9/6
Η ΑΥΓΗ
ΜΑ AΦΙΕΡΩ
9
ΣΕΛΙΔΕΣ
ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
ΕΤΟΣ ΙΔΡΥΣΗΣ 1952 • Β’ ΠΕΡΙΟΔΟΣ • ΑΡ. ΦΥΛΛΟΥ 11723• KΥΡΙΑΚΗ 9 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013 • TIMH: 3 €
Ο ΞΕΣΗΚΩΜΟΣ ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΑ ΚΑΙ ΟΙ ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ Ο. Οναράν, Στ. Λυγερός, Κ. Μελάς Μαρτυρία: Μιλά ο Έλληνας φοιτητής Γ. Ιατρίδης, που συνελήφθη ως υποκινητής AΡΘΡΟ Ντενίζ Οζντενίζ (Κίνημα πλατείας Ταξίμ) ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ: Πάνος Χαρίτος ΓΡΑΦΟΥΝ ΟΙ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟΙ Κ. Γαβρόγλου, Α. Ινσέλ, Β. Κεχριώτης, Ι. Μορώνη
LE
Serge Halimi*
E
MONDE diplomatique
OΧΙ ΣΤΗΝ ΕΝΙΑΙΑ ΓΛΩΣΣΑ Άρθρο του Σερζ Αλιμί ΣΥΡΙΑ ΠΟΛΕΜΟΣ ΚΑΤΑ ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΙ ΠΑΙΚΤΕΣ Η ΣΥΜΠΙΕΣΗ ΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΑΓΑΘΩΝ ΣΕ ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ
ΚΟΙΝΩΝΙΑ
978:8 802% , "978:2 9 *74*8, "978:8 %,973 ) 3.%:8 01$448; $ «! 72 7 '51"- 387 %8 . » 27 0&!. %"- '2. 898'8%74/2 7321 ! ! 59 8%32 : /8 ".%,'8 3 ! '%2/7*254" 98 (8%/2 92*:4*8/8 *8"3!% "7 /)9 6":(92.9 6) 8'8#:,4 /2. ' 42 %".4/&27 4.981180& '%2- /7- 89 ":987 - *"/8#5 "*' %,'74/73&%,9 (,%:4)*":2 898!2% 4'2.6& ! ! %29/8- /2.- !27/)/&- 273/:387 (,%:- 74/2%:8. 4/8 "%
! . * ',- 387 27 '2. ":987 !27/)/&- 98 *'2%259 8 '%&'"7 38/867384*&927 ) ! 8' /7- ($%"98 !"502.9 98 678+ 2.9 /2.- 6:(,- 1"#73 ; % ## /)9 473 678+8/ %72 !& & 1 89/: " * 92 01,4 ! /8 800173 /2. 98 4'2.6 2.9 92*73 , %)47*"52.9 8"%26%2*:2.. 672:3)4) "'7("7% 4" '89/25, 3.%:, ! 9 *2- 2.*' ,9. ! 4/8 081173 '89"'74/ *78. 78/:, *&9 '2. )!:4/)3" ',- !8:9"/87, , 2%: "7 /7 «& /2 1994 92 4.(9 .'"%+2173 8./ ## «8'24.9/2974*&98» '8%8*&92.9 , # , # , ! # 76:,*8 /).' 127') ($%8. - ',- 387 ) %! 89/84/":/", !$
! .'"%6598*)-; 83 *8 9/25... 081173 ! ! #! "9"+7&+ 72%8 *71259 '8 ! % « », /29: "7 9$/8/)- 3'8:6".4 ! & "# , .'2.%0 2 01,4421 ». 78 (25!/8 ! , & )- 387 %".98-, Hagege, «!$ /2.- .'2+ 11"7 02- Claude /8%0 4"7 8./ '"%7$9.*,9 % $ $ &1"7 98 38, 27 !27/)/&/2 «01,4473 '2. 67 3"79/87 '89"'74/)*783$9 "! & %$ &#& & /)- 4.03"3%7*& )'":%2. 6"9 "*' 672». %:9"7 /7 8 8'2 %%.9 "( %73 8'&989/7 % $ &#& !& $":987 8./2: '2. 9)/8#) «!$ % " «!$ $ !&! 4" 8./ /) 67 $ $ $ ! &1"7 4"7 ) 811:8. %! ##" # $ %" ! %" "9 ":987 8%3259/,- 98 '%24"135 , !& $ » ) '%24/84:8 $ ». '2727 $ , " %" !$ 8%3259/,- '% » 98 /)- '21.01,44 74(.%: 29/87 /7 1127 ' 9/,-, .*27 98 '1)%$42.'1254727 25/" &% 2.9 98 4'2.6 42, !& , !& :8- () 2'2:8 *&9"7 8:/"%8 (7 27 1127 -767 ,9/89 6:683/%8 '8%84/)9 !%73 9 /8 ('8(.1 ) 4/ 42, 29 3% /) /29 .9 4/) 4" *78 "*'2%73 387 4/2 "*'&3'"%744 /"%2.- 87$98 '2. 678952.*" 4/2.4(21 *78 4(21 &(2.9 ,- "':4)*) 811:8. 4/29 01,4473 (8973$9. /) 01$448 /2. &6,489 67" 9":- 2%08974*2 '12.%8174* *)01$448 217&%2. (56 8'2 8%%59"7 /) 6.98/ /)/8 89/&#"7. "'7*29 5-...) :4, /8 8*"%738973 8:#')%). 87 /) 01$448 /2. /2.98 /2.- 8 #7 " 2 8%7 * 2.9 98 4'2.6 42 8001 !,92.- 8' /2 98 *"0815/"%) &*'9".4) 4/ /,9 811268'$9'89"'74/ *78, '2. /2 '24298 8'2/"1&4"7 8.# 9"/87 867 32'8, - 4,9 *71259 /) 081173 , &%.9 078 /2.- '217/7325!27/)/$9 (3,7%) *,-, ) «"13.4/73 4/2 8%:47.2 76:,- 4/)9 9/"- 8' /29 '215 (8*)1 89 3%:92.*" '8%8*&9"7 7 592*27%218/%7 /"%2 /)/8» *78- 01$4488' /2.- 12.- !%73 . 11 , '"%72%: "/87 (25!/8- '89"'74/)* 3 21231)%,/74* '74/ *78 (13%), 4" 4(&4) *" /8 081173 '89"4/)9 '$1)4) 6"9 4/2.- 2'2:2.*78389":- 6"9 67892 )3 783$9. 4'2.6$9 '%2898'/.44 *"9"'1)%$4"7 8./ /7" 98 898($%"-. 6%87$9"7 /)9 .4/&%)4) 1 ( %) 4/7- 89/81180&( / ): *. 74/ /) &4) /)*8968%:9738 676 4329/8* O Serge Halimi 4/8 %)*8 809$4/2. 4/8 *" /2.- 112.-, 43&!"/87 /29 172. 87$98. 4.00%8!&8 /2. $ $ ! '2%/208173 . « % ! *" /2 '$diplomatiqu 3 4*2, %74*&927 Le /29 Monde e ! #! /,%79 , 811 /2 8'26:62.9 '2. &%("/87. 9/ * 9/" 8!807&/. ! $ 37 8./ 811:8 '2. 4/) 8# &! % ! , &("7 6$4"7 80$9"- 9 2 /29 379)*8/20% «Faculté: les %$ %" ! % 078 !2 /)- 387 078 cours en anglais !$ $ #!», /)9 &3!%84), ":987 et une réalité», sont une chance 4(21:84" "76.98/ 98 6"(/": '217/74/73 /)Le Monde, 8 98 387 ) "'74/ *) *78 *&%8 ) &%". 8 2. 2013. 98 "3!% 29/8 7 4/2 3832'27)-
LE
MONDE
EΛΛΗ ΝΙΚΗ
, Pierre Rimbert*
E
)*"%79
:987 6543212 078 38/2:32.- /,9 /2.+72*)(892'27)*&9,9 %$9 98 #"!502.9 (,8' /)9 8:4 )4) /7 ) 38-
/)/ /2.- 4.*'7& "/8 /8 *"/8#5 /2.7 8' 652 89/: "%"5*8/8: 8!’ '2118'184784* "9 -, /29 678%3 '2. '8%&(29/8 /,9 '%24,'73$9 .')%"47$9 7 *&4, 4.43".$9 '%83/73$ 21 &
ΕΚΔΟ ΣΗ
:
Η ΑΥΓΗ ΤΗΣ
diplomatiq
ΚΥΡΙΑΚΗΣ 9 IOYNIOY 2013 TEYXOΣ 18
ue « »
8
! ! OIKONOMIA
! , ! ! ! ! ! ! ! , ! , ! ! ! ! . ! . ! , & ! & , . ! ! !
38 $- '8%&(29/8 '2.-, "#.!8:92. 7 8' 89 %$'2.- 4" 89 %$9 32'&- /,9 68'89$9/29 3279,973 74/ 7 '"%7
273292*21 027 /2. %:9
ΣΕΛΙΔΕΣ
ΔΝΤ ΚΑΙ Ε.Ε. ΑΠΑΙΤΟΥΝ AΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΝΕΟΥΣ ΦΟΡΟΥΣ, ΜΕ ΜΟΧΛΟ ΠΙΕΣΗΣ ΤΟ ΧΡΕΟΣ
Να σπάσουμε την ομηρεία ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ
ΚΑΓΙΟ ΛΑΡΑ
(ΕΠΙΚΕΦΑΛΗΣ ΕΝΩΜΕΝΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ ΙΣΠΑΝΙΑΣ):
Η ανατροπή να ξεκινήσει από τον Νότο
ΣΕΛ. 55
OΜΗΡΟΣ των σκληρών απαιτήσεων του ΔΝΤ και της Κομισιόν είναι η Ελλάδα, παρά την ομολογία του εγκληματικού λάθους τής επιβολής της σκληρής λιτότητας, που έχει πληγώσει βαθιά την ελληνική οικονομία και τους εργαζόμενους. Με μοχλό πίεσης το χρέος, που παραμένει μη βιώσιμο, οι δανειστές αξιώνουν την επιβολή νέων μέτρων, ύψους 11,512,5 δισ. ευρώ, για την επόμενη τριετία και την αύξηση του ΦΠΑ σε είδη πρώτης ανάγκης, όπως τρόφιμα, ρεύμα, νερό, φάρμακα και εισιτήρια. Η κυ-
Συγκέντρωση του ΣΥΡΙΖΑ στο Σύνταγμα τη Δευτέρα 17 Ιουνίου
βέρνηση Σαμαρά αρκείται στον ρόλο του καλού μαθητή, φοβούμενη μην την ποδοπατήσουν τα «βουβάλια». Την ίδια ώρα, η ύφεση βαθαίνει φτάνοντας στο 5,6% το πρώτο τρίμηνο, πάνω από κάθε αρνητική πρόβλεψη. Ο ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ ζητεί να πάψει η Ελλάδα να αποτελεί πειραματόζωο για την εφαρμογή των σκληρών μέτρων και διοργανώνει μεγάλη συγκέντρωση στην Πλατεία Συντάγματος τη Δευτέρα 17 Ιουνίου, η οποία έχει στόχο να αποτελέσει την αφετηρία για τη δημοκρατική ανατροπή στην Ελλάδα και την Ευρώπη.
ALTER SUMMIT: Η ΣΥΝΟΔΟΣ ΤΩΝ ΚΙΝΗΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ
Το Μανιφέστο των Λαών για την Ευρώπη της αλληλεγγύης ΣΕΛ. 16-17
ΝΙΚΟΣ ΧΟΥΝΤΗΣ:
Να συζητήσουμε για το μέλλον της Ευρώπης ΣΕΛ. 13
ΡΟΥΝΤΙ ΡΙΝΑΛΝΤΙ:
Ρεαλισμός είναι να σταματήσουμε την καταστροφή
ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΕΛ. 15
«Aντίδραση στο σκοτάδι των 11 χρόνων»
ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΠΑΝΤΗΣ (τερματοφύλακας του Αστέρα Τρίπολης):
Για την Ιερισσό μόνος δρόμος είναι η αντίσταση
ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΓΑΒΡΟΓΛΟΥ*
Θ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΟΠΟΥΛΟΣ:
Η συζήτηση για το νόμισμα δεν απαντάει στην κρίση ΣΕΛ. 21
EΤΣΙ έγραφε σε ένα χαρτονένιο πλακάτ που κρατούσε μία νεαρή διαδηλώτρια στην Πόλη, εκφράζοντας με τον πιο εύγλωττο τρόπο αυτό που γίνεται στις μέρες μας: την αντίδραση ενάντια σε ένα πολιτικό σύστημα που έγινε συνώνυμο με την αυταρχικότητα, διαφορετικών ομάδων, με διαφορετικές αφετηρίες και διαφορετικές επιδιώξεις σε πολλές πόλεις και αμέτρητες συνοικίες. ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛΙΔΑ 2
ΟΡΦΕΑΣ ΠΕΡΙΔΗΣ:
Ο καλλιτέχνης πρέπει να είναι εν εγρηγόρσει ΣΕΛ. 59
ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ: ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΥΤΟΔΙΑΛΥΣΗ ΣΤΟ ΕΝΙΑΙΟ ΚΟΜΜΑ Γράφουν: Χρ. Λάσκος, Γ. Μπαλάφας, Σ. Παπαδόγιαννη
ΣΕΛ. 10-11
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 9 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
2
ΠΟΛΙΤΙΚΗ Η ΑΥΓΗ
Ένα τέλος, μια ελπιδοφόρα αρχή Στην πορεία προς το 1ο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ, που θα ιδρυθεί ως ενιαίο πολυτασικό κόμμα της Αριστεράς, ο ΣΥΝ αποφασίζει την αυτοδιάλυσή του. Πρόκειται για ένα τέλος που γονιμοποιεί μια ελπιδοφόρα αρχή. Για μια εξέλιξη που αφορά τους εργαζόμενους, τους ανέργους, τους νέους, τις γυναίκες, όλο τον λαό, σε μια περίοδο παρατεταμένης ύφεσης, κοινωνικής καταστροφής και εθνικής ταπείνωσης. Δεν εξωραΐζουμε την πορεία του ΣΥΝ. Ο κριτικός (ανα)στοχασμός όμως, τόσο αναγκαίος, σφραγίζεται από το «τελευταίο εκβάν», από την επιστροφή της Αριστεράς στο επίκεντρο των πολιτικών και κοινωνικών εξελίξεων. Στην ανάδειξή της σε πρωταγωνιστική δύναμη για την ανασυγκρότηση της χώρας και τη ριζοσπαστική - λαϊκή - δημοκρατική μεταπολίτευση. Η ίδρυση του ενιαίου κόμματος δεν είναι πρωτοβουλία μηχανισμών, ούτε φαντασίωση αποκομμένων «πρωτοπορειών», ούτε περιορισμένο διάβημα ιδεολογικής κριτικής. Σε συνθήκες κρίσης της πολιτικής, το νέο κόμμα συγκεντρώνει τις ελπίδες μεγάλης μερίδας της κοινωνίας, ενεργοποιεί τις μνήμες από τις καλύτερες παραδόσεις της Αριστεράς και καθίσταται σημείο αναφοράς για τα κινήματα και την Αριστερά σε ολόκληρη την Ευρώπη. Δεν προέρχεται ο ΣΥΡΙΖΑ από παρθενογένεση. Είναι «ώριμο τέκνον της ανάγκης», της εποχής μας. Ο ΣΥΝ, ραχοκοκαλιά του ρεύματος της ριζοσπαστικής - ανανεωτικής Αριστεράς, παρά τις αντιφάσεις του, ωρίμασε σε μια 20ετή διαδρομή με σταθερούς τελικούς σταθμούς της πορείας του το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Φόρουμ και το Κόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς. Η επίμονη αναζήτηση αναφορών στον ευρύ δημόσιο χώρο της ευρωπαϊκής Αριστεράς, της οικολογίας και των κινημάτων, του οποίου χώρου απόηχος υπήρξε χθες και προχθές με τη διοργάνωση του Alter Summit στην Αθήνα. Και είναι αυτή η αίσθηση ιστορικότητας και διεθνών αναφορών που προδιαγράφει ένα μαζικό κόμμα, δημοκρατικό στη λειτουργία του, δημοκρατικά αντικαπιταλιστικό στη στρατηγική κατεύθυνσή του και δημοκρατικό στη σχέση του με τα κινήματα. Ικανό να διαμορφωθεί σε δημοκρατική παράταξη της Αριστεράς, να εμπνεύσει τον λαό και να κυβερνήσει τη χώρα. Η αυτοδιάλυση του ΣΥΝ και η δραστήρια συμβολή του στη δημιουργία του ενιαίου ΣΥΡΙΖΑ εντάσσεται στη μακρά πορεία της Αριστεράς να επιτυγχάνει οσμώσεις με άλλες προοδευτικές πολιτικές ευαισθησίες, όπως είναι η αριστερή σοσιαλδημοκρατία και η κινηματική οικολογία, με σταθερό πρόταγμα τη δημοκρατική αναγέννηση της χώρας. Γι’ αυτό, σε συνθήκες κρίσης της πολιτικής και της συμμετοχής, η λαϊκή διαθεσιμότητα που κατεγράφη πριν από λίγους μήνες στη Συνδιάσκεψη -και αναμένεται να επιβεβαιωθεί προσυνεδριακά- αποτελεί ουσιαστική συνεισφορά στη δημιουργία συνθηκών κοινωνικής αντεπίθεσης με στόχο τη δημοκρατική ανατροπή. Για να παραμείνει μέσα στο παιχνίδι και να μη σπρωχτεί στην απογοήτευση και στο περιθώριο μεγάλο μέρος της κοινωνίας. Κι ακόμη χειρότερα, να μη μετατραπεί σε θήραμα του απεχθούς σκοτεινού παρελθόντος... Κινηματικές και προγραμματικές πρωτοβουλίες είναι αναγκαίες προκειμένου η κοινωνία να μετασχηματίσει τον θυμό της σε πολιτική διεκδίκηση, να αναδειχθεί η Αριστερά στην κυβέρνηση. Κι αυτή η εξέλιξη να προέλθει όχι απλά από μια εκλογική μετατόπιση, από την εκλογική κατάρρευση των μνημονιακών ως ώριμο φρούτο, αλλά ως συνειδητή επιλογή με πρωταγωνιστή τον λαϊκό παράγοντα.
Η ΑΥΓΗ ΠΡΩΙΝΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ
παραπέρα από το αστυνομικώς καθοριΕπί χούντας τα πράγματα ήταν κασμένο, θα υποστείς τις συνέπειες. Λιγόθαρά. Απαγορευόταν η συνάθροιση άΣΗΜΕΡΑ τερη δημοκρατία, αλλά περισσότερος πονω των πέντε ατόμων, χωρίς άδεια της αΕΙΝΑΙ λιτισμός. στυνομίας. Πράγμα που καταργούσε βέΚΥΡΙΑΚΗ Καλή δουλειά, μισή όμως. Διότι λύνει το βαια το δικαίωμα του συνέρχεσθαι, αλπρόβλημα της ποσότητας, αλλά όχι της λά καταργούσε από την άλλη και τη δυποιότητας. Ασχολείται με το πόσοι θα διανατότητα κάθε εθνικώς υπόπτου να δια- ΤΟΥ ΘΑΝΑΣΗ ΚΑΡΤΕΡΟΥ δηλώσουν, αλλά όχι με το ποιοι. Ε, εδώ ταράσσει την ομαλή ζωή των πόλεων. λοιπόν μπαίνουν οι εθνικόφρονες εθελοΜε αποτέλεσμα οι τελευταίες να είναι ντές, για να κάνουν όσα κωλύεται να κάτόσο ήρεμες, ώστε να μπορεί κανείς να νει ο Δένδιας: να αντιμετωπίσουν τα υπό τις συγκρίνει με νεκροταφεία. συνάθροιση άτομα επί τη βάσει της ποιΕπί δημοκρατίας τα πράγματα άλλαότητας, ήτοι των φρονημάτων τους. Ποιξαν. Το δικαίωμα του συνέρχεσθαι αποος είστε κύριε, γιατί θέλετε να συναθροικαταστάθηκε, αλλά το δικαίωμα του έρστείτε, τι φοράτε, τι μουσική ακούτε, πώς χεσθαι πήγε κατά διαόλου. Κουτσοί και ντύνεστε και τι Θεό πιστεύετε όχι μόνο τη στραβοί με διαδηλώσεις και συγκεμέρα αλλά και τη νύχτα; ντρώσεις εμποδίζουν σχεδόν καθημεΑν οι απαντήσεις δεν ικανοποιούν τις ρινά τον απλό πολίτη να έρθει στο κέαυτόκλητες επιτροπές τάξεως και δημοντρο, τον απλό πελάτη να έρθει στο μασίων ηθών, τότε πίπτει ράβδος - ενίοτε μάγαζί και τον απλό τουρίστα να έρθει στην Πλάκα για μουζάκα. Τραβούν όλοι αυτοί των παθών τους λιστα ποιμαντική. Όπως, ας πούμε, στη Θεσσαλονίκη. Άντον τάραχο - άσε που κι η αστυνομία ξοδεύει τόνους χη- θιμος, Παπαθεμελής, απόγονοι του φον Γιοσμά και ορφανά του Χίτλερ εναντίον gay pride. Ντόρος, αφορισμοί, κημικά. Συνεπώς, ορθώς ο Δένδιας αποφάσισε να αναθέσει την ρύγματα μίσους και απειλές βίας - οι μελανοχίτωνες ήδη αρμοδιότητα των συναθροίσεων στην αστυνομία. Αν θες γρυλίζουν. Μια δημοκρατία εν ολίγοις που συνδυάζει τα να συναθροιστείς, σου λέει, θα κάνει ο αστυνομικός διευ- προεδρικά διατάγματα με τον εθελοντισμό. Τον Δένδια με θυντής την αστυνομική του πρόβλεψη και τους απαραί- τον Άνθιμο - και στο βάθος Χρυσή Αυγή. Κι όποιος πιστεύει ότι θα σταματήσουν στους gay κάνει τητους λογαριασμούς - τόσοι επί τόσο ίσον τόσα μέτρα πεζοδρόμιο και τόσες λωρίδες κυκλοφορίας. Κι αν απλωθείς μεγάλο λάθος...
Ελληνοχριστιανικά
ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ
«Αυτό είναι μία αντίδραση ενάντια στο σκοτάδι των 11 χρόνων» ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΣΕΛΙΔΑ 1
Όπως πολλοί όμοιοί του στην Ιστορία, ο Ερντογάν θέλει να αφήσει το αποτύπωμά του και στη δομή της Πόλης, επανακαθορίζοντας συμπεριφορές και καθημερινότητες σε εκατομμύρια ανθρώπους. Τα καινούργια ήθη που σηματοδότησαν η απαγόρευση του φιλιού σε δημόσιους χώρους, ο περιορισμός στην κατανάλωση αλκοόλ και η φράση ότι το ίντερνετ είναι ο μπελάς των σύγχρονων κοινωνιών, συνοδεύονται από νέα εμπορικά κέντρα, τη ριζική αναμόρφωση ιστορικών συνοικιών, τζαμιά και άλλα τζαμιά, τη νέα γέφυρα, το νέο αεροδρόμιο, τις απίστευτες προσπάθειες να γίνουν οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 2020 στην Πόλη, και βέβαια, το φαραωνικό έργο του δεύτερου Βοσπόρου που ξαναθύμισε ο Ερντογάν. Αυτές είναι οι φαινομενικά αντιφατικές αλλά στην ουσία συμπληρωματικές όψεις του νέου ισλαμοδυτικότροπου λάιφσταϊλ. Και σε αυτήν την πορεία αντιδρούν οι μυριάδες των νέων ανθρώπων. Ο καλοσχεδιασμένος προγραμματισμός της «ανάπλασης» της Πόλης, που τίποτα δεν φαινόταν ότι θα τον ανατρέψει, σήμερα αποτελεί την πηγή μιας συνολικότερης αμφισβήτησης που απλώνεται παντού στην Τουρκία. Πολλοί σχολιαστές εκτιμούν ότι στην Τουρκία σήμερα γινόμαστε μάρτυρες μιας σύγκρουσης ανάμεσα σε κεμαλιστές και ισλαμιστές. Είναι μία λανθασμένη εκτίμηση, που δεν μας βοηθάει να κατανοήσουμε την εξαιρετικά σύνθετη κατά-
σταση που επικρατεί και τους λόγους που οδήγησαν στα γεγονότα. Παρά το ότι οι συγκρούσεις δεν είναι ανάμεσα σε κεμαλιστές και ισλαμιστές, τα γεγονότα επικαιροποιούν τον κεμαλισμό, τον ξαναφέρνουν στο προσκήνιο ως το αντίπαλο δέος στην πολιτική του Ερντογάν και θα οδηγήσουν για ακόμη μια φορά στην επαναοικειοποίησή του. Η έλλειψη της οποιασδήποτε ιστορικά διαμορφωμένης διαφορετικής πολιτικής κουλτούρας και ιδεολογίας, καθιστά, εκ των πραγμάτων, τον κεμαλισμό ως τον πόλο που (θα) εκφράζει την αντίσταση στον Ερντογάν. Και αυτό ανεξάρτητα από το ότι οι αμιγείς κεμαλιστές δεν κατάφεραν να παίξουν ηγεμονικό ρόλο στα γεγονότα, ότι στις διαδηλώσεις συμμετείχαν μέλη πολλών αριστερών οργανώσεων με τις σημαίες και τα συνθήματά τους, όπου εκτός από το αίτημα για παραίτηση του Ερντογάν κυριαρχούσαν τα συνθήματα εναντίον των ιδιωτικοποιήσεων και ότι το Κομμουνιστικό Κόμμα Τουρκίας για πρώτη φορά έπειτα από πολλές δεκαετίες έδειξε σθεναρά την ύπαρξή του. Τα τελευταία δέκα χρόνια ο κεμαλισμός υπονομεύτηκε με τους ίδιους τρόπους που είχε ο ίδιος χρησιμοποιήσει για να εδραιωθεί: ο αυταρχισμός, η καταπάτηση δικαιωμάτων, οι αυθαιρεσίες σε όλα τα επίπεδα της κοινωνικής ζωής είναι πολύ γνώριμες μέθοδοι για τους κεμαλιστές και τις ακολούθησαν πιστά οι κυβερνήσεις του Ερντογάν. Το διαφορετικό που έφερε ο Ερντογάν είναι ένα κλίμα ανοχής και πλουραλισμού που χρειάζεται η εδραίω-
ση μιας ιδεολογίας με κυρίαρχη τη θρησκεία στα πρώτα βήματά της. Η ανοχή, βέβαια, δεν ήταν ούτε για τους απεργούς, ούτε για τους διαμαρτυρόμενους φοιτητές, ούτε για τους διανοούμενους, ούτε για τις διαδηλώσεις. Ένα εξαιρετικά αυταρχικό πλέγμα πολιτικών δυνάμεων του κεμαλισμού, που αντλούσε την ισχύ και νομιμότητά του από τον ενεργό ρόλο των στρατιωτικών στα πολιτικά και κοινωνικά δρώμενα, αντικαταστάθηκε από ένα άλλο, με τα ίδια χαρακτηριστικά ως προς την αυταρχικότητα, αλλά που αντλούσε τη δική του πια νομιμότητα από ένα απίστευτα περίπλοκο πλέγμα που δημιουργήθηκε γύρω από τα λογής θρησκευτικά βακούφια. Γι’ αυτό και είχε τόσο μεγάλη στρατηγική σημασία για τον Ερντογάν η ακύρωση του στρατιωτικού κατεστημένου. Ποτέ άλλοτε στη νεότερη ιστορία της Τουρκίας δεν υπήρξαν αντίστοιχα γεγονότα που να μην είχε εκφράσει ο στρατός την «ανησυχία» του και συχνά την πυγμή του. Η σιωπή του τις μέρες αυτές είναι κάτι το εντελώς καινούργιο. Από όλα όσα διάβασα και είδα συγκρατώ δύο εικόνες με... κάποιον συμβολισμό για εμάς εδώ: τη δεύτερη και μαζικότερη μέρα των διαδηλώσεων εμφανίστηκαν να προχωρούν αγκαλιασμένοι οι οργανωμένοι οπαδοί των τριών ιστορικών ποδοσφαιρικών ομάδων, Μπεσίκτας, Φενέρμπαχτσε και Γαλατάσαράι! Κι αν προσέξει κανείς τα κράνη των ΜΑΤ, θα δει ότι υπάρχουν με μεγάλους χαρακτήρες ένα γράμμα και τέσσερις αριθμοί, διαφορετικοί για κάθε αστυνομικό. Τουλάχιστον εκεί γνωρίζεις ποιος σε βαράει.
* Ο Κώστας Γαβρόγλου είναι καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών
ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ - ΕΚΔΟΣΗ: «Η ΑΥΓΗ ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ Α.Ε.»
ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ: ΝΙΚΟΣ ΦΙΛΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΥΝΤΑΞΗΣ: ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΠΑΚΟΣ, ΚΩΣΤΗΣ ΝΙΚΟΛΑΚΑΚΟΣ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ: ΠΟΛΥ ΚΡΗΜΝΙΩΤΗ, ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΥΡΙΤΣΗΣ, ΝΙΚΟΣ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ, ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΜΑΥΡΟΕΙΔΗΣ, ΛΑΜΠΡΟΣ ΤΣΟΥΚΝΙΔΑΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΪΚΟΣ
ΠΡΟΕΔΡΟΣ Δ.Σ. ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΟΥΛΟΠΟΥΛΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΤΟΥΜΠΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: ΣΠΥΡΟΣ ΛΟΥΠΕΤΗΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: ΑΓ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ 12, 104 31 • ΤΗΛ. ΚΕΝΤΡΟ: 210 5231831-4 • ΦΑΞ: 210 5231822 • ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ - ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ: 210 5231820 • marketing@avgi.gr - ΦΑΞ: 210 5231830 INTERNET: www.avgi.gr e-mail: editors@avgi.gr • ΓΡΑΦΕΙΟ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ: Βασ. Ηρακλείου 37, ΤΗΛ. ΚΕΝΤΡΟ: 2310 261646, ΦΑΞ: 2310 266444, e-mail: avgi@otenet.gr ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ: Π. Παπίδας & Σια Ε.Ε., ΤΗΛ. : 210 8228258 ΕΚΤΥΠΩΣΗ: IΡΙΣ ΑΕΒΕ ΤΣΕΚ - ΕΜΒΑΣΜΑΤΑ: Εφημερίδα «Η ΑΥΓΗ», Αγ. Κωνσταντίνου 12, 10431 Αθήνα
4
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 9 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
OIKONOMIA
Ο εμπορικός πόλεμος Κίνας - Ευρωζώνης ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΚΑΚΗ ΜΠΑΛΗ
Τα σύννεφα ενός νέου εμπορικού πολέμου μαζεύονται πάνω από την Ευρώπη και την Κίνα, με την Κομισιόν να επιβάλλει δασμούς «τιμωρίας» στα ηλιακά πάνελ και άλλα εξαρτήματα για τη λειτουργία φωτοβολταϊκών μονάδων που εισάγονται από την Κίνα και με το Πεκίνο να απειλεί με πάσης φύσεως αντίποινα, από δασμούς στα κρασιά έως τα αυτοκίνητα, μέχρι απροθυμία να επενδύει στο ευρώ και τη ζώνη του. Η κόντρα με τα φωτοβολταϊκά κρατάει καιρό, από τότε που οι Ευρωπαίοι είδαν τις τιμές των κινεζικών πάνελ να πέφτουν τόσο, ώστε να γονατίζει η δική τους βιομηχανία. Η Κομισιόν κατηγορεί το Πεκίνο ότι επιδοτεί σε βαθμό κακουργήματος τα δικά της πάνελ, ώστε να πουλιούνται κάτω από την τιμή κόστους των πρώτων υλών που περιέχουν. Επιπλέον, θέλει να προστατεύσει την ευρωπαϊκή ενεργειακή βιομηχανία, που είναι υποχρεωμένη από τις δεσμεύσεις για την προστασία του κλίματος που έχει η Ε.Ε. να στρέφεται όλο και περισσότερο σε ανανεώσιμες πηγές. Τον ίδιο προστατευτισμό έδειξαν πέρσι οι Ηνωμένες Πολιτείες για τα δικά τους φωτοβολταϊκά, με επιτυχή αποτελέσματα. Ωστόσο, οι Βρυξέλλες δεν μπαίνουν με πολλή αυτοπεποίθηση σ’ αυτόν τον πόλεμο, αφού οι φόβοι των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων έναντι των πιθανών αντιποίνων από την Κίνα είναι μεγάλοι. Από τη μια πλευρά δεν θέλουν να υποχωρήσουν και δώσουν το σήμα στο «εργοστάσιο του πλανήτη» πως μπορεί να πουλάει ό,τι θέλει και με όποιους όρους θέλει, όμως από την άλλη φοβούνται για τα εμπόδια που μπορεί να ορθωθούν στις ευ-
ρωπαϊκές εισαγωγές στην Κίνα, ειδικά σε μια εποχή που έχουν όλο και μεγαλύτερη ανάγκη την κινεζική αγορά. Η κήρυξη του πολέμου αναβάλλεται συνεχώς, τα επιθετικά όπλα αποδυναμώνονται -αίφνης η Κομισιόν μιλά για δασμούς 25% αντί 47% στα κινεζικά πάνελ- και οι διαπραγματευτές πάνε κι έρχονται. Τη μεγαλύτερη πρεμούρα για διαπραγματεύσεις την έχει η Γερμανία, η οποία έχει συμφιλιωθεί με την ιδέα του θανάτου της δικής της φωτοβολταϊκής βιομηχανίας και θέλει να προστατεύσει τη χημική της βιομηχανία και την αυτοκινητοβιομηχανία της από πιθανά κινεζικά αντίποινα. Η Κίνα δεν έδειξε αμέσως τα δόντια της στα εισαγόμενα από τα γερμανικά εργοστάσια, αλλά προτίμησε να ρίξει πρώτα μια προειδοποιητική μπαταριά και απλώς να διαμηνύσει ότι μπορεί ανά πάσα στιγμή να ενεργοποιήσει το βαρύ πυροβολικό της. Επέβαλε, λοιπόν, δασμούς στα ευρωπαϊκά κρασιά, σε ένα προϊόν που αποτελεί ένα ελάχιστο ποσοστό των διμερών εμπορικών συναλλαγών - μόλις ένα δισεκατομμύριο δολάρια, ένα τίποτε μπροστά στα 212 του συνόλου των ευρωπαϊκών εξαγωγών στην Κίνα. Είναι όμως μια τιμωρία που γονατίζει τους Γάλλους, τους Ιταλούς και τους Ισπανούς οινοπαραγωγούς, σε μια εποχή που οι τρεις αυτές χώρες έχουν απόλυτη ανάγκη και το τελευταίο ευρώ στο εμπορικό τους ισοζύγιο. Με περισσή αυτοπεποίθηση η China Daily, επίσημο όργανο της κυβέρνησης, έγραφε τις προάλλες ότι μετά τους δασμούς στο κρασί «θα μπορούσαν να ακολουθήσουν και άλλα βήματα, εάν η Ε.Ε. συνεχίσει να αγνοεί τα συμφέροντα της Κίνας». Κι άφησε στην Κομισιόν περιθώριο μέχρι τον Αύγουστο να... αλλάξει γνώμη.
Εθνική: Σε θετικό έδαφος η ανακεφαλαιοποίηση Αυξημένη είναι η ζήτηση για την αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της Εθνικής Τράπεζας, σύμφωνα με χρηματιστηριακούς κύκλους, καθώς αναφέρουν ότι η ΕΤΕ έχει ήδη εξασφαλίσει το απαιτούμενο 10% που χρειάζεται, προκειμένου να εξασφαλίσει τον ιδιωτικό της χαρακτήρα, δηλαδή τα 975 εκατ. ευρώ. Επόμενος «σταθμός» είναι η εξασφάλιση του 12%, ούτως ώστε να μην εκδοθούν CoCos (μετατρέψιμα ομολογιακά δάνεια). Πάντως, αξίζει να σημειωθεί ότι το δικαίωμα της Εθνικής κατά την τελευταία ημέρα διαπραγμάτευσης υποχώρησε κατά 98,5%, αφού έκλεισε τελικά στα 0,0020 ευρώ. Την ίδια ώρα η μετοχή της βρέθηκε στα 4,28 ευρώ (κάτω της τιμής έναρξης της ΑΜΚ που ήταν 4,29 ευρώ), με απώλειες 3,39% και όγκο 3,6 εκατ. τεμάχια. Όπως ανέφεραν αναλυτές της αγοράς, η «πίεση» στην τιμή της μετοχής οφείλεται και σε ρευστοποιήσεις υφιστάμενων μετοχών από μετόχους οι οποίοι προτίθενται με τα χρήματα αυτά να προεγγραφούν για τις αδιάθετες νέες μετοχές που θα υπάρξουν, οι οποίες, αντίθετα με τις υφιστάμενες, προσφέρουν και warrants. Γ.Α.
ΕΠΙΠΛΕΟΝ ΜΕΤΡΑ 11,5-12,5
Νέους φό ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΘΑΝΟΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ
Μέχρι τέλους σκοπεύουν να εφαρμόσουν το ομολογημένο και επισήμως «λάθος» του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (αλλά και της Ε.Ε. και της ΕΚΤ) οι δανειστές της χώρας. Η κυνική αναφορά στην έκθεση του Ταμείου ότι οι Ευρωπαίοι είχαν κάθε λόγο να κωλυσιεργούν στην αντιμετώπιση του διογκούμενου ελληνικού χρέους προκειμένου αφενός να βρουν χρόνο οι υπόλοιπες χώρες της Ευρωζώνης να «θωρακιστούν» και αφετέρου να πιέσουν για τα μέτρα που ωφέλησαν τους εργοδότες και τις αγορές (μείωση μισθών, ιδιωτικοποιήσεις, άνοιγμα αγορών για είσοδο πολυεθνικών με αποτελεσματικό lobbying μεταξύ των δανειστών της χώρας) δεν είναι μόνο «απολογιστική». Στην ουσία «προειδοποιεί» και για τη μεταχείριση που υπονοείται ότι επιφυλάσσουν οι Ευρωπαίοι όταν το Ταμείο αποσυρθεί από τα προγράμματα δανειοδότησης της χώρας. Ήδη τα ελληνικά νοικοκυριά απειλούνται με μέτρα 11,5 με 12,5 δισ. ευρώ έως το 2016 για να καλυφθούν τα δημοσιονομικά κενά. Μέτρα θα αποφασιστούν τόσο για την εφαρμογή του μεσοπρόθεσμου προγράμματος, όσο και για τη συνεισφορά της ελληνικής πλευράς στην προβλεπόμενη νέα αναδιάρθρωση του χρέους, η οποία για πολλούς αναλυτές θα συνίσταται αναπόφευκτα σε κούρεμα του επίσημου τομέα, διαφορετικά το χρέος δεν θα είναι «βιώσιμο». Το ότι οι δανειστές δεν σκοπεύουν να πάρουν πίσω το λάθος τεκμαίρεται ποικιλοτρόπως. Για παράδειγμα ούτε λίγο ούτε πολύ πέρασαν οκτώ μήνες αφότου οι Financial Times έγραφαν για «σύρραξη» ανάμεσα στους οικονομολόγους του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και τους υπουργούς Οικονομικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την πρώτη παραδοχή λάθους εις βάρος της ελληνικής οικονομίας εκ μέρους της τρόικας. Τότε ο επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ Ολιβιέ Μπλανσάρ είχε αμφισβητήσει τις ψυχώσεις Σόιμπλε και Ευρωπαίων για τη λιτότητα και ειδικά για την Ελλάδα παραδέχθηκε ότι συστηματικά οι δανειστές υποεκτιμούσαν με τους λάθος «πολλαπλασιαστές» τις παρενέργειες της λιτότητας (για κάθε 1 ευρώ λιτότητας το ΑΕΠ μειωνόταν 1,8 ευρώ αντί 0,5 που υπολόγιζαν οι τεχνοκράτες των δανειστών). Πέραν τούτου, από την πρώτη στιγμή εφαρμογής των Μνημονίων, τα λάθη ήταν επαναλαμβανόμενα. Αρκεί να αναλογιστεί κάποιος ότι με βάση τις αρχικές προβλέψεις τρόικας και μνημονιακών κυβερνήσεων η Ελλάδα θα έπρεπε ήδη να έχει μπει σε τροχιά ανάπτυξης και να έχει βγει στις αγορές για δανεισμό. Αντί αυ-
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 9 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
5
OIKONOMIA ΔΙΣ. ΤΗΝ ΕΠΟΜΕΝΗ ΤΡΙΕΤΙΑ
ρους σε βασικά είδη ζητά το ΔΝΤ παρά το «λάθος»
Φοροεπιδρομή Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η φορολογία: παρότι η μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος, ως συνέπεια και των απανωτών φοροεπιδρομών που έφεραν τα Μνημόνια, οδήγησε σε μείωση της συνολικής καταναλωτικής δαπάνης, η οποία σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ ήταν ίση με 8,3% το πρώτο τρίμηνο σε σχέση με το περυσινό αντίστοιχο διάστημα, το ΔΝΤ στην έκθεσή του προτείνει αύξηση της φορολόγησης. Στα μέτρα αυτά περιλαμβάνεται μεταξύ άλλων η ενιαιοποίηση των έμμεσων φέρων. Πίσω από τον φαινομενικά «αθώο» αυτόν όρο υποκρύπε-
Στο 5,6% η ύφεση το πρώτο τρίμηνο Υψηλότερο ΦΠΑ σε τρόφιμα, νερό, ρεύμα, εισιτήρια και φάρμακα απαιτεί το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ται η μελέτη που έχουν από καιρό συντάξει οι τεχνοκράτες του ΔΝΤ για εξίσωση των συντελεστών ΦΠΑ «προς τα πάνω» και συγκεκρίμενα για αύξηση από 6,5% σε 19% ή και 21% του συντελεστή ΦΠΑ για πωλήσεις φαρμάκων, υπηρεσίες ξενοδοχείων (και μάλιστα σε περίοδο που αναζητείται στήριξη της οικονομίας από τον τουρισμό), πωλήσεις βιβλίων, περιοδικών και εφημερίδων. Αυτό σημαίνει ότι οι τιμές λιανικής πώλησης αυτών των προϊόντων και υπηρεσιών θα αυξηθούν κατά 11,7% με 12,6%! Το ΔΝΤ απαιτεί ακόμη να αυξηθεί από το 13% στο 19% ή 21% ο ΦΠΑ σε όλα είδη διατροφής, στα τιμολόγια του ηλεκτρικού ρεύματος, του νερού και του φυσικού αερίου, στα εισιτήρια των μέσων μα-
TOY TAΣΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ
τών, η ΕΛΣΤΑΤ μόλις προ 48 ωρών ανακοίνωσε ότι η ύφεση ήταν μεγαλύτερη από ό,τι είχε αρχικώς ανακοινωθεί στο πρώτο τρίμηνο, δηλαδή 5,6% και όχι 5,3%, ενώ, εάν η Ελλάδα προσέφευγε αύριο το πρωί στις διεθνείς κεφαλαιαγορές, θα δανειζόταν με επιτόκιο γύρω στο 10%. Το ίδιο σενάριο «σφάλματος» βλέπουμε να επαναλαμβάνεται και τώρα: παρότι η Ελλάδα κατέχει το ρεκόρ ύφεσης οι δανειστές επιμένουν στις ίδιες αυτεές συνταγές που θεωρούν εσφαλμένες.
ζικής μεταφοράς, στα κόμιστρα των ταξί και στις υπηρεσίες επισκευής παλαιών κατοικιών. Αυτό σημαίνει ανατιμήσεις 5,3% έως 7% σε όλα τα προαναφερθέντα είδη πρώτης ανάγκης. Οι προτάσεις αυτές αποτελούν και αντικείμενο συζήτησης μεταξύ της κυβέρνησης και των τεχνικών κλι-
μακίων της τρόικας που βρίσκονται στην Αθήνα και προετοιμάζουν τον νέο έλεγχο της οικονομίας, που θα ξεκινήσει την ερχόμενη Δευτέρα από τους επικεφαλής ελεγκτές. Οι τροϊκανοί ζητούν ακόμη να καταργηθούν οι μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ που ισχύουν στα νησιά του Αιγαίου. Το ΔΝΤ ζητά τη δημιουργία ιδιωτικής
φορολογικής και φοροεισπρακτικής υπηρεσίας και υποστηρίζει ότι δεν υπάρχουν ακόμα τα δημοσιονομικά περιθώρια για μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση και του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο πετρέλαιο θέρμανσης. Αφήνει δε ανοικτή την παράταση ισχύος της έκτακτης εισφοράς αλληλεγγύης και μετά το 2014.
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 9 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
6
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
ΤΟ «ΛΑΘΟΣ» ΤΟΥ ΔΝΤ ΚΑΙ Ο ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΣ ΝΟΤΟΣ
Πολιτική ανατροπή στην Ελλάδα και την Ευρώπη ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΜΗΛΙΟΥ
Η επίσκεψη του ΣΥΡΙΖΑ στην Ισπανία συνδέεται με την επικαιρότητα στην Ελλάδα. Στην Ισπανία, από το 2010 μέχρι σήμερα, 350.000 άνθρωποι έχουν χάσει το σπίτι τους από τις τράπεζες. Εκατοντάδες χιλιάδες ακόμη ζουν υπό την τρομοκρατική απειλή της έξωσης. Ενώ εμείς βλέπαμε τα καταστροφικά αποτελέσματα αυτής της πολιτικής, αλλά και το κοινωνικό κίνημα που έχει δημιουργηθεί για να της αντισταθεί, οι εδώ κυβερνώντες με «λαγό» τον κ. Σκορδά, ενημέρωναν την ελληνική κοινωνία ότι και η πρώτη κατοικία πλέον πρόκειται να δοθεί βορά στο μεγάλο κεφάλαιο. Η πολιτική αυτή, που μεταφέρει το βάρος της κρίσης από τους καπιταλιστές στους εργαζόμενους, είχε ξεκινήσει ήδη από τη διακυβέρνηση του Θαπατέρο, ενός «σοσιαλιστή» αντίστοιχου του «δικού μας» Γιώργου Παπανδρέου. Στη συνέχεια ανέλαβε τα ηνία ο αντίστοιχος Σαμαράς, ο κ. Ραχόι, ο οποίος ως γνήσιος δεξιός νεοφιλελεύθερος, μαζί με τον υπουργό Οικονομικών του, τον αντίστοιχο Στουρνάρα, που είχε θητεύσει και στην Goldman Sachs, ισοπεδώνουν τον κόσμο της εργασίας. Κατά την επίσκεψή μας επιβεβαιώσαμε ότι είναι πολλά τα κοινά σημεία Ελλάδας-Ισπανίας σε κοινωνικό επίπεδο, κάτι που είχε γίνει φανερό από τα σχεδόν ταυτόχρονα «κινήματα των πλατειών» το καλοκαίρι του 2011. Η διαφορά είναι ότι στην Ισπανία οι διαδηλώσεις και οι απεργίες συνεχίζονται, κάνοντας ιδιαίτερα δύσκολη τη ζωή της κυβέρνησης Ραχόι, ενώ στην Ελλάδα διανύουμε μια περίοδο ύφεσης του κινήματος. Πέρα από τον κοινωνικό κύκλο, όμως, υπάρχει και ο πολιτικός. Όπως στην Ελλάδα, έτσι και στην Ισπανία, αλλά όχι ακόμη σε τόσο μεγάλο βαθμό όσο εδώ, κλυδωνίζεται το σοσιαλδημοκρατικό κόμμα (PSOE). Η αμφισβήτηση του Θαπατέρο είναι προ των πυλών, αλλά πιθανό φαίνεται να καταρρεύσει συνολικά το PSOE, όπως συμβαίνει και με το ΠΑΣΟΚ στην Ελλάδα. Παρόμοιες εξελίξεις συμβαίνουν και στην Πορτογαλία. Την ίδια ώρα εμφανίζεται δημοσκοπική άνοδος της Αριστεράς. Είναι λοιπόν πολύ πιθανό να βρισκόμαστε μπροστά στον «συντονισμό των πολιτικών κύκλων» σε Ελλάδα, Ισπανία και Πορτογαλία, με την πλήρη απονομιμοποίηση της σοσιαλδημο-
κρατίας να αποτελεί βασικό στοιχείο. Είναι όμως αυτό το στοιχείο αρκετό για την άνοδο της Αριστεράς; Συζητήσαμε με τους συντρόφους μας στην Ισπανία, τους είπαμε ότι, σύμφωνα με τη δική μας εμπειρία στην Ελλάδα, δεν είναι αρκετό να λέει κανείς «όχι στο Μνημόνιο». Εκείνο που έχει ακόμη μεγαλύτερη σημασία είναι να τονίζεται ότι η Αριστερά δεν έρχεται στο προσκήνιο για να αναλάβει τη διαχείριση της δομικής κρίσης του καπιταλισμού και να τον «σώσει». Η Αριστερά είναι η ελπίδα του κόσμου της εργασίας για ένα άλλο κοινωνικό μοντέλο, η ελπίδα των νέων για μια δημιουργική ζωή μακριά και από την ανεργία (και την απελπισία που τη συνοδεύει) αλλά και από την υπερεκμετάλλευση της εργασίας τους, την έλλειψη σεβασμού στα δικαιώματά τους, τη μετατροπή τους σε γρανάζια ενός απρόσωπου συστήματος. Με τους Ισπανούς συντρόφους μας καταλήξαμε στο ίδιο συμπέρασμα: Η Αριστερά μπορεί να θριαμβεύσει μόνο ως φορέας ανατροπής. Όλοι αυτοί οι προβληματισμοί εί-
Το ΔΝΤ λέει ξεκάθαρα ότι δεν είναι το χρέος εκείνο που έχει σημασία, αλλά τα μέτρα. Γίνεται λοιπόν περισσότερο από σαφές ότι δεν υπάρχει καμία δυνατότητα «αριστερής» διαχείρισης μιας τέτοιας στρατηγικής
ναι διαρκώς επίκαιροι στην Ελλάδα. Μόλις χθες βγήκε στη δημοσιότητα ακόμη μια έκθεση του ΔΝΤ, η οποία από τη μία πλευρά μιλάει για «λάθος» αναφορικά με τα αποτελέσματα της δημοσιονομικής πολιτικής, αλλά από την άλλη πλευρά απαιτεί την απρόσκοπτη συνέχιση του «προγράμματος». Η φράση που πρέπει να κρατήσουμε από αυτήν την έκθεση είναι η ακόλουθη: «Η ανησυχία ήταν ότι μια μείωση του χρέους στην Ελλάδα θα μπορούσε να κάνει τη χώρα να χαλαρώσει τις μεταρρυθμίσεις. Το μεγάλο χρέος θεωρείται μοχλός πίεσης προς την κυβέρνηση, την αναγκάζει να δρα». Το ΔΝΤ λέει ξεκάθαρα ότι δεν είναι το χρέος εκείνο που έχει σημασία, αλλά τα μέτρα. Γίνεται λοιπόν περισσότερο από σαφές ότι δεν υπάρχει καμία δυνατότητα «αριστερής» διαχείρισης μιας τέτοιας στρατηγικής. Η αποτυχία των διακηρυγμένων στόχων της κυβέρνησης και της τρόικας δείχνει ότι η διαχείριση της λιτότητας αποτελεί «μηχανισμό» που δημιουργεί συνεχώς την ανάγκη για νέα λιτότητα. Ο φαύλος αυτός κύκλος, που πλέον έχει ενσωματώσει στην πορεία του ολόκληρο τον ευρωπαϊκό Νότο, και στον οποίο εισέρχεται πλέον και η Γαλλία (και βλέπουμε), δεν αφήνει κανένα περιθώριο ολιγωρίας στην Αριστερά. Το κίνημα, ο εν δυνάμει γίγαντας που σαρώνει την Ιστορία, είναι μια «συνάντηση» που συμβαίνει εκεί που δεν την περιμένει κανείς, όπως περίτρανα μας δείχνει η περίπτωση της Τουρκίας. Το ζήτημα είναι τι κάνει κανείς την ώρα του κινήματος. Η στάση μας το καλοκαίρι του 2011 μας έφερε εδώ που είμαστε σήμερα. Είμαστε υποχρεωμένοι από την ιστορία να προχωρήσουμε μπροστά.
Η αποτυχία των διακηρυγμένων στόχων της κυβέρνησης και της τρόικας δείχνει ότι η διαχείριση της λιτότητας αποτελεί «μηχανισμό» που δημιουργεί συνεχώς την ανάγκη για νέα λιτότητα
Πόντιος Πιλάτος ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΕΛΙΓΓΩΝΗΣ
Μια παροιμία λέει πως «όταν τσακώνονται τα βουβάλια, την πληρώνουν τα βατράχια». Προφανώς, ο
Η «ψυχή» της (ακρο)Δεξιάς Η άρνηση του Ολοκαυτώματος από τη Χρυσή Αυγή μέσα στη Βουλή προφανώς και είναι πρόκληση στο δημοκρατικό ήθος και την ιστορική μνήμη. Και προφανώς, όπως και με τη γενοκτονία των Ποντίων, δεν θα αποτελέσει αφορμή για να ξαναγραφτεί η ιστορία. Την ίδια ώρα αποκαλύπτεται ότι ο πρωθυπουργός και η Χρυσή Αυγή συμφωνούν να νομοθετηθεί το «ιδιώνυμο» του μετανάστη. Ο Αντ. Σαμαράς στις 17 Σεπτεμβρίου 2012 ζήτησε από τον γενικό γραμματέα της κυβέρνησης Τ. Μπαλτάκο νομοθετική ρύθμιση σύμφωνα με την οποία η παράνομη είσοδος στη χώρα «θα εκλαμβάνεται ως επιβαρυντική περίσταση» κατά τη διάπραξη αδικήματος. Η συγκεκριμένη νομοθετική ρύθμιση αποτελεί το πρώτο άρθρο της «ρατσιστικής» πρότασης νόμου που κατέθεσε η Χρυσή Αυγή! Επανέρχεται ταχύτατα η ατζέντα της σκληρής Δεξιάς και Κ.ΠΟΥ. της Ακροδεξιάς.
Αντ. Σαμαράς πιστεύει πολύ στη λαϊκή θυμοσοφία, καθώς ο ίδιος και η κυβέρνηση σφυρίζουν αδιάφορα και είναι απλοί θεατές στην ανοιχτή σύγκρουση ΔΝΤ - Βερολίνου αναφορικά με το ελληνικό Μνημόνιο, αλλά και το ενδεχόμενο νέου κουρέματος του χρέους της Ελλάδας. Την ίδια ώρα η «παραδοχή» του ΔΝΤ περί «λάθους» στο ελληνικό πρόγραμμα εκθέτει πολιτικά τον πρωθυπουργό και ρηγματώνει περαιτέρω την ήδη τραυματισμένη κοινωνική συνοχή. Η δημόσια, πια, αντιπαράθεση μεταξύ των δανειστών έχει προκαλέσει «βραχυκύκλωμα» στο Μέγαρο Μαξίμου. Ο Αντ. Σαμαράς για μία ακόμη φορά -όπως έκανε και πριν από το Eurogroup του περασμένου Νοεμβρίου, όταν το ΔΝΤ πίεζε και τότε για κούρεμα, πριν υιοθετηθεί η συμβιβαστική λύση της επιμήκυνσης και των μηδενικών επιτοκίων- παίζει τον ρόλο του Ποντίου Πιλάτου και περιμένει από τους δανειστές να αποφασίσουν... τι θα γίνει με το ελληνικό χρέος.
«Κανένας λόγος» Εξάλλου την «αδιάφορη» στάση της κυβέρνησης επιβεβαίωναν, ήδη από την περασμένη Παρασκευή, συντονισμένες διαρροές από το πρωθυπουργικό επιτελείο. «Η ελληνική κυβέρνηση δεν έχει κανέναν λόγο να παρέμβει στην αντιπαράθεση του ΔΝΤ με την Ε.Ε.» τόνιζαν κυβερνητικές πηγές, ενώ και ο ίδιος ο Αντ. Σαμαράς, που συναντήθηκε με τον επίτροπο Οικονομικών, Όλι Ρεν, στο Ελ-
ΠΑΣΟΚ ΚΑΙ ΔΗΜ.ΑΡ.
«Παίζουν» την αντιπο ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΝΙΚΟΣ ΛΙΟΝΑΚΗΣ
Με κάθε ευκαιρία ο Αντ. Σαμαράς τραβάει το σκοινί προς όφελός του, φέρνοντας τους δύο κυβερνητικούς του εταίρους, Ευ. Βενιζέλο και Φ. Κουβέλη, σε δύσκολη θέση, αφού έτσι όχι μόνο τους εμφανίζει στριμωγμένους στα μάτια των ψηφοφόρων τους, αλλά τους εκθέτει ακόμα περισσότερο, επιβεβαιώνοντας εκείνο που οι δύο αρχηγοί παραδέχονται όποτε υποχωρούν στην τελική του απόφαση: Ότι «δεν υπάρχει θέμα συνοχής της κυβέρνησης». Η σχέση αυτή μεταξύ των τριών υφίσταται από την αρχή της συμπόρευσής τους, όμως τώρα λαμβάνει άλλες διαστάσεις, καθώς ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜ.ΑΡ. βλέπουν ότι η εικόνα για τα κόμματά τους βρίσκεται σε ελεύθερη πτώση. Επιπλέον, διακρίνουν ότι ο τρόπος που συνυπάρχουν οι τρεις αρχηγοί λειτουργεί προς όφελος του Αντ. Σαμαρά και ότι αποκλειστική μέριμνα από πλευράς κομματικής
στρατηγικής του είναι η ενίσχυση του ίδιου και συνεπώς του διπόλου με τον ΣΥΡΙΖΑ. Με δεδομένο όμως ότι Ευ. Βενιζέλος και Φ. Κουβέλης δεν προτίθενται να διαταράξουν την κυβερνητική συνοχή -όπως καθησυχάζουν σε όλους τους τόνους όποτε προκύπτει «κυβερνητική κρίση» για να έχει... ευτυχή κατάληξη-, η «απάντησή» τους στη στάση Σαμαρά είναι η συγκρότηση ενός άτυπου ενδοκυβερνητικού μετώπου απέναντί του. Ουσιαστικά, με την επιθετική στάση που έχει επιλέξει προς τους εταίρους τους, μη διστάζοντας να τους «αδειάζει», αρχής γενομένης από το αντιρατσιστικό νομοσχέδιο Ρουπακιώτη, τους πρόσφερε το πάτημα για να απαντήσουν στις κατηγορίες που αντιμετωπίζουν στο εσωτερικό των κομμάτων τους ή από τη βάση τους για «ταύτιση» μαζί του. Ωστόσο, η «κόντρα» αυτή με τον Αντ. Σαμαρά πέρα από τα όποια οφέλη εκτιμούν τα δύο «στρατόπεδα» ότι θα αποκομίσουν, ενδέ-
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 9 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
7
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
στον «καβγά των βουβαλιών» σίνκι, «προσπέρασε» την κόντρα των δανειστών, αλλά και την ομολογία σοκ του ΔΝΤ και εγγυήθηκε ότι ο ίδιος και η κυβέρνησή του «θα πιάσουν τους στόχους». Σημειωτέον ότι, λίγο πριν συναντηθεί με τον Έλληνα πρωθυπουργό, ο Φινλανδός επίτροπος είχε στείλει στην Αθήνα ένα αυστηρό μήνυμα, το οποίο, grosso modo, συμπυκνώνεται στη φράση «να αφήσει η Ελλάδα το κούρεμα και να κάνει τη δουλειά της» -δηλαδή να εφαρμόσει κατά κεραίαν τα «μνημονιακά» υπεσχημένα...
Πρωθυπουργική «αφωνία» για το «κούρεμα» του ελληνικού χρέους και την αντιπαράθεση ΔΝΤ-Βερολίνου. Καταρρέει η εκλογική στρατηγική της κυβέρνησης
«Πληρώνει» το Βερολίνο Πάντως, ακόμη και στελέχη του ΠΑΣΟΚ και της ΔΗΜ.ΑΡ., που δυσφορούν με την τακτική «αφωνίας» του πρωθυπουργού, του καταλογίζουν πως η στάση «Ποντίου Πιλάτου» είναι μονόδρομος για τον Αντ. Σαμαρά για έναν λόγο: η στρατηγική επιλογή του να προσδεθεί τόσο στενά στο άρμα της Γερμανίας δεν αφήνει περιθώρια στον πρωθυπουργό να ταχθεί υπέρ ενός νέου κουρέματος (δηλαδή υπέρ της θέσης του ΔΝΤ...), αν και ο ίδιος έχει «στήσει» την πολιτική και εκλογική στρατηγική του σ’ αυτό ακριβώς το σενάριο: ότι, αν χρειαστεί να προσφύγει σε εκλογές, θα θέσει ως νέο εκλογικό «διακύβευμα» το σενάριο νέας, «γενναίας» απομείωσης του ελληνικού χρέους. Όμως, όπως παραδέχονται ακόμη και στελέχη του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης, το Βερολίνο δεν συζητά καν -αυτή τη στιγμή- ένα
τέτοιο ενδεχόμενο: αντιθέτως, η Γερμανία φέρεται να προκρίνει όχι τη μείωση του χρέους, αλλά... τη «μείωση βαρών». Δηλαδή, μία νέα επιμήκυνση του χρέους επί μακρόν (όσο... χρειαστεί) με μηδενικά επιτόκια, προκειμένου τα νούμερα να εμφανίζονται πάλι διαχειρίσιμα σε μακροπρόθεσμο επίπεδο. Πάντως, αν έως τότε η κυβέρνηση δεν αντέξει, παραμένει ερώτημα για το Μαξίμου με ποια «αφήγηση» θα προσφύγει σε πρόωρες εκλογές -γιατί σίγουρα ο Αντ. Σαμαράς δεν μπορεί να ζητήσει εκ νέου την ψήφο των πολιτών υποσχόμενος ότι οι δανειστές θα κάνουν... σκόντο στα επιτόκια δανεισμού.
Αντ. Σαμαράς: Αντιμέτωπος με τους εταίρους του Η -τραυματισμένη λόγω αντιρατσιστικού- σχέση του Μεγάρου Μαξίμου με τους ελάσσονες κυβερνητικούς εταίρους βρισκόταν σε τροχιά σύγκρουσης ήδη από τις αρχές της εβδομάδας: όταν ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜ.ΑΡ. μπλόκαραν στη Βουλή τη διαδικασία κατεπείγοντος για τη συζήτηση του νομοσχεδίου περί υπερχρεωμένων νοικοκυριών, όταν ο Ευ. Βενιζέλος τάχθηκε κατά της πλήρους ιδιωτικοποίησης του ΟΛΠ και όταν ο Φ. Κουβέλης εναντιώθηκε στα λόγια, τουλάχιστον- στην πώληση της ΕΥΑΘ. Όμως, ήταν η δημοσιοποίηση της έκθεσης του ΔΝΤ που έβαλε... φωτιά στην κυβέρνηση, καθώς ο Αντ. Σαμαράς βρέθηκε εκτεθειμένος για την πολιτική που ακολουθεί και έχει, συν τοις άλλοις, να αντιμετωπίσει τις αξιώσεις των κυβερνητικών εταίρων του για αναθεώρηση της πολιτικής του Μνημονίου.
Όλα αυτά, ενόσω συνεργάτες του πρωθυπουργού δεν κρύβουν τη δυσφορία του για τη στάση που τηρεί ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, ενώ «γκρινιάζουν» και για τις πρόσφατες πολιτικές επιλογές της ΔΗΜ.ΑΡ. Παράλληλα ο ίδιος ο Αντ. Σαμαράς επιχειρεί να «διαχωρίσει» το πρώτο Μνημόνιο (στο οποίο αντιτάχθηκε) από... τα επόμενα, στα οποία συναίνεσε. Μάλιστα, προχθές, το Μαξίμου προχώρησε σε οργίλη διαρροή κατά του ΠΑΣΟΚ επισημαίνοντας πως «όσοι έχουν μνήμη μπορούν να κρίνουν ποιοι οδήγησαν τη χώρα σ’ αυτή την κατάσταση».
Σύσκεψη «επανεκκίνησης» Τούτων δοθέντων, ο Αντ. Σαμαράς σχεδιάζει να συγκαλέσει σύσκεψη αρχηγών αυτή την εβδομάδα. Όχι μόνο για να «ξεκαθαρίσει» -όπως λένε συνερ-
γάτες του- τη σχέση του με τους προέδρους του ΠΑΣΟΚ και της ΔΗΜ.ΑΡ., αλλά και για να τεθούν επί τάπητος όλα τα «αγκάθια» του επόμενου διαστήματος, 24 ώρες πριν έρθουν οι επικεφαλής της τρόικας στην Αθήνα: οι ιδιωτικοποιήσεις, οι απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων, τα «λουκέτα» δημοσίων φορέων και οργανισμών. Μάλιστα, στη σύσκεψη αρχηγών θα εξεταστούν και όλα τα σενάρια «ξαφνικού θανάτου» μεγάλων κρατικών εταιρειών, προκειμένου να οδηγηθούν πολλοί δημόσιοι υπάλληλοι στην έξοδο. Στον σχεδιασμό του Μαξίμου παραμένουν η ΕΡΤ, η ΕΒΟ και ενδεχομένως τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά στο στόχαστρο των πρώτων περικοπών, όμως, για να φτάσει η συζήτηση εκεί, θα πρέπει πρώτα ο Αντ. Σαμαράς να έχει αποσπάσει εκ νέου τη στήριξη των εταίρων του για τα επόμενα βήματα της κυβέρνησης...
λιτευόμενη συμπολίτευση στον Σαμαρά χεται να ενισχύσει περισσότερο τον ίδιο και την ατζέντα του, αφού στο τέλος οι όποιες ενστάσεις «προοδευτικής» κατεύθυνσης θα καταγραφούν ως νέες υποχωρήσεις απέναντι στη «συντηρητική» γραμμή. Έτσι, η ενίσχυση της δεξιάς ατζέντας επισυμβαίνει και εμμέσως, καθώς δηλαδή τα δύο κόμματα εμφανίζονται να ταυτίζονται αν όχι πάντα με τις εισηγήσεις του πρωθυπουργού, σίγουρα με την πολιτική που εκείνος επιβάλλει.
Άτυπο μέτωπο με το βλέμμα στους ψηφοφόρους τους Οι Ευ. Βενιζέλος και Φ. Κουβέλης άδραξαν την ευκαιρία για «ιδεολογική και πολιτική» σύγκρουση με τον πρωθυπουΡγό, κρατώντας ενιαία στάση που μεταφράστηκε σε κατάθεση κοινής πρότασης νόμου κατά του ρατσισμού. Οι δύο αρχηγοί δεν σταμάτησαν εκεί την προσπάθειά τους να διαφοροποιηθούν από τον πρωθυπουργό, έχοντας πλέον υιοθε-
Πιάνονται από την ευκαιρία που τους προσφέρει ο πρωθυπουργός για... ιδεολογική σύγκρουση, όμως καθησυχάζουν ότι «δεν κινδυνεύει η κυβερνητική συνοχή» τήσει μια τακτική «αντιπολιτευόμενης συμπολίτευσης». Με συντονισμένο τρόπο οι Κοινοβουλευτικές Ομάδες τους διαφώνησαν με τον χαρακτήρα «κατεπείγοντος» του νομοσχεδίου για τη διευκόλυνση των δανειοληπτών και χρησιμοποιήθηκαν υψηλοί τόνοι απέναντι στο άνοιγμα της συζήτησης από τον υφυπουργό Ανάπτυξης Αθ. Σκορδά για άρση της προστασίας της πρώτης κατοικίας από τους πλειστηριασμούς. Πάντως, τρεις ημέρες αργότερα θα εγκρινόταν
από την Κοινοβουλευτική Επιτροπή, κατά πλειοψηφία, το νομοσχέδιο για τη διευκόλυνση των δανειοληπτών, με ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜ.ΑΡ. να εκφράζουν επιφυλάξεις για άρθρα. Την ίδια ημέρα, ο Ευ. Βενιζέλος δήλωνε την αντίθεσή του με τη «μεγάλη παραχώρηση» του ΟΛΠ, αφήνοντας αιχμές προς την πλευρά του Μαξίμου περί νέων δεδομένων και πρωτοβουλιών για τις οποίες δεν είναι ενήμεροι οι εταίροι και ζητώντας αυτό να τεθεί σε σύσκεψη των τριών παρουσία και της διοίκησης του ΤΑΙΠΕΔ. Λίγες ώρες αργότερα, ο Φ. Κουβέλης δήλωνε αντίθετος με την πώληση της ΔΕΥΑΘ, λέγοντας ότι το νερό πρέπει να παραμείνει «δημόσιο αγαθό». Στο ίδιο πλαίσιο, ο Ευ. Βενιζέλος και ο Φ. Κουβέλης, μετά την αρχική αμηχανία που επέδειξαν, σπεύδουν να αξιοποιήσουν προς όφελος αυτής της στρατηγικής τους την ομολογία λάθους του ΔΝΤ όσον αφορά τον σχεδιασμό του πρώτου Μνημονίου.
Δηλαδή, απέναντι στην εμφανή αμηχανία του Αντ. Σαμαρά που ως πρωθυπουργός τώρα αισθάνεται «δικαιωμένος» από αυτή την εξέλιξη για την «αντιμνημονιακή» στάση που επιδείκνυε τότε, ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜ.ΑΡ. θα παραπέμπουν στο εσωτερικό έγγραφο του ΔΝΤ προκειμένου να «πιέζουν» τον πρωθυπουργό σε πιο προοδευτική κατεύθυνση για ορισμένες διατάξεις. Ορισμένες από αυτές αφορούν τη μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση, την «απόφαση» να μη ληφθούν άλλα δημοσιονομικά μέτρα και την περαιτέρω μείωση του χρέους. Ωστόσο, και αυτές τους οι παρατηρήσεις αποτελούν «δεσμεύσεις» που με τον έναν ή τον άλλο τρόπο έχει εκφράσει και ο Αντ. Σαμαράς.
Και στο βάθος... ανασχηματισμός Υπό τα παραπάνω δεδομένα, η τακτική που έχουν υιοθετήσει οι δύο αρχηγοί φαίνεται να απορρέει από μια εναγώνια αναζήτηση τρόπων ώ-
στε να κάνουν περισσότερο διακριτή τη θέση των κομμάτων τους μέσα στην κυβέρνηση, παρά να αποτελεί ουσιαστική αντιπαράθεση για την πολιτική του Μνημονίου. Άλλωστε, και οι δύο δεν αμφισβητούν αυτή την πολιτική, απλά συμπληρώνουν ότι θα πρέπει να συνοδεύεται και από κρατικές παρεμβάσεις για την απασχόληση, τη στήριξη των επιχειρήσεων και την κοινωνική συνοχή. Πέρα από αυτό, διαμηνύουν σε όλους τους τόνους ότι δεν πρέπει να γίνουν πρόωρες εκλογές, ότι πρέπει να ολοκληρωθεί η τετραετία, ότι δεν θα ρίξουν την κυβέρνηση και πως η αντιπαράθεση είναι «ιδεολογικής» φύσης. Ενδεχομένως στην περίπτωση των τριών εταίρων και στη βελτίωση της κυβερνητικής λειτουργίας που ζητούν δεν υπάρχει κάποια χαώδης διάσταση που δεν θα μπορούσε να επιλυθεί με έναν ανασχηματισμό, κάτι που προσδοκούν τόσο το ΠΑΣΟΚ όσο και η ΔΗΜ.ΑΡ.
