19/5
ΓΗ ΑΥΙΑΚ ΗΣ Η ΤΗΣ ΚΥΡ
ONloDmEatique LE M
Υ 2013 19 ΜΑΪΟ OΣ 15 TEYX
EΛΛ ΗΝ
ΟΣΗ ΙΚΗ ΕΚΔ
ΝΔΙΑ
dip
ΦΙΝΛΑ
%5*+% 0,2 15134 4) 3 %*4, 1204 51" %2- ) 01"/ 54 # 0 1"/ +% 1-1&1 * % #&%* , )# % .+*) / 54 4+ , 1 .% 51&*0* -* )%04* 1* 4 *1& 1!%3&%04* 4510%& .+404, (0* -%2 4!1-'%04* 24 # %* 04 )0,+4 %)54* )4* 24 %5, %.*# 1"2 01 5&%12 ) *+ 21" 0,., %2(/ ." )% 45() .%*/ 54 1" 4!1+13 ., 01/, 4&&# 0,2 ' .*%324* 1 2 0,2 #++4 / 5 1 0,2 1* 1513% )4* *4 -%"0*)1 1" *)4210 0 2, )(.+1" 01" %2(/ ."2(& )4042(,., 01" % *2 )4 ,+ 0,2 2 .0,2 +%/ *4 5 1 &,+#0 * 42 %53&"., 51" 42 -% &1. %"2%/ +120 40(+1". 1, 1* 3-*%/ ' 4 65 324*, .0(. *2&42-34 .% 4!1 1 .% 0, , 15134 5 1, 1 +%45 (.+%244 , 01" 2009, 0 %*/ .0*/ 2-34 )404 0,2 )40#0 % #&&1" )4* +% ), , *2&4 (5 / ' %/, )4* 2006 43%/ ' %/, +4 3 , 2003 )1 "! (2000 5(&%*/ %043.0*/ 2%/ 4.*40*) / )4* * )442#+%.4 4 )%0 / 0#..%04* 1 4 )4* #,, 12 ) 12 ) (+4 3 +% 0, 0, (0*4 ( 4 ) ' 4 0, 5%%53.,/ *4 1"/ 01" .%*/ %324* ()%*04* / 1* %5*-( / )4* *4 51 ,). ) 0,/ 15134 , )4 / %53., 1 4 2*)11* (0*4 1+1*1 %2%3/ .4 .01 )1*2 .'1&* *..(0% 1 , .' ., 42#+% )4* .0*/ +4 ,0 . #&&1", %)%32, (51" #&&12 01" +*) 5% * 2 .0*/ *)2 %04* )121+*)( .%*/ 451-% - 2 %5*0" '#21" ) / 01" %5*-(2%4 2 *&42 ")%31" (01 15131 0 2 )404040, 31" 01 93% ' 3/ 01" 451&" .0*/ 4., .04 % %0#.%*/ + .1 ( 1 0,2 5 (. 80% )40# %*4 (0* .0, 2420* %5*0 5%* %324* 4& % %0#.%*/) . " 42*.10 2 4* 4, )0 *%/ ! ! "04* )1*2 2*) 2 ' %/. !" -"0*) / 01 %535%-1 0 2 51" 54 40, 1 2 " ! " " ,! " ! ! ! *2&42-34 04 '4+,&(0% 4 % 45( 2 24 ! ! " 54*-*# 0 2 1*)1 0 2 %324* 01" . " 5 1. &)".4 5 1. 4 %+% PISA ! » ' %/ ! " 01" 0,2 %53.) .0*/ " 420*+ 0 54 & .+404 ' 4. %0# 01" 2011, 1 2 %3'42 % %3 '34/ 5 ( 4 4510% .0 2 .0, .01 ) / 4510" -%2 5 ( *) 42%* 2 4"0 %3-1/ 01" * 2-34, 012 1" )* 42 34/, .'1&* 34/, 2 1 (.1 -".&% 4*-% *2&4 ! (/ «( & +404 ,0*) / 42#50" ,/: , 01 4&&*)( %)54* 01" .0, (-% *(/) "51" !"
0 * " ,/ -*421 )404.0#.%*/ * 24 0*/ 420*+% " " pe Descamps
#&&1/ 0(0% « " .5#2*%/ " ! !
&% %04 *4 & 2%: Philip )%*04* -".)1 ! 0 &, !" . .0,+4 " ! 1"2 (&4 -%"0*)( 3 « " " !" , 24 5*.0 31 .01 % 4, &%"01 2 )%/: 24 .'1&% " ! "» 53.%*.
4 (0 54321204/ .'1-".)1 » 4 1* "243 ».4 242 ' (21 42#+%.4 1&&13 '4* -,+10*)( " , 2*.+( 204* 4"0 / list Review $#1" .012 ' 3/ )42 (.4 -*, 1 %*/, -3' / 4204 / 5(&,/ */ &%31 0,/ ! %5* % ,., Socia », .01 15131 ,0 /, !*2&42-*) ! 2*)
' 3/ )42 -3' / %20#. /, -3' / %5* % +4, +*4/ 5(02*), -%2 & 5% / « , %04 " 3-*4 0# ,, 2 %0 2 0,/ . .0,+4 !" " 45& &%&% .01"/ +4 ,0/ 24 + 2%* .0,2 )(&51 01" 0* % 24 5% 2#/ 5 0 4)(45( 0, 2%1!* ( 0 124 %5*%*4 0 2 %3.1-1: +4 ,0 )* 45( " " '%04* -%2 %3'% 24/ -*# ) 2%* 1 0% +(/ 0, &#0 2 « 4 &*) 5 1 )401 4 ,, )40# 51-, 1 % *. 1&% *4 ».5 30% 45( 012 .+3 /. 4* 24 / 0,2 4 +1 / * (&4 4"0#, %2 1 0% 5% 3! 24 5# )*2 ) " 1 .01",1* 4&&3-%/ 423 54*-*# .0 *1 % *#, %30% 0, ,0 / '%0 . .%*/ 54 )1 *4 45( 04 + .4 01 "+24 1"2 24 '1"2 54 4 !130,.,/. )4& 0% %/ %5*-( / 5 ( 4++4 % 42 04 .'1%3, (042 +5 1.0# -%"0*)( , % , 4&&*) 21/ , '4 #. 5( ."2(+1*# 0*/ %)54* 3 "2 )# % 0,/ 1"4 +4 1&1)& 0" '#2%* %/ 01" PISA ( *% 2 2 51" 451)0 +*4 54*-*) /, 04 5#204 54*-*# 24 2* 1 0.)*.+(, 45( 01 !*2&42-*)( -451)1++ 2 %* 4+5* 2 5 0, ,+ 4# 01"/ .% *4 +1".*) 0 2 04 0 2 2 .% , , 15134 * %"2 *4 0,2 1 )4* 2*.+1 4* . 43 1".4 *4 24 )#21"2 -*# )%*4 « 23.%*» 4 )4*2101+34 , ' 12* .'1&%31, 1&1 ,., 01" 4 . 40# 0, +# ,+4, , *1- 4 %5* % 1/. 01"/ .01 #/. 042 , -% 0% %/ 01"/ %324* )4 ,0,2 54 4) 01"/ +4 ,0 /), )4* 2#50" , ( .'%-*4.0%3 (2 5*1 #2%04 01 .0,+4 )#51* *)( 0,/ 5&43. #++40 -*4 )%3 4.34 %2,."21& % +4234 01" 5 1 &*) / ' 12* .'1&%31. * +,0 4&&*)( "51" %31 5 20% -*4 ,)42 45( (.1 01 -"240 &%50 2 51" 45( 01 '34 .0, "1+*) "2% 01" -*)1 , 04 -*% 2 + .4 )#0 01 .'15 20% %24&&#..%* 0, 0,2 !*2&42-*)( &4 42 45( 0,2 *)12 &1 2 +% #&, 42,." *4 0,2 4 1 (0,04 )%/ *4 24 4)1&1.0, !1 / .4 #204 4 &*) 2 *40, %3 4+%3 0,2 %/ ' 2 ."2 0 2 51" %2 4 2%/ .(0% % %/ 0 *4 451-1 +11204* ,0%/. 0 *%/ 04 5 0 ) 5 1)4 21 4.3&%*1, )4* .0*/ 2 + */ 5% *. )4 , 0*/ *-*430 ." )%) *+ 21 #-%*4 #2%" 01"/ 51" % # 01 015*)( - 4.0, *(0 0,/ -, 45( +*4 +5# 2 + 2 )44 211 2 01 ." 4*-%34/ 0 2 )4* .01 .% 04 .0, 4&&34 %5*0" '#21" !1 %0*) / ." 1"/ 54*-*# 01"/ + .,/ 13%/ %22 ,)% % %3 4 )%0# 0 2 +4 , 04 01/ '# , * +% / .0,2 "/ 5 13%/ -%2 1"2 01"/ 04* %&#'*.
E
M
LE
MONDE
diplomatique
Η ΑΥΓΗ
ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
ΕΤΟΣ ΙΔΡΥΣΗΣ 1952 • Β’ ΠΕΡΙΟΔΟΣ • ΑΡ. ΦΥΛΛΟΥ 11705• KΥΡΙΑΚΗ 19 MAΪΟΥ 2013 • TIMH: 3 €
ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΕΙΑ
ΦΙΝΛΑΝΔΙΑ: Αναζητείται το σχολείο της ισότητας ΗΠΑ: Η αποτυχία της σχολικής αξιολόγησης
Θ. Κοτσιφάκης: Η κυβέρνηση σύντομα θα μας βρει μπροστά της Γράφουν: Σία Αναγνωστοπούλου, Χρ. Κάτσικας ΣΕΛ. 8, 9, ΕΝΘΕΜΑΤΑ
Αφιέρωμα στον Καβάφη
ANAΓΝΩΣΕΙΣ (8 ΣΕΛΙΔΕΣ)
Γράφουν: Κ. Βούλγαρης, Σπ. Βρεττός, Δ. Δημηρούλης, 1o μέρος Π. Νούτσος, Ε. Παναγιώτου, Στ. Ροζάνης, Σ. Σερέφας Εικαστικά έργα / σπουδές στον Καβάφη: Α. Γεγησιάν, Εμμ. Μπιτσάκης, Ν. Παπακωνσταντίνου, Δ. Τάταρης, A. Μπογκιγιάν, D. Hockney
ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ ΣΤΗΝ Κ.Ε. ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ ΓΙΑ ΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΟΥ ΙΟΥΛΙΟΥ
Κοινωνική αντεπίθεση τώρα! ΝΑ ΑΝΟΙΞΕΙ Ο ΔΡΟΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ Ο ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ μέσα από τις μαζικές διαδικασίες του συνεδρίου του ανοίγει τον δρόμο για τη συγκρότηση ενός ενιαίου, δημοκρατικού και πολυτασικού πολιτικού φορέα της Αριστεράς και ταυτόχρονα ξεκινά μεγάλη πολιτική εξόρμηση, προκειμένου να σταματήσει το ξεπούλημα των επιχειρήσεων στρατηγικού χαρακτήρα και η κατάρρευση της κοινωνίας και να ανοίξει ο δρόμος για την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας. Στην Κεντρική Επιτροπή, που ξεκίνησε χθες και συνεχίζεται σήμερα, διεξάγεται γόνιμος
διάλογος για τις κρίσιμες πολιτικές αποφάσεις και την υπέρβαση των σημερινών παθογενειών. Ο προβληματισμός αφορά τόσο τη λειτουργία των συνιστωσών όσο και τις σημαντικές πολιτικές επιλογές για το μέλλον της χώρας και της Ευρώπης, επί των οποίων αναζητούνται προωθητικές συνθέσεις, που να υπηρετούν το σχέδιο της κοινωνικής και παραγωγικής ανασυγκρότησης. Ο Αλέξης Τσίπρας προειδοποίησε την κυβέρνηση ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν θα ανεχθεί άλλη πολιτική επιστράτευση ούτε μόνιμη παγίδευση της χώρας στο Μνημόνιο, που σχεδιάζουν τρόικα και Σαμαράς.
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ ΝΤΟΝΑΛΝΤ ΣΑΣΟΥΝ:
Θα ψήφιζα ΣΥΡΙΖΑ, αλλά... ΣΕΛ. 44
AΡΙΣ ΚΑΖΑΚΟΣ:
Κυβερνούν με τον φόβο και τη βία ΣΕΛ. 15
Π. ΚΛΑΥΔΙΑΝΟΣ:
Να εμπλουτίσουμε το σχέδιό μας για ΣΕΛ. 17 την Ευρώπη EΛΕΝΑ ΚΟΡΤΕΣ
(ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΑΝΔΑΛΟΥΣΙΑΣ):
ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ
Για τον Μάη του ’68 και τα επακόλουθα του ’69 ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΠΟΛΙΤΗ
Όσοι είχαμε την τύχη νά ’μαστε στο Παρίσι όταν ξέσπασε ο Μάης, βρισκόμαστε συχνά σ’ αμηχανία όταν μας ζητάνε να μεταφέρουμε το «κλίμα» της εξέγερσης εκείνης. Ας αφήσω λοιπόν απ’ έξω το «πρωτογενές βίωμα» πιάνοντας ό,τι έχει πεισματικά μείνει μέσα μου σαν κάτι παραπάνω, ελπίζω, από μια προσωπική ανάμνηση. ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛΙΔΑ 2
ΑΦΙΕΡΩΜΑ
Παίρνουμε πίσω τα σπίτια που κατάσχουν οι τράπεζες
Τι σημαίνει ο Μάης του ’68 σήμερα
ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ
Υπόθεση «Χάιλ Χίτλερ»: Oι βουλευτές που ψήφισαν άρση της ασυλίας του Π. Τατσόπουλου
Γράφουν: Κ. Γαβρόγλου, Μ. Καβουριάρης, Μ. Κουζέλης, Ν. Πολίτης
ΣΕΛ. 4
Η ΜΕΓΑΛΗ «ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ» ΤΟΥ Ν. ΠΟΥΛΑΝΤΖΑ ΣΤΗ ΓΑΛΛΙΑ
Ο Στάθης Κουβελάκης μιλά με τους εκδότες που επανεκδίδουν τα βιβλία του Έλληνα στοχαστή
ΣΕΛ. 21
ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΑΝΝΩΝ Αποστολή: Κ. Τερζής
ΕΝΘΕΜΑΤΑ
ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ
ΣΕΛ. 51
ΣΕΛ. 10, 11, 12, ENΘΕΜΑΤΑ
Γράφουν: Λ. Αξελός, Β. Ασημακόπουλος, Α. Καρίτζης, Δ. Στρατούλης, Μ. Σπουρδαλάκης
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 19 ΜΑΪΟΥ 2013
2
ΠΟΛΙΤΙΚΗ Η ΑΥΓΗ
Ριζοσπαστική αντεπίθεση, η μεγάλη πρόκληση Έχουν περάσει τα χειρότερα; Ο κυβερνητικός ισχυρισμός (δυστυχώς...) διαψεύδεται από τα επίσημα στοιχεία. Η τρόικα ανεβάζει όχι σε 4, αλλά σε 8 δισ. ευρώ τα πρόσθετα μέτρα για το 2015-16. Οι επενδύσεις έπεσαν κατά 20% την τελευταία διετία. Η επιδίωξη του περίφημου πλεονάσματος, σε συνθήκες εντεινόμενης ύφεσης, εξαθλιώνει τους πολίτες, διαλύει τα κοινωνικά δικαιώματα και οδηγεί σε μεγαλύτερη ύφεση. Ακόμη και η επαγγελία του «νέου κουρέματος», που προβάλλεται ως «επιβράβευση της κυβερνητικής επιτυχίας», μετατίθεται για το 2015. Μαζί φυσικά με τα νέα μέτρα που αποκρύπτονται! Ωστόσο, μέχρι τον Οκτώβριο που θα ξανάρθει για αξιολόγηση η τρόικα, η κυβέρνηση έχει σημαντικά περιθώρια εξωραϊσμού της κρίσης και κινήσεων (τετελεσμένων...), όπως το ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας. Το επόμενο πεντάμηνο ο πρωθυπουργός θα επιχειρήσει να δημιουργήσει μαζί με την εικονική αισιοδοξία για την οικονομία και πλαστή εικόνα για την κοινωνία. Πράγματι η κοινωνία παρουσιάζει εικόνα κόπωσης, ενώ στις δημοσκοπήσεις περίπου ένας στους τρεις πολίτες γέρνει σε στάση πολιτικής αναμονής. Χιλιάδες πολίτες που απειλούνται με απολύσεις ή περαιτέρω περικοπές εισοδήματος δεν καταφεύγουν, όπως συνέβαινε πριν από λίγους μήνες, σε ριζοσπαστικές συμπεριφορές, αλλά περιορίζονται σε «μειωμένες προσδοκίες». Η κατάσταση αυτή μεταφράζεται από την κυβέρνηση ως «κοινωνική ηρεμία και πολιτική σταθερότητα». Όταν όμως σταθερά οκτώ στους δέκα πολίτες θεωρούν το Μνημόνιο αιτία της κρίσης και της δυστυχίας τους και επτά στους δέκα δεν βλέπουν προοπτικές άμεσης βελτίωσης, οι κυβερνητικοί ισχυρισμοί αποτελούν είτε χυδαία προπαγάνδα είτε ευσεβείς πόθους. Η εμπειρία μάς λέει ότι οι πολίτες δεν προαναγγέλλουν το ραντεβού με την κοινωνική έκρηξη. Οι Πλατείες, το καλοκαίρι του 2011, αιφνιδίασαν... Το ίδιο και τα εκλογικά αποτελέσματα του 2012. Η ηρεμία μοιάζει να προαναγγέλλει νέα έκρηξη. Η εκτίναξη της ανεργίας θα ανάψει και πάλι το φιτίλι, σε συνθήκες μάλιστα ευρωπαϊκής ύφεσης. Ακόμα και η ψευδώνυμη κυβερνητική επαγγελία περί του τέλους του Μνημονίου και της επικείμενης «ανάπτυξης» παραπέμπει σε διαδοχικά Μνημόνια με αναιμική ανάπτυξη και καταθλιπτικά ποσοστά ανεργίας. Γι’ αυτό άλλωστε ο ΟΗΕ, προ ημερών, ανακοίνωσε ότι «στην Ελλάδα αυξάνονται οι κοινωνικές ανισότητες, που φέρνουν τη χώρα κοντύτερα στην κοινωνική έκρηξη». Η προδιαγραφόμενη πολύχρονη ύφεση οδηγεί, για λόγους κοινωνικής αυτοσυντήρησης, σε νέο κύκλο ριζοσπαστικών παρεμβάσεων. Όχι αμυντικών, αλλά επιθετικών, δηλαδή με πρωταρχικό στόχο την υπεράσπιση των δημοσίων αγαθών που καταρρέουν (Υγεία, Παιδεία, δίκτυα ενέργειας). Με συνείδηση ότι η επιτυχία των επιμέρους κοινωνικών αγώνων προϋποθέτει να λυθεί ο κεντρικός κόμπος, δηλαδή να υπάρξει δημοκρατική ανατροπή. Αυτό φοβάται ο Σαμαράς και υιοθετεί τη θατσερική γραμμή, βλέποντας στο πρόσωπο των εκπαιδευτικών τους μεταλλωρύχους, εγκαθιδρύοντας την προληπτική πολιτική επιστράτευση ως στρατηγικό πυλώνα της διακυβέρνησής του, όσης απομένει. Μόνο πολιτικά μπορούμε να απαντήσουμε σε αυτή τη στρατηγική επιλογή έντασης, εκφοβισμού και ταπείνωσης του λαϊκού παράγοντα. Μια γενική πολιτική αντεπίθεση με τους κινηματικούς και προγραμματικούς όρους της Αριστεράς, ενταγμένη στην άμεση προοπτική κυβέρνησης της Αριστεράς. Αυτό το στοίχημα καλείται να υπηρετήσει το Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ. Με την οικοδόμηση ενός αριστερού - δημοκρατικού κόμματος, με μέλη πολιτικά ισότιμα, με ιδεολογικά ρεύματα, αλλά όχι βαρονείες και «συνιστώσες», ενός κόμματος ικανού να ανταποκριθεί στη μεγάλη πρόκληση.
Η ΑΥΓΗ ΠΡΩΙΝΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ
Έγινε ό,τι έγινε, αλλά κι ό,τι δεν έκαιο -αυτό το είδος ήττας, όσα προηγήγινε, με την απεργία των καθηγητών. Χάθηκαν και όσα ακολούθησαν δεν χωνεύΣΗΜΕΡΑ ρηκαν όσοι χάρηκαν που τα παιδιά θα ονται με τίποτε. Και δεν πρόκειται να χωπροσέλθουν απερίσπαστα στα επιταγμένευτούν αν δεν χωνέψουμε πρώτα κάΕΙΝΑΙ να σχολεία, λυπήθηκαν όσοι λυπήθηκαν ποια άλλα. Πρώτον, ότι η απεργία δεν ήταν ΚΥΡΙΑΚΗ που ό,τι άρχισε τόσο ωραία τέλειωσε τότου ΣΥΡΙΖΑ. Δεύτερον, ότι στη διοίκηση σο άδοξα και άρχισε, όπως ήταν φυσικό της ΟΛΜΕ ο ΣΥΡΙΖΑ είναι μικρή μειοψηκι αναμενόμενο, η απόδοση των ευθυφία. Τρίτον, ότι πλειοψηφία εκεί είναι η νών και η επισήμανση των ενόχων. ΔιόΠΑΣΚΕ και η ΔΑΚΕ -και η όποια τιμιότητι ναι μεν χαμένοι αγώνες είναι εκείνοι τα των συνδικαλιστών τους δέχτηκε τεπου δεν δόθηκαν, αλλά και στους αγώνες ράστιες πιέσεις από τα αφεντικά κόμμαΤΟΥ ΘΑΝΑΣΗ που δόθηκαν τσάτρα πάτρα και ηττήθητα. ΚΑΡΤΕΡΟΥ καν πρέπει να υπάρξουν χαμένοι -και Από την άλλη, κανένα κοινοβουλευτικερδισμένοι τρομάρα τους. κό κόμμα δεν στήριξε τους καθηγητές εΩς συνήθως, οι εκτιμήσεις έχουν διακτός από τον ΣΥΡΙΖΑ -οι εταίροι της κυφορές, αλλά και δυο κοινά σημεία. Πρώβέρνησης ήταν εχθρικοί, το ΚΚΕ παγερό, τον, φταίνε όλοι οι άλλοι εκτός από μας. οι τριτοβάθμιες συνδικαλιστικές οργαΔεύτερον, σίγουρα φταίει ο ΣΥΡΙΖΑ. Του νώσεις αποδείχτηκαν Πιλάτοι και τα οποίου ο σάκος είναι γεμάτος από κατηγορίες, ακόμα και ΜΜΕ οργίασαν κατά των καθηγητών. Ας είμαστε δίκαιοι λοιστιγματισμούς για προδοσίες, που του έχουν κατά καιρούς πόν στην οργή μας. Μπορεί να καταλογίσει κανείς πολλά φορτώσει. Από την εποχή του Δεκέμβρη του 2008 που χάι- στον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά: Και απέναντι στην προπαγάνδα στάθηδευε αφτιά κουκουλοφόρων, μέχρι προχτες που χάιδεψε τα κε και τους καθηγητές υπερασπίστηκε και δέχτηκε σφοδρά μαλλάκια του Σαμαρά. Συμπέρασμα: Οι Εφιάλτες θα τιμω- πυρά για την αγωνιστική στάση του. Να μιλάμε για λάθη που ρηθούν, όπως λέει η ανακοίνωση μιας παράταξης των κα- παράγουν θυμό αλλά και πείρα είναι ένα πράγμα. Να πιπιλίθηγητών -αριστερής μάλιστα. ζουμε προδοσίες εντελώς άλλο. Ως συνήθως επίσης, στο μαλλιοτράβηγμα του ΣΥΡΙΖΑ Στο κάτω - κάτω ο ΣΥΡΙΖΑ θα είναι εδώ και για να κριθεί πρωτοστατούν πολλοί από τους οπαδούς του. Λογικό και δί- πάλι και πάλι. Γιατί εδώ θα είναι και οι επόμενες μάχες...
Μην πυροβολείτε τον ΣΥΡΙΖΑ
ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ
Για τον Μάη του ’68 και τα επακόλουθα του ’69 ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΣΕΛΙΔΑ 1
Ο Μάης λοιπόν ήρθε πάρα πολύ ξαφνικά, χωρίς κανείς να τον περιμένει. Λίγες μέρες πριν, η έγκριτη και πάντα καλά ενημερωμένη εφημερίδα Le Monde μας πληροφορούσε πως «η Γαλλία πλήττει». Η λέξη που μού ‘ρχεται αυτόματα είναι: τσουνάμι. Μια χούφτα φοιτητές κατέλαβαν ξαφνικά τη σχολή τους, και σε λίγες μέρες όλο το Παρίσι και η Γαλλία ήταν στο πόδι. Ποια ήταν αυτή η μικρή ομάδα, κανείς δεν ήξερε. Οι οργανωμένες νεολαίες των κομμάτων δεν ήταν στον αρχικό πυρήνα. Πώς έγινε και μέσα σε λίγες μέρες όλοι οι φοιτητές και οι νέοι εργάτες έδιναν κανονικές μάχες με την αστυνομία απ’ οδοφράγματα που υψώνονταν εν ριπή οφθαλμού, είναι, ακόμη και σήμερα, απορίας άξιο. Άσε πια τα συνθήματα. Πού ήταν κρυμμένοι τόσον καιρό αυτοί οι ακαταπόνητοι δημιουργοί τους και ο απίστευτος οίστρος τους; Πολλοί είν’ αυτοί που ακόμη μέχρι σήμερα υποστηρίζουν πως ο «Μάης» μπορεί να κατανοηθεί ακόμη και μόνο απ’ τα συνθήματά του. Αυτά τα συνθήματα κατέβασαν στους δρόμους και στις καταλήψεις των εργοστασίων και των χώρων δουλειάς δέκα εκατομμύρια Γάλλους και Γαλλίδες, το σύνολο, σχεδόν, του ενεργού πληθυσμού. Αυτό όμως που μου μένει ακόμη μέχρι σήμερα σαν το πιο εντυπωσιακό απ’ όλα, είναι η ξαφνική αλλαγή συμπεριφοράς και νοοτροπίας των ανθρώπων. Πρώτ’ απ’ όλα μού ‘μοιαζε σα να βγήκαν ν’ αντικρίσουν τον Ήλιο τον ηλιάτορα του ποιητή, μεσ’ απ’ τα έγκατα της γης. Λογικό, αφού το μετρό, που είναι το κύριο μέ-
σο μεταφοράς των κατοίκων και κινείται υπογείως, ήταν κλειστό λόγω γενικευμένης απεργίας. Έγιναν ξαφνικά αλτρουιστές και εμφανώς εξωστρεφείς. Σαν να βγαίναν πολύ παλιές και καλά καταχωνιασμένες μνήμες στην επιφάνεια. Ή μνήμες κομμούνας ή μνήμες επανάστασης -κι αν το πω, δεν νομίζω πως θα υπερβάλω. Ένα τρίτο γεγονός, που όσο το σκέφτομαι τόσο με προβληματίζει, είναι το πώς αντέδρασε το οργανωμένο κράτος και η κυβέρνηση, που κινδύνευαν ν’ ανατραπούν απ’ τη μια στιγμή στην άλλη. Παρά το ότι ο κρατικός μηχανισμός βρέθηκε τελείως απροετοίμαστος και πανικοβλήθηκε για πολλές μέρες, ο Ντε Γκωλ, πρόεδρος, τότε, της Δημοκρατίας, δεν διέκοψε την επίσημη επίσκεψή του -στην Πολωνία, αν θυμάμαι καλά- και προετοίμασε καλά την επιστροφή του, αφού εξασφάλισε τη διακριτική στήριξη των αρμάτων μάχης του στρατηγού Μασύ, από απόσταση... δημοκρατικής ασφαλείας (τα ράδιο-αρβύλα της εποχής έκαναν λόγο για μιαν ακτίνα 100 χλμ. γύρω απ’ το Παρίσι). Τα τρανζιστοράκια ήταν πολύτιμο εργαλείο πληροφόρησης των πολιτών και, κυρίως, όσων ήθελαν να πληροφορούνται τις κινήσεις των αστυνομικών, γιατί γινόταν πραγματικός κλεφτοπόλεμος. Τη μέρα όμως που γύρισε ο Ντε Γκωλ, χρησιμέψανε για ν’ακούσει όλο το Παρίσι που διαδήλωνε, αλλά κι όλη η Γαλλία, το περίφημο εθνικό διάγγελμά του: «Γαλλίδες, Γάλλοι: είμαι εδώ και μένω» (Françaises Français: j’y suis, j’y reste). Πάγωσα, γιατί ένα σύνθημα που ακουγόταν πολύ συχνά ήταν το: Ντε Γκωλ, πα-
ραιτήσου. Τώρα θα γίνει κοσμοχαλασμός σκέφτηκα. Δεν έγινε τίποτα. Σιγά-σιγά όλη η έξαψη εξανεμίστηκε. Στις βουλευτικές εκλογές του Ιούνη κέρδισε το Γκωλικό κόμμα, και τον Ιούνιο του ‘69 στις προεδρικές εκλογές κέρδισε ο Πομπιντού που έδωσε μια γερή δεξιόστροφη πορεία στη Γαλλία. Τι απέγινε λοιπόν όλο εκείνο το σαρωτικό τσουνάμι; Τι το ξεφούσκωσε τόσο γρήγορα; Μήπως οι εξεγέρσεις που δε μετασχηματίζονται σ’ επαναστάσεις είναι απ’ την αρχή θνησιγενείς; Έν’ απ’ συνθήματα που με είχε βάλει σε σκέψεις τότε, είν’ αυτό που δανείστηκαν απ’ τους «Καταστασιαστές» διανοούμενους: «Θεωρήστε τις επιθυμίες σας πραγματοποιημένες», κι όχι πραγματοποιήστε τις επιθυμίες σας. «Ψιλά γράμματα», σκεφτόμουν τότε. Τώρα όμως, που φοβάμαι μήπως ξεφουσκώσουν το ίδιο άδοξα τα κινήματα των πλατειών ή των Αγανακτισμένων, σκέφτομαι πως μάλλον χρειαζόμαστε γρήγορα ένα κόμμα που να δείχνει τη διαφορά τού ουδέτερου και παθητικού «ελπίζω» απ’ το «πράττω», χωρίς να «ντρέπεται» τον πρωτοποριακό του χαρακτήρα, μιας και την εξουσία που θα υπηρετεί τα λαϊκά συμφέροντα δεν θα μας την παραδώσει κανείς. Το μεγάλο κι επίκαιρο «δίδαγμα» που μπορούμε να κερδίσουμε απ’ τον Γαλλικό Μάη είναι, πιστεύω, να καταλάβουμε τα «γιατί» του άδοξου επαναστατικού του τέλους, κι όχι ν’ αναπολούμε το συναρπαστικό του ξεκίνημα. Επομένως: «Liberté - Egalité Fraternité» που, μετά το «Πολυτεχνείο», στα ελληνικά σημαίνει: «Ψωμί - Παιδεία - Ελευθερία».
ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ - ΕΚΔΟΣΗ: «Η ΑΥΓΗ ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ Α.Ε.»
ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ: ΝΙΚΟΣ ΦΙΛΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΥΝΤΑΞΗΣ: ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΠΑΚΟΣ, ΚΩΣΤΗΣ ΝΙΚΟΛΑΚΑΚΟΣ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ: ΠΟΛΥ ΚΡΗΜΝΙΩΤΗ, ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΥΡΙΤΣΗΣ, ΝΙΚΟΣ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ, ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΜΑΥΡΟΕΙΔΗΣ, ΛΑΜΠΡΟΣ ΤΣΟΥΚΝΙΔΑΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΪΚΟΣ
ΠΡΟΕΔΡΟΣ Δ.Σ. ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΟΥΛΟΠΟΥΛΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΤΟΥΜΠΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: ΣΠΥΡΟΣ ΛΟΥΠΕΤΗΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: ΑΓ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ 12, 104 31 • ΤΗΛ. ΚΕΝΤΡΟ: 210 5231831-4 • ΦΑΞ: 210 5231822 • ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ - ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ: 210 5231820 • marketing@avgi.gr - ΦΑΞ: 210 5231830 INTERNET: www.avgi.gr e-mail: editors@avgi.gr • ΓΡΑΦΕΙΟ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ: Βασ. Ηρακλείου 37, ΤΗΛ. ΚΕΝΤΡΟ: 2310 261646, ΦΑΞ: 2310 266444, e-mail: avgi@otenet.gr ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ: Π. Παπίδας & Σια Ε.Ε., ΤΗΛ. : 210 8228258 ΕΚΤΥΠΩΣΗ: IΡΙΣ ΑΕΒΕ ΤΣΕΚ - ΕΜΒΑΣΜΑΤΑ: Εφημερίδα «Η ΑΥΓΗ», Αγ. Κωνσταντίνου 12, 10431 Αθήνα
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 19 ΜΑΪΟΥ 2013
3
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Με ποιον ήταν η ψυχή της Ν.Δ. στην κόντρα ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ - Χρυσής Αυγής; ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΚΩΣΤΑΣ ΠΟΥΛΑΚΙΔΑΣ
Τρία είναι τα συμπεράσματα από τα «Χάιλ Χίτλερ» που φώναζαν οι χρυσαυγίτες βουλευτές την Παρασκευή, όταν αποχωρούσαν από την ολομέλεια της Βουλής. 1) Ο Γιάννης Δραγασάκης με ψυχραιμία αντέδρασε στην επαναλαμβανόμενη προκλητικότητα της Χρυσής Αυγής - κάτι για το οποίο δημοσίως είχε προειδοποιήσει - και εξέθεσε την ελληνική Ακροδεξιά. Και γι’ αυτό, επειδή υπερασπίστηκε το κύρος του Κοινοβουλίου, κέρδισε τα εύσημα όλων των παρατάξεων και του προέδρου της Βουλής Βαγγέλη Μεϊμαράκη. Δεν είναι τυχαίο πως όταν επέβαλε ποινές στον ατακτώντα Παναγιώτη Ηλιόπουλο τον χειροκρότησαν όλα τα κόμματα. Από τη Ν.Δ. ήταν η κοινοβουλευτική εκπρόσωπος Σοφία Βούλτεψη και ο βουλευτής Ηλίας Βλαχογιάννης. 2) Ο ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ (χάρις και στη στάση του Γ. Δραγασάκη) εμφανί-
ΑΝΤΙΡΑΤΣΙΣΤΙΚΟ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ
στηκε ως η μόνη πολιτική δύναμη που μπορεί να αντιπαρατεθεί με το «αυγό του φιδιού». Η πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ έδειξε ότι έχει και μαχητικότητα και ιδεολογικό μέτωπο προς την Ακροδεξιά, παρά το ότι υπήρξαν και ατομικές «πρωτοβουλίες» που δυσκόλεψαν το κόμμα επικοινωνιακά και δημιούργησαν σύγχυση ως προς τα γεγονότα και τις πολιτικές εντυπώσεις. 3) Η Ν.Δ. ήταν επιεικώς αμήχανη. Η αντιπαράθεση δεν την ευνοούσε. Πολιτικά δεν αντέχει να ταυτιστεί με την Χρυσή Αυγή και ψυχικά δεν μπορούσε να ταυτιστεί με τον ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ - ενδεχομένως δε κάποιοι ψυχικά να ήταν πιο κοντά στην Ακροδεξιά... Γι’ αυτό και επικοινωνιακά κατέφυγε στην «παραγωγή» σύγχυσης. Αν η πολιτική αντιπαράθεση επικεντρωθεί ανάμεσα στην Αριστερά και την Ακροδεξιά, ο πολιτικός πόλος της Ν.Δ. θα συμπιεστεί ανάμεσα στην πίεση για σύμπηξη ενός δημο-
Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ χάρις και στην στάση του Γ. Δραγασάκη εμφανίσθηκε ως η μόνη πολιτική δύναμη που μπορεί να αντιπαρατεθεί με το «αυγό του φιδιού»
κρατικού τόξου απέναντι στη Χρυσή Αυγή και την προωθούμενη «ψυχική ενότητα» στον χώρο της Δεξιάς. Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του κόμματος Μάκης Βορίδης, αντιλαμβανόμενος το διακύβευμα, απευθύνθηκε στην αξιωματική αντιπολίτευση και ζήτησε «να μην παρά-
γετε πολιτική απονομιμοποίηση. Πιστεύετε ότι σας βοηθά εκλογικά. Πρόσκαιρα. Οδηγεί στον χαμό, τον συνολικό χαμό!». «Δεν πρόκειται να υπάρξουν ανασυγκροτήσεις με τέτοιους όρους», πρόσθεσε με νόημα. Όμως το πολιτικό πρόβλημα της Ν.Δ. παραμένει και ήταν εμφανές
«Γαλάζιες» ευαισθησίες σε μαύρο φόντο
ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΕΛΙΓΓΩΝΗΣ
Σε τροχιά σύγκρουσης με το Μαξίμου βρίσκεται ο υπουργός Δικαιοσύνης, Αντ. Ρουπακιώτης, εξαιτίας του «μπλόκου» στο αντιρατσιστικό νομοσχέδιο από το πρωθυπουργικό περιβάλλον. Καίτοι η Ελλάδα είναι διεθνώς εκτεθειμένη από τα έκτροπα των χρυσαυγιτών και τα περιστατικά ρατσιστικής βίας έχουν μεταβληθεί, δυστυχώς, σε καθημερινότητα, το «σαμαρικό» περιβάλλον και η «κυβερνώσα Ν.Δ.» δεν κρύβει τις «ευαισθησίες» της στα αιτήματα και τις αξιώσεις της νεοναζιστικής Ακροδεξιάς. Εκτός του «μπλόκου» στο αντιρατσιστικό νομοσχέδιο, εξάλλου, την Παρασκευή οι «γαλάζιες» ευαισθησίες προς το «φαιό» μέτωπο φάνηκαν ξεκάθαρα: ενόσω οι νεοναζί βουλευτές έγραφαν μια μαύρη, σαν την ψυχή τους, σελίδα στα κοινοβουλευτικά χρονικά, η Συγγρού εξέδιδε ανακοίνωση, στην οποία δεν καταδίκασε μόνο τη Χρυσή Αυγή, αλλά «πιάστηκε» από τις βολές που εξαπέλυσε ο Αλ. Τσίπρας κατά του Μ. Βορίδη και της Ν.Δ., για να επαναφέρει εκ νέου τη θεωρία των δύο άκρων. Στη «γαλάζια» ανακοίνωση, αφού εκφράστηκε η καταδίκη κατά της Χ.Α., σειρά είχε ο πρόεδρος της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ, που κατηγορήθηκε ότι «ακολουθώντας το παράδειγμα των χρυσαυγιτών, καταφέρθηκε με α-
στη Βουλή. Επί ώρες κανείς (ούτε υπουργός, ούτε υψηλόβαθμο στέλεχος, ούτε απλός βουλευτής) δεν σχολίαζε τα «Χάιλ Χίτλερ». Ακόμα και ο Ηλ. Βλαχογιάννης, που επικρότησε την ποινή στον Π. Ηλιόπουλο, διαμαρτυρήθηκε στο προεδρείο γιατί ο πρόεδρος της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ υπενθύμισε ότι ο Μ. Βορίδης ήταν πρόεδρος της νεολαίας της ΕΠΕΝ, διορισμένος από την φυλακισμένο δικτάτορα Παπαδόπουλο. «Το τι έκανε ο καθένας από εμάς πριν από είκοσι πέντε ή τριάντα χρόνια, δεν είναι θέμα σημερινό», είπε. Ακόμα και όταν η Ν.Δ. διαμόρφωσε επικοινωνιακή τακτική και εξέδωσε ανακοίνωση, κινήθηκε στη λογική της θεωρίας των δύο άκρων (κατά το πρότυπο της ομιλίας Βορίδη στη Βουλή). Υπ’ αυτή την έννοια, η ηγεσία της Ν.Δ. και η κυβέρνηση καλείται να αποφασίσει αν θα συνεχίσει να υπακούει στην ομάδα που επιβάλλει την τακτική βάσει των δύο άκρων.
Σε τροχιά ρήξης με το Μαξίμου ο υπουργός Δικαιοσύνης, Αντ. Ρουπακιώτης
κραίες εκφράσεις εναντίον βουλευτών της Ν.Δ. με άψογη κοινοβουλευτική συμπεριφορά». «Ας είναι βέβαιοι όλοι ότι δεν θα αφήσουμε την υπόθεση της Δημοκρατίας να γίνει αντικείμενο διαμάχης ανάμεσα στα δυο άκρα του πολιτικού φάσματος», κατέληγε η ανακοίνωση της Ν.Δ., μην αφήνοντας καμία αμφιβολία για τις προθέσεις μαύρης προπαγάνδας εκ μέρους του (βασικού) κυβερνώντος κόμματος.
Ακόμη και παραίτηση Νωρίτερα, πριν οι ναζί κηλιδώσουν την αίθουσα της Ολομέλειας, ο Αντ. Ρουπακιώτης είχε φροντίσει να στείλει αυστηρά μηνύματα στο Μέγαρο Μαξίμου, υπονοώντας ακόμη και την εθελούσια έξοδό του από την κυβέρνηση. Όσον αφορά τον ίδιο, ο κ. Ρουπακιώτης είπε ότι «δεν χρειάζονται δηλώσεις για το τι θα δεχθώ ή τι δεν θα δεχθώ» κατά την επεξεργασία του νομοσχεδίου. «Θα κάνω το αυτονόητο,
θα υπηρετήσω δηλαδή τη θεσμική λειτουργία και την ενωτική τάξη, με την έννοια ότι θα ακούσουμε όλες τις απόψεις». Ωστόσο, ξεκαθάρισε ότι «θα συμπληρωθεί το νομοσχέδιο, χωρίς να εγκαταλειφθεί καμία από τις βασικές αρχές, κανένας από τους βασικούς άξονες που το προσδιορίζουν». «Σε ό,τι αφορά τον εαυτό μου -μιας και κάποιοι συνεχώς τόσο αστόχαστα λησμονούν ότι αυτή είναι κυβέρνηση τριών κομμάτων και όχι ενός- με τη δύναμη που δίνει η στήριξη του κόμματος και ο πρόεδρος που με έχουν προτείνει εδώ, οφείλω να δηλώσω ότι το υπουργείο Δικαιοσύνης θα υπερασπιστεί και υπερασπίζεται το Σύνταγμα, τους θεσμούς, τα δικαιώματα», διαβεβαίωσε τον -ερωτώντα για το θέμα- Αλ. Τσίπρα, προσθέτοντας με νόημα: «Ο υπουργός δεν είναι διατεθειμένος να αποστεί, πρώτον, γιατί βαθύτατα θέλει να υπερασπιστεί τη δέσμη ιδεών που τον προσδιορίζουν μια ζωή και, δεύτερον, γιατί ξέρει ότι το υπουργείο του και η καρέκλα του
δεν έχει κόλλα». Μ’ άλλα λόγια, ο Αντ. Ρουπακιώτης διεμήνυσε ότι, αν υπάρξουν ουσιώδεις αλλαγές στο νομοσχέδιο, ο ίδιος θα ακολουθήσει τον δρόμο της παραίτησης.
Μπρα ντε φερ Των σοβαρότατων αιχμών Ρουπακιώτη είχε προηγηθεί νέο «άδειασμα» του υπουργείου από το Μέγαρο Μαξίμου και, συγκεκριμένα, από τον γενικό γραμματέα της κυβέρνησης, Τ. Μπαλτάκο. Απαντώντας σε «διαρροή» του υπουργείου, που ήθελε το αντιρατσιστικό νομοσχέδιο να κατατίθεται στις 21 Μαΐου στη Βουλή «χωρίς ουσιώδεις αλλαγές», ο Τ. Μπαλτάκος, με ανακοίνωσή του, «κάρφωσε» περίπου ως πρόχειρο το νομοσχέδιο και «υπενθύμισε» ότι «τα νομοσχέδια δεν τα καταθέτει ο υπουργός στη Βουλή, αλλά περνούν πρώτα από τη Γενική Γραμματεία της κυβέρνησης». Ο Αντ. Ρουπακιώτης δεν άφησε, προχθές, την ανακοίνωση Μπαλτάκου ασχολίαστη, αφού, α-
πευθυνόμενος στον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης, έκανε λόγο για «ανακοινώσεις που παραδίδουν μαθήματα πρώτης δημοτικού»! Με τον τρόπο αυτό, ο υπουργός Δικαιοσύνης έδειξε ότι είναι «έτοιμος για όλα» και, σύμφωνα με πληροφορίες της «Αυγής», αν το νομοσχέδιο που θα κατατεθεί μεθαύριο στην Κεντρική Νομοπαρασκευαστική Επιτροπή έχει ουσιαστικές αλλαγές από το αρχικό, τότε όλα τα ενδεχόμενα θα είναι ανοιχτά.
Απομόνωση ΔΗΜ.ΑΡ. Το συγκεκριμένο νομοσχέδιο δεν προκαλεί τριβές μόνο μεταξύ του Αντ. Ρουπακιώτη και του Μαξίμου, αλλά και μεταξύ των κυβερνητικών εταίρων. Όταν ο Τ. Μπαλτάκος το «μπλόκαρε» για πρώτη φορά, τόσο το ΠΑΣΟΚ όσο και η ΔΗΜ.ΑΡ. αντέδρασαν έντονα. Ωστόσο, μετά το δεύτερο «μπλόκο», η Ιπποκράτους διευκόλυνε... διακριτικά το Μαξίμου, αφού, με ανακοίνωσή της, ζήτησε «βελτιώσεις». Πάντως, η Αγίου Κωνσταντίνου αναμένεται να επιμείνει, σε κάθε περίπτωση, στην κατάθεση του νομοσχεδίου ως έχει. Σε διαφορετική περίπτωση, θα έχει δημιουργηθεί άλλο ένα σύννεφο στη σχέση Κουβέλη - Σαμαρά. Εξάλλου, προχθές, σε εκδήλωση του κόμματός του, ο πρόεδρος της ΔΗΜ.ΑΡ., Φ. Κουβέλης, παρενέβη στο θέμα, ζητώντας «να μην υπάρξουν ουσιαστικές αλλαγές» στο νομοσχέδιο...
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 19 ΜΑΪΟΥ 2013
4
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Οι κύριες διατάξεις του αντιρατσιστικού νομοσχεδίου ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΕΙΡΗΝΗ ΛΑΖΑΡΙΔΟΥ
Σε προσωπικό στοίχημα για τον Αντώνη Ρουπακιώτη εξελίσσεται η κατάθεση του νομοσχεδίου για την καταπολέμηση των εκδηλώσεων ρατσισμού και ξενοφοβίας, το οποίο κατατέθηκε στην Κεντρική Νομοπαρασκευαστική Επιτροπή και η συζήτησή του προσδιορίστηκε για τις 21 Μαΐου. Το νομοσχέδιο αποτελεί αναδιατύπωση προηγούμενου νομοθετήματος του Χάρη Καστανίδη από το οποίο έχει απαλειφθεί ο όρος «εχθροπάθεια», που και τότε είχε προκαλέσει αντιδράσεις με το σκεπτικό ότι αποτελεί προσπάθεια φίμωσης της ελευθερίας του λόγου. Με τις παρούσες διατάξεις προβλέπονται «τσουχτερά» πρόστιμα, ποινές φυλάκισης που φτάνουν μέχρι τα δύο έτη, στέρηση των πολιτικών δικαιωμάτων και αποκλεισμό από τις δημόσιες επιχορηγήσεις για τα νομικά πρόσωπα. Πιο συγκεκριμένα προβλέπεται: o Ποινή φυλάκισης τουλάχιστον έξι μηνών και χρηματική ποινή πέντε έως είκοσι χιλιάδων ευρώ για όποιον με πρόθεση δημόσια παροτρύνει, προκαλεί ή διεγείρει σε βιαιοπραγίες ή μίσος κατά προσώπου ή ομάδας προσώπων, με βάση τη φυλή, το χρώμα, τη θρησκεία, τις γενεαλογικές καταβολές, την εθνική ή εθνοτική καταγωγή, τον γενετήσιο προσανατολισμό ή την ταυτότητα φύλου. o Με τις ίδιες ποινές τιμωρείται και όποιος παροτρύνει, προκαλεί ή διεγείρει σε πράξεις φθοράς ή βλάβης πραγμάτων που χρησιμοποιούνται αποκλειστικά από τις παραπάνω ομάδες ή πρόσωπα, ενώ όποιος συμμετέχει σε οργάνωση ή σε ένωση προσώπων που επιδιώκει συστηματικά την τέλεση των παραπάνω πράξεων τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι 2 ετών. o Αντίστοιχες ποινές προβλέπονται και «για όποιον δημόσια εγκωμιάζει, αρνείται κακόβουλα ή εκμηδενίζει τη σημασία εγκλημάτων γενοκτονίας, εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας και εγκλημάτων πολέμου, όπως αυτά ορίζονται από το Καταστατικό του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου και του Διεθνούς Στρατοδικείου, καθώς και των εγκλημάτων του ναζισμού που στρέφονται κατά των προαναφερομένων προσώπων, κατά τρόπο που μπορεί να διεγείρει σε βιαιοπραγίες ή μίσος». Η σχετική διάταξη διευκρινίζει ότι τα παραπάνω εγκλήματα πρέπει όμως να έχουν αναγνωριστεί με αμετάκλητη απόφαση ελληνικού ή διεθνούς δικαστηρίου. Όσοι καταδικαστούν για τις παραπάνω πράξεις τιμωρούνται και με στέρηση των πολιτικών τους δικαιωμάτων από ένα έως πέντε χρόνια αν τους έχει επιβληθεί φυλάκιση τουλάχιστον ενός έτους. Όσον αφορά τα νομικά πρόσωπα, προβλέπεται ότι αν κάποια από τις πιο πάνω αξιόποινες πράξεις «τελέσθηκε μέσω ή προς όφελός τους από φυσικό πρόσωπο που ενεργεί είτε ατομικά είτε ως μέλος οργάνου του νομικού προσώπου και κατέχει διευθυντική θέση εντός αυτού». Στους παραβάτες θα επιβάλλεται πρόστιμο από 15.000 έως 200.000 ευρώ, ανάκληση θα αναστέλεται η άδεια λειτουργίας του έως έξι μήνες, ενώ θα αποκλείεται από δημόσιες παροχές, ενισχύσεις και επιδοτήσεις, με απόφαση του υπουργού Δικαιοσύνης. ΕΙΡ. ΛΑΖ.
«YΠΟΘΕΣΗ ΧΑΪΛ ΧΙΤΛΕΡ»
Ποιοι βουλευτές ψήφισαν υπέρ της άρσης ασυλίας του Π. Τατσόπουλου ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΚΩΣΤΑΣ ΠΟΥΛΑΚΙΔΑΣ
Υπάρχει πεδίο για τη δημιουργία «μαύρου μετώπου», από τη φιλοναζιστική Ακροδεξιά και τους φιλοβασιλικούς μέχρι τμήματα της ultra Δεξιάς; Με τη σημερινή Ν.Δ. του Σαμαρά φαίνεται πως όχι μόνο υπάρχει, αλλά όταν του δίνεται η ευκαιρία κάνει και την εμφάνισή του. Η ψηφοφορία στη Βουλή για την άρση ασυλίας του Πέτρου Τατσόπουλου ύστερα από τη μήνυση και την αγωγή για 100.000 ευρώ της Χρυσής Αυγής δείχνει πολλά. Η πολιτική περίοδος ευνοεί αυτές τις ζυμώσεις. Αφενός το Μαξίμου βλέπει ότι οι κυβερνητικοί του εταίροι (ΠΑΣΟΚ, ΔΗΜ.ΑΡ.) αντιμετωπίζουν προβλήματα και αφετέρου ότι ο εκλογικός πυρήνας της Δεξιάς παραμένει περίπου στο 45%, ενώ η προοδευτική παράταξη (που έχει πια κύριο πυλώνα τον ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ) μπορεί να είναι πλειοψηφία στην κοινωνία, αλλά εκλογικά είναι ψυχικά διασπασμένη λόγω της εμμονής της ηγεσίας του ΠΑΣΟΚ με την Αριστερά.
Ο ρόλος του Τ. Μπαλτάκου Στο πλαίσιο αυτό βλέπουμε τους σκληρούς δεξιούς «να σηκώνουν κεφάλι». Η μεταχείριση που είχε το αντιρατσιστικό νομοσχέδιο Ρουπακιώτη στη Γενική Γραμματεία της Κυβέρνησης είναι ενδεικτική: αρχικά του το επέστρεψαν πίσω και την Πέμπτη τού επεσήμαναν ότι θα το ελέγξουν μήπως βρουν «ατέλεια» και μετά εκείνοι (και όχι ο υπουργός) θα το στείλουν στη Βουλή. Και επέλεξαν αυτά να (του) τα πουν δημοσίως...
Ο Σίμος, ο «ξανθός», η βαφτιστήρα και τα άλλα «παιδιά» Αλλά και η «γεωγραφία» των 73 βουλευτών που ζήτησαν την άρση ασυλίας του Π. Τατσόπουλου κατά την ονομαστική ψηφοφορία που έγινε στη Βουλή δείχνει ότι το μέτωπο Δεξιάς - Ακροδεξιάς που μπορεί να συγκροτηθεί, καθώς η βάση υπάρχει. Περισσότεροι από τους μισούς βουλευτές της Ν.Δ. που συμμετείχαν στην ψηφοφορία ψήφισαν το αίτημα της Χρυσής Αυγής. Και αν για τον πρόεδρο της Βουλής Βαγγέλη Μεϊμαράκη ή για τον Προκόπη Παυλό-
H «γεωγραφία» των 73 βουλευτών που ζήτησαν την άρση ασυλίας του Π. Τατσόπουλου δείχνει ότι η βάση υπάρχει ήδη για να συγκροτηθεί το μέτωπο Δεξιάς Ακροδεξιάς
πουλο ενδεχομένως υπάρχει εξήγηση ότι ψηφίζει «θεσμικά» πάντα υπέρ της άρσης ασυλίας ή υπέρ της πρόταση της Επιτροπής Δεοντολογίας, είναι φανερό ότι οι 50 βουλευτές της Ν.Δ. ήθελαν να ψηφίσουν στην ίδια κάλπη με την Ακροδεξιά. Το μέτωπο θα μπορούσε να έχει εξέχοντα μέλη της κυβέρνησης, όπως τον κυβερνητικό εκπρόσωπο Σίμο Κεδίκογλου ή τον υφυπουργό Αθλητισμού Γιάννη Ιωαννίδη - παρεμπιπτόντως, ο φιλοδοξών να γίνει δήμαρχος Θεσσαλονίκης υπουργός σε ψηφοφορία για την άρση ασυλίας του χρυσαυγίτη Ηλία Κασιδιάρη ήταν από τους ελάχιστους που είχαν ψηφίσει να μην αρθεί. Τότε έλεγε ότι έκανε λάθος εκ παραδρομής. Τώρα το επανέλαβε ή τείνει χείρα φιλίας στη Χρυσή
Αυγή; Στο ίδιο μετερίζι θα μπορούσε να βρεθεί και η φιλοβασιλική εκπρόσωπος τύπου της Ν.Δ. Άννα Μισέλ Ασημακοπούλου, ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Υπογραμμίζεται ότι την άρση ασυλίας του βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ ζήτησαν 73 βουλευτές από τους 199 που συμμετείχαν στην ψηφοφορία. Οι 50 ήταν της Ν.Δ., οι 14 της Χρυσής Αυγής, ο Απόστολος Κακλαμάνης (από το ΠΑΣΟΚ), 5 από τους Ανεξάρτητους Έλληνες (και αυτό δεν είναι άνευ ευρύτερης πολιτικής σημασίας) και 3 από τους ανεξάρτητους (ο Χρήστος Αηδόνης του κόμματος Λοβέρδου και 2 βουλευτές από τη Νέα Μέρα). Εναντίον της άρσης ασυλίας ψήφισαν 121 βουλευτές, 4 δήλωσαν παρών και υπήρξε 1 άκυρο ψηφοδέλτιο.
Ποιοι είναι οι 73 βουλευτές Σύμφωνα με τα στοιχεία της Βουλής οι 73 που ψήφισαν θετικά ήταν: Ν.Δ.: Σ. Κεδίκογλου, Β. Υψηλάντης, Αν. Κουτσούμπας, Ελ. Μακρή, Δημ. Σαμπαζιώτης, Θαν. Δαβάκης, Ν. Ταγαράς, Θαν. Νταβλούρος, Γ. Καλαντζής, Κ. Τασούλας, Λάζ. Τσαβδαρίδης, Κ. Γκιουλέκας, Γ. Μαρτίνου, Βαγ. Μεϊμαράκης, Τ. Νεράντζης, Γ. Μιχελάκης, Γ. Στύλιος, Άννα Μ. Ασημακοπούλου, Θ. Καρανάσος, Ασπ. Μανδρέκα, Φ. Πατριανάκου, Κ. Κλειτσιώτης, Ν. Παναγιωτόπουλος, Έλενα Ράπτη, Γιώργος Βλάχος, Γιάννης Ανδριανός, Κώστας Καραγκούνης, Γιάννης Ιωαννίδης, Κυριάκος Μητσοτάκης, Προκόπης Παυλόπουλος, Ανδρέας Ψυχάρης, Μενέλαος Βλάχβεης, Γ. Κεφαλογιάννης, Διον. Σταμενίτης, Γ. Λαμπρόπουλος, Ζ. Μακρή, Χρ. Δήμας, Γ. Τραγάκης, Απ. Βεσυρόπουλος, Γ. Μπατσαρά, Γ. Κοντογιάννης, Στ. Κωνσταντινίδης, Γ. Πλακιωτάκης, Μ. Αντωνίου, Αλ.
Δερμετζόπουλος, Τ. Κοψαχείλης, Άννα Μ. Παπαδημητρίου, Γ. Κωνσταντόπουλος, Θεόφ. Λεονταρίδης, Σάβ. Αναστασιάδης ΠΑΣΟΚ: Απ. Κακλαμάνης ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ: Ν. Μιχαλολιάκος, Πολ. Ζησιμόπουλος, Αντ. Γρέγος, Μιχ. Αρβανίτης, Στ. Μπούκουρας, Κ. Μπαρμπαρούσης, Ηλ. Παναγιώταρος, Γ. Γερμενής, Ελ. Ζαρούλια, Δημ. Κουκούτσης, Παν. Ηλιόπουλος, Χρυσ. Αλεξόπουλος, Χρ. Παππάς, Αρτ. Ματθαιόπουλος ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ: Μαρ. Ουζουνίδης, Μαρ. Χρυσοβελώνη, Ραχ. Μακρή, Παν. Μελάς, Μ. Κόλλια Τσαρουχά ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΙ: Χρ. Αηδόνης. Γ. Κουράκος, Ν. Σταυρογιάννης
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 19 ΜΑΪΟΥ 2013
5
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Παρ’ ολίγον... η «Chinatown της Ευρώπης» ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΕΛΙΓΓΩΝΗΣ
Βαρύτατες μνημονιακές υποχρεώσεις, αρρυθμίες και τριβές μεταξύ των εταίρων, μια κοινωνία που «βράζει» -έστω και σιωπηλά-, αλλά και διεργασίες στον τραπεζικό κλάδο συνθέτουν το σκηνικό ενός πολύ «καυτού» καλοκαιριού, που περιμένει τον Αντ. Σαμαρά από αύριο, μετά την επιστροφή του από την Κίνα. Αν και η «χειρονομία καλής θέλησης» της τρόικας να παραπέμψει τη συζήτηση για τα νέα σκληρά μέτρα στον Οκτώβριο δίνει στην κυβέρνηση πολιτικό χρόνο ώστε να φιλοτεχνήσει μια εικόνα «τεχνητής αισιοδοξίας», ο Αντ. Σαμαράς βαδίζει ήδη σε πολιτικό ναρκοπέδιο.
Πλασιέ Σύμφωνα με συνεργάτες του, ο πρωθυπουργός θέτει ως πρώτη προτεραιότητα της κυβέρνησης την απαρέγκλιτη τήρηση όλων των μνημονιακών δεσμεύσεων, με αιχμή τις απολύσεις στο Δημόσιο και, κυρίως, το ξεπούλημα δημόσιου πλούτου. Αυτό, εξάλλου, φάνηκε και τα προηγούμενα 24ωρα, από τις τοποθετήσεις και τις δηλώσεις του Αντ. Σαμαρά στην Κίνα. Ο ένοικος του Μεγάρου Μαξίμου ζητούσε με έμφαση και σε κάθε ευκαιρία από τους Κινέζους να μπουν στο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων, ενώ κομπορρημονούσε ότι, στην παρούσα φάση, το ΤΑΙΠΕΔ έχει βγάλει στο σφυρί δημόσια φιλέτα, δίκτυα, υποδομές, «τρέχοντας» ταυτόχρονα 28 διαγωνισμούς. Μια ματιά μόνο στις δηλώσεις του Αντ. Σαμαρά κατά τη συνάντησή του με τον πρόεδρο της Κίνας, αλλά και με τον Κινέζο ομόλογό του, είναι αποκαλυπτική των προθέσεών του: να μετατρέψει την Ελλάδα σε «Chinatown της Ευρώπης». Ο πρωθυπουργός, επικαλούμενος ως «πιλότο» το ξεπούλημα του ΟΠΑΠ, προσέφερε στους Κινέζους το αεροδρόμιο Ελ. Βενιζέλος, περιφερειακά αεροδρόμια (Τυμπάκι Κρήτης κ.ά.), τον ΟΛΠ (ό,τι έχει μείνει, δηλαδή...), τον ΟΛΘ, την ΤΡΑΙΝΟΣΕ, τη ΔΕΗ, αλλά και τη διαχείριση υδάτων (ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ), ενώ τούς κάλεσε να επενδύσουν στην Ελλάδα. Ειδικά για την ΕΥΔΑΠ, κυβερνητικές πηγές δεν κρύβουν ότι ο στόχος του Μαξίμου είναι εντός του καλοκαιριού να περάσει στα χέρια ιδιωτών το 61,3% των μετοχών, που βρίσκεται ήδη υπό τον έλεγχο του ΤΑΙΠΕΔ.
Στρατηγική αυταρχισμού Παρά τον βαρύνοντα παγκόσμιο ρόλο του Πεκίνου, ο Αντ. Σαμαράς θέλει μεν στρατηγικού χαρακτήρα συνεργασία με την Κίνα, αλλά πάνω απ’ όλα θέλει να πουλήσει. Φτηνά και
μαζικά. Για τον λόγο αυτόν, σήμερα αναμένεται, στο ταξίδι της επιστροφής από το Πεκίνο, να περάσει μια βόλτα από το Μπακού του Αζερμπαϊτζάν, προκειμένου να «μεσιτέψει» τη ΔΕΣΦΑ στην αζέρικη κρατική εταιρεία Socar. Μάλιστα, καλά γνωρίζοντες υποστηρίζουν ότι αυτό το καλοκαίρι θα σημαδευτεί από μαζικό ξεπούλημα δημόσιου πλούτου. Εξ ου και η επιλογή της κυβέρνησης να επιστρατεύσει προληπτικά τους εκπαιδευτικούς έχει στρατηγικά χαρακτηριστικά. Μ’ άλλα λόγια, ακόμη και «γαλάζιοι» παραδέχονται ότι όσο ο Αντ. Σαμαράς ήθελε να διασφαλίσει την... ομαλή διεξαγωγή των Πανελλαδικών, άλλο τόσο ήθελε να στείλει στην κοινωνία και στα συνδικάτα ένα μήνυμα: από εδώ και πέρα, όποιος απεργήσει επιστρατεύεται. Κάτι που αναμένεται να εφαρμόσει η κυβέρνηση σε όσους συνδικαλιστές και εργαζόμενους αντιδράσουν, όταν θα έρθει η ώρα του μεγάλου ξεπουλήματος του δημόσιου πλούτου.
Τραπεζική αναδιάρθρωση και ραγδαίες πολιτικές εξελίξεις Εν μέσω του αγώνα της κυβέρνησης να πουλήσει όσο - όσο και να ξεκινήσει τις απολύσεις στο Δημόσιο, το φάντασμα των τραπεζών πλανάται πάνω από το Μαξίμου. Και όχι απλώς πλανάται, αλλά απειλεί να διαλύσει το σύννεφο τεχνητής αισιοδοξίας για το «φως στο τούνελ» και την πολιτική ανάσα που πήρε η κυβέρνηση από τη μετάθεση της «μεγάλης επιθεώρησης» της τρόικας για τον Οκτώβριο. Κυβερνητικές πηγές, αλλά κυρίως οικονομικοί παράγοντες, επισημαί-
Η κυβέρνηση ετοιμάζεται να βγάλει τα πάντα στο σφυρί, ανησυχία στο Μαξίμου λόγω... τραπεζών
νουν στην «Αυγή» της Κυριακής ότι τα τεκταινόμενα στον τραπεζικό κλάδο μπορεί να γυρίσουν την κυβέρνηση πολύ πίσω ή, τελοσπάντων, να οδηγήσουν την Ιστορία... πολύ μπροστά. Αυτό διότι το νέο υπό διαμόρφωση τραπεζικό τοπίο μπορεί να προκαλέσει έκτακτες πολιτικές εξελίξεις, δημιουργώντας σοβαρή κοινωνική αναταραχή. Ήδη, ώς τα μέσα Ιουνίου, οι «συστημικές» τράπεζες αναμένεται να έχουν ανακεφαλαιοποιηθεί. Παράλληλα, ώς τις 15 Ιουλίου, σύμφωνα με τα όσα έχει υπογράψει η κυβέρνηση στο κείμενο του αναθεωρημένου Μνημονίου, θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί η πώληση του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου και της «νέας» Proton Bank, ενώ προβλέπεται να έχει «ξεκαθαρίσει» το τοπίο με τις «μικρές», μη συστημικές τράπεζες. Μόλις τελειώσουν αυτές οι διεργασίες, όλα τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα αναμένεται να «ξεκαθαρίσουν» το χαρτοφυλάκιό τους: να εξετάσουν, δηλαδή, στα σοβαρά ποια δάνεια είναι επισφαλή, ποια «κόκκινα» και ποια... «κατακόκκινα» -αυτά τα τελευταία θα πρέπει να περάσουν στη «ζημία χρήσης». Αυτό, αυτομάτως, συνεπάγεται ότι οι τράπεζες θα απαιτήσουν καλοκαιριάτικα τις διασφαλίσεις τους από όλα τα μη εξυπηρετούμενα («κόκκινα» και «κατακόκκινα») δάνεια. Μ’ άλλα λόγια, αναμένεται βροχή κατασχέσεων και πλειστηριασμών, που θα οδηγήσει επιχειρήσεις σε λουκέτα και πολίτες στον δρόμο. Θεωρείται, εξάλλου, δεδομένο, ότι οι πιέσεις της τρόικας για «μη προστασία» της πρώτης κατοικίας θα επανέλθουν, ενώ καλά πληροφορημένες πηγές εικάζουν ότι γύρω στις 100.000 σπίτια θα βρεθούν στο «σφυρί» μέσα σε ένα δίμηνο. Και, αν κάτι τέτοιο γίνει πραγματικότητα, το «σκηνικό Ισπανίας» όχι μόνο θα διαλύσει το «σύννεφο αισιοδοξίας» που φιλοτεχνεί η κυβέρνηση, αλλά μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε κατάρρευση του κυβερνητικού σχήματος...
Αμέσως μετά την επιστροφή του από την Κροατία (η φωτογραφία από τη συνέντευξη Tύπου στο Ζάγκρεπ), ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ δήλωσε στη Bουλή ότι «η επόμενη σύγκρουση και απεργία δεν θα έχει μπροστά συνδικαλιστές, θα είναι πολιτική απεργία και θα έχει μπροστά τις δυνάμεις του δημοκρατικού τόξου»
Αλ. Τσίπρας: Αυτή η επιστράτευση ήταν η τελευταία ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΝΙΚΟΣ ΛΙΟΝΑΚΗΣ
Συμπαγές «μπλοκ» είναι αποφασισμένος να συγκροτήσει ο ΣΥΡΙΖΑ απέναντι στη διαφαινόμενη προσπάθεια της κυβέρνησης να καταπνίγει εν τη γενέσει της κάθε προσπάθεια κοινωνικής αντίδρασης για τις εφαρμογές του Μνημονίου. Το ποτήρι ξεχείλισε στην περίπτωση της απεργίας των εκπαιδευτικών, με την οποία ο πρωθυπουργός έδειξε εν είδει προειδοποίησης τις προθέσεις του για μελλοντικές απόπειρες απεργίας, διολισθαίνοντας τώρα σε νέα βάθη αυταρχισμού μέσω της «προληπτικής» πολιτικής επιστράτευσης. Η απάντηση ήταν σαφής: «Η επόμενη σύγκρουση και απεργία δεν θα έχει μπροστά συνδικαλιστές, θα είναι πολιτική απεργία και Ο ΣΥΡΙΖΑ θα έχει μπροστά τις δυνάμεις συγκροτεί μπλοκ του δημοκρατικού τόξου», προειδοποίησε, με τη σειρά του, ο δημοκρατικών πρόεδρος της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ δυνάμεων απέναντι ΕΚΜ, Αλ. Τσίπρας. Με αυτόν στη μεθόδευση τον τρόπο προανήγγειλε την της κυβέρνησης κατάθεση της πρότασης νόμου του ΣΥΡΙΖΑ που προβλέπει ότι να καταπνίξει... «η πολιτική επιστράτευση ή η προληπτικά κοινωνικές με οποιονδήποτε τρόπο επίτα- αντιδράσεις ξη των υπηρεσιών απεργών απαγορεύονται απολύτως, είτε πριν είτε μετά την κήρυξη της απεργίας», και ότι «πολιτική επιστράτευση που έχει κηρυχθεί και δεν έχει ανακληθεί παύει να ισχύει». Ο επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ κάλεσε το ΠΑΣΟΚ και τη ΔΗΜ.ΑΡ. να στηρίξουν την πρόταση για την κατάργηση του «άθλιου θεσμού» της πολιτικής επιστράτευσης, υπογραμμίζοντας πάντως ότι «αυτή η τρίτη συνεχόμενη πολιτική επιστράτευση θα είναι η τελευταία, είτε ψηφίσουν είτε δεν ψηφίσουν». Τονίζοντας ότι δεν θα γίνει ανεκτή η συνέχιση αυτής της «φάμπρικας», ο Αλ. Τσίπρας σημείωσε ότι «δεν θα επιλέξει η κυβέρνηση την ημέρα και την ώρα της σύγκρουσης» και ότι «θα προστατεύσουμε τους αγώνες». Αφού δήλωσε σεβασμό στην αυτονομία του εργατικού κινήματος, δεσμεύθηκε ότι «θα υπερασπιστούμε με όλα τα μέσα που μας δίνουν το Σύνταγμα και οι δημοκρατικές παραδόσεις του τόπου τους εργαζόμενους και το συνταγματικό τους δικαίωμα να απεργούν». Στηλιτεύοντας τη νέα τακτική του Αντ. Σαμαρά, ο Αλ. Τσίπρας τόνισε ότι «η δημοκρατία απειλείται και από αυτούς που την έχουν μετατρέψει, με πρόσχημα την έκτακτη ανάγκη, σε δημοκρατία a la carte, από αυτούς που έχουν κάνει τις πολιτικές επιστρατεύσεις πασατέμπο για να αντιμετωπίσουν κάθε κοινωνική αντίδραση», εκτιμώντας ως εκ τούτου ότι ο κίνδυνος δεν είναι «να γυρίσουμε στο αλήστου μνήμης ‘Ελλάς Ελλήνων Χριστιανών’, αλλά στο «Ελλάς Ελλήνων Επιστρατευμένων». Την αντίθεσή του στην επιστράτευση εξέφρασε όμως και ο υπουργός Δικαιοσύνης, Αντ. Ρουπακιώτης, ο οποίος, αν και δεν θέλησε να τοποθετηθεί για την απόφαση του ΣτΕ λόγω και της θεσμικής του θέσης, έσπευσε να υπενθυμίσει ότι «οι νομικές μου σκέψεις έχουν καταχωριστεί σε ό,τι αφορά την επιστράτευση σε ανύποπτο χρόνο και εννοείται ότι δεν δικαιούμαι να αποστώ από αυτές».
