11917

02/02

ΓΗΣ ΑΥΙΑΚΗ Η ΤΗΣ ΚΥΡ

NDEatique LE MO m ΚΥΡΙΑΚΗ

2014 ΥΑΡΙΟΥ 55 2 ΦΕΒΡΟ TEYXOΣ

diplo

Λογοκριτέοςιοί και κακοπ

EΛΛ ΗΝΙ

ΟΣΗ ΚΗ ΕΚΔ

Μ

,

,

;

έχει ήδη ει ότι η ζημιά έτει τολή σημαίν τιμωρία προσθ νη γούσε: «Καταστη διορθώσει, η ».3 Την επομέ να συζήτηση τυπώγίνει. Αντί αλο στη εφημερίδες και το σκάνδ διατάγματος, οι τερτίπια.

Halimi* κού διάφορα Του Serge ται μόνο σει. του βασιλι άδεια, χάρη σε σης υφίστα ει, να τις σχολιά Κατης έκφρα σε θεματολογία θηκαν χωρίς ε να τις διαβάσ του ελευθερία όζουμε καθεστώς εις εναΤο κοινό έσπευσ ανέτρεψε το όταν την εφαρμ υμε. Οι επιθέσ πολύ κιμάζο η επανάσταση νουν μένοι, Και αποδο επιβιώ που οι εξεγερ διάλλωστε, α που τις ρόλου 10ου. αιώνες αργότερα, ουν δεκάδες χιντίον της, από τα κίνητρ τις χρηΣχεδόν δύο κακοποιοί διαθέτ be τούς επιπερισσότερο κυβερνώντες που ρίου οι YouTu και . Το σαοι παρίες και από τους τους. Στις 25 Οκτωβ ers στο Twitter καναπέ του α. ς ονικές καιολογούν λιάδες follow ριάζουν από τον κάμερ προς όφελό ύ, μετά τις δολοφ τους μια συνεδ Αμεσιμοποιούν δημόαπέναντί τρέπει να κλίμα πανικο βρίου, μόνο ένας ψήέχοντας τα και οι 2001, σε Σεπτεμ λονιού τους ρευθούν τα θεάμα «ανάξιες της ανΦέινγκολντ, πατης 11ης ο Ράσελ επιθέσεις που , να κρίνονται Μόλις απαγο σιαστής, τον νόμο ροίσεις που θα πρέπει, μήπως ρικανός γερουστον «Patriot Act», και που μηνυ», σιες συναθ ελευθερίας υπόστασης διάδοση των ίδιων φισε ενάντια τάσιο κατά της Αναμθρώπινης υτές, με πρόυμε και τη δικτύωσης; τους βουλε ρείχε το οπλοσ Δεκατρία απαγορεύσο μέσα κοινωνικής το φωτοστέφαμαζικά από κρατίας. τα με ετικών υιοθετήθηκε της τρομο να χαρίζα μάτων από στους έμπομάχη κατά ρο μετά, τα «εξαιρ στις ήταν σαν θα ματος» α σχημα τη αξία φίβολ έναν πρόεδ παραμένουν ο νόμος ρα του «συστή να δίναμε χρόνια κι νο του μάρτυ κάτσιας. Και σαν αυτά μέτρα ανητης προβο συνθηκών» κατηγορίες. ς του ρικών ρους τους οϊκές γοί Εσωτε πρωτοβουλίε ανηΗΠΑ. στις πιο παραν στις τελευταίες ότι οι υπουρ και την ασφάυπουργός Γνωρίζουμε ότερο για την τάξη απειλή τούς Αντιδρώντας λιστής πρώην που τείνει Κάθε ένας σοσια οπισθοδρόμηση σύσυχούν περισσ τις ελευθερίες. κ. Βαλς, καθεστώγια κατασταλτικά τη «βαθιά σουν νέα λεια παρά προληπτικού ελευθεσύχησε για υν τους ανήσυ να απαιτή , στην σει ένα είδος ενθαρρύνει προσελκύσο Τον Ιανουάριο λογοκρισίας να εδραιώ αμφιβοοποία θα και ηθικής ξε, χωρίς πολίτες. , για νεργα, τα τος, ακόμα σης». Και κατέλη την υπόαλισμένους τον τρόπο «Σε αυτήν και έκφρα ς: ς χους ή σκανδ ρευσε, κατ’ αυτόν της αση ρωπία ροίσει ρία φιλανθ απαγό και η αντίδρ πολλές συναθτα «στον σεη Γαλλία λία με πνεύμα θημα, ο θυμός και τα πιο φως λόγους, αντίθε έσυναίσ ν ακόμα προληπτικού οποία κρίθηκαν θεση, το πινη αξιοπρ τα ατιμία έκανα 4 στην ανθρώ αντισημιτικά θεάματα, ενάντια στην να διστάσουν». οφείλουμε ντι στα βασμό που οντας θέση απένα 1 οποίος «δεν είτεινά μυαλά ο ά πεια». Παίρν τα του Ντιεντονέ, ο οποίος η συμπεριφορ κωμικός, Βαλς M’bala, παραληρήμα ς» και του οποίου τικών και nné M’bala ο Εμανουέλ πιθας των ρατσισ lle» που 1 (ΣτΕ): Dieudo ναι πια αστείο καλλιτεχνική», εξαιτία πια είσω καμιά ».2 σμός «quene χαιρετιέσει σάλο ό να αποκλ «δεν είναι έχει προκαλ του σκετς. Ο χαιρετι νόμου «Δεν θέλω με τον ναζιστικ υνση του ί ο φως αντισημιτικών προσομοιάστηκε απείλησε: τη σκλήρ το πράσιν να δεχθε οποιεί άσεις ακόμα και κών έδωσε κό κράτος ί

Η ΑΥΓΗ

www.avgi.gr

ΕΤΟΣ ΙΔΡΥΣΗΣ 1952 • Β’ ΠΕΡΙΟΔΟΣ • ΑΡ. ΦΥΛΛΟΥ 11917 • KΥΡΙΑΚΗ 2 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014 • TIMH: 3 €

Η

MONDE

Η ελευθερία της έκφρασης LE diplomatique στο στόχαστρο Λογοκριτές και κακοποιοί

Η εμμονή στην ασφάλεια φιμώνει τη Δημοκρατία

ΤΟΥ ΣΕΡΖ ΑΛΙΜΙ

ΤΟΥ ΤΖΟΡΤΖΙΟ ΑΓΚΑΜΠΕΝ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

ΧΟΥΑΝΓΚ ΝΓΚΟΚ

(ΓΑΛΛΟΣ ΕΥΡΩΒΟΥΛΕΥΤΗΣ):

Ο Τσίπρας συνεισέφερε στο έργο της επιτροπής

«Λεφτά υπάρχουν»: μας τα παίρνουν με πολλαπλές ανακατανομές

Μπορούμε να ξεφύγουμε από την εκμετάλλευση;

ΑΡΘΡΟ ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΚΟΤΖΙΑ

AΡΘΡΟ ΤΟΥ ΝΟΑΜ ΤΣΟΜΣΚΙ ΣΕΛ. 13

ΣΕΛ. 44

ΜΕ ΝΕΑ ΚΑΙ ΑΦΘΑΡΤΑ ΠΡΟΣΩΠΑ Η ΜΑΧΗ ΣΤΗΝ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ

Άνεμος ανανέωσης

για την πολιτική

ΣΕΛ. 5

ΝΙΚΟΣ ΧΟΥΝΤΗΣ: Η κυβέρνηση δεν ενδιαφέρεται για την επιτροπή

ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

ανατροπή

ΣΕΛ. 4

ΦΡΑΝΚΟ ΚΑΒΑΛΙ

(ΕΛΒΕΤΟΣ ΟΓΚΟΛΟΓΟΣ):

Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, σπίθα ανατροπής στην Ευρώπη ΣΕΛ. 15

ΤΟΥ ΤΑΣΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ

ΖΑΚ ΡΑΝΣΙΕΡ

ΨΗΦΟΔΕΛΤΙΑ νίκης με νέα και άφθαρτα πρόσωπα ρίχνει στη μάχη των αυτοδιοικητικών και περιφερειακών εκλογών ο ΣΥΡΙΖΑ. Στην Αθήνα υποψήφιος θα είναι ο οικονομολόγος Γαβριήλ Σακελλαρίδης και στην ΠεριΓΑΒΡΙΗΛ φέρεια Αττικής η βουλευτής Ρένα ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΔΗΣ: Δούρου. Πολιτικά στελέχη, βουΓια την Αθήνα λευτές, άνθρωποι της δράσης και της Δημοκρατίας των κινημάτων συσπειρώνονται και της Αλληλεγγύης στον αγώνα για την ανανέωση της Αυτοδιοίκησης με στόχο την πολιτική ανατροπή. Ο ΣΥΡΙΖΑ απευΡΕΝΑ ΔΟΥΡΟΥ: θύνει κάλεσμα προς τους πολίΗ Αττική θα δείξει τες να συστρατευθούν για την τον δρόμο απόκρουση της καταστροφικής της ανατροπής πολιτικής που συνθλίβει τη χώρα και και της ελπίδας την κοινωνία. Για να ανοίξει ο δρόμος της ελπίδας. Να γίνουν οι δήμοι και οι περιφέρειες κύτταρα δημοκρατίας και αλληλεγγύης στην υπηρεσία των πολιτών. Ταυτόχρονα, δίνει τη μάχη των ευρωεκλογών με δυναμισμό και αυτοπεποίθηση για την απόκρουση της σκληρής λιτότητας και τη δημοκρατική ανατροπή στην Ελλάδα και την Ευρώπη.

(KAΘΗΓΗΤΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ):

Ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να έρθει σε ρήξη με το σύστημα ΣΕΛ. 43

ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ

Κεντροαριστερά και τα βαρίδια του παρελθόντος ΤΟΥ ΣΤ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΚΟΠΟΥΛΟΥ*

ΑΝ Ο ΘΟΡΥΒΟΣ που προκαλούν τα ΜΜΕ αποτελεί ασφαλή δείκτη για τη σπουδαιότητα ενός θέματος, τότε τίποτα δεν είναι πιο σπουδαίο στην Ελλάδα των τελευταίων μηνών από τους 58 νομάτους που προσπαθούν ώστε η Κεντροαριστερά να μην πεθάνει τον θάνατο του ΠΑΣΟΚ. ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛΙΔΑ 2

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

ΣΚΟΥΡΙΕΣ

Οδοιπορικό στον Κάκκαβο

ΦΩΤΟΣ ΛΑΜΠΡΙΝΟΣ (ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ): Πώς οι απριλιανοί

«σκηνοθετούσαν» τον εαυτό τους

Οι χρυσοθήρες, η καταστροφή και η αντίσταση των κατοίκων ΣΕΛ. 18-19

ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΕΣ

ΚΕΦΑΛΛΟΝΙΑ

O ρόλος και η λειτουργία τους ΓΡΑΦΟΥΝ: AΡΗΣ ΜΑΡΑΓΚΟΠΟΥΛΟΣ, ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΡΑΒΙΔΑΣ

Αυτοψία μετά τον σεισμό Γράφει ο καθηγητής Γ. ΠΡΩΤΟΝΟΤΑΡΙΟΣ

AΡΘΡΑ

ΚΙΝΗΜΑ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΙΔΙΩΤΙΚΟΠΟΙΗΣΕΩΝ ΣΤΗ ΒΡΕΤΑΝΙΑ

ΘΕΑΤΡΟ

Ο άγνωστος Καζαντζάκης επί σκηνής ΣΕΛ. 17

ΜΙΛΑ Ο ΜΑΝΩΛΗΣ ΣΕΙΡΑΓΑΚΗΣ

Γράφουν: Ρ. Γκράχαμ, Τζ. Γουντς

Σία Αναγνωστοπούλου, Θ. Δρίτσας - Π. Τριγάζης, Κρ. Ηλιόπουλος, Δ. Μπίρη, Γ. Φουρτούνης, Π. Χαρίτος

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

2

ΠΟΛΙΤΙΚΗ Η ΑΥΓΗ

Επιλογή πολιτικής μάχης Η πρόταση του Αλέξη Τσίπρα στην Πολιτική Γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ να είναι υποψήφιος για τον Δήμο της Αθήνας ο Γαβριήλ Σακελλαρίδης θα μπορούσε να ερμηνευθεί ως επανάληψη του «πειράματος» μέσω του οποίου αναδείχθηκε ο ίδιος ο σημερινός πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, όταν κατέβηκε υποψήφιος δήμαρχος Αθηναίων στις δημοτικές εκλογές του 2006 και ως νέος, άγνωστος και δυναμικός κέρδισε στα σημεία τους φθαρμένους ανθυποψήφιούς του, επιτυγχάνοντας ένα ποσοστό πολύ μεγαλύτερο από αυτό που είχε τότε ο ΣΥΡΙΖΑ στην Α’ της Αθήνας. Όμως, η λογική του ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι να επαναλάβει την ιστορία -άλλωστε, οι συνθήκες έχουν αλλάξει ριζικά-, αλλά να δώσει ένα μήνυμα. Ο ίδιος ο Αλ. Τσίπρας είχε προϊδεάσει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ αντιτίθεται στην αντίληψη του «βλαχοδημαρχισμού». Η πρόταση για τον νεαρό οικονομολόγο και μέλος της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ δείχνει ακριβώς την εμπιστοσύνη του ΣΥΡΙΖΑ στη νέα γενιά των στελεχών του, που είναι σε θέση να προωθήσουν νέες ιδέες αλλά και φυσική ανανέωση στα δημόσια πράγματα και στο πολιτικό προσωπικό. Είναι μία αριστερή υποψηφιότητα, η οποία δεν επιδιώκει να μεταμφιέσει την πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ σε κάτι άλλο. Η επιλογή τής επίσης νέας, αν και ήδη καταξιωμένης πολιτικού, Ρένας Δούρου, για την περιφέρεια της Αττικής δείχνει με τη σειρά της την ιδιαίτερη σημασία που αποδίδει ο ΣΥΡΙΖΑ και στον θεσμό της Περιφέρειας, πολλώ δεν μάλλον της Περιφέρειας Αττικής, αλλά και την πεποίθηση ότι πρόκειται για κεντρική πολιτική μάχη. Το αμέσως επόμενο διάστημα ο ΣΥΡΙΖΑ θα ανακοινώσει τους υποψηφίους τους οποίους στηρίζει. Εξαιρέσει της επιλογής για την Αθήνα και δυο - τρεις μεγάλους δήμους που εκ των πραγμάτων έχουν κεντρικό πολιτικό χαρακτήρα για τον ΣΥΡΙΖΑ, η ανάδειξη υποψηφίων δεν είναι μία κίνηση «από τα πάνω», αλλά μία μακρά διαδικασία, μαζική, με συνελεύσεις, μέσα στις δημοτικές κινήσεις, για την ανάδειξη με δημοκρατικό τρόπο των καταλληλότερων υποψηφίων για κάθε Δήμο της χώρας. Μέσα από αυτήν τη διαδικασία, υπάρχει ήδη εν σπέρματι η επιτυχία της νέας αντίληψη συμμετοχής που κομίζει ο ΣΥΡΙΖΑ στα κοινά.

Η ΑΥΓΗ ΠΡΩΙΝΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ

ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ

Κεντροαριστερά και τα βαρίδια του παρελθόντος ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΣΕΛΙΔΑ 1

Είναι πολύ νωρίς για να αποφανθεί κάποιος αν η προσπάθειά τους θα ευοδωθεί. Το μόνο που προς το παρόν επιτρέπεται να ειπωθεί είναι ότι η επιτυχία τους -αν υπάρξει επιτυχία- θα είναι σχετική, εφόσον τα ιστορικά βαρίδια που κουβαλάνε μοιάζουν ασήκωτα. Αρκετοί απ’ αυτούς έχουν προσπαθήσει ξανά στο παρελθόν να σώσουν τον τόπο, με τα αποτελέσματα που όλοι βιώνουμε. Κάποιοι αναλυτές βλέπουν, και όχι άδικα, στην προσπάθεια των 58 μια προσπάθεια ανάλογη με εκείνη που κατέβαλαν μετά το 1958 και το 25% της ΕΔΑ οι διάφοροι πολιτευτές του Κέντρου, και ιδιαίτερα ο Γεώργιος Παπανδρέου, να συνασπισθούν ώστε το Κέντρο να αποτελέσει ανάχωμα μιας πορείας προς τα αριστερά. Σήμερα το πρόβλημα δεν λέγεται ΕΔΑ, αλλά ΣΥΡΙΖΑ. Η Κεντροαριστερά πρέπει να ορθοποδήσει για να ανακοπεί η νικηφόρα πορεία του ΣΥΡΙΖΑ. Η μηχανική αναχαίτισης του ολέθριου «κινδύνου» είναι περίπου η ίδια. Εκείνο που έχει μερικώς ανανεωθεί είναι ο λόγος που εκβάλλουν οι «μηχανικοί» που έχουν για μια ακόμη φορά αναλάβει τη σωτηρία μας. Ζώντας στους καιρούς της δημοκρατίας, εξαιρετικά λίγοι είναι πρόθυμοι να κακοκαρδίσουν τον κυρίαρχο λαό. Δεν τα βάζουν μαζί του. Εμφανίζονται μάλιστα έ-

τοιμοι να υπερασπιστούν στα λόγια τις πλέον δοκιμαζόμενες μερίδες αυτού του λαού. Ένας από τους 58, σε πρόσφατη εκδήλωσή τους στις Βρυξέλλες -εκεί κουβαλήθηκαν για να υπογραμμίσουν την ευρωπαϊκότητά τους-, έλεγε ότι δεν τον ενδιαφέρουν αυτοί που διαμαρτύρονται, αλλά αυτοί που προσπαθούν να επιβιώσουν χωρίς δουλειά. Λες και τις δύο αυτές κατηγορίες δεν τις γεννά η ίδια πολιτική, μια πολιτική που ο ίδιος και οι όμοιοί του εφάρμοσαν και έχουν την πρόθεση να εφαρμόσουν, αν -ο μη γένοιτο- τους ξαναδοθεί στο μέλλον η εξουσία. Στην πραγματικότητα, λοιπόν, λίγο νοιάζονται για τις κατώτερες τάξεις στο σύνολό τους. Μόνον που στους καιρούς της Δημοκρατίας δεν μπορείς να τα βάλεις ανοιχτά με τις τάξεις αυτές. Γι’ αυτό ψευδεπιγράφεις. Γι’ αυτό είσαι υποχρεωμένος να μεταμφιέζεις τις λέξεις. Γι’ αυτό όποιον υπερασπίζεται τις λαϊκές διεκδικήσεις τον αποκαλείς λαϊκιστή και ξεμπερδεύεις μια και καλή μαζί του. Λίγες φορές στην πολιτική διαμάχη μία και μόνη λέξη διέθετε τέτοια αυταπόδεικτη αξία ακύρωσης του αντιπάλου. Λίγες φορές μία και μόνη λέξη απέκρυπτε την πραγματική φύση αυτού που την εκτόξευε. Γιατί οι 58 δεν εκπροσωπούν την Ελλάδα του καινούργιου, των μεταρρυθμίσεων, της Ευρώπης, της ορθολογικότητας, η οποία αντιμάχεται την Ελλάδα της συντή-

ρησης, της στασιμότητας, του εθνικισμού και της ανορθολογικότητας. Οι 58 εκπροσωπούν την Ελλάδα των λίγων που απέναντί της έχει την Ελλάδα των πολλών. Μόνον που, το ξαναλέω, η πεποίθησή τους ότι το μέλλον χαράσσεται από τους λίγους εις βάρος των πολλών δεν μπορεί να ειπωθεί στους καιρούς της Δημοκρατίας. Οι 58, αποκηρύσσοντας τους αντιπάλους τους και ιδιαίτερα τον ΣΥΡΙΖΑ ως λαϊκιστές, θέλουν να αποκρύψουν τη δική τους ολιγαρχική αντίληψη για την πολιτική, τον δικό τους ελιτισμό. Οι 58 κάνουν δική τους, μέσω του επίκαιρου νεοφιλελευθερισμού, μια από τις μεγάλες κληρονομιές του φιλελευθερισμού, την έχθρα του για τη Δημοκρατία των πολλών. Βάλλουν προνομιακά κατά του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ δεν διατυπώνουν και πολλές αιτιάσεις προς την κυβερνώσα Νέα Δημοκρατία, όχι μόνον γιατί πανικοβάλλονται από την προοπτική να αποτελέσει ο ΣΥΡΙΖΑ τον κορμό της νέας κυβέρνησης, αλλά, κυρίως, γιατί τους φαίνεται αποτρόπαια η ιδέα ότι ένα κόμμα που φιλοδοξεί να εκφράσει τις ανάγκες των πολλών θα παραμερίσει τελικά τους ίδιους και τον ελιτισμό τους.

*Ο Σταύρος Κωνσταντακόπουλος διδάσκει στο Πάντειο Πανεπιστήμιο

ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ - ΕΚΔΟΣΗ: «Η ΑΥΓΗ ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ Α.Ε.»

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ: ΝΙΚΟΣ ΦΙΛΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΥΝΤΑΞΗΣ: ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΠΑΚΟΣ, ΚΩΣΤΗΣ ΝΙΚΟΛΑΚΑΚΟΣ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ: ΠΟΛΥ ΚΡΗΜΝΙΩΤΗ, ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΥΡΙΤΣΗΣ, ΝΙΚΟΣ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ, ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΜΑΥΡΟΕΙΔΗΣ, ΛΑΜΠΡΟΣ ΤΣΟΥΚΝΙΔΑΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΪΚΟΣ

ΠΡΟΕΔΡΟΣ Δ.Σ. ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΟΥΛΟΠΟΥΛΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΤΟΥΜΠΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: ΣΠΥΡΟΣ ΛΟΥΠΕΤΗΣ

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: ΑΓ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ 12, 104 31 • ΤΗΛ. ΚΕΝΤΡΟ: 210 5231831-4 • ΦΑΞ: 210 5231822 • ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ - ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ: 210 5231820 • marketing@avgi.gr - ΦΑΞ: 210 5231830 INTERNET: www.avgi.gr e-mail: editors@avgi.gr • ΓΡΑΦΕΙΟ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ: Βασ. Ηρακλείου 37, ΤΗΛ. ΚΕΝΤΡΟ: 2310 261646, ΦΑΞ: 2310 266444, e-mail: avgi@otenet.gr ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ: Π. Παπίδας & Σια Ε.Ε., ΤΗΛ. : 210 8228258 ΕΚΤΥΠΩΣΗ: IΡΙΣ ΑΕΒΕ ΤΣΕΚ - ΕΜΒΑΣΜΑΤΑ: Εφημερίδα «Η ΑΥΓΗ», Αγ. Κωνσταντίνου 12, 10431 Αθήνα

ɇʏɻʌʀɺʉʐʅɸ ʅɸ ʊʄɸʎ ʅɲʎ ʏɿʎ ɷʐʆɳʅɸɿʎ ʏɻʆ ȵʄʄɳɷɲ ʍʏʉ ʏɿʅʊʆɿ ʏɻʎ ȵʐʌʙʋɻʎ

www.piraeusbankgroup.com

4

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 2 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΝΙΚΟΣ ΧΟΥΝΤΗΣ, ΕΥΡΩΒΟΥΛΕΥΤΗΣ ΣΥΡΙΖΑ

Η κυβέρνηση δεν θέλει να εκμεταλλευτεί την έρευνα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΝΙΚΟ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ

Για το τι μπορεί να περιμένει κανείς από την επιτροπή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, αλλά και για το τι έγινε στη συνάντηση που είχε με τον ΣΥΡΙΖΑ, τον Δεκέμβριο, απαντά στη συνέντευξη που ακολουθεί ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Νίκος Χουντής. Κατέθεσε τελικά στοιχεία ο ΣΥΡΙΖΑ στη συνάντηση που είχε με τους δύο ευρωβουλευτές τον περασμένο Δεκέμβριο; Νομίζω ότι έχει αποκαλυφθεί πλήρως ο ανυπόστατος ισχυρισμός και η απαράδεκτη πολιτική επέμβαση σε βάρος του ΣΥΡΙΖΑ που επιχείρησε ο Ό. Κάρας. Στη συνάντηση του ΣΥΡΙΖΑ με τους δύο ευρωβουλευτές της Επιτροπής Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων, στο Στρασβούργο στις 11 Δεκεμβρίου 2013, που έγινε με δική μας πρωτοβουλία, δόθηκαν από τη μεριά μας αναλυτικά στοιχεία για το μέγεθος της ανθρωπιστικής κρίσης στην Ελλάδα, τις συνέπειες των Μνημονίων στη χώρα μας, καθώς επίσης και οι προτάσεις μας. Αυτό διευκρινίστηκε, άλλωστε, και από τους δύο ευρωβουλευτές στη συνέντευξη Τύπου της Πέμπτης. Η αντίδραση της ελληνικής πλευράς, του κ. Σαμαρά και του κ. Βενιζέλου, με αφορμή και τις απαράδεκτες αιτιάσεις του ευρωβουλευτή του Λαϊκού Κόμματος Ότμαρ Κάρας, δείχνει ότι η ελληνική κυβέρνηση δεν θέλει να εκμεταλλευτεί, ούτε ως διαπραγματευτικό χαρτί με τους δανειστές, την έρευνα που διεξάγει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, προχωρώντας σε απαξιωτικούς χαρακτηρισμούς απέναντι στον ΣΥΡΙΖΑ και τον πρόεδρό του. Μετά και την επίσκεψη του κλιμακίου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στη χώρα μας, τι μπορούμε να περιμένουμε από την έκθεσή τους; Υπάρχουν διαφορετικές προσεγγίσεις μεταξύ των δύο βασικών συνεισηγητών; Είχαμε ζητήσει από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να κάνει χρήση των εξουσιών που του παρέχουν οι ευρωπαϊκές συνθήκες και να συστήσει Εξεταστική Επιτροπή που θα διερευνήσει σει βάθος τον ρόλο, τη νομιμοποίηση και τη λειτουργία της τρόικας, των πολιτικών που επιβάλλει στους ευρωπαϊκούς λαούς, καθώς επίσης και τις ευθύνες που έχουν όργανα και θεσμοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών - μελών όσον αφορά την παραβίαση βασικών εργατικών και κοινωνικών δικαιωμάτων που προστατεύονται από το ευρωπαϊκό κεκτημένο. Η νεοφιλελεύθερη συμμαχία Δεξιάς, φιλελευθέρων, σοσιαλιστών, όμως, όχι μόνο δεν ήθελε να ανοίξει τον δρόμο για την αμφισβήτηση των πολιτικών λιτότητας, αλλά αποδέχτηκε και ψήφισε όλους τους Κανονισμούς και τις Οδηγίες που συντηρητικοποιούν ακόμα περισσότερο τους οικονομικούς θεσμούς της ΟΝΕ και θεσμοποιούν την τρόικα και τα Μνημόνια για όλη την Ευρώπη. Επομένως, γνωρίζουμε ποια είναι τα όρια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, με τον συγκεκριμένο συσχετισμό δύναμης, και της πρωτοβουλίας που έχει παρθεί για την σύνταξη μιας έκθεσης από την Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων. Εν αναμονή της τελικής έκθεσης του Ευρωκοινοβουλίου, αυτές οι διαδικασίες δίνουν πολύτιμες πληροφορίες και αποκαλύψεις, όπως πρόσφατα έκανε ο επίτροπος Οικονομικών κ. Ρεν, στο Στρασβούργο, όπου παραδέχτηκε ότι το 2010 ουσιαστικά θυσιάστηκε ο ελληνικός λαός για να σωθούν οι ευρωπαϊκές τράπεζες, αποκαλύψεις που μπορούν να δώσουν μια πιο σαφή εικόνα για την καταστροφή που συντελείται στη χώρα μας και στις άλλες χώρες του Μνημονίου. Όσον αφορά το ερώτημά σας για τις «διαφωνίες» μεταξύ των συνεισηγητών, όντως, από τις προσωπικές απόψεις που εκφράζουν, φαίνεται ότι υπάρχουν. Το κρίσιμο ερώτημα, όμως, είναι πού θα καταλήξει τελικά το κείμενο της έκθεσης και κατά πόσο τα συμπεράσματά του είναι αντίστοιχα των συμπερασμάτων που έχει βγάλει ο ελληνικός λαός, οι εργαζόμενοι και οι άνεργοι, από την εφαρμογή των μνημονιακών πολιτικών. Εμείς έχουμε καταθέσει τις απόψεις μας και τις τροπολογίες μας και αγωνιζόμαστε στο πλαίσιο της κοινοβουλευτικής διαδικασίας, ώστε η έκθεση αυτή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να καταγράψει με ειλικρίνεια και σαφήνεια τις αγωνίες και τις επιδιώξεις του ελληνικού και των ευρωπαϊκών λαών για αλλαγή στις πολιτικές της καταστροφής και του νεοφιλελευθερισμού.

ΠΟΛΙΤΙΚΗ Η ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΜΕ ΤΟΝ ΚΑΡΑΣ ΣΤΟ ΜΑΞΙΜΟΥ ΚΑΙ ΟΙ... ΑΝΑΚΥΒΙΣΘΗΣΕΙΣ

«Στραπάτσο» στην προσπάθεια Σαμαρά για επίθεση στον ΣΥΡΙΖΑ ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΓΟΥΡΙΔΗΣ

Δεν «ευοδώθηκε» τελικά η προσπάθεια της κυβέρνησης και προσωπικά του πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά να στρέψει... αλλού την προσοχή, σχετικά με την έκθεση που ετοιμάζει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για τα πεπραγμένα της τρόικας στις χώρες τις οποίες επισκέφτηκε. Το θέμα προέκυψε όταν ο συνεισηγητής της επιτροπής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και ομοϊδεάτης του Έλληνα πρωθυπουργού Ότμαρ Κάρας είχε ισχυριστεί, σε συνέντευξή του, ότι κατά την πρόσφατη συνάντηση της αντιπροσωπείας του ΣΥΡΙΖΑ τους ζητούσε προτάσεις και δεν έπαιρνε απαντήσεις...

Η εκμετάλλευση... Το γεγονός αυτό προσπάθησε να εκμεταλλευτεί το επικοινωνιακό επιτελείο της Συγγρού. Μιλώντας στους βουλευτές του κόμματός του, ο Αντ. Σαμαράς πήρε θέση με το γνωστό του ύφος: «Υποτίθεται πως περίμεναν πώς και πώς τον κ. Κάρας να έρθει κι όταν ήρθε τον καθύβρισαν ως συκοφάντη». Στο θέμα πήρε θέση και ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Ευ. Βενιζέλος, ταυτιζόμενος με τον ευρωβουλευτή του ΕΛΚ και όχι με τον σοσιαλιστή ευρωβουλευτή.

...και το «άδειασμα» Όμως το «άδειασμα» από τον ίδιο τον κ. Κάρας ήρθε μια μέρα αργότερα, αφήνοντας στα «κρύα του λουτρού» όλους τους επίδοξους... πρόσκαιρους εκμεταλλευτές της συγκυρίας. Όπως όμως παραδέχθηκε ο ίδιος την επόμενη μέρα της συνέντευξης σε ελληνική εφημερίδα, ήτοι την Πέμπτη, ο Αλέξης Τσίπρας, στη συνάντηση που είχε μαζί τους, τους είχε παραδώσει τη «Μαύρη Βίβλο του Μνημονίου». Ενώ την ίδια στιγμή μόνο απαρατήρητη δεν πέρασε η συνάντηση που είχε ο Ό. Κάρας με τον πρωθυπουργό στο Μέγαρο Μαξίμου λίγη ώρα πριν μεταβεί στη Βουλή και διατυπώσει τους γνωστούς ισχυρισμούς του.

Η αντιπαράθεση Μιλώντας σε συνέντευξη Τύ-

που για την επικείμενη έκθεση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, η οποία αναμένεται τον ερχόμενο Μάρτιο ή Απρίλιο, ο Ό. Κάρας πήρε αποστάσεις από τις επισημάνσεις, τονίζοντας: «Δεν είμαστε εδώ για να αξιολογήσουμε το έργο του κ. Τσίπρα. Πάντως, συζητήσαμε για μία ώρα με τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης» ήταν η πρώτη αναίρεση των όσων είχε εκστομίσει, όμως πρόσθεσε: «Δεν αναιρώ τίποτα από όσα είπα για τον Αλέξη Τσίπρα», δείχνοντας ότι είχε «μπλεχτεί» στα λεγόμενά του. Στη συνέχεια τον λόγο πήρε ο εκπρόσωπος της ομάδας των ευρωσοσιαλιστών Λιέμ Χόανγκ Νγκοκ, ο οποίος τόνισε πως διευρυμένη ομάδα εκπροσώπων του ESM, ο Όλι Ρεν, εκπρόσωποι του ΔΝΤ και της ΕΚΤ παρευρέθηκαν στην επίμαχη συνάντηση με τον Αλέξη Τσίπρα αναφέροντας: «Ο κ. Τσίπρας ήρθε με ένα πρόγραμμα». Χαρακτηριστικά, ο Γάλλος ευρωβουλευτής σήκωσε τον τόμο με τις θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ νωρίτερα με ανακοίνωσή του ο Λ.Χ. Νγκοκ φαινόταν να ξεκαθαρίζει το τοπίο δηλώνοντας: «Ο κ. Τσίπρας μας παρουσίασε λεπτομερή οικονομική και κοινωνική ανάλυση και πολιτικές προτάσεις εγγράφως» ενώ πρόσθεσε «Διάβασα προσεκτικά αυτό το έγγραφο, το οποίο, μαζί με άλλα στοιχεία που λάβαμε, μας βοήθησε να κατανοήσουμε την οικονομική,

κοινωνική και πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα. Ως εκ τούτου, καλωσορίζω τη συνεργασία μου με τον Αλέξη Τσίπρα στην έρευνα».

Οι προτάσεις Τριπλό κούρεμα είναι μία εκ των λύσεων που βάζει στο τραπέζι η ομάδα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Ούτε λίγο ούτε πολύ, συστήνουν κούρεμα του ελληνικού χρέους, κούρεμα των ομολόγων της ΕΚΤ, αλλά αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο για κούρεμα καταθέσεων άνω των 100.000 ευρώ εφόσον χρειαστεί. «Η δράση της τρόικας ήταν καταστροφική σε όποια χώρα πήγε» τόνισε ο αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Ότμαρ Κάρας, προτείνοντας να δημιουργηθεί ένας νέος «ευρωπαϊκός μηχανισμός», καθώς «το μοντέλο της τρόικας πέθανε». «Χωρίς κούρεμα χρέους δεν γίνεται» να καταστεί βιώσιμο το ελληνικό χρέος, υποστήριξε και ο εκ των βασικών εισηγητών της έκθεσης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Λιέμ Χοάνγκ Νγκοκ. Επίσης, ο σοσιαλιστής ευρωβουλευτής ανέφερε πως στη συνάντηση που είχε η αντιπροσωπεία του Ευρωκοινοβουλίου με τον Έλληνα ΥΠΟΙΚ Γιάννη Στουρνάρα συζήτησαν και «εναλλακτικές» μορφές αναδιάρθρωσης του χρέους, όπως η επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής και η ελάφρυνση των επιτοκίων.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΛΙΕΜ ΧΟΑΝΓΚ ΝΓΚΟΚ (Γάλλος ευρωβουλευτής):

«Χρειαζόμαστε νέες πολιτικές και αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους που “κατέχουν” η ΕΚΤ και το EFSF»

«Ο Τσίπρας συνεισέφερε σημαντικά στην έρευνά μας» «Ο Αλέξης Τσίπρας συνεισέφερε σημαντικά στην έρευνά μας» δηλώνει στην «Αυγή» ο Γάλλος ευρωσοσιαλιστής Λίεμ Χοάνγκ Νγκοκ, ο οποίος συμμετέχει στην επιτροπή του Ευρωκοινοβουλίου που ερευνά τον ρόλο της τρόικας. Λυπάμαι, λέει ο Γάλλος ευρωβουλευτής, που ο συνεισηγητής μου Ότμαρ Κάρας αρνήθηκε να το αναγνωρίσει. Ο Λίεμ Χοάνγκ Νγκοκ αποκαλύπτει πως το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα έκανε ό,τι μπορούσε ώστε να εμποδίσει την έρευνα, επειδή «φοβήθηκαν προφανώς αυτό που θα ανακαλύπταμε στην Αθήνα». Ο Γάλλος ευρωβουλευτής τάσσεται υπέρ της αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΓΙΑΝΝΗ ΑΓΓΟΥΡΙΔΗ

Πώς σχολιάζετε το γεγονός ότι ο πρωθυπουργός της Ελλάδας Αντώνης Σαμαράς δεν απάντησε στο σχετικό ερωτηματολόγιο για την τρόικα, όπως έκανε για παράδειγμα ο υπουργός Οικονομικών Γιάννης Στουρνάρας; Έχουμε συζητήσει, εντός της εξεταστικής επιτροπής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, σε ποιους θα στέλναμε το ερωτηματολόγιο και αποφασίστηκε πως θα έπρεπε να αποστέλλεται στους υπουργούς Οικονομικών και στους διοικητές των τραπεζών των τεσσάρων χωρών που μελετούμε. Προσωπικά ήθελα να το στείλουμε σε περισσότερα άτομα, όπως οι πρωθυπουργοί, κάτι το οποίο απορρίφθηκε από τους συντηρητικούς στην εξεταστική επιτροπή. Σε κάθε περίπτωση η απάντηση που λάβαμε από τον υπουργό Οικονομικών αντιπροσωπεύει την επίσημη άποψη της σημερινής ελληνικής κυβέρνησης. Ως εκ τούτου, την παίρνω ως δέσμευση του πρωθυπουργού Σαμαρά. Τι συζητήσατε με τον Έλληνα πρωθυπουργό όταν συναντηθήκατε; Ο πρωθυπουργός Αντ. Σαμαράς είναι πολύ έμπειρος πολιτικός, ο οποίος ξέρει πως οι καθημερινές κουβέντες είναι σημαντικές στην πολιτική. Όμως, δεν είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε για την ουσία των πολιτικών. Ποια είναι η γνώμη σας για τις προτάσεις που σας επέδωσε ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης Αλέξης Τσίπρας, όταν συναντηθήκατε στο Στρα-

σβούργο; Ο Αλέξης Τσίπρας συνεισέφερε σημαντικά στην έρευνά μας και λυπάμαι που ο συνεισηγητής μου του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (σ.σ.: Ότμαρ Κάρας) αρνήθηκε να το αναγνωρίσει. Το ΕΛΚ μπορεί να διαφωνήσει με την ανάλυση και τις προτάσεις που έγιναν, αλλά δεν μπορούμε να πούμε πως δεν «έπεσαν» προτάσεις στο τραπέζι. Σε ό,τι με αφορά, όντας υποστηρικτής της κεϋνσιανής οικονομίας, των προοδευτικών κοινωνικών πολιτικών και της δημοκρατίας στην Ευρώπη, βλέπω μεγάλη σύγκλιση μεταξύ της σκέψης και των αξιών μου και εκείνων που αναπτύσσονται από τον Αλέξη Τσίπρα. Ποια θεωρείτε ως βασικά προβλήματα από την εφαρμογή των δύο Μνημονίων; Ποια είναι τα λάθη που έκανε η τρόικα; Η τρόικα απέτυχε να λάβει υπόψη ότι οι πολιτικές της αφορούν ανθρώπους... Η καταστροφή των κοινωνιών, ο αντίκτυπος στην υγεία των λαών και η βία που προ-

«Λυπάμαι που ο συνεισηγητής μου του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (σ.σ.: Ότμαρ Κάρας) αρνήθηκε να αναγνωρίσει τη συνεισφορά»

5

Ποια θα πρέπει να είναι τα «εργαλεία» που θα ενισχύσουν την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας; Ποιες είναι οι προτάσεις που θα εμπεριέχονται στην έκθεσή σας;

έρχεται από την αυστηρότητα... Κανένας από αυτούς δεν εμφανίζεται στα στατιστικά διαγράμματα της τρόικας. Οι πολιτικές του υπομνήματος δεν λειτουργούν. Ούτε οι πολιτικές της τρόικας είναι πλέον αποδεκτές. Έτσι χρειαζόμαστε νέες πολιτικές και νέα συνεργασία μεταξύ της Ευρώπης και της Ελλάδας, στον σεβασμό της δημοκρατίας και των πολιτών, αλλά και βασισμένη σε πραγματική οικονομική προσέγγιση, όπως μια αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους που «κατέχουν» η ΕΚΤ και το EFSF. Για ποιο λόγο το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο άργησε τόσο πολύ να αντιδράσει; Οι συντηρητικοί και οι φιλελεύθεροι έχουν την πλειοψηφία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Και είναι πολύ απρόθυμοι να «εξετάσουν» την τρόικα, επειδή οι πολιτικές της -φιλελευθεροποίηση, αυστηρότητα, περικοπές μισθών- είναι απολύτως ίδιες με το «εγχειρίδιο» των συντηρητικών και των φιλελευθέρων. Γι’ αυτό έχουν εμποδίσει όλες τις πρωτοβουλίες που υποστηρίζονται από τους σοσιαλιστές, το GUE (Ευρωπαϊκή Ενωτική Αριστερά) και τους Πράσινους. Τελικά... ενέδωσαν, αλλά μας πήρε χρόνια για να τους αναγκάσουμε. Πάντως και τώρα κάνουν ό,τι μπορούν για να εμποδίσουν την έρευνα. Για παράδειγμα το ΕΛΚ θέλησε αρχικά να «κλείσει» την προθεσμία για τροποποίηση της έκθεσής μας προτού να επισκεφθούμε την Ελλάδα! Φοβήθηκαν προφανώς αυτό που θα ανακαλύπταμε στην Αθήνα. Έπρεπε να παλέψω σκληρά για να σιγουρευτώ ότι η προθεσμία θα ήταν μετά την έλευση της αντιπροσωπείας. Ποιοι είναι οι τρόποι και ποιες οι παράμετροι που μπορούν να οδηγήσουν στο κούρεμα του ελληνικού χρέους; Πλειάδα τεχνικών λύσεων βρίσκονται στο τραπέζι. Μια α-

νταλλαγή υφιστάμενων ομολόγων με νέα, με μειωμένα επιτόκια, αλλά και μεγαλύτερης διάρκειας, είναι μια τέτοια επιλογή. Μια άλλη θα ήταν το κούρεμα, το οποίο θα μείωνε άμεσα την αξία των ομολόγων. Αυτές οι τεχνικές έχουν μεγάλη σημασία και θα πρέπει να αναλυθούν διεξοδικά. Οι Έλληνες πολίτες και οι αντιπρόσωποί τους πρέπει να συμμετέχουν πλήρως στη διαδικασία αυτή. Αλλά, το πιο σημαντικό, πρέπει να συμφωνήσουμε πρώτα για τον σκοπό και τη βασική αρχή: Μια αναδιάρθρωση είναι απαραίτητη, διότι δεν θα υπάρξει ανάκαμψη χωρίς αυτήν. Η λιτότητα πρέπει να σταματήσει και αυτό απαιτεί αναδιάρθρωση. Στη συνέχεια πρέπει να επιμείνουμε να έχουν απώλειες τόσο η ΕΚΤ όσο και το EFSF. Η ΕΚΤ έχει αποκομίσει τεράστιο κέρδος από τα ελληνικά ομόλογα! Αυτά τα χρήματα ανήκουν στον ελληνικό λαό. Είναι το ίδιο για τις χώρες που είναι πιστώτριες, τη Γερμανία ή τη Γαλλία, για παράδειγμα: τα επιτόκιά τους πήγαν κάτω επειδή το ελληνικό ποσοστό ανέβαινε και οι επενδυτές πωλούσαν τα ελληνικά ομόλογα και τα αντικαθιστούσαν με γερμανικά. Το μόνο δίκαιο είναι να μοιραστεί το όφελος που προκύπτει από αυτά τα κράτη μέλη με έναν αλληλέγγυο τρόπο. Υπ’ αυτή την έννοια ένα κούρεμα στα ομόλογα του EFSF θα δικαιολογούνταν.

«Και τώρα κάνουν ό,τι μπορούν για να εμποδίσουν την έρευνα... Φοβήθηκαν προφανώς αυτό που θα ανακαλύπταμε στην Αθήνα»

Έχουμε ήδη συζητήσει την αναδιάρθρωση, η οποία αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση στο μυαλό μου για οποιαδήποτε αλλαγή πορείας. Στη συνέχεια θα πρέπει να εξετάσουμε τρόπους για την τόνωση των επενδύσεων στην Ελλάδα, γιατί αυτό έχει να κάνει με το πώς θα δημιουργήσουμε την ανταγωνιστικότητα, όμως όχι με μειώσεις μισθών. Πρόκειται για ευρωπαϊκά εργαλεία που είναι ήδη διαθέσιμα, όπως τα διαρθρωτικά ταμεία ή η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Αυτά μπορούν και πρέπει να... επιταχυνθούν. Η έκθεσή μας θα κάνει επίσης πρόταση για τη θεσμική πλευρά: η δημοκρατία πρέπει να αποκατασταθεί, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά σε ολόκληρη την Ευρώπη. Αυτό σημαίνει ότι η εκτελεστική εξουσία πρέπει να ελέγχεται από τους αντιπροσώπους του λαού σε όλα τα επίπεδα. Πιστεύετε πως οι ευρωπαϊκές χώρες θα μπορούσαν να αποφύγουν την εμπλοκή της τρόικας στο εσωτερικό πολιτικό σκηνικό τους; Από τη στιγμή που η Ελλάδα και άλλες χώρες ζήτησαν οικονομική βοήθεια, ήταν προφανές πως αυτό θα έρθει με κάποιες προϋποθέσεις. Το ερώτημα είναι: Τι είδους προϋποθέσεις; Η τρόικα επέβαλε ακραία μέτρα, τα οποία δεν μπορούσαν να διασφαλίσουν ότι η Ελλάδα θα ανακάμψει από την κρίση και θα είναι σε θέση να εξοφλήσει το δάνειό της, διότι κατέστρεψαν τις παραγωγικές δυνατότητες της οικονομίας. «Έξυπνες» προϋποθέσεις θα μπορούσαν να έχουν συνδεθεί με το δάνειο, να στοχεύουν πραγματικά στην ανάκαμψη της οικονομίας και τη μείωση του χρέους. Πιστεύω ακράδαντα, επίσης, ότι δεν υπήρχε καμία δικαιολογία για την παραβίαση του Ευρωπαϊκού Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, τις Ευρωπαϊκές Συνθήκες και ακόμη και τις βασικές δημοκρατικές αρχές στις οποίες βασίζεται η Ευρωπαϊκή Ένωση από τότε που ιδρύθηκε. Ο «εξαναγκασμός» της τρόικας θα μπορούσε εύκολα να αντικατασταθεί από σεβασμό εταιρικής σχέσης. Αυτές είναι οι αρχές πάνω στις οποίες θα κάνουμε προτάσεις για τη διάλυση της τρόικας και τη δημιουργία νέων μηχανισμών βοήθειας.