8 ΤΟΥ ΑΝΔΡΕΑ ΚΑΡΙΤΖΗ
Οι βασικοί προγραμματικοί πυλώνες του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ περιλαμβάνουν ανάμεσα σε άλλα επιμέρους δέσμες έκτακτων μέτρων τα οποία αντιμετωπίζουν πτυχές της γενικευμένης πλέον φτώχειας και γενικότερα της υποβάθμισης της ζωής των λαϊκών τάξεων. Η ομάδα εργασίας για τα «άμεσα μέτρα ανακούφισης από τη φτώχεια» έχει στόχο να συγκεντρώσει και να συστηματοποιήσει αυτές τις δέσμες μέτρων και να εμβαθύνει στην περαιτέρω επεξεργασία τους. Για εμάς δεν πρόκειται για μια λίστα «ξεκομμένων» και πρόχειρων μέτρων, αλλά για έκτακτα μέτρα που εκπορεύονται από μια συνεκτική -ανταγωνιστική στη μνημονιακή λογική του κέρδους και του ανταγωνισμού- πολιτική όπως αυτή ξεδιπλώνεται σε διάφορους κρίσιμους τομείς. Μιας πολιτικής που επιδιώκει όχι την εξαπάτηση των πολιτών εμφανιζόμενη ως «πανάκεια» και δουλειά των «ειδικών», αλλά μιας πολιτικής που επιδιώκει τη συμμετοχή των πολιτών τόσο ως προς τη στοχοθεσία όσο και ως προς τα μέσα και τον τρόπο επίτευξής της. Μιας πολιτικής που διέπεται από τη λογική της συνεργατικότητας, της αλληλεγγύης και της δημοκρατίας και έχει στο επίκεντρο τις κοινωνικές ανάγκες. Για τη μνημονιακή παράταξη, αν θα πεινάνε τα παιδιά στα σχολεία, αν θα μεταναστεύουν οι νέοι, αν θα έχουν φάρμακα οι συνταξιούχοι κ.ο.κ. πρέπει να εξαρτάται αποκλειστικά από τις επενδυτικές επιλογές των οικονομικά ισχυρών. Όμως, η αντίληψη που θέλει να τοποθετήσει την ελληνική κοινωνία στο έλεος της οικονομικής ολιγαρχίας, πέρα από το ότι είναι απολύτως οπισθοδρομική, ακραία εκμεταλλευτική και συνέχεια της πολιτικής που μας οδήγησε στην
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 9 IΟΥΝΙΟΥ 2013
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ μπορεί να αντιμετωπίσει τη φτώχεια
κρίση, πέρα από το ότι δεν πρόκειται ποτέ να οδηγήσει στην επούλωση των πληγών (το αίτημα για ανταγωνιστικότητα είναι διαρκές και όχι στιγμιαίο). είναι ταυτόχρονα επικίνδυνη για το μέλλον του ελληνικού λαού διότι: α) Ποτέ σε καιρούς κρίσης οι ιδιωτικές επενδύσεις και τα κριτήριά τους δεν έβγαλαν καμιά κοινωνία από το τέλμα (στο οποίο οι ίδιες την έριξαν). β) Πάντα σε καιρούς κρίσης τα επενδυτικά κριτήρια των οικονομικά ισχυρών εκφυλίζονται στη λογική του «πλιάτσικου», της αναξιοπρεπούς εργασίας και της περιβαλλοντικής καταστροφής (η αντίληψη για την ανάπτυξη της κυβέρνησης συνάδει με αυτή τη λογική). γ) Η ανάθεση της τύχης μιας κοινωνίας στις αρπακτικές διαθέσεις ο-
λιγαρχών με ταυτόχρονη αποδυνάμωση των δημόσιων και κρατικών φορέων και υποδομών εγκυμονεί κινδύνους καθώς σε καιρούς κρίσης οι γεωπολιτικές ανακατατάξεις και διενέξεις αναζωπυρώνονται. Σε τέτοιες περιόδους οι λαοί που δεν έχουν έναν δικό τους στιβαρό, αποτελεσματικό και δημοκρατικό δημόσιο και κρατικό τομέα είναι και περισσότερο εκτεθειμένοι. Συνεπώς η μνημονιακή παράταξη όχι μόνο ευθύνεται για την κοινωνική καταστροφή με τη μέχρι σήμερα πολιτική, όχι μόνο είναι υπόλογη για τους κινδύνους που εγκυμονεί η πολιτική της για το μέλλον, αλλά κυρίως, σε ό,τι μας ενδιαφέρει εδώ σχετικά με τη φτώχεια, δεν μπορεί να αντιμετωπίσει τη φτώχεια καθώς η νεοφιλε-
λεύθερη ιδεοληψία της δεν της επιτρέπει να κινητοποιήσει το δημόσιο, κρατικό και κοινωνικό δυναμικό (ανθρώπους, πόρους και δομές) προς αυτή την κατεύθυνση. Στον αντίποδα αυτής της λογικής, ο ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ αντιλαμβάνεται τη δημόσια πολιτική ως το κρίσιμο νευραλγικό κέντρο για την αντιμετώπιση της κοινωνικής καταστροφής. Η δημόσια πολιτική νοείται ως ένα ευρύ πλέγμα δυνάμεων που περιλαμβάνει και την κρατική πολιτική. Η δημόσια πολιτική συνίσταται από δημοκρατικές διαδικασίες απόφασης και κριτήρια που βασίζονται στις ανάγκες και τις δυνάμεις του ελληνικού λαού. Απέναντι σε μια κοινωνία παραιτημένη, ανειδίκευτη και έρμαιο στις
ορέξεις των ολιγαρχών εμείς αντιπαραθέτουμε μια κοινωνία στιβαρή, με αυτοπεποίθηση και γνώσεις, η οποία στηριζόμενη κατά κύριο λόγο στις δικές της δυνάμεις με δημοκρατικό τρόπο ικανοποιεί τις βασικές της ανάγκες και σχεδιάζει με ορθολογικό τρόπο το μέλλον της. Στο πλαίσιο αυτό ο ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ σε αντίθεση με τη μνημονιακή παράταξη, είναι σε θέση να κινητοποιήσει όλες τις διαθέσιμες δυνάμεις και πόρους, το σύνολο των δημόσιων, κρατικών και κοινωνικών δομών και εργαλείων για την αντιμετώπιση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού. Επίσης ο ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ είναι ο μόνος που, αντί να λοιδορεί και να απαξιώνει τις ικανότητες του ελληνικού λαού, πιστεύει σε αυτές και εκπονεί μια πολιτική που βασίζεται σε αυτές. Ήδη πάνω από 3.000 άτομα συμμετέχουν στις προγραμματικές επεξεργασίες του και ο αριθμός διαρκώς μεγαλώνει. Ο ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ πιστεύει ότι η δημοκρατία είναι παραγωγική δύναμη γιατί ακριβώς ξεκλειδώνει και απελευθερώνει τις δημιουργικές δυνάμεις και δεξιότητες της κοινωνίας, οι οποίες μπορούν να εγγυηθούν την αντιμετώπιση της κοινωνικής καταστροφής. Αντί ο ελληνικός λαός να ελεημονεί εγχώριους και ξένους ολιγάρχες και να εναποθέτει το μέλλον του στις αστάθμητες και αδιαφανείς «αγορές», μπορεί να στηριχθεί με σιγουριά στις ενδογενείς δυνατότητες του ίδιου και του τόπου του. Να γιατί ο ΣΥΡΙΖΑΕΚΜ μπορεί να αντιμετωπίσει την κοινωνική καταστροφή.
ΠΩΣ Ο ΜΑΡΚΟΓΙΑΝΝΑΚΗΣ «ΕΠΝΙΞΕ» ΤΙΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΓΓΡΑΦΟ
Το «ντόμινο» της λίστας Λαγκάρντ σταματά στον Ευ. Βενιζέλο; ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΚΩΣΤΑΣ ΠΟΥΛΑΚΙΔΑΣ
Ως ηθικό αυτουργό της συγκάλυψης και της μη αξιοποίησης της λίστας Λαγκάρντ για φορολογικά έσοδα «έδειξε» τον Ευάγγελο Βενιζέλο ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου με την ομιλία του στη Βουλή. Η απόφαση της ολομέλειας να κατηγορήσει τον πρώην υπουργό για το αδίκημα της αυτουργίας σε βαθμό κακουργήματος δοκιμάζει τις αντοχές ενός συστήματος εξουσίας που είναι έτοιμο να σπάσει, υπό το βάρος τριών δικών που εκκρεμούν: δίκη Τσοχατζόπουλου, δίκη Παπακωνσταντίνου, δίκη Λαυρεντιάδη. Η εξέλιξη της υπόθεσης Λαγκάρντ τις τελευταίες ημέρες μοιάζει με την κατάρρευση του ντόμινο, ενώ η πίεση που ασκεί ο ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ να υπάρξει
η κατηγορία για υπεξαγωγή εγγράφου οδηγεί στον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ. Το έγγραφο του γαλλικού υπουργείου Οικονομικών οδήγησε στην κατάρρευση του πρέσβη Κωνσταντίνου Χαλαστάνη, ο οποίος αποκάλυψε τον ρόλο του Ηλία Πλασκοβίτη, με αποτέλεσμα εκείνος να επιρρίψει την ευθύνη στον Γιώργο Παπακων-
σταντίνου, που απάντησε με το επιχείρημα «αν είμαι ένοχος εγώ για τον τρόπο που έφερα τη λίστα, είναι ένοχος ο Βενιζέλος για τον τρόπο που (δεν) τη διαχειρίστηκε επί 16 μήνες». Και όμως, πριν από 4,5 μήνες ο πρέσβης Χαλαστάνης «προστατεύθηκε» όταν κατέθεσε στην επιτροπή. Ο πρόεδρος της επιτροπής Χρήστος
Μαρκογιαννάκης διέκοψε ερωτήσεις σχετικά με το αν ο Κ. Χαλαστάνης υπέγραψε έγγραφο του γαλλικού υπουργείου Οικονομικών (σελ. 102 των πρακτικών) και χαρακτήρισε «οσιομάρτυρα» τον πρέσβη (σελ. 154), ενώ όταν ο πρέσβης αναφέρθηκε στο όνομα του Jean-Mark Fenet, που έστειλε τη λίστα, ο πρόεδρος της επι-
τροπής υποστήριξε το όνομα ότι δεν χρησιμεύει σε τίποτα στην επιτροπή! Αλλά και ο Άδωνις Γεωργιάδης (σελ. 124) ισχυριζόταν ότι το αποδεικτικό παράδοσης από το ελληνικό υπουργείο Οικονομικών ήταν «ανεπίσημο χαρτί πρωτοκόλλου». Τώρα πια τα «λουριά» στην προκαταρκτική επιτροπή φαίνεται ότι σφίγγουν για τους κρίσιμους μάρτυρες. Ο βουλευτής Βασίλης Καπερνάρος έκανε μηνυτήρια αναφορά κατά του πρέσβη Χαλαστάνη. Η Ζωή Κωνσταντοπούλου ζήτησε να σταλούν τα πρακτικά των καταθέσεων Πλασκοβίτη στον εισαγγελέα προκειμένου να τα ελέγξει για ψευδορκία, ενώ ο Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης τού επεσήμανε ότι κινδυνεύει με 10 χρόνια φυλακή.
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 9 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
9
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ME OΜΙΛΙΤΗ ΤΟΝ ΑΛΕΞΗ ΤΣΙΠΡΑ
ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΝΙΚΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
Έναν χρόνο ακριβώς από το ιστορικό 27% της ριζοσπαστικής Αριστεράς, αλλά και, ταυτόχρονα, τη μεγάλη ευκαιρία που τότε χάθηκε, την ερχόμενη Δευτέρα 17 Ιουνίου, ο ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ επιστρέφει στην πλατεία Συντάγματος. Σε μια μεγάλη, ανοιχτή πολιτική συγκέντρωση, με ομιλητή τον Αλέξη Τσίπρα, ο οποίος αναμένεται να κινηθεί σε δύο επίπεδα: στον «μαύρο» απολογισμό των κυβερνητικών πεπραγμένων της τρικομματικής κυβέρνησης αφενός, στην πρόταση διεξόδου από την αξιωματική αντιπολίτευση αφετέρου. Η 17η Ιουνίου μπορεί να αποτελέσει εν τέλει -όπως ο Πάνος Σκουρλέτης επεσήμανε μιλώντας «Στο Κόκκινο»- το εναρκτήριο λάκτισμα για τη δημοκρατική ανατροπή της κυβέρνησης αυτής. Μιας κυβέρνησης που συνεχίζει να κάνει αυτό που κάνει εδώ και έναν χρόνο, εργαζόμενη σκληρά δηλαδή υπέρ των δανειστών, ακόμη και όταν αυτοί παραδέχονται ό-
Ο προσυνεδριακός διάλογος Όσοι/ες επιθυμούν να πάρουν μέρος στον δημόσιο προσυνεδριακό διάλογο για το Ιδρυτικό Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ μπορούν να αποστείλουν κείμενό τους στις εφημερίδες Αυγή, (editors@avgi.gr) Εποχή (epohi@otenet.gr), Δρόμος της Αριστεράς (info@edromos.gr). Τα κείμενα δεν πρέπει να ξεπερνούν τις 700 λέξεις και θα δημοσιεύονται κατά σειρά παραλαβής, η δε παραλαβή των κειμένων θα σταματήσει την Πέμπτη 4 Ιουλίου, ώστε η τελευταία δημοσίευση στα κυριακάτικα φύλλα να γίνει την Κυριακή 7 Ιουλίου. Ο διάλογος στην Αυγή θα γίνεται σε ειδικό ένθετο δύο φορές την εβδομάδα (Τετάρτη Κυριακή), στην Εποχή κάθε Κυριακή και στον Δρόμο κάθε Σάββατο. Μπορείτε, επίσης, να στείλετε κείμενα (ώς 1.000 λέξεις) προς δημοσίευση στο site www.synedrio.syriza.gr, στο email: synedriakosdialogos @gmail.com Τα κείμενα πρέπει να είναι ενυπόγραφα, με διεύθυνση, τηλέφωνο και e-mail. Η Οργανωτική Επιτροπή Ιδρυτικού Συνεδρίου ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ 7.06.2013
Συγκέντρωση του ΣΥΡΙΖΑ στην πλατεία Συντάγματος στις 17 Ιουνίου τι εφαρμόστηκε λάθος συνταγή στο πειραματόζωο. Η παραδοχή αυτή πάντως είναι μία ευκαιρία που δεν αφήνει ανεκμετάλλευτη ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης και ζητά, με επίκαιρη ερώτησή του προς τον πρωθυπουργό, να μάθει τι θα κάνει για το τρέχον πρόγραμμα και αν προτίθεται να το αξιοποιήσει στην επικείμενη Σύνοδο Κορυφής. Φευ, ωστόσο, ο Αντώνης Σαμαράς είναι ένας πρωθυπουργός που αποφεύγει το Κοινοβούλιο, πόσο μάλλον όταν είναι η ώρα της λογοδοσίας, ένας πρωθυπουργός που τρέμει στην ιδέα μιας τετ-α-τετ αντιπαράθεσης με τον βασικό πολιτικό αντίπαλό του, στη Βουλή ή σε κάποιο τηλεοπτικό πλατό. Γι’ αυτό και αναπάντητη παραμένει η σχετική πρόκληση που του απηύθυνε ο πρόεδρος της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ.
Οι προτάσεις για Δημόσια Διοίκηση - Τοπική Αυτοδιοίκηση... Παράλληλα όμως με την αξιοποίηση των ολέθριων κυβερνητικών λαθών, ο Αλ. Τσίπρας έχει ξεκινήσει εδώ και λίγες ημέρες σειρά ομιλιών ανά τη χώρα -η ανοιχτή συγκέντρωση στην Αθήνα θα είναι η κορύφωση- σε ρυθμούς που θυμίζουν προεκλογικό 20ήμερο. Χαρακτηριστικά, τη Δευτέρα 10/6, το πρωί θα παραστεί στο Δίστομο, στην 69η επέτειο από τη σφαγή των κατοίκων του, από όπου αναμένεται να απευθύνει, για άλλη μια φορά, το αίτημα καταβολής των γερμανικών οφειλών, και το βράδυ, στο Ναύπλιο. Από εκεί, μαζί με τους Αλέξη Μητρόπουλο, Σοφία Σακοράφα και Δημήτρη Κοδέλα θα ξεδιπλώσει το πρόγραμμα για έναν νέο δημόσιο τομέα, τη Δημόσια Διοίκηση και την Αυτοδιοίκηση. Σύμφωνα με την ομάδα εργασίας, με επικεφαλής τον Θεόδωρο Γκοτσόπουλο, η κατάσταση στους δύο αυτούς τομείς είναι τόσο επιβαρυμένη λόγω Μνημονίων και όχι μόνο όμως, ώστε απαιτείται «ριζική ανατροπή». Το συγκεντρωτικό, γραφειοκρατικό, βασισμένο στις πελατειακές σχέσεις ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ., και, ως εκ τούτου, αναποτελεσματικό κράτος, που τώρα μικραίνει στο όνομα των νεοφιλελεύθερων δογμάτων και μόνο, πρέπει να δώσει τη θέση του -σύμφωνα με τη θέση του ΣΥΡΙΖΑ- σε ένα αποκεντρωμένο κράτος, σε μια ισχυρή Αυτοδιοίκηση.
...και παραγωγική ανασυγκρότηση Και δύο ημέρες μετά, την Τετάρτη, η πρόταση (από ομάδα εργασίας, με επικεφαλής τον Γαβριήλ Σακελλαρίδη) για την παραγωγική ανασυγκρότηση: η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ θα προσπαθήσει από την πρώ-
τη στιγμή να δώσει αναπτυξιακή πνοή, με στόχο τη μείωση της ανεργίας. Η τόνωση του πρωτογενούς τομέα (αγροτοδιατροφικός), από κοινού με τα γνωστά ισχυρά χαρτιά της χώρας (τουρισμός, κατασκευές, ναυτιλία), χωρίς όμως να γίνεται αναπαραγωγή του παλαιού μοντέλου, και η μεγαλύτερη έμφαση σε τομείς όπως η ενέργεια και οι νέες τεχνολογίες μπορούν να δώσουν λύσεις.
δηλώσεις - ομιλίες του Αλ. Τσίπρα: στη Δραπετσώνα για τα άμεσα μέτρα κατά της φτώχειας, στην Καισαριανή για την υπεράσπιση της συλλογικής μνήμης και τον φραγμό στο κυβερνητικό σχέδιο εκποίησης του Σκοπευτηρίου. Εκτός όμως από την ιστορία αυτού του λαού, η τρικομματική κυβέρνηση βγάζει στο σφυρί και τα δημόσια αγαθά, όπως το νερό, με τον επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ να εξα-
έχει γίνει αντιληπτό είναι ότι ο Αλ. Τσίπρας δεν περιορίζεται στην εκφώνηση ενός «δεκάρικου», αλλά στη συνέχεια ακούει τους πολίτες, συνομιλεί μαζί τους. Και στη Δραπετσώνα πήραν τον λόγο οι καθημερινοί αγωνιστές των δομών αλληλεγγύης, αλλά και στο Ηράκλειο παριστάμενοι πολίτες. Που, όπως αποδείχθηκε στην πορεία της συζήτησης, κάποιοι είναι ενταγμένοι στον
ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΤΟΥ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟΥ ΝΙΚΟΣ ΠΟΥΛΑΝΤΖΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΡΙΣΗ
Τσίπρας, Βαρουφάκης, Γκαλμπρέιθ Εκδήλωση με θέμα την κρίση διοργανώνει το Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς, την Τετάρτη 12 Ιουνίου, στις 7.30 μ.μ., στο Βελλίδειο Συνεδριακό Κέντρο (Εγνατίας 154), στη Θεσσαλονίκη. Θα μιλήσουν οι: Γιάνης Βαρουφάκης, καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, επισκέπτης Σε συνδυασμό πάντα με την οπτική ότι όλα θα ξεκινούν και θα καταλήγουν στον άνθρωπο, μπορεί να αντιμετωπισθεί η γάγγραινα της ανεργίας, πιστεύουν στον ΣΥΡΙΖΑ, η κυβέρνηση του οποίου, για παράδειγμα, δεν θα περιοριστεί, όπως η σημερινή, μόνο στη διάθεση αγρών σε ανέργους, αλλά θα μεριμνήσει να έχουν και τις υποδομές για την καλλιέργειά τους, ενώ θα τους βοηθήσει και στην απορρόφηση των προϊόντων τους. (Τον γενικό συντονισμό όλων των ομάδων που ετοιμάζουν τις θεματικές εκδηλώσεις συντονίζει ο Αλέκος Φλαμπουράρης). Ενώ και η εβδομάδα που πέρασε ήταν το ίδιο γόνιμη: καθημερινές εκ-
καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Τέξας, ΗΠΑ, Τζέιμς Κένεθ Γκαλμπρέιθ, καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο του Τέξας, ΗΠΑ. Θα χαιρετήσει ο πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ Αλέξης Τσίπρας. Θα υπάρχει ταυτόχρονη μετάφραση.
πολύει επίθεση κατά των Φ. Κουβέλη και Ευ. Βενιζέλου που δεν ρίχνουν την κυβέρνηση Σαμαρά για κανένα λόγο εν τέλει. Και ταυτόχρονα, στο πλευρό των κατοίκων της Ιερισσού ενάντια στις «επενδύσεις» που αφήνουν πίσω τους μόνο καταστροφή. Τέλος, στο Παίδων «Αγία Σοφία» για το πλέον αυτονόητο δικαίωμα, αυτό της διασφάλισης δημόσιας υγείας στα παιδιά. Ένα δικαίωμα που δεν είναι αυτονόητο για τη σημερινή κυβέρνηση...
Ο διάλογος με τον 28χρονο Η μεγαλύτερη, την εβδομάδα αυτή, συγκέντρωση έγινε στην Κρήτη, στο Ηράκλειο. Κάτι πάντως που δεν
ΣΥΡΙΖΑ, αρκετοί άλλοι όμως όχι, πήγαν όμως για να σχηματίσουν από πρώτο χέρι άποψη... Με κορυφαία στιγμή του διαλόγου όσα είπε στον Αλ. Τσίπρα ένας 28χρονος πτυχιούχος: «Φεύγω από τη χώρα, δεν άντεξα, δεν τα κατάφερα... Εσείς, όμως, μην συμβιβαστείτε, μη τα εγκαταλείψετε», του ζήτησε. Με τον Αλέξη Τσίπρα να ζητεί τον λαό να γίνει συμπαραστάτης στην αυριανή κυβέρνηση. «Μόνοι μας δεν μπορούμε...», ξεκαθαρίζει και υπογραμμίζει ότι οι συνθήκες έχουν αλλάξει και αυτό που προηγείται τώρα είναι η αντιμετώπιση των άμεσων αναγκών. Όπως το να μη φεύγουν οι νέοι στο εξωτερικό...
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 9 IOYNIOY 2013
10
ΠΟΛΙΤΙΚΗ Ο ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ ΑΥΤΟΔΙΑΛΥΕΤΑΙ
Μια πλούσια περίοδος, με θετικό, αναμφίβολα, απολογισμό, κλείνει σε μία εβδομάδα από σήμερα, μια περίοδος δύο δεκαετιών. Ο Συνασπισμός αυτοδιαλύεται για να αποτελέσουν τα πολλές χιλιάδες μέλη του λιθαράκι, βάση για το νέο, ενιαίο, πολυτασικό κόμμα, τον ΣΥΡΙΖΑ. Σε μία εβδομάδα, θα γίνει το Διαρκές Συνέδριο για να ληφθεί η ιστορική απόφαση, ενώ σήμερα από το πρωί συνεδριάζει η Κεντρική Πολιτική Επιτροπή με το ίδιο θέμα. «20 χρόνια χρειάστηκαν», όπως έγραψε και ο Γιάννης Μπαλάφας στο ομώνυμο βιβλίο του. Από τότε που ο Συνασπισμός της Αριστεράς και της Προόδου συγκροτήθηκε, με μεγάλη δόση τόλμης, από το ΚΚΕ, την ΕΑΡ, τη Νέα Πορεία, το ΚΟΔΗΣΟ κ.ά.
Από τον ΣΥΝ... στον ΣΥΡΙΖΑ σχήματα αλλά και προσωπικότητες της Αριστεράς - τέλη του 1988 όλα αυτά. Δύο δεκαετίες, στη διάρκεια των οποίων όσοι πραγματικά πίστεψαν στο εγχείρημα, ενθάρρυναν τη συνάντηση και με άλλα «ρυάκια», κάθε ένα από τα οποία έφερνε νέο κόσμο και πλούτο ιδεών -επί παραδείγματι, με το Χώρο Διαλόγου και Κοινής Δράσης της Αριστεράς. Και ο ΣΥΝ δεν φοβήθηκε τη συνάντηση με τα κινήματα της εποχής του: Το Παγκόσμιο Κοινωνικό Φόρουμ ή εκείνο της υπεράσπισης του άρθρου 16. Ο ΣΥΝ που αποτελεί, επιπλέον, αναπόσπαστο κομμάτι με το Κόμμα Ευρωπαϊκού Κόμματος Αριστεράς. Από τα τέλη της δεκαετίας του ‘80, με τον Χαρίλαο Φλωράκη και τον Λεωνίδα Κύρκο, ακολούθως η ανά-
ληψη της προεδρίας από τη Μαρία Δαμανάκη (Μάρτιος 1991), η διάσπαση του ΚΚΕ και η αποχώρηση του Περισσού από το ελπιδοφόρο σχήμα. Αμέσως μετά, η εκλογική ήττα που έφερε τον ΣΥΝ εκτός Βουλής, κατάσταση που διήρκεσε τρία ολόκληρα χρόνια, και η μάχη, με επικεφαλής τον Νίκο Κωνσταντόπουλο πια, να επιστρέψει στην κεντρική πολιτική σκηνή -όπως και έγινε. Ακολούθως, η αριστερή στροφή και η εκλογή Αλαβάνου στο τιμόνι του κόμματος (2004), τέλος η ανάδειξη του Αλέξη Τσίπρα αρχικώς μέσα από τη μάχη για τον Δήμο Αθηναίων και μετά στην ηγεσία του ΣΥΝ (2008). Του Αλέξη Τσίπρα που, ήδη από την πρώτη του συνέντευξη, με την ιδιότητα του προέδρου του Συνασπισμού, εδώ στην «Αυγή»
μιλούσε για τις αναγκαίες, όπως τις χαρακτήριζε, αλλαγές στη δομή αλλά και στην κουλτούρα λειτουργίας του κόμματος. Οι αλλαγές, βεβαίως, όπως και η ζωή, δεν σταματούν ποτέ. Και τώρα, μάλιστα, τρέχουν με ακόμη μεγαλύτερες ταχύτητες, αφενός γιατί οι λαϊκές απαιτήσεις είναι κατά πολύ αυξημένες, αφετέρου γιατί είμαστε ένα σκαλοπάτι από την ίδρυση του ΣΥΡΙΖΑ στα μέσα Ιουλίου.
Η εισήγηση του Δ. Βίτσα και οι θέσεις της μειοψηφίας Όμως, «δεν είναι η στιγμή μιας ιστορικής αναδρομής, αλλά μιας ιστορικής συνέχειας» θα πει σήμερα το πρωί ανοίγοντας τις εργασίες της ΚΠΕ ο γραμματέας Δημήτρης Βίτσας, που αναμένεται, επιπλέον, να
περιγράψει το 1ο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ ως ένα συνέδριο που θα αναζωπυρώνει το πολιτικό σχέδιο του χώρου και άρα θα δημιουργεί όρους ανατροπής. Ταυτόχρονα πάντως ο Δ. Βίτσας θα μιλήσει για το πώς πρέπει να γίνει η μετάβαση από τον ΣΥΡΙΖΑ των συνιστωσών στον ΣΥΡΙΖΑ των μελών. Με προστατευμένη τη διαφορετική άποψη, αλλά και ένα κόμμα με ενιαία και συλλογική λειτουργία, με διακριτό και συμπαγές στίγμα, που δεν θα φαλκιδεύεται από τη μετατροπή των ιδεολογικών ρευμάτων σε αλληλοσυγκρουόμενους μόνιμους μηχανισμούς, που απλώνονται από την κορυφή έως τη βάση. Και η απόφαση της ΚΠΕ, και κατ’ επέκταση του Διαρκούς Συνεδρίου του ΣΥΝ θα είναι το πρώτο βήμα...
ΣΟΦΗ ΠΑΠΑΔΟΓΙΑΝΝΗ
ΧΡΗΣΤΟΣ ΛΑΣΚΟΣ
Δεν συντρέχουν λόγοι η αυτοδιάλυση να γίνει βεβιασμένα
Κόμμα των πολλών μελών και όχι... πολυκομματικό
Οι άγριες μνημονιακές πολιτικές έχουν κυριολεκτικά γονατίσει τον κόσμο της εργασίας. Οι λαϊκές αντιδράσεις όμως είναι περιορισμένες. Η κοινωνία δείχνει να συμβιβάζεται με τη φτωχοποίησή της. Στην πραγματικότητα είναι ένα καζάνι που βράζει, έτοιμο να εκραγεί. Η τρικομματική κυβέρνηση επιχειρεί να σταθεροποιηθεί, για να συνεχίσει το καταστροφικό της έργο, καλλιεργώντας, αφενός, φρούδες ελπίδες μιας αναπτυξιακής προοπτικής και αφετέρου ενεργοποιώντας φοβικά αντανακλαστικά για τα «χειρότερα» που αποφύγαμε. Την ίδια στιγμή η ριζοσπαστική Αριστερά δυσκολεύεται να ανακτήσει την πρωτοβουλία των πολιτικών κινήσεων. Η δυναμική στην επιρροή της έχει ανακοπεί. Δημόσιες τοποθετήσεις ηγετικών στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ, με τις οποίες προσωπικές τους απόψεις παρουσιάζονται ως επίσημες απόψεις του κόμματος, διαμορφώνουν μια εικόνα συνεχούς αναδίπλωσης στην πολιτική μας κατεύθυνση. Ενώ οι άκρως αντιδραστικές εξελίξεις στην Ευρώπη, ειδικά μετά την τραγική εμπειρία της Κύπρου, ακυρώνουν τις βεβαιότητες γα τη δυνατότητα ανατροπής της μνημονιακής λιτότητας και διαγραφής του χρέους με διαπραγμάτευση εντός της Ευρωζώνης. Και μας υποχρεώνουν σε ριζικές επανατοποθετήσεις για τον χαρακτήρα της Ε.Ε., για την Ευρωζώνη και το ευρώ. Ο ΣΥΡΙΖΑ στο Συνέδριό του, λοιπόν, πρέπει να αναμετρηθεί με προκλήσεις σαν τις παραπάνω και να προχωρήσει σε μια νέα ριζοσπαστική αντεπίθεση, που θα τον αναδείξει εκ νέου σε πρωταγωνιστή των εξελίξεων και θα φέρει πιο κοντά την κυβέρνηση της συμπαραταγμένης Αριστεράς. Η μετασχηματισμός του ΣΥΡΙΖΑ σε ενιαίο πολυτασικό κόμμα της ριζοσπαστικής Αριστεράς, μεγάλο, μαχητικό, αποτελεσματικό, με μεγάλη ικανότητα κινητοποίησης των λαϊκών δυνάμεων, χρειάζεται για να υπηρετεί αυτούς ακριβώς τους πολιτικούς και στρατηγικούς στόχους. Η διαδικασία σε αυτή την κατεύθυνση πρέπει να γίνει συντεταγμένα, με βήματα σταθερά, με σεβασμό και αναγνώριση της συμβολής όλων των δυνάμεων, που συμ-
μετείχαν σε αυτό το πρωτότυπο ενωτικό εγχείρημα στον χώρο της Αριστεράς, το οποίο κατόρθωσε να φέρει τα πάνω - κάτω στην πολιτική ζωή της χώρας. Οι ασφυκτικές πιέσεις προς συνιστώσες που δηλώνουν ανέτοιμες προς το παρόν να αυτοδιαλυθούν δεν αρμόζουν στην αρχή της «ενότητας στη διαφορετικότητα», που ήταν πάντα οδηγός για τον ΣΥΡΙΖΑ. Η διαδικασία της αυτοδιάλυσης μπορεί να προκύψει μέσα από συντροφική πολιτική συνεννόηση, με τον καθορισμό μιας ικανής μεταβατικής περιόδου. Άλλωστε τα πιο ουσιαστικά βήματα ενιαιοποίησης ήδη έχουν γίνει. Δεν υπάρχει πλέον κανενός είδους προνόμιο για τις συ-
Η διάλυση του ΣΥΝ με τις πιο συνοπτικές διαδικασίες, που δίνει μάλιστα την εντύπωση ότι αυτή η αγχώδης κίνηση γίνεται προκειμένου να πιεστούν άλλες πολιτικές συλλογικότητες του ΣΥΡΙΖΑ να πράξουν το ίδιο, ισοδυναμεί με απαξίωσή του νιστώσες. Επομένως δεν συντρέχουν λόγοι η αυτοδιάλυση να γίνει βεβιασμένα. Αυτό αφορά και τον Συνασπισμό. Το Συνέδριο για την αυτοδιάλυσή του πρέπει να γίνει με άνεση μετά το Ιδρυτικό Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ. Και αυτό είναι αυτονόητο, γιατί ποτέ δεν διαλύεις ένα κόμμα, προτού συγκροτήσεις το καινούργιο. Η διάλυση του ΣΥΝ με τις πιο συνοπτικές διαδικασίες, που δίνει μάλιστα την εντύπωση ότι αυτή η αγχώδης κίνηση γίνεται προκειμένου να πιεστούν άλλες πολιτικές συλλογικότητες του ΣΥΡΙΖΑ να πράξουν το ίδιο, ισοδυναμεί με απαξίωσή του. Ο ΣΥΡΙΖΑ όμως σήμερα, για να οικοδομήσει ένα κόμμα σύγχρονο, ικανό να καινοτομήσει και να πρωτοπορήσει, δεν πρέπει να απαξιώσει, αλλά να συνεχίσει και να ενισχύσει τη δημοκρατική και ενωτική παράδοση του Συνασπισμού.
Νάμαστε, λοιπόν, μπροστά σε ένα Συνέδριο της Αριστεράς, που είναι καταδικασμένο να αποδειχτεί ιστορικό. Σε μια συγκυρία κορύφωσης της μνημονιακής επίθεσης, παρόλες τις φιοριτούρες της τρικομματικής κυβέρνησης, που πορεύεται έμπρακτα, με πλήρη συνοχή και εδραία πεποίθηση, στο πλαίσιο μιας ακροδεξιάς ατζέντας και μιας ακραίας συνταγματικής εκτροπής. Με τον μισό εργαζόμενο πληθυσμό επιστρατευμένο, με μια ασύλληπτη ένταση της καταστολής απέναντι σε όποιον αντιδρά, με αξιοποίηση της πρωτοφανούς στην ιστορία ανεργίας για την τρομοκράτηση της κοινωνικής πλειοψηφίας και την επιστροφή του εκκρεμούς σε συνθήκες πρωταρχικής κεφαλαιακής συσσώρευσης. Με την αφάνταστη μέχρι πριν λίγο καιρό, σε διεθνές επίπεδο, ένταση της εκμετάλλευσης της εργατικής τάξης και τη βίαιη αποστέρηση δικαιωμάτων που χρειάστηκαν αιώνες για να κατακτηθούν. Και, παρόλα αυτά, με εντελώς άδηλο το μέλλον, μια και η μεγαλύτερη, ίσως, κρίση στην ιστορία του καπιταλισμού, σε συνδυασμό με τις συνθήκες ενεργειακής, διατροφικής και κλιματικής οιονεί κατάρρευσης μόνο ζοφερές σκέψεις και αισθήματα μπορούν να προκαλούν. Εκτός εάν... αυτό που ξεκίνησε στην Ελλάδα, με την πολιτική ενδυνάμωση της ριζοσπαστικής Αριστε-
ράς, της δικής μας Αριστεράς, ταυτόχρονα, όμως, και της Αριστεράς στην οποία αναγνωρίζεται στις τωρινές συνθήκες ένα πολύ μεγάλο μέρος των ανέργων, της παραδοσιακής εργατικής τάξης, των ιδιωτικών υπαλλήλων, των δημόσιων λειτουργών στην υγεία, την παιδεία και τις κοινωνικές υπηρεσίες ευρύτερα, των κατεστραμμένων ή στο όριο μικροεπιχειρηματιών, των νέων καταφέρει να συνδιαμορφώσει ένα μεγάλο κοινωνικό και πολιτικό ρεύμα ανατροπής εδώ και διεθνώς, που θα κάνει υλοποιήσιμο τον ριζικό κοινωνικό μετασχηματισμό, που είναι αναγκαίος και επίκαιρος. Που τον θέτει η εποχή μας, για να θυμηθούμε τον Μαρξ, «ως πρόβλημα, που μπορεί επιτέλους να επιλυθεί». Με αυτά τα δεδομένα είναι φανερό πως η πορεία προς τον ενιαίο ΣΥΡΙΖΑ εκπέμπει ένα ιδιαίτερα ισχυρό σήμα. Το «ενιαίο» εδώ δεν συνιστά έναν επιφανειακό προσδιορισμό. Σημαίνει πως το κόμμα των πολλών μελών, που επιδιώκουμε και έχουμε ανάγκη αν είναι η κυβέρνηση της Αριστεράς, ως πρώτο βήμα για τη μεγάλη ανατροπή, να γίνει πραγματικότητα, δεν μπορεί παρά να είναι κόμμα των μελών. Χωρίς περίκλειστες, «αυτόνομες» και μόνιμες συγκροτήσεις στο εσωτερικό του. Δημοκρατικό και πολυτασικό, άρα όχι πλέον... κόμμα πολυκομματικό! Πολύχρωμο, με ιδεολογικά ρεύματα που αντιπαρατάσσονται, συνδιαμορφώνουν και αναδιαμορφώνονται τα ίδια στην πορεία. Από αυτήν την άποψη, η «Αριστερή Ενότητα», ως το πλειοψηφικό ι-
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 9 IOYNIOY 2013
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
11
Από την άλλη, πάντως, υπάρχει και η άποψη της μειοψηφίας («Αριστερό Ρεύμα»), η οποία σταθερά ζητάει η αυτοδιάλυση να γίνει μετά το συνέδριο, ως εκ τούτου αναβολή διεξαγωγής του Διαρκούς Συνεδρίου. Με το σκεπτικό ότι η εδώ και τώρα αυτοδιάλυση θα λειτουργήσει εκ των πραγμάτων πιεστικά προς τις άλλες συνιστώσες να πράξουν το ίδιο... Σε αυτό το ιστορικό μεταίχμιο, η «Αυγή» της Κυριακής απευθύνθηκε σε τρία μέλη της τελευταίας Πολιτικής Γραμματείας, τον Γιάννη Μπαλάφα, τον Χρήστο Λάσκο και τη Σόφη Παπαδόγιαννη, για να μας καταθέσουν τη δική τους οπτική για το νέο και το παλιό, για τη συγκυρία, για τη χώρα και την Αριστερά. ΝΙΚΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΠΑΛΑΦΑΣ
Το Μνημόνιο, αν τους αφήσουμε, ήρθε για να μείνει δεολογικό ρεύμα στο εσωτερικό του ΣΥΝ, με καθοριστικό αντικειμενικά ρόλο στην εξέλιξη των συριζικών πραγμάτων, επωμιζόμενη τη σωτήρια διάσπαση του 2010, υπό την έντονη κριτική των άλλων ρευμάτων, συνδιαμορφώνοντας πρωταγωνιστικά τη βασική λογική και ανάλυση που ηγεμόνευσε στην ταξική και διεθνιστική προσέγγιση του ΣΥΡΙΖΑ και πολύ συνέβαλε, νομίζω, στην ιλιγγιώδη εκτόξευσή του, πορεύεται προς το τελευταίο Συνέδριο του κόμματος με ειλημμένη την απόφαση της αφομοίωσής του στον μεγάλο, ενιαίο ΣΥΡΙΖΑ. Το ιδεολογικό ρεύμα του ανανεωτικού δημοκρατικού κομμουνισμού, των ελευθεριακών και αντιαυταρχικών προταγμάτων τής μετά από το παγκόσμιο ’68 Νέας Αριστεράς προσέρχεται σε αυτό το εγχείρημα ανοιχτά, έτοιμο να δοκιμαστεί και να αλλάξει. Γιατί αυτό που διακυβεύεται έχει ιστορική σημασία.
Στη χώρα μας συντελείται μια μεγάλη καταστροφή. Η τρόικα εσωτερικού, σε αγαστή συνεργασία με την τρόικα εξωτερικού εφαρμόζουν με δογματική προσήλωση πολιτικές υφεσιακής λιτότητας. Ορατός στόχος να υποβαθμίσουν τις παραγωγικές και αναπτυξιακές δυνατότητες της χώρας, γεγονός που πυκνώνει τις στρατιές των ανέργων, να συρρικνώσουν τα μεσαία στρώματα, να φτωχοποιήσουν τον κόσμο της μισθωτής εργασίας. Ανομολόγητος στόχος η βίαιη αναδιανομή των διατιθέμενων πόρων, σε βάρος της μεγάλης πλειοψηφίας, προς όφελος των μεγάλων ευρωπαϊκών τραπεζικών και χρηματιστηριακών ομίλων. Έτσι, θεωρούν ότι θα ενισχυθεί ο ρόλος του μεγάλου ευρωπαϊκού κεφαλαίου στο πλαίσιο του διεθνούς ανταγωνισμού. Και όταν αυτή η διαδικασία φτάσει στον «πάτο», θα έλθει η «ανάπτυξη», την οποία η κυβέρνηση περιορίζει και ταυτίζει βασικά με την εκποίηση της δημόσιας περιουσίας. Μια «ανάπτυξη» αναιμική, επισφαλής, που θα διαιωνίζει τη φτώχεια και την α-
νεργία, με τη χώρα σε μόνιμη «καταστολή». Το «Μνημόνιο», αν τους αφήσουμε, ήρθε για να μείνει. Ο ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ, από την πρώτη στιγμή, στάθηκε ενάντια στις μνημονιακές πολιτικές. Ενάντια στη σημερινή τρικομματική μνημονιακή κυβέρνηση. Με όλες του τις δυνάμεις οργανώνει αντιστάσεις, δραστηριοποιείται για τη δημιουργία δομών αλληλεγγύης στον κόσμο που υποφέρει, αγωνίζεται να μείνει ζωντανή η ελπίδα και η πίστη ότι τα Μνημόνια και η μιζέρια τους δεν είναι μονόδρομος και ότι τα πράγματα πρέπει και μπορούν να αλλάξουν. Το τρίπτυχο του πολιτικού του σχεδίου είναι: o Να σταματήσουμε την καταστροφή. o Να οργανώσουμε τη δημοκρατική ανατροπή των νεοφιλελεύθερων και μνημονιακών πολιτικών και των κυβερνήσεών τους. o Να συγκροτηθεί μια νέα και ισχυρή κοινωνική και πολιτική πλειοψηφία που θα κερδίσει τις εκλογές και θα στηρίξει μια κυβέρνηση για τη σωτηρία της χώρας, μια κυβέρνηση με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ, μια κυβέρνηση Αριστεράς. Αυτό είναι το κύριο και άμεσο καθήκον του
Ο Συνασπισμός της Αριστεράς των Κινημάτων και της Οικολογίας, μπροστά στο Συνέδριο της Ενότητας και της Ενοποίησης, αποφάσισε να δώσει πρώτος το «παράδειγμα». Αποφασίζει τις προσεχείς ημέρες την αυτοδιάλυσή του και την ένταξη των μελών του, ως απλών μελών, στον ενιαίο πολυτασικό ΣΥΡΙΖΑ
ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ σήμερα. Μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο, ο ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ προωθεί τον μετασχηματισμό του από πολιτική συμμαχία επί μέρους συλλογικοτήτων σε ένα ενιαίο, πολυτασικό - πλουραλιστικό, σύγχρονο και δημοκρατικό κόμμα. Το Ιδρυτικό 1ο Συνέδριο, που θα διεξαχθεί τον Ιούλιο στην Αθήνα, θα επικυρώσει την ίδρυση του νέου φορέα. Στόχος όλων των δυνάμεων, παλαιότερων και νεότερων, είναι ο ενιαίος ΣΥΡΙΖΑ να λειτουργεί όλο και πιο δημοκρατικά, όλο και πιο αποτελεσματικά. Να είναι ο ΣΥΡΙΖΑ των μελών του, μέσα από την υπέρβαση και συγχώνευση επί μέρους συνιστωσών και συλλογικοτήτων στο ενιαίο κόμμα. Για να μπορέσει ο νέος ΣΥΡΙΖΑ να ανταποκριθεί στις ελπίδες που ένα μεγάλο μέρος του ελληνικού λαού έχει εναποθέσει πάνω του. Στις προσυνεδριακές θέσεις, που αναμένεται να ψηφιστούν στο Ιδρυτικό Συνέδριο, τονίζεται, μεταξύ πολλών άλλων, η επιλογή του νέου φορέα να σωθεί η χώρα μέσα στην Ευρωζώνη, αλλά και η αποφασιστικότητα και η ετοιμότητά του να αντιμετωπίσει όλα τα ενδεχόμενα, να αποκρούσει τους όποιους εκβιασμούς και απειλές και να προωθήσει σταθερά: την ακύρωση του Μνημονίου, την αναδιαπραγμάτευση του χρέους και την ανασυγκρότηση -παραγωγική και κοινωνική- της πατρίδας μας. Ο Συνασπισμός της Αριστεράς των Κινημάτων και της Οικολογίας, μπροστά στο Συνέδριο της Ενότητας και της Ενοποίησης, αποφάσισε να δώσει πρώτος το «παράδειγμα». Αποφασίζει τις προσεχείς ημέρες την αυτοδιάλυσή του και την ένταξη των μελών του, ως απλών μελών, στον ενιαίο πολυτασικό ΣΥΡΙΖΑ. Το πολιτικό και συναισθηματικό δέσιμο των μελών και των φίλων του -όλων μας-, για πάνω από είκοσι χρόνια, με το κόμμα μας, υποχωρεί μπροστά στην ανάγκη να υπηρετήσουμε τον λαό μας μέσα από τις πιο κατάλληλες σε αυτή τη φάση οργανωτικές λύσεις.
12
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
AΡΘΡΑ
Ο ΣΥΡΙΖΑ αναμετράται τώρα με τον εαυτό του Ο ΣΥΡΙΖΑ λοιπόν πρόκειται να γίνει, όπου νά ‘ναι, ενιαίο κόμμα. Μετά από μακρά και μάλλον επώδυνη κυοφορία. Το ζήτημα, και το ανοιχτό ακόμη ερώτημα, είναι αν θα πρόκειται για «κανονικό» κόμμα. Με μέλη, με οργανώσεις βάσης, με καθοδηγητικά, με εκτελεστικά και με ενδιάμεσα όργανα, με ηγεσία και με ρεύματα σκέψης, κατά την κουλτούρα της σύγχρονης Αριστεράς. Ή για καρικατούρα κόμματος. Όπου τα πράγματα θα παραμείνουν περίπου όπως είναι σήμερα. Με τιμάρια και με ομοσπονδιακό χαρακτήρα χαλαρής ενοποίησης. Πρόκειται για το στοίχημα με το οποίο καλείται να αναμετρηθεί σήμερα ο ΣΥΡΙΖΑ. Για λογαριασμό της ιστορίας... ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΠΑΪΚΟΥ
Οι φίλοι του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά κι όλοι όσοι παρακολουθούν με ενδιαφέρον τα βήματά του, αναρωτιούνται. Κάποιοι ανησυχούν. Και κάποιοι άλλοι βιάζονται να του γυρίσουν την πλάτη. Αμφισβητώντας την αντικειμενική του δυνατότητα να προχωρήσει. Σε συνδυασμό, αυτά τα τελευταία, με τα φαινόμενα πολυφωνίας ή και κακοφωνίας που εκπέμπονται συχνά-πυκνά από τις γραμμές του. «Αφού δεν μπορούν να τα βρουν μεταξύ τους, είναι δυνατόν να τους εμπιστευτείς τις τύχες της χώ-
Μπορείτε να το εκλάβετε και ως sequel του άρθρου που φιλοξενήθηκε πριν δυο Κυριακές στην ίδια θέση («Τι κόμμα;»). Βεβαίως, το ερώτημα «τι συνδικάτα» ίσως είναι πιο θεμελιώδες για τον κόσμο της εργασίας, διακεκριμένο στόχο της μνημονιακής καταστροφής. Είναι ερώτημα υπαρξιακό και για τα ίδια τα συνδικάτα και για αυτούς που υποτίθεται ότι εκπροσωπούν. Τα συνδικάτα είναι κι αυτά θύματα του βίαιου μετασχηματισμού της κοινωνίας. Αν και η απαξίωσή τους είναι διεργασία δεκαετιών και προέκυψε όχι μόνο από τις «επιθέσεις» εργοδοσίας και κράτους, αλλά και από τις δικές τους αναπηρίες (γραφειοκρατικοποίηση, κρατικοποίηση, κομματικοποίηση κ.λπ.), τη χαριστική βολή τη δίνει η κατάργηση των συλλογικών διαπραγματεύσεων. Αυτό τα φέρνει σε κατάσταση υπαρξιακής κρίσης. Αν οι εργαζόμενοι είχαν αρκετούς λόγους να ψάχνουν το νόημα της ύπαρξής των συνδικάτων πριν, τώρα που εγκαταλείπονται στη ζούγκλα της ατομικής διαπραγμάτευσης του μισθού, έχουν χίλιους. Φυσικά, το να συμβιβαστούν τα συνδικάτα με το οριστικό τέλος των συλλογικών συμβάσεων, είναι σαν να υπογράφουν την αυτοδιάλυσή τους. Ωστόσο, μέχρι να ανακτηθεί το δικαίωμα στην ελεύθερη διαπραγμάτευση, δικαίωμα που απαίτησε ενάμιση αιώνα αιματηρών διεκδικήσεων, τα συνδικάτα θα πρέπει σε έναν
ρας;» ακούς κάθε τόσο από ειλικρινείς ή και από λιγότερο ειλικρινείς φίλους. Ας πούμε τα πράγματα με τ’ όνομά τους. Εδώ κι ένα χρόνο, από τον Ιούνιο του 2012, ο ΣΥΡΙΖΑ περνά τη φάση της ενηλικίωσής του. Τη φάση της «βίαιης ωρίμανσής» του, κατά την εύστοχη ρήση του Γιάννη Δραγασάκη. Από το 4% εκτοξεύτηκε στο 27%. Από τους 13 βουλευτές (που έγιναν 9 μετά την αποχώρηση της ΔΗΜ.ΑΡ.), έφτασε στους 71. Από κόμμα της ελάσσονος αντιπολίτευσης, τελευταίο σε δύναμη στην προηγούμενη Βουλή, κατέλαβε τη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευ-
σης στη χώρα. Και χτυπάει με αξιώσεις την πόρτα της εξουσίας. Ε, πώς να το κάνουμε, δεν καλύπτονται αυτές οι θηριώδεις αποστάσεις τόσο γρήγορα. Δεν αφομοιώνονται αυτές οι χαώδεις διαφορές τόσο εύκολα. Ο ΣΥΡΙΖΑ πασχίζει σήμερα, με τη διαδικασία του κατεπείγοντος, να προσαρμόσει δομές, συγκρότηση, αντιλήψεις, κομματική προσωπικότητα και πολιτική «ψυχολογία» στις νέες απαιτήσεις. Πρόκειται ακριβώς για την ταχύρρυθμη ενηλικίωσή του, πρόκειται για τη «βίαιη ωρίμανση» που λέγαμε. Και το κάνει, θα πρέπει να πούμε, με μεγαλύτερη ταχύτητα, με λιγότερες δυσκολίες και, προπάντων, με λιγότερα λάθη απ’ ό,τι θα περίμενε κανείς. Απ’ ό,τι φοβούνταν οι ίδιοι οι φίλοι του...
Στοιχήματα και προκλήσεις Αλλά τι ενδιαφέρουν όλ’ αυτά τους πολίτες και κατά τι τους αφορούν, θα ρωτήσει κάποιος. Και θά ‘χει δίκιο. Οι πολίτες δεν έχουν καμιά απολύτως υποχρέωση να δείξουν «κατανόηση». Και δεν πρόκειται να το κάνουν. Ο λαός θέλει να δει ώριμο και «έτοιμο» το κόμμα που διεκδικεί την
εξουσία. Προκειμένου να το εμπιστευτεί. Ο λαός περιμένει να δει ένα κόμμα πραγματικά ενιαίο και σοβαρό, τέτοιο που δεν θα εμπεριέχει το σπέρμα μελλοντικών περιπετειών. Ο λαός περιμένει να δει από τον ΣΥΡΙΖΑ «πρόταση εξουσίας» ολοκληρωμένη, πλήρη, συνολική και, προπάντων, πειστική. Ακριβώς αυτό είναι το στοίχημα του ΣΥΡΙΖΑ σήμερα. Πρόκειται για τις προκλήσεις που αποτελούν τον μόνο υπολογίσιμο «αντίπαλό» του. Και για να μιλήσουμε συγκεκριμένα. Ο ΣΥΡΙΖΑ, πέρα από τις κατά τομείς προγραμματικές θέσεις, τις οποίες πράγματι παρουσιάζει με αξιοσημείωτη επάρκεια, χρωστάει να πει στον λαό τι ακριβώς θα κάνει στην περίπτωση που, ερχόμενος στην εξουσία και εφαρμόζοντας τα υπεσχημένα, οι δανειστές κλείσουν τις κάνουλες της χρηματοδότησης. Και τούτο όχι με υποθέσεις εργασίας, ούτε με σεναριακές γενικότητες. Αλλά καθαρά και ξάστερα και στις λεπτομέρειες. Στις πράγματι δύσκολες λεπτομέρειες. Και χρωστάει, από την άλλη μεριά, να πει στον λαό με ποιες ακριβώς κυβερνητικές συμμαχίες θα προχωρή-
Τι συνδικάτα; TOY ΓΙΑΝΝΗ ΚΙΜΠΟΥΡΟΠΟΥΛΟΥ
βαθμό να επανεφεύρουν τον προορισμό τους. Να βρουν δράσεις που τα καθιστούν απαραίτητα στους εργαζόμενους. Παρακολουθώντας τα ρεπορτάζ για την κινητοποίηση των ναυτεργατών, διαπίστωσα μεταξύ άλλων ότι στην κατάσταση έκτακτης ανάγκης που έχουν επιβάλει η τρόικα και η κυβέρνηση δεν υπάρχουν αυτονόητα. Οι άνθρωποι μπορούν να είναι για μήνες απλήρωτοι και να υποχρεώνονται να δουλεύουν. Οι πλοιοκτήτες μπορούν να εξακολουθούν να έχουν έσοδα, αλλά η εξόφληση των εργαζομένων να είναι η τελευταία τους προτεραιότητα. Μπορούν να υποχρεώνουν τους εργαζόμενους να δουλεύουν άμισθοι, αλλά να μην εμφανίζεται ούτε ένας κρατικός υπάλληλος να ελέγξει την παρανομία τους. Κι όταν οι ίδιοι οι ναυτεργάτες επιδιώκουν να κάνουν αυτό που όφειλε να κάνει το μνημονιακά διαλυμένο κράτος, η δικαστική αρχή τους υπενθυμίζει ότι είναι επιστρατευμένοι. Επιστρατευμένοι άμισθοι σκλάβοι. Αυτό που συμβαίνει στην ακτοπλοΐα δεν είναι η εξαίρεση, αλλά ο κανόνας πολλών κλάδων. Στον τουριστικό τομέα, από τον οποίο υποτίθεται ότι η κυβέρνηση περιμένει φέ-
τος την έκπληξη, περίπου 40.000 εργαζόμενοι είναι απλήρωτοι ακόμη και από πέρσι. Το κράτος έκτακτης ανάγκης, μάλιστα, επιβραβεύει την παρανομία τους επιδοτώντας 10.000 θέσεις εργασίας, πράγμα που το πουλάει ως πολιτική κατά της ανεργίας. Δηλαδή, ενθαρρύνει και την απόλυση των ήδη απλήρωτων. Μια κατάσταση προκλητικής παρανομίας εξελίσσεται στη νέα «νομιμότητα». Μπορεί να φαίνεται σαν αναχρονισμός, σαν ολική επαναφορά στο
Χωρίς μια βαθιά δημοκρατική λειτουργία βάσης στα συνδικάτα, οι εκπρόσωποι θα βρίσκονται στον κόσμο τους και οι εκπροσωπούμενοι στα σπίτια τους
1848, αλλά τα συνδικάτα μπορούν στο πεδίο αυτό να ανακτήσουν μεγάλο μέρος της χαμένης τους υπόστασης. Υπερασπίζοντας τα στοιχειώδη, υποκαθιστώντας το ανύπαρκτο κράτος και αναπτύσσοντας μηχανισμούς αλληλεγγύης, εκεί που η εργοδοτική ανομία και η εργασιακή ζούγκλα παράγουν καταστάσεις ανθρωπιστικής κρίσης. Φυσικά, αυτό δεν σημαίνει ότι τα συνδικάτα πρέπει να μεταλλαχθούν σε φιλανθρωπικές ΜΚΟ, να παραιτηθούν από κάθε διεκδικητικότητα, αποδεχόμενα τα τετελεσμένα της εργασιακής ζούγκλας. Το ότι καταγράφουν μια ιστορική ήττα δεν τα νομιμοποιεί να την ενσωματώσουν στη συμπεριφορά τους. Ωστόσο, η ανασυγκρότησή τους πρέπει να ξεκινά από την επίγνωση ότι έχουν μπροστά τους έναν αμυντικό αγώνα. Μακρόχρονο, δύσκολο, ενδεχομένως και βίαιο, πλην αμυντικό. Το επόμενο ερώτημα είναι, τι είδους συνδικάτα μπορούν να επανακαθορίσουν και να παίξουν τον ρόλο αυτό. Υπάρχει τρομακτικό πρόβλημα ανθρώπινου υλικού. Στις ηγεσίες ανακυκλώνονται πρόσωπα των κομματικών σωλήνων, εκπρόσωποι
σει. Όχι στη σφαίρα του ιδεατού ή στο επίπεδο των επιθυμιών, αλλά σ’ εκείνο της πραγματικότητας. Κάτι που, όπως όλα (και οι δημοσκοπήσεις) δείχνουν, είναι απολύτως, και άμεσα, απαιτητό από τους πολίτες. Πολύ περισσότερο αφού οι άλλοι, οι αντίπαλοι, έχουν ήδη έτοιμο το τρικομματικό μοντέλο. Και προς μελλοντική χρήση. Δεν φαντάζομαι να πιστεύει κανείς πως εντελώς τυχαία εισχωρεί σε κάποιες δημοσκοπήσεις το σχετικό ερώτημα. Όσο για την ακριβή μορφή του νέου, του υπό ίδρυση κόμματος, οι έχοντες τις ηγετικές ευθύνες δεν μπορεί παρά να καταλαβαίνουν πως, στη συνείδηση της κοινωνίας, ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ήδη, από καιρό, ενιαίος και ομοιογενής. Και το τελευταίο που ασφαλώς θα ήθελαν, είναι να αγνοήσουν τη φωνή, την απαίτηση, το «φρόνημα» της κοινωνίας. Στην πολιτική ιστορία, και στη νεότερη, το έχουμε δει και ξαναδεί. Η δυναμική των εξελίξεων σαρώνει τα πάντα. Και διαμορφώνει τα πάντα. Όταν μια πολιτική δύναμη εμφανίζεται «έτοιμη και θαρραλέα», η ίδια η Ιστορία την παίρνει από το χέρι και την οδηγεί...
εκλογικών πελατειών, άνθρωποι που για ποικίλους λόγους έχουν πάρει διαζύγιο με την εργασιακή καθημερινότητα, χωρίς επαφή με την πραγματικότητα στους χώρους δουλειάς. Εν ολίγοις, λείπουν οι φυσικοί ηγέτες, δεν εκπροσωπούνται οι νεότερες γενιές εργαζομένων και τα συνδικάτα διευθύνονται από ένα στρώμα που, ανεξαρτήτως καλών ή κακών προθέσεων, έχει μια γραφειοκρατική αντίληψη περί συνδικαλισμού. Πράγμα που επιτείνει τη δυσπιστία των εκπροσωπούμενων οι οποίοι στις δημοσκοπήσεις- και όχι άδικαπεριλαμβάνουν τα συνδικάτα στους φορείς της απεχθούς εξουσίας. Στον αντίποδα, στους λίγους φορείς που έχουν την τύχη να λειτουργούν ως συνδικάτα βάσης, στις κρίσιμες στιγμές καταγράφεται χάσμα με την κορυφή. Τι πιο χαρακτηριστικό από την πρόσφατη περιπέτεια της ΟΛΜΕ. Εξ όσων έχω αντιληφθεί, η ηγεσία της εισηγείτο απεργία στις εξετάσεις με την ανομολόγητη πεποίθηση ότι αυτό θα απορριφθεί από τις συνελεύσεις. Η εξέλιξη, βοηθούσης και της επιστράτευσης, τους διέψευσε εντυπωσιακά, με αποτέλεσμα και μια άτακτη υποχώρηση της ηγεσίας και ένα βαθύ ρήγμα της με τη βάση των καθηγητών. Το συμπέρασμα είναι ότι χωρίς μια βαθιά δημοκρατική λειτουργία βάσης στα συνδικάτα, οι εκπρόσωποι θα βρίσκονται στον κόσμο τους και οι εκπροσωπούμενοι στα σπίτια τους.
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 9 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
13
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΝΙΚΟΣ ΧΟΥΝΤΗΣ ευρωβουλευτής ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ
Να συζητήσουμε για το μέλλον της Ευρωζώνης Η Ευρωπαϊκή Ένωση της γερμανικής κυριαρχίας είναι ασύμβατη με τα συμφέροντα των λαών της, υπογραμμίζει ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Νίκος Χουντής, στη συνέντευξη που παραχώρησε στην «Αυγή» της Κυριακής. Ακόμη σημειώνει ότι η Ευρωπαϊκή Αριστερά πρέπει να διεξαγάγει έναν πλατύ διάλογο για το μέλλον της ΟΝΕ και του ευρώ ενώ, σε ό,τι αφορά το επικείμενο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ, τονίζει την ανάγκη δόμησης ενός ενιαίου δημοκρατικού και πολυτασικού κόμματος. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΧΡΗΣΤΟ ΣΙΜΟ
Πώς κρίνεις την πορεία του ΣΥΡΙΖΑ προς το ιδρυτικό του συνέδριο; Ποια σημεία είναι αυτά που χρήζουν βελτίωσης σε σχέση με την εσωκομματική του λειτουργία; Τα αποτελέσματα των εκλογών, η ανάδειξη του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ σε αξιωματική αντιπολίτευση, το πρόγραμμα για την ανατροπή των μνημονιακών και νεοφιλελεύθερων πολιτικών, δημιούργησαν την ανάγκη και οργανωτικής ανασύνταξης των δυνάμεών μας. Ο φορέας της ριζοσπαστικής Αριστεράς, το πολιτικό υποκείμενο πρέπει οργανωτικά να αντιστοιχίζεται με τα καθήκοντα και τις ευθύνες της περιόδου, διατηρώντας τα ιδεολογικά και πολιτικά χαρακτηριστικά του, τα οράματα και τις αξίες του. Έχοντας λοιπόν την εμπειρία του ενιαίου Συνασπισμού, την πορεία του ΣΥΡΙΖΑ, οδεύοντας προς το ιδρυτικό Συνέδριο θα πρέπει να στοχεύουμε σε πολιτικό φορέα ενιαίο, αριστερό, μαζικό - δημοκρατικό και πολυτασικό. Οι διαδικασίες και οι αποφάσεις μας οφείλουν να διασφαλίζουν -με δημοκρατικό πολιτικό τρόπο, συνέπεια και συνοχή- όλες τις παραπάνω αρχές συγκρότησης, λειτουργίας και δράσης. Αυτό σημαίνει ότι δεν πρέπει να γυρίσουμε σε μοντέλα (αρχηγικό, παραγοντικό, συγκεντρωτικό) που είχαμε αποφασίσει να υπερβούμε. Άλλωστε με αυτές τις αρχές λειτουργίας τα βγάλαμε πέρα σε δύσκολες στιγμές, έτσι φτάσαμε εδώ. Πώς σχολιάζεις τις διαδηλώσεις του τουρκικού λαού; Ποιος είναι ο αντίκτυπός τους στην Ευρώπη; Οι διαδηλώσεις στην Τουρκία, ενώ ξεκίνησαν ως μια διαμαρτυρία πολιτών ενάντια στην κατασκευή ενός εμπορικού κέντρου στο πάρκο Γκεζίμ, εξελίχθηκαν σε ένα ποτάμι αγανάκτησης της τουρκικής κοινωνίας, όχι μόνο κατά της αστυνομικής βίας. Αυτό είναι πλέον φανερό. Διαφαίνεται, δηλαδή, ότι το κυβερνητικό έργο του Ερντογάν και η γενικότερη διακυβέρνησή του δεν υλοποιείται δίχως κριτική και αντιδράσεις από τον τουρκικό λαό. Ωστόσο, πιστεύω ότι είναι ακόμα
πολύ νωρίς για να εξάγουμε ασφαλή συμπεράσματα όσον αφορά την πολιτική κατεύθυνση αυτής της αγανάκτησης. Ιδίως όταν αυτή εκδηλώνεται στην Τουρκία, όπου οι πολιτικές, κοινωνικές και θεσμικές αντιφάσεις και συγκρούσεις την καθιστούν ιδιαίτερη και άξια προσοχής χώρα, όχι μόνο από την ελληνική σκοπιά. Όσον αφορά, τώρα, τον αντίκτυπο που θα έχουν τα γεγονότα της Τουρκίας στην Ευρώπη, θεωρώ ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα κρατήσει μια ουδέτερη στάση, αφήνοντας ευρύτερα περιθώρια κινήσεων στην κυβέρνηση Ερντογάν. Τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα. Εμείς, όμως, θα πρέπει να εκφράσουμε την αλληλεγγύη μας στους δημοκράτες, στους εργαζόμενους, στους πολίτες της Τουρκίας. Ποιες κινήσεις θεωρείς απαραίτητες ώστε να ενισχυθεί η προοπτική ενός μετώπου του ευρωπαϊκού Νότου; Η Ευρωπαϊκή Ένωση της γερμανικής κυριαρχίας, της θεσμοποίησης των Μνημονίων σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, των εκβιασμών και της καταστρατήγησης κάθε συνταγματικής τάξης και κάθε έννοιας εθνικής και λαϊκής κυριαρχίας είναι ασύμβατη με τα συμφέροντα των ευρωπαϊκών λαών, με τα συμφέροντα των εργαζομένων και των ανέργων. Απέναντι στη στρατηγική επιλογή των νεοφιλελεύθερων δυνάμεων της Ευρώπης να ολοκληρώσουν, με ακόμα πιο αντιδραστικό και αντιδημοκρατικό τρόπο, την Ευρωπαϊκή Ένωση στις βάσεις του μονεταρισμού, της λιτότητας και της κυριαρχίας του κεφαλαίου, οι δυνάμεις της Ευρωπαϊκής Αριστεράς, οι λαοί της Ευρώπης, οφείλουν να απαντήσουν με ένα αγωνιστικό και ριζοσπαστικό Μέτωπο Επαναθεμελίωσης της Ευρώπης. Ο ελληνικός λαός έκανε ένα πρώτο βήμα στις προηγούμενες εκλογές και έδωσε δύναμη στον ΣΥΡΙΖΑ να αγωνιστεί και να διεκδικήσει μια άλλη πορεία για την Ελλάδα, μια άλλη πορεία για την Ευρώπη. Πιστεύω ότι, εν όψει και των επόμενων ευρωεκλογών, η δύναμη της Αριστεράς θα είναι τέτοια, ώστε να αποτελέσει ένα ισχυρό πολιτικό ανάχωμα απέναντι
στις αντιδραστικές νεοφιλελεύθερες δυνάμεις της Ευρώπης. Ωστόσο, δεν πρέπει να παραγνωρίζουμε ότι ο βαθμός συντονισμού της δράσης και των πολιτικών διεκδικήσεων σε επίπεδο Ευρώπης, για τις δυνάμεις της εργασίας και της Αριστεράς, δεν είναι αυτός που προστάζει η σημερινή συγκυρία. Πώς κρίνεις τη συζήτηση που διεξάγεται στη γερμανική Αριστερά για το ευρώ; Η συζήτηση που διεξάγεται στη γερμανική Αριστερά για το μέλλον της Ευρώπης και τις δομές της ΟΝΕ ούτε είναι πρωτότυπη ούτε πρέπει να μας προβληματίζει. Η οικονομική κρίση που πλήττει την Ευρώπη έχει φωτίσει όλες τις δομικές αντιφάσεις του ευρώ και του νεοφιλελεύθερου οικοδομήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Υπό αυτή την έννοια, ο διάλογος για το μέλλον της Ευρώπης και τη στρατηγική της Αριστεράς είναι κάτι παραπάνω από απαραίτητος και, δυστυχώς για μας, έχει αργήσει πάρα πολύ. Πώς εκτιμάς τις τρέχουσες εξελίξεις στην Ευρωζώνη; Θεωρείς πως τα όσα συνέβησαν στην Κύπρο πρέπει να οδηγήσουν σε ε-
πανεξέταση της γραμμής του ΣΥΡΙΖΑ για το θέμα του νομίσματος; Η απάντηση που έχουν δώσει οι κυρίαρχες τάξεις της Ευρώπης και οι δεξιές και σοσιαλδημοκρατικές κυβερνήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην εντεινόμενη οικονομική κρίση είναι περισσότερος νεοφιλελευθερισμός, περισσότερη αυταρχικότητα και λιγότερα δικαιώματα στους εργαζόμενους. Μόλις πριν από λίγους μήνες, το Ευρωκοινοβούλιο και το Συμβούλιο επικύρωσαν τους αντιδραστικούς κανονισμούς της Οικονομικής Διακυβέρνησης και του Δημοσιονομικού Συμφώνου. Με το νέο πλαίσιο, όλα τα κράτη μέλη είναι υποχρεωμένα να εφαρμόζουν ένα μόνιμο πρόγραμμα λιτότητας, χωρίς καμία δυνατότητα εναλλακτικής οικονομικής πολιτικής, ενώ, στην περίπτωση εμφάνισης απείθαρχων χωρών, οι χρηματικές ποινές και οι πολιτικές κυρώσεις ξεπερνούν τα όρια του παραλογισμού. Φτάνουν ακόμα και στο σημείο να ακυρώνουν τα κοινοτικά προγράμματα ενός κράτους μέλους και να του επιβάλλουν χρηματικές ποινές μερικών δισ. ευρώ, εάν αυτό δεν εφαρμόσει κατά γράμμα τις επιταγές της Κομισιόν όσον αφορά τα προγράμ-
Δεν πρέπει να γυρίσουμε σε μοντέλα (αρχηγικό, παραγοντικό, συγκεντρωτικό) που είχαμε αποφασίσει να υπερβούμε Οι λαοί της Ευρώπης οφείλουν να απαντήσουν με ένα αγωνιστικό και ριζοσπαστικό Μέτωπο Επαναθεμελίωσης της Ευρώπης
ματα δημοσιονομικής προσαρμογής. Είναι πιστεύω φανερό ότι μια τέτοια ΟΝΕ όχι μόνο δεν θα διορθώσει τις οικονομικές και κοινωνικές ανισορροπίες της Ευρωζώνης, αλλά θα τις ενισχύσει, με εκρηκτικές συνέπειες για τους λαούς της Ευρώπης. Τα γεγονότα της Κύπρου θεωρώ ότι επιβεβαιώνουν την παραπάνω εικόνα και δημιουργούν νέα ερωτήματα για την Αριστερά, ειδικότερα για το ΣΥΡΙΖΑ. Ωστόσο, δεν πρέπει οι αναζητήσεις μας, θεωρητικές και πολιτικές, για την έξοδο από την κρίση με ενισχυμένη τη δύναμη των εργαζομένων και των λαϊκών στρωμάτων να εγκλωβιστούν μονάχα στο θέμα του νομίσματος, όπως οι αντίπαλοί μας θα ήθελαν. Άλλωστε όλοι συμφωνούμε ότι το ευρώ είναι κάτι παραπάνω από ένα απλό νόμισμα. Και εφόσον είναι κάτι παραπάνω από ένα απλό νόμισμα, απαιτείται μια συνολικότερη αξιολόγηση της σημερινής Ευρωπαϊκής Ένωσης και της σημερινής ΟΝΕ. Το σίγουρο είναι ότι πρέπει να είμαστε έτοιμοι για κάθε ενδεχόμενο, καθώς ένα πρόγραμμα κατά των Μνημονίων και των νεοφιλελεύθερων πολιτικών δεν φαίνεται να χωράει στη σημερινή ΟΝΕ. Πώς αξιολογείς τη λειτουργία της GUE; Τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών του 2009 δεν ήταν τα καλύτερα για τις δυνάμεις της Αριστεράς. Έτσι σήμερα η GUE/NGL (ενωτική Αριστερά / Βόρεια Πράσινη Αριστερά) έχει 35 ευρωβουλευτές σε σύνολο 754. Η μεγάλη αποχή, αλλά και η κρίση που δεν είχε ακόμα εκδηλωθεί με σφοδρότητα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, είχε συνέπεια ο συσχετισμός να είναι υπέρ των δυνάμεων που υποστηρίζουν το κυρίαρχο νεοφιλελεύθερο μοντέλο. Παρ’ όλα αυτά η GUE/NGL όλο αυτό το διάστημα έδωσε και δίνει πολιτικές μάχες κατά της γενικευμένης λιτότητας σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αντιστέκεται στην επίθεση στα κοινωνικά και δημοκρατικά δικαιώματα, στήριξε τους αγώνες και τα κινήματα. Βεβαίως η GUE/NGL έχει συνομοσπονδιακό χαρακτήρα καθώς περιλαμβάνει δυνάμεις με μεγάλες πολιτικές διαφορές που ορισμένες φορές, αν και προέρχονται από την ίδια χώρα (παράδειγμα ΚΚΕ ΣΥΡΙΖΑ) δεν αισθάνονται ότι πρέπει να συνεργαστούν πιο στενά τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Οι επόμενες ευρωεκλογές του 2014 είναι η ευκαιρία να ενισχυθούν οι δυνάμεις της Αριστεράς, να ενισχυθεί ο ΣΥΡΙΖΑ που επιδιώκει αριστερή παρέμβαση στον μόνο άμεσα αιρετό θεσμό, στο επόμενο Ευρωκοινοβούλιο.
