 24% του ΑΕΠ της και θα χρειαστεί δεκαετίες για να αντισταθμίσει τις απώλειες. Ο ΣΥΡΙΖΑ, λέει ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, προτάσσει την ενίσχυση του δημόσιου τομέα αλλά με διαφορετική λειτουργία.

ΕΥΚΛΕΙΔΗΣ ΤΣΑΚΑΛΩΤΟΣ:

Ακύρωση του Μνημονίου και άμεσα μέτρα για την ανθρωπιστική κρίση ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΣΤΑΥΡΟ ΚΑΠΑΚΟ

Συμπληρώνονται τρία χρόνια με Μνημόνιο. Η χώρα έχει γίνει πια αγνώριστη και οι εργαζόμενοι έχουν πληγωθεί βαθιά όμως ο Στουρνάρας ανακοινώνει πρωτογενές πλεόνασμα για το 2013 και στη συνέχεια μείωση του χρέους μετά τις γερμανικές εκλογές. Πόσο έχει βάση ένα τέτοιο ενδεχόμενο; Μέχρι σήμερα οι στόχοι των μνημονιακών κυβερνήσεων για τα δημόσια οικονομικά συνεχώς διαψεύδονταν. Η λογική της οικονομικής πολιτικής δεν έχει αλλάξει και έτσι προκαλεί απορία η σιγουριά του κ. Στουρνάρα ότι φέτος τα πράγματα θα πάνε καλά. Δύο σημεία πρέπει να κρατήσουμε ως προς αυτό. Το πρώτο είναι ότι έχουν ήδη ψηφιστεί οι «αυτόματοι μηχανισμοί διόρθωσης», δηλαδή ότι θα μειώνονται άμεσα οι δαπάνες σε περίπτωση που το πρόγραμμα εκτροχιάζεται. Έτσι η κυβέρνηση θα μπορεί να υποστηρίζει ότι δεν θα λάβει νέα μέτρα. Το δεύτερο σημείο έχει να κάνει με αυτό που ονομάζουμε «δημιουργική λογιστική». Το πρωτογενές πλεόνασμα που εμφανίζει η κυβέρνηση για το πρώτο τρίμηνο του 2013 οφείλεται, μεταξύ άλλων, στο γεγονός ότι το δημόσιο δεν έχει προχωρήσει σε επιστροφές φόρων, τα έσοδα από την Ε.Ε. για δημόσιες επενδύσεις είναι διπλάσια από τα αναμενόμενα, ενώ επενδύσεις δεν γίνονται κ.λπ. Ας υποθέσουμε, όμως, ότι το επωφελές για την κυβέρνηση σενάριο θα επαληθευτεί και έτσι από του χρόνου, έχοντας λύσει το πρόβλημα του ελλείμματος, θα ξεκινήσει η ανάπτυξη. Τι σημαίνει αυτό; Στην καλύτερη περίπτωση η Ελλάδα θα έχει κοινή μοίρα με τις υπόλοιπες χώρες της Νότιας Ευρώπης. Και αυτή η μοίρα δεν είναι άλλη από τη χρόνια στασιμότητα της οικονομίας με ρυθμούς ανάπτυξης που θα κυμαίνονται γύρω από το μηδέν, κάποιες χρονιές ελάχιστα θετικοί και άλλες αρνητικοί. Η μεγάλη διαφορά, όμως, είναι ότι στο τέλος του 2013 η Ελλάδα μέσα σε μια εξαετία θα έχει χάσει περίπου το 24% του ΑΕΠ της, όταν η Ιταλία και η Ισπανία θα έχουν

χάσει το 6%-7%. Έτσι, αν οι υπόλοιπες χώρες του Νότου χρειαστούν τουλάχιστον μια πενταετία για να αντισταθμίσουν τις απώλειές τους, η Ελλάδα θα χρειαστεί δεκαετίες... Αυτό το σενάριο δεν το θεωρώ βιώσιμο για τις χώρες του Νότου, πολύ δε περισσότερο για την Ελλάδα. Αν μάλιστα λάβουμε υπόψη τον στόχο για πρωτογενή πλεονάσματα της τάξης του 4%-5%, τότε η ανάπτυξη είναι εξαρχής καταδικασμένη. Ποιες είναι οι βασικές πλευρές της οικονομικής πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ, τα πρώτα μέτρα που πρόκειται να πάρει; Πόσο έχει προχωρήσει η επεξεργασία των βασικών πλευρών της οικονομικής πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ; Όπως δήλωσε κατά την παρουσίαση του προεκλογικού μας προγράμματος ο Γιάννης Δραγασάκης, ο ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ πρέπει να διαθέτει ένα πρόγραμμα 10 ημερών, 10 μηνών και 10 ετών. Με άλλα λόγια, πρέπει να απαντήσει στα άμεσα προβλήματα της κοινωνίας, να θέσει τις βάσεις για τις μεγάλες τομές και μεταρρυθμίσεις και να διαμορφώσει το όραμά του για το ποια κοινωνία θέλει. Ιδιαίτερα όταν, όμως, προσπαθείς να εξειδικεύσεις τα μέτρα και τις άμεσες προτεραιότητες, προφανώς υπάρχει χώρος για συζήτηση. Αποτελεί, βέβαια, κοινό τόπο ότι η πρώτη ενέργεια του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ θα είναι η ακύρωση του Μνημονίου, θέτοντας ένα τέλος στην καταστροφική πολιτική της λιτότητας. Συγχρόνως θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη η λήψη άμεσων μέτρων για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης. Εδώ εντάσσονται, μεταξύ άλλων, η επαναφορά του κατώτατου μισθού, η πρόσβαση του πληθυσμού στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και παρεμβάσεις για την δημιουργία θέσεων απασχόλησης. Παράλληλα έχει ιδιαίτερη σημασία να αναδειχτούν τα πρώτα δείγματα γραφής ή ορισμένες πλευρές των πραγμάτων που θέλουμε να κάνουμε σε σημαντικούς τομείς. Ανα-

φέρω εδώ μέτρα που θα αλλάξουν τη λειτουργία του κράτους -όπως π.χ. πώς γίνονται οι προμήθειες, ποιες δημόσιες επενδύσεις θέλουμε και πώς τις κάνουμε κ.λπ.- τα πρώτα βήματα για την παραγωγική ανασυγκρότηση της οικονομίας, την αποκατάσταση του αισθήματος δικαιοσύνης. Όλοι γνωρίζουμε ότι χρειαζόμαστε έναν «οδικό χάρτη», με στοχευμένες παρεμβάσεις, για να αναδειχτεί ένα εναλλακτικό παράδειγμα. Μόνο έτσι θα μπορέσει ο ΣΥΡΙΖΑ να εξασφαλίσει τη στήριξη και την εμπιστοσύνη του κόσμου, αλλά και να δώσει το έναυσμα για τη συνολική αλλαγή του τρόπου οργάνωσης και λειτουργίας της κοινωνίας. Υπάρχει πραγματικό δημοσιονομικό όφελος από τις απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων ιδιαίτερα σε αυτή τη φάση που έχει μειωθεί ο συνολικός αριθμός τους; Πόσο έχουν σχέση τα σημερινά δεδομένα του δημόσιου τομέα -αποτελεσματικότητα, αριθμός εργαζόμενων και κόστος λειτουργίας- σε σχέση με τα ισχύοντα στις άλλες χώρες της Ευρωζώνης; Είναι πλέον γνωστό ότι το δημοσιονομικό πρόβλημα της χώρας δεν προήλθε από το μεγάλο μέγεθος του Δημοσίου και το ύψος των κρατικών δαπανών. Αντίθετα, το έλλειμμα δημιουργήθηκε από το χαμηλό ύψος των εσόδων, λόγω της διάχυτης φοροδιαφυγής και φοροαποφυγής. Γιατί λοιπόν αυτή η εμμονή κυβέρνησης και τρόικας για τη μείωση του Δημοσίου; Η απάντηση βρίσκεται στο οικονομικό και κοινωνικό μοντέλο που επιθυμούν να επιβάλουν. Δεν είναι μόνο ότι προχωρούν σε μια άνευ προηγουμένου αναδιανομή του εισοδήματος υπέρ των πλουσίων. Σύμφωνα με την πολιτική του Μνημονίου γνωρίζουμε τα εξής: Οι πρωτογενείς δαπάνες του κράτους το 2016 θα είναι σε επίπεδα ανάλογα με εκείνα χωρών του πρώην ανατολικού μπλοκ. Ο αριθμός των δημοσίων υπαλλήλων θα μειωθεί κατά 150.000.

Η πρώτη ενέργεια του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ θα είναι η ακύρωση του Μνημονίου και η λήψη άμεσων μέτρων, όπως η επαναφορά του κατώτατου μισθού, η πρόσβαση του πληθυσμού στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και παρεμβάσεις για τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης Όποιες επιχειρήσεις έχουν απομείνει στο Δημόσιο -όπως και η ακίνητη περιουσία του κράτους- θα ιδιωτικοποιηθούν. Το κράτος αποσύρεται από τη ρύθμιση της αγοράς εργασίας και τις αγορές προϊόντων. Όλα αυτά αναδεικνύουν ότι στόχος τους είναι η αναδιανομή εξουσίας από τον δημόσιο στον ιδιωτικό τομέα. Στα ιδεολογήματα του νεοφιλελευθερισμου το αντίθετο του κακού, μεγάλου ρυθμιστικού κράτους είναι η αγορά, η ελευθερία της ιδιωτικής επιλογής και της ιδιωτικής πρωτοβουλίας. Στην πραγματικότητα όμως διαμορφώνονται είναι εστίες ιδιωτικής εξουσίας που μπορούν να επιβάλλουν τα συμφέροντά τους χωρίς περιττές ρυθμίσεις και κοινωνικούς συμβιβασμούς. Στην προσπάθειά τους αυτή προβάλλουν συνεχώς ένα μανιχαϊστικό δίλημμα. Είτε θα έχουμε ένα πελατειακό, αναποτελεσματικό κράτος -αυτό δηλαδή που έχτισαν ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ.είτε θα έχουμε ένα πολύ μικρό κράτος, με την ελάχιστη δυνατή οικονομική και ρυθμιστική παρέμβαση. Στον αντίποδα αυτού του ανιστόρητου διλήμματος, εμείς προτάσσουμε την ενίσχυση του δημόσιου έναντι του ιδιωτικού τομέα. Αυτή η ενίσχυση βέβαια είναι απαραίτητο να συμβαδίζει και με μια διαφορετική λειτουργία.

Δεν υπερασπιζόμαστε αυτό που έχουμε σήμερα, αλλά αντίθετα κλειδί για εμάς είναι ένα κράτος που πραγματικά θα καλύπτει τις κοινωνικές ανάγκες, θα υπηρετεί τον πολίτη, θα βασίζεται στην κοινωνική λογοδοσία. Τι περιμένετε από το συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ; Θα δώσει λύση και στην κριτική που ασκείται ότι υπάρχουν αντικρουόμενες απόψεις εντός του φορέα και ότι προκαλούν σύγχυση; Από τη δική μου πλευρά πιστεύω ότι το συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ πρέπει να αποτελέσει συνέχεια της συνδιάσκεψης του περασμένου Δεκεμβρίου. Υπ’ αυτή την έννοια θα πρέπει να συνεχιστεί η συζήτηση που είχαμε εκεί, με βάση την παρακαταθήκη που αφήνει η Διακήρυξη. Η συζήτηση αυτή πρέπει να εμβαθύνει στα ζητήματα που τίθενται από τη συγκυρία. Το βασικότερο ζήτημα είναι πώς συγκροτούμε ένα πολιτικό ρεύμα ανατροπής. Την ίδια στιγμή είναι αναγκαίο να εμβαθύνουμε τη συζήτηση στην ατζέντα που αναφέραμε πριν, δηλαδή ποιος είναι ο «οδικός χάρτης» του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ, ποια είναι τα πρώτα βήματα για την παραγωγική ανασυγκρότηση, ποιες είναι οι προτεραιότητες για τις μεταρρυθμίσεις και τις αλλαγές στη λειτουργία του κράτους. Νομίζω ότι όλοι θέλουμε την ενοποίηση του πολιτικού μορφώματος του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ. Αλλά το μεγάλο ζητούμενο είναι να δημιουργήσουμε τις δομές εκείνες που θα εξασφαλίζουν ταυτόχρονα τη δημοκρατία, τη συμμετοχή των μελών, την αντιπροσωπευτικότητα και την αποτελεσματικότητα. Είναι πολύ καθαρό στο μυαλό μου ότι τέτοιες δομές δεν μπορούν να δημιουργηθούν στη βάση αριθμητικά μεγάλων σωμάτων - είτε μιλάμε για το συνέδριο είτε για τα όργανα του κόμματος. Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε τις πολλαπλές αφηγήσεις και τις προσωπικές στρατηγικές.

16 Αίτημα ηθικό, χρέος απαράγραπτο ΤΗΣ ΡΕΝΑΣ ΔΟΥΡΟΥ

«Όποιος δεν θέλει να θυμάται την απανθρωπιά, γίνεται πάλι ευπρόσβλητος σε νέους κινδύνους μετάδοσής της». Αυτά ήσαν τα λόγια του Ρίχαρντ φον Βάιτσεκερ, του προέδρου της Δυτικής Γερμανίας, από το 1984 ώς το 1994, στις 8 Μαΐου του 1985, στη γερμανική Βουλή, κατά την επέτειο της λήξης του Β’ Παγκοσμίου πολέμου… Ο πρώτος πρόεδρος της ενοποιημένης Γερμανίας έδινε μεγάλη έμφαση, όπως άλλωστε όλοι οι πολιτικοί της γενιάς του που γνώρισαν τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο, στο χρέος της μνήμης, ένα χρέος απαράγραπτο. Στο πλαίσιο ακριβώς αυτού του χρέους εγγράφεται και το αίτημα των γερμανικών οφειλών (των επανορθώσεων, του κατοχικού δανείου, των κλεμμένων αρχαιολογικών θησαυρών) προς τη χώρα μας για την περίοδο της ναζιστικής κατοχής. Ένα αίτημα που ήλθε στο προσκήνιο τούτη την εβδομάδα με την επίκαιρη επερώτηση στη Βουλή, την οποία κατέθεσαν 60 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ, με επικεφαλής τον Μανώλη Γλέζο. Ένα αίτημα που η ΓερΣτον ΣΥΡΙΖΑ μανία, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, έχει ικανοΕΚΜ, δεν ποιήσει έναντι των άλλων πιστεύουμε στη χωρών-θυμάτων της κατά συλλογική ενοχή. τον Β’ ΠΠ. Σε ό,τι αφορά την ελλη- Οι Γερμανοί νική περίπτωση, η οποία πολίτες δεν είναι είναι μοναδική και λόγω του γεγονότος του αναγκα- συλλογικά ένοχοι. στικού κατοχικού δανείου Όμως οι που της επιβλήθηκε από το κυβερνήσεις τους Γ’ Ράιχ, το ότι η σημερινή Γερμανία αλλάζει συνέχεια φέρουν ευθύνες. επιχειρηματολογία προκειμένου να αποφύγει την καταβολή δείχνει τη δύσκολη θέση της. Τα όποια όμως επιχειρήματα παρουσιάζει κατά καιρούς στερούνται βάσης. Για παράδειγμα, έχει υποστηρίξει ότι οι οφειλές της συμψηφίζονται στο πλαίσιο των επιδοτήσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ωστόσο η Κομισιόν έχει καταστήσει σαφές ότι οι κοινοτικοί πόροι και η κατανομή τους δεν συνιστούν εισφορές μίας χώρας - μέλους προς μια άλλη, αλλά ενιαία κοινοτικά κονδύλια. Επίσης, απαντώντας στη ρηματική διακοίνωση που κατέθεσε η ελληνική κυβέρνηση το 1995 (με πρωτοβουλία του Γ. Α. Μαγκάκη), ο τότε υφυπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας, Χάρτμαν, έκανε λόγο για παρέλευση πενήντα ετών από τη λήψη του πολέμου, με αποτέλεσμα το «πρόβλημα των επανορθώσεων να έχει απολέσει τη δικαιολογητική του βάση». Αλλά ούτε και αυτό ευσταθεί από τη στιγμή που η Γερμανία έθεσε θέμα επιστροφής περιουσιών Γερμανών εκτοπισθέντων από την Πολωνία και την Τσεχοσλοβακία. Πρόσφατα εξάλλου ο καθ’ ύλην αναρμόδιος υπουργός Βόλφγκανγκ Σόιμπλε θεώρησε καλό να δηλώσει ότι πιστεύει πως το θέμα είναι «λήξαν». Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει καταρχήν ότι υπήρξε θέμα και ότι αυτό «έληξε». Πότε, με ποιες διαδικασίες έγινε αυτό; Και μόνο αυτή η αναφορά συνιστά παραδοχή. Η γερμανική πλευρά οφείλει εξηγήσεις. Στον ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ, δεν πιστεύουμε στη συλλογική ενοχή. Οι Γερμανοί πολίτες δεν είναι συλλογικά ένοχοι. Όμως οι κυβερνήσεις τους φέρουν ευθύνες. Στο τελευταίο του βιβλίο άλλωστε, για τη γερμανική Ευρώπη, ο Ούρλιχ Μπεκ τονίζει πόσο αρέσει στους συμπατριώτες του η λέξη «ευθύνη» σε αντίθεση με τη λέξη «εξουσία». Είμαστε πλέον όχι στο «παρά πέντε», αλλά στο «και πέντε» προκειμένου η γερμανική πολιτεία να πάψει τις υπεκφυγές και να αναλάβει τη μέγιστη ευθύνη που της αναλογεί έναντι ενός ηρωικού λαού... Να εκπληρώσει το απαράγραπτο χρέος της.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 28 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2013

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΓΕΡΜΑΝΙΚΕΣ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΕΙΣ

Επικαιροποιείται το θέμα σε Ελλάδα και Γερμανία ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΓΙΑΜΑΛΗ

Η ανακίνηση του ζητήματος των γερμανικών αποζημιώσεων και το επί της αρχής ομόθυμο μήνυμα που εξέπεμψε η Βουλή κατά τη διάρκεια της συζήτησης της σχετικής επερώτησης του ΣΥΡΙΖΑ είχε, όπως φαίνεται, ισχυρό αντίκτυπο στη Γερμανία. Η Die Welt δεν είναι καμιά προοδευτική εφημερίδα, ωστόσο την Παρασκευή σε εκτενές δημοσίευμα καταπιάστηκε με το θέμα των πολεμικών αποζημιώσεων που οφείλει η Γερμανία στη χώρα μας. Μετά και από το γερμανικό έγγραφο -που δημοσίευσε το «Βήμα» της Κυριακής την περασμένη εβδομάδα-, το οποίο αποδεικνύει πως η Ελλάδα δεν έχει παραιτηθεί από τις αξιώσεις της, μετά την αναμφισβήτητα καθυστερημένη εντολή του υπουργείου Εξωτερικών να εκπονηθεί η απαραίτητη μελέτη και αρχειοθέτηση από το Γενικό Λογιστήριο των εγγράφων, με το «απόρρητο» πόρισμα που προέκυψε να βρίσκεται τώρα στο Νομικό Συμβούλιο του Κράτους, από το οποίο αναμένεται και η τελική αξιολόγηση, το ζήτημα των αποζημιώσεων φαίνεται πως επανέρχεται στο προσκήνιο και πως οι αγώνες της Αριστεράς και του ΣΥΡΙΖΑ έπιασαν τόπο. Η εφημερίδα καλεί τον υπουργό Οικονομικών να τοποθετηθεί για τα χρέη προς την Ελλάδα και κάνει λόγο για «ηθικό κίνδυνο» που απειλεί τη Γερμανία. Το σχετικό δημοσίευμα, που τιτλοφορείται: «Κύριε Σόιμπλε μιλήστε για τα χρέη του πολέμου», μεταξύ άλλων αναφέρει: «Αυτός ο ηθικός κίνδυνος θα μπορούσε να θέσει τη Γερμανία υπό πίεση, αργά ή γρήγορα. Τουλάχιστον συμβολικά ας δείξει καλοσύνη. Ενδεχομένως με μερική παραίτηση από τα ποσά, τα οποία οφείλονται από την Ελλάδα, και το οποίο ίσως τελικά κάνει έτσι ή αλλιώς, γιατί η Ελλάδα δεν μπορεί ποτέ να τα επιστρέψει».

H DieWelt ωστόσο προτείνει μονάχα έναν εύσχημο τρόπο χειρισμού του θέματος, ο οποίος επί της ουσίας περιορίζεται στο επιχείρημα πως αφού φαίνεται πως η Γερμανία θα αναγκαστεί ούτως ή άλλως να πάει σε κούρεμα, τη συμφέρει να «το πατσίσει» απαλλασσόμενη από το χρέος της προς την Ελλάδα. Η ίδια εφημερίδα θεωρεί επίσης πως η Γερμανία, που δεν χαίρει ιδιαίτερης συμπάθειας από τους λαούς κυρίως του ευρωπαϊκού Νότου-, μπορεί όχι μόνο να βρεθεί εκτεθειμένη από ‘κεί που δεν το περιμένει, αλλά να απολέσει και μέρος της ισχύος της. Η Die Welt βέβαια δεν παραλείπει να χαρακτηρίσει τον Μ. Γλέζο τον υπ’ αριθμόν ένα εθνικό ήρωα της Ελλάδας.

Αλ. Τσίπρας: Είναι ηθική η υποχρέωση της Γερμανίας «Νομίζω πως αυτή είναι ιστορική και ηθική υποχρέωση της Γερμανίας» είπε ο Αλ. Τσίπρας από την Πορτογαλία και πρόσθεσε πως, όπως επεσήμανε και στον κ. Σόι-

μπλε όταν τον συνάντησε, «είναι η πρόθεσή μας να ζητήσουμε από τη Γερμανία να ανταποκριθεί. Αν και δεν γνωρίζω αν αυτό έχει να κάνει με το δημόσιο χρέος της Ελλάδας, αλλά είναι μια ηθική υποχρέωση και πιστεύω πως δεν είναι μόνο οι αριστερές πολιτικές δυνάμεις στην Ελλάδα, αλλά και στη Γερμανία, όπου πολλές πολιτικές δυνάμεις συμφωνούν ότι πρέπει να κλείσουμε αυτήν τη μαύρη σελίδα στο βιβλίο της κοινής μας ιστορίας στην Ευρώπη».

Λεηλασία που δεν κοστολογείται Μιλώντας στη Βουλή η Μαρία Κανελλοπούλου παρουσίασε τους τρόπους με τους οποίους ο κατοχικός στρατός «επιδόθηκε σε ένα απίστευτο πλιάτσικο». Είτε προσφέροντας «δώρα» σε αξιωματούχους, όπως ο «στρατάρχης Λιστ που πήρε από την Αθήνα μια γυναικεία μαρμάρινη κεφαλή σαν ένα τέτοιο δώρο από τους κατωτέρους του, ενώ κυκλοφορούσε προκλητικά σε όλη την Ελλάδα με το κεφάλι τού θεού Ερμή πάνω στο αυτοκίνητό του», είτε κάνοντας παράνομες αρχαιολογικές ανασκαφές, είτε διανοίγοντας στρατιωτικούς δρόμους χωρίς κανέναν σεβασμό στους «θησαυρούς» που είναι θαμμένοι στα ελληνικά εδάφη, είτε προχωρώντας σε κανονικές απροσχημάτιστες ληστείες, όπως ο περίφημος φασίστας αρχαιολόγος υπάλληλος του Αρχαιολογικού Μουσείου, Βρέντε. Από τα πλιάτσικα στα μάρμαρα της Ακρόπολης, τις λεηλασίες σε Ελευσίνα, Σούνιο, Μυκήνες, Ολυμπία, Κόρινθο, Αίγινα,

Χαλκίδα, Θήβα, Βεργίνα, Κνωσσό, Γόρτυνα, Σάμο, Ποτίδαια, Μήλο, Χαλκιδική, μέχρι το Πύθιον της Ελασσόνας και τις καταστροφές σε βυζαντινά, μεταβυζαντινά και μεσαιωνικά μνημεία αποδεικνύεται πως η κλοπή αρχαιολογικών και καλλιτεχνικών θησαυρών από τις χώρες που βρέθηκαν υπό γερμανική κατοχή ήταν πάγια πρακτική των ναζί. Άλλωστε, δεν ήταν λίγοι οι αξιωματούχοι που είχαν δημιουργήσει τεράστιες συλλογές από κλεμμένες αρχαιότητες και έργα τέχνης, με πιο χαρακτηριστική την περίπτωση του Χέρμαν Γκέρινγκ. Το περσικό χαλί που κοσμεί το γραφείο της καγκελαρίου αποδείχθηκε πως είναι κομμάτι της «ματωμένης» συλλογής του Γκέρινγκ. Οι Γερμανοί ενδιαφέρονται για την εικόνα τους στην Ελλάδα, μας είπε ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Βαγγέλης Χατζηλάμπρου, που βρέθηκε στη Γερμανία με τη διακομματική αντιπροσωπεία της Διαρκούς Επιτροπής Εθνικής Άμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής και συναντήθηκε μεταξύ άλλων με τη Γερμανίδα υφυπουργό Εξωτερικών, Εmily Haber, και τον πρόεδρο της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων του Ομοσπονδιακού Κοινοβουλίου, Ruprecht Polenz. Μετά από μια συνωμοσία σιωπής, που διήρκεσε κοντά 70 χρόνια, το θέμα ανοίγει και πάλι. Μια γενιά που έζησε τον πόλεμο έφυγε αδικαίωτη από κάθε άποψη. Ας είναι οι γερμανικές αποζημιώσεις μια συμβολική δικαίωση των νικητών του πολέμου, που ειδικά στην Ελλάδα κατέληξαν ηττημένοι...

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 28 AΠΡΙΛΙΟΥ 2013

17

ΠΟΛΙΤΙΚΗ Η ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΣΤΗ ΒΟΥΛΗ ΓΙΑ ΤΙΣ ΟΦΕΙΛΕΣ ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΚΩΣΤΑΣ ΠΟΥΛΑΚΙΔΑΣ

Η δέσμευση ότι θα τεθεί από την ελληνική κυβέρνηση το ζήτημα των οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα είναι το αποτέλεσμα της συζήτησης που προκάλεσε ο ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ στη Βουλή. Ο υπουργός Εξωτερικών Δημήτρης Αβραμόπουλος «κράτησε» τρία στοιχεία: τεκμηρίωση, ισχυρή πολιτική βούληση, συναίνεση. Και προσδιόρισε μία πορεία με «πρώτο βήμα» τη γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους επί της έκθεσης που ετοίμασε το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους. Στη συνέχεια, είπε ο υπουργός, «θα το αξιολογήσουμε προσεκτικά, ώστε να αποφασίσουμε τα επόμενα βήματα», ένα από τα οποία είναι «να βρεθούμε και πάλι σε αυτήν την αίθουσα για να συζητήσουμε τις επόμενες κινήσεις μας, με μεθοδικότητα, με σοβαρότητα, με συνέπεια και πάνω απ’ όλα με ενότητα».

Πολιτική διεκδίκηση Το αίτημα να τεθεί το ζήτημα των γερμανικών οφειλών τέθηκε επιτακτικά από τον ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ. «Χρειάζονται πολιτικοί χειρισμοί σε κεντρικό πολιτικό επίπεδο» τόνισε ο Αλέξης Τσίπρας, ενώ και ο Μανώλης Γλέζος, που τόνισε ότι πρόκειται για εθνικό και όχι κομματικό θέμα, υπογράμμισε: «Περιμένουμε από την κυβέρνηση να κάνει το βήμα, να καλέσει τη γερμανική κυβέρνηση και να

Επόμενο βήμα: διάβημα στη Γερμανία πει ‘ελάτε να συζητήσουμε’». Κάλεσε μάλιστα την κυβέρνηση «να ξεφύγει από τον ξύλινο λόγο που διατύπωνε ως τώρα -’Δεν παραιτούμεθα των αξιώσεών μας, αλλά περιμένουμε τη διεθνή συγκυρία της σχέσης των δύο χωρών και ότι ο διπλωματικός λόγος, ο πλούσιος, συνδράμει προς αυτήν την κατεύθυνση’- για να μην κάνουμε τίποτα». Η έκκληση Γλέζου με ένα άλλο περιεχόμενο θα μπορούσε να έχει αποδέκτη και τον Ευάγγελο Βενιζέλο, ο οποίος παραλίγο να πυροδοτήσει το κλίμα μίας συζήτησης που διεξήχθη (απουσία του πρωθυπουργού, ως συνήθως) σε κλίμα συναίνεσης και με στόχο να διαμορφωθεί εθνική στρατηγική. Η μονομανία του προέδρου του ΠΑΣΟΚ με τον ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ τον έκανε να υπενθυμίζει εμμέσως, αλλά διαρκώς, κατά την παρέμβασή του ότι επί κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ ετέθη το θέμα στη Γερμανία. Βέβαια ξέχασε να πει πως όσα (θεωρεί ότι) έκανε το ΠΑΣΟΚ δεν είχαν κανένα αποτέλεσμα…

Τι ξέχασε ο Ευ. Βενιζέλος Ξέχασε ακόμη ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ αυτό που του θύμισε ο Παναγιώτης Κουρουμπλής: ότι ο πρ. υπουργός Οικονομικών (των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ) Φίλιππος Σαχινίδης παραδέχθηκε πως δεν βρήκε ούτε φάκελο όταν παρέλαβε το υπουργείο από τον Ευάγγελο Βενιζέλο!

Φάκελος δεν υπήρχε ούτε καν για το κατοχικό δάνειο - ένα θέμα που κατεξοχήν αφορά το υπουργείο Οικονομικών. Ο Θοδωρής Δρίτσας μάλιστα επεσήμανε ότι η σημερινή διεκδίκηση μόνο για το αναγκαστικό κατοχικό δάνειο μπορεί να φτάσει τα 54 δισ. ευρώ. Αν πραγματικά κάτι θα έπρεπε να θυμάται ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, είναι κάτι που επεσήμανε ο Στάθης Παναγούλης: ότι ο πρώτος πολιτικός αρχηγός που έθεσε το ζήτημα των οφειλών δεν είναι ούτε ο Α. Σαμαράς ούτε ο Ευ. Βενιζέλος. Είναι ο Αλ. Τσίπρας, και μάλιστα στη μία και μοναδική συνάντησή του με τον Σόιμπλε. Τότε, όμως, υπενθύμισε ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ, «τα ‘παπαγαλάκια’ στις τηλεοράσεις τον ειρωνεύονταν

γιατί είχε το θάρρος της γνώμης».

Οι προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ Όμως το θέμα δεν είναι από ποιον ετέθη το ζήτημα των οφειλών της Γερμανίας, αλλά τι κάνουμε από εδώ και πέρα, δεδομένων των διαβεβαιώσεων Αβραμόπουλου ότι «ετέθη για να κλείσει». Ο πρόεδρος της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ κατέθεσε ένα πλαίσιο προτάσεων που διαμορφώνουν μία τριπλή στρατηγική σε διπλωματικό, σε πολιτικό και κοινωνικό επίπεδο: α) Πρέπει να τεθεί το θέμα των οφειλών «σε πολιτικό επίπεδο και διμερώς και στα ευρωπαϊκά όργανα, μη εξαιρουμένου του Συμβουλίου Κορυφής». β) Να συσταθεί διακομματική κοι-

νοβουλευτική επιτροπή (χωρίς τη συμμετοχή της Χρυσής Αυγής), όπως έχει αποφασιστεί από τον Μάρτιο του 2012. γ) Να ενημερωθούν οι αρχηγοί των κομμάτων της Βουλής (εξαιρουμένης της Χρυσής Αυγής) και το Εθνικό Συμβούλιο Διεκδίκησης για την έκθεση του ΓΛΚ. δ) Να δημιουργηθεί «ευρύ, λαϊκό, διεθνές κίνημα συμπαράστασης προς το ελληνικό αίτημα για τις επανορθώσεις», ώστε να ασκηθεί πίεση και στη Μέρκελ μέσα από τη γερμανική κοινωνία. Σε αυτό το πλαίσιο «εντάχθηκε» τελικά και η τακτική της κυβέρνησης, όπως την εξέφρασαν τελικά ο Δ. Αβραμόπουλος αλλά και οι προτάσεις του Eυ. Βενιζέλου.

Αυτή τη Δευτέρα στην

56

ΣΕΛΙΔΕΣ

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΕΡΙΚ ΧΟΜΠΣΜΠΑΟΥΜ

«Τέχνη και εξουσία» Αδημοσίευτο στην Ελλάδα κείμενο του μεγάλου ιστορικού από το βιβλίο του «Θρυμματισμένοι καιροί. Κουλτούρα και κοινωνία στον 20ό αιώνα» (Εκδόσεις Θεμέλιο)

ΘΕΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ:

ΠΡΟΣΩΠΟ

ΠΑΝΟΣ ΚΑΜΜΕΝΟΣ

Ο άνθρωπος που ήθελε να γίνει αρχηγός. Και πώς έγινε...

Το πείραμα του περιφερειακού νομίσματος

Τα συμπληρωματικά νομίσματα που χρησιμοποιούνται παράλληλα με το νόμισμα που εκδίδουν οι κεντρικές τράπεζες. Τα πειράματα στην Ευρώπη.

ΑΡΘΡΑ Μια θέση για τις Θέσεις τής Κ.Ε. του ΚΚΕ του Βασίλη Γρόλλιου

Στρατηγικές επιλογές της Αριστεράς του Βένιου Αγγελόπουλου

18

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 28 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2013

AΡΘΡΑ

Όπως πριν στη Μανωλάδα; ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΚΑΡΗ

Η αποχή των καταναλωτών από την αγορά της ματωμένης φράουλας δεν έχει κοπάσει - ακόμη; - αλλά το μήνυμά τους δεν φαίνεται να το θέλει κανείς, να το διαβάζει. Αν και όλοι αναγνωρίζουν ότι οι πιστολέρο έκαναν μεγάλη ζημιά δεν φαίνεται να αποδέχονται πραγματικά τους λόγους που αυτή επήλθε και συνεχίζεται. Οι πολλοί πολίτες απεχθάνονται όσα έγιναν, δεν θέλουν να ξαναγίνουν, δεν συμφωνούν με τη βίαιη μεταχείριση των εργατών, όσο κι αν ανέχονται άθλιες καταστάσεις αλλού. Και ίσως προσδοκούν πρωτοβουλίες και διαβεβαιώσεις από τους άλλους παραγωγούς - ακριβώς γιατί όλοι οι παραγωγοί δεν είναι ίδιοι - από τις τοπικές αρχές ότι θα αλλάξουν τα πράγματα. Θα περίμενε κανείς το επεισόδιο ένοπλης βίας, η κρίση να δράσει καθαρτήρια, να κινητοποιήσει δυνάμεις που θέλουν να αλλάξουν τις ά-

θλιες καταστάσεις ζωής και εργασίας στις φράουλες και τα λαχανικά της Μανωλάδας στην αρχή, όλης της χώρας στη συνέχεια. Η λογική λέει ότι αν όλα αυτά δεν αλλάξουν ούτε η παραγωγική δραστηριότητα εκεί θα αποκατασταθεί σύντομα, ούτε οι καταναλωτές, εντός και εκτός της χώρας, θα ξεχάσουν, ούτε θα αποφευχθούν νέα βίαια και καταστροφικά επεισόδια στο μέλλον. Αυτή την εκτίμηση επιβεβαιώνουν και τα γεγονότα. Ένα νέο μοντέλο επιχειρηματικής δραστηριότητας μπορεί να αντιμετωπίσει τη σημερινή κρίση, με εγγυήσεις ασφάλειας, αξιοπρέπειας, υγείας, ανθρώπινης διαβίωσης για τους εργάτες- μετανάστες. Να μην έχουν το συγκριτικό πλεονέκτημα οι χειρότεροι, βιαιότεροι και πιο παράνομοι εργοδότες. Τα πρώτα η φροντίδα των θυμάτων της βίας και η παρεμπόδιση νέων επεισοδίων η σύλληψη των δρα-

Δεν λαμβάνουν το μήνυμα των καταναλωτών Πρωτοβουλίες για νέο μοντέλο επιχειρηματικής δραστηριότητας χρειάζονται και όχι δικαιολογίες

στών και του επιχειρηματία - για να δοθεί το σήμα ότι υπάρχει νόμος και προστασία της ανθρώπινης ζωής - έγιναν. Το επόμενα, όμως; Αλλαγή στις συνθήκες ζωής και εργασίας των μεταναστών-εργατών δεν έχει δρομολογηθεί. Δεν είναι μόνον το θέμα της (προσωρινής) νομιμοποίησής τους που ενδιαφέρει και τους επιχειρηματίες, λόγω των ελέγχων της αστυνομίας - είναι πρωτίστως οι υλικές συνθήκες διαβίωσης τους, η ασφάλισή τους και η παρεμπόδιση της υπερεκμετάλλευσης τους, με τις καθυστερήσεις πληρωμών. Είναι και ο συνολικός ανασχεδιασμός. Πώς θα παίρνουν άδεια εργασίας κάθε χρόνο όσοι πρόκειται να εργαστούν, πώς θα ρυθμίζονται οι αμοιβές τους, πώς θα διασφαλίζονται στην άσκηση των δικαιωμάτων τους. Αντί πρωτοβουλιών προτάσεων, λύσεων σε αυτά κυριαρχούν τάσεις και σε συλλογικούς φορείς της πε-

ριοχής - που σχετικοποιούν τη βίαιη επίθεση, μιλούν για την αλήθεια που είναι στη μέση, ορισμένοι ζητούν από το κράτος να αναλάβει τα έξοδα προώθησης της φράουλας. Όλη η Ελλάδα δεν είναι Μανωλάδα. Τουλάχιστον όσον αφορά τις συνθήκες εργασίας. Όμως η Μανωλάδα είναι στην Ελλάδα. Εδώ, μέσα στις σιωπές, τις ανοχές μας δυνάμωσε το μοντέλο της αθλιότητας και φαίνεται ότι έχει αναπτυχθεί και σε άλλες περιοχές εντατικής γεωργικής δραστηριότητας. Εδώ,στις συνθήκες ανασφάλιστης εργασίας που εξαπλώνονται όλο και περισσότερο δυνάμωσε η επιχείρηση μετανάστες - πιστολέρο- Κεντρική Αγορά. Εδώ είναι και δεν μπορούμε να κλείνουμε τα μάτια μας. Εδώ πρέπει να αλλάξει η Μανωλάδα, δηλαδή η Ελλάδα. Τώρα είναι η ώρα των ενωτικών πρωτοβουλιών. Και τοπικών και κεντρικών. Αυτή είναι η διέξοδος. Όχι να μείνουν όλα ίδια.

Το πολυεργαλείο στους γαλάζιους φίλους... ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΧΡΗΣΤΟΥ

Το χρονικό ξεπουλήματος του ΟΠΑΠ, είναι άκρως αποκαλυπτικό του τρόπου που διαχειρίζεται τα εθνικά συμφέροντα το κυβερνητικό καρτέλ απέναντι στα ξένα και ντόπια οικονομικά συμφέροντα. Το Μητσοτακόπουλο, δηλαδή ο αγαπητός στη Siemens Κυριάκος, φώναζε πως ο ΣΥΡΙΖΑ είναι κατά των επενδύσεων. Ποιων επενδύσεων; Οι παραχωρήσεις των κρατικών μονοπωλιακών επιχειρήσεων έναντι τιμημάτων πολύ μικρότερης αξίας από την πραγματική είναι επένδυση; Δημιουργούνται περισσότερες θέσεις εργασίας ή μήπως θα συμβεί το αντίθετο; Το νερό ως δημόσιο αγαθό, όταν γίνει ιδιωτικό εμπόρευμα, χωρίς μάλιστα το νέο αφεντικό να έχει ανταγωνισμό, θα είναι καλύτερο και φθηνότερο; ΑΣ ΕΠΙΣΤΕΨΟΥΜΕ όμως στην περίπτωση του ΟΠΑΠ. Αυτός ο δημόσιος οργανισμός δημιουργήθηκε το 1958 από τον Κωνσταντίνο Καραμανλή (αντιγράφοντας το ιταλικό Τοτοκάλτσιο) με πρώτο προϊόν το ΠΡΟΠΟ, για την ενίσχυση κυρίως του αθλητισμού και δευτερευόντως του πολιτισμού. Ο ΟΠΑΠ σήμερα παραμένει ένα εξαιρετικά κερδοφόρο μονοπώλιο με πλήθος προϊόντων. Το ελληνικό Δημόσιο πούλησε τέσσερις φορές μετοχές του ΟΠΑΠ (το 2001, το

2002, το 2003 και το 2005) στο ευρύ επενδυτικό κοινό, μειώνοντας τη συμμετοχή του από 100% σε 34,37%. Το κράτος κράτησε το management, ασκούσε μέσω του οργανισμού κοινωνική πολιτική, αλλά και τάιζε μέσω των άφθονων διαφημιστικών κονδυλίων τα ΜΜΕ για να τα έχει, τα περισσότερα από αυτά, με το μέρος του. Υπήρχαν φυσικά και έξτρα κονδύλια -επιχορηγήσεις σε ΜΚΟ φίλα προσκείμενες σε βουλευτές και υπουργούς. ΤΟ ΤΙΜΗΜΑ πώλησης του ΟΠΑΠ, ύστερα από ένα διαγωνισμό ο οποίος ξεκίνησε με 8 ενδιαφερόμενους και κατέληξε με έναν (!!!), ισούται με τα κέρδη μιας χρονιάς. Για να γίνει κατανοητό. Θα πουλούσατε εσείς ένα διαμέρισμα με τίμημα το ισόποσο 12 ενοικίων; Εσείς δεν θα το πουλούσατε γιατί είναι δικό σας, αλλά αυτοί οι θρασύτατοι τύποι το τόλμησαν. Πουλάνε, λέει, για να μειώσουν το εθνικό μας χρέος! Για το καλό μας, όπως τραγουδάει και ο Μηλιώκας. Χρωστάμε πάνω από 300 δισ. ευρώ, υπολόγιζαν να εισπράξουν 50 δισ. από τις ιδιωτικοποιήσεις, τώρα λένε πως θα είναι επιτυχία αν μαζέψουν έως το τέλος του 2014 γύρω στα 8 δισ. ευρώ και πανηγυρίζουν για τα 600 εκατομμύρια του ΟΠΑΠ! ΣΤΗΝ ΤΕΛΙΚΗ ευθεία του διαγωνισμού είχαν απομείνει τρεις παίκτες. Ο Κόκκαλης από τη μία πλευρά, ο Μελισσανίδης με τον Κοπε-

λούζο και τον Τσέχο συνεταίρο τους, νέο μεγαλομέτοχο στην Τράπεζα Πειραιώς και το αμερικάνικο fund. Ο Κόκκαλης με το που υπεγράφη η νέα συμφωνία τεχνολογικής στήριξης που θα του αποφέρει 200 εκατομμύρια ευρώ, συν την απόλυτη τεχνολογική ομηρεία του ΟΠΑΠ, αποσύρθηκε αφήνοντας για τη συνέχεια του διαγωνισμού τους άλλους δύο. Οι άλλοι δύο ήταν όμως ένας. Ο Μελισσανίδης με τον Κοπελούζο και τον Τσέ-

O πολύτιμος για τα έσοδα του Ελληνικού Δημοσίου ΟΠΑΠ, που είχε και έχει τεράστια ανάγκη εκσυγχρονισμού και απόκτησης μηχανισμών ελέγχου κάθε κομπίνας, χαρίζεται στους πρόθυμους να στηρίζουν την εξουσία...

χο. Κατά σύμπτωση οι δύο Έλληνες επιχειρηματίες είναι φίλοι της Ν.Δ. Μάλιστα ο Μελισσανίδης μαζί με τον περιβόητο Λαυρεντιάδη ήταν και χορηγοί (και παρόντες) στο δείπνο προς τιμήν του Λεωνίδα Κύρκου στην Αίγλη του Ζαππείου, όπου μίλησε ο ΓΑΠ. Είναι και αυτή μία εξήγηση για τη σιωπή της ΔΗΜ.ΑΡ. στην υπόθεση του ΟΠΑΠ. ΤΟ ΘΕΜΑ με την πώληση του ΟΠΑΠ δεν είναι μόνον επιχειρηματικό. Το ποδοσφαιρικό στοίχημα και η ιλιγγιώδης ανάπτυξή του, μόλυναν θανάσιμα το παγκόσμιο ποδόσφαιρο και μαγνήτισε παράγοντες οι οποίοι βάζουν στην ομάδα τους πολλά χρήματα από την τσέπη τους, βγάζοντας πολλά περισσότερα από στησίματα αγώνων και τζογάρισμα στο επίσημο παιχνίδι. Τον Σεπτέμβριο του 2003 στην τηλεφωνική γραμμή ασφαλείας στα γραφεία της Δίωξης Ναρκωτικών του ΣΔΟΕ, στον πύργο της οδού Κηφισιάς, κάποιος ζήτησε τον αξιωματικό «M». «Είμαι ο Κατερινιώτης» είπε. «Ο Αγγελόπουλος κατέθεσε σήμερα στην Εφορία βεβαίωση πως κέρδισε από τον ΟΠΑΠ ένα εκατομμύριο τετρακόσιες χιλιάδες ευρώ. Μέσα σε τρία χρόνια έχει καταθέσει βεβαιώσεις πως κέρδισε 6 εκατομμύρια ευρώ. Γιατί δεν τον πιάνετε αφού ξέρετε ότι ξεπλένει κέρδη από ναρκωτικά; Είναι δυνατόν να έχει κερδίσει 500 δελτία;». Έτσι λοιπόν πιάστηκε ο μεγαλύτερος έμπορος κοκαΐνης στην Ελλάδα!

ΑΛΛΑ υπάρχουν και άλλες πλευρές. Τα νέα αφεντικά, έχοντας εξασφαλίσει και το management, διαχειρίζονται όπως επιθυμούν την κατανομή της διαφημιστικής δαπάνης σε όσους γουστάρουν, δηλαδή σε όσους στηρίζουν τα δικά τους συμφέροντα και αυτά των πολιτικών τους υποστηρικτών. Το ίδιο θα συμβεί και με τις χορηγήσεις σε ΜΚΟ ή άλλες κοινωφελείς δράσεις. Φυσικά δεν γίνεται λόγος για τη στήριξη του αθλητισμού και πολύ περισσότερο του πολιτισμού. Τελειώσαμε; Ποιος εγγυάται και πώς ότι το νέο management δεν μπορεί να κλέβει μεγάλο μερίδιο κερδών από το υπόλοιπο 67% των μετόχων του οργανισμού, παίζοντας στα σίγουρα σε ένα παιχνίδι το οποίο θα ελέγχουν απόλυτα; ΜΕ ΛΙΓΑ λόγια, ένας οργανισμός πολύτιμος για τα έσοδα του Ελληνικού Δημοσίου, που είχε και έχει τεράστια ανάγκη εκσυγχρονισμού και απόκτησης μηχανισμών ελέγχου κάθε κομπίνας, χαρίζεται σε... φίλους οι οποίοι είναι πρόθυμοι να στηρίζουν την εξουσία των υποτακτικών στην τρόικα κυβερνητικών εταίρων. Ένα επίσης ερώτημα αφορά τους Ευρωπαίους: Συμφωνούν οι προτεσταντικής ηθικής αυστηρότητας ηγέτες της Γερμανίας ότι αυτό που γίνεται με τον μονοπωλιακό ΟΠΑΠ βοηθάει τον ανταγωνισμό, είναι εκσυγχρονισμός και διαρθρωτική αλλαγή; dchristou52@gmail.com

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 28 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2013

19

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

ως κέντρο βάρους τον τραπεζικό τομέα. Από ‘δώ και πέρα τι γίνεται; Η απόφαση του Eurogroup στόχευε στην καταστροφή της δομής της κυπριακής οικονομίας όπως τη γνωρίζαμε, ως οικονομικού κέντρου δηλαδή, μέσα σε ένα βράδυ. Τώρα θα πρέπει να προσπαθήσουμε να χτίσουμε την οικονομία μας πάνω σε διαφορετική βάση. Αυτό δεν μπορεί να γίνει σε ένα βράδυ, όπως έγινε η καταστροφή. Θα απαιτηθεί χρόνος. Αν πραγματικά η Ε.Ε. ήθελε να βοηθήσει, θα είχαν ληφθεί πιο σωστές αποφάσεις. Δεν είναι προσπάθεια διάσωσης αυτό που συμβαίνει, αλλά καταστροφή με θεραπεία σοκ, που θα απαιτήσει δεκαετίες για να ξεπεραστεί.

Το ΑΚΕΛ, μετά την καταστροφή του οικονομικού μοντέλου της Κύπρου και το Μνημόνιο που συμφώνησε η κυβέρνηση Αναστασιάδη, θέτει ζήτημα νομίσματος και προτίθεται μάλιστα να ζητήσει δημοψήφισμα. Ο γενικός γραμματέας του ΑΚΕΛ Άντρος Κυπριανού επισημαίνει στην «Αυγή» της Κυριακής ότι επιδιώκει τη συναίνεση ακόμα και της κυβέρνησης στο ζήτημα, αφού «δεν υπάρχουν εύκολες λύσεις», και τονίζει ότι στην περίπτωση εξόδου της Κύπρου από το ευρώ θα πρέπει να υπάρξει «συνεννόηση με την Ε.Ε.»

AΝΤΡΟΣ ΚΥΠΡΙΑΝΟΥ:

«Δεν υπάρχει εύκολη λύση για την Κύπρο» ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΓΙΑΜΑΛΗ

Οι τελευταίες αποφάσεις του Eurogroup υπό τον κύριο Αναστασιάδη. Δεν παραγνωρίζω καθόλου τις αφόρητες πιέσεις που δέχθηκε ο κ. Αναστασιάδης, θεωρώ απαράδεκτο τον τρόπο με τον οποίο συμπεριφέρθηκε το Eurogroup. Στην πρώτη κιόλας συνάντηση που είχαν, δεκαπέντε ημέρες αφού ανέλαβε την προεδρία, έκαναν μία τεράστια μεταστροφή από αυτά που έλεγαν μέχρι τότε και προχώρησαν στο κούρεμα των καταθέσεων με τον τρόπο που προχώρησαν. Αυτό κατά την άποψή μου είναι καταστροφικό για την κυπριακή οικονομία και αυτό είναι που μας υποχρεώνει να σκεφτούμε μία εναλλακτική επιλογή. Γι’ αυτό ξεκινήσαμε όλες αυτές τις συζητήσεις μετά την 15η Μαρτίου, γιατί όπως είπατε ήταν «η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι».

στατωμένη μελέτη περίπου 80 σελίδων, η οποία θα τεθεί στα όργανα του κόμματος αυτήν την εβδομάδα και στις αρχές της επόμενης και εκεί θα ληφθούν οι σχετικές αποφάσεις. Θέλω να ξεκαθαρίσω ότι η όποια απόφαση δεν θα είναι εύκολη, αντίθετα θα είναι δύσκολη και οδυνηρή. Αυτό που θα μετρήσει στη λήψη της δικής μας απόφασης θα είναι το πώς εξυπηρετείται καλύτερα το συμφέρον του κυπριακού λαού και ποια είναι εκείνη η επιλογή που δίνει ελπίδα και προοπτική για άμεση έξοδο από την κρίση με τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα. Θέλω να ξεκαθαρίσω και ένα άλλο ζήτημα. Είμαστε σήμερα στην αντιπολίτευση, η κοινοποίηση της οποιασδήποτε πρότασης απαιτεί είτε τη συμφωνία της κυβέρνησης είτε της πλειοψηφίας του κόσμου. Γι’ αυτόν τον λόγο και επειδή θεωρούμε ότι αυτό θα καθορίσει την τύχη της Κύπρου για τις επόμενες δεκαετίες, χρειάζεται να πάμε σε δημοψήφισμα. Πρέπει ο κυπριακός λαός να αποφασίσει τι είναι ορθότερο.

Η εναλλακτική πρόταση του ΑΚΕΛ είναι εκτός της τρόικας και του Μνημονίου ή εκτός της Ευρωζώνης;

Προτείνετε μία συνεννοημένη έξοδο από το ευρώ ή μια έξοδο του τύπου «φεύγουμε και κόψτε τον λαιμό σας»;

Το ΑΚΕΛ είχε μέχρι πριν από μερικούς μήνες τη διακυβέρνηση της Κύπρου και δεν έθεσε ζήτημα νομίσματος, όπως κάνει σήμερα. Ποια ήταν η σταγόνα που έκανε το ποτήρι να ξεχειλίσει;

Πρέπει να είμαστε ειλικρινείς. Αν μιλάμε για αναζήτηση λύσης έξω από το Μνημόνιο και έξω από την τρόικα, ουσιαστικά μιλάμε για την εξεύρεση λύσης εκτός Ευρωζώνης. Εμείς, στην προσπάθεια να εκπονήσουμε τη μελέτη για την εναλλακτική πρόταση, έχουμε αξιοποιήσει ειδικούς από διάφορους κλάδους -νομικούς, οικονομολόγους, λογιστές, ελεγκτές, τραπεζίτες, επιστήμονες- οι οποίοι αναλύουν τα ζητήματα που προκύπτουν από μία ενδεχόμενη έξοδο από την Ευρωζώνη. Πρόκειται για μία αρκετά εμπερι-

Τι απαντάτε; Η ίδια η Γερμανία διά του υφυπουργού Οικονομικών Στέφεν Κάμπετερ έχει απαντήσει σε αυτές τις κατηγορίες που είναι εντελώς ανυπόστατες. Ο κ. Κάμπετερ, απαντώντας σε ερωτήσεις βουλευτών ξεκαθάρισε πως το Μνημόνιο που είχε συμφωνήσει ο κ. Χριστόφιας δεν υπογράφηκε γιατί διαφωνούσαν έντονα οι Γερμανοί, που απαιτούσαν πρόσθετους όρους, τους οποίους δεν αποδεχόταν ο κ. Χριστόφιας. Αυτός είναι ο μοναδικός λόγος που δεν υπογράφηκε το Μνημόνιο. Εκεί έγινε η μεγάλη στροφή από την πλευρά της Ε.Ε. Ως εκ τούτου δεν ήταν ένα παιχνίδι τακτικής από την πλευρά του Δ. Χριστόφια, αλλά δυστυχώς ένα παιχνίδι τακτικής της Γερμανίας, η οποία επεδίωκε καθαρά την εκλογή του κ. Αναστασιάδη θεωρώντας ότι θα δεχόταν πιο εύκολα τις γερμανικές απαιτήσεις, όπως και έγινε στην πράξη, αφού όπως προείπα του ασκήθηκαν αφόρητοι εκβιασμοί.

Αν γίνει κάτι τέτοιο, θα πρέπει να γίνει μετά από συνεννόηση με την Ε.Ε., θα είναι πολύ λιγότερες οι συνέπειες. Μία ξαφνική και απροειδοποίητη έξοδος θα προκαλούσε πολλά προβλήματα.

Μια από τις κριτικές που διατυπώνονται εις βάρος της Κύπρου από ρωσικής πλευράς είναι ότι αποτέλεσε το «θησαυροφυλάκιο» των ολιγαρχών που σφετερίστηκαν την περιουσία του ρωσικού λαού με τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης. Ο Μεντβέντεφ, σχολιάζοντας το κούρεμα, είπε χαρακτηριστικά: «Ξανακλέβουν δεύτερη φορά τα κλεμμένα». Πώς το σχολιάζετε;

Η πλευρά Αναστασιάδη υποστηρίζει ότι η κυβέρνηση Χριστόφια είχε συμφωνήσει για το Μνημόνιο και απλώς το καθυστερούσε για να το φορτωθεί η κυβέρνηση που θα προέκυπτε μετά τις εκλογές και ότι αυτό είχε αποτέλεσμα να επιβαρυνθεί η κατάσταση.