6

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 2 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

ΥΠΟΨΗΦΙΟΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΕΣ ΚΑΙ ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΑΘΗΝΑΙΩΝ

Οι άφθαρτοι του ΣΥΡΙΖΑ απέναντι ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΝΙΚΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ - ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΙΜΟΣ

Ιδιαίτερα θετικές είναι οι πρώτες αντιδράσεις των πολιτών, έτσι όπως καταγράφονται στις συζητήσεις αλλά και στα social media, στην εισήγηση του Αλέξη Τσίπρα ενώπιον της Κεντρικής Επιτροπής για τους 13 υποψηφίους στις Περιφέρειες της χώρας, αλλά και για τον Γαβριήλ Σακελλαρίδη, στο μεγαλύτερο δήμο της χώρας. Θετικός αντίκτυπος, που πηγάζει από το γεγονός ότι οι προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ είναι πρόσωπα άφθαρτα, που τίθενται απέναντι σε ένα φθαρμένο αλλά και διεφθαρμένο πολιτικό σκηνικό, όπως είχε την ευκαιρία να υπογραμμίσει ο Αλ. Τσίπρας παρουσιάζοντας τις εισηγήσεις του. Πρόκειται εντέλει για πρόταση νίκης ή, πιο σωστά, τον προάγγελο της άλλης, ιστορικής νίκης που θα φέρει για πρώτη φορά στην ιστορία του τόπου την Αριστερά αντιμέτωπη με κυβερνητικές ευθύνες. Η μάχη των περιφερειακών εκλογών, όπως και εκείνη για τους μεγάλους δήμους της χώρας, είναι μια κεντρική πολιτική μάχη -εξ ου και η επιλογή της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ να δώσει τη μάχη αυτή με πολιτικά στελέχη πρώτης γραμμής σε εννέα περιφέρειες και πρόσωπα ευρύτερης αποδοχής στις υπόλοιπες τέσσερις. Είναι ταυτόχρονα μια συνθετική πρόταση για τον κόσμο και τις τάσεις του ΣΥΡΙΖΑ, που στέλνει συνεπώς μήνυμα συσπείρωσης σε στελέχη και βάση, να

δώσουν όλοι μαζί τον αγώνα για την ανατροπή.

Τι φέρνει ο Γ. Σακελλαρίδης Και κοντά στις 13 υποψηφιότητες για τις περιφέρειες, ξεχωρίζει η ρηξικέλευθη πρόταση για τον Γαβριήλ Σακελλαρίδη, στον Δήμο Αθηναίων. Έναν δήμο που συνιστά παραδοσιακό «κάστρο» της Ν.Δ., που τώρα όμως μπορεί να κερδηθεί, με βάση τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, και οι οποίες δίνουν μικρό προβάδισμα στον ΣΥΡΙΖΑ έναντι του κ. Σαμαρά. Και, άρα, τυχόν νίκη του ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να σηματοδοτήσει τη μεγάλη ανατροπή. Η πρόταση του Αλ. Τσίπρα προς τα κομματικά όργανα αλλά και τη διαρκώς δραστήρια Ανοιχτή Πόλη, είναι ένας νέος άνθρωπος, που μπορεί να εμπνεύσει και να βγάλει από το τέλμα του το μεγάλο αυτό, κουρασμένο δήμο. Στον δήμο που έχει προϋπάρξει η «σημαντική εμπειρία από το ‘μοντέλο Τσίπρα’ το 2006», έγραφε ο Άγγελος Μανταδάκης στην «Αυγή» της 24ης Ιανουαρίου, για να υπογραμμίσει, κλείνοντας, την ανάγκη εξεύρεσης «ενός νέου προσώπου από το στελεχικό δυναμικό του ΣΥΡΙΖΑ, με κατάρτιση, δυνατότητα επικοινωνίας με τη νέα γενιά, με σύγχρονη αριστερή ριζοσπαστική αντίληψη, με συμμετοχή στα κινήματα», ενός προσώπου, με δυο λόγια, που μπορεί «να αποτελέσει την ευχάρι-

Ο ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ ΣΤΟ ΠΑΡΙΣΙ

Ευρώπη της Μέρκελ, και του Σουλτς ή των Το δίλημμα στις ευρωεκλογές του Μαΐου είναι η Ευρώπη των τριών -Μέρκελ, Ολάντ, Σουλτς- ή η Ευρώπη των λαών, με την όσο πιο δυνατή γίνεται Ευρωπαϊκή Αριστερά, αναμένεται να τονίσει ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ και υποψήφιος πρόεδρος για την Κομισιόν, ο οποίος, σύμφωνα με κύκλους της Κουμουνδούρου, θα μεταβεί αύριο στο Παρίσι για διήμερη επίσκεψη. Σημειώνεται πως η υποψηφιότητα του Αλ. Τσίπρα ενώνει τη γαλλική Αριστερά, η οποία πρόσφατα είχε διχαστεί σε σχέση με την τακτική που πρέπει να ακολουθήσει για τις επερχόμενες αυτοδιοικητικές εκλογές στον Δήμο του Παρισιού. Τόσο ο επικεφαλής του Μετώπου Ζαν Λικ Μελανσόν όσο και ο γενικός γραμ-

ματέας του ΚΚΓ και πρόεδρος του ΚΕΑ Πιέρ Λοράν έχουν εκφραστεί με ιδιαίτερα θέρμη για την υποψηφιότητα του επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ για την Κομισιόν. Σύμφωνα με τις παραπάνω πηγές, η επίσκεψή του θα περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, συνάντηση με τον Ζαν Λικ Μελανσόν, συνεδρίαση με το Προεδρείο του Κόμματος Ευρωπαϊκής Αριστεράς και ομιλία σε εκδήλωση του Front de Gauche (Μέτωπο της Αριστεράς). Θα δώσει, επίσης, συνεντεύξεις στον γαλλικό Τύπο και θα έχει συναντήσεις με μέλη της Βουλής και της Γερουσίας. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Αλέξης Τσίπρας αναμένεται να αναφέρει ότι η λιτότητα μετάλλαξε στην Ευρώπη την παγκόσμια χρη-

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 2 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

7

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

στο καταρρέον πολιτικό σκηνικό στη έκπληξη στην εκλογή της νέας δημοτικής αρχής της Αθήνας. Θα ήταν επιλογή νίκης. Για τον δήμο της πρωτεύουσας, για την Αριστερά». Προφανέστατα, μια τέτοια επιλογή είναι ο Γαβριήλ Σακελλαρίδης!

Δώδεκα μικροί πόλεμοι Την ίδια στιγμή, «μητέρα των μαχών» αναδεικνύεται εκ των πραγμάτων και λόγω του τεράστιου αριθμού ψηφοφόρων σε αυτήν, η Περιφέρεια Αττικής. Περιφέρεια που ο ΣΥΡΙΖΑ θα διεκδικήσει με ένα από τα επιφανέστατα στελέχη του, τη Ρένα Δούρου, που δεν χρειάζεται, φυσικά, άλλες συστάσεις. Με επάρκεια, ήδη, στις πολιτικές μάχες, αλλά και στην κοινοβουλευτική εκπροσώπηση του ΣΥΡΙΖΑ στα θέματα του υπουργείου Εξωτερικών, η βουλευτής Β’ Αθηνών καλείται τώρα να κερδίσει - και με μεγάλη διαφορά μάλιστα, αν κρίνει κανείς από τις έρευνες κοινής γνώμης. Διαφορά που θα επιτρέψει στον ΣΥΡΙΖΑ να πει το βράδυ των εκλογών ότι υπάρχει προφανέστατη αναντιστοιχία μεταξύ της λαϊκής επιθυμίας και του καταμερισμού των εδρών στο Κοινοβούλιο και ως εκ τούτου να ζητήσει εκλογές! Ενώ και οι άλλοι 12 υποψήφιοι για τους δικούς του λόγους ο καθένας και εξαιτίας της προσωπικής διαδρομής ενός εκάστου- μπορούν να φέρουν την αλλαγή στους κατοίκους της αντίστοιχης περιφέρειας, μπορούν να στείλουν το μήνυμα ανατροπής της

μνημονιακής πολιτικής και όσων την υπηρετούν, μιας πολιτικής με τις γνωστές συνέπειες για τον κοινωνικό ιστό. Αλλού πολιτικά στελέχη με εμπειρία και γνώση των προβλημάτων των συμπολιτών τους, αλλού πρόσωπα με διαφορετικές αφετηρίες, αλλά με την ίδια σήμερα, αγωνία, τον τερματισμό, δηλαδή, της, εδώ και τέσσερα χρόνια, πολιτικής αυτής. Εκτός από τις υποψηφιότητες νί-

κης, τα μέλη της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ ήδη από χθες, αλλά και σήμερα από το πρωί (στο «Σινέ Κεραμεικός») ανταλλάσσουν απόψεις για την τρέχουσα συγκυρία, εν μέσω προεκλογικής, στην ουσία, περιόδου. Όπως επίσης και για την άλλη πολιτική μάχη, που θα στείλει ακόμη πιο καθαρό μήνυμα, αυτή των ευρωεκλογών, με συζήτηση, ειδικότερα, για τις λεπτομέρειες διεξαγωγής του εσωκομματικού δη-

μοψηφίσματος.

Το πολιτικό διακύβευμα Ο Αλέξης Τσίπρας, μέσα από την ομιλία του χθες, άφησε να διαφανεί το δίλημμα κυβέρνηση του «ναι σε όλα» ή κυβέρνηση της σκληρής διαπραγμάτευσης προς όφελος των πολιτών. Κυβέρνηση του πανικού ή κυβέρνηση μάχης. Καθώς όμως ο αντίπαλος είναι σε φάση κατάρρευσης, γίνεται περισσότερο επικίνδυνος τώρα - γι’ αυτό και είναι αναγκαίο να έ-

χουν όλοι τις κεραίες τεντωμένες. Το δίλημμα για τους πολίτες, αλλά και για τον καθένα χωριστά, είναι ευκρινές: από τη μία, η κυβέρνηση των φόρων και των νέων μέτρων, της μονταζιέρας και του υβρεολόγιου, των φθηνών υποσχέσεων και των «θα» του Μαυρογιαλούρου, και από την άλλη, η νέα δύναμη που θα φέρει την ανάπτυξη στον τόπο, τη δικαιοσύνη, την ισότητα χωρίς διακρίσεις ανάμεσα στα «δικά μας» και τα άλλα παιδιά.

ΡΕΝΑ ΔΟΥΡΟΥ:

Η Αττική θα δείξει τον δρόμο της ανατροπής και της ελπίδας Η αρχή του τέλους μιας διακυβέρνησης που έχει οδηγήσει στην καταστροφή της χώρας οφείλει να ξεκινήσει από την Αττική. Οι πολίτες με την ψήφο τους στέλνουν σαφές μήνυμα. Η Περιφέρεια Αττικής θα δείξει τον δρόμο τής ανατροπής και της ελπίδας για την πατρίδα μας. Θα αναστρέψει την ανθρωπιστική καταστροφή που βιώνει η κοινωνία, θα δείξει τον δρόμο για τη δημοκρατία, την ισότητα και την κοινωνική δικαιοσύνη, έννοιες που η σημερινή διακυβέρνηση έχει εξευτελίσει. Στον κοινό αυτόν αγώνα για το αύριο της πατρίδας δεν περισσεύει κανείς. Το κάλεσμα αφορά όλες και όλους που αγωνιούν για το μέλλον της νέας γενιάς, για την αξιοπρέπεια της χώρας. Για όλους εμάς τους πολλούς, που ξέρουμε ότι υπάρχει άλλος δρόμος και θα τον βαδίσουμε μαζί με υπερηφάνεια και αλληλεγγύη, ήρθε η ώρα να αναλάβουμε τις ευθύνες που μας αναλογούν από καιρό.

ΓΑΒΡΙΗΛ ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΔΗΣ:

Για την Αθήνα της Δημοκρατίας και της Αλληλεγγύης

του Ολάντ λαών; ματοπιστωτική κρίση σε ανακυκλούμενη, διαρκή οικονομική κρίση, ενώ, παράλληλα, λειτουργεί ως το αυγό του φιδιού για την άνοδο της άκρας και λαϊκιστικής Δεξιάς. Μιας Δεξιάς, της οποίας το πολιτικό σχέδιο εξαντλείται στη μετανάστευση και στην αποτροπή της δημοκρατικής εμβάθυνσης της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Γιατί, κατά τα άλλα, ταυτίζεται με τον νεοφιλελευθερισμό. Συνεπώς, δεν αποτελεί πολιτικό αντίβαρο, αλλά συμπλήρωμα στον νεοφιλελευθερισμό και στρατηγική εφεδρεία του. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην Ελλάδα το Μνημόνιο εφαρμόζεται επί, περίπου, τέσσερα χρόνια με την κοινοβουλευτική στήριξη μετεγγραφών από την Ακροδεξιά. Γι’ αυτό, το μόνο πραγματικό ανάχωμα στον νεοφιλε-

λευθερισμό στην Ευρώπη και η μόνη εναλλακτική λύση εξουσίας είναι η Αριστερά. Επίσης, ο Αλέξης Τσίπρας θα αναφερθεί στην υπό διαπραγμάτευση, από τον Ιούλιο του 2013, διατλαντική εταιρική σχέση εμπορίου και επενδύσεων (TTIP) ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, δηλώνοντας την κατηγορηματική αντίθεσή του σε μια συμφωνία για προϊόντα και όχι για προδιαγραφές. Οι περιβαλλοντικές, εργασιακές και κοινωνικές ρυθμίσεις θα πρέπει να

εντάσσονται ως όροι για την επίτευξη εμπορικών συμφωνιών, γιατί διαφορετικά το κοινωνικό ντάμπινγκ και ο επαναπροσδιορισμός των δημόσιων πολιτικών προς τα κάτω θα οδηγήσει στην ακόμα μεγαλύτερη πτώση τού βιοτικού επιπέδου στην Ευρώπη. Στο πλαίσιο αυτό, αναμένεται να υπογραμμίσει πως οι διαπραγματεύσεις με πλήρη αδιαφάνεια και εν κρυπτώ -ακόμη και από τις εθνικές κυβερνήσεις-, όπως τις συνηθίζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, δεν είναι αποδεκτές.

Η Αθήνα, όπως και ολόκληρη η Ελλάδα, βρίσκεται στα πρόθυρα ανθρωπιστικής κρίσης, με την ανεργία, την επισφαλή εργασία και την εξαθλίωση να μην αποτελούν απλά κάποιες εικόνες ενός δυσοίωνου μέλλοντος, αλλά την αδυσώπητη καθημερινότητα. Το ζήτημα είναι πώς θα καταφέρουμε να αναστρέψουμε αυτή την καταστροφική πορεία σε όλα τα επίπεδα, ξεκινώντας από τη γειτονιά και την πόλη. Εκεί που οι έννοιες της αλληλεγγύης και της κοινωνικής στήριξης αποκτούν το πραγματικό τους νόημα, εκεί όπου είναι αναγκαία μια νέα δημοτική αρχή που θα φέρει στο προσκήνιο τις ανάγκες της κοινωνίας. Η Ανοιχτή Πόλη αποτελεί τη δημοτική κίνηση - πρότυπο και έχει καταφέρει να αλλάξει τα δεδομένα σχετικά με τον τρόπο παρέμβασής μας στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Αυτή θα είναι και πάλι το όχημά μας για να δώσουμε μία μάχη όχι απλώς και μόνο για την Αριστερά, αλλά για όλη την κοινωνία, καθιστώντας τις ιδέες μας πλειοψηφικές και ηγεμονικές. Χωρίς εκπτώσεις, χωρίς φόβους και χωρίς δισταγμούς. Με όπλα μας τη συλλογικότητα και τη δημοκρατία, θα συνεχίσουμε τον όμορφο αγώνα της Ελένης Πορτάλιου και όλων των συντροφισσών και συντρόφων για την Αθήνα της δημοκρατίας και της αλληλεγγύης, όπου η αξιοπρέπεια και ποιότητα ζωής θα χρωματίσουν το μαύρο της μνημονιακής καθημερινότητας. Δεν έχουμε άλλη επιλογή παρά να νικήσουμε και να στείλουμε ένα ηχηρό μήνυμα ανατροπής τής πολιτικής τής εξαθλίωσης.

8

ΚΕΦΑΛΛΟΝΙΑ

Χείρα βοηθείας προς την Ευρώπη για τους σεισμόπληκτους ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΗΛΕΚΤΡΑ ΒΙΣΚΑΔΟΥΡΑΚΗ

Βροχές και κρύο επιφυλάσσει ο καιρός στους σεισμόπληκτους της Κεφαλλονιάς, που για όγδοη μέρα προσμένουν το έκτακτο βοήθημα των 586,97 ευρώ μετά τις αόριστες εξαγγελίες Σαμαρά, που επισκέφθηκε το νησί, έδωσε «εντολές» στους αρμόδιους υπουργούς και έριξε το «μπαλάκι» στις δημοτικές αρχές και την Περιφέρεια Ιονίων Νήσων να ανταποκριθούν στις έκτακτες ανάγκες με τα δικά τους ταμιακά διαθέσιμα. Εν τω μεταξύ ο υπουργός Εσωτερικών, Γιάννης Μιχελάκης, αναζητά χείρα βοηθείας από τους Ευρωπαίους ομολόγους του και γι’ αυτό έχει συνάντηση την Πέμπτη με τον επίτροπο Περιφερειακής Πολιτικής, Γιοχάνες Χαν, πράγμα που δείχνει ότι οι εξαγγελίες περί πρωτογενούς πλεονάσματος είναι έωλες. Συν τοις άλλοις, η περιοχή, που συνεχίζει να τρέμει από μετασεισμούς, δεν έχει χαρακτηριστεί ακόμη σεισμόπληκτη, όπως ζητά και η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Κεφαλληνίας Αφροδίτη Θεοπεφτάτου, ενώ οι επισκευές στα δημόσια κτήρια δεν έχουν ξεκινήσει. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι τα οκτώ σχολεία, που κρίθηκαν ακατάλληλα, δεν έχουν επισκευαστεί ακόμη και οι μαθητές θα μπουν σε τάξεις άλλων σχολείων αύριο. Για το οδικό δίκτυο, σήμερα, θα συνεδριάσουν οι μηχανικοί και εκπρόσωποι του δήμου και της Περιφέρειας. Έως ότου ξημερώσει η αυριανή μέρα, ο κόσμος, που τα σπίτια του δεν μπορούν να κατοικηθούν, θα περάσει τη νύχτα στο πλοίο «Ελ. Βενιζέλος» είτε στα ΙΧ είτε σε σπίτια συγγενικών προσώπων. Η κατάσταση είναι ακόμη πιο δεινή στο Ληξούρι, η χρήση του νερού είναι απαγορευμένη και ο Δήμος Ληξουρίου δίνει 1,5 λίτρο εμφιαλωμένο νερό για όλες τις χρήσεις ανά άτομο. Και τα προβλήματα δεν τελειώνουν εδώ, καθώς δεν έχουν εκδοθεί ακόμη οι υπουργικές αποφάσεις για την αναστολή πληρωμής προς εφορία και ασφαλιστικά ταμεία, με τους καταστηματάρχες να ζητούν την άμεση αρωγή της Πολιτείας, προκειμένου να ανταποκριθούν στις ανάγκες των τουριστών, που θα αρχίσουν να έρχονται στα τέλη Μαρτίου.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Mε καθυστέρηση πάρα πολλών μηνών (σύμφωνα με τον νόμο, προβλέπεται η σύγκλησή του ανά τετράμηνο), συγκλήθηκε τη Δευτέρα 27 Ιανουαρίου 2014 από τον υπουργό Εξωτερικών κ. Ευάγγελο Βενιζέλο, το Εθνικό Συμβούλιο Εξωτερικής Πολιτικής (ΕΣΕΠ), ένα συνταγματικά κατοχυρωμένο όργανο (προβλέπεται στην παρ.4 του άρθρου 82 του Συντάγματος). Έχοντας την ευθύνη της εκπροσώπησης του ΣΥΡΙΖΑ στην παραπάνω συνεδρίαση, η πρώτη μας παρατήρηση ήταν ότι το ΕΣΕΠ έχει πλήρως υποβαθμιστεί και δεν επιτελεί τον σκοπό για τον οποίο θεσμοθετήθηκε. Αυτό έχει συμβεί ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, διότι πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι παλαιότερα, υπήρξαν και τακτικές συνεδριάσεις και προσπάθεια ουσιαστικής ενημέρωσης, ιδιαίτερα τα χρόνια που υπουργός Εξωτερικών ήταν ο πολύπειρος διπλωμάτης κ. Πέτρος Μολυβιάτης. Σε ό,τι αφορά τη σημερινή εξωτερική πολιτική της χώρας μας, δεν μας είναι ευχάριστο να διαπιστώνουμε ότι κινείται στην τροχιά του χθες, στερείται πρωτοβουλιών και σωστής ιεράρχησης στόχων. Παρά τους αντίθετους ισχυρισμούς του ΥΠΕΞ, η διεθνής εικόνα και η διεθνής θέση της Ελλάδας έχουν υποβαθμιστεί. Η βαθιά οικονομική και πολιτική κρίση σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να αποτελεί άλλοθι για τις κυβερνήσεις των Μνημονίων. Κατά τη γνώμη μας, η Ελλάδα έχει δυνατότητες και στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής, που, δυστυχώς, έχουν ακινητοποιηθεί. Και η ευθύνη βαρύνει τόσο τη σημερινή όσο και τις προηγούμενες μνημονιακές κυβερνήσεις. Άρα το πρόβλημα είναι πολιτικό, πρόβλημα ουσιαστικής παρακολούθησης και αξιολόγησης των διεθνών ανακατατάξεων που συντελούνται ή κυοφορούνται. Και πάνω απ’ όλα, πρόβλημα προσανατολισμού της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής. Κύριο ζητούμενο σήμερα, κατά τη γνώμη μας, είναι μια νέα ελληνική εξωτερική πολιτική, πολυδιάστατη και ενεργητικά φιλειρηνική, διεκδικητική εντός της Ε.Ε. και ικανή να προωθεί διαδικασίες ισότιμης συνεργασίας στα Βαλκάνια και στη Μεσόγειο. Μόνο έτσι μπορεί να επιτευχθεί η συνολική αναβάθμιση της διεθνούς θέσης της χώρας μας, προς όφελος των εθνικών της θεμάτων, και της οικονομικής της ανασυγκρότησης, με τη συμβολή και της «διπλωματίας των πολιτών». Η εμμονή στον ατλαντισμό κοιτάει στο παρελθόν και όχι στο μέλλον, σε μια περίοδο που οι διεθνείς ισορροπίες αλλάζουν και η

Ζητείται νέα εξωτερική πολιτική τώρα ηγεμονία των ΗΠΑ αμφισβητείται όλο και περισσότερο. Ένας νέος προσανατολισμός δεν υπηρετείται με την απουσία της Ελλάδας από διεθνείς πρωτοβουλίες ειρήνης για την επίλυση προβλημάτων της ευρύτερης περιοχής μας, όπως το Συριακό, η εξομάλυνση των σχέσεων Ιράν - Δύσης, το Παλαιστινιακό. Θέσαμε το αίτημα η κυβέρνηση να ταχθεί ανοιχτά και ενεργά υπέρ του στόχου του ΟΗΕ για την ανακήρυξη της Μ. Ανατολής σε ζώνη ελεύθερη από πυρηνικά και άλλα όπλα μαζικής καταστροφής. Η δική μας σταθερή θέση είναι ότι η Ελλάδα οφείλει να πρωτοστατεί σε πρωτοβουλίες και διαδικασίες αποστρατιωτικοποίησης και αποπυρηνικοποίησης στην ευρύτερη περιοχή μας, ιδιαίτερα στη Μεσόγειο και τη Μ. Ανατολή, που είναι από τις πιο στρατιωτικοποιημένες περιοχές της γης. Είμαστε εναντίον και των διαδικασιών στρατιωτικοποίησης της Ε.Ε., που έχουν τεθεί σε κίνηση. Οι εξελίξεις στο εσωτερικό της Τουρκίας, με όλες τις αντιφάσεις τους, απαιτούν σύνθετη προσέγγιση, όχι απλουστεύσεις και επικράτηση λανθασμένων αντιλήψεων ότι όταν αυξάνονται τα προβλήματα της γειτονικής χώρας, ωφελείται η Ελλάδα. Τα μεγάλα λόγια περί «νέας εποχής» στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, που είχαν πρωτοειπωθεί κατά την επίσκεψη Ερντογάν στην Αθήνα, το 2009. έχουν μείνει μετέωρα αφού δεν συνοδεύτηκαν από συγκεκριμένα βήματα στην κατεύθυνση της επίλυσης των ελληνοτουρκικών προβλημάτων στη βάση του διεθνούς δικαίου και του αμοιβαίου σεβασμού της εθνικής κυριαρχίας. Από την πλευρά μας, ρίχνουμε διαρκώς

ΤΩΝ ΘΟΔΩΡΗ ΔΡΙΤΣΑ ΚΑΙ ΠΑΝΟΥ ΤΡΙΓΑΖΗ*

γέφυρες φιλίας και αλληλεγγύης με τον λαό της Τουρκίας, τις αριστερές και φιλειρηνικές του δυνάμεις. Το γεγονός ότι το Κυπριακό έχει εισέλθει σε ακόμα μία κρίσιμη φάση, με κινδύνους αποδιεθνοποίησής του, απαιτεί ένα σχέδιο δράσης σε διεθνές επίπεδο για την ανάδειξη της ουσίας του προβλήματος. Η συμπλήρωση τον Ιούλιο, σαράντα χρόνων από το φασιστικό πραξικόπημα και την τουρκική εισβολή στην Κύπρο, θα μπορούσε να αξιοποιηθεί στην κατεύθυνση αυτή. Για ένα νέο διεθνές κίνημα αλληλεγγύης με τον κυπριακό λαό, στο σύνολό του, που τώρα υφίσταται και τα μνημονιακά δεινά. Καταθέσαμε αυτή την πρόταση στο ΕΣΕΠ. Οι αναφορές στην ευρωπαϊκή προοπτική των δυτικών βαλκανίων, δεν καλύπτουν την απουσία βαλκανικής πολιτικής της ελληνικής κυβέρνησης από της οποίας το λεξιλόγιο, έχει πλήρως εξοστρακιστεί ο στόχος της ανάπτυξης της Διαβαλκανικής Συνεργασίας, με όρους σεβασμού των συνόρων, συνανάπτυξης και κοινής ασφάλειας. Η συμπλήρωση, το 2014, εκατό χρόνων από την έναρξη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, έχει ήδη κινητοποιήσει πολλούς φιλειρηνικούς φορείς στην Ευρώπη και διεθνώς, που αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες και προβάλλουν διεκδικήσεις με βάση το δίπτυχο «Ειρηνική Βαλκανική - Ειρηνική Ευρώπη». Ο ΣΥΡΙΖΑ καθώς και το Κόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς, βρίσκονται σε άμεση επαφή με τις πρωτοβουλίες αυτές ε-

πιδιώκοντας την ανάδειξη της Θεσσαλονίκης σε κέντρο φιλειρηνικής εξόρμησης στα Βαλκάνια και στην ευρύτερη περιοχή, σε όλη τη διάρκεια του 2014. Με επίγνωση ότι όπως λειτουργεί το ΕΣΕΠ οι δυνατότητες ειλικρινούς, ουσιαστικής και σε βάθος διαβούλευσης είναι απολύτως περιορισμένες, επιλέξαμε κυρίως να υποβάλουμε καίρια ερωτήματα αναφορικά με το κατά πόσον το υπουργείο Εξωτερικών και η κυβέρνηση κινούνται επί τη βάσει επεξεργασμένων σταθερών στόχων στα ανοιχτά μέτωπα της εξωτερικής πολιτικής. Πλην ελαχίστων εξαιρέσεων λάβαμε μόνο γενικόλογες απαντήσεις. Διατυπώσαμε επίσης τη διαφωνία μας με την εμπλοκή της Ε.Ε. και της χώρας μας σε πολεμικές επιχειρήσεις στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία και επίσης ζητήσαμε να μη στηρίξει η ελληνική κυβέρνηση τα σχέδια διεύρυνσης του ΝΑΤΟ προς Ανατολάς, ιδιαίτερα μάλιστα μετά τις εξελίξεις στην Ουκρανία. Θέσαμε επίσης ζήτημα επανεξέτασης της μεταναστευτικής πολιτικής της Ε.Ε., που οδηγεί σε τραγωδίες όπως στη Λαμπεντούζα ή στο Φαρμακονήσι και ζητήσαμε αξιοποίηση της πρωτοβουλίας Τσίπρα. Τέλος, σε σχετικό ερώτημα πήραμε κατηγορηματική διαβεβαίωση ότι το ΥΠΕΞ δεν αποδέχεται τακτικές άτυπων επαναπροωθήσεων.

* Ο Θοδωρής Δρίτσας, είναι βουλευτής Α’ Πειραιά του ΣΥΡΙΖΑ, μέλος της Επιτροπής Εξωτερικών και Άμυνας της Βουλής και ο Πάνος Τριγάζης, είναι υπεύθυνος του Τμήματος Διεθνών Σχέσεων και Θεμάτων Ειρήνης του ΣΥΡΙΖΑ

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

9

ΣΚΗΝΙΚΟ ΚΑΤΑΡΡΕΥΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ, ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΜΕΤΑΞΥ ΤΡΟΪΚΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΑΣΤΑΘΕΙΑΣ

Από το «success story» στη... «διαχειρίσιμη ήττα» ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΕΛΙΓΓΩΝΗΣ

Πριν ενάμιση μήνα, ο σχεδιασμός του Μαξίμου ήταν απλός και «αισιόδοξος»: ο Αντ. Σαμαράς θα όδευε προς τις ευρωεκλογές με το «success story» και θα ήλπιζε σε ένα αξιοπρεπές αποτέλεσμα εκμεταλλευόμενος τις εικαζόμενες διαβεβαιώσεις των δανειστών για το κούρεμα χρέους. Ωστόσο, σε αυτή τη συγκυρία, πρωθυπουργικοί συνομιλητές παραδέχονται πως το καλύτερο σενάριο είναι μια... «διαχειρίσιμη ήττα», που δεν θα θέσει -αμέσως τουλάχιστον- την κυβέρνηση στον φαύλο κύκλο της αμφισβήτησης και της αποδρομής. Οι επεισοδιακές ψηφοφορίες για τον προϋπολογισμό και τον φόρο ακινήτων, σε συνδυασμό με την προϊούσα δημοσκοπική κατάρρευση της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ έχουν δημιουργήσει διαλυτικές καταστάσεις στην κυβέρνηση. Εξάλλου, το νεύμα των «διευκολύνσεων» που περίμενε ο Αντ. Σαμαράς από τους δανειστές δεν ήρθε ποτέ. Αντ’ αυτού, η «πολιτική διαπραγμάτευση» κράτησε μια μέρα, ο πρωθυπουργός δέχθηκε αυστηρές συστάσεις «να τα βρει με την τρόικα» και πλέον στο οικονομικό ε-

πιτελείο ροκανίζουν χρόνο ως την επόμενη άφιξη της τρόικας, σπάζοντας το κεφάλι τους πώς θα βρουν «ισοδύναμα» μέτρα με το δημοσιονομικό κενό 2014-2015, χωρίς τα μέτρα αυτά να σηματοδοτήσουν την άμεση πτώση της κυβέρνησης. Κάθε εβδομάδα που περνά χωρίς συμφωνία με τους εκπροσώπους των δανειστών, το Μαξίμου υφίσταται περισσότερη πολιτική πίεση από τους εταίρους: στον διεθνή Τύπο η Ελλάδα περιγράφεται ως κάτι ανάμεσα σε «ειδική περίπτωση» και «failed state», οι «τροϊκανοί» συνεχίζουν να αναβάλλουν την άφιξή τους στέλνοντας μήνυμα αδιαλλαξίας στην κυβέρνηση, ενώ η κλεψύδρα του χρόνου ως τον Μάιο, οπότε λήγουν 11 δισ. ελληνικά ομόλογα (για την κάλυψη των οποίων χρειάζεται η δόση και, άρα, η συμφωνία με τους δανειστές), φέρνει το Μαξίμου αντιμέτωπο με το χειρότερο σενάριο: να αναγκαστεί να περνά υπό το κράτος πανικού από τη Βουλή σκληρά μέτρα, στο παρά πέντε της λήξης των ομολόγων και λίγες εβδομάδες πριν τις ευρωεκλογές.

Ψάχνει σωσίβιο Η προϊούσα κυβερνητική κατάρ-

Στροφή στα (ακρο)δεξιά για τον Αντ. Σαμαρά, κυβερνητικοί ελιγμοί για αποφυγή νέων μέτρων

ρευση έφερε στην επιφάνεια και τα σενάρια των πρόωρων εκλογών - ακόμη και αυτά του «μεγάλου συνασπισμού». Μάλιστα, αυτή η προεκλογική ατμόσφαιρα έχει ήδη λειτουργήσει αποσταθεροποιητικά, καθώς οι δημόσιες συγκρούσεις υπουργών έχουν πολλαπλασιαστεί, ενώ η κυβέρνηση αδυνατεί να υπερβεί ακόμη και προβλήματα συνοχής για τη διάρκεια του φρέσκου γάλακτος ή για την πώληση μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων εκτός των φαρμακείων. Για τον λόγο αυτό, ο ίδιος ο πρωθυπουργός φρόντισε να κλείσει τα σενάρια εκλογών, με την ομιλία του στην Κ.Ο. της Ν.Δ., ενώ το

Τούτων δοθέντων, εκτός απ’ το μέτωπο των διαπραγματεύσεων με την τρόικα, η βασική έγνοια του Μεγάρου Μαξίμου είναι οι ευρωεκλογές. Ο Αντ. Σαμαράς, πέραν των ανακοινώσεων της Eurostat περί πρωτογενούς πλεονάσματος, δε θα έχει τίποτα άλλο να επικαλεστεί για να ζητήσει την ψήφο των πολιτών. Το ξεκαθάρισαν προχθές ο πρόεδρος του Eurogroup Γερ. Ντάισελμπλουμ και

ο επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων Όλι Ρεν, που έστειλαν μήνυμα στην Αθήνα πως η συζήτηση για τη διευθέτηση του χρέους μεταφέρεται για... μετά το καλοκαίρι. Οι δανειστές, λοιπόν, τραβούν το χαλί από τα πόδια της κυβέρνησης και ο Αντ. Σαμαράς κατευθύνεται στις εκλογές δημιουργώντας κλίμα εθνικών εκλογών: η «γαλάζια» μονταζιέρα έχει πάρει φωτιά, οι συκοφαντικές επιθέσεις κατά του ΣΥΡΙΖΑ διαδέχονται η μία την άλλη, ενώ η Ν.Δ. και η κυβέρνηση δείχνουν καθημερινά το ακροδεξιό πρόσωπό τους, με δηλώσεις όπως αυτές του Μιλτ. Βαρβιτσιώτη και του Ν. Δένδια. Δηλαδή, ο Αντ. Σαμαράς έχει αποφασίσει να «θωρακιστεί» από τα δεξιά του, ελπίζοντας πως με τη «μαύρη προπαγάνδα» κατά του ΣΥΡΙΖΑ για το ευρώ και τη δραχμή θα «πειθαναγκάσει» τους κεντρώους να ψηφίσουν τη Ν.Δ. Πάντως, και μόνο το γεγονός ότι ο πρωθυπουργός αντιμετωπίζει τις ευρωεκλογές ως μάχη επιβίωσης αποτελεί μία έμμεση αναγνώριση της αμφισβήτησης της νομιμοποίησής του, την οποία θα φέρει το εκλογικό αποτέλεσμα. Με άλλα λόγια, η πολιτική κλεψύδρα αδειάζει και ο ένοικος του Μεγάρου Μαξίμου το ξέρει καλά.

πάθος το εγχείρημα των «58», με τον Φ. Κουβέλη να πιέζει προκειμένου να «ξεκαθαρίσουν τη στάση τους», δηλώνοντας από τη μία ότι δεν φοβάται τους «Βρούτους» και από την άλλη ότι «δεν υπάρχουν διαγραφές στη ΔΗΜ.ΑΡ.». Αν και ο Γρ. Ψαριανός δηλώνει ότι δεν φεύγει από το κόμμα και ότι όμως θα παραμένει στην πρωτοβουλία όσο αυτή «παραμένει πρωτοβουλία» και όχι κόμμα, το ίδιο δεν ισχύει για τον Ανδ. Παπαδόπουλο που δεν έχει διευκρινίσει τη θέση του. Το συγκρουσιακό κλίμα που διαμορφώνεται μεταξύ των τριών πλευρών και στο εσωτερικό της καθεμιάς ξεχωριστά προκαλεί αυξανόμενες επιφυλάξεις ως προς την έκβαση του

εγχειρήματος μεταξύ ΠΑΣΟΚ«58». Ακόμα και ο Θ. Πάγκαλος, που εξαρχής καλωσόρισε την κίνηση και μάλιστα πρότεινε τον Ανδ. Παπαδόπουλο για επικεφαλής του ευρωψηφοδελτίου, έσπευσε εσχάτως να αποσύρει τον ενθουσιασμό του. Ο δε Σπ. Λυκούδης που διαχώρισε σαφώς τη θέση του από τους Ψαριανό - Παπαδόπουλο, παραδεχόμενος ότι «αντικειμενικά υπάρχει πρόβλημα», χαρακτήρισε αρνητική εξέλιξη ότι οι «58» «μετασχηματίζονται σε έναν πολιτικό σχηματισμό που θα συμμετάσχει στις εκλογές». Αλλά και ο Ανδ. Παπαδόπουλος δήλωσε την Παρασκευή ότι δεν πρέπει να εκβιαστούν καταστάσεις και να αποτύχει η προσπάθεια.

Μαξίμου μεταδίδει κλίμα σύμφωνα με το οποίο η πρόωρη προσφυγή στις κάλπες πριν το φθινόπωρο έχει αποκλειστεί. Για την ακρίβεια, αφ ης στιγμής ο Αντ. Σαμαράς σύρεται σε νέα μέτρα, φέρεται να έχει αποφασίσει να γαντζωθεί στον πρωθυπουργικό θώκο όσο περισσότερο μπορεί - ακόμη και ώς τον Φεβρουάριο του 2015, οπότε θα πρέπει, τυπικά, να γίνει η πρώτη ψηφοφορία για την ανάδειξη του διαδόχου του Καρ. Παπούλια στην Ηρώδου Αττικού. Κρυφή ελπίδα του, μάλιστα, είναι πως αν ώς τότε η οικονομία δείχνει κάποια σημάδια βελτίωσης, θα μπορέσει να παραμείνει στο παιχνίδι την «επόμενη μέρα» - ήτοι να κρατήσει τη Ν.Δ.

«Ελεγχόμενη» ήττα

ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜ.ΑΡ.-«58»

Συγκρούσεις όλων εναντίον όλων και... όπου τους βγάλει ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΝΙΚΟΣ ΛΙΟΝΑΚΗΣ

Η προ δύο εβδομάδων ομιλία του άτυπου συντονιστή των «58» Γ. Βούλγαρη περί νέας παράταξης με νέο όνομα και σύμβολο πυροδότησε εξελίξεις, με συνέπεια τα πράγματα να ξεδιαλύνονται ως προς τις προθέσεις και τις σχέσεις των δύο πλευρών, αλλά ταυτόχρονα και να περιπλέκονται ως προς την τελική έκβαση της σχεδιαζόμενης εκλογικής σύμπραξης. Η «επιθετική» επικοινωνιακή τακτική που έχουν οι πρωταγωνιστές των «58» διαμόρφωσε αίφνης την εικόνα ότι εκείνοι έχουν ήδη πάρει το πάνω χέρι στην υπόθεση της «Κεντροαριστεράς». Η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ αναγκάστηκε να αντιδράσει άμεσα για να διαχειριστεί την εσωκομματική πυρκαγιά που άναψε, απειλώντας να «κάψει» την αυτοτέλεια του κόμματος. Οι Φ. Γεννηματά, Θ. Μωραΐτης και Μιχ. Καρχιμάκης διαμήνυσαν στον Ευ. Βενιζέλο πως όποια συνεργασία υπάρξει προϋποθέτει την κατηγορηματική διευκρίνιση εκ μέρους των «58» ότι δεν αποσκοπούν στη μετεξέλιξη της συμπόρευσης σε νέο κόμμα. Ωστόσο,

την επομένη των διαβεβαιώσεων του Ευ. Βενιζέλου περί μη διάλυσης του ΠΑΣΟΚ και περί πρωτοκαθεδρίας του στον ρόλο και στις διαδικασίες, κεντρικά στελέχη των «58» παρακάμπτουν τα όρια που θέλησε να βάλει ο Ευ. Βενιζέλος και εκφράζουν «προσωπικές επιθυμίες» για μετεξέλιξη του εγχειρήματος σε παράταξη. Σε κάθε περίπτωση, ο Ευ. Βενιζέλος περιορίζεται σε διαβεβαιώσεις για την τωρινή συνεργατική σχέση και αποφεύγει να προεξοφλήσει τις εξελίξεις τής επόμενης ημέρας των ευρωεκλογών για τον ρόλο ή τη μορφή του ΠΑΣΟΚ στο πλαίσιο του πειραματικού εγχειρήματος. Προκειμένου να μην υπάρξει και νέα «μάχη» στον «πόλεμο» εντυπώσεων μεταξύ τους, ο Ευ. Βενιζέλος επικοινώνησε τηλεφωνικά με τον Γ. Βούλγαρη εν όψει της σημερινής σύσκεψης του συντονιστικού οργάνου των «58». Υπό αυτά τα δεδομένα, ο Φ. Κουβέλης προσπαθεί να αξιοποιήσει προς όφελός του τις τριβές μεταξύ ΠΑΣΟΚ και «58», ώστε να πλασαριστεί στην πρώτη θέση στο προεκλο-

γικό σπριντ για τα πρωτεία στον χώρο της «Κεντροαριστεράς». Συνοδεύοντας τις επανειλημμένες απορρίψεις του στις επικοινωνιακές προσκλήσεις του Ευ. Βενιζέλου για συνεργασία, με την επισήμανση ότι η «Κεντροαριστερά του Ευ. Βενιζέλου» στηρίζει την ασκούμενη μνημονιακή πολιτική, επιχειρεί να εμφανιστεί ως ο πιο ειλικρινής εκπρόσωπος του «ευρωπαϊκού σοσιαλισμού». Ως αντίβαρο για τις αποστάσεις από το ΠΑΣΟΚ, η ηγεσία της Αγ. Κωνσταντίνου θέλει να προσεγγίσει το πιο «δεξιό» κομμάτι της «Κεντροαριστεράς» μέσω της συμπόρευσης με τον Ανδ. Λοβέρδο. Η μεταξύ τους συνεργασία παραμένει αβέβαιη αν και μετά την τελευταία συνάντησή του οι δύο πλευρές μετέφεραν «πολύ καλό» κλίμα. Οι συζητήσεις θα συνεχιστούν και οι αποφάσεις θα ληφθούν από την Κ.Ε. του κόμματος. «Αγκάθι» στον δρόμο του Φ. Κουβέλη προς τον «προοδευτικό πόλο» παραμένει η στάση μερίδας της μειοψηφίας και συγκεκριμένα των Ανδ. Παπαδόπουλου και Γρ. Ψαριανού. Οι δυο τους επιμένουν να στηρίζουν με

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

10

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

«ΠΡΟΣΩΠΟ - ΚΛΕΙΔΙ» Ο ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΡΑΜΠΕΛΑΣ ΑΝΟΙΓΕΙ Η ΒΕΝΤΑΛΙΑ ΤΩΝ ΑΠΟΚΑΛΥΨΕΩΝ

Παναγιώτης Καράμπελας

Ο Αντ. Κάντας ενέπλεξε πρώην υφυπουργό Άμυνας επί πρωθυπουργίας Σαμαρά και έναν «άπληστο» «παλιό πολιτικό»

Το σκάνδαλο των εξοπλιστικών αγγίζει κυβέρνηση - Ν.Δ. Νέα πολιτική «βόμβα» ετοιμάζεται να σκάσει στην κυβέρνηση και τη Ν.Δ., καθώς το σκάνδαλο των εξοπλιστικών αναδεικνύεται σε αστάθμητη πολιτική μεταβλητή. Αυτό διότι ο πρώην αναπληρωτής διευθυντής Αντώνης Κάντας κατανόμασε, μεταξύ των «προσώπων κλειδιών» για τις διαδρομές της μίζας, και τον πρώην υφυπουργό Εθνικής Άμυνας, Παναγιώτη Καράμπελα, ο οποίος τοποθετήθηκε στο Πεντάγωνο όταν ο Αντ. Σαμαράς ορκίστηκε πρωθυπουργός και σχημάτισε κυβέρνηση. Σαν να μην έφταναν αυτά, ο Αντ. Κάντας αναφέρθηκε και σε έναν «παλιό πολιτικό», που υπηρέτησε σε κορυφαίες θέσεις, με το κωδικό όνομα «πατέρας», ο οποίος εμφανίζεται να έχει εμπλοκή στη διακίνηση μιζών και, μάλιστα, αναφέρεται στην κατάθεση του αναπληρωτή διευθυντή ως «άπληστος». Ο πρώην υφυπουργός Εθνικής Άμυνας τοποθετήθηκε στο υπουργείο όταν σχηματίστηκε η τρικομματική κυβέρνηση, με προϊστάμενο υπουργό τον Πάνο Παναγιωτόπουλο. Στην κατάθεση αναφέρονται και τέσσερις στρατιωτικοί που συμμετείχαν στις επιτροπές αξιολόγησης που κατονομάστηκαν ως τα «πρόσωπα - κλειδιά» για την προμήθεια των αυτοκινούμενων πυροβόλων της Wegmann. Ο Αντ. Κάντας αναφέρθηκε επίσης, χωρίς να τον κατονομάσει, και στον «πατέρα», έναν «παλιό πολιτικό», ο οποίος είχε εμπλοκή στο πολυπλόκαμο κύκλωμα της μίζας μέσω του οποίου διακινήθηκαν εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ. Ο Αντ. Κάντας, που ομολόγησε ότι έχει λάβει συνολικά περί τα δεκατέσσερα εκατομμύρια

ευρώ από μίζες κατά τη διάρκεια της θητείας του στο ΥΠΕΘΑ, παραδέχθηκε το «δωράκι» που έλαβε από τη γερμανική εταιρεία Wegmann, ύψους 750.000 ευρώ, για τη σύμβαση των αυτοκινούμενων πυροβόλων με τη γερμανική εταιρεία. Σύμφωνα με την κατάθεσή του, «για την προμήθεια των αυτοκινούμενων πυροβόλων μέσω της Wegmann, τρεις ήταν οι υπηρεσίες κλειδιά. Όχι γενικώς για τα αυτοκινούμενα πυροβόλα, αλλά για τα αυτοκινούμενα από τη Wegmann». Οι υπηρεσίες αυτές ήταν κατά τους ισχυρισμούς του «το 4ο επιτελικό γραφείο του ΓΕΣ, όπου υπηρετούσε τότε ο Παναγιώτης Καράμπελας, ο 3ος κλάδος του ΓΕΣ και στη Γενική Διεύθυνση Εξοπλισμών οι Κολλίρης, Ανδρουλάκης, Λεονταρίτης και Κωνσταντόπουλος και βέβαια ο αρμόδιος υπαρχηγός». Ο Αντ. Κάντας είπε στους ανακριτές πως «δεν ισχυρίζομαι ότι τα πρόσωπα αυτά δωροδοκήθηκαν, προσθέτω όμως ότι ήταν τα πρόσωπα - κλειδιά για την υλοποίηση αυτής της προμήθειας, τα οποία ουδείς μπορούσε να α-

γνοήσει από τις εταιρείες χωρίς συνέπειες...».