14
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 9 IOYNIOY 2013
ΑΡΘΡΑ
Να περιμένουμε τα χειρότερα από τη Χ.Α. ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΚΑΡΗ
Το επεισόδιο με τον χρυσαυγίτη Η. Κασιδιάρη στη Βουλή (με την άρνηση του Ολοκαυτώματος) είναι μόνον προεόρτιο. Και αν δεν υπάρξει σοβαρή, υπεύθυνη, αποφασιστική συνεννόηση των συνταγματικών κομμάτων τα επόμενα θα είναι πολύ χειρότερα. Έως πότε η ταλάντευση; Δύο είναι οι βασικοί λόγοι που οδηγούν στην πρόβλεψη ότι θα έχουμε συνεχή επιδείνωση : Ο πρώτος είναι το ιδεολογικό πάθος, η επιμονή της ηγεσίας της Χ.Α. στις απόψεις της, στη διάδοσή τους - εξού και η εικόνα ριζοσπαστισμού. Ο δεύτερος λόγος είναι η αίσθηση που έχουν ότι μπορούν να τα κάνουν χωρίς κόστος - θέαμα παράγεται, τα ποσοστά στις δημοσκοπήσεις καλά πάνε, μέτρα δεν λαμβάνονται, ενώ πολλοί τους φοβούνται. Άρα ο εχθρός της δημοκρατίας, των δικαιωμάτων, των αξιών είναι παρών, ισχυροποιείται, δεν του έχουν τεθεί όρια.
Έχει σημασία τι λέει και τι πράττει κάθε πολιτική δύναμη, αλλά το καθοριστικό είναι η συνισταμένη: τι πράττει τελικά η δημοκρατία ή τι δεν πράττει, ασχέτως καλών ή ιδιοτελών προθέσεων των πολιτικών δυνάμεων. Ας προσέξουμε το επεισόδιο στη Βουλή. Εκδηλώθηκε πάλι η αμηχανία της δημοκρατίας. Έπρεπε να μιλήσει ο βουλευτής Β. Οικονόμου (ΔΗΜ.ΑΡ.) - που είχε το δικαίωμα στη διαδικασία - για να απαντηθεί η ναζιστική προσβολή στους νεκρούς των κρεματορίων. Ο υπουργός αναπληρωτής Εσωτερικών δεν απάντησε στον Κασιδιάρη, ούτε η προεδρεύουσα αντιπρόεδρος. Είναι επιτακτική ανάγκη να καλυφθεί το νομοθετικό κενό. Χωρίς μισόλογα ή ερμηνείες, καθαρά. Ώστε κάθε σχετική - και χειρότερη συμπεριφορά και στάση στο μέλλον να είναι σαφές ότι είναι παράνομη. Και στη Βουλή, και στον στρατό και στην αστυνομία και στα σχολεία. Για
να είναι υποχρεωμένοι οι φορείς κρατικής εξουσίας να προστατεύουν τους θεσμούς από τις (νεο-φιλο) ναζιστικές επιθέσεις. Η Ελλάδα έχει καθυστερήσει. Στις δεκαετίες του ‘80 και ‘90 γιατί κυριαρχούσε επανάπαυση. Αλλά οι ρίζες είναι παλιότερες. Λόγω του εμφυλίου και της φύσης του καθεστώτος που διαμορφώθηκε τα ιδεολογικά, μακροπρόθεσμα μηνύματα της μεγάλης αντιφασιστικής νίκης ψαλιδίστηκαν - περιορίστηκαν στα αναγκαία και επιβαλλόμενα. Οι φιλοναζιστικές, φιλοδικτατορικές δυνάμεις μετά τη συντριβή του Γ’ Ράιχ κρύφτηκαν στο μετεμφυλιακό κράτος, αλλά προσπάθησαν να κυριαρχήσουν με τη χούντα. Μετά την προδοσία βούλιαξαν στη γενική απαξίωση χωρίς σημαντικά στηρίγματα και τώρα προσπαθούν να κερδίσουν τον τρίτο γύρο. Για μια ακόμη φορά να νικήσουν τη δημοκρατία. Εκείνοι το ξέρουν. Το καταλαβαίνουν όλοι οι άλλοι;
Στη Βουλή εκδηλώθηκε πάλι η αμηχανία. Μόνον ο Β. Οικονόμου απάντησε στην προσβολή της ιστορικής μας μνήμης, σιώπησαν υπουργός και η προεδρεύουσα. Να μην ξανασυμβεί. Νόμος χωρίς αμφισημίες Η δημοκρατία δεν είναι θεσμός μόνον για τις «καλές» μέρες, με πολλά δανεικά και επιδεικτικές σπατά-
λες των εχόντων. Είναι και για την αντιμετώπιση των κρίσεων - η δημοκρατία και όχι τα αυταρχικά καθεστώτα. Βεβαίως, αποσταθεροποιείται, καλείται να βρει τους δρόμους για τη στροφή και την ανασύνταξη, με δημοκρατικές ελευθερίες και δικαιώματα, με νομιμότητα. Οι ναζιστές είναι οι ακραίοι φορείς του εκφασισμού, της καλλιέργειας της λατρείας της βίας. Ο φραγμός που πρέπει να μπει είναι υπόθεση και των δεξιών και των αριστερών και των κεντροαριστερών, των πολιτών πέρα από κομματικές επιλογές. Με την κοινή στάση, αλλά και χωρίς ταλαντεύσεις. Αποφασιστικά εφαρμόζοντας παντού όσα συμφωνούνται. Οι ναζιστές μόνο με τη διαίρεση των συνταγματικών κομμάτων μπορούν να δρουν και να δυναμώνουν.
Οι χειρουργοί, το πειραματόζωο και οι νεκροθάφτες... ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΧΡΗΣΤΟΥ
Όχι πως δεν τα ξέραμε, αλλά όπως και να το κάνεις η επίσημη παραδοχή από το ΔΝΤ των εγκλημάτων που συντελέστηκαν από την τρόικα στην Ελλάδα έχει ιδιαίτερη σημασία. Έχω την εντύπωση πως η διαρροή της έκθεσης του ΔΝΤ με χαρακτηρισμό άκρως απόρρητη, έγινε εσκεμμένα από το Ταμείο για δύο λόγους. Ο πρώτος διότι η κατηγορούμενη για ανεπάρκεια Ε.Ε. δεν θα μπορούσε να τοποθετηθεί επισήμως και ο δεύτερος, διότι το ΔΝΤ δεν θα ήταν εύκολο σε επίσημη έκθεσή του να κατηγορήσει τη διευθύντριά του, την Κριστίν Λαγκάρντ, η οποία μαζί με αρκετούς τεχνοκράτες του παγκόσμιου οργανισμού παραβίασαν συστηματικά τους κανόνες και το καταστατικό του Ταμείου στην ελληνική περιπέτεια ΥΠΟΘΕΤΩ πως οι περισσότεροι είστε ενημερωμένοι για την έκθεση του ΔΝΤ και την αυτοκριτική τοποθέτηση των συντακτών της,- με εμφανή κατά τη γνώμη μου- παρέμβαση των ΗΠΑ και των άλλων εκτός Ευρώπης μεγάλων μετόχων του Ταμείου. Είναι χαρακτηριστική η αναφορά. «Το μεγαλύτερο όφελος από το πακέτο βοηθείας του 2010 δεν το καρπώθηκε η Ελλάδα όσο ευρύτερα η Ευρωζώνη που αγόρασε χρόνο για να χτίσει ένα τείχος προστασίας των ευ-
άλωτων κρατών - μελών της». Επίσης ότι η Κομισιόν «έτεινε να χαράζει πολιτική βάσει των συγκλινουσών εκτιμήσεων, δεν είχε σημειώσει σημαντική επιτυχία στην εφαρμογή όρων δανείου και δεν είχε εμπειρία στη διαχείριση κρίσης» και εστίαζε περισσότερο στη «συμμόρφωση με τις νόρμες της Ε.Ε. παρά στην επίδραση στην ανάπτυξη». ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ, αυτό ομολογείται και από τον Σάιμον Ο’ Κόνορ, εκπρόσωπο του επιτρόπου Όλι Ρεν ο οποίος σχολιάζοντας την έκθεση, όπως αυτή δημοσιεύθηκε στην WSJ δήλωσε, σε σχέση με την κριτική του Ταμείου, ότι το κούρεμα του ελληνικού χρέους έπρεπε να γίνει, όπως είχε συμφωνηθεί (!) το 2010. «Μια αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους το 2010 θα είχε σοβαρές πιθανότητες να προκαλέσει φαινόμενο ντόμινο». Να το μεταφράσουμε; Τότε, όλες οι μεγάλες ευρωπαϊκές τράπεζες ήταν κάτοχοι μεγάλων ποσών ελληνικών ομολόγων και χρειάζονταν χρόνο για να τα ξεφορτωθούν. Το γιατί οι Κύπριοι τα κράτησαν είναι αλλουνού παπά ευαγγέλιο. ΣΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ επίσης αναφέρεται πως «Αν και οι προβλέψεις για την ανάπτυξη στην Ελλάδα εκτροχιάστηκαν η Ελλάδα καλούνταν να πετύχει τους ίδιους στόχους για τη μείωση του ελλείμματος!». Δηλαδή; Δηλαδή από ένα σημείο και πέρα έγινε φανερό ότι το πείραμα είχε άλλους στόχους. Να γίνει η Ελλάδα α-
ποικία χρέους όπως τιτλοφορείται και το πρόσφατα εκδοθέν βιβλίο του Νίκου Κοτζιά. ΜΑΘΑΜΕ επίσης πως αυτός ο υφυπουργός ανάπτυξης Θ. Σκορδάς δεν είπε μια ανοησία από το κεφάλι του, όταν δήλωσε ότι δεν πρέπει να παραταθεί πέραν του 2013 το πάγωμα των πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας. Και αυτό, διότι αναφέρεται
Σκόπιμη διαρροή του ΔΝΤ με κατηγορίες κατά της Ε.Ε. αλλά και των Ευρωπαίων στελεχών του Ταμείου, μηδέ της Λαγκάρντ εξαιρουμένης! Φυσικά ουδέν λάθος αναγνωρίζεται μετά την απομάκρυνση εκ του ταμείου. Η ανθρωπιστική κρίση στην Ελλάδα θα συνεχιστεί κανονικά!
ρητά στην έκθεση, ότι το ΔΝΤ ζητάει αλλαγή νομοθεσίας για την αντιμετώπιση των κόκκινων δανείων προς τις τράπεζες έως τον Αύγουστο εφέτος! Ακόμα, στην κωδικοποίηση συμπερασμάτων και προθέσεων στην έκθεση μεταξύ άλλων αναφέρονται. «Το κόστος προσαρμογής μοιράστηκε με άνισο τρόπο. Αν και αμβλύνθηκαν τα προβλήματα ρευστότητας στις τράπεζες η πραγματική οικονομία συνεχίζει να συρρικνώνεται. Είναι απογοητευτική η πρόοδος για τη βελτίωση της φορολογικής διοίκησης αφού ακόμα ασκούνται πολιτικές παρεμβάσεις. Εξετάζεται η τοποθέτηση ξένων στο ΤΑΙΠΕΔ (αποκρατικοποιήσεις) προς αποφυγή πολιτικών παρεμβάσεων. Εξετάζεται η συγκρότηση Υπηρεσίας Εσόδων εκτός Δημοσίου! Θέλετε και άλλα; ΚΑΙ ΠΩΣ αντέδρασαν οι κυβερνητικοί εταίροι για όσα αναφέρονται στην έκθεση; Δήλωσαν δικαιωμένοι! Τρομεροί! Παίζουν τα πάντα όλα με τριπλή παραλλαγή, δηλαδή 1Χ2 και πανηγυρίζουν επειδή ξόδεψαν τρία ευρώ, για να κερδίσουν ένα. Και να ήταν δικά τους τα ευρώ, πάει και έρχεται. Ο Ελλάς - Ελλάς Αντώνης Σαμαράς, μας παρέπεμψε στην περίοδο που ήταν κατά του Μνημονίου. Ιδού τι δήλωσε στο Ρώυτερς: «Τόνιζα και ουσιαστικά ασκούσα κριτική για τα λάθη που αναφέρει το ΔΝΤ!». Ο Βενιζέλος τα είπε σοφιστικέ. Όπως ανέφερε « η έκθεση επιβεβαιώνει και διατυπώνει τις θέσεις που έχουμε ε-
πανειλημμένα παρουσιάσει δημοσίως, οι οποίες αποτέλεσαν και τη βάση των θέσεων μας κατά διάρκεια των σκληρών διαπραγματεύσεων με το ΔΝΤ»! (πάνω από τρία θαυμαστικά δεν μπορώ να βάλω.) Το καλύτερο είναι της ΔΗΜ.ΑΡ. «Πρέπει -λέει- να υπάρξει τροποποίηση μέτρων!». Κατά σύμπτωση το ίδιο άκουσα προχτές στο καφενείο από τον κυρ Παντελή που έπαιζε τάβλι με τον μπάρμπα Δήμο και σχολίαζαν τις πολιτικές εξελίξεις. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ. Το ευρωπαϊκό νεοφιλελεύθερο διευθυντήριο κατάφερε να φέρει το ΔΝΤ μέσα στην Ευρωζώνη για το πρώτο πείραμα «Σοκ και δέος» από τούτη εδώ τη χώρα. Δεν έχει καμία σημασία αν απέτυχε παταγωδώς στους επισήμους στόχους που επικαλέστηκε. Σημασία έχει ότι χρησιμοποιήθηκε θρασύτατα σε όλη τη νότια Ευρώπη ταρακουνώντας όλους σχεδόν τους εταίρους πλην (προς το παρόν) της Γερμανίας και των... φίλων της. Ο εξομολογημένος για τις αμαρτίες του αντιμνημονιακού παρελθόντος του, Σαμαράς, κυβερνά με τις πλάτες του Βενιζέλου και του Κουβέλη που συμπεριφέρονται ως πρεζόνια της εξουσίας αδυνατώντας ή μη μπορώντας πλέον να απεξαρτηθούν από τις δυνάμεις που υποδουλώνουν τη χώρα η απελευθέρωση της οποίας, είναι το πρώτιστο και μέγιστο καθήκον, πριν είναι πολύ αργά. dchristou52@gmail.com
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 9 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
15
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΡΟΥΝΤΙ ΡΙΝΑΛΝΤΙ:
Ρεαλισμός είναι να σταματήσουμε την καταστροφή ακούσει πολύ πιο βαθιές προτάσεις γι’ αυτή τη σύγκρουση, που έτσι κι αλλιώς θα γίνει.
Η αντιπολιτευτική τακτική του ΣΥΡΙΖΑ μετά τις εκλογές, τα μνημονιακά κόμματα και τα νέα μέτρα, το ιδρυτικό συνέδριο, οι συνιστώσες και οι συμμαχίες -όλα περιέχονται στη συνέντευξη που μας παραχώρησε ο Ρούντι Ρινάλντι, μέλος της γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ και υπεύθυνος της επιτροπής καταστατικού του υπό ίδρυση κόμματος. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΝΙΚΟ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
Οι δανειστές αναγνωρίζουν τα λάθη τους, το ερώτημα είναι όμως αν έρχονται και νέα μέτρα... Βεβαίως και έρχονται. Δεν γίνεται διαφορετικά. Τι πάει να πει «λάθος» όμως; Μας δουλεύουν, παίζονται μεγάλα παιχνίδια μεταξύ ΔΝΤ και Ευρωπαίων. Δεν υπάρχει, άλλωστε, πετυχημένο πρόγραμμα του ΔΝΤ, όλα απέτυχαν όπου εφαρμόστηκαν. Τα νέα μέτρα θα έλθουν, γιατί δεν υπάρχει καμία πρόοδος και πρέπει, την ίδια στιγμή, να πληρώνεις τόκους και χρέος. Στη συνολική αμφισβήτηση του πολιτικού συστήματος, η Αριστερά, ο ΣΥΡΙΖΑ, τι αντιπροτείνει; Ο ΣΥΡΙΖΑ μιλά για γκρέμισμα αυτού του πολιτικού συστήματος και για πραγματική δημοκρατία. Αντιλαμβάνεται ότι δεν μπορεί να προχωρήσουν έτσι τα πράγματα, με τη Βουλή να μην λειτουργεί, τα κόμματα να είναι οικονομικά χρεωκοπημένα και σε σχέση διαπλοκής με τα ΜΜΕ. Πρέπει να γίνει μια σάρωση. Την ίδια στιγμή -και εδώ είναι η αντίφαση- ο ΣΥΡΙΖΑ έκανε μια προσαρμογή μετά τις εκλογές θέλοντας να δείξει ότι προετοιμάζεται υπεύθυνα. Κινήθηκε στη λογική του ώριμου φρούτου: «Τι θα γίνει; Ο Σαμαράς θα αποτύχει και έτσι κι αλλιώς εμείς είμαστε η διάδοχη κατάσταση». Αυτή η συμπεριφορά κόστισε και ο κόσμος απογοητεύτηκε. Κάποιοι έκαναν λόγο για «δεξιά στροφή»... Δεν μιλώ εγώ με τέτοιους όρους. Έπεσε περισσότερο βάρος στις ΕΕΚΕ, τα Τμήματα, στην οργάνωση και συγχρόνως ο πολιτικός λόγος στρογγύλεψε λιγάκι. Έγιναν διερευνητικές κινήσεις με τα ταξίδια -που πρέπει να γίνονται-, αλλά όλα αυτά μέσα σε ένα χρόνο έμοιαζαν με προσαρ-
μογή του ΣΥΡΙΖΑ. Ο κόσμος είδε τον ΣΥΡΙΖΑ σαν κάτι από τα γνωστά, πράγμα που αποτυπώνεται και σε γκάλοπ. Υπάρχει μια επιφύλαξη. Δεν κάναμε δηλαδή πολλά πράγματα για να δημιουργηθεί λαϊκό ρεύμα. Και αυτά που είπε ο Αλ. Τσίπρας στην τελευταία Κ.Ε., να πάμε στην πηγή, στον λαό, να αντλήσουμε δύναμη, είναι μια διόρθωση. Ποιος κερδίζει από αυτήν την κατάσταση; Η Χρυσή Αυγή, που εμφανίζεται ως η μόνη αντισυστημική δύναμη. Ωστόσο, οι πολιτικοί σας αντίπαλοι, αλλά και ο κόσμος απευθύνονται στον ΣΥΡΙΖΑ και ρωτούν αν εσείς έχετε ρεαλιστικό πρόγραμμα εξόδου από την κρίση... Κατ’ αρχάς, το πρώτο ρεαλιστικό βήμα εξόδου είναι να σταματήσουμε την καταστροφή. Όσο είναι αυτοί πάνω και εφαρμόζουν το Μνημόνιο είναι... «Η Καταστροφή». Δεν μπορεί να θέτουν αυτοί το ζήτημα αυτό και πρέπει να τους το πετάμε κατάμουτρα. Δεν δικαιούνται να λένε τέτοια πράγματα. Οι δυνάμεις της Αριστεράς δεν έχουν δοκιμαστεί στον κυβερνητικό ρόλο εδώ στην Ελλάδα, αλλά δεν πιστεύω ότι θα είναι χειρότερες από τις μνημονιακές υποτελείς κυβερνήσεις που ζήσαμε. Και στον κόσμο που θέλει απαντήσεις; Θέλει σοβαρές απαντήσεις. Δεν μπορούμε να του λέμε ότι θα διαπραγματευτούμε και θα τους πείσουμε. Ξέρει ότι, όπου και αν πας, Μέρκελ και Σόιμπλε θα σου βγουν απειλητικοί. Επομένως εκεί θέλει σύγκρουση, συνολική προετοιμασία και στήριξη στον λαό, με προτάσεις για παραγωγική ανασυγκρότηση, για αντιμετώπιση της ανεργίας. Γειωμένες, δηλαδή, προτάσεις που να πείθουν και να μην είναι απλά ρουκέτες. Μετά μάλιστα το Κυπριακό ο κόσμος θέλει να
Σε αυτή τη συγκυρία, λοιπόν, ιδρύεται το νέο κόμμα. Είναι κάτι που αφορά τον πολίτη; Διάβαζα στο «Ποντίκι» μια έρευνα όπου φαίνεται ότι είναι λίγο αδιάφορο το συνέδριο. Σαν να μπαίνει και αυτό στον πολιτικό κύκλο που άνοιξε μετά τις εκλογές. Θέλει μεγάλη προσοχή, πρέπει ο ίδιος ο φορέας που φτιάχνουμε να πείθει ότι το συνέδριο αφορά μια διαδικασία για μια μεγάλη αλλαγή στη χώρα. Ο κόσμος δεν είναι στον καναπέ, περιμένει κάτι σοβαρό, θα το αγκαλιάσει οπωσδήποτε γιατί είναι και σε μια κατάσταση εξαιρετικά δύσκολη. Στο Καταστατικό -επικεφαλής της αρμόδιας επιτροπής ήσασταν εσείς, για όσους δεν το γνωρίζουν- η βασική αρχή που προτείνεται είναι το «κόμμα μελών»... Χαίρομαι που φαίνεται αυτό. Ο Συνασπισμός, παρότι είχε πολλά πράγματα στη λειτουργία του κατακτημένα, έδινε μεγαλύτερο βάρος στους κανόνες για να έχουν ισορροπία οι διάφορες τάσεις. Αυτό αφορούσε το πάνω κομμάτι του κόμματος, ενώ το κάτω κομμάτι ήταν πιο υποβαθμισμένο. Ο κόσμος θέλει να μπορεί να ορίζει και αυτός την τύχη ενός εγχειρήματος. Είναι δημοκρατικό αίτημα το κόμμα των μελών. Και δεν χρειαζόταν μόνο αυτό, αλλά και το άλλο που επίσης πέρασε στο καταστατικό, για τους ανένταχτους υποστηρικτές του ΣΥΡΙΖΑ. Υπάρχει κόσμος που μας ψηφίζει, που θα ήθελε να μας βοηθήσει, αλλά δεν θέλει να οργανωθεί γιατί το κομματικό φαινόμενο είναι αρνητικά φορτισμένο από αυτά που βλέπει ο πολίτης, ακόμη και μέσα σε εμάς. Σε εκείνες τις συνιστώσες που φοβούνται ότι θα χαθούν μέσα στον... ωκεανό του νέου κόμματος, τι απαντάτε; Όλες οι δυνάμεις που ήταν έως τώρα συγκεντρωμένες γύρω από τον ΣΥΡΙΖΑ μπορούν να συνυπάρξουν στο πλαίσιο του ενιαίου φορέα. Αυτό δεν μπορεί να γίνει όμως με καταστατικές ρυθμίσεις, αλλά με μια πλαστικότητα. Και μπορούν να υπάρχουν περισσότερες εκδοχές από τις τρεις που παρουσίασε ο Αλ. Τσίπρας. Μπορεί να υπάρξει και μια τέταρτη,
ότι μια συνιστώσα που δεν προκαλεί πρόβλημα παραμένει και βλέπουμε. Όλο το πολιτικό βάρος που ακούει στο όνομα «Γλέζος» πρέπει να το πάρεις υπ’ όψιν σου. Άλλωστε τα προβλήματα αυτήν την περίοδο στον ΣΥΡΙΖΑ δεν δημιουργούνταν από την πολυφωνία των συνιστωσών. Έχουν προκληθεί περισσότερο από αυτό που ο Νίκος Βούτσης αποκάλεσε «διφυές κόμμα», δηλαδή την ύπαρξη ενός κόμματος μέσα στο κόμμα. Δεν συμφωνώ καθόλου με τη στρατοπέδευση γύρω από δύο πόλους μέσα στο κόμμα. Δεν θέλουμε οι μηχανισμοί να καταδυναστεύουν την πολιτική λειτουργία και την εσωτερική ζωή του κόμματος. Πώς καθησυχάζετε τις ανησυχίες, π.χ. από Αριστερό Ρεύμα / Αριστερή Πλατφόρμα, ότι θα εξαφανιστούν οι διαφορετικές απόψεις; Είναι λάθος αυτή τη στιγμή το ταμπούρωμα, ότι ανακαλύπτω έναν μεγάλο δεξιό κίνδυνο και διεκδικώ ό,τι περισσότερο μπορώ. Αυτή η επιλογή δημιουργεί έναν διχασμό και δεν βοηθάει.
Ο κόσμος θέλει να μπορεί να ορίζει και αυτός την τύχη ενός εγχειρήματος. Είναι δημοκρατικό αίτημα το κόμμα των μελών Όλες οι δυνάμεις που ήταν έως τώρα συγκεντρωμένες γύρω από τον ΣΥΡΙΖΑ μπορούν να συνυπάρξουν στο πλαίσιο του ενιαίου φορέα Σημαία ευκαιρίας για τις ευρωεκλογές η επιστροφή του Αλ. Αλαβάνου Η Αριστερά να μπορεί να εγγυηθεί εισόδημα, διαβίωση, ασφάλεια
Μα, και εσείς επισημάνετε κάποια αρνητικά, κατά την άποψή σας, από τις εκλογές και μετά... Βεβαίως. Ένας δεξιός κίνδυνος είναι πάντα πιθανός, εδώ χάθηκαν επαναστάσεις... Πολιτικά το ζήτημα είναι πώς τον σταματάς. Τα άλλα του τύπου «οργανώνομαι για να εξασφαλίσω την ύπαρξή μου» αλλοιώνουν την πραγματικότητα. Συμμαχίες. Με ποιους ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να φτάσει στην κατάκτηση της διακυβέρνησης; Το πρώτο είναι ότι πρέπει να αποκλειστεί κάθε συνεργασία με μνημονιακά κόμματα. Αυτό να είναι ξεκαθαρισμένο. Και μιλάω για ΔΗΜ.ΑΡ. και ΠΑΣΟΚ. Η ΔΗΜ.ΑΡ. θα είναι ξανά... νύφη. Με τα αντιμνημονιακά κόμματα; Με το ΚΚΕ πρέπει να επιδιωχθεί συνεργασία, παρόλο που δεν φαίνεται ρεαλιστικό. Υπάρχει επίσης η εξωκοινοβουλευτική Αριστερά εδώ χρειάζεται μια πιο λογική στάση από την πλευρά τους. Με ένα αντιμνημονιακό κόμμα της λαϊκής Δεξιάς θα συζητούσατε; Ναι, αν θα ήταν σαφές για ποιο πρόγραμμα μιλάμε, επίσης ότι μιλάμε για κυβέρνηση της Αριστεράς. Και το Plan B του Αλ. Αλαβάνου; Είναι προσπάθειες μιας μονομερούς πολιτικής για επιστροφή του Αλ. Αλαβάνου στην κεντρική πολιτική. Μια πολιτική επικεντρωμένη κυρίως στο νομισματικό ζήτημα, με μπόλικη επικοινωνία. Σαν μια σημαία ευκαιρίας για τις ευρωεκλογές. Αυτό δεν είναι πολιτική πρόταση, όταν καταστρέφεται η χώρα.
Συμπερασματικά...; Χρειάζεται συστηματική πορεία προς τον λαό. Να έχουμε θέσεις στα πραγματικά προβλήματα που έχει ο κόσμος. Η Αριστερά να μπορεί να εγγυηθεί εισόδημα, διαβίωση, ασφάλεια. Επίσης, νέα εξωτερική πολιτική χωρίς υποκλίσεις στους ισχυρούς, παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας και πολιτική για τη νεολαία.
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 9 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
16 ΒΛΑΝΤΙΜΙΡ ΝΙΕΝΤΟΥ:
«Ήρθαμε να διαδηλώσουμε μαζί με τους Έλληνες συναδέλφους μας»
Ήρθαμε από τη Γαλλία, εργαζόμαστε στο σύστημα Υγείας, ήρθαμε να διαδηλώσουμε μαζί με τους Έλληνες συναδέλφους μας. Το ελληνικό σύστημα Υγείας καταστρέφεται από την τρόικα και νομίζουμε πως η τρόικα κάνει πειράματα στην Ισπανία, την Πορτογαλία και την Ελλάδα για να τα εφαρμόσει μετά σε όλη την Ευρώπη. Να ορθώσουμε το ανάστημά μας! (Fédération Sud Santé Sociaux)
ΑΛΕΞΗΣ ΜΠΕΝΟΣ:
«Ιατρική περίθαλψη για όλους, ανέργους ή εργαζόμενους»
ALTER SUMMIT έχουν βλάψει τρομερά τον τομέα της Υγείας. Πάρα πολύς κόσμος, χιλιάδες στην Ελλάδα και εκατομμύρια στην Ευρώπη, που είναι άνεργοι, δεν έχουν πρόσβαση στην Υγεία. Αυξάνονται λοιπόν οι ανάγκες φροντίδας της Υγείας την ίδια στιγμή, οι κυβερνήσεις, αντί να αυξήσουν τις υπηρεσίες που απαντούν σε αυτές τις ανάγκες, τις διαλύουν, τις απορρυθμίζουν, τις ιδιωτικοποιούν. Οι συνέπειες είναι από αυτοκτονίες μέχρι χρόνια ασθενείς που χάνουν τις θεραπείες. Στόχος είναι να συντονιστούμε, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, να φτιάξουμε ένα κίνημα που να βάλει την Υγεία σαν πρώτο θέμα σε όλο το κίνημα ανατροπής του φιλελευθερισμού στην Ευρώπη, όχι απλώς σαν ένα από τα θέματα. Η πρόταση είναι να γίνουν κοινές πανευρωπαϊκές δράσεις προς αυτή την κατεύθυνση. Αυτό που βλέπουμε είναι ότι η φροντίδα της Υγείας συσχετίζεται και εξαρτάται από την εργασία. Όποιος εργάζεται έχει πρόσβαση στην Υγεία, πρέπει να γίνει αποσύνδεση. Δεν μας ενδιαφέρει αν είσαι άνεργος, αν δουλεύεις πολύ ή λίγο, μας ενδιαφέρει να φροντίσουμε την υγεία σου με βάση τις ανάγκες σου. (Καθηγητής Κοινωνικής Ιατρικής, ΑΠΘ, μέλος του συντονιστικού του Ευρωπαϊκού Κινήματος για το Δικαίωμα στην Υγεία)
ΠΙΕΡ ΛΟΡΑΝ:
«Η εναλλακτική ή είναι η Αριστερά ή δεν υπάρχει»
Πολύχρωμο και δυναμικό αποτύπωμα άφησε το Alter Summit με όλες τις πρωτοβουλίες και δραστηριότητες που αναπτύχθηκαν την Παρασκευή και το Σάββατο. Οι θεματικές συνελεύσεις, η κεντρική εκδήλωση και παρουσίαση του Μανιφέστου, οι συλλογικές κουζίνες, τα περίπτερα, το χωριό αλληλεγγύης, η ευρωπαϊκή διαδήλωση του Σαββάτου, οι εκδηλώσεις της ευρωομάδας GUE/NGL συνέβαλαν στην επιτυχία της πρώτης Ευρωπαϊκής Αντισυνόδου με τους συμμετέχοντες να δίνουν ραντεβού για του χρόνου.
Παρουσιάστηκε σε μια γιορτή το Μανιφέστο Στις 7 το απόγευμα το ποδηλατοδρόμιο γέμισε κόσμο. Πολύχρωμες σημαίες, μπλουζάκια με συνθήματα και
ΚΡΙΣΤΙΑΝ ΓΚΟΥΛΝΤΕΝΤΟΠΣ:
«Χρέος μας ο αγώνας για κάθε εργαζόμενο στην Ευρώπη»
οι Ευρωπαίοι έτοιμοι να παρακολουθήσουν... ήσυχα την παρουσίαση του Μανιφέστου του Alter Summit. Μέχρι που οι συντονιστές (Κυριακή Κλοκίτη, Χάρης Γολέμης, Σρέτσκο Χόρβατ, Αλεξάνδρα Στρίκνερ) αναφέρθηκαν στη δολοφονία του Γάλλου 18χρονου αντιφασίστα και κρατήθηκε ενός λεπτού σιγή στη μνήμη του. Αμέσως μετά το Ποδηλατοδρόμιο σείστηκε από το «Ούτε στο Παρίσι, ούτε πουθενά, τσακίστε τους φασίστες σε κάθε γειτονιά». Η Ελιζαμπέτ Γκοτιέ, ο Άσμπγιορν Βαλ, ο Πίτερ Νταμό και η Μπριντ Μπρενάν εν μέσω χειροκροτημάτων παρουσίασαν το Μανιφέστο και τους τέσσερις άξονές τους: Ι) Να τελειώνουμε με τη σκλαβιά του χρέους. ΙΙ) Να οδηγηθούμε προς μια οικολογική και κοινωνική Ευρώπη μέσα από την ανατροπή της λιτότητας.
ματα των εργατών στη χώρα μας, αλλά θεωρούμε και χρέος μας να κάνουμε το ίδιο για τον Ιταλό εργάτη, τον Ισπανό εργάτη και τον κάθε εργαζόμενο. Μεγάλη μας χαρά και τιμή να βοηθήσουμε σ’ έναν κοινό πανευρωπαϊκό αγώνα. Το συνδικάτο μας έχει 1.700.000 μέλη. Δηλώνουμε «παρών» σε αυτή την προσπάθεια. (Βελγικό συνδικάτο CSC)
ΤΟΜΑΣ ΜΟΥΡ:
Στο Alter Summit έχουμε τη χαρά να συναντήσουμε πολλούς συντρόφους μας, οι οποίοι αγωνίζονται για το δικαίωμα στην Υγεία. Το εντυπωσιακό που είδαμε από τις συνελεύσεις είναι ότι στην Ευρώπη οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές που εφαρμόζονται έχουν μια φοβερή ομοιότητα. Ο νεοφιλελευθερισμός και οι κυβερνήσεις εφαρμόζουν τη διεθνιστική αρχή με τον καλύτερο τρόπο, ενώ εμείς είμαστε ακόμη πολύ πίσω και γι’ αυτόν τον λόγο στόχος μας είναι μετά το Summit να αναπτύξουμε ένα διεθνιστικό κίνημα ενάντια στη λιτότητα, στον φιλελευθερισμό, στον καπιταλισμό. Να ανατρέψουμε τις συνθήκες αυτές που έχουν προκαλέσει αυτή την ανθρωπιστική κρίση και
Είναι ιδιαίτερα σημαντικό όλες οι δυνάμεις του κινήματος, οι πολίτες, οι οργανώσεις, τα συνδικάτα και οι πολιτικές δυνάμεις να συζητούν μαζί και να βρίσκουν έναν χώρο, ώστε να συνδιαμορφώνουν τις δυνατότητες του κινήματος και των πρωτοβουλιών με στόχο να οικοδομήσουν εναλλακτικές. Το Κόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς στήριξε αυτή την πρωτοβουλία από την πρώτη στιγμή και θέλει να αποτελέσει πολιτικό εταίρο για όλες αυτές τις δυνάμεις. Άλλωστε, η εναλλακτική είναι ή Αριστερά ή δεν υπάρχει. (Γραμματέας του Κ.Κ. Γαλλίας, πρόεδρος του Κόμματος Ευρωπαϊκής Αριστεράς)
«Έφτασε η ώρα της Ευρωπαϊκής Άνοιξης»
Με το Alter Summit ανοίγει ένας διάλογος μεταξύ κινημάτων κι ανθρώπων που παλεύουν ενάντια σε κοινά προβλήματα και δυσκολίες, αλλά ζουν σε διαφορετικούς τόπους. Από μόνο του αυτό είναι εντυπωσιακό. Γνωρίζαμε από τις ειδήσεις, από γνωστούς, όσα συμβαίνουν στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες. Ήρθε η ώρα να τα μάθουμε από κοντά. Θεωρούμε χρέος μας να υπερασπιζόμαστε τα δικαιώ-
Η κατάσταση που αντιμετωπίζουν οι μετανάστες στην Ολλανδία δεν διαφέρει πολύ από αυτή που αντιμε-
τωπίζουν στην Ελλάδα. Υπάρχουν ακροδεξιές οργανώσεις που επιτίθενται σε κόσμο ακόμα και μέσα στα σπίτια του. Άλλοι κάνουν γκράφιτι, άλλοι καταστρέφουν ό,τι βρουν μπροστά τους. Υπάρχει μεγάλη ξενοφοβία, ειδικά με τους μουσουλμάνους, και φυσικά έχουν πρόβλημα και με τους Αφρικανούς. Μετανάστευσα από τις ΗΠΑ στην Ολλανδία πριν από 24 χρόνια. Τότε δεν υπήρχε ρατσιστική βία. Όταν ανέβηκε, όμως, στην κυβέρνηση το κόμμα της Δεξιάς, πολλά άλλαξαν προς το χειρότερο. Τραγικοί χειρισμοί που οδήγησαν σε οδυνηρά αποτελέσματα. Οι κυβερνήσεις που τη διαδέχτηκαν δεν αντιμετώπισαν όπως έπρεπε το πρόβλημα, με αποτέλεσμα σήμερα να βιώνουμε πρωτόγνωρες καταστάσεις. Προσωπικά, λόγω του χρώματός μου, έχω δεχτεί αρκετές φορές φραστικές επιθέσεις και απειλές. Το πρόβλημα δεν προκαλείται μόνο από τους ναζί και τους φασίστες, προέρχεται και από την αστυνομία. Η στάση της είναι εχθρική. Καθημερινά γίνονται έλεγχοι για χαρτιά παραμονής μόνο σε μαύρους. Διαμαρτυρηθήκαμε, ζητήσαμε να σταματήσει αυτό, αλλά χωρίς αποτέλεσμα. Πιστεύω ότι το Alter Summit θα βοηθήσει. Είναι ένα δείγμα ότι η κοινωνία αντιδρά. Στις 15 Ιουλίου θα γίνει στη Νέα Υόρκη μια πα-
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 9 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
ALTER SUMMIT
17 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΓΙΑΜΑΛΗ, ΚΩΣΤΑΣ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ
Είδαμε και μας άρεσε ΟΛΟΚΛΗΡΩΘΗΚΕ ΜΕ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΤΟ ΠΡΩΤΟ ALTER SUMMIT
Ένα πολύχρωμο κινηματικό εργαστήρι ενάντιa στον νεοφιλελευθερισμό ΙΙΙ) Να κατοχυρωθούν δικαιώματα για όλους και όλες: όχι στη φτώχεια και την επισφάλεια. IV) Να δημιουργηθεί μια δημοκρατική οικονομία: οι τράπεζες να τεθούν στην υπηρεσία του δημόσιου συμφέροντος. Μετά την παρουσίαση, τον λόγο πήρε το κίνημα. Οι εκπρόσωποι των σωματείων και των πρωτοβουλιών από Ευρώπη και Ελλάδα απηύθυναν αγωνιστικό χαιρετισμό: ο γενικός γραμματέας του Commisiones Obreras από την Ισπανία, ο X. Γιούργκεν Ουρμπάν από το το Europa Neu Begrunder, η Ρ. Μπολίνι από το ARCI της Ιταλίας, η Μ. Ζαλουάρ από το κίνημα των επισφαλώς εργαζομένων της Πορτογαλίας, η Μ. Γιελιάζκοβα από τη Βουλγαρία και το Δίκτυο κατά της Φτώχειας, το EPSU, που εκπροσωπεί οκτώ εκατομμύρια δημόσιους και ι-
γκόσμια συνάντηση με αντιρατσιστικές οργανώσεις, όπου θα διατυπώσουμε τις θέσεις και τις προτάσεις μας για άμεσες λύσεις. Προσωπικά ονειρεύομαι έναν κόσμο όπου θα υπάρχει σεβασμός στα ανθρώπινα δικαιώματα. Αν το κατα-
διωτικούς υπαλλήλους σε όλη την Ε.Ε. και τόσοι άλλοι από κάθε γωνιά της Ευρώπης, από την Ουγγαρία, την Αυστρία, τη Νορβηγία, τη Φινλανδία, τη Γαλλία. Χαιρετισμό απηύθυνε και ο Πέδρο Παέζ, πρώην υπουργός Οικονομικών του Ισημερινού και υπεύθυνος σε μεγάλο βαθμό για την ανάκαμψή του. Έγιναν προβολές για τη ΒΙΟ.ΜΕ. αλλά και για τις Σκουριές, οι οποίες καταχειροκροτήθηκαν. Λίγο μετά, όλοι ήταν όρθιοι και χόρευαν το «Bella Ciao». Εκεί ήταν και ο Τούρκος δημοσιογράφος Μπάρις Ίνσε που μίλησε για την τουρκική εξέγερση. Στην ομιλία του Αλέξη Τσίπρα, προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ, τα χειροκροτήματα απέδειξαν αυτό που ακούγεται εδώ και τόσο καιρό από τόσα στόματα, πως «ο ΣΥΡΙΖΑ είναι η ελπίδα της Ευρώπης».
φέρουμε αυτό, θα καταφέρουμε να ζήσουμε σε μια αρμονική κοινωνία. Να σας θυμίσω ότι η εικόνα που παρουσιάζει αυτή τη στιγμή η Ευρώπη, με τον φασισμό να ανεβαίνει κι εκατομμύρια ανθρώπους σε καθεστώς εξαθλίωσης, θυμίζει σε πολλά τις η-
μέρες πριν τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Πιστεύω ότι υπάρχουν πολλοί που δεν θα επιτρέψουν να συμβεί ό,τι και τότε. Πιστεύω ότι ο κόσμος θα βγει στον δρόμο για τους σωστούς λόγους. Η Ευρωπαϊκή Άνοιξη είναι πολύ πιο κοντά απ’ όσο πιστεύουμε.
Ο κόσμος που προσφέρθηκε να βοηθήσει στη διοργάνωση του Alter Summit δεν αντιμετώπιζε την κάθε χρέωση ως αγγαρεία. Η βάρδια στο κάθε πόστο ξεκινούσε με χαμόγελο και τέλειωνε με παράπονο επειδή παρέδιδε τη σκυτάλη. Άλλοι βοηθούσαν στο στήσιμο των περιπτέρων, άλλοι βοηθούσαν τον κόσμο να βρει τον προορισμό του, άλλοι είχαν αναλάβει τη γραμματεία υποστήριξης, που είχε στηθεί στις εισόδους του Ποδηλατοδρομίου. Όποιος ήθελε να παρακολουθήσει τις διαδικασίες, έπαιρνε πάσο έναντι 5 ευρώ. Όσοι πάλι δεν μπορούσαν να καλύψουν το πόσο, περνούσαν κανονικά. «Έχουμε καλή συμμετοχή», μας είπε η Αφροδίτη Μιζά, εξυπηρετώντας παράλληλα με ευγένεια και χωρίς να σπαταλά δευτερόλεπτο την παρέα που μόλις είχε φτάσει. Παρότι ηλικιωμένη, αψήφησε τις αντικειμενικές δυσκολίες , λέγοντας «είμαι χρόνια στο κουρμπέτι, τώρα θα έλειπα;»
Παρούσες σε όλους τους αγώνες. Γυναίκες από τις Σκουριές Χαλκιδικής συμμετείχαν ενεργά στο Alter Summit. Είχαν τον δικό τους χώρο, στον οποίο διένειμαν ενημερωτικό υλικό, μίλησαν στη φεμινιστική συνέλευση για τη μάχη τους ενάντια στην εξόρυξη χρυσού και γέμισαν με θάρρος συναγωνιστές και συναγωνίστριες. «Συνεχίζουμε με το ίδιο πάθος κι ακόμα μεγαλύτερο. Παλεύουμε για τον τόπο μας, για τη Χαλκιδική, ίσως και για όλη την Ελλάδα», μας είπε η Χρυσαυγή Βορίση, κάτοικος στα Νέα Ρόδα. Με δυσκολία συγκράτησε τα δάκρυά της όταν άρχιζε να μας εξηγεί γιατί συνεχίζει να αγωνίζεται: «Όταν βλέπω τον γιο μου ν’ ανεβαίνει το βουνό, δεν μπορώ να μην είμαι δίπλα του. Δεν μπορούμε να δεχτούμε την καταστροφή».
ΑΛΕΞΗΣ ΤΣΙΠΡΑΣ
Να υπερασπιστούμε κοινωνικό κράτος και αλληλεγγύη «Παλιότερα», είπε ο Αλέξης Τσίπρας χαιρετίζοντας το ALTER SUMMIT, «το σύνθημά μας έλεγε ότι ένας άλλος κόσμος είναι εφικτός. Η κρίση που ζούμε σήμερα μας παρακινεί να γίνουμε πιο αποφασιστικοί. Ένας άλλος κόσμος δεν είναι απλώς εφικτός. Είναι αναγκαίος. Αυτό πρέπει να είναι το σύνθημά μας από εδώ και πέρα. Είναι αναγκαίος για να υπερασπιστούμε το παρόν και το μέλλον από τη δικτατορία των αγορών. Είναι αναγκαίος για να δώσουμε ένα τέλος στον εφιάλτη της λιτότητας και της κοινωνικής καταστροφής. Είναι αναγκαίος για να υπερασπιστούμε το κοινωνικό κράτος και την αλληλεγγύη απέναντι στη βαρβαρότητα. Είναι αναγκαίος για να μπορέσουμε να ονειρευτούμε ξανά μια κοινωνία με δικαιοσύνη, ισότητα, σεβασμό στα δημόσια αγαθά και το περιβάλλον». «Η Ελλάδα», τόνισε ο Αλέξης Τσίπρας, «ήταν το πρώτο πειραματόζωο αυτής της ιστορικής στροφής. Εδώ δοκιμάζεται σε όλη της την ένταση η στρατηγική της λεηλα-
σίας και της κοινωνικής οπισθοδρόμησης. Εδώ καταργείται το ιστορικό κοινωνικό συμβόλαιο, διαλύεται το κοινωνικό κράτος, ξεπουλιέται στους καπιταλιστές το σύνολο των παραγωγικών πόρων της χώρας. Το πείραμα αυτό είναι ήδη έτοιμο για εξαγωγή στην υπόλοιπη Ευρώπη». «Η Ευρώπη συγκρούεται με τη λιτότητα. Ο πλανήτης συγκρούεται με τον νεοφιλελευθερισμό. Οι λαοί του κόσμου, με ξεχωριστό παράδειγμα αυτών των ημερών τη μεγάλη κοινωνική εξέγερση στην Τουρκία, συγκρούονται με τον αυταρχισμό και την κοινωνική αδικία».
Στον τομέα της ισότιμης αναγνώρισης των LGBT οικογενειών, η Ελλάδα μένει μετεξεταστέα σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της ILGA Europe. Στην πράξη, αυτό σημαίνει ότι η Χάρις Αθανασίου δεν έχει το δικαίωμα να μεγαλώσει τα παιδιά της γυναίκας με την οποία συζεί, σε περίπτωση που εκείνη πεθάνει, καθώς θα θεωρούνται ορφανά βάσει της ελληνικής νομοθεσίας. «Δεν μπορώ να παντρευτώ, δεν έχω δικαίωμα για σύμφωνο συμβίωσης, δεν μπορώ να υιοθετήσω. Το παιδί μου το έκανα με εξωσωματική. Στο όνομα πατρός δεν μπορούσα φυσικά να βάλω δείγμα 2476. Δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη για τους ομοφυλόφιλους. Είμαστε πολίτες β’ κατηγορίες «, είπε με πικρία. Η ίδια, αλλά και η κόρη της βιώνουν παράλληλα τον ρατσισμό. «Στο σχολείο, τα παιδιά έχουν μάθει μόνο ότι υπάρχουν μπαμπάς και μαμά, όχι δύο μαμάδες, όχι δύο μπαμπάδες. Αυτό τους φαίνεται περίεργο. Γι’ αυτό και κοροϊδεύουν». Δεν το βάζουν όμως κάτω. «Ήρθαμε εδώ, συμμετείχαμε στο pride, δίνουμε έναν μεγάλο αγώνα». Περιοδικά, φυλλάδια και χειροποίητα κοσμήματα βρίσκονταν στον πάγκο του περιπτέρου της λεσβιακής κοινότητας. Η απάντησή τους «στην αδιαφορία της πολιτείας και στη βία των ρατσιστών» είναι η «ενημέρωση».
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 9 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
18
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Φυλλορροεί το ΠΑΣΟΚ Ρωγμές στην «πράσινη» πλειοψηφία της ΚΕΔΕ
Η ανατροπή ξεκίνησε από το ΕΚΑ...
ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΜΑΡΙΑΝΝΑ ΓΑΛΑΝΟΠΟΥΛΟΥ
ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ
Άνω - κάτω έχει γίνει η παράταξη του ΠΑΣΟΚ στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, μετά το τελευταίο συνέδριο της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας πριν από μερικές ημέρες στα Ιωάννινα. Η επιμονή της «πράσινης» πλειοψηφίας του ανώτατου συλλογικού οργάνου των αιρετών της χώρας να κλείσει αυτό το συνέδριο -που διεξήχθη σε μια κρίσιμη περίοδο για την Αυτοδιοίκηση- χωρίς να ταράξει τα νερά οδήγησε σε ηχηρές διαφοροποιήσεις με κορυφαία αυτοδιοικητικά στελέχη που είτε προέρχονται είτε στηρίχθηκαν από το ΠΑΣΟΚ να καταψηφίζουν τις τελικές αποφάσεις ή να απέχουν της ψηφοφορίας. Σε μια χρονική στιγμή που οι δήμοι είναι εξαιρετικά αποδυναμωμένοι εξαιτίας των δραματικών μειώσεων στη χρηματοδότησή τους, απαξιωμένοι από την κυβέρνηση, στα πρόθυρα της επιτροπείας από το «Παρατηρητήριο» και μπροστά στον κίνδυνο νέων καταργήσεων νομικών προσώπων και χιλιάδων απολύσεων εργαζομένων, θα περίμενε κανείς μια δυναμική απάντηση από την ηγεσία των αιρετών. Αντ’ αυτού, όμως, η «πράσινη» διοίκηση της ΚΕΔΕ, εγκλωβισμένη σε πολιτικά παιχνίδια προσωπικών επιδιώξεων και επιβίωσης, δεν στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων. Σε μια απόφαση «έκθεση ιδεών» περιορίστηκε να περιγράψει τη δραματική κατάσταση που βιώνει η Αυτοδιοίκηση σήμερα, χωρίς όμως ουσιαστικά να αποδίδει πουθενά ευθύνες και χωρίς κυρίως να επιλέγει μια αγωνιστική απάντηση για την υπεράσπιση εν τέλει του ρόλου της. «Η ηγετική ομάδα του ‘Αυτοδιοικητικού Κινήματος’ (σ.σ.: της παράταξης του ΠΑΣΟΚ) επέλεξε έναν συμβιβασμό χωρίς διέξοδο με την παράταξη της Ν.Δ.» δήλωσε στην «Αυγή» ο δήμαρχος Ηλιούπολης Β. Βαλασόπουλος, ο οποίος καταψήφισε τις τελικές αποφάσεις. Ο ίδιος, στέλεχος όπως σημειώνει με ιστορία στην παράταξη του ΠΑΣΟΚ, εκφράζει οργή και κάνει λόγο για «ρήγμα στην πλειοψηφούσα παράταξη της ΚΕΔΕ, που είναι βαθύ και αξεπέραστο». «Δυστυχώς, στο συνέδριο διαπιστώθηκε η αδυναμία της ηγεσίας των συλλογικών μας οργάνων να ανταποκριθούν με επάρκεια και ενότητα στις αυξημένες απαιτήσεις των συνθηκών που βιώνουμε» αναφέρει.
Σκληρή κριτική από δημάρχους στη διοίκηση του ανώτατου συλλογικού τους οργάνου Τονίζουν την ανάγκη αλλαγής των συσχετισμών στην Αυτοδιοίκηση Ο δήμαρχος Ηλιούπολης διαπιστώνει, πάντως, πως στο συνέδριο της ΚΕΔΕ φάνηκε ότι, πέρα από ιδεολογικές και πολιτικές τοποθετήσεις, αρχίζει να αναπτύσσεται ένα σοβαρό κίνημα αντίστασης στον χώρο της Τ.Α. «Σ’ αυτήν την προσπάθεια έχουμε υποχρέωση να ενταχθούμε όλοι όσοι πιστεύουμε ότι η Τ.Α. συνιστά τον μοναδικό και αναντικατάστατο παράγοντα ανάπτυξης της κοινωνίας. Να σταθούμε απέναντι σ’ αυτούς που για τους δικούς τους λόγους ‘συμβιβάστηκαν’ και συμφώνησαν με τις πιο ακραίες νεοφιλελεύθερες πολιτικές στον χώρο της Τ.Α.» σημειώνει. Τις τελικές αποφάσεις του συνεδρίου καταψήφισε και ο δήμαρχος Θέρμης Θ. Παπαδόπουλος, άνθρωπος της Αυτοδιοίκησης εδώ και 31 χρόνια. «Τον πόνο μας τον είπαμε, αλλά δεν κάνουμε τίποτα για το διά ταύτα» εξηγεί στην «Αυγή». Τονίζει δε ότι προχώρησε σ’ αυτή την ενέργεια καθώς δεν μπήκαν στο τελικό ψήφισμα «κόκκινες γραμμές» για τα οικονομικά, την καταστατική θέση των αιρετών και την κατάργηση των Νομικών Προσώπων των ΟΤΑ. «Η άποψή μου είναι ότι η διοίκηση της ΚΕΔΕ δεν θέλει να ταράξει τα νερά μέχρι τις αυτοδιοικητικές εκλογές. Τρέχει πίσω από τις εξελίξεις και έχει χάσει τον στόχο της για την Αυτοδιοίκηση που θέλουμε» επισημαίνει. «Αναντίστοιχη με τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Αυτοδιοίκηση» χαρακτηρίζει τέλος τη διοίκηση της ΚΕΔΕ και ο δήμαρχος Μεσολογγίου Π. Κατσούλης, ο οποίος δεν ανήκει στο «Αυτοδιοικητικό Κίνημα» αλλά είχε στηριχθεί από το ΠΑΣΟΚ στις τελευταίες εκλογές. «Οδηγούμαστε με μαθηματική ακρίβεια στη συνολική απαξίωσή μας. Στο να γίνουν οι δήμοι εξάρτημα της κρατικής μηχανής με ‘εντολοδόχους’ αιρετούς» παρατηρεί, σημειώνοντας πως πρέπει να αλλάξουν οι συσχετισμοί στην ΚΕΔΕ.
Αφετηρία σημαντικών ανακατατάξεων και έντονης κινητικότητας στο συνδικαλιστικό κίνημα σηματοδοτούν τα αποτελέσματα του 28ου συνεδρίου του ΕΚΑ. Τα αποτελέσματα δεν είναι υπερβολή να χαρακτηριστούν ως ανατροπή. Μια ανατροπή που αχνοφαινόταν πριν από περίπου δύο μήνες στην Αλεξανδρούπολη, κατά τη διάρκεια του πρόσφατου 35ου συνεδρίου της ΓΣΕΕ. Εκεί, ωστόσο, οι εκλεγμένοι προ τριετίας σύνεδροι (δηλαδή σε χρόνο προ Μνημονίου) υπέκυψαν στις καθεστωτικές συνδικαλιστικές παρατάξεις, που με νύχια και με δόντια κατάφεραν να περιορίσουν απλώς τις διαρροές τους σε ανεκτά επίπεδα. Πριν μία εβδομάδα, από τις κάλπες του μεγαλύτερου Εργατικού Κέντρου της χώρας αναδείχθηκε καταρχήν μια νέα πραγματικότητα: Οι παραδοσιακές παρατάξεις της ΠΑΣΚΕ και της ΔΑΚΕ πολύ απλά κατέρρευσαν. Η παράταξη του ΠΑΣΟΚ, από 12 έδρες που διέθετε στην προηγούμενη διοίκηση έπεσε στις 5. Έχουμε δηλαδή μια (πρώτη) μείωση των δυνάμεων του κυβερνητικού συνδικαλισμού κατά 60%! Αντιστοίχως, η μείωση στην πλευρά της ΔΑΚΕ φθάνει το 50%. Από 6 έδρες στην προηγούμενη διοίκηση, τώρα περιορίζεται στις 3. Στον αντίποδα η Αυτόνομη Παρέμβαση διπλασίασε τις δυνάμεις της, ενώ τόσο το ΠΑΜΕ όσο οι άλλες αριστερές παρατάξεις, «κράτησαν» αλλά με απώλειες. Αυτή η νέα πραγματικότητα δεν φαίνεται να είναι συγκυριακή, αλλά απότοκος σημαντικών αλλαγών. Κι αυτό για τρεις λόγους. Πρώτον είναι οι πρώτες εκλογές σε ένα μεγάλο συνδικάτο που αποτυπώνουν σε έναν σημαντικό βαθμό και σε συνδικαλιστικό επίπεδο τις αλλαγές που έχουν συντελεστεί μέσα στην κοινωνία την τελευταία μνημονιακή τριετία. Δεύτερον, η καταβύθιση των δυνάμεων του κυβερνητικού συνδικαλισμού, των ΠΑΣΚΕ και ΔΑΚΕ, δρομολογεί ένα «τέλος εποχής» σε δύο παραδοσιακές παρατάξεις, οι οποίες για περισσότερο από 35 χρόνια αναπαρήγαγαν με τον χειρότερο τρόπο όσα δρομολογούνταν αρχικά σε κομματικό - κυβερνητικό επίπεδο. Τελευταία πράξη τους η ανοχή ή η χλιαρή αντίδρασή τους στο πρώτο Μνημόνιο, που απο-
τέλεσε ουσιαστικά την αρχή του τέλους της κυριαρχίας τους. Αυτό αποτυπωνόταν την τελευταία τριετία στις πλατείες που ζωντάνευαν, με χιλιάδες εργαζόμενους να προσέρχονται αυθόρμητα για να διαμαρτυρηθούν ενάντια στα μνημονιακά μέτρα, εν αντιθέσει με τους 300 συνδικαλιστές των ΔΕΚΟ που μαζεύονταν σε κάθε απεργία μπροστά από τα γραφεία της ΓΣΕΕ. Αυτή η νέα πραγματικότητα θα αποτυπωνόταν κάποια στιγμή, έστω αργά και βασανιστικά. Τρίτον, η μεγάλη κινητικότητα και η αποδέσμευση συνδικαλιστικών δυνάμεων από ΠΑΣΚΕ και ΔΑΚΕ φαίνεται να είναι ισοδύναμη με την ενίσχυση της ριζοσπαστικής Αριστεράς στις πρόσφατες εκλογές. Το ψηφοδέλτιο που συγκρότησαν πρόσφατα οι συνδικαλιστές που αποχώρησαν από την ΠΑΣΚΕ (ΕΜΕΙΣ) έλαβε 3 έδρες, ενώ οι αποχωρήσαντες από τη ΔΑΚΕ, που συγκρότησαν τη Νέα Πορεία, έλαβαν 4 έδρες έναντι 3 της μητρικής παράταξης.
Άνοδος της Αριστεράς... Οι δυνάμεις της ριζοσπαστικής Αριστεράς, με κύριο εκφραστή την Αυτόνομη Παρέμβαση, σχεδόν διπλασίασαν τα ποσοστά τους (από το 8% στο 16%), καταλαμβάνοντας 5 έδρες στη νέα διοίκηση, από 3 που διέθεταν, και ουσιαστικά ήταν η μοναδική παράταξη από τα αριστερά που ενισχύθηκε σημαντικά. Κι αυτό γιατί το ΠΑΜΕ, αν και πέρασε στην πρώτη θέση μετά την κατάρρευση της ΠΑΣΚΕ, έλαβε σχεδόν 90 ψήφους λιγότερες από το προηγούμενο συνέδριο (ή -20%), ενώ και η Αγωνιστική Ταξική Ενότητα (ΑΝΤΑΡΣΥΑ), που έλαβε 2 έδρες (από 1 που διέθετε στην προηγούμενη διοίκηση), έλαβε λιγότερες ψήφους από το προηγούμενο συνέδριο. Τα αποτελέσματα αποδεικνύουν ότι οι εργαζόμενοι γυρνούν την πλάτη στον παραδοσιακό συνδικαλισμό: στα τεχνάσματα, τις διπλοψηφίες, τους αντιπροσώπους - «μαϊμού», την υποβάθμιση των διαδικασιών, τις «ανταλλαγές» και την παροχολογία των γνωστών μηχανισμών. Το ετοιμόρροπο συνδικαλιστικό καθεστώς έχει αρχίσει να κατεδαφίζεται και εκ των έσω. Οι κομματικές περιχαρακώσεις έχουν πάει περίπατο, οι εργαζόμενοι βρίσκονται σε κινητικότητα και αναζητούν αυθεντικούς εκπροσώπους των συμφερόντων τους...
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 9 IOYNIOY 2013
19
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΒΑΡΕΜΕΝΟΥ
Η Ντόρα Μπακογιάννη πρέπει να έχει μείνει άναυδη, βλέποντας τον Σαμαρά όχι απλώς να την έχει αντικαταστήσει στην αγκαλιά ενός συστήματος, αλλά και να προσπαθεί να ταυτίσει το προσωπικό του success story με την τύχη μιας χρεωκοπημένης χώρας με κατεστραμμένη την οικονομία και διαλυμένη την κοινωνία της. Ήταν να το ζήσει κι αυτό ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης λίγο πριν τα εκατό του χρόνια… Το ζει όμως, πάνω απ’ όλα, η ιδία η Ελλάδα, η όποια μπορεί να χρεωκόπησε, αλλά βλέπει τη διαπλοκή να ζει και να βασιλεύει. Σαν να μην έγινε τίποτα. Σαν να είναι όλα όπως χθες… Ο συγκεκριμένος Σαμαράς παρουσιάζεται ως ο Μεγάλος Τιμονιέρης της κρίσης, ο οποίος αντέστρεψε την πορεία ενός σκάφους που πήγαινε στα βράχια. Ένας Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής. Από νάιλον όμως. Η επιχείρηση Σαμαράς - ηγετικό προφίλ γίνεται με όλα τα σύγχρονα μέσα της επικοινωνίας (του μόνου τομέα όπου η χρεωκοπημένη Ψωροκώσταινα έχει εκσυγχρονιστεί). Εν πλήρη, επίσης, γνώσει του γεγονότος ότι στην Ελλάδα ο ηγέτης παίζει έναν σημαντικό ρόλο στο συλλογικό υποσυνείδητο του λαού. Ενός λαού που μπορεί να έχει πολλά προτερήματα, αλλά δεν φημίζεται για την α-
Ένας Σουλεϊμάν από νάιλον καταμάχητη μνήμη του. Αυτός ο Σουλεϊμάν από νάιλον μπορεί να κλείνει το γόνυ στους δανειστές και να ζητάει με το πρώτο «συγνώμη» από τη Μέρκελ, αλλά είναι σκληρός και αδυσώπητος προς τους αδύναμους στο εσωτερικό. Ποδηγετεί το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας, που θυμίζει φεουδαρχία του 19ου αιώνα και νεκροταφείο ελεφάντων από πλευράς παραγωγής ιδεών και εσωκομματικής δημοκρατίας. Μετατοπίζεται δεξιά για να καλύψει τον χώρο της Χρυσής Αυγής, αλλά «αιμοδοτείται» από ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜ.ΑΡ., οι ηγέτες των οποίων, για δικούς τους λόγους, ενεπλάκησαν σ’ αυτό τον χορό του θανάτου. Παρόμοια επιχείρηση κατασκευής προφίλ είχε να γνωρίσει η Ελλάδα από τον καιρό του Κώστα Σημίτη. Του ηγέτη που έβαλε την Ελλάδα στην Ευρωζώνη, για να ζήσουμε τώρα το success story τoυ άλλου ηγέτη που θα την κρατήσει μέσα σ’ αυτήν. Στην εποχή του εκσυγχρονισμού δοκιμάστηκε το δημοσκοπικό εργαλείο του «πλέον κατάλληλου», το οποίο γνωρίζει σήμερα νέες δόξες. Όπως αποκαλύφθηκε εκ των υστέρων, ο «πλέον κατάλληλος» Σημίτης, λίγο πριν παραδώσει την εξουσία στον
ÖÏÉÂÏÓ ÄÅËÇÂÏÑÉÁÓ ÏÑÖÅÁÓ ÐÅÑÉÄÇÓ ÌÁÔÏÕËÁ ÆÁÌÁÍÇ ×ÁÉÍÇÓ Ä. ÁÐÏÓÔÏËÁÊÇÓ MODE PLAGAL
Γιώργο Παπανδρέου, έχανε στις μυστικές δημοσκοπήσεις με 13 μονάδες διαφορά. Προσοχή! Οι δημοσκοπήσεις εκείνες, σύμφωνα με την εκ των υστέρων ομολογία, παρέμειναν μυστικές. Γιατί; Προφανώς, επειδή τα αποτελέσματά τους δεν ταίριαζαν με το μέγεθος του ηγέτη, όπως αυτό είχε φιλοτεχνηθεί εκείνη την εποχή. Για το πραγματικό του μέγεθος, αποφαίνεται ήδη και θα αποφανθεί στο μέλλον η Ιστορία... Μόνο που η επικοινωνιακή επιχείρηση για τον Σαμαρά εκτυλίσσεται στις πολύ διαφορετικές συνθήκες μιας πρωτόγνωρης κοινωνικής καταστροφής, τουλάχιστον για τα μεταπολεμικά δεδομένα. Οι τεχνικοί της εξουσίας και της επικοινωνίας αξιοποιούν τις συνέπειες του ασύμμετρου σοκ που αναδιατάσσει και διαλύει ψυχολογικές αντιστάσεις. Γνωρίζουν, συνάμα, ότι μια κοινωνία σε κατάθλιψη έχει απόλυτη ανάγκη την ελπίδα και προσφέρουν τη φαντασιακή αναπαράστασή της, το ψέμα του success story του Σαμαρά. Παίζουν με την ανάγκη του κόσμου να αντιμετωπίσει τον φόβο του και να ζήσει ξανά με την ελπίδα. Αυτή, όμως, δεν μπορεί να προέλθει α-
πό αυτούς που ευθύνονται κύρια και καίρια για τη σημερινή κατάσταση, αλλά από την αντίσταση και την υπερνίκηση του φόβου. Στα πρώτα χρόνια της Κατοχής, η κατάθλιψη βασάνιζε μεγάλο μέρος του πληθυσμού. Με την έναρξη της Αντίστασης, και παρά το γεγονός ότι τα θύματα ήταν πολλά, η κατάσταση άλλαξε. Ας γυρίσουμε όμως στην επικοινωνία, η οποία για την Αριστερά δεν είναι ξεκομμένη από την πολιτική. Ο ΣΥΡΙΖΑ, λόγω συγκρότησης, λειτουργίας και ιδεολογίας, δεν είναι κόμμα αρχηγικό. Αυτό δεν σημαίνει ότι η εσωκομματική δημοκρατία, έστω με την ιδιότυπη εσωτερική συγκρότηση, δεν πρέπει να ενισχύει το μήνυμα που εκπέμπει ο ηγέτης (ως συνισταμένη συλλογικής έκφρασης), αντί να το αποδυναμώνει. Να ενισχύει το προφίλ του, ως εκφραστή λαϊκής αντίστασης και φορέα ανανέωσης και αναγέννησης. Ως εκφραστή ελπίδας της Generation X, της χαμένης γενιάς που δημιούργησαν τα Μνημόνια. Για να κερδηθούν οι εκλογές (που δεν είναι αυτοσκοπός, αλλά υπέρτατος σκοπός για το δοκιμαζόμενο κομμάτι του λαού), χρειάζονται ορισμένες προϋποθέσεις και μια απ’ όλες είναι και αυτή.
ÔÅ×ÍÏÐÏËÉÓ ÔÑÉÔÇ 11 ÉÏÕÍÉÏÕ 10€ ¸íáñîç 19.00 «Ôå÷íüðïëéò» ÄÞìïõ Áèçíáßùí, Ðåéñáéþò 100, ÃêÜæé
Åßóïäïò : Ðñïðþëçóç Åéóéôçñßùí : 8€ ÖïéôçôÝò/ÌáèçôÝò/¢íåñãïé: 8€
Η νίκη στις εκλογές θα φέρει το πρώτο χαμόγελο σ’ έναν ταλαιπωρημένο λαό, αλλά θα αποτελέσει και υπέρτατη δικαίωση για ιστορικά στελέχη που κράτησαν το κόμμα σε δύσκολες στιγμές και θα κληθούν να αντιμετωπίσουν νέες, μεγαλύτερες προκλήσεις. Μαζί με ζωντανές δυνάμεις που έρχονται από την κοινωνία και τον ανταγωνισμό της. Οι εμπειρίες τους είναι αναγκαίες στη συγκυρία όπου ο ΣΥΡΙΖΑ θα κληθεί να δοκιμάσει το όραμά του στο εργαστήρι μιας σύνθετης πραγματικότητας, αλλά και να ασκήσει μάνατζμεντ (sorry για την έκφραση) στις χειρότερες δυνατές συνθήκες, όταν το φίδι έχει γίνει πελώριο και κρύβεται σε μια μεγάλη τρύπα. Όλα αυτά, στη βάση ενός κινήματος που δεν θα σταματήσει με τις εκλογές, αλλά θα αποτελέσει την εγγύηση των αλλαγών. Μαζί με την αγωνιστικότητα χρειάζεται και η «κυβερνησιμότητα», η αίσθηση δηλαδή που θα ωθήσει τον λαό να υπερβεί τους φόβους και την αγωνία για το αύριο και να ακουμπήσει την ελπίδα του στον ΣΥΡΙΖΑ. Κι αυτό απέναντι στη γύμνια της χρεωκοπημένης φεουδαρχίας της Νέας Δημοκρατίας. Εδώ δεν μιλάμε για ένα success story βγαλμένο από τα επικοινωνιακά εργαστήρια, αλλά για μια πραγματικά ιστορική αποστολή στο όνομα του λαού και της πατρίδας.