6 ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ BRUEGEL:
Αποτυχία το ελληνικό πρόγραμμα ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ. Γ. ΔΑΡΑΤΟΣ
Το πρόγραμμα δημοσιονομικής στήριξης της Ελλάδας, που εφαρμόζεται τα τρία τελευταία χρόνια, είναι μια σκέτη «αποτυχία» και οι δανειστές της θ’ αναγκαστούν να παραδεχτούν μια μέρα ότι η χώρα δεν θα είναι σε θέση να αποπληρώσει το χρέος της. Τη διαπίστωση αυτή κάνει, σε έκθεσή του που δημοσίευσε χθες, το έγκυρο Ινστιτούτο Ευρωπαϊκών Ερευνών Μπρίγκελ (Bruegel) που οι απόψεις του επηρεάζουν τις πολιτικές και οικονομικές ηγεσίες της Ένωσης. Σύμφωνα με τους οικονομολόγους συντάκτες αυτής της έκθεσης, που καλύπτει εκτός της Ελλάδας και την Πορτογαλία και την Ιρλανδία, «στην Ελλάδα το πρόγραμμα ήταν μια αποτυχία». Μια αποτυχία που αποδίδουν, σωρευτικά, σε τρεις παράγοντες: 1. «Στις εξαιρετικά δυσμενείς συνθήκες εκκίνησης της εφαρμογής του προγράμματος» δημοσιονομικής στήριξης και προσαρμογής. 2. Ένα διοικητικό και πολιτικό σύστημα πολύ πιο αδύναμο «απ’ ό,τι στις άλλες δύο προαναφερθείσες χώρες». 3. Στο γεγονός ότι η Ελλάδα ήταν η πρώτη χώρα μέσα στην Ευρωζώνη που χρειάστηκε δημοσιονομική και οικονομική στήριξη που της δόθηκε χωρίς να έχει γίνει «καμία απολύτως προετοιμασία» για τους όρους και τις προϋποθέσεις που έπρεπε να ισχύουν για να της δοθεί. Με άλλα λόγια η Ελλάδα έπαιξε τον ρόλο ενός πειραματόζωου στην Ευρωζώνη, από το οποίο επωφελήθηκαν οι χώρες που ακολούθησαν τον δρόμο της. Κατά την άποψη των συντακτών της έκθεσης του Μπρίγκελ, το δημόσιο χρέος της Ελλάδας, που αναδιαρθρώθηκε (κουρεύτηκε) εν μέρει στα τέλη του 2011- αρχές 2012, έπρεπε να είχε αποφασιστεί και υλοποιηθεί πολύ πιο νωρίς. «Αυτή η καθυστέρηση οδήγησε στην αντικατάσταση των ιδιωτών δανειστών της Ελλάδας από δανειστές του δημοσίου τομέα (κράτη) και μετακύληση των απωλειών του κουρέματος στους φορολογούμενους. Κι αυτό ακριβώς το σημείο θα αποτελέσει, πιθανώς στο μέλλον, ένα από τα μήλα της έριδος τα επόμενα χρόνια, όταν οι Ευρωπαίοι δανειστές - πιστωτές θα αναγκαστούν να παραδεχθούν ότι η Ελλάδα είναι ανίκανη να εξοφλήσει το χρέος της». Ένα άλλο σκοτεινό σημείο αυτών των προγραμμάτων διάσωσης είναι το υψηλό ποσοστό ανεργίας που προκάλεσαν, σαφώς πολύ υψηλότερη, απ’ όσο την υπολόγιζαν αρχικά, η οποία απειλεί, κατά τους συντάκτες των εκθέσεων του Μπρίγκελ, τη βιωσιμότητα των δημοσιονομικών προσπαθειών. Το Μπρίγκελ κάνει ειδική αναφορά στη δράση της τρόικας υπενθυμίζοντας τις διαφωνίες στο εσωτερικό της μεταξύ των δανειστών και συγκεκριμένα αυτών που εκπροσωπούν την Ένωση με εκείνους του ΔΝΤ που υποστήριζε τη συμμετοχή στην εξυγίανση και των ιδιωτών δανειστών της Ελλάδας, σε αντίθεση με τους Ευρωπαίους που έτρεμαν από φόβο μπροστά στην επέκταση της κρίσης και στις υπόλοιπες κοινοτικές χώρες. Οι οικονομολόγοι συντάκτες της έκθεσης προτείνουν να μην εμπλέκεται τόσο που στο μέλλον το ΔΝΤ στη διάσωση των χωρών της Ευρωζώνης και να μεταβληθεί σε έναν «δανειστή καταλύτη» έχοντας την ευχέρεια να αποφασίζει το ίδιο αν θα αναμειχθεί ή όχι στη διάσωση μια χώρας, συμμετέχοντας στα σχετικά προγράμματα γι’ αυτήν. Συγκεκριμένα η συμμετοχή του ΔΝΤ, λένε οι συντάκτες της έκθεσης, δεν θα πρέπει να αντιπροσωπεύει ένα ποσοστό μεγαλύτερο του 10% των προγραμμάτων διάσωσης και εξυγίανσης, ποσοστό πολύ μικρότερο από αυτά με τα οποία συμμετείχε στα προγράμματα για την Ελλάδα, την Ιρλανδία και την Πορτογαλία. Τέλος, οι ίδιοι υποστηρίζουν ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δεν πρέπει να συμμετέχει στην τρόικα «ως εταίρος με πλήρη δικαιώματα και υποχρεώσεις», αλλά ως «απλό, σιωπηλό, μέλος - παρατηρητής».
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 19 ΜΑΪΟΥ 2013
OIKONOMIA ΟΙ ΔΑΝΕΙΣΤΕΣ ΕΞΑΝΑΓΚΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΑΘΗΝΑ ΝΑ ΚΑΝΕΙ ΠΙΣΩ ΣΤΑ ΥΠΟΤΙΘΕΜΕΝΑ «ΑΙΤΗΜΑΤΑ»
Σε άτακτη υποχώρηση η κυβέρνηση απέναντι στην τρόικα
Σε άτακτη υποχώρηση σε όλα τα μέτωπα των κυριότερων αιτημάτων που, υποτίθεται, θα ετίθεντο στους δανειστές της χώρας (και ειδικότερα σε ό,τι αφορά στο κούρεμα χρέους, στις φορολογικές ελαφρύνσεις που φημολογούνται εντέχνως, στην κάλυψη του δημοσιονομικού κενού, στην επιστροφή της Ελλάδας στις αγορές για δανεισμό κ.λπ.) εξαναγκάζεται η κυβέρνηση από τους δανειστές της χώρας. Την αρχή έκανε η συμπόρευση με τη «γραμμή ΕΚΤ - Σόιμπλε» για «μη κούρεμα». Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, κερδίζει έδαφος το τελευταίο διάστημα η εκδοχή μιας απλής επιμήκυνσης και μείωσης των επιτοκίων, η οποία όμως, εάν επιλεγεί (παρ’ ότι ισοδυναμεί με ελάφρυνση, καθώς θα πληρώνονται μικρότερα ποσά για τόκους) και δεν είναι απλώς ένας «αντιπερισπασμός» για να μην «εκτεθεί» η γερμανική κυβέρνηση ενόψει των εκλογών της 22ας Σεπτεμβρίου στο εκλογικό σώμα της χώρας και μάλιστα με δεδομένη την αναζωπύρωση του ευρωσκεπτικισμού στην οικονομική «υπερδύναμη» της Ευρώπηςκρύβει δύο δυσάρεστες προοπτικές: Πρώτον, τη μη βιωσιμότητα του χρέους -αφού κοινή εκτίμηση της πλειονότητας των οικονομικών παρατηρητών και αναλυτών, σε Ελλάδα και διεθνώς, είναι πως χωρίς ουσιαστικό haircut και του «επίσημου τομέα» (Official Sector Involvement - OSI) δεν είναι καθόλου
εξασφαλισμένη η βιωσιμότητα (πολλοί εξ αυτών είναι περισσότεροι κατηγορηματικοί θεωρώντας πως είναι ανέφικτη). Δεύτερον, ως απόρροια της πρώτης προοπτικής, την εξαιρετικά πιθανή επιμήκυνση Μνημονίων και προγραμμάτων λιτότητας ως αντάλλαγμα για τη χρονική μετάθεση υποχώρησης του δημοσίου χρέους σε επίπεδα «βιώσιμα» και για να πάρει η Ελλάδα «βίζα εισόδου» στις διεθνείς κεφαλαιαγορές. Όπως δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών Γ. Στουρνάρας στο δελτίο πληροφόρησης για ευρωπαϊκά ζητήματα «Agence Europe» τον Νοέμβριο «η αναδιάρθρωση του χρέους επετεύχθη μέσω της ‘επαναγοράς’ χρέους, αλλά και μέσω της μείωσης των επιτοκίων. Τώρα, δεν είναι δυνατή η επαναγορά χρέους. Η απόφαση να μειωθεί περαιτέρω το χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ δεν έχει προσδιοριστεί στην απόφαση του Eurogroup του Νοεμβρίου, αλλά μπορεί να γίνει μέσω περαιτέρω μείωσης των επιτοκίων, τα οποία είναι δυνατόν να μειωθούν». Σε άλλο μέτωπο, αυτό της ελάφρυνσης των φόρων, από τις Βρυξέλλες, ήλθε «πάγος». Παράγοντες της Ε.Ε. διαψεύδουν τις προσδοκίες που είχαν καλλιεργηθεί για μειώσεις φόρων. Σύμφωνα με πληροφορίες που είδαν το φως της δημοσιότητας, Ευρωπαίοι αξιωματούχοι διαψεύδουν τα περί διαφόρων συζητή-
σεων για μείωση των φόρων, κάλεσαν όσους τροφοδοτούν τέτοια σενάρια να είναι περισσότερο προσεκτικοί, για να τονίσουν πως «...δεν διακρίνονται μεγάλα περιθώρια στο ορατό μέλλον...», ειδικά όσον αφορά σε μείωση του φόρου στις επιχειρήσεις. Επίσης και για τον ΦΠΑ στην εστίαση, η τρόικα και η κυβέρνηση έχουν συμφωνήσει ότι «σε αυτό το σημείο δεν υπάρχει δημοσιονομικό περιθώριο για να μειωθεί ο ΦΠΑ και αυτό είναι θέμα που θα επανεξεταστεί κατά την επόμενη έκθεση» (τον Ιούνιο). Στο μεταξύ, εκκρεμεί και η εξέταση του κεφαλαίου «κάλυψη του δημοσιονομικού κενού του 2015-2016». Η έκθεση της Κομισιόν, παρ’ ότι διαπιστώνει πρόοδο (π.χ. σε επιτάχυνση μεταρρυθμίσεων, ανακεφαλαιοποίηση, ανάκτηση ανταγωνιστικότητας), βάζει και αστερίσκους, ζητώντας επιτάχυνση σε κρίσιμους τομείς, σημειώνοντας στο αναθεωρημένο Μνημόνιο ότι, αν κατά τη διάρκεια του επόμενου ελέγχου της τρόικας, το φθινόπωρο, διαπιστωθεί ότι δεν επιτυγχάνονται κάποιοι στόχοι, τότε η χώρα δεσμεύεται για νέα μέτρα το 2014, ανεξαρτήτως του κενού της διετίας 2015-2016! Και σαν να μην αρκούσε αυτό, η Κομισιόν σημειώνει ότι η πλήρης πρόσβαση στις αγορές παραμένει «δύσκολη» για κάποιο διάστημα ακόμη... ΘΑΝΟΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ
Μείωση του ΦΠΑ υπό προϋποθέσεις ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ. Γ. ΔΑΡΑΤΟΣ
Υπό προϋποθέσεις υπέρ της μείωσης του ΦΠΑ στην εστίαση τάσσεται η Κομισιόν. Σύμφωνα με δηλώσεις υψηλόβαθμου στελέχους της Κομισιόν, αν στην επόμενη αξιολόγηση της τρόικας, τον Ιούνιο, επιβεβαιωθούν οι θετικές προβλέψεις για την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων, η κυβέρνηση της Ελλάδας μπορεί να προχωρήσει στη μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση. Και ο ίδιος συμπλήρωσε ότι η ελληνική κυβέρνηση είναι εκείνη που θα αποφασίσει σε ποιον τομέα θέλει να ρίξει το βάρος της. Αντιθέτως, το ίδιο στέλεχος φάνηκε πολύ επιφυλακτικό στις προθέσεις της κυβέρνησης για μείωση γενικότερα των φόρων, και ιδιαίτερα στις επιχειρήσεις, στο 15%. Δικαιολόγησε τη στάση του λέγοντας ότι πρέπει να είμαστε πολύ επιφυλακτικοί γιατί δεν υπάρχουν πολλά περιθώρια αν θέλει η χώρα να εμφανίσει δημοσιονομικό πλεόνασμα στο τέλος τους έτους. Για τις προοπτικές νέας μείωσης (κούρεμα) του ελληνικού δημόσιου χρέ-
ους απάντησε καταφατικά, αν βεβαίως κάτι τέτοιο κριθεί αναγκαίο και εφόσον η χώρα εμφανίσει πρωτογενές πλεόνασμα. Μερική έξοδος στις αγορές για δανεισμό της η Ελλάδα θα μπορούσε να το κάνει, αν όλα έχουν εξελιχθεί ομαλά μέσα στο 2014, αλλά να βγει η χώρα μας στις αγορές και να καλύψει πλήρως τις δα-
νειακές ανάγκες της αυτό θεωρεί ότι θα πάρει ακόμη χρόνο. Δεν απέκλεισε δε, σε αναφορά για τα δημοσιονομικά κενά της περιόδου 2015-2016, την ανάγκη λήψης νέων μέτρων για την κάλυψη αυτού του νέου δημοσιονομικού κενού της τάξης των 7,7 δισ. ευρώ.
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 19 ΜΑΪΟΥ 2013
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΟΙ ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΛΗΤΕΣ ΤΗΣ Ε.Ε. (2010-2013)
Πέφτουν έξω σε όλες τις προβλέψεις! ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΜΕΛΑ
Στις 3.5.2013 δόθηκαν στη δημοσιότητα οι εαρινές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ευρωπαϊκή οικονομία για το έτος 2013. Στην έκδοση περιλαμβάνονται και οι προβλέψεις της επιτροπής σχετικά με την εξέλιξη του ελληνικού προγράμματος δημοσιονομικής πολιτικής (δες Πίνακα 1). Έχει μια σχετική αξία να μελετήσουμε τις εαρινές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για κάθε χρόνο που η Ελλάδα ακολουθεί το συγκεκριμένο πρόγραμμα, σε σχέση με τις τελικές πραγματοποιήσεις. Θα πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι πρόκειται για τις εαρινές προβλέψεις κάθε χρόνου οι οποίες αφορούν αντίστοιχα το τέλος κάθε χρονιάς. Δηλαδή οι εαρινές προβλέψεις (Απρίλιος-Μάιος ) του έτους 2010 αφορούν το τέλος του ίδιου έτους 2010 κτλ. (Πίνακας 1.) Πρόκειται όπως εύκολα διαπιστώνεται δια γυμνού οφθαλμού, για σημαντικές αποκλίσεις στο σύνολο σχεδόν των μεταβλητών και για τα τρία αναφερόμενα έτη. Όμως εκεί που πραγματικά οι προβλέψεις απέτυχαν παταγωδώς είναι η μεταβλητή που αφορά τις ακαθάριστες πάγιες επενδύσεις. Αν υπάρχει ένας βασικός λόγος στον οποίο μπορεί να αποδοθούν οι αποκλίσεις του ΑΕΠ αυτός είναι σίγουρα οι ακαθάριστες πάγιες επενδύσεις. Τώρα σχετικά με τις προβλέψεις για το 2013 και ειδικά με τις προοπτικές μεγέθυνσης του ΑΕΠ η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σημειώνει ότι υπάρχουν δείκτες βασικών τομέων της οικονομίας των οποίων η εξέλιξη το πρώτο τρίμηνο του 2013 εξακολουθεί να είναι αρνητική και μη σύμφωνη με τα αναμενόμενα του προγράμματος. Συγκεκριμένα αναφέρει τη βιομηχανική παραγωγή, τις λιανικές πωλήσεις και τις κατασκευές. Ανατρέχοντας λοιπόν στα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ συνάγονται εύκολα τα παρακά-
τω συμπεράσματα: Ο μέσος Γενικός Δείκτης Νέων Παραγγελιών στη Βιομηχανία (σύνολο εγχώριας και εξωτερικής αγοράς) του δωδεκαμήνου Μαρτίου 2012 - Φεβρουαρίου 2013, σε σύγκριση με τον ίδιο δείκτη του δωδεκάμηνου Μαρτίου 2011 - Φεβρουαρίου 2012, παρουσίασε μείωση κατά 6,1%, έναντι μείωσης 2,9% που σημειώθηκε από τη σύγκριση των αντίστοιχων προηγούμενων δωδεκαμήνων. Κατά την περίοδο των τελευταίων δώδεκα μηνών, δηλαδή από τον Μάρτιο 2012 έως τον Φεβρουάριο 2013, το μέγεθος της Συνολικής Οικοδομικής Δραστηριότητας (Ιδιωτικής - Δημόσιας) μετρούμενο με βάση τις εκδοθείσες οικοδομικές άδειες, στο σύνολο της Χώρας, ανήλθε σε 20.791 οικοδομικές άδειες, που αντιστοιχούν σε 3.917,4 χιλιάδες τ.μ. επιφάνειας και 15.311,9 χιλιάδες τ.μ. όγκου. Παρατηρήθηκε δηλαδή, μείωση κατά 42,9% στον αριθμό των οικοδομικών αδειών, κατά 36,1% στην επιφάνεια και κατά 34,7% στον όγκο σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο Μαρτίου 2011-Φεβρουαρίου 2012. Ο Δείκτης Κύκλου Εργασιών, με τα καύσιμα, κατά τον μήνα Φεβρουάριο 2013,
Τα στοιχεία δείχνουν τις τρομακτικές αστοχίες στα κρίσιμα μεγέθη τα τρία προηγούμενα έτη
σε σύγκριση με τον δείκτη του Φεβρουαρίου 2012, σημείωσε μείωση 14,4%, έναντι μείωσης 11,0%, που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση του έτους 2012 προς το 2011. Ο Δείκτης Όγκου, με τα καύσιμα, κατά τον μήνα Φεβρουάριο 2013, σε σύγκριση με τον δείκτη του Φεβρουαρίου 2012, σημείωσε μείωση 14,4%, έναντι μείωσης 12,9%, που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση του έτους 2012 προς το 2011. Στη συνέχεια αναφέρεται στην έκθεση ότι η μεγέθυνση του ΑΕΠ θα προέλθει από την αύξηση των εξαγωγών και την αύξηση των επενδύσεων (δες Πίνακα 1). Τα στοιχεία του Πίνακα 1 δείχνουν τις τρομακτικές αστοχίες σε αυτά τα κρίσιμα μεγέθη τα τρία προηγούμενα έτη. Τώρα, σύμφωνα πάντα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, τα στοιχεία για τις εξαγωγές (χωρίς πετρελαιοειδή) για τους πρώτους τρεις μήνες του 2013 (4042,2 εκατ. ευρώ) υπολείπονται κατά -2,36% σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο 2012 (4140,2 εκατ. ευρώ) και κατά -2,97% αυτό του 2011 (4166,2 εκατ. ευρώ). Επομένως και εδώ τα μέχρι σήμερα στοιχεία δεν δείχνουν προς την κατεύθυνση που επιθυμεί η Ε.Ε. αλλά και η κυβέρνηση. Για τις επενδύσεις δεν αναφέρεται λέξη για κάτι το συγκεκριμένο. και σωστά διότι ο τρόπος προσέγγισης του τόσο σημαντικού αυτού μεγέθους έχει αφεθεί ολοκληρωτικά στις δυνάμεις της αγοράς. Μάλιστα στην προσπάθεια περιορισμού των δημοσιονομικών ελλειμμάτων συνεχίζουν να περικόπτονται και οι δημόσιες επενδύσεις. Οι δαπάνες του ΠΔΕ μειώθηκαν κατά -12,6% σε ετήσια βάση. Οι δαπάνες του ΠΔΕ μειώθηκαν κατά -45,4% σε σχέση με τον αντίστοιχο στόχο του ΜΠΔΣ 2013-16. Ουσιαστικά εδώ έχουμε μια ακόμη επανάληψη της συνηθισμένης πρακτικής μείωσης των δαπανών του ΠΔΕ. Η συνέχιση της συγκεκριμένης πρακτικής δυσχεραίνει και τις συνθήκες ρευστότητας στην ελληνική οικονομία.
7
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 19 ΜΑΪΟΥ 2013
8
ΠΑΙΔΕΙΑ
Η «εξαπατημένη γενιά», τα ξερόκλαδα και το σπίρτο! ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ ΚΑΤΣΙΚΑ
Αν «κρυφάκουγε» κανείς τις συζητήσεις που «ανοίγουν» οι γονείς των οποίων τα παιδιά συμμετέχουν στις Πανελλαδικές εξετάσεις, θα διαπίστωνε ότι όλες οι κουβέντες, χαραγμένες από αγωνία και απελπισία, φέρνουν στο προσκήνιο τη «γραμματική» και το «συντακτικό» ενός αισθήματος πρωτοφανούς αβεβαιότητας και ανασφάλειας σχετικά με το εκπαιδευτικό και επαγγελματικό τους μέλλον. Η ταυτότητα των συζητήσεων μαζί με την έκταση και την ένταση που τις χαρακτηρίζουν σταδιοδρομούν, βεβαίως, στην «πίστα» της ολοκληρωτικής ανεργίας των πτυχιούχων, η οποία τα τελευταία χρόνια έχει μετατρέψει τα «Ηλύσια Πεδία» των ΑΕΙ σε κήπο της Εδέμ μετά το δάγκωμα του μήλου από την Εύα. Πράγματι, εδώ και αρκετά χρόνια, αλλά με ιδιαίτερη ένταση στα χρόνια των Μνημονίων, που η «περίοδος μέλιτος» πτυχίου - αγοράς εργασίας έγινε στάχτη, το πανεπιστήμιο παρουσιάζεται στα μάτια των οικογενειών που «επένδυσαν» στις σπουδές των γόνων τους ως αγνώμων οφειλέτης, ο οποίος δεν αποδίδει ούτε τους «τόκους» ούτε το «επενδυμένο κεφάλαιο», καθώς τα διαπιστευτήριά του, όταν δεν παίρνουν πιστοποιητικό εγκυρότητας από το αόρατο χέρι της αγοράς εργασίας, δεν έχουν καμιά «ανταλλακτική» αξία. Την ίδια ώρα, όλα φαίνεται να ισορροπούν σε τεντωμένο σχοινί. Ωστόσο είναι σίγουρο ότι η ακινησία με κάποια μικρή ή μεγάλη αφορμή μπορεί να γίνει κίνηση. Κάτω από την κοινωνική άσφαλτο υπάρχει μια θάλασσα στεριάς. Είναι φανερό ότι υπάρχει εύφλεκτο υλικό, που προς το παρόν μπλοκάρεται από τον φόβο και το αδιέξοδο με τα οποία έχει ψεκαστεί η κοινωνία μέσα από πρωτοφανή μπαράζ των τεχνικών της επικοινωνίας, των διανοούμενων της αυλής και της οθόνης, αυτής της γνωστής διασταύρωσης τιτλούχων, εμπορευματούχων και μηχανορράφων. Όσο, όμως, μεγαλύτερα τμήματα του πληθυσμού πυκνώνουν τις ουρές αυτών που δεν έχουν πλέον τίποτε να χάσουν, τόσο θα πλησιάζει το σπίρτο στα αραδιασμένα ξερόκλαδα. Και τα πρώτα ξερόκλαδα είναι η νεολαία. Η φοιτητική, η μαθητική, η άνεργη και αυτή του 500άρικου τον μήνα. Είναι η «εξαπατημένη γενιά», με τα λόγια του Pierre Bourdieu. Έχει συσσωρευτεί τέτοιο αδιέξοδο στη νεολαία που το παραμικρό μπορεί να λειτουργήσει
σαν αναμμένο σπίρτο σε μια μεγάλης έκτασης και «έτοιμη από καιρό» πυριτιδαποθήκη. Οι νέοι βλέπουν σε ποια κατάσταση βρίσκεται η γενιά που γαλουχήθηκε με την ψευδαίσθηση ότι κυνηγώντας την ατομική λύση, τον βαθμό, το πτυχίο, το μεταπτυχιακό, θα έχει ανοιχτούς τους δρόμους της επαγγελματικής αποκατάστασης και της καριέρας και αντιλαμβάνονται τι τους έρχεται κατακέφαλα. Μυρίζουν ήδη τον αποκλεισμό και αισθάνονται ότι δεν μπορούν να οικοδομήσουν προσδοκία που να μην είναι συνδεδεμένη με ένα νήμα με τη ματαίωσή της. Βιώνουν ήδη ένα παρόν και ένα μέλλον που συντρίβεται ανάμεσα στις μυλόπετρες της ατομικής περιπλάνησης σε μια ακρωτηριασμένη εκπαίδευση και στην υπόσχεση μιας αυξανόμενης εργασιακής αβεβαιότητας έπειτα από αυτή. Γελασμένοι όσοι πιστεύουν ότι έχουν κλείσει τις θύελλες μια για πάντα σε γυάλινα κλουβιά. Όσοι πιστεύουν και πολύ περισσότερο όσοι καραδοκούν να έχουν «αιώνια» μια νεολαία όπως το χιόνι στο βουνό να λιώνει για να αυξάνουν τις εμπορικές ιδέες τους. Αυτή η νεολαία, στην οποία προτείνουν κάτι ανάμεσα σε ξεριζωμένο μέλλον και σε «μαύρη» μετανάστευση, θα διασαλεύσει την «τάξη», θα ανάψει φωτιές και θα επαναφέρει στο προσκήνιο την ζωντανή πολιτική και την αποτελεσματικότητά της και μαζί τον κόσμο των δραστήριων - δυσαρεστημένων, κάνοντας κομμάτια τα δεσμά των ψευδαισθήσεων και μαζί τους την ησυχία των δεσμοφυλάκων τους. Και τότε όλες οι προβλέψεις για τις εξελίξεις θα είναι επισφαλείς. Τότε η ευχή της μιας πλευράς θα είναι να επικρατήσει ο Ταμερλάνος για να μπορούν να ξαναστήσουν μετά τη θύελλα τα νέα δεσμά. Της άλλης, ο μακαρίτης ο Κάρολος. Για να υπάρχει ανάσταση και να αποφευχθεί η παλινόρθωση και ο νοών νοείτω. Όμως εδώ αρχίζουν οι ευθύνες...
Τα πολύτιμα μαθήματα μιας απεργίας που δεν έγινε ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΠΙΚΙΑ ΣΤΕΦΑΝΑΚΟΥ
Η μάχη των καθηγητών, την προηγούμενη εβδομάδα, αποτελεί κορυφαία στιγμή του συνδικαλιστικού κινήματος, από την οποία μπορεί να αντλήσει κανείς πολύτιμα συμπεράσματα για το μέλλον. Διότι η σύγκρουση με την κυβερνητική πολιτική, που καταστέλλει κοινωνικά και πολιτικά δικαιώματα, ανατρέπει τις εργασιακές σχέσεις και διαλύει τον δημόσιο χώρο και, στη συγκεκριμένη περίπτωση, το δημόσιο σχολείο, ούτε στιγμιαία είναι ούτε κρίνεται από την έκβαση μιας μάχης. Η συνδικαλιστική ηγεσία των καθηγητών, πριν κλείσουν τα σχολεία για τις διακοπές του Πάσχα, προειδοποίησε την κυβέρνηση για το ενδεχόμενο απεργιακών κινητοποιήσεων την περίοδο των εξετάσεων, τις οποίες τελικά και αποφάσισε να εισηγηθεί στον κλάδο, μετά από τρεις πολύωρες συνεδριάσεις. Το Δ.Σ. της ΟΛΜΕ εξωθήθηκε στην απόφαση αυτή. Η αύξηση του ωραρίου των καθηγητών, που ψηφίστηκε με διαδικασία - εξπρές την Κυριακή των Βαΐων, ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι της οργής. Το πρόβλημα, δεν είναι κυρίως ότι οι καθηγητές από τον Σεπτέμβριο θα εργάζονται περισσότερες ώρες, αλλά ότι η αύξηση του ωραρίου θα δημιουργήσει μεγάλες υπεραριθμίες, που θα προκαλέσουν πλεονάζον εκπαιδευτικό προσωπικό και χιλιάδες υποχρεωτικές μεταθέσεις, δηλαδή χιλιάδες ξεσπιτώματα, αλλά και χιλιάδες απολύσεις. Εκτιμάται ότι 10.000 αναπληρωτές, μπορεί και παραπάνω, από τον Σεπτέμβριο θα δουν την πόρτα εξόδου. Μπροστά σ’ αυτά τα δεδομένα, η συνδικαλιστική ηγεσία των εκπαιδευτικών, με μεγάλη πλειοψηφία (9 στους 11), πήρε την ευθύνη να εισηγηθεί στις Γενικές Συνελεύσεις του κλάδου απεργιακές κινητοποιήσεις με την έναρξη των Πανελλαδικών εξετάσεων. Κυβέρνηση, κυβερνητικοί εταίροι και παρατρεχάμενοι πάσης φύσεως έσπευσαν
να αφορίσουν τους συνδικαλιστές που «παίζουν» με την αγωνία των παιδιών, να ενεργοποιήσουν τα συντηρητικά αντανακλαστικά των οικογενειών με παιδιά στη Γ’ Λυκείου, να παρουσιάσουν ως αδικαιολόγητη την απεργία. Ως γνωστόν, η ευαισθησία της εξουσίας έναντι της εκπαίδευσης και των μαθητών ενεργοποιείται μόνο την περίοδο που απειλούνται ή πραγματοποιούνται κινητοποιήσεις. Το υπόλοιπο διάστημα, το μέγα θέμα απλώς δεν υφίσταται και οι δεκάδες χιλιάδες διδακτικές ώρες που χάνονται με ευθύνη της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Παιδείας αφορούν αποκλειστικά αυτούς που τις έχασαν. Όμως όλα αυτά είναι γνωστά και συνηθισμένα από το παρελθόν, ενώ αυτό που έκανε η κυβέρνηση με τις ευλογίες των συνοδοιπόρων της για να σταματήσει την απεργία των καθηγητών ήταν πρωτοφανές. Λίγες ώρες μετά τη λήψη της απόφασης από το Δ.Σ. της ΟΛΜΕ, αποφάσισε να επιστρατεύσει προληπτικά τους καθηγητές. Το Σάββατο το απόγευμα, ο πρωθυπουργός υπέγραψε και επισήμως την απόφαση «επίταξης των προσωπικών υπηρεσιών των εκπαιδευτικών της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης», από «τη 12η μεσημβρινή της 15ης Μαΐου»... Οι καθηγητές, δηλαδή, επιστρατεύτηκαν πριν καν λάβουν απόφαση να απεργήσουν. Ο κλάδος αντέδρασε με απόλυτη υγεία. Την Κυριακή, το Δ.Σ. της ΟΛΜΕ κάλεσε σε συμπαράσταση όλα τα συνδικάτα και τους εργαζόμενους και ζήτησε από την ΑΔΕΔΥ να κηρύξει 24ωρη πανεργατική απεργία, την πρώτη ημέρα των Πανελλαδικών εξετάσεων, προκειμένου να σταλεί ένα ηχηρό μήνυμα καταδίκης της κυβερνητικής καταστολής και να σπάσει στην πράξη η πολιτική επιστράτευση. Παρά την άρνηση της ΑΔΕΔΥ, οι καθηγητές συνέχισαν να παλεύουν. Τη Δευτέρα, γέμισαν την πλατεία Συντάγματος, αλλά και τους δρόμους πολλών πόλεων. Την Τρί-
τη, με μαζικές συνελεύσεις που ξεπέρασαν κάθε προηγούμενο, σε απόλυτη σύμπνοια με τη συνδικαλιστική τους ηγεσία, ψήφισαν συντριπτικά υπέρ της απεργιακής πρότασης. Την Τετάρτη, μέσα από τη Γενική Συνέλευση των προέδρων των ΕΛΜΕ, ζητήθηκε εκ νέου απεργιακή κινητοποίηση από την ΑΔΕΔΥ και τη ΓΣΕΕ, χωρίς να υπάρξει ανταπόκριση. Έμεινε ένας κλάδος μόνος του. Αυτός ο κλάδος σήκωσε το κεφάλι του και με 92%, είπε «ναι» στην απεργία. Με απόφαση της ίδιας Γενικής Συνέλευσης, επί της ουσίας, ανεστάλη η απεργία, καθώς το σώμα των προέδρων ψήφισε στην πλειοψηφία του «λευκό» στο ερώτημα αν υπάρχουν οι όροι και οι προϋποθέσεις για να πραγματοποιηθούν οι απεργιακές κινητοποιήσεις, χωρίς να διχαστεί και να διασπαστεί ο κλάδος, χωρίς να ενεργοποιηθούν καταστάσεις κοινωνικού αυτοματισμού στα επιταγμένα σχολεία την ημέρα των Πανελλαδικών εξετάσεων και χωρίς οι απεργοί καθηγητές να γίνουν Ιφιγένειες στον βωμό των μαζικών απολύσεων της επιστράτευσης. Οι εισαγγελικές καταγγελίες που ακολούθησαν δεν ωφελούν, καθώς αυτό που έχει σημασία είναι να διαφυλαχθεί ως κόρη οφθαλμού η ενότητα και η συντεταγμένη, αγωνιστική πορεία ενός κλάδου που ξέρει να δίνει και να κερδίζει αγώνες αντοχής. Ενός κλάδου που οι συνδικαλιστές του, όπως έδειξε και η Γενική Συνέλευση των προέδρων των ΕΛΜΕ, λειτουργούν, σε μεγάλο βαθμό, με αυτονομία, καταφέρνοντας σε πολλές περιπτώσεις τη σύνθεση και την κοινή δράση, παρά τις διαφορές. Είναι γεγονός ότι τελικά οι Πανελλαδικές εξετάσεις ξεκίνησαν στην ώρα τους, όπως είχε δηλώσει ο Κ. Αρβανιτόπουλος, ο υπουργός της επιστράτευσης της Παιδείας. Άρα οι καθηγητές ηττήθηκαν; Δεν έμεινε τίποτα απ’ αυτές τις επτά ημέρες που συγκλόνισαν τον εκπαιδευτικό κόσμο και την κοινωνία; Όχι δα. Οι καθηγητές ξανάρθαν στο σωματείο τους. Ξανάπιασαν το νήμα του αγώνα και μέσα και απ’ αυτή ακόμα τη «λευκή» ψήφο άνοιξαν τη μεγάλη και απόλυτα αναγκαία συζήτηση για το πώς θα διαμορφωθούν οι όροι και οι προϋποθέσεις για μια νικηφόρα σύγκρουση. Η ενότητα και η έμπρακτη αλληλεγγύη είναι τα ζητούμενα στα «θέματα» που έδωσε αυτή η συγκλονιστική εβδομάδα, με πρωταγωνιστές τους καθηγητές.
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 19 ΜΑΪΟΥ 2013
9
ΠΑΙΔΕΙΑ ΘΕΜΗΣ ΚΟΤΣΙΦΑΚΗΣ:
Η κυβέρνηση θα μας βρει σύντομα μπροστά της ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΧΡΗΣΤΟ ΣΙΜΟ
Ποια είναι η κατάσταση αυτή τη στιγμή στη δημόσια εκπαίδευση; Ποια είναι τα βασικά αιτήματα των εκπαιδευτικών; Η δημόσια εκπαίδευση έχει υποστεί αυτά τα χρόνια τις δραματικές επιπτώσεις της πολιτικής των Μνημονίων. Οι δαπάνες για την παιδεία μειώθηκαν κατά 33% (20092013) ενώ μέχρι το 2016 η μείωση θα φτάσει το 47%! Αυτό οδηγεί σε συνεχείς περικοπές στις λειτουργικές δαπάνες, στο κλείσιμο σχολείων, στη μείωση του αριθμού των εκπαιδευτικών (17 % στη δευτεροβάθμια), στην κατάργηση υποστηρικτών δομών όπως βιβλιοθήκες, ενισχυτική κ.λπ. Ο εκπαιδευτικός έχει οδηγηθεί στην εξαθλίωση με τις συνεχείς περικοπές στο μισθό του (45% στους νέους). Η αύξηση του διδακτικού ωραρίου των εκπαιδευτικών (που ψηφίστηκε στη Βουλή μέσα στις διακοπές του Πάσχα), το Π.Δ. για τις υποχρεωτικές μεταθέσεις, οι νέες συγχωνεύσεις τμημάτων και σχολείων θα επιφέρουν ανακατανομή των οργανικών θέσεων σε όλη τη χώρα. Αυτά θα έχουν σοβαρές επιπτώσεις όχι μόνο στις εργασιακές σχέσεις και στην οικογενειακή ζωή των εκπαιδευτικών, αλλά και στην ίδια την εκπαιδευτική διαδικασία.
Πρέπει να παλέψουμε με κάθε μέσο ώστε να αρθεί η επιστράτευση των καθηγητών, υπογραμμίζει ο Θέμης Κοτσιφάκης, μέλος του προεδρείου της ΟΛΜΕ. Στη συνέντευξη που παραχώρησε στην «Αυγή» της Κυριακής, αποτιμά τον πρόσφατο αγώνα των καθηγητών και επισημαίνει ότι το εκπαιδευτικό κίνημα θα βρεθεί πολύ σύντομα ξανά στο προσκήνιο. Το νέο πειθαρχικό δίκαιο μαζί με την προώθηση του νομοθετικού πλαισίου για την αξιολόγηση έχουν δημιουργήσει ένα κλίμα τρομοκρατίας στο σχολείο και απειλής για τον εκπαιδευτικό. Η προωθούμενη αξιολόγηση εκπαιδευτικών θα οδηγήσει στη μισθολογική τους καθήλωση, τη χειραγώγηση και τις απολύσεις. Η αξιολόγηση των σχολείων θα τα οδηγήσει στην κατηγοριοποίησή τους. Ποια συμπεράσματα προκύπτουν από τη μάχη που δώσατε το τελευταίο διάστημα; Πώς διαμορφώνεται το κλίμα στο εκπαιδευτικό κίνημα με βάση και την εμπειρία από τις συνελεύσεις των ΕΛΜΕ; Η ΟΛΜΕ ξεκίνησε μια μεγάλη μάχη αυτή την περίοδο. Τα τελευταία μέτρα που πέρασε η κυβέρνηση για ωράριο, μεταθέσεις, απολύσεις και κλείσιμο σχολείων ξεχείλισαν το ποτήρι της οργής των εκπαιδευτικών. Πήραμε την πρωτοβουλία να προτείνουμε στον κλάδο μια απεργία σε δύσκολη περίοδο. Την περίοδο των εξετάσεων. Η κυβέρνηση δημιούργησε μέσω και των ΜΜΕ ένα κλίμα κοινωνικού αυτοματισμού για τους «τεμπέληδες εκπαιδευτι-
κούς». Προσπαθήσαμε με τη στάση, τα κείμενα και τις επεξεργασίες μας να απαντήσουμε. Η πρόταση του Δ.Σ. για απεργία δημιούργησε καλύτερους όρους για να παρουσιαστούν στην κοινωνία τα προβλήματα της εκπαίδευσης και τα αιτήματα του εκπαιδευτικού κινήματος. Εδώ νομίζω τα καταφέραμε καλά. Αρπάξαμε την ευκαιρία αυτή και αποκαλύψαμε τα ψέματα της κυβέρνησης και τους μύθους που είχαν καλλιεργηθεί στην κοινωνία από τα ΜΜΕ για την εργασία των καθηγητών. Τελικά οι κινητοποιήσεις ανοίγουν την πόρτα της ενημέρωσης... Η κυβέρνηση επιστράτευσε προληπτικά εκπαιδευτικούς και κτήρια πριν καν αποφασιστεί η απεργία! Μια απόφαση καθαρά αντισυνταγματική. Η επιστράτευση και η δράση της ΟΛΜΕ άλλαξαν το κλίμα. Στις 13.5 μαζικά συλλαλητήρια στην Αθήνα αλλά και σε άλλες πόλεις ταρακουνούν τα λιμνασμένα νερά. Οι γενικές συνελεύσεις των ΕΛΜΕ συσπειρώνουν τους εκπαιδευτικούς που πηγαίνουν για να καταδικάσουν τον κυβερνητικό αυταρχισμό και να στηρίξουν και να στηριχτούν στο σωματείο τους. Είχαμε βέβαια ένα σοβαρό ζήτημα
να λύσουμε. Θα μπορέσουμε να «σπάσουμε» τα δεσμά της επιστράτευσης και να απεργήσουμε; Όλοι συμφωνούσαμε πως πρέπει να το κάνουμε μόνο με όρους μαζικού κινήματος. Τόσο μέσα στον κλάδο, όσο και με την υποστήριξη όλων των εργαζομένων. Η κατάσταση ήταν και είναι πολύ δύσκολη. Προσπαθήσαμε να δημιουργήσουμε, στις λίγες μέρες πού είχαμε, όρους κινήματος. Μέσα στα σχολεία με ενημερώσεις και συνελεύσεις. Ζητήσαμε από ΑΔΕΔΥ, ΓΣΕΕ και ομοσπονδίες να δημιουργήσουν έναν κλοιό υποστήριξης στη μάχη κατά της επιστράτευσης. Η ΑΔΕΔΥ (πλειοψηφία) όχι μόνο δεν το έκανε, αλλά αντίθετα υπονόμευσε την απεργία βάζοντας κινητοποιήσεις άλλες ημέρες. Είχαμε ένα κρίσιμο δίλημμα. Η Συνέλευση των προέδρων, με όλες τις επιφυλάξεις και τα ερωτήματα που τέθηκαν και στις τοπικές Γ.Σ., εκτίμησε πως δεν υπάρχουν οι όροι και προϋποθέσεις ενός μαζικού κινήματος που θα δράσει και θα υποστηριχθεί για να απεργήσουν οι καθηγητές μέσα στην επιστράτευση. Είναι γεγονός πως διχαστήκαμε. Αλλά σε ποια κρίσιμη στιγμή δεν γίνεται αυτό;
Ποιες είναι οι επόμενες κινήσεις που σχεδιάζει η ΟΛΜΕ; Πώς σκοπεύει να απαντήσει στον κυβερνητικό αυταρχισμό; Είναι αναγκαία η φυγή προς τα εμπρός. Με σύνεση, αποφασιστικότητα και αγωνιστικότητα. Τα προβλήματα όχι μόνο παραμένουν, αλλά θα διογκωθούν το επόμενο διάστημα από τα κυβερνητικά μέτρα και τις αντιεκπαιδευτικές αλλαγές που κυοφορούνται. Χρειάζεται ένα οργανωμένο πλάνο αγωνιστικών κινητοποιήσεων με διάφορες μορφές. Με την ανάπτυξη μιας μονιμότερης συνεργασίας ανάμεσα σε ΕΛΜΕ, συλλόγους γονέων, μαθητές και συνδικάτα. Με καμπάνια για τα νέα μέτρα που έρχονται (αλλαγές στο λύκειο) που θα συσπειρώσει όλη την εκπαιδευτική κοινότητα για να τα αποτρέψει. Με μια μεγάλη συμμαχία όλων των συνδικάτων για να ανατραπούν το Μνημόνιο και πολιτική κυβέρνησης, Ευρωπαϊκής Ένωσης και ΔΝΤ. Και βέβαια θα πρέπει να παλέψουμε με κάθε μέσο να ακυρωθεί τώρα η επιστράτευση. Να αποκαλύψουμε τους στόχους της κυβέρνησης και να γίνει υπόθεση όλου του λαϊκού κινήματος. Γιατί κανείς δεν μπορεί να αποδεχθεί πως τα σχολεία είναι στρατώνες. Γιατί το δημόσιο σχολείο δεν θα έχει πλέον οξυγόνο για να λειτουργήσει. Όσον αφορά την ΟΛΜΕ, σύντομα η κυβέρνηση θα μας βρει μπροστά της. Ο σχεδιασμός νέων Γενικών Συνελεύσεων που θα κάνουν έναν απολογισμό και θα προγραμματίσουν κινητοποιήσεις πρέπει να γίνει άμεσα. Θα μας βρούνε πολύ σύντομα μπροστά τους.
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 19 ΜΑΪΟΥ 2013
10 Ο ΑΛΕΞΗΣ ΤΣΙΠΡΑΣ ΣΤΗΝ Κ.Ε. ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Ώρα αντεπίθεσης για την κοινωνία
ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΝΙΚΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
Το σήμα για την αντεπίθεση της κοινωνίας έδωσε χθες, από το βήμα της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ, ο Αλέξης Τσίπρας. Μόνο ο λαός μπορεί να ανατρέψει την υφιστάμενη κατάσταση, τόνισε χαρακτηριστικά, κάνοντας ειδική αναφορά στο 1/3 των πολιτών που είναι αποτραβηγμένοι από τα πολιτικά πράγματα, που δεν απαντούν στις δημοσκοπήσεις ή που ψηφίζουν άκυρο/ λευκό. Απευθυνόμενος, λοιπόν, σε αυτούς, αλλά και στο σύνολο των πολιτών, τους διαβεβαίωσε ότι το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης δεν πρόκειται να ασχοληθεί με τα πλασματικά πλεονάσματα του προϋπολογισμού, αλλά με τη διάσωση της κοινωνίας, της υγείας, των ασφαλιστικών ταμείων, της παιδείας κ.ο.κ. Γι’ αυτό και -παίρνοντας αφορμή από την απεργία των καθηγητών- υπάρχει ανάγκη για πιο σύνθετη στρατηγική από τις δυνάμεις του συνδικαλιστικού κινήματος -επεσήμανε-, στρατηγική που δεν θα χειραγωγείται από τις κατεστημένες συνδικαλιστικές ηγεσίες ούτε θα εξαρτάται από τις αποφάσεις της πλειοψηφίας ΓΣΕΕ και ΑΔΕΔΥ... Ο ΣΥΡΙΖΑ του 27% δεν έχει αντίστοιχο ποσοστό στα συνδικάτα, επέμεινε ο Αλ.
«Το ενιαίο κόμμα το οφείλουμε στον κόσμο μας»
Τσίπρας, που επανέλαβε όμως και όσα είχε τονίσει στη Βουλή την Παρασκευή.
Τέλος στη φάμπρικα της επιστράτευσης Ότι «η τρίτη συνεχόμενη πολιτική επιστράτευση θα είναι η τελευταία [...] η επόμενη σύγκρουση και απεργία δεν θα έχει μπροστά συνδικαλιστές», ήταν το σκληρό μήνυμα που έστειλε. Και, επαναλαμβάνοντας τα περί νομοθετικής πρωτοβουλίας που πήρε η Κ.Ο. του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης για κατάργηση «αυτού του άθλιου θεσμού, που μας έχει μείνει από την εποχή της δικτατορίας, της πολιτικής επιστράτευσης», έριξε ξανά το γάντι προς ΠΑΣΟΚ και
ΔΗΜ.ΑΡ. να αποδείξουν τα όσα κατά καιρούς έχουν, επισήμως, διατυπώσει κατά του αναχρονιστικού, αντιδημοκρατικού αυτού μέτρου. «Εμείς δεν πρόκειται να ανεχθούμε να συνεχίζεται αυτή η φάμπρικα. Έχουμε ευθύνη να προστατεύσουμε τους δημοκρατικούς θεσμούς και τους εργαζόμενους και όχι να τους στείλουμε σαν Ιφιγένειες στη σφαγή. Δεν θα επιλέξει η κυβέρνηση την ημέρα και την ώρα της σύγκρουσης. Θα προστατεύσουμε τους αγώνες», διαβεβαίωσε.
Μνημόνιο χωρίς τέλος Αγώνες που δεν θα έχουν τέρμα όσο θα υπάρχει Μνημόνιο. Γιατί το Μνημόνιο, με αυτήν την κυβέρνηση, δεν έχει τέλος, είναι μόνιμη κατά-
σταση, τόνισε χαρακτηριστικά. Και, αποδομώντας, την πρωθυπουργική επιχειρηματολογία για... έξοδο από το μνημονιακό τούνελ, ο επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ παρατήρησε πως χάρη στο δόγμα Μέρκελ ολόκληρη η Ευρώπη βυθίζεται σε κρίση - και η Ελλάδα του πιο πιστού μαθητή της, του Αντ. Σαμαρά, δεν αποτελεί εξαίρεση, βέβαια... Όμως, η αξιωματική αντιπολίτευση ορθώνει μέτωπο στο συνεχιζόμενο ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας. Λίγο πριν ο ΟΠΑΠ, τώρα η ΔΕΗ, αύριο οι δημόσιες επιχειρήσεις νερού πωλούνται, με αδιαφανείς διαδικασίες. Και, με τη ΔΕΗ, τώρα αρχίζει νέα φάση, με την ιδιωτικοποίηση και δημόσιων αγαθών. Αλλά, συνέχισε, οπουδήποτε, στον κόσμο, συνέβη κάτι αντίστοιχο, η ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών έπεσε δραματικά και τα τιμολόγια αυξήθηκαν (βλ. Βουλγαρία), με αποτέλεσμα το πιο αδύναμο κομμάτι του πληθυσμού να χάσει την πρόσβασή του στο παρεχόμενο αγαθό.
Στο σημείο αυτό δε, σφοδρή ήταν η επίθεση που εξαπέλυσε κατά του πρωθυπουργού - πλασιέ, ο οποίος από την Κίνα περιέγραψε το όραμά του για μετατροπή ολόκληρης της χώρας σε μια τεράστια Ειδική Οικονομική Ζώνη. Με μισθούς εξαθλίωσης, με ανύπαρκτη προστασία του εργαζομένου, με αφορολόγητα κέρδη για τους επιχειρηματίες, με μηδενική προστασία του περιβάλλοντος, σύμφωνα με την κριτική της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ.
Όλοι μαζί στο νέο κόμμα Για να μην γίνουν όλα αυτά πραγματικότητα όμως, πρέπει να πάρει σάρκα και οστά το νέο, ενιαίο κόμμα, με συνεκτικό ιστό και εναλλακτική πρόταση εξουσίας, ζήτησε ο Αλ. Τσίπρας, υπογραμμίζοντας την επιδίωξη για κοινή πορεία όλων όσοι συμμετείχαν ώς τώρα στην ολοκλήρωση των διαδικασιών ίδρυσης του ενιαίου ΣΥΡΙΖΑ. Το οφείλουμε -πρόσθεσε- στα μέλη μας, στον κόσμο που για χρόνια στηρίζει αυτό τον χώρο... Ενώ περιέγραψε τις αναγκαίες αλλαγές, προκειμένου το βάρος της κομματικής δουλειάς να μεταφερθεί από τις τάσεις και τις ομάδες στα οργανωμένα μέλη, στη βάση του μεγάλου ΣΥΡΙΖΑ. Άρα, λοιπόν, όχι κόμματα μέσα στο κόμμα, όχι εσωκομματικοί μηχανισμοί, κατέληξε.
ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
Οι απόψεις και τα εναλλακτικά κείμενα Σε πλήρη εξέλιξη είναι από χθες η συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ, με δύο θέματα να κυριαρχούν στις τοποθετήσεις, αλλά και τους διαδρόμους: Το πρόγραμμα του νέου κόμματος, η μεγάλη πολιτική εξόρμηση και η ανοιχτή σύνδεση, ως ζητούμενο, με την κοινωνία και τα αιτήματά της αφενός. Η φυσιογνωμία - ταυτότητα, η δημοκρατική λειτουργία, αλλά και η υπέρβαση των (παλαιών) παθογενειών τού υπό ίδρυση κόμματος αφετέρου. Όπως και να είναι, μόλις άρχισε μια εξόχως ενδιαφέρουσα και δημιουργική περίοδος για τα μέλη, τα στελέχη, αλλά και τους πολίτες που θέλγονται από το μήνυμα του ΣΥΡΙΖΑ μια περίοδος που έχει τέρμα και κορύφωση το ιδρυτικό συνέδριο, μετά από δύο μήνες ακριβώς. «Ο Συνασπισμός Ριζοσπαστικής Αριστεράς (ΣΥΡΙΖΑ) είναι ένα ενιαίο, μαζικό, δημοκρατικό, πολυτασικό κόμμα της σύγχρονης Αριστεράς», επισημαίνεται στο προοίμιο του καταστατικού, ένα κόμμα που «φιλοδοξεί να εκφράσει πολιτικά τον κόσμο της μισθωτής εργασίας, και κάθε καταπιεζόμενη κοινωνική ομάδα, ανα-
βαθμίζοντάς τον σε ηγετική δύναμη της κοινωνίας, (ένα κόμμα που φιλοδοξεί) να οργανώσει τη δημοκρατική ανατροπή του πολιτικού συστήματος και των δομών που το στηρίζουν». Με ενάργεια επίσης περιγράφονται στις Θέσεις του νέου κόμματος της Αριστεράς οι δύο κυρίαρχοι πόλοι του πολιτικού συστήματος: από τη μια μεριά το ενιαίο πλέον μπλοκ του τέως δικομματισμού και με την προσθήκη της ΔΗΜ.ΑΡ. (εδώ η Χρυσή Αυγή κατέχει ειδικό ρόλο παροχέτευσης της οργής των ανέργων και απελπισμένων σε «εύκολους» αποδιοπομπαίους τράγους), και από την άλλη οι δυνάμεις της μισθωτής εργασίας, οι άνεργοι και άλλα στρώματα που έχουν ανεπανόρθωτα πληγεί από την κρίση, δυνάμεις που επιδιώκει να εκφράσει πολιτικά, και με επάρκεια, ο ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ. Ταυτόχρονα, το χρονοδιάγραμμα οδικός χάρτης ώς το συνέδριο, έτσι όπως παρουσιάστηκε από τον συντονιστή της Γραμματείας Δημήτρη Βίτσα χθες, έχει ως εξής: ως τις 10 Ιουνίου υπάρχει η δυνατότητα εγγραφής νέων μελών, ενώ το τριήμερο 28 -30 Ιουνίου προτείνεται η ενιαία, ανά την επικράτεια, ψηφοφορία.
Οι προτάσεις της πλειοψηφίας... Υπάρχουν όμως και ζητήματα στα οποία καταγράφεται διαφωνία και σε αυτά, η πλειοψηφία προτείνει: Τη διάλυση των συνιστωσών (μπορούν να συνεχίσουν να υπάρχουν ως τάσεις εντός του ΣΥΡΙΖΑ, διαφορετικά δίδεται η δυνατότητα να παραμείνουν σε καθεστώς παρατηρητή). Επιπλέον, η πλειοψηφία τάσσεται υπέρ της εκλογής προέδρου από το συνέδριο, ενώ προκρίνει ενιαία λίστα και σταυροδοσία 20%-30% για την ανάδειξη των μελών της Κ.Ε., μέτρο 1/10 για την εκλογή των μελών του συνεδρίου. Στον αντίποδα, η Αριστερή Πλατφόρμα και άλλες συνιστώσες που είναι σε συνεννόηση μαζί της επιδιώκουν μεταβατική περίοδο για τη διάλυση των συνιστωσών, εκλογή προέδρου από την Κ.Ε. και χωριστά ψηφοδέλτια.
...και το εναλλακτικό κείμενο της μειοψηφίας Στο προοίμιο, μάλιστα, του εναλλακτικού κειμένου που χθες κατέθεσε η Αριστερή Πλατφόρμα εκφράζει την πεποίθησή της ότι απαιτείτο μεγαλύτερη προετοιμασία για το ιδρυτικό συνέδριο. Παρά ταύτα, «θα κάνει ό,τι είναι
δυνατόν και για την όσο το δυνατόν πιο επιτυχή έκβαση του Συνεδρίου, για το καλό του ΣΥΡΙΖΑ, της Αριστεράς και του τόπου», διαβεβαιώνει. Με αναλυτικό κείμενο 30 σελίδων, η μειοψηφία δίνει τις αναγκαίες, κατ’ αυτήν, προγραμματικές κατευθύνσεις, με έμφαση στην οικονομική κοινωνική πολιτική που πρέπει να ακολουθηθεί. Στο φλέγον δε, ερώτημα, «με ποιο νόμισμα;», η Αριστερή Πλατφόρμα απαντά ως εξής: «Ένα τέτοιο ενδεχόμενο εξόδου από την Ευρωζώνη, που απαιτεί καλή προετοιμασία, σε καμία περίπτωση δεν συνιστά ‘καταστροφή’ ή εθνική απομόνωση, όπως προσπαθούν να μας τρομοκρατήσουν τα παπαγαλάκια του συστήματος». Επιμένει, τέλος, ότι η λύση στα σημερινά αδιέξοδα μπορεί να δοθεί μόνο από «μια κυβέρνηση της Αριστεράς - και όχι κυβερνήσεις Κεντροαριστεράς ή Κεντροαριστεροδε-
ξιάς». Ενώ η Πλατφόρμα 2010 στηρίζει πλήρως τις επιλογές της ηγεσίας και ζητεί ουσιαστική ενοποίηση του ΣΥΡΙΖΑ. Από άλλες, τέλος, πλευρές του ΣΥΡΙΖΑ (π.χ. ΑΝΑΣΑ) δίδεται έμφαση στο να υπάρξει συνεννόηση -σύνθεση απόψεων με εκατέρωθεν υποχωρήσεις, καθώς, όπως τονίζουν στελέχη της, δεν υπάρχει πολυτέλεια για άλλη μία διαχωριστική γραμμή.
Δυνατότητα διαγραφών δίνει το καταστατικό Κλείνοντας, αξίζει να αναφερθεί ότι στο καταστατικό υπάρχει μνεία στη δυνατότητα αφαίρεσης της ιδιότητας του κομματικού μέλους, όταν, επί παραδείγματι, αυτό «δρα αντίθετα και παραβιάζει συστηματικά το καταστατικό και τις αρχές του». Ν. ΠΑΠ.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 19 MAΪΟΥ 2013
11
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να αλλάξει την Ελλάδα και την Ευρώπη Η διεθνής αναγνώριση του επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ
ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΙΜΟΣ
Τίποτε δεν θα είναι το ίδιο στην Ελλάδα, αλλά και στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αν βγει ο ΣΥΡΙΖΑ κυβέρνηση, υπογράμμισε την περασμένη Πέμπτη ο πρόεδρος της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ, Αλέξης Τσίπρας, στο Στρογγυλό Τραπέζι του 6ου Ριζοσπαστικού Φόρουμ του Ζάγκρεμπ της Κροατίας, ενός θεσμού που κάθε χρόνο συγκεντρώνει την «αφρόκρεμα» των διανοουμένων, των πολιτικών στελεχών και των ακτιβιστών της Αριστεράς απ’ όλο τον κόσμο. Η θεματική του τραπεζιού ήταν «Ο ρόλος της ευρωπαϊκής Αριστεράς». Συνομιλητής του Αλέξη Τσίπρα ήταν ο διάσημος Σλοβένος φιλόσοφος Σλάβοϊ Ζίζεκ, ο οποίος επεσήμανε πως ο ΣΥΡΙΖΑ είναι η πολιτική δύναμη εκείνη που μάχεται για την υπεράσπιση της Ευρώπης, σε αντίθεση με τη γραφειοκρατία των Βρυξελλών. Σε σχέση με το ενδεχόμενο ανάληψης της πρωθυπουργίας της χώρας, ο Αλ. Τσίπρας τόνισε πως «αν γίνω πρωθυπουργός, τίποτε δεν θα είναι πια το ίδιο, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Κι αυτό, όχι γιατί ένας αριστερός πολιτικός θα αναλάβει τη θέση του πρωθυπουργού, αλλά διότι ένα κόμμα της ριζοσπαστικής Αριστεράς θα έχει την υποστήριξη του λαού ώστε να προχωρήσει σε ριζικές αλλαγές, σε μια χώρα στην οποία εδώ και πέντε χρόνια ασκείται ένα πρόγραμμα σκληρής λιτότητας».
Ο ΣΥΡΙΖΑ υπερασπίζεται τις ευρωπαϊκές αξίες Απαντώντας στο ερώτημα για το αν ο ΣΥΡΙΖΑ συνιστά κίνδυνο για την Ευρώπη, ο Αλ. Τσίπρας τόνισε πως ο κίνδυνος που αντιμετωπίζει η Ευρώπη δεν είναι ο ΣΥΡΙΖΑ, αλλά η
Ο πρόεδρος της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ με τον Πρόεδρο της Κροατίας Ίβο Γιοσίποβιτς και τον Σλάβοϊ Ζίζεκ Ο Αλ. Τσίπρας με τον Σλοβένο διανοούμενο Σλάβοϊ Ζίζεκ και τον Αμερικανό σκηνοθέτη Όλιβερ Στόουν
Μέρκελ και η πολιτική της. Πρόσθεσε δε πως αυτή τη στιγμή η Ευρώπη έχει μετατραπεί σε γερμανική Ευρώπη, σε Ευρώπη όπου οι αγορές δρουν ανεξέλεγκτες. Στο ίδιο πλαί-
σιο, ο Σλάβοϊ Ζίζεκ υπογράμμισε πως ο ΣΥΡΙΖΑ υπερασπίζεται τις θεμελιώδεις αξίες της ευρωπαϊκής ταυτότητας, προσθέτοντας μάλιστα ότι η πολιτική που ασκεί η γραφειοκρα-
τία των Βρυξελλών, δηλαδή ο νεοφιλελευθερισμός και η αντιμεταναστευτική ρητορική και πρακτική, υποσκάπτουν τα ουμανιστικά θεμέλια της Ευρώπης.
Μεταξύ των συναντήσεων που είχε ο Αλέξης Τσίπρας στο Ζάγκρεμπ, ήταν κι αυτή με τον διάσημο Αμερικανό σκηνοθέτη Όλιβερ Στόουν, με τον οποίο γευμάτισαν από κοινού με τον Σλάβοϊ Ζίζεκ. Αξίζει να σημειωθεί ότι, μετά το γεύμα, ο Ολ. Στόουν δήλωσε: «Μόλις έφαγα με τον άνθρωπο που εύχομαι να είναι ο μελλοντικός πρωθυπουργός της χώρας σας. Αυτός θεωρώ ότι είναι η ελπίδα της Ελλάδας. Αυτός ο άνθρωπος θα κάνει την τεράστια διαφορά όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά, θεωρώ, και σε όλη την Ευρώπη και ίσως και σε όλον τον κόσμο. Εύχομαι στον Αλέξη καλή τύχη. Θα την χρειαστεί. Είναι σκληρό καρύδι. Θα τα καταφέρει». Τα λόγια αυτά του Αμερικανού σκηνοθέτη θύμισαν εκείνα μιας άλλης διεθνώς αναγνωρισμένης προσωπικότητας, του προέδρου της Κούβας και αδερφού του Φιντέλ Κάστρο, Ραούλ Κάστρο, ο οποίος στο περιθώριο της κηδείας του προέδρου της Βενεζουέλας, Ούγκο Τσάβες, είχε δηλώσει απευθυνόμενος στον Αλέξη Τσίπρα «Ώστε εσύ είσαι ο Έλληνας που όλοι περιμένουμε να γίνει πρωθυπουργός;». Να υπενθυμιστεί επίσης ότι, στο πλαίσιο των διεθνών επαφών που είχε ο επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ το περασμένο διάστημα, από τις χώρες της Λατινικής Αμερικής μέχρι τον Ευρωπαϊκό Νότο αλλά και τη Γερμανία και τις ΗΠΑ, μια σειρά από σημαντικές προσωπικότητες της Αριστεράς και όχι μόνο αναδεικνύουν ότι όλος ο πλανήτης έχει τα μάτια του στραμμένα στον ΣΥΡΙΖΑ, ως τον πολιτικό φορέα εκείνο που μπορεί να απαλλάξει τον ελληνικό λαό από τα δεσμά του Μνημονίου.
Αριστερή δύναμη ανατροπής, όχι διαχείρισης ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΣΤΡΑΤΟΥΛΗ*
Το συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει να επιβεβαιώσει τη μετατροπή του σ’ ένα ενιαίο αριστερό κόμμα, μαζικό, ριζοσπαστικό, δημοκρατικό, πολυτασικό και κινηματικό, που θα εκπροσωπεί πολιτικά και προγραμματικά τους εργαζόμενους, συνταξιούχους, ανέργους, μικρομεσαίους επαγγελματίες και αγρότες, τους νέους και νέες και την προοδευτική διανόηση. Μια αριστερή δύναμη, όχι διαχείρισης, αλλά ανατροπής της σημερι-
νής κατάστασης πραγμάτων και ανοίγματος εναλλακτικών δρόμων προοδευτικής και σοσιαλιστικής αλλαγής. Με κατοχυρωμένη την ύπαρξη ιδεολογικών ρευμάτων και τάσεων, που θα μπορούν να καταθέτουν και να συνθέτουν προωθητικά τις απόψεις τους με σεβασμό των αποφάσεων της πλειοψηφίας και των δικαιωμάτων της μειοψηφίας. Ο ΣΥΡΙΖΑ, προκειμένου να παίξει τον ιστορικό ρόλο του για μια προοδευτική διέξοδο από την κρίση με σοσιαλιστικό ορίζοντα, πρέπει να αποφύγει, στο όνομα της προσέγγισης της κυβερνητικής εξουσίας, οποιασδήποτε μορφής πολιτική και προγραμματική αναδίπλωση από τις δεσμεύσεις του έναντι του λαού. Αντίθετα, ο ενιαιοποιημένος ΣΥ-
ΡΙΖΑ χρειάζεται να προχωρήσει τολμηρά σ’ ένα δεύτερο κύμα ιδεολογικής, πολιτικής, προγραμματικής και κινηματικής ριζοσπαστικοποίησής του, ώστε να μπορέσει να προωθήσει την εναλλακτική πρότασή του αντιμετωπίζοντας νικηφόρα τις πιέσεις και τους εκβιασμούς του εγχώριου και διεθνούς οικονομικού και πολιτικού κατεστημένου. Το συνέδριο θα πρέπει επίσης με τις αποφάσεις του να συμβάλει στην ανάπτυξη των λαϊκών αγώνων για να ανατραπούν οι μνημονιακές πολιτικές και η συγκυβέρνηση Ν.Δ. ΠΑΣΟΚ - ΔΗΜ.ΑΡ. που τις εφαρμόζει και για να αναδειχθεί μια κυβέρνηση αριστερής και όχι αριστεροδεξιάς ή δεξιοκεντροαριστερής συνεργασίας.
Η μεγάλη πολιτική τομή, η οποία έγινε από τον ΣΥΡΙΖΑ και τον οδήγησε σε εκτίναξη των εκλογικών ποσοστών του, ήταν και είναι η πρότασή του για κυβέρνηση των συμπαραταγμένων δυνάμεων της Αριστεράς. Σε αυτή την ενωτική πολιτική πρέπει να επιμείνουμε χωρίς ταλαντεύσεις, γιατί δίνει δυναμική στην εναλλακτική μας πρόταση και είναι η καλύτερη εγγύηση για τη συνεπή εφαρμογή της. Ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να αντεπεξέλθει μια αριστερή κυβέρνηση στις δυσκολίες, στις πιέσεις ή και στον ανοικτό οικονομικό και πολιτικό πόλεμο του πολιτικού κατεστημένου και των αγορών είναι να επιμείνει στους προγραμματικούς στόχους της για ακύρωση των
Μνημονίων, καταγγελία των δανειακών συμβάσεων, διαγραφή του μεγαλύτερου μέρους του δημοσίου χρέους και προώθηση του σχεδίου της για παραγωγική αναπτυξιακή ανασυγκρότηση της χώρας και πρώτα απ’ όλα να στηριχτεί στους αγώνες και στην ενεργοποίηση του λαού. Με αδιαπραγμάτευτη την ενότητα του ΣΥΡΙΖΑ, πρέπει να διασφαλίσουμε μια ουσιαστική και γόνιμη προσυνεδριακή συζήτηση και ένα συνέδριο χωρίς νικητές και ηττημένους, αλλά με κερδισμένο τον ΣΥΡΙΖΑ, την Αριστερά και το λαϊκό κίνημα.