Ο «άπληστος πατέρας» Ο πρώην αναπληρωτής διευθυντής δέχθηκε επίμονες ερωτήσεις για την ενδεχόμενη εμπλοκή πολιτικών προσώπων, αλλά περιορίστηκε να αναφέρει στους ανακριτές: «Σε συνάντηση που έγινε στο γραφείο του Ευσταθίου στην Πλουτάρχου, κατά τη διάρκεια αυτής μπήκε στο γραφείο και ο Λυγινός, ο οποίος διέκοψε τη συνάντηση και είπε: ‘Πετάγομαι μέχρι τον πατέρα, δίπλα’. Ρώτησα ποιος είναι ο πατέρας και αυτός απάντησε: ‘Παλιός πολιτικός, καλός φίλος, αλλά άπληστος’. Όταν το 2008 τον συνάντησα εκ νέου στη Γενεύη, τον ρώτησα ποιον εννοούσε με τη φράση ο ‘πατέρας’ και αυτός δεν αποκάλυψε το όνομά του». Ο ίδιος δέχτηκε καταιγισμό ερωτήσεων και για το αν έλαβαν χρηματικά οφέλη και οι προϊστάμενοί του, δηλαδή η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΘΑ, και επανέλαβε τον κυνικό ισχυρισμό του ότι «δεν έχω στοιχεία, όμως η λογική λέει ότι, αφού πήρα εγώ, πήραν και οι πιο πάνω...».

Ημερολόγιο του Λιμανιού της Αγωνίας Αφιερωμένο στα 15 χρόνια αγωνιστικής παρουσίας της παράταξης στον Δήμο του Πειραιά είναι το ημερολόγιο του Λιμανιού της Αγωνίας, το οποίο θα παρουσιαστεί την Τετάρτη 5 Φεβρουαρίου, στις 7 μ.μ., στο Πολιτιστικό Κέντρο «Κωσταράκος». Μέσα από τις σελίδες του, το ημερολόγιο καταγράφει τις παρεμβάσεις της δημοτικής παράταξης της ριζοσπαστικής Αριστεράς σε όλα τα κρίσιμα ζητήματα του δήμου αλλά και στα κοινωνικά κινήματα της πόλης.

Η ΔΙΚΗ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΩΝ ΓΙΑ ΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟ ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΣΑΚΕΛΛΙΩΝΑ

«Ο γιος μου πέθανε από αστυνομική βία» ΤΗΣ ΕΙΡΗΝΗΣ ΛΑΖΑΡΙΔΟΥ

Μια ανατριχιαστική ιστορία αστυνομικής βίας ξαναζωντανεύει αυτές τις μέρες στο Εφετείο, με κατηγορούμενους τέσσερις αστυνομικούς και τραγικό θύμα έναν νεαρό ομογενή που έπεσε νεκρός κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες στα χέρια τους. Μια ιστορία που θα είχε κυριολεκτικά θαφτεί αν ο πατέρας του Νίκου Σακελλίωνα Δημήτρης δεν είχε κινήσει γη και ουρανό για να μάθει τι πραγματικά συνέβη στο παιδί του. Μια ιστορία που ήδη φέρει το βάρος της πρωτόδικης αθώωσης για τους ένστολους και αναμένει επιτέλους δικαίωση από τους κατά κανόνα έμπειρους εφέτες. Απόγευμα Μαΐου του 2008 ο 24χρονος Ν. Σακελλίων, πανύψηλος, εύρωστος, αθλητής του μπάσκετ και φοιτητής της Αρχιτεκτονικής, βρίσκεται στην οδό Αναξαγόρα στο κέντρο της Αθήνας. Επίσης,

για αδιευκρίνιστους λόγους συλλαμβάνεται από τους αστυνομικούς Γιώργο Πανέλα, Χαράλαμπο Βαϊτσούδη, Χαράλαμπο Παπαναστασίου και Μαρία Μουστελά οι οποίοι όπως καταθέτει αυτόπτης μάρτυρας με γροθιές, χαστούκια και κεφαλοκλείδωμα επιχειρούν να τον ακινητοποιήσουν. Λίγο αργότερα κι ενώ ο νεαρός ουρλιάζει από πόνο, καταρρέει στα χέρια τους. Όταν φτάνει το ΕΚΑΒ, μεταφέρεται στο νοσοκομείο «Ελπίς» σε σχετικά καλή εξωτερική κατάσταση, όπως αναφέρουν τα πορίσματα. Η οικογένεια του Σακελλίωνα (συγκεκριμένα ο θείος του που έμενε στην Ελλάδα) δεν ειδοποιείται, τα προσωπικά του είδη (κινητό τηλέφωνο, πορτοφόλι, κλειδιά) εξαφανίζονται, όπως επίσης εξαφανίζεται και το άψυχο σώμα του νεαρού που παρελήφθη από γραφείο τελετών και έπειτα από δώδεκα ώρες, όπου κανείς δεν γνώριζε που βρίσκονταν, εντοπίζεται στην ιατροδικαστική υ-

πηρεσία φριχτά παραμορφωμένο και με έντονα σημάδια σήψης. Κάπου εδώ ξεκινούν τα περίεργα της υπόθεσης. Οι αστυνομικοί μέχρι σήμερα επιμένουν ότι βρήκαν τον νεαρό σε κωματώδη κατάσταση στο οδόστρωμα, παρά τη συγκλονιστική μαρτυρία αυτόπτη που έκανε λόγο για βία από την πλευρά των

αστυνομικών. Οι τελευταίες στιγμές του περιστατικού μάλιστα καταγράφηκαν από το κινητό του τηλέφωνο, αλλά το βίντεο ουδέποτε προβλήθηκε στο πρώτο δικαστήριο. Ο μάρτυρας, μάλιστα, μηνύθηκε από τους αστυνομικούς ως ψευδομάρτυρας, ωστόσο, όπως ο ίδιος είπε στο δικαστήριο «και δέκα μηνύσεις να μου κάνουνε, η πραγματικότητα δεν αλλάζει». Επίσης ισχυρίζονται ότι στον λάρυγγα του νεαρού εντοπίστηκε σακουλάκι με φιξάκια ηρωίνης, ωστόσο οι διασώστες του ΕΚΑΒ που προχώρησαν σε ενδοτραχειακή διασωλήνωση δεν βρήκαν τίποτα. Το σκακουλάκι «βρέθηκε» στην ιατροδικαστική υπηρεσία κι αφού η σορός ήταν για δώδεκα ώρες άφαντη... Η ιατροδικαστής Σοφία Παπαδόδημα, μάλιστα, που κατέθεσε στην πρώτη δίκη, είπε ότι είναι αδύνατον να προκληθεί ο θάνατος σε έναν άνδρα με τα χαρακτηριστικά του Σακελλίωνα από κατάποση ξέ-

νου σώματος χωρίς να έχει επενεργήσει ξένος παράγοντας και χωρίς να έχει ασκηθεί βία. Ο τραγικός πατέρας Δημήτρης Σακελλίωνας, γιατρός ψυχοφυσιολογίας, έδωσε μια πραγματική μάχη από τη μέρα που, όπως είπε, είδε το παιδί του στο νεκροτομείο σε μια χαρτόκουτα να κολυμπάει στο αίμα. Με σθένος και αποφασιστικότητα παλεύει εδώ και έξι χρόνια να καταρρίψει τους αστυνομικούς ισχυρισμούς ότι το παιδί ήταν ναρκομανής, ότι είχε παραβατική συμπεριφορά (σ.σ.: μέχρι και έγγραφο επιχείρησαν να προσκομίσουν οι αστυνομικοί που έλεγε ότι είχε κατηγορηθεί για κλοπή, λες και υπήρχε καταδικαστική απόφαση) κι ότι, όταν εντοπίστηκε, ήταν ήδη σε κώμα. «Ο γιος μου πέθανε από τη βία» επαναλαμβάνει στο δικαστήριο. Και απευθυνόμενος στους δικαστές και την κοινωνία ολόκληρη: «Σκεφτείτε το, κινδυνεύει και το δικό σας το παιδί»...

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

11

OIKONOMIA Η ΜΥΣΤΙΚΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΜΕΤΑ ΤΟ EUROGROUP, ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΣΟΪΜΠΛΕ ΚΑΙ ΜΟΣΚΟΒΙΣΙ

Ύποπτα «παιχνίδια» των... εταίρων στην πλάτη της Ελλάδας

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΓΟΥΡΙΔΗΣ

Ύποπτα παιχνίδια κατά της Ελλάδας από τους Ευρωπαίους εταίρους, οι οποίοι φαίνεται ότι δεν σέβονται ούτε τον θεσμικό ρόλο της χώρας μας, περιφρονώντας παράλληλα την κυβέρνηση Σαμαρά, η οποία αναδείχθηκε σε Νο1 «υποτακτικό» της τρόικας φέρνει στο φως δημοσίευμα της Wall Street Journal. Σύμφωνα με αυτό, το οποίο προκάλεσε «τριγμούς» στην ελληνική κυβέρνηση, ανώτατοι αξιωματούχοι της Ε.Ε. απομακρύνθηκαν από τους συναδέλφους τους μετά την συνάντηση του Eurogroup την περασμένη Δευτέρα και πραγματοποίησαν μυστική συνάντηση με επίκεντρο τις αυξανόμενες ανησυχίες γύρω από την ελληνική διάσωση και μάλιστα χωρίς να... καλέσουν τον υπουργό Οικονομικών Γιάννη Στουρνάρα. Όπως μετέδωσε η WSJ, ο Έλληνας υπουργός Οικονομικών Γιάννης Στουρνάρας, ο οποίος έδινε εκείνη την ώρα συνέντευξη Τύπου, δεν προ-

σκλήθηκε να λάβει μέρος στη συζήτηση. Επομένως εγείρεται το ερώτημα για ποιο λόγο οι αξιωματούχοι της Κομισιόν, μαζί με τον Γάλλο υπουργό Οικονομικών Μοσκοβισί και τον Γερμανό ομόλογό του Σόιμπλε συζητούσαν για το μέλλον της Ελλάδας... γράφοντας στα παλαιότερα των υποδημάτων τους τον προεδρεύοντα Γιάννη Στουρνάρα. Προκύπτει λοιπόν ότι δε σεβάστηκαν ούτε τον θεσμικό ρόλο της προεδρίας της Ευρωπαικής Ένωσης, η οποία έχει αναληφθεί από τη χώρα μας.

Ποιος ο στόχος των συναντήσεων; Στο δημοσίευμα αναφέρεται ότι στόχος τους ήταν να βρουν τρόπους για να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα που απειλούν την εύθραυστη ανάκαμψη στην Ελλάδα και την ευρύτερη Ευρωζώνη. Συζήτησαν πώς να πιέσουν την ελληνική κυβέρνηση για προχωρήσει με τις μη δημοφιλείς (σ.σ.: αντιλαϊκές) δομικές μεταρρυθμίσεις και

Συζήτησαν για αντιλαϊκά μέτρα και την κάλυψη του κενού 5-6 δισ. ευρώ του β΄τριμήνου

δεύτερον πώς να συγκεντρώσουν τα έξτρα κεφάλαια ώστε να καλύψουν τα κενά στις χρηματοδοτικές ανάγκες της Αθήνας για το δεύτερο εξάμηνο του έτους, οι οποίες εκτιμώνται σε 5-6 δισ. ευρώ. Η συνάντηση δεν κατέληξε σε αποτέλεσμα, υποστηρίζουν στη WSJ πηγές που γνωρίζουν την κατάσταση. Οι συζητήσεις με τις ελληνικές αρχές συνεχίζονται εξ αποστάσεως, ενώ οι εκπρόσωποι της τρόικας «πάγωσαν» τα σχέδια επιστροφής στην Αθήνα.

Οι ανησυχίες αυξάνουν, γράφει η WSJ, γιατί η Ελλάδα αντιμετωπίζει μεγάλες λήξεις ομολόγων τον Μάιο, ύψους 11 δισ. ευρώ. Το ΔΝΤ δεν έχει προχωρήσει σε εκταμιεύσεις από τον περασμένο Ιούλιο και είναι 3,8 δισ. ευρώ πίσω στις προγραμματισμένες πληρωμές. Το ΔΝΤ επιμένει στο να έχει καθαρή εικόνα για τα οικονομικά της χώρας το επόμενο 12μηνο και ο όρος αυτός δεν έχει εκπληρωθεί.

Η αμηχανία του ΥΠΟΙΚ Το γεγονός επιβεβαίωσε και το υπουργείο Οικονομικών μέσω κύκλων, οι οποίοι ανέφεραν ότι πολλές φορές γίνονται τέτοιες συναντήσεις μεταξύ των μελών του Eurogroup, προσθέτοντας ότι πρόκειται για μια συνάντηση, όπως και άλλες που έχουν γίνει και οι οποίες διεξάγονται συχνά κατά το περιθώριο των συνεδριάσεων του Eurogroup και προσθέτουν ότι μια τέτοια συνάντηση δεν θα έπρεπε να εκπλήσσει. Η αμηχανία είναι έκδηλη...

4,5-6 ΔΙΣ. ΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΟ ΚΕΝΟ, ΣΤΑ 14 ΔΙΣ. ΤΟ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΟ ΤΟΥ ΘΑΝΟΥ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΥ

Σε αναζήτηση ισοδυνάμων μέτρων που θα ενισχύσουν την ύφεση, αφού θα αφαιρέσουν κι άλλο χρήμα από την πραγματική οικονομία, αναγκάζεται να στραφεί η κυβέρνηση μετά το τριπλό «άδειασμα» που δέχθηκε η πολιτική της από το Συμβούλιο της Επικρατείας (μειώσεις αποδοχών ενστόλων, φορολόγηση επιδομάτων πανεπιστημιακών, ειδικό τέλος μείωσης εκπομπών αερίων ρύπων). Τα όποια μέτρα όμως ληφθούν δεν περιορίζονται σε εκείνα που θα έρθουν από την αναζήτηση και τον εντοπισμό των ως άνω ισοδυνάμων προκειμένου να καλύψουν -ακόμη και αν το πρωτογενές πλεόνασμα υπερβεί το 1 δισ. ευρώ- τις συνεπαγόμενες απώλειες των εσόδων του προϋπολογισμού από τις αποφάσεις του ΣτΕ (οι οποίες ενδεχομένως να επιφέρουν και αλυσιδωτές αντιδράσεις, όπως λ.χ. να προστεθούν στα 500 εκατ. ευρώ που θα υποστεί ως δημοσιονομικό κόστος ο προϋπολογισμός από την απόφαση για τους ενστόλους, ποσά για τα μισθολόγια και άλλων κλάδων) αλλά και στην κάλυψη του «δίδυμου» (δημοσιονομικού και χρηματοδοτικού) κενού. Το μεν δημοσιονομικό κενό της διετίας 2014-2015 προσδιορίζεται προς το παρόν στα 4,5 δισ. ευρώ και ενδεχεται να φθάσει μαζί με τα έκτακτα ποσά του ΣτΕ και της μειωσης των εργοδοτικών εισφορών περίπου στα 6 δισ. Ευρώ. Το δε χρηματοδοτικό κενό προσδιορίστηκε από την τρόικα περίπου στα 14 δισ. ευρώ, από 10,9 δισ. ευρώ που υπολογιζόταν έως και πριν δύο μήνες, καθώς συμπεριλαμβάνει σε

Σφίγγει ο κλοιός των δανειστών εν όψει δόσης και Μεσοπροθέσμου αυτό και τις αποκλίσεις εισπράξεων από τις προγραμματισμένες ιδιωτικοποιήσεις. Ας σημειωθεί ότι ο υπολογισμός των δύο αυτών κενών της διετίας εξαρτάται και από το υπολογιζόμενο περίπου στιο 1 δισ. ευρώ «κενό» των ιδιωτικοποιήσεων. Αυτό μπορεί να μην έχει απασχολήσει ιδιαίτερα ώς τώρα τις δύο πλευρές, ωστόσο δεν θα μείνει σε εκκρεμότητα (σε αυτήν παραμένει από το καλοκαίρι του 2013), καθώς οι λύσεις είναι δύο: ή θα ενταχθεί στο δημοσιονομικό κενό ή θα προστεθεί στο χρηματοδοτικό κενό και συνακόλουθα θα προσμετρηθεί στις ανάγκες του τρίτου δανείου. Η τελευταία αυτή εκδοχή (νέο δάνειο) φαντάζει ολοένα και πιο πιθανή, καθώς οι Ευρωπαίοι δανειστές έχουν εκφράσει τις αντιρρήσεις τους για το «πείραγμα» των κεφαλαίων του ΤΧΣ που περίσσεψαν από την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών για «κλείσιμο» του κενού. Τόσο η επιλογή τους να πιέσουν την ελληνική κυβέρνηση για να προχωρήσει σε μη δημοφιλείς μεταρρυθμίσεις και μέτρα όσο και ο εντοπισμός της πηγής συγκέντρωσης επιπλέον κεφαλαίων, ικανών να καλύψουν τα κενά στις χρηματοδοτικές ανάγκες της Αθήνας κατά το δεύτερο εξάμηνο του έτους (αυτά εκτιμώνται σε ποσό περί τα 6 δισ. ευρώ) συζητήθηκαν μεταξύ άλλων στη συνάντηση που είχαν την περασμένη Δευτέρα υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι των δανειστών. Εκπρόσωποι από το Διε-

θνές Νομισματικό Ταμείο, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και την Ευρωζώνη, μαζί με τους υπουργούς Οικονομικών Γερμανίας Β. Σόιμπλε και Γαλλίας Π. Μοσκοβισί συζήτησαν -ερήμην της Ελλάδας, αφού ο Γ. Στουρνάρας δεν εκλήθη στη συνάντησηγια την Ελλάδα. Παρ’ ότι η Wall Street Journal, σύμφωνα με το δημοσίευμα της οποίας έλαβε χώρα η συνάντηση μετά το πρόσφατο Εurogroup, σημειώνει ότι δεν υπήρξε αποτέλεσμα, το κλίμα που περιέγραψε είναι αυτό που αφήνει και η τρόικα να πλανάται ως εντύπωση. Δηλαδή, ότι υπάρχει προβληματι-

σμός από τη στάση της Αθήνας, κάτι που δεν είναι άσχετο με την επιλογή των επικεφαλής ελεγκτών των δανειστών να επιστρέψουν πριν επιτευχθεί συμφωνία πάνω στα θέματα της ατζέντας που συζητούνται μέσω ηλεκτρονικής αλληλογραφίας στα βασικά θέματα. Αυτό έχει και μια άλλη ανάγνωση, ότι η άφιξη στη χώρα των Μ. Μορς, Κλ. Μαζούχ και Π. Τόμσεν θα σημαίνει και ότι επίκειται συμφωνία, ενώ πιέζει ασφυκτικά και ο χρόνος, καθώς: o Πρώτον, θα εγκριθεί η αποδέσμευση του επόμενου πακέτου (περί τα 11 δισ. ευρώ) Μάρτιο ή Απρίλιο, με το οποίο θα καλυφθεί το σχεδόν ισο-

ϋψές ποσό των 10 με 11 δισ. ευρώ με το οποίο θα πληρωθούν τον Μάιο οι λήξεις ομολόγων. o Δεύτερον, απομένουν πλέον λιγότερες από 90 ημέρες για την κατάρτιση του νέου Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2014-2017, καθώς αυτό προγραμματίζεται να κατατεθεί πριν το τέλος Απριλίου. Σε αυτό θα περιγράφεται η δημοσιονομική πολιτική τα επόμενα χρόνια, μέσα στα οποία η Ελλάδα θα συνεχίσει να υπόκειται σε μαρτύριο αυστηρής εποπτείας και δεσμεύσεων. Καθώς όμως κυβέρνηση και τρόικα σχεδιάζουν το νέο Μεσοπρόθεσμο, καταδεικνύεται καθημερινά και ποικιλοτρόπως η αστοχία των προηγούμενων Μνημονίων. Όχι μόνο θεωρητικά, όπως λ.χ. από τις διαπιστώσεις του ευρωβουλευτού Χοάμ Νγκοκ για τις καταστροφικές αποφάσεις που ελήφθησαν, αλλά και σε «μικρά» πρακτικά ζητήματα: σχεδόν 4 με 4,5 χρόνια από το αίτημα της Ελλάδας να ζητήσει την «τεχνογνωσία» του ΔΝΤ για φορολογικά ζητήματα (έτσι είχε επιχειρηθεί να παρουσιαστεί στα τέλη του 2009 από τον τότε υπουργό Οικονομικών Γ. Παπακωνσταντίνου η κατοπινή υπαγωγή της χώρας στο ΔΝΤ) οι φορολογούμενοι συνεχίζουν να αποτελούν θύματα ενός διαρκούς τραγελαφικού αλαλούμ στα φορολογικά. Με πιο πρόσφατα κρούσματα τα ήξεις - αφήξεις με τα πρόστιμα της εφορίας ή τη μετάθεση της περιόδου υποβολής των μηνιαίων συγκεντρωτικών καταστάσεων πελατών και προμηθευτών στις 23 Μαΐου λόγω ανετοιμότητας του φορολογικού μηχανισμού!

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

12

ΑΡΘΡΑ

Τι δείχνουν οι δημοσκοπήσεις ΤΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ ΚΑΠΑΚΟΥ

Οι πρόσφατες δημοσκοπήσεις της Public Issue για την «Εφημερίδα των Συντακτών» και της Pulse για το «Ποντίκι» δείχνουν πρωτιά του ΣΥΡΙΖΑ με διαφορά τριών έως τρεισήμισι μονάδων αντίστοιχα στην πρόθεση και την εκτίμηση ψήφου αλλά και στην παράσταση νίκης. Η τάση ενίσχυσης της διαφοράς υπέρ του ΣΥΡΙΖΑ φαίνεται και από ορισμένα ποιοτικά στοιχεία, όπως η διαφορά τεσσάρων μονάδων στο ερώτημα ποια είναι η καλύτερη κυβέρνηση για την οικονομία (28% ΣΥΡΙΖΑ, 24% Ν.Δ). Ωστόσο η τάση ενίσχυσης της πρωτιάς του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ είναι υπαρκτή, δεν δείχνει ότι το παιχνίδι έχει κριθεί. Τα ποσοστά του ΣΥΡΙΖΑ και της Ν.Δ. συναθροιζόμενα είναι κοντά στο 50%. Επομένως είναι περιορισμένη, στη σημερινή φάση, η τάση ενίσχυσης ενός νέου τύπου δικομματισμού με δύο βασικούς πόλους, τη Δεξιά και την Αριστερά. Γύρω από αυτούς τους πόλους θα οικοδομηθούν οι πολιτικές και κοινωνικές συμμαχίες, που θα διαμορφώσουν τους νέους συνασπισμούς εξουσίας. Η δεύτερη τάση είναι η μικρή εμπιστοσύνη διακυβέρνησης των πολιτών τόσο προς τον ΣΥ-

Το σημερινό θέμα αφορά την εσωκομματική αντιπαράθεση με αφορμή όσα δήλωσε ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ και καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης Γιώργος Σταθάκης. Οι συνιστώσες (και ομάδες της πλειοψηφίας) που μετά το Συνέδριο έχουν γίνει υποτίθεται ιδεολογικές τάσεις, αλλά στην ουσία παραμένουν κόμματα μέσα στο κόμμα, κάνουν ξεχωριστές συσκέψεις και λειτουργούν (εσωτερικά) με τον απόλυτο δημοκρατικό συγκεντρωτισμό, αντιδρούν. Δεν είναι παράλογο να ζητήσεις διευκρινίσεις για όσα είπε ο επιστήμονας Σταθάκης για το χρέος και το επαχθές μέρος του. Ούτε είναι παράλογο να διαφωνήσει κανείς εφόσον έχει τεκμηριώσει ένα διαφορετικό ποσοστό από αυτό που υπολόγισε ο βουλευτής Χανίων και υπεύθυνος της αναπτυξιακής πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ. ΤΑ ΣΟΒΑΡΑ κόμματα, όταν μάλιστα βρίσκονται στα πρόθυρα της εξουσίας, αντιμετωπίζουν τα προβλήματα και τις διαφορετικές εκτιμήσεις με αντίστοιχα σοβαρό τρόπο. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, όμως, οι αντιδράσεις ξέφυγαν από κάθε κανόνα. Απορώ μάλιστα πώς ένα βαρύγδουπο μακροσκελέστατο άρθρο για την οικονομική πολιτική που χρειάζεται ο ΣΥΡΙΖΑ, του μέλους της Κ.Ε. Πάνου Κοσμά από την ομάδα «Κόκκινο», εκλεγμένου χάρη στην προσχώρησή του στην «Αριστερή Πλατφόρμα», που από ό,τι είδα στο βιογραφικό του δηλώνει δημοσιογράφος, προβλήθηκε πολύ από τον ιστότοπο Iskra και αποστέλλεται μέσω άλλων διαδικτυακών μέσων σε μέλη του ΣΥΡΙΖΑ για να... ξεστραβωθούν.

ΡΙΖΑ όσο και προς τη Ν.Δ., η οποία μάλιστα υπολείπεται αρκετά των ποσοστών τους αν και ταυτοχρόνως πρέπει να επισημανθεί ότι η αποδοχή των δύο κομμάτων κυμαίνεται μεταξύ 35% και 37%, μεγέθη κάθε άλλο παρά αμελητέα. Αυτό σημαίνει ότι η κρίση πολιτικής εκπροσώπησης παραμένει ισχυρή. Είναι πιθανόν, όμως, η τάση αύξησης της διαφοράς υπέρ του ΣΥΡΙΖΑ να ενισχύεται όσο πλησιάζουν οι εκλογές και τίθενται επιτακτικά τα πολιτικά διλήμματα. Το τρίτο ενδιαφέρον στοιχείο είναι ότι ειδικά στους αναποφάσιστους, όπως δείχνει η έρευνα της Pulse για το «Ποντίκι», η επιρροή του ΣΥΡΙΖΑ και της Ν.Δ. είναι μικρή, πράγμα αναμενόμενο. Τα ποιοτικά στοιχεία αυτού του δείγματος δείχνουν δυσπιστία προς τα δύο κόμματα. Αξίζει πάντως να επισημανθεί ότι και στους αναποφάσιστους τα ποσοστά «σωστή» ή «λανθασμένη» για την κατεύθυνση της πολιτικής που ακολουθείται είναι επίσης συντριπτική υπέρ της λανθασμένης (57% έναντι 30%), όπως δηλαδή συμβαίνει και με όσους δηλώνουν τι θα ψηφίσουν. Το στοιχείο αυτό δείχνει ότι το μεγαλύτερο τμήμα των αναποφάσιστων δεν πείθεται, μέχρι στιγμής, για την επάρκεια και την αξιοπιστία της εναλλακτικής πρότασης του

Η κρίση εκπροσώπησης παραμένει ισχυρή και η έκβαση της πολιτικής αναμέτρησης ανοικτή. Ήδη όμως το κύριο μέρος της κοινωνικής δυσφορίας βρήκε πολιτική έκφραση στον ΣΥΡΙΖΑ ΣΥΡΙΖΑ, αν και περίπου δύο στους τρεις θεωρούν λανθασμένη την ακολουθούμενη πολιτική. Όμως και το ένα τρίτο που τη θεωρεί σωστή είναι μια υπολογίσιμη βάση για τη Ν.Δ., πολύ περισσότερο που τη βλέπουμε να επαναλαμβάνεται παρά τις επιπτώσεις της ακολουθούμενης πολιτικής στο κοινωνικό σώμα. Η τέταρτη διαπίστωση είναι ότι παραμένει υψηλό το ποσοστό της Χρυσής Αυγής παρά τις διώξεις εις βάρος στελεχών της. Η αυξημένη, σε σχέση με τη συνολική, επιρροή της στους νέους και η «γοητεία» που ασκούν τα ρατσιστικά και εθνικιστικά στερεότυπα στις νοικοκυρές και στα λιγότερο μορφωμένα στρώματα είναι ά-

κρως ανησυχητικά στοιχεία και πρέπει να προσεχθούν ιδιαίτερα διότι υπάρχει ανάλογο ιστορικό παρελθόν στα φασιστικά κινήματα της Ιταλίας και της Γερμανίας, που αιματοκύλησαν την Ευρώπη. Το πέμπτο στοιχείο αφορά την απήχηση των λεγομένων μικρότερων κομμάτων, που πιέζονται αλλά μπαίνουν στη Βουλή, με οριακή τη ΔΗΜ.ΑΡ., η οποία πληρώνει τους εσωτερικούς κλυδωνισμούς για κεντρικές πολιτικές επιλογές. Τα στοιχεία αυτά δείχνουν ότι η κρίση εκπροσώπησης παραμένει ισχυρή και η έκβαση της πολιτικής αναμέτρησης ανοικτή. Ήδη πάντως το κύριο μέρος της κοινωνικής δυσφορίας βρήκε πολιτική έκφραση στον ΣΥΡΙΖΑ. Οι πολίτες αναμένουν από τον ΣΥΡΙΖΑ εναλλακτικές προγραμματικές δεσμεύσεις με δυνατότητα υλοποίησης στην Ελλάδα και την Ευρώπη. Απαιτούν προσήλωση σε δημοκρατικές αξίες και αξιώνουν διαφορετικό ήθος διακυβέρνησης στον αντίποδα της διαφθοράς και της διαπλοκής. Τα στοιχεία αυτά είναι αναγκαία, προκειμένου οι αναποφάσιστοι να υπερπηδήσουν το κλίμα φόβου και ανασφάλειας που εντέχνως καλλιεργείται από τη συντηρητική πλευρά και τους «θεσμούς» της ενημέρωσης.

Το «κόκκινο βιβλιαράκι» φτάνει και περισσεύει;

Τσουβάλιασε λοιπόν ο αρθρογράφος και τον καθηγητή Σταθάκη και τον καθηγητή Μηλιό και τον οικονομολόγο υπεύθυνο της οικονομικής πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ Γιάννη Δραγασάκη και νομίζει ότι τους έκανε με τα κρεμμυδάκια. Το να το νομίζει αυτός δεν θα ήταν ζήτημα. Το να το νομίζει όμως όλη σχεδόν η «ιδεολογική τάση» (και όχι μόνο) στην οποία εντάχθηκε είναι ανατριχιαστικό! Ξέρει για παράδειγμα ο αρθρογράφος πόσο είναι το επαχθές χρέος και έχει γνώσεις να το υπολογίσει; Με το κόκκινο βιβλιαράκι, όπως λέγαμε στην εποχή του Μάο, μπορείς να τα απαντήσεις όλα; Ακόμα και εγχείρηση σκωληκοειδίτιδας μπορείς να κάνεις;

ΑΠΟΡΩ πώς νιώθει το πολιτικό και επιστημονικό (!) ανάστημα για να σημειώνει στο άρθρο του ότι: «Το μείζον είναι ότι (Δραγασάκης, Σταθάκης και Μηλιός) σκιαγραφούν μια γραμμή που οδηγεί κατευθείαν (!) σε μια οδυνηρή ήττα. Πρέπει να δοθεί αποφασιστική μάχη ενάντια στις επικίνδυνες (!) αυτές νέες ιδέες και τη ‘μεγάλη αφήγηση’ που συνθέτουν», εσείς πώς θα το χαρακτηρίζατε, όταν μάλιστα πίσω από αυτές τις ανιστόρητες προσεγγίσεις... κρύβονται διαπρεπείς απόφοιτοι του σοβαρού -τότε- ΚΚΕ; Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ γραμμή του ΣΥΡΙΖΑ και η προγραμματική του δέσμευση είναι ότι το Μνημόνιο καταργείται αμέσως, αφού άλλωστε εί-

ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΧΡΗΣΤΟΥ

«Επαναστατικά κλαμπ» υπάρχουν άφθονα στη χώρα. Ο λαός όμως επέλεξε τον ΣΥΡΙΖΑ για να σταματήσει η εθνική καταστροφή και να ανασυγκροτήσει τον παραγωγικό ιστό

ναι ανθρωπίνως αδύνατο να υλοποιηθεί, συζητάμε τους όρους και το ύψος (κούρεμα) της αποπληρωμής του χρέους και καθορίζουμε μονομερώς -αν χρειαστεί- τις δόσεις που μπορούμε να πληρώνουμε χωρίς να θυσιάζουμε τους Έλληνες σε ένα μάταιο σκοπό. Μαγκιές με μια τόσο μικρή και αποσαθρωμένη παραγωγικά χώρα μπορείς να κάνεις μόνο στα βιντεοπαιχνίδια. Στον πραγματικό κόσμο, με τους συγκεκριμένους συσχετισμούς, εφόσον ασκείς πολιτική για την κοινωνία, είσαι υποχρεωμένος να κινηθείς σοβαρά και υπεύθυνα ώστε να προστατεύσεις τα συμφέροντα των πολιτών και της χώρας. Εδώ δεν παίζουμε. Εδώ απαγορεύεται να πεις μετά με συγχωρείτε, νόμιζα ότι αυτό που υποστήριζα ήταν σωστό».

ΣΕ ΜΙΑ πρόσφατη παρουσίαση βιβλίου μίλησαν για το οικονομικό πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ ο Γιάννης Δραγασάκης, η Σοφία Σακοράφα, η Ρένα Δούρου, ο Γιάννης Τόλιος και ο Λεωνίδας Βατικιώτης. Στις κάθετες θέσεις των Τόλιου και Βατικιώτη για άρνηση αποπληρωμής του χρέους ο Δραγασάκης τους ανέφερε, μεταξύ άλλων, ένα ιστορικό παράδειγμα. Όταν οι μπολσεβίκοι κατέλαβαν την κεντρική εξουσία στη Ρωσία, ο Λένιν αρνήθηκε την αποπληρωμή του χρέους που είχε η χώρα από το τσαρικό καθεστώς. Η χώρα μετά από έναν καταστροφικό εμφύλιο και τη μεγάλη αντεπαναστατική εξέγερση της

Κροστάνδης είχε σχεδόν καταστραφεί. Η βιομηχανική παραγωγή είχε μειωθεί στο 18% της αντίστοιχης του 1917. Ο συνολικός αριθμός των εργατών είχε μειωθεί στο 43% της προηγούμενης αριθμητικής δύναμής τους. Παράλληλα με τον πόλεμο, το αποτέλεσμα ήταν ο λιμός και οι ασθένειες. Οι νεκροί συνολικά της περιόδου 1918-21 πλησίαζαν τα 9 εκατομμύρια. Μόνο το 1920 ένα εκατομμύριο άνθρωποι πέθαναν από τύφο. Ο διεθνής δανεισμός (1922), καθώς η εξουσία των Σοβιέτ είχε επικρατήσει, ήταν αναγκαίος για την ανοικοδόμηση της χώρας. Η συμφωνία έκλεισε με ρύθμιση των χρεών του προηγούμενου καθεστώτος. ΜΕ ΛΙΓΑ λόγια η διακυβέρνηση μιας χώρας όπωςη η Ελλάδα στις σημερινές συνθήκες είναι μια εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση. «Επαναστατικά κλαμπ» υπάρχουν άφθονα στη χώρα. Ο λαός όμως επέλεξε τον ΣΥΡΙΖΑ ως δύναμη ευθύνης για να σταματήσει η εθνική καταστροφή και να ανασυντάξει το παραγωγικό δυναμικό δημιουργώντας εθνικό πλούτο και δίκαιη διανομή. Κανείς από τα εκατομμύρια των ψηφοφόρων δεν ψηφίζει ΣΥΡΙΖΑ για αυτά που νομίζει ο Κοσμάς. Άλλωστε παρόμοιες ιδέες έχουν η ΑΝΤΑΡΣΥΑ και η ομάδα του Αλέκου Αλαβάνου. Ιδού πεδίον δόξης λαμπρό για όσους νομίζουν πως έφτασε η ώρα της επανάστασης. Ας ζητήσουν αυτοτελώς την ψήφο του λαού αν έχουν τα κότσια, εγκαταλείποντας τον εισοδισμό και τις φράξιες σε ένα κόμμα με τόσο σημαντικές, ιστορικές υποχρεώσεις απέναντι στην Ελλάδα και την Ευρώπη. dchristou52@gmail.com

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

13

«Λεφτά υπάρχουν»:

μας τα παίρνουν με πολλαπλές ανακατανομές Το σύστημα, με μοχλό την πολιτική εξουσία και πλάτες την ξένη τρόικα, στόχευσε εξαρχής στη μονόπλευρη λιτότητα και από εκεί στην άγρια ανακατανομή σε βάρος της πλειονότητας, με σειρά μηχανισμών τους οποίους πρέπει να αποκαλύπτουμε. Τέτοιος μηχανισμός υπήρξε στο παρελθόν και το σκάνδαλο του χρηματιστηρίου. Στη διάρκειά του, οι μεγαλοεισοδηματίες εφάρμοσαν όλους τους ληστρικούς κανόνες της πρωταρχικής συσσώρευσης. Ο πρώτος μηχανισμός ανακατανομής είναι η μείωση των μισθών και συντάξεων, η υποτίμηση της μικρής και μεσαίας ακίνητης περιουσίας, οι φοροκλοπές και η μεγάλη φοροδιαφυγή, οι εισφοροκλοπές και οι μίζες που έχουν συσσωματωθεί στο σημερινό δημόσιο χρέος. Η δεύτερη ανακατανομή γίνεται με τον μηχανισμό λεηλασίας του δημόσιου πλούτου. Η λεηλασία αυτή έχει πολλαπλές μορφές. Αφενός άμεσες, όπως υπερβολικά μεγάλες εκπτώσεις κατά την αγορά δημόσιας περιουσίας Παραδείγματα δεκάδες: στη Χαλκιδική (Σκουριές), μία από τις ακριβότερες περιοχές της Ε.Ε., η δημόσια γη (μαζί με τον χρυσό) πουλήθηκε με 32 ευρώ το στρέμμα. Ανάλογα έγιναν και ως προς το καλύτερο φιλέτο της Μεσογείου, τον Λαιμό της Βουλιαγμένης, αλλά και με δημόσια κτήρια στο κέντρο της Αθήνας, όπου κοστολογήθηκε η τιμή του τετραγωνικού στα 820 ευρώ. Αφετέρου έμμεσες, όπως το φτηνό ρεύμα που παρέχεται σε μεγάλους επενδυτές. Ένας τρίτος μηχανισμός είναι η χρηματοδότηση των τραπεζών από το λαϊκό εισόδημα μέσω της ευρωπαϊκής αναχρηματοδότησης. Η τελευταία δεν χρεώθηκε στους τραπεζίτες που επί δεκαετίες καρπώνονται υπερκέρδη, αλλά, μέσω του δημόσιου χρέους, στον ελληνικό λαό. Η χρέωση έγινε διττά: αφενός με το κούρεμα των ασφαλιστικών ταμείων καθώς και των αποθεματικών των ΑΕΙ και των νοσοκομείων, γεγονός που περιόρισε το κοινωνικό κράτος, αφετέρου δε με τη μείωση των μισθών και των συντάξεων στο όνομα του αυξανόμενου χρέους. Με αυτό τον τρόπο, το τραπεζικό χρέος της εποχής του Γ. Αλογοσκούφη (2008-2009), που μετατράπηκε σε δημόσιο, ενώ κατέληξε να γίνει και ιδιωτικό. Νοικοκυριά μισθωτών και συνταξιούχων, καθώς και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, κλήθηκαν να πληρώσουν τη λυπητερή των δανεισμών υπέρ των τραπεζών.