Ðñïðþëçóç Åéóéôçñßùí
ÔÅ×ÍÏÐÏËÉÓ
Ìå ôçí ÁÕÃÇ óôï ÷Ýñé ðëçñþíåôå 8€
ÓÕÍÁÕËÉÁ
LOLEK FIDE YIANNEIS ÌÁÑÉÁ ÐÁÍÏÓÉÁÍ BABY GURU
ÄéïñãÜíùóç
105,5 ÓÔÏ ÊÏÊÊÉÍÏ ôï ñáäéüöùíï ðïõ… áêïýåé
Ï 105,5 ÓÔÏ ÊÏÊÊÉÍÏ êüíôñá óå Ýíá äýóêïëï êáëïêáßñé ìå ìéá ãéïñôÞ óôï êÝíôñï ôçò ðüëçò
Èåáôñéêü Äñþìåíï
Stand-Up Comedy
ÌÜíéá Ðáðáäçìçôñßïõ ìå ÏìÜäá ÍÝùí Çèïðïéþí
ÄçìÞôñçò ×ñéóôïöïñßäçò Äéïíýóçò ÁôæáñÜêçò
Îõëïðüäáñïé ÆïãêëÝñ ÁêñïâÜôåò Performances Ôçò Ó÷ïëÞò ôóßñêï Circus Dayz
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
20
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
ΤΟ ΠΙΟ ΠΡΟΣΦΑΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ - ΤΡΟΪΚΑΣ
«Τιτλοποιημένα, δομημένα ομόλογα»: όλη η ελληνική δημόσια ακίνητη περιουσία στο σφυρί Παίρνει πλέον, αυτή την περίοδο, συγκεκριμένη μορφή το σχέδιο τρόικας - κυβέρνησης για «τιτλοποίηση» πρακτικά του συνόλου της δημόσιας ακίνητης περιουσίας και «προπώλησή» της μέσω έκδοσης διεθνών ομολογιακών δανείων κυριολεκτικά «για ένα τραγούδι» μέχρι τέλους 2013: πρωτοεμφανίστηκε στο τρίτο Μνημόνιο, που προβλέπει έκδοση «τιτλοποιημένων ομολόγων» για κάθε είδους δημόσιο στοιχείο ενεργητικού, κι όχι μόνο ακίνητης περιουσίας, προετοιμαζόταν όμως νομοθετικά με ειδικές πρόνοιες ήδη από τον Οκτώβριο 2012 με τον νέο νόμο για τις ιδιωτικοποιήσεις. Από τη συζήτηση στην Ολομέλεια της Βουλής για τις 6 ΠΝΠ του τρίτου Μνημονίου, 14.1.2013
ΤΗΣ ΝΑΝΤΙΑΣ ΒΑΛΑΒΑΝΗ
Όταν θέσαμε τον Δεκέμβριο από αυτό το βήμα το θέμα της εθνικής κυριαρχίας, διάφοροι βουλευτές της τρικομματικής συγκυβέρνησης μας ειρωνεύτηκαν: δήθεν ισχυριζόμαστε ότι η τρόικα θα μπορούσε να κατασχέσει το κτήριο της Βουλής. Σας είχα απαντήσει τότε ότι μπορεί να το τιτλοποιήσει, και με αυτό τον τρόπο να «πουλήσει» ακόμα και αυτό. Σήμερα μαθαίνουμε για πρώτη φορά από αυτό το νομοσχέδιο ότι θα εκδοθούν «ομόλογα τιτλοποίησης». Θα τα εκδώσουν «εταιρείες ειδικού σκοπού». Θα ήθελα να ρωτήσω τον υπουργό Οικονομικών αν σε αυτές συμπεριλαμβάνεται και η υπό κατασκευή Παράκτιο Αττικό Μέτωπο Α.Ε., που θα συμπεριλαμβάνει τα 66 χιλιόμετρα παραλίας από το ΣΕΦ μέχρι το Σούνιο. Τα ομόλογα θα εκδοθούν από επενδυτικά funds, τα οποία θα συσταθούν εκ μέρους του Ελληνικού Δημοσίου ή του ΤΑΙΠΕΔ - ως «τιτλοποιημένα περιουσιακά στοιχεία», που θα συμπεριλαμβάνουν το σύνολο της περιουσίας του Δημοσίου, δημόσιας και ιδιωτικής. Προφανώς γι’ αυτό ο νέος νόμος για τις ιδιωτικοποιήσεις 4092/2012 ορίζει, χωρίς να έχει αυτό εφαρμοστεί ακόμα, ότι θα πρέπει να καταγραφεί το σύνολο της περιουσίας κάθε Νομικού Προσώπου Δημοσίου Δικαίου -όλων των Νοσοκομείων, Πανεπιστημίων, Ταμείων Κοινωνικής Ασφάλισης, Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης κ.ά.-, και αυτή η περιουσία να παραδοθεί για διαχείριση στα ΕΤΑΔ. Και ξέρουμε τι είναι τα ΕΤΑΔ, η Εταιρεία Τουριστικών Ακινήτων Δημοσίου: ο προθάλαμος στον οποίο αλωνίζουν οι δικηγόροι του ΤΑΙΠΕΔ - του Ταμείου Ξεπουλήματος της Δημόσιας και Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου, όπως το λέμε εμείς. Στο παρόν νομοσχέδιο καθορίζεται ρητά ότι προορίζονται για τιτλοποίηση όχι μόνο τα σημερινά περι-
ουσιακά στοιχεία του Δημοσίου, αλλά και τα μελλοντικά, βάζοντας μέσα ακόμα και τυχόν κοιτάσματα φυσικού αέριου. Τι σημαίνει «τιτλοποίηση»; Ότι τα περιουσιακά στοιχεία μετατρέπονται σε ομολογίες, οι οποίες πωλούνται στις αγορές. Υπενθυμίζω ότι η μεγάλη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής οφειλόταν στο «σκάσιμο» τέτοιου είδους ομολόγων, των περιβόητων «subprimes». Η σύμβαση (σ.σ.: του τρίτου Μνημόνιου) ορίζει ρητά ότι αυτά που θέλουμε να φτιάξουμε σήμερα θα είναι δομημένα ομόλογα. Η δημόσια περιουσία στην Ελλάδα, δηλαδή, δεν θα χρησιμοποιηθεί για την ανάπτυξη, όπως θα επέβαλε μια ουσιαστική πολιτική εξόδου από την κρίση και ένα εθνικό σχέδιο παραγωγικής ανασυγκρότησης. Ούτε για να μην καταρρεύσει το 2017 το σύνολο του ασφαλιστικού συστήματος, όπως μας προειδοποίησε τον Δεκέμβριο στην Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων το Ινστιτούτο Εργασίας της ΓΣΕΕ. Η ελληνική δημόσια περιουσία κυριολεκτικά «κομματιάζεται» και τιτλοποιείται, στο όνομα της εξυπηρέτησης ενός μη βιώσιμου χρέους, αποκτώντας τη μορφή χρεογράφων διαπραγματεύσιμων στις διεθνείς αγορές. Ανάλογα με τις διαθέσεις των επενδυτών, θα διαμορφωθούν οι τιμές. Και ξέρουμε πόσο εύκολη είναι η υποτιμητική κερδοσκοπία. Οι δανειστές απαιτούν, μάλιστα, να έχουν αξιολογηθεί οι τίτλοι από δύο εκ των τριών γνωστών οίκων αξιολόγησης με ένα ελάχιστο όριο, αποδεκτό από το EFSF: Τους οίκους, δηλαδή, των σκανδάλων, που το 2008 παραλίγο να προκαλέσουν παγκόσμια κατάρρευση αξιολογώντας ΑΑΑ τα «σαπάκια» subprimes των ΗΠΑ, τους ξανακάνετε σήμερα σημαντικούς παράγοντες της οικονομικής δραστηριότητας στη χώρα μας, προσκαλώντας τους να αξιολογήσουν την περιουσία των Ελλήνων. Κι ενώ όρος της σύμβασης αποτελεί ότι τα συγκεκριμένα ομόλογα θα είναι πρώτης διαβάθμισης σχετικά
με την πληρωμή τόκου και κεφαλαίου -επομένως, μηδενικού επενδυτικού κινδύνου- καλύπτοντας πλήρως τους κατόχους τους, σε περίπτωση χαμηλής βαθμολόγησης από τους οίκους -δηλαδή, βαθμολόγησης ανάλογης με αυτή της χώρας-, η τιμολόγηση των ομολόγων αυτών θα γίνεται στα χαμηλότερα επίπεδα και θα πωλούνται κυριολεκτικά «για ένα τραγούδι».
Η διπλή «τιτλοποίηση» Τελικά, σύμφωνα με δημοσιεύματα, επιλέχθηκε μια διπλή διαδικασία τιτλοποίησης, σε πρώτη φάση αποκλειστικά ακίνητης περιουσίας: o Μέσω του ΤΑΙΠΕΔ, με βάση τα 1.000 ακίνητα που προβλέπεται να περάσουν σε αυτό μέχρι τέλος του 2013 από τα ΕΤΑΔ, «θα αξιολογηθεί η δυνατότητα άντλησης πρόσθετων εσόδων από τον ιδιωτικό τομέα, με έμφαση στους διεθνείς επενδυτές, μέσω της τιτλοποίησης περιουσιακών στοιχείων... που δεν έχουν ακόμη περιληφθεί στο σχέδιο ιδιωτικοποιήσεων» (από την έκθεση αξιολόγησης της Κομμισιόν, 17.5.2013). Σε αυτά συμπεριλαμβάνονονται 500 στρέμματα δίπλα στο ΣΕΦ που προορίζονται για εμπορικό πάρκο, το Τατόι, το χιονοδρομικό κέντρο Καϊμακτσαλάν, παραθαλάσσιες περιοχές στη Χαλκιδική και στο Πόρτο - Χέλι, ακίνητα στην περιοχή του Αεροδρομίου Μακεδονίας κ.α.
o Μέσω των ΕΤΑΔ και των 80.000 ακινήτων τους, παρά το ότι η πλειονότητα παρουσιάζει νομικά προβλήματα. Πρόβλημα προς λύση παραμένει πώς θα περάσουν και από ποιους θα εκδοθούν (ΕΤΑΔ ή άλλο/ους φορείς «ειδικού σκοπού»), ώστε να «προετοιμαστούν» τα ακίνητα των ΝΠΔΔ (ΑΕΙ, νοσοκομεία, ταμεία, ΟΤΑ) αλλά και υπουργείων με μεγάλη περιουσία [Γεωργίας, Άμυνας (στρατόπεδα), Οικονομικών (κληροδοτήματα και σχολάζουσες κληρονομιές) κ.ά.] Τα επιδιωκόμενα έσοδα προορίζονται, σύμφωνα με δηλώσεις του Στουρνάρα στην «κλειστή» συνάντηση με τους επικεφαλής των μεγαλύτερων εταιρειών στην Ελλάδα, οργανωμένη από την Price Waterhouse Coopers το Φεβρουάριο, για αποπληρωμή «κατ’ αρχήν» μέρους του δανείου (ομόλογα EFSF) αξίας 11,3 δισ. ευρώ, με το οποίο η Ελλάδα αγόρασε ελληνικά ομόλογα για απομείωση χρέους τον Δεκέμβριο του 2012. Το ακριβές «μοντέλο τιτλοποίησης» (δομή, προβλεπόμενα έσοδα, επιτόκιο, μορφή των «πακέτων» ακινήτων κ.λπ.) θα προέλθει από μελέτη υπό τον ESM. Ενώ το ΤΑΙΠΕΔ έχει ήδη αναθέσει στις τράπεζες Deutsche Bank, UBS, Credit Suisse, HSBC, Morgan Stanley και Goldman Sachs (όλα τα «καλά παιδιά» μαζεμένα!) να διερευνήσουν προκαταρκτικά το ενδιαφέρον των πελατών τους.
Η δημόσια περιουσία που οικοδομήθηκε με το αίμα και τον ιδρώτα του εργαζόμενου ελληνικού λαού μετατρέπεται σε αντικείμενο συναλλαγής και κερδοσκοπίας στις διεθνείς αγορές, σπαταλώντας, αν αυτό υλοποιηθεί -και θα κάνουμε τα πάντα για να μην υλοποιηθεί- κυριολεκτικά στον αέρα την προοπτική όχι μόνο των σημερινών, αλλά και των μελλοντικών -σε μεγάλο βάθος χρόνου- γενεών
Οι προοπτικές... Και γιατί να μην ξεπουληθούν, στις συνθήκες αυξημένης ρευστότητας, μηδενικών επιτοκίων και έντονης κερδοσκοπίας από μεριάς των πιο επιθετικών funds σήμερα στην παγκόσμια οικονομία, σαν «φρέσκο ψωμί» τα τιτλοποιημένα ομόλογα - με το αντίτιμό τους να πηγαίνει στον Ειδικό Λογαριασμό των Δανειστών στην ΤτΕ; o Καταρχήν, σύμφωνα με δημοσιεύματα, γίνονται σκέψεις για πολύ ψηλά ετήσια επιτόκια στα «κουπόνια» τους. o Δεύτερον, η ανάγκη αποπληρωμής των ομολόγων δρα «προωθητικά για τις αποκρατικοποιήσεις» (Στουρνάρας). Δηλαδή θα ωθεί να πουληθούνε όπως-όπως γη και ακίνητα, προκειμένου να «καλυφθεί» το κεφάλαιο των ομολόγων στη λήξη τους. o Τρίτον, λόγω της εγγύησης πληρωμής τοκομεριδίων και κεφαλαίου με υποθήκευση των δημοσίων ακινήτων, στην περίπτωση αδυναμίας πληρωμής τα ακίνητα είτε θα εκποιούνται με ταχύτατες διαδικασίες σε ιδιαίτερα υποτιμημένες τιμές είτε θα περιέρχονται στην ιδιοκτησία των ομολογιούχων! Και βέβαια, μέχρι τη λήξη τους τα ομόλογα αυτά θα λειτουργούν, όπως οποιαδήποτε άλλα ομόλογα, ως βρόγχος ενός μη βιώσιμου χρέους στον λαιμό της χώρας, του λαού της και οποιασδήποτε μελλοντικής κυβέρνησης αποδεσμευμένης απ’ την τρόικα. Με μια διαφορά: ότι απ’ αυτά θα «κρέμεται», με στόχο ιδιωτικοποίηση ή «κατάσχεση», όλη η δημόσια ακίνητη περιουσία. Κι όταν λέμε όλη, εννοούμε ΟΛΗ: η κυβέρνηση δεσμεύτηκε ότι «δεν θα υπάρξει καμιά μεταφορά ή παρακράτηση οποιουδήποτε ακινήτου και περιουσιακών στοιχείων... συμπεριλαμβανομένων και εκείνων των δήμων και ασφαλιστικών ταμείων» χωρίς έγκριση ΤΑΙΠΕΔ και τρόικας (έκθεση Κομισιόν). «Συμπέρασμα: Η δημόσια περιουσία που οικοδομήθηκε με το αίμα και τον ιδρώτα του εργαζόμενου ελληνικού λαού μετατρέπεται σε αντικείμενο συναλλαγής και κερδοσκοπίας στις διεθνείς αγορές, σπαταλώντας, αν αυτό υλοποιηθεί -και θα κάνουμε τα πάντα για να μην υλοποιηθεί- κυριολεκτικά στον αέρα την προοπτική όχι μόνο των σημερινών, αλλά και των μελλοντικών -σε μεγάλο βάθος χρόνουγενεών» (ομιλία στην Ολομέλεια, 14.1.2013). Μήπως θα πρέπει να επιλέξουμε να προετοιμάσουμε τώρα όλους τους ενδιαφερόμενους -και είναι πάρα πολλοί- για τη «μάχη» και να την ανοίξουμε εμείς, αντί να περιμένουμε την κυβέρνηση να επιλέξει τη στιγμή της σύγκρουσης;
21
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 9 IOYNIOY 2013
ΠΟΛΙΤΙΚΗ Το πολιτικό ζήτημα δεν μπορεί να παρακαμφθεί και σε ό,τι αφορά την Ευρωπαϊκή Ένωση, υπογραμμίζει ο Θόδωρος Παρασκευόπουλος στη συνέντευξη που παραχώρησε στην «Αυγή» της Κυριακής με αφορμή την πρόσφατη ημερίδα που διοργάνωσε το Ινστιτούτο Ρόζα Λούξεμπουργκ στις 30 Μαΐου στο Βερολίνο, στην οποία παρουσιάστηκε η έρευνα που διεξήγαγαν για αυτό ο Κώστας Λαπαβίτσας και ο Χάινερ Φλάσμπεκ. Ο Θ. Παρασκευόπουλος βρέθηκε εκεί προσκεκλημένος του Ιδρύματος και μας μεταφέρει το κλίμα της ημερίδας.
Η ημερίδα περιελάμβανε τις εισηγήσεις των Κ. Λαπαβίτσα (καθηγητής στο SOAS) και X. Φλάσμπεκ (πρώην υφυπουργός Οικονομικών της Γερμανίας), οι οποίες κατόπιν σχολιάστηκαν από τους Θόδωρο Παρασκευόπουλο, Στέφεν Λέντορφ, από το Ινστιτούτο Εργασίας και Κατάρτισης του Πανεπιστημίου του Ντούισμπουργκ/ και τον Τόμας Χέντελ, ευρωβουλευτή του Die Linke.
ΘΟΔΩΡΟΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΟΠΟΥΛΟΣ
Η συζήτηση για το νόμισμα δεν απαντάει στην κρίση ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΧΡΗΣΤΟ ΣΙΜΟ
Ποια είναι τα βασικά σημεία της πρότασης Φλάσμπεκ - Λαπαβίτσα; Η πρόταση αυτή διαπιστώνει ότι δεν είναι δυνατόν, για πολιτικούς λόγους, να υπάρξει μια πολιτική που θα στηρίξει το ενιαίο νόμισμα και θα εξομαλύνει τις διαφορές που υπάρχουν στο επίπεδο ανάπτυξης μεταξύ των χωρών της Ευρωζώνης και κυρίως των διαφορετικών επιπέδων παραγωγικότητας. Θεωρούν ότι, όπως είναι τώρα η ΟΝΕ, δεν είναι δυνατόν να υποστηριχθούν οι ελλειμματικές χώρες. Υποστηρίζουν την έκδοση ομολόγου, και ούτω καθεξής, αλλά λένε ότι όλα αυτά δεν είναι δυνατόν να γίνουν, πολιτικά, λόγω των συσχετισμών δυνάμεων στο εσωτερικό των χωρών - μελών, σημείο που θεωρούν ότι δεν μπορεί να αλλάξει. Επιπλέον υπογραμμίζουν ότι οι διαφορές στην ανταγωνιστικότητα των χωρών σχετίζονται με τον πληθωρισμό καταρχήν και υποστηρίζουν ότι ο πληθωρισμός οφείλεται στο μοναδιαίο κόστος εργασίας, δηλαδή πόσο εργατικό κόστος εισέρχεται σε κάθε μονάδα παραγόμενου προϊόντος. Αυτό εξαρτάται από το επίπεδο των μισθών και από την παραγωγικότητα. Λένε, λοιπόν, ότι δεν είναι δυνατόν να μειωθεί το επίπεδο των μισθών, όσο έχει μειωθεί σ’ αυτήν την περίοδο, με τα μέτρα που παίρνει η Ε.Ε., διότι αυτό οδηγεί στην κατάργηση της δημοκρατίας. Ο Φλάσμπεκ ειδικά, στην ιστοσελίδα του, ισχυρίζεται ότι αυτό οδηγεί στην ανάπτυξη των «ακραίων πολιτικών δυνάμεων». Ως εκ τούτου, καταλήγουν, θα πρέπει οι χώρες της ΟΝΕ να συμφωνήσουν την επιστροφή στα εθνικά νομίσματα, συναινετικά, και στον παλιό μηχανισμό ισοτιμιών που προέβλεπε υποτιμήσεις και ανατιμήσεις με όρια. Με τον τρόπο αυτό, σημειώνουν, θα μπορέσουν να εξισορροπηθούν οι οικονομίες και να αποκατασταθεί η ανταγωνιστικότητα. Σε ποια σημεία επικεντρώθηκε ο αντίλογος;
Ο βασικός αντίλογος επεσήμανε τα παρακάτω σημεία: 1. Η συζήτηση αυτή είναι εκτός επικαιρότητας, καθώς αυτή τη στιγμή το βασικό ζήτημα που πρέπει να επιλυθεί είναι η κρίση -η οποία μάλιστα έχει διπλή όψη, οικονομική και δημοσιονομική-, την οποία δεν αντιμετωπίζει η παραπάνω πρόταση. Στην παρούσα φάση, η επιστροφή στα εθνικά νομίσματα θα σημάνει, για τις ασθενέστερες χώρες, πολύ μεγάλη υποτίμηση των εθνικών τους νομισμάτων στην αγορά συναλλάγματος, διότι εκεί κρίνονται οι ισοτιμίες. Τα νομίσματα αυτά, λοιπόν, θα έπρεπε να στηριχτούν με πολύ μεγάλες δαπάνες, πράγμα που είναι εξίσου αδύνατο. Εφόσον δεν υπάρχει πολιτικά η δυνατότητα μιας αλληλέγγυας Ευρωζώνης, για ποιο λόγο υπάρχει πολιτικά η δυνατότητα μιας αλληλέγγυας διάλυσής της; 2. Το επιχείρημα ότι η ανταγωνιστικότητα οφείλεται στον πληθωρισμό ή το μοναδιαίο εργατικό κόστος δεν στέκει. Στις αγορές δεν υπάρχει ανταγωνισμός τιμών, αλλά προϊόντων. Επομένως, ανταγωνιστική είναι μια οικονομία που μπορεί να παράγει νέα προϊόντα, ικανά να σταθούν στις αγορές. Αυτό δεν έχει να κάνει με το εργατικό κόστος. Μια οικονομία που προσπαθεί να ανακτήσει την ανταγωνιστικότητά της με υποτιμήσεις θα διαπιστώσει άμεσα ότι απλώς θα αυξηθούν οι δαπάνες για εισαγωγές, διότι δεν έχει να υποκαταστήσει τα προϊόντα που εισάγει. Άλλωστε, στην Ελλάδα είχαμε πληθωρισμό κερδών και όχι κόστος παραγωγής. 3. Η διάλυση της ΟΝΕ, πολιτικά, θα οξύνει τους ανταγωνισμούς μεταξύ των χωρών και θα οδηγήσει, πιθανόν, και σε διάλυση της Ε.Ε. Το ενδεχόμενο αυτό θα θέσει σε μεγάλο κίνδυνο, μεταξύ άλλων, την ειρήνη σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Πώς σχολιάστηκαν οι περιπτώσεις της Ελλάδας και της Κύπρου;
Το Μέτωπο του Νότου βρίσκει μεγάλη απήχηση στη γερμανική Αριστερά Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχει λόγο να στηρίξει μια χώρα που θα φύγει από το ευρώ Η διάλυση της ΟΝΕ, πολιτικά, θα οξύνει τους ανταγωνισμούς μεταξύ των χωρών και θα οδηγήσει, πιθανόν, και σε διάλυση της Ε.Ε.
το ερώτημα παραμένει: για ποιον πολιτικό λόγο τα ισχυρά κράτη της Ένωσης θα υποστηρίξουνε χώρες που βγαίνουνε από το ευρώ, ούτως ώστε να αποκατασταθούν οικονομικά και δημοσιονομικά, τη στιγμή που δεν επιδιώκουν να τις στηρίξουν εντός του ευρώ; Είναι προφανές ότι, σε κάθε περίπτωση, το πολιτικό ζήτημα επιστρέφει. Ο αντίλογος επεσήμανε ότι το μόνο ρεαλιστικό σχέδιο είναι η αλλαγή των συσχετισμών. Ωστόσο, εμείς δεν εννοούμε μια γενική και αφηρημένη αλλαγή των συσχετισμών στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά εντός των χωρώνμελών της. Οι αντιπαραθέσεις και οι κοινωνικές συγκρούσεις αφορούν, κυρίως, το εσωτερικό των χωρών. Η Αριστερά θα πρέπει να οικοδομήσει συμμαχίες στο εσωτερικό της Ένωσης και, σήμερα, το προσφορότερο έδαφος γι’ αυτό είναι τα κράτη τα οποία πλήττονται περισσότερο από την κρίση, δηλαδή τα κράτη του ευρωπαϊκού Νότου. Ποια είναι η πραγματική επιρροή της πρότασης αυτής στη γερμανική Αριστερά;
Οι Φλάσμπεκ και Λαπαβίτσας υποστήριξαν ότι, για χώρες όπως η Ελλάδα και η Κύπρος, δεν υπάρχει άλλη λύση από τη συμφωνημένη έξοδο, καθώς οι δύο αυτές χώρες αντιμετωπίζουν πολύ μεγάλα οικονομικά και δημοσιονομικά προβλήματα. Όμως,
Στη Γερμανία αλλά και αλλού, έχει δοθεί η εντύπωση ότι στο εσωτερικό της Αριστεράς συζητιέται ευρέως η μελέτη Φλάσμπεκ Λαπαβίτσα και η συναφής με αυτή θέση του Λαφοντέν. Αυτό δεν είναι αλήθεια. Η θέση αυτή, στο εσωτερικό του κόμματος της Αριστεράς, είναι σχετικά απομονωμένη. Εκεί όμως που υπάρχει διάσταση απόψεων, κι αυτό κατά τη γνώμη μου θα απασχολήσει και το επικείμενο συνέδριο του Die Linke, είναι το πόσο βαθιά και έντονη πρέπει να είναι η κριτική του κόμματος στη δομή και την πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Υπάρχει ένα ρεύμα, μειοψηφικό μεν αλλά υπαρκτό, το οποίο υποστηρίζει ότι η δομική κριτική στην Ε.Ε. οδηγεί στον
ευρωσκεπτικισμό. Έχω την αίσθηση ότι η άποψη αυτή έχει τακτικό κυρίως χαρακτήρα, δηλαδή ότι η άποψη για επανίδρυση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία είναι η επίσημη άποψη του κόμματος, εμποδίζει τη συνεργασία με τη Σοσιαλδημοκρατία. Εικάζω ότι αυτό θα είναι το θέμα που θα απασχολήσει περισσότερο το επικείμενο συνέδριό τους κι όχι η διάλυση της ΟΝΕ, η οποία συναντιέται και με το δεξιό κόμμα του μάρκου, το οποίο όμως δεν φαίνεται να έχει ιδιαίτερη απήχηση. Πώς ήταν το κλίμα στην εκδήλωση που διοργάνωσε το Die Linke στη Φρανκφούρτη για την πολιτική της Αριστεράς στην Ευρώπη; Στην εκδήλωση αυτή, που έγινε στο πλαίσιο του Μπλοκιουπάι, συμμετείχαν από το Die Linke η Σάρα Βάγκενκνεχτ, η Καταρίνα Πρίνσιπε από το Μπλόκο κι εγώ εκ μέρους του ΣΥΡΙΖΑ. Η εκδήλωση διοργανώθηκε στο μεγάλο αμφιθέατρο των συνδικάτων, το οποίο ήταν κατάμεστο. Η Κ. Πρίνσιπε ανέπτυξε τη στρατηγική του Μπλόκο σε ό,τι αφορά την οικοδόμηση κινημάτων στην Πορτογαλία και κυρίως για το κίνημα των επισφαλώς εργαζομένων. Εγώ αναφέρθηκα στα όσα γίνονται στην Ελλάδα και ιδίως για τα δίκτυα αλληλεγγύης. Επιπλέον, ανέλυσα την πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ και την πρότασή του για την έξοδο από την κρίση και για τη συμμαχία του Νότου. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι διοργανωτές ήθελαν να μιλήσει ο Αλ. Τσίπρας. Όταν τους εξήγησα ότι ως κόμμα επιλέξαμε να πάει στην Ισπανία για να προωθήσει το μέτωπο του Νότου, καταχειροκροτήθηκα. Εκεί τέθηκε ξανά το ζήτημα της Ευρώπης σε ό,τι αφορά το πόσο σκληρή θα πρέπει να είναι η κριτική προς το οικοδόμημα. Η Σ. Βάγκενκνεχτ ήταν σαφής: η δομική κριτική συνιστά βασική προϋπόθεση για την επαναθεμελίωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 9 IΟΥΝΙΟΥ 2013
22
ΚΟΙΝΩΝΙΑ
Ο σχολικός εκφοβισμός χτυπά την πόρτα μας ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΒΑΣΙΛΗΣ ΓΑΛΟΥΠΗΣ
Ο σχολικός εκφοβισμός, το λεγόμενο bullying, έχει χτυπήσει για τα καλά και την πόρτα της Ελλάδας, με τα δείγματα να είναι από άκρως ανησυχητικά, ως εφιαλτικά σε κάποιες περιπτώσεις. Τα αποτελέσματα της πρόσφατης έρευνας για την ευρωπαϊκή καμπάνια δείχνουν ότι είναι απαραίτητη η άμεση αφύπνιση, ενημέρωση και δράση απέναντι στο πρόβλημα, που κάθε μέρα μεγεθύνεται. Κι αν αυτή η σχολική χρονιά οσονούπω τελειώνει, θα πρέπει να υπάρξει κινητοποίηση και οργάνωση μέσα στο καλοκαίρι εν όψει της επανέναρξης της σχολικής περιόδου, αφού η κατάσταση με τη σχολική βία χρόνο με τον χρόνο μοιάζει να επιδεινώνεται. Η πολυσέλιδη -300 σελίδων- έκθεση από την ευρωπαϊκή έρευνα για το φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού καταδεικνύει ότι η Ελλάδα δεν βρίσκεται εκτός προβλήματος. Το ακριβώς αντίθετο συμβαίνει!
Παράγοντες θυματοποίησης Από τα αποτελέσματα προκύπτει ότι η ανικανότητα του θύματος να αμυνθεί είναι ο βασικότερος παράγο-
ντας θυματοποίησης, σε ποσοστό 57%, σύμφωνα με την άποψη των ερωτηθέντων μαθητών. Δεύτερος και τρίτος σημαντικότερος παράγοντας είναι η ευαισθησία, αλλά και η εθνικότητα του θύματος, με ποσοστά 44,6% και 44,3% αντίστοιχα. Επίσης, το 31,6% θεωρεί ότι βασικό παράγοντα θυματοποίησης αποτελεί το σωματικό βάρος, το 25% οι σεξουαλικές προτιμήσεις και το 23% η ύπαρξη κάποιας σωματικής ανεπάρκειας. Αντίθετα, το θρήσκευμα ή το άγχος δεν φαίνεται να παίζουν ιδιαίτερο ρόλο γι’ αυτό το θέμα, σύμφωνα πάντα με τους μαθητές των ελληνικών σχολείων.
Βία λόγω εθνικότητας Από τη μελέτη των στοιχείων είναι εμφανές πως από τις έξι χώρες της έρευνας η Ελλάδα έχει τον υψηλότερο δείκτη σχολικής βίας λόγω εθνικότητας! Συγκεκριμένα, όπως ήδη αναφέραμε, στην Ελλάδα η θυματοποίηση εξαιτίας της εθνικότητας είναι στο 44%. Στην Ιταλία το ποσοστό αυτό είναι στο 30%, στη Λετονία στο 27%, στην Εσθονία στο 23%, στη Βουλγαρία στο 21% και στη Λιθουανία μόλις στο 20%. Τα αποτελέσματα της έρευνας, εί-
ΠΡΩΤΗ Η ΕΛΛΑΔΑ ΣΤΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΒΙΑ ΛΟΓΩ ΕΘΝΙΚΟΤΗΤΑΣ
λύτερο ποσοστό να αφορά τα αγόρια (34,2%).
«Μέσα στα τρία τελευταία χρόνια έχουμε κάνει 820 διαδραστικές παρεμβάσεις πρόληψης για θέματα βίας, έπειτα από αιτήματα των εκπαιδευτικών» ναι κάτι παραπάνω από ανησυχητικά για όσα συμβαίνουν στα σχολεία της χώρας μας. Από τους μαθητές που ρωτήθηκαν αν υπήρξαν ποτέ θύματα του σχολικού εκφοβισμού, το 31,98% απάντησε «ναι», με το μεγα-
Ο δεκάλογος των συμβουλών 1. Γι’ αυτό που συμβαίνει δεν φταις εσύ. Δεν υπάρχει καμία πραγματική αιτία για να σε χτυπήσει κάποιος ή για να μιλήσει άσχημα για σένα. 2. Πολλά παιδιά στα σχολεία βιώνουν τέτοιες καταστάσεις. 3. Είμαστε περήφανοι για τον εαυτό μας. Δεν ντρεπόμαστε εμείς για κάτι άσχημο που έκανε κάποιος άλλος. 4. Εάν μας συμβεί κάτι, το μοιραζόμαστε με τους δασκάλους και τους γονείς μας. Δεν μαρτυράμε το άλλο παιδί, βοηθάμε τον εαυτό μας. 5. Οι δυσκολίες δεν εξαφανίζονται ποτέ από μόνες τους. Εάν συμβεί μια φορά, είναι πολύ πιθανό να ξανασυμβεί. 6. Η απομόνωση δεν είναι η λύση. Και άλλα παιδιά μπορεί να έχουν ενοχληθεί από τη συμπεριφορά εκφοβισμού. Μοιράσου την εμπειρία σου. 7. Η αδιαφορία δεν είναι λύση. Η δράση ναι. 8. Το να απαντήσεις με τον ίδιο τρόπο δεν θα σε βοηθήσει. Απλά θα κάνεις κάτι που έτσι και αλλιώς σε ενοχλεί. 9. Είσαι πολύ σημαντικός για πολλούς ανθρώπους. Εάν κοιτάξεις γύρω σου, θα τους βρεις, και αυτοί οι άνθρωποι μπορούν να σε βοηθήσουν. 10. Κάλεσε στην Εθνική Τηλεφωνική Γραμμή για τα Παιδιά SOS 1056, δωρεάν και ανώνυμα, για να μιλήσεις με κάποιον ψυχολόγο. o Για ακόμα περισσότερες πληροφορίες και συμβουλές για τα παιδιά, τους γονείς, αλλά και τους εκπαιδευτικούς μπορεί o κάθε ενδιαφερόμενος να επισκεφθεί στο Ίντερνετ την επίσημη ιστοσελίδα της «Ευρωπαϊκής Καμπάνιας Κατά του Σχολικού Εκφοβισμού» (European Antibullying Campaign) στη διεύθυνση: www.e-abc.eu
Όταν οι γονείς δεν εργάζονται! Κάτι άλλο αξιοσημείωτο, σε άμεση συνάρτηση με τα σημεία των καιρών, είναι ότι το ποσοστό των θυμάτων σχολικής βίας είναι υψηλότερο στις περιπτώσεις που και οι δυο γονείς δεν εργάζονται! Τα παιδιά, δηλαδή, όταν η ανεργία χτυπήσει το σπίτι τους, αισθάνονται αμέσως πιο αδύναμα, άρα και πιο ευάλωτα στη θυματοποίηση. Σ’ αυτό το ενδεχόμενο, όπως επισημαίνεται στην έκθεση, η έλλειψη εργασίας και των δυο γονέων, σε συνδυασμό με την ύπαρξη οικονομικών και άλλων προβλημάτων στο εσωτερικό της οικογένειας, μεταφράζεται στην ενίσχυση του αισθήματος ανασφάλειας που βιώνει το παιδί στο οικογενειακό του περιβάλλον και επηρεάζει το σύνολο της συμπεριφοράς του. Έτσι οι απαντήσεις που παρουσιάζουν ως κύριο λόγο της θυματοποίησης την ανικανότητα του θύματος να αντιδράσει μπορούν να ερμηνευτούν ως η αναγνώριση του παιδιού ότι προέρχεται από ένα περιβάλλον που το καθιστά ανίσχυρο να υπερασπιστεί τον εαυτό του. Με λίγα λόγια, σε μια περίοδο που υπάρχει τέτοια αναταραχή στην κοινωνία των ενηλίκων, η ίδια κατάσταση μεταφέρεται σαν καθρέφτης και βιώνεται αναλογικά στον μικρόκοσμο του σχολείου.
Έξω από το σχολείο ή στους διαδρόμους Το φαινόμενο της σχολικής βίας συναντάται περισσότερο είτε έξω α-
πό το σχολείο (35%) είτε στους διαδρόμους του σχολείου (32%) και λιγότερο μέσα στην αίθουσα (24%). Επίσης, είναι πια σημαντικό το ποσοστό των παιδιών που δηλώνει ότι έχει δεχθεί επιθέσεις στο διαδίκτυο (20%). Η χρήση κοροϊδευτικών ονομάτων είναι η πιο συνηθισμένη μορφή σχολικού εκφοβισμού, σύμφωνα με μαρτυρίες από το 60% των μαθητών που δήλωσαν θύματα. Ακολουθούν τα σπρωξίματα - χτυπήματα (45%) και τα πειράγματα λόγω εξωτερικής εμφάνισης με 36,3%. Η ανάρτηση των εξευτελιστικών φωτογραφιών στο διαδίκτυο έλαβε ποσοστό 14% και η διάδοση παρόμοιων φωτογραφιών μέσω κινητών 12%. Τέλος, το 67% των θυμάτων αποφάσισε και μίλησε τελικά γι’ αυτό που του συνέβη, ενώ η πλειονότητα των μαθητών προτιμά να μοιράζεται μια τέτοια εμπειρία είτε με κάποιον φίλο ή συμμαθητή (36%) είτε με τους γονείς (28%).
Η ταυτότητα της έρευνας Η συγκεκριμένη έρευνα άρχισε τον Φεβρουάριο του 2012 για την ευρωπαϊκή καμπάνια ενάντια στον σχολικό εκφοβισμό, με το «Χαμόγελο του Παιδιού» να αναλαμβάνει συντονιστής εταίρος στην υλοποίησή της. Στην έρευνα συμμετείχαν έξι χώρες, η Ελλάδα, η Ιταλία, η Βουλγαρία, η Λετονία, η Εσθονία και η Λιθουανία, με συμμετοχή 18.000 μαθητών δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Από την Ελλάδα πήραν μέρος 5.000 παιδιά από 167 σχολεία. Η μεγάλη έρευνα ολοκληρώθηκε στο τέλος του 2012 και τα αποτελέσματά της γνωστοποιήθηκαν πρόσφατα.
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 9 IΟΥΝΙΟΥ 2013
23
ΚΟΙΝΩΝΙΑ
ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΑΛΕΒΙΖΟΣ (ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ, ΧΑΜΟΓΕΛΟ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ)
820 παρεμβάσεις τα τρία τελευταία χρόνια Για τα περιστατικά σχολικού εκφοβισμού στη χώρα μας μίλησε στην «Αυγή» ο ψυχολόγος από το «Χαμόγελο του Παιδιού» και από την Εθνική Τηλεφωνική Γραμμή για τα Παιδιά SOS 1056, Στέφανος Αλεβίζος: «Η τηλεφωνική γραμμή 1056 γίνεται καθημερινά δέκτης δεκάδων τηλεφωνημάτων και καταστάσεων σιωπηλών, που δύσκολα μπορεί να αντιληφθεί κάποιος. Μιλάμε για περιπτώσεις απλές αλλά και ακραίες, όπως απόπειρες αυτοκτονιών ή και αυτοκτονίες». Και συνεχίζει με ένα συγκεκριμένο περιστατικό: «Πρόσφατα είχαμε απόπειρα αυτοκτονίας 17χρονου μαθητή στα Χανιά εξαιτίας εκφοβισμού που δεχόταν λόγω της εθνικότητάς του». Για το αν αυτή η τάση δείχνει αυξητική για το μέλλον, ο Στέφανος Αλεβίζος τονίζει: «Έτσι φαίνεται. Όταν μεγεθύνεται κάτι, άλλωστε, σαν αίσθηση στον ενήλικο κόσμο, τα παιδιά αναπόφευκτα θα ακολουθήσουν. Αυτό βλέπουν, αυτό θα κάνουν». Όπως είναι λογικό, με τον σχολικό εκφοβισμό να εξελίσσεται σε πολύ σημαντικό πρόβλημα και στην Ελλάδα, οι τηλεφωνικές κλήσεις από γονείς ή και μαθητές έχουν πολλαπλασιαστεί τα τελευταία χρόνια: «Μέσα στα τρία τελευταία χρόνια, έχουμε κάνει 820 διαδραστικές παρεμβάσεις πρόληψης για θέματα βίας, μετά από αιτήματα των εκπαιδευτικών. Υπάρχει μεγάλη διάθεση ενημέρωσης από γονείς και καθηγητές». Όσο για τους μαθητές; «Και από τα παιδιά δεχόμαστε πολλές κλήσεις και ζητούν συχνά βοήθεια λόγω επίμονου εκφοβισμού. Υπάρχει πια και ο αυξανόμενος διαδικτυακός εκφοβισμός με ηλεκτρονικά μηνύματα κ.λπ. Μας στέλνουν τα παιδιά, κυρίως εφηβικής ηλικίας, e-mails στα οποία αναφέρουν ότι φοβούνται».
«Βοηθήστε με...» Ο Στ. Αλεβίζος αφηγείται
μερικά από τα πιο δύσκολα περιστατικά ανάγκης για στήριξη παιδιών που κλήθηκε να χειριστεί η τηλεφωνική γραμμή: «Ένας 15χρονος έστειλε σε εμάς μήνυμα μέσω e-mail και μας γνωστοποιούσε ότι τον κορόιδευαν για μια συμπεριφορά που είχε και που δεν ταίριαζε με το στερεότυπο συμπεριφοράς έφηβων αγοριών. Ο μικρός από την Αθήνα ζήτησε στήριξη από εμάς και το e-mail του ανέφερε: ‘Βοηθήστε με! Δεν ξέρω τι να κάνω... Ντρέπομαι να το πω στους γονείς μου, ντρέπομαι να ζητήσω βοήθεια από τον καθένα’.
Από τη μελέτη των στοιχείων είναι εμφανές πως από τις έξι χώρες της έρευνας η Ελλάδα έχει τον υψηλότερο δείκτη σχολικής βίας λόγω εθνικότητας! Ζούσε με θυμό μέσα του και είχε σκέψεις ακόμα και για αυτοκτονία. Βοηθήθηκε, όμως, και είναι πλέον καλά. Λειτουργήσαμε άμεσα κι έπαιξε ρόλο το ότι ήταν δεκτικός. Μας έφερε, μάλιστα, σε επαφή και με τους γονείς του. Έτσι λύθηκε το πρόβλημα».
Ο εφιάλτης της 15χρονης Τον απόλυτο εφιάλτη, όμως, βίωσε ένα 15χρονο κορίτσι περνώντας μια ανατριχιαστική εμπειρία: «Είχαμε και την περίπτωση μιας έφηβης που βίωνε έντονο εκφοβισμό λόγω της εξωτερικής της εμφάνισης. Επέλεξε τον δρόμο να ζητήσει βοήθεια αρχικά από το διαδίκτυο και μέσω του προσωπικού της blog, απευθυνό-
μενη ουσιαστικά στους φίλους της. Η κατεύθυνση που της δώσανε ήταν αυτή του αυτοτραυματισμού !!!. Όπως με εκδορές από ξύστρες, με οπές από γυαλάκια κ.λπ. Της είπανε, δηλαδή, πώς να κόψει τα χέρια της. Και η κοπέλα το έκανε! Μια φίλη της, όμως, βλέποντας όλα αυτά αποφάσισε να ζητήσει βοήθεια από εμάς. Μας γνώριζε επειδή είχαμε κάνει παρέμβαση στο σχολείο της κι έτσι απευθύνθηκε για να κάνουμε κάτι για τη 15χρονη. Και όντως μπορέσαμε να βοηθήσουμε άμεσα κι αποτελεσματικά». Όσον αφορά τις κλήσεις που δέχεται η τηλεφωνική γραμμή από τα αστικά κέντρα και την περιφέρεια, λέει: «Δεν υπάρχει διαφορά στις κλήσεις μεταξύ μεγάλων αστικών κέντρων και περιφέρειας. Αυτό που συμπεραίνουμε είναι ότι υπάρχουν οι ίδιες πιθανότητες τελικά να εκφοβιστεί ένα παιδί». o Στην Εθνική Τηλεφωνική Γραμμή για τα Παιδιά SOS 1056 μπορεί να καλέσει οποιοσδήποτε από το κινητό του τηλέφωνο χωρίς μονάδες ή από ένα καρτοτηλέφωνο χωρίς κάρτα ή από το σπίτι χωρίς την παραμικρή χρέωση. Οι κλήσεις, εκτός από δωρεάν, είναι ανώνυμες κι εμπιστευτικές. Η Γραμμή SOS λειτουργεί 7 ημέρες την εβδομάδα, 24 ώρες τη μέρα και απαντούν κοινωνικοί λειτουργοί ή ψυχολόγοι.
των νταήδων του σχολείου». Ο Μισέλ Βεροκέν, ιδρυτικό στέλεχος του φορέα «Αθλητική Ακεραιότητα» χτύπησε το καμπανάκι: «Οι μαθητές τα προμηθεύονται συχνά από τους ίδιους ντίλερ που πασά-
ρα τηλέφωνα που γίνονται στην 24ωρη γραμμή βοήθειας αφορά ανήλικα αγόρια θύματα του bullying, που έχουν προσπαθήσει με τον έναν ή τον άλλον τρόπο να αλλάξουν τον σωματότυπό τους».
% # %
Το δημοσίευμα του Guardian
Μια άλλη διάσταση, που ενδεχομένως θα κληθεί να αντιμετωπίσει τα επόμενα χρόνια και η χώρα μας, είχε δώσει πριν από μια δεκαετία ο βρετανικός Guardian έπειτα από την έρευνα που είχε διεξαγάγει το υπουργείο Αθλητισμού της Αγγλίας και διαπιστώθηκε ότι: «Μικρά παιδιά, ηλικίας ακόμα και 10-11 χρονών, καταφεύγουν στη χρήση στεροειδών, σε μια απέλπιδα προσπάθεια να γίνουν πιο μεγαλόσωμα, ελπίζοντας ότι μόνο έτσι θα αποτρέψουν τις συμμορίες
ρουν ναρκωτικά γύρω από σχολεία». Την ανησυχία της δεν έκρυψε και η Μισέλ Έλιοτ, διευθύντρια του οργανισμού για τα παιδιά που πέφτουν θύματα σχολικού εκφοβισμού: «Το ένα στα τέσσε-
# $ #
%$#"!#$ # " ! $
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 9 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
24
ΘΕΜΑΤΑ EKΔΗΛΩΣΕΙΣ
o ΕΚΛΟΓΕΣ ΣΦΕΑ: Γενική Συνέλευση στις 10.30, στο πάρκο ΕΑΤ/ΕΣΑ σήμερα Κυριακή για τον Σύλλογο Φυλακισθέντων και Εξορισθέντων Αντιστασιακών. Μετά τη Γενική Συνέλευση θα γίνουν εκλογές για την ανάδειξη νέας διοίκησης και η ψηφοφορία θα διαρκέσει μέχρι τις οκτώ το βράδυ. o Χολαργός: Το νέο βιβλίο του Πάνου Τριγάζη με τίτλο «Ο Λαμπράκης και το Κίνημα Ειρήνης» θα παρουσιάσουν την Τετάρτη 12 Ιουνίου στον Χολαργό οι Δημήτρης Παπαδημούλης, βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ, Τάκης Παπαγιαννίδης, σκηνοθέτης, και ο συγγραφέας του βιβλίου στην αίθουσα εκδηλώσεων του ΚΑΠΗ Χολαργού, στην οδό Αγαμέμνονος 4. Την εκδήλωση διοργανώνουν ο Δημοτικός Οργανισμός Κοινωνικής Μέριμνας και Προσχολικής Αγωγής Χολαργού, το βιβλιοπωλείο «Χωρίς Όνομα» και οι εκδόσεις Ταξιδευτής, από τις οποίες κυκλοφορεί το βιβλίο. o Περιστέρι: Ανοιχτή εκδή-
λωση με θέμα τις θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ για την έξοδο της χώρας από την κρίση, ενόψει του 1ου Συνεδρίου του κόμματος, διοργανώνει ο ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ του 2ου Δημοτικού Διαμερίσματος Περιστερίου, τη Δευτέρα 10 Ιουνίου, στις 7.30 μ.μ., στην πλατεία του Λόφου Αξιωματικών (επί της οδού Τζων Κένεντυ). Εισηγείται ο Δημήτρης Βίτσας, συντονιστής της Γραμματείας της Κεντρικής Επιτροπής του κόμματος.
o ΤΜΗΜΑ ΑμεΑ: Στο πλαί-
σιο της πανελλαδικής συγκρότησης των τμημάτων για την επεξεργασία της πολιτικής του σε επιμέρους τομείς, ο ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ προχωράει σε σύγκληση ιδρυτικής συνέλευσης για τη συγκρότηση Τμήματος ΑμεΑ, το Σάββατο 15 Ιουνίου και ώρα 10.30 π.μ., στο ξενοδοχείο Τιτάνια (Πανεπιστημίου 52), στην Αθήνα. Καλούνται τα μέλη και οι φίλοι του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ που ενδιαφέρονται για το θέμα να συμμετάσχουν στη διαδικασία συγκρότησης του Τμήματος. Εκ μέρους της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ θα χαιρετίσουν ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος Παν. Κουρουμπλής και ο υπεύθυνος της ΕΕΚΕ Εργασίας Δημ. Στρατούλης.
ΟΙ ΠΕΝΤΕ ΑΠΑΓΩΓΕΙΣ ΚΑΙ ΤΟ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟ ΤΗΣ ΕΛ.ΑΣ.
Η απαγωγή του Μπουλούτ Γιαϊλά και οι περίεργες συμπτώσεις κή, όπως είχαν τονίσει η Γ. Κούρτοβικ και ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Δ. Τσουκαλάς, στη συνέντευξη Τύπου του περασμένου Σαββάτου. Είκοσι λεπτά αφού δόθηκε ο αριθμός των πινακίδων του αυτοκινήτου των «πέντε απαγωγέων» στον αρχηγό της ΕΛ.ΑΣ., επιβεβαιώθηκε από τον ίδιο ότι ο αριθμός ανήκε σε υπηρεσιακό αυτοκίνητο της ΕΛ.ΑΣ. αλλά ήταν από υπηρεσία εκτός Αττικής, δήλωσε ο Δ. Τσουκαλάς.
ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΕΛΛΗ ΖΩΤΟΥ
Δέκα ημέρες έχουν περάσει από τότε που ο 26χρονος Μπουλούτ Γιαϊλά απήχθη από τα Εξάρχεια και δύο ημέρες μετά βρέθηκε να κρατείται στην Αντιτρομοκρατική υπηρεσία της Κωσταντινούπολης. Μέχρι σήμερα καμία ανακοίνωση ή αναφορά δεν έχει υπάρξει από την πολιτική ηγεσία της Κατεχάκη για την υπόθεση, ούτε μετά τη δημόσια δήλωση του βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Δ. Τσουκαλά ότι ενημερώθηκε από την ίδια την αστυνομία ότι ο αριθμός της πινακίδας του οχήματος με το οποίο έγινε η απαγωγή ανήκει σε υπηρεσιακό όχημα της ΕΛ.ΑΣ. που ανήκε σε υπηρεσία εκτός Αττικής. Την Παρασκευή, μια εβδομάδα μετά δηλαδή, το τούρκικο υπουργείο Εσωτερικών, σύμφωνα με τουρκικά ΜΜΕ, ανακοίνωσε και επισήμως τη σύλληψη του Μπουλούτ Γιαϊλά σε τούρκικο έδαφος και σε μικρή απόσταση από τα ελληνοτουρκικά σύνορα. Όπως υποστηρίζουν οι συμπατριώτες του από την Επιτροπή Αλληλεγγύης, ο Μπουλούτ Γιαϊλά είχε συμμετάσχει στο φοιτητικό κίνημα και ήταν μια αναγνωρίσιμη μορφή, καθώς δεν ήταν λίγες οι φορές που παρουσιαζόταν σαν ομιλητής σε διάφορες εκδηλώσεις. Σπούδαζε, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, αρχαιολογία και η συμμετοχή του στα κινήματα τον είχε οδηγήσει 10 φορές σε φυλακές. Από την άλλη, ο τουρκικός Τύπος εμφανίζει τον Μπουλούτ Γιαϊλά ως μέλος του Επαναστατικού Λαϊκού Απελευθερωτικού Μετώπου (DHKP/C), οργάνωση που χαρακτηρίζουν ακροαριστερή. Ο 26χρονος βρισκόταν εδώ και οκτώ μήνες στη χώρα μας, όπως ανέφερε από την πρώτη στιγμή η δικηγόρος από το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες (ΕΣΠ) Μαριάννα Τζεφεράκου που είχε να αναλάβει την υπόθεσή του έπειτα από τις πολλές αποτυχημένες προσπάθειές του να καταθέσει αίτημα ασύλου, παρά το γεγονός πως είναι θύμα βασανιστηρίων, σύμφωνα με το ΕΣΠ.
«Η ΕΛ.ΑΣ. φάσκει και αντιφάσκει» Υπενθυμίζουμε ότι στην ανακοίνωση της 2ης Ιουνίου, το αρχηγείο της ΕΛ.ΑΣ. ισχυριζόταν ότι ο Μπουλούτ Γιαϊλά δεν είχε ποτέ καταθέσει αίτηση ασύλου, αλλά ούτε υπήρχε καμία καταγραφή της παρουσίας του στην Ελλάδα. Στην ανακοίνωση της επόμενης ημέρας, η ΕΛ.ΑΣ. παραδέχεται ότι γνώριζε πως το ΕΣΠ έχει αναλάβει την εκπροσώπησή του και πως «παρότι είχε προσδιοριστεί συγκεκριμένη ημερομηνία (η 21η Μαΐου 2013) για την εμφάνισή του στη Διεύθυνση Αλλοδα-
Το χρονικό της απαγωγής
Σιγή ιχθυος από την πολιτική ηγεσία της Κατεχάκη για την υπόθεση του Τούρκου αγωνιστή Μπ. Γιαϊλά, παρά το γεγονός ότι ο αριθμός της πινακίδας του οχήματος με το οποίο έγινε η απαγωγή ανήκει σε υπηρεσιακό όχημα της ΕΛ.ΑΣ., όπως δήλωσε δημοσίως ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ Δ. Τσουκαλάς, ύστερα από σχετική ενημέρωση από την αστυνομία
πών και την υποβολή αιτήματος παροχής ασύλου, δεν εμφανίσθηκε». Το ΕΣΠ σε ανακοίνωσή του σημειώνει ότι στις 20 Μαΐου 2013, με έγγραφη αναφορά του (με τηλεομοιοτυπία) γνωστοποίησε στις αρμόδιες αστυνομικές αρχές τη βούλησή του να καταθέσει αίτημα ασύλου καθώς και ότι είναι θύμα βασανιστηρίων, ζητώντας συγχρόνως να διασφαλιστεί η παραλαβή του αιτήματός του για την επόμενη ημέρα, την 21η Μαΐου 2013. Ωστόσο, οι αρμόδιες αστυνομικές αρχές δεν απάντησαν ποτέ, ούτε τον δέχθηκαν!
Οι τουρκικές αρχές έχουν ζητήσει την έκδοση τουλάχιστον πέντε Τούρκων πολιτικών προσφύγων Τους τελευταίους μήνες παρατηρείται, όπως μας διηγούνται δικηγόροι που έχουν αναλάβει τις αντίστοιχες υποθέσεις, μια στοχοποίηση των Τούρκων πολιτικών προσφύγων και αιτούντων άσυλο από τις αρχές. Συγκεκριμένα, Τούρκοι πολιτικοί πρόσφυγες ή αιτούντες άσυλο συλλαμβάνονται βάσει ενταλμάτων σύλληψης που φτάνουν μέσω της Ιnterpol με κατηγορίες που συχνά, όπως σημειώνουν οι δικηγόροι, ταυτίζονται με τις διώξεις που αποτελούν και τον λόγο για τον οποίο οι άνθρωποι αυτοί έφτασαν στη χώρα και ζήτησαν άσυλο. Μέχρι στιγμής πέντε τέτοια εντάλματα έχουν οδηγήσει σε συλλήψεις σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και
Πάτρα, ενώ κανένας από τους συλληφθέντες δεν έχει εκδοθεί στην Τουρκία, καθώς οι δικαστικές αρχές δεν επέτρεψαν την εκδοσή τους.
Εισαγγελική έρευνα διέταξε η Εισαγγελία Πρωτοδικών Στο μεταξύ, με εντολή της προϊσταμένης της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Παναγιώτας Φάκου διατάχθηκε προκαταρκτική εξέταση, η οποία ανατέθηκε στον εισαγγελέα Πρωτοδικών Χαράλαμπο Λακαφώση για την υπόθεση του Μπουλούτ Γιαϊλά. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο εισαγγελέας έχει ήδη αρχίσει να εξετάζει τους πρώτους μάρτυρες προκειμένου να διαπιστώσει αν έχουν τελεστεί ποινικά διωκόμενες πράξεις. Τη διερεύνηση της υπόθεσης είχε ζητήσει και η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες. Υπενθυμίζουμε ότι η αστυνομία είχε ανακοινώσει ότι το τοπικό αστυνομικό τμήμα είχε ξεκινήσει προανάκριση. Η επίσημη ανακοίνωση της ΕΛ.ΑΣ. είχε γίνει μετά τον θόρυβο που είχε προκληθεί από δημοσιεύματα και δηλώσεις της επιτροπής αλληλεγγύης για τους Τούρκους και Κούρδους πολιτικούς κρατουμένους, δικηγόρων και του βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Δ. Τσουκαλά. Κατά τα άλλα, από το πρωί της επομένης της απαγωγής η ηγεσία της ΕΛ.ΑΣ. διαβεβαίωνε ότι δεν ήξερε πού ήταν και μάλιστα έψαχναν να δουν αν κρατείται σε κάποιο τμήμα στην Αττι-
Η απαγωγή και μετέπειτα σύλληψη σε τουρκικό έδαφος ξεκίνησε, όπως διηγήθηκε ο Ερκάν, μέλος της Επιτροπής Αλληλεγγύης για τους Πολιτικούς Κρατούμενους στην έκτακτη συνέντευξη Τύπου το περασμένο Σάββατο, στις 9.30 το βράδυ της Πέμπτης, στη γωνία Σόλωνος και Μπόταση. Μια ομάδα πέντε ανδρών με πολιτικά βγήκαν από το ασημί Peugeot με πινακίδες ΖΚΙ 8462, όπως σημειώνουν. Οι τέσσερις έπιασαν τον Μπουλούτ και δέρνοντάς τον τον έβαλαν στο ασημί αυτοκίνητο. Ο πέμπτος έφυγε περπατώντας. Λίγο πιο κάτω υπήρχε μάλιστα περιπολικό της ΕΛ.ΑΣ., το οποίο απομακρύνθηκε όταν ξεκίνησε η φασαρία, επεσήμανε η δικηγόρος Γιάννα Κούρτοβικ επικαλούμενη μαρτυρίες. Η Επιτροπής Αλληλεγγύης ειδοποιήθηκε το Σάββατο από τον δικηγόρο του Γιαϊλά στην Τουρκία ότι βρίσκεται στην αντιτρομοκρατική στην Κωσταντινούπολη. Η πορεία μέχρι την Κωσταντινούπολη, σύμφωνα με τις πληροφορίες της Επιτροπής, είναι ότι η πρώτη ομάδα, που μιλούσε ελληνικά, τον παρέδωσε σε δεύτερη ομάδα, που μιλούσε ελληνικά και αγγλικά, αφού του φόρεσε μια μαύρη κουκούλα. Η ομάδα, δύο ώρες μετά, τον κατέβασε και τον έσερνε σε χωράφια. Επιβιβάστηκαν ξανά σε αυτοκίνητο και αρκετές ώρες αργότερα ένιωσε να τον περνούν κάτω από σύρματα, προφανώς πέρασε τα σύνορα. Μετά παρελήφθη από ομάδα που μιλούσε αγγλικά και τουρκικά και με άλλο αυτοκίνητο συνεχίστηκε η πορεία μέχρι να φτάσουν στο αστυνομικό τμήμα της Αδριανούπολης, όπου του αφαιρέθηκε η μαύρη σακούλα και έγινε η σύλληψή του. Έπειτα οδηγήθηκε στα κρατητήρια της αντιτρομοκρατικής στην Κωσταντινούπολη.
Διαδήλωση αλληλεγγύης για τον Μπουλούτ Γιαϊλά Στη διαδήλωση αλληλεγγύης στον Γιαϊλά, που διοργανώνει η Επιτροπή Αλληλεγγύης στους Πολιτικούς Κρατουμένους από την Τουρκία και το Κουρδιστάν, την Τρίτη, 11 Ιουνίου, στις 6.30 μ.μ. στα Προπύλαια, καλεί και ο ΣΥΡΙΖΑ, που με πρόσφατη ανακοίνωσή του στηλιτεύει την ένοχη κυβερνητική σιωπή.
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 9 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
49
ΚΟΣΜΟΣ
Τα παιδιά του πάρκου Γκεζί έβγαλαν γλώσσα στον αφέντη
ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗΝ ΤΟΥΡKΙΚΗ ΕΞΕΓΕΡΣΗ Η αντιπολίτευση
ΤΗΣ ΚΑΚΗΣ ΜΠΑΛΗ
«Μπαμπά, άντε σπίτι», έλεγε ένα πανό στο πάρκο Γκεζί, πάνω από την πλατεία Ταξίμ στην Κωνσταντινούπολη. «Μπαμπάς», εν προκειμένω, είναι ο πρωθυπουργός Ρετσέπ Ταγίπ Ερντογάν, και «παιδιά» του οι χιλιάδες νεαροί, ως επί το πλείστον, Τούρκοι που διαδηλώνουν εδώ και μέρες σε 45 πόλεις της Τουρκίας, απαιτώντας την παραίτησή του. «Θα μείνουμε μέχρι να φύγει ο Ταγίπ και να είμαστε ελεύθεροι», έλεγε στην «Α» η Ντένιζ -«η θάλασσα»-, μια 22χρονη φοιτήτρια Ιατρικής, που από το περασμένο Σάββατο ασκεί πρόωρα το λειτούργημά της, περιθάλποντας τραυματίες σ’ έναν παράδρομο της πλατείας Ταξίμ. Η Ντένιζ με την παρέα της ήταν από την αρχή στο πάρκο, αποφασισμένη να υπερασπιστεί μέχρις εσχάτων τα τελευταία δένδρα στο κέντρο της πόλης από τις μπουλντόζες του εργολάβου, που ανέλαβε να χτίσει άλλο ένα εμπορικό κέντρο στην καρδιά της Κωνσταντινούπολης. «Σιχαίνομαι την μπύρα, αλλά όλες αυτές τις μέρες πίνω δυο γουλιές στην υγειά του», λέει, εννοώντας και πάλι τον πρωθυπουργό, που μόλις πριν από μερικές μέρες πέρασε νόμο από την τουρκική εθνοσυνέλευση που απαγορεύει τη δημόσια κατανάλωση αλκοόλ. Η Ντένιζ και η παρέα της δεν είναι αλκοολικοί, δεν είναι πληρωμένοι πράκτορες των κεμαλιστών ούτε κάποιας ξένης δύναμης, δεν είναι ταραξίες, δεν ανήκουν σε κανένα κόμμα. Δεν είναι τίποτε από όλα αυτά, για τα οποία κατηγορεί ο Ερντογάν τους διαδηλωτές. Η Ντένιζ είναι μια νέα γυναίκα, μορφωμένη, δικτυωμένη, που δε γνώρισε τίποτε άλλο από τη διακυβέρνηση Ερντογάν από τότε που καταλαβαίνει τον κόσμο. Και που θέλει να έχει λόγο για το μέλλον της, για την πόλη της. Είναι θυμωμένη, «αγανακτισμένη» θα μπορούσε να πει κανείς, με τον αυταρχισμό του πατέρα-αφέντη, με την αλαζονεία του μεγάλου Πατισάχ Ερντογάν να αποφασίζει μόνος του για το τι πρέπει να θέλουν οι Τούρκοι: Γέφυρες, εμπορικά κέντρα, νέα στενά του Βοσπόρου, μεγάλα τζαμιά, σεμνή εμφάνιση και συμπεριφορά. «Εγώ βάζω την ατζέντα κι άλλος κανείς. Εάν ένας πρωθυπουργός δεν μπορεί να βάζει την ατζέντα, δεν κάνει για πρωθυπουργός», λέει ο Ερντογάν.
Η ατζέντα... Μόνο που αυτές τις μέρες την «ατζέντα» την ορίζουν η Ντένιζ και η παρέα της, οι πολλές Ντένιζ και οι παρέες τους στην Πόλη και τη Σμύρ-
νη, στην Άγκυρα και το Ικόνιο, ακόμη και σε πόλεις της Ανατολίας. Τα παιδιά της μεσαίας τάξης, που δεν έχουν πολιτική εκπροσώπηση. Παιδιά που δεν είναι απαραίτητα εύπορα, αλλά σίγουρα δεν είναι της «γης οι κολασμένοι», δεν είναι οι εκ προοιμίου αποκλεισμένοι. Και δεν θέλουν να γίνουν... Καθώς η αστυνομία απάντησε στις πρώτες ειρηνικές διαδηλώσεις με αφάνταστη βιαιότητα, πολύ σύντομα πύκνωσαν τις γραμμές των πρώτων
διαδηλωτών οι κατακερματισμένες δυνάμεις της τουρκικής Αριστεράς, ενώ έβαλαν πλάτη και τα συνδικάτα. Νυχθημερόν στο πάρκο Γκεζί μαζεύονται μαθητές και φοιτητές, δικηγόροι και λογιστές, καλλιτέχνες και δάσκαλοι, μαμάδες με καροτσάκια, ακόμη και γυναίκες με μαντίλα, που θα περίμενε κανείς ότι συμφωνούν με τον «πιστό» Ερντογάν. Αργά το βράδυ ανεβαίνουν από την Ιστικλάλ, τον κεντρικό πεζόδρομο που βγάζει στην πλατεία Ταξίμ, και οι...
«πλιατσικολόγοι». Αλλά δεν είναι αρκετοί για να τινάξουν στον αέρα το πνεύμα της εξέγερσης. Όσο για την κεμαλική αντιπολίτευση, το CHP του Κεμάλ Κιλιτζάρογλου, αν και θα το ήθελε πολύ, δεν ελέγχει τους διαδηλωτές. Ένας από αυτούς έλεγε σε Γερμανό δημοσιογράφο ότι «το CHP μοιάζει με τον κλασικό πονηρό ταξιτζή της Πόλης, που χώνεται μέσα στην κίνηση πίσω από το ασθενοφόρο, για να μπει μπροστά»...