* Ο Δημήτρης Στρατούλης είναι βουλευτής Β΄Αθηνών του ΣΥΡΙΖΑ
12
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 19 MAΪΟΥ 2013
ΠΟΛΙΤΙΚΗ Μεσούσης της συνεδρίασης της Κ.Ε του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ, που αποτελεί την αφετηρία του δρόμου που θα καταλήξει στο ιδρυτικό συνέδριο, η «Αυγή» της Κυριακής απευθύνθηκε σε τέσσερα μέλη της Κ.Ε., με διαφορετικές διαδρομές, με το εξής κοινό ερώτημα: «Ποια είναι τα κρίσιμα ζητήματα, στα οποία πρέπει να απαντήσει το συνέδριο;». Ιδού οι απαντήσεις τους. ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Ν. ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΑΡΙΤΖΗΣ:
ΒΑΣΙΛΗΣ ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΣ:
Να μην φοβηθούμε να αναμετρηθούμε με τις αδυναμίες μας
Να υπερβούμε τους υφιστάμενους σχηματισμούς
Το συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ αποτελεί για εμάς μια ευκαιρία να αναβαθμίσουμε την εσωτερική μας συγκρότηση αλλά και να συζητήσουμε με τον κόσμο τους τρόπους με τους οποίους θα συνεχίσουμε από κοινού τον αγώνα για αξιοπρέπεια και δημοκρατία σε μια από τις δυσκολότερες στιγμές για τον λαό μας αλλά και άλλους λαούς στην Ευρώπη. Όσον αφορά την εσωτερική μας συγκρότηση, ο στόχος είναι να αποκτήσουν οι δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ τα πλεονεκτήματα της κομματικής δομής ως εργαλεία για την αποτελεσματικότερη δράση τους στις γειτονιές, τους χώρους δουλειάς, στα κινήματα, τους θεσμούς και την κεντρική πολιτική σκηνή. Όσον αφορά τη συζήτηση με τον κόσμο, θέλουμε να συζητήσουμε ανοικτά και ουσιαστικά τις πρωτοβουλίες και τα μέτωπα που θα οδηγήσουν σε πτώση την 3η μνημονιακή κυβέρνηση καθώς και την προετοιμασία τη δική μας αλλά και των λαϊκών τάξεων για τις συγκρούσεις που έπονται. Επίσης, στο συνέδριο θα αξιολογήσουμε τις τελευταίες εξελίξεις σε Ελλάδα και
Ευρώπη, πάνω στην επιβεβαιωμένη και εμβριθή ανάλυση για τη φύση της κρίσης και της μνημονιακής πολιτικής που έχουμε από την αρχή αυτής της επίθεσης, ώστε να διαμορφώσουμε μια αποτελεσματική γραμμή στη συγκυρία με στόχο την πλατύτερη δυνατή ενότητα των λαϊκών τάξεων. Η ενότητα αυτή είναι η αναγκαία προϋπόθεση για την επιτυχή έκβαση του αγώνα μας μπροστά στην υπεροπλία της νεοφιλελεύθερης ελίτ στην Ελλάδα και την Ευρώπη. Τέλος, θα προσπαθήσουμε να εξειδικεύσουμε στη σημερινή κατάσταση το τρίπτυχο: πολιτικός αγώνας για την πτώση της κυβέρνησης - κοινωνικοί αγώνες για την απόκρουση της κυβερνητικής πολιτικής - δίκτυα αλληλεγγύης για την υπεράσπιση της αξιοπρέπειας και την αναπτέρωση του ηθικού των πληττόμενων τάξεων. Συνηθίζεται στην Αριστερά ένα συνέδριο να επενδύεται με υπέρμετρες προσδοκίες
ή να υποτάσσεται στις επιταγές της τρέχουσας πολιτικής αντιπαράθεσης. Θα αποτελέσει δείκτη ωριμότητας για τον ΣΥΡΙΖΑ αν -χωρίς να φοβηθεί να αναμετρηθεί με τις αδυναμίες του και χωρίς να υποτιμήσει την εγγραφή του συνεδρίου στην τρέχουσα πολιτική σύγκρουση- καταφέρει να κάνει ένα συνέδριο που θα ενισχύσει ουσιαστικά τη συνεκτικότητα και την αποφασιστικότητα μέσα στις γραμμές του, θα διατάξει καλύτερα τις δυνάμεις και τους πόρους του και θα διαμορφώσει ένα πλαίσιο στρατηγικής και αφήγησης ώστε να ενισχύσει το αγωνιστικό φρόνημα του λαού μας. Αυτά τα αποτελέσματα, αν και μη ορατά στις κάμερες του εφήμερου μιντιακού κόσμου, συνιστούν κρίσιμα στοιχεία για να φέρουμε σε πέρας την αποστολή που η ιστορία μας ανέθεσε.
* Ο Α. Καρίτζης είναι συντονιστής της Επιτροπής Πολιτικού Σχεδιασμού
ΛΟΥΚΑΣ ΑΞΕΛΟΣ:
Ο ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ οφείλει να υπερβεί εαυτόν Τρία νομίζω ότι είναι τα κρισιμότερα ζητήματα στα οποία η απάντηση είναι αναγκαία. Το πρώτο αφορά την ανάγκη συγκεκριμένης πλέον πρότασής μας για την έξοδο από την κρίση και την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας. Το δεύτερο, τη διαμόρφωση ενός στέρεου και ιεραρχημένου πλαισίου για τα εθνικά ζητήματα και τη διεθνή πραγματικότητα και το τρίτο εστιάζεται στον χαρακτήρα του νέου φορέα και τη στάση που οφείλει να ακολουθήσει στο κρίσιμο πρόβλημα της πολιτικής των συμμαχιών. Αναγκαστικά θα σταθώ μόνο στο τρίτο. Σχετικά με τον χαρακτήρα του νέου φορέα η ίδια η ιστορία μας προτάσσει τη λογική ενός φορέα που, έχοντας στρατηγικό του στόχο τον σοσιαλισμό, επιμένει να κρατά ως ταυτοτικά του στοιχεία την ελευθερία, την δημοκρατία, τον πατριωτισμό, τον διεθνισμό, την οικολογία και την κοινωνική δικαιοσύνη. Η σύνθεση των αξιακών αυτών στοιχείων, δύσκολη καθεαυτή, γίνεται ακόμα δυσκολότερη στον βαθμό που οι πρωτεργάτες της έχουν διαφορετικές ιεραρχήσεις. Πώς μπορούμε να ξεπεράσουμε τη δυσκολία αυτή;
Ξεκινώντας από τη σημαντική κατάκτησή μας, της αναγνώρισης του δικαιώματος του καθένα να σκέφτεται διαφορετικά, προσπαθούμε να υπερβούμε την τυπική αποδοχή βαθαίνοντάς την με την κατοχύρωση σε έναν ενιαίο οργανισμό που θα μπορεί να αντιμετωπίζει δημιουργικά το πρόβλημα ανάμεσα στη δημοκρατία και την αποτελεσματικότητα. Αυτό υπό την αδιαπραγμάτευτη αίρεση του σεβασμού στο διαφορετικό, την κατοχύρωση τάσεων, τη λειτουργική σχέση δημοκρατίας - διαφάνειας και τη ρητή παραδοχή ότι μιλάμε για έναν αριστερό ριζοσπαστικό φορέα με σαφή οροθέτηση απέναντι στην τρέχουσα σοσιαλδημοκρατία. Το επόμενο ζήτημα είναι αυτό των συμμαχιών. Ιδιαίτερα στην τρέχουσα συγκυρία, που πόρρω απέχει αυτής των προηγούμενων δεκαετιών. Σε περίοδο πολέμου (έστω και οικονομικού) αποτελεί αφέλεια να πιστεύει κανείς ότι οι σταυροφόροι της Νέας Τάξης δεν θα αντιδράσουν λυσσαλέα μετατρέποντας σε πεδίο μάχης όλα τα διακυβευ-
όμενα μέτωπα. Αυτή η διαπίστωση οδηγεί αναγκαστικά στη λογική συγκρότησης ενός νέου ιστορικού μπλοκ που θα αγκαλιάζει την πλειοψηφία του ελληνικού λαού δημιουργώντας μιαν αποτρεπτική ασπίδα. Μέχρι σήμερα η συζήτηση έχει εστιαστεί στη λογική της απλής αριθμητικής με κυρίαρχες δύο παραλλαγές: Α’) ΣΥΡΙΖΑ + ΚΚΕ + ΑΝΤΑΡΣΥΑ ή Β’) ΣΥΡΙΖΑ + Πασοκογενείς + ΚΚΕ (;) + ΑΝΤΑΡΣΥΑ (;). Όμως αυτή η λογική, ακόμα και στην αισιόδοξη προοπτική της, δεν ξεπερνάει το 35% και δεν μπορεί να αντιμετωπίσει την επερχόμενη θύελλα. Σε αυτό το πραγματικά κρίσιμο ζήτημα ο ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ οφείλει να υπερβεί εαυτόν και αντλώντας εμπειρίες από το παρελθόν και το παρόν να προτάξει την αναγκαιότητα για ένα νέο ιστορικό μπλοκ, όπου χωρίς φοβικά σύνδρομα ως δύναμη πολιτικής και ηθικής αναμόρφωσης θα διεκδικήσει με το σπαθί του την ηγεμονία.
* Ο Λ. Αξελός είναι, μέλος της Συντονιστικής Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ
Η συνάντηση ευρέων λαϊκών και μικροαστικών κοινωνικών στρωμάτων, νέων κοινωνικών και πολιτικών αγωνιστών ή παλαιότερων που αποδεσμεύονται από τις προηγούμενες κομματικές εντάξεις τους, με τον υπαρκτό ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ, τα κόμματα, τις συνιστώσες, τις συλλογικότητες και τους ανένταχτους αγωνιστές και αγωνίστριες που τον απαρτίζουν, οδηγεί στην αναγκαιότητα της συγκρότησης του νέου κόμματος και υπέρβασης των υφιστάμενων σχηματισμών. Με όρους γκραμσιανούς το εγχείρημα του ενιαίου κόμματος της Αριστεράς συνίσταται στη μετατροπή του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ σε συλλογικό διανοούμενο και πολιτικό οργανωτή του αντιμνημονιακού κοινωνικού μπλοκ. Η διαδικασία ενοποίησης θέτει οργανωτικά, θεωρητικά και πολιτικά ζητήματα. Λ.χ. η εσωτερική δημοκρατία και ο πλουραλισμός στη λειτουργία του ΣΥΡΙΖΑ πρέπει ν’ αποτελέσει κεκτημένο για το νέο κόμμα. Η σχέση με τα κοινωνικά κινήματα, η συμμετοχή, αλλά και ο σεβασμός στην αυτονομία τους, δυναμικό κομμάτι της ταυτότητας του ΣΥΡΙΖΑ, πρέπει να αφομοιωθεί δημιουργικά στον νέο σχηματισμό. Η κοινωνική γείωση είναι αναγκαίο να προέλθει μέσα από την συγκρότηση πλατιών, μαζικών, ανοιχτών στην κοινωνία οργανώσεων βάσης, με παρέμβαση στους χώρους δουλειάς, στις γειτονιές, μέσα από δίκτυα αλληλεγγύης, αλληλοβοήθειας κ.λπ. Είναι γνωστό από τη θεωρία και την εμπειρία ότι η ανάδυση της γραφειοκρατίας είναι αντικειμενική τάση του κομματικού φαινομένου. Η τάση αναπαραγωγής του γραφειοκρατικού κοινωνικού στρώματος και τα ιδιαίτερα συμφέροντα που εκπροσωπεί, εγγράφει τους ιδεολογικούς και υλικούς όρους της κρατικοποίησης του κόμματος σε βάρος των σχέσεων εκπροσώπησης των κυριαρχούμενων τάξεων και οδηγεί στην ανατροπή της πολιτικής γραμμής και τελικά την αναίρεση του στρατηγικού στόχου. Είναι ο τρόπος συστημικής ενσωμάτωσης και ελέγχου από το αστικό κράτος ενός ριζοσπαστικού κινήματος. Προχωράμε στην κατεύθυνση της ανοιχτής δημοκρατικής αντιγραφειοκρατικής συγκρότησης και δράσης. Οριζόμαστε ως πολιτικοί αντίπαλοι του καρτελοποιημένου πολιτικού συστήματος και κοινωνικοί ανταγωνιστές του μνημονιακού καθεστώτος. Γινόμαστε οι ίδιοι παράδειγμα στην καθημερινότητά μας. Γιατί αυτό έλειψε από τον μεταπολιτευτικό κύκλο. Διαμορφώνουμε στο εσωτερικό μας σχέσεις συντροφικότητας. Διατυπώνουμε συγκεκριμένο πολιτικό σχέδιο για την καταγγελία του Μνημονίου, την παραγωγική και κοινωνική ανασυγκρότηση της χώρας σε σοσιαλιστική κατεύθυνση.
* Ο Βασίλης Ασημακόπουλος είναι μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής Νέου Αγωνιστή - Δίκτυο Αριστερών Σοσιαλιστών
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 19 ΜΑΪΟΥ 2013
13
AΡΘΡΑ
Στόχος η συρρίκνωση του ζωτικού χώρου της Χ.Α. ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΚΑΡΗ
Επιτέλους ζούμε τη δημοκρατική ενεργοποίηση πολλών δυνάμεων που συντονίζονται για να βάλουν φραγμό στην ενδυνάμωση της νεοναζιστικής οργάνωσης Χρυσή Αυγή. Και μάλιστα η ενεργοποίηση αυτή κλιμακώνεται. Και στο πολιτικό εύρος και στο θεσμικό και στο επίπεδο αποφασιστικότητας. Τρεις σημαντικές κινήσεις τον τελευταίο καιρό: προχθές στη Βουλή μπήκε φραγμός στην προσβολή του σώματος και των διαδικασιών του με τη στάση του προεδρεύοντος Γ. Δραγασάκη. Προ καιρού ο δήμαρχος Αθηναίων Γ. Καμίνης, με τη στήριξη της ΕΛ.ΑΣ., εμπόδισε την αυθαιρεσία στην πλατεία Συντάγματος, Ήδη συζητείται το αντιρατσιστικό νομοσχέδιο του υπουργού Αντ. Ρουπακιώτη, που θέτει αυστηρούς περιορισμούς στις πράξεις ρατσιστικής βίας. Δεν είναι μόνον αυτές οι αντιναζιστικές και αντιρατσιστικές πρωτοβουλίες στη χώρα που απομονώνουν
τον λόγο και τα έργα της Χ.Α. Έχουν γίνει (λίγες) συλλήψεις δραστών ρατσιστικής βίας, με υπόνοιες για ηθική αυτουργία της Χ.Α., και σε πολλές περιοχές και πόλεις δημοκράτες πολίτες έχουν αντιδράσει σε δημόσιες εκδηλώσεις. Η πίεση που ασκείται στη Χ.Α. ανεβαίνει. Μαζί ανεβαίνει και η επιθετικότητά τους. Είμαστε στην αρχή, πολύ μακριά από την επανάπαυση. Το κύριο και μόνιμο θέμα είναι το πολιτικό εύρος της αντίδρασης στην εξάπλωση των ιδεών και της βίας του νεοναζισμού. Αναμενόμενη η δυσκολία της Ν.Δ. που κατά παράδοση έχει διαχειριστεί την Ακροδεξιά η ίδια ενσωματώνοντας ορισμένες δυνάμεις και αποκλείοντας άλλες. Αναμενόμενη και η αντίδραση του ΚΚΕ σε νομοθετικές ρυθμίσεις που θα μπορούσαν στο μέλλον να χρησιμοποιηθούν εναντίον του. Αναμενόμενες και οι καταγγελτικές κριτικές από διάφορες αριστερές οργανώσεις. Όμως πρέπει να υπάρξει μια κοινή βάση ευρέος φάσματος: η απειλή για
τις ελευθερίες και τη δημοκρατία δεν είναι ασήμαντη, η απομόνωση της Χ.Α. ωφελεί και τους θεσμούς και την πολιτική δράση και την επιρροή (εκλογική είτε ιδεολογική) όλων των άλλων κομμάτων. Άρα πρώτο αίτημα είναι να εκδηλώνεται η γενική σύμπνοια των αντιφασιστικών δυνάμεων, ακόμη και όταν υπάρχουν διαφωνίες ή επικρίσεις - να μην κρύβονται, αλλά και να μην προτάσσονται. Αυτό δεν γίνεται πάντα. Αλλά μόνον έτσι θα δοθεί προοπτική στην προσπάθεια. Λάθη γίνονται. Πώς αλλιώς; Ακόμη και υπερβολές στα λόγια, χωρίς την αναγκαία τεκμηρίωση. Όπως μερικές φορές και «κατασκευή εχθρών», απόδοση χωρίς ζύγισμα φιλορατσιστικών απόψεων -θέλει προσοχή γιατί ο σημερινός αντίπαλος της δημοκρατίας είναι και πονηρός και ξέρει να κρύβεται όταν φοβηθεί. Αλλά έτσι θα προχωρήσει η προσπάθεια - και με λάθη, που πρέπει πάντα να διορθώνονται, να μην κουκουλώνονται. Ο κεντρικός στόχος σήμερα πρέπει
να είναι η συρρίκνωση του ζωτικού χώρου που έχει δημιουργήσει γύρω της η Χ.Α. Ιδεολογικά, αξιακά πρώτα. Η κριτική πολιτικών και επιλογών της κυβέρνησης ή της αντιπολίτευσης πρέπει πάντα να διατηρεί το μέτωπο κατά των εχθρών της δημοκρατίας. Να μην ταυτίζει τον πολιτικό αντίπαλο με τις ναζιστικές ή χουντικές πολιτικές αναπαράγοντας τις τρέχουσες θεωρίες εξισώσεων. Γιατί, αν οι δημοκρατικοί θεσμοί πράγματι απειλούνται από (κάποιους από) τους σημερινούς πρωταγωνιστές τους έχει αξία η υπεράσπισή τους; Ποιοι πείθονται να παλέψουν γι’ αυτούς; Αν μεθαύριο το προεδρείο στη Βουλή ανεχθεί ύβρεις, δεν θα υπονομευθεί η ορθή στάση της Παρασκευής; Πεδίο μάχης δεύτερο είναι εντός των θεσμών. Ναι, στη Βουλή, αλλά και στους δήμους και στους κρατικούς μηχανισμούς και στους χώρους όπου ζει η νεολαία - παιδεία, αθλητισμός. Υπάρχουν διαφορές σε αυτούς τους τομείς, αλλά το ενοποιητικό
στοιχείο το δίνει η ίδια η δράση της Χ.Α.: βία, απειλή βίας, προπαγάνδα υπέρ της δύναμης και του αίματος του ρέοντος από τραυματισμό ή του πατρογονικού άριου. Η πλήρης απόρριψη αυτών των αξιών και συμπεριφορών, η εφαρμογή των επιταγών του ανθρωπισμού, ο απόλυτος σεβασμός των δικαιωμάτων του ανθρώπου, εφαρμογή της νομιμότητας, παρά τις δυσκολίες, πρέπει να είναι η καρδιά της θεσμικής λειτουργίας. Καμία καθυστέρηση δεν θα ωφελήσει. Η επικρατούσα ερμηνεία - ότι η εξάπλωση της Χ.Α. οφείλεται στην ύφεση, την οικονομική πολιτική κ.λπ. - μπορεί πολύ εύκολα να λειτουργήσει ως άλλοθι. Να περιμένουμε να αλλάξουν τα πράγματα, οπότε θα υποχωρήσει η νεοναζιστική επιρροή. Ας μην ξεχνάμε το «συν Αθηνά» και ότι η ανοχή ή η αδράνεια σήμερα είναι πολύ πιθανό ότι θα παγιοποιήσει την επιρροή τους και στην επόμενη οικονομική και πολιτική φάση της χώρας. Τώρα με ενότητα και σταθερότητα.
Η επαναστατικότητα στη σύγχρονη εποχή ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΧΡΗΣΤΟΥ
Πολλά γράφονται και λέγονται με αφορμή την αναστολή της απεργίας των καθηγητών. Δεν θα επιχειρήσω να εισέλθω στην ουσία του ζητήματος της απεργίας που ανεστάλη μετά την επιστράτευση όλων των εκπαιδευτικών. Δεν θεωρώ ότι σε τόσο φορτισμένο κλίμα μπορεί να γίνει ψύχραιμος διάλογος. Ο αυταρχισμός αυτής της τρικολόρ κυβέρνησης δεν είναι καινούργιος. Είναι συστατικό στοιχείο για την επιβολή των εντολών που έχει δεσμευτεί να υλοποιήσει. Υπάρχει όμως η κατάλληλη αφορμή να συζητήσουμε τι είναι σήμερα το επαναστατικό και η επαναστατικότητα, την οποία δεν πρέπει να απεμπολήσουμε, όπως ακούω να λέγεται, προκειμένου να γοητεύσουμε τη μεσαία τάξη. ΩΡΑΙΑ λοιπόν. Πώς θα αναλάβουμε τις ευθύνες διακυβέρνησης της χώρας αυτές τις κρίσιμες ιστορικές στιγμές για το μέλλον της πατρίδας μας; Για να συμβεί αυτό πρέπει η πλειοψηφία των πολιτών να μας αναθέσει διά της ψήφου της την εντολή διακυβέρνησης. Κάνω λάθος; Σε όλες τις τελευταίες δημοσκοπήσει, φαίνεται πως ο ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ δεν έχει καταφέρει, παρά τις ευνοϊκές αντικειμενικές συνθήκες, να πλησιάσει αυτό το εκλογικό ποσοστό, όπως λειτουργούν οι κοινοβουλευτικές δημοκρατίες. Γιατί; Δεν είναι όσο επα-
ναστατικό χρειάζεται το μεγάλο σχήμα της Αριστεράς; Από πού προκύπτει και ποια έρευνα καταγράφει και ενισχύει αυτήν τη διαπίστωση; ΚΑΙ ΕΔΩ μπαίνουμε στην ουσία. Η κυβέρνηση δέχεται μεγάλες πιέσεις από πολλούς κλάδους εργαζομένων, αλλά, καθώς ο κάθε κλάδος αγωνίζεται αποκομμένος από τους υπόλοιπους, εύκολα ή δύσκολα αντιμετωπίζεται. Ερώτημα: Γιατί η Αριστερά δεν έχει καταφέρει να δημιουργήσει και να ενώσει συνδικαλιστικά κινήματα, ώστε ο αγώνας τους να είναι αποτελεσματικότερος και οι αυταρχικές επιθέσεις που δέχονται κατά μόνας να ακυρώνονται στην πράξη; Απάντηση: Διότι η σημερινή μεγάλη Αριστερά, για την οποία ομιλούμε, είναι μεγάλη μόνο σε εκλογικό ποσοστό. Δεν βιάζεται να μεγαλώσει σε όλα, για να δημιουργήσει συνθήκες ενθουσιασμού και ενεργοποίησης των καλύτερων στοιχείων του επιστημονικού, παραγωγικού και κοινωνικού ιστού. Να βρει δυνάμεις για να συμμετάσχουν στην κατάρτιση συγκεκριμένων πολιτικών αναπτυξιακών προγραμμάτων και εναλλακτικών λύσεων ώστε να αναδειχτεί σε μονόδρομο η δική της πολιτική πρόταση. Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΟΤΗΤΑ στην εποχή μας δεν είναι ωραία λόγια για να αγαπιόμαστε. Ας πάρω για παράδειγμα τον κλάδο των Μέσων Ενημέρωσης. Η πραγματική ανεργία ξεπερνάει το 50% και συνεχίζει για πιο
ψηλά. Τώρα, με την κατάργηση δημοσίευσης των ισολογισμών, θα εξαφανιστούν έως και 10 εφημερίδες και θα χαθούν εκατοντάδες θέσεις εργασίας. Βρισκόμαστε σε μια εποχή όπου ο Τύπος αλλάζει με ιλιγγιώδεις ρυθμούς. Το χαρτί χάνει τη μάχη και έπεται η τηλεόραση. Το tablet μπαίνει ορμητικά στη ζωή μας και αλλάζει τα πάντα στην επικοινωνία. Ήδη σήμερα όλα τα Μέσα Ενημέρωσης στην Ελλάδα είναι ζημιογόνα. Στο διαδίκτυο... εσωτερικού η παραπληροφόρηση σκεπάζει την πληροφόρηση. Οι μεγάλες ηλικίες, αυτές που είναι αποκλεισμένες από τα σύγχρονα πολυμέσα και στις οποίες, λόγω συντηρητισμού, στηρίζεται ακόμα το σύστημα εξουσίας, παραμέ-
Είναι διαφορετικό να είσαι στην ασφάλεια της αντιπολίτευσης, οπότε μπορείς να λες ό,τι θες, και διαφορετικό να έχεις ιερό σκοπό να κυβερνήσεις και να σώσεις τη χώρα ενώνοντας τον λαό
νουν όμηροι της τηλεόρασης.
ολοκληρωθεί;
ΕΡΩΤΗΣΗ: Ποια είναι η πιο επαναστατική αριστερή πρόταση για το θέμα αυτό; Αυξήσεις, αυξήσεις και όχι απολύσεις. Πώς; Ας παίρνει ο Μπόμπολας δημόσια έργα δώρο, αλλά να τον υποχρεώνουμε να μην απολύει από τις εκδοτικές του επιχειρήσεις; Ας παίρνει ο Ψυχάρης θαλασσοδάνεια μπας και σταματήσει να απολύει; Επαναστατικό λοιπόν είναι να μελετηθούν οι σύγχρονες τάσεις στην ενημέρωση σε όλον τον κόσμο. Να αξιολογηθούν προσπάθειες ενίσχυσης της ανεξαρτησίας των Μέσων. Να μελετήσουμε τρόπους απελευθέρωσης της πληροφορίας από τη διαπλεκόμενη επιχειρηματικότητα. Να κάνουμε συμμέτοχο των πολίτη στην προσπάθεια αυτή καθώς τα νέα μέσα το επιτρέπουν. Με ένα σύγχρονο τηλέφωνο μπορείς να φωτογραφίσεις, να βιντεοσκοπήσεις, να γράψεις και να αποστείλεις το πραγματικό ρεπορτάζ εκεί που γίνεται, όταν συμβαίνει. Πώς η απομονωμένη από τα ΜΜΕ Αριστερά μπορεί να αλλάξει το κλίμα; Δεν έχω τις απαντήσεις στα ερωτήματα αυτά. Ένα κόμμα, και μάλιστα εξουσίας, είναι υποχρεωμένο να τις βρει. Υπάρχουν διαθέσιμες δυνάμεις για να δουλέψουν ομαδικά και σκληρά για να καταρτιστεί ένα αξιόπιστο και ρεαλιστικό σχέδιο αναβάθμισης της ενημέρωσης και του δημοσιογραφικού λειτουργήματος. Ποιος θα το οργανώσει; Ποιος θα το παρακολουθήσει και θα φροντίσει να
ΚΑΙ ΑΥΤΟ είναι ένα παράδειγμα πολύ μικρό σε σχέση με τα νέα προβλήματα των σύγχρονων κοινωνιών. Εκατοντάδες αντίστοιχες μελέτες απαιτούνται για τομείς και κλάδους υψηλής σημασίας για το κοινωνικό σύνολο. Έργο τιτάνιο και άκρως επαναστατικό. Βγήκε προχθές το ΚΚΕ και ανακοίνωσε ότι η επικείμενη ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ θα πλήξει τα λαϊκά στρώματα! Φοβερό! Πώς και δεν το είχαμε καταλάβει; Και τι θα κάνει λοιπόν το πλέον «επαναστατικό» κόμμα, το ΚΚΕ, για να μην πληγούν τα λαϊκά στρώματα; Θα μαζεύονται οι οπαδοί του κόμματος μόνοι τους (για να μην μολυνθούν) στην Ομόνοια να ακούνε τα τραγούδια της αλησμόνητης Μαρίας Δημητριάδη, μιας και ο Λάκης Χαλκιάς είναι κομμένος από το κόμμα; ΑΝ ΛΟΙΠΟΝ δεν καταλαβαίνουμε τι μας λένε οι έρευνες της κοινής γνώμης, αν ο καθένας διαβάζει ό,τι θέλει, αν τελικά η Αριστερά για την οποία ομιλούμε και ενδιαφερόμαστε δεν παρουσιαστεί μετά το συνέδριο του Ιουλίου ενωμένη, με επεξεργασμένες προτάσεις και πολιτικό σχέδιο, να αντιμετωπίσει τις δυσκολίες που θα ακολουθήσουν, η καταστροφή είναι εξασφαλισμένη. Η σύγκρουση με το τέρας του νέου αρπακτικού καπιταλισμού κατά μόνας αφορά μόνον όσους προσβλέπουν στον μετά θάνατον σοσιαλιστικό Παράδεισο. dchristou52@gmail.com
14
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 19 ΜΑΪΟΥ 2013
AΡΘΡΑ
Πιο δεξιά είναι ο τοίχος... Τις ενστάσεις της Εκκλησίας, του στρατού και του ΚΚΕ επικαλέστηκαν, δι’ ημιεπισήμων διαρροών, οι άνθρωποι του Μεγάρου Μαξίμου, προκειμένου να αιτιολογήσουν το «πάγωμα» του αντιρατσιστικού Ν/Σ του υπουργείου Δικαιοσύνης. Περίεργος, στ’ αλήθεια, ο συνδυασμός και, σίγουρα, πρωτότυπος. Μόνο που η Εκκλησία διέψευσε τα σχετικά, διά του αρχιεπισκόπου. Για τον στρατό δεν υπάρχει έως αυτή την ώρα καμιά ένδειξη. Όσο για το ΚΚΕ, αν ήταν να παγώνει ή να ακυρώνεται ό,τι ενοχλεί τον Περισσό, δεν θα έπρεπε να είχε περάσει ώς τα σήμερα κανένα κυβερνητικό νομοθέτημα. Κανένα απολύτως... ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΠΑΪΚΟΥ
Εξετάσεις δίνει αυτή την ώρα ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς. Εξετάσεις πολιτικού και κοινωνικού συντηρητισμού απέναντι στα πιο «φοβικά» στρώματα της ελληνικής κοινωνίας. Εξετάσεις αποφασιστικότητας και πυγμής απέναντι στους ξένους πιστωτές και επόπτες μας. Και, θα πρέπει να πούμε, περνάει με άριστα 10 και διαγωγή κοσμιοτάτη. Η, επί της ουσίας, ακύρωση του δικαιώματος της απεργίας, με τις τρεις έως τώρα επιστρατεύσεις απεργών. Τα αλλεπάλληλα κοινοβουλευτικά πραξικοπήματα στον τρόπο με τον ο-
ποίο νομοθετεί, καθώς και η εν τοις πράγμασιν κατάργηση του κοινοβουλευτικού ελέγχου. Κι ακόμη η επιχείρηση «απελευθέρωση των πόλεων» από τους μετανάστες. Τα πογκρόμ του «Ξενίου Διός», οι Αμυγδαλέζες, η ακύρωση του νόμου Ραγκούση για την ιθαγένεια, αλλά και η διαρκής κατασταλτική γυμναστική στην οποία υποβάλλονται οι υπό τον Νίκο Δένδια δυνάμεις σε κάθε γωνιά της χώρας και με την όποια αφορμή. Όλ’ αυτά διαμορφώνουν τα «καλά» διαπιστευτήρια του Αντώνη Σαμαρά απέναντι στους προαναφερθέντες «εξεταστές». Το υπό τον τίτλο «Νόμος και τάξη» γνωστό δόγμα εμπνέει και καθοδηγεί τον πρωθυπουργό. Με οπισθο-
βαρή πάντως ερμηνεία. Δεδομένου ότι ο «νόμος» εκτιμάται και εφαρμόζεται a la carte. Για χάρη της «τάξης». Αφού ακόμη και ο κορυφαίος νόμος του κράτους, το Σύνταγμα, αγνοείται συχνά - πυκνά ή και στραπατσάρεται, όταν δεν ταιριάζει με τους κυβερνητικούς σχεδιασμούς...
Οι φίλοι από τα παλιά Στο πλαίσιο των αντιλήψεων και των πρακτικών της νεοδεξιάς υπό τον Αντώνη Σαμαρά διακυβέρνησης, της πιο δεξιάς από τις «δεξιές» που γνώρισε η χώρα από τη μεταπολίτευση, εντάσσεται και το, σε πρώτη φάση, «πάγωμα» του αντιρατσιστικού Ν/Σ του Αντώνη Ρουπακιώτη. Η επίκληση των αντιδράσεων της Εκκλησίας, του στρατού και του ΚΚΕ δεν ήταν παρά προφάσεις εν αμαρτίαις. Το νομοθέτημα ενοχλούσε τον ίδιο τον πυρήνα της ιδεολογίας της σαμαρικής Ν.Δ. και κοντράριζε τη στρατηγική της. Οι ισχυρότεροι από τους παράγοντες που, απ’ ό,τι φαίνεται, επηρεάζουν σήμερα αποφασιστικά τον πρωθυπουργό επιθυμούν να παραμείνει ανοιχτή η δίοδος επικοινωνίας ανάμεσα στη Ν.Δ. και στη Χρυσή Αυγή. Στην προοπτική συγκρότησης στο μέλλον της «μεγάλης Δεξιάς», στην περίπτωση που γίνει
πιο άμεση «η απειλή της Αριστεράς». Και πάντως δεν εννοούν να επιτρέψουν να ενοχληθεί ο κόσμος που σήμερα ακολουθεί το νεοναζιστικό μόρφωμα και στον οποίον προσβλέπει ασφαλώς η Ν.Δ. Είναι άλλωστε γνωστό πως οι ως άνω παράγοντες («φίλοι του Σαμαρά από τα πέτρινα χρόνια» αυτοαποκαλούνται με υπερηφάνεια) πιστεύουν πως η ανάπτυξη της Χρυσής Αυγής οφείλεται στο γεγονός ότι η Ν.Δ. έχει κάνει εκπτώσεις στη δική της πολιτική ατζέντα. Ενώ συμπεριφέρεται, υποστηρίζουν, κομπλεξικά απέναντι στην Αριστερά. Δεν είναι όσο θα έπρεπε αποφασιστικά κατασταλτική απέναντι στους κοινωνικούς αγώνες. Δεν είναι όσο θα έπρεπε σκληρή απέναντι στους μετανάστες. Αφήνοντας έτσι χώρο στη ναζιστική Ακροδεξιά. Πρόκειται για αντίληψη που επανειλημμένως έχει και δημοσίως διατυπωθεί από στενούς συνεργάτες του πρωθυπουργού. Είναι γι’ αυτό που αποσύρθηκε, ώσπου να ξεσπάσουν οι αντιδράσεις έστω, το αντιρατσιστικό. Είναι γι’ αυτό που η Ν.Δ. «εκπροσωπείται» προνομιακά στα ΜΜΕ από τον Βορίδη και από τον Άδωνι. Είναι γι αυτό που δρομολογείται, σύμφωνα μ’ όλες τις ενδείξεις,
η επιστροφή του Καρατζαφέρη στη μεγάλη μητρική αγκαλιά. Όπως ήταν γι’ αυτό που δεν ενοχλήθηκε στο ελάχιστο ο απολογητής του ναζισμού υπουργικός σύμβουλος ή ο συνεργάτης της χούντας διευθυντής του γραφείου του γραμματέα. Όπως ήταν γι’ αυτό που δεσμεύτηκε η Ν.Δ. να επαναφέρει στη Βουλή το αίτημα καμιάς 60ριάς βουλευτών της περί της «καθαρότητας του αίματος» για τα στελέχη των ενόπλων δυνάμεων. Όπως ήταν γι’ αυτό που ο γραμματέας του Υπουργικού Συμβουλίου (και εκ των πρωταγωνιστών της «εμπλοκής» του αντιρατσιστικού) δήλωνε υπερηφάνως στην αρμόδια επιτροπή πως τον αφήνουν αδιάφορο τα ανθρώπινα δικαιώματα. Όπως ήταν γι’ αυτό που ουδείς συγκινήθηκε όταν, με τις ευλογίες του αρχηγού ΓΕΕΘΑ, οι δόκιμοι κάλυψαν το Χριστός Ανέστη με τον Εθνικό Ύμνο. Παραμένει όθεν το μείζον «υπαρξιακό» ερώτημα: Τι ακριβώς νομίζουν ότι κάνουν εκεί μέσα το ΠΑΣΟΚ και η ΔΗΜ.ΑΡ.; Εκτός κι αν θεωρούν ότι διά των διαφοροποιητικών αστερίσκων τους ή με την διά διαρροών έκφραση της ενόχλησής τους, σώζουν την παρτίδα. Αν έτσι πιστεύουν, εντάξει, «είναι κι αυτή μια στάσις, νιώθεται», που λέει κι ο ποιητής...
Η συντριβή του καθηγητή που ανακουφίζει ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ Α. ΣΕΒΑΣΤΑΚΗ*
Από τα μέσα της δεκαετίας του ‘80 ο νέος ξέφυγε από τον κομματικό καθοδηγητή και πήγε στον πορτιέρη . Από το κόμμα, στο μπαρ. Η ελληνική φιλολογία των περιοδικών και της αναδυόμενης greeklish σαβούρας θεώρησε αυτή την μετάβαση ύψιστη απελευθερωτική κίνηση. Νομιμοποιείται επιτέλους η καταπιεσμένη από την Αριστερά ιδιωτεία και απλώνεται στο γερο-ρέηβ ορθάδικο. Η ηλεκτροποπ, η άμπιεντ, η τρανς, ακόμα και η γκαραζοψυχεδέλεια αντικατέστησαν τον Χαλβατζή, τον Μπασκόζο ή τον Βούτση και τον Γεωργούλα. Αντί να διαβάζεις απέραντες εισηγήσεις σε προσυνεδριακούς διαλόγους, μπορούσες να ακούς Κλικ. Αυτό, εκτός από την παρατεταμένη κλιμακτήριο που έφερε σε ολόκληρη την κοινωνία, εκτός από τα μαύρα ακρυλικά μπλουζάκια που καταπίεσαν τις κοιλιές των Νεοελλήνων, συν-έφερε και μια μαζική συμφιλίωση με την απομόρφωση ή καλύτερα τη μη μόρφωση. Εγκατέστησε τη χαμηλή επίδοση, τη βαρεμάρα, την επίδειξη, τον σκηνοθετημένο, κούφιο νεοπλουτισμό και το μέην στρημ, ανέ-
δειξε σε μεγάλο κοινωνικό αγαθό τον αραχτό φραπέ, αφού απενοχοποιούσε τον μικροαστό από τις αριστερές εξεγερσιακές εμμονές και τον οδηγούσε κατευθείαν στην πορτοκαλί νιρβάνα των εναλλακτικοτήτων και της «θετικής ενέργειας». Χιλιάδες χαρτορίχτρες και μέντιουμ, συνοικιακοί αποκρυφιστές και στυλίστες, πρωτοποριακοί καλλιτέχνες και τεχνοκριτική της κόκκινης περμανάντ, άντε και συγγραφείς παραλίας, κατέκλυσαν τις τηλεοράσεις, τα περιοδικά και τον δημόσιο λόγο εξαλλάσσοντας και τον πολιτικό λόγο. Τι διαφορετικό απ’ αυτό το καταραμένο υπόστρωμα βλέπουμε σήμερα; Τι διαφορετικό δρέπουμε; Ποια συλλογική ιεράρχηση εκδηλώνεται κάθε μέρα, κάθε στιγμή; Γιατί, όπως ξέρουμε, η χαμηλή ποιότητα, τα κουσούρια και οι ποταπότητες στη δυσκολία ή στην ισχύ φαίνονται. Μαζική κανιβαλική αποκαθήλωση κάθε μορφωτικού ιδανικού, αστόχαστοι και απαράδεκτοι κοινωνικοί αυτοματισμοί που πνίγουν τη δεύτερη σκέψη, που φωλιάζουν την ψύχραιμη ανακεφαλαίωση. Οι καθηγητές της Δευτεροβάθμιας λούζονται στην ίδια φερτή ύλη που λάσπωσε αυτούς της τριτοβάθμιας την τελευταία πενταετία, τους ερευνητές και προηγουμένως τους δα-
σκάλους της πρωτοβάθμιας. Τεμπέληδες, αμόρφωτοι, εκβιαστές, βολεμένοι ή έστω ανεκτοί, αλλά με «κακή συνδικαλιστική ηγεσία». Το γρήγορο κοινωνικό μίσος που ενεργοποιείται, ιδίως όταν πρόκειται για μορφωμένους εργαζομένους, δείχνει μια κοινωνία ποτισμένη με την ακαλλιέργητη και αχαλίνωτη ελαφρότητα που περιέγραψα στη αρχή του κειμένου, δείχνει μια κοινωνική παραδοχή που ξεμπερδεύει με τις απα-
Σιωπή. Αυτή είναι η μεγάλη επιταγή για «να βγει η χώρα από την κρίση, να μείνουμε στην Ευρώπη, να πιάσουν τόπο οι θυσίες. Σκάστε, δηλαδή
ντήσεις αυτόματα, μόλις «ανάψει πράσινο». Πρόκειται για πολιτικά και πολιτισμικά χαρακτηριστικά που θεμελιώνονται στην αισθητική και τις ιεραρχήσεις της 20ετίας 1985-2005 και σε μια κοινωνία διδαγμένη από την κουλτούρα του αυτονόητου και του οχλοκρατικού φανατισμού. Η πολιτική ηγεσία επέλεξε να εξοντώσει ένα κλάδο θεωρώντας ότι εξαφανίζοντας τη συνδικαλιστική του εκπροσώπηση θα εξαφανίσει την πολιτική ταυτότητα και τα κόστη του κοινωνικού σώματος που αυτή η «συνδικαλιστική εκπροσώπηση» ενσωματώνει. Αλλά πιο πολύ η ηγεσία μερίμνησε για την εμπέδωση μιας διδακτικής βιαιότητας, παραθεσμικής και ανελαστικής. Σιωπή. Αυτή είναι η μεγάλη επιταγή για «να βγει η χώρα από την κρίση,να μείνουμε στην Ευρώπη, να πιάσουν τόπο οι θυσίες κλπ. Σκάστε, δηλαδή. Αυτό που κρατάει έναν δάσκαλο ώστε να μη μειώσει την απόδοσή του ανάλογα με την μείωση του μισθού του, αλλά να εμμείνει στο δημιουργικό πείσμα, είναι μια ηθική επιλογή που θα τον στηρίξει ψυχικά, που θα δικαιώσει τη δουλειά του, την αυτομόρφωσή του, τη μέριμνα προς τον αδύναμο μαθητή, την ειδική κατανόηση του κακοποιημένου παιδιού στο τελευταίο θρανίο κ.λπ. Από ποι-
ον η λεγόμενη ηγεσία θα ζητήσει πνευματική και ηθική υποκατάσταση της οικογενειακής και οικονομικής αποσταθεροποίησης που συντελείται, αν όχι απ’ τον αποκεντρωμένο διανοούμενο; Γιατί η γνώση είναι παραγωγική δύναμη, όχι μόνο στην εφαρμογή της, αλλά και στην ηθική της. Με τις κλωτσιές και το ξύλο στους δασκάλους, πριμοδοτούνται τα χειρότερα χαρακτηριστικά, αυτά που καταπιέζουν τη μάθηση και τη συνοχή. Πρέπει να ομολογήσω ότι η υπόθεση των καθηγητών της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, της απεργίας, της πολιτικής διαχείρισης, της συνδικαλιστικής απρονοησίας, καθώς και των δημοσκοπικών εκδηλώσεων της κοινωνίας, με έχει ανησυχήσει, αλλά πιο πολύ μ’ έχει στεναχωρήσει. Μου ματαιώνει τις δικές μου ιεραρχήσεις, αυτό που αγάπησα και αγαπώ και κυνηγάω, να χαίρομαι στη σκέψη, να κερδίζω τον παραιτημένο φοιτητή, να βλέπω τη λέξη μέσα στη ζωγραφική, να κρατιέμαι απ’ αυτά τα λίγα. Πολυτέλειες... Άλλωστε έχουμε πιο σοβαρά να σκεφτούμε. Τις Τάσεις...
* Ο Δημήτρης Α. Σεβαστάκης είναι ζωγράφος αν. καθηγητής ΕΜΠ dsevastakis@arch.ntua.gr
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 19 MAΪΟΥ 2013
15
ΠΟΛΙΤΙΚΗ «Ακόμα και στο κράτος εκτάκτου ανάγκης υπάρχουν κανόνες που πρέπει να τηρούνται», σημειώνει σε συνέντευξή του στην Αυγή της Κυριακής ο καθηγητής Εργατικού Δικαίου στη Νομική Σχολή του ΑΠΘ, Άρις Καζάκος, σχολιάζοντας την τέταρτη κατά σειρά και μάλιστα προληπτικού χαρακτήρα επιστράτευση των καθηγητών μέσης εκπαίδευσης, τονίζοντας, ότι «η χώρα κυβερνάται τα τελευταία τρία χρόνια μέσα σε ένα σπιράλ φόβου και βίας»
ΑΡΙΣ ΚΑΖΑΚΟΣ:
Κυβερνούν με τον φόβο και τη βία... ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΑΝΔΡΕΑ ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟ
Είχαμε την περασμένη εβδομάδα την τέταρτη κατά σειρά επιστράτευση εργαζομένων από την κυβέρνηση σε διάστημα ενός χρόνου. Οι εκπαιδευτικοί επιστρατεύτηκαν πριν καν ανακοινώσουν την απεργία τους, δηλαδή προληπτικά. Πόσο συνταγματική είναι μια τέτοια απόφαση και τι αποτυπώματα αφήνει στην κοινωνική ζωή της χώρας; Είναι πράγματι εντυπωσιακό το γεγονός ότι μέσα σε έντεκα μήνες έχουμε τέσσερις επιστρατεύσεις εργαζομένων. Αν όμως δει κανείς αυτό το μέτρο στο ευρύτερο κοινωνικό και πολιτικό πλαίσιο, θα διαπιστώσει ότι πρόκειται για μια ακολουθία σε ένα σπιράλ φόβου και βίας με τα οποία κυβερνάται η χώρα τα τρία τελευταία χρόνια. Στην κλασική πολιτική συνταγή, η βία, με τη μορφή του κατά κανόνα λελογισμένου καταναγκασμού και δέους που προκαλεί η εξουσία, μας δίνει τα κύρια εργαλεία επιβολής. Τώρα πια που κανόνας στη ζωή μας έχει γίνει ο φόβος και η βία, η τελευταία πολιτική επιστράτευση των καθηγητών της μέσης εκπαίδευσης προσθέτει και ένα καινούργιο στοιχείο. Οι καθηγητές επιστρατεύονται προληπτικά, πριν καν ληφθεί απόφαση για απεργία και με την επίκληση μιας ανάγκης που σε καμιά περίπτωση δεν αποτελεί νόμιμο λόγο κατά το Σύνταγμα (άρθρο 22 παρ 4), επιβολής αυτού του εξαιρετικού και βίαιου μέτρου.
Θέλω να σας θυμίσω ότι το πρότυπο της αντιπροσωπευτικής κοινοβουλευτικής δημοκρατίας δεν αντανακλά οπωσδήποτε και μια πρότυπη δημοκρατία. Δεν είναι μόνο το γεγονός ότι η επιβολή αυτού του σχεδίου καταστροφής περνά μέσα από τον εξανδραποδισμό των πολιτικών στελεχών, αλλά και το γεγονός ότι απουσιάζουν από αυτή την υπαρκτή δημοκρατία, που έχει κάμποσα ολιγαρχικά στοιχεία, τα βασικά συστατικά ενός δημοκρατικού πολιτεύματος. Μιλώντας για δημοκρατία θα πρέπει να θυμηθούμε τον κλασικό ορισμό του Θουκυδίδη στον Επιτάφιο του Περικλή περί του ότι η δημοκρατία είναι το πολίτευμα που εξυπηρετεί τα συμφέροντα των πολλών. Από μια άλλη σκοπιά τώρα, ο Αριστοτέλης διαπίστωνε ότι Δημοκρατία είναι η κυβέρνηση των φτωχών. Όποιο βαθμό πολιτικής τύφλωσης κι αν έχει κανείς, μπορεί εύκολα να αντιληφθεί ότι ούτε η κυβέρνηση είναι κυβέρνηση των φτωχών, ούτε το πολίτευμα όπως λειτουργεί εξυπηρετεί τα συμφέροντα των πολλών. Με τις διαδοχικές παρεμβάσεις των μνημονιακών κυβερνήσεων στο καθεστώς των Συλλογικών Συμβάσεων, τα δικαιώματα των εργαζομένων συνθλίβονται, οι μισθοί μειώνονται με Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου, τα συνδικάτα απαξιώνονται πλήρως. Πιστεύετε ότι μετά από ένα αιώνα
Είχαμε δηλαδή άλλη μια ενέργεια που προσιδιάζει σε κράτος «εκτάκτου ανάγκης»; Ακόμα και στο κράτος έκτακτης ανάγκης υπάρχουν κανόνες που πρέπει να τηρούνται. Το γεγονός τώρα ότι όλα αυτά τα καταστροφικά και βίαια μέτρα επιβάλλονται με απαίτηση των δανειστών της χώρας δεν επιτρέπει στην κυβέρνηση να επιλέξει ηπιότερο τρόπο επιβολής. Άρα, έχουν δίκιο όσοι θέτουν θέμα στοιχειώδους λειτουργίας της δημοκρατίας;
Στη χώρα μας πυροβολούν τα δικαιώματα, όμως μαζί με αυτά «πέφτουν» και οι άνθρωποι...
Οι αυτουργοί αυτού του εγκλήματος κατά της ανθρωπότητας θα συντριβούν τελικά από μια συμμαχία των λαών, όχι μόνο του Νότου, αλλά και του Βορρά
το εργατικό δίκαιο αντικαθίσταται πλήρως από το εργοδοτικό δίκαιο; Το εργατικό δίκαιο και ιδίως τα συνδικαλιστικά δικαιώματα αποτελούν έκφραση και καρπό μιας ανάγκης που δεν μπορεί να αγνοηθεί ή να περιφρονηθεί. Από την στιγμή που η εργασία δεν μπορεί να ρυθμίζεται με τους κανόνες που διέπουν τη μίσθωση αλόγου, είναι φανερό ότι ό,τι γκρεμίζεται σήμερα, οι κοινωνίες θα το ξαναχτίσουν. Σε ό,τι αφορά ειδικότερα τον συνδικαλισμό και τις Συλλογικές Συμβάσεις, είναι ακριβώς εκείνοι οι θεσμοί που επιτρέπουν στους ανθρώπους να μην είναι σκλάβοι της ανάγκης βιοπορισμού και να μην υποτάσσονται στη βία του ισχυροτέρου. Μπορεί η οικονομία μιας χώρας να ανακάμψει, χωρίς κατοχυρωμένους κατώτατους μισθούς, συμβάσεις και συλλογικά δικαιώματα; Το πρώτο που χρειάζεται μια χώρα είναι να μπορούν οι πολίτες της να ζουν αξιοπρεπώς με τους μισθούς και τις συντάξεις που παίρνουν. Αυτονόητη προϋπόθεση είναι ότι θα μπορεί κανείς να βρει δουλειά που θα του εξασφαλίζει τους υλικούς όρους ύπαρξης. Για να απαντήσω και με ένα πιο τεχνικό τρόπο, τα δικαιώματα του ανθρώπου και ιδίως τα δικαιώματα που συνδέονται με την εργασία συνυφαίνονται στενά με τους υ-
λικούς όρους ύπαρξης. Στη χώρα μας, τα τελευταία τρία χρόνια δεν πυροβολούν ανθρώπους αλλά δικαιώματα. Το δικαίωμα στον μισθό, το δικαίωμα στη σύνταξη κοκ. Μαζί με τα δικαιώματα ωστόσο «πέφτουν» και οι άνθρωποι. Η οικονομία μιας χώρας από την άλλη πλευρά ζει όπως ξέρετε από τη ζήτηση και την κατανάλωση του μέγιστου μέρους του πληθυσμού της χώρας. Η ύφεση, η ανεργία και το κατρακύλισμα των δημόσιων εσόδων που αναπληρώνεται με την άγρια άμεση, έμμεση, ή έκτακτη φορολόγηση, αποτελούν αψευδείς μάρτυρες περί αυτού. Τι δυνατότητες αντιστροφής αυτής της πραγματικότητας κάτω από αυτές τις συνθήκες έχουν τα συνδικάτα και οι εργαζόμενοι; Κατά τη γνώμη μου το πρώτο που πρέπει να κάνουμε είναι να σπάσουμε το φράγμα του φόβου που παραλύει τους ανθρώπους. Ωστόσο δεν είναι μόνο ο φόβος, η αιτία για την έλλειψη οργανωμένης και αποτελεσματικής αντίστασης. Υπάρχει ένα μεγάλο έλλειμμα πίστης ότι μπορούμε να τα καταφέρουμε. Και για να αντιμετωπίσουμε αυτό το έλλειμμα χρειαζόμαστε επειγόντως μερικές νίκες, στο συμβολικό και στο πραγματικό επίπεδο, που θα ξαναδώσουν στους ανθρώπους πίστη. Είναι προφανές ότι για όλα αυτά πρέπει να ξαναβρούμε το «μαζί» που
Πρέπει να ξαναβρούμε το «ΜΑΖΙ» που χάσαμε και ένα τεκμηριωμένο και πειστικό πολιτικό σχέδιο...
χάσαμε, να επιστρέψουμε στη συλλογικότητα χωρίς την οποία οι άνθρωποι μόνοι τους είναι κόκκος άμμου. Χρειάζεται επίσης ένα τεκμηριωμένο και πειστικό πολιτικό σχέδιο. Για την ώρα υπάρχουν μόνο αποσπασματικές ιδέες και προτάσεις. Υπάρχει επιπλέον η συνείδηση ότι πρέπει να πούμε ένα κατηγορηματικό όχι στο σχέδιο καταστροφής της χώρας ένα «όχι» που εμπεριέχει το «ναι» στις αξίες που ποδοπατά η εφαρμοζόμενη πολιτική. Ήδη αυτό το «όχι» αποτελεί την πρώτη και αναγκαία βάση συνεννόησης των πολιτικών δυνάμεων που θέλουν να ανατρέψουν την εφαρμοζόμενη πολιτική. Ένας παραδειγματικός τρόπος που θα βοηθούσε να ξαναβρούμε το «μαζί» που χάσαμε είναι η αντιμετώπιση των ανέργων σε αυτή τη χώρα. Θα έπρεπε ήδη τα συνδικάτα να έχουν φροντίσει να εντάξουν οργανωτικά τους ανέργους. Οι νομικές καταστατικές δυνατότητες για την ένταξη των ανέργων στα συνδικάτα είναι δεδομένες. Με την ένταξη των ανέργων θα μπορούσαν να συμβαδίσουν πρωτοβουλίες για την ίδρυση π.χ. αλληλοβοηθητικών ταμείων (στήριξης των ανέργων), η διεκδίκηση πλήρους υγειονομικής κάλυψής τους, ιδιαίτερα των μακροχρόνια ανέργων. Πόσο αισιόδοξος είσαστε ότι μπορούμε να βρούμε τα εργαλεία για την ανατροπή του σχεδίου καταστροφής της χώρας; Παραφράζοντας τον Αρθούρο Ρεμπό πιστεύω ότι οι αυτουργοί και οι συνεργοί αυτού του εγκλήματος κατά της ανθρωπότητας θα πληρώσουν ακριβά την νίκη τους. Θα συντριβούν τελικά από κάποια συμμαχία των λαών, όχι μόνο του Νότου, αλλά και του Βορρά. Είμαι βέβαιος ότι οι κοινωνίες θα βρουν τις αναγκαίες λύσεις. Αν θυμηθούμε τον Ηράκλειτο, «όλα γίνονται από την αντίθεση και την ανάγκη». Στην κατάσταση των ανθρώπων της χώρας σήμερα η αντίθεση και η ανάγκη είναι παρούσες.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 19 MAΪOY 2013
16
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙ ΡΑΤΣΙΣΤΙΚΕΣ ΕΠΙΘΕΣΕΙΣ ΣΤΟΝ 14ΧΡΟΝΟ ΑΦΓΑΝΟ ΚΑΙ ΤΟΝ 19ΧΡΟΝΟ ΣΥΡΟ
ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΠΕΤΡΟΣ ΚΑΤΣΑΚΟΣ
Σουγιάδες ακονισμένοι στο μίσος, αστράφτουν τις νύχτες στη σκοτεινή πλευρά της πόλης. Μαυροφορεμένοι μαχαιροβγάλτες σε καρτέρια θανάτου. Κάποτε έσπερναν τον φόβο, τώρα ζητάνε αίμα και ανθρώπινα θύματα. Την ώρα που ο περίφημος αντιρατσιστικός νόμος έχει γίνει μπαλάκι ανάμεσα στο Μαξίμου και το υπουργείο Δικαιοσύνης, πολλαπλασιάζονται τα κρούσματα ρατσιστικών επιθέσεων με θύματα μετανάστες και οι ναζιστικές συμμορίες σπέρνουν τον τρόμο σε γειτονιές της πρωτεύουσας. «Να καθαρίσουμε τους δρόμους μας από τις κατσαρίδες» είναι το σύνθημα που κυριαρχεί στα «μαύρα» στέκια του Άγιου Παντελεήμονα, που λειτουργούν σαν κέντρα εφόδου.
Το χτύπημα στον 14χρονο Το χαρακωμένο πρόσωπο του 14χρονου αγοριού από το Αφγανιστάν ήταν ένα ισχυρό χτύπημα στο σώμα των ξενοφοβικών αντανακλαστικών μιας κοινωνίας που ισορροπεί στην κόψη του μαχαιριού. Η απόφαση του Νικήτα Κανάκη των Γιατρών του Κόσμου, να δώσει στη δημοσιότητα τη συγκλονιστική ιστορία του νεαρού πρόσφυγα ήταν μια προσπάθεια αφύπνισης της ελληνικής κοινωνίας, ώστε να δουν όλοι κατάματα το αποκρουστικό πρόσωπο του ρατσισμού που τρομοκρατεί την Αθήνα. Τα στοιχεία που δίνει ο υπεύθυνος της οργάνωσης είναι χαρακτηριστικά της έξαρσης της βίας των ρατσιστών το τελευταίο διάστημα: Οι επιθέσεις των ρατσιστών - Από τις 270 οικογένειες αλλοδαπών που πήραν τρόφιμα από το «Χαμόγελο του Παιδιού», οι 80 κατήγγειλαν ότι είναι θύματα βίαιων ρατσιστικών επιθέσεων. - Τα τελευταία δύο χρόνια ομάδες πολιτών επιτίθενται σε όποιον ξένο τολμήσει να πλησιάσει στην πλατεία Αττικής. - Τις ημέρες του Πάσχα επιτέθηκαν στις 11 το βράδυ και τραυμάτισαν μια ανυποψίαστη εννιαμελή οικογένεια Αφγανών. - Στην ίδια γειτονιά, δέχθηκε επίθεση μια ανυποψίαστη οικογένεια Αφγανών, από ομάδα Ελλήνων. Φωνάζοντας «να φύγετε, βρομιάρηδες» χτύπησαν τον 17χρονο Αφγανό, μέχρι που έπεσε αναίσθητος. Του έσπασαν τα δόντια. Κλοτσούσαν τον πατέρα του με μανία. Μέχρι σήμερα υποφέρει από τη σπονδυλική του στήλη. - Στον σταθμό Λαρίσης τραυμάτισαν στο κεφάλι δύο ανήλικους Αφγανούς 14 και 16 ετών. Αιμορραγούσαν και συνέχιζαν να τους χτυπούν. - Επιτέθηκαν και τραυμάτισαν τον εκπρόσωπο του συλλόγου, ο οποίος πήγε στην πλατεία Αττικής με βρε-
Οι «νύχτες των μεγάλων μαχαιριών»
τανικό τηλεοπτικό συνεργείο. - Στο Μεταξουργείο, ένας άνδρας τράβηξε το μαντίλι από το κεφάλι και χαστούκισε μια νεαρή Αφγανή, η οποία πήγε στον φούρνο ν’ αγοράσει ψωμί.
Ξενοφοβική βία Για την επικίνδυνη κατάσταση που δημιουργείται στην Ελλάδα από τα περιστατικά ξενοφοβικής βίας, αλλά και την ατιμωρησία των υπευθύνων, μιλά ο διευθυντής του Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στην Ευρώπη Χιου Γουίλιαμσον. Το άρθρο του, που δημοσιεύτηκε στη γερμανική εφημερίδα Sueddeutsche Zeitung, φέρει τον τίτλο «Δαρμένος σαν σκυλί», παραπέμποντας στο περιστατικό με τον Αιγύπτιο μετανάστη που δούλευε σε φούρνο και αλυσοδέθηκε από τον εργοδότη του σε ένα δέντρο. «Οι ίδιες οι επιθέσεις είναι από μόνες τους παραβίαση των ανθρώπινων δικαιωμάτων, αλλά ακόμη περισσότερο βαρύνει το ότι οι υπεύθυνοι μένουν συνήθως ατιμώρητοι» τονίζει, υποστηρίζοντας ότι η Αθήνα και η Ευρώπη συνολικά πρέπει να αντιμετωπίσουν σοβαρά το πρόβλημα της ξενοφοβικής βίας στην Ελλάδα. Ο Γουίλιαμσον αναφέρει ότι λόγω των οικονομικών προβλημάτων που αντιμετωπίζει η Ελλάδα, «εύκολα παραγνωρίζεται μία άλλη κρίση: η ξενοφοβική βία εναντίον μεταναστών και ανθρώπων που ζητούν άσυλο κινδυνεύει να βγει εκτός ελέγχου». Όπως επισημαίνει, τα περισσότερα
περιστατικά δεν καταγράφονται καν επίσημα. «Ούτε η αστυνομία ούτε οι υπόλοιπες κρατικές Αρχές προσπαθούν σοβαρά να οδηγήσουν τους υπεύθυνους στη Δικαιοσύνη» τονίζει αφήνοντας σαφείς υπαινιγμούς για τον ρόλο των διωκτικών αρχών.
Τάγματα μαυροντυμένων χτυπούν τη νύχτα μετανάστες
Η μαρτυρία του 19χρονου Σύρου Ο Φάρες, ένας 19χρονος πρόσφυγας από τη Συρία περιγράφει την ε-
πίθεση που δέχθηκε την περασμένη Κυριακή στην πλατεία Αττικής. «Κάθισα σε ένα παγκάκι και ο φίλος μου πήγε να κάνει ένα τηλεφώνημα. Κάποια στιγμή είδα 4 άτομα που κρατούσαν 2 μεγαλόσωμα σκυλιά να μιλούν με αστυνομικούς. Με πλησίασαν όταν έφυγαν οι αστυνομικοί και με ρώτησαν στα ελληνικά από πού είμαι. Εγώ τους απάντησα στα αγγλικά πως δε μιλάω ελληνικά. Με ρώτησαν στα αγγλικά από πού είμαι και τους απάντησα, από τη Συρία. Τότε άρχισαν να με χτυπάνε με γροθιές και κλοτσιές. Με έδερναν επί 7 λεπτά δίχως να επέμβει κανένας από τους περαστικούς. Οι αστυνομικοί είχαν και αυτοί εξαφανιστεί». «Καθαρίζουμε για πάρτη σας» είναι η φράση που ψιθυρίζουν σε κατοίκους της περιοχής, τους οποίους καλούν να πάρουν ένα τηλέφωνο αν έχουν πρόβλημα με ξένους στη γειτονιά. «Όποιος έχει γνωριμίες με μέλη της Χρυσής Αυγής, τους φωνάζει για να βοηθήσουν» λέει κάτοικος του Άγιου Παντελεήμονα. Την Πέμπτη, για πρώτη φορά, έστω και μέσω πηγών της η ΕΛ.ΑΣ παραδέχτηκε ότι υπάρχουν Τάγματα Εφόδου τα οποία μάλιστα καλούν οι ίδιοι οι πολίτες για να επιβάλλουν την «Τάξη και τον Νόμο». Αφορμή η σύλληψη δύο ατόμων για τη ρατσιστική επίθεση σε καφενείο Καμερουνέζου που βρίσκεται στην οδό Λεμεσού, στην περιοχή του Αγίου Παντελεήμονα. «Όλο αυτό το πλέγμα ανομίας και παραβατικότητας, απόρροια της παρουσίας των ξένων στην περιοχή μου και της αδυναμίας του κράτους και της αστυνομίας να επιβάλλει τον νόμο και την τάξη με ώθησε να αντιδράσω με αυτό τον τρόπο» είπε κυνικά ο ένας από τους δύο δράστες ομολογώντας την πράξη του στους αστυνομικούς, ενώ κατά διαβολική σύμπτωση ο «νομοταγής» πολίτης λίγους μήνες πριν είχε συλληφθεί και πάλι για διακίνηση ναρκωτικών. Όσο
για τα ευρήματα στα σπίτια των δραστών η ανακοίνωση της ΕΛ.ΑΣ απέφευγε για μια ακόμη φορά να κατονομάσει ευθέως την κομματική ταυτότητά τους αρκούμενη να σημειώσει πως πρόκειται για στοιχεία «που παραπέμπουν σε συγκεκριμένο πολιτικό χώρο», δείχνοντας τη Χρυσή Αυγή, χωρίς όμως να την κατονομάζει..
Τάγματα μαυροντυμένων Σύμφωνα με τα θύματα των επιθέσεων, οι δράστες δρουν οργανωμένα, κάνουν «περιπολίες» είτε με μηχανές, είτε πεζοί, πολλές φορές με τη συνοδεία μεγαλόσωμων σκύλων. Είναι ντυμένοι με μαύρα ρούχα, συνήθως φορούν στρατιωτικά παντελόνια, κράνη, ή έχουν καλυμμένα πρόσωπα. Τις περισσότερες φορές, οι επιθέσεις γίνονται μετά τη δύση του ήλιου ή τις πρώτες πρωινές ώρες. Σε πολλές περιπτώσεις, όπως αναφέρει έκθεση της ΕΕΔΑ, τα θύματα ή οι μάρτυρες των επιθέσεων, αναγνώρισαν ανάμεσα στους δράστες άτομα που συνδέονται με τη Χρυσή Αυγή ή φορούσαν ρούχα με τα χαρακτηριστικά της ναζιστικής οργάνωσης Σύμφωνα με τα στοιχεία της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου το 2012, έχουν καταγραφεί 154 επιθέσεις σε όλη την Ελλάδα - ανάμεσά τους 3 δολοφονίες μεταναστών (η μία στις αρχές του 2013) και 66 βαριές σωματικές βλάβες. Τρία από τα θύματα ήταν Ευρωπαίοι πολίτες, 15 είχαν άδεια παραμονής και 4 ήταν αναγνωρισμένοι πρόσφυγες. Τα 107 περιστατικά καταγράφηκαν στον Δήμο Αθηναίων, κυρίως σε περιοχές που αποτελούν «άβατο» -όπως ο Αγιος Παντελεήμονας, οι πλατείες Αττικής, Βικτωρίαςαλλά και σε Πάτρα, Κόρινθο, Μανωλάδα. Αυτή είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου, αφού στις περισσότερες περιπτώσεις τα περιστατικά δεν καταγγέλλονται. Τα θύματα φοβούνται γιατί δεν έχουν νομιμοποιητικά έγγραφα, ενώ σε αρκετές, αναφέρουν ότι επιχείρησαν να καταγγείλουν τα περιστατικά στην αστυνομία αλλά αντιμετώπισαν απροθυμία, αποθάρρυνση, ακόμη και άρνηση. Μία τέτοια περίπτωση ήταν και ο Γουλάμ Χουσείν, θείος του Σαχζάτ Λουκμάν, του νεαρού Πακιστανού εργάτη που δολοφονήθηκε στις αρχές του χρόνου στα Πετράλωνα. Πριν από λίγες ημέρες ο Χουσεΐν δέχθηκε την επίθεση τάγματος «μαυροντυμένων» φουσκωτών σε λαϊκή αγορά του Κολωνού, όπου πουλούσε κουλούρια. Οι δράστες τον άφησαν λιπόθυμο στη μέση του δρόμου αφού τον γρονθοκόπησαν φωνάζοντάς του «θα διώξουμε όλους τους βρωμομετανάστες από τη χώρα».Ο Γουλάμ Χουσεΐν παρότι κατέθεσε μήνυση και αναγνώρισε τον δράστη, δεν έχει γίνει μέχρι σήμερα γνωστό αν έχει προσαχθεί κι αν έχουν αναζητηθεί οι συνεργοί του.
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 19 ΜΑΪΟΥ 2013
17
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Μετά την απόφαση του ΑΚΕΛ για συντεταγμένη έξοδο από την Ευρωζώνη, στον ΣΥΡΙΖΑ εντάθηκε η συζήτηση για το ευρώ. Ποια είναι η γνώμη σου; Ήταν αναμενόμενο. Αισθάνομαι αλληλέγγυος με τους συντρόφους του ΑΚΕΛ. Έχουν το πολύ δύσκολο καθήκον, στην αρχή ενός πραγματικού Γολγοθά για τον λαό, να συμβάλουν στην οργάνωση του αγώνα του. Όμως, υιοθετούν μια θέση που παρακάμπτει παραμέτρους που οδήγησαν την Αριστερά ώς τώρα. Παραμέτρους γεωπολιτικές, ιστορικές, διεθνών οικονομικών δεδομένων. Ως κυβέρνηση, το ΑΚΕΛ, δεν οργάνωσε ούτε την κοινωνία ούτε την οικονομία ώστε να αντιμετωπίσει ένα τέτοιο -πολύ πιθανό από την αρχή, σίγουρο στη συνέχεια- ενδεχόμενο, ενώ τη στιγμή της κρίσης δεν προέβαλε με επιμονή εναλλακτικό σχέδιο, χωρίς Μνημόνιο και δανειακή σύμβαση, εντός του ευρώ. Υπήρξαν, όμως, τέτοιες προτάσεις. Φοβάμαι ότι είχε προσανατολιστεί στη σημερινή του πρόταση, η οποία, παρ’ όλα αυτά, θεωρεί ότι προϋποθέτει συμφωνία με την τρόικα. Δηλαδή ένα νέο Μνημόνιο. Σχέδιο εκτός Ευρωζώνης, λόγω μεγέθους, ειδικών εθνικών προβλημάτων και δομής της οικονομίας της Κύπρου, προϋποθέτει συμβιβασμό με τμήματα της αστικής τάξης. Ποιος θα καταβάλει το κόστος; Όσοι έσπευσαν στην ελληνική Αριστερά να επαινέσουν την απόφαση αυτή, ανακηρύσσοντάς την ιστορική, μάλλον κινήθηκαν πολιτικά. Παραδόξως, αποδέχθηκαν και τη «συμπεφωνημένη» με την τρόικα έξοδο.