Η προηγούμενη ανακατανομή του χρέους, από το χρηματιστήριο και τους τραπεζίτες στο Δημόσιο και από εκεί στους ιδιώτες είχε και συνέχεια, την τέταρτη διαδικασία ανακατανομής. Η μείωση των φτωχών και μεσαίων εισοδημάτων και η ταυτόχρονη αύξηση της ανεργίας, της φορολογίας και τα νέα χαράτσια περιόρισαν δραματικά τα εισοδήματα της πλειονότητας των Ελλήνων και απαξίωσαν την περιουσία τους. Το αποτέλεσμα είναι ότι όλο και περισσότεροι δεν μπορούν να αποπληρώσουν τα δάνειά τους και στη συνέχεια χάνουν την ίδια την περιουσία τους. Με άλλα λόγια, τα φτωχά και μεσαία στρώματα κλήθηκαν να στηρίξουν την αναχρηματοδότηση των τραπεζών με το εισόδημά τους, ενώ έγιναν ταυτόχρονα τροφοδότες περιουσίας για τις τελευταίες. Ακόμα πιο προκλητική είναι η πέμπτη ανακατανομή. Τα λεφτά που λαμβάνουν οι τράπεζες για την αναχρηματοδότησή τους και τα οποία τα έχει πληρώσει διπλά ο μισθωτός, ο συνταξιούχος και ο μικρομεσαίος επιχειρηματίας, με περιορισμό εισοδήματος και απώλεια περιουσίας, δεν πέφτουν στην αγορά, αλλά σε ιδιώτες που έχουν πρό-

τον τρόπο διασφαλίζει το Σύστημα Παρακμής ότι μπορούν να μετακινούνται κονδύλια από το κοινωνικό κράτος για τους δανειστές και τους συστημικούς επιχειρηματίες. ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΚΟΤΖΙΑ

σβαση στους κύκλους της κυρίαρχης πολιτικής και της ολιγαρχίας. Έτσι, υπερήλικας επιχειρηματίας που βαδίζει προς τα ενενήντα, δεν μπορούσε να πληρώσει σε τράπεζα εδώ και χρόνια τα νοίκια από ακίνητα που χρησιμοποιούσε και πήρε χαμηλότοκο δάνειο 30 ετών (!) προκειμένου να ξεπληρώσει τα χρέη του και να αγοράσει αυτά τα ακίνητα. Ανάλογα, οι τράπεζες πουλούν τα ακίνητά τους χωρίς να εισπράττουν πραγματικά χρήματα, αλλά δίνοντας δάνεια φτηνά (δανεικά και πιθανότατα αγύριστα) στους «αγοραστές». Η έκτη ανακατανομή προκύπτει από τη συρρίκνωση του κοινωνικού κράτους. Ο συνεχής περιορισμός του σημαίνει ότι το κόστος αναπαραγωγής της εργατικής δύναμης, λογικά και ιστορικά, μετακινείται από τη χρηματοδότησή του από το σύνολο της κοινωνίας στους μη έχοντες και μη κατέχοντες. Με αυτό

ÅÊÅÉ ÐÏÕ ÏÉ ÁËËÏÉ ÂÁÆÏÕÍ ÔÅËÅÉÁ

ÅÌÅÉÓ ÂÁÆÏÕÌÅ ÔÁ ÐÑÁÃÌÁÔÁ ÓÔÇ ÈÅÓÇ ÔÏÕÓ ÁÕÔÇ ÔÇÍ ÐÅÌÐÔÇ 6 ÖÅÂÑÏÕÁÑÉÏÕ

Η έβδομη ανακατανομή είναι ο μηχανισμός χρηματοδότησης των ΜΜΕ - καναλαρχών / διαπλοκής με πολλαπλά δάνεια, ώστε να στηρίζουν τους υπόλοιπους μηχανισμούς ανακατανομής. Είναι δε χαρακτηριστικό ότι ενώ κόπηκαν οι μισθοί σε όλους τους τομείς, εξακολουθούν να υπάρχουν υψηλότατοι μισθοί στις επιχειρήσεις της διαπλοκής, παρά το γεγονός ότι πληρώνονται από δάνεια τραπεζών, δηλαδή από την αναχρηματοδότηση που διασφαλίζει η μείωση των υπόλοιπων μισθών. Τέλος, η όγδοη ανακατανομή ετοιμάζεται και θα είναι το σκάνδαλο. Η τρόικα επιδιώκει να πουλήσει τις ανακεφαλαιοποιημένες τράπεζες σε τιμές ξεφτιλιστικές σε τρίτους επιχειρηματίες. Με αυτό τον τρόπο σε εκείνους θα πάνε οι τράπεζες και σε εμάς όλους θα μείνουν: α) τα χαμηλά εισοδήματα, β) η υποτιμημένη περιουσία (αν δεν έχουν χαθεί και τα δύο προηγούμενα) και γ) τα δάνεια στήριξης αυτών των τραπεζών! Οι πολίτες, δηλαδή, υφίστανται τις συνέπειες για την ανακεφαλαιοποί-

ηση των τραπεζών, αλλά η κυβέρνηση ετοιμάζεται να χαρίσει στους τραπεζίτες τα λεφτά αυτών των δανείων που θα πληρώνει ο ελληνικός λαός για δεκαετίες. Θα πρόκειται για το σκάνδαλο του αιώνα. Το συμπέρασμα είναι ότι όταν οι μνημονιακοί μιλούν για μονόδρομο, εννοούν ότι πρέπει να αποδεχτούμε τους πιο πάνω μηχανισμούς της διαδικασίας άγριας ανακατανομής υπέρ των Ολίγων. Οι αναστροφές των σημερινών ανακατανομών από μια κυβέρνηση κοινωνικής σωτηρίας αυτόματα θα αποτελέσουν συστατικό ενός άλλου δρόμου. Πέρα από την ανάγκη νέων πόρων και διασφάλισης της ρευστότητας, η δίκαιη αξιοποίηση του υπάρχοντος πλούτου μπορεί να αποτελέσει μηχανισμό μιας άλλης πολιτικής και βάση χρηματοδότησης μιας κοινωνικά δίκαιης και παραγωγικής ανάπτυξης του τόπου. Ευχαριστώ την «Αυγή» που διαθέτει τις φιλόξενες στήλες της σε αρθρογράφους διαφορετικών κινήσεων, όπως σε μένα και το «Πράττω». Κινήσεων που επιθυμούν να συμβάλουν στη διαμόρφωση ενός ισχυρού αντιμνημονιακού - δημοκρατικού μετώπου. Η γνωριμία των απόψεων κάθε πλευράς συμβάλλει σε μια τέτοια κατεύθυνση.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

14

AΡΘΡΑ

Ο πιο καλός ο μαθητής... «Αν δεν κάνουμε όλα τα μαθήματά μας, δεν πρόκειται να δούμε την τρόικα ούτε ζωγραφιστή» μας παρήγγειλε, με δικά του λόγια, ο επίτροπος Όλι Ρεν. Ευτυχώς που δεν μας είπε και να τρώμε όλο το φαγητό μας. Αλλά ήξερε τι έλεγε και, προπάντων, τι δεν έλεγε. Γιατί φαγητό, και μάλιστα «όλο», με τα συγκεκριμένα «μαθήματα» δεν πάνε μαζί. Ή μαθήματα ή φαγητό, ένα από τα δύο. Το ζήτημα εν προκειμένω είναι πως διάφοροι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι τύπου Όλι Ρεν συνεχίζουν να αυθαδιάζουν. Με κατάφωρα προσβλητιΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ κές, περί «μαθημάτων», εκφράσεις. ΠΑΪΚΟΥ Θίγοντας την αξιοπρέπειά μας. Περιφρονώντας τις ευαισθησίες μας... Θυμόμαστε όλοι πόσο μας είχε κακοφανεί όταν εκείνος ο άλλος Ευρωπαίος αξιωματούχος είχε πει πως πρώτα θα πάει για σκι και μετά θ’ ασχοληθεί με την περίπτωσή μας. Ε λοιπόν, το «σύνδρομο του σκιέρ» έχει πλέον επεκταθεί και έχει υιοθετηθεί από όλους τους Ευρωπαίους αξιωματούχους. Τόσο που το συνηθίσαμε πια, το δεχόμαστε και το κουβεντιάζουμε σαν να μη συμβαίνει τίποτα. Ήταν να μην πάρουμε το κο-

λάι. Γιατί, εκτός από τον Όλι Ρεν, πάνω - κάτω τα ίδια μας είπε και ο Γερούν Ντάισελμπλουμ, τα ίδια μας είπε και ο Βόλφγκαν Σόιμπλε, τα ίδια μας λέει η πραγματικότητα που ζούμε. Καθώς η τρόικα μας κάνει κατάφορα εκβιαστικά καψόνια προκειμένου να υποχωρήσουμε εφ’ όλης της ύλης. Και τότε, αφού υποχωρήσουμε, θα το σκεφτεί αν θα μας καταδεχτεί. Το πράγμα είναι πολύ απλό. Έτσι

τους μάθαμε, έτσι τους συνηθίσαμε. Από τον Μάιο του 2010 ήδη κι ώς τα σήμερα, με όλες τις εν τω μεταξύ κυβερνητικές εκδοχές, κάναμε όλα τα μαθήματά μας κι ακόμη περισσότερα. Αδιαμαρτύρητα, χωρίς να βγάζουμε άχνα. Συχνά και πολύ πέρα από τα «υποχρεωτικά» μαθήματα. Πρώτο πρώτο θρανίο με τα χέρια σταυρωμένα, διαγωγή κοσμιοτάτη, απουσιολόγοι, πώς το λένε. Ε, λοιπόν, τι περίμενες; Ότι τώρα θα δείξουν έλεος; Ότι θα υποκύψουν σε εκκλήσεις για ευμενέστερη, για χαλαρή «πολιτική λύση»; Ότι θα «μασήσουν» σε απειλές ότι θα ‘ρθει ο ΣΥΡΙΖΑ και θα επιπέσουν επί των κεφαλών μας (και επί των κεφαλών τους) οι εφτά πληγές του Φαραώ; Καλά, χαιρετίσματα...

Προς «σκηνικό» ρήξης; Από τον περασμένο Σεπτέμβριο ξεκίνησαν οι συνομιλίες με την τρόικα επί των προαπαιτούμενων για τη δόση. Κι έχουμε, δόξα τω Θεώ, Φεβρουάριο. Με την ελπίδα ότι κάτι θα γίνει μέσα στον μήνα κι ότι τα λεφτά

μπορεί να τα πάρουμε μέσα στον Μάρτιο. Ενώ είναι παραπάνω από προφανές πως η καθυστέρηση είχε εν πολλοίς να κάνει με ωμό εκβιασμό. Όπως άλλωστε έγινε με όλες σχεδόν τις δόσεις. Εν τω μεταξύ, η σεναριολογία οργίασε με κυμαινόμενες εξάρσεις. Δημοφιλέστερη εκδοχή της το αδιαπραγμάτευτο των ελληνικών θέσεων, το οποίο θα μπορούσε ίσως να φτάσει και ώς τη ρήξη. Και με όπλο αυτή τη φορά το «πρωτογενές πλεόνασμα». Ή, επί το ρεαλιστικότερο, ότι δεν έχουμε αυτή τη στιγμή κάποιες άμεσες και πιεστικές χρηματοδοτικές υποχρεώσεις. Οπότε η κυβέρνηση δεν επείγεται για τη δόση, όπως τις άλλες φορές. Σε κάθε περίπτωση, η τελική συμφωνία, εκείνη που θα αφορά το χρηματοδοτικό κενό και, κυρίως, τη διαχείριση του ελληνικού χρέους πάει για μετά τον Μάιο. Μετά τις ευρωεκλογές, για να λέμε τα πράγματα με τ’ όνομά τους. Προκειμένου να μπορέσουν και οι δύο πλευρές, και οι δικοί μας, και οι δανειστές, να λένε τα δικά τους στο προεκλογικό πεδίο. Και

μια κουβέντα παραπάνω, που λέει ο λόγος. Και πάντως να μην αναγκαστούν να παρουσιάσουν στους πολίτες-εκλογείς την ωμή πραγματικότητα. Σ’ αυτή τη φάση, την προεκλογική, ας μην αποκλειστεί το ενδεχόμενο να στήσει ο Σαμαράς «σκηνικό» ρήξης. Μονομερώς ή ακόμη και σε κάποια οιονεί συμφωνία με τους πιστωτές. Προκειμένου να αξιοποιήσει την εικόνα του δυναμικού, του παλληκαρά, του ασυμβίβαστου ηγέτη. Του ηγέτη που διαπραγματεύεται σκληρά και δεν υποχωρεί σε πιέσεις. Για να εξασφαλίσει ίσως έτσι ένα όχι πολύ κακό εκλογικό αποτέλεσμα. Ακόμη και τη «διαχειρίσιμη» ήττα. Ώστε να αποφευχθούν οι ραγδαίες, και μη ελεγχόμενες από τον ίδιον, μετεκλογικές εξελίξεις. Είναι εκεί ακριβώς που οι πολίτες θα αναμετρηθούν με τη συσσωρευμένη πείρα της τριετίας. Την πείρα τους απέναντι σε καταστάσεις και σε πρόσωπα. Και είναι εκεί ακριβώς που θα δοκιμαστούν η γνώση, η κρίση και, τελικά, οι επιλογές τους...

Το πολιτικό μπουκάλι, η τόλμη και η καχεξία ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ Α. ΣΕΒΑΣΤΑΚΗ*

Πώς μπορεί να υπάρξει Αριστερά σε μια οικονομία μόχλευσης, ομολόγων, δανειοκρατίας και εξάρτησης; Σε τι Αριστερά αντιστοιχεί μια οικονομία χωρίς παραγωγή ή μάλλον μια οικονομία που αλλοτριώνει το μέσον της (το χρήμα) , ανάγοντάς το σε δεσπόζουσα παραγωγική δύναμη; Πού εκτείνεται, μέσα στη χρηματοπιστωτική ευπλαστότητα, το αριστερό εγχείρημα; Ή μήπως η ίδια η πραγματικότητα είναι «δεξιά»; Κι όποιος την ακολουθήσει γίνεται αυτομάτως δεξιός; Πολλοί βιάζονται να ξεμπερδέψουν με τέτοια ερωτήματα, πηγαίνοντας προς την αναχωρητική επιλογή ή τη γενικότητα. Έξω από την επώδυνη διαπάλη που σχετίζεται με συγκεκριμένα ερωτήματα, συγκεκριμένων αναγκών, μπορείς να κυκλοφορείς ελεύθερος κατηγορώντας του άλλους για δεξιούς. Τα προβλήματα βέβαια θα πολλαπλασιάζονται, τα ερωτήματα θα τίθενται, οι απαντήσεις δεν θα δίνονται. Είναι γεγονός πάντως, και αυτό φαίνεται και από τις χαλαρές κινητοποιήσεις και την εξάντληση των πολιτών, ότι υπάρχει μια κυτταρική αλλαγή στα θεμελιώδη αριστερά επίδικα. Και δεν νομίζω ότι πρόκειται για την επιρροή μιας πραγματικότητας που απλώς είναι «δεξιά» ή για ρεφορμιστικές στροφές και οπορτουνισμούς. Η χαμηλή ποιότητα στις διεκδικήσεις και τις κινητοποιήσεις, αλλά και η πολιτική ανάλυση που υποκαθίσταται από μια κούφια αναφορικότητα, μια βαθύτερη μεταστροφή φαίνεται ότι προοικονομούν. Ένα νέο είδος πολιτικού κοινού είναι υπό διαμόρφωση που δεν προκύπτει

από τη δεξίωση λαϊκού συμφέροντος και μορφών πάλης, πολύ περισσότερο των διεκπεραιωτικών. Ο πολιτικός ύπνος έχει διπλό πρόσωπο: στις εκτονώσεις και το μικροσυμφέρον. Κάτω απ’ αυτούς τους όρους θέλω να δούμε το ιδιότυπο φαινόμενο. Η Αριστερά, σε μια παράδοξη στροφή της πολιτικής μοίρας, τείνει σ’ έναν εγκλωβισμό στο πολιτικό μπουκάλι, χωρίς ζωτικό χώρο και ευδιάκριτες δυνατότητες πολιτικής επέκτασης. Αυτό είναι ένα πρόβλημα που σε πρώτη ανάγνωση σχετίζεται, εκτός από αυτά που προανέφερα, και με τα αποδυναμωμένα ιδεολογικά χαρακτηριστικά της, την κουλτούρα μετάθεσης και αναβολής που κουβαλάει ως απότοκο ενός ακατάστατου πολιτικού εμπειρισμού. Αυτό άλλωστε είναι ένα βασικό χούι ολόκληρης της σκηνής: το βλέποντας και κάνοντας. Το πρόβλημα του πολιτικού μπουκαλιού, το πρόβλημα της ιδιότυπης απομόνωσης, βρίσκεται, επίσης, στις διάφορες καθηλώσεις που εμποδίζουν την Αριστερά στο ανεξίθρησκο άνοιγμα σε νέα πολιτικά ακροατήρια. Κάθε παράμετρος του αριστερού παζλ έχει και έναν εχθρό απέξω, διαθέτει κάποια, τάχα μου, αμετάθετα όρια, διαθέτει έναν αποχρώντα λόγο ώστε να αποκλείει κάποιον. Αλλά νομίζω αυτά τα γνωστά και παμπάλαια ελαττώματα συναντούν και ορισμένα αναπτυσσόμενα χαρακτηριστικά μεταλλαγής της κοινωνίας, τα οποία υπαινίχθηκα στην αρχή του κειμένου. Τα χαρακτηριστικά αυτά η Αριστερά τα εσωτερικεύει αμάσητα λόγω της ιδεολογικής και θεωρητικής καχεξίας της, αλλά και λόγω της πολυαναφορικότητας με την οποία υποκαθιστά την ισχνή ιδεολογία. Το πρόβλημα του «πολιτικού μπουκαλιού» βρίσκεται στην πολυδιαίρεση του κοινωνικού

Η Αριστερά, σε μια παράδοξη στροφή της πολιτικής μοίρας, τείνει σ’ έναν εγκλωβισμό στο πολιτικό μπουκάλι, χωρίς ζωτικό χώρο και ευδιάκριτες δυνατότητες πολιτικής επέκτασης

σώματος και τη χαμηλή πολιτική του ποιότητα. Το στοιχείο αυτό εκφράζεται και από τη δομική αδυναμία των κοινωνικών ομάδων να αρθρώσουν αίτημα που μπορεί να συλλογικοποιηθεί, να γίνει ευρύτερο κτήμα, εκφράζεται στην αδυναμία των ομάδων να συντάξουν κλίμακα, να ανασυγκροτήσουν πολιτική ταυτότητα αντιληπτή και προσλήψιμη από τους άλλους, εκφράζεται από την αδυναμία να διασταυρωθούν με ευρύτερα στρώματα και επίδικα. Η κοινωνία τρέμει μπρος στις ημερομηνίες και τα ποσά, βρίζει σβησμένα, ναρκώνεται, και εγκληματεί. Αρκείται σ’ αυτά. Οι κοινωνικές ομάδες μεταλλάσσονται και από φόβο και από φτώχεια και από αλληλομίσος, δεν διαθέτουν σαφείς μορφές, γλώσσα, επιθυμίες που να σημασιοδοτεί πολιτικά και δεν μπορούν να βρουν τις ενδεδειγμένες μορφές πολιτικής διατράνωσης. Ένα χάος από ελαττωματικές επιθυμίες που τώρα δεν υπάρχει κανένα καταναλωτικό εργαλείο να εξωραΐσει. Κάτω από αυτές τις συνθήκες και υπ’ αυτούς τους όρους «μπουκαλιού», πρέπει να τεθεί και το ερώτημα της συνεργασίας ιδίως με τη ΔΗΜ.ΑΡ., τα πολιτικά χαρακτηριστικά που θα προσλάβει , τους κόμβους που πρέπει υποχρεωτικά να περιλάβει ως συνεργατικό επίδικο. Μια συνεργασία χωρίς επίλυση μερικών θεμελιακών αγκυλώσεων δεν θα έχει διάρκεια ακόμα κι αν η εξουσία είναι δελεαστική και ενοποιητική. Δεν αρκεί να γυρίσεις ανάποδα την αναχωρητική μεταφυσική και τη γενικολογία για την οποία μίλησα παραπάνω για να δώσεις λύσεις και να μην αναπαραγάγεις στρεβλώσεις. (Θα συνεχίσω σε επόμενο κείμενο).

* Ο Δημήτρης Α. Σεβαστάκης είναι Zωγράφος, Αν. Καθηγητής ΕΜΠ dsevastakis@arch.ntua.gr

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

15

ΠΟΛΙΤΙΚΗ Ποιος είναι ο Φράνκο Καβάλι «Νομίζω ότι μια από τις μεγαλύτερες ελπίδες είναι να καταφέρει ο ΣΥΡΙΖΑ να πάρει την κυβέρνηση στην Ελλάδα. Όταν ένα κόμμα της πραγματικής Αριστεράς φθάσει στην κυβέρνηση και πει τα πράγματα όπως είναι θα μπορούσε να δώσει ελπίδες στην Αριστερά των υπολοίπων χωρών, που σήμερα «κρατούν την κλειστή γροθιά τους στην τσέπη», όπως λέει ένα ελβετικό απόφθεγμα... Πρέπει να κερδίσετε στην Ελλάδα την κυβέρνηση. Πρέπει να πάει καλά η Αριστερά στις ευρωεκλογές», τόνισε στην «Αυγή» της Κυριακής ο Φράνκο Καβάλι, ο διάσημος Ελβετός ογκολόγος και ιδρυτής του «Εναλλακτικού Φόρουμ». ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΑΡΓΥΡΗ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟ

Βρισκόσαστε στο κέντρο της Ευρώπης, χωρίς να ανήκετε στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Πώς βλέπετε τη σημερινή κρίση που αντιμετωπίζουμε; Δυστυχώς όταν άρχισε να οικοδομείται η Ευρώπη φαινόταν ότι θα είχε σοσιαλδημοκρατικά χαρακτηριστικά. Φαινόταν ότι θα αποτελούσε ένα είδος εναλλακτικής κοινωνικής αλλαγής σε σχέση με το αμερικανικό μοντέλο. Οι θέσεις της Γερμανίας, αλλά και της Γαλλίας, φαινόταν ότι ήθελαν να δημιουργήσουν μια εναλλακτική λύση, όχι μόνο για να αποφύγουν τους πολέμους, αλλά και που στο κοινωνικό επίπεδο στηριζόταν σε έναν συμβιβασμό για μια κατανομή του πλούτου με περισσότερο δίκαια κριτήρια από το παρελθόν. Ήταν ο μεγάλος συμβιβασμός που πραγματοποιήθηκε μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο ανάμεσα στο μεγάλο κεφάλαιο και τα συνδικάτα, που οδήγησε στη μεγάλη ανάπτυξη του κοινωνικού κράτους στην Ευρώπη. Οι μεγάλοι καπιταλιστές φάνηκαν να λένε: καθίστε λίγο ήσυχα και θα σας δώσουμε κάτι. Την τελευταία εικοσαετία με τις διαδοχικές συμφωνίες ανατράπηκε πλήρως αυτή η κατάσταση. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει μετατραπεί σε ένα εντελώς ξεκάθαρο και σκληρό νεοφιλελεύθερο οικοδόμημα. Με αποτέλεσμα να αποτελεί και την αιτία γενικότερων οικονομικών προβλημάτων, όπως λένε ακόμη και οικονομολόγοι που δεν είναι μαρξιστές, όπως ο Κρούγκμαν, που υποστηρίζει ότι το πρόβλημα της Ευρώπης είναι ότι γίνεται διαρκώς λιγότερο δίκαιη και ισόνομη και θέλει να εξοικονομήσει αντί να επενδύσει στο μέλλον της. Το δεύτερο στοιχείο είναι ότι είναι δύσκολο να οικοδομήσεις κάτι το καινούργιο ξεκινώντας μόνο από ένα κοινό νόμισμα χωρίς να δημιουργή-

Ο Φράνκο Καβάλι είναι ένας από τους πιο γνωστούς ογκολόγους διεθνώς και αγωνίζεται εδώ και χρόνια για τη δημόσια Υγεία τόσο στην Ελβετία όσο και στον υπόλοιπο κόσμο. Στάθηκε δίπλα στον Ούγκο Τσάβες και είναι στενά δεμένος με τον Φιντέλ Κάστρο, εκθειάζοντας πάντα τα επιτεύγματα της Κούβας στον τομέα της Υγείας. Υπήρξε ηγετικό στέλεχος και βουλευτής του ελβετικού Σοσιαλιστικού Κόμματος, αλλά η πολιτική του και η πρακτική του τον οδήγησαν στη ριζοσπαστική Αριστερά. Αποτελεί από τους ιδρυτές του «Εναλλακτικού Φόρουμ», που προσδοκά στην ενότητα των αριστερών ριζοσπαστικών δυνάμεων και των κινημάτων στα πρότυπα της εμπειρίας του ΣΥΡΙΖΑ. Από το 2006 έως το 2008 ήταν πρόεδρος της Διεθνούς Ένωσης Εναντίον του Καρκίνου UICC, από το 2001 έως το 2004 είχε διατελέσει πρόεδρος της Ελβετικής Ένωσης Εναντίον του Καρκίνου, ενώ σήμερα μεταξύ άλλων είναι πρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής του Ευρωπαϊκού Σχολείου [Πανεπιστημίου] Ογκολογίας (ESO).

ΦΡΑΝΚΟ ΚΑΒΑΛΙ (Ελβετός ογκολόγος)

Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, σπίθα ανατροπής στην Ευρώπη σεις τις δομές που θα αναγνωρίζεται ο κόσμος, όταν υπάρχει έλλειψη δημοκρατίας και δεν υπάρχει μια πραγματική δημοκρατική πολιτική ένωση. Αυτές είναι οι δύο μεγάλες αδυναμίες που οδηγούν σε χρεωκοπία το όνειρο για μια διαφορετική Ευρώπη και θα πρέπει να διορθωθούν, εάν δεν θέλουμε να επιστρέψουμε στην προηγούμενη κατάσταση. Υπάρχουν οι δυνατότητες και οι προοπτικές για μια δημοκρατική αλλαγή στην Ευρώπη; Ξέρω ότι στην Ελλάδα το θέμα της Ευρώπης αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες διαφορές σας με το ΚΚΕ. Αυτοί λένε ότι είναι αδύνατον και ότι πρέπει να γυρίσουμε στην εποχή του Στάλιν. Αυτή τη στιγμή υπάρχει μια αντικειμενική δυσκολία, γιατί προέχουν οι δεξιοί λαϊκισμοί και συνεπώς οι εθνικισμοί. Νομίζω ότι μια από τις μεγαλύτερες ελπίδες είναι να καταφέρει ο ΣΥΡΙΖΑ να πάρει την κυβέρνηση στην Ελλάδα. Όταν ένα κόμμα της πραγματικής Αριστεράς φθάσει στην κυβέρνηση και πει τα πράγματα όπως είναι θα μπορού-

Όταν ένα κόμμα της πραγματικής Αριστεράς φθάσει στην κυβέρνηση και πει τα πράγματα όπως είναι, θα μπορούσε να δώσει ελπίδες στην Αριστερά των υπολοίπων χωρών

σε να δώσει ελπίδες στην Αριστερά των υπολοίπων χωρών, που σήμερα «κρατούν την κλειστή γροθιά τους στην τσέπη», όπως λέει ένα ελβετικό απόφθεγμα. Υπάρχουν πάρα πολλοί που θέλουν αλλαγές, αλλά δεν πιστεύουν ότι θα γίνουν. Πρέπει να κερδίσετε στην Ελλάδα την κυβέρνηση. Πρέπει να πάει καλά η Αριστερά στις ευρωεκλογές. Στην Ισπανία η Ενωμένη Αριστερά, που μοιάζει με τον ΣΥΡΙΖΑ, είναι στο 15% με 16% στις δημοσκοπήσεις. Στην Ιταλία επιτέλους στα αριστερά του Δημοκρατικού Κόμματος αρχίζει να κινείται κάτι με μια πιθανή κοινή κάθοδο στις ευρωεκλογές, γιατί σταματούν να συμπεριφέρονται σαν μικρά παιδιά. Αυτή η κατάσταση μπορεί να αποτελέσει κίνητρο και για την Αριστερά άλλων χωρών. Στην Ολλανδία έχουμε μια ενδιαφέρουσα Αριστερά στα αριστερά της Σοσιαλδημοκρατίας, που μπορεί να διαδραματίσει έναν σημαντικό ρόλο. Στις σκανδιναβικές χώρες υπάρχουν επίσης ενδιαφέρονται κινήματα. Χρειαζόμαστε όμως μια σπίθα για να ξεκινήσει από κάπου η ανατροπή. Αυτό περιμένουμε από την Ελλάδα. Θα ήθελα να σας ρωτήσω κάτι πιο ειδικό, που αφορά και τον επιστημονικό σας χώρο. Την Πέμπτη 30 Ιανουαρίου θα πραγματοποιήσουμε μια εκδήλωση διαμαρτυρίας έξω από ένα αντικαρκινικό νοσοκομείο της Αθήνας, γιατί με την κρίση έχουν κόψει τις παροχές στους ασθενείς. Η δημόσια Υγεία στη Νότιο Ευρώπη αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα θύματα της κρίσης... Είναι τραγικό και απάνθρωπο. Η Υγεία αποτελεί ένα από τα καλύτερα πεδία για να δούμε σε τι κατάσταση βρίσκεται μια κοινωνία. Η

Υγεία βρίσκεται σε άσχημα χάλια. Όταν καταστρέφεται η Υγεία σημαίνει ότι όλη η κοινωνία πάει άσχημα. Φθάνει να δούμε τι συνέβη στην ΕΣΣΔ, αφού στη σημερινή Ρωσία το προσδόκιμο ζωής έχει υποχωρήσει κατά 7 χρόνια από το 1990, γιατί η ρωσική κοινωνία είναι βαριά άρρωστη. Η ιδιωτικοποίηση της Υγείας και της Παιδείας αποτελούν τη χειρότερη μορφή ιδιωτικοποιήσεων, γιατί στην Υγεία και την Παιδεία πιστεύω ότι θα πρέπει να είμαστε όλοι ίσοι. Σε όλες τις δυτικές χώρες, όπως και στην Ελβετία, υπάρχει μια επίθεση εναντίον της δημόσιας Υγείας, γιατί η Υγεία μετατρέπεται διαρκώς και περισσότερο σε μπίζνες, όπου κάποιοι μπορούν να κερδίσουν πολλά. Υπάρχουν πάρα πολλές επιστημονικές έρευνες που αποδεικνύουν ότι η ιδιωτικοποίηση της Υγείας όχι μόνο οδηγεί σε καταστροφικές συνέπειες, όπως η μείωση το προσδόκιμου ζωής, οδηγώντας τους φτωχούς να πεθαίνουν νωρίτερα, αλλά ακόμη και από οικονομική πλευρά αποτελεί ένα τεράστιο λάθος. Η ιδιωτικοποιημένη Υγεία κοστίζει περισσότε-

Υπάρχουν πάρα πολλές έρευνες και στοιχεία, που αποδεικνύουν ότι η δημόσια Υγεία, όταν λειτουργεί σωστά, είναι περισσότερο αποτελεσματική και κοστίζει λιγότερο από την ιδιωτική

ρο από τη δημόσια Υγεία. Λένε ότι συμβαίνει το αντίθετο, αλλά δεν είναι αλήθεια. Το λένε για ιδεολογικούς λόγους. Υπάρχουν πάρα πολλές έρευνες και στοιχεία, από τις ΗΠΑ, τη Βρετανία, τη Σκανδιναβία, την Ολλανδία και όλες τις άλλες χώρες, που αποδεικνύουν ότι η δημόσια Υγεία, όταν λειτουργεί σωστά, είναι περισσότερο αποτελεσματική και κοστίζει λιγότερο από την ιδιωτική. Πώς μπορεί να αντιστραφεί το κλίμα και να διασφαλίσουμε τη δημόσια Υγεία για όλους; Πρέπει να γίνουν μεγάλοι αγώνες. Δυστυχώς η Αριστερά δεν αγωνίστηκε πάντα με αποφασιστικότητα για τα θέματα της Υγείας. Το θέμα της Υγείας ακουμπά πολύ τον κόσμο, γιατί είναι σημαντικό. Πρέπει να υπάρχει ένας διαρκής στόχος βελτίωσης των υποδομών. Ο Τσάβες κατάφερε και κέρδισε τις εκλογές χάρις και στα προγράμματα Υγείας, τους γιατρούς από την Κούβα. Προσφέροντας δημόσια Υγεία έγινε πολύ δημοφιλής στον απλό κόσμο. Η Αριστερά πρέπει να διεκδικήσει στους δρόμους τη δημόσια Υγεία και να διαμορφώσει δικά της σχέδια και προγράμματα. Στην Ευρώπη υπάρχουν πολλές οργανώσεις, για παράδειγμα, που θα μπορούσαν να βοηθήσουν την ελληνική αριστερά να φτιάξει μικρά πολυϊατρεία - πολυκλινικές, να φτιάξει μικρές δομές, όπου ο κόσμος θα δει ότι υπάρχει κάποιος που ενδιαφέρεται για την υγεία του, αφού δεν το κάνει το κράτος. Στην Ελλάδα δημιουργούμε Κοινωνικά Ιατρεία και Φαρμακεία. Όταν όμως καταστρέφεται το δημόσιο σύστημα υγείας απλώς μπορούν να κλείσουν κάποιες μικρές τρύπες... Είναι ξεκάθαρο ότι κανείς δεν μπορεί να αντικαταστήσει τις δημόσιες δομές υγείας. Στην Ελβετία συζητήθηκε κάποιες στιγμές η δυνατότητα στήριξης της Ελλάδας, αλλά δεν έγινε τίποτε. Είμαι σίγουρος ότι εάν υπήρχαν περισσότερες επαφές θα μπορούσαν να βρεθούν και τρόποι ακόμη και υλικής βοήθειας στο ΣΥΡΙΖΑ και τις κοινωνικές μορφές αλληλεγγύης, γιατί θα ήταν πάρα πολύ σημαντικό ακόμη και στο πολιτικό επίπεδο.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

16

ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΑ ΕΓΧΕΙΡΗΜΑΤΑ

Οδοιπορικό της «Α» στα κοινωνικά παντοπωλεία - καφενεία της Αθήνας

Όταν το ξυπνητήρι «χτυπά» ευχάριστα

Κάποτε θ’ ακουγόταν ουτοπικό. Μαγαζιά χωρίς αφεντικά, ίσοι μισθοί για όλους, ανθρώπινες σχέσεις μεταξύ εργαζομένων - πελατών. Μια καλή ιδέα όμως δεν μένει πια σ’ επίπεδο ευχών. Όχι λόγω κρίσης, η κρίση είναι απλώς

η αφορμή. Η κοινωνική οικονομία παίρνει σάρκα και οστά ως απάντηση που λέει: η ζωή μας μπορεί να πάει κι αλλιώς, με περισσότερο χαμόγελο και λιγότερα καρδιοχτύπια απ’ το στρες, δουλεύοντας για να ζούμε κι όχι τ’ α-

ντίστροφο. Η Lacandona στο Σύνταγμα κι η Σέσουλα στα Εξάρχεια, κοινωνικά παντοπωλεία αποτελούν χαρακτηριστικά παραδείγματα. Συναντήσαμε τους εμπνευστές τους, αυτούς που τα «τρέχουν», αυτούς που τα στηρίζουν. ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΚΩΣΤΑΣ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ

Lacandona: Κάνοντας τον γύρο του κόσμου μέσα στην Αθήνα Η ιδέα για την Lacandona, συνεργατικό παντοπωλείο / καφενείο γεννήθηκε σ’ ένα αεροπλάνο. Ίσως γι’ αυτό μπαίνοντας, αισθάνεσαι ότι κάνεις ταξίδι στον χρόνο, αλλά και σ’ όλο τον κόσμο, παρότι βρίσκεται λίγα μέτρα μακριά απ’ το Σύνταγμα (Ηπίτου 4). Στα ράφια του βρίσκονται καφές από τους Ζαπατίστας, μπαχαρικά από τη Σρι Λάνκα, φακές απ’ την Παλαιστίνη, σταφίδες απ’ την Κρήτη. Ο χώρος που φωλιάζει η πρωτοβουλία τεσσάρων γυναικών, οι οποίες βαρέθηκαν τ’ αφεντικά και την ανεργία είναι μικρός και φιλόξενος, ενώ λειτουργεί παράλληλα ως καφέ. Η καθημερινότητα διαφέρει από ένα τυπικό μαγαζί. Την καθημερινότητα αυτή, του κοινωνικού παντοπωλείου στην πόλη, μοιραστήκαμε για λίγες ώρες με τους δημιουργούς της. Tη ζηλέψαμε.

«Ερχόμαστε με χαρά για δουλειά» Οι περισσότεροι, ακούγοντας το πρωί το ξυπνητήρι για τη δουλειά, νιώθουν ότι μαζί τους ξυπνά κι ο εφιάλτης της ρουτίνας. Δεν ισχύει το ίδιο για τη Νάσια, τη Δήμητρα, τη Νιόβη και την

Ελένη. «Ερχόμαστε με χαρά για δουλειά», μας λένε, καθώς φτιάχνουν το δικό μας καφεδάκι. Οι βάρδιες είναι χωρισμένες σε 6ωρα. Το μαγαζί ανοίγει στις 10 το πρωί και κλείνει στις 9 το βράδυ από τη Δευτέρα έως την Παρασκευή. «Εξαίρεση η Παρασκευή. Τότε το τραβάμε λιγάκι περισσότερο», μας «προδίδει» χαμογελώντας η Ελένη το μυστικό του Lancandona. Η κούραση και το άγχος είναι σε λογικά πλαίσια. «Μοιραζόμαστε τις ευθύνες κι αυτό είναι το πιο σημαντικό», εξηγεί η Νιόβη. Την Κυριακή είναι κλειστά, ενώ το Σάββατο το λειτουργούν από τις 11 μέχρι και τις 5. Ο κόσμος αισθάνεται το Lancandona δικό του. Aπ’ τη μία γιατί εκεί δίνει ραντεβού για να κάνει διάλειμμα απ’ τη δουλειά, να δει φίλους και να διαβάσει. Απ’ την άλλη «για τα προϊόντα που φέρνει κι είναι μοναδικά», λέει η Κατερίνα, που συχνάζει. «Ανταλλάσσουμε και συνταγές. Μου έδειξαν πώς να μαγειρέψω κόκκινες φακές και ξετρελάθηκα», προσθέτει. Ακόμη όμως κι οι δίπλα μαγαζάτορες δεν βλέπουν το εγχείρημα ανταγωνιστικά. Το έχουν συνήθεια, πριν ανοίξουν, να περνούν πρώτα

από εκεί. «Μας λένε βάλε ένα καφεδάκι, γιατί δεν έχουμε ανοίξει τη μηχανή». Η αρχή δεν ήταν εύκολη. «Ψάξαμε σε πολλές περιοχές για χώρο. Κριτήριο ήταν το χαμηλό νοίκι «. Το μαγαζάκι στην Ηπίτου πληρούσε τις προϋποθέσεις. Μοναδικό μείον ότι είναι «χαμένο». Για να βρεις τον δρόμο χρειάζεται να ρωτήσεις μια και δυο φορές, αν τον... προφέρεις καλά. Οι κοπέλες δεν πτοήθηκαν. Έβαψαν τον χώρο, έβαλαν πλακάκια, έφεραν φίλους να βοηθήσουν κι έκαναν εγκαίνια τέλη Αυγούστου του 2011. Χρειάστηκε χρόνος για ν’ αποκτήσει το Lacandona τους δικούς του θαμώνες. «Σκέψου ότι η ταμπέλα μας δεν μπήκε κάθετα, γιατί απαγορεύεται». Η πρώτη σεζόν, ήταν αναγνωριστική. Μέσω του σάιτ, άρχισαν ν’ ακούγονται σιγά - σιγά. Όλο και περισσότερος κόσμος άρχισε να μαθαίνει για τα... τροπικά προϊόντα με τις φτηνές τιμές. «Θέση μας είναι να στηρίζουμε τους μικρούς παραγωγούς». Η El Puente μη κερδοσκοπική οργάνωση που έχει στόχο την προάσπιση των εργασιακών δικαιωμάτων, την απαγόρευση της παιδικής εργασίας και κα-

ταναγκαστικής εργασίας, καθώς και την καταβολή δίκαιων αμοιβών, προμηθεύει πολλά από προϊόντα στο Lancandona, όπως και το δικό μας Συν - Αλλοις, επίσης συνεταιρισμός αλληλέγγυας οικονομίας. «Έτσι θα πρέπει να είναι όλα τα μαγαζιά», λέει ένας άλλος πελάτης που άκουγε την κουβέντα μας. Κι εννοούσε τις βασικές αρχές που έχει το Lancandona που είναι: «η ισοτιμία, η αλληλεγγύη, οι συλλογικές αποφάσεις κι ο στόχος για αξιοπρεπή διαβίωση κι όχι κέρδος». Η Ελένη θυμάται μια φορά που «μας έπαιρναν τηλέφωνο και ζητούσαν κάποιον υπεύθυνο. Εδώ είμαστε όλοι υπεύθυνοι, ακόμα κι οι πελάτες!»

Σέσουλα των Εξαρχείων: ένα μαγαζί απ’ τα παλιά Αίσθηση μαγαζιού από την παλιά Αθήνα, δίνει η «Σέσουλα», συνεργατικό παντοπωλείο στα Εξάρχεια, που μετρά εδώ και λίγες μέρες ένα μήνα ζωής. Βρίσκεται επί των Μαυρομιχάλη και Κωνσταντίνου Σμολένσκη, σε μια ήσυχη γειτονιά, «γιατί θέλαμε όταν ο κόσμος έρχεται να ψωνίσει να μην ακούει γκάζια ή φρεναρίσματα», λένε στην «Α» οι Ελένη και Κωνσταντίνα, που είχαν βάρδια. Όταν τις επισκεφθήκαμε, είχαν μόλις ανοίξει και ζητούσαν παραγγελία για την επόμενη παρτίδα με τη δική τους μερέντα. «Έχει μείνει μια τελευταία» και δείχνουν τα ράφια με τις κρέμες, τις μαρμελάδες, όλες από μικρούς παραγωγούς ή συνεταιρισμούς, που έχουν ανακαλύψει. «Είναι μέρος της καθημερινότητάς μας να δοκιμάζουμε», λέει η Κωνσταντίνα, που πρόσφατα είχε πάει στη Νεμέα, φέρνοντας ως... σουβενίρ «ένα από τα ωραιότερα κρασιά».

«Εκεί που κλείνουν όλα, ξαφνικά κάτι ανοίγει»

Κάνοντας μια βόλτα στο κέντρο της Αθήνας, οι άδειες βιτρίνες έχουν αρχίσει να υπερτερούν των γεμάτων. Τα «ενοικιάζεται» πληθαίνουν μαζί με τους ανέργους. Ανοίγοντας, η Σέσουλα έδωσε ελπίδα. «Μας έκανε ε-

ντύπωση η ανάγκη του κόσμου να δει κάτι «ν’ ανθίζει» στη γειτονιά του», αναφέρει η Κωνσταντίνα. Οι Εξαρχειώτες, που αρέσκονται στο διαφορετικό, έχουν ήδη αγκαλιάσει την πρωτοβουλία. «Το στηρίζουν από φοιτητές μέχρι μεγάλοι. Υπάρχουν αρκετοί που παίρνουν από τα σούπερ μάρκετ μόνο ό,τι δεν έχουμε ε-

μείς». Στην αρχή οι άνθρωποι της Σέσουλας έβρισκαν προϊόντα με τον πιο απλό τρόπο. «Από παραγωγούς που ξέραμε κι εμπιστευόμασταν στα χωριά μας. Πλέον μας βρίσκουν αυτοί», λένε οι δύο γυναίκες. Σε αντίθεση με τα περισσότερα σούπερ μάρκετ η ποιότητα, συνδυάζεται με τις χαμηλές τιμές. Μια εξάδα αυγά κοστίζει ένα ευρώ, ένα κιλό πατάτες 80 λεπτά, ένα λίτρο λάδι 3.90 ευρώ.

«Επιτέλους άλλες γεύσεις!» Η σέσουλα, λέξη που θυμίζει τα παλιά, συμβολίζει παράλληλα ως εγχείρημα την απλότητα. «Θέλαμε να υπάρχει η αίσθηση του χύμα». Έτσι, βλέπεις σε σακούλια, φακές και τσουκνίδες, στο καρότσι πορτοκάλια, στο ψυγείο σπάνια τυριά. «Δεν πακετάρουμε λες και φτιάχνουμε δώρο», ξεκαθαρίζει η Ελένη. «Μας έλεγε μια κυρία ότι είχε «κλειδωμένη» την κάθε γεύση και πήγαινε κι αγόραζε το αντίστοιχο προϊόν. Μετά από χρόνια

«συναντά» κάτι καινούργιο και κάτι που της αρέσει πολύ», είναι από τις πολλές εικόνες που έχουν ήδη να θυμούνται οι δυο γυναίκες. Στόχος της Σέσουλας για το μέλλον, να φτιάξει το δικό της εργαστήρι παραγωγής. Παράλληλα υπάρχει πρόθεση να λειτουργήσει ως χώρος ανταλλαγής σκέψεων και ιδεών. «Να μάθει ο κόσμος τι σημαίνει ελέγχω ένα προϊόν». Αν όλα πάνε καλά, ελπίζουν ακόμα ότι από ένας συνεταιρισμός που βοηθά νοικοκυριά και φοιτητές να γεμίσουν τα ψυγεία και τα ντουλάπια τους με καλά και φτηνά προϊόντα, θα γίνει κι ένα συνεταιρισμός που θα δίνει ψωμί, τουλάχιστον σε 1-2 εργαζόμενους. Τις ρωτάμε αν πιστεύουν ότι θα πετύχει. Η συζήτηση διακόπτεται, καθώς μπαίνει ο πρώτος πελάτης. Το μαγνητόφωνο κλείνει, οι δύο γυναίκες τον υποδέχονται με χαμόγελο και αρχίζουν να τον «ξεναγούν». Το παντοπωλείο σφύζει από ζωή.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

17

ΤΟ ΘΕΜΑ ΜΙΑ ΠΡΩΤΗ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΣΕΙΣΜΟ

Η Κεφαλλονιά άντεξε, αλλά... ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΠΡΩΤΟΝΟΤΑΡΙΟΥ*

Δεν αποτελεί βέβαια κεραυνό εν αιθρία ο μεγάλος σεισμός που έπληξε το απόγευμα της Κυριακής 26.1 το νησί της Κεφαλλονιάς, μιας και βρίσκεται στη ζώνη με τη μεγαλύτερη σεισμικότητα στη χώρα. Παρ’ όλα αυτά, ο σεισμός προκάλεσε σοβαρές ζημιές, επειδή το επίκεντρο βρίσκεται σε κατοικημένη περιοχή και το βάθος του ήταν πολύ μικρό (περίπου 10 χλμ.).

1. Το προφίλ του σεισμού Τα βασικά στοιχεία του σεισμού είναι τα εξής: Το μέγεθός του ήταν περίπου 6,0 βαθμοί της κλίμακας Richter (οι εκτιμήσεις ποικίλουν από 5,8 έως 6,2, ανάλογα με το σεισμολογικό ινστιτούτο που τον κατέγραψε). Το επίκεντρο βρίσκεται περίπου 7 χλμ. βόρεια από το Ληξούρι (βλ. χάρτη). Το ρήγμα που τον δημιούργησε έχει κατεύθυνση Βορρά Νότου και η διάρρηξη (το σπάσιμο) στο ρήγμα ήταν περίπου 20 χλμ. Το ρήγμα είναι ρήγμα διάτμησης (strike-slip) και η κίνηση (μετατόπιση) μεταξύ των δύο παρειών του ρήγματος είναι οριζόντια. Ο σεισμός είχε αποτέλεσμα να δονηθεί μια περιοχή περίπου 4 χλμ. πλάτους και 15 χλμ. μήκους, με ένταση 8 της κλίμακας Mercalli από λίγο νοτιότερα από το Ληξούρι μέχρι το χωριό Αθέρας. Επίσης, μια περιοχή με πλάτος περίπου 6 χλμ. στην κατεύθυνση Ανατολή - Δύση και μήκος 20 χλμ. στην κατεύθυνση Νότος Βορράς στην απέναντι ακτή του κόλπου, όπου το Αργοστόλι παρουσίασε ένταση 7 στην κλίμακα Mercalli. Ο επιταχυνσιογράφος που ήταν εγκατεστημένος στο δημαρχείο του Ληξουρίου κατέγραψε μέγιστη επιτάχυνση 0,53 g, ενώ ο επιταχυνσιο-

γράφος που ήταν εγκατεστημένος στη Νομαρχία στο Αργοστόλι κατέγραψε μέγιστη επιτάχυνση 0,40g. Αυτό σημαίνει ότι στο Ληξούρι τα κτήρια κουνήθηκαν από μια δύναμη ίση με 53% του βάρους τους στα θεμέλια και 160% του βάρους τους στην ανωδομή, ενώ στο Αργοστόλι με 40% του βάρους τους στα θεμέλια και με 120% του βάρους τους στην ανωδομή. Η μετασεισμική ακολουθία φαίνεται να εξελίσσεται ομαλά: Υπήρξαν 28 μετασεισμοί με μέγεθος μεγαλύτερο από 4,0 και 160 με μέγεθος μεγαλύτερο από 3,0 μέχρι το πρωί της Πέμπτης 30.1.