Οι μεγαλύτερες κατηγορίες ήρθαν από την πλευρά της Γερμανίας, που ισχυρίστηκε πως στην Κύπρο γινόταν «ξέπλυμα βρόμικου χρήματος», και σε αυτό απαντά ο κ. Κάμπετερ σε επιστολή που έστειλε στην ομάδα των Γερμανών βουλευτών λέγοντας πως η γερμανική κυβέρνηση δεν έχει κανένα απολύτως στοιχείο

που να επιβεβαιώνει ότι ξεπλένεται χρήμα στην Κύπρο. Θα ήθελα να προσθέσω το εξής: Το 2011 η Moneyval, η Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων για την καταπολέμηση του «ξεπλύματος βρόμικου χρήματος» του Συμβουλίου της Ευρώπης, είχε διερευνήσει και την Κύπρο και τη Γερμανία. Από τα 28 κριτήρια η Κύπρος πληρούσε τα 24, ενώ η Γερμανία που μας επικρίνει πληρούσε τα 21. Υπάρχει το ενδεχόμενο κάποιες πράξεις να μην ήταν απόλυτα καθαρές, υπάρχει όμως διαδικασία για τη διερεύνηση αυτών των περιπτώσεων και, αν η Γερμανία πραγματικά επιθυμούσε τη διερεύνησή τους θα έπρεπε να υποβάλει το ζήτημα στην κυπριακή κυβέρνηση, καθώς υπάρχει ομάδα καταπολέμησης του οικονομικού εγκλήματος, η ΜΟΚΑΣ, και θα διαπιστωνόταν κατά πόσο ισχύει κάτι τέτοιο. Σε ό,τι αφορά τη Ρωσία, είναι μία χώρα που συνεργάζεται με την Κύπρο εδώ και δεκαετίες όχι μόνο οικονομικά αλλά και πολιτικά. Η δική μας επιθυμία ως ΑΚΕΛ είναι αυτή η συνεργασία να συνεχιστεί, μόνο να ωφελήσει μπορεί. Το μοντέλο ανάπτυξης της Κύπρου όλα αυτά τα χρόνια είχε

Το ΑΚΕΛ προβληματίζεται για το θέμα του νομίσματος και προτείνει δημοψήφισμα

Η είσοδος της Κύπρου στην Ε.Ε. έγινε και για λόγους γεωπολιτικής ασφάλειας. Μια έξοδος από το ευρώ δεν θα δημιουργούσε κινδύνους; Είναι μία πτυχή που θα πρέπει να μελετηθεί με πολλή προσοχή και την επεξεργάζεται σε βάθος η μελέτη μας. Θεωρώ πως όλα αυτά θα πρέπει να μας προβληματίσουν σε πολιτικό επίπεδο προτού πάρουμε τελικές αποφάσεις και γι’ αυτό επιμένουμε πως η όποια απόφαση θα πρέπει να συζητηθεί και να επιδιωχθεί να υπάρξει συναντίληψη με την ίδια την Ε.Ε. Πολλοί θεωρούν ότι η κρίση θα φέρει ένα νέο σχέδιο επίλυσης του Κυπριακού, ενδεχομένως μία πιο αρνητική εκδοχή του σχεδίου Ανάν. Τι μπορεί να κάνει η Κύπρος; Όπως έχουν διαμορφωθεί τα δεδομένα στον οικονομικό τομέα θα ήταν ευχής έργον να μπορούσαμε να πετύχουμε μία δίκαιη, λειτουργική και βιώσιμη λύση. Κάτι τέτοιο θα έδινε νέα ώθηση στην οικονομία και θα συνέβαλλε τα μέγιστα στην αντιμετώπιση προβλημάτων. Δυστυχώς όμως αυτά είναι τα ιδανικά σενάρια και στον κόσμο που ζούμε τα πράγματα λειτουργούν με βάση το τι επιθυμούν οι ισχυροί του πλανήτη. Προεκλογικά αλλά και μετεκλογικά Τούρκοι αξιωματούχοι και μερίδα του διεθνούς Τύπου ασκούν αφόρητες πιέσεις στην Κυπριακή Δημοκρατία, ώστε να γίνει αποδεκτή μια λύση που θα ικανοποιεί τις τουρκικές απαιτήσεις. Κάτι τέτοιο όχι μόνο μας ανησυχεί, αλλά δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό από την πλευρά μας και θα αντισταθούμε. Πρέπει να υπάρξει συνεννόηση σε επίπεδο Εθνικού Συμβουλίου, κομμάτων και Προέδρου και ταυτόχρονα να εξασφαλιστεί στήριξη σε πανευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο, ώστε να μην μας επιβληθεί μια απαράδεκτη λύση στο Κυπριακό. Είναι σοβαρό ενδεχόμενο, που θα επιδιωχθεί από την τουρκική πλευρά.

20

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 28 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2013

AΡΘΡΑ

Γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ «τσιμπάει» στις προκλήσεις; Ώστε λοιπόν ο Τσίπρας αλλάζει κάθε μέρα θέση, άποψη, γραμμή σε σχέση με το Μνημόνιο και την τύχη του. Άσε που είναι και ασταθής ως προς τα αισθήματά του απέναντι στο ευρώ. Τη μια μας λέει πως θα καταργήσει το Μνημόνιο όταν έρθει εν τη βασιλεία του, την άλλη πως θα το αποσύρει, πως θα το ακυρώσει, πως θα το παγώσει, πως θα το αναστείλει, πως θα το κάψει, πως θα το πετάξει στον σκουπιδοτενεκέ. Όσο για το ευρώ, από ‘κει που το αναδείκνυε σε «εθνικό μας νόμισμα», άλλοτε υποστηρίζει πως «το ευρώ δεν είναι φετίχ» κι άλλοτε δεν αποδέχεται το ευρώ «πάση θυσία». Τόσο κυκλοθυμικός πια; ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΠΑΪΚΟΥ

Είναι πράγματι εντυπωσιακή η συλλεκτική μανία των επικοινωνιακών επιτελών της Ν.Δ. και του Μαξίμου. Των συνιστώντων την λεγόμενη «Ομάδα της Αλήθειας»(!) Η επιμέλεια με την οποία παρακολουθούν, επιλέγουν, διυλίζουν κάθε κουβέντα του Αλέξη Τσίπρα. Η σπουδή τους να μην αφήσουν τίποτα να πέσει κάτω. Το ότι η προσπάθεια συχνά συνοδεύεται από κοπτοραπτική, το ότι δηλαδή κόβουν, ράβουν, προσθέτουν, αφαιρούν, μοντάρουν, επιδίδονται γενικώς σε δημιουργική επεξεργασία, δεν έχει και πολλή σημασία, η προσπάθεια

μετράει. Είναι, από την άλλη μεριά, εξ ίσου εντυπωσιακή η ευκολία με την οποία υιοθετούνται από ένα σωρό κόσμο τα παράγωγα της δουλειάς των φωστήρων της Συγγρού. Από τους κυβερνητικούς εταίρους πρώτα-πρώτα, κι ύστερα από πλήθος αναλυτών, σχολιαστών, ακόμη και σκιτσογράφων, όχι πάντα εχθρικών προς τον ΣΥΡΙΖΑ. Είναι, τέλος, ομοίως εντυπωσιακό (έως και ανεξήγητο) το γεγονός ότι ο ΣΥΡΙΖΑ τσιμπάει. Ακόμη κι όταν πρόκειται για χοντροκομμένη προβοκάτσια. Και βλέπεις τους ανθρώπους του να τρέχουν και να μη φτάνουν. Να απαντούν, να εξηγούν, να διορθώνουν, να «απολογούνται». Έ-

φτασαν να χρεώσουν στον Τσίπρα lapsus linguae, επειδή τόλμησε να χρησιμοποιήσει το ρήμα αναστέλλω αντί του «σωστού» καταργώ…

Κοίτα ποιος μιλάει… Αλλά για στάσου! Από πού κι ώς πού θα πρέπει σώνει και καλά ο ΣΥΡΙΖΑ να χρησιμοποιεί δογματικά τα ίδια ακριβώς εκφραστικά στερεότυπα για να περιγράψει τις προθέσεις του; Γιατί θα πρέπει σώνει και καλά να μιμείται επ’ αυτού το ΚΚΕ, με την ορολογία-καρμπόν του τύπου «αντίσταση και ανατροπή» προκειμένου για την «κερδοφορία της πλουτοκρατίας»; Μήπως όλες, μα όλες οι σχετικές διατυπώσεις του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης δεν παραπέμπουν σε απομάκρυνση από τη λογική και από την ουσία του Μνημονίου; Δεν εννοούν την ακύρωση στην πράξη των μνημονιακών προβλέψεων, και μάλιστα ως την απόλυτη προτεραιότητα της αυριανής κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ; Κι από την άλλη, γιατί το ευρώ ως «εθνικό νόμισμα» έρχεται σε αντίθεση με το «φετίχ» ή με το «πάση θυσία»; Υπάρχει άραγε λογικός άνθρωπος που να υποστηρίζει πως το νό-

μισμα, το όποιο νόμισμα, είναι φετίχ, επέχει δηλαδή χαρακτήρα θρησκευτικού συμβόλου ή αντικειμένου σεξουαλικής αναφοράς; Υπάρχει άραγε λογικός άνθρωπος που να υποστηρίζει ότι η «κάθε θυσία» (του λαού, εννοείται) είναι αναγκαία μπροστά στη διατήρηση του νομίσματος, του όποιου νομίσματος; Υπάρχει άραγε λογικός άνθρωπος που να μην δέχεται πως το νόμισμα (και το ευρώ) δεν είναι παρά μέσον, όχημα, για την εξυπηρέτηση του ανθρώπου και για την επιδίωξη της ευτυχίας του; Με το ευρώ να έχει ασφαλώς ένα πόντο παραπάνω, με την έννοια ότι συμβολίζει την «περισσότερη Ευρώπη». Ας βρεθεί λοιπόν ο λογικός άνθρωπος που λέγαμε, να πει δημοσίως «ναι, το ευρώ είναι φετίχ», ή «ναι στο ευρώ πάση θυσία». Και μετά να κουβεντιάσουμε. Και επιτέλους, κοίτα ποιος μιλάει! Τα παιδιά του Σαμαρά, για τον οποίον η απόσταση ανάμεσα στο Ζάππειο και στο Μαξίμου δεν είναι καμιά πεντακοσαριά μέτρα όπως νομίζαμε, αλλά έτη φωτός. Εντάξει, οι σήμερα συγκυβερνώντες, η Ν.Δ., το ΠΑΣΟΚ και η ΔΗΜ.ΑΡ. δεν διέθεταν ποικιλία εκφραστικών τύπων όταν ζητού-

σαν την ψήφο του λαού. Επέμεναν σταθερά στην «επαναδιαπραγμάτευση» και στην «απαγκίστρωση». Και λοιπόν; Τα είδαμε τα χαΐρια τους. Λησμόνησαν τα πάντα με το καλημέρα. Για να καταλήξουν, μέσω της αλήστου μνήμης «προγραμματικής συμφωνίας», μνημονιακότεροι του Σόιμπλε. Δεν έχει λόγο λοιπόν ο ΣΥΡΙΖΑ να παίζει άμυνα, κάθε άλλο. Αν χρωστάει κάτι (κι αυτό το χρωστάει στους πολίτες), είναι να ολοκληρώσει και να επικαιροποιήσει το πρόγραμμά του, δίνοντας απαντήσεις σαφείς, ακριβείς και πειστικές, προπάντων σε ό,τι αφορά τα αδιέξοδα που ενδεχομένως θα προκύψουν από τις επιλογές του. Χρωστάει προπάντων να ξεκαθαρίσει πώς σχεδιάζει ν’ αντιμετωπίσει τυχόν απόλυτη άρνηση των πιστωτών να δεχτούν τον παραμερισμό του Μνημονίου. Και την επαναδιαπραγμάτευση των δανειακών συμβάσεων. Εάν η επ’ αυτού απάντηση είναι πειστική και αποδεκτή από τον λαό, πραγματικά δεν έχει να φοβηθεί τίποτα. Κι ας αφήσει τις «ομάδες του ψεύδους» της Ν.Δ. να κάνουν τη δουλειά τους όπως νομίζουν…

Από την πλευρά της, η Μέρκελ έχει δίκιο όταν λέει ότι η διάσωση του ευρώ απαιτεί κι άλλη εκχώρηση κυριαρχίας από τα κράτη και τις κοινωνίες. Με δεδομένο το ότι το «κλαμπ» του ευρώ έχει προβλέψει είσοδο και face control, αλλά όχι ασφαλή έξοδο κινδύνου ή συναινετικό διαζύγιο, η διατήρησή του περνά από τον μονόδρομο του καταναγκασμού των κοινωνιών και της ισοπέδωσης της δημοκρατικής διαδικασίας εντός κάθε χώρας. Κυβερνήσεις εντολοδόχοι της τρόικας ή των ευρωκρατών, κοινοβούλια που επικυρώνουν αναγκαστικούς νόμους και οδηγίες, κρατικές αρχές χωρίς δικαίωμα ούτε στα έσοδα που άδικα και άνισα επιβαρύνουν τους πολίτες, συλλογικοί φορείς χωρίς δικαίωμα στη συλλογική διαπραγμάτευση. Αυτά δεν είναι η μνημονιακή εξαίρεση της Ελλάδας, της Πορτογαλίας ή της Κύπρου, αλλά ο κανόνας της νέας, απολυταρχικής τάξης πραγμάτων της Ε.Ε. και της Ευρωζώνης. Φυσικά, αυτή η νέα, απολυταρχική τάξη πραγμάτων έχει και τα ρήγματά της, όπως καταδεικνύει ο διεθνής κλοιός που έχει διαμορφωθεί γύρω από τη γερμανική ηγεσία και την πεισματική της εμμονή στην ακραία λιτότητα. Θα πρέπει, ωστόσο, να αναρωτηθεί κανείς τι ακριβώς και σε ποιο βαθμό θ’ αλλάξει αν σ’ αυτό τον νέο γύρο αναμέτρησης η γερμανική

ελίτ ηττηθεί και υποχωρήσει, προφανώς γιατί αντιλαμβάνεται ότι κινδυνεύει κι αυτή να γίνει θύμα των επιλογών της. Θα καταλυθεί η «ανεξαρτησία» της ΕΚΤ και θα της επιβληθεί δημοκρατικός και κοινωνικός έλεγχος; Θα ανατραπεί η δικτατορία των «ιερατείων» της Ε.Ε., της Κομισιόν, του Eurogroup και των λόμπι που τα πλαισιώνουν; Θα ανακοπεί η ηγεμονία του χρηματοπιστωτικού καρτέλ; Θα αποδοθεί και πάλι στις εκλεγμένες κυβερνήσεις το δικαίωμα να καθορίζουν την οικονομική, την επενδυτική, τη φορολογική, τη βιομηχανική, την αγροτική, την εξωτερική τους πολιτική; Θα αποκατασταθεί η υποχρέωσή τους να λογοδοτούν στους πολίτες τους και όχι σε εντεταλμένους τεχνοκράτες χωρίς ίχνος δημοκρατικής νομιμοποίησης; Μια καταφατική απάντηση σε μερικά από τα πολλά ερωτήματα της υποβόσκουσας «ανατροπής» προϋποθέτει τέτοιου εύρους αλλαγές συνθηκών και κανόνων στην Ευρωζώνη, που ουσιαστικά συνιστούν διάλυση και επανίδρυσή της στη βάση της συναίνεσης, της ισοτιμίας, της αλληλεγγύης των κρατών και, κυρίως, της δημοκρατίας και του κοινωνικού ελέγχου ολόκληρης της θεσμικής Βαβέλ της. Όσο ζει ελπίζει κανείς, αλλά ο ορατός κίνδυνος είναι στο μεταξύ να πεθάνουμε από απελπισία...

Ευρωπαϊκή απολυταρχία ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΚΙΜΠΟΥΡΟΠΟΥΛΟΥ

Παρ’ ότι η ταξική ουσία της ακραίας συνταγής που εφαρμόζεται εδώ - και με διαβαθμίσεις σε όλη την Ευρωζώνη- είναι η μείωση του μισθολογικού κόστους και η συντριβή της εργασίας, η πολιτική ουσία των θεσμικών παρεμβάσεων που γίνονται στην Ε.Ε., είτε εν ονόματι μνημονιακών προγραμμάτων είτε και πέρα από αυτά, είναι η αποκαθήλωση της δημοκρατίας Αν και έχουν περάσει αρκετά 24ωρα από τις δύο επετείους, την επέτειο της χούντας και αυτήν της ένταξης της Ελλάδας στο Μνημόνιο, αν και ημερολογιακά αυτές τις δύο επετείους τις χωρίζουν άλλα δύο 24ωρα (21η και 23η Απριλίου), δεν είναι καθόλου κακή και παράδοξη ιδέα η συγχώνευση των δύο επετείων σε μία. Όχι απλώς για να δικαιωθεί το σύνθημα «η χούντα δεν τελείωσε το ‘73». Αλλά για να τονιστεί η ουσιώδης καταστροφή που συντελείται μέσω της εφαρμογής των Μνημονίων στην Ελλάδα και τις άλλες μνημονιακές χώρες, αλλά και σε όλη την ημι-μνημονιακή Ευρώπη. Παρ’ ότι η ταξική ουσία της ακραίας συνταγής που εφαρμόζεται εδώ -και με διαβαθμίσεις σε όλη την Ευρωζώνη- είναι η μείωση του μι-

σθολογικού κόστους και η συντριβή της εργασίας, η πολιτική ουσία των θεσμικών παρεμβάσεων που γίνονται στην Ε.Ε., είτε εν ονόματι μνημονιακών προγραμμάτων είτε και πέρα από αυτά, είναι η αποκαθήλωση της δημοκρατίας. Όχι μόνο ως θεσμικού πλαισίου εντός του οποίου κινήθηκαν οι ευρωπαϊκές κοινωνίες τα μεταπολεμικά χρόνια. Αλλά και ως κουλτούρας που διέπνεε ελίτ και υποτελείς τάξεις, πολιτικούς διαμεσολαβητές, γραφειοκράτες, τεχνοκράτες, ευρωκράτες. Η διαπραγμάτευση, οι συγκρούσεις, οι συναινέσεις και οι συμβιβασμοί ήταν λίγο - πολύ το πλαίσιο εντός του οποίου πορεύτηκε μέσα από πολλές κρίσεις, στρεβλώσεις, εκτροπές και σκάνδαλα η Ε.Ε., τουλάχιστον μέχρι το βήμα προς τη νομισματική της ένωση. Αυτό το βήμα, όμως, αποτέλεσε σημείο καμπής. Επί της ουσίας ήταν το πρώτο βήμα αποκοπής από την κοινοβουλευτική διεργασία. Κι αυτό γιατί εξ αρχής το ευρώ βασίστηκε στη «στεγανοποίηση» της νομισματικής πολιτικής από κάθε πολιτική επίδραση (ανεξαρτησία της ΕΚΤ). Αλλά και γιατί ο δημοσιονομικός συντονισμός που απαιτούσε προϋπέθετε σταδιακή εκχώρηση εθνικής και λαϊκής κυριαρχίας των κρατών-μελών στο ευρωπαϊκό κέντρο αποφάσεων. Σε περιόδους ευημερίας, ανάπτυ-

ξης και κυκλοφορίας του πλούτου ενδεχομένως υπάρχουν περιθώρια να ξεγελαστούν οι κοινωνίες ή να εξαγοραστεί η σιωπή τους για την υπόρρητη έκπτωση της δημοκρατίας στο ευρωπαϊκό συνονθύλευμα. Η κρίση, όμως, αποκάλυψε την τερατώδη θεσμική ολοκλήρωση που καθιστά την Ευρωζώνη απολυταρχία μεσαιωνικού τύπου. Δεν είναι απλώς η γερμανική ηγεμονία που ενθαρρύνει την ιστορική εκτροπή. Είναι ο τρόπος συγκρότησης της πυραμίδας εξουσίας (ΕΚΤ, Κομισιόν, Εurogroup) που αποκλείει εξ ορισμού τις κοινωνίες από το δικαίωμα να επιδρούν στις τελικές αποφάσεις. Τόσο με τις εκλογικές τους επιλογές όσο και με την πέραν των εκλογών συλλογική τους διαμαρτυρία και διεκδίκηση.

Η νέα, απολυταρχική τάξη πραγμάτων έχει και τα ρήγματά της, όπως καταδεικνύει ο διεθνής κλοιός που έχει διαμορφωθεί γύρω από τη γερμανική ηγεσία και την πεισματική της εμμονή στην ακραία λιτότητα

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 28 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2013

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

ΕΠΙΘΕΣΗ ΣΤΟΝ ΣΥΡΙΖΑ ΑΠΟ ΤΟΝ Δ. ΚΟΥΤΣΟΥΜΠΑ, ΣΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΤΟΥ ΟΜΙΛΙΑ

Ούτε Δεξιά ούτε Αριστερά, μόνο ΚΚΕ ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΙΜΟΣ

Δεν υπάρχει κάποια προοπτική αλλαγής συσχετισμών εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τόνισε ο γενικός γραμματέας της Κ.Ε. του ΚΚΕ απαντώντας μ’ αυτόν τον τρόπο στο σχέδιο του ΣΥΡΙΖΑ για μέτωπο των χωρών του Ευρωπαϊκού Νότου, στην εκδήλωση του κόμματος για τα 46 χρόνια από το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου, η οποία διεξήχθη στο Πάρκο Ελευθερίας (πρώην ΕΑΤ-ΕΣΑ) το απόγευμα της Δευτέρας. Στην πρώτη δημόσια εμφάνισή του, ο Δημήτρης Κουτσούμπας τόνισε πως η «κρατική επιχειρηματικότητα» που είχε αναπτυχθεί κατά τις δεκαετίες του ‘70 και του ‘80, με τις ιδιωτικοποιήσεις, περνάει απλώς στα χέρια των μονοπωλίων, ενώ υπογράμμισε πως ούτε και το σχέδιο περί εξόδου από την Ευρωζώνη συνιστά επαναστατική προοπτική. Επιπλέον, φάνηκε να αμφισβητεί τη σημασία του όρου «Αριστερά», τονίζοντας πως η βασική διάκριση που ενδιαφέρει τη Λαϊκή Συμμαχία -το μετωπικό σχήμα με το οποίο θα κινηθεί το επόμενο διάστημα το κόμμα- είναι η οικονομική - ταξική και χαρακτηρίζοντας τη διάκριση «Αριστερά Δεξιά» ως παραπλανητική. «Ο ΣΥΡΙΖΑ μιλάει για μια αναμόρφωση της Ευρωζώνης και της Ε.Ε., με μια συμμαχία των χωρών του Νότου, που θα αντιπαρατεθεί στη Γερμανία. Κάνει πως δεν καταλαβαίνει ότι τα μέτρα των Μνημονίων είναι ενταγμένα στη στρατηγική της Ε.Ε. για ενίσχυση των καπιταλιστικών κερδών. Γι’ αυτό και εφαρμόζονται σε όλες τις χώρες της Ε.Ε., και στις χώρες του Νότου, ανεξαρτήτως Μνημονίου», τόνισε ο Δ. Κουτσούμπας.

«Κλείνουν το μάτι στο κεφάλαιο» Ο νέος γενικός γραμματέας του κόμματος τόνισε πως ούτε η έξοδος από το ευρώ συνιστά λύση: «Τμήματα του ΣΥΡΙΖΑ, μαζί με άλλα κόμματα του οπορτουνισμού, όπως η ΑΝΤΑΡΣΥΑ ή η κίνηση Αλαβάνου, μιλούν για έξοδο από την Ευρωζώνη, επιστροφή σε εθνικό νόμισμα. Τι κάνουν όλοι αυτοί; Κλείνουν απλώς το μάτι σε μερίδα του κεφαλαίου που προετοιμάζεται ή καλοβλέπει μια ενδεχόμενη αποχώρηση από το ευρώ».

Μιλώντας για τις ιδιωτικοποιήσεις τόνισε πως «και όταν ‘μεγάλωνε’ η κρατική επιχειρηματικότητα και η κρατική υπαλληλία, τις δεκαετίες του ‘70 και του ‘80, και σήμερα που ‘μικραίνουν’ το κράτος τους, παρέμενε και παραμένει πάντα το ίδιο κράτος των εφοπλιστών, των βιομηχάνων, των τραπεζιτών». Κατά την ανάλυση της Λαϊκής Συμμαχίας, ο Δημήτρης Κουτσούμπας τόνισε πως το μετωπικό σχήμα αυτό απευθύνεται στον λαό «με κριτήριο σε ποια τάξη ανήκουν, σε ποιο κοινωνικό στρώμα, κι όχι με κριτήρια που χρησιμοποιούν άλλες δυνάμεις για να μπερδεύουν, όπως από ‘δώ οι ‘δεξιοί’ από ‘κεί οι ‘αριστεροί’, από ‘δώ οι ‘μνημονιακοί’, από εκεί οι ‘αντιμνημονιακοί’ και άλλα τέτοια».

«Κοινοβουλευτικές αυταπάτες» Την ανάγκη περαιτέρω ζύμωσης της «σταθερής», όπως επισημαίνεται, θέσης του ΚΚΕ περί μη συνεργασίας και συμμετοχής σε συγκρότηση κυβέρνησης της Αριστεράς υπογραμμίζει η απόφαση του 19ου Συνεδρίου του κόμματος. Περιγράφοντας τις βασικές πολιτικές και ιδεολογικές προτεραιότητες του κόμματος για την επόμενη περίοδο, η απόφαση θέτει, μεταξύ άλλων, ως στόχους την απόκρουση όλων των εκδοχών της αντιμνημονιακής γραμμής και την καταπολέμηση των «κοινοβουλευτικών αυταπατών», απόψεις που βρίσκουν έδαφος και μέσα στο κόμμα, όπως επισημαίνεται. Αξίζει να σημειωθεί πως ο πρώτος πολιτικός φορέας που κατονομάζεται από το 12σέλιδο κείμενο της απόφασης του συνεδρίου δεν είναι άλλος από τον ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος εμφανίζεται ως η πολιτική δύναμη εκείνη που σπέρνει αυταπάτες στον λαό με τη στρατηγική για συγκρότηση αριστερής κυβέρνησης.

«Κυβερνήσεις διαχείρισης» Στην απόφαση του 19ου Συνεδρίου του ΚΚΕ τονίζεται ότι πρέπει να αντιμετωπιστούν άμεσα «οι επιθέσεις ‘φιλίας’, που έχουν σκοπό να συρθεί το ΚΚΕ στη λεγόμενη ‘αντιμνημονιακή’ γραμμή, στην υποστήριξη άλλου μείγματος της αστικής πολιτικής διαχείρισης, μέσα ή έξω από την Ευρωζώνη». Επιπλέον επισημαίνεται ότι «χρειάζεται οι κομμουνιστές να ε-

κλαϊκεύσουμε ακόμα περισσότερο τη σταθερή θέση του ΚΚΕ ότι δεν πρόκειται να συνεργαστεί και να συμμετάσχει σε κυβερνήσεις διαχείρισης που προωθούν ο ΣΥΡΙΖΑ και οποιεσ-

21

δήποτε άλλες δυνάμεις αστικής διαχείρισης που υπάρχουν ή μπορεί να υπάρξουν». Με μια πρωτόγνωρη για κομμουνιστικό κόμμα οπτική για τη σημασία της ταξικής πάλης στο εσωτερικό του ελληνικού κοινωνικού σχηματισμού, το ΚΚΕ προχώρησε στην εκτίμηση πως «αυτό που θα καθορίσει τη συγκεκριμένη εξέλιξη για την Ελλάδα δεν είναι η διαχειριστική ικανότητα της σημερινής ή άλλης κυβέρνησης ‘εθνικής σωτηρίας’ αριστερής χροιάς, όπως υποστηρίζει ο ΣΥΡΙΖΑ, θέτοντας ως στόχο ένα νέο ‘σχέδιο Μάρσαλ’ για τον ευρωπαϊκό Νότο, αλλά το βάθος της κρίσης στην Ευρωζώνη, η δυσκολία διατήρησης των σημερινών συμμαχιών και η διαμόρφωση νέων, ιδιαίτερα από την πλευρά της Γερμανίας». Τέλος, τονίζεται η ανάγκη να αποκρουστούν «οι κοινοβουλευτικές αυταπάτες και η προσμονή φιλολαϊκής διεξόδου από μια αστική διακυβέρνηση, που παραμένουν ισχυρές ακόμα και σε δυνάμεις που συναντιούνται με το Κόμμα στους αγώνες, ακόμα και σ’ ένα μέρος των ψηφοφόρων του Κόμματος».

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 28 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2013

22 ΔΗΜΟΣΚΟΠΗΣΗ VPRC ΓΙΑ ΤΟ «ΚΟΚΚΙΝΟ 105,5»

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Πρωτιά του ΣΥΡΙΖΑ και ευρεία αποδοχή των προτάσεών του

Προβάδισμα 2,5 μονάδων καταγράφει ο ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ στη δημοσκόπηση, που πραγματοποίησε η εταιρεία VPRC, για λογαριασμό του ραδιοφωνικού σταθμού «Στο Κόκκινο». ενώ αξίζει να σημειωθεί η ευρύτατη αποδοχή που συναντούν οι προτάσεις της αξιωματικής αντιπολίτευσης για την έξοδο από την κρίση. Την ίδια στιγμή, όμως, μετά από τρία χρόνια Μνημονίων, η δυσπιστία για το πολιτικό σύστημα, συνολικά, καταγράφει πολύ υψηλό ποσοστό. Στην εκτίμηση ψήφου ο ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ προσεγγίζει το 29,5%, με τη Ν.Δ. να βρίσκεται στο 27%. Από εκεί και πέρα, ανησυχία προκαλεί το ποσοστό 13% της Χρυσής Αυγής, ενώ στην τέταρτη θέση ισοβαθμούν ΠΑΣΟΚ και ΚΚΕ με 7%. Οι Ανεξάρτητοι Έλληνες βρίσκονται μια μονάδα πίσω και τελευταίο κόμμα, εντός Κοινοβουλίου, η ΔΗΜ.ΑΡ., στο 4,5%.

Ευρύτατη η αποδοχή των προτάσεων του ΣΥΡΙΖΑ Πολλές από τις προτάσεις της αξιωματικής αντιπολίτευσης κερδίζουν έδαφος στην κοινωνία: το 86% συμφωνεί με την επάνοδο του κατώτατου μισθού στην προ Μνημονίων εποχή, ενώ το ίδιο ποσοστό καταγράφεται υπέρ της φορολόγησης του μεγάλου πλούτου. Εξίσου υψηλά είναι τα ποσοστά υπέρ της διαγραφής του μεγαλύτερου μέρους του χρέους, ενώ το 78% ζητεί συμμαχία των χωρών του ευρωπαϊκού Νότου. Την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για κατάργηση των Μνημονίων και αντικατάστασή τους από σχέδιο ανασυγκρότησης της χώρας υιοθετούν άλλοι τόσοι. Να μην περάσει ο δημόσιος πλούτος στα χέρια των ιδιωτών διεκδικεί το 70%, όταν 51% θέλει τις τράπεζες υπό δημόσιο έλεγχο.

Δυσπιστία για το πολιτικό σύστημα Ενδείξεις της διάχυτης κρίσης είναι ότι το 36,9% επιλέγει αποχή/λευκό/ άκυρο, σε αντιδιαστολή με το 47,3% που δηλώνει εκλογική προτίμηση. Οι αναποφάσιστοι προσεγγίζουν το 9,4%, ενώ το 6,4% των ερωτηθέντων δήλωσαν «Δεν γνωρίζω/Δεν απαντώ». Επιπροσθέτως, θριαμβεύει ο «κανένας» ως καταλληλότερος πρωθυπουργός (60%), ενώ κέρδη καταγράφει η Χρυσή Αυγή - δύο μονάδες πάνω σε σχέση με την προηγούμενη έρευνα της ίδιας εταιρείας, ένα μήνα πριν (για λογαριασμό, τότε, της εφημερίδας «Η Ελλάδα Αύριο»).

ΣΕ ΡΩΣΙΑ - ΟΥΚΡΑΝΙΑ

Επέστρεψε η «μαφία της βίζας» Έντονη ανησυχία υπάρχει σε ελληνικούς διπλωματικούς κύκλους για τις πρεσβείες και τα προξενεία μας στη Μόσχα και στο Κίεβο. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες από τη ρωσική πρωτεύουσα, όπου μάλιστα τώρα αναλαμβάνει τα καθήκοντά της η νέα πρέσβης, υπάρχουν σοβαρές καταγγελίες για «κυκλώματα» που έχουν στήσει «φάμπρικα εμπορίας» ελληνικών βιζών. Την ίδια στιγμή, αντίστοιχες καταγγελίες, που, ως όλα δείχνουν, έχουν φτάσει μέχρι την Αθήνα, υπάρχουν και για την πρωτεύουσα της Ουκρανίας, το Κίεβο. Υπάλληλος του ελληνικού προξενείου στο Κίεβο φέρεται να έχει κληθεί για απολογία στην Αθήνα. Διπλωματικές πηγές σημειώνουν ότι στην ουκρανική πρωτεύουσα αποτελούν πλέον κοινό μυστικό τα έργα και οι ημέρες των κάθε

λογής «κυκλωμάτων βίζας». Κατά τις ίδιες πληροφορίες, ο κληθείς σε απολογία διπλωμάτης και άλλοι, για τους οποίους όμως δεν προσδιορίζεται ο χώρος απ’ όπου προέρχονται, πουλούσαν βίζες πολλαπλών εισόδων σε Καυκάσιους, ακόμα και σε άτομα με ... αφρικανικά διαβατήρια, έναντι «αδρότατης» αμοιβής. Οι ίδιοι κύκλοι κάνουν λόγο για σκάνδαλο, αντίστοιχο με το περιβόητο σκάνδαλο των ελληνοποιήσεων στη δεκαετία 1990 και στις αρχές της δεκαετίας του 2000. Σημειώνουν δε ότι, εξαιτίας τόσο του «παζαριού» που έχει στηθεί έξω από το Κέντρο Βίζας στη Μόσχα όσο και του θορύβου με τις τραπεζικές καταθέσεις στην Κύπρο, η εικόνα της Ελλάδας έχει υποστεί σημαντικό πλήγμα. Την κατάσταση αυτή θα κληθεί να αντιμετωπίσει τώρα η νέα πρέσβης που φτά-

νει αυτές τις μέρες στην ελληνική πρεσβεία, στη Μόσχα, Δανάη - Μαγδαληνή Κουμανάκου. Το πρόβλημα φαίνεται πως είναι σε γνώση της ελληνικής κυβέρνησης, και μάλιστα παραγόντων στο Μαξίμου, οι οποίοι πρόσφατα είχαν βρεθεί στη Μόσχα. Πρόκειται, ως επί το πλείστον, για ελληνική βίζα που θέλουν να αποκτήσουν κάτοχοι αρμενικών διαβατηρίων. Σε αυτούς, η βίζα 15 ημερών στη μαύρη αγορά «πουλιέται» από 1.000 έως 2.000 ευρώ, ενώ ως γνωστόν δεν κοστίζει παρά μερικές δεκάδες ευρώ. Στην περίπτωση του Κιέβου, διπλωματικοί κύκλοι κάνουν λόγο για έκδοση τουλάχιστον 1.500 τέτοιων βιζών. Αν όμως στο Κίεβο φαίνεται πως έχει στηθεί «μαγαζάκι», στη Μόσχα μάλλον λειτουργεί «σούπερ μάρκετ». Εκεί, «κυκλώματα», που εμ-

φανίζονται, μεταξύ των άλλων, ως Καυκάσιοι του Πόντου, παράγοντες «Πολιτιστικών» Συλλόγων, εκπρόσωποι «τραπεζιτών» από την αχανή Ρωσία, ακόμα και από τις πιο απομακρυσμένες περιοχές των Εσκιμώων της Ρωσίας, απέναντι από την... Αλάσκα, καθώς και μέλη φορέων που δήθεν προωθούν τη «σύσφιξη των ελληνορωσικών σχέσεων», φέρονται να λύνουν και να δένουν. Κάτι, ωστόσο, που, όπως εκτιμάται, δεν θα μπορούσε να γίνει, δίχως τη συμμετοχή επίορκων δημοσίων υπαλλήλων. Σε απλή αριθμητική, πρόκειται για ένα χοντρό παιγνίδι δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ. Χρήματα, που ενώ θα τα ξόδευαν οι Ρώσοι τουρίστες στην σκληρά δοκιμαζόμενη ελληνική αγορά, μπαίνουν στις τσέπες κάποιων επιτηδείων. ΚΩΣΤΑΣ ΠΟΥΛΑΚΙΔΑΣ

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 28 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2013

23

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Ο έλεγχος του ΟΑΕΔ και η κοροϊδία των ανέργων ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ

Αν κάποιος από τα μέλη του υπουργικού συμβουλίου έχει απολέσει εξαρχής το αξίωμά του και χαρακτηρίζεται ακόμα και από συναδέλφους του ως «υπάλληλος», αυτός δεν είναι άλλος από τον υπουργό Εργασίας Γιάννη Βρούτση. Ο υπουργός Εργασίας που πριν μερικούς μήνες αναρωτήθηκε πώς είναι δυνατόν να συνεχίσουμε να έχουμε συντάξεις μεγαλύτερες από τους μισθούς, προϊδεάζοντας για μείωση του κατώτατου μισθού κάτω και από τα 500 ευρώ, την τελευταία εβδομάδα βρέθηκε πρωταγωνιστής σε ισάριθμα επεισόδια που εκτιμάται ότι πιθανότατα θα τον οδηγήσουν στην έξοδο από την κυβέρνηση. Αφενός επιχείρησε εν κρυπτώ να περικόψει κατά 35% τις συντάξεις του ΟΑΕΕ προϊδεάζοντας για τα νέα επώδυνα μέτρα που έρχονται, αφετέρου επιχείρησε για λογαριασμό του κόμματος και ενόψει πιθανών εκλογών να ελέγξει πλήρως τον ΟΑΕΔ. Ταυτόχρονα ήταν και ο πρωταγωνιστής στο στήσιμο μιας κυβερνητικής απάτης πουλώντας ψεύτικες ελπίδες στα εκατομμύρια των ανέργων. Μετά τη σύσκεψη που πραγματο-

ποιήθηκε την περασμένη Τετάρτη στο Μαξίμου, με τη συμμετοχή και του υπουργού Οικονομικών Γ. Στουρνάρα, ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς επικαλέστηκε «μαϊμού» στοιχεία ανάσχεσης της ανεργίας, ανακοινώνοντας ότι το επόμενο διάστημα θα διατεθούν 2,9 δισ. ευρώ από το ΕΣΠΑ, από τα οποία θα επωφεληθούν τουλάχιστον 700.000 άνεργοι. Η απάντηση ήρθε πληρωμένη από τον Ευρωπαίο επίτροπο για θέματα απασχόλησης, Laszlo Andor, σε ερώτηση του ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Ν. Χουντή. Όπως αποκαλύπτεται, η χρηματοδότηση των 33 προγραμμάτων για την ανεργία (εκ των οποίων εκτελούνται μόνο τα 13), που αφορούν κυρίως νέους ανέργους, βρίσκονται εν αναμονή της υποβολής από την ελληνική κυβέρνηση σχεδίου δράσης, το οποίο δεν έχει αποσταλεί. Κυρίως όμως από την απάντηση αποκαλύπτεται ότι όχι μόνο δεν υπάρχουν τα 2,9 δισ. ευρώ, τα οποία αφορούσαν το συνολικό ποσό εκταμίευσης από το ΕΣΠΑ την περίοδο 2007-2013, αλλά έχουν πλέον απομείνει προς διάθεση μόλις 500 εκατ. ευρώ, που στην καλύτερη περίπτωση θα ωφελήσουν μόλις 183.000 ανέργους!

Το υπερ-υπουργείο ΟΑΕΔ Αυτή πιθανότατα ήταν μια από τις τελευταίες συμβολές του υπουργού Εργασίας στο μνημονιακό κυβερνητικό έργο, καθώς ο «πιστολέρο» του Σαμαρά βρέθηκε πρωταγωνιστής και εκτεθειμένος στην (αποτυχημένη μέχρι στιγμής) εκπαραθύρωση του διοικητή του ΟΑΕΔ Ηλ. Κικίλια. Επιβεβαιώνοντας έτσι τη φήμη που τον συνοδεύει, δηλαδή αυτήν του κομματάρχη της Δεξιάς που «καθαρίζει» το «μαγαζί γωνία» που λέγεται ΟΑΕΔ, προκειμένου να εξυπηρετηθούν κυβερνητικοί και κομματικοί παράγοντες και βέβαια τοπικοί βουλευτές

Στην έξοδο ο Γ. Βρούτσης μετά και την εν κρυπτώ περικοπή των συντάξεων του ΟΑΕΕ που ενδιαφέρονται να τακτοποιήσουν έστω και προσωρινά τις στρατιές ανέργων στις περιφέρειές τους, εν όψει πιθανών εκλογών. Γι’ αυτό άλλωστε το θέμα της αντιπαράθεσης ξεκίνησε με το «αίτημα» της αλλαγής δύο περιφερειακών διευθυντών. Για όσους ξαφνιάστηκαν για τις διαστάσεις που έλαβε στις αρχές της εβδομάδας το θέμα της αντικατάστασης του διοικητή του Οργανισμού, θα πρέπει να γνωρίζουν ότι ο ΟΑΕΔ είναι μαγαζί με μη κρατικό χρήμα (συντηρείται με εισφορές εργαζομένων και εργοδοτών), που φθάνει σχεδόν τα 4 δισ. ευρώ ετησίως, συν τα 500 εκατ. ευρώ που λαμβάνει από τον κρατικό προϋπολογισμό και τα 200 εκ. ευρώ από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων.

Ζεστό χρήμα για την εκλογική πελατεία... Τα χρήματα αυτά διασφαλίζουν την επόμενη εκλογική πελατεία σε μια περίοδο ισχνών, λόγω Μνημονίου, αγελάδων. Πέραν αυτών, ο ΟΑΕΔ έχει λαμβάνειν από το ΙΚΑ συσσωρευμένες οφειλές, που υπολογίζονται στα 8 δισ. ευρώ. Επιπλέον, η ξαφνική πρεμούρα αντικατάστασης του Ηλία Κικίλια, που βρίσκεται στον

ΟΑΕΔ από το 2009, δεν προέκυψε με την αποτελεσματικότητα των προσωρινών μέτρων, που στην καλύτερη περίπτωση ανακυκλώνουν την ανεργία μερικών εκατοντάδων χιλιάδων ανέργων, αλλά εντάσσεται στον πλήρη έλεγχο του «υπουργείου, εντός του υπουργείου», όπως χαρακτηρίζεται ο ΟΑΕΔ, μετά τη μεταβίβαση σε αυτόν άλλων δύο οργανισμών με χρήμα και τεράστια ακίνητη περιουσία, όπως είναι η Εργατική Εστία και η Εργατική Κατοικία. Με άλλα λόγια, οι δουλειές έχουν ανοίξει για τα καλά. Και βέβαια υπάρχουν οι καθόλου ευκαταφρόνητες σε τέτοιες περιόδους παροχές. Πέρα από τα επιδόματα ανεργίας, που διαρκώς φθίνουν όσον αφορά το ποσό (μόλις 361 ευρώ) και τους δικαιούχους (μόλις 24% των εγγεγραμμένων ανέργων λαμβάνουν το πενιχρό επίδομα), ενώ αυξάνεται δραματικά η ανεργία την τελευταία τριετία, ο ΟΑΕΔ ελέγχει το σύστημα επιδότησης της ανεργίας, αλλά και την παροχή των οικογενειακών επιδομάτων και των επιδομάτων μητρότητας. Συνολικά συναλλάσσεται άμεσα ή έμμεσα με σχεδόν 2 εκατομμύρια πολίτες και καταβάλλει πάνω από το 70% διαφόρων επιδομάτων.

ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑ

Η διάλυση του Δημοσίου μάς αφορά όλους ΤΗΣ ΔΕΣΠΟΙΝΑΣ ΣΠΑΝΟΥ*

Συμπληρώνονται 127 χρόνια από τους πρώτους αγώνες των εργαζομένων του Σικάγου για οκτάωρη εργασία και αξιοπρεπείς μισθούς, για εργασιακά δικαιώματα και κοινωνική δικαιοσύνη. Στα χρόνια που πέρασαν, οι εργαζόμενοι με τους αγώνες μας είχαμε σημαντικές κατακτήσεις, όπως οι συλλογικές διαπραγματεύσεις και οι συλλογικές συμβάσεις, το οκτάωρο, η κοινωνική ασφάλιση, το κοινωνικό κράτος. Σήμερα, όμως, όλες αυτές οι κατακτήσεις αμφισβητούνται και αναιρούνται. Οι μισθοί και οι συντάξεις μειώνονται δραματικά, τα ασφαλιστικά ταμεία οδηγούνται σε κατάρρευση εξαιτίας της καταλήστευσής τους και των πολιτικών λιτότητας και ανεργίας, που έχουν ασκήσει διαχρονικά οι κυβερνήσεις, τα κοινωνικά αγαθά

υποβαθμίζονται και οδεύουν σε πλήρη κατάργηση. Η μεθόδευση είναι σαφής. Προωθούν την κατάργηση του κοινωνικού κράτους, τη διάλυση των δημοσίων υπηρεσιών, τις μαζικές απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων με στόχο την εκχώρηση όλων των βασικών αρμοδιοτήτων σε ιδιώτες «εργολάβους» που θα «καρπωθούν» όλες τις κοινωνικές υποδομές και θα αυξάνουν τα κέρδη τους εις βάρος του ελληνικού λαού. Για να πετύχουν τους στόχους τους, έχουν αναπτύξει μια πρωτοφανή προπαγάνδα διασυρμού του Δημοσίου και των εργαζομένων και έχουν καλλιεργήσει τον κοινωνικό αυτοματισμό σε απίστευτο βαθμό. Η μονιμότητα των δημοσίων υπαλλήλων, που κατακτήθηκε το 1911, ανατρέπεται. Η κυβέρνηση όμως και οι μεγαλοδημοσιογράφοι που τη στηρίζουν αποκρύπτουν ότι η μονιμότητα εφαρμόσθηκε μετά από κινητοποιήσεις διαμαρτυρίας των δημοσίων υπαλλήλων (πλατεία Κλαυθμώ-

νος) για να σταματήσει το φαινόμενο των απολύσεων από κάθε νέα κυβέρνηση προκειμένου να διορίσει τους δικούς της και να προστατευτούν τα συμφέροντα του Δημοσίου. Σίγουρα στα χρόνια που πέρασαν το Δημόσιο δεν απεγκλωβίστηκε από την κομματική εξάρτηση και δεν ανταποκρίθηκε στις κοινωνικές ανάγκες όπως έπρεπε εξ αιτίας των κυβερνητικών πολιτικών. Σήμερα, όμως, απαλλάσσονται οι κυβερνήσεις και ενοχοποιούνται οι εργαζόμενοι Δεν ευθύνεται ο υπουργός Υγείας γιατί δεν υπάρχει επαρκές ιατρικό ή νοσηλευτικό προσωπικό, ευθύνεται ο ένας γιατρός γιατί δεν μπορεί να εξυπηρετήσει εκατοντάδες ασθενείς και άρα πρέπει να απολυθεί και αυτός, να κλείσει το νοσοκομείο και να αναλάβει ο ιδιώτης κλινικάρχης, να παράσχει ιατρικές υπηρεσίες σε όσους πληρώνουν. Κοροϊδεύουν τους ανέργους δίνοντας υποσχέσεις ότι θα προσληφθούν στη θέση όσων απολυθούν!

Λένε ψέματα και προωθούν τον κοινωνικό κανιβαλισμό! Οι μαζικές απολύσεις στο Δημόσιο και η ουσιαστική κατάργηση της μονιμότητας είναι το τελευταίο επεισόδιο στο δράμα της πλήρους ανατροπής των εργασιακών σχέσεων και της διάλυσης του κοινωνικού κράτους. Το διευθυντήριο της ευρωπαϊκής ένωσης και οι κυβερνήσεις προσπαθούν να διαγράψουν έναν αιώνα και πλέον, τον 20ό, τον αιώνα των μεγάλων κατακτήσεων. Μέσα σε αυτό το σχέδιο εντάσσεται και η διάλυση του Δημοσίου ως κοι-

νωνικού αγαθού και συνεπώς μας αφορά όλους, είτε είμαστε δημόσιοι υπάλληλοι, είτε όχι. Η φετινή Πρωτομαγιά συνδέεται άρρηκτα με τη μεθόδευση κυβέρνησης και κεφαλαίου για ανατροπή βασικών δικαιωμάτων, αλλά και με τη δική μας αποφασιστικότητα να αγωνιστούμε για να τα ανακτήσουμε. Η μαζική συμμετοχή στην απεργιακή συγκέντρωση πρέπει να αποτελέσει την αρχή για νέους αγώνες.

* Η Δέσποινα Σπανού είναι αντιπρόεδρος της Ε.Ε. της ΑΔΕΔΥ

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 28 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2013

24

ΘΕΜΑ

ΕΟΖ: Το εργασικό μας μέλλον Τα περιφραγμένα στρατόπεδα εργασίας της Μανωλάδας δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένα τμήμα των άτυπων ΕΟΖ που λειτουργούν εδώ και χρόνια στην ελληνική περιφέρεια. «Ειδικές Οικονομικές Ζώνες» χαμηλού εργατικού κόστους στο πλαίσιο ενός καπιταλισμού που ακόμα δεν έχει ξεπεράσει τα τσιφλίκια της Τουρκοκρατίας. Η περίπτωση της Μανωλάδας φυσικά δεν μπορεί να ειδωθεί ξεχωριστά από το εφιαλτικά διαμορφωμένο πλαίσιο στο οποίο ζουν χιλιάδες ντόπιοι και μετανάστες στην ελληνική ύπαιθρο ή ακόμα και στα αστικά κέντρα. Τα φαινόμενα τραμπουκισμού, η «μαύρη» εργασία, η ανυπαρξία ελεγκτικών μηχανισμών, οι δολοφονικές και βάρβαρες επιθέσεις της εργοδοσίας, η ανοχή των αστυνομικών αρχών στη βία των εργοδοτών δεν είναι πράγματα ούτε άγνωστα ούτε καινούργια. Είναι το «μοντέλο» των ΕΟΖ του εργασιακού μας μέλλοντος, όπως αυτές λειτουργούν σήμερα στην Ασία, τη Λατινική Αμερική, την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη. Η ολοένα εντεινόμενη ευελιξία των εργασιακών σχέσεων, σε συνδυασμό με την αναστολή των κλαδικών συλλογικών συμβάσεων εργασίας ως γενικών και υποχρεωτικών, με σκοπό την πλήρη επικράτηση των ατομικών συμβάσεων και την πριμοδότηση της σύναψης επιχειρησιακής σύμβασης με Ενώσεις Προσώπων, καθώς και όσες άλλες αντεργατικές νομοθετικές ρυθμίσεις έπονται, παράλληλα με τη ραγδαία αύξηση της ανεργίας, συνιστούν ικανές συνθήκες ώστε να προχωρήσει στην πράξη η δημιουργία νομότυπων, πλέον, ΕΟΖ στα πρότυπα των φραουλοχώραφων της Μανωλάδας. Η έκθεση της Διεθνούς Συνομοσπονδίας Ελεύθερων Συνδικάτων (ICFTU) για τις ΕΟΖ τονίζει την καταστρατήγηση των κριτηρίων εργασίας των Συμβάσεων του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας τόσο από την πλευρά των επενδυτών όσο και από την πλευρά των κρατικών αρχών: «Η πρόσβαση συνδικαλιστών στον εργασιακό χώρο είναι σχεδόν ανέφικτη. Η επικοινωνία με τους εργάτες μπορεί να γίνει μόνο εντός της εταιρείας, ενώ οι ζώνες κλείνονται από συρματοπλέγματα με οπλισμένους φύλακες και απαιτείται άδεια της διοίκησης για είσοδο. Η συνεχής απειλή της απόλυσης, καθώς οι περισσότεροι εργαζόμενοι έχουν συμβόλαια ορισμένου χρόνου, επιτρέπει στους εργοδότες να παραβιάζουν την εργατική νομοθεσία. Μαζί με την υπογραφή της σύμβασης εργασίας, οι εργαζόμενοι συχνά υπογράφουν επιστολές παραίτησης ώστε να απολύονται όποτε το αποφασίσει η διοίκηση. Οι απειλές απόλυσης, σωματικής βλάβης, ακόμα και θανάτου, αποτρέπουν την οργάνωση των εργατών». ΠΕΤΡΟΣ ΚΑΤΣΑΚΟΣ

ΟΛΟΚΛΗΡΗ «ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ» Η ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗ ΤΩΝ ΡΑΚΕΝΔΥΤΩΝ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ

Οι άλλες Μανωλάδες σε όλη ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΠΕΤΡΟΣ ΚΑΤΣΑΚΟΣ

Πριν από τις εκλογές του Μαΐου, θαμώνες επαρχιακού καφενείου στην Αργολίδα ρωτούσαν ειρωνικά πορτοκαλοπαραγωγό του χωριού και υποψήφιο βουλευτή της Χρυσής Αυγής στον νομό «ποιος θα μαζεύει τα πορτοκάλια αν το κόμμα σου διώξει τους ξένους» και αυτός απαντούσε κλείνοντας πονηρά το μάτι: «Έξω οι μετανάστες από την Ελλάδα, αλλά όχι από τα χωράφια μου». Εποχικοί εργάτες. Αυτοί οι «χρήσιμοι» παρείσακτοι της σύγχρονης ελληνικής πραγματικότητας.

Νομάδες των 25 ευρώ Αυτοί οι νομάδες των 25 ευρώ την ημέρα, που περιφέρονται ανά εποχή από την Ηλεία στη Λακωνία, από την Αργολίδα στην Κρήτη, από τη Μεσσηνία στη Μακεδονία και από τα Μέγαρα στη Θήβα και τη Λιβαδειά. Ο αριθμός τους απροσδιόριστος. Υπολογίζονται μόνο κατά περιοχή και κατά εποχή. Πέντε έως επτά χιλιάδες μετανάστες - κινούνται κάθε άνοιξη και καλοκαίρι στις φυτείες της φράουλας μόνο στην ευρύτερη περιοχή της Ηλείας. Η Μανωλάδα, όμως, δεν είναι μία αλλά πολλές. Πολλές μικρές Μανωλάδες, σπαρμένες σε μήκος και σε πλάτος της περιφέρειας. Μαζί με τις φράουλες, τα καρπούζια, τα πορτοκάλια, τα κηπευτικά φυτρώνουν και τα «αγκάθια» που κάποιοι επιχειρούν σήμερα να τα παρουσιάσουν ως μεμονωμένα περιστατικά. Σύμφωνα με την πρόεδρο του Εργατικού Κέντρου Αμαλιάδας, Νατάσσα Παναγιωτάρα,

το θέμα με τους ανασφάλιστους εργαζομένους στα χωράφια της Μανωλάδας έχει αφεθεί ηθελημένα στην τύχη του από το κράτος. «Τόσα χρόνια δεν έχει γίνει τίποτα γιατί πολύ απλά η Μανωλάδα υπάρχει ηθελημένα, δεν εξηγείται αλλιώς. Και δεν είναι μόνο αυτή. Υπάρχουν πολλές Μανωλάδες στην Ελλάδα. Όλοι είναι γνώστες και υπήρξα μάρτυρας σε πολλές από αυτές τις επισκέψεις κλιμακίων από το 2008», λέει χαρακτηριστικά.

Εργασιακός μεσαίωνας Ο Σπύρος Βασιλόπουλος, αγρότης από τη γειτονική Μεσσηνία, δεν μασά τα λόγια του: «Για μένα όλη η Ελλάδα είναι μία Μανωλάδα και δεν μιλάω μόνο για τους οικονομικούς μετανάστες, μιλάω και για τους ίδιους τους Έλληνες, τους εργαζόμενους κι εργάτες, οι οποίοι είναι σ’ έναν εργασιακό μεσαίωνα. Μισθοί έχουν μειωθεί κατακόρυφα, το ίδιο και οι συ-

γκτικές υπηρεσίες του κράτους.

Επιθέσεις στους ελεγκτές του ΙΚΑ Τα τελευταία στοιχεία που έφεραν στην επιφάνεια οι έλεγχοι των ανδρών του ΙΚΑ επιβεβαιώνουν για πολλοστή φορά το γεγονός ότι σε πολλά σημεία της χώρας έχουν διαμορφωθεί χώροι απασχόλησης ξένων υπό δουλεμπορικούς όρους και συνθήκες. Επιθέσεις από εργοδότες ή και μπράβους σε βάρος των ελεγκτών του ΙΚΑ παραδέχθηκε δημοσίως και ο επικεφαλής της ειδικής υπηρεσίας ελεγκτών του Ταμείου Μάριος Τούντας. Ο κ. Τούντας ανέφερε χαρακτηριστικά ότι στη χώρα μας υπάρχουν εκατοντάδες Μανωλάδες, την ώρα που «είκοσι πέντε ελεγκτές καλούνται να ελέγξουν 16 χιλιάδες επιχειρήσεις ο καθένας, με την ετήσια εισφοροδιαφυγή για το ΙΚΑ να υπολογίζεται στα 6,5 δισ. ευρώ».