Μέχρι τώρα ο δημοκρατικά εκλεγμένος, αυταρχικός Ερντογάν ουσιαστικά είχε ξεμπερδέψει με την αντιπολίτευση. Έκανε περίπατο την τρίτη φορά που κατέβηκε στις εκλογές, το 2011, με έναν στους δύο Τούρκους να του δίνει την ψήφο του. Κατάφερε μετά από σκληρές προσπάθειες να μαντρώσει τους στρατηγούς στα στρατόπεδα - τους πιο επίφοβους για πραξικόπημα, στη φυλακή. Πήρε με το μέρος του ένα μεγάλο μέρος της κοσμικής οικονομικής ελίτ και έφτιαξε τα νέα τζάκια του «πράσινου κεφαλαίου», μια νέα μεσαία τάξη, μακριά από τις κοσμικές ακτές της Μεσογείου. Εδώ και δέκα χρόνια η Τουρκία αναπτύσσεται. Στο κουρδικό έχει γίνει εντυπωσιακή πρόοδος. Τώρα, όμως, του προέκυψε μια αντιπολίτευση που δεν την περίμενε. Και που φαίνεται ότι δεν ξέρει να τη διαχειριστεί, παρά μόνο με τη βία των δακρυγόνων, των κλομπ και των αντλιών νερού. Ένα μεγάλο μέρος των Τούρκων πολιτών στα αστικά κέντρα αψηφά τόσες μέρες την αστυνομική βία, επειδή δεν θέλει να του υπαγορεύουν τι θα κάνει στην προσωπική του ζωή. Εάν θα πίνει, εάν θα βάφεται, εάν θα ψωνίζει σε εμπορικά κέντρα, εάν θα φιλιέται, εάν θα περπατάει με τα μάτια χαμηλά. Ένα μεγάλο μέρος των Τούρκων πολιτών θέλει στοιχειωδώς να εισακούεται για το σε τι είδους πόλη θα ζει.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΙΑΤΡΙΔΗΣ (ΕΛΛΗΝΑΣ ΣΥΛΛΗΦΘΕΙΣ)
Ξεσηκώθηκε ο λαός ενάντια στο καθεστώς Στα κρατητήρια της τουρκικής αστυνομίας για 48ώρες βρέθηκε ο Γιώργος Ιατρίδης μετά την προσαγωγή του την Τρίτη το βράδυ από την περιοχή Ταξίμ της Κωνσταντινούπολης. Ο Έλληνας φοιτητής λίγες ώρες πριν από τη σύλληψή του μετέφερε τα όσα διαδραματίζονταν στο κέντρο της Κωνσταντινούπολης, μιλώντας στον ραδιοφωνικό σταθμό «Κόκκινο» και τον Κώστα Αρβανίτη. «Αυτό που συμβαίνει στην Πόλη είναι κάτι το αυθόρμητο, δεν είναι κάτι το υποκινούμενο. Έχει ξεσηκωθεί ο λαός ενάντια στο καθεστώς, ενάντια στον Ερντογάν για την καταπίεση που βιώνει. Ο κόσμος στην Ελλάδα δεν μπορεί να καταλάβει πως, αντίθετα με την εικόνα που παρουσιάζει προς τα έξω η τουρκική οικονομία, το μοντέλο Ερντογάν πιστεύει μόνο στο κέρδος και αγνοεί τον άνθρωπο. Έτσι ο κόσμος, επηρεασμένος από τα γεγονότα των τελευταίων μηνών και με αφορμή το χτίσιμο του εμπορικού κέντρου στο πάρκο Γκεζί, βγήκε στους δρόμους και διαδηλώνει. Ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι». Με αυτά τα λόγια ο νεαρός φοιτητής περιέγραψε το κλίμα στην πλατεία Ταξίμ. Ο ίδιος, μάλιστα, δεν έπαψε ούτε στιγ-
μή να φωτογραφίζει και να περιγράφει την κατάσταση από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ο Γιώργος Ιατρίδης περιγράφει το χρονικό της σύλληψής του: «Με κίνητρο τη συγκέντρωση φωτογραφικού υλικού, βγήκα εκείνο το βράδυ προς την περιοχή της Τάξιμ. Έπειτα προχώρησα σε μια κοντινή περιοχή, Gumusuyu, όπου υπήρχαν διαδηλωτές. Στην περιοχή είχαν σημειωθεί πριν από λίγη ώρα επεισόδια, όμως εκείνη τη στιγμή δεν υπήρχαν ταραχές. Μέσα σε λίγα λεπτά η αστυνομία έκανε μια αστραπιαία επιχείρηση με ρίψη δακρυγόνων όπου επικράτησε πανικός. Παραλίγο να χάσω τις αισθήσεις μου και έπεσα στο έδαφος προσπαθώντας να αναπνεύσω. Έπειτα οι άνδρες της τουρκικής αστυνομίας με συνέλαβαν χωρίς να με χτυπήσουν ή να μου ασκήσουν βία. Από την πρώτη στιγμή τους είπα πως είμαι Έλληνας πολίτης και, λόγω της δυσκολίας που είχα με την αναπνοή μου, δεν μου πέρασαν χειροπέδες». Ο Έλληνας φοιτητής του Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης βρισκόταν στην Κωνσταντινούπολη για τη διπλωματική εργασία του με θέμα την χαρτογράφηση των ελληνικών και βυ-
ζαντινών μνημείων της Κωνσταντινούπολης. Έχοντας παρακολουθήσει από κοντά την εξέγερση της πλατείας Ταξίμ, επιχειρεί μια σύγκριση με το κίνημα των αγανακτισμένων της πλατείας Συντάγματος. «Οι διαδηλωτές της πλατείας Ταξίμ δείχνουν μια τρομερή οργάνωση στις κινητοποιήσεις τους. Εγώ που συμμετείχα στο κίνημα των αγανακτισμένων της πλατείας Συντάγματος έχω μείνει εντυπωσιασμένος από την οργάνωση των Τούρκων. Και το λέω με παράπονο αυτό. Από θέμα οργάνωσης και ψυχής εμείς στο Σύνταγμα ήμασταν παιδική χαρά». ΠΕΤΡΟΣ ΚΑΤΣΑΚΟΣ
50
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 9 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΤΟΥΡΚΙΑ
ΤΩΝ ΣΤΗΒΕΝ ΚΟΥΚ ΚΑΙ ΜΑΙΚΛ ΚΑΠΛΟΟΥ
Φαίνεται περίεργο ότι η μεγαλύτερη πρόκληση για τον Τούρκο πρωθυπουργό Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος βρίσκεται στην εξουσία για περισσότερο από μία δεκαετία, θα ξεκινούσε από μια μικρή περιβαλλοντική συγκέντρωση. Όταν όμως χιλιάδες Τούρκοι ξεχύθηκαν στους δρόμους πόλεων σε ολόκληρη την Τουρκία, έγινε σαφές ότι διακυβεύεται κάτι πολύ βαθύτερο από την καταστροφή μερικών δέντρων στο Πάρκο Γκεζί της Κωνσταντινούπολης. Η ένταση των διαδηλώσεων και η αντίδραση της αστυνομίας στην κινητοποίηση εξέπληξε πολλούς στην Ουάσιγκτον. Η Τουρκία, αυτό το «εκπληκτικό μοντέλο» ή ο «ιδανικός εταίρος», είναι, όπως υποστηρίζουν, πολύ «περισσότερο δημοκρατική από ό,τι πριν από μια μια δεκαετία». Υπάρχει κάποια αλήθεια σε αυτό τον ισχυρισμό παρότι η διαρκής επανάλειψή του οδηγεί σε παρερμηνεία των σύνθετων και συχνά αντιφατικών πολιτικών διαδικασιών που βρίσκονται σε εξέλιξη στην Τουρκία. Υπό τη διακυβέρνηση του ΑΚΡ και του χαρισματικού Ερντογάν, ένας πρωτοφανής αριθμός Τούρκων βγήκε από το πολιτικό περιθώριο και την ανέχεια -η τουρκική οικονομία τριπλασιάστηκε σε μέγεθος από το 2002, ως το 2012 ενώ το 87% των Τούρκων ψήφισαν στις τελευταίες κοινοβουλευτικές εκλογές. Ωστόσο, όλη αυτή η κινητοποίηση δεν οδήγησε στον εκδημοκρατισμό. Στην πραγματικότητα συνέβη το αντίθετο, με το ΑΚΡ να αγκιστρώνεται στην εξουσία και να μετατρέπει την Τουρκία σε μονοκομματικό κράτος. Η ειρωνεία είναι ότι το ΑΚΡ οικοδομούσε αυτό το ανελεύθερο σύστημα τη στιγμή που η Ουάσιγκτον προέβαλλε την Τουρκία ως μοντέλο για τις μετα-επαναστατικές χώρες του αραβικού κόσμου. Αμέσως μόλις το ΑΚΡ κατέλαβε την εξουσία, το 2002, ξεκίνησε μια συζήτηση στις ΗΠΑ και την Ευρώπη σχετικά με το κατά πόσον η Τουρκία «εγκαταλείπει τη Δύση». Ένα μεγάλο μέρος όλων αυτών οφειλόταν στην ισλαμοφοβία που κυριάρχησε μετά την 11η Σεπτεμβρίου. Και ήταν μια λανθασμένη εκτίμηση. Από την πρώτη στιγμή οι ρεφορμιστές ισλαμιστές έκαναν ό,τι ήταν δυνατόν για να απομακρύνουν την ιδέα ότι θα γύριζαν την πλάτη στη συνεργασία με τη Δύση. Η Άγκυρα επαναβεβαίωσε την προσήλωσή της στο ΝΑΤΟ και προχώρησε σε εκτεταμένες μεταρρυθμίσεις που έκοψαν τους δεσμούς με αυταρχικές πρακτικές του παρελθόντος, όπως το να θέσουν το στρατό υπό πολιτικό έλεγχο και να αναμορφώσουν το δικαστικό σύστημα. Το νέο πολιτικό, οικονομικό και πολιτισμικό άνοιγμα βοήθησε τον Ερντογάν να ηγηθεί ενός συνασπισμού από πιστούς μουσουλμάνους, Κούρδους, κοσμοπολίτικες ελίτ και μέσους Τούρκους για να επανεκλεγεί
Πόσο δημοκρατική είναι η Τουρκία;
με ποσοστό 47% το 2007. Ήταν η πρώτη φορά μετά το 1983 που ένα κόμμα ξεπερνούσε το 45%. Όμως ο Ερντογάν δεν είχε τελειώσει. Το 2011 το ξανάκανε συγκεντρώνοντας ποσοστό 49,95%. Όλα έδειχναν ότι η ώρα της Τουρκίας είχε φτάσει. Μέχρι το 2012, ο Ερντογάν κυβερνούσε τη 17η μεγαλύτερη οικονομία του πλανήτη και έναν σημαντικό παράγοντα της Μέσης Ανατολής. Όμως, τη στιγμή που το ΑΚΡ κέρδιζε εκλογές στο εσωτερικό και επαίνους στο εξωτερικό, γινόταν και μια στροφή αυταρχισμού. Το 2007 το κόμμα εκμεταλλεύτηκε τη συνωμοσία από το λεγόμενο «βαθύ κράτος» για να σιγήσει τους επικριτές τους. Από τότε η Τουρκία έχει μετατραπεί σε μια χώρα όπου οι αναίτιες φυλακίσεις δημοσιογράφων αποτελούν ρουτίνα, ο κρατικός μηχανισμός στρέφεται κατά επιχειρήσεων που διαφωνούν με την κυβέρνηση και η ελευθερία της έκφρασης σε όλες τις μορφές της βρίσκεται υπό πίεση. Παρόλα αυτά, η Ουάσιγκτον είδε στην Τουρκία ένα «μοντέλο» για ομαλή προσγείωση στην Αίγυπτο, την Τυνησία, τη Λιβύη και αλλού. Την ώρα που τα δακρυγόνα έπεφταν βροχή στην πλατεία Ταξίμ, ένας από τους συμβούλους του πρωθυπουργού διερωτήθηκε: «Πώς μπορεί να είναι αυταρχική μια κυβέρνηση που έλαβε περισσότερο από το 50% των ψήφων;». Αυτό συνοψίζει την πρόσφατη δυναμική της Τουρκίας του Ερντογάν. Μια χώρα όπου η κυβέρνηση χρησιμοποιεί το ευρύ προβάδισμά της στις εκλογικές αναμετρήσεις για να δικαιολογήσει κάθε είδους ενέργειες που συναντούν μαζική αντίθεση. Το πιο προφανές παράδειγμα απο-
τελεί η συζήτηση για την αναθεώρηση του συντάγματος, το οποίο ο Ερντογάν εμφανίστηκε αποφασισμένος να χρησιμοποιήσει ως όχημα για να οικοδομήσει ένα προεδρικό σύστημα στο οποίο θα υπηρετούσε ως ο πρώτος Τούρκος πρόεδρος με τόσο
διευρυμένες εξουσίες. Ο νέος νόμος για το αλκοόλ αποτελεί ένα ακόμη παράδειγμα. Παρά την έντονη αντίθεση της αντιπολίτευσης, ο νόμος θεσπίστηκε, συζητήθηκε και ψηφίστηκε μέσα σε δύο μόλις εβδομάδες και η απάντηση του Ερντογάν στους επικριτές του ήταν ότι στο εξής θα πρέπει να πίνουν στα σπίτια τους. Παράλληλα το ΑΚΡ προχωρεί σε τεράστια έργα στην Κωνσταντινούπολη, που περιλαμβάνουν την ανάπλαση της πλατείας Ταξίμ, την κατασκευή νέου αεροδρομίου και μιας ακόμη γέφυρας στον Βόσπορο. Όλα τους έχουν γίνει αντικείμενο αντιπαράθεσης και συναντούν την αντίθεση μεγάλων συνασπισμών. Ωστόσο, σε κάθε περίπτωση, η κυβέρνηση απέρριψε τις ενστάσεις των επικριτών της υπενθυμίζοντας πόσο δημοφιλές παραμένει το ΑΚΡ. Μόλις το Σάββατο ο Ερντογάν προειδοποίησε το αντιπολιτευόμενο CHP ότι, αν κατεβάσει 100.000 στους δρόμους, αυτό θα συγκεντρώσει ένα εκατομμύριο. Η αντιδημοκρατική στροφή στην Τουρκία έλαβε χώρα χωρίς να συγκεντρώσει και πολλή προσοχή στο ε-
ξωτερικό. Η Ουάσιγκτον επέλεξε να παραβλέψει επιθετικά μέτρα, όπως συλλήψεις, έρευνες, φορολογικά πρόστιμα και φυλακίσεις, προκειμένου να διατηρήσει την αφήγησή της για το «τουρκικό μοντέλο». Δεν είναι κάτι το προφανές, αλλά την τελευταία δεκαετία το AKP έχει οικοδομήσει έναν άτυπο ισχυρό συνασπισμό από επιχειρηματίες και ΜΜΕ, η επιβίωση των οποίων εξαρτάται από την πολιτική τάξη που οικοδομεί ο Ερντογάν. Όλα αυτά εξηγούν γιατί η σημερινή αναταραχή αφορά κάτι βαθύτερο από την καταστροφή ενός χώρου πρασίνου. Αντιπροσωπεύει την αγανάκτηση για τον κρατικοδίαιτο καπιταλισμό, την αλαζονεία της εξουσίας και την αδιαφάνεια του μηχανισμού του ΑΚΡ. Στα ΜΜΕ ο Ερντογάν ενθάρρυνε αλλαγές στο καθεστώς ιδιοκτησίας ή εκφόβισε άλλους για να διασφαλίσει τη θετική κάλυψη -ή, στην περίπτωση των διαδηλώσεων στο Πάρκο Γκεζί, τη μηδενική κάλυψη. Υπό αυτές τις συνθήκες, η τουρκική πολιτική ζωή δεν είναι αναγκαστικά πιο ανοιχτή από ό,τι ήταν μια δεκαετία πριν όταν το ΑΚΡ ακολουθούσε δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις προκειμένου να εκπληρώσει του όρους για τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Παραμένει κλειστή με έναν ολότελα διαφορετικό τρόπο. Η Τουρκία έχει ουσιαστικά μετατραπεί σε μονοκομματικό κράτος. Και σε αυτό το ΑΚΡ βοηθήθηκε από μια ανούσια αντιπολίτευση, που ακόμα θρηνεί για τη χαμένη μοναδικότητα της Τουρκίας και το τέλος της σκληροπυρηνικής κεμαλικής ελίτ, που δεν διακρινόταν για την προσήλωσή της στη δημοκρατία. Οι επιτυ-
χημένες δημοκρατίες παρέχουν στους πολίτες τους τρόπους για να εκφράσουν τις επιθυμίες και τις απογοητεύσεις τους πέρα από τις περιοδικές εκλογές. Από αυτή την άποψη, η Τουρκία απέτυχε θεαματικά. Ο συνδυασμός μιας ανίκανης αντιπολίτευσης και των αυταρχικών τακτικών του ΑΚΡ οδήγησαν στη σημερινή κατάσταση. Το επεισόδιο αυτό δεν θα ρίξει την κυβέρνηση, αλλά θα επανεκκινήσει την πολιτική ζωή της χώρας σε μια νέα κατεύθυνση. Το ερώτημα είναι αν το ΑΚΡ θα μάθει κάτι από τον λαό που κατέβηκε στους δρόμους ή θα επιμείνει στη θεωρία ότι το εκλογικό αποτέλεσμα δίνει στην κυβέρνηση το δικαίωμα να κάνει ό,τι θέλει. Δεν είναι όμως μόνο το ΑΚΡ, αλλά και η Ουάσιγκτον που πρέπει να επανεκτιμήσει την πολιτική της. Ίσως η κυβέρνηση Ομπάμα να μην ενδιαφέρεται για την αναστροφή της Τουρκίας ή να θεωρεί καλύτερο να συμβουλεύει ιδιωτικά τον Ερντογάν. Είναι κάτι που δεν αποδίδει. Είναι καιρός ο Λευκός Οίκος να συνειδητοποιήσει ότι η ρητορική του Ερντογάν για τη δημοκρατία δεν έχει σχέση με την πραγματικότητα. Η Τουρκία έχει λιγότερα να προσφέρει στον αραβικό κόσμο από όσα πιστεύει η κυβέρνηση Ομπάμα. Αντί λοιπόν να παροτρύνει τις αραβικές κυβερνήσεις να αφουγκραστούν τα αιτήματα του λαού τους, η Ουάσιγκτον ίσως θα έπρεπε να καλέσει τους φίλους της στην Άγκυρα να κάνουν το ίδιο. Το ΑΚΡ και ο πρωθυπουργός Ερντογάν μπορεί να εξελέγη με μεγάλα ποσοστά την τελευταία δεκαετία, αλλά οι πράξεις της κυβέρνησης δείχνουν όλο και περισσότερο ότι η τουρκική δημοκρατία δεν εκτείνεται πέρα από το εκλογικό παραβάν.
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 9 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΤΟΥΡΚΙΑ Για την Τουρκία, που δεν πρέπει να θεωρείται ούτε «οικονομικό» ούτε «κοινωνικό» μοντέλο, μας μίλησε η Τουρκάλα καθηγήτρια Οζλέμ Οναράν. Η Ο. Οναράν, που μέχρι το 2004 δίδασκε στο Πολυτεχνείο της Κωνσταντινούπολης, μας μίλησε για τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές που εφαρμόζει η κυβέρνηση Ερντογάν, για την τουρκική φούσκα και για την -άλλοτε σιωπηλή- μορφωμένη γενιά
που εξεγείρεται μετατρέποντας την «οργή σε ελπίδα». Σήμερα διδάσκει στο πανεπιστήμιο του Γκρίνουιτς του Λονδίνου, αντικείμενό της είναι το Εργατικό Δυναμικό και οι Πολιτικές Οικονομικής Ανάπτυξης και πιστεύει ότι οι κινητοποιήσεις των τελευταίων ετών «έχουν μεταμορφώσει τα κοινωνικά μας γονίδια μια για πάντα».
κτιμούν πως τα εμπορικά θα σημάνουν το τέλος του μικρού μαγαζάτορα και του υπαίθριου εμπορίου. Βαίνουμε προς μια νέα προλεταριοποίηση;
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΓΙΑΜΑΛΗ
O Ερντογάν προωθεί πλήρη νεοφιλελεύθερη ατζέντα με ιδιωτικοποιήσεις, «ανάπτυξη», κ.λπ. Έπιασε «ταβάνι» αυτό; Γι’ αυτό ο κόσμος εξεγείρεται; Nαι, απολύτως. Η προφανής αδικία και η βαρβαρότητα της αστυνομίας στο πάρκο Γκεζί ήταν η τελευταία σταγόνα σε ένα μεγάλο ποτήρι, στο οποίο συσσωρευόταν η δυσαρέσκεια ενάντια σε μια αυταρχική κυβέρνηση. Οι κοινωνικές πολιτικές της κυβέρνησης Ερντογάν πιέζουν και οδηγούν προς μια συντηρητική ισλαμική ζωή, η οποία απειλεί κυρίως τις γυναίκες και τη νεολαία, ποινικοποιεί και φυλακίζει τις αντιπολιτευόμενες ομάδες - από υπέρμαχους του κοσμικού κράτους και Κούρδους μέχρι σοσιαλιστές και συνδικαλιστές. Η ίδια κυβέρνηση προωθεί νεοφιλελεύθερες πολιτικές που εμπορευματοποιούν ολοένα και περισσότερο τις δημόσιες υπηρεσίες, δημιούργησε μέχρι και χώρους ενοικίασης για μεγάλες εταιρείες και διάβρωσε το βιοτικό επίπεδο και την ασφάλεια σημαντικού μέρους του κόσμου της εργασίας. Η 27η Μαΐου και οι κινητοποιήσεις που ακολούθησαν θα σημάνουν μια ιστορική στιγμή για τη συλλογική μνήμη των κινη-
μάτων στην Τουρκία. Αυτή ήταν η εξέγερση της νέας γενιάς, που έχει ανατραφεί από το συντηρητικό νεοφιλελεύθερο αυταρχικό καθεστώς του ΑΚΡ (Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης) εδώ και μια δεκαετία. Το κατεστημένο παρουσίαζε την Τουρκία ως μοντέλο, όχι μόνο για τον μουσουλμανικό κόσμο, αλλά και ως οικονομικό μοντέλο για την Ευρώπη της κρίσης. Αποτελεί πράγματι μοντέλο η Τουρκία; Μπορεί ο αυταρχισμός να συνιστά μοντέλο; Σε καμία περίπτωση σταθερό, όπως έδειξαν τα πρόσφατα γεγονότα. Μπορεί η νεοφιλελεύθερη κερδοσκοπία και η χρηματοδοτούμενη ανάπτυξη να αποτελεί μοντέλο κοινωνικής συνοχής και περιφερειακής σύγκλισης; Όχι, όπως αποδεικνύει η σύγχρονη ιστορία της Τουρκίας, που χαρακτηρίζεται από συχνούς κύκλους άνθισης και κρίσεων το 1994, το 2001 και το 2009. Στην πρόσφατη παγκόσμια κρίση, η Τουρκία είχε μία από τις πιο σοβαρές υφέσεις το 2009 βαθύτερη από ό,τι σε άλλες μεγάλες αναδυόμενες οικονομίες. Πράγματι, το μοντέλο ανάπτυξης της Τουρκίας, εξαρτημένο σε μεγάλο βαθμό από τη φθηνή εργασία, τις κερδοσκοπικές εισροές κεφαλαίου και ένα υψηλό εμπορικό έλλειμμα, θα περνούσε κρίση, αργά ή γρήγορα, ακόμη και χωρίς την παγκόσμια ύφεση. Η ανάκαμψη από το 2009 είναι ό-
σο εύθραυστη ήταν και πριν. Το μερίδιο της βιομηχανίας στο ΑΕΠ της Τουρκίας μειώνεται συνεχώς και εξαρτάται όλο και περισσότερο από τις εισαγωγές ενδιάμεσων και κεφαλαιακών αγαθών. Δεν υπάρχει αμφιβολία πως πρόκειται για διαδικασία ανάπτυξης που δεν προσφέρει απασχόληση, με τα ποσοστά ανεργίας στους νέους να φτάνουν το 22%. Αυτό δεν είναι ούτε κοινωνικά ούτε οικονομικά σταθερό. Το AKP περήφανα ανακοίνωνε πρόσφατα πως κατέβαλε την τελευταία δόση του χρέους στο ΔΝΤ. Όμως την τελευταία δεκαετία η Τουρκία αύξανε τον δανεισμό της από τις διεθνείς αγορές και κυρίως το εξωτερικό χρέος του ιδιωτικού τομέα έχει φτάσει σε απρόβλεπτα επίπεδα. Είναι εύθραυστο μοντέλο. Όταν οι ιδιώτες οφειλέτες πτωχεύσουν, αυτές οι ιδιωτικές απώλειες συνήθως κοινωνικοποιούνται. Η περιφέρεια της Ευρώπης είναι μόνο ένα πρόσφατο παράδειγμα που μπορεί να προστεθεί σε μια σειρά περασμένων κρίσεων στη Λατινική Αμερική και την Ανατολική Ασία. H επόμενη φούσκα στην Τουρκία δεν τίθεται θέμα για το «αν» θα συμβεί αλλά για το «πότε» θα συμβεί, και οι διεθνείς χρηματοπιστωτικοί επενδυτές θα είναι εκείνοι που θα το αποφασίσουν. Βάσει των πληροφοριών που έχουμε, τον τόνο των διαδηλώσεων δεν τον δίνουν οι φτωχοί και οι εργαζόμενοι, αλλά το αίτημα
ΟΖΛΕΜ ΟΝΑΡΑΝ:
Το «επίτευγμα» Ερντογάν είναι η ανακύκλωση της φτώχειας Οι κινητοποιήσεις των τελευταίων ετών έχουν μεταμορφώσει τα κοινωνικά μας γονίδια μια για πάντα
51
για περισσότερη δημοκρατία και κοινωνικές ελευθερίες. Είναι δυνατόν αυτά τα δύο να συνδυαστούν; Έχουν ήδη συνδυαστεί. Η Συνομοσπονδία των Δημοσίων Υπαλλήλων προγραμμάτισε απεργία για την αλλαγή της εργατικής νομοθεσίας για τις 4 και 5 Ιουνίου προκειμένου να στηρίξει την κινητοποίηση. Εκείνο που προκάλεσε δυσαρέσκεια, που έφτασε στο σημείο της εξέγερσης, είναι επίσης η αυξανόμενη ανασφάλεια και η φτωχοποίηση των εργαζομένων στην Τουρκία. Το AKP έχει ξεκινήσει αναδιανομή προς τα φτωχότερα στρώματα, τόσο μέσω μιας λογικής ευνοιοκρατίας με μεταβιβάσεις τροφίμων και καυσίμων όσο και με θεσμικές «φιλόπτωχες» αλλαγές, π.χ. στην υγεία. Ωστόσο, πηγή αυτής της αναδιανομής εισοδήματος ήταν οι εργάτες και οι υπάλληλοι γραφείων και όχι οι φόροι από τους πλούσιους. Αυτή η αναδιανομή βοηθάει να αυξηθούν τα κέρδη των μεγάλων καπιταλιστών χωρίς να πληγώνονται περαιτέρω οι φτωχότεροι. Αυτό εξηγεί και ως ένα βαθμό τη μαζική εκλογική υποστήριξη του κόμματος. Την τελευταία δεκαετία η ανασφάλεια αυξήθηκε για όλα τα στρώματα των εργαζομένων, εκτός των φτωχότερων. Στη διάρκεια της δεκαετούς διακυβέρνησης του ΑΚΡ, ο αριθμός των εργαζομένων που δουλεύουν για εταιρείες που έχουν τη βάση τους στο εξωτερικό έχει υπερτριπλασιαστεί ξεπερνώντας το 1,5 εκατομμύριο. Σχεδόν 1.000 εργαζόμενοι έχουν πεθάνει σε εργατικά δυστυχήματα. Ο δρ Αχμέτ Τέλιογλου, γιατρός σε μεγάλο εργοστάσιο στην Κωνσταντινούπολη, ο οποίος απολύθηκε πρόσφατα διότι διατύπωσε ενστάσεις για τους σοβαρούς κινδύνους για την υγεία από τις πρακτικές που εφάρμοζε το εργοστάσιο, είπε ότι «όποιος είναι λίγο πάνω από το όριο της φτώχειας ή κερδίζει λίγο πάνω από τον κατώτατο μισθό, κάθε εργαζόμενος, δηλαδή, που έχει κάτι να χάσει, νιώθει ολοένα πιο ανασφαλής στη σημερινή Τουρκία «. Σύμφωνα με τους διαδηλωτές, η κυβέρνηση φυτεύει εμπορικά σε όλη τη χώρα, το ίδιο επιχείρησε να κάνει και στο πάρκο Γκεζί. Ε-
Οι χαμένοι από αυτές τις πολιτικές είναι πολλοί. Ο εξευγενισμός και η εμπορευματοποίηση δημιουργούν δυναμική για νέες συμμαχίες μεταξύ των διαφόρων τμημάτων της κοινωνίας, που κυμαίνονται από τους εξαρθρωμένους Ρομά και τους Κούρδους πλανόδιους πωλητές μέχρι τους οργανωμένους εργαζόμενους και τους μικρομαγαζάτορες. Κάποιοι από τους τελευταίους ίσως να ψήφισαν το ΑΚΡ, όμως οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές, καθώς και η απόλυτη αλαζονεία και η βαρβαρότητα με την οποία αντιμετώπισε την οποιαδήποτε λαϊκή δυσαρέσκεια μπορεί να σημάνει την αρχή της διάβρωσης της μαζικής υποστήριξης που είχε μέχρι τώρα. Τα τελευταία δύο χρόνια έχουμε δει κινήματα και εξεγέρσεις παντού, από τη Wall Street μέχρι την Tυνησία, με πιο πρόσφατες τις κινητοποιήσεις στη Σουηδία και τώρα στην Τουρκία. Έχουν τίποτα κοινό, εκτός από την αστυνομική βαρβαρότητα; Πολλά κοινά. Εξεγείρονται ενάντια στο δημοκρατικό έλλειμμα, στο έλλειμμα εκπροσώπησης, στην αυξανόμενη ανισότητα, την ανεργία, την ανασφάλεια, την εμπορευματοποίηση της παροχής βασικών αναγκών και ενάντια στις πολλές εκφάνσεις της κρίσης - ενεργειακή, κλιματική, οικολογική, διατροφική. Νέοι άντρες και γυναίκες, όχι οργανωμένοι αριστεροί, είναι στην πρώτη γραμμή όλων των κινητοποιήσεων. Δεν μας εκπλήσσει αυτό, διότι λαμβάνει χώρα σε μια περίοδο υψηλής ανεργίας και επισφάλειας για τους νέους. Είναι μια γενιά που νιώθει ανασφάλεια για το μέλλον, που, αν εργάζεται, το κάνει με συμβάσεις ορισμένου χρόνου ή σε καθεστώς ημιαπασχόλησης, χωρίς επιλογή, σε θέσεις που δεν ταιριάζουν στο υψηλό μορφωτικό της επίπεδο ούτε στις φιλοδοξίες της. Αυτές οι κινητοποιήσεις έδωσαν φωνή στη δυσαρέσκεια μιας μέχρι πρότινος σιωπηλής πλειοψηφίας σε όλο τον κόσμο, μετέτρεψαν την απελπισία αρχικά σε οργή και μετά σε ελπίδα. Η αλληλεγγύη ήταν φυσικό επακόλουθο. Προκάλεσαν ένα ντόμινο, πρώτα τοπικά, και μετά νομίζω πρέπει να το πούμε- παγκόσμια. Η Τουρκία έχει μακρά παράδοση εξεγέρσεων, αλλά νιώθω πως οι πρόσφατες εικόνες από την Ελλάδα, την Ισπανία, την Αίγυπτο είναι πιο ζωντανές στη μνήμη των Τούρκων διαδηλωτών. Οι καταλήψεις και οι διαδηλώσεις είναι, νομίζω, η νέα «μόδα», με την καλή έννοια. Το να ξεπερνάς τον φόβο και να εξεγείρεσαι είναι κάτι για το οποίο πρέπει να είσαι περήφανος, είναι ένα ενωτικό συναίσθημα. Όποια κι αν είναι η συνέχεια, όλες αυτές οι κινητοποιήσεις έχουν μεταμορφώσει τα κοινωνικά μας γονίδια μια για πάντα.
52
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 9 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΤΟΥΡΚΙΑ
Βαθύ ρήγμα στην τουρκική κοινωνία και πλήγμα στην έπαρση που χαρακτηρίζει την κυβέρνηση Ερντογάν, η οποία, μετά τη δεκαετή αντιπαράθεση με το κεμαλικό καθεστώς, θεώρησε πως μπορεί επιτέλους να ξεδιπλώσει μια ισλαμική - αυταρχική ατζέντα. Αυτά βλέπουν οι συγγραφείς Σταύρος Λυγερός και Κώστας Μελάς στις κινητοποιήσεις που παρακολουθούμε να εκτυλίσσονται στην Τουρκία την τελευταία εβδομάδα και οι οποίες, σύμφωνα με τους ιδίους, επιφέρουν ήδη σημαντικές αλλαγές στο πολιτικό σύστημα της γείτονος χώρας. Στο βιβλίο τους «Με-
τά τον Ερντογάν, τι;» οι Λυγερός και Μελάς προσφέρουν μια λεπτομερή εικόνα της Τουρκίας σε μια κομβική στιγμή της ιστορίας της, προσπαθώντας να ανιχνεύσουν τόσο τις προοπτικές της, όσο και τις επιπτώσεις που μπορεί αυτές να έχουν στις διμερείς σχέσεις της και τον διεθνή της ρόλο. Η κοινωνική αναταραχή και ο μετεωρισμός που επιφέρει δημιουργούν τις προϋποθέσεις για την ανασυγκρότηση προοδευτικών πολιτικών ταυτοτήτων, οι οποίες μέχρι σήμερα παρέμειναν καταπιεσμένες. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ ΣΤΟΝ ΜΑΤΘΑΙΟ ΤΣΙΜΙΤΑΚΗ
ΣΤΑΥΡΟΣ ΛΥΓΕΡΟΣ
ΚΩΣΤΑΣ ΜΕΛΑΣ
Η δυτικότροπη Τουρκία αμφισβητεί τον νεο-οθωμανισμό του Ερντογάν
Ο ισλαμικός νεοφιλελευθερισμός έφτασε στα όριά του
Έπειτα από μια δεκαετία κυριαρχίας του Ερντογάν, μάλλον δεν ήταν πολλοί αυτοί που περίμεναν μια κοινωνική έκρηξη. Πώς φτάσαμε ως εδώ και για ποιο λόγο; Φτάσαμε στην κοινωνική έκρηξη επειδή μεγάλα τμήματα καταπιέζονται, με αποτέλεσμα να αμφισβητούν ανοικτά πλέον τη δεξιά και ισλαμική ατζέντα του Ερντογάν. Για να καταλάβουμε πώς έφτασαν ώς εδώ τα πράγματα, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η στρατογραφειοκρατία, όπως διαμορφώθηκε μέσα από τέσσερα πραξικοπήματα (‘60, ‘71, ‘80 και ‘97) είναι ο παραδοσιακός εγγυητής του κεμαλισμού, ο οποίος και είναι κάτι παραπάνω από κρατική ιδεολογία στην Τουρκία. Στο απόγειο της τουρκικής οικονομικής κρίσης το 2002, τα 4/5 του πληθυσμού είχαν εισοδήματα που δεν ξεπερνούσαν τα 500 ευρώ τον μήνα και αυτό οδήγησε σε μια σοβαρή απαξίωση του κεμαλισμού. Η κρίση, βεβαίως, δεν ήταν απλώς οικονομική, αλλά ήταν και κρίση αμφισβήτησης του πολιτικού συστήματος. Ο Ερντογάν και οι νεο-ισλαμιστές κέρδισαν τις εκλογές, με ποσοστό 36% και απόλυτη πλειοψηφία, εκφράζοντας τη νεωτεριστική πτέρυγα του κόμματός τους. Εξέφρασαν το αίτημα για κοινωνική δικαιοσύνη και εκδημοκρατισμό, ενώ ταυτόχρονα υιοθετούσαν την εκσυγχρονιστική ατζέντα. Αυτή η αντίφαση βρίσκεται στην καρδιά του τουρκικού προβλήματος και σήμερα. Το ισλαμικό κόμμα, AKP, υπερασπίστηκε από τη μια πλευρά τις ισλαμικές παραδοσιακές αξίες και από την άλλη την ένταξη στην Ε.Ε. και τον νεοφιλελευθερισμό. Και το έκανε πολύ πετυχημένα μάλλον, αν κρίνουμε από το ότι παρέμεινε σταθερά στην εξουσία για περισσότερα από δέκα χρόνια. Πράγματι, όμως τα χρόνια που μεσολάβησαν από το 2002 ως το 2012 δεν ήταν ανέφελα. Αντίθετα σημαδεύτηκαν από έναν διαρκή ανταγωνισμό με το κεμαλικό κατεστημένο, ήταν γεμάτα ίντριγκες, συνωμοσίες και απειλές πραξικοπημάτων. Αυτό που έσωσε τον Ερντογάν, όλα αυτά τα χρόνια ήταν η κεντροδεξιά στρατηγική αποδυνάμωσης του κεμαλισμού και οι εγγυήσεις που παρείχε στους Αμερικανούς για το Ιράκ. Ήταν σαν να έλεγε στους στρατηγούς ότι η βασική του ατζέντα εί-
ναι ο εκσυγχρονισμός και όχι ο ισλαμισμός, ενώ ταυτόχρονα άφησε τους Αμερικανούς να συγκροτήσουν κουρδικό κρατίδιο στο βόρειο Ιράκ. Σε κάθε μικρή νίκη που πετύχαινε απέναντί τους, χρησιμοποιούσε σαν δικαιολογία τις απαιτήσεις της Ε.Ε. και τον δυτικό προσανατολισμό της Τουρκίας. Έτσι κατόρθωσε να φέρει κοντά του τόσο τα εργατικά - παραδοσιακά στρώματα της Ανατολίας, όσο και τα αστικά μεσοστρώματα που υπέφεραν από τον αυταρχισμό του κεμαλικού καθεστώτος. Έγινε το όχημα του εκδημοκρατισμού αυξάνοντας τα ποσοστά του σε κάθε εκλογική αναμέτρηση. Όμως σήμερα κατηγορείται από μεγάλα τμήματα για αυταρχισμό και αντιδημοκρατικές πρακτικές. Ποιοι βρίσκονται στους δρόμους; Στους δρόμους είναι οι Αλεβίτες, οι οποίοι είναι παραδοσιακά προοδευτικοί, οι νέοι των πόλεων και τα αστικά στρώματα που καταπιέζονται από την ισλαμική-αυταρχική ατζέντα, την οποία άρχισε να ξεδιπλώνει το 2012, όταν θεώρησε πως νίκησε τον ακήρυχτο πόλεμο με τους κεμαλιστές. Ο Ερντογάν του 2012 δεν έχει μεγάλη σχέση με τον Ερντογάν του 2002. Τώρα πια χτίζει το δικό του καθεστώς, καταστέλλοντας και ελέγχοντας τα ΜΜΕ με διεφθαρμένα στελέχη, ενώ ο αυταρχισμός εντείνεται μέσω των απαγορεύσεων για χάρη του ισλαμισμού. Έφτασαν στο σημείο να κάνουν μηνύσεις σε πολίτες που απλώς έβριζαν τον Ερντογάν, ποινικοποίησαν το αλκοόλ στον δημόσιο χώρο και απαγόρευσαν τα φιλιά στον δρόμο. Έτσι κάπως ράγισαν οι συμμαχίες που είχε πετύχει τα προηγούμενα χρόνια. Η δυτικότροπη Τουρκία, η οποία είναι μειονοτική μεν, αλλά είναι παρούσα, φοβάται. Οι Αλεβίτες πρωτοστατούν στις διαδηλώσεις επειδή ακούνε ότι πρόκειται σύντομα να γίνουν πολίτες δεύτερης κατηγορίας και μάλιστα ταπεινωμένοι. Αυτοί, μαζί με ό,τι έχει απομείνει από την Αριστερά, βρίσκονται σήμερα στον δρόμο. Το αποτέλεσμα αυτής της κινητοποίησης είναι ότι συρικνώνεται η εικόνα του μεγάλου ηγέτη κι αυτό είναι κάτι που θα έχει επιπτώσεις και στο κόμμα του το ίδιο. Η εσωτερική αμφισβήτηση θα θέσει σε κίνδυνο το νεο-οθωμανικό σχέδιο της Τουρκίας και την προσπάθειά της να ηγεμονεύσει στην περιοχή.
Φαίνεται πως ο μετριοπαθής ισλαμισμός, τον οποίο μάλιστα η Τουρκία ήθελε να εξάγει στον αραβικό κόσμο, έχει προβλήματα. Ποιες είναι οι αντιφάσεις που οδηγούν την κοινωνική έκρηξη; Είναι η αντίφαση που προκύπτει από τον συνδυασμό του ισλαμισμού με το νεοφιλελεύθερο υπόδειγμα. Το 2000 ο Ερντογάν και οι νεοϊσλαμιστές έκαναν μια πρωτότυπη παραδοχή: είπαν ότι ο ισλαμισμός δεν έρχεται σε αντίθεση με τον νεοφιλελευθερισμό. Ο ισλαμισμός ήταν ένα μεταμοντέρνο πολιτισμικό φαινόμενο, ενώ η οικονομία εντασσόταν στην παγκοσμιοποίηση. Όπως φαίνεται σήμερα όμως, δεν μπορείς να έχεις μαζική κατανάλωση και να απαγορεύεις να φιλιούνται οι άνθρωποι στον δρόμο. Απλώς δεν γίνεται. Βέβαια εκείνη την εποχή το ιδεολόγημα Ερντογάν ήταν πετυχημένο και οδηγούσε σε μια αποτελεσματική οικονομική και πολιτική στρατηγική. Ιδιωτικοποιώντας δημόσια περιουσία, ο Ερντογάν έδιωχνε από το κράτος το κεμαλικό καθεστώς. Μέσα σε δέκα χρόνια ιδιωτικοποίησε περιουσία του δημοσίου αξίας 45 δισ. δολαρίων. Αυτά προκάλεσαν εισροή κεφαλαίων της τάξης των 120 δισ. σε άμεσες επενδύσεις. Αυτά, πάλι, συνοδεύτηκαν από 200 δισ. επενδύσεις χαρτοφυλακίου. Το τραπεζικό σύστημα έγινε ο μοχλός της εισροής κεφαλαίου και της πολλαπλάσιας πιστωτικής επέκτασής του στη συνέχεια. Μέσα σε τέσσερα χρόνια αυξήθηκε δέκα φορές ο δανεισμός των νοικοκυριών. Σήμερα, όμως, που η κρίση αρχίζει να πλήττει και την Τουρκία, προκύπτει ένα μεγάλο ερώτημα: έχει ενσωματωθεί στην εγχώρια οικονομία το δυναμικό που έφεραν οι μεγάλες επιχειρήσεις; Αυτό δεν έχει απαντηθεί ακόμα. Η τουρκική εμπειρία προηγήθηκε της ελληνικής σε αυτό το επίπεδο, αφού η χώρα λειτούργησε υπό τις οδηγίες του ΔΝΤ για πολλά χρόνια. Πώς αποσβέστηκαν οι κοινωνικοί κράδασμοι της βαριάς λιτότητας; Ολόκληρη η οικονομική ανάπτυξη της Τουρκίας στηρίχτηκε στην πολι-
τική σταθερότητα που εξασφάλιζε ο Ερντογάν, την αυταρχικότητα και τη σιγουριά του - στον ίδιο προσωπικά. Ήταν όμως ανάπτυξη με ανεργία και χαρακτηριστικά φούσκας, όπως για παράδειγμα στην αγορά ακινήτων, και υψηλό πληθωρισμό. Τους τριγμούς του νεοφιλελεύθερου μετασχηματισμού και της απορρύθμισης τους αντιμετώπισε με ένα ευρύ ισλαμικό δίκτυο κοινωνικής πρόνοιας το οποίο λειτούργησε παράλληλα και έξω από το κράτος. Το ισλαμικό κεφάλαιο έδινε πολλά χρήματα υπέρ του δικτύου, αφού το θεωρούσε πολιτική και ηθική υποχρέωση. Έτσι μπόρεσε να επιτύχει το ιδεολόγημα του Ερντογάν. Ποιοι βρίσκονται στον δρόμο σήμερα και γιατί; Είναι στον δρόμο όσοι πιστεύουν στη λαϊκή μορφή του κράτους και όχι απλώς οι αριστεροί ή οι κεμαλιστές. Η εξουσία στην Τουρκία εκφράζεται αφήνοντας το αποτύπωμά της στον δημόσιο χώρο και μερικά από αυτά που έχει επιλέξει να αφήσει ο Ερντογάν είναι απολύτως ενδεικτικά του διχασμού και της έπαρσης που τον διακατέχει. Δεν είναι μόνο το πάρκο Γκεζί, το οποίο ήταν κεμαλικός στρατώνας και στο οποίο επέλεξε να αφήσει το στίγμα του χτίζοντας ένα τζαμί και ένα εμπορικό κέντρο. Είναι ακόμα οι δύο νέες γέφυρες του Βοσπόρου: ονόμασε τη μια Σουλεϊμάν για να συμβολίσει το άνοιγμα προς τη Δύση και την άλλη Σελίμ, για να σηματοδοτήσει το άνοιγμα προς την Ανατολή. Όμως ο Σελίμ ήταν ο σφαγέας των Αλεβιτών το 1514. Ο λόγος για τον οποίο ο Κεμάλ ίδρυσε ένα λαϊκό κράτος είναι γιατί κατάλαβε ότι δεν μπορεί να παίξει ρόλο η Τουρκία στον αραβικό κόσμο. Το βασικό πρόταγμα στις μέρες μας είναι η ισότητα και εκφράζεται με διαφορετικό τρόπο από χώρα σε χώρα. Στην Τυνησία ήταν το αίτημα της πείνας, στη Σουηδία πρόσφατα ήταν το να μην υπάρχουν πολίτες δεύτερης κατηγορίας και στην Τουρκία είναι το αίτημα για δημοκρατία. Δεν σημαίνει ότι κινδυνεύει η κυβέρνηση, όμως δημιουργείται χώρος για την ανασυγκρότηση διαφορετικών πολιτικών ταυτοτήτων.
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 9 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΤΟΥΡΚΙΑ
53
ΠΛΑΤΕΙΑ ΤΑΞΙΜ
Από τη σφαγή του 1977 στον ξεσηκωμό του 2013 Την Πρωτομαγιά του 1977 στην πλατεία Ταξίμ δολοφονούνται 34 εργάτες και εργάτριες από ακροδεξιούς παρακρατικούς σε μια από τις πιο σκοτεινές σελίδες της σύγχρονης τουρκικής ιστορίας. Ήταν Κυριακή 1η Μάη του 1977 και μπροστά σε 500.000 διαδηλωτές έχει μόλις ολοκληρωθεί η ομιλία του προέδρου της Εργατικής Συνομοσπονδίας DISK, όταν παρακρατικοί αρχίζουν να πυροβολούν το πλήθος από την ταράτσα του ξενοδοχείου Intercontinental. Οι πρώτοι διαδηλωτές πέφτουν νεκροί. Στη συνέχεια οι δυνάμεις ασφάλειας επεμβαίνουν με θωρακισμένα ρίχνοντας δακρυγόνα, ενώ οι αντλίες ρίχνουν στο πλήθος νερό. Ο επίσημος απολογισμός της επίθεσης ήταν 28 νεκροί ποδοπατημένοι από το πλήθος, 5 από τις σφαίρες των παρακρατικών και ένας νεκρός μετά την επέμβαση των δυνάμεων καταστολής. Ο τότε πρωθυπουργός Μπουλέντ Ετζεβίτ και μέλη του αριστερού Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος δήλωσαν ότι είχαν υποψίες για συμμετοχή μυστικών υπηρεσιών και ε-
Μια πλατεία βαμμένη με αίμα, ταυτόσημη με την Πρωτομαγιά και το εργατικό κίνημα στην Τουρκία θνικιστών στη σφαγή. Σύμφωνα με τον Ετζεβίτ, οι πυροβολισμοί διήρκεσαν είκοσι λεπτά, κι όμως κάμποσες χιλιάδες αστυνομικοί, που ήταν στον χώρο, δεν παρενέβησαν. Ένας αναπληρωτής εισαγγελέας από την Άγκυρα, ο Ντογάν Οζ, έκανε τότε έρευνα για τη σχέση ανάμεσα στο Κόμμα Κινήματος Εθνικιστών (MHP) του Αλπαρσλάν Τουρκές, το Τμήμα Ειδικού Πολέμου και τα βίαια επεισόδια που σημειώθηκαν τη δεκαετία του ‘70 στην Τουρκία. Στην αναφορά του ο Ντογάν Οζ δήλωσε ότι «στρατιωτικές καθώς και πολιτικές δυνάμεις ασφαλείας βρίσκονται πίσω από αυτή την υπόθεση». Ο Ντογάν Οζ δολοφονήθηκε στις 24 Μαρτίου 1978. Την επόμενη χρονιά, το 1978, πά-
νω από 100.000 διαδηλωτές επανέρχονται στην πλατεία απαιτώντας την τιμωρία των δολοφόνων. Το 1980 η χούντα του Εβρέν καταλαμβάνει την εξουσία και η έρευνα για το μακελειό της πλατείας Ταξίμ θάβεται κάτω από τις ερπύστριες των τανκς. Η πλατεία παραμένει «απαγορευμένη ζώνη» και μόνο από το 1995 κάθε Σάββατο έγινε τόπος σιωπηλής διαμαρτυρίας για εκατοντάδες μανάδες που κρατώντας τις φωτογραφίες των «εξαφανισμένων» παιδιών τους ζητούσαν μια απάντηση για την τύχη τους. Το τουρκικό κράτος, στην 30ή επέτειο από τη σφαγή του 1977, προσπάθησε να σταματήσει τις πρωτομαγιάτικες διαδηλώσεις στην Πόλη με την κινητοποίηση 17.000 αστυνομικών. Εργατικά συνδικάτα, όπως το DISK, κόμματα της Άκρας Αριστεράς και αυτόνομες ομάδες προσπάθησαν να κινηθούν προς την πλατεία Ταξίμ. Η αστυνομία επιτέθηκε στους διαδηλωτές, ωστόσο 3.000 διαδηλωτές κατάφεραν να φτάσουν στην ιστορική πλατεία. Το 2012 πραγματοποιήθηκε η
Η πλατεία Ταξίμ ήταν «απαγορευμένη ζώνη» για 20 χρόνια περίπου. Το 1995 έγινε τόπος σιωπηλής διαμαρτυρίας κάθε Σάββατο για εκατοντάδες μανάδες που, κρατώντας τις φωτογραφίες των «εξαφανισμένων» παιδιών τους, ζητούσαν μια απάντηση για την τύχη τους
πρώτη «νόμιμη» διαδήλωση μετά από 32 χρόνια απαγορεύσεων και η πλατεία ξαναβάφεται κόκκινη με πάνω από 400.000 διαδηλωτές να πλημμυρίζουν την Ταξίμ, ξεπερνώντας τις προσδοκίες των συνδικάτων και της Αριστεράς. Στην ιστορική πλατεία διαδήλωσαν, μαζί με τους αγωνιστές της Αριστεράς και του εργατικού κινήματος, όλα τα κινήματα αντίστασης, φεμινίστριες, ομοφυλόφιλοι-ες, οικολόγοι. Το πιο εντυπωσιακό παράδειγμα αυτής της ενότητας ήταν το μαζικό μπλοκ των «μουσουλμάνων αντικα-
πιταλιστών» που διαδήλωσε για «να αποκηρύξει την κληρονομιά των μουσουλμάνων, που πριν από 40 χρόνια συγκεντρώνονταν εδώ για να επιτεθούν στους αριστερούς». Όμως φέτος η Νομαρχία με πρόσχημα την κατασκευή έργων επί της πλατείας και πάλι απαγόρευσε τη διαδήλωση στην Ταξίμ. «Η Ταξίμ είναι ιερή για μάς, είναι η αξιοπρέπειά μας που διακυβεύεται» τόνισε ο πρόεδρος του DISK, Κανί Μπέκο, μετά και τη φετινή απαγόρευση από την κυβέρνηση Ερντογάν. ΠΕΤΡΟΣ ΚΑΤΣΑΚΟΣ
Το μοντέλο Ερντογάν και η Μέση Ανατολή ΙΕΡΟΥΣΑΛΗΜ, ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ: ΠΑΝΟΣ ΧΑΡΙΤΟΣ
«Η τουρκική εμπειρία και το μοντέλο ανάπτυξης του δημοκρατικού συστήματος στη χώρα αυτή αποτελεί ένα καλό παράδειγμα για το μοντέλο εκδημοκρατισμού στο οποίο θα κινηθεί και η χώρα μου». Όταν ο πρόεδρος της Τυνησίας Μονσέφ Μαρζούκι έκανε αυτή τη δήλωση προ δεκαημέρου επισκεπτόμενος την Τουρκία, φαντάζομαι ότι δεν είχε ακριβώς στο μυαλό του το μοντέλο που καταδίκασαν χιλιάδες Τούρκοι πολίτες διαδηλώνοντας σε ολόκληρη τη χώρα. Επίσης όταν ο Ερντογάν ξεκινούσε την περιοδεία του στο Μαρόκο, την Τυνησία και την Αλγερία δεν φανταζόταν ούτε εκείνος ότι ο βασιλιάς Μοχάμεντ VI δεν θα τον δεχόταν στο παλάτι του αντιδρώντας στη βίαιη καταστολή των διαδηλώσεων. Η αλήθεια είναι ότι το ταξίδι αυτό ήταν θείο δώρο αφού η απουσία του Τούρκου πρωθυπουργού έδωσε χρόνο και τόπο για να αποκλιμακωθεί η κατάσταση στο εσωτερικό της χώρας. Τα ταξίδια και οι δραστηριότητες στο εξωτερικό του Τ. Ερντογάν έδιναν πάντα υλικό για εσωτερική κατανάλωση. Είτε για να βελτιώσει τη δημόσια εικόνα του, είτε για να στρέ-
ψει το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης μακριά από τα ζητήματα που κέντριζαν το βλέμμα και τη σκέψη τους. Μόνο που αυτή τη φορά η συνταγή δεν λειτούργησε. Έχοντας σχεδόν 200 Τούρκους επιχειρηματίες μαζί του επιχείρησε μια επικοινωνιακή αντεπίθεση προσδοκώντας την αποκαθήλωσή του από τα διεθνή πρωτοσέλιδα - εφόσον οι διαδηλωτές άδειαζαν τις πλατείες - και ταυτόχρονα την κυριαρχία στην εσωτερική μιντιακή σκηνή μέσα από τις συμφωνίες που θα έκλεινε. Το ταξίδι στο Μαρόκο λόγω της άρνησης του βασιλιά Μοχάμεντ VI να συναντήσει τον Ερντογάν ολοκληρώθηκε με συνοπτικές διαδικασίες και διήρκεσε λιγότερο από ό,τι είχε προγραμματιστεί. Στην Αλγερία οι επιτυχίες του Τούρκου πρωθυπουργού περιορίστηκαν σε μια προαναγγελθείσα συμφωνία παραγωγής σιδήρου. Στον τομέα της ενεργειακής συνεργασίας δεν σημειώθηκε κάποια πρόοδος για αύξηση της παροχής φυσικού αερίου από την Αλγερία προς την Άγκυρα, ενώ σε πολιτικό επίπεδο δεν έλειψε και η κριτική για τις πολιτικές Ερντογάν από τον ηγέτη του Ισλαμικού Μετώπου για Δικαιοσύνη και Ανάπτυξη. Καθόλη τη διάρκεια του ταξιδιού του οι τηλεφωνικές «ενοχλήσεις» α-
Καθόλη τη διάρκεια του ταξιδιού του Ερντογάν οι τηλεφωνικές «ενοχλήσεις» από την Ουάσιγκτον προέτρεπαν για ένα βήμα πίσω. Τα τηλέφωνα ήταν αρκετά και σε όλα τα επίπεδα. Η υπαναχώρηση δεν ήταν η αρμόζουσα ή δεν ήρθε καθόλου πό την Ουάσιγκτον προέτρεπαν για ένα βήμα πίσω. Τα τηλέφωνα ήταν αρκετά και σε όλα τα επίπεδα. Η υπαναχώρηση δεν ήταν η αρμόζουσα ή δεν ήρθε καθόλου. Από την εποχή της ανάληψης των καθηκόντων του ο Τούρκος πρωθυπουργός επιχείρησε την αναβάθμιση του ρόλου της χώρας του εκμεταλλευόμενος κρίσεις, πολέμους και κάθε λογής ευκαιρίες στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής. Το Ιράκ αποτέλεσε το πρώτο εγχείρημα αμέσως μετά την αμερικανική εισβολή και ακολούθησε η αναβάθμιση των σχέσεων με το Ιράν. Μέσω Ιράν δρομολογήθηκαν οι σχέσεις με το καθεστώς Άσαντ στη
Συρία, όπου οι τουρκικές κατασκευαστικές εταιρείες μονοπώλησαν την αγορά. Επιχείρησε να διεκδικήσει ρόλο μεσολαβητή στο δίπολο Ισραήλ - Συρία και Ιράν, που δεν του βγήκε, και στη συνέχεια επέλεξε να διαρρήξει τις σχέσεις με το Τελ Αβίβ για την προάσπιση των δικαιωμάτων και του αγώνα για ελευθερία των Παλαιστινίων της Γάζας. Ακολούθησαν τα πλοία για τη Γάζα, από όπου το Ισραήλ βγήκε λαβωμένο κι ο Ερντογάν έγινε αφίσα στα σπίτια και τα μαγαζιά των Παλαιστινίων. Ακόμα και σήμερα, τρία χρόνια μετά το «Μαβί Μαρμαρά», στα Ανατολικά Ιεροσόλυμα συναντά κανείς περισσότερες τουρκικές σημαίες από ότι παλαιστινιακές. Εκμεταλλεύεται στο έπακρο την Αραβική Άνοιξη επιζητώντας το μερίδιο της Αιγύπτου ως προς την άσκηση επιρροής στα της Μέσης Ανατολής. Επισκέφθηκε τη Λιβύη αμέσως μετά την πτώση του Καντάφι και ενώ η κατάσταση ακόμα δεν είχε καταλαγιάσει επέβαλε στις τουρκικές αερογραμμές να ξεκινήσουν πρώτες εμπορικές πτήσεις. Επισκέφθηκε την Αίγυπτο και δεν δίστασε να υποδείξει δημόσια προς κάθε κατεύθυνση ότι το πολιτικό μοντέλο που θα ακολουθήσουν θα πρέπει να είναι... το δικό του. Δραστηριοποιήθηκε επίσημα
και παρασκηνιακά στην Υεμένη μέσα από Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις σε περιοχές όπου δίχως τα διαπιστευτήρια σκληροπυρηνικών ισλαμικών οργανώσεων ήταν αδιανόητο να επιχειρήσεις να πλησιάσεις. Κατανοώντας ότι το προσωπικό όφελος και η απήχηση από τις σχέσεις με το σουνιτικό τόξο έχουν πολύ περισσότερα να προσφέρουν από ό,τι οι σχέσεις με όποιον άλλο, εγκαταλείπει τον Άσσαντ, συντάσσεται με το Κατάρ και στηρίζει τους αντάρτες στον εμφύλιο στη Συρία. Οι πολιτικές του Ερντογάν στην περιοχή είναι πολλές και εναλλάσσονται κατά το δοκούν. Η ερμηνεία τους δεν είναι και τόσο δύσκολη. Προσωπικό όφελος μέσα από πολιτικές που διασφαλίζουν κάποιον ηγετικό ρόλο της Τουρκίας στην περιοχή. Υπό άλλες συνθήκες η Τουρκία θα έπρεπε σύντομα να ολοκληρώσει τις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις με τους Κούρδους με απώτερο σκοπό την ανάπτυξη και εκμετάλλευση των αγωγών πετρελαίου στο Ιρακινό Κουρδιστάν, καθώς και τη διαχείριση των συνόρων της σε συνδυασμό με τον εμφύλιο στη Συρία. Όλα αυτά δείχνουν να περνάνε σε δεύτερη μοίρα καθώς οι επιλογές Ερντογάν στο εσωτερικό επισκιάζουν το ειδικό βάρος της χώρας εκτός των συνόρων.
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 9 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
54
ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΤΟΥΡΚΙΑ
Αίμα, δάκρυα, Twitter Ούτε το CNN, ούτε το αλ Τζαζίρα. Ούτε το Ρόιτερ και το Ασοσιέιτεντ Πρες, ούτε το BBC ή η Ντόιτσε Βέλε. Τα ονόματα φυσικά είναι ενδεικτικά, τυχαία. Μόνο και μόνο ως σχήμα λόγου για να απομονώσουμε το εύρημα: το «λαβράκι» της άμεσης και έγκαιρης ενημέρωσης γλίστρησε μέσα απ΄ τα χέρια των παραδοσιακών ΜΜΕ στο ξέσπασμα της λαϊκής εξέγερσης στην πλατεία Ταξίμ την περασμένη Παρασκευή. Μπορεί μεν οι κάμερες και οι ρεπόρτερ να ήταν εκεί, αλλά η ουσία ήταν «αλλού». Το «σύστημα» της παγκόσμιας ενημέρωσης πιάστηκε στον ύπνο στην Κωνσταντινούπολη. Δεν πρόλαβε τα γεγονότα που έτρεχαν με καταιγιστικό ρυθμό και το αποτέλεσμα ήταν μια θολή εικόνα. Εν προκειμένω, το ναπολεόντειο, συγκεντρωτικό μοντέλο της μαζικής ενημέρωσης, ακόμα και στη σημερινή «πλούσια» ψηφιακή «εκδοχή» του με το άμεσα διαθέσιμο πολυμεσικό περιεχόμενό του, αποδείχθηκε ανεπαρκές. Η εικόνα της πλατείας Ταξίμ που δίνονταν προς τα έξω απ’ τα διεθνή δίκτυα μερικές ώρες μετά την επέμβαση της αστυνομίας, ήταν αποσπασματική, αποστασιοποιημένη, συγκεχυμένη σ’ ό,τι αφορά το μέγεθος της επιχείρησης καταστολής και την ένταση της βιαιότητας της, δίχως «βάθος πεδίου» για τη σοβαρότητα των όσων διαδραματίζονταν εκείνη την ώρα...
Σε πραγματικό χρόνο Αντίθετα, ήταν το Facebook και το Twitter -κατά κύριο λόγο- και δευτερευόντως οι άλλες πλατφόρμες ηλεκτρονικής κοινωνικής δικτύωσης και social media -όπως το φωτογραφικό Flickr και το YouTube- που με το ανοιχτό, συλλογικό, «αυτοσχέδιο» ενημερωτικό μοντέλο τους σήκωσαν το βάρος της αναμετάδοσης σε πραγματικό χρόνο, ενός τεράστιου όγκου πληροφοριών και ειδήσεων, κυρίως όμως βοήθησαν να γίνει αντιληπτό το γεγονός στις πραγματικές διαστάσεις του. Όσο δε για την τουρκική τηλεόραση, που ενώ η μισή Πόλη πνίγονταν στα χημικά αυτή μετέδιδε... καλλιστεία, ντοκιμαντέρ για πιγκου-
ίνους και συνταγές για ντολμαδάκια, είναι περιττή και η παραμικρή κριτική δεδομένου του ρόλου της ως κυρίαρχου και συστημικού μέσου. Για άλλη μια φορά λοιπόν, τα νεόκοπα social media και οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης του Διαδικτύου αναδείχθηκαν σε πρωταγωνιστές της ενημέρωσης και των ίδιων των γεγονότων. Αποτύπωσαν και επηρέασαν τον ρου της ιστορίας εν τη γενέσει της, διαχέοντας «επεισόδια» μη διαμεσολαβημένης ενημέρωσης σε μεγάλα ακροατήρια, αναπαράγοντας μηνύματα και μεταδίδοντας «αφιλτράριστες» περιγραφές των γεγονότων σε μορφή κειμένου, αρχείων εικόνας και βίντεο...
Ηλεκτρονικά φέιγ-βολάν Μόνον απ΄ τις ειδησεογραφικές αναμεταδόσεις των ξένων ΜΜΕ δεν μπορούσε να σχηματίσει κανείς ξεκάθαρη εικόνα για το μένος της αστυνομικής βίας που ξεσπούσε πάνω στους διαδηλωτές στην πλατεία Ταξίμ. Τετριμμένες περιγραφές όπως «ένταση στην Κωνσταντινούπολη» ή «συγκρούσεις διαδηλωτών-αστυνομίας» άφη-
ΑΠΟ ΤΟΝ ΝΙΚΟ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗ n.kyriakidis@avgi.gr
ναν να πλανάται η γνώριμη σε τέτοιες περιπτώσεις, απροσδιόριστη αμφιβολία, για το τι ακριβώς συμβαίνει και πόσο σοβαρό είναι αυτό. Έπρεπε να ανατρέξει κανείς στις αναρτήσεις του Facebook- αναπαραγωγές της αναπαραγωγής οι περισσότερες... - για να δει την αμφιβολία του να μετατρέπεται σε έκπληξη καθώς μια εντελώς διαφορετική εικόνα έδειχνε να αντιστοιχεί στην πραγματικότητα - ακόμα κι αν σε πολλές περιπτώσεις μεταδίδονταν ανακρίβειες και αναπαράγονταν φήμες. Αλλά δεν ήταν μόνον η «αφιλτράριστη», άμεση ενημέρωση το σημαντικό. Τα social media αναδείχθηκαν για πολλοστή φορά- και για τους διαδηλωτές στο πάρκο Γκεζί- σ’ ένα πολύτιμο εργαλείο. Στο Twitter κοινοποιούνταν πληροφορίες για τους τρόπους «επιβίωσης» στον θάλαμο αερίων των δακρυγόνων, ενώ στο επικοινωνιακό «γήπεδο» γράφονταν σελίδες δόξας με δεκάδες χιλιάδες χρήστες να αναμεταδίδουν το «τουίτ» του Ολλανδού ποδοσφαιριστή της Γαλατάσαραϊ Ουέλσι Σνέιντερ που υποστηρίζοντας τους διαδηλωτές έγραφε: «Η καρδιά μου είναι απόψε με τον τουρκικό λαό που υπερασπίζεται τα δικαιώματά του»...
Ο Ταγίπ και το «τέρας» Θα μπορούσαν ποτέ τα ηλεκτρονικά «φέιγ-βολάν» του Twitter να προκαλέσουν διαλυτικό σύνδρομο στον συνεκτικό ιστό άγνοιας, φόβου, ιδιώτευσης των σύγχρονων, οικονομικά συμπιεσμένων και ιδεολογικά κατακερματισμένων, καπιταλιστικών κοινωνιών σε Δύση και Ανατολή; Είναι ένα ερώτημα που μένει να απαντηθεί. Η «αγανάκτηση» ωστόσο του Ταγίπ Ερντογάν για το Twitter που είναι, όπως λέει, η «μάστιγα» της σύγχρονης κοινωνίας, μαρτυρά σοβαρό άγχος από την πλευρά της εξουσίας. Προφανώς, όταν δεν χρησιμοποιείται απ’ τον ίδιο και τους ανθρώπους του ως εργαλείο ισλαμο-δεξιάς προπαγάνδας, μπορεί να χρησιμοποιηθεί από πολιτικούς ακτιβιστές για τη μετάδοση και αναμετάδοση μηνυμάτων και την οργάνωση κινητοποιήσεων κάτω από τη μύτη των μηχανισμών καταστολής. Στην πλατεία Ταξίμ φάνηκε για άλλη μια φορά η δύναμη αυτών των μέσων. Οι διαδηλωτές αναμετέδιδαν απευθείας βίντεο απ’ τα επεισόδια μέσα από ιστότοπους video streaming. Όταν αυτοί μπλοκαρίστηκαν, απ’ το Twitter δίνονταν οι διευθύνσεις άλλων site και εφαρμογών smartphone για απευθείας μετάδοση βίντεο. Ηλεκτρονικοί «ακτιβιστές» μετέδιδαν πληροφορίες για το πώς μπορείς να παρακάμψεις τους on line περιορισμούς όταν κάποιο site δείχνει μπλοκαρισμένο. Την ίδια στιγμή, η Διεθνής Αμνηστία της Τουρκίας και ακτιβιστές «τουίταραν» τα νούμερα κινητών τηλεφώνων εθελοντών δικηγόρων για νομική υποστήριξη των συλληφθέντων. Όταν η πρόσβαση στο Διαδίκτυο μέσα απ’ τα δίκτυα κινητής τηλεφωνίας κόπηκε στην πλατεία Ταξίμ, πολλοί κάτοικοι της περιοχής «τουίταραν» τους κωδικούς των ασύρματων δικτύων των σπιτιών τους για να συνδεθούν οι διαδηλωτές! Ξενοδοχεία, καφέ και μπαρ γύρω από την πλατεία γνωστοποιούσαν μέσω Twitter ότι προσφέρουν τρόφιμα, νερό και καταφύγιο στους διαδηλωτές...
Ανεξέλεγκτες καταστάσεις Όλες οι δημοφιλείς πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης λειτουργούν μέχρι σή-
μερα σχετικά ανοιχτά, ελεύθερα, με την έννοια της μη επιβολής κατασταλτικής ή προληπτικής λογοκρισίας. Εξαίρεση αποτελούν φυσικά καθεστώτα που ελέγχουν αυστηρά την πρόσβαση στο Διαδίκτυο και τέτοια είναι σήμερα πολλά. Ποιος όμως μπορεί να εγγυηθεί ότι και την επόμενη ημέρα αυτά τα μέσα θα λειτουργούν με τον ίδιο τρόπο, δίχως δηλαδή να ελέγχονται άμεσα ή έμμεσα από εποπτικές αρχές της εξουσίας ή χωρίς να υπόκεινται στη δικαιοδοσία αυστηρών νόμων λογοδοσίας που θα περιορίζουν ντε φάκτο τη χρήση τους από ένα 100% «νομιμόφρων» κοινό; Είναι αυτονόητο πως τέτοια εγγύηση δεν μπορεί να υπάρξει- ειδικά μάλιστα μετά από «ξεσπάσματα αγανάκτησης» σαν κι αυτό του Ερντογάν. Η περίπτωση της μπλοκαρίσματος περίπου 4.000 λογαριασμών Ελλήνων χρηστών και ομάδων του Facebook την περασμένη Τετάρτη με τον προσχηματικό ισχυρισμό ότι επρόκειτο για «ανώνυμα προφίλ» αποτελεί ένα πρώτο κακό σημάδι. Επρόκειτο για μεγάλο αριθμό χρηστών που εκφράζονταν πολιτικά κατά της νεοφιλελεύθερης ατζέντας, με αναφορές και αναπαραγωγές αναρτήσεων και από την τουρκική εξέγερση.
Ανοχή τέλος Η απενεργοποίησή τους από τον «εσωτερικό έλεγχο» του FB, μόνον συμπτωματική δεν μπορεί να θεωρηθεί σε τέτοιες εποχές. Ανάμεσα στα «ανώνυμα» προφίλ που κατέβηκαν ήταν κι αυτό του μουσικού Παναγιώτη Βήχου, του οποίου οι αναρτήσεις για την περιπέτεια της υγείας του και η καρτερική μάχη που έδινε για να την ξεπεράσει, αποτελούσαν ένα μοναδικό, φωτεινό παράδειγμα προσωπικής θέλησης και θάρρους που συγκίνησε εκατοντάδες χρήστες. Ένας κατακλυσμός μηνυμάτων υποστήριξης και συμπαράστασης συνόδευε σχεδόν κάθε ανάρτησή στον λογαριασμό του. Αλλά αυτά είναι παράπλευρες λεπτομέρειες (που ίσως κάποτε πάρουν τη θέση τους στην «επίσημη» ιστορία των social media...) Με «αγανακτισμένες» δηλώσεις όπως αυτή του Ερντογάν κατά της ηλεκτρονικής κοινωνικής δικτύωσης αλλά και με πιο απροκάλυπτες ενέργειες-όπως εκείνη της σύλληψης την περασμένη Τετάρτη 25 Τούρκων χρηστών του Twitter με την κατηγορία της «αντικυβερνητικής προπαγάνδας», ένα πράγμα γίνεται ξεκάθαρο: η ανοχή της εξουσίας στην πολιτικοποίηση του Διαδικτύου, τελειώνει...
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 9 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
55
ΚΟΣΜΟΣ ΚΑΓΙΟ ΛΑΡΑ συντονιστής ισπανικής Ενωμένης Αριστεράς
Με τον ΣΥΡΙΖΑ και την Αριστερά του Νότου θα αποτρέψουμε τη λιτότητα Ο ΣΥΡΙΖΑ και η Ενωμένη Αριστερά δίνουν μαζί τη μάχη για την ανατροπή της μνημονιακής πολιτικής στην Ευρώπη, τονίζει σε συνέντευξή του στην «Αυγή» ο συντονιστής της Ενωμένης Αριστεράς, Κάγιο Λάρα, υπογραμμίζοντας ότι οι αγώνες του ελληνικού λαού αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης για όσους πιστεύουν σε μια δημοκρατική και κοινωνική Ευρώπη. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΑΡΓΥΡΗ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟ
Πώς εκτιμάτε τις συναντήσεις της ευρωπαϊκής Αριστεράς στη Μαδρίτη με την παρουσία του Αλ. Τσίπρα, του Π. Λοράν και του Ζ.Λ. Μελανσόν; Ο απολογισμός είναι παραπάνω από θετικός. Κατανοήσαμε ότι βρισκόμαστε αντιμέτωποι με ένα κοινό πρόβλημα και κυρίως σε ό,τι αφορά την ομοιότητα των προβλημάτων ανάμεσα στην Ισπανία και την Ελλάδα. Ο οδικός χάρτης της τρόικας είναι ο ίδιος. Σε όλες τις χώρες εφαρμόζουν με τον ίδιο τρόπο τα ίδια μέτρα, ενώ αλλάζει μόνο η ένταση και το χρονοδιάγραμμά τους. Η περίπτωση της Γαλλίας, παρόλο που η επιδείνωση της κατάστασης δεν έχει φθάσει στα επίπεδα της Ελλάδας ή της Ισπανίας, παρουσιάζει αρκετές ομοιότητες. Η κατάσταση αυτή διευκολύνει τη σύνθεση και τη σύγκλιση των απόψεων και των δράσεών μας. Στην πράξη οδηγηθήκαμε σε κοινές αναλύσεις και σε κοινές προτάσεις για την αντιμετώπιση της κρίσης και την κάθοδό μας στις επόμενες ευρωεκλογές του 2014. Υπάρχει η ανάγκη να ενώσουμε τις δυνάμεις της εναλλακτικής Αριστεράς για να ανατρέψουμε τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και να στηρίξουμε την άνοδο του Κόμματος της Ευρωπαϊκής Αριστεράς, για να αντιμετωπίσουμε αυτή τη μετωπική επίθεση της τρόικας και των νεοφιλελεύθερων δυνάμεων στο σύνολο των ευρωπαϊκών χωρών και κυρίως αυτών της Μεσογείου. Οι επαφές δεν περιορίστηκαν στο πολιτικό επίπεδο... Θα πρέπει να τονίσουμε τη θετική συνάντηση που είχαμε με τα δύο μεγαλύτερα ισπανικά ταξικά συνδικάτα, γιατί διαπιστώσαμε ότι η επίθεση που δέχονται στην Ελλάδα το συνδικαλιστικό κίνημα και τα δικαιώματα των εργαζομένων είναι η ίδια που δεχόμαστε και εμείς στην Ισπανία. Θα πρέπει να τονίσουμε τη μεγάλη επιτυχία που είχαν όλες οι συναντήσεις μας στη Μαδρίτη, με τα κινήματα, τους νέους, την Αριστερά, που πυροδότησαν ένα νέο πάθος για
τους αγώνες μας εναντίον της κρίσης. Αυτό ήταν το κοινό αίσθημα που ζήσαμε στη Μαδρίτη με τον Μελανσόν, τον Λοράν και τον Τσίπρα, περικυκλωμένοι από ένα μεγάλο κοινό που μας έδειχνε ξεκάθαρα την αποφασιστικότητά του να αγωνιστεί για να ανατρέψει τη σημερινή πολιτική. Πρέπει επίσης να υπογραμμίσουμε τη μεγάλη συμμετοχή και το πάθος της διαδήλωσης στην οποία συμμετείχαμε την τελευταία ημέρα της «εβδομάδας της ευρωπαϊκής Αριστεράς» στη Μαδρίτη. Συμμετείχαμε στην «παλίρροια των πολιτών», που ακολούθησε την παλίρροια της Παιδείας, αυτή της Υγείας και αυτή της υπεράσπισης των δημοσίων υπηρεσιών, τις διαμαρτυρίες της
Μεγάλη επιτυχία είχαν όλες οι συναντήσεις μας στη Μαδρίτη, με τα κινήματα, τους νέους, την Αριστερά, που πυροδότησαν ένα νέο πάθος στους αγώνες μας για να ανατρέψουμε τη σημερινή πολιτική. Αυτό ήταν το κοινό αίσθημα που ζήσαμε με τον Μελανσόν, τον Λοράν και τον Τσίπρα Η Ενωμένη Αριστερά έχει μια συμφωνία με το Σοσιαλιστικό Κόμμα στην Ανδαλουσία με βάση ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα, που προβλέπει την υιοθέτηση μέτρων υπέρ των ασθενέστερων κοινωνικών στρωμάτων
Πλατφόρμας εναντίον των κατασχέσεων σπιτιών και των εξώσεων. Είχαμε μια πλούσια εβδομάδα πολιτικού προβληματισμού και αναζητήσεων, αλλά και μια εβδομάδα σκληρών κοινωνικών αγώνων. Η ευρωπαϊκή Αριστερά, τα συνδικάτα και τα κινήματα δώσαμε μια θετική εικόνα ενότητας και αποφασιστικότητας. Στα τέλη του έτους θα πραγματοποιηθεί το συνέδριο του Κόμματος της Ευρωπαϊκής Αριστεράς στη Μαδρίτη. Τι σχεδιάζει η Ενωμένη Αριστερά που έχει αναλάβει τη διοργάνωση αυτή; Το συνέδριό μας θα καταλήξει σε ένα κοινό μανιφέστο που θα αναγνωρίζονται όλες οι δυνάμεις του Κόμματος της Ευρωπαϊκής Αριστεράς, με σαφή στόχο να συγκεντρώσουμε όσο το δυνατόν περισσότερες δυνάμεις για να δώσουμε την κοινή μας μάχη στους δρόμους και τις πλατείες και την αντιπροσώπευσή μας στους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Πρέπει να δείξουμε στον κόσμο ότι υπάρχει ακόμη ελπίδα μπροστά στην ωμότητα και τη βιαιότητα της νεοφιλελεύθερης πολιτικής. Η Ενωμένη Αριστερά, πάντως, θα πραγματοποιήσει στις 22 Ιουνίου μια συνδιάσκεψη για την ευρωπαϊκή πολιτική της, καλώντας να συμμετέχουν διάφορες πολιτικές και συνδικαλιστικές δυνάμεις και κινήματα. Στην Ισπανία ο δικομματισμός δέχθηκε ένα πλήγμα, ενώ σε δύο τοπικές κυβερνήσεις η Ενωμένη Αριστερά συμμετέχει ή στηρίζει εξωτερικά κυβερνήσεις του Σοσιαλιστικού Κόμματος. Υπάρχει προοπτική συνεργασιών ανάμεσα στα αριστερά, προοδευτικά και δημοκρατικά κόμματα; Ο δικομματισμός στην Ισπανία δέχθηκε μεγάλο πλήγμα. Ο κόσμος ρίχνει διαρκώς και περισσότερο τις ευθύνες της καταστροφικής κρίσης στα δύο κόμματα που διαχειρίστηκαν τις τύχες της χώρας από την πτώση του φασισμού, το Λαϊκό και το Σοσιαλιστικό Κόμμα. Ο δικομματισμός δέχθηκε πλήγμα, αλλά δεν καταρρακώθηκε εντελώς. Έχουμε ακόμη δρόμο μπροστά μας. Το σίγουρο είναι ότι το 84% των πολιτών δεν έχει καμία εμπιστοσύνη στον Ραχόι και, ακόμη χειρότερα, πάνω από το 90% δεν έχει καμία εμπιστοσύνη στον ηγέτη του Σοσιαλιστικού Κόμματος Ρουμπαλκάβα. Η Ενωμένη Αριστερά έχει μια συμφωνία με το Σοσιαλιστικό Κόμ-
Ποιος είναι ο Κάγιο Λάρα Ο Κάγιο Λάρα είναι συντονιστής της Ενωμένης Αριστεράς, ηγετικό στέλεχος του Κ.Κ. της Ισπανίας και πρόεδρος και εκπρόσωπος της Πλουραλιστικής Αριστεράς στο ισπανικό Κοινοβούλιο. Ξεκίνησε σαν αγρότης και εξελίχθηκε σε ηγετικό στέλεχος του συνδικάτου αγροτών και κτηνοτρόφων COAG, ενώ από το 1987 έως το 1999 ήταν δήμαρχος της Αργκαμασίγια ντε Άλμπα στην Καστίλη Λα Μάντζα του Δον Κιχώτη. Στο 10ο Συνέδριο της Ε.Α. η υποψηφιότητά του για συντονιστής, που στηρίχθηκε από το Κ.Κ. της Ισπανίας, πήρε το 45%, ενώ διαδέχθηκε τον Γκασπάρ Γιαμαθάρες στα ηνία της Ε.Α. με ποσοστό 55%. Ο Λάρα κατάφερε να οδηγήσει την Ε.Α. σε διαδοχική βελτίωση των εκλογικών αποτελεσμάτων της. Στις εκλογές του 2011 η υποψηφιότητά του για την πρωθυπουργία στηρίχθηκε από το 82,8% της Ε.Α., που κατάφερε να αποκομίσει τα καλύτερα εκλογικά αποτελέσματα από το 1996 και σχεδόν να επταπλασιάσει τους βουλευτές της.