2. Οι συνέπειες του σεισμού Ο υπογράφων, συμμετέχοντας σε πολυμελές κλιμάκιο του ΤΕΕ, είχε τη δυνατότητα να επισκεφθεί, καθ’ όλη τη διάρκεια της Δευτέρας και της Τρίτης, μεγάλο μέρος του Αργοστολίου και μεγάλης περιοχής του Ληξουρίου και των γύρω χωριών. Στο Αργοστόλι οι βλάβες είναι σχετικά περιορισμένες. Σημαντικές βλάβες παρουσιάζουν παλαιά κυρίως κτήρια, ιδίως στους τοίχους πληρώσεως και στις κεραμοσκεπές. Σοβαρές επίσης βλάβες παρουσίασαν ορισμένα δημόσια κτήρια, όπως το Αρχαιολογικό Μουσείο και η Σχολή Εμποροπλοιάρχων. Το ατύχημα είναι ότι ανατράπηκαν πολλά εκθέματα του μουσείου (κυρίως πήλινα αγγεία), με αποτέλεσμα να σπάσουν πολλά κομμάτια. Για άλλη μια φορά, αποδείχθηκε ότι δεν τηρούνται οι κανονισμοί στήριξης των εκθεμάτων και μάλιστα σε τόσο σεισμογενή περιοχή. Βλάβες επίσης παρουσιάσθηκαν σε όλο το μέτωπο του λιμανιού, όπου υπήρξε οριζόντια μετατόπιση των κρηπιδοτοίχων από 5 έως 15 cm. Μεγαλύτερη μετατόπιση (περίπου 20 cm) παρουσίασε ο κρηπιδότοιχος

κοντά στο λιμεναρχείο, όπου το βάθος του λιμανιού είναι σχετικά μεγάλο. Αποτέλεσμα ήταν να δημιουργηθούν σημαντικές διαφορικές καθιζήσεις στην προκυμαία και ρωγμές παράλληλες στο μέτωπο του κρηπιδότοιχου. Επακόλουθο των καθιζήσεων αυτών ήταν το σημαντικό άνοιγμα των αρμών του κτηρίου του λιμεναρχείου, ώστε να απαιτούν σοβαρές επεμβάσεις για την αποκατάσταση του κτηρίου. Στο Ληξούρι και τα γύρω χωριά οι ζημιές ήταν πολύ μεγαλύτερες. Πολλά κτήρια παρουσίασαν ρωγμές στους τοίχους, αλλά και σε ορισμένα υπήρξαν μεγάλες βλάβες στον φέροντα οργανισμό. Επίσης, σημαντικές ζημιές (και στο φέροντα οργανισμό) παρουσίασαν οι εργατικές πολυκατοικίες του Ληξουρίου. Ακόμη βλάβες παρουσιάσθηκαν σε 8 σχολεία που τα καθιστούν μη χρησιμοποιήσιμα. Ζημιές επίσης παρουσιάσθηκαν στο Δημαρχείο και σε αρκετές εκκλησίες. Επίσης στο λιμάνι στους κρηπιδότοιχους και τις προκυμαίες παρουσιάσθηκαν σημαντικές ζημιές. Κατά μήκος σημαντικού μέρους του οδικού δικτύου σημειώθηκαν κατολισθήσεις και καταπτώσεις βράχων. Η σημαντικότερη αστοχία σε πρανές έγινε στον δρόμο Αργοστολίου - Ληξουρίου στην περιοχή Κρικονού, με αποτέλεσμα να κλείσει ο δρόμος. Τέλος, στο χωριό Αθέρας κατέπεσαν μεγάλοι ογκόλιθοι, με αποτέλεσμα να εκκενωθεί μεγάλο μέρος του χωριού. Πάντως, έχοντας επισκεφθεί μεγάλο μέρος της σεισμόπληκτης περιοχής, πρέπει να πούμε ότι η μεγάλη πλειονότητα των κτηρίων της Κεφαλλονιάς άντεξαν και δεν παρουσίασαν σχεδόν καμία βλάβη, αποδεικνύοντας ότι ο ελληνικός αντισεισμικός κανονισμός που εφαρμόζεται τις τελευταίες δεκαετίες είναι επαρκής και ότι οι Έλληνες μη-

Δυτική Κεφαλλονιά Υπόμνημα Επίκεντρο Ένταση 8 Mercalli Κρικονού

Ένταση 7 Mercalli

χανικοί τον εφαρμόζουν με απόλυτη επιτυχία.

3. Μέτρα αποκατάστασης Το θέμα είναι τώρα να ληφθούν άμεσα και συγκροτημένα μέτρα αποκατάστασης. Χρειάζεται να δοθούν άμεσα χρηματικές ενισχύσεις και άτοκα δάνεια για να επισκευάσουν οι σεισμόπληκτοι τα σπίτια τους. Το συντομότερο δυνατό πρέπει να αποκατασταθούν τα σχολεία και τα δημόσια κτήρια. Στο διάστημα μέχρι να επισκευασθούν οι κατοικίες χρειάζεται να στεγασθούν οι σεισμόπληκτοι σε ξενοδοχεία που δεν έχουν παρουσιάσει βλάβες κι αν χρειασθεί σε λυόμενες κατασκευές. Για άλλη μια φορά καταδείχθηκε η αδιέξοδη πολιτική των κυβερνήσεων που έχουν υποβαθμίσει απόλυτα

τον Οργανισμό Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας (ΟΑΣΠ) και τις Υπηρεσίες Αποκατάστασης Σεισμοπλήκτων (ΥΑΣ). Κλείνοντας αυτό το άρθρο, θα ήθελα να εξάρω τη στάση των δυνάμεων του ΣΥΡΙΖΑ στο νησί. Τόσο ο συντονιστής της Ν.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ Θόδωρος Γαλιατσάτος όσο και η βουλευτής Αφροδίτη Θεοπεφτάτου, αλλά και οι συριζαίοι μηχανικοί βρέθηκαν στην πρώτη γραμμή τόσο για αυτοψίες όσο και άλλη βοήθεια στους σεισμόπληκτους. Ακόμη η πρότασή τους για ίδρυση Σεισμολογικού Κέντρου Μελέτης και Έρευνας στο νησί είναι απολύτως εύστοχη.

* Ο Γιάννης Πρωτονοτάριος είναι καθηγητής Σεισμικής Μηχανικής στο ΕΜΠ και μέλος της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ

Θρυμματισμένα αγγεία στο μουσείο Αργοστολίου Ρωγμή στο λιμεναρχείο Αργοστολίου

Λιμάνι Ληξουρίου

Διαλυμένο υποστύλωμα στο χωριό Λιβάδι

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

18

ΚΟΙΝΩΝΙΑ

κό ς ι ρ ιέ ο π υρ ι ο κο δ Ο ςΣ ι τ σ

Πώς η Ελληνικός άλλαξε τις ζωές

ΡΕΠΟΡΤΑΖ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΜΑΡΙΑ ΚΑΛΥΒΙΩΤΟΥ - ΚΩΣΤΑΣ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ

Σάββατο βράδυ και βρισκόμαστε σε ένα από τα δύο «μπλόκα» της Ιερισσού, μικρά αυτοσχέδια οικήματα στις δύο εισόδους του χωριού. Όταν τα ΕΚΑΜ έκαναν εισβολή σε σπίτια Ιερισσιωτών, έσπασαν πόρτες, χώρισαν με τη βία παιδιά από τους γονείς τους και πατεράδες από την οικογένειά τους και τους έβαλαν φυλακή, το χωριό «μάτωσε». Όσοι έμειναν πίσω, αποφάσισαν να χτίσουν τις δικές τους «φυλακές». Απέκλεισαν τις εισόδους του χωριού και δεν έφευγαν από τα μπλόκα, μέρα - νύχτα. Σήμερα, τα μπλόκα αποτελούν ακόμη ζωντανά κοινωνικά κύτταρα. Από τη μία, το ενδεχόμενο να γίνει και πάλι επιδρομή στο χωριό, υπάρχει στο μυαλό κάθε κατοίκου και στα μπλόκα, τσιλιαδόροι παρακολουθούν τέτοιου τύπου ύποπτες κινήσεις. Από την άλλη, τα μπλόκα έγιναν οι χώροι που οι Ιερισσιώτες συναντιούνται, συζητούν, οργανώνουν τον αγώνα τους. «Αν τα χάσουμε αυτά, θα χάσουμε τον αγώνα. Είμαστε εδώ, να μην πάμε όλοι στα σπίτια μας». Τα έργα της Ελληνικός Χρυσός, η καταστροφή του βουνού και η τρομοκρατία που βίωσαν οι κάτοικοι της Ιερισσού, άλλαξαν σημαντικά τη ζωή τους. «Δεν μπορείς να φανταστείς πόσο μας έχει ενώσει αυτή η υπόθεση. Πριν, έβλεπες κάποιον στον δρόμο και μπορεί να μην έλεγες ούτε καλημέρα. Τώρα, μόνο που κοιταζόμαστε στα μάτια ξέρουμε τι θέλει ο ένας από τον άλλον», μας λέει νεαρή μητέρα, που όταν ήταν δύο μηνών έγκυος, άνδρες της αστυνομίας «με τα κλομπς τους, χτυπούσαν με μανία» το αμάξι στο οποίο επέβαινε, έβγαλαν με τη βία έξω από το αυτοκίνητο τον άνδρα της, τον χτύπησαν και τον έσυραν στον δρόμο. Στους δρόμους, στις καφετέριες, στο σουβλατζίδικο, απαντάμε ντόπιο κόσμο. Η Λίζι δεν σταματά να μας δείχνει νέους και νέες, αλλά και μεγαλύτερους, με εμφανή τα σημάδια του χρόνου στα πρόσωπά τους: «Κι αυτός τρομοκράτης. Κι αυτός για τρομοκρατία. Κι αυτό το κορίτσι με βαριές κατηγορίες». Περπατούμε στο χωριό και συνεχώς, κι άλλα πρόσωπα προστίθενται στη μακρά λίστα των «τρομοκρατών». «Εδώ ήταν η πιο ήσυχη περιοχή. Κανένας μέσα από το χωριό μας δεν είχε φυλακισθεί, κανένας δεν είχε δικογραφία, κανένας. Τη λέξη δικογραφία τώρα την ακούσαμε», μάς λέει μια γυναίκα στα

μπλόκα. Τώρα, πάνω από 200 άτομα έχουν βαριά κατηγορητήρια και τα περισσότερα είναι νεολαίοι. «Απλά επειδή αντιδρούμε για τον τόπο, το νερό, τα παιδιά μας, τη θάλασσά μας». Η καταστολή έχει στιγματίσει τις ζωές μικρών και μεγάλων. Τα παιχνίδια των παιδιών έχουν αλλάξει. Το κλασικό κρυφτό και κυνηγητό που συντρόφευε γενεές επί γενεών, μετασχηματίσθηκε: «Στο σχολείο, τα παιδιά χωρίζονται σε δύο ομάδες, φωνάζουν συνθήματα και οι μισοί είναι τρομοκράτες και οι άλλοι μισοί ΕΚΑΜίτες», μάς περιγράφει δάσκαλος της περιοχής. «Εμείς πρέπει να μαθαίνουμε στα παιδιά να σέβονται τη δημοκρατία και τους νόμους. Όταν έχουν ζήσει τέτοια πράγματα, σου λένε, ‘μα, αυτοί ρίχνουν δακρυγόνα, παίρνουν τους γονείς μας’. Χρειάζεται προσπάθεια να τους εξηγήσεις ότι αυτό δεν είναι κάτι φυσιολογικό για μια Δημοκρατία. Ότι αυτό δεν είναι Δημοκρατία». «Για να καταλάβετε», μας λέει ένας παππούς, «πριν, όταν χτυπούσαν οι καμπάνες, ο εγγονός μου έκανε τον σταυρό του. Τώρα μου λέει ‘παππού πάμε σπίτι! Έρχονται!’». «Εμένα το εγγόνι μου», προσθέτει ο δεύτερος παππούς της παρέας, «με είδε με μαύρα ρούχα και μου λέει ‘παππού δεν είσαι καλός, είσαι κακός’, του θύμισα τα ΕΚΑΜ». Μας περιγράφουν την έφοδο των ΕΚΑΜ στο χωριό. Τα γεγονότα ζωντανεύουν και πάλι, η μητέρα του ενός συλληφθέντα ταλαιπωρείται από τη συζήτηση και αποχωρεί ταραγμένη. «Το παιδί της το πήραν α-

πό το σπίτι του, μπροστά στα παιδιά του. Εκείνα του φώναζαν ‘τι θα γίνεις μπαμπά;’ και οι ΕΚΑΜίτες απαντούσαν ότι είναι η τελευταία φορά που τον βλέπουν. Τρομοκράτης κι αυτός», μας εξηγούν οι φίλες της. «Έχω παιδιά στην εφηβεία, ακόμη κι αυτά έχουν αγριευτεί με αυτά που έχουν ζήσει στο χωριό. Το ένα μου παιδί, είχε ένα ξύλο κάτω από το κρεβάτι του, γιατί φοβόταν μην έρθουν πάλι και μας σπάσουν τις πόρτες», προσθέτει μια ακόμη μητέρα της παρέας. «Δεν μπορούμε να πάρουμε τηλέφωνο τα παιδιά μας τηλέφωνο το βράδυ, σχηματίζονται δικογραφίες», καταγγέλλει πατέρας, που διώκεται και ο ίδιος και το παιδί του. Σύμφωνα με όσα μας μεταφέρουν, ο χαρακτηρισμός του κατηγορητηρίου ως «έωλου», θα ήταν μάλλον συγκρατη-

μένος, αφού άνθρωπος κατηγορείται για απόπειρα ανθρωποκτονίας από πρόθεση, σύσταση και συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση, επειδή, ως εργαζόμενος σε πιτσαρία, δέχθηκε παραγγελία. Η «πίτσα» θεωρήθηκε συνθηματικό και όπου «πίτσα» βλέπε όπλο, όπου «πιπεριές», βλέπε «μολότοφ». «Τους πήραν χωρίς κανένα ενοχοποιητικό στοιχείο. Οι άνδρες του χωριού μας, παιδιά που ποτέ δεν είχαν δώσει δικαιώματα, ξαφνικά βρισκόμαστε στις φυλακές. Βρισκόμαστε με κατηγορητήρια που μόνο η 17Ν τα έχει», μας λέει αργότερα μία ακόμη μητέρα παιδιού που μπήκε φυλακή. Αν και εμφανώς καταβεβλημένη από το γεγονός, εξακολουθεί να συμμετέχει ενεργά στο κίνημα ενάντια στην εξόρυξη. «Τί νικάει τον φόβο σας;», την ρωτάμε. «Η λογική», μας απαντά αβίαστα.

Εκτός από την καταστολή του κινήματος, οι κάτοικοι της ευρύτερης περιοχής έρχονται αντιμέτωποι με μία ακόμη συνέπεια της δραστηριότητας της Ελληνικός Χρυσός. Οι επιπτώσεις σε παραγωγικούς τομείς είναι ήδη ορατές. «Τα μελίσσια ψοφούν από τώρα», τονίζει ένας μελισσοκόμος. «Δεν δίνονται άδειες για κτηνοτροφία και γεωργία ούτε εγκρίνονται προγράμματα από το ΕΣΠΑ, επειδή η περιοχή έχει χαρακτηρισθεί μεταλλευτική», προσθέτει ο γεωργός της συντροφιάς. Στην παρέα μας είναι ακόμη ένας αγωνιστής, οικοδόμος, κάτοικος Μεγάλης Παναγιάς, βαπτισμένος από το κίνημα ως «Δικαιόπουλος», ήρωας από τους Αχαρνείς. «Η οικοδομή έχει πέσει κατακόρυφα, αρχικά ως απόρροια της οικονομικής κρίσης, όμως η ελεύθερη πτώση στην οικοδομική δραστηριότητα ξεκίνησε από τη στιγμή που χαρακτηρίσθηκε η περιοχή μεταλλευτική». Οι φλέβες του χρυσού που διατρέχουν το βουνό, όμως, κοστίζουν και σε κάτι ακόμη: «Στη Μεγάλη Παναγιά η κοινωνική συνοχή έχει διαρραγεί μέχρις εσχάτων. Έχουμε μία μάνα με δυο παιδιά, το ένα δουλεύει στην εταιρεία, το άλλο βρίσκεται στα δικαστήρια. Σκέψου τι γίνεται με αυτήν τη μάνα. Έχουν χωρισθεί μαγαζιά, έχουν χωρισθεί οικογένειες, οι ψυχές των ανθρώπων. Οι εργαζόμενοι ήρθαν εδώ πάνω, εμείς πολεμάμε για τον τόπο και οι εταιρεία κάνει τους εργαζόμενούς τις γενίτσαρους και σπέρνει τη διχόνοια».

Το βουνό αλλάζει... Το πρωί της επομένης, ανεβαίνουμε μαζί με εκατοντάδες διαδηλωτές στο βουνό, στις πολύκροτες Σκουριές. Τα άλλοτε στενά, χωμάτινα μονοπάτια έχουν τριπλασιαστεί σε πλάτος και τσιμέντο έχει τοποθετηθεί στα πλάγια του δρόμου, για να συγκρατεί το χώμα. Ακόμα, ωστόσο, το δάσος είναι «παρών» και ζωντανό. Μερικές εκατοντάδες μέτρα μετά, φτάνουμε στην πρώτη εγκατάσταση της Ελληνικός Χρυσός, περιφρουρούμενη από κρατικές δυνάμεις καταστολής. Συνεχίζουμε τη διαδρομή μας, ο δρόμος διαπλατύνεται ακόμη περισσότερο και φτάνουμε σε ένα σημείο κατάμεστο από δένδρα. Περπατούμε μες στο δάσος, ώσπου ανάμεσα στα δένδρα ξεχωρίζουν μπλε κάγκελα. Προσεγγίζουμε

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΚΟΙΝΩΝΙΑ

19

Χρυσός μας και η εικόνα είναι αποκαλυπτική: Μια διαχωριστική γραμμή, ένα σύνορο έχει χαραχτεί στη μέση του βουνού και εκεί που άλλοτε συνέχιζαν οι πυκνές συστάδες των δένδρων, εκεί που άλλοτε ένα αρχέγονο δάσος έδινε πνοή στην περιοχή, τώρα απλώνεται μια απέραντη έκταση από χώμα. Χώμα, μηχανήματα και σκελετοί εγκαταστάσεων. «Εδώ θα είναι τα πλυντήρια της εταιρείας», μας ενημερώνει κάποιος που στέκεται δίπλα μας. Συνεχίζουμε το οδοιπορικό στο βουνό. Προχωρούμε ανάμεσα σε χιλιόμετρα ψηλών συστάδων κομμένων κορμών που κείτονται δεξιά και αριστερά στον δρόμο. Το θέαμα τελειώνει απότομα, όταν φτάνουμε έξω από τις πύλες άλλης μιας εγκατά-

ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΟΥ ΜΟΝΑΔΙΚΟΥ ΚΑΤΟΙΚΟΥ ΣΤΟΝ ΚΑΚΚΑΒΟ

Ένα από τα λιγοστά παλιά δρομάκια στις Σκουριές οδηγούν στο σπίτι του Γιώργου Καλύβα. Είναι το μοναδικό που έχει απομείνει στον Κάκκαβο, καθώς μετά το ‘60 οι περισσότερες οικογένειες αποφάσισαν να στραφούν σε πόλεις και χωριά μιας κι η αγροτική αυτοκαταναλωτική ζωή ίσα που τους συντηρούσε. Στα 60 του, μετά από 30 χρόνια στο βουνό, τα τελευταία 10 μόνιμα, βλέπει μέρα με τη μέρα τον τόπο που αγάπησε και συνδέθηκε μαζί του πε-

στασης της Ελληνικός Χρυσός, που για άλλη μια φορά φυλάσσεται από δυνάμεις της ΜΑΤ. Αμέσως μετά, ξαναμπαίνουμε σε παρθένο δάσος. Γύρω μας πλατάνια τυλιγμένα με μπρούσλιανο (κισσό), δένδρα ή μεσές (δρύες), άρια (αγριές), οξυές, ελιές, έλατα, κουμαριές, καστανιές, φλαμουριές, ντυμένα με χιόνι και κίτρινα φύλλα πεσμένα στον δρόμο καλύπτουν το διάβα μας. Παντού υπάρχουν τρεχούμενα νερά, πηγές, ποτάμια και βάθρες όπου οικογένειες κολυμπούν τα καλοκαίρια. Και πάλι το τοπίο αλλάζει απότομα. Από ένα πλάτωμα, βλέπουμε μπροστά μας ένα σεληνιακό τοπίο. Ο λάκκος του Καρατζά. Μεγάλο μέρος του άλλοτε πυκνού, άγριου δάσους, έχει αποψιλωθεί και γύρω του «χάσκει» ό,τι έ-

χει διασωθεί από την χλωρίδα του τόπου. «Όταν η φύση θυμώσει, δεν αφήνει τίποτε. Μακάρι να θυμώσει και πάλι και να τους τα πάρει όλα», μας λέει μια Ιερισσιώτισσα που μας συντροφεύει στη διαδρομή. «Τον τό-

πο εδώ τον βλέπεις», μου λέει ο «Δικαιόπουλος» και δείχνει με το χέρι του την αντίθεση που απλώνεται μπροστά μας. «Αλλάζει, κάθε τέσσερις φορές τον χρόνο είναι κι άλλος τόπος. Αυτό από μόνο του είναι ερωτικό.

Που σημαίνει ότι ήμουν πάντα ερωτευμένος. Και ήρθε η Ελληνικός Χρυσός και μου κατέστρεψε αυτόν τον έρωτα. Πώς θες να αντιδράσω; Πώς θες να αντιδράσει ένας ερωτευμένος; Θα νικήσουμε»...

«Ζω στο στόμα του λύκου και κινδυνεύω να με καταπιεί»

ρισσότερο κι απ’ ό,τι με τους ανθρώπους να καταστρέφεται. «Πονάει η ψυχή μου όταν ακούω το πριόνι», λέει και βουρκώνει, καθώς ξετυλίγει το κουβάρι της ζωής του στο βουνό. Μας κερνάει βιολογικό κρασί και καρύδια απ’ τα χωράφια του. «Τα κληρονόμησα απ’ τον παππού μου, ανήκουν στην οικογένειά μου από την τουρκοκρατία και μετά». Από αυτά τα χωράφια ζει. Προμηθεύει με κάστανα, καρύδια, κεράσια, ακτινίδια και μέλι τα γύρω χωριά και

τη Θεσσαλονίκη. Για τα εργοτάξια της Eldorado Gold, σχολιάζει: «Είμαι στο στόμα του λύκου, και κινδυνεύω να με καταπιεί». Τις προάλλες κόντεψε να ρθει στα χέρια μ’ έναν τοπογράφο, που χωρίς ειδοποίηση πετσόκοψε ένα δέντρο απ’ το χωράφι του. «Μου είπε πως θα πάρω λεφτά. Δεν τα θέλουμε τα λεφτά τους. Τι να τα κάνεις τα λεφτά αν δεν έχεις ζωή;». Στον Κάκκαβο, ο Γ. Καλύβας ανέβηκε πρώτη φορά όταν ακόμα πήγαινε Γυμνάσιο. «Ήταν κεραυνοβόλος έρωτας που λέμε». Είχε προλάβει να αγαπήσει το μέρος όμως πρώτα από τις ιστορίες της μάνας του. «Παλιά ζούσαν αρκετές οικογένειες στις Σκουριές, με τα ζώα και τις καλλιέργειές τους. Έφτιαχναν μόνες του το ψωμί, έτρεφαν κανένα γουρουνάκι ή κανά γίδι, ωστόσο δεν άντεξαν πολύ. Για πολλά χρόνια έρχονταν την άνοιξη και κόσμος απ’ τη Μεγάλη Παναγία που έβαζε φασολιές ή καλαμποκιές κι έμενε». Τα κτήματα με τον χρόνο εγκαταλείφθηκαν. Το χειρότερο όμως, ήταν ότι πουλήθηκαν στη ΤVX στις αρχές του ‘90 και κάποια τώρα. «Τότε δεν ήξερε ο κόσμος τι συνέβαινε. Προσέφεραν λεφτά κι εκείνοι το έβλεπαν σαν ευκαιρία». Μπροστά στην προοπτική για «μεγάλη ζωή», ο

ίδιος επέλεξε να μη βάλει την υπογραφή του σε μια διαφαινόμενη από τότε καταστροφή. Στο χωράφι, ο Γ. Καλύβας αφιερώνει το μεγαλύτερο κομμάτι της μέρας. Σκάλισμα, ξεχορτάριασμα, πότισμα είναι οι βασικές ασχολίες. Το φθινόπωρο, «τρυγάω τα μελίσσια» από τα πεύκα, ενώ πάντα προσέχει να μην έχει κάτι από τις καρυδιές πέτρες, «γιατί τα καρύδια πρέπει να πέσουν και να σπάσουν φυσιολογικά». Όταν τελειώνει, διαβάζει. Τον τελευταίο καιρό, τα ποιήματα του Λειβαδίτη του δίνουν δύναμη και θάρρος. Η ζωή του έχει αλλάξει σημαντικά μέσα σε λίγους μήνες. «Για να πάω στη Μεγάλη Παναγιά κάνω ολόκληρο κύκλο. Με πληγώνει η ασχήμια κι η καταστροφή που προκαλούν. Στην καρδιά του δάσους μπήγεται ένα μαχαίρι. Ένα δάσος που σε κάθε 20 μέτρα βλέπεις 20 διαφορετικά είδη». Οι επισκέψεις από την αστυνομία έχουν γίνει πια μέρος της ρουτίνας. «Είναι «προληπτικές». Παράλληλα όμως έχουν αυξηθεί κι οι... επισκέψεις από τα ζώα. «Πριν δυο βδομάδες άκουγα την μπουλντόζα να δουλεύει κι ένα κοπάδι με αγριογούρουνα 2025 ήρθε προς το σπίτι. Μου έκαναν ζημιά τ’ άτιμα, γιατί μου έφαγαν τα καρύδια, αλλά δεν φταίνε αυτά, όπως

κι άλλα ζώα κι έχουμε πολλά, αγριόγατες, ασβούς, ζαρκάδια, μετατοπίζονται γιατί χάσανε τον βιότοπό τους». Για πρώτη φορά είδε επίσης το ποτάμι με αφρούς. Στο ίδιο ποτάμι, ο κόσμος τα καλοκαίρια κάνει μπάνιο. «Μπορεί το βουνό να μην κατοικείται, αλλά έχει. Υπάρχουν πολλοί που έρχονται για μανιτάρια, να πάρουν κανά ξεράδι για το τζάκι ή για κυνήγι». Ο Κάκκαβος, Άκαβος όπως τον λένε οι ντόπιοι γιατί δεν πιάνει ποτέ φωτιά, είναι κι ένας ιστορικός τόπος, μ’ εμβληματικό του χαρακτηριστικό την αντίσταση. «Στη Χαλιάβρα, οι Τούρκοι έσφαξαν το μισό χωριό», ενώ στην κορυφή του βουνού «ήταν ένα από τα στρατηγεία των ανταρτών του ΕΑΜ». Στον αγώνα για «μια εξόρυξη που δεν θα γίνει ποτέ», ο Γ. Καλύβας συμμετέχει κανονικά. «Έχουμε φάει ξύλο από τα ΜΑΤ κι έχουμε κινδυνεύσει. Είναι μεγάλη υπόθεση ότι τόσοι άνθρωποι και χωριά αντιστέκονται». Παρομοιάζει το κράτος με μητριά των παραμυθιών. Όπως όμως στα παραμύθια, το τέλος είναι ευχάριστο, έτσι ελπίζει πως κι ο αγώνας που δίνεται για ν’ αποτραπεί μια τεράστια οικολογική και οικονομική καταστροφή θα είναι νικηφόρος.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

20

ΑΡΘΡΑ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ

Εκδηλώσεις - Συνελεύσεις ΣΥΡΙΖΑ o Ελληνικό: Εκδήλωση για τη φορολογική πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ, στο Α’ ΚΑΠΗ Ελληνικού (Χρ. Τραπεζούντος 8), την Κυριακή 2 Φεβρουαρίου, στις 6 μ.μ. Ομιλητής: Γαβριήλ Σακελλαρίδης, μέλος της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ. o Πετρούπολη: Εκδήλωση ενάντια στους πλειστηριασμούς πρώτης κατοικίας, την Κυριακή 2 Φεβρουαρίου, στις 7 μ.μ., στο Πολιτιστικό Κέντρο Πετρούπολης (Εθν. Αντιστάσεως 61). Ομιλητές: Σταύρος Κοντονής, βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Τόνια Κατερίνη, μέλος της «Αλληλεγγύης για Όλους». o Σάμος: Συνεδρίαση της Νομαρχιακής Επιτροπής ΣΥΡΙΖΑ Σάμου, Δευτέρα 3 Φεβρουαρίου, στις 8 μ.μ., στα γραφεία του ΣΥΡΙΖΑ στο Βαθύ. Θα συζητηθεί η απόφαση της Κεντρικής Επιτροπής για τις Αυτοδιοικητικές Εκλογές. Εισήγηση: Τζούλιος Συναδινός, μέλος της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ.

ΑΠΟ ΤΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ «ΝΙΚΟΣ ΠΟΥΛΑΝΤΖΑΣ»

Συζήτηση για τη διάλυση της δημόσιας Υγείας Το Ινστιτούτο Πολιτικού Προβληματισμού «Νίκος Πουλαντζάς», σε συνεργασία με τους Ανήσυχους Οικονομολόγους και τους Ευρωπαίους Οικονομολόγους για μία Εναλλακτική Οικονομική Πολιτική στην Ευρώπη διοργανώνει αύριο, Δευτέρα 3 Φεβρουαρίου, στις 6.30 μ.μ., εκδήλωση - συζήτηση με θέμα «Η διάλυση της δημόσιας Υγείας: Κρίση, λιτότητα αντιστάσεις», στην αίθουσα του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Αθηνών (ΒΕΑ) (Ακαδημίας 18, Αθήνα). Ομιλητές στην εκδήλωση θα είναι οι Νικήτας Κανάκης, αντιπρόεδρος των «Γιατρών του Κόσμου», Ναταλί Κουτινέ, καθηγήτρια Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Paris - Nord της Γαλλίας, και Γιάννης Μπασκόζος, υπεύθυνος για θέματα Υγείας από την Π.Γ. του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ τη συζήτηση θα συντονίσει η Μαρίκα Φραγκάκη, μέλος του Δ.Σ. του Ινστιτούτου Πολιτικού Προβληματισμού «Νίκος Πουλαντζάς» και μέλος της συντονιστικής επιτροπής του EuroMemo Group. Στη συζήτηση θα παρέμβουν συνδικαλιστές και γιατροί από κοινωνικά ιατρεία.

Διαβάζοντας Μάρξ Την Παρασκευή 7 Φεβρουαρίου 2014 στις 6 μ.μ. ξεκινούν στο Αμφιθέατρο 318 (κτήριο Μπουμπουλίνας) του ΕΜΠ (είσοδος από Στουρνάρη) οι διαλέξεις εισαγωγής στον μαρξισμό που διοργανώνει ο ΟΜΙΛΟΣ ΜΑΡΞΙΣΤΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ.Οι διαλέξεις με γενικό τίτλο Διαβάζοντας Marx: τα έργα του και η εποχή μας θα προχωρήσουν παράλληλα σε δύο κύκλους με κέντρο αναφοράς αντιστοίχως τον Πρόλογο στην Κριτική της Πολιτικής Οικονομίας (Ένα κείμενο - πολλά θέματα) και το Μανιφέστο του Κομμουνιστικού Κόμματος (Ένα έργο - πολλές ερμηνείες). Εισηγητές θα είναι οι: Θανάσης Μανιάτης (Πανεπιστημιακός - ΕΚΠΑ), Θανάσης Γκιούρας (Πανεπιστημιακός - Πανεπιστήμιο Κρήτης), Τριαντάφυλλος Μεϊμάρης (πτυχιούχος Φιλοσοφίας), Γιώργος Μανιάτης (πανεπιστημιακός - ΕΚΠΑ), Βασίλης Λιόσης (εκπαιδευτικός), Δημήτρης Γρηγορόπουλος (δρ Κοινωνιολογίας), Παναγιώτης Σωτήρης (πανεπιστημιακός - Πανεπιστήμιο Αιγαίου) και Κώστας Γούσης (Πολιτικός Επιστήμων). Αναλυτική ενημέρωση για το περιεχόμενο και το πρόγραμμα των διαλέξεων υπάρχει στην ηλεκτρονική διεύθυνση: http://omilosmarx.gr Η συμμετοχή στις διαλέξεις είναι ελεύθερη και δωρεάν.

Διήμερο εκδηλώσεων ΜΑΧΩΜΕ, iskra, rproject Διήμερο εκδηλώσεων διοργανώνουν ο Μαρξιστικός Χώρος Μελετών (ΜΑΧΩΜΕ) και οι ιστοσελίδες iskra και rproject, την Πέμπτη και την Παρασκευή 6 και 7 Φεβρουαρίου, στο «Σινέ Κεραμεικός» (Κεραμεικού 61). Η πρώτη μέρα των εκδηλώσεων έχει θέμα «Ελλάδα - Ευρωζώνη Ευρωπαϊκή Ένωση: Προβλήματα, Αντιφάσεις, Προοπτικές». Συζητούν οι: Πάνος Κοσμάς, μέλος της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ, δημοσιογράφος, Παναγιώτης Σωτήρης, στέλεχος της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, Θέμης Τζήμας, νομικός, Γιάννης Τόλιος, μέλος της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ, συντονιστής του ΜΑΧΩΜΕ, Κατσουρίδης Γιάννος, επιστ. δ/ντής του Ινστιτούτου Ερευνών «Προμηθέας» της Κύπρου. Παρεμβαίνουν οι: Βασίλης Λιόσης, εκπαιδευτικός - συγγραφέας, μέλος του ομίλου Μαρξιστικών μελετών «Γιάννης Κορδάτος», Ανδρέας Παγιάτσος, Πρωτοβουλία των 1000 - «Ξεκίνημα», Νίκος Χουντής, ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ. Συντονίζει ο Γιάννης Θεωνάς, μέλος της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ. Η δεύτερη μέρα των εκδηλώσεων έχει θέμα: Η Αριστερά στον 21ο αιώνα: Προκλήσεις για μια νέα Προοδευτική, Σοσιαλιστική Πορεία». Συζητούν οι: Στάθης Κουβελάκης, μέλος της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ, πανεπιστημιακός, Πέτρος Παπακωνσταντίνου, δημοσιογράφος, Γιώργος Σαπουνάς, μέλος της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ, Βόλφαγκ Γκέρκε, βουλευτής του Die Linke. Παρεμβαίνουν οι: Νίκος Γαλανής, στέλεχος της «Παρέμβασης», Παναγιώτης Λαφαζάνηςς, κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ, Δημήτρης Μπελαντής, μέλος της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ, συνταγματολόγος, Αντώνης Νταβανέλος, μέλος της Π.Γ. του ΣΥΡΙΖΑ. Συντονίζει η Σόφη Παπαδόγιαννη, μέλος της Π.Γ. του ΣΥΡΙΖΑ.

«Τι να κάνουμε;» ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΠΑΠΑΗΛΙΟΥ*

Ο νεοφιλελευθερισμός αποτέλεσε και αποτελεί τον κεντρικό άξονα πολιτικής των συστημικών πολιτικών δυνάμεων, της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ, από τις αρχές της δεκαετίας του ‘90 και ιδίως από το 2010, όταν η χώρα υπήχθη στο πρώτο «Μνημόνιο» και παρέδωσε τα «κλειδιά» της κυριαρχίας της στους ξένους δανειστές. Έκτοτε, η μεγάλη περιπέτεια του ελληνικού λαού συνεχίζεται μέχρι σήμερα και θα συνεχιστεί, όσο νεοφιλελεύθερες δυνάμεις θα κυβερνούν τον τόπο λειτουργώντας ως εντολοδόχοι των ξένων δανειστών. Αυτή η περιπέτεια μετασχηματίζει βίαια την ελληνική κοινωνία. Η κοινωνία των 2/3 και η γενιά των 700 ευρώ αποτελούν παρελθόν. Παρούσες είναι η κοινωνία του 1/3, με προοπτική περαιτέρω επιδείνωσης της κατάστασης, και η γενιά του κοινωνικού αποκλεισμού. Η Ελλάδα μετατρέπεται σε χώρα φθηνού εργατικού δυναμικού. Τα κατώτερα στρώματα φτωχοποιούνται απολύτως, τα μεσαία στρώματα συνθλίβονται μέχρις εξαφάνισης, οι δυνάμεις της παραγωγής ασφυκτιούν, οι νέοι αντιμετωπίζουν τον «καιάδα» της ανεργίας και, κατά χιλιάδες, καταφεύγουν στο εξωτερικό. Η δημόσια Παιδεία και η δημόσια Υγεία αποδομούνται. Η στέγη - «το κεραμμύδι πάνω απ’ το κεφάλι» του Έλληνα αμφισβητείται, αποτελώντας στόχο της εγχώριας και της διεθνούς κερδοσκοπίας. Ο εθνικός πλούτος και η δημόσια περιουσία εκποιούνται. Ταυτόχρονα, η συνταγματική τάξη παραβιάζεται, ο αυταρχισμός ενισχύεται και η δημοκρατία συρρικνώνεται. Η κρίση πλέον, εκτός της οικονομικής κατάρρευσης, της κοινωνικής κατεδάφισης, της δημοκρατικής αποδόμησης και της εθνικής υποδούλωσης που επιφέρει, αποκτά και χαρακτηριστικά ανθρωπιστικής καταστροφής. Το ερώτημα που τίθεται, είναι «τι να κάνουμε;» ώστε να σταματήσει ο κα-

τήφορος. Ο κατήφορος μπορεί να σταματήσει μόνο αν η μελαγχολία, η κατήφεια, η απογοήτευση, η απόγνωση, η οργή, το άγχος, ο παραλυτικός φόβος, στοιχεία της καθημερινής ατομικής συμπεριφοράς των πολιτών, μετασχηματισθούν σε συλλογική θετική δράση. Στο πεδίο της κοινής γνώμης, ήδη έχουν καταρριφθεί οι μύθοι που καλλιεργούνται από το σύστημα νεοφιλελεύθερης πολιτικής, κατεστημένης διαπλοκής και δομικής διαφθοράς, μέσω της θέσης εκβιαστικών διλημμάτων, του συστηματικού αποπροσανατολισμού και της τρομοκράτησης των πολιτών. Ο μύθος ότι δεν υπάρχει άλλος δρόμος από την ασκούμενη πολιτική, αφού τα «Μνημόνια» συνιστούν μονόδρομο και ότι οποιαδήποτε απόκλιση από αυτά οδηγεί στην καταστροφή (άραγε η κατάσταση που ο ελληνικός λαός βιώνει τι είναι;). Ο μύθος ότι οι αντιδρώντες στην κυρίαρχη πολιτική των «Μνημονίων» αποτελούν απειλή που υπονομεύει την πολιτική σταθερότητα, με τις εκλογές να θεωρούνται παράγοντας αστάθειας και ανωμαλίας! (Προφανώς διότι προβλέπουν ότι το εκλογικό αποτέλεσμα θα είναι καταστροφικό για τα συγκυβερνώντα κόμματα). Ο μύθος ότι οποιαδήποτε αντίδραση είναι μάταιη. Στο πεδίο της δράσης, η αντίσταση κατά των νεοφιλελεύθερων πολιτικών, με όλα τα δυνατά μέσα, αγωνιστικά, με την παρουσία και ενεργοποίηση δικτύων αλληλεγγύης, επιτροπών πρωτοβουλίας και κινήσεων πολιτών, κοινοβουλευτικά και νομικά, με συλλογικότητες και πολίτες να προσφεύγουν στη δικαιοσύνη κατά πτυχών των «μνημονιακών» πολιτικών, είναι αλήθεια πολλές φορές χωρίς θετική ανταπόκριση, αποτελεί υποχρέωση των ενεργών πολιτών, συνταγματική επιταγή και λαϊκή ανάγκη. Και βέβαια η αντίσταση πρέπει να κορυφωθεί στις προσεχείς εκλογές, με την ψήφο των Ελλήνων πολιτών, ώστε η «μνημονιακή» συγκυβέρνηση να αποτελέσει παρελθόν. Να συνεχιστεί δε και μετά από αυτές, με την ενεργό στήριξη της κυβέρνησης θα σχηματισθεί που με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ, όπως όλα δείχνουν.

ΠΡΟΣΦΟΡΑ

ΕΥΧΑΡΙΣΤΗΡΙΟ

Τη βαθιά θλίψη και τα θερμά συλλυπητήρια εκφράζει η Ο.Μ. ΣΥΡΙΖΑ Γλυφάδας για τον πρόωρο θάνατο της σ. Πόπης Τζέρπου, συντρόφου στη ζωή και στον αγώνα του Δημήτρη Παπαγιαννάκου. Στον μικρό Παναγιώτη και στον σ. Δημήτρη συλλυπητήρια και κουράγιο. Στη μνήμη της η Ο.Μ. προσφέρει αντί στεφάνου στην «Αυγή» 50 ευρώ.

Ευχαριστούμε θερμά όλους που με την αγάπη τους μας συμπαραστάθηκαν στο βαρύτατο πένθος μας για τον θάνατο του αγαπημένου μας ΝΙΚΗΤΑ ΒΑΠΤΙΣΜΑ Η σύζυγος: Μαρίνα. Ο γιος: Μάρκος. Ο πατέρας: Γιάννης. Τα αδέλφια: Γεράσιμος και Λίνα. Οι λοιποί συγγενείς. Η διαχειριστική επιτροπή του Γηροκομείου Ικαρίας ευχαριστεί θερμά όσους στη μνήμη του Νικήτα Βάπτισμα κατέθεσαν χρήματα υπέρ του Γηροκομείου.

Εν προκειμένω, απαιτείται σαφής πολιτική στόχευση: Η κοινωνική αλληλεγγύη και η ενωτική συλλογική παρέμβαση των πολιτών πρέπει να εκπέμψουν το στίγμα όχι της διαχείρισης της εξαθλίωσης, αλλά μιας άλλης προσέγγισης των πραγμάτων, ως γραμμής άμυνας έναντι της νεοφιλελεύθερης βαρβαρότητας και συγχρόνως εφαλτηρίου αντεπίθεσης για την ανατροπή της. Αυτή δε πρέπει περαιτέρω να συνοδευτεί με τη διαμόρφωση και, όταν η ανατροπή του συσχετισμού πολιτικών δυνάμεων το επιτρέψει, την εφαρμογή ενός συνεκτικού σχεδίου, αρχικά για την αντιμετώπιση της φτώχειας και την αποκατάσταση της λειτουργίας των θεσμών και στη συνέχεια για την ανάκτηση της εθνικής κυριαρχίας, την εκ βάθρων ανασύνταξη του πολιτικού συστήματος, την παραγωγική ανασυγκρότηση της οικονομίας με όρους κοινωνικής δικαιοσύνης και την αποκατάσταση της αξιοπρέπειας της χώρας και των πολιτών. Σ’ αυτό το πλαίσιο, το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ, που βρίσκεται υπό συνεχή επικαιροποίηση, λόγω της ραγδαίας επί τα χείρω αλλαγής των δεδομένων, προσανατολίζει την ελληνική κοινωνία προς την κατεύθυνση αλλαγής όχι «σελίδας», αλλά «βιβλίου». Συμπερασματικά, η αλληλεγγύη και η ενωτική συλλογική δράση αποτελούν τις προϋποθέσεις για την οικοδόμηση ενός ευρέος κοινωνικού μετώπου των των λαϊκών, μεσαίων και κατώτερων στρωμάτων, των δυνάμεων της δημιουργίας, της εργασίας, της γνώσης, του πολιτισμού, της νέας γενιάς. Συγχρόνως δε συνιστούν τα όπλα ενός αγώνα που εδράζεται στην πεποίθηση ότι η ανατροπή της διαπλεκόμενης συμμαχίας του χρηματοπιστωτικού τομέα, των κυρίαρχων Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης και του «μνημονιακού» πολιτικού συστήματος είναι εφικτή. Έτσι μπορούν να διαμορφωθούν συνθήκες ανατροπής και εν τέλει αλλαγής του συστήματος νεοφιλελεύθερης πολιτικής, κατεστημένης διαπλοκής και δομικής διαφθοράς, με θεσμούς και πολιτικές που να εγγυώνται την κοινωνική συνοχή και τη λαϊκή ευημερία.