Δούλοι στην Ήπειρο

Οι νομάδες των 25 ευρώ την ημέρα περιφέρονται ανά εποχή από την Ηλεία στη Λακωνία, από την Αργολίδα στην Κρήτη, από τη Μεσσηνία στη Μακεδονία και από τα Μέγαρα στη Θήβα και τη Λιβαδειά

«Φέρνουν δούλους στην Ήπειρο» κατήγγειλε πριν από λίγες ημέρες ο περιφερειάρχης Ηπείρου, Αλέκος Καχριμάνης. Μιλώντας στο Περιφερειακό Συμβούλιο με θέμα την ανασφάλιστη και μαύρη εργασία, ο κ. Καχριμάκης έκανε λόγο για «γραφεία» των Αθηνών που φέρνουν αλλοδαπούς εργάτες στην Ήπειρο χωρίς κανείς να ξέρει πού μένουν και αν είναι ασφαλισμένοι. «Ελάτε το φθινόπωρο στην Άρτα να δείτε τη δική μας Μανωλάδα» είναι τα λόγια του Περιφερειάρχη που καταγγέλλει τα κυκλώματα των δουλεμπόρων που δρουν και στη δική του περιοχή. Δεν είναι όμως μόνο οι παραγωγοί που κερδίζουν από το καθεστώς της μαύρης εργασίας, καθώς οι περισσότεροι αυτό που κάνουν είναι απλά να «υπενοικιάζουν» το εργατικό τους δυναμικό από τους δουλέμπορους που δρουν σχεδόν ανενόχλητα στην ελληνική ύπαιθρο και γίνονται γνωστά μόνο μετά από κάποιες σποραδικές αποκαλύψεις.

Ρουμάνοι δουλέμποροι

Μπορεί οι πυροβολισμοί στο ψαχνό στη Μανωλάδα να αποτελούν μεμονωμένο περιστατικό, αλλά οι εκφοβισμοί, η τρομοκρατία και το ξύλο επιβάλλουν τον νόμο της σιωπής στα γκέτο των εποχικών εργατών

ντάξεις, το κοινωνικό κράτος έχει διαλυθεί. Οι καπιταλιστές έχουν κλέψει τις ζωές και τα όνειρά μας. Και τα Φιλιατρά είναι μία Μανωλάδα. Το πρόβλημα αυτό, όταν το θάβεις, όταν δεν το εμφανίζεις, όχι μόνο δεν βρίσκει λύση, αλλά διογκώνεται». Ένα απέραντο εργασιακό «Ελντοράντο» για χιλιάδες επιχειρηματίες που σε συνεργασία με κυκλώματα δουλεμπόρων και την απαραίτητη ανοχή των αρχών εκμεταλλεύονται στρατιές δουλοπάροικων μεγιστοποιώντας τα κέρδη τους. Σε συνθήκες «κάτεργου» εργάζονται χιλιάδες μετανάστες, όπως πολύ καλά γνωρίζουν εδώ και πολλά χρόνια οι αρμόδιες ελε-

Πρόσφατο παράδειγμα αυτό της Αργολίδας, όπου συμμορία Ρουμάνων δουλεμπόρων αποκαλύφθηκε ότι «νοίκιαζε» σε καλλιεργητές της περιοχής για 25 ευρώ την ημέρα δεκάδες ομοεθνείς τους εργάτες τους οποίους υποχρέωναν σε καταναγκαστική εργασία. Ένα οργανωμένο κύκλωμα εμπορίας ανθρώπων που με την απειλή των όπλων εκμεταλλευόταν τους «δούλους» που ζούσαν στοιβαγμένοι σε άθλιους στάβλους. Η σπείρα παρακρατούσε τα ταξιδιωτικά των «σκλάβων» και τους ανάγκαζε να εργάζονται 12 ώρες την ημέρα στη συγκομιδή πορτοκαλιών, χωρίς να τους αποδίδουν τη χρηματική αμοιβή που εισέπρατταν τα μέλη του κυκλώματος από τους εργοδότες τους. Επιπλέον τους υποχρέωναν να εφοδιάζονται από τους ίδιους τρόφιμα χρεώνοντάς τους με μεγάλα ποσά, ενώ δεν τους επέτρεπαν να απομακρυνθούν από τον χώρο του στάβλου, για τον οποίο τους χρέωναν με ενοίκιο 50 ευρώ τον μήνα κατ’ άτομο. Από την αστυνομική έρευνα προέκυψε ότι τα μέλη του κυκλώματος έφερναν με ειδικά ναυλωμένα λεωφορεία, μέσω τούρκικου τουριστικού πρακτορείου, άτομα που βρίσκονταν σε δεινή οικονομική κατάσταση από τη Ρου-

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 28 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2013

ΘΕΜΑ

25

τη χώρα μανία, με το πρόσχημα ότι θα εργάζονταν σε αγροτικές καλλιέργειες, με 25 ευρώ την ημέρα και δωρεάν διαμονή σε δωμάτια που θα τους παραχωρούσαν οι εργοδότες τους. Πόσο δωρεάν όμως είναι η διαμονή για τους δουλοπάροικους στις κατά τόπους Μανωλάδες;

μένων, οι 111 αλλοδαποί ήταν ανασφάλιστοι. Συντάχθηκαν και επιδόθηκαν πρόστιμα ύψους 55.000 ευρώ. Φυσικά, αναρωτιέται κανείς κατά πόσο αυτή η χρηματική ποινή μπορεί να βάλει «φρένο» σε όσους εκμεταλλεύονται χρόνια αλλοδαπούς υπό τους συγκεκριμένους όρους δουλείας, όταν τα κέρδη τους υπολογίζεται ότι, διαχρονικά, ανέρχονται σε αρκετά εκατομμύρια ευρώ.

Άνθρωποι στους σταύλους Στη Σκάλα Λακωνίας ένας παλιός σταύλος μπορεί να χωρέσει έως και 60 ανθρώπινες ψυχές που πληρώνουν από 40 ευρώ τον μήνα μπορεί να αποφέρει το διόλου ευκαταφρόνητο και φυσικά αφορολόγητο ποσό των 2.400 ευρώ στον ιδιοκτήτη του. Καθόλου άσχημα για περίοδο οικονομικής κρίσης σε μια περιοχή απ’ όπου δεν λείπουν τα «μεμονωμένα» περιστατικά. Στη Σκάλα μάλιστα έχουν καταγραφεί και οι δυναμικότερες αντιδράσεις από πλευράς εργατών γης καθώς πριν από λίγα χρόνια 1.500 αλλοδαποί εποχικοί εργάτες θερμοκηπίων προχώρησαν σε μαζική απεργία προκειμένου να διαμαρτυρηθούν όχι μόνο για τις συνθήκες εργασίας, αλλά κυρίως για τις απάνθρωπες και «πανάκριβες» συνθήκες διαβίωσής τους σε στάβλους και παραπήγματα. Πρόσφατα, κλιμάκιο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας που επισκέφθηκε την Ελλάδα βρέθηκε στις περιοχές αυτές. Η έκθεση που παρέδωσαν στα επιστημονικά όργανα του ΠΟΥ κάνει λόγο για υγειονομική βόμβα και επανεμφάνιση ασθενειών που είχαν εκλείψει από τον δυτικό κόσμο. Το παρεμπόριο της στέγης στις μικρές «Μανωλάδες» αποτελεί μια επικερδή επιχείρηση για ιδιοκτήτες εγκαταλελειμμένων κτισμάτων αλλά και οικοπέδων εντός των οποίων στήνονται πρόχειροι καταυλισμοί από λαμαρίνες και νάιλον με το ενοίκιο να φτάνει και τα 50 ευρώ το κεφάλι.

Η πλευρά των παραγωγών και τα «στιγματισμένα προϊόντα»

«Κάθε φορά, όταν οι μετανάστες άρχιζαν να ζητούν επιτακτικά τα δεδουλευμένα τους, τα ‘αφεντικά’ αγόραζαν από τις λαϊκές αγορές ένα ζευγάρι παπούτσια και τα άφηναν στους κοιτώνες τους για να τους συλλάβει η αστυνομία και να τους απελάσει ως κλέφτες»

«Κλέφτες» παπουτσιών Συνταξιούχος αξιωματικός της αστυνομίας του Πύργου περιγράφει πώς λειτουργούσε το κύκλωμα των δουλεμπόρων στα φραουλοχώραφα της Μανωλάδας. «Κάθε φορά, όταν οι μετανάστες άρχιζαν να ζητούν επιτακτικά τα δεδουλευμένα τους, τα «αφεντικά» αγόραζαν από τις λαϊκές αγορές ένα ζευγάρι παπούτσια ή ένα ρούχο και τα άφηναν στους κοιτώνες τους. Μετά ειδοποιούσαν την αστυνομία να συλλάβει και να απελάσει τους ‘κλέφτες’ που κλέβουν ρούχα και παπούτσια». Στη Σκάλα Λακωνίας, όταν προ ετών συνελήφθη ένας κάτοικος της περιοχής για παράνομη εκμίσθωση μιας παλιάς αποθήκης σε 58 μετανάστες από το Πακιστάν, ο ίδιος αφέθηκε ελεύθερος με εγγύηση 10.000 ευρώ και στους εποχικούς εργάτες δόθηκαν σημειώματα διοικητικής απέλασης προκειμένου να φύγουν από τη χώρα μέσα σε ένα μήνα.

Άνθρωποι σε κοτέτσι Στα Μέγαρα περίπου 200 αλλοδαποί ζουν αυτή την περίοδο μέσα σε ένα εγκαταλελειμμένο πτηνοτροφείο. Κάθε ένα από τα «κοτέτσια» έχει μετατραπεί σε δωμάτιο μέσα στο οποίο ζουν από τέσσερις μέχρι έξι μετανάστες. Το κόστος ανά άτομο σύμφωνα με τους ενοίκους είναι 50 ευρώ, ποσόν που σύμφωνα με τις ενδείξεις αποτελεί πανελλαδική «ταρίφα». Εντός ή και πέριξ των ιδιότυπων αυτών «γκέτο» λειτουργούν πάντα και τα απαραίτητα μίνι μάρκετ, από τα οποία είναι υποχρεωμένοι να ψωνίζουν οι δουλοπάροικοι. Προϊόντα αμφιβόλου ποιότητας, συνήθως αγορασμένα κοψοχρονιά από τα ληγμένα των σούπερ μάρκετ, αποτελούν το κύριο εμπόρευμα που βρίσκεται στα ράφια τους. Ο Μπουκάτ από το Σουδάν δουλεύει τους τελευταίους μήνες σε θερμοκήπιο στα Φιλιατρά με μεροκάματο 23 ευρώ την ημέρα: «Δουλεύουμε πρωί με βράδυ. Λίγα λεφτά. Ύπνο και πρωί δουλειά με το αφεντικό. Λεφτά να πληρώσω για ύπνο. Λεφτά να ψωνίσω από το μαγαζί του αφεντικού για να φάω. Λεφτά σε ‘άλλο’ αφεντικό για να έχω κάθε μέρα δουλειά. Μένουν 5 ευρώ κάθε μέρα για μένα». Μπορεί οι πυροβολισμοί της Μανωλάδας στο ψαχνό να αποτελούν μεμονωμένο περιστατικό, αλλά οι εκφοβισμοί, η τρομοκρατία και το ξύλο επιβάλλουν τον νόμο της σιωπής στα γκέτο των εποχικών εργατών. Ο Αχμέντ Καλίζ

Ιμπραήμ, πρόεδρος της Ένωσης Μεταναστών Ελλάδος, τίθεται ενάντια στη βίαιη λύση των εργατικών διαφορών. «Στη Μανωλάδα δεν είναι τα μοναδικά περιστατικά προβλημάτων μεταξύ αλλοδαπών και αφεντικών. Υπάρχουν παντού. Όμως η λύση δεν βγαίνει μέσω βίας. Υπάρχουν δικαστήρια, υπάρχει αστυνομία», λέει χαρακτηριστικά και επισημαίνει ότι κάθε μέρα έρχονται δεκάδες αλλοδαποί στα γραφεία της Ένωσης για εργασιακά προβλήματα. «Το θέμα είναι να γίνει κάτι για να μην είναι πλέον παράνομα στην χώρα. Δεν έχουν κανένα χαρτί και φοβούνται να πάνε στην αστυνομία είτε για περιστατικά επιθέσεων είτε για καθυστέρηση πληρωμών», προσθέτει.

Σκλάβοι στα φασόν

Στη Σκάλα Λακωνίας ένας παλιός σταύλος μπορεί να χωρέσει έως και 60 ανθρώπινες ψυχές που πληρώνουν από 40 ευρώ τον μήνα - Στα Μέγαρα περίπου 200 αλλοδαποί ζουν αυτή την περίοδο μέσα σε ένα εγκαταλελειμμένο πτηνοτροφείο

«Μανωλάδες» δεν υπάρχουν μόνο στην Ηλεία και σε δεκάδες περιοχές της Περιφέρειας. Μόνο μέσα στο πρώτο δεκαπενθήμερο του Απριλίου, οι ελεγκτές του ΙΚΑ ανακάλυψαν «Μανωλάδες» στα Κάτω Πατήσια, στη Νέα Ιωνία και στον Βοτανικό. Παρουσία εισαγγελία και ανδρών της Αστυνομίας, οι αρμόδιοι της Ειδικής Υπηρεσίας Ελέγχου του Ιδρύματος Κοινωνικών Ασφαλίσεων ανακάλυψαν περισσότερους από 200 αλλοδαπούς, οι οποίοι απασχολούνταν υπό συνθήκες «σκλάβων» σε 16 επιχειρήσεις φασόν. Από το σύνολο των εργαζο-

Οι πρόεδροι των δύο αγροτικών συνεταιρισμών φράουλας, που δραστηριοποιούνται στην Ηλεία, «Υρμίνη» και «Ήλιδα», με δημόσια επιστολή τους αναφέρονται στην ανάγκη εύρεσης λύσης για το ανθρωπιστικό ζήτημα των αλλοδαπών εργατών αλλά και τη ζημιά που προκαλείται στις πωλήσεις των προϊόντων τους. «Οι πωλήσεις μας έχουν πέσει 50% από αυτό το περιστατικό. Εμείς δεν έχουμε ανασφάλιστους, τους πληρώνουμε κανονικά με εργόσημο. Ουδέποτε είχαμε αντιδράσεις από πλευράς τους. Τα περιστατικά είναι μεμονωμένα, το ότι ένας επιχειρηματίας δεν πληρώνει τους εργαζόμενους δεν σημαίνει ότι όλοι το κάνουμε», υποστηρίζει ο Ανδρέας Βούλγαρης, πρόεδρος του αγροτικού συνεταιρισμού «Ήλιδας», και τονίζει ότι για το περιστατικό δεν ευθύνεται κάποιος ντόπιος αγρότης, αλλά ένας επενδυτής που ήρθε από την Αθήνα, ο κατηγορούμενος Νίκος Βαγγελάτος: «Αυτός δεν είναι παραγωγός, είναι μεγαλέμπορος από την Αθήνα, δεν είναι από εδώ. Απλά έχει νοικιάσει κάποια κτήματα και τα διαχειρίζεται. Τους εργάτες του δεν τους πληρώνει λόγω κρίσης». Μια σύντομη περιήγηση στον επαρχιακό Τύπο των τελευταίων ημερών είναι αρκετή για να δώσει το δείγμα του πανικού που επικρατεί σε δεκάδες τοπικές κοινωνίες, που προσπαθούν εναγωνίως να κρύψουν κάτω από το χαλί τους δικούς τους είλωτες. «Δεν είναι ‘Νέα Μανωλάδα’ η Μεσσηνία, δεν είναι όλοι οι αγρότες ίδιοι. Είναι άδικο να μας τσουβαλιάζουν και να στοχοποιούν όλους τους αγρότες με βαρείς χαρακτηρισμούς, εξαιτίας κάποιων μεμονωμένων περιστατικών στην περιοχή ή αλλού» διαμαρτύρονται κάποιοι αγρότες στην Τριφυλία με αφορμή το αιματηρό περιστατικό στην γειτονική Ηλεία. «Οι κάτοικοι της Άρτας βοηθούν με κάθε τρόπο τους οικονομικούς μετανάστες που έρχονται κάθε Οκτώβρη για τη συγκομιδή των πορτοκαλιών» διαβεβαιώνει ο αντιπεριφερειάρχης Ηπείρου, Βασίλης Ψαθάς. Η φθηνή και ανασφάλιστη εργασία αποτελεί μια συνωμοσία σιωπής. Οι παραγωγοί τη χρειάζονται για να μειώσουν το κόστος, οι τοπικές κοινωνίες την ανέχονται γιατί ο κύκλος εργασιών των εποχικών εργατών τονώνει την οικονομία της περιοχής τους. Πολιτικοί καλύπτουν παραγωγούς και εμπόρους που φέρνουν ψήφους. Αστυνομία, ελεγκτικοί μηχανισμοί και αυτοδιοικητικές αρχές κάνουν τα στραβά μάτια στα κενά των νόμων και η πολιτική ηγεσία δεν διακινδυνεύει να διασαλεύσει την «ισορροπία» για ευνόητους λόγους πολιτικού κόστους και τυπικής συναλλαγής.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 28 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2013

26

ΚΟΙΝΩΝΙΑ

«Βουλιάζει» ο Πειραιάς στην ανθρωπιστική κρίση Μόνη ελπίδα οι κινήσεις αλληλεγγύης και οι κοινωνικές υπηρεσίες ΤΟΥ ΣΠΥΡΟΥ ΡΑΠΑΝΑΚΗ

«Μέχρι πριν από λίγα χρόνια ζούσαμε μια κανονική ζωή. Δούλευα εγώ, το ίδιο και η γυναίκα μου. Μέσα σε ένα χρόνο ήρθαν τα πάνω κάτω. Η ναυτιλιακή αποθήκη που δούλευα έκλεισε και μείναμε να συντηρούμε μια τετραμελή οικογένεια με ένα μισθό που συνέχεια μειωνόταν. Για 10 μέρες το Γενάρη δεν είχαμε ρεύμα γιατί δεν πληρώσαμε το χαράτσι. Πώς να πληρώσω όταν δεν μπορώ να δώσω φαγητό στα παιδιά μου;» αναρωτιέται ο Απόστολος, πατέρας δύο παιδιών, άνεργος για παραπάνω από δύο χρόνια. Είναι ένας από του πολλούς Πειραιώτες που το Μνημόνιο ανέτρεψε τους όρους ζωής τους. Τα επίσημα στοιχεία των υπηρεσιών κοινωνικής πρόνοιας του Ερυθρού Σταυρού Πειραιά επιβεβαιώνουν πως η κοινωνική και οικονομική πραγματικότητα στην πόλη του λιμανιού έχει πλέον μετατραπεί σε ανθρωπιστική κρίση. Με την ανεργία να ξεπερνάει το 26%, στους νέους να αγγίζει το 45% και με τη συνεχώς επιδεινούμενη ύφεση λόγω της ταξικής πολιτικής των Μνημονίων, οι αιτήσεις για στήριξη στις υπηρεσίες του Ερυθρού Σταυρού έχουν αυξηθεί κατά 90% σε σχέση με τα τρία τελευταία χρόνια. Συγκεκριμένα το δίμηνο Ιανουαρίου - Φεβρουαρίου 2013 ο αριθμός των νέων εξυπηρετουμένων αυξήθηκε σημαντικά και μάλιστα σε ποσοστό που ξεπερνά το 90% σε σχέση με τα τρία τελευταία χρόνια. Από 340 άτομα που ήταν καταχωρισμένα το 2010, το 2011 σημειώθηκε αύξηση σχεδόν κατά 50%, φθάνοντας στα 480 άτομα. Το 2012 ο αριθμός των εξυπηρετούμενων έφτασε τα 663 άτομα και το πρώτο δίμηνο του 2013 αυξήθηκε κατά 71 άτομα και παράλληλα καταρτίστηκε λίστα αναμονής για άλλους 60 ανθρώπους. Κάθε μέρα αιτούνται στήριξης σε ιματισμό και τρόφιμα περίπου 10 άνθρωποι. Και αυτοί οι αριθμοί αυξάνονται με ραγδαίους ρυθμούς. «Δεν ντρέπομαι που με στηρίζουν οι κινήσεις αλληλεγγύης και οι κοινωνικές υπηρεσίες. Κυρίως φοβάμαι

πως τα παιδιά μου θα μάθουν να ζουν στη φτώχεια. Θα θεωρήσουν φυσιολογικό να ζουν σε παγωμένο σπίτι τον χειμώνα και να μην μπορούν να πληρώσουν φάρμακα εάν αρρωστήσουν» μας λέει η Ελένη, μητέρα τριών παιδιών, άλλη μια άνεργη που επιβιώνει με δουλειές του ποδαριού και με τη στήριξη των κινήσεων αλληλεγγύης και του Ερυθρού Σταυρού. Η κοινωνική κατάρρευση και ο δρόμος προς τη φτώχεια δεν θα μπορούσαν να αναχαιτιστούν δίχως την αλληλεγγύη και τη στήριξη της κοινωνίας. Όπως σημειώνεται στην ανακοίνωση του Ερυθρού Σταυρού: «Στο σημείο αυτό θα πρέπει να αναγνωριστεί η συγκινητική πράξη προσφοράς του κόσμου, φορέων και ιδιωτών, στις εκδηλώσεις της υπηρεσίας μας, αφού σε σχέση με άλλες χρονιές οι ανάγκες σε τρόφιμα είναι εξαιρετικά αυξανόμενες. Σημειώνεται ότι από την εμπειρία των στελεχών μας έχει υπολογιστεί ότι για τη μερική μόνο κάλυψη των εξυπηρετούμενων ατόμων σε ετήσια βάση χρειάζονται τρόφιμα συνολικής αξίας άνω των 20.000 ευρώ». Τη στιγμή που χιλιάδες άνθρωποι είναι ανασφάλιστοι είτε αδυνατούν να καλύψουν τις οικονομικές ανάγκες της περίθαλψης σε δημόσιο νοσοκομείο, η απάντηση ήρθε από γιατρούς και νοσηλευτές που αποφάσισαν να παράσχουν δωρέαν πρωτοβάθμια φροντίδα σε ασθενείς. Σε μια συνοικία που βιώνει σκληρά τις επιπτώσεις της ανεργίας και της φτώχειας, στο Πέ-

ραμα, λειτουργεί από το 2010 το «Ανοιχτό Πολυιατρείο» των Γιατρών του Κόσμου. Η δραματική πραγματικότητα του μαρασμού της ναυπηγοεπισκευαστικής ζώνης έχει οδηγήσει εκατοντάδες οικογένειες στην αξαθλίωση. Καλύπτοντας πλέον μεγάλο αριθμό ιδιοτήτων (Παθολόγος, Χειρουργός, Ακτινολόγος, Δερματολόγος, Γυναικολόγος, Καρδιολόγος, Παιδίατρος, Ορθοπεδικός, Πνευμονολόγος, Φυσιοθεραπευτής, Ψυχίατρος, Οφθαλμίατρος, Ψυχολόγος και Νευρολόγος), το Πολυιατρείο δέχεται καθημερινά περισσότερους από 80 ασθενείς, Έλληνες και μετανάστες. Ακόμα, στις αρχές του περασμένου Φλεβάρη, γενήθηκε από εθελοντές γιατρούς και κατοίκους το «Αλληλέγγυο ιατρείο» Πειραιά στη Νίκαια, παρέχοντας πρωτοβάθμια περίθαλψη σε περισσότερους από 260 ανθρώπους μέχρι σήμερα, από όλες τις γειτονιές του Πειραιά. «Είναι συγκινητική η συμμετοχή των ασθενών, ως εθελοντών στη λειτουργία του ιατρείου» μας λέει η Μαρία, εθελόντρια στο ιατρείο, και προσθέτει πως «χωρίς τη στήριξη και τις δωρεές, σε υλικά και φάρμακα, του κόσμου δεν θα μπορούσαμε να επιβιώσουμε». Εντυπωσιακό σε πληρότητα, άλλωστε, είναι το φαρμακείο του ιατρείου, που καλύπτεται από προσφορές πολιτών και φαρμακοποιών. Κομβικό στήριγμα για τα θύματα της απάνθρωπης μνημονιακής πολιτικής, ένας κατάλογος που μέρα με τη μέρα γίνεται και πιο μακρύς, είναι και

οι πρωτοβουλίες αλληλεγγύης και αυτοοργάνωσης πολιτών. Ένα τέτοιο παράδειγμα στην πόλη του Πειραιά είναι η «Αλληλεγγύη για Όλους». Πάνω στην αντίληψη πως η απάντηση των από κάτω στην κρίση είναι η ενεργός συμμετοχή, η αυτοοργάνωση και η αλληλεγγύη, το συγκεκριμένο εγχείρημα απέκτησε μέσα σε πολύ σύντομα χρονικό διάστημα λειτουργίας (μόλις 5 μήνες) να αποκτήσει ισχυρές ρίζες στις γειτονιές της πόλης. «Δεν κάνουμε φιλανθρωπία. Μαζί με τους ανθρώπους για τους ανθρώπους, με γνώμονα την κοινωνική αλληλεγγύη» τονίζουν συνέχεια τα μέλη της «Αλληλεγγύης για όλους». Η «Αλληλεγγύη για όλους» στηρίζει σε συστηματική βάση περισσότερες από 30 οικογένειες στο κομμάτι της τροφής, 60 οικογένειες σε ρούχα και πάνω από 45 ανθρώπους στο κομμάτι της νομικής στήριξης. Παράλληλα, σε καθημερινή βάση ενισχύουν τη σίτιση μαθητών σε 3 ειδικά σχολεία. Με μόνιμη και σταθερή παρουσία σε λαϊκές αγορές και καταστήματα των γειτονιών αλλά και με παρέμβαση σε σούπερ μάρκετ σε εβδομαδιαία βάση, καλύπτονται σε μεγάλο βαθμό οι ανάγκες, δίχως βέβαια να είναι αρκετό. «Το στοίχημα για εμάς είναι να καταφέρουμε να γειώσουμε την αλληλεγγύη μέσα στις γειτονιές αλλά και να τη συνδέσουμε με τον κόσμο της εργασίας, με τα σωματεία και τη μεσαία παραγωγή που φτωχοποιείται συνεχώς» σημειώνει στην «Αυγή» ο Αστρινός Ταγαράκης, ενεργό μέλος της «Αλληλεγγύης», και προσθέτει πως «τα αιτήματα για στήριξη αυξάνονται ραγδαία. Κάθε μέρα φτάνουν σε εμάς 3-4 οικογένειες. Δεν τους βοηθάμε απλά αφ’ υψηλού, ζητάμε την ενεργή συμμετοχή τους, είτε με ανταλλαγή υπηρεσιών, είτε με στήριξη στις δράσεις για τη συλλογή τροφής, φαρμάκων κ.λπ.». Καθημερινή εικόνα είναι πλέον για τους Πειραιώτες η ουρά δεκάδων ανθρώπων λίγο μετά τις 2 το μεσημέρι, έξω από την εκκλησία της Αγ. Τριάδας, για το συσσίτιο της ενορίας. «Δος ημίν σήμερον» γράφει η ταμπέλα πάνω από την πόρτα του μαγειρείο της

εκκλησίας, την οποία περνάνε περισσότεροι από 100 άνθρωποι καθημερινά, άστεγοι και όχι μόνο. Ο μάγειρας των συσσιτίων Βασίλης Κορμός και ο επίτροπος του ναού Γιάννης Ναούμ αποτελούν το στήριγμα δεκάδων πολιτών, που βρέθηκαν από τη μία μέρα στην άλλη άστεγοι και πεινασμένοι. «Αυτή η μερίδα φαγητό αποτελεί για μένα θέμα επιβίωσης» μας έλεγε ο κ. Νίκος, συνταξιούχος που βρέθηκε άστεγος τα τελευταία δύο χρόνια. Ο Δήμος Πειραιά, από την πλευρά του, έχοντας συστήσει κοινωνικό παντοπωλείο, σε συνεργασία με ΜΚΟ και την ενορία, προβαίνει έστω και αποσπασματικά σε κινήσεις στήριξης των Πειραιωτών. Την ίδια στιγμή, όμως, ο δήμαρχος Β. Μιχαλολιάκος επιτίθεται στις κινήσεις αλληλεγγύης, όπως αυτή της «διανομής προϊόντων χωρίς μεσάζοντες», προαναγγέλλοντας μάλιστα την απαγόρευσή τους. Φαίνεται πως ο δήμαρχος δυσκολεύεται να δει το δάσος της φτώχειας και της εξαθλίωσης που προκαλούν οι ταξικές πολιτικές των Μνημονίων, των οποίων και ο ίδιος τυγχάνει ένθερμος υποστηρικτής, κοιτώντας το δέντρο του δημαρχιακού θώκου. Προτιμάει να επιτεθεί σε πρωτοβουλίες που στηρίζονται από την κοινωνία, στον βωμό των μικροπολιτικών και προεκλογικών του σκοπιμοτήτων και ζητάει από τους πολίτες του Πειραιά να κάνουν υπομονή. Όμως, όπως έγραφε και ο Μπρέχτ: «Αυτοί που αρπάνε το φαΐ απ’ το τραπέζι Κηρύχνουν τη λιτότητα Αυτοί που παίρνουν όλα τα δοσίματα Ζητάνε θυσίες Οι χορτάτοι μιλάνε στους πεινασμένους Για τις μεγάλες εποχές που θα ‘ρθουν Αυτοί που τη χώρα σέρνουνε στην άβυσσο Λες πως η τέχνη να κυβερνάς το λαό Είναι πολύ δύσκολη για τους ανθρώπους του λαού».

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 28 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2013

47

ΚΟΣΜΟΣ Επανεκλογή Ναπολιτάνο: Δεξιά στροφή στην Ιταλία Σε βαθιά κρίση το Δημοκρατικό Κόμμα

ΕΝΡΙΚΟ ΛΕΤΤΑ:

Μπερσάνι τέλος, η συγκυβέρνηση αρχίζει... ΓΡΑΦΕΙ Ο ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΤΟΥΜΠΟΣ

Μέσα σ’ ένα 24ωρο (πριν μία εβδομάδα) η πολιτική σκηνή στη γειτονική μας Ιταλία μετατοπίστηκε προς τα δεξιά, σε προφανή αντίθεση και απόσταση με το μήνυμα των ψηφοφόρων στις εκλογές, που ωθούσαν προς μια κεντροαριστερή διέξοδο από την περίοδο της «τεχνοκρατικής» συγκυβέρνησης Μόντι. Οι προσπάθειες που κατέβαλε ο ηγέτης του Δημοκρατικού Κόμματος, Μπερσάνι, επί σχεδόν 55 ημέρες για τον σχηματισμό κυβέρνησης του κόμματός του, έστω με την ψήφο ανοχής του σχηματισμού του Μπέπε Γκρίλο, δεν απέδωσε και επιπροσθέτως οι προτάσεις του για εκλογή προέδρου Δημοκρατίας ενταφιάστηκαν συστηματικά από τους αντιπάλους του, πρωτίστως εντός του κόμματός του! Το τελευταίο διάστημα είχαν πολλαπλασιαστεί οι επιθέσεις, οι πολεμικές και η συστηματική υπόσκαψή του από όσους (και ήταν πολλοί) επεδίωκαν την επανάληψη (με πιο πολιτική συσκευασία) μιας συγκυβέρνησης, πρόταση που ο Μπερσάνι απέρριπτε κατηγορηματικά.

Ο ρόλος του Ρέντσι Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι αντιμετώπισε σφοδρό «εσωκομματικό» μέτωπο από τον δήμαρχο Φλωρεντίας (και συνυποψήφιό του στις προκριματικές εκλογές για την ηγεσία της Κεντροαριστεράς εν όψει των εκλογών που είχαν γίνει το φθινόπωρο) Μ. Ρέντσι που παρουσιάστηκε ως «η λύση» εν όψει νέων εκλογών ή σε μια... συγκυβέρνηση! Όταν ο Μπερσάνι πρότεινε ως πρόεδρο Δημοκρατίας τον πρώην πρόεδρο της Γερουσίας (και πρώην επικεφαλής του καθολικού συνδικάτου CISL) Φράνκο Μαρίνι σε συνεννόηση και με τον Μπερλουσκόνι, η πρόταση κατεδαφίστηκε στην κάλπη

(τότε η εκλογή χρειαζόταν τα 2/3 των ψήφων) από εκείνους που επεδίωκαν την εξόντωση Μπερσάνι και στο στρατόπεδο των μπερλουσκονικών και στους Δημοκρατικούς. Άλλωστε ο Ρέντσι είχε δημοσίως δηλώσει ότι ο Μαρίνι (αλλά και... άλλες υποψηφιότητες, όπως, π.χ. η γερουσιαστής Φινοκιάρο) δεν είναι κατάλληλος για το... αξίωμα! Το τελικό άδειασμα του Μπερσάνι έγινε όταν προώθησε την πρόταση της υποψηφιότητας του Ρομάνο Πρόντι (πρώην πρωθυπουργός της Κεντροαριστεράς, πρώην πρόεδρος της Κομισιόν). Στη συνεδρίαση των εκλεκτόρων του Δημοκρατικού Κόμματος, μόλις ο Μπερσάνι παρουσίασε την υποψηφιότητα του Πρόντι, όλοι την αποδέχθηκαν με θερμά χειροκροτήματα και, μόνο λίγες ώρες μετά, σχεδόν 100 εκλέκτορες (από τους 496 του Δημοκρατικού Κόματος) δεν τον ψήφισαν, με συνέπεια να μην εκλεγεί! Εκλέκτορες του Ρέντσι, του Ντ’ Αλέμα, αλλά και πρώην χριστιανοδημοκρατικά στελέχη που προτιμούσαν λύση «συγκυβέρνησης», χτύπησαν και πάλι. Οι καμπάνες ήταν πλέον πένθιμες για τον Μπερσάνι και το σχέδιό του και συνεπώς δεν είχε παρά τον δρόμο της παραίτησης από την ηγεσία του κόμματος. Η πρόταση για τον Πρόντι είχε την αντίθεση του Μπερλουσκόνι, αλλά και την «αδιαφορία» του Μόντι (που πρότεινε για πρόεδρο την υπουργό του Καντσελιέρι) που ήθελε επίσης να εμποδίσει την εκλογή του.

Δεύτερη θητεία Ναπολιτάνο και συγκυβέρνηση Όταν γκρεμίστηκε η υποψηφιότητα του Πρόντι και παραιτήθηκε ο Μπερσάνι, «άνοιξε» ο δρόμος για μια δεύτερη θητεία του απερχόμενου προέδρου. Οι επικεφαλής των τριών

δυνάμεων που ήθελαν τον Ναπολιτάνο για πρόεδρο και πλέον προχωρούσαν και για συγκυβέρνηση συναντήθηκαν με τον πρόεδρο και τον έπεισαν να ανανεώσει τη θητεία του (λόγω ηλικίας -88 ετών- ο Ναπολιτάνο δεν ήθελε να συνεχίσει). Ήταν προφανής η συνεννόηση για επανεκλογή και συγκυβέρνηση, άλλωστε προ καιρού ο πρόεδρος είχε ζητήσει τη συνάντηση των πολιτικών δυνάμεων μπροστά στην παρατεταμένη πολιτική, οικονομική κρίση. Στην ψηφοφορία που έγινε, η υποψηφιότητα του Τζόρτζιο Ναπολιτάνο συγκέντρωσε 738 ψήφους (σύνολο εκλεκτόρων 1.007) από τις τρεις πολιτικές δυνάμεις που εν συνεχεία ανέλαβαν την «προσπάθεια» για συγκυβέρνηση. Η επίσημη ομιλία του επανεκλεγέντος προέδρου έθεσε αμέσως τους επείγοντες όρους για συνεννόηση, διάβαζε συγκυβέρνηση, και μια μέρα μετά η εντολή για σχηματισμό κυβέρνησης δόθηκε στον 47χρονο βουλευτή Ενρίκο Λέττα, δεύτερο γραμματέα του Δημοκρατικού Κόμματος (πρώην στέλεχος του Λαϊκού Κόμματος, μετεξέλιξή της Χριστιανοδημοκρατίας, και ανιψιός του δεξιού χεριού του Μπερλουσκόνι). Για την εντολή είχαν ακουστεί και τα ονόματα του Αμάτο (πρώην πρωθυπουργού), αλλά και του Ρέντσι!

Δάκρυα και ξέσπασμα Mπερσάνι: Eίμαι υπεύθυνος για τους ανεύθυνους του Δ.Κ.

Μελίνα Γκαμπανέλι και δεύτερο τον χειρουργό Τζίνο Στράντα (με μεγάλη κοινωνική προσφορά), που όμως δεν αποδέχτηκαν, και έτσι τα Πέντε Αστέρια πρότειναν τον Στέφανο Ροντοτά, καθηγητή αστικού δικαίου, πρώην επικεφαλής της Αρχής προστασίας προσωπικών δεδομένων. Ο 80χρονος Ροντοτά, που παλαιότερα ήταν βουλευτής ως ανεξάρτητος με τα ψηφοδέλτια του ΙΚΚ και της μετεξέλιξής του σε Δημοκρατικό Κόμμα της Αριστεράς (του οποίου υπήρξε και πρόεδρος), συγκέντρωσε τις ψήφους και των εκλεκτόρων του Νίκι Βέντολα, αλλά δεν υπήρχε περίπτωση να εκλεγεί χωρίς τη διάλυση του Δημοκρατικού Κόμματος και συνεπώς την εξόντωση του Μπερσάνι. Αν είχε προηγηθεί πολιτική συνεννόηση για κυβέρνηση, ο προβληματισμός θα είχε ίσως άλλη κατάληξη. Να σημειωθεί ότι η υποψηφιότητα Ροντοτά είχε πολλές συμπάθειες σε τμήματα της «βάσης» του Δημοκρατικού Κόμματος, όπως και η υποψηφιότητα Πρόντι ήταν ανάμεσα στις πρώτες που ψήφισαν διαδικτυακά οι «Γκριλίνι». Οι πρόσφατες περιφερειακές εκλογές σε Φρίουλι Βενέτσια έδειξαν πάντως απώλειες για τον Γκρίλο...

Ο ρόλος του Γκρίλο

Η βαθιά κρίση του Δημοκρατικού Κόμματος

Στις προσπάθειες του Μπερσάνι για συνεννόηση, συνεργασία ή έστω ανοχή από τις δυνάμεις του Γκρίλο, ο επικεφαλής του σχήματος Πέντε Αστέρια απάντησε σταθερά αρνητικά και μάλιστα συχνά ειρωνευόμενος τον ηγέτη του Δ.Κ., λέγοντας μάλιστα ότι είναι «πεθαμένος». Μετά από ηλεκτρονικό - διαδικτυακό δημοψήφισμα για υποψηφιότητες στην προεδρία, οι «Γκριλίνι» είχαν αναδείξει πρώτη τη γνωστή δημοσιογράφο

Είναι εμβληματική η τοποθέτηση του παραιτηθέντος Μπερσάνι στη συνεδρίαση της διεύθυνσης του κόμματος, όπου είπε «είμαι υπεύθυνος για τους ανεύθυνους του Δ.Κ.». Το τέλος του εγχειρήματος Μπερσάνι, που είχε μαζί του τη μεγάλη πλειονότητα των ψηφοφόρων (στην προσπάθεια για μια κυβέρνηση Κεντροαριστεράς), επιφέρει βάθεμα της κρίσης στο κόμμα, που οδηγείται σύ-

ντομα σε έκτακτο συνέδριο. Στο πρόσωπο και την πολιτική πρόταση και πρακτική του Μπερσάνι «τελείωσε» η όποια προσπάθεια, ελπίδα για ένα Δ.Κ. πιο κλασικά σοσιαλδημοκρατικό, πιο κοινωνικό, πιο αριστερό. Δίπλα του είχαν αναδειχθεί μια σειρά στελεχών με θέσεις κατά του νεοφιλελευθερισμού και της επίδρασης του «μπλερισμού». Οι συχνές αναφορές του Μπερσάνι στα καυτά ζητήματα της εργασίας, της Δημοκρατίας, της κοινωνικής αλληλεγγύης, στην υπεράσπιση του Συντάγματος (από τις απόπειρες προεδροποίησης), οι επιτυχημένες προσπάθειές του για σταθεροποίηση της συνεργασίας με τον Ν. Βέντολα (Κόμμα της Αριστεράς, Οικολογίας, Ελευθερίας), αλλά και για ευρύτερες συνεργασίες, ήταν μια τομή σε σχέση με την πολιτική του Βελτρόνι. Η κρίση του Δημοκρατικού Κόμματος δεν αφορά μόνον στο στελεχικό δυναμικό του, τα εγγεγραμμένα μέλη, τους ψηφοφόρους του, αλλά όλον τον ευρύτερο πληθυσμό των αριστερών, τις αγωνίες και τις ελπίδες του. Με τη ριζοσπαστική Αριστερά εκτός Κοινοβουλίου, το Δημοκρατικό Κόμμα προς τα κεντροδεξιά και τον Γκρίλο σε ρόλο «σολίστα» - κατεδαφιστή οι εξελίξεις δείχνουν πολλές μεταβλητές. Ουσιαστικά οι ευρύτερες αριστερές δυνάμεις στη γειτονική μας χώρα είναι σε περιδίνηση και αναζητούν πολιτικές, προγραμματικές επανατοποθετήσεις και ηγεσίες που να απαντήσουν στις ανάγκες, τις αγωνίες του κόσμου της εργασίας, των συνδικάτων, των κινημάτων των πολιτών που αγωνίζονται να ξεφύγουν από τις συνταγές του μπερλουσκονισμού, του Μνημονίου και των συγκυβερνήσεων...

48

Μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, το FBI ανέδειξε σε βασική προτεραιότητά του να αποτρέψει ένα νέο τρομοκρατικό χτύπημα στις ΗΠΑ. Για αυτό τον λόγο, η υπηρεσία δαπανά κάθε χρόνο 3,3 δισεκατομμύρια δολάρια, δηλαδή περίπου τον μισό προϋπολογισμό της. Βασική στρατηγική είναι η παγίδευση υποψήφιων τρομοκρατών με αυτό που η υπηρεσία αποκαλεί «επιχειρήσειςκεντριά»: ο υποψήφιος τζιχαντιστής παρακινείται και συχνά διευκολύνεται στο έργο του προκειμένου να σχεδιάσει μια επίθεση και στη συνέχεια να συλληφθεί, όπως αποκαλύπτει ο ερευνητής Τρέβορ Ααρνονσον στο βιβλίο του «Εργοστάσιο τρόμου». Και όλα αυτά δεν αφορούν σενάρια συνωμοσίας. Πριν από τρία χρόνια, η Ουάσιγκτον Ποστ δημοσίευε μια ενδιαφέρουσα έρευνα υπό τον τίτλο «Ακρως Απόρρητη Αμερική». Σύμφωνα με αυτήν, ο πόλεμος κατά της τρομοκρατίας έχει γεννήσει ένα πραγματικά δαιδαλώδες δίκτυο μυστικών υπηρεσιών, οι στόχοι των οποίων άλλοτε επικαλύπτονται και άλλοτε συγκρούονται. Το δίκτυο αποτελείται από περισσότερες από 1.200 κρατικές υπηρεσίες και 1.900 ιδιωτικές εταιρείες. Για να πάρει κανείς μια ιδέα για το μέγεθος του οικοδομήματος, αρκεί να αναφέρουμε ότι τουλάχιστον 854.000 άτομα στις ΗΠΑ διαθέτουν σήμερα διαβάθμιση άκρως απορρήτου, ειδική άδεια δηλαδή για πρόσβαση σε απόρρητες πληροφορίες. Το δημοσίευμα προσέθετε ότι το δίκτυο είναι τόσο εκτεταμένο ώστε να απαιτούνται 33 πολυόροφα κτήρια για να στεγάσουν αντιτρομοκρατικές υπηρεσίες μόνο για την ευρύτερη περιοχή της Ουάσιγκτον και τελικά κατήγγειλε την τεράστια σπατάλη χρήματος για τη διατήρηση ενός δύσχρηστου συστήματος πέρα από κάθε δημόσιο έλεγχο. Και ας έρθουμε στο πρόσφατο μακελειό της Βοστώνης και τη δραματική καταδίωξη των δύο υπόπτων που επακολούθησε. Σύμφωνα με τα όσα παραδέχτηκαν πηγές προσκείμενες στην έρευνα, το όνομα του Ταμερλάν Τσαρνάεφ, του βασικού υπόπτου που έπεσε νεκρός από πυρά αστυνομικών, περιλαμβανόταν στη βάση δεδομένων TIDE του Εθνικού Αντιτρομοκρατικού Κέντρου. Η λίστα περιέχει κάτι περισσότερο από μισό εκατομμύρια ονόματα (540.000), γεγονός που επικαλούνται οι πηγές των μυστικών υπηρεσιών για να δικαιολογήσουν το γεγονός ότι η πληροφορία δεν αξιοποιήθηκε. Παρ’ όλα αυτά προκύπτει πως το FBI είχε ανακρίνει τον Τσερνάεφ πριν από δύο χρόνια, έπειτα από

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 28 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2013

ΚΟΣΜΟΣ

Βιομηχανία τρομοκρατίας πληροφορίες που δόθηκαν από τις ρωσικές υπηρεσίες ότι ο Τσετσένος είχε γίνει οπαδός κάποιας ακραίας ισλαμιστικής οργάνωσης. Και το όνομά του περιλαμβανόταν σε έναν ακόμη κατάλογο υπόπτων, τη λίστα της Υπηρεσίας Προστασίας Συνόρων. Το όνομα του Τσερνάεφ εντοπίστηκε εκεί όταν αναχώρησε για τη Ρωσία τον Ιανουάριο του 2012, αλλά είχε διαγραφεί όταν επέστρεψε στις ΗΠΑ, έξι μήνες αργότερα. Θα μπορούσε απλώς να πρόκειται για μια περίπτωση γραφειοκρατικής ανικανότητας. Το περιοδικό Motherjones φέρνει, ωστόσο, στο φως ένα άλλο περιστατικό που εκτυλίχτηκε στη Βοστώνη παράλληλα με την υπόθεση Τσερνάεφ. Σύμφωνα με το σχετικό δημοσίευμα, το FBI παρακολουθούσε εδώ και καιρό τον μεταπτυχιακό φοιτητή Ρεζβάν Φερντάους, που κρίθηκε ύποπτος όταν προσέγγισε πληροφοριοδότη της υπη-

ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ ΤΡΙΚΚΑ

ρεσίας ο οποίος παρίστανε τον οπαδό της Αλ Κάιντα. Όπως αποκαλύπτει η σχετική δικογραφία, ο Φερντάους δήλωσε στον πληροφοριοδότη ότι ήθελε να καταστρέψει τον χρυσό θώλο του Καπιτολίου χρησιμοποιώντας ένα τηλεκατευθυνόμενο αεροπλανάκι φορτωμένο με εκρηκτικά. Πέρα από τις προφανείς δυσκολίες που παρουσίαζε (τα συγκεκριμένα μοντέλα δεν μπορούν να μεταφέρουν αρκετό βάρος), το εγχείρημα προσέκρουσε σε

μια βασική δυσκολία. Ο φοιτητής δεν είχε πυρομαχικά ούτε τα χρήματα για να τα αγοράσει. Το FBI φρόντισε να καλύψει το κενό. Μέσω του πληροφοριοδότη του, τον παρακίνησε να υλοποιήσει το σχέδιο, του έδωσε 4.000 δολάρια για να αγοράσει το αεροπλανάκι, ενώ τον εφοδίασε και με περίπου 10 κιλά ψεύτικου εκρηκτικού C-4. Τελικά, έπειτα από εννέα μήνες παρακολούθησης τον συνέλαβε και τον οδήγησε ενώπιον της Δικαιοσύνης. Ο φοιτητής καταδικάστηκε σε 17 χρόνια φυλάκισης, παρ’ ότι δεν προέκυψε κανένα στοιχείο που να απεδείκνυε ότι θα μπορούσε να εφαρμόσει το σχέδιο χωρίς τη συνεργασία -αν όχι καθοδήγηση- του FBI. Το Motherjones επισημαίνει ότι, μετά την 11η Σεπτεμβρίου, το αμερικανικό Ομοσπονδιακό Γραφείο Ερευνών έχει συλλάβει 175 άτομα με την παραπάνω μέθοδο. Στήνει παγί-

Η πόλη - φυλακή Στις ΗΠΑ, ο πόλεμος που κήρυξε ο Τζορτζ Μπους μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου οδήγησε στη μαζική παραβίαση των δημοκρατικών και πολιτικών δικαιωμάτων μέσα από την έγκριση του νόμου Πάτριοτ. Το μακελειό της Βοστώνης άφησε πίσω του ένα ακόμη «κεκτημένο» για τους συνεχιστές του «πολέμου κατά της τρομοκρατίας», την ντε φάκτο επιβολή στρατιωτικού νόμου στην πόλη μετά τις δύο εκρήξεις. Οι δημοτικές αρχές και ο δήμαρχος κάλεσαν τους πολίτες να μείνουν κλεισμένοι στα σπίτια τους, να κλειδώσουν τις πόρτες και να «απαντούν μόνο στην αστυνομία». Οι δρόμοι ανήκαν στους χιλιάδες αστυνομικούς, πρά-

κτορες και πολιτοφύλακες, που πεζοί ή με τεθωρακισμένα οχήματα εφοδιασμένα με πολυβόλα χτένιζαν κάθε τετράγωνο αναζητώντας τον 19χρονο ύποπτο που αναζητούσαν. Ο όρος Lockdown, που μπήκε τις προηγούμενες ημέρες στο λεξιλόγιο των αρχών και του Τύπου, αντλεί την προέλευσή του από τις φυλακές και περιγράφει τον μαζικό εγκλεισμό των κρατουμένων στα κελιά τους όταν σημειώνονται ταραχές. Δεν θα πρέπει επομένως να εκπλαγούμε αν πολύ σύντομα το μοντέλο της Βοστώνης εφαρμοστεί και σε κάποια άλλη πόλη που οι ανάγκες κάποιας κρίσης θα μετατρέψουν σε φυλακή.

δες στο περιθώριο των μουσουλμανικών κοινοτήτων, εντοπίζει έναν ευάλωτο στόχο που συχνά αντιμετωπίζει οικονομικές δυσκολίες και ψυχολογικά προβλήματα και στη συνέχεια τον χειραγωγεί μέσω των πρακτόρων του κατασκευάζοντας στην ουσία ένα τρομοκράτη από το μηδέν. Η μητέρα των δύο αδελφών που κατηγορούνται για τις επιθέσεις της Βοστώνης υποστηρίζει ότι και ο γιος της ήταν μια τέτοια περίπτωση. «Ηταν μια παγίδα. Ελεγχόταν από το FBI για τρία με πέντε χρόνια. Γνώριζαν αυτό που έκανε. Γνώριζαν τις πράξεις του και ποιες σελίδες του Ίντερνετ επισκεπτόταν. Πώς επομένως συνέβη κάτι τέτοιο; Πώς μπορούν αυτοί που έλεγχαν κάθε του βήμα να μιλάνε σήμερα για τρομοκρατική ένέργεια;» Μια εξήγηση μπορεί να αναζητηθεί στον ισραηλινό ιστότοπο Dekba, που επικαλείται πηγές «αντικατασκοπείας και μυστικών υπηρεσιών» για να υποστηρίξει ότι τα δύο αδέλφια είχαν «στρατολογηθεί από τις αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες προκειμένου να μετατραπούν σε πράκτορες διείσδυσης». Στόχος ήταν να αποκτηθεί πρόσβαση στα δίκτυα τζιχαντιστών του ρωσικού Καυκάσου, σημειώνει το Dekba προσθέτοντας ότι τελικά τα δύο αδέλφια «άλλαξαν στρατόπεδο και δάγκωσαν το αφεντικό τους». Ό,τι και αν κρύβεται τελικά πίσω από τις επιθέσεις στη Βοστώνη, παραμένει γεγονός ότι όλες σχεδόν οι τρομοκρατικές συνωμοσίες που έχουν ξεσκεπαστεί με δραματικό τρόπο την τελευταία δεκαετία οφείλονται στο «κεντρί» του FBI ή κάποιας μυστικής υπηρεσίας. Το μοντέλο άλλωστε προϋπήρχε του πολέμου της τρομοκρατίας. Στην πρώτη επίθεση κατά των Δίδυμων Πύργων, το 1993, έλαβε μέρος, όπως αποδείχτηκε, και ένας πρώην αξιωματικός του αιγυπτιακού στρατού. Ο Εμαντ Σαλέμ, που ήταν στο μισθολόγιο του FBI ως πληροφοριοδότης, συμμετείχε στην κατασκευή της βόμβας ισχυριζόμενος ότι το αυθεντικό σχέδιο προέβλεπε την αντικατάσταση των εκρηκτικών με κάποια ακίνδυνη σκόνη. Θα μπορούσε επομένως και το μακελειό της Βοστώνης να οφείλεται σε κάποιο παρόμοιο σχέδιο, που ξέφυγε τελικά από τον έλεγχο των εμπνευστών του. Κάτι που σε τελική ανάλυση είναι πολύ εύκολο να συμβεί σήμερα όταν έχεις να κάνεις με χιλιάδες μυστικές υπηρεσίες και ένα αχανές δίκτυο από πράκτορες, υπόπτους και πληροφοριοδότες.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 28 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2013

ΚΟΣΜΟΣ

Νέο «φυντάνι» στο τοπίο της γαλλικής Δεξιάς

της εβδομάδας

ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ ΤΣΕΡΕΖΟΛΕ

Το κίνημα Διαδήλωση Για Όλους, που συσπείρωσε όλους όσοι, στη Γαλλία, είναι αντίθετοι με τη νομιμοποίηση του γάμου των ομοφυλόφιλων, έχει πλέον καταγράψει, πέραν των εντυπωσιακών (για τα σημερινά δεδομένα) διαδηλώσεων στο Παρίσι, και την ανάδειξη νέων προσωπικοτήτων, οι οποίες, τώρα που το θέμα έχει λήξει, καθώς ο νόμος πέρασε, μάλλον προτίθενται να παραμείνουν στον δημόσιο βίο. Κάτι που δεν ενθουσιάζει τον πολιτικό φορέα που επιχείρησε να εργαλειοποιήσει ένα κίνημα εν πολλοίς αυθόρμητο, το οποίο όμως έχει κάποιες υπόγειες «διαδρομές» που το συνδέουν με κύκλους μιας παραδοσιακής, καθολικής, υπερσυντηρητικής Δεξιάς, αλλά και με κύκλους της Ακροδεξιάς. Κάπως επιφανειακά, το δεξιό UMP πίστεψε ότι τώρα που το θέμα αποσύρεται από το προσκήνιο, το ίδιο θα συμβεί και με αυτό το κίνημα, που ορισμένες φορές πήρε αρκετά ριζοσπαστικό χαρακτήρα. Ωστόσο δύο από τις βασικές προσωπικότητές του, δύο από τις εκπροσώπους του, η Φριζίτ Μπαρζό και η Μπεατρίς Μπουρζ, δεν δείχνουν διαθέσεις απόσυρσης. Μάλιστα, η πρώτη, το όνομα της οποίας είναι αναγραμματισμός του «Μπριζίτ Μπαρντό» (το πραγματικό της όνομα είναι Βιρζινί Τελέν), δηλώνει ότι σκοπεύει να κατέβει υποψήφια στις δημοτικές εκλογές (μπορεί και στο Παρίσι) και μάλιστα άλλα μέλη του κινήματος μπορεί να κατέβουν σε πόλεις των οποίων οι δήμαρχοι «δεν έπαιξαν το παιχνίδι». Τούτο σημαίνει ότι η συντηρητική ακτιβίστρια, που έχει κατά καιρούς αυτοχαρακτηριστεί ως «το γραφείο Τύπου του Ιησού», θα κατεβάσει υποψήφιους του κινήματος απέναντι σε δεξιούς βουλευτές, που όμως δεν έδειξαν αρκετά «θερμά» την αντίθεσή τους στη νομιμοποίηση του γάμου των ομοφυλοφίλων. Οι δηλώσεις αυτές προκάλεσαν τις αντιδράσεις των στελεχών του UMP. Ο επικεφαλής του κόμματος, Ζαν Φρανσουά Κοπέ, απέρριψε, μετά από συνεδρίαση του Πολιτικού Γραφείου, το ενδεχόμενο μέλη της Διαδήλωσης «να κατέβουν κόντρα σε εκείνους που ήσαν υπέρ των γάμων των ομοφυλοφίλων». Είναι απολύτως βέβαιο ότι τέτοιου δηλώσεις διόλου δεν θα επηρεάσουν την Μπαρζό, που έχει γίνει το αντικείμενο ενασχόλησης των γαλλικών ΜΜΕ λόγω της προσωπικότητάς της. Ακτιβίστρια, καθολική, παρουσιάστρια σε τηλεοπτικές εκπομπές, με εύκολη την «ατάκα» -για παράδειγμα, είχε πει σχετικά με το νομοσχέδιο: «Ο Ολάντ θέλει αίμα, θα το έχει», για να το πάρει πίσω αργότερα-, είναι περιζήτητη. Η άλλη γυναίκα που αναδείχθηκε από το κίνημα Διαδήλωση για Όλους έχει πιο σαφές και επικίνδυνο πολιτικό στίγμα. Η Μπεατρίς Μπουρζ, που λάνσαρε την ιδέα για μια «Γαλλική Άνοιξη», κατά το πρότυπο της Αραβικής, έχει πολλές και βαθιές διασυνδέσεις με μια καθολικών αποχρώσεων Άκρα Δεξιά, και η οποία δεν δίστασε, ερχόμενη σε σύγκρουση με την Μπαρζό, να επικροτήσει τις παρεκτροπές ορισμένων μελών της Διαδήλωσης. Η ίδια πάντως έκανε λόγο για «αντίσταση τύπου Γκάντι, ενδεχομένως και παράνομη». Με τούτα και με κείνα, όσοι στο UMP είχαν βγει στο πλευρό αυτού του κινήματος, με δηλώσεις, συμμετοχή, τώρα μάλλον το ξανασκέφτονται, καθώς βλέπουν να διαγράφεται ένας, εν δυνάμει, ανταγωνιστικός χώρος σε πολιτικό και κοινωνικό επίπεδο, με παρουσία στα ΜΜΕ και έναν «αφορμάριστο» λόγο, που έχει απήχηση στη δική τους εκλογική πελατεία...

ΤΖΙΧΑΝΤΙΣΤΕΣ ΣΕ ΔΥΤΙΚΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΕΣ ή Η ΤΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ «ΤΑΚΙΓΙΑ»

49

Ο τσελεμεντές του καλού ισλαμιστή...

ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ ΤΣΕΡΕΖΟΛΕ

Η περίπτωση των δύο Τσετσένων αδελφών που κατηγορούνται για την αιματηρή επίθεση στον Μαραθώνιο της Βοστώνης, έφερε ξανά στο προσκήνιο το θέμα των τζιχαντιστών που ζουν και αναλαμβάνουν δράση στις δυτικές κοινωνίες που ζουν ή στο εξωτερικό, κυρίως με μεμονωμένο τρόπο, χωρίς να ανήκουν σε ευρύτερες οργανώσεις. Το φαινόμενο δεν είναι σπάνιο. Πριν από λίγες ημέρες γινόταν γνωστή η ανάμειξη ενός νεαρού ελληνικής καταγωγής Καναδού, που είχε προσχωρήσει στον ισλαμισμό, του Χρήστου Κατσιρούμπα, στην πολύνεκρη βομβιστική επίθεση σε εγκαταστάσεις φυσικού αερίου τον περασμένο Ιανουάριο στην Αλγερία. Στη Γαλλία τα πολλά ερωτήματα της υπόθεσης Μοχάμεντ Μεράχ, που δολοφόνησε πέρσι τον Μάρτιο στην Τουλούζη επτά άτομα (μεταξύ τους τρεις μικρούς μαθητές εβραϊκού σχολείου), δεν έχουν ακόμη κλείσει και ίσως αυτός να ήταν και ο λόγος που δεν δόθηκε μεγάλη δημοσιότητα στον επαναπατρισμό τριών Γάλλων υπηκόων από το Πακιστάν. Οι τρεις συνελήφθησαν το περασμένο φθινόπωρο στο Πακιστάν για συμμετοχή τους σε δίκτυο τζιχαντιστών. Το φαινόμενο δεν αφορά λοιπόν μόνον δυτικούς αλλά και μουσουλμάνους που ζουν χρόνια σε κάποια δυτική κοινωνία, και από κάποια στιγμή και ύστερα εισέρχονται σε μια διαδικασία ριζοσπαστικοποίησης, η οποία ενδέχεται να καταλήξει στην ανάληψη δράσης. Αυτό για παράδειγμα συνέβη στην περίπτωση του Μαροκινού Τζαμάλ Ζουγκάμ, που ζούσε 11 χρόνια στη Μαδρίτη, διατηρώντας ένα μικρό κατάστημα κινητής τηλεφωνίας, χωρίς κανείς να υποψιαστεί τίποτε από τη δράση που θα αναλάμβανε κατά τις βομβιστικές επιθέσεις στην ισπανική πρωτεύουσα τον Μάρτιο του 2004, που είχαν ως αποτέλεσμα τον θάνατο 200 ανθρώπων... Σήμερα ο Ζουγκάμ βρίσκεται στη φυλακή καταδικασμένος σε ισόβια. Τότε η σύλληψή του είχε προκαλέσει γενική έκπληξη στους γνωστούς του «του άρεσαν το αλκοόλ, οι γυναίκες, οι ντισκοτέκ και έμοιαζε πλήρως ενταγμένος στην ισπανική κοινωνία», παρατηρεί μια ανάλυση της αμερικανικής αστυνομίας, σχετικά με τη διαδικασία ριζοσπαστικοποίησης στη Δύση, η οποία συντάχθηκε το 2007. Την περίπτωση Ζουγκάμ τη μελετούν πλέον σχεδόν όλες οι αντιτρομοκρατικές υπηρεσίες των δυτικών χωρών καθώς θεωρείται πρότυπο εφαρμογής μιας καταρχήν αποκλειστικά θρησκευτικής έννοιας, της «τακίγια». Τη διατύπωσαν αρχικά σιίτες κληρικοί τις περιόδους διώξεων του σιϊσμού από τους σουνίτες και στηρίζεται σε μία σούρα

Μοχάμεντ Μεράχ

Ταμερλάν και Τζοκάρ Τσαρνάγιεφ

του Κορανίου, τις «Μέλισσες», που δικαιολογεί την απόκρυψη της πίστης προκειμένου να επιβιώσουν οι πιστοί. Η Αλ Κάιντα επεξεργάστηκε αυτή την έννοια κατά τη δεκαετία του 1990, και τη μετατρέπει από θρησκευτική σε πολεμική τέχνη. Τα τελευταία χρόνια την άποψη αυτή επικαιροποίησαν ριζοσπαστικοί ιμάμηδες, μεταξύ τους ένας Ισπανο-σύριος, ο Αμπού Μουσάμπ αλ Σούρι, βετεράνος του πολέμου στο Αφγανιστάν, παλιός συνεργάτης του Μπιν Λάντεν, ο οποίος από τις φυλακές της Δαμασκού θα γράψει και θα δημοσιοποιήσει στο Διαδίκτυο το 2008, μια «Έκκληση για παγκόσμια ισλαμική αντίσταση». Χίλιες διακόσιες σελίδες που αναλύουν το τζιχάντ σε μεμονωμένο, ατομικό επίπεδο. Ο αλ Σούρι παρατηρεί ότι η περίοδος των τρομοκρατικών ενεργειών μεγάλης εμβέλειας, έχει παρέλθει. Οι νέας γενιάς τρομοκράτες πρέπει να αποφασίζουν και να δρουν μόνοι τους. Και για τον σκοπό αυτό θεωρητικοποιείται η τέχνη της απόκρυψης... Για καλύτερη ενημέρωση των ενδιαφερομένων μάλιστα υπάρχει κι ένα σχετικό περιοδικό, του οποίου το τελευταίο τεύχος, στα τέλη του 2012 περιείχε ένα άρθρο τεσσάρων σελίδων με τίτλο «Τα χαρακτηριστικά ενός δολοφόνου της πόλης», και η υπογραφή ο «Γιος της δολοφονίας», το οποίο πε-

ριγράφει τις αρχές της «τακίγια». Για παράδειγμα ο καλός τρομοκράτης χαρακτηρίζεται από την «ικανότητά του να χάνεται μέσα στη σύγχρονη κοινωνία». «Να μοιάζει με κανονικό πολίτη». «Αντί να εμφανίζεται ριζοσπάστης στη θρησκεία, μπορεί να ξυρίζει το μούσι του σε ένα αποδεκτό επίπεδο στην κοινωνία όπου ζει». Σύμφωνα με τις αμερικανικές αρχές, αυτές τις οδηγίες είχε ακολουθήσει ο Νιντάλ Μαλίκ Χασάν, ο αξιωματικός του αμερικανικού στρατού που σκότωσε 13 συναδέλφους του στη βάση του Φορτ Χουντ το 2009, έναν μήνα πριν μετατεθεί στο Αφγανιστάν. Άραγε ο Ταμερλάν και ο Τζοκάρ Τσαρνάγιεφ ήλθαν σε επαφή με αυτού του είδους την προπαγάνδα; Για τον Ταμερλάν φαίνεται ότι υπήρξε μια σαφής προσχώρηση προς το ριζοσπαστικό ισλάμ την περίοδο 2010 - 2012 ενώ παράλληλα ασχολείτο με το μποξ γιατί ονειρευόταν να πάρει μέρος στους Ολυμπιακούς εκπροσωπώντας τις ΗΠΑ. Ήταν άραγε αυτό το πραγματικό του όνειρο; Ή μήπως ένα τμήμα μιας ψεύτικης εικόνας στο πλαίσιο της «τακίγια»; Φαινομενικά τα δύο αδέλφια ήσαν απόλυτα ενταγμένα στην αμερικανική κοινωνία. Οι έρευνες θα δείξουν αν αυτή η ένταξη ήταν πραγματική ή μέρος βαθύτερης στρατηγικής...

50

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 28 AΠΡΙΛΙΟΥ 2013

ΚΟΣΜΟΣ

AΛΑΝ ΓΟΥΝΤΣ:

Αν ο ΣΥΡΙΖΑ κυβερνήσει ριζοσπαστικά, θα επηρεάσει ολόκληρη την Ευρώπη Είστε από τους γνωστούς υπερασπιστές της διακυβέρνησης Τσάβες στη Βενεζουέλα. Αξιολογείτε περισσότερο τους θεσμούς ή τους αριθμούς, την επιτυχία δηλαδή του Tσάβες στη βελτίωση της ζωής των κατώτερων στρωμάτων; Ήμασταν καλοί φίλοι. Η διακυβέρνηση του Τσάβες ήταν μια σημαντική εξέλιξη, όχι μόνο λόγω των σημαντικών μεταρρυθμίσεων που έκανε, αλλά και γιατί κατάφερε να κάνει επανάσταση. Αυτό που συνέβη στη Βενεζουέλα ήταν και είναι επανάσταση, έδωσε φωνή σε αυτούς που δεν είχαν και έτσι εξηγείται αυτή η φοβερή πίστη που του είχαν. Ήμουν στο Καράκας προ δύο εβδομάδων, δεν κατάφερα να πάω στην κηδεία, όμως ακόμη και το γεγονός πως προ δύο εβδομάδων τρία εκατομμύρια κόσμος ήταν στους δρόμους λέει κάτι. Και στα σίγουρα αποδεικνύει πως δεν ήταν δικτάτορας. Πού πέτυχε και πού απέτυχε ο Τσάβες; Δύσκολη ερώτηση. Πρώτον, κατάφερε να δημιουργήσει ένα μαζικό κίνημα εκατομμυρίων ανθρώπων, οι οποίοι δεν ήταν οργανωμένοι. Κάτι τέτοιο δεν έχει ξαναγίνει. Έκανε μια σοσιαλιστική επανάσταση, όχι απλώς αντιιμπεριαλιστική ή δημοκρατική, αλλά σοσιαλιστική. Πέτυχε να δημιουργήσει ταξική συνείδηση και μπορώ να πω ως μαρξιστής πως, για πρώτη φορά μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, μια σημαντική πολιτική προσωπικότητα είχε το θάρρος όχι μόνο να αντιμετωπίσει τους ολιγάρχες, αλλά και να μιλήσει για μαρξισμό, για τον Μαρξ, τον Ένγκελς, τον Λένιν, τον Τρότσκυ, τη Ρόζα. Έκανε σημαντικές μεταρρυθμίσεις, για πρώτη φορά μετά από χρόνια, τα Ηνωμένα Έθνη είπαν πως η Βενεζουέλα βρέθηκε να μην έχει αναλφάβητους, διότι πολύς κόσμος απέκτησε πρόσβαση στην εκπαίδευση. Τώρα για το πού απέτυχε, το είχαμε συζητήσει πολύ, και νομίζω πως προς το τέλος το σκεφτόταν περισσότερο και τον ενοχλούσε, είναι πως έκανε «μισή επανάσταση» και δεν μπορείς να κάνεις μισή επανάσταση. Είχα γράψει πριν από λίγο καιρό πως αντιλαμβάνομαι τι είναι μια καπιταλιστική οικονομία και τι είναι μια οικονομία βασισμένη σε δημόσιες πηγές, μπορείς να έχεις μία από τις δύο, όχι και τις δύο. Αν προσπαθήσεις να αφήσεις κάποιους τομείς ιδιωτικούς, όπως τις τράπεζες και τη γη, για παράδειγμα,

Ένας από τους πιο συνεπείς Βρετανούς μαρξιστές, με μεγάλη επιρροή και εκτός των συνόρων της Βρετανίας, διευθυντής της ιστοσελίδας www.marxist.com και συγγραφέας σημαντικών έργων, όπως το «H Διαλεκτική σε αντεπίθεση», ο Άλαν Γουντς βρέθηκε στην Ελλάδα με την ευκαιρία της ιδρυτικής συνέλευσης της πρωτοβουλίας για την Κομμουνιστική Τάση του ΣΥΡΙΖΑ. Ο Άλαν Γουντς, που μόλις επέστρεψε από τη Βενεζουέλα, όπου παρακολουθούσε από κοντά και στήριζε το πείραμα του Ούγκο Τσάβες, μίλησε στην «Αυγή» της Κυριακής για τη Βρετανία, τη Βενεζουέλα, αλλά και την Ελλάδα και την αντιμετώπιση της παρούσας καπιταλιστικής κρίσης.

πάρχει μία γενικότερη απόρριψη των παλιών κομμάτων, ο κόσμος χρειάζεται κάτι αποφασιστικό. Και όπως είχε πει και ο Λάργκο Καμπαλιέρο, «δεν μπορείς να θεραπεύσεις τον καρκίνο με ασπιρίνη», τα έντονα προβλήματα απαιτούν ριζικές λύσεις. Θεωρώ πως υπάρχει αλληλεγγύη ανάμεσα στους εργαζόμενους, η προσπάθεια λοιπόν να διασπάσεις αυτό το αίσθημα με εθνικούς όρους θα ήταν μεγάλο λάθος. Σε έναν φανταστικό διάλογο μεταξύ Άνγκελα Μέρκελ και Μάργκαρετ Θάτσερ, πού πιστεύετε πως θα διαφωνούσαν και πού θα συμφωνούσαν;

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΓΙΑΜΑΛΗ

τότε δεν είναι ολοκληρωμένο το σχέδιο διότι ακόμη συντηρείται η οικονομική εξουσία των ολιγαρχών. Όσο υπάρχει, η επανάσταση κινδυνεύει. Προκύπτουν προβλήματα, όπως ο πληθωρισμός, και ώς έναν βαθμό αυτό εξηγεί το εκλογικό αποτέλεσμα, που είναι οριακό. Θα έλεγα πως ξεκίνησαν μια επανάσταση, αλλά δεν την τελείωσαν. Η Βρετανία λειτουργεί υπό ένα οικονομικό μοντέλο παροχής υπηρεσιών, εμπορίου, χρηματοπιστωτικό. Σε κάθε περίπτωση, δεν είναι πια μια χώρα με παραδοσιακό βιομηχανικό προλεταριάτο. Η ταξική συνείδηση αυτού του υπαλληλικού προλεταριάτου ποια είναι; Οι Βρετανοί είναι εξαιρετικά συνειδητοποιημένοι και ήταν πάντα. Αποδεικνύεται αυτό από τους εορτασμούς για τον θάνατο της Θάτσερ. Οι συντηρητικοί θεωρούσαν ότι θα ήταν μια μεγάλη τελετή, με κόσμο να παρακολουθεί, ενώ τελικά αυτό που έγινε απέδειξε πως υπάρχει μια βαθιά διαχωριστική γραμμή στη βρετανική κοινωνία, η οποία ώς έναν βαθμό είναι και γεωγραφική, οι βόρειοι διαδήλωσαν ακόμη και στον Νότο, στο Λονδίνο υπήρξαν κινητοποιήσεις διότι ο κόσμος δεν δέχθηκε να δαπανηθούν εκατομμύρια λίρες για την κηδεία της όταν περικόπτονται τα εισοδήματά τους, στο Γιορκσάιρ έκαψαν μάλιστα και ένα ομοίωμά της. Οι ταξικές διαχωριστικές γραμμές είναι πιο ξεκάθαρες από ό,τι ήταν τα τελευταία 16 χρόνια. Πιστεύετε πως το Εργατικό Κόμμα θα μπορούσε να αποτελέσει μια αριστερή εναλλακτική λύση;

Πρώτον, είναι γεγονός πως οι Εργατικοί είναι επί πραγματικού εδάφους οι μόνοι εκλογικοί αντίπαλοι των Συντηρητικών. Είμαι λοιπόν σίγουρος πως στις επόμενες εκλογές πολύς κόσμος θα ψηφίσει Εργατικούς, όχι γιατί είναι ενθουσιασμένοι με το πρόγραμμά τους ή με την ηγεσία, που είναι δυστυχώς πολύ δεξιά, αλλά λόγω ταξικού αντανακλαστικού. Όπως γνωρίζετε, τα σωματεία στη Βρετανία είναι στενά

Οι απλοί άνθρωποι έχουν μπουχτίσει από τις περικοπές και τη λιτότητα. Είναι άλλωστε σαφές πως υπάρχει μια γενικότερη απόρριψη των παλιών κομμάτων, ο κόσμος χρειάζεται κάτι αποφασιστικό. Και όπως είχε πει και ο Λάργκο Καμπαλιέρο, «δεν μπορείς να θεραπεύσεις τον καρκίνο με ασπιρίνη», τα έντονα προβλήματα απαιτούν ριζικές λύσεις. Θεωρώ πως υπάρχει αλληλεγγύη ανάμεσα στους εργαζόμενους, η προσπάθεια λοιπόν να διασπάσεις αυτό το αίσθημα με εθνικούς όρους θα ήταν μεγάλο λάθος

συνδεδεμένα με τους Εργατικούς και πολύς κόσμος ακόμη θεωρεί τους Εργατικούς ως το κόμμα που είναι ενάντια στους πλούσιους. Το πρόβλημα είναι τι θα κάνουν οι Εργατικοί όταν πάρουν την εξουσία, αυτό είναι άλλο θέμα. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, βλέπουμε πως οι άνθρωποι αντιλαμβάνονται την κρίση με όρους σύγκρουσης μεταξύ χωρών και όχι με ταξικούς όρους. Έτσι έχουμε σε αρκετές χώρες ακόμα και μια «αντιγερμανική Δεξιά». Πώς πιστεύετε ότι θα εξελιχθούν τα πράγματα; Είναι πολύ λυπηρό που αυτή η μάχη δίνεται με εθνικούς όρους, διότι φτωχοί και πλούσιοι υπάρχουν σε όλες τις χώρες, ακόμη και στη Γερμανία. Νομίζω πως κυρίως στον ευρωπαϊκό Νότο αναπτύσσεται ένα ισχυρό αίσθημα αγανάκτησης για την απουσία της κοινωνικής δικαιοσύνης και την ύπαρξη οικονομικής ανισότητας. Όλα τα βλέμματα είναι στραμμένα στην Ελλάδα, πολλοί εναποθέτουν τις ελπίδες τους στον ΣΥΡΙΖΑ, πως θα νικήσει στην εκλογική μάχη, πράγμα το οποίο πιστεύω πως θα συμβεί, και ελπίζω πως θα εφαρμόσουν σοσιαλιστικό πρόγραμμα. Αν το κάνουν, θα επηρεάσουν σε μεγάλο βαθμό ολόκληρη την Ευρώπη. Πιστέψτε με, αν ο ΣΥΡΙΖΑ ως κυβέρνηση εφαρμόσει ένα ριζοσπαστικό πρόγραμμα, θα επηρεάσει όχι μόνο τις χώρες του Νότου, αλλά και ολόκληρη την Ευρώπη, τη Γαλλία, τη Βρετανία, ακόμη και τη Γερμανία. Οι απλοί άνθρωποι έχουν μπουχτίσει από τις περικοπές και τη λιτότητα. Είναι, άλλωστε σαφές πως υ-

Αν και τώρα είναι αργά για κάτι τέτοιο, νομίζω πως θα συμφωνούσαν στα περισσότερα, αντιπροσωπεύουν άλλωστε την ίδια σχολή δεξιάς πολιτικής. Δεν θα είχαν πρόβλημα, παρά το γεγονός ότι οι χώρες τους είναι εχθροί από τα παλιά, θα συμφωνούσαν στο καίριο και βασικό, σε αυτό που συμφωνούν οι κυρίαρχες τάξεις, όποια κι αν είναι η καταγωγή τους, πως για την κρίση πρέπει να πληρώσουν οι φτωχοί. Είναι ο μαρξισμός επίκαιρος; Πριν από 20 χρόνια, όταν κατέρρευσε η Σοβιετική Ένωση, οι κυρίαρχες τάξεις αναστέναξαν με ανακούφιση, μιλούσαν για το τέλος του μαρξισμού, του σοσιαλισμού, του κομμουνισμού. Ένας από αυτούς, ο Φράνσις Φουκουγιάμα, μίλησε και για το «τέλος της Ιστορίας». Είκοσι χρόνια μετά, είναι ο καπιταλισμός που περνάει κρίση παγκόσμιας κλίμακας. Αποδεικνύεται μάλιστα πως η ανάλυση του Καρλ Μαρξ αποδείχθηκε 100% σωστή, το πιο επίκαιρο ανάγνωσμα που θα μπορούσε να διαβάσει κανείς είναι το Μανιφέστο. Θα γνωρίζεις πως το 2009, σε συνέδριο που οργάνωνε ο Economist, στο οποίο είχαν μαζέψει όλους τους αστούς αναλυτές και τους ρώτησαν «τι διάολο συμβαίνει; Αυτή η κρίση δεν γίνεται να συμβαίνει», την αρνούνταν, δεν έβγαιναν τα μοντέλα τους. Ένας εξ αυτών, ο Πολ Κρούγκμαν, νομπελίστας, είχε πει: «τις τελευταίες τρεις δεκαετίες η μακροοικονομική θεωρία έχει υπάρξει στην καλύτερη περίπτωση θεαματικά άχρηστη και στη χειρότερη περίπτωση θεαματικά επιβλαβής». Δεν το λέω εγώ, αλλά ο Κρούγκμαν, πολλοί από δαύτους μάλιστα λένε πως ο Μαρξ είχε δίκιο, ακόμη και ο Ρουμπινί το παραδέχτηκε.

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 28 AΠΡΙΛΙΟΥ 2013

51

ΚΟΣΜΟΣ ΝΕΕΣ ΣΥΜΠΛΗΓΑΔΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΡΚΕΛ

Ο φοροφυγάς πρόεδρος της Μπάγερν και οι κ.κ. καθηγητές της Εναλλακτικής... ΤΗΣ ΚΑΚΗΣ ΜΠΑΛΗ

Οι Ισπανοί προσέφεραν μια τεράστια υπηρεσία στη «γερμανική ψυχή» την εβδομάδα που πέρασε. Οι δύο εντυπωσιακές ήττες, της Ρεάλ Μαδρίτης και κυρίως της Μπαρτσελόνα, απ’ τις δύο ισχυρότερες γερμανικές ομάδες στη μάχη για τον τελικό του Τσάμπιονς Λιγκ, έκαναν για λίγες ώρες να ξεχαστεί ένα από τα πιο επώδυνα σκάνδαλα για τη γερμανική κοινή γνώμη, αυτό της φοροδιαφυγής του προέδρου της Μπάγερν του Μονάχου, Ούλι Χένες. Μόνο που οι πανηγυρισμοί κόπασαν γρήγορα κι επισκιάστηκαν αμέσως από τα νέα στοιχεία που ήρθαν στη δημοσιότητα για την... χρόνια περιφρόνηση που έδειχνε ο «καλός άνθρωπος» της Μπάγερν στις φορολογικές αρχές, την ώρα που δημοσίως έβγαζε λογύδρια σε όλους για το πώς πρέπει να χειριστούν το δημόσιο χρήμα... Εν τάχει η υπόθεση Χένες, για όσους δεν την παρακολούθησαν: Προ δεκαημέρου έγινε γνωστό ότι ο πρόεδρος της Μπάγερν, ο ισχυρότερος αθλητικός παράγοντας της Γερμανίας, ένα απ’ τα πρόσωπα με τα οποία «διακοσμούσε» τα συνέδριά του το Χριστιανοκοινωνικό Κόμμα της Βαυαρίας -αδελφό κόμμα της Μέρκελ στο Βερολίνο- «κατήγγειλε» τον εαυτό του στην εφορία (!) για το λογαριασμό που διατηρούσε σε ελβετική τράπεζα, με μερικά εκατομμύρια ευρώ. Ο Χένες προσπάθησε με αυτόν τον τρόπο να γλιτώσει την ποινική δίωξη, επωφελούμενος από την ιδιότυπη αμνηστία που προσφέρεται σε φοροφυγάδες εάν αποκαλύψουν το... «παράπτωμά» τους, πληρώσουν τους διαφυγόντες φόρους και το σχετικό πρόστιμο. Ωστόσο, η αμνηστία αυτή ισχύει μόνο εάν ο παραβάτης δεν έχει βρεθεί ποτέ στο στόχαστρο της εφορίας, εάν προχωρήσει σε πλήρη αυτοκαταγγελία, πριν αρχίσουν έρευνες για τον βίο και την πολιτεία του. Καθώς ξετυλίγεται η υπόθεση Χένες, βγαίνουν στη φόρα μια σειρά από εμπιστευτικές... λεπτομέρειες, όπως, για παράδειγμα, ότι οι διωκτικές αρχές τον είχαν ήδη εντοπίσει, ότι τον είχαν συλλάβει και τον άφησαν ελεύθερο με εγγύηση, ότι τουλάχιστον πέντε από τα εκατομμύρια που βρέθηκαν στον λογαριασμό του τα είχε πάρει -ως δώρο;- από τον τότε πρόεδρο της Adidas για να παίξει στο Χρηματιστήριο κ.λπ., κ.λπ...

Προεκλογικό δώρο στην αντιπολίτευση Οι λεπτομέρειες αυτές έχουν μεγάλη σημασία για την ποινική εξέλιξη της υπόθεσης -εάν υπάρξει-, αλλά είναι μάλλον αδιάφορες για το μείζον πολιτικό ζήτημα που προέκυψε. Αυτό που έχει ξεσηκώσει τη Γερμανία είναι, πρώτον, το γεγονός ότι ένας «πολίτης- πρότυπο» κλέβει το κοινωνικό σύνολο και, δεύτερον, ότι οι πλούσιοι αντιμετωπίζονται εντελώς διαφορετικά από τους φτωχούς. Ότι, δηλαδή, αυτός που κλέβει εκατομμύρια και φοβάται μήπως εντοπιστεί, μπορεί με νόμιμο τρόπο να δείξει τη «μεταμέλειά» του και ούτε γάτα ούτε ζημιά -δεν διώκεται ποινικά, δεν δημοσιοποιείται το έγκλημά του, άρα δεν γίνεται καν ρεζίλι- ενώ αυτός που κλέβει ψίχουλα και συλλαμβάνεται πάει φυλακή. Στην προεκλογική Γερμανία η υπόθεση Χένες φαίνεται να έχει μεγαλύτερη πολιτική επίδραση ακόμη κι από τη διαχείριση της ευρωκρίσης από την Άνγκελα Μέρκελ. Θα μπορούσε, μάλιστα, να πει κανείς ότι η υπόθεση Χένες είναι το μεγαλύτερο προεκλογικό δώρο που μπορούσαν να ευχηθούν οι Σοσιαλδημοκράτες και οι Πράσινοι. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι ο εκπρόσωπος της Μέρκελ έσπευσε να δηλώσει ότι η καγκελάριος είναι βαθύτατα απογοητευμένη από τον Χένες, με τον οποίο φωτογραφιζόταν ευχαρίστως, ενίοτε ζητούσε και τη γνώμη του για μη ποδοσφαιρικά θέματα.

Μια αμφισβητούμενη συμφωνία Η υπόθεση Χένες έφερε πάλι στην επικαιρότητα την άκρως αμφισβητούμενη συμφωνία που είχε κλείσει ο υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε με την Ελβετία, την οποία τελικά μπλόκαρε η αντιπολίτευση. Με τη συμφωνία αυτή οι φοροφυγάδες Γερμανοί με λογαρια-

σμούς στην Ελβετία θα έδιναν αυτόματα και αναδρομικά τον οβολό τους στην εφορία, χωρίς να διωχθούν και χωρίς να χάσουν τα περισσότερα από τα πλεονεκτήματα που είχαν όλα τα προηγούμενα χρόνια ως «ένοικοι» του φορολογικού και τραπεζικού παραδείσου. Η αντιπολίτευση είχε καταγγείλει το νόμο ως απαράδεκτη φορολογική αμνήστευση και τώρα, με την αποκάλυψη της υπόθεσης Χένες, βγαίνουν και λένε «δείτε πόσο δίκιο είχαμε». Τώρα αποκαλύπτεται στη γερμανική κοινή γνώμη, στο πρόσωπο ενός εξαιρετικά διάσημου και για πολλούς πολύ αγαπητού ανθρώπου, πόσο κοινωνικά άδικα λειτουργεί αυτή η κυβέρνηση. Βέβαια, η διάρκεια ζωής ενός σκανδάλου είναι μικρή - και μέχρι τις εκλογές του Σεπτεμβρίου η υπόθεση Χένες μπορεί να έχει ξεχαστεί και μαζί της να χαθεί το «μπόνους» που δίνει στην αντιπολίτευση. Αντίθετα, αυτό που δεν θα ξεχαστεί μέχρι τότε είναι το νεοϊδρυθέν κόμμα της επιστροφής στο μάρκο, της περιβόητης Εναλλακτικής για τη Γερμανία.

Ο καινούργιος πονοκέφαλος Αυτό το κόμμα, που έκανε πρόσφατα την εμφάνισή του στη γερμανική σκηνή είναι αυστηρά μονοθεματικό. Επιδιώκει την έξοδο της Γερμανίας από την Ευρωζώνη και την απόσυρσή της από τα «πακέτα» στήριξης των κλυδωνιζόμενων χωρών. Το ίδρυσαν ευρωσκεπτικιστές οικονομολόγοι και κάποιοι γηραιοί κύριοι από τους κόλπους του Συνδέσμου Γερμανικών Βιομηχανιών, στην πλειοψηφία τους πρώην Χριστιανοδημοκράτες - αλλά έχει μέσα και μερικούς πρώην Φιλελεύθερους και Πράσινους. Τα κλασικά δεξιά μέσα, κυρίως τα «κυριλέ», το προβάλλουν πριν ακόμη ιδρυθεί - αύριο ο επικεφαλής της Εναλλακτικής θα φιγουράρει στο πρωτοσέλιδο του Focus, ε-

O πρόεδρος της Μπάγιερν Ούλι Χένες

νώ η οικονομική Handelsblatt έστησε προχθές μια άκρως αμφισβητήσιμη δημοσκόπηση για να δείξει πόσο μεγάλη δυναμική μπορεί να αποκτήσει το κόμμα. Αλλά και οι «καθαρές» δημοσκοπήσεις αρχίζουν να του δίνουν ένα 5%, ποσοστό που θα του επιτρέψει την είσοδο στην ομοσπονδιακή Βουλή και να χαλάσει τη σούπα των νυν εκπροσωπούμενων κομμάτων.

Ελβετοί οι χρηματοδότες; Καθώς, μάλιστα, ο ευρωσκεπτικισμός ευδοκιμεί σε όλο το πολιτικό φάσμα, στα κομματικά στρατηγεία του Βερολίνου έχει σημάνει συναγερμός. Το κόμμα της Μέρκελ φοβάται ότι η Εναλλακτική μπορεί να στερήσει από την καγκελάριο την επόμενη θητεία της, ενώ εκφράζει την εκτίμηση ότι το νέο κόμμα χρηματοδοτείται από Ελβετούς δισεκατομμυριούχους. Αντίθετα, οι Φιλελεύθε-

ροι φαίνεται να αντιμετωπίζουν αναπάντεχα χαλαρά τον νέο τους ανταγωνιστή. Αν και το στελεχιακό δυναμικό της Εναλλακτικής ταιριάζει στα γούστα του ψηφοφόρου των Φιλελεύθερων -υποτίθεται ότι όλοι τους ξέρουν από οικονομία, και στηρίζουν τα συμφέροντα των καλύτερα αμειβόμενων-, στο στρατηγείο του FDP εκτιμούν ότι οι ψήφοι που πιθανώς θα μαζέψει το νέο κόμμα θα είναι κυρίως δεξιοί, αν όχι κυρίως ακροδεξιοί. Εξαιρετικά χαλαρά αντιμετωπίζουν την Εναλλακτική και οι Πράσινοι, πρωτίστως επειδή οι ψηφοφόροι τους είναι οι πιο πεπεισμένοι ευρωπαϊστές. Όσο για τους Σοσιαλδημοκράτες, φοβούνται μεν ότι πολλοί από τους ψηφοφόρους τους νοσταλγούν το μάρκο, εμφανίζονται όμως βέβαιοι ότι δεν θα έχουν διαρροές προς ένα κόμμα που αντιπροσωπεύει εμφανώς τον πλούτο.

Άγρια επίθεση Γκίζι Αυτή τη βεβαιότητα δεν την έχει το κόμμα της Αριστεράς. Ο επικεφαλής του Die Linke Γκρέγκορ Γκίζι εξαπέλυσε άγρια επίθεση εναντίον της Εναλλακτικής, φοβούμενος προφανώς ότι μπορεί να αγγίξει εκείνο το κομμάτι των αριστερών ψηφοφόρων που δεν... αγαπούν το κοινό νόμισμα. «Αυτό το κόμμα δεν αποτελεί εναλλακτική για τη Γερμανία, είναι ένα αντικοινωνικό, δεξιό, σχεδόν εθνικιστικό κόμμα, με μοναδικό στόχο να υπερασπιστεί τις περιουσίες των πλουσίων», δήλωσε ο Γκίζι και πρόσθεσε ότι «η καταστροφική ευρωπαϊκή πολιτική της Μέρκελ δεν πρόκειται να σταματήσει, εάν το ευρώ αντικατασταθεί από το μάρκο».

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 28 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2013

52

ΚΟΣΜΟΣ

ΑΠΟ ΤΟΝ ΝΙΚΟ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗ n.kyriakidis@avgi.gr

Κάτι τρέχει με την Κίνα (ή διαφορετικά, γιατί το Πεκίνο σταμάτησε να κάνει τον Κινέζο...) Για τους περισσότερους διεθνείς αναλυτές αποτελεί κοινή διαπίστωση το τελευταίο διάστημα ότι το στυλ και η ρητορική του Πεκίνου σε θέματα εξωτερικής πολιτικής έχουν αλλάξει. Η Κίνα έχει εγκαταλείψει τον παραδοσιακά ήπιο και αποστασιοποιημένο τρόπο αντίδρασής της στις διενέξεις και τις αντιπαλότητες της διεθνούς αρένας, υιοθετώντας αυστηρό λόγο και διεκδικώντας δυναμική παρέμβαση. Ιδιαίτερα σ’ ό,τι αγγίζει την εδραιωμένη θέση της στην εδαφοπολιτική και γεωστρατηγική σφαίρα, έχει γίνει ένας απαιτητικός και ανυποχώρητος παίκτης. Για ορισμένους, ήταν θέμα χρόνου να συμβεί αυτή η «μετάλλαξη». Η κινεζική οικονομία συνεχίζει να κατακτά τον κόσμο παρά το κλίμα ύφεσης, τη χρηματοπιστωτική αστάθεια και την περιρρέουσα αβεβαιότητα. Οι κινήσεις κεφαλαίων και το διεθνές εμπόριο έχουν συρρικνωθεί, αλλά η κινεζική βιομηχανική παραγωγή συνεχίζει ακάθεκτη. Η ανάπτυξη χρηματοδοτεί, με τη σειρά της, ένα φιλόδοξο και δαπανηρό πρόγραμμα στρατιωτικών εξοπλισμών μέσω ενός αμυντικού προϋπολογισμού που αυξάνεται από χρόνο σε χρόνο με διψήφια ποσοστά. Η θέση της χώρας στο πολιτικό-διπλωματικό στερέωμα ισχυροποιείται και ο λόγος της αποκτά βαρύτητα. Επομένως μια επαναδιατύπωση, επί το σαφέστερο, των στρατηγικών στόχων της κινεζικής εξωτερικής πολιτικής θεωρείται στο πλαίσιο αυτό απόλυτα δικαιολογημένη.

Οι ανησυχίες ανοίγουν μέτωπα Είναι όμως αυτή η ανάλυση σωστή; Θέλει όντως η Κίνα να «επικαιροποιήσει» τους στόχους της εξωτερικής πολιτικής της και να ξεκαθαρίσει τους στρατηγικές βλέψεις της σ’ ένα κόσμο που αντί να κλείνει, ανοίγει μέτωπα; Ή μήπως υπάρχει μια άλλη πραγματικότητα και άλλες επιδιώξεις; Όλο και συχνότερα τελευταία, οι αντιδράσεις του Πεκίνου στη διεθνή αρένα αποπνέουν, αν όχι ακριβώς επιθετικότητα, σίγουρα δυναμισμό, βούληση και αποφασιστικότητα, οπωσδήποτε όμως όχι αμυντική ή παθητική στάση. Ειδικά στον εγγύς ζωτικό χώρο της τον οποίο «μοιράζεται» με τους οικονομικά ισχυρούς γείτονές της, την Ιαπωνία, τη Νότια Κορέα, αλλά και το Βιετνάμ, η Κίνα έχει υιοθετήσει πολιτική σιδηράς πυγμής. Όχι μόνον δεν προσπαθεί να αμβλύνει τις εντά-

σεις, αλλά, αντίθετα, δείχνει να επιδιώκει να κρατήσει ανοιχτά μέτωπα, τουλάχιστον στον βαθμό που μπορεί να τα διαχειριστεί. Αυτό δεν είναι τυχαίο ή άσχετο με τη γενικότερη παγκόσμια συγκυρία. Οι ανησυχίες των Κινέζων για μεταβολή των στρατηγικών ισορροπιών στη νοτιανατολική Ασία στο εγγύς μέλλον είναι σοβαρές και δικαιολογημένες. Η Κίνα φοβάται ότι η σταδιακή απεμπλοκή των Αμερικανών από τους πολέμους στο Ιράκ και το Αφγανιστάν θα στρέψει μοιραία το «ενδιαφέρον» τους στην νοτιανατολική Ασία. Όταν μάλιστα ακούν απ’ τους υψηλόβαθμους αξιωματούχους του Λευκού Οίκου να χρησιμοποιούν τον όρο «επανεξισορρόπηση δυνάμεων» έχουν κάθε λόγο να αισθάνονται άβολα. Πριν δύο εβδομάδες, το κινεζικό υπουργείο Άμυνας έδωσε στη δημοσιότητα την ετήσια «λευκή βίβλο» του για τις προκλήσεις της κινεζικής εξωτερικής και αμυντικής πολιτικής αφήνοντας να διαφανεί η μεγάλη ανησυχία της κινεζικής ηγεσίας μπροστά στις διαβλεπόμενες ανακατατάξεις.

νουν τη στρατιωτική παρουσία τους εκεί, και που, συχνά, κάνουν την ένταση στην περιοχή ακόμα μεγαλύτερη». «Τέτοιες κινήσεις δεν συνάδουν με τις εξελίξεις της εποχής και δεν ευνοούν τη διατήρηση της περιφερειακής ειρήνης και σταθερότητας», συμπλήρωσε ο εκπρόσωπος του υπουργείου, Γιανγκ Γιουτζούν. Η επίσημη εφημερίδα των κινεζικών ενόπλων δυνάμεων προχώρησε ένα βήμα παραπάνω. Σε σχετικό σχόλιό της έγραψε πρόσφατα πως η Κίνα πρέπει να ενισχύσει την άμυνά της για να αντιμετωπίσει «τον εχθρικό κλοιό της Δύσης που την υπονομεύει». Το κείμενο του σχολίου θύμιζε ρητορική σοβιετικής εποχής: «Εχθρικές δυτικές δυνάμεις έχουν εντείνει

ξησης των κινεζικών αμυντικών δαπανών κατά διψήφια ποσοστά ετησίως, σε 15-20 χρόνια το στρατιωτικό δυναμικό της Κίνας θα εξισωθεί μ’ εκείνο των ΗΠΑ. Με βάση περυσινές προβλέψεις της αμυντικής επιθεώρησης Jane’s, ο κινεζικός αμυντικός προϋπολογισμός θα αυξηθεί από τα σχεδόν 120 δισεκατομμύρια δολάρια το 2011, στα 238,2 δισ. το 2015! Έτσι λοιπόν, με μια «διαστελλόμενη» δεξαμενή στρατιωτικής ισχύος στην διάθεσή της, η κινεζική ηγεσία «βλέπει» τελευταία αναζωπύρωση των μακροχρόνιων εδαφικών διενέξεών της όχι μόνον με την Ιαπωνία -με την οποία άλλωστε διατηρεί μια ιστορικά βεβαρημένη σχέση- αλλά και με τις Φιλιππίνες και το

την στρατηγική τους για να εξευρωπαΐσουν και να διαμελίσουν την Κίνα και χρησιμοποιούν κάθε δυνατό μέσο για να περιορίσουν και να ελέγξουν την ανάπτυξη της χώρας μας», έγραψε η εφημερίδα.

Βιετνάμ και κατηγορεί ως υπεύθυνες γι’ αυτό τις ΗΠΑ. Στην πραγματικότητα, ο κατάλογος των χωρών που έχουν εδαφικές διαφορές με το Πεκίνο είναι μεγαλύτερος- Ταϊβάν, Μπρουνέι, Μαλαισία, Ινδία, αλλά και Βόρεια Κορέα. Στη λίστα της πιθανών «πρωταγωνιστών» θερμής αντιπαράθεσης προστέθηκε εσχάτως και η Ινδία. Μόλις την περασμένη εβδομάδα η κυβέρνηση του Νέου Δελχί κατηγόρησε τις κινεζικές δυνάμεις ότι παραβίασαν τη διαφιλονικούμενη ζώνη των κοινών συνόρων στα Ιμαλάια και εισέβαλαν αρκετά χιλιόμετρα εντός της ινδικής επικράτειας. Το περιστατικό δεν είναι μεμονωμένο. Οι «παρεισφρήσεις» κινεζικών στρατιωτικών τμημάτων στο έδαφος της Ινδίας κατά μήκος της 4.000 χλμ. κοινής μεθορίου είναι συχνό φαινόμενο, καταγγέλλει το Νέο Δελχί, και τα τελευταία τρία χρόνια έχουν καταγραφεί εκατοντάδες παρόμοια περιστατικά...

Κινέζικος αντιαμερικανισμός Η Κίνα αντιμετωπίζει «πολλαπλές και πολύπλοκες απειλές για την εθνική ασφάλειά της» παρά την αυξανόμενη διεθνή επιρροή της, ανέφερε στην έκθεσή του το κινεζικό υπουργείο Άμυνας επισημαίνοντας ότι η στρατηγική των ΗΠΑ στη διεθνή σκηνή σηματοδοτεί «βαθιές αλλαγές» για την Ασία. Σε μια έμμεση, πλην σαφή αναφορά της κινεζικής πολιτικής και στρατιωτικής ελίτ στις ΗΠΑ, η έκθεση των 40 σελίδων υπογραμμίζει πως «υπάρχουν κάποιες χώρες που ενισχύουν τις στρατιωτικές συμμαχίες τους στην Ασία και τον Ειρηνικό, που επεκτεί-

Έχθρες και διενέξεις Η ισχυροποίηση των κινεζικών ενόπλων δυνάμεων ενισχύει προφανώς και την κινεζική αυτοπεποίθηση. Είναι όμως ακριβώς «αυτοπεποίθηση» αυτό που βρίσκεται πίσω απ’ τη σκληρή γραμμή του Πεκίνου; Με τις στρατιωτικές δαπάνες της να αυξάνονται με βαθμό γεωμετρικής προόδου τα τελευταία 15 χρόνια, η Κίνα δείχνει να ενστερνίζεται -ή να υποκύπτει- στη μιλιταριστική λογική. Σύμφωνα με τις προβλέψεις του «Διεθνούς Ινστιτούτου Στρατηγικών Σπουδών», αν συνεχιστεί η τρέχουσα τάση αύ-

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 28 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2013

54

ΕΛΠΕ:

ΘΕΜΑ

Στα 400 εκατ. το ύψος υπό έκδοση ομολόγου

ΕΛΛΑΔΑ - ΓΕΡΜΑΝΙΑ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΚΡΙΣΗ

Σε αντίθετες κατευθύνσεις κινούνται ΑΕΠ και ανεργία ΤΟΥ ΜΑΝΟΛΗ Γ. ΔΡΕΤΤΑΚΗ*

Στο προηγούμενο άρθρο μας στην «Αυγή» (βλέπε φύλλο της 14.4.13) εξετάσαμε τις μεταβολές στην ανεργία σε σχέση με τις μεταβολές του ΑΕΠ σε σταθερές τιμές στα 12 κράτη-πρώτα μέλη της Ευρωζώνης το 2013 σε σχέση με το 2008 (έτος που ξέσπασε η διεθνής οικονομική κρίση). Περιοριστήκαμε στα 12 κράτη δεδομένου ότι το συνολικό ΑΕΠ τους αντιστοιχεί στο 98% του ΑΕΠ των 17 κρατών-μελών της και του γεγονότος ότι τα υπόλοιπα 5 εισήλθαν στην Ευρωζώνη αργότερα και είδαμε πόσο δυσμενείς για τα νότια κράτη σε σχέση με τα βόρεια θα είναι οι εξελίξεις τόσο στην ανεργία όσο και στο ΑΕΠ. Στις 10.4.13 ο άτεγκτος υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας, σε συνάντηση του με τον Αμερικανό ομόλογό του, επιμένοντας στη ανάλγητη και αποτυχημένη πολιτική που έχει επιβάλει στα νότια κράτημέλη της Ευρωζώνης, δήλωσε: «Πρέπει να αποδεχθούμε τις ιδιομορφίες που υπάρχουν σε κάθε χώρα της Ε.Ε. και να διδαχθούμε ο ένας από την άλλο». Με την επιμονή του, όμως, στην ανάλγητη πολιτική της λιτότητας που ο ίδιος επιβάλει στα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης με τα Μνημόνια είναι σαφές ότι ο ίδιος δεν θέλει να διδαχτεί τίποτε από τα τεράστια οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα που έχει δημιουργήσει η πολιτική αυτή στα εν λόγω κράτη εξαιτίας ακριβώς της ιδιομορφίας τους. Για να δείξουμε τις διαφορές που υπάρχουν ανάμεσα στην Ελλάδα και τη Γερμανία εξαιτίας των ιδιομορφιών τους, δηλαδή από τη μια μεριά της δομής των οικονομιών τους και από την άλλη της πολιτική που εφαρμόζεται σ’ αυτές, εξετάζουμε στο άρθρο αυτό τη διαχρονική εξέλιξη της ανεργίας και της μεταβολής του ΑΕΠ στα κράτη αυτά την περίοδο 2000-2013. Τα στοιχεία που χρησιμοποιούμε είναι από τη βάση δεδομένων της Στατιστικής Υπηρεσίας της Ε.Ε., της Eurostat για τα έτη 2000-2011, ενώ για τα έτη 2012 και 2013 χρησιμοποιούνται οι τελευταίες (χειμερινές) εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το 2012 και οι προβλέψεις της για το 2013. Στην 1η στήλη του Πίνακα που ακολουθεί δίνεται το ποσοστό α-

Ευρωομόλογο τετραετούς διάρκειας και σταθερού επιτοκίου προτίθεται να εκδώσει η Hellenic Petroleum Finance Plc, θυγατρική της «Ελληνικά Πετρέλαια», με όρους που σύμφωνα με εκτιμήσεις του ομίλου θα συγκεντρώνει σημαντικό ενδιαφέρον από την πλευρά ξένων επενδυτών. Η έκδοση, ύψους της τάξης των 400 εκατ. ευρώ και με εκτιμώμενο τοκομερίδιο περί το 8,5% (το οριστικό ύψος και τοκομερίδιο της έκδοσης θα καθοριστεί τις επόμενες ημέρες, κατά την τιμολόγηση της συναλλαγής), θα είναι εγγυημένη από την Ελληνικά Πετρέλαια και οι ομολογίες θα εισαχθούν προς διαπραγμάτευση στο χρηματιστήριο του Λουξεμβούργου. Σκοπός της έκδοσης είναι η αναχρηματοδότηση υφιστάμενων δανειακών υποχρεώσεων, καθώς και η κάλυψη άλλων δραστηριοτήτων του Ομίλου. Οι τράπεζες Alpha Bank, Credit Suisse Securities (Europe) Eurobank Ergasias, HSBC Bank και NBG Securities ενεργούν ως διοργανώτριες (Joint Lead Managers) της έκδοσης.

Ομιλία Χ. Λάσκου στο Κιλκίς

νεργίας στην Ελλάδα τα έτη 20002013, στη 2η στη Γερμανία και στην 3η η σχέση των ποσοστών ανεργίας Ελλάδας/Γερμανίας. Στην 4η στήλη του Πίνακα δίνεται το ΑΕΠ σε εκατ. ευρώ σε σταθερές τιμές

Η συνέχιση της πολιτικής που ακολουθεί πιστά η τρικομματική κυβέρνηση, υποτασσόμενη στις εντολές της τρόικας, εγκυμονεί δυσοίωνες εξελίξεις. Για να τις αποφύγουμε, επιβάλλεται η άμεση και ριζική αλλαγή της

του 2005 στην Ελλάδα, στη 5η στη Γερμανία και στην 6η το ποσοστό που αντιπροσωπεύει το ΑΕΠ της Ελλάδας στο ΑΕΠ της Γερμανίας. Από τον Πίνακα αυτό φαίνεται ότι: o Το ποσοστό ανεργίας στην Ελλάδα τα 3 πρώτα έτη της περιόδου 2000-2013 ήταν υψηλότερο από εκείνο της Γερμανίας, τα δύο επόμενα έτη τα ποσοστά των δύο κρατών ήταν τα ίδια και τα δύο επό-

μενα το ποσοστό της Ελλάδας ήταν χαμηλότερο από εκείνο της Γερμανίας. Από το 2008, όμως, δηλαδή με το ξέσπασμα της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, η πορεία αυτή αντιστράφηκε και το ποσοστό της Ελλάδας αυξανόταν, ενώ εκείνο της Γερμανίας παρέμενε σε χαμηλά επίπεδα, με αποτέλεσμα το 2013 αναμένεται να είναι σχεδόν 5πλάσιο εκείνου της Γερμανίας. Το πώς όμως επιτεύχθηκε αυτό για την Ελλάδα το γνωρίζουμε ήδη. Για τη Γερμανία το πληροφορηθήκαμε την ημέρα που έκανε ο Γερμανός υπουργός τη δήλωση που προαναφέρθηκε. Συγκεκριμένα, στον Τύπο αναγράφτηκε η πληροφορία ότι το Βέλγιο προσέφυγε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο κατηγορώντας τη Γερμανία ότι 7,5 εκατ. εργαζόμενοι αμείβονται για εργασία πολλών ωρών με μισθό κάτω των 450 ευρώ και είναι ανασφάλιστοι. Αν ο αριθμός αυτός είναι σωστός, αυτό σημαίνει ότι το 17% περίπου του εργατικού δυναμικού της χώρας (42,7 εκατ.) που εμφανίζεται ως απασχολούμενο έχει ετήσιο εισόδημα 5.400 ευρώ ή μόλις το 16,4% του κατά κεφαλή ΑΕΠ της Γερμανίας, το οποίο το 2013 αναμένεται να φτάσει τα 33.000 ευρώ το χρόνο. o Το ΑΕΠ σε σταθερές τιμές της Ελλάδας μέχρι και το 2007 αυξανόταν ταχύτερα από εκείνο της Γερμανίας, με αποτέλεσμα το ποσοστό που αντιπροσώπευε στο ΑΕΠ σε σταθερές τιμές να αυξάνεται συνεχώς και να φτάσει σχεδόν το 9%, ποσοστό το οποίο διατήρησε και το

2009. Η εφαρμογή, όμως, της πολιτικής των Μνημονίων προκάλεσε συνεχή κατολίσθησή του, με αποτέλεσμα το 2013 αναμένεται να αντιπροσωπεύει μόλις το 6,5% του ΑΕΠ της Γερμανίας. Και ενώ το 2012 το ΑΕΠ σε σταθερές τιμές της Γερμανίας αναμένεται να φτάσει στο υψηλότερο επίπεδό του την περίοδο 2000-2013 και να είναι κατά 15% υψηλότερο από εκείνο του 2000, στην Ελλάδα το ΑΕΠ θα έχει υποχωρήσει σε επίπεδο κάτω από εκείνο του 2001, θα έχει δηλαδή χάσει όλη την αύξηση των τελευταίων 12 ετών και θα είναι μόλις κατά 1,7% υψηλότερο από εκείνο του 2000. o Το δυσθεώρητο ύψος στο οποίο έχει φτάσει η ανεργία στη χώρα μας (και πλησιάζει το 60% στους νέους), σε συνδυασμό με τη μείωση του ΑΕΠ σε σταθερές τιμές κατά 23,5% το 2013 σε σχέση με το επίπεδο στο οποίο βρισκόταν το 2008, δίνουν το μέτρο της καταστροφής που έχει προκαλέσει στην κοινωνία και στην οικονομία της χώρας μας η πολιτική των Μνημονίων. Η συνέχιση της πολιτικής αυτής, που ακολουθεί πιστά η τρικομματική κυβέρνηση υποτασσόμενη στις εντολές της τρόικας, εγκυμονεί δυσοίωνες εξελίξεις. Για να τις αποφύγουμε, επιβάλλεται η άμεση και ριζική αλλαγή της.

* Ο Μανόλης Γ. Δρεττάκης είναι τέως: αντιπρόεδρος της Βουλής, υπουργός και καθηγητής της ΑΣΟΕΕ

«Η κρίση, η Ευρωζώνη και η πρόταση της Αριστεράς», είναι το θέμα ομιλίας του μέλους της Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ, Χρήστου Λάσκου, σήμερα, Κυριακή, στις 11.30 π.μ., στο Πολύκαστρο και στο Πολιτιστικό Κέντρο της πόλης. Στην ίδια εκδήλωση θα μιλήσει εξάλλου ο αντιπρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ και μέλος της γραμματείας ΜμΕ ΣΥΡΙΖΑ Γιάννης Παπαργύρης για τις ΜμΕ στον καιρό της κρίσης.

Μνήμη Πόπης Κούρου Αγαπητή φίλη, ακριβή σύντροφος αγάπης, δημοκράτισσα αγνή, υπηρέτησε τις δημοκρατικές αξίες, την κοινωνική δικαιοσύνη και την ελεύθερη σκέψη μακριά από κομματικές σκοπιμότητες. Πάντα υπερασπιστής του αδικημένου και καταπιεσμένου ανθρώπου, οραματίστηκε μια κοινωνία σοσιαλιστική με δημοκρατία και ελευθερία. Παντοτινή θύμηση το χαρωπό γελαστό πρόσωπό της που αγκάλιασε με αγάπη όλα τα παιδιά του κόσμου. Στη μνήμη της προσφέρουμε 100 ευρώ στην «Αυγή». Νίκος και Αγγελική Τερεζάκη, Μπάμπης και Αθηνά Ποριάζη.

ΠΡΟΣΦΟΡΑ Στις 26 Απρίλη συμπληρώνονται 4 χρόνια από τον θάνατο του σ. Γιάννη Ράικου. Τα παιδιά του Μαίρη, Ζωή, Θανάσης και Μάρθα τιμώντας τη μνήμη του προφέρουν 50 Ευρώ στον ΣΥΡΙΖΑ Αργυρούπολης.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 28 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2013

ΓΡΑΜΜΑΤΑ&ΤΕΧΝΕΣ

55

ΠΑΘΗ ΚΑΙ ΠΟΛΕΜΟΙ ΤΩΝ ΕΙΚΟΝΩΝ

Εικονοκλάστες της Μεγάλης Εβδομάδας ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΤΕΡΖΗ

Επαίρεται η Χρυσή Αυγή και ο χυμώδης βουλευτής της στον αντιτηλεοπτικό αγώνα, ο Χρήστος Παππάς, για μια πρώτη νίκη «ενάντια στην τουρκολαγνεία των τσοντοκάναλων»: Mega και ΑΝΤ1 θα αντικαταστήσουν τις τούρκικες σαπουνόπερες με σειρές θρησκευτικού περιεχομένου, κατά τις ημέρες της Μεγάλης Εβδομάδας. Βέβαια, όσοι δεν διαθέτουν την ειδικού σκοπού μνήμη των χρυσαυγιτών γνωρίζουν πως από παλιά το πρόγραμμα των καναλιών τις μέρες αυτές συμμορφώνεται σε νόρμες «περισυλλογής και θρησκευτικής ευπρέπειας», παράδοση που κληρονόμησαν από τις κινηματογραφικές αίθουσες, από την εποχή που αυτές έπαιζαν τον «Χιτώνα» και τον «Βαραββά»... Μόλις πέρυσι, αντί για τη Φατμαγκιούλ το θύμα ήταν η «Στέλλα» της Μελίνας Μερκούρη και του Μιχάλη Κακογιάννη, που αποσύρθηκε την τελευταία στιγμή από το πρόγραμμα της κρατικής τηλεόρασης τη Μεγάλη Εβδομάδα, «έπειτα από πολλά τηλεφωνήματα διαμαρτυρίας των τηλεθεατών», όπως ήταν η επίσημη δικαιολογία.

Ο σύγχρονος πόλεμος των εικόνων και των νοημάτων στην τηλεοπτική αρένα, νοήματα που είτε δηλώνονται με ευκολία είτε λανθάνουν στο ημίφως, έχει χωρίς αμφιβολία την καταγωγή του στην υπερεκατόχρονη διαπαιδαγώγηση και τον πειθαναγκασμό εντός της κινηματογραφικής αίθουσας, στις περίπλοκες τεχνικές που εφευρέθηκαν ή επιστρατεύτηκαν κατά καιρούς. Καλλιτέχνες αλλά και έμποροι των εικόνων δούλεψαν σε βάθος χρόνου χέρι με χέρι ή σε αντιπαράθεση. Το έκθαμβο και φοβισμένο «μάτι» που αντίκρισε το ορμητικό τρένο των αδελφών Λυμιέρ στο Γκραν Καφέ του Παρισιού, εκμαυλίστηκε και εκπαιδεύτηκε ταυτόχρονα: Υποχρεώθηκε να ζήσει στη ζούγκλα των εικόνων. Ο καταστασιακός Γκι Ντεμπόρ περιττεύει, αρκούν τα λόγια του Σαρτρ: «Εάν δεν μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τα μάτια σας για να βλέπετε, τότε θα τα χρειαστείτε για να κλάψετε». Στο κλασικό Χόλιγουντ, ο μέγας Σέσιλ Ντε Μιλ είχε πλήρη συνείδηση ότι η συνταγή είναι «σεξ, βία, θέαμα». Για να τα πουλήσει στην οθόνη, δανείστηκε το προκάλυμμα της θρησκείας, με τη Βίβλο να είναι η μεγάλη δεξαμενή των σεναρίων του και

ταυτόχρονα το ασφαλιστικό του συμβόλαιο, ξεκλειδώνοντας κάθε πόρτα που υποτίθεται ασφάλιζε ο πουριτανικός κώδικας Χέιζ της προληπτικής λογοκρισίας. Δεκαετίες αργότερα, στην Ευρώπη, ο μαρξιστής Πιερ Πάολο Παζολίνι αποφασίζει να αναμετρηθεί με τις «τετριμμένες εικόνες» μιας φθαρμένης πίστης που χρησίμευε μόνο σαν διακοσμητικό στοιχείο σε έναν ορυμαγδό ταινιών όπως «Ο Χιτών» «Κβο βάντις», «Σαλώμη», «Ο μεγάλος Ψαράς», «Μπεν Χουρ». Το σινεμασκόπ και το τεχνικόλορ γινόταν το όπιο των λαών, και στα χρόνια του «χωριάτη πάπα», του μεταρρυθμιστή Ιωάννη XXIII, ο Παζολίνι θα γυρίσει το «Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο» (1964), κινηματογραφώντας την Εβδομάδα των Παθών με τυπικό σεβασμό στο κείμενο αλλά ταυτόχρονα με μια γειωμένη αίσθηση του ιερού και του τραγικού, χρησιμοποιώντας ως φόντο χωριά του εξαθλιωμένου ιταλικού Νότου. Η ταινία έγινε δεκτή με θετικά σχόλια και βραβεία από τους καθολικούς, όμως από την πλευρά των μαρξιστών υπήρξε αμηχανία ή ακόμη και έντονη κριτική, περισσότερο στη Γαλλία. Σε μια επίσκεψή του στο Παρίσι ο Παζολίνι αισθάν-

Ο Γουίλεμ Νταφόε στο ρόλο του Ιησού στον «Τελευταίο Πειρασμό» (1988) του Μάρτιν Σκορσέζε

μοσκοπική νοσταλγία, αναμετρήθηκε με την περίφημη ροκ όπερα «Ιησούς Χριστός υπέρλαμπρο άστρο» («Jesus Christ superstar»), στην κινηματογραφική διασκευή του Νόρμαν Τζούισον. Τα παιδιά των λουλουδιών ήταν ξένο σώμα στην Ελλάδα του Παττακού και του Λαδά, καλόγεροι εισέβαλαν με πριόνια στο δωματιάκι της μηχανής προβολής (ήταν στο «Αττικόν»;) για να κομματιάσουν το διαβολικό σώμα του εγκλήματος, το σελιλόιντ. Την ίδια πε-

ΠΟΙΗΤΙΚΟ ΑΝΘΟΛΟΓΙΟ

Ο Τσάρλτον Ίστον ως Μωυσής στις «Δέκα εντολές» του Σέσιλ Ντε Μιλ (1956)

θηκε την ανάγκη να απαντήσει στις κατηγορίες: «Υπήρξα πιστός στον εαυτό μου κι έκανα ένα έργο εθνικολαϊκό με την γκραμσιανή έννοια του όρου (...). Ο Χριστός είναι ένας υποπρολετάριος που πορεύεται με τους υποπρολετάριους (...). Αν ήμουν Γάλλος θα είχα γυρίσει την ταινία στην Αλγερία, κι αυτό θα σας είχε τραυματίσει, όπως τραυματίζει τον Ιταλό το γεγονός ότι την τοποθετώ στην Καλαβρία και τη Λουκάνια...». Η Ελλάδα της απριλιανής δικτατορίας, της «πολεμικής αρετής των Ελλήνων», της «Ζωής» και του «Σωτήρα», που επανέρχεται σήμερα με δη-

ρίοδο ωστόσο, ένας νέος σκηνοθέτης ονόματι Κώστας Αριστόπουλος γυρίζει την πρώτη του μεγάλου μήκους ταινία στη Μάνη: Τίτλος, «Τόπος κρανίου», με σαφείς επιρροές από το «Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο» του Παζολίνι. Εδώ ήρωας είναι ένας Χριστός-εργάτης, που το παράγγελμά του στους μαθητές του είναι «Όταν λείψω, να πάρετε τα βουνά». Αυτή η κινηματογραφική «κραυγή για αντίσταση» επιλέγει το γυμνό τοπίο της Μάνης, όπου οι ηθοποιοί μεταμφιέζονται με «μπρεχτικό ύφος» μπροστά στην κάμερα σε πρόσωπα των Ευαγγελίων, αναπαριστούν σκη-

νές με χαλαρή σύνδεση μεταξύ τους, ενώ σε «δεύτερο χρόνο» ο Αριστόπουλος κινηματογραφεί τον ήρωά του να περιποιείται τον ετοιμοθάνατο γέρο πατέρα του και μετά να επιστρέφει σε έναν νέο «τόπο κρανίου», το εργοστάσιο... Παραδόξως (;) κάπου δεκαπέντε χρόνια αργότερα, στα τέλη της δεκαετίας του ’80, στο λυκόφως της ανδρεοπαπανδρεϊκής κυριαρχίας, οι Ταλιμπάν του πρωτόγονου πουριτανισμού που απαγόρευαν εικόνες και πριόνιζαν ταινίες επανέρχονται δυναμικά, ενώ η καταγωγική γραμμή Παζολίνι-Αριστόπουλου μοιάζει να έχει περάσει απελπιστικά στα περιθώριο: Ο «Τελευταίος Πειρασμός» (1988) του Μάρτιν Σκορσέζε, βασισμένος στο ομότιτλο μυθιστόρημα του Νίκου Καζαντζάκη, θα απαγορευτεί στην Ελλάδα, έπειτα από τις δυναμικές διαδηλώσεις χιλιάδων φανατικών, που απειλούσαν να κάψουν τις κινηματογραφικές αίθουσες... Είχε προηγηθεί βέβαια η συντηρητική στροφή της δεκαετίας του ‘70, που θα εκφραστεί και με τη βαρύγδουπη υπερπαραγωγή του Φράνκο Τζεφιρέλι, «O Ιησούς από τη Ναζαρέτ» (1977). Καθώς το κοινό στο οποίο απευθύνεται είναι πια ακινητοποιημένο μπροστά στη μικρή οθόνη, δεν πρόκειται ακριβώς για κινηματογραφική ταινία αλλά για μίνι τηλεοπτική σειρά (μια εξάωρη εκδοχή της προβλήθηκε και στις κινηματογραφικές αίθουσες) ιταλοβρετανικής παραγωγής, που οργανώθηκε σαν ένα «άκαμπτο», ιδεολογικό περισσότερο, παρά θρησκευτικό, μανιφέστο, με την έγκριση όχι μόνο του Βατικανού αλλά και εβραϊκών και μουσουλμανικών ιδρυμάτων. Κατά κάποιον τρόπο, οι εικόνες και η διαχείρισή τους είναι πολύ σοβαρή υπόθεση για να αφήνονται χωρίς χειραγώγηση...

56

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 28 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2013

ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ

Mυστήριο Λέει ο Ιρλανδός συγγραφέας Ουίλιαμ Τρέβορ στο εξαίσιο μυθιστόρημά του «Η ιστορία της Λούσι Γκολτ» (εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα, αυτός ο τόσο άδικα κλειστός -με ευθύνη του Δημοσιογραφικού Οργανισμού Λαμπράκη- εκδοτικός οίκος): «Αν αφαιρέσεις από το δάσος το μυστήριο, θ’ απομείνει μονάχα μια όρθια ξυλεία. Αν αφαιρέσεις από τη θάλασσα το μυστήριο, θ’ απομείνει μονάχα το αλμυρό νερό». Κι εμείς νομίζω (όλοι εμείς) θα μπορούσαμε να προσθέσουμε ότι αν αφαιρέσεις από την Ιστορία το μυστήριο, δεν θα απομείνει παρά μια παράταξη γεγονότων, αποφάσεων, αυτοματισμών και αναμονών. Φυσικά το πράγμα δεν είναι έτσι. Αρκεί να θυμηθούμε και πάλι την αξιωματική ρήση του μεγάλου Νίκου Καρούζου, πως η Ιστορία είναι μεγάλο κουμάσι και πονηρότερη από κάθε νομοτέλεια. Κι αυτή την αξιωματική ρήση τη διατύπωσε ένας ποιητής, βουτηγμένος σ’ αυτό το μυστήριο που λέγεται ποίηση και που χωρίς αυτό η ποίηση δεν είναι τίποτε άλλο παρά λέξεις ευφάνταστα τοποθετημένες η μία δίπλα στην άλλη, όπως και η μουσική χωρίς μυστήριο δεν είναι άλλο παρά νότες η μία δίπλα στην άλλη (ο θρύλος λέει πως ο Μότσαρτ, παιδάκι ακόμα, το είχε πει στον πατέρα του όταν τον έπιασε να σκαλίζει το κλαβιέ: «Δεν κάνω τίποτα. Βάζω τη μία νότα δίπλα στην άλλη», λέγεται ότι είχε πει). Κουμάσι, λοιπόν, η Ιστορία, κατά τον Νίκο Καρούζο, που μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο της μυστηριώδους διάστασης της Ιστορίας κατάφερε το ακατόρθω-

το, έτσι όπως μονάχα οι προγραμματικοί ποιητές (της καθολικής μας συγκρότησης) το καταφέρνουν κι άσε τα γύναια και τα ανδράρια της πολιτικής να αποφθεγματίζονται βλακωδώς. Δεν είναι τίποτε περισσότερο από άθλιοι τσαρλατάνοι των λέξεων και από πεινασμένοι μπουλουκτσήδες των νοημάτων. Τα κατάφερε ο Νίκος Καρούζος; Κατάφερε -αν συνεπικουρήσει και ο Μπωντλαίρ τη σκέψη μας, ο ποιητής που έλυσε ένα μεγάλο υπαρξιακό μυστήριο, δημιουργώντας ένα άλλο όταν είπε πως «το σώμα μας είναι η ψυχή μας»-, κατάφερε ο Νίκος Καρούζος ένα συντριπτικό πλήγμα στις βεβαιότητες που έχουν τα μορμολύκεια των λέξεων και οι αυθέντες της ανοησίας, με μια μόνο φράση: «Είπα την ψυχή μου με μαύρο ψωμί και μέλι». Άντε πιάσ’ την μια τέτοια ψυχή, μια φεύγουσα τροφή δηλαδή. Άντε κουλάντρισε το βουητό του μελισσιού, τον άνεμο που χαϊδεύει το στάχυ, το ύδωρ της κοπής, το άνθος που «δεν έχει οπτικό οδοιπορικό», άντε κουλάντρισε το πένθος μέσα στο μαύρο το ψωμί της λύπης και της απώλειας, άντε κουλάντρισε το λέγειν που προκύπτει με όλο του το απειλητικό μυστήριο απέναντι στη φοβική εξήγηση της κάθε υποταγής στα δεδομένα, στην κάθε προθυμία βουβαμένης σιωπής, άντε τακτοποίησε μια ψυχή που ειπώθηκε με μαύρο ψωμί και μέλι. Δεν γίνεται. Γιατί τέτοιες ψυχές δεν ζούνε μέσα στο μυστήριο του ιστορημένου χρόνου: Είναι το μυστήριο του ιστορημένου χρόνου. Το καθ’ εαυτό και το καθ’ όλον μυστήριο επίνευσης της Ιστορίας μέσα από τον ίδιο της τον ε-

Ο ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΑΡΙΟΣ

ΥΠΑΡΧΕΙ ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΚΑΝΑΒΟΥΡΗ kostaskanavuris @hotmail.com

Αρκεί να θυμηθούμε και πάλι την αξιωματική ρήση του μεγάλου Νίκου Καρούζου, πως η Ιστορία είναι μεγάλο κουμάσι και πονηρότερη από κάθε νομοτέλεια. Κι αυτή την αξιωματική ρήση τη διατύπωσε ένας ποιητής, βουτηγμένος σ’ αυτό το μυστήριο που λέγεται ποίηση και που χωρίς αυτό η ποίηση δεν είναι τίποτε άλλο παρά λέξεις ευφάνταστα τοποθετημένες η μία δίπλα στην άλλη

αυτό, η καθεστωτική ανασύνταξη της λύπης όταν τα πράγματα χάνουν την εγερσιθυμία τους και παύουν να είναι ταραξικάρδια. Όπως τώρα. Τώρα που μοιάζει να διαλύεται η πυκνότητα του καθολικού Τώρα και να αποσύρεται το χρονικά επιμεριζόμενο παρόν, σε καθ’ έκαστα αναλφαβητισμού, δηλαδή βαριάς αναγνωστικής ανεπάρκειας του διαρκώς κινούμενου και διαρκώς μεταβαλλόμενου χρόνου, τόσο ως προς το άπειρο σχήμα του όσο και προς το άπειρο νόημά του. Τώρα που προωθείται μια στυγνή στρεβλότητα, μια αναπηρική αντίληψη του μυστηρίου της αλήθευσης όλων μεταξύ τους. Τώρα που προωθείται το θεοκρατικού τύπου αποφασισμένο ύπερθεν οικονομείν, αντί για το συνεννοημένο ζην. Τώρα που μοιάζει η επιβολή να περιφρονεί την Ιστορία και να επιτυγχάνει, η ασφυξία να επικρατεί της ανάσας και της Άνασσας μνήμης, τώρα που τα φλόγιστρα της οργής δείχνουν την παγωμένη τους αγωνία μέσα στην κίνηση του χρόνου, τώρα, λέω, πως επωάζεται ο μέγας κίνδυνος: το αποστέγνωμα του μυστηρίου που κάνει την Ιστορία Ιστορία και τον χρόνο χρόνο. Το ταξικό αποχρωμάτισμα του ιστορημένου αίματος, που θα μπορούσε να επινοήσει τη συνθήκη του και να νεύσει ως καθολική χειρονομία πρόκλησης σε μια νέα εποχή. Που θα μπορούσε, δηλαδή, να εφεύρει την ευρυχωρία του και όχι να αποδεχτεί την ιδεολογία του αλμυρού νερού και της όρθιας ξυλείας ως πεδίο ηθικής, θεωρητικής και αισθητικής -εν τοις πράγμασι- αντιπαράθεσης. Α, ναι: και

http://www.vivliothekarios.blogspot.gr

Όταν υπάρχουμε πολύ Κι έρχεται αυτή η άνοιξη και σου γκρεμίζει τα πυργάκια σου, χαλάει το παζλ που κόντευες να τελειώσεις, με τα κατσαμάκια και την αδιαφορία της σε αναστατώνει, σου αρπάζει το στόχο, σε συνταράζει. Πιστεύεις πως τα βιβλία σου είναι το κλειδί του κόσμου, είναι ο κόσμος. Όλα εκεί περιγράφονται, όλα βιώνονται εκεί, εκεί ο έρωτας και ο θάνατος, εκεί το ταξίδι και ο προορισμός. Εκεί και το επέκεινα (που ποτέ δεν σε ένοιαζε). Στα βιβλία ιστορούνται οι επαναστάσεις και ανατρέπονται - σκυμμένος σε αυτά επάνω ταξινομείς τη ζωή, τις αντοχές, τα όρια και το τέλος της. Στα βιβλία οι σκιές μας ανεξαρτητοποιούνται, ενηλικιώνονται. Στα βιβλία οι φόβοι μας γίνονται σκιές και γράμματα. Την Άνοιξη οι βιβλιοθήκες γίνονται νεκροταφεία - εκεί κείνται όσοι δεν επέζη-

σαν από αυτή. Όσοι δεν σήκωσαν κεφάλι στη ζωή, όσοι δεν πλανήθηκαν από τα χάδια της τρέφουν την αγωνία τους σκυμμένοι πάνω στα βιβλία: νικιέται ο χρόνος; Η Άνοιξη είναι μια βιβλιοθήκη, ανθισμένες γύρω της οι ζωές των ανθρώπων, ο έρωτας και ο θάνατος, η ανθοφορία και η φθορά. Η βιβλιοθήκη είναι μια σειρά ανοιξιάτικα πτώματα, ανοίξεις που έκλεισαν την πόρτα και πετάξαν το κλειδί στο χάος. Παρασύρεσαι, φίλε μου - η γυναίκα δίπλα σου είναι ένα βιβλίο. Τα παιδιά σου είναι ένα βιβλίο. Οι γονείς σου, οι φίλοι, οι άνθρωποι που αγάπησες και φύγαν είναι ένα βιβλίο. Μια προδοσία, μία διάψευση, ένας οργασμός είναι ένα βιβλίο. Τα βιβλία όμως δεν είναι η ζωή σου. Η ζωή σου αυτές τις μέρες είναι μυρωδιές και γεύσεις και χρώματα, είναι η ανάσταση των αι-

σθήσεων. Η επανάσταση αυτών των ημερών είναι ένας χορός πάνω από τους τάφους μας: αυτό είναι ο έρωτας, αυτό είναι η ανθοφορία, αυτό είναι τα βιβλία μας. Αυτές τις μέρες θα είμαι στο πατρικό μου σπίτι - θα έχουν γυρίσει και οι ξενιτεμένοι, θα βρεθούμε τα ξαδέρφια και οι φίλοι. Το περιβόλι θα είναι ολάνθιστο, οι μέλισσες θα τρυγούν τους πορτοκαλανθούς, τα τριαντάφυλλα θα εκρήγνυνται. Τα βιβλία που θα έχω πάρει μαζί μου θα μείνουν αδιάβαστα στο κομοδίνο. Θα τρέχω λυσσασμένος από ‘δω κι από ‘κει να αιχμαλωτίζω με τις αισθήσεις μου τον κόσμο. Υπάρχει ένα ποίημα του Καρούζου. Λέει: «- Γράφετε; - Γράφω μονάχα όταν υπάρχω πολύ. Στην άβυσσο παντρεύομαι στην άβυσσο κάνω τα παιδιά μου»

ο ταξικός επιχρωματισμός στις δαγκεροτυπίες του επιχρονισμένου παρελθόντος τους ίδιους κινδυνώδεις φασισμούς προκαλεί, αφού εκμαγεύει το ανύπαρκτο, εχθρεύεται την εκτοξευμένη στιγμή των σωμάτων σε όλες τις κλίμακες και σε όλο το εύρος των ερωτικών πεδίων του μυστήριου χρόνου και ταυτοχρόνως απανθίζει, σπαταλώντας το, το ιστορικό μήκος του αρίφνητου ψωμιού και του συναρπαστικού βουίσματος μιας ακανθώδους μέλισσας που αιφνιδιάζει με πόνο τα καθιερωμένα. Θέλω να πω ότι εμείς, εμείς που ιτανολογούμε, χρειαζόμαστε χρόνο. Δικό μας χρόνο. Με άλλα λόγια, χρειαζόμαστε ένα καινούργιο μυστήριο για να πούμε -έτσι που να μας πιστέψουντην ψυχή μας με μαύρο ψωμί και μέλι. Φυσικά θα πρέπει να υπάρχει τέτοια ψυχή. Υπάρχει; Πού να ξέρεις; Θα το πει το ιδρυτικό συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ. Ένα συνέδριο όμως που θα πρέπει πρώτα -απ’ ό,τι δείχνουν οι χθαμαλές και υπόγειες ενθέσεις μια άκληρης και οδυνηρά επικίνδυνης εναντίωσης- να αντιληφθεί τον εαυτό του, ώστε να κατορθώσει εαυτόν μέσα στο μυστηριακό άπειρο των γεγονότων, ώστε να μη γλιστρήσει αργά στη συντριβή, όπως θα έλεγε και η Έμιλυ Ντίκινσον, αστή ποιήτρια του 19ου αιώνα, αγαπητέ γ.γ. του ΚΚΕ της αντιύλης κυρ-Κουτσούμπα. Της ιστορικής ύλης φυσικά. Συγγνώμη: της ιστορικής αντιύλης. Που δεν έχει ψωμί. Ούτε μέλι. Άρα δεν έχει λόγια. Άρα δεν έχει σιωπή. Και τι να πεις δίχως σιωπή;

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 28 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2013

ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ

57

ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΡΑΠΤΟΠΟΥΛΟΣ:

Οι μπράβοι στη Μανωλάδα κι όσοι τους ανέχονται είναι Χρυσή Αυγή Από τα Δεκεμβριανά ώς τους Αγανακτισμένους πολύ νερό κύλησε στο αυλάκι της ιστορίας. Εκείνο το λεπτό νήμα ωστόσο που ενώνει τους ιστορικούς κύκλους εύκολα μπορεί να αναγνωστεί στο καινούργιο βιβλίο του Βαγγέλη Ραπτόπουλου «Η πιο κρυφή πληγή» (εκδ. Ίκαρος). Σ’ ένα γοητευτικό «πινγκ πονγκ» ανάμεσα στη μνήμη και το τώρα, στο πάγωμα του παρελθόντος χρόνου και την ταχύτητα του παρόντος χρόνου και με έναν ισόβιο έρωτα να δίνει τις αφορμές και να υπαγορεύει τα γιατί και τα διότι, ο συγγραφέας διατρέχει γεγονότα και πεπραγμένα, κυρίως όμως καταθέτει τη δική του αγωνία για όσα βιώνουμε σήΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΠΟΛΥ ΚΡΗΜΝΙΩΤΗ

Είναι ακόμα τόσο κρυφή η πληγή του εμφυλίου όπως υποδηλώνει ο τίτλος του βιβλίου σας; Νομίζω ότι είναι, το έχω εισπράξει άλλωστε και γράφοντας το βιβλίο, όταν ρωτούσα μεγάλους σε ηλικία ανθρώπους και δεν απαντούσαν, αλλά και όλο αυτό το διάστημα που έχει μεσολαβήσει από την κυκλοφορία του, όπου ο κόσμος δεν θέλει να ακούσει για τον εμφύλιο. Έχω παρουσιάσει το βιβλίο από τη Βέροια έως το Ηράκλειο Κρήτης και από την Καλαμάτα ως τη Θεσσαλονίκη παντού συναντώ τις ίδιες αντιδράσεις. Παρότι στον δημόσιο λόγο επανέρχεται ρητορικά ο εμφύλιος ή η κυβέρνηση συγκρίνεται με την κυβέρνηση των δωσίλογων, η Μέρκελ με το Γ’ Ράιχ και η Χρυσή Αυγή με τους χίτες, ο εμφύλιος εξακολουθεί να είναι ένα ταμπού. Όπως γράφω και στο βιβλίο, τα πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης καταναλώθηκαν με την αναγνώριση της Εθνικής Αντίστασης που ολοκληρώθηκε στα πρώτα χρόνια του ΠΑΣΟΚ. Από ‘κεί και πέρα βγήκαν κάποια βιβλία για τον εμφύλιο, ωστόσο παραμένει μια πληγή που η κοινωνία ακόμα δεν μπορεί να τη διαχειριστεί. Γιατί, πιστεύετε; Γιατί στον εμφύλιο βγήκε στην επιφάνεια το θηρίο που κρύβει ο καθένας μέσα του κι αυτό οι άνθρωποι δεν θέλουν να το θυμούνται. Μπορεί αυτή η κρυφή πληγή του εμφυλίου να επουλωθεί σήμερα, την ώρα που ελληνική κοινωνία έχει μια νέα ανοιχτή πληγή μπροστά της; Ο μεγάλος κίνδυνος είναι όχι απλώς να μην επουλωθεί, αλλά

μερα. Και λέει τα πράγματα με το όνομά τους, για έντυπα, συναδέλφους του, ιδεολογικές και πολιτικές πρακτικές και το ρόλο που παίζουν στις ιδιαίτερα δύσκολες ημέρες που περνάμε. Από το Περιστέρι, που γεννήθηκε και μεγάλωσε, μέχρι τις πλατείες του 2011 και τη Μανωλάδα τις προάλλες, ο Βαγγέλης Ραπτόπουλος διανύει την απόσταση όχι ως απλός παρατηρητής αλλά ως συμμέτοχος στο παιχνίδι της κοινωνίας. Άλλωστε «σε κάθε περίπτωση η διέξοδος και η λύση για μένα παραμένει η συλλογική αντίσταση» λέει σήμερα, αλλά και σε κάθε αφορμή. Στις εκπομπές του «Στο Κόκκινο», στα βιβλία του, στην έφηβη κόρη του...

να ξανακυλήσουμε στα ίδια, σε έναν νέο εμφύλιο, ως αποτέλεσμα της πρωτοφανούς κοινωνικής αδικίας που βιώνουμε σήμερα, της γενικευμένης ατιμωρησίας, της δυσλειτουργίας σχεδόν όλων των θεσμών. Όλα αυτά τα προβλήματα έχουν τις ρίζες του σε αντίστοιχες καταστάσεις που προέκυψαν από τον εμφύλιο και γιγαντώθηκαν από το μετεμφυλιακό κράτος με τις διώξεις, τα ξερονήσια, τα πιστοποιητικά κοινωνικών φρονημάτων και όλα αυτά που βίωνε η ελληνική κοινωνία τόσα χρόνια.

δο;

Γιατί εσείς ασχολείστε τώρα με αυτή την ιστορική περίο-

Μεγάλωσα στο Περιστέρι, όπως και οι ήρωες του μυθιστορήματός μου, μια συνοικία όπου στα Δεκεμβριανά του ‘44 χύθηκε πολύ αίμα. Άκουγα παρόμοιες αφηγήσεις ως παιδί από τον πατέρα μου και με σημάδεψαν. Διάβαζα μανιακά και συγκέντρωνα υλικό για τον εμφύλιο, αλλά το έναυσμα να γράψω γι’ αυτόν μου το έδωσαν οι συγκεντρώσεις των Αγανακτισμένων το 2011. Δεν είναι τυχαίο ότι το μυθιστόρημά μου ξεκινάει από τη μεταπολίτευση και τελειώνει στους Αγανακτισμένους. Τα Δεκεμβριανά του ‘44 είναι απλώς μια αναδρομή. Ήθελα οι δυο ερωτευμένοι, μεσήλικοι ήρωές μου να μπορούν να γίνουν πειστικοί όταν λένε ότι φοβούνται ένα νέο εμφύλιο. Μόνο αυτοί μπορούν να είναι τόσο πειστικοί επειδή το μυθιστόρημα περιγράφει τον βαθμό στον οποίο τους έχει γίνει έμμονη ιδέα ο εμφύλιος. Οι δυο ήρωές σας ερωτεύονται στα χρόνια της μεταπολίτευσης και για χάρη του κοριτσιού το αγόρι μαθαίνει τα πάντα για τα Δεκεμβριανά του ‘44. Η ζωή του στοιχειώνεται από την ιδέα του εμφυλίου κι από τον μεγάλο αυτό έ-

ρωτα, που, σε αντίθεση με τις ταχύτητες που αναπτύσσει η εποχή μας, διαρκεί μέσα στο χρόνο. Ακούγεται παράξενο.. Ακόμα πιο παράξενο είναι ότι ο έρωτας αυτός αρχίζει σε μια εποχή, τη μεταπολίτευση, κατά την οποία υπήρχε έντονη ακόμα η αίσθηση της συλλογικότητας και φτάνει, έως τους Αγανακτισμένους, που ξανάχουμε την ανάδυση μιας συλλογικότητας. Στο ενδιάμεσο διάστημα που διαρκεί αυτός ο έρωτας, η κοινωνία μας βυθίστηκε σε έναν άκρατο ατομικισμό και στην ιδιώτευση. Το μυθιστόρημα είναι σαν να λέει ότι, αν δεν θέλουμε να καταλήξουμε σε ένα τυφλό βίαιο ξέσπασμα, πρέπει να αντιμετωπίσουμε την κρίση όχι ατομικά, αλλά μέσα από συλλογικές διαδικασίες. Είναι το πιο πολιτικό σας βιβλίο έως τώρα. Το απαιτεί η εποχή; Και πώς με την εποχή, κάθε φορά, διασταυρώνεται ο συγγραφέας; Από την «Επινόηση της πραγματικότητας» και τους «Φίλους», τα βιβλία μου στρέφονται όλο και πιο απροκάλυπτα στη πολιτική. Βεβαίως είχα κάποιο σχετικό παρελθόν, αν σκεφτείτε βιβλία μου όπως το «Ακούει ο Σημίτης Μητροπάνο;». Η εποχή μας όμως δεν σου επιτρέπει να μείνεις αμέτοχος. Στα χρόνια της φούσκας η κυρίαρχη τέχνη ήταν ψυχαγωγική και διακοσμητική. Τώρα βλέπουμε μια μετάλλαξή της σε τέχνη παρηγορητική και εμψυχωτική. Δεν το βλέπουμε όμως στους καλλιτέχνες και τους πνευματικούς ανθρώπους. Η πλειοψηφία των καλλιτεχνών, όπως και η πλειοψηφία της κοινωνίας μας, έχουν μετατραπεί σε αδίστακτους κομφορμιστές και ωφελι-

INFO «H πιο κρυφή πληγή» του Βαγγέλη Ραπτόπουλου παρουσιάζεται αύριο στις 7.30 μ.μ., στην Πινακοθήκη Γιώργου Ν. Βογιατζόγλου (Ελευθερίου Βενιζέλου 61-73, Νέα Ιωνία), στην εκδήλωση που οργανώνουν οι εκδόσεις Ικαρος και η Πινακοθήκη σε συνεργασία με τον ρ/σ «105,3 Στο Κόκκινο». Μιλούν οι Άρης Χατζηστεφάνου, Μάκης Μηλάτος, Νίκος Κουρμουλής, Κώστας Αρβανίτης και ο συγγραφέας. Συντονίζει η Φωτεινή Λαμπρίδη. Διαβάζουν οι Μάτα Καστρησίου και Βαγγέλης Ζαπανιώτης. μιστές. Στους λίγους που έχουν άποψη, και μάλιστα αντικαθεστωτική, δεν δίνεται βήμα για να μιλήσουν. Η νεοφιλελεύθερη «Καθημερινή» ούτε καν παρουσίασε το βιβλίο, το δε «Βήμα της Κυριακής», το οποίο έκανε επίδειξη συκοφάντησης των Αγανακτισμένων το 2011, το απέρριψε με συνοπτικές διαδικασίες. Είναι συμπτωματική η ιδεολογική μας αντίθεση; Το εύχομαι, αλλά δεν το πιστεύω. Ανάλογα συκοφαντική απέναντι στους Αγανακτισμένους ήταν και η «Lifo». Σε πρόσφατο εξώφυλλό της εξομοίωνε τον χρυσαυγίτη με τον μπαχαλάκια. Πώς μπορεί ένα τέτοιο έντυπο να υποστηρίξει ένα μύθιστόρημα που δίνει φωνή και στον μπαχαλάκια; και το λέω επειδή το προτελευταίο κεφάλαιο της «Πιο Κρυφής Πληγής» είναι η μαρτυρία ενός νεαρού για τις συγκρούσεις με τα ΜΑΤ την εποχή των Αγανακτισμένων. Σας ενοχλεί αυτή η αντιμετώπιση, δεδομένου ότι ήσασταν από τα «αγαπημένα» παιδιά του μιντιακού συστήματος; Αγαπημένος, αλλά και συχνά στο στόχαστρο της κριτικής. Στην προκειμένη περίπτωση, όσο κι αν με στενοχωρεί ως συγγραφέα, με θυμώνει ως πολίτη και επιβεβαιώνει

τους χειρότερους πολιτικούς φόβους μου. Τα καθεστωτικά νεοφιλελεύθερα ΜΜΕ, παρά τις ρητορείες τους περί δημοκρατίας, γίνονται όλο και πιο αυταρχικά, όλο και πιο ανελεύθερα και λογοκριτικά απέναντι στις αντίθετες φωνές. Ας μην ξεχνάμε ότι τα μίντια, ειδικά στις μέρες μας, παίζουν τον πρωταγωνιστικό ρόλο στη χειραγώγηση και τον έλεγχο του πληθυσμού. Όπως είπε και ο Έκο, όταν έχεις τα μίντια δεν χρειάζεσαι τα τανκς. Τι σας φοβίζει για το μέλλον του παιδιού σας; Η παρακρατική συμμορία της Χρυσής Αυγής. Ακόμα πιο πολύ με φοβίζει ότι το 8% που πήραν οι νεοναζί στις εκλογές σημαίνει πως υπάρχουν ευρύτερα στρώματα της κοινωνίας μας που έχουν συντηρητικοποιηθεί και, για να μη μας φοβίζουν οι λέξεις, έχουν φασιστικοποιηθεί. Οι μπράβοι που πυροβόλησαν τους μετανάστες στη Μανωλάδα είναι Χρυσή Αυγή είτε την ψηφίζουν είτε όχι. Το ίδιο και αυτοί που δεν ενοχλούνται από παρόμοιες κτηνωδίες. Όμως αυτός είναι ο καρπός τόσων δεκαετιών ιδιώτευσης και πλύσης εγκεφάλου από τα συστημικά ΜΜΕ. Χωρίς την ολιγωρία και την παροιμιώδη ανεπάρκεια των κομμάτων εξουσίας, οι χρυσαυγίτες δεν θα έβρισκαν πάτημα να δημαγωγήσουν ούτε ερείσματα στην ελληνική κοινωνία. Η κοινωνική αναλγησία των νεοφιλελεύθερων πολιτικών, η εξωφρενική και επικίνδυνη θεωρία των δύο άκρων καθώς και η προθυμία με την οποία παρέχουν τις υπηρεσίες τους στο σύστημα κάποιοι συνάδελφοί μου, όλα αυτά εκκόλαψαν το αυγό του φιδιού. Και χωρίς όλα αυτά ίσως ο κόσμος να μην ήταν τώρα τόσο μουδιασμένος, σ’ αυτή την κατάσταση ύπνωσης. Σε κάθε περίπτωση η διέξοδος και η λύση για μένα παραμένει η συλλογική αντίσταση.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 28 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2013

58 «ΑΠΟ ΤΗ ΓΕΡΜΑΝΙΑ» ΣΤΟ ΛΟΥΒΡΟ

ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ

Γαλλο-γερμανική διαμάχη για μια έκθεση

Στη δίνη του κυκλώνα έχει βρεθεί το Μουσείο του Λούβρου, καθώς δέχεται τα πυρά των γερμανικών μέ-

σων ενημέρωσης με αφορμή τη μεγάλη έκθεση που εγκαινιάστηκε στις 28 Μαρτίου από τον Γάλλο πρωθυ-

Caspar David Friedrich, «Οδοιπόρος πάνω από τη θάλασσα της ομίχλης» (1818)

ΤΗΙΝΚ ΤΑΝΚ

πουργό με τίτλο «Από τη Γερμανία (1800-1939). Από τον Φρίντριχ στον Μπέκμαν». Η έκθεση, η οποία φιλοδοξεί να παρουσιάσει στον Γάλλο φιλότεχνο μια περιεκτική εικόνα της γερμανικής τέχνης από την εποχή της ενοποίησης μέχρι και τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο, εντάσσεται στο πλαίσιο των εορτασμών για την πεντηκονταετηρίδα της Συνθήκης των Ηλυσίων, η οποία σηματοδοτεί την απαρχή της γαλλογερμανικής συμφιλίωσης, και μάλιστα η διοργάνωσή της τέθηκε υπό την αιγίδα του προέδρου Ολάντ και της καγκελαρίου Μέρκελ. Όμως, πολύ γρήγορα, από την άλλη όχθη του Ρήνου άρχισαν να υψώνονται φωνές διαμαρτυρίας, που κατηγορούσαν το Λούβρο για μια εξαιρετικά περιοριστική αντίληψη για την εξέλιξη της γερμανικής τέχνης, για μια ανάγνωσή της η οποία δημιουργεί μια νοητή γραμμή η οποία καταλήγει «αναγκαστικά» στον εθνικοσοσιαλισμό. «Η γερμανική τέχνη αποτυπώνει απλώς μια εξέλιξη που οδηγεί στον πόλεμο και την καταστροφή;» αναρωτιέται η εφημερίδα Die Zeit, που

κάνει λόγο για «πολιτικο-πολιτιστικό σκάνδαλο» και κατηγορεί το Λούβρο ότι αναπαράγει τις αντιλήψεις περί «γερμανικής ιδιαιτερότητας» (Sonderweg), όπως ακριβώς και η ιστοριογραφική σκέψη που εμφανίστηκε κατά τη ναζιστική περίοδο. Από τη μεριά της, η συντηρητική Frankfurter Allgemeine Zeitung θεωρεί ότι οι επιμελητές του Λούβρου κατασκεύασαν μια δική τους ιστορία της Γερμανίας, η οποία επιβεβαιώνει όλα τα συνήθη κλισέ: «Όποιος δεν διαβάσει τον κατάλογο μένει με την εντύπωση ότι οι Γερμανοί, έπειτα από μια σύντομη περίοδο λατρείας για την αρχαιότητα, χώθηκαν ξανά στα δάση τους, απ’ όπου εμφανίστηκαν ξανά με τον εθνικοσοσιαλισμό». Ιδιαίτερα «προβληματικό» θεωρεί η ίδια εφημερίδα το γεγονός ότι η έκθεση ολοκληρώνεται με την προβολή αποσπασμάτων του φιλμ της Λένι Ρίφενσταλ για τους Ολυμπιακούς του Βερολίνου, καθώς και με τον πίνακα του Μαξ Μπέκμαν Η κόλαση των πτηνών, που ο καλλιτέχνης ζωγράφισε το 1938, ενώ ήταν αυτοεξόριστος, όπου, ανάμεσα σε άλλα, πα-

ρουσιάζει έναν αετό, σύμβολο του Γ’ Ράιχ, να κατακρεουργεί με ένα μαχαίρι μια ανθρώπινη φιγούρα. «Ο ναζισμός εμφανίζεται έτσι προφητικά εγγεγραμμένος στην τέχνη, σαν να ήταν η γερμανική μοίρα και όχι μια ιστορική και πολιτική εξέλιξη». Από όλους τους κριτικούς υπογραμμίζεται η απουσία σημαντικών ρευμάτων της γερμανικής τέχνης, όπως το Μπαουχάους ή οι εξπρεσιονιστές του Der Blaue Reiter, που έδιναν στην γερμανική καλλιτεχνική σκηνή της δεκαετίας του 1920 μια πλουραλιστική εικόνα, ιδιαίτερα επηρεασμένη, μάλιστα, από τη Γαλλία. «Έκπληκτος» γι’ αυτήν την «εξαιρετικά πολεμική πρόσληψη» της έκθεσης δηλώνει ο επιμελητής της, Ανρί Λουαρέτ, τέως διευθυντής του Μουσείου, που θεωρεί ανυπόστατες τις κατηγορίες ότι επιχείρησε να δώσει μια «σκοτεινή εικόνα» μέσα από τα 200 έργα που εκτίθενται. Με αυτά επιδιώκεται να παρουσιαστεί η σχέση των Γερμανών καλλιτεχνών με την ελληνορωμαϊκή αρχαιότητα, το τοπίο και τον άνθρωπο, καταλήγει. Σ.Κ.

ΑΠΟ ΤΟΝ ΓΙΩΡΓΟ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ

Σαν πας στη Μαλακάσα (part1)

Η μέρα της μαρμότας, φιλαράκι. Λένε πως όταν έχεις φάει μια φορά μακαρόνια με κιμά, έχεις φάει μακαρόνια με κιμά για πάντα. Καμιά αντίρρηση. Σημειώνω όμως, για χάρη συνέχειας, ότι στα μακαρόνια με κιμά (θέλεις μπολονέζ; Οκ... μπολονέζ) παίζουν πιο συχνά ρόλο το κρεμμυδάκι και τα μυρωδικά και λιγότερο ο ίδιος ο κιμάς ή αν τα μακαρόνια είναι μίσκο ή μπαρίλα. Επιστρέφω στη δημοφιλή κωμωδία με τον Μπιλ Μάρεϊ: Κάνει ζέστη. Παίρνεις νερά. Στο όχημα τέσσερα με πέντε άτομα, ατάκτως πατικωμένα. Αχαρνών, Στρατηγού Καλάρη, Εθνική Αθηνών-Λαμίας, διόδια, από δεξιά πας στο Rockwave, από αριστερά φαντάρος στα τεθωρακισμένα. Ξέρω τι προτιμάς. Αυτό γίνεται από το 2004, όταν τα κύματα του ροκ συνάντησαν τη μεσογειακή βλάστηση της εσώτερης Μαλακάσας. Και τους Pixies, Peter Gabriel, Soulfly, WASP, Mogwai, Black Rebel Motorcycle Club, Starsailor, HIM, Placebo... Μια χαρά. Αν ο Μάρεϊ στην κωμωδία του Ηarold Ramis επανέλαβε την ημέρα του τέσσερις φορές, εγώ την έχω επαναλάβει 24. Η επιστροφή είναι το Groundhog Day 2: Κοπια-

στικό περπάτημα ανάμεσα στα βρόμικα και τα μπλουζάκια (πάντα πιο φτηνά με ένα περίεργο τρόπο από την άφιξη) μέχρι το όχημα. Άντε να βγεις πάλι Εθνική. Συζήτηση για τις συναυλίες, θάψιμο της διοργάνωσης (υποχρεωτικό αυτό). Σε λίγες μέρες/μήνες copy paste. Το Rockwave είναι όντως θεσμός. Τα καλά, τα κακά, τα ίσια και ανάποδα, αμέτρητα. Όμως και μετά την εμφάνιση του φιλόδοξου Ejekt, το RW παραμένει σημείο αναφοράς για κάθε χρόνο. Οι συνήθειες έχουν αλλάξει. Θα το δείτε στο site των διοργανωτών με τα μπινελίκια για το line-up εδώ και δυο-τρία χρόνια, άλλος θεσμός αυτά. Αλλά η συνήθεια παραμένει ίδια. Σαν βρεθείς στον πηγαιμό για τη Μαλακάσα, θα βρεθείς στο Rockwave. Αλλά πιο πολλά, και σε σχέση με μια άλλη αγαπημένη ταινία μετά την Ημέρα Της Μαρμότας, σε επόμενο Think Tank. Για την ώρα, ετοιμάζω το σακίδιο με τρόφιμα, υγρά και αέρια. Ουπς... Σόρρυ...

Δυστυχώς υπήρξε το Rock In Athens ’85 Depeche Mode, Stranglers, Cure, The Clash (και μάλιστα στην αποχαιρετιστήρια συναυλία τους). Το φαντάζεστε σήμερα; Παναθηναϊκό Στάδιο... Ανεβαίνω κάθιδρος τα σκαλιά μαζί με τη συνάδελφο στην «Αυγή», την Ευούλα... Δεν έχουμε συναίσθηση τι θα δούμε. Ότι θα γινόμασταν μέρος της ελληνικής μουσικής ιστορίας. Μόδα τότε οι Culture Club, oι Τalk-Talk και η ντίβα Nina Hagen. Ιστορικό το κράξιμο των Ελλήνων αντρούτσων στον Boy George

και η αποθέωση των ίδιων στους Depeche Mode, αν και βγήκαν στη σκηνή με gay leather ντύσιμο... Όμως, δυστυχώς υπήρξε το Rock In Athens τότε. Το φεστιβάλ που δεν γίνεται, εκ των πραγμάτων να ξεπεραστεί. Όσοι το προλάβαμε, το προλάβαμε. Τι θυμάμαι; Τις αστικές εφημερίδες που τη μια μέρα εκθείαζαν τη «γιορτή της μουσικής» και την άλλη μέρα έ-

γραφαν «τα έσπασαν οι ροκάδες» όταν η αστυνομία επιτέθηκε στη διάρκεια της συναυλίας των Stranglers... Τους Stranglers να βρίζουν τους μπάτσους. Τις Μουσικές Ταξιαρχίες (Musical Brigades στο εισιτήριο) να αρνούνται να εμφανιστούν. Τους Clash να λένε «αυτό ήταν, γεια σας» και να το εννοούν. Πράγματι. «Αυτό ήταν»... Μπροστά σε 92.000 κόσμο. 92.000!

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 28 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2013

59

ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ Στην Αθήνα βρέθηκε πριν από λίγες μέρες, καλεσμένος του Γαλλικού Ινστιτούτου και του... «γαλλόφωνου» Low Budget Festival, ένας ακόμη Γάλλος δραματουργός, ο Enzo Cormann, προκειμένου να παρακολουθήσει την πρώτη ελληνική πρεμιέρα του έργου του Η θύελλα επιμένει, που παρουσιάστηκε σε σκηνοθεσία Δημήτρη Λιγνάδη. Γεννημένος το 1953 στη Νότια Γαλλία, πολυγραφότατος θεατρικός συγγραφέας, αλλά και δάσκαλος θεατρικής γραφής στο πανεπιστήμιο, διατηρεί τα χαρακτηριστικά του Νοτιοευρωπαίου: πρόσχαρος, με έντονη αίσθηση του χιούμορ, αλλά και θυμό για όσα βλέπει να συμβαίνουν γύρω μας, στη σημερινή Ευρώπη. Ο λόγος του πολιτικός, μολονότι παραμένει πάντα καλλιτέχνης, έχει συνείδηση της άρρηκτης σχέσης θεάτρου και δημοκρατίας, γι’ αυτό και αποκαλεί τη θεατρική σύναξη με έναν πολιτικό όρο: «συνέλευση». Για όλα αυτά συνομιλήσαμε με τον Ενζό Κορμάν στον φιλόξενο χώρο του Γαλλικού Ινστιτούτου.

ΕΝΖΟ ΚΟΡΜΑΝ:

«Το θέατρο είναι πολιτικό μέσα από το παιχνίδι της ποίησης» ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΣΠΥΡΟ ΚΑΚΟΥΡΙΩΤΗ

Είναι η πρώτη φορά που βρίσκεστε στην Αθήνα, και μάλιστα σε εποχή κρίσης. Πώς σας φάνηκε; Είναι μια πόλη ζωντανή και χαρούμενη, περισσότερο απ’ ό,τι πολλές γαλλικές πόλεις. Βλέπεις με λύπη τις επιπτώσεις της κρίσης σε μια τόσο ζωντανή νεολαία. Από την άλλη, βλέπει κανείς ότι πρόκειται για μια αναπτυγμένη χώρα, οικονομικά και πολιτιστικά. Η άποψη μου είναι αυτή ενός συνηθισμένου πολίτη, με πολύ αρνητική γνώμη για όλους αυτούς τους ειδήμονες του νεοφιλελευθερισμού, που μας έφεραν εδώ που βρισκόμαστε. Πιστεύω πάντως πως η Ελλάδα δεν είναι παρά η αρχή μιας κρίσης πολύ ευρύτερης... Δεν γνωρίζω αρκετά τη χώρα ώστε να είμαι σε θέση να κάνω συγκρίσεις με όσα λένε τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, όμως νομίζω ότι παραβλέπουν αυτόν τον δυναμισμό που αντικρίζει κανείς στον δρόμο. Για παράδειγμα, υπάρχει μια πραγματικά εντυπωσιακή άνθηση νέων καλλιτεχνών. Η κρίση, από τη μια εξοντώνει οικονομικά τους ανθρώπους, από την άλλη όμως ξυπνά μια ενεργητικότητα πραγματικά σπάνια. Υπάρχει λοιπόν ένα δυναμικό αντίστασης κι εγώ, ως καλλιτέχνης, προτιμώ να ασχοληθώ με αυτό, παρά να κάθομαι να θρηνώ για τη χαμένη ζωή... Σε μια εποχή σαν τη σημερινή αναρωτιέται κανείς σε τι χρησιμεύει το θέατρο, αυτός είναι άλλωστε και ο τίτλος μιας συλλογής δοκιμίων σας... Σήμερα δεν μπορούμε να ισχυριστούμε ότι ο Σαίξπηρ, ο Αισχύλος, ο Ρακίνας, είναι σύγχρονοί μας. Ο κόσμος μετά το Ολοκαύτωμα δεν είναι ο κόσμος που γνώρισε και αναπαράστησε ο Σαίξπηρ. Πιστεύω ότι σήμερα το θέατρο προσφέρει τη δυνατότητα μιας απόπειρας να συγκροτήσουμε συλλογικά μια νέα εικόνα του κόσμου,

τόσο του σημερινού όσο και του μελλοντικού, που να ανανεώνεται διαρκώς. Μέσα από τη φαντασία, το δραματικό παιχνίδι, να ξεδιπλώσουμε όλες τις πιθανότητες που μας επιτρέπει η Ιστορία. Θεωρώ το θέατρο έναν τόπο συνάθροισης, όπου μπορούμε να πραγματοποιήσουμε συλλογικά αυτού του είδους την εργασία. Συγκεντρωνόμαστε για να σκεφτόμαστε, να ονειρευόμαστε, να φανταζόμαστε το μέλλον από κοινού. Από αυτήν την άποψη, ιδιαίτερα σε περιόδους κρίσης σαν τη σημερινή, το θέατρο είναι μια τέχνη πραγματικά σύγχρονη. Μιλώντας για το θέατρο χρησιμοποιείτε συχνά τον νεολογισμό «ποιηλιτικό». Τι σημαίνει αυτό; Αντικατοπτρίζει την ανάγκη να βάλουμε περισσότερη πολιτική στην ποίηση και περισσότερη ποίηση στην πολιτική. Από την άλλη, το θέατρο, κατά βάθος, είναι ένας από τους τόπους του πολιτικού, από την άποψη ότι αποτελεί μια συγκεκριμένη συνάθροιση, μια συνέλευση. Όχι μονάχα των θεατών, αλλά και των ηθοποιών. Και οι δύο συμβάλλουν στην πραγμάτωση μιας αναπαράστασης του κόσμου, η οποία αφορά τη συνέλευση. Γιατί αναπαριστά όσα η συνέλευση, ένας ολόκληρος λαός ίσως, βιώνει από κοινού: τις χαρές και τις λύπες του, τις κρίσεις και τις βαρβαρότητές του... Όλη η ιστορία του θεάτρου θέτει κατά βάθος αυτό το ερώτημα: με ποιον τρόπο μπορούμε να ζούμε μαζί και πώς θα το καταφέρουμε; Ένα ερώτημα που ανήκει στο πεδίο της πολιτικής, αλλά δεν προκύπτει παρά μέσα από το παιχνίδι της ποίησης. Δεν υπάρχει, λοιπόν, πολιτικό στο θέατρο που να μην είναι ποιητικό και δεν υπάρχει ποιητικό που να μην αφορά τη συνέλευση, γι’ αυτό χρησιμοποιώ τον όρο «ποιηλιτικό». Συχνά χαρακτηρίζετε τον εαυτό σας «τεχνίτη», όπως οι προ-

βιομηχανικοί μάστορες... Αφενός πρόκειται για μια αντίδραση στην αριστοκρατική αντίληψη για την τέχνη. Είμαι καλλιτέχνης, όμως κοινωνικά ο όρος «τεχνίτης» μού ταιριάζει καλύτερα. Γιατί θέλω να μπορώ να ασκώ την τέχνη με τον ίδιο τρόπο που ο φούρναρης φτιάχνει το ψωμί. Αφετέρου έχει να κάνει με μια κάπως ειρωνική διάθεση αντίστασης στη ρομαντική αντίληψη για την τέχνη, τον εμπνευσμένο καλλιτέχνη, τη μεγαλοφυΐα κ.λπ. Αυτό δεν με ενδιαφέρει καθόλου, γιατί ξέρω πολύ καλά ότι η τέχνη είναι μια καθημερινή δουλειά, η οποία άλλοτε πετυχαίνει κι άλλοτε όχι. Τι επιπτώσεις έχει η οικονομική κρίση στη δημόσια πολιτιστική πολιτική της Γαλλίας;

Ο όρος «τεχνίτης» μού ταιριάζει καλύτερα. Γιατί θέλω να μπορώ να ασκώ την τέχνη με τον ίδιο τρόπο που ο φούρναρης φτιάχνει το ψωμί

Η Γαλλία δεν βρίσκεται επισήμως σε κρίση, αν θεωρήσουμε ως κρίση αυτό που συμβαίνει στην Αθήνα ή στη Λευκωσία. Όμως είναι πανταχού παρούσα στον δημόσιο πολιτικό ή οικονομικό λόγο. Και οι δημοσιονομικοί περιορισμοί που έχουν επιβληθεί στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης επηρεάζουν την κρατική πολιτική απέναντι στον πολιτισμό. Όταν ξεκίνησα να κάνω θέατρο, στη δεκαετία του ‘80, η κατάσταση ήταν πολύ διαφορετική, δίνονταν πολύ περισσότερα χρήματα στον πολιτισμό. Στη Γαλλία συνεχίζουμε να είμαστε προνομιούχοι σε αυτό το θέμα, αν και όσα προδιαγράφονται θέτουν σε αμφισβήτηση αυτή την προνομιακή θέση. Βρισκόμαστε σε μια φάση αποκέντρωσης, όπου πολλές αρμοδιότητες μετακυλίονται στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, όχι όμως και οι απαραίτητοι πόροι. Υπάρχει λοιπόν ανησυχία για

τη δυνατότητα διατήρησης της υποδομής που έχει έως τώρα δημιουργηθεί. Σε ό,τι αφορά το θέατρο, πάντως, η Γαλλία παραμένει χώρα με πολλούς καλλιτέχνες, πολλούς θιάσους, πολλές αίθουσες. Φοβάστε το μέλλον; Προσωπικά, όχι, γιατί ουσιαστικά δουλεύω μόνος και το θέατρο που αγαπώ είναι στοιχειώδες, δεν χρειάζεται παρά έναν άνθρωπο και μια μικρή συνέλευση για να γίνει. Από την άλλη, όμως, βλέπω πως για τους νέους καλλιτέχνες και συγγραφείς τα πράγματα γίνονται όλο και πιο δύσκολα σήμερα, βρίσκονται σε μια κατάσταση προσωρινότητας, γίνονται όλο και πιο φτωχοί κι έχουν όλο και λιγότερα μέσα στη διάθεσή τους.

«Η τέχνη δεν προστάτεψε τους Γερμανούς από τη βαρβαρότητα» Στο έργο του Ε. Κορμάν Η θύελλα επιμένει, ο πρωταγωνιστής, ένας ηθοποιός που γλύτωσε από τα στρατόπεδα εξόντωσης κατά τη διάρκεια του πολέμου, διαπιστώνει ότι του είναι αδύνατον πλέον να παίξει: «Όταν μεταπολεμικά βρίσκεται στη σκηνή παίζοντας Μάκβεθ και βλέπει μπροστά του το κοινό, άξαφνα δεν ξέρει γιατί βρίσκεται εκεί, τι θέλει να πει αυτό το θεατρικό έργο, αυτή η αναπαράσταση του κόσμου, ενός κόσμου που γνώρισε το Ολοκαύτωμα... Στη συνέχεια, αναγνωρίζει στα χέρια ενός θεατή που του ζητάει αυτόγραφο τον διοικητή του στρατοπέδου που του χάρισε τη ζωή γιατί εκτιμούσε την τέχνη του. Έτσι τα εγκαταλείπει όλα και φεύγει. Εγκαθίσταται στη Γαλλία και εξαφανίζεται. Γι’ αυτόν το θέατρο δεν αποτελεί πια μια δυνατή αναπαράσταση του κόσμου... Ο Τζωρτζ Στάινερ έλεγε σχετικά με την αντίληψη ότι η τέχνη είναι το τελευταίο καταφύγιο ενάντια στη βαρβαρότητα ότι η Γερμανία της δεκαετίας του ‘30 είχε το υψηλότερο πολιτιστικό επίπεδο στον κόσμο, οι Γερμανοί ήταν μελομανείς, γνώριζαν την παγκόσμια λογοτεχνία, τραγουδούσαν στις χορωδίες και έπαιζαν όργανα, αυτό δεν τους προστάτεψε από τη βαρβαρότητα... Ο πρωταγωνιστής μου, λοιπόν, είναι φορέας αυτής της αμφιβολίας, σχετικά με τη λειτουργία της τέχνης και ειδικότερα του θεάτρου».

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 28 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2013

60

ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ

KΡΙΤΙΚΗ ΘΕΑΤΡΟΥ

ΤΟΥ ΛΕΑΝΔΡΟΥ ΠΟΛΕΝΑΚΗ

«ΖΗΤΕΙΤΑΙ ΘΕΙΑ» ΣΤΟ «ΘΕΑΤΡΟ ΛΥΧΝΟΣ» ΚΑΙ «ΣΟΥΖΑΝΑ» ΣΤΟΝ «ΦΟΥΡΝΟ»

Κωμωδία και δράμα «Λεν οι γιατροί πως μόνη θεραπεία των ασθενών ο γέλως». Αν ο πιο πάνω αφορισμός του Θερβάντες ακόμη ισχύει, τότε συνιστώ στους αναγνώστες που νιώθουν άρρωστοι από τα αλλεπάλληλα Μνημόνια, να πάνε να δουν μια καινούργια ελληνική κωμωδία που παίζεται στο νέο θέατρο «Λύχνος», στο Γκάζι. Συγγραφέας της είναι η Μαριέλλη Σφακιανάκη Μανωλίδου και ο τίτλος της : «Ζητείται θεία». Είναι ένα έργο «υπόγεια» πολιτικό, «δικό μας», οικείο, με άφθονο, αβίαστο γέλιο, αρκετό μυστήριο και απρόοπτο τέλος, που «προσφέρει θεραπεία» στην επικίνδυνη ενδημούσα μελαγχολία των ημερών μας. Και μας βοηθά να μην το βάλουμε κάτω και να εξακολουθούμε να ελπίζουμε, με τη βοήθεια και του απρόβλεπτου παράγοντα της ιστορίας, που είναι πάντοτε ο άνθρωπος. Η ευθύβολη σκηνοθεσία είναι της Κικής Αυγουστάτου και εμψυχώνεται από μια δεμένη ομάδα παλαιών η νεότερων ηθοποιών, που το διασκεδάζουν μαζί με τους θεατές (Μάκης Αρβανιτάκης, Νίκος Τσεργάς, Σωτήρης Νάνος, Ανδρομάχη Γεωργίου, Κική Αυγουστάτου, Στεφελένα Κόνιαρη, Μιχάλης Τσικαλάκης). Τα σκηνικά και τα κοστούμια της Δέσποινας Βολίδη ικανοποιούν, οι φωτισμοί του Στέλιου Πλασκασοβίτη φτιάχνουν ατμόσφαιρα και η μουσική επιμέλεια του Γιώργου Αυγουστάτου

φέρνει ευχάριστες μνήμες.

777 Στον πάντα φιλόξενο «Φούρνο» παρουσιάζεται η νέα δουλειά της ακούραστης και αθόρυβης δασκάλας του θεάτρου Λένας Φιλίπποβα. Πρόκειται για το έργο του αρκετά γνωστού στην Ελλάδα σύγχρονου Νορβηγού δραματουργού Γιον Φόσσε, με τον τίτλο «Σουζάννα». Ο Φόσσε φωτίζει σε αυτό του το έργο το ανθρώπινο πρόσωπο του μεγάλου συμπατριώτη του, Ibsen, μέσα από τις εξομολογήσεις της αφοσιωμένης γυναίκας του, Σουζάννας. Γνωρίζουμε έτσι μια άλλη πλευρά του σημαντικότερου, ίσως, θεατρικού συγγραφέα της νεότερης εποχής. Τις αμφιβολίες για το ίδιο το έργο του, τις απογοητεύσεις, τη φτώχεια, την ανθρωποφοβία, το πόσο λίγο τον ένοιαζε η αναγνώριση και η καθιέρωσή του ως δημιουργού (αξεπέραστων) αστικών δραμάτων. Ήθελε να γίνει ένας επικός προφήτης - ποιητής του τόπου του και του λαού του. ΄Ετσι ξεκίνησε να γράφει τα πρώτα του έργα, τον μνημειακό «Πέερ Γκυντ», και τα άλλα. Η κοινωνία της χώρας του και του καιρού του δεν τον κατάλαβε όμως και αυτοεξορίστηκε στην Ευρώπη, όπου ένιωθε πάντα ξένος, αναγκασμένος να «συμβιβαστεί» και να γράφει τα «κατώτερα», κατ’ αυτόν, αστικά δράματα που του χάρισαν, εν τούτοις, την αθανασία. Καθαρότερα

φαίνεται αυτό στην στην «Έντα Γκάμπλερ». Συναντάμε εδώ την πίστη του Ίψεν στο «μεγάλο έργο», που περιέχει ένα μήνυμα καθολικό για το παρόν και για το μέλλον της ανθρωπότητας. Είναι το γραπτό του θεόπνευστου και δαιμονικού ταυτόχρονα «ποιητή» Έϊλερ Λέβμποργκ, ένα από τα πρόσωπα του έργου. Αλλά το χειρόγραφο του Λέβμποργκ θα χαθεί για πάντα στις φλόγες του ανθρώπινου πάθους - λάθους, όπου το έριξε το χέρι της μοιραίας γυναίκας. Και ας προσπαθούν στο τέλος να το ανασυστήσουν απ’ τα σπαράγματά του οι κατ’ εξοχήν αναρμόδιοι: ο σχολαστικός καθηγητής Τέσμαν και η μικροφιλόδοξη ερωμένη του. Ποτέ δεν θα είναι το ίδιο. Ανεκπλήρωτο έμεινε το όραμα του ΄Ιψεν, που θεωρούσε σαν απλά «σπαράγματα γραφής» τα σπουδαία και ανεπανάληπτα αστικά του δράματα. Πέθανε απαρηγόρητος. Το έργο είναι στην πραγματικότητα ένα μουσικό κομμάτι. Διαβάζεται σαν παρτιτούρα, και αυτό το διέκρινε η Φιλίπποβα, με τη σπουδαία της κλασική παιδεία. Ξεπέρασε τη νατουραλιστική, κατ’ όνομα, επιφάνεια, αποδίδοντάς το με «νότες», άλλοτε χαρούμενες, άλλοτε πένθιμες. ΄Εσπασε στα τρία τον ρόλο της Σουζάννας, κατορθώνοντας να «ανοίξει» το έργο, από διεισδυτικό ψυχογράφημα σε βαθύ ψυχόδραμα. Οι ρόλοι δόθηκαν μινιμαλιστικά, σχεδόν ψιθυριστά, ως μορφές του αρρήτου, σε ατμόσφαιρα

«μπεργκμανική». Οι τρεις νεαρές ηθοποιοί που ενσαρκώνουν τη «Σουζάννα» σε διαφορετικές φάσεις ψυχής αλληλοσυμπληρώνονται έκτακτα. Η Ελευθερία Φούκη σκορπίζει αμέριστα το νεανικό, άπιαστο όνειρο της ευτυχίας, η Βίκη Σκορδαλή πυκνώνει δραματικά, εσωτερικά, την ώρα του πραγματικού και η Μαρίτα Τζατζαδάκη δίνει, με γνώση, οικεία μορφή στο μυστήριο της μεγάλης ηλικίας. Ένα τριαδικό κατόρθωμα διδασκαλίας. Τα σκηνικά και τα κοστούμια του Κωνσταντίνου Ζαμάνη εκπέμπουν άκρα ευαισθησία, οι φωτισμοί της Κατερίνας Μαραγκουδάκη σκόπιμα σκιώδεις, η μουσική επιμέλεια της Φιλίπποβα άριστη, η μετάφραση (Λένα Φιλίπποβα και Μαρίτα Τζατζαδάκη) ρέουσα.

KΡΙΤΙΚΗ MOYΣΙΚΗΣ

TOY ΚΥΡΙΑΚΟY Π. ΛΟΥΚΑΚΟY

ΕΞΙΛΕΩΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΣΚΩΜΜΑ ΤΟΥ ΑΛΛΟΤΡΙΟΥ ΠΟΝΟΥ (2)

Η ώρα του «Πάρσιφαλ» στη Μετ

Με εξωτικό ιντερλούδιο την κατά Σακελλαρίδη «Χαλιμά», επανερχόμαστε στην απρόσμενη ζεύξη που επιχειρήσαμε ανάμεσα στον εμβληματικό «Ριγκολέτο» του μεσήλικα Βέρντι και τον κύκνειο «Parsifal» του Richard Wagner (1813 - 1883). Γνωστός από το «διαζύγιο» που προκάλεσε μεταξύ του Γερμανού μουσουργού και του συμπατριώτη του φιλοσόφου Friedrich Nietzsche (1844 - 1900), ο «Πάρσιφαλ» (1881) αντιμετωπίσθηκε εξ αρχής ως κάτι το μοναδικό στην παραγωγή του Βάγκνερ, κυρίως μέσα από την αποκλειστική και λατρευτικά φορτισμένη διαχείριση του «σκηνικού τελετουργικού δράματος» (Bühnenweihfestspiel) από

την Κόζιμα Βάγκνερ. Ήταν εκείνη που διεκδίκησε αποτελεσματικά για δεκαετίες την αποκλειστική παρουσίαση του έργου στο Φεστιβάλ Μπάυρώιτ, δημιουργώντας έναν ακόμη, αυτοτελή, λόγο ευλαβικής μετάβασης των «πιστών» στον Πράσινο Λόφο. Μόλις πέρυσι τολμήθηκε από τη νέα διεύθυνση του Φεστιβάλ η υπέρβαση ενός ακόμη αδύτου, όταν, στο πλαίσιο της έκθεσης «Φιμωμένες φωνές», επιτράπηκε, στον ιερό χώρο (!), η επικέντρωση στις ρατσιστικά φορτισμένες τοποθετήσεις των Βάγκνερ εις βάρος Εβραίων καλλιτεχνών, όπως ο αρχιμουσικός Χέρμαν Λέβι, που παρεμπιπτόντως επιστρατεύθηκε για τον «Πάρσιφαλ» με τη σιωπηρή επιμονή του Λουδοβίκου Β’ της Βαυαρίας, που είχε παραχωρήσει στο Φεστιβάλ την ορχήστρα της Αυλής του Μονάχου μαζί με τον άξιο αρχιμουσικό της. Σε κάθε περίπτωση, ο «Πάρσιφαλ» αποτελεί πραγματικό λουτρό μαλακτικής μουσικής πλημμυρισμένης από τη συμπόνια που ευαγγελίζεται το κείμενο. Όπως τα «Πάθη κατά Ματθαίον» του Μπαχ, το έργο ωφελείται από την ευχαριστιακή ενσυναίσθηση του μαέστρου του, όπως ιδιοφυώς αποδεικνύεται στην περίπτωση του Χανς Κνάππερτσμπους, που μονοπώλησε τις παραστάσεις στο μεταπολεμικό «Neu-Bayreuth» από την έναρξή του, στα 1951, ώς το 1964, ενώ η διατριβή του ιδίου πάνω

στον χαρακτήρα της Κούντρυ (Über das Wesen der Kundry in Wagners Parsifal) του 1913, ως άλλο ιερό δισκοπότηρο, συνεχίζει να αναζητείται, αφού ουδέποτε του χάρισε τη διδακτορία ή δημοσιεύθηκε. Με δεδομένο το εικονοκλαστικό κλίμα που βασιλεύει πλέον στη Μέκκα της βαγκνερικής λατρείας, το ανέβασμα του «Πάρσιφαλ» από την Μετροπόλιταν Όπερα, που παρακολουθήσαμε από αναμετάδοση (αίθουσα Αλ. Τριάντη Μεγάρου Μουσικής Αθηνών, 2/3/2013), σηματοδότησε ό,τι εκλεκτότερο σε σύγχρονους καιρούς. Βασικό στοιχείο της επιτυχίας του εγχειρήματος υπήρξε η γεμάτη πνευματικότητα παραγωγή του Francois Girard, που στηρίχτηκε στην τελετουργική κίνηση των ερμηνευτών (χορογραφία Carolyn Choa), σε ένα λιτό και συμβολικό σκηνικό (Michael Levine), που συχνά γινόταν μαγικό χάρη στους φωτισμούς και τα οπτικά effets του David Finn, μια παραγωγή εν ολίγοις στην καλύτερη παράδοση του ξεχασμένου στην πατρίδα του Βήλαντ Βάγκνερ. Δεν επρόκειτο για κινησιολογικό στυλιζάρισμα, σαν αυτό που μετέρχεται ο Ρόμπερτ Γουίλσον: ο Ζιράρ διαχειρίζεται μυστικιστικά και με αφετηρία την ίδια τη μουσική την κίνηση και αντικείμενα επί σκηνής, αφ’ ενός προκειμένου να υπαινιχθεί καθαρτήριες διαδικασίες αφ’ ετέρου ώστε να

συγκροτήσει υποσύνολα χώρου, που διευκολύνουν εστιάσεις και σκηνικές μεταβάσεις. Ύστερα οι ερμηνευτές: βαλσαμικός βαθύφωνος με πραγματικό καντάμπιλε ο επιβλητικός Γκούρνεμαντς του ώριμου René Pape, δαιμονικός ο εκπεσών ιππότης Κλίνγκσορ του «σημαδεμένου» ως ρατσιστή Ρώσου βαρυτόνου Evgeni Nikitin, πληθωρικός στην απελπισία της ανεπούλωτης πληγής του ο αγέρωχος Αμφόρτας του Σουηδού -επίσης βαρυτόνουPeter Mattei, υποκριτικά εκφραστική και με άνεση στο πλήρες ανάπτυγμα της τεσιτούρας του ρόλου της η Κούντρυ της συμπατριώτισσάς του Katarina Dalayman. Εν παντί εντυπωσιακός, τέλος, ο Jonas Kaufmann, ο ωραίος Γερμανός αστέρας που σκιαγράφησε έναν Πάρσιφαλ βαθιά βιωμένο, με αξιοθαύμαστη διαύγεια εκφοράς και άρθρωσης του κειμένου, βελούδινο, σαρκώδη και καλοστηριγμένο ήχο, ανεξάντλητη αναπνοή και μυώδη mezza voce, ακόμη και για την ύστατη φράση του ρόλου του. Αρετές που υπηρέτησε, παρά τις μακρηγορίες της, η όχι πάντοτε συνεκτική διεύθυνση του Daniele Gatti, που έχει διευθύνει το έργο στο Μπάυρώιτ. Είχε στη διάθεσή του, εξάλλου, την εξαιρετικά προετοιμασμένη χορωδία (υπερκόσμιες οι καταληκτικές σκηνές α’ και γ’ πράξης) και την έξοχη ορχήστρα της Μετ, σταθερές αξίες του μεγάλου αυτού θεάτρου. .

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 28 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2013

61

ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ Ανεμώλια Το μυθιστόρημα του Ισίδωρου Ζουργού Ανεμώλια (εκδόσεις Πατάκη), ένα έργο για την αντρική φιλία και την αναζήτηση του χαμένου χρόνου, που εκτυλίσσεται στα νερά και τα νησιά του Αιγαίου Πελάγους, παρουσιάζεται, παρουσία του συγγραφέα, στο πλαίσιο του κύκλου λογοτεχνικών εκδηλώσεων από τον δημοσιογράφο Γιώργο Βιδάλη, ενώ αποσπάσματα διαβάζουν ο ηθοποιός Γιάννης Αναστασάκης και ο δημοσιογράφος Γιάννης Τριάντης, στη Δημοτική Βιβλιοθήκη Αγ. Παρασκευής (Αλ. Κοντόπουλου 3), στις 7.30 μ.μ.

Η ΑΤΖΕΝΤΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ

Κύκλος Συναυλιών Οργάνου Με δύο συναυλίες, σήμερα Κυριακή των Βαΐων και αύριο Μ. Δευτέρα, ολοκληρώνεται ο 10oς Ανοιξιάτικος Κύκλος Συναυλιών Οργάνου, που εξακολουθεί εδώ και δέκα χρόνια να εμπνέεται από την άνοιξη, το Πάσχα και τα πρωτότυπα προγράμματα με κεντρικό άξονα το εκκλησιαστικό όργανο. Στην πρώτη συναυλία ο οργανίστας Γεράσιμος Χοιδάς, η σοπράνο Αναστασία Συμεωνίδου και η Παιδική Χορωδία του Ωδείου Κόνταλυ υπό τη διεύθυνση του Μιχάλη Πατσέα θα ερμηνεύσουν έργα θρησκευτικής μουσικής των J. S.

ΚΥΡΙΑΚΗ

ντες (Μητροπόλεως 23), στις 9.45 μ.μ.

Πασχαλινή συναυλία

Μ. ΔΕΥΤΕΡΑ

Πασχαλινή συναυλία με έργα θρησκευτικής μουσικής παρουσιάζουν οι σπουδαστές του Όπερα Στούντιο και τα μέλη της Παιδικής Χορωδίας της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, που θα ερμηνεύσουν έργα Σκαρλάτι, Χαίντελ, Γ. Κ. Μπαχ, Περγκολέζι, ενώ στο φουαγέ οι Στ. Θωμόπουλος (πιάνο), Αντ. Σουσάμογλου (βιολί), Χαρά Σειρά (βιόλα) και Α. Λιακάκης (βιολοντσέλο) ερμηνεύουν έργα Μάλερ και Μπραμς, με ελεύθερη είσοδο, στο Θέατρο Ολύμπια (Ακαδημίας 59-61), στις 2.00 μ.μ. και στις 6.00 μ.μ.

Outview Film Festival Με την προβολή δέκα ταινιών ολοκληρώνεται σήμερα το 7ο Outview Film Festival, το μοναδικό LGBT κινηματογραφικό φεστιβάλ στη χώρα μας, που κλείνει με την προβολή του επίκαιρου Parade (2011) του Srdjan Dragojevic, που έρχεται με πολλά βραβεία από τη Σερβία, μια πικρή αλλά σπαρταριστή κωμωδία που ταιριάζει στις σημερινές συνθήκες της Αθήνας, στο Ινστιτούτο Θερβά-

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΣΠΥΡΟΣ ΚΑΚΟΥΡΙΩΤΗΣ agenda.avgi@gmail.com

Bach, F. Liszt και Z. Kodaly, ενώ στην επόμενη η Μαρία Σιμάτου στο όργανο και η Αναστασία Μηλιώρη στο μπαρόκ βιολί θα ερμηνεύσουν έργα των J. H. Schmelzer, J. S. Bach, D. Castello, H. Biber, B. Marini, D. Buxtehude, N. Matteis σε μια διαδραστική συναυλία των μουσικών με το κοινό, παρουσιάζοντας για πρώτη φορά στην Ελλάδα την παλαιότερη μουσική που έχει γραφτεί για όργανο, από το 1330, στην Αγγλικανική Εκκλησία Αγίου Παύλου (Φιλελλήνων 27, Σύνταγμα), στις 8.30 μ.μ.

Επιτάφιος - Επιφάνεια Τα έργα του Μίκη Θεοδωράκη Επιτάφιος, σε ποίηση Γιάννη Ρίτσου, και Επιφάνεια, σε ποίηση Γιώργου Σεφέρη, ερμηνεύει την Κυριακή των Βαΐων και τη Μεγάλη Δευτέρα ο Τάκης Κωνσταντακόπουλος, μαζί με την Πόπη Αστεριάδη και συνοδεία λαϊκής ορχήστρας στον ιστορικό χώρο του Μεγάρου Αρσακείου, στο Polis Art Cafe (αίθριο Στοάς Βιβλίου), στις 8.00 μ.μ.

Κασσιανή Με την σκηνοθέτιδα της παράστασης Κασσία, Ιόλη Ανδρεάδη, να διαβάζει τις δικές της επιλογές από το Τροπάριο της Κασσιανής, ένα βαθύτατα ερωτικό ποίημα αναμεμειγμένο με θρησκευτικές συμπαραδηλώσεις, το οποίο αποτέλεσε και την πρώτη ύλη από την οποία εμπνεύστηκε την παράσταση, ολοκληρώνεται ο «Μεγάλος ερωτικός» μήνας Απρίλιος στο Comme il FauX Bar (Καρύτση 6), στις 9.00 μ.μ.

Μ. ΤΡΙΤΗ

Akroasis Μια πιανιστική σουίτα εμπνευσμένη από τη βυζαντινή μουσική και βασισμένη στους ύμνους που ψάλλονται κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Εβδομάδας, μια ελεύθερη μεταφορά του κλίματος και της κεντρικής ιδέας των βυζαντινών ύμνων για πιάνο, μέσα από μια σύγχρονη και ανανεωτική προσέγγιση, όπως αποτυπώνεται στον δίσκο του με τον τίτλο Akroasis, ερμηνεύει ο διεθνούς φήμης πιανίστας και συνθέτης Βασίλης Τσαμπρόπουλος στο βιβλιοπωλείο Ιανός (Σταδίου 24), στις 10.00 μ.μ.

Λόγια του αέρα Μια παράσταση με τραγούδια και ορχηστρικές μουσικές που έχουν «ντύσει» ιστορίες για το γυαλί και το πανί, τη μικρή και τη μεγάλη οθόνη, παρουσιάζουν για τελευταία ημέρα σήμερα ο Παναγιώτης Καλαντζόπουλος και η Ορχήστρα του Δρόμου, μαζί με την περφόρμερ Αγγελική Τουμπανάκη και την οκταμελή μουσική παρέα των Melios Balkana Mama, στο Μικρό Παλλάς (Αμερικής 2), στις 9.00 μ.μ.

Κυριάκος Κατζουράκης Μια ενότητα έργων του ζωγράφου Κυριάκου Κατζουράκη, μέσα από τα οποία καταγράφει εικόνες και συνειρμούς της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας και της ιστορίας της τέχνης και μέσα από ένα πλούσιο λεξιλόγιο διαμορφώνει κοινωνικές εμπειρίες και συμβάντα, έργα τα οποία ανήκουν στη Συλλογή Γρηγοριάδη, μαζί με σκηνικά αντικείμενα και προβολές των ταινιών του καλλιτέχνη Γλυκιά μνήμη, Δρόμος προς τη Δύση και Μικρές εξεγέρσεις, παρουσιάζονται, παράλληλα με τη μεγάλη αναδρομική έκθεση στο Μουσείο Μπενάκη, έως τις 31 Μαΐου, στην έκθεση που εγκαινιάζεται την Μ. Τρίτη στην Πινακοθήκη Γρηγοριάδη (Μαρίνου Αντύπα 18, Ν. Ηράκλειο), στις 7.30 μ.μ.

Καβάφης Με έναν διαρκή αυτοσχεδιασμό ήχων και λέξεων που γεννιούνται από την παράδοση των ερμηνευτών στον καβαφικό λόγο και εργαλείο τη θεατρική πράξη, επιχειρούν να προσεγγίσουν το έργο του μεγάλου Έλληνα ποιητή οι ηθοποιοί Άννα Βυθούλκα, Ορφέας Ζαφειρόπουλος, ο συνθέτης Λευτέρης Γιαννάκου και ο video-artist Νίκος Αδαμάκης, στη θεατρική και μουσική παράσταση Ανοιχτή πρόβα: Καβάφης, που παρουσιάζεται σήμερα για δεύτερη και τελευταία φορά στο Θέατρο του Νέου Κόσμου (Αντισθένους 7 και Θαρύπου), στις 9.00 μ.μ.

Μ. ΤΕΤΑΡΤΗ

Παζάρι Ρακοσυλλεκτών Για μία ακόμη χρονιά, το Σωματείο Ρακοσυλλεκτών «Ο Ερμής» διοργανώνει για δεύτερη ημέρα σήμερα πασχαλινό παζάρι, όπου οι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία να βρουν αντίκες, χρηστικά αντικείμενα, πίνακες, βιβλία, δίσκους βινυλίου και πολλά ακόμη είδη, σε τιμές... διαπραγματεύσιμες, στην Τεχνόπολη (Πειραιώς 100, Γκάζι) από 10.00 π.μ. έως 10.00 μ.μ.

Migrant Kitchen

Μ. ΠΕΜΠΤΗ

Την ευκαιρία για μια γνωριμία με τις κουζίνες των μεταναστών που ζουν στην Αθήνα προσφέρει η σειρά εκδηλώσεων αλληλεγγύης Migrant Kitchen, η πρώτη από τις οποίες πραγματοποιείται σήμερα Κυριακή, με οικοδεσπότες τον Μπένυ και τον Ριχάρδο, που θα μαγειρέψουν πικάντικα πιάτα από την Γκάνα. Η πρωτοβουλία αυτή ξεκίνησε από το Istanbul Eats, έναν οδηγό γεύσης για την Κωνσταντινούπολη, και συμμετέχουν το Βρυσάκι, η ΜΚΟ «Δώσε Ελπίδα» και η Ομάδα Άστυ, που περιμένουν απ’ όλους υποστήριξη στους μάγειρες δοκιμάζοντας τις δημιουργίες τους, στον Χώρο Τέχνης και Δράσης Βρυσάκι (Βρυσακίου 17, Μοναστηράκι), στις 4.00 μ.μ.

Ένα από τα παιδιά-θαύματα κι αργότερα ένας από τους σπουδαιότερους ντράμερ της παγκόσμιας τζαζ σκηνής, με συνεργασίες με τους σημαντικότερους σύγχρονους τζαζίστες, ο Eric Du’sean Harland, μαζί με το κουιντέτο του Voyager, μία από τις πιο hip jazz μπάντες στις μέρες μας, εμφανίζονται σήμερα για την τελευταία από τις τέσσερις συναυλίες τους στο Half Note Jazz Club (Τριβωνιανού 17, Μετς), στις 10.30 μ.μ.

Eric Harland & Voyager

62

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 28 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2013

ΠΕΡΙΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ

Αρνί, κόκκινα αυγά, η οικογένεια, η μικρή φυγή από την καθημερινότητα, η μουσική, τα βιβλία για διάβασμα. Το δικό μας Πάσχα. Νόμπελ λογοτεχνίας. Το ένα αριστούργημά του είναι το «Γεφύρι του Δρίνου». Το δεύτερο είναι αυτή η «Καταραμένη αυλή» (μτφρ. Χρήστος Γκούβης, εκδ. Καστανιώτη), μια σύντομη νουβέλα που είχε κυκλοφορήσει παλιότερα σε άλλες, όχι πάντα φροντισμένες, μεταφράσεις και εκδόσεις. Η μεγάλη λοιπόν διαφορά είναι ότι τώρα, επιτέλους, η «Αυλή» βρίσκει τον πραγματικό της εαυτό αφού ο Γκούβης, ο οποίος έχει μεταφράσει πλέον τα άπαντα του Ίβο Άντριτς (Νόμπελ 1961), είναι πέρα από κάθε αμφιβολία ο καλύτερος μεταφραστής που έχουμε από τη σερβοκροατική γλώσσα. Η καλύτερη πρόταση για να γνωρίσετε, όσοι δεν τον ξέρετε, έναν μεγάλο συγγραφέα. Ιταλική ποίηση. Ένας από τους σπουδαιότερους Ιταλούς ποιητές του 20ού αιώνα, ο ποιητής που προτιμούσε ο Πιέρ Πάολο Παζολίνι, ο Σάντρο Πέννα (1906-1977), μεταφράζεται σε μια ιδιαίτερα φροντισμένη, σχεδόν χειροποίητη, έκδοση. Το εγχείρημα οφείλεται στον μεταφραστή Ερρίκο Σοφρά, ο οποίος διαλέγοντας 81 ερωτικά ποιήματα του ολιγογράφου ποιητή συνθέτει τη συλλογή «Ο σκονισμένος ποδηλάτης» (εκδ. Ροδακιό). Μια μοναδική έκδοση για όσους αγαπάνε την ποίηση. Ένα μικρό δείγμα: Το αγόρι που ακούει στα βιβλία / τραγούδια για χαμένους έρωτες / τίποτα δεν καταλαβαίνει. Κοιτά / κοιτά ένα τζάμι στη σκεπή / ν’ αστράφτει δυνατά / σε κάποιο φλογισμένο ηλιοβασίλεμα... / Σκύβει μετά στη σάρκα του / καθώς σ’ ένα λευκό ημερολόγιο. Μη μυθοπλαστικό μυθιστόρημα. Ο Περουβιανός Σαντιάγκο Ρονκαλιόλο τείνει να ειδικευτεί στο non fiction novel, αφού μετά την εξαιρετική του μονογραφία για τον Αμπιμαέλ Γκουσμάν και το Φωτεινό Μονοπάτι, επανέρχεται σε μια άλλη αληθινή ιστορία γραμμένη σαν μυθιστόρημα. Αυτός ο «Ουρουγουανός εραστής» (μτφρ. Κώστας Αθανασίου, εκδ. Καστανιώτη) ξεκινά με την ερωτική σχέση μεταξύ του Γκαρθία Λόρκα και του Ουρουγουανού συγγραφέα (και εκατομμυριούχου, ομοφυλόφιλου, κομμουνιστή) Ενρίκε Αμορίμ, αλλά γρήγορα ρίχνει το βάρος του στην ανασύσταση μιας ολόκληρης εποχής, τότε που οι μεγαλύτεροι καλλιτέχνες και λογοτέχνες ήταν κομμουνιστές. Στο βιβλίο εμφανίζο-

ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΝΤΑΙΟ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΙΔΗ

διαδραματίζεται στα περίχωρα του Τελ-Αβίβ και αφηγείται την εξαφάνιση ενός μικρού κοριτσιού. Οι έρευνες θα φτάσουν ακόμα και στις γειτονιές των υπερορθόδοξων Εβραίων.

Και πάλι βιβλία νται εκτός από τον Λόρκα και τον Αμορίμ προσωπικότητες σαν τον Πικάσο, τον Αραγκόν, τον Νερούδα, τον Μπόρχες, τον Τσάπλιν. Διαβάζεται μονορούφι. Γερμανικό κλασικό. Πέθανε στα 50 του αλκοολικός και μορφινομανής, και δεν πρόλαβε να γίνει το μεγάλο όνομα που είχε προβλέψει γι’ αυτόν ο Χέρμαν Έσσε. Ο Χανς Φάλλαντα πρόλαβε όμως να δώσει ένα τουλάχιστον αξιομνημόνευτο μυθιστόρημα. Αυτός «Ο πότης» (μτφρ. Έμη Βαϊκούση, εκδ. Κίχλη) εντάσσεται στη μεγάλη γερμανική παράδοση έτσι όπως αφηγείται την ανισορροπία και την τελική πτώση ενός ανθρώπου που μέσω του αλκοόλ θα ανακαλύψει νέες εμπειρίες και θα συναντήσει την καταστροφή του - κι όλα αυτά σε μια κοινωνία που με τη σειρά της μεθάει από την εμπειρία του ναζισμού. Γαλλικό μυθιστόρημα. Ιδού ένα σύγχρονο γαλλικό μυθιστόρημα όπου οι χαμηλοί εσωτερικοί τόνοι με τις υπαρξιακές πινελιές δεν σημαίνουν σώνει και καλά βαρεμάρα και μονοτονία. Ο Ζαν Ματέρν, από τους γνωστότερους διεθνώς ανθρώπους του χώρου του βιβλίου, αποδεικνύει ότι είναι ταυτόχρονα και καλός συγγραφέας. Στο «Από μέλι και γάλα» (μτφρ. Εύα Καραϊτίδη, εκδ. Εστίας) αφηγείται την ιστορία δύο εξοριών,

μία το 1944 και μία το 1956. Ωραία γραφή, ιστορικό φόντο, αβίαστη αφήγηση. Τουρκικό μυθιστόρημα. Άλλη μια ιστορία που κινείται σε δύο χρονικές περιόδους, στο 1943 και στο σήμερα. Αυτό που θα σας αρέσει στη «Σερενάτα» του Ζουλφί Λιβανελί

(μτφρ. Θάνος Ζαράγκαλης, εκδ. Πατάκη) δεν θα είναι τόσο η γλώσσα του συγγραφέα-τραγουδοποιού όσο η συγκλονιστική ιστορία που περιγράφει - η βύθιση ενός πλοίου γεμάτου Εβραίους με την υπαιτιότητα πέντε χωρών. Ενδιαφέρουσες όμως είναι και οι παρατηρήσεις του Λιβανελί για τη θέση της γυναίκας στη σύγχρονη Τουρκία. Γερμανικό μυθιστόρημα. Από τους γερόλυκους της σύγχρονης γερμανικής λογοτεχνίας, ο Μάρτιν Βάλζερ (85 χρονών σήμερα) εξακολουθεί ακάθεκτος να γράφει. Από τα πιο πρόσφατα έργα του «Ο άντρας που ήξερε ν΄ αγαπάει» (μτφρ. Ηλίας Τσιριγκάκης, εκδ. Εστίας) αναφέρεται στον έρωτα του ώριμου Γκαίτε με μια δεκαεννιάχρονη δεσποινίδα. Έχουν όμως οι παράταιροι έρωτες δικαίωμα να υπάρχουν; Και ποιος θα επιβάλει σε μια ανήσυχη ανθρώπινη καρδιά τη σιωπή και τη συμβατική ευπρέπεια; Ισραηλινό αστυνομικό. Ένα μυθιστόρημα που έχει στο κέντρο της ιστορίας του την αναζήτηση ενός δολοφόνου στο σημερινό Ισραήλ δεν μπορεί παρά να περιλαμβάνει και πολλές πολιτικές και κοινωνικές αναφορές. Δεύτερο βιβλίο του Γιαΐρ Λαπίντ που μεταφράζεται στην Ελλάδα, το «Έκτο αίνιγμα» (μτφρ. Αλεξάνδρα Κωσταράκου, εκδ. Πόλις)

Θεωρία του μαρξισμού. Ο Κάρλο Ροσέλι δολοφονήθηκε μαζί με τον αδελφό του, ενώ βρισκόταν εξόριστος στη Γαλλία, από το μακρύ χέρι του μουσολινικού καθεστώτος. Ήταν από τις σημαντικότερες μορφές του ιταλικού σοσιαλιστικού κινήματος, ένας πεφωτισμένος μαχητικός διανοούμενος: από τα κείμενα που άφησε πίσω του είναι αυτός ο τόμος με τίτλο «Φιλελεύθερος σοσιαλισμός» (μτφρ. Αχιλλέας Καλαμάρας, με εισαγωγή Θανάση Γιαλκέτση, εκδ. Πόλις), στον οποίο ο Ροσέλι, αντιμετωπίζοντας τον σοσιαλισμό όχι ως οικονομικό κολεκτιβισμό, αλλά ως σύστημα που διευρύνει τις ελευθερίες, τον θεωρεί φυσική προέκταση του κλασικού φιλελευθερισμού. Εικονογραφημένο άλμπουμ. Πρόκειται για μια βατή, εξαιρετικά ενδιαφέρουσα περιήγηση στο Μουσείο της Ακρόπολης, στα ευρήματα που αυτό περιέχει, αλλά και στην ιστορία του ιερού βράχου. Ο τίτλος είναι «Η Ακρόπολη μέσα από το μουσείο της» (εκδ. Καπόν), συγγραφέας είναι ο καθηγητής Πάνος Βαλαβάνης και το φωτογραφικό υλικό πλούσιο και φροντισμένο. Η απλή και άμεση γλώσσα του το κάνει χρήσιμο και για παιδαγωγικούς σκοπούς. Γαλλική ποίηση. Μια δίγλωσση έκδοση που παρουσιάζει 30 σύγχρονους -άγνωστους στο πλατύ ελληνικό κοινό- Γάλλους ποιητές. Από μόνο του το εγχείρημα έχει ενδιαφέρον. Επιπλέον, αυτή η «Ανθολογία σύγχρονης γαλλικής ποίησης» (επιμέλεια Ολιβιέ Ντεκότ, εκδ. Άγρα) έχει στα συν της έναν κατάλογο πολύ καλών μεταφραστών: Γιώργος Βέλτσος, Σπύρος Γιανναράς, Μαρία Ευσταθιάδη, Ντένης Ζαχαρόπουλος, Στρατής Πασχάλης και Θανάσης Χατζόπουλος. Ελληνική ποίηση. Ο Γιάννης Βαρβέρης έφυγε από αυτόν τον κόσμο πρόωρα και ξαφνικά. Στα συρτάρια του βρέθηκε μια ποιητική συλλογή έτοιμη προς δημοσίευση. Τα λιτά, ολιγόλογα ποιήματα της συλλογής «Ζώα στα σύννεφα» (εκδ. Κέδρος) έχουν ως κοινή τους θεματική τα ζώα - ζώα όμως που ανατρέχουν συνεχώς στην ανθρώπινη εμπειρία: Οι ταύροι είναι ζώα ευγενή / δε σε πειράζουν αν δεν τα πειράξεις. / Μόνο στην Ισπανία λαγοκοιμούνται / κι αν ταυρομάχο δουν στον ύπνο τους / μπουκάρουν ακάθεκτοι / μέσα στων πόλεων τ’ ακριβά υαλοπωλεία.

Τη Μ. Πέμπτη 2 Μαΐου στο «ΠΟΝΤΙΚΙ»

¨ ¡

ΤΟ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟ ΛΕΞΙΚΟ ύστερα από απαίτηση πολλών αναγνωστών

Μόνο με 1,5 ευρώ επιπλέον

Από την Πέμπτη 9 Μαΐου στο «ΠΟΝΤΙΚΙ» ΝΕ

ΡΑ Ο ΣΦ Ο Ρ ΑΠ

4

Στις 9 Μαΐου

Ô¸ÑоÕÌÑ ÔÂËÅÉ « ¥ £ Ì £¤ ÏÆÂ

κορυφαίοι Έλληνες στοχαστές που επηρέασαν την παγκόσμια πολιτική σκέψη

Στις 16 Μαΐου

Στις 23 Μαΐου

Στις 30 Μαΐου Μόνο με 1,5 ευρώ επιπλέον

Mια μεγάλη προσφορά γνώσης για τους αναγνώστες της εφημερίδας

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 28 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2013

64 Παρακαλούνται οι αναγνώστες να ενημερώνονται για τυχόν αλλαγές από τα παρακάτω τηλέφωνα Α ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΑΑΒΟΡΑ Ιπποκράτους 180, Νεάπολη, 2106423271-2106462253, Η πέτρα της υπομονής 18:30, 20:30, 22:30 ΑΒΑΝΑ Κηφισίας 234 και Λυκούργου 3, 2106756546, Στο τέλος του δρόμου 22:30 Οι γυναίκες του λεωφορείου 678 18:30, 20:30 ΑΕΛΛΩ CINEMAX 5+1 CYTA Πατησίων 140, 2108259975 - 2108215327, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr Αίθουσα 1 Iron Man 3 18:00 3D, 20:40 3D, 23:20 3D Αίθουσα 2 Οι Κρουντς (μεταγλ.)

18:20 Oblivion 20:20, 23:00 Αίθουσα 3 Iron Man 3 20:00, 22:40 Αίθουσα 4 Iron Man 3 18:40, 21:20 ΑΘΗΝΑΙΟΝ Βασιλίσσης Σοφίας 124, Αμπελόκηποι, 2107782122-2112112222, www.athinaioncinemas.com Αίθουσα 1 Iron Man 3 17:30, 20:10, 22:50 3D Αίθουσα 2 Oblivion 18:00, 20:30, 23:00 ΑΘΗΝΑΙΟΝ CINEPOLIS Ζησιμοπούλου 7 & Ιωάννου Μεταξά, Γλυφάδα, 21089832382112112222, www.athinaioncinemas.com Αίθουσα 1 Iron Man 3 17:40, 20:20, 22:50 Αίθουσα 2 Στο τέλος του δρόμου 22:30 Με λένε Ερνέστο 18:00, 20:10 Αίθουσα 3 Oblivion 18:00, 20:30, 23:00 Αίθουσα 4 Iron Man 3 17:00 3D, 19:30 3D, 22:10 3D ΑΙΓΛΗ Λεωφόρος Πεντέλης 98, Χαλάνδρι, 2106841010 Αίθουσα 1 Oblivion 18:00 Iron Man 3 20:30 3D, 22:50 3D Αίθουσα 2 Oblivion 22:45 Με λένε Ερνέστο 18:45, 20:45 ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ EUROPA CINEMAS Λεωφόρος Αλεξάνδρας και Πατησίων 77-79, σταθμός ΗΣΑΠ «Βικτώρια», 2108219298 Μεγάλες προσδοκίες 17:30, 20:00, 22:30 ΑΝΟΙΞΗ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ 2+1 Αγωνιστών στρατοπέδου 49, Χαϊδάρι, 2105813470-2105813450 Αίθουσα 1 Iron Man 3 18:00, 20:30, 22:45 Αίθουσα 2 - ART CINEMA Oblivion 18:15, 20:30, 22:45 Ο πρίγκιπας της Αιγύπτου (μεταγλ.) 16:45 ΑΣΤΕΡΑΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΝΕΑΣ ΙΩΝΙΑΣ Ασκληπιού 4, Νέα Ιωνία, 2102712640-2155302920, Το κυνήγι 18:20 Blancanieves - Χιονάτη 20:30, 22:30 ΑΣΤΥ Κοραή 4, Αθήνα, 2103221925, Αντρέι Ρουμπλιόφ 20:20 Λεωφορείο ο Πόθος 18:10 ΑΤΛΑΝΤΙΣ 3D DIGITAL Λεωφόρος Βουλιαγμένης 245, Πλατεία Καλογήρων, Δάφνη, 2109711511 Αίθουσα 1 Μπουτίκ για αυτόχειρες (γενική είσοδος 3D - 8,00 ευρώ) 18:15 3D, 20:15 3D, 22:15 3D Αίθουσα 2 Μεγάλες προσδοκίες 17:20, 20:00, 22:30 ΑΤΤΑΛΟΣ Κοτιαίου & Ελευθερίου Βενιζέλου Νέα Σμύρνη, 2109331280 Τα παιδιά του πολέμου 20:20, 22:30 Η πέτρα της υπομονής 18:15 ΒΑΡΚΙΖΑ Θάσου 22, 2108973926 Αίθουσα 1 3D Digital Iron Man 3 18:10 3D, 20:30 3D, 22:30 3D Αίθουσα 2 Oblivion 20:20, 22:40 Οι Κρουντς (μεταγλ.) 18:20 3D CINE CAPITOL Ιουλιανού & 3ης Σεπτεμβρίου, 3ος όροφος του εμπορικού κέντρου Capitol Mall. Σταθμός ηλεκτρικού ΒΙΚΤΩΡΙΑ, 2108210542, Iron Man 3 19:15 3D, 21:45 3D CINERAMA Αγίας Κυριακής 30, Παλαιό Φάληρο, 2109403593-2109403595, Το κεφάλαιο 18:30 Μια καλύτερη ζωή 20:30, 22:30 VILLAGE 15 CINEMAS @ THE MALL Ανδρέα Παπανδρέου 35 (παράπλευρος Αττική οδού) θέση ψαλίδι, Μαρούσι, Τηλ.14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Stoker 22:10, 00:20 Οζ: μέγας και παντοδύναμος 15:00, 17:30 Broken City 20:00 Αίθουσα 2 Iron Man 3 17:10 3D, 19:50 3D, 22:30 3D Αίθουσα 3 Ξενοδοχείο για τέρατα (μεταγλ.)

15:30, 17:30 Ο Ολυμπος έπεσε 19:30, 21:45, 00:00 Αίθουσα 4 Στο τέλος του δρόμου 21:30, 00:15 Οι Κρουντς (μεταγλ.)

15:30, 17:30, 19:30 Αίθουσα 5 - Cinema Europa, Heineken Scary Movie 5 16:20, 18:20, 20:20, 22:20, 00:20 Αίθουσα 6 Cinema Europa Το σώμα 16:30, 19:00, 21:30, 00:00 Αίθουσα 7 - max screen, Cosmote Οι Κρουντς (μεταγλ.) 16:30 3D Iron Man 3 18:30, 21:40, 00:40 Αίθουσα 8

ΘΕΑΜΑΤΑ ΕΠΙΛΟΓΕΣ «Η ΠΕΤΡΑ ΤΗΣ ΥΠΟΜΟΝΗΣ» του Ατίκ Ραχίμι. Μια κινηματογραφική έκπληξη από το Αφγανιστάν, γυρισμένη από έναν Αφγανό συγγραφέα, τον Ατίκ Ραχίμι. Η νεαρή γυναίκα ενός μουσουλμάνου πολεμιστή που βρίσκεται σε κώμα, με μια σφαίρα σφηνωμένη στον αυχένα, «απελευθερώνει» σε έναν μονόλογο όλη την κρυφή, καταπιεσμένη ζωή της. Ένα κινηματογραφικό σκληρό ποίημα της επιβίωσης... (Ααβόρα, Άτταλος, Gazarte, Δαναός, Διάνα, Μικρόκοσμος) «ΣΑΝ ΠΕΤΡΙΝΑ ΛΙΟΝΤΑΡΙΑ ΣΤΗΝ ΜΠΑΣΙΑ ΤΗΣ ΝΥΧΤΑΣ» του Ολιβιέ Ζισουά. Ένας Ελβετός, ο Ολιβιέ Ζισουά, ιχνηλατεί τις πληγές της Ιστορίας στη Μακρόνησο και αντιπαραθέτει την ποίηση που έγραψαν οι πολιτικοί κρατούμενοι της Μακρονήσου στο εθνικιστικό παραλήρημα της «αναμόρφωσης», όπως βγαίνει μέσα από το ουρλιαχτό των μεγαφώνων των στρατοπέδων... (Ταινιοθήκη της Ελλάδος, Σινέ Παράδεισος) - Lays Iron Man 3 21:10 3D, 23:50 3D Οι Κρουντς (μεταγλ.) 16:45, 18:45 Αίθουσα 9 Ραλφ, η επόμενη πίστα (μεταγλ.) 16:10 Μεγάλες προσδοκίες 18:20, 21:00, 23:40 Αίθουσα 10 Iron Man 3 17:20, 20:00, 22:40 Αίθουσα 11 Τζακ ο κυνηγός γιγάντων 15:00, 17:20, 19:40, 22:00, 00:20 Αίθουσα 12 Iron Man 3 15:40, 18:20, 21:00, 23:40 Αίθουσα 13 - gold class Iron Man 3 20:00, 22:40 Αίθουσα 14 - gold class Iron Man 3 18:20, 21:00, 23:40 VILLAGE 5 CINEMAS PAGRATI Υμηττού 110 & Χρεμωνίδου, Εμπορικό κέντρο Millennium, Παγκράτι, 210 7566240 - 14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Iron Man 3 18:00, 20:40, 23:10 Αίθουσα 2 Stoker 23:20 Τζακ ο κυνηγός γιγάντων 18:40, 21:00 Αίθουσα 3 - Cosmote Οι Κρουντς (μεταγλ.) 18:00 Scary Movie 5 20:10, 22:10, 00:10 Αίθουσα 4 Iron Man 3 19:10 3D, 21:50 3D, 00:30 3D Αίθουσα 5 Iron Man 3 18:40, 21:20, 00:00 VILLAGE 9 CINEMAS @ FALIRO Παλαιά Λεωφόρος Ποσειδώνος 1 & Μωραϊτινη 3 Δέλτα Παλαιού Φαλήρου, Τηλ.14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Iron Man 3 18:00, 20:40 3D, 23:20 Αίθουσα 2 Στο τέλος του δρόμου 21:15, 00:10 Οι Κρουντς (μεταγλ.) 17:15, 19:15 Αίθουσα 3 Ο Ολυμπος έπεσε 22:00, 00:30 Τζακ ο κυνηγός γιγάντων 17:20, 19:40 Αίθουσα 4 Iron Man 3 18:20, 21:00, 23:40 Αίθουσα 5 Scary Movie 5 18:30, 20:30, 22:30, 00:30 Αίθουσα 6 Iron Man 3 19:30 3D, 22:15 3D Αίθουσα 7-VMAX - Cosmote Iron Man 3 19:00, 21:40, 00:20 Αίθουσα 8 - gold class Iron Man 3 18:00, 21:00, 00:00 Αίθουσα 9 - gold class Iron Man 3 19:30, 22:30 VILLAGE CINEMAS ATHENS METRO MALL ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Λεωφόρος Βουλιαγμένης 276, Άγιος Δημήτριος, 210 6104100 - 14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 - Coca Cola Οι Κρουντς (μεταγλ.) 16:50 3D Iron Man 3 19:00 3D, 21:40 3D, 00:20 3D Αίθουσα 2 - Cosmote Οι Κρουντς (μεταγλ.)

17:40 Iron Man 3 19:40, 22:20 Αίθουσα 3 Ο Ολυμπος έπεσε 23:00 Τζακ ο κυνηγός γιγάντων 20:30 Το σώμα 18:00 Αίθουσα 4 Scary Movie 5 19:20, 21:20, 23:20 Ξενοδοχείο για τέρατα (μεταγλ.) 17:20 Αίθουσα 5 Tad, ο χαμένος εξερευνητής (μεταγλ.)

16:20 Iron Man 3 18:20, 21:00, 23:40 VILLAGE SHOPPING AND MORE Θηβών 228 & Παρνασσού ,Άγιος Ιωάννης Ρέντης, 210 4215100 - 14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 - Comfort Iron Man 3 18:30, 21:10, 23:50 Αίθουσα 2 - Comfort Scary Movie 5 20:00, 22:10, 00:10 Αίθουσα 3 Ο Ολυμπος έπεσε 19:15, 21:45, 00:15 Αίθουσα 4 Iron

«Σαν πέτρινα λιοντάρια στη μπασιά της νύχτας» του Ολιβιέ Ζισουά «ΤΑΞΙΣΥΝΕΙΔΗΣΙΑ: Η άγνωστη ιστορία του ελληνοαμερικανικού ριζοσπαστισμού» του Κώστα Βάκκα. Πολύτιμο μάθημα Ιστορίας, αποσιωπημένες σελίδες της ελληνικής μεταναστευτικής εμπειρίας στην Αμερική και των εργατικών αγώνων, με τους Έλληνες μετανάστες να πρωταγωνιστούν στο ριζοσπαστικό κίνημα (Ταινιοθήκη της Ελλάδος, Τιτάνια) Man 3 18:00 3D, 20:40 3D, 23:20 3D Αίθουσα 5 Iron Man 3 17:00, 19:40, 22:20 Αίθουσα 6 Scary Movie 5 18:00, 20:00, 22:10, 00:10 Αίθουσα 7 Iron Man 3 19:20 3D, 22:00 3D Αίθουσα 8 Οι Κρουντς (μεταγλ.) 17:00 3D Iron Man 3 19:00, 21:40, 00:20 Αίθουσα 9 Iron Man 3 18:30, 21:10, 23:50 Αίθουσα 10 - Cosmote Iron Man 3 17:30, 20:10, 22:50 Αίθουσα 11 Τζακ ο κυνηγός γιγάντων 18:30, 21:00, 23:40 Αίθουσα 12 Ραλφ, η επόμενη πίστα (μεταγλ.) 17:30 Broken City 19:50, 22:15, 00:30 Αίθουσα 13 Η γεύση της εκδίκησης 18:45, 21:15, 23:45 Αίθουσα 14 Οι Κρουντς (μεταγλ.)

18:00, 20:00, 22:20 Αίθουσα 15 Στο τέλος του δρόμου 17:45, 20:30, 23:15 Αίθουσα 16 Σάμμυ 2 (μεταγλ.) 18:10 Stoker 20:10, 22:20, 00:30 Αίθουσα 17 Τζακ ο κυνηγός γιγάντων 17:15, 19:45, 22:15 Αίθουσα 18 Το σώμα 18:40, 21:20, 00:00 Αίθουσα 19 Scary Movie 5 18:45, 20:45, 22:45 Αίθουσα 20 Scary Movie 5 17:30, 19:30, 21:30, 23:30 ΓΑΛΑΞΙΑΣ 3D DIGITAL Μεσογείων 6, Αμπελόκηποι, 2107773319-2107700491 Αίθουσα 1 Ματζουράνα 18:20, 20:20, 22:20 Αίθουσα 2 Κουαρτέτο 18:30, 20:30, 22:30 GAZARTE Βουτάδων 34, Γκάζι, 21034522772103460347, www.gazarte.gr, Η πέτρα της υπομονής 18:30, 20:30, 22:30 ΓΛΥΦΑΔΑ ODEON Ζέππου 14 & Ξενοφώντος 31, Γλυφάδα, 2109650318, www.odeon.gr, www: i-ticket.gr Αίθουσα 1 Μπουτίκ για αυτόχειρες 20:15, 22:15 Οι Κρουντς (μεταγλ.) 18:00 Αίθουσα 2 Μεγάλες προσδοκίες 19:40, 22:30 ΔΑΝΑΟΣ Λεωφόρος Κηφισίας 109 & Πανόρμου, Αμπελόκηποι, 2106922655, www.danaoscinema.gr Αίθουσα 1 Μπουτίκ για αυτόχειρες 20:40 3D, 22:30 3D Οι Κρουντς (μεταγλ.) 16:30 Η πέτρα της υπομονής 18:30 Αίθουσα 2 Ο Παράδεισος δεν είναι εδώ 18:30, 20:30, 22:30 ΔΙΑΝΑ Περικλέους 14, Μαρούσι, 2108028587, Ενα βήμα μπροστά 20:50, 23:00 Η πέτρα της υπομονής 19:00 ΕΛΛΗ Ακαδημίας 64, Αθήνα, 2103632789, Αγέλαστος πέτρα 18:30, 20:30, 22:30 ΕΜΠΑΣΣΥ NOVA ODEON Πατριάρχου Ιωακείμ 5 και Ηροδότου, Κολωνάκι, Αθήνα, 2107215944, www.i-ticket.gr, Μεγάλες προσδοκίες 17:00, 19:40, 22:30 ΖΕΦΥΡΟΣ (Θερινό) Τρώων 36, Θησείο, 2103462677, Αμλετ 21:45 Welcome to the Show: Η μουσική κληρονομιά του Παύλου Σιδηρόπουλου 20:30 ΙΛΙΟΝ Τροίας 34 & Πατησίων 113, 2108810602-6955466939, Στο τέλος του δρόμου 22:00 Οι γυναίκες του λεωφορείου 678 18:30, 20:20 ΙΝΤΕΑΛ Πανεπιστημίου 46, Αθήνα, 2103826720, Με λένε Ερνέστο 18:00, 20:10, 22:20 ΚΗΦΙΣΙΑ CINEMAX CYTA Λεωφόρος

«ΧΙΟΝΑΤΗ BLANCANIEVES» του Πάμπλο Μπεργκέρ. Μια εξαιρετικά γοητευτική μεταφορά του παραμυθιού της Χιονάτης από τον Ισπανό Πάμπλο Μπεργκέρ, σε άσπρο - μαύρο και βουβό φιλμ. Δέκα βραβεία Γκόγια (Αστέρας Δημ. Κινηματογράφος, Μικρόκοσμος, Σοφία, Σινεάκ Πειραιώς) Κηφισίας 245, (Ζηρίνειο), Κηφισιά, 2106233567-2106232808, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr Αίθουσα 1 Μπουτίκ για αυτόχειρες 20:30, 22:30 Οι Κρουντς (μεταγλ.) 18:30 Αίθουσα 2 Κουαρτέτο 19:30, 21:30 ΚΗΦΙΣΙΑ CINEMAX CLASS CYTA Δροσίνη 6 (απέναντι από Βάρσο), Κηφισιά, 2106231601-2106231933, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr, Μεγάλες προσδοκίες 17:30, 20:00, 22:30 ΜΙΚΡΟΚΟΣΜΟΣ FILMCENTER Λεωφόρος Συγγρού 106, 2109215305, Blancanieves - Χιονάτη 18:30 Η πέτρα της υπομονής 20:30, 22:20 ΝΑΝΑ CINEMAX CYTA Λεωφόρος Βουλιαγμένης 179 Δάφνη,(στάση ΜΕΤΡΟ Αγ.Ιωάννης), 2109703158-2109706865, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr Αίθουσα 1 Οζ: μέγας και παντοδύναμος 17:30 Στο τέλος του δρόμου 20:15, 23:00 Αίθουσα 2 Iron Man 3 18:40, 21:20 Αίθουσα 3 Οι Κρουντς (μεταγλ.) 19:00 Oblivion 21:00, 23:30 Αίθουσα 4 Iron Man 3 18:00 3D, 20:40 3D, 23:20 3D Αίθουσα 5 Οι Κρουντς (μεταγλ.) 18:00 Iron Man 3 20:00, 22:40 Αίθουσα 6 Oblivion 19:45, 22:15 ΝΙΡΒΑΝΑ CINEMAX CYTA Λεωφόρος Αλεξάνδρας 192, Αμπελόκηποι, 21064693982106445221, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr, Οι Κρουντς (μεταγλ.)

18:30 Μεγάλες προσδοκίες 20:30, 23:00 ODEON KΟSMOPOLIS ΜΑΡΟΥΣΙ Λεωφόρος Κηφισίας .73 & Πουρνάρα (Κόμβος Αττικής οδού), 8011160000 - 2106786000, www.odeon.gr, www.i-ticket.gr Αίθουσα 1 Τζακ ο κυνηγός γιγάντων 19:30, 21:50 Αίθουσα 2 Ο Ολυμπος έπεσε 22:10 Stoker 20:00 Οι Κρουντς (με υπότ.) 17:50 Αίθουσα 3 Δεν κρατιέμαι 21:00, 23:10 Ξέχασέ το 18:40 Αίθουσα 4 Scary Movie 5 18:50, 20:50, 22:50 Αίθουσα 5 Μπουτίκ για αυτόχειρες 21:10 3D, 23:00 3D Οι Κρουντς (μεταγλ.) 18:10 3D Αίθουσα 6 Οι Κρουντς (μεταγλ.) 17:10 3D Οι Κρουντς (με υπότ.)

19:20 3D Iron Man 3 21:30 3D Αίθουσα 7 Κουαρτέτο 17:40, 20:20, 22:30 Αίθουσα 8 Vodafone Στο τέλος του δρόμου 19:50, 22:40 Οι Κρουντς (μεταγλ.) 17:30 Αίθουσα 9 Iron Man 3 17:00 3D, 19:40 3D, 22:20 3D Αίθουσα 10 Οι Κρουντς (μεταγλ.) 18:30 Iron Man 3 20:40, 23:20 Αίθουσα 11 Iron Man 3 18:00, 20:40, 23:20 Αίθουσα 12 Μεγάλες προσδοκίες 17:50, 20:30, 23:10 ODEON ΟΠΕΡΑ Ακαδημίας 57, Αθήνα, 2103622683, www.odeon.gr , www.iticket.gr Αίθουσα 1 Μπουτίκ για αυτόχειρες 18:10 3D, 20:00 3D, 22:00 3D Αίθουσα 2 Κουαρτέτο 18:00, 20:15, 22:30 ΟDEON STARCITY Λεωφόρος Συγγρού 111 & Λεοντίου, Νέος Κόσμος, 2106786000, www.odeon.gr , www.i-ticket.gr Αίθουσα 1 Iron Man 3 18:00, 20:40, 23:20 Αίθουσα 2

Οι Κρουντς (μεταγλ.) 18:30 Iron Man 3 20:40, 23:20 Αίθουσα 3 Δεν κρατιέμαι 20:20, 22:20 Οι Κρουντς (μεταγλ.) 17:30 Αίθουσα 4 Stoker 20:00, 22:10 Οι Κρουντς (με υπότ.) 17:40 Αίθουσα 5 Scary Movie 5 18:50, 20:50, 22:50 Αίθουσα 6 Iron Man 3 17:00 3D, 19:40 3D, 22:30 3D Αίθουσα 7 Vodafone Οι Κρουντς (μεταγλ.) 17:50 3D Μπουτίκ για αυτόχειρες 20:10 3D, 22:00 3D Αίθουσα 8 Ξέχασέ το 17:10 Στο τέλος του δρόμου 19:50, 22:40 Αίθουσα 9 Ο Ολυμπος έπεσε 21:30 Τζακ ο κυνηγός γιγάντων 19:00 Αίθουσα 10 Μεγάλες προσδοκίες 17:20, 20:30, 23:10 ΟΣΚΑΡ Αχαρνών 330, Κάτω Πατήσια, 2102281563, No 18:10, 20:10, 22:15 ΠΑΛΑΣ Υμηττού 109, Παγκράτι, 2107511868, Σμύρνη: Καταστροφή μιας κοσμοπολίτικης πόλης 1900-1922 18:30 Ο Ρόμπερτ Μίτσαμ είναι νεκρός 22:30 Μπιγκ Χιτ 20:15 ΠΤΙ ΠΑΛΑΙ Ριζάρη 24, Παγκράτι, 2107291800-2107243707, Με λένε Ερνέστο 18:20, 20:30, 22:40 ΣΟΦΙΑ Ευσταθιάδου 2, Πλατεία Αγίας Τριάδος, Αργυρούπολη, 21099274472109917094, Η επίθεση 18:30 Blancanieves - Χιονάτη 20:30, 22:30 STER CINEMAS Λεωφ. Δημοκρατίας 67α, εμπορικό κέντρο ESCAPE, Ιλιον, 801 801 7837 -210 8092690, www.stercinemas.gr Αίθουσα 1 Οι Κρουντς (μεταγλ.) 18:30 Iron Man 3 21:00, 23:30 Αίθουσα 2 Iron Man 3 20:00, 22:30 Οι Κρουντς (με υπότ.) 18:00 Αίθουσα 3 Scary Movie 5 21:10, 23:10 Οι Κρουντς (μεταγλ.) 19:10 Αίθουσα 4 Iron Man 3 19:30, 22:00 Αίθουσα 5 Οι Κρουντς (μεταγλ.) 17:00 3D Iron Man 3 19:00 3D, 21:30 3D, 00:00 3D Αίθουσα 6 Broken City 22:45 Στο τέλος του δρόμου 20:10 Αίθουσα 7 Τζακ ο κυνηγός γιγάντων 18:10, 20:15 Το σώμα 22:20 ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ - ΛΑΪΣ Ιερά Οδός 48 & Μεγάλου Αλεξάνδρου 134136, 2103609695-2103612046, contact@tainiothiki.gr, www.tainiothiki.gr Αίθουσα 1 Σαν πέτρινα λιοντάρια στην μπασιά της νύχτας 18:30, 20:15, 22:00 Αίθουσα 2 Ο Μύλος και ο σταυρός 18:45 Ταξισυνειδησία: Η άγνωστη ιστορία του Ελληνοαμερικανικού ριζοσπαστισμού 20:30, 22:00 ΤΙΤΑΝΙΑ CINEMAX Πανεπιστημίου & Θεμιστοκλέους 5, Αθήνα, 2103811147, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr, Ο Μύλος και ο σταυρός 20:15 Ερνστ Τέλμαν-Ο γιος της τάξης του 22:00 Ταξισυνειδησία: Η αγνωστη ιστορία του Ελληνοαμερικανικού ριζοσπαστισμού 19:00 Η επανάσταση των γαρυφάλλων 17:00 ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ 3D DIGITAL Λεωφόρος Ηρακλείου 386, Νέο Ηράκλειο, 21028268732102825607, www.triaasteria.gr Αίθουσα 1 Οι Κρουντς (μεταγλ.) 16:30 Iron Man 3 18:15 3D, 20:30 3D, 22:45 3D Αίθουσα 2 Oblivion 17:45, 20:15, 22:30 ΤΡΙΑΝΟΝ FILMCENTER Κοδριγκτώνος 21 & Πατησίων 101, 2108222702-2108215469, Το πρόσωπο της ομίχλης 22:30 ΦΟΙΒΟΣ Εθνικής Αντιστάσεως 1, στάση ΜΕΤΡΟ Περιστέρι, 2105711105 Οι Κρουντς (μεταγλ.) 18:30 Oblivion 20:30, 22:40 ΠΡΟΑΣΤΙΩΝ ΑΛΙΚΗ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΝΕΑΣ ΜΑΚΡΗΣ Λεωφόρος Μαραθώνος 196, 22940-69871, kedmarahon@yahoo.gr, Δεν κρατιέμαι 21:00 ΑΡΤΕΜΙΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ Γιαννάκη 2, Μαρκόπουλο, 2299023924, Οδηγός αισιοδοξίας 19:00, 21:15 ΜΑΓΙΑ Αβάντων 83 & Ιατρίδου, Χαλκίδα, 22210-25625, www.odeon.gr, www.iticket.gr, Οι Κρουντς (μεταγλ.) 17:40 Iron Man 3 19:45, 22:30 ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΣΙΝΕ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ Αγίου Γεωργίου & Ζάππα 4, Κορυδαλλός, 2104960955, Σαν πέτρινα λιοντάρια στην μπασιά της νύχτας 19:45, 20:45, 22:30 ΣΙΝΕΑΚ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ Πλατεία Δημαρχείου, 2104225653 Ο εξαιρετικός κύριος Lazhar 18:30 Blancanieves - Χιονάτη 20:25, 22:20

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 28 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2013

65

ΣΚΑΚΙ

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΚΟΣΜΑΣ ΚΕΦΑΛΟΣ kosmaskefalos@gmail.com

ΔΥΣΑΡΕΣΤΕΣ ΕΚΠΛΗΞΕΙΣ ΣΤΟ ΠΑΡΙΣΙ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΔΥΟ ΚΟΡΥΦΑΙΟΥΣ

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ o Η Σκακιστική Παρέμβαση Τριανδρίας (16 βαθμοί - μόνο νίκες) και ο Παναθλητικός Συκεών (13 βαθμοί) κατέλαβαν τις πρώτες θέσεις στον Προκριματικό Όμιλο Α΄ Εθνικής (ΠΟΑ) της Ένωσης Θεσσαλονίκης - Χαλκιδικής. Ακολούθησαν κατά βαθμολογική σειρά: Ε.Σ. Καλαμαριάς, ΧΑΝ Καλαμαριάς, Χρονικό Παπάφη, Σ.Σ. Πεύκων, ΑΜΟ Γαλαξίας, Επίκουρος Πολίχνης και Φοίβος Συκεών. Ο Σ.Ο. «ΣΑΧ» Θεσσαλονίκης και ο ΠΑΣΠ ΔΕΗ ανέρχονται στον ΠΟΑ 2014. Αναλυτικά αποτελέσματα και βαθμολογίες στο σάιτ: http://www.theschess.gr/ o Σήμερα στις 10.30 ο Ζήνων Γλυφάδας υποδέχεται στο νέο του εντευκτήριο (Επιδαύρου 5Α, περιοχή Καραχάλιου), τον Κότινο Χολαργού για τον τελικό του Κυπέλλου Σαχταχτίνσκι. Την ίδια ώρα ο Πανελλήνιος (Μαυρομματάιων 26, Πεδίον του Άρεως) θα φιλοξενήσει την Ευβοϊκή στο πλαίσιο αγώνων κατάταξης. o Δεύτερο προκριματικό τουρνουά μπλιτς αύριο, στο εντευκτήριο του Δία Πετρούπολης, (Κρήτης 1, ώρα 17:30), για το διεθνές όπεν τουρνουά «Πάλαιρος 2013». o Τουρνουά μπλιτς και προκριματικό ηθοποιών την Τρίτη 30/4, ώρα 18.30, στο Κάισσα Café (Μεσογείων 12, τηλ. 2114110320). Τιμώμενο πρόσωπο θα είναι ο Δημήτρης Καλλιβωκάς, ο οποίος αποτελεί συνδετικό κρίκο όλων των Σκακιστικών Πρωταθλημάτων Ηθοποιών. o Πρωτομαγιάτικο μπλιτς την Τετάρτη, ώρα 18.30, στο γνωστό εντευκτήριο της οδού Μακρυνίτσας 12-14, στους Αμπελόκηπους. Πληροφορίες από τον Αχιλλέα Μητσάκο (6942463100) ή στο εντευκτήριο (τηλ. 210-6433584). o Πονομαριόφ, Μορόζεβιτς, Τοπάλοφ, Καριάκιν και Καρουάνα είχαν καλύτερο ξεκίνημα στο Γκραν-Πρι της ΦΙΝΤΕ που διεξάγεται στην Ελβετία (http://zug2013.fide.com/)

Κράμνικ - Ανάντ απόψε στην Αγία Πετρούπολη Δύο μεγάλες σκακιστικές μορφές, ο Ινδός παγκόσμιος πρωταθλητής Βισβανάθαν Ανάντ και ο προκάτοχος του τίτλου, ο Ρώσος Βλαντίμιρ Κράμνικ, θα αναμετρηθούν απόψε στους αγώνες εις μνήμην Αλιέχιν. Ήδη έχουν παιχτεί οι πέντε πρώτοι γύροι, στο παρισινό Μουσείο του Λούβρου, και ορισμένα αποτελέσματα ήταν οδυνηρά για τους δύο σπουδαίους σκακιστές. Ο Ανάντ ηττήθηκε μόλις στον πρώτο γύρο από τον Άγγλο Άνταμς και ο Κράμνικ υπέστη δύο ήττες, από τον Αρμένο Αρονιάν και τον Γάλλο Φρεσινέ.

Παρίσι - Αγία Πετρούπολη Οι αγώνες είναι αφιερωμένοι στη μνήμη του Ρώσου παγκόσμιου πρωταθλητή Αλεξάντερ Αλιέχιν (1892-1946) και διεξάγονται στις πόλεις που δραστηριοποιήθηκε σκακιστικά. Οι 5 πρώτοι γύροι έγιναν στο Παρίσι και οι 4 επόμενοι θα διεξαχθούν στην Αγία Πετρούπολη. Βαθμολογία μετά τον 5ο γύρο: 1) Βασιέ Λαγκράβ (Γαλλία, 2722) 3,5 βαθμοί, 2-5) Φρεσινέ (Γαλλία, 2706), Γκέλφαντ (Ισραήλ, 2739), Αρονιάν (Αρμενία, 2809), Άνταμς (Αγγλία, 2727) 3 βαθμοί, 6) Ανάντ (Ινδία, 2783) 2,5 βαθμοί, 7-9) Ντινγκ Λιρέν (Κίνα, 2707), Κράμνικ (Ρωσία, 2801), Βιτιούγκοφ (Ρωσία, 2712) 2 βαθμοί, 10) Σβίντλερ (Ρωσία, 2747) 1 βαθμό. Απρόσμενα κακή η απόδοση του Σβίντλερ με 2 ισοπαλίες και 3 ήττες! Το «γήπεδο» στο σκάκι δεν έχει μεγάλη σημασία, ωστόσο αξίζει να παρατηρήσουμε ότι οι δύο Γάλλοι (με μέσο όρο ΕΛΟ 2714), βρίσκονται στις πρώτες θέσεις και οι τρεις Ρώσοι (μέσος όρος ΕΛΟ 2753,3), στις τελευταίες! Θα έχει ενδιαφέρον αν υπάρξουν ανατροπές στους αγώνες που θα πραγματοποιηθούν στο Μουσείο της Αγίας Πετρούπολης. Το αποψινό πρόγραμμα του 6ου γύρου: Φρεσινέ - Βιτιούγκοφ, Αρονιάν - Άνταμς, Βασιέ Λαγκράβ - Γκέλφαντ, Ντινγκ Λιρέν - Σβίντλερ, Κράμνικ - Ανάντ. Πλούσιο υλικό αναρτά η γνωστή ηλεκτρονική διεύθυνση: http://www.chessbase.com/

Πρόσφατες αναμετρήσεις Οι παρτίδες που ακολουθούν είναι από τον 5ο γύρο, δηλαδή οι τελευταίες που παίχτηκαν

Κράμνικ εναντίον Ανάντ, προσφάτως στη Ζυρίχη. Απόψε θα αναμετρηθούν στην Αγία Πετρούπολη, διεκδικώντας νίκη γοήτρου, ύστερα από τα μέτρια αποτελέσματα στο Παρίσι…

στο Μουσείο του Λούβρου. Στην πρώτη, ο Κράμνικ αρχίζει επιθετικά, αλλά αφήνει τον βασιλιά του εκτεθειμένο: Κράμνικ (2801) - Φρεσινέ (2706) [A07] 1.Ιζ3 δ5 2.η3 Ιγ6 3.δ4 Αη4 4.Ιβδ2 Βδ7 5.θ3 Αζ5 6.γ3 ε5 7.δxε5 0-0-0 8.ε3 Ιηε7 9.η4 Αη6 10.β4 θ5 11.β5 θxη4 12.βxγ6 Ιxγ6 13.ε6 Βxε6 14.Ιδ4 Ιxδ4 15.γxδ4 Αε7 16.Αη2 ηxθ3 17.Αζ3 Αζ5 18.Βα4 Ρβ8 19.Αα3 Αθ4 20.Ιζ1 η5 21.Πθ2 η4 22.Αε2 Αε4 23.Πγ1 Αη2 24.Βα5 Πγ8 25.Πγ3 Αxζ2+ 26.Ρxζ2 Αxζ1 27.Ρxζ1 η3 28.Αζ3 ηxθ2 29.Ρε2 Πθη8 30.Αγ5 α6 31.Αθ1 Πη2+ 32.Αxη2 0-1 Ο παγκόσμιος πρωταθλητής, ύστερα από τρεις ισοπαλίες και μία ήττα, εκμεταλλεύεται λάθος του αντιπάλου του και πετυχαίνει την πρώτη του νίκη: Ανάντ (2783) - Ντινγκ Λιρέν (2707) [B18] 1.ε4 γ6 2.δ4 δ5 3.Ιγ3 δxε4 4.Ιxε4 Αζ5 5.Ιη3 Αη6 6.θ4 θ6 7.Ιζ3 ε6 8.Ιε5 Αθ7 9.Αδ3 Αxδ3 10.Βxδ3 Ιδ7 11.ζ4 Αβ4+ 12.γ3 Αε7 13.Αδ2 Ιηζ6 14.Βε2 γ5 15.δxγ5 Βγ7 16.β4 0-0 17.0-0 α5 18.α3 Ιxε5 19.ζxε5

1

4

6

2

8

1

7

5

3

9

7

1

9

2

5

3

8

4

6

3

8

5

4

6

9

7

1

2

6

2

4

7

1

9

6

3

5

8

1

9

5

6

3

8

4

1

2

7

1

3

8

5

7

2

9

6

4

8

7

4

6

3

1

2

9

5

5

2

1

9

4

8

6

7

3

6

9

3

7

2

5

4

8

1

7

2

6

2 5

Δύσκολο

3

4 3

5

6

7

8

9

2 3 4

6 7 8

7

8

4

5

5 2

1

4 8

7

9

3

1

5

2

2

2

9 Η ΛΥΣΗ. ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ: 1. ΧΙΛΙΟΜΟΔΙ 2. ΥΜΕΝΑΙΟ 3. ΜΠΟ, ΑΠ 4. ΑΑ, ΤΑΠΙ 5. ΡΟΒΕΡ, ΓΔ 6. ΜΟΝΑΖΕΙ 7. ΥΠ, ΝΗΔΥΜΟ 8. ΕΡΓΟ, ΕΜ 9. ΣΤΗΘΙΑ, ΝΟ ΚΑΘΕΤΑ: 1. ΧΥΜΑ, ΜΠΕΑ 2. ΙΜΠΑΡΟΥΡΙ 3. ΛΕΟ, ΟΝ, ΓΘ (Γιώργος Θεοτοκάς) 4. ΙΝ, ΙΒΑΝΟΗ 5. ΟΑ, ΠΕΖΗ 6. ΜΙΝΑΡΕΔΕΣ 7. ΟΟ, ΙΥ 8. ΜΕΝ 9. ΙΠΠΟΔΡΟΜΟ

Η λύση του χθεσινού προβλήματος

4

3

24…η6? [24...ε5 25.Ιδ6 Ιζ6] 25.Ιδ6 ε5 26.Βγ4 Ιβ6 27.Βε4 Ιδ7 28.θ5 ηxθ5 29.Βζ5 Αζ6 30.Βxθ5 Βγ6 31.Πxζ6 Ιxζ6 32.Βxε5 1-0

ΣΤΑΥΡΟΛΕΞΟ

SU DO KU

1

Ιδ7 20.Ιε4 αxβ4 21.γxβ4 Βxε5 22.Αγ3 Βγ7 23.Παδ1 Παδ8 24.Βη4 Η κρίσιμη θέση (διάγραμμα)

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Ι. ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΥ

ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ. 1. Κωμόπολη του νομού Κορινθίας 2. Μυθικός γιος του Απόλλωνα (αιτιατ.) 3. α) Το μικρό της ηθοποιού Ντέρεκ β) Αρχικά αστυνομίας 4. α) Όμοια ποιοτικά β) Μπλεγμένος σε σκάνδαλα Γάλλος επιχειρηματίας (αντιστρ.) 5. α) Μάρκα βρετανικών αυτοκινήτων β) Αρχή γδυσίματος 6. Ζει βίο μοναχικό (ρήμα) 7. α) Το έτος της ναυμαχίας της Σαλαμίνας (αντιστρ.) β) Αδιατάρακτος ύπνος αρχαίων (αιτιατ.) 8. α) Υπάρχει και θεατρικό β) Αγγλικό σύμφωνο 9. α) Μέσα τους βρίσκεται η καρδιά (αντιστρ.) β) Γαλλική άρνηση ΚΑΘΕΤΑ. 1. α) Τέτοιο κρασί πίνεται συνήθως στις ταβέρνες β) Μισή Γαλλίδα Βεατρίκη 2. Το επώνυμο της θρυλικής Πασιονάριας 3. α) Το μικρό του Γάλλου τροβαδούρου Φερρέ β) Δέκα για τουρκομαθείς γ) Τα αρχικά μυθιστοριογράφου της γενιάς του ‘30 4. α) Παραπόταμος του Δούναβη β) Ήρωας του Ουόλτερ Σκοτ (γεν.) 5. α) Αρχικά αεροπορικής εταιρείας β) Χαρακτηρισμός και της ζωής 6. Απαραίτητοι στα τζαμιά 7. α) Οπτική ισοπαλία β) Ομόηχα φωνήεντα 8. «Ναι... αλλά» ταινία του Παύλου Τάσιου 9. Κι εκεί στοιχηματίζουν (αιτιατ.)

66

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 28 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2013

AΘΛΗΤΙΣΜΟΣ

ΕΥΡΩΛΙΓΚΑ

Ο Ολυμπιακός στο «φάιναλ φορ»! Για μια ακόμη χρονιά στο «φάιναλ φορ» θα υπάρχει ελληνική εκπροσώπηση! Ο πρωταθλητής Ευρώπης Ολυμπιακός θα υπερασπιστεί το στέμμα του στο Λονδίνο, αφού στον πέμπτο «τελικό» της σειράς των «πλέι οφ» επικράτησε της Αναντολού Εφές με 82-72. Οι «ερυθρόλευκοι» θα αντιμετωπίσουν στον ημιτελικό την ΤΣΣΚΑ Μόσχας, ενώ το άλλο ζευγάρι θα είναι ο ισπανικός «εμφύλιος» μεταξύ της Μπαρτσελόνα και της Ρεάλ Μαδρίτης. Ο Ολυμπιακός πήρε τη νίκη-πρόκριση, όπως ακριβώς μας έχει συνηθίσει το τελευταίο διάστημα, αλλά και όπως κατέκτησε το τρόπαιο στην Κωνσταντινούπολη. Αν και έχανε με 15 διαφορά στο α’ ημίχρονο (21-36), σταδιακά ανέβασε την απόδοσή του και αφού μείωσε στο ημίχρονο 33-41, προηγήθηκε για πρώτη φορά 52-50. Η εμπειρία των παικτών της Εφές κράτησε την τουρκική ομάδα «μέσα» στο παιχνίδι μέχρι το τελευταίο 1,5 λεπτό. Εκεί ένα τρίποντο του Λο πήγε τη διαφορά στους 6π. (76-70), το ΣΕΦ «πήρε φωτιά» και η διαφορά διευρύνθηκε ακόμη περισσότερο μέχρι το τέλος. Είναι η τέταρτη φορά τα πέντε τελευταία χρόνια που ο Ολυμπιακός θα είναι «παρών» στο μεγάλο «ραντεβού» της Ευρωλίγκα. Η αλήθεια είναι ότι πέρασε από «σαράντα κύματα», αλλά τελικά τα κατάφερε... ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΠΑΝΤΑΖΙΔΗ

O Ολυμπιακός δικαίωσε απόλυτα τον τίτλο του πρωταθλητή Ευρώπης, που κατέκτησε στην Κωνσταντινούπολη. Στην πορεία προς το Λονδίνο έχασε -για διαφορετικούς λόγους- δύο παίκτες «κλειδιά» του περσινού του άθλου, τον Αμερικανό Ντόρσεϊ και τον Βαγγέλη Μάντζαρη, που είχαν ειδικούς ρόλους στην άμυνα, ο πρώτος κοντά στο καλάθι και ο δεύτερος στην περιφέρεια.

Το ευτύχημα για τον Γιώργο Μπαρτζώκα είναι η παρουσία του Κάιλ Χάινς, που παρά το μικρό του «μπόι» (δεν υπάρχει άλλος σέντερ στην Ευρωλίγκα με ύψος μόλις 1.98) έχει κάνει τις πιο εντυπωσιακές «τάπες» στη διοργάνωση. Οι «ερυθρόλευκοι» πήγαν να «πληρώσουν» την απουσία, λόγω τραυματισμού στη μέση του Γιώργου Πρίντεζη, αλλά η επιστροφή του άλλαξε την επιθετική εικόνα της ομάδας, μαζί βέβαια και με την προσφορά του

Κώστα Παπανικολάου, που θεωρείται ο πιο εξελίξιμος παίκτης στην Ευρωλίγκα και με ποσοστά γύρω στο 50% στα τρίποντα, όταν η μπάλα «καίει».

ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ: Καλύτερος του αναμενόμενου... Ο Παναθηναϊκός, μετά από δύο διαδοχικές παρουσίες σε «φάιναλ φορ» της Ευρωλίγκα (το 2011 κατέκτησε μάλιστα τον τίτλο), «απέτυχε» να πάρει το «εισιτήριο» για τη φετινή τελική φάση. Βάλαμε τη λέξη «απέτυχε» σε εισαγωγικά, καθώς κάθε άλλο παρά αποτυχία μπορεί να θεωρηθεί το γεγο-

νός ότι «στρίμωξε» περισσότερο από κάθε άλλη ομάδα την Μπαρτσελόνα και λίγο ήθελε να την αποκλείσει για δεύτερη φορά με ντεζαβαντάζ έδρας (το είχε ξανακάνει το 2011). Η φετινή παρουσία του «τριφυλλιού» στην Ευρωλίγκα μπορεί να θεωρηθεί, τηρούμενων των αναλογιών, απόλυτα επιτυχημένη. Με δεδομένο ότι από την ομάδα του Ομπράντοβιτς έχουν μείνει μόνο δύο παίκτες κι αυτοί είναι πάνω από 30 χρόνων (Διαμαντίδης - Τσαρτσαρής), το γεγονός ότι παίζει αυτή την περίοδο ίσως την καλύτερη άμυνα στην Ευρώπη και παράλληλα έχει περιορίσει στο μικρότερο δυνατό τα λάθη του, που ή-

ταν η αχίλλειος πτέρνα του στην αρχή της περίοδου, πιστώνονται στον προπονητή του Αργύρη Πεδουλάκη, που αποδείχθηκε ανώτερος των προσδοκιών. Η Μπαρτσελόνα στις δύο πρώτες φάσεις τις Ευρωλίγκα είχε μόνο δύο ήττες σε 24 παιχνίδια και ηττήθηκε δύο φορές από τον Παναθηναϊκό σε πέντε αναμετρήσεις. Ακόμη η ομάδα του Πασκουάλ είχε κοντά στους 80 πόντους μέσο όρο στην επίθεση, αλλά σε κανένα από τα ματς με τους «πράσινους» δεν πέτυχε πάνω από 70 (στο πρώτο ματς είχε νικήσει 7270, με την κανονική διάρκεια να λήγει 64-64). Πρέπει να ψάξει πολύ κάποιος για να βρει ομάδα της Ευρωλίγκα (πολύ περισσότερο την Μπαρτσελόνα) να μην μπορεί να σκοράρει περισσότερο από 7 λεπτά, όπως έγινε την Πέμπτη στο «Παλάου Μπλαουγκράνα»! Βέβαια δεν έλειψαν τα λάθη όσον αφορά το έμψυχο υλικό του. Έγιναν διορθωτικές αλλαγές, όπως η απόκτηση του Γκιστ, αλλά είναι φανερό ότι ο Παναθηναϊκός είχε την ανάγκη ενός ακόμη έμπειρου περιφερειακού, αφού ο Διαμαντίδης «έσκασε» από την κούραση και ο Ούκιτς έχασε τη φόρμα του ακριβώς στο πιο κρίσιμο σημείο. Κατά δεύτερο λόγο, θα μπορούσε να αποκτηθεί ένας παίκτης των προδιαγραφών π.χ. του Φώτση, για να μην φθάσει ο Παναθηναϊκός στο τραγικό ποσοστό 1/16 τρίποντα και με μόλις 53 πόντους στην επίθεση στον πιο κρίσιμο ευρωπαϊκό του αγώνα...

ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ - ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ

Οι νεοναζί συνεχίζουν ανενόχλητοι... ΤΟΥ ΘΑΝΟΥ ΣΑΡΡΗ

Η Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία της Βουλγαρίας είχε ξεκαθαρίσει πριν από περίπου δύο μήνες ότι θα πάρει αυστηρά μέτρα για φασιστικές και ρατσιστικές εκδηλώσεις στα γήπεδα. Ωστόσο στις κερκίδες του «Γκέοργκι Ασπαρούχοβ» της Λέφσκι Σόφιας έκαναν ξανά την εμφάνισή τους σβάστικες, δείχνοντας ότι για να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο πρέπει το μαχαίρι να μπει βαθιά στο κόκαλο. Η Λέφσκι έχει... ιστορικό στα κρούσματα ρατσιστικής βίας. Τον Σεπτέμβριο τιμωρήθηκε με πρόστιμο 30.000 ευρώ από την ΟΥΕΦΑ για τη συμπεριφορά των οπαδών της σε παιχνίδι του Γιουρόπα Λιγκ, ωστόσο τον Αύγουστο, όταν ο Μπαζίλε Ντε Καρβάλιο από τη Γουινέα δέχτηκε ρατσιστική επίθεση από οπαδούς και άνδρες της ιδιωτικής ασφάλειας, η Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία της Βουλγαρίας... σφύριξε αδιάφορα. Πέρυσι, σε ευρωπαϊκό αγώνα με την ομάδα του Σαράγεβο, οι οπαδοί σήκωσαν ρατσιστικό πανό, το οποίο συν τοις άλλοις απεικόνιζε τον Ράτκο Μλάντιτς και τον Ζέλικο Ραζνά-

τοβιτς ή «Αρκάν», κατηγορούμενους για εγκλήματα πολέμου απέναντι στους Βόσνιους. Το καλοκαίρι που μας πέρασε, τα θύματα του ρατσισμού βγήκαν στους δρόμους της Σόφιας για να διαδηλώσουν για τις συνεχείς επιθέσεις που δέχονται. Οι Ρομά και οι μετανάστες από Ασία και Αφρική, όπως και οι ομοφυλόφιλοι, το τελευταίο διάστημα βρίσκονται όλο και περισσότερο στο στόχαστρο. Οι ρατσιστικές τάσεις φυσικά μεταφέρονται και στις κερκίδες, όπου αρκετοί «Ultras» μεγάλων ομάδων κρύβουν στους πυρήνες τους νεοναζιστικά στοιχεία. Και παρότι σχεδόν παντού υπάρχει αντίπαλο δέος, στη Βουλγαρία οι εστίες αντίστασης είναι λίγες. Αυτό φαίνεται και στα παιχνίδια της εθνικής τους, όπου ουκ ολίγες φορές έχουν κάνει τη ΦΙΦΑ και την ΟΥΕΦΑ να ασχοληθούν μαζί τους. Το ίδιο συμβαίνει και με τις ομάδες τους στην Ευρώπη... Πριν από περίπου δύο μήνες, η Ομοσπονδία της Βουλγαρίας έδειξε επιτέλους να παίρνει το θέμα πιο σοβαρά. Προειδοποίησε ότι τα παιχνίδια του πρωταθλήματος θα διακό-

πτονται αν υπάρχουν ρατσιστικές εκδηλώσεις. Ξεκαθάρισε ότι οι άνθρωποι της θα επιθεωρούν τα γήπεδα και θα ζητούν από τον εκφωνητή να προειδοποιεί τον κόσμο. Αν οι συμπεριφορές συνεχιστούν, τότε το ματς θα διακόπτεται και θα υπάρχουν βαριά χρηματικά πρόστιμα. Στο παιχνίδι με τη Λίτεξ Λόβετς, η

Χιτλερικά μηνύματα από οπαδούς της Λέφσκι, αλλά και της Λίτεξ Λόβετς!

Οι Βούλγαροι νεοναζί δεν κρύβουν τα «πιστεύω» τους...

26 φορές πρωταθλήτρια Βουλγαρίας έγινε ξανά θέμα στον διεθνή Τύπο. Οι οπαδοί της Λέφσκι σήκωσαν σημαία με τη σβάστικα, καθώς και πανό σχετικό με την ημερομηνία γέννησης του Χίτλερ και των γενεθλίων του. Από την άλλη, οι αντίπαλοι οπαδοί ευχήθηκαν, με δικό τους πανό, «χρόνια πολλά» στον Αδόλφο. «Μια μέρα θα καθαρίσουμε τη Βουλγαρία» ανέφερε χαρακτηριστικά. Αν και το ματς δεν διεκόπη, η Βουλγαρική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία της έριξε πρόστιμο 42.500 λεβ. Παράλληλα, υπήρξε έκκληση από την Πειθαρχική Επιτροπή της Ομοσπονδίας για πλήρη εφαρμογή του νόμου στους υπεύθυνους, ζητώντας ποινή αποκλεισμού από το γήπεδο για τουλάχιστον δύο χρόνια. Το ματς, όμως, δεν διεκόπη, όπως είχε προαναγγείλει η Ομοσπονδία. Ένα παιχνίδι στο οποίο υπήρχαν χιτλερικά μηνύματα και από τις δύο πλευρές. Είναι δεδομένο ότι με ανακοινώσεις και πρόστιμα τα πράγματα δεν αλλάζουν και, αν δεν υπάρξει συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων φορέων με τις ομάδες, το φαινόμενο δύσκολα θα αντιμετωπιστεί...

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 28 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2013

67

AΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ΚΙΝΗΣΗ ΠΟΛΙΤΩΝ ΦΙΛΑΔΕΛΦΕΙΑΣ ΧΑΛΚΗΔΟΝΑΣ

«Ναι» στο γήπεδο της ΑΕΚ, «όχι» στην εμπορευματοποίηση...

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΝΙΚΟΣ ΠΑΝΤΑΖΙΔΗΣ

«Επί τάπητος» έχει μπει και πάλι το θέμα του γηπέδου της ΑΕΚ μετά τον υποβιβασμό της από τη Σούπερ Λιγκ. Ένας από τους λόγους της αγωνιστικής πτώσης της ομάδας θεωρήθηκε από πολλούς ότι ήταν και το... αχανές του ΟΑΚΑ, που, ακόμη κι όταν είναι μισογεμάτο, δεν μπορεί να θεωρείται «έδρα» για τον -τυπικά- γηπεδούχο (το ίδιο ισχύει και για τον Παναθηναϊκό). Ήδη στην ΑΕΚ συζητάνε να παίξει η ομάδα τους του χρόνου (ανεξάρτητα τού σε ποια κατηγορία θα αγωνίζεται) στη γειτονική της Νέας Φιλαδέλφειας Ριζούπολη, όσο καιρό βέβαια είναι «αλάνα» το γκρεμισμένο από το 2002 γήπεδο της «Ένωσης», το αποκαλούμενο «Νίκος Γκούμας». Ο «ισχυρός» εξωδιοικητικός παράγοντας της ΑΕΚ, Δημήτρης Μελισσανίδης, ως όρο για την εμπλοκή του και πάλι στα της ΑΕΚ έχει βάλει να ξεκινήσουν άμεσα τα έργα κατασκευής γηπέδου στη Νέα Φιλαδέλφεια. Το θέμα είναι βέβαια «με ποιους όρους»... Να θυμίσουμε ότι ο κ. Μελισσανίδης, με βασικό «όπλο» του την κατασκευή νέου γηπέδου στη Νέα Φιλαδέλφεια, είχε διεκδικήσει το 2005 την προεδρία της ερασιτεχνικής ΑΕΚ, αλ-

Οι κάτοικοι είναι σύμφωνοι να ξαναγίνει το γήπεδο με τις προδιαγραφές τού «Νίκος Γκούμας»...

«Κακώς γκρεμίζεται το γήπεδο της ΑΕΚ» έλεγαν το 2002 οι κάτοικοι, αλλά η δικαιοσύνη απέρριψε την προσφυγή!

λά είχε χάσει τις αρχαιρεσίες από τον γιατρό και «θρύλο» της μπασκετικής ΑΕΚ, Χρήστο Ζούπα. Παρουσίασε τότε και μακέτα για γήπεδο 36.000 θέσεων, που μάλιστα το είχε βαφτίσει «Αγια - Σοφιά»! Το κόστος κατασκευής εκείνης της πρότασης ανήρχετο στα 73.800.000 ευρώ, με τον Μελισσανίδη να προτίθεται -τότε- να καταβάλει ο ίδιος το 20% του ποσού (δηλαδή κοντά στα 15 εκατομμύρια ευρώ). Θα ήταν καθαρά

ποδοσφαιρικό γήπεδο «τεσσάρων αστέρων» (σύμφωνα με τις προδιαγραφές της ΟΥΕΦΑ) και θα περιλάμβανε καταστήματα, εμπορική στοά, δύο κινηματογράφους, προπονητήριο μπάσκετ, πάρκινγκ, εσωτερική πισίνα και... «χαμάμ»! Είναι προφανές ότι «Αγια - Σοφιά» με τέτοιες προδιαγραφές δεν μπορεί να κατασκευαστεί, όχι μόνο γιατί η οικονομική συγκυρία δεν επιτρέπει τέτοιες σπατάλες, αλλά και γιατί η «Κί-

νηση Πολιτών Φιλαδέλφειας - Χαλκηδόνας», που έχει κερδίσει όλες τις μάχες κόντρα στα σχέδια «Γρανίτσα» και έχει δικαιωθεί με τελεσίδικη απόφαση στο Συμβούλιο της Επικρατείας, θέτει ως βασικό όρο οι περιβαλλοντολογικές προδιαγραφές του νέου γηπέδου να είναι ανάλογες μ’ αυτές του γηπέδου που γκρεμίστηκε και από την άλλη, η χρήση του να είναι για καθαρά αθλητικούς σκοπούς, όπως αναφέρει η σχετική παραχώρηση του 1934 στους πρόσφυγες, και διαφωνεί με την «εμπορευματοποίηση» του γηπέδου. «Ένα γήπεδο για την ΑΕΚ είναι θεμιτή επιδίωξη για τους αληθινούς φιλάθλους και φίλους της ι-

στορικής ομάδας. Δεν είναι αποδεκτό όμως να εμπλέκεται η κατασκευή του γηπέδου με επιχειρηματικά συμφέροντα και εμπορικά κέντρα και να επιδιώκεται η κατ’ εξαίρεση υπέρβαση του νόμου (Γενικός Οικοδομικός και Κτιριοδομικός Κανονισμός) προκειμένου να γίνει εφικτή η κατασκευή ενός μεγάλου εμπορικού αθλητικού συγκροτήματος στον γνωστό μικρό και ακατάλληλο χώρο των 26,5 στρεμμάτων στη Νέα Φιλαδέλφεια», αναφέρει σχετική ανακοίνωση της «Κίνησης Πολιτών» στις 12 Φεβρουαρίου του 2012 και τελειώνει: «Οι πολίτες της Φιλαδέλφειας - Χαλκηδόνας έχουμε τα ίδια δικαιώματα όπως και οι κάτοικοι άλλων πόλεων να ζούμε με όρους ανθρώπινους, όρους που προσδιορίζονται από το Σύνταγμα και τους νόμους. Θα υπερασπιστούμε με κάθε νόμιμο τρόπο τα δικαιώματά μας, όπως έχουμε κάνει και στο παρελθόν». Να σημειωθεί ότι η «Κίνηση Πολιτών» είχε καταφύγει στη Δικαιοσύνη και το 2002 και ζητούσε να μην κατεδαφιστεί το γήπεδο της ΑΕΚ. Όμως τότε δικαιώθηκε ο... Γρανίτσας, με τα γνωστά αποτελέσματα!

ΠΑΣ ΓΙΑΝΝΙΝΑ

«Άγιαξ της Ηπείρου», όνομα και... πράγμα! ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΓΑΛΟΥΠΗ

Χίλιοι λόγοι γκρίνιας υπάρχουν για το πρωτάθλημα που μόλις ολοκληρώθηκε η κανονική του διάρκεια, όμως και τα θετικά στοιχεία δεν έλειψαν. Μπορεί, λοιπόν, να είναι ακόμα ανοιχτή η συμμετοχή του ΠΑΣ Γιάννινα στην Ευρώπη, όμως αυτό δεν συμβαίνει για αγωνιστικούς λόγους, αφού μέσα στα γήπεδα ο «Άγιαξ της Ηπείρου» φώναξε «παρών» και κατέκτησε με την αξία του την 5η θέση. Ο ΠΑΣ, με τη θέση που πήρε στην κανονική σεζόν, έκανε τη δική του επανάσταση, όπως άλλωστε βλέπουμε συνέχεια και στην κερκίδα με τα πανό των οργανωμένων οπαδών του που τον ακολουθούν παντού, των «Blue Vayeros», με το έμβλημα του Τσε Γκεβάρα. Ανέκαθεν, άλλωστε, ήταν έντονη η θερμή στήριξη του κόσμου στα Γιάννενα για την ομάδα της πόλης τους. Όταν ο ΠΑΣ έκανε τις εξαιρετικές του εμφανίσεις, τη δεκαετία του ‘70, με παίκτες από την Αργεντινή όπως οι Εδουάρδος Κοντογιώργακης, Αλφρέδος Γκλασμάνης, Χουάν Μόντες

Πρώτη φορά στην Ευρώπη το καμάρι των Ιωάννινων. Ο ΠΑΣ, με τη θέση που πήρε στην κανονική σεζόν, έκανε τη δική του επανάσταση

Η μορφή του Τσε συντρόφευε και τη φετινή προσπάθεια του ΠΑΣ Γιάννινα...

και Όσκαρ Αλβαρέζ κ.ά., είχε προκαλέσει αίσθηση στο πανελλήνιο. Η άνοδος στην Α’ εθνική τη σεζόν 197374, ήταν μόνο η αρχή... Ο ΠΑΣ έδειξε αμέσως ότι μπορούσε να σταθεί άνετα στη μεγάλη κατηγορία κατακτώντας την 9η θέση και πολύ σύντομα, την περίοδο 1975-76, έκανε τη μεγάλη έκπληξη και πήρε την 5η θέση, αφήνοντας πίσω του τον Άρη και τον Ηρακλή, ενώ

νίκησε στην έδρα τους Ολυμπιακό, Παναθηναϊκό, ΑΕΚ και ΠΑΟΚ! Μάλιστα, κατάφερε να μην χάσει ούτε μια φορά στο γήπεδό του, έχοντας 14 νίκες και μόλις μια ισοπαλία! Ανάλογη πορεία είχε και τη σεζόν 197778, όταν και πάλι τερμάτισε 5ος, ενώ έμεινε ξανά αήττητος στο γήπεδό του, με Παναθηναϊκό και Ολυμπιακό να χάνουν με το ίδιο σκόρ (1-0). Ο ΠΑΣ Γιάννινα συνέχισε και τα ε-

πόμενα χρόνια να έχει μια αρκετά σταθερή πορεία μέχρι τον Μάιο του 1984, όταν έχασε σε μπαράζ από τον Πανιώνιο, με 2-0 και δραματικό τρόπο στην παράταση, κι έπεσε στη Β’ εθνική μετά από δέκα «θρυλικά» χρόνια στα μεγάλα σαλόνια. Μέσα από αρκετές περιπέτειες, σκαμπανεβάσματα και διάφορα μεγάλα ή μικρότερα προβλήματα που είχε να αντιμετωπίσει, ο ΠΑΣ κατάφερε να μείνει ζωντανός και, κυρίως, με τον κόσμο του συσπειρωμένο να βρίσκεται πάντα στο πλευρό του. Τη σεζόν 2006-07, μπόρεσε να φτάσει μέχρι τα ημιτελικά του κυ-

πέλλου Ελλάδας, αποκλείοντας τον Ολυμπιακό, αν και αγωνιζόταν στη Β’ Εθνική, ενώ την περασμένη σεζόν βρισκόταν σε δύσκολη θέση μέχρι που ανέλαβε στη μέση της σεζόν την ομάδα ο Άγγελος Αναστασιάδης για να οδηγήσει τον ΠΑΣ στη σωτηρία. Η περίοδος που διανύουμε εξελίχθηκε σε «μαγική»! Με τον νεαρό και ταλαντούχο Γιάννη Χριστόπουλο στο τιμόνι και δημιουργό μιας εξαιρετικής ομάδας, με παίκτες όπως ο Ντε Βινσέντι, ο ΠΑΣ θύμισε παλιές δοξασμένες εποχές κι έδωσε χαρές στον κόσμο του. Ήταν μια επιστροφή στο... παρελθόν, με την κατάκτηση της 5ης θέσης, ξεπερνώντας τον Παναθηναϊκό, τον Άρη και την ΑΕΚ! Ο ΠΑΣ, μάλιστα, είχε εξαιρετική παρουσία κι εκτός έδρας, με «στρωτό» ποδόσφαιρο και αποδεικνύοντας ότι δεν παίζουν μπάλα μόνο τα... μπάτζετ. Ανεξάρτητα από το αν εξασφαλίσει ή όχι τελικά άδεια για να αγωνιστεί στην Ευρώπη, η ομάδα από τα Γιάννενα ήταν μια από τις πράγματι πιο αισιόδοξες νότες της χρονιάς, παραδίδοντας μαθήματα καλού ποδοσφαίρου και οργάνωσης ομάδας!

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 28 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2013

68

ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ

VIEWPOINT: SUPER MARKET • NET, 18.15 O Brian Ulrich φωτογραφίζει σε supermarket και πολυκαταστήματα σε όλη την Αμερική και αποκαλύπτει την πολυπλοκότητα της καταναλωτικής κουλτούρας.

ΕΡΕΥΝΑ: ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ, ΦΩΣ ΚΑΙ ΣΚΙΕΣ • MEGA, 24.00 Ο Π.Τσίμας ερευνά το πώς λειτουργεί σήμερα η δικαιοσύνη, πώς επιδιώκει να σπάσει το αίσθημα ατιμωρησίας και γιατί καθυστερεί τις αποφάσεις της.

ΣΥΜΜΟΡΙΕΣ ΤΗΣ Ν. ΥΟΡΚΗΣ • ALPHA, 21.00 Δραματική περιπέτεια του Μάρτιν Σκορσέζε, παραγωγής 2002, με τους Λεονάρντο Ντι Κάπριο, Ντάνιελ Ντέι Λιούις, Κάμερον Ντίαζ, Λίαμ Νίσον.

ΠΡΑΓΑ • ΝΕΤ 01.00 Δραματική ταινία, του Κρίστιαν Μάντσεν, παραγωγής Δανίας 2006. Παίζουν: Μαντς Μίκελσεν, Στίνε Στενγκέντε, Μποριβόζ Ναβράτιλ.

ΤΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ • ALPHA, 21.00 Αισθηματικό δράμα, του Νικ Κασσαβέτις, παραγωγής 2004. Παίζουν: Ράιαν Γκόσλινγκ, Ρέιτσελ Μακ Άνταμς, Τζίνα Ρόουλαντς, Τζόαν Άλεν.

ΜΠΑΤΜΑΝ ΚΑΙ ΡΟΜΠΙΝ • STAR, 24.00 Περιπέτεια φαντασίας, σε σκηνοθεσίαΤζόελ Σουμάχερ, παραγωγής 1998. Παίζουν: Άρνολντ Σβαρτζενέγκερ, Κρις Ο’ Ντόνελ, Ούμα Θέρμαν.

ΝΤΕΝΙΣ Ο ΤΡΟΜΕΡΟΣ • STAR, 22.00 Κωμωδία, παραγωγής 1993, με τους Γουόλτερ Ματάου, Μέισον Γκαμπλ, Κρίστοφερ Λόιντ.

Ο ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΣ ΔΗΜΙΟΣ • MEGA, 01.15 Βιογραφικό δράμα, παραγωγής Αγγλίας 2005. Παίζουν: Τίμοθι Σπαλ, Τζούλιετ Στίβενσον, Έντι Μάρσαν.

ΣΗΜΕΡΑ Το πρόγραμμα της ΕΡΤ θα τροποποιηθεί λόγω απεργίας των δημοσιογράφων

ΤΗΛ.: 210-77.01.911-5

ET1

08.00 Aρχιερατική Θεία Λειτουργία 11.11 Αρχονταρίκι 12.00 Μουσική παράδοση (Ε) 13.00 Δεν είσαι μόνος (Ε) 14.00 Φωτόσφαιρα (Ε) 14.30 Μεσολόγγι - Ιερή πόλη 15.00 Θέατρο από το Αρχείο της ΕΡΤ 17.00 Μπάσκετ Leauge ΟΠΑΠ «Απόλλων Πάτρας- ΠΑΟΚ» (Ζ) 19.00 Ακολουθία του Νυμφίου 21.15 Μέγας Πέτρος 22.15 Ένας ιδανικός σύζυγος. Κωμωδία 24.00 Κρυμμένη εικόνα (Ε) 01.00 Ακρόασις (Ε) 01.30 Μικροφιλμ - Οι ταινίες

ΤΗΛ.: 210-68.86.100

ΤΗΛ.: 210-60.66.000

NET

ET3

07.00 Τα αδέρφια μας οι άνθρωποι (Ε) 07.30 Θεία Λειτουργία 10.30 Οδοιπορικό στην Πίνδο 11.00 Τόποι ζωής - τόποι ιδεών (Ε) 12.00 Ο τόπος και το τραγούδι του 13.00 Ειδήσεις 13.30 Χωρίς αυτοκίνητο 14.00 Μητέρα γη (Ε) 15.00 Κυριακή στο χωριό 17.00 Ειδήσεις 17.05 Κυριακή στο χωριό (Συνέχεια) 18.00 Αθλητική εκπομπή 19.00 Κέφι, γλέντι και φιγούρα. Κωμωδία 21.00 Balkan Express (Ε) 22.00 Ειδήσεις 23.00 Το πέρασμα στην ωριμότητα. Αισθηματική περιπέτεια 01.00 Βερολινέζικο τραγούδι. Ταινία

ΤΗΛ.: 210-69.03.000

MEGA

06.00 Τα μυστικά της Εδέμ (Ε) 07.00 ΜΕGA Σαββατοκύριακο 10.00 Όλα για την υγεία μου (Ε) 11.00 Γλυκές αλχημείες (Ε) 12.00 Η ώρα η καλή (Ε) 13.10 Εμείς κι εμείς (E) 14.00 Eιδήσεις 14.50 Τζάκι Τσαν: Αν θυμηθείς πέθανες... Περιπέτεια 16.50 Παρέα στην κουζίνα, κάθε μέρα (Ε) 17.35 Ειδήσεις 17.40 Σ’ αγαπώ - Μ’ αγαπάς (Ε) 20.00 Eιδήσεις 21.15 Spider man 2. Περιπέτεια 24.00 Έρευνα 01.15 Ειδήσεις

STAR

07.00 Παιδικό πρόγραμμα 12.00 Floricienta 12.50 Ο Σκούπι Ντου και οι πειρατές. Ταινία 14.10 Γουάλας και Γκρόμιτ στον τεράστιο λαχανόκηπο. Ταινία 15.45 Τα φιλαράκια 16.50 Mike and Molly 17.45 Ειδήσεις. Δελτίο στη Νοηματική 18.00 Ηuman target 18.50 Two and the half men 19.45 Eιδήσεις 21.00 Ραντεβού στην Κέρκυρα. Κωμωδία 22.45 Ο φυγάς. Αστυνομική περιπέτεια 01.30 Ο τελευταίος εκτελεστής. Περιπέτεια

ΤΗΛ.: 212-21.24.000 ΤΗΛ.: 2310-299.400

ΑΝΤ1

07.00 Τα φιλαράκια (Ε) 08.00 Τύχη βουνό (Ε) 09.00 Το πιο γλυκό μου ψέμα (Ε) 09.45 Ελεύθερος κι ωραίος (Ε) 10.45 Wipe out (E) 11.50 Spring wipe out (Ε) 13.00 Ειδήσεις 13.30 Σαμπρίνα. Αισθηματική κομεντί 15.20 Oreo cooking 15.30 Λίτσα.com (E) 16.50 Ο πόλεμος των άστρων (Ε) 17.50 Ειδήσεις. Δελτίο στη νοηματική 18.00 Εργαζόμενη γυναίκα (Ε) 20.00 Ειδήσεις 21.15 Your face sounds familiar 00.15 Σε πρώτο πλάνο 01.15 Αποστολή στην Μπριζ. Περιπέτεια 03.10 Η αγάπη ήρθε από μακριά (Ε)

ΤΗΛ.: 210-34.21.201-4

06.45 Σαββατοκύριακο στη ΝΕΤ 08.30 ΝΕΤ Παντού 12.00 Ειδήσεις 12.30 Με αρετή και τόλμη 13.00 Βουλή των Ελλήνων 14.00 27 της Ευρώπης 15.00 Ειδήσεις 16.00 Αγεφύρωτες σχέσεις. Δράμα 17.45 Επικράνθη (Κυριακής των Βαΐων) 18.00 Ειδήσεις 18.15 Οπτική γωνία (Viewpoint) 19.00 Επτά 20.00 Οι νταντάδες (Ε) 21.00 Ειδήσεις 22.00 Αθλητική Κυριακή 01.00 Πράγα. Δράμα

ΚΥΡΙΑΚΗ

ALPHA

06.00 Macgyver (Ε) 08.00 Άκατα μάτατα με τα Ζουζούνια 10.00 Μες στην καλή χαρά 14.00 Ειδήσεις 14.15 Stars system 15.10 Έτσι απλά 15.50 Alpha check up 16.55 Ειδήσεις. Δελτίο στη νοηματική 17.00 Aννίτα SOS 19.00 Eιδήσεις 20.00 Tι θα φάμε σήμερα μαμά; 21.00 Οι συμμορίες της Νέας Υόρκης. Δραματική περιπέτεια 00.15 10η εντολή (Ε) 01.15 Οι ιστορίες του αστυνόμου Μπέκα (Ε)

ΤΗΛ.: 210-48.00.170-4

ΣΚΑΪ

06.45 Καλημέρα με τον Γιώργο Αυτιά 10.00 Κυριακή με δράση 12.30 Στην πράξη 13.30 Ποδηλατοδράσεις 14.00 Γεύσεις στη φύση 15.00 Γλυκειές αλχημείες (Ε) 16.00 Πράσινες αποστολές 17.00 Joy 19.00 Ραντεβού με τον γιατρό σας 19.30 Traction (E) 20.00 Tαξίδι στη Μεσόγειο: Ιταλία, Μαρόκο 21.00 Tα νέα του ΣΚΑΪ 22.00 Costa Concordia: κραυγή αγωνίας 23.00 Ελεύθερος σκοπευτής 02.00 Όταν ο καιρός άλλαξε την Ιστορία

ΤΗΛ. 210-36.73.366

ΒΟΥΛΗ

14.00 Έδοξε η Βουλή και τω Δήμω 15.00 Το μοναστήρι του Οσίου Λουκά 16.00 Τι λέει ο νόμος 17.20 Το κόκκινο μπαλόνι. Οικογενειακή περιπέτεια 18.00 Το άσπρο άλογο. Οικογενειακό δράμα 18.40 Εις το Σωτήριον Πάθος 19.10 Ιάννης Ξενάκης 20.20 Το στέκι του ταγκό «Cafe de los maestros» 22.00 Ηλέκτρα. Όπερα

ΤΗΛ.: 210-77.01.911-5

ET1

06.30 Βυζάντιο και νέος ελληνισμός (Ε) 07.30 Ουράνιο τόξο (E) 08.00 Αστυνόμος Σαΐνης 08.30 Μάρθα το σκυλάκι που μιλάει (Ε) 09.00 Ρομπότ σε δράση (Ε) 09.30 Η Μπέτσι στο νηπιαγωγείο (Ε) 10.00 Βυζαντινή και μεταβυζαντινή τέχνη στην Ελλάδα (Ε) 10.30 Δομήνικος Θεοτοκόπουλος. Κρης εποίει (Ε) 11.00 Κοσμάς ο Αιτωλός (Ε) 12.00 Πόντιος Πιλάτος (Ε) 12.30 Το τέλος της μοναξιάς (Ε) 13.00 Στουρνάρα 288. Κωμωδία 14.30 Μάρθα το σκυλάκι που μιλάει (Ε) 15.00 Ρομπότ σε δράση 15.30 Κλήρωση Εθνικού Λαϊκού Λαχείου 15.40 Η Μπέτσι στο νηπιαγωγείο 16.00 Λεονάρντο 17.00 Μπάσκετ League ΟΠΑΠ 19.00 Ακολουθία του Νυμφίου 21.00 Η Έλλη Λαμπέτη διαβάζει αποσπάσματα των Ιερών Ευαγγελίων για τη Μεγάλη Εβδομάδα (Ε) 21.20 Ρωμαίος και Ιουλιέτα. Κλασικό μπαλέτο 23.30 Ακρόασις (Ε) 24.00 Ειδήσεις 01.00 Σημείο ΑRT

ΤΗΛ.: 210-60.66.000

NET

06.00 Πρωινή ενημέρωση 08.00 ΝΕΤ στα γεγονότα 10.00 Συμβαίνει τώρα 12.00 Ειδήσεις 13.00 Επικράνθη (Μ. Δευτέρας) 13.15 Μένουμε Ελλάδα (Ε) 15.00 Αφιέρωμα στον Καβάφη 2013: Έτος Καβάφη, 29 Απριλίου: Επέτειος γέννησης και θανάτου Κωνσταντίνου Καβάφη 16.00 η οικουμενικότητα του Καβάφη (Ε) 17.00 Η Παγκοσμιότητα του Κ. Καβάφη 18.00 Ειδήσεις 18.15 Σαν σήμερα (Ε) 18.30 Sport net 20.30 Τόπων μνήμες «Η γέφυρα του Γαλατά « 21.00 Ειδήσεις 22.05 Ο πύργος του Ντάουτον (Ε) 23.00 NETweek 00.30 Ημερολόγιο καταστρώματος 00.45 Champions NET

ΤΗΛ.: 2310-299.400

ET3

07.30 H χαρά της ζωγραφικής 08.00 Τα κανάλια της Ευρώπης (Ε) 08.30 Ευρωπαϊκά λιμάνια 09.00 Αληθινά σενάρια (Ε) 10.00 Ο τόπος και το τραγούδι του (Ε) 11.00 Ένα κι ένα 12.45 Μια μέρα σαν κι αυτή 12.50 Εκατογραφία - Προσωπογραφίες (Ε) 13.00 Ειδήσεις 14.00 Η Ευρώπη του Rick Steve 14.30 Άντονι Μπουρντέν: χωρίς κρατήσεις 15.00 Τόλμη και γοητεία 15.30 Γεγονός 16.50 Άγνωστες γνώσεις 16.55 Δες Θες... η Θεσσαλονίκη όπως είναι 17.00 Ειδήσεις 17.15 Μια μέρα σαν κι αυτή (Ε) 17.20 O ξεναγός (Ε) 17.50 Aληθινά σενάρια (Ε) 19.00 Ακολουθία του Νυμφίου εις τον Ιερόν Ναόν Αγίου Φανουρίου Άνω Τούμπας 21.00 Ιερά μονοπάτια (Ε) 21.45 Δελτίο καιρού 22.00 Ειδήσεις 23.00 Της μιας δραχμής τα γιασεμιά. Αισθηματικό δράμα 01.00 Ποιος ήταν ο Ιησούς;

ΤΗΛ.: 210-69.03.000

MEGA

05.45 Τα μυστικά της Εδέμ (Ε) 06.45 Κοινωνία ώρα Mega 10.00 Πρωινό μου 13.10 Εμείς κι εμείς (Ε) 14.00 Eιδήσεις 15.00 Δέκα λεπτά κήρυγμα (Ε) 16.20 Ειδήσεις

ΧΡΗΣΤΙΚΑ ΕΚΑΒ 166 • ΦΑΡΜΑΚΕΙΑ 11850 • ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ 14944 • ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΗ 199 • ΠΛΟΙΑ 1440 • KΤΕΛ 1440 • ΤΡΕΝΑ 1440 - τηλ. κράτησης 110 • ΛΙΜΕΝΑΡΧΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΑ 210-4511310-7 • «ΕΛ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ» 210-3530000 • ΟΤΕ - ΒΛΑΒΕΣ 124 • ΔΕΗ 1253 • ΕΥΔΑΠ ΒΛΑΒΕΣ 1022 • ΛΙΜΕΝΙΚΟ 108 • ΚΤΕΟ 1425 • ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ 171 • ΟΤΕ - ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΥ 11888

16.30 Singles (E) 17.30 Παρέα στην κουζίνα, κάθε μέρα 17.50 Eπτά θανάσιμες πεθερές (Ε) 19.00 Fatmagϋl 20.00 Ειδήσεις 21.15 Κλεμμένα όνειρα 22.30 Mε τα παντελόνια κάτω 23.40 Ανατροπή 01.00 Ειδήσεις 01.15 Ο τελευταίος δήμιος. Βιογραφικό δράμα

ΤΗΛ.: 210-68.86.100

ΑΝΤ1

06.00 Διπλανή πόρτα (Ε) 07.00 Πρωινό ΑΝΤ1 11.00 Fthis TV 12.00 40 κύματα (Ε) 12.50 Με αγάπη 13.00 Ειδήσεις 13.30 Άκρως οικογενειακόν (Ε) 14.30 Κωνσταντίνου και Ελένης (Ε) 15.30 Το καφέ της Χαράς (Ε) 17.05 Ειδήσεις. Δελτίο στη νοηματική γλώσσα 17.10 Ο θείος μου ο Ιπποκράτης. Κωμωδία 19.00 Βαλς με 12 θεούς 20.00 Ειδήσεις 21.15 Ο Ιησούς από τη Ναζαρέτ. Θρησκευτικό δράμα 22.15 Βίβλος 23.15 Ράδιο αρβύλα 00.30 Για τη Σμύρνη 0 Σταμάτης Σπανουδάκης (Μ) 01.30 To κλειδί του παραδείσου (Ε)

ΤΗΛ.: 210-34.21.201-4

STAR

06.00 Παιδικό πρόγραμμα 08.00 ΦΜ live (E) 09.50 O πρίγκιπας του Bel Air 10.20 Φίλοι για πάντα 11.20 Ντεντέκτιβ Μονκ 12.30 Ειδήσεις 13.00 Μεσημεριανή Μελέτη 15.30 Μίλα 17.15 Ειδήσεις. Δελτίο στη νοηματική 17.50 ΦΜ live 19.45 Ειδήσεις 21.00 The mentalist 22.00 Ντένις ο τρομερός. Κωμωδία 24.00 Μπάτμαν και Ρόμπιν. Περιπέτεια φαντασίας 02.30 Μάρκο Πόλο. Περιπέτεια

ΤΗΛ.: 212-21.24.000

ALPHA

07.30 Frazier 08.00 Άκατα, μάκατα με τα Ζουζούνια 10.00 Θυρίδα τηλεπώλησης 10.15 Έτσι απλά (Ε) 11.00 Stars system (Ε) 12.30 Ειδήσεις 13.00 Ελένη (Ε) 16.00 Δέστε τους (M) 18.30 Ειδήσεις 19.55 Eιδήσεις. Δελτίο στη νοηματική 20.00 Κάτι ψήνεται 21.00 Το ημερολόγιο. Αισθηματική ταινία 23.30 Νόμος και τάξη: ειδική ομάδα 00.30 Οι ιστορίες του αστυνόμου Μπέκα (Ε) 01.30 10η εντολή (Ε)

ΤΗΛ.: 210-48.00.170-4

ΣΚΑΪ

06.00 Πρώτη γραμμή 10.00 Tώρα με την Πόπη Τσαπανίδου 13.15 Eco news (E) 13.45 Θ΄’εμα διατροφής (Ε) 14.45 Life με την Εύα Αντωνοπούλου 16.50 Δελτίο στη νοηματική 17.00 Μαγειρεύω οικονομικά 17.50 Chef στον αέρα (E) 19.00 ΣΚΑΪ με τον Νίκο Ευαγγελάτο 21.00 Tα νέα του ΣΚΑΪ - Eco news 22.00 CSI, Λας Βέγκας: στον τόπο του εγκλήματος 23.15 CSI, Μαϊάμι: στον τόπο του εγκλήματος 00.15 H Δίκη στον ΣΚΑΪ (E) 02.15 Ντοκιμαντέρ

ΤΗΛ. 210-36.73.366

ΒΟΥΛΗ

17.00 Eιδήσεις 18.00 Εις το Σωτήριον Πάθος 18.30 Η Έλλη Λαμπέτη διαβάζει κείμενα της Μεγάλης Εβδομάδας 19.00 Γεώργιος Ξενουδάκης 19.30 Το Ζάππειο Παρθεναγωγείο της Κωνσταντινούπολης 20.00 Ζακ Λακαριέρ 21.00 Η 5η Συμφωνία του Μάλερ 22.10 Το πένθος ταιριάζει στην Ηλέκτρα: Θέατρο 00.30 Εις το Σωτήριον Πάθος

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 28 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2013

69

MEDIA Ο ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟΣ ΔΙΑΦΗΜΙΖΟΜΕΝΟΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ

Προίκα στους ιδιώτες του ΟΠΑΠ η επιρροή στα ΜΜΕ ΤΗΣ ΑΓΓΕΛΑΣ ΝΤΑΡΖΑΝΟΥ

Μαζί με τον έλεγχο του τεράστιου τζίρου και των κερδών του ΟΠΑΠ, ο νέος ιδιοκτήτης, η εταιρεία Emma Delta συμφερόντων Μελισσανίδη - Κοπελούζου όπως όλα δείχνουν, θα κληρονομήσει έξτρα bonnus παροχή από το δημόσιο και την τεράστια επιρροή του Οργανισμού στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης. Κι αυτό, γιατί ο ΟΠΑΠ αποτελεί παραδοσιακά έναν από τους καλύτερους διαφημιζόμενους πελάτες των ΜΜΕ, με διαφημιστική δαπάνη δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ τοΝ χρόνο, η οποία στηρίζει σήμερα τα δύσκολα οικονομικά των Μέσων ενημέρωσης, ταυτόχρονα όμως αφήνει και μεγάλο περιθώριο παρεμβάσεων και αιτημάτων για ειδική μεταχείριση. Το μέγεθος της συμβολής του ΟΠΑΠ στη στήριξη των media -και συνεπώς στη δυνατότητα άσκησης επιρροής ή και πίεσης- φαίνεται από τα ποσά που δαπανώνται κάθε χρόνο για τη διαφημιστική προβολή του. Το 2008 η τεκμαρτή διαφημιστική δαπάνη του ΟΠΑΠ, βάσει τιμών τιμοκαταλόγου και χωρίς να υπολογίζονται τυχόν εκπτώσεις ή επιστροφές (οι οποίες δεν ήταν πολύ υψηλές τότε και ιδίως για διαφημιζόμενους του δημοσίου), άγγιζε τα 33,7 εκατ. ευρώ. Τότε, η συνολική διαφημιστική δαπάνη του

Δημοσίου (υπουργεία, δήμοι, δημόσιες επιχειρήσεις και οργανισμοί, τυχερά παιχνίδια, δηλ. ΟΠΑΠ,

Ευρ. Ένωση κ.λπ.) έφτανε το αστρονομικό ποσό των 105,7 εκατ. ευρώ. Το μερίδιο του ΟΠΑΠ στη συνολική

EχουΜΜΕ και λέΜΜΕ

διαφημιστική δαπάνη του Δημοσίου πλησίαζε το 33%. Με την εμβάθυνση των υφεσιακών πολιτικών από τις κυβερνήσεις των επόμενων χρόνων, η διαφημιστική δαπάνη του ΟΠΑΠ μειώνεται σταδιακά -δεδομένου ότι χαμηλώνουν οι οι τιμές στους τιμοκαταλόγους των Μέσων-, για να πέσει κάτω από το μισό τον περασμένο χρόνο, από 33,69 εκατ. στα 14,5 εκατ. ευρώ (βλ. και Πίνακα). Όμως δεν συνεπάγεται καμία μείωση της επιρροής του ΟΠΑΠ στα ΜΜΕ. Κι αυτό, γιατί μπορεί μεν να μειώθηκε η διαφημιστική δαπάνη του ΟΠΑΠ, όμως μειώθηκε μαζί, για την ακρίβεια κατακριμνήσθηκε, η συνολική διαφημιστική δαπάνη του Δημοσίου. Πλέον, τα τελευταία δύο χρόνια οι διαφημίσεις του ΟΠΑΠ αποτελούν το 50% των συνολικών δαπανών του Δημοσίου (εννοείται, δεν περιλαμβάνονται οι Τράπεζες) προς τα media, συνεπώς παραμένει ένας πολύ καλός πελάτης και γίνεται ακόμα καλύτερος (βλ. και γραφήματα). Και όλα αυτά, χωρίς να υπολογίζεται η διαφημιστική επένδυση στο Διαδίκτυο, που εξελίσσεται δυναμικά τα τελευταία χρόνια. Τα μεγαλύτερα ποσά, παρά την περιορισμένη επιρροή λόγω χαμηλών κυκλοφοριών, δαπανά ο ΟΠΑΠ στις εφημερίδες, γύρω στο 40% του συνολικού διαφημιστικού του προϋπολογισμού.

ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΕΣ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΩΝ

Κατασπατάληση πόρων και πολιτικές παρεμβάσεις στην ΕΡΤ Δύο ειδών προβλήματα εντόπισαν οι δημοσιογράφοι της ΕΡΤ στη δημόσια ραδιοτηλεόραση σήμερα: α) ένα διοικητικό: αλόγιστες πρακτικές κατασπατάλησης πόρων - με προσλήψεις ειδικών συμβούλων, προσωπικού ειδικών θέσεων, αναθέσεων μικτών και εξωτερικών παραγωγών ακόμα και στον στενό ενημερωτικό τομέα, και β) ένα πρόβλημα αξιοπιστίας: υποβάθμιση της ενημέρωσης, κρούσματα λογοκρισίας και επιχείρηση χειραγώγησης του δημοσιογραφικού έργου. Με έγγραφα - ντοκουμέντα έφεραν στο φως τον τρόπο διαχείρισης της ΕΡΤ και αποκάλυψαν την αντίληψη διοίκησής της, ενώ κατέρριψαν μύθους των τελευταίων ετών: o Στην ΕΡΤ εργάζονται σήμερα 660 δημοσιογράφοι, έναντι 1.300 προ 4ετίας. Μείωση 49%. o Οι 660 καλύπτουν τις ανάγκες για 3 τηλεοπτικά κανάλια συν ένα δορυφορικό, 7 ραδιοφωνικούς

σταθμούς, 19 περιφερειακούς ραδιοφωνικούς σταθμούς, 1 έντυπο (Ραδιοτηλεόραση) και ένα web site πλήρους ειδησεογραφίας και με πλήρεις βάρδιες. Είναι υπεράριθμοι; o Το κόστος των δημοσιογράφων για την ΕΡΤ είναι 1,42 εκατ. ευρώ τον μήνα. Καθαροί μισθοί 0,88 ε-

κατ. ευρώ. o 26 προνομιούχοι εργαζόμενοι (προσωπικό ειδικών θέσεων και ειδικοί σύμβουλοι) κοστίζουν 1 εκατ. ευρώ τον χρόνο. Τόσο θα κόστιζαν 200 συμβασιούχοι. o Από αυτούς, 6 είναι σύμβουλοι ενημέρωσης και προγράμματος. Την ίδια ώρα, η πρωινή ενημερω-

τική ζώνη της τηλεόρασης έχει μόνο 2 ρεπόρτερ και το ραδιόφωνο μόνο 1. Για το Champions League η ΕΡΑ Σπορ λειτουργεί με εθελοντές. o 600- 5.000 ευρώ το κόστος των δημοσιογράφων στις εταιρείες που συστήνονται ειδικά για να πάρουν «έργα» ραδιοφωνικών παραγωγών στην ΕΡΑ. o 24 μικτές και εξωτερικές παραγωγές κόστισαν στο ραδιόφωνο 570.000 ευρώ το 2012. o 60 συμβασιούχοι δημοσιογράφοι «κόπηκαν» τον Φεβρουάριο, με υπηρεσία στην ΕΡΤ 10 έως και 22 χρόνια. o Δέκα γραμματείς έχουν προσληφθεί για τις ανάγκες τεσσάρων γενικών διευθυντών, με αποδοχές έως 2.000 ευρώ. o Δώδεκα εξωτερικές και μικτές παραγωγές, για πρωτότυπο πρόγραμμα τριών μηνών, κοστίζουν στην ΕΡΤ 2,4 εκατ. ευρώ. Α.Γ.Ν.

Εκλογές στην ΕΣΗΕΑ 18 και 19 Ιουνίου. Αυτή είναι η πρόταση του Δ.Σ. της ΕΣΗΕΑ στη γενική συνέλευση των μελών, που έχει προγραμματιστεί να γίνει στο Κάραβελ, τη Δευτέρα 3 Ιουνίου. Εάν το χρονοδιάγραμμα τηρηθεί, οι υποψηφιότητες για τα ψηφοδέλτια των παρατάξεων θα κλείσουν στις 11 Ιουνίου. Παράταξη της Συγκυβέρνησης στην ΕΣΗΕΑ Με τη συμμετοχή και της ΔΗΜ.ΑΡ. συμπληρώθηκε το κυβερνητικό τρίο - Ν.Δ., ΠΑΣΟΚ, ΔΗΜ.ΑΡ.- υπό κοινή στέγη, στο νέο ψηφοδέλτιο «Ενωμένοι Δημοσιογράφοι» για τις εκλογές της ΕΣΗΕΑ. Την ίδρυση της νέας παράταξης προσυπογράφουν οι Μαρία Αντωνιάδου, Δημήτρης Κουμπιάς, Νίκος Καρούτζος και πλέον ο Μάκης Διόγος. Και Πάσχα χωρίς ειδήσεις στην ΕΡΤ; Οι δημοσιογράφοι της ΕΡΤ δεν έχουν πληρωθεί δεδουλευμένα της Κυριακών, αργιών και υπερωριών τεσσάρων μηνών. Γι’ αυτόν τον λόγο -και άλλους ακόμη- απεργούν κάθε Σαββατοκύριακο και αργίες εδώ και δύο μήνες. Πρότασή τους είναι να απεργήσουν και στις αργίες του Πάσχα, τέσσερις μέρες, από Μ. Παρασκευή ώς Δευτέρα του Πάσχα. Συγκέντρωση διαμαρτυρίας ανέργων δημοσιογράφων, αύριο, Δευτέρα, ώρα 12.00, στο υπ. Εργασίας στην οδό Σταδίου, οργανώνουν τα σωματεία των δημοσιογράφων προκειμένου να καταβληθεί το επίδομα που παρακρατείται στους δικαιούχους ανέργους δημοσιογράφους. Οι άνεργοι συμμετείχαν στο πρόγραμμα σεμιναρίων επιδοτούμενης κατάρτισης με σκοπό την επανένταξή τους στην αγορά εργασίας. Την έχασε η πολιτική - την κέρδισε η δημοσιογραφία. Ο λόγος για την παρουσιάστρια της ΕΡΤ Ανθή Σαλαγκούδη. Παραιτήθηκε από τη θέση της Δημοτικού Συμβούλου του Δήμου Θεσσαλονίκης, διότι οι επαγγελματικές της υποχρεώσεις την κρατούν δεσμευμένη στην Αθήνα. Το περιοδικό «σχεδία» με συναυλία. Μεγάλη συναυλία διοργανώνει το περιοδικό δρόμου «σχεδία». Στην Τεχνόπολη στο Γκάζι, την Πέμπτη 9 Μαΐου. Τα έσοδα (5 ευρώ το εισιτήριο) θα διατεθούν για τις ανάγκες του περιοδικού, για την καμπάνια «Γκολ στη φτώχεια» και την Εθνική ομάδα ποδοσφαίρου αστέγων. Κάθε Πάσχα και Χριστούγεννα Δεν ξεκίνησε την καταβολή δεδουλευμένων την περασμένη Δευτέρα στους (επί 6 μήνες απλήρωτους) εργαζόμενους o «Ριζοσπάστης», παρά τη διαβεβαίωση του στο Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας. Δουλεύει τους εργαζόμενους, δουλεύει και το ΣΕΠΕ. Θα καταβάλει πάντως, λέει, επίδομα Πάσχα, όπως έδωσε και επίδομα Χριστουγέννων. Τον Αύγουστο πάλι, με το επίδομα αδείας. Α.Γ.Ν.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 28 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2013

70 «Η πολιτική λιτότητας διαλύει την ελληνική κοινωνία». Κουβέλης σε Μπαρόζο. (Έπαθε σοκ από την αποκάλυψη του Φώτη ο Μανουέλ)

ΡΗΣΕΙΣ&

ΑΝΤΙΡΡΗΣΕΙΣ

«Καλός υπουργός ο Παπακωνσταντίνου». Π. Μανδραβέλης. (Εάν είναι συντοπίτης και έχει προσλάβει τη σύζυγό σου, είναι ο καλυτερότερος)

ΚΑΚΟΗΘΕΙΕΣ ΥΠΟ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΥΡΙΤΣΕΩΣ & ΑΓΓΕΛΟΥ ΤΣΕΚΕΡΕΩΣ

Ολυμπία η ψυχραιμία μας Χιλιάδες πολίτες καθηλώθηκαν στους δέκτες τους για να παρακολουθήσουν ζωντανά την επανεκκίνηση των μεγάλων οδικών έργων. Ο Σαμαράς και ο Βενιζέλος επιθεώρησαν το θηριώδες εργοτάξιο από κόντρα πλακέ που είχε στηθεί επί τούτου για τις ανάγκες της εκδήλωσης. Για να μην τους αδικούμε, τα διόδια είναι αληθινά. Δυστυχώς απουσίαζε ο Κουβέλης. Αν και θα μπορούσαν να δανειστούν έναν από άλλο εργοτάξιο. Η έστω έναν ζωγραφιστό, που να γράφει επάνω «Ολυμπία Οδός». Εδώ κατάφεραν να φαίνονται αληθινές οι μπουλντόζες, δεν μπορούσαν να φτιάξουν έναν αληθοφανή Κουβέλη; Εκτός αν αντέδρασε ο Τσούκαλης, που πήγε αντ’ αυτού στα εγκαίνια. Δεν είναι μικρό πράγμα να γίνεσαι πολιτικός αρχηγός για 15 λεπτά και να σου το χαλάνε έτσι. Κρίμα που δεν ζει ο Παπαγιαννάκης να καμαρώσει αυτά τα μεγαλεία. Όμως την ατμόσφαιρα την έφτιαξε ο Μουρούτης, ο οποίος ήταν πιο πίσω με ένα κομπρεσέρ και σήκωνε σκόνη.

Γνωστή και ως «το σχέδιο Φερδινάνδου για την κινητικότητα στη Μεσόγειο». Και μετά κοροϊδεύουμε τον Τζαβάρα που είναι άσχετος με τον Πολιτισμό. Είδαμε και τον Μανιτάκη που είναι σχετικός με το Δίκαιο. Έτσι είναι, ή θαρραλέες τομές και σύγκρουση με το κατεστημένο θα έχουμε ή κράτος δικαίου. Και τα δύο μαζί δεν γίνεται. Αλλά έρχεται μετά ο Ταλιμπάν ο Ρουπακιώτης και τινάζει το εκσυγχρονιστικό εγχείρημα στον αέρα. Γι’ αυτό δεν μπορεί να προκόψει ο τόπος. Ο Σαμαράς, με το που έσκασε το θέμα, έκανε το κορόιδο. Για εσωτερικό θέμα της ΔΗΜ.ΑΡ. πρόκειται, ας το λύσει ο Φώτης, θα ήταν άκομψο να ανακατευτώ. Λες και συζητάμε σε ποια περιφέρεια θα κατέβει υποψήφιος ο Χατζησωκράτης. Ο Φώτης έκανε μια ισορροπημένη δήλωση, από την οποία προκύπτει ότι ο Μανιτάκης έχει τα δίκια του, αλλά, μια που έπεσε το κράξιμο από τον Ρουπακιώτη, καλύτερα να βρούμε μια πιο ισορροπημένη λύση. Και ότι από αυτή την κόκκινη γραμμή η ΔΗΜ.ΑΡ. δεν πρόκειται να υποχωρήσει ούτε σπιθαμή.

Χθες πάντως που περάσαμε από ‘κεί δεν υπήρχε ψυχή. Μάλλον ολοκληρώθηκαν τα έργα.

Εκτός αν αποκαλέσουμε τις απολύσεις ενιαίο φόρο και τις περάσουμε στους λογαριασμούς της ΔΕΗ. Ακριβώς έτσι πήγε να περάσει και ο Βρούτσης περικοπή 35% στις συντάξεις του ΤΕΒΕ.

Η τροπολογία που καταργεί τα ασφαλιστικά μέτρα προκειμένου να απολυθούν 2.000 άνθρωποι πρέπει να είναι η κορυφαία στιγμή στην επιστημονική καριέρα του Μανιτάκη. Πρόκειται για ρύθμιση βασισμένη στη νομική φόρμουλα της εκδίωξης των Εβραίων από την Ισπανία το 1492.

Αλλά επειδή τον πιάσανε στα πράσα την απέσυρε ως αδίστακτη και δήλωσε ότι πετιέται αμετάκλητα στον κάλαθο των αχρήστων. Και έτσι καταλάβαμε ότι η σχολή θηριώδους πολιτικής μαγκιάς που έχει ιδρύσει ο Βενιζέλος σπάει πλέον τα κομματικά στεγανά και αποκτά εθνική εμβέλεια.

Ντυμένος πλεϊμομπίλ.

ΤΟΥ ΒΑΓΓΕΛΗ ΧΕΡΟΥΒΕΙΜ

Πλην Αθήνας και Λευκωσίας... Ελλάδα και Κύπρος δεν έχουν υπογράψει το αίτημα της «υπουργού» Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Κάθριν Άστον, να αναγράφεται ειδική σήμανση στα ισραηλινά προϊόντα που προέρχονται από οικισμούς εποίκων. Έπειτα από διαμαρτυρίες, η επίτροπος ζήτησε από τους υπουργούς Εξωτερικών των μελών της Ένωσης να δώσουν τη συγκατάθεσή τους προκειμένου, στη συνέχεια, η Ε.Ε. να ζητήσει από το Ισραήλ να υπάρχει ειδική σήμανση για τα προϊόντα που προέρχονται από οικισμούς εποίκων. Μέχρι στιγμής έχουν υπογράψει δεκατέσσερις χώρες, μεταξύ των οποίων η Βρετανία, η Αυστρία, το Βέλγιο,η Ολλανδία, η Γαλλία, η Ισπανία η Δανία κ.ά. Αίσθηση προκαλεί η απουσία της Αθήνας από τις υπογραφές, καθώς και της

Κύπρου, με δεδομένο μάλιστα ότι και η Μεγαλόνησος έχει κατεχόμενα εδάφη, επομένως όφειλε να είναι περισσότερο

Η Siemens ξεχνά τη συμφωνία; Υλοποιείται η συμφωνία συμβιβασμού της Ελλάδας με τη Siemens; Η Siemens ισχυρίζεται ότι υλοποιείται (υποτροφίες, δωρεές σε νοσοκομεία, καταπολέμηση της διαφθοράς), όμως ένας βασικός πυλώνας της, που είναι οι επενδύσεις και οι θέσεις εργασίας, μάλλον έχει ξεχαστεί. Η Siemens λέει ότι βρίσκεται σε αναζήτηση «μακροχρόνιων επενδυτικών ευκαιριών». Την ίδια ώρα όμως συρρικνώνει την εταιρεία της στην Ελλάδα. Οι εργαζόμενοι καταγγέλλουν ότι την τελευταία τετραετία αποχώρησαν 264 και προσλήφθηκαν 125 (δηλαδή το προσωπικό μειώθηκε κατά 140 άτομα). Ταυτόχρονα βρίσκεται σε εξέλιξη πρόγραμμα εθελούσιας εξόδου, για να μειωθούν τα λειτουργικά κόστη στην εταιρεία Kintec στον τομέα της βιομηχανίας και τα legacy project. Κ.ΠΟΥ.

ευαίσθητη. Φαίνεται πως Αθήνα και Λευκωσία δίνουν περισσότερο βάρος στις διμερείς σχέσεις με το Ισραήλ και θέτουν σε δεύτερη μοίρα ευαίσθητα θέματα αρχής, όπως αυτό της ειδικής σήμανσης των προϊόντων που προέρχονται από οικισμούς εποίκων στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη. Ελπίζουμε, το μικρό διάστημα που μεσολάβησε από την ημέρα που η «Αυγή» έχει στα χέρια της το έγγραφο με τις υπογραφές δεκατριών υπουργών να έχουν προστεθεί και οι υπογραφές των υπουργών Εξωτερικών της χώρας μας και της Κύπρου. Αν δεν έχει γίνει κάτι τέτοιο, νομίζουμε πως θα ήταν σκόπιμο να δοθούν οι απαραίτητες εξηγήσεις. Σ.Κ.

«Μνήμες 1967» στην Ανοιχτή Πόλη Πώς θυμούνται οι παλιοί την επτάχρονη δικτατορία; Πώς τη βλέπουν σήμερα οι νέοι; Μια πρωτότυπη συνάντηση-συνομιλία των νέων του αντιδικτατορικού με τους νέους του αντιμνημονιακού αγώνα διοργανώνει τη Δευτέρα η Ανοιχτή Πόλη, στον Πολυχώρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Πολιτισμού (Μέγαρο Ερμής, Πανεπιστημίου 56), στις 7.00 μ.μ., στο πλαίσιο της οποίας θα προβληθεί η ταινία, ντοκουμέντο του Παντελή Βούλγαρη Το χρονικό της δικτατορίας 1967-1974, με σπάνιο οπτικό υλικό της περιόδου. Σ.Κ.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 28 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2013

71

ΡΗΣΕΙΣ&ΑΝΤΙΡΡΗΣΕΙΣ

«Ο υπουργός Δικαιοσύνης, και για λόγους ουσίας, αφού επιχειρείται να καταργηθούν όσα στοιχεία έχουν απομείνει στο Κράτος Δικαίου και επειδή υπήρξε μεθόδευση σε βάρος του υπουργείου, τη στιγμή μάλιστα που συμβάλλει στη συνοχή της κυβέρνησης αρνήθηκε να συνυπογράψει το ν/σ Μανιτάκη». Α. Ρουπακιώτης, μέσω κύκλων του υπουργείου του. Με απλά λόγια, μάθημα αυτοσεβασμού.

Λεφτά για δώρα υπάρχουν Παραμονή του τρικομματικού σόου της Πέμπτης στα εγκαταλελειμμένα εργοτάξια του οδικού άξονα καρμανιόλα Κορίνθου-Πατρών για να στηθεί η επανεκκίνηση εργασιών μπροστά στις τηλεοπτικές κάμερες, αποφασίστηκε η «άμεση καταβολή» 60 εκατ. ευρώ στην «Ολυμπία Οδό». Με άγνωστους ακόμη τους όρους με τους οποίους θα υλοποιηθούν (;) τα έργα και με δεδομένο το πετσόκομμα του φυσικού αντικειμένου μόνον τα 120 χλμ. Κορίνθου - Πατρών και εκτός περί τα 170 χλμ. Πάτρα - Πύργος - Τσακώνα, το υπουργείο Υποδομών σπεύδει να καταβάλει την πρώτη δόση από τα συνολικά 130 εκατ. ευρώ των διεκδικήσεων των εργολάβων, όπως τουλάχιστον έχει ανακοινωθεί επισήμως. Η απόφαση βασίζεται κατά το προίμιό της στη Σύμβαση Παραχώρησης του 2007 και στο ιδιωτικό συμφωνητικό της 12ης Απριλίου 2013 μεταξύ Δημοσίου, παραχωρησιούχου και κατασκευαστή «για την πληρωμή της 1ης Πιστοποίησης της αποζημίωσης λόγω δαπανών και εξόδων κατασκευαστή εξαιτίας

ΚΑΤΑ ΤΑ ΛΟΙΠΑ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΠΑΪΚΟΥ

Συμπληρώθηκαν προχθές τρία χρόνια Μνημόνιο. Τρία χρόνια από το Καστελόριζο, το αλησμόνητο. Κι ύστερα ήρθαν οι μέλισσες. Οι άγριες μέλισσες, οι δηλητηριώδεις. Για τη Μανωλάδα όλοι ξέραμε. Οπότε, ουδείς αναμάρτητος. Προπάντων οι τοπικοί άρχοντες και η τοπική κοινωνία. Για τον Άκη, όλοι ξέραμε. Οπότε, ουδείς αναμάρτητος, επίσης. Προπάντων το κόμμα του. Και βεβαίως ο αρχηγός του και πρωθυπουργός. Καμία σχέση η Χούντα με την σημερινή κυβέρνηση, μην τρελαθούμε. Άντε, γιατί πολλά απαράδεκτα και ανόητα γράφτη-

Η Μέρκελ παίζει με την Ευρώπη

γεγονότων καθυστέρησης». Το ποσό της αποζημίωσης μέχρι την 26.6.2011, οπότε σταμάτησαν τα έργα, στην απόφαση καθορίζεται στα 94 εκατ. ευρώ. Περιέχει όμως κι ένα άλλο, κρυφό δώρο. Στην κατανομή του ποσού προβλέπεται και αποζημίωση 2 εκατ. ευρώ για δαπάνες «που θα διενεργηθούν μετά την επανέναρξη των εργασιών»... Δεν διευκρινίζεται αν στις δαπάνες περιλαμβάνονται και τα έξοδα μεταφοράς και τοποθέτησης εργοταξιακών μηχανημάτων και οχημάτων για την παράσταση της Πέμπτης.

καν και ακούστηκαν αυτές τις μέρες. Καμία σχέση η Χούντα με την όποια κυβέρνηση, την εκλεγμένη από το λαό. Την όσο κακή, ακόμη και την όσο αυταρχική. Η οποία κυβέρνηση θα κριθεί από τη λαϊκή ψήφο εξάλλου. Τα σχετικά συνιστούν πολιτική ασχημία πρώτου μεγέθους. Προπάντων εκείνα τα απεχθή φωτομοντάζ που ανέβηκαν στο Διαδίκτυο. Με τον Σαμαρά, τον Βενιζέλο και τον Κουβέλη με στολές συνταγματαρχών. Ψυχραιμία, παιδιά. Και σύνεση και λογική. Οι κίνδυνοι από την ισοπέδωση, τεράστιοι. Και προφανείς. Ε όχι και «στο πρόσωπο του Άκη δικάζεται η μεταπολίτευση». Τι ανιστόρητες σαχλαμάρες είναι αυτές. Η μεταπολίτευση, με όλα της τα στραβά και τ’ ανάποδα. Ακόμη και με όλα της τα λαμόγια.

Η Μέρκελ παίζει επικίνδυνα με την Ευρώπη. Επιμένει σε σκληρή πολιτική λιτότητας, που συνθλίβει κατά κύριο λόγο τις οικονομίες των χωρών του ευρωπαϊκού Νότου, οδηγώντας εκατομμύρια εργαζόμενους στην απόγνωση και την ανεργία. Η Γερμανίδα καγκελάριος αρνήθηκε, αυτή την εβδομάδα, να συμφωνήσει ακόμη και σε ένα πανευρωπαϊκό σύστημα εγγύησης των καταθέσεων παίζοντας το χαρτί τής δήθεν άτεγκτης τιμωρού των κακών τραπεζών, οι οποίες υποτίθεται ότι πρέπει να είναι «ενάρετες». Γιατί όμως οι εποπτικοί μηχανισμοί, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και οι κεντρικές τράπεζες των χωρών της Ευρωζώνης, ως οφείλουν, δεν παίζουν αυτόν τον ρόλο και είναι υποχρεωμένος ο κάθε καταθέτης, ή ο κάθε συναλλασσόμενος με τις τράπεζες, να γνωρίζει τι πραγματικά συμβαίνει στα ενδότερα των πιστωτικών ιδρυμάτων; Αστεία πράγματα, όπως αστείες είναι και οι εμμονές της Μέρκελ και του Σόιμπλε στη σκληρή τιμωρητική πολιτική της λιτότητας. Αυτές οι εμμονές, όμως, έχουν τραγικά αποτελέσματα. Η ανεργία αποτελεί πλέον το πρώτο πρόβλημα στην Ευρωζώνη, ενώ στις χώρες του Νότου η κατάσταση είναι τραγική, με πιο χαρακτηριστική τη μαζική περιθωριοποίηση του νέου επιστημονικού προσωπικού κάθε χώρας. Μία από τις εμμονές των νεοφιλελεύθερων

είναι ότι οι κυβερνήσεις δεν πρέπει να παρεμβαίνουν στην αγορά εργασίας επειδή -δήθεν- η οικονομία ισορροπεί στην πλήρη απασχόληση, αρκεί η τιμή της εργασίας να αφεθεί ελεύθερη. Ίσως γι’ αυτό τα νεότερα στοιχεία των επιθεωρητών εργασίας στην Ελλάδα έδειξαν ότι το 52% των επιχειρήσεων απασχολούν πλέον ανασφάλιστους ενώ το 40% των εργαζομένων είναι χωρίς ασφάλιση. Βλέπεις οι αναθεματισμένοι μισθοί δεν μειώνονται αυτομάτως αλλά μέσω της μαζικής ανεργίας. Οι νεοφιλελεύθερες εμμονές οδηγούν τους εργαζόμενους στη σφαγή και οι Μανωλάδες εξαπλώνονται επικίνδυνα σε όλη τη χώρα. Αυτή την καταστροφική πολιτική επιβάλλουν οι γραφειοκράτες των Βρυξελλών και η Μέρκελ ως κάθαρση για την αντιμετώπιση της μειωμένης ανταγωνιστικότητας και της κρίσης χρέους. Στον αντίποδα αυτής της επικίνδυνης πολιτικής, η απασχόληση οφείλει να είναι κεντρικός στόχος των κυβερνήσεων της Ευρωζώνης, πολύ πιο σημαντικός από τα ελλείμματα, τον πληθωρισμό και το χρέος. «Σε έναν κόσμο βυθισμένο στη φτώχεια, είναι χειρότερο να προκαλέσεις ανεργία παρά να απογοητεύσεις τον ραντιέρη» απαντούσε ο Κέινς στους νεοφιλελεύθερους της εποχής του. Καιρός είναι να τους το πουν όλοι οι λαοί του ευρωπαϊκού Νότου. ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΠΑΚΟΣ

Λ.ΣΤ.

Η μεταπολίτευση, η όσο συντηρητικών προδιαγραφών. Έδωσε πράγματα στη χώρα, στη Δημοκρατία, στην κοινωνία. Πολύ περισσότερα ίσως απ’ όσα ολόκληρη η ιστορία του ελεύθερου ελληνικού κράτους. Οπότε, πριν μιλήσουμε, και προπάντων πριν γράψουμε κάτι, να σκεφτόμαστε κομματάκι. Κάθε μέρα κι ένα καινούργιο περιστατικό. Που δείχνει πως το ΠΑΣΟΚ και η ΔΗΜ.ΑΡ. μαθαίνουν τα νέα από τις εφημερίδες. Σαν τους απατημένους συζύγους, ξέρετε. Αυτοί όμως, κύριοι. Σουηδοί στις αντιδράσεις τους. Άντε, καμιά «διαρροή» της δυσφορίας τους, κι έξω απ’ την πόρτα. Το ΠΑΣΟΚ και η ΔΗΜ.ΑΡ. που λέγαμε, συνυπέγραψαν άραγε τη νομιμοποίηση των αυθαιρέτων; Τι ρωτάω τώρα, ασφαλώς και την συνυπέγραψαν. Έτσι μπράβο, να νομιμοποιήσουμε την αυθαιρεσία.

Να στείλουμε δηλαδή το μήνυμα το σωστό. Φτιάξε κι εσύ ένα αυθαίρετο, μπορείς. Θα ‘ρθει αύριο - μεθαύριο μια κυβέρνηση να σου το νομιμοποιήσει. Εμ βέβαια, σου λέει ο Στουρνάρας, εδώ βρήκαμε χρυσορυχείο. Θα εισπράξουμε τώρα το διάφορο της νομιμοποίησης. Κι αύριο το -μέσω ΔΕΗ- χαράτσι από το νομιμοποιημένο. Ο Στουρνάρας, ξέρετε, ο οποίος ως γνωστόν δεν απευθύνεται στα κατώτερα ένστικτα. Όπως μερικοί - μερικοί. Θύμα κρατικής βίας δηλώνει ο Άκης. Σωστά. Αυτός και ο Κερίμ από το Αφγανιστάν, στο Αστυνομικό Τμήμα της Ομόνοιας. Αυτή η ιστορία με τους έξι νέους αναπληρωτές υπουργούς που εμπνεύστηκε ο Σαμαράς. Ας μην την παίρνουμε μόνο στην πλάκα.

Κάτσε μονάχα και λογάριασε τι θα μας κοστίσει. Με τους -προβλεπόμενουςγραμματείς, φαρισαίους, συμβούλους, ασφαλίτες, οδηγούς κ.λπ. του καθενός απ’ αυτούς. Και θα καταλάβεις. Πέρα δηλαδή από το κωμικόν του πράγματος. Προετοιμάζεται από τώρα το ΚΚΕ για να πολεμήσει την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Το είπε η Αλέκα στο Συνέδριο, το επικαιροποίησε ο Κουτσούμπας προχθές. Έτσι, για να το εμπεδώσει το κόμμα. Των φρονίμων τα παιδιά, ξέρετε. Ή, ακόμα δεν το είδαμε, πιάσαμε τα καραούλια. «Η Κύπρος αντιμετωπίστηκε σαν πειραματόζωο από τους εταίρους της». Δεν το είπε το ΑΚΕΛ, ο Αναστασιάδης το είπε, αυτοπροσώπως. Αναρωτήθηκε άραγε ο Πρόεδρος γιατί οι «εταίροι» περίμεναν ν’ ανέβει εκείνος στην εξουσία;

Για να κάνουν τα πειράματά τους; Ας το σκεφτεί λιγάκι, μπορεί και να καταλάβει. Έλεος, παιδιά, μην τα βάζουμε με τον Στράτο Φαναρά και τη Metron Analysis. Που έβγαλε εκείνο το αποκρουστικό 30% των νοσταλγών της Χούντας. Ποτέ δεν φταίει το θερμόμετρο, όταν δείχνει τον πυρετό. Όσο για κείνους, τους απαράδεκτα άσχετους και εγκληματικά ξεχασιάρηδες, τι να πεις. Θυμάμαι τη «Δίκη της Νυρεμβέργης», την αξέχαστη παλιά ταινία. Εκεί ο Αμερικανός αρχιδικαστής που υποδυόταν ο Σπένσερ Τρέισι προσπαθούσε, ρωτώντας διάφορους απλούς Γερμανούς πολίτες, να καταλάβει. Έπιασε λοιπόν κουβέντα με τη σπιτονοικοκυρά του, μια γλυκύτατη αγαθή κυριούλα. Ε, πώς, του λέει εκείνη, δεν ξέρω τι έκανε ο Χίτλερ, όμως έφτιαξε δρόμους...

Η ΑΥΓΗ

Yσ τ ε ρ ό γ ρ α φ a

KYΡΙΑΚΗ 28 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2013

ΤΟΥ ΝΙΚΟΛΑ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗ

Τρία χρόνια, μια εποχή

Του ΤΑΣΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ

ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΜΟΥΛΟΠΟΥΛΟΥ

Να δεις που κάποτε θα μας πούνε και... ΑΥΤΗ Η ΙΣΤΟΡΙΑ με τον Άκη με έχει αφήσει άναυδο. Ώστε οι πολιτικοί λαδώνονται; Οι υπουργοί παίρνουν μίζες για δουλειές που υπογράφουν; Στα κομματικά ταμεία μπαίνει «μαύρο χρήμα»; Οποία η έκπληξη! Η υπόθεση έχει πλέον υπερβεί την τραγική της διάσταση. Παρακολουθούμε μια grottesca comedia, όπου o πολιτικός θίασος έχει βγει στην πασαρέλα και καταγγέλλει μετά βδελυγμίας το «μεμονωμένο γεγονός». Για τα άλλα μεμονωμένα γεγονότα επιφυλάσσονται… Τους ακούς και αναρωτιέσαι: Καλά, εκείνοι και αυτοί δεν κυβερνούσαν τα τελευταία 40 χρόνια; Εκείνοι και αυτοί δεν είναι που όταν τολμούσες να ψελλίσεις κάποιες υπόνοιες για μίζες κραύγαζαν ότι αυτά είναι συκοφαντίες και όποιος έχει αποδείξεις να πάει στον εισαγγελέα; Δεν γνώριζαν τίποτα για τον φόνο ούτε μπορούσαν να φανταστούν ότι στους κόλπους τους μπορούσαν να ανθίσουν άνθη του κακού. Και τώρα όλος ο θίασος έχει βγει επί σκηνής και πληροφορεί το φιλοθέαμον κοινό στην πλατεία ότι υπάρχει ηθικόν ζήτημα, αλλά αυτό αφορά πρόσωπα και όχι κόμματα. Και καταγγέλλει ότι όποιος προσπαθεί να συνδέσει τα φαινόμε-

να διαφθοράς με το πολιτικό σύστημα εξουσίας το κάνει γιατί θέλει το πολιτικό σύστημα να καταρρεύσει. Ψυχραιμία, παιδιά της Ελλάδας. Κατ’ αρχάς, το φιλοθέαμον κοινό διασκεδάζει αφάνταστα με τις ατάκες σας. Τύφλα να ‘χουν ο Λαζόπουλος και οι του Ράδιο Αρβύλα στις καλύτερες στιγμές τους. Δεύτερον, σας διαφεύγει ότι το φιλοθέαμον κοινό το είχε εδώ και χρόνια τούμπανο αυτό που εσείς είχατε κρυφό καμάρι. Τρίτον, και γιατί νομίζετε ότι το

Στην Ελλάδα του 2013 δεν υπάρχει σκάνδαλο που μπορεί να σκανδαλίσει την κοινή γνώμη. Δεν υπάρχει κοινωνική αγανάκτηση, μόνο χαμόγελα ειρωνείας και οργή γιατί επαληθεύεται το άσμα: να δεις που κάποτε θα μας πούνε και μαλάκες…

φιλοθέαμον κοινό φοβάται την κατάρρευση του συστήματος που γέννησε την εκποίηση του κράτους σε όποιον προσφέρει καλύτερες τιμές; Τι το χειρότερο μπορεί να αναμένει; Oι Ρομπέν της κάθαρσης δεν πείθουν. Όλοι υποψιάζονται ότι δεν θέλουν να ελευθερώσουν τον βασιλιά Ριχάρδο, αλλά να παραμείνουν σφετεριστές της εξουσίας και να κρατήσουν και το σεντούκι με τα λύτρα για την απελευθέρωσή του. Το θέαμα είναι διασκεδαστικό αλλά όχι σκανδαλιστικό. Γιατί στην Ελλάδα του 2013 δεν υπάρχει σκάνδαλο που μπορεί να σκανδαλίσει την κοινή γνώμη. Δεν υπάρχει κοινωνική αγανάκτηση, μόνο χαμόγελα ειρωνείας και οργή γιατί επαληθεύεται το άσμα: να δεις που κάποτε θα μας πούνε και μαλάκες… Γιατί οι πολίτες παρακολουθούν εδώ και πολλά χρόνια τη μεταβολή του κράτους σε κερδοσκοπική εταιρεία και των πολιτικών σε υπαλλήλους ή συνεταίρους ιδιωτικών συμφερόντων. Εδώ και πολλά χρόνια βλέπουν ότι τη χώρα δεν κυβερνά το κόμμα που ψήφισαν για τις προτάσεις του, για την ιδεολογία του, αλλά το «κόμμα του χρήματος».

Y

ΤΡΙΑ ΧΡΟΝΙΑ, λοιπόν, από το διάγγελμα Παπανδρέου στο Καστελόριζο, που εγκαινίασε τους «μνημονιακούς» καιρούς. Διάστημα ημερολογιακά βραχύ και ωστόσο καταλυτικά βαρύ στις επιπτώσεις του. Ξέρουμε πια ότι όλα σχεδόν τα στρώματα της ατομικής και συλλογικής ζωής κλονίστηκαν, γνώρισαν ανατροπές, αναστατώσεις, πιέσεις. Άλλαξε η σύσταση του βιωμένου μας κόσμου, το πώς εισπράττουμε το παρόν και το πώς ανιχνεύουμε το μέλλον. Σήμερα ωστόσο η κατάσταση έχει γίνει περισσότερο περίπλοκη από όσο πριν ένα ή δύο χρόνια. Φαινομενικά, τα συμπτώματα παραμένουν ίδια: μια κυβερνώσα πολιτική ελίτ που κάνει ό,τι μπορεί για να διασωθεί, μια «στρατηγική» που διαχειρίζεται μονότονα τους δημοσιονομικούς εξαναγκασμούς, μια κοινωνία κατακερματισμένων φόβων και τεχνασμάτων επιβίωσης σε χαμηλότερες κλίμακες. Δύσθυμο παρόν και συνάμα αόρατο μέλλον. Τι διαφέρει στο σκηνικό; Πολλοί λένε ότι η συλλογική δράση κατακάθισε, οι αντιστάσεις κάμφθηκαν, οι αντιδράσεις του κόσμου δεν είναι στο ύψος των περιστάσεων. Ίσως όμως να συμβαίνει κάτι άλλο: ο κόσμος που υποφέρει ή δυσκολεύεται στη ζωή του δεν ικανοποιείται πια με το μήνυμα που του αναγγέλλει «πόσο κακό είναι αυτό που συμβαίνει και αυτό που έρχεται». Παρά τη διάχυτη φθορά των ελπίδων, οι άνθρωποι δεν θέλουν να ζουν μόνο με τις αρνήσεις τους. Η διαρκής επισήμανση των καταστροφών και των ματαιώσεων δεν κινητοποιεί τους παραλήπτες της. Διότι οι παραλήπτες το έχουν εμπεδώσει το μήνυμα, το γνωρίζουν κατάσαρκα: δεν χρειάζονται τη συνεχή επικύρωση των κακών μαντάτων, αλλά διεξόδους και σημεία προσανατολισμού που να εμπνέουν εμπιστοσύνη. Δεν τους συγκινεί η περιφορά των δεινών τους, αλλά ενδεχομένως να τους κέρδιζε το ενδιαφέρον μια περισσότερο δημιουργική γλώσσα. Καταλαβαίνουν ότι η κυβερνητική ρητορική είναι παραπειστική και διάσπαρτη με ευφημισμούς. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι αρκεί το «ξεσκέπασμα των απατηλών υποσχέσεων» για να σκορπίσουν τα νέφη δυσπιστίας που χωρίζουν σημαντικά κομμάτια του λαού από την Αριστερά. Τρία χρόνια μετά και η γενική αντιμνημονιακή διάθεση έχει ένα τεράστιο ακροατήριο στη βάση του τραύματος και της δυσφορίας. Αλλά αυτό το ακροατήριο είναι, σε μεγάλο βαθμό, η αποσαθρωμένη βάση του παραδοσιακού συστήματος εξουσίας. Η κρίση, φυσικά, δεν εξαφανίζει τις ιδεολογίες και τις κουλτούρες του παρελθόντος: τα εθνικιστικά και νεοφιλελεύθερα μίγματα πεποιθήσεων ζουν και βασιλεύουν. Και γίνονται πιο βίαια καθώς συναντούν ένα πολύ πιο αδιάλλακτο κοινωνικοοικονομικό πλαίσιο. Άλλωστε η γενική αντι-μνημονιακή διάθεση μπορεί κάλλιστα να συνυπάρχει με τη χαιρεκακία για την απόλυση του διπλανού, την επιδοκιμασία του ολιγάρχη - «επενδυτή» ή την ελαφρά τη καρδία επίκληση μιας δικτατορίας που θα φέρει... τάξη στην κοινωνία και ρευστό στην αγορά. Σε αυτή τη δεύτερη φάση, αντίπαλος δεν είναι μόνο η μνημονιακή τύφλωση, αλλά και η εγχώρια εκδοχή ενός αντιδιαφωτισμού που κολυμπάει στην εθνικιστική συνωμοσιολογία και στη λυτρωτική δημαγωγία. Δεν είναι μικρό ζήτημα το ότι σε ένα σημαντικό κομμάτι της κοινωνίας η αποδοκιμασία της αυταρχικής λιτότητας μετατρέπεται σε αλλεργική απόρριψη της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας. Κι ίσως το πρόβλημα γίνεται ακόμα πιο ενοχλητικό σήμερα, καθώς η ένταση της κρίσης τρέφει τη νοσταλγία για τη χαμένη «τάξη και ασφάλεια» άλλων εποχών. Ακόμα και της χούντας.

Η Bundesbank συνεχίζει να βάζει τρικλοποδιές στην ΕΚΤ για την απόφασή της να αγοράζει ομόλογα των υπερχρεωμένων χωρών. Ο Σόιμπλε τραβάει το αυτί του Μπαρόζο επειδή ο «υπάλληλος» άφησε να εννοηθεί ότι πρέπει να μετριαστεί η λιτότητα. Η Μέρκελ δεν θέλει να ακούει κουβέντα για πανευρωπαϊκό δίχτυ προστασίας των καταθετών ζητώντας από τους συναλλασσόμενους να γνωρίζουν αν οι τράπεζες είναι «ενάρετες»! Γερμανικές τορπίλες στην Ευρώπη... ΑΙΡΕΤΙΚΟΣ

Y