μα στην Ανδαλουσία με βάση ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα, που προβλέπει την ψήφιση πάνω από 80 νόμων και την υιοθέτηση τουλάχιστον 200 μέτρων υπέρ των ασθενέστερων κοινωνικών στρωμάτων. Με βάση αυτό το σχέδιο σχηματίστηκε η τοπική κυβέρνηση της Ανδαλουσίας, γνωρίζοντας ότι δεν μπορεί να αποφασίζει για τη φορολογία και την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, που αποτελούν αρμοδιότητες της κεντρικής κυβέρνησης. Με ποιον θα πρέπει να κάνουμε συμμαχίες; Με ποιον θα πρέπει να κατεβούμε στις εκλογές; Το κλειδί για εμάς είναι τι θα λένε αυτές οι δυνάμεις της Αριστεράς, τι κάνουν εναντίον της κρίσης, ποια εμπιστοσύνη τους δείχνουν οι πολίτες και σε τι πρόγραμμα ανατροπής μπορεί να συγκλίνουν. Εμείς θα δώσουμε τη μάχη με όσους μέσα στην κοινωνία, τα συνδικάτα και τα κινήματα είναι διατεθειμένοι να σηκώσουν κεφάλι στην τρόικα, τον Ραχόι και τον καταστροφικό νεοφιλελευθερισμό. Με βάση αυτή τη θέση θα πραγματοποιήσουμε την οποιαδήποτε συνεργασία με άλλες δυνάμεις στο μέλλον. Δεν μπορούμε να κάνουμε καμία συμμαχία και συνεργασία πριν από τις εκλογές, αλλά μπορούμε να έχουμε έναν πολιτικό διάλογο και αντιπαράθεση θέσεων με άλλες δυνάμεις. Η ριζοσπαστική και εναλλακτική Αριστερά θα πρέπει να έχει μια σαφή παρουσία. Ο Ραχόι επιμένει στη λιτότητα, ενώ το κοινωνικό θερμόμετρο στην Ισπανία συνεχίζει να οδηγείται σε υψηλότερα επίπεδα... Στις 26 Απριλίου ο Ραχόι μας παρουσίασε ένα καινούργιο σχέδιο μεταρρυθμίσεων, υποστηρίζοντας ότι όταν ολοκληρωθεί η εφαρμογή του, στα τέλη του 2015, με τη λήξη της θητείας της κυβέρνησης, η ανεργία θα φθάνει στο 25,8%, με 1 εκατομμύριο περισσότερους ανέργους από την ανάληψη της κυβέρνησης από τον ίδιο το 2011. Παραδόξως ο Ραχόι κέρδισε τις εκλογές υποσχόμενος ανάπτυξη και μείωση της ανεργίας. Τότε μας έλεγε ότι θα δημιουργήσει 3,5 εκατομμύρια θέσεις εργασίας! Μέχρι το τέλος της θητείας του τονίζει ότι δεν θα αλλάξει πολιτική και θα εφαρμόζει αυτές που αποκαλεί «μεταρρυθμίσεις». Περικοπές και περικοπές. Αυτό είναι το παρόν και το μέλλον για να διευκολύνει τους κερδοσκόπους του χρηματοοικονομικού τομέα να λεηλατήσουν τη χώρα.
56
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 9 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
OIKOΛΟΓΙΑ MΕ ΤΗ ΒΟΥΛΑ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ
Στα αζήτητα οι υποχρεώσεις...
Ευρωπαϊκό τελεσίγραφο για τις περιοχές Natura Τη μακαριότητα της ηγεσίας του ΥΠΕΚΑ ταράσσει (;) επιστολή της Γενικής Διεύθυνσης Περιβάλλοντος της Ε.Ε., η οποία ζητά επιτακτικά να μάθει τι έχει πράξει για την προστασία των ήδη χαρακτηρισμένων Ειδικών Ζωνών Διατήρησης του ευρωπαϊκού δικτύου Νatura 2000, όπως υποχρεούται, αλλά και αν έχει οριοθετήσει νέες. Διαφορετικά, θα ακολουθήσει τον γνωστό δρόμο της διαδικασίας επί παραβάσει λόγω μη συμμόρφωσης με την Οδηγία 92/43 περί οικοτόπων. Ως είθισται, δίνει διορία το αργότερο έως τις 20 Ιουλίου για να λάβει απαντήσεις. Η αλήθεια είναι ότι όχι μόνο έχει «παραχθεί» το απόλυτο τίποτα, αλλά, αντίθετα, νομοθετήθηκε η διάλυση του συστήματος προστατευόμενων περιοχών με ανορθόδοξες συγχωνεύσεις και καταργήσεις των φορέων διαχείρισης των λίγων προστατευόμενων περιοχών, χωρίς ουδεμία μέριμνα για την τύχη τους μετά το 2015. Η επιστολή έφυγε από τις Βρυξέλλες στις 22 Απριλίου και το περιεχόμενό της αναδεικνύει την αδιαφορία των κυβερνώντων για τον φυσικό πλούτο της χώρας, τον οποίο προσφέρουν σε πολλές περιπτώσεις και με σειρά νομοθετημάτων προς «ανάπτυξη» και της ευλογίες της τρόικας, στην οποία συμμετέχει η Ε.Ε. Όπως είναι γνωστό, έχουν χαρακτηριστεί ως τόποι κοινοτικής σημασίας 239 περιοχές, αρχής γενομένης από το 2006, που σε κάποιες περιπτώσεις ταυτίζονται με τις Ζώνες Ειδικής Προστασίας της Ορνιθοπανίδας, με την πιο πρόσφατη επικαιροποίηση την άνοιξη του 2011 και την ενσωμάτωσή τους στον νόμο για την Προστασία της Βιοποικιλότητας. Σε αυτόν μάλιστα οριζόταν πως τα μέτρα διαχείρισης ξεκινούν το αργότερο από τις 20 Σεπτεμβρίου 2012. Η Γενική Διεύθυνση Περιβάλλοντος επισημαίνει ότι η εξαετής περίοδος για τον χαρακτηρισμό ΕΖΔ έχει τώρα εκπνεύσει για τους ελληνικούς τόπους κοινοτικής σημασίας που περιλαμβάνονται στον κατάλογο της μεσογειακής βιογεωγραφικής περιοχής που ενέκρινε η Επιτροπή στις 19 Ιουλίου 2006. Άρα, τίθεται ζήτημα συμμόρφωσης με
τη βασική αυτή υποχρέωση της Οδηγίας περί οικοτόπων. Επιπλέον η Ελλάδα δεν έδωσε πληροφορίες για την εφαρμογή των αναγκαίων μέτρων, «που ενδεχομένως συνεπάγονται ειδικά ενδεδειγμένα σχέδια διαχείρισης ή ενσωματωμένα σε άλλα σχέδια διευθέτησης και τα δέοντα κανονιστικά, διοικητικά ή συμβατικά μέτρα που ανταποκρίνονται στις οικολογικές απαιτήσεις των τύπων φυσικών οικοτόπων και των ειδών τα οποία απαντώνται στους τόπους». Ζητά λοιπόν βάσει των απαιτήσεων της οδηγίας 92/43 (άρθρα 4 παράγραφος 4 και 6 παράγραφος 1) τα εξής: o Να προσδιοριστεί το χρονοδιάγραμμα για τον καθορισμό των εθνικών στόχων διατήρησης των τύπων οικοτόπων και ειδών κοινοτικού ενδιαφέροντος καθώς και οι τοπικοί στόχοι ανά ΕΖΔ ή ομάδες ΕΖΔ, μέσω υπουργικής απόφασης, όπως είχε απαντήσει το ΥΠΕΚΑ τον Οκτώβριο του 2012. Επίσης, αν έχει ολοκληρωθεί η μελέτη -στην οποία θα στηριζόταν η υπουργική απόφαση- με τίτλο «εποπτεία και αξιολόγηση της κατάστασης διατήρησης τύπων οικοτόπων και ειδών
κοινοτικού ενδιαφέροντος».
o Να παραδοθεί ο κατάλογος των περιοχών
με θεσμοθετημένα διαχειριστικά σχέδια, προσδιορίζοντας τα σχέδια διαχείρισης με νομικά δεσμευτικό χαρακτήρα και να αναφερθεί η δημόσια προσβάσιμη πηγή όπου είναι διαθέσιμα. o Για όσες περιοχές έχει παρέλθει η εξαετής προθεσμία αλλά και για όσες δεν έχει εκπνεύσει ακόμη και δεν διαθέτουν σχέδια διαχείρισης ή δεν εφαρμόζονται άλλα μέτρα διατήρησης να δοθεί χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης της διαδικασίας και στόχοι αναφοράς. Διαχειριστικά σχέδια τα οποία περιλαμβάνουν λεπτομερή μέτρα προστασίας δεν διαθέτουν ούτε οι 29 περιοχές (εθνικοί δρυμοί, υδρότοποι Ραμσάρ κ.λπ.) που ο χαρακτηρισμός, η οριοθέτησή τους και ο καθορισμός των επιτρεπομένων δραστηριοτήτων ανά ζώνη προστασίας έχει θεσμοθετηθεί από το 1999 και εντεύθεν. Για τις περιοχές που έχουν ενταχθεί στο Δίκτυο Νatura, προκειμένου να θεσμοθετηθεί η προστασία τους, απαιτείται εκπόνηση Ειδικής Περιβαλλοντικής Μελέτης με την οποία θα τεκμηριώνεται επιστημονικά η πρόταση οριοθέτησης και χαρακτηρισμού και οι αναγκαίες για το προστατευτέο αντικείμενο ρυθμίσεις στις χρήσεις γης που θα περιληφθούν στη συνέχεια σε Προεδρικό Διάταγμα. Ακολουθεί η επιλογή διαχειριστικού σχήματος και η εκπόνηση σχεδίου διαχείρισης και η έκδοση υπουργικής απόφασης. Προτάσεις που κατέθεσαν οι αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠΕΚΑ τον Οκτώβριο πέρυσι και εκ νέου τον Φεβρουάριο ώστε να καταρτιστούν οι Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες με την ένταξή τους στο επιχειρησιακό Πρόγραμμα Περιβάλλον, με σκοπό τα διαχειριστικά σχέδια να χρηματοδοτηθούν κατά τη νέα προγραμματική περίοδο ΣΕΣ 2014-2020, απερρίφθησαν μετ’ επαίνων. Το ένα έργο αφορούσε «τον τεχνικό και επιστημονικό συντονισμό της κατάρτισης ειδικών περιβαλλοντικών μελετών» και το δεύτερο την εκπόνηση των ειδικών μελετών ανά περιφέρεια...
Το άρθρο 8 του νόμου για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας με τον τίτλο «Ρυθμίσεις για την προστασία και διαχείριση των ΕΖΔ, κατ’ εφαρμογή της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ, όπως κυρώθηκε με την ΚΥΑ της 28/12/1998 (ΦΕΚ 1289 Β’), προβλέπει τα εξής για την καλύτερη εφαρμογή της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ: 1. Με απόφαση του υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, κατόπιν γνωμοδότησης της Επιτροπής «Φύση 2000», καθορίζονται εθνικοί στόχοι διατήρησης των τύπων οικοτόπων και των ειδών κοινοτικής σημασίας (Παραρτήματα Ι και ΙΙ της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ) που απαντώνται στην ελληνική Επικράτεια με στόχο την επίτευξη ικανοποιητικής κατάστασης διατήρησής τους στο σύνολο της εξάπλωσής τους μέχρι το 2020. Με την ίδια ή άλλες αποφάσεις ανά ΕΖΔ ή ομάδες τέτοιων, καθορίζονται επίσης στόχοι διατήρησης, με στόχο την επίτευξη ικανοποιητικής κατάστασης διατήρησης των τύπων οικοτόπων και των ειδών που απαντώνται σε κάθε μια περιοχή, και περιγράφονται στο τυποποιημένο έντυπο δεδομένων, με εξαίρεση εκείνα που θεωρούνται μη σημαντικά σύμφωνα με το τυποποιημένο έντυπο δεδομένων μέχρι το 2020, με βάση τα παρακάτω κριτήρια: α. Τις οικολογικές απαιτήσεις τους. β. Την κατάσταση διατήρησής τους σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο. γ. Τις απειλές και τους κινδύνους υποβάθμισης, καταστροφής ή όχλησής τους. δ. Την εθνική και ευρωπαϊκή σημασία τους για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας. ε. Τη συνολική συνοχή του δικτύου «Natura 2000». 2. Οι στόχοι διατήρησης είναι μετρήσιμοι, ενδεδειγμένοι για την κάθε ΕΖΔ, περιεκτικοί και συνεκτικοί. Στις περιπτώσεις που η κατάσταση διατήρησης ενός τύπου οικοτόπου ή ενός είδους δεν είναι γνωστή, οι αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠΕΚΑ εκπονούν κατά προτεραιότητα προγράμματα έρευνας και συγκέντρωσης στοιχείων και πληροφοριών, με στόχο τον εμπλουτισμό της γνώσης ώστε να καθοριστεί η κατάσταση διατήρησής του. 3. Οι στόχοι και τα μέτρα διατήρησης των ΕΖΔ ενσωματώνονται στο σχέδιο διαχείρισης που προβλέπει η παράγραφος 5 του άρθρου 18, από τις εποπτεύουσες υπηρεσίες, κατόπιν αξιολόγησης των δεδομένων για την κάθε περιοχή και των σχετικών στόχων διατήρησης. 4. Στην περίπτωση που ΕΖΔ εμπίπτουν στην αρμοδιότητα φορέα διαχείρισης του άρθρου 15 του Ν. 2742/1999, (...) ο οικείος φορέας διαχείρισης συντονίζει τα προγράμματα (...) και τη διαδικασία εκπόνησης των σχεδίων διαχείρισης (...) για τις ΕΖΔ αρμοδιότητάς του. 5. Η υλοποίηση δράσεων διαχείρισης των ΕΖΔ ξεκινά το συντομότερο δυνατό και όχι αργότερα από τις 20 Σεπτεμβρίου 2012. 6. (...) είναι δυνατός ο καθορισμός ειδικότερων όρων και περιορισμών δόμησης χρήσεων γης, καθώς και κάθε άλλου ζητήματος που αφορά την προστασία και οικολογική διαχείριση των ΕΖΔ με προεδρικά διατάγματα που εκδίδονται με πρόταση του υπουργού ΠΕΚΑ και σε εφαρμογή ειδικής έκθεσης. 7. Με Προεδρικό Διάταγμα που εκδίδεται με πρόταση του υπουργού ΠΕΚΑ, εγκρίνονται σε χάρτη τα ακριβή όρια των ΕΖΔ. Στο Διάταγμα περιλαμβάνονται τα είδη και οι τύποι οικοτόπων χαρακτηρισμού, καθώς και οι στόχοι διατήρησης ανά περιοχή. Υποχρεωτικά το σχέδιο του διατάγματος τίθεται σε δημόσια διαβούλευση για τουλάχιστον έναν μήνα.
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 9 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
ΓΡΑΜΜΑΤΑ&ΤΕΧΝΕΣ Ο Κάρολος Τσίζεκ καταργεί τα σύνορα των προκαταλήψεων, σιγοτραγουδώντας έναν διονυσιακό σκοπό, που φέρνει πιο κοντά το απoλεσμένο ρίζωμα
Όπως η χαλαρή βροχή του Μάη φλερτάρει με τα τζάμια των παραθύρων, έτσι και τα αφηγήματα του Καρόλου Τσίζεκ χαϊδεύουν της μνήμης τα άγκιστρα. Αυτός ο συνεκτικός τόμος έξι διηγημάτων μιας από τις σημαντικότερες πνευματικές φυσιογνωμίες της Θεσσαλονίκης, έρχεται να ταράξει ευχάριστα με το ραβδάκι
της. Όχι τόσο για να επιβεβαιώσει όπως κάποιοι οπαδικά ευελπιστούν, την ανιστόριτη θεωρία των δυο άκρων, όσο για να καταδείξει έμπρακτα τον βίο και την πολιτεία δεσποτικών καθεστώτων, που δημιουργούν μια καχύποπτη και εξόχως μικρόνοη καθεστηκυία τάξη. Η οποία εντέλλεται με την καθυπόταξη των «ακραίων». Εν προκειμένω στις μικρές χώρες του πρώην Συμφώνου της Βαρσοβίας, η παράδοση της σατυρικής λογοτεχνίας λαϊκής και λόγιας, αποτέλεσε όπλο αντίστασης. Με τέτοιες φωνές όπως του Γιάροσλαβ Χάσεκ συνδέεται ο Τσίζεκ. Μια υπόρρητη συνεκδοχή των λελογισμένων κριμάτων μιας πολιτικής θεολογίας, απ’όπου το βασικό συστατικό της άδολης γενναιοδωρίας ενώ διαφημίζονταν, εξέλιπε τελικά. Ο πεζογραφικός κανόνας του Καρόλου Τσίζεκ, εκφράζεται μέσα από την ευκαμψία των λέξεων. Η στιλπνότητα στο καλέμισμα των σύντομων προτάσεων, οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στην απτή καθαρότητα. Μια εξέλιξη που διόλου δεν μπαίνει σε χωράφια που μυρίζουν ακαδημαϊκή μούχλα. Η εγγενής θλίψη των κειμένων, αναπλάθει ένα συνεχές
57
αφού προέρχονται από τα σημάδια των καιρών που μπλέχτηκαν στα δίχτυα αυτού του εκλεπτυσμένου διαβάτη. Για τον Τσίζεκ, η αναδρομή συνέχει πρωτίστως στις αέναες μετακινήσεις του πατέρα του και στον τόπο καταγωγής του. Εκεί θα συναντήσει πρόσωπα αφημένα, γωνιές της ύπαρξης που ζητούν επίμονα έναν τρόπο να εκφραστούν χωρίς λογοκρισία. Για τον πολυκύμαντο καλλιτέχνη, η ετερότητα παίζει πολύ σημαντικό ρόλο. Στον απόηχο των κλειστών και ακολούθως ελέγξιμων κοινωνιών, ο Τσίζεκ μιλά εξ ονόματος της αδογμάτιστης πολιτισμικής ιδιαιτερότητας. Η οποία προβιβάζει τον πλουραλισμό και τη συνάθροιση, αφήνοντας στην ίδια τάξη τον εγωτισμό και τον τυφλό φανατισμό που σφίγγει σαν μέγγενη τους ανθρώπους, μεταβάλλοντας τους σε εξολοθρευτικές μηχανές. Αυτή η συνεχής ανασύνθεση με ένα παλίμψηστο προσώπων και ιστορικών περιόδων, προσδίδει στον Τσίζεκ την ενεργοποιό κινητήριο δύναμη που χρειάζεται για να αποφασίσει ποιους αμφορείς της ζωής του, θα παρασύρουν οι λέξεις. Πανταχού παρόν το εναλλασσόμενο τοπίο της
Οι προηγούμενες ζωές ενός μποέμ
ΠΟΙΗΤΙΚΟ ΑΝΘΟΛΟΓΙΟ
του, τα λιμνάζοντα νερά της πρόσφατης βιβλιοπαραγωγής. Λες και είναι γραμμένα από χέρι παραμυθά, που εδράζεται σε άκρως ρεαλιστικές αγωνίες. Μαθητής του Νίκου Γαβριήλ Πετζίκη, χαρισματικός αφηγητής και χρονογράφος του ιστορικού περιοδικού Κοχλίας, ο Κάρολος Τσίζεκ συνεργάστηκε στενά με τον Ντίνο Χριστιανόπουλο, στην καλλιτεχνική επιμέλεια του εμβληματικού περιοδικού Διαγώνιος. Ποιητής, και εικαστικός μεταξύ άλλων, ο Τσίζεκ γεννήθηκε στη Μπρέσια της Ιταλίας από γονείς με καταγωγή τη Βοημία της Τσεχίας, εγκαταστάθηκε στη Θεσσαλονίκη μαζί με την οικογένεια του, το 1930. Η διαδρομή του εκφράζει ως έναν μεγάλο βαθμό, τη διαθλούμενη πορεία ενός Εβραίου της διασποράς. Που πολιτιστικά ανοίγει τα φτερά του στη Δύση και πολιτικά στην Ανατολή. Μιας στάσης κοινωνικής όσο και λογοτεχνικής που στάθηκε απέναντι στους ολοκληρωτισμούς της εποχής
ταξίδι στη λίμνη της νοσταλγίας. Οι θύμισες όμως, στα γραπτά του συγγραφέα, δεν απολαμβάνουν τις ανέσεις ενός πικτοριαλιστικού βολέματος. Αντίθετα, σεριανίζουν έναν αόρατο μίτο της Αριάδνης, που σκαλώνει σε στιγμιότυπα και συνειρμούς. Ο Κάρολος Τσίζεκ επιφέρει μια αναπάντεχη συνοχή στον ρευστό λόγο του, που πόρρω απέχει από μια τυπική γραμμική αφήγηση. Αντιστρατεύει τον ενεστώτα με τους παρελθοντικούς χρόνους, φτιάχνοντας μια αντήχηση που η μουσικότητα της τροχιοδρομεί στις εκτάσεις μιας σονάτας. Ο συγγραφέας σε δύσκολους καιρούς, έχει την ικανότητα να παρακάμψει τις εθνοκεντρικές θεωρήσεις των ακραίων σωβινιστών, ενώ παράλληλα αποφεύγει με παρρησία να πέσει στους νερόλακκους των ακατάληπτων θεωρήσεων περί μιας γενικευμένης αποδόμησης της Ιστορίας και των υποκειμένων της. Στον κύκλο των διηγημάτων, προτάσσεται το αίτημα της δυνατότητας για συνύπαρξη. Εντός πλαισίου μικροκοινωνίας και ενός ελεύθερου κοινοτισμού, όπως άλλωστε συνέβη σε πολλές γειτονιές των Βαλκανίων. Θαρρείς πως ο Τσίζεκ το κάνει «επίτηδες» να προβάλλει την ολότητα με τα ελαττώματα της, παρά τη μερικότητα που σπαράσσεται από επιδιώξεις ισχυρότερων δυνάμεων. Τα πεζά του κύκλου διαθέτουν έντονο άρωμα αυτοαναφορικότητας,
πόλης. Τα σπίτια και η μυρωδιά των γειτονιών. Οι φτωχοί Εβραίοι του λιμανιού, οι όψεις της Γαμβέττα, ο Καζαντάκης, ένας θείος πίσω από το παραπέτασμα, η Άνοιξη της Πράγας, το τουριστικό περίπτερο της Τσεχοσλοβακίας, ένα κυνήγι, οι φωτογραφίες των Τσιγγάνων του Γιόζεφ Κούντελκα. Η εμμονή του Τσίζεκ στον σωστό τονισμό των λέξεων, αποτελεί μια ακόμη απόδειξη της απρόσκοπτης επιθυμίας του Τσίζεκ για το σώσιμο της πατρογονικής ταυτότητας. Η προσεγμένη έκδοση, κάτω από το ακούραστο βλέμμα της Γιώτας Κριτσέλη είναι μοναδική. Οι σημειώσεις που παρατίθενται, κατατοπιστικές. Δείχνουν τον πυρετό της ιστορικής έρευνας των πηγών. Στο τέλος το επίμετρο του Αλέξη Ζήρα, φωτίζει με ζέση τη διαδρομή ενός λογοτέχνη με σπάνιες ικανότητες. Ο Κάρολος Τσίζεκ από τη μεριά του, πότε σκωπτικός, πότε λυρικός και πότε οξύκαυστος, καταργεί τα σύνορα των προκαταλήψεων, σιγοτραγουδώντας έναν διονυσιακό σκοπό, που φέρνει πιο κοντά το απωλεσμένο ρίζωμα. ΝΙΚΟΣ ΚΟΥΡΜΟΥΛΗΣ
Info:
Κάρολος Τσίζεκ Η λιμνοθάλασσα της Γεωργικής Σχολής και άλλες αφηγήσεις Εκδόσεις Κίχλη σελ.: 225, τιμή: 13.00
58
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 9 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ
Νομιμότητα και νομιμότητα Πριν από λίγες μέρες: πηγαίνω με το μετρό στη δουλειά μου. Είμαι όρθιος, στραμμένος προς την κατεύθυνση προς την οποία πηγαίνω. Πίσω μου ακούω τη στεντόρεια φωνή κάποιου που διαλαλεί ότι η τετράχρονη αδελφούλα του είναι στο νοσοκομείο και ότι δεν μπορεί να καλύψει τα «οικονομικά της έξοδα» και ότι γι’ αυτό τον λόγο «πουλάει δυό στυλούς 50 λεπτά» και «σας ευχαριστώ» και «ο Θεός να σας έχει καλά» και τα υπόλοιπα του τυπικού της επαιτείας, επαγγελματικής ή όχι, δεν το εξετάζω. Άλλωστε δεν είμαι μπάτσος, δηλαδή ένας απ’ αυτούς που ανά πάσα στιγμή και επειδή έτσι γουστάρουν μπορούν να συλλάβουν και να καταταλαιπωρήσουν τον οποιονδήποτε φτωχοδιάβολο, λες και από τη σύλληψή του εξαρτάται η ευνομία όλης της χώρας σε ολόκληρη την κλίμακα. Ας είναι. Περνάει ο φτωχοδιάβολος με τα στυλό μέσα στην αδιαφορία των στραμμένων αλλού βλεμμάτων ή αγκυλώνοντας την αγαθή φιλανθρωπία (και το λέω με απόλυτο σεβασμό προς το συναίσθημα που κινεί την πράξη), που μετατρέπεται σε κέρματα (κομμάτια ελάχιστα) της συμπάθειας και σε ψιθυριστή κατανόηση του επαιτικού ψεύδους. Κανένας δεν θέλει να πάρει «τους δύο στυλούς», απλώς ανταποκρίνεται στο στρεβλό σχήμα της επαιτείας και της παράκλησης με το άλλο στρεβλό σχήμα: εκείνο της νοημοσύνης. Ας μη μιλήσουμε, λοιπόν, για νομιμότητα. Όχι τη «νομική» νομιμότητα, αλλά για την άλλη νομιμότητα, των αν-
Ο ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΑΡΙΟΣ
θρώπινων σχέσεων, που οφείλει η πολιτεία (δηλαδή η κοινωνία και το κράτος) να προστατεύει και να καλλιεργεί και να διαφυλάττει ως κόρην οφθαλμού: τη νομιμότητα της αξιοπρέπειας, τη νομιμότητα της ελευθερίας, τη νομιμότητα της βαθιάς κουλτούρας περί την άθληση στο βαρύ άθλημα της ισονομίας, της ισοπολιτείας που «απαγορεύει» εξ υποστάσεως την επαιτεία και προ παντός την ελεημοσύνη ως τρόπο μιας αγάπης κάκιστης ποιότητας που διαλύεται πριν ακόμα ανοίξουν οι πόρτες του συρμού στην επόμενη στάση. Την οποία βεβαίως ουδείς οικτήρμων ή ανεικτήρμων εκλαμβάνει ως επόμενη στάση της δημοκρατίας μέσα στον χρόνο και όλοι την μετέρχονται άνευ ουδεμίας «νομικής» ανησυχίας, ανυποψίαστοι και προσηλωμένοι στο καθολικό ακατάσχετο γεγονός που ονομάζεται προχείρως πραγματικότητα. Ένα άθυρμα. Ας μη μιλήσουμε λοιπόν για νομιμότητες, γιατί το πράγμα είναι περίπλοκο και φανερά διάφορο από τους νόμους της αντιπροσώπευσης, πράγμα που σημαίνει αγάπη δι’ αντιπροσώπων, απέχθεια δι’ αντιπροσώπων, κατανόηση δι’ αντιπροσώπων, εχθρότητα ακόμη δι’ αντιπροσώπων, δικαίωμα φιλαλληλίας ή φιλαληθείας, βρε αδερφέ, δι’ αντιπροσώπων και πάει λέγοντας. Εδώ φυσικά δεν μιλάμε για τη συγκινημένη αυτενέργεια συλλογισμένων ομάδων με το καθαρότατο βλέμμα της ευθυκρισίας και το ευθύβουλο ανάλωμα στον άξονα της βασικής τριβής, που είναι ο πολύπονος αγώνας. Εδώ μιλάμε
ΥΠΑΡΧΕΙ ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΚΑΝΑΒΟΥΡΗ kostaskanavuris @hotmail.com
Κάθε στιγμή είναι και μια μάχη ανάμεσα στα δύο είδη της νομιμότητας. Και η κάθε μάχη έχει ελπίδες νίκης, αρκεί να συντρέξουν οι προϋποθέσεις. Κι ας μοιάζουν οι περισσότεροι να ζούνε μέσα στην ήττα της ανθρωπιάς τους, δηλαδή μέσα στα ερείπια της πολιτικής τους υπόστασης και μέσα στην αναλφάβητη τυφλότητα κάθε ανάγνωσης του κόσμου. Ακόμα κι αυτό μπορεί να ανατραπεί
για τη νομιμότητα που απομακρύνεται τόσο πολύ μέσα στην έννοια της αντιπροσώπευσης, ώστε στο τέλος να καταντάει μια ξενικότητα της ισχύος, της ανερμήνευτης ισχύος που εισχωρεί μέσα στο τρέχον και ανακαθορίζει τον καιρό, τον χώρο και δι’ αυτών τον χρόνο. Με μια κουβέντα, μιλάμε για δύο διαφορετικά είδη νομιμότητας που παλεύουν σε κάθε στιγμή του βίου μας είτε το θέλουμε είτε όχι. Και ίσως αυτό να είναι η παρηγοριά: στο είτε το θέλουμε, είτε όχι. Όλοι. Εν τω βάθει και καταγωγικά, ισοτίμως και ισαξίως. Από τον έσχατο επαίτη μέχρι τον αίσχιστο λειτουργικό διανοούμενο. Από την οροθετική και εκδιδόμενη μέχρι την υστερική κυρία της Πειραιώς 260. Από τον μυκτηρίζοντα τους δημοσίους υπαλλήλους, κρατικοδίαιτο οικογενειακώς επί σχεδόν αιώνα, μέχρι τον λαθρέμπορο και τον επίορκο που υπενοικιάζει τη λαθρεμπορία και την επιορκία από τη σκοτεινή ιεροστασία της αντιπροσώπευσης. Κάθε στιγμή είναι και μια μάχη ανάμεσα στα δύο είδη της νομιμότητας. Ακόμα και μέσα στον ίδιο άνθρωπο, η κάθε στιγμή είναι μια μάχη. Και η κάθε μάχη έχει ελπίδες νίκης αρκεί να συντρέξουν οι προϋποθέσεις. Κι ας μοιάζουν οι περισσότεροι να ζούνε μέσα στην ήττα της ανθρωπιάς τους, δηλαδή μέσα στα ερείπια της πολιτικής τους υπόστασης και μέσα στην αναλφάβητη τυφλότητα κάθε ανάγνωσης του κόσμου. Ακόμα κι αυτό μπορεί να ανατραπεί. Αρκεί να ξέρουμε ότι υπάρχει και να το πούμε. Να μην κρυφτούμε α-
http://www.vivliothekarios.blogspot.gr
Οι δημόσιες βιβλιοθήκες στο στόχαστρο Για τη δημοτική βιβλιοθήκη του Αμβούργου έχουμε ξαναγράψει εδώ. Για τα 36 παραρτήματά της μέσα στην πόλη, τους 496 εργαζόμενους και τους 396 εθελοντές. Τα ειδικά της προγράμματα που προσεγγίζουν είτε μετανάστες, προκειμένου να τους διδάξουν τη γερμανική γλώσσα στους χώρους της βιβλιοθήκης, είτε τα άτομα που αδυνατούν (λόγω ηλικίας, αναπηρίας κ.ά.) να πάνε τα ίδια στη βιβλιοθήκη, οπότε πάει εκείνη σε αυτά... Πρόσφατα έμαθα ότι η βιβλιοθήκη του Αμβούργου συνεργάζεται σταθερά τα τελευταία 2 χρόνια με ξενόγλωσσο βιβλιοπωλείο της Αθήνας παραγγέλλοντας βιβλία στην ελληνική γλώσσα, προκειμένου να καλύψει τις ανάγκες των Ελλήνων μεταναστών της πόλης! Η ιστορία αυτή έρχεται από μόνη της να σχολιάσει όσα γίνονται αυτές τις μέρες και στον χώρο των ελληνικών δημόσιων βιβλιοθηκών. Σειρά άρθρων αναφέρεται στη συγχώνευση 46 δημόσιων βιβλιοθηκών (μέσα σε αυτές και η Εθνική Βιβλιοθήκη) και στην επαπειλούμενη απόλυση προσωπικού. Η ειδησεογραφία δεν έχει επιβεβαιωθεί επισήμως από το υπουργείο Παιδείας, ούτε διαψευστεί, γεγονός που επιβεβαιώνει την αλήθεια της. Η προοπτική αυτή έχει προκαλέσει μεγάλη αναστάτωση στον βιβλιοθηκονομικό κόσμο και τις ελληνικές βιβλιοθήκες, αφού υποδεικνύει ότι στόχος της κυβέρνησης είναι η συρρίκνωση και το κλείσιμό τους. Όπως εξάλλου έχει ήδη γίνει με τις σχολικές και τις παιδικές βιβλιοθήκες, ενώ σοβαρότατα προβλήματα αντιμετωπίζουν
πλέον και οι ακαδημαϊκές, οι οποίες αποτελούν βασικό πυλώνα της έρευνας και εκπαίδευσης στην Ελλάδα. Αν η συγχώνευση των δημόσιων βιβλιοθηκών στην Ελλάδα γίνεται με στόχο τη... σωτηρία της χώρας, τη μείωση των λειτουργικών εξόδων (390.000 ευρώ ετησίως), την ελάφρυνση του Δημοσίου από το έρμα των υπαλλήλων του, τότε φαίνεται πως όσοι τη σχεδιάζουν είναι τουλάχιστον εγκληματικά ανόητοι. Οι βιβλιοθήκες αυτές παρά την ισχνή χρηματοδότηση και την αισχρή υποστελέχωση έχουν καταφέρει χρόνια τώρα να συνδεθούν με τις τοπικές κοινωνίες, να προσφέρουν το πνευματικό αγαθό τους δωρεάν σε όλους και να υποστηρίξουν προγράμματα και δράσεις για την εκπαίδευση, το περιβάλλον, την ψυχαγωγία παιδιών και ενηλίκων. Χωρίς να αποκλείεται η εγκληματική ανοησία όσων σχεδιάζουν τη διάλυση των βιβλιοθηκών στην Ελλάδα, δεν μπορούμε ωστόσο να παραβλέψουμε τις συζητήσεις που γίνονται αυτές τις μέρες, οι οποίες φέρουν ως ηθικό αυτουργό και ιθύνοντα νου των σχεδιαζόμενων ενεργειών τον εμφανιζόμενο εδώ και μήνες… σωτήρα τους. Οι βιβλιοθήκες δεν χρειάζονται σωτήρες. Θεσμική θωράκιση, προσωπικό, υλικό και υπηρεσίες χρειάζονται. Για να κάνουν τη δουλειά τους.
πό τη σκληρότητα του υπάρχειν καταφεύγοντας στην ταυτόσημη ομορφιά του. Γιατί εδώ είναι το σκληρό σημείο όπου παίζεται διαρκώς και αδιαλείπτως το άγριο παιχνίδι της νομιμότητας. Της ύπαρξης, δηλαδή, που νομιμοποιείται να λέει τον εαυτό της μέσα στους άλλους, όλους τους άλλους, ξέροντας πως αυτό δεν γίνεται αν δεν χωρέσεις -αν δεν μεγαλώσεις τόσο ώστε να χωρέσεις- όλους τους άλλους. «Ανάμεσα στο πρόσωπό σου και στο πρόσωπό σου, μια τρυφερή μορφή παιδιού γράφεται και σβήνεται», λέει ο Γιώργος Σεφέρης. Ιδού, συνεπώς, το σημείο της νομιμότητας: «Ανάμεσα στο πρόσωπό σου και στο πρόσωπό σου». Και πώς να το πεις αυτό, μέσα στον συρμό του μετρό, όταν πίσω από τον αναξιοπαθούντα με το στυλό μπήκε και καμένο τζάνκι, δεν ήξερε πού πατούσε και πού βρισκόταν, πήγαινε πίσω μπρος, κρώζοντας την οιμωγή του και επισύροντας την μήνι των νοικοκυραίων, αυτών των μπάτσων της υποταγής. Εκεί δεν υπήρχε φιλανθρωπία. Εκεί τα ψέματα τελειώνουν. Και υπάρχει μονάχα ο τρόμος. Η βελόνα που τρυπάει τη φλέβα της δικής σου ζωής και αιμορραγεί το νόμιμο υλικό σου, «ανάμεσα στο πρόσωπό σου και στο πρόσωπό σου». Ανάμεσα στις νομιμότητες, φόβος. Πάει να πει, κενό αντιπροσώπευσης. Αυτό το κενό πρέπει να γεμίσουμε. Αλλιώς θα το γκρεμίσουν άλλοι: οι μπάτσοι της νομιμότητας. Σαν τον Σαμαρά, τον Βενιζέλο και τον Κουβέλη.
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 9 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
59
ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ Είναι όπως ακριβώς το λέει η ωραία αφίσα με το παλαιάς κοπής ραδιοφωνάκι κεραίας: «Κόντρα σε ένα δύσκολο καλοκαίρι, με μια γιορτή στο κέντρο της πόλης». Και ποιο είναι ένα από τα κύρια συστατικά κάθε χαράς; Η μουσική! Εδώ έχουμε δεκαμελή εκπροσώπηση από μουσικούς διαφορετικών ειδών και στιλιστικών κατευθύνσεων, σε μια προσπάθεια να στηθεί μια συναυλία αντιπροσωπευτική των επιλογών του ραδιοφωνικού σταθμού. Οι παραγωγοί των εκπομπών αυτά τα τελευταία οκτώ χρόνια, φιλοξένησαν στα προγράμματά τους περίπου τα πάντα και αυτό θέλουν να καθρεφτίζεται ζωντανά. Η πρόσκληση έγινε αποδεκτή από συγκροτήματα όπως οι Mode Plagal, Baby Guru, Lolek, Active Member και καλλιτέχνες όπως οι Φοίβος Δεληβοριάς, Δημήτρης Αποστολάκης (Χαΐνηδες) Yianneiw, Μαρία Πανοσιάν, Ορφέας Περίδης. Εκτός από το μουσικό μέρος, στην εκδήλωση θα υπάρχουν σύντομες θεατρικές παραστάσεις και άλλες εκπλήξεις, όπως μονόλογοι και διαδραστικοί διάλογοι στη μορφή του stand-up
comedy, δράσεις από ζογκλέρ, ξυλοπόδαρους και κάθε είδους περφόρμερς, σκηνικές καταστάσεις στο πλαίσιο ενός «θεάτρου δρόμου» κ.ά. Παρουσιαστές θα είναι ο Χάρης Συμβουλίδης και ο Στυλιανός Τζιρίτας, οι παραγωγοί της εκπομπής «Κόκκινος Πετεινός». Τη stand-up πλευρά έχουν αναλάβει δύο εξαίρετοι νέοι κωμικοί, ο Δημήτρης Χριστοφορίδης και ο Διονύσης Ατζαράκης, ενώ η ηθοποιός Μάνια Παπαδημητρίου θα παρουσιάσει δύο θεατρικές παρεμβάσεις σε κείμενα Karl Valentine, Bertold Brecht και άλλων. Το κύριο είναι πως για κάποιες ώρες θα συνυπάρξουν η ροκ με τα βαλκανικά, η electronica με τη jazz, οι παραδοσιακοί ήχοι με το σύγχρονο ελληνικό τραγούδι. Στο πλαίσιο αυτής της γιορτής είχαμε μια συζήτηση με έναν από τους συμμετέχοντες, τον Ορφέα Περίδη, μουσικό, τραγουδοποιό, τροβαδούρο θα λέγαμε, που έχει δώσει δεκάδες όμορφα τραγούδια κατά τις δύο τελευταίες δεκαετίες.
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΚΟΡΝΗΛΙΟ ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟ
Διαβάζοντας το δελτίο Τύπου της συναυλίας είδαμε δέκα ονόματα μουσικών και σχημάτων. Μεταξύ αυτών και το δικό σας. Πώς αποφασίσατε να πάρετε μέρος; Τι μέτρησε για εσάς; Συμμετέχω σ’ αυτή την εκδήλωση για την οικονομική ενίσχυση μιας δημοκρατικής φωνής στα ερτζιανά. Χωρίς αμοιβή. Είμαι ακροατής του σταθμού και θα ήθελα να συνεχίσει. Η κίνησή σας σχετίζεται γενικότερα με τη στάση και τον ρόλο του δημιουργού, του μουσικού συγκε-
κριμένα, στην εποχή που ζούμε; Σημασία έχει ο καλλιτέχνης να είναι εν εγρηγόρσει και να καθρεφτίζει την πραγματικότητα μέσα στην οποία κινείται. Αυτό λίγο - πολύ συμβαίνει και είναι φυσικό, διότι ο καλλιτέχνης είναι εικόνα της κοινωνίας. Όμως δεν συμβαίνει πάντοτε... Υπάρχουν αρκετοί που λειτουργούν ακόμη με όρους και όνειρα μιας περασμένης και ξεπερασμένης εποχής. Η τέχνη πολύ συχνά είναι βραδυφλεγής. Ο λόγος είναι ότι θέλει να αφομοιώσει τα γεγονότα που έρχονται με κινηματογραφική ταχύτητα στη ζωή και την κοινωνία,
ΟΡΦΕΑΣ ΠΕΡΙΔΗΣ:
«Η Αριστερά συγκεντρώνει όλα τα υψηλά ιδανικά» Η τέχνη πολύ συχνά είναι βραδυφλεγής. Αυτός πιθανώς είναι ένας λόγος για τον οποίο κάποιοι δεν εκφράζονται ακόμα με τον τρόπο που εμείς θα περιμέναμε
ΜΕ ΤΟΝ ΟΡΦΕΑ ΣΤΗ ΓΙΟΡΤΗ ΤΟΥ 105,5 ΣΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ
έτσι ώστε να μπορέσει να εκφραστεί αποφεύγοντας τον λαϊκισμό, που είναι εχθρός του καλλιτέχνη. Αυτός πιθανόν είναι ένας λόγος για τον οποίο κάποιοι δεν εκφράζονται ακόμα με τον τρόπο που εμείς θα περιμέναμε. Εσείς πάντως ήδη έχετε καταθέσει άποψη και μάλιστα με τη λιτή ακρίβεια ενός τραγουδιού. Μιλώ για το «Ρεμάλι πατέρα», ένα ακυκλοφόρητο, προς το παρόν, κομμάτι. Το τραγούδι μπορεί να δείχνει αυτό που συμβαίνει στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, ωστόσο νομίζω πως ήρθε ο καιρός δειλά, δειλά να απενοχοποιήσουμε την ελληνική κοινωνία, διότι απατεώνες, κλέφτες, καταχραστές και διεφθαρμένοι υπάρχουν σ’ όλη την ανθρωπότητα και σε κάθε χώρα. Οι παθογένειες της ελληνικής κοινωνίας είναι και παθογένειες άλλων χωρών επίσης. Και η Cosa Nostra δεν έχει πατρίδα. Τα λέω επειδή το συγκεκριμένο κομμάτι έχει μια αυτοκριτική διάθεση και θέλω να προλάβω κάποιες σκέψεις... Ποιος, κατά τη γνώμη σας, μπορεί να είναι ο ρόλος της Αριστεράς στην παρούσα συγκυρία; Η Αριστερά συγκεντρώνει όλα τα υψηλά ιδανικά και ασφαλώς πιστεύει στις αρχές της Δημοκρατίας. Διερωτώμεθα λοιπόν ποιος είναι ο ρόλος της σήμερα; Είναι πολύ δύσκολος, γιατί καλείται να κατανοήσει το πώς αντιλαμβάνονται την επανάσταση οι νέοι σήμερα. Τα παιδιά κάτω των είκοσι πιστεύουν στην επανάσταση του ωραίου. Και ποιος δεν δυσκολεύεται μπροστά σ’ αυτή τη θεώρηση του κόσμου; Πέρα από την οικονομική δυσχέρεια, κατά πού βλέπετε να πηγαίνει η κατάσταση στα υπόλοιπα; Λόγου χάριν, στα μουσικά δρώμενα δεδομένης της δισκογραφικής κατάρρευσης; Αυτή είναι μια εύλογη ερώτηση. Δεν μπορώ να προβλέψω...
Ποιος θα μπορούσε να πει; Είναι περισσότερο ρητορικό το ερώτημα. Μεταφέρω κάτι που συζητούν πολλοί συνάδελφοί σας. Διαισθάνονται κάτι; Ο μουσικός καταλαβαίνει διαφορετικά ορισμένες καταστάσεις. Επειδή η κοινωνία μπορεί να κινείται πολύ πιο αργά από ένα μεμονωμένο άτομο, με αυτή την έννοια ένας καλλιτέχνης μπορεί να πιάνει τον σφυγμό της εποχής. Κάποιες φορές φτάνει μέχρι τα άδυτα της ψυχής για να αντλήσει τις ιδέες του. Έτσι, γίνεται να φτάσει σε σημεία που δεν αφορούν τον χρόνο, αλλά βγαίνουν έξω από αυτόν. Μπορεί να φλερτάρει με την αιωνιότητα. Παραδείγματος χάριν, ένα ερωτικό τραγούδι που γίνεται αποδεκτό και αργότερα κλασικό, μπορεί να μείνει για πάντα κλασικό. Να το ακούει κάποιος και να λέει: «Αυτό θα ‘θελα να πω κι εγώ». Σας ευχαριστώ για τη συζήτηση. Προτείνω να κλείσουμε με τους στίχους από το «Ρεμάλι πατέρα». Τα χρέη του πατέρα μου κι όλα τα δάνεια στην πλάτη μου και η ψεύτικη η επιφάνεια. Τις μάσες, τις ρεμούλες του, τα γλέντια, την φιγούρα, κουβαρνταλίκια, σουαρέ, τα ζάρια και τη σούρα, όλα τ’ άφησε σε μένα, να πληρώσω τα σπασμένα. Τα δάνεια του γέρου μου που διογκώθηκαν τα βρήκα μπρος στον δρόμο μου και θα φορτώθηκα. Τις βούτες, τις κομπίνες του εγώ να τις ξοφλήσω, δεν θα φτάσει μια ζωή να τα γυρίσω πίσω. Οι βούτες, οι κομπίνες του τώρα μού τρων το βιός μου κι αν δεν με φτάσει μια ζωή, θα τα πληρώσει ο γιός μου. Όλα τ’ άφησε σε σένα, να πληρώσεις τα σπασμένα
60
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 9 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ
ΤΟΥΡΚΙΑ
Στο στόχαστρο η ελευθερία έκφρασης των καλλιτεχνών ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΤΕΡΖΗ
Από τον Σουλεϊμάν του γνωστού σίριαλ, τον Χαλίτ Εργκέντς, μέχρι τον διάσημο σκηνοθέτη του κινηματογράφου Νουρί Μπιλγκέ Τσεϊλάν, και τον νομπελίστα Ορχάν Παμούκ, που θυμήθηκε τη διαδήλωση της Πρωτομαγιάς του 1970 στην πλατεία Ταξίμ, η αντίθεση του «καλλιτεχνικού κόσμου» στον αυταρχισμό της κυβέρνησης Ερντογάν φαίνεται να είναι ομόθυμη. Μεγάλη σημασία έχει όμως και η κοινή δήλωση εκατοντάδων καλλιτεχνών από όλους τους τομείς, τις πρώτες μέρες της αντιπαράθεσης, για τη λογοκρισία των γεγονότων από τα «καθεστωτικά» media, καταγγέλλοντας συγκεκριμένες εφημερίδες και τηλεοπτικά κανάλια. «H αντίσταση που ξεκίνησε από το πάρκο Γκεζί και εξαπλώθηκε σε όλη τη χώρα, είναι αντίσταση ενάντια σε ένα καταπιεστικό καθεστώς, που αυξάνει τον αυταρχισμό του καθημερινά. Ο κοινός στόχος όσων συμμετέχουν στις ειρηνικές διαμαρτυρίες είναι να διεκδικήσουν το δικαίωμά τους σε μια ελεύθερη
ΤΗΙΝΚ ΤΑΝΚ
Τα φετινά φεστιβάλ ηλεκτρικής μουσικής μού θυμίζουν τον τρόπο που έλεγα μάθημα όταν με εξέταζαν οι γονείς μου για να δουν... αν έχω διαβάσει. Θα μπορούσα να ονομάσω τον συγκεκριμένο τρόπο «μελέτης», διάβασμα-σαλάτα. Παράδειγμα: «Η υποτείνουσα στην Αυστραλία μένουν οι Αβορυγίνες τα βαρέα μέταλλα λύω λύεις λύει regina rosas amat». Δεν σας βασανίζω άλλο, μα καταλάβατε οτιδήποτε; Ούτε οι γονείς μου τότε, γι’ αυτό εξάλλου είχα μόνιμη δουλειά τον Σεπτέμβριο: επαναληπτικές εξετάσεις ως μετεξεταστέος. Κάπως έτσι συμβαίνει με τα φετινά φεστιβάλ, αν εξαιρέσει κανείς το στοχευμένα μεταλλικό Heavy By The Sea. Καλλιτέχνες παντελώς άσχετοι ο ένας με τον άλλο, συχνά και από ακραία μεταξύ τους μουσικά είδη, πολλοί και μπερδεμένοι, πολύ νέοι και αρχαίοι, άλλοι σε σύνταξη, άλλοι στη μουσική τους εφηβεία. Θα σπρωχτούν στις κατάφωτες σκηνές, άλλοι με μέταλ κοινό, άλλοι με αναμνήσεις
στους δρόμους είναι ο αυταρχισμός της κυβέρνησης Ερντογάν και η βία της αστυνομίας. Ένα από τα πολλά δείγματα αυταρχισμού στον καλλιτεχνικό χώρο σημειώθηκε τον Μάρτιο του 2012, όταν ο ισλαμιστής δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης, σε συνεννόηση με την κυβέρνηση, ανέλαβε τον έλεγχο του κρατικά επιδοτούμενου Istanbul City Theater μετά από καταγγελίες συντηρητικών θεατών εναντίον των συντελεστών του θεατρικού έργου «Secret Obsenities», που ήταν μια πολιτική μαύρη κωμωδία. Ο Ταγίπ Ερντογάν μάλιστα υποστήριξε τότε ότι η κρατική επιχορήγηση είχε ως προϋπόθεση την έγκριση από το κράτος των θεατρικών έργων: «Εφόσον χρειάζονται χορηγίες, τότε ως κυβέρνηση θα τις παρέχουμε σ’ εκείνες τις θεατρικές παραγωγές που θέλουμε εμείς», είπε. Σαν απάντηση, εκατοντάδες καλλιτέχνες έκαναν πορεία στους δρόμους της Πόλης, χτυπώντας ταμπούρλα, ενώ λίγες μέρες αργότερα διοργάνωσαν ολονύχτια καθιστική διαμαρτυρία.
ζωή, το δικαίωμά τους να έχουν λόγο σε αποφάσεις που καθορίζουν τη ζωή τους στον τόπο όπου ζουν (...) Καλούμε όλα τα μέσα ενημέρωσης, σε αυτή την ιστορική στιγμή, να εγκαταλείψουν την αυταρέσκεια και τη μακαριότητά τους και να μεταδώσουν τα γεγονότα με σεβασμό στις αρχές της ελεύθερης δημοσιογραφίας». Δεν είναι καθόλου άσχετο το γεγονός ότι η οργάνωση «Δημοσιογράφοι χωρίς Σύνορα» στη σχετική αξιολόγηση που κάνει για την ελευθερία της έκφρασης, «έριξε» την Τουρκία τον τελευταίο χρόνο κάπου τριάντα θέσεις, πιο χαμηλά ακόμα και από το Ιράκ. Για τη «χαρτογράφηση» των διαδηλωτών, έρευνα που βρίσκεται σε εξέλιξη αυτές τις μέρες από το Πανεπιστήμιο Bilgi της Κωνσταντινούπολης, μας λέει ότι τα δύο τρίτα των ανθρώπων που βγαίνουν στους δρόμους δεν έχουν καμία σχέση με οποιοδήποτε πολιτικό κόμμα. Περισσότεροι από τους μισούς κατεβαίνουν για πρώτη φορά στη ζωή τους σε διαδήλωση. Και εννέα στους δέκα λένε ότι ο λόγος που τους έβγαλε
ΑΠΟ ΤΟΝ ΓΙΩΡΓΟ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ
Τουρλουμπούκι Φεστιβάλ
από τη σκηνή του Μάντσεστερ, άλλοι κουβαλώντας την αμφίβολη λάμψη των σημερινών hipsters. Θα αποφύγω να πω ονόματα για ένα α-
πλό λόγο: ξεχωριστά το κάθε όνομα έχει ειδικό βάρος. Θα μάζευε κόσμο μόνο του στο Γκαγκάριν ή στο Φαζ. Μιλάμε για μουσικούς σπουδαίους,
για κάποιες φωνές με σημασία παλιά. Και για τους σημερινούς τους συναδέλφους. Κακή επιλογή των εταιρειών μετάκλησης; Ήταν τεμπέ-
ληδες; Ή μήπως ισχύει το ευρύτατα διαδεδομένο των προσπαθειών μετάκλησης σπουδαίων ονομάτων (οι Muse π.χ. είναι σε περιοδεία και σε λίγες μέρες οι Rammstein παίζουν στη γειτονική μας Βουλγαρία) και της τελικής άρνησης των μάνατζερ και των καλλιτεχνών να έρθουν στην Ελλάδα λόγω της κρίσης; Είναι καλύτερα οικονομικά οι Βούλγαροι, οι Κροάτες ή ακόμη και οι Ρουμάνοι; Μάλλον όχι. Αν και προσωπικά γνωρίζω παρασκηνιακά καταστάσεις που οδήγησαν στον φετινό απερίγραπτο συναυλιακό αχταρμά, θα επιμείνω στην οπτική του απλού κόσμου. Του κοινού που, αν είναι να πάει στη Μαλακάσα, στο ΟΑΚΑ (o.k., εκεί δεν αμφισβητείται η αξία της συναυλίας του Roger Waters) ή στην Πλατεία Νερού, πρέπει να αποζημιωθεί. Να πιάσει τόπο και το τελευταίο δύσκολο να βγει ευρώ του. Υπολογίζοντας και τα αναπόφευκτα έξοδα ενός απλού ζευγαριού σε ένα τέτοιο φεστιβάλ, είναι ξεκάθαρο πως, σήμερα, είναι πολυτέλεια να είσαι εκεί. Αν όμως είναι να ακούσεις ό,τι άκουσε η δύστυχη μαμά μου μόλις μου ζήτησε να πω μάθημα, και μάλιστα να σκάσεις και φράγκα, το ξανασκέφτεσαι. Ειδικά αν την έχεις πατήσει κάπως έτσι και τα προηγούμενα χρόνια.
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 9 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
61
BOOK EXPO AMERICA
ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ δόσεων του Μουσείου Μοντέρνας Τέχνης, του περίφημου MOMA. «Πιστέψαμε ότι το Ίντερνετ θα μας έλυνε όλα τα προβλήματα, θα κρατούσε ένα καλό επίπεδο, θα κινούσε δημοκρατικές δυνάμεις. Κάναμε λάθος» λέει επικαλούμενος τελευταίες εκδόσεις «σημαντικές από άποψη φιλοσοφίας, όχι εμπορική». «Λίγες εταιρείες βγάζουν πολλά λεφτά, αλλά οι παραγωγοί ποιοτικού περιεχομένου, λόγω του υψηλού κόστους, βγαίνουν από το παιχνίδι. Ο καταναλωτής βγαίνει επίσης ζημιωμένος. Η φτηνή ι-
Ανεπαρκής η ελληνική παρουσία στη φετινή έκθεση
Οι ανεξάρτητοι βιβλιοπώλες έδωσαν τον... τόνο ΤΗΣ ΠΟΛΥΣ ΚΡΗΜΝΙΩΤΗ
«We are what you read». Η παράφραση της γνωστής βρετανικής ρήσης «you are what you eat», έξυπνη και πνευματώδης ήταν το σύνθημα που επέλεξαν οι εκδόσεις Penguin για τη φετινή Book Expo America που πραγματοποιήθηκε από την Τετάρτη 29 Μαΐου ως το Σάββατο 1 Ιουνίου στην καρδιά της Νέας Υόρκης. Mια τεράστια ταμπέλα νέον, μ’ αυτό το σύνθημα πλαισιωμένο από τα πιγκουινάκια-σήμα κατατεθέν των γνωστών εκδόσεων, δέσποζε μπροστά από την είσοδο του Jacob Javits Center. Οι συνθήκες «θερμοκηπίου» που επικρατούσαν στη Νέα Υόρκη αυτές τις ημέρες, με το θερμόμετρο να φτάνει τους 35ο C και την υγρασία να εκτινάσσεται στο 95%, κρατήθηκαν ερμητικά κλεισμένες εκτός του μεγάλου συνεδριακού κέντρου. Εντός, λίγο από Χόλιγουντ και αρκετό από αμερικανικό τηλεοπτικό σόου συνέθεταν το σκηνικό της μεγαλύτερης αμερικανικής έκθεσης βιβλίου που άπαξ ετησίως συγκεντρώνει το ενδιαφέρον Αμερικανών αλλά και Καναδών εκδοτών, βιβλιοπωλών και διανομέων βιβλίου. Είκοσι χιλιάδες επαγγελματίες την επισκέφθηκαν φέτος. Οι μόνοι πολίτες που έχουν το δικαίωμα να την επισκεφτούν, μόνο την τελευταία ημέρα, αφορούν έναν «σκληρό πυρήνα» αναγνωστών που επιλέγουν οι βιβλιοπώλες ανάμεσα στους πελάτες τους. Τεράστια πανό και φωτογραφίες διάσημων στην Αμερική, συγγραφέων ευπώλητων μυθιστορημάτων, παιδικών βιβλίων ή χρηστικών-ειδικών εκδόσεων, τηλεοπτικά συνεργεία και διαφημιστικές και αρκούντως καλοπληρωμένες προθήκες βιβλίων κατακλύζουν το λόμπι του εκθεσιακού κέντρου. Τεράστιες ουρές για την υπογραφή ενός αντίτυπου σε μία απ’ αυτές συναντήσαμε τη γνωστή Τζούλιαν Μουρ να υπογράφει το παιδικό βιβλίο της. Όλοι οι γνωστοί Αμερικανοί και Αγγλόφωνοι εκδότες, με εξαίρεση τον Phaithon είναι παρόντες. Penguin, Mac Millan, Abrams κλπ. Kαι όλα τα εκδοτικά τμήματα των μεγάλων πανεπιστημίων επίσης, της Οξφόρδης,
του Γέιλ, του ΝΥU, του Κολούμπια, του Χάρβαρντ, του Πρίνστον. Δεν έλειπαν φυσικά ούτε οι New York Times, με την υπέροχη λευκή ομπρέλα με το λογότυπό τους, να λειτουργεί ως δέλεαρ και να δωρίζεται σ’ όσους έσπευδαν να γραφτούν συνδρομητές της εφημερίδας. Τα δώρα και τα διαφημιστικά γκάτζετ εκπλήσουν με την επινοητικότητά τους. Και δωρεάν αντίτυπα βιβλίων πολλά, πάρα πολλά χαρίζονται στους επισκέπτες προς χάριν διαφήμισης «από στόμα σε στόμα». Κι όταν εδώ μιλάμε για επισκέπτες, εννοούμε κατά βάση τους βιβλιοπώλες. Αυτοί είναι ο βασικός κρίκος που θα συνδέσει το βιβλίο με τον αναγνώστη, και η βάση του ενδιαφέροντος εκδοτών και διανομέων. Το σημαντικότερο μέρος του ενδιαφέροντος τόσο της έκθεσης όσο και γενικότερα της εκδοτικής πρακτικής στις ΗΠΑ είναι στραμμένο στα βιβλιοπωλεία, όχι τόσο στις μεγάλες αλυσίδες τους όσο στα μικρά ανεξάρτητα που βρίσκονται κυρίως στις γειτονιές των αμερικανικών πόλεων. «Οι εκδότες πάντα ενισχύουν τα μικρά βιβλιοπωλεία και το κράτος τις βιβλιοθήκες, γιατί γνωρίζουν αμφότεροι πως αυτά μπορούν να καθοδηγήσουν τους αναγνώστες στο καλό βιβλίο» μας έλεγε η Τίνα Τζόρνταν ή, επί το ελληνικότερο, Φωτεινή Ιορδανοπούλου, αντιπρόεδρος της Associations of American Publices, που εκπροσωπεί 300 εκδότες. Ενδιαφέροντα τα στοιχεία που μας παράθεσε για την αναγνωστική συμπεριφορά των Αμερικανών, όπως και για την αναστάτωση που έφερε στην αγορά του βιβλίου το κλείσιμο, πέρσι, της μεγάλης αλυσίδας βιβλιοπωλείων Borders. «Οι Αμερικανοί διαβάζουν πολύ και όλα τα είδη» εξηγεί και επισημαίνει ότι «από τα 300.000 βιβλία που εκδίδονται ετησίως εξακολουθούν να προτιμούν το έντυπο βιβλίο, το οποίο διεκδικεί το 75% των πωλήσεων έναντι του ηλεκτρονικού βιβλίου, που προς το παρόν περιορίζεται στο 25%». Η αναστάτωση που έφερε το κλείσιμο τoυ Borders ακόμα δεν έχει κοπάσει, μας λέει η Τίνα. Βέβαια, ακόμα δεν έχει καταγραφεί επακριβώς το ποσοστό των αναγνωστών που διοχετεύ-
τηκαν σε μικρά βιβλιοπωλεία ή στο Barnes and Nobles, την έτερη μεγάλη αλυσίδα βιβλιοπωλείων, που κατόρθωσε να διασωθεί. Δυο επιτυχημένες επιλογές χάρισαν το μονοπώλιο. Αφενός κυκλοφόρησε την κατάλληλη στιγμή στην αγορά τον δημοφιλή reader «Nook» και επιπλέον ενίσχυσε πολύ το ηλεκτρονικό βιβλιοπωλείο του. Ωστόσο για την Associations of American Publices, είναι πολύ ενθαρρυντική η αύξηση του αριθμού των μικρών βιβλιοπωλείων, στο ίδιο χρονικό διάστημα, από το 8% στο 12%, παρ’ ότι δεν είναι ακόμα γνωστό αν στα καινούργια αυτά βιβλιοπωλεία μπορεί να διοχετευτεί όλο το ποσοστό των αναγνωστών που χάθηκε από το κλείσιμο του Border. «Το κλείσιμο μεγάλων αλυσίδων δημιουργεί πρόβλημα γιατί χάνεται μεγάλη μερίδα αναγνωστικού κοινού» εξηγεί από την πλευρά του ο Μάικλ Τζέικομπς, πρόεδρος των εκδόσεων Avrams, ενός από τους μεγαλύτερους οίκους των ΗΠΑ που ειδικεύονται στο εικονογραφημένο και τελευταία προσανατολίζονται και στο παιδικό βιβλίο, και εκδότης του διεθνούς best seler των ημερών μας, της σειράς «Σπασίκλας». Επιπλέον, παραδέχεται ότι «οι παραδοσιακές αγορές της Ευρώπης και της Αμερικής συρρικνώνονται, σε αντίθεση με τη ρωσική και κινεζική αγορά που αναπτύσσονται δυναμικά», όμως «οι Κινέζοι δεν πληρώνουν» προσθέτει χαμογελώντας με νόημα. Αν και μάνατζερ, μαθημένος να μιλάει με αριθμούς και να διακρίνει προς ποια σημεία κατευθύνεται η αγορά, επιμένει ότι «το τυπωμένο βιβλίο προκαλεί δέος. Όταν μπαίνεις σε μια βιβλιοθήκη, είναι σαν να μπαίνεις σε εκκλησία. Το βιβλίο είναι ο τρόπος να διαδίδεις τις ιδέες κι αυτό τον ρόλο δεν θα τον χάσει ποτέ». Η συζήτηση για το ηλεκτρονικό βιβλίο αλλά και για τον ρόλο του Διαδικτύου στην αγορά του βιβλίου κυριαρχεί, όπως είναι φυσικό, σε μια αμιγώς επαγγελματική - εμπορική έκθεση. «Αγαπώ την τεχνολογία, αλλά βλέπω τα πράγματα διαφορετικά» διευκρινίζει ευθύς εξαρχής ο Κρίστοφερ Χάντσον, ο εκδότης των εκ-
ντερνετική πρακτική επηρέασε τις εφημερίδες, τη μουσική, θα επηρεάσει και άλλες επαγγελματικές ομάδες, θα τις εξαφανίσει. Η συγκέντρωση πλούτου σε πολύ λίγα χέρια καταστρέφει τα πάντα, όχι μόνο τη μεσαία τάξη» λέει. Το ΜΟΜΑ πραγματοποιεί 360 εκδόσεις τον χρόνο, από τις οποίες το 6% είναι ιντερνετικές και αποδίδουν έσοδα κάτω από 1%, ενώ ο κατάλογός του είναι το μόνιμο best seler του. «Είμαστε σε μια μεταβατική περίοδο, θα πάρει πολλά χρόνια να σταθεροποιηθεί η κατάσταση» μας λέει. Ωστόσο, όταν αναφέρεται στο μουσείο, το διαχωρίζει πλήρως από το βιβλίο. «Το Διαδίκτυο δεν μπορεί να
Κρίστοφερ Χάντσον, o εκδότης του ΜΟΜΑ Η Τζoύλιαν Μουρ υπογράφει το βιβλίο της
καταργήσει το μουσείο, γιατί ο άνθρωπος θα έχει πάντα την ανάγκη να βλέπει την τέχνη στην πραγματικότητα» λέει και μας πληροφορεί ότι το ΜΟΜΑ σε λίγες ημέρες εγκαινιάζει έκθεση του Λε Κορμπιζιέ, ενώ τον Σεπτέμβριο θα φιλοξε-
νήσει μεγάλη έκθεση του Μαγκρίτ και για το 2014 ετοιμάζει επίσης μια μεγάλη έκθεση του Ματίς. Για πρώτη φορά στην Book Expo America έδωσε το «παρών» της και η Ελλάδα, με ένα αξιοπρεπές περίπτερο από το οποίο έλειπαν ξενόγλωσοι κατάλογοι, μεταφρασμένα αντίτυπα βιβλίων, απουσίαζαν παντελώς τα «διεθνή χαρτιά» μας, ο Ελύτης, ο Σεφέρης, ο Καβάφης, το έτος του οποίου γιορτάζουμε φέτος, ο Καζαντζάκης και μαζί τους εκδόσεις τέχνης που μπορούν να προβάλουν τη χώρα, παιδικά βιβλία στα οποία δίνουν μεγάλη σημασία οι Αμερικανοί εκδότες. Κυρίως όμως ήταν ανεπαρκής η παρουσία εκδόσεων για το Βυζάντιο γύρω από τις οποίες περιστρέφεται αυτή την περίοδο το αμερικανικό ενδιαφέρον, ενόψη της μεγάλης έκθεσης που θα πραγματοποιηθεί το φθινόπωρο στην Ουάσιγκτον και θα μεταφερθεί στο Λος Άντζελες. Αντιθέτως, δεν έλειπε η παιδική γωνιά. Τοποθετημένη σε καλό σημείο της έκθεσης, δέχτηκε πολλούς επισκέπτες και ακόμη περισσότερη συμπάθεια εκ μέρους τους για τη δύσκολη οικονομική κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε. Όλοι ρωτούσαν πώς τα πάμε με την κρίση, πώς αντιμετωπίζουμε τις δυσκολίες και επιμόνως ήθελαν να μάθουν για εκδόσεις που αφορούν την ελληνική κρίση, τις οποίες δεν διέθετε το περίπτερο. Ευγενική και πρόθυμη να εξυπηρετήσει, να εξηγήσει να δώσει τηλέφωνα και μέιλ Ελλήνων εκδοτών στους Αμερικανούς διανομείς και βιβλιοπώλες που κατά κύριο λόγο επισκέπτονταν το περίπτερό μας, η πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας εκδοτών Άννη Ραγιά μας εξηγεί τη σημασία της ελληνικής παρουσίας στην Book Expo America. «Η πρώτη εντύπωση από την έκθεση ήταν πολύ θετική. Είναι σημαντικό ότι βρεθήκαμε εδώ ενόψη της μεγάλης έκθεσης για το Βυζάντιο, ότι βρήκαμε όλους τους ανεξάρτητους βιβλιοπώλες της Νέας Υόρκης και άλλων πόλεων των ΗΠΑ και του Καναδά, ότι μας επισκέφθηκε ο υπεύθυνος για τις εκθέσεις της National Galery της Ουάσιγκτον ζητώντας ό,τι έχει εκδοθεί, σε ελληνικά και αγγλικά, στη χώρα μας για το Βυζάντιο. Σημαντική επίσης είναι η τεχνογνωσία από τα σεμινάρια που παρακολουθήσαμε εδώ. Η παρουσία μας όμως στην έκθεση αναδεικνύει και μια μεγάλη ανάγκη. Να βρούμε οι Έλληνες εκδότες διανομείς αξιόπιστους και ικανούς να μεταφέρουν την αξιόλογη παραγωγή μας εκτός Ελλάδας. Χρειάζεται αφενός συνεννόηση και απαιτείται επιμονή και πλάνα τριετούς τουλάχιστον δράσης». Σ’ αυτή την έκθεση, ωστόσο, αναδείχτηκε σε όλο της το μεγαλείο η ανυπαρξία εθνικής πολιτικής βιβλίου. Η ύπαρξη ενός μηχανισμού ικανού να προβάλλει διεθνώς το ελληνικό βιβλίο, να διευκολύνει τους Έλληνες εκδότες στην προσέγγιση της αμερικανικής αγοράς και των πολλαπλών δυνατοτήτων που παρουσιάζει. Φάνηκε καθαρά η έλλειψη του ΕΚΕΒΙ, αυτού που έσπευσε να καταργήσει ο κύριος Τζαβάρας.
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 9 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
62
ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ τον Στάθη Δρογώση, ιδρυτικό μέλος και βασικό τραγουδιστή και συνθέτη σε ένα από τα σημαντικότερα ελληνόφωνα ηλεκτρικά συγκροτήματα, «Τα φώτα που σβήνουν», έχοντας ετοιμάσει μία συναυλία με πολύ αγαπημένα τραγούδια, εμπνευσμένες ενορχηστρώσεις και σύγχρονο λόγο, ξεκινώντας σήμερα από τη Θεσσαλονίκη, στη Μονή Λαζαριστών (Κολοκοτρώνη 21, Σταυρούπολη), στις 9.00 μ.μ.
Η ΑΤΖΕΝΤΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ
Αλέξης Δημαράς
Γιάννης Χαΐνης Ο ζωγράφος Γιάννης Χαΐνης ανήκει στην ελληνική εικαστική πρωτοπορία από το 1960, συμμετέχοντας στην ίδρυση της «Ομάδας Τέχνης Α’», ενώ υπήρξε εκ των συνιδρυτών της Επιθεώρησης Τέχνης. Έχοντας απορρίψει την ένταξη στο εμπορευματικό σύστημα διακίνησης της τέχνης, οι πίνακες και τα ανάγλυφα έργα του, με άλλοτε πιο ελεύθερη και άλλοτε αυστηρά γεωμετρική αφηρημένη γραφή, καθώς και οι μεταλλικές κατασκευές του, απευθύνονται στο μεγάλο κοινό, εκεί που κινείται και εργάζεται, σε δημόσιους χώρους. Πιστός στις αρχές του, σπάνια εκθέτει σε χώρους τέχνης. Έτσι η ατομική έκθεση έργων του, που διοργανώνει το Κοινωφελές Ίδρυμα Νικολάου και Ελένης Πορφυρογένη, στο Βόλο, αποτελεί την πρώτη παρουσίαση εκτός Αθήνας έργων του καλλιτέχνη, η οποία θα εγκαινιαστεί το Σάββατο με ομιλία της τεχνοκριτικού Βάσιας Καρκαγιάννη - Καραμπελιά, στο δημοτικό Πολιτιστικό Κέντρο Νέας Ιωνίας Βόλου (Λεωφ. Σταδίου και Μανδηλαρά), στις 8.30 μ.μ.
ΚΥΡΙΑΚΗ
Μουσική στον κήπο Έχοντας στις αποσκευές του κοσμοπολίτικες μουσικές του από τον δίσκο του Flaneur, αλλά και μια επιλογή από διασκευές σε τραγούδια των Cole Porter, Randy Newman, Μάνου Χατζιδάκι, o Γιώργης Χριστοδούλου επιχειρεί μια βόλτα μιάμισης ώρας στην πιο κοσμοπολίτικη μεριά της Μεσογείου, στα καφέ, τα βουλεβάρτα και τις πλατείες της, μαζί με τους Πάνο Αθάνατο,
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΣΠΥΡΟΣ ΚΑΚΟΥΡΙΩΤΗΣ agenda.avgi@gmail.com
Ποιο είναι τούτο το καράβι; Έργα των τελευταίων δώδεκα χρόνων, με κεντρικό θεματικό τους άξονα το αέναο και δύσκολο «ταξίδι προς την Ιθάκη», παρουσιάζει η Άννα Φιλίνη στην ατομική της έκθεση που φέρει τον ερωτηματικό τίτλο Ποιο είναι τούτο το καράβι; Έργα που εντάσσονται στο ρεύμα του μαγικού ρεαλισμού, πίνακες στους οποίους στοιχεία που δεν έχουν καμία σχέση με τη γραμμικότητα του χρόνου εντάσσονται ως φυσικά και αυτονόητα μέσα σε ένα, κατά τα άλλα, ρεαλιστικό περιβάλλον, προκειμένου μέσα από τη ζωγραφική της να αποδώσει τη μυστηριώδη και φανταστική ποιότητα της πραγματικότητας, με στόχο, μέσα από το άνοιγμα στο μυθικό και ιστορικό στοιχείο, όπου η παράδοση και οι αγώνες της Αριστεράς είναι ισχυρά παρούσες, να διευρύνει τη συλλογική συνείδηση, συναποτελούν την έκθεση που εγκαινιάζεται την Τετάρτη στην Πινακοθήκη Γρηγοριάδη (Μ. Αντύπα 18, Ν. Ηράκλειο), στις 8.00 μ.μ.
Με αφορμή τη συμπλήρωση ενός έτους από τον θάνατο του Αλέξη Δημαρά και με την ευκαιρία της έκδοσης του βιβλίου του Ιστορία της Νεοελληνικής Εκπαίδευσης. Το «ανακοπτόμενο άλμα». Τάσεις και αντιστάσεις στην ελληνική εκπαίδευση 1833-2000, οι εκδόσεις Μεταίχμιο διοργανώνουν εκδήλωση μνήμης και τιμής, στην οποία μιλούν οι Νίκος Κ. Αλιβιζάτος, Βάσω Βασιλού - Παπαγεωργίου, Μαρία Ηλιού, Χρυσάνθη Μωραΐτη - Καρτάλη, Άννα Φραγκουδάκη, στο Μουσείο Μπενάκη (Πειραιώς 138), στις 8.00 μ.μ.
ΤΡΙΤΗ
Μ. Κακογιάννης
ΔΕΥΤΕΡΑ
Με αφορμή τη συμπλήρωση 92 χρόνων από τη γέννηση του Μιχάλη Κακογιάννη, το ομώνυμο Ίδρυμα θυμάται και τιμά τον ιδρυτή του με την προβολή δύο ταινιών του με ελεύθερη είσοδο για το κοινό, τις Τρωάδες (1970-71), βασισμένο στην τραγωδία του Ευριπίδη, που υπήρξε ορόσημο στην καριέρα του και το Πάνω, κάτω και πλαγίως (1992), μια σάτιρα της ζωής στην αθηναϊκή μεγαλούπολη, στο Ίδρυμα Μ. Κακογιάννης (Πειραιώς 206), στις 6.00 και 10.00 μ.μ.
Κότσιρας - Δρογώσης
ΤΕΤΑΡΤΗ
κιθάρα, Αντώνη Αρβανίτη, κοντραμπάσο, και Ρόλυ Γιαμοπούλου, τύμπανα, με ελεύθερη είσοδο στον κήπο του Νομισματικού Μουσείου (Πανεπιστημίου 12), στις 9.00 μ.μ.
Καλοκαιρινή περιοδεία σε όλη την Ελλάδα ξεκινά από σήμερα ο Γιάννης Κότσιρας, έχοντας πλάι του έναν από τους σημαντικότερους τραγουδοποιούς της νεότερης γενιάς,
Ο πολιτικός Καβάφης Με αφορμή το Έτος Καβάφη, το Πολιτιστικό Τμήμα του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ Μαγνησίας διοργανώνει εκδήλωση με θέμα «Ο πολιτικός Καβάφης», στην οποία θα μιλήσουν ο διευθυντής του περιοδικού Θέματα Λογοτεχνίας, καθηγητής Χρήστος Αλεξίου, με θέμα «Ο Καβάφης του Σεφέρη και του Ελύτη» και ο εκδότης του περιοδικού Μανδραγόρας, ποιητής Κώστας Κρεμύδας, με θέμα «Αριστερά και Καβάφης», και ο συντονιστής του Τμήματος Σωτήρης Σιώκος, ενώ θα απαγγείλουν οι ηθοποιοί Γιάννης Τράντας - Σταμάτης Παγασαίος και τραγουδούν οι Γιάννος Νικολάου - Εύα Δημοκωστούλα, στον Πολυχώρο Τέχνης Φουντούλη (Αντωνοπούλου 17, Βόλος), στις 8.30 μ. μ.
Γκάρντεν πάρτι Τριάντα χρόνια μετά το ιστορικό «πάρτι στη Βουλιαγμένη», ο Λουκιανός Κηλαηδόνης πραγματοποιεί ένα ταξίδι στον χρόνο, με τη φιλοδοξία να κάνει τους παλαιότερους να νιώσουν την ατμόσφαιρα του 1983 και να παρασύρει τους νεότερους στον κόσμο της αθωότητάς του. Με οδηγό το αρχειακό υλικό από την κινηματογράφηση εκείνης της βραδιάς (από τους Διαγόρα Χρονόπουλο και Ηρακλή Παπαδάκη), με την ορχήστρα και τους καλεσμένους του από το παρελθόν, αλλά και νέους, θα πάρει τη θέση του στο πιάνο και θα πάει τους φίλους του αυτή τη μαγική Βόλτα στη Βουλιαγμένη, σε ένα «γκάρντεν πάρτι» που διοργανώνεται το Σάββατο στους Κήπους του Μεγάρου Μουσικής (Βασ. Σοφίας και Κόκκαλη), στις 9.00 μ.μ.
που θα παρουσιάζεται από σήμερα έως τις 23.6 στο Αίθριο του Θεάτρου Μεταξουργείο (Ακαδήμου 14), στις 9.00 μ.μ.
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ
Χρυσή πορτοκαλέα Ένα μουσικό ταξίδι γύρω από τη Μεσόγειο, με τη λύρα, το κανονάκι, το ούτι, το λαούτο, τις φλογέρες, τα κρουστά, αναζητώντας φωνές πού χάθηκαν στο χρόνο, αποτελεί η μουσική παράσταση Χρυσή πορτοκαλέα που παρουσιάζει η Τυνήσια τραγουδίστρια Lamia Bedioui και το συγκρότημά της (Λουκία Κωνσταντάτου, κανονάκι, Δημήτρης Χιώτης, κρητική λύρα, λαούτο, Γιώργος Βουρνάς, ούτι, κιθάρα, φλογέρες, Γιάννης Ευσταθόπουλος, κρουστά), τραγούδια που προέρχονται από τον χώρο του ευρωπαϊκού Νότου και των αραβικών λαών, καθώς και της σεφαραδίτικης διασποράς και της αραβοανδαλουσιανής παράδοσης, στοΜουσείο Ελληνικών Λαϊκών Μουσικών Οργάνων (Διογένους 1-3, Πλάκα), στις 9.00 μ.μ.
ΣΑΒΒΑΤΟ
ΠΕΜΠΤΗ
Ονειρομνήμες
Kαλοκαίρι στα σώματα
Τελευταία ημέρα λειτουργίας της πρώτης ατομικής έκθεσης του εικαστικού Αριστείδη Χρυσανθόπουλου, με τίτλο Ονειρομνήμες, όνειρα και μνήμες που αποτελούν χωριστά κεφάλαια ανθρώπινων ιστοριών και στιγμών, φορτίζοντας στα έργα του πρόσωπα και σώματα, που περιμένουν να φορτιστούν από τις αισθήσεις μας και να γίνουν μέρος της δικής μας μνήμης, έργα που εκτίθενται στον χώρο Εικαστικές Αναζητήσεις (Σπευσίππου 11, Κολωνάκι), από τις 11.00 μ.μ.
Έξι διηγήματα του Σωτήρη Δημητρίου μεταμορφώνονται από τον ίδιο σε θεατρικό υλικό για μία ηθοποιό, τη Γιασεμί Κηλαηδόνη, που λειτουργεί ως μέσον για να ζωντανέψουν ιστορίες του σήμερα και του χτες, προσκαλώντας μας να αναρωτηθούμε ποια είναι η σχέση μας με το παρελθόν και τι είναι αυτό που χωρίζει την κανονικότητα από την τρέλα, στην παράσταση Καλοκαίρι στα σώματα,
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 9 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
63
ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ «Το Πολυτεχνείο είναι το καλύτερό μου βιβλίο, γιατί γράφτηκε με αίμα, πίστη και όνειρο», επιμένει ο Δημήτρης Παπαχρήστος. Η φωνή του, οι εκκλήσεις του προς τους στρατιώτες «Είμαστε αδέλφια» από τον ραδιοφωνικό σταθμό του Πολυτεχνείου λίγο πριν την είσοδο του τανκ, έχουν στοιχειώσει τις μνήμες. Κι εκείνος επανέρχεται μέσα από το τελευταίο του μυθιστόρημα, την «Αγία Μνήμη» (εκδ. Τόπος), σε ένα από τα προτάγματα εκείνης της εξέ-
γερσης, την ουτοπία, για να τη συναντήσει εκ νέου, υπό άλλη πλέον οπτική και όρους, στη συνθήκη τής σήμερον. Η ουτοπία ως συνειδητοποίηση και εμπέδωση ενός διαφορετικού μοντέλου ζωής διατρέχει το βιβλίο, έχει ποτίσει τους ήρωές του. Και ο συγγραφέας βρίσκει έτσι την αφορμή να καταγράψει τη δική του ματιά στην πολύ πρόσφατη ιστορία του τόπου μας. Καταγεγραμμένος στη συνείδηση του κόσμου ως «ο εκ-
φωνητής του Πολυτεχνείου», δέχεται το παράσημο, αφού, όπως λέει, «το Πολυτεχνείο κυνηγάει όσους δεν το κουβαλάνε μέσα τους και με τον τρόπο τους το αρνήθηκαν». Και μιλάει για τότε, αλλά και για τώρα, για τους ήρωες του βιβλίου του, την κρίση, την εξέγερση του 2008, για τους νέους, αλλά και για τη Μαρία Δαμανάκη. Ο λόγος του ευθύς και η φωνή του ίδια, όπως τη θυμόμαστε από τον σταθμό του Πολυτεχνείου.
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΠΟΛΥ ΚΡΗΜΝΙΩΤΗ
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΑΠΑΧΡΗΣΤΟΣ:
Το Πολυτεχνείο είναι το καλύτερό μου «βιβλίο»... ...γιατί γράφτηκε με αίμα, πίστη και όνειρο Με το βιβλίο σας καταθέτετε το σχόλιό σας για τον δρόμο προς την ουτοπία. Πώς ορίζετε εσείς την ουτοπία; Οι λέξεις που έχουν αποβληθεί πλέον από το λεξιλόγιο των ανθρώπων είναι ο κομμουνισμός, είναι ο σοσιαλισμός, είναι ο αναρχισμός και πάνω απ’ όλα η έννοια της ουτοπίας. Αυτοί που επιμένουν να προφέρουν αυτές τις λέξεις με όλες τις έννοιες και τη φόρτιση που κουβαλάνε και τη σημασία τους, χαρακτηρίζονται το λιγότερο ως γραφικοί και ξεπερασμένοι. Θέλουμε δεν θέλουμε, αυτές οι λέξεις θα υπάρχουν στη ζωή μας. Γι’ αυτό και στο βιβλίο οι ήρωές μου πιστεύουν στην ουτοπία, δεν την δηλώνουν απλώς, αλλά την πραγματώνουν, γιατί, όπως λέει η Ολυμπία, «όταν πιστέψουμε την ουτοπία, θα γίνει πραγματικότητα». Γι’ αυτό στην «Αγία Μνήμη» οι δυο νέοι ήρωές μου επιλέγουν να ζήσουν σ’ ένα ορεινό χωριό εγκαταλελειμμένο και με ελάχιστους κατοίκους αφήνοντας πίσω την πόλη και όλες τις αρρώστιες που γεννάει, γιατί πίστεψαν πως αυτό που αξίζει στον δρόμο είναι η στροφή. Θεωρείτε ότι αυτή είναι η λύση στα σημερινά προβλήματα που αντιμετωπίζουμε; Ο αναχωρητισμός; Δεν είναι αναχωρητισμός ούτε πείραμα. Είναι ανάγκη πραγματική όπου αυτοί που καταφύγανε εκεί θεωρούν πως αυτό που κάνουν, «το να δημιουργούν και να μοιράζονται ό,τι παράγουν, ό,τι αισθάνονται και ότι ζουν», γίνεται ορμητήριο για να «επιτεθούν» σε μια κοινωνία της κατάθλιψης, της κρίσης, της απογοήτευσης η οποία συντηρείται με το όπλο του φόβου που χρησιμοποιεί η εξουσία. Γι’ αυτό και σήμερα οι άνθρωποι, κλεισμένοι στους εαυτούς τους, περιμένουν και δεν δημιουργούν τις προϋποθέσεις της απελευθέρωσής τους. Όχι μόνο από τους καταναγκασμούς που επιβάλλονται από μια κοινωνική κατάσταση άδικη, εν
πολλοίς διεφθαρμένη, αλλά και από τις πολιτικές δυνάμεις εξουσίας που εκμεταλλεύονται αυτή την κρίση, που δεν είναι μόνο οικονομική, αλλά βαθύτατα πολιτιστική, ηθική και υπαρξιακή. Τα καθημερινά προβλήματα καθηλώνουν τους ανθρώπους και τους αναγκάζουν να ζουν την τυραννία της επιβίωσης. Και για την ουτοπία κλειστήκατε κι εσείς στο Πολυτεχνείο. Η χούντα έφυγε, βέβαια, αλλά η πραγματικότητα που ονειρευόσαστε δεν ήρθε. Τι πήγε στραβά; Πού κάνατε το λάθος; Για κάποιους ήταν ουτοπία, για κάποιους ήταν δημοκρατία, έγινε όμως πίστη η σύγκρουση με την εξουσία της χούντας από μια οικτρή μειοψηφία για τους πολλούς και εκφράστηκε με το σύνθημα «ή τώρα ή ποτέ», αψηφώντας όχι μόνο τα τανκς, αλλά και τον όποιο κίνδυνο. Είναι σημαντικό πως εκεί πραγματώθηκε η ουτοπία της δημοκρατίας κι έτσι δημιουργήθηκε μια μεγάλη κομμούνα από τους φοιτητές, που απευθύνθηκαν στη συμπαράσταση του λαού, την οποία και βρήκαν σε ένα μεγάλο βαθμό, η οποία όμως πληρώθηκε με αίμα και με θύματα. Ήταν σημαντικό ότι οι γενικές συνελεύσεις με εκλεγμένους και ανακλητούς εκπροσώπους συντόνισαν τον αγώνα, έζησαν με χαρά, έρωτα, πάθος, φαντασία σε όλα τα επίπεδα και ξύπνησαν την υπνώττουσα κοινωνία που ανέχτηκε τη χούντα εφτά χρόνια. Μετά απ’ αυτό δεν θα μπορούσε να σταθεί η χούντα, αλλά οι εξελίξεις, και με την Κύπρο και με τον τρόπο που έπεσε η χούντα, έδωσαν τη δυνατότητα στους πολιτικούς που είχαν εκθρέψει τη χούντα να κάνουν την εθνική κυβέρνηση (ακριβώς την ημέρα της επετείου προκήρυξαν εκλογές) κόντρα σ’ αυτό που ονειρεύτηκαν οι εξεγερμένοι κι έτσι διαμορφώθηκε η μεταπολίτευση και οδηγηθήκαμε στη σημερινή κρίση. Όσο για το πού φταίμε εμείς, φέρουμε μεγάλη ευθύνη γιατί δεν γίναμε πολιτικό υ-
ποκείμενο, δεν ξεπεράσαμε αυτές τις καταστάσεις και τις δικές μας αδυναμίες επίσης. Ο καθένας μας πίστευε στη δική του αλήθεια και εγκλωβιστήκαμε στη λεγόμενη αποχουντοποίηση αντί να διεκδικήσουμε την πολιτική συνέχεια της εξέγερσης. Περισσότερο, όμως, φταίνε αυτοί οι ελάχιστοι που ενσωματώθηκαν στα αστικά κυβερνητικά κόμματα, πήραν δημόσιες θέσεις κι έγιναν αρνητικό παράδειγμα δυσφήμησης της εξέγερσης του Πολυτεχνείου. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν έχει και τις δικές της ευθύνες η τότε πολυδιασπασμένη Αριστερά και προπαντός το ΚΚΕ, που ένιωσε ότι η ίδια η εξέγερση το είχε υπερβεί. Σας κυνηγάει το Πολυτεχνείο; Οι ήρωές μου, ο Σήφης, που ήταν τότε επιστρατευμένος φοιτητής και επέστρεψε στην καλύτερη υποδοχή που μπορούσε να βρει με την κατάληψη του Πολυτεχνείου, εκεί συνάντησε τη Σοφία, που ήταν σαν να τον περίμενε, που ζήσανε το έρωτα της εξέγερσης, όχι μόνο δεν αισθάνονται το Πολυτεχνείο να τους κυνηγάει, το βίωσαν, το κουβαλάνε μέσα τους, είναι περήφανοι και από τότε δεν έχουν ξαναζήσει τίποτα πιο σημαντικό, ακόμα και την ώρα που γλείφουν τις πληγές τους. Το Πολυτεχνείο κυνηγάει όσους δεν το κουβαλάνε μέσα τους και με τον τρόπο τους το αρνήθηκαν. Έλα όμως που είναι ένα ιστορικό γεγονός, είναι επίσης ένα συμβολικό γεγονός και σήμερα καθίσταται επικίνδυνο, γιατί πολλοί θέλουν να διαβάλουν τη μνήμη του, έλα όμως που είναι σταθμός ανεφοδιασμού για τους νέους προκειμένου να εκτιναχθούν στο μέλλον και να συνεχίσουν από κει που δεν φτάσαμε εμείς. Δεν είναι τυχαίο ότι βγαίνουν στις διαδηλώσεις και φωνάζουν ξανά «ψωμί, παιδεία, ελευθερία, το Πολυτεχνείο δεν τελείωσε το ‘73». Το γεγονός ότι η «Αγία Μνήμη», με φόντο την κοινωνική εξέγερση των νέων τον Δεκέμβρη του 2008, διαπραγματεύε-
ται τη νεότερη ιστορία του τόπου μας σε πολιτικό και ιστορικό επίπεδο δεν έγινε τυχαία. Το υπαγορεύει η εποχή μας. Με τη Μαρία Δαμανάκη μιλάτε; Με τη Μαρία δεν μιλάω, την υπερασπίζομαι ως προς την εξέγερση και γι’ αυτά που ζήσαμε τότε, αλλά για τις μετέπειτα επιλογές της, για τον τρόπο που τοποθετείται ως δημόσιο πρόσωπο, και για τις πολλές μεταλλάξεις της και για άλλα που έχουν να κάνουν και με την προσωπική συμπεριφορά της, δεν έχω τίποτα να πω μαζί της. Λέτε πιο πάνω ότι το φοιτητικό κίνημα τότε ήταν αυτό που έδωσε την κλωτσιά στην υπνώττουσα κοινωνία μας. Σήμερα, με καταγεγραμμένο ένα ποσοστό 60% ανεργίας στους νέους και με την ανυπαρξία νεολαιίστικου, φοιτητικού, μαθητικού κινήματος, από πού μπορεί κανείς να αντλήσει ελπίδα; Είναι ένα τεράστιο πρόβλημα όπου ακόμα οι νέοι δεν μπορούν να δώσουν απάντηση. Γιατί εγκλωβισμένοι στους εαυτούς τους δεν έχουν συνειδητοποιήσει ότι ζούμε μια νέα οικονομική χούντα των τροϊκανών και των συγκυβερνητών που λειτουργούν ως φυτά εσωτερικού χώρου. Δεν γίνεται όμως, όταν βιώνουν, όχι μόνο την ανεργία, αλλά και το αδιέξοδο, καθ’ ότι δεν υπάρχει ορίζοντας του μέλλοντος, θα αναγκαστούν να βγουν στους δρόμους, να εξεγερθούν και να διαμορφώσουν οι ίδιοι τις προϋποθέσεις για να ορίσουν τη ζωή τους. Υπάρχει μια γενικότερη απαξίωση της πολιτικής, των κομμάτων και αυτό δημιουργεί αναστολές και παθητικότητα. Δεν θα μιλήσουμε εμείς για τους νέους, θα μιλήσουν οι ίδιοι για τους εαυτούς τους όταν θα πιστέψουν ότι μπορούν να πραγμα-
τώσουν τα όνειρά τους. Και θα το κάνουν, είμαι σίγουρος. Γιατί αγιοποιείτε τη μνήμη, στον τίτλο του βιβλίου σας τουλάχιστον; Και το ρωτάω αυτό γιατί η μνήμη εκτός από ιερή είναι και ύπουλη και μονίμως χειραγωγήσιμη. Πράγματι, κάποιοι χρησιμοποιούν τη μνήμη επιλεκτικά και τη χρησιμοποιούν κατά το δοκούν και κατά πώς τους βολεύει. Η μνήμη, όμως, είναι η ίδια μας η ύπαρξη, είναι ένα όπλο που διαθέτει κάθε άνθρωπος ενάντια σε κάθε μορφή εξουσίας. Εγώ γράφω όχι ως συγγραφέας που κάνει μυθιστόρημα τη ζωή του ή τις ζωές των άλλων, αλλά με τα βιώματά μου, καθ’ ότι θεωρώ ότι όποιος νομίζει πως ξεμπέρδεψε με ένα βιβλίο, έναν πίνακα, ένα τραγούδι, και κάθεται να εισπράξει την καταξίωση και τη δικαίωσή του, χωρίς να μετέχει ενεργά ως πολίτης σ’ αυτά που γίνονται, θα προστεθεί κι αυτός σ’ αυτούς που αγωνιούν να γίνουν τα βιβλία τους μπεστ σέλερ. Όταν ένας διανοούμενος δεν είναι ψυχή τε και σώματι και πνεύματι απέναντι σε κάθε μορφή εξουσίας, γίνεται αναλώσιμος, δεκανίκι του συστήματος, αναιρείται στην ουσία ο ρόλος του. Πάντα έψαχνα ζωντανούς και πεθαμένους που να έχουν σχέση με το έργο τους βιωματική και δεν είναι άλλο ως πρόσωπα και άλλο ως συγγραφείς που έρχονται σε αντίφαση με το ίδιο τους το έργο. Δεν είναι τυχαίο ότι ενώ έχω γράψει κοντά είκοσι βιβλία, ακόμα με αποκαλούν εκφωνητή του Πολυτεχνείου. Σας ενοχλεί αυτό; Όχι μόνο δεν με ενοχλεί, αλλά θεωρώ ότι είναι το καλύτερό μου βιβλίο, γιατί γράφτηκε με αίμα, πίστη και όνειρο.
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 9 IΟΥΝΙΟΥ 2013
64
ΘΕΑΜΑΤΑ
Παρακαλούνται οι αναγνώστες να ενημερώνονται για τυχόν αλλαγές από τα παρακάτω τηλέφωνα Α ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΑΒΑΝΑ (Θερινό) Κηφισίας 234 και Λυκούργου 3, 2106756546, Γλυκά μας λάθη 20:50, 23:00 ΑΕΛΛΩ CINEMAX 5+1 CYTA Πατησίων 140, 2108259975 - 2108215327, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr Αίθουσα 1 The Hangover Part III 20:00, 22:00 Το μυστικό βασίλειο του δάσους (μεταγλ..) 18:00 Αίθουσα 2 Fast & Furious 6: Μαχητές των δρόμων 19:45, 22:20 Αίθουσα 3 Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 21:30 The Hangover Part III 19:00 Αίθουσα 4 Aſter earth 18:20, 20:30, 22:40 Αίθουσα 6 (Θερινή) The Hangover Part III 23:00 Το μυστικό βασίλειο του δάσους 21:00 ΑΘΗΝΑΙΑ (Θερινό) Χάρητος 50, Κολωνάκι, 2107215717, Μια νύχτα στην όπερα 21:00, 23:00 ΑΘΗΝΑΙΟΝ Βασιλίσσης Σοφίας 124, Αμπελόκηποι, 2 1 0 7 7 8 2 1 2 2 - 2 1 1 2 1 1 2 2 2 2 , www.athinaioncinemas.com Αίθουσα 1 Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 17:30, 20:10 The Hangover Part III 22:50 Αίθουσα 2 Aſter earth 18:10, 20:20, 22:30 ΑΘΗΝΑΙΟΝ CINEPOLIS Ζησιμοπούλου 7 & Ιωάννου Μεταξά, Γλυφάδα, 2108983238-2112112222, www.athinaioncinemas.com Αίθουσα 1 The Hangover Part III 20:50, 23:00 Αίθουσα 2 Fast & Furious 6: Μαχητές των δρόμων 20:20, 22:40 Αίθουσα 3 Aſter earth 18:30, 20:40, 22:50 Αίθουσα 4 Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 20:00, 22:40 ΑΙΓΛΗ Λεωφόρος Πεντέλης 98, Χαλάνδρι, 2106841010 Αίθουσα 1 Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 20:30 The Hangover Part III 18:30, 22:50 Αίθουσα 2 Fast & Furious 6: Μαχητές των δρόμων 22:40 Aſter earth 18:45, 20:45 ΑΙΓΛΗ ΖΑΠΠΕΙΟΥ (Θερινό) Κήπος Ζαππείου, 2103369300, The Hangover Part III 21:00, 23:00 ΑΜΥΝΤΑΣ (Θερινό) Κωνσταντινουπόλεως 16, Υμηττός, 2107626418, Οδηγός αισιοδοξίας 22:45 Το μυστικό βασίλειο του δάσους (μεταγλ..) 20:45 AΝΕΣΙΣ (Θερινό) Λεωφόρος Κηφισίας 14, Αμπελόκηποι, 2107788778, Aſter earth 21:00, 23:00 ΑΝΟΙΞΙΣ (Θερινό) Αττική & Ευριπίδου 19, Νέο Ηράκλειο, 2102814071, Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 21:15 ΑΡΚΑΔΙΑ (Θερινό) Καραολή Δημητρίου 36 & Φορμίωνος 222, Πάρκο Νέας Ελβετίας, 21076611662107661226, The Hangover Part III 21:00, 23:00 ΑΣΤΥ Κοραή 4, Αθήνα, 2103221925, Ασανσέρ για δολοφόνους (Ταινιόραμα 2013) 20:00 Το πέρασμα του Μίλερ (Ταινιόραμα 2013) 22:00 Φόνος στην ομίχλη (Ταινιόραμα 2013) 18:00 ΑΤΤΙΚΟΝ ΑΛΣΟΣ (Θερινό) Μέσα στο Αττικό Άλσος, 6944542300-2106997755, The Hangover Part III 21:00, 23:00 ΒΑΡΚΙΖΑ Θάσου 22, 2108973926 Αίθουσα 1 3D Digital Fast & Furious 6: Μαχητές των δρόμων 20:40, 22:40 Το μυστικό βασίλειο του δάσους (μεταγλ..) 18:45 3D Αίθουσα 2 Aſter earth 19:00, 20:50, 22:50 Αίθουσα 3 (Θερινή) Επιχείρηση: Argo 20:50, 22:50 ΒΟΞ (Θερινό) Θεμιστοκλέους 82, Εξάρχεια, Αθήνα, 2103301170, Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 21:15 VILLAGE 15 CINEMAS @ THE MALL Ανδρέα Παπανδρέου 35 (παράπλευρος Αττική οδού) θέση ψαλίδι, Μαρούσι, Τηλ.14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 18:30, 21:30, 00:30 Αίθουσα 2 Aſter earth 20:10, 22:20, 00:40 Το μυστικό βασίλειο του δάσους (μεταγλ..) 18:00 Αίθουσα 3 Fast & Furious 6: Μαχητές των δρόμων 18:40, 21:20, 00:00 Αίθουσα 4 Fast & Furious 6: Μαχητές των δρόμων 19:30, 22:10 Αίθουσα 5 - Cinema Europa, Heineken Το μυστικό βασίλειο του δάσους (μεταγλ..) 17:00 Η συμμορία των μάγων 19:10, 21:40, 00:10 Αίθουσα 6 - Cinema Europa Aſter earth 18:45, 21:00, 23:15 Αίθουσα 7 - max screen, Cosmote The Hangover Part III 19:30, 22:00, 00:30 Αίθουσα 8 - Lays Aſter earth 19:30, 21:45, 00:00 Το μυστικό βασίλειο του δάσους (μεταγλ..) 17:20 3D Αίθουσα 9 The Hangover Part III 18:15, 20:30, 22:45 Αίθουσα 10 Η συμμορία των μάγων 17:30, 20:00, 22:30 Αίθουσα 11 Fast & Furious 6: Μαχητές των δρόμων 17:40, 20:20, 23:00 Αίθουσα 12 The Hangover Part III 18:45, 21:15, 23:30 Αίθουσα 13 - gold class The Hangover Part III 20:00, 22:30 Αίθουσα 14 - gold class The Hangover Part III 21:15, 23:30 VILLAGE 5 CINEMAS PAGRATI Υμηττού 110 & Χρεμωνίδου, Εμπορικό κέντρο Millennium, Παγκράτι, 210 7566240 - 14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Η συμμορία των μάγων 18:40, 21:00, 23:20 Αίθουσα 2 The Hangover Part III 21:15, 23:20 Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 18:20 Αίθουσα 3 - Cosmote Aſter earth 21:20, 23:30 Το μυστικό βασίλειο του δάσους (μεταγλ..) 19:10 Αίθουσα 4 Fast & Furious 6: Μαχητές των δρόμων 18:30, 21:10, 23:50 Αίθουσα 5 The Hangover Part III 20:10, 22:15, 00:20 Το μυστικό βασίλειο του δάσους (μεταγλ..) 18:00 3D VILLAGE 9 CINEMAS @ FALIRO Παλαιά Λεωφόρος Ποσειδώνος 1 & Μωραϊτινη 3 Δέλτα Παλαιού Φαλήρου, Τηλ.14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Fast & Furious 6: Μαχητές των δρόμων 19:50, 22:30 Το μυστικό βασίλειο του δάσους (μεταγλ..) 17:40 3D Αίθουσα 2 Η συμμορία των μάγων 18:40, 21:00, 23:20 Αίθουσα 3 Fast & Furious 6: Μα-
ΗΜΙΚΕΝΤΡΙΚΟΙ
ΕΠΙΛΟΓΕΣ «Ο ΦΟΙΤΗΤΗΣ» του Σαντιάγκο Μίτρε. Με καθυστέρηση δύο ετών, προβάλλεται και στην Ελλάδα μία από τις πιο ενδιαφέρουσες ταινίες του σύγχρονου αργεντίνικου κινηματογράφου. Ένας επαρχιώτης φοιτητής εμπλέκεται στον λαβύρινθο των πανεπιστημιακών παρατάξεων. Η αντιπαράθεση των περονιστών με τη στρατιωτική χούντα στη δεκαετία του ‘70, οι «ζυμώσεις» της νεότερης γενιάς, αλλά και επιρροές από το γαλλικό μυθιστόρημα του 19ου αιώνα (Δαναός, Ριβιέρα). «ΜΙΑ ΝΥΧΤΑ ΣΤΗΝ ΟΠΕΡΑ» του Σαμ Γουντ. Η πρώτη ταινία που οι αδελφοί Μαρξ γύρισαν για τα στούντιο της MGM, το 1935, μετά την αποχώρησή τους από την Paramount. Ο Γκρούτσο, ο Τσίκο και ο Χάρπο Μαρξ, αυτή τη φορά αποφασίζουν να «ανατινάξουν» τον σνομπ κόσμο της όπερας βοηθώντας ένα ερωτευμένο ζευγάρι τραγουδιστών (Αθηναία, Θησείο). χητές των δρόμων 18:50, 21:30, 00:10 Αίθουσα 4 Aſter earth 19:50, 22:10, 00:30 Αίθουσα 5 The Hangover Part III 21:20, 23:30 Το μυστικό βασίλειο του δάσους (μεταγλ..) 19:10 Αίθουσα 6 The Hangover Part III 19:40, 21:50, 00:00 Αίθουσα 7VMAX - Cosmote The Hangover Part III 20:10, 22:20, 00:30 Το μυστικό βασίλειο του δάσους (μεταγλ..) 18:00 Αίθουσα 8 - Gold Class Aſter earth 21:00, 23:20 Αίθουσα 9 - gold class The Hangover Part III 19:50, 22:10, 00:30 VILLAGE CINEMAS ATHENS METRO MALL ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Λεωφόρος Βουλιαγμένης 276, Άγιος Δημήτριος, 210 6104100 - 14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 The Hangover Part III 20:10, 22:20, 00:30 Το μυστικό βασίλειο του δάσους (μεταγλ..) 18:00 3D Αίθουσα 2 Cosmote Η συμμορία των μάγων 18:30, 21:00, 23:30 Αίθουσα 3 The Hangover Part III 21:10, 23:20 Το μυστικό βασίλειο του δάσους (μεταγλ..) 19:00 Αίθουσα 4 Aſter earth 19:30, 21:45, 23:50 Αίθουσα 5 Fast & Furious 6: Μαχητές των δρόμων 18:50, 21:30, 00:10 VILLAGE RENTI SUMMER (Θερινό) Θηβών 228 & Παρνασσού, Αγιος Ιωάννης Ρέντης, 2104215100 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr, Η συμμορία των μάγων 21:50 VILLAGE SHOPPING AND MORE Θηβών 228 & Παρνασσού, Άγιος Ιωάννης Ρέντης, 210 4215100 14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 - Comfort The Hangover Part III 20:45, 23:10 Αίθουσα 3 Ξενοδοχείο για τέρατα (μεταγλ..) 18:10 Fast & Furious 6: Μαχητές των δρόμων 20:10, 22:50 Αίθουσα 4 The Hangover Part III 19:10, 21:20, 23:40 Αίθουσα 5 Aſter earth 19:45, 22:00, 00:20 Αίθουσα 6 Fast & Furious 6: Μαχητές των δρόμων 18:10, 20:50, 23:30 Αίθουσα 7 Aſter earth 21:15, 23:20 Το μυστικό βασίλειο του δάσους (μεταγλ..) 19:00 Αίθουσα 8 Το μυστικό βασίλειο του δάσους (μεταγλ..) 18:00 3D Η συμμορία των μάγων 20:40, 22:40 Αίθουσα 9 The Hangover Part III 20:45, 23:10 Το μυστικό βασίλειο του δάσους (μεταγλ..) 18:30 Αίθουσα 10 - Cosmote Fast & Furious 6: Μαχητές των δρόμων 18:50, 21:30, 00:10 Αίθουσα 11 The Hangover Part III 19:40, 21:45, 00:15 Αίθουσα 12 Fast & Furious 6: Μαχητές των δρόμων 19:30, 22:10 Αίθουσα 13 Η συμμορία των μάγων 18:30, 21:10, 00:00 Αίθουσα 14 The Hangover Part III 18:00, 20:15, 22:30 Αίθουσα 16 Aſter earth 18:15, 20:30, 22:45 Αίθουσα 17 Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 20:15, 23:15 ΓΛΥΦΑΔΑ ODEON Ζέππου 14 & Ξενοφώντος 31, Γλυφάδα, 2109650318, www.odeon.gr, www: iticket.gr Αίθουσα 3 (Θερινή) Η συμμορία των μάγων 20:40, 23:15 ΔΑΝΑΟΣ Λεωφόρος Κηφισίας 109 & Πανόρμου, Αμπελόκηποι, 2106922655, www.danaoscinema.gr Αίθουσα 1 Hannah Arendt 20:15, 22:30 Το μυστικό βασίλειο του δάσους (μεταγλ..) 18:15 Αίθουσα 2 Ο φοιτητής 18:10, 20:20, 22:30 ΔΕΞΑΜΕΝΗ (Θερινό) Πλατεία Δεξαμενής Κολωνάκι, Αθήνα, 2103623942-2103602363, Η συμμορία των μάγων 20:45, 23:00 ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΣΙΝΕ ΔΑΦΝΗ (Θερινό) Ηλία Ηλιού 28-30 & Ηλιουπόλεως 77, Δάφνη, 2109731856, The Hangover Part III 21:00, 22:45 ΔΙΑΝΑ Περικλέους 14,Μαρούσι, 2108028587, Φιλιά εις τα παιδιά 18:30 Hannah Arendt 20:30 Ο μανάβης 22:30
ΑΛΣΟΣ (Θερινό) Δεκελείας154, 21025320032102583133, The Hangover Part III 20:50, 23:00 ΑΡΤΕΜΙΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ 3D DIGITAL (Θερινό) Νευροκοπίου 2-4, Παπάγου, 2106561153, Η συμμορία των μάγων 20:50, 23:00 ΠΕΡΑΝ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΠΕΡΙΣΤΕΡΙΟΥ (Θερινό) Κώστα Βάρναλη 32 & Μεγάλου Αλεξάνδρου, Περιστέρι, 2105780892-3, Επιχείρηση: Argo 21:00, 23:10 ΣΙΝΕ ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΙΣ (Θερινό) Κύπρου 68 & Δωδεκανήσου, Αργυρούπολη, 2109922098, The Hangover Part III 23:00 Το μυστικό βασίλειο του δάσους (μεταγλ..) 20:40 ΠΡΟΑΣΤΙΩΝ
«Ο φοιτητής» του Σαντιάγκο Μίτρε «ΦΙΛΙΑ ΕΙΣ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ» του Βασίλη Λουλέ. Το πολυβραβευμένο ντοκιμαντέρ που αφηγείται την ιστορία πέντε παιδιών εβραϊκής καταγωγής στην Ελλάδα της γερμανικής Κατοχής. Πέντε «κρυμμένα παιδιά» που γλίτωσαν τα στρατόπεδα συγκέντρωσης και τον θάνατο ζώντας μέσα στην απόλυτη σιωπή... (Διάνα Μαρ.). «HANNA ARENDT» της Μαργκαρέτε φον Τρότα. Η φιλόσοφος Χάνα Άρεντ παρακολουθεί το ΔΙΟΝΥΣΙΑ (Θερινό) Λεωφόρος Συγγρού 286, & Μυκηνών 2, 2109515514, Η συμμορία των μάγων 22:00 ΕΚΡΑΝ (Θερινό) Ζωοδόχο Πηγής & Αγαθίου, Νεάπολη, 2106461895, Μια αξιοπρεπής οικογένεια 21:00, 23:00 ΕΛΛΗΝΙΣ CINEMAX (Θερινό) Κηφισίας 29, Αμπελόκηποι, Αθήνα, 2106464009-80111300400, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr, Η συμμορία των μάγων 20:50, 23:10 ΖΕΦΥΡΟΣ (Θερινό) Τρώων 36, Θησείο, 2103462677, Η κυρία με το σκυλάκι 21:00, 22:45 ΘΗΣΕΙΟΝ (Θερινό) Αποστόλου Παύλου 7, Θησείο, 2103470980-2103420864, www.cine-thisio.gr, Μια νύχτα στην όπερα 20:50, 23:05 ΚΗΦΙΣΙΑ CINEMAX CYTA Λεωφόρος Κηφισίας 245, (Ζηρίνειο), Κηφισιά, 2106233567-2106232808, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr Αίθουσα 1 The Hangover Part III 19:00, 21:00, 23:00 Αίθουσα 2 Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 18:45, 21:30 ΛΑΪΣ (Θερινό) Ιερά Οδός 48 και Μεγάλου Αλεξάνδρου, Μεταξουργείο, 2103609695, (7ο Διεθνές Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους) ΛΑΟΥΡΑ EUROPA CINEMAS (Θερινό) Φορμίωνος & Νικηφορίδη 24, Νέο Παγκράτι, 2107662040, Η συμμορία των μάγων 20:50, 23:00 ΛΙΛΑ (Θερινό) Νάξου 115, Αγιος Λουκάς, Πατήσια, 2102016849, Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 20:45, 23:05 ΜΙΚΡΟΚΟΣΜΟΣ FILMCENTER Λεωφόρος Συγγρού 106, 2109215305, Hannah Arendt 21:00, 23:00 Ο μανάβης 19:30 ΝΑΝΑ CINEMAX CYTA Λεωφόρος Βουλιαγμένης 179 Δάφνη,(στάση ΜΕΤΡΟ Αγ. Ιωάννης), 2109703158-2109706865, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr Αίθουσα 1 Fast & Furious 6: Μαχητές των δρόμων 19:00, 21:30, 00:00 Αίθουσα 2 Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 19:15, 22:00 Αίθουσα 3 The Hangover Part III 20:00, 22:20 Αίθουσα 4 The Hangover Part III 21:45 Το μυστικό βασίλειο του δάσους (μεταγλ..) 17:45, 19:45 Αίθουσα 5 The Hangover Part III 18:50, 21:10, 23:30 Αίθουσα 6 Aſter earth 18:20, 20:30, 22:40 ΟΑΣΙΣ (Θερινό) Πρατίνου 7, Παγκράτι, 2107244015, Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 20:40, 23:05 ODEON KΟSMOPOLIS ΜΑΡΟΥΣΙ Λεωφόρος Κηφισίας .73 & Πουρνάρα (Κόμβος Αττικής οδού), 8011160000 - 2106786000, www.odeon.gr, www.iticket.gr Αίθουσα 1 Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 19:20, 22:20 Αίθουσα 2 Κλειστό Αίθουσα 3 Ιδιαίτερες αδυναμίες 19:40, 22:00 Αίθουσα 4 Το μυστικό βασίλειο του δάσους (με υπότ.) 18:50, 21:10 Αίθουσα 5 The Hangover Part III 21:00 Αίθουσα 6 The Hangover Part III 19:50, 22:10 Αίθουσα 7 Aſter earth 20:40, 22:50 Αίθουσα 8 - Vodafone Η συμμορία των μάγων 19:10, 21:40 Αίθουσα 9 Το μυστικό βασίλειο του δάσους (μεταγλ..) 19:00 3D The Hangover Part III 21:30 Αίθουσα 10 The Hangover Part III 20:30, 22:40 Το μυστικό βασίλειο του δάσους (μεταγλ..) 18:30 Αίθουσα 11 Η συμμορία των μάγων 20:00, 22:30 Αίθουσα 12 Νομοταγείς τύποι 21:50 Το μυστικό βασίλειο του δάσους (μεταγλ..) 19:30 ΟDEON STARCITY Λεωφόρος Συγγρού 111 & Λεοντίου, Νέος Κόσμος, 2106786000, www.odeon.gr , www.i-ticket.gr Αίθουσα 1 Η συμμορία των μάγων 20:30, 23:00 Αίθουσα 2 Το μυστικό βασίλειο του δάσους (με υπότ.) 20:00, 22:30 Αίθουσα 3 Νομοταγείς τύποι 22:20 Το μυστικό βασίλειο του δάσους (μεταγλ..) 19:30 Αίθουσα 4 Ιδιαίτερες αδυναμίες 20:20, 22:40 Αίθουσα 5 The Hangover Part III 19:40, 22:00 Αίθουσα 6 The Hangover
1961 στην Ιερουσαλήμ τη δίκη του Άντολφ Άιχμαν, ως απεσταλμένη του περιοδικού The New Yorker. Περιμένει να αντιμετωπίσει ένα τέρας, αλλά έκπληκτη διαπιστώνει ότι ο ναζί εγκληματίας δεν είναι παρά μια μετριότητα, ένας σχολαστικός γραφειοκράτης. Τις παρατηρήσεις της θα τις καταγράφει στο πιο διάσημο έργο της «Ο Άιχμαν στην Ιερουσαλήμ - Έκθεση για την Κοινοτοπία του Κακού» (Δαναός, Διάνα Μαρ., Μικρόκοσμος, Παναθήναια). Part III 21:00, 23:10 Αίθουσα 7 - Vodafone Το μυστικό βασίλειο του δάσους (μεταγλ..) 19:20 3D Η συμμορία των μάγων 21:30 Αίθουσα 8 Το μυστικό βασίλειο του δάσους (μεταγλ..) 19:00 Αίθουσα 9 Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 19:10, 22:10 Αίθουσα 10 Aſter earth 20:40, 22:50 ΠΑΛΑΣ Υμηττού 109, Παγκράτι, 2107511868 Αίθουσα 1 100 χρόνια Μαξ Λίντερ 22:30 Δέκα μικροί νέγροι 20:30 Σμύρνη: Καταστροφή μιας κοσμοπολίτικης πόλης 1900-1922 18:30 Αίθουσα 2 (Θερινή) Funny Face 21:00 Δέκα μικροί νέγροι 23:00 ΠΑΝΑΘΗΝΑΙΑ (Θερινό) Λεωφόρος Αλεξάνδρας & Μαυρομιχάλη, Αθήνα, 2106425714, Hannah Arendt 20:45, 23:00 ΡΙΒΙΕΡΑ (Θερινό) Βαλτετσίου 46, Εξάρχεια, 2103837716-2103844827, Ο φοιτητής 20:50, 23:00 ΣΙΝΕ ΓΑΛΑΤΣΙ (Θερινό) Αλσος Βεΐκου, 2102138119, Aſter earth 23:00 Το μυστικό βασίλειο του δάσους (μεταγλ..) 21:00 ΣΙΝΕ ΠΑΡΙ (Θερινό) Κυδαθηναίων 22, Πλάκα, 2103222071-2103248057, info@cineparis.gr, www.cineparis.gr, Η συμμορία των μάγων 20:45, 23:10 ΣΙΝΕ ΦΛΟΙΣΒΟΣ (Θερινό) Πάρκο Φλοίσβου, Παλαιό Φάληρο, 2109821256-2109403595, Η συμμορία των μάγων 21:00, 23:15 ΣΙΝΕ ΨΥΧΙΚΟ CLASSIQUE (Θερινό) Λεωφόρος Κηφισίας 290 & Παρίτση 2, Ψυχικό (Φάρος), 2106777330-1, The Hangover Part III 21:00, 23:00 STER CINEMAS Λεωφ. Δημοκρατίας 67α, εμπορικό κέντρο ESCAPE, Ιλιον, 801 801 7837 -210 8092690, www.stercinemas.gr Αίθουσα 1 Aſter earth 20:00, 22:00, 00:00 Αίθουσα 2 Το μυστικό βασίλειο του δάσους (μεταγλ..) 18:00 Η συμμορία των μάγων 20:00, 22:20 Αίθουσα 3 Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 21:10 Το μυστικό βασίλειο του δάσους (μεταγλ..) 19:10 Αίθουσα 4 The Hangover Part III 18:30, 20:30, 22:30 Αίθουσα 5 The Hangover Part III 21:30, 23:30 Το μυστικό βασίλειο του δάσους (μεταγλ..) 19:30 3D Αίθουσα 6 Η συμμορία των μάγων 19:00, 21:20, 23:40 Αίθουσα 7 The Hangover Part III 18:10, 20:10, 22:10 Αίθουσα 8 (Θερινή) Aſter earth 21:00, 23:00 ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ - ΛΑΪΣ Ιερά Οδός 48 & Μεγάλου Αλεξάνδρου 134-136, 2103609695-2103612046, contact@tainiothiki.gr, www.tainiothiki.gr, Ο μανάβης 21:00 Ο κλέφτης των ροδάκινων 22:30 ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ 3D DIGITAL Λεωφόρος Ηρακλείου 386, Νέο Ηράκλειο, 2102826873-2102825607, www.triaasteria.gr Αίθουσα 1 Aſter earth 20:40, 22:40 Το μυστικό βασίλειο του δάσους (μεταγλ..) 18:45 Αίθουσα 2 Fast & Furious 6: Μαχητές των δρόμων 20:15, 22:30 Αίθουσα 3 (Θερινή) The Hangover Part III 21:00, 23:00 ΤΡΙΑΝΟΝ FILMCENTER Κοδριγκτώνος 21 & Πατησίων 101, 2108222702-2108215469, Spitfire: Back to Zero 20:30 Ο μανάβης 18:30, 22:30 ΦΙΛΙΠ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ (Θερινό) Ελευθερίου Βενιζέλου 40, Νέα Σμύρνη, 2109332766, Η συμμορία των μάγων 20:50, 23:00 ΦΙΛΟΘΕΗ (Θερινό) Πλατεία Δροσοπούλου, Φιλοθέη, 2106833398, Η συμμορία των μάγων 20:50, 23:00 ΦΟΙΒΟΣ Εθνικής Αντιστάσεως 1, στάση ΜΕΤΡΟ Περιστέρι, 2105711105 The Hangover Part III 20:30, 22:40 Το μυστικό βασίλειο του δάσους (μεταγλ..) 18:30 ΨΥΡΡΗ (Θερινό) Σαρρή 40, Ψυρρή, 2103247234, Γλυκά μας λάθη 20:50, 23:00
ΑΘΗΝΑ (Θερινό) - PISCINES IDEALES Σολωμού 18, Χαλάνδρι, 2106855860, Iron Man 3 23:00 Ιδιαίτερες αδυναμίες 21:00 ΑΙΓΛΗ (Θερινό) Λεωφόρος Σαρωνίδος 28-30, Σαρωνίδα, 22910/54941-54261, Επιχείρηση: Argo 21:00, 23:00 ΑΚΤΗ (Θερινό) Θησέως και Αιόλου, Βουλιαγμένη, 2108961337, Η συμμορία των μάγων 20:50, 23:10 ΑΛΕΞ CINEMA (Θερινό) Λεωφόρος Πόρτο Ράφτη 235, 22990-76034, www.alexcinema.gr, Το μυστικό βασίλειο του δάσους (μεταγλ..) 20:45 Aſter earth 22:30 ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ (Θερινό) - SUZUKI Ηρώων Πολυτεχνείου 27, 5η στάση Χολαργού, 2106777708, Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 21:30 ΑΛΙΚΗ (Θερινό) Πλατεία Δροσιάς, 2106229645 2102234130, The Hangover Part III 23:00 Το μυστικό βασίλειο του δάσους (μεταγλ..) 20:50 ΑΜΑΡΥΛΛΙΣ (Θερινό) - SUZUKI Αγίου Ιωάννου 2, 2106010561 The Hangover Part III 21:00, 23:00 ΑΜΙΚΟ (Θερινό) Επιδαύρου & Ανδρούτσου 20, 2106815532-2106826372, The Hangover Part III 21:00, 23:00 COOL TYMVOS CINEMAS Δημοσθένους 8, Παραλία Μαραθώνα, 2294055566-6977500030 Αίθουσα 2 (Θερινή) Trance 21:00, 23:00 Αίθουσα 3 (Θερινή) Το μυστικό βασίλειο του δάσους (μεταγλ..) 21:00, 23:00 ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΗΛΙΟΥΠΟΛΗΣ ΜΕΛΙΝΑ ΜΕΡΚΟΥΡΗ (Θερινό) Λεωφόρος Ειρήνης 50, Πλατεία Εθνικής Αντιστάσεως, Ηλιούπολη, 2109937870, www.politismos-ilioupoli.gr Τα μυθικά πλάσματα του Νότου 21:00, 23:00 ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΜΙΜΗΣ ΦΩΤΟΠΟΥΛΟΣ (Θερινό) Αγίου Κωνσταντίνου 40, Μαρούσι, 2106198890, Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 20:40, 23:00 ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΝΟΣΤΑΛΓΙΑ (Θερινό) Κέας & Τερψιχόρης, Ηράκλειο, 2102773731, Το κεφάλαιο 21:00, 23:00 ΚΟΡΑΛΙ CINEMAX (Θερινό) Αφροδίτης & Ιθάκης, Σαρωνίδα, 2291054097-2291054931, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr, The Hangover Part III 21:00, 23:00 ΜΑΓΙΑ Αβάντων 83 & Ιατρίδου, Χαλκίδα, 2221025625, www.odeon.gr, www.i-ticket.gr The Hangover Part III 22:30 Aſter earth 18:10, 20:20 ΜΑΪΑΜΙ (Θερινό) Κυανής Ακτής 12, Μάτι, 6942961754-6955466939, Στο τέλος του δρόμου 21:00 ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ CINEMA (Θερινό) Δουκίσσης Πλακεντίας 87, Χαλάνδρι, 2106014284, Η συμμορία των μάγων 20:50, 23:00 ΜΑΡΙΕΛ (Θερινό) Λεωφόρος Μαρκοπούλου 39, Πόρτο Ράφτη, 22990-71335, , SR The Hangover Part III 21:00, 23:00 ΜΠΟΜΠΟΝΙΕΡΑ (Θερινό) Παπαδιαμάντη 12, Κηφισιά, 2108019687, Η συμμορία των μάγων 20:50, 23:05 ΟΡΦΕΑΣ (Θερινό) Λεωφόρος Σαρωνίδος 60, Σαρωνίδα, 22910-60077, Η συμμορία των μάγων 21:00, 23:00 ΡΙΑ (Θερινό) Αφροδίτης 8, Βάρκιζα, 21089708442108971654, The Hangover Part III 21:00, 23:00 ΣΙΝΕ ΓΕΡΑΚΑΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ (Θερινό) Μιλτιάδου & Γαργητού, Γέρακας, 2106612717, Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 21:00, 23:10 ΣΙΝΕ ΠΑΛΛΗΝΗ (Θερινό) Ελευθερίου Βενιζέλου 3 & Λεωφόρος Μαραθώνος, Παλήνη, 21066668152106666284, The Hangover Part III 21:00, 23:00 ΣΙΣΣΥ (Θερινό) - Algida Λεωφόρος Μαραθώνος 36, Νέα Μάκρη, 2294091811-6944141308, The Hangover Part III 21:00, 23:15 ΦΛΩΡΙΔΑ (Θερινό) Λεωφόρος Ποσειδώνος 124, Ζούμπερη, 2294096923, www.cineflorida.gr, Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 21:10 ΧΛΟΗ (Θερινό) Κασαβέτη 17, Κηφισιά, 2108011500, The Hangover Part III 21:00, 23:00 ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΜΟΣΧΑΤΟΥ ΣΙΝΕ ΚΗΠΟΣ (Θερινό) Θερμοπυλών 49 & Κνωσού, Μοσχάτο, 2104810790, , Broken City 21:00, 23:00 ΣΙΝΕ ΝΙΚΑΙΑ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ (Θερινό) Θηβών 245, Νίκαια, 2104830330, www.cinenikaia.gr, Django, ο Τιμωρός 21:00 ΣΙΝΕ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ (Θερινό) Αγίου Γεωργίου & Ζάππα 4, Κορυδαλλός, 2104960955, Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 20:55, 23:10 ΣΙΝΕ ΣΕΛΗΝΗ (Θερινό) Αγίου Νικολάου 17 & Πανθέας, Σελήνια Σαλαμίνας, 2104670011 - 2104670012, blogspot.cineselini.com, , The Hangover Part III 21:00, 23:15
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 9 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
65
ΣΚΑΚΙ
Κουβανός ο νικητής από λάθος του Αμερικανού
ΑΝΑΤΡΟΠΗ ΣΤΟ ΦΙΝΑΛΕ ΤΩΝ ΑΓΩΝΩΝ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ o Η σκακιστική ομάδα του Πανιωνίου κατέκτησε το Κύπελλο Αττικής νικώντας στον τελικό της αντίστοιχη της ΑΕΚ με 3-1 (Κανακάρης - Μουτούσης 1/2 - 1/2, Α. Κοφίδης - Γρηγοριάδης 1-0, Φίλιππας - Δέδες 1-0, Πουλίδης - Διονυσόπουλος 1/2 - 1/2). Στον μικρό τελικό το Παγκράτι επικράτησε της Ελευσίνας με 3,5-0,5, Στους ημιτελικούς ο Πανιώνιος είχε νικήσει την Ελευσίνα με 3,0-0,5, ενώ το Παγκράτι και η ΑΕΚ είχαν αναδειχθεί ισόπαλοι 2-2, με την ΑΕΚ να υπερέχει στα κριτήρια.
Όλα έδειχναν να είναι υπέρ του. Το 4ο Γκραν Πρι της ΦΙΝΤΕ που οργανώθηκε με επιτυχία στη Θεσσαλονίκη θα έφερνε τη σφραγίδα του. Ο Αμερικανός Κάμσκι είχε νικήσει έναν από τους βασικούς διεκδικητές της πρώτης θέσης, τον Κουβανό Ντομίνγκεζ και, με δεδομένη τη μέτρια εμφάνιση του Βούλγαρου Τοπάλοφ, καθώς και των Ρώσων Σβίντλερ, Γκριτσούκ και Μορόζεβιτς, πρόβαλε ως φαβορί. Έναν γύρο πριν από το τέλος ήταν μόνος πρώτος και αήττητος. Έμενε ένα μόνον εμπόδιο, η παρτίδα με τον νεαρό Ιταλό Καρουάνα. Και τότε, έγινε η μεγάλη ανατροπή: Ο Κάμσκι, ύστερα από τραγικό σφάλμα, ηττήθηκε. Ο Ντομίνγκεζ, ο οποίος ακολουθούσε με μισό βαθμό διαφορά, επιβλήθηκε του Τοπάλοφ και αναδείχθηκε νικητής! Τελική βαθμολογία:1) Ντομίνγκεζ (Κούβα, 2723) 8 βαθμοί σε 11 αγώνες (6 νίκες, 4 ισοπαλίες και 1 ήττα από τον Κάμσκι), 2-3) Καρουάνα (Ιταλία, 2774), Κάμσκι (ΗΠΑ, 2741) 7,5 βαθμοί, 4-5) Πονομαριόφ (Ουκρανία, 2742), Γκριστσούκ (Ρωσία, 2779) 6, 6) Καζιμτζάνοφ (Ουζμπεκιστάν, 2699) 5,5, 7) Νακαμούρα (ΗΠΑ, 2775) 5, 8-9) Τοπάλοφ (Βουλγαρία, 2793), Σβίντλερ (Ρωσία, 2769) 4,5, 10-11) Μπακρό (Γαλλία, 2725), Μορόζεβιτς (Ρωσία, 2760) 4, 12) Ιβαντσούκ (Ουκρανία, 2755) 3,5 βαθμοί. Ο μέσος όρος ΕΛΟ ήταν 2753. Οι αγώνες έγιναν από 22 Μαΐου μέχρι 2 Ιουνίου στο Μακεδονία Παλλάς, με κύριο χορηγό τον Ιβάν Σαββίδη. Ηλεκτρονική διεύθυνση: http://thessaloniki2013.fide.com. Στο πλαίσιο των παράλληλων εκδηλώσεων οργανώθηκε στην πλατεία Αριστοτέλους επίδειξη σιμουλτανέ, στο οποίο οι γκραν μετρ Ι. Παπαϊωάννου και Θ. Μαστροβασίλης αντιμετώπισαν 80 σκακιστές και σκακίστριες. Επίσης οργανώθηκε διαγωνισμός εύρεσης «της κίνησης του γκραν μετρ». Πολλά στοιχεία για το τουρνουά περιλαμβάνει το νέο τεύχος του ηλεκτρονικού περιοδικού «Ελληνικό Σκάκι» (http://www.chessfed.gr/archives/2947). Ανάμεσα στις γλαφυρές περιγραφές διαβάζουμε ότι την τελευταία ημέρα των αγώνων τα μέτρα ασφαλείας ήταν πολύ αυστηρά. Ο λόγος; Η λήξη
o Κυπελλούχος βετεράνων Αττικής αναδείχθηκε ο Πειραϊκός (Δ. Αλεξάκης, Δ. Ευσταθίου, Δ. Τσομής, Τ. Σκλαβούνος, Θ. Βλάχος) και κυπελλούχος Γυναικών ο Πανελλήνιος (Ι. Μάκκα, Ε. Μάκκα, Μ. Λυμπερτού, Α. Δούνη, Μ. Δούνη). Πρώτες στους 14χρονους οι ομάδες του Κορωπίου και της Επικοινωνίας Ηρακλείου και πρώτη στους 10χρονους η ομάδα του Δία Πετρούπολης. o Τα Παγκόσμια Πρωταθλήματα Ράπιντ και Μπλιτς διεξάγονται στο Χάντι-Μανσίσκ της Σιβηρίας με σχολιαστή παρτίδων τον Στράτο Γρίβα (http://khantymansiysk2013.fide.com/ ) o Διαγωνισμός Λύσης Προβλημάτων σήμερα στις 11 π.μ. και προκριματικό τουρνουά μπλιτς για το διεθνές τουρνουά των Ανωγείων, την Τρίτη στις 7 μ.μ., στο «Κάισσα Café», Μεσογείων 12, Αμπελόκηποι, τηλ. 2114110320. o Το 16ο Όπεν Ηρακλείου - Ανοιχτό Πρωτάθλημα Αττικής, θα διεξαχθεί στο Πολιτιστικό Πολύκεντρο Δήμου Ηρακλείου (Λεωφ. Ηρακλείου και Κουντουριώτη & Νεότητος) από 16 μέχρι 24 Ιουνίου. Μεταξύ των επάθλων και φιλοξενίες ή εκπτώσεις στα διεθνή τουρνουά της Λέρου και της Ικαρίας. Δηλώσεις συμμετοχής στον Ν. Κομνηνό (6947774867), στη Μ. Πετσετίδη (6974858312) ή μέσω μέιλ: sk_epikoinonia@skaki.gr
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΚΟΣΜΑΣ ΚΕΦΑΛΟΣ kosmaskefalos@gmail.com
Η κρίσιμη συνάντηση του τελευταίου γύρου μεταξύ του Καρουάνα (αριστερά) και του έως τότε πρωτοπόρου Κάμσκι είναι έτοιμη να αρχίσει. Στην οθόνη θα φανούν όλες οι κινήσεις, μεταξύ των οποίων και το μεγάλο λάθος των μαύρων...
του Γκραν Πρι συνέπεσε με την άφιξη στο ξενοδοχείο του πατριάρχη Πασών των Ρωσιών!
Κρατάει ο Τοπάλοφ Ο πρώην παγκόσμιος πρωταθλητής Τοπάλοφ, παρά το μέτριο αποτέλεσμα στη Θεσσαλονίκη, εξακολουθεί να προηγείται στην αθροιστική βαθμολογία του Γκραν Πρι (σε 3 τουρνουά) με 335 πόντους (140+170+45). Έπονται ο Καρουάνα με 305 πόντους (80+100+125), ο Μαμεντιάροφ με 240 (140+80+20), ο Μορόζεβιτς επίσης με 240 (140+75+25), ο Πονομαριόφ με 235 (50+100+85), ο Ντομίνγκεζ με 225 (35+20+170), ο Νακαμούρα με 215 (15+ 140+60) κ.ά. Απομένουν άλλα δύο τουρνουά, από τα οποία ο κάθε παίκτης μπορεί να παίξει στο ένα. Δηλαδή θα αγωνιστεί σε τέσσερα τουρνουά και θα μετρήσουν τα τρία καλύτερα. Όπως θα παρατηρήσατε, δύο τουλάχιστον παίκτες από αυτούς που έπονται, ο Μαμεντιάροφ και ο Μορόζεβιτς, έχουν από μία πολύ άσχημη εμφάνιση (20 και 25 πόντους αντιστοίχως), κάτι που σημαίνει ότι, αν πάνε πολύ καλά στο τελευταίο τουρνουά (η πρώτη θέση δίνει 170 πόντους), μπορούν να ανέβουν στις δύο πρώτες θέσεις πρόκρισης.
Το μεγάλο λάθος Ας δούμε την παρτίδα του τελευταίου γύρου, η οποία στέρησε από τον Κάμσκι τον θρίαμβο: Καρουάνα (2774) - Κάμσκι (2741) [C88]
1
4
8
2
6
3
7
1
2
3
7
1
4
5
6
9
8
1
8
6
9
3
7
2
4
5
8
9
5
4
7
2
1
6
3
7
6
1
3
5
8
4
2
9
3
4
2
6
1
9
8
5
7
4
7
8
5
6
3
9
1
2
6
2
9
7
8
1
5
3
4
5
1
3
2
9
4
7
8
6
Η λύση του χθεσινού προβλήματος
2
3
4
5
6
7
8
9
1
6 5
7 3
9
1
1 8
8
2 9
5
7
3 2
2 1
Δύσκολο
4
4
6
4
7 8
6 9
3
5
8 7
2
9 ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ: 1. ΒΙΒΑΛΝΤΙ 2. ΜΠΟΛΟΝΙΑΣ 3. ΠΑΝΥ, ΜΠΕ 4. ΠΟ, ΤΗΝΙΕΣ, 5) ΕΚΤΟΣ, ΣΤΩ 6. ΣΑΣ, ΒΟΟΣ 7. ΡΟΜΙ, ΡΑΣΤ 8. ΜΠΛΑΤΕΡ 9. ΟΟ, ΑΤΣΑΛΙ ΚΑΘΕΤΑ: 1. ΒΜ (Βάσος Μαθιόπουλος), ΠΕΣΙΜΟ 2. ΙΠΠΟΚΑΜΠΟ 3. ΒΟΑ, ΛΟΣΤ 4. ΑΛΝΤΟ, ΡΑΑ 5. ΛΟΥΗΣ, ΤΤ 6. ΝΝ, ΒΡΕΣ 7. ΤΙΜΙΣΟΑΡΑ 8. ΙΑΠΕΤΟΣ 9. ΣΕΣΩΣΤΡΙ
5
Η κρίσιμη θέση (διάγραμμα). Τα μαύρα έχουν την ανώδυνη συνέχεια 35...Βζ6 36. Βθ5+ Πθ7 37.Βε2 Πε7. Παίζοντας υπό πίεση, κάνουν το καθοριστικό λάθος: 35...Ρθ7?? 36.Βθ5+ Ιθ6 37.Πε6 1-0
ΣΤΑΥΡΟΛΕΞΟ
SU DO KU 9
1.ε4 ε5 2.Ιζ3 Ιγ6 3.Αβ5 α6 4.Αα4 Ιζ6 5.00 Αε7 6.Πε1 β5 7.Αβ3 0-0 8.θ3 Αβ7 9.δ3 δ6 10.α3 Βδ7 11.Ιβδ2 Πζε8 12.Ιζ1 Ιδ8 13.Ιη3 η6 14.Αθ6 Ιε6 15.Βδ2 γ5 16.Αα2 Παγ8 17.γ4 Ρθ8 18.Ιη5 Ιxη5 19.Αxη5 Ιη8 20.Αxε7 Πxε7 21.β4 ζ5 22.γxβ5 αxβ5 23.ζ4 γxβ4 24.αxβ4 Πζ8 25.Πζ1 Πη7 26.Παε1 θ5 27.Πζ2 θ4 28.Ιζ1 εxζ4 29.Πxζ4 η5 30.Πxζ5 Πxζ5 31.εxζ5 Βxζ5 32.Πε8 Αδ5 33.Αxδ5 Βxδ5 34.Ιε3 Βδ4 35.Βδ1
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Ι. ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΥ
ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ 1. Ο συνθέτης των «Tεσσάρων εποχών» (1680-1743) 2. Ιταλική πόλη που θυμίζει μακαρονάδα και εκπαιδευτική μεταρρύθμιση (γεν.) 3. α) Πάρα πολύ στα αρχαία β) Διπλό θυμίζει Γαλλίδα σεξοβόμβα 4. α) Ο ποταμός Πάδος στα ιταλικά β) Ελληνίδες νησιώτισσες 5. α) Εντός... και επί τ’ αυτά β) Δος μοι πα ... και ταν γαν κινάσω (Αρχιμήδης) 6. α) Σκανδιναβική αεροπορική εταιρεία β) Μεγαλόσωμο ζώο στα αρχαία (γεν.) 7. α) Το μικρό της ηθοποιού που ενσάρκωσε την αυτοκράτειρα Σίσσυ της Αυστροουγγαρίας (αντίστρ.) β) Ένας «δρόμος» της αραβικής μουσικής 8. Ο πρόεδρος της FIFA 9. α) Οπτική ισοπαλία β) «Έτσι δέθηκε το...», μυθιστόρημα σοσιαλιστικού ρεαλισμού ΚΑΘΕΤΑ 1. α) Τα αρχικά δημοσιογράφου της ελληνικής εκπομπής της Deutsche Welle β) Απ’ αυτό κινδυνεύει ο γέρος 2. Θαλάσσιο ζώο και περιοχή του εγκεφάλου 3. α) Μεγάλο φίδι (γεν.) β) Χαμένοι στα αγγλικά, τίτλος σίριαλ (αντίστρ.) 4. α) Το μικρό Ιταλού πολιτικού θύματος της τρομοκρατίας β) Εύκολα για αρχαίους (πληθ.) 5. α) Θρυλικός μαραθωνοδρόμος β) Ταχυδρομικός τομέας 6. α) No name β) ... το και πάρτο, παλιά ραδιοφωνική εκπομπή 7. Πόλης της Ρουμανίας απ’ όπου ξεκίνησε η πτώση του Τσαουσέσκου 8. Γιος του Ουρανού και της Γαίας 9. Φαραώ της Αιγύπτου (αιτιατ.)
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 9 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
66
AΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
ΜΠΑΣΚΕΤ ΛΙΓΚ - ΤΕΛΙΚΟΙ
Ο Παναθηναϊκός απέκτησε το πλεονέκτημα! ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΝΙΚΟΣ ΠΑΝΤΑΖΙΔΗΣ
Mε το... καλημέρα άλλαξαν οι καταστάσεις στην υπόθεση «τίτλος» στο φετινό πρωτάθλημα της Σούπερ Λιγκ! Ο Παναθηναϊκός νίκησε εύκολα (όσο κι αν αυτό σηκώνει μεγάλη συζήτηση) τον πρωταθλητή Ευρώπης Ολυμπιακός στο ΣΕΦ, έκανε το «μπρέικ» κι είναι αυτός πλέον που έχει το πλεονέκτημα στη σειρά για την ανάδειξη του πρωταθλητή. Οι «πράσινοι» είχαν κάνει κάτι ανάλογο το 2009 και το 2011 και να που το ξαναπέτυχαν. Τις δύο προηγούμενες φορές ο Παναθηναϊκός είχε πάρει και το πρωτάθλημα. Τα τελευταία 20 χρόνια ο πρώτος της κανονικής περιόδου πήρε το πρωτάθλημα τις 16 φορές (ποσοστό 80%), αλλά κι αυτός που παίρνει τον πρώτο τελικό κατά 83% αναδεικνύεται και πρωταθλητής. Τώρα; Η ομάδα του Πεδουλάκη είχε τέτοια διαφορά από τον Ολυμπιακό στο ΣΕΦ, όσο είχαν οι «ερυθρόλευκοι» απ’ τους αντιπάλους τους στο «φάιναλ φορ» του Λονδίνου! Η επιτυχία των «πράσινων» ξεκίνησε από την «έμπνευση» του προπονητή τους να «αφήσουν» το περιφερειακό σουτ και να «γεμίσουν» τη ρακέτα, σταματώντας τις διεισδύσεις του Σπανούλη, και το σχέδιο αυτό είχε απόλυτη επιτυχία. Ο Ολυμπιακός και στα προηγούμενα ματς κόντρα στο Ρέθυμνο είχε πολύ κακά ποσοστά στα τρίποντα, αλλά στο προχθεσινό ντέρμπι «τα έσπασε» (4/29!!!). Ο Παναθηναϊκός πήρε το προβάδισμα από την αρχή του αγώνα (ο Ολυμπιακός προηγήθηκε μόνο μία φορά στο 2-1) και με επιθέσεις 24’’ εκμεταλλεύτηκε την υπεροχή του στο «5 εναντίον 5», ενώ ο Λάσμε ήταν ο «φόβος κι ο τρόμος» κοντά στα καλάθια. Οι Αθηναίοι προηγήθηκαν 22-31 στο ημίχρονο έχοντας σ’ αυτό το διάστημα «άποντο» τον Διαμαντίδη. Παρά το γεγονός ότι κι ο Παναθηναϊκός είχε πολλά επιθετικά κενά, ο Ολυμπιακός δεν τα εκμεταλλεύτηκε. Τελευταία φορά που πλησίασε στους 7π. (31-38) ήταν μ’ ένα τρίποντο του Παπανικολάου στο 24’, αλλά οι παίκτες του Πεδουλάκη «απάντησαν» κι ανέβασαν τη διαφορά στους 15π. (33-48) στο 27’ και τη διεύρυναν στους 19π. (42-61) 2’ 45» πριν τη λήξη. Σήμερα οι «αιώνιοι» αντίπαλοι ξαναπαίζουν στο ΟΑΚΑ. Το ματς κρύβει «παγίδες» για τους γηπεδούχους, αφού είναι απίθανο ο Ολυμπιακός να έχει και πάλι τόσο κακή απόδοση. Το πρόγραμμα της συνέχειας των τελικών για την 1η θέ-
Οι «πράσινοι» νίκησαν εύκολα (64-51) τον Ολυμπιακό στο ΣΕΦ. Το βράδυ (9.00 μ.μ.) ο δεύτερος τελικός στο ΟΑΚΑ
ση: Σήμερα Παναθηναϊκός - Ολυμπιακός (9.00 μ.μ., ΝΕΤ), Τετάρτη (12/6): Ολυμπιακός - Παναθηναϊκός (9.00 μ.μ., ΕΤ1), τέταρτος αγώνας (εφ’ όσον χρειαστεί) Σάββατο (16/6) Παναθηναϊκός - Ολυμπιακός (9.00 μ.μ., ΝΕΤ), πέμπτος αγώνας (εφ’ όσον χρειαστεί) Τετάρτη (19/6) Ολυμπιακός - Παναθηναϊκός (8.00 μ.μ., ΕΤ1).
ΠΡΟΚΡΙΜΑΤΙΚΑ «ΜΟΥΝΤΙΑΛ 2014»
Σταθερά δεύτερη η Ελλάδα... Η εθνική μας ομάδα ποδοσφαίρου νίκησε με 1-0 στο Βίλνιους τη Λιθουανία και εδραιώθηκε στη δεύτερη θέση, καθώς δεν κινδυνεύει κι από τη Σλοβακία, που «στραβοπάτησε» στο Λιχτενστάιν. Η επιλογή του Φερνάντο Σάντος να χρησιμοποιήσει στην αρχική ενδεκάδα τον Λάζαρο Χριστοδουλόπουλο δικαιώθηκε απόλυτα. Ο «ξενιτεμένος» στην Ιταλία ποδοσφαιριστής μας δείχνει ότι έχει κάνει άλματα προόδου μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα και την Παρασκευή ήταν ο καλύτερος παίκτης της εθνικής μας, βοηθώντας «σε όλα τα μήκη και τα πλάτη» του γηπέδου και επιτυγχάνοντας το μοναδικό γκολ της αναμέτρησης... Το γεγονός ότι το ματς έγινε σε γήπεδο με πλαστικό χλοοτάπητα ίσως να ήταν και η αιτία που η ποιότητα του αγώνα δεν ήταν κι από τις καλύτερες. Η εθνική μας είχε την ελαφρά πρωτοβουλία και σκόραρε σχετικά γρήγορα, στο 20’. Η σέντρα του Χολέμπας βρήκε τον Λιθουανό τερματοφύλακα εκτός θέσης και ο Χριστοδουλόπουλος από κοντά, με ωραία κεφαλιά, πέτυχε το 0-1. Στο Νίκησε 1-0 49’ είχαμε ακόμη μια πολύ καλή στιγμή για την Ελλάδα σε σέντρα στη Λιθουανία του Καραγκούνη, αλλά αυτή τη φομε το γκολ του ρά η κεφαλιά του Γκέκα, λίγο έξω αΧριστοδουλόπουλου πό τη μικρή περιοχή, πήγε... πάνω στον τερματοφύλακα. Μέχρι το τέλος του αγώνα η εθνική μας δεν κινδύνευσε ιδιαίτερα να ισοφαριστεί από μια μετρίων δυνατοτήτων ομάδα, ενώ έφθασε πολύ κοντά στο 0-2 στο 90’. Σε συνεργασία Τοροσίδη - Σαμαρά - Σαλπιγγίδη, δυνατό γυριστό σουτ του τελευταίου, μέσα από την περιοχή, «τράνταξε» το «Γ» των δοκαριών της Λιθουανίας! Η σύνθεση της Ελλάδας: Καρνέζης, Τοροσίδης, Χολέμπας (46’ λόγω τραυματισμού Τζαβέλλας), Μανωλάς, Παπασταθόπουλος, Μανιάτης, Καραγκούνης, Κατσουράνης (84’ Τζιώλης), Χριστοδουλόπουλος, Σαμαράς, Γκέκας (65’ λόγω τραυματισμού Σαλπιγγίδης). o Για ένα ημίχρονο κατάφερε να αντισταθεί στη Ρίγα η Λετονία στη Βόσνια/Ερζεγοβίνη, καθώς η βασική αντίπαλος της εθνικής για την πρωτιά στον 7ο προκριματικό όμιλο του Μουντιάλ στην επανάληψη ήταν καταιγιστική και σημείωσε πέντε τέρματα (5-0)! Στο άλλο παιχνίδι του ομίλου, το Λιχτενστάιν έκανε την έκπληξη και απέσπασε την ισοπαλία με 1-1 από τη Σλοβακία στο Ράινπαρκ της Βαντούζ. Πλέον οι Σλοβάκοι έχουν εννέα βαθμούς και έχασαν κι άλλο έδαφος στο «κυνήγι» της Βοσνίας και της εθνικής μας. o Η βαθμολογία (σε 6 αγώνες): Βοσνία/Ερζεγοβίνη 16, Ελλάδα 13, Σλοβακία 9, Λιθουανία 5, Λετονία 4, Λιχτενστάιν 2.
Οι μονομαχίες των «αιώνιων» στους τελικούς Ολυμπιακός και Παναθηναϊκός αναμετρώνται για 12η φορά στα «πλέι οφ» για την ανάδειξη του πρωταθλητή. Από τις 11 προηγούμενες φορές ο Παναθηναϊκός επικράτησε στις 8, ενώ ο Ολυμπιακός στις 3. Οι «πράσινοι» 4 φόρες «έσπασαν» την έδρα του αντιπάλου, ενώ ο Ολυμπιακός μία. Αναλυτικά: 1992-93 Παναθηναϊκός - Ολυμπιακός 1-3 (62-51, 74-89, 72-77, 0-2*) 1994-95 Ολυμπιακός - Παναθηναϊκός 3-2 (82-66, 55-71, 66-56, 57-66, 45-44) 1995-95 Ολυμπιακός - Παναθηναϊκός 3-2 (67-63, 63-65, 72-65, 74-79, 73-38) 1998-99 Ολυμπιακός - Παναθηναϊκός 2-3 (71-68, 56-72, 64-47, 56-66, 53-62) 2000-01 Παναθηναϊκός - Ολυμπιακός 3-2 (83-70, 84-88, 73-57, 74-80, 79-63) 2005-06 Παναθηναϊκός - Ολυμπιακός 3-0 (82-76, 79-68, 82-70) 2006-07 Παναθηναϊκός - Ολυμπιακός 3-2 (79-72, 72-76, 86-85, 68-78, 89-76) 2008-09 Ολυμπιακός - Παναθηναϊκός 1-3 (67-69, 64-91, 74-70, 81-94) 2009-10 Παναθηναϊκός - Ολυμπιακός 3-1 (73-54, 72-79, 79-70, 20-0**) 2010-11 Ολυμπιακός - Παναθηναϊκός 1-3 (70-75, 66-78, 76-68, 94-101) 2011-12 Ολυμπιακός - Παναθηναϊκός 3-2 (84-78, 79-81, 84-72, 74-84, 82-76) o Ο Παναθηναϊκός δεν κατέβηκε να αγωνιστεί στον τέταρτο αγώνα, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τη διαιτησία του τρίτου αγώνα. o Ο τέταρτος αγώνας διακόπηκε σε βάρος του Ολυμπιακού 1’ και 3» πριν τη λήξη κι ενώ το σκορ ήταν 76−69 υπέρ του Παναθηναϊκού.
o Στη συνέχεια το πρόγραμμα των αγώνων του ομίλου της εθνικής μας έχει ως εξής: 6 Σεπτεμβρίου 2013: Λιχτενστάιν - Ελλάδα, Βοσνία/Ερζεγοβίνη - Σλοβακία, Λετονία - Λιθουανία 10 Σεπτεμβρίου 2013: Ελλάδα - Λετονία, Σλοβακία - Βοσνία/Ερζεγοβίνη, Λιθουανία - Λιχτενστάιν 11 Οκτωβρίου 2013: Ελλάδα - Σλοβακία, Λιθουανία - Λετονία, Βοσνία / Ερζεγοβίνη - Λιχτενστάιν 15 Οκτωβρίου 2013: Ελλάδα - Λιχτεσντάιν, Λιθουανία - Βοσνία / Ερζεγοβίνη, Λετονία - Σλοβακία
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 9 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
67
AΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΠΑΝΤΗΣ:
«Μόνος δρόμος η αντίσταση!» Ο «ήρωας» της τελευταίας αγωνιστικής μιλάει στην «Αυγή» για τους αγώνες των κατοίκων στην ιδιαίτερη πατρίδα του, την Ιερισσό... Το παιχνίδι με τον Ατρόμητο έφτανε στο τέλος του. Ο Αστέρας Τρίπολης έπαιρνε το 0-0 μέσα στο Περιστέρι την τελευταία αγωνιστική των «πλέι οφ» της Σούπερ Λιγκ, γεγονός που οφείλει εν πολλοίς στον Γιώργο Μπαντή, ο οποίος με εκπληκτικές επεμβάσεις κράτησε ανέπαφη την εστία του και ουσιαστικά ήταν αυτός που έστειλε τον... ΠΑΟΚ στα προκριματικά του Τσάμπιονς Λιγκ. Με το τελευταίο σφύριγμα, χειροκρότησε τους αντίπαλους οπαδούς. Πράξη σπάνια στα ελληνικά γήπεδα. Ο λόγος δεν ήταν άλλος από ένα πανό αλληλεγγύης στους εξεγερμένους Τούρκους... Μια ακόμα ποδοσφαιρική χρονιά έφτανε στο τέλος της και οι περισσότεροι παίκτες ετοιμάζονταν για διακοπές. Η σκέψη του τερματοφύλακα του Αστέρα όμως ταξίδευε αλλού. Στο χωριό του στη Χαλκιδική, την Ιερισσό, στον δίκαιο αγώνα των κατοίκων εναντίον της εταιρείας εξόρυξης χρυσού, που εισέβαλε στα μέρη τους, αλλά και η βίαιη απάντηση των αστυνομικών δυνάμεων. Και όταν πριν από λίγο καιρό άκουγε την μητέρα του να του λέει ότι κρύβει την ανιψιά του επειδή έπεσε δακρυγόνο στη βεράντα, το μυαλό του μόνο στις διακοπές δεν ήταν. Ο Γιώργος Μπαντής μιλάει στην «Αυγή» της Κυριακής για τις δύσκολες μέρες που περνάει η Ιερισσός και την απίστευτη αλληλεγγύη που κρατά ζωντανό τον αγώνα... ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΘΑΝΟ ΣΑΡΡΗ
Ποια είναι η δική σου άποψη για τα όσα γίνονται στην Ιερισσό; «Είναι ένα πάρα πολύ μεγάλο θέμα αυτό που συμβαίνει στην Ιερισσό. Αυτό που θέλω να πω είναι ότι στην περιοχή επικρατούν δύο όψεις του νομίσματος. Η μία είναι ότι το βουνό μας είναι κατεχόμενο από την Ελληνική Αστυνομία, χωρίς να γνωρίζουμε ακριβώς για ποιο λόγο. Φυλάσσουν στην ουσία μια ξένη παράνομη εταιρεία. Η άλλη όψη είναι ότι, αντίθετα, μέσα στην Ιερισσό υπάρχει μια ελευθερία, μια απίστευτη αλληλεγγύη και μια ενότητα όλου του κόσμου για το κοινό καλό, το οποίο δεν είναι άλλο από την αποφυγή αυτής της ανοιχτής εξόρυξης. Μας έχει
ενώσει όλους αυτό το πρόβλημα, είτε κατοικούν στην Αμερική είτε στην Αυστραλία είτε στο χωριό. Θεωρείς ότι οι κάτοικοι στο τέλος θα νικήσουν; Η αντίσταση αυτή είναι ο μόνος δρόμος. Πρέπει να καταλάβουμε ότι δεν γίνεται να μας επιβάλουν με το έτσι θέλω κάποιοι αυτό το εξωπραγματικό, να έρθει κάποιος να ξεριζώσει το βουνό μας, να καταστρέψει τη θάλασσά μας, να μολύνει τον αέρα μας και εμείς να σκύψουμε το κεφάλι και να πούμε «προχωρήστε». Δεν γίνεται αυτό. Το μόνο όπλο είναι η αλληλεγγύη που εισπράττουμε από όλη την Ελλάδα και ο κοινός αγώνας που κάνουμε ενάντια του ει-
Το πανό αλληλεγγύης στον τουρκικό λαό από τους φίλους του Ατρόμητου...
σβολέα. Το 95% είναι ένας ξένος εισβολέας και το 5% ένας ιδιώτης επιχειρηματίας. Εμείς όλα τα χρόνια συμβιώναμε με ένα εργοστάσιο, το οποίο απασχολεί 400 άτομα εδώ και χρόνια. Η μόλυνση που δημιούργησε είναι ελάχιστη μπροστά σε αυτό που θέλουν να κάνουν. Το φωνάζουμε και λέμε συνεχώς: Δεν είμαστε κατά των εργαζομένων. Τώρα θέλουν να κάνουν μια ανοιχτή εξόρυξη χρυσού. Για να καταλάβει καλύτερα αυτός που είναι απομακρυσμένος, θέλουν να βγάλουν όλο το κοίτασμα σε 8 χρόνια. Η αναλογία είναι 1/25. Δηλαδή το κοίτασμα που θα έβγαζαν κανονικά σε 25 χρόνια θέλουν να το βγάλουν σε ένα. Ουσιαστικά, αυτά που θα βγάζαμε σε 200 χρόνια θέλουν να το βγάλουν σε οκτώ. Σαν να σου λένε: «Έρχομαι, περνάω από πάνω σου, διαλύω ό,τι έχεις και εξαφανίζομαι». Αποτελεί χρέος των ποδοσφαιριστών να μιλούν για τόσο σημαντικά ζητήματα που αφορούν όλη την κοινωνία; Προσωπικά εγώ το θεωρώ πολύ σημαντικό. Δεν γίνεται να είσαι αμέτοχος στην κοινωνία, σε όλα τα ζητήματα. Επειδή οι ποδοσφαιριστές όλα αυτά τα χρόνια είναι προνομιούχοι, δεν σημαίνει ότι είναι και αμέτοχοι σε ό,τι γίνεται γύρω τους. Θέλω να πιστεύω ότι τουλάχιστον δεν είναι έτσι όλοι. Και αυτοί σκέφτονται, έχουν προβλήματα και δεν χρειάζεται να τους χτυπήσει το πρόβλημα την πόρτα για να το καταλάβουν. Το ποδόσφαιρο σου δίνει το βήμα για να μπορέσεις να μιλήσεις.
Ο Μπαντής... άγγιξε το Κύπελλο Ελλάδας, αλλά του το στέρησε ο Γιάχος...
Μπορείς να το χρησιμοποιήσεις για τέτοια ζητήματα, είτε όσον αφορά ένα εργοστάσιο στη Χαλκιδική, είτε για τη ΒΙΟΜΕ, για οτιδήποτε. Πρέπει να κοιτάμε τα πάντα. Πριν από τον τελικό του Κυπέλλου με τον Ολυμπιακό οι Νοτιοαμερικανοί της ομάδας σήκωσαν κασκόλ που έγραφε «SOS Χαλκιδική»... Εκείνοι ξέρουν καλύτερα, έχουν βιώσει περισσότερο από τον καθένα μας τι σημαίνει εξόρυξη χρυσού στη Λατινική Αμερική και, με το που τους είπα για την περιοχή αμέσως ευαισθητοποιήθηκαν και αυτό είναι προς τιμήν τους. Μετά το τέλος του αγώνα με τον Ατρόμητο, χειροκρότησες τους αντίπαλους οπαδούς δείχνοντας ένα πανό που είχαν σηκώσει για αλληλεγγύη στις μαζικές διαδηλώσεις στην Τουρκία... Με τους οπαδούς του Ατρόμητου υπήρξε και στο παρελθόν μια ένδειξη αλληλεγγύης είχαν κρεμάσει ένα πανό για την Ιερισσό σε ένα παιχνίδι πρωταθλήματος και μετά το μεταξύ μας ματς είχα μιλήσει δημόσια και
Ο Γιώργος Μπαντής «διαδήλωνε» για την σωτηρία της Χαλκιδικής ακόμη και στον τελικό του Κυπέλλου!
τους είχα ευχαριστήσει. Ήταν το ελάχιστο που μπορούσα να κάνω. Και μετά τον αγώνα των πλέι οφ, είδα το πανό και ήθελα να τους επιβραβεύσω χειροκροτώντας τους και δείχνοντας το πανό. Το ότι είσαι οπαδός δεν σημαίνει ότι τρως κουτόχορτο. Είσαι και εσύ μέλος της κοινωνίας και πρέπει να έχεις συμμετοχή. Το γήπεδο μπορεί να αποτελέσει πεδίο έκφρασης τέτοιων μηνυμάτων; Ανέκαθεν το γήπεδο ήταν έτσι. Όπου μαζεύεται πολύς κόσμος μπορείς να προβάλλεις μηνύματα, τα οποία δεν προβάλλονται από τα ΜΜΕ. Σαν ένα σύνθημα που είχα δει, ότι με όλα αυτά που γίνονται θα στα στερήσουν όλα, τις συντάξεις, τους μισθούς, εκτός από ένα πράγμα: την τηλεόραση. Και υπάρχει λόγος, ότι προβάλλει αυτά που θέλουν. Το γήπεδο είναι ένα μέρος που μπορείς να ακουστείς και να στείλεις το δικό σου μήνυμα. Το βλέπουμε συχνά στις κερκίδες. Κλείνοντας, θέλησε να στείλει ένα μήνυμα: «Να απελευθερωθούν άμεσα οι δύο προφυλακισμένοι από την Ιερισσό που κρατούνται άδικα».
Οι Λατινοαμερικάνοι άσοι του Αστέρα Τρίπολης συμπαραστέκονται στον αγώνα των κατοίκων της Ιερισσού...
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 9 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
68 Στον Ευαγγελισμό για 60 ασθενείς αντιστοιχεί ένας νοσηλευτής! Η μεταρρυθμιστική επιρροή της ΔΗΜ.ΑΡ. είναι ολοφάνερη.
ΡΗΣΕΙΣ&
ΑΝΤΙΡΡΗΣΕΙΣ
«Εδώ και έναν χρόνο διορθώνω τα σφάλματα των προηγούμενων». ΑΝΤ. ΣΑΜΑΡΑΣ (Δεν έχουν ονόματα οι προηγούμενοι;)
ΚΑΚΟΗΘΕΙΕΣ ΥΠΟ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΥΡΙΤΣΕΩΣ & ΑΓΓΕΛΟΥ ΤΣΕΚΕΡΕΩΣ
Συριζλί Δεν ξέρεις με τι να πρωτοεξοργιστείς. Με το ΔΝΤ που λέει ευθέως ότι μας έχει ξεπατώσει ή με τους άλλους που κάνουν σαν να είναι το πιο φυσιολογικό πράγμα του κόσμου. «Καλά, δεν το ξέρατε», είπε ο Βενιζέλος. «Δεν καταλάβατε ότι το δεύτερο Μνημόνιο που έκανα εγώ ήταν εντελώς διαφορετικό από το πρώτο;». Όχι, δεν το καταλάβαμε. Μας είχε τυφλώσει ο στείρος καταγγελτισμός. Όπως δεν έχουμε καταλάβει ότι δύο χρόνια τώρα ο Σαμαράς διορθώνει τα λάθη του ΔΝΤ. Δίκιο έχουν πάντως, γιατί και την ύφεση αντιμετωπίσαμε, και η οικονομία επανεκκίνησε, και στις αγορές μια χαρά βγήκαμε. Και μάλιστα αθόρυβα, χωρίς πανηγυρισμούς και τυμπανοκρουσίες. Τα έλεγε ο Στουρνάρας το 2010, αλλά εμείς οι κακοπροαίρετοι τον λέγαμε σκιτζή. Τέτοιοι που ‘μαστε, δεν το ‘χει σε τίποτα να μας παρατήσει σύξυλους και να σηκωθεί να φύγει. Και θα θέλουμε ένταλμα της Ιντερπόλ για να επιστρέψει. Αλλά έπαιξε και σημαντικό ρόλο η εμπλοκή της ΔΗΜ.ΑΡ. με τα ισοδύναμα και τις φρέσκιες δημιουργικές ιδέες. Ειδικά με την πρωτοποριακή πρόταση να ρίξουμε μέσα στο μείγμα της ύφεσης και λίγη ανάπτυξη, για να έρθει στα ίσα. Χαραμιζόντουσαν τόσα χρόνια στην Αριστερά αυτοί. Οι άνθρωποι είναι γεννημένοι για να κυβερνάνε τον τόπο. Η αλήθεια είναι επίσης ότι η έκφραση «τους απαυτώσαμε κανονικά με το PSI», που περιέχεται αυτολεξεί στο έγγραφο του ΔΝΤ, δικαιώνει πλήρως τη στρατηγική Βενιζέλου. Μη σκάτε πάντως. Τώρα θα έρθει η μείωση του
ΦΠΑ στην εστίαση και θα τα ξεχάσουμε όλα σαν κακό όνειρο. Αλλά μην το δένετε και κόμπο, γιατί πρέπει να συμφωνήσουν η τρόικα και 26 κοινοβούλια. Αν σας παρηγορεί, όμως, σε οκτώ μήνες θα βγει ένα άλλο έγγραφο που θα λέει ότι η αύξηση του ΦΠΑ στην εστίαση ήταν μαλακία ολκής, αλλά τώρα δυστυχώς δεν γίνεται τίποτα και θα συνεχίσουμε έτσι. Και ο Σαμαράς με τον Βενιζέλο θα βγουν και θα δηλώσουν δικαιωμένοι. Ο Κουβέλης θα προτείνει μαζί με τον υψηλό ΦΠΑ να βάλουμε και έναν χαμηλό για να ισοσκελίζονται. Δεν χρειάζεται αντιρατσιστικός νόμος, λέει η κυβέρνηση. Υπάρχει ένας που είχε ψηφίσει ο Χίτλερ το ‘33. Μπορούμε πάντως να του κάνουμε κάποιες βελτιώσεις. Μια άλλη λύση είναι να προωθήσουμε αυτόν τον αντιρατσιστικό νόμο και να κάνουμε λίγο πιο ρατσιστικούς όλους τους υπόλοιπους. Ήδη ο υφυπουργός Εσωτερικών κ. Αθανασίου επεξεργάζεται πάνω σε αυτή την κατεύθυνση το νομοσχέδιο για την ιθαγένεια. Αν και δεν χρειάζεται καν νομοσχέδιο για την ιθαγένεια. Μπορούμε να κάνουμε μερικές βελτιώσεις στη σφαγή της Τρίπολης. Άκου θράσος οι ναυτεργάτες, να ζητάνε δεδουλευμένα τέτοιες εποχές. Με αυτά βουλιάξαμε τον τόπο. Όπως και με τη λαϊκιστική κατρακύλα του Τσίπρα, που χαϊδεύει τα αυτιά της βολεμένης συντεχνίας των κάτω από το όριο της φτώχειας. Άκου θράσος οι αδερφές να θέλουν να παρελάσουν έξω από την Αγία Σοφία. Σε λίγο θα θέλουν να μπούνε και στην Ιερά Σύνοδο.
ΤΟΥ ΒΑΓΓΕΛΗ ΧΕΡΟΥΒΕΙΜ
Ο Αλλάχ, το Twitter και το μουστάκι του Ερντογάν «Ευχαριστώ τον Αλλάχ για το Twitter» έγραψε ένας Τούρκος διαδηλωτής επιβεβαιώνοντας πόσο σημαντικά έχουν γίνει για τα κινήματα τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Οι αυταρχικές κυβερνήσεις το έχουν καταλάβει κι’ αυτές: στη Σμύρνη έχουν συλληφθεί καμιά τριανταριά νέοι που ενημέρωναν με τουίτς τους διαδηλωτές για τις επιδρομές της αστυνομίας. Πολύ κοντά στους Ισπανούς Αγανακτισμένους και το Κίνημα των Πλατειών στην Ελλάδα, το κίνημα ζητάει ελευθερία, δημοκρατία, να σταματήσει η κτηνώδης αστυνομική βία, να μην εφαρμο-
στεί η ισλαμική θεοκρατία στην Τουρκία. Δεν ελέγχεται από κόμματα, δεν υπακούει σε εντολές εκ των άνω, είναι αυθόρμητο, πολύχρωμο και αυθεντικό. Ακόμη και το αλλεργικό σε μη ελεγχόμενα κινήματα ΚΚΕ, χαιρέτησε τον «αγώνα του τουρκικού λαού», αν και εδώ είχε συκοφαντήσει παντοιοτρόπως το Κίνημα των Πλατειών... Ο Ερντογάν έκανε ήδη ένα βήμα πίσω και η κυβέρνηση ζήτησε συγγνώμη από τους διαδηλωτές. Τι θα κάνει στη συνέχεια; Αν δεν έχει τυφλωθεί από την αλαζονεία της εξουσίας, μπορούμε να υποθέσουμε ότι θα προχωρήσει σε κά-
Για τον δικό μας Άγγελο Αι γενεαί πάσαι της Αριστεράς πέρασαν το βράδυ της Τρίτης από τον κήπο του Συλλόγου Αρχαιολόγων στην εκδήλωση που οργάνωσε το Ινστιτούτο Ν. Πουλαντζάς για τα 5 χρόνια από τον θάνατο του Άγγελου Ελεφάντη. Έντονη ήταν η αίσθηση ότι ξαναζούσαμε μία από τις αξέχαστες βραδιές της Παρασκευής, στο «μπαρ» του περιοδικού «Ο Πολίτης». Σύντροφοι και φίλοι από τα παλιά, από την «Εποχή» και την «Αυγή», συνεργάτες από το περιοδικό, άνθρωποι από τον χώρο των γραμμάτων και τεχνών. «Ένα κρασί για τον Άγγελο» ήπιαμε στη μνήμη του, κουβεντιάζοντας, τσιμπολογώντας και, απαραιτήτως, τραγουδώντας... Εξαίρετο ήταν το καλλιτεχνικό πρόγραμμα, με μικρά εμβόλιμα από λόγια αγαπημένων φίλων. Η βραδιά απογειώθηκε με ρεμπέτικο πρόγραμμα μέχρι πρωίας... Στην εκδήλωση διατίθετο το πρόσφατο βιβλίο του Ινστιτούτου, με κείμενα που είχαν δημοσιευτεί αμέσως μετά τον θάνατό του. Τα έσοδα της βραδιάς πήγαν στα ΑΣΚΙ για τη συνέχιση της ψηφιοποίησης του περιοδικού «Ο Πολίτης».
ποιου είδους συμβιβασμό, αρκεί να μην θιγεί το προσωπικό του κύρος. Και ίσως θυμηθεί ότι ο ίδιος είχε αρνηθεί να κόψει το μουστάκι του όταν του το ζήτησε ένας απόστρατος ταγματάρχης μετά το πραξικόπημα του ‘80, με αποτέλεσμα να χάσει τη δουλειά του στις Δημοτικές Συγκοινωνίες της Κωνσταντινούπολης. Πώς λοιπόν απαιτεί τώρα από τις αεροσυνοδούς να μην φοράνε κόκκινο κραγιόν, όταν αυτός είχε αρνηθεί να υποκύψει σε ζητήματα εμφάνισης; Εκτός αν πιστεύει ότι το μουστάκι είναι μαγκιά και το κόκκινο κραγιόν πουτανίστικο. Μπορεί. ΑΝΔΡΕΑΣ ΖΕΜΠΙΛΑΣ
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 9 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
69
ΡΗΣΕΙΣ&ΑΝΤΙΡΡΗΣΕΙΣ
Ωραία ιδέα. Να πέσει -λένε- το ΠΑΣΟΚ στη Γ’ Εθνική όπως η ΑΕΚ για να διαγραφούν τα χρέη του! Θα αλλάξει και όνομα υποχρεωτικά, θα γίνει Νέο ΠΑΣΟΚ, όπως λέμε Νέος Πανιώνιος. Μέχρις εδώ όλα καλά. Πώς όμως ανεβαίνουν πάλι στην Α’ Εθνική; Θα αναλάβει πρόεδρος, αντί του Βενιζέλου, ο Μελισσανίδης;
Όφελος 500 εκατομμυρίων!
Η Τουρκία και η διεύρυνση της πολιτικής
«Μετά τη δημιουργία του ενιαίου νομίσματος, κερδίσαμε 500 δισεκατομμύρια ευρώ επιπλέον αυτών που δαπανήσαμε. Στο εξής οφείλουμε να επανεπενδύσουμε μέρος αυτού του ποσού, όπως θα έκανε οποιοσδήποτε συνετός επιχειρηματίας», πρότεινε ο Ζίγκμαρ Γκάμπριελ, πρόεδρος του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος της Γερμανίας. Λογικό και συνετό ακούγεται μόνο που στο μεταξύ έχει καταστραφεί ο ευρωπαϊκός Νότος, χιλιάδες άνθρωποι έχουν αυτοκτονήσει από απελπισία, δεκάδες χιλιάδες δεν έχουν σπίτι να μείνουν, πάνω από 20 εκατομμύρια είναι οι άνεργοι και οι νέοι δεν θα βρουν δουλειά ποτέ. Στο μεταξύ, οι Γερμανοί πολίτες άλλα ακούνε από τη Μέρκελ και άλλα πιστεύουν, αφού στο νεοφιλελεύθερο πείραμα συμμετείχε με θέρμη και το σοσιαλδημοκρατικό ευρωπαϊκό διευθυντήριο. Πάντως η τοποθέτηση Γκάμπριελ, εκτός από αντιπολιτευτική προεκλογική ανάγκη, μαρτυρά και την ανησυχία για εξαγωγή της ύφεσης στη Γερμανία.
Το θέμα του ξεσηκωμού στην Τουρκία είναι διπλά σημαντικό για την ιστορική Αριστερά. Οι λόγοι είναι η εισβολή του λαϊκού παράγοντα στο προσκήνιο και η χρήση των κατασταλτικών μηχανισμών από το καθεστώς Ερντογάν, αλλά και η διευρυμένη αντίληψη της πολιτικής, που τίθεται από την πολυπλοκότητα των παραγόντων που πρωταγωνιστούν στον ξεσηκωμό. Στην Τουρκία ασφαλώς είναι ανοικτό ένα μεγάλο «κοινωνικό ζήτημα». Η ραγδαία ανάπτυξη της οικονομίας τα τελευταία χρόνια δεν μείωσε τις κοινωνικές και οικονομικές ανισότητες. Στη χώρα υπάρχει μια μεγάλη οικονομική πόλωση: οι ανισότητες όχι μόνο δεν υποχώρησαν, αντιθέτως διευρύνθηκαν. Η οικονομική μεγέθυνση στηρίχθηκε στο μειωμένο κόστος εργασίας, στην έλλειψη δικαιωμάτων, στην παροχή κινήτρων στην επιχειρηματική τάξη και στις ιδιωτικοποιήσεις δημόσιας περιουσίας. Είναι όμως αρκετό το οικονομικό στοιχείο για να εξηγήσει τον ξεσηκωμό των πολιτών; Νομίζω πως όχι, αν θέλουμε να μην εθελοτυφλούμε με κλασικές μαρξίζουσες προσεγγίσεις, που έχουν βεβαίως τη σημασία τους αλλά δεν επαρκούν. Στη γειτονική χώρα, εκτός από την οικονομική πόλωση, υπάρχει και πολιτισμική πόλωση, που είναι στην πραγματικότητα σύγκρουση για τα
δικαιώματα και τις ελευθερίες. Για το εάν θα οικοδομηθεί ανοικτή ή κλειστή κοινωνία. Ο Ερντογάν εμβαθύνει την αναθεωρητική του στρατηγική προς τους κεμαλιστές, ενώ ταυτόχρονα μετατοπίζεται πιο συντηρητικά σε έναν ιδιότυπο ισλαμισμό. Στην προσπάθειά του να υποκαταστήσει την Αίγυπτο και το Ιράν και να διαδραματίσει περιφερειακό ρόλο στην ευαίσθητη περιοχή της Μέσης Ανατολής, δίνει τέτοιο στρατηγικό βάθος στον ισλαμισμό του, ώστε τείνει να τον καταστήσει επίσημη κρατική στρατηγική, εναλλακτική όμως στον εξτρεμιστικό ισλαμισμό, τύπου Αλ Κάιντα, όσο και στα κλειστά θεοκρατικά καθεστώτα. Η τάση γενικευμένης ταύτισης ενός θρησκευτικού δόγματος με την κρατική εξουσία την ενδυναμώνει μόνο προσωρινά, ενώ προοπτικά ανοίγει τις διαδικασίες έκπτωσής της. Στην περίπτωση της Τουρκίας η διαδικασία αυτή βαθαίνει την πολιτισμική πόλωση στην κοινωνία, που δεν φαίνεται διατεθειμένη να αποδεχθεί αυταρχικές όσο και δογματικές εκτροπές, περιορισμούς ελευθεριών, ούτε βεβαίως δέχεται περιορισμούς στην πρόσβασή της στα κοινωνικά δίκτυα. Ενώ δηλαδή το κόμμα του Ερντογάν, κατά την πρώτη ριζοσπαστική του περίοδο, διευρύνει
διαρκώς την πολιτική του επιρροή και ενιχύει τον κοινωνικό του ρόλο, αμβλύνοντας το «κοινωνικό ζήτημα», σήμερα επιχειρεί έναν διπλό μετασχηματισμό. Στόχος του να ηγηθεί της Τουρκίας, ως ισχυρής περιφερειακής δύναμης, και ταυτόχρονα μεταλλάσσεται αποκτώντας χαρακτηριστικά καθεστώτος. Συντηρητικοποιείται και γίνεται πιο κλειστό και αυταρχικό, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη λαϊκότητά του, τη συνοχή του συνασπισμού εξουσίας του και βεβαίως τις προϋποθέσεις της οικονομικής μεγέθυνσης. Η στρατηγική του Κεμάλ Ατατούρκ ήταν: «Εκσυγχρονισμός χωρίς τους Δυτικούς». Ο Ερντογάν επιχειρεί να οικοδομήσει ένα ισλαμικό καθεστώς χωρίς μεν τους Δυτικούς, αλλά σε αντιπαράθεση με ένα δυναμικό, δυτικότροπο τμήμα της τουρκικής κοινωνίας. Για την ιστορική Αριστερά η εισβολή του λαϊκού παράγοντα αποτελεί ένα νέο πεδίο διεύρυνσης της πολιτικής, που υπερβαίνει αλλά δεν αναιρεί το ταξικό στοιχείο, ενώ εμπλουτίζει την πολιτική αντιπαράθεση με λαϊκότητα και νέα πολιτισμικά χαρακτηριστικά, ορισμένα από αυτά διαταξικά, τα οποία, όταν υποβαθμίζονται, έχουν αποτέλεσμα την απονέκρωση της ίδιας της πολιτικής. ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΠΑΚΟΣ
Δ.Χ.
ΚΑΤΑ ΤΑ ΛΟΙΠΑ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΠΑΪΚΟΥ
Πρόσεξε. Αυτός μέχρι μουστάκι θα σε βάλει να ξυρίσεις. Ποιος αυτός; Ο Σαμαράς, βέβαια, έτσι που το πάει. Λάβε λοιπόν τα μέτρα σου και κάνε τα κουμάντα σου. Όσο είναι ακόμη καιρός. Άραγε... είναι ακόμη καιρός; Το είπε στο ραδιόφωνο ο Γιάννης Πανούσης, ο καθηγητής, ο βουλευτής της ΔΗΜ.ΑΡ. Δεν υπάρχει τρικομματική συγκυβέρνηση, είπε. Υπάρχει κυβέρνηση Ν.Δ., που τη στηρίζουν το ΠΑΣΟΚ και η ΔΗΜ.ΑΡ. Τ’ ακούς; Τ’ ακούω να λες. Αυτό για το μουστάκι που λέγαμε, επείγει να το σκεφτείς. Την έκανε πάλι τη λαδιά της η ΕΛ.ΑΣ.
Με την παράδοση του Μπουλούτ Γιαϊλά, του Τούρκου πρόσφυγα, στους απέναντι. Ξέρεις, με προορισμό το «εξπρές του μεσονυχτίου», το γνωστό. Η υπόθεση Οτσαλάν στο λιγότερο φανταιζί. Αλλά εξίσου οδυνηρό, ίσως και περισσότερο. Λόγω μικρότερης «επωνυμίας». Καμία εμπλοκή ο Πάγκαλος αυτή τη φορά. Μονάχος ο Δένδιας, με τα χεράκια του. Σε πολλά χείλη, και περισσότερα μυαλά, βρίσκεται το ερώτημα. Πώς παραμένει ακόμη υπουργός ο Ρουπακιώτης, μετά το στραπάτσο; Δεν βάζω καμιά πιθανότητα να μην μπορεί να ξεκολλήσει από την καρέκλα. Επειδή τον ξέρω καλά. Το πιθανότερο είναι ότι το ΠΑΣΟΚ και η ΔΗΜ.ΑΡ. τον πιέζουν να παραμείνει.
Για αδιευκρίνιστα περίεργους λόγους. Χωρίς να σκέφτονται πως βάζουν σε δοκιμασία τη σοβαρότητά του άραγε; Το Διαδίκτυο του φταίει του Ερντογάν. Και βάλθηκε να το ξορκίσει με κατάρες. Όπως κάτι παλιοί σουλτάνοι τον 19ο αιώνα, που, για παρόμοιους λόγους, έτρεμαν τον εξηλεκτρισμό της Τουρκίας. Ερντογάν ο μεγαλοπρεπής ! Τώρα, απλώς έμπλεξε. Όμως κι εκείνος, καμιά πρωτοτυπία. Ξένος δάκτυλος για τον ξεσηκωμό. Χέρι-χέρι με τους τρομοκράτες οι πλιατσικολόγοι διαδηλωτές. Όχι, η θεωρία των δύο άκρων δεν ετέθη ακόμη σε κυκλοφορία. Αλλά, εδώ είμαστε. Όπου νά ‘ναι θα ανακαλυφθούν «η πάνω και η κάτω» πλατεία Ταξίμ.
Έχετε αντιληφθεί ότι η μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση τείνει να αναχθεί στο νέο εθνικό όραμα; Και νέα Μεγάλη Ιδέα να το πεις, μέσα είσαι. Μονάχα μην έρθει, μετά από χρόνια, καμιά Ρεπούση και μας το κατεδαφίσει. Σιγά το θέμα που η Μέρκελ είπε Φρανσουά Μιτεράν τον Φρανσουά Ολάντ. Νά ‘λεγε Ναόμι Κάμπελ τη Ναόμι Κλάιν, μάλιστα. Να κάναμε τα χιλιάδες παραπολιτικά, να το φχαριστηθούμε. Να δω τη Φωτεινή Πιπιλή και τη Σοφία Βούλτεψη να καυγαδίζουν για τον έλεγχο της οπλοφορίας και τι στον κόσμο. Εκεί που καλείται ο Μάκης Βορίδης να υπερασπιστεί τις αντιρατσιστικές (!) αντιλήψεις της Ν.Δ., με ξεπερνάει. Εκτός πια, τι να πω, κι αν αυτό ακριβώς εννοεί ο Σαμαράς. Πώς της ήρθε τώρα της ευρωομάδας του
ΠΑΣΟΚ; Να οργανώσει εκδήλωση μνήμης του Μιχάλη Παπαγιαννάκη. Και να επιχειρήσει να τον βγάλει πάνω-κάτω «δικό» της. Μέχρι ότι θα μισο-ήταν σήμερα με το Μνημόνιο κοντέψανε να πούνε. Ότι θα πήγαινε κόντρα στον «λαϊκισμό» (ξέρετε τίνος τον λαϊκισμό), το είπανε καθαρά. Εκεί, στην εκδήλωση, παρόντες και διάφοροι που, κατά καιρούς, την κάνανε από την Αριστερά. Προς τις, τότε, εύφορες κοιλάδες του ΠΑΣΟΚ. Την ώρα που ο Παπαγιαννάκης έμενε κι έδινε τις δικές του δύσκολες μάχες. Ο Παπαγιαννάκης που «τελευταίος θα έκλεινε την πόρτα», μην ξεχνιόμαστε. Εποτέλους, είναι ντροπή να προσπαθούν να τον στενέψουν, για να τον φέρουν στα μέτρα τους. Στο κάτω-κάτω ας μην ξεχνούν πως ο Μιχά-
λης έφυγε από τη ζωή ως βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ. Αν κάποιοι αδυνατούν να τον καταλάβουν, τουλάχιστον ας τον σεβαστούν. Δεν ξέρω γιατί, αλλά υποψιάζομαι πως οι αστυνομικοί δεν θα είχαν κανένα πρόβλημα να τους πει και η κυβέρνηση «μπάτσους». Αρκεί να μην τους καταδίκαζε σε εξευτελιστική οικονομική καχεξία, όπως πράττει. Και να μην τους υποχρέωνε κι από πάνω να ασχημονούν κατά των πολιτών. Διμέτωπο αγώνα ξεκίνησε, λέει, ο Βενιζέλος. Τόσο διμέτωπο, που με το ένα από τα δύο «μέτωπα» συγκυβερνάει. Αλλά, θα μου πεις, εδώ κάνει διμέτωπο ο Κουτσούμπας. Ο Βενιζέλος μάς μάρανε;
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 9 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
70
MEDIA EχουΜΜΕ και λέΜΜΕ Στην τελική ευθεία οι δημοσιογράφοι για τις εκλογές της ΕΣΗΕΑ που θα γίνουν την Τρίτη 18 και την Τετάρτη 19 Ιουνίου, από ώρα 8.50 ως 20.50, σύμφωνα με την ανακοίνωση της Εφορευτικής Επιτροπής. Οι δημοσιογράφοι μέλη της ΕΣΗΕΑ θα ψηφίσουν: α) για Διοικητικό Συμβούλιο και Εξελεγκτική Επιτροπή, β) Πειθαρχικά Συμβούλια, γ) Μορφωτικό Ίδρυμα, δ) εργασιακούς εκπροσώπους, ε) απολογισμό 2012 και προϋπολογισμό 2013. Υπολογίζεται ότι θα κατέβουν επτά παρατάξεις.
Silver Alert στο Mega ΤΗΣ ΑΓΓΕΛΑΣ ΝΤΑΡΖΑΝΟΥ
Σε κόκκινο συναγερμό βρίσκεται το MEGA εδώ και δέκα μέρες, από τη στιγμή που ανακοινώθηκε η πρόθεση της πλευράς Β. Βαρδινογιάννη να ενεργοποιήσει το Star στον τηλεοπτικό ανταγωνισμό των ειδήσεων με τη συμμετοχή του Νίκου Χατζηνικολάου, «βαρέως όπλου» στη μάχη των 8.00. Η ανακοίνωση της πρόθεσης εξελήφθη ως εχθρική κίνηση από την πλευρά του Στ. Ψυχάρη του ΔΟΛ, όπως φάνηκε από τα δημοσιεύματα «ειδικού συνεργάτη» την προηγούμενη Κυριακή στο «Βήμα» και στα «Νέα», με τα οποία κατηγορεί τον... ΣΥΡΙΖΑ για τα αδιέξοδα του μιντιακού συστήματος. Κάνει λόγο για «εκλεκτικές συγγένειες» και υπαινίσεται συμφωνία στο παρασκήνιο μεταξύ Βαρδινογιάννη και ΣΥΡΙΖΑ. Παρά τα επιφαινόμενα, στην πραγματικότητα ο στόχος δεν ήταν ο ΣΥΡΙΖΑ, αλλά ο συνεταίρος του κ. Ψυχάρη στο Mega Β.
Βαρδινογιάννης, από τον οποίο ο ΔΟΛ βλέπει να απειλείται επιχειρηματικά όχι μόνο στο πεδίο της τηλεθέασης του Mega, αλλά και σε άλλες επιχειρηματικές «ευκαιρίες» που ανοίγουν με την εκποίηση της δημόσιας περιουσίας. Ο συναγερμός στο Mega συνέχισε να βρίσκεται σε ισχύ καθ’ όλη τη διάρκεια της περασμένης εβδομάδας. Την περασμένη Τετάρτη συνεδρίασε το Δ.Σ. της Τηλέτυπος και αποφάσισε Έκτακτη Γενική Συνέλευση των μετόχων της εταιρείας την 1η Ιουλίου με μοναδικό θέμα την εκλογή (νέου) Διοικητικού Συμβουλίου, τρία χρόνια πριν τη λήξη της θητείας του. Η αλλαγή των μελών του Δ.Σ. ερμηνεύεται ως απάντηση της πλευράς των μεγαλομετόχων Πήγασου (Φ. Μπόμπολας) και ΔΟΛ (Στ. Ψυχάρης) στην κίνηση Βαρδινογιάννη, με πιθανό στόχο, εάν είναι δυνατό, να απομακρυνθεί από το Δ.Σ. του Mega. Στο Δ.Σ. του Mega (Τηλέτυπος) που έχει θητεία ως τον Ιούνιο 2016, συμ-
Η «Συσπείρωση Δημοσιογράφων», η παράταξη της ριζοσπαστικής Αριστεράς, συμπληρώνει το ψηφοδέλτιό της με παλιούς και νέους δημοσιογράφους από διάφορα Μέσα και το διευρύνει σε πολλές κατευθύνσεις. Μεταξύ των υποψηφίων για το Δ.Σ. είναι ο Γιώργος Γιουκάκης, η Τασούλα Ζήγου, ο Κυριάκος Ζηλάκος, ο Χριστόφορος Κάσδαγλης, ο Γιάννης Κιμπουρόπουλος, ο Γιάννης Κουτζουράδης, ο Ανδρέας Πετρόπουλος, ο Δημήτρης Τρίμης, η Αλεξάνδρα Χριστακάκη.
μετέχουν οι: Σ.Ψυχάρης, πρόεδρος, Η. Τσίγκας, διευθύνων σύμβουλος και μέλη οι Γ.Β. Βαρδινογιάννης, Φ. Μπόμπολας, Γ. Αϊδίνης και Γ. Προυσανίδης, όλοι μη εκτελεστικά μέλη πλην του διευθύνοντος συμβούλου. Εάν όμως ο συναγερμός έχει σημάνει στα ανώτατα κλιμάκια διοίκησης του Mega, τα ανώτερα και μεσαία στελέχη βρίσκονται σε αναμμένα κάρβουνα. Ιδίως ο τομέας της ενημέρωσης, ο οποίος προβλέπεται να υποστεί εκ βάθρων αλλαγές, προκειμένου όχι μόνο να αντιμετωπίσει τον ανταγωνισμό, αλλά και να προσαρμοστεί καλύτερα στους συσχετισμούς που θα διαμορφωθούν εντός του καναλιού. Σε μια τέτοια προοπτική, διέρρευσαν και τα σενάρια περί αντικατάστασης της Όλ. Τρέμη από το κεντρικό δελτίο ειδήσεων. Οι μέτοχοι του Mega δείχνουν αποφασισμένοι να κάνουν οτιδήποτε χρειαστεί προκειμένου να δώσουν την εντύπωση «ανανέωσης» στο πιο συστημικό δελτίο ειδήσεων της χώρας.
Υποψηφιότητες για τα Πειθαρχικά θα θέσουν η Μιμή Τουφεξή, ο Περικλής Κοροβέσης, η Δέσποινα Μακρινού. Για το Μορφωτικό Ίδρυμα η Φανή Πετραλιά, ο Δημήτρης Γκιώνης, η Δήμητρα Κουντή. Από τα συνθήματα της παράταξης «Δημοσιογράφοι χρήσιμοι στην κοινωνία, όχι στους ολιγάρχες των media». Κατασκήνωση γιοκ! Προς κατάργηση το κατασκηνωτικό επίδομα του ΕΔΟΕΑΠ; Αν και επιβάλλεται από τον κανονισμό υγείας του Ταμείου, φαίνεται ότι δεν μπορεί να καταργηθεί, όμως θα χορηγείται υπό όρους. Τα παιδιά θα βράσουν στην Αθήνα όλο το καλοκαίρι. Success story και στην τηλεοπτική παραγωγή Επισήμως -24,5% ο κύκλος εργασιών στις δραστηριότητες προγραμματισμού και ραδιοτηλεοπτικών εκπομπών το α΄ τρίμηνο 2013 σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη του α’ τριμήνου 2012. Εάν σε αυτό προστεθεί και το -13,8% το 2012, μας κάνει -38% σε δύο χρόνια. Τα στοιχεία από την ΕΛΣΤΑΤ. Συνδρομητές Τους 373.600 έφτασαν οι συνδρομητές της NOVA το α’ τρίμηνο 2013, αύξηση 3,9% από πέρυσι. Οι τηλεθεατές προτιμούν τα «πακέτα» της συνδρομητικής από το πρόγραμμα β’ διαλογής που προσφέρουν τα ελεύθερα κανάλια. Η NOVA έχει εντάξει και εκπομπές talk show, όπως το «Λαμπατέρ» με τον Λάμπη Ταγματάρχη και εναλλάξ τους Μυρτώ Κοντοβά, Ιεροκλή Μιχαηλίδη, Ανδρέα Ρουμελιώτη.
Την Πέμπτη το πάρτι της «Συσπείρωσης» Στην τελική ευθεία για τις εκλογές στην ΕΣΗΕΑ η «Συσπείρωση Δημοσιογράφων» καλεί τα μέλη και τους φίλους της για ένα ποτό και πολλή κουβέντα,. Η συνάντηση έχει οριστεί για την ερχόμενη Πέμπτη 13 Ιουνίου, στο μπαρ Janetto, στην πάροδο της Βαλαωρίτου, μετά τις 9.00 το βράδυ. Φίλοι, μέλη, υποψήφιοι, μέλη των οργάνων, βετεράνοι της παράταξης αλλά και νέο αίμα θα είναι όλοι παρόντες για ένα ποτό, συνοδεία συζητήσεων για τον δημοσιογραφικό συνδικαλισμό, την πολιτική και ό,τι άλλο.
Στο Κόκκινο Μεγάλη καλοκαιρινή συναυλία διοργανώνει ο ραδιοφωνικός σταθμός 105,5 Στο Κόκκινο, την Τρίτη 11 Ιουνίου, στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων, στο Γκάζι. Στη μεγάλη μουσική γιορτή θα παρουσιαστούν stand up comedy, performances και θεατρικά δρώμενα και θα συμμετέχουν οι μουσικοί: Φοίβος Δεληβοριάς, Ορφέας Περίδης, Ματούλα Ζαμάνη, Mode Plagal και ο χαΐνης Δ. Αποστολάκης, Yianneis, Baby Guru, Μαρία Πανωσιάν, Fide και Lolek. Α.Γ.Ν.
ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ - ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΛ.: 210-77.01.911-5
ET1
08.00 Θεία Λειτουργία 10.30 Ομιλία του προέδρου των Ανεξάρτητων Ελλήνων Π. Καμμένου στο Εθνικό συμβούλιο του κόμματος (Ζ) 11.00 Ομιλία του Α. Σαμαρά στο προσυνέδριο της Ν.Δ. στη Θεσσαλονίκη 12.30 Η τετράς η ξακουστή (Ε) 13.30 Φωτόσφαιρα (Ε) 14.00 Το αλάτι της γης (Ε) 16.00 Rolland Garos 20.00 Formula 1 21.00 Formula 1 Γκραν Πρι Καναδά (Ζ) 23.00 Οι Έλληνες (Ε) 24.00 Ειδήσεις 01.00 Μικροφιλμ - Οι ταινίες
ΤΗΛ.: 210-60.66.000
NET
06.45 Σαββατοκύριακο στη ΝΕΤ 10.00 ΝΕΤ Παντού 12.00 Ειδήσεις 12.30 Με αρετή και τόλμη 13.00 Βουλή των Ελλήνων 14.00 27 της Ευρώπης 15.00 Ειδήσεις 16.00 Ο γιος του Ράμπο. Κωμωδία 17.55 Ευρωψέματα, ας πούμε την αλήθεια «Γεωργία» 18.00 Ειδήσεις 18.15 Οπτική γωνία (Viewpoint) 19.00 Γένους θηλυκού 20.00 Ειδήσεις 21.00 Basket League Ο-
ΠΑΠ- Τελικός «Παναθηναϊκός- Ολυμπιακός» 23.00 Flyboys. Πολεμική περιπέτεια
ΤΗΛ.: 2310-299.400
ET3
07.00 Ιστορικές διαδρομές (Ε) 07.30 Θεία Λειτουργία 10.30 Οδοιπορικό στην Πίνδο 11.00 Τόποι ζωής - τόποι ιδεών (Ε) 12.00 Ο τόπος και το τραγούδι του 13.00 Ειδήσεις 13.30 Χωρίς αυτοκίνητο 14.00 Μητέρα γη (Ε) 15.00 Κυριακή στο χωριό 17.00 Ειδήσεις 17.05 Κυριακή στο χωριό (Συνέχεια) 18.00 Ελλήνων δρώμενα (Ε) 19.00 Θύμιος, ο αιώνιος ντεντέκτιβ. Κωμωδία 21.00 Balkan Express (Ε) 22.00 Ειδήσεις 23.00 Kassaba. Δράμα 01.00 Αναγεννημένοι βουδιστές
ΤΗΛ.: 210-69.03.000
MEGA
06.00 Τα μυστικά της Εδέμ (Ε) 07.00 ΜΕGA Σαββατοκύριακο 10.00 Όλα για την υγεία μου (Ε) 11.00 Γλυκές αλχημείες (Ε) 12.00 Η ώρα η καλή (Ε) 13.10 Εμείς κι ε-
μείς (E) 14.00 Eιδήσεις 14.50 Καράτε κιντ: η νέα γενιά. Νεανική περιπέτεια 16.55 Ειδήσεις 17.00 Ραντεβού για σινεμά 17.30 Πρωταγωνιστές (Ε) 19.00 Σ’ αγαπώ - Μ’ αγαπάς (Ε) 20.00 Eιδήσεις 21.15 Επτά θανάσιμες πεθερές (Ε) 23.30 Πρωταγωνιστές 01.15 Ειδήσεις 01.30 Ο πατριώτης. Επική περιπέτεια
ΤΗΛ.: 210-68.86.100
ΑΝΤ1
07.00 Τα φιλαράκια (Ε) 08.00 Τύχη βουνό (Ε) 09.00 Το πιο γλυκό μου ψέμα (Ε) 09.45 Δεληγιάννειο παρθεναγωγείο (Ε) 10.45 Wipe out (E) 11.50 Spring wipe out (Ε) 13.00 Ειδήσεις 13.30 Τα χρονικά του Σπάιντεργουικ. Ταινία περιπέτειας 15.20 Oreo cooking 15.40 Λίτσα.com (E) 16.50 Ο πόλεμος των άστρων (Ε) 17.50 Ειδήσεις. Δελτίο στη νοηματική 18.00 Εργαζόμενη γυναίκα (Ε) 20.00 Ειδήσεις 21.15 Your face sounds familiar 00.15 Σε πρώτο πλάνο 02.00 United States of Tara
ΤΗΛ.: 210-34.21.201-4
STAR
07.00 Παιδικό πρόγραμμα 12.40 Zίνα 13.40 Nτέιβ, πρόεδρος για μία ημέρα. Κωμωδία 15.45 Τα φιλαράκια 16.50 Mike and Molly 17.45 Ειδήσεις. Δελτίο στη Νοηματική 18.00 Ηuman target 18.50 Two and the half men 19.45 Eιδήσεις 21.00 Γάμος α λα... ελληνικά. Κωμωδία 23.00 Θεωρίες συνωμοσίας. Περιπέτεια 01.45 Χαϊλάντερ 5: η πηγή. Περιπέτεια φαντασίας
ΤΗΛ.: 212-21.24.000
ALPHA
06.00 Macgyver (Ε) 08.00 Άκατα μάτατα με τα Ζουζούνια 10.00 Μες στην καλή χαρά 14.00 Ειδήσεις 14.15 Stars system 15.10 Έτσι απλά 15.50 Alpha check up 16.55 Ειδήσεις. Δελτίο στη νοηματική 17.00 Ηachiko: η ιστορία ενός σκύλου. Δράμα 19.00 Eιδήσεις 20.00 Tι θα φάμε σήμερα μαμά; 21.00 Η συμμορία των έντεκα. Περιπέτεια 23.15 Cat city. Θρίλερ 01.15 10η εντολή (Ε)
ΤΗΛ.: 210-48.00.170-4
ΣΚΑΪ
06.45 Καλημέρα με τον Γιώργο Αυτιά 10.00 Κυριακή με δράση 12.30 Στην πράξη 13.30 Ποδηλατοδράσεις 14.00 Γεύσεις στη φύση 15.00 Γλυκειές αλχημείες (Ε) 16.00 Πράσινες αποστολές 17.00 Joy 19.00 60’ online (Ε) 20.00 Seven ages of rock 21.00 Tα νέα του ΣΚΑΪ 22.00 Top Gear 23.00 Ελεύθερος σκοπευτής 02.00 Δημιουργώντας μια ανθρώπινη καρδιά
ΤΗΛ. 210-36.73.366
ΒΟΥΛΗ
12.00 Ο Γιόνας Κάουφμαν ερμηνεύει γερμανικές άριες 13.10 ώρα παράδοσης 14.00 Έδοξε η Βουλή και τω Δήμω 15.00 Κάρτα μέλους 16.00 Τι λέει ο νόμος 17.20 Αστικό τοπίο 18.10 Μουσικό οδοιπορικό με τη Δόμνα Σαμίου 19.00 Σε θέση ετοιμότητας 20.00 Η επανάσταση των Ιμπρεσιονιστών 21.00 Η 5η Συμφωνία του Μάλερ 22.00 Μανόν. Όπερα
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΙΟΥΝΙΟΥ 2013
ΥΣΤΕΡΟΓΡΑΦΑ
71
ΤΟΥ ΝΙΚΟΛΑ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗ
Ο Ερντογάν και το φάντασμα της ελευθερίας
Του ΤΑΣΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ
ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΜΟΥΛΟΠΟΥΛΟΥ
Η Διεθνής των πλουσίων Η είδηση, την περασμένη Τετάρτη, ότι το 1% των νοικοκυριών του «παγκόσμιου χωριού» κατέχει το 37% του παγκόσμιου πλούτου πέρασε στα ψιλά των ΜΜΕ και ασχολίαστη. Θεωρήθηκε ασήμαντη, φαντάζομαι, από τους κλόουν του μιντιακού μας τσίρκου. Έπρεπε, βλέπετε, να βγάλουν το μεροκάματο προσπαθώντας να μας πείσουν ότι η οικονομική πολιτική του κουτσαβάκη πρωθυπουργού μας και του χαζοχαρούμενου υπουργού του επί της Οικονομίας απέδωσε (επ’ αυτού ας ρωτήσουν τα τρία εκατομμύρια των Ελλήνων που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας) και τώρα θα έχουμε «ανάπτυξη» (με δύο εκατομμύρια ανέργους και 400 ευρώ οικογενειακό εισόδημα εννοούν, αλλά δεν τολμούν να το πουν). Εγώ, που ανήκω στην «ανεύθυνη Αριστερά» (και το καυχιέμαι), θυμήθηκα ότι ο Ολιβέτι (ιδρυτής της πάλε ποτέ ομώνυμης ιταλικής εταιρείας) υποστήριζε ότι η ψαλίδα μεταξύ του εισοδήματός του και του εισοδήματος των εργαζομένων του δεν μπορούσε να είναι μεγαλύτερη από 5 προς 1. Και αναρωτήθηκα τι κοινωνικό μοντέλο είναι αυτό που το 1% του πληθυσμού της Γης είναι πλουσιότερο από κάνα
δισεκατομμύριο κατοίκων της. Εικόνες από το «παγκόσμιο χωριό». Εικόνες μιας νέας ταξικής πάλης. Ο μαρξισμός αντεστραμμένος. Οι πλούσιοι που εξεγείρονται εναντίον των φτωχών. Όπως αντεστραμμένος είναι και ο ρόλος των μετασοσιαλιστών. Οι κεντροαριστεροί της Ευρώπης δεν προσπαθούν πλέον να πείσουν τους πλουτοκράτες για την αναγκαιότητα ανακατανομής του πλούτου υπέρ του προλεταριάτου, αλλά προσπαθούν να πείσουν το προλεταριάτο να «χάσει ακόμη και τις αλυσίδες του», παραδίδοντάς το στη νέα «παγκοσμιοποιημένη» τάξη των καπιταλιστών. Μια νέα Διεθνής σχηματίζεται με την κρίση, που ενώνει μια ολιγάριθμη «κοινωνία πλουσίων», χωρίς αξιοκρατία και χωρίς έλεγχο, χωρίς ηθική και χωρίς ευθύνες. Μια κοινωνία που τα μέλη της καθορίζονται αυστηρά από την ποσότητα του χρήματος που διαθέτουν. Αυτή η νέα διεθνής κοινωνία έχει την ιδεολογία της και τις αξίες της: την αρπαγή και το χρήμα, χωρίς να εξετάζει το «χρώμα του». Σύνθημά της έχει το «πλουτίστε, με κάθε τρόπο». Χωρίς να ενδιαφέρεται αν ο πλού-
τος είναι προϊόν χρηματοπιστωτικής τοκογλυφίας που καταστρέφει κράτη, εμπορίας όπλων μαζικής καταστροφής, ανθρώπων, ουσιών που δηλητηριάζουν ανθρώπους, ζώα, εδάφη. Είναι αδιάφορο αν συνεισφέρει στο δημόσιο καλό, αν προάγει, όπως έλεγαν κάποτε, τον «πλούτο των εθνών». Αυτή η Διεθνής των πλουσίων, που αρνείται κάθε δημοκρατικό έλεγχο, που είναι υπεράνω νόμων, δεν μπορεί να αποκτήσει καμιά νομιμοποίηση απέναντι στην κοινωνία. Είναι ένας καπιταλισμός απατεώνων, τυχοδιωκτών, εγκληματικών συμμοριών. Η κοινωνία των νέων πλουτοκρατών είναι μια κοινωνία ατιμωρησίας, που συνωστίζεται σε πριβέ πολυτελείς οίκους ανοχής «σμαραγδένιων ακτών» και «λευκών βουνοκορφών», χωρίς να σταματάει μπροστά σε τίποτα. Και δεν αποκλείω, στην εποχή του παραλογισμού που ζούμε, να δούμε διαδηλώσεις ώριμων κυριών με γούνες και με γόβες-στιλέτο και «καθώς πρέπει» επιχειρηματιών με άψογα μπλέιζερ και ντιζάιν γραβάτες να ουρλιάζουν έξαλλοι στους δρόμους των μεγαλουπόλεων: «Καπιταλιστές όλων των χωρών, ενωθείτε».
Y
Το απρόβλεπτο χτύπησε πάλι. Στην Κωνσταντινούπολη και με ταχύτητα αστραπής και στα άλλα αστικά κέντρα της Τουρκίας. Τρεις νεκροί, έως τώρα που γράφω αυτές τις γραμμές. Συνεχής διαδήλωση, δακρυγόνο, βαναυσότητες της αστυνομίας. Και στο επίκεντρο όλων αυτών ένα πρόσωπο-σύμβολο ισχύος εδώ και χρόνια. Ο εξοχότατος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Ο συνετός και μετριοπαθής, έλεγαν πολλοί, δεξιοί, κεντρώοι σοσιαλδημοκράτες, ακόμα και αριστεροί. Ο καθένας πρόβαλε το δικό του είδωλο: Άλλοι τον αποτελεσματικό συνδυασμό συντηρητικών αξιών και επιχειρηματικότητας. Και άλλοι, στον προοδευτικό χώρο, μιλούσαν για το θάρρος του ηγέτη που εναντιώνεται στο βαθύ κράτος ή επιδεικνύει «πυγμή» στις ΗΠΑ και το Ισραήλ. Μέχρι προσφάτως τουλάχιστον. Τα γεγονότα τρέχουν και τίποτα δεν έχει κατακαθίσει ακόμα. Μαζί τους τρέχουν, μάλλον ταχύτερα, και τα σενάρια, οι υποθέσεις, οι υποψίες. Μήπως πρόκειται για συνωμοσία σκοτεινών κύκλων τύπου «Εργκενεκόν»; Χτύπημα για το Κουρδικό ή για τη στάση του Ερντογάν στη συριακή κρίση; Μήπως έχουμε παρέμβαση «ξένων κέντρων», πράγμα που φυσικά ήταν και η πρώτη κουβέντα και του ίδιου του Ερντογάν; Όπως θα περίμενε κανείς, έσπασε ο κρουνός των εικασιών, που συχνά μεταμφιέζονται σε στιβαρές αναλύσεις. Ας σταθούμε όμως στο ίδιο το φαινόμενο. Στο ότι δηλαδή ένα σημαντικό κομμάτι του λαού και κυρίως των νέων της Τουρκίας ταράζει τις ισορροπίες και ανατρέπει τις παραδοσιακές γραμμές της ανάλυσης για το «μετριοπαθές Ισλάμ» που κυβερνά εδώ και χρόνια. Μα, λένε πολλοί, από αυτό τον ξεσηκωμό μπορεί να κερδίσουν άλλες εκδοχές αυταρχισμού, με ριζώματα στον στρατό ή σε δυσαρεστημένες μερίδες της κοσμικής ιθύνουσας τάξης. Τίποτα δεν αποκλείεται. Δεν υπάρχει στην Ιστορία καμιά κοινωνική δράση που να στέκεται ιδεωδώς πάνω από όλα τα συμφέροντα, τις ανταγωνιζόμενες βλέψεις και τις δεύτερες σκέψεις ποικίλων «παικτών». Όλοι σχεδιάζουν ή λένε ότι σχεδιάζουν πάνω στην πυρίκαυστη ύλη της Ιστορίας, εκεί ιδίως όπου διακόπτεται η συνηθισμένη ροή της πολιτικής και οικονομικής ζωής. Πολύ περισσότερο όταν, στη συγκεκριμένη περιοχή και συγκυρία οι επιμέρους δυναμικές, οι επιδιώξεις και τα αιτήματα δεν φτιάχνουν συμπαγή και ευκρινή «στρατόπεδα». Παρά όμως το δυσανάγνωστο των εξελίξεων, πρέπει να σταθούμε σε μία βασική διάσταση. Να αναγνωρίσουμε ότι η αντίσταση μέρους της τουρκικής κοινωνίας στον πολιτισμικό πατερναλισμό, στον έλεγχο της γνώμης και της ζωής τους είναι καλό σημάδι. Μαζί με τους αγώνες για το περιβάλλον, για την προστασία δημόσιων χώρων με συμβολική σημασία. Το ξέσπασμα αυτό δείχνει κοινωνία με ζωντανές αντιθέσεις και ηθικά αποθέματα. Γι’ αυτό και θύμωσα προχθές ακούγοντας σχολιαστή στη τηλεόραση, από τους ειδικούς μάλιστα, να μιλά για εξέγερση των οπαδών του δυτικού life-style. Τα λόγια του, που είχαν μια χροιά ειρωνείας, μου θύμισαν το πρόσωπο του Ερντογάν όταν αποκήρυσσε τον «μπελά» των κοινωνικών δικτύων. Θα ήθελα να πω στον σχολιαστή ότι δεν παίζει κάποιος την υγεία του και τη ζωή του για το κραγιόν στις αεροσυνοδούς ή για ανεμπόδιστο tweeter. Αυτός ο κόσμος της Ταξίμ και των άλλων Ταξίμ δεν θέλει να χάσει βασικές ελευθερίες στο όνομα της «ευημερίας» ή της «προστασίας» τις οποίες υπόσχεται ο Τούρκος πρωθυπουργός και το σύστημά του. Διότι γνωρίζει ότι δίπλα και γύρω από τις φιλοδοξίες ενός Ερντογάν πλέκονται και άλλες, πολύ πιο απειλητικές, αξιώσεις πολιτικής και θρησκευτικής κηδεμονίας με απολυταρχικό χαρακτήρα. Είναι αυτή η επιθυμία κομμάτι και των δικών μας σκέψεων; Απαντώ ναι, δίχως να έχω ιδέα για τις κοντινές, πόσο μάλλον τις απώτερες συνέπειες του κλονισμού στην Κωνσταντινούπολη, στην Άγκυρα ή στη Σμύρνη. Το ναι που απαντώ δεν έχει να κάνει με τη μυθοποίηση κάθε εξέγερσης ή της λεγόμενης «εποχής των ταραχών», οι οποίες άλλωστε ούτε ενοποιούνται αυθαίρετα ούτε μπορεί να κριθούν ομοιόμορφα. Λέω μόνο ότι η σημερινή ξεσηκωμένη Τουρκία μοιάζει τουλάχιστον να αρθρώνει λόγο, να βγάζει νόημα: δεν θέλει Σουλτάνους, ακόμα και αν ένας «Σουλεϊμάν» διαδήλωσε κι αυτός μαζί της. Και τούτο είναι καλό νέο.
Για όσους δεν έχουν καταλάβει ακόμη γιατί το ελληνικό χρέος δεν κουρεύτηκε εξαρχής ή γιατί δεν αναδιαρθρώθηκε πραγματικά ούτε με το λεγόμενο PSI, μία είναι η εξήγηση. Γιατί το μη βιώσιμο χρέος είναι ο κατεξοχήν μοχλός πίεσης της τρόικας για να εφαρμόζονται οι σκληρές πολιτικές της λιτότητας, που συνθλίβουν την ελληνική κοινωνία. ΑΙΡΕΤΙΚΟΣ
Y