* Ο Γιώργος Παπαηλιού είναι δικηγόρος - διδάκτορας Νομικής

Το ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΙΑΤΡΕΙΟ ΚΑΙ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΑΘΗΝΑΣ (Κάνιγγος 33 και Στουρνάρα, τηλ.: 210-3802037), συμμετέχοντας στο πένθος και εκφράζοντας λύπη για την απώλεια της Αννίκας Καρουζάκη Κανακάρη και του Τάσου Δούκα, ευχαριστεί όλους και όλες που στη μνήμη τους προέβησαν σε δωρεά υπέρ της λειτουργίας και των σκοπών του, το οποίο, με την εθελοντική εργασία γιατρών, φαρμακοποιών και αλληλέγγυων, προσπαθεί να ανακουφίσει Έλληνες και αλλοδαπούς ανασφάλιστους κάτω από τις γνωστές συνθήκες. ΑΘΗΝΑ, 20 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΚΟΣΜΟΣ

21

Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΟΜΠΑΜΑ ΑΝΑΚΑΛΥΠΤΕΙ ΤΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΑΝΙΣΟΤΗΤΕΣ

Ανάκαμψη για λίγους ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ ΤΡΙΚΚΑ

Οι ομιλίες για την Κατάσταση του Εθνους είναι ένας θεσμός που ανατρέχει στα χρόνια του Τζορτζ Ουάσιγκτον. Δίνουν την ευκαιρία στους Αμερικανούς προέδρους να παρουσιάσουν τις προτάσεις τους για το νέο έτος και συνήθως συνοδεύονται από αξιομνημόνευτες φράσεις, όπως οι «τέσσερις ελευθερίες» του Φράνκλιν Ρούζβελτ ή ο «άξονας του κακού» του Μπους του νεότερου. Αν υπήρχε κάποιο φετινό ισοδύναμο, αυτό ήταν η «καταπολέμηση της ανισότητας». Το θέμα ήταν πια ώριμο να συζητηθεί ακόμη και στο αμερικανικό Κογκρέσο, αφού προηγουμένως το είχαν ανακαλύψει το Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός και ο Πάπας. Έτσι ο Μπάρακ Ομπάμα κήρυξε και αυτός με τη σειρά του τον πόλεμο στη «σύγχρονη μάστιγα». Παρέθεσε μια σειρά από μάλλον ασαφείς προτάσεις, που πολύ δύσκολα θα πάρουν τη μορφή νομοσχεδίων -και ακόμη πιο δύσκολα θα περάσουν από το Κογκρέσο- ενώ ασπάστηκε το νεοφιλελεύθερο κλισέ ότι η μείωση των ανισοτήτων περνά από την αύξηση των «ευκαιριών». Το μόνο συγκεκριμένο μέτρο που εξήγγειλε, και το οποίο ανακοινώθηκε με τυμπανοκρουσίες, ήταν η αύξηση μέσω προεδρικής εκτελεστικής εντολής -κίνηση που παρακάμπτει το Κογκρέσο- του κατώτατου μισθού στους συμβασιούχους του αμερικανικού Δημοσίου από 7,25 δολάρια την ώρα σε 10,10 δολάρια. Παρότι η αύξηση είναι πράγματι σημαντική, θα αφορά μόνο τις μελλοντικές, και όχι τις υπάρχουσες, συμβάσεις καλύπτοντας έτσι μερικές μόνο εκατοντάδες ωρομίσθιους. Ο Ομπάμα κάλεσε μεν το Κογκρέσο να επεκτείνει τη ρύθμιση για όλους τους Αμερικανούς εργαζομένους, αλλά γνώριζε πολύ καλά ότι κάτι τέτοιο δεν μπορεί να συμβεί με δεδομένους τους σημερινούς συσχετισμούς στη Βουλή των Αντιπροσώπων και την προοπτική απώλειας ακόμη και της Γερουσίας μετά τις επαναληπτικές εκλογές του επόμενου Νοεμβρίου -οι Ρεπουμπλικανοί χρειάζονται μόλις έξι έδρες σε πολιτείες όπου ο Μιτ Ρόμνεϊ επικράτησε με άνεση στις εκλογές του 2012. Ακόμη και το συντηρητικό Economist παρατηρεί, μάλλον με α-

νακούφιση, ότι η πρόταση Ομπάμα «αν συγκριθεί με τον ευρύτερο διακηρυγμένο στόχο του να ανακόψει την αύξηση των ανισοτήτων στην Αμερική, είναι σαν να δίνει κανείς ασπιρίνη για τη σκωληκοειδίτιδα». Και όσο και αν η συγκεκριμένη ασθένεια δεν εμφανίστηκε με τη σημερινή κυβέρνηση, δεν μπορεί να παραβλέψει κανείς το γεγονός ότι οι κοινωνικές ανισότητες διευρύνθηκαν και πήραν εκρηκτικές διαστάσεις επί προεδρίας Ομπάμα. Τα τελευταία επίσημα στοιχεία δείχνουν ότι το περιβόητο 1% στην κορυφή της κοινωνικής πυραμίδας απέσπασε το 90% του κοινωνικού εισοδήματος στα χρόνια της «ανάκαμψης».

Success story Στην ομιλία του ο Αμερικανός πρόεδρος εκθείασε τα επιτεύγματα της τελευταίας πενταετίας, μιας περιόδου που, όπως είπε, συνοδεύτηκε από μείωση της ανεργίας, ανάκαμψη της αγοράς ακινήτων και ενίσχυση του κατασκευαστικού τομέα. Εκείνο που δεν ανέφερε είναι ότι υπάρχουν ακόμη 20 εκατομμύρια άνεργοι στις ΗΠΑ και ότι η μείωση της ανεργίας επιτεύχθηκε επειδή εκατοντάδες χιλιάδες άλλοι εγκατέλειψαν την προσπάθεια να βρουν δουλειά, με αποτέλεσμα να διαγραφούν από τις στατιστικές. Παρέλειψε επίσης να σημειώσει ότι το 60% των θέσεων εργασίας που δημιουργήθηκαν μετά το 2009 ήταν μερικής απασχόλησης και χαμηλών απολαβών. Τα εγκώμιάτου για την ανάκαμψη

της αμερικανικής βιομηχανίας δεν περιελάμβαναν την παραμικρή αναφορά στην πτώχευση του Ντιτρόιτ της πρωτεύουσας κάποτε του κατασκευαστικού τομέα-, με ό,τι συνεπάγεται αυτό για τους κατοίκους του, που βλέπουν σήμερα τις συντάξεις τους να συρρικνώνονται και τα κοινωνικά επιδόματα να περικόπτονται. Από την άλλη ο Ομπάμα υποσχέθηκε ακόμη μεγαλύτερες φοροαπαλλαγές για τις επιχειρήσεις και χαιρέτισε το γεγονός ότι και τα δύο κόμματα του Κογκρέσου συμφωνούν ότι «το φορολογικό σύστημα βρίθει επιβλαβών μηχανισμών που τιμωρούν τις επιχειρήσεις που βρίσκονται εδώ και επιβραβεύουν εκείνες που κρατούν τα κέρδη τους στο εξωτερικό». Σε αυτό το πλαίσιο προανήγγειλε την ακόμη μεγαλύτερη μείωση της φορολογίας των επιχειρήσεων, μείωση που, σύμφωνα με τον αμερικανικό Τύπο, ενδέχεται να φτάσει και το ποσοστό του 7%.

Τα χρόνια της λεγόμενης «ανάκαμψης» συνοδεύτηκαν από μια τεράστια αναδιανομή του πλούτου προς όφελος των ισχυρότερων

Τα τελευταία στοιχεία αποκαλύπτουν ότι το περιβόητο 1% στην κορυφή της κοινωνικής πυραμίδας απέσπασε το 90% του κοινωνικού εισοδήματος στα χρόνια της «ανάκαμψης»

Ως δείγμα του αμερικανικού success story παρουσίασε άλλωστε το γεγονός ότι «τα κέρδη των μεγάλων επιχειρήσεων και οι μετοχές του χρηματιστηρίου σπανίως ήταν τόσο ψηλά και εκείνοι που βρίσκονται στην κορυφή δεν τα πήγαιναν ποτέ καλύτερα». Και για να μην υπάρξουν υποψίες ότι πίσω από το σχόλιο κρυβόταν κάποια μομφή, έσπευσε να συμπληρώσει ότι ο αμερικανικός λαός «δεν εχθρεύεται εκείνους που με τις ικανότητες και τις προσπάθειές τους κατακτούν την επιτυχία».

Πόλωση του πλούτου Μια σχετικά πρόσφατη έρευνα του ερευνητικού κέντρου Pew αποκαλύπτει ότι τα χρόνια της λεγόμενης «ανάκαμψης» συνοδεύτηκαν από μια τεράστια αναδιανομή του πλούτου προς όφελος των ισχυρότερων. Όπως σημειώνει η έρευνα, το βασικό εργαλείο για αυτό ήταν η διεύρυνση του χάσματος ανάμεσα στην αξία των χρηματιστηριακών προϊόντων και την αξία των σπιτιών. Οι ιδιοκτήτες σπιτιών που αξίζουν πάνω από 500.000 δολάρια αντλούν

τον πλούτο τους κατά 65% από άυλους τίτλους και μόλις 17% από την ίδια την κατοικία τους. Για τα φτωχότερα νοικοκυριά τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά, αφού ο μισός πλούτος τους είναι η ίδια η κατοικία τους, που υποτιμήθηκε σε τρομακτικό βαθμό τα τελευταία χρόνια. Την ίδια ώρα οι μετοχές γλιστρούσαν από τα χέρια τους πηγαίνοντας στα μεγάλα χαρτοφυλάκια. Ως ποσοστό του πλούτου τους μειώθηκαν από 33% πριν από την κρίση σε μόλις 16% το 2009 και σε 13% το 2011, την τελευταία χρονιά για την οποία υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία. Κάπως έτσι λοιπόν συντρίβεται όχι μόνο το πάλαι ποτέ «αμερικανικό όνειρο», αλλά και η μεσαία τάξη της χώρας, την οποία ο Ομπάμα υπόσχεται τώρα να υπερασπιστεί λες και πρόκειται για προστατευόμενο είδος. Οι τιμές των ακινήτων παραμένουν στο ναδίρ τη στιγμή που το χρηματιστήριο έχει ανέβει κατά 26% την τελευταία τριετία. Και φυσικά οι περικοπές των κοινωνικών επιδομάτων και η ανεργία κάνουν τα πράγματα ακόμη χειρότερα για τους κοινωνικά ασθενέστερους. Ολα αυτά απογοητεύουν ακόμη και εκείνους που κάποτε πίστεψαν στις δυνατότητες του Ομπάμα να αλλάξει τους κανόνες του παιχνιδιού. Μέχρι και η παραδοσιακά φιλική New York Times δεν αποφεύγει τις βολές. «Ένας άνθρωπος που μπήκε στον Λευκό Οίκο με την προσδοκία για σαρωτικές μεταρρυθμίσεις βρίσκεται πέντε χρόνια μετά να απειλεί με εκτελεστικές εντολές, αναγνωρίζοντας έτσι στην ουσία τόσο τα όρια των δυνατοτήτων του να προωθήσει μια νέα ατζέντα μέσω του Κογκρέσου όσο και την πιθανότητα ότι τα μελλοντικά επιτεύγματά του θα είναι οριακά».

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

22

ΚΟΣΜΟΣ

Προσωρινή ανακωχή, αδιέξοδη εκτόνωση ΤΗΣ ΚΑΚΗΣ ΜΠΑΛΗ

Το αδιέξοδο στην Ουκρανία συνεχίζεται. Η ευφορία που επικράτησε στην αρχή της εβδομάδας, μετά την παραίτηση του πρωθυπουργού της χώρας Μίκολα Ασάροφ και την απόφαση της Βουλής να ψηφίσει έναν νόμο που θα παρείχε αμνηστία στους συλληφθέντες διαδηλωτές, δεν κράτησε πολύ. Η αντιπολίτευση αρνήθηκε κατηγορηματικά τους όρους που έβαλε ο πρόεδρος Βίκτορ Γιανουκόβιτς για τη χορήγηση αμνηστίας -τον τερματισμό των καταλήψεων όλων των δημόσιων κτηρίωνκαι δήλωσε ότι θα συνεχίσει τον αγώνα. Ο πρόεδρος από την πλευρά του διακομίστηκε στο νοσοκομείο κανείς δεν μπορεί να πει ακόμη εάν πρόκειται για διπλωματική ασθένεια ή όχι-, χωρίς ακόμη να ορίσει νέο πρωθυπουργό. Υπηρεσιακά, ηγείται αυτή τη στιγμή της κυβέρνησης ο αναπληρωτής πρωθυπουργός Σερχί Αρμπούζοφ, ο οποίος, σύμφωνα με τον αντιπολιτευόμενο Τύπο στην Ουκρανία, είναι «το πορτοφόλι» της φαμίλιας Γιανουκόβιτς... Κάθε μέρα που περνάει το κλίμα γίνεται πιο εκρηκτικό, το παγωμένο κέντρο του Κιέβου θυμίζει Βυρηττό στις χειρότερες στιγμές της και η κατάσταση μπορεί ανά πάσα στιγμή να βρεθεί εκτός ελέγχου. Οι ηγέτες της αντιπολίτευσης ακόμη παίζουν το χαρτί της μαχητικής μεν, ειρηνικής δε αντίστασης, αλλά ταυτόχρονα δηλώνουν ότι θα αγωνιστούν «μέχρι τέλους». Ταυτόχρονα, μια ματιά στις εικόνες από την πλατεία Μαϊντάν στο Κίεβο δείχνει ότι αυξάνεται η επιρροή εκείνων των ομάδων που είναι εξαιρετικά πρόθυμες να συγκρουστούν με τα όπλα με τις δυνάμεις ασφαλείας. Πρόκειται για ένα συνονθύλευμα εθνικιστών, ακροδεξιών και χούλιγκανς της Δυναμό Κιέβου, της Μέταλιστ Χακρόφ και της Ντνιέπρ, πολλοί εκ των οποίων είναι εκπαιδευμένοι στις πολεμικές τέχνες και είναι μέλη σκοπευτικών ομίλων. Οι ομάδες αυτές ούτε την Ευρώπη θέλουν, ούτε την -στραμμένη στη Ρωσία- κυβέρνηση Γιανουκόβιτς, ούτε την αντιπολίτευση, που τη θεωρούν πουλημένη στους Γερμανούς και τους Αμερικανούς. Κυρίως δεν θέ-

λουν να διαπραγματευτούν με κανέναν και τίποτε, οραματίζονται τη μεγάλη «εθνική επανάσταση»...

Η κόντρα Ε.Ε. - Ρωσίας Πολλοί αναλυτές πιστεύουν, πάντως, ότι ο βασικότερος λόγος που δεν ξεπερνιέται το ουκρανικό αδιέξοδο είναι... εισαγόμενος. Αυτή η μεγάλη χώρα, με τη σημαντική αγροτική και βιομηχανική παραγωγή, πιέζεται τόσο από τις Βρυξέλλες όσο και από τη Μόσχα να διαλέξει με ποιον θα πάει και ποιον θα αφήσει. Τίθεται με το στανιό ενώπιον του διλήμματος είτε να υπογράψει μια συμφωνία σύνδεσης με την Ε.Ε., είτε να ενταχθεί στην τελωνειακή ένωση που στήνει η Ρωσία. Κι αυτό την ώρα που τόσο το συμφέρον όσο και η διπλή εθνική «ιδιοσυγκρασία» των Ουκρανών είναι να κρατήσουν όλες τις πόρτες ανοιχτές και προς την Ανατολή και προς τη Δύση. Την εβδομάδα που πέρασε στη σύνοδο κορυφής Ε.Ε. Ρωσίας στις Βρυξέλλες, ήταν ηλίου φαεινότερο ότι οι δύο πλευρές αντιμετώπιζαν την Ουκρανία, περίπου ως κλωτσοσκούφι. Η γραφειοκρατική ηγεσία της Ε.Ε., ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζοζέ Μπαρόζο και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Χέρμαν βαν Ρομπάι ουσιαστικά κατηγόρησαν τον πρόεδρο της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν ότι τους «έκλεψε» την Ουκρανία μέσα από τα χέρια τους. Από την πλευρά του, ο Πούτιν άφησε να εννοηθεί ότι η Ουκρανία ανήκει στη δική του σφαίρα επιρροής.

Ο εκβιασμός της ρωσικής βοήθειας... Να σημειωθεί ότι η Ουκρανία είναι στο χείλος της χρεοκοπίας, γι’ αυτό και η προσφορά του Πούτιν να της δανείσει 15 δισεκατομμύρια δολάρια και να της μειώσει την τιμή του φυσικού αερίου γέρνει την πλάστιγγα της ουκρανικής επιβίωσης προς την πλευρά της Μόσχας. Η αντιπροσφορά των Βρυξελλών είναι μάλλον... αστεία. Βραχυπρόθεσμα οι πιστώσεις που θα μπορούσε να δώσει η Ε.Ε. στο Κίεβο δεν αγγίζουν καν το ένα δισεκατομμύριο, ενώ η προσδοκία για μελλοντικά κέρδη, κυρίως των Ουκρανών αγροτών από την κατάργηση των τελωνειακών δασμών, στην περίπτωση που υπογραφεί η συμφωνία σύνδεσης, δεν αντιμετωπίζει τα σημερινά προβλήματα της χώρας. Ωστόσο, ούτε η ρωσική βοήθεια είναι δεδομένη. Ο Ρώσος υπουργός Οικονομίας Αλεξέι Ουλιουκάνεφ δήλωσε την Πέμπτη ότι η εκταμίευση της επόμενης δόσης, ύψους δύο δισεκατομμυρίων δολαρίων, θα εξαρτηθεί από τον σχηματισμό νέας κυβέρνησης στην Ουκρανία. Σύμφωνα με το ουκρανικό σύνταγμα, τον πρωθυπουργό και το υπουργικό συμβούλιο τους ορίζει ο πρόεδρος - ο οΣτο νοσοκομείο βρίσκεται ο Γιανουκόβιτς, χωρίς ακόμη να έχει ορίσει νέο πρωθυπουργό

Να συνεχίσουν τον αγώνα μέχρι το τέλος κάλεσε τους διαδηλωτές η Γιούλια Τιμοσένκο

Πολλοί αναλυτές πιστεύουν ότι ο βασικότερος λόγος που δεν ξεπερνιέται το ουκρανικό αδιέξοδο είναι... εισαγόμενος

ποίος προς στιγμή ασθενεί.

...και η απειλή των κυρώσεων Την ίδια στιγμή, το ανατέλλον άστρο της αντιπολίτευσης, ο πρώην παγκόσμιος πρωταθλητής του μποξ Βιτάλι Κλίτσκο -που έκανε καριέρα στη Γερμανία και έχει τη στήριξη της Άνγκελα Μέρκελ και του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος- ζητά από την Ε.Ε. να επιβάλει κυρώσεις στον Γιανουκόβιτς, «μέχρι να υπογράψει ο πρόεδρος την ακύρωση όλων των δικτατορικών νόμων του». Να σημειωθεί ότι η ουκρανική Βουλή, στην οποία ούτε το κόμμα του Γιανουκόβιτς διαθέτει την απόλυση πλειοψηφία, ψήφισε μεν την ακύρωση κάποιων νόμων, π.χ. αυτού που συρρικνώνει

το δικαίωμα της συνάθροισης, αλλά χωρίς την προεδρική υπογραφή η ψήφος είναι δώρον άδωρον. Στο μεταξύ, ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Φρανκ Βάλτερ Στάινμαϊερ προειδοποίησε τον Γιανουκόβιτς να σταματήσει να ροκανίζει τον χρόνο: «Δείξτε επιτέλους ότι εννοείτε αυτά που υπόσχεστε στην αντιπολίτευση», είπε την Πέμπτη απευθυνόμενος στην ουκρανική ηγεσία, αλλά μίλησε και για «προόδους» που έχουν σημειωθεί στις διαπραγματεύσεις μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης στο Κίεβο: «Υπάρχει πλέον μια ελπίδα για την εύρεση πολιτικής λύσης» δήλωσε. Τις υπηρεσίες τους ως διαμεσολαβητές για την αποκλιμάκωση της κρίσης προσέφεραν ο πρωθυπουργός της Πολωνίας Ντόναλντ Τουσκ και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Μάρτιν Σουλτς, ενώ έγινε κι ένα τηλεφώνημα μεταξύ Μέρκελ και Πούτιν, για το περιεχόμενο του οποίου δεν διέρρευσε τίποτε.

Στο χείλος του εμφυλίου Μέσα σ’ αυτό το σκοτσέζικο ντους μεταξύ ελπίδας και αδιεξόδου, ο πρώτος πρόεδρος της Ουκρανίας, μετά την ανεξαρτητοποίησή της από τη Σοβιετική Ένωση το 1991, Λεονίντ Κραβτσούκ βγήκε να προειδοποιήσει την ουκρανική Βουλή ότι η χώρα είναι «στο χείλος του εμφυλίου». Την ίδια ώρα, το κόμμα της φυλακισμένης πρώην πρωθυπουργού Γιούλα Τιμοσένκο κάλεσε τον πρόεδρο Γιανουκόβιτς να μην επιβάλει στρατιωτικό νόμο και να μη στείλει τις ειδικές δυνάμεις να εκκενώσουν την πλατεία Μαϊντάν και τα κατειλημμένα κυβερνητικά κτήρια, κυρίως στην επαρχία, διότι αυτό θα προκαλούσε «ένα λουτρό αίματος». Μάλιστα, η Τιμοσένκο κάλεσε τους διαδηλωτές να συνεχίσουν τον αγώνα: «Εάν σταματήσετε τώρα, χωρίς να πετύχετε την τελική νίκη, θα έχετε προδώσει όλες τις θυσίες σας κι όλα τα θύματα» είπε.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

43

ΚΟΣΜΟΣ Σκεπτικός για τους περιορισμούς που θέτει ο κοινοβουλευτισμός, ο Γάλλος φιλόσοφος Ζακ Ρανσιέρ εύχεται καλή επιτυχία στον ΣΥΡΙΖΑ και τονίζει: «Ένα ριζοσπαστικό αριστερό κόμμα μπορεί να καταφέρει κάτι μόνο αν έρθει σε ρήξη με τη λογική του συστήματος». Ο ομότιμος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Paris VIII και καθηγητής στην École

Νormale Supérieure μίλησε το απόγευμα της Πέμπτης στο Γαλλικό Ινστιτούτο για τη «Σκέψη του Παρόντος». Τον συναντήσαμε το πρωί εκείνης της ημέρας, έχοντας κατά νου πως, ενώ υπήρξε μαθητής του Λουί Αλτουσέρ, στη συνέχεια διαφώνησε μαζί του και πως υπάρχει μια φήμη ότι δεν έχει ψηφίσει ποτέ... ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΓΙΑΜΑΛΗ

ΖΑΚ ΡΑΝΣΙΕΡ:

«Η μόνη καλά οργανωμένη τάξη είναι οι καπιταλιστές» Προτρέπετε σε ένα από τα πρώτα βιβλία σας «να διαβάσουμε ξανά το Κεφάλαιο». Παραμένει το Κεφάλαιο η σταθερή αφετηρία των αναλύσεων της Αριστεράς; Πρώτον, μπορούμε να πούμε πως το Κεφάλαιο περιγράφει τον καπιταλισμό όπως αυτός υπήρχε τον 19ο αιώνα, με τις βιομηχανίες και τους περιορισμούς της εποχής. Δεν είναι αυτή η περίπτωση σήμερα. Όχι ότι εξαφανίστηκαν οι βιομηχανίες, όμως άλλαξαν τοποθεσία, αλλά αυτό δεν έχει σημασία εν προκειμένω. Δεν νομίζω πως αν διαβάσει κανείς το Κεφάλαιο, θα του δώσει τα εργαλεία για να κατανοήσει το παρόν, όμως είναι σημαντικό αυτό που λέει ο Μαρξ: να σκεφτούμε τον κόσμο ταξικά, οι διαιρέσεις στην κοινωνία είναι ταξικές. Αυτό, λοιπόν, που είναι ουσιώδες στον μαρξισμό είναι ότι μπροστά στην κυρίαρχη περιγραφή της «κοινωνίας» έχουμε μια ανάλυση για τις «διαιρέσεις». Ας σκεφτούμε τον όρο «κρίση»: περιγράφει μια -κατά κάποιον τρόπο- ιστορική αναγκαιότητα, σχεδόν αναπόφευκτη. Η κρίση, λοιπόν, δεν είναι τίποτε άλλο από μια μορφή αυτού που ο Μαρξ αποκαλούσε πάλη των τάξεων. Καλό είναι να σκεφτούμε και να επαναπροσδιορίσουμε το σήμερα με αυτούς τους όρους: της ταξικής πάλης και της διαίρεσης. Άρα, λοιπόν, πρέπει να μπούμε σε διαδικασία αποσαφήνισης και συγκεκριμενοποίησης; Ο Μαρξ έλεγε πως η τάξη δεν είναι απλώς μία κοινωνιολογική ομάδα. Την ίδια στιγμή, ο κομμουνιστικός μαρξισμός όριζε το προλεταριάτο, την εργατική τάξη ως μαζική πραγματικότητα ανθρώπων που εργάζονταν στα εργοστάσια της Δυτικής Ευρώπης. Σήμερα, η κατανομή των εργατών είναι πολύ διαφορετική. Οι μεγάλες βιομηχανίες έχουν μεταφερθεί στην Κίνα, στο Μπαγκλαντές και αλλού, οπότε στην Ευρώπη υπάρχουν φαινόμενα μετακίνησης βιομηχανιών, περικοπές,

λουκέτα. Αυτή η δημιουργία κοινωνιών χωρίς διακριτά όρια δυσκολεύει την ταξική πάλη. Αν υπάρχει μια τάξη καλά οργανωμένη, είναι η τάξη των καπιταλιστών. Οι καπιταλιστές είναι η ισχυρότερη τάξη παγκοσμίως, ηγείται κυβερνήσεων και παγκόσμιων πολιτικών. Αυτή η πολλαπλότητα καταστάσεων, όπου οι Μπαγκλαντεσιανοί εργάτες ζητούν αύξηση μισθού από 40 στα 60 δολάρια, δεν μπορεί να συγκριθεί με αυτό που συμβαίνει στη Γαλλία ή την Ελλάδα. Αυτό που είναι δύσκολο, λοιπόν, είναι να έχεις ταξική πάλη όταν μονάχα μία τάξη λειτουργεί οργανωμένα και αυτή είναι η κυρίαρχη. Σκεφτόμαστε τι μορφή μπορεί να πάρει η ταξική πάλη όταν οι από κάτω τάξεις είναι τόσο διασπασμένες και διαφορετικές, ενώ η εκμετάλλευση συνεχίζεται ολοένα αυξανόμενη και δημιουργεί απομονωμένες ομάδες ανθρώπων. Νομίζω πως είναι σημαντικό για τα σύγχρονα κινήματα να επαναπροσδιορίσουν την ταξική πάλη χωρίς απαραίτητα να ταυτίσουν το σύγχρονο προλεταριάτο με τους εργάτες στα εργοστάσια. Έχετε ασκήσει δριμεία κριτική στον Αλτουσέρ, ένα από τα ιερά τέρατα του σύγχρονου μαρξισμού. Υπάρχει κάποια ανάλυση του Αλτουσέρ που να αποδεικνύεται πολύ χρήσιμη ή πολύ λανθασμένη στο σήμερα; Η βασική μου κριτική στον Αλτουσέρ ήταν η προσέγγισή του στο ζήτημα της ιδεολογίας. Η έμφαση που δίνει στο ότι οι άνθρωποι δεν μπορούν να κάνουν τίποτα αν δεν γνωρίζουν, η έμφαση στον επιστημονισμό. Για μένα όλο αυτό είναι μέρος του συστήματος της κυριαρχίας. Δεν μπορεί να αγωνιστείς ενάντια στο κυρίαρχο σύστημα πιστεύοντας στην ιδέα πως πρέπει να είσαι μορφωμένος επιστημονικά και μόνο τότε θα είσαι σε θέση να αγωνιστείς. Μου θυμίζει λίγο την προσέγγιση του Πλάτωνα για τους ανθρώπους των σπηλαίων, που δεν αντιλαμβάνονται τι συμβαίνει. Είμαι της άπο-

ψης πως οι άνθρωποι αντιλαμβάνονται τι συμβαίνει. Η κατανόηση της κατάστασης δεν έχει να κάνει με την επιστήμη, πρέπει να ξεκινάμε με αφετηρία την ικανότητα. Για μένα αυτό ήταν πολύ σημαντικό. Υπάρχει ωστόσο μια ενδιαφέρουσα απόπειρα του Αλτουσέρ να σπάσει την εξελικτική σκέψη της ιστορικής αναγκαιότητας. Η δυναμική της θεωρίας του, όμως, μειώνεται λόγω της έμφασης που δίνει στη μη ικανότητα των ανθρώπων. Αν θες να αγωνιστείς ενάντια στην ιδέα της ομογενούς ιστορίας, πρέπει να πιστεύεις στην ικανότητα του ανθρώπου. Ισχύει ότι δεν έχετε ψηφίσει ποτέ; Όχι. Άποψή μου είναι πως δεν υπάρχει γενικός κανόνας. Τις περισσότερες φορές οι εκλογές είναι η προστασία μιας τάξης ανθρώπων για τους οποίους η πολιτική είναι απλώς επάγγελμα. Βασικά, ενώ οι εκλογές είναι προστασία της κυρίαρχης τάξης, υπάρχουν περιπτώσεις που έχουν μια σημασία και μπορεί επίσης να είναι ευκαιρία να δημιουργηθούν νέες μορφές συζήτησης και κινητοποίησης. Θυμάμαι το δημοψήφισμα για το Ευρωπαϊκό Σύνταγμα στη Γαλλία. Η συζήτηση ήταν πολύ ενδιαφέρουσα - πέραν του τι έλεγαν όλα τα κόμματα. Η κυβέρνηση είχε στείλει σε όλους τους πολίτες το κείμενο του Συντάγματος, ο

Ένα ριζοσπαστικό αριστερό κόμμα μπορεί να καταφέρει κάτι μόνο αν έρθει σε ρήξη με τη λογική του συστήματος

κόσμος συζητούσε, το ίντερνετ απέκτησε άλλη σημασία ως μέσο επικοινωνίας. Είναι αλήθεια ότι δεν έχω ψηφίσει ποτέ σε ευρωεκλογές. Πιστεύω πως είναι μια ανακύκλωση εκείνων που δεν έχουν θέση στο εθνικό Κοινοβούλιο. Μπορεί να είμαι σκληρός, αλλά έτσι συμβαίνει στη χώρα μου. Η δημοκρατία, ωστόσο, είναι κάτι πολύ διαφορετικό από τον κοινοβουλευτισμό. Μερικές φορές δεν είναι ενδιαφέρον μόνο να ψηφίζεις, αλλά να συμμετάσχεις και στη συζήτηση. Στην Ελλάδα βρισκόμαστε το χείλος της κοινωνικής κατάρρευσης τόσο λόγω των περικοπών όσο και λόγω της νεοσυντηρητικής ατζέντας που επιβάλλει η δεξιά κυβέρνηση. Με βάση την κατάσταση που σας περιγράφω, θεωρείτε ότι ο κόσμος πρέπει να πάει να ψηφίσει ή όχι; Δεν έχω συμβουλές να δώσω. Νομίζω, όμως, πως δεν έχουμε κάποιο πρόσφατο παράδειγμα, στην Ευρώπη των τελευταίων 30 ετών, αριστερής κυβέρνησης που να καταφέρνει να κάνει κάτι ενάντια στο κυρίαρχο σύστημα. Μα δεν έχει κυβερνήσει κανένα κόμμα της ριζοσπαστικής Αριστεράς. Εξαρτάται τι εννοούμε με τον όρο ριζοσπαστική Αριστερά. Υ-

πενθυμίζω ότι το 1981 το πρόγραμμα των σοσιαλιστών ήταν σκληρό, προέβλεπε κοινωνικοποιήσεις και κρατικοποιήσεις και δύο χρόνια μετά είχε ξεχαστεί. Το πρόβλημα είναι πώς παίζεις τον ρόλο σου στο υπάρχον σύστημα. Ένα ριζοσπαστικό αριστερό κόμμα μπορεί να καταφέρει κάτι μόνο αν έρθει σε ρήξη με τη λογική του συστήματος. Μπορεί να το πράξει αυτό ένα κοινοβουλευτικό κόμμα; Δεν ξέρω. Υπάρχει στην Ελλάδα; Mακάρι να υπάρχει. Προσωπικά έχω συνηθίσει να είμαι σκεπτικός. Είχαμε αριστερά, ακροαριστερά και ριζοσπαστικά κόμματα και στη Γαλλία και στην Ιταλία, αλλά αν δείτε τι συνέβη στη χώρα μου, όπου σήμερα διαδηλώνει η Ακροδεξιά, θα καταλάβετε. Εύχομαι την καλύτερη δυνατή επιτυχία στον ΣΥΡΙΖΑ, που πιστεύει πως μπορεί πράγματι να προκαλέσει ρήξη στην Ευρώπη και στην Ελλάδα, αλλά νομίζω ότι δεν παρέχεται μεγάλη αυτονομία στον κοινοβουλευτισμό ώστε να έρθει η αλλαγή στην Ελλάδα και την Ευρώπη. Πού οφείλεται η απήχηση του ακροδεξιού Εθνικού Μετώπου της Λεπέν κατά τη γνώμη σας; Νομίζω πως οι λόγοι για την ύπαρξη ενός ισχυρού ακροδεξιού κόμματος είναι διαφορετικοί σε κάθε χώρα. Στη Γαλλία, έχουμε ένα σύστημα πολύ ισχυρής πόλωσης και δικομματισμού, όπου μία μειοψηφία κατέχει το μονοπώλιο της εξουσίας. Αυτό δημιούργησε τον χώρο για κάθε άλλο κόμμα να παρουσιαστεί ως αντισυστημικό. Το Σοσιαλιστικό Κόμμα καταφέρνει να περάσει αυτά που δεν θα περνούσαν με τη Δεξιά. Καταστρέφει τον κοινωνικό ιστό κ.ο.κ. εφαρμόζοντας πρακτικά την ίδια ατζέντα. Το μόνο που απομένει ιδεολογικά- στη Δεξιά είναι να ριζοσπαστικοποιήσει στα κοινωνικά ζητήματα, όπως η μετανάστευση και ο γάμος των ομοφυλοφίλων. Συνέπεια αυτού είναι ότι υπάρχει χώρος για την Ακροδεξιά να παριστάνει πως είναι έξω από αυτό.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

44

ΚΟΣΜΟΣ

Ο κλασικός φιλελευθερισμός ναυάγησε στις ξέρες του καπιταλισμού, όμως οι ανθρωπιστικές δεσμεύσεις και φιλοδοξίες του δεν πέθαναν ΔΙΑΛΕΞΗ TOY ΝΟΑΜ ΤΣΟΜΣΚΙ

Mπορούμε να ξεφύγουμε από την κατάρα της οικονομικής εκμετάλλευσης; Οι άνθρωποι είναι κοινωνικά όντα και το τι είδους άνθρωπος γίνεται κανείς εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις κοινωνικές, πολιτισμικές και θεσμικές συνθήκες της ζωής του. Οι κοινωνικές συνθήκες που ευνοούν την ευημερία των ανθρώπων, την εκπλήρωση των δίκαιων προσδοκιών τους -εν συντομία, το κοινό καλό- αποτελούν θέμα προς εξέταση. Για να δώσω το υπόβαθρο, θα επικαλεστώ κάποιες -για μένα- κοινοτοπίες. Έχουν να κάνουν με μια ενδιαφέρουσα κατηγορία ηθικών αρχών: εκείνες που δεν είναι μόνο καθολικές επειδή σχεδόν πάντα τις επικαλούμαστε, αλλά είναι διπλά καθολικές, γιατί σχεδόν καθολικά απορρίπτονται στην πράξη. Ποικίλλουν από τις πολύ γενικές αρχές, όπως το ότι θα πρέπει να θέτουμε στους εαυτούς μας τα ίδια στάνταρ που θέτουμε στους άλλους (αν όχι αυστηρότερα), σε πιο συγκεκριμένα πράγματα, όπως η αφοσίωση στην προώθηση της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διακηρύσσεται σχεδόν καθολικά, ακόμη και από τα χειρότερα τέρατα. Ένα καλό σημείο εκκίνησης είναι με το «Περί Ελευθερίας» του Τζον Στιούαρτ Μιλ, ο οποίος γράφει: «Η μεγάλη, προεξάρχουσα αρχή, προς την οποία κάθε προηγούμενο επιχείρημα συγκλίνει, αφορά την απόλυτη και ουσιαστική σημασία της ανθρώπινης ανάπτυξης σε όλη την ποικιλομορφία της». (...)

Το κοινό καλό Το ενδιαφέρον (λοιπόν) για το κοινό καλό θα πρέπει να μας ωθεί να βρούμε τρόπους ώστε να καλλιεργήσουμε την ανθρώπινη ανάπτυξη σε όλη την ποικιλομορφία της. Ο Άνταμ Σμιθ, άλλος διανοητής του Διαφωτισμού με παρόμοιες ιδέες, θεωρούσε πως δεν είναι πολύ δύσκολο να θεσμοθετήσει κανείς ανθρώπινες πολιτικές. Στη «Θεωρία Ηθικών Συναισθημάτων» παρατήρησε: «Όσο εγωιστής κι αν είναι ο άνθρωπος, υπάρχουν προφανώς κάποιες αρχές στη φύση του, τον ενδιαφέρει η τύχη των άλλων, καθιστώντας την ευτυχία τους αναγκαία για τον ίδιο, αν και δεν κερδίζει τίποτα, εκτός από την ευχαρίστησή του βλέποντάς την».

Ο Σμιθ αναγνωρίζει τη δύναμη αυτού που αποκαλεί «χυδαίο αξίωμα των κυρίαρχων»: «Όλα για μας, τίποτα για τους άλλους». Αλλά τα πιο καλοήθη «πάθη της ανθρώπινης φύσης» θα μπορούσαν να αντισταθμίσουν αυτή την παθογένεια. Ο κλασικός φιλελευθερισμός ναυάγησε στις ξέρες του καπιταλισμού, όμως οι ανθρωπιστικές δεσμεύσεις και φιλοδοξίες του δεν πέθαναν. Ο Ρούντολφ Ρόκερ, αναρχικός διανοητής του 20ού αιώνα και ακτιβιστής, επανέλαβε παρόμοιες ιδέες. Ο Ρόκερ περιέγραψε αυτό που αποκαλεί «μια σαφή τάση στην ιστορική εξέλιξη της ανθρωπότητας» καθώς αγωνίζεται για «την ελεύθερη, απρόσκοπτη ανάδειξη όλων των ατομικών και κοινωνικών δυνάμεων στη ζωή».

Προς τα ιδεώδη του Διαφωτισμού Ο Ρόκερ συνόψιζε στις θέσεις του μια αναρχική παράδοση, βασική στον αναρχοσυνδικαλισμό, μια ποικιλία «ελευθεριακού σοσιαλισμού.» Αυτό το είδος σοσιαλισμού, θεωρούσε, δεν απεικονίζει «ένα σταθερό, περίκλειστο κοινωνικό σύστημα» με μια σαφή απάντηση σε όλα τα ερωτήματα και τα προβλήματα της ανθρώπινης ζωής, αλλά μάλλον μια τάση στην ανθρώπινη ανάπτυξη που προσπαθεί να ολοκληρώσει τα ιδεώδη του Διαφωτισμού. (...) Αυτή η ευρεία τάση επιδιώκει να εντοπίσει τις δομές της ιεραρχίας και της εξουσίας που περιορίζουν την ανθρώπινη ανάπτυξη, και στη συνέχεια να τις υποβάλει σε μια πολύ λογική πρόκληση: Να δικαιολογήσουν την ύπαρξη τους. (...) Για τον Ρόκερ, «το πρόβλημα που τίθεται στον καιρό μας είναι το να απελευθερωθεί ο άνθρωπος από την κατάρα της οικονομικής εκμετάλλευσης και της πολιτικής και κοινωνικής υποδούλωσης». Να σημειωθεί πως το αμερικανικό είδος της ελευθεριότητας διαφέρει σημαντικά από την ελευθεριακή παράδοση, αφού αποδέχεται και μάλιστα υποστηρίζει την υποταγή των ανθρώπων που εργάζονται στους εξουσιαστές της οικονομίας και την υπαγωγή όλων στην

περιοριστική πειθαρχία και στα καταστροφικά στοιχεία των αγορών. (...) Ο αναρχισμός είναι, ως γνωστόν, αντίθετος στην ιδέα του κράτους, ενώ υπερασπίζεται τη «σχεδιασμένη διαχείριση των πραγμάτων προς το συμφέρον της κοινωνίας», σύμφωνα με τα λόγια του Rocker, και, πέρα από αυτό, τις ευρείες ομοσπονδίες αυτοδιοικούμενων κοινοτήτων και χώρων εργασίας. (...)

Το κλουβί των καταναγκαστικών θεσμών Σήμερα, οι αναρχικοί που είναι αφοσιωμένοι στους στόχους αυτούς συχνά υποστηρίζουν την κρατική εξουσία για να προστατεύει τον κόσμο, την κοινωνία και τη γη από το συγκεντρωμένο ιδιωτικό κεφάλαιο. Δεν είναι αντίφαση. Οι άνθρωποι ζουν, υποφέρουν, υπομένουν την υπάρχουσα κοινωνία. Στο κίνημα των ακτημόνων της Βραζιλίας, μιλούν για «διεύρυνση του πατώματος του κλουβιού» - το κλουβί των υφιστάμενων καταναγκαστικών θεσμών που μπορεί να διευρυνθεί χάρη στη λαϊκή πάλη. Μπορούμε να επεκτείνουμε την εικόνα αυτή και να θεωρήσουμε το «κλουβί» των κρατικών θεσμών ως προστασία από τα άγρια θηρία που τριγυρνούν απ’ έξω: τους αρπακτικούς, κρατικά υποστηριζόμενους καπιταλιστικούς θεσμούς που επί της αρχής στοχεύουν στο κέρδος, την εξουσία και την κυριαρχία, ενώ η κοινωνία και τα συμφέροντα των ανθρώπων δεν είναι παρά υποσημείωση, σεβαστή μεν στα λόγια, απορριπτέα όμως στην πράξη. Μεγάλο μέρος της πιο αξιόλογης ακαδημαϊκής δουλειάς στην πολιτική επιστήμη αφορά στη σύγκριση μεταξύ όσων λέγονται δημοσίως με τις κυβερνητικές πολιτικές. Στο «Ευημερία και επιρροή: οικονομική ανισότητα και πολιτική εξουσία στην Αμερική» ο Martin Gilens του (πανεπιστημίου) Princeton αποκαλύπτει ότι η πλειοψηφία του πληθυσμού των ΗΠΑ ουσιαστικά στερείται πολιτικών δικαιωμάτων . Περίπου το 70% του πληθυσμού, στο χαμηλότερο άκρο της κλίμακας πλούτου/εισόδηματος, δεν έχει καμία επιρροή στην πολιτική, καταλήγει ο Gilens. Ανεβαίνοντας την κλίμακα, η επιρροή αυξάνει σιγά-σιγά. Στην κορυφή είναι

εκείνοι που καθορίζουν λίγο - πολύ την πολιτική, με μέσα που ωστόσο δεν είναι σκοτεινά. Το σύστημα που προκύπτει δεν είναι δημοκρατία, αλλά πλουτοκρατία.

Ιδιοκτησία και συλλογική ιδιοκτησία Αυτές οι ιδέες οδηγούν πολύ φυσικά σε μια εικόνα της κοινωνίας που βασίζεται στον έλεγχο των εργαζομένων πάνω στην παραγωγή, όπως την είδαν στοχαστές του 19ου αιώνα, κυρίως ο Καρλ Μαρξ, αλλά και λιγότερο εξοικειωμένοι, όπως ο John Stuart Mill. Ο Mill έγραφε: «Άν η ανθρωπότητα συνεχίσει να βελτιώνεται, η μορφή τού συνεταιρίζεσθαι πρέπει να αναμένεται ότι θα επικρατήσει, η ένωση των ίδιων των εργατών με όρους ισότητας, συλλογικής ιδιοκτησίας του κεφαλαίου με το οποίο δουλεύουν και με εκλεγόμενη και ανακλητή διεύθυνση». Οι ιδρυτές των Ηνωμένων Πολιτειών γνώριζαν πολύ καλά τους κινδύνους της δημοκρατίας. Κατά τις εργασίες της Συντακτικής Συνέλευσης, ο ιθύνων νους, ο James Madison, προειδοποίησε για τους κινδύνους αυτούς. (...) Εκλαμβάνοντας φυσικά την Αγγλία ως το μοντέλο του, ο Mάντισον παρατήρησε πως «στην Αγγλία, σήμερα, αν οι εκλογές ήταν ανοιχτές για όλες τις τάξεις, η περιουσία των ιδιοκτητών θα ήταν ανασφαλής. Ένας αγροτικός νόμος θα εφαρμοζόταν σύντομα» υπονομεύοντας το δικαίωμα στην ιδιοκτησία. Το βασικό πρόβλημα που προέβλεπε ο Μάντισον στη «θεσμοθέτηση ενός συστήματος που επιθυμούμε να διαρκέσει εις τους αιώνες» ήταν η διασφάλιση πως οι εξουσιαστές θα είναι η πλούσια μειοψηφία που θα «διασφαλίζει τα δικαίωμα στην ιδιοκτησία απέναντι στον κίνδυνο της ισότητας και της οικουμενικότητας της ψήφου, δίνοντας την απόλυτη εξουσία επί της ιδιοκτησίας στα χέρια εκείνων που δεν τους ανήκει».