Να εμπλουτίσουμε το σχέδιό μας για την Ευρώπη
Το συνέδριο θα οδηγήσει από τον ΣΥΡΙΖΑ των συνιστωσών στον ΣΥΡΙΖΑ των μελών ή οι συνιστώσες θα συνεχίσουν να λειτουργούν;
Τη συγκρότηση του ΣΥΡΙΖΑ των μελών με την αυτοδιάλυση των συνιστωσών, έστω κι αν χρειαστεί μεταβατικό διάστημα διπλής ένταξης, προτείνει ο Παύλος Κλαυδιανός, μέλος της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ και στέλεχος της ΑΚΟΑ, μιλώντας στην «Αυγή». Ακόμη αναφέρεται στη μεγάλη συζήτηση για την Αριστερά και το ευρώ υποστηρίζοντας ότι ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να εμπλουτίσει και επ’ ουδενί να εγκαταλείψει την πρότασή του για την Ευρώπη.
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΣΤΑΥΡΟ ΚΑΠΑΚΟ
Ο ευρωσκεπτικισμός υπήρξε στην καταγωγή του ένα συντηρητικό ρεύμα και διέφερε από το «όχι» τμήματος της Αριστεράς, σε περίοδο που, μην το ξεχνάμε, η ύπαρξη της ΕΣΣΔ και των Αδέσμευτων μπορούσε να στηρίξει ένα άλλο σχέδιο. Η πολιτική που ασκείται σήμερα από την Ε.Ε., αλλά και πριν από την κρίση, είναι ικανή πηγή ανάπτυξης ευρωσκεπτικισμού και σε τμήματα του λαού που ακολουθεί την Αριστερά. Η Ευρωπαϊκή Αριστερά, ωστόσο, πρέπει να κρατήσει και να εμπλουτίσει το δικό της σχέδιο για την Ευρώπη. Στη βάση αυτή να συνομιλήσει με τον ευρωσκεπτικισμό, να μην τον αφορίσει. Να μη συγκροτήσει από το καταρρέον σχέδιο των αντιπάλων της ένα δήθεν δικό της.
Νομίζω ότι κύρια αφετηρία της πρότασης Λαφοντέν είναι η επιθυμία να «προλάβει» τον ευρωσκεπτικισμό που αναπτύσσεται ήδη και στη Γερμανία. Όμως, αυτό τον οδηγεί σε δρόμους ολισθηρούς. Πρώτον, ενώ θεωρεί ότι ο σημερινός συσχετισμός είναι αρνητικός και δεν αλλάζει, άρα δεν επιτρέπει πολιτική διεξόδου, δεν μας λέει πώς αυτό θα θεραπευθεί στις κυμαινόμενες ισοτιμίες. Δεύτερον, δεν λαμβάνει υπόψη του ότι ο συσχετισμός σήμερα είναι πιο θετικός για την Αριστερά, η θεωρητική θεμελίωση της λιτότητας έχει γίνει κουρέλια, υπάρχουν πόλοι αριστεροί που συγκεντρώνουν τη λαϊκή αντίδραση σε πολλές χώρες, ιδίως στον Νότο. Τρίτον, ξεχνά ιστορικά δεδομένα κρίσιμα για μια χώρα όπως η Γερμανία, της οποίας η ενοποίηση στηρίχθηκε στη σιγουριά της ευρωπαϊκής της ένταξης. Εύστοχα ο Ζαν - Λυκ Μελανσόν σημείωσε πρόσφατα ότι είναι ανήσυχος για την κρίση «διότι η Ευρώπη δεν ξέρει να διαχειριστεί τις κρίσεις της χωρίς προσφυγή σε πολέμους». Ο σύντροφος Λαφοντέν θέλησε να «κόψουμε δρόμο», όπως του απαντά ο πρόεδρος της Ντι Λίνκε, Μπερντ Ρίξιγκερ, αλλά παρέκαμψε έτσι τις «αναγκαίες κοινωνικές και πολιτικές συγκρούσεις, την εξάπλωση των κοινωνικών αγώνων και της ανάπτυξης διεθνούς και ευρωπαϊκής αλληλεγγύης» («Εποχή», 12.5).
Πώς βλέπεις σε αυτό το πλαίσιο την πρόταση Λαφοντέν για επιστροφή σε σύστημα κυμαινόμενων ισοτιμιών των εθνικών νομισμάτων;
Η επιστροφή στον ανταγωνισμό των εθνικών νομισμάτων ιστορικά σήμαινε υποτιμήσεις, προστατευτισμό, επικράτηση του ισχυρού. Μπορεί να αποτραπεί ένα
Πώς διαφοροποιείται η Ευρωπαϊκή Αριστερά από το ρεύμα του ευρωσκεπτικισμού, που όλο και διευρύνεται;
Τα «όλα» είναι κυρίως μικρά αυτή την περίοδο, αλλά δεν πειράζει. Υπάρχει «συνθέτης». Ο ΣΥΡΙΖΑ οφείλει να είναι παντού. Οργανώσεις μάς επισημαίνουν ότι κάτι δεν οργανώνεται σωστά, σ’ αυτό το σημείο, από την ηγεσία. Στηρίζεται πολύ στην κεντρική πολιτική, στην «από τα πάνω» παρέμβαση.
ΠΑΥΛΟΣ ΚΛΑΥΔΙΑΝΟΣ:
τέτοιο ενδεχόμενο με την επιστροφή στη δραχμή; Νομίζω ότι πρέπει να συνεννοηθούμε στο εξής: Η κατάσταση για τις δυνάμεις της εργασίας, για τους φτωχότερους λαούς και χώρες, για το φυσικό περιβάλλον είναι πολύ - πολύ δύσκολη. Είναι, επίσης, αλήθεια ότι μια σειρά δικαιωμάτων και πολιτικών κοινωνικής πρόνοιας ιστορικά ασκούνταν από τις κρατικές οντότητες, αυτό ξέρουν οι πολίτες. Παράλληλα, η ίδρυση ομοσπονδιακών θεσμών δεν πέτυχε, αφού κανένα κράτος δεν τους ήθελε πραγματικά, μας θυμίζει ο Μπαλιμπάρ. Επομένως, η σκέψη για προσφυγή στην «εθνική λύση» είναι εύλογη, δεν έχει σχέση τις πιο πολλές φορές με τον εθνικισμό. Όμως, οδηγεί στους εθνικούς ανταγωνισμούς αναπόφευκτα και γνωρίζουμε από την Ιστορία τι σημαίνει αυτό για τις μικρές χώρες και πολύ περισσότερο για τους μισθωτούς όλων των χωρών. Ποια δικαιώματα θα αντέξουν στον αδυσώπητο ανταγωνισμό όταν κάθε χώρα θα προσπαθεί να υπερισχύσει; Πού αποδίδεις τη δημοσκοπική στασιμότητα του ΣΥΡΙΖΑ; Από μια άποψη θα έλεγα ότι πρέπει να είμαστε ικανοποιημένοι διότι δεν ήταν καθόλου σίγουρο πως θα παρέμενε στον ΣΥΡΙΖΑ ο κόσμος που τον ψήφισε τον Ιούνιο. Αποδείχθηκε ότι υπάρχει κάτι βαθύτερο στην επιλογή του. Το πιο σπουδαίο είναι ότι παραμένει ο αντίπαλος πόλος της τριμερούς μνημονιακής κυβέρνησης και συμβάλλει στην αποδομητική διαδικασία της πολιτι-
κής λιτότητας στην Ευρώπη. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχει πρόβλημα και εμφανίζεται με δύο τρόπους. Πρώτον, με τη σταθεροποίηση των δυνάμεων του μνημονιακού κυβερνητικού μπλοκ. Δεύτερον, με το ότι μεγάλο μέρος του κόσμου, που είναι και το πιο επιβαρυμένο από την πολιτική λιτότητας, είναι χολωμένο και με εμάς. Κατά την άποψή μου, στην αρχή επαναπαυθήκαμε στις δάφνες και υιοθετήσαμε την πολιτική του «ώριμου φρούτου». Αυτό μεν εγκαταλείφθηκε πολύ γρήγορα, αλλά διασώθηκαν στοιχεία του. Η στασιμότητά μας, ωστόσο, συνδέεται και με την ποιότητα, την πειστικότητα των εναλλακτικών μας προτάσεων. Εφόσον σε ανέδειξε ο κόσμος ως τη δύναμη που άμεσα πάει να κυβερνήσει, είναι το πιο κρίσιμο και οφείλεις να το υπηρετήσεις προφυλάσσοντας ταυτόχρονα τον πυρήνα που συγκρότησε αυτό το 27%, τον ριζοσπαστισμό σου. Διαπιστώνεται, όμως, και βαθμιαία υποχώρηση των μαζικών κοινωνικών αντιδράσεων. Πού οφείλεται; Η υποχώρηση των κοινωνικών κινημάτων είναι επίσης βαθύ φαινόμενο και θα ήταν απλοποίηση να ερμηνευτεί με τη στάση, π.χ., του ΣΥΡΙΖΑ. Πιο σαφές είναι ότι επηρεάζει αρνητικά τα ποσοστά του. Κανένα κόμμα της Αριστεράς δεν μπορεί να πατήσει ένα κουμπί. Δεν προέκυψαν έτσι ούτε οι «πλατείες», αλλά ούτε κινήματα. Όμως αυτό που μπορεί να κάνει, και νομίζω ότι υστερεί, είναι να εργάζεται έτσι ώστε να ισχύσει ξανά εκείνο το «για όλα φταίει ο ΣΥΡΙΖΑ».
Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι των μελών, του κόσμου του. Από την αρχή, σχεδόν, τον εκλάμβανε ως την ενιαία παράταξη της Αριστεράς. Αυτό πρέπει να αποκατασταθεί και θεσμικά στο συνέδριο. Δεν γινόταν πάντοτε κατανοητό, καθυστερήσαμε, αλλά το ζήτημα το έλυσε, τελικώς, ο κόσμος του ΣΥΡΙΖΑ. Πρέπει, λοιπόν, να προχωρήσουμε στην αυτοδιάλυση των συνιστωσών. Βρισκόμαστε μπροστά στην εξαιρετική ιστορική δυνατότητα -και ευθύνη- να συγκροτηθεί στην Ελλάδα μεγάλο, μαζικό κόμμα της Αριστεράς -μετά το ΕΑΜ και την ΕΔΑ-, ανανεωτικό, δημοκρατικό, ριζοσπαστικό, σύγχρονο, ταξικό, με λαϊκότητα. Θα έχει συμβολή στη διαδικασία ανάδειξης της Αριστεράς του 21ου αιώνα. Όμως στη διαδικασία της ενιαιοποίησης δεν θα πρέπει να ξεχάσουμε κάτι πολύ κρίσιμο: ο ΣΥΡΙΖΑ των συνιστωσών και του ωκεανού των ανένταχτων συντρόφων και συντροφισσών, με την πολυγνωμία του, τις διαφορετικές αφετηρίες, ευαισθησίες, διαφορετικούς βαθμούς ριζοσπαστισμού, αλλά και την ενιαία μαχητική φλόγα, την ειλικρίνεια της σύγκρουσης με το Μνημόνιο και το σύστημα, τη διάθεση ανασύνθεσης της ηττημένης και κατακερματισμένης Αριστεράς, προσέλκυσε, «αποπλάνησε», όπως εύστοχα ειπώθηκε, τους πολίτες που τον επέλεξαν, τον «υιοθέτησαν». Αυτό το «κάτι άλλο» που είχε και τράβηξε τον κόσμο δεν πρέπει να χαθεί στο νέο - ενιαίο κόμμα. Και φοβάμαι, ακούγοντας κάποιες προτάσεις περί παρατηρητών, περιορισμού της δυνατότητας ανάδειξης πλουραλιστικών οργάνων μέσα από ψηφοφορίες για τους τρόπους ανάδειξης της ηγεσίας που ευνοούν φαινόμενα αρχηγισμού κ.ά., ότι αυτό δεν το προσέχουν όσο απαιτεί η σοβαρότητα αυτών των ζητημάτων. Μπορεί το ενιαίο κόμμα να εμπεριέχει τον πλουραλισμό, τη δυνατότητα ζύμωσης και έκφρασης, χωρίς να εγκαταστήσουμε μηχανισμούς και κόμματα μέσα στο κόμμα, αλλά τάσεις και ρεύματα. Μπορούμε να υιοθετήσουμε ένα μεταβατικό διάστημα και να δεχθούμε, εφόσον κάποιες συνιστώσες δεν έχουν ακόμη αποφασίσει ή και ωριμάσει να κάνουν ολόκληρο το βήμα, να έχουν διπλή ένταξη με υπεροχή του ενιαίου ΣΥΡΙΖΑ.
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 19 ΜΑΪΟΥ 2013
18
MAHΣ ’68
Ο Μάης, 45 χρόνια μετά ΤΟΥ ΜΑΚΗ ΚΑΒΟΥΡΙΑΡΗ*
Ο Μάης του ’68 ανήκει στα μεγάλα ιστορικά συμβάντα. Αν και πέρασαν 45 χρόνια, το ελευθεριακό πνεύμα της εξέγερσης εξακολουθεί να εμπνέει και να προβληματίζει βαθιά. Ο πόλεμος στο Βιετνάμ και το αντιπολεμικό κίνημα, ο αυταρχισμός στην εκπαίδευση, η αποξένωση των νέων και η αμφισβήτηση του κατεστημένου σε όλες τις εκφάνσεις της οικονομικής, επιστημονικής και πνευματικής ζωής αποτέλεσαν τα μεγάλα κανάλια από τα οποία αρδεύτηκε εκείνη η εξέγερση των νέων. Όποια κι αν είναι η άποψη που έχει κανείς για εκείνο το ζωηρό κίνημα βάσης, ένα είναι βέβαιο: ότι άφησε ανεξίτηλα σημάδια στην πολιτισμική πορεία του πλανήτη. Ποιο όμως είναι το νόημα του Μάη σήμερα σε συνθήκες βαθιάς κρίσης; Η «Αυγή» ζήτησε τη γνώμη τεσσάρων πνευματικών ανθρώπων, δύο από τους οποίους, ο Μάκης Καβουριάρης και ο Νίκος Πολίτης («Συναντήσεις»), έζησαν από κοντά την εξέγερση. ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΠΑΚΟΣ
Υπάρχουν γεγονότα που διαδραματίστηκαν τον Μάη του ‘68 και που μπορεί κανείς να τα αφηγηθεί, να τα διερευνήσει, να τα ερμηνεύσει, να τα βρει καταγραμμένα και σχολιασμένα. «Μάης του ‘68» δεν είναι όμως αυτά τα γεγονότα, ανεξάρτητα από την ερμηνεία τους και την πιστότητα της αφήγησής τους. Είναι ό,τι μας λέει ο (χρονικός) προσδιορισμός που τους αποδώσαμε ως όνομα, ό,τι έμεινε να συμβολίζεται με αυτή την αναφορά, ό,τι παραδειγματικά εκφράζεται ως γενικεύσιμη, αν και μοναδική, ιστορική συγκυρία. Συγκρίνουμε καταστάσεις με τον «Μάη του ‘68», συγκρίνουμε προϋποθέσεις, εντοπίζουμε «εξηντα-οκτω-μαγιάτικους» όρους και συνθήκες. Ο «Μάης του ‘68» είναι ένα εικονικό δείγμα: αναφέρεται σε κάτι μερικό και συγκεκριμένο για να μας παραπέμψει σε μια ευρύτερη συνάφεια κοινωνικών παραγόντων - να μας παραπέμψει σε ένα ιστορικό πλαίσιο, που μας γίνεται προσιτό μέσα από την εικόνα του εξεγερμένου Παρισιού. Δύο όψεις αυτής της εικόνας θα επισημάνω, όψεις κρίσιμες για το δικό μας «εδώ και τώρα» και για την κατανόηση της δυναμικής που εγκυμονεί. 1. Ο πολυσυζητημένος «πνευματικός» ή και «πολιτισμικός» ορίζοντας του «Μάη» δεν ήταν, παρά μόνο εκ των υστέρων, διακριτός στην ιδιαιτερότητά του. Δεν ήταν και δεν
Το 2008, στο αφιέρωμα του περιοδικού Ουτοπία (τεύχος αρ. 79 Μάρτιος-Απρίλιος 2008), για τα σαράντα χρόνια του Μάη στη Γαλλία, παρουσίασα το γεγονός ως τη μεγάλη συνάντηση των νέων με την εργατική τάξη. Ο Μάης έφερε σε επαφή μεγάλες ομάδες του γαλλικού λαού. Τους νέους που πέρασαν από την αμφισβήτηση στην εξέγερση, τους εργαζόμενους που συμμετείχαν μαζικά στο μεγαλύτερο απεργιακό κίνημα της μεταπολεμικής Γαλλίας (9 εκατομμύρια απεργοί), τους διανοούμενους, τους αγρότες. Ολόκληρη η Γαλλία, το σύνολο του γαλλικού λαού, έζησαν το σημαντικό γεγονός που προήλθε από την συνάντηση ανθρώπων που μέχρι τότε ζούσαν περιχαρακωμένοι. Οι μεν στα πανεπιστήμια, οι δε στους τόπους δουλειάς. Και σε κάποιες στιγμές πολλοί νιώσανε ότι η «φαντασία στην εξουσία» θα μπορούσε να γίνει πραγματικότητα. Για τον Αλαίν Μπαντιού ήταν η συνάντηση ανάμεσα σε ανθρώπους που στην κανονική κοινωνική ζωή δεν συναντώνται. «Και είναι αυτή η συνάντηση που δημιούργησε το γεγονός». Σήμερα, 45 χρόνια μετά, προστέθηκαν δύο ακόμα γενιές στη γενιά που δημιούργησε το γεγονός και έφτασε ή οδεύει προς το προσδόκιμο της ζωής της. Οι νέοι σήμερα είναι τα εγγόνια των νέων εκείνης της εποχής. Οι εποχές όμως άλλαξαν. Οι νέοι τότε αμφισβήτησαν την κοινωνία της κατανάλωσης και του θεάματος, την κοινωνία που οικοδομήθηκε
μετά τον πόλεμο, στα ερείπια που άφησε ο πόλεμος, στις νέες πηγές κερδοφορίας του κεφαλαίου, στις σχέσεις ανάμεσα στις κοινωνικές τάξεις, τις γενιές, τα φύλα, τους λαούς. Σήμερα, την εποχή της κρίσης, η γενικευμένη αμφισβήτηση στρέφεται εναντίον της φτώχειας, της ανεργίας, της ανασφάλειας και της αβεβαιότητας που μαστίζουν τις κοινωνίες μας. Πέρα όμως από τις διαφορετικές καταστάσεις και συνθήκες, ανάμεσα στο τότε και το τώρα, υπάρχει μια ουσιώδης διαφορά που έχει σχέση με τη σχέση ανάμεσα στη θεωρία και την πράξη. Η δεκαετία του ‘60, εκτός από τα μεγάλα γεγονότα της περιόδου και τα κοινωνικά κινήματα που αναπτύχθηκαν σ’ Ανατολή και Δύση, ήταν γόνιμη στον χώρο των ιδεών. Ο μαρξισμός ήταν, όπως γράφει ο Σαρτρ, «ο αξεπέραστος ορίζοντας της εποχής» και για τον Φουκώ «ήταν δύσκολο να μην είσαι μαρξιστής και να μην αναφέρεσαι στον Μαρξ». Σήμερα η φτώχεια δεν είναι μόνο υλική. Επεκτείνεται και στη θεώρηση των πραγμάτων. Στη σχέση της θεωρίας με την πράξη, στο αναγκαίο πέρασμα από την πραγματικότητα στον λογισμό, για τη δημιουργία των θεωρητικών εργαλείων που μας επιτρέπουν να προχωρήσουμε, να καταλάβουμε την πραγματικότητα και να προβάλουμε την ιδέα της αλλαγής. Δεν λείπει μόνο ο λογισμός, λείπει και το όνειρο. Η ιδέα της αλλαγής. Η σκιαγράφηση της κοινωνίας που θέλουμε να οικοδομή-
σουμε στη θέση της κοινωνίας που ζούμε. Στο παλιό που καταρρέει και δεν πάει άλλο δεν προτείνουμε το καινούργιο, τις νέες σχέσεις που θα οδηγήσουν σε μια καλύτερη κοινωνία. Στο τι να κάνουμε, που συνεχώς επικαλούνται οι δυνάμεις της συντήρησης του παλιού, στη λογική του μονόδρομου, δεν απαντούμε με το τι θα κάνουμε σε σχέση με το καινούργιο που θέλουμε να οικοδομήσουμε. Δεν προχωράμε «με λογισμό και μ’ όνειρο». Χανόμαστε και εμείς μέσα στις στατιστικές και τις δημοσκοπήσεις. Στις διαπιστώσεις και την περιγραφή. Χρήσιμα πράγματα στην κριτική μας για την πολιτική των δυνάμεων της συντήρησης. Δεν απαντούν όμως στο πρόβλημα της σύνδεσής μας με την κοινωνία, στην αναγκαία σχέση του πολιτικού με το κοινωνικό. Γιατί, εκτός από τις απαντήσεις στο πεδίο της πολιτικής συγκυρίας, χρειάζεται να δούμε πώς η κοινωνία, στο παλιό που την συνθλίβει, προτείνει και δημιουργεί νέες μορφές συμμετοχής, αλληλεγγύης και στράτευσης, πώς μέσα στο παλιό που καταρρέει γεννιέται το καινούργιο που κυοφορεί μια καλύτερη κοινωνία. Η πολιτική πρακτική πρέπει να γίνει αντικείμενο θεωρητικών επεξεργασιών και οι θεωρητικές επεξεργασίες να μπολιάσουν την πρακτική μας.
* Ο Μάκης Καβουριάρης δίδαξε Οικονομικά στο πανεπιστήμιο Paris 8 και έζησε την εξέγερση του Μάη
Ένας πυκνός κόσμος είναι, όπου επανεμφανίζεται κάτι που αναγνωρίζουμε ως ανάλογο του δείγματος. Η εμπειρία μιας απότομης προσγείωσης, από το όνειρο της διαρκούς μεταπολεμικής ευημερίας στην πραγματικότητα της αυξανόμενης ανεργίας, μόνο εκ των υστέρων αναγνωρίστηκε ως τέτοια. Το ίδιο και η επαναφορά στην πολιτική σκηνή ενός εξαγνισμένου από τη φασιστική του προϊστορία αυταρχισμού, η κρίση της συρρικνωμένης δημοκρατίας, της περιορισμένης ελευθερίας και της εργαλειακής μόρφωσης. Η αναγνώριση προϋπέθετε τη διαφοροποιημένη και επεξεργασμένη οικειοποίηση όσων κληροδότησε
ΤΟΥ ΓΕΡΑΣΙΜΟΥ ΚΟΥΖΕΛΗ*
στον «Μάη» η νεολαιίστικη, χίπικη και αντιπολεμική κουλτούρα χειραφέτησης (της άλλης πλευράς του Ατλαντικού), παντρεμένη με αιτήματα και αφορισμούς μιας εμφατικά ευρωπαϊκής «κριτικής θεωρίας», αλλά και με μουσική και καλλιτεχνικούς πειραματισμούς που επίσης εκ των υστέρων εντάξαμε στην ίδια εικόνα υπόδειγμα. Ο «ορίζοντας» κάθε «Μάη» δεν ήταν και δεν είναι διακριτός πριν φω-
τιστεί από την ιστορική στιγμή -εκείνη τη συμπυκνωμένη στιγμή που αφήνει πίσω της τη δυναμική των γεγονότων, τη δυναμική του κινήματος. Αυτό έχει μεγάλη σημασία για μας σήμερα: αν και το κίνημα του Μάη του ‘68 προϋπέθετε ένα ορισμένο κοινωνικό και πολιτισμικό πλαίσιο, το πλαίσιο αυτό φανερώθηκε ως υπαρκτό, «ζωντάνεψε» μόνο με την ανάπτυξη του κινήματος. Κανένα κίνημα δεν περιμένει να εξασφαλιστούν οι «κατάλληλες συνθήκες». 2. Ο Μάης του ‘68 βιώθηκε, από όλους όσους του έδωσαν περιεχόμενο συμμετέχοντας, ως συμπυκνωμένος χρόνος. Είναι αυτή η μη καθημερινή, «μη κανονική» συμπύκνωση
που χαρακτηρίζει τις περιόδους ραγδαίων κοινωνικών μεταβολών, πολιτικών ανατροπών, πολιτιστικών ρήξεων. Χαρακτηρίζει τον τρόπο με τον οποίο βιώνουμε τον περίγυρό μας κατά τις περιόδους αυτές, τη χρονικότητα του κόσμου μας, αλλά και την υφή του: ο ίδιος ο κόσμος γίνεται πυκνότερος σε σημασίες, οι πράξεις μας έχουν κρισιμότερες συνέπειες, οι καταστάσεις γίνονται πολυδιάστατες, συμβαίνουν πολλά, παίζονται πολλά. Και πράγματι μέσα σε λίγες μόνο εβδομάδες, που κράτησαν τόσο πολύ, νέοι άνθρωποι ωρίμασαν, σκέψεις καταστάλαξαν, αφηρημένες θεωρητικές αρχές πήραν μορφή και εφαρμόστηκαν, ουτοπίες έγιναν πρακτική και άμεσο αίτημα, διεργασίες μακράς διάρκειας αποδείχτηκαν ικανές σε στιγμιαία ολοκλήρωση. Έγιναν απίστευτα πολλά εκείνο τον Μάη, απίστευτα γρήγορα κι απίστευτα περίπλοκα. Καθώς η συμπύκνωση της κινηματικής δυναμικής δεν είναι μόνο χρονική και βιωματική, είναι και συμπύκνωση των διαστάσεων της πραγματικότητας, των διαστάσεων των γεγονότων: τα γεγονότα εκείνου του Μάη, όπως και τα δικά μας πιο πρόσφατα Δεκεμβριανά και ανοιξιάτικα, δεν ήταν και δεν θα μπορούσαν να είναι διακρίσιμα σε πολιτικά, οικονομικά, κοινωνικά ή καλλιτεχνικά. Ήταν πολυδιάστατα και σύνθετα. Και, κυρίως, συνιστούσαν αυθεντική εμπειρία για
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 19 ΜΑΪΟΥ 2013
19
MAHΣ ’68
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΠΑΚΟΣ
Αποδομώντας το μεγάλο καμάρι της κυρίαρχης ιδεολογίας ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΓΑΒΡΟΓΛΟΥ*
Η δημόσια συζήτηση για τον Μάη του ‘68 συνήθως αγνοεί μία πτυχή που συνεχίζει να είναι παρούσα και σήμερα. Αναφέρομαι στην κριτική της επιστήμης και την αμφισβήτηση της ουδετερότητάς της. Το διαφωτιστικό όραμα της προόδου και η ηγεμονία της τεχνοκρατίας, κυρίως στη διάρκεια του 20ού αιώνα, καλλιέργησε την αντίληψη ότι η επιστήμη είναι κάτι το ουδέτερο και τα πάντα εξαρτώνται από το πώς εφαρμόζεται. Αυτό το σχήμα εξέφραζε και τις απόψεις πολλών μαρξιστών και σίγουρα των απανταχού κομμουνιστικών κομμάτων. Το πρόβλημα, υποστήριζαν, δεν είναι αν η πρόοδος των επιστημών επιτυγχάνεται σε καπιταλιστικά ή σοσιαλιστικά πανεπι-
όσους τα βίωσαν. Αρκεί να τα συγκρίνουμε με τη σημερινή αργόσυρτη πορεία μιας καθημερινότητας χωρίς διακριτές κι αποφασιστικές στιγμές (κι ας μας υπόσχονται πως κάτι συμβαίνει). Η συμπύκνωση του χρόνου δεν είναι παρά η άλλη πλευρά της συνάρθρωσης των κοινωνικών παραγόντων: έτσι έδεσαν οι πολιτιστικές αναζητήσεις με τα χειραφετητικά αιτήματα, την αγωνιστική ετοιμότητα και τις πολιτικές πρωτοβουλίες. Μήπως δεν φτάνει και σε μας η ηχηρή βοή όλων όσα ξαφνικά γίνονται σήμερα γύρω μας, σαν απόκριση στην ανάγκη αναζήτησης ερωτημάτων και λύσεων -κι όχι μόνο στην τόσο πληγωμένη Αθήνα, αλλά σε ολόκληρη την ελληνική επικράτεια;
* Ο Γεράσιμος Κουζέλης διδάσκει Πολιτική Επιστήμη στο Πανεπιστήμιο Αθηνών
στήμια και ερευνητικά κέντρα, αλλά αν οι επιστήμες εφαρμόζονται για το καλό των λαϊκών μαζών ή για τα κέρδη των λίγων. Οι πρώτες συστηματικές συζητήσεις που αμφισβήτησαν την ουδετερότητα της επιστήμης είχαν ήδη αρχίσει από τα μέσα της δεκαετίας του 1960 και όσα έγιναν τον Μάη του ‘68 έπαιξαν καταλυτικό ρόλο και σε αυτόν τον τομέα. Η κριτική στην ουδετερότητα της επιστήμης όχι μόνο επιβιώνει μέχρι τις μέρες μας, αλλά αποτελεί μέρος του λόγου ενός τεράστιου τμήματος της επιστημονικής κοινότητας. Ο Μάης του ‘68 σηματοδοτεί την ωρίμανση μιας επιχειρηματολογίας, που άρχισε να πείθει ολοένα και μεγαλύτερα τμήματα της επιστημονικής κοινότητας, ότι τα ερωτήματα που θέτουν και οι λύσεις που προτείνουν οι επιστήμονες έχουν άμεση σχέση με τα προβλήματα που α-
πασχολούν συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες, τις ιδεολογικές και κοινωνικές διαμάχες και το αξιακό σύστημα των επιστημόνων -που συμπεριλαμβάνει όχι μόνο αξίες ηθικού περιεχομένου, αλλά και κανονιστικές αξίες που σχετίζονται με το γνωστικό αντικείμενο με το οποίο ασχολούνται. Όλα αυτά εγγράφονται στις λύσεις που προτείνουν οι επιστήμονες και αποτυπώνονται στην εξέλιξη των επιστημών. Έχει σημασία να τονιστεί ότι η κριτική στις επιστήμες δεν ήταν αποτέλεσμα μιας καθαρά θεωρητικής αναζήτησης, αλλά αναπτύχθηκε μέσα από τις πρακτικές αντίστασης σε ένα σύνολο φαινομένων που εκδηλώθηκαν εκείνη την εποχή. Η κριτική ενάντια στην ηγεμονική άποψη για την ουδετερότητα της επιστήμης απέκτησε θεωρητική συνοχή μόνον μετά τη συγκρότηση διαφόρων πρα-
κτικών που επιχείρησαν να αντισταθούν στις νέες πραγματικότητες από τα μέσα της δεκαετίας του 1960 μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1970. Τα παραδείγματα είναι πάρα πολλά: Ήδη από το 1962 δημοσιεύεται το βιβλίο της Rachel Carson, Η Σιωπηλή Άνοιξη, που αναδεικνύει τις ολέθριες επιπτώσεις των εντομοκτόνων. Σε λίγα χρόνια ακολουθεί ο Barry Commoner με το βιβλίο του Επιστήμη και Επιβίωση. Και τα δύο βιβλία εγκαινίασαν έναν νέο λόγο, αυτόν την περιβαλλοντικής επιστήμης, και επηρέασαν πολλούς επιστήμονες, ανεξάρτητα αν το αντικείμενο τους σχετιζόταν άμεσα με αυτά τα προβλήματα. Έχει ενδιαφέρον ότι η ανάδειξη του περιβαλλοντικού προβλήματος και η νομιμοποίηση των επιστημών περιβάλλοντος αποτέλεσαν -προφανώς μέσα από τις αντιφάσεις τους- σημαντικές εναλλακτικές προτάσεις στην τεχνοκρατία. Ένα άλλο παράδειγμα: Οι ιδεολογικά και πολιτικά συντηρητικές δυνάμεις ενεργοποιήθηκαν μετά τις κοινωνικές εκρήξεις στα γκέτο των μαύρων, κυρίως, στο Watts και στο Ντιτρόιτ, και ξανάφεραν στο προσκήνιο παλιές ιδέες για το εάν η βία «εδράζεται» στη φυσιολογία του εγκεφάλου όσων την ασκούν. Χρηματοδοτήθηκαν έρευνες σχετικά με αυτό το πρόβλημα, έγιναν πολλές λοβοτομές σε μαύρες γυναίκες και άρχισε να κυριαρχεί η προβληματική γύρω από το γονίδιο της εγκληματικότητας. Ταυτόχρονα, όμως, άρχισαν να εκφράζονται αντιρρήσεις για την συγκεκριμένη τροπή των ερευνών και ένα κίνημα αντίστασης από επιστήμονες διαφορετικών κλάδων αποδεικνύει ότι τα αποτελέσματα της «καθαρής έρευνας» είναι γεμάτη λάθη, αποκαλύπτοντας την πολιτική διάσταση αυτών των, κατά τα άλλα
αμιγώς ερευνητικών, δραστηριοτήτων. Τα παραδείγματα είναι πολλά και όλα μαζί αποτυπώνουν τις διστακτικές στην αρχή, αλλά δυναμικές στη συνέχεια συλλογικότητες, οι οποίες μέσα από τις αντιρρήσεις και αντιστάσεις τους στην κυρίαρχη κουλτούρα της επιστημονικής έρευνας κατάφεραν να συγκροτήσουν έναν κριτικό λόγο και να διαμορφώσουν εναλλακτικές πρακτικές στην άσκηση της επιστημονικής έρευνας και διδασκαλίας των αντίστοιχων μαθημάτων. Αν ο συλλογικός φόβος για πυρηνική καταστροφή πριν τον Μάη του ‘68 σηματοδοτήθηκε από τον παράφρονα Dr. Strangelove στην ομώνυμη ταινία του 1964, η ανατριχιαστική ηγεμονία του τεχνοκρατισμού συμβολίζεται στο Κουρδιστό Πορτοκάλι, παραγωγής του 1971. Οι διεργασίες που κορυφώθηκαν τον Μάη του ‘68 συμπύκνωσαν πολλά από όσα είχαν προηγηθεί και δημιούργησαν ένα ιδιαίτερα πρόσφορο έδαφος για όσα ακολούθησαν. Δεν έμεινε αλώβητη, ούτε καν η επιστήμη, η ουδετερότητα της οποίας αποτελούσε το απόλυτο καμάρι της κυρίαρχης ιδεολογίας.
* Ο Κώστας Γαβρόγλου είναι καθηγητής Ιστορίας των Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Αθηνών
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 19 ΜΑΪΟΥ 2013
20
EΡΓΑΣΙΑ
ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ Από τις Σκουριές ώς την Κρήτη: Εκδήλωση - συζήτηση με θέμα «Ανάπτυξη στον καιρό του Μνημονίου: από τις Σκουριές ώς την Κρήτη» διοργανώνει η Πρωτοβουλία Αλληλεγγύης στους κατοίκους της Χαλκιδικής, που έχει συσταθεί στο Ηράκλειο της Κρήτης. Η συζήτηση θα γίνει την Παρασκευή 24 Μαΐου στις 19.00 στο Εργατικό Κέντρο Ηρακλείου με τη συμμετοχή της Έλλης Δαμάσκου και του Γιάννη Δεληγιώβα, μελών της Επιτροπής Αγώνα Μεγάλης Παναγιάς Χαλκιδικής, καθώς και του Τάσου Κεφαλά, αναλυτή και μέλους της Πρωτοβουλίας Συνεννόησης για τη Διαχείριση των Απορριμάτων και της Επιτροπής Αλληλεγγύης στις Σκουριές (Αττικής). Βιβλίο Κώστα Μελά: Ο Σύλλογος Μανιατών Νοτίων Προαστίων και oι Eκδόσεις Πατάκη σας προσκαλούν τη Δευτέρα 20 Μαΐου 2013 και ώρα 7.00 μ.μ. στην Αίθουσα Ιωνία του Δήμου Βάρης - Βούλας - Βουλιαγμένης (Λεωφ. Καραμανλή 18, Βούλα) σε μια συνάντηση με τον καθηγητή Κώστα Μελά με αφορμή το νέο του βιβλίο: «Mικρά μαθήματα για την ελληνική οικονομία - Ιδιομορφίες - Ο δρόμος προς το Mνημόνιο - Η ύβρις και η νέμεσις». Για το βιβλίο θα μιλήσουν οι Αντώνης Κοκορίκος δημοσιογράφος, Γιάννης Παπαμιχαήλ καθηγητής Παντείου. Ψυχική Υγεία: Ανοιχτή εκδήλωση - συζήτηση με θέμα «Τι ωραίο πλιάτσικο: Η Ψυχική Υγεία στον καιρό του Μνημονίου» διοργανώνει την ερχόμενη Τετάρτη 22 Μαΐου το Σωματείο Εργαζομένων σε φορείς Ψυχικά Ασθενών και Ευάλωτων Κοινωνικά Ομάδων (ΣΕΨΑΕΚΟ), στον 3ο όροφο του κτηρίου της ΕΣΗΕΑ (Ακαδημίας 20, Αθήνα), στις 5.30 μ.μ. Ομιλητές στη συζήτηση θα είναι οι Αχιλλέας Βασιλικόπουλος, εργαζόμενος ΕΚΨΨΥ, Αγγελική Συλλιγαρδάκη, πρόεδρος ΣΕΨΑΕΚΟ, και ένας εκπρόσωπος του Σωματείου «Αυτοεκπροσώπηση», ενώ παρεμβάσεις θα κάνουν οι Χρ. Μαντάς, βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ, Β. Κατριβάνου, βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ, εκπρόσωπος του ΚΚΕ, Θόδ. Μεγαλοοικονόμου, διευθυντής - ψυχίατρος του ΨΝΑ - «Δαφνί», καθώς και εκπρόσωποι του συλλόγου των εργαζομένων του ΟΚΑΝΑ, της ΠΟΜΕΕΑ, του σωματείου εργαζομένων ΕΔΡΑΣ και του σωματείου εργαζομένων στο «Περιβολάκι». Κ.Θ. Δημαρά: Το Δ.Σ. του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης και το Βιβλιολογικό Εργαστήρι «Φίλιππος Ηλιού» του Μουσείου Μπενάκη μας προσκαλούν στην εκδήλωση που θα πραγματοποιηθεί με την ευκαιρία της κυκλοφορίας της δίτομης έκδοσης Κ.Θ. Δημαράς, Σύμμικτα Δ’, Λόγια περί μεθόδου, στο Βιβλιοπωλείο του ΜΙΕΤ (Τσιμισκή 11, Θεσσαλονίκη), την Παρασκευή 24 Μαΐου 2013 στις 20.00. Την έκδοση και το έργο θα παρουσιάσουν η Μ. Μικέ, πανεπιστημιακός, ο Αλ. Πολίτης, πανεπιστημιακός, η Λ. Τσιριμώκου, πανεπιστημιακός και η Π. Πολέμη, επιμελήτρια της έκδοσης και υπεύθυνη του Εργαστηρίου. Εκδήλωση για Π. Ροδάκη: «Ο Περικλής Ροδάκης και η μεταπολεμική Ελλάδα. Μερικές σκέψεις για τον άνθρωπο και την εποχή του» είναι το θέμα εκδήλωσης που θα γίνει αύριο, Δευτέρα, στις 8 μ.μ., στον Πολυχώρο Ρουφ (Ανδρονίκου 18 και Κωνσταντινουπόλεως 10). Στην εκδήλωση, που συνδιοργανώνουν ο Νέος Αγωνιστής - Δίκτυο Αριστερών Σοσιαλιστών και οι Εκδόσεις «Γόρδιος», θα μιλήσουν οι: Γ. Στρατής, μαθηματικός, Γ. Δρίνης, συνεργάτης των εκδόσεων, και Τ. Γιακουμής, γιατρός. Συντονίζει ο Β. Ασημακόπουλος, μέλος της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ. Εθνική Αντίσταση: Tελετή τιμής και μνήμης των εκτελεσμένων αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης θα γίνει την Κυριακή 2 Ιουνίου στις 11 το πρωί από το Διοικητικό Συμβούλιο του «Ομίλου Μνήμης Εκτελεσμένων Αγωνιστών 1941-1952 ο Αττικός Τύμβος». Το Μνημείο βρίσκεται εντός του χώρου του νοσοκομείου «Σωτηρία» επί της Λεωφόρου Μεσογείων 152 (κτήριο Ζ’ 300 Γυναικών - ογκολογικό). Μιχ. Πατρώνης: Το βιβλίο του Μιχάλη Πατρώνη «Περί σκέψης περίσκεψις» παρουσιάζεται από τις εκδόσεις Πανός την Πέμπτη 23 Μαΐου (στις 8.00 μ.μ.) στο Polis Art Cafe (Πεσμαζόγλου 5 και Σταδίου). Για το βιβλίο θα συζητήσουν οι Κωνσταντίνος Μπούρας, ποιητής και κριτικός, Δημήτρης Στούμπος, δημοσιογράφος, και Γιώργος Χρονάς, ποιητής και εκδότης. Τρίκαλα: Οι θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ για την οικονομική και φορολογική πολιτική είναι το θέμα εκδήλωσης που διοργανώνει αύριο, Δευτέρα, το Τμήμα Επαγγελματιών και Εμπόρων της Ν.Ε. Τρικάλων. Στις 8.30 μ.μ., στην αίθουσα του Πνευματικού Κέντρου του Δήμου Τρικκαίων. Με ομιλητές τον Γιάννη Μηλιό, υπεύθυνο του Τμήματος Οικονομικής Πολιτικής, και την οικονομολόγο Άννα Κιουτσοκιόζογλου - Πουλάκη, μέλος της Γραμματείας του Τμήματος Οικονομικής Πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ. Αγία Παρασκευή: Τη Δευτέρα 20 Μαΐου και ώρα 7.30 μ.μ., θα πραγματοποιηθεί ανοιχτή εκδήλωση - συζήτηση στην πλατεία της Αγίας Παρασκευής με θέμα «Η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ για την έξοδο από την κρίση». Θα μιλήσει ο Γιάννης Δραγασάκης, βουλευτής Β’ Αθηνών του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ. Την εκδήλωση συνδιοργανώνουν ο ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ Αγίας Παρασκευής, Χαλανδρίου, και Χολαργού - Παπάγου.
Κυβερνητικό σχέδιο διαμελισμού της ΔΕΗ ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΑΝΤΙΓΟΝΗ ΖΟΥΝΤΑ
Άλλο ένα βήμα στο σχέδιο πλήρους άλωσης των ενεργειακών αγορών της χώρας από ιδιώτες, κυβέρνησης - τρόικας, εις βάρος των καταναλωτών και των εργαζομένων, αποτελεί το πλάνο διαμελισμού και διάλυσης για την αποκρατικοποίηση της ΔΕΗ. Οι γνωστές κυβερνητικές προθέσεις για «σπάσιμο» σε κομμάτια, σταδιακό ξεπούλημα της μεγαλύτερης ενεργειακής επιχείρησης της χώρας και παράδοση σε ιδιώτες του σημαντικού αγαθού του ηλεκτρισμού, που μόνο εκτόξευση τιμών μπορεί να επιφέρει υποβαθμίζοντας περαιτέρω το επίπεδο διαβίωσης των πολιτών, επιβεβαιώθηκαν από την πρόσφατη δημοσιοποίηση του «Σχεδίου Αναδιάρθρωσης και Αποκρατικοποίησης» της ΔΕΗ, του ΥΠΕΚΑ. Σύμφωνα με το «σχέδιο» το ξεπούλημα της επιχείρησης θα πραγματοποιηθεί σε τρία επίπεδα και αντίστοιχους χρόνους από φέτος έως τις αρχές 2016: - Πρώτα στη σειρά είναι τα δίκτυα μεταφοράς ηλεκτρισμού, καθώς άμεσα προχωρά ο ιδιοκτησιακός διαχωρισμός του ΑΔΜΗΕ (Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας) από τη ΔΕΗ και θα παραχωρηθεί αρχικά ποσοστό έως 49% και στη συνέχεια έως 51% σε ι-
διώτη, που, πάντως, εξαρχής θα αναλάβει και το management. Γίνεται λόγος για καταστατική μειοψηφία του Δημοσίου που προσδιορίζεται στο 34%, αλλά μένει ανοιχτό τι θα γίνει με το εναπομείναν 15% του μετοχικού κεφαλαίου του Διαχειριστή κι αν είναι επίσης «προς πώληση». Στο σχέδιο αφενός αναφέρεται «πρόβλεψη για μελλοντική ολοκληρωτική αποχώρηση της ΔΕΗ από τον ΑΔΜΗΕ» και αφετέρου ότι το κράτος θα εξασφαλίσει καταστατική μειοψηφία (το 34%) υπό την προϋπόθεση, μεταξύ άλλων, να μην υπάρχει απόκλιση στους τρέχοντες στόχους εσόδων από τη διαδικασία ιδιωτικοποίησης που αναλογούν στη γενική κυβέρνηση οπότε και αυτή η πρόβλεψη για μειοψηφικό ποσοστό δείχνει διάτρητη. - Το επόμενο βήμα αφορά τη δημιουργία μιας καθετοποιημένης εταιρείας, μιας «μικρής ΔΕΗ», που θα προικοδοτηθεί με το 30% του παραγωγικού δυναμικού της ΔΕΗ. - Η διάλυση θα ολοκληρωθεί με την αποκρατικοποίηση του 17% της αποψιλωμένης πλέον -και ήδη υποβαθμισμένης σε αξία- ΔΕΗ, «κατά προτίμηση μέσω της προσέλκυσης στρατηγικού επενδυτή». Η κυβέρνηση επιχειρηματολογεί υπέρ αυτών των καταστροφικών επιλογών, εμπαίζοντας στην ουσία την κοινή γνώμη, προβάλλοντας δήθεν καταστατικές μειοψηφίες του Δημο-
σίου. Ωστόσο, η αναλογικότητα των περιουσιακών στοιχείων της ΔΕΗ στο 70%-30% δεν διασφαλίζει την όποια «δίκαιη» κατανομή, τις επιλογές που θα γίνουν για τη νέα εταιρεία και τι τελικά θα απομείνει στην ΔΕΗ, αφού θα διαβιβαστεί στην Κομισιόν ο κατάλογος των παγίων της ΔΕΗ ώστε να γίνει «διαβούλευση». Το δε άνοιγμα της αγοράς θα γίνει με αντικατάσταση του σημερινού μονοπωλίου της ΔΕΗ σε υποδομές - δίκτυα από ένα ιδιωτικό μονοπώλιο, που όμως θα λειτουργεί με αμιγώς χρηματοοικονομικά κριτήρια. Συγχρόνως ανοίγει και η αγορά του «φθηνού» λιγνίτη στους ιδιώτες, καθώς προβλέπεται η εξασφάλιση πρόσβασής τους επί ίσοις όροις σε λιγνιτικά πεδία που είτε δεν έχουν παραχωρηθεί στη ΔΕΗ είτε δεν συμμετέχει η ΔΕΗ σε διαδικασίες παραχώρησής τους. Η δε επίφαση της λειτουργίας του ανταγωνισμού με θετική επίδραση στα τιμολόγια είναι τουλάχιστον προκλητική, με την εκτίναξη των τιμών να είναι μονόδρομος, αφού αυτό καταδεικνύεται τόσο από την εμπειρία χωρών που αποκρατικοποίησαν αντίστοιχη «ΔΕΗ» (π.χ. Βουλγαρία) όσο και από τη δρομολογημένη «προετοιμασία» υπέρ των ιδιωτών με συνεχείς ανατιμήσεις έως την πλήρη απελευθέρωση τιμολογίων (Ιούλιος 2013).
Ανοιχτές μειώσεις μισθών έως και 40% Ποιους και πόσους καλύπτει η εξάμηνη συμφωνία ΓΣΕΕ - εργοδοτών; ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ
Η παράταση των θεσμικών ρυθμίσεων που ίσχυαν από την προηγούμενη Συλλογική Σύμβαση για τους επόμενους έξι μήνες, δηλαδή μέχρι το τέλος του χρόνου, είναι το βασικό αποτέλεσμα της συμφωνίας της πλειψηφίας της ΓΣΕΕ και των εργοδοτικών οργανώσεων, πλην ΣΕΒ. Τουλάχιστον αυτό ισχυρίζονται τα δύο μέρη που συμφώνησαν την προηγούμενη Τρίτη. Με δεδομένο όμως ότι ο κατώτατος μισθός έμεινε εκτός διαπραγμάτευσης, καθώς θα καθοριστεί από την κυβέρνηση με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, το ερώτημα που τίθεται είναι ποιους και πόσους εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα αφορά η συμφωνία, με δεδομένη την πλήρη ελαστικοποίηση μισθών και όρων εργασίας, ακόμα και για τα κατώτατα όρια αμοιβής, που πλέον δεν δεσμεύουν τον ΣΕΒ. Οι βιομήχανοι πρίν την αποχώρησή τους είχαν διαμηνύσει κυνικά ότι δεν υφίσταται πλέον -σε
συνθήκες κρίσης- κατώτατος μισθός, το θέμα είναι «να υπάρχουν δουλειές»! Επιπλέον, όπως είναι γνωστό με βάση τα επίσημα στοιχεία του ΣΕΠΕ, 1.100.000 εργαζόμενοι αμείβονται με ατομική σύμβαση, ενώ το 80% των επιχειρησιακών συμβάσεων το 2012 υπογράφηκαν από συλλογικά μορφώματα (ενώσεων προσώπων), με τους εργοδότες ουσιαστικά να επανακαθορίζουν το ύψος των μισθών μέχρι εκεί που το επιλέγουν.
Μετέωρο το επίδομα γάμου Όπως ισχυρίζονται ΓΣΕΕ και εργοδότες, με τη συμφωνία διατηρούνται για το επόμενο εξάμηνο σημαντικά επιδόματα, όπως το επίδομα μητρότητας, το επίδομα λοχείας, η χορήγηση αδειών κ.ά. Ανοιχτό ωστόσο παραμένει το θέμα καταβολής του επιδόματος γάμου που αντιστοιχεί στο 10% των μηνιαίων αποδοχών. Η διάσωσή του μάλιστα αποτέλεσε την κύρια επιχειρηματολογία για διαπραγματεύσεις fast track και υπογραφή συμφωνίας.
Παρά τις διαβεβαιώσεις της Συνομοσπονδίας και των εργοδοτών (που επικαλούνται μάλιστα και διάταξη του 1988) ότι εντάχθηκε στα θεσμικές προβλέψεις της συμφωνίας και θα έχει καθολικό χαρακτήρα, οι απόψεις, όσον αφορά την καθολικότητα και την καταβολή του διϊστανται. Και αυτό γιατί, σύμφωνα με το Μνημόνιο 3 και τις προβλέψεις του Μεσοπρόθεσμου, η κυβέρνηση δεν παρενέβη μόνο στις συλλογικές συμβάσεις καθορίζοντας έτσι με νόμο τον κατώτατο μισθό (που θα είναι ανοιχτός σε μειώσεις), αλλά διατηρεί υπό αναθεώρηση τόσο τις τριετίες (ωριμάνσεις) όσο και το επίδομα γάμου, που αποτελούν διαρθρωτικό κομμάτι του μισθού. Ακόμα, οι τριετίες, το επίδομα γάμου, αλλά και μια σειρά μισθολογικών και άλλων προβλέψεων, δεν δεσμεύουν τις επιχειρήσεις που δεν είναι μέλη των εργοδοτικών οργανώσεων. Σε μια τέτοια περίπτωση, οι μειώσεις μισθών των εργαζομένων (ακόμα δηλαδή και μετά τη συμφωνία) θα κυμανθούν από 10% έως 40%!
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 19 ΜΑΪΟΥ 2013
21
ΚΟΣΜΟΣ ΕΛΕΝΑ ΚΟΡΤΕΣ (υπουργός της Ενωμένης Αριστεράς στην κυβέρνηση της Ανδαλουσίας):
Απαλλοτριώνουμε τις κατοικίες που έχουν κατασχέσει οι τράπεζες Στο ερώτημα «ή με τις τράπεζες ή με τους πολίτες» απαντήσαμε προχωρώντας στην απαλλοτρίωση των κατοικιών που έχουν κατασχέσει οι τράπεζες και την παράδοσή τους στους «νόμιμους» ιδιοκτήτες τους» τόνισε στην «Αυγή» της Κυριακής η Ελένα Κορτές, η υπουργός Οικονομίας και Κατοικίας της τοπικής κυβέρνησης της Ανδαλουσίας, με αρμοδιότητα τις υποδομές, τις μεταφορές και την αρχιτεκτονική. Η Ε. Κορτές είναι κοινωνιολόγος, από το 2003 έως το 2011 ήταν αντιδήμαρχος Παιδείας και εκπρόσωπος της Ενωμένης Αριστεράς στην Κόρδοβα. Είναι μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής και υπεύθυνη Θεσμικής πολιτικής της Ενωμένης Αριστεράς - Πράσινοι - Διάσκεψη για την Ανδαλουσία IU LV-CA, του ενωτικού σχήματος της Ενωμένης Αριστεράς στη μεγαλύτερη ισπανική περιφέρεια, και συμμετέχει στην Κεντρική Επιτροπή του Κ.Κ. της Ανδαλουσίας, του ομόσπονδου τμήματος του ΚΚ της Ισπανίας. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ: ΑΡΓΥΡΗΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ
Η τοπική κυβέρνηση της Ανδαλουσίας εξέδωσε ένα διάταγμα με το οποίο εγκαινιάζει μια νέα εποχή στην αποκαλούμενη αγορά ακινήτων και τις σχέσεις του δημοσίου, των νοικοκυριών και των τραπεζών... Το διάταγμα της τοπικής κυβέρνησης προβλέπει βασικά τέσσερα πράγματα. Πρώτον, προσδιορίζει τι είναι μια άδεια κατοικία, για να προσπαθήσουμε να ρυθμίσουμε το πρόβλημα. Το δεύτερο προβλέπει τη δημιουργία μιας καταγραφής των άδειων κατοικιών. Από τα στοιχεία της κεντρικής κυβέρνησης και της στατιστικής υπηρεσίας ΙΝΕ ξέρουμε ότι υπάρχουν σήμερα 3,5 εκατ. άδειες κατοικίες στην Ισπανία, εκ των οποίων οι περίπου 640.000 βρίσκονται στην Ανδαλουσία. Την ίδια στιγμή δεν υπάρχει κανένας νόμος που να προσδιορίζει τι είναι μια άδεια κατοικία και δεν υπάρχει κανένας κατάλογος καταγραφής τους. Ξεκινάμε από τη βασική μας αντίληψη ότι η κατοικία αποτελεί ένα ανθρώπινο και καθολικό δικαίωμα και πως δεν αποτελεί απλώς ένα πάγιο χρηματοοικονομικού χαρακτήρα ή ένα αντικείμενο κερδοσκοπικών κινήσεων στα χέρια των εταιρειών του χρηματοοικονομικού τομέα. Ένα «προϊόν» που προσέφερε τεράστια κέρδη στις τράπεζες και τους κατασκευαστές... Αυτό ακριβώς προσπαθούμε να αντιμετωπίσουμε. Σεβόμαστε το Σύνταγμα σε ό,τι αφορά την κοινωνική λειτουργία της κατοικίας. Εμείς προσφέρουμε όλες τις νομικές εγ-
γυήσεις στους ιδιοκτήτες των άδειων κατοικιών και τα χρηματοοικονομικά ιδρύματα, τις τράπεζες, τις εταιρείες ακινήτων ή διαχείρισης παγίων και τα διάφορα ιδρύματα που έχουν στην κυριότητά τους άδειες κατοικίες, αλλά την ίδια στιγμή αρχίσαμε να επιβάλλουμε κυρώσεις στα νομικά πρόσωπα για να προχωρήσουν στην ενοικίαση των κατοικιών. Στα φυσικά πρόσωπα προσφέρουμε κίνητρα για να ενοικιάσουν τα άδεια σπίτια. Η κυβέρνηση της Ανδαλουσίας προσφέρει και ορισμένες εγγυήσεις στους ιδιοκτήτες, για παράδειγμα για την περίπτωση που ο ενοικιαστής δεν έχει να πληρώσει το ενοίκιο. Αυτό σημαίνει ότι για πρώτη φορά νομοθετούμε το δικαίωμα της κατοικίας διαμέσου του ενοικίου και όχι μόνο της ιδιοκτησίας. Υπάρχει βέβαια και το πρόβλημα των στεγαστικών δανείων και των υποθηκών που έβαζαν να υπογράψουν οι τράπεζες τους δανειολήπτες... Στην Ισπανία είχαμε μια τεράστια απάτη με τις υποθήκες. Για τον λόγο αυτόν ο νόμος που ψηφίσαμε προβλέπει ότι τα χρηματοοικονομικά ιδρύματα και τα μη φυσικά πρόσωπα θα πρέπει να δηλώνουν τις κατοικίες κοινωνικής προστασίας που αποτελούν τμήμα των παγίων τους, γιατί αυτές οι κατοικίες έχουν κατασκευαστεί με στόχο την κάλυψη κοινωνικών αναγκών και εκπίπτουν της «αγοράς». Με τον τρόπο αυτόν θα ξέρουμε πόσες κατοικίες κοινωνικής προστασίας είναι άδειες. Γιατί εμείς εφαρμόζοντας το δικαίωμα στη στέγη θα προσπαθήσουμε να καλύψουμε τις
ανάγκες των νοικοκυριών. Στην περίπτωση που δεν το κάνουν θα υποστούν κυρώσεις. Ο νόμος σας προβλέπει επίσης την απαλλοτρίωση των κατασχεμένων κατοικιών από τις τράπεζες... Αυτό αποτελεί το τέταρτο στοιχείο του νόμου. Η Ισπανία έγινε παγκοσμίως γνωστή για τις μαζικές εξώσεις των νοικοκυριών και τις κατασχέσεις κατοικιών, γιατί δεν μπορούν να πληρώσουν τα στεγαστικά τους δάνεια. Πληρώνουμε ένα βαρύ φόρο αίματος από τους συνανθρώπους μας που ωθούνται στην αυτοκτονία. Βιώνουμε μια δραματική κατάσταση. Το ίδιο το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο του Λουξεμβούργου είπε ότι οι τράπεζες έβαζαν στους όρους των στεγαστικών δανείων αυθαίρετους όρους και πως οι όροι αυτοί εξανάγκαζαν τους ανθρώπους να έχουν ισόβια χρέη στις τράπεζες. Οι κεντρικές κυβερνήσεις του δικομματισμού, οι Σοσιαλιστές και το Λαϊκό Κόμμα, δεν έλαβαν κανένα μέτρο. Εμείς, με βάση τις αρμοδιότητες που έχει η κυβέρνηση της Ανδαλουσίας και αυτές που μας προσφέρει το Σύνταγμα, πήραμε τη απόφαση να προστατεύουμε τα νοικοκυριά απαλλοτριώνοντας πρόσκαιρα τη χρήση των κατοικιών που έχουν κατασχέσει οι τράπεζες από τους δανειολήπτες που δεν μπορούν να πληρώσουν το στεγαστικό τους δάνειο. Στόχος μας είναι να προστατεύσουμε παράλληλα την ψυχική κατάσταση των ανθρώπων από την πίεση των εξώσεων και των κατασχέσεων. Η διαμονή στις απαλλοτριωμένες κατοικίες έχει κάποιο κόστος; Οι εργαζόμενοι, ο κόσμος που αντιμετωπίζει την κερδοσκοπία των τραπεζών και κατασκευαστών ζητά δικαιοσύνη. Δεν ζητάει προνόμια και ελεημοσύνη. Ο νόμος μας προβλέπει ότι τα νοικοκυριά, εάν έχουν, θα καταβάλλουν το 25% των εισοδημάτων τους για το κόστος της κατοικίας, γιατί προφανώς το να πάρεις νομικά τη χρήση των κατοικιών από τις τράπεζες και να την αφήσεις για ένα διάστημα στους πραγματικούς τους ιδιοκτήτες έχει κάποιο κόστος. Με τον τρόπο αυτό, θα βοηθήσουν οικονομικά και την κυβέρνηση της Ανδαλουσίας να αναλάβει το κόστος. Παράλ-
ληλα δεν είναι σωστό κάποιος να μην πληρώνει ένα τίμημα για κάτι που απολαμβάνει. Προσοχή όμως, δεν βάζουμε ύψος στο τίμημα. Βάζουμε ένα ποσοστό, για να διευκολύνουμε όσο μπορούμε τα νοικοκυριά. Δεν δίνουμε τζάμπα σπίτια, απαλλοτριώνουμε τη χρήση της κατοικίας υπέρ των νοικοκυριών. Κάτι που έχει ένα οικονομικό κόστος. Οι τράπεζες και η κεντρική κυβέρνηση του Ραχόι σας κήρυξαν έναν πραγματικό πόλεμο... Η κυβέρνηση της Ανδαλουσίας έχει καθήκον να προστατεύσει τους πολίτες και τα νοικοκυριά αυτήν τη δύσκολη περίοδο που ζούμε. Ορισμένες τράπεζες και η κεντρική κυβέρνηση αντέδρασαν, αλλά εμείς κερδίσαμε όλο τον κόσμο, τους απλούς πολίτες - και όχι μόνο της Ανδαλουσίας. Η κεντρική κυβέρνηση ψήφισε ένα νόμο για τις εξώσεις που δεν αντιμετωπίζει το πρόβλημα. Εμείς αντίθετα προχωρήσαμε σε μια τομή για την αντιμετώπισή του. Η κυβέρνηση του Ραχόι προσπάθησε να ανατρέψει την πρωτοβουλία σας χρησιμοποιώντας τις... Βρυξέλλες; Φαίνεται ότι προσπάθησαν να χρησιμοποιήσουν την τρόικα που τους δάνεισε τα κεφάλαια για να σώσουν τις τράπεζες, εκμεταλλευόμενη το γεγονός της υπογραφής ενός είδος «Μνημονίου» για τα 100 δισ. ευρώ που εξασφάλισαν για τις τράπεζες. Ένα είδος «Μνημονίου» που από ό,τι φαίνεται έχει και μυστικούς όρους. Προς το παρόν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μάλλον θα αρκεστεί να ζητήσει περισσότερες πληροφορίες αποφεύγοντας να εμπλακεί. Εμείς πάντως εφαρμόζουμε ήδη τον νόμο που ψηφίσαμε. Ποια είναι η αντίδραση του κόσμου... Στην Ανδαλουσία ο κόσμος υιοθέτησε αμέσως το διάταγμα και το θεώρησε νόμο με όλη την κυ-
ριολεξία της λέξης. Υπάρχει σχεδόν μια ομόφωνη αποδοχή από την κοινωνία μας. Ακόμη και το Λαϊκό Κόμμα της Ανδαλουσίας δεν τόλμησε να ψηφίσει εναντίον του διατάγματος όταν ήρθε για ψήφιση στην τοπική Βουλή. Έκαναν αποχή, γιατί φοβήθηκαν να βρεθούν αντιμέτωποι με το λαϊκό αίσθημα. Εμείς λέμε στον κόσμο ότι, όπως η κατοικία πρέπει να έχει μια κοινωνική λειτουργία, έτσι και η πολιτική θα πρέπει να έχει μια κοινωνική λειτουργία. Με τον νόμο αυτόν δείξατε ότι στην εποχή της κρίσης μπορούν να εφαρμοστούν άλλου είδους πολιτικές. Την ίδια στιγμή η τοπική κυβέρνηση της Ανδαλουσίας δεν έχει προχωρήσει σε περικοπές στην Υγεία και την Παιδεία, σε αντίθεση με τα σχέδια της κυβέρνησης Ραχόι... Αποδείξαμε ότι υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις στην πολιτική των περικοπών, με άξονα την υπεράσπιση των δημοσίων υπηρεσιών και αγαθών, με άξονα την Υγεία, την Παιδεία και τις Κοινωνικές Υπηρεσίες. Κάναμε υποχρεωτικές περικοπές 250 εκατ. ευρώ, που μας επέβαλε η κεντρική κυβέρνηση, χωρίς όμως να ιδιωτικοποιήσουμε ούτε μια υπηρεσία μας. Αποφύγαμε την παρέμβαση της κεντρικής κυβέρνησης, προωθώντας τη δική μας μείωση δαπανών, χωρίς να πειράξουμε την Υγεία, την Παιδεία και τις Κοινωνικές Υπηρεσίες. Ξέραμε τι θα γινόταν. Για τον λόγο αυτόν όταν συζητήσαμε με τους Σοσιαλιστικές για το σχηματισμό κοινής κυβέρνησης, θέσαμε ουσιαστικά έναν και μόνο όρο: συζητάμε τα πάντα εκτός από περικοπές σε Υγεία, Παιδεία και Κοινωνικές Υπηρεσίες. Αποδείξαμε ότι μπορούμε να αποφύγουμε την απογύμνωση του Κοινωνικού Κράτους, τις ιδιωτικοποιήσεις και τη λεηλασία της δημόσιας περιουσίας.
* Η πλήρης συνέντευξη της Ελένα Κορτές θα δημοσιευτεί στην ιστοσελίδα της «Αυγής»: www.avgi.g
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 19 ΜΑΪΟΥ 2013
22
ΚΟΣΜΟΣ
ΤΟ ΝΕΟ ΜΟΝΤΕΛΟ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ
Συρία: Σύγκρουση χωρίς τέλος ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ ΤΡΙΚΚΑ
Οι ισραηλινοί βομβαρδισμοί στις αρχές του μήνα έδειχναν να αποτελούν τον προάγγελο μιας ευρύτερης επέμβασης στη Συρία. Μια σειρά, όμως, απρόσμενες εξελίξεις και επικοινωνικές ήττες υποχρέωσαν την αμερικανική κυβέρνηση και τους συμμάχους της να αναθεωρήσουν προς το παρόν τα σχέδιά τους, με την έμφαση να δίνεται πλέον στη διεθνή διάσκεψη που προγραμματίζεται για τις αρχές του επόμενου μήνα. Το πρώτο νέο στοιχείο ήταν οι νίκες που πέτυχαν στα πεδία των μαχών οι κυβερνητικές δυνάμεις ανακτώντας έτσι τον έλεγχο περιοχών στρατηγικής σημασίας. Στη συνέχεια η απεσταλμένη του ΟΗΕ Κάρλα Ντελ Πόντε σμπαράλιασε με δήλωσή της την προσπάθεια προετοιμασίας του κλίματος για μια διεθνή «ανθρωπιστική επέμβαση» με πρόσχημα τη σωτηρία του συριακού λαού από τα «χημικά όπλα του Ασαντ». Η Ντελ Πόντε δήλωσε χωρίς περιστροφές ότι τα συγκεκριμένα όπλα χρησιμοποιήθηκαν από τους αντικαθεστωτικούς και όχι από τα κυβερνητικά στρατεύματα προκαλώντας πανικό στα επικοινωνιακά επιτελεία της Ουάσιγκτον. Στα τέλη της προηγούμενης εβδομάδας το BBC επανέφερε το θέμα στο προσκήνιο με μια μάλλον εξασθενημένη εκδοχή του. Σαν να μην έφταναν όλα αυτά, τον γύρο του κόσμου άρχισαν να κάνουν και διάφορα βίντεο με εικόνες ασύλληπτης αγριότητας. Σε ένα από αυτά, ο Αμπού Σακάρ, διοικητής της ταξιαρχίας Φαρούκ, ξερίζωνε και έτρωγε την καρδιά ενός νεκρού στρατιώτη. Η δημοσιοποίηση του βίντεο ήταν ένα ακόμη επικοινωνιακό πλήγμα για την Ουάσιγκτον μιας και αφορούσε έναν από τους προστατευόμενούς της. Δυτικοί διπλωμάτες εκτιμούσαν μάλιστα μέχρι πρότινος ότι η ταξιαρχία Φαρούκ πρόσκειται σε «μετριοπαθείς ισλαμιστές» και όχι σε «πιο ακραίες δυνάμεις», όπως το Μέτωπο Αλ Νούσρα το οποίο φέρεται να συνδέεται με την Αλ Κάιντα. Η διεθνής ανησυχία για το πραγματικό πρόσωπο και τις προθέσεις των Σύρων ανταρτών αποτυπώθηκε ακόμη και στο τελευταίο ψήφισμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ. Το ψήφισμα που προταθηκε από το Κατάρ ήταν μεν καταδικαστικό για το καθεστώς Άσαντ, αλλά το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας ήταν ενδεικτικό της αλλαγής στους συσχετισμούς: 107 χώρες ψήφισαν υπέρ, 12 κατά και 59 απείχαν. Τον περασμένο Αύγουστο, αντίστοιχο ψήφισμα είχε υ-
Αν η Συρία βγει από την σημερινή σύγκρουση διατηρώντας ανέπαφη την εδαφική της ακεραιότητα, θα θυμίζει λιγότερο τον ισχυρό περιφερειακό παράγοντα του παρελθόντος και περισσότερο τα συντρίμμια του μεταπολεμικού Ιράκ ποστηριχτεί από 133 χώρες με μόλις 31 αποχές.
Ανθρωπιστικές αμφιβολίες Οι δισταγμοί βρήκαν τη θέση τους και σε μερίδα του διεθνούς Τύπου, που μέχρι πρότινος υποστήριζε σθεναρά μια δυτική επέμβαση στη Συρία. Το πρόσφατο εντιτόριαλ των Financial Times ήταν ενδεικτικό του κλίματος: «Πώς ξέρουμε ότι με το να συνεχίσουμε να δίνουμε όπλα στους αντάρτες δεν προκαλούμε απλώς περισσότερη αιματοχυσία... Σε πιο πρόσφατους πολέμους με το Αφγανιστάν και το Ιράκ, οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους υπερεκτίμησαν σε τεράστιο βαθμό τις γνώσεις τους για τις κοινωνίες στις οποίες επενέβησαν». Η New York Times ήταν ακόμη πιο συγκεκριμένη αναγνωρίζοντας πως «πουθενά στις περιοχές που ελέγχονται από τους αντάρτες δεν υπάρχει μια στρατιωτική δύναμη που να μην κυριαρχείται από ισλαμιστές». Ενδεικτική των δισταγμών ενδεχομένως να είναι και η αμερικανορωσική προσέγγιση που επιδιώχθηκε και επιτεύχθηκε έπειτα από τους ισραηλινούς βομβαρδισμούς. Ορισμένοι αναλυτές εκτιμούν ότι η διεθνής διάσκεψη που προγραμματίζεται για τις αρχές του επόμενου μήνα αποτελεί προσπάθεια αξιοπρεπούς απεμπλοκής του προέδρου Ομπάμα από την κρίση. Θα μπορούσε, όμως, να είναι ακριβώς το αντίθετο, μια συνάντηση τύπου Ραμπουγέ, η αποτυχία της οποίας θα έδινε το πρόσχημα για την επέμβαση. Όλα θα κριθούν επομένως από τις πραγματικές προθέσεις των ΗΠΑ να εμπλακούν σε μια σύγκρουση που θα μπορούσε σχεδόν αυτόματα να επεκταθεί σε ολόκληρη τη Μέση Ανατολή και από την αποφασιστικότητα της Ρωσίας να υπερασπιστεί τον στενότερο σύμμαχό της στην περιοχή,
είτε με τον Άσαντ στο τιμόνι είτε με κάποιον άλλο. Το μόνο βέβαιο είναι ότι Ουάσιγκτον και Μόσχα προετοιμάζονται για τη διάσκεψη προσπαθώντας να ενισχύσουν τις θέσεις τους. Οι ΗΠΑ επιστράτευσαν το φόβητρο του Ισραήλ και η Ρωσία απάντησε με την απειλή εξοπλισμού της Συρίας με αντιαεροπορικά πυραυλικά συστήματα S-300, τα οποία θα μπορούσαν να θέσουν σοβαρά εμπόδια σε μια αεροπορική εκστρατεία εναντίον της. Για να αποφέρει όμως αποτελέσματα, η διεθνής διάσκεψη για τη Συρία θα πρέπει να ασχοληθεί με δύο ιδιαίτερα ακανθώδη ζητήματα που μέχρι τώρα αποφεύγονται. Ποια θα είναι η τύχη του προέδρου Άσαντ σε
μια μεταβατική κυβέρνηση που θα οδηγήσει τη χώρα σε εκλογές και πόσο αντιπροσωπευτική είναι τελικά η «νόμιμη» κυβέρνηση με την οποία συνδιαλέγεται σήμερα η Δύση; «Η πολιτική ηγεσία της συριακής αντιπολίτευσης που περιπλανάται σήμερα από πρωτεύουσα σε πρωτεύουσα για να συμμετάσχει σε διασκέψεις και να να εκφωνήσει ομιλίες δεν ηγείται κανενός. Είναι αμφίβολο αν ελέγχει καν τους αντιπροσώπους που βρίσκονται στο δωμάτιο. Πόσο μάλλον τους μαχητές στο πεδίο της μάχης» σημειώνει το BBC.
Συγκοινωνούντα δοχεία Το παζλ κάνουν ακόμη πιο δυσεπίλυτο διάφορες άλλες εξελίξεις στην
περιοχή. Δεν είναι τυχαίο ότι στην πρόσφατη συνάντηση του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών, Τζον Κέρι και του Τούρκου πρωθυπουργού Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν το συριακό συζητήθηκε μαζί με το κουρδικό. Και ήταν επόμενο. Στο Ιράκ οι Κούρδοι απολαμβάνουν εδώ και χρόνια μια αυτονομία στα όρια της ανεξαρτησίας. Η εξέγερση και ο επακόλουθος εμφύλιος στη Συρία τούς επέτρεψε να αποκτήσουν τον έλεγχο νέων εδαφών ενώ στην Τουρκία η συμφωνία για την απόσυρση των μαχητών του ΡΚΚ αποδεικνύει, αν μη τι άλλο, ότι 30 χρόνια μετά την έναρξη του πολέμου η Άγκυρα αναγνωρίζει πως δεν μπορεί να συνεχίσει να αποφεύγει μια πολιτική λύση. Και φυσικά Κούρδοι υπάρχουν και στο Ιράν, την επόμενη, κατά τα φαινόμενα, εστία έντασης στη Μέση Ανατολή. Η συνεννόηση στην οποία κατέληξαν οι νικητές του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου φαίνεται σήμερα να βρίσκεται στα πρόθυρα της κατάρρευσης, με τα σύνορα που χαράχτηκαν τότε να προβάλλουν όλο και πιο ισχνά. Ακόμη άλλωστε και αν η Συρία βγει από την σημερινή σύγκρουση διατηρώντας ανέπαφη την εδαφική της ακεραιότητα, θα θυμίζει λιγότερο τον ισχυρό περιφερειακό παράγοντα του παρελθόντος και περισσότερο τα συντρίμμια του μεταπολεμικού Ιράκ. Αρκετές ομοιότητες υπάρχουν και με την περίπτωση της Λιβύης, που ενάμιση χρόνο μετά την «απελευθέρωσή» της προβάλλει σαν το χαρακτηριστικότερο, ίσως, μεσανατολικό τοπίο στις αρχές του 21ο αιώνα: Μια αδύναμη κυβέρνηση η οποία τελικά ελέγχει μόνο την πρωτεύουσα, μια χώρα μοιρασμένη σε φέουδα αντιμαχόμενων πολεμάρχων και, καταμεσής της ερήμου, πετρελαιοπηγές περιτριγυρισμένες από ΝΑΤΟϊκά στρατεύματα.
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 19 ΜΑΪΟΥ 2013
ΚΟΣΜΟΣ
43
ΓΕΡΜΑΝΙΑ
SPD: Η «γριά θεία» γιορτάζει τα γενέθλιά της... ΤΗΣ ΚΑΚΗΣ ΜΠΑΛΗ
ΣΛΟΒΕΝΙΑ:
Το νέο «προβληματικό» παιδί της Ευρωζώνης Στο Eurogroup της περασμένης εβδομάδας, στο επίκεντρο ως... «πηγή ανησυχίας», βρέθηκε όχι η Ελλάδα, ούτε η Κύπρος, ούτε καν οι «μεγάλοι ασθενείς», Ισπανία, Ιταλία, Γαλλία, αλλά η μικρή Σλοβενία με τις προβληματικές της τράπεζες. Την ίδια ώρα που στις Βρυξέλλες οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης απέφευγαν να ασκήσουν πιέσεις στη Λιουμπλιάνα, λέγοντας πως περιμένουν πρώτα τις προτάσεις της Κομισιόν για τη Σλοβενία στα τέλη του μήνα, την ώρα που ο Σλοβένος ομόλογός τους, Ούρος Κούφερ, τους παρουσίαζε τα σχέδια λιτότητας της κυβέρνησής του και το πρόγραμμα εξυγίανσης των τραπεζών, στη σλοβενική πρωτεύουσα και το Μάριμπορ οι πολίτες είχαν κατέβει στους δρόμους για να διαδηλώσουν ενάντια στην υψηλή ανεργία και την εκτεταμένη διαφθορά. Οι διαδηλώσεις μπορεί να μην ήταν τόσο μεγάλες, όσο αυτές του περασμένου χειμώνα που έριξαν την κυβέρνηση του συντηρητικού Γιάνες Γιάνζα, δείχνουν όμως ότι τα περιθώρια ανοχής των Σλοβένων έναντι της νέας τους πρωθυπουργού, της κεντροαριστερής Αλένκα Μπράτουσεκ, είναι πολύ περιορισμένα. Για να γλιτώσει την προσφυγή στον μηχανισμό στήριξης και την υπαγωγή σε Μνημόνιο, η κυβέρνηση Μπράτουσεκ παίρνει μνημονιακά μέτρα. Πριν στείλει τον υπουργό της των Οικονομικών στο Eurogroup, η Μπράτουσεκ ανακοίνωσε στη Βουλή μια σειρά μέτρων λιτότητας και ευρύτατων περικοπών στον δημόσιο τομέα, την αύξηση του ΦΠΑ, την επιβολή νέων φόρων καθώς και εκτεταμένες ιδιωτικοποιήσεις, μεταξύ άλλων του σλοβενικού «ΟΤΕ», της εθνικής αεροπορικής εταιρείας Adria Airways και του αεροδρομίου της Λιουμπλιάνα. Στόχος είναι η «δημοσιονομική εξυγίανση» και η μείωση του δημόσιου χρέους και το «να μπορεί η Σλοβενία να παραμείνει ένα πλήρως κυρίαρχο κράτος», όπως είπε η πρωθυπουργός, υπογραμμίζοντας ότι δεν θα αφήσει τη χώρα να γίνει «η επόμενη Κύπρος»... Με τα μέτρα αυτά μπορεί η Σλοβενία να πάρει μια παράταση από τους εταίρους της, ωστόσο δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι θα καταφέρει να ορθοποδήσει -και να αποφύγει οριστικά το Μνημόνιο. Η χώρα έχει βυθιστεί εδώ και δυο χρόνια σε ύφεση και η λιτότητα θα την επιδεινώσει. Επιπλέον, η ανεργία έχει φτάσει το 13,5%, όταν το 2008 ήταν κάτω από 7%, κι αναμένεται να αυξηθεί κι άλλο, καθώς η χώρα πληρώνει και την ύφεση των άλλων. Παραδοσιακά η Σλοβενία εξάγει σχεδόν το σύνολο της παραγωγής της στην Ιταλία, τη Γαλλία και τη Γερμανία, όπου όμως η ζήτηση εξαιτίας της γενικότερης κρίσης στην Ε.Ε., έχει μειωθεί αισθητά. Κ.ΜΠ.
Δεκαέξι μέτρα κάτω από τη γη, στα υπόγεια του κτηρίου του ιδρύματος Φρίντριχ Έμπερτ στη Βόννη, κρατούνται τα αρχεία του αρχαιότερου κόμματος της Γερμανίας, του SPD. Συνήθως στα υπόγεια αυτά οι μοναδικοί επισκέπτες είναι οι ιστορικοί, ενώ και ο εκάστοτε πρόεδρος του κόμματος κατεβαίνει για να πάρει το ρολόι τσέπης του Άουγκουστ Μπέμπελ, της πιο εμβληματικής φιγούρας της γερμανικής Σοσιαλδημοκρατίας, του «Κάιζερ των εργατών», το οποίο περνάει από (κομματική) γενιά σε γενιά... Τις τελευταίες μέρες παρατηρείται συνωστισμός στα υπόγεια του ιδρύματος. Κάθε τηλεοπτικός σταθμός που σέβεται τον εαυτό του, όχι μόνο από τη Γερμανία, αλλά και από άλλες χώρες της Ευρώπης, θέλει μερικά πλάνα της ιστορίας, λίγο πριν γιορταστούν, την ερχόμενη Πέμπτη, τα 150ά γενέθλια της «γριάς θείας», όπως ονομάζουν φίλοι και εχθροί το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα της Γερμανίας. Πρωτίστως, όμως, αυτό που ενδιαφέρει τους απ’ έξω, τους δυνάμει ψηφοφόρους, αλλά και τα αδελφά κόμματα στην Ευρώπη, είναι πού το πάει το SPD μετά τα 150ά «γενέθλιά» του. Πού το πάει το κόμμα που ξεκίνησε ως αμιγώς εργατικό, στην παράδοση του μαρξισμού, και εξελίχθηκε σε λαϊκό, πιστό στην «κοινωνική οικονομία της αγοράς», περνώντας από σαράντα κύματα κι από πολλές μικρές και μεγάλες διασπάσεις, σχεδόν πάντα από τα αριστερά, από τους σπαρτακιστές της Ρόζα Λούξεμπουργκ το 1916, μέχρι τη WASG του Όσκαρ Λαφοντέν το 2005. Ο υποψήφιος καγκελάριος του SPD στις επικείμενες εκλογές του Σεπτεμβρίου, ο Περ Στάινμπρικ, προτιμάει αυτές τις μέρες να «λούζεται» στη λάμψη της «μακράς, περήφανης» ιστορίας: «Εδώ και 150 χρόνια είμαστε ένα κόμμα, στο οποίο πάντοτε μπορούσαν να στηριχτούν οι άνθρωποι, διότι πάντα η πολιτική μας καθοδηγούνταν από αξίες. Από αξίες διαχρονικές. Πάντα αγωνιζόμασταν και αγωνιζόμαστε για την ελευθερία και τη δημοκρατία, για την αλληλεγγύη και τη συνοχή της κοινωνίας». Και προτιμάει να θυμίζει το τι πρόσφερε το SPD στη γερμανική δημοκρατία και το κοινωνικό κράτος όλα αυτά τα χρόνια. Βέβαια, η υπόσχεση που θέλει να δώσει για το μέλλον η σημερινή ηγεσία της Σοσιαλδημοκρατίας -οι κακές γλώσσες λένε ότι το «σοσιαλιστικό» του ονόματος έπαψε οριστικά να ισχύει με την Ατζέντα 2000 του καγκελαρίου Γκέρχαρντ Σρέντερ- είναι ότι
θα αγωνιστεί για την κοινωνική δικαιοσύνη, που απειλείται όλο και περισσότερο από τις πολιτικές του κυβερνητικού συνασπισμού της Άνγκελα Μέρκελ. Και θέλει να το κάνει από τα κυβερνητικά έδρανα, μαζί με τους Πράσινους, οι οποίοι στο τελευταίο συνέδριό τους έκαναν μια εντυπωσιακή στροφή προς τα αριστερά, ψήφισαν ένα φορολογικό πρόγραμμα με αυξημένη αναδιανομή, πιο προχωρημένο από αυτό του SPD και πολύ κοντά στο πρόγραμμα του κόμματος της Αριστεράς, του Die Linke.
Δειλή στροφή προς τα Αριστερά Το SPD ξέρει ότι οι εκλογές στη Γερμανία κερδίζονται «στο κέντρο», αλλά, καθώς η Μέρκελ -κάποιοι δικοί της την κατηγορούν μάλιστα ότι έχει προδώσει τις αρχές
της συντηρητικής Χριστιανοδημοκρατίαςένα άνοιγμα προς τα αριστερά. Προσεκτικό, σχεδόν δειλό, πιθανώς και αντιφατικό. Για παράδειγμα, στη στενή ομάδα του για τις εκλογές ο Στάινμπρικ, κλασικός εκπρόσωπος της δεξιάς πτέρυγας του SPD, κάλεσε τον πιο «σκληρό» αριστερό του κόμματος, τον επικεφαλής του συνδικάτου IG Bau (της οικοδομής, μεταξύ άλλων) Κλάους Βίζενχιγκελ. Ο ειδικός στην κοινωνική πολιτική είχε δώσει μάχη ενάντια στις μεταρρυθμίσεις της Ατζέντας 2000, είχε χαρακτηρίσει δημόσια τον Σρέντερ «αντικοινωνικό τυχοδιώκτη» και την πολιτική του «επίθεση ενάντια στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια». Ο Βίζενχιγκελ δεν άλλαξε έκτοτε γραμμή. Το θέμα είναι τώρα ποια θα είναι η συμβολή του στο πρόγραμμα του SPD και ποια σύνθεση θα προκύψει - εάν προκύψει- μεταξύ των δικών του απόψεων και αυτών του Στάινμπρικ.
Η φιέστα της Προοδευτικής Συμμαχίας
Το SPD ξέρει ότι οι εκλογές στη Γερμανία κερδίζονται «στο κέντρο», αλλά καθώς η Μέρκελ συνεχίζει την πολιτική Σρέντερ το κόμμα αποτολμά ένα άνοιγμα προς τα αριστερά. Προσεκτικό, σχεδόν δειλό, πιθανώς και αντιφατικό
Μια μέρα πριν από το «πάρτι» των γενεθλίων του SPD, στις 22 Μαΐου στη Λειψία, οι Γερμανοί Σοσιαλδημοκράτες έχουν καλέσει ηγέτες των αδελφών κομμάτων από 50 χώρες στην ιδρυτική διάσκεψη της «Προοδευτικής Συμμαχίας», η οποία ουσιαστικά είναι απόσχιση από τη Σοσιαλιστική Διεθνή, την οποία από την αρχή της χρονιάς έχει εγκαταλείψει το SPD διατηρώντας τον ρόλο του παρατηρητή. Το ενδιαφέρον είναι ότι δεν γίνεται καμία ανοιχτή συζήτηση για το νέο... πόνημα στη Γερμανία, λες και η διάσκεψη είναι μόνο μια ακόμη εορταστική εκδήλωση ενταγμένη στους επετειακούς εορτασμούς. Υπενθυμίζεται ότι οι διεργασίες για τη γέννηση του νέου δικτύου ξεκίνησαν τον περασμένο Δεκέμβριο σε ένα συνέδριο στη Ρώμη, μετά από πρόσκληση του τότε προέδρου του Δημοκρατικού Κόμματος της Ιταλίας, Πιερ Λουίτζι Μπερσάνι. Πάνω από 40 κόμματα είχαν δείξει ενδιαφέρον για την ίδρυση της «Προοδευτικής Συμμαχίας», ενός δικτύου «που θα μπορεί να προσφέρει όσα είναι πλέον ανίκανη να προσφέρει η Σοσιαλιστική Διεθνής», όπως λέει ο πρόεδρος του SPD Ζίγκμαρ Γκάμπριελ. Η «Προοδευτική Συμμαχία» ουσιαστικά έχει το ίδιο όνομα με την κοινοβουλευτική ομάδα του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος στο Ευρωκοινοβούλιο, στόχος της όμως είναι να μην περιοριστεί στην Ευρώπη. Στην πρώτη «σύναξη» της στη Ρώμη είχαν εμφανιστεί και εκπρόσωποι του «Δημοκρατικού Κόμματος» των ΗΠΑ, του ινδικού «Κόμματος του Κογκρέσου» και του «Εργατικού Κόμματος» της Βραζιλίας.
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 19 ΜΑΪΟΥ 2013
44
ΚΟΣΜΟΣ
ΝΤΟΝΑΛΝΤ ΣΑΣΟΥΝ:
Αν ήμουν στην Ελλάδα θα ψήφιζα ΣΥΡΙΖΑ γεί ενωτικά, προκαλεί ακόμη βαθύτερο κατακερματισμό, ο οποίος νομίζω θα είναι καταστροφή για όλους, ακόμη και για τη Γερμανία.
Μπορεί να αμφισβητεί το ενδεχόμενο μια διακυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ να αλλάξει τα ευρωπαϊκά πράγματα, μπορεί να πιστεύει πως οι καταγγελίες γίνονται εκ του ασφαλούς όταν είσαι στην αντιπολίτευση, ωστόσο ο Ντόναλντ Σασούν δηλώνει ότι θα ψήφιζε ΣΥΡΙΖΑ αν βρισκόταν στην Ελλάδα. Ο καθηγητής Συγκριτικής Ευρωπαϊκής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Queen Mary του Λονδίνου, του οποίου το τελευταίο έργο με τίτλο «Εκατό χρόνια σοσιαλισμού: Η δυτικοευρωπαϊκή Αριστερά στον 20ό αιώνα» θεωρήθηκε από τον Έρικ Χομπσμπάουμ ως βιβλίο αναφοράς, μίλησε στην «Αυγή» για την Αριστερά, την κρίση και το μέλλον της Ευρώπης.
ο ΣΥΡΙΖΑ πάρει την εξουσία, θα αλλάξουν τα πράγματα στην Ευρώπη;
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΓΙΑΜΑΛΗ
Πολλοί λένε πως υπάρχουν σήμερα πολλές αναλογίες με τη δεκαετία του ‘30 και πηγαίνουν ακόμη πιο πίσω υποστηρίζοντας πως η Γερμανία συμπεριφέρεται με την ίδια σκληρότητα που της συμπεριφέρθηκαν οι νικητές του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου με τη Συνθήκη των Βερσαλλιών. Περίπλοκη ερώτηση. Η κατάσταση είναι εντελώς διαφορετική. Θα ξεκινήσω από την αντίδραση στη συνθήκη των Βερσαλλιών. Η Γερμανία έχασε τον πόλεμο και τιμωρήθηκε από τις νικήτριες δυνάμεις, οι οποίες την πίεσαν να καταβάλει αποζημιώσεις κ.ο.κ. Ο γερμανικός λαός, στην πλειοψηφία του, δεν θεωρούσε ότι είναι περισσότερο υπεύθυνος από τους άλλους λαούς για το ξέσπασμα του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου. Μετά τη λήξη του Β’ Π.Π., όμως, ήταν ομόθυμη η πεποίθηση πως η Γερμανία ήταν ένοχη για εκείνη τη σύγκρουση και, αντί να πιεστεί να πληρώσει αποζημιώσεις, έλαβε και βοήθεια από το σχέδιο Μarshall, το οποίο ήταν και μια έξυπνη κίνηση ώστε να αναδομηθεί και να μην επαναληφθεί αυτό που έγινε τη δεκαετία του ‘30. Άρα, λοιπόν, ενώ στον Α’ Π.Π. η Γερμανία δεν ήταν περισσότερο ένοχη από τη Γαλλία ή από τη Βρετανία, στην περίπτωση του Β’ Π.Π., όχι μόνο ήταν ένοχη, αλλά έλαβε και την ανάλογη βοήθεια, μια σωστή κίνηση για να ξεχάσει το εθνικιστικό παρελθόν της. Σ’ αυτό το σημείο αυτό που θα μπορούσαν να πουν οι Έλληνες στους Γερμανούς είναι: «Προσέξτε, διότι αναπτύσσεται ένα αντιγερμανικό αίσθημα στους Έλληνες» και κάτι τέτοιο δεν συμφέρει τους Γερμανούς. Το μειονέκτημα στη θέση της Ελλάδας είναι ότι ποτέ δεν θα είναι τόσο ισχυρή όσο η Γερμανία, άρα λοιπόν η όποια σύγκριση δεν είναι απολύτως ακριβής. Πού οδηγεί πολιτικά η οικονομική κρίση; Συνήθως η οικονομική κρίση, μια πραγματική κρίση, που εί-
Αν η κρίση διασπά αντί να ενώσει, θα είναι καταστροφή ακόμη και για τη Γερμανία ναι δύσκολο να επιλυθεί από το κράτος, απαιτεί την ενοχοποίηση των κομμάτων κι ένα εκ των συνηθισμένων αποτελεσμάτων της είναι η ανακατάταξη των πολιτικών δυνάμεων, πράγμα το οποίο συμβαίνει και στην Ελλάδα. Είναι εξαιρετικά δύσκολο να προβλέψουμε το μέλλον, αλλά, έχοντας ως βάση το παρελθόν, τα σοσιαλιστικά κόμματα της Αριστεράς δεν τα έχουν πάει πολύ καλά στην επίλυση των οικονομικών κρίσεων και το τελευταίο παράδειγμα ήταν αυτό του 1939, που οδήγησε στην άνοδο της Ακροδεξιάς ανά την Ευρώπη. Τα κόμματα της Αριστεράς συνήθως τα πάνε καλά σε περιόδους που ο καπιταλισμός τα πάει επίσης καλά. Μπορεί να είναι δυσάρεστο, αλλά έτσι είναι, διότι μόνο όταν υπάρχουν χρήματα μπορούν να αναπτυχθούν οι προνοιακές δομές και το κράτος. Αυτό άλλωστε συνέβη στη Δυτική Ευρώπη -όχι στην Ελλάδα- από το 1945 και μετά. Οι αντιπαραθέσεις, σήμερα, στην Ευρώπη έχουν χαρακτήρα Βορρά - Νότου. Είναι περισσότερο εθνικές και λιγότερο ταξικές. Ποια πιστεύετε πως πρέπει να είναι η προσέγγιση της ευρωπαϊκής Αριστεράς; Το εντυπωσιακό σε όλα αυτά είναι το πώς κάτι που συνέβη στις ΗΠΑ -λόγω της εσωτερικής σύνδεσης και της παγκοσμιοποιημένης διεθνούς οικονομίας- μετέτρεψε μια ηλίθια κρίση στεγαστικών δανείων σε χρέος στις τράπεζες και σε μια πολύ ευρύτερη κρίση λόγω του τεράστιου βάρους που έχουν οι τράπεζες στην παγκόσμια οικονομία, που τελικά κατέληξε σε ανταγωνισμό ανάμεσα σε χώρες. Είναι παράλογο. Αν
οι ευρωπαϊκές ελίτ είχαν κάνει σωστά τη δουλειά τους λαμβάνοντας συντονισμένα μέτρα, όλο αυτό θα είχε περιοριστεί. Όμως το πρόβλημα είναι πως η ευρωπαϊκή πολιτική είναι επί της ουσίας εθνική. Ο κόσμος ψηφίζει στη χώρα του το κόμμα της χώρας του και εκλέγει την κυβέρνηση της χώρας του. Υπάρχουν και ευρωπαϊκά όργανα, αλλά κανείς δεν ξέρει ακριβώς πώς λειτουργούν. Οπότε, όταν έρχεται η ώρα να κατηγορηθεί κανείς, κατηγορούνται τα εθνικά κόμματα, τα οποία είναι παγιδευμένα στις χώρες τους καθώς καλούνται να επιλύσουν εθνικά μια παγκόσμια κρίση. Το να πούμε πως θα πρέπει να δημιουργηθεί συμμαχία εργαζομένων μας πάει πίσω, στον 19ο αιώνα, και δεν υπάρχει τρόπος οι εργαζόμενοι της Ευρώπης, που είναι πιο διαιρεμένοι παρά ποτέ, να ενωθούν, επειδή, όπως έλεγε το μότο, «δεν έχουν να χάσουν παρά μόνο τις αλυσίδες τους». Η αλήθεια είναι ότι έχουν πολλά να χάσουν και προσδιορίζονται περισσότερο από την εθνική τους ταυτότητα.
Η ομοσπονδιοποίηση θα ήταν λύση; Bέβαια, αυτή ήταν πάντα η θέση μου. Όταν ξεκίνησε, το ευρώ ήταν ένα φιλόδοξο πολιτικό πρότζεκτ, αλλά χρειαζόταν περισσότερα πράγματα για την πολιτική ενοποίηση. Έπρεπε να μεταφερθεί η δύναμη σε ένα κέντρο, αυτό το κέντρο όμως δεν λειτουργεί τόσο δημοκρατικά. Το πρόβλημα με την Ευρώπη είναι ότι ξεκινήσαμε να προσπαθούμε να δημιουργήσουμε ένα ευρωπαϊκό κράτος ενώ δεν συμφωνήσαμε κάτι τέτοιο. Ένα κράτος πρέπει να δημιουργείται από τα κάτω. Στην Ευρώπη, όμως, όλα τα κράτη έχουν δημιουργηθεί από τα πάνω. Κανείς δεν ρώτησε κανέναν αν ήθελαν μια Ελλάδα, μια Γαλλία, μια Ιταλία και στη συνέχεια ο κόσμος διεκδίκησε δικαιώματα, εκλογές κ.ο.κ., τα οποία όμως ήρθαν μετά. Το πέρασμα από μια Ευρώπη των ελίτ σε μια δημοκρατική ένωση κρατών πήρε περί τα 100 χρόνια. Η Αριστερά, λοιπόν, ζητάει τη δημιουργία μιας ένωσης από τα κάτω, που είναι κάτι που δεν έχει ξαναϋπάρξει. Η κρίση, αντί να λειτουρ-
Ώς έναν βαθμό η ψήφος στον ΣΥΡΙΖΑ έχει και το στοιχείο της αγανάκτησης προς τα παραδοσιακά πολιτικά κόμματα εξουσίας. Αν και ο ΣΥΡΙΖΑ έχει μια πολύ σαφώς προσδιορισμένη τοποθέτηση, τοποθετείται στην Αριστερά, έχει σε έναν βαθμό ομοιότητες με το κίνημα των «Πέντε Αστέρων» του Γκρίλο. Με τη λογική ότι ως κόμμα εξουσίας και ο ΣΥΡΙΖΑ εμφανίσθηκε πρόσφατα, παρά το ότι υπήρχε στο πολιτικό σκηνικό για χρόνια. Ο Γκρίλο υποστηρίζεται από κάθε λογής ανθρώπους, ακόμη και κόσμο που ψήφιζε Αριστερά μέχρι πρότινος. Βέβαια, η ατζέντα σας είναι τελείως διαφορετική. Αυτή είναι η γνώμη μου. Οι δημοσκοπήσεις που έγιναν στην Ιταλία έδειξαν πως αυτοί που ψήφισαν Γκρίλο είναι σε μεγάλο ποσοστό κατά του παλιού πολιτικού συστήματος και τοποθετούνται στην Αριστερά. Είναι ψήφος διαμαρτυρίας. Και η Χρυσή Αυγή έλαβε μερίδα από τις ψήφους διαμαρτυρίας. Δεν μπορώ να πιστέψω πως 7% του κόσμου έγινε ξαφνικά ναζί. Παίζουν την κάρτα των αντισυστημικών. Τι θα έπρεπε να κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ αν έπαιρνε την εξουσία; Να συγκρουστεί ή να πάει με το ρεύμα; Δεν μπορώ να απαντήσω. Ωστόσο κάθε κόμμα θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη πως δεν έχει τον πλήρη έλεγχο της κατάστασης. Το κατά πόσον μπορεί κανείς να διαπραγματευτε, είναι ένα ζήτημα. Η ελληνική κυβέρνηση τώρα υποστηρίζει πως διαπραγματεύεται. Το θέμα είναι τι θα κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ ως κυβέρνηση -είναι εύκολο ως αντιπολίτευση να καταγγέλλει. Πραγματικά ελπίζω να νικήσει ο ΣΥΡΙΖΑ, μάλιστα αν ήμουν στην Ελλάδα θα ψήφιζα ΣΥΡΙΖΑ. Αυτό δεν σημαίνει πως όταν αναλάβει την εξουσία θα κάνει ό,τι θέλει. Γιατί θα ψηφίζατε τον ΣΥΡΙΖΑ; Γιατί θα έδινε ηχηρό μήνυμα στην Ευρώπη πως δεν πάει άλλο με τη λιτότητα. Μπορεί να καταφέρει να εξασφαλίσει καλύτερους όρους, αλλά δεν ξέρω κατά πόσο θα αλλάξει την Ευρώπη...
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 19 ΜΑΪΟΥ 2013
ΚΟΣΜΟΣ
45
ΙΡΑΝ:
Η υποψηφιότητα της τελευταίας στιγμής
της εβδομάδας
ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ ΤΣΕΡΕΖΟΛΕ
Ήταν το περασμένο Σάββατο, γύρω στις 5.30 το απόγευμα, μισή ώρα πριν παρέλθει η προθεσμία για την κατάθεση υποψηφιοτήτων για τις προεδρικές εκλογές της 14ης Ιουνίου στην Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν. Στο υπουργείο Εσωτερικών, στην Τεχεράνη, παρατηρήθηκε ένας μικρός αναβρασμός. Αιτία ήταν η, κυριολεκτικά «στο παρά πέντε», κατάθεση της υποψηφιότητας μιας σημαντικής προσωπικότητας: του δύο φορές προέδρου της χώρας (από το 1989 έως το 1997), Αλί Ακμπάρ Χασεμί Ραφσαντζανί. Στο σημείο αυτό πρέπει να τονιστεί ότι στο ιρανικό πολίτευμα ο Οδηγός είναι ο ηγέτης που στηρίζεται στην αυθεντία της θρησκείας, δεν εκλέγεται και κρατά ουσιαστικά τα ηνία της χάραξης της πολιτικής στα κρίσιμα θέματα, σε αντίθεση με τον Πρόεδρο, που εκλέγεται μεν ωστόσο δεν διαθέτει τις εξουσίες του πρώτου. Για την ιστορία, να σημειωθεί ότι ειδικά από το 2009 (χρονιά των εντόνως αμφισβητούμενων προεδρικών εκλογών που προκάλεσαν το λεγόμενο «πράσινο κίνημα» λαϊκών αντιδράσεων, που κατεστάλησαν βιαίως), οι σχέσεις μεταξύ του απερχόμενου προέδρου, Μαχμούντ Αχμαντινετζάντ και του Οδηγού, Αλί Χαμενεΐ είναι χείριστες... Η υποψηφιότητα του 78χρονου Ραφσαντζανί ήταν μια έκπληξη, παρά το γεγονός ότι είχε την εύνοια του διαδόχου στο προεδρικό αξίωμα, ατυχήσαντα μεταρρυθμιστή, Μοχάμεντ Χαταμί. Η απόφαση του Ραφσαντζανί έρχεται σήμερα, μετά την περιθωριοποίηση (βρίσκονται σε κατ’ οίκον περιορισμό) των δύο προσωπικοτήτων που εκπροσώπησαν το μεταρρυθμιστικό στρατόπεδο στις εκλογές του 2009, του Μεχντί Καρουμπί και του Μιρ Χοσεΐν Μουσαβί, σε μια πολύ δύσκολη οικονομική συγκυρία για τη χώρα κι ενώ οι κρίσιμες διαπραγματεύσεις για το πυρηνικό της πρόγραμμα με τη Δύση είναι σε εξέλιξη. Τη θεωρούσαν επίσης απίθανη λόγω του ότι η κόρη και ο γιος του έχουν συλληφθεί... Και βέβαια άμεσες ήσαν οι έντονες αντιδράσεις του συντηρητικού στρατοπέδου, με τις επιθέσεις στο Διαδίκτυο να ξεκινούν ήδη από την Κυριακή. Π.χ. δημοσιεύθηκε φωτογραφία της Μερσεντές του Ραφσαντζανί ως ένδειξη του πλούτου του ενώ εκτοξεύθηκαν και κατηγορίες περί του ότι αποτελεί την «καλύτερη επιλογή για την αμερικανική συνωμοσία» -μια κατηγορία, όχι τυχαία, από την πλευρά του αδελφού του Οδηγού. Όλα αυτά φανερώνουν τον εκνευρισμό των συντηρητικών καθώς ανατρέπονται τα σχέδιά τους, εκείνα της παρουσίας μερικών «μικρών» μεταρρυθμιστών υποψηφίων έναντι συντηρητικών, όπως ο Βελαγιατί (ο μακροχρόνιος ΥΠΕΞ από το 1981 έως το 1997) ή ο Σαίντ Τζαλίλι (ειδικός απεσταλμένος του Οδηγού στις διαπραγματεύσεις με τους Δυτικούς)... Ωστόσο ο Αλί Χαμενεΐ έχει και άλλον έναν λόγο ανησυχίας. Το Σάββατο κατέθεσε, σχεδόν ταυτόχρονα με τον Ραφσαντζανί, την υποψηφιότητά του, συνοδευόμενος μάλιστα από τον ίδιο τον Αχμαντινετζάντ, ο Εσφαντιάρ Ράχιμ Μάσε, το «δεξί χέρι» του απερχόμενου προέδρου. Ο Μάσε είναι το «μαύρο πρόβατο» του πιο συντηρητικού σιιτικού κλήρου, που θεωρεί ότι έχει «παρεκκλίνουσες» απόψεις. Και βέβαια αμέσως το Διαδίκτυο γέμισε κατηγορίες τόσο κατά του Μάσε όσο και κατά του Αχμαντινετζάντ. Η κατάθεση των υποψηφιοτήτων δεν είναι πάντως τελική: το Συμβούλιο των Φρουρών του Συντάγματος θα αποφασίσει την επικύρωσή τους έως τις 23 Μαΐου. Μέτρο σύγκρισης: το 2009 είχε επικυρώσει 4 επί 450... Φέτος ανέρχονται στις 686...
ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ
Από τις κάλπες στα αδιέξοδα
Μια από τις φράσεις που κυριάρχησαν στις συζητήσεις των ψηφοφόρων αλλά και στις σελίδες κοινωνικής δικτύωσης την παραμονή αλλά και την ημέρα των εκλογών της περασμένης Κυριακής στη Βουλγαρία ήταν «Μάντεψε τι ψήφισες αύριο». Αφορμή για αυτή την παράδοξη όσο και αυτοσαρκαστική φράση ήταν η ανακάλυψη, μόλις μερικές ώρες πριν ανοίξουν οι κάλπες, 350.000 ψηφοδελτίων σε τυπογραφείο κοντά στην Σόφια, τα οποία σύμφωνα με καταγγελίες προορίζονταν να χρησιμοποιηθούν προς αλλοίωση του αποτελέσματος. Όπως αποκαλύφθηκε το ίδιο βράδυ το συγκεκριμένο τυπογραφείο ανήκε σε στέλεχος του κυβερνώντος δεξιού κόμματος GERB και μετά την αντίδραση σύσσωμης της αντιπολίτευσης ο γενικός εισαγγελέας διέταξε έρευνα για την αναζήτηση ευθυνών. Η υπόθεση αυτή ωστόσο δεν ήταν η μοναδική. Ήδη μερικές εβδομάδες πριν, οι παρατηρητές του ΟΑΣΕ μέσα από την έκθεσή τους εξέφρασαν ανησυχίες για τα φαινόμενα εξαγοράς ψήφων, ιδιαίτερα σε περιφέρειες όπου υπάρχει έντονη παρουσία της μειονότητας των Ρομά. Για τον λόγο αυτό μάλιστα, εκτός από τον ΟΑΣΕ, εγχώριοι και διεθνείς οργανισμοί απέστειλαν παρατηρητές στις κρίσιμες περιφέρειες, οι οποίοι κατέγραψαν αρκετά τέτοια περιστατικά. Στην περιφέρεια του Sliven μάλιστα δυο παρατηρητές του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος (PES), προσήχθησαν στην αστυνομία καθώς νωρίτερα κατέγραφαν παρόμοια φαινόμενα έξω από εκλογικά τμήματα, προκαλώντας την αντίδραση ντόπιων παραγόντων που ήταν ανεκτικοί προς αυτά. Σε άλλες περιφέρειες του Νότου, όπου διαβιοί η τουρκική μειονότητα, στελέχη του Κινήματος για τα Δικαιώματα και τις Ελευθερίες DPS κατήγγειλαν εκλογικές μεθοδεύσεις τέτοιες που σε ορισμένα ορεινά μειονοτικά χωριά ισοδυναμούσαν με το 40% ή ακόμα και 50% των πραγματικά ψηφισάντων.
Ο αριθμός των ενστάσεων ήταν συγκριτικά μεγάλος παρά τη μειωμένη συμμετοχή και μέχρι το κλείσιμο των καλπών είχαν ανακοινωθεί περισσότερες από διακόσιες. Παρά τα διάφορα προβλήματα και την εκτεταμένη εξαγορά ψήφων στις περιφέρειες, στη Σόφια, τη Φιλιππούπολη αλλά και σε άλλες μεγάλες πόλεις η εκλογική διαδικασία κινήθηκε σχετικά υποτονικά, σε βαθμό που οι ξένοι αναλυτές να κάνουν λόγο για απάθεια. Αναμφίβολα δεν μπορεί να αποτελεί σύμπτωση το γεγονός ότι ίδιο περίπου με το ποσοστό της αποχής (49%) είναι και το αντίστοιχο ποσοστό των Βούλγαρων πολιτών που απειλούνται από τη φτώχεια και την κοινωνική περιθωριοποίηση σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της Eurostat. Η απογοήτευση από την πολιτική ελίτ της χώρας παραμένει έντονη, ειδικά μετά τις μαζικές πανεθνικές διαδηλώσεις του περασμένου Φεβρουάριου, όταν η Δεξιά κυβέρνηση του GERB και του Μπόικο Μπορίσοφ αναγκάστηκε να παραιτηθεί. Αφορμή για τη μαζική αντίδραση των πολιτών ήταν οι υπέρογκες αυξήσεις στα τιμολόγια του ηλεκτρικού ρεύματος, ένα αγαθό το οποίο ελέγχουν σχεδόν ολιγοπωλιακά δυο τσέχικες και μια αυστριακή εταιρεία μετά την ιδιωτικοποίηση της εθνικής επιχείρησης ηλεκτρισμού. Παρά την απώλεια του ενός τετάρτου
Καμία από τις προτάσεις που διατυπώθηκαν προεκλογικά δεν θα μπορούσε να λειτουργήσει ως ανάχωμα στη φτώχεια και την εξαθλίωση που απειλούν τη Βουλγαρία
περίπου της επιρροής του σε σχέση με τις προηγούμενες εκλογές του 2009, το δεξιό κόμμα «Πολίτες για την Ευρωπαϊκή Ανάπτυξη της Βουλγαρίας» GERB αναδείχθηκε νικητής των εκλογών με 30,5%. Ακολουθεί η «Συμμαχία για τη Βουλγαρία», ο συνασπισμός του Σοσιαλιστικού Κόμματος BSP του πρώην πρωθυπουργού Σεργκέι Στανίσεφ με άλλα κόμματα της Αριστεράς, οι οποίοι αύξησαν σημαντικά την δύναμή τους αγγίζοντας το 26,7%. Τα άλλα δυο κόμματα που θα εκπροσωπηθούν στη Βουλή είναι ο κύριος πολιτικός φορέας της τουρκικής μειονότητας DPS, που συγκέντρωσε το 11,2% και το ακροδεξιό κόμμα ATAKA, το οποίο κινήθηκε πτωτικά στο 7%. Με την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων ξέσπασε νέα αντικυβερνητική διαδήλωση στη Σόφια, κατά τη διάρκεια της οποίας οι συγκεντρωμένοι διαμαρτύρονταν για τις παρατυπίες στην εκλογική διαδικασία αποκαλώντας «Μαφία» το GERB και δίνοντας με αυτόν τον τρόπο τον τόνο της αβεβαιότητας για την επόμενη μέρα. Τόσο ο συνασπισμός των Σοσιαλιστών όσο και τα άλλα δυο κόμματα της νέας Βουλής έσπευσαν να βάλουν τέλος σε σενάρια πιθανής συνεργασίας με τον Μπορίσοφ. Ο Στανίσεφ μάλιστα πρότεινε τον σχηματισμό κυβέρνησης «σοφών» που θα έχει τη στήριξη των Σοσιαλιστών και του DPS. Σύμφωνα με ορισμένους αναλυτές οι εκλογές της περασμένης Κυριακής δεν χαρακτηρίστηκαν από τον συνήθη ανταγωνισμό μεταξύ Αριστεράς και Δεξιάς, αλλά από τον διαχωρισμό ανάμεσα σε όσους τοποθετούνται «ψηλά» ή «χαμηλά» στο πλαίσιο του πολιτικού συστήματος, με τους δεύτερους να επιλέγουν κυρίως την αποχή. Και αν είχαν να «μαντέψουν» κάτι, αυτό ήταν πιθανότατα ότι καμία από τις προτάσεις που διατυπώθηκαν δεν θα μπορούσε να λειτουργήσει ως ανάχωμα στη φτώχεια και την εξαθλίωση που τους απειλούν. ΠΑΥΛΟΣ ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 19 MAΪΟΥ 2013
46
ΚΟΣΜΟΣ
ΑΠΟ ΤΟΝ ΝΙΚΟ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗ n.kyriakidis@avgi.gr
ΟΜΠΑΜΑ - ΕΡΝΤΟΓΑΝ
Οι φίλοι στην ανάγκη φαίνονται... Τουρκία εφαρμόζει πολιτική αλλαγής καθεστώτος σε μια γειτονική χώρα.
Θεμιτά τεχνάσματα...
Οι Αμερικανοί διευρύνουν το πλαίσιο των πολύπλευρων σχέσεων τους με τον ιστορικά ακλόνητο πιστό σύμμαχό τους στη «μεθόριο» Μέσης Ανατολής-Δύσης, την Τουρκία. Το ταξίδι του Τούρκου πρωθυπουργού στην Ουάσιγκτον την περασμένη εβδομάδα, η υποδοχή του εκεί με τιμές αρχηγού κράτους, οι εξάωρες συνομιλίες του με τον Ομπάμα στον Λευκό Οίκο, οι 90 επιχειρηματίες που τον συνόδευαν, η συνάντηση Νταβούτογλου - Κέρι στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ, αν μη τι άλλο, επιβεβαιώνουν την ιδιαίτερη αξία που έχει για τους Αμερικανούς η Τουρκία του «ισλαμιστή» Ερντογάν. Η σχέση που καλλιεργούν υπερβαίνει κατά πολύ το παραδοσιακό ΝΑΤΟϊκό πλαίσιο. Αλλά και η άλλη πλευρά είναι φανερό πως προσβλέπει σε μια προνομιακή μεταχείριση εκμεταλλευόμενη το γεγονός ότι γίνεται και πάλι «απαραίτητη» στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, για περισσότερους του ενός λόγους...
Αναβάθμιση... Οι αμερικανο-τουρκικές σχέσεις εισέρχονται σε φάση αναβάθμισης, ενώ τα γεγονότα τρέχουν στη Μέση Ανατολή και την ανατολική Μεσόγειο. Αυτή τη φορά, οι Αμερικανοί δεν ζητούν «διευκολύνσεις» από την Άγκυρα - όπως το 2003- για να βομβαρδίσουν το Ιράκ του Σαντάμ ή για να στείλουν εφόδια στις δυνάμεις τους στο Αφγανιστάν. Η Μέση Ανατολή διανύει περίοδο κοσμοϊστορικών ανακατατάξεων και η Τουρκία βρίσκεται στο πλησιέστερο σημείο των εξελίξεων. Στο παρασκήνιο, η άσπονδη «φιλία» Τουρκίας Ισραήλ -μια σχέση που υπαγόρευσαν οι ίδιοι οι Αμερικανοί κάτω από άλλες συνθήκες- παρά τα σαράντα κύματα απ’ τα οποία έχει περάσει, θεωρείται ότι μπορεί να παίξει εξισορροπητικό ρόλο στην περιοχή. Μόνο που δεν είναι πια η πίεση των Αμερικανών που οδηγεί τις εξελίξεις, αλλά η σπουδή της Άγκυρας να μπει στο ενεργειακό παιχνίδι στην ανατολική Μεσόγειο μέσω του Ισραήλ. Η διεκδίκηση των ενεργειακών αποθεμάτων στα «οικόπεδα» της περιοχής είναι πολύ πιθανό να δημιουργήσει νέες έριδες και να εντείνει παλιούς και νέους ανταγωνισμούς. Επομένως, χρειάζονται ισορροπίες...
Η «λάμψη» της ηγεμονίας Ο «εκδημοκρατισμός της Τουρκίας» και η «επίλυση του κουρδικού προβλήματος» -κατά τους ακριβείς όρους που χρησιμοποιούν τα τουρκικά ΜΜΕ- θα βοηθήσουν τη χώρα «να λάμψει» ως περιφερειακή ηγεμονική δύναμη, ρόλο που διεκδικεί για την Άγκυρα ο Ερντογάν εδώ και χρόνια.
Τα ίδια ΜΜΕ κάνουν λόγο για «επιπλοκές» από την συριακό εμφύλιο αφενός, αφετέρου από τις «αυξανόμενες ψευδαισθήσεις των αυτονομιστών»(;) με αποτέλεσμα των εκτροχιασμό της όλης διαδικασίας, αλλά και πάλι οι Αμερικανοί μπορούν να «βοηθήσουν» ώστε να μπουν τα πράγματα στον ίσιο δρόμο... Άραγε με ποιο τρόπο; Ο Τούρκος πολιτικός επιστήμονας, ιστορικός και αρθρογράφος Σονέρ Καγκπάταϊ, ειδήμονας στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις, σε πρόσφατο σχόλιό του στη «Χουριέτ» χαρακτήριζε την πολιτική της Άγκυρας για στοχοποίηση του Μπασάρ αλ Άσαντ, ως το «πιο απροκάλυπτο τέχνασμα εξωτερικής πολιτικής της Τουρκίας» στη μέχρι σήμερα ιστορία της. Η σύγχρονη Τουρκία, έγραψε ο Καγκπάταϊ, γεννήθηκε από τις στάχτες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας το 1923 ως ένα μετααυτοκρατορικό και ως εκ τούτου εσωστρεφές κράτος. Τώρα, για πρώτη φορά, η
«Τα τελευταία δύο χρόνια, η Τουρκία έχει τοποθετηθεί ως επικεφαλής περιφερειακός αντίπαλος του καθεστώτος Άσαντ, υποστηρίζοντας την εξέγερση στη Συρία με όλα τα διαθέσιμα μέσα, περιλαμβανομένης και της άμεσης βοήθειας προς τους αντάρτες», γράφει ο Τούρκος αναλυτής. Αυτό είναι θεμιτό, λέει ο ίδιος, καθώς ο παρατεταμένος εμφύλιος δίπλα στην πόρτα της απειλεί την εικόνα της σταθερής χώρας που με τόση προσοχή έχει καλλιεργηθεί. Χάρη σ’ αυτή τη σταθερότητα πέρυσι «έπεσαν» περισσότερα από 40 δισεκατομμύρια δολάρια ξένων κεφαλαίων στο Χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης βοηθώντας να παραμείνει ζωντανό το τουρκικό οικονομικό θαύμα. «Στο πιο τολμηρό τέχνασμα της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής, αντανακλάται αυτό που θα μπορούσε να γίνει η μεγαλύτερη υπαρξιακή απειλή για τη χώρα. Και για να αντιμετωπίσει αυτή την πρόκληση, η Τουρκία χρειάζεται τον παλιό, έμπιστο σύμμαχό της, τις Ηνωμένες Πολιτείες», παραδέχεται ευθέως ο Τούρκος σχολιαστής.
Όλα επί τάπητος Το τελευταίο ραντεβού Ομπάμα-Ερντογάν στην Ουάσιγκτον, που κλείστηκε ύστερα από μήνες εντατικών διαβουλεύσεων, περιελάμβανε στην ημερήσια διάταξή του σχεδόν κάθε ζήτημα που απασχολεί την τουρκική εξωτερική πολιτική, από τον συριακό εμφύλιο και την προωθούμενη συμφωνία ελευθέρου εμπορίου ΗΠΑ-Ε.Ε.-για την οποία η Τουρκία θέλει να συμμετάσχει και να έχει λόγο!- ώς τα «προβλήματα» των «μη μουσουλμανικών μειονοτήτων» στη Τουρκία (συμπεριλαμβανομένης της επαναλειτουργίας της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης), καθώς και το ίδιο το Κυπριακό. Ειδικά για το τελευταίο, αν και δεν ειπώθηκαν πολλά δημοσίως, ένα σχετικό σχόλιο της «Χουριέτ» λέει πολλά: «Μια μονομερής οικονομική βοήθεια για τη διάσωση των Ελληνοκυπρίων εκ μέρους της Τουρκίας θα μπορούσε να οδηγήσει στην αναβίωση των διαπραγματεύσεων. Όμως, η φοβία των Ελληνοκυπρίων ότι θα μπορούσαν να εξαγοραστούν από την Τουρκία σ’ αυτή τη δύσκολη περίοδο οικονομικής κρίσης αποτελεί μια πολύ σοβαρή πρόκληση. Θα μπορούσαν οι ΗΠΑ να βοηθήσουν;»..
Όλες οι πονηριές του προέδρου Το τι σημαίνει «νίπτω τας χείρας μου» στην πολιτική «ανέλυσε» με απόλυτη σαφήνεια ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Τζέι Κάρνεϊ την περασμένη Δευτέρα: Ο πρόεδρος Ομπάμα, είπε, «είχε πλήρη άγνοια» των υποκλοπών του υπουργείου Δικαιοσύνης σε βάρος του Ασοσιέιτεντ Πρες, αλλά πιστεύει πως οι «διαβαθμισμένες πληροφορίες πρέπει να παραμένουν διαβαθισμένες»... Δεν είναι λίγοι οι πολιτικοί παρατηρητές στην Ουάσιγκτον που με αφορμή τέτοιες δηλώσεις θεωρούν ότι η δεύτερη θητεία Ομπάμα έχει εισέλθει σε ταραγμένα νερά. Όπως επεσήμανε σε πρόσφατο σχόλιό του ο κορυφαίος πολιτικός συντάκτης της Washington Post, Νταν Μπαλτζ, τα πράγματα έχουν γίνει πολύ μπερδεμένα για τον Αμερικανό πρόεδρο. «Ένας πολιτικός που έχει συμπεριλάβει την καλή τύχη στο σύνολο των ικανοτήτων του, έχει τώρα ανάγκη από όλες εκείνες τις ισορροπίες που είναι δυνατόν να πετύχει προκειμένου να τα βγάλει πέρα σ’ αυτό το πολιτικό ζίου-ζίτσου», έγραψε χαρακτηριστικά.
«Κατάχρηση εξουσίας» Και δεν είναι μόνον οι υποκλοπές σε βάρος του Ασοσιέιτεντ Πρες -με σκοπό να βρεθεί, υποτίθεται, η πηγή της διαρροής της περυσινής μυστικής επιχείρησης της CIA στην Υεμένη- το μοναδικό σκάνδαλο των ημερών που εκθέτει τον Ομπάμα. Είναι κι εκείνο που ξέσπασε σχεδόν ταυτόχρονα, της πολύμηνης συστηματικής κωλυσιεργίας του IRS, της παντοδύναμης φορολογικής υπηρεσίας των ΗΠΑ, να εγκρίνει αιτήσεις φοροαπαλλαγής σε πολιτικές οργανώσεις της υπερσυντηρητικής Δεξιάς για να μπορούν να συλλέγουν νόμιμα πολιτικό χρήμα. Οι Ρεπουμπλικανοί μιλούν για «κατάχρηση εξουσίας» και προφανή «προεδρική εχθρότητα» έναντι του υπερσυντηρητικού κινήματος του tea party και ίσως έχουν δίκιο. Η ρεπουμπλικανική Ακρο-
δεξιά του «τσαγιού» βοήθησε όσο καμιά άλλη πολιτική οργάνωση στις ΗΠΑ να μετατραπεί η πολιτική μάχη για τη μεταρρύθμιση του συστήματος Υγείας σε μια σκληρή δοκιμασία για τον Ομπάμα και την κυβέρνησή του. Το σκάνδαλο οδήγησε στην παραίτηση, την Πέμπτη, του γενικού διευθυντή του IRS, Στιβ Μίλερ, και ενός ακόμα υψηλόβαθμου αξιωματούχου της υπηρεσίας, καθώς και σε μια ακόμα «οργισμένη» δήλωση εκ μέρους του προέδρου για «πλήρη διερεύνηση» της υπόθεσης και «απόδοση ευθυνών» αλλά οι κακές γλώσσες δεν παραλείπουν να υπενθυμίσουν ότι χρειάστηκαν τρεις ολόκληρες ημέρες μέχρι να τοποθετηθεί δημόσια ο πρόεδρος...
Λάδι στη φωτιά Βέβαια, είναι πολύ νωρίς για να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα για τις επιπτώσεις αυτών των σκανδάλων στην προεδρία Ομπάμα, αλλά ήδη το κλίμα στην Ουάσιγκτον είναι βαρύ. Σ’ αυτό συντελεί και η συνεχιζόμενη σκληρή πολιτική κόντρα στο Κογκρέσο για τον καταμερισμό ευθυνών σε σχέση με την επίθεση κατά του αμερικανικού προξενείου στη Βεγγάζη τον περασμένο Σεπτέμβριο, που στοίχισε τη ζωή στον Αμερικανό πρέσβη Κρις Στίβενς και σε τρεις άλλους Αμερικανούς πολίτες. Δημοκρατικοί και Ρεπουμπλικανοί διασταυρώνουν τα ξίφη τους για το ποια κρατική υπηρεσία έχει το μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης, ενώ η γερουσιαστής των Δημοκρατικών από την Καλιφόρνια Μπάρμπαρα Μπόξερ έριξε λάδι στη φωτιά κατηγορώντας τους Ρεπουμπλικανούς πως με την επιμονή τους για περικοπές στις δημόσιες δαπάνες, προκάλεσαν την «κατάρρευση» των μέτρων ασφάλειας για το αμερικανικό διπλωματικό προσωπικό στη Λιβύη. Οι επόμενες εβδομάδες, ίσως και μήνες, προμηνύονται εξαιρετικά θερμοί για τον ένοικο του Λευκού Οίκου...
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 19 MAΪΟΥ 2013
47
ΚΟΣΜΟΣ ΑΤΖΕΛΙΝΑ ΤΖΟΛΙ
Ένα γονίδιο για λίγους ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΓΙΑΜΑΛΗ
Οι άνθρωποι είναι ίσοι απέναντι στον θάνατο. Στην αρρώστια, όμως, δεν είναι τόσο ίσοι. Η απόφαση της Αντζελίνα Τζολί να προχωρήσει σε προληπτική διπλή μαστεκτομή γιατί είχε 87% πιθανότητα να εμφανίσει καρκίνο του μαστού παρουσιάστηκε από τα διεθνή και τα εγχώρια ΜΜΕ ως «ηρωική», «γενναία», «παραδειγματική». Η Aντζελίνα Τζολί όμως, νοσηλεύτηκε στο Pink Lotus Breast Center, ένα εξειδικευμένο κέντρο, που ίδρυσε μία «πανέμορφη γαλανομάτα» -σύμφωνα με τα κυρίαρχα ΜΜΕ- γιατρός, η Κρίστι Φανκ, μαζί με τον σύζυγό της Άντι το 2009. Η δρ. Κρίστι Φανκ -υπέρλαμπρη σαν βγαλμένη από σκηνή του επίσης αμερικανικού σίριαλ Grey’s Anatomy- εμφανίζεται συχνά στις τηλεοράσεις για να ενημερώσει για θέματα καρκίνου. Στην ιστοσελίδα του κέντρου, σε ροζ φόντο, μαθαίνουμε για «τις λεπτομέρειες της γενναίας απόφασης της Αντζελίνα Τζολί να κάνει μαστεκτομή», ενώ λίγο αργότερα εμφανίζεται στην οθόνη φωτογραφία της επίσης σταρ τραγουδίστριας Σέριλ Κρόουλ συνοδευόμενη από δήλωση πως «ο γιατρός της ήταν καλλιτέχνης». Η Αντζελίνα Τζολί πήρε μία κατά πολλούς γενναία απόφαση, και με βάση το ποια είναι, χειρίστηκε το ζήτημα πράγματι υποδειγματικά, επιχειρώντας με επιστολή, η οποία δημοσιεύθηκε στους New York Times με τίτλο: «Η ιατρική μου επιλογή», «να ‘αφυπνίσει’ και να ενημερώσει τις γυναίκες για τους κινδύνους και τις εναλλακτικές παρουσιάζοντας την προσωπική της περιπέτεια». Η Αντζελίνα Τζολί, όμως, δεν μπορεί να αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση. Αν μη τι άλλο, δεν υπάρχουν οι «υλικοί όροι». Δεν είναι η γυναίκα της διπλανής πόρτας, δεν ήταν ποτέ. Γεννήθηκε κόρη χολιγουντιανών αστέρων, πρωταγωνίστησε στην πρώτη της ταινία στα 7, στα 14 παράτησε τα μαθήματα υποκριτικής για ν’ ανοίξει γραφείο κηδειών, τελικά έγινε μοντέλο, έπασχε κατά καιρούς από κατάθλιψη, χαρακωνόταν, έπασχε από ανορεξία, μετά ξανάπιασε την υποκριτική, έκανε συλλογή μαχαιριών, έπαιξε σε διάφορες ταινίες, το ταλέντο της ήταν αναγνωρισμένο, αλλά η μεγάλη επιτυχία ήρθε το 2001 όταν υποδύθηκε την ηρωίδα βιντεοπαιχνιδιών Λάρα Κροφτ. Στο μεταξύ είχε παντρευτεί δύο φορές, τη δεύτερη με τον ηθοποιό Μπίλι Μπομπ Θόρντον, του οποίου το όνομα χτύπησε τατού στο μπράτσο και το αίμα κουβαλούσε σε φιαλίδιο στον λαιμό της, το ίδιο κι εκεί-
Η Αντζελίνα Τζολί, επειδή μπορεί, ζει ακραία, όχι γενναία. Οι περισσότερες γυναίκες δεν έχουν την πολυτέλεια των πανάκριβων εξετάσεων νος. «H ιεροτελεστία του να κόβομαι και να νιώθω τον πόνο ίσως με έκανε να νιώθω ζωντανή, να νιώθω κάποιο είδος απελευθέρωσης, ήταν κατά κάποιον τρόπο θεραπευτικό για εμένα» είχε πει παλαιότερα σε συνέντευξή της. Στη συνέχεια η καριέρα της εκτοξεύθηκε, υιοθέτησε το πρώτο της παιδί το 2002 από την Καμπότζη, χώρισε και στη συνέχεια γνώρισε σε γυρίσματα τον επίσης αστέρα Μπραντ Πιτ, με τον οποίο είναι μαζί μέχρι σήμερα και μοιράζουν τη ζωή τους στις διάφορες επαύλεις τους, σε Γαλλία και ΗΠΑ. Έχουν συνολικά τρία βιολογικά παιδιά και τρία υιοθετημένα από την Καμπότζη, την Αιθιοπία και το Βιετνάμ.
Στα γυρίσματα της Λάρα Κροφτ στην Καμπότζη, εκτός από το να υιοθετήσει τον μικρό Παξ, ενημερώθηκε και για την παγκόσμια επισιτιστική κρίση, έγινε στη συνέχεια πρέσβειρα καλής θέλησης της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες και γύριζε τον κόσμο από Νταρφούρ μέχρι Λιβύη φορώντας μαντήλα και ενημερωνόταν. Έτσι ενημερώθηκε, βέβαια, και πολύς κόσμος για το τι συμβαίνει εκεί. Στο μεταξύ πήρε ένα Όσκαρ και τρεις Χρυσές Σφαίρες. Η Αντζελίνα Τζολί ζει ακραία, όχι γενναία, επειδή μπορεί. Οι περισσότερες γυναίκες δεν έχουν την πολυτέλεια της εξέτασης για τα γονίδια BRCA1 και BRCA2, τα οποία μάλιστα αποτελούν αντικείμενο δικαστικής διαμάχης στις ΗΠΑ και θα φτάσουν τον επόμενο μήνα στο Ανώτατο Δικαστήριο, καθώς η εταιρεία βιοτεχνολογίας Myriad Genetics διεκδικεί τα αποκλειστικά δικαιώματα. Περί το 20% των 24.000 ανθρωπίνων γονιδίων επιβαρύνεται με πατέντες, ορισμένες από τις οποίες συνδέονται με τη νόσο του Αλτσχάιμερ ή τύπους καρκίνου. Τα δικαιώματα αποκλειστικής εκμετάλλευσης
ανήκουν ενίοτε σε ιδιωτικές εταιρείες ή σε πανεπιστήμια και ερευνητικά ινστιτούτα που φροντίζουν να τα διατηρούν εντός της δημόσιας σφαίρας για να εμποδίσουν ιδιωτικές εταιρείες να τα οικειοποιηθούν. Δεν λέει κανείς ότι η Τζολί είχε στόχο να διεγείρει τα επιχειρηματικά ανακλαστικά των εμπόρων της υγείας. Ως γνωστόν, όμως, ο δρόμος για την Κόλαση είναι στρωμένος με καλές προθέσεις.
Όχι υστερία, αλλά συνεπής και σταθερή πρόληψη ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΜΟΥΖΑΛΑ*
Το γράμμα της Αντζελίνα Τζολί (Α.Τ.) προς τις γυναίκες έφερε στο προσκήνιο μέσω του star system το ζήτημα του καρκίνου του μαστού και της αντιμετώπισής του. Αυτό είναι χρήσιμο και κοινωφελές, αρκεί να φύγει κανείς από τις ηθικολογίες, τις συναισθηματικές εκρήξεις, που πιο πολύ συσκοτίζουν παρά φωτίζουν την επιστημονική πραγματικότητα. Ας προσπαθήσουμε να βάλουμε τα πράγματα σε μια σειρά όχι να τρομοκρατηθούμε, αλλά να προλάβουμε. Η «προσωπική επιλογή» της Α.Τ. είναι η πρώτη και κυρίαρχη πρόταση της Ιατρικής προς όσες έχουν το ογκογονίδιο του καρκίνου του μαστού και στο ιστορικό τους συγγενή πρώτου βαθμού με καρκίνο του μαστού. Εάν η γυναίκα δεν θέλει, τότε συνιστάται κατ’ έτος μαστογραφία, υπέρηχος, και μαγνητική τομογραφία. Αυτό δεν είναι κάτι καινούργιο. Η ίδια πρόταση ισχύει και ίσχυε πριν από την ανακάλυψη των ογκογονιδίων για περίπτωση που τυχαία βρισκόταν ατυπία ή λοβιακός μη διηθητικός καρκίνος. Και πάλι η συζήτηση άρχισε με όρους star system. Ήταν τότε η γυναίκα του Ρήγκαν, προέδρου των ΗΠΑ η σημερινή Α.Τ. Η μαστεκτομή προλαμβάνει τον καρκίνο του μαστού 100%. Η σύνθετη παρακολούθηση αντιμετωπίζει τον καρκίνο σε πολύ αρχικά και θεραπεύσιμα στάδια κατά 90%. Για να καταλάβει κανείς γιατί η απλή μαστεκτομή είναι η πρώτη και κυρίαρχη πρόταση, θα πρέπει να πάρει κανείς υπόψιν τα εξής: Μια γυναίκα με θετικά ογκογονίδια και συγγενή πρώτου βαθμού με καρκίνο του μαστού έχει 50% μέχρι την ηλικία των 50 χρόνων και 85% μετά να αναπτύξει καρκί-
νο του μαστού. Ποσοστό τρομακτικά υψηλό αν υπολογίσει κανείς ότι το αντίστοιχο στον γενικό πληθυσμό είναι 5/1.000. Την επιλογή αυτή κάνει ευκολότερη, όταν περάσει το πρώτο σοκ, η τεράστια πρόοδος της αισθητικής χειρουργικής αποκατάστασης του μαστού. Δεν είναι χωρίς σημασία επίσης το γεγονός ότι στον ανεπτυγμένο κόσμο, στην εποχή μας, η πλαστική στήθους για αισθητικούς λόγους είναι μια διαδεδομένη επέμβαση, πολυσυζητημένη έως «πολυπόθητη», χωρίς ταμπού. Δεν αρκεί η ύπαρξη των ογκογονιδίων για να γίνει καρκίνος. Πρέπει να συνδυάζεται και με άλλες παραμέτρους, με κυριότερη την ύπαρξη συγγενούς πρώτου βαθμού με καρκίνο μαστού. Στο σύνολο του γενικού πληθυσμού στη Ν. Ευρώπη έχει υπολογιστεί ότι τα ογκογονίδια υπάρχουν στο 10% των γυναικών. Αν συνυπολογιστεί ότι το 5/1.000 των γυναικών θα κάνει καρκίνο του μαστού τότε τα ογκογονίδια ευθύνονται για το 0,5/1.000. Αυτή η ανάλυση είναι χρήσιμη γιατί μας οδηγεί στο να δώσουμε βάρος στην πρόληψη μέσα από τις κλασικές μορφές της μαστογραφίας, τους υπερήχους, την ψηλάφηση και την αυτοψηλάφηση. Μόνο οι γυναίκες που έχουν συγγενή πρώτου βαθμού με καρκίνο μαστού θα βοηθηθούν από την αναζήτηση των ογκογονιδίων. Όχι υστερία, λοιπόν, αλλά συνεπή και σταθερή πρόληψη μέσω των κλασικών μεθόδων. Εντάξει λοιπόν, αυτά λέει η Ιατρική στην υπηρεσία της πρόληψης του καρκίνου του μαστού. Στην κοινωνία όμως, στην πράξη, εκεί που η πρόληψη σώζει ζωές, τι γίνεται; Εκεί η Ιατρική αφήνεται στα οικονομικά συμφέροντα και στις οικονομικές δυ-
νατότητες. Εκεί η Ιατρική γίνεται ταξική. Ο πλούσιος αλλιώς, ο φτωχός αλλιώς. Ας δούμε δυο ζητήματα που προκύπτουν: 1) Η εξέταση για ογκογονίδια του μαστού κοστίζει περίπου 2.000 ευρώ. Μαζί με την προληπτική μαστεκτομή και ανάπλαση στήθους το κόστος αγγίζει τα 15-20.000 ευρώ. Καμία δημόσια ή ιδιωτική ασφάλεια δεν το καλύπτει στη χώρα μας. Και πώς να το καλύψει όταν δεν καλύπτεται η προληπτική μαστογραφία (πράγματι οι γιατροί για να το καλύψουμε «διαγιγνώσκουμε» ανύπαρκτες αιτίες, όπως μαστοδυνία, ογκίδιο μαστού, έκκριμα θηλής κ.ά.). Δεν συζητάμε βέβαια την κάλυψη μαγνητικής. 2) Τα ογκογονίδια (και όχι μόνον του μαστού) είναι μια θαυμάσια ανακάλυψη, που πολλά μπορεί να προσφέρει στην πρόληψη του καρκίνου. Θα γίνει αυτό σε κοινωνικό επίπεδο; Γιατί δεν είναι έξω από τη λογική της οικονομίας της αγοράς ή χρήση τους όχι για πρόληψη, αλλά π.χ. για αποκλεισμό από την κοινωνική ή ιδιωτική ασφάλιση ή να αποτελέσουν λόγο μη πρόσληψης ή απόλυσης από την εργασία. Τα πιο πάνω θέματα προκαλούν πιθανώς απογοήτευση. Θα είναι πιο καλό όμως να αποτελέσουν στόχους διεκδικητικούς από τα κινήματα.
* Ο Γιαννής Μουζάλας είναι χειρουργός - γυναικολόγος, μαιευτήρας. Το άρθρο αυτό γράφτηκε (λίγο βιαστικά, είναι η αλήθεια) μετά από πολύωρη συζήτηση με τον πρ. διευθυντή της κλινικής Μαστού του Αγ. Σάββα Χαρίλαο Πατέρα (και δάσκαλό μου). Τα όποια λάθη όμως είναι δικά μου
48 Η 19 Μαΐου, ημέρα Μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου και κατ’ επέκταση η τύχη που επιφυλάχτηκε στους χριστιανικούς πληθυσμούς της Ανατολής, άρα και των Ρωμιών, κατά τη διαδικασία μετάβασης από την, θρησκευτικής βάσης, Οθωμανική Αυτοκρατορία στο τουρκικό εθνικό κράτος, έτυχε και τυγχάνει μεγάλης ιδεολογικής και πολιτικής χρήσης σε πολλά επίπεδα του δημόσιου διαλόγου. Η επιφανειακή προσέγγιση αυτού του θέματος συνοδευόμενη ενίοτε από ειρωνική στάση στις εκδηλώσεις της ζωντανής μνήμης, φαντάζει ως φοβική αντίδραση απέναντι στην αναπτυσσόμενη τα τελευταία χρόνια εθνικιστική ρητορική για το θέμα αυτό. Η άρνηση προσέγγισης των ιστορικών γεγονότων με ψύχραιμο μάτι ή ο κατά περίπτωση κατακερματισμός τους που ενίοτε επιχειρείται συντελεί στην υποβάθμισή τους δεν βοηθά την αλήθεια και αφήνει ελεύθερο χώρο στις εθνικιστικές απόψεις, που επιχειρούν να εισχωρήσουν σε θέματα ιστορικής μνήμης. Έτσι στην καλύτερη περίπτωση φτάνουν σε ένα ισοζύγιο αίματος, εξισώνοντας εγκλήματα πολέμου που διέπραξε ο ελληνικός στρατός στη Μικρά Ασία με το προδιαγεγραμμένο από το 1908 έγκλημα των Τούρκων εθνικιστών, μιλιταριστών κατά της ανθρωπότητας - αυτό της γενοκτονίας όχι μόνον των Ελλήνων της Ανατολής αλλά και των Αρμενίων και Ασσυροχαλδαίων.
Οι δικοί μας Τούρκοι Αντίθετα με ό,τι συμβαίνει στην Ελλάδα, στην Τουρκία μεγάλη μερίδα της τουρκικής προοδευτικής διανόησης, διαπραγματευόμενη το τελικό στάδιο μετάβασης από την πολυεθνική ισλαμική Οθωμανική Αυτοκρατορία στην εποχή του έθνους - κράτους, θα αντιμετωπίσει με ενιαίο τρόπο τις διώξεις των μη μουσουλμανικών πληθυσμών χρησιμοποιώντας τους όρους «εθνοκάθαρση» και «γενοκτονία». Ο Fikret Baskaya, από τους διανοούμενους που έχουν υποστεί τις περισσότερες διώξεις στην Τουρκία, μας λέει: «...Η Ιστορία, όταν γράφεται από τους κυρίαρχους παραγνωρίζει εντελώς την τύχη και το πεπρωμένο αυτών που έμειναν κάτω απ’ τα συντρίμμια. Προφανώς, όταν η Ιστορία γράφεται απ’ αυτούς που καταστρέφουν, δεν υπάρχει λόγος να αναφερθεί το δράμα των θυμάτων που καταπλακώθηκαν απ’ τα συντρίμμια. Η επίσημη Ιστορία αγνόησε ότι αυτοί που καταστράφηκαν ήταν οι αρχαιότεροι με τις πιο βαθιές ρίζες, λαοί...». Η Pervin Erbil, κοινωνική ανθρωπολόγος - ερευνήτρια (στα ελληνικά έχει κυκλοφορήσει το βιβλίο της «Η Νιόβη θρηνούσε για τη Μικρά Ασία») υποστηρίζει ότι: «...Η περίοδος μεταξύ των ετών 1914-1924 αποτελεί τον πιο τραγικό και μεγάλο κρίκο της αλυσίδας της εκκαθάρισης των Ρωμιών της Ανατολής. [...] Το οθωμανικό κράτος, μετά από αυτό το πραξικόπημα στις αρχές του 1913, ενστερνίστηκε την πολιτική επιλογή της εκκαθάρισης όχι μόνο των Ρωμιών αλλά και όλων των μη μουσουλμανικών πληθυσμών, και εφάρμοσε αυτήν την πολιτική χωρίς κανέναν οίκτο και με μεθόδους άκρατης βίας. [...] Στην πλευρά αυτή της θάλασσας δεν είναι αρκετά γνωστές οι διαστάσεις της κοινωνικής τραγωδίας και τα επακόλουθά της, που προέκυψαν κατά την εφαρμογή αυτής της κρατικά οργανωμένης πολιτικής της εκκαθάρισης [...] Οι επιχειρήσεις εκκαθάρισης δεν μπορούν να
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 19 ΜΑΪΟΥ 2013
TO ΘΕΜΑ ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΗ ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ ΤΩΝ ΠΟΝΤΙΩΝ
Η συνείδηση της Ιστορίας θα μας απελευθερώσει
ΤΩΝ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΚΟΥΡΟΥΜΠΛΗ, ΣΤΕΡΓΙΟΥ Π. ΘΕΟΔΩΡΙΔΗ*
θεωρηθούν πράξη εκδίκησης, αφού ξεκίνησαν τουλάχιστον πέντε χρόνια από την απόβαση του ελληνικού στρατού στη Σμύρνη. Εξάλλου η εκκαθάριση είναι μέσα στο πρόγραμμα του κομιτάτου ‘Ένωση και Πρόοδος’...». Ο Mehmet Akyol, στο άρθρο του με τίτλο «Τα χρόνια 1915-1923 είναι της Εθνοκάθαρσης», σημειώνει: «...Στα χρόνια του πολέμου η πολιτική αυτή της Εθνοκάθαρσης μετατράπηκε σε επίσημη πολιτική εκτοπισμών. Η απόφαση της 24 Απριλίου 1915 για την εξόντωση των Αρμενίων ήταν μια κυβερνητική απόφαση. [...] Tο 1916 υπήρξε μια δεύτερη απόφαση εκτοπισμών κατά των Ρωμιών και τα υπάρχοντα και οι περιουσίες τους διετέθησαν στον έλεγχο των ‘Επιτροπών Εγκαταλειμμένων περιουσιών’. Επίσημα φαινόταν σαν μια απόφαση εκτοπισμού ενώ στην πραγματικότητα ήταν μια πράξη εθνοκάθαρσης. [...] Με τέτοιες μεθόδους εθνοκαθάρσεων και με βάση την άρνηση της εθνικής ύπαρξης λαών εγκαθιδρύθηκε το νέο τουρκικό κράτος». Ο Taner Akçam, ιστορικός στο τμήμα Ιστορίας του Πανεπιστημίου Clark Μασαχουσέτης, στη μελέτη του «Οι εκτοπίσεις και οι σφαγές των Ελλήνων του 1913-1914: Πρόβα για τη Γενοκτονία των Αρμενίων», μας πληροφορεί ότι: «Όλες οι διαθέσιμες οθωμανικές πηγές καταδεικνύουν μια αδιαμφισβήτητη αλήθεια: πριν από τον πόλεμο, η Επιτροπή Ένωσης και Προόδου (ΕΕΠ), αφού πρώτα σχεδίασε και έθεσε σε εφαρμογή ένα σχέδιο με στόχο την -με δικά τους λόγια- ‘απελευθέρωση από τα μη τουρκικά στοιχεία’ της περιοχής του Αιγαίου, στη συνέχεια, και με πρόσχημα τον πόλεμο, επεξέτειναν το εν λόγω σχέδιο ώστε να περιλαμβάνει ολόκληρη την Ανατολία». O Recep Marasli, στο άρθρο του «Ο μύθος του Τουρκικού Εθνικοαπελευθερωτικού Πολέμου» αναρωτιέται: «...Όλη αυτή η διαδικασία πώς μπορεί να επονομαστεί ως ‘Τουρκικός Εθνικοαπελευθερωτικός Αγώνας’ χωρίς να χρησιμοποιηθούν οι έννοιες ‘εθνοκάθαρση’, ‘εξορία’, ‘γενοκτονία’, ‘αφομοίωση’ και ‘εθνο-καταπίεση’; Η υπό συζήτηση διαδικασία, αν και μπορεί να συμπεριλαμβάνει έναν ‘εθνικό αγώνα’, αυτή δεν περιείχε καθόλου αντι-ιμπεριαλιστικό και ούτε έναν προοδευτικό δημοκρατικό χαρακτήρα». Η συγγραφέας Sibel Özbudun, πραγματευόμενη το ζήτημα της αρπαγής των περιουσιών των χριστιανικών πληθυσμών την περίοδο 1914-1923: «...Είναι προφανές ότι στα θεμέλια του ρε-
πουμπλικανικού καθεστώτος βρίσκεται η ‘Μεγάλη Καταστροφή’. [...] Όμως, μέσα σ’ αυτήν τη διαδικασία υπάρχει και κάτι άλλο που πρέπει να βγει στην επιφάνεια. Κατ’ εμέ στη Γενοκτονία ή στη Μεγάλη Καταστροφή υπάρχει κάτι πιο σημαντικό από τον αριθμό των νεκρών... Η αιτία που πρέπει να αποκαλυφθεί αυτή η αλήθεια είναι η άπειρη έκταση της λήθης και της καταραμένης σιωπής. Αυτό το καθήκον μπορούν να το αναλάβουν και να το διεκπεραιώσουν αυτοί που δεν έκλεψαν ούτε μια μπουκιά από τους μη-μουσουλμάνους, που είναι οι φτωχοί Τούρκοι και Κούρδοι. Το μόνο ατόπημα που αυτοί έχουν κάνει είναι ότι έχουν πέσει θύματα της σοβινιστικής προπαγάνδας κατά της αναγνώρισης της Γενοκτονίας. Με άλλα λόγια το καθήκον αυτό μπορούν να το κάνουν ‘αυτοί που δεν έχουν τίποτα να χάσουν εκτός από τις αλυσίδες τους’».
Για την αληθινή φιλία των λαών Πανανθρώπινες αξίες, όπως η ειρήνη και η φιλία των λαών, δεν μπορεί παρά να στηρίζονται σε αλήθειες και, όπως βλέπουμε από τις παραπάνω τοποθετήσεις των προοδευτικών Τούρκων διανοουμένων, αυτό είναι σήμερα
δυνατό. Αν και πέρασε ένας περίπου αιώνας από τότε και το υπέροχο μωσαϊκό των λαών της Ανατολής βρίσκεται, οριστικά πια, κάτω από τα συντρίμμια των σπιτιών, των σχολείων και των θεάτρων του, η άρνηση της Ιστορίας δεν σημαίνει ότι δεν υπήρξε η Ιστορία. Ένας λόγος παραπάνω που ο καθ’ ύλην αρμόδιος διεθνής ακαδημαϊκός θεσμός που ασχολείται αποκλειστικά με το έγκλημα της Γενοκτονίας όπως ορίζεται στο Διεθνές Δίκαιο, η Διεθνής Ένωση Μελετητών Γενοκτονιών (International Association of Genocide Scholars ή IAGS) αναγνώρισε τον Δεκέμβριο 2007 επίσημα τη γενοκτονία των Ελλήνων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας (Ποντίων, Ιώνων, Ανατολικοθρακών κ.ά.), μαζί με τη γενοκτονία των Αρμενίων και των Ασσυρίων, και εξέδωσε το εξής ψήφισμα: «ΕΚΤΙΜΩΝΤΑΣ ότι η άρνηση μιας γενοκτονίας αναγνωρίζεται παγκοίνως ως το έσχατο στάδιο γενοκτονίας, που εξασφαλίζει την ατιμωρησία για τους δράστες της γενοκτονίας, και ευαπόδεικτα προετοιμάζει το έδαφος για τις μελλοντικές γενοκτονίες, ΕΚΤΙΜΩΝΤΑΣ ότι η οθωμανική γενοκτονία εναντίον των μειονοτικών πληθυσμών κατά τη διάρκεια και μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο παρουσιάζεται συνήθως ως γενοκτονία εναντίον μόνο των Αρμενίων, με λίγη αναγνώριση των ποιοτικά παρόμοιων γενοκτονιών, εναντίον άλλων χριστιανικών μειονοτήτων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΤΑΙ πως είναι πεποίθηση της Διεθνούς Ένωσης των Μελετητών Γενοκτονιών ότι η Οθωμανική εκστρατεία εναντίον των χριστιανικών μειονοτήτων της αυτοκρατορίας, μεταξύ των ετών 1914 και 1923, συνιστούν γενοκτονία εναντίον των Αρμενίων, Ασσυρίων, Ποντίων και των Ελλήνων της Ανατολίας. ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΤΑΙ η Ένωση να ζητήσει από την κυβέρνηση της Τουρκίας να αναγνωρίσει τις γενοκτονίες εναντίον αυτών των πληθυσμών, να ζητήσει επίσημα συγγνώμη, και να λάβει τα κατάλληλα και σημαντικά μέτρα προς την αποκατάσταση (μη επανάληψη)».
* Ο Παναγιώτης Κουρουμπλής, είναι βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ και ο Στέργιος Π. Θεοδωρίδης είναι ερευνητής
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 19 ΜΑΪΟΥ 2013
ΓΡΑΜΜΑΤΑ&ΤΕΧΝΕΣ
49
Η γοητεία των στίχων και των παλιών ήχων ΤΟΥ ΜΑΚΗ ΜΗΛΑΤΟΥ
Μόλις κυκλοφόρησε ένας ακόμη δίσκος από μια νέα μουσικό από τη Θεσσαλονίκη που βασίζεται στην ποίηση κι αυτό μας δίνει την αφορμή
να δούμε το θέμα ευρύτερα καθώς παίρνει πια αξιοσημείωτες διαστάσεις. Ο καινούργιος δίσκος της May Roosevelt είναι βασισμένος στην ποίηση του Χριστιανόπουλου, η οποία μάλιστα στο άλμπουμ ακούγε-
ΠΟΙΗΤΙΚΟ ΑΝΘΟΛΟΓΙΟ
ται από τη φωνή του ίδιου του ποιητή. Αξιοσημείωτο είναι πως και ο προηγούμενος δίσκος της «Haunted», είχε να κάνει με την πολιτιστική μας παράδοση καθώς επεξεργαζόταν ηλεκτρονικά τους βασικούς μας ρυθμούς (τσάμικο, καλαματιανό, ζεϊμπέκικο, χασάπικο, ζωναράδικο κ.λπ.). Νέοι Έλληνες μουσικοί και συγκροτήματα κοιτάζουν προς το πολιτιστικό μας παρελθόν (την ποίηση και τη μουσική) και γοητεύονται κι αυτοί όπως κι εμείς (οι παλιότεροι) από τον Καρυωτάκη, τον Σαχτούρη, τον Χριστιανόπουλο, τον Εμπειρίκο, τον Χατζιδάκι ή τον Θεοδωράκη κι αυτό το σπουδαίο κομμάτι του σύγχρονου ελληνικού πολιτισμού πολλοί νομίζουν πως οι νεότερες γενιές ούτε το γνωρίζουν ούτε το μελετούν και μάλλον το περιφρονούν. Λάθος... Πολλοί δίσκοι έχουν κυκλοφορήσει, τα τελευταία χρόνια, που περιλαμβάνουν τραγούδια βασισμένα σε ποιήματα (κυρίως) Ελλήνων ποιητών, ενώ υπάρχουν -αντίστοιχακαι πολλοί δίσκοι που περιλαμβάνουν διασκευές παλιών ρεμπέτικων, δημοτικών ή λαϊκών τραγουδιών αλλά και συνθέσεων του Χατζιδάκι, του Θεοδωράκη και άλλων συνθετών. Πολλά δε από αυτά τα άλμπουμ είναι ολόκληρα βασισμένα σε ποίηση ή σε συνθέσεις των σπουδαίων μας δημιουργών, καταρρίπτοντας αυτόν τον αβάσιμο μύθο περί ασέβειας και ελλιπούς γνώσης από τις νεότερες γενιές. Αν δε το συνδυάσει κανείς και με αντίστοιχες κινήσεις στο θέατρο, όπου νέες ομάδες και νεαροί σκηνοθέτες (ξανα)ανακαλύπτουν από την οπερέτα μέχρι την Γκόλφω και από τον Καζαντζάκη μέχρι τους ήρωες του ‘21, τότε μπορούμε να μιλάμε για μια νέα τάση, μια επιθυμία της νέας γενιάς να τοποθετηθεί και αυτή στο πολιτιστικό μας παρελθόν. Ας δούμε λοιπόν επιγραμματικά τι έχει συμβεί τα τελευταία χρόνια και κυρίως το τελευταίο διάστημα όσον αφορά τις δουλειές νέων Ελλήνων μουσικών πάνω σε ποίηση γνωστών μας ποιητών αλλά και πάνω στις μουσικές συνθέσεις των μεγάλων συνθετών μας. Η Λένα Πλάτωνος πριν από χρόνια έκανε μια ολοκληρωμένη δουλειά με ποιήματα του Καρυωτάκη και πρόσφατα κυκλοφόρησε ένα ακόμη «ποιητικό» άλμπουμ, το «Καβάφης - 13 τραγούδια» με ερμηνευτή τον Γιάννη Παλαμίδα. Τον Καρυωτάκη διάλεξαν και οι Neon για τον δίσκο «Κάθε πραγματικότης αποκρουστική» με ερμηνευτές τον The Boy, την Etten κ.ά. Ο Γιάννης Μουρζόπουλος κυκλοφόρησε το εξαιρετικό «Ποτάμι» σε ποίηση του Χρίστου Λάσκαρη (που απαγγέλλει), δανειζόμενος μελωδίες του Art Blakey, του Μανώλη Χιώτη και του Charles Ives.
Στον πρόσφατο δίσκο του Μανώλη Αγγελάκη «Ο άνθρωπος βόμβα» μελοποιούνται Καβάφης, Σουρής, Μίλτος Σαχτούρης. Ο τελευταίος έχει την τιμητική του και στον δίσκο «Μιχάλης Σιγανίδης και οι Φίλοι του Μίλτου Σαχτούρη», που είναι ζωντανή ηχογράφηση από την αντίστοιχη παράσταση στην Αυλαία το 2009, με τη συμμετοχή πολλών και σπουδαίων μουσικών. Τα περίφημα «Κεριά» του Καβάφη έχει μελοποιήσει ο Λόλεκ στον προπέρσινο «Αχινό» του, ενώ ο καινούργιος του δίσκος θα είναι βασισμένος στα ρεμπέτικα. Οι Θεσσαλονικείς Nanoi στο περσινό τους άλμπουμ «Five Boxes» εμπνέονται από τη Sylvia Plath, ο Χρήστος Αλεξόπουλος στο πρόσφατο «Mean Time» από τον William Blake και οι «Χείλια Λουλούδια» από τον Μίλτο Σαχτούρη, τον Gabriel Okara και τον Pedro Juan Gutierrez. Ο Θάνος Ανεστόπουλος στο «Ώς το τέλος» δίνει χώρο στο Νίκο Καββαδία και στον Arseni Tarkovski και οι αδελφοί Κατσιμίχα έκαναν ένα ολόκληρο αφιέρωμα -με δίσκο και βιβλίοστους beat ποιητές. Τέλος, ο λόγος
Ρεμπέτικα και λαϊκά διασκευάζουν οι Ιμάμ Μπαϊλντί ταξιδεύοντας σε φεστιβάλ σε ολόκληρο τον κόσμο, το έκαναν και οι Swing Shoes στον δίσκο τους, όπως και οι Happy Dog Project στο πρόσφατο «Dog to the Bone» αλλά και οι Burger Project στο «Φτηνα χαρέμια» που μόλις κυκλοφόρησε. Λόγο και μουσική από τη δημοτική μας παράδοση βρίσκουμε στον τελευταίο (και όχι μόνο) δίσκο του Θανάση Παπακωνσταντίνου, στο «Newborn» του Τηλέμαχου Μούσσα, ενώ η Κρίστι Στασινοπούλου και ο Στάθης Καλιβιώτης κυκλοφόρησαν μόλις το «Greekadelia» διασκευάζοντας επί το ψυχεδελικότερον (όπως υποδηλώνει και ο τίτλος) δημοτικά και νησιώτικα τραγούδια κι έτσι μεταφέρουν τους ελληνικούς παρααδοσιακούς ήχους παντού στον κόσμο καθώς κάνουν καριέρα κυρίως στο εξωτερικό. Αξιοσημείωτη είναι και η περίπτωση των «Τρίο Τεκέ», μιας παρέας από την Κύπρο που διασκευάζει ρεμπέτικα αλλά και γράφει καινούργια τραγούδια στο ίδιο στιλ, αλλά με ένα πιο σύγχρονο και τζαζ ύφος, ενώ ένα
του Εγγονόπουλου έδωσε υλικό για τη συνεργασία του Socos με τον Δημήτρη Πουλικάκο για το θαυμάσιο άλμπουμ με τίτλο «Η Ύδρα των πουλιών». Αντίστοιχη είναι και η δισκογραφία που αφορά τη μουσική μας παράδοση. Ο Μάνος Χατζιδάκις έχει εμπνεύσει το «Transformations» του Κ. Βητα, οι Raining Pleasures έχουν διασκευάσει ολόκληρο το «Reflections» και ο Δημήτρης Καλαντζής με το «Mano’s» μετέφερε τον ήχο του στον χώρο της τζαζ, κάτι που έκανε μόλις τώρα και με συνθέσεις του Μίκη Θεοδωράκη. Χατζιδάκι έχει διασκευάσει ο Σταύρος Λάντσιας στο πρόσφατο «Ημερολόγιο Ονείρων», αλλά και ο Γιάννης Αγγελάκας, όπως και Μάρκο Βαμβακάρη, ενώ ο παλιός του συνεργάτης στις Τρύπες Μπάμπης Παπαδόπουλος διασκευάζει παλιά πειραιώτικα ρεμπέτικα στον δίσκο του «Από τη σπηλιά του Δράκου».
μέλος αυτής της κομπανίας υπό το όνομα «Monsieur Doumani» κάνει κάτι παρόμοιο με την κυπριακή μουσική παράδοση. Από την Κύπρο κατάγεται και ο Γιάννης Κυριακίδης, που σε συνεργασία με τον γνωστό Άγγλο κιθαρίστα Andy Moor δημιούργησε το εξαιρετικό άλμπουμ «Rebetika» με πειραματισμούς σύγχρονου ήχου (και θορύβου) πάνω σε γνωστά ρεμπέτικα τραγούδια. Η δισκογραφία λοιπόν της νεότερης γενιάς Ελλήνων μουσικών που βασίζεται στην πολιτιστική μας παράδοση, που επανεκτιμά, διαπραγματεύεται, αναμοχλεύει και λέει τη δική της άποψη στο πολιτιστικό μας παρελθόν είναι ήδη πλούσια και κυρίως ενδιαφέρουσα καθώς οι περισσότερες από αυτές τις απόπειρες κατόρθωσαν να συνδυάσουν αποτελεσματικά το παρόν με το παρελθόν ή, καλύτερα το παρόν με το διαχρονικό...
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 19 ΜΑΪΟΥ 2013
50
ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ
Ελπίδα από πορσελάνη Ξέρουν καλά ότι οι φαιά φορούντες -και το ξέρουν απείρως καλύτερα από τον κάθε φοβικό και πανικόβλητο μικροαστό -ότι η παιδεία είναι το βασικό αγαθό που συνέχει μια κοινωνία. Ότι από αυτήν εξαρτάται η ποιότητα του κοινωνικού υπαρκτού, ότι είναι η γενεσιουργός αιτία κάθε καλού, αλλά και η καταγωγική αρχή κάθε ανωμαλίας και κάθε δυσπλασίας όταν καταντάει (η παιδεία) ένα σπανιότατο και εξαθλιωμένο είδος κοινωνικής τροφοδοσίας. Ξέρουν καλά οι τα φαιά φορούντες ότι η παιδεία δεν είναι γενικό και αόριστο συνονθύλευμα ηθικών γενικεύσεων που καταλήγουν σε ακόμη πιο γενικές απλουστεύσεις εφαρμογής, αλλά ότι η παιδεία έχει ξεκάθαρο ταξικό περιεχόμενο και ταξικές στοχεύσεις. Ακόμη και η περίφημη αξιωματική ρήση «παιδεία για όλους», αν και προήλθε εν πολλοίς από τους «αγώνες του λαού», προήλθε εξίσου και από τον συστημικό παραχωρητισμό ως αποφρακτική ιεροτελεστία και επομένως αποτελεί πεδίο διαρκούς σύγκρουσης και διαρκούς διεκδίκησης ώστε αυτή η καθολικότητα να αποβεί τελεσφόρα για τα συμφέροντα της μιας ή της άλλης από τις τάξεις που συγκρούονται. Το ότι η «παιδεία για όλους», και μάλιστα η δωρεάν παιδεία, αποτελεί κοινωνικό απόκτημα ολκής είναι πέραν πάσης αμφιβολίας. Επίσης όμως είναι πέραν πάσης αμφιβολίας ότι ταυτοχρόνως αποτέλεσε συστημικό όχημα καθολικής χειραγώγησης, όργανο καθήλωσης των κάθε μορφής και υφής εγέρσεων και εθιστικό παρόραμα της πραγματικότητας,
πάντοτε προς όφελος των αναγκών του συστήματος εξουσίας. Γι’ αυτό και ποτέ δεν σταμάτησε η σφοδρότατη σύγκρουση μεταξύ των δυνάμεων που συγκροτούν το μέτωπο προοδευτικού περιεχομένου της παιδείας (δηλαδή τη διαρκή ιδρυτική της αναπροόδευση) και των δυνάμεων που αποβλέπουν (και τα καταφέρνουν με όχι ευκαταφρόνητα αποτελέσματα) στην εννοιολογική αποσάθρωση της παιδείας, στην ταξική της συσκότιση και στην αγοραία της φωταψία. Όλα αυτά τα γνωρίζουν καλά οι τα φαιά φορούντες. Άλλωστε τα έχουν σπουδάσει. Γιατί μέσα στην «παιδεία για όλους» υπάρχει πάντοτε και η παιδεία που δεν είναι για όλους, ανεξαρτήτως των προσωπικών ικανοτήτων και των ψυχονοητικών δεξιοτήτων του καθενός. Γιατί σε ένα ταξικό σύστημα και επομένως ταξικό σύστημα παιδείας η μόνη ισότητα που υπάρχει είναι η ισότητα μπροστά στην ανισότητα. Όλοι είμαστε ίσοι μπροστά σ’ αυτούς που είναι λίγο πιο ίσοι από εμάς, για να θυμηθούμε και τον Όργουελ. Αδιάψευστο παράδειγμα ένας Γιώργος Παπανδρέου και ένας Αντώνης Σαμαράς με το Χάρβαρντ και ένας Κώστας Καραμανλής από το Ταφτς. Πολίτες με τις ικανότητες των τριών προαναφερθέντων, πολίτες της «παιδείας για όλους», δεν θα ήξεραν καν την ύπαρξη ενός εκάστου τεμένους της γνώσεως που αποτελεί κατά τα λοιπά συστημικά της ανυπόστατο δικαίωμα όλων, δυνατότητα όλων κ.λπ., κ.λπ., αλλά πάντοτε μέσα σε μια ύποπτη ολότητα που όζει απαρτχάιντ και ταξικό αποκλεισμό.
ΔΙΑ-ΔΙΚΤΥΩΜΕΝΟΣ
ΥΠΑΡΧΕΙ ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΚΑΝΑΒΟΥΡΗ kostaskanavuris @hotmail.com
Σε ένα ταξικό σύστημα και επομένως ταξικό σύστημα παιδείας, η μόνη ισότητα που υπάρχει είναι η ισότητα μπροστά στην ανισότητα. Όλοι είμαστε ίσοι μπροστά σ’ αυτούς που είναι λίγο πιο ίσοι από εμάς, για να θυμηθούμε και τον Όργουελ
Δηλαδή, τώρα σοβαρολογούμε. Ήταν ικανοί οι άνθρωποι οι οποίοι στο μόνο που συνεισέφεραν ήταν η απόδειξη, ο μεν Καραμανλής πως η Ελλάδα μπορεί να κυβερνηθεί με τον οποιοδήποτε ως πρωθυπουργό, ο δε Παπανδρέου ότι μπορεί να κυβερνηθεί (τρόπος του λέγειν το «κυβερνηθεί») χωρίς πρωθυπουργό και καπάκι ο Σαμαράς, που απέδειξε ότι η Ελλάδα πρέπει να κυβερνηθεί (τρόπος του λέγειν το «κυβερνηθεί») χωρίς πρωθυπουργό, ήταν ικανοί αυτοί να αποκτήσουν την παιδεία που απέκτησαν (αν από την παιδεία αφαιρέσουμε τον προσδιορισμό «ταξική) και δεν είναι ικανό το οποιοδήποτε δαιμονικό παιδί απ’ άκρου εις άκρο της επικράτειας του κεκοσμημένου Λόγου, της άναρχης πράξης, της ασύντακτης ανιδιοτέλειας, της φλογοβόλου αντίρρησης, της παρατεταμένης -έστω- αντικαθεστωτικής ρητορικής, αλλά και της απελπισμένης βαράθρωσης, της σημαίας έμφυλης καραντίνας, της θανατόπληκτης απελπισίας, της κεντημένης από τη φοβερή βελόνα φλέβας, της πουλημένης αθωότητας στα κράσπεδα του μαύρου, της άνεργης έκφρασης που βρίσκει στον σουγιά και στο ραβδί και στο σπασμένο μπουκάλι μπύρας το εργαλείο γραφής του εαυτού στον εχθρό (και όχι εχθρικό του) κόσμο, κανένα απ’ αυτά τα παιδιά δεν ήταν εξ αντικειμένου ικανό για τα ιερά τεμένη των μυστικών της γνώσεως; Κανένα δεν ήταν ικανό να καταφέρει όσα αυτός ο κάρος (ο βαθύς ύπνος στη γλώσσα του Ομήρου) της συνείδησης που ονομάζεται Κυριάκος Μητσοτάκης,
για τον οποίο έλεγε ο πατήρ του και μοναδικός στην Ελλάδα εν ζωή αείμνηστος, Κώστας Μητσοτάκης, ότι δικαιωματικά του ανήκει μια θέση στο ψηφοδέλτιο της Ν.Δ. γιατί έκανε καλές σπουδές; Κανένα; Μα κανένα; Αλλά εδώ ακριβώς βρίσκεται η άκανθος της σύγκρουσης: στο δικαίωμα που κυριολεκτικώς απένειμε ο πατήρ στον υιό, στο δικαίωμα της άρχουσας τάξης να στέφει τον εαυτό της, στο δικαίωμα των «καλών σπουδών» και στο περιεχόμενο που δίνει στις καλές σπουδές το κάθε στέλεχος αυτού του ηλεκτρομαγνητικού πεδίου που λέγεται κοινωνία, ώστε το δικαίωμα του εξηλεκτρισμού να κάνει να τρίξουν από την ένταση και την επιτάχυνση μεταφοράς της ύλης όλες οι πορσελάνες προς το αύριο των αληθινών ανθρώπων. Το πράγμα είναι άγριο. Και επικίνδυνο. «Μη εγγίζετε. Κίνδυνος - Θάνατος» γράφει επάνω στους κλωβούς τής -προς πώληση- ΔΕΗ. «Μη εγγίζετε. Κίνδυνος - Θάνατος» γράφει κι απάνω στην απεργία (προς πώληση καταισχύνης) των καθηγητών. Είναι ψέματα. Αν η «παιδεία για όλους» έφτασε μέχρι εδώ και δεν έσπασε, χάρη σ’ αυτούς έφτασε. Αν ανάβλυσε μια Ελλάδα που την ομορφιά της ακόμα δεν την ξέρουμε από έλλειψη ταξικής παιδείας, σ’ αυτούς οφείλεται. Αγγίζει την απεργία τους. Γίνεται πολύτιμη ύλη μεταφοράς της ελπίδας, αυτής της ελπίδας από πορσελάνη που σπάζει τόσο, μα τόσο εύκολα και αφήνει την παιδεία, δηλαδή την ίδια τη δημοκρατία, στο έλεος κάθε θεότητας που τρέχει πιο γρήγορα από εμάς. Και καταστρέφει.
nikoskourmoulis@gmail.com
The New Yorker Υπάρχουν αυθεντίες που προορίζονται για μουσειακά εκθέματα και αυθεντίες που εισάγουν στο νέο κοινωνικοπολιτικό πεδίο, νόρμες που παράγουν σκέψη. Δεν αναμασούν τις δάφνες τους, αλλά εντρυφούν στις διακλαδώσεις των σύγχρονων απαιτήσεων. Το περιοδικό - σύμβολο φέρει επάξια τον τίτλο του καθώς λειτουργεί αντίθετα από τις βουλές των αγορών. Στη καρδιά του καπιταλισμού, η αρθρογραφία της ηλεκτρονικής έκδοσης του «thenewyorker.com» ανανεώνεται όσο περνά ο καιρός. Λειτουργεί εντός τρέχουσας ειδησιογραφίας, αλλά και έξω από αυτήν. Για παράδειγμα, ο εξαίρετος συγγραφέας Ντάνιελ Μέντελ-
σον διαλέγει τον πίνακα του Νικηφόρου Λύτρα «Η Αντιγόνη μπροστά στον νεκρό Πολυνείκη», ανοίγοντας ένα απίθανο άρθρο περί του Ταμερλάν Τσερνάγιεφ (του Τσετσένου βομβιστή της Βοστώνης), που τον συνδέει με τον Όμηρο. Αυτό σημαίνει διανόηση που παράγει σκέψη. Όταν παρεμβαίνει δραστικά στα γεγονότα, βάζοντας σε λειτουργία τα πνευματικά της όπλα. Έτσι δημιουργούνται πολιτισμικές ρηγματώσεις και όχι ένθεν κακείθεν οπαδισμοί. Εν συνεχεία το περιοδικό, αναλύει τις άθλιες συνθήκες παιδικής εργασίας στο Μπαγκλαντές, τον νόμο για την οπλοκατοχή (όπου πέφτουν κορμιά στο Κογκρέσσο), αλλά και ένα σημαντικό αφιέρωμα για τα νεανικά-πολιτικοποιημένα χρόνια του Ίταλο Καλβίνο. Δύσκολα πράματα.....
World Literature Today To ιστορικό περιοδικό της «ερήμου» εκδίδεται και ψηφιακά από το ίδιο κτήριο που πρωτοστεγάστικε το 1927, στο Τούσον της Οκλαχόμα, και από την ίδια οικογένεια εκδοτών, παρακαλώ. Το βλέμμα του είναι στραμμένο περισσότερο προς τις χώρες της Λατινικής Αμερικής και στον υπόλοιπο κόσμο, παρά στις ηπειρωτικές ΗΠΑ. Τελευταία ασχολείται και με τη λογοτεχνία των Βαλκανίων. Η πολιτική του διάσταση αρκετά έντονη και μάλιστα με παρεμβατικό λόγο, μέσα από ευρύ φάσμα άρθρων. Για
παράδειγμα, ο Λεονάρδο Παδούρα απαντά, σε μια συνέντευξη, ποταμό, στο ερώτημα «γιατί παραμένω Κουβανός». Παρ’όλες τις κατά καιρούς διαφορές μου με το καθεστώς, λέει ο συγγραφέας, ένας διανοούμενος θα πρέπει να είναι και ένα κοινωνικό υποκείμενο που συνειδητοποιεί το μίνιμουμ της ταξικής του συνείδησης, και αυτό να αποτυπώνεται τόσο στον ιστορικό χρόνο όσο και στα γραπτά του. Στην ευθύνη του δηλαδή απέναντι στην κοινωνία. Ο Σέρβος Σβόνκο Καράνοβιτς αποτελεί την «μπιτ» φωνή
του σύγχρονου Βελιγραδίου. Η ποίησή του, εξπρεσιονιστική, με αιχμές σκληρού ρεαλισμού, θεωρείται σήμερα μια από τις εξέχουσες μορφές του σέρβικου λογοτεχνικού κόσμου. Δηλώνει απερίφραστα αντιφασίστας, θεωρώντας ότι δεν υπάρχει ιδανικό στη τέχνη, παρά μόνο η ανακάλυψη της αλήθειας. Το μείζον με τα περιοδικά αυτά είναι πως, στον καιρό που στενεύουν οι πνευματικοί ορίζοντες, έρχονται να μας υπενθυμίσουν πως η εναλλακτική σκέψη είναι εδώ.
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 19 ΜΑΪΟΥ 2013
51
ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ 66ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΤΩΝ ΚΑΝΝΩΝ
ΚΑΝΝΕΣ, ΑΠΟΣΤΟΛΗ: ΚΩΣΤΑΣ ΤΕΡΖΗΣ
Στην αφίσα του φετινού, 66ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών, ο Πολ Νιούμαν και η σύντροφος της ζωής του Τζόαν Γούντγουορντ, από την ταινία του 1963 «Στους δύο τρίτος δεν χωρεί», που είχε σκηνοθετήσει ο Μέλβιλ Σάβελσον. Με την παραπομπή σε αυτό το αλησμόνητο ζευγάρι που διένυσε μισό αιώνα κοινής ζωής, πιθανότατα το Φεστιβάλ θέλησε να υποδηλώσει ότι ο κινηματογράφος είναι όχι μόνο μια ερωτική σχέση, αλλά και μια δέσμευση αφοσίωσης. Αυτό το «δίπολο» ερωτισμού και αφοσίωσης εξερευνά και η ταινία που εντυπωσίασε περισσότερο κατά το πρώτο τριήμερο της διοργάνωσης, «Το Παρελθόν», που ο πολυβραβευμένος σκηνοθέτης του «Χωρισμού» γύρισε στη Γαλλία. «Στις μέρες μας υποχρεωνόμαστε από τη ζωή να προχωράμε μπροστά αφήνοντας το παρελθόν πίσω μας. Η δική μου γνώμη όμως είναι ότι το παρελθόν είναι πάντα πιο δύσκολο να το καθορίσεις, πιο αινιγματικό σε σχέση με το μέλλον. Οι φωτογραφίες, η αλληλογραφία και τα email της εποχής μας δεν το κάνουν πιο ξεκάθαρο». Η ιστορία της ταινίας είναι φαινομενικά απλή: Ο Ιρανός Αχμάντ φτάνει στο Παρίσι από την Τεχεράνη για να «τακτοποιήσει» εκκρεμότητες του παρελθόντος. Τέσσερα χρόνια νωρίτερα είχε κάνει την αντίστροφη διαδρομή, έχοντας χωρίσει με τη γυναίκα του Μαρί. Τώρα επιστρέφει για να υπογράψει τα χαρτιά του διαζυγίου, σύμφωνα με την επιθυμία εκείνης. Επιστρέφει στο σπίτι όπου ζούσαν και έχει την ευκαιρία να ξανασυναντήσει τις δύο της κόρες από προηγούμενη σχέση, αν και τώρα στο σπίτι υπάρχουν και νέα πρόσωπα, ο τωρινός σύντροφος της Μαρί, ο Σαμίρ, μαζί με τον μικρό γιο του. Ο Αχμάντ, παρά τη φαινομενική του αταραξία και αποδοχή των τετελεσμένων, θα βρεθεί μέσα σε έναν λαβύρινθο συγκρούσεων, όπου το παρελθόν όλων παραμένει όχι μόνο ολοζώντανο αλλά και εξαιρετικά δυσερμήνευτο, κάπως σαν τις παραλλαγές του μύθου του «Ρασομόν». Ο Φαραντί ξεδιπλώνει βήμα βήμα ένα περίπλοκο σενάριο με μια σχεδόν φιλοσοφική ενατένιση της ανθρώπινης ύπαρξης, ενώ την ίδια στιγμή οι ηθοποιοί του δίνουν αλησμόνητες ερμηνείες (Μπερενίς Μπεζό, Ταχάρ Ραχίμ, Αλί Μοσάφα). Η φετινή κριτική επιτροπή, με πρόεδρο τον Στίβεν Σπίλμπεργκ, έχει ακόμη να δει, μαζί με το κοινό, μέσα στις επόμενες ημέρες, και τις νέες ταινίες του Ρόμαν Πολάνσκι, του Α-
Ο κινηματογράφος, μια ιστορία έρωτα και αφοσίωσης λεξάντερ Πέιν, του Φρανσουά Οζόν, του Στίβεν Σόντερμπεργκ, των αδελφών Κοέν, του Τζέιμς Γκρέι... Το «Nebraska» του Αλεξάντερ Πέιν είναι ένα ιδιότυπο road movie με έναν στρυφνό ηλικιωμένο άντρα που ταξιδεύει μαζί με τον γιο του ώς τη Νεμπράσκα για να διεκδικήσουν τα κέρδη από μια κλήρωση. Είναι ένα ταξίδι στην «αθέατη όψη» της Αμερικής. Με τους Μπρους Ντερν και Γουίλ Φόρτε στους ρόλους του πατέρα και του γιου. Στο «La Venus a La Fourrure» ο Ρόμαν Πολάνσκι διασκευάζει το θεατρικό «Venus in Fur» του Ντέιβιντ Άιβς, με πρωταγωνιστές την Εμανουέλ Σενιέ και τον Λουί Γκαρέλ. Οι Τζόελ και Ίθαν Κοέν στο «Inside Llewyn Davis» διασκευάζουν το βιβλίο «The Mayor of MacDougal Street», που αναφέρεται σε έναν μουσικό της δεκαετίας του ‘60, τον Ντέιβ Βαν Ρονκ (με τον Όσκαρ Άιζακ). Εξαιρετικά ενδιαφέρουσα φαίνεται να είναι η πρώτη μη γαλλική ταινία του Αρνό Ντεπλεσάν με τίτλο «Jimmy P.», βασισμένη στο βιβλίο του εθνολόγου - ψυχαναλυτή Ζορζ Ντεβερό «Reality and dream: Psychotherapy of a Plains Indian», ο οποίος μελέτησε τη ζωή των Ινδιάνων Μοχάβε στην Αμερική (με τους Μπενίσιο Ντελ Τόρο και Ματιέ Αμαλρίκ). «Behind the Candelabra» λέγεται η νέα ταινία του Στίβεν Σόντερμπεργκ, που αναφέρεται στη ζωή του Λιμπεράτσε (τον υποδύεται ο Μάικλ Ντάγκλας). Ο Τζέιμς Γκρέι, ο σκηνοθέτης του «Little Odessa», επιστρέφει με τη «Μετανάστρια» και πρωταγωνίστρια την Μαριόν Κοτιγιάρ (η ταινία αναφέρεται σε Πολωνούς μετανάστες που φτάνουν στην Αμερική του 1920). Ο σκηνοθέτης του «Κους Κους με
φρέσκο ψάρι» Αμπντελατίφ Κεσίς παρουσιάζει φέτος στις Κάννες την «Ιστορία της Αντέλ», με πρωταγωνίστρια την ελληνικής καταγωγής Αντέλ Εξαρχόπουλος. «La Grande Bellezza» λέγεται η νέα ταινία του Ιταλού Πάολο Σορεντίνο, με πρωταγωνιστή ξανά τον Τόνι Σερβίλιο στον ρόλο ενός διάσημου συγγραφέα που δυσκολεύεται να γράψει μετά την επιτυχία του τελευταίου βιβλίου του. Ο Χιροκάζου Κόρε - Έντα, ένας από τους κορυφαίους δημιουργούς του
Θέμα της φετινής αφίσας του Φεστιβάλ ο Πολ Νιούμαν και η Τζόαν Γούντγουορντ, από την ταινία του 1963 «Στους δύο τρίτος δεν χωρεί»
σύγχρονου ιαπωνικού κινηματογράφου, θα μας δείξει το «Like Father, Like Son», την ιστορία ενός πατέρα που μαθαίνει πως το παιδί του δεν είναι στην πραγματικότητα δικό του. Και βέβαια στο πρόγραμμα είναι και το πολυαναμενόμενο «Only Lovers Leſt Alive» του Τζιμ Τζάρμους, με συμμετοχή Ελληνα παραγωγού, του Χρήστου Κωνσταντακόπουλου (Faliro House).
Οι ελληνικές συμμετοχές Οι ελληνικές συμμετοχές περιορίζονται στην προβολή ορισμένων ταινιών μικρού μήκους, όπως είναι η «Μήδεια» της Κλειώς Φανουράκη, το «Διάλειμμα για γεύμα» του Χρήστου Γκότση, το «It’s OK my friend» της Γιολάντας Μαρκοπούλου, το «The way of styx» του Δημήτρη Τσιλιφώνη, το «One line» του Δημήτρη Αργυρίου, το «Evergreen» της Ιφιγένειας Κοτσώνη, ο «Γλάρος» του Νίκου Σαράφη, το «Now you know» του Μαξίμ Σιρλέν, το «Unrequited» της Χρυσάνθης Κουρή, αλλά και η γαλλοελληνική συμπαραγωγή «Η ζωή μας ανήκει» των Γκερί Καραμαούνα, Ναυσικάς Φορισιέρ και Ματίλντ Ντουρέ. Επίσης, σαν «παρηγοριά στον άρρωστο», μια και η κινηματογραφική παραγωγή στη χώρα μας βρίσκεται στην εντατική, η Ελλάδα θα είναι φέτος η τιμώμενη χώρα στο «Regions Capitales pour le cinema», μια «θε-
σμική» παραδοσιακή συνάντηση στο πλαίσιο του Φεστιβάλ των Καννών. Για τη συνάντηση αυτή, που θα πραγματοποιηθεί στις 21 Μαΐου, μια ομάδα επτά νέων Ελλήνων παραγωγών θα βρεθεί εδώ στις Κάννες για την προώθηση των σχεδίων τους, μέσα από επαφές με ξένους παραγωγούς και χρηματοδότες. Συγκεκριμένα ο Γιώργος Τσουργιάννης (Horsefly Productions) θα προωθήσει το έργο επιστημονικής φαντασίας «1901» του Γιάννη Βεσλεμέ, που μας εντυπωσίασε τα τελευταία χρόνια με τις μικρού μήκους που γύρισε. Η Αμάντα Λιβανού από την πλευρά της θα προωθήσει την ταινία της Σοφίας Εξάρχου με τίτλο «Park», οι Γιώργος Καρναβάς, Κωνσταντίνος Κοντοβράκης (Heretic) τα πρότζεκτ του Αργύρη Παπαδημητρόπουλου «Πεινασμένο Στόμα» και της Ελίνας Ψύκου «Ίβο και Σοφία», η Μαρία Χατζάκου (Haos Film) θα προωθήσει τη νέα ταινία της Αθηνάς Τσαγγάρη «Duncharon», που ακόμη δεν έχει ξεκινήσει γυρίσματα, η Μαρία Τσίγκα (Αργοναύτες Productions) τη νέα ταινία του Άγγελου Φραντζή «Virus» και ο Κώστας Κεφάλας από την Faliro House τη νέα δουλειά της Μαργαρίτας Μαντά «Για πάντα», που οι πληροφορίες αναφέρουν ότι βρίσκεται στο στάδιο του post-production (πρωταγωνιστούν οι Κώστας Φιλίππογλου, Άννα Μάσχα).
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 19 ΜΑΪΟΥ 2013
ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ ΟΛΟ ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΝΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Με το μεγαλύτερο βάρος να δίνεται στο ελληνικό πρόγραμμα, που καλείται να αντισταθμίσει την ολιγωρία του προϊστάμενου της γ.γ. Πολιτισμού Κ. Τζαβάρα στον ορισμό επικεφαλής, το Φεστιβάλ Αθηνών είναι έτοιμο να ανοίξει τις πύλες του την 1η Ιουνίου. Το μεγαλύτερο βάρος, ίσως και περισσότερο από άλλες χρονιές, πέφτει στους χώρους της Πειραιώς 260, όπου θα φιλοξενηθούν και ορισμένες μουσικές εκδηλώσεις, ενώ το Ηρώδειο εμφανίζεται αποδυναμωμένο, περισσότερο κι από άλλες χρονιές, λόγω της αδυναμίας έγκαιρων μετακλήσεων πολυμελών σχημάτων. Όσο για το Φεστιβάλ Επιδαύρου, διευρύνεται καλύπτοντας όλο τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, με εννέα παραγωγές, εκ των οποίων μία σε επανάληψη (η Γκόλφω του Εθνικού Θεάτρου). Λίγοι φέτος οι ξένοι προσκεκλημένοι, και αυτοί «συνήθεις ύποπτοι»: Τόμας Όστερμάγιερ, Ολιβιέ Πυ, Θεόδωρος Κουρεντζής, Μαγκύ Μαρέν, αλλά και Πάτι Σμιθ, Νταϊάνα Κρολ κ.λπ. Ο μεγάλος απών του φετινού Φεστιβάλ όμως είναι ο Λευτέρης Βογιατζής και ο Οιδίποδας που δεν πρόλαβε να σκηνοθετήσει... Τιμώντας τη μνήμη του, το Φεστιβάλ Αθηνών θα παρουσιάσει (σε ημερομηνία που θα οριστεί) το Θερμοκήπιο του Πίντερ, την παράσταση που ετοιμαζόταν να ανεβάσει ξανά στο Θέατρο της οδού Κυκλάδων. Το ρόλο που ερμήνευε ο Λευτέρης Βογιατζής θα ερμηνεύσει ο Γιώργος Γάλλος. Παράλληλα, θα προβληθούν οι ταινίες στις οποίες πρωταγωνίστησε, καθώς και ντοκιμαντέρ στα οποία εμφανιζόταν... ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΣΠΥΡΟΣ ΚΑΚΟΥΡΙΩΤΗΣ
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 19 ΜΑΪΟΥ 2013
53
ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ «INTERVIEW»
ΧΡΗΣΤΟΣ ΘΑΝΟΣ:
«Ο παραλογισμός της υποταγής γίνεται κωμικός...»
Μια μαύρη κωμωδία που γεννήθηκε από τις συνθήκες της οικονομικής κρίσης και της ανεργίας, συνθήκες που λειτουργούν διαλυτικά για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, παρουσιάζει η θεατρική ομάδα «Εμείς», σε σκηνοθεσία Χρήστου Θάνου. Η Αυγή συζήτησε με τον σκηνοθέτη για το πώς προέκυψε αυτή η «μαύρη κωμωδία», όπως την χαρακτηρίζει, αλλά και πώς το κοινό προσλαμβάνει μια παράσταση που, τελικά, μιλά για την καθημερινότητα όλων μας... «Πρόκειται για μια ιδέα που είχαμε μαζί με τη Σοφία Καψαμπέλη εδώ και αρκετό καιρό και αποφασίσαμε σήμερα να την πραγματοποιήσουμε. Προέκυψε λόγω των καταστάσεων που βιώνουμε καθημερινά» μας λέει ο Χρ. Θάνος. «Πρόκειται για μια συνέντευξη στην οποία υποβάλλονται τέσσερις υποψήφιοι προκειμένου να πιάσουν δουλειά. Αυτός που κάνει τις ερωτήσεις είναι μια Φωνή που δεν εμφανίζεται ποτέ κατά τη διάρκεια της παράστασης. Επέλεξα να διατηρήσω απρόσωπο αυτόν το ρόλο διότι ήθελα να παραμείνει σε συμβολικά πλαίσια, όπως ακριβώς και τα πρόσωπα που μας εξουσιάζουν...
ΤΗΙΝΚ ΤΑΝΚ
Βλέπουμε π.χ. κάποιους πολιτικούς, κάποιους δημοσιογράφους, αλλά στην πραγματικότητα δεν γνωρίζουμε ποιοι είναι πίσω από αυτούς...» Τον ίδιο συμβολικό ρόλο παίζουν και οι τέσσερις συνεντευξιαζόμενοι; ρωτάμε τον Χρήστο Θάνο. «Προσπαθήσαμε να δημιουργήσουμε ρόλους οι οποίοι να είναι αντιπροσωπευτικοί κοινωνικών ομάδων που πλήττονται ιδιαίτερα στις μέρες μας. Πρόκειται
για έναν χειρώνακτα εργάτη, μια καλλιτέχνιδα, έναν επιστήμονα και μια ανειδίκευτη. Το έργο προέκυψε μέσα από τη διαδικασία των προβών από όλα τα μέλη της ομάδας και ουσιαστικά είναι αποτέλεσμα συλλογικής δουλειάς. Ανέλαβα τον ρόλο της ενορχήστρωσης των αυτοσχεδιασμών και μετά της καταγραφής των ρόλων, των σχέσεων και των καταστάσεων».
Αυτή η ζοφερή κατάσταση πώς μπορεί να αποτελεί όμως κωμωδία; «Είναι μια μαύρη κωμωδία, με πολλές κωμικές καταστάσεις και διαλόγους. Δεν θέλαμε να παρουσιάσουμε κάτι μαύρο, να μεταφέρουμε σκηνικά μια κατήφεια - το θέμα είναι από μόνο του αρκετά μαύρο... Το γέλιο του κοινού προκύπτει από την ούτως η άλλως παράλογη διαδικασία της συνέντευξης, που πολλοί μας λένε
μετά ότι είναι κάτι που κι οι ίδιοι έχουν ζήσει. Στην πορεία όμως, τα θέματα μισθών, συμβάσεων, εργασιακά κ.λπ. αντιμετωπίζονται με τόσο εξευτελιστικό κυνισμό, που μέσα από τον παραλογισμό γίνονται κωμικά, με έναν τρόπο όμως που το κοινό δεν ξέρει αν πρέπει να γελάσει ή όχι...» Ως κωμωδία, λοιπόν, θα έχει και αίσιο τέλος η Συνέντευξη; «Στην πορεία εξελίσσεται έτσι ώστε στο τέλος χάνεται το κωμικό στοιχείο. Οι απαιτήσεις της Φωνής είναι σοκαριστικές απέναντι στους υποψηφίους, οι οποίοι τις δέχονται τελικά... Προβληματίστηκα αν θα πρέπει να υπάρχει λύτρωση, κάποια αντίδραση από τους υποψήφιους, ή αν θα ακολουθήσουν πειθήνια τις απαιτήσεις της Φωνής. Τελικά κατέληξα ότι δεν μπορώ να πω ψέματα σε σχέση με ό,τι βλέπω καθημερινά γύρω μου...» Τους ρόλους στην παράσταση Interview, που παρουσιάζεται στο Θέατρο Fabrica Athens στον Κεραμεικό κάθε Παρασκευή, Σάββατο και Κυριακή, με προαιρετική συνεισφορά, έως τις 2 Ιουνίου, ερμηνεύουν οι ηθοποιοί Σοφία Καψαμπέλη, Μαρία Ζερβού, Σωτήρης Δούβρης, Βασίλης Τουρκομένης, ενώ βοηθός σκηνοθέτη είναι ο Χρίστος Παπαμιχαήλ.
ΑΠΟ ΤΟΝ ΓΙΩΡΓΟ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ
Θέλουμε να ερχόμαστε, μας θέλετε κι εσείς;
Στην «Αυγή» της περασμένης Τρίτης μετέφερα τις εντυπώσεις μου από τη μεγαλύτερη, ώς τώρα, λόγω μουσικής σημασίας και προσέλευσης, συναυλίας της χρονιάς. Κράτησα τις εξω-μουσικές εντυπώσεις για πιο νηφάλιες στιγμές. Σύμφωνα με όσα διάβασα το Σάββατο 11 και την Κυριακή 12 Μαΐου, οι διοργανωτές, η DiDi Music δηλαδή, αποτελούνται από άσχετους με τη διοργάνωση συναυλιών σαδιστές που ανακαλύπτουν κάθε χρόνο νέους τρόπους για να τιμωρήσουν τους πελάτες τους. Κάτι δεν μου πάει καλά με αυτό. Με αυτή την ευκολία. Καθώς βρέθηκα από πολύ νωρίς στον χώρο του Terra Vibe για να καλύψω τη συναυλία για τον Red 96,3, είχα την ευκαιρία και να ταλαιπωρηθώ μέχρι να μπορέσω να μπω και να πάρω τη διαπίστευσή μου, αλλά και να δω τι συνέβαινε στο αχανές T.V. μέχρι να δεήσουν να ανοίξουν οι δυο πύλες και να στριφογυρνάνε τα περίφημα τουρνικέ. Δεν είδα, που λέτε, πουθενά κάποιους με μαστίγια και βραστά αυγά να περιμένουν το κοινό. Είδα οργανωμένες ομάδες περιφρούρησης που, ναι, με τρομοκράτησαν με τον όγκο των αγοριών και τα μαύ-
ρα ρούχα ή τις στρατιωτικές αρβύλες. Έκανα προφανείς παρομοιώσεις. Είδα όμως όλους στη θέση τους, στα κυλικεία, τους εθελοντές, τον χώρο πεντακάθαρο και όμορφο και τον διοργανωτή πάνω σε ένα μηχανάκι να τσεκάρει τι γίνεται. To άγχος όλων για να πάνε όλα καλά. Ήθελε η DiDi music να δημιουργηθεί το χάος που περιγράφεται λοιπόν; Φταίει αν έμοιαζε η περιφρούρηση με ομάδα κρούσης της Χρυσής Αυγής; Ήταν τα τουρνικέ μια κακή ή μια καλή ιδέα; Λειτούργησαν όπως το φαντάστηκαν οι διοργανωτές; Ήταν αρκετός ο φωτισμός; Ήταν ανεξέλεγκτοι οι μικροπωλητές που δημιούργησαν χάος στην αποχώρηση; Το μόνο σίγουρο είναι πως κανείς δεν προσπάθησε για το χειρότερο. Οι διοργανώσεις σε τόσο δύσκολους περιμετρικά χώρους όπως το T.V. έχουν ακριβώς τα ίδια προβλήματα, πόσο μάλλον όταν δεν εξυπηρετούνται από κάποια έστω και βασικά συγκοινωνιακά μέσα. Όμως γι’ αυτό λέγονται «διοργανωτές». Για να φροντίζουν και να πετυχαίνουν και σε αυτά, όπως έχουν πετύχει χρόνια τώρα μετακαλώντας μεγάλα ονόματα της μουσικής. Κάθε χρόνο η DiDi μας ενημερώνει για βελτιώσεις στον χώρο, για νέα πάρκινγκ κ.λπ. και κάθε χρόνο τα παράπονα είναι ακριβώς τα ίδια. Αν θα είχαν λυθεί όλα, αν π.χ. υπήρχε μαγικά μια γραμμή μετρό ή προαστιακού προς τα εκεί; Κατά 90% ναι, αλλά δεν υπάρχει ούτε προβλέπεται. Η ταλαιπωρία ειδικά για την είσοδο του κό-
σμου πρέπει να δώσει ένα μάθημα στους διοργανωτές, που από την πλευρά τους δεν πρέπει να νιώθουν υπεροπτικά λόγω του ολιγοπώλιου στη δουλειά τους. Αυτοί και η επίσης καλοπροαίρετη Detox είναι. Και έρχεται Rockwave πάλι στην Μαλακάσα και κυρίως Roger Waters και The Wall στο ΟΑΚΑ που έχει άψογη συγκοινωνιακή στήριξη. Παρά τις καλές προθέσεις, κι εκεί, στους Red Hot Chili Peppers, είχαν δημιουργηθεί πολλά οργανωτικά προβλήματα. Δεν υπάρχουν λοιπόν δαίμονες και άγγελοι.
Όλοι θέλουν να φέρνουν καλές μπάντες, να πληρώνουμε, να πηγαίνουμε και να γυρνάμε με τα νεύρα μας στη θέση τους σπίτια μας γνωρίζοντας βέβαια ότι πάμε σε φεστιβάλ ροκ και όχι στο Μέγαρο ή στην παραλιακή. Αν κάποιοι διοργανωτές έχουν την εμπειρία να το πετύχουν αυτό, είναι αυτοί που από το Rock Of Gods μέχρι τα σύγχρονα Rockwave έχουν προσφέρει στο κοινό μεγάλες, αλλά και... οδυνηρές στιγμές. Τέτοιους χαλεπούς καιρούς, ε, προτιμάμε τις μεγάλες.
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 19 ΜΑΪΟΥ 2013
54
ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ
KΡΙΤΙΚΗ ΘΕΑΤΡΟΥ
ΤΟΥ ΛΕΑΝΔΡΟΥ ΠΟΛΕΝΑΚΗ
«Επιθεωρητής» στο Ακροπόλ Τι είναι ο «Επιθεωρητής» του Γκόγκολ που αποτελεί για τους Ρώσους ένα είδος εθνικής θεατρικής (και όχι μόνο) κληρονομιάς, κάτι σαν το Α και το Ω του θεάτρου τους; Αλλά και στην Ελλάδα εξαιρετικά δημοφιλής κωμωδία, παιγμένη τουλάχιστον είκοσι πέντε φορές από το 1900 μέχρι σήμερα, δηλαδή κατά μέσο όρο μια παράσταση κάθε τέσσερα χρόνια! Αλλάζουν οι κυβερνήσεις, ο «Επιθεωρητής» όμως μένει! Επιφανειακά είναι μια σάτιρα της διεφθαρμένης τσαρικής γραφειοκρατίας και του υπαλληλικού κράτους που είχε ιδρύσει ο Μεγάλος Πέτρος επάνω στα πρότυπα της Δύσης. Σε μια επαρχιακή πόλη της Ρωσίας διαδίδεται η φήμη ότι πρόκειται να φθάσει, αγνώριστος, ένας ανώτερος Επιθεωρητής της Δημόσιας Διοίκησης για να ελέγξει τα πεπραγμένα των υφισταμένων του. Μέσα στον πανικό τους οι ντόπιοι τυραννίσκοι, ο Έπαρχος, ο Δικαστής, ο Επόπτης των Ευαγών Ιδρυμάτων, ο επόπτης των Σχολείων, ο Διευθυντής του Ταχυδρομείου, αλλά και ολόκληρη η «καλή κοινωνία», εκλαμβάνουν λανθασμένα ως επιθεωρητή έναν απένταρο νεαρό δανδή (Χλεστακώφ) που έχει ξεπέσει στα μέρη τους μαζί με τον υπηρέτη του. Εδώ αρχίζει η κωμωδία, επειδή ο πιο πάνω αποδέχεται πρόθυμα την ιδιότητα που του α-
ποδίδουν, για να τον «απορροφήσει» ο ρόλος του στη συνέχεια και να αρχίσει σχεδόν να τον πιστεύει και ο ίδιος. Απολαμβάνει όλα τα «προνόμια» που του παρέχει η νέα του θέση, για να προλάβει, μόλις, να δραπετεύσει λίγο πριν καταφθάσει ο αληθινός Επιθεωρητής ! Ξαφνικά, τα πράγματα σοβαρεύουν επικίνδυνα. Πίσω από την ανελέητη σάτιρα της τσαρικής κοινωνίας αρχίζουμε να διακρίνουμε το δικό μας πρόσωπο στον καθρέφτη. Ο Γκόγκολ δεν ήθελε να βλέπουν τον «Επιθεωρητή» σαν μια απλή σάτιρα ή σαν ένα κοινωνικό σχόλιο. Θεωρούσε το έργο του μια αλληγορία, «όπου η αφυπνισμένη συνείδηση μας υποχρεώνει στο τέλος να κοιτάξουμε μέσα μας βαθιά και με καθαρή ματιά». Όπως και να έχει το πράγμα, ο Γκόγκολ θεωρούσε το γέλιο σαν καθαρτήριο μέσο που προσφέρει στον άνθρωπο μια βαθιά και διαφωτιστική εμπειρία. «Όσοι θεωρούν το γέλιο σαν κάτι ασήμαντο», έγραφε, «απλώς δεν μπόρεσαν ποτέ να αισθανθούν τη δύναμή του να ανυψώνει και να απελευθερώνει». Μπορούμε άρα άνετα... να γελάμε κι εμείς, καθαρτήρια και λυτρωτικά, με το δικό μας πρόσωπο, στον καθρέφτη του «Επιθεωρητή» ! Υποτίθεται ότι την ιδέα του έργου πρότεινε στον Γκόγκολ ο Πούσκιν, που του είχε συμβεί μια παρόμοια ιστορία. Ωστόσο δεν θα πρέπει να
KΡΙΤΙΚΗ MOYΣΙΚΗΣ
αποκλείσουμε την επιρροή του Μολιέρου και, ίσως, πίσω από αυτόν, του «Δον Κιχώτη» του Θερβάντες και του «Δον Χουάν» του Τίρσο ντε Μολίνα. Ο «Χλεστακώφ» δεν παύει σε όλο το έργο να είναι ένας ευγενής απατεώνας που αποσπά τη συμπάθειά μας. Η παράσταση που σκηνοθέτησε ο Σπύρος Ευαγγελάτος, σε απόδοση δική του στο «Ακροπόλ», μια μεγάλη και πολυέξοδη παραγωγή με δεκατρείς ηθοποιούς, χωρίς να προτείνει μια καινούργια άποψη ή να μπαίνει σε μεγάλο βάθος, είναι ωστόσο στρωτή, δεμένη, ομοιογενής υφολογικά, προβάλλει το στοιχείο της σάτιρας και βγάζει γέλιο. Η αμίμητη εξωστρεφής, πληθωρική περσόνα του Γιώργου Αρμένη δεσπόζει στον «Έπαρχο» και ο Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης παίζει αισθαντικά και ωραία, με μια αδιόρατη μελαγχολία στο βλέμμα, τον Ρώσο «Δον Ζουάν». Αυτοί είναι οι δύο κύριοι ρόλοι. Ο Μιχάλης Μητρούσης φτιάχνει, δίπλα στον «κύριό» του, έναν έξοχο μολιερικό «υπηρέτη».
Ο Θόδωρος Κατσαφάδος δίνει απλόχερα τον «Επόπτη Ευαγών Ιδρυμάτων» (η σκηνή της ακατάπαυστης φλυαρίας απολαυστική), ο Γιώργος Ψυχογιός αποτυπώνει χαρακτηριστικά τον Δικαστή και ο Βαγγέλης Ψωμάς καίρια τον «Επόπτη Σχολείων». Ο Θανάσης Κουρλαμπάς είναι μια ιδιαίτερη φιγούρα «Διευθυντή Ταχυδρομείου». Ο Θανάσης Δήμου και ο ΄Αγγελος Μπούρας, ως «δίδυμοι κτηματίες Μπομπτσίνσκι - Ντομπτσίνσκυ», βγάζουν γέλιο. Η Αριέττα Μουτούση (Άννα Αντριέγεβνα) δίνει άνετα, παρ’ ότι λίγο τηλεοπτικά, τον ρόλο της «μπούφας» συζύγου και η Δανάη Σκιάδη (Μαρία Αντόνοβνα) παίζει με στοιχεία «μπριλάντε» την «μπούφα» θυγατέρα. Ο Θωμάς Γκαγκάς και ο Γιώργος Μπούγος στέκουν στους ρόλους τους. Έχω την αίσθηση ότι τα «γραφίστικα» σκηνικά του Πάτσα δεν έδεναν με τα «τρισδιάστατα» κοστούμια του Μετζικώφ. Δεν έχω ιδιαίτερες ενστάσεις για τη μουσική του Γιάννη Αναστασόπουλου.
TOY ΚΥΡΙΑΚΟY Π. ΛΟΥΚΑΚΟY
Ραχμάνινωφ ποιότητας από την ΚΟΑ Ένας από τους συνθέτες του 20ού αιώνα που επλήγησαν όσο λίγοι από τη μουσικολογική στράτευση στον σκοπό μιας εν τέλει- αδιέξοδης πρωτοπορίας υπήρξε ο Σεργκέι Ραχμάνινωφ (1873 - 1943). Η προσκόλλησή του στη «διωκόμενη» τονικότητα, σε συνδυασμό με την αξιομνημόνευτη μελωδική του φλέβα, συνέβαλε καθοριστικά στη θεωρητική υποτίμησή του. Το γεγονός μάλιστα ότι ανήκε στη «λευκή φρουρά» των Ρώσων μεταναστών και ότι επέλεξε να εγκατασταθεί στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου και παρέμεινε μέχρι τον θάνατό του, ενώ η μουσική του αξιοποιήθηκε ακόμη και στο πλαίσιο της ποπ, συνετέλεσε στην απροκάλυπτη ή συγκεκαλυμμένη υπεροψία έναντι του έργου του. Οι δεξιοτέχνες, ωστόσο, όπως και το γενικό κοινό, όχι μόνο δεν επηρεάσθηκαν, αλλά και περιφρόνησαν παραδειγματικά τους ευαγγελιστές του χάους, επιβραβεύοντας με φλογερές ερμηνείες και κατάμεστες αίθουσες συναυλιών τον πανύψηλο συνθέτη με την επιβλητική κεφαλή και το βαθύ εκφραστικό βλέμμα. Σήμερα ο Ραχμάνινωφ κατέχει επιτέλους τη θέση που του αρμόζει στον κόσμο της αθάνατης μουσικής και ως ο πραγματικός διάδοχος του Τσαϊκόφσκυ στον 20ό αιώνα. Η δε μονογραφική συναυλία που του αφιέρωσε η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών στις 29 του παρελθόντος Μαρτίου, υπό την διεύθυνση του καλλιτεχνικού διευθυντή της Βασίλη Χριστόπουλου, αποτελεί, κατά την άποψή μας, την κορυφαία, ίσως, συνεργασία τους κατά την ήδη λήγουσα καλλιτεχνική περίοδο 2012/13. Η συναυλία αυτή προσλαμβάνει ιδιαίτερη σημασία, όχι απλώς διότι κατέγραψε επιδόσεις υψηλού επιπέδου, αλλά και για την προγραμματική τόλμη της, αφού συνδύασε την δημοφιλέστερη από τις 3 συμφωνίες του (οι «Συμφωνικές παραλλαγές»
του όμως επέχουν θέση 4ης συμφωνίας) με το ολιγότερο δημοφιλές τελευταίο από τα 4 κοντσέρτα του για πιάνο και ορχήστρα, υπ’ αρ. έργου 40 (είχαν προηγηθεί, στα 1934, οι επίσης δημοφιλείς «Παραλλαγές σε ένα θέμα του Παγκανίνι», που συνιστούν κατ’ ουσίαν ένα 5οκοντσέρτο του ή τουλάχιστον morceau de concert για το πληκτροφόρο). Η επιβάρυνση -με τη μομφή της μετριότητας έναντι των προκατόχων του- του κοντσέρτου σε σολ ελάσσονα, που ο μουσουργός συνέθεσε μετά τη μετανάστευσή του στις ΗΠΑ (τελική εκδοχή 1941) και αφιέρωσε στον ομότεχνό του Νικολάι Μέτνερ, βοά για την ανάγκη συνηγορίας του από εξέχοντα σολίστ. Για χρόνια την αποστολή αυτή, στη δισκογραφία, είχε επωμισθεί ο μέγας Ιταλός εκκεντρικός πιανίστας Αρτούρο Μπενεντέττι - Μικελάντζελι. Με τη μετάκληση του Nikolai Demidenko, Ρώσου δεξιοτέχνη φημισμένου όχι μόνον για την υπερβατική bravoura, αλλά και για την προθυμία εξερεύνησης του ρεπερτορίου της άγονης γραμμής, η ΚΟΑ πρόσφερε στους επισκέπτες της αίθουσας «Χρήστος Λαμπράκης» σπάνια ευκαιρία αυτήκοης αντιπαράστασης με το μεταβατικό, αλλά εξαιρετικά ενδιαφέρον έργο. Απολαύσαμε ερμηνεία με ζωηρό διάλογο πιάνου και ορχήστρας, πυρέσσουσες κλιμακώσεις και νοσταλγικούς απόηχους, κυρίως ανάγνωση υπεράνω αμφιβολιών για την ποιότητα της ίδιας της σύνθεσης. Αν και θα μπορούσαμε να φαντασθούμε ένα largo μεγαλύτερης εσωτερικότητας, ο ογκώδης ήχος του σολίστ και η αδρότητα της δήλωσής του υπήρξαν αποκαλυπτικοί, με τη θερμή επικουρία των εγχόρδων της ΚΟΑ. Με το καταληκτικό allegro vivace πραγματική tour de force δακτυλικής ευχέρειας και συλλογικής στρατηγικής κυριαρχίας πάνω στις τυπικές μεταπτώσεις της προσω-
πικής αυτής μουσικής, η ερμηνεία προσπόρισε αναβαπτισμένη θεώρηση για μια σημαντική καταχώριση στην πιανιστική φιλολογία του αιώνα που έφυγε. Η 2η συμφωνία που ακολούθησε το διάλειμμα πιστοποίησε την αξιοσημείωτου βάθους συνεργασία ορχήστρας και αρχιμουσικού. Το ίδιο το έργο, επιτέλους χωρίς φόβο για τις «θείες μακρηγορίες» της πλήρους εκδοχής του, έτυχε μιας ενοποιητικής πνοής που ενίσχυσε το ενδιαφέρον του. Αγωγική φυσικότητα στη συμφωνική αφήγηση, φωτισμός των πολλών ενορχηστρωτικών ευτυχημάτων, αριστοτεχνικές εσωτερικές μεταβάσεις, ζωηρή στίξη και πολυφωνική αδρότητα για το σκέρτσο, μακράς πνοής ανάπτυξη της «ατελεύτητης μελωδίας» του αργού μέρους και υποψιασμένη οικοδόμηση του καταληκτικού ρομαντικού θριάμβου συνοψίζουν την ευφρόσυνη εντύπωση ενός σημαντικού καλλιτεχνικού γεγονότος. Θα άξιζε να (έχει) βρει οδό προς τη ραδιοφωνική διάδοση μέσω της EBU...
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 19 ΜΑΪΟΥ 2013
55
ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ πιστήμονας και εκδότης του περιοδικού Αιολικά Γράμματα Κώστας Βαλέτας δίνοντας διάλεξη με θέμα «Ο Μπορίς Πάστερνακ στην εποχή του ‘σοσιαλιστικού ρεαλισμού’», στο πλαίσιο του Σεμιναρίου Σύγχρονης Ιστορίας του κύκλου εκδηλώσεων του «Ελεύθερου Πανεπιστήμιου», στην Έπαυλη Δροσίνη - Βιβλιοθήκη Δήμου Κηφισιάς (Αγ. Θεοδώρων και Κυριακού), στις 7.00 μ.μ.
ΤΕΤΑΡΤΗ
Η ΑΤΖΕΝΤΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ
Cats
Κωνσταντίνος Μάνος Στον Έλληνα καλλιτέχνη της διασποράς Κωνσταντίνο Μάνο, με αφορμή τη συμπλήρωση των 50 χρόνων από τη δημιουργία της γνωστής φωτογραφικής σειράς, είναι αφιερωμένη η έκθεση Κωνσταντίνος Μάνος A Greek portfolio 50 χρόνια μετά. Ο φωτογράφος επανεξετάζει τις λήψεις που πραγματοποίησε κατά το διάστημα 1961-64, όταν περιηγήθηκε τη γη των γονιών του «ως φιλικός παρατηρητής, δίχως βιασύνη και συγκεκριμένο σχέδιο» και
ΚΥΡΙΑΚΗ
Στο φτερό του καρχαρία Αφιερωμένη στον Θάνο Μικρούτσικο και το έργο του είναι η αποψινή βραδιά με τίτλο «Χορεύοντας στο φτερό του καρχαρία», με τη συμμετοχή του Νίκου Τουλιάτου στα κρουστά, της Αναστασίας Μαλανδρενιώτη στο τραγούδι, του Βασίλη Παναγιωτίδη στην κιθάρα και του Μάριου Κώτσια στο πιάνο, που διοργανώνεται στον Πολυχώρο Τέχνης Αλεξάνδρεια (Σπάρτης 14, πλ. Αμερικής), στις 9.00 μ.μ.
ΔΕΥΤΕΡΑ
Απόφοιτοι ΑΣΚΤ
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΣΠΥΡΟΣ ΚΑΚΟΥΡΙΩΤΗΣ agenda.avgi@gmail.com
Η ετήσια έκθεση του Τμήματος Εικαστικών Τεχνών της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών «Απόφοιτοι 2009-2010», στην οποία παρουσιάζονται τα έργα 118 αποφοίτων, επισημαίνονται οι τάσεις και οι εκφραστικοί χαρακτήρες και καταγράφονται τα τελικά απο-
προσφέρει μια διαφορετική ανάγνωση του υλικού του. Απομακρυσμένα χωριά και νησιά της Ελλάδας του ‘60, όπου άνθρωποι φτωχοί και αγέρωχοι, μέσα σ’ ένα σκηνικό αγροτικής λιτότητας και γαλήνης, δίνουν με αξιοπρέπεια τον αγώνα τους για επιβίωση προσηλωμένοι σ’ έναν τρόπο ζωής απαράλλακτο για αιώνες. Η έκθεση εγκαινιάζεται την Τρίτη, στο Κεντρικό Κτήριο του Μουσείου Μπενάκη (Κουμπάρη 1), στις 8.00 μ.μ.
τελέσματα της εικαστικής εκπαίδευσης και της καλλιτεχνικής έρευνάς τους, σε επιμέλεια Μιχάλη Μανουσάκη, εγκαινιάζεται στον εκθεσιακό χώρο «Νίκος Κεσσανλής» (Πειραιώς 256, Ρέντης), στις 7.30 μ.μ.
Τσέσλαφ Μίλοζ Στο έργο του Πολωνού ποιητή Τσέσλαφ Μίλοζ (1911-2004, Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας 1980), ενός από τους σημαντικότερες εκπροσώπους της παγκόσμιας ποίησης του 20ού αιώνα, είναι αφιερωμένη η εκδήλωση που διοργανώνει ο Κύκλος Ποιητών και ο Οργανισμός Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας του Δήμου Αθηναίων, με ομιλητή τον καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών Αντώνη Μακρυδημήτρη στο Πνευματικό Κέντρο (Ακαδημίας 50), στις 8.00 μ.μ.
ΤΡΙΤΗ
Μπορίς Πάστερνακ Για τον μεγάλο αιρετικό Ρώσο συγγραφέα και την εποχή του θα μιλήσει ο πολιτικός ε-
Άνθρωπος υπό χρεωκοπία Ένας άνθρωπος που σταδιακά αλλά αμετάκλητα χάνει τα πάντα, υπό την προσεκτική, σχεδόν τρυφερή, καθοδήγηση ενός εκκαθαριστή, αλλά και της αγαπημένης του, που αντιλαμβάνεται τον κίνδυνο και οπισθοχωρεί. Χάνει τη δουλειά του και κάθε περιουσιακό στοιχείο, ο χωρόχρονος στον οποίο ζει αρχίζει να μεταβάλλεται, η πραγματικότητα να γίνεται ασταθής, ακόμα και η ίδια του η υπόσταση μοιάζει να είναι πια αμφιλεγόμενη... Οι τρεις ήρωες της μαύρης κωμωδίας του Γάλλου δραματουργού David Lescot Ένας άνθρωπος υπό χρεωκοπία αναπτύσσουν απρόβλεπτες σχέσεις μεταξύ τους, στο έργο που σκηνοθετεί ο Βασίλης Μαυρογεωργίου και ερμηνεύουν οι Νίκος Ορφανός, Θανάσης Δόβρης, Δανάη Επιθυμιάδη και παρουσιάζεται από την Τετάρτη στον νέο θεατρικό χώρο Skrow (Αρχελάου 5, Παγκράτι), στις 9.30 μ.μ.
Το βασισμένο στην ποιητική συλλογή του T.S. Eliot και τη μουσική του Andrew Lloyd Webber πολυβραβευμένο μιούζικαλ Cats, που διαδραματίζεται σε έναν μεγάλο σκουπιδότοπο, παρουσιάζεται σε μια νεανική παράσταση, σε λιμπρέτο Χρίστου Θεσσαλονικέα, μουσική διεύθυνση Γιώργου Φακανά, σκηνοθεσία Άννας Τζίμα και χορογραφία Ευγενίας Παπαδάκη, από σήμερα έως την Κυριακή, στο Αθηνά Live (Λ. Ποσειδώνος 3, Μοσχάτο), στις 9.30 μ.μ.
ΠΕΜΠΤΗ
Ερκάν Ογκιούρ Μία από τις σημαντικότερες μορφές της σύγχρονης τουρκικής μουσικής, ο Ερκάν Ογκιούρ, που μέσα από πρωτότυπες ενορχηστρώσεις έδωσε νέα πνοή σε παραδοσιακά τραγούδια και επανασύστησε στο κοινό τη μουσική της Ανατολίας, μαζί με τους συνεργάτες του, τον δεξιοτέχνη της πολίτικης λύρας Ντεριά Τουρκάν και τον κοντραμπασίστα Παύλο Σπυρόπουλο, θα εμφανιστούν για μία μοναδική βραδιά στο Μουσείο Ελληνικών Λαϊκών Μουσικών Οργάνων Φοίβου Ανωγειανάκη (Διογένους 1-3, Πλάκα), στις 8.30 μ.μ.
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ
Κ.Θ. Δημαράς Με αφορμή την κυκλοφορία της δίτομης έκδοσης Σύμμικτα Δ’, Λόγια περί μεθόδου του Κ.Θ. Δημαρά, για το βιβλίο αλλά και για το έργο του Βιβλιολογικού Εργαστηριού «Φίλιππος Ηλιού» μιλούν η Μαίρη Μικέ, καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας του ΑΠΘ, ο Αλέξης Πολίτης, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης, η Λίζυ Τσιριμώκου, καθηγήτρια Γενικής και Συγκριτικής Γραμματολογίας του ΑΠΘ, και η Πόπη Πολέμη, επιμελήτρια της έκδοσης και υπεύθυνη του Εργαστηριού, στο Βιβλιοπωλείο του ΜΙΕΤ (Τσιμισκή 11, Θεσσαλονίκη), στις 7.00 μ.μ.
Μήτs.o.s. Ο γνωστός θείος Νώντας, άλλως πώς Μήτs.o.s., κατά κόσμον Δημήτρης Πουλικάκος, μαζί με την εξ-αιρετική και ενίοτε αφαιρετική, ουδέποτε όμως αφηρημένη, μπάντα του, που φέρει το όνομα «Άσσοι του Καράτε #2», που αποτελείται από τον Δημήτρη Πουλικάκο στη φωνή, τα κρουστά και την κιθάρα, τον Νίκο Εφεντάκη στην κιθάρα και τα φωνητικά, τον Δημήτρη Πολύτιμο στα πλήκτρα, τον Δημήτρη Παπαδημητρίου στο μπάσο και τον Κυριάκο «Απροσάρμοστο» Δαρίβα στα τύμπανα και τα φωνητικά, εμφανίζονται για ένα ιδιαίτερο και μοναδικό ροκ (και όχι μόνο) live που διοργανώνει την Τετάρτη ο ραδιοσταθμός 105,5 Στο Κόκκινο στο Ρυθμός Stage (Μαρίνου Αντύπα 38, Ηλιούπολη), στις 9.30 μ.μ.
Ινδοί δεξιοτέχνες Μια βραδιά γνωριμίας με την κλασική μουσική της Ινδίας, η οποία λειτουργεί σε ένα δικό της χρονικό σύμπαν, πιο κοντά σε μια μακρόσυρτη τελετουργία παρά σε μια δυτική συναυλία, όπου θα παρουσιαστούν από τον Ινδό δεξιοτέχνη των tablas Subhankar Banerjee τρία jugalbandi, δεξιοτεχνικά ντουέτα, στα οποία συνομιλεί διαδοχικά με τη φωνή του Brajeswar Mukherjee, το sarengi του «Ustad» Murat Ali Khan και το sreekhol του «Pandit» Gopal Burman, ενώ μεταξύ των ντουέτων θα υπάρχουν διαλείμματα κατά τα οποία θα προσφέρονται ινδικά εδέσματα, διοργανώνεται στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών (Συγγρού 107), στις 9.00 μ.μ.
ΣΑΒΒΑΤΟ
Αντισημιτισμός Η γνωστότερη ταινία αντισημιτικής προπαγάνδας, παραγγελία του ίδιου του Γκαίμπελς στον Γερμανό σκηνοθέτη Veit Harlan, με τίτλο Ο Ιούδας (Jud Suess, 1940), η συμμετοχή στην οποία οδήγησε ορισμένους εκ των συντελεστών της σε δίκη μετά τον πόλεμο και την ήττα του ναζισμού, προβάλλεται (με αγγλικούς υπότιτλους) για πρώτη φορά στην Ελλάδα, στο πλαίσιο του κύκλου προβολών της Ελληνικής Ψυχιατρικής Εταιρείας «Κινηματογράφος και Ψυχιατρική», με ομιλητές τον καθηγητή Ψυχιατρικής Νίκο Τζαβάρα και την ψυχίατρο Χρυσή Γιαννουλάκη, στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος (Μ. Αλεξάνδρου και Ιερά Οδός), στις 12.00 μ.
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 19 ΜΑΪΟΥ 2013
56 Παρακαλούνται οι αναγνώστες να ενημερώνονται για τυχόν αλλαγές από τα παρακάτω τηλέφωνα Α ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΑΒΑΝΑ Κηφισίας 234 και Λυκούργου 3, 2106756546 Αίθουσα 1 Κουαρτέτο 18:40, 20:40 Στο τέλος του δρόμου 22:40 Αίθουσα 2 (Θερινή) Στο τέλος του δρόμου 21:00 ΑΕΛΛΩ CINEMAX 5+1 CYTA Πατησίων 140, 2108259975 - 2108215327, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr Αίθουσα 1 Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 19:15 3D, 22:15 3D Αίθουσα 2 Iron Man 3 20:15, 22:45 Αίθουσα 3 Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 20:00, 23:00 Αίθουσα 4 Trance 21:30, 23:30 Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 18:30 Αίθουσα 6 (Θερινή) Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 21:30 ΑΘΗΝΑΙΑ (ΘΕΡΙΝΟ) Χάρητος 50, Κολωνάκι, 2107215717, Hannah Arendt 20:45, 23:00 ΑΘΗΝΑΙΟΝ Βασιλίσσης Σοφίας 124, Αμπελόκηποι, 2107782122-2112112222, www.athinaioncinemas.com Αίθουσα 1 Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 17:40, 20:20, 23:00 Αίθουσα 2 Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 19:30 3D, 22:10 3D ΑΘΗΝΑΙΟΝ CINEPOLIS Ζησιμοπούλου 7 & Ιωάννου Μεταξά, Γλυφάδα, 21089832382112112222, www.athinaioncinemas.com Αίθουσα 1 Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 17:40, 20:20, 22:50 Αίθουσα 2 Oblivion 20:30 Chinese Zodiac 18:10 Το πρόσωπο του κακού 23:00 Αίθουσα 3 Iron Man 3 17:30, 20:00, 22:30 Αίθουσα 4 Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 19:30 3D, 22:10 3D ΑΙΓΛΗ Λεωφόρος Πεντέλης 98, Χαλάνδρι, 2106841010 Αίθουσα 1 Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 20:15, 22:40 3D The Call 18:30 Αίθουσα 2 Oblivion 22:50 Hannah Arendt 18:15, 20:30 ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ EUROPA CINEMAS Λεωφόρος Αλεξάνδρας και Πατησίων 77-79, σταθμός ΗΣΑΠ «Βικτώρια», 2108219298 Trance 18:20, 20:30, 22:40 ΑΜΥΝΤΑΣ (Θερινό) Κωνσταντινουπόλεως 16, Υμηττός, 2107626418, Αλλοθι 20:45, 22:40 AΝΕΣΙΣ (Θερινό) Λεωφόρος Κηφισίας 14, Αμπελόκηποι, 2107788778, Στο τέλος του δρόμου 20:40, 23:00 ΑΝΟΙΞΗ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ 2+1 Αγωνιστών στρατοπέδου 49, Χαϊδάρι, 2105813470-2105813450 Αίθουσα 1 Iron Man 3 20:00, 22:30 Αίθουσα 2 ART CINEMA Μια αξιοπρεπής οικογένεια 18:30, 20:30, 22:30 ΑΣΤΥ Κοραή 4, Αθήνα, 2103221925, Blue Valentine (Ταινιόραμα 2013) 18:00 Ερωτική αναπαράσταση (Ταινιόραμα 2013) 22:00 Αναζητώντας ένα φιλί τα μεσάνυχτα (Ταινιόραμα 2013) 20:00 ΒΑΡΚΙΖΑ Θάσου 22, 2108973926 Αίθουσα 1 3D Digital Κουαρτέτο 20:40, 22:30 Iron Man 3 18:30 3D Αίθουσα 2 Οι Κρουντς (μεταγλ.) 18:30 3D Η γεύση της εκδίκησης 20:30, 22:30 Αίθουσα 3 (Θερινή) Oblivion 20:30, 22:40 CINE CAPITOL Ιουλιανού & 3ης Σεπτεμβρίου, 3ος όροφος του εμπορικού κέντρου Capitol Mall. Σταθμός ηλεκτρικού Βικτώρια, 2108210542, Hannah Arendt 19:20, 21:30 CINERAMA Αγίας Κυριακής 30, Παλαιό Φάληρο, 2109403593-2109403595, Αν... 18:30, 20:30, 22:30 VILLAGE 15 CINEMAS @ THE MALL Ανδρέα Παπανδρέου 35 (παράπλευρος Αττική οδού) θέση ψαλίδι, Μαρούσι, Τηλ. 14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Ο Ολυμπος έπεσε 22:40 Chinese Zodiac 17:40, 20:10 Αίθουσα 2 Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 15:30 3D, 18:30 3D, 21:30 3D, 00:30 3D Αίθουσα 3 Τζακ ο κυνηγός γιγάντων 16:40, 19:00 Trance 21:20, 23:40 Αίθουσα 4 Iron Man 3 16:40, 19:20, 22:00, 00:40 Αίθουσα 5 - Cinema Europa, Heineken Οι Κρουντς (μεταγλ.) 15:00, 17:00, 19:00 Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 21:10, 00:10 Αίθουσα 6 - Cinema Europa Scary Movie 5 16:30, 18:30, 20:30, 22:30, 00:30 Αίθουσα 7 - max screen Cosmote Iron Man 3 19:00 3D Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 21:45 Αίθουσα 8 - Lays The Call 17:50, 20:00, 22:10, 00:20 Αίθουσα 9 Το πρόσωπο του κακού 18:20, 20:20, 22:20, 00:20 Αίθουσα 10 Iron Man 3 15:40, 18:20,
ΘΕΑΜΑΤΑ ΕΠΙΛΟΓΕΣ «ΜΙΚΡΕΣ ΕΞΕΓΕΡΣΕΙΣ» του
Κυριάκου Κατζουράκη. Η Κάτια Γέρου είναι η Άννα, που ζει στην «γκρίζα» ελληνική επαρχία, με τους εφιάλτες της παιδικής ηλικίας. Η «χαραμάδα» που ανοίγει στη ζωή της είναι η συνάντηση μ’ έναν ζωγράφο παθιασμένο με τα έργα του Μανουήλ Πανσέληνου (Ζέφυρος, Τιτάνια). «ΤΟ ΑΓΟΡΙ ΤΡΩΕΙ ΤΟ ΦΑΓΗΤΟ ΤΟΥ ΠΟΥΛΙΟΥ» του
Έκτορα Λυγίζου. Η πιο «ερεθιστική» ελληνική ταινία του τελευταίου χρόνου, με «έκκεντρο» ήρωα, στο ύφος του Μπρεσόν, έναν νεαρό που παλεύει να επιβιώσει στην Αθήνα της κρίσης, αλλά και να κρατήσει στη ζωή το καναρίνι του, αναζητώντας τροφή στα σκουπίδια και τα αποφάγια των άλλων (Δαναός). «Η ΠΕΤΡΑ ΤΗΣ ΥΠΟΜΟΝΗΣ»
του Ατίκ Ραχίμι. Μια κινηματογραφική έκπληξη από το Αφ21:00, 23:40 Αίθουσα 11 Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 17:15, 20:15, 23:15 Αίθουσα 12 Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 16:30, 19:30, 22:30 Αίθουσα 13 - gold class Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 20:15, 23:15 Αίθουσα 14 - gold class Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 19:30, 22:30 VILLAGE 5 CINEMAS PAGRATI Υμηττού 110 & Χρεμωνίδου, Εμπορικό κέντρο Millennium, Παγκράτι, 210 7566240 - 14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 18:30, 21:30, 00:20 Αίθουσα 2 Iron Man 3 18:40, 21:20, 00:00 Αίθουσα 3 - Cosmote Οι Κρουντς (μεταγλ.) 18:00 Το πρόσωπο του κακού 20:10, 22:10, 00:10 Αίθουσα 4 Οι Κρουντς (μεταγλ.) 18:30 3D Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 21:10 3D, 00:00 3D Αίθουσα 5 The Call 18:30, 20:30 Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 22:30 VILLAGE 9 CINEMAS @ FALIRO Παλαιά Λεωφόρος Ποσειδώνος 1 & Μωραϊτινη 3 Δέλτα Παλαιού Φαλήρου, Τηλ.14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 17:20 3D, 20:10 3D, 23:00 3D Αίθουσα 2 Οι Κρουντς (μεταγλ.) 18:30 Το πρόσωπο του κακού 20:30, 22:30, 00:30 Αίθουσα 3 Trance 19:20, 21:40, 00:00 Αίθουσα 4 Iron Man 3 18:20, 21:00, 23:40 Αίθουσα 5 Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 19:10, 22:10 Αίθουσα 6 Iron Man 3 22:00 The Call 18:00, 20:00 Αίθουσα 7-VMAX - Cosmote Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 18:30, 21:20, 00:10 Αίθουσα 8- Gold Class Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 18:00, 21:00, 00:00 Αίθουσα 9 - Gold Class Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 19:30, 22:30 VILLAGE CINEMAS ATHENS METRO MALL ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Λεωφόρος Βουλιαγμένης 276, Άγιος Δημήτριος, 210 6104100 - 14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 - Coca Cola Οι Κρουντς (μεταγλ.) 17:00 Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 19:10 3D, 22:10 3D Αίθουσα 2 - Cosmote Οι Κρουντς (μεταγλ.) 16:00 Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 18:10, 21:10, 00:10 Αίθουσα 3 Τζακ ο κυνηγός γιγάντων 17:10 Το πρόσωπο του κακού 19:40, 21:50, 00:00 Αίθουσα 4 Ξενοδοχείο για τέρατα (μεταγλ.) 17:00 Iron Man 3 19:00, 21:40, 00:20 Αίθουσα 5 The Call 18:30 Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 23:10 Tad, ο χαμένος εξερευνητής (μεταγλ.) 16:30 Iron Man 3 20:30 3D VILLAGE SHOPPING AND MORE Θηβών 228 & Παρνασσού ,Άγιος Ιωάννης Ρέντης, 210 4215100 - 14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 2 - Comfort Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 20:40, 23:40 Αίθουσα 4 Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 19:40 3D, 22:40 3D Αίθουσα 5 Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 17:00, 20:00, 23:00 Αί-
«Μικρές εξεγέρσεις» του Κυριάκου Κατζουράκη.
γανιστάν, γυρισμένη από έναν Αφγανό συγγραφέα, ο οποίος εγκατέλειψε τη χώρα του το 1984 σε ηλικία 22 ετών και «επιστρέφει» τώρα με μια ταινία-ύμνο στις γυναίκες της πατρίδας του, που ζουν στο ημίφως (Διάνα, Αμαρυλλίς). του Κώστα Βάκκα. Οι ταξικοί αγώνες των Ελλήνων μεταναστών στην Αμερική, σε ένα ντοκιμαντέρ «ΤΑΞΙΣΥΝΕΙΔΗΣΙΑ»
θουσα 6 Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 17:40, 20:40, 23:40 Αίθουσα 7 The Call 19:45, 21:45, 00:00 Αίθουσα 8 Οι Κρουντς (μεταγλ.) 17:00 3D Dead Shadows 00:30 Iron Man 3 19:10 3D, 21:50 3D Αίθουσα 9 Iron Man 3 17:30, 20:15, 22:50 Αίθουσα 10 - Cosmote Το πρόσωπο του κακού 18:50, 21:00, 23:10 Αίθουσα 11 Σάμμυ 2 (μεταγλ.) 17:15 Iron Man 3 19:30, 22:10 Αίθουσα 12 Ξενοδοχείο για τέρατα (μεταγλ.) 18:15 Scary Movie 5 20:15, 22:15, 00:15 Αίθουσα 13 Ραλφ, η επόμενη πίστα (μεταγλ.) 18:00 Το πρόσωπο του κακού 20:10, 22:20, 00:30 Αίθουσα 14 Οι Κρουντς (μεταγλ.) 18:40 Iron Man 3 21:00, 23:45 Αίθουσα 15 Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 18:20, 21:20, 00:20 Αίθουσα 17 Chinese Zodiac 18:10, 20:45, 23:20 Αίθουσα 18 Ραλφ, η επόμενη πίστα (μεταγλ.) 17:20 Το πρόσωπο του κακού 19:30, 21:40, 23:50 Αίθουσα 20 Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 19:00, 22:00 ΓΛΥΦΑΔΑ ODEON Ζέππου 14 & Ξενοφώντος 31, Γλυφάδα, 2109650318, www.odeon.gr, www: i-ticket.gr Αίθουσα 1 Οι Κρουντς (μεταγλ.) 19:00 Μεγάλες προσδοκίες 21:30 Αίθουσα 2 Trance 19:40, 22:00 ΔΑΝΑΟΣ Λεωφόρος Κηφισίας 109 & Πανόρμου, Αμπελόκηποι, 2106922655, www.danaoscinema.gr Αίθουσα 1 Hannah Arendt 18:00, 20:15, 22:30 Αίθουσα 2 Το αγόρι τρώει το φαγητό του πουλιού 18:30, 20:30, 22:30 ΔΙΑΝΑ Περικλέους 14, Μαρούσι, 2108028587, Με λένε Ερνέστο 20:30, 22:30 Η πέτρα της υπομονής 18:40 ΕΚΡΑΝ (Θερινό) Ζωοδόχο Πηγής & Αγαθίου, Νεάπολη, 2106461895, Το κυνήγι 20:45, 23:00 ΖΕΦΥΡΟΣ (Θερινό) Τρώων 36, Θησείο, 2103462677, Το πρόσωπο ενός άλλου 22:30 Μικρές εξεγέρσεις 20:45 ΘΗΣΕΙΟΝ (ΘΕΡΙΝΟ) Αποστόλου Παύλου 7, Θησείο, 2103470980-2103420864, www.cine-thisio.gr, Skyfall 20:40, 23:05 ΙΝΤΕΑΛ Πανεπιστημίου 46, Αθήνα, 2103826720, Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 17:10, 19:45, 22:20 ΚΗΦΙΣΙΑ CINEMAX CYTA Λεωφόρος Κηφισίας 245, (Ζηρίνειο), Κηφισιά, 2106233567-2106232808, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr Αίθουσα 1 Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 18:30, 21:30 Αίθουσα 2 Μια αξιοπρεπής οικογένεια 18:00 Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 20:00, 23:00 ΛΑΪΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Ιερά Οδός 48 και Μεγάλου Αλεξάνδρου, Μεταξουργείο, 2103609695, Ο μανάβης 21:15, 23:00 ΛΙΛΑ (ΘΕΡΙΝΟ) Νάξου 115, Αγιος Λουκάς, Πατήσια, 2102016849, Το κυνήγι 20:50, 22:50
εξαιρετικής τεκμηρίωσης (Ταινιοθήκη της Ελλάδος). «ΣΑΝ ΠΕΤΡΙΝΑ ΛΙΟΝΤΑΡΙΑ ΣΤΗΝ ΜΠΑΣΙΑ ΤΗΣ ΝΥΧΤΑΣ» του Ολιβιέ Ζισουά. Η ποί-
ηση που γράφτηκε στο κολαστήριο της Μακρονήσου αντιπαρατίθεται από τον Ελβετό σκηνοθέτη στις προπαγανδιστικές κραυγές των «εθνικών αναμορφωτών» (Ταινιοθήκη της Ελλάδος). ΜΙΚΡΟΚΟΣΜΟΣ FILMCENTER Λεωφόρος Συγγρού 106, 2109215305, Hannah Arendt 18:20, 20:20, 22:20 ΝΑΝΑ CINEMAX CYTA Λεωφόρος Βουλιαγμένης 179 Δάφνη, (στάση μετρό Αγ. Ιωάννης), 2109703158-2109706865, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr Αίθουσα 1 Oblivion 20:45, 23:15 Αίθουσα 2 Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 18:30, 21:30 Αίθουσα 3 Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 20:00, 23:00 Αίθουσα 4 Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 19:15 3D, 22:15 3D Αίθουσα 5 Iron Man 3 18:45, 21:15 Αίθουσα 6 Το πρόσωπο του κακού 19:45 Trance 21:45, 23:45 ODEON KΟSMOPOLIS ΜΑΡΟΥΣΙ Λεωφόρος Κηφισίας 73 & Πουρνάρα (Κόμβος Αττικής οδού), 8011160000 - 2106786000, www.odeon.gr, www.i-ticket.gr Αίθουσα 1 Ο Ολυμπος έπεσε 21:10 Δεν κρατιέμαι 19:10 Αίθουσα 2 Stoker 21:50 Αίθουσα 3 Κουαρτέτο 21:40 Ξέχασέ το 19:20 Αίθουσα 4 Το πρόσωπο του κακού 20:50, 22:50 Αίθουσα 5 Η αυτοβιογραφία ενός ψεύτη 21:00 3D Αίθουσα 6 Iron Man 3 21:30 3D Αίθουσα 7 Trance 20:10, 22:20 Αίθουσα 8 - Vodafone The Call 20:40, 22:40 Αίθουσα 9 Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 19:00 3D, 22:00 3D Αίθουσα 10 Iron Man 3 19:50, 22:30 Αίθουσα 11 Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 20:00, 23:00 Αίθουσα 12 Μεγάλες προσδοκίες 21:20 Οι Κρουντς (μεταγλ.) 19:10 ΟDEON STARCITY Λεωφόρος Συγγρού 111 & Λεοντίου, Νέος Κόσμος, 2106786000, www.odeon.gr, www.i-ticket.gr Αίθουσα 1 Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 20:00, 23:00 Αίθουσα 2 Οι Κρουντς (μεταγλ.) 19:10 Μεγάλες προσδοκίες 21:30 Αίθουσα 3 Δεν κρατιέμαι 21:10 Αίθουσα 4 Ο Ολυμπος έπεσε 21:50 Κουαρτέτο 19:40 Αίθουσα 5 Trance 20:10, 22:20 Αίθουσα 6 Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 19:00 3D, 22:00 3D Αίθουσα 7 Vodafone The Call 20:40, 22:40 Αίθουσα 8 Ξέχασέ το 19:20 Stoker 21:40 Αίθουσα 9 Το πρόσωπο του κακού 20:50, 22:50 Αίθουσα 10 Iron Man 3 19:50, 22:30 ΠΑΛΑΣ Υμηττού 109, Παγκράτι, 2107511868, Δέκα μικροί νέγροι 20:30 Σμύρνη: Καταστροφή μιας κοσμοπολίτικης πόλης 1900-1922 18:30 Ο Ρόμπερτ Μίτσαμ είναι νεκρός 22:30 ΠΑΝΑΘΗΝΑΙΑ (ΘΕΡΙΝΟ) Λεωφόρος Αλεξάνδρας & Μαυρομιχάλη, Αθήνα, 2106425714, No 20:45 Η επίθεση 23:00 ΡΙΒΙΕΡΑ (ΘΕΡΙΝΟ) Βαλτετσίου 46, Εξάρχεια, 2103837716-2103844827, Blancanieves Χιονάτη 21:00, 23:00 ΣΙΝΕ ΠΑΡΙ (ΘΕΡΙΝΟ) Κυδαθηναίων 22, Πλάκα, 2103222071-2103248057, info@cineparis.gr, www.cineparis.gr, Trance 21:00, 23:00 ΣΙΝΕ ΦΛΟΙΣΒΟΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Πάρκο Φλοί-
σβου, Παλαιό Φάληρο, 21098212562109403595, Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 21:15 ΣΙΝΕ ΨΥΧΙΚΟ CLASSIQUE (ΘΕΡΙΝΟ) Λεωφόρος Κηφισίας 290 & Παρίτση 2, Ψυχικό (Φάρος), 2106777330-1, Κλειστό ΣΟΦΙΑ Ευσταθιάδου 2, Πλατεία Αγίας Τριάδος, Αργυρούπολη, 2109927447-2109917094, Blancanieves - Χιονάτη 20:30, 22:30 STER CINEMAS Λεωφ. Δημοκρατίας 67α, εμπορικό κέντρο ESCAPE, Ίλιον, 801 801 7837 -210 8092690, www.stercinemas.gr Αίθουσα 1 Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 18:00, 21:00, 00:00 Αίθουσα 2 Iron Man 3 22:15 The Call 18:20, 20:20 Αίθουσα 3 Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 20:00, 23:00 Αίθουσα 4 Iron Man 3 18:40, 21:15, 23:50 Αίθουσα 5 Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 19:00 3D, 22:00 3D Αίθουσα 6 Το πρόσωπο του κακού 21:30, 23:30 Trance 19:20 Αίθουσα 7 Οι Κρουντς (μεταγλ.) 18:10 Chinese Zodiac 20:10, 22:30 ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ - ΛΑΪΣ Ιερά Οδός 48 & Μεγάλου Αλεξάνδρου 134136, 2103609695-2103612046, contact@tainiothiki.gr, www.tainiothiki.gr Αίθουσα 1 11 Συναντήσεις με τον πατέρα μου 20:00 Ταξισυνειδησία: Η αγνωστη ιστορία του Ελληνοαμερικανικού ριζοσπαστισμού 21:45 Αίθουσα 2 Ταξισυνειδησία: Η αγνωστη ιστορία του Ελληνοαμερικανικού ριζοσπαστισμού 20:00 Σαν πέτρινα λιοντάρια στην μπασιά της νύχτας 21:15 ΤΙΤΑΝΙΑ Cinemax Πανεπιστημίου & Θεμιστοκλέους 5, Αθήνα, 2103811147, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr, Μικρές εξεγέρσεις 18:00, 20:00, 22:00 ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ 3D DIGITAL Λεωφόρος Ηρακλείου 386, Νέο Ηράκλειο, 21028268732102825607, www.triaasteria.gr Αίθουσα 1 Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 17:30, 20:00, 22:40 3D Αίθουσα 2 Oblivion 17:45, 20:15, 22:30 ΤΡΙΑΝΟΝ FILMCENTER Κοδριγκτώνος 21 & Πατησίων 101, 2108222702-2108215469, Τα κορίτσια του Τσέλσι (Αφιέρωμα στον Αντυ Γουόρχολ) 20:00 I, a Man (Αφιέρωμα στον Αντυ Γουόρχολ) 23:00 I Shot Andy Warhol (Αφιέρωμα στον Αντυ Γουόρχολ) 18:00 ΦΟΙΒΟΣ Εθνικής Αντιστάσεως 1, στάση μετρό Περιστέρι, 2105711105 Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 19:00, 21:30
ΗΜΙΚΕΝΤΡΙΚΟΙ ΑΛΣΟΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Δεκελείας154, 2102532003-2102583133, Επιχείρηση: Argo 20:45, 22:45 ΠΕΡΑΝ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΠΕΡΙΣΤΕΡΙΟΥ (ΘΕΡΙΝΟ) Κώστα Βάρναλη 32 & Μεγάλου Αλεξάνδρου, Περιστέρι, 2105780892-3, Μπανάνες 20:30, 22:30
ΠΡΟΑΣΤΙΩΝ ΑΚΤΗ (ΘΕΡΙΝΟ) Θησέως και Αιόλου, Βουλιαγμένη, 2108961337, Στο τέλος του δρόμου 21:10 ΑΜΑΡΥΛΛΙΣ (ΘΕΡΙΝΟ) - SUZUKI Αγίου Ιωάννου 2, 2106010561 Η πέτρα της υπομονής 21:00, 23:00 ΑΜΙΚΟ (ΘΕΡΙΝΟ) Επιδαύρου & Ανδρούτσου 20, 2106815532-2106826372, No 20:45, 23:00 ΑΡΤΕΜΙΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ Γιαννάκη 2, Μαρκόπουλο, 2299023924, Ο Ολυμπος έπεσε 21:15 Οι Κρουντς (μεταγλ.) 19:30 ΜΑΓΙΑ Αβάντων 83 & Ιατρίδου, Χαλκίδα, 22210-25625, www.odeon.gr, www.iticket.gr, Το πρόσωπο του κακού 20:30, 22:30 ΣΙΝΕ ΓΕΡΑΚΑΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Μιλτιάδου & Γαργητού, Γέρακας, 2106612717, Δεν κρατιέμαι 21:00, 23:00
ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΣΙΝΕ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ Αγίου Γεωργίου & Ζάππα 4, Κορυδαλλός, 2104960955 Αίθουσα 1 Επιχείρηση: Argo 21:10 Αίθουσα 2 (Θερινή) The Impossible 20:50, 22:50 ΣΙΝΕΑΚ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ Πλατεία Δημαρχείου, 2104225653 Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 17:10, 19:45, 22:20
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 19 ΜΑΪΟΥ 2013
57
ΣΚΑΚΙ
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΚΟΣΜΑΣ ΚΕΦΑΛΟΣ kosmaskefalos@gmail.com
ΠΡΩΤΗ ΘΕΣΗ ΣΤΟ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΠΡΩΤΑΘΛΗΜΑ ΤΗΣ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ o Δυναμική παρουσία των Ελλήνων στο Πανευρωπαϊκό της Πολωνίας. Οι αδελφοί Δημήτρης και Θανάσης Μαστροβασίλης συγκέντρωσαν 7 βαθμούς σε 11 αγώνες (41η και 51η θέση, αντιστοίχως, μεταξύ 285 παικτών), ο Στ. Χαλκιάς και ο Αντ. Παυλίδης 6 βαθμούς, ο Β. Κοτρωνιάς (που δεν έπαιξε στους δύο τελευταίους γύρους) και ο Γ. Γκούμας 5 βαθμούς. o Φιλικό κλίμα, αλλά και αγωνιστική διάθεση στους φετινούς Ομαδικούς Αιγαιοπελαγίτικους που φιλοξενήθηκαν στον Γαλησσά της Σύρου. Η Ικαρία αναδείχθηκε πρωταθλήτρια και κυπελλούχος, ενώ η Ρόδος πρώτευσε στο Ομαδικό Παίδων - Κορασίδων, ύστερα από αγώνα μπαράζ με τη Χίο. Τελική βαθμολογία του Ομαδικού Πρωταθλήματος Αιγαίου (Προκριματικός Όμιλος Α΄ Εθνικής): 1η Ικαρία 9 βαθμοί (4 νίκες και ισοπαλία με τη Λέρο), 2η Ρόδος 8, 3η Λέρος 7, 4η Χίος 4, 5η Σαντορίνη 2, 6η Σύρος 0. Η ομάδα της Ικαρίας θα αγωνιστεί τον Ιούλιο στην Α΄ Εθνική. Τις τρεις πρώτες θέσεις στο Κύπελλο Αιγαίου κατέλαβαν η Ικαρία, η Σύρος και η Λέρος, ενώ τις τρεις θέσεις στο Παίδων - Κορασίδων η Ρόδος, η Χίος και η Λέρος. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι η Σύρος δραστηριοποίησε σε αυτούς τους αγώνες δεκάδες παιδιά! o Αρχίζει την Τετάρτη στο «Μακεδονία Παλλάς» της Θεσσαλονίκης το 4ο γκραν πρι της ΦΙΝΤΕ. Θα αγωνιστούν οι Τοπάλοφ (Βουλγαρία, 2793), Γκριστσούκ (Ρωσία, 2779), Νακαμούρα (ΗΠΑ, 2775), Καρουάνα (Ιταλία, 2774), Σβίντλερ (Ρωσία, 2769), Μορόζεβιτς (Ρωσία, 2760), Ιβαντσούκ (Ουκρανία, 2755), Ρατζάμποφ (Αζερμπαϊτζάν, 2745), Πονομαριόφ (Ουκρανία, 2742), Κάμσκι (ΗΠΑ, 2741), Ντομίγκεζ (Κούβα, 2723), Καζιμτζάνοφ (Ουζμπεκιστάν, 2699). Τις παρτίδες θα σχολιάζουν ο Γ. Παπαϊωάννου και ο Στ. Χαλκιάς (http://thessaloniki2013.fide.com).
Χρυσή μαθήτρια η Αβραμίδου! Ένας ελληνικός θρίαμβος επισφράγισε μια επιτυχημένη διοργάνωση: Η Αναστασία Αβραμίδου αγωνίστηκε στην κατηγορία κοριτσιών μέχρι 13 ετών του Παγκοσμίου Σχολικού Πρωταθλήματος και κατέκτησε το χρυσό μετάλλιο! Οι αγώνες έγιναν από 7 μέχρι 14 Μαΐου στο Πόρτο Καρράς Χαλκιδικής, σε 12 ξεχωριστές κατηγορίες (αγοριών και κοριτσιών στις ηλικίες 7, 9, 11, 13, 15 και 17 ετών). Εκπροσωπήθηκαν 41 χώρες και από τις 5 ηπείρους. Από τα 553 αγόρια και κορίτσια τα οποία αγωνίστηκαν, τα 31 ήταν από την Ελλάδα και τα 5 από την Κύπρο. Η Αβραμίδου συγκέντρωσε 7 βαθμούς σε 9 αγώνες (6 νίκες, 2 ισοπαλίες, 1 ήττα) και ισοβάθμησε στην 1η θέση, αλλά υπερείχε στα κριτήρια άρσης ισοβαθμίας. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ελληνίδα σκακίστρια, η οποία το καλοκαίρι είχε αναδειχθεί πρωταθλήτρια Ευρώπης στα κορίτσια μέχρι 12 ετών, ξεκίνησε με ήττα και μετά τον 5ο γύρο είχε μόλις 3 βαθμούς. Το φινάλε ήταν εκπληκτικό: στις 4 τελευταίες παρτίδες πέτυχε 4 νίκες!! Στην 7η θέση με 6,5 βαθμούς τερμάτισε ο Ν. Γιαννουλάκης (κατηγορία 13 ετών) και στην 17η θέση με 6 βαθμούς ο Ν. Σπυρόπουλος (9 ετών). Από 5 βαθμούς συγκέντρωσαν η Α-Μ. Δρακάκη (11η / 17 ετών), ο Β. Ανδρουτσόπουλος-Αγιότατος (29ος / 13 ετών) και ο Π. Παυλίδης (34ος / 13 ετών). Από 4,5 βαθμούς είχαν ο μικρός Ορ. Ιακωβίδης (23ος / 7), η Μ. Μιχαηλίδου (24η / 11) και ο Κ. Αποστολά-
9
8
6
1
7
2
9
6
2
7
4
1
8
3
5
8
7
1
3
5
2
6
4
9
4
1
6
5
3
9
2
8
7
7
9
3
2
6
8
5
1
4
5
2
8
4
1
7
9
6
3
6
5
9
1
7
4
3
2
8
1
3
7
8
2
5
4
9
6
2
8
4
6
9
3
7
5
1
Η λύση του χθεσινού προβλήματος
Ιxζ4! 34.Πxδ6 [34.ηxζ4 Αxζ4+ και αν 35.Ιxζ4 Βxζ4+ 36.Ρθ1 Βζ3+ με άμεση νίκη] 34...Ιxη6 35.Πxε6 Πxε6 36.Αδ4 ζ5! 37.ε5 Ιxε5! 38.Αxε5 Βγ6 39.Πη1 Βδ5 40.Αxζ5 Πxε5 41.Αη4 θ5 42.Αδ1 [στο 42.Πδ1 ο Κάρλσεν είχε ετοιμάσει το θεαματικό 42…Βxδ1! 43.Αxδ1 Πε1 44.η4 θ4 και τα λευκά πρέπει να επιστρέψουν τη βασίλισσα]42…γ3 43.Βζ2 Πζ5 44.Βε3 Βζ7 45.η4 Πε5 46.Βδ4 Βγ7 με αναπόφευκτο ματ 01. Δύο γύρους πριν από τη λήξη ο Καριάκιν εξακολουθούσε να προπορεύεται με 5,5 βαθμούς σε 7 αγώνες, έναντι 5 του Κάρλσεν.
Χρυσό μετάλλιο για την Αβραμίδου στο Παγκόσμιο Σχολικό!
ΣΤΑΥΡΟΛΕΞΟ
4
6
2
5
4
5 9
2
3
4
5
6
7
8
9
1 2 3
8 9
4
8 2
7
1
9
6 4
1
Mέτριας δυσκολίας
4
7
6 8
7
5 6
1
6
5
7
4
8 9 Η ΛΥΣΗ. ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ: 1) ΑΒΕΡΩΦΕΙΟ 2) ΛΑΡΝΑΚΑΣ 3) ΚΡΜ, ΠΤΑ 4) ΙΔΟΜΕΝΕΑΣ 5) ΝΟ 6) ΟΥΖΜΠΕΚΟΣ 7) ΟΣΑΚΙΣ, ΥΤ 8) ΣΙΜΟΠΟΥΛΟ 9) ΑΑ, ΑΥΓΗΣ ΚΑΘΕΤΑ: 1) ΑΛΚΙΝΟΟΣ 2) ΒΑΡΔΟΥΣΙΑ 3) ΕΡΜΟ, ΖΑΜΑ 4) ΡΝ, ΜΚΟ 5) ΩΑ, ΠΙΠΑ 6) ΦΚ, ΝΤΕΣΟΥ 7) ΕΠΑΕ, ΥΓ 8) ΙΣΤΑ, ΟΥΛΗ, 9) ΑΣΩΣΤΟΣ
5
Με το εκπληκτικό σκορ των 4 νικών σε 4 παρτίδες (και μιλάμε για τουρνουά κατηγορίας 21, με μέσο όρο ΕΛΟ 2766!) άρχισε τους αγώνες του στη Νορβηγία ο Καριάκιν, ώσπου στον 5ο γύρο βρέθηκε μπροστά στον Κάρλσεν: Καριάκιν (2767) - Κάρλσεν (2868) [C95] 1.ε4 ε5 2.Ιζ3 Ιγ6 3.Αβ5 α6 4.Αα4 Ιζ6 5.00 Αε7 6.Πε1 β5 7.Αβ3 δ6 8.γ3 0-0 9.θ3 Ιβ8 10.δ4 Ιβδ7 11.Ιβδ2 Αβ7 12.Αγ2 Πε8 13.α4 Αζ8 14.Αδ3 γ6 15.Βγ2 Πγ8 16.αxβ5 αxβ5 17.β4 Βγ7 18.Αβ2 Πα8 19.Παδ1 Ιβ6 20.γ4 βxγ4 21.Ιxγ4 Ιxγ4 22.Αxγ4 θ6 23.δxε5 δxε5 24.Αγ3 Αα6 25.Αβ3 γ5 26.Ββ2 γ4 27.Αα4 Πε6 28.Ιxε5 Αβ7 29.Αγ2 Παε8 30.ζ4 Αδ6 31.Ρθ2 Ιθ5! 32.η3 ζ6 33.Ιη6 Τα μαύρα (διάγραμμα) θα αποκτήσουν, με δυναμικό τρόπο, αποφασιστική πρωτοβουλία:
Παράλληλα οργανώθηκε στο Πόρτο Καράς το Ανοιχτό Διεθνές Τουρνουά «Μέγας Αλέξανδρος», στο οποίο πρώτευσε η 20χρονη Κάρισμα (Ινδονησία, 2370) με 6 βαθμούς σε 7 αγώνες. Δεύτερος τερμάτισε ο Ερντογκντού (Τουρκία, 2422) με 5,5. Από τους Έλληνες ξεχώρισαν οι Ιλ. Δόρφανης (2184), Σ. Αβαγιανός (2027) και Ι. Λεκάτης (1687) με 4 βαθμούς. Αγωνίστηκαν
1
4
Η νίκη του Κάρλσεν
20χρονη στο Όπεν
SU DO KU 3
46 παίκτες (2 γκραν μετρ), από 17 χώρες.
κης (39ος / 13). Περισσότερους βαθμούς (4,5) από την Κύπρο συγκέντρωσε ο Κ. Μιχαηλίδης (37ος / 11 ετών). Από δύο χρυσά μετάλλια κατέκτησαν η Βουλγαρία και η Ρωσία και από ένα το Αζερμπαϊτζάν, η Γαλλία, η Ελλάδα, το Καζακστάν, η Λευκορωσία, η Μογγολία, η Τουρκία και το Τουρκμενιστάν. Τα περισσότερα από τα 36 μετάλλια των 12 κατηγοριών συγκέντρωσαν οι πολυπληθείς αποστολές της Ρωσίας (συνολικά 6), της Τουρκίας (5) και του Αζερμπαϊτζάν (4). Σε ατομικό επίπεδο ξεχώρισε ιδιαίτερα η μικρή Εζίζοβα Μπαγκούλ από το Τουρκμενιστάν, όχι μόνον για το απόλυτο σκορ στα κορίτσια μέχρι 7 ετών (9 νίκες σε ισάριθμους αγώνες), αλλά και για την ωριμότητα που έδειξε στο παιχνίδι της. Τους αγώνες διοργάνωσαν η Παγκόσμια Σκακιστική Ομοσπονδία (FIDE), η αντίστοιχη Σχολική Ένωση ΙSCU και η Σκακιστική Ακαδημία Θεσσαλονίκης. Αναλυτικά ατομικά σκορ στην επίσημη σελίδα των αγώνων: http://gamesfestival.chessdom.com/
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Ι. ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΥ
ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ.1. Επωνυμία του ελληνικού γυμνασίου Αλεξανδρείας 2. Το μεγαλύτερο αεροδρόμιο της Κύπρου (γεν.) 3. α) Τα σύμφωνα της κρέμας β) Πίτα... με λίγη γέμιση 4. Επικεφαλής των Κρητών στον Τρωικό πόλεμο 5. Άρνηση του Ολάντ 6. Κάτοικος δημοκρατίας της τέως ΕΣΣΔ 7. α) Αρχαίο χρονικό επίρρημα β) Το κέντρο της μύτης 8. Διαπρεπής Έλληνας αστροφυσικός (αιτιατ.) 9. α) Όμοια ποιοτικά β) Την κρατάτε στα χέρια σας (γεν.) ΚΑΘΕΤΑ. 1. Το μικρό όνομα του τραγουδοποιού Ιωαννίδη 2. Οροσειρά της Στερεάς Ελλάδας 3. α) ...κι ορφανό β) Εκεί οι Ρωμαίοι συνέτριψαν τους Καρχηδόνιους το 202 π.Χ. 4. α) 150 β) Πολλές χρηματοδοτήθηκαν με αδιαφανή κριτήρια (αρχικά) 5. α) Σιγά τα... β) Υπάρχει και της ειρήνης 6. α) Τα αρχικά προέδρου κόμματος της τρικομματικής κυβέρνησης β) Γαλλική λέξη για τα εσώρουχα 7. α) Αρχικά συνδέσμου ποδοσφαιρικών σωματείων (αντίστρ.) β) Υστερόγραφο 8. α) Της Λαγκάρντ χωρίς αρχή β) Υπόλειμμα χειρουργικής τομής 9. Δρόμος χωρίς τέλος
58
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 19 ΜΑΪΟΥ 2013
AΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ - ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ
Η Ελληνική Ολυμπιακή Επιτροπή έχει εκφράσει δημόσια την υποστήριξή της στην τουρκική υποψηφιότητα...
Οι Τούρκοι «τρέμουν» τα κρούσματα ντόπινγκ...
TOY BAΣΙΛΗ ΓΑΛΟΥΠΗ
Στην τελική ευθεία μπαίνει η μάχη για την ανάληψη των Ολυμπιακών Αγώνων του 2020, με την Κωνσταντινούπολη, τη Μαδρίτη και το Τόκιο να προετοιμάζονται πυρετωδώς για την κρίσιμη ψηφοφορία της 7ης Σεπτεμβρίου στο Μπουένος Άιρες, εκεί όπου θα κριθεί και η «τύχη» του αθλήματος της πάλης. Κι ενώ η Κωνσταντινούπολη προβάλλει σαν ένα από τα μεγαλύτερα φαβορί για να φιλοξενήσει το εμπορικότερο σόου του πλανήτη, τα προβλήματα δεν είναι λίγα για την τουρκική υποψηφιότητα. Μπορεί η Ισπανία να έχει χτυπηθεί από την οικονομική κρίση και η Ιαπωνία να ζει από το 2011 με τον εφιάλτη του πυρηνικού εργοστασίου της Φουκουσίμα, ωστόσο η Τουρκία «πνίγεται» από συνεχόμενα σκάνδαλα ντόπινγκ. Για τη ΔΟΕ το ντόπινγκ εξακολουθεί να είναι Νο 1 κίνδυνος για τα σπορ. Και γι’ αυτό ο Τούρκος πρωθυπουργός Ταγίπ Ερντογάν έδωσε από την πρώτη στιγμή αυστηρές εντολές στους αρμόδιους φορείς να ενταθεί ο πόλεμος κατά του ντόπινγκ στον αθλητισμό της χώρας, προκειμένου να μην δοθεί η παραμικρή αφορμή μέχρι την ψηφοφορία της ΔΟΕ. Και στην Τουρκία, όμως, απ’ ό,τι φαίνεται το ντόπινγκ δρα ανεξέλεγκτο. Πόσες χώρες, άλλωστε, που έχουν μπει στην κούρσα του υψηλού πρωταθλητισμού κατάφεραν να γλιτώσουν από τη μεγαλύτερη μάστιγα; Τα βιώσαμε, και στην Ελλάδα από πρώτο χέρι... Οι προειδοποιήσεις τόσο από τον Τούρκο πρωθυπουργό προσωπικά όσο κι από τα μέλη της Ολυμπιακής Επιτροπής είχαν βάση, αφού ειδικά την τελευταία δεκαετία οι υποθέσεις που σχετίζονται με παραβάσεις κανονισμών ντόπινγκ διαδέχονται η μια την άλλη. Ήταν 6 Σεπτεμβρίου 2005, όταν οι δειγματολήπτες πήγαν να κάνουν αιφνίδιο έλεγχο ντόπινγκ στην τουρκική ομάδα άρσης βαρών, που διέμενε σε ξενοδοχείο της Άγκυρας. Μόλις έγιναν αντιληπτοί οι ελεγκτές, οι αθλητές έγιναν... καπνός! Η δικαιολογία ήταν ότι είχαν πάει να δούνε ένα ποδοσφαιρικό παιχνίδι…
Είχαν προηγηθεί μαζικά κρούσματα στην εθνική ομάδα, μεσολάβησαν υποθέσεις ντόπινγκ και στην εθνική γυναικών, ενώ στη... δαγκάνα είχε πιαστεί εκείνη τη χρονιά και ο τρεις φορές «χρυσός» Ολυμπιονίκης Χαλίλ Μουτλού με το αναβολικό ναδρολόνη, με συνέπεια η Τουρκία να μπει για τα καλά στο στόχαστρο της διεθνούς ομοσπονδίας άρσης βαρών. Σαν να μην έφταναν αυτά, τα επόμενα χρόνια υπήρχαν κρούσματα στο ποδόσφαιρο, το μπάσκετ, όπως κι άλλα σπορ. Με χαρακτηριστικότερο τον ισόβιο αποκλεισμό της δρομέα Αϊχάν, που
είχε εντυπωσιάσει στο ξεκίνημα της καριέρας της με χρυσό μετάλλιο στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα στίβου του 2002 και αργυρό στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα του 2003. Τα χρόνια πέρασαν, αλλά η Τουρκία δεν σταμάτησε να βρίσκεται στο επίκεντρο σκανδάλων για απαγορευμένες ουσίες. Μην ξεχνάμε ότι τόσο το 2009 όσο και το 2011 το εργαστήριο αντιντόπινγκ στην Άγκυρα έχασε τη διαπίστευσή του από την WADA, με συνέπεια να μην μπορεί να διεξάγει ελέγχους, επειδή «δεν συμμορφώθηκε με τα διεθνή πρότυπα». Επρόκειτο ασφαλώς για ένα πολύ σοβαρό πλήγμα στην αξιοπιστία του τούρκικου αντιντόπινγκ. Τους τελευταίους μήνες, όμως, η άρση βαρών δέχθηκε και νέα πλήγματα. Με αποκορύφωμα τα 16 (!!!) κρούσματα στην εθνική νέων τον Φεβρουάριο με το στεροειδές αναβολικό στανοζολόλη να κάνει θραύση στον χώρο των δυνατών. Σαν να μην έφτανε αυτό, ο στίβος βρέθηκε ξανά μπλεγμένος, με τη «χρυσή» ολυμπιονίκη του Λονδίνου στα 1.500μ. Σακίρ Αλπτεκίν να κινεί τις υποψίες λόγω ανωμαλιών στους αιματολογικούς δείκτες του Βιολογικού Διαβατηρίου της. Κινδυνεύει, μάλιστα, με ισόβιο αποκλεισμό, αφού είχε βρεθεί ντοπέ και το 2004. Ταυτόχρονα, η δύο φορές πρωταθλήτρια Ευρώπης στα «χαμηλά» εμπόδια Νεβίν Γιανίτ βρέθηκε να έχει κάνει χρήση απαγορευμένων ουσιών. Οι ανησυχίες είναι μεγάλες πλέον στην Τουρκία κι εμφανής ο φόβος ότι μπορεί να υπάρξει αρνητικός αντίκτυπος στη διεκδίκηση των Ολυμπιακών Αγώνων του 2020. Ο πρόεδρος της τουρκικής Ολυμπιακής Επιτροπής Ουγκούρ Ερντενέρ έσπευσε να δηλώσει την περασμένη εβδομάδα πως «η χώρα είναι πλήρως εναρμονισμένη με τους διεθνείς κανονισμούς και συνεργάζεται στενά με την WADA για να πατάξει το φαινόμενο του ντόπινγκ, ενώ επιβάλλει τις αυστηρότερες ποινές». Ωστόσο, οι σκιές ντόπινγκ είναι ήδη πολλές και κανείς δεν μπορεί να προβλέψει επακριβώς αν και κατά πόσο θα επηρεαστεί η υποψηφιότητα της Κωνσταντινούπολης, αφού αυτό είναι που φαίνεται να καίει περισσότερο απ’ οτιδήποτε άλλο την τουρκική κυβέρνηση...
Οι πρωταθλητές Ευρώπης στο μπάσκετ 8 τίτλους: Ρεάλ Μαδρίτης, Ισπανία (1964, 1965, 1967, 1968, 1974, 1978, 1980, 1995) 6 τίτλους: Παναθηναϊκός, Ελλάδα (1996, 2000, 2002, 2007, 2009, 2011) - ΤΣΣΚΑ Μόσχας ΕΣΣΔ/Ρωσία (1961, 1963, 1969, 1971, 2006, 2008). 5 τίτλους: Βαρέζε, Ιταλία (1970, 1972, 1973, 1975, 1976) - Μακάμπι Τελ Αβίβ, Ισραήλ (1977, 1981, 2001*, 2004, 2005) 3 τίτλους: Ολυμπιακός, Ελλάδα (1997, 2012, 2013) - ΑΣΚ Ρίγα, ΕΣΣΔ (1958, 1959, 1960) Μιλάνο, Ιταλία (1966, 1987, 1988) - Σπλιτ, Γιουγκοσλαβία (1989, 1990, 1991) 2 τίτλους: Μπαρτσελόνα, Ισπανία (2003, 2010) - Τσιμπόνα, Γιουγκοσλαβία (1985, 1986) Βίρτους Μπολόνια, Ιταλία (1998, 2001) - Καντού, Ιταλία (1982, 1983) 1 τίτλο: Παρτίζαν, Γιουγκοσλαβία (1992) - Γιουβεντούτ Μπανταλόνα, Ισπανία (1994) - Βίρτους Ρόμα, Ιταλία (1984) - Ζαλγκίρις Κάουνας (1999) - Μπόσνα Σαράγιεβο, Γιουγκοσλαβία (1979) - Ντιναμό Τιφλίδας, ΕΣΣΔ (1962) - Λιμόζ, Γαλλία (1994). o Παλαιότερα η ονομασία της διοργάνωσης ήταν Κύπελλο Πρωταθλητριών Ομάδων Ευρώπης ή Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Συλλόγων και διοργανώτρια αρχή ήταν το ευρωπαϊκό τμήμα της Διεθνούς Ομοσπονδίας Καλαθοσφαίρισης (FIBA Europe). Το 2000 επήλθε ρήξη ανάμεσα στην ULEB, η οποία εκπροσωπούσε τις περισσότερες μεγάλες ομάδες, και της FIBA, που εκπροσωπούσε τις εθνικές ομοσπονδίες. Ως αποτέλεσμα της σύγκρουσης, την περίοδο 2000-01 διεξήχθησαν δύο διοργανώσεις: μία υπό την αιγίδα της πρώτης (Ευρωλίγκα, νικήτρια η Βίρτους Μπολόνια) και μία υπό την αιγίδα της δεύτερης (Σουπρολίγκα, νικήτρια η Μακάμπι Τελ Αβίβ). Κι οι δύο θεωρούνται ισότιμα πρωταθλήτριες Ευρώπης για το 2001.
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 19 ΜΑΪΟΥ 2013
59
AΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
Το ελληνικό μπάσκετ κορυφαίο στην Ευρώπη! χα). Οι κατακτήσεις τίτλων ανά χώρα είναι: Ελλάδα 9, Γιουγκοσλαβία 4, Ισπανία 4, Ισραηλ 2, Ιταλία 2, Ρωσία 2, Γαλλία 1, Λιθουανία 1.
ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΠΑΝΤΑΖΙΔΗ
Η νέα επικράτηση του Ολυμπιακού στην Ευρωλίγκα επιβεβαίωσε με πανηγυρικό τρόπο ότι το ελληνικό μπάσκετ βρίσκεται στην κορυφή του ευρωπαϊκού μπάσκετ, τουλάχιστον σε σωματειακό επίπεδο. Μόνο μια φορά στο παρελθόν της Ευρωλίγκα υπήρξε εκπρόσωπος χώρας, στην συγκεκριμένη περίπτωση της Γιουγκοσλαβίας - Κροατίας, η Γιουγκοπλάστικα και εν συνεχεία η ΠΟΠ ‘84 Σπλιτ, που κατέκτησε τρεις διαδοχικούς τίτλους, όπως η Ελλάδα τα δύο τελευταία χρόνια (δύο ο Ολυμπιακός, μία ο Παναθηναϊκός), ενώ μόνο μια τρίτη ομάδα, η Μακάμπι Τελ Αβίβ, έχει καταφέρει να πάρει δύο διαδοχικούς τίτλους, όπως έκανε ο τωρινός «βασιλιάς» του ευρωπαϊκού μπάσκετ. Όλα τα στατιστικά στοιχεία συνηγορούν ότι η Ελλάδα είναι η πρώτη δύναμη στο ευρωπαϊκό μπάσκετ, όχι μόνο τα τελευταία χρόνια, αλλά σε βάθος 25ετίας, όταν και ξεκίνησε η διοργάνωση των «φάιναλ φορ» της Ευρωλίγκα. Οι ελληνικές ομάδες είναι πρώτες σε κατακτήσεις τροπαίων με εννέα (έξι ο Παναθηναϊκός, τρεις ο Ολυμπιακός) με ποσοστό που αγγίζει το 40% σε αναλογία με τις συμμετοχές. Σε 25 «φάιναλ φορ» (δεν υπολογίζουμε την χρονιά του 2001, όπου υπήρξε διάσπαση με δύο διοργανώσεις) η Ελλάδα έχει 23 συμμετοχές και συγκεκριμένα: Παναθηναϊκός 10, Ολυμπιακός 8, Άρης 3, ΠΑΟΚ 1, ΑΕΚ 1.
«Σάρωσε» ο Ολυμπιακός...
Ακόμη και την χρονιά της διάσπασης, ο Παναθηναϊκός είχε φθάσει μέχρι τον τελικό της Σουπρολίγκα (ηττήθηκε στο Παρίσι 81-67 από τη Μακάμπι), ενώ η ΑΕΚ είχε φθάσει μέχρι τα ημιτελικά της Ευρωλίγκα, όπου είχε αποκλειστεί με 3-0 νίκες-ήττες από την Ταού Κεράμικα, τη σημερινή Κάχα Λαμποράλ.
Ο ένας στους δύο στην Ελλάδα! Να σημειωθεί ότι οι εννεα ελληνικοί τίτλοι έχουν κατακτηθεί από το 1996 και μετά, πράγμα που σημαίνει ότι τα τελευταία 18 χρόνια ο ένας στους δύο πρωταθλητές Ευρώπης (ποσοστό 50%) είναι ελληνικός σύλλογος! Επιπλέον, αν ξεκινήσουμε να μετράμε από το 1994, όταν είχαμε
1988 Γάνδη: Φίλιπς Μιλάνο - Μάκαμπι 90-84, Παρτιζάν - Άρης 10593 (Μακάμπι - Παρτίζαν 87-82, Μιλάνο - Άρης 87-82). 1989 Μόναχο: Γιουγκοπλάστικα - Μακάμπι 75-69, Άρης - Μπαρτσελόνα 88-71 (Γιουγκοπλάστικα - Μπαρτσελόνα 87-77, Μακάμπι - Άρης 99-86). 1990 Σαραγόσα: Γιουγκοπλάστικα - Μπαρτσελόνα 72-67, Λιμόζ - Άρης 103-91 (Μπαρτσελόνα - Άρης 104-83, Γιουγκοπλάστικα - Λιμόζ 101-83). 1991 Παρίσι: Ποπ ‘84 Σπλιτ - Μπαρτσελόνα 70-65, Μακάμπι - Σκαβολίνι 83-81 (Σπλιτ - Σκαβολίνι 93-87, Μπαρτσελόνα - Μακάμπι 10167). 1992 Κωνσταντινούπολη: Παρτίζαν - Μπανταλόνα 71-70, Φίλιπς Μιλάνο - Εστουντιάντες 99-81 (Μπανταλόνα - Εστουντιάντες 91-69, Παρτιζάν - Μιλάνο 72-65). 1993 Πειραιάς: Λιμόζ - Μπένετον Τρεβίζο 59-55, ΠΑΟΚ - Ρεάλ Μαδρίτης 76-70 (Τρεβίζο - ΠΑΟΚ 79-77, Λιμόζ - Ρεάλ 62-52). 1994 Τελ Αβίβ: Μπανταλόνα - Ολυμπιακός 59-57, Παναθηναϊκός - Μπαρτσελόνα 100-83 (Μπανταλόνα - Μπαρτσελόνα 79-65, Ολυμπιακός - Παναθηναϊκός 77-72). 1995 Σαραγόσα: Ρεάλ Μαδρίτης - Ολυμπιακός 73-61, Παναθηναϊκός - Λιμόζ 91-77 (Ρεάλ - Λιμόζ 62-49, Ολυμπιακός - Παναθηναϊκός 58-52). 1996 Παρίσι: Παναθηναϊκός - Μπαρτσελόνα 67-66, ΤΣΣΚΑ Μόσχας - Ρεάλ Μαδρίτης 74-73 (Παναθηναϊκός - ΤΣΣΚΑ 81-71, Μπαρτσελόνα - Ρεάλ 76-66).
την πρώτη ελληνική ομάδα, θα βρούμε ότι σε 20 διοργανώσεις (μετράμε και τον τελικό της Σουπρολίγκα) είχαμε 14 ελληνικές συμμετοχές σε τελικούς! Η πρώτη χώρα σε συμμετοχές, που έχει και την πρώτη ομάδα σε παρουσίες σε «φάιναλ φορ» είναι η Ισπανία με 25. Η Μπαρτσελόνα είναι η πρώτη ομάδα σε συμμετοχές με 13, αλλά επιβεβαίωνει απόλυτα τον τίτλο του «looser», καθώς έχει κατακτήσει μόλις δύο φορές το τρόπαιο (το 2003 και το 2010). Οι συνολικές κατακτήσεις από τις ισπανικές ομάδες είναι μόλις 4 (από μια έχουν η Μπανταλόνα το ‘94 και η Ρεάλ το ‘95 -και οι δύο με προπονητή τον Ομπράντοβιτς!). Η Ρεάλ βέβαια είναι η ομάδα με τα περισσότερα τρόπαια στην κο-
ρυφαία διασυλλογική διοργάνωση (8), καθώς είχε κατακτήσει άλλα 7 στο Κύπελλο Πρωταθλητριών, όταν αγωνίζονταν μόνο οι πρωταθλήτριες ομάδες. Πάντως η χώρα που έχει το καλύτερο ποσοστό συμμετοχών / τροπαίων είναι η πρώην Γιουγκοσλαβία, με συνέχεια της τις Κροατία και Σερβία, όπου σε έξι συμμετοχές σε «φάιναλ φορ» έχει 4 κατακτήσεις του τίτλου (τρεις η Γιουγκοπλάστικα / ΠΟΠ ‘84 Σπλιτ και μια η Παρτίζαν, εν μέσω εμφυλίου πολέμου, το 1992 στην Κωνσταντινούπολη). Στις συμμετοχές σε «φάιναλ φορ» ακολουθούν η Ιταλία με 15 και η Ρωσία με το Ισραήλ με 11 (και οι δύο με μόνο μια ομάδα, την ΤΣΣΚΑ Μόσχας και τη Μακάμπι Τελ Αβίβ αντίστοι-
Όλα τα «φάιναλ φορ» της Ευρωλίγκα... 1997 Ρώμη: Ολυμπιακός - Μπαρτσελόνα 73-58, Ολύμπια Λουμπλιάνα - Λιόν 86-79 (Ολυμπιακός - Ολύμπια 74-65, Μπαρτσελόνα Λιόν 77-70). 1998 Βαρκελώνη: Κίντερ Μπολόνια - ΑΕΚ 58-44, Μπένετον Τρεβίζο - Παρτιζάν 96-89 (Μπολόνια - Παρτιζάν 93-61, ΑΕΚ - Τρεβίζο 6966). 1999 Μόναχο: Ζαλγκίρις Κάουνας - Κίντερ Μπολόνια 82-74, Ολυμπιακός - Τιμσίστεμ Μπολόνια 74-63 (Κίντερ - Τιμσίστεμ 62-57, Ζαλγκίρις - Ολυμπιακός 87-71). 2000 Θεσσαλονίκη: Παναθηναϊκός - Μακάμπι 73-67, Εφές Πίλσεν - Μπαρτσελόνα 75-69 (Παναθηναϊκός - Εφές 81-71, Μακάμπι - Μπαρτσελόνα 65-51). 2001 δεν έγινε «φάιναλ φορ»: Κίντερ Μπολόνια - Ταού Κεράμικα 32 νίκες (Κίντερ Μπολόνια - BAF Μπολόνια 3-0, Ταού - ΑΕΚ 3-0). 2002 Μπολόνια: Παναθηναϊκός - Κίντερ Μπολόνια 89-83 (Κίντερ - Μπένετον Τρεβίζο 90-82, Παναθηναϊκός - Μακάμπι 83-75). 2003 Βαρκελώνη: Μπαρτσελόνα - Μπένετον Τρεβίζο 76-65, Μοντεμπάσκι Σιένα - ΤΣΣΚΑ Μόσχας 79-78 (Μπαρτσελόνα - ΤΣΣΚΑ 7671, Τρεβίζο - Σιένα 65-62). 2004 Τελ Αβίβ: Μακάμπι - Σκίπερ Μπολόνια 118-74, ΤΣΣΚΑ Μόσχας - Μοντεμπάσκι Σιένα 97-94 (Μακάμπι - ΤΣΣΚΑ 93-85, Μπολόνια - Σιένα 103-102).
Ο Ολυμπιακός έγινε στο Λονδίνο η δεύτερη ομάδα στον θεσμό που πέτυχε 100 πόντους σ’ έναν τελικό (είχε προηγηθεί το 2004 η Μακάμπι με 118 πόντους, αλλά αυτή έπαιζε τότε... εντός έδρας). Ο Βασίλης Σπανούλης αναδείχθηκε για δεύτερη διαδοχική φορά MVP του «φάιναλ φορ», που είναι η τρίτη φορά στην καριέρα του (είχε προηγηθεί η διάκριση το 2009 με τον Παναθηναϊκό), ενώ ο ίδιος αναδείχθηκε και κορυφαίος παίκτης στην Ευρωλίγκα την κανονική περίοδο. Ο προπονητής του Ολυμπιακού, Γιώργος Μπαρτζώκας, έγινε ο πρώτος Έλληνας προπονητής που κατακτά το τρόπαιο της κορυφαίας ευρωπαϊκής διασυλλογικής διοργάνωσης. Ο Κώστας Παπανικολάου ψηφίστηκε από την Ευρωλίγκα ο καλύτερος «ανερχόμενος» παίκτης της Ευρώπης, ενώ ο Έισι Λο αναδείχθηκε ο MVP του τελικού. Η ομάδα του Πειραιά έχει συμμετοχή στα τέσσερα από τα πέντε τελευταία «φάιναλ φορ» με ποσοστό επιτυχίας 50%. Η ΤΣΣΚΑ Μόσχας έχει συμμετοχή στα 10 από τα 11 τελευταία «φάιναλ φορ», αλλά έχει κατακτήσει τον τίτλο μόνο δύο φορές (το 2006 και το 2008).
2005 Μόσχα: Μακάμπι - Ταού Κεράμικα 90-78, Παναθηναϊκός ΤΣΣΚΑ Μόσχας 94-91 (Μακάμπι - Παναθηναϊκός 91-82, Ταού - ΤΣΣΚΑ 85-78). 2006 Πράγα: ΤΣΣΚΑ Μόσχας - Μακάμπι 73-69, Ταού Κεράμικα - Μπαρτσελόνα 87-82 (ΤΣΣΚΑ - Μπαρτσελόνα 84-75, Μακάμπι - Ταού 85-70). 2007 Αθήνα: Παναθηναϊκός - ΤΣΣΚΑ Μόσχας 93-91, Ουνικάχα Μάλαγα - Ταού Κεράμικα 76-74 (Παναθηναϊκός - Ταού 67-53, ΤΣΣΚΑ Μάλαγα 62-50). 2008 Μαδρίτη: ΤΣΣΚΑ Μόσχας - Μακάμπι 91-77, Σιένα - Ταού Κεράμικα 97-93 (ΤΣΣΚΑ - Ταού 83-79, Μακάμπι - Σιένα 92-85). 2009 Βερολίνο: Παναθηναϊκός - ΤΣΣΚΑ Μόσχας 73-71, Μπαρτσελόνα - Ολυμπιακός 95-79 (Παναθηναϊκός - Ολυμπιακός 84-82, ΤΣΣΚΑ - Μπαρτσελόνα 82-78). 2010 Παρίσι: Μπαρτσελόνα - Ολυμπιακός 86-68, ΤΣΣΚΑ Μόσχας Παρτιζάν 90-88 (Μπαρτσελόνα - ΤΣΣΚΑ 64-54, Ολυμπιακός - Παρτίζαν 83-80). 2011 Βαρκελώνη: Παναθηναϊκός - Μακάμπι 78-70, Μοντεμπάσκι Σιένα - Ρεάλ Μαδρίτης 80-62 (Παναθηναϊκός - Σιένα 77-69, Μακάμπι - Ρεάλ 82-63). 2012 Κωνσταντινούπολη: Ολυμπιακός - ΤΣΣΚΑ Μόσχας 62-61, Μπαρτσελόνα - Παναθηναϊκός 74-69 (Ολυμπιακός - Μπαρτσελόνα 68-64, ΤΣΣΚΑ - Παναθηναϊκός 66-64). 2013 Λονδίνο: Ολυμπιακός - Ρεάλ Μαδρίτης 100-88, ΤΣΣΚΑ Μόσχας - Μπαρτσελόνα 74-73 (Ολυμπιακός - ΤΣΣΚΑ 69-52, Ρεάλ - Μπαρτσελόνα 74-67).
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 19 ΜΑΪΟΥ 2013
60
MEDIA
ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΟΥΣ ΤΟΙΧΟΥΣ • ΝΕΤ, 16.00 Κοινωνικό δράμα του Λοράν Καντέ, παραγωγής Γαλλίας 2008. Παίζουν: Φρανσουά Μπεγκοντό, Αγκαμέ Εμενέ.
ΠΟΙΟΣ ΕΠΝΙΞΕ ΤΗ ΜΟΝΑ• ΕΤ-3, 23.00 Αστυνομική κωμωδία μυστηρίου, παραγωγής 2000. Παίζουν: Ντάνι Ντε Βίτο, Μπέτι Μίντλερ, Τζέιμι Λι Κέρτις, Νιβ Κάμπελ, Κέισι Άφλεκ.
ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ΚΟΛΠΟ • ALPHA, 21.00 Περιπέτεια, παραγωγής 2004, με τους Πιρς Μπρόσναν, Σάλμα Χάγιεκ, Γούντι Χάρελσον.
ΔΕΣΜΟΙ ΔΙΑΖΥΓΙΟΥ • MEGA, 01.15 Δράμα, παραγωγής 2005, σε σκηνοθεσία Νόα Μπάουμπαχ. Παίζουν: Τζεφ Ντάνιελς, Λόρα Λίνεϊ, Τζέσι Άιζενμπεργκ.
ΣΗΜΕΡΑ ΤΗΛ.: 210-77.01.911-5
ET1
08.00 Θεία Λειτουργία 10.30 Αρχονταρίκι 11.30 Μουσική παράδοση (Ε) 12.30 Δεν είσαι μόνος (Ε) 13.30 Φωτόσφαιρα (Ε) 14.00 Το αλάτι της γης (Ε) 16.00 Το ταξίδι ενός ναυαγίου (Ε) 17.00 Μπάσκετ Leauge ΟΠΑΠ «Γ.Σ. Περιστερίου - Ηλυσιακός Α.Ο.» (Ζ) 19.00 Τζοκόντα (Ε) 21.00 Μέγας Πέτρος 22.00 Φωτιά και πάγος. Περιπέτεια 24.00 Ειδήσεις 01.30 Μικροφιλμ - Οι ταινίες (Ε)
ΤΗΛ.: 210-60.66.000
NET
06.45 Σαββατοκύριακο στη ΝΕΤ 08.30 ΝΕΤ Παντού 12.00 Ειδήσεις 12.30 Με αρετή και τόλμη 13.00 Βουλή των Ελλήνων 14.00 Ανταποκριτές (Ε) 15.00 Ειδήσεις 16.00 Ανάμεσα στους τοίχους. Κοινωνικό δράμα 18.00 Ειδήσεις 18.15 Οπτική γωνία (Viewpoint) 19.00 Επτά 20.00 Η μεγάλη αναμόρφωση της Γης (Ε) 21.00 Ειδήσεις 22.00 Αθλητική Κυριακή 00.30 Run Greece Ιωάννινα (Μ) 01.00 Ο βαρώνος. Αστυνομική περιπέτεια
ΤΗΛ.: 2310-299.400
ET3
07.00 Ιστορικές διαδρομές (Ε) 07.30 Όρθρος και Θεία Λειτουργία 10.30 Οδοιπορικό στην Πίνδο 11.00 Τόποι ζωής - τόποι ιδεών (Ε) 12.00 Ο τόπος και το τραγούδι του 13.00 Ειδήσεις 13.30 Χωρίς αυτοκίνητο 14.00 Μητέρα γη (Ε) 15.00 Κυριακή στο χωριό 17.00 Ειδήσεις 17.05 Κυριακή στο χωριό (Συνέχεια) 18.00 Ελλήνων δρώμενα (Ε) 19.00 Ο τσαχπίνης. Κομεντί 21.00 Balkan Express (Ε) 22.00 Ειδήσεις 23.00 Ποιος έπνιξε τη Μόνα. Αστυνομική κωμωδία 01.00 Beyonce: η μοίρα μιας σταρ (Ε)
ΤΗΛ.: 210-69.03.000
MEGA
06.00 Τα μυστικά της Εδέμ (Ε) 07.00 ΜΕGA Σαββατοκύριακο 10.00 Όλα για την υγεία μου (Ε) 11.00 Γλυκές αλχημείες (Ε) 12.00 Η ώρα η καλή (Ε) 13.10 Εμείς κι εμείς (E) 14.00 Eιδήσεις 14.50 Μαχητικό Stealth: η αόρατη απειλή. Περιπέτεια 17.10 Παρέα στην κουζίνα, κάθε μέρα (Ε) 17.35 Ειδήσεις 17.40 Ελληνική σειρά (Ε) 19.00 Ελληνική σειρά (Ε) 20.00 Eιδήσεις 21.15 XXX: ο απόλυτος πράκτορας. Περιπέτεια δράσης 23.50 Πρωταγωνιστές 01.00 Ειδήσεις 01.15 Δεσμοί διαζυγίου. Δραματική ταινία
ΤΗΛ.: 210-68.86.100
ΑΝΤ1
07.00 Τα φιλαράκια (Ε) 08.00 Τύχη βουνό (Ε) 09.00 Το πιο γλυκό μου ψέμα (Ε) 09.45 Ελεύθερος κι ωραίος (Ε) 10.45 Wipe out (E) 11.50 Spring wipe out (Ε) 13.00 Ειδήσεις 13.30 Σαμπρίνα. Αισθηματική
κομεντί 15.20 Oreo cooking 15.30 Λίτσα.com (E) 16.50 Ο πόλεμος των άστρων (Ε) 17.50 Ειδήσεις. Δελτίο στη νοηματική 18.00 Εργαζόμενη γυναίκα (Ε) 20.00 Ειδήσεις 21.15 Your face sounds familiar 00.15 Σε πρώτο πλάνο 01.15 Αποστολή στην Μπριζ. Περιπέτεια 03.10 Η αγάπη ήρθε από μακριά (Ε)
ΤΗΛ.: 210-34.21.201-4
STAR
07.00 Παιδικό πρόγραμμα 12.00 Floricienta 12.50 Ο Σκούπι Ντου και οι πειρατές. Ταινία 14.10 Γουάλας και Γκρόμιτ στον τεράστιο λαχανόκηπο. Ταινία 15.45 Τα φιλαράκια 16.50 Mike and Molly 17.45 Ειδήσεις. Δελτίο στη Νοηματική 18.00 Ηuman target 18.50 Two and the half men 19.45 Eιδήσεις 21.00 Ραντεβού στην Κέρκυρα. Κωμωδία 22.45 Ο φυγάς. Αστυνομική περιπέτεια 01.30 Ο τελευταίος εκτελεστής. Περιπέτεια
ΤΗΛ.: 212-21.24.000
ALPHA
06.00 Macgyver (Ε) 08.00 Άκατα μάτατα με τα Ζουζούνια 10.00 Μες στην καλή χαρά 14.00 Ειδήσεις 14.15 Stars system 15.10 Έτσι απλά 15.50 Alpha check up 16.55 Ειδήσεις. Δελτίο στη νοηματική 17.00 Aννίτα SOS 19.00 Eιδήσεις 20.00 Tι θα φάμε σήμερα μαμά; 21.00 Το τελευταίο κόλπο. Περιπέτεια 23.00 Kωδικός Swordifish. Aστυνομική περιπέτεια 01.00 Οι ιστορίες του αστυνόμου Μπέκα (Ε)
ΤΗΛ.: 210-48.00.170-4
ΣΚΑΪ
06.45 Καλημέρα με τον Γιώργο Αυτιά 10.00 Κυριακή με δράση 12.30 Στην πράξη 13.30 Ποδηλατοδράσεις 14.00 Γεύσεις στη φύση 15.00 Γλυκειές αλχημείες (Ε) 16.00 Πράσινες αποστολές 17.00 Joy 19.00 60 minutes online 20.00 Ραντεβού με τον γιατρό σας 21.00 Tα νέα του ΣΚΑΪ 22.00 Goal 23.00 Ελεύθερος σκοπευτής 02.00 Όταν ο καιρός άλλαξε την Ιστορία
ΤΗΛ. 210-36.73.366
ΒΟΥΛΗ
13.20 Ώρα παράδοσης 14.00 Έδοξε η Βουλή και τω Δήμω 15.00 Κάρτα μέλους 16.00 Τι λέει ο νόμος 17.20 Αστικό τοπίο: «Νέα πτέρυγα χειρουργείων στο νοσοκομείο Ευαγγελισμός» 18.00 Ζει ο Αλέξανδρος: Ελληνικός, καινούργιος κόσμος μέγας 18.40 Εις το Σωτήριον Πάθος 19.00 Σε θέση ετοιμότητας 20.00 Επιβίωση στους ωκεανούς 21.00 Λόενγκριν. Όπερα
ΕΡΤ:
Χωρίς πρόγραμμα για να εξυπηρετηθεί το χρέος Υπό τη στενή καθοδήγηση του υπ. Οικονομικών, ο νέος προϋπολογισμός για το 2013, που κατάρτισε η ΕΡΤ, αποτέλεσμα της απόφασης να καταχωρηθεί στις ΔΕΚΟ του Δημοσίου και να ενταχθεί στον προϋπολογισμό της κεντρικής κυβέρνησης, είναι ασφυκτικός, όπως τα τελευταία χρόνια, λόγω των παρακρατήσεων από το ανταποδοτικό τέλος. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο νέος διευθύνων σύμβουλος της ΕΡΤ, Γκίκας Μάναλης, αναγνώρισε την ανάγκη «να συζητήσουμε με τον βασικό μέτοχο» (δηλαδή το υπ. Οικονομικών, στο οποίο ανήκει η μία και μοναδική μετοχή της ΕΡΤ Α.Ε.), «να μάθουμε πώς τη βλέπει να λειτουργεί και στη συνέχεια να καταρτίσουμε μια ολοκληρωμένη στρατηγική». Ο κ. Μάναλης υποστήριξε την άποψη να βγεί η ΕΡΤ από το καθεστώς των ΔΕΚΟ και να της επιστραφεί το 25% που παρακρατείται από το ανταποδοτικό τέλος προς όφελος του ΛΑΓΗΕ. Σύμφωνα με τις προβλέψεις του Προϋπολογισμού 2013: o Παρά τις αποκκλίσεις στα επιμέρους ποσά, ΕΡΤ και υπ. Οικονομικών συμφωνούν σε ένα πλεόνασμα 40,97 εκατ. ευρώ. Ποσό που θα στερηθεί το πρόγραμμα προς το κοινό που πληρώνει μέσω ανταποδοτικού τέλους και θα χαθεί στην τρύπα του χρέους. o Οι δαπάνες για πρόγραμμα (εξωτερικές και μικτές παραγωγές, αθλητικά) και επενδύσεις εμφανίζονται ως «καθαρή κτήση παγίων» (15) και δεν ξεπερνούν τα 27,8 εκατ. ευρώ. Το ποσό είναι εξαιρετικά χαμηλό - επενδύσεις δεν προβλέπονται- καθώς: μόνο τα έξοδα από το Champions League είναι γύρω στα 10 εκατ., η Formula Ι γύρω στα 2 εκατ., η σύμβαση με τη
Με την εισφορά από τους λογαριασμούς της ΔΕΗ, 50 ευρώ τον χρόνο ανά νοικοκυριό, θα εισφέρει 130 εκατ. ευρώ NOVA για τα στιγμιότυπα της Super League γύρω στα 2,5 και η εκπομπή του Σπ. Παπαδόπουλου πάνω από 1 εκατ. ευρώ. o Από τα έσοδα έχει αφαιρεθεί το «χαράτσι» 25% από το ανταποδοτικό τέλος προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΛΑΓΗΕ), καθώς παρακρατείται απευθείας από τη ΔΕΗ. Τα έσοδα, έτσι, πέφτουν από 311 εκατ. το 2012 σε μόλις 246 εκατ. το 2013. Είναι άγνωστο εάν το «χαράτσι» πάρει παράταση ή όχι, για ένα ακόμα χρόνο, από τον Αύγουστο. o Το σύνολο των εσόδων του Δημοσίου από την ΕΡΤ όμως είναι ακόμα υψηλότερο: Εάν στα παρακρατηθέντα 65 εκατ. ευρώ για τον ΛΑΓΗΕ προστεθούν περί τα 23 εκατ. ευρώ από φόρους (11) και ακόμη τα 41 εκατ. του πλεονάσματος, η ΕΡΤ θα αποδώσει το 2013 στο Ελληνικό Δημόσιο περί τα 129 εκατ. ευρώ συνολικά, δηλαδή πάνω από το 50% των εσόδων της (246 εκατ.) o Οι «αμοιβές και έξοδα προσωπικού» (9), ύψους 92 εκατ. ευρώ, έχουν υπολογιστεί από την ΕΡΤ βάσει ενιαίου μισθολογίου για το προσωπικό και ΚΥΑ για τους δημοσιογράφους. Χωρίς νέους συμβασιούχους. Το υπ. Οικονομικών προϋπολογίζει, άγνωστο με ποιον τρόπο, 10% λιγότερα. ΑΓΓΕΛΑ ΝΤΑΡΖΑΝΟΥ
ΧΡΗΣΤΙΚΑ ΕΚΑΒ 166 • ΦΑΡΜΑΚΕΙΑ 11850 • ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ 14944 • ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΗ 199 • ΠΛΟΙΑ 1440 • KΤΕΛ 1440 • ΤΡΕΝΑ 1440 - τηλ. κράτησης 110 • ΛΙΜΕΝΑΡΧΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΑ 210-4511310-7 • «ΕΛ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ» 210-3530000 • ΟΤΕ - ΒΛΑΒΕΣ 124 • ΔΕΗ 1253 • ΕΥΔΑΠ - ΒΛΑΒΕΣ 1022 • ΛΙΜΕΝΙΚΟ 108 • ΚΤΕΟ 1425 • ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ 171 • ΟΤΕ - ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΥ 11888
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 19 ΜΑΪΟΥ 2013
61
MEDIA
Το ΕΣΡ στην υπηρεσία του παλαιοδικομματισμού και των καναλιών ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΑΓΓΕΛΑΣ ΝΤΑΡΖΑΝΟΥ
Σε μπαράζ άδικων και ατεκμηρίωτων αποφάσεων έχει επιδοθεί το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης το τελευταίο διάστημα, ιδίως δε τα τελευταία τρία χρόνια, με την επιβολή των μνημονιακών πολιτικών από τις διαδοχικές κυβερνήσεις. Με σαφείς πολιτικές σκοπιμότητες και συχνά με επιχειρηματικές «προτιμήσεις», το ΕΣΡ, ως μηχανισμός ιδεολογικής καταστολής, είτε παρεμβαίνει με καθωσπρεπισμό για να απαγορεύσει ό,τι κινείται στη σφαίρα της κριτικής απέναντι στις υφεσιακές πολιτικές είτε κάνει τα στραβά μάτια σε τρανταχτές παραβιάσεις της ραδιοτηλεοπτικής νομοθεσίας, όταν εξυπηρετούν το δόγμα του σοκ. Τον τόνο της πολιτικής του ΕΣΡ δίνει ο πρόεδρος, τέως δικαστικός Ιωάννης Λασκαρίδης, ο οποίος -παντελώς άσχετος με την κουλτούρα της Επικοινωνίας και των ΜΜΕ τότε όσο και σήμερα- ξεκίνησε τη σταδιοδρομία του τον Ιούνιο του 2002 και μία από τις πρώτες αποφάσεις του, που σηματοδότησαν εγκαίρως την αντίληψη «πνεύμα και ηθική» που ακολούθησε, ήταν το πρόστιμο για το gay φιλί σε σειρά του Παπακαλιάτη. Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, ο πρόεδρος θα εξαντλήσει και την 6η παράταση της θητείας του, ώς τον Ιούλιο του 2013. Σύνολο, 11 χρόνια, σοβιετικού τύ-
που πρόεδρος. Που σημαίνει: τρία χρόνια περισσότερα από τη συνταγματικά προβλεπόμενη θητεία 4 + 4 χρόνια, μια τρίτη θητεία δηλαδή. Ευθύνεται ο ίδιος; Το βέβαιο είναι ότι αποδεικνύεται εξαιρετικά χρήσιμος για το σύστημα, το εκάστοτε κυβερνητικό και το κυρίαρχο μιντιακό. Είναι ο πρόεδρος με τη μακράν μεγαλύτερη θητεία σε σχέση με όλους τους προέδρους, καθώς έχει κατορθώσει να μετατρέψει μια Ανεξάρτητη Αρχή, στην υπηρεσία του πολίτη, υποτίθεται, σε μια Αρχή στην υπηρεσία: (α) του παλαιο-δικομματικού συστήματος Ν.Δ. - ΠΑΣΟΚ και των εκάστοτε προέδρων της Βουλής και (β) του ισχυρού μιντιακού συστήματος, με προτίμηση στην ΕΡΤ και το Mega Ήδη από το 2010 έχει λάβει πλήθος αποφάσεων με υψηλά πρόστιμα κατά ενημερωτικών εκπομπών που ασκούσαν κριτική στην κυβέρνηση (ιδίως σε περιφερειακά κανάλια της Αττικής τύπου Εxtra την περίοδο Γ. Παπανδρέου) αλλά
Η «Συσπείρωση» στη μάχη για τις εκλογές της ΕΣΗΕΑ Στην τελική ευθεία για τις εκλογές της ΕΣΗΕΑ, 18 και 19 Ιουνίου, η «Συσπείρωση Δημοσιογράφων» καταρτίζει δυναμικό και αγωνιστικό ψηφοδέλτιο. Η ριζοσπαστική παράταξη της Αριστεράς στους δημοσιογράφους έχει στόχο όχι μόνο τη διατήρησή της ως πρώτη δύναμη στην ΕΣΗΕΑ, αλλά και να συνεχίσει τον αγώνα της ενάντια στις μνημονιακές πολιτικές που καταστρέφουν την ενημέρωση, επιχειρούν να χειραγωγήσουν τους πολίτες, και διαλύουν τα εργασιακά δικαιώματα των δημοσιογράφων. Η «Συσπείρωση Δημοσιογράφων» θα συνεχίσει την αντιπαράθεσή της με την κυβέρνηση και με την εργοδοσία, που σε αγαστή συνεργασία επιχειρούν να απαξιώσουν τα συνδικάτα, τα συλλογικά δικαιώματα και τη δημοσιογραφική εργασία. Μαζί με όλους τους εργαζόμενους, τους χιλιάδες άνεργους και τους επισφαλώς εργαζόμενους θα δώσει τη μάχη της αξιοπρέπειας και της αλληλεγγύης ενάντια στον φόβο, επιχειρώντας, όπως λέει και στη Διακήρυξή της, την «Ανατροπή από τα Μέσα». Η «Συσπείρωση», μέσα σε συνθήκες ασφυκτικής διαπλοκής, που στην ακραία της εκδοχή μπορεί να οδηγήσει σε ενημερωτική δικτατορία, διαμηνύει ότι το τρίπτυχο πτωχευμένες ή εξαρτημένες επιχειρήσεις πλούσιοι ιδιοκτήτες και στελέχη ΜΜΕ - άνεργοι ή φοβισμένοι δημοσιογράφοι οδηγεί σε ολική χρεωκοπία τον κλάδο και σε έκπτωση το δημόσιο αγαθό της ενημέρωσης. «Δεν θα γίνουμε συνένοχοι της μετατροπής της ενημέρωσης από συνιστώσα της δημοκρατίας σε όχημα φαλκίδευσής της», τονίζει στη διακήρυξή της. Η «Συσπείρωση» δεν υποχωρεί από το υπ’ αριθμόν ένα αίτημα του κλάδου για υπογραφή Συλλογικών Συμβάσεων εργασίας και υπεράσπισης των ασφαλιστικών δικαιωμάτων της περίθαλψης, της σύνταξης και της προστασίας των ανέργων που λεηλατούνται από την τρόικα, την κυβέρνηση και τους εργοδότες.
και σε χιουμοριστικές και σατιρικές εκπομπές που ασκούσαν κριτική στην κυβέρνηση, όπως η «Ελληνοφρένεια» στον Real FM, το «Αλ Τσαντίρι Νιουζ» του Λ. Λαζόπουλου στον Alpha και το «Ράδιο Αρβύλα» του ΑΝΤ-1, με επίφαση αδικήματα όπως «απρεπές λεξιλόγιο», «χαμηλή ποιοτική στάθμη», «υπέρβαση των ανεκτών ορίων της σάτιρας», αλλά και... «έλλειψη σεβασμού στην έννομη τάξη». Το ΕΣΡ όμως έχει λάμψει και διά των παραλείψεων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, η απουσία ελέγχου για τον τρόπο κάλυψης των καναλιών και ιδίως του Mega, το οποίο έχει ιδιοκτησιακό συμφέρον, στις κινητοποιήσεις εναντίων των μεταλλείων χρυσού στη Χαλκιδική. Παρά τις καταγγελίες, δεν κινήθηκε καμία διαδικασία έρευνας. Παράλληλα, η «ασυλία» που δίνει στη μετάδοση ρατσιστικών, ξενοφοβικών κ.λπ. απόψεων της Χρυσής Αυγής, χωρίς ουδεμία παρέμβαση, παρά το ισχυρό αντιρατσιστικό οπλοστάσιο και στη ραδιοτηλεοπτική νομοθεσία, είναι στοιχείο το οποίο προέκυψε τον τελευταίο χρόνο, επί κυβερνήσεως Σαμαρά. Είναι χαρακτηριστικό μάλιστα ότι έχει τσακίσει τον Real FM στα πρόστιμα για εκπομπές του Τράγκα εναντίον της πολιτικής της Γερμανίας στην Ευρώπη, όταν για την τηλεοπτική εκπομπή στον ΣΚΑΪ με τέσσερις καλεσμένους χρυσαυγίτες σφύριζε αδιάφορα.
Θητεία σοβιετικού προέδρου ο Ι. Λασκαρίδης
ΛΙΝΑ ΑΛΕΞΙΟΥ αντιπρόεδρος ΕΣΡ:
Η είδηση πρέπει να διασταυρώνεται Κατά της απόφασης της ΕΣΡ να βάλει την καταγγελία του ΣΥΡΙΖΑ στο αρχείο τάχθηκαν η αντιπρόεδρος Λίνα Αλεξίου και ο Γιάννης Παπακώστας, ο οποίος πρότεινε πρόστιμο 20.000 ευρώ. Ψήφοι 5 υπέρ, 2 κατά. Η δημοσιογράφος κ. Αλεξίου ζήτησε η τοποθέτησή της να περιληφθεί στα πρακτικά. Κατά την κρίση της Λίνας Αλεξίου, θα έπρεπε να επιβληθεί στον σταθμό πρόστιμο 50.000 ευρώ για σοβαρή παράλειψη ελέγχου (διασταύρωσης) του αποσπάσματος οπτικο-ακουστικού υλικού που παρέλαβε ως «είδηση» και μετέδωσε. Σύμφωνα με την αντιπρόεδρο, «Όπως διαπιστώθηκε μετά (και όχι πριν) τη μετάδοσή του, από το απόσπασμα είχε περικοπεί η φράση του βουλευτή που καλούσε τον λαό ‘να μετασχηματίσει την οργή του μαζί με τον ΣΥΡΙΖΑ σε ένα κίνημα δημιουργικό’». Έτσι όμως αλλοιωνόταν σοβαρότατα το πνεύμα των λεχθέντων από τον βουλευτή και ο τηλεθεατής έμενε με την εντελώς εσφαλμένη εντύπωση ότι ο βουλευτής καλούσε τον λαό σε απονενοημένες πράξεις. Η είδηση, κατά παγία δημοσιογραφική δεοντολογία, διασταυρώνεται, ιδίως όταν γεννά -και εν προκειμένω προφανώς γεννούσε- ερωτηματικά και υπόνοιες αλλοίωσής της, με παράθεση αποσπασμάτων, είτε λεκτικών είτε οπτικο-ακουστικών, που συχνά χρησιμοποιείται προς τον
Στρατευμένο το ΕΣΡ εναντίον του ΣΥΡΙΖΑ και των... νόμων Η απόρριψη της προσφυγής του ΣΥΡΙΖΑ εναντίον του Mega για την προβολή παραποιημένου βίντεο αγνώστου αρχικά αποστολέα, το οποίο παρουσίαζε μέρος δηλώσεων του βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Βασίλη Διαμαντόπουλου, με αποτέλεσμα να εμφανίζεται ως... φιλοαναρχικός τρομοκράτης, ήταν, για τους γνωρίζοντες πώς «κουκουλώνει» ο πρόεδρος, μία πιθανότητα. Η οποία ενισχυόταν από το δεδομένο ότι καταγγέλλων ήταν ο ΣΥΡΙΖΑ και στο εδώλιο το Mega και εμμέσως η κυβέρνηση. Με την απόφασή του αυτή το ΕΣΡ εξυπηρέτησε το κυβερνητικό και το μιντιακό σύστημα μεμιάς. Παράλληλα, έκανε σουρωτήρι τη ραδιοτηλεοπτική νομοθεσία. Η προφορική αιτιολόγηση του κ. Λασκαρίδη είναι ενδεικτική της αντίληψης να χρησιμοποιούνται οι νόμοι κατά το δοκούν: o «Το κανάλι είχε την υποχρέωση να μεταδώσει την ανακοίνωση της κυβέρνησης». Ότι δεν ελήφθη από τα κανάλια ως ανακοίνωση της κυβέρνησης, αλλά ως non paper, το οποίο στη συνέχεια ήρθε να καλύψει με δήλωσή του ο Σ. Κεδίκογλου, ο κ. Λασκαρίδης έδειξε ότι δεν ήταν σε θέση να το αντιληφθεί. Όμως, σε προηγούμενη καταγγελία του ΣΥΡΙΖΑ για παράλειψη προβολής δύο ανακοινώσεών του από το Mega, ο πρόεδρος είχε ξεφουρνίσει άλλη νομολογία: Επικαλέστηκε απόφαση του ΣτΕ για τη «δημοσιογραφική ευθύνη» των σταθμών, σύμφωνα με την οποία «στη διακριτική ευχέρεια του τηλεοπτικού σταθμού ανάγεται η επιλογή των γεγονότων που έχουν ιδιαίτερη σημασία και πρέπει να προβληθούν». Τελικά, για να ξέρουμε, είναι ή δεν είναι υποχρέωση των σταθμών να προβάλλουν τις ανακοινώσεις των κομμάτων;
o «Δεν μπορούσε να γίνει διασταύρωση στο δελτίο ειδήσεων». Με αυτό το επιχείρημα ανοίγει ο δρόμος να μεταδίδονται συκοφαντίες εναντίον προσώπων, εάν αυτές εκπορεύονται από κόμματα. Πολύ περισσότερο που, στη συγκεκριμένη περίπτωση, δεν επρόκειτο για πολιτική κριτική, αλλά για παραποιημένο ντοκουμέντο εναντίον ανθρώπου, ο οποίος κατηγορείται ως τρομοκράτης. Για τη μετάδοση αυτή, σύμφωνα με την πλειοψηφία του ΕΣΡ, ο σταθμός δεν έχει καμία ευθύνη. Όπως είπε ο πρόεδρος, «η καταγγελία ήταν για χάλκευση, ο σταθμός δεν έκανε καμία χάλκευση». Ενδεικτικά, παραθέτουμε αποσπάσματα της ραδιοτηλεοπτικής νομοθεσίας για την ειδησεογραφία, βάσει των οποίων στο παρελθόν έχουν επιβληθεί ουκ ολίγα πρόστιμα σε κανάλια. Στην περίπτωση του βουλευτή Βασίλη Διαμαντόπουλου, οι ρυθμίσεις... εξαφανίστηκαν: - Τo άρθρο 8 παρ. 1 του Π.Δ/τος 77/2003, κατά το οποίο δεν πρέπει να μεταδίδονται πληροφορίες χωρίς να έχουν ελεγχθεί. - Το άρθρο 5 παρ. 1 του Π.Δ/τος 77/2003, κατά το οποίο η μετάδοση των γεγονότων πρέπει να είναι αληθής, ακριβής και όσον το δυνατόν πλήρης, τα γεγονότα πρέπει να παρουσιάζονται με προσοχή και αίσθημα ευθύνης, ώστε να μην δημιουργούν σύγχυση στο κοινό. - Το άρθρο 9 παρ. 2 του Π.Δ/τος 77/2003, κατά το οποίο τα πρόσωπα που αναφέρονται στις εκπομπές πρέπει να απολαμβάνουν δίκαιης, ορθής και αξιοπρεπούς συμπεριφοράς και δεν επιτρέπεται η προσβολή της προσωπικότητας, της τιμής και της αξιοπρέπειάς τους. ΑΓΓΕΛΑ ΝΤΑΡΖΑΝΟΥ
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 19 ΜΑΪΟΥ 2013
62 Θερμή υποδοχή του επιφύλαξαν οι Κινέζοι. Όχι στον Σαμαρά. Στον νέο προπονητή της εθνικής τους ομάδας μπάσκετ, τον Π. Γιαννάκη.
ΡΗΣΕΙΣ&
ΑΝΤΙΡΡΗΣΕΙΣ
«Το ΠΑΣΟΚ θα ξεπληρώσει όλα τα χρέη του». Βενιζέλος. ( Γίνεται; Με 50 Τζόκερ σε τζακ ποτ, 30 Πρότο, επίσης σε τζακ ποτ, γίνεται)
ΚΑΚΟΗΘΕΙΕΣ ΥΠΟ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΥΡΙΤΣΕΩΣ & ΑΓΓΕΛΟΥ ΤΣΕΚΕΡΕΩΣ
Η μόνη σοβαρή επιστράτευση ήταν του ’74
Εντάξει, δεν το λες νίκη το αποτέλεσμα της ΟΛΜΕ, αλλά από την άλλη πλευρά, ούτε ισοπαλία μπορείς να το πεις. Σε κάθε περίπτωση ήταν η μόνη ορθή στρατηγική του συνδικαλιστικού κινήματος, με ατυχή έκβαση. Το ίδιο ακριβώς έλεγε και ο Ζαχαριάδης το ‘49, που ταξιδεύαμε στα αμπάρια για το Ουζμπεκιστάν. Εντάξει, η μαλακία των καθηγητών είναι ότι βασίστηκαν στη στήριξη του Παναγόπουλου και της ΑΔΕΔΥ. Πού να φανταστούν ότι θα τους άδειαζε. Αν ήταν πουλημένος, δεν θα είχε φύγει η Αριστερά από τη διοίκηση της ΓΣΕΕ; Εδώ ετοιμάζεται να τα σπάσει για το ευρώ, στον Παναγόπουλο θα κολλήσει; Στα λόγια πάντως νικήσαμε. Θα μπορούσαμε να βγάλουμε και επαναστατική αφίσα, αλλά είπαμε να μην το τραβήξουμε πολύ. Ενδιαφέρον το ταξίδι Σαμαρά στην Κίνα. Αντάλλαξε τεχνογνωσία για βασανιστήρια σε αντιφρονούντες. Τους κατοίκους της Ιερισσού θα τους κόβουνε λουρίδες. Και θα τους βασανίζουνε με τη ροδέλα για τις πίτσες. Επίσης έδωσε τέσσερα λιμάνια και πέντε αεροδρόμια και πήρε τρεις μεταξοσκώληκες. Επίσης θα τους πουλήσουμε μάρμαρο, γούνες και ελαιόλαδο και θα πάρουμε σε αντάλλαγμα μπουγελόφατσες και βιοχλαπάτσα. Η βιοχλαπάτσα είναι παραδοσιακό προϊόν της Κίνας, όπως και τα σφουγγαράκια για το πλύσιμο των πιάτων.
Το Σινικό Τείχος από τέτοια είναι κατασκευασμένο. Το μάρμαρο το θέλουν για να φτιάξουν τα πέμπτης γενιάς κινητά τηλέφωνα. Παλιά τα φτιάχναν από μελαμίνη, αλλά μετά ανακάλυψαν τη διατροφική της αξία. Τις γούνες τις χρειάζονται για τα κομματικά αυτοκίνητα τον χειμώνα. Το ελαιόλαδο δεν είναι σαφές τι ακριβώς θα το κάνουνε, περιμένουμε τη μετάφραση της τελευταίας απόφασης του συνεδρίου τους. Πάντως, μετά το Κατάρ και την Κίνα, καημό θα το είχαμε να πάει ο Σαμαράς και σε καμιά δημοκρατία για να προσελκύσει επενδυτές. Ελάτε τώρα που φώναξαν «Χάιλ Χίτλερ» μέσα στη Βουλή οι φασίστες. Απλώς ρώτησαν έναν τι ώρα είναι και αφηρημένος διάβασε το τατουάζ στο χέρι του λίγο παραπάνω. Και το τέντωσε για να είναι πιο ευκρινής. Άλλωστε το «Χαιλ Χίτλερ» είναι αρχαιοελληνικός χαιρετισμός. Να είναι τυχεροί που έλειπε ο Μεϊμαράκης. Και ο Βορίδης. Και ο Άδωνις. Και ο Δένδιας. Και ο Φαήλος Λόγω της ερώτησης του ΣΥΡΙΖΑ για τον αντιρατσιστικό νόμο, ο πιο δεξιός που υπήρχε εκεί μέσα ήταν ο Ρουπακιώτης. Χωρίς σοβαρή Δεξιά όμως δεν μπορεί να κυβερνηθεί ο τόπος. Ρωτήστε και τον Ιωάννη Ράλλη.
ΤΟΥ ΒΑΓΓΕΛΗ ΧΕΡΟΥΒΕΙΜ
Στην τελική ευθεία για το Alter Summit της Αθήνας! Στις 7 και 8 Ιουνίου στο Ποδηλατοδρόμιο του ΟΑΚΑ, θα συναντηθούν τα ευρωπαϊκά κινήματα, για πρώτη φορά στα πλαίσια του Alter Summit. Μία προσπάθεια που έχει ξεκινήσει τον τελευταίο καιρό και που βάζει ψηλά τον πήχη στις κοινωνικές αντιστάσεις, στην ανασυγκρότηση του κινηματικού μπλοκ σε ευρωπαϊκή κλίμακα. Συμμετέχουν περίπου 200 μεγάλες εθνικές και ευρωπαϊκές οργανώσεις, μεγάλα συνδικάτα, δίκτυα, ΜΚΟ κ.ά. Για την ενημέρωση και την καλύτερη συσπείρωση δυνάμεων σε αυτή την πρωτοβουλία, η ελληνική οργανωτική επιτροπή οργανώνει δημόσια εκδήλωση τη Δευτέρα 20 Μαΐου στις 19.30 στον κήπο της Τσαμαδού 12,
στα Εξάρχεια. Νωρίτερα, στην προπαρασκευαστική του Ζάγκρεμπ, στο πλαίσιο του εντυπωσιακού Subversive Festival, οι τελευταίες λεπτομέρειες αποφασίστηκαν και γεμάτοι ενθουσιασμό, όλα τα μέλη του Alter Summit, μπήκαν στην τελική ευθεία της μεγάλης διοργάνωσης. Οι θεματικές συνελεύσεις της Συνόδου και το Μανιφέστο της στους ευρωπαϊκούς λαούς, ήταν στο επίκεντρο, ενώ εκφράστηκε και έντονη διαθεσιμότητα εκ μέρους Ευρωπαίων να συμμετέχουν κατά εκατοντάδες στη Σύνοδο της Αθήνας. Το μεγάλο άνοιγμα του Alter Summit στην Αθήνα θα πραγμα-
τοποιηθεί την Παρασκευή 7 Ιουνίου και στο οποίο θα συμμετέχουν και θα χαιρετίσουν ακτιβιστές και κινήματα από όλη την Ευρώπη αλλά και πολιτικές προσωπικότητες που στηρίζουν τη Σύνοδο, όπως ο Αλ. Τσίπρας, ενώ η βραδιά θα κλείσει με μεγάλη συναυλία. Το Σάββατο από το πρωί είναι η σειρά των θεματικών συνελεύσεων που θα μας πάνε μέχρι τη μεγάλη Πανευρωπαϊκή Διαδήλωση το απόγευμα της ίδιας μέρας. Να είμαστε εκεί λοιπόν, αρχικά την ερχόμενη Δευτέρα στην δημόσια εκδήλωση και στη συνέχεια σε κάθε βήμα αυτής της όμορφης πορείας. Σ.Φ.
Φάτε σκουπίδια, αναπνεύστε καρκίνο! Την Παρασκευή το πρωί, ήμουν στη Βουλή. Υποθέτω πως όλοι μάθατε και είδατε στα δελτία ειδήσεων το επεισόδιο που προκάλεσε ο βουλευτής Μαγνησίας της Χρυσής Αυγής Ηλιόπουλος. Δεν είδατε και δεν θα μάθετε αυτά που ακολούθησαν με τη συζήτηση της επίκαιρης ερώτησης βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ για τη διαχείριση των σκουπιδιών. Κατά παράβαση κάθε λογικής και της ευρωπαϊκής νομοθεσίας η κυβέρνηση Σαμαρά ενέκρινε την ολική καύση των απορριμάτων χωρίς διαλογή(!) για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στους γνωστούς διαπλεκόμενους επιχειρηματίες που στηρίζουν με τα ΜΜΕ που στη-
ρίζουν την εξουσία της. Η θανατηφόρος ρύπανση από τις καύσεις, δεν ενόχλησε κανέναν από τους κυβερνητικούς εταίρους, ούτε τη θεωρητικά ευαίσθητη σε οικολογικά θέματα ΔΗΜ.ΑΡ. Μάλιστα, καθώς λόγω κρίσης και σαρώματος των κάδων από ρακένδυτους απελπισμένους ανθρώπους, μετανάστες και Έλληνες, ο όγκος των σκουπιδιών έχει μειωθεί σημαντικά, περίπου κατά 45%, οι κρατικοδίαιτοι νταβατζήδες έβαλαν και ρήτρα όγκου υποδοχής αυτής της νέας... καύσιμης ύλης. Εμείς οι φορολογούμενοι πολίτες θα πληρώνουμε τη διαφορά αν τα απορρίμματα είναι λιγότερα από ό,τι αναγράφει το συμβό-
λαιο. Θέλετε και το καλύτερο, όπως αποκάλυψε με ντοκουμέντα ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Αττικής Νάσος Αθανασίου; Ο επιχειρηματίας Γ. Αλεξάκης πήρε άδεια εργοστασίου παραγωγής ηλεκτρισμού στον νομό Μαγνησίας, από σκουπίδια (750.000 τόνους τον χρόνο) που θα εισάγει από την Ιταλία! Θέλω να ελπίζω πως είναι αδύνατο αυτό το νομοθετικό έκτρωμα, το οποίο ο υφυπουργός ΥΠΕΚΑ Γ. Καλαφάτης χαρακτήρισε «υγιή επιχειρηματικότητα», να γίνει αποδεκτό από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και να αντέξει σε προσφυγή στο ευρωδικαστήριο. Δ.Χ.
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 19 ΜΑΪΟΥ 2013
63
ΡΗΣΕΙΣ&ΑΝΤΙΡΡΗΣΕΙΣ
«Μόνο από κοινού μπορούμε να αντισταθούμε στην κυριαρχία των νεοσυντηρητικών και των νεοφιλελεύθερων πολιτικών. Γι’ αυτό προχωράμε στην ίδρυση της Προοδευτικής Συμμαχίας στην Ευρώπη». Ζίγκμαρ Γκάμπριελ, πρόεδρος του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος της Γερμανίας. (Δηλαδή, κ. πρόεδρε, αυτό που κάνει ο Βαγγέλης στην Ελλάδα είναι αντίσταση;)
Το νέο βιβλίο του Αλέξη Μητρόπουλου Το νέο βιβλίο του καθηγητή και βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ, Αλέξη Μητρόπουλου με τίτλο: «Αριστερά και Ευρώπη. Η Κύπρος αλλάζει την ατζέντα», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Λιβάνη και πραγματεύεται ένα πολύ επίκαιρο θέμα, παρουσιάζεται την Πέμπτη 23 Μαΐου στις 19.00 στο ξενοδοχείο Τιτάνια (αίθουσα Απόλλωνας, ημιόροφος, Πανεπιστημίου 52) Στην εκδήλωση θα χαιρετήσει ο Αλέξης Τσίπρας, ενώ για το βιβλίο
Στη γραμμή του περίκλειστου κάστρου η ηγεσία του ΚΚΕ
θα μιλήσουν: Γιάννης Δραγασάκης, αντιπρόεδρος της Βουλής και βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ, Νίκος Κοτζιάς, καθηγητής Πολιτικών Θεωριών, πρόεδρος Κίνησης Ιδεών και Δράσης «ΠΡΑΤΤΩ», Παναγιώτης Λαφαζάνης, κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ, Νότης Μαριάς, βουλευτής Ανεξαρτήτων Ελλήνων. Τη συζήτηση θα συντονίσει ο Κώστας Αρβανίτης, διευθυντής Ραδιοφωνικού Σταθμού «Στο Κόκκινο».
Ο Αλ. Τσίπρας με συνταξιούχους Ανοιχτή συγκέντρωση συνταξιούχων, στην οποία θα απευθυνθεί ο πρόεδρος της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ Αλέξης Τσίπρας, διοργανώνεται αύριο, Δευτέρα. Στις 7 μ.μ., στο Αμφιθέατρο του «9,84» (Πειραιώς 100, στάση Μετρό «Κεραμεικός»).
ΚΑΤΑ ΤΑ ΛΟΙΠΑ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΠΑΪΚΟΥ
Να έρθουν να ζήσουν το ελληνικό success story ζήτησε από τους Κινέζους οικονομικούς παράγοντες ο Σαμαράς. Όνειρο ζει, μην τον ξυπνάτε, κρίμα είναι. Ας μας πει μονάχα τι παίρνει και δεν μας δίνει. Ψυχικό θα κάνει. Μπήκανε, λέει, στο ΠΑΣΟΚ δικαστικοί επιμελητές. Απειλώντας με κατασχέσεις και έξωση από την Ιπποκράτους. Μετακομίζουν γιατί χωρίζουν οι πασόκοι. Από την πραγματικότητα και από τη λογική. Καμιά τριανταριά ράμματα έχει στο πρόσωπο ο 15χρονος αφγανός. Μετά τις χαρακιές που δέχτηκε με σπασμένο μπουκάλι μπύρας. Από κάτι παλληκαράδες με μαύρες μπλούζες.
Οι χαρακιές στην ψυχή του παιδιού, δυστυχώς, δεν παίρνουν ράμματα. Όμως, εδώ που τα λέμε, το δράμα του 15χρονου Αφγανού δεν είναι τίποτα. Μπροστά στο greek drama της Γιάννας Αγγελοπούλου. Τι τράβηξε όμως κι αυτή η γυναίκα για χάρη μας! Δεν είχαμε καταλάβει από την αρχή, βλέπεις, πως ήταν για μας «ό,τι ο Λίνκολν για τους Αμερικανούς». Στερνή μου γνώση. Πολύ ζημιάρηδες τελικά οι υπουργοί της ΔΗΜ.ΑΡ. Τη μια ο Ρουπακιώτης, την άλλη ο Μανιτάκης, μετά πάλι ο Ρουπακιώτης. Όλο εννοούν να τόνε συγχίζουνε τον πρωθυπουργό. Κι άντε ύστερα να διαπραγματευθεί με καθαρό μυαλό με τους Κινέζους. Για του ΠΑΣΟΚ τους υπουργούς, πάλι, δεν ξέρω τίποτα.
Από την πρώτη στιγμή του ανέλαβε τα ηνία του ΚΚΕ ο Δ. Κουτσούμπας δείχνει ότι δεν αποτελεί τομή στην πορεία του πιο ιστορικού πολιτικού κόμματος της χώρας, αλλά συνέχεια. Ασφαλώς ο δρόμος που θα ακολουθήσει το ΚΚΕ είναι υπόθεση δική του και δεν πέφτει λόγος σε τρίτους. Ωστόσο οι ιστορικές στιγμές που διανύει ο τόπος και οι κατακλυσμιαίες επιπτώσεις της κρίσης στους εργαζόμενους οφείλουν να προβληματίσουν τις πολιτικές ηγεσίες, οι οποίες δεν μπορούν να συμπεριφέρονται σαν να πρόκειται για κανονική περίοδο. Η ηγεσία του ΚΚΕ επιμένει να υποβαθμίζει τις κατακλυσμιαίες επιπτώσεις στους εργαζόμενους και συνακόλουθα να υποβαθμίζει την ανάγκη για κοινή δράση των δυνάμεων της εργασίας, πολιτικών και κοινωνικών, προκειμένου να μπει επιτέλους ένας φραγμός. Η ηγεσία του ΚΚΕ επιχειρεί να βαθύνει τη διάσπαση των δυνάμεων της εργασίας εξισώνοντας την πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ με τη στρατηγική των αστικών δυνάμεων. Κατά τον Δημήτρη Κουτσούμπα, ΣΥΡΙΖΑ και Νέα Δημοκρατία συνιστούν την ίδια «αντιλαϊκή διαχείριση της κρίσης» με «κοινή αφετηρία» τον ευρωμονόδρομο και την εξυπηρέτηση των μονοπωλίων. Βαριές κουβέντες, σαν βόλια, τα λόγια του νέου γραμματέα του ΚΚΕ. Αυτή η κουλτούρα δεν ταιριάζει σε ένα ιστορικό κόμμα, το οποίο υποβαθμίζει την ιστορικότητα της περιόδου
Αγνοείται η τύχη τους. Κάτι Τσαυτάρης νομίζω και κάτι Λιβιεράτος, κάπως έτσι. Αν κάποιος γνωρίζει κάτι διά τα εξής πρόσωπα, παρακαλείται να ειδοποιήσει το γραφείο αναζητήσεων του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού. (Οι παλαιότεροι θα καταλάβουν). «Σε δυο - τρία χρόνια δεν θα υπάρχει Μνημόνιο» μας απείλησε ο πρωθυπουργός. Καταλαβαίνεις τώρα, θ’ αναγκαστούμε να πορευτούμε μόνοι, δίχως πυξίδα και μπούσουλα. Άσε που θα αισθανθούμε και μια άλφα μοναξιά. Χωρίς την καλή, ζεστή παρέα του Τόμσεν, του Μορς και του Μαζούχ. Του την έφερε πάντως ο Σαμαράς του Τσίπρα, έτσι; Εμ βέβαια, αν εξαντλήσει την τετραετία και φτάσει ώς το 2016, οπότε δεν θα υπάρχει Μνημόνιο. Δεν θα βρει ο άλλος τι να καταργήσει, να ακυρώσει,
να αναστείλει, κάτι να κάνει τέλος πάντων. Οπότε ποία η θέσις του; Αφού όμως δεν θα υπάρχει Μνημόνιο εκεί στο 2015-16, τι ακριβώς είναι εκείνα τα 8 δισ. καπέλο που χρωστάμε; Ε, καλά μωρέ, ώς τότε ποιος ζει, ποιος πεθαίνει. Από τ’ αριστερά του, βγήκε ο Δασκαλόπουλος του Σαμαρά στο συνέδριο του ΣΕΒ. Του ζήτησε, από του βήματος, να τηρήσει την προεκλογική του δέσμευση για επαναδιαπραγμάτευση του Μνημονίου. Κοπήκανε τα μούτρα του πρωθυπουργού, σου λέει. Άσε που έκανε και τις χιλιάδες γλύκες στον Τσίπρα ο Δασκαλόπουλος, τα ύστερα του κόσμου. Ότι του ζήτησε και να μετάσχει ο ΣΕΒ στο ιδρυτικό Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ, ως συνιστώσα, δεν επιβεβαιώνεται. Άλλωστε θα έπρεπε πριν απ’ όλα να αυτο-
που περνά η χώρα για να διαχωρίσει τη στάση του από τη ριζοσπαστική Αριστερά, όχι μόνο σε επίπεδο κυβερνητικής προοπτικής, αλλά και σε επίπεδο κοινής δράσης στα κρίσιμα κοινωνικά μέτωπα. Μόλις, για παράδειγμα, η κυβέρνηση Σαμαρά εξέφρασε την πρόθεση να προχωρήσει στην ιδιωτικοποίηση όχι μόνο του κρίσιμου τομέα της ενέργειας, αλλά ακόμη και των δικτύων της ΔΕΗ, το ΚΚΕ βρήκε την ευκαιρία να επιτεθεί στον ΣΥΡΙΖΑ επειδή, υποτίθεται, τάσσεται υπέρ της απελευθέρωσης! Η γραμμή του περίκλειστου κάστρου, την οποία συνεχίζει και η σημερινή ηγεσία του ΚΚΕ, δεν αντιστοιχεί στις κοινωνικές ανάγκες των δυνάμεων της εργασίας, που αποτελούν την κοινωνική του βάση, ενώ βρίσκεται σε εμφανή αντίφαση με την ιστορική βαρύτητα του κόμματος. Είναι ιστορικός αναχρονισμός να αγνοείς τις πραγματικές κοινωνικές ανάγκες των δυνάμεων της εργασίας και να επιμένεις σε μια γραμμή απομονωτισμού αναντίστοιχη με την περίοδο που διανύουμε. Η γραμμή του απομονωτισμού μπορεί να κρατήσει για λίγο το ΚΚΕ «αμόλυντο» και ενδεχομένως να αποδώσει κάποια μικρά κέρδη, ανακόπτοντας την εκλογική του συρρίκνωση. Τις κορυφαίες στιγμές όμως, τα κόμματα κρίνονται από τις τολμηρές τους αποφάσεις και όχι από την τακτική του σκαντζόχοιρου, που δεν ταιριάζει στον ιστορικό τους χαρακτήρα. ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΠΑΚΟΣ
διαλυθεί. Άσε που μπορεί να γκρίνιαζε κι ο Λαφαζάνης. Ίσως, ίσως λέω, η άρνηση του ΣΕΒ να υπογράψει τη νέα Εθνική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας. Ίσως αποτελεί την πρώτη ένδειξη. Για την πρόθεση αυτοδιάλυσής του, εν όψει του Συνεδρίου. Μια υπόθεση εργασίας κάνω. Αλλά, για να σοβαρολογήσουμε. Συλλογική σύμβαση χωρίς την υπογραφή του ΣΕΒ γίνεται; Ποιους θα αφορά και ποιους θα δεσμεύει; Μην τρελαθούμε κι εντελώς - εντελώς.
Δηλαδή δεν επρόκειτο για τα συντεχνιακά τερτίπια μιας δράκας συνδικαλιστών; Εν όψει του Συνεδρίου τους, όπως φρόντισε να μας πληροφορήσει το Mega μου; Στο οποίο Mega μου, όπως και σ’ άλλα «μέσα» άλλωστε, ουδόλως αναρωτήθηκαν γιατί ο Αρβανιτόπουλος έφερε τώρα τις ρυθμίσεις. Βάζοντας φωτιά στα τόπια. Μήπως είναι εκείνος εν τέλει, καθώς κι ο προϊστάμενός του πρωθυπουργός, που παίζουν με τις αγωνίες των μαθητών και των οικογενειών τους. Αλλά εντάξει, έκαστος εφ’ ώ ετάχθη.
Θα μου πεις ο Παναγόπουλος πανηγυρίζει. Θα έχει τους λόγους του.
Κανονικά «ετάχθη» όμως.
Εκτός κι αν υπάρχει κάτι που δεν καταλαβαίνουμε.
Όσο για την τελική «οπισθοχώρηση» της ΟΛΜΕ, καλά μην τρελαίνεσαι.
Κοίτα τώρα να δεις που οι καθηγητές ψήφισαν μαζικά απεργία στις ΕΛΜΕ.
Σιδηροδέσμιους τους σύρανε στις τάξεις τους ανθρώπους...
Η ΑΥΓΗ
Yσ τ ε ρ ό γ ρ α φ a
KYΡΙΑΚΗ 19 ΜΑΪΟΥ 2013
ΤΟΥ ΝΙΚΟΛΑ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗ
Επείγον του νόμου, ανάγκη του διαφωτισμού
Του ΤΑΣΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ
ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΜΟΥΛΟΠΟΥΛΟΥ
Η μιντιακή νεκρανάσταση του Κέντρου Συστηματικοί κανονιοβολισμοί, τους οποίους διαδέχονται ομαδικά πυρά από συστοιχίες πολυβόλων που ανοίγουν τον δρόμο στις τεθωρακισμένες δυνάμεις. Αυτή είναι η εικόνα που αποκομίζει κανείς από την ανάλυση των πιο σημαντικών ΜΜΕ τον τελευταίο χρόνο (από την εξαγγελία των εκλογών τον περασμένο Μάιο). Μια κυριολεκτικά πολεμική επίθεση με έναν διπλό εμφανή στόχο: να απονομιμοποιήσουν τον ΣΥΡΙζΑ ΕΚΜ και να ετοιμάσουν το έδαφος για τη δημιουργία ενός κεντρώου πολιτικού μορφώματος από τις μνημονιακές δυνάμεις, σφυρηλατώντας το σύνθημα «Οι εκλογές κερδίζονται στο Κέντρο». Για να διεξαγάγουν αυτόν τον πόλεμο έχουν επιστρατευθεί οι ναυαρχίδες των πάλαι ποτέ Κεντροδεξιάς και Κεντροαριστεράς, οι γνωστοί MEGAλοι πολιτικοί αναλυτές, οι μπουρδολόγοι της πανεπιστημιακής και δημοσιογραφικής οικονόμ(ι)ας. Το πεζικό - οι ρεπόρτερ, οι συνεντευξιάζοντες και οι συνεντευξιαζόμενοιακολουθεί σε πυκνούς σχηματισμούς. Και οι δημοσκόποι επικυρώνουν με την αδιαμφισβήτητη επιστημονική
τους αυθεντία ότι «αδιαμφισβήτητα το 80% των ψηφοφόρων ανήκει στο Κέντρο». Όπερ έδει δείξαι. Έτσι είναι επειδή έτσι τους αρέσει. Τι κι αν η μεταμοντέρνα θεωρία της «αταξικής κοινωνίας» φαλίρισε. Αν η πραγματικότητα δεν συμφωνεί με τα συμφέροντά μας, τόσο το χειρότερο για την πραγματικότητα. Δεν αντιλαμβάνονται ότι η περίφημη «ευρεία μεσαία τάξη», πάνω στην οποία βασιζόταν, δεν υπάρχει πλέον. Υπάρχουν πολλά «κέντρα», τα οποία εκφράζονται διαφορετικά σε διαφορετικές καταστάσεις, πράγμα που αποτυπώνεται σε όλες τις δημοσκοπήσεις. Τα ίδια άτομα, οι ίδιες κοινωνικές ομάδες, έχουν ταυτόχρονα θέσεις ριζοσπαστικές και συντηρητικές. Με έναν κοινό παρονομαστή: την ανασφάλεια. Το εισόδημα, η εργασία, οι κοινωνικές παροχές, η σύνταξη είναι θέματα ζωτικής σημασίας γι’ αυτούς, όπως επίσης αποτυπώνεται στις δημοσκοπήσεις. Οι δεκαετίες του εύκολου και γρήγορου πλουτισμού, του lifestyle και των yuppies έχουν παρέλθει. Τα παιδιά των «νοικοκυραίων» νιώ-
θουν στο πετσί τους τις νέες μορφές εκμετάλλευσης. Οι άνεργοι, οι συμβασιούχοι, οι νέοι με μάστερ και διδακτορικά αλλά χωρίς δουλειά, οι απολυμένοι των 40 και 50 ετών είναι μεσαία στρώματα που η κρίση έχει ισοπεδώσει. Και σε αυτούς ένα κεντρώο «κόμμα - σούπα» δεν προσφέρει πλέον ούτε διασφάλιση των ταξικών και προσωπικών τους συμφερόντων ούτε ελπίδα για ένα καλύτερο μέλλον. Οι καιροί αλλάζουν και μαζί τους αλλάζουν τα συναισθήματα, οι προσανατολισμοί, οι ανάγκες της κοινωνίας. Όποιος δεν τα καταγράψει, δεν τα αποκωδικοποιήσει, είναι πολιτικά χαμένος. Το Δημόσιο, το κράτος, άλλες λέξεις - έννοιες political incorrect, όπως δείχνουν τα ποιοτικά στοιχεία των δημοσκοπήσεων, επιστρέφουν στην επικαιρότητα Το Κέντρο (αν ποτέ υπήρχε) δεν υπάρχει πια, το ισοπέδωσε η κρίση. Αν λοιπόν ένα μιντιακό μέτωπο τόσο πλατύ και συντεταγμένο επιμένει στο ίδιο θέμα, μια αιτία πρέπει να υπάρχει. Και η αιτία είναι ότι τα συμφέροντα αυτού του μετώπου είναι κοινά. Ότι το ιδεολογικό τους DNA είναι κοινό.
Y
Ένας νόμος κατά του ρατσισμού της πράξης και των λόγων είναι όσο ποτέ απαραίτητος. Και ας γνωρίζουμε καλά ότι η διασπορά αγριανθρωπισμού δεν αντιμετωπίζεται με τα εργαλεία του ποινικού δικαίου. Και ας συνειδητοποιούμε ημέρα με την ημέρα ότι η εξαχρείωση απλώνεται πολύ πέρα από τις ορδές μιας «Χρυσής Αυγής». Οι χαρακωμένοι και γρονθοκοπημένοι από τις συμμορίες δεν μπορούν να περιμένουν την ηθική και διανοητική μεταρρύθμιση της κοινωνίας μας. Ούτε την παύση της κρίσης και την άρση των καταστάσεων οικονομικής οδύνης. Προτεραιότητα έχει η ανάσχεση της ρατσιστικής επιθετικότητας. Το να κοπεί ο αέρας στους διάφορους κυνηγούς κεφαλών που δρουν μέσα σε αστικά λεωφορεία, σε ελεεινούς «ακτιβισμούς» της μέρας και της νύχτας. Και σε αυτό θα βοηθήσει ένας αυστηρός νόμος. Παράλληλα όμως χρειαζόμαστε νέες ευκαιρίες διαφωτισμού σε συνθήκες που τον παρεμποδίζουν και τον υπονομεύουν. Αυτός ο στόχος «πολυτελείας» είναι παρόλα αυτά ζωτικός. Δεν έχει καμιά σχέση με διδακτισμούς και ηθικολογία επιφυλλίδων ούτε υπηρετείται ασφαλώς με ατέρμονες κουβέντες για το νόμισμα. Η κοινωνική διείσδυση των γενοκτονικών αντιλήψεων και των λογής αυταρχικών φαντασιώσεων είναι ήδη μεγάλη. Και είναι λάθος να υποτιμούμε το φαινόμενο θεωΔιαφωτισμός, σήμερα, ρώντας ότι πιάνει απλώς μια δεν σημαίνει γωνιά του απέραντου ελληνικού προσχηματικούς καφενείου. Λες και αποτελεί έκαλούς τρόπους, να φρόνημα ανάμεσα στα άλλα, μια «επιλογή» μέσα στο σουπερ αλλά αποφυγή της μάρκετ των άπειρων επιλογών. βαναυσότητας Διαφωτισμός, σήμερα, δεν σημαίνει προσχηματικούς καλούς τρόπους, αλλά αποφυγή της βαναυσότητας. Δεν είναι ένας ανθρωπισμός δίχως πολιτικές αιχμές και διαμάχες αξιών, αλλά μια διαφορετική ηθική της διαφωνίας. Είναι η αντίσταση στη χυδαιότητα των οριζόντιων κατακερματισμών και στη νοσηρή μέθη του μίσους. Αυτό το αδρό ηθικό πρόγραμμα δεν μπορεί φυσικά να υποκαταστήσει τα πολιτικά σχέδια και τους αγώνες για την εξουσία. Αλλά ο εκφασισμός των πνευμάτων αποτελεί πραγματική ζωή όσο και οι εμπειρίες της λιτότητας. Και η αντίστοιχη κανιβαλική διάθεση δεν εξαιρεί πια κανέναν από τη σφαίρα επιρροής της: διασπείρεται σε προοδευτικούς και αντιδραστικούς, κοσμοπολίτες και πατριώτες, στα αριστερά και στα δεξιά. Καμιά «κοινότητα πεποιθήσεων» και κυψέλη γνώμης δεν είναι διασφαλισμένη από τη μολυσματική λογική της εχθροπάθειας. Το είδαμε στον σχολιασμό της περίπτωσης Δημουλά, το βλέπουμε καθημερινά με χίλιες δυο αφορμές. Για παράδειγμα αυτές τις μέρες περισσεύει το φαρμάκι κατά των καθηγητών, που παρουσιάζονται ως ασκέρι που επιτίθεται στον περίπου «ιερό θεσμό» των Πανελληνίων Εξετάσεων. Και αυτό το δηλητήριο προέρχεται, κατά κανόνα, από τα χείλη εκείνων που λογαριάζουν εαυτούς στο στρατόπεδο της «Λογικής». Ξεκίνησα μιλώντας για την ανάγκη του αντιρατσιστικού νόμου και έφτασα να μιλώ, πάλι, για τις ποικίλες μεταστάσεις της βαναυσότητας. Ο ενδιάμεσος κρίκος εδώ είναι μια από τις πιο αμφιλεγόμενες λέξεις της ιστορίας των τελευταίων τριών αιώνων. Η λέξη διαφωτισμός. Που ατύχησε στη χώρα μας ως ρηχή πρόοδος στη φάση της ευημερίας και πρέπει να ξαναδοκιμαστεί σήμερα για να προστατευτεί η δημοκρατία. Να προστατευτεί ιδίως από αυτό που ο Τσβέταν Τοντόροφ ονομάζει «εσωτερικούς εχθρούς της δημοκρατίας».
Στην ΑΕΚ ο Μελισσανίδης επέβαλε, όπως φαίνεται, τη γραμμή του. Την οδηγεί στην τρίτη κατηγορία προκειμένου να την πάρει «καθαρή», χωρίς χρέη. Τις άλλες δύο ιστορικές ομάδες της χώρας, τον Ολυμπιακό και τον ΠΑΟΚ, διοικούν άνθρωποι που δεν νοιάζονται για τις δημοκρατικές αξίες, ενώ ο Παναθηναϊκός κλυδωνίζεται από τα απόνερα των «ανθρώπων με τα πούρα». Μόνον αφελείς θα χαρακτήριζαν στη σημερινή εποχή απολιτικό το ζήτημα του ελέγχου των ομάδων που θεωρούνται «ιδέες» και προσδίδουν πολιτική και όχι μόνο επιρροή. ΑΙΡΕΤΙΚΟΣ
Y