Η ΑΥΓΗ
ΓΗ ΑΥΙΑΚ ΗΣ Η ΤΗΣ ΚΥΡ
ONloDmEatique LE M
Υ 2013 12 ΜΑΪΟ OΣ 14 TEYX
ΟΣΗ ΙΚΗ ΕΚΔ
dip
,
,
' ! ' % % % % ' *- ' ' 5$/ . % % ! 1 % / #/ )/4#+% 4 3/ +) ' » . *" -%#" , 3# , ! # % #4* , 0/ #-0 5 % ' ' ' *+324 , -0-43 ! ' %%' '%"%' / #/ . 3+%& )&0#" #+% 3# 0 «(' &%$#" ' ' . % '% #/%0-3#4* * 32+. 5-0 # 0 /*)+$ 2/ ,+4+0 ' % . # 0 *) 5+ #+0 2"0/. ,540 -, $ # % # . 4-*"5% -# -. 0 2+*5 1 4 % % ' + */, ' », # ". +) # #" # + &5 5 *-4 #+% % " # . -))4* ' + ,5 # -%,5+/!5 - /,4#/% / « $' */ 3#+ « # %». 0 #+% 0 5 ,+%# 5" */ ,+#1 5 -0 #5 ,+ - )+(0#-0, -0- 1 % $ 4*-4 2&# +%0 -%# - !/0 !4-*5 3/4. $ 0+0# +4 $0 5 #+ *+40 +,+ - /,4*- & ' % ' % !# "# /,+ 1., )+4 #+ /*# . -, )/. #4. ' % ' ! # # ' % '# . 3# 5&. / +#4!",+#/ &))+ # ,+ 3#+0 +,+ + ! ! , ' #+0 0 / , 2/ # # %' , 2/ $0 2+ 1 +%0 3 13 2/ 0- $/00 0 ! #& ! $ % -#% -) 0 #+%, # !# & . " !#'% 3%2 15+0: # 0 #( (" # 0 # 0 $+04 ! ' '& " 4+. *.),.. ' #-3 ' %,+' 1 /4 *-0/ . %$/ 0 $
+ # #/ 2 %+24*" *-#&3 *-4 3# % ! ! ! & ». ))&, ' $ » . # 0 +4*+0 3# 0 ,-4!/ - !4- +5 0 -0-*+ ' # 0 #-. ,-5-04*" *40 # « ! ,5 3 -3 , *. *40 #4* # &5+. -%# 0 3# 0 *+40 0/ * 0#5 ,! -. ,5+31 /#/: # . *+40 04*". #+% #- 4*+( %,+ 4 2 ., #+ # 0 , 3# %#&" )!( - ,"$-4 . Halimi* /0 +#/ 2/ " & ,4 -0 2( +. #+% 3#+0 + ("» 4 #-0 +,+ -, / 5 #4*&, #/.. 4- #+0 )1 4 Serge ,4- *-2 *' '. -. *'.% 13 # . !/0 1 /4 ., #5-,/ 5/ # #4* # #-, &5 +%3/. -043 ,/5433 #/5+ %,-5- , « "&" 0-. /5$&# ! 2+34+$5& + 4* .. , + -,+*-)(4* , -32+(. 3#4. ,5+ , 24- #1#+4- /), !- 5-4& ,/45+, " ,+)4# 543210/. ), $ 0/4 - /0# 43# 2 +% ,4+ *)/43#& $4,-5-,1# #- 0-52+3#+(0 ,#4 3# 0#/ +* '/4. 2&. $ #". ,-0/, -* 20- ,5+3 . 3# -,’ 415 5+%. ,5&$2-# ., *- - 3"2/5- / 0-4 /,+ " ,+% + 4*-0+(. *#" 3#4. +,+ / %. ,5 2,+%0 3/ $0 5 #+ 0 #+%. 2/5 -,+*) 3/4., +4 &)) 0. #+%. ,+4+ 3 #+% *-4# 5- #4 *-)& 3 +)/ #& /4., -, # +(3/ . 5+0 2+%.», 4#4*& 2/ 01+. -%#+(. $100 #- ,+% "! 2-#4*1 « ) . 2& -2/ 4 3%$*5 ,-0/)%*-4 . -, . #+%. (#/5/ (#/50 - 1 15#4. )- *1 ! 2+3 /%/ 3#4. /43+! )-0# " 10-. 01 +%0 / -,+ -2/. ", -$-,+(0 #+ 5"2-+%0; #- 2/$-) (. *-4 # #+%. / 0-4 2/$-) , *-4, ,+% ,+%50#41 43 (/4 *-4 $4- #- ! !-*#5& 5- #+%. #&*+. -, #+ )" / 2,+5+(3/ /0#- 4-32+#5/4. 2/$&)/. #&3/4. #+ *-#1 504 !4+ 5+ #+0 * 32+ -,+,+)4#4*+ #+% %. ,+% 24# 0 3/ +%, ,+% 1964. + 0-. )+$43 -, # 0 -)4 *-4 /,42+0" 0+(5$4+%, ,+)( 3/ +) *) *&0+%2/ #+0 %,&5 +%0 +0#-4 /*/ 0+ -, *+40+( . #+% * 32 . 5 3 -#- -%#+* -!%0- . + #+% -043+#+0 +0 # #+ 0- ,/(,43#"24 5 . ,#% + / , ) $+ 3%0-0-3#513%2,/54 15+0#-4 4 3#- (' -0 )-, +,+ - 24-*1. 4 #4 #+ #-)10# !4- 13 2/ / 0-4 -,-5- # 0 *+40 04* 0 # -. ; #4 / +5 .; 2"3# 43# 1 +%0 #&3/ +0/45/(/#- $+(3-0 3# 0 $4- -5 ", #4 /0 +#/ 0 #+% 0 2+% %03 *". ! 2+*5-. -0 $%0- * 4 #4. ,-0/, )+$+(2/0+% #+(. 2/+! #+%.: # . ,+)4#4 +2,.. ! 24- 0/-5" 5 -. - #+0 )+$432 *&3#- %,/5& 4 #/5+%. +5+ 3 */ -)- 0 0- ,) 5 3/ !(+ 5 04-, 10-. % " #+0 #4 ! -,+3(0 /3# . / 04*". *%543-%#+., #+ % -: « #" #+(3/ ,)1+0 -4 ,540 -, +* 1)/5 $ #' %' #"# 0, /4 #+%. ,)+%3 /5 !4-* 0 #+%. 3#+% 3 2- %2/ #1.. *0 3 #- -* )+ ! # % % /)/( 210+%. % ' %' &55 3%55 3,+%! $+(3/ .; #4 . « %)-$ +%,
# / # " (0 *-4 , . 2/$&) , % $ !# 0- )1,+ & % ' +4# #". ,-5-!/ 3+% 0 0- *5-#+ 2- /0 . ! # . /,4#51,/4 -0-!(+0#-4 54*-0 . &3/ ! & # , ! ! )+$4*+(. -, 3# /,4#51,/4 . ( 0 &#' -)+ 2-. ' "% 3/ +5+ !# &)* 0 ,-5- 3( +% 0- + 3%0# &" 75.00 ' % , $ #' % ' ' ' *& / 3*&0! #+% #5 ,#% #+ 10- 213- 3#+ 5+(. #+%. )%' # 0 -#+24 #"3+%2/ #+ '
"% ' -* 2- *-4 3"2/5 +%$4&2-. !/-%#+( 0- -2 43 ! # %" % ' ' -,+*& . # "-' # +0#-4 ' 3%0+'43#/ 3#+4 / #/)/%#- /. %2 /4 34. +%* # ! 0- /$*4 2,+5+(3/ 0' &%,+% 0- 2-. *&0/4 /'/. ))&, #4. , '! %, # 0#-4 *-#& "%», %,/0 +(2/0+. 5&0 ' ' % % 543#& *-4 1,5/,/ #- (# #4* 0#+ ! % #4. / 1 5 ! # ' /4!" / -5# 5+ / #1#+4 3 " !4-0+
,
O
ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
ΕΤΟΣ ΙΔΡΥΣΗΣ 1952 • Β’ ΠΕΡΙΟΔΟΣ • ΑΡ. ΦΥΛΛΟΥ 11699• KΥΡΙΑΚΗ 12 MAΪΟΥ 2013 • TIMH: 3 €
!'%' - ( (. ! - % &)' % ( )- - '%.' () '& $ ' . & -*.!. , ) #%' " ! % , )' % . ('., . .( )$)' ('. $ -&"+, " " ' *)- ('&% .%) /.-,-.+ , $%) #%' -%.. '. .!!. !'%#%"%.+ )!( *. & , - %"+ & .. )- !# %"- ) ' % %. ) . . ) & .%" . $ &% -. .(# ( $
LE
MONDE diplomatique
Η ΚΡΙΣΗ ΚΑΙ ΟΙ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΑΝΑΤΡΟΠΗΣ
Άρθρο του διευθυντή της εφημερίδας ΣΕΡΖ ΑΛΙΜΙ Η ΜΟΝΟΦΘΑΛΜΗ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ ΣΤΗΝ ΠΡΩΗΝ ΓΙΟΥΓΚΟΣΛΑΒΙΑ Ο «ΜΕΓΑΛΟΣ ΑΔΕΛΦΟΣ» ΚΑΙ ΟΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΣΥΓΚΡΟΥΣΕΙΣ
ΑΦΙΕΡΩΜΑ
EΛΛ ΗΝ
Η νέα μετάλλαξη της Σοσιαλδημοκρατίας Μιλούν οι πανεπιστημιακοί: Ντ. Σασούν, Μ. Γκίβαλος, Μ. Σπουρδαλάκης Άρθρα: Β. Μουλόπουλος, Δ. Χατζησωκράτης ΣΕΛ. 8-10, 52
Συνέντευξη Νίκι Βέντολα: «Φοβόμουν ότι το Δημοκρατικό Κόμμα θα προσκυνήσει την τρόικα, όπως το ΠΑΣΟΚ» ΣΕΛ. 53
ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΗ ΑΔΙΑΛΛΑΞΙΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ
Επιστράτευση αυταρχισμού ΜΕΘΟΔΕΥΜΕΝΑ ΤΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΠΙΔΙΩΚΕΙ ΤΗ ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ μεθόδευσε τη σύγκρουση με τους εκπαιδευτικούς για να πυροδοτήσει τον κοινωνικό αυτοματισμό εναντίον τους με «όπλο» τις αγωνίες των νέων και των οικογενειών τους. Μετά την άρνηση της κυβέρνησης να παγώσει τις διαδικασίες κρίσιμων αποφάσεων και να ξεκινήσει διάλογο, το Διοικητικό Συμβούλιο της ΟΛΜΕ αποφάσισε να εισηγηθεί στις συνελεύσεις των ΕΛΜΕ απεργιακές κινητοποιήσεις κατά τη διάρκεια των πανελλαδικών εξετάσεων. Ο υπουργός Παιδείας διαμηνύει ότι η κυβέρνηση θα προχωρήσει σε επιστράτευση των εκπαιδευτικών, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο αυτό να γίνει ακόμη και προληπτικά, πριν δηλαδή ο κλάδος πάρει τις τελικές του αποφάσεις μέσα από τις γενικές συνελεύσεις. Οι εκπαιδευτικοί είναι θυμωμένοι γιατί οι αποδοχές τους έχουν μειωθεί δραματικά ώς και 45% -οι ωρομίσθιοι μάλιστα δουλεύουν για 300 ευρώ-, ενώ φοβούνται ότι με τη νέα χρονιά τα πράγματα θα είναι ακόμη χειρότερα, αφού διαπιστώνουν ότι η δημόσια Παιδεία, μετά τις συνεχείς περικοπές, αφήνεται στην τύχη της από την κυβέρνηση.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΒΙΤΣΑΣ:
Αυτοδιάλυση του Συνασπισμού πριν από το συνέδριο ΣΕΛ. 11 του ΣΥΡΙΖΑ ΕΤΙΕΝ ΜΠΑΛΙΜΠΑΡ:
«Το πολιτικό μπλοκάρισμα της Ευρώπης» ΕΝΘΕΜΑΤΑ
ΧΡ. ΧΑΤΖΗΙΩΣΗΦ:
Το ελληνικό κεφάλαιο και το κολλητήρι του Καραγκιόζη ΕΝΘΕΜΑΤΑ
ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΒΑΛΤΙΝΟΣ:
Ο Μίκης έκανε τους αγώνες μουσική και ποίηση ΣΕΛ. 61
ΜΕΤΕΝΕΡΓΕΙΑ
Στη μέγγενη οι αποδοχές 1.200.000 εργαζομένων ΑΝΤΙΡΑΤΣΙΣΤΙΚΟ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ
Η Ακροδεξιά στοιχειώνει την κυβέρνηση
21/4
Η υπαναχώρηση Σαμαρά και η οργή Ιερώνυμου για την εμπλοκή του από το Μαξίμου. Aποκλειστική δήλωση στην «Αυγή» ΣΕΛ. 4
ΠΟΙΟΣ ΚΕΡΔΙΖΕΙ ΚΑΙ ΠΟΙΟΣ ΧΑΝΕΙ ΣΤΗ ΣΥΡΙΑ Ιερουσαλήμ, ανταπόκριση: Πάνος Χαρίτος ΤΟΥ ΤΑΣΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ
ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ
Μπορεί να υπάρξει θεραπεία των ανησυχητικών συμπτωμάτων; ΤΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
ΤΟΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ καιρό, η δική μας Αριστερά έχει να λογαριαστεί όχι μόνον με τις αποτρόπαιες κοινωνικές καταστάσεις που γεννάει ο νεοφιλελευθερισμός, αλλά και με μια ανησυχητική πραγματικότητα. Αυτή η τελευταία δεν είναι άλλη από το γεγονός ότι οι αγώνες μας δεν είναι τόσο μαζικοί όσο η συγκυρία επιβάλλει. Βεβαίως, δεν λείπουν οι νικηφόρες αναμετρήσεις με τη μνημονιακή κυβέρνηση. ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛΙΔΑ 2
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 12 ΜΑΪΟΥ 2013
2
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΕΠΟΝΗΣ - ΜΟΥΖΑΚΙΤΗΣ
Η ΑΥΓΗ
Μύθος και αδυσώπητη πραγματικότητα Με τους μισθούς να κατρακυλάνε μετά την εκπνοή της μετενέργειας και την ανεργία να εκτοξεύεται, μοιάζουν καρφιτσωμένα τα χαμόγελα κάλπικης αισιοδοξίας, τα οποία οι κυβερνητικοί συνεταίροι φορούν για προφανείς επικοινωνιακούς λόγους. Ακόμη και ο Στουρνάρας μετέθεσε την «έξοδο» από την κρίση για το τέλος του 2014. Οι κυβερνητικοί μύθοι καταρρίπτονται από την αδυσώπητη πραγματικότητα. Η «έξοδος» θα σφραγιστεί από την παρατεταμένη ανεργία. «Ανάπτυξη» άνεργη και περιβαλλοντοκτόνα. Η επιδίωξη του πρωτογενούς «πλεονάσματος», με ταυτόχρονη ένταση της μνημονιακής πολιτικής, παραπέμπει σε σκληρότερη λιτότητα, σε μισθούς 400 ευρώ, σε εκατομμύρια νεόπτωχους, σε σκελετούς κοινωνικών δικαιωμάτων. Ακόμη και το πολυπόθητο νέο κούρεμα του δημοσίου χρέους, που τοποθετείται μετά τις γερμανικές εκλογές, συνδυάζεται με τη διαιώνιση της λιτότητας. Δεν υπάρχει έξοδος σωτηρίας για την κοινωνία μέσα στο τούνελ των διαδοχικών Μνημονίων. Δύο στόχους εξυπηρετεί το κυβερνητικό πρότζεκτ κάλπικης αισιοδοξίας. Αφ’ ενός την αναχαίτιση του κλίματος κοινωνικής απόγνωσης, ώστε η «καλή ψυχολογία» να οδηγήσει σε κινήσεις και να συντελέσει στον περιορισμό της ύφεσης, που για φέτος προβλέπεται στο 5,3%. Αφ’ ετέρου να πυροδοτήσει προεκλογικό κλίμα, ώστε να διευκολυνθεί ο αιφνιδιασμός όταν ο Σαμαράς κρίνει ότι τον συμφέρει. Προϋπόθεση για να ζήσει τον μύθο της η κυβέρνηση είναι να μη ζωντανέψει και πάλι η κοινωνία. Γι’ αυτό, με αφορμή την απεργία των εκπαιδευτικών, εκμεταλλεύεται την αγωνία των γονιών και των μαθητών, καταφεύγει στον ωμό αυταρχισμό και διεγείρει τον κοινωνικό αυτοματισμό. Όλοι εναντίον όλων και η κυβέρνηση στο απυρόβλητο! Πολλές εξουσίες είχαν ποντάρει σε τεχνητή πολιτική αναπνοή. Όλες τους όμως διαψεύστηκαν. Ποια κυβέρνηση μπορεί να παραμείνει όταν αντιμετωπίζει με την επιστράτευση κάθε κοινωνική κατηγορία που αντιδρά; Ποια κυβέρνηση μπορεί να επιβιώσει όταν καταστρέφει τις συνταγματικές δικλίδες, επινοώντας ακόμη και την προληπτική επιστράτευση ώστε να απαγορεύσει το δικαίωμα στην απεργία; Πίσω από την τακτική της σιδερένιας πυγμής αποκαλύπτεται η κυβερνητική αδυναμία. Προχθές αναγκάστηκαν να διαγράψουν τον επικεφαλής της ΔΑΚΕ στην ΟΛΜΕ με την κατηγορία ότι... συνεργάζεται με τον ΣΥΡΙΖΑ! Οι Μερκελιστές δεν μπορούν να καταννοήσουν τους λόγους που οδήγησαν ομόφωνα στο να αποφασίσει η ΟΛΜΕ σχεδόν απεργία μέσα στις εξετάσεις. Δεν μπορούν να αντιληφθούν την οργή του εκπαιδευτικού κόσμου για την εξυφαινόμενη εδώ και χρόνια κοινωνική απαξίωσή του. Και επιχειρούν να μετακυλίσουν αποκλειστικά στις πλάτες των εκπαιδευτικών τις πολιτικές ευθύνες για την κρίση του δημόσιου σχολείου. Ο Σαμαράς ξεκινάει τη διεθνή περιοδεία του ως μεσίτης εκποίησης της δημόσιας περιουσίας. Πιστεύει ότι θα πετύχει «κοινωνική ηρεμία» αν ξετυλίξει την επίθεση αυταρχισμού εναντίον των εκπαιδευτικών, αν δηλαδή εξαπολύσει αντιπερισπασμό. Βρίσκεται τώρα αντιμέτωπος όχι μόνο με την αντικοινωνική πολιτική του, αλλά και με τις ρωγμές που διατρέχουν το κυβερνητικό καράβι. Μετά την άρνηση Ρουπακιώτη να υπογράψει για τις απολύσεις των δημοσίων υπαλλήλων, ο Σαμαράς μπλοκάρει το αντιρατσιστικό νομοσχέδιο και δίδει εξετάσεις (το όμαιμον γαρ...) στην Ακροδεξιά. Στη Ν.Δ. άρχισαν τα πυρά κατά του Στουρνάρα, ο οποίος επιμένει στην εξοντωτική φορολόγηση. Στο ΠΑΣΟΚ σφάζονται για το ταμείο και τη... Σοσιαλιστική Διεθνή. Αυτή η κυβέρνηση δεν είναι ικανή να ζήσει ούτε καν τον μύθο της.
Η ΑΥΓΗ ΠΡΩΙΝΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ
Παραιτήθηκαν από οικονομικοί εισαγγελείς Πέντε καυτοί φάκελοι δημοσίου συμφέροντος είναι, εδώ και λίγες ημέρες, στον «αέρα», μετά την εξώθηση σε παραίτηση των Οικονομικών Εισαγγελέων Γρ. Πεπόνη και Σπ. Μουζακίτη. Οι υποθέσεις αυτές, έτσι όπως τις θυμίζει, σε δήλωσή της, η Ζωή Κωνσταντοπούλου, είναι: Η υπαγωγή της χώρας στο Μνημόνιο. Η τραπεζική δανειοδότηση των πολιτικών κομμάτων. Οι απόρρητες δαπάνες. Η δανειοδότηση του τηλεοπτικού σταθμού Mega. Και, φυσικά, η υπόθεση της Λίστας Λαγκάρντ. Οι δύο εισαγγελείς, θεωρώντας ότι, με τη θεσμοθέτηση εισαγγελέα διαφθοράς, τους αφαιρούν το ουσιαστικό πεδίο έρευνας, δήλωσαν με επιστολές τους προς το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο ότι δεν επιθυμούν ανανέωση της θητείας τους (που λήγει στις 30 Ιουνίου 2013) και μάλιστα παραιτούνται πριν από τη λήξη της. Οι επιστολές εστάλησαν τη Μ. Πέμπτη 2 Μαΐου, ωστόσο το περιεχό-
μενό τους έγινε γνωστό μόλις προχθές. Μετά την εξέλιξη αυτή, στις 20 Μαΐου θα συνεδριάσει το Ανώτατο Διοικητικό Συμβούλιο για να αποφασίσει τους διαδόχους τους. Επισημαίνεται ότι εκτός των πέντε παραπάνω κορυφαίων υποθέσεων, οι εισαγγελείς Πεπόνης και Μουζακίτης είχαν στο γραφείο τους περισσότερες από 500 εκκρεμείς υποθέσεις. Δεν είναι η πρώτη φορά που γίνεται απόπειρα αντικατάστασης των δύο οικονομικών εισαγγελέων, υπογραμμίζει στη δήλωσή της η βουλευτής Α’ Αθηνών του ΣΥΡΙΖΑ: «Η προηγούμενη είχε λάβει χώρα επί υπουργίας Ευάγγελου Βενιζέλου, με κοινή ρύθμιση των υπουργείων Δικαιοσύνης και Οικονομικών», προσθέτοντας ότι «σήμερα έχει πια αποκαλυφθεί ότι κατά τον χρόνο εκείνο ο Ευ. Βενιζέλος είχε κρυφά στην κατοχή του τη λίστα Λαγκάρντ». Ν.ΠΑΠ.
ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ
Μπορεί να υπάρξει θεραπεία των ανησυχητικών συμπτωμάτων; ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΣΕΛΙΔΑ 1
Μόνον που τέτοιου είδους επιτυχίες αφορούν συνήθως επιμέρους ζητήματα. Αν κάποιος σηκώσει το κεφάλι και προσπαθήσει να δει τη γενική εικόνα, τότε διαπιστώνει ένα «μούδιασμα». Αυτό το «μούδιασμα», μάλιστα, ο υπουργός των Οικονομικών προσπάθησε πρόσφατα να το ερμηνεύσει προς όφελος των νεοφιλελεύθερων πολιτικών, ισχυριζόμενος σε γερμανική εφημερίδα ότι «Οι Έλληνες έχουν σιωπήσει γιατί βλέπουν φως στην άκρη του τούνελ». Η μακαριότητά του μπορεί να συγκριθεί, παρότι τελείως διαφορετικής υφής, μόνον με τη μακαριότητα της οικονομίστικης Αριστεράς. Αυτή η τελευταία, πεισμένη ότι ο καπιταλισμός αναπόφευκτα θα πέσει θύμα των άλυτων αντιφάσεών του, ασχολείται αποκλειστικά με την περιχαράκωση του χώρου της και με την όσο το δυνατόν καλύτερη οργάνωσή του. Προετοιμάζεται με τον τρόπο αυτό για να υποδεχθεί την εξουσία, όταν αυτή η τελευταία θα πέσει σαν... ώριμο φρούτο στα χέρια της. Η δική μας Αριστερά, όμως, δεν μπορεί και δεν πρέπει να εφησυχάζει. Ξέρει ότι ο εφησυχασμός των λίγων δεν έχει και πολλά να κάνει με τις αγωνίες των πολλών. Καταλαβαίνει ότι αν δεν θεραπευθεί η σχετική απο-μαζικοποίηση που παρατηρείται, δεν μπορούμε να ελπίζουμε σε τίποτα. Γνωρίζει ότι απαραίτητος όρος για να συμβεί κάτι τέτοιο είναι η σωστή και έγκαιρη διάγνωση των καταστάσεων που οδηγούν σε αυτά τα ανησυχητικά συμπτώματα. Βεβαίως, η δική μας Αριστερά είναι κάτοχος της γνώσης που μας κληροδότησαν κάποιοι κλασικοί της κοι-
νωνικής σκέψης, ότι, δηλαδή, οι άνθρωποι δεν εξεγείρονται όταν κατεβαίνουν στον πάτο του πηγαδιού. Στη διάρκεια αυτής της διαδικασίας, προσπαθούν -τις πιο πολλές φορές μάταια- να γραπωθούν στα τοιχώματα του πηγαδιού και να βρουν λύσεις σε πλάνο ατομικό. Οι άνθρωποι εξεγείρονται, όταν, αφού έχουν φτάσει στον πάτο του πηγαδιού, αρχίζουν να καλλιεργούν προσδοκίες. Η μη ευόδωση των προσδοκιών τους αποτελεί τον καλύτερο εκπυρσοκροτητή. Αυτήν όμως τη γνώση, απ’ όσο σοφά χείλη κι αν προέρχεται, η δική μας Αριστερά θέλει έμπρακτα να την αρνηθεί, όπως έχει αρνηθεί όλες τις κοινωνικές νομοτέλειες, και να δράσει εγκαίρως. Πρέπει, λοιπόν, να καταπολεμήσει τον ατομικισμό, αυτήν τη στροφή του ατόμου προς τον ίδιο του τον εαυτό και τα εγωιστικά του συμφέροντα, με τη συνακόλουθη ερήμωση του δημόσιου χώρου που επιφέρει. Θα το κάνει αποτελεσματικά όταν άρει μια μεγάλη παρανόηση. Όταν εξηγήσει και πείσει ότι η αυτονομία του ατόμου που αυτή πρώτη διακήρυξε, μια αυτονομία από την παράδοση, την οικογένεια ακόμα και από τους γραφειοκρατικούς μηχανισμούς της Αριστεράς, καμία σχέση δεν έχει με το αγοραίο άτομο των νεοφιλελεύθερων. Ένα άτομο ετερόνομο που στην αγωνία του να εξυπηρετήσει τα μικροσυμφέροντά του εγκαταλείπει τις συλλογικότητες, εξυπηρετώντας τελικά τα μεγαλοσυμφέροντα των ελίτ. Η δική μας Αριστερά, επειδή ακριβώς δεν είναι οικονομιστική, ξέρει καλά ότι οι όποιες μεταβολές στην οικονομική βάση δεν συνεπάγονται την αυτόματη αλλαγή των συνειδήσεων
των ανθρώπων. Γνωρίζει αυτό που ένας ιστορικός έχει διακηρύξει, ότι, δηλαδή, πολλές φορές η ιστορία των συνειδήσεων είναι μια ακίνητη ιστορία. Με άλλα λόγια ότι πολλοί από εμάς φαντασιακά είμαστε ακόμα εγκλωβισμένοι σε δεκαετίες ευδαιμονίας και αρνούμαστε ασυνείδητα να καταλάβουμε τις κατακλυσμιαίες αλλαγές που έχουν επέλθει τα τελευταία χρόνια και κατά συνέπεια να ενεργήσουμε αποτελεσματικά ενάντια σε αυτές. Η δική μας Αριστερά θα είναι σωτήρια για την κοινωνία όταν θα κατορθώσει να καταπολεμήσει ιδέες σαν τις παραπάνω που κυριαρχούν. Για να το κάνει όμως αυτό, πρέπει να εκκινήσει από τη διαπίστωση ότι οι ιδέες αυτές είναι αρκετά ισχυρές. Η (και) θεσμική προσχώρηση των μεγάλων κομμάτων της Ευρωπαϊκής Σοσιαλδημοκρατίας στον νεοφιλελευθερισμό αποτελεί τρανή απόδειξη ενός τέτοιου ισχυρισμού. Σαν να μην έφθανε ο μπλερισμός, η ιδεολογική προσχώρηση της σοσιαλδημοκρατίας στον νεοφιλελευθερισμό, έρχεται, μέσα και από την «Προοδευτική Συμμαχία» που εξήγγειλε το Γερμανικό Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα, να εκφράσει επίσημα την ανάγκη για συνεργασία με τα ίδια τα νεοφιλελεύθερα κόμματα. Αποδοχή του τεράστιου έργου που έχουμε μπροστά μας -δεν αντιμάχεσαι κάποιον που είναι τόσο ισχυρός με ευκολία-, αντικατάσταση των παλιών ιδεών με νέες, το παράδειγμα του ατομικισμού και των πεπαλαιωμένων συνειδήσεων είναι μόνον δύο από αυτές, αποτελούν ζωτικούς όρους για να μαζικοποιήσει η Αριστερά τους αγώνες της. Γιατί η Αριστερά δεν παρήγαγε ποτέ κάτι το άξιο λόγου χωρίς τον κόσμο.
ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ - ΕΚΔΟΣΗ: «Η ΑΥΓΗ ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ Α.Ε.»
ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ: ΝΙΚΟΣ ΦΙΛΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΥΝΤΑΞΗΣ: ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΠΑΚΟΣ, ΚΩΣΤΗΣ ΝΙΚΟΛΑΚΑΚΟΣ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ: ΠΟΛΥ ΚΡΗΜΝΙΩΤΗ, ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΥΡΙΤΣΗΣ, ΝΙΚΟΣ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ, ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΜΑΥΡΟΕΙΔΗΣ, ΛΑΜΠΡΟΣ ΤΣΟΥΚΝΙΔΑΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΪΚΟΣ
ΠΡΟΕΔΡΟΣ Δ.Σ. ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΟΥΛΟΠΟΥΛΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΤΟΥΜΠΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: ΣΠΥΡΟΣ ΛΟΥΠΕΤΗΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: ΑΓ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ 12, 104 31 • ΤΗΛ. ΚΕΝΤΡΟ: 210 5231831-4 • ΦΑΞ: 210 5231822 • ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ - ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ: 210 5231820 • marketing@avgi.gr - ΦΑΞ: 210 5231830 INTERNET: www.avgi.gr e-mail: editors@avgi.gr • ΓΡΑΦΕΙΟ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ: Βασ. Ηρακλείου 37, ΤΗΛ. ΚΕΝΤΡΟ: 2310 261646, ΦΑΞ: 2310 266444, e-mail: avgi@otenet.gr ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ: Π. Παπίδας & Σια Ε.Ε., ΤΗΛ. : 210 8228258 ΕΚΤΥΠΩΣΗ: IΡΙΣ ΑΕΒΕ ΤΣΕΚ - ΕΜΒΑΣΜΑΤΑ: Εφημερίδα «Η ΑΥΓΗ», Αγ. Κωνσταντίνου 12, 10431 Αθήνα
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 12 ΜΑΪΟΥ 2013
4
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
«Εκλεκτικές συγγένειες» και ακροδεξιές ευαισθησίες Μπορεί ο Αντ. Σαμαράς σε θέματα «μνημονιακών» υποχρεώσεων και προαπαιτούμενων να μη σηκώνει μύγα στο σπαθί του, ωστόσο η κυβέρνησή του κάνει και υποχωρήσεις: έτσι, έβαλε «πάγο» στο αντιρατσιστικό νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης, αποδεικνύοντας ότι έχει «ειδικές» ευαισθησίες και εκλεκτικές συγγένειες με την Ακροδεξιά. Έστω κι αν δεν εκδηλώθηκαν, οι νεοναζί πανηγύρισαν με την προχθεσινή πρωτοβουλία του Μεγάρου Μαξίμου. Μια πρωτοβουλία η οποία προκάλεσε κυβερνητική κρίση, αφού η ΔΗΜ.ΑΡ., αλλά και το ΠΑΣΟΚ επέμειναν να προωθηθεί γρήγορα προς ψήφιση στη Βουλή το νομοσχέδιο Ρουπακιώτη. Πάντως, το επιτελείο Σαμαρά, και συγκεκριμένα ο υπουργός Επικρατείας Δ. Σταμάτης και ο γενικός γραμματέας της κυβέρνησης Τ. Μπαλτάκος- εντόπισαν... πολλά προβλήματα στο συγκεκριμένο νομοθέτημα. Μάλιστα, πληροφορίες θέλουν το Μαξίμου να ζητεί από το υπουργείο Δικαιοσύνης αλλαγές σε 15-20 διατάξεις.
Οι προβλέψεις Σύμφωνα με τα όσα έχουν διαρρεύσει περί του νομοσχεδίου, προβλέπονταν βαρύτατες ποινές (στέρηση πολιτικών δικαιωμάτων, φυλάκιση από 3 μήνες έως 6 χρόνια, πρόστιμα έως και 20.000 ευρώ), για όσους από πρόθεση, δημόσια, προφορικά ή διά του Τύπου ή του Δια-
Κρίση στην κυβέρνηση μετά το «μπλόκο» στο αντιρατσιστικό νομοσχέδιο, ενόχληση του αρχιεπισκόπου για τις διαρροές του Μαξίμου. Δήλωση του Χ. Κονιδάρη στην «Αυγή» «άκουσε με ευαισθησία την κραυγή αγωνίας της Χρυσής Αυγής». Αίσθηση, πάντως, προκάλεσε το γεγονός ότι η ΔΗΜ.ΑΡ. επέλεξε, αντί να επιτεθεί στο Μαξίμου για το «μπλόκο», να κατηγορήσει τον... ΣΥΡΙΖΑ, για «κοντόφθαλμο αριστερισμό» που «τον ωθεί να επιχαίρει για τις πληροφορίες περί απόσυρσής του»!
Ενόχληση Ιερώνυμου
Ο διευθυντής του Γραφείου Τύπου της Αρχιεπισκοπής Αθηνών, Χ. Κονιδάρης, διαψεύδει τις διαρροές του Μαξίμου που ήθελαν τον αρχιεπίσκοπο να έχει παρέμβει στην κυβέρνηση κατά του αντιρατσιστικού νομοσχεδίου.
δικτύου ή με οποιοδήποτε άλλο μέσο ή τρόπο, προκαλούν ή διεγείρουν σε βιαιοπραγίες κατά προσώπου ή ομάδας που προσδιορίζεται βάσει της φυλής, του χρώματος, της θρησκείας, της καταγωγής ή του γενετήσιου προσανατολισμού. Οι ίδιες ποινές θα προβλέπονται και σε όσους εκμηδενίζουν ή αρνούνται τις γενοκτονίες, τα εγκλήματα πολέμου, τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και τα εγκλήματα του ναζισμού. Αν στις παραπάνω πράξεις υπέπιπτε αρχηγός κόμματος, το κόμμα θα έχανε και την κρατική επιχορήγηση.
Σύγκλιση και αφωνία Το νομοσχέδιο Ρουπακιώτη, του-
λάχιστον βάσει των πληροφοριών για τις διατάξεις του, είχε συγκεντρώσει την ευρεία πολιτική συναίνεση του δημοκρατικού τόξου, αν και η Ν.Δ. είχε πάθει... αφωνία. Άλλωστε, σύμφωνα με καλά ενημερωμένες πηγές, η κυβέρνηση ουδέποτε ήταν «ζεστή» για την προώθηση ενός τέτοιου νομοθετήματος και στο Μαξίμου δεν είδαν με... θέρμη τα πρώτα δημοσιεύματα για τις προθέσεις του υπουργείου. Θετικά για το νομοσχέδιο είχε εκφραστεί η αξιωματική αντιπολίτευση. Σε ανακοίνωσή του, ο ΣΥΡΙΖΑ σημείωσε ότι αυτό «κινείται στη σωστή κατεύθυνση», ζητούσε «να τελειώσει επιτέλους η άθλια και ανιστόρητη θεωρία των δύο άκρων»
και επεσήμαινε ότι δεν πρέπει το νομοσχέδιο αυτό να γίνει αιτία ώστε να παραβιαστούν «βασικές πολιτικές ελευθερίες στο όνομα της υπεράσπισης της δημοκρατίας».
Κρίση Ωστόσο, το μπλόκο του Μαξίμου προς το υπουργείο Δικαιοσύνης προκάλεσε κυβερνητική κρίση και, ώς την ώρα που γράφονταν τούτες οι γραμμές, διεξαγόταν ένα παρασκηνιακό μπρα ντε φερ μεταξύ του πρωθυπουργικού γραφείου και των ελασσόνων κυβερνητικών εταίρων, ώστε να «περάσει» το νομοσχέδιο. Το «πάγωμα» καταδίκασε και ο ΣΥΡΙΖΑ, που κατηγόρησε την κυβέρνηση πως
Η κυβερνητική κρίση και η πρωτοβουλία του Μαξίμου είχε και μια παράπλευρη συνέπεια. Μεταξύ των «επιχειρημάτων» που επικαλούνταν κυβερνητικές πηγές (όπως ότι θα ηρωοποιηθεί η Χρυσή Αυγή), έλεγαν ότι... υπήρξε παρέμβαση του Αρχιεπισκόπου Ιερώνυμου υπέρ της απόσυρσης του νομοσχεδίου. Ωστόσο, πηγές της Αρχιεπισκοπής διέψευδαν διαρρήδην τις σχετικές φήμες και δεν έκρυβαν την ενόχληση του αρχιεπισκόπου Ιερώνυμου για τις διαρροές του Μαξίμου. Εξάλλου, ο διευθυντής του Γραφείου Τύπου της Αρχιεπισκοπής, Χ. Κονιδάρης, μιλώντας στην «Αυγή» της Κυριακής, διέψευσε κατηγορηματικά την «πληροφορία» περί παρέμβασης του αρχιεπισκόπου και έκρινε τη διοχέτευσή της ως «καθαρά προβοκατόρικη», σημειώνοντας με νόημα ότι «είναι γνωστές σε όλους ανεξαιρέτως οι θέσεις και η στάση της Εκκλησίας και ειδικώς του Αρχιεπισκόπου στα συγκεκριμένα ζητήματα».
«Ξαφνικός θάνατος» για τα μάτια της τρόικας Το ονοματικό σύνολο «ξαφνικός θάνατος» φοριέται πολύ τα τελευταία 24ωρα στις συσκέψεις που λαμβάνουν χώρα στο Μέγαρο Μαξίμου. Στην κυβέρνηση διεξάγεται ένας υπόγειος πόλεμος μεταξύ υπουργών, με φόντο τους οργανισμούς που θα βάλουν λουκέτο ή θα συγχωνευθούν, ώστε να προκύψουν οι «καταργούμενες οργανικές θέσεις» και να γίνουν οι πρώτες απολύσεις στο Δημόσιο. Σύμφωνα με πληροφορίες, περισσότεροι από επτά υπουργοί αρνούνται ή απλώς... αποφεύγουν την κατάργηση οργανισμών της εποπτείας τους, προκειμένου να αποφύγουν και το πολιτικό κόστος των συνεπαγόμενων απολύσεων. Κατά συνέπεια, η περίφημη «λίστα Μανιτάκη» σβήνεται και... γράφεται από την αρχή, με τον Αντ. Σαμαρά και τον Γ. Στουρνάρα να διαμηνύουν ότι όλα πρέπει να έχουν τελειώσει την προσεχή Τετάρτη. Τότε αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή το νομοσχέδιο του υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθ-
Η κυβέρνηση σχεδιάζει «δυναμική αρχή» στις απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων με έναν μεγάλο φορέα του Δημοσίου
μισης για τη «μείωση του Δημοσίου» και, σύμφωνα με τον κυβερνητικό σχεδιασμό, θα κατατεθεί και ένας συνημμένος κατάλογος με οργανισμούς που κλείνουν ή συγχωνεύονται.
Στον αέρα το χρονοδιάγραμμα Το κυβερνητικό χρονοδιάγραμμα για το Δημόσιο και τις απολύσεις είναι ήδη στον αέρα, καθώς ο υπουργός Οικονομικών, αλλά και το Μαξίμου, θα ήθελαν να έχουν τελειώσει όλα πριν το αυριανό Eurogroup, προκει-
μένου η κυβέρνηση να ζητήσει με περισσότερες αξιώσεις την εκταμίευση διπλής δόσης, δηλαδή και των 3,2 δισ. ευρώ του Ιουνίου, εκτός των οφειλόμενων 4,2 δισ. ευρώ. Στο πρωθυπουργικό επιτελείο θα ήθελαν τη διπλή δόση, ώστε να μην πιεστούν τα ταμειακά διαθέσιμα στις 20 Μαΐου, όταν η Ελλάδα θα πρέπει να καλύψει τα ομόλογα ύψους 5,4 δισ. ευρώ της ΕΚΤ που «ωριμάζουν». Άλλωστε, η δημοπρασία εντόκων γραμματίων της περασμένης εβδομάδας έδειξε ότι το επιτόκιο -έστω και βραχυπρόθεσμουδανεισμού παραμένει «τσουχτερό». Ωστόσο, πλέον θεωρείται δεδομένο ότι ώς τα τέλη Μαΐου (που υποτίθεται ότι... θα ξεκινούσαν οι απολύσεις) δεν θα έχουν καν ξεκινήσει τα «λουκέτα» στο Δημόσιο.
Κυνισμός Κάπως έτσι, με στόχο να ξεπεραστούν οι δυσκολίες, το μεν Μαξίμου έχει επιστρατεύσει το δόγμα της πρωθυπουργικής πυγμής και ο Αντ. Μανιτάκης τον... «ξαφνικό θάνατο».
Με άλλα λόγια, ήδη από προχθές, ο Αντ. Σαμαράς, μέσω του υπουργού Επικρατείας Δ. Σταμάτη, απέστειλε επιστολές σε όλους τους υπουργούς, προειδοποιώντας τους με αυστηρό τρόπο ότι πρέπει εντός των επόμενων 24ώρων να παρουσιάσουν τους κατά το δυνατόν περισσότερους οργανισμούς-φορείς της αρμοδιότητάς τους που μπορούν είτε να κλείσουν είτε να συγχωνευθούν. Παράλληλα, το υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης, με το νομοσχέδιο που θα παρουσιάσει την προσεχή Τετάρτη, θα επιχειρεί την παράκαμψη της Βουλής στα λουκέτα και τις συγχωνεύσεις: όλα θα γίνονται με υπουργικές αποφάσεις και προεδρικά διατάγματα, χωρίς κοινοβουλευτική επικύρωση. Έτσι, η επισυναπτόμενη λίστα της Τετάρτης θα είναι μεν ενδεικτική, αλλά όταν θα προκύπτει συμφωνία για τον κάθε οργανισμό, αυτή θα «εμπλουτίζεται» και με μία υπουργική απόφαση και ο εν λόγω δημόσιος φορέας θα οδηγείται στον λεγόμενο «ξαφνικό θάνατο».
Ψάχνουν μεγάλο οργανισμό Σε κάθε περίπτωση, όσο περνούν οι μέρες, στην κυβέρνηση συνειδητοποιούν ότι η «δεξαμενή» των 2.000 απολύσεων δε θα βρεθεί σύντομα, ούτε καν με την αυθημερόν κατάργηση οργανισμών. Έτσι, ήδη από προχθές, στο Μαξίμου έψαχναν έναν μεγάλο δημόσιο οργανισμό, με πολλούς εργαζομένους, ώστε να τον οδηγήσουν στη συγχώνευση (διά του «ξαφνικού θανάτου») και να γίνει μία «δυναμική αρχή» στις απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων. Πάντως, αυτό για το οποίο κομπορρημονεί συνεχώς ο Γ. Στουρνάρας, ότι δηλαδή «σπάει το ταμπού των απολύσεων στο Δημόσιο», είναι πράγματι αλήθεια: τις τελευταίες ημέρες, σε όσες συσκέψεις διεξήχθησαν στο Μέγαρο Μαξίμου επί του θέματος, όλοι οι συμμετέχοντες, των εχόντων αριστερό παρελθόν συμπεριλαμβανομένων, αναφέρονταν μόνο σε νούμερα, ξεχνώντας ότι, εν τέλει, πρόκειται για ανθρώπους. ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΕΛΙΓΓΩΝΗΣ
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 12 ΜΑΪΟΥ 2013
6
ΠΟΛΙΤΙΚΗ Ο ΕΥ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ ΑΦΗΝΕΙ ΤΗ ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΗ ΔΙΕΘΝΗ ΚΑΙ ΠΡΟΣΧΩΡΕΙ ΣΤΗΝ ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ
ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΝΙΚΟΣ ΛΙΟΝΑΚΗΣ
Ο Ευάγγελος Βενιζέλος δεν έκρυψε ποτέ την πολιτική αντιπαλότητά του με τον Γ. Παπανδρέου, ούτε το γεγονός ότι ποτέ δεν τον απασχολούσε να εκφράζει -έστω και κατ’ επίφαση για να κρατήσει τους ιδεολογικούς τύπους- τον «σοσιαλιστικό» χαρακτήρα του ΠΑΣΟΚ. Από την πλευρά του ο πρώην πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ ως πρωθυπουργός παρέπεμπε διαρκώς στις σοσιαλιστικές καταβολές του κόμματός του για να δικαιολογήσει ως μονόδρομο προς τη σωτηρία τις πιο νεοφιλελεύθερες πολιτικές που εφαρμόστηκαν στη χώρα, αλλά και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Και οι δύο όμως ακολούθησαν και διακηρύττουν ως μόνη λύση την πολιτική των Μνημονίων. Η γραμμή της απόλυτης ταύτισής τους στην πράξη με τα συμφέροντα του Βερολίνου και της ευρωπαϊκής Δεξιάς δεν μπορεί να «σκεπαστεί» από τις όποιες επικλήσεις στο «όραμα» των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών και Δημοκρατών. Αυτό που περιγράφουν στις πρόσφατες προτάσεις τους που περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, την «κατάργηση της τρόικας», δηλαδή, όπως εξήγησε ο Ευ. Βενιζέλος, την προσθήκη σε αυτήν και της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας. Τώρα, με το πόρισμα των έξι ελεγκτικών εταιρειών για το κομματικό χρέος που υπολογίζεται σε περισσότερα από 120 εκατ. ευρώ να βαίνει προς την ολοκλήρωσή του και, από την άλλη, με τη σύμπτωση της ίδρυσης της νέας διεθνούς οργάνωσης Προοδευτική Συμμαχία από το SPD στις 22 Μαΐου, παρουσιάζεται στον Ευ. Βενιζέλο μια «χρυσή» ευκαιρία: Να τραβήξει τη «διαχωριστική γραμμή με το παρελθόν» την οποία επιθυμεί. Μια «διαχωριστική γραμμή» που αφορά τον Γ. Παπανδρέου, αλλά επισήμως πλέον και το... «Σ» από το ΠαΣοΚ. Έτσι, ο «απογαλακτισμός» του ΠΑΣΟΚ από τον σοσιαλιστικό του χαρακτήρα με την ουσιαστική αποχώρηση από τη Σοσιαλιστική Διεθνή και την «συνίδρυση» της Προοδευτικής Συμμαχίας με το SPD και άλλα μεγάλα ευρωπαϊκά σοσιαλδημοκρατικά κόμματα, σηματοδοτεί πολλά περισσότερα από μία ακόμη «πράξη» στο «έργο» της κόντρας με τον Γ. Παπανδρέου.
Από τη Σοσιαλιστική Διεθνή στην Προοδευτική Συμμαχία Η αποκόλληση από το «σοσιαλιστικό» πρόσημο του κόμματος είχε επικυρωθεί ουσιαστικά από το Συντακτικό Συνέδριο μετά το οποίο από το Καταστατικό απουσιάζει κάθε αναφορά στον όρο. Παράλληλα, ο Ευ. Βενιζέλος είχε μεριμνήσει να συμπεριληφθεί στο Καταστατικό δια-
Εγκαταλείπει τον «σοσιαλισμό», όχι και τη... βαρβαρότητα
τύπωση - «παραθυράκι» για δυνατότητα συμμετοχής και στην Προοδευτική Συμμαχία, η διαμόρφωση της οποίας είχε αποφασιστεί ήδη από τον Δεκέμβριο, δηλαδή πριν το Συνέδριο, με τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ να δηλώνει τώρα «συνιδρυτής» της. Η απόφαση όμως του Ευ. Βενιζέλου να προσχωρήσει στο νέο διεθνές δίκτυο, πέρα από τις εσωκομματικές προεκτάσεις της, συνιστά ιστορικής όσο και πολιτικής σημασίας εγκατάλειψη του «σοσιαλιστικού» στοιχείου και υιοθέτηση ενός πιο... προοδευτικού και «σύγχρονου». Απώτερος στόχος είναι, όπως παραδέχτηκε, να μπορεί να συζητά και με κόμματα που «δεν αυτοπροσδιορίζονται ως σοσιαλιστικά», ανοίγοντας έτσι δρόμους για συνομιλίες και συνεργασίες με περισσότερους πολιτικούς χώρους. Για να διασκεδάσει τις εντυπώσεις είπε πως δεν πρόκειται στο «υποκατάστατο κάποιου άλλου διεθνούς θεσμού, αλλά ένα νέο φόρουμ». Εξήγηση που δεν πείθει πάντως το περιβάλλον του Γ. Παπανδρέου που μια ημέρα νωρίτερα, με ανεπίσημο κείμενο, εξαπέλυε κατηγορίες περί προσπάθειας του προέδρου του SPD Σ. Γκάμπριελ «και της παρέας του» να ηγεμονεύσει στον σοσιαλιστικό χώρο «κατά το παράδειγμα της Μέρκελ».
Μανιφέστο για αλλαγή ρότας Η πρωτοβουλία αυτή συμβαδίζει με το νέο «μανιφέστο» Βενιζέλου που παρουσίασε σε άρθρο του και με το οποίο ζητεί ουσιαστικά επαναπροσδιορισμό της σχέσης με την ευρωπαϊκή Δεξιά και μέσω αυτής με την... εγχώρια. Το σχήμα που χρησιμοποιεί για να «στρογγυλέψει» τις ιδεολογικές διαφορές είναι αυτό της απόρριψης του διπόλου «μνημονιακών - αντιμνημονιακών» ως «τεχνητού» μέσω της επίκλησης της «ευρωπαϊκής πραγματικότητας». Υποστηρίζει δηλαδή ότι δεν υπήρξε ούτε και υπάρχει διαφορετική λύση και πως το παραπάνω δίπολο «εμποδίζει να αντιληφθούμε τους ευρωπαϊκούς συσχετισμούς και τη δυναμική τους». Ώσπου να φτάσει όμως... δεξιότερα, ο Ευ. Βενιζέλος επικαλείται την αναγκαιότητα ανασυγκρότησης της Κεντροαριστεράς ενόψει των ευρωεκλογών ώστε να συγκροτηθεί ένας «ισχυρός ευρωπαϊκός ‘πολιτικός’ Νότος με άξονα τους Ευρωπαίους Σοσιαλιστές και Δημοκράτες» και «να εκλογικευθούν οικονομικοί εθνικισμοί και σκληροί διακρατικοί συσχετισμοί». Όμως αυτό αργεί και μπορεί να μην επιτευχθεί ποτέ. Η ΔΗΜ.ΑΡ. από ένστικτο αυτοσυντή-
θεωρεί απαραίτητη τη... συνέργια της ΔΗΜ.ΑΡ. για να αποτελεί τον «προοδευτικό πόλο» μέσα σε μια συγκυβέρνηση με δεξιό πρόσημο.
Το χρέος ταράζει τις εσωκομματικές ισορροπίες
ρησης δεν αποδέχεται την πρόσκληση συνεργασίας και κοινής εκλογικής καθόδου. Θέση που στο ΠΑΣΟΚ υποστηρίζουν ότι θα αλλάξει όσο πέφτουν τα δημοσκοπικά ποσοστά της και το κόμμα «φλερτάρει», όπως εκτιμούν, οριακά με την είσοδο στη Βουλή. Έως τότε, όμως, ο Ευ. Βενιζέλος έχει απομείνει με κύριο σύμμαχο τη Ν.Δ., στο πλαίσιο της κυβερνητικής συνεργασίας του. Διότι η επιτυχία του ΠΑΣΟΚ και του προέδρου του προσωπικά περνάει μέσα από την επιτυχία της κυβέρνησης και του Αντ. Σαμαρά. Ή αλλιώς: «Το ΠΑΣΟΚ θα ανέβει όταν ανέβει η χώρα». Συνεπώς συνιστά στρατηγική αλλαγή πολιτικής η αναφορά του ότι ο ευρωπαϊκός στόχος που περιέγραψε μπορεί να επιτευχθεί «και μέσα από μια νέα, πιο προοδευτική και διορατική, αλλά θεσμικά αναγκαστική ισορροπία» μεταξύ του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος και του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος.
Ο... νομοτελειακός μεγάλος συνασπισμός με τη Ν.Δ. Απευθύνεται δηλαδή στη ΔΗΜ.ΑΡ. ως «συγγενική» του δύναμη ώστε να δικαιολογήσει το «προοδευτικό κεντροαριστερό» του προφίλ, με το βλέμμα παράλληλα στραμμένο στην παρούσα ή σε ενδεχόμενη μελλοντική συνεργασία με τη Ν.Δ. Από την πλευρά του, ο Θ. Πάγκαλος εκφράζει την ίδια θέση αλλά με πιο ευθύ τρόπο, παρακάμπτοντας δηλαδή το «στάδιο» της συνεργασίας με τη ΔΗΜ.ΑΡ. και ζητώντας κοινά ψηφοδέλτια με τη Ν.Δ. στις ευρωεκλογές και τις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2014. Προλειαίνοντας το έδαφος στο πλαίσιο της επιλογής για μετακύλιση από τον «σοσιαλισμό» προς το Κέ-
Μεγαλώνει το ρήγμα με τον Γ. Παπανδρέου. Σε τεντωμένο σχοινί οι εσωκομματικές ισορροπίες
ντρο και δεξιότερα, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ στο Πολιτικό Συμβούλιο χαρακτήρισε τη συνύπαρξη και την εναλλαγή σε επίπεδο Ευρωκοινοβουλίου του ΕΛΚ και του ΕΣΚ ως «μόνιμο, κυλιόμενο, μεγάλο, κυβερνητικό συνασπισμό». Συνεχίζοντας το συλλογισμό του είπε ότι ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ. εκπροσωπούνται από ΕΣΚ και ΕΛΚ, τα οποία «συνυπάρχουν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, συνυπάρχουν στα όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης», για να συμπληρώσει ότι «και εμείς συνυπάρχουμε με τη Ν.Δ. ως εκφραστές δύο διαφορετικών αντιλήψεων που πρέπει να συνεργαστούν για λόγους ανάγκης. Γιατί είμαστε μια κυβέρνηση εθνικής ανάγκης». Το «μανιφέστο» Βενιζέλου συμπίπτει όμως και με την αλλαγή στάσης του προς την ηγεσία της ΔΗΜ.ΑΡ. Ο «αυστηρός» και απαξιωτικός τόνος του στο Πολιτικό Συμβούλιο για το κόμμα του Φ. Κουβέλη -»μπορεί να αρκείται στον ρόλο ενός μικρού κόμματος, μπορεί να αρκείται σε ένα μονοψήφιο ποσοστό» αλλά «εμείς προσεγγίζουμε τα πράγματα στη μεγάλη κλίμακα και με παραταξιακά χαρακτηριστικά»- αφήνει ενδεχομένως να εννοηθεί ότι πλέον το ΠΑΣΟΚ δεν
Οι μεταβολές ιδεολογικού χαρακτήρα και στρατηγικής που επιχειρεί ο Ευ. Βενιζέλος συνδυάζονται χρονικά, τυχαία ή όχι, με το θέμα της «αυτοκάθαρσης» του ΠΑΣΟΚ που προϋποθέτει το ξετύλιγμα του κουβαριού για τα 120 εκατ. ευρώ και πλέον του συνολικού χρέους του κόμματος. Αυτό έχει οδηγήσει σε πλήρη ρήξη με τον Γ. Παπανδρέου, με τις εξελίξεις να παραμένουν απρόβλεπτες εωσότου παρουσιαστεί το πόρισμα των έξι εταιρειών που ελέγχουν τα οικονομικά. Η προσπάθεια του Ευ. Βενιζέλου να ρίξει τους τόνους της σύγκρουσης, μετατρέποντας το θέμα σε διακομματικό οικονομικό και πολιτικό ζήτημα, αποδίδεται κατά ορισμένες πηγές της Ιπποκράτους σε απόπειρα τήρησης ισορροπιών μετά από ισχυρές πιέσεις που δέχεται ακόμα και από στελέχη του περιβάλλοντός του. Η αλλαγή στάσης, που παρατηρήθηκε την ημέρα του ΠΣ από ορισμένα πρόσωπα, οφείλεται κατά πληροφορίες κυρίως σε δύο λόγους: Ορισμένα από τα στελέχη που αποτελούν τον πυρήνα συνεργατών του Ευ. Βενιζέλου και αναμένουν συμμετοχή τους στην κυβέρνηση όταν γίνει ανασχηματισμός, ανησυχούν ότι μπορεί να υπάρξουν απρόβλεπτες εξελίξεις που θα διαταράξουν τις «εταιρικές» σχέσεις στην κυβέρνηση. Παράλληλα, άλλα στελέχη διαμηνύουν ότι οι απρόβλεπτες εξελίξεις μπορεί να αφορούν το ίδιο το ΠΑΣΟΚ και τη σημερινή μορφή του. Μιλούν για τον κίνδυνο διάσπασης. Προς το παρόν, πάντως, ο Ευ. Βενιζέλος δεν φαίνεται να προτίθεται να αλλάξει κατεύθυνση. Έτσι, αν και «κατανοεί» την αντίδραση του Γ. Παπανδρέου για σχετικά δημοσιεύματα και τον παροτρύνει να απευθυνθεί στη δικαιοσύνη αν θεωρεί ότι θίγεται, είπε ότι «δεν είναι δίκαιο» να φορτωθεί ο ίδιος αλλά και τα όργανα του κόμματος ως «συλλογική ηγεσία» την κακοδιαχείριση του παρελθόντος. Αυτή την όρισε δημόσια ως 10 εκατ. ευρώ που, όπως είπε, προστίθεντο ανά έτος επί προεδρίας Παπανδρέου. Το σημαντικότερο ωστόσο είναι ότι αναφέρθηκε και δημόσια σε έλλειψη παραστατικών που εντοπίζουν οι ελεγκτές για κάποιες δαπάνες. Αν και προσπάθησε να το υποβαθμίσει λέγοντας ότι δεν θα άλλαζαν τη γενική εικόνα του χρέους, ανά πάσα στιγμή θα μπορεί να το... υπενθυμίσει.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 12 ΜΑΪΟΥ 2013
7
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΒΟΥΛΗΣ
Κίνδυνος για νέες περικοπές στις συντάξεις ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΓΟΥΡΙΔΗΣ
ΧΩΡΙΣ ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑ ΟΙ ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΕΣ «ΕΝΕΣΕΙΣ ΑΙΣΙΟΔΟΞΙΑΣ»
Επικοινωνιακή εκστρατεία 133 ημερών στην οικονομία ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΘΑΝΟΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ
Χρονικό διάστημα 133 ημερών, έως τις γερμανικές εκλογές, έχει στη διάθεσή της η ελληνική κυβέρνηση προκειμένου να αναπτύξει το επικοινωνιακό σχέδιο βελτίωσης της ψυχολογίας στην οικονομία. Μετά τις 22 Σεπτεμβρίου, όταν δεν θα συντρέχουν πια λόγοι πολιτικού κόστους για το Βερολίνο από τη νευρικότητα που προκαλεί στην Ευρωζώνη η Αθήνα, θα λήξει και το moratorium που έχουν συνομολογήσει Αθήνα και δανειστές. Το αν στη συνέχεια θα επανέλθουν οι τελευταίοι στις πιέσεις για μέτρα και αν θα έχει διάρκεια η επικοινωνιακή εκστρατεία αισιοδοξίας θα εξαρτηθεί από την πορεία της πραγματικής οικονομίας, με τις ενδείξεις προς το παρόν να μην είναι αισιόδοξες. Ενδεικτικά η ανεργία έχει εκτοξευτεί στο 27% με 2 στους 3 νέους άνεργους, ενώ σύμφωνα με ανάλυση της Moody’s η ύφεση εφέτος θα είναι 5,3%. Από το πλαίσιο της «εκεχειρίας» Αθήνας - δανειστών απορρέει και το θέμα έγκρισης καταβολής στην Ελλάδα δύο δόσεων συνολικού ύψους 7,6 δισ. ευρώ (4,3 δισ. ευρώ που εκκρεμούν από το πρώτο τρίμηνο και 3,3 δισ. ευρώ του δευτέρου) που θα εξετάσουν αύριο οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης και μάλιστα χωρίς να απαιτείται νέα αξιολόγηση από την τρόικα (με ή χωρίς άφιξη των επικεφαλής ελεγκτών της τον Ιούνιο). Δεν αποκλείεται όμως να πραγματοποιηθεί αργότερα η εκταμίευση της δεύτερης δόσης και να συνδεθεί με την υλοποίηση κάποιων «προαπαιτούμενων», όπως συνέβη και με την περυσινή «υπερδόση», η οποία έφτασε να εκταμιεύεται πλήρως στο μέσο της εφετινής άνοιξης! Η ελληνική κυβέρνηση διαθέτει στη φαρέτρα του επικοινωνιακού παιχνιδιού το «αγοράστε ελληνικά κρατικά ομόλογα» της Morgan Stanley, την υποχώρηση των spread σε επίπεδα 2010 (έστω και αν αυτά
απαγορεύουν ακόμη τον δανεισμό) ή τον γενικό δείκτη του χρηματιστηρίου πάνω από τις 1.000 μονάδες. Τίποτε όμως από αυτά δεν είναι διατηρήσιμο, ενώ αναμένεται και το αποτέλεσμα της επίσκεψης του πρωθυπουργού σε Κίνα και ΗΠΑ και το αν θα τελεσφορήσει μια σκέψη που έχει διατυπωθεί για την πιθανότητα έκδοσης ομολογιακού δανείου, όχι από τις αγορές αλλά με συμφωνία (λ.χ. από την ομογένεια στις ΗΠΑ). Αντίθετα, η «πραγματική» οικονομία χαρακτηρίζεται από έναν εντελώς «πραγματικό» ζόφο. Όπως για παράδειγμα σημειώνουν με τίτλο «Greek drama lacks a happy ending («Το ελληνικό δράμα δεν θα έχει καλό τέλος») οι Financial Times»... η Ελλάδα... συνεχίζει να ζει το μαρτύριό της μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας» και προσθέτουν πως, παρά τις όποιες βελτιώσεις των αριθμών, οι άνθρωποι δυστυχούν: «...το κόστος ανά μονάδα εργασίας έχει βελτιωθεί μέσω των περικοπών στους μισθούς -κατ’ επέκταση και στο επίπεδο ζωής- και όχι μέσω της αύξησης της παραγωγικότητας. Το κοινωνικό κόστος είναι ανυπολόγιστο και οι συνέπειες θα είναι μακροχρόνιες...». Από την άλλη πλευρά ήλθε η έκθεση - σοκ του οργανισμού Visa, βάσει της οποίας το μέγεθος της παραοικονομίας στην Ελλάδα παραμένει ιδιαίτερα υψηλό σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο και εκτιμάται σε 24% του ΑΕΠ ή 43,2 δισεκατομμύρια ευρώ, όταν το 2013 η παραοικονομία στην Ευρώπη θα φτάσει τα 2,1 τρισ. ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στο 18,5% της οικονομικής δραστηριότητας. Στο μεταξύ, σοβαρή επιδείνωση συνεχίζει να εμφανίζει ο κρατικός προϋπολογισμός: το πρωτογενές έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού αυξήθηκε κατά 70% το πρώτο τετράμηνο. Εκτινάχθηκε (συμπεριλαμβανομένων των εκτιμήσεων για την εξόφληση ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης προς τον ιδιωτικό τομέα) σε 3.017 εκατ. ευρώ, από 1.777
εκατ. ευρώ πέρυσι (+69,8%), ενώ το ποσό των 330 εκατ. ευρώ που αναφέρει η κυβέρνηση ως πρωτογενές έλλειμμα σχηματίζεται χωρίς αυτήν την εξόφληση. Ας σημειωθεί ότι, με βάση το επικαιροποιημένο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα Δημοσιονομικής Προσαρμογής, το πρωτογενές αποτέλεσμα θα πρέπει να συγκρατηθεί στα 10.044 εκατ. ευρώ από 4.083 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο περυσινό τετράμηνο. Υπολογίζοντας ωστόσο το πρωτογενές έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού χωρίς τις προβλέψεις και εκτιμήσεις για τα «φέσια» που έχει φορέσει το Δημόσιο στους προμηθευτές του και το πόσα από αυτά θα αποπληρωθούν εφέτος, το υπουργείο Οικονομικών «θριαμβολογεί» για συρρίκνωση του πρωτογενούς ελλείμματος από τα 1.729 εκατ. ευρώ πέρυσι στα 330 εκατ. ευρώ στο τετράμηνο εφέτος. Όμως, ακόμη και αυτή η τεχνητά εξωραϊσμένη εικόνα παραμένει «μαγική», αφού σύμφωνα με στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, που ανακοινώθηκαν χθες, στηρίζεται σε δραματική συρρίκνωση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, του οποίου οι δαπάνες περιορίσθηκαν μόλις στα 836 εκατ. ευρώ, δηλαδή 914 εκατ. χαμηλότερα από τον στόχο των 1.750 εκατ. ευρώ. Αυτό σημαίνει πως το ΠΔΕ μειώθηκε στο ήμισύ του και ακόμη περισσότερο. Όπως στηρίζεται επίσης και στον περιορισμό της επιστροφής φόρων, αφού οι δικαιούχοι φορολογούμενοι εισέπραξαν μόνο 325 εκατ. ευρώ αντί 869 εκατ. ευρώ που προέβλεπε για το πρώτο τετράμηνο του 2013 το ΜΠΔΣ. Κόλαφος όμως είναι για την κυβέρνηση και η έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού Βουλής: επισημαίνει τη μεγάλη υστέρηση που σημειώθηκε στα καθαρά έσοδα, την υποχώρηση των δημοσίων επενδύσεων, ενώ προειδοποιεί για νέες μειώσεις στις συντάξεις και τονίζει ότι «δεν υπάρχουν περιθώρια για άλλα μέτρα λιτότητας».
Με το «βαμβάκι»... σφάζει τη μνημονιακή πολιτική της κυβέρνησης Σαμαρά, που έχει βασικό ενορχηστρωτή τον υπουργό Οικονομικών Γιάννη Στουρνάρα, το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή. Στην τριμηνιαία έκθεσή του, η οποία είναι «κόλαφος» για τις αποφάσεις της τρικομματικής, χαρακτηρίζει «υπερβολική» και ενδεχομένως «αντιπαραγωγική» την έμφαση που δόθηκε στη μείωση του κόστους εργασίας Έκθεση μέσω της μείωσης των μισθών, ε- «κόλαφος» νώ κρούει τον «κώδωνα» του για τη μνημονιακή κινδύνου για νέα ενδεχόμενη πολιτική της μείωση των συντάξεων. Επί της ουσίας το ΓΠΚ τονίζει κυβέρνησης ότι δεν ελήφθησαν υπόψη η ύφεση (πράγμα που εξηγεί γιατί βραχυχρόνια δεν μειώθηκε η ανεργία ενώ οι μισθοί υποχωρούσαν), ούτε η ανατροφοδότηση της ύφεσης από τη μείωση των μισθών, ούτε ο θετικός ρόλος πολλών θεσμών εργασίας σε έναν κόσμο ατελειών (που χαρακτηρίζεται π.χ. από ολιγοπωλιακές ή/και μονοπωλιακές καταστάσεις), καταβαραθρώνοντας, με τον τρόπο αυτόν, το επιχείρημα κυβέρνησης τρόικας ότι η μείωση των εισοδημάτων θα βελτίωνε δραματικά την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας. Την ίδια ώρα, παραθέτοντας σειρά στοιχείων, καταλήγει στο συμπέρασμα «ο μισθός έχει λιγότερη σημασία για την ανταγωνιστικότητα από άλλους παράγοντες!» και ουσιαστικά καλεί την κυβέρνηση να δώσει έμφαση στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις από εδώ και στο εξής.
Υστέρηση στα έσοδα Για την πορεία των εσόδων διαπιστώνει «μεγάλη υστέρηση» στα καθαρά έσοδα και ιδιαίτερα στα έσοδα από έμμεσους φόρους, όπως στον ΦΠΑ, στον ΕΦΚ καπνού και πετρελαιοειδών, γεγονότα τα οποία προσπαθεί να... ωραιοποιήσει το οικονομικό επιτελείο. «Πηγές αβεβαιότητας, ωστόσο, δημιουργούν οι χαμηλότερες έναντι του στόχου επιστροφές φόρων, καθώς και τα μεγαλύτερα -έναντι των στόχων- έσοδα του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, που όμως δεν συμβαδίζουν με τις αντίστοιχες δαπάνες» αναφέρει το Γραφείο.
Όχι άλλα μέτρα λιτότητας Ακόμη οι οικονομολόγοι του Γραφείου αναφέρουν ότι δεν υπάρχουν (οικονομικά και κοινωνικά) περιθώρια για περαιτέρω μέτρα λιτότητας. «Το επιθυμητό θα ήταν βέβαια να εξετασθούν δυνατότητες για μικρότερες περικοπές δαπανών και μείωση φορολογικών συντελεστών το 2013. Υποστηρίζεται ευρέως ότι ειδικά ο συντελεστής ΦΠΑ 23% στις επιχειρήσεις εστίασης αποτελεί πλήγμα για την ανταγωνιστικότητα του ελληνικού τουρισμού, με δεδομένους τους κατά πολύ χαμηλότερους συντελεστές ανταγωνιστικών χωρών. Εν τούτοις, λόγω συνθηκών, δεν είναι βέβαιο ότι η μείωση του συντελεστή θα οδηγούσε σε χαμηλότερες τιμές στην εστίαση. Αντίθετα, η αποτελεσματική καταπολέμηση της φοροδιαφυγής θα μπορούσε να διευκολύνει μια ηπιότερη δημοσιονομική προσαρμογή που λαβαίνει υπόψη την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας και την κατάσταση της εσωτερικής ζήτησης».
Κίνδυνος για τα ταμεία Αναφορικά με τα ασφαλιστικά ταμεία, τονίζει ότι η ύφεση και η ανεργία, σε συνδυασμό με την επέκταση της ανασφάλιστης εργασίας και την αύξηση των ληξιπρόθεσμων οφειλών σε ΙΚΑ, ΟΑΕΕ κ.ά. «αυξάνουν τα ελλείμματα των ασφαλιστικών ταμείων, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε νέες περικοπές συντάξεων και έτσι ανατροφοδότηση της ύφεσης. Η κατάσταση του ασφαλιστικού συστήματος είναι όντως ασταθής και οι τάσεις μπορούν να αναστραφούν μόνον αν αποδώσουν γρήγορα άλλα μέτρα και πρωτοβουλίες που στοχεύουν στην επανεκκίνηση της οικονομίας (ΕΣΠΑ, μεγάλα έργα κ.λπ.)».
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 12 ΜΑΪΟΥ 2013
8
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Η σοσιαλδημοκρατία έχει κρίση ταυτότητας ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ ΣΠΟΥΡΔΑΛΑΚΗ*
Οι κινήσεις για την ίδρυση της Προοδευτικής Συμμαχίας έχουν ξεκινήσει ήδη από την περασμένη χρονιά. Η νομιμοποιητική της βάση έχει να κάνει, όπως ισχυρίζονται οι επικεφαλής της κίνησης, με το ότι η Σοσιαλιστική Διεθνής είναι «ευρωκεντρική» και «διεφθαρμένη». Το παράδοξο στον παραπάνω ισχυρισμό είναι ότι η Σοσιαλιστική Διεθνής έχει ιδρυθεί το 1889 κι έχει στους κόλπους της κόμματα από 159 διαφορετικές χώρες. Το ακόμα πιο παράδοξο είναι πως τον ισχυρισμό αυτό τον διατυπώνει τοSPD, ένα κόμμα που έχει κυβερνήσει για πολλά χρόνια, είτε μόνο του, είτε με κυβερνήσεις μεγάλου συνασπισμού, τη Γερμανία. Επιπλέον, το SPD είναι το κόμμα που εισήγε τις πολιτικές λιτότητας επί προεδρίας Γκέρχαρντ Σρέντερ. Πρόκειται για ένα κόμμα πλήρως κρατικοποιημένο κι ενταγμένο στο κομματικό καρτέλ του γερμανικού κομματικού και πολιτικού συστήματος.
Οι αιτίες της κρίσης
Από τότε που η σοσιαλδημοκρατία διολίσθησε ή παραδόθηκε στη νεοφιλελεύθερη ηγεμονία, αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα ταυτότητας και κρίσης. Το SPD βιώνει δραματικά αυτή την κρίση. Έτσι, θα μπορούσε λογικά να υποθέσει κανείς ότι η πρωτοβουλία αυτή επιδιώκει να παρακάμψει τα σοσιαλδημοκρατικά αδιέξοδα και να αναζωογονήσει την πολιτική της προοπτική. Προοπτική που μέχρι πριν τις τελευταίες δύο δεκαετίες στηρίζονταν στην υπόσχεση ότι ο καπιταλισμός μπορεί να εξανθρωπιστεί μέσα από ελέγχους και μεταρρυθμίσεις, που στήριζαν την υπόσχεση ότι το μέλλον θα είναι καλύτερο από το χθες, κάτι που η κοινωνική πραγματικότητα στη Γερμανία και στην Ευρώπη τουλάχιστον διαψεύδει καθημερινά. Επί πλέον, η δυναμική όσο και αντιφατική διεύρυνση της Σοσιαλιστικής Διεθνούς, όπως άλλωστε αποκάλυψε με δραματικό τρόπο και η Αραβική Άνοιξη, απέδειξαν ότι η γερμανική σοσιαλδημοκρατία έχει απολέσει την κατά παράδοση πρωτοκαθεδρία της στη Διεθνή. Αυτές φαίνεται να είναι οι αιτίες της πρωτοβουλίας του SPD:
Η δημιουργία μιας νέας διεθνούς συμμαχίας, η οποία θα αποτελείται από κόμματα της κυβερνητικής σοσιαλδημοκρατίας. Οι πρώτες συμμετοχές στην Προοδευτική Συμμαχία περιλαμβάνουν κόμματα από την Ιταλία, την Αργεντινή, το κόμμα του Ινδικού Κογκρέσου (διαβόητο για τη διαφθορά του), του Αγγλικό Εργατικό Κόμμα κ.ά. Κατά συνέπεια, φαίνεται ότι η πρωτοβουλία αυτή υπονομεύει τον διεθνισμό, που αποτελούσε την καταστατική αρχή της σοσιαλδημοκρατίας, ενώ επιβεβαιώνει την περαιτέρω απομάκρυνση από τα κοινωνικά υποκείμενα που παραδοσιακά εκπροσωπούσε. Υπ’ αυτή την έννοια η επιδίωξη της ηγεσίας του ΠΑΣΟΚ να συνδεθεί με το εγχείρημα ταιριάζει γάντι. Ωστόσο, είναι προφανές ότι η απόφαση του Βενιζέλου πρέπει να κατανοηθεί και στο πλαίσιο της εσωκομματικής αντιπαράθεσης και της απαλλαγής του νέου ΠΑΣΟΚ από το «βαρίδι» του Γιώργου Παπανδρέου.
Στροφή προς τα δεξιά Η Προοδευτική Συμμαχία, παρά τη ρητορεία της, εκτός από τον ευρωκεντρισμό που τη διατρέχει, δημιουργεί τις προϋποθέσεις για μετατόπιση της σοσιαλδημοκρατίας ακόμη πιο δεξιά. Όπως πολύ εύστοχα σημείωνε η «Αυγή» προχθές, πρόκειται για ένα νέο Μπαντ Γκόντεσμπεργκ. Ωστόσο, αυτό δεν προβλέπεται ότι θα εκφραστεί και διακηρυκτικά. Το γενετικό μοντέλο και η δύναμη της ιστορικής αδράνειας αυτών των κομμάτων εμποδίζουν σε μια ανοικτή στρατηγική προσέγγιση με τα κυβερνητικά κόμματα της ευρωπαϊκής Δεξιάς. Όταν αυτό «επιβληθεί» από τις αναγκαιότητες της κυβερνητικής διαχείρισης της κρίσης θα γίνουμε μάρτυρες ριζικής αναδιάταξης των κομματικών συστημάτων τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Οι δυνάμεις της ριζοσπαστικής Αριστεράς θα πρέπει να είναι έτοιμες να παρέμβουν στη δυναμική αυτής της εξέλιξης, διαφορετικά οι σημερινοί κίνδυνοι για τη δημοκρατία θα μετατραπούν σε εφιάλτη, καθώς η ήδη ανερχόμενη Ακροδεξιά θα έχει τη δυνατότητα εκμετάλλευσης της ανοικτής πλέον πολιτικής κρίσης.
* Ο Μιχάλης Σπουρδαλάκης είναι καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Αθηνών
H απόφαση του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος της Γερμανίας (SPD) να υποβαθμίσει τη συμμετοχή του στη Σοσιαλιστική Διεθνή και να συγκροτήσει νέα
διεθνή με τίτλο «Προοδευτική Συμμαχία» ανοίγει νέα περίοδο στην ιστορία της ευρωπαϊκής, και όχι μόνο, σοσιαλδημοκρατίας. Η «Αυγή» δημοσιεύει εκτε-
νές ρεπορτάζ για την απόφαση αυτή μαζί με τη συνέντευξη του Νίκι Βέντολα, ηγέτη του κόμματος «Αριστερά, Οικολογία, Ελευθερία». Για την απόφα-
ΝΤΟΝΑΛΝΤ ΣΑΣΟΥΝ:
Απίθανο να παίξει σημαντικό ρό λείται με αυτό λόγω του ΠΑΣΟΚ, το οποίο κυβέρνησε επί χρόνια. Το ΠΑΣΟΚ μάλιστα συμμετέχει σε αυτήν την πρωτοβουλία.
Το SPD θα ανακοινώσει στις 22 Μαΐου τη δημιουργία της Προοδευτικής Συμμαχίας για να διευκολύνει τη συνεργασία με κόμματα που δεν προσδιορίζονται ως σοσιαλιστικά ή σοσιαλδημοκρατικά. Δεν είναι καινούργια ιδέα, τη συναντάμε χρόνια πίσω, στον «Τρίτο Δρόμο» του Χίτσενς. Πιστεύετε πως μπορεί να αλλάξει το πολιτικό σκηνικό στην Ευρώπη; Για κανέναν λόγο. Κανένας από τους διεθνείς σοσιαλιστικούς οργανισμούς δεν έπαιξε ποτέ κανέναν σημαντικό ρόλο στην Ευρώπη, άρα είναι απίθανο να παίξει κάποιο ρόλο η Προοδευτική Συμμαχία, ειδικά τώρα που η Αριστερά είναι τόσο αδύναμη. Το κατά πόσο χρειάζεται ένας θεσμός,
ΣΟΣΙΑΛΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΝΕΟΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΙΣΜΟΣ: Πώς κρίνετε την απόφαση του SPD να «παγώσει» τις σχέσεις με τη Σοσιαλιστική Διεθνή και να ιδρύσει την Προοδευτική Συμμαχία; Η απόφαση του SPD να αποχωρήσει από τη Σοσιαλιστική Διεθνή και να προχωρήσει -μαζί με το «αδελφό» αυστριακό κόμμα- στην ίδρυση της Προοδευτικής Συμμαχίας, αποτελεί στην πράξη μια εσωτερική σύγκρουση συσχετισμών, καθ’ όσον Γερμανοί και Αυστριακοί απέτυχαν πρόσφατα να ελέγξουν το Διοικητικό Συμβούλιο της Σοσιαλιστικής Διεθνούς. Γι’ αυτό και η ρήξη δεν θεμελιώθηκε σε πολιτικο - ιδεολογικές αντιθέσεις ή σε στρατηγικού τύπου διαφοροποιήσεις, αλλά προσέλαβε τον χαρακτήρα της «ηθικής μομφής» προς κάποια κόμματα «της περιφέρειας» που συμμετέχουν στη Σοσιαλιστική Διεθνή. H ιδέα για τη μετατόπιση της σοσιαλδημοκρατίας προς το κέντρο, έχει διατυπωθεί ήδη από τη δεκαετία του 2000 με το περιβόητο «Μανιφέστο για τον Τρίτο Δρόμο». Πιστεύετε ότι η οικονομική κρίση και η κρίση εκπροσώπησης ευνοεί την αναζήτηση κεντρώων συναινέσεων;
Για το γιατί το ΠΑΣΟΚ θεωρεί σημαντικό ένα τέτοιο ζήτημα, δεν ξέρω, πρέπει να είναι απελπισμένοι... Ήταν ποτέ σοσιαλιστικό το ΠΑΣΟΚ; ένα επίσημο βήμα διαλόγου, στον οποίο θα συνδιαλέγονται οι αριστεροί, με επίσημες δομές δεν έχω ιδέα, αλλά δεν νομίζω πως είναι κάτι εξαιρετικά σημαντικό. Στην Ελλάδα ο κόσμος -κυρίως στην Αριστερά- ασχο-
Είναι αδύνατο να απαντηθεί μια τέτοια ερώτηση δίχως να ορίσουμε τι είναι σοσιαλισμός ή σοσιαλιστικές πολιτικές. Είναι δύσκολο να απαντηθεί μια και καλή τι συνιστά σοσιαλιστική πολιτική. Μιλώντας πρακτικά, όμως, κοιτά κανείς τους ιδιαίτερους συνδέσμους και συνθήκες, τι κάνουν και τι δεν κάνουν τα κόμματα
ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΓΚΙΒΑΛΟΣ:
Συμπληρωματικές και Δεν γνωρίζουμε σήμερα το ιδεολογικο - πολιτικό πλαίσιο πάνω στο οποίο θα συγκροτηθεί η Προοδευτική Συμμαχία. Κάποιοι αναφέρονται στη «μετατόπιση» της σύγχρονης σοσιαλδημοκρατίας προς το «νέο κέντρο», ως ολοκλήρωση της θεωρίας του «Τρίτου Δρόμου», όπως αυτή διατυπώθηκε στη δεκαετία του 1990. Πολιτικός «κήρυκας» της θεωρίας αυτής υπήρξε ο Τόνι Μπλερ και θεωρητικός θεμελιωτής της ο Α. Giddens. Χαρακτηριστικό γνώρισμα της προσέγγισης αυτής είναι άρνησης της αποδοχής, στο επίπεδο της ανάλυσης, των εξουσιαστικών και εκμεταλλευτικών δομών και ο «μετασχηματισμός» τους σε πόρους (οικονομικούς, κοινωνικούς, πολιτιστικούς), στους οποίους έχουν πρόσβαση οι ατομικώς ή συλλογικώς δρώντες, αν βέβαια χρησιμοποιήσουν τα κατάλληλα μέσα και ακολουθήσουν τους κανόνες. Σ’ αυτό το πλαίσιο οι παραδοσιακές κοινωνικές τάξεις αντιμετωπίζονται ως ένα είδος μετα-τάξεων (post - classes) που «αντικαθιστούν» τις παραδοσιακές σχέσεις και αντιπαραθέσεις με «επικοινωνιακά ενεργήματα». Οι θεωρητικές αυτές αντιλήψεις περισσότερο προσεγγίζουσες προς ένα είδος μετα - μοντέρνο - τεχνο - κοινω-
νιο - βιολογίας, αποτέλεσαν στην πράξη τη γέφυρα για το αθόρυβο και «ανώδυνο» πέρασμα της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας από την παραδοσιακή της θέση στη διαχείριση του σύγχρονου νεο - φιλελεύθερου προτύπου και στην αποδοχή των αντιλήψεων και αξιών που διέπουν τους ανταγωνιστικούς οικονομικούς μηχανισμούς. Σε κάθε περίπτωση σήμερα η επίκληση του «κεντρικού» πολιτικού ή κοινωνικού χώρου αποτελεί ένα πρόσχημα καθ’ όσον το ίδιο το νεοφιλελεύθερο πρότυπο, όπως εφαρμόζεται στις μέρες μας μέσω του γερμανικού πρότυπου της λιτότητας, έχει αποδυναμώσει καίρια το ιστορικό θεμέλιο της φιλελεύθερης - αστικής δημοκρατίας, την ίδια τη μεσαία τάξη.
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 12 ΜΑΪΟΥ 2013
9
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ση του SPD και το τι συνεπάγεται αυτή για την πορεία της σοσιαλδημοκρατίας μιλούν στη «Αυγή» της Κυριακής οι καθηγητές Ντόναλντ Σασούν, ο ο-
Νέα δοσολογία λιτότητας για χάρη του γαλλογερμανικού άξονα
ποίος θεωρείται από τους κορυφαίους στον κόσμο μελετητές της σοσιαλδημοκρατίας, Μενέλαος Γκίβαλος και Μιχάλης Σπουρδαλάκης.
ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΚΑΚΗ ΜΠΑΛΗ
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΓΙΑΜΑΛΗ, ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΙΜΟΣ
λο η Προοδευτική Συμμαχία της Αριστεράς, και από τη στιγμή που αυτό που κάνουν δεν καθορίζεται μόνο από τη θέλησή τους αλλά από τις συνθήκες, τότε μόνο μπορεί κανείς να πει αν είναι πράγματι σοσιαλιστικά ή όχι. Μπορεί κανείς να θέσει το ίδιο ερώτημα και για το SPD και για τους Εργατικούς, ακόμη και ο ΣΥΡΙΖΑ θα αντιμετωπίσει τα ίδια προβλήματα αν κάποια στιγμή αναλάβει τη διακυβέρνηση της χώρας. Καθένας κάνει αυτό που δύναται. Σε κάθε χρονική στιγμή θα είναι ανοιχτή η διαμάχη για το τι είναι σοσιαλιστικό ή μη. Είναι τεράστια σπατάλη χρόνου αυτή η αυταρέσκεια της Αριστεράς, στην οποία «αυτοδικάζεται» μόνιμα σε ένα δικαστήριο από το οποίο παρελαύνουν τα κόμματα της Αριστεράς και στο οποίο οι ένορκοι κρί-
νουν αν είναι σοσιαλιστικά ή μη. Μπορεί κανείς να επικρίνει τις όποιες πολιτικές λέγοντας πως υπάρχει εναλλακτική, ωστόσο μπορεί κανείς να δει και τα αποτελέσματα, δηλαδή το πώς επιδρά η κάθε πολιτική στις υποτελείς τάξεις, στους πλούσιους κ.λπ. Έκανα αυτή την κριτική στη Θάτσερ λέγοντας πως οι πολιτικές της εξυπηρετούσαν τους πλούσιους και όχι τους φτωχούς, αλλά δεν ετίθετο ποτέ θέμα για το αν η Θάτσερ είναι σοσιαλίστρια. Στόχος λοιπόν είναι οι πιο κεντρώες συναινέσεις; Σε περιόδους κρίσης ο κόσμος χρειάζεται ενόχους και σε αυτό το πλαίσιο λαμβάνει χώρα και η ανακατάταξη των πολιτικών δυνάμεων. Είδαμε την κατάρρευση του ΠΑΣΟΚ και
την ανάδειξη νέων πολιτικών δυνάμεων, ακόμη και του νεοναζιστικού κόμματος. Είναι πολύ δύσκολο να προβλεφθεί το μέλλον, αλλά έχοντας ως δεδομένη τη γνώση του παρελθόντος τα σοσιαλιστικά αριστερά κόμματα δεν τα πήγαιναν πολύ καλά σε περιόδους κρίσης. Η Αριστερά τα πάει καλά όταν τα πάει καλά και ο καπιταλισμός, γιατί μόνο τότε μπορεί να προσφέρει παροχές.
* Ο Ντόναλντ Σασούν είναι καθηγητής Συγκριτικής Ευρωπαϊκής Ιστορίας στον Πανεπιστήμιο Queen Mary του Λονδίνου, συγγραφέας του βιβλίου αναφοράς «100 χρόνια σοσιαλισμού»
o Διαβάστε την επόμενη Κυριακή στην «Αυγή» ολόκληρη τη συνέντευξη του Ντόναλντ Σασούν
Βεβαίως, υπάρχουν Γερμανοί πολιτικοί που θεωρούν ότι το μέλλον, το οικονομικό μέλλον, είναι ανατολικά, στις σχέσεις με τη Μόσχα, στις σχέσεις με το Πεκίνο. Βεβαίως, υπάρχουν Γερμανοί, ένθερμοι ατλαντιστές, που πίστευαν πάντα ότι το μέλλον είναι δυτικά, στις σχέσεις με την Ουάσιγκτον. Ωστόσο, δεν υπάρχει Γερμανός πολιτικός, ακόμη και τα τελευταία χρόνια της κρίσης, που να πιστεύει ότι υπάρχει μέλλον χωρίς τη στενή σχέση με το Παρίσι. Παρά τα... σεντόνια που γράφονται το τελευταίο διάστημα στον γερμανικό Τύπο, γεμάτα ειρωνείες για τα προβλήματα της «Grande Nation», παρά την κακοκρυμμένη περιφρόνηση πολλών παροικούντων το Βερολίνο απέναντι πρώτα στον «αεικίνητο άνευ λόγου» Νικολά Σαρκοζί και στη συνέχεια στον «απογοητευτικά αδύναμο» Φρανσουά Ολάντ, η γερμανική κυβέρνηση δεν θέλει με τίποτε να πάρει το ρίσκο της διάλυσης του γαλλογερμανικού άξονα. Ακόμη κι όταν διαβάζει τα περιβόητα «χαρτιά εργασίας» του Γαλλικού Σοσιαλιστικού Κόμματος, που καλούν το Παρίσι σε «κατά μέτωπον» σύγκρουση με την αλαζονική πολιτική του Βερολίνου. Όλοι οι Γερμανοί καγκελάριοι μετά τον Κόνραντ Αντενάουερ έχουν εμπεδώσει τις δύο «σοφίες» του πρώτου μεταπολεμικού προκατόχου τους. Η πρώτη έλεγε ότι είναι δύσκολο να συνεργάζεται κανείς με μια ισχυρή Γαλλία, αλλά με μια ανίσχυρη είναι αδύνατο. Και η δεύτερη έλεγε ότι τα λάθη της εσωτερικής και της κοινωνικής πολιτικής μπορούν να διορθωθούν, τα λάθη της εξωτερικής πολιτικής σχεδόν ποτέ. Ακόμη κι όταν η προσωπική χημεία μεταξύ των ενοίκων της καγκελαρίας και του μεγάρου των Ηλυσίων δεν είναι η καλύτερη, όπως λέγεται ότι συμβαίνει τώρα, μεταξύ της Άνγκελα Μέρκελ και του Φρανσουά Ολάντ -όχι ότι η Μέρκελ αγαπιόταν με τον Σαρκοζί-, ακόμη κι όταν οι βασικές πολιτικές επιλογές του Βερολίνου και του Παρισιού είναι αποκλίνουσες, η ρήξη δεν θεωρείται επιλογή. Για την ώρα, τουλάχιστον.
Τα καλά λόγια του Σόιμπλε
όχι αντινομικές σχέσεις H ιδεολογικο - πολιτική μετατόπιση της σοσιαλδημοκρατίας, πόσο θα επηρεάσει τη διαμόρφωση του νέου πολιτικού σκηνικού στην Ευρώπη και ειδικότερα στην Ελλάδα; Ασφαλώς το SPD επιδιώκει να αναζητήσει έναν «ζωτικό χώρο», τόσο σε πολιτικο - ιδεολογικό όσο και σε κοινωνικο - εκλογικό επίπεδο, προκειμένου να αμβλύνει την εικόνα της ενσωμάτωσής του στη στρατηγική της κ. Μέρκελ και του οικονομικού προτύπου της λιτότητας, εν όψει μάλιστα των επερχόμενων εκλογών στη Γερμανία. Σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα, πάντως, μια ηγεμονική παρουσία του SPD στον ρόλο του «καθοδηγητή» των ευρωπαϊκών σοσιαλδημοκρατικών σχηματισμών θα μπορούσε να διαμορφώσει τους όρους για τον πλήρη έλεγχο των κομμάτων και των πολιτικών συστημάτων των ευρωπαϊκών χωρών από το «δίδυμο» του SPD και του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος της Γερμανίας, το οποίο άλλωστε σήμερα χειραγωγεί πλήρως τα «ομόλογα» φιλελεύθερα - συντηρητικά κόμματα. Αυτή η εξέλιξη θα μπορούσε να διασφαλίσει την πλήρη πολιτικο - οι-
κονομική ηγεμονία της Γερμανίας και μάλιστα με όρους νομιμοποίησης και όχι επιβολής ή εξαναγκασμού. Αυτός είναι άλλωστε και ο βασικός στόχος. Ο πλήρης έλεγχος του δημόσιου πολιτικού χώρου σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Πρώτο βήμα σ’ αυτή την κατεύθυνση συνιστά η ίδρυση «ευρωπαϊκών σοσιαλιστικών και χριστιανοδημορκατικών κομμάτων», τα οποία θα συγκροτούν το «τόξο της πολιτικο - ιδεολογικής νομιμότητας», ενώ θα αποκλείονται οι «ευρωσκεπτικιστές», τα ακρο - δεξιά μορφώματα και η μη συμμορφούμενη, ή μη «οικόσιτος» Αριστερά. Πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα επιφυλακτικοί για την επιτυχή προώθηση των στόχων του SPD σε μια Ευρώπη, σε μια Ευρωζώνη, όπου έχουν αποδυναμωθεί καίρια τα πολιτικά συστήματα. Όσον αφορά τη χώρα μας, τα μόνα
κόμματα που φαίνεται ότι θα ενδιαφερθούν είναι το ΠΑΣΟΚ και η ΔΗΜ.ΑΡ. Ο Ευ. Βενιζέλος διότι τόσο για την προσωπική του προβολή όσο και για τη ρήξη του με τον Γ. Παπανδρέου θα θελήσει να χρησιμοποιήσει ως μέσον την πρωτοβουλία του SPD. Η δε ΔΗΜ.ΑΡ. αναζητεί ήδη μια σοσιαλδημοκρατική «στέγη» ως άλλοθι, ως προσχηματική ταυτότητα οριοθέτησης απέναντι στην εφαρμοζόμενη -με την ευθύνη και την ψήφο της- νεοφιλελεύθερη, καταστροφική πολιτική. Ιστορικά η έννοια της σοσιαλδημοκρατίας, όπως εμφανίζεται σήμερα, δεν αποτελεί παρά ένα «άδειο κέλυφος»... Μια ταμπέλα, ένα «άδειο πουκάμισο» που δεν μπορεί να κρύψει τη «νεοφιλελεύθερη γύμνια» αυτών που το χρησιμοποιούν...
* Ο Μενέλαος Γκίβελος είναι αναπληρωτής καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου Αθηνών
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΧΑΤΖΗΣΩΚΡΑΤΗΣ:
Πλήγμα για τη Σοσιαλιστική Διεθνή Σελίδα 10
Έτσι εξηγούνται τα καλά λόγια που λέει τις τελευταίες μέρες ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, όχι μόνο όταν βρίσκεται στο πλάι του Γάλλου ομολόγου του Πιερ Μοσκοβισί, αλλά και στη γερμανική Βουλή, στις αμέτρητες συνεντεύξεις του, στα διεθνή φόρα. «Η γαλλική κυβέρνηση γνωρίζει τι πρέπει να κάνει», λέει. «Η Γαλλία βρίσκεται σε καλό δρόμο», υποστηρίζει. Και κάνει κι ένα βήμα παραπάνω: δηλώνει ότι «υπάρχουν σημαντικά περιθώρια ελιγμών» για τις κυβερνήσεις της Ευρωζώνης στις προσπάθειες για την αντιμετώπιση της κρίσης. Πού τα βρήκε αίφνης αυτά τα περιθώρια ο ένθερμος υποστηρικτής της δημοσιονομικής εξυγίανσης, ο άνθρωπος που μοιράζει δεξιά κι αριστερά συμβουλές για «συμμάζεμα» και «μεταρρυθμίσεις» με ύφος γυμνασιάρχη; Εποίησε την ανάγκη φιλοτιμία. Αποδέχτηκε ότι είναι άκρως αντιπαραγωγικό να αμφισβητήσει την απόφαση της Κομισιόν να δώσει παράταση στη Γαλλία για να ρίξει το έλλειμμά της κάτω από το 3%. Του αρκούν οι δεσμεύσεις του Παρισιού ότι θα εξυγιάνει τα οικονομικά του, αλλά με έναν ρυθμό που δεν θα πνίγει την οικονομία, όπως συνεχώς επαναλαμβάνει ο Μοσκοβισί. Και -προφανώς ενθυμούμενος την πρώτη σοφία του Αντενάουερ- φοβάται μια περαιτέρω αποδυνάμωση της γαλλικής οικονομίας.
Το μήνυμα του Άσμουσεν Στη «στροφή» του Β. Σόιμπλε θα πρέπει να προσθέσουμε και τις απόψεις του Γιεργκ Άσμουσεν, μέλους του διευθυντηρίου της ΕΚΤ. Δεν είναι τυχαίο ότι τις προάλλες ανήγγειλε από το βήμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ότι μόλις ετοιμαστεί πλήρως και αποκτήσει «θεσμικό χαρακτήρα» ο μόνιμος μηχανισμός στήριξης ESM δεν θα χρειάζονται πλέον οι τρόικες, ότι «η Ευρώπη θα πρέπει σύντομα να διαχειρίζεται μόνη της τις κρίσεις της, χωρίς τη συνδρομή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου». Μπορεί αυτή η αναγγελία να μη σημαίνει πολλά για τις νυν μνημονιακές χώρες, αλλά στέλνει το μήνυμα στην Ιταλία, στην Ισπανία και κυρίως στη Γαλλία ότι υπάρχουν περιθώρια στήριξης της οικονομίας τους - και των τραπεζών τους- χωρίς τον κορσέ των πακέτων «διάσωσης». Αυτό δεν σημαίνει ότι η πολιτική της λιτότητας μπαίνει στο χρονοντούλαπο της ιστορίας. Σημαίνει, ωστόσο, ότι αλλάζει και με τη βούλα η δοσολογία των μέτρων δημοσιονομικής εξυγίανσης προς το χαλαρότερο.
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 12 ΜΑΪΟΥ 2013
10
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
ΠΟΙΕΣ EINAI ΟΙ ΕΚΚΡΕΜΟΤΗΤΕΣ
Για Θέσεις - Καταστατικό καταλήγουν στον ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΝΙΚΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
Τις βάσεις ενός κόμματος που θα ανταποκρίνεται στις προκλήσεις της εποχής βάζει την εβδομάδα αυτή ο ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ, καθώς οριστικοποιούνται, εκτός απροόπτου, τα κείμενα Θέσεων και Καταστατικού, προκειμένου να πάρουν την έγκριση από την Κ.Ε. το Σαββατοκύριακο. Ξεκινώντας από τις Θέσεις -κείμενο που είναι πάντως υπό διαμόρφωση στις αλλεπάλληλες συνεδριάσεις της αρμόδιας επιτροπής, με επικεφαλής τον Αρ. Μπαλτά- στόχος είναι να υπάρξει κατάληξη σε ένα κείμενο που θα παντρεύει την Ιδρυτική Διακήρυξη με τη θεώρηση του κόμματος στα όσα συνέβησαν τους τελευταίους μήνες.
Λαϊκό κίνημα και κυβερνητική εξουσία Κυρίως όμως αναμένεται να είναι ένα κείμενο - οδηγός για την έξοδο της χώρας από την κρίση, με όχημα την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Ένα κείμενο που θα εμπνεύσει την πεποίθηση στα μέλη αλλά και ευρύτερα στους πολίτες της χώρας ότι μπορεί να υπάρξει άλλος δρόμος και ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι αποφασισμένος να τηρήσει μέχρι τέλους τις δεσμεύσεις
του για την κατάργηση των μνημονίων. Όμως η ζωογόνα ανατροπή -σύμφωνα πάντα με το κείμενο- δεν θα προέλθει από μια απλή εναλλαγή κομμάτων στην κυβερνητική εξουσία, αλλά από ένα πλατύ λαϊκό κίνημα, που θα επιβάλει τις απαιτούμενες ριζικές αλλαγές. Στις Θέσεις περιγράφονται εξάλλου με ενάργεια τα δύο μπλοκ, όπως αυτά έχουν διαμορφωθεί, από τη μια αυτό του «τρικέφαλου σχηματισμού» με ευαγγέλιό του τον μονόδρομο των Μνημονίων, και από την άλλη εκείνο του αριστερού μπλοκ με το οποίο συντάσσονται οι δυνάμεις της μισθωτής εργασίας, οι άνεργοι, οι νέοι/ες, οι αυτοπασχολούμενοι, οι μικρο-ιδιοκτήτες, ακόμη όμως και η παραδοσιακή και νέα μικροαστική τάξη που εξουθενώνεται από την κρίση. Στην παράγραφο για το νόμισμα, γίνεται προσπάθεια να ικανοποιηθεί μια ευρεία γκάμα απόψεων. Με οδηγό την προηγούμενη θέση της Ιδρυτικής Διακήρυξης αλλά και το ενδεχόμενο οι δανειστές να εκβιάσουν μια αριστερή κυβέρνηση, το κείμενο λαμβάνει υπόψη του τις τελευταίες εξελίξεις - δηλώσεις για το μέλλον της Ευρωζώνης. Παράλληλα όμως χαιρετίζονται εναλλακτικά παρα-
δείγματα διακρατικής συνέργειας (βλ. Λατινική Αμερική), παραδείγματα που μπορούν να εμπνεύσουν τον ευρωπαϊκό Νότο, μακριά από «νομισματικούς ανταγωνισμούς». Επισημαίνεται όμως ότι τη Δευτέρα, εκτός απροόπτου, η «Αριστερή Πλατφόρμα» θα καταθέσει εναλλακτικό κείμενο: Νόμισμα, χρέος, ιδιωτικοποιήσεις, η νέα θέση της χώρας στην ευρύτερη περιοχή - αυτά θα είναι, σύμφωνα με πληροφορίες, τα κεφάλαια του κειμένου.
Τα... αγκάθια Ταυτόχρονα υπάρχουν άλλα, ανοιχτά ζητήματα που αφορούν στη λειτουργία του υπό σύσταση κόμματος. Τέτοια θέματα είναι τι κόμμα, με ποια μέλη (σ.σ.: την Παρασκευή απορρίφθηκε η ιδέα του θεσμού των «φίλων»), καθώς και το ζήτημα της εκλογής προέδρου (από την Κ.Ε. ή το Συνέδριο). Σήμα αποφασιστικότητας στέλνει ο Δημήτρης Βίτσας, συντονιστής της γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ, με τη συνέντευξή του στην «Αυγή» της Κυριακής. Ποια θέση, όμως, παίρνουν τάσεις και συνιστώσες; Η «Αριστερή Πλατφόρμα» αναγνωρίζει την αναγκαιότητα να υπάρξουν μεταβατικές περίοδοι στις αλλαγές που θα γίνουν. «Το κόμμα πρέπει να είναι δημοκρατικό και πο-
Οι θέσεις του Αριστερού Δικτύου της ΔΗΜ.ΑΡ.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΧΑΤΖΗΣΩΚΡΑΤΗΣ:
«Η Δημοκρατική Αριστερά οφείλει επίσης να κάνει μια σαφή διάκριση μεταξύ του σεβασμού της συνεργατικής αντίληψης στο πλαίσιο μιας κυβέρνησης ειδικών συνθηκών και της ανάγκης να εργαστεί για τη διαμόρφωση μιας νέας κοινωνικής και πολιτικής πλειοψηφίας η οποία προϋποθέτει τον μετασχηματισμό και την ουσιαστική σύγκλιση με το άλλο τμήμα της Αριστεράς», υπογραμμίζει το Αριστερό Δίκτυο της Δημοκρατικής Αριστεράς, στο μακροσκελές κείμενο θέσεων που εξέδωσε πρόσφατα. Επιπλέον επισημαίνεται ότι «οι κυβερνήσεις ειδικού σκοπού έχουν σύντομη χρονική διάρκεια και συγκεκριμένα στοιχεία συμφωνίας, ενώ η διέξοδος από την κρίση είναι υπόθεση πολύχρονη και οι πολιτικές επιλογές της Δημοκρατικής Αριστεράς είναι στον πυρήνα τους ασύμβατες με αυτές της Ν.Δ.» Σε ό,τι αφορά τον στρατηγικό προσανατολισμό που προκρίνει για το κόμμα, το Αριστερο Δίκτυο τονίζει επίσης ότι «θα πρέπει να φέρουμε το μεγαλύτερο μέρος από τις δυνάμεις που συναποτελούν τον ΣΥΡΙΖΑ ενώπιος ενωπίω με την τοποθέτησή τους επί συγκεκριμένων προβλημάτων της καθημερινότητας». Το κείμενο υπογράφουν οι: Αγγέλου Δημήτρης, Ανδριοπούλου Σοφία, Αρχοντάκης Κώστας, Βλαχοπουλιώτη Άννυ, Ζορκάδης Βαγγέλης, Κουταλιανός Θέμης, Κουτσούνη Χρυσούλα, Κωλέττη Χριστίνα, Λουκάς Δημήτρης, Λουκάς Στάθης, Παπαθεοδωρόπουλος Τάκης, Παπαδόπουλος Παύλος, Παππάς Γιώργος, Σταυρόπουλος Χρήστος, Τσουκνίδας Άρης, Φωτεινός Θράσος. Οι υπογράφοντες είναι μέλη της Κεντρικής Επιτροπής της ΔΗΜ.ΑΡ.
Μετά 62 χρόνια, η Σοσιαλιστική Διεθνής, διάδοχος έπειτα από άλλα 62(!) χρόνια της Εργατικής και Σοσιαλιστικής Διεθνούς, έρχεται να δεχτεί ένα σημαντικό πολιτικό πλήγμα με τη συγκρότηση της Προοδευτικής Συμμαχίας, με εμβρυουλκό το SPD. Προφανώς, δεν αποπειράσαι να εγκαταλείψεις (επί της ουσίας μιλάμε τώρα) έναν ιστορικό, διεθνή θεσμό αν η λειτουργία ή η εικόνα του είναι στοιχειωδώς ανεκτή. Προσβλέπεις στον μετασχηματισμό ή στην ανανέωση ή στη ριζική αναμόρφωσή του. Η Προοδευτική Συμμαχία δεν περιλαμβάνει καν στον τίτλο της τον όρο «Σοσιαλιστικό» αλλά ούτε και τον ιδεολογικοπολιτικά φορτισμένο όρο «Διεθνής», προφανώς για να μη θυμίζει καθόλου το 124χρονο οργανωτικό σχήμα, όπως πλέον εμφανίζεται εκφυλισμένο. Φυσικά η απαξίωση του διεθνούς θεσμού δεν συνετελέσθη τα τελευταία έξι χρόνια, δηλαδή επί της προεδρίας του ΓΑΠ! Προϋπήρξε και συνέχισε να παροξύνεται. Η αθρόα συμμετοχή ά-
λυτασικό -και αυτό είναι αδιαπραγμάτευτο», σημειώνει ο Παναγιώτης Λαφαζάνης. Ενώ η «Πλατφόρμα 2010» που καλεί μέλη και φίλους σε ανοιχτή συζήτηση, σήμερα το πρωί, στο «Τιτάνια», εμμένοντας στην ανάγκη διεξαγωγής του συνεδρίου σύμφωνα με τα χρονοδιαγράμματα, εκφράζει την πίστη της σε ένα νέο, ενιαίο κόμμα. Υποστηρίζει επιπλέον τη διεξαγωγή καμπάνιας με στόχο την εγγραφή χιλιάδων νέων μελών αλλά και την ανάγκη αυτοδιάλυσης του Συνασπισμού. Οι «Ενεργοί Πολίτες» συνηγορούν υπέρ ενός φορέα που θα περιέχει συνιστώσες και όχι υπέρ ενιαίου κόμματος καθώς επίσης υπέρ των διπλών εντάξεων. «Ο ΣΥΡΙΖΑ ώς τώρα προχώρησε με συναινέσεις», επισημαίνει η Εύη Καρακώστα. Η ΚΕΔΑ επίσης υποστηρίζει ότι, αν ο ΣΥΡΙΖΑ μετατραπεί σε ενιαίο κόμμα, αυτό θα λειτουργήσει αποτρεπτικά σε μελλοντικά ανοίγματα. «Η πολυφωνία προέρχεται από τα στελέχη του ΣΥΝ, και όχι τις συνιστώσες», υποστηρίζει ο Γιάννης Θεωνάς. Ιδέες για διπλό Συνέδριο, για Καταστατικό και Διακήρυξη τον Ιούλιο, Εκλογικό Πρόγραμμα και κομματικά όργανα στις αρχές του χειμώνα, φαί-
νεται πως δεν βρίσκει αρκετούς υποστηρικτές, από την άλλη πάντως υπάρχει καθυστέρηση στη διευθέτηση κάποιων ζητημάτων που θεωρούνται «αγκάθια», ιδίως στο Καταστατικό. Ο επικεφαλής της σχετικής ομάδας Ρούντι Ρινάλντι θα ήθελε σημειωτέον τη βάση του κόμματος να παίζει στο εξής πιο ενεργό ρόλο. Σημαντικές αποφάσεις για όλες τις εκκρεμότητες θα ληφθούν κατ’ αρχήν στο άτυπο 9μελές και κατά βάση στη συντονιστική γραμματεία, τη Δευτέρα και την Τρίτη αντιστοίχως.
Στο «Κόκκινο» ο Αλ. Τσίπρας Αύριο, Δευτέρα, ο πρόεδρος της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ, Αλέξης Τσίπρας, θα δώσει συνέντευξη εφ’ όλης της ύλης στο «Κόκκινο», στους 105,5. Στον διευθυντή του σταθμού, Κώστα Αρβανίτη, στις 9 το πρωί.
Πλήγμα για τη Σοσιαλιστική Διεθνή
Χ.Σ.
κρως αμφιλεγόμενων κομμάτων, κινημάτων, καθεστωτικών σχημάτων, δικτατόρων και δικτατορίσκων του τρίτου και τέταρτου κόσμου είχαν οδηγήσει στην αδυναμία της οποιασδήποτε παρέμβασης για τα κρίσιμα ζητήματα που ταλανίζουν την υφήλιο στην περίοδο της παγκόσμιας απορρύθμισης και της επιθετικής δράσης των χρηματοοικονομικών αγορών, σε μια στοιχειωδώς προοδευτική κατεύθυνση και πολύ περισσότερο υπέρ των ασθενέ-
στερων τάξεων. Η φιλοδοξία του Ζ. Γκάμπριελ για να «δημιουργήσουμε ένα δίκτυο, που θα γίνει αυτό που δεν μπορεί πλέον να είναι η Σοσιαλιστική Διεθνής: η πλατφόρμα για τον σοσιαλδημοκρατικό διάλογο σε παγκόσμια κλίμακα» μπορεί πραγματικά να ξεμπλοκάρει προοδευτικές πολιτικές δυνάμεις από ένα αναπότρεπτο αλλά και άκρως αθέμιτο συγχρωτισμό με καθεστωτικές και αντιδραστικές δυνάμεις. Να δώσει επίσης τη δυνατότητα ευρύτερων οσμώσεων με άλλες προοδευτικές, αριστερές, δημοκρατικές δυνάμεις που διεκδικούν συλλογικές προτάσεις και λύσεις στον αντίποδα της σημερινής νεοφιλελεύθερης και αυταρχικής παγκοσμιοποίησης με θετικές για τους πολίτες διεξόδους από την κρίση. Τα επόμενα... 62 χρόνια θα δείξουν!
* Ο Δημήτρης Χατζησωκράτης είναι μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής ΔΗΜ.ΑΡ., υπεύθυνος Προγράμματος
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 12 MAΪΟΥ 2013
11
ΠΟΛΙΤΙΚΗ Μία εβδομάδα πριν την καθοριστική για το Ιδρυτικό Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ Κεντρική Επιτροπή, ο συντονιστής της Γραμματείας Δημήτρης Βίτσας αποσαφηνίζει ότι ισχύει το χρονοδιάγραμμα διεξαγωγής του, ενώ υποστηρίζει τη θέση, στο νέο κόμμα να υπάρχουν ρεύματα και τάσεις, «όχι όμως κάθετα δομημένες». Και επιμένει ότι πριν από το Συνέδριο θα συνέλθει το Διαρκές Συνέδριο του Συνασπισμού για την αυτοδιάλυσή του «θεωρώ αδιανόητο να αποφασίσει αλλιώς», είναι η ξεκάθαρη άποψη που καταθέτει. Στα υπόλοιπα θέματα, χαρακτηρίζει ψευδο-ερώτημα, το «ευρώ ή δραχμή», ενώ με τη γλώσσα των αριθμών, τέλος, ο Δ. Βίτσας παρουσιάζει την εικόνα σύνθλιψης της κοινωνίας από την παρούσα πολιτική, επισημαίνει όμως ότι η κυβέρνηση αυτή δεν θα φύγει από μόνη της...
Είμαστε ενάντια στη λογική πως η λιτότητα, με Μνημόνια ή χωρίς, με ευρώ ή με εθνικό νόμισμα, μπορεί να οδηγήσει την κοινωνία σε έξοδο από την κρίση
όχι την Ευρωζώνη, αλλά την ιδέα της Ευρώπης της αλληλεγγύης και της επικουρικότητας, την ιδέα της Ευρώπης των λαών. Όμως από πότε ο «ευρωσκεπτικισμός» μετατράπηκε από συντηρητικό σε προοδευτικό πολιτικό ρεύμα; Από πότε, στον καπιταλισμό, η υποτίμηση του νομίσματος έγινε βασικό όπλο στα χέρια του κόσμου της εργασίας; Αν αυτή η συζήτηση δυσκολεύει τον σταθερό προσανατολισμό μας στην ανάπτυξη των κινημάτων και την πολιτική ανατροπή, ναι, ο σ. Γλέζος έχει δίκιο.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΒΙΤΣΑΣ:
Νέο κόμμα με τάσεις, όχι όμως κάθετα δομημένες ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΝΙΚΟ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
Ισχύει το χρονοδιάγραμμα για διεξαγωγή του Ιδρυτικού Συνεδρίου του ΣΥΡΙΖΑ το πρώτο 15νθήμερο του Ιουλίου; Δεν βλέπω γιατί να μην ισχύει. Υπάρχει η απόφαση της Πανελλαδικής Συνδιάσκεψης αλλά και της πρόσφατης Κ.Ε. Πάνω απ’ όλα όμως υπάρχει η θέληση των δεκάδων χιλιάδων μελών και των εκατοντάδων χιλιάδων φίλων του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ να προχωρήσουμε. Να ωφεληθούμε από την αποτελεσματικότητα της ενιαίας δομής, να λύσουμε διακηρυκτικές απορίες και πιθανές ασάφειες σε επίπεδο προγραμματικών κατευθύνσεων, να βιώσουμε την εσωτερική δημοκρατία και με αποφασιστικότητα να δώσουμε τη μάχη ενάντια σε Μνημόνια και κανιβαλικές πολιτικές λιτότητας, ενάντια στην Ευρώπη του νεοφιλελευθερισμού και της Μέρκελ. Με αποφασιστικότητα να σταματήσουμε την καταστροφή, να χτίσουμε μια νέα Ελλάδα σε μια νέα Ευρώπη της αλληλεγγύης και της επικουρικότητας. Σας ρωτώ γιατί, ανεξαρτήτως από άλλες εξελίξεις στην πολιτική σκηνή και την κοινωνία, δεν εμφανίζονται όλοι, μέσα στο κόμμα, το ίδιο έτοιμοι για το Συνέδριο... Δεν γνωρίζω αν υπάρχει κάτι τέτοιο, αλλά, αν υπάρχει, καλό είναι να ετοιμαστούν. Ο δημοκρατικός διάλογος μαζί με τη συντροφική αλληλοκατανόηση και αλληλεγγύη είναι η λυδία λίθος. Μαζί μ’ αυτό η ενιαία εκφώνηση, που παράγεται από τις αποφάσεις, είναι απαραίτητες προϋποθέσεις για να κερδίζεις την εμπιστοσύνη του λαού. Η αμφιβολία είναι ευλο-
Με τις συνιστώσες τι θα γίνει; Ο Συνασπισμός, γραμματέας του οποίου είστε, θα διαλυθεί;
Ένα από τα θέματα που βρίσκεται ψηλά στην ατζέντα των συζητήσεων σε Ελλάδα και Ευρώπη είναι, ασφαλώς, και το θέμα της οικονομικής πολιτικής, ειδικότερα δε, εκείνο του νομίσματος. Θέμα που απασχολεί και την ευρωπαϊκή Αριστερά, αν κρίνει κανείς από πρόσφατες παρεμβάσεις. Πόσο επηρεάζει και τον ΣΥΡΙΖΑ;
Από την Πανελλαδική Συνδιάσκεψη ο ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ είναι ενιαίος φορέας. Των δεκάδων χιλιάδων μελών που θα ανατρέψουν την κατάσταση, θα γράψουν ιστορία. Ο ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ ως συμμαχικό σχήμα έδωσε πολλά, μετουσίωσε σε πράξη την ιδέα της ενότητας της Αριστεράς. Αυτή η ιδέα διεκδικεί σήμερα πολύ περισσότερα και απαιτεί άλματα εσωτερικής δημοκρατίας. Αυτό δεν είναι σημερινό. Υποστηρίζω πως το κάλεσμα ενότητας, ο στόχος της κυβέρνησης της Αριστεράς και η αποφασιστική συμμετοχή στην ανάπτυξη κινημάτων ανατροπής και αλληλεγγύης έβγαλαν τον ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ μπροστά στις εκλογές του 2012 και όχι ο συμμαχικός του χαρακτήρας, που βέβαια έπαιξε ρόλο όλα τα προηγούμενα χρόνια. Ρόλο ύπαρξης, με προβλήματα, όχι ρόλο εκτίναξης. Στον νέο ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ θα υπάρχουν ρεύματα, τάσεις, απόψεις όχι όμως καταστάσεις δομημένες κάθετα. Αυτή είναι η άποψή μου και θεωρώ πως ο ΣΥΝ θα παίξει καταλυτικό ρόλο ώστε να διαμορφωθεί η νέα κατάσταση. Σαφώς πριν από το Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ θα συνέλθει το Διαρκές Συνέδριο του ΣΥΝ που θα αποφασίσει. Θεωρώ όμως αδιανόητο να αποφασίσει αλλιώς.
Όταν γίνεται μια συζήτηση, πρέπει να έχεις ανοιχτά αυτιά και μυαλό. Και βεβαίως να εμπλέκεσαι. Οι αποφάσεις της Πανελλαδικής Συνδιάσκεψης είναι γνωστές και κατά την γνώμη μου σωστές. Εμείς είμαστε ενάντια στη λογική πως η λιτότητα, με Μνημόνια ή χωρίς, με ευρώ ή με εθνικό νόμισμα, μπορεί να οδηγήσει την κοινωνία σε έξοδο από την κρίση. Θεωρούμε πως είναι ο δρόμος με τον οποίο το κεφάλαιο προσπαθεί να βρει διέξοδο από τη δική του κρίση. Είναι καταστροφικός δρόμος για τις δυνάμεις της εργασίας. Άρα προτείνουμε σε Ελλάδα και Ευρώπη να σταματήσει η καταστροφή, να μπούμε στον δρόμο της κοινωνικής και παραγωγικής ανασυγκρότησης, της δημοκρατίας. Από ‘κεί πηγάζουν οι προτάσεις μας για κατάργηση του Μνημονίου, για τη διαγραφή του μεγαλύτερου μέρους του χρέους, για τη συμμαχία των εργαζομένων και των λαών σε Νότο και Βορρά, για την ανάγκη επαναθεμελίωσης της Ευρώπης σε αντίθεση με τη σημερινή της αρχιτεκτονική και πολιτική κ.λπ. Και είναι καθαρές οι κόκκινες γραμμές μας: η υπεράσπιση της κοινωνίας, των μισθών και συντάξεων, της παιδείας, της υγείας, του πολιτισμού και όχι τα συμφέροντα «δανειστών», κλεπτοκρα-
γημένη και δικαιολογημένη αλλά η αποφασιστικότητα είναι αυτή που προχωρά την κοινωνία και την Ιστορία, αυτή που δίνει λύσεις. Ας συζητήσουμε λοιπόν τις διάφορες σκέψεις μας και ας αποφασίσουμε.
τών κ.λπ. Σ’ αυτή τη λογική επιλέγουμε ως πεδίο αντιπαράθεσης, ως πεδίο σύγκρουσης και την Ελλάδα και την Ευρώπη. Πρόκειται για κοινωνική σύγκρουση, ταξική και όχι νομισματική, ούτε ταξική που εκδηλώνεται στο επίπεδο της νομισματικής ή συναλλαγματικής πολιτικής. Μήπως, επί τη ευκαιρία, είχε δίκιο ο Μανώλης Γλέζος όταν έλεγε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ κόλλησε στις δημοσκοπήσεις επειδή εγκλωβίστηκε στο δίλημμα «ευρώ ή δραχμή»; Είναι μια εξήγηση. Επιμένω πως το ερώτημα «ευρώ ή δραχμή» είναι ψευδές. Το αληθές ερώτημα είναι έξοδος από τη κρίση μέσω λιτότητας ή μέσω κοινωνικής προστασίας και ανάπτυξης στη βάση της εξυπηρέτησης των κοινωνικών αναγκών και της προστασίας του περιβάλλοντος. Από την άλλη υπάρχει μια επιμονή σ. πάνω σ’ αυτό το θέμα, από τότε που εκδηλώθηκε με βιαιότητα η κρίση. Κατ’ εμέ αυτό δημιουργεί σύγχυση μια και όσοι εκτιμούν ότι πρέπει να επιστρέψουμε σε εθνικό νόμισμα δεν είναι υπέρ της εξ’ αυτού λιτότητας και αντίθετα όσοι θεωρούν ότι η μάχη πρέπει να δοθεί σε επίπεδο Ευρώπης δεν είναι υπερασπιστές της αρχιτεκτονικής της Ε.Ε., της Ευρωζώνης και του ευρώ. Πολλές φορές όμως η συζήτηση γίνεται με φαντάσματα ή καρικατούρες απόψεων που μπορούν να αποφευχθούν αν ξεφύγουμε από μια εμμονή που παρουσιάζεται ως νέα και ριζοσπαστική ενώ στην πραγματικότητα συζητάμε επί πολλά χρόνια και έχουμε καταλήξει πολλές φορές. Βέβαια η «πολιτική Μέρκελ» δημιουργεί «ευρωσκεπτικισμό» και αποσταθεροποιεί
Την ίδια στιγμή το Μέγαρο Μαξίμου και οι σύμμαχοί του, με τη συμβολή της συντριπτικής πλειονότητας των μέσων ενημέρωσης, έχουν αποδυθεί σε εκστρατεία ότι τα χειρότερα έχουν περάσει. Συμφωνείτε; Θα δούμε κάτι να αλλάζει στην αντιπολιτευτική τακτική το επόμενο διάστημα; Ενάμισι εκατομμύριο άνεργοι, εκατοντάδες χιλιάδες μικρομεσαίες επιχειρήσεις κλειστές, «κουφάρια» παραγωγικών μονάδων ορατά σε κάθε πρώην βιομηχανική ζώνη και στις ίδιες τις εθνικές οδούς, μείωση ακόμα περισσότερο του κατώτερου μισθού, ασφαλιστικά ταμεία σε κρίση και έπεται συνέχεια. Μόνο με τα έως στιγμής εξαγγελθέντα μέτρα στην Παιδεία στην ουσία απολύονται 10.000 εκπαιδευτικοί και ακολουθούν χιλιάδες δημόσιοι υπάλληλοι, ο ΟΠΑΠ πωλήθηκε σε ένα εξευτελιστικό παζάρι, ακολουθούν λιμάνια και αεροδρόμια, από τη δήθεν επανεκκίνηση των έργων έμεινε η τηλεοπτική εικόνα, με τη λήξη της μετενέργειας μειώνονται οι μισθοί 10%-20%, χαράτσια και λυσσαλέα φοροεπιδρομή κ.ά. Η ύφεση αναμένεται στο 4,5% και ο κ. Στουρνάρας δεν βλέπει, δεν ακούει, ζει μέσα σε αριθμούς και χαρούμενα αναγγέλλει ανάπτυξη, κάτι που κάνει από το 2010. Να συνεχίσω; Κατά τη γνώμη μου όλη η Ευρώπη μπαίνει σε μια νέα υφεσιακή διαδικασία και η πολιτική της λιτότητας θα προκαλέσει κοινωνικές εκρήξεις. Η μαγική εικόνα που προσπαθούν να δημιουργήσουν κυβέρνηση και μίντια ελπίζοντας στην κοινωνική ανοχή και επενδύοντας στον φόβο σύντομα θα διαλυθεί. Αποδεικνύεται όμως πως δεν θα φύγουν μόνοι τους, πρέπει να τους διώξουμε, εμείς ο ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ μαζί με τον λαό.
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 12 ΜΑΪΟΥ 2013
12 «ΚΟΠΤΟΡΑΠΤΙΚΗ» ΣΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Ράβε-ξήλωνε σε φορείς και οργανισμούς για να βρεθούν οι 2.000 απολύσεις
ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΝΙΚΟΣ ΜΟΡΦΟΝΙΟΣ
Στην τέχνη... της κοπτοραπτικής επιδίδεται η κυβέρνηση και το υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης, προκειμένου να βρεθούν οι 2.000 δημόσιοι υπάλληλοι που θα απολυθούν τον Ιούνιο. Οι συσκέψεις την περασμένη βδομάδα ήταν συνεχείς τόσο στο Μέγαρο Μαξιμού όσο και στα υπουργεία Οικονομικών και Διοικητικής Μεταρρύθμισης, προκειμένου να συνταχθεί η λίστα με τους φορείς που θα καταργηθούν και από τους οποίους θα αντληθούν οι απολύσεις υπαλλήλων ως τον απαιτούμενο αριθμό των 2.000. Σύμφωνα με πληροφορίες, παρότι η διαδικασία «κόλλησε» στις αντιρρήσεις υπουργείων για την ανάγκη διατήρησης εποπτευόμενων φορέων τους, εν τούτοις το ΥΔΜΗΔ αναμένεται να δημοσιοποιήσει τις επόμενες μέρες λίστα με καταργήσεις από 20 ώς 34 οργανισμούς. Το γεγονός της καθυστέρησης, πάντως, φέρεται να έχει προξενήσει και τη δυσαρέσκεια του πρωθυπουργού Αντ. Σαμαρά, καθώς τα χρονικά όρια στενεύουν και οι δεσμεύσεις της χώρας πρέπει να τηρηθούν στο ακέραιο...
Πάντως, εκτός από τις 2.000 απολύσεις μέχρι τον Ιούνιο, το ΥΔΜΗΔ πρέπει μέσα στο ίδιο διάστημα να εντάξει και 12.500 υπαλλήλους στη διαθεσιμότητα-κινητικότητα, μετατρέποντας το επόμενο διάστημα σε περίοδο της μεγάλης σφαγής των δημοσίων υπαλλήλων. Κύριο μέσο για την επίτευξη αυτού του στόχου είναι το νομοσχέδιο για την οργάνωση της δημόσιας διοίκησης, το οποίο έχει τεθεί σε διαβούλευση και επιτρέπει την κατάργηση οργανικών θέσεων με απλή υπουργική απόφαση, καθώς και καταργήσεις/συγχωνεύσεις οργανισμών με την έκδοση και μόνο Προεδρικών Διαταγμάτων, χωρίς δηλαδή τη θέσπιση νόμου και τον έλεγχο της Βουλής. Το νομοσχέδιο αυτό, η διαβούλευση του οποίου ολοκληρώνεται την Τρίτη, θα παράσχει όλα τα εργαλεία για τη μείωση δομών και προσωπικού με διαδικασίες - εξπρές προκειμένου να ικανοποιηθούν οι δεσμεύσεις της τρικομματικής κυβέρνησης προς την τρόικα. Να θυμίσουμε σύμφωνα με τις μνημονιακές δεσμεύσεις ότι ως το τέλος του έτους θα απολυθούν 4.000 υπάλληλοι και ως το τέλος του 2014 άλλοι 11.000. Οι απολύσεις αυτές θα
προέλθουν, όπως έχει ανακοινώσει το ΥΔΜΗΔ, από τέσσερις δεξαμενές: 1. Από καταργήσεις οργανισμών, οι υπάλληλοι ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου των οποίων θα δουν αμέσως την πόρτα της εξόδου. 2. Από τους οργανισμούς που θα συγχωνευθούν και τους «περισσευούμενους» υπαλλήλους που θα αξιολογηθούν και θα τους παρασχεθούν κίνητρα για αποχώρηση. 3. Από πειθαρχικά υπόλογους υπαλλήλους που θα κριθούν απολυτέοι από τα συμβούλια και 4. Από υπαλλήλους που θα τε-
θούν στη διαθεσιμότητα και θα αποχωρήσουν με κίνητρα πάλι οικειοθελούς αποχώρησης, όπως εξαγορά πλασματικών χρόνων. Παράλληλα, οι 12.500 υπάλληλοι σε διαθεσιμότητα θα ενταχθούν στο καθεστώς ύστερα από την ολοκλήρωση της μείωσης των δομών κατά 50%, σύμφωνα με τα νέα οργανογράμματα των υπουργείων που έχουν εγκριθεί και περιμένουν τα αντίστοιχα προεδρικά διατάγματα για να τεθούν σε λειτουργία. Κομβικό ρόλο στην ένταξη σε διαθεσιμότητα,
σύμφωνα πάντα με τα υποστηριζόμενα από το ΥΔΜΗΔ, θα επιτελέσει και η διαδικασία της αξιολόγησης σε ΟΤΑ, Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου και άλλους εποπτευόμενους οργανισμούς. Πάντως, εμφανίζεται σχεδόν βέβαιο ότι στους 12.500+12.500 ως το τέλος του 2013 θα τεθούν και υπάλληλοι με μόνιμη δημοσιοϋπαλλική σχέση εργασίας, οι οποίοι, αν δεν μετακινηθούν, θα απολυθούν μετά το πέρας του ενός χρόνου που διαρκεί η διαθεσιμότητα. Για τον λόγο αυτό, εξάλλου, η ΑΔΕΔΥ κάνει λόγο για 40.000 απολύσεις τους επόμενους 18 μήνες, ενώ στιγματίζει ως αντισυνταγματικές τις ενέργειες Μανιτάκη για την επίτευξη των απολύσεων. Χαρακτηριστικό είναι πως, προκειμένου να μην υπάρξει κώλυμα με την τήρηση των 15.000 απολύσεων και των 25.000 σε διαθεσιμότητα, το παρόν ν/σ προβλέπει τη συγχώνευση/κατάργηση ακόμη και ΔΕΚΟ, αλλά και τη μετατροπή ΝΠΔΔ σε ΝΠΙΔ, με την αντίστοιχη μετατροπή της εργασιακής σχέσης σε ιδιωτικού δικαίου, διευκολύνοντας κατά αυτόν τον τρόπο και την απόλυση των εμπλεκόμενων υπαλλήλων.
Νέος γύρος αποδόμησης της Δημόσιας Διοίκησης ΤΟΥ ΑΛΕΞΗ ΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΥ
Η κυβέρνηση, δέσμια του πιο σκληρού και αντικοινωνικού μνημονιακού στόχου, να σχεδιάσει και να λειτουργήσει δηλαδή τη Δημόσια Διοίκηση με τα λιγότερα οικονομικά μέσα από κάθε άλλη πολιτισμένη χώρα (μέχρι 9% επί του ΑΕΠ, σελ. 998 Ν. 4046/2012), συνεχίζει το δεύτερο μέρος του σχεδίου «Κούρεμα του κράτους». Μετά την ψήφιση του Ν. 4109/2013 (ΦΕΚ Α 16/23-1-2013), που κατάργησε 8 φορείς και συγχώνευσε 197 Νομικά Πρόσωπα, περνά στην επόμενη φάση δραστικής μείωσης του Δημοσίου και των υπαλλήλων του, σύμφωνα με τη μνημονιακή δέσμευση για «μείωση της απασχόλησης στη γενική κυβέρνηση κατά τουλάχιστον 150.000 την περίοδο 20112015» (σελ. 998-999 Ν. 4046/2012). Από αυτούς, σε πρώτο στάδιο θα απολυθούν 15.000 άνθρωποι και θα τεθούν σε διαθεσιμότητα άλλοι 25.000, από τους οποίους θα απολυθούν αργότερα οι περισσότεροι. Παρά τα τεκμηριωμένα στοιχεία του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ και των κοινωνικών φορέων ότι το πρόβλημα της Ελληνικής Δημόσιας Διοίκησης δεν εί-
ναι αριθμητικό, κάτι που προκύπτει και από τα έγγραφα της ίδιας της κυβέρνησης (βλ. το υπ’αριθ. ΤΚΕ/Φ.2/17973 απαντητικό έγγραφο του κ. Μανιτάκη στην από 2-8-2012 ερώτησή μας), με το πρόσφατο πολυνομοσχέδιο (τέταρτο Μνημόνιο) η κυβέρνηση o μείωσε δραστικά το ελληνικό κράτος, o αυστηροποίησε το Πειθαρχικό Δίκαιο ακρωτηριάζοντας το δικαιοκρατικό σύστημα, o θεσμοθέτησε μόνιμους μηχανισμούς άντλησης υπαλλήλων προς απόλυση και εν τέλει o θέσπισε ανοιχτά και την απόλυση χωρίς την ενδιάμεση «διαθεσιμότητα - κινητικότητα» των υπαλλήλων που υπηρετούν με σχέση ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου στους φορείς που θα καταργηθούν ή θα συγχωνευθούν. Κράτησε όμως σε ισχύ τη ρύθμιση του Ν. 4093/2012 (σελ. 5571), που επιτρέπει την απόλυση μονίμων δημοσίων υπαλλήλων μετά το πέρας της διαθεσιμότητας για φορείς και θέσεις που καταργούνται. Ήδη δόθηκε σε δημόσια διαβούλευση μέχρι τις 14.5.2013 σχέδιο νόμου με τίτλο»Οργάνωση Δημόσιας Διοίκησης και άλλες διατάξεις».
Σ’ αυτό χρησιμοποιείται κάθε είδους ευφημισμός και ωραιοποίηση των στόχων, κατ’ουσίαν όμως υλοποιεί τη σκληρή μνημονιακή ιδεολογία για ένα κράτος επιχειρηματικής επίνευσης, μικρό και αδύναμο για ένα κράτος - «ιμάντα» μεταξύ της Διοίκησης και των ιδιωτών ιδιωτών για ένα κράτος χωρίς πόρους για κοινωνική πολιτική, αποστασιοποιημένο από τις πολιτικές απασχόλησης και τις φιλοκοινωνικές παρεμβάσεις, αποξενωμένο από τους πολίτες, που μεταβάλλονται σε καταναλωτές. Αντιμετωπίζει τους υπαλλήλους ως εχθρούς και οιονεί εγκληματίες, που με την πρώτη καταγγελία τίθενται υπό διαδικασία απομάκρυνσης. Έτσι αποκόπτεται κάθε δίαυλος λαϊκής συμμετοχής και κοινωνικού ελέγχου. Κυρίως όμως με αυτή τη διαδικασία αποθαρρύνονται οι νέοι ταλαντούχοι επιστήμονες να στελεχώσουν τον δημόσιο τομέα. Ο στόχος δεν είναι ούτε ο εξορθολογισμός, ούτε η καλή λειτουργία του Δημοσίου, αλλά η μετατροπή του σε υπηρέτη της αποτυχημένης στη χώρα μας ιδιωτικής πρωτοβουλίας. Πρέπει, επομένως, να πάψουμε να βλέπουμε το ζήτημα της Διοίκησης αμυντικά και απολογητικά. Το ζήτη-
μα του κράτους σήμερα λαμβάνει υπαρκτικό για την κοινωνία χαρακτήρα και ξεδιπλώνει τη νέα εθνικο-ανεξαρτησιακή του διάσταση. Αντί της διάλυσής του, απαιτείται ανασχεδιασμός. Αντί της αποδόμησης της κοινωνικής του ουσίας, χρειάζεται επέκταση και εμβάθυνση της κοινωνικής του αποστολής. Η κυβέρνηση, διαλύοντας το κράτος και ευαίσθητες δομές του, «παίζει με τη φωτιά». Οφείλει να σταματήσει την καταστροφή του. Η προστασία του κράτους, στα πλαίσια ενός σχεδίου επανεκκίνησης, μπορεί να αποτελέσει το εφαλτήριο της νέας συνεννόησης της Ενωμένης Ελληνικής Αριστεράς που επιθυμεί ένα κράτος οργανωμένο με τις βέλτιστες μεθόδους και στελεχωμένο με τους αρίστους νέους λειτουργούς, που θα βοηθήσουν στην παραγωγή ποιοτικών αγαθών και υπηρεσιών, προσιτών σε όλους τους πολίτες. Το νέο σχέδιο εισάγει ένα πλαίσιο - φενάκη για να συγκαλύψει - δικαιολογήσει τις μαζικές απολύσεις και τις δραστικές περικοπές των δημοσίων δαπανών. Επιχειρεί ένα -χωρίς προηγούμενο- κούρεμα των σύγχρονων δομών, χωρίς σχέδιο και προοπτική. Με το πρόγραμμα της γενικευμένης... «αξιολόγησης - ορθολογισμού» δια-
λύονται και οι πλέον ανθεκτικές του δομές. Χρησιμοποιεί ψευδεπίγραφα και ευρηματικά μέσα - μηχανισμούςθεσμούς για να «χρυσώσει» τον πραγματικό στόχο: τον απορφανισμό του από πολύτιμο ανθρώπινο δυναμικό. Καταφεύγει σε παρωχημένους για ευρωπαϊκά κράτη θεσμούς, προσβάλλοντας το έθνος και τον λαό. Χρησιμοποιεί μεθόδους «αξιολόγησης» και ερωτηματολόγια απαξιωτικά και παιδαριώδη για δημοσίους υπαλλήλους, ζητώντας απαντήσεις διευκρινίσεις που είτε διαθέτει, είτε όφειλε να διαθέτει. Σε κάθε περίπτωση, πρόκειται περί μιας ανώφελης επαναπληροφόρησης των αυτονόητων. Το τελικό συμπέρασμα είναι ότι πρόκειται περί παρωχημένων ερωτημάτων, στοιχείων, μεθόδων και μηχανισμών, που εμπλουτίζονται από αφελείς ευφημισμούς και ψευδεπίγραφες διαδικασίες για να καλύψουν τον μοναδικό στόχο των απολύσεων. Επιπλέον δημιουργεί μόνιμους μηχανισμούς κατάργησης οργανικών θέσεων, μια περιττή και ενεργοβόρα κινητικότητα και εναλλαγή των υπαλλήλων και μια προϊούσα αποκοινωνικοποίηση των δομών, ιδίως αυτών που υπηρετούν το Κοινωνικό Κράτος Δικαίου.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 12 MAΪΟΥ 2013
13
ΕΡΓΑΣΙΑ
Νέα διολίσθηση των μισθών ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΚΟΥΖΗ*
Η ανατροπή του αιώνα στις εργασιακές σχέσεις ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ
Εβδομήντα πέντε χρόνια μετά τον Αναγκαστικό Νόμο του δικτάτορα Ιωάννη Μεταξά (1367/1938) με τον οποίο καθιερώθηκε ο κατώτατος μισθός, η τυπική λήξη της μετενέργειας της Εθνικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας την Τρίτη 15 Μαΐου οδηγεί σε μειώσεις μισθών όσους αμείβονται (350.000) με τα κατώτατα όρια (586 ευρώ μεικτά και 511 ευρώ για τους νέους έως 25 ετών), ενώ επηρεάζει άμεσα ή έμμεσα τις αποδοχές άλλων 950.000 εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα, καθώς λήγουν 45 μεγάλες κλαδικές συμβάσεις εργασίας. Επιπλέον, πέρα από τη λήξη κλαδικών και ομοιεπαγγελματικών συμβάσεων, περίπου το 70 έως 80% των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα έχουν ήδη οδηγηθεί ή θα οδηγηθούν σε επιχειρησιακές ή ατομικές συμβάσεις εργασίας με περικοπές μεταξύ 20% και 40%. Με τη λήξη της μετενέργειας, βάσει της πρόβλεψης του δευτέρου Μνημονίου, καταργούνται το επίδομα γάμου (10% επί των αποδοχών) αλλά και μια σειρά από κλαδικά επιδόματα. Ανέπαφοι προς το παρόν παραμένουν ελάχιστοι εργαζόμενοι σε ιδιωτικό τομέα και ΔΕΚΟ (π.χ. ΟΤΕ, Τρόφιμα), ενώ άγνωστο παραμένει ποιες από τις εναπομμείνασες 7 - 8 κλαδικές συμβάσεις έχουν μετατραπεί σε επιχειρησιακές και επομένως έχουν απορρυθμιστεί οι όροι τους.
Και τυπικό τέλος στην Εθνική Συλλογική Σύμβαση Σε ελεύθερη πτώση οι αποδοχές για 1.200.000 εργαζόμενους! Επιχειρησιακή σύμβαση με αμοιβές 450 ευρώ μεικτά για νεοπροσλαμβανόμενους σε ξενοδοχεία της Ρόδου
σθίων. Πέρα από τον περίφημο «μηχανισμό καθορισμού του κατώτατου μισθού» που έχει παραδοθεί στην τρόικα από τον αρμόδιο υπουργό Εργασίας Γιάννη Βρούτση, ο οποίος προβλέπει ότι ο κατώτατος μισθός «είναι ανοιχτός σε μειώσεις» ανάλογα την πορεία της οικονομίας, την εξέλιξη της ανεργίας (θα πρέπει να πέσει στα επίπεδα του 10% και αυτό υπολογίζεται όχι νωρίτερα του 2027) αλλά και από τα επίπεδα της ανασφάλιστης εργασίας (!), ήδη μέσω επιχειρησιακών ή ατομικών συμβάσεων εργασίας οι κατώτατες αμοιβές για νεοπροσλαμβανόμενους πέφτουν κάτω από τα επίσημα όρια των 586 ευρώ.
Κατάρρευση ημερομισθίων...
Κατώτατοι πολλών ταχυτήτων...
Με την τυπική λήξη της Εθνικής Σύμβασης και την ουσιαστική κατάργηση των κλαδικών συβάσεων ανοίγει πλέον διάπλατα ο δρόμος της υπονόμευσης των κατώτατων ημερομι-
Πριν από λίγες ημέρες δύο μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες στη Ρόδο, αφού συμφώνησαν (δηλαδή υποχρέωσαν) τους ελάχιστους εργαζόμενους που είχαν παραμείνει και τη χειμερι-
νή περίοδο να προχωρήσουν στη σύσταση «Ενώσεων Προσώπων» (ελεγχόμενο σωματείο) διαμόρφωσαν επιχειρησιακή σύμβαση με αμοιβές 450 ευρώ μεικτά για τους νεοπροσλαμβανόμενους. Τη νομιμοποίηση της συγκεκριμένης... παρέκκλισης από τα επίσημα όρια του κατώτατου μισθού δρομολόγησαν λίγες ημέρες αργότερα οι υπουργοί Οικονομικών Γ. Στουρνάρας και Εργασίας Γ. Βρούτσης με την τροπολογία ανήμερα της ψήφισης του πολυνομοσχεδίου (28/4/2013) που προβλέπει αμοιβή στα 490 ευρώ μεικτά για ανέργους και 427 ευρώ για τους κάτω των 25 ετών. Σύμφωνα με το ΙΝΕ/ΓΣΕΕ, οδηγούμαστε και επισήμως σε πολλών ταχυτήτων κατώτατους μισθούς, είτε αυτοί προβλέπονται από επιχειρησιακές συμβάσεις είτε είναι αποτέλεσμα ατομικής διαπραγμάτευσης. Όπως σημειώνει στην «Αυγή» στέλεχος του Ινστιτούτου, η πτωτική τάση του κατώτατου μισθού συμβάλλει στην αύξηση της ανεργίας, ενώ αντιθέτως ο υψηλότερος από τα σημερινά δεδομένα κατώτατος μισθός, μπορεί να συμβάλει στην αύξηση της απασχόλησης. Στα ίδια συμπεράσματα καταλήγει και αντίστοιχη μελέτη που αφορά στη διαμόρφωση του κατώτατου μισθού στις 23 χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Μάλιστα όπως επισημαίνεται, όσο καταστρέφονται οι οικονομίες από την πολιτική της λιτότητας τόσο θα υποχωρούν σταδιακά και τα επίπεδα ενός «διορθωμένου» κατώτατου μισθού, ο οποίος είναι απαραίτητος για την επανεκκίνηση της οικονομίας και της απασχόλησης.
Σε λίγες μέρες ολοκληρώνεται το νέο τοπίο διαμόρφωσης των μισθών, που μεταφράζεται με τον δεκάλογο της πλήρους αποκαθήλωσης της έννοιας της συλλογικής σύμβασης και οδηγεί στη διολίσθηση του μεγαλύτερου μέρους των αμοιβών προς τα γενικά κατώτατα όρια μετά από συλλογική ή ατομική διαπραγμάτευση. 1. Οι γενικοί κατώτατοι μισθοί έχουν με νόμο μειωθεί στα 586 και στα 510 ευρώ (μεικτά) για τους νέους, μετά την κατάργηση του ρόλου της συλλογικής ρύθμισης στη διαμόρφωσή τους. 2. Η πρόσφατη τροπολογία για τους «ωφελούμενους» με μισθούς μέχρι 490 και 427 ευρώ αντίστοιχα (και επομένως για χαμηλότερους), για κοινωφελή εργασία, ανοίγει τον δρόμο για περαιτέρω συμπίεση και διάβρωση των κατώτατων μισθών ακολουθώντας τις μνημονιακές δεσμεύσεις. 3. Οι ωριμάνσεις στους μισθούς, που συνεπάγονται μισθολογικές αυξήσεις, έχουν ανασταλεί αναμένοντας την ανεργία να υποχωρήσει κάτω από το 10%... 4. Ο ρόλος της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας ως προς τη διαμόρφωση ευνοϊκότερων μισθολογικών όρων σε σχέση με τα κατώτατα επίπεδα, ουσιαστικά καταργείται. Εργοδοτικές οργανώσεις θα επαναπαύονται στο άλλοθι των νόμιμων κατώτατων ορίων χωρίς επιδόματα, μη διακινδυνεύοντας ευνοϊκότερη συλλογική ρύθμιση που θα εφαρμόζεται μόνο στις επιχειρήσεις μέλη τους και που θα ενισχύει την πιθανότητα αποχώρησης από τις τάξεις τους όσων δεν επιθυμούν περαιτέρω δεσμεύσεις. 5. Οι κλαδικές συμβάσεις δεν επεκτείνονται πλέον στα μη μέλη των συμβαλλόμενων εργοδοτικών οργανώσεων, ενισχύοντας τον αθέμιτο ανταγωνισμό ανάμεσα σε δεσμευόμενες και μη δεσμευόμενες επιχειρήσεις που θα αρκούνται στα νόμιμα κατώτατα όρια. 6. Η κατάργηση της ισχύος της ευνοϊκότερης συλλογικής σύμβασης αναγνωρίζει τη δυνατότητα εφαρμογής δυσμενέστερων συλλογικών ρυθμίσεων σε επιχειρησιακό επίπεδο ακόμα και για επιχειρήσεις που είναι μέλη των κλαδικών οργανώσεων που συνυπογράφουν ευνοϊκότερες ρυθμίσεις. Εργοδότες ενισχύουν, επί τούτου, την σύσταση ενώσεων προσώπων για την επίτευξη όρων γενικευμένης διάβρωσης των κλαδικών συμβάσεων επαναφέροντας τους μισθούς μέχρι τα νόμιμα κατώτατα όρια. 7. Η σύντμηση του χρόνου τής, επιλεκτικής πλέον, μετενέργειας που οδηγεί στην εξατομίκευση των μισθών, οδηγεί εκβιαστικά στην προσαρμογή του περιεχομένου των συλλογικών συμβάσεων στις απαιτήσεις των εργοδοτών, υπό τον φόβο της «εκτέλεσης» των μισθών από την επακόλουθη λύση της ατομικής διαπραγμάτευσης σε περίπτωση συλλογικού αδιεξόδου. 8. Η άρνηση των εργοδοτών να συμφωνούν σε συλλογικές ρυθμίσεις δεν θεραπεύεται με την προσφυγή των συνδικάτων στη διαιτησία για την οριστική επίλυση της συλλογικής διαφοράς, αφού αυτό προϋποθέτει, πλέον, την υποχρεωτική συναίνεση της εργοδοτικής πλευράς, εξέλιξη που διαιωνίζει τα αδιέξοδα και διευκολύνει, έμμεσα, την ατομική διαπραγμάτευση. 9. Οι διαιτητικές αποφάσεις, όταν αυτές προκύπτουν, ρυθμίζουν μόνο τον βασικό μισθό της κρινόμενης συλλογικής διαφοράς και όχι το σύνολο των μισθολογικών όρων, που παραμένουν, πλέον, αιωρούμενοι, οδηγούμενοι σταδιακά στο έλεος της ατομικής διαπραγμάτευσης. 10. Η κακόβουλη ώθηση, από μέρους μεγάλης μερίδας εργοδοτών, των συλλογικών διαφορών προς τη λύση της ατομικής διαπραγμάτευσης υλοποιεί τη στρατηγική της εξατομίκευσης των αμοιβών που συντελείται υπό την απειλή των πρόσφατων μέτρων μονομερούς επιβολής της εκ περιτροπής εργασίας και διευκόλυνσης των απολύσεων...
* Ο Γ. Κουζής διδάσκει Εργασιακές Σχέσεις στο Πάντειο Πανεπιστήμιο
14
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 12 ΜΑΪΟΥ 2013
AΡΘΡΑ
Μείον 0,6% οι τιμές, συν 0,6% τα τρόφιμα! ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΚΑΡΗ
Η ανακοίνωση για τη μείωση του δείκτη τιμών κατά 0,6% τον Απρίλιο θα ‘πρεπε να μας έχει γεμίσει χαμόγελα. Αυτό δεν συμβαίνει βέβαια, όχι γιατί γίναμε καταθλιπτικοί, αλλά γιατί το ελάχιστο -0,6% στις τιμές είναι υποπολλαπλάσιο των μειώσεων των μισθών και των συντάξεων, των εισπράξεων των επαγγελματιών. Ίσως και για έναν επιπλέον λόγο που βρίσκεται μέσα στις «λεπτομέρειες». Τα τρόφιμα αυξήθηκαν σε σχέση με πέρυσι συνολικά 0,6% και τα ρούχα - παπούτσια αυξήθηκαν 2,2%! Μάλιστα η αύξηση σε φρούτα νωπά, λαχανικά νωπά, πατάτες νωπές, ψάρια νωπά, κρέατα είναι μεγαλύτερη σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, γιατί υπάρχει μείωση σε δημητριακά και παρασκευάσματα, ελαιόλαδο, χυμούς φρούτων. Η επισήμανση των «λεπτομερειών» είναι αναγκαστική αν θέλουμε
να βρούμε τον μηχανισμό που κρατά ψηλά τις τιμές καθώς και τους μηχανισμούς που τις ρίχνουν. Πλην των τιμών των επικοινωνιών (-5%) κανένας τομέας δεν φθάνει καν στο επίπεδο της μείωσης του ΑΕΠ. Η ομάδα ξενοδοχεία - καφετέριες - εστιατόρια είναι στο -1,6%, αλλά των διαρκών αγαθών - ειδών νοικοκυριού (έπιπλα, οικιακές συσκευές) φθάνει στο -3,6%, αν και οι εισαγωγές εδώ παίζουν μεγάλο ρόλο. Ο επίμονα αργός ρυθμός προς τον αποπληθωρισμό επιβεβαιώνει την ύπαρξη «προστατευόμενων» κλάδων και μηχανισμών κατά του ανταγωνισμού. Αν συνυπολογίσουμε σε αυτή την εικόνα τη μεγάλη μείωση του γενικού επιπέδου των εισοδημάτων βρισκόμαστε μπροστά σε εικόνα σημαντικής ανακατανομής κυρίως υπέρ συγκεκριμένων τμημάτων της εμπορικής δραστηριότητας. Αναμφίβολα απαιτείται η μελέτη και άλλων στοιχείων. Όπως πρέπει να διερευ-
Απαιτούνται αμέσως παρεμβάσεις κυρίως στον τομέα του χονδρεμπορίου τροφίμων που ελέγχει και αυξάνει τις τιμές μέσα στις συνθήκες ύφεσης
νηθεί η επίπτωση στις τιμές της που προκαλεί η αντοχή του τουριστικού τομέα. Όμως η άνοδος τιμών σε είδη ευρείας κατανάλωσης όπως τα τρόφιμα δεν δικαιολογείται πλέον από φορολογικές και άλλες επιβαρύνσεις (όπως στη στέγαση λόγω πετρελαίου και ηλεκτρικού). Ούτε στα ρούχα. Στις συνθήκες ύφεσης η διατήρηση υψηλών τιμών σε σημαντικούς κλάδους συμπιέζει περαιτέρω την πραγματική αγοραστική δύναμη ενισχύοντας την πίεση προς την ύφεση. Πλήττονται σοβαρά οι περισσότεροι και κυρίως τα φτωχότερα στρώματα που σήμερα φθάνουν στην ανέχεια και στα συσσίτια. Οι λεπτομέρειες, λοιπόν, του -0,6% μας δείχνουν και σε ποιους τομείς απαιτείται παρέμβαση. Εάν βεβαίως υπάρχει βούληση παρέμβασης. Γιατί τα αρμόδια υπουργεία σήμερα στη καλύτερη περίπτωση παρατηρούν το τι συμβαίνει. Αλλά δεν παρεμβαίνουν, πιστεύοντας μάλλον ότι όλα θα
ρυθμιστούν μόνα τους. Η ανακοίνωση των στοιχείων του τιμαρίθμου επιβάλλει στη κυβέρνηση να μελετήσει και να ανακοινώσει παρεμβάσεις για τη μείωση των τιμών των τροφίμων που αυξάνονται. Αυτό είναι μείζον πρόβλημα σήμερα. Η γενική στασιμότητα των τιμών παραγωγού, η μη αύξηση του κόστους μεταφορών λόγω της μείωσης του φόρου στο πετρέλαιο οδηγεί στο κεντρικό συμπέρασμα ότι η συγκέντρωση του χονδρεμπορίου προκαλεί την άνοδο των τιμών. Αυτό έχει ξανασυμβεί σε περιόδους καμπής λόγω του ρόλου του στη διανομή των τροφίμων. Βεβαίως και πρέπει να γίνουν παρεμβάσεις για να «ανοίξουν» τομείς της οικονομικής δραστηριότητας που αντιστέκονται στη εύλογη μείωση των τιμών. Αυτοί είναι οι τομείς. Τους περιγράφουν τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ. Σε αυτούς θα κριθεί η κυβέρνηση.
Το ΑΚΕΛ, ο Λαφοντέν, ο ΣΥΡΙΖΑ και το ευρώ ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΧΡΗΣΤΟΥ
Το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του κοινού νομίσματος είναι πλέον μείζον θέμα στην Ε.Ε. Είναι θέμα για την παγκόσμια οικονομία λόγω της πολιτικής λιτότητας που έχει επιβάλει η γερμανική ηγεμονία, με την άδεια της εξαφανισμένης Γαλλίας. Ένα τόσο σοβαρό ζήτημα, απαιτεί και αντίστοιχη σοβαρή μελέτη. Εδώ δεν πρόκειται για προσωπικές ιδεοληπτικές αντιλήψεις. Αν θέλουμε να μιλήσουμε σοβαρά, πρέπει να υπολογίζουμε ότι οι προτάσεις επ’ αυτού του ζητήματος απαιτούν σοβαρότητα εφόσον καθορίσουν πολιτικές που αφορούν τις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων και εδώ δεν χωράνε συγνώμες για πιθανά λάθη. Η ΘΕΣΗ του ΑΚΕΛ ως αντιπολίτευση, για έξοδο από το ευρώ, ήταν αυτή που δημιούργησε αίσθηση εδώ στην Ελλάδα και έγινε αφορμή για να πιεστεί ο ΣΥΡΙΖΑ από έξω και από μέσα. Ακολούθησε η ιδέα του Όσκαρ Λαφοντέν και οι απόψεις του συμβούλου του, οικονομολόγου Χ. Φλάσμπεκ. Ως σοβαροί άνθρωποι και επιστήμονες, οι γνώμες τους είναι προσεκτικά διατυπωμένες, λαμβάνοντας σοβαρά υπόψη το σημερινό πολιτικό περιβάλλον στην Ευρώπη. Ο Λαφοντέν μίλησε για επαναφορά στα εθνικά νομίσματα όλων των χω-
ρών της Ευρωζώνης, ως απάντηση στην τακτική της Γερμανίας να εξωθήσει χώρες σε άτακτη έξοδο από το ευρώ, αφήνοντας τα εθνικά τους νομίσματα στο έλεος της αγοράς και της σπέκουλας. Ο Λαφοντέν μιλάει για συντεταγμένη διαδικασία ρύθμισης των νομισματικών ισοτιμιών, όπως είχε συμβεί στο πρώτο στάδιο (με την ECU) πριν την τυπική έκδοση του κοινού νομίσματος. Ενδιαφέρουσα προσέγγιση, αλλά ο δρόμος είναι μακρύς και λόγω των σημερινών πολιτικών συσχετισμών στην Ε.Ε.
ρείς να καταστρέψεις ένα μοντέλο σε μια νύχτα. Χρειάζονται διαδικασίες, προσαρμογή, διαρθρωτικές αλλαγές».
ΑΠΟ τη μεριά του ο Χ. Φλάσμπεκ, που πρόσφερε τις γνώσεις του για τη διαμόρφωση της πρότασης του ΑΚΕΛ, σε πρόσφατη συνέντευξή του στη «Real News» μίλησε για την ανάγκη μιας πολιτικής συμμαχίας που θα πει στους ισχυρούς «κοιτάξτε, δεν μπορεί να συνεχιστεί αυτό. Ή αλλάζετε γραμμή ή φεύγουμε». Η Γαλλία θα μπορούσε να ηγηθεί μιας τέτοιας πρωτοβουλίας, αλλά για την ώρα δεν κινείται. Σε ερώτηση για την πιθανή έξοδο της Ελλάδας και της Κύπρου απάντησε: «Θα ήταν πολύ δύσκολο. Ας μην κοροϊδευόμαστε, θα ήταν πολύ δύσκολη για την Ελλάδα η έξοδος από το ευρώ. Οι εισαγωγές θα γίνονταν πολύ ακριβές. Αν όμως έφευγαν περισσότερες χώρες μαζί, θα ήταν πιο εύκολο. Αυτό που είπα και στην Κύπρο είναι ‘πηγαίνετε να διαπραγματευτείτε στις Βρυξέλλες για μια συντεταγμένη έξοδο, με οικονομική και πολιτική στήριξη’. Δεν μπο-
Είναι διαφορετικό να είσαι στην ασφάλεια της αντιπολίτευσης, οπότε μπορείς να λες ό,τι θες, και διαφορετικό να έχεις ιερό σκοπό να κυβερνήσεις και να σώσεις τη χώρα ενώνοντας τον λαό
ΔΙΑΒΑΣΑ στο προηγούμενο φύλλο της «Εποχής ένα άρθρο τ勤υ κυπριακής καταγωγής στελέχους του ΣΥΡΙΖΑ Αδάμου Ζαχαριάδη για την πολιτική του ΑΚΕΛ. Σημειώνει: «Έχουμε συνηθίσει τέτοιου είδους σημαντικές μετατοπίσεις, να συνοδεύονται από κάποια στοιχεία αυτοκριτικής για την προηγούμενη στάση. Αντιθέτως στο κόμμα της κυπριακής Αριστεράς δεν φαίνονται πρόθυμοι να προβούν σε καμιά αυτοκριτική για τους λανθασμένους χειρισμούς των τελευταίων χρόνων». Τι έκανε το ΑΚΕΛ πέντε ολόκληρα χρόνια στην εξουσία; Πόσους από τους κινδύνους εντόπισε και κατάφερε να τους αντιμετωπίσει επιτυχώς; Για να είμαστε ειλικρινείς, το ΑΚΕΛ δεν ζήτησε βοήθεια (Λαπαβίτσας - Φλάσμπερκ) για να βγάλει σωστή απόφαση. Είχαν πάρει ήδη την απόφαση και ζητούσαν επιχειρήματα για να τη στηρίξουν. Φυσικά, η πρόταση του ΑΚΕΛ με πρόεδρο και κυβέρνηση του ΔΗΣΥ δύσκολα θα γίνει δεκτή. Θυμίζουμε πως το πολιτικό σύστημα της Κύπρου είναι προεδρικό και δεν προβλέπει πρόωρη προσφυγή στις κάλπες. Συνεπώς, η στροφή του ΑΚΕΛ είναι μια πολιτική διαφυγή - επένδυση για την αντιπολιτευτική περίοδο και τα δύσκολα χρόνια που περιμένουν τους Κυπρίους πολίτες. ΕΜΕΙΣ τι κάνουμε; Το ένα τέταρτο του κομματικού μηχανισμού του ΣΥΡΙΖΑ που θεωρούσε το ΑΚΕΛ μια
διαχειριστική συντεχνία, προκειμένου να στηρίξει την άποψη για μονομερή αποχώρηση από το ευρώ, χαρακτηρίζει τώρα τη νέα θέση ως υπεύθυνη, σοφή και ρεαλιστική! Δεν έχω διάθεση να ρίξω λάδι στην εσωστρέφεια του ΣΥΡΙΖΑ. Αν όμως πάμε στις επόμενες εκλογές με δύο, τρεις ή και περισσότερες γραμμές, ο κόσμος θα μας κρεμάσει κουδούνια. Είναι διαφορετικό να είσαι στην ασφάλεια της αντιπολίτευσης, οπότε μπορείς να λες ό,τι θες, και διαφορετικό να έχεις ιερό σκοπό να κυβερνήσεις και να σώσεις τη χώρα. Και το ΑΚΕΛ είναι πλέον στην ασφάλεια της αντιπολίτευσης. Κανείς δεν αρνείται τις πιθανές οδυνηρές εξελίξεις στην Ε.Ε. Όλοι συμφωνούμε ότι πρέπει να έχουμε προετοιμαστεί για όλα τα ενδεχόμενα. Να έχουμε υπολογίσει όλα τα σενάρια και να έχουμε προετοιμάσει λύσεις και συμμαχίες για κάθε απρόοπτο. Να γνωρίζουμε λεπτομερώς τη δραματική κατάσταση της ελληνικής οικονομίας. Έχουμε ιστορική ευθύνη απέναντι στα εκατομμύρια των πολιτών που θέλουν να μας εμπιστευτούν. Και να ολοκληρώσω με ένα ερώτημα προς τους όλους τους αριστερούς που προτείνουν ως σωτήρια λύση την έξοδο από το ευρώ. Από πού προκύπτει ότι αν αυτό συμβεί, η έξοδος από το ευρώ, την πολιτική εξουσία και τη διαχείρισή της μετά θα την έχει η Αριστερά; Ειλικρινά περιμένω μία τεκμηριωμένη απάντηση. dchristou52@gmail.com
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 12 MAΪΟΥ 2013
15
ΑΡΘΡΑ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΣΥΡΙΖΑ
Περί αυτοδίκαιης αργίας Εκδήλωση ενάντια στον νόμο 4093/2012 περί αυτοδίκαιης αργίας των δημοσίων υπαλλήλων και λειτουργών διοργανώνει ο ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ, την Τρίτη 14 Μαΐου, στις 7.30 μ.μ., στο Αμφιθέατρο Σάκη Καράγιωργα ΙΙ, στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Εισηγούνται οι Στέφανος Δημητρίου, αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, Νίκος Κωνσταντόπουλος, νομικός, πρώην πρόεδρος του Συνασπισμού, και Νίκος Παρασκευόπουλος, κοσμήτορας ΝΟΠΕ του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Μπορούμε να ανατρέψουμε το Μνημόνιο; Ανοιχτή εκδήλωση με θέμα «Μπορούμε να ανατρέψουμε το Μνημόνιο;» διοργανώνουν οι οργανώσεις του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ του Δήμου Πειραιά, την Τετάρτη 15 Μαΐου, στις 7.30 μ.μ., στην Πλατεία Καμινίων. Εισηγούνται οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ, Ευκλείδης Τσακαλώτος, ο οποίος θα αναπτύξει την πρόταση του κόμματος για την οικονομία, και Δημήτρης Στρατούλης, ο οποίος θα μιλήσει για το εργατικό κίνημα και τις κοινωνικές αντιστάσεις.
Μνήμη Πόπης Κούρου Στην αγαπημένη μας φίλη Πόπη Κούρου Βιδάλη, οι πάλαι ποτέ συμφοιτητές της θρυλικής παρέας ΠΠΤ της ΑΣΣΟΕ με μια εξηντάχρονη πορεία φιλίας και αγάπης προσφέρουμε στη μνήμη της 500 ευρώ στο Λαογραφικό Μουσείο Στεμνίτσας για παιδαγωγικούς σκοπούς. Η Πόπη Κούρου υπήρξε μια από τους βασικούς δημιουργούς του Λαογραφικού Μουσείου Στεμνίτσας. Αγάπησε τη Στεμνίτσα σαν δεύτερη πατρίδα της και στάθηκε κοντά στα παιδιά της Στεμνίτσας με αγάπη και φροντίδα για τη μόρφωσή τους. ΑΓΑΠΗΤΟΣ ΚΡΑΤΣΗΣ
2013 Ένας από τους βασικούς στόχους της συγκρότησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης ήταν η σύγκλιση των οικονομιών των κρατών μελών της. Τον ίδιο στόχο διακήρυτταν και οι πρωτεργάτες της ίδρυσης της Ευρωζώνης με το κοινό νόμισμα. Το μέτρο το οποίο χρησιμοποιείται για το αν επιτυγχάνεται ο στόχος αυτός είναι το κατά κεφαλήν Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) σε Μονάδες Αγοραστικής Δύναμης (ΜΑΔ) ως ποσοστό του μέσου κατά κεφαλήν ΑΕΠ σε ΜΑΔ της Ε.Ε. ή της Ευρωζώνης. Στο άρθρο αυτό θα χρησιμοποιήσουμε το μέτρο αυτό για τα 12 κράτη - πρώτα μέλη της Ευρωζώνης συγκρίνοντας το κατά κεφαλήν ΑΕΠ τους σε ΜΑΔ με εκείνο του συνόλου τους (Ε.Ζ.12) = 100. Περιοριζόμαστε στα 12, δεδομένου ότι συνολικό ΑΕΠ τους αντιστοιχεί στο 98% του ΑΕΠ των 17 κρατών της Ευρωζώνης καθώς και του γεγονότος ότι τα υπόλοιπα 5 εισήλθαν στην Ευρωζώνη αργότερα). Τα 12 κράτη τα χωρίζουμε σε δύο ομάδες: τα βόρεια (Βέλγιο, Γερμανία, Γαλλία, Λουξεμβούργο, Ολλανδία, Αυστρία και Φινλανδία) και τα νότια (Ελλάδα, Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία και [λόγω Μνημονίου] Ιρλανδία). Τα στοιχεία που χρησιμοποιούμε είναι εκείνα για το κατά κεφαλήν ΑΕΠ σε ΜΑΔ της βάσης δεδομένων της Στατιστικής Υπηρεσίας της Ε.Ε., της Eurostat, για την περίοδο 20002011, ενώ για το κατά κεφαλήν ΑΕΠ σε ΜΑΔ για τα έτη 2012 και 2013 στηρίζονται στις εκτιμήσεις για το 2012 και τις προβλέψεις για το 2013 της Eurostat για το συνολικό ΑΕΠ σε ΜΑΔ των κρατών μελών της Ευρωζώνης και τη μεταβολή του πληθυσμού της τα δύο τελευταία χρόνια της περιόδου 2000-2011, όπως την εκτιμά η Eurostat. Στην 1η στήλη του Πίνακα που ακολουθεί δίνεται το κατά κεφαλήν ΑΕΠ σε ΜΑΔ των 12 κρατών - πρώτων μελών της Ευρωζώνης, των 2 ομάδων τους και του συνόλου τους (Ε.Ζ. 12) το 2000, στη 2η στήλη το 2008 και στην 3η το 2013. Στις τρεις επόμενες στήλες δίνονται τα ίδια στοιχεία με το κατά κεφαλή ΑΕΠ σε ΜΑΔ της Ε.Ζ. 12 = 100 και τα τρία έτη και στις δύο τελευταίες οι ποσοστιαίες μεταβολές του το 2008 σε σχέση με το 2000 και το 2013 σε σχέση με το 2008. Στις δύο τελευταίες γραμμές του Πίνακα δίνονται τα ίδια στοιχεία για τις βόρειες και τις νότιες χώρες και η σχέση του κατά κεφαλή ΑΕΠ τους σε ΜΑΔ. Από τις δύο τελευταίες στήλες του Πίνακα φαίνεται ότι το κατά κεφαλή ΑΕΠ σε ΜΑΔ με την Ε.Ζ. 12=100:
Το χάσμα βόρειων - νότιων κρατών της Ευρωζώνης Το 2008 σε σχέση με το 2000 αυξήθηκε σε 7 χώρες. Από αυτές στην Ελλάδα και στην Ισπανία σημειώθηκε σύγκλιση προς τον μέσο όρο των Ε.Ζ.12, ενώ στο Λουξεμβούργο, τη Φινλανδία, την Ιρλανδία, την Ολλανδία και τη Γερμανία απόκλιση. Από τις 5 χώρες στις οποίες σημειώθηκε μείωσή του, στη Γαλλία, την Ιταλία και την Πορτογαλία σημειώθηκε απόκλιση, ενώ στο Βέλγιο και την Αυστρία σύγκλιση. Στις βόρειες χώρες ως σύνολο η κατάσταση παρέμεινε αμετάβλητη, ενώ στις νότιες σημειώθηκε ελαφρά σύγκλιση, με αποτέλεσμα να σημειωθεί ελαφρά βελτίωση στη σχέση του κατά κεφαλή ΑΕΠ σε ΜΑΔ βόρειων - νότιων χωρών. Το 2013 σε σχέση με το 2008 αναμένεται να σημειωθεί αύξηση σε 6 χώρες. Στη Γαλλία αναμένεται να σημειωθεί σύγκλιση προς τον μέσο όρο της Ε.Ζ. 12 ενώ στη Γερμανία, την Αυστρία, το Βέλγιο, το Λουξεμβούργο και την Ιρλανδία απόκλιση προς τα άνω. Από τις 6 χώρες στις οποίες αναμένεται να σημειωθεί
ΤΟΥ ΜΑΝΟΛΗ Γ. ΔΡΕΤΤΑΚΗ*
μείωση, στην Ολλανδία και στην Φινλανδία αναμένεται να σημειωθεί σύγκλιση προς το μέσο όρο της Ε.Ζ.12, ενώ στην Ελλάδα, την Ισπανία, την Ιταλία, και την Πορτογαλία απόκλιση προς τα κάτω. Στις βόρειες χώρες ως σύνολο αναμένεται να σημειωθεί μεγάλη απόκλιση προς τα άνω, ενώ στις νότιες μεγάλη μείωση προς τα κάτω με αποτέλεσμα τη μεγάλη χειροτέρευση στη σχέση του κατά κεφαλήν ΑΕΠ σε ΜΑΔ βόρειων - νότιων χωρών. Πιο συγκεκριμένα ενώ το 2000 και το 2008 το κατά κεφαλήν ΑΕΠ σε ΜΑΔ των βόρειων κρατών ήταν υψηλότερο από το εκείνο των νότιων κατά 14% και 13% αντίστοιχα, το 2013 θα είναι κατά 26% υψηλότερο, δηλαδή θα διπλασιαστεί το ποσοστό της δια-
φοράς του 2008. Συγκρίνοντας το ΑΕΠ σε ΜΑΔ των 12 κρατών με την Ε.Ζ. 12=100 όλα τα έτη της περιόδου 2000-2013 (δυστυχώς ο χώρος του άρθρου δεν επιτρέπει την παράθεσή τους) θα πρέπει να σημειώσουμε ότι στην Ελλάδα, την Πορτογαλία, και την Ιταλία θα είναι το χαμηλότερο της περιόδου 2000-2013, ενώ εκείνο της Γερμανίας και της Αυστρίας το υψηλότερο. Γενικότερα το 2013, εξαιτίας της εφαρμογής των Μνημονίων σε 3 κράτη και της πολιτικής λιτότητας, στα υπόλοιπα 9 κράτη - πρώτα μέλη της Ευρωζώνης, από τους σχετικούς δείκτες -που λόγω χώρου δεν είναι δυνατόν να δοθούν εδώ- προκύπτει ότι η ανισότητα ανάμεσα στα 12 κράτη με βάση το κατά κεφαλήν ΑΕΠ σε ΜΑΔ αναμένεται να είναι μεγαλύτερη και η συνοχή τους μικρότερη απ’ ό,τι το 2000.
* Ο Μανόλης Γ. Δρεττάκης είναι τέως αντιπρόεδρος της Βουλής, υπουργός και καθηγητής της ΑΣΟΕΕ
16
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 12 ΜΑΪΟΥ 2013
AΡΘΡΑ
Μωραίνει Κύριος... Και να σκεφτεί κανείς πως και η Ν.Δ. διαθέτει την ίδια, ή ανάλογη, «μαύρη τρύπα» μ’ εκείνη του ΠΑΣΟΚ στα οικονομικά της. Το ίδιο και στα χρέη της. Απλώς έχει τη «φρόνηση» να μη βγάζει τη μιζέρια της στο παζάρι. Κρύβει τα προβλήματά της κάτω από το χαλί ή, έστω, κάνει πως δεν τα βλέπει. Και πάντως δεν βγαίνουν στις ρούγες ο Σαμαράς με τον Καραμανλή να αλληλοξεφωνίζονται, αναζητώντας τον αίτιο. Στοιχειώδης αίσθηση αυτοσυντήρησης ονομάζονται τα σχετικά... ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΠΑΪΚΟΥ
Αν επιχειρήσει κανείς να ερμηνεύσει την επιλογή της ηγεσίας του ΠΑΣΟΚ να βγάλει στη φόρα τα κομματικά αδιέξοδα, με βάση την οικονομική του χρεωκοπία, μάλλον θα πελαγώσει. Αν τουλάχιστον θέλει να στηριχτεί στην κοινή λογική. Θα αναρωτηθεί πώς είναι δυνατόν το κόμμα που παλεύει σήμερα δημοσκοπικά κάπου ανάμεσα στο 5% με 6%, ενώ ξεκίνησε από 44% το 2009 για να βρεθεί στο 12% το 2012, διακινδυνεύει τώρα την εξαφάνισή του από το χάρτη. Εξ ιδίας πρωτοβουλίας μάλιστα. Εμ, βέβαια, όταν ο πρόεδρος του κόμματος και οι άν-
θρωποι του επιλέγουν να συγκρουστούν δημόσια με τον πρώην αρχηγό και πρωθυπουργό. Ο οποίος μάλιστα «πρώην» διαθέτει ακόμη -παρά πάσαν λογική έστω- σοβαρά ερείσματα στην κομματική στελέχωση, ίσως και στην εκλογική βάση. Δεν είναι άραγε λογικό να περιμένουν την περαιτέρω συρρίκνωση των ποσοστών τους; Αν χωράει και περαιτέρω συρρίκνωση για την περίπτωσή τους. Η μοναδική εξήγηση που μπορεί να δώσει κανείς είναι ότι, όπως συμβαίνει παντού και πάντα άλλωστε, οι άνθρωποι των κομματικών διαδρόμων, οι άνθρωποι που ζουν, αναπνέουν και σιτίζονται στα περίκλειστα κομματικά γραφεία δεν βλέπουν πέρα από τη μύτη τους. Δεν καταλα-
βαίνουν τίποτα πέρα από τις εσωτερικές τους μικρότητες. Δεν καταλαβαίνουν τίποτα πέρα από το ξεκαθάρισμα των εσωκομματικών τους λογαριασμών. Και την, κατά την αντίληψή τους, εδραίωση της δικής τους θέσης. Αγνοώντας ή αδιαφορώντας για το αντίκρισμα μιας τέτοιας συμπεριφοράς στην κοινωνία. Και, κατ’ επέκταση στο εκλογικό σώμα. Ε, ναι λοιπόν, το ΠΑΣΟΚ, εδώ και καιρό, πάσχει από βαριάς μορφής «αυτοκτονικό ιδεασμό». Του οποίου τελευταίο μόνο σύμπτωμα αποτελεί η περί τα κομματικά οικονομικά δημόσια σύγκρουση Βενιζέλου - Παπανδρέου...
Διάσπαση επί θύραις Σκέψου τώρα, εκτός από τις 6 (!) ελεγκτικές εταιρείες, να μπουν στο ΠΑΣΟΚ και εισαγγελείς. Γιατί προς τα ‘κεί πάει το πράγμα. Σε ένα κόμμα που καθημερινά επιβαρύνεται από το άχθος της αντιλαϊκής και αντικοινωνικής κυβερνητικής πολιτικής. Καθώς μάλιστα ο αρχηγός του έχει, ιδία βουλήσει, αναλάβει τη «βρόμικη δουλειά» της προσωπικής σύγκρουσης με την α-
ριστερά. Σε ένα κόμμα που έρχεται από ένα συνέδριο - φιάσκο, στο οποίο κι αν είχαν επενδυθεί προσδοκίες. Σε ένα κόμμα που βλέπει να ξεφυτρώνουν γύρω του σαν τα μανιτάρια ανταγωνιστικά σχήματα προερχόμενα από τα σπλάχνα του. Σε ένα κόμμα στο οποίο, από καιρό, έχουν γυρίσει την πλάτη όλοι οι παραδοσιακοί «χώροι» αναφοράς του. Σε ένα κόμμα που έχει φάει πόρτα ακόμη και από τη συγκυβερνώσα ΔΗΜ.ΑΡ. Σε ένα κόμμα που καταφανέστατα βιώνει βαρύτατη κρίση ταυτότητας και προσανατολισμού. Σε ένα κόμμα του οποίου ένας πρώην υπουργός (και παρ’ ολίγο αρχηγός και πρωθυπουργός) βρίσκεται στη φυλακή και ήδη δικάζεται με εξευτελιστικές κατηγορίες. Κι ένας άλλος, επίσης πρώην υπουργός, βρίσκεται μόλις μισό βήμα πριν από τα σκαλοπάτια του «Ειδικού Δικαστηρίου». Ε, λοιπόν, αυτό το κόμμα αναδεικνύει, εξ ιδίας πρωτοβουλίας, ζητήματα με όχι μόνο οικονομική, ούτε μόνο πολιτική αλλά και με ηθική διάσταση. Και εξ αυτού οδηγείται, εξ ιδίας πρωτοβουλίας επίσης, σε οιονεί ή ίσως και σε πραγματική διάσπαση.
Υπάρχει μακρά παράδοση αμφισβήτησης (έως την αποκαθήλωση) των πρώην αρχηγών του ΠΑΣΟΚ από τους διαδόχους τους. Ο Κώστας Σημίτης δεν πρόλαβε. Ο προκάτοχός του Ανδρέας Παπανδρέου είχε ήδη αποδημήσει εις Κύριον όταν ανέλαβε την ηγεσία. Φρόντισε όμως να μην αφήσει τίποτα στο κόμμα που να θυμίζει το παπανδρεϊκό ΠΑΣΟΚ. Ο Γιώργος Παπανδρέου σχεδόν διέγραψε τον Σημίτη. Και τώρα ο Βενιζέλος απλώς ακολουθεί την πεπατημένη. Μην έχοντας, προφανώς, συνειδητοποιήσει πως το σημερινό ΠΑΣΟΚ δεν έχει την παραμικρή σχέση με το άλλοτε κραταιό κίνημα. Που μπορούσε ν’ αντέχει κλυδωνισμούς και να ξεπερνά κρίσεις. Αν συνεχίσουν έτσι (και απ’ ό,τι φαίνεται δεν υπάρχει δρόμος επιστροφής), είναι βέβαιο πως δεν πρόκειται να τους αντέξει το σχοινί. Δίχως να μπορούν καν να ελπίζουν πως αυτό θα φανεί στο χειροκρότημα... ...Όσο για τη συνέχεια, το πιθανότερο είναι πως στη γωνία περιμένει ο Σαμαράς. Για να περιμαζέψει τα συντρίμμια τους.
κών και εταιρικών ομολόγων, ανεβάζοντας τον πυρετό των χρηματιστηρίων και μετατοπίζοντας γενικώς το πεδίο κερδοσκοπίας στον χώρο που άφησε ο Ντράγκι μετά τη μείωση των επιτοκίων του ευρώ. Αυτή, φυσικά, είναι η μια όψη της πραγματικότητας. Παράλληλα μ’ αυτήν υπάρχει η πραγματικότητα της ύφεσης που έχει εγκαθιδρυθεί στην Ευρωζώνη, των ασύλληπτων ποσοστών ανεργίας που παίρνει διαστάσεις κοινωνικής γενοκτονίας στην Ελλάδα και άλλες χώρες, της διάχυτης κοινωνικής δυσφορίας έως και απελπισίας, των κοινωνικών ερειπίων που αφήνει η λιτότητα, των θεσμικών αδιεξόδων που δημιουργούν εντός της Ευρωζώνης οι αντιθέσεις για το «πόση λιτότητα είναι ανεκτή», πώς θα εξελιχθεί η τραπεζική ένωση, ποιος και σε ποιο βαθμό θα εγγυάται τις τραπεζικές καταθέσεις. Γενικώς, στην Ευρωζώνη συσσωρεύεται ένα εκρηκτικό κοινωνικό φορτίο και μαζί η πρώτη ύλη μιας κοινωνικής και πολιτικής αποσταθεροποίησης, που προς το παρόν ελέγχεται ή παροχετεύεται σε ανώδυνες για το «σύστημα» εκδοχές ευρωσκεπτικισμού. Αυτές οι δυο παράλληλες πραγματικότητες, η πραγματικότητα που θέλουν να διαβάζουν στα τερματικά τους οι άνθρωποι των αγορών και αυτή που βιώνουν οι κοινωνίες, βρίσκονται προς το παρόν σε μια ισορ-
ροπία τρόμου. Ούτε οι αγορές ούτε οι πολιτικές ελίτ νιώθουν να απειλείται άμεσα το χαοτικό σχέδιό τους από την «κοινωνική έκρηξη» που συχνά πυκνά επικαλούνται ως υπαρκτό ενδεχόμενο. Εξαντλούν, λοιπόν, όλη τους την ικμάδα σε μιαν ανέξοδη συζήτηση για το «τέλος της λιτότητας» που το πραγματικό της διακύβευμα δεν είναι παρά κυρίως μεθοδολογικό. Η γερμανική ορθοδοξία επιμένει σε μια επανεκκίνηση της ανάπτυξης μέσω δημοσιονομικής ασφυξίας, οι αγορές και οι «πολέμιοι της λιτότητας» διεκδικούν μηχανές κοπής χρήματος. Το πιθανότερο είναι ότι οι δύο πόλοι θα τα βρουν σε μια σύνθεση των συνταγών τους, ερήμην πάντως των κοινωνιών και των αληθινών αναγκών τους. Σ’ αυτό το αποτέλεσμα, στον βαθμό που επιβεβαιωθεί, θα καταγραφεί επιπλέον και η εντυπωσιακή αδυναμία της ευρωπαϊκής Αριστεράς να διατυπώσει, να τεκμηριώσει και να επιβάλει μια ολοκληρωμένη, πειστική, συναρπαστική εναλλακτική ατζέντα στη σημαντικότερη ίσως ευκαιρία που της δόθηκε μεταπολεμικά. Τα πολιτικά πτώματα που διαχειρίζονται την κρίση και την κοινωνική απελπισία στον καθημαγμένο ευρωπαϊκό Νότο θα διασωθούν με τρόπο που ούτε τα ίδια θα πίστευαν πριν από μερικούς μήνες.
Παράλληλες πραγματικότητες ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΚΙΜΠΟΥΡΟΠΟΥΛΟΥ
Δεν υπάρχει στην πραγματικότητα τίποτα παράδοξο και ύποπτο στον καταιγισμό «καλών ειδήσεων» που προέκυψαν τις τελευταίες ημέρες στο δημοσιονομικό πεδίο της Ευρωζώνης, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας. Μπορεί το «στήσιμο» αυτών των ειδήσεων στο κυβερνητικό παζλ να είναι πολιτικά ενοχλητικό και κοινωνικά προκλητικό, με δεδομένο ότι η ανεργία καλπάζει προς το 30% και οι δείκτες κοινωνικής αντοχής βρίσκονται στο ναδίρ. Ωστόσο, ο τρόπος που αξιολογούν οι αγορές τις δημοσιονομικές και «μεταρρυθμιστικές» επιδόσεις των μνημονιακών χωρών είναι απόλυτα συμβατός με τα κυνικά τους κριτήρια. Ουσιαστικά πρόκειται για τα ίδια κριτήρια με τα οποία οι ίδιοι «παίκτες» στοχοποίησαν την Ελλάδα, την Ιρλανδία και όλες τις χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου ως εστίες της κρίσης χρέους, τα ίδια κριτήρια με τα οποία τις εκτόπισαν από τις αγορές ομολόγων και τις εξώθησαν στον μνημονιακό δανεισμό, τα κριτήρια με τα οποία υπέβαλαν στην τρόικα και στις ευρωπαϊκές ηγεσίες το ακραίο πείραμα λιτότητας που εφαρμόζεται στις κοινωνίες της ευρωπαϊκής περιφέρειας.
Οι αγορές, οι άνθρωποι και οι οργανισμοί που τις συνθέτουν έπαιξαν αρχικά χοντρά στοιχήματα υπέρ του αποκλεισμού της Ελλάδας από τον διεθνή δανεισμό κερδοσκοπώντας στα διαβόητα CDS. Στην επόμενη φάση, ακολουθώντας τις αυτοεκπληρούμενες προφητείες των οίκων πιστοληπτικής αξιολόγησης, επέβαλαν στις ευρωπαϊκές πολιτικές ελίτ την ανάληψη του υπέρογκου κρατικού χρέους από τα κράτη - πιστωτές. Ακολούθως ποντάρισαν στο πρώτο και δεύτερο κούρεμα του χρέους διά του PSI αποκομίζοντας κέρδη πολλών δισεκατομμυρίων. Τέλος, τροφοδοτώντας το σενάριο του GREXIT, μετέτρεψαν την Ελλάδα σε εργαστήριο βίαιου κοινωνικού και οικονομικού μετασχηματισμού, αλλά και σε μοχλό θεσμικής μεταμόρφωσης της Ευρωζώνης σε κολαστήριο για τις δημοσιονομικά απείθαρχες χώρες. Έχοντας επιτύχει τους στρατηγικούς στόχους τους, έχουν κάθε λόγο να στοιχηματίζουν υπέρ ενός happy end. Happy για τους ίδιους και τα κερδοσκοπικά κεφάλαια που εκπροσωπούν. Επομένως, το να εμφανίζονται σήμερα οι αγορές ως χειροκροτητές της πορτογαλικής, της ιρλανδικής, αλλά και της ελληνικής κυβέρνησης δεν είναι ένδειξη ασυνέπειας ούτε υπερβάλλοντος ζήλου στην πολιτική στήριξη των μνημονιακών υπαλλήλων.
Είναι, αντιθέτως, μια ταξικά συνεπής επιλογή. Αφού η συντριβή του κόσμου της εργασίας, η αποξήλωση του κοινωνικού κράτους και ο ακρωτηριασμός της κρατικής κυριαρχίας επιβλήθηκαν χωρίς ανεπανόρθωτη πολιτική ζημιά, οι άνθρωποι των αγορών βλέπουν στις οθόνες των υπολογιστών τους μόνο καλά νέα. Και τα επιβραβεύουν αναλόγως, κατεβάζοντας τα spread των κρατι-
Υπάρχουν δυο παράλληλες πραγματικότητες που βρίσκονται προς το παρόν σε μια ισορροπία τρόμου: η πραγματικότητα που θέλουν να διαβάζουν στα τερματικά τους οι άνθρωποι των αγορών και αυτή που βιώνουν οι κοινωνίες
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 12 ΜΑΪΟΥ 2013
17
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΗΣ ΜΑΡΙΚΑΣ ΦΡΑΓΚΑΚΗ
Με την έλευση του νεοφιλελευθερισμού στα τέλη της δεκαετίας του 1970 και την επικράτησή του σε ΗΠΑ και Ευρώπη τη δεκαετία του 1980, ο ρόλος του κράτους ως βασικός πάροχος δημοσίων αγαθών και υπηρεσιών τέθηκε υπό αμφισβήτηση. Η σύγκλιση των πολιτικών επιλογών συντηρητικών και σοσιαλδημοκρατικών κυβερνήσεων, που σηματοδότησε η γενικευμένη αποδοχή της «ενιαίας σκέψης» (pensee unique), πρόσφερε το απαραίτητο ιδεολογικό - νομιμοποιητικό πλαίσιο για τις ιδιωτικοποιήσεις. Τέλος, τη δεκαετία του 1990, η ιδιωτικοποίηση δημοσίων αγαθών και υπηρεσιών έλαβε μεγάλες διαστάσεις σε ολόκληρη την Ευρώπη, αφού η κατάρρευση του μπλοκ των πρώην σοσιαλιστικών χωρών άνοιξε νέους ορίζοντες και ευκαιρίες για το κεφάλαιο. Στο παρακάτω διάγραμμα εμφανίζονται οι εισπράξεις από τις ιδιωτικοποιήσεις δημοσίων επιχειρήσεων ως ποσοστό του ΑΕΠ, ως προς το μέγεθος δηλαδή της οικονομίας κάθε χώρας, την περίοδο 1977-2007. Όπως βλέπουμε, η Ελλάδα βρίσκεται στην πέμπτη θέση της πιο πάνω κατάταξης, έχοντας μετατρέψει το 14% της οικονομίας της από δημόσιο σε ιδιωτικό σε διάστημα 30 ετών. Πρέπει να σημειωθεί ότι το μεγαλύτερο μέρος των ιδιωτικοποιήσεων έγινε μετά το 1995 και ότι έλαβε κατά κύριο λόγο τη μορφή των μετοχοποιήσεων. Στην κατεύθυνση αυτή, σημαντικό ρόλο έπαιξαν τόσο η προετοιμασία για την ένταξη της Ελλάδας στο ευρώ και η συνεπακόλουθη υποχρέωση περιορισμού του δημοσίου ελλείμματος στο όριο του 3% του ΑΕΠ (Συνθήκη του Μάαστριχτ), όσο και η πολιτική ενίσχυσης του χρηματιστηρίου, στο πλαίσιο της αυξανόμενης κυριαρχίας του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου στην οικονομία. Η φούσκα των μετοχών το 1999 και ο ρόλος του δημοσίου στη δημιουργία της, εξάλλου, είναι ακόμα νωπά στη συλλογική μνήμη. Η συνεχιζόμενη οικονομική κρίση αποτελεί εφαλτήριο για την άσκηση πιέσεων από μέρους των πιστωτών, αλλά και του ευρύτερου επιχειρηματικού κόσμου τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό, για περισσότερες ιδιωτικοποιήσεις. Τα Μνημόνια που έχουν υπογράψει οι μέχρι σήμερα κυβερνήσεις μας περιλαμβάνουν ένα πρωτοφανούς εύρους πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στον ιστότοπο του Ταμείου Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου, του γνωστού ΤΑΙΠΕΔ, «Το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων της Ελληνικής Δημοκρατίας είναι σήμερα το μεγαλύτερο πρόγραμμα εκποίησης στον κόσμο» (www. http://www.hradf.com/gr/thefund). Στο πιο κάτω διάγραμμα ενδεικτικά εμφανίζεται το μετοχικό ενδιαφέρον του Δημοσίου σε ορισμένες δημόσιες επιχειρήσεις πριν και
ΙΔΙΩΤΙΚΟΠΟΙΗΣΕΙΣ:
Από τη συρρίκνωση στην υποκατάσταση του κράτους μετά την προβλεπόμενη ιδιωτικοποίησή τους. Παράλληλα με το γιγαντιαίο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων, ανάλογο μόνο με εκείνο χωρών της Ανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης τη δεκαετία του 1990, οι συνεχείς περικοπές των δαπανών για τη δημόσια υγεία και παιδεία, ουσιαστικά οδηγούν στη συρρίκνωση και υποβάθμιση του ρόλου του κράτους στους βασικούς αυτούς τομείς παροχής υπηρεσιών. Διευκολύνεται έτσι η επέκταση του ιδιωτικού τομέα, που περιλαμβάνει όχι μόνο ελληνικές αλλά και ξένες επιχειρήσεις. Η κατά Μνημόνιο πολιτική ιδιωτικοποιήσεων διαφέρει από την πρακτική των παρελθόντων ετών ως προς το εύρος. Ταυτόχρονα, διαφέρει και ως προς τους όρους άσκησής της. Συγκεκριμένα, το Διοικητικό Συμβούλιο του λεγόμενου «Ταμείου Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Ελληνικού Δημοσίου» (ΤΑΙΠΕΔ) έχει πλήρη εξουσία σχετικά με τις αποφάσεις των αποκρατικοποιήσεων, ενώ ο Διευθύνων Σύμβουλος έχει την απόλυτη ευθύνη για τη λήψη των αποφάσεων. Στο Δ.Σ. δεν συμμετέχει εκπρόσωπος του Δημοσίου, συμμετέχουν όμως δύο παρατηρητές, ένας από την Ευρωζώνη και ένας από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Τα μέλη του Δ.Σ. ορίζονται από τα κόμματα που συγκυβερνούν, ενώ οι εργασίες του καλύπτονται από αδιαφάνεια. Για παράδειγμα, η επίσημη απάντηση στο αίτημα του ΣΥΡΙΖΑ να του χορηγηθούν τα πρακτικά του Δ.Σ. και οι συμβάσεις με τους συμβούλους αποκρατικοποίησης ήταν ότι τα στοιχεία αυτά είναι απόρρητα! Μετά από τροποποίηση του νόμου για τις ιδιωτικοποιήσεις, η Βουλή απέκτησε γνωμοδοτικό ρόλο. Όπως όμως σημειώνει το ΔΝΤ στην τελευ-
ταία έκθεσή του, εάν παρατηρηθεί καθυστέρηση των αποκρατικοποιήσεων, τότε το ΤΑΙΠΕΔ θα πρέπει να ενισχυθεί και ο ρόλος της Βουλής να καταργηθεί (IMF, 2012:19)1. Παρατηρούμε συνεπώς ότι η διαδικασία ιδιωτικοποιήσεων έχει περάσει σε νέο, «ανώτερο» στάδιο, σύμφωνα με το οποίο ο ρόλος του ιδιωτικού τομέα αναβαθμίζεται και εκείνος του δημόσιου υποβαθμίζεται, καθώς ο πρώτος αναλαμβάνει την καθοδήγηση του δεύτερου! Δεν πρόκειται απλώς για την παράκαμψη του Δημοσίου, γεγονός που εύστοχα επισημαίνει σε μια γενικότερη αναφορά ο Λάμπρος Τσουκνίδας. Πρόκειται για την απευθείας άσκηση της πολιτικής αποκρατικοποιήσεων από ιδιωτικά συμφέροντα, ελληνικά και ξένα. Μάλιστα, η τροπολογία, σύμφωνα με την οποία αναστέλλεται η ποινική δίωξη κατά των μελών των διοικητικών συμβουλίων των υπό ιδιωτικοποίηση εταιρειών τους α-
παλλάσσει και τυπικά από την ευθύνη του δημόσιου λειτουργού! Το ίδιο ισχύει και ως προς την ιδιωτικοποίηση της δημόσιας υγείας και παιδείας, αν και με διαφορετική μορφή. Ειδικότερα, έχουν συσταθεί ειδικές ομάδες επιτήρησης της άσκησης δημοσιονομικής πολιτικής από τους πιστωτές μας -την Ε.Ε. και το ΔΝΤ- οι γνωστές «Task Force» κατά τομέα. Η διαμόρφωση και εφαρμογή πολιτικής βρίσκεται υπό τον έλεγχό τους. Με τον τρόπο αυτό, τόσο η απογύμνωση των δημόσιων υπηρεσιών, όσο και η στήριξη των ιδιωτικών εξυπηρετείται καλύτερα. Π.χ. ο φετινός προϋπολογισμός υπολογίζει σοβαρά στην ανάπτυξη του υγειονομικού τουρισμού για την περαιτέρω μείωση των δημοσίων δαπανών για την υγεία! Συνολικά, αυτό που επιχειρείται σήμερα στη χώρα μας υπερβαίνει το ζήτημα των ιδιωτικοποιήσεων, όπως το γνωρίσαμε τα προηγούμενα χρό-
νια. Δηλαδή τη μεταβίβαση τμημάτων του δημόσιου τομέα στον ιδιωτικό. Στο πλαίσιο της περίφημης κρίσης του δημοσίου χρέους, επιχειρείται η υποκατάσταση του κράτους από θεσμούς, στους οποίους η παρουσία των ιδιωτικών συμφερόντων είναι αποφασιστικού χαρακτήρα. Όπως και στο παρελθόν, γίνεται επίκληση της ανικανότητας του Δημοσίου έναντι του ιδιωτικού τομέα. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται από το ΤΑΙΠΕΔ: «Στόχος του νέου νόμου (σ.σ.: N. 3986/2011 για τις αποκρατικοποιήσεις), ήταν να θέσει τη διαδικασία αποκρατικοποιήσεων εκτός πολιτικού παρεμβατισμού και να την αναπτύξει σε ένα απόλυτα επαγγελματικό πλαίσιο», όπου το δημόσιο είναι συνώνυμο με τον πολιτικό παρεμβατισμό και το ιδιωτικό με τον επαγγελματισμό. Εκείνο το οποίο αποσιωπάται είναι ότι στόχος του δημόσιου τομέα είναι η εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος και ότι ελέγχεται γι» αυτό μέσα από τη δημοκρατική διαδικασία. Αντίθετα, στόχος του ιδιωτικού τομέα είναι η μεγιστοποίηση του ιδιωτικού συμφέροντος και πρωτίστως του κέρδους. Στις συνθήκες αυτές, η Αριστερά οφείλει να παλέψει όχι μόνο ενάντια στην ιδιωτικοποίηση του δημόσιου τομέα, αλλά και ενάντια στη θεσμοθετημένη πλέον παρουσία του ιδιωτικού τομέα στη διαδικασία λήψης αποφάσεων στο επίπεδο της διαμόρφωσης και άσκησης πολιτικής. Βιβλιογραφικές αναφορές Ευσταθόπουλος, Ι., 2012, Η μαύρη τρύπα των ιδιωτικοποιήσεων, Ανέκδοτη εργασία. Τσουκνίδας, Λ. Αθ., 2013 - Παρακάμπτοντας το δημόσιο, «Αυγή», 14-32013. Φραγκάκη, M., 2012, «The selling off of people’s commons - The case of Greece» in Luxemburg Gesellschaſtsanalyse und Linke Praxis, June, 28. IMF, 2012, Greece - First and second reviews under the extended arrangement under the extended fund facility, Dec. 21.
1
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 12 ΜΑΪΟΥ 2013
18
TO ΘΕΜΑ
ΤΣΙΓΓΑΝΟΙ ΤΟΥ ΧΑΛΑΝΔΡΙΟΥ
Πρόσφυγες στην ίδια τους την πόλη ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΚΩΣΤΑΣ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ
Ώρες αγωνίας περνούν οι Ρομά του Νομισματοκοπείου στο Χαλάνδρι. Η επικείμενη κατεδάφιση του καταυλισμού τους, που έχει αποφασιστεί για τις 14 Μαΐου, πετά στον δρόμο δεκάδες οικογένειες, καθώς δεν έχει βρεθεί ακόμα χώρος που να πληροί τις βασικές προϋποθέσεις διαβίωσης για να ολοκληρωθεί η μετεγκατάστασή τους, ενώ την ίδια ώρα η απόφαση παραμένει σε ισχύ. Ο γ.γ. της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Δ. Καλογερόπουλος είχε δηλώσει μετά τις αντιρρήσεις τόσο των Τσιγγάνων, όσο και της δημοτικής αρχής Λυκόβρυσης Πεύκης, ότι θα ξεκινήσουν διαδικασίες για την εύρεση διαφορετικής τοποθεσίας από αυτή που είχε αποφασιστεί αρχικά, ωστόσο δεν έχει σημειωθεί καμία εξέλιξη που να μαρτυρά ότι έχει βρεθεί λύση. Οι Τσιγγάνοι δεν είναι αρνητικοί στη μετακίνησή τους, απαιτούν όμως να υπάρξουν διαδικασίες για την επιλογή του κατάλληλου χώρου εντός του Χαλανδρίου και να γίνει η τελική επιλογή από τους ίδιους, «όπως ορίζεται από τον νόμο».
Ψάχνουν τη λύση από το... ’99 Το 1996, μετά από μελέτη της ΔΕΠΟΣ (Δημόσια Επιχείρηση Πολεοδομίας και Στέγασης), διαπιστώθηκε ότι ο καταυλισμός βρίσκεται σε οικόπεδα εκτός σχεδίου, που ανήκουν σε ιδιώτες με τη πολεοδομία να κρίνει αυθαίρετα και κατεδαφιστέα τα οικήματα των 42 -τότε- οικογενειών Ρομά. Μετά από παρέμβαση της δημοτικής αρχής με επικεφαλής τότε τον Κώστα Παττακό, η απόφαση ανεστάλη το 1999 επ’ αόριστον, καθώς και τότε δεν είχε βρεθεί χώρος που να μπορεί να φιλοξενήσει τους τσιγγάνους. Παρότι συστάθηκε το 2001 επιτροπή με τη συμμετοχή των υπουργείων Εσωτερικών, ΠΕΧΩΔΕ, Υγείας, Εργασίας και Δημόσιας Τάξης, του Πολιτικού Γραφείου του πρωθυπουργού, της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Αθηνών και του Δήμου Χα-
λανδρίου, δεν κατάφερε να πετύχει τίποτα περισσότερο από την καταδίκη του Ελληνικού Δημόσιου σε αποζημίωση των ιδιοκτητών με βάση τις διατάξεις για την αστική ευθύνη του κράτους. «Τα όργανα των εναγομένων αδράνησαν επί μακρόν να λάβουν όλα τα αναγκαία μέτρα για τον καθορισμό των κατάλληλων χώρων στέγασης των πληθυσμών Ρομά και περαιτέρω επέδειξαν με τη συμπεριφορά τους καθυστέρηση που υπερβαίνει τον εύλογο χρόνο για την αποδέσμευση των ακινήτων των εναγόντων και τη μετεγκατάσταση των πληθυσμών Ρομά σε νομίμως οριοθετημένες περιοχές και να εξασφαλίσουν τα απαραίτητα έργα υποδομής για την υγιεινή διαβίωση με βάση την ΚΥΑ Γ/Π/23641/2003 (ΦΕΚ 973Β)». Προϊόντος του χρόνου και κατόπιν νέων πιέσεων, η αποκεντρωμένη διοίκηση επανέφερε το θέμα και αποφάσισε να εκτελέσει τις εργασίες κατεδάφισης τον Σεπτέμβρη, γεγονός που συνδέεται από τους τσιγγάνους με την ύπαρξη του μετρό, που δίνει στην περιοχή χαρακτήρα «φιλέτου». Με προσωρινή διαταγή του προέδρου του Α’ τμήματος του Διοικητικού Εφετείου Αθήνας, στις 17 Σεπτεμβρίου 2012 η απόφαση δεν έγινε εκ νέου πράξη εν όψει της συζήτησης αίτησης καταστολής εκτέλεσης. Λίγους μήνες αργότερα ο Δημήτρης Καλογερόπουλος ανακοίνωσε πως η κατεδάφιση θα γίνει οριστικά στις 14 Μαΐου και ο καταυλισμός θα μεταφερθεί στη Λυκόβρυση. Απόφαση που στηρίχθηκε όμως και πάλι στο κενό...
«Θέλουν να μείνουμε σε αμπελώνα!» Την απόφαση γνωστοποίησε στη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου Χαλανδρίου της 19ης Μαρτίου ο δήμαρχος Γιώργος Κουράσης. Σε ερώτηση που έγινε από τη δημοτική παράταξη Λαϊκή Συσπείρωση ο δήμαρχος Χαλανδρίου απάντησε ότι αυτή τη φορά πληρούνται οι απαραίτητες προϋποθέσεις για τη μετεγκατάσταση, χωρίς όμως να παραθέτει στοιχεία. Οι Τσιγγάνοι υπο-
στηρίζουν ότι, όπως και στο παρελθόν, έτσι και τώρα δεν έχουν εξεταστεί τα κριτήρια για την ασφαλή και αξιοπρεπή διαβίωσή τους. «Θέλουν να μείνουμε σε αμπελώνα!», λέει γεμάτος αγανάκτηση και χωρίς ίχνος υπερβολής ο πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Ελλήνων Ρομά, κ. Καλαμιώτης, αφού η έκταση που παραχωρείται συντηρείται επί χρόνια ως σπάνιος αμπελώνας από το υπουργείο Γεωργίας. Εκτός αυτού, «δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις για να πάμε». Ο καταυλισμός των Τσιγγάνων στο Νομισματοκοπείο θυμίζει χωριό. Δέντρα, μεγάλες αυλές και πιτσιρίκια που τρέχουν στους δρόμους, παίζοντας. Η έκταση που καταλαμβάνει είναι αισθητά μεγαλύτερη σε σχέση με το κτήμα στη Λυκόβρυση «Θα πρέπει να στοιβαχτούμε σ’ ένα χώρο 65 τ.μ. η κάθε οικογένεια. Χωρίς αυλή, χωρίς δρόμο, θα ‘μαστε ο ένας πάνω στον άλλο», υποστηρίζει ο κ. Καλαμιώτης που προτείνει την πραγματοποίηση νέας «αυτοψίας», καθώς, όπως τονίζει, «από τότε που πάρθηκε η αρχική απόφαση έχουν περάσει χρόνια, οι ανάγκες είναι διαφορετικές. Κάποιοι έχουν πεθάνει, άλλοι μεγάλωσαν κι έφτιαξαν οικογένειες». Αρχικά η επιτροπή είχε καταλήξει
σε χώρο που βρίσκεται στο Χαλάνδρι, κοντά στην περιοχή του Νομισματοκοπείου κι έβρισκε σύμφωνους του τσιγγάνους. Ωστόσο, η έκταση πέρασε πριν λίγες εβδομάδες στα χέρια του ΤΑΙΠΕΔ για την «αξιοποίησή» της. Ακόμα όμως κι αν βρισκόταν η χρυσή τομή, θα υπήρχαν σοβαρές αντιδράσεις από τους κατοίκους που είχαν δώσει στο παρελθόν μεγάλο αγώνα ενάντια στην ανέγερση τεράστιου υπουργείου Οικονομικών κι επιμένουν πως ο χώρος πρέπει να γίνει πάρκο.
«Δικαιούνται να παραμείνουν μέχρι να βρεθεί χώρος» Σύμφωνα με την ισχύουσα υπουργική απόφαση «οι χώροι οργανωμένης εγκατάστασης πρέπει να διαθέτουν τα απαραίτητα έργα υποδομής για την υγιεινή διαβίωση, όπως πόσιμο νερό, αποχέτευση, δοχεία συλλογής και μέσα αποκομιδής των απορριμμάτων και δυνατότητες ατομικής καθαριότητας σε κοινόχρηστα λουτρά και πλύσεως ιματισμού ως και παροχή ηλεκτρικού ρεύματος». Σε διαφορετική περίπτωση «οι υπάρχουσες, κατά τη δημοσίευση της απόφασης αυτής, πρόχειρες εγκαταστάσεις πλανόδιων σε διάφο-
ρα σημεία, εφόσον πληρούν τις προϋποθέσεις που ορίζονται στο άρθρο 3 της παρούσας, παραμένουν μέχρι να καθορισθούν και δημιουργηθούν οι οργανωμένοι χώροι εγκαταστάσεώς τους». Σε έγγραφο του 2001 ο Συνήγορος του Πολίτη αναφέρεται επίσης στην αναγκαιότητα και την υποχρέωση του κράτους να μην προχωρήσει σε κατεδαφίσεις χωρίς να έχουν ληφθεί τα απαραίτητα μέτρα για την ομαλή μετάβαση του καταυλισμού σε νέα τοποθεσία. «Σε συμφωνία και με πρόσφατες δικαστικές αποφάσεις, η βίαιη αποβολή των προσώπων αυτών επιτρέπεται μόνον εφ’ όσον έχει προηγηθεί η λήψη εκ μέρους της Διοίκησης μέτρων για την κατάλληλη μετακίνησή τους σε άλλο χώρο, στον οποίο αυτοί θα μπορούν να διαμένουν νομίμως και υπό συνθήκες, οι οποίες θα ανταποκρίνονται σε στοιχειώδη πρότυπα υγιεινής και αξιοπρέπειας».
Αντιδρούν οι δημοτικές αρχές Ενάντια στη μετακίνηση των Τσιγγάνων τάχθηκαν οι δήμαρχοι Μεταμόρφωσης, Μιλτιάδης Καρπέτας, Λυκόβρυσης - Πεύκης, Δημήτρης Φωκιανός, Ηρακλείου Αττικής, Παντελής Βλασσόπουλος, και Κηφισιάς, Νίκος Χιωτάκης. Μάλιστα μετά από συνάντηση που είχαν με τον Δημήτρη Καλογερόπουλο, ο τελευταίος υπογράμμισε πως δεν πρόκειται να υλοποιηθεί η αρχική απόφαση, χωρίς όμως να παραθέτει κάποια εναλλακτική. Η υπόθεση προσωρινά φάνηκε να παγώνει, αλλά η απόφαση ουδέποτε ανεστάλη. Ο Δήμος Λυκόβρυσης Πεύκης φοβούμενος την παρατεταμένη κωλυσιεργία της αποκεντρωμένης διοίκησης, προσέφυγε στο ΣτΕ, ζητώντας να ακυρωθεί η η μετεγκατάσταση ως αντισυνταγματική. «Στον χώρο στεγάζονται τέσσερα ερευνητικά ινστιτούτα του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, τα οποία έχουν μοναδική και σπάνια, πανελλαδικά, γενετική συλλογή», ανέφερε στην καταγγελία, τονίζοντας ακόμα «ότι η επίμαχη απόφαση του γ.γ. Α-
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 12 ΜΑΪΟΥ 2013
19
TO ΘΕΜΑ γίνεται να γκρεμιστεί ο καταυλισμός και να μείνουν άνθρωποι στον δρόμο. Πρέπει να βρεθεί μια τοποθεσία, όπου θα μπορούν να ζήσουν».
«Έβγαζαν χρήματα στ’ όνομά μας»
ποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής δεν είναι νόμιμη, ούτε νομίμως και επαρκώς αιτιολογημένη, ενώ, στηρίχθηκε επί εσφαλμένων προϋποθέσεων της αρμόδιας επιτροπής». Ο δήμος στέκεται επίσης στην «απόφαση του δημοτικού συμβουλίου, η οποία δεν αποδέχεται τη μετεγκατάσταση του καταυλισμού, καθώς δεν πληρούνται οι τυπικές και ουσιαστικές προϋποθέσεις του νόμου, ενώ δεν υπήρξε προηγούμενη ενημέρωση του επίμαχου δήμου, όπως προβλέπουν το Σύνταγμα και η νομοθεσία, προκειμένου να εκφράσει τις απόψεις του». Τέλος σημειώνει «ότι είναι ελλιπές το τοπογραφικό σχεδιάγραμμα της νέας θέσης, και δεν υπάρχει η προηγούμενη σύμφωνη γνώμη του υπουργείου Ανάπτυξης για τη δημιουργία καταυλισμού Ρομά».
«Δεν τους βρήκαμε, μας βρήκαν» Ο καταυλισμός των Τσιγγάνων δημιουργήθηκε το 1971, όταν ομάδες Ρομά από τη Χαλκίδα έστησαν τις πρώτες τους παράγκες ανάμεσα σε δύο μικρά ποτάμια που υπήρχαν τότε. Παρότι βρίσκονται πολλά χρόνια στην περιοχή, οι σχέσεις τους με τους περιοίκους δεν είναι οι καλύτερες δυνατές. Οι τελευταίοι πιέζουν εδώ και χρόνια την εκάστοτε δημοτική αρχή για τη μεταφορά του καταυλισμού, κατηγορώντας τους τσιγγάνους για δυνατή μουσική τις βραδινές ώρες, περιστατικά παραβατικότητας και πτώση της αξίας των ακινήτων εξαιτίας της παρουσίας τους. «Δεν τους βρήκαμε, μας βρήκαν», απαντά ο Στέλιος Καλαμιώτης. «Όταν ήρθαμε, δεν υπήρχε ψυχή. Ήμασταν μόνοι μας!» Πιέσεις για την απομάκρυνσή τους ασκούν ακόμα οι ιδιοκτήτες των οικοπέδων, οι οποίοι έχουν κινήσει νομικές διαδικασίες. Η έκταση είναι χωρισμένη σε οικόπεδα, που διανεμήθηκαν σε 17 υπαλλήλους του υπουργείου Εμπορίου το 1967, που απέκτησαν τα συμβόλαια σε κοπή πίτας! «Είναι απορίας άξιο πώς άνθρωποι που δεν έχουν ενδιαφερθεί χρόνια γι’ αυτά και δεν ξέρουν καν που βρίσκονται, τώ-
ρα έρχονται και τα ζητούν», λέει στην «Αυγή» ο κ. Καλαμιώτης, που υπενθυμίζει ότι οι Τσιγγάνοι δεν ζητούν να παραμείνουν σ’ ένα χώρο που δεν τους ανήκει. «Έχουμε ζήσει 42 χρόνια εδώ. Τις δυο μεγάλες λεύκες που βλέπεις στην αυλή τις φύτεψα με τα ίδια μου τα χέρια. Δεχόμαστε να μετακινηθούμε. Ας πάμε στο Πάτημα, όπου υπάρχουν κι άλλοι Τσιγγάνοι, όχι όμως και να φύγουμε από τον τόπο μας». Η δυσαρέσκεια που εκφράζεται συχνά πυκνά από τους περιοίκους για την παραμονή των Τσιγγάνων οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην ίδια την πολιτεία, σύμφωνα με τον Κώστα Γερολυμάτο, κάτοικο του Χαλανδρίου. «Οι αρμόδιες αρχές φέρουν σημαντικές πολιτικές ευθύνες για τη διαιώνιση της κόντρας μεταξύ περιοίκων και Τσιγγάνων», προσθέτει κι
εξηγεί ότι «οι συνθήκες υγιεινής αποτελούν σημαντικό παράγοντα διαχωρισμού. Θα έπρεπε να έχουν δημιουργηθεί έστω στοιχειώδεις εγκαταστάσεις και για να ζουν ανθρώπινα οι Τσιγγάνοι και για να μειωθούν οι λόγοι που προκαλούνται εντάσεις και προβλήματα». Η δυσκολία ενσωμάτωσης των Ρομά αποτυπώνεται ακόμα στη χαμηλή συμμετοχή των παιδιών στο σχολείο, με αποτέλεσμα τα υψηλά ποσοστά αναλφαβητισμού. Ενδεικτικά, πέρυσι πήγαιναν στο σχολείο 50 παιδιά Ρομά, ενώ φέτος έχουν μείνει μόλις 5. Ο λόγοι είναι οικονομικής, αλλά κυρίως κοινωνικής φύσεως. Η συντριπτική πλειονότητα των οικογενειών έκλεισε την πόρτα της μόρφωσης σε αυτά τα παιδιά, προφασιζόμενη ακόμα και μεταδοτικές ασθένειες. Ο κ. Γερολυμάτος πιστεύει ότι «δεν
Στον καταυλισμό ζουν 70 οικογένειες 300 άνθρωποι συνολικά. «Πάνω από το 90% είμαστε δημότες» υποστηρίζει ο κ. Καλαμιώτης. Τα δικαιώματά τους, όμως, ξεκινούν και τελειώνουν στη ψήφο. Με εξαίρεση κάποιες προσπάθειες του δημάρχου Κώστα Παττακού, που έφτιαξε ορισμένες πρόχειρες εγκαταστάσεις ύδρευσης, «όλοι οι υπόλοιποι μας αγνοούσαν». Κάποιοι θέλησαν να προχωρήσουν ένα βήμα παραπάνω και την αδιαφορία να την εξελίξουν σε κερδοφόρα μπίζνα. «Μετά από καταγραφή των Τσιγγάνων, η Ελλάδα εξασφάλισε κονδύλια από την Ε.Ε για τη βελτίωση των υποδομών στους καταυλισμούς. Οι εργασίες αυτές δεν έγιναν ποτέ...». Ο Δήμος Χαλανδρίου όχι μόνο δεν διέθεσε τα 3 εκατομμύρια ευρώ που είχε εξαγγείλει αρχικά, αλλά, όπως καταγγέλλουν οι Τσιγγάνοι, στελέχη του δήμου προχώρησαν σε παράτυπες συμφωνίες με εταιρείες μίσθωσης οχημάτων. Γεγονός που επιβεβαιώνεται από το πόρισμα του Σώματος Επιθεώρησης Διοίκησης. Σύμφωνα με αυτό, οι κάτοχοι των οχημάτων δεν γνώριζαν τίποτα για την ανάθεση και την υπηρεσία που προσέφεραν! «Έχουμε και τα τιμολόγια. Αν είχαν γίνει όλες αυτές οι χωματουργικές εργασίες που έλεγαν, θα είχε γκρεμιστεί και ανακατασκευαστεί ολόκληρος ο καταυλισμός. Μόνο που δεν πέρασε από ‘δω ούτε ένα φορτηγό».
Λεφτά που χάνονταν στη... διαδρομή Στο παρελθόν η κυβέρνηση, εφαρμόζοντας πρόγραμμα για την ενίσχυση των παλιννοστούντων, έδινε άτοκα δάνεια για να φτιάξουν σπίτια. Και σε αυτή την περίπτωση οι Τσιγγάνοι έφαγαν ψίχουλα από την πίτα. «Είχαμε κάνει πάνω από 100 αιτήσεις. Δόθηκαν οι 50 με πολλές πιέσεις και διαμαρτυρίες, από τις οποίες το ποσό πήραν τελικά οι 12 και από τις 60.000 ευρώ που δικαιούνταν εισέπραξαν το 1/10». Στην τελευταία περίπτωση το χεράκι τους έβαλαν οι διαμεσολαβητές. «Δεν έχουμε χρήματα. Για ν’ αποταμιεύσουμε αυτά που μας δίνονται πρέπει να δαπανήσουμε ένα ποσό που δεν υπάρχει. Βάζαμε λοιπόν πληρεξούσιο κάποιον δικηγόρο, που θα έπαιρνε ένα μερίδιο, αλλά όπως αποδείχτηκε αρκετοί πήραν περισσότερα...», αναφέρει ο κ. Καλαμιώτης.
Υπό μόνιμο καθεστώς ομηρείας Η αντίρρηση των δήμων φαίνεται πως βάζει στοπ στη μετεγκατάσταση, ωστόσο το πρόβλημα παραμένει. Η απόφαση για κατεδάφιση εξακολουθεί να ισχύει και η αδυναμία να δοθούν ουσιαστικές λύσεις προκαλεί ανησυχίες στους τσιγγάνους για το μέλλον τους, ενώ διατηρεί την ένταση στην περιοχή. Οι Τσιγγάνοι είναι έρμαιο αποφάσεων, ζώντας καθημερινά υπό καθεστώς ομηρίας, χωρίς κανένας να ρωτά για το πώς θέλουν οι ίδιοι να ζήσουν, ακόμα κι αν οι αποφάσεις αφορούν το ίδιο τους το σπίτι. Πρόσφυγες στην ίδια τους την πόλη.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 12 MAΪOY 2013
20
EΡΓΑΣΙΑ
ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΠΕΤΡΟΣ ΚΑΤΣΑΚΟΣ
200.000 ενδιαφερόμενοι
«Όλο και περισσότεροι θέλουν να πάνε στον γερμανικό παράδεισο» είναι ο τίτλος που επέλεξε η εφημερίδα Tagesspiegel για να υποδεχτεί τους εκατοντάδες χιλιάδες μετανάστες που συρρέουν στη Γερμανία. Το νέο μεταναστευτικό κύμα, κυρίως από τις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, το οποίο μπορεί να συγκριθεί μόνο με τα χρόνια που ακολούθησαν την πτώση του Τείχους του Βερολίνου και την ενοποίηση της χώρας, το 1990, είναι ένα ακόμη «παράγωγο» της οικονομικής κρίσης που γνωρίζει η Γηραιά Ήπειρος. Σύσσωμος ο ευρωπαϊκός Τύπος ανέδειξε, την εβδομάδα που πέρασε, τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η Γερμανική Στατιστική Υπηρεσία και σύμφωνα με τα οποία εισήλθαν το 2012 στη χώρα 966.000 Ευρωπαίοι. «Μια νέα γενιά μεταναστών αναζητά μέλλον στη Γερμανία. Είναι υψηλής ειδίκευσης και προέρχεται από τη νότια και την ανατολική Ευρώπη. Η Γερμανία πρέπει να μάθει πώς να κρατήσει αυτούς τους νεοφερμένους μετανάστες» σχολιάζει το Spiegel, που δεν κρύβει την επιλεκτική διάκριση της επιστημονικής μετανάστευσης των ημερών μας με τους γκασταρμπάιτερ της δεκαετίας του 50.
Οι δυσκολίες του γερμανικού παραδείσου δεν αποτελούν τροχοπέδη για το νέο κύμα μετανάστευσης που βρίσκεται σε εξέλιξη και αποτυπώνεται πλήρως στα στοιχεία της ευρωπαϊκής πύλης Europass, η οποία αποτελεί το μέσο διαφυγής για τον Έλληνα πολίτη, καθώς είναι συγκεντρωτικός χώρος βιογραφικών απ’ όλη την Ευρώπη με τη δυνατότητα αναζήτησης δουλειάς σε άλλο κράτος - μέλος. Μέσα στο πρώτο τετράμηνο του 2013, 86.413 νέοι Έλληνες έχουν επισκεφθεί την ειδική ιστοσελίδα για αναζήτηση εργασίας στο εξωτερικό και υπολογίζεται ότι μέχρι το τέλος του έτους οι ενδιαφερόμενοι θα έχουν ξεπεράσει τις 200.000. Το 58,6% των βιογραφικών που συμπληρώνονται και αποστέλλονται αφορούν ηλικίες έως 30 ετών, δηλαδή τους νέους που τελείωσαν τις σπουδές τους, προπτυχιακές, μεταπτυχιακές, και βγήκαν στην αγορά εργασίας δίχως αποτέλεσμα. Σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύεται στην εφημερίδα Die Welt, στη μεγάλη πλειονότητα οι νέοι μετανάστες διαθέτουν μεγάλα επαγγελματικά προσόντα, γι’ αυτό και η ομοσπονδιακή κυβέρνηση δημιούργησε πρόσφατα ειδικό φορέα που ελέγχει την ισοδυναμία των ξένων επαγγελματικών προσόντων.
300.000 βιογραφικά «Με την ανεργία περίπου στο 30% και την εργασία να υποβαθμίζεται συνεχώς ως περιεχόμενο, τα τελευταία χρόνια καταγράφεται ένας αριθμός 300.000 Ελλήνων, στην πλειονότητά τους ειδικευμένοι επιστήμονες, που έχουν συμπληρώσει βιογραφικά για να μεταναστεύσουν με βασικό προορισμό τη Γερμανία. Σύμφωνα με τα στοιχεία τα τελευταία δύο χρόνια, 35.000 Έλληνες ειδικευμένοι έχουν ήδη εγκατασταθεί και εργάζονται στη Γερμανία, ενώ άλλοι 25.000 αναμένεται να μεταναστεύσουν το 2013. Η Γερμανίδα υπουργός Εργασίας, απευθυνόμενη στους ισοπεδωμένους εργαζόμενους του Νότου, τους καλεί να μεταναστεύσουν στη Γερμανία, γιατί υπάρχει εργασία για τις ανάγκες της γερμανικής οικονομίας. Η Osnabrücker Zeitung υπογραμμίζει το μεγάλο δημογραφικό πρόβλημα της Γερμανίας και τις δυνατότητες να επωφεληθούν οι γερμανικές επιχειρήσεις από την έλευση των νέων μεταναστών. Ωστόσο επισημαίνει: «Επιχειρήσεις, δήμοι και κοινότητες θα πρέπει να δημιουργήσουν ένα κλίμα στο οποίο να αισθάνονται άνετα οι νέοι μετανάστες. Αυτή η κουλτούρα του καλωσορίσματος σε πολλές περιοχές δεν υπάρχει. Όταν, για παράδειγμα, επιχειρήσεις στην περιοχή του Όσναμπρικ αναζητούν άμεσα εργατικό δυναμικό -αλλά όχι ξένους- βλάπτουν τόσο τους ίδιους όσο και την οικονομία».
ΑΓΓΙΖΟΥΝ ΤΟ ΕΝΑ ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΟ ΟΙ ΕΥΡΩΠΑΙΟΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ ΣΤΗ ΓΕΡΜΑΝΙΑ ΤΟ 2012
Γκασταρμπάιτερ με πτυχίο 3.000 Έλληνες γιατροί Η Ανδρονίκη Καραθανάση, που αναζήτησε την τύχη της ως μικροβιολόγος στο Deutsches Diabetes Zentrum, ειδικευμένο νοσοκομείο του Ντύσελντορφ, δεν μπορεί να ξεχάσει τα βλέμματα οίκτου των Γερμανών συναδέλφων της. «Θαρρείς και ερχόμουν από κάποια πεινασμένη χώρα της Αφρικής ήταν η αντιμετώπιση των γιατρών του Κέντρου όταν πρωτοπήγα στο Ντύσελντορφ». Με μισθό που δεν ξεπερνά τα 1.200 ευρώ και από τα οποία ένα μέρος πρέπει να καταβάλει για στέγαση και σίτιση στους κοιτώνες του νοσοκομείου, ο «γερμανικός παράδεισος» σύντομα αποδείχθηκε μύθος για την νεαρή επιστήμονα. Μόνο στα γερμανικά νοσοκομεία υπολογίζεται ότι εργάζονται σήμερα 3.000 Έλληνες γιατροί. Ένας από αυτούς και ο Δημήτρης Παπακώστας, που εκφράζει τον σεβασμό του στο αξιοκρατικό σύστημα που επικρατεί στην πιο κραταιά οικονομία της Ευρώπης, παρατηρεί όμως ότι «υπάρχει λόγω της οικονομικής κρίσης κι ένα κλίμα εκμετάλλευσης, δηλαδή αντιμετώπισης ως καινούργιου επιστημονικού προλεταριάτου μιας ολόκληρης γενιάς νέων ανθρώπων, που δεν έρχονται πλέον για να δουλέψουν στα εργοστάσια, αλλά στα αντίστοιχα νοσοκομεία». Οι ίδιοι οι Γερμανοί λένε ότι οι Έλληνες τελειόφοιτοι γιατροί είναι από τις καλύτερες ομάδες στη χώρα. Τι σημαίνει όμως αυτό για την Ελλάδα που χάνει μέσα από τα χέρια της ένα ανθρώπινο δυναμικό που πλήρωσε αδρά την απόκτηση της επιστημονικής γνώσης. Την απάντηση δίνει ο Γιάννης Κουζής, καθηγητής της Παντείου και πρόεδρος του Τμήματος Κοινωνικής Πολιτικής: «Ένας φοιτητής της Ιατρικής κοστίζει στο ελληνικό κράτος 12.000 ευρώ τον χρόνο και έως ότου ολοκληρώσει τις σπουδές του, σε 7 χρόνια κατά μέσο όρο, στοιχίζει 84.000 ευρώ. Όλα αυτά πάνε στον βρόντο. Πάνε στη Γερμανία, την οιαδήποτε Γερμανία, που
παίρνει το επιστημονικό δυναμικό χωρίς να έχει επενδύσει ούτε ένα ευρώ». Η Martina Loos ζει εδώ και αρκετά χρόνια στην Αθήνα και βοηθά νέους Έλληνες γιατρούς στον δρόμο τους προς τη Γερμανία. Τους συμβουλεύει, τους παραδίδει μαθήματα γερμανικών και τους βοηθά στην αναζήτηση μιας θέσης πρακτικής εξάσκησης ή μια θέσης ειδικότητας στη Γερμανία. «Οι νέοι γιατροί εκτός από την εργασία τους έχουν να αντιμετωπίσουν και τα προβλήματα προσαρμογής, προβλήματα που ανακύπτουν σε κάθε μεταναστευτική διαδικασία, λόγω των πολιτισμικών διαφορών. Οι νέοι Έλληνες βιώνουν συχνά το μεγάλο σοκ στην πράξη. Πριν, δεν μπορούσαν να διανοηθούν τι ση-
μαίνει να δουλεύεις 60-70 ώρες την εβδομάδα σε ξενόγλωσσο περιβάλλον και να έχεις την αποκλειστική ευθύνη. Ένας νεαρός γιατρός, με αρκετά καλές γνώσεις της γερμανικής γλώσσας, ο οποίος ξεκίνησε το δεύτερο μέρος της ειδικότητάς του στην καρδιολογία σε γερμανικό πανεπιστημιακό νοσοκομείο, μου είχε πει: ‘Θέλω να παραμείνω άνθρωπος! Πώς μπορώ να το καταφέρω, όταν περνώ όλη τη ζωή μου στο νοσοκομείο και δεν έχω χρόνο ούτε καν να ξεκουραστώ. Δεν έχω χρόνο να διαβάσω ούτε ένα λογοτεχνικό βιβλίο, πόσο περισσότερο να βελτιώσω τα γερμανικά. Απλώς δεν μπορώ να τα καταφέρω’. Μετά από δώδεκα μήνες επέστρεψε στο σπίτι του».
Πολλαπλασιάζουν τον πλούτο Χαρακτηριστικά είναι τα λόγια του Γιώργου Τσιάκαλου, καθηγητή του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του ΑΠΘ, σε ημερίδα με θέμα «Η μετανάστευση τότε... η μετανάστευση τώρα», που πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη. «Η Γερμανία, με τη βοήθεια της Αμερικής (Σχέδιο Μάρσαλ) και της παραγραφή άλλων μεταπολεμικών χρεών της επιχείρησε πριν από 52 χρόνια το περίφημο οικονομικό θαύμα μεταφέροντας, για την υλοποίησή του, εργάτες από τις φτωχές χώρες του Νότου. Τότε, στην Ελλάδα τα χρήματα από το Σχέδιο Μάρσαλ ‘επενδύθηκαν’ στην ενίσχυση του στρατού στον εμφύλιο πόλεμο... Λίγα χρόνια αργότερα, εκατομμύρια Έλληνες έφυγαν σε μια αναγκαστική ξενιτιά και με το ‘χρυσωμένο χάπι’ πως η μετανάστευση είναι ευλογία Θεού. Η πραγματικότητα ήταν διαφορετική. Επρόκειτο απλώς για το σχέδιο άνισης ανάπτυξης των χωρών και τη συσσώρευση κεφαλαίων στις χώρες του Βορρά. Οι μετανάστες, όπου, όποιοι κι όποτε κι αν πάνε, πολλαπλασιάζουν τον πλούτο της χώρας εισδοχής τους» υπογράμμισε ο κ. Τσιάκαλος αντιπαραβάλλοντας την «αντιστοιχία» με τη σύγχρονη μετανάστευση και εντοπίζοντας ως μόνη διαφορά πως «σήμερα, οι Έλληνες μετανάστες δεν είναι πλέον... άλογα να τους κοιτάζουν στα δόντια. Τώρα, το μυαλό είναι ο στόχος».
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 12 ΜΑΪΟΥ 2013
21
ΠΑΙΔΕΙΑ
«Ανησυχούν» για τους μαθητές οι «ύαινες» της επικοινωνίας ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ ΚΑΤΣΙΚΑ
Στον γύψο οι εκπαιδευτικοί ΤΗΣ ΠΙΚΙΑΣ ΣΤΕΦΑΝΑΚΟΥ
Στην απόλυτη επιχείρηση τρομοκράτησης των εκπαιδευτικών επιδίδεται η κυβέρνηση από την πρώτη στιγμή ανακοίνωσης της απόφασης του Δ.Σ. της ΟΛΜΕ να προτείνει στις γενικές συνελεύσεις του κλάδου, απεργία μέσα στις πανελλαδικές εξετάσεις. (Για τις άλλες, τις προαγωγικές δεν ενδιαφέρεται η κυβέρνηση). Αμέσως μετά την ανακοίνωση της απόφασης-πρότασης, ο υπουργός Παιδείας, Κ. Αρβανιτόπουλος, επικοινώνησε με τον Αντ. Σαμαρά και στη συνέχεια συναντήθηκε μαζί του για να συμφωνήσουν ότι θα επιστρατεύσουν τους εκπαιδευτικούς. Είναι τέτοιος ο αυταρχικός κατήφορος της κυβέρνησης που εξετάζεται ακόμη το ενδεχόμενο προληπτικής επιστράτευσης, πριν δηλαδή ο κλάδος πάρει συντεταγμένα τις τελικές του αποφάσεις. Αν τελικώς συμβεί κάτι τέτοιο, 86.000 καθηγητές θα αρχίσουν να λαμβάνουν φύλλα επιστράτευσης από τη Δευτέρα, πριν δηλαδή ξεκινήσουν οι γενικές τους συνελεύσεις. Οι εκπαιδευτικοί στον γύψο, η εκπαίδευση στον γύψο, η δημοκρατία στον γύψο. Ο υπουργός Παιδείας, με μια πρωτοφανή δήλωση, υποστήριξε ότι υπάρχει θέμα «δημοσίου συμφέροντος» και ότι η απόφαση του Δ.Σ. της ΟΛΜΕ «δημιουργεί έντονη αναταραχή στην κοινωνική και οικονομική ζωή του τόπου, αδικαιολόγητη αναστάτωση σε εκατοντάδες χιλιάδες οικογένειες και θέτει σε ομηρεία μαθητές και εκπαιδευτικούς». Και με την προσφιλή τακτική, όποιος δεν είναι μαζί μας είναι εχθρός μας, ανοίγει πόλεμο, με τους εκπαιδευτικούς και την εκπαίδευση. Ήδη με δήλωση του γραμματέα της Ν.Δ., Μ. Κεφαλογιάννη, τέθηκε εκτός Ν.Δ. ο επικεφαλής της ΔΑΚΕ εκπαιδευτικών και πρόεδρος της ΟΛΜΕ, Ν. Παπαχρήστος, ο οποίος κατηγορήθηκε για σύμπλευση με τον ΣΥΡΙΖΑ. Όπως και να ‘χει όμως, ό,τι και να κάνουν, ο πολιτικός τους χρόνος είναι μετρημένος. Το Δ.Σ. της ΟΛΜΕ με μεγάλη πλειοψηφία, 9 στα 11 μέλη (καταψήφισαν μόνο οι εκπρόσωποι της παράταξης του ΚΚΕ) πήρε, σ’ αυτές τις δύσκολες, τις άθλιες συνθήκες την ευθύνη να προτείνει στις γενικές Συνελεύσεις του κλάδου απεργία διαρκείας για την περίοδο των εξετάσεων. Την Τετάρτη, θα ληφθεί η τελι-
Ετοιμάζουν επιστράτευση για να σταματήσουν την απεργία των καθηγητών επικαλούμενοι λόγους δημοσίου συμφέροντος κή απόφαση από τη γενική συνέλευση των προέδρων των τοπικών ενώσεων των καθηγητών, αφού προηγηθούν οι γενικές συνελεύσεις των ΕΛΜΕ.
Μετά από 23 χρόνια Εν αναμονή των τελικών αποφάσεων, έχουν αξία οι εξής επισημάνσεις: Παρά τα λεγόμενα από παπαγαλάκια διαφόρων αποχρώσεων, οι καθηγητές δεν έχουν ψωμοτύρι τις απεργίες μέσα στις εξετάσεις, ακριβώς επειδή δεν θέλουν να προσθέτουν κι άλλα ψυχοφθόρα δεσμά στις πλάτες των μαθητών που διδάσκουν. Άλλωστε, δεν θεσμοθέτησαν αυτοί αυτόν τον εξεταστικό Γολγοθά που ταλανίζει κάθε χρόνο εκατοντάδες χιλιάδες παιδιά τα οποία από την εφηβεία τους ακόμα χρεώνονται από τα πλέον επίσημα χείλη με τον τίτλο του δοκιμαζόμενου. Το Δ.Σ. της ΟΛΜΕ αποφάσισε απεργία διαρκείας μέσα στις εξετάσεις μετά από 23 χρόνια. Ανεξάρτητα από τι τελικά θα αποφασίσουν οι γενικές συνελεύσεις, η απόφαση της συνδικαλιστικής ηγεσίας του κλάδου, αντανακλά το θυμό που νιώθουν οι εκπαιδευτικοί που επί τρία χρόνια, όπως και οι άλλοι κλάδοι, δέχονται μια ανελέητη επίθεση σε όλα τα επίπεδα. Για πρώτη φορά, υπήρξε απόφαση για απεργιακό αγώνα διαρκείας με τέτοια πλειοψηφία.
Ο θυμός των εκπαιδευτικών Οι εκπαιδευτικοί είναι θυμωμένοι. Απ’ αυτά που έγιναν, απ’ αυτά που γίνονται και απ’ αυτά που θα γίνουν. Στα τρία χρόνια του Μνημονίου μετράνε τραγικές απώλειες στα εισοδήματά τους, που στους νέους εκπαιδευτικούς φτάνουν το 45%. Ζουν την κατάργηση των δώρων, την αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, τη διάλυση των επικουρικών τους
ταμείων. Βιώνουν μια πρωτοφανή ομηρία από το νέο πειθαρχικό δίκαιο που καταργεί το τεκμήριο της αθωότητας, στιγματίζει τον εργαζόμενο, θίγει την προσωπική του αξιοπρέπεια. Ήδη έχουν ζητηθεί στοιχεία από το υπουργείο Παιδείας σχετικά με την εξέλιξη πειθαρχικών υποθέσεων εκπαιδευτικών, η εκδίκαση των οποίων εκκρεμεί σε οποιοδήποτε πειθαρχικό όργανο της διοίκησης (μονομελές ή συλλογικό), στο Διοικητικό Εφετείο ή στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Επιπλέον ζητήθηκαν στοιχεία όχι μόνο για εκκρεμείς Ένορκες Διοικητικές Εξετάσεις αλλά και για ΕΔΕ που έχουν ολοκληρωθεί για το χρονικό διάστημα από 1.10.2010 μέχρι και σήμερα. Δημιουργείται έτσι ένα κλίμα φόβου, μια διαρκής απειλή, για όλους τους εκπαιδευτικούς, ότι ανά πάσα στιγμή μπορεί να τεθούν σε αργία με την αυθαίρετη και ασαφή κατηγορία της αναξιοπρεπούς συμπεριφοράς η οποία μπορεί να περιλαμβάνει, όπως ήδη έχει φανεί, τα πάντα. Από προσωπικές ή υπηρεσιακές αντιδικίες μέχρι πολιτική και συνδικαλιστική δράση. Από τον Σεπτέμβριο έρχεται νέα λαίλαπα. Είναι οι αναγκαστικές μεταθέσεις όλων των εκπαιδευτικών που έχουν βγει ή θα βγουν υπεράριθμοι από την πολιτική των συγχωνεύσεων σχολείων και των συμπτύξεων τμημάτων. Με την οριζόντια αύξηση του ωραρίου που ψήφισε την Κυριακή των Βαΐων η κυβέρνηση, θα διαφοροποιηθούν, όπως ομολογεί ο ίδιος ο υπουργός Παιδείας, ριζικά οι ανάγκες σε διδακτικό προσωπικό. Χιλιάδες εκπαιδευτικοί θα βγουν υπεράριθμοι και θα κληθούν να ξεσπιτωθούν, να διαλύσουν οικογένειες και να πάνε όπου τους τοποθετήσει η υπηρεσία. Την ίδια ώρα, εκτός σχολείου θα βρεθούν τουλάχιστον 10.000 αναπληρωτές. Το σκηνικό συμπληρώνει η εφαρμογή της αξιολόγησης - τιμωρίας που πέρα, από τη μισθολογική και βαθμολογική καθήλωση των εκπαιδευτικών, είναι το όχημα των απολύσεων, αλλά και της κατηγοριοποίησης των σχολείων. Κι όλα αυτά στο ζοφερό πλαίσιο ενός σχολείου που διαλύεται από τη δραματική μείωση της χρηματοδότησης. Αν η κυβέρνηση νομίζει πως θα τελειώσει με τους εκπαιδευτικούς κάνοντας επιστράτευση, πλανάται πλάνην οικτράν...
Πρωτοφανές δεν είναι (αφού έτσι συνηθίζουν να κάνουν με όλους τους εργαζόμενους και τα σωματεία τους όταν ετοιμάζονται για κινητοποιήσεις), ωστόσο δεν παύει να είναι ενοχλητικό και βεβαίως φανερώνει τις προθέσεις τους. Ο λόγος για τα κανάλια και τις εκπομπές που μιλάνε για την εκπαίδευση και τους εκπαιδευτικούς (τους θυμηθήκανε τώρα με την αφορμή της απεργίας) χωρίς να καλούν εκπαιδευτικούς ή εκπροσώπους των σωματείων τους να μιλήσουν για τα προβλήματά τους. Μιλάνε ως ειδικοί, άλλοτε βγάζοντας οχετούς συκοφαντίας για τους δασκάλους και άλλοτε χαϊδεύοντας μαθητές, υποψηφίους και γονείς με στόχο, βέβαια, να τους στρέψουν εναντίον των δασκάλων. Γνωστοί και δοκιμασμένοι μέθοδοι που φανερώνουν τον ρόλο των ΜΜΕ, των κεντρικών τους δημοσιογράφων, αλλά και των πολιτικών δυνάμεων που στηρίζουν την κυβέρνηση ή κάνουν ότι στηρίζουν τους εκπαιδευτικούς. Είναι απαράδεκτοι. Ωστόσο, το θέμα είναι, όπως αυτοί κάνουν τη δουλειά για την οποία χρυσοπληρώνονται, να κάνουν τη δουλειά τους και οι εργαζόμενοι, οι άνεργοι, οι συνταξιούχοι, οι νέοι, οι μαθητές και οι γονείς τους. Και να θυμηθούν αυτό που ήδη έχουν ζήσει και να αναλογιστούν αυτό που τους προετοιμάζουν να ζήσουν. Να θυμηθούν πως και στους δικούς τους αγώνες για καλύτερη ζωή, για δουλειά, για μόρφωση, για υγεία, πάντα, χέρι - χέρι η κυβέρνηση και τα επικοινωνιακά της μαντρόσκυλα στρέφονταν εναντίον τους, τους συκοφαντούσαν, τους ποδοπατούσαν. Συκοφάντησαν και χτύπησαν τους αγρότες, τους φορτηγατζήδες, τους ταξιτζήδες, τους εργαζόμενους στην Υγεία, τους πανεπιστημιακούς, τους εργαζόμενους στους δήμους, τους εργαζόμενους στις συγκοινωνίες, τους εργαζόμενους που κινητοποιήθηκαν για το δίκιο τους στις ιδιωτικές επιχειρήσεις. Να θυμηθούν, οφείλουν οι εργαζόμενοι, οι άνεργοι, οι σπουδαστές πως για την κόλαση που έχει ανοίξει μπροστά τους υπάρχει λόγος και αιτία, υπάρχουν εχθροί και αντίπαλοι με ονοματεπώνυμο. Και να τους στρέψουν την πλάτη οφείλουν οι γονείς και οι μαθητές. Γιατί όταν ο κάθε Πορτοσάλτε κάνει πως «λυπάται τα παιδιά», όταν ο κάθε Πρετεντέρης σουφρώνει τα χείλη για «τους κόπους των υποψηφίων που κινδυνεύουν», όταν ο κάθε Παπαδημητρίου αναρωτιέται «πώς τολμούν οι καθηγητές να κινητοποιούνται», όταν ο κάθε Ευαγγελάτος ρίχνει το ανάθεμα στους δασκάλους, ουσιαστικά δεν κάνουν τίποτε άλλο παρά να ρίχνουν σκόνη για να χαθεί από τα μάτια των θεατών ο δήμιος και να προβληθεί σαν αίτιος του κακού ο εργαζόμενος που διεκδικεί. Σταράτα πράγματα. Η ήττα των εκπαιδευτικών θα είναι ήττα των εργαζομένων. Τελεία και παύλα. Γιατί δεν μιλάμε ούτε για φραγκοδίφραγκα, ούτε για ωράριο εργασίας. Μιλάμε για την τύχη του δημόσιου σχολείου, για την τύχη των τροφίμων του, για την τύχη των μαθητών, για την τύχη των εκπαιδευτικών, για την τύχη των εργαζομένων. Περί αυτού πρόκειται για όποιον έχει τα μάτια να δει και την τιμιότητα να πιστέψει στα μάτια του. Για όποιον έχει στοιχειώδες ταξικό κριτήριο και γνωρίζει σε ποια όχθη του ποταμού ανήκει. Η νίκη των εκπαιδευτικών, δηλαδή το να μην απολυθούν οι 10.000 αναπληρωτές εκπαιδευτικοί, δηλαδή το να γίνουν προσλήψεις για να μπορεί να λειτουργήσει το σχολείο, δηλαδή το να μην μετατραπούν οι εκπαιδευτικοί σε κακοπληρωμένους και φοβισμένους τεχνικούς, δηλαδή το να μη μετατραπούν οι γονείς σε πελάτες, δηλαδή το να μη γίνουν οι μαθητές καύσιμη ύλη για να φυσήξει ούρειος άνεμος σε μια χούφτα ολιγαρχών, αυτά όλα και άλλα πολλά που διακυβεύονται, θα είναι νίκη όλου του λαού. Θα είναι νίκη των πληβείων κατά των πατρικίων.
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 12 ΜΑΪΟΥ 2013
22
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
ΣΕΦΑΣ ΛΟΥΜΙΝΑ (ανεξάρτητος απεσταλμένος του ΟΗΕ):
Οι πολιτικές του Μνημονίου έχουν παντού τα ίδια καταστρεπτικά αποτελέσματα Άνευ προηγούμενου ανεργία, αύξηση των οικονομικών και κοινωνικών ανισοτήτων, περιθωριοποίηση, απομόνωση και αποπτώχευση όλο και μεγαλύτερου μέρους του πληθυσμού, βίαιη καταστολή των διαδηλώσεων, δυσκολία έως και αποκλεισμός από υπηρεσίες υγείας εξαιτίας της όλο και αυξανόμενης μακροχρόνιας ανεργίας, εκπαιδευμένο ανθρώπινο δυναμικό που μεταναστεύει, λιγοστεύοντας τις δυνατότητες της χώρας για ανάπτυξη, και αύξηση των αστέγων - ομάδας που περιλαμβάνει και πολίτες της κάποτε μεσαίας τάξης. Αυτή είναι η εικόνα της χώρας μετά από τρία χρόνια Μνημονίου, όπως διαπίστωσε ο ανεξάρτητος εμπειρογνώμονας του ΟΗΕ, Σέφας Λουμίνα, κατά την επίσκεψή του στη χώρα προ ολίγων εβδομάδων. Σκοπός του ήταν να αξιολογήσει τις επιπτώσεις που έχουν τα μνημονιακά μέτρα που επιβλήθηκαν για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης στην προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Είχε επίσης κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου σχετικά με τις ιδιωτικοποιήσεις που μετ’ επιτάσεως ζητεί η τρόικα τονίζοντας πως, δεδομένης της εμπειρίας από ανάλογες περιπτώσεις σε άλλες χώρες, η πιθανή αύξηση των τιμολογίων των παρεχόμενων υπηρεσιών θα πλήξει βασικά δικαιώματα. «Μια άλλη ανησυχία είναι η πιθανότητα εξαγοράς τους από τοπικά συμφέροντα ή ξένους επενδυτές, γεγονός που θα βλάψει την πλειοψηφία του πληθυσμού, ο οποίος εξαιτίας της απώλειας εισοδήματος από την κρίση δεν θα μπορεί να τα προμηθευτεί» είχε επισημάνει στην συνέντευξη Τύπου που είχε δώσει. Μιλώντας στην «Αυγή» της Κυριακής, ο ανεξάρτητος απεσταλμένος του ΟΗΕ προσθέτει ότι παρόμοια αποτελέσματα είχαν οι ίδιες πολιτικές και σε άλλες χώρες και ότι έβλαψαν μάλλον παρά βοήθησαν τις οικονομίες, ενώ εξέφρασε την ανησυχία του για την άνοδο της ακροδεξιάς στην Ευρώπη. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΚΑΙ ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΕΛΛΗ ΖΩΤΟΥ
Έχετε διεξαγάγει ανάλογες επισκέψεις - έρευνες σε άλλες, ευρωπαϊκές ή μη, χώρες στις οποίες έχουν εφαρμοστεί οι πολιτικές του ΔΝΤ διερευνώντας τις συνέπειές τους όσο αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα, και αν ναι, παρατηρείτε ομοιότητες; Ναι, βεβαίως. Η εντολή μου είναι παγκόσμια, έτσι εκτελώ αποστολές σε διάφορες χώρες. Πολύ πρόσφατα, νομίζω πέρσι, τέτοια περίπου εποχή, είχα επισκεφθεί τη Λετονία και πιθανότατα να γνωρίζετε πως η Λετονία από το 2008 μέχρι περίπου το 2011 εφάρμοζε ένα πρόγραμμα σταθεροποίησης το οποίο απαιτούσε να υιοθετήσουν διάφορα μέτρα δημοσιονομικής εξυγίανσης, κάποια από τα οποία είναι παρόμοια με όσα τώρα πραγματοποιούνται στην Ελλάδα. Τα πορίσματά μου περιλαμβάνονται σε έκθεση που πρόκειται να παρουσιαστεί στο Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων τον Ιούνιο. Μπορείτε, νομίζω, να τη βρείτε και στην ιστοσελίδα. Ωστόσο ο αντίκτυπος είναι λίγο έως πολύ ο ίδιος: απότομη αύξηση της ανεργίας, μετανάστευση ανθρώπων με προσόντα μεν, που δεν μπορούν να βρουν δουλειά δε, αύξηση στις αυτοκτονίες, καθώς οι άνθρωποι δεν μπορούν να α-
ντιμετωπίσουν την κατάσταση, αυξανόμενη φτώχεια και ανισότητα. Στη Λετονία, μάλιστα παρατηρούνται και υποθέσεις εμπορίας ανθρώπων. Σε αυτό το σημείο θα πρέπει ίσως να προσθέσω ότι, πέρα από τις αποστολές ή τις άλλες μελέτες που έχω κάνει, υπάρχει και ακαδημαϊκή βιβλιογραφία, που υποδεικνύει ότι αυτές οι πολιτικές που «συνταγογραφούνται» από εθνικά ή διεθνή οικονομικά ιδρύματα είχαν πιο πολύ επιβλαβείς συνέπειες από ό,τι θετικά αποτελέσματα. Και αυτό δεν είναι κάτι που διαπίστωσα μόνο εγώ, αλλά και άλλες ανεξάρτητες έρευνες, συμπεριλαμβανομένων οργανισμών όπως το Συμβούλιο των Ηνωμένων Εθνών για το Εμπόριο και την Ανάπτυξη, που έχει αξιολογήσει τον αντίκτυπο των ιδιωτικοποιήσεων και βρήκε ότι αυτές οι πολιτικές περισσότερο έβλαψαν τις οικονομίες παρά βελτίωσαν την κατάστασή τους. Αναφέρατε ότι υπάρχουν καταγγελίες για αστυνομική βία και παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κατά τη διάρκεια διαδηλώσεων κατά του Μνημονίου. Μπορείτε να συγκρίνετε αυτές τις καταστάσεις και με άλλες χώρες, είχαν την ίδια αντίδραση οι κυβερ-
νήσεις και η αστυνομία; Έχετε κάποια σύσταση για τη χώρα, δεδομένου ότι είχαμε και θύματα αστυνομικής βίας που απέκτησαν αναπηρίες, έχουμε για παράδειγμα δημοσιογράφο που δεν ακούει πια. κατά μια γενική έννοια, πρέπει να καταλάβουμε ότι σε καταστάσεις λιτότητας υπάρχει πάντα κοινωνική δυσαρέσκεια και αυτή εκφράζεται συχνά με δημόσιες διαδηλώσεις και κάποιες φορές η αστυνομία, σε μια προσπάθεια να διατηρήσει τη δημόσια τάξη, ίσως υπερβεί αυτό που χρειάζεται για να ελέγξει την κατάσταση εν προκειμένω. Αν μιλάμε για συγκρίσεις, δεν μπορώ να σκεφτώ κάποια αυτή τη στιγμή. Στη Λετονία, για παράδειγμα, ξέρω ότι κατά τη διάρκεια της ακμής της εφαρμογής του προγράμματος λιτότητας πραγματοποιήθηκαν διαδηλώσεις, αλλά δεν πήρα καμία πληροφορία όσο αφορά την αστυνομία και χρήση από αυτή υπερβολικής βίας για να διαλύσει τις διαδηλώσεις. Εδώ στην Ελλάδα έχουν γίνει καταγγελίες και περιμένω περισσότερες σχετικές πληροφορίες. Και αυτές οι καταγγελίες έχουν γίνει, απ’ όσο γνωρίζω, από αρκετά αξιόπιστους οργανισμούς, συμπεριλαμβανομένης της Διεθνούς Αμνηστίας, καταγγελίες δη-
λαδή ότι η αστυνομία έχει χρησιμοποιήσει υπερβολική βία για να διαλύσει αυτές τις διαδηλώσεις, ότι έχει χρησιμοποιήσει δακρυγόνα που δημιουργούν προβλήματα σε διαδηλωτές, οπότε είναι ένα υπαρκτό πρόβλημα. Πιστεύω ότι είναι σημαντικό η αστυνομία να σταθμίζει μεταξύ των ευθυνών της να διατηρήσει τη δημόσια τάξη και της ευθύνης της να σεβαστεί το δημοκρατικό δικαίωμα των πολιτών να διαδηλώνουν. Πρέπει να υπάρχει μια ισορροπία στο πράττειν. Για τη Χρυσή Αυγή, αναφέρατε τον όρο «εξτρεμιστικές ομάδες», αλλά τώρα έχουμε ένα συγκεκριμένο πολιτικό κόμμα που έχει μπει στη Βουλή και το οποίο κάποιες φορές συνδέεται άμεσα ή έμμεσα σε πολλές ρατσιστικές επιθέσεις. Ποιο είναι το σχόλιό σας, ειδικά για τη Χρυσή Αυγή; Όπως ανέφερα, η εμφάνιση του εξτρεμισμού, του εθνικισμού, του ακραίου εθνικισμού, είναι μια συνέπεια αυτού του κενού, του αισθήματος κάποιων ανθρώπων ότι είναι αβοήθητοι, άνθρωποι που νιώθουν παραμελημένοι. Και έτσι οι ακραίες ομάδες εκμεταλλεύονται αυτό το συγκεκριμένο κενό για να κινητο-
ποιήσουν και να κερδίσουν υποστήριξη. Με λίγα λόγια, έχεις μια εξτρεμιστική οργάνωση να πηγαίνει φαγητό σε φτωχούς ανθρώπους, ανθρώπους που έχουν χάσει το κουράγιο τους και αυτοί οι άνθρωποι θέλουν να δείξουν την ευγνωμοσύνη τους, δίνοντάς τους (σ.σ.: στην εξτρεμιστική οργάνωση) πολιτική στήριξη. Είναι ατυχές στην πραγματικότητα, δεν πιστεύω ότι κανένας στην πραγματικότητα θέλει να δει την εμφάνιση τέτοιου είδους εξτρεμισμού. Σας ανησυχεί η άνοδος του νεοναζισμού όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και στην Ευρώπη, η ύπαρξη ακροδεξιών κομμάτων ή κομμάτων που εμφορούνται από τις ιδέες του Χίτλερ; Ναι, βεβαίως. Σίγουρα, για μένα, προσωπικά μιλώντας, είναι ζήτημα που με ανησυχεί, αλλά νομίζω πως είναι επίσης σημαντικό να υπογραμμίσω ότι τέτοιου είδους καταστάσεις έχουν υπάρξει ακόμα και σε μέρη που δεν βιώνουν τα ίδια προβλήματα με την Ελλάδα. Νομίζω πως υπάρχει μια ανησυχητική τάση, κατά τη γνώμη μου, σε όλη την Ευρώπη αναφορικά με την άνοδο της Άκρας Δεξιάς.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 12 ΜΑΪΟΥ 2013
23
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Πρωτοβουλία των μελών του ΣΦΕΑ Τις επόμενες κινήσεις της σχεδιάζει η Πρωτοβουλία Μελών του Συνδέσμου Φυλακισθέντων και Εξορισθέντων Αντιστασιακών 1967-1974 (ΣΦΕΑ), μετά την πρώτη δημόσια εκδήλωση που διοργάνωσε την περασμένη Πέμπτη, την ημερίδα με τίτλο «Κρίση και Δημοκρατική Νομιμότητα», η οποία στέφθηκε με μεγάλη επιτυχία. Εκτιμώντας ότι ο αγώνας ενάντια στον εκφασισμό και τη Χρυσή Αυγή αφορά ολόκληρη την ελληνική κοινωνία, τα μέλη της Πρωτοβουλίας, ενόψει και της επερχόμενης συνεδρίασης του διοικητικού συμβουλίου του
ΣΦΕΑ, θα ξαναθέσουν το ζήτημα, με σκοπό να υπάρξει κοινή στάση του Συνδέσμου. Σε κάθε περίπτωση, οι εκδηλώσεις αυτές, επισημαίνουν, θα πρέπει να πάρουν πανελλαδικό χαρακτήρα, με την εμπλοκή των τοπικών εκπαιδευτικών συλλόγων και των μητροπόλεων που θεωρούν ως αντικοινωνική τη δράση της Χρυσής Αυγής. Για το θέμα μίλησαν στην «Αυγή» της Κυριακής η Μπούλη Θεοφυλακτοπούλου, ο Γιώργος Μωράκης και ο Νίκος Μανιός, μέλη του ΣΦΕΑ. Στις «Ρήσεις» οι δηλώσεις του μητροπολίτη Σισανίου και Σιατίστης Παύλου. ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΙΜΟΣ
Κοινωνικές συμμαχίες και υπεράσπιση της δημοκρατίας Με αφορμή την εκδήλωση της Επιτροπής Πρωτοβουλίας μελών του ΣΦΕΑ με τίτλο «Κρίση και δημοκρατική νομιμότητα», θα ήθελα να διατυπώσω λίγες σκέψεις για το μεγάλο πρόβλημα της ανόδου της Χρυσής Αυγής. Στις μεγάλες κρίσεις ο καπιταλισμός έχει δύο «φάρμακα»: τον φασισμό και τον πόλεμο. Ο φασισμός θεριεύει από τις παρενέργειες της οικονομικής κρίσης, δηλαδή τις κοινωνικές επιπτώσεις της. Αφού λοιπόν ο φασισμός «τρέφεται» με τη διάλυση των κοινωνικών δομών και την απελπισία που προκαλεί αυτή σε μεγάλες ομάδες ανθρώπων που καταστρέφονται, ο ρόλος της Αριστεράς δεν είναι να περιγράφει και να καταγγέλλει την κρίση και τη Χρυσή Αυγή, αλλά να εξηγεί τις αιτίες που γεννούν την κρίση και να καταγγέλλει αυτούς που με την πολιτική τους οδηγούν σε αυτή. Αυτό φυσικά δεν αρκεί, η δράση μας μέσα στις δυνάμεις της εργασίας που δέχονται αυτήν την απάνθρωπη επίθεση είναι το μεγάλο όπλο που διαθέτουμε. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να διαχυθούμε μέσα στην
κοινωνία, σε όλους τους θεσμούς, σε κάθε αρμό της, αναπτύσσοντας δράσεις αλληλεγγύης, αυτοοργάνωσης και αυτοάμυνας των ανθρώπων, ανεξάρτητα από την κοινωνική τους θέση και την πολιτική τους προέλευση. Οι δράσεις μας αυτές πρέπει να γεννούν την ελπίδα και την αυτοπεποίθηση των ανθρώπων, πρέπει εμπεδώνουν τη θέση μας «κανένας μόνος του στην κρίση». Ξέρω ότι αρκετοί σύντροφοί μας υποτιμούν αυτές τις μορφές. Όντας εξοικειωμένοι με τη γενική πολιτική και συνδικαλιστική πρακτική, ίσως δεν κατανοούν την αξία αυτών των πολύμορφων δράσεων που συσπειρώνουν τα κοινωνικά υποσύνολα μέσα από την αναζήτηση των λύσεων των καθημερινών τους προβλημάτων που πολλές φορές αφορούν την ίδια την επιβίωσή τους. Αυτή η ενότητα στη δράση υπηρετεί έναν ακόμα στόχο μας: προετοιμάζει τις κοινωνικές μας συμμαχίες εκεί ακριβώς που πρέπει να τις αναζητούμε και όχι μόνο σε «κινήσεις» κορυφής με αμφίβολης κοινω-
νικής απήχησης πολιτικά στελέχη πρώτης γραμμής. Ένα άλλο σημείο που θέλω να υπογραμμίσω είναι η μορφή της κατάλυσης της Δημοκρατίας που συντελείται σήμερα σε σχέση, με τη χούντα της επταετίας. Τότε τα πράγματα ήταν σαφή και ξεκάθαρα, από τη μια η χούντα και η άρχουσα τάξη και από την άλλη ο λαός. Σήμερα πνιγόμαστε σε μια πλημμύρα πληροφοριών και παραποιημένων ειδήσεων και χάνουμε την «αλήθεια» της κατάλυσης των δημοκρατικών θεσμών. Τώρα η άρχουσα τάξη δεν χρειάζεται, προς το παρόν, ερπύστριες και κάνες πυροβόλων όπλων, τα όπλα της έχουν την εικόνα της τηλεοπτικής οθόνης και των άλλων σύγχρονων μέσων διασποράς ψευδών και παραπλανητικών πληροφοριών και ειδήσεων. Η διαφορά αυτή κάνει τον αγώνα μας για την προάσπιση της Δημοκρατίας ακόμη πιο δύσκολο, δηλαδή πιο σύνθετο. ΝΙΚΟΣ ΜΑΝΙΟΣ αντιπρόεδρος Δ.Σ. ΣΦΕΑ
Τα Μνημόνια εξέθρεψαν τη Χρυσή Αυγή Έχουν περάσει 68 χρόνια από το τέλος της ναζιστικής κατοχής της χώρας μας και η ελπίδα μας ήταν ότι, μετά την καταστροφή της χώρας, θα ξαναζούσαμε πάλι. Το πρώτο Μνημόνιο αλλά κι αυτά που ακολούθησαν δημιούργησαν τέτοια οικονομική καταστροφή, που μοιάζει με καταστροφή μετά από πολεμική σύρραξη. Έχουν επίσης περάσει 46 χρόνια από την ημέρα εκείνη (21η Απριλίου 1967), όταν η πατρίδα ξαναμπήκε στη μεγάλη περιπέτεια, όταν επίορκοι αξιωματικοί του στρατού κατέλυσαν τη Δημοκρατία κι επέβαλαν στρατιωτικό νόμο για 7 ολόκληρα χρόνια, φορτώνοντας πολλά δεινά στον ελληνικό λαό. Τα μέλη του ΣΦΕΑ, του οποίου είμαι μέλος, και μεγάλο ποσοστό του ελληνικού λαού έδωσαν μεγάλους αγώνες και θυσίες για να επανέλθει η Δημοκρατία, η ελευθερία και η δικαιοσύνη στον τόπο μας. Με επιστέγασμα την εξέγερση του Πολυτεχνείου, τον Νοέμβριο του 1973, ήλθε η πολυπόθητη μέρα της ελευθερίας. Πιστέψαμε όλοι μας ότι πλέον θα οικοδομηθεί μια γνήσια δημοκρατία στον τόπο μας την περίοδο της μεταπολίτευσης, όπως την ευαγγελιζόμασταν. Όμως, τα πράγματα εξελίχθηκαν διαφορετικά. Ως προς αυτό, ευθύνη έχουμε κι εμείς οι ίδιοι. Ο Έλληνας είναι στη φύση του αγωνιστικός, αγωνίζεται ανιδιοτελώς, πλην ελάχιστων εξαιρέσεων, κι αυτή την τίμια αγωνιστικότητά του για ελευθερία και δημοκρατία δεν επιτρέπεται να αφήνουμε κανέναν να την αμφισβητεί και να τη διαστρεβλώνει. Είναι προφανές ότι η Χρυσή Αυγή, το κατάλοιπο των απριλιανών, προσπαθεί να σπιλώσει την εξέγερση του Πολυτεχνείου και των ηρωικών φοιτητών που δεν δίστασαν να προτάξουν τα στήθη τους μπροστά στα τανκς. Παρακολουθούμε το πώς προ-
σπαθούν να απαξιώσουν τον αγώνα εναντίον της χούντας των συνταγματαρχών: ο στόχος τους είναι η κατάλυση της δημοκρατίας, η απαξίωση του κοινοβουλίου, η παραχάραξη της Ιστορίας και, το σημαντικότερο, να ξεχάσουν οι Έλληνες τις θηριωδίες των Γερμανών κατακτητών και των ντόπιων συνεργατών τους.
Ο ελληνικός λαός πρέπει να αντιδράσει στις πρακτικές των χρυσαυγιτών Το ποσοστό της Χρυσής Αυγής της επιτρέπει να δρα όπως εκείνη θέλει, κι αυτό δεν είναι τυχαίο γεγονός. Την κύρια ευθύνη την έχουν όσοι κυβέρνησαν και κυβερνούν τη χώρα μετά τη μεταπολίτευση, καθώς δεν οικοδόμησαν τη δημοκρατία σε γερά θεμέλια. Η πολιτική των Μνημονίων και η σκληρή αντιμετώπιση των εργαζόμενων και των συνταξιούχων οδήγησαν στη φτώχεια και την εξαθλίωση, στην ανεργία, στη διάλυση του κράτους πρόνοιας, σε αυτοκτονίες, σε πείνα και δυστυχία. Όλα αυτά τα δεινά και πολλά άλλα εξέθρεψαν και δυνάμωσαν το κόμμα της Χρυσής Αυγής, το οποίο παρουσιάζεται εντέχνως ως ο φύλακας άγγελος του βασανισμένου και πεινασμένου Έλληνα. Είναι υποχρέωση της πολιτείας να αποκαταστήσει τις αδικίες προς τον ελληνικό λαό ώστε να ξανακερδίσει εκείνους που βρήκαν καταφύγιο στη Χρυσή Αυγή. Ως Έλληνας πολίτης, είμαι πολύ θλιμμένος με την κατάντια του περήφανου ελληνικού λαού. ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΩΡΑΚΗΣ μέλος του ΣΦΕΑ
«Ο φασισμός δεν έρχεται από το μέλλον» Μια φορά κι έναν καιρό, κοντά μισό αιώνα πριν, ήρθε στη ζωή μας η δικτατορία των συνταγματαρχών. Και η ζωή μας άλλαξε τόσο δραματικά όσο και παράλογα. Είχαμε τις σπουδές μας, τη ζωή μας, τις φιλίες μας και ξαφνικά ήταν σαν να μην είχαμε τίποτα πια. Έτσι, για πολλούς από εμάς, η απόφαση να αντισταθούμε ήρθε σαν κάτι φυσιολογικό. Δεν δεχόμαστε να μας στερούν τις ιδέες μας, τα τραγούδια μας, να μας φιμώνουν, να μας φυλακίζουν, να μας στερούν την ελευθερία μας. Αντισταθήκαμε και πληρώσαμε το τίμημα. Εξορία, φυλακή, βασανιστήρια, διαγραφές των φοιτητών από τα πανεπιστήμια, απολύσεις πολλών από τις δουλειές τους. Με τον καιρό ήρθαν και τα χειρότερα. Βαριές κακώσεις στα σώματα των αγωνιστών, μη αναστρέψιμες σωματικές βλάβες, δολοφονίες εν ψυχρώ. Δεν μιλάω για πράγματα άγνωστα φυσικά, όλοι τα γνωρίζουμε και τα έχουμε καταγγείλει από χρόνια. Και ο σύντομος πρόλογος δεν είναι παρά για να μιλήσω για την αγανάκτηση που νιώθω ακούγοντας και διαβάζοντάς τη διαστρέβλωση των γεγονότων από τους σύγχρονους ναζί αλλά και από τους τεχνηέντως κρυπτόμενους πίσω από την «αντικειμενικότητα» υποστηρικτές τους. Δυστυχώς ανάμεσα στους τελευταίους βρίσκονται «σοβαρές» και μεγάλες εφημερίδες, που τελευταία ξέχασαν ακόμα και την ιστορία τους... Αλλά γιατί μας εκπλήσσει η άνεση με την οποία βουλευτές της Χρυσής αυγής ξεδιπλώνουν με περισσό θράσος τη σημαία με το πουλί της δικτατορίας, σπάζουν κεφάλια μεταναστών, δολοφονούν ανθρώπους, καταστρέφουν γραφεία κομμάτων και παραμένουν στην ουσία ανενόχλητοι; Η ίδια η κυβέρνηση δεν τους ανέχεται όταν συμπλέουν με τα ΜΑΤ για να χτυπούν διαδηλωτές; Ή μήπως η ίδια η κυβέρνηση δεν χρησιμοποιεί τις μεθόδους της δικτατορίας, συλλαμβάνοντας «προληπτικά», βασανίζοντας πολίτες και «μακιγιάροντας» φωτογραφίες βάναυσα χτυπημένων ανθρώπων από τα όργανά της; Οι γκεμπελικές μέθοδοι της διαστρέβλωσης κάθε λέξης των στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ και κυρίως του Αλεξη Τσίπρα από τα χαλκεία της κυβερνητικής παράταξης μήπως δεν ενθαρρύνουν τη βαρβαρότητα και την αθλιότητα που μας περιβάλλει; Ο φασισμός δεν έρχεται από το μέλλον, φίλοι και σύντροφοι. ΜΠΟΥΛΗ ΘΕΟΦΥΛΑΚΤΟΠΟΥΛΟΥ Δημοσιογράφος, μέλος του ΣΦΕΑ
24
Το ΝΑΤΟ ολοκληρώνει την τεχνική προετοιμασία στρατιωτικής επέμβασης στη Συρία, ενώ, αν πιστέψουμε την ισραηλινή ιστοσελίδα Debka, που φημολογείται ότι συνδέεται με μυστικές υπηρεσίες, ο Πούτιν προειδοποίησε με έντονο τρόπο ΗΠΑ και Ισραήλ εναντίον τέτοιας προοπτικής διατάσσοντας επιτάχυνση παραδόσεων ρωσικών όπλων στη Δαμασκό. Οι Αμερικανοί πιέζουν ταυτόχρονα τον Ερντογάν να δεχθεί στάθμευση ισραηλινών αεροσκαφών στη χώρα του. Η συριακή πολιτική της Τουρκίας δημιουργεί όμως έντονα πολιτικά προβλήματα στους ισλαμιστές, ιδίως μετά την ισραηλινή αεροπορική επιδρομή στη Δαμασκό. Θυμίζουμε ότι κλιμάκωση της συριακής σύρραξης ενέχει τον κίνδυνο καταστροφής του συριακού χριστιανισμού. Η κοινότητα των Σύρων χριστιανών, όπως και η αποδεκατισθείσα / μεταναστεύσασα κοινότητα των Χριστιανών του Ιράκ ήταν οι δύο αρχαιότερες στην περιοχή της Μέσης Ανατολής και η παρουσία τους παράγων «ειρήνης των πολιτισμών». Απορεί κανείς και με την ελληνική στάση, ιδίως στο θέμα της απαγωγής. Ελληνικές οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στη Συρία και κουρδικές πηγές διερωτώνται γιατί το ΥΠΕΞ δεν συνεργάζεται μαζί τους. Η προετοιμασία της επέμβασης περιλαμβάνει την Ελλάδα, από την οποία ζητείται η συνδρομή σε υποδοχή πολύ μεγάλου αριθμού προσφύγων, η χρησιμοποίηση Ελλήνων πι-
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 12 ΜΑΪΟΥ 2013
ΑΡΘΡΑ
Συρία, Κύπρος και ευρώ ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
λότων της Πολεμικής Αεροπορίας χωρίς ελληνικά σήματα στους βομβαρδισμούς και η αναβάθμιση της Σούδας μεταξύ άλλων. Σύμφωνα με πληροφορίες, έχουν βγει επίσης στην «πιάτσα» προς άγραν συνταξιούχων πιλότων, που εξαθλιώνονται εξαιτίας των συντάξεων πείνας. Οι Έλληνες πιλότοι θεωρούνται οι καλύτεροι στο ΝΑΤΟ. Πληροφορίες αξιόπιστων πηγών, που χρήζουν όμως περαιτέρω επιβεβαίωσης, κάνουν λόγο εξάλλου για συμφωνία χρήσης από το Ισραήλ των αεροδρομίων Πάφου και δυτικής Ελλάδας για σκοπούς διασποράς, σε περίπτωση πολύ μεγάλου πολέμου κατά του Ιράν, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για Ελλάδα - Κύπρο. Τα συμβαίνοντα στη Συρία, μετά τη Λιβύη και την Αφρική, επιβεβαιώνουν ότι αυτό που παρακολουθούμε δεν είναι τόσο παροξυσμός εσωτερικών προβλημάτων χωρών και καθεστώτων, που ασφαλώς υπάρχουν, αλλά η χρήση τους στο πλαίσιο της μεγαλύτερης νεοαποικιακής επιχείρησης της νεότερης εποχής, της δημιουργίας και του ελέγχου (μέσω αιματηρού χάους) της «ευρείας Μέσης Ανατολής», εγχείρημα που άρχισε με τους πολέμους σε Αφγανιστάν - Ιράκ. Η κατάσταση είναι δυνητικά τόσο εκρηκτική, ώστε ο Μπρζεζίνσκι, εκ-
φραστής των «περιστεριών» στη Μέση Ανατολή, εχθρικός προς την επιρροή Νετανιάχου στην αμερικανική πολιτική, ζήτησε δημοσίως αυτοσυγκράτηση από τον Ομπάμα, τον «χαμογελαστό Πρόεδρο που βομβαρδίζει». Τόνισε επίσης την ανάγκη αποφυγής κλιμάκωσης «κυβερνοπολέμων», όπως αυτός που διεξήχθη με αποστολή ιών στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν. Οι εξελίξεις θέτουν εκ νέου επί τάπητος το ερώτημα κατά πόσον, πίσω από τους «οικονομικούς πολέμους» κατά Ελλάδας και Κύπρου, υπάρχει (και ποια) κρυμμένη «γεωπολιτική ατζέντα», που μπορεί να σχετίζεται τόσο με το εγχείρημα στη Μέση Ανατολή όσο και με πιθανή επιδίωξη δημιουργίας μηχανισμών διάλυσης της Ε.Ε. (σε αντιδραστική κατεύθυνση) ή πάντως ελέγχου τυχόν τέτοιας διάλυσης. Και ατζέντα άλλωστε να μην υπάρχει, υπάρχουν γεωπολιτικές συνέπειες και πολύ μεγάλες. Δεν μπορούμε να καταλάβουμε πολλά πράγματα για τη Συρία περιοριζόμενοι στις σχέσεις των κοινοτήτων της, για την Κύπρο επικεντρωνόμενοι αποκλειστικά στις σχέσεις Ελληνοκυπρίων / Τουρκοκυπρίων ή
την Ελλάδα ξεχνώντας την ιστορία και της γεωγραφία της. Η ιστορική εμπειρία είναι εξόχως διαφωτιστική επ’ αυτού. Από την εποχή των Σταυροφόρων ο έλεγχος του ελληνικού χώρου θεωρήθηκε απαραίτητη προϋπόθεση υποψήφιων κατακτητών είτε της ισλαμικής είτε της ρωσικής Ανατολής. Ο Χίτλερ έχασε πολύτιμο χρόνο και δυνάμεις στον σκοπό αυτό προτού στραφεί κατά της Ρωσίας (1941). Ο Τσώρτσιλ το 1944 τα ‘δωσε όλα στον Στάλιν για να πάρει τον έλεγχο της Ελλάδας προτού η Δύση εξαπολύσει τον Ψυχρό Πόλεμο. Ολόκληρη η μεταπολεμική πολιτική μας ιστορία, ιδίως το ελληνικό (1967) και το κυπριακό πραξικόπημα (1974), ερμηνεύονται επαρκώς από την προσπάθεια ελέγχου της Κύπρου. Όχι μόνο η ρωσική παρουσία είναι παγίως και εντελώς ανεπιθύμητη από τους Δυτικούς σε Ελλάδα και Κύπρο, αλλά και οι Ευρωπαίοι γίνονται δεκτοί μόνο ως οικονομική, όχι ως στρατηγική παρουσία από τις ΗΠΑ, που μας θεωρούν αποκλειστικό στρατηγικό τους χώρο. Βασικός λόγος εχθρότητας προς τον πρεσβύτερο Καραμανλή ήταν τα ανοίγματα στον Ντε Γκωλ (1962). Τα Ίμια (1996) πιθανώς σχεδιάστηκαν όχι μόνο για
να συρθεί η Αθήνα σε διαπραγμάτευση για Αιγαίο - Κύπρο, αλλά και για να δοθεί κατάλληλο μήνυμα προς Σημίτη - Γερμανία για το ποιος κάνει εν τέλει κουμάντο εδώ - κάτι που σχεδόν διατύπωσε ανοιχτά στις Βρυξέλλες τότε ο Χόλμπρουκ. Με δεδομένο το βάθος της ελληνικής κρίσης, χωρίς προηγούμενο για ειρηνική περίοδο στη δυτική οικονομική ιστορία, και το ακόμα μεγαλύτερο της επερχόμενης κυπριακής, χωρίς σύγκριση με οτιδήποτε συμβαίνει οπουδήποτε αλλού, εγείρεται το ερώτημα κατά πόσον υπάρχουν στρατηγικές που επιδιώκουν να πλήξουν, μέσω Ελλάδας - Κύπρου, το όλο εγχείρημα ευρωπαϊκής ενοποίησης. Ο συγκεκριμένος τύπος ενοποίησης είναι απαράδεκτος και αντιδραστικός, το πραγματικό πολιτικό ζήτημα είναι όμως πού και πώς θα πάμε φεύγοντας από εδώ, πώς θα πάμε σε καλύτερη, όχι σε χειρότερη κατάσταση. Δεν είναι δυνατόν επομένως το ζήτημα του νομίσματος να εξετάζεται μόνο ως τεχνικό θέμα συναλλαγματικής ισοτιμίας, χωρίς επίγνωση του μεγέθους των στρατηγικών συνεπειών, ούτε η παγκόσμια κρίση και η παγκοσμιοποίηση να ανάγονται / περιορίζονται σε ζήτημα αρχιτεκτονικής του ευρώ. Κάνοντάς το κινδυνεύουμε να λειτουργήσουμε ως «χρήσιμοι ηλίθιοι». Θα επιστρέψουμε όμως στο θέμα λόγω της τεράστιας σημασίας του. konstantakopoulos.blogspot.com
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 12 ΜΑΪΟΥ 2013
49
ΚΟΣΜΟΣ ΓΕΡΜΑΝΙΑ ΤΗΣ ΚΑΚΗΣ ΜΠΑΛΗ
«Θέλω να καταλάβω. Θέλω να μάθω γιατί σκότωσαν τον πατέρα μου. Θέλω να μάθω γιατί τόσα χρόνια ανακρίνανε την οικογένειά μας και τους φίλους μας. Θέλω να μάθω πώς δεν τους πέρασε από το μυαλό ότι το έγκλημα ήταν ρατσιστικό. Θέλω να μάθω πώς γίνεται να ζει κανείς τόσα χρόνια στην παρανομία στη Γερμανία και να κάνει ανενόχλητος βόλτες στα πανηγύρια. Θέλω να μάθω πώς μπορεί να δολοφονεί κανείς επί δέκα χρόνια με το ίδιο όπλο σε όλη τη χώρα, χωρίς να τον υποψιάζονται οι αρχές». Η αγωνία που εξέφρασε ο γιος του Χαλίτ Γιοζγάτ, του μαγαζάτορα από το Κάσελ που δολοφονήθηκε τον Απρίλιο του 2006, δεν είναι μόνο δική του. Την ίδια αγωνία μοιράζονται όλοι οι συγγενείς των θυμάτων του δολοφονικού νεοναζιστικού πυρήνα NSU (Εθνικοσοσιαλιστικό Υπόγειο Ρεύμα), την ίδια αγωνία μοιράζεται ένα μεγάλο μέρος της γερμανικής κοινωνίας, την ίδια αγωνία βιώνει -για πολλούς λόγους- η γερμανική πολιτική. Γι’ αυτό και η δίκη που ξεκινά πάλι μεθαύριο στο εφετείο του Μονάχου, με κατηγορούμενη τη μοναδική επιζήσασα από το τρίο των νεοναζί δολοφόνων, είναι μία από τις σημαντικότερες στην ιστορία της σύγχρονης Γερμανίας, ίσως η σημαντικότερη μετά τις δίκες της Νυρεμβέργης - αν και δεν είναι επ’ ουδενί λόγω συγκρίσιμα τα μεγέθη. Τυπικά στο Μόναχο δικάζεται η κοκέτα ψυχρή γυναίκα που κάθεται στο εδώλιο του κατηγορουμένου, η 38χρονη Μπεάτε Τσέπε, για τις δολοφονίες οκτώ Τούρκων μεταναστών και ενός Έλληνα, του Θόδωρου Βουλγαρίδη, μαγαζάτορα στο Μόναχο, καθώς και μιας αστυνομικίνας. Καθώς η Τσέπε κρατά εδώ και ενάμισι χρόνο, από την ημέρα της σύλληψής της, το στόμα της κλειστό, θα είναι δύσκολο για τους δικαστές να αποδείξουν την ενοχή της για τη φυσική αυτουργία στις δολοφονίες. Δεν υπάρχουν στοιχεία ότι πάτησε τη σκανδάλη, για τις περισσότερες δολοφονίες έχει άλλοθι. Υπάρχει ωστόσο πληθώρα στοιχείων για το ότι είχε ιδρύσει μαζί με τους δύο φίλους της που αυτοκτόνησαν, μόλις η αστυνομία βρέθηκε στα ίχνη τους, τον νεοναζιστικό πυρήνα, που δολοφονούσε μετανάστες, έβαζε βόμβες, λήστευε τράπεζες. Και ζούσε μέχρι το τέλος μαζί τους, το 2011, σε ένα σπίτι στο Τσβίκαου, ανενόχλητη από την αστυνομία και τις μυστικές υπηρεσίες, ενώ καταζητούνταν από το 1999 μαζί με τους φίλους της ως επικίνδυνη νεοναζί. Οι δικαστές καλούνται να αποφανθούν μόνο για την ενοχή της Τσέπε και των συγκατηγορούμενών της, βοηθών του νεοναζιστικού πυρήνα. Οι συγγενείς των θυμάτων, όμως, η κοινωνία ολόκληρη και η διεθνής κοινή γνώμη «καίγονται» πολύ περισσότερο για τις ευθύνες των διωκτικών
Η δίκη των νεοναζί δολοφόνων και οι αόρατοι συγκατηγορούμενοι
αρχών. Ήταν τόσο ανίκανες ή ισχύει η αιώνια κατηγορία ότι «το κράτος είναι τυφλό από το δεξί μάτι»; Εάν ισχύει το πρώτο είναι ήδη αρκετά κακό, σε μια χώρα που παινεύεται ότι έχει ένα κράτος που λειτουργεί, που δίνει συνεχώς συμβουλές στον υπόλοιπο κόσμο για το πώς θα οργανώσει το δικό του κράτος. Στη Γερμανία είναι εξαιρετικά δύσκολο να ζει κανείς στην παρανομία και μάλιστα σε μια κανονική γειτονιά, οδηγώντας αυτοκίνητο, βγαίνοντας έξω, κάνοντας έστω δουλειές του ποδαριού. Κι όμως οι δολοφόνοι του NSU το κατάφεραν εύκολα, αφήνοντας πίσω τους μια μακριά γραμμή αίματος. Εάν ισχύει το δεύτερο, όμως, εάν κάποιοι μέσα στις μυστικές υπηρεσίες ήξεραν την ύπαρξη του NSU και αδιαφορούσαν -κανείς δεν φτάνει στο σημείο να τους κατηγορήσει για γνώση των δολοφονιών-, τότε τα πράγματα είναι πολύ χειρότερα. Ειδικά σε μια χώρα με το παρελθόν της Γερμανίας, είναι εγκληματικό να μην παίρνουν τα μέτρα τους οι αρχές για να αναχαιτίσουν τη δράση νεοναζιστικών ομάδων. Οι δικαστές ξεκαθάρισαν ότι δεν είναι δική τους δουλειά να αποδώσουν ευθύνες στις αρχές. «Δεν είμαστε εξεταστική επιτροπή της Βουλής», είπε ο πρόεδρος του εφετείου. Ωστόσο, είναι βέβαιο ότι κατά τη διάρκεια της μακριάς ακροαματικής διαδικασίας το θέμα θα επανέρχεται ξανά και ξανά. Και θα ρίχνει αλάτι στις ανοιχτές πληγές, όχι μόνο των συγγενών των θυμάτων.
Τα δεδομένα της πολύκροτης δίκης o Βασική κατηγορούμενη είναι η Μπεάτε Τσέπε, η οποία μαζί με τους Ούβε Μπένχαρντ και Ούβε Μούντλος, που αυτοκτόνησαν, λογοδοτεί για 10 δολοφονίες, για δύο βομβιστικές επιθέσεις και για τουλάχιστον 15 ένοπλες ληστείες. Η Τσέπε ζούσε επί μία δεκαετία και μέχρι τη σύλληψή της στην παρανομία. Αποδείξεις ότι σκότωσε η ίδια δεν υπάρχουν, κατηγορείται για συνέργια στους φόνους. Επιπλέον κατηγορείται για εμπρησμό, καθώς έβαλε φωτιά στο σπίτι που έμενε με τους δύο αυτόχειρες, και απόπειρα δολοφονίας της γειτόνισσάς της και δύο μαστόρων που βρίσκονταν στο κτήριο την ώρα του εμπρησμού. o Μαζί της στο εδώλιο τέσσερις άνδρες που κατηγορούνται για στήριξη του νεοναζιστικού πυρήνα NSU. Ο Ραλφ Βόλεμπεν, επί σειράν υποψήφιος του ακροδεξιού κόμματος NPD, κατηγορείται ότι στήριζε οικονομικά το τρίο επί τουλάχιστον μία δεκαετία. Ο Κάρστεν Σ., που βρίσκεται σε πρόγραμμα προστασίας μαρτύρων και βοήθησε να ξετυλιχθεί το κουβάρι των εγκλημάτων, κατηγορείται ως το παιδί για τα θελήματα κι αυτός που φρόντιζε για τον ο-
πλισμό του τρίο. Ο Χόλγκερ Γκ. ομολόγησε ότι για ένα διάστημα έκρυβε το φονικό όπλο. Και ο Αντρέ Ε. κατηγορείται ότι φρόντιζε για τη διαμονή των τριών παρανόμων, ακόμη και για τις διακοπές τους, ενώ παράλληλα συμμετείχε στην οργάνωση της βομβιστικής επίθεσης στην Κολωνία. o Η δίκη γίνεται στο Μόναχο, καθώς οι μισές δολοφονίες του NSU έγιναν στη Βαυαρία. Η πρώτη της αλυσίδας έγινε στη Νυρεμβέργη το 2000 κι άλλες δύο μέσα στη βαυαρική πρωτεύουσα. Την απόφαση για το πού θα γίνει η δίκη την πήρε η ομοσπονδιακή εισαγγελία, λαμ-
βάνοντας υπόψη ότι οι δικαστές στο Μόναχο έχουν εμπειρία με μεγάλες δίκες, κάτι που δεν συμβαίνει, για παράδειγμα, στο Τσβίκαου, όπου ζούσε επί χρόνια το τρίο του νεοναζιστικού πυρήνα. o Η δίκη αναμένεται να κρατήσει τουλάχιστον δύο χρόνια, αν όχι περισσότερο. Το δικαστήριο θα συνεδριάζει τρεις φορές την εβδομάδα ολόκληρη την ημέρα και έχουν κληθεί να καταθέσουν 600 μάρτυρες. Οι πέντε κατηγορούμενοι εκπροσωπούνται από 11 συνηγόρους υπεράσπισης, ενώ πλάι την εισαγγελία υπάρχουν και 77 ενάγοντες, συγγενείς των θυμάτων, που εκπροσωπούνται από 53 δικηγόρους. o Η δίκη ήδη αναβλήθηκε δύο φορές και θα αρχίσει ξανά την Τρίτη 14 Μαΐου. Η πρώτη αναβολή έγινε σε περιβάλλον... τσίρκου. Παρά το γεγονός ότι είναι μία από τις σημαντικότερες δίκες στη νεότερη ιστορία της Γερμανίας, παρά το γεγονός ότι υπάρχει τεράστιο διεθνές ενδιαφέρον για τη διεξαγωγή της, δεν διαμορφώθηκε μια ειδικά μεγάλη αίθουσα, με αποτέλεσμα να υπάρχουν μόνο 50 θέσεις για δημοσιογράφους. Στην αρχή η διαπίστευση έγινε
με τη λογική «όποιος πρόλαβε». Έτσι, όμως, αποκλείστηκαν όλοι οι ξένοι δημοσιογράφοι. Οι ανταποκριτές της τουρκικής Sabah προσέφυγαν στο Συνταγματικό Δικαστήριο, το οποίο αποφάνθηκε ότι το εφετείο του Μονάχου πρέπει να βρει άλλη λύση. Η λύση ήταν να ρίξουν κλήρο! Το αποτέλεσμα είχε όλη την παράνοια του τζόγου, οι μισές μεγάλες εφημερίδες έμειναν απ’ έξω και πήραν διαπίστευση μέχρι και περιοδικά μόδας. Εξαιτίας αυτής της διαδικασίας η δίκη πήγε τρεις βδομάδες πίσω, οι συγγενείς των θυμάτων που έπρεπε να πάνε στο Μόναχο από τις τέσσερις άκρες της Γερμανίας εκτός από την υπομονή τους έχασαν και χρήματα και άδειες από τη δουλειά τους και πάει λέγοντας. Η δεύτερη αναβολή ήταν αναπόφευκτη, καθώς οι συνήγοροι των κατηγορουμένων ζήτησαν την εξαίρεση δικαστών - κυρίως επειδή τους έψαξαν για όπλα στην είσοδό τους στο δικαστήριοκαι έπρεπε να εκδικαστεί το αίτημά τους. Ωστόσο, κι αυτή η αναβολή τσάκισε τα νεύρα και επιβάρυνε το πορτοφόλι των συγγενών των θυμάτων.
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 12 MAΪΟΥ 2013
50
ΚΟΣΜΟΣ
ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ ΤΣΕΡΕΖΟΛΕ
Τ’ άκουσες τα νέα, παππού;
Η εκατομμυριούχος εγγονή του Μάο...
της εβδομάδας
ΤΗΣ ΕΛ. ΤΣΕΡΕΖΟΛΕ
Είναι πλέον γνωστό στους πάντες ότι η Κίνα του 21ου αιώνα απέχει πολύ από εκείνη του Μάο Τσε Τουνγκ. Ωστόσο, ακόμη και με αυτά τα δεδομένα, υπάρχουν ειδήσεις που ξαφνιάζουν. Όπως αυτή σχετικά με την παρουσία της εγγονής του Μεγάλου Τιμονιέρη στον κατάλογο με τους εκατομμυριούχους της χώρας... Η είδηση έκανε αμέσως τον γύρο του κόσμου. Συγκεκριμένα η 40χρονη Κονγκ Ντονγκμέι και ο σύζυγός της Τσεν Ντονγκσένγκ βρίσκονται στην 242η θέση της λίστας των πλουσίων που δημιούργησε ένα κινεζικό περιοδικό, το New Fortune. Η περιουσία τους υπολογίζεται σε 5 δισ. γουάν (περίπου 620 εκατομμύρια ευρώ). Η Κονγκ Ντονγκμέι είναι εγγονή του Μάο από την τρίτη του σύζυγο, την Χε Ζιζχέν. Σύμφωνα με τη γαλλική Ουμανιτέ, που ανέφερε την είδηση, το 2001 είχε ανοίξει στο Πεκίνο βιβλιοπωλείο όπου εκθείαζε την «κόκκινη κουλτούρα», εκείνη της προλεταριακής επανάστασης κατά την ίδρυση της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας το 1949. Με τη δημοσιοποίηση της λίστας, οι επικρίσεις έπεσαν βροχή κατά της εγγονής του Μάο. Κριτικές που έφθασαν μέχρι το γεγονός της παραβίασης του κανόνα του ενός παιδιού (σύμφωνα με το κινεζικό περιοδικό, το ζευγάρι έχει τρία παιδιά)... Οι κριτικές είναι ιδιαίτερα έντονες στο Διαδίκτυο όπου πολλοί κατηγορούν την Κονγκ Ντονγκμέι ότι χρησιμοποίησε τον Μάο ως σήμα κατατεθέν για τον προσωπικό της πλουτισμό...
Υπάρχει μια διαπίστωση στην οποία συμφωνούν οι πάντες σήμερα στη Γαλλία: ουδείς περίμενε να «ξεφουσκώσει» τόσο γρήγορα ο μόλις πριν από έναν χρόνο εκλεγείς νέος πρόεδρος της χώρας, Φρανσουά Ολάντ. Η αλήθεια είναι ότι η εκλογή του δεν συνοδεύτηκε από κάποιον ιδιαίτερο ενθουσιασμό, αλλά περισσότερο από μια βαθιά ανακούφιση για την απαλλαγή από την παρουσία του Νικολά Σαρκοζί στο ύπατο αξίωμα της χώρας. Με άλλα λόγια ήταν περισσότερο μια ψήφος απαλλαγής και όχι τόσο προσχώρησης στο πρόγραμμα και τις ιδέες του σοσιαλιστή υποψηφίου. Στην εκλογή του οποίου συνέβαλαν σε μεγάλο και οι ψηφοφόροι του Αριστερού Μετώπου του Ζαν Λικ Μελανσόν - αυτοί που σήμερα εκφράζουν και την εντονότερη απόρριψη της πολιτικής Ολάντ (όπως άλλωστε φάνηκε και από τη μεγάλη διαδήλωση της περασμένης Κυριακής). Και η απόρριψη δικαιολογείται από μια σειρά λόγους. Ο σοβαρότερος από αυτούς είναι σίγουρα η αύξηση της ανεργίας. Ειδικά σε μια περίοδο που η κυβέρνηση εμμένει σε πολιτική λιτότητας. Μέσα σε έναν χρόνο (άνοιξη 2012 - άνοιξη 2013) ο αριθμός των ανέργων στη χώρα αυξήθηκε κατά 300.000 άτομα φθάνοντας το ποσοστό στο 10,1%, δηλαδή 3.225.000 - ιστορικό υψηλό από το 1997. Αν στο ποσοστό αυτό προστεθούν και τα άτομα που είχαν μειωμένη εργασιακή δραστηριότητα, τότε ο αριθμός των ανέργων «σκαρφαλώνει» στους 5.034.000 (αύξηση 8% σε σχέση με το 2012). Την ίδια στιγμή στο «μέτωπο» της απασχόλησης τα νέα είναι εξόχως αποθαρρυντικά. Όταν ο Ολάντ έπαιρνε τα ηνία της Γαλλίας, πέρσι τον Μάιο, η χώρα βρισκόταν στα πρόθυρα της ύφεσης. Ύστερα από μια μικρή ανάκαμψη, το καλοκαίρι, της τάξης του 0,2%, στα τέλη της χρονιάς η ύφεση επανήλθε στο -0,3% για να ισορροπήσει στα τέλη του 2012, στο 0%. Η κατάσταση αυτή συνεχίστηκε και φέτος με τις προβλέψεις να κινούνται γύρω στο -0,1%. Και μπορεί ο Ολάντ να κληρονόμησε αυτή την αναιμική έως μηδενική ανάπτυξη, ωστόσο οι δομικές μεταρρυθμίσεις της κυβέρνησης Ερό στην κατεύθυνση της λιτότητας, δεν αναμένεται να βελτιώσουν τα πράγματα.
Μέρκελ - Ολάντ: σημειώσατε 1 Όμως δεν είναι μόνο τα θέματα της ανεργίας και της ανάπτυξης που έκριναν τόσο αρνητικά (μπορεί να «τσίμπησε» μία μονάδα, φθά-
Η αποτυχημένη χρονιά του Φρανσουά Ολάντ νοντας στο 32% θετικών γνωμών, ωστόσο εξακολουθεί να πρόκειται για αρνητικό ρεκόρ) την προεδρία Ολάντ. Το ζήτημα έχει να κάνει και με το γεγονός της άμεσης διάψευσης σειράς συγκεκριμένων προεκλογικών υποσχέσεών του. Όπως για παράδειγμα εκείνης σχετικά με την επαναδιαπραγμάτευση του Συμφώνου Δημοσιονομικής Σταθερότητας. Στις 12 Δεκεμβρίου 2011 ο υποψήφιος Ολάντ τασσόταν υπέρ της επαναδιαπραγμάτευσης. Και λίγο αργότερα τόνιζε ότι θα αρνηθεί να «χαράξει στο μάρμαρο» ένα «στενοκέφαλο, αόριστο και τιμωρητικό» κείμενο και ότι θα το επαναδιαπραγματευθεί δίνοντας έμφαση στην ανάπτυξη και την απασχόληση και επαναπροσανατολίζοντας την ΕΚΤ. Στον αντίποδα, η καγκελάριος Μέρκελ επαναλάμβανε, πέρσι τον Απρίλιο από τις στήλες της «Ζιντόιτσε Τσάιτουνγκ» ότι το σύμφωνο δεν είναι διαπραγματεύσιμο. Λίγο μετά την εκλογή του, ο Ολάντ δηλώνει ότι αποδέχεται την επικύρωση του κειμένου όπως αυτό έχει, συμπληρώνοντάς το απλά με ένα ποσό για την ανάπτυξη από ήδη δεσμευμένα κονδύλια των Βρυξελλών - δεν αμφισβητεί δηλαδή, όπως είχε υποσχεθεί ότι θα έκανε, τη λογική της λιτότητας. Η γαλλική Βουλή στις 11 Οκτωβρίου επικυρώνει το σύμφωνο, όπως και η Γερουσία, χάρη στις ψήφους της Δεξιάς. Λίγο αργότερα υιοθετείται και ο «χρυσός κανόνας» για μείωση του δημοσίου ελλείμματος, με χρονιά έναρξης εφαρμογής το 2017. Μέρκελ - Ολάντ, σημειώσατε 1. Και δεν είναι αυτό το μοναδικό «μπρος - πίσω» του Ολάντ. Προεκλογικά είχε υποσχεθεί ότι θα τιθασεύσει τις τραπεζικές δραστηριότητες, προκειμένου αυτές να ε-
γκαταλείψουν τις δραστηριότητες τύπου καζίνο και να χρηματοδοτήσουν την πραγματική οικονομία. Να τις αποτρέψει από το να καταφεύγουν σε φορολογικούς παραδείσους. Να τις αναγκάσει να λειτουργούν με μεγαλύτερη διαφάνεια, κ.ά. Τελικά η μεταρρύθμιση που υιοθέτησε είναι πολύ μακριά από τα υποσχεθέντα. Πέραν της ακύρωσης ορισμένων μέτρων που είχαν ληφθεί επί Σαρκοζί, διατηρήθηκαν οι φοροαπαλλαγές για τους έχοντες, ενώ το περίφημο μέτρο περί φορολόγησης κατά 75% των εισοδημάτων άνω του ενός εκατομμυρίου ευρώ τον χρόνο, κατέληξε στις ελληνικές καλένδες ύστερα από μια αμφιλεγόμενη απόφαση του Συνταγματικού Συμβουλίου.
Οι ξεχασμένες ελπίδες των εργαζομένων στη βιομηχανία... Την ίδια κατάληξη είχαν και οι υποσχέσεις για ανασυγκρότηση της βιομηχανίας. Προεκλογικά ο υποψήφιος Ολάντ είχε βρεθεί στο πλευρό των δοκιμαζόμενων εργαζομένων των εργοστασίων Fralib, Petroplus, ArcelorMittal και PSA, ο δε διορισμός του Αρνό Μοντμπούρ στη νεοδημιουργηθείσα θέση του υπουργού Παραγωγικής Ανασυγκρότησης είχε δημιουργήσει προσδοκίες. Ωστόσο αυτές σύντομα διαψεύστηκαν με αφορμή την απόφαση της χαλυβουργίας Μιτάλ να κλείσει τις εγκαταστάσεις
Τελικά η μεταρρύθμιση που υιοθέτησε είναι πολύ μακριά από τα υποσχεθέντα
στην πόλη Φλοράνζ. Μετά από τις ελπίδες που δημιουργήθηκαν στους εργαζόμενους από το ενδεχόμενο, που υποστήριξε ο Μοντμπούρ, εθνικοποίησης, η κυβέρνηση, έκανε στροφή 180 μοιρών, κλείνοντας συμφωνία με την εταιρία και δίνοντάς της το «πράσινο φως» για το οριστικό κλείσιμο. Ακόμη και το θετικό μέτρο, του νόμου για τους γάμους των ομοφύλων σκιάστηκε από την ολιγωρία της κυβέρνησης, που περνώντας τη νομοθεσία αυτή στις αρχές της φετινής χρονιάς, έδωσε τη δυνατότητα στο αντίπαλο στρατόπεδο να οργανωθεί. Δεύτερον, η φράση του Ολάντ περί της «συνειδησιακής ελευθερίας» των δημάρχων που μπορούν να αρνηθούν να εφαρμόσουν τον νόμο ανοίγει μέτωπα εναντίον του... Και τι μέλλει γενέσθαι; Ο πρωθυπουργός Ζαν Μαρκ Ερό έχει δηλώσει την πρόθεσή του να μεταρρυθμίσει το συνταξιοδοτικό σύστημα. Θα εισακουστούν άραγε οι πολλές και έντονες φωνές της Αριστεράς για να γίνει το κρίσιμο αυτό θέμα η αφετηρία αλλαγής πολιτικής; Η ευκαιρία προσφέρεται. Οι πρώτες κυβερνητικές δηλώσεις όμως δεν προκαλούν ιδιαίτερη αισιοδοξία: προετοιμάζουν την κοινή γνώμη για παράταση της διάρκειας της εισφοράς, μείωση συντάξεων... Πάντως και εντός του Σοσιαλιστικού Κόμματος έχουν αρχίσει να ακούγονται φωνές αντίδρασης κατά της σημερινής πολιτικής. Ενδεικτική η συζήτηση που άνοιξε, με αφορμή την έντονη κριτική που άσκησε ο πρόεδρος της Βουλής, Κλοντ Μπορτολόν, κατά της Γερμανίας. Μπορεί η κυβέρνηση να επανέφερε στην τάξη τους «ατακτούντες», ωστόσο αυτό ήταν ένα «καμπανάκι» που ο Ολάντ δύσκολα θα αγνοήσει...
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 12 ΜΑΪΟΥ 2013
51
ΚΟΣΜΟΣ ΜΕΓΑΛΗ ΠΟΡΕΙΑ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ ΣΤΟ ΠΑΡΙΣΙ
ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΣΤΡΑΤΗΣ ΜΠΟΥΡΝΑΖΟΣ
Αν για τους Έλληνες η περασμένη Κυριακή ήταν η ημέρα του Πάσχα, για τους Γάλλους ήταν η ημέρα της μεγάλης πορείας της Αριστεράς για την «Έκτη Δημοκρατία», εναντίον της λιτότητας και της «μοναρχοποίησης» της Πέμπτης Γαλλικής Δημοκρατίας. Την ημέρα που συμπληρώνονταν 195 χρόνια από τη γέννηση του Καρλ Μαρξ, αλλά και ένας χρόνος προεδρίας του Φρανσουά Ολάντ, το Παρίσι έζησε μια ενθουσιώδη πορεία, που ξεκίνησε από την πλατεία της Βαστίλλης. Ήταν μεγαλύτερη από την αντίστοιχη της Πρωτομαγιάς και οι οργανωτές έκαναν λόγο για 180.000 διαδηλωτές. «Resistance!» (Αντισταθείτε!) ήταν το σύνθημα που κυριαρχούσε. Έπειτα από σύντομους χαιρετισμούς, η συγκέντρωση έκλεισε με τις ομιλίες της Εύας Ζολί (υποψήφιας των Οικολόγων στις προηγούμενες προεδρικές εκλογές), του Πιερ Λοράν (γενικού γραμματέα του Γαλλικού Κομμουνιστικού Κόμματος) και του Ζαν-Λυκ Μελανσόν, ο οποίος, φορώντας ένα κόκκινο φουλάρι και γαρύφαλλα στο πέτο, ξεσήκωσε τα πλήθη με έναν φλογερό λόγο για τη δημοκρατία και την «εξέγερση των πολιτών». Στη συγκέντρωση μετείχαν αντιπρόσωποι από αρκετές χώρες: διακρίναμε Ισπανούς, Πορτογάλους, Έλληνες και Γερμανούς. Τον ΣΥΡΙΖΑ εκπροσώπησε η βουλευτής Βασιλική Κατριβάνου, ενώ το «παρών» έδωσε και ο δραστήριος ΣΥΡΙΖΑ Πα-
ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΓΟΥΛΑΣ:
Ο ΣΥΡΙΖΑ συμμετέχει δυναμικά
Αντισταθείτε στη λιτότητα και τη «δημοκρατική» μοναρχία ρισιού, με δικό του πανό. Μερικά χαρακτηριστικά στιγμιότυπα: Τα πλήθη που τραγουδούσαν με συγκίνηση και πάθος τη Διεθνή· οι άνθρωποι στα γεμάτα πεζοδρόμια, τα μπαλκόνια και τα παράθυρα που χειροκροτούσαν· οι διαδηλώτριες με τον κατακόκκινο φρυγικό σκούφο, σύμβολο της Γαλλικής Επανάστασης· οι διαδηλωτές και διαδηλώτριες με τις σκούπες, για να σαρωθεί το «παλαιό καθεστώς»· οι σημαίες με τον Γκεβάρα, τα πανό με τον Τσάβες και η έντονη παρουσία του ΚΚΓ. Όσον αφορά τα πολιτικά συμπεράσματα, θα στεκόμουν σε τρία σημεία. o Πρώτον, την πρωτοβουλία για την πορεία πήρε το Μέτωπο της Α-
ΖΑΝ - ΛΥΚ ΜΕΛΑΝΣΟΝ:
Εξέγερση των πολιτών Σήμερα, στην πλατεία της Βαστίλλης, πλατεία του λαού και των επαναστάσεων, ο γαλλικός λαός επιστέφει δυναμικά στο προσκήνιο. Καλέσαμε τους συμπολίτες μας για μια «εξέγερση των πολιτών», για μια άνοιξη των λαών της Ευρώπης. Πρέπει να βάλουμε τέλος στη «δημοκρατική μοναρχία», την υπερεξουσία του προέδρου, να θεμελιώσουμε μια Έκτη Δημοκρατία. Είμαστε η κόκκινη σημαία της επανάστασης, της αλληλεγγύης και του αγώνα. Με τη σημερινή «διαδήλωση των πολιτών» θέλουμε να ξεκινήσει μια πορεία που θα βάλει τέλος στις νεοφιλελεύθερες πολιτικές που μας οδηγούν, σε όλη την Ευρώπη, στην καταστροφή. Αντιστεκόμαστε στην εξουσία του χρήματος, στην πολιτική της λιτότητας, που οδηγεί τον λαό μας και τους λαούς της Ευρώπης σε μια δυστυχία χωρίς ορατό τέλος. Εργαζόμαστε δραστήρια για μια νέα λαϊκή πλειοψηφία.
ριστεράς αλλά μετείχαν κι άλλα μικρότερα αριστερά κόμματα και οργανώσεις όπως το Αντικαπιταλιστικό Κόμμα. Ωστόσο, καθώς στη συνέχεια την πλαισίωσαν συνδικαλιστές, άλλες αριστερές οργανώσεις και Οικολόγοι, είχαμε μια μεγάλη ενωτική διαδήλωση της Αριστεράς. Έτσι, η συγκέντρωση, και πολιτικά, πέτυχε τον στόχο της. o Δεύτερον, στις συζητήσεις με τους συγκεντρωμένους (πολλοί από τους οποίους είχαν ψηφίσει Ολάντ, τουλάχιστον στον δεύτερο γύρο) ήταν εμφανής η απογοήτευση από την προεδρία Ολάντ. Η συγκέντρωση, ενάντια στον «πρόεδρο - μονάρχη» και την πολιτική του, εκφράζει και αυτό το κλίμα. o Τρίτον, ήταν έντονη η διάσταση της Ευρώπης, ένας νέος διεθνισμός. Οι αναφορές στις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, η ανησυχία για το πού πηγαίνει η Ευρωπαϊκή Ένωση, η προσπάθεια να δούμε όσα συμβαίνουν στη Γαλλία με ένα ευρωπαϊκό πρίσμα το επιβεβαιώνουν. Η συγκέντρωση της Κυριακής ήταν μια σημαντική πολιτική επιτυχία του Μετώπου της Αριστεράς, και γενικότερα της γαλλικής Αριστεράς: σε μια πολιτική συγκέντρωση, κόντρα στον σοσιαλιστή πρόεδρο (έχει σημασία, καθώς οι σοσιαλιστές θεωρούνται κομμάτι της Αριστεράς), χιλιάδες άνθρωποι κατέβηκαν στον δρόμο. Αν εξαιρέσουμε τις ενθουσιώδεις προεκλογικές συγκεντρώσεις του Μελανσόν, ένα έτος πριν, πρέπει να πάμε πολλά χρόνια πίσω, για να θυμηθούμε κάτι αντίστοιχο. Η συγκέντρωση της 5ης Μαΐου διεκδίκησε μια άλλη πολιτική, που συνενώνει την αντίσταση στη λιτότητα και στον
αυταρχισμό, την υπεράσπιση του λαϊκού εισοδήματος και τη δημοκρατία. Κι αυτό είναι ένα στοίχημα που αφορά όλη την Ευρώπη.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΚΑΤΡΙΒΑΝΟΥ:
Το πάθος της διαδήλωσης Θα ξεκινήσω με το συναίσθημα που διαπερνά τη συγκέντρωση. Ένα συναίσθημα θερμό, που συνδυάζει ενθουσιασμό και δυναμισμό: το βλέπεις στα συνθήματα, στα τραγούδια και κυρίως στα πρόσωπα των ανθρώπων. Μένω σ’ αυτό, και γιατί μας αγγίζει όλους και όλες όσες βρισκόμαστε εδώ, αλλά και γιατί μια τέτοια διάθεση, δυναμική διεκδίκηση και χαρά μαζί, που θυμίζει πανηγύρι, τη χρειαζόμαστε, και στην Ελλάδα και παντού. Και δυο σύντομα σχόλια: o Πρώτον, ο διεθνισμός, η διεθνής διάσταση των αγώνων, εκτός από σταθερή αξία και όραμα της Αριστεράς, αποτελεί σήμερα πραγματικότητα απαραίτητη για τη σκέψη και τη δράση μας. Ζούμε έναν νέο διεθνισμό, και τη σημερινή συγκέντρωση τη βλέπω σαν μια έκφρασή του. o Δεύτερον, το κεντρικό αίτημα της συγκέντρωσης, η αντίσταση στη λιτότητα σε συνδυασμό με τη διεκδίκηση της δημοκρατίας πρέπει να βρεθεί στην καρδιά του αγώνα της Αριστεράς σε όλη την Ευρώπη. Το βλέπουμε και την Ελλάδα: ο αγώνας κατά του Μνημονίου, για την υπεράσπιση του κοινωνικού κράτους και του λαϊκού εισοδήματος, πάει χέρι - χέρι με την υπεράσπιση της δημοκρατίας.
* Η Βασιλική Κατριβάνου είναι βουλευτής Β’ Αθήνα του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ
Συμμετέχουμε, ως ΣΥΡΙΖΑ Παρισιού, δυναμικά στη σημερινή συγκέντρωση της γαλλικής Αριστεράς για μια Έκτη Δημοκρατία, που δεν θα δίνει όλες τις εξουσίες στον Πρόεδρο, αλλά θα εκφράζει τη λαϊκή πλειοψηφία. Μια νέα δημοκρατία, ενάντια στη δικτατορία των αγορών, στη Γαλλία και όλο τον πλανήτη. Ως ΣΥΡΙΖΑ Παρισιού προσπαθούμε να δημιουργήσουμε δεσμούς. Πρώτα απ’ όλα, να κάνουμε γνωστές στη Γαλλία τις θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και το τι συμβαίνει στην Ελλάδα, την ανθρωπιστική κρίση που βιώνει η χώρα γιατί υπάρχει έλλειμμα ενημέρωσης. Δεύτερον, θέλουμε να λειτουργήσουμε ως σύνδεσμος μεταξύ της γαλλικής και της ελληνικής Αριστεράς, των κινημάτων στις δύο χώρες. Τρίτον, να δημιουργήσουμε ένα δίκτυο στήριξης για τους Έλληνες που έρχονται στο Παρίσι: νέοι άνθρωποι, που όλο και πληθαίνουν τον τελευταίο χρόνο, σε αναζήτηση δουλειάς, χωρίς χρήματα, μερικές φορές και χωρίς να ξέρουν καλά γαλλικά. Η δημιουργία δικτύων (ενημέρωσης, αλληλεγγύης, συντονισμού) διαπερνά τη δράση μας. Με τέτοιες σκέψεις συμμετέχουμε και στη διαδήλωση.
*Ο Βαγγέλης Γούλας, γραμματέας ΣΥΡΙΖΑ Παρισιού
ΜΑΪΤΕ ΜΟΛΑ:
Μια ευρωπαϊκή διαδήλωση Μετέχουμε σε μια σπουδαία διαδήλωση και αξίζουν συγχαρητήρια στους Γάλλους συντρόφους που την οργάνωσαν. Μάλιστα, εγώ δεν τη βλέπω σαν μια συγκέντρωση που αφορά μόνο τη Γαλλία. Τα προβλήματα, είτε αυτά σχετίζονται με την αναζήτηση μιας άλλης πολιτικής ενάντια στον νεοφιλελευθερισμό είτε με τη δημοκρατία, είναι κοινά και στη Γαλλία και στην Ισπανία και στην Ελλάδα και πολλές άλλες χώρες - με διαφορές και διαφορετικές ταχύτητες, βέβαια. Η σημερινή συγκέντρωση, λοιπόν, αφορά τους αριστερούς και τις αριστερές όλης της Ευρώπης - και αυτός είναι ένας λόγος που βρίσκομαι στο Παρίσι σήμερα. Σήμερα, λοιπόν, θα έλεγα «Είμαστε όλοι Γάλλοι»!
* Η Μαϊτέ Μόλα είναι αντιπρόεδρος του Κόμματος της Ευρωπαϊκής Αριστεράς
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 12 ΜΑΪΟΥ 2013
52 ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΑΡΓΥΡΗΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ
Τα σοσιαλιστικά κόμματα της Ισπανίας και της Πορτογαλίας και το ιταλικό Δημοκρατικό Κόμμα φαίνεται ότι αντιμετώπισαν μια δυσάρεστη έκπληξη από την απόφαση του γερμανικού SPD να «αντικαταστήσει» τη Σοσιαλιστική Διεθνή με ένα διεθνές προοδευτικό δίκτυο κομμάτων με απροσδιόριστη προς το παρόν μορφή και φυσιογνωμία. Η αριστερή φρασεολογία με την οποία επιτέθηκε το γερμανικό SPD στη Σοσιαλιστική Διεθνή και η πρόθεσή του να στηρίξει το νέο δίκτυο της Προοδευτικής Συμμαχίας κρύβει παραδόξως δύο βασικά διαμετρικά αντίθετες κατευθύνσεις: πρόκειται για μια καθαρά δεξιά στροφή στο ιδεολογικό επίπεδο και μια περισσότερο «αριστερή» στροφή στο επίπεδο της πολιτικής συγκυρίας και μάλιστα εάν συνδυαστεί με την είσοδο στο νέο σχήμα των Δημοκρατικών Κομμάτων των ΗΠΑ και της Ιαπωνίας. Δύο κομμάτων που απορρίπτουν την πολιτική της λιτότητας και των περικοπών και στηρίζουν τη δημόσια παρέμβαση στην οικονομία με την έκδοση βουνών από κρατικά ομόλογα! Γιατί όμως ορισμένα σοσιαλιστικά κόμματα βιάζονται να δηλώσουν την πίστη τους στην γερμανο - βρετανο ιταλική Προοδευτική Συμμαχία και άλλα, όπως αυτά της Ισπανίας και της Πορτογαλίας, δηλώνουν... άγνοια; Η αλήθεια είναι ότι στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες τα σοσιαλιστικά και σοσιαλδημοκρατικά κόμματα δεν αποτελούν πλέον τον βασικό κορμό του εκλογικού σώματος των λαϊκών μαζών και των εργαζομένων, χάνοντας μέσα σε μια εικοσαετία ακόμη και το 50% της δύναμής τους, ενώ άλλες κεντρώες και φιλελεύθερες δυνάμεις τα έχουν υπερκεράσει, εξαναγκάζοντάς τα να αναζητήσουν νέες συμμαχίες. Στο κοινωνικό επίπεδο η υποβάθμιση του πολιτικού τους ρόλου συνοδεύτηκε από τη συρρίκνωση των συνδικάτων και των μεγάλων συλλογικοτήτων που αποτελούσαν βασικούς αιμοδότες ψήφων και... χρήματος. Η κοινωνία των μαζών δεν υπάρχει πλέον και το κοινωνικό κράτος βάλλεται από παντού. Τα σοσιαλδημοκρατικά και σοσιαλιστικά κόμματα δεν φαίνονται διατεθειμένα να... αυτοκτονήσουν. Από τη στιγμή που κρατούν ακόμη κλειστό οποιοδήποτε διάλογο με τη ριζοσπαστική Αριστερά, η πολιτική των συνεργασιών τους αποτελεί έναν απλό μονόδρομο. Το βιώνει προεκλογικά και το ίδιο το SPD στη Γερμανία. Ιδού λοιπόν η Ρόδος και η Προοδευτική Συμμαχία! Η «Ρόδος» όμως βρίσκεται στον ευρωπαϊκό Νότο, όπου η δραματική κρίση αποκλείει οποιαδήποτε διέξοδο των σοσιαλιστικών κομμάτων προς το κέντρο, ενώ φαίνεται περισσότερο πιθανός ένας διάλογος με τη «μισητή» ριζοσπαστική Αριστερά.
ΚΟΣΜΟΣ Οι πρόσφατες περιπέτειες του Δημοκρατικού Κόμματος της Ιταλίας έδειξαν στα σοσιαλιστικά κόμματα της Ισπανίας και της Πορτογαλίας ότι η διέξοδος από την κρίση βρίσκεται αλλού, ενώ στα αριστερά τους υπάρχει μια πρωτοφανής πίεση. Μπορεί να αναβιώσει ένας νέος δικομματισμός, με άξονα το μοντέλο ρεπουμπλικάνοι - συντηρητικοί, νεοφιλελεύθερη Δεξιά και από την άλλη «προοδευτικοί»,
στάτη του Μπερλουσκόνι που πέθανε φυγόδικος στην Τυνησία.
Ο «εφιάλτης» του Ντ’ Αλέμα Με τη δημιουργία του ιταλικού Δημοκρατικού Κόμματος, το 2007, ορισμένοι άρχισαν να οραματίζονται τη δημιουργία ενός διεθνούς οργανισμού των Δημοκρατικών Κομμάτων, με τη συμμετοχή αυτών των ΗΠΑ, της Ιαπωνίας, και ασφαλώς της
νοβούλιο ονομάστηκε Ομάδα Προοδευτικής Συμμαχίας Σοσιαλιστών και Δημοκρατών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Στο Ευρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα και στη Σοσιαλιστική Διεθνή την Ιταλία εκπροσωπεί πλέον μόνο το Ιταλικό Σοσιαλιστικό Κόμμα, ο απόγονος του διεφθαρμένου Κράξι! Από τη στιγμή που ο Ντ’ Αλέμα δεν μπορεί να συμμετέχει σαν «κλη-
Η μοναξιά των σοσιαλιστών του πολύπαθου ευρωπαϊκού Νότου ρονόμος» των Δημοκρατών της Αριστεράς και του Κόμματος Δημοκρατικής Αριστεράς στη Σοσιαλιστική Διεθνή, η φόρμουλα της Προοδευτικής Συμμαχίας φαίνεται ότι αποτελεί μια λύση, παρόλο που δεν έχει τα «αριστερά» χαρακτηριστικά που θα ήθελε ο «Μεγάλος Ηγέτης» της ιταλικής... Αριστεράς. Η φόρμουλα της Προοδευτικής Συμμαχίας του SPD ίσως εκμεταλλεύεται τον συμβιβασμό για τη δημιουργία της ομάδας των σοσιαλιστών και των δημοκρατών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
δηλαδή δημοκράτες, κεντρώοι και σοσιαλιστές; Η διάλυση της μεσαίας τάξης κυρίως στον ευρωπαϊκό Νότο δεν το επιτρέπει. Αντίθετα σε άλλες περιφέρειες του πλανήτη η μεσαία τάξη αυξάνεται και μαζί της οι ανάγκες για κοινωνική προστασία, έστω και περιορισμένης «σοσιαλιστικής» ευθύνης.
Ο «τρίτος δρόμος» της σοσιαλδημοκρατίας
Η Προοδευτική Συμμαχία θα μπορούσαμε να πούμε ότι αποτελεί το νόθο τέκνο της πολιτικής του «Τρίτου Δρόμου» του Τόνι Μπλερ, που είχε βρει εντός των ευρωπαϊκών συνόρων δύο εκλεκτούς για την εποχή συνεταίρους, τον πρώην Γερμανό καγκελάριο Γκέρχαρντ Σρέντερ και τον νεόκοπο τότε «σοσιαλιστή» Μάσιμο ντ’Αλέμα. Το ευρωπαϊκό τρίο διευρύνθηκε προς την άλλη πλευρά του Ατλαντικού με τη συμμετοχή του Μπιλ Κλίντον, ο οποίος διευκόλυνε την πορεία του Δημοκρατικού Κόμματος ως παρατηρητή της Σοσιαλιστικής Διεθνούς. Ο Μπλερ κατέληξε υπάλληλος πολυεθνικής του χρηματοοικονομικού τομέα και ο Σρέντερ υπάλληλος του... Πούτιν. Ας μην ξεχνάμε ότι το άστρο του «δεξιού» Σρέντερ έλαμψε όταν κατάφερε να ξεφορτωθεί από τη θέση του υπουργού Οικονομικών και από το SPD τον... Όσκαρ Λαφοντέν. Ο μόνος που έμεινε στην ενεργή πολιτική είναι ο Ντ’ Άλέμα, παροπλισμένος όμως ως πρόεδρος του «Ιδρύματος Ιταλοί Ευρωπαίοι», έχοντας ως δεξί του χέρι τον πρώην σοσιαλιστή Τζουλιάνο Αμάτο, δεξί χέρι του διεφθαρμένου ηγέτη των Ιταλών σοσιαλιστών Μπετίνο Κράξι, προ-
«Αδιάβαστοι» οι σοσιαλιστές του Νότου;
πιο «επαρχιακής» Ιταλίας. Ο εμπνευστής του ιταλικού Δημοκρατικού Κόμματος και πρώτος υποψήφιος λεγεωνάριος της Διεθνούς των Δημοκρατικών Κομμάτων, Βάλτερ Βελτρόνι, αναγκάστηκε να παραδώσει τα ηνία του εγχειρήματος στον Ντ’ Αλέμα, ο οποίος προτίμησε όμως το αριστερό λούστρο της Σοσιαλιστικής Διεθνούς από μια άχρωμη Διεθνή των Δημοκρατικών Κομμάτων. Η συμμετοχή ή όχι του ιταλικού Δημοκρατικού Κόμματος στη Σοσιαλιστική Διεθνή και το Ευρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα αποτελεί εδώ και χρόνια τον «εφιάλτη» του Ντ’ Αλέμα, γιατί οι πρώην χριστιανοδημοκράτες αρνούνται να ταυτιστούν με οποιοδήποτε υποκατάστατο του «σοσιαλισμού». Οι Ευρωπαίοι Σοσιαλιστές και το ιταλικό Δημοκρατικό Κόμμα κατέληξαν σε μια συμφωνία για να μπορέσουν να καμφθούν οι αντιστάσεις των πρώην χριστιανοδημοκρατών. Η κοινή ομάδα στο Ευρωπαϊκό Κοι-
Γιατί όμως στενός συνεργάτης του Νντ’ Αλέμα δήλωσε στην «Αυγή» της Κυριακής ότι δεν έχει ιδέα για τη δημιουργία της Προοδευτικής Συμμαχίας; Γιατί ανάλογη ήταν και η αντιμετώπιση από τα Σοσιαλιστικά Κόμματα της Ισπανίας και της Πορτογαλίας, όπου στελέχη των υψηλόβαθμων οργάνων τους μας δήλωσαν ότι έπρεπε να ανατρέξουν σε ξενόγλωσσα δημοσιεύματα, γιατί στο εσωτερικό τους κανείς δεν ήξερε τουλάχιστον μέχρι την Παρασκευή... τίποτα; Πώς είναι δυνατόν αντιπρόεδροι του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, πρόεδροι εθνικών κοινοβουλευτικών ομάδων στην Ευρωβουλή και υψηλόβαθμα στελέχη επιτροπών από τους σοσιαλιστές και τους δημοκράτες του ευρωπαϊκού Νότου να ισχυρίζονται ότι δεν ξέρουν καν για την Προοδευτική Συμμαχία ή να τη συγχέουν με την κοινή ομάδα που έχουν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο;
Οι συμπληγάδες της λιτότητας Προφανώς το SPD αιφνιδίασε με-
γάλο τμήμα της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας προσαρμόζοντας στην προεκλογική του ατζέντα τις εορταστικές εκδηλώσεις για τα 150χρονά του και την παρουσίαση του δικτύου της Προοδευτικής Συμμαχίας. Οι χρόνοι και οι προτεραιότητες όμως διαφέρουν στον ευρωπαϊκό Νότο. Το Δημοκρατικό Κόμμα αντιμετωπίζει μια σοβαρή κρίση ηγεσίας, ενώ άρχισαν να εμφανίζονται φυγόκεντρες τάσεις, και όχι μόνο από τα αριστερά του. Ακόμη και ο Γκοφρέντο Μπετίνι ζήτησε τη δημιουργία «ενός κόμματος της Αριστεράς». «Η ιδέα μου είναι ότι πρέπει να δημιουργήσουμε ένα νέο πολιτικό υποκείμενο όλης της Αριστεράς και όλων των μετριοπαθών που κοιτάνε αριστερά. Όχι μόνο το απλό άθροισμα του Δημοκρατικού Κόμματος και της Αριστεράς Οικολογίας Ελευθερίας, αλλά πολύ περισσότερο», τόνισε ο πολιτικός σύμβουλος του Βελτρόνι. Ποιο λοιπόν ενδιαφέρον θα μπορούσαν να δείξουν τα στελέχη του Δημοκρατικού Κόμματος για την Προοδευτική Συμμαχία όταν μόλις χθες πραγματοποιήθηκε στη Ρώμη ένα πρώτο ξεκαθάρισμα λογαριασμών για την ηγεσία του; Τη στιγμή που το Δημοκρατικό Κόμμα προσπαθούσε χθες να δημιουργήσει μια νέα ηγετική ομάδα, σε μια άλλη πλευρά της Ρώμης άνοιγε τις πόρτες του το «εργοτάξιο της Αριστεράς» με πρωταγωνιστές τους Βέντολα και Ροντοτά και με ένα τμήμα του Δημοκρατικού Κόμματος να ενδιαφέρεται για τη συνέχεια που θα έχουν. Στην Ισπανία και την Πορτογαλία τα σοσιαλιστικά κόμματα βρίσκονται κάτω από έναν νέο καταιγισμό περικοπών, με ένα μεγάλο τμήμα της κοινωνίας να βρίσκεται ή να ετοιμάζεται να βρεθεί ξανά στους δρόμους, ενώ για πρώτη φορά αισθάνονται να χάνουν το έδαφος στα αριστερά τους, προσπαθώντας να απομονώσουν τα πλέον νεοφιλελεύθερα και μνημονιακά κομμάτια τους. Στην Πορτογαλία ο Πάσος Κοέλιο σχεδιάζει νέες περικοπές 10% στις συντάξεις, μέσα από ένα νέο πακέτο λιτότητας 4,8 δισ. ευρώ, ενώ από την άλλη πλευρά της Ιβηρικής ο Ραχόι αναγκάστηκε να αποσύρει από την ημερήσια διάταξη του υπουργικού συμβουλίου τις περικοπές 6,7 δισ. ευρώ στην Παιδεία, σχεδιάζοντας παράλληλα μια νέα σφαγή στη δημόσια Υγεία. Οι Ιταλοί Μπερσάνι και Λέτα, ο Ισπανός Ρουμπαλκάβα και ο Πορτογάλος Σεγούρο γνωρίζουν πολύ καλά ότι ο ευρωπαϊκός Νότος έχει μετατραπεί σε ένα καζάνι που βράζει και πως δεν υπάρχουν ευρωπαϊκοί και διεθνείς συσχετισμοί για μια αλλαγή της πορείας. Γνωρίζουν πολύ καλά ότι θα πρέπει να αναζητήσουν αλλού διεξόδους και συμμάχους, δεδομένης της αναμενόμενης ήττας του SPD στις εκλογές του Σεπτεμβρίου.
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 12 MAΪΟΥ 2013
53
ΚΟΣΜΟΣ ΝΙΚΙ ΒΕΝΤΟΛΑ:
Φοβόμουνα ότι το Δημοκρατικό Κόμμα θα προσκυνήσει την τρόικα σαν το ΠΑΣΟΚ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΑΡΓΥΡΗ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟ
Ένα μεγάλο τμήμα της ιταλικής ριζοσπαστικής, κινηματικής και μεταρρυθμιστικής Αριστεράς ξεκίνησε χθες στη Ρώμη μια πλούσια εμπειρία για τη δημιουργία ενός «εργοταξίου» για την ανασύνθεση των κοινοτήτων της Αριστεράς και την αντιμετώπιση των προκλήσεων της κρίσης, όπως τόνισε στην «Αυγή» της Κυριακής ο Νίκι Βέντολα, ο πρόεδρος της Αριστεράς Οικολογίας Ελευθερίας, που αποτελεί από τους πρωταγωνιστές του εγχειρήματος. Ο Βέντολα παρακολουθεί στενά το «σύνδρομο της ελληνικής κρίσης», ανησυχώντας μήπως δει το Δημοκρατικό Κόμμα να γονατίζει σαν το ΠΑΣΟΚ στην τρόικα και τη ριζοσπαστική Αριστερά να μην καταλήξει στην καταγγελιολογία του... ΚΚΕ.
Είστε κυβερνήτης της Απουλίας εδώ και αρκετά χρόνια. Απέναντι από τις ακτές σας είναι η Ελλάδα. Στο Μπάρι, που είναι η έδρα της τοπικής κυβέρνησης, και το Μπρίντιζι έχετε μια άμεση επαφή με την Ελλάδα. Πώς βλέπετε την ελληνική κρίση; Ζήσαμε και ζούμε άσχημα το σύνδρομο της ελληνικής κρίσης. Δεν υπάρχει αριστερός σε ολόκληρο τον κόσμο που να μη θαύμασε την αντίσταση του ελληνικού λαού. Αυτό που προσπαθήσαμε να αποφύγουμε είναι να δούμε το Δημοκρατικό Κόμμα να καταλήγει όπως το ΠΑΣΟΚ και να γονατίζει στην τρόικα. ‘Η να δούμε τη ριζοσπαστική Αριστερά να καταλήγει σαν το ΚΚΕ. Αιχμάλωτοι των αντιδιαμετρικά αντίθετων προκαταλήψεών τους. Ο καθένας θωρακισμένος με την πανοπλία του ιδεολογικού ρεαλισμού του. Οι μεν γονάτισαν στην τρόικα οι δε καταγγέλλουν απλά τις συνωμοσίες. Που δυστυχώς έφθασαν να σκεφτούν ότι ήταν καλύτερα να υπάρχει μια δεξιά κυβέρνηση από μια κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ ή και της υπόλοιπης Αριστεράς. Αναδεικνύοντας εκ νέου τη μνησικακία της Αριστεράς. Πρέπει να απελευθερωθούμε από αυτές τις λογικές. Δεν ψηφίσατε την τρικομματική κυβέρνηση και ανακοινώσατε ότι προχωράτε στη δημιουργία ενός «εργοταξίου» της Αριστεράς. Ποιος είναι ο στόχος σας; Η Αριστερά Οικολογία Ελευθερία έθεσε τη διαθεσιμότητά της για να αποτελέσει έναν από τους πρωταγωνιστές του εργοταξίου για την ανασύνθεση της Αριστεράς. Δεν το ανοίγω εγώ το εργοτάξιο. Δεν έβαλα κανένα copyright και κανένα καπέλο. Λέω απλώς ότι το κόμμα μου είναι διαθέσιμο για ένα εγχείρημα που δεν στοχεύει στη νοσταλγία, δεν θα προσπαθήσει να συναρμολογήσει κάτι από ηττημένες δυνάμεις. Τα τελευταία χρόνια πιστεύω ότι οι πολιτικές κουλτούρες της Αριστεράς, του ριζοσπαστισμού και της μεταρρύθμισης - ρεφορμισμού θα πρέπει να έρθουν στην επιφάνεια και να αναμειχθούν. Γιατί αυτή η σκληρή ιδεολογική αντιπαράθεση ανάμεσα στον ριζοσπαστισμό και τη μεταρρύθμιση μας οδηγεί σε φτωχές σκέψεις και σε ακόμη φτωχότερη δράση. Δεν θέλω να γίνω «οικουμενικός» λέγοντας «ας ανακατέψουμε τα χαρτιά». Εκτιμώ ότι ριζοσπάστες και μεταρρυθμιστές θα πρέπει να αντιπαρατεθούμε για την ουσία των προβλημάτων μέσα σε πλουραλιστικούς χώρους της Αριστεράς. Γιατί τόσο για τους ριζοσπάστες
όσο και για τους μεταρρυθμιστές υπάρχει ένα εξαιρετικό γεγονός: έχουμε προσγειωθεί σε έναν νέο κόσμο. Έχουμε όλοι ηττηθεί. Η κατάρρευση του κομμουνισμού ήταν καταστροφική. Ακόμη και για το όπως έγινε. Είναι επίσης εξαιρετικά εντυπωσιακή η κρίση στην οποία οδηγήθηκαν οι συμβιβασμοί της σοσιαλδημοκρατίας. Αυτό που μας ανησυχεί είναι η τεράστια ηγεμονία της ευρωπαϊκής Δεξιάς στο πολιτικό και κοινωνικό επίπεδο. Για τον λόγο αυτό η μάχη για την ανοικοδόμηση της Ευρώπης συμπίπτει με τη μάχη για την ανοικοδόμηση της Αριστεράς. Για όσους ανήκουν στον ΣΥΡΙΖΑ και στην Αριστερά της Νοτίου Ευρώπης αποτελεί από τις μεγαλύτερες προκλήσεις. Χρειάζονται ίσως νέες συμμαχίες … Νομίζω ότι η διεθνής διάσταση του πολιτικού αγώνα αποτελεί για τη σημερινή Αριστερά τον χώρο που φαίνεται ακόμη περισσότερο πόσο έχει μείνει πίσω. Γεννηθήκαμε με ένα σύνθημα: Προλετάριοι όλων των χωρών ενωθείτε! Η αλήθεια είναι ότι κέρδισε ένα άλλο σύνθημα: Καπιταλιστές όλων των χωρών ενωθείτε! Το εργατικό κίνημα έμεινε περιορισμένο μέσα στα σύνορα του εθνικού κράτους. Ο καπιταλισμός διεθνοποιήθηκε, παγκοσμιοποιήθηκε και μετατράπηκε σε χρηματοοικονομικό κεφάλαιο. Η Αριστερά, αντίθετα, παρέμεινε αγκυροβολημένη στις διαστάσεις του βιομηχανικού καπιταλισμού και του εθνικού κατακερματισμού της. Γιατί σαν Αριστερά Οικολογία Ελευθερία επιλέξατε να συμμετάσχετε στο Ευρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα; Για να είμαι ειλικρινής, εάν μπορούσα, θα ήθελα να συμμετά-
σχουμε και στις τρεις οικογένειες, τους σοσιαλιστές, τους πράσινους και τη ριζοσπαστική Αριστερά. Χρειαζόμαστε μια νέα Διεθνή της Αριστεράς του μέλλοντος. Χρειάζεται όμως καιρός ...
στους πάντες, τα πράγματα δεν θα πάνε καλά. Ο νεοφιλελευθερισμός σήμερα αποτελεί έναν κίνδυνο για ολόκληρη την ανθρωπότητα.
Το γερμανικό SPD έχει ήδη ανακοινώσει τη δημιουργία της Προοδευτικής Συμμαχίας, με στόχο να ξεπεράσει την παλιά Σοσιαλιστική Διεθνή...
Το SPD επιλέγει τη δική του πορεία, ενώ εσείς στη Ρώμη ανοίγετε ένα «εργοτάξιο της Αριστεράς» με την παρουσία κινημάτων, αναλογικοτήτων και προσωπικοτήτων, όπως του Ροντοτά...
Αν αυτό στοχεύει να εμπλουτίσει την Αριστερά και να την τοποθετήσει σε ένα νέο πεδίο, θα είναι κάτι θετικό. Εάν αντίθετα προσπαθήσει να οικοδομήσει μια μεγαλύτερη ομπρέλα για να συγκεντρώσει και να προστατεύσει τα πάντα και όσους είναι αντίθετοι
Όλοι μας βρισκόμαστε μπροστά σε ένα τραύμα. Η Αριστερά Οικολογία Ελευθερία προσπάθησε να στηρίξει έναν συμβιβασμό με το Δημοκρατικό Κόμμα, που παρά τις ασάφειες που υπήρχαν ακόμη και στο κοινό μας πρόγραμμα με τον τίτλο «Η Ιταλία κοι-
νό αγαθό», υπήρχε μια ξεκάθαρη ιδέα: θα πρέπει να βγούμε Αριστερά από την κρίση της ιταλικής κοινωνίας. Εναντίον αυτής της υπόθεσης βρεθήκαμε αντιμέτωποι με τις δυνάμεις της κόλασης. Δυστυχώς οι άλλες δυνάμεις της ριζοσπαστικής Αριστεράς στην Ιταλία δεν κατάλαβαν τίποτα από αυτό που συνέβη στη χώρα. Με κατηγόρησαν κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας ότι είμαι υποταγμένος στο Δημοκρατικό Κόμμα, από την Κομμουνιστική Επανίδρυση και την Πολιτική Επανάσταση έως τις μικρότερες δυνάμεις. Ένας μυωπικός πολιτικαντισμός, γιατί δεν κατάλαβαν ότι στην Ιταλία παίχτηκε ένα ευρωπαϊκό παιχνίδι. Εάν στην Ιταλία είχαμε μια κεντροαριστερή κυβέρνηση με τον Μπερσάνι επικεφαλής και αυτή δημιουργούσε έναν πόλο με τη Γαλλία του Ολάντ για να αντιπαρατεθούμε από κοινού στην πολιτική της λιτότητας η γερμανική ηγεμονία της κ. Μέρκελ και της ευρωπαϊκής Δεξιάς θα δεχόταν ένα καίριο πλήγμα. Για τον λόγο αυτό μας θεώρησαν επικίνδυνους. Το λέω με όλη τη σεμνότητα, τη μετριοφροσύνη και τις αντιφάσεις της πρότασής μας. Η ιδέα μιας κεντροαριστερής κυβέρνησης στην Ιταλία είναι απαράδεκτη για ένα μεγάλο τμήμα της ευρωπαϊκής Δεξιάς και του οικονομικού κατεστημένου και της οικονομικής ολιγαρχίας.
* Ολόκληρη η συνέντευξη του Νίκι Βέντολα θα δημοσιευτεί στην ιστοσελίδα www.avgi.gr
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 12 MAΪΟΥ 2013
54 Ο ΡΟΛΟΣ ΡΩΣΙΑΣ, ΗΠΑ, ΙΣΡΑΗΛ, ΙΡΑΝ ΚΑΙ ΚΑΤΑΡ ΣΤΙΣ ΣΥΓΚΡΟΥΣΕΙΣ ΙΕΡΟΥΣΑΛΗΜ. ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ: ΠΑΝΟΣ ΧΑΡΙΤΟΣ
Έχουν συμπληρωθεί τρία χρόνια από την έναρξη του πολέμου στη Συρία και αν υπάρχει ένα συμπέρασμα στο οποίο να μπορεί να καταλήξει κάποιος χωρίς να κινδυνεύει με διάψευση από τα τεκταινόμενα στο πεδίο, αυτό δεν είναι άλλο από το ότι είναι ιδιαίτερα δύσκολο να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα για το τι ακριβώς συμβαίνει. Ποιος κερδίζει, ποιος χάνει, ποιος στηρίζει ποιον και τέλος ποιός είναι ποιος σε έναν εμφύλιο που καταγράφει περισσότερες από 70.000 βεβαιωμένες απώλειες και 1.400.000 πρόσφυγες στα γειτονικά κράτη. Δυο χρόνια πριν, όταν η «αντιπολίτευση» αποκτούσε σώμα, μορφή και εκπροσώπηση στη διεθνή κοινότητα, πολλοί έσπευδαν να προβλέψουν το τέλος του καθεστώτος Άσαντ σε λίγους μήνες από τότε. Οι μήνες πέρασαν, μαζί τους και τα χρόνια και ο Άσαντ ίσως να μην κερδίζει τον πόλεμο, σίγουρα όμως δεν τον χάνει. Αν επιχειρήσουμε να εκτιμήσουμε την κατάσταση στο πεδίο, σαφέστατα θα διακρίνουμε μια στασιμότητα. Οι περιοχές που είχαν καταλάβει οι αντάρτες επανήλθαν σε μεγάλο βαθμό στον έλεγχο του στρατού.
Έλεγχος στον αέρα Η εξήγηση για την ανατροπή αυτή επικεντρώνεται σε δυο σημεία: 1. Στον έλεγχο του εναέριου χώρου της Συρίας από τις καθεστωτικές δυνάμεις (ως γνωστόν οι σύγχρονοι πόλεμοι κερδίζονται στον αέρα ασχέτως με την έκβαση των μαχών στο έδαφος). 2. Στον περιορισμό του ανεφοδιασμού των ανταρτών από τις ξένες δυνάμεις που τους ενίσχυαν με όπλα και πυρομαχικά.
ΚΟΣΜΟΣ
Ποιος κερδίζει και ποιος χάνει στη Συρία τόσες πολλές και διαφορετικές ομάδες ενόπλων, σε βαθμό που να καθίσταται αδύνατη μια ασφαλής εκτίμηση για το ποιος ανήκει πού, τι ακριβώς ελέγχει και από ποιον δέχεται εντολές».
Τρεις ομάδες στους αντάρτες Οι ένοπλες ομάδες στο πεδίο χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες: 1. Σε εκείνους που δηλώνουν μέλη του FSA, του Ελεύθερου Στρατού της Συρίας (ΕΣΣ), και δεν έχουν καμία δομή ούτε υπάρχει μια κεντρική διοίκηση που να σχεδιάζει και να εκτελεί. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι, το μόνο υπαρκτό σχήμα που εμφανίζει ο ΕΣΣ είναι αυτό της πολιτικής εκπροσώπησής του στο εξωτερικό, ενώ ακόμα κι εκεί οι συμμετέχοντες από διαφορετικές φράξιες ουκ ολίγες φορές ήρθαν στα χέρια μπροστά στα έκπληκτα μάτια των ξένων διπλωματικών αποστολών. 2. Το δεύτερο ισχυρότερο τμήμα ενόπλων που καταγράφεται στο πεδίο είναι εκείνο των μαχητών στο πλαίσιο της Τζιχάντ (ιερός πόλεμος) κι έχουν στρατολογηθεί από διαφορετικές ομάδες που αποτελούν παρακλάδια της Αλ Κάιντα με αιχμή του δόρατος την οργάνωση Al - Nusra Front. 3. Πέραν αυτών υπάρχει μια ακόμη κατηγορία ενόπλων, οι οποίοι κινούνται προς ίδιον όφελος εκμεταλλευόμενοι τις συνθήκες. Πρόκειται για εγκληματικές ομάδες που έχουν στόχο ληστείες ή απαγωγές και περιστασιακά πολεμούν με τη μια ή την άλλη πλευρά.
Ο ρόλος του Κατάρ Οι ξένες δυνάμεις που εξακολουθούν να ενισχύουν τους αντικαθεστωτικούς είναι κυρίως το Κατάρ, του οποίου η εξωτερική πολιτική είναι δύσκολο να ερμηνευθεί. Ξόδεψε εκατομμύρια δολάρια στη Λιβύη επενδύοντας στην επόμενη ημέρα, ενισχύει με μεγάλα ποσά τη Χα-
μάς στη Γάζα και στηρίζει όλες ανεξαιρέτως τις ομάδες στη Συρία, ειδικότερα όμως τα τμήματα του Ιερού Πολέμου (Τζιχάντ). Κρίνοντας από το μέγεθος της χώρας θα ήταν εξωπραγματικό να υποθέσουμε ότι το Κατάρ προσβλέπει σε έναν ηγετικό μελλοντικό ρόλο στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής. Το μόνο σίγουρο είναι ότι έχουν πολλά λεφτά και επενδύουν αρκετά εξ αυτών στην αναδιαμόρφωση συνόρων και ισορροπιών στην περιοχή. Η Σαουδική Αραβία έχει επίσης σημαντικό ρόλο στην κλιμάκωση των εχθροπραξιών τροφοδοτώντας με όπλα τον FSA (ΕΣΣ). Εδώ, όμως, τα αιτία είναι λίγο πιο ξεκάθαρα. Για την ακρίβεια ο πόλεμος στη Συρία δεν έχει πολιτικό αλλά θρησκευτικό υπόβαθρο. Όπως πολύ σωστά επισήμανε και ο συνάδελφος Πολ Ντενάχαρ, το Κατάρ και η Σαουδική Αραβία δεν φημίζονται για τις ιδιαίτερες σχέσεις τους με τις ανθρώπινες αξίες, την ελευθερία, τη δημοκρατία. Οι παραπάνω έννοιες αποτελούν απαγορευμένα πεδία για τις χώρες αυτές που σίγουρα δεν κόπτονται για τον εκδημοκρατισμό της Συρίας.
Στήριξη Ρωσίας στον Άσαντ Ο Άσαντ εξακολουθεί να έχει τη στήριξη της Ρωσίας, της Κίνας και βεβαίως του Ιράν. Ο ανεφοδιασμός του συνεχίζεται ανελλιπώς και μόλις προ ημερών το Ισραήλ ενημέρωσε την Ουάσιγκτον για την πρόθεση της Μόσχας να τον ενισχύσει με τους πυραύλους S300. Στην αντίπερα όχθη η Ουάσιγκτον δέχεται πιέσεις για να σταθεί δίπλα στους αντάρτες δίνοντας όπλα και πυρομαχικά, ωστόσο το ερώτημα που δυσκολεύονται να απαντήσουν είναι ποιους αντάρτες να ενισχύσουν... Στέλεχος δυτικών υπηρεσιών ασφαλείας ανέφερε πρόσφατα ότι «στην περιοχή δραστηριοποιούνται
Η αιτία της σύγκρουσης Η πραγματική αιτία του πολέμου στη Συρία έχει τις ρίζες της 1.300 χρόνια πριν: στη διάσπαση του Ισλάμ και στον διαχωρισμό του σε σιίτες και σουνίτες. Ο πόλεμος στη Συρία αφορά τη διατήρηση ή διάσπαση του σιιτικού τόξου και του γεωγραφικού προσδιορισμού αυτών. Στο πλαίσιο αυτό δεν θα μπορούσε να διαφοροποιηθεί και ο ρόλος του Ιράν ή εκείνος της Χεζμπολάχ, δηλαδή της σιιτικής οργάνωσης του Λιβάνου, οι οποίοι συμμετέχουν ενεργά στην ένοπλη αντιπαράθεση. Ο αριθμός των μαχητών που παίρνουν μέρος στις μάχες από πλευράς Χεζμπολάχ εκτιμάται σε κάποιες χιλιάδες (2.000-3.000 λέει το Ισραήλ). Το Ιράν από την πλευρά του, αν και δεν βλέπει δραματικές αλλαγές στις ισορροπίες στο πεδίο των μαχών τουλάχιστον όσο η Δύση διατηρεί αποστάσεις-, επιθυμεί να διασφαλίσει την ύπαρξη του Άσαντ. Για αυτό ο ρόλος της Χεζμπολάχ είναι να διατηρήσει εναλλακτικές οδούς διαφυγής για όταν και αν αυτό κριθεί απαραίτητο για τον Σύρο πρόεδρο. Ακόμα κι αν χάσει την εξουσία, ο Άσαντ θα πρέπει ο ίδιος να παραμείνει ζωντανός ώστε να εξακολουθήσει να ηγείται του ένοπλου αγώνα. Βεβαίως, για να συμβεί αυτό, θα πρέπει οι μαχητές της Χεζμπολάχ να εξοπλιστούν με όπλα αντίστοιχα της αποστολής τους...
Οι ισραηλινοί βομβαρδισμοί
Καλώς ήλθατε στη Συρία. ― Ήλπιζα σε μια ειρηνική λύση χωρίς κάποιοι να κινούν τα νήματα... Σκίτσο από το περιοδικό Economist
Η κυβέρνηση του Τελ Αβίβ έχει καταστήσει σαφές ότι δεν θα επιτρέψει να περάσουν στα χέρια της Χεζμπολάχ όπλα που θα ανατρέψουν τη στρατιωτική ισορροπία στα βόρεια σύνορά της. Αιτιολογώντας τους δυο αεροπορικούς βομβαρδισμούς στη Δαμασκό την προηγούμενη εβδομάδα το Ισραήλ έκανε λόγο για μεταφορά όπλων από ή προς τις δυνάμεις της σιιτικής
οργάνωσης του Λιβάνου, δίχως ωστόσο να δίνει άλλες πληροφορίες. Από αξιωματούχους ασφαλείας στον Λίβανο αναφέρεται ότι πρόκειται για τους ιρανικού τύπου πυραύλους Fateh-110 (εδάφους - εδάφους, μέσου βεληνεκούς). Η ίδια πηγή εκτιμά ότι η μεταφορά είχε στόχο να ενισχύσει τη δράση των μαχητών της οργάνωσης στη Συρία και όχι τη φυγάδευσή τους στον Λίβανο. Αυτό που επιβεβαιώνεται από τον Τύπο στο Ισραήλ είναι πως το Τελ Αβίβ ενημέρωσε την Ουάσιγκτον πριν από τα χτυπήματα. Ο Λευκός Οίκος εκτιμά πως μια πιθανή πτώση του Άσαντ στην παρούσα φάση θα περιπλέξει την κατάσταση στη χώρα και φέρεται να έχει ζητήσει από την κυβέρνηση Νετανιάχου προσεκτικές ενέργειες. Η πτώση του Άσαντ σίγουρα δεν είναι προς όφελος ούτε του Ισραήλ. Το σενάριο της επόμενης ημέρας κάθε άλλο παρά γοητεύει, μιας και αυτό χαρακτηρίζεται από την κάθοδο στα βόρεια σύνορά του απροσδιόριστου αριθμού ενόπλων και ομάδων ταγμένων στην ισλαμική Τζιχάντ. Ωστόσο εδώ θα πρέπει να προστεθεί μια ακόμη παράμετρος. Δεν γνωρίζω αν το Ισραήλ σκοπεύει πραγματικά να επιτεθεί στο Ιράν κάποια χρονική στιγμή -προσωπικά το θεωρώ παρακινδυνευμένο-, αν όμως θα επιθυμεί να το πράξει, τότε ίσως εκμεταλλευτεί τη συγκεκριμένη περίοδο μια ευκαιρία που του προσφέρεται σε στρατιωτικό επίπεδο. Την αποδυνάμωση της Χεζμπολάχ στην παρούσα φάση και μέσω του εμφυλίου στη Συρία. Θεωρείται ιδιαίτερα δύσκολο Ουάσιγκτον και Μόσχα να επιβάλουν συμφωνία εκεχειρίας και ειρήνευσης, την οποία απέτυχε να προωθήσει ο Κόφι Ανάν ως ειδικός απεσταλμένος των Ηνωμένων Εθνών. Ακόμα κι αν ο Άσαντ δεχθεί την απομάκρυνσή του, το μεγάλο πρόβλημα παραμένει ο έλεγχος των ένοπλων ομάδων της άλλης πλευράς.
Εμφύλιος με «σπόνσορες» Ένας από τους πλέον αγαπητούς Πέρσες ποιητές στην περιοχή, ο Τζαλάλ Αλ Ντιν Ρούμι, αναφέρει σε ένα ποίημά του ότι: «Η σιωπή είναι η γλώσσα του Θεού, οτιδήποτε άλλο αποτελεί φτηνή μετάφραση». Δυστυχώς για τον λαό της Συρίας οι μοναδικές στιγμές σιωπής είναι εκείνες που διαδέχονται τον θάνατο... Ο εμφύλιος στη χώρα θα έχει δρόμο, διάρκεια και πολλούς «σπόνσορες»... Οι τίτλοι τέλους δεν χρειάζονται για να μάθουμε τον ηττημένο. Αυτός θα είναι ο λαός της Συρίας, που επέτρεψε στη θρησκεία διεισδύσει και να ορίσει τη μοίρα του.
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 12 ΜΑΪΟΥ 2013
ΓΡΑΜΜΑΤΑ&ΤΕΧΝΕΣ
55
ΤΕΣΣΕΡΑ ΧΡΟΝΙΑ ΧΩΡΙΣ ΤΟΝ ΕΥΓΕΝΙΟ ΣΠΑΘΑΡΗ
Ο Καραγκιόζης τού χρωστάει πολλά... ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΝΤΑΓΙΑΚΟΥ*
Καραγκιόζης και Σπαθάρης: δυο ταυτισμένα ονόματα. Και αυτό δεν είναι τυχαίο, καθώς ο μεγάλος Ευγένιος Σπαθάρης, που έφυγε από κοντά μας πριν τέσσερα χρόνια στις 9 Μαϊου, πολυτάλαντος και ακούραστος, μέχρι την τελευταία του μέρα εργαζόταν για να δικαιώσει αυτή την ταύτιση του ονόματός του με την τέχνη του. Γιος του επίσης μεγάλου καραγκιοζοπαίχτη, Σωτήρη Σπαθάρη. Μεγαλωμένος μέσα στην τέχνη του Καραγκιόζη, την έμαθε όσο κανείς. Έφθασε και ξεπέρασε τον πατέρα του στην τεχνική του Θεάτρου Σκιών, και βέβαια στη ζωγραφική, δημιουργώντας ακούραστα. Φιγούρες, σκηνικά, διαφημιστικές αφίσες (ρεκλάμες) και πίνακες ζωγραφικής παρουσίασε δεκάδες φορές, σε πάμπολλες εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό, με τελευταία του έκθεσή του αυτή στην Κύπρο, λίγους μήνες πριν φύγει από τη ζωή. Προικισμένος με μεγάλο υποκριτικό ταλέντο και σκηνοθετικές ικανότητες. Τις κλασικές παραδοσιακές παραστάσεις του Καραγκιόζη τις παρουσίαζε με ξεχωριστό τρόπο, με ζεστές φωνές που σε άγγιζαν και σε έκαναν να μην τον ξεχνάς. Τις έβγαλε σε δίσκους, τις έβαλε στην τηλεόραση για να αγαπηθούν από όλους τους Έλληνες και τέλος τις πήγε
Η τελευταία επίσκεψη του μαθητή στον δάσκαλο
στο εξωτερικό και σε διεθνή φεστιβάλ, αποσπώντας τιμητικές διακρίσεις. Παρουσίασε τον Καραγκιόζη στο θέατρο με ηθοποιούς, συνεργαζόμενος με μεγάλα ονόματα, όπως τους Τζ. Καρέζη, Κ. Καζάκο, Δ. Παπαγιαννόπουλο στο «Μεγάλο μας Τσίρκο»
ΠΟΙΗΤΙΚΟ ΑΝΘΟΛΟΓΙΟ
του Ι. Καμπανέλλη, τον Ν. Τσακίρογλου στο «Ταξίδι», τη Ρ. Μάνου στο «Ελληνικό Χορόδραμα», τους Γ. Σκούρτη και Τ. Χρυσικάκο στον «Καραγκιόζη παρ’ ολίγον Βεζύρη». Μέχρι τελευταία, που ανέβασε το «Σκιών Καμώματα», με τον Τ. Βαμβακίδη και τον Γ. Μποσταντζόγλου. Χωρίς να σταματά σε αυτά, τραγούδησε σατιρικά τραγούδια που έγιναν μεγάλες επιτυχίες, όπως το «Εμένα φίλε, με λένε Καραγκιόζη» του Στ. Ξαρχάκου και τόσα άλλα. Συνεργαζόμενος πολλές φορές με τον Δ. Σαββόπουλο στο «Κύτταρο» και αλλού, έδωσε μια νέα ώθηση στον Καραγκιόζη του, που πλέον σχολίαζε και σατίριζε καυστικά την επικαιρότητα. Παρουσίασε παραστάσεις με γιγαντοφιγούρες των πρωταγωνιστών της πολιτικής σκηνής στο «Rex» και στο Ραδιόφωνο του «Σκάι». Εμπλούτισε το ρεπερτόριό του με νέα έργα που παρουσίαζε στην τηλεόραση της ΕΡΤ, είτε δικά του, είτε διασκευές αρχαίων κωμωδιών και τραγωδιών ακόμα, π.χ. «Ιφιγένεια εν Αυλίδι», «Βάτραχοι», που έβγαλε και σε δίσκο -σε κείμενα Γ. Παυριανού και μουσική Δ. Λέκκα-, και συμπτωματικά ήταν και η τελευταία παράσταση της ζωής του, τον Ιανουάριο του 2009. Ανέβασε σχεδόν όλον τον Αριστοφάνη στην ΕΡΤ, σε κείμενα Μ. Κουτάλου, όπως και τα σημαντικότερα επεισόδια της μυθολογίας. Όπως βλέπουμε από τα παραπάνω, τόσος μόχθος και δουλειά ήταν επόμενο να τόν καταξιώσουν, όσο κανέναν άλλον, στον χώρο του. Μόνο που τα χρόνια περνούσαν και ο άνθρωπος που εγώ γνώρισα δέκα χρονών παιδί, στον κινηματογράφο «Αρμονία» στο Χαλάνδρι, ο αεικίνητος
και εργασιομανής Ευγένιος, μεγάλωσε πια και άρχισε να αντιμετωπίζει προβλήματα υγείας. Κι όμως, ακόμα και μετά τα ογδόντα χρόνια του, συνέχισε να περιοδεύει ακούραστα στην Ελλάδα. Να παίζει Καραγκιόζη σε δεκάδες εκδηλώσεις, ενώ παράλληλα σκηνοθετούσε νέες θεατρικές παραστάσεις κι έστηνε νέες εκθέσεις ζωγραφικής. Δεν μπορώ να ξεχάσω, και πάντα συγκινούμαι όταν θυμάμαι, μια από τις τελευταίες του παραστάσεις, τον Μάρτιο του 2008,
στην Αγ. Παρασκευή. Καταπονημένος και υποβασταζόμενος, κατάφερε να παίξει μια πολύ δύσκολη παράσταση, από τις λεγόμενες «ηρωικές» του Θεάτρου Σκιών. Τον «Αθανάσιο Διάκο»! Και με τη δική μου βοήθεια αυτή τη φορά. Αποθεώθηκε, από ένα κοινό περίπου πεντακοσίων ατόμων. Πιστεύω, θα συνέχιζε ακόμα… όσο μπορούσε. Αλλά έφυγε από δυστύχημα, ενώ ήταν σε εκδήλωση, όπου θα μιλούσε για τον αγαπημένο του Καραγκιόζη. Άνθρωπος ταλαντούχος, πανέξυπνος, ευρηματικός, γεμάτος αγάπη για τη ζωή και την τέχνη του, με χιούμορ και απλότητα που τον χαρακτήριζαν, με τεράστιες αντοχές στη δουλειά του, με μεγάλη αγάπη για τα παιδιά. Δημιούργησε μια ωραία οικογένεια, που έμεινε πίσω, για να φροντίζει να θυμάται ο κόσμος εκείνον και το έργο του, μέσα από τα δύο μουσεία που δημιούργησε: ένα ιδιωτικό και ένα του Δήμου Αμαρουσίου. Φοβάμαι, επειδή εγώ τον αγαπούσα πάρα πολύ, μήπως υπερβάλλω. Δεν ήθελα να γράψω μια αγιογραφία, αλλά τα σκέφθηκα όλα ξανά και ξανά και είπα στον εαυτό μου ότι μάλλον έγραψα πολύ λιγότερα από όσα έχει πραγματικά κάνει. Ο Καραγκιόζης τού χρωστάει πολλά. Γι’ αυτό θα τον θυμούνται για πολλά, πολλά χρόνια. Ευγένιε, μας λείπεις!
* Ο Γιάννης Νταγιάκος είναι καραγκιοζοπαίχτης, μαθητής του Ευγένιου Σπαθάρη
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 12 ΜΑΪΟΥ 2013
56
ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ
Ένα άλμα Επειδή το πράγμα γίνεται ολοένα και πιο φανερό, καλό θα είναι να το πούμε ξεκάθαρα. Ιδίως η Αριστερά να το πει ξεκάθαρα και να δράσει αναλόγως: καλό, λοιπόν, είναι να ξέρουμε και να εντάξουμε στον δημόσιο λόγο μας και στη δημόσια πρακτική μας το γεγονός πως ο κίνδυνος πολιτειακής εκτροπής είναι πλέον μια πιθανότητα και όχι μια μεταφυσική ονειροπόληση στη νοσηρή φαντασία ορισμένων καθαρμάτων. Τα νοσηρά καθάρματα είναι εδώ, μόνο που δεν ονειροπολούν. Ολοένα και περισσότερο γίνεται φανερό ότι βαδίζουν με σχέδιο. Δεν έχει σημασία αν το σχέδιο αυτό μοιάζει αυτή τη στιγμή γελοίο και η πιθανότητα πολιτειακής εκτροπής απίθανη. Στην κίνηση των γεγονότων το απίθανο δεν ισχύει. Αντιθέτως, η Ιστορία τιμωρεί, τόσο σε επίπεδο φιλοσοφίας όσο και σε επίπεδο γεγονικών πραγματώσεων, εκείνους που καθεύδουν μπροστά στις πιθανότητες του απίθανου. Σε χώρες πολύ αλμυρές (από το άλας των δακρύων) όπως η Ελλάδα δεν έχουμε το δικαίωμα -ιδίως, επιμένω, η Αριστερά- να αδιαφορούμε στο φανέρωμα του φρικώδους, θεωρώντας την πολιτική ολοκλήρωση της φρικωδίας ανέφικτη, απλώς και μόνο επειδή εργαλειακά κινείται στη σφαίρα του απίθανου. Στο κάτω-κάτω της γραφής, διάβολε, πρέπει να έχουμε υπ’ όψη μας αυτό που δίδαξαν οι «πατέρες» του «έθνους» των αφηγήσεων και των αφηγημάτων μας: ότι το απίθανο δεν υπάρχει, ότι στην Ιστορία δεν υπάρχει
φυσιοκρατία, δεν υπάρχει ντετερμινισμός. Επομένως οφείλουμε ανά πάσα στιγμή να ξέρουμε το μαύρο κενό που ετοιμάζεται, τη μαύρη εγκοπή στα καθ’ όλου και στα καθέκαστα. Λοιπόν. Αυτή την ιστορική στιγμή είναι φανερό ότι η πολιτειακή εκτροπή είναι ενταγμένη στις πιθανότητες διατήρησης του συστήματος. Ενός συστήματος που επιδιώκει και καταφέρνει τη δικαιωματική του νομιμοποίηση, η οποία δεν είναι άλλη από την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο με σκοπό το ανθρωποβόρο κέρδος. Ανεξαρτήτως των εσωτερικών αντιθέσεων του συστήματος, ανεξαρτήτως των ιστορικών στιγμών παραχωρητισμού (την ίδια στιγμή που η αριστερή αντίληψη του συστημικού παραχωρητισμού θεωρείται νίκη και οργανώνεται αφηγηματικά ως πρόοδος του κοινωνικού κράτους), ανεξαρτήτως των πρόσκαιρων ηττηματικών καθυστερήσεων, το σύστημα έχει ξεκάθαρο στόχο ύπαρξης: την ύπαρξή του διά της μεγεθύνσεως. Όχι διά της εκτάσεως, αφού ο πλανήτης είναι πεπερασμένος. Διά της μεγεθύνσεως της εσώτητας του κέρδους. Το σύστημα νικάει επειδή διαρκώς εφευρίσκει την εσώτητα του κερδώου εαυτού του. Και έχει μεγάλο απόθεμα θεωρίας της τυχαιότητας σε όλα τα επίπεδα. Το σύστημα είναι μια πολεμική τεχνολογία θεωρίας. Όπως ακριβώς η πολεμική βιομηχανία που περνάει τα αποτελέσματά της στην ειρηνική (με χίλια εισαγωγικά, ειρηνική), όταν πια είναι ξεπερασμένα, έτσι και η πολεμική τεχνολογία θε-
ΥΠΑΡΧΕΙ ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΚΑΝΑΒΟΥΡΗ kostaskanavuris @hotmail.com
Η Ιστορία τιμωρεί, τόσο σε επίπεδο φιλοσοφίας όσο και σε επίπεδο γεγονικών πραγματώσεων, εκείνους που καθεύδουν μπροστά στις πιθανότητες του απίθανου
Ο ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΑΡΙΟΣ
ρό πολέμου. Εδώ είναι που πρέπει να επέμβει ο περίφημος «λαός της Ελλάδας». Φαντάσου μια μηχανή παραγωγής ηλιθίων να δρα ως λογισμικό εξερευνήσεως του Διαστήματος. Αυτό όμως είναι μια νίκη του συστήματος. Όπως και ο Κωσταράκος, ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ. Αυτό το όρθιο το δίποδο. Ένα «πράμα», που όμως διοικεί το σύνολο των όπλων που ανήκουν στον ελληνικό λαό. Ένα «πράμα» που -Θεός φυλάξοι- θα οδηγήσει μαλακισμένα, που θα οδηγήσουν τα παιδιά μας στη φύλαξη της πατρίδας. Δεν έφτασε τυχαία ο Κωσταράκος εκεί που έφτασε, τη στιγμή που έφτασε. Είναι αποτέλεσμα. Δεν είναι αιτία. Το σύστημα είναι εδώ. Με τον Κωσταράκο. Με τον Σαμαρά του φασιστικού υποστρώματος, με τον Βενιζέλο της γλωσσικής ταινίας, που αδημονεί να παχύνει περαιτέρω τις προσκοπικές ιδιότητες κάθε συνταγματικής εκτροπής (που προετοιμάζει την πολιτειακή εκτροπή), με τον Κουβέλη, που όλο και πιο συνειδητά αποδέχεται την έντιμη συμμετοχή του στο έγκλημα, με τον συρφετό των ποιήσεων. Με τον συρφετό των καθεστώτων που συγκροτούν το καθεστώς. Αυτό που αύριο θα μας νικήσει αν -επιτέλους- δεν ιδρύσουμε τη δική μας πολεμική βιομηχανία παραγωγής «ενόπλων» αντιρρήσεων στη θέση των «ένστολων» ηλιθίων του διαρκούς συστήματος. Με άλλα λόγια: Πρέπει να γίνουμε παράταξη. Μια αλυσίδα παραγωγής ποιητικής συνείδησης. Ένα άλμα δηλαδή.
http://www.vivliothekarios.blogspot.gr
Ένα παραμύθι για έναν αρχηγό Η αίθουσα ήταν ασφυκτικά γεμάτη. Όλοι περίμεναν να αρχίσει τον λόγο του ο αρχηγός. Ο δικός μας λόγος τεμαχιζόταν σε ψιθύρους αγωνίας. Η πορεία στο εξής θα καθοριζόταν στη σημερινή μας συγκέντρωση. Εκείνος εμφανίστηκε ευθύς σαν άγαλμα. Γύρω του, σοβαροί οι επιτελείς, οι κοντινοί του, οι συμβουλάτορες. Πλησίασε στο βήμα. Απλώθηκε μια ασυνήθιστη σιωπή. Όπως απλώνει η λάσπη στους βρεγμένους δρόμους. Μας κοίταξε μετρώντας το βάρος της αδημονίας μας και ξεκίνησε. Μιλούσε δυνατά και καθαρά. Τα χέρια του σχεδίαζαν ασπίδες και ακόντια στον αέρα. Κάποιες στιγμές σημάδευαν τον ουρανό κι άλλες εμάς, τους αποσβολωμένους θεατές του. Έμοιαζε ευτυχής που πέτυχε να αιχμαλωτίσει ένα τέτοιο κοινό, αποφασισμένο να αγωνιστεί για την ανατροπή. Στο τέλος της ομιλίας του (το τέλος στις ομιλίες είναι πολύ σημαντικό, όσο σχεδόν και στα παραμύθια) τον χειροκρο-
ωρίας του συστήματος: βγαίνει στον καιρό όταν η πραγματικότητα, το έδαφος και το υπέδαφος δηλαδή του καιρού, έχει καταλλήλως καλλιεργηθεί ώστε να υποδεχθεί τη σπορά ενός μεταλλαγμένου ηθικού, αισθητικού και λογικού προϊόντος. Τόσο απλά. Κι αυτό είναι μια παγκόσμια «καλλιέργεια». Την οποία βεβαίως πραγματοποιούν (ή, ακριβέστερα, διαπράττουν εν αγνοία τους, αφού η αιτιώδης άγνοια είναι μέρος της πολεμικής θερίας του συστήματος) όλοι οι «χωρικοί» των επιμέρους χώρων της οικονομίας, οι οποίοι αδυνατούν να αποκτήσουν συνείδηση δραπέτευσης που θα προκαλούσε πεποίθηση ελευθερίας, πράγμα που προϋποθέτει συνείδηση ενός καθολικού οικονομείν. Συνείδηση μιας όρασης κινδύνου. Δες το. Μπροστά στα μάτια σου συμβαίνει. Δεν προέκυψαν ξαφνικά τα μαλακισμένα (καταλλήλως -από χίλιες αεργίες- μαλακισμένα) που έψελναν ως μέλλοντες αξιωματικοί (έχει εμπιστευμένο αξίωμα από την πολιτεία ο θλιβερός εχθρός της) τον Εθνικό Ύμνο την ώρα του «Χριστός Ανέστη». Που αν ήξεραν τα θλιβερά και επικίνδυνα παιδάρια τι εστί Διονύσιος Σολωμός και Εθνικός Ύμνος, θα σιωπούσαν ενδακρύως από το αίσθημα ανάθεσης ποιητικής ευθύνης. Αλλά πού!!! Το σύστημα είναι πιο μπροστά. Και γελάει με τα αγελαία φανερώματά του, αλλά και με τα αιφνιδιασμένα καταγγέλματα. Και να σκεφτείς ότι αυτά τα μαλακισμένα εκπαιδεύονται ώστε να διοικήσουν ανθρώπους ακόμα και σε και-
τήσαμε ενθουσιασμένοι και όρθιοι όλοι. Η αίθουσα γέμισε επευφημίες και κραυγές ικανοποίησης. Η νίκη θα ήταν δική μας. Ο αγώνας μας είχε αρχηγό και στρατηγική και στόχο συγκεκριμένο. Τότε έγινε αυτό - γύρισε το βλέμμα του προς τον μεγάλο τοίχο και ξάφνου θόλωσε. Το ξαναμμένο του πρόσωπο έγινε χλωμό. Κάθιδρος, με μάτια τρομαγμένα μάς κοίταξε και προσπάθησε να ψελλίσει κάτι, όμως τα χειροκροτήματα δεν άφηναν να τον ακούσουμε. Στάθηκε λίγη ώρα ακίνητος σαν άγαλμα και ύστερα από λίγο σωριάστηκε νεκρός. Γυρίσαμε παραξενεμένοι το βλέμμα μας στον τοίχο τι ήταν αυτό που είχε προκαλέσει την απότομη αλλαγή του και το μεγάλο κακό; Τι ήταν αυτό που τον τρόμαξε θανάσιμα; Δεν υπήρχε τίποτα: μονάχα οι σκιές μας διαγράφονταν στον τοίχο. Που ακόμη χειροκροτούσαν τον αρχηγό.
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 12 ΜΑΪΟΥ 2013
ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ
ΤΟΥ ΛΕΑΝΔΡΟΥ ΠΟΛΕΝΑΚΗ
Ο Λευτέρης Βογιατζής δεν είναι πια μαζί μας! Τι ανεπανόρθωτη απώλεια για το θέατρό μας! Θα χαιρετίσω όμως, πρώτα, πριν από τον λαμπρό ηθοποιό και σκηνοθέτη, πρώτο της γενιάς του, τον άνθρωπο πού ξεκίνησε έναν διάλογο επί της ουσίας με τους κλασικούς, κατορθώνοντας να συνδέσει πρωτότυπα το παλιό με το νέο, το αιώνιο με το σύγχρονο, το ξένο με το ντόπιο θέατρο, την ελεύθερη σκηνοθετική φαντασία με τον σεβασμό των κειμένων, κάτι σπάνιο στην Ελλάδα. Ακόμη και στις (λίγες), σχετικές αποτυχίες του, με πολύ σκληρή και επίμονη δουλειά, «έβγαζε στην επιφάνεια» το πολύτιμο ορυκτό των έργων και των ρόλων που υποδυόταν. Ποτέ δεν τα πρόδωσε. Ως ηθοποιός και ως σκηνοθέτης μπορούσε να «ανασκάπτει» το γράμμα και το πνεύμα, εξελίσσοντας τη γραμμή του, εξελισσόμενος και ο ίδιος. Από τον Κυριακάτικο περίπατο του Ζωρζ Μισέλ (πρώτη του εμφάνιση ως ηθοποιού) ώς τις Ιστορίες από το δάσος της Βιέννης του Χόρβατ, από τον Ερωτόκριτο και την αριστοφανική Λυσιστράτη ως τη Σπασμένη στάμνα του Κλάιστ, που στερέωσε το προσωπικό ύφος του, από τον Γκριμπογιέντωφ, που τον εισήγαγε στον λαβύρινθο της ρωσικής ψυχής, και από τον Ευριπίδη των Βατράχων ώς τους Αγροίκους του Γκολντόνι, ο Λευτέρης Βογιατζής δούλευε εξαντλητικά πλουτίζοντας τα εκφραστικά του μέσα. Η πρώτη συνάντησή του με το σύγχρονο ελληνικό δράμα (στο έργο του Γιώργου Διαλεγμένου Σε φιλώ στη μούρη), του πρόσφερε, πιστεύω, ένα σημαντικό στοιχείο. Διέκρινε σε αυτό το έργο του Διαλεγμένου (και στα άλλα του που ανέβασε κατόπιν, όπως και στο θέατρο της Λούλας Αναγνωστάκη) τον σπερματικό τραγικό λόγο και αναζήτησε σε αυτόν ένα πέρασμα που θα τον έβγαζε, ανορθόδοξα αλλά ουσιαστικά, στον χώρο της τραγωδίας. Είδε στους ξεπεσμένους, περιθωριακούς ήρωές του νεοτέρου θεάτρου μας, «ράκη» του Οιδίποδα, της Ιοκάστης κ.ά. και κατάλαβε πριν από όλους ότι η Τραγωδία, μη έχοντας πού αλλού να φιλοξενηθεί στις μέρες μας, καταφεύγει στους κυνηγημένους και στους άστεγους. Όχι στα παλάτια ούτε στα αστικά σπίτια, αλλά στα «καπνισμένα δώματα των ταπεινών», όπου καταφεύγει η διωγμένη από την Πόλιν, εξόριστη Δίκη, σύμφωνα με τον βαθύ λόγο του
57
Ο Λευτέρης Βογιατζής δεν είναι πια μαζί μας
Αισχύλου (Ορέστεια). Διέκρινε το κρυμμένο τραγικό στοιχείο και έδωσε αυτά τα έργα ανάλογα: όχι νατουραλιστικά, ούτε ιστορικά, αλλά με τους ξεπεσμένους, περιθωριακούς, εξόριστους ήρωές τους να έχουν τραγικό μέγεθος, υπό το πρίσμα πάντα του μεγάλου χρόνου, που αυτός τους περιμένει για να τους δικαιώσει. ΄Ελαβε το μήνυμα, ότι η Τραγωδία δεν είναι μίμησις (τραγικής) πράξεως, όπως πολλοί υποθέτουν σήμερα, δηλαδή μια φορμαλιστική μίμηση από δεύτερο χέρι, αλλά το αντίθετο, είναι (τραγική) μίμησις πράξεως, άρα μίμηση πρωτογενής και δημιουργία εκ του μηδενός. Επειδή τραγική δεν είναι η πράξη a priori. Γίνεται, με την τραγική μίμηση του ποιητή, και ολοκληρώνεται σε παράσταση, με την τραγική μίμηση του υποκριτή! Δεν πρόκειται για ζήτημα μορφής, αλλά για θέμα ουσίας!
Ο Λευτέρης Βογιατζής αξιοποίησε το δίδαγμα στην Τραγωδία, στοχεύοντας πάντα στον πυρήνα της και απαλλάσσοντάς την από στολίδια και
Η «μίμηση» του Λευτέρη Βογιατζή ήταν «φυσική», με την έννοια ότι άρμοζε στη φύση του έργου και του ρόλου. Ήταν «τραγική», με όλη τη σημασία της λέξης. Το πρόσωπό του ήταν η σύγχρονη τραγική μάσκα. Ο ίδιος ήταν ένας τραγικός ποιητής εικόνων και λέξεων…
«μαλάματα». Αυτή ήταν η μια σπουδαία συνεισφορά του, ως σκηνοθέτη, ότι έσπασε την κλειστή φόρμα για να αναδείξει το σπέρμα της τραγωδίας που διαποτίζει παντού και πάντα το μεγάλο θέατρο, το θέατρο - θέατρο, ασχέτως εποχής ή σχολής! Μια κατάκτηση που τον ελευθέρωσε από τη φυλακή της μορφής, τον απέσπασε από τη δουλεία της και τον όρισε ως καλλιτέχνη και ως πνευματικό άνθρωπο, χωρίς να τον εγκαταλείψει ώς το τέλος. Η μανική αναζήτηση της ουσίας τον ακολούθησε πιστά, όπως το Δαιμόνιο τον Σωκράτη, στη μεταγενέστερη πορεία του σε όλο το φάσμα του παγκόσμιου θεάτρου, στα έργα ή στους ρόλους που επέλεγε. Στον Θείο Βάνια του Τσέχωφ, στο Ρίττερ - Ντένε - Φος, στην Αντιγόνη του Σοφοκλή, στο Με δύναμη από την Κηφισιά του Κεχαΐδη, στον Μισάνθρωπο του Μο-
λιέρου, στη Νύχτα της Κουκουβάγιας (Διαλεγμένος) στους Πέρσες του Αισχύλου, στο Πιντερικό Τέφρα και σκιά, στη διπλή Σάρα Κέην, στο Σε εσάς που με ακούτε της Αναγνωστάκη, στο Σχολείο γυναικών του Μολιέρου, στην Bella Venezia (Διαλεγμένος). Στη δεύτερη Αντιγόνη, στη σπαρακτική Ήμερη του Ντοστογιέφσκι, στον Τόκο (Δημητριάδης), στις δύο μνημειώδεις τελευταίες του παραστάσεις πολιτικές - υποθήκες της οδού Κυκλάδων: στο Ύστατο σήμερα του Μπάρκερ, και στο Θερμοκήπιο του Πίντερ. Στο κύκνειο, τέλος, άσμα του στην Επίδαυρο, τον Αμφιτρύονα του Μολιέρου. Το άλλο μεγάλο κατόρθωμά του, ως ηθοποιού, ήταν ότι έφτιαξε και καλλιέργησε έναν ανεπανάληπτο, προσωπικό, πρωτογενή υποκριτικό κώδικα, με τη χρήση εσωτερικών συμβόλων. Η «μίμησή» του δεν ήταν ό,τι συνήθως αποκαλούμε ρεαλιστική ή νατουραλιστική, αναπαραστατική δηλαδή μιας εικόνας σε καθρέφτη. Ήταν «φυσική», αλλά με την έννοια ότι άρμοζε στη φύση του έργου και του ρόλου. Ήταν «τραγική», με όλη τη σημασία της λέξης! Το πρόσωπό του ήταν η σύγχρονη τραγική μάσκα! Ο ίδιος ήταν ένας τραγικός ποιητής εικόνων και λέξεων! Καληνύχτα, ακριβέ μας Λευτέρη. Σε δύσκολους καιρούς μάς έμαθες να κρατάμε το κεφάλι ψηλά.
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 12 ΜΑΪΟΥ 2013
58
ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ
EΡΓΟ ΤΟΥ Γ. ΧΑΪΝΗ ΓΙΑ ΜΙΑ ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΓΙΝΕ
Πού είναι αυτός ο πίνακας, κ. δήμαρχε Πύργου; Ο Γιάννης Χαΐνης αποτελεί μια ξεχωριστή περίπτωση στον χώρο της τέχνης. Υπήρξε ιδρυτικό στέλεχος και μέλος της συντακτικής επιτροπής της Επιθεώρησης Τέχνης και το 1961, επιχειρώντας να φέρει σε επαφή το ευρύ κοινό με τη μοντέρνα τέχνη, ίδρυσε την «Ομάδα Τέχνης α», στην οποία προσχώρησαν πολλοί γνωστοί καλλιτέχνες, οργανώνοντας εκθέσεις, προβολές ταινιών και διαφανειών, καθώς και ανοικτές συζητήσεις τόσο στην Αθήνα όσο και στην επαρχία. Παράλληλα ασχολείται με ζητήματα αισθητικής και σημειολογίας της τέχνης, δημοσιεύοντας στην «Αυγή», τον Ζυγό κ.α., ενώ με την εγκαθίδρυση της δικτατορίας καταφεύγει στο Παρίσι, συμμετέχοντας σε αντιδικτατορικές δραστηριότητες και παίρνοντας μέρος στο «Μέτωπο των Καλλιτεχνών των Πλαστικών Τεχνών», με αξιόλογη παρουσία στα γεγονότα του Μάη του ‘68. Έργα του δεν εκθέτει παρά σπανίως, καθώς σταθερή επιλογή του υπήρξε να μην ενταχθεί στο καθιερωμένο σύστημα διακίνησης της τέχνης, στάση η οποία βασίστηκε σε ένα οργανωμένο θεωρητικό υπόβαθρο και προσδιόρισε τόσο την καλλιτεχνική έκφρασή του όσο και τις θεωρητικές αναζητήσεις του (έχει εκθέσει στην γκαλερί «Ζυγός» το 1957, στο Ωδείο Αθηνών το 1983 και στην «Τεχνόπολη» το 2008, ενώ πήρε μέρος και σε ομαδικές εκθέσεις της
ΤΗΙΝΚ ΤΑΝΚ
«Ομάδας 4+»). Όμως ο σημαντικός αυτός ζωγράφος δεν αρνείται να δωρίσει τα έργα του, όπως το εικονιζόμενο μεγάλων διαστάσεων ανάγλυφο σε ξύλο, που προσέφερε στον Δήμο Πύργου στις αρχές της δεκαετίας του 1980, για την υπό σύσταση Δημοτική Πινακοθήκη. Τέτοιο ίδρυμα στον Πύργο, τριάντα χρόνια μετά, δεν έχει συσταθεί. Όποτε ο ίδιος τηλεφωνούσε στον δήμο, τον διαβεβαίωναν ότι το έργο θα προχωρήσει, όμως ποτέ δεν υπήρξε κάποια ενημέρωση προς τους καλλιτέχνες που προσέφεραν έργα τους ούτε για το αν ισχύουν τα σχέδια για την Πινακοθήκη ούτε και για την τύχη των έργων τους! Έτσι, ο καλλιτέχνης, με επιστολή του προς τον δήμαρχο Πύργου ζητεί την επιστροφή του έργου του, επειδή «παραχωρήθηκε για συγκεκριμένο σκοπό, ο οποίος δεν πραγματοποιήθηκε», αλλά και «να πληροφορηθώ πού φυλάσσεται σήμερα και κάτω από ποιες συνθήκες». Η επιστολή του Γ. Χαΐνη εστάλη προς τον δήμαρχο Πύργου κ. Μάκη Παρασκευόπουλο στις 23 Οκτωβρίου 2012. Κι όμως, μέχρι σήμερα δεν έχει πάρει απάντηση. Πέρα από την περιφρόνηση που επιδεικνύεται προς το πρόσωπο του δωρητή, το ερώτημα είναι: Πού βρίσκεται το εικονιζόμενο έργο, κ. δήμαρχε; Σ.Κ.
ΑΠΟ ΤΟΝ ΓΙΩΡΓΟ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ
Το παγκάκι είχε τη δική του ιστορία (ΛΑ, ΛΑ, ΛΑ...) νέχεια στην μπουζού. Αναρχικά συνθήματα, ερωτικές προσκλήσεις ατίθασων αγοριών με ιδιοτροπίες, τηλέφωνα άπιστων κορασίδων, πηδάει ή όχι η Λεωφόρος τον Πειραιά ή ανάποδα και από ποιο κεφάλι κάνει το ίδιο ο δικέφαλος. Είναι παγκάκια που δεν διστάζουν μπροστά
Ειλικρινά, δεν ξέρω αν υπάρχουν ελεύθερα παγκάκια στην Κυψέλη. Θα μου πεις, εκεί μένεις από τα μηδέν σου. Δεν έχεις δει διαφορά στα παγκάκια; Μισό. Αφού οι Έλληνες έγιναν σεισμολόγοι, πυροσβέστες, γεωπόνοι και, φυσικά, πρωθυπουργοί, ήρθε η ώρα να γίνουν και ειδικοί στην διαχείριση παγκακιών. Παγκακολόγος υπάρχει; Μπα... Aφορμή η δήλωση που έκανε, αλλά δεν έκανε, αλλά δεν ήταν ακριβώς έτσι, αλλά αυτό εννοούσε, αλλά όχι τόσο, αλλά την έκανε πιο παλιά, αλλά βγήκε μέσα στην εβδομάδα, η ποιήτρια κυρία Δημουλά και υποστηρίχθηκε από το κοινοβουλευτικό κόμμα της Χρυσής Αυγής. Ευκαιρία λοιπόν να σας πω κι εγώ, ως γέννημα - θρέμμα Κυψελιώτης, για τα παγκάκια στην πλατεία Κυψέλης, στην πλατεία Αμερικής, στην Κολιάτσου και στα πέριξ. Τα εν λόγω λοιπόν παγκάκια, ανεξάρτητα αν κάποτε φιλοξενούσαν τα οπίσθια του περιώνυμου ρεμαλιού της Φωκίωνος και πλέον, συνήθως, τα οπίσθια του όχι τόσο διάσημου ρεμαλιού του Μογκαντίσου, έχουν μια τάση στην αναρχία και την αλητεία. Είναι παγκάκια επικίνδυνα, ειδικά της Κυψέλης, που, αν υπήρχε ΓΑΔΠ (Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Παγκακίων), θα ήταν συ-
σε τίποτα και σίγουρα ακτιβιστικά προηγούνται των Ατενίστας, κατά πολύ, έχοντας μόνιμη επί δεκαετίες δράση με θύματα τα οπίσθια γενεών και γενεών. Είναι παγκάκια με συγκεκριμένο lifestyle, αφού δεν έχει π.χ. ακουστεί να ανέχονται ψιλοτάκανουνα στην κουπαστή τους, αντίθετα με την ανοχή που δείχνουν σε
αρβυλάκια και ολσταράκια. Ακόμη και σε γυμνά πέλματα. Είναι επίσης παγκάκια με μουσικό αυτί, αν δεχθούμε ότι κάπου, άγνωστο πού, στην κατατομή τους διαθέτουν έστω και ένα αυτί: από την εποχή του γκουρμέ Παεζάνο και του «Π» μέχρι τώρα, που είναι η εποχή της ποιήτριας Δημουλά και των Μεζεδομαχιών, ακούνε όπερα, ροκ, έντεχνο και πολύ λίγο λαϊκό τραγούδι. Όλα αυτά, γιατί τα γραπτά μένουν. Με μαρκαδόρους, σπρέι και διάφορες λαδομπογιές. Τα μουσικά τους γούστα είναι γραμμένα πάνω τους. Μόνο οι άνθρωποι κάνουν τατουάζ; Ρωτήστε και τα παγκάκια. Μόνο λίγη προσοχή αν κάτσετε σε κάποιο από αυτά: είναι ιδιότροπα. Τείνουν να πετάνε από πάνω τους όσους δεν τα σέβονται. Ανεξάρτητα φυλής, χρώματος και κουλτούρας. Παγκακίστας Ουνίδος! Πέντε ήχοι μετά το Πάσχα: DEVICE «Close my eyes forever». Όταν oι Disturbed παίζουν με τις αναμνήσεις του Ozzy και της Lita Ford NO SEQUENCE «Levitation». Mε αφορμή τους Placebo, καλό ελληνικό εναλλακτικό ροκ ΙΑΜΧ «Under Atomic Skies». Ό,τι καλύτερο από το Λονδίνο. 25 Μαΐου στο Γκαγκάριν. PLANET OF ZEUS «Macho Libre»: Ελληνικό stoner rock που κοιτάει στο εξωτερικό. Ανοίγουν τους Clutch. LIVAN «She walks in beauty». Από Λονδίνο, με Έλληνα ηγέτη, επιτυχία στην Αμερική και στίχοι του λόρδου Βύρωνα.
¤
£ ! ¤ ¤ £¤ & ¤¢ ¤ £ ¤¢£ ¢ .
¤©ª £¢ ¤¢ £ ;
KX_Lotto-Jackpot_265x325.indd 1
5/1/13 11:37 AM
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 12 ΜΑΪΟΥ 2013
60
ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ KΡΙΤΙΚΗ ΘΕΑΤΡΟΥ
ΤΟΥ ΛΕΑΝΔΡΟΥ ΠΟΛΕΝΑΚΗ
«Βιτριόλι» στο Εθνικό και άλλη μια παράσταση
Το θεατρικό του Γιάννη Μαυριτσάκη με τον τίτλο Vitrioli, βραβευμένο στο εξωτερικό, ανέβηκε στο Εθνικό Θέατρο, σε σκηνοθεσία του Ολιβιέ Πυ, διευθυντή του θεάτρου Odeon του Παρισιού, γνωστού και από άλλες εργασίες του στην Ελλάδα. O Μαυριτσάκης δραματοποιεί μια ψυχαναλυτική διαδικασία σχετική με την ταυτότητα του φύλου και την ανάδυση της σεξουαλικότητας. Διερευνά την περίπτωση μιας οιδιπόδειας μάνας που έχει «σκοτώσει», αφομοιώνοντας, τον πατέρα, και αναλύει την αιμομικτική της σχέση με το «ανδρόγυνο» παιδί της, που με τη σειρά του θέλει, αλλά δεν μπορεί να τη «σκοτώσει». Αυτό, ψυχαναλυτικά, ως «ονειρική παράσταση», παρουσιάζει ενδιαφέρον, επειδή προεκτείνει, αν όχι ανατρέπει, την καθιερωμένη φροϋδική άποψη του «Οιδιπόδειου». (Θυμίζω το συναφές μελέτημα του Ζαν Πιερ Βερνάν, «Ο Οιδίπους χωρίς σύμπλεγμα»). Έμεινα, ωστόσο, με την εντύπωση ότι το κείμενο - προς - αναπαράσταση, το έργο δηλαδή, παρουσιάζει δραματουργικά κενά και η «μηχανή» του χάνει στροφές. Αντί να φωτίζει το αινιγματικό και σκοτεινό πρόσωπο της Ιοκάστης μέσα στον μύθο του Οιδίποδα και στις τραγωδίες του Σοφοκλή, αφώτιστο μερικά
στον Φρόυντ, το συσκοτίζει ακόμη πιο πολύ. Δίνει εικόνες, αλλά η σύστασή τους σε μύθο υστερεί. Πρόκειται για λαβυρινθώδες, ανεπεξέργαστο ονειρικό υλικό, ριγμένο «έτσι», που δεν προσφέρει στον «ψυχαναλυόμενο» θεατή ένα κάποιο κλειδί ερμηνείας. Διαθέτει, θα έλεγα, μια ασυνείδητη, άτυπη δομή σχιζοφρένειας που «διαλύει» το εγώ σαν βιτριόλι, χωρίς όμως να το ανασυνθέτει σε ένα άλλο, ανώτερο επίπεδο. Έτσι, όσα τρομερά συμβαίνουν σε αυτό, εξορκισμοί, βασανιστήρια, φόνοι, αυτοκτονίες, χωρίς έξοδο στον λόγο παραμένουν ανεπίδοτα γράμματα. Οι επιρροές του είναι πολλές και διαφορετικές: ολίγος Μπέκετ, αρκετός Κολτές, πολύς (υπερβολικός) Δημητριάδης, αναφομοίωτες όλες. Η σκηνοθεσία του Γάλλου Ολιβιέ Πυ επιχείρησε να εκμεταλλευτεί την ποικίλη δομή του κειμένου, το αραιό και το πυκνό, το θερμό και το ψυχρό, το οικείο και το ανοίκειο, προκειμένου να «υφάνει» μια παράσταση - ψυχανάλυση με τις αποχρώσεις τους, αλλά δεν μπόρεσε να ξεπεράσει το έλλειμμα ενός στέρεου, συμπαγούς αφηγηματικού πυρήνα, έμεινε στην επιφάνεια, δεν χτύπησε βάθος, δεν του «βγήκε» μεταβίβαση και εγκατέλειψε στη μέση. Έτσι το βάρος έπεσε αποκλειστικά στους ηθοποιούς, που σήκωσαν το πράγμα μόνοι, συνεισφέροντας ο καθένας γενναιόδωρα ό,τι διέθετε (ρεφενέ), αλλά σε υφολογική πανσπερμία που δεν αφήνει περιθώρια για επί μέρους αξιολογήσεις. (Μαρία Κεχαγιόγλου, Χάρης Τζωρτζάκης, Περικλής Μουστάκης, Κίττυ Παϊτατζόγλου, Γιάννος Περλέγκας, Μηνάς Χατζησάββας, Νίκος Χατζόπουλος). Τα «φοβικά» σκηνικά - κοστούμια είναι του Πιέρ - Αντρέ Βάιτζ και οι ανάλογοι φωτισμοί του Μπερτράν Κιλύ.
KΡΙΤΙΚΗ MOYΣΙΚΗΣ
777 Επισημαίνω μια ελπιδοφόρα, πρωτότυπη παράσταση στο «Κέντρο Ελέγχου Τηλεοράσεων», στην Κυψέλη, που θα συνεχιστεί σύντομα σε άλλο χώρο. Πρόκειται για το έργο της νεότατης Ιόλης Ανδρεάδη, με τον τίτλο : «Κασσία. Ικεσία. Εικασία. Κασσιανή». Το θέμα βασίζεται στη γνωστή στους πάντες ιστορία της Κασσιανής, που διαδραματίστηκε στο Βυζάντιο, στην εποχή της εικονομαχίας και μας θυμίζει... παραμύθι, αλλά δεν είναι ! Ο σκληρός και ωραίος εικονομάχος αυτοκράτωρ Θεόφιλος αναζητούσε σύζυγο και διέταξε να εμφανιστούν μπροστά του όλες οι όμορφες της αυτοκρατορίας... για να έχει την εικόνα τους και να μπορεί να διαλέξει. Μια από αυτές, που δεν ξέρουμε αν ήταν η ομορφότερη, αλλά ήταν σίγουρα η πιο προικισμένη σε πνεύμα, η Κασσιανή, τόλμησε όχι μόνο να μιλήσει, αλλά και να αντι-μιλήσει στο βασιλιά, απαντώντας του έξυπνα σε μια ερώτηση - παγίδα. Και έχασε την εκλογή, επειδή έγινε, ακριβώς, μια εικόνα που «μιλούσε», ενώ ο Θεόφιλος ήθελε τις γυναίκες βουβές εικόνες. Η Κασσιανή κατέφυγε σε ένα μοναστήρι όπου έγραψε τον ύμνο της Μαρίας Μαγδαληνής στον Χριστό και έγινε η σπουδαία ποιήτρια που γνωρίζουμε. Λένε ότι ο Θεόφιλος την αγάπησε πολύ μετά από αυτό και την επισκεπτόταν κρυφά στο μοναστήρι... Εδώ αρχίζει η ιστορία που ξετυλίγει ανάδρομα στο έργο της η Ιόλη Ανδρεάδη. Η σκηνοθεσία της ίδιας είναι «ψαγμένη», η παράστασή της ώριμη και δόκιμη. Η νεότατη Ραχήλ Λιαποπούλου, ως Κασσιανή, έχει «τσαγανό». Οι έμπειροι φωτισμοί του Αβδελιώδη, η εικαστική επιμέλεια της Δ. Λιάκουρα και η καλή μουσική (Ερατώ Κρεμμύδα), πλαισιώνουν ένα αξιόλογο σύνολο.
TOY ΚΥΡΙΑΚΟY Π. ΛΟΥΚΑΚΟY
Φραντσέσκα Ντα Ρίμινι από τη Μετ Η όπερα που παρακολουθήσαμε στις 16 Μαρτίου στην αίθουσα «Αλεξάνδρα Τριάντη» του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών, σε απευθείας σύνδεση με τη Μετροπόλιταν Όπερα της Νέας Υόρκης, σημείωνε μόλις την 3η επάνοδό της στο δραματολόγιο του Θεάτρου σε διάστημα περίπου ενός αιώνα, και -ευτυχώς- στην ίδια, υψηλής αναπαραστατικής αισθητικής, παραγωγή του Piero Faggioni, που είχε επαναφέρει το έργο στη Μετ στα μέσα της δεκαετίας του 1980, με όχημα τα υποβλητικά σκηνικά του Ezio Frigerio και τα λεπτοδουλεμένα κοστούμια της Franca Squarciapino, συνδυαστικά υφασμάτων της μεσαιωνικής Ιταλίας με σχέδια και χρώματα της εποχής της μουσικής σύνθεσης. Την α’ παρουσίαση της «Francesca da Rimini» του Riccardo Zandonai στην αμερικανική μητρόπολη, στις 22 Δεκεμβρίου 1916, είχε επιδιώξει, ως καλλιτεχνικός διευθυντής, ο Giulio Gatti - Casazza, που αναγνώρισε τις ερμηνευτικές ευκαιρίες του επώνυμου ρόλου για τη σύζυγό του, τη διάσημη σοπράνο της εποχής Frances Alda. Αν και ούτε η ίδια ούτε ο συμπρωταγωνιστής της, ο ραγδαία ανερχόμενος τενόρος Giovanni Martinelli, ενθουσίασαν με την υποκριτική τους, ουδόλως απογοήτευσαν με την άδουσα σύμπραξή τους.
Με την πλοκή να ανατρέχει στην ιστορικά τεκμηριωμένη δολοφονία, στα τέλη του 13ου αιώνα, της Φραντσέσκα, θυγατέρας του Guido Minore da Polenta, δούκα της Ραβέννα, και του «ωραίου» εραστή της Πάολο, υιού του Malatesta da Verrucchio, δούκα του Ρίμινι, από τον αδελφό του και σύζυγό της Gianciotto, η ιστορία των δύο εραστών απαθανατίσθηκε οριστικά με την αναφορά της στον Β’ Κύκλο της «Κόλασης» της Θείας Κωμωδίας του Dante Alighieri. Συνθέσεις του Αμπρουάζ Τομά, του Σεργκέι Ραχμάνινωφ και του Πιότρ Τσαϊκόφσκυ πιστοποιούν τον δαντικό αντίκτυπο, η όπερα, όμως, αξιοποίησε νεώτερο θεατρικό έργο του Gabriele d’ Annunzio, που εμπνεύσθηκε για τη μεγάλη τραγωδό (και ερωμένη του από το 1896) Eleonora Duse. Η Ντούζε θριάμβευσε στην πρεμιέρα (Ρώμη, Θέατρο Constanzi, 9/12/1901) και ευαγγελίσθηκε την «Φραντσέσκα» με συνέπεια μέχρι τον θάνατό της, στα 1924. Ήδη όμως στα 1913, ο εκδότης Tito Ricordi είχε προσφέρει στον 30χρονο Τζαντονάι την δική του riduzione του έργου ως λιμπρέτο της όπερας που έμελλε να του εξασφαλίσει τη μεγαλύτερη επιτυχία του στο είδος. Ειρωνεία της τύχης; Ο συνθέτης την έγραψε φλεγόμενος για την υψίφωνο Tarquinia
Tarquini, που προόριζε ως επώνυμη ερμηνεύτρια της πρεμιέρας (Τορίνο 18/02/1914), στην οποία όμως -φευ- η ίδια απέτυχε να συμμετάσχει! Παρά την επί δεκαετίες προπαγάνδα Ιταλών μουσικολόγων μιας αδιέξοδης avant-guarde εναντίον του, οφείλουμε να εμμείνουμε στην ανέκαθεν πεποίθησή μας ότι ο Τζαντονάι επένδυσε ιδεωδώς με μουσική τα βαριά νυχτερινά αρώματα της «καταραμένης» ποίησης του Ντ’ Ανούντσιο, εγκαθιδρύοντας θαυμαστή ενότητα ατμόσφαιρας ανάμεσα σε σκηνές μάχης και έρωτα και εισφέροντας την ιταλική απάντηση στην πρόκληση του τευτονικού «Τριστάνου» και του ρωμανικού «Πελλέα». Από την άλλη πλευρά, οι θρυλικές ερμηνείες της Φραντσέσκα, από την Μάγκντα Ολιβέρο και τη Μαρία Κανίλια μέχρι τη Ράινα Καμπαϊβάνσκα και τη Ρενάτα Σκόττο, υπαγορεύουν προδιαγραφές για κάθε επίγονό τους. Η -εκ πρώτης όψεως- απρόσμενη Eva Maria Westbroeck, αν και δεν χρωμάτισε τον λόγο με την ιδιωματικότητα των προκατόχων της, χάρισε φωνητικό όγκο και τονική ομοιογένεια στα μεταβαγκνερικά αναπτύγματα των μουσικών φράσεων: τη δίδαξε βέβαια, όπως μάς ομολόγησε, άλλη μυθική προκάτοχός της, η Iris
Adami - Corradetti, η ίδια που, σε σεβάσμιο γήρας, συνόδευε στο πιάνο την Ολιβέρο για το σπαρακτικό της «Paolo, datemi pace». Πλάι της ο τενόρος Marcello Giordani συγκέντρωσε αποθέματα αδρού λυρισμού και ιταλοπρεπούς λαγνείας, για τα οποία βοά ο ρόλος, παρά την απόσυρσή του από την παραγωγή των «Τρώων» πριν λίγες εβδομάδες. Ως Τζαντσόττο, ο μπασοβαρύτονος Mark Delavan κατέγραψε τη μουσική και υποκριτική παρουσία που η Μετ απαιτεί από τον νέο της Βόταν. Ο Richard Brubaker σκιαγράφησε έναν δαιμονικό Μαλατεστίνο, τρόφιμο ταινιών φρίκης, ενώ ως ελπιδοφόρος καταγράφηκε η Σμαράγκντι της νεαρής Ginger Costa-Jackson. Τέλος, δραματική, συμπαγής και πειστική η διεύθυνση του Marco Armiliato γι’ αυτό το υποτιμημένο αριστούργημα της ιταλικής Giovane Scuola...
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 12 ΜΑΪΟΥ 2013
61
ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ Η ζωή του είναι συνώνυμη με την τέχνη και τον αγώνα για τη δημοκρατία σε όλη τη διάρκεια του δεύτερου μισού του 20ού αιώνα. Σήμερα η πορεία αυτού του ανεξάντλητου κεφαλαίου για τη σύγχρονη Ελλάδα, του Μίκη Θεοδωράκη, μετατρέπεται σε ένα σκηνικό υπερθέαμα που αποτελεί ταυτόχρονα ένα συγκλονιστικό ταξίδι στην ιστορία της νεότερης Ελλάδας. Συνδέοντας άρρηκτα θέατρο και μουσική, ο σκηνοθέτης Θέμης Μουμουλίδης, βασισμένος στην αυτοβιογραφία του Μίκη αλλά και δεκάδες άλλα ιστορικά τεκμήρια, κυρίως όμως στη μουσική και τα τραγούδια του, παρουσιάζει, από τη σκηνή του Θεάτρου Badminton, την παράσταση Ποιος τη ζωή μου. Ο Γρηγόρης Βαλτινός, που ερμηνεύει τον πατέρα του Μίκη, αλλά λειτουργεί και ως αφηγητής, συνοδεύοντάς τον σε όλη τη διάρκεια της παράστασης, μίλησε στην «Αυγή» της Κυριακής για τον ρόλο του, αλλά και για το παράδειγμα του Θεοδωράκη για τους αγώνες του σήμερα...
ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΒΑΛΤΙΝΟΣ:
Ο Μίκης έκανε τους κοινωνικούς αγώνες μουσική και ποίηση ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΣΠΥΡΟ ΚΑΚΟΥΡΙΩΤΗ
Μιλήστε μας για τον ρόλο που ενσαρκώνετε... Στην παράσταση κάνω τον πατέρα του Μίκη, τον Γεώργιο Θεοδωράκη. Ήταν ανώτερος κρατικός υπάλληλος και κάθε τόσο διοριζόταν και σε διαφορετική πόλη, άλλοτε φυσιολογικά, άλλοτε δυσμενώς, γιατί οι Θεοδωράκηδες πάντοτε ήταν δραστήριοι πολιτικά. Είναι ο άνθρωπος που, κατά κάποιον τρόπο, καθόρισε την πορεία του Μίκη. Έτσι, ο σκηνοθέτης επέλεξε να είναι αυτός και ο αφηγητής της ιστορίας του γιου του. Ο ρόλος μου λοιπόν είναι διττός, αφηγητής και πατέρας, ρόλοι που μπλέκονται με έναν τρόπο άχρονο, σαν να είναι όλα μέσα στο μυαλό ενός ανθρώπου, του Μίκη. Στην παράσταση πολλές φορές συναντιέται με τον πατέρα του, ο οποίος άλλοτε τον παροτρύνει να ασχοληθεί με τη μουσική, κάνοντας πολλές θυσίες για να τον σπουδάσει, άλλοτε προσπαθεί να τον προστατέψει, λέγοντάς του: «παιδί μου, είναι τρέλα να πας στη διαδήλωση, θα σε σκοτώσουν», κι άλλοτε μπαίνει μέσα στο μυαλό του, όπως στη σκηνή που ο γιος του βρίσκεται στη φυλακή, απευθύνοντάς του τη φοβερή φράση, που νομίζω ότι χάραξε τον Μίκη, αλλά καθόρισε κι εμένα σαν ρόλο: «Ο θάνατος στη μάχη αποτελεί για τους Θεοδωράκηδες φυσική κατάσταση. Δεν έχεις να κάνεις τίποτα περισσότερο από το να συνεχίσεις την παράδοση της οικογένειάς σου. Αν σε σκοτώσουν, να πας με την ευχή μου, εμένα οι μέρες μου τέλειωσαν πια». Τι εντύπωση σας άφησε η συνεργασία με τον Μίκη Θεοδωράκη για τις ανάγκες της παράστασης; Είναι λίγο... τρομακτικό, ιδιαίτερα όταν ο άνθρωπος αυτός, που διαθέτει απίστευτη αντοχή, εί-
Θα λέγατε ότι το Ποιος τη ζωή μου είναι μια παράσταση για τον Μίκη Θεοδωράκη ή για την ελληνική ιστορία μέσα από τη ζωή του συνθέτη;
ναι και παρών στις πρόβες, μέχρι αργά τη νύχτα! Είναι σαν να δίνουμε όλος ο θίασος εξετάσεις, αναπαριστώντας τη ζωή ενός ανθρώπου μπροστά στα μάτια του και να περιμένουμε ανά πάσα στιγμή την κρίση του... Κάθε φορά που τελειώνει η πρόβα, πάω στον Μίκη και τον κοιτώ στα μάτια, σαν να του λέω: «Ήταν ο πατέρας σου αυτός που έκανα;» Βεβαίως, το θέατρο δεν είναι φωτογραφία, είναι η αύρα, η πύκνωση μιας ζωής. Ο ηθοποιός πρέπει να αποδώσει αυτό που έχει μείνει μέσα στο μυαλό του Μίκη. Πόσο δύσκολο είναι να αναμετρηθεί κανείς θεατρικά με ένα πρόσωπο που έχει σχεδόν μυθικές διαστάσεις; Ο Μίκης έχει περάσει πια σε μια άλλη διάσταση. Είναι σαν να εποπτεύει τη ζωή του και τα δημόσια πράγματα της χώρας κουβαλώντας όλη την πείρα των αγώνων και της τέχνης του. Τα κοιτάει μέσα από την ποίηση και τη μουσική, γιατί τη ζωή και τους κοινωνικούς αγώνες τούς έκανε μουσική και ποίηση. Όλα βρίσκονται εκεί μέσα. Ο Μίκης έβαλε στην άκρη την κλα-
σική μουσική, για να μας κάνει ένα τεράστιο δώρο, να φέρει τη μεγάλη ποίηση κοντά στον λαό. Και τα κατάφερε. Η δική μας η γενιά τουλάχιστον μέσα από τον Θεοδωράκη άρχισε να διαβάζει Ρίτσο, Ελύτη, Σεφέρη, Λειβαδίτη... Αυτή είναι η μεγάλη προσφορά που καθόρισε την πνευματική και καλλιτεχνική ιστορία της νεότερης Ελλάδας. Αυτός ήταν ο υψηλός και μεγάλος στόχος του, από την αρχή της πορείας του, και στο αποκορύφωμα της καριέρας του τον βλέπει να έχει πραγματοποιηθεί. Είναι πολύ αποκαρδιωτικό να βλέπεις ότι ο καταναλωτισμός, το λάιφ στάιλ, έχουν παραγκωνίσει αυτές τις αξίες και τις ιδέες και έχουμε γίνει υπηρέτες ενός συστήματος που δεν θέλει τον λόγο, την ποίηση, τη σκέψη... όπου η μόνη αξία είναι το χρήμα. Αυτό προβάλλεται μέσα από την παράσταση, άνθρωποι που αγωνίζονται για πράγματα που σήμερα έχουν λεηλατηθεί. Από αυτήν την άποψη είναι μια παράσταση ιδιαίτερα χρήσιμη, για να καταλάβουμε πού πρέπει να επιστρέψουμε, γιατί πρώτοι εμείς εγκαταλείψαμε αυτό που μας κλέψανε.
Συνεπώς, το παράδειγμα του Μίκη έχει επικαιρότητα και σήμερα; Οπωσδήποτε. Γιατί ο Μίκης αντιπροσωπεύει τον συνεχή αγώνα, αυτόν που πρέπει να κάνουμε κάθε φορά που φαίνεται ότι το παιχνίδι έχει χαθεί εντελώς, όπως πολλές φορές έγινε στην ιστορία, το 1944, το 1967, το 1981 ακόμη... Έτσι και τώρα, που ο εχθρός έχει γίνει αόρατος, που βγαίνουμε στους δρόμους και δεν ξέρουμε προς τα πού να φωνάξουμε. Προς τη Βουλή ή προς άλλες μεριές του πλανήτη; Γιατί οι κυβερνήτες των λαών δεν είναι πια πολιτικοί... Ο κόσμος βγαίνει με μια ανάταση από την παράσταση, γιατί καταλαβαίνει ότι ο αγώνας δεν πρέπει να σταματήσει ποτέ. Γιατί τελειώνει με μια κραυγή που νομίζω ότι πεισμώνει τον κόσμο: «Ποιος τη ζωή μου, ποιος την κυνηγά;». Μια κραυγή υπό μορφήν ερώτησης, έτσι ώστε να μπούμε στη διαδικασία να δώσουμε την απάντηση, ποιος επιτέλους κυνηγά τη ζωή μας; Μήπως εμείς οι ίδιοι; Οι συνήθειές μας; Οι ευκολίες μας;
Είναι και τα δύο, κι αυτός είναι και ο στόχος μας. Βλέπουμε την πορεία ενός ανθρώπου που συνεχώς αγωνίζεται, έχοντας πάντα ως κέντρο της ζωής του και των στόχων του την τέχνη. Έναν άνθρωπο που τα περνάει όλα μέσα από την τέχνη, όπως πρέπει να κάνει ο γνήσιος καλλιτέχνης, γι’ αυτό λέμε ότι η τέχνη είναι πολιτική πράξη. Αυτό έκανε ο Μίκης. Όλη τη ζωή, τους αγώνες, τα οράματα, τις ιδέες, τις απογοητεύσεις τα πέρασε μέσα από την τέχνη του. Η παράσταση μας βάζει στη διαδικασία να σκεφτούμε ότι, όσο κάτω κι αν έχουμε πέσει, πρέπει να ξανασηκωθούμε, βλέποντας τη ζωή ενός ανθρώπου που πάντα έπεφτε και ξανασηκωνόταν... Και το ερωτηματικό του τίτλου μάς βάζει στη διαδικασία να βρούμε τον ένοχο και να επιμερίσουμε τις ευθύνες, και σε μας, και στους άλλους. Αν κάνουμε εμείς αυτό που είναι σωστό, τότε θα το απαιτήσουμε και από τους άλλους.
INFO ΠΟΙΟΣ ΤΗ ΖΩΗ ΜΟΥ. Σκηνοθεσία - σενάριο: Θέμης Μουμουλίδης. Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης. Σκηνικό: Γιώργος Πάτσας. Κοστούμια: Παναγιώτα Κοκκόρου. Ερμηνεία: Γρηγόρης Βαλτινός, Φιλαρέτη Κομνηνού, Άρης Λεμπεσόπουλος, Ελισάβετ Μουτάφη, Χρ. Πλαΐνης, Μ. Παναγιωτοπούλου, Κ. Γιαννακόπουλος, Κ. Βελέτζας, Ν. Ζαγκλή, Κ. Φάμης, Γ. Μαθές, Ε. Κυρμιζάκη, Τζ. Παλαιοθόδωρου, Ε. Μπίγιου, Π. Σεργουνιώτη, Μ. Γεροδήμου, Η. Κωστάκης, Ι. Μάρα, Γ. Νούσης, Ε. Μπαλαγιάννης, Γ. Σοφολόγης, Π. Γουρζουλίδης, Β. Ζωώης, Ε. Φινοκαλιώτη, Ε. Βαΐτσου. Τραγουδούν: Κώστας Μακεδόνας, Γιώτα Νέγκα, Κώστας Θωμαΐδης, Άννα Λινάρδου. ΘΕΑΤΡΟ BADMINTON
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 12 ΜΑΪΟΥ 2013
ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ
Λαϊκαί εικόναι
Η ΑΤΖΕΝΤΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ
Στον ζωγράφο, σκιτσογράφο, θεατρικό συγγραφέα και ποιητή Μέντη Μποσταντζόγλου, τον γνωστό σε όλους μας Μποστ, είναι αφιερωμένη η έκθεση με τον τίτλο Μποστ: Λαϊκαί εικόναι και περιλαμβάνει πάνω από σαράντα έργα ζωγραφικής του καλλιτέχνη, ζωγραφισμένα βότσαλα, ζωγραφισμένα χρηστικά αντικείμενα και μικροέπιπλα, σχέδια για θεατρικά σκηνικά και κοστούμια, που είχε σχεδιάσει για τις παραστάσεις έργων του από τη θεατρική εταιρεία «Στοά». Τη βραδιά των εγκαινίων ο Θ. Παπαγεωργίου και η Λήδα Πρωτοψάλτη θα παρουσιάσουν αποσπάσματα από έργα και κείμενα του Μποστ, ενώ θα προβληθούν ντοκιμαντέρ από τις σειρές Μονόγραμμα (του Γιώργου Σγουράκη) και Έλληνες γελοιογράφοι (της Κατερίνας Πανταζοπούλου). Η έκθεση θα παραμείνει ανοιχτή στο κοινό μέχρι τις 8 Ιουνίου και εγκαινιάζεται την Τετάρτη στο Μουσείο Γ. Γουναρόπουλου (Γουναροπούλου 6, Άνω Ιλίσια), στις 8.00 μ.μ.
ΚΥΡΙΑΚΗ
Το δέντρο που πληγώναμε Η ταινία του Δήμου Αβδελιώδη Το δέντρο που πληγώναμε (1986) προβάλλεται σήμερα σε ειδική εκδήλωση που διοργανώνει η Ελληνική Εταιρεία Παιγνιοθήκης, με στόχο τη συγκέντρωση χρημάτων για τη δημιουργία παιδότοπων στο νησί της Χίου, που επλήγη από τις καταστροφικές πυρκαγιές το περσινό καλοκαίρι, στο Ίδρυμα Μ. Κακογιάννης (Πειραιώς 206), στις 12.00 μ.
Το βιβλίο Επειδή δεν άντεχα να ζήσω φωναχτά, με ποιήματα και επιστολές της Αμερικανίδας ποιήτριας του 19ου αιώνα Emily Dickinson, παρουσιάζουν η πανεπιστημιακός Λιάνα Σακελλίου, η καθηγήτρια Φρόσω Μαντά και η ψυχολόγος Άρτεμις Γρίβα, μεταφράστριες του τόμου, που περιλαμβάνει 60 ποιήματα και 165 επιστολές από όλες τις περιόδους της ζωής της, στον Πολυχώρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Πολιτισμού Ανοιχτή Πόλη (Μέγαρο Ερμής, Πανεπιστημίου 56), στις 8.00 μ.μ.
ΔΕΥΤΕΡΑ
ΤΡΙΤΗ
Τραγούδια για τον Λαμπράκη
Ζιζή Μακρή
Με αφορμή την επέτειο 50 χρόνων από τη δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη, ο συνθέτης Μιχάλης Τρανουδάκης και ο τραγουδιστής Νίκος Ανδρουλάκης παρουσιάζουν σε νέα εκτέλεση δύο τραγούδια, που έγραψε το 1963 ο Κύπριος ποιητής Τεύκρος Ανθίας, φίλος του Λαμπράκη και συνοδοιπόρος του στην Α’ Μαραθώνια Πορεία Ειρήνης. Τα τραγούδια θα παρουσιαστούν στο πλαίσιο εκδήλωσης για το βιβλίο του Πάνου Τριγάζη Ο Λαμπράκης και το Κίνημα Ειρήνης (Ταξιδευτής), για το οποίο θα μιλήσουν η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ Ζωή Κωνσταντοπούλου, ο πανεπιστημιακός Ηλίας Νικολακόπουλος και το ηγετικό στέλεχος των Λαμπράκηδων Βασίλης Κωτούλας, στον κινηματογράφο «Νέα Ελβετία» (Ν. Ελβετίας 34, Βύρωνας), στις 7.00 μ.μ.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΣΠΥΡΟΣ ΚΑΚΟΥΡΙΩΤΗΣ agenda.avgi@gmail.com
Έμιλι Ντίκινσον
Σχέδια και χαρακτικά από τις φυλακές Αβέρωφ, της περιόδου 1960-1961, περιλαμβάνονται στην έκθεση ζωγραφικής που διοργανώνουν τα Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας (ΑΣΚΙ) από σήμερα έως και την 1η Ιουνίου, η οποία εγκαινιάζεται στην Astra Galerie (Καρυατίδων 8, Ακρόπολη), στις 8.00 μ.μ.
Bob Theatre Επιστρέφει για 6η συνεχή χρονιά το φεστιβάλ νεανικού θεάτρου Bob Theatre, με επίσημους προσκεκλημένους τον βραβευμένο δανέζικο θίασο Out of Balanz, που παρουσιάζει την παράσταση Posthumous Works, αλλά και, όπως πάντα, πρεμιέρες, stand-up comedy, αυτοσχεδιαστικές παραστάσεις, τον δημοφιλή διαγωνισμό Scratch Night και, φυσικά, τις καλύτερες νεανικές παραστάσεις της
χρονιάς, στο Bios (Πειραιώς 84), στις 9.00 μ.μ.
ΤΕΤΑΡΤΗ
Φεστιβάλ αφηγήσεων Διάσημοι ή άγνωστοι αφηγητές, άνθρωποι της γειτονιάς ή της σκηνής, παππούδες ή νέοι, μοιράζονται τις ιστορίες τους στο πλαίσιο του φεστιβάλ «Πες μου μια ιστορία», παραδίδοντας μετά το τέλος της αφήγησης τη σκυτάλη στο κοινό, που καλείται να πει τις δικές του ιστορίες, προσωπικές ή παραδοσιακές, σε ένα πενθήμερο όπου κάθε βραδιά θα φέρει και ένα χρώμα, ξεκινώντας απόψε με την κίτρινη μέρα και «Ιστορίες του φεγγαριού και του σκότους» από τη Σύλβια Βενιζελέα και τις μουσικούς Λουκία Κωνσταντάτου, Μαρία Παπαπετροπούλου, στο Κέντρο Ελέγχου Τηλεοράσεων (Κύπρου 91Α και Σικίνου, Κυψέλη), στις 9.00 μ.μ.
ΠΕΜΠΤΗ
Acoustic Jazz Festival Δέκα από τα αξιολογότερα σχήματα της ελληνικής jazz σκηνής συμμετέχουν στο τριήμερο Acoustic Jazz Festival, μια διοργάνωση που στοχεύει, μέσω της αμεσότητας που δημιουργεί ο αυστηρά ακουστικός ήχος, να συμβάλει στις κάθε λογής καλλιτεχνικές ζυμώσεις ανάμεσα στο κοινό και τους επί σκηνής μουσικούς (Wonder-fall Quartet, Harris Lamprakis Quartet, Karolos Mavrogenis Trio, Μάριος Στρόφαλης & Κυριάκος Γκουβέντας, Yiannis Papadopoulos Trio, Anamateur feat. Priamos Morakis, Kassetas-Spanos Group, Michalis Katachanas Quartet, Butterfly Effect και Yiorgos Psihoyios Trio in Paris), διοργανώνεται από την Πέμπτη, σε έναν χώρο ο οποίος δημιουργήθηκε από μια ομάδα καλλιτεχνών με στόχο την άμεση επικοινωνία και την ελεύθερη και πειραματική έκφραση μέσα από όλο το φάσμα των τεχνών, το Zp87 (Ζ. Πηγής 87), στις 8.30 μ.μ.
Hans Fallada Το μυθιστόρημα του Γερμανού συγγραφέα Hans Fallada Ο πότης, λογοτεχνική μετάπλαση της εμπειρίας εγκλεισμού του ίδιου σε ψυχιατρείο λόγω αλκοολισμού, αλλά και μια παραβολή για την κοινωνική κατάσταση μιας μεσοπολεμικής Γερμανίας σε αναζήτηση του υπερανθρώπου «φύρερ», παρουσιάζουν ο ψυχίατρος και ψυχαναλυτής Νίκος Τζαβάρας, η κριτικός λογοτεχνίας Κατερίνα Σχινά και η μεταφράστρια και ιστορικός Έμη Βαϊκούση, σε εκδήλωση που διοργανώνουν οι εκδόσεις Κίχλη στο βιβλιοπωλείο Ιανός (Σταδίου 24), στις 8.00 μ.μ.
Martin Walser Ένας από τους πιο σημαντικούς και πολυδιαβασμένους Γερμανούς λογοτέχνες της εποχής μας, ο Martin Walser θα βρεθεί στην Αθήνα την Παρασκευή, προκειμένου να διαβάσει αποσπάσματα από το μυθιστόρημά του Ο άνδρας που ήξερε ν’ αγαπάει (Εστία, 2012), αλλά και να συζητήσει με το κοινό. Συγγραφέας που πυροδοτεί συχνά συζητήσεις, τόσο με τα λογοτεχνικά του κείμενα όσο και με τις πολιτικές του δηλώσεις (θεωρείτο φιλικά κείμενος προς το Γερμανικό Κ.Κ., αλλά το 1988 εκφράστηκε ανοιχτά κατά της γερμανικής διαίρεσης και το 1998 εναντιώθηκε στην «εργαλειοποίηση του Ολοκαυτώματος»), τάχθηκε υπέρ της ευρωπαϊκής πολιτικής και πολιτιστικής ενότητας και πρόσφατα υποστήριξε ότι η ευρωπαϊκή κρίση δεν πρέπει να αφεθεί στα χέρια των οικονομολόγων. Η ομιλία του θα γίνει σε γερμανική και ελληνική γλώσσα με ταυτόχρονη μετάφραση στο Ινστιτούτο Γκαίτε (Ομήρου 17-19), στις 8.00 μ.μ.
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ
Ο μανάβης Το βραβευμένο ντοκιμαντέρ του Δημήτρη Κουτσιαμπασάκου Ο μανάβης, ένα απολαυστικό road movie για την Πίνδο και τους ανθρώπους της, που παρακολουθεί έναν πλανόδιο μανάβη με τη γυναίκα του, που μία φορά την εβδομάδα, σε όλη τη διάρκεια του χρόνου, ξεκινώντας από τα Τρίκαλα, επισκέπτονται τα εγκαταλειμμένα χωριά της νοτιοδυτικής Πίνδου, μια διαδρομή 75 χιλιομέτρων, ανοίγει το πρόγραμμα της θερινής σεζόν, μαζί με μια συζήτηση ανάμεσα στο κοινό και τον σκηνοθέτη, στο θερινό σινεμά Λαΐς της Ταινιοθήκης της Ελλάδος (Ι. Οδός και Μ. Αλεξάνδρου), στις 9.15 μ.μ.
ΣΑΒΒΑΤΟ
Εκτός εαυτού Το κωμικό δράμα Εκτός εαυτού της Μαρίας Γιαγιάννου, που αφηγείται την ιστορία δύο ανθρώπων-ρόλων που συναντιούνται στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας για να μπλεχτούν σ’ ένα παιχνίδι πάνω στο χάος της ύπαρξης, παρουσιάζεται από σήμερα και έως 2/6, σε σκηνοθεσία Γιώργου Γιανναράκου και ερμηνείες των Νάνας Παπαδάκη - Αποστόλη Κουτσιανικούλη, στο CAMP (πλ. Κοτζια), στις 9.15 μ.μ.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 12 MΑΪΟΥ 2013
63
OIKOΛΟΓΙΑ
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Λ. ΣΤΑΥΡΟΓΙΑΝΝΗ L.Stavrogianni@avgi.gr
ΑΧΕΛΩΟΣ: ΠΛΗΡΩΝΟΥΝ ΓΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΤΕ
Νέες μεθοδεύσεις στον παραλογισμό της εκτροπής
Κοινωνικοί αγώνες στην Ηλιούπολη Την ερχόμενη Παρασκευή, στις 8.30 μ.μ., στο Βιβλιοπωλείο «Απρόβλεπτο», Ρήγα Φεραίου 25 στην Ηλιούπολη, θα γίνει η παρουσίαση του νέου βιβλίου του Π. Τότσικα «Εδώ κάποτε... Συμβολή στην ιστορία της Ηλιούπολης. Κοινωνικοί Αγώνες στην Ηλιούπολη». Για το βιβλίο θα μιλήσουν ο Θωμάς Δρίκος, νομικός - συγγραφέας, και ο Φοίβος Οικονομίδης, δημοσιογράφος συγγραφέας. Η νέα έκδοση αποτελεί συνέχεια του πρώτου βιβλίου, το οποίο κυκλοφόρησε το 2005 από τις εκδόσεις ΚΨΜ. Όπως σημειώνει ο Π. Τότσικας στο οπισθόφυλλο, το βιβλίο ξεκινά με την παρουσίαση των κοινωνικών αγώνων της περιόδου 1924-1940, από την επεξεργασία επίσημων εγγράφων της Κοινότητας Ηλιούπολης και από το αρχείο του δικηγόρου Σταύρου Κανελλόπουλου, νομικού συμβούλου των πρώτων οικιστών της Ηλιούπολης τη δεκαετία του ‘30. Το δεύτερο μέρος αναφέρεται στα μεταπολεμικά χρόνια και στην περίοδο της μεταπολίτευσης, βάσει ντοκουμέντων που προέρχονται από την Κοινότητα και τον Δήμο Ηλιούπολης αλλά και από ιδιωτικά αρχεία. Στο τρίτο και τέταρτο μέρος παρατίθενται αναμνήσεις και επιλεγμένα κείμενα.
Αρωματικά φυτά Συνάντηση εργασίας, την Πέμπτη, στη Θεσσαλονίκη (αμφιθέατρο ΚΕΔΕΑ, 10.00 π.μ) οργανώνει η ΔΗΩ με θέμα: «Παραγωγή αρωματικών φυτών και πιστοποίηση βιολογικών καλλυντικών στην Ελλάδα και τον κόσμο, προοπτικές και προκλήσεις ανάπτυξης». Η ΔΗΩ (οργανισμός ελέγχου και πιστοποίησης βιολογικών προϊόντων) διαπιστώνει στροφή των καταναλωτών στα λεγόμενα «πράσινα» προϊόντα, γεγονός που έχει οδηγήσει πολλές επιχειρήσεις στη δραστηριοποίησή τους στον κλάδο. Εκτιμά ότι το μέγεθος της αγοράς φυτικών καλλυντικών στην Ελλάδα ανέρχεται στα 60 εκατ. ευρώ περίπου, παρουσιάζοντας από έτος σε έτος ρυθμό ανάπτυξης της τάξης 15%-20%. Θεωρεί δε ότι «η ανάπτυξη της αγοράς των φυτικών και βιολογικών καλλυντικών, εξαρτάται από τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον κλάδο, καθώς και από την ενημέρωση των καταναλωτών σε σχέση με τα προτερήματα της χρήσης φυσικών και πιστοποιημένων προϊόντων».
Τετελεσμένα επιχειρεί να δημιουργήσει το υπουργείο Υποδομών, εμμένοντας στον πανάκριβο παραλογισμό της εκτροπής του Αχελώου, όταν εκκρεμεί η έκδοση της απόφασης από την Ολομέλεια του ΣτΕ (η δίκη έγινε τον Φεβρουάριο) για τη νομιμότητα των έργων (νόμος Σουφλιά 2006). Αυτή τη φορά προσλαμβάνει τεχνικό σύμβουλο, σπαταλώντας κι άλλο δημόσιο χρήμα για να κοντύνει το φράγμα Συκιάς (το ενδιάμεσο έργο μεταξύ φράγματος Μεσοχώρας στα ορεινά του νομού Τρικάλων και σήραγγας εκτροπής στον νομό Καρδίτσας). Χωρίς να έχουν εγκριθεί ακόμη τα Σχέδια Διαχείρισης των Υδατικών Διαμερισμάτων Θεσσαλίας και Δυτικής Στερεάς Ελλάδας, το υπουργείο Υποδομών σπεύδει να υιοθετήσει την πρόβλεψή τους για εκτροπή 250 εκατ. κυβικών μέτρων νερού ετησίως προς τη θεσσαλική πεδιάδα. «Η ποσότητα αυτή αποτελεί σημαντική μείωση σε σύγκριση με την έως τώρα προβλεπόμενη τω 600 εκατ. κυβικών μέτρων». Στην απόφαση, με ημερομηνία 2 Μαΐου, εγκρίνεται το ποσό των 49.200 ευρώ και ανατίθεται σε μελετητικό γραφείο, το οποίο συμμετείχε και στο κοινοπρακτικό σχήμα που εκπόνησε τα διαχειριστικά σχέδια Ηπείρου, Θεσσαλίας και Δυτικής Στερεάς το έργο «εξέταση και διερεύνηση της δυνατότητας τροποποίησης του υφιστάμενου σχεδιασμού του φράγματος Συκιάς
στον ποταμό Αχελώο, στο πλαίσιο του έργου «έργα εκτροπής Αχελώου και εγγειοβελτιωτικά έργα Θεσσαλικής Πεδιάδας». Το σκεπτικό της απόφασης είναι περιβόλι. Αλλού επικαλείται, υποκριτικά, περιβαλλοντικούς λόγους και αλλού λόγους εξοικονόμησης χρημάτων... Όπως αναφέρεται σε αυτήν «ο σημερινός σχεδιασμός του φράγματος Συκιάς προβλέπει την κατασκευή χωμάτινου φράγματος ύψους 165 μ., όγκου 11,6 εκατ. κυβικών μέτρων και χωρητικότητας ταμιευτήρα 530 εκατ. κυβικών μέτρων. Ο δημιουργούμενος ταμιευτήρας του φράγματος κατακλύζει την Ιερά Μονή Αγίου Γεωργίου Μυροφύλλου (μοναστήρι) και για την υποχρεωτική αποφυγή αυ-
Για λόγους οικονομικούς, αλλά και περιβαλλοντικούς, απαιτείται να διερευνηθεί η δυνατότητα ταπείνωσης της ανωτάτης στάθμης του ταμιευτήρα του φράγματος Συκιάς
τού απαιτείται η κατασκευή περιφράγματος προστασίας, το οποίο είναι πολύ δαπανηρό (περίπου 40 εκατ. ευρώ) και έχει περιβαλλοντικές επιπτώσεις». Εδώ αποκρύπτεται ότι από τις τουλάχιστον πέντε αποφάσεις του ΣτΕ που ακύρωσαν τους περιβαλλοντικούς όρους κατασκευής και λειτουργίας των έργων εκτροπής ήταν η απουσία φροντίδας για την πολιτιστική κληρονομιά, εν προκειμένω του Μοναστηριού. Στα «επειδή» της απόφασης προστίθενται κι άλλα, όπως: «Με την εργολαβία του φράγματος Συκιάς, που διαλύθηκε λόγω της αριθμ. 141/2010 απόφασης του ΣτΕ, έχουν ολοκληρωθεί οι εκσκαφές των αντερεισμάτων του φράγματος, ο τοίχος ποδός και μέρος του υπερχειλιστή, σύμφωνα με την εγκεκριμένη μελέτη αυτού. Για λόγους οικονομικούς (αποφυγή προστατευτικού περιφράγματος της Ι. Μονής Αγίου Γεωργίου Μυροφύλλου, μείωση της έκτασης των απαιτούμενων απαλλοτριώσεων για τον ταμιευτήρα του φράγματος), αλλά και περιβαλλοντικούς, απαιτείται να διερευνηθεί η δυνατότητα ταπείνωσης της ανωτάτης στάθμης του ταμιευτήρα του φράγματος Συκιάς. Θα πρέπει, ενδεχομένως, τροποποιημένος σχεδιασμός του Φράγματος Συκιάς να μελετηθεί σε επίπεδο κατάλληλο για την απαιτούμενη σύνταξη της νέας Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων και την έκδοση νέων περιβαλ-
λοντικών όρων. Η σκοπιμότητα, τα σημεία και ο βαθμός τροποποίησης της εγκεκριμένης μελέτης του φράγματος Συκιάς δεν είναι επί του παρόντος γνωστά και θα αποτελέσουν αντικείμενο διερεύνησης προκειμένου να εξετασθούν συγκριτικά οι διαθέσιμες εναλλακτικές λύσεις ως προς την ολοκλήρωση του έργου και να επιλεγεί η προσφορότερη». Η... ολοκλήρωση των συμβουλών προς την αρμόδια υπηρεσία της Γραμματείας Δημοσίων Έργων προσδιορίζεται σε τρεις μήνες. Προς δόξαν της διαφάνειας το σχέδιο απόφασης κατατέθηκε στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων στις 12.3.2013, αλλά δεν εξέδωσε απόφαση μέσα σε δεκαπέντε μέρες, κατά συνέπεια τεκμαίρεται η σύμφωνη γνώμη της, ομολογείται στην υπογραφείσα απόφαση. Αξίζει να σημειωθεί ότι τον μήνα Μάρτιο το υπουργείο Υποδομών, με άλλες αποφάσεις, διέθεσε κι άλλους πόρους για να συντηρήσει τον αναχρονισμό της εκτροπής. Εννέα εκατομμύρια για «επείγοντα μέτρα υποστήριξης της σήραγγας εκτροπής Αχελώου προς τη Θεσσαλία». Το «ολικό οικονομικό αντικείμενο» της εν λόγω εργολαβίας, η οποία υπεγράφη την 1.12.2011, ανέρχεται σε 9.400.290,72 ευρώ, με ημερομηνία ολοκλήρωσής της την 1η Μαρτίου 2013. Με απόφαση της 13ης Μαρτίου, ύστερα από αίτημα της αναδόχου Ιmpregilo SpA, παρατείνεται έως την εκπνοή του έτους διότι «κατά την πορεία εκτέλεσης των εργασιών αποκατάστασης των αστοχιών διαπιστώθηκε ότι οι καταπτώσεις που είχαν ληφθεί υπόψη στο συμβατικό αντικείμενο του έργου είχαν επεκταθεί κατά πολύ σε μήκος και βάθος και ότι είχαν εμφανισθεί και νέες καταπτώσεις, συνεπώς απαιτείται περισσότερος χρόνος για την αποκατάστασή τους». Δηλαδή πρόσθετες εργασίες και άλλο χρήμα... Στις 22 Μαρτίου προκηρύχθηκε οικολογική μελέτη βάσης προϋπολογισμού 307.000 ευρώ για την καταγραφή στις περιοχές των έργων εκτροπής του ποταμού Αχελώου «πρόσφατων στοιχείων φυσικού περιβάλλοντος, με μεγαλύτερη έμφαση σε θέματα ορνιθοπανίδας, κατηγοριών βλάστησης, ειδών χλωρίδας, ειδών θηλαστικών, ιχθυοπανίδας, ερπετών και αμφιβίων». Επιπλέον η Οικολογική Μελέτη Βάσης «θα αξιοποιηθεί ως αναπόσπαστο στοιχείο των μελετών που απαιτούνται για την περιβαλλοντική αδειοδότηση των έργων εκτροπής του Αχελώου, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία του νόμου 4014/2011»...
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 12 MAΪΟΥ 2013
64 Παρακαλούνται οι αναγνώστες να ενημερώνονται για τυχόν αλλαγές από τα παρακάτω τηλέφωνα Α ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΑΑΒΟΡΑ Ιπποκράτους 180, Νεάπολη, 2106423271-2106462253,, Tru-Surround Με λένε Ερνέστο 20:30, 22:30 ΑΒΑΝΑ Κηφισίας 234 και Λυκούργου 3, 2106756546 Αίθουσα 1 Στο τέλος του δρόμου 22:10 Δεν κρατιέμαι 18:30, 20:30 Αίθουσα 2 (Θερινή) Οδηγός αισιοδοξίας 21:00 ΑΕΛΛΩ CINEMAX 5+1 CYTA Πατησίων 140, 2108259975 2108215327, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr Αίθουσα 1 Iron Man 3 17:45 3D The Call 20:15, 22:15 Αίθουσα 2 Με λένε Ερνέστο 18:45, 21:00 Το πρόσωπο του κακού 23:15 Αίθουσα 3 Οι Κρουντς (μεταγλ.) 18:00 Iron Man 3 20:00, 22:40 Αίθουσα 4 Iron Man 3 21:20 Το πρόσωπο του κακού 19:20 ΑΘΗΝΑΙΑ (Θερινό) Χάρητος 50, Κολωνάκι, 2107215717, Blancanieves - Χιονάτη 21:00, 23:00 ΑΘΗΝΑΙΟΝ Βασιλίσσης Σοφίας 124, Αμπελόκηποι, 2107782122-2112112222, www.athinaioncinemas.com Αίθουσα 1 Συγχαρητήρια στους αισιόδοξους? 18:40, 20:40, 22:30 Αίθουσα 2 Iron Man 3 17:30, 20:10, 22:50 3D ΑΘΗΝΑΙΟΝ CINEPOLIS Ζησιμοπούλου 7 & Ιωάννου Μεταξά, Γλυφάδα, 21089832382112112222, www.athinaioncinemas.com Αίθουσα 1 Iron Man 3 17:40, 20:20, 22:50 Αίθουσα 2 Το πρόσωπο του κακού 19:00, 21:00, 23:00 Αίθουσα 3 Chinese Zodiac 17:50, 20:10, 22:30 Αίθουσα 4 The Call 18:40, 20:40, 22:40 ΑΙΓΛΗ Λεωφόρος Πεντέλης 98, Χαλάνδρι, 2106841010 Αίθουσα 1 Iron Man 3 18:30 3D The Call 20:50, 22:40 Αίθουσα 2 Λάμπουν στο σκοτάδι 18:15, 19:45, 21:15 Iron Man 3 22:50 3D ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ EUROPA CINEMAS Λεωφόρος Αλεξάνδρας και Πατησίων 77-79, σταθμός ΗΣΑΠ «Βικτώρια», 2108219298 Trance 18:20, 20:30, 22:40 ΑΝΟΙΞΗ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ 2+1 Αγωνιστών στρατοπέδου 49, Χαϊδάρι, 2105813470-2105813450 Αίθουσα 1 Η επίθεση 18:10 Iron Man 3 20:00, 22:30 Αίθουσα 2 ART CINEMA Η επίθεση 22:30 Με λένε Ερνέστο 18:30, 20:30 ΑΣΤΥ Κοραή 4, Αθήνα, 2103221925, Λεωφορείο ο Πόθος 18:10, 20:15, 22:20 ΑΤΤΑΛΟΣ Κοτιαίου & Ελευθερίου Βενιζέλου Νέα Σμύρνη, 2109331280 Με λένε Ερνέστο 20:20, 22:30 Η πέτρα της υπομονής 18:15 ΒΑΡΚΙΖΑ Θάσου 22, 2108973926 Αίθουσα 1 3D Digital Οι Κρουντς (μεταγλ.) 18:20 3D Iron Man 3 20:15 3D, 22:30 3D Αίθουσα 2 Ματζουράνα 18:30, 20:30, 22:30 CINE CAPITOL Ιουλιανού & 3ης Σεπτεμβρίου, 3ος οροφος του εμπορικου κέντρου Capitol Mall. Σταθμός ηλεκτρικού ΒΙΚΤΩΡΙΑ, 2108210542, Ενα βήμα μπροστά 19:15 Iron Man 3 21:30 3D CINERAMA Αγίας Κυριακής 30, Παλαιό Φάληρο, 2109403593-2109403595,, Hasta la Vista 20:30, 22:30 Οι γυναίκες του λεωφορείου 678 18:30 VILLAGE 15 CINEMAS @ THE MALL Ανδρέα Παπανδρέου 35 (παράπλευρος Αττική οδού) θέση ψαλίδι, Μαρούσι, Τηλ.14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Ο Ολυμπος έπεσε 22:15, 00:30 Τζακ ο κυνηγός γιγάντων 15:10, 17:30, 19:50 Αίθουσα 2 Ξενοδοχείο για τέρατα (μεταγλ.) 15:10, 17:10 The Call 19:10, 21:20, 23:40 Αίθουσα 3 Στο τέλος του δρόμου 20:45, 23:30 Οι Κρουντς (μεταγλ.) 16:45, 18:45 Αίθουσα 4 Chinese Zodiac 16:00, 18:30, 21:00, 23:30 Αίθουσα 5 - Cinema Europa, Heineken Το πρόσωπο του κακού 16:30, 18:30, 20:30, 22:30, 00:30 Αίθουσα 6 - Cinema Europa Iron Man 3 17:20, 20:00, 22:40 Αίθουσα 7 - max screen - Cosmote Οι Κρουντς (μεταγλ.) 16:00 Iron Man 3 18:40, 21:40, 00:40 Αίθουσα 8, Lays Iron Man 3 15:50 3D, 18:30 3D, 21:10 3D, 23:50 3D Αίθουσα 9 Scary Movie 5 16:20, 18:20, 20:20, 22:20, 00:20 Αίθουσα 10 Trance 15:30, 17:45, 20:00, 22:15, 00:30 Αίθουσα 11 Μεγάλες προσδοκίες 17:45, 20:15, 22:45 Αίθουσα 12 Iron Man 3 15:40, 18:20, 21:00, 23:40 Αίθουσα 13 - gold class Trance 20:00, 22:15 Αίθουσα 14 - gold class Iron Man 3 21:00, 23:40 VILLAGE 5 CINEMAS PAGRATI Υμηττού 110 & Χρεμωνίδου, Εμπορικό κέντρο Millennium,
ΘΕΑΜΑΤΑ ΕΠΙΛΟΓΕΣ «ΤΟ ΑΓΟΡΙ ΤΡΩΕΙ ΤΟ ΦΑΓΗΤΟ ΤΟΥ ΠΟΥΛΙΟΥ» του Έκτορα Λυγίζου. Η πιο «ερεθιστική» ελληνική ταινία του τελευταίου χρόνου, με «έκκεντρο» ήρωα, στο ύφος του Μπρεσόν, έναν νεαρό που παλεύει να επιβιώσει στην Αθήνα της κρίσης, αλλά και να κρατήσει στη ζωή το καναρίνι του, αναζητώντας τροφή στα σκουπίδια και τα αποφάγια των άλλων (Δαναός). «Η ΠΕΤΡΑ ΤΗΣ ΥΠΟΜΟΝΗΣ» του Ατίκ Ραχίμι. Μια κινηματογραφική έκπληξη από το Αφγανιστάν, γυρισμένη από Αφγανό συγγραφέα, ο οποίος εγκατέλειψε τη χώρα του το 1984 σε ηλικία 22 ετών και «επιστρέφει» τώρα με μια ταινία - ύμνο στις γυναίκες της πατρίδας του, που ζουν στο ημίφως (Άτταλος, Διάνα, Μικρόκοσμος, Αμαρυλλίς). «ΛΑΜΠΟΥΝ ΣΤΟ ΣΚΟΤΑΔΙ» του Παναγιώτη Ευαγγελίδη. Στη Νέα Ορλεάνη της μετά Κατρίνα εποχής, ο Μάικλ και ο Τζιμ, δύο μεσήλικοι γκέι φίλοι και πρώην εραστές ξαναβρίσκονται ύστερα από είκοσι χρόνια και αποφασίζουν να ενώσουν Παγκράτι, 210 7566240 - 14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Οι Κρουντς (μεταγλ.) 18:00 Το πρόσωπο του κακού 20:10, 22:10, 00:10 Αίθουσα 2 Iron Man 3 17:20, 20:00, 22:40 Αίθουσα 3 - Cosmote Τζακ ο κυνηγός γιγάντων 17:30 Scary Movie 5 20:30, 22:30, 00:30 Αίθουσα 4 Οι Κρουντς (μεταγλ.) 17:00 The Call 19:10, 21:10, 23:10 Αίθουσα 5 Iron Man 3 18:40 3D, 21:20, 00:00 VILLAGE 9 CINEMAS @ FALIRO Παλαιά Λεωφόρος Ποσειδώνος 1 & Μωραϊτινη 3 Δέλτα Παλαιού Φαλήρου, Τηλ.14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Iron Man 3 19:20 3D, 22:00 Αίθουσα 2 Οι Κρουντς (μεταγλ.) 14:30, 16:30, 18:30 Το πρόσωπο του κακού 20:30, 22:30, 00:30 Αίθουσα 3 Trance 19:00, 21:20, 23:40 Αίθουσα 4 Scary Movie 5 23:40 Iron Man 3 15:40, 18:20, 21:00 Αίθουσα 5 Chinese Zodiac 19:20, 21:50, 00:20 Αίθουσα 6 Οι Κρουντς (μεταγλ.) 15:40, 17:40 The Call 19:40, 21:40, 23:40 Αίθουσα 7-VMAX - Cosmote Iron Man 3 18:50, 21:30, 00:10 Αίθουσα 8- Gold Class Trance 20:10, 22:30 Αίθουσα 9 - Gold Class Iron Man 3 18:50, 21:30, 00:10 VILLAGE CINEMAS ATHENS METRO MALL ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Λεωφόρος Βουλιαγμένης 276, Άγιος Δημήτριος, 210 6104100 - 14 848 ( Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Coca Cola Οι Κρουντς (μεταγλ.) 15:20 3D, 17:30 The Call 19:30, 21:40, 23:40 Αίθουσα 2 Cosmote Οι Κρουντς (μεταγλ.) 14:20, 16:30 Iron Man 3 18:40, 21:20, 00:00 Αίθουσα 3 Το πρόσωπο του κακού 19:50, 22:00, 00:10 Τζακ ο κυνηγός γιγάντων 14:50, 17:20 Αίθουσα 4 Ξενοδοχείο για τέρατα (μεταγλ.) 15:00, 17:00 Ο Ολυμπος έπεσε 23:00 Scary Movie 5 19:00, 21:00 Αίθουσα 5 Tad, ο χαμένος εξερευνητής (μεταγλ.) 15:40, 17:40 Iron Man 3 19:40 3D, 22:20 VILLAGE SHOPPING AND MORE Θηβών 228 & Παρνασσού, Άγιος Ιωάννης Ρέντης, 210 4215100 - 14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Comfort Iron Man 3 18:30, 21:10, 23:50 Αίθουσα 2 - Comfort Chinese Zodiac 21:15, 00:00 Αίθουσα 3 Τζακ ο κυνηγός γιγάντων 15:45, 18:15, 20:45, 23:15 Αίθουσα 4 Οι Κρουντς (μεταγλ.) 15:20 Dead Shadows 23:15 Iron Man 3 18:00 3D, 20:40 3D Αίθουσα 5 Iron Man 3 14:20, 17:00, 19:40, 22:20 Αίθουσα 6 Chinese Zodiac 16:00, 18:40, 21:15, 00:00 Αίθουσα 7 Οι Κρουντς (μεταγλ.) 14:30, 16:40 The Call 18:50, 21:00, 23:10 Αίθουσα 8 Οι Κρουντς (μεταγλ.) 14:50 3D, 17:00 3D Dead Shadows 00:15 Iron Man 3 19:00, 21:40 Αίθουσα 9 Iron Man 3 18:30, 21:10, 23:50 Ξενοδοχείο για τέρατα (μεταγλ.) 14:30, 16:30 Αίθουσα 10 - Cosmote Το πρόσωπο του κακού 17:40, 19:50, 22:00, 00:10 Αίθουσα 11 Chinese Zodiac 14:30, 17:10, 19:50, 22:30 Αί-
«Το αγόρι τρώει το φαγητό του πουλιού» του Έκτορα Λυγίζου τις ζωές τους. Συγκινητική «ψυχαναλυτική» κινηματογράφηση, αποκάλυψη των ανθρώπινων πληγών και της δύναμης επιβίωσης (Δαναός, Αίγλη Χαλανδρίου). «ΤΑΞΙΣΥΝΕΙΔΗΣΙΑ» του Κώστα Βάκκα. Οι ταξικοί αγώνες των Ελλήνων μεταναστών στην Αμερική, σε ένα ντοκιμαντέρ εξαιρετικής τεκμηρίωσης (Ταινιοθήκη της θουσα 12 Ραλφ, η επόμενη πίστα (μεταγλ.) 16:00 Broken City 19:45, 22:00 Η γεύση της εκδίκησης 00:15 Αίθουσα 13 Ραλφ, η επόμενη πίστα (μεταγλ.) 14:50, 17:00 Το πρόσωπο του κακού 19:10, 21:20, 23:30 Αίθουσα 14 Οι Κρουντς (μεταγλ.) 15:50, 18:00 Iron Man 3 20:10, 22:50 Αίθουσα 15 Στο τέλος του δρόμου 14:45, 17:30, 20:15, 23:00 Αίθουσα 16 Σάμμυ 2 (μεταγλ.) 14:00, 16:00, 18:00 Stoker 20:00, 22:10, 00:20 Αίθουσα 17 Το πρόσωπο του κακού 18:20, 20:30, 22:40 Αίθουσα 18 Ξενοδοχείο για τέρατα (μεταγλ.) 15:30 Το σώμα 18:20, 21:00, 23:40 Αίθουσα 19 Scary Movie 5 16:20, 18:20, 20:20, 22:20, 00:20 Αίθουσα 20 Scary Movie 5 15:20, 17:20, 19:20, 21:20, 23:20 ΓΑΛΑΞΙΑΣ 3D DIGITAL ΜΕΣΟΓΕΙΩΝ 6, Αμπελόκηποι, 2107773319-2107700491 Αίθουσα 1 Κουαρτέτο 18:30, 20:30, 22:30 Αίθουσα 2 Αν... 18:15, 20:20, 22:40 ΓΛΥΦΑΔΑ ODEON Ζέππου 14 & Ξενοφώντος 31, Γλυφάδα, 2109650318, www.odeon.gr, www: i-ticket.gr Αίθουσα 1 Trance 18:00, 20:15, 22:30 Αίθουσα 2 Οι Κρουντς (μεταγλ.) 18:30 Μεγάλες προσδοκίες 21:00 ΔΑΝΑΟΣ Λεωφόρος Κηφισίας 109 & Πανόρμου, Αμπελόκηποι, 2106922655, www.danaoscinema.gr Αίθουσα 1 Το αγόρι τρώει το φαγητό του πουλιού 18:30, 20:30, 22:30 Αίθουσα 2 Λάμπουν στο σκοτάδι 20:00, 22:40 Roughcut 18:45, 21:30 ΔΙΑΝΑ Περικλέους 14,Μαρούσι, 2108028587, Οι Κρουντς (μεταγλ.) 18:40 Η πέτρα της υπομονής 20:30 Ενα βήμα μπροστά 22:20 ΕΚΡΑΝ (Θερινό) Ζωοδόχο Πηγής & Αγαθίου, Νεάπολη, 2106461895, Οδηγός αισιοδοξίας 20:45, 23:00 ΕΛΛΗ Ακαδημίας 64, Αθήνα, 2103632789, Almanya: Καλώς ήρθατε στην Γερμανία 18:10, 20:20, 22:30 ΕΜΠΑΣΣΥ NOVA ODEON Πατριάρχου Ιωακείμ 5 και Ηροδότου, Κολωνάκι, Αθήνα, 2107215944, www.i-ticket.gr, Trance 18:00, 20:15, 22:30 ΖΕΦΥΡΟΣ (Θερινό) Τρώων 36, Θησείο, 2103462677, Η Νέα Βαβυλώνα 20:30 Η μάχη του Στάλινγκραντ μέρος 2ο: η νίκη 22:00 ΘΗΣΕΙΟΝ (Θερινό) Αποστόλου Παύλου 7, Θησείο, 2103470980-2103420864, www.cinethisio.gr, Django, ο Τιμωρός 21:15 ΙΝΤΕΑΛ Πανεπιστημίου 46, Αθήνα, 2103826720, Μια αξιοπρεπής οικογένεια 18:20, 20:20, 22:20 ΚΗΦΙΣΙΑ CINEMAX CYTA Λεωφόρος Κηφισίας 245, (Ζηρίνειο), Κηφισιά, 21062335672106232808, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr Αίθουσα 1 Trance 19:00, 21:00, 23:00 Αίθουσα 2 Οι Κρουντς (μεταγλ.) 18:45 Μια αξιοπρεπής οικογένεια 20:45, 22:45 ΚΗΦΙΣΙΑ CINEMAX CLASS Cyta Δροσίνη 6 (απέναντι από Βάρσο ), Κηφισιά, 21062316012106231933, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr, Συγχαρητήρια στους αι-
Ελλάδος, Τιτάνια). «ΣΑΝ ΠΕΤΡΙΝΑ ΛΙΟΝΤΑΡΙΑ ΣΤΗΝ ΜΠΑΣΙΑ ΤΗΣ ΝΥΧΤΑΣ» του Ολιβιέ Ζισουά. Η ποίηση που γράφτηκε στο κολαστήριο της Μακρονήσου αντιπαρατίθεται από τον Ελβετό σκηνοθέτη στις προπαγανδιστικές κραυγές των «εθνικών αναμορφωτών» (Ταινιοθήκη της Ελλάδος) σιόδοξους? 18:30, 20:30, 22:30 ΜΙΚΡΟΚΟΣΜΟΣ FILMCENTER Λεωφόρος Συγγρού 106, 2109215305, Blancanieves Χιονάτη 18:30 Η πέτρα της υπομονής 20:30, 22:20 ΝΑΝΑ CINEMAX CYTA Λεωφόρος Βουλιαγμένης 179 Δάφνη,(στάση ΜΕΤΡΟ Αγ. Ιωάννης), 2109703158-2109706865, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr Αίθουσα 1 Μια αξιοπρεπής οικογένεια 18:45 Chinese Zodiac 20:45, 23:15 Αίθουσα 2 Iron Man 3 18:40, 21:20 Αίθουσα 3 Οι Κρουντς (μεταγλ.) 17:00, 19:00 Oblivion 23:00 Μια αξιοπρεπής οικογένεια 21:00 Αίθουσα 4 Οι Κρουντς (μεταγλ.) 18:30 3D The Call 20:30, 22:30 Αίθουσα 5 Οι Κρουντς (μεταγλ.) 18:00 Iron Man 3 20:00, 22:40 Αίθουσα 6 Οζ : μέγας και παντοδύναμος 17:00 Το πρόσωπο του κακού 19:45, 21:45, 23:45 ΝΙΡΒΑΝΑ CINEMAX CYTA Λεωφόρος Αλεξάνδρας 192, Αμπελόκηποι, 21064693982106445221, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr, Οι Κρουντς (μεταγλ.) 17:00 Trance 19:00, 21:00, 23:00 ODEON KΟSMOPOLIS ΜΑΡΟΥΣΙ Λεωφόρος Κηφισίας .73 & Πουρνάρα (Κόμβος Αττικής οδού), 8011160000 - 2106786000, www.odeon.gr, www.i-ticket.gr Αίθουσα 1 Chinese Zodiac 17:20, 20:10, 22:40 Αίθουσα 2 Stoker 20:50, 23:00 Οι Κρουντς (μεταγλ.) 16:20, 18:30 Αίθουσα 3 Ο Ολυμπος έπεσε 22:50 Δεν κρατιέμαι 20:50 Ξέχασέ το 18:20 Αίθουσα 4 Οι Κρουντς (μεταγλ.) 15:20, 17:30 Στο τέλος του δρόμου 21:50 Αίθουσα 5 Dead Shadows 19:40, 22:00, 23:40 Αίθουσα 6 Οι Κρουντς (μεταγλ.) 16:00 3D, 18:10 3D Iron Man 3 21:30 3D Αίθουσα 7 Κουαρτέτο 17:50, 20:20, 22:30 Αίθουσα 8 - Vodafone The Call 18:00, 20:00, 22:20 Αίθουσα 9 Iron Man 3 15:10, 18:00, 20:40, 23:20 Αίθουσα 10 Το πρόσωπο του κακού 19:20, 21:20, 23:30 Αίθουσα 11 Trance 16:40, 18:50, 21:00, 23:10 Αίθουσα 12 Μεγάλες προσδοκίες 17:40, 20:30, 23:10 ODEON ΟΠΕΡΑ Ακαδημίας 57, Αθήνα, 2103622683, www.odeon.gr, www.i-ticket.gr Αίθουσα 1 Η αυτοβιογραφία ενός ψεύτη 18:30 3D, 20:30 3D, 22:30 3D Αίθουσα 2 Μεγάλες προσδοκίες 22:20 Κουαρτέτο 18:00, 20:10 ΟDEON STARCITY Λεωφόρος Συγγρού 111 & Λεοντίου, Νέος Κόσμος, 2106786000, www.odeon.gr, www.i-ticket.gr Αίθουσα 1 Trance 18:50, 21:00, 23:10 Αίθουσα 2 Chinese Zodiac 17:40, 20:20, 22:50 Αίθουσα 3 Δεν κρατιέμαι 20:10, 22:10 Οι Κρουντς (μεταγλ.) 17:30 Αίθουσα 4 Ο Ολυμπος έπεσε 21:40 Οι Κρουντς (μεταγλ.) 18:30 Αίθουσα 5 Το πρόσωπο του κακού 19:20, 21:20, 23:30 Αίθουσα 6 Iron Man 3 18:00 3D, 20:40 3D, 23:20 3D Αίθουσα 7 - Vodafone The Call 17:50, 20:00, 22:20 Αίθουσα 8 Stoker 22:00 Ξέχασέ το 19:40 Αίθουσα 9 Μεγάλες προσδοκίες 19:50, 22:30
Αίθουσα 10 Κουαρτέτο 20:30, 22:40 ΠΑΛΑΣ Υμηττού 109, Παγκράτι, 2107511868, Δέκα μικροί νέγροι 20:30 Σμύρνη: Καταστροφή μιας κοσμοπολίτικης πόλης 19001922 18:30 Ο Ρόμπερτ Μίτσαμ είναι νεκρός 22:30 ΡΙΒΙΕΡΑ (Θερινό) Βαλτετσίου 46, Εξάρχεια, 2103837716-2103844827, No 20:45, 23:00 ΣΙΝΕ ΠΑΡΙ (Θερινό) Κυδαθηναίων 22, Πλάκα, 2103222071-2103248057, info@cineparis.gr, www.cineparis.gr Trance 21:00, 23:00 ΣΙΝΕ ΦΛΟΙΣΒΟΣ (Θερινό) Πάρκο Φλοίσβου, Παλαιό Φάληρο, 2109821256-2109403595 The Call 21:00, 23:00 ΣΟΦΙΑ Ευσταθιάδου 2, Πλατεία Αγίας Τριάδος, Αργυρούπολη, 2109927447-2109917094, Blancanieves - Χιονάτη 20:30, 22:30 STER CINEMAS Λεωφ.Δημοκρατίας 67α, εμπορικό κέντρο ESCAPE, Ίλιον, 801 801 7837 -210 8092690, www.stercinemas.gr Αίθουσα 1 The Call 17:30, 19:30, 21:30 Dead Shadows 23:30 Αίθουσα 2 Iron Man 3 23:00 Chinese Zodiac 16:50, 19:10, 20:40 Αίθουσα 3 Το πρόσωπο του κακού 16:00, 18:10, 20:10, 22:10 Αίθουσα 4 Iron Man 3 18:00, 21:00 Αίθουσα 5 Οι Κρουντς (μεταγλ.) 17:00 Trance 19:00, 21:15, 23:20 Αίθουσα 6 Scary Movie 5 16:30, 18:30, 20:30 Iron Man 3 22:30 Αίθουσα 7 Chinese Zodiac 17:20, 19:40, 22:00 ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ - ΛΑΪΣ Ιερά Οδός 48 & Μεγάλου Αλεξάνδρου 134-136, 2103609695-2103612046, contact@tainiothiki.gr, www.tainiothiki.gr Αίθουσα 1 11 Συναντήσεις με τον πατέρα μου 20:00, 22:00 Αίθουσα 2 Ταξισυνειδησία: Η αγνωστη ιστορία του Ελληνοαμερικανικού ριζοσπαστισμού 21:00 Σαν πέτρινα λιοντάρια στην μπασιά της νύχτας 19:30, 22:15 ΤΙΤΑΝΙΑ Cinemax Πανεπιστημίου & Θεμιστοκλέους 5, Αθήνα, 2103811147, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr, Νεοναζί: Το ολοκαύτωμα της μνήμης 17:30 Welcome to the Show: Η μουσική κληρονομιά του Παύλου Σιδηρόπουλου 22:30 Ταξισυνειδησία: Η άγνωστη ιστορία του Ελληνοαμερικανικού ριζοσπαστισμού 21:15 Το μωρό μου, φτάνει 19:30 ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ 3D DIGITAL Λεωφόρος Ηρακλείου 386, Νέο Ηράκλειο, 21028268732102825607, www.triaasteria.gr Αίθουσα 1 Οι Κρουντς (μεταγλ.) 18:30 Iron Man 3 20:30, 22:45 Αίθουσα 2 Oblivion 17:45, 20:15, 22:30 ΤΡΙΑΝΟΝ FILMCENTER Κοδριγκτώνος 21 & Πατησίων 101, 2108222702-2108215469 Andy Warhol’s Bad (αφιέρωμα στο Αντυ Γουόρχολ) 20:00 My Hustler (αφιέρωμα στο Αντυ Γουόρχολ) 21:45 Flesh (αφιέρωμα στο Αντυ Γουόρχολ) 23:00 Warhol (αφιέρωμα στο Αντυ Γουόρχολ) 19:00 Ο Jonas Mekas μιλά για τον Γουόρχολ (αφιέρωμα στο Αντυ Γουόρχολ) 18:00 ΦΟΙΒΟΣ Εθνικής Αντιστάσεως 1, στάση ΜΕΤΡΟ Περιστέρι, 2105711105 Οι Κρουντς (μεταγλ.) 18:30 Oblivion 20:30, 22:40
ΠΡΟΑΣΤΙΩΝ ΑΛΙΚΗ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΝΕΑΣ ΜΑΚΡΗΣ Λεωφόρος Μαραθώνος 196, 22940-69871, kedmarahon@yahoo.gr,, Η γεύση της εκδίκησης 21:00 ΑΜΑΡΥΛΛΙΣ (Θερινό) - SUZUKI Αγίου Ιωάννου 2, 2106010561 Η πέτρα της υπομονής 21:00, 23:00 ΑΡΤΕΜΙΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ Γιαννάκη 2, Μαρκόπουλο, 2299023924, Stoker 21:15 Οι Κρουντς (μεταγλ.) 19:30 ΜΑΓΙΑ Αβάντων 83 & Ιατρίδου, Χαλκίδα, 22210-25625, www.odeon.gr, www.i-ticket.gr, Scary Movie 5 18:30, 20:30, 22:30 ΣΙΝΕ ΓΕΡΑΚΑΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ (Θερινό) Μιλτιάδου & Γαργητού, Γέρακας, 2106612717, Παρενέργειες 20:50, 23:00
ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΣΙΝΕ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ Αγίου Γεωργίου & Ζάππα 4, Κορυδαλλός, 2104960955 Αίθουσα 1 Zero Dark Thirty 20:30 Αίθουσα 2 (Θερινή) Ο ταχυδρόμος 20:45, 22:45 ΣΙΝΕΑΚ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ Πλατεία Δημαρχείου, 2104225653 Αν... 18:10, 20:15, 22:20
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 12 ΜΑΪΟΥ 2013
65
ΣΚΑΚΙ
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΚΟΣΜΑΣ ΚΕΦΑΛΟΣ kosmaskefalos@gmail.com
ΜΕΓΑΛΟΙ ΜΕΤΡ ΚΑΙ ΕΡΑΣΙΤΕΧΝΕΣ ΣΤΟΝ ΚΟΡΥΦΑΙΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΘΕΣΜΟ
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ o Άρχισε στην πόλη Στάβανγκερ της Νορβηγίας ισχυρότατο διεθνές τουρνουά με συμμετοχή των Κάρλσεν (Νορβηγία, 2872), Αρονιάν (Αρμενία, 2809), Ρατζάμποφ (Αζερμπαϊτζάν, 2793), Καριάκιν (Ρωσία, 2786), Ανάντ (Ινδία, 2783), Τοπάλοβ (Βουλγαρία, 2771), Νακαμούρα (ΗΠΑ, 2767), Σβίντλερ (Ρωσία, 2747), Βαγκ Χάο (Κίνα, 2743) και Χάμερ (Νορβηγία, 2629). Αναμετάδοση παρτίδων από το http://norwaychess.com/en/ o Έναρξη χθες για το Παγκόσμιο Ερασιτεχνικό Πρωτάθλημα στο Κόκκινο Χάνι, στο Ηράκλειο Κρήτης (http://www.amateurchess.com/). o Νέος κύκλος αγώνων μπλιτς στο Κάισσα Café (Μεσογείων 12, τηλ. 211-4110320), με εναρκτήριο τουρνουά την Τρίτη 14/5, ώρα 18.40. Δηλώσεις συμμετοχής στη διαιτήτρια Μαριάννα Παγκαλή, τηλ. 6956021779 o Δύο νέα Όπεν του Σ.Ο. Αμπελοκήπων: το 134ο από 15.5, κάθε Τετάρτη και το 135ο από 18.5, κάθε Σάββατο, στο γνωστό εντευκτήριο της οδού Μακρυνίτσας 12-14, στους Αμπελόκηπους, με ώρα έναρξης 18.00. Πληροφορίες από τον Αχιλλέα Μητσάκο (6942463100) ή στο εντευκτήριο (τηλ. 210-6433584). o Η Θεσσαλονίκη θα φιλοξενήσει το 4ο γκραν πρι της ΦΙΝΤΕ. Από 22.5 μέχρι 3.6 θα αγωνίζονται στο «Μακεδονία Παλλάς» οι Τοπάλοφ (Βουλγαρία, 2793), Γκριστσούκ (Ρωσία, 2779), Νακαμούρα (ΗΠΑ, 2775), Καρουάνα (Ιταλία, 2774), Σβίντλερ (Ρωσία, 2769), Μορόζεβιτς (Ρωσία, 2760), Ιβαντσούκ (Ουκρανία, 2755), Ρατζάμποφ (Αζερμπαϊτζάν, 2745), Πονομαριόφ (Ουκρανία, 2742), Κάμσκι (ΗΠΑ, 2741), Ντομίγκεζ (Κούβα, 2723), Καζιμτζάνοφ (Ουζμπεκιστάν, 2699). Ηλεκτρονική διεύθυνση: http://thessaloniki2013.fide.com o Πολλά και σημαντικά σκακιστικά γεγονότα πραγματοποιήθηκαν τη δεύτερη εβδομάδα του Πάσχα στη χώρα μας, όπως τα Παγκόσμια Σχολικά Πρωταθλήματα, το Διεθνές Τουρνουά «Μέγας Αλέξανδρος», οι Αιγαιοπελαγίτικοι Ομαδικοί Αγώνες και πολλά ατομικά τουρνουά, τα οποία θα παρουσιάσουμε στο επόμενο φύλλο.
Ελληνικές νίκες στο Πανευρωπαϊκό Με συμμετοχή 286 παικτών από 38 χώρες, εκ των οποίων οι 234 κατέχουν διεθνή τίτλο (143 γκραν μετρ!), διεξάγεται στην Πολωνία το 14ο Πανευρωπαϊκό Ατομικό Πρωτάθλημα. Από τη χώρα μας αγωνίζονται 13 σκακιστές και η πρωταθλήτρια Ελλάδας Κατερίνα Παυλίδου. Τη σημαντικότερη νίκη έως τώρα την πέτυχε ο Κοτρωνιάς επί του Ρώσου γκραν μετρ Τομασέφσκι (2719), δεύτερου σε ΕΛΟ στη φετινή διοργάνωση! Ξεχωρίζουν επίσης οι νίκες του Δ. Μαστροβασίλη επί του Σχρολ (Αυστρία, ΙΜ, 2387) και του Ντοντσένκο (Γερμανία, ΙΜ, 2452), του Γ. Γκούμα επί του Μίστα (Πολωνία, GM, 2574) και του Ι. Συμεωνίδη επί του Σιπίλα (Φινλανδία, ΙΜ, 2445). Μετά τον 4ο γύρο ο Κοτρωνιάς συγκέντρωνε 3 βαθμούς, οι Δ. Μαστροβασίλης, Στ. Χαλκιάς από 2,5 βαθμούς, οι Γ. Γκούμας, Ι. Συμεωνίδης από 2, οι Θ. Μαστροβασιλης, Αντ. Παυλίδης από 1,5 βαθμό, οι Τ. Παυλίδης, Α. Παπασημακόπουλος, Κ. Νικολαΐδης, Π. Χριστοδούλου, Κ. Παυλίδου, Δ. Παππέλης από 1 και ο Α. Ξυλογιαννόπουλος 0,5 βαθμό. Απόλυτο σκορ μετά τον 4ο γύρο διατηρούσε ο Ουκρανός Μοϊσέενκο (GM, 2698). Ο πρώτος σε βαθμό αξιολόγησης, ο Ρώσος Γιακοβένκο (GM, 2731), πελαγοδρομούσε έχο-
Νικούν τα λευκά Μία σπαζοκεφαλιά σε σχεδόν άδεια σκακιέρα. Παίζουν τα λευκά και κερδίζουν:
Λύση: 1.β6+! [όχι 1.θ4? αxβ5, ούτε 1.βxα6? β5] 1...Ρβ8 2.θ4 α5 3.θ5 α4 4.θ6 α3 5.θ7 α2 6.θ8Β α1Β 7.Βη8 [η βασίλισσα δεν κόβεται λόγω του πατ] 7…Βα2 8.Βε8 Βα4 9.Βε5+ Ρα8 10.Βθ8 και ματ σε τρεις κινήσεις!
Η τελετή έναρξης του φετινού Πανευρωπαϊκού ήταν θεαματική!
ΣΤΑΥΡΟΛΕΞΟ
SU DO KU 1
7
6
2
4
9
1
3
5
9
5
1
8
3
7
4
6
2
4
3
2
6
5
1
9
7
8
1
2
8
3
5
1
6
7
4
9
6
5
1
9
7
8
4
3
2
6
6
4
7
9
2
3
8
5
1
1
2
4
3
6
8
5
9
7
3
9
5
1
7
2
6
8
4
7
6
8
4
9
5
2
1
3
5
8
5
3
3
4
2 3
7
4 6
Mέτριας δυσκολίας
5
6
7
8
9
3 4 5 6
7
7 8
5 4
4
2
9
1
6 8
7
2
8
3
1
6 4
2
9 Η ΛΥΣΗ: ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ. 1. ΣΥΒΑΡΙΤΕΣ 2. ΥΠΑΤΙΑ, ΛΟ 3. ΡΑΚΙ, ΕΝΙΑ 4. ΡΙΧΑΡΔΟΣ 5. ΙΝΟ, ΛΙΒΑΣ 6. ΤΣΙΖ, ΑΙΩ 7. ΑΓ, ΟΘΕΛΟΣ 8. ΜΕΤΑΛΙΣΤ 9. ΚΟΚΟΡΑΣ ΚΑΘΕΤΑ. 1. ΣΥΡΡΙΖΑ 2. ΥΠΑΙΝΙΓΜΟ 3. ΒΑΚΧΟΣ, ΕΚ 4. ΑΙΤΙΑ, ΤΟΤΟ 5. ΡΙ, ΡΛ, ΘΑΡ 6. ΙΔΕΑΙ, ΕΛΑ 7. ΝΟΒΑΛΙΣ 8. ΕΛΙΣΑΙΟΣ 9. ΣΟΑ, ΣΩΣΤΟ
8
Η λύση του χθεσινού προβλήματος
Η σημερινή ημέρα είναι ελεύθερη. Επίσημη ηλεκτρονική διεύθυνση: http:// en.eicc2013.pl/ Κοτρωνιάς (2580) Τομασέφσκι (2719) [C79] 1.ε4 ε5 2.Ιζ3 Ιγ6 3.Αβ5 α6 4.Αα4 Ιζ6 5.0-0 δ6 6.Αxγ6+ βxγ6 7.δ4 εxδ4 8.Ιxδ4 γ5 9.Ιζ5 Αxζ5 10.εxζ5 Αε7 11.γ4 0-0 12.Ιγ3 Ιδ7 13.Αδ2 Αζ6 14.Βθ5 Πε8 15.Παε1 Αδ4 16.β3 θ6 17.Βζ3 Ιε5 18.Βη3 Αxγ3 19.Αxγ3 Βη5 20.Αxε5 δxε5 21.Πxε5 Βxη3 22.Πxε8+ Πxε8 23.θxη3 Πε2 24.Πδ1 Πxα2 25.Πδ8+ Ρθ7 26.Πδ7 ζ6 27.Πxγ7 Πα3 28.Πβ7 θ5 29.Πβ6 Ρθ6 30.ζ4 Πα2 31.Ρθ2 Πα1 32.Πβ8 Ρθ7 33.η4 θxη4 34.Ρη3 Πα2 35.Ρxη4 Πxη2+ 36.Ρζ3 Πδ2 37.Πβ6 Ρθ6 38.Πxα6 Πδ3+ 39.Ρε4 Πxβ3 40.Πα1 Ρθ7 41.Ρδ5 Πζ3 42.Ρxγ5 η5 43.Πγ1 Ρη7 44.Ρδ5 Πδ3+ 45.Ρε4 Πδ8 46.γ5 ηxζ4 47.γ6 Ρζ7 48.γ7 Πγ8 49.Ρδ5 1-0
ντας 1 νίκη και 3 ισοπαλίες. Οι 23 πρώτοι θα προκριθούν στο Παγκόσμιο Κύπελλο που θα διεξαχθεί τον Αύγουστο στη Νορβηγία. Τα συνολικά έπαθλα είναι 100.000 ευρώ (14.000 ευρώ για τον πρωταθλητή Ευρώπης). Ο χρόνος σκέψης ορίστηκε στα 90 λεπτά για 40 κινήσεις, με προσθήκη 30 λεπτών μετά την 40ή κίνηση και με 30 δευτερόλεπτα ανά κίνηση για κάθε παίκτη. Δεν επιτρέπονται προτάσεις ισοπαλίας πριν από την 40ή κίνηση (όποιος παραβιάσει τον κανονισμό μπορεί να τιμωρηθεί για παρενόχληση) και δεν υπάρχει ανοχή στον χρόνο προσέλευσης. Αν κάποιος εμφανιστεί μετά την έναρξη των παρτίδων μηδενίζεται. Όπως αναφέρει ο Παναγής Σκλαβούνος (http://www.skakistiko.com/?p=12876#comm ents), η πόλη Λέγκνιτσα, στην οποία διεξάγονται οι αγώνες, ήταν πριν από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο γερμανική (Μπρεσλάου), με μεγάλη σκακιστική παράδοση (γενέτειρα του Τάρας και του Άντερσεν, όπου υπάρχει και το μνήμα του). Εκεί έγινε το τουρνουά των μετρ του 1889, στο οποίο είχε αγωνιστεί ο Λορέντζος Μαβίλης (με αντίπαλο και το μελλοντικό παγκόσμιο πρωταθλητή Λάσκερ), ενώ ταυτόχρονα διεξήχθη και το ατομικό Πρωτάθλημα Γερμανίας με νικητή τον Τάρας.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Ι. ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΥ
ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ. 1. Γνωστοί για τον τρυφηλό τους βίο κάτοικοι πόλης της αρχαίας Ιταλίας 2. α) Αλεξανδρινή φιλόσοφος που θυμίζει 300 απεργούς πείνας β) Ένας Εδουάρδος παλιός Βρετανός πολιτικός 3. α) Οινοπνευματώδες ποτό β) Τραγουδίστρια ιρλανδικής καταγωγής 4. Ένας ήταν ο λεοντόκαρδος 5. α) Θηβαϊκή οινοποιία β) Ζεστός άνεμος 6. α) Αμερικανικό τυρί (αντιστρ.) β) Ατέλειωτος αιώνας 7. α) Ανολοκλήρωτο άγαλμα β) Ήρωας του Σέξπηρ 8. Ποδοσφαιρική ομάδα της Ουκρανίας 9. Ένας κρασάτος ΚΑΘΕΤΑ. 1. Τίτλος ταινίας του Σαμ Μέντες που θυμίζει πολιτικό κόμμα 2. Σημαίνει νύξη (αιτιατ.) 3. α) Άλλο όνομα του Διονύσου β) Αρχικά προδικτατορικού κόμματος 4. α) Άλογα β) Ήρωας ανεκδότων (αιτιατ.) 5. α) Δρόμος μετ’ εμποδίων με γράμματα β) Τα αρχικά της κόκκινης Ρόζας γ) Μισό θάρρος 6. α) Αφηρημένες έννοιες με φιλοσοφικό υπόβαθρο (αντριστρ. καθ.) β) Προσκαλεί 7. Γερμανός ρομαντικός συγγραφέας (1772-1801) 8. Προφήτης του Ισραήλ 9. α) Εβραϊκή λέξη για το ολοκαύτωμα β) Αντίθετο του λάθους
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 12 ΜΑΪΟΥ 2013
66
AΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ΕΥΡΩΛΙΓΚΑ - «ΦΑΪΝΑΛ ΦΟΡ»
Για δεύτερο σερί τίτλο ο Ολυμπιακός!
Επίδειξη δύναμης από τους «ερυθρόλευκους», που έκαναν «λίγη» την ΤΣΣΚΑ...
παρελθόντος, αλλά και κοντά στα καλάθια, όπου Χάινς, Σερμαντίνι, Άντιτς, αλλά και όλοι οι υπόλοιποι, με ομαδική προσπάθεια, «ξεδόντιασαν» τους «ψηλούς» της ΤΣΣΚΑ, στον τομέα, που - θεωρητικά - ήταν το δυνατό της σημείο. Η ελληνική ομάδα πήρε συνολικά 41 ριμπάουντ (29-12), έναντι μόλις 29 (23-6) της αντιπάλου της. Το γεγονός ότι η ρωσική ομάδα από το τέλος του α’ ημιχρόνου (40-28) μέχρι το 33’ (δηλαδή για 15 περίπου λεπτά) σκόραρε μόνο από τη γραμμή των φάουλ δείχνει το παθος για τη νίκη των παικτών του Μπαρτζώκα! Για την... ιστορία, η στατιστική των παικτών του Ολυμπιακού στον προχθεσινό ημιτελικό ήταν: Χάινς 13 (5/10δίπ., 3/3β., 10ρ., 2κλ.), Λο 6 (2/3δίπ., 2/2β., 1ρ., 1ασ., 1λ.), Άντιτς 13 (2/4δίπ., 2/5τρίπ., 3/4β., 3ρ.), Σπανούλης 8 (3/6δίπ., 0/6τρίπ., 2/3β., 5ρ., 4ασ., 1κλ., 3λ.), Περπέρογλου 8 (1/2δίπ., 1/2τρίπ., 3/4β., 2ρ., 2ασ., 1κλ.), Σερμαντίνι 5 (2/5δίπ., 1/1β., 3ρ., 2λ.), Σλούκας 5 (1/3δίπ., 1/4τρίπ., 4ρ., 3ασ.), Πάουελ (0/2δίπ., 2λ.), Πρίντε-
ζης 6 (3/4δίπ., 5ρ., 1λ.), Παπανικολάου 5 (1/2δίπ., 1/1τρίπ., 3ρ., 1κλ., 2λ.), Κατσίβελης (1ρ.). «Όχι δεν υπήρχε κάποιο τρικ, παρά μόνο αγωνιστικό και ψυχολογικό πλάνο. Το αγωνιστικό μας βγήκε, όσον αφορά το ψυχολογικό, δεν χρειάζεται κάποιο κίνητρο για αυτά τα παιχνίδια. Η ΤΣΣΚΑ δεν χειρίστηκε το άγχος της και μας βγήκε το παιχνίδι. Σταματήσαμε τη δημιουργικότητά της με παγίδες και τους αναγκάσαμε να κάνουν δύσκολα σουτ. Οι παίκτες της δεν είχαν χαρακτήρα και ψυχολογία γι’ αυτό το παιχνίδι», έδωσε με λίγα λόγια την εικόνα του ημιτελικού ο Γιώργος Μπαρτζώκας. Ο Ολυμπιακός έχει παίξει άλλες πέντε φορές σε τελικό του «φάιναλ φορ» και έχει κατακτήσει το τρόπαιο δύο φορές, το 1997 και το 2012. Οι προηγούμενοι τελικοί: 1994 Τελ Αβίβ Μπανταλόνα 57-59, 1995 Σαραγόσα Ρεάλ Μαδρίτης 61-73, 1997 Ρώμη Μπαρτσελόνα 73-58, 2010 Παρίσι Μπαρτσελόνα 68-86, 2012 Κωνσταντινούπολη ΤΣΣΚΑ Μόσχας 62-61.
ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΠΑΝΤΑΖΙΔΗ
Ούτε ο πιο φανατικός οπαδός του Ολυμπιακού δεν ήταν δυνατόν να φανταστεί την καταπληκτική εμφάνιση που θα έκανε στον ημιτελικό του «φάιναλ φορ» της Ευρωλίγκα η ομάδα, συντρίβοντας με 69-52 την ΤΣΣΚΑ Μόσχας, που από πολλούς θεωρείτο το μεγάλο φαβορί για την κατάκτηση του κορυφαίου τίτλου στο ευρωπαϊκό μπάσκετ. Όσο υπερβολικό κι αν φαίνεται, είχαμε μια επίδειξη δύναμης από τους «ερυθρόλευκους», που έκαναν να φαίνεται «λίγη» η ΤΣΣΚΑ! Αντίπαλος στον τελικό θα είναι η Ρεάλ που νίκησε 74-67 την Μπαρτσελόνα στον άλλο ημιτελικό... Οι πρωταθλητές Ευρώπης θα αγωνιστούν στο Λονδίνο για δεύτερη συνεχόμενη φορά στον τελικό της διοργάνωσης και θα υπερασπιστούν τον τίτλο που κατέκτησαν πέρσι στην Ευρωλίγκα. Αν τα καταφέρουν σήμερα (10.00 μ.μ., ΕΤ1 και NOVA) θα είναι μόλις η τρίτη ευρωπαϊκή ομάδα με ανάλογο κατόρθωμα (έχουν προηγη-
«Ξεχειλίζουν» από πάθος οι παίκτες του Ολυμπιακού!
θεί μόνο η Γιουγκοσπλάστικα και η Μακάμπι), ενώ για το ελληνικό μπάσκετ θα είναι ο τρίτος διαδοχικός τίτλος στον θεσμό (το 2011 τον είχε κατακτήσει και ο Παναθηναϊκός). Η εμφάνιση του Ολυμπιακού κόντρα στην ΤΣΣΚΑ Μόσχας ήταν... ολοκληρωτική! Ο Γιώργος Μπαρτζώκας «πήρε την ταυτότητα» του Έτορε Μεσίνα, που σε κανένα σημείο του αγώνα δεν βρήκε το φάρμακο κόντρα στην εκπληκτική άμυνα του Ολυμπιακού. Είναι προφανές πως αν ο Ολυμπιακός δείξει το ίδιο πάθος και
σήμερα, πολύ δύσκολα δεν θα κατακτήσει το τρόπαιο. Το πιο σημαντικό για την ομάδα του Πειραιά είναι ότι «πάτησε» την ΤΣΣΚΑ Μόσχας χωρίς να είναι ιδιαίτερα παραγωγική στην επίθεση και με τον αρχηγό της και ΜVP της φετινής Ευρωλίγκα, Βασίλη Σπανούλη, σε κακή επιθετικά μέρα. Ακόμη πιο περίεργο είναι ότι οι «ερυθρόλευκοι» δεν κυριάρχησαν μόνο στην περιφέρεια, όπου ο Τεόντοσιτς ήταν ο... έκτος παίκτης του Μπαρτζώκα και ο Παπαλουκάς «σκιά» του
ΑΛΕΞ ΦΕΡΓΚΙΟΥΣΟΝ
Συγκίνηση προκάλεσε στον κόσμο του ποδοσφαίρου η απόφαση αποχώρησης του εμβληματικού Σκωτσέζου προπονητή...
TOY BAΣΙΛΗ ΓΑΛΟΥΠΗ
Θα ήταν μάλλον υπερβολή να ειπωθεί ότι η ανακοίνωση της αποχώρησης του Άλεξ Φέργκιουσον από τους πάγκους αποτέλεσε μια μεγάλη έκπληξη. Στα 71 του ήταν θέμα χρόνου πότε θα αποχαιρετήσει την ενεργό δράση από τη θέση του προπονητή. Αυτό που μένει περισσότερο είναι ότι παρέμεινε 27 συνεχή χρόνια στον πάγκο της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, κάτι βέβαια αδιανόητο για τα ελληνικά δεδομένα... Η καριέρα του γεμάτη από δόξα, τίτλους και χαρές. Ο κορυφαίος όλων στους πάγκους έπαιξε σε αρκετές ομάδες σαν ποδοσφαιριστής (Ρέιντζερς, Κουίνς Παρκ κ.ά.), ενώ την πορεία του σαν προπονητής την ξεκίνησε το 1974 από την Ιστστερλινγκσάιρ. Ύστερα πήγε στη Σεντ Μίρεν και μετά από οκτώ χρόνια πετυχημένης δουλειάς στην Αμπερντίν, αλλά κι ένα μεσοδιάστημα στην εθνική Σκωτίας ανέλαβε το 1986 τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ για να τη βγάλει από τα «πέτρινα» χρόνια της και να αλλάξει τη μοίρα της. Η συγκινησιακή φόρτιση την περασμένη Τετάρτη, όταν κι έκανε την ανακοίνωση, ήταν τεράστια, ειδικά στις τάξεις των φίλων της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ. Αμέσως ο κόσμος του ποδοσφαίρου άρχισε να αποδίδει τα εύσημα στον Φέργκιουσον, με πρώτο και καλύτερο τον Κριστιάνο Ρονάλντο που έγραψε στο twitter: «Σε ευχαριστώ για όλα, κόουτς»! Η κατάκτηση του Τσάμπιονς Λιγκ στην απίστευτη ανατροπή στις καθυστερήσεις με την Μπάγερν το
Στα 71 του αποχωρίζεται έπειτα από 27 χρόνια την αγαπήμενη του Γιουνάιτεντ...
Πλήρης «ποδοσφαιρικών ημερών»... 1999, η ανάδειξη κορυφαίων ταλέντων από τις ακαδημίες της Γιουνάιτεντ (Γκιγκς, Μπέκαμ, Σκόουλς κ.ά.), η διαχείριση σπουδαίων ποδοσφαιριστών όπως ο Καντονά, ο Ρούνεϊ, ο Φαν Πέρσι, ο Κριστιάνο Ρονάλντο και πολλοί ακόμα, η καταξίωση της Μάντσεστερ σε παγκόσμιας εμβέλειας brand name, η απονομή του τίτλου του σερ, το ήθος που επέδειξε σε δύσκολες στιγμές τον... απογείωσαν σε κορυφαία ποδοσφαιρική προσωπικότητα!
Ο Φέργκιουσον σε αριθμούς Τα κομπιουτεράκια ανάβουν όταν είναι να μετρήσουν τα στατιστικά
του Φέργκιουσον. Οι αριθμοί είναι εντυπωσιακοί. Έχει νικήσει συνολικά σε 901 ματς και έχει κατακτήσει 38 τρόπαια από το 1986 που ανέλαβε τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ. Από το σημερινό δυναμικό της ομάδας υπάρχουν 17 παίκτες που δεν είχαν καν έρθει στη ζωή όταν ο Φέργκιουσον αναλάμβανε τη Γιουνάιτεντ! Για το πρωτάθλημα ήταν στον πάγκο σε 1.033 παιχνίδια. Η Μάντσεστερ νίκησε στα 624, έφερε ισοπαλία στα 237 και ηττήθηκε στα 172. Αναδείχθηκε 10 φορές τεχνικός της χρονιάς.
Οι ατάκες του... Σε όλη αυτή την πολυετή καριέρα του, βέβαια, έχει και μερικές ατάκες, συνήθως χιουμοριστικές, που έχουν περάσει στην ιστορία: «Μια χαρά πέρασα με τον Μουρίνιο. Με αποκαλούσε ‘αφεντικό’ και ‘μεγάλο’, όταν ήπιαμε ένα ποτό μετά το πρώτο ματς. Όμως, θα βοηθούσε αν συνόδευε τα καλά του λόγια με ένα αξιοπρεπές ποτήρι κρασί. Αυτό που με κέρασε ήταν ξίδι!». «Ο Πίπο Ιντζάγκι γεννήθηκε σε θέση οφσάιντ!». «Αν ήταν τρία εκατοστά πιο ψηλός ο Γκάρι Νέβιλ, θα μπορούσε να είναι
ο καλύτερος σέντερ μπακ στην Αγγλία. Και να φανταστεί κανείς ότι ο πατέρας του είναι 1μ.90. Θα τσεκάρω και τον γαλατά!». «Όταν είδα για πρώτη φορά τον Γκιγκς στα 13 του, έτρεχε στο χόρτο σαν κόκερ σπάνιελ που κυνηγάει το παιχνίδι του». «Αν υπάρχει οπουδήποτε στον κόσμο ένας ποδοσφαιριστής ο οποίος δημιουργήθηκε για τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, αυτός είναι ο Ερίκ Καντονά». «Κάποιες φορές στο ποδόσφαιρο οφείλεις να παραδεχθείς ότι ο αντίπαλος απλώς ήταν καλύτερος».
Όλοι οι τίτλοι του... o 13 Πρωταθλήματα Αγγλίας: 1993, 1994, 1996, 1997, 1999, 2000, 2001, 2003, 2007, 2008, 2009, 2011, 2013 o 3 Πρωταθλήματα Σκωτίας: 1980, 1984, 1985 o 5 Κύπελλα Αγγλίας: 1990, 1994, 1996, 1999, 2004 o 4 Κύπελλα Σκωτίας: 1982, 1983, 1984, 1986 o 4 Λιγκ Καπ Αγγλίας: 1992, 2006, 2009, 2010 o 1 Λιγκ Καπ Σκωτίας: 1986 o 10 Σούπερ Καπ Αγγλίας: 1990, 1993, 1994, 1996, 1997, 2003, 2007, 2008, 2010, 2011 o 2 Τσάμπιονς Λιγκ: 1999, 2008 o 2 Κύπελλα Κυπελλούχων: 1983, 1991 o 2 ΟΥΕΦΑ Σούπερ Καπ: 1983, 1991 o 1 Διηπειρωτικό Κύπελλο: 1999 o 1 Παγκόσμιο Κύπελλο Συλλόγων: 2008
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 12 ΜΑΪΟΥ 2013
67
AΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
ΝΙΚΟΣ ΓΚΑΛΗΣ
Ο τελευταίος... αυτοκράτορας! Ο μπασκετμπολίστας που απέδειξε ότι τα αδύνατα μπορούν να γίνουν δυνατά... ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΠΑΝΤΑΖΙΔΗ
Αν κάποιος ζητούσε από το φίλαθλο κοινό για να ψηφίσει στο «ποιος είναι ο κορυφαίος Έλληνας αθλητής του 20ού αιώνα», δεν θα υπήρχε καμία αμφιβολία ότι ο Νίκος Γκάλης θα έπαιρνε με μεγάλη διαφορά την πρωτιά στον «διαγωνισμό». Βέβαια, οι πιο «ψαγμένοι» θα μπορούσαν να είχαν ψηφίσει και τον Πύρρο Δήμα, όμως υπάρχει μεταξύ τους μια μεγάλη διαφορά: η... σπορά του Νίκου Γκάλη στο ελληνικό μπάσκετ εξακολουθεί να δίνει πολύτιμους καρπούς... Μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του ‘80, το ελληνικό μπάσκετ με δυσκολία διακρινόταν εκτός συνόρων. Η επιτυχία της ΑΕΚ το 1968 με την κατάκτηση του Κυπέλλου Κυπελλούχων και μάλιστα σε... εντός έδρας τελικό, στο Παναθηναϊκό Στάδιο, ήταν η εξαίρεση που επιβεβαίωνε τον κανόνα. Η παρουσία του Νίκου Γκάλη στην πεντάδα του Άρη μπορεί να μην έδωσε τα πρώτα χρόνια τίτλους στην ομάδα της Θεσσαλονίκης, αλλά ανέβασε το επίπεδο στο ελληνικό πρωτάθλημα, αφού «ανάγκασε» τους προπονητές να ψάχνουν λύσεις για να σταματήσουν την ανθρώπινη αυτή «καλαθομηχανή». «Το σημαντικότερο πράγμα που έκανε ο Γκάλης είναι ότι ότι έβαλε εμάς
τους αντιπάλους του να δουλεύουμε πιο πολύ στην προπόνηση, να γίνουμε πιο γρήγοροι και αθλητικοί, αφού σε διαφορετική περίπτωση ήταν αδύνατον να αντιμετωπίσουμε τα δικά του αθλητικά προσόντα και την ταχύτητα με την οποία... εκτελούσε» δήλωσε χαρακτηριστικά ο Μέμος Ιωάννου, συμπαίκτης του Γκάλη στην πρωταθλήτρια Ευρώπης ομάδα του ‘87 και παίκτης του Παναθηναϊκού, κάτι που εξηγεί και το προσωνύμιο «γκάγκστερ» που ακολουθούσε τον μεγάλο σκόρερ τα πρώτα χρόνια της παρουσίας του στα ελληνικά γήπεδα.
Δεν έχουν άδικο όσοι πιστεύουν ότι θα έπρεπε να πάρει το τρόπαιο του ’87 στο... σπίτι του!
προηγούμενη ομάδα του...
Κάτοχος όλων των ρεκόρ!
Με τεράστια αυτοπεποίθηση... Η πορεία της εθνικής ομάδας στο Ευρωμπάσκετ της Αθήνας είχε τη σφραγίδα του Νίκου Γκάλη. Με την αυτοπεποίθηση που τον χαρακτήριζε, πίστευε ότι «όλα είναι δυνατά»! Ήταν αυτός που διέκρινε τον φόβο στα... μάτια των Ιταλών στο «ζέσταμα» του προημιτελικού, αλλά κι αυτός που χαρακτήρισε εκείνη τη νίκη ως τη «μεγαλύτερη ως την... επόμενη!» Απόλυτα δικαιολογημένα αναδείχθηκε κορυφαίος παίκτης της διοργάνωσης, ενώ δεν ήταν... είδηση ότι αναδείχθηκε και πρώτος σκόρερ (το είχε κάνει το 1983 και το ξα-
Ο Νίκος Γκάλης μιλάει στον Νίκο Πανταζίδη τον Μάρτιο του 1987, σε μια αναχώρηση του Άρη από το αεροδρόμιο του Ελληνικού...
Χρειάζονταν πέντε παίκτες για να μαρκάρουν τον Νίκο Γκάλη!
νάκανε το 1989 και το 1991). Σ’ εκείνη τη διοργάνωση - σταθμό η Ελλάδα είχε τερματίσει μόλις στην 4η θέση στον προκριματικό όμιλο. Είχε νικήσει 109-77 τη Ρουμανία, 78-74 τη Γιουγκοσλαβία και 82-69 τη Γαλλία, αλλά είχε χάσει 106-89 από την Ισπανία και 69-66 από τη Σοβιετική Ένωση. Στα προημιτελικά η Ελλάδα είχε νικήσει με 90-78 την Ιταλία, που είχε τερματίσει αήττητη στον άλλο όμιλο, στον ημιτελικό 81-77 τη Γιουγκοσλαβία (δεύτερη φορά μέσα σε λίγες μέρες) και με 103-101 στον τελικό στην παράταση (89-89 ο κανονικός αγώνας) τη μεγάλη Σοβιετική Ένωση του Αλεξάντερ Γκομέλσκι. «Αυτοκράτορα» του ελληνικού μπάσκετ αποκάλεσαν τον Άρη του Γκάλη και του Γιαννάκη, αλλά η ομάδα του Γιάννη Ιωαννίδη αποδείχθηκε «αυτοκράτορας» χωρίς στέμμα, καθώς δεν κατάφερε σε τρεις παρουσίες σε «φάιναλ φορ» (‘89, ‘90, ‘91) να κατακτήσει το κορυφαίο ευρωπαϊκό τρόπαιο. Αντίθετα, ο Γκάλης αποδεικνύεται, με την πάροδο των χρόνων, ο «τελευταίος αυτοκρά-
τορας», αφού -και μετά τον θάνατο του Ντράζεν Πέτροβιτς- δεν υπήρξε ποτέ Ευρωπαίος μπασκετμπολίστας μέχρι σήμερα που να διαθέτει το δικό του επιθετικό ρεπερτόριο και ταπεραμέντο. Ο Γκάλης για έντεκα διαδοχικά πρωταθλήματα αναδείχθηκε πρώτος σκόρερ του ελληνικού πρωταθλήματος, έχοντας μέσο όρο τους 40 πόντους (44 την περίοδο 1980-81 και «μόλις» 36 στη... χειρότερή του χρονιά την περίοδο 1987-88). Μάλιστα, όσο υπάρχουν επίσημα στατιστικά του ελληνικού πρωταθλήματος (μετά το 1986), η ευστοχία στα δίποντα δεν ήταν ποτέ μικρότερη του 61%, όσο έπαιζε στον Άρη, και του 57%, όταν αγωνίστηκε με τον Παναθηναϊκό (1992-94). Μόνο μια φορά δεν σκόραρε κι αυτό συνέβη το 1994 στην ήττα (93-71) του Παναθηναϊκού από τον Πανιώνιο... Με τη φανέλα του Άρη ο Γκάλης κατέκτησε 8 πρωταθλήματα και 9 κύπελλα, ενώ ένα κύπελλο κατέκτησε και με τον Παναθηναϊκό το 1993, παίζοντας μάλιστα κόντρα στην
Συνολικά στην καριέρα του έπαιξε σε 854 επίσημα παιχνίδια, σημείωσε 25.995 πόντους, με 30,4 κατά μέσο όρο. Στη μεγάλη κατηγορία έχει σημειώσει 12.849 πόντους (33,4 μ.ο.) και βέβαια είναι ο πρώτος σκόρρερ όλων των εποχών, ενώ με την εθνική ομάδα αγωνίστηκε 168 φορές, με μέσο όρο πόντων 30,46. Το ρεκόρ πόντων σ’ έναν αγώνα ήταν οι 62, σ’ ένα ματς στη Νίκαια, που ο Γιαννάκης, ως παίκτης του Ιωνικού, είχε πετύχει 73! Ρεκόρ πόντων σε ευρωπαϊκό αγώνα του Άρη ήταν οι 57 σ’ έναν αγώνα με τη Βενέτσια (1981), ενώ με την εθνική οι 53 εναντίον του Παναμά στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα του 1986. Ακόμη με 231 πόντους (28,9 μ.ο.) είναι ο πρώτος σκόρερ όλων των εποχών σε «φάιναλ φορ». Βέβαια, η έντονη προσωπικότητά του Γκάλη τον έφερνε συχνά σε «κόντρα» με τους προπονητές. Τα ρεπορτάζ της εποχής αναφέρουν τον «τσακωμό» του το ’81 με τον Ίβκοβιτς, τη διαφωνία του με τον Κώστα Πολίτη όταν έπαιζε στον Παναθηναϊκό, που ήταν και η αιτία να φύγει από το γήπεδο του Μετς (αλλά κι από το μπάσκετ γενικότερα), ενώ «σύγκρουση» υπήρξε και με τον Ευθύμη Κιουμουρτζόγλου, όταν δεν ακολούθησε την εθνική ομάδα στο Παγκόσμιο της Αργεντινής (’90), αν και ο τραυματισμός του (βαρύ διάστρεμμα) δεν ήταν απαγορευτικός. Δεν είναι τυχαίο ότι και οι τρεις προπονητές δεν ήταν την Τρίτη στη Θεσσαλονίκη, εκεί όπου ο Άρης τίμησε, μετά από 18 χρόνια, τον κορυφαίο αθλητή που ανέδειξε και η φανέλα με το νούμερο 6 βρίσκεται στον ουρανό του (πρώην) «Αλέξανδρειου» και πλέον «Nick Galis Hall»...
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 12 MAΪΟΥ 2013
68
ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ
THE SCORE • ALPHA 21.00 Αστυνομική ταινία του Φρακν Οζ, παραγωγής 2001. Παίζουν: Ρόμπερτ Ντε Νίρο, Έντουαρντ Νόρτον, Μάρλον Μπράντο, Άντζελα Μπάσετ.
ΣΚΟΤΕΙΝΟΣ ΚΟΣΜΟΣ • ALPHA 23.30 Δραματική, αμερικανο-γερμανική ταινία της Μπάρμπαρα Κόπλε, παραγωγής 2005. Παίζουν: Αν Χάθαγουεϊ, Μπιζού Φίλιπς, Μάικλ Μπιν.
ΣΤΟΝ ΑΣΤΕΡΙΣΜΟ ΤΟΥ ΑΙΓΟΚΕΡΩ• ΕΤ3 23.00 Δραματική περιπέτεια εποχής, παραγωγής Αγγλίας 1949, του Άλφρεντ Χίτσκοκ. Παίζουν: Ίνγκριντ Μπέργκμαν, Τζόζεφ Κότεν, Μάικλ Γουάιλντινγκ.
ΕΡΩΤΕΥΜΕΝΗ ΤΖΕΙΝ • MEGA 23.15 Βιογραφικό δράμα εποχής, παραγωγής Αγγλίας 2007, σε σκηνοθεσία Τζούλιαν Τζάρολντ. Παίζουν: Αν Χάθαγουεϊ, Τζέιμς ΜακΑβόι, Τζούλι Γουότερς, Μάγκι Σμιθ.
Η ΑΘΗΝΑ ΤΗ ΝΥΧΤΑ • ΕΤ-1, 13.00 Ντοκιμαντέρ ταινία παραγωγής 1962. Εμφανίζονται οι Δ. Χορν, Τζένη Καρέζη, Δημήτρης Μυράτ, Παντελής Ζερβός, Μάρθα Βούρτση, Κώστας Βουτσάς κ.ά. Η ΣΥΜΜΟΡΙΑ ΤΩΝ 12 • ALPHA, 21.00 Περιπέτεια, παραγωγής 2004, του Στίβεν Σόντενμπεργκ. Παίζουν: Μπραντ Πιτ, Τζορτζ Κλούνεϊ, Κάθριν Ζέτα Τζόουνς, Τζούλια Ρόμπερτς, Ματ Ντέιμον.
ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΛ.: 210-77.01.911-5
ET1
08.00 Θεία Λειτουργία 10.30 Αρχονταρίκι 11.30 Μουσική παράδοση (Ε) 12.30 Δεν είσαι μόνος (Ε) 13.30 Φωτόσφαιρα (Ε) 14.00 Formula 1 Γκραν Πρι Ισπανίας 15.00 Μακρόνησος Formula 1 Γκραν Πρι Ισπανίας (Ζ) 17.00 Ταξιδεύοντας 18.00 Euroleague Μπάσκετ - Pre game 19.00 Euroleague Μπάσκετ Final four (Mικρός τελικός) (Ζ) 21.00 Euroleague Μπάσκετ - Pre game 22.00 Euroleague Μπάσκετ Final four (Τελικός) (Ζ) 24.00 Ειδήσεις 01.30 Μικροφιλμ - Οι ταινίες
ΤΗΛ.: 210-60.66.000
NET
06.45 Σαββατοκύριακο στη ΝΕΤ 10.00 ΝΕΤ Παντού 12.00 Ειδήσεις 12.30 Με αρετή και τόλμη 13.00 Βουλή των Ελλήνων 14.00 27 της Ευρώπης 15.00 Ειδήσεις 16.00 Δεν είμαι ροκ σταρ (Ε) 17.30 Challenges (E) 18.00 Ειδήσεις 18.15 Οπτική γωνία (Viewpoint) 19.00 Επτά 20.00 Tο έγκλημα στον κυβερνοχώρο (Ε) 21.00 Ειδήσεις 22.00 Μάνος Χατζιδάκης... τώρα 24.00 Αθλητική Κυριακή
ΤΗΛ.: 2310-299.400
ET3
07.00 Ιστορικές διαδρομές (Ε) 07.30 Όρθρος και Θεία Λειτουργία 10.30 Οδοιπορικό στην Πίνδο 11.00 Τόποι ζωής - Τόποι ιδεών (Ε) 12.00 Ο τόπος και το τραγούδι του 13.00 Ειδήσεις 13.30 Χωρίς αυτοκίνητο 14.00 Μητέρα γη (Ε) 15.00 Κυριακή στο χωριό 17.00 Ειδήσεις 17.05 Κυριακή στο χωριό (Συνέχεια) 18.00 Ελλήνων δρώμενα 19.00 Ταξίδι με τον έρωτα. Κομεντί 21.00 Balkan Express (Ε) 22.00 Ειδήσεις 23.00 Στον αστερισμό του Αιγόκερω. Δραματική περιπέτεια 01.00 Lady Gaga: στα άκρα (Ε)
ΤΗΛ.: 210-69.03.000
MEGA
06.00 Τα μυστικά της Εδέμ (Ε) 07.00 ΜΕGA Σαββατοκύριακο 10.00 Όλα για την υγεία μου (Ε) 11.00 Γλυκές αλχημείες (Ε) 12.00 Η ώρα η καλή (Ε) 13.10 Εμείς κι εμείς (E) 14.00 Eιδήσεις 14.50 Zoom: Ακαδημία για σούπερ ήρωες. Κωμωδία 16.40 Παρέα στην κουζίνα, κάθε μέρα (Ε) 17.05 Ειδήσεις 17.10 Σ’ αγαπώ, μ’ αγαπάς (Ε) 19.00 Πίσω στο σπίτι (Ε) 20.00 Eιδήσεις 21.15 Μια φορά κι ένα... μωρό. Κωμωδία 23.15 Ερωτευμένη Τζέιν. Βιογραφικό δράμα 00.50 Ειδήσεις
ΤΗΛ.: 210-68.86.100
ΑΝΤ1
07.00 Τα φιλαράκια (Ε) 08.00 Τύχη βουνό (Ε) 09.00 Το πιο γλυκό μου ψέμα (Ε) 09.45 Ελεύθερος κι ωραίος (Ε) 10.45 Wipe out (E) 11.50 Spring
STAR
07.00 Παιδικό πρόγραμμα 12.40 Ζίνα 13.40 Μια Αμερικανίδα στο Τόκιο. Κωμωδία 15.45 Τα φιλαράκια 16.50 Mike and Molly 17.45 Ειδήσεις. Δελτίο στη Νοηματική 18.00 Ηuman target 18.50 Two and the half men 19.45 Eιδήσεις 21.00 Η Αλίκη στο Ναυτικό. Κωμωδία 23.00 Η Λίζα και όλοι οι άλλοι. Κωμωδία 01.30 Οι σημαίες των προγόνων μας. Πολεμικό δράμα
ΤΗΛ.: 212-21.24.000
ALPHA
06.00 Macgyver (Ε) 08.00 Άκατα μάτατα με τα Ζουζούνια 10.00 Μες στην καλή χαρά 14.00 Ειδήσεις 14.15 Stars system 15.15 Έτσι απλά 15.50 Alpha check up 16.55 Ειδήσεις. Δελτίο στη νοηματική 17.00 Aννίτα SOS 19.00 Eιδήσεις 20.00 Tι θα φάμε σήμερα μαμά; 21.00 The score. Περιπέτεια 23.30 Σκοτεινός κόσμος. Δράμα 01.15 10η εντολή (Ε)
ΤΗΛ.: 210-48.00.170-4
ΣΚΑΪ
06.45 Καλημέρα με τον Γιώργο Αυτιά 10.00 Κυριακή με δράση 12.30 Στην πράξη 13.30 Ποδηλατοδράσεις 14.00 Γεύσεις στη φύση 15.00 Γλυκές αλχημείες (Ε) 16.00 Πράσινες αποστολές 17.00 Joy 19.00 Ραντεβού με το γιατρό σας 19.30 Ακολουθώντας τον Τροπικό του Καρκίνου 21.00 Tα νέα του ΣΚΑΪ 22.00 Υπερακατασκευές: Το Ολυμπιακό Στάδιο του Λονδίνου 23.00 Ελεύθερος σκοπευτής 02.00 Όταν ο καιρός άλλαξε την Ιστορία
ΤΗΛ. 210-36.73.366
ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ • ΕΤ-1, 22.00 Η έκθεση ζωγραφικής στη Ρώμη με τίτλο «Ellenico Plurale - Πληθυντική Ελλάδα» με τη συλλογή του Σ. Φέλιου.
ΔΕΥΤΕΡΑ
wipe out (Ε) 13.00 Ειδήσεις 13.30 Πέρα από τον φράχτη. Ταινία 15.20 Oreo cooking 15.20 Λίτσα.com (E) 16.50 Ο πόλεμος των άστρων (Ε) 17.50 Ειδήσεις. Δελτίο στη νοηματική 18.00 Εργαζόμενη γυναίκα (Ε) 20.00 Ειδήσεις 21.15 Your face sounds familiar 00.15 Σε πρώτο πλάνο 01.15 Μοιραία υπόθεση. Θρίλερ 03.20 Η αγάπη ήρθε από μακριά (Ε)
ΤΗΛ.: 210-34.21.201-4
ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΘΕΛΟΥΝ ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ• STAR, 22.00 Ρομαντική κομεντί της Νάνσι Μέγιερς, παραγωγής 2000. Παίζουν: Μελ Γκίμπσον, Έλεν Χαντ, Μαρίζα Τομέι, Άλαν Άλντα.
ΒΟΥΛΗ
23.20 Ώρα παράδοσης 14.00 Επιβίωση στους πόλους 15.00 Κάρτα μέλους 16.50 Μέγα Αλέξανδρος 17.20 Αστικό τοπίο - Σχολείο Πικιώνη στα Πευκάκια 18.00 Η εξερεύνηση του διαστήματος 19.00 Σε θέση ετοιμότητας 20.00 Μάνα γη 21.00 Τζιν, ένα σύμβολο σε μπλε 22.00 Τόσκα. Όπερα του Τζάκομο Πουτσίνι 00.10 Η εξερεύνηση του Διαστήματος
ΤΗΛ.: 210-77.01.911-5
ET1
07.00 Έλληνες γελοιογράφοι (Ε) 07.30 Ουράνιο τόξο (E) 08.00 Αστυνόμος Σαΐνης 08.30 Μάρθα το σκυλάκι που μιλάει (Ε) 09.00 Ρομπότ σε δράση (Ε)09.30 H Mπέτσι στο νηπιαγωγείο (Ε) 10.00 Αιγαίο νυν και αεί (Ε) 10.30 Οn the road (Ε) 11.00 Παραμύθια πίσω από τα κάγκελα (Ε) 12.00 Ο συμβολαιογράφος (Ε) 13.00 H αδερφή μου θέλει ξύλο. Κωμωδία 14.00 Challenges (E) 14.30 Σιντ ο μικρός επιστήμονας 15.00 Ρομπότ σε δράση 15.30 H Mπέτσι στο νηπιαγωγείο 16.00 Ποδόσφαιρο στις γειτονιές 16.30 Το μυστικό σόου 17.00 Ας χορέψουμε (Ε) 17.30 Εφευρέτες του κόσμου (Ε) 18.00 Ο Χριστός ξανασταυρώνεται (Ε) 19.00 Θυμάμαι (Raccontami) 20.00 Βαθιά κατάψυξη 21.00 Ωραίοι ως Έλληνες (Ε) 22.00 Παρασκήνιο 23.00 Τα μυστικά της μουσικής 24.00 Ειδήσεις 01.00 Σημείο ΑRT
ΤΗΛ.: 210-60.66.000
NET
06.00 Πρωινή ενημέρωση 08.00 ΝΕΤ στα γεγονότα 10.00 Συμβαίνει τώρα 12.00 Ειδήσεις 13.00 Μένουμε Ελλάδα (Ε) 15.00 Eιδήσεις 16.00 Υποβρύχιος ζωολογικός κήπος 17.00 Κλειστοί δρόμοι (Ε) 18.00 Ειδήσεις 18.30 Ομιλία του πρωθυπουργού Α. Σαμαρά στη συνέλευση του ΣΕΒ 19.15 Εκτός των τειχών (Ε) 19.45 Η μηχανή του χρόνου (Ε) «Αλέξανδρος Ιόλας» 20.45 Σαν σήμερα (Ε) 21.00 Ειδήσεις 22.05 Στοίχημα 23.00 NETweek 00.45 FIFA magazine
θε μέρα 17.30 Ειδήσεις 17.50 Στο παραπέντε (Ε) 19.00 Fatmagϋl 20.00 Ειδήσεις 21.15 Κλεμμένα όνειρα 22.30 Με τα παντελόνια κάτω 2 23.40 Ανατροπή 01.00 Ειδήσεις
ΤΗΛ.: 210-68.86.100
ΤΗΛ.: 210-34.21.201-4
ΤΗΛ.: 2310-299.400
ET3
ΤΗΛ.: 210-69.03.000
MEGA
05.45 Τα μυστικά της Εδέμ (Ε) 06.45 Κοινωνία ώρα Mega 10.00 Πρωινό μου 13.10 Εμείς κι εμείς (Ε) 14.00 Eιδήσεις 15.00 Δέκα λεπτά κήρυγμα (Ε) 16.20 Είσαι το ταίρι μου (Ε) 17.20 Παρέα στην κουζίνα, κά-
ΧΡΗΣΤΙΚΑ ΕΚΑΒ 166 • ΦΑΡΜΑΚΕΙΑ 11850 • ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ 14944 • ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΗ 199 • ΠΛΟΙΑ 1440 • KΤΕΛ 1440 • ΤΡΕΝΑ 1440 - τηλ. κράτησης 110 • ΛΙΜΕΝΑΡΧΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΑ 210-4511310-7 • «ΕΛ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ» 210-3530000 • ΟΤΕ - ΒΛΑΒΕΣ 124 • ΔΕΗ 1253 • ΕΥΔΑΠ ΒΛΑΒΕΣ 1022 • ΛΙΜΕΝΙΚΟ 108 • ΚΤΕΟ 1425 • ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ 171 • ΟΤΕ - ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΥ 11888
STAR
06.00 Παιδικό πρόγραμμα 08.00 ΦΜ live (E) 09.50 O πρίγκιπας του Bel Air 10.20 Hellcats 11.20 Smallville 12.30 Ειδήσεις 13.00 Μεσημεριανή Μελέτη 15.30 Μίλα 17.15 Ειδήσεις. Δελτίο στη νοηματική 17.50 ΦΜ live 19.45 Ειδήσεις 21.00 The mentalist 22.00 Αυτό που θέλουν οι γυναίκες. Ρομαντική κομεντί 00.30 Without a trace 01.30 Medium 02.30 Επικίνδυνες τάσεις. Δράμα
ΤΗΛ.: 212-21.24.000
07.30 H χαρά της ζωγραφικής 08.00 Τα κανάλια της Ευρώπης (Ε) 08.30 Ευρωπαϊκά λιμάνια 09.00 Αληθινά σενάρια (Ε) 10.00 Ο τόπος και το τραγούδι του (Ε) 11.00 Ένα κι ένα 12.45 Μια μέρα σαν κι αυτή 12.50 Εκατογραφία - Πρόσωπα (Ε) 13.00 Ειδήσεις 14.00 Γυναίκες εν πλω (Ε) 14.30 Άντονι Μπουρντέν: χωρίς κρατήσεις 15.00 Τόλμη και γοητεία 15.30 Γεγονός 16.50 Άγνωστες γνώσεις 16.55 Δες Θεσσ... η Θεσσαλονίκη όπως είναι 17.00 Ειδήσεις 17.20 Μια μέρα σαν κι αυτή (Ε) 17.30 O ξεναγός (Ε) 18.00 Ο κόσμος των σπορ 18.30 Ερευνητές των τροφών (Ε) 19.00 Καρυωτάκης (Ε) 20.00 Γαμπρός για κλάματα. Κωμωδία 21.45 Δελτίο καιρού 22.00 Ειδήσεις 23.00 Animated... φιλόσοφοι 23.30 Έτσι βλέπω τον κόσμο 24.00 World party 01.00 Tour de fer, η τρύπα του σιδήρου
ΑΝΤ1
06.00 Βότκα πορτοκάλι (Ε) 07.00 Πρωινό ΑΝΤ1 11.00 Fthis TV 12.00 Karadayi. Δραματική τουρκική σειρά 12.50 Με αγάπη 13.00 Ειδήσεις 13.30 Άκρως οικογενειακόν (Ε) 14.40 Κωνσταντίνου και Ελένης (Ε) 15.30 Το καφέ της Χαράς (Ε) 17.05 Ειδήσεις. Δελτίο στη Νοηματική 17.10 Δάσκαλε τι δίδασκες. Κωμωδία 19.00 Βαλς με 12 θεούς 20.00 Ειδήσεις 21.15 Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής 22.15 Ράδιο αρβύλα 00.15 OLA Μπάχαλο φέτος 01.30 Brothers and sisters
ALPHA
06.20 Everybody loves Raymond 08.00 Άκατα, μάκατα με τα Ζουζούνια 10.00 Θυρίδα τηλεπώλησης 10.10 Άλλαξέ το (Ε) 11.00 Εντιμότατοι κερατάδες (Ε) 12.00 Ειδήσεις 13.00 Ελένη 16.00 Δέστε τους 18.30 Ειδήσεις. Δελτίο στη Νοηματική 19.55 Ειδήσεις 20.00 Κάτι ψήνεται (Ε) 21.00 H συμμορία των 12. Περιπέτεια 23.30 Χωρίς ίχνος 00.30 Οι ιστορίες του αστυνόμου Μπέκα (Ε) 01.30 10η εντολή (Ε)
ΤΗΛ.: 210-48.00.170-4
ΣΚΑΪ
06.00 Πρώτη γραμμή 10.00 Tώρα με την Πόπη Τσαπανίδου 13.15 Eco news (E) 13.45 Άριστη κουζίνα (Ε) 14.45 Life με την Εύα Αντωνοπούλου 16.50 Δελτίο στη νοηματική 17.00 Μαγειρεύω οικονομικά 17.50 Chef στον αέρα (E) 19.00 ΣΚΑΪ με τον Νίκο Ευαγγελάτο 21.00 Tα νέα του ΣΚΑΪ - Eco news 22.00 CSI, Λας Βέγκας: στον τόπο του εγκλήματος 23.15 Οι Βοργίες 00.15 H Δίκη στον ΣΚΑΪ (E) 02.15 Απίθανες στιγμές
ΤΗΛ. 210-36.73.366
ΒΟΥΛΗ
18.00 Το μοναστήρι του Οσίου Λουκά. Ντοκιμαντέρ 18.45 Το κόκκινο μπαλόνι. Παιδική ταινία 19.20 Το άσπρο άλογο. Παιδική ταινία 20.00 Ο μύθος στην Τέχνη του Μπαλί: λατρευτικό αντικείμενο του Μάλι 20.30 Μετέωρα - Πίνδος: οδοιπορικό 22.00 Ερημιά. Θέατρο του Ευγένιου Ο’ Νιλ. 24.00 Κι όμως κινείται...
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 12 ΜΑΪΟΥ 2013
MEDIA
69
ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΩΝ ΔΙΕΘΝΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ
Αλλεπάλληλες παραβιάσεις της ελευθερίας του Τύπου στην Ελλάδα Από κρατικούς φορείς, ιδιοκτήτες και εξτρεμιστικές ομάδες
Και νομιμοποίηση τηλεοπτικών σταθμών; Θέμα νομιμοποίησης τηλεοπτικών σταθμών, με την προώθηση νέου νομοθετικού πλαισίου, εγείρει αίφνης η κυβέρνηση. Οι διεργασίες που συντελούνται στο παρασκήνιο ήρθαν στην επιφάνεια μέσω της συνάντησης του γ.γ. Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Γ. Σούρλα με τον Σ. Κεδίκογλου. Μετά τη συνάντηση ο κ. Κεδίκογλου δήλωσε ότι η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να βάλει τάξη στο ραδιοτηλεοπτικό πεδίο και να επικρατήσει η νομιμότητα και η διαφάνεια με τη χορήγηση αδειών. Στα δικαστήρια ο Δ. Τρίμης για... συνδικαλιστική δράση Να καταστείλει τη συνδικαλιστική δράση των δημοσιογράφων, να πλήξει το πρόσωπο του προέδρου της ΕΣΗΕΑ Δημήτρη Τρίμη και να καταργήσει την ιστορική ημέρα της Πρωτομαγιάς επιχειρεί, με αγωγή ασφαλιστικών μέτρων, ο διευθύνων σύμβουλος του STAR Πάνος Κυριακόπουλος. Ζητεί από το δικαστήριο να κηρύξει την απεργία της ΕΣΗΕΑ την Πρωτομαγιά παράνομη και καταχρηστική, να απαγορεύσει κάθε άλλη απεργία στο μέλλον και να καταδικάσει σε φυλάκιση ενός χρόνου τον πρόεδρο της ΕΣΗΕΑ Δημήτρη Τρίμη -αυτόν ειδικά από το 11μελές Δ.Σ. της ΕΣΗΕΑ. Η δίκη θα πραγματοποιηθεί την Τρίτη 14.5 ώρα 13.00 στο κτήριο 5 (αίθουσα 1) της πρώην Σχολής Ευελπίδων.
ΤΗΣ ΑΓΓΕΛΑΣ ΝΤΑΡΖΑΝΟΥ
Ραγδαίο περιορισμό της ελευθερίας του Τύπου, καταπάτηση των δικαιωμάτων, εκφοβισμό και βία εναντίον των δημοσιογράφων, κρούσματα περιορισμού της ελευθερίας του λόγου, καταγράφουν η μία μετά την άλλη διεθνείς εκθέσεις για τη χώρα μας. Όλες οι μελέτες που εκπονούνται από ανεξάρτητους φορείς, όπως «Οι Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα» και ο ανεξάρτητος οργανισμός Freedom House (ιδρύθηκε το 1941 στην Αμερική για την υπεράσπιση των θεμελιωδών δικαιωμάτων) καταδεικνύουν έναν βίαιο περιορισμό της ελευθεροτυπίας τα τελευταία δύο χρόνια τουλάχιστον και ραγδαία πτώση της Ελλάδας στην κατάταξη των χωρών ανάλογα με το επίπεδο ελευθεροτυπίας. Η Έκθεση του Freedom House ελέγχει και καταγράφει 196 χώρες σε όλο τον κόσμο βάσει κριτηρίων που αφορούν α) το «νομοθετικό πλαίσιο» στο οποίο λειτουργεί ο Τύπος: νόμοι που τυχόν περιορίζουν τη δυνατότητα για ρεπορτάζ, ποινές για «λιβερογραφήματα», νομοθεσία για την ελευθερία στην πληροφόρηση και βαθμός στον οποίο μπορούν να την ασκήσουν οι δημοσιογράφοι, β) το «πολιτικό περιβάλλον»: Υπάρχει τυπικός ή άτυπος έλεγχος στην πρόσβαση στην πληροφόρηση; Υπάρχει τυπική ή άτυπη λογοκρισία ή αυτολογοκρισία; Υπάρχει πολυμέρεια απόψεων; Μπορούν οι δημοσιογράφοι να καλύπτουν τα νέα χωρίς κίνδυνο επίθεσης; έχουν υπάρξει δημοσιογράφοι αντικείμενα φυσικής βίας από την κρατική εξουσία; γ) το «οικονομικό περιβάλλον»: Υπάρχει διαφάνεια στην ιδιοκτησία των ΜΜΕ; Υπάρχει συγκέντρωση ιδιοκτησίας και πόσο επηρεάζει το περιεχόμενο; Καταγράφονται περιστατικά επιχείρησης ελέγχου των ΜΜΕ μέσω διαφήμισης ή κρατικών ενισχύσεων; Με βάση τη βαθμολόγηση σε αυτά τα κριτήρια, μεταξύ 196 χωρών, η Ελλάδα κατατάσσεται περίπου στη μέση, στην 83η, θέση, μαζί με χώρες όπως η Μποτσουάνα και το Σαλβαδόρ, λίγο πάνω από τις Φιλιππίνες, τη Μοζαμβίκη και τη Ρουμανία και λίγο κάτω από την Κροατία, τη Βουλγαρία, τη Μογκολία και την Ινδία. Μάλιστα η Ελλάδα, με βάση τη νέα βαθ-
EχουΜΜΕ και λέΜΜΕ
μολογία της, πέφτει κατηγορία, και από «ελεύθερη» γίνεται πλέον «μερικώς ελεύθερη» (partly free) ως προς την ελευθερία του Τύπου. Μεταξύ των χωρών της Δ. Ευρώπης, βρίσκεται στην προτελευταία θέση, πριν από την Τουρκία. Η έκθεση καταγράφει, μεταξύ άλλων, τα περιστατικά: o Τη δίωξη του Κ. Βαξεβάνη για τη δημοσίευση της λίστας Λαγκάρντ και μετά την αθώωσή του επανεκδίκαση της υπόθεσης. o Την εκδίωξη του γενικού διευθυντή του ΑΠΕ για τη δημοσίευση δύο υποτίθεται ανακριβών ειδήσεων, η μία εκ των οποίων αφορούσε τη λίστα Λαγκάρντ. o Την απειλή αγωγής κατά του Guardian από τον υπουργό Ν. Δένδια για ρεπορτάζ περί βασανισμών κρατουμένων από την αστυνομία. o Την εκδίωξη των Αρβανίτη - Κατσίμη που αναφέρθηκαν στο δημοσίευμα και στις ευθύνες Δένδια. o Τη σύλληψη για «κακόβουλη βλασφημία» του μπλόγκερ Παστίτσιου. o Τη βία κρατικών αξιωματούχων εναντίον δημοσιογράφων. Αναφέρεται η περίπτωση τραυματισμού και νοσηλείας του φωτορεπόρτερ Μάριου Λώλου από επίθεση της αστυνομίας, κατά τη διάρκεια κάλυψης διαδηλώσεων. o Επιθέσεις σε δημοσιογράφους (Ξ. Κουναλάκη, Μ.Τεζάρης) από άτομα που συνδέονται με τη Χρυσή Αυγή. o Πρόστιμο στον Real από το ΕΣΡ για δυσφήμηση της Άνγκ. Μέρκελ από τον Γ. Τράγκα. o Απόλυση του Δ. Καζάκη από τον ρ/σ Alpha για τις απόψεις του κατά του Μνημονίου. o Ως προς το θεσμικό πλαίσιο αναφέρονται: α) ο νόμος του 2007 που επιβάλλει ως κύρια γλώσσα των ραδιοσταθμών
την ελληνική, β) η διακοπή του Euronews από την ΕΡΤ λόγω «βλαβερών συνεπειών» στην ΕΡΤ και στο δημόσιο συμφέρον, γ) το γεγονός ότι παρότι υπάρχουν ανεξάρτητα ΜΜΕ, οι ιδιοκτήτες τους έχουν στενές σχέσεις με την κυβέρνηση κι αυτό αντικατοπτρίζεται στην έλλειψη κριτικού σχολιασμού σε βασικά θέματα, όπως η οικονομική κρίση. H οργάνωση Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα (Reporters Sans Frontiers) στην ετήσια έκθεσή της για την ελευθερία του Τύπου συμπίπτει με την οργάνωση Freedom Ηouse: μεταξύ 179 χωρών κατατάσσει την Ελλάδα στην 84η θέση, στην ίδια ομάδα με το Μπουτάν, το Κόσοβο, τη Γουινέα, τη Βουλγαρία, και τη Μαδαγασκάρη. Με την ένδειξη «σημαντικά προβλήματα», η χώρα μας το 2013 έπεσε 14 θέσεις στη σχετική λίστα. Όπως σημειώνεται στην έκθεση, η κατάσταση ελευθερίας του Τύπου είναι αμετάβλητη για μεγάλο μέρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Παρότι 16 από τα μέλη της εξακολουθούν να είναι στο top 30, το ευρωπαϊκό μοντέλο φαίνεται πως ξηλώνεται. Περιοριστική νομοθεσία για την ελευθερία του Τύπου ξεκίνησε το 2011 και συνεχίστηκε, κυρίως στην Ιταλία (57η θέση), όπου, δυσφήμηση δεν έχει ακόμη αποποινικοποιηθεί. Η Ουγγαρία (56η θέση) εξακολουθεί να πληρώνει το τίμημα των κατασταλτικών νομοθετικών μεταρρυθμίσεων. Τέλος, για την Ελλάδα αναφέρεται χαρακτηριστικά: «Η δραματική πτώση της Ελλάδας (84η) είναι ακόμη πιο ανησυχητική. Το κοινωνικό και επαγγελματικό περιβάλλον για τους δημοσιογράφους της χώρας, οι οποίοι εκτίθενται σε δημόσια καταδίκη και βία, τόσο από εξτερμιστικές ομάδες όσο και από την αστυνομία, είναι καταστροφικό». Η λεπτομερής έκθεση για τη χώρα μας δεν έχει ακόμη δημοσιευθεί.
Το σενάριο να κλείσει η ΕΡΤ και στη συνέχεια να επανασυσταθεί με λιγότερο προσωπικό, έτσι ώστε η κυβέρνηση να καλύψει 2.000 απολύσεις από το Δημόσιο, όπως έχει δεσμευθεί στην τρόικα, χαρακτηρίστηκε «αστείο» από τον Σ. Κεδίκογλου. Οι δημοσιογράφοι πάντως ανασκουμπώνονται καλού - κακού και πάνε για συνέλευση από βδομάδα, προκειμένου να καθορίσουν τη στάση τους. Εν τω μεταξύ, όπως τους τελευταίους δύο μήνες, απεργούν και αυτό το Σ/Κ για δεδουλευμένες αμοιβές αργιών και Σαββατοκύριακου. Στο σκαμνί από την ΕΣΗΕΑ Δ. Ρίζος και Γ. Κουρής Την ποινική δίωξη και τιμωρία των εκδοτών τόσο του «Αδέσμευτου Τύπου» Δ. Ρίζου όσο και της «Αυριανής» Γ. Κουρή, ζητεί με καταγγελία της στο Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (ΣΕΠΕ) η ΕΣΗΕΑ, για μη καταβολή δώρου Πάσχα στους εργαζόμενους που βρίσκονται σε επίσχεση ζητώντας τα δεδουλευμένα τους. Ελεύθεροι με περιορισμούς οι Κουρήδες Με βούλευμα αποφυλακίζονται οι Γιώργος και Ανδρέας Κουρής, που είχαν κριθεί προφυλακιστέοι για χρέη από μη καταβολή φόρου μισθωτών υπηρεσιών του τηλεοπτικού σταθμού Alter, ύψους 1,5 εκατ. ευρώ. Θα αφεθούν ελεύθεροι με περιοριστικούς όρους, χρηματική εγγύηση ύψους 200.000 ευρώ στον Γιώργο Κουρή και 100.000 ευρώ στον Ανδρέα, καθώς και απαγόρευση εξόδου από τη χώρα και για τους δύο. Ξεμπέρδεψε ο Δελατόλας Ελεύθερος και χωρίς περιοριστικούς όρους ο εκδότης (Το Ποντίκι, 6 Μέρες) Αντώνης Δελατόλας, μετά την απολογία του για το σκάνδαλο της Proton Bank. O εκδότης απεμπλέκεται από τη δίωξη με την κατηγορία της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομη δραστηριότητα, καθώς παρέδωσε αντίγραφο επιταγής του επίμαχου ποσού, ύψους 500.000 ευρώ, με δικαιούχο για την είσπραξή του την Proton Bank. Το ποσό είχε λάβει από τον φυγόδικο Ι. Κυριακίδη για πώληση μεριδίου της εφημερίδας «Το Ποντίκι». Και στα γραφεία μας! Πρωτοφανές περιστατικό ξυλοδαρμού δημοσιογράφου από «φουσκωτούς» στα γραφεία της εφημερίδας «Γαύρος» όπου εργάζεται, κατήγγειλε ο εκδότης Αντώνης Πίκουλας στην αστυνομία. Ο αθλητικογράφος αρνείται να καταθέσει γιατί φοβάται για τη ζωή του. Γινόμαστε Σομαλία; Μεξικό; Α.Γ.Ν.
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 12 ΜΑΪΟΥ 2013
70 Η είδηση δεν ήταν ότι πέθανε ο Τζούλιο Αντρεότι. Η είδηση είναι ότι δεν ξέραμε, αν και ανοξείδωτος, ότι ακόμα ζούσε.
ΡΗΣΕΙΣ&
ΑΝΤΙΡΡΗΣΕΙΣ
Φωνάζει το ΔΝΤ γιατί -λέει- οι πλούσιοι δεν φορολογούνται! Γιατί δεν απειλεί ότι δεν θα δώσει την επόμενη δόση μέχρι να φορολογηθούν;
ΚΑΚΟΗΘΕΙΕΣ ΥΠΟ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΥΡΙΤΣΕΩΣ & ΑΓΓΕΛΟΥ ΤΣΕΚΕΡΕΩΣ
Συνταγματικό τόξο του 1973 Τι να της κάνουμε της κ. Δημουλά; Αν η κυβέρνηση Παπανδρέου είχε τολμήσει να μιλήσει με ειλικρίνεια στους Έλληνες πολίτες για τους κινδύνους που απειλούν τη χώρα και τις θυσίες που απαιτεί η σωτηρία της, θα ήταν αλλιώς με τα παγκάκια στην Κυψέλη. Αλλά νίκησε ο λαϊκισμός και οι αραπάδες. Η ίδια πάντως το είχε προβλέψει στα μανιφέστα υπέρ του Μνημονίου που υπέγραφε. Μαζί με τον Στουρνάρα. Και αυτός το ίδιο πρόβλημα έχει με τα παγκάκια. Επίσης δεν καταλαβαίνουμε γιατί δεν βρίσκει παγκάκι. Τόσα δεν φτιάξαμε με τους Ολυμπιακούς; Τους οποίους είχε επίσης υποστηρίξει με όλες της τις δυνάμεις. Και μάλιστα τα είχαμε πληρώσει και χλιδάτα, με ένα επώνυμο στέγαστρο για το καθένα. Το καλό με αυτή την υπόθεση είναι ότι βρέθηκαν στο ίδιο μετερίζι ο Φαήλος Κρανιδιώτης με τη Σώτη Τριανταφύλλου. Απλώς ο Φαήλος τα γράφει πιο λογοτεχνικά. Μην ακούσουμε κανέναν να ξαναγκρινιάξει γιατί σιωπούν οι διανοούμενοι. Σφαίρα πάει το συνταγματικό τόξο. Για αρχή πάγωσε το αντιρατσιστικό νομοσχέδιο. Μάλλον για το Σύνταγμα του ‘73 μιλάνε. Μα είναι σοβαρά πράγματα να κάνουν οι καθηγητές απεργία στις Πανελλαδικές; Και μάλιστα τη στιγμή που η κυβέρνηση σκόπευε να βάλει εξέταστρα 200 ευρώ το κεφάλι; Επίσης δεν καταλαβαίνουμε αυτό το ζόρι που τραβάνε με την αξιολόγηση. Και στα στρατόπεδα συγκέντρωσης αξιολόγηση είχε. Αν ξανακούσετε προσεκτικά τον «Αντώνη» από το «Μαουτχάουζεν» του Μίκη, θα το διαπιστώσετε. Στην περίπτωση των εκπαιδευτικών θετικά θα αξιολογείται όποιος είναι σε θέση να αντεπεξέλθει στα καθήκοντά του με μισθό πείνας. Οι υπόλοιποι θα υποστούν δραματικές μειώσεις. Σε δεύτερο επίπεδο θα αξιολογηθούν όσοι μπορούν να καλύ-
ψουν με επάρκεια δύο διαφορετικές οργανικές θέσεις ταυτοχρόνως. Σε δύο διαφορετικούς νομούς. Και με έναν μισθό εννοείται. Οι υπόλοιποι θα κληθούν να καλύψουν τρεις. Η αξιολόγηση θα γίνεται από τους σχολικούς συμβούλους οι οποίοι είναι ήδη αξιολογημένοι. Και συγκεκριμένα έχουν διοριστεί από τα κόμματα της συγκυβέρνησης με τη γνωστή αναλογία 4 Ν.Δ., 2 ΠΑΣΟΚ 1 ΔΗΜ.ΑΡ. Και έτσι, σε δύο τρία χρόνια, η παιδεία μας θα είναι αγνώριστη και θα σκίζει από κάθε άποψη. Συν τοις άλλοις, με την αύξηση των ωρών εργασίας γλιτώνουμε και την πρόσληψη 10.000 αναπληρωτών που θα μας κοστίσουν ένα κάρο λεφτά τα οποία μπορούμε να τα δώσουμε σε ανέργους. Ή σε νέα παιδιά, επιστήμονες. Συνεχίζεται εντατικά η προετοιμασία για το ιδρυτικό συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ. Οι αναμετρήσεις αυτής της Κυριακής είναι ΕΚΜ - ΑΝΑΣΑ, Αριστερό Ρεύμα - «Ρεντ Πρότζεκτ» και ΚΟΕ - ΑΡΕΝ1, ενώ ρεπό έχει η ΑΡΕΝ2. Αλλά σημασία έχει ότι όλοι μαζί εργάζονται για να ξεπεράσουμε τις στρεβλώσεις του παρελθόντος, όπως ο φραξιονισμός και ο παραγοντισμός. Προσπαθεί να πετάξει και ο Αλαβάνος μια μπάλα μέσα στο γήπεδο αλλά κανείς δεν τον παίζει πλέον. Αντιθέτως είναι ισχυρές οι φωνές που πιέζουν για μια αποφασιστική ιδεολογική και πολιτική στροφή προς το ΚΚΕ, πριν προλάβει να εξαφανιστεί εντελώς. Τα υπόλοιπα είναι εύκολα. Αν θα γκρεμίσουμε τον καπιταλισμό στην Ελλάδα ή σε όλη την Ευρώπη μαζί και τέτοια. Το πρόβλημα είναι ότι όλη η κοινωνία παρακολουθεί με κομμένη την ανάσα, και δεν έχει ενέργεια να διαδηλώνει στους δρόμους για το Μνημόνιο. Χαράς ευαγγέλια, έχουν ήδη απελευθερωθεί το 72% των επαγγελμάτων, άρα σύμφωνα με την προπέρσινη πρόβλεψη Στουρνάρα η ανάπτυξη είναι στο 10.08% και προσπαθούμε να φρενάρουμε μην υπερθερμανθεί. Όταν η ζωή επαληθεύει την επιστήμη...
ΤΟΥ ΒΑΓΓΕΛΗ ΧΕΡΟΥΒΕΙΜ
ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΠΑΥΛΟΣ:
«Η Χρυσή Αυγή από μόνη της τοποθετεί εαυτόν εκτός νόμου» Καταπέλτης ήταν για άλλη μια φορά ο μητροπολίτης Σισανίου και Σιατίστης Παύλος στην ομιλία του στην ημερίδα της Πρωτοβουλίας μελών του ΣΦΕΑ 1967-1974 με τίτλο «Κρίση και δημοκρατική νομιμότητα», στο περιθώριο της οποίας δήλωσε στην «Κ.Α.» ερωτηθείς για το αν η απαγόρευση δια νόμου της Χρυσής Αυγής θα έλυνε το πρόβλημα της ανόδου του ναζισμού στη χώρα: «Δεν θα έλυνε το πρόβλημα. Η Χρυσή Αυγή από μόνη της τοποθετεί εαυτόν εκτός νόμου. Θα μπορούσε η πολιτεία να έλθει να επικυρώσει αυτήν την επιλογή. Ωστόσο, δεν καταπολεμείται με αντι-βία αλλά με υπεύθυνο και καθαρό λόγο. Όπως στην αρχαία Ελλάδα, όταν κά-
ποιος χτύπησε τον Σωκράτη, ο Σωκράτης έγραψε το όνομα αυτού που τον χτύπησε σε μια πινακίδα και με αυτή κατέβηκε στην αγορά. Με όλες αυτές τις συμπεριφορές της Χρυσής Αυγής πρέπει να κάνουμε το ίδιο. Η πραγματική ιστορία θα πρέπει να μείνει στο τέλος». Ερωτηθείς δε για την προσπάθεια «ξαναγραψίματος της Ιστορίας» ο μητροπολίτης απαντά «αυτή είναι η κλασική προσπάθεια του ναζισμού. Οι ναζιστές της κάθε εποχής νομίζουν πως η ιστορία ξεκινά από αυτούς και ό,τι δεν βολεύει προσπαθεί να προ-
χωρήσει σε παραχάραξή του. Θα ήταν περίεργο ο ναζισμός να θέλει να σεβαστεί την ιστορία. Ο λόγος της Χρυσής Αυγής δεν έχει κανένα ιστορικό έρεισμα». Όσο για τη στάση της Εκκλησίας απέναντι στο φαινόμενο του ναζισμού, επισημαίνει: «Η Εκκλησία έχει την ίδια πάντα στάση και προσανατολισμό: Αντίσταση. Ο ναζισμός σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να είναι λύση για κανένα πρόβλημα, πολύ περισσότερο σε μια χώρα που έχει ζήσει αυτή τη φρίκη. Ο ναζισμός θεωρεί μόνο εαυτόν θρησκεία και θέλει τις διάφορες θρησκείες να υπηρετούν τα δικά του σχέδια. Όταν αυτό δεν γίνεται, έχουμε διωγμό». ΕΛΛΗ ΖΩΤΟΥ
Επερώτηση για τη διαχείριση απορριμμάτων Οικονομικό, κοινωνικό και περιβαλλοντικό σκάνδαλο χαρακτηρίζουν 37 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ το κυβερνητικό σχέδιο για τις ΣΔΙΤ στη διαχείριση των απορριμμάτων στη χώρα μας. «Οι σχεδιασμοί δεν έγιναν με γνώμονα την προστασία του περιβάλλοντος και του δημόσιου συμφέροντος, αλλά με βάση μικροκομματικές σκοπιμότητες και υπολογισμούς, που καθοδηγήθηκαν από εργολαβικά συμφέροντα». Αυτό τονίζουν, μεταξύ άλλων, στην πολυσέλιδη Επίκαιρη Επερώτηση που κατέθεσαν προς του υπουργούς Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και Ανά-
πτυξης, Ανταγωνιστικότητας, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, η οποία ορίστηκε να συζητηθεί στις 17/5/2013. Πιο συγκεκριμένα, στην επερώτηση τους, με εισηγήτρια τη βουλευτή Χ. Καφαντάρη, οι 37 βουλευτές αναφέρονται στο θέμα των Παράνομων Χωματερών - ΧΑΔΑ, αλλά και των νόμιμων ΧΥΤΑ, που πλειστάκις έχουν καταγγελθεί για παραβιάσεις των προδιαγραφών. Σημειώνουν δε: «Με αυτές τις πολιτικές φτάσαμε στο επίπεδο να κατασπαταλήσουμε εκατομμύρια κοινοτικών και εθνικών πόρων, να ‘φυτεύουμε’ νέους ΧΥΤΑ/Υ ανεβάζοντας τους
τζίρους των εργολάβων, αλλά και προκαλώντας τεράστια κοινωνικά και περιβαλλοντικά προβλήματα. Μεταξύ των κραυγαλέων περιπτώσεων καταγράφονται ο ΧΥΤΑ Γραμματικού, ο ΧΥΤΑ Ζακύνθου, ο ΧΥΤΑ Δ. Σάμου, ο ΧΥΤΑ Λευκίμης, και ο ΧΥΤΑ Μαυροράχης. Σημειώνεται δε ότι αναμένεται και επίσκεψη διερευνητικής επιτροπής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις 28-30 Μαΐου στην Ελλάδα για να εξετάσει σχετικές καταγγελίες, μετά και από σχετικές παρεμβάσεις στην Επιτροπή Αναφορών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου του ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Ν. Χουντή.
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 12 ΜΑΪΟΥ 2013
71
ΡΗΣΕΙΣ&ΑΝΤΙΡΡΗΣΕΙΣ
«Βόμβα Βενιζέλου» γράφουν τα ΜΜΕ. «Το ΠΑΣΟΚ την περίοδο 2003 - 2011 έμπαινε μέσα 10 εκατομμύρια ευρώ τον χρόνο. Δεν πλήρωνε ούτε τα ενοίκια των γραφείων...». Τρομερό, ε; Ο μέγας υπαρχηγός δεν πήρε χαμπάρι τίποτα! Διάβαζε τα αμυντικά σχέδια της χώρας στον υπολογιστή του και δεν είχε χρόνο. Ενώ πριν, που οι Τσουκάτοι πήγαιναν το χρήμα σε σακούλες, το κόμμα είχε και περίσσευμα.
«Σχέδιο Γάμα...» «Η πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ έχει καταρρεύσει», είπε ο Αλέκος Αλαβάνος σε πρωινή τηλεοπτική εκπομπή και τόνισε: «Η αντίληψη η δική μας (!) από την αντίληψη την οποία φέρει ο ΣΥΡΙΖΑ έχει πάρα πολύ μεγάλες διαφορές». Ποια πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ έχει καταρρεύσει και γιατί; Καταρρέουν οι πολιτικές που εφαρμόζονται, δηλαδή δοκιμάζονται στην πράξη και αποτυγχάνουν. Καταρρέουν οι πολιτικές που αποδοκιμάζονται από τον λαό. Ποια πολιτική αποδοκιμάζεται σε ό,τι αφορά τον ΣΥΡΙΖΑ; Το μόνο που ενοχλεί την κοινωνία είναι η κακοφωνία και η σύγχυση που προκαλούν συνιστώσες, δίνοντας τροφή για σπέκουλα στις μνημονιακές δυνάμεις και τους πανίσχυ-
ρους υποστηρικτές τους στα ΜΜΕ. Ο Αλέκος αποσύρθηκε από τον ΣΥΝ δηλώνοντας απλό μέλος του ΣΥΡΙΖΑ. Μετά αποσύρθηκε και από απλό μέλος. Μετά μετάνιωσε και επανήλθε δημιουργώντας παράταξη για την περιφέρεια Αττικής. Δεν πήγε καλά, το παραδέχτηκε και πάλι αποσύρθηκε. Μετά ξαναμετάνιωσε και έφτιαξε νέο κόμμα που το ονόμασε «Σχέδιο B»! Αναπτύσσει... ενωτικές πρωτοβουλίες με την ΑΝΤΑΡΣΥΑ, αφού το ΚΚΕ δεν του δίνει καμιά σημασία. Και ευελπιστεί, πως με αυτές του τις πρωτοβουλίες μπορεί να αλλάξει το μέλλον του τόπου! Όλο το μέλλον είναι μπροστά του, αρκεί να έχει υπομονή και να μην ξαναμετανιώσει. Αν συμβεί και πάλι, τότε ο τίτλος του επόμενου σχηματισμού θα είναι «Σχέδιο Γάμα». Δ.Χ.
Alter Summit στην Αθήνα Τη Δευτέρα 20/5 θα πραγματοποιηθεί ανοιχτή εκδήλωση-συζήτηση στις 19:30 με θέμα τη διοργάνωση του Alter Summit, της «Εναλλακτικής Συνόδου ευρωπαϊκών κινημάτων» που θα πραγματοποιηθεί 7-8 Ιούνη στην Αθήνα, στον χώρο του Ποδηλατοδρομίου (Ολυμπιακό Στάδιο). Στόχος της διοργάνωσης είναι η πραγματοποίηση της μεγάλης συνάντησης των ευρωπαϊκών κινημάτων με σκοπό τη δικτύωση, την ανταλλαγή απόψεων, την ψήφιση του «Μανιφέστου των ευρωπαϊκών λαών» και τη συνέχιση των κοινών δράσεων σε όλη την ήπειρο. Για την επιτυχία της διοργάνωσης χρειάζονται πολλοί εθελοντές για να στελεχώσουν τις ομάδες που έχουν συγκροτηθεί: Ομάδα προγράμματος, ομάδα επικοινωνίας, ομάδα παραγωγής κειμένων και ομάδα οργανωτικών. Επικοινωνία για συμμετοχή στις επιμέρους ομάδες: τηλ. 6948834606, mail: altersummit.athens2013@yahoo.gr
ΚΑΤΑ ΤΑ ΛΟΙΠΑ
γονται ενδεχομένως όσα λέει. Πώς «αξιοποιούνται» ίσως από τους καλοθελη-
ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΠΑΪΚΟΥ
Η μισή καρδιά του Σαμαρά στην Κίνα θα βρίσκεται από μεθαύριο. Για την άλλη μισή δεν μπορεί, κωλύεται. Την έχει παραδώσει εδώ κι ένα χρόνο στη Μέρκελ. Εμ βέβαια, αν δεν βρίσκει παγκάκι ελεύθερο στην Κυψέλη. ή αν αναγκαστεί να καθίσει δίπλα σε μετανάστη. Πώς μπορεί να στιχουργήσει τις ευαισθησίες της η γυναίκα. Ελάτε στη θέση της. Άκουσα τις ενστάσεις της, διάβασα και το απομαγνητοφωνημένο των δηλώσεών της. Ε, πώς να το κάνουμε, ο άνθρωπος ο υποψιασμένος προσέχει περισσότερο τις κουβέντες του. Προπάντων ο άνθρωπος του πνεύματος. Οφείλει να ξέρει πώς προσλαμβάνονται, πώς ακού-
τές. Για να καταλάβεις, την υπερασπίστηκε ο Φαήλος Κρανιδιώτης. Το γερμανικό SPD αμφισβητεί τη Σοσιαλιστική Διεθνή του Γιώργου, αν δεν το μάθατε. Και πρόκειται να ιδρύσει άλλη, προς προοδευτικότερη κατεύθυνση, λέει. Έλεος πια, πόσα ακόμη χτυπήματα μπορεί ν’ αντέξει ο χριστιανός; Να δεις που οι Γερμανοί κάτι θα μάθανε για τις διαχειριστικές ατασθαλίες του ΠΑΣΟΚ. Και φυλάγονται. Ο Βενιζέλος φλερτάρει βέβαια με τη νέα Διεθνή, την αντι-Παπανδρέου. Όχι, θα κάτσει να σκάσει. Ενθουσιάστηκε ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ που οι δόκιμοι έψαλαν τον Εθνικό Ύμνο πάνω στο Χριστός Ανέστη το βράδυ
της Ανάστασης στη Μητρόπολη.
Ποιον περικυκλώνει ο Σαμαράς; Γνωρίζει κάποιος το Γκο ή το Ουέι-Τσι, ένα κινέζικο επιτραπέζιο παιχνίδι στρατηγικής; Όσο κι αν έψαξα, δεν βρήκα κανέναν να το γνωρίζει. Κι όμως, ο Αντώνης Σαμαράς, αν πιστέψουμε το ρεπορτάζ τους «Βήματος», όχι μόνο το γνωρίζει, αλλά διακρίνεται στο παιχνίδι αυτό, που αποκαλείται «σκάκι της περικύκλωσης», όπως αναφέρεται στη Βικιπαίδεια. Με το γκο ο Κινέζος αυτοκράτορας, που το επινόησε, όπως διαβάζουμε στο «Βήμα», «θέλησε να διδάξει πειθαρχία, συγκέντρωση, ισορροπία». Τουτέστιν πόσο μέγας είναι ο πρωθυπουργός... Θα μπορούσε να θεωρηθεί ως αμετροεπής έκρηξη προσωπολατρίας για τον Αντώνη Σαμαρά, αν και σωστότερο θα ήταν να το δούμε ως απόδειξη σύγκλισης των συμφερόντων των μεγάλων εκδοτικών συγκροτημάτων με τη στρατηγική Σαμαρά. Η στήριξη, την οποία παρέχουν τα μεγάλα εκδοτικά συγκροτήματα στην κυβέρνηση Σαμαρά, είναι πλέον τόσο εμφανής ώστε «βγάζει μάτι». Φτάνουν να επινοούν ικανότητες που δεν είναι ανθρωπίνως δυνατόν να διαθέτει ο πρωθυπουργός, προκειμένου να παίξουν κάποιο ρόλο στον νέο συνασπισμό εξουσίας, που (ανα)συγκροτείται με επίκεντρο τον Σαμαρά και την ένταξη της χώρας στη στρατηγική Μέρκελ για την Ευρώπη. Τα μέσα ενημέρωσης είναι βασικός πυλώ-
Και τους απένειμε εύσημα.
Τρεις μέρες μέσα στη Μεγάλη Εβδομάδα ανέβηκα και κατέβηκα την ΚορίνθουΠατρών.
Τώρα τι δουλειά έχει ο Ύμνος στην Ανάσταση, θα πρέπει νάσαι ΓΕΕΘΑ για να το καταλάβεις.
Εκεί που εγκαινιάστηκαν τα μεγάλα έργα από Σαμαρά- Βενιζέλο χεράκι-χεράκι.
Και επιτέλους, από πού κι ώς πού «παρουσιάζουν όπλα» στην Ανάσταση;
Ε λοιπόν δεν κουνιότανε φύλλο, ούτε εργάτες, ούτε μηχανήματα, τίποτα.
Χριστός και όπλα κολλάνε; Αμ δεν κολλάνε.
Εντάξει μωρέ, εγκαίνια να κάνουμε κι όλα τ’ άλλα βρίσκονται.
Όπως και τα όπλα στην υποδοχή του «Αγίου Φωτός». Με τιμές αρχηγού κράτους, ξέρεις. Εννοείται πως ο Αρχιεπίσκοπος και η Ιερά Σύνοδος κάνουν πως δεν βλέπουν. Πως δεν καταλαβαίνουν μάλλον. Ένα καναδέζικο ταμείο συνταξιούχων αγοράζει το μισό αεροδρόμιο «Ελ. Βενιζέλος».
Η υγεία πάνω απ’ όλα.
νας για την εμπέδωση της ηγεμονίας της στρατηγικής Σαμαρά και ταυτόχρονα είναι ένας τρόπος για να παραμείνουν στο προσκήνιο και το παρασκήνιο, διατηρώντας τα υπό τον έλεγχό τους οι ίδιοι οι ιδιοκτήτες, παρά τις κατακλυσμιαίες επιπτώσεις στην κοινωνία. Αξίζει ωστόσο να επισημανθεί πως αποτελεί μια παραδοσιακή αριστερή ανάγνωση ότι οι άνθρωποι πρέπει να υποστούν πλύση εγκεφάλου, προκειμένου να συμμορφωθούν με τη στρατηγική Σαμαρά. Έχει βάση αυτή η ανάγνωση, δεν μπορείς να τη σβήσεις με μια μονοκονδυλιά. Σε περιόδους βαθιάς κρίσης, όμως, δεν είναι αρκετή ως ερμηνευτική μέθοδος, γιατί πολύς κόσμος παραμένει ικανός να προβάλλει τα δικά του διαφορετικά νοήματα στα «κείμενα» των μέσων ενημέρωσης. Αυτό δείχνει η αύξουσα κρίση αξιοπιστίας των ΜΜΕ. ΥΓ.: Θεωρώ λάθος την υποβάθμιση από την από εδώ Αριστερά του ταξιδιού Σαμαρά στην Κίνα. Η γεωπολιτική σκακιέρα δεν εξαντλείται σε απλούς οικονομικούς υπολογισμούς και δοσοληψίες, ενώ σε κάθε περίπτωση η ρήση του Γκράμσι ότι η υποτίμηση του αντιπάλου είναι δείγμα της δικής σου κατωτερότητας δεν αφορά μόνο την αντίπαλη πλευρά...
βερνώντων αρθρογράφησε λάβρος κατά των «έκτακτων» κοινοβουλευτικών διαδικασιών. Αμάν πια, ώς πότε θα παριστάνουν τους σχολιαστές των εξελίξεων; Ας τους πει κάποιος πως είναι συνδιαμορφωτές τους. Και απολύτως συνυπεύθυνοι, εννοείται. Πολύ στεναχωριέται η Κριστίν Λαγκάρντ που είναι για εδώ ταμπού η μονιμότητα στο Δημόσιο.
Καλή καρδιά επίσης.
Το είπε ξεκάθαρα, τι, ψέματα θα πει η γυναίκα;
Πολύ ενοχλήθηκαν οι συγκυβερνώντες με την υπόθεση ΟΑΕΔ-Κικίλια.
Δε θέλω να την στεναχωρήσω περισσότερο, αλλά έχουμε κι άλλο ταμπού.
Άκομψο χαρακτήρισε τον χειρισμό το ΠΑΣΟΚ.
Την ανάγκη να τρώμε κάθε μέρα, μία φορά την ημέρα έστω.
Οι δε «κύκλοι» της ΔΗΜ.ΑΡ. φοβούνται, μας είπαν, κομματικοποίηση του Κράτους.
Και εμμονή να το πεις, μέσα είσαι.
Για σκέψου, οι Καναδοί συνταξιούχοι αγοράζουν αεροδρόμια.
Βλέπεις, όταν μοιράζονται τα πόστα με αναλογία 4-2-1 δεν είναι κομματικοποίηση του κράτους.
Για να ισιώσει πάντως, θα της αποκαλύψω ότι όπου νά ‘ναι απαλλασσόμαστε από το ταμπού της Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας.
Πώς είναι εδώ σ’ εμάς; Καμία σχέση.
Άσε που κάποιος επιφανής (λέμε τώρα) των συγκυ-
Καθώς από μεθαύριο Τετάρτη 15 του μηνός λήγει
ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΠΑΚΟΣ
η μετενέργεια, νά ‘μαστε καλά να την θυμόμαστε. Η οποία λήξη της μετενέργειας συμπαρασύρει (προς τα κάτω εννοείται), κι ένα σωρό μισθούς και μεροκάματα. Εντάξει τώρα; Ηρέμησες, κυρία Χριστίνα μου; Και κοίτα να δεις, όλοι αυτοί που ζημιώνονται δραματικά από τη λήξη της μετενέργειας δεν συμμερίζονται καθόλου τον ενθουσιασμό του Σαμαρά και του Στουρνάρα. Για τα καλά λόγια της έκθεσης του ΔΝΤ. Ούτε για τις εν όψει(!!!) κινεζικές επενδύσεις, να φανταστείς. Ούτε καν για το γεγονός ότι απαλλάσσονται τα κότερα από τον φόρο πολυτελείας. Αχάριστοι άνθρωποι, τι να πεις. Όμως κανένα πρόβλημα, έρχεται το κόμμα Κατσανέβα. Ηχήστε σάλπιγγες, καμπάνες βροντερές, δονήστε σύγκορμη τη χώρα πέρα ώς πέρα…
Η ΑΥΓΗ
Yσ τ ε ρ ό γ ρ α φ a
KYΡΙΑΚΗ 12 ΜΑΪΟΥ 2013
ΤΟΥ ΝΙΚΟΛΑ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗ
Και πάλι για την κληρονομιά του Μάη
Του ΤΑΣΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ
ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΜΟΥΛΟΠΟΥΛΟΥ
Ο θάνατος της σοσιαλδημοκρατίας ΘΑ ΔΙΑΦΩΝΗΣΩ με τον τίτλο της Αυγής την περασμένη Πέμπτη: «Η σοσιαλδημοκρατία πάει δεξιότερα». Για να μετακινηθεί κάποιος, πρέπει να υπάρχει και η σοσιαλδημοκρατία εδώ και περίπου τριάντα χρόνια είναι κλινικά νεκρή. Η απόφαση του SPD να δημιουργήσει μια «Προοδευτική Συμμαχία» είναι απλώς η ληξιαρχική πράξη θανάτου της με καθυστέρηση. Το τέλος της μας το είχε αποκαλύψει ο Όσκαρ Λαφοντέν με τη φυγή του από την κυβέρνηση Σρέντερ και το σοσιαλδημοκρατικό κόμμα: «Είναι αδύνατη στην παρούσα κατάσταση και η πλέον ανώδυνη μεταρρύθμιση». Ήταν τα χρόνια του περίφημου «Τρίτου Δρόμου». Της κατάργησης της πάλης των τάξεων! Ενός κόσμου όπου θα υπάρχουν μόνο οι μεσαίες τάξεις, πολιτική έκφραση των οποίων θα είναι το «ριζοσπαστικό κέντρο». Ήταν τα χρόνια της νεωτερικότητας. Οι νέοι Εργατικοί του Τόνι Μπλερ, οι νέοι κομμουνιστές του Μάσιμο ντ’ Αλέμα, οι νέοι σοσιαλδημοκράτες του Σρέντερ και οι νέοι ΠΑΣΟκοι του Κ. Σημίτη διέθεταν εαυτόν και κόμμα στην υπηρεσία των αγορών απελευθερωμέ-
νοι από τα αναχρονιστικά βάρη του αρχαϊκού σοσιαλισμού. Και το έκαναν με επιτυχία, επιβεβαιώνοντας το τότε αφεντικό της Fiat Τζιοβάνι Ανιέλι, ο οποίος υποστήριζε τη μετακομμουνιστική κυβέρνηση του Ντ’ Αλέμα γιατί «μόνον αυτή θα μπορούσε να περάσει τα μέτρα που χρειαζόμαστε. Αν ήταν μια δεξιά κυβέρνηση, θα είχαμε φθάσει στο χείλος του εμφυλίου πολέμου». Αυτός ήταν ο «δρόμος» που μας οδήγησε στη σημερινή κόλαση. Και αυτή ήταν η (μετα)αριστερά που τον χάραξε. Και αυτή η Αριστερά-μαϊμού δεν μπορεί να αλλάξει πολιτική. Όταν αποδέχεσαι ότι οι μοναδικοί νόμοι της οικονομίας είναι αυτοί της ελεύθερης αγοράς και του ανεξέλεγκτου ανταγωνισμού και ότι το κράτος δεν έχει το δικαίωμα να παρέμβει, ότι η εργασία είναι ακόμη ένα κόστος παραγωγής και ότι τα δικαιώματα των εργαζομένων και οι κοινωνικές παροχές είναι τροχοπέδη της ανάπτυξης και γι’ αυτό πρέπει να καταργηθούν, τότε ακόμη και η πιο συντηρητική προσπάθεια μεταρρύθμισης είναι αδύνατη. Όχι επειδή η οικονομία (όπως συνηθίζουν να λένε οι απολογητές του νεο-
φιλελευθερισμού) γκρεμίζει σαν χιονοστιβάδα κάθε εμπόδιο που βάζει στην πορεία της η πολιτική, αλλά γιατί η μετα - Αριστερά του τέλους εποχής που διανύουμε, μόλις αναλάβει τα ηνία της εξουσίας, τα εκχωρεί, ημέρα με την ημέρα, σπιθαμή προς σπιθαμή, στα ισχυρά κέντρα της οικονομίας αμαχητί. Η σοσιαλδημοκρατία δεν υπάρχει πια. Τα πολιτικά μορφώματα που έχουν πάρει τη θέση της μπορεί να τα ορίσουμε ως (νεο)φιλελεύθερα, εκσυγχρονιστικά, μεταμοντέρνα ή όλα αυτά μαζί. Είναι όμως προφανές ότι έχουμε να κάνουμε με μια νέα ομιχλώδη πολιτική ιδεολογία, που βλέπει την πραγματικότητα, τις ταξικές σχέσεις, τις κοινωνικές συγκρούσεις, τον τρόπο παραγωγής, το μοντέλο ανάπτυξης, τον ρόλο του κράτους από τελείως διαφορετική οπτική γωνία από εκείνη που μπορούμε να ονομάσουμε σοσιαλιστική. Πολιτικά μορφώματα που θα βαδίσουν στον δρόμο ενός φιλελεύθερου δημοκρατικού κόμματος, με ομιχλώδη ιδεολογική και πολιτική ταυτότητα και χωρίς συγκεκριμένη και κατανοητή κυβερνητική πρόταση που να τα τοποθετεί στην Αριστερά.
ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ χρόνια είναι στη μόδα οι κατεδαφίσεις. Ο Μάης του ΄68 δεν θα μπορούσε να λείψει από αυτό το προσκλητήριο της απόρριψης και της απογύμνωσης. Το πνεύμα του Μάη θεωρήθηκε, κυρίως στην ίδια τη Γαλλία, μήτρα κακότυχων παρεκκλίσεων της σύγχρονης κουλτούρας και ιδεολογίας. Η κρίση του σχολείου, η εκκόλαψη του καταναλωτικού εγώ και η υπονόμευση των γονεϊκών προτύπων χρεώθηκαν εκεί. Η κουλτούρα του Μάη ταυτίστηκε, εκ των υστέρων, με τους εγωισμούς των τέκνων του μεταπολεμικού θαύματος, με την αποθέωση της επιθυμίας σε κοινωνίες που γνωρίζουν μόνο από δικαιώματα και παραμελούν καθήκοντα και υποχρεώσεις. Το ΄68 έγινε εν τέλει συνώνυμο της καθήλωσης στον παιδισμό, της επιτρεπτικότητας, της περιφρόνησης στο παρελθόν και στους θεσμούς. Δεν έλειψε φυσικά ο σοβαρός κριτικός στοχασμός για την κληρονομιά του Μάη. Πώς θα μπορούσε κανείς να αγνοήσει τη συμβολή εκείνων των χρόνων στην κριτική της αντιδημοκρατικής τεχνοκρατίας και των νέων μορφών πολιτισμικής χειραγώγησης; Αλλά η κατεδάφιση προτιμά πάντα τις καρικατούρες και τα στερεότυπα. Μένει κατά κανόνα στις αρνητικές πλευρές συγχέοντας για παράδειγμα, την κουλτούρα του Μάη με την κατοπινή ένοπλη βία. Φυσικά, μια ορισμένη κριτική στο πνεύμα του Μάη έθεσε, πολλά χρόνια πριν, το ζήτημα των ορίων. Κυρίως των ορίων ανάμεσα στην πολιτική και στην αισθητική. Η κριτική αυτή έλαβε υπόψη της το γεγονός ότι η κριτική της κυριαρχίας μπορεί να γεννήσει νέες ποικιλίες αυταρχισμού και ότι η ριζοσπαστική αποθέωση της βούλησης οδήγησε συχνά σε τραγικά πολιτικά και προσωπικά αδιέξοδα. Φέρνοντας στο νου τις παθολογίες του κατοπινού αριστερισμού, αλλά και της αντικουλτούρας, θα δώσουμε δίκιο σε αυτή την κριτική. Σαρανταπέντε χρόνια αργότερα, βρισκόμαστε όμως σε μια πολύ διαφορετική κατάσταση. Από μια άποψη, στο άλλο άκρο. Το πνεύμα του Μάη περιείχε μια διάθεση υπέρβασης μαζί με την πίστη στη βούληση και στους ατομικούς / συλλογικούς πειραματισμούς. Ήταν η μεταφυσική της ελευθερίας με τα καλά και τα κακά της. Τώρα κυριαρχεί το σύνδρομο της αυτοσυντήρησης και της έμφοβης ανασφάλειας. Από τον μύθο τού «όλα είναι δυνατά» περάσαμε στη δοξασία ότι τα περισσότερα είναι ανέφικτα. Το βασικότερο: οι ευρωπαϊκές κοινωνίες φαίνεται να μην διαθέτουν κινητήριες ιδέες. Κολυμπούν στην κατάθλιψη, στη μετριότητα των φιλοδοξιών, στις στατιστικές της μιζέριας. Η ακροδεξιά δημαγωγία σηκώνει παντού κεφάλι. Η απουσία έμπνευσης για την υπέρβαση της κρίσης και η συρρίκνωση της πολιτικής φαντασίας έχουν φτάσει στα όριά τους. Βγήκε προχθές ο υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας δηλώνοντας ότι έλαβε τέλος το δόγμα της λιτότητας και αυτό ακούστηκε σε κάποιους σαν «ανευθυνότητα». Και είναι τέτοια η δογματική στένωση της σκέψης που λίγο έλειψε να κατηγορηθεί και ο Μπαρόζο ως «ουτοπιστής», επειδή ψέλλισε κάποια λόγια εναντίον της λιτότητας. Ο ρεαλισμός λειτουργεί ως Ιανός. Στην ευπρόσδεκτη εκδοχή του είναι διαύγεια και εξοικείωση με τη δυσκολία. Στη στενόμυαλη και άνυδρη κυριαρχία του, υπό το κράτος της κρίσης, υποθηκεύει τις δημιουργικές ελευθερίες των ανθρώπων μέσα στην Ιστορία. Και μαζί με την ελευθερία, απαγορεύει ουσιαστικά στην πολιτική το δικαίωμα της επινόησης.
Y
Αξίζει προσοχής η έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής, το οποίο απαρτίζουν πέντε πανεπιστημιακοί. Διαπιστώνουν υστέρηση στα έσοδα, αποφαίνονται ότι οι μειώσεις μισθών δεν έφεραν πτώση τιμών ούτε αύξηση ανταγωνιστικότητας ενώ εκτιμούν ότι υπάρχει κίνδυνος για νέες περικοπές στις συντάξεις εξαιτίας της ύφεσης και της έκρηξης της ανεργίας. Ελπίζω να μην έχουν την τύχη των προηγουμένων, τους οποίους καρατόμησε ο Βενιζέλος. ΑΙΡΕΤΙΚΟΣ
Y