Οι «κίνδυνοι» της Δημοκρατίας Οι επιστήμονες γενικά συμφωνούν με τον Gordon S. Wood, ερευνητή του Πανεπιστημίου Brown, πως το (αμερικανικό) Σύνταγμα ήταν «ένα εγγενώς

αριστοκρατικό έγγραφο σχεδιασμένο για να ελέγχει τις δημοκρατικές τάσεις της περιόδου». Πολύ πριν τον Μadison, o Αριστοτέλης, στα «Πολιτικά», αναγνώριζε το ίδιο πρόβλημα με τη δημοκρατία.(...) Εξετάζοντας διάφορα πολιτικά συστήματα, ο Αριστοτέλης κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το σύστημα αυτό ήταν η καλύτερη ή ίσως η λιγότερο κακή- μορφή διακυβέρνησης. Αλλά αναγνώρισε ένα ελάττωμα: Η μεγάλη μάζα των φτωχών θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει τη δύναμη της ψήφου της για να καταλάβει την ιδιοκτησία των πλουσίων, πράγμα άδικο. Ο Μάντισον και ο Αριστοτέλης κατέληξαν σε αντίθετες λύσεις: Ο Aριστοτέλης συμβούλεψε να μειωθούν οι ανισότητες μέσω του κράτους πρόνοιας. Ο Μάντισον θεώρησε πως η απάντηση ήταν η λιγότερη δημοκρατία. Στα τελευταία του, ο Τόμας Τζέφερσον, ο άνδρας που συνέταξε τη Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας των ΗΠΑ, αποτύπωσε την ουσιαστική φύση της σύγκρουσης, η οποία κάθε άλλο παρά έχει τελειώσει. Ο Τζέφερσον είχε σοβαρές ανησυχίες σχετικά με την ποιότητα και την τύχη του δημοκρατικού πειράματος. Διέκρινε τον κόσμο σε «αριστοκράτες και δημοκράτες».

Πολιτική κηδεμονία και ελευθεριακή παράδοση Οι αριστοκράτες είναι «εκείνοι που φοβούνται και δεν εμπιστεύονται τον λαό και θα ήθελαν να συγκεντρώσουν όλες τις εξουσίες στα χέρια των ανώτερων τάξεων.» Οι δημοκράτες, αντίθετα, «θα ταυτιστούν με τον λαό, έχουν εμπιστοσύνη σε αυτόν, τον αγαπούν και τον θεωρούν ως τον πιο ειλικρινή και ασφαλή, αλλά όχι τον πιο σοφό θεματοφύλακα του δημοσίου συμφέροντος.» Είναι (λοιπόν) αυτή η πολιτική κηδεμονία που η γνήσια ελευθεριακή παράδοση επιδιώκει να διαλύσει και να ξαναχτίσει από τα κάτω, ενώ αλλάζει επίσης τη βιομηχανία ή, όπως το έθεσε ο Ντιούι, «από μία φεουδαρχική σε μια δημοκρατική κοινωνική τάξη», υπό τον έλεγχο των εργαζομένων, με σεβασμό της αξιοπρέπειας του παραγωγού ως γνήσιου προσώπου, και όχι σαν εργαλείου στα χέρια των άλλων. Όπως ο Τυφλοπόντικας του Καρλ Μάρξ, «ο παλιόφιλος ο τυφλοπόντικας μας που ξέρει να σκάβει υπόγεια, για να αναδυθεί»- η ελευθεριακή παράδοση είναι πάντα κοντά στην επιφάνεια, πάντα έτοιμη να κάνει την εμφάνισή της, μερικές φορές με μη αναμενόμενους τρόπους που εκπλήσσουν, επιδιώκοντας αυτό που θεωρώ ότι είναι μια λογική προσέγγιση για το κοινό καλό. ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΓΙΑΜΑΛΗ

Το πλήρες κείμενο της διάλεξης του Νόαμ Τσόμσκι που δόθηκε στις 6 Δεκεμβρίου 2013 στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια της Νέας Υόρκης, είναι αναρτημένο στον ιστότοπο της «Αυγής» (www.avgi.gr)

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΚΟΣΜΟΣ

45

ΑΠΟ ΤΟΝ ΜΠΕΡΛΙΝΓΚΟΥΕΡ ΣΤΟΝ... ΜΑΡΚΙΟΝΕ

Η Fiat εγκαταλείπει την Ιταλία και τους εργαζόμενους ΤΟΥ ΑΡΓΥΡΗ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΥ

Η Fiat εγκαταλείπει την Ιταλία, μετατρέπεται στην FCA με νομική έδρα στην Ολλανδία και φορολογική έδρα στη Βρετανία. Η θυγατρική της σουηδικής Electrolux στην Ιταλία ανακοίνωσε μια εκβιαστική μείωση μισθών έως και κατά 50% για όσους δεν απολυθούν, ενώ ήδη τον Δεκαπενταύγουστο μια σειρά μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις είχαν «μετακομίσει» προς Ανατολάς... ξεχνώντας να ενημερώσουν τους εργαζόμενούς τους. Η Ιταλία έχει περάσει για τα καλά στη μεταβιομηχανική της εποχή. Οι βιομηχανικές ζώνες της κοιλάδας του Πάδου, από το Τορίνο, το Μιλάνο έως και τη Βενετία, έχουν σταματήσει εδώ και καιρό να βρίσκονται στην πρωτοπορία της καινοτομίας, του σχεδιασμού, της τεχνολογίας. Στον Τάραντα της Απουλίας η μεγαλύτερη ευρωπαϊκή χαλυβουργία Ilva δίνει μάχη για να σταθεί στα πόδια της μετά τα σκάνδαλα για τη μόλυνση που προκαλεί στον πληθυσμό, προκαλώντας τριγμούς ακόμη και στον κυβερνήτη της περιφέρειας Νίκι Βέντολα, τον ηγέτη της Αριστεράς Οικολογίας Ελευθερίας. Οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις που αποτελούσαν τη ραχοκοκαλιά της ιταλικής

οικονομίας έχουν καταρρεύσει. Η Ιταλία, όπως και ο υπόλοιπος ευρωπαϊκός Νότος, παράγει σήμερα μόνο... ανέργους. Η συγχώνευση της Fiat με την αμερικανική Chrysler αποτελούσε εδώ και δύο χρόνια έναν γόρδιο δεσμό για τους εργαζόμενους του ομίλου στην Ιταλία και γενικότερα στην Ευρώπη. Η Fiat διατηρεί ένα ουσιαστικό προνόμιο στην Ιταλία να κατασκευάζει σχεδόν σε κατάσταση μονοπωλίου αυτοκίνητα. Ο σοσιαλιστής πρωθυπουργός Κράξι, που πέθανε φυγόδικος στην Τυνησία, της «χάρισε» την Alfa Romeo, μαζί με τα σχεδιαστήρια και την τεχνογνωσία της. Ο πρώην σοσιαλιστής Μπερλουσκόνι της διασφάλισε μια πολιτική και επιχειρηματική ασυδοσία. Ο διευθύνων σύμβουλος της FIAT Μαρκιόνε μεταχειρίζεται εδώ και χρόνια τους εργαζόμενους σαν μια απλή... μεταβλητή. Η μεγαλύτερη ιταλική αυτοκινητοβιομηχανία δεν συμμετέχει εδώ και καιρό στην Ομοσπονδία Βιομηχανίας Confindustria. Ο Μαρκιόνε την έβγαλε για να μην αναγκάζεται πλέον να σέβεται τις συλλογικές συμβάσεις και μια σειρά προστατευτικούς εργατικούς νόμους. Στο Πομιλιάνο ντ’ Αρκο στη Νάπολη απέλυσε όλους τους εργαζόμενους και επαναπροσέλαβε ό-

σους ήθελε στο όνομα μιας άλλης εταιρείας, προσπαθώντας να πετάξει έξω από τους εργασιακούς χώρους το «ενοχλητικό» συνδικάτο Εργατών Μετάλλου FIOM CGIL του επίσης «ενοχλητικού» Λαντίνι. Δεν είναι τυχαίο ότι η FIOM CGIL αποτελεί αυτή τη στιγμή τον κορμό της αντίστασης των εργαζομένων της Electrolux εναντίον των εκβια-

σμών της εταιρείας να καταργήσει στην ουσία τα πριμ, να μειώσει δραστικά τα ωράρια εργασίας και τις αποδοχές των εργαζομένων κατά 50% με μοναδικό αντάλλαγμα για τους «τυχερούς» να μην χάσουν τη... δουλεία τους. Αυτές τις ημέρες αρκετοί θυμήθηκαν το Μπερλίνγκουερ, που έδωσε μια επική μάχη με τους εργαζόμε-

νους τους FIAT το 1980 για να εξαναγκάσει τη FIAT του Ανιέλι να μην κάνει 14.000 απολύσεις και να βάλει στο ταμείο ανεργίας άλλους 22.000 εργάτες. Ο Μπερλίνγκουερ και το Ιταλικό Κ.Κ. δεν κατάφεραν να σώσουν όλους τους εργαζόμενους της FIAT, όπως δεν κατάφεραν να αποτρέψουν την κατάργηση της αυτόματης τιμαριθμικής αναπροσαρμογής που επέβαλε ο Κράξι. Έδωσαν όμως και εκεί μια σκληρή μάχη ζητώντας ένα δημοψήφισμα. Σήμερα στην Ιταλία δεν υπάρχει ένα ισχυρό πολιτικό υποκείμενο στο οποίο να αναφέρονται οι εργαζόμενοι. Το Δημοκρατικό Κόμμα, χάρις στον Βελτρόνι και τον Ντ’ Αλέμα, είναι «ουδέτερο» ανάμεσα στην εργασία και το κεφάλαιο, η Αριστερά Οικολογία Ελευθερία δεν ενδιαφέρεται για τις «βιομηχανικές σχέσεις» και η Κομμουνιστική Επανίδρυση πολύ εξασθενημένη για να διαμορφώσει ένα σοβαρό κλίμα αντίστασης και αντιπολίτευσης. Η Ιταλία συμμετέχει τυπικά στο G8. H αποβιομηχάνισή της δεν σηματοδοτεί μόνο την παρακμή του βιομηχανικού και οικονομικού της μοντέλου, αλλά και την ανάγκη να αναζητήσει μια νέα πορεία στη Μεσόγειο, την Ευρώπη και τον κόσμο.

«Χάρτα της Λαμπεντούζα» για μια Μεσόγειο που ενώνει Δεκάδες ιταλικοί σύλλογοι, δίκτυα, οργανώσεις, κινήματα, συνδικάτα, νομικοί, ομάδες κοσμικών και θρησκευόμενων, αλλά και από διάφορες χώρες της Ευρώπης και της Βορείου Αφρικής, θα συνυπογράψουν σήμερα τη «Χάρτα της Λαμπεντούζα» στο νησί του οποίου η θάλασσα έχει μετατραπεί στο μεγαλύτερο υγρό νεκροταφείο της Μεσογείου. «Ξεκινήσαμε να γράφουμε τη ‘Χάρτα στη Λαμπεντούζα’, γιατί φανταζόμαστε ότι υπάρχουν άλλα δικαιώματα και σε μια άλλη Μεσόγειο για τους μετανάστες», υπογράμμισαν οι διοργανωτές της Melting Post Europa, που στοχεύουν σε μια νέα πολιτική για την υποδοχή και την ένταξη των μεταναστών, με την κατάργηση του εγκλήματος της παράνομης εισόδου στην Ιταλία, το οριστικό κλείσιμο των Κέντρων Υποδοχής Μεταναστών (CIE), που «αποτελούν μια πραγματική εθνική ντροπή» για την Ένωση Κοινωνικών Συνεταιρισμών Legacoopsociali, και την αναδιάρθρωση των Κέντρων Προσφύγων και Αιτούντων Ασύλου (Cara) με την κατάργηση των μεγάλων κέντρων και τη φιλοξενία σε αυτά για μικρές περιόδους. Η ουσιαστική σύνταξη της «Χάρ-

τας» ξεκίνησε την Παρασκευή με το άνοιγμα της τριήμερης συζήτησης και αντιμετωπίζει μια σειρά σημαντικών προβλημάτων για τη μεταναστευτική πολιτική, προβλέποντας, μεταξύ άλλων, τις ελευθερίες της μεταναστευτικής ροής, της επιλογής, αλλά και της αντίστασης. Για τους διοργανωτές ο αγώνας για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Ευρώπη θα συνεχιστεί μέχρι να βρουν «χώρο» στον κάθε άνθρωπο, χωρίς διακρίσεις φυλής και θρησκείας.

Ιδιαίτερη αίσθηση προκάλεσε στους διοργανωτές της «Χάρτας» η παρέμβαση της δημάρχου της Λαμπεντούζα Τζιούζι Νικολίνι και πολιτών που ανέδειξαν το δράμα ενός νησιού που έχει καταδικαστεί από την ιταλική κυβέρνηση και την ευρωπαϊκή πολιτική να ζει μια διαρκή φρίκη, χωρίς να μπορεί να αντιδράσει ουσιαστικά για να αλλάξει τις τύχες των ανθρώπων του. Η «Χάρτα της Λαμπεντούζα» εγκρίθηκε το βράδυ του Σαββάτου από

τη συνέλευση συλλόγων, κινημάτων, δικτύων και οργανώσεων, ενώ σήμερα Κυριακή θα συζητηθεί η ατζέντα των κοινών κινητοποιήσεων σε τοπικό και ευρωπαϊκό επίπεδο και τα δίκτυα διαμέσου των οποίων θα ξεκινήσουν οι επόμενες εκστρατείες και πρωτοβουλίες. Η «Χάρτα της Λαμπεντούζα» αποτελεί ένα είδος συνταγματικής συμφωνίας ανάμεσα σε αυτούς που πιστεύουν στη δυνατότητα επαναθεμελίωσης μιας νέας Ευρώπης, όπου

η ελευθερία και τα δικαιώματα των πολιτών της θα στηρίζονται στην αρχή ότι κανένα ανθρώπινο ον δεν θα μπορεί να υπομένει τη βία και την αυθαίρετη κράτηση, ούτε θα διακινδυνεύει τη ζωή του για να μεταναστεύσει. Η Λαμπεντούζα μετατράπηκε για ένα τριήμερο στην πολιτική πρωτεύουσα της Ευρώπης, απορρίπτοντας τον ρόλο του προμαχώνα του «Οχυρού Ευρώπη», που αρνείται να σεβαστεί και να προσφέρει τα ίδια δικαιώματα για όλους τους ανθρώπους. «Για τη Λαμπεντούζα, κάθε άνθρωπος θα είναι ευπρόσδεκτος. Για εμάς οι ναυαγοί που φθάνουν στο νησί μας είναι πρώτα απ’ όλα άνθρωποι. Δεν μας ενδιαφέρει εάν έχουν κάποιο χαρτί μαζί τους», τόνισε η δήμαρχος Νικολίνι, απαιτώντας μια νέα νομοθεσία, που να αντικαθιστά τον ρατσιστικό νόμο Φίνι και Μπόσι και τη λογική της αντιμετώπισης της μετανάστευσης σαν ένα πρόβλημα δημόσιας ασφάλειας που μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνο από τη δράση της αστυνομίας. «Η Μεσόγειος είναι μια θάλασσα που ενώνει και όχι μια θάλασσα θανάτου», συμπλήρωσε η Νικολίνι. ΑΡΓΥΡΗΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ

46

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΚΟΣΜΟΣ

Ένα UFO στη γαλλική πολιτική σκηνή...

της εβδομάδας

ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ ΤΣΕΡΕΖΟΛΕ

Η διαφορά μεταξύ των 160 χιλιάδων ατόμων, σύμφωνα με τους διοργανωτές, και των... 17 χιλιάδων, σύμφωνα με την αστυνομία, είναι μεγάλη. Τόση όση και μεταξύ των πολλών και ετερογενών ομάδων και γκρουπούσκουλων που πήραν μέρος σε μια πρωτόγνωρη διαδήλωση που αναστάτωσε το κέντρο του Παρισιού την περασμένη Κυριακή, από τη Βαστίλλη ως τις Invalides. Το μόνο που ένωνε τους δεκάδες χιλιάδες διαδηλωτές ήταν ένα σύνθημα: «Ολάντ παραιτήσου». Τα αιτήματά τους ποικίλα. Διαδήλωσαν κατά της αύξησης της φορολογίας, της ανεργίας, του γάμου για όλους, για τον περιορισμό έκφρασης ενός ρατσιστή και αντισημίτη καλλιτέχνη, του... εξισλαμισμού της Γαλλίας κ.ά. Ωστόσο εκείνο που προκάλεσε έκπληξη δεν ήσαν τόσο τα αιτήματα -γνωστά τα περισσότερα από αυτά-, όσο το ετερόκλητο, μακριά από κάθε είδους οργανωμένη έκφραση και πολιτικό σχηματισμό, της διαδήλωσης. Μιας διαδήλωσης που έμοιαζε να είναι η συνέχεια εκείνων των «κόκκινων σκούφων» στη Βρετάνη, συντηρητικής (και εργοδοτικής) έμπνευσης, που στρέφονταν κατά της κεντρικής εξουσίας. Αυτή τη φορά βρέθηκαν στους δρόμους του Παρισιού υπέρμαχοι της «παραδοσιακής οικογένειας», μικροβιοτέχνες, άνθρωποι όπως ο συγγραφέας Ρενώ Καμί, που πιστεύουν ότι η Γαλλία απειλείται με εξισλαμισμό, ακροδεξιά γκρουπούσκουλα, νέοι, οπαδοί της επιστροφής της βασιλείας, άνθρωποι που διαδήλωναν κατά της νομοθεσίας του «γάμου για όλους» καθώς και πολλοί που είχαν οργανωθεί μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Όπως για παράδειγμα οι «συνοριακοί εργάτες με την Ελβετία», «οργισμένοι καθολικοί», «αντίπαλοι της μητροπολιτικής Γαλλίας», μικρές ομάδες που κατήγγειλλαν τους μασόνους, τους Εβραίους, τη λέσχη Μπίλντεμπεργκ κ.ο.κ. Ένα δεύτερο χαρακτηριστικό είναι ότι πολλοί διαδήλωναν για πρώτη φορά στη ζωή τους... Τρίτο χαρακτηριστικό ήταν η ποικιλία των νεοναζιστικών ομάδων που έκαναν δυναμική εμφάνιση, αρνούμενες να εκθέσουν δημόσια τα αιτήματά τους και προκαλώντας μικροεπεισόδια. Ωστόσο τίποτε από αυτά δεν ανησύχησε ιδιαίτερα τους διαδηλωτές της «ημέρας οργής» (η οποία παραπέμπει στην Αποκάλυψη και την οργή του Θεού) κατά του προέδρου, ο οποίος ήταν ο συνδετικός κρίκος της διαδήλωσης που διοργανώθηκε κυρίως χάρη στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Μέσα σε μόλις 3 μήνες, 13.000 οπαδοί της ομώνυμης σελίδας στο Facebook, 2.000 στο Twitter. Και ένα μανιφέστο. «Έχουμε τουλάχιστον έναν λόγο να είμαστε οργισμένοι ενάντια σε αυτή την κυβέρνηση, που δεν ακούει τον λαό, πλήττει τους φορολογούμενους, οδηγεί στην πείνα τους αγρότες μας, θάβει τον στρατό μας, απελευθερώνει τους εγκληματίες, αποπροσανατολίζει τα παιδιά μας, διαστρέφει το σχολικό μας σύστημα, μειώνει τις ελευθερίες μας, δολοφονεί την ταυτότητά μας, καταστρέφει τις οικογένειές μας»... Διοργανωτές «ανώνυμοι πολίτες»... Ωστόσο ο πυρήνας των διοργανωτών, σύμφωνα με τον γαλλικό Τύπο, ήταν εκείνος που διοργάνωσε επί εβδομάδες τις διαδηλώσεις κατά του «γάμου για όλους» και της υπουργού Δικαιοσύνης, Κριστιάν Τομπιρά, ως ότου ψηφίστηκε ο νόμος. Θα υπάρχει άραγε συνέχεια; Και τι είδους; Και κατά πόσο θα μπολιάσουν αυτές οι υπερσυντηρητικές, φοβικές ιδέες και θεματολογίες τον δημόσιο διάλογο και κυρίως την οργανωμένη έκφρασή του, το δεξιό UMP του Φρανσουά Κοπέ, που συχνά - πυκνά φλερτάρει με ακραίες ιδέες αλλά και την ακροδεξιά Λεπέν; Με δεδομένη την επιτυχία του εγχειρήματος στην πρωτεύουσα, το UFO της ετερόκλητης, συντηρητικής, μη πολιτικά οργανωμένης διαδήλωσης μάλλον θα κάνει και νέες «πτήσεις»... Ήδη δεξιά και ακροδεξιά επιτελεία σκύβουν επάνω του με ενδιαφέρον...

ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΗ ΚΡΙΣΗ

Η Αμερική πνίγει τις αναδυόμενες οικονομίες Το αφεντικό της πολυτέλειας, ο Μπερνάρ Αρνό του ομίλου LVMH (Louis Vuitton Moet Hennessy) αντιμετωπίζει με αισιοδοξία το 2014. Γιατί όχι; Η κρίση δεν άγγιξε τους πελάτες του το 2013, ούτε στην Ευρώπη της κρίσης, ούτε στην Αμερική ούτε -ακόμη περισσότερο- στις αναπτυσσόμενες χώρες, όπου ένα μπουκάλι από τη συνηθισμένη σαμπάνια του κοστίζει όσο οι μισθοί τριών μηνών που βγάζουν οι ράφτρες των αγαπημένων αξεσουάρ της καλής κοινωνίας, ακόμη κι αν τελικά είναι «μαϊμού»... Ο γαλλικός όμιλος που θεωρείται το βαρόμετρο της βιομηχανίας πολυτελών ειδών, παρουσίασε και το 2013 αύξηση τζίρου και κερδών. Το μόνο που πονοκεφαλιάζει τον Αρνό για την κερδοφορία του ομίλου του το 2014, είναι οι αναταράξεις στις αναπτυσσόμενες χώρες, που ξεκίνησαν αυτόν τον Ιανουάριο, και σύμφωνα με τους περισσότερους αναλυτές θα κρατήσουν ακόμη πολύ. Το σάλπισμα εξόδου Πού οφείλονται όμως αυτές οι αναταράξεις; Πρωτίστως στην απόφαση της αμερικανικής κεντρικής τράπεζας να σταματήσει αφειδώς να τυπώνει χρήμα. Tapering λέγεται η διαδικασία στα «κινέζικα» των αγορών και η υπογράμμιση είναι στο «αφειδώς». Μέχρι το τέλος του 2013, η Fed αγόραζε κάθε μήνα κρατικά ομόλογα αξίας 85 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Τον Ιανουάριο τα έκανε 75 δισ. και την περασμένη Τετάρτη αποφάσισε ότι τον Φεβρουάριο θα γίνουν 65 δισ. Αυτή την τελευταία συνεδρίαση, με επικεφαλής της Fed τον Μπεν Μπερνάνκι, οι αναδυόμενες χώρες την περίμεναν με ιδιαίτερη αγωνία- ελπίζοντας σ’ ένα θαύμα, που ωστόσο δεν έγινε. Εδώ και πολλούς μήνες ήταν γνωστό ότι οι Αμερικανοί ήθελαν να

κλείσουν σταδιακά τις στρόφιγγες, αλλά επειδή μέχρι το τέλος του 2013 το καθυστερούσαν - κυρίως λόγω της μη ικανοποιητικής μείωσης της ανεργίας στο εσωτερικό τους- κάποιοι ήλπιζαν σε νέες καθυστερήσεις. Οι λιγότερο... αισιόδοξοι, πάντως, είχαν φροντίσει να ξεκινήσουν τη μεγάλη έξοδο από τις αναδυόμενες χώρες, τόσο από τα χρηματιστήρια, όσο κι από τις αγορές συναλλάγματος και ομολόγων. Μέσα σε λίγες μέρες, απέσυραν περί τα 8 δισεκατομμύρια δολάρια από τα χρηματιστήρια της Τουρκίας, της Αργεντινής, της Βραζιλίας, της Κίνας, της Ινδίας, της Νότιας Αφρικής κ.λπ., ενώ από τις αρχές της χρονιάς οι ισοτιμίες των νομισμάτων των περισσότερων αναδυόμενων χωρών- των ευρωπαϊκών εκτός Ευρωζώνης, και της Ρωσίας συμπεριλαμβανομένων- έχουν πάρει την κατιούσα. Τουρκία και Αργεντινή Τις μεγαλύτερες πιέσεις δέχτηκαν το πέσο της Αργεντινής και η τουρκική λίρα. Η Αργεντινή δεν είχε αρκετά αποθέματα στην κεντρική τράπεζα της για να φρενάρει την κατρακύλα, οπότε η κυβέρνηση του Μπουένος Άιρες επέβαλε όριο αγοράς συναλλάγματος στα 2.000 δολάρια τον μήνα. Αυτός ο περιορισμός προκάλεσε μεν περαιτέρω πρώτη της ισοτιμίας του πέσο στη μαύρη αγορά, αλλά μεσοπρόθεσμα φιλοδοξεί να σταματήσει την αιμορραγία. Στην Τουρκία αντίθετα η κεντρική τράπεζα είχε αποθέματα. Και τα έριξε για να συγκρατήσει την κατρακύλα της λίρας- ανεπιτυχώς. Οπότε, και παρά την εκφρασμένη αντίθεση του πρωθυπουργού της χώρας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, αποφάσισε να ανεβάσει δραστικά τα επιτόκια για να φρενάρει την έξοδο ξένων κεφαλαίων. Το βασικό επιτόκιο εκτινάχθηκε

από το 4,5% στο 10%, ενώ το επιτόκιο της διατραπεζικής από το 7,5% στο 12%. Το αν η κίνηση αυτή θα έχει τα επιθυμητά αποτελέσματα μένει να φανεί. Με αύξηση επιτοκίων αντιδρούν οι περισσότερες αναδυόμενες χώρες. Το θέμα είναι εάν η αντίδραση αυτή θα δελεάσει τους κερδοσκόπους να μην πάρουν τα κεφάλαια τους και φύγουν. Από το 2009 και μετά επένδυαν σωρηδόν στις αναδυόμενες οικονομίες, αφού οι αποδόσεις στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ θεωρούνταν αμελητέες. Ακόμη και τα ασφαλιστικά ταμεία έσπευδαν να επενδύσουν τα χρήματα των ασφαλισμένων τους στην Τουρκία. Ωστόσο, με το που στάλθηκε το μήνυμα από τη Fed, η «αγέλη» άλλαξε πορεία. Οι επενδυτές αποφάσισαν να γυρίσουν... σπίτι. Η έξοδος αυτή πλήττει ιδιαίτερα χώρες με μεγάλα ελλείμματα στο εμπορικό τους ισοζύγιο, όπως η Βραζιλία, η Τουρκία, η Ινδονησία και η Ινδία. Καθώς εισάγουν περισσότερο απ’ ό, τι εξάγουν, η υποτίμηση των νομισμάτων τους κάνει την κατάσταση εκρηκτική και για τους κοινούς θνητούς. Το παρανοϊκό στην όλη υπόθεση είναι η ουσιαστική αδιαφορία για την πραγματική οικονομία. Η αγέλη τραβάει κεφάλαια από τις αναδυόμενες χώρες, παρά το γεγονός ότι οι ρυθμοί ανάπτυξης τους παραμένουν «ονειρικοί» για τις ΗΠΑ ή την Ευρώπη. Τις «τιμωρούν» διότι τώρα οι οικονομίες τους τρέχουν με ρυθμό «μόνο» 5%, αντί του -κατά μέσο όρο- 8% των προηγούμενων χρόνων. Και όπως πάντα αυτή η «επιβράδυνση» πλήττει κυρίως τους φτωχότερους, συμπιέζει τα μεροκάματα, και αυξάνει το κόστος ζωής. Ενίοτε πλήττονται και οι όμιλοι πολυτελών προϊόντων, όπως ο LVMH, αλλά υπό την έννοια, ότι... φρενάρει η κερδοφορία τους.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΚΟΣΜΟΣ

47 ΑΠΟ ΤΟΝ ΝΙΚΟ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗ n.kyriakidis@avgi.gr

Οι συνομιλίες για τη Συρία και οι ξεχασμένοι άμαχοι ΙΕΡΟΥΣΑΛΗΜ: ΠΑΝΟΣ ΧΑΡΙΤΟΣ

Η συνάντηση της Γενεύης ολοκληρώθηκε δίχως κάποια συμφωνία ή έστω κάποιο κείμενο αρχών και θέσεων που να αποδέχονται οι δύο πλευρές. Βεβαίως έπειτα από τρία και πλέον χρόνια εμφυλίου πολέμου θα αποτελούσε ουτοπία ή διπλωματική φαντασίωση το όποιο σενάριο ουσιαστικής προσέγγισης. Το γεγονός της συνάντησης από μόνο του είναι ένα κάποιο επίτευγμα. Ο δρόμος της προσέγγισης θα είναι μακρύς και τουλάχιστον σε πρώτη φάση αυτό που αναμένεται είναι μέσα από διαδοχικές συναντήσεις να οριστικοποιηθεί το σχήμα και να αναδειχθούν τα πρόσωπα εκείνα τα οποία θα μπορέσουν να ηγηθούν των διαπραγματεύσεων. Το μεγάλο ζητούμενο αυτής της συνάντησης δεν ήταν σε καμία περίπτωση η παύση των εχθροπραξιών. Το στοίχημα για τον ΟΗΕ ήταν να καταφέρουν να περάσουν σε αποκλεισμένες περιοχές τρόφιμα και φάρμακα για τους αμάχους, κάτι το οποίο εκ των πραγμάτων αποδεικνύεται ότι απέτυχαν. Ήδη από την πρώτη μέρα των επαφών στη Γενεύη, τα Ηνωμένα Έθνη προετοίμασαν έναν

μεγάλο αριθμό φορτηγών με τρόφιμα που προορίζονταν για τον τομέα της παλαιάς πόλης της Χομς. Στην περιοχή που βρίσκεται υπό τον έλεγχο των ανταρτών, οι κάτοικοι δεν έχουν πρόσβαση σε φαγητό και πόσιμο νερό. Η ανθρωπιστική βοήθεια δεν έφτασε ποτέ στον προορισμό της, αφού δεν δόθηκε το πράσινο φως από τις κυβερνητικές δυνάμεις για τη μετακίνηση των φορτηγών. Σε μια άλλη περίπτωση, αυτή του παλαιστινιακού προσφυγικού καταυλισμού Γιαρμούκ, που βρίσκεται στην περιφέρεια της Δαμασκού, οι αριθμοί φανερώνουν και την πραγματικότητα για τους εγκλωβισμένους. Ο καταυλισμός βρίσκεται υπό τον έλεγχο των ανταρτών. 18.000 και πλέον πρόσφυγες βρίσκονται εντός αυτού. Ρεύμα και πόσιμο νερό δεν υπάρχουν. Η τελευταία φορά που έφτασε ανθρωπιστική βοήθεια στους εγκλωβισμένους ήταν στις 21 Ιανουαρίου με 138 δέματα φαγητού. Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, οι εγκλωβισμένοι λιμοκτονούν καθημερινά, δίχως επίσης καμία πρόσβαση σε φάρμακα και ιατρική φροντίδα. Από τις 21 Ιανουαρίου και τα 138 πακέτα φαγητού, κατάφεραν μόλις πριν από επτά ημέρες να προωθήσουν ένα φορτίο με ανθρωπιστική

βοήθεια. 900 πακέτα φαγητού, εκ των οποίων μόνο τα 720 παραδόθηκαν. Στην αναφορά του ο υπεύθυνος της αποστολής των Ηνωμένων Εθνών που παρέδωσε το φορτίο εντός του καταυλισμού έγραψε «βρίσκομαι στη δυσάρεστη θέση να σας ανακοινώσω ό,τι δεν μπορώ να βρω τις κατάλληλες λέξεις για να περιγράψω τις εικόνες που εκτυλίχθηκαν κατά την παράδοση του φαγητού. Ίσως η λέξη χάος να είναι κοντά σε αυτό που βιώσαμε, ωστόσο σίγουρα δεν αρκεί για την απόλυτη μεταφορά και κατανόηση της κατάστασης». Στο πεδίο της ένοπλης αντιπαράθεσης, η κατάσταση περιπλέκεται ολοένα και περισσότερο. Τρεις ένοπλες ισλαμικές οργανώσεις δραστηριοποιούνται στο πλαίσιο της Τζιχάντ (ιερός πόλεμος). Αιχμή του δόρατος η ISIS (Ισλαμικό Κράτος του Ιράκ και της Συρίας) που αντιμάχεται τόσο τις δυνάμεις των ανταρτών, καθώς κι εκείνες του Άσαντ. Σύμφωνα με δυτικό διπλωμάτη, ήδη πριν από τη συνάντηση της Γενεύης, Ουάσιγκτον και Μόσχα φέρεται να έχουν καταλήξει σε μια άτυπη συμφωνία για τη διατήρηση του χάρτη ελέγχου των αντιμαχόμενων πλευρών στη Συ-

ρία στα σημερινά δεδομένα, ούτως ώστε μέσα από αυτή τη στασιμότητα να δημιουργηθούν προϋποθέσεις στήριξης του διαλόγου. Η Γενεύη θα «επαναληφθεί» -εκτός απροόπτου- στις 10 Φεβρουαρίου. Στόχος είναι η διατήρηση του διαλόγου, έστω κι αν για την ώρα δεν υπάρχουν αποτελέσματα και γίνεται παραγκωνισμός των εκφραστών σκληροπυρηνικών θέσεων. Η εκτίμηση που υπάρχει είναι πως, εφόσον η Μόσχα συμφωνήσει και πιέσει για την απομάκρυνση Άσαντ από την εξουσία, δημιουργούνται σοβαρές προϋποθέσεις για σύγκλιση μεταξύ αντιπολίτευσης και Σιιτών. Υπό αυτό το πρίσμα, θα άνοιγε ένα παράθυρο για τη διαχείριση της ανθρωπιστικής κρίσης. Ακόμα κι αν η Μόσχα αποδεχόταν την απομάκρυνση Άσαντ, διασφαλίζοντας πρώτα τα συμφέροντά της στην περιοχή, παραμένει η Τεχεράνη και η Χεζμπολάχ που σίγουρα δεν θα συναινέσουν στην αλλαγή του σημερινού Status Quo. Η διπλωματική επιβολή στη συριακή κρίση δεν θα είναι εύκολο εγχείρημα και η διαφορετικότητα των ζητουμένων συν την πληθώρα των εμπλεκομένων στον εμφύλιο καθιστούν την εξέλιξή του εντελώς απρόβλεπτη.

Blackphone vs NSA

Η αποκάλυψη του μεγάλου αδελφού της NSA φαίνεται πως έβαλε κάποιους στον πειρασμό να εκμεταλλευτούν και εμπορικά τον θόρυβο που δημιουργήθηκε. Το Blackphone είναι το νέο έξυπνο κινητό που έρχεται στον κόσμο μ’ έναν αποκλειστικό σκοπό: να δημιουργήσει... μαύρη τρύπα στα απανταχού μυστικά δίκτυα παρακολούθησης, ακόμα κι αυτά της διαβόητης NSA... Εστιάζοντας ειδικά στον τομέα της ασφάλειας, η νέα συσκευή θα «παρακάμπτει» τα γνωστά δίκτυα κινητής τηλεφωνίας, καθιστώντας δύσκολη ως αδύνατη την υποκλοπή επικοινωνιών και δεδομένων από τρίτους. Οι δημιουργοί της συσκευής διατείνονται πως η ιδιωτικότητα του χρήστη στον ψηφιακό κόσμο θα διαφυλάσσεται στον μέγιστο βαθμό. Πίσω από το εγχείρημα βρίσκεται ένας «συνεταιρισμός» με έδρα την Ελβετία, ανάμεσα στην αμερικανική εταιρεία Silent Circle που ειδικεύεται στις υπηρεσίες κρυπτογραφημένων τηλεπικοινωνιών και τη νεόκοπη ισπανική GeeksPhone, που κατασκευάζει κινητά τηλέφωνα. Η προσπάθεια υποστηρίζεται από πολλούς πρωτοπόρους της διαδικτυακής ασφάλειας, μεταξύ των οποίων κι ο 59χρονος Αμερικανός Φιλ Ζίμερμαν, συμπρόεδρος της Silent Circle και δημιουργός του PGP, του πλέον διαδεδομένου λογισμικού κρυπτογράφησης μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.

Justin go home Είναι δυνατόν ένας ξένος υπήκοος που ζει και εργάζεται στις ΗΠΑ με «πράσινη κάρτα» να συλλαμβάνεται για συμμετοχή σε επικίνδυνες κόντρες σε κατοικημένη περιοχή, οδηγώντας το νοικιασμένο σπορ αυτοκίνητό του υπό την επήρεια μαριχουάνας, αλκοόλ και φαρμάκων, και να τυγχάνει τόσο διακριτικής μεταχείρισης από τους ανθρώπους του νόμου; Ναι, αρκεί να είναι ο Τζάστιν Μπίμπερ... Σε κάθε άλλη περίπτωση, ισπανόφωνου, Ασιάτη, Λατινοαμερικάνου, φτωχού και άσημου μετανάστη, που θα τύχαινε να συλληφθεί επειδή εργαζόταν χωρίς χαρτιά σε κάποια φυτεία ή φάμπρικα, η αδέκαστη αμερικανική δικαιοσύνη θα είχε διατάξει την απέλασή του. Φαίνεται ωστόσο πως αυτή η... αδικία βαραίνει τις συνειδήσεις των Αμερικανών. Τόσο πολύ μάλιστα, που έφτασαν στο σημείο να ζητήσουν από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση να διατάξει την άμεση απέλαση του 19χρονου Καναδού «ποπ σταρ» από τις ΗΠΑ! Με συλλογή υπογραφών στην ιστοσελίδα We the People (εμείς ο λάος) -των διαδικτυακών ψηφοφο-

ριών του Λευκού Οίκου- περισσότεροι από 200.000 Αμερικανοί πολίτες καλούν την κυβέρνηση Ομπάμα να διατάξει την απέλαση του Μπίμπερ, χαρακτηρίζοντάς τον «επικίνδυνο» για την αμερικανική κοινωνία! «Εμείς, ο λαός των Ηνωμένων Πολιτειών, αισθανόμαστε ότι εκπροσωπούμαστε με λανθασμένο τρόπο στον κόσμο της ποπ κουλτούρας. Θα θέλαμε να δούμε τον επικίνδυνο, απερίσκεπτο, και καταστροφικό χρήστη ναρκωτικών Τζάστιν Μπίμπερ να απελαύνεται από τις ΗΠΑ και την πράσινη κάρτα του να ανακαλείται. Δεν απειλεί μόνον τη δημόσια ασφάλεια αλλά παράλληλα ασκεί απαίσια επιρροή στη νεολαία του έθνους μας» αναφέρει η δημόσια έκκληση, που έως την Παρασκευή είχε συγκεντρώσει τις υπογραφές 220.000 πολιτών. Σημειώνεται ότι ο κατώτατος αριθμός υπογραφών που απαιτείται για να υπάρξει παρέμβαση του προέδρου σε μια διαδικτυακή έκκληση είναι οι 100.000. «Εμείς ο λαός θα θέλαμε να δούμε τον Τζάστιν Μπίμπερ έξω από την κοινωνία μας» καταλήγει το σχετικό κείμενο...

Blackphone και παραλλαγή... Το λειτουργικό του Blackphone, που ονομάζεται PrivatOS, είναι μια παραλλαγή του Android με ιδιαίτερες, «παραμετροποιήσιμες» λειτουργίες στον τομέα της ασφάλειας. Οι χρήστες θα μπορούν να κάνουν και να δέχονται κλήσεις φωνής και βίντεο, να ανταλλάσσουν μηνύματα κειμένου, να μεταφέρουν και να αποθηκεύουν αρχεία, «ανεξαρτήτως των υπαρχόντων εμπορικών δικτύων» κινητής τηλεφωνίας. Για ευνόητους λόγους, τα ακριβή τεχνικά χαρακτηριστικά της συσκευής δεν αποκαλύφθηκαν, ωστόσο ο επικεφαλής της Silent Circle, Mike Janke, επισημαίνει ότι πρόκειται για ένα άκρως εξελιγμένο τηλέφωνο. Το Blackphone πρόκειται να παρουσιαστεί επίσημα στη Βαρκελώνη στις 24 Φεβρουαρίου στο πλαίσιο της διοργάνωσης του «παγκόσμιου κογκρέσου κινητής τηλεφωνίας» (MWC). Το αν είναι όντως μια αποτελεσματική συσκευή αντι-παρακολούθησης ή απλώς ένα ακόμη κόλπο του μάρκετινγκ, μένει να αποδειχτεί στην πράξη...

48 ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΝΤΑΙΟ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΙΔΗ

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΠΕΡΙΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ

Από τη Μπαρντό στην Τριερβελέρ Η κυβέρνηση σκοτώνει το ποιοτικό βιβλίο Πάντα υπάρχει κάποιος φωστήρας γραφειοκράτης, στις Βρυξέλλες ή στην Αθήνα, ο οποίος αποφασίζει ότι, για το καλό μας, πρέπει να καταστρέψει και όσα λίγα θετικά στοιχεία μπορούμε να έχουμε στη νομοθεσία της χώρας μας. (Εκτός κι αν δεν είναι απλώς φωστήρας αλλά διπλός, τεράστιος, επιτήδειος φωστήρας, που παίρνει τις μίζες του από μεγάλες εταιρείες για να προωθήσει συγκεκριμένα συμφέροντα που μυρίζουν ολιγοπώλιο). Η ενιαία τιμή του βιβλίου είναι ένα μέτρο που ισχύει σχεδόν σε όλη την Ευρώπη και που σκοπό έχει να προστατεύσει αφενός τους καταναλωτές και αφετέρου τους εκδότες και τους μικρούς βιβλιοπώλες. Η ενιαία τιμή καθορίζει ότι για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα (στην Ελλάδα τα δύο χρόνια) η τιμή του βιβλίου δεν μπορεί να αυξηθεί ή να μειωθεί πέρα από κάποια συγκεκριμένα όρια (στην Ελλάδα το 10% της τιμής εξωφύλλου). Το μέτρο επιτρέπει στο μικρό βιβλιοπωλείο να ανταγωνίζεται επί ίσοις όροις (ή εν πάση περιπτώσει όσο αυτό είναι δυνατόν) τις μεγάλες αλυσίδες, και στους εκδότες να συνεχίσουν να εκδίδουν βιβλία που δεν θα έχουν ως μοναδικό τους κριτήριο το εμπόριο και τα μεγάλα τιράζ. Αν, για παράδειγμα, καταργηθεί η ενιαία τιμή, μια τεράστια αλυσίδα (ας πούμε το Άμαζον) θα μπορεί να ανεβοκατεβάζει τις τιμές όπως εκείνη θα θέλει, εξαφανίζοντας σιγά-σιγά τους άλλους βιβλιοπώλες οι οποίοι δεν θα μπορούν να παρακολουθούν τους ελιγμούς της. Κι όταν η αλυσίδα αυτή γίνει μονοπώλιο ή σχεδόν, τότε θα μπορεί να εκβιάζει ποικιλοτρόπως τους εκδότες: θα μπορεί να ζητάει υπερβολικές εκπτώσεις (λέγεται ότι σε κάποιες χώρες το Άμαζον απαιτεί από τους εκδότες εκπτώσεις της τάξης του 75%, αφήνοντας τον εκδότη με ένα μίζερο 25% να πληρώνει δικαιώματα, χαρτί, συγγραφείς, μεταφραστές, εκτύπωση, βιβλιοδεσία κ.λπ. κ.λπ.) Αυτό, όπως είναι εμφανές, θα αυξήσει την ανεργία και θα εξαφανίσει τα ποιοτικά και μη εμπορικά βιβλία από την αγορά και θα δίνει το δικαίωμα στο μονοπώλιο να επιλέγει αυτό τα βιβλία που θα πουλάει. Στην καλύτερη λοιπόν περίπτωση η κατάργηση της ενιαίας τιμής του βιβλίου είναι μια αψυχολόγητη και ανεπαρκής ενέργεια, στη χειρότερη ένα μέτρο που εξυπηρετεί πονηρούς σκοπούς. Το χειρότερο είναι ότι έτσι όπως το προωθεί για ψήφιση η κυβέρνηση, μαζί με άλλα άσχετα μεταξύ τους μέτρα, ούτε σοβαρή συζήτηση μπορεί να γίνει ούτε δίνεται η ευκαιρία στους βουλευτές να ψηφίσουν κατά συνείδηση. Τόσο ο κ. Σαμαράς όσο και ο κ. Βενιζέλος υπήρξαν υπουργοί Πολιτισμού. Να υποθέσουμε ότι, παρά το μηδαμινό ενδιαφέρον που έδειξαν για τα θέματα του βιβλίου, θα μπορούσαν να το ξανασκεφτούν;

Την περασμένη εβδομάδα γράφαμε για τα ιδεολογικά πισωγυρίσματα της (ελληνικής) συντηρητικής παράταξης. Σήμερα θα γράψουμε για τα πισωγυρίσματα της (γαλλικής, αλλά και η ελληνική δεν πάει πίσω) προοδευτικής παράταξης. Στα μέσα της δεκαετίας του ‘50 ενώ μαινόταν ο πόλεμος της Αλγερίας και η γαλλική Δεξιά έκανε ό,τι μπορούσε για να κρατήσει την αποικία γαλλική, στον κινηματογράφο εμφανίστηκε ένα θηλυκό που έμελλε να αλλάξει για πάντα την εικόνα του γυναικείου πρότυπου σε όλο τον κόσμο. Η σεξουαλικότητά της δεν είχε καμιά σχέση με το φτιασιδωμένο μοντέλο της Μέριλιν Μονρόε, η γύμνια της είχε κάτι από τη φυσικότητα ενός ζώου, τα χτενίσματά της δεν είχαν γνωρίσει ποτέ τους κομμωτήριο, και η σχέση της με τους άντρες ήταν μια διαρκής διεκδίκηση μιας πρωτόφαντης ισότητας. Το όνομά της Μπριζίτ Μπαρντό. Τη λάτρευαν εκατομμύρια άντρες σε όλο τον κόσμο, και τη μισούσαν άλλοι τόσοι, όλοι όσοι στο πρόσωπό της έβλεπαν τον κίνδυνο να ξεπεραστεί ο συντηρητικός μικροαστισμός που ήθελε παγιωμένες τις σχέσεις των δύο φύλων και τις «πατροπαράδοτες» ηθικές και σεξουαλικές αξίες. Ήταν τέτοια η λύσσα του κατεστημένου κατά της Μπαρντό που ακόμα και η φιλοφασιστική και εθνικιστική οργάνωση OAS (ιδρύθηκε το 1961 με το σύνθημα «η Αλγερία να μείνει γαλλική») απειλούσε να την σκοτώσει αναγκάζοντας την ηθοποιό να συνοδεύεται για κάποιους μήνες από αστυφύλακες στις μετακινήσεις της. Όμως το ποτάμι δεν πήγαινε πίσω. Η Αλγερία δεν έμεινε γαλλική και οι γυναίκες άλλαξαν για πάντα νο-

οτροπία - και εμφάνιση. Πολλά χρόνια αργότερα, και ενώ η Γαλλία στη συνείδηση όλης της υφηλίου πήρε τη θέση της κοινωνικά πιο προοδευτικής χώρας, με έναν λαό που δεν σήκωνε μύγα στο σπαθί του στο θέμα των ατομικών και ιδιωτικών δικαιωμάτων, ξαφνικά κάτι φάνηκε να αλλάζει. Η γερασμένη Μπαρντό ξέχασε τον παλιό, καλό της εαυτό και έγινε συντηρητικότερη των συντηρητικών, ο νόμος που επέτρεπε τον γάμο μεταξύ ανθρώπων του ιδίου φύλου κατέβασε στους δρόμους εκατομμύρια ανθρώπους που κραύγαζαν ότι με τον νόμο θα πεθάνει η αγία παραδοσιακή οικογένεια (λες κι ο νόμος επέβαλε ένα πρότυπο γάμου) και ο σεξουαλικά υπερδραστήριος αλλά ικανότατος για τη θέση του Προέδρου Στρος Καν είδε να γίνεται ρεντίκολο από τα ΜΜΕ όλου του κόσμου - ανάμεσά τους, πρώτα και καλύτερα, τα γαλλικά. Η εμφανής πλέον αλλαγή στα ήθη ήρθε να ολοκληρωθεί με την υπέρμετρη δημοσιότητα που δόθηκε στον χωρισμό του Ολάντ από τη σύντροφό του Τριερβελέρ και την ερωτική του σχέση με μια ηθοποιό. Τόση δημοσιότητα δεν είχε δοθεί ποτέ σε μια καθαρά ιδιωτική υπόθεση, ούτε καν όταν αποκαλύφθηκε ότι ο Μιτεράν είχε μια εξώγαμη κόρη. Και να σκεφτεί κανείς ότι, σύμφωνα με τα μικροαστικά μέτρα και σταθμά, δεν υπήρχε καν γάμος, και ότι ο τίτλος της «πρώτης κυρίας» είχε δοθεί μάλλον αυθαίρετα (πάντα με τα «comme il faut» σταθμά) στη σύντροφο του προέδρου. Βεβαίως μια γαργαλιστική ιστορία πάντα ενδιαφέρει τα ΜΜΕ - δεν είναι αυτό το νέο στοιχείο. Αυτό που κάνει εντύπωση είναι η στάση των πρωταγωνιστών: με την εξαίρεση της νέας ερωμένης

του προέδρου που κρατήθηκε μακριά από το ρεζιλίκι, τόσο ο Ολάντ όσο και η Τριερβελέρ χειρίστηκαν το θέμα λες και απολάμβαναν τη διαπόμπευση. Ειδικά η «πρώτη κυρία» (δημοσιογράφος η κυρία κι όχι κάποια άμαθη νοικοκυρούλα από λαϊκά στρώματα) που ένιωσε σαν να έπεσε «από ουρανοξύστη», που μπήκε με ταρατατζούμ στο νοσοκομείο λόγω κατάθλιψης και που απειλεί να γράψει βιβλίο για το δράμα της, χρησιμοποίησε όλη τη λαϊκίστικη γκάμα των τηλεοπτικών ριάλιτι, αποδεικνύοντας ότι μια (αριστερή) «πρώτη κυρία» μπορεί να είναι ό,τι πιο συντηρητικό και παρωχημένο υπάρχει. Το πρότυπο που το ζεύγος έδωσε στον κόσμο είναι ότι, στα χειρότερα, οι πολιτικοί είναι πράγματι κοντά στον λαουτζίκο, και ότι η κομψή κυρία που συνόδευε τον πρόεδρο σε όλες τις επίσημες εκδηλώσεις ήταν απλώς μια κότα περιωπής.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΓΡΑΜΜΑΤΑ&ΤΕΧΝΕΣ

49

ΜΑΝΩΛΗΣ ΣΕΙΡΑΓΑΚΗΣ:

Ο αντισυμβατικός θεατρικός Καζαντζάκης Παρουσιάζετε ένα μάλλον άγνωστο έργο του Καζαντζάκη. Τι σας παρακίνησε να το ανεβάσετε; Η Κωμωδία έχει παιχτεί μόνο στο εξωτερικό. Εδώ είχε παρουσιαστεί στην κρατική τηλεόραση το 1997, με τον Πέτρο Φυσσούν στον ρόλο του Ασκητή. Απ’ όσο γνωρίζω, το δικό μας είναι το πρώτο θεατρικό ανέβασμα στην Ελλάδα. Η προσοχή μας επικεντρώθηκε στο έργο χάρη σε μια σειρά μελέτες που έχουν γραφτεί για τον πρωτοποριακό χαρακτήρα, την αντισυμβατικότητα και την πρωτοτυπία του και το πόσο θα μπορούσε

να έχει επηρεάσει το θέατρο της εποχής που γράφτηκε (γύρω στα 1908) ή και της μετέπειτα, ακόμα και της μεταπολεμικής. Τα έργα του παρουσιάζονται σπάνια και είναι πρακτικά άγνωστα σε σχέση με το πεζογραφικό του έργο. Πού οφείλεται αυτό; Πράγματι, τα δραματικά του έργα δεν έχουν γνωρίσει πλατιά απήχηση. Αυτό έχει ανοίξει μια μεγάλη συζήτηση για το κατά πόσον ο Καζαντζάκης έχει θεατρικότητα ή κατά πόσον γνώριζε ικανοποιητικά τις θεατρικές τεχνικές της εποχής του. Το οξύμωρο πάντως είναι ότι κυρίως τα

ΠΟΙΗΤΙΚΟ ΑΝΘΟΛΟΓΙΟ

«Κωμωδία, τραγωδία μονόπρακτη». Αυτός είναι ο τίτλος ενός ιδιότυπου έργου του Νίκου Καζαντζάκη, που βρίσκει για πρώτη φορά τοΝ δρόμο για το θεατρικό σανίδι, έναν αιώνα μετά τη συγγραφή του, χάρη στην ομάδα «Αντίβαρο», που δημιούργησαν μαζί φοιτητές και πολίτες στο Ρέθυμνο. Για τον Καζαντζάκη και το περιφρονημένο από τη σκηνική πρακτική έργο του, καθώς και την υποδοχή της καλλιτεχνικής δημιουργίας σε μια μικρή πόλη, μιλά στην «Αυγή» ο σκηνοθέτης της παράστασης, λέκτορας θεατρολογίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης Μανώλης Σειραγάκης. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΣΠΥΡΟ ΚΑΚΟΥΡΙΩΤΗ

μυθιστορήματά του τράβηξαν μετά τον πόλεμο την προσοχή των Ελλήνων, κυρίως όμως των ξένων σκηνοθετών. Αυτό δείχνει ότι κάποιο πρόβλημα υπάρχει είτε με τον τρόπο που είναι γραμμένα τα θεατρικά του είτε με τον τρόπο που τα προσεγγίζουμε ώς τώρα. Τα μυθιστορήματά του έφτασαν με μεγάλη επιτυχία όχι μόνο στη μεγάλη οθόνη αλλά και στη θεατρική σκηνή, ακόμα και του μιούζικαλ. Δεν μιλώ μόνο για τον περίφημο Zorba the Greek. Μου έρχεται τώρα πρόχειρα στον νου κι ένα μιούζικαλ που είχε γίνει στις ΗΠΑ εμπνευσμένο από τον Τελευταίο πειρασμό, αρκετά πριν ο Σκορσέζε καταπιαστεί με το θέμα. Αυτό δείχνει ότι για να τον προσεγγίσει κανείς καλό θα ήταν να ξανασκεφτεί τα προβλήματα θεατρικότητας που έχουν τα έργα του και να την ανακαλύψει ξανά σε στοιχεία τους που μοιάζουν αντιθεατρικά: στη στατικότητα, στην έλλειψη σασπένς, στην απουσία ζωηρής εξωτερικής δράσης, στην πιθανή έλλειψη του μεγάλου αβανταδόρικου ρόλου, όπως συμβαίνει για παράδειγμα στο δικό μας έργο. Αναφέρετε ότι το έργο παρουσιάζει συγγένεια με κατοπινότερα έργα της ευρωπαϊκής πρωτοπορίας. Σε τι έγκειται αυτή; Είναι κάτι που επηρεάζει και τη σκηνοθετική γραμμή που ακολουθείτε; Έχει υποστηριχτεί από τον Καρλ Κερένυι ότι η Κωμωδία έχει κοινά στοιχεία με το Κεκλεισμένων των θυρών του Σαρτρ και το Περιμένοντας τον Γκοντό του Μπέκετ, δυο έργα που γράφτηκαν δεκαετίες αργότερα. Φαίνεται πάντως ότι δεν επηρεάστηκαν από το αντίστοιχο του Καζαντζάκη, το οποίο

άλλωστε το είχε κι ο ίδιος σχεδόν λησμονήσει. Παρότι η άποψη αυτή του Κερένυι έχει ζωηρά αμφισβητηθεί, νομίζω ότι μια ομοιότητα, έστω εξωτερική, υπάρχει. Αυτή η σχέση μάς επηρέασε σαφέστατα στο ανέβασμα, μας ώθησε σε μια παράσταση που συγγενεύει περισσότερο με το μοντέρνο μεταπολεμικό ευρωπαϊκό θέατρο, γιατί όντως η γραφή του Καζαντζάκη σ’ αυτό το στάδιο της διαμόρφωσής του είναι απολύτως αντισυμβατική, με όσες δυσκολίες μπορεί να σημαίνει αυτό για το ανέβασμα. Ποιος θίασος ακόμα και σήμερα θα δεχόταν ένα έργο στο οποίο ο σημαντικότερος, ίσως, ρόλος είναι βουβός; Το ενδιαφέρον σας για το έργο είναι στενά θεατρολογικό ή έχει να προσφέρει κάτι και στη σημερινή σκηνική πράξη; Η μελέτη μας στον Καζαντζάκη έχει ένα χαρακτήρα πρακτικού πειράματος. Παίρνει σαν βάση τη μεγάλη συζήτηση στους κόλπους των μελετητών για τη θεατρικότητα ή την έλλειψή της στα έργα του κι έρχεται να πειραματιστεί μαζί της επί σκηνής. Γιατί στη σκηνή είναι, νομίζω, που κρίνεται τελικά ένα τέτοιο ζήτημα. Αυτή η αφετηρία μπορεί να μοιάζει σχολαστική, στην ουσία όμως το ιδιόρρυθμο αυτό έργο του Καζαντζάκη είναι κι ένα ενδιαφέρον δοκίμιο για το σημερινό, αντισυμβατικό θέατρο και τη θέση του λόγου, της υποκριτικής και του ηθοποιού μέσα σ’ αυτό. Η θέση αυτή έχει αλλάξει άρδην τα τελευταία χρόνια, στα μάτια πολλών έχουν εκπέσει τα στοιχεία αυτά, σύμφωνα με την οπτική άλλων έχουν αναβαθμιστεί και εκσυγχρονιστεί. Με βάση αυτό τον

προβληματισμό βλέπουμε στον Καζαντζάκη μια πηγή που μπορεί να μας προσφέρει και με άλλα αντίστοιχα έργα, όπως Ο Οθέλλος ξαναγυρίζει. Η ομάδα σας, το Αντίβαρο, είναι φοιτητική, συμμετέχουν όμως και πολίτες του Ρεθύμνου, Τι δυσκολίες παρουσιάζει αυτό το εγχείρημα και πώς γίνεται δεκτό; Ιδρυθήκαμε τον περασμένο Μάη, αρχίσαμε πρόβες το φθινόπωρο. Είναι η παρθενική μας εμφάνιση και δεν ξέρω πώς θα την αντιμετωπίσει το πανεπιστήμιο και η πόλη. Αν κρίνω όμως από τα πρώτα δείγματα, πολύ θετικά. Ήδη έχουμε πολύ καλή αντιμετώπιση από όσους φορείς απευθυνθήκαμε για βοήθεια ή συνεργασία: τη Διεθνή Εταιρεία Φίλων Νίκου Καζαντζάκη, το Μουσείο και τις εκδόσεις Καζαντζάκη, την Π.Ε. Ρεθύμνου. Μας συγκινεί ότι, ήδη πριν την πρεμιέρα, μας ζητούν να παίξουμε σε άλλες ελληνικές πόλεις, εντός και εκτός Κρήτης. Για κάτι τέτοιο θα χρειαστεί φυσικά επιπλέον στήριξη, γιατί η ομάδα είναι μηδενικών πόρων. Η πρώτη μεγάλη μας δυσκολία έχει σχέση με το έργο που ανεβάζουμε: Ήταν να αντιμετωπίσουμε την Κωμωδία σαν να μην την έχει γράψει ο Καζαντζάκης που ξέρουμε, γιατί, όπως καταλαβαίνετε, για την Κρήτη ο Καζαντζάκης δεν είναι ένας ακόμα συγγραφέας αλλά ένας άλλος συγγραφέας.

info ΚΩΜΩΔΙΑ, του Νίκου Καζαντζάκη. Σκηνοθεσία: Μανώλης Σειραγάκης. Μουσική: Στέλιος Ζουμαδάκης. Χορογραφία: Ειρήνη Μοσχάκη. Φωτισμοί: Γιώργος Πριναράκης. Ερμηνεία: Σπύρος Αλυσανδράτος, Κατερίνα Απλαδά, Δημήτρης Βαρελάς, Στέλιος Ζουμαδάκης, Ευθύμης Καρουζάκης, Μάνος Κελιγιαννάκης, Βασιλική Μάρκου, Ειρήνη Μοσχάκη, Ίλια Μοττάκη, Βασίλης Πελαντάκης, Γιώργης Σηφακάκης, Βασίλης Σταματάκης. ΘΕΑΤΡΙΚΟΣ ΠΕΡΙΠΛΟΥΣ, 5-9/2.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

50

ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ

Εσείς κι εμείς Υπάρχουν άπειροι τρόποι ένταξης σ’ έναν πολιτικό σχηματισμό, εν προκειμένω στον πολιτικό σχηματισμό που στα καθ’ ημάς γεγονότα ονομάζεται Αριστερά (με όλη την ιστορική ποικιλομορφία των κομματικών της περιπτώσεων) και η οποία στο πλαίσιο της τραγικά ιδιόμορφης εμφυλιακής και κυρίως μετεμφυλιακής Ελλάδας απέκτησε εντονότατα και τα χαρακτηριστικά της κοινωνικής ένταξης. Θέλω να πω ότι το να μεγαλώνεις (να γεννιέσαι και να μεγαλώνεις για την ακρίβεια) στη μετεμφυλιακή Ελλάδα, και μάλιστα στον άμεσο μετεμφύλιο, δεν ήταν καν τρόπος ένταξης. Ήταν τρόπος του υπάρχειν. Ιδιαίτερα στην επαρχία, όπου η πολιτική ταυτότητα και η συνακόλουθη κοινωνική θέση ήταν πασιφανείς και αυστηρότατα διαγεγραμμένες για τους ανιόντες και επίσης αυστηρότατα προδιαγραμμένες για τους κατιόντες. Φυσικά, υπό την προϋπόθεση ότι τα γονικά σου ανήκαν σ’ εκείνη την πολύτιμη κατηγορία της ποιητικής ανωνυμίας που δεν πληρώθηκε ποτέ με κανενός είδους «χρήμα» για την ένταξή της, αλλά αντίθετα πλήρωσε σκληρά αυτή την ένταξη, όχι μόνο στο επίσημο «κρατικό κράτος», αλλά και απέναντι στο «ηγετικό κράτος» (που ήταν με άλλους τρόπους επίσης αγριότατο) των πολιτικών και κοινωνικών μορφωμάτων της Αριστεράς εκείνης της εποχής. Φυσικά -δηλαδή- υπό την προϋπόθεση ότι ανήκες στο υγρό θεμέλιο εκείνης της εκηβόλου Αριστεράς που ήταν καμωμένο από δάκρυα λύπης, από δάκρυα ανεπίδοτης οργής και

από δάκρυα σιωπής. Παράδειγμα: θυμάμαι τη μητέρα μου κάτι βράδια σιωπής (όχι εκείνα τα βράδια του σιωπηλού παρόντος και του λιγοστού και διακοπτόμενου ηλεκτρικού ρεύματος), τη μητέρα που λίγα μόλις χρόνια πριν είχε αποφυλακισθεί (με τις ουλές των βασανιστηρίων που δεν έπαψαν ποτέ να είναι νωπές ακόμα και μέσα στην άνοια των τελευταίων της στιγμών), αυτή τη μητέρα θυμάμαι να ακινητεί και να γίνεται πάγος νομίζοντας πως κάτι άκουσε: «σσστ, κάποιος έρχεται». Πάει να πει, ο επαναλαμβανόμενος θάνατος της σύλληψης, των βασανιστηρίων και του εγκλεισμού. Πώς να διηγηθεί κανείς εκείνη την παγωμένη ακινησία! Ουδέποτε άλλοτε έχω νιώσει τέτοια σιωπή. Εγώ ο ίδιος ήμουν σιωπή. Ο αδελφός μου ήταν σιωπή. Το τραπέζι, η καρέκλα, το ποτήρι, το πάτωμα, το ταβάνι, όλα μα όλα ήταν σιωπή. Αυτό κρατούσε... αλήθεια, πόσο κρατούσε; Είναι μερικές φορές που νομίζω ότι κρατάει μέχρι σήμερα. Ύστερα ο κόσμος ξανάρχιζε. Ο κόσμος σου. Είναι, βλέπεις, κι αυτός ένας τρόπος του υπάρχειν. Όμως αυτός είναι ο τρόπος της δικιάς μας συσσωμάτωσης με το λέγειν της Αριστεράς: ένας τρόπος του υπάρχειν. Δηλαδή ο Λόγος Ύπαρξης. Γιατί εμείς δεν γίναμε αριστεροί. Εμείς είμαστε αριστεροί, όχι γιατί έτσι γεννηθήκαμε, αλλά γιατί έτσι μας μεγάλωσαν οι καθεστώσες προσωπικότητες της ζωής μας: με απόλυτη εντιμότητα και διαλεκτική σχέση μεταξύ του «πιστεύω» και του «πράττω». Μας μεγάλωσαν άνθρω-

Ο ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΑΡΙΟΣ

ΥΠΑΡΧΕΙ ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΚΑΝΑΒΟΥΡΗ kostaskanavuris @hotmail.com

Γιατί εμείς δεν γίναμε αριστεροί. Εμείς είμαστε αριστεροί γιατί έτσι μας μεγάλωσαν οι καθεστώσες προσωπικότητες της ζωής μας: με απόλυτη εντιμότητα και διαλεκτική σχέση μεταξύ του «πιστεύω» και του «πράττω»

ποι της κίνησης προς τον Άλλον. Και που δεν έπαψαν ποτέ να κινούνται προς τον Άλλον. Με πράξη και σκέψη τέτοια, ώστε ακόμα και ο τρόμος της εποχής να γίνεται πηγή ελευθερίας. Άλλο ένα παράδειγμα: εμείς αυτής της γενιάς, αυτών των ανθρώπων, εκείνης της πατρίδας γνωρίζαμε πολύ καλά πριν ακόμα συνειδητοποιήσουμε τον εαυτό μας ότι δεν έχουμε να περιμένουμε από πουθενά, γιατί η πατρίδα ήταν εχθρός. Στο σπίτι μας, ας πούμε, δεν ετέθη ποτέ η έννοια του βολέματος. Τελεία και παύλα. Θα την παλέψουμε αλλιώς τη ζωή. Δεν υπήρξε ποτέ ελπίδα που να κατεβαίνει από «πάνω». Δεν υπήρξε ποτέ αναμονή βοηθείας. Και αυτό ήταν μια βαθιά ελευθερία, σκληρότατα πληρωμένη με αποκλεισμούς και αποκλεισμούς. Αλλά ήταν ελεύθεροι. Και είναι ακόμα. Λοιπόν, ο δικός μας τρόπος ένταξης, που είναι Λόγος Ύπαρξης, σημαίνει ότι είναι ο Λόγος μιας Ελεύθερης Ύπαρξης. Μιας βαθύτατα Ελεύθερης Ύπαρξης. Εμείς έτσι μορφωθήκαμε, έτσι αποκτήσαμε (και δεν θα σταματήσουμε να αποκτούμε) τη μορφή που μας ανήκει μέσα στον κόσμο αυτόν. Ίσως γιατί νιώσαμε. Νιώσαμε, επιμένω. Νιώσαμε πριν ακόμα κατανοήσουμε κι αυτό λειτούργησε ως συστατικό στοιχείο της πορείας μας προς τη γνώση, που δεν σταματάει ποτέ και πουθενά. Ακόμα και σήμερα δυσκολεύομαι να εξηγήσω στους φίλους μου της απέναντι πατρίδας τη διαλεκτική ενότητα και τη διαλεκτική άπωση της κοινής μας χρο-

http://www.vivliothekarios.blogspot.gr

Ιστορίες βιβλιοθηκών ΙΙΙ Ξεφυλλίζω το 8ο τεύχος του «Διαβάζω». Μάιος του 1977. Η Ρωξάνη Φέσσα, βιβλιοθηκάριος στο Ίδρυμα Ευγενίδου, αναφέρεται στο παραμελημένο επάγγελμα του βιβλιοθηκάριου. Ο βιβλιοθηκάριος μπερδεύεται στα μυαλά των ανθρώπων με τον αποθηκάριο, λέει, και αυτό εξηγείται, αφού η απαξίωση των βιβλιοθηκών από το κράτος τις είχε κάνει αποθήκες. Η Φέσσα υπερασπίζεται τον νέο ρόλο του βιβλιοθηκάριου, τη σημασία και το έργο του στη σχολική, την πανεπιστημιακή, τη δημόσια, την ειδική βιβλιοθήκη. Ξεφυλλίζω το 16ο τεύχος του περιοδικού «Διαβάζω». Ιανουάριος του 1979. Στο 2ο Πανελλήνιο Συνέδριο Βιβλιοθηκαρίων οι σύνεδροι αναφέρονται στην τραγική έλλειψη ειδικευμένου προσωπικού στις βιβλιοθήκες, στην ανύπαρκτη θεσμική κατοχύρωση της διοικητικής αυτονομίας των βιβλιοθηκών και στην πενιχρή οικονομική ενίσχυσή τους. Περιχαρής η πρόεδρος της Ένωσης Βιβλιοθηκαρίων ανακοινώνει τη δημιουργία της πρότυπης παιδικής βιβλιοθήκης στην πλατεία του Αγίου Θωμά στο Γουδή, που θα α-

ποτελέσει παράρτημα της Δημοτικής Βιβλιοθήκης της Αθήνας. [Τα χρόνια περνούν, η δημοτική αρχή κλείνει το παράρτημα, άγνωστοι βανδαλίζουν τον χώρο (εποχή Κακλαμάνη στον Δήμο της Αθήνας) και μέχρι σήμερα το θέμα δεν έχει αποκατασταθεί]. Ξεφυλλίζω το 19ο τεύχος του περιοδικού «Διαβάζω». Απρίλιος του 1979. «Κάτι γίνεται στην Εθνική» τιτλοφορεί ο συντάκτης το άρθρο του, στο οποίο αποκαλύπτει ανακαινίσεις και εκσυγχρονισμούς στην πολύπαθη Βιβλιοθήκη, νέα συστήματα παροχής πληροφοριών, νέους βιβλιοκαταλόγους, νέα συστήματα καταλογογράφησης και επιπλέον... θέρμανση πια τον χειμώνα και αερισμό το καλοκαίρι... Ξεφυλλίζω το 35ο τεύχος του περιοδικού «Διαβάζω». Οκτώβριος του 1980. «Κι άλλες καταργήσεις βιβλιοθηκών» λέει το άρθρο. «Αντί μιας τολμηρής κυβερνητικής πολιτικής που θα στήριζε οικονομικά τον θεσμό των βιβλιοθηκών... δε βλέπουμε παρά αδιαφορία και καταργήσεις». Ξεφυλλίζω το 41ο τεύχος του περιοδικού «Διαβάζω». Απρίλιος 1981. Εκτενές άρθρο

του Σπύρου Κοκκίνη επιτίθεται στους τρεις υπουργούς Πολιτισμού των πρώτων μεταπολιτευτικών κυβερνήσεων κατηγορώντας τους για εξοργιστικούς αυτοσχεδιασμούς στην πολιτική επί των βιβλιοθηκών και βερμπαλισμούς στις δημόσιες τοποθετήσεις τους επί του θέματος. Ο Τρυπάνης το 1977 ανακοινώνει την ανέγερση νέου κτιρίου για την Εθνική Βιβλιοθήκη, ο Πλυτάς αναγγέλλει το 78 την αναδιοργάνωσή της (διαφωνεί με τον Τρυπάνη), ο Νιάνιας το 1980 ανακοινώνει την... υπόγεια επέκτασή της! Το κείμενο του Κοκκίνη είναι απολαυστικό, αναλυτικό, στιβαρό. 32 χρόνια μετά, αλλάζοντας μόνο τα ονόματα, διαβάζεις και την ιστορία της Εθνικής Βιβλιοθήκης όλο αυτό το διάστημα. Ξεφυλλίζω την ιστορία των ελληνικών βιβλιοθηκών. Μια ιστορία άοκνων προσπαθειών των βιβλιοθηκάριων να πείσουμε, να εμπνεύσουμε, να διεκδικήσουμε, να προστατέψουμε. Δεν είναι πως δεν καταφέραμε πράγματα όλα αυτά τα χρόνια. Είναι πως σκόπιμα οι κυβερνήσεις απαξίωσαν τις κατακτήσεις μας.

νόκοπης πραγματικότητας. Δυσκολεύομαι να εξηγήσω στους ειλικρινείς μου φίλους ότι δεν μεγαλώσαμε στον ίδιο τόπο. Δεν μεγαλώσαμε στην ίδια μέτρηση του χρόνου και του χώρου. Στους ειλικρινείς μου φίλους, όχι στους άλλους. Εκείνους που μυρίστηκαν ψωμί και προσήλθαν. Προσήλθαν τώρα που η Αριστερά μοιάζει σαν μια εύκολη υπόθεση κυβερνητικής εξισορρόπησης ταξικών ανισοτήτων. Προσήλθαν τώρα που η Αριστερά μοιάζει σαν Ελντοράντο προσωποπαγών αυστηροποιήσεων της ιδεολογίας και χυδαιοποιημένων ευκαιριών μικροαστικής ανέλιξης με σημαία ευκαιρίας. Είναι γελασμένοι. Δεν είναι αυτό η Αριστερά. Δεν είναι μελοποίηση αισθημάτων. Δεν είναι συνεκδοχή απελπισίας. Δεν είναι κρατικός μηχανισμός. Είναι κράτος ευρύτατης ζωής, δηλαδή απέραντης ευρυχωρίας. Δεν είναι κομματική νόρμα. Δεν είναι υποδοχή «προσωπικοτήτων» που τίποτα δεν έκαναν πέραν της προσωπικής τους «προσωπικότητας». Δεν είναι καν αποπληρωμή «ηρωικών» συμπεριλήψεων κάποιας «απέραντης» στιγμής. Η Αριστερά είναι η συλλογισμένη λύπη για όσα συνέβησαν και η συλλογισμένη εντιμότητα της λύπης για όσα πρόκειται να συμβούν. Η Αριστερά δεν είναι τα ανθρωπάκια - φονιάδες που οσμίζονται θέσεις. Η Αριστερά δεν είναι θέση, είναι ύπαρξη. Εμείς αυτό ξέρουμε, αυτό θ’ αφήσουμε στα παιδιά μας. Ώστε και πάλι: εσείς κι εμείς!

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

51

ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ ΦΩΤΟΣ ΛΑΜΠΡΙΝΟΣ

Ανιχνεύοντας τον «νεόπλουτο ραγιαδισμό»... ... που γεννήθηκε στα χρόνια της χούντας ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΤΕΡΖΗ

Πριν από λίγες εβδομάδες κυκλοφόρησε το βιβλίο του Φώτου Λαμπρινού «Χούντα είναι. Θα περάσει;» (εκδόσεις Καστανιώτη) που έχει ως αφετηρία τη δουλειά του που παρουσιάστηκε πριν από ένα χρόνο στην ΕΡΤ για τα κινηματογραφικά Επίκαιρα στη διάρκεια της απριλιανής δικτατορίας. Ο Λαμπρινός ήταν μαθητής του Μιχαήλ Ρομ στη σχολή κινηματογράφου της Μόσχας (1965-1970), δημιουργός μαζί με τον Δήμο Θέο του πρώτου πολιτικού ντοκιμαντέρ που γυρίστηκε στην Ελλάδα («100 ώρες του Μάη», για τη δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη, 1963-1964), συνυπέγραψε με τον Λέοντα Λοΐσιο το περίφημο «Πανόραμα του αιώνα»

(1982-1987), και υπήρξε πρωτοπόρος ερευνητής κινηματογραφικού αρχειακού υλικού στην Ελλάδα και σε ολόκληρη την Ευρώπη. «Τα Επίκαιρα ήταν εβδομαδιαία 10λεπτα που προβάλλονταν υποχρεωτικά στις κινηματογραφικές αίθουσες πριν από την προβολή των ταινιών. Ήταν ουσιαστικά εικόνες της καθημερινότητας, κατά 80% της ελληνικής. Αυτό το σύστημα το βρήκε έτοιμο η χούντα και το συνέχισε προβάλλοντας τα έργα της. Μπορούμε να πούμε πως με τα Επίκαιρα η χούντα ‘σκηνοθετούσε τον εαυτό της’». Στρατιωτικές εκδηλώσεις, τσάμικα, οβελίες, οι περίφημες γιορτές της «Πολεμικής Αρετής των Ελλήνων», μέχρι δοξολογίες για τους προστάτες αγί-

ους, επιδείξεις μόδας, κομμωτικής, φυσικά ποδόσφαιρο και σαν καρύκευμα κάποιες «καλλιτεχνικές ειδήσεις»... «Τα Επίκαιρα είναι κάτι σαν δελτίο ειδήσεων, μόνο που δεν διαρκούν μία ώρα και με τη διαφορά πως δεν γίνονταν με ρεπόρτερ, είναι ‘καθαρή’ εικόνα του γεγονότος. Μόνο ο σπίκερ σχολιάζει, αλλά δεν φαίνεται. Ακούς τη φωνή του. Όταν ήρθε η τηλεόραση στην Ελλάδα, υποχρέωσαν την Uranya να μοιράσει δωρεάν δέκτες στην ελληνική επαρχία, ώστε να συνεχιστεί η προπαγάνδα». Τα Επίκαιρα είναι κινηματογράφος

Η «ηρωική» τηλεόραση «Στη διάρκεια της επταετίας τίθεται σε λειτουργία η τηλεόραση. Το νέο μέσο κατακτά σταδιακά την προτίμηση του κοινού, το οποίο, παράλληλα με ποδοσφαιρικούς αγώνες, παρακολουθεί ξένα σίριαλ (αμερικανικά) και λίγο αργότερα την ελληνική εκδοχή τους, όπως ο «Άγνωστος Πόλεμος» (σε σενάριο Νίκου Φώσκολου και σκηνοθεσία Κώστα Κουτσομύτη). Το δημοφιλές σίριαλ, συμβαδίζοντας απολύτως με το πνεύμα του καθεστώτος περί ταύτισης του στρατού με το έθνος, αφηγείται, με αρκετή δόση αυθαιρεσίας και ύποπτους αναχρονισμούς, ώστε να αιωρούνται αντικομμουνιστικές νύξεις, την «ηρωική» δράση των Ελλήνων αξιωματικών κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Έκτοτε όσο διαρκούσε η δικτατορία, το τηλεοπτικό πρόγραμμα διαμορφώθηκε με κυρίαρχο σλόγκαν: Να περνάμε καλά. Να περνάμε όσο γίνεται πιο καλά, κι ας έχουμε δικτατορία. Το ίδιο σλόγκαν καθίσταται το πρώτιστο ζητούμενο κυρίως στα πρωινάδικα και τα μεσημεριανά προγράμματα της μετέπειτα ιδιωτικής τηλεόρασης, που αναπαράγουν, σε κάποιες περιπτώσεις με τους ίδιους συντελεστές, το ύφος και το περιεχόμενο των τηλεοπτικών προγραμμάτων που ξεκίνησαν στη δικτατορία. Στην ίδια λογική εμφανίζεται και το μοντέλο του ρεπόρτερ - ανακριτή, όπως το δίδαξε ο Νίκος Μαστοράκης στη γνωστή συνέντευξη με τους συλληφθέντες φοιτητές μετά το Πολυτεχνείο».

και προπαγάνδα μαζί: Η απόπειρα δολοφονίας του δικτάτορα Παπαδόπουλου από τον Αλέκο Παναγούλη δεν υπάρχει στα Επίκαιρα, όπως και άλλα κρίσιμα συμβάντα της περιόδου εκείνης... «Ποτέ δεν έπαιξαν ένα πλάνο. Ούτε καν τη δίκη του Παναγούλη. Δεν αναφέρεται καν το όνομα ‘Παναγούλης’. Ακόμη και όταν ο Παπαδόπουλος έδωσε συνέντευξη και λέει ‘με έσωσε ο Θεός’ δεν αναφέρει ποιος πήγε να τον σκοτώσει. Έστησαν ολόκληρη λιτανεία στην Τήνο για τη σωτηρία του. Είχαν κάνει τάμα, και αυτό βέβαια προβλήθηκε στα Επίκαιρα».

Ο «Θίασος» «Σε όλη τη διάρκεια του 1973 γράφεται το σενάριο της ταινίας «Ο Θίασος» του Θόδωρου Αγγελόπουλου. Συγκεντρώνονται όλες οι μαρτυρίες που ενσωματώνονται στην ταινία, τα τραγούδια της εποχής, επιλέγονται οι ηθοποιοί και οι φυσικοί χώροι γυρίσματος, ώστε στις αρχές του 1974 να αρχίσουν, με πολλές δυσκολίες, τα γυρίσματα. Με «πολλές δυσκολίες», γιατί σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως η σκηνή στην ταβέρνα με τους αριστερούς και τους χίτες, όπου η αντιπαράθεση γίνεται μέσα από τα τραγούδια της εποχής, επενέβη η Χωροφυλακή Κηφισιάς και ζήτησε εξηγήσεις. Ο παλαιός κινηματογραφιστής και διευθυντής παραγωγής της ταινίας Στέφανος Βλάχος εκλήθη στο τμήμα και κατάφερε, με το επιχείρημα ότι η ταινία είναι άκρως αντικομμουνιστική, γιατί «ποιος εθνικόφρων θα σκότωνε τη μάνα του, κύριε διοι-

Στο βιβλίο του ο Φώτος Λαμπρινός δίνει ιδιαίτερη έμφαση στον «νεόπλουτο ραγιαδισμό» - η έκδοση περιλαμβάνει ένα ειδικό, μικρό κεφάλαιο που δεν υπάρχει στην τηλεοπτική σειρά. Ραγιαδισμός για τον Λαμπρινό είναι το βόλεμα της «σιωπηρής πλειοψηφίας»... «Η μελέτη των Επικαίρων είναι αποκαλυπτική για την εικόνα που το καθεστώς σκηνοθετεί για τον εαυτό του, αλλά υπάρχει και κάτι σημαντικότερο, το πόσο αλλάζει -ριζικά- στα χρόνια αυτά η όψη της Ελλάδας». Στη διάρκεια της επταετίας, παράλληλα με τη γέννηση του νέου ελληνικού κινηματογράφου, εμφανίζεται και «ένα νέο κοινωνικό στρώμα, αυτό των νεόπλουτων, που επιδιώκει πάνω απ’ όλα την καλοπέρασή του προσφέροντας επιχειρήματα επιβεβαίωσης, αν όχι θριαμβολογίας, στο απολυταρχικό καθεστώς. Ο νεόπλουτος ραγιαδισμός είναι η νοοτροπία που εκφράζεται με το σλόγκαν ‘να περνάμε καλά’, η οποία καθιερώνεται στα χρόνια της χούντας και επιβιώνει και σε όλη τη διάρκεια της αποκαλούμενης Μεταπολίτευσης». «Επιστρέφοντας» στα ιστορικά - κινηματογραφικά τεκμήρια, ο Φώτος Λαμπρινός αναζητεί απαντήσεις και για το σήμερα, καθώς, όπως λέει, «αποφεύγουμε να τοποθετηθούμε ως προς το τι κατάλοιπα άφησε η επτάχρονη δικτατορία, για την αντίληψη εφησυχασμού και βολέματος των Ελλήνων -μόνο αν κάνει κάποιος την αναδρομή, όχι από το 1974 αλλά από το 1967, καταλαβαίνει γιατί φτάσαμε στο σημείο που είμαστε σήμερα».

κητά, όπως το κάνει στην ταινία ένας κομμουνιστής αντάρτης;», να αποσοβήσει τον κίνδυνο. Ωστόσο ο κίνδυνος παρέμβασης των παραγόντων του καθεστώτος δεν είχε παρέλθει, τόσο που, όπως αργότερα αφηγήθηκε ο ίδιος ο Αγγελόπουλος σε τηλεοπτική εκπομπή, αναγκάστηκε να επισκεφθεί τον Ζουρνατζή, με τον οποίο γνωρίζονταν ως συμφοιτητές στη Νομική, και τον προϊστάμενό του Γεωργαλά, ο οποίος του είπε «γνωρίζουμε πάρα πολύ καλά τι ετοιμάζετε, αλλά δεν μας φοβίζει, ούτε μας προβληματίζει, γιατί δεν φαντάζεστε πόσο ισχυροί είμαστε». Έτσι συνεχίστηκαν απρόσκοπτα τα γυρίσματα μέχρι την πτώση της χούντας, για να ολοκληρωθεί η ταινία μετά τον Ιούλιο του 1974. Ωστόσο, αν υπό καθεστώς δικτατορίας κατέστη δυνατόν, με διάφορους τρόπους, να γυριστεί «Ο Θίασος», επί δημοκρατικού καθεστώτος η ταινία δεν έλαβε τη σχετική άδεια ώστε να εκπροσωπήσει επισήμως τη χώρα μας στο Φεστιβάλ των Καννών του 1975»...

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

52

ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ

ΣΧΟΛΙΚΕΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΕΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΥ

Εκπαίδευση... στο ράφι ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΚΑΡΑΒΙΔΑ*

Στη χώρα μας δεν είναι ιδιαίτερα αναπτυγμένη η κουλτούρα της βιβλιοθήκης. Η καλλιέργεια της ανάγνωσης δεν υπήρξε ποτέ πολιτικός στόχος της Αριστεράς, παρά τις γενικόλογες κατά καιρούς διακηρύξεις. Η Παιδεία μας, ενθαρρύνοντας τις σπουδές του ενός βιβλίου και της αποσπασματικής γνώσης, δεν δεξιώθηκε με ενθουσιασμό τον θεσμό των σχολικών βιβλιοθηκών. Κι όμως, η πολιτική για τις σχολικές βιβλιοθήκες θα μπορούσε να αποτελέσει πεδίο εφαρμογών μιας ριζοσπαστικής διασύνδεσης της Παιδείας με τον Πολιτισμό. Η θέση της Παιδείας ως ακρογωνιαίου λίθου στο πολιτισμικό οικοδόμημα είναι καθοριστικής σημασίας για να αλλάξουμε ως χώρα πολιτισμικό παράδειγμα, να... γυρίσουμε σελίδα. Ας θυμηθούμε ότι ο Γκράμσι στις επεξεργασίες του για την «οργάνωση της κουλτούρας» ξεκινούσε από την κριτική του ιταλικού εκπαιδευτικού συστήματος και αναφερόταν ξεχωριστά στον λειτουργικό χαρακτήρα των βιβλιοθηκών για τον προσανατολισμό της Παιδείας και του Πολιτισμού. Στην εποχή της μαζικής κουλτούρας και της ηλεκτρονικής δημοκρατίας, όμως, αυτές οι προσεγγίσεις δεν επαρκούν. Δυστυχώς, αντί να συζητούμε για τους τρόπους με τους οποίους οι σχολικές βιβλιοθήκες δεν θα αποτελούν τον φτωχό συγγενή σε ένα μελλοντικό Εθνικό Δίκτυο Βιβλιοθηκών, είμαστε υποχρεωμένοι πριν απ’ όλα να συζητήσουμε τους όρους επαναφοράς ενός καταργημένου στην πράξη θεσμού. Εδώ και δύο χρόνια, ο θεσμός που με καθυστέρηση δεκαετιών μετακενώθηκε στην ελληνική πραγματικότητα, μόλις το 2000, πνέει τα λοίσθια και ακολουθεί τη μοίρα τόσο της «εθνικής» πολιτικής για το βιβλίο όσο και της χειμαζόμενης ελληνικής εκπαίδευσης. Η βιβλιοθήκη θεωρείται πια πολυτέλεια στο φτωχό και αγρίως ταξικό σχολείο της νέας εποχής. Τον Σεπτέμβριο του 2011 εστάλη στα σχολεία η εγκύκλιος με υπογραφή της τότε υπουργού κ. Διαμαντοπούλου που ζητούσε την παράδοση του εξοπλισμού των 757 σχολικών βιβλιοθηκών στους διευθυντές της σχολικής μονάδας. Από τότε μέχρι σήμερα, για τρίτη συνεχή χρονιά, οι πάλαι ποτέ σχολικές βιβλιοθήκες υπολειτουργούν, αν δεν παραμένουν εντελώς κλειστές. Το υπουργείο Παιδείας κάθε χρόνο, περίπου τον Νο-

έμβριο, στέλνει στα σχολεία μια απίστευτης φαιδρότητας εγκύκλιο με την προτροπή να ανοίγουν, με ευθύνη του διευθυντή, από ένα έως τρία δίωρα την εβδομάδα! Στις βιβλιοθήκες τοποθετούνται εκπαιδευτικοί που βρίσκονται στη διάθεση του ΠΥΣΔΕ ή συμπληρώνουν ωράριο, προφανώς χωρίς ειδικές γνώσεις, χωρίς επιμόρφωση και κυρίως αγνώστων προθέσεων και βιβλιοφιλικών ενδιαφερόντων. Με αυτόν τον τρόπο, που με το πρόσχημα της εξοικονόμησης λειτουργικών δαπανών αδυνατεί να κρύψει τη βαθιά περιφρόνηση του κράτους προς τους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς, το υπουργείο Παιδείας κατάφερε να ξηλώσει ό,τι σημαντικότερο στήθηκε με μεράκι και ψυχή στα ελληνικά σχολεία. Η ενδεκαετής λειτουργία του θεσμού, ωστόσο, ανέδειξε περισσότερες δυνατότητες απ’ όσες υλοποίησε. Το έργο των σχολικών βιβλιοθηκών συνδέθηκε άτυπα και μάλλον σπασμωδικά με την «εθνική» πολιτική για το βιβλίο, όπως αυτή υλοποιήθηκε μέσω του ΕΚΕΒΙ. Σε πολλές περιπτώσεις οι βιβλιοθήκες μετατράπηκαν σε λέσχες ανάγνωσης, εργαστήρια δημιουργικής γραφής, χώρους έρευνας και διαλόγου, αλλά και εκθέσεων, προβολών και ημερίδων. Αυτή την εμπειρία οφείλει να την αξιοποιήσει μια μελλοντική κυβέρνηση της Αριστεράς, αποφεύγοντας όμως τις παγίδες που κρύβονται πίσω από τις κρατικές δράσεις για τον Πολιτισμό και την Παιδεία. Οποιαδήποτε συζήτηση σήμερα για την επίσημη πολιτική του βιβλίου απαιτεί αναστοχασμό γύρω από τη σχέση του κράτους με τον Πολιτισμό. Η συζήτηση για τον ρόλο του κράτους στην «οργάνωση της κουλτούρας» αποτελεί στρατηγική προϋπόθεση για τη μεθόδευση των πολιτικών παρεμβάσεων μιας αρι-

Το βιβλίο δεν πρέπει να πάψει ποτέ να αποτελεί προνομιακό στοιχείο της αξιακής αυτοπεποίθησης της Αριστεράς

στερής κυβέρνησης. Ιδιαίτερα μάλιστα αν είμαστε αποφασισμένοι να αντλήσουμε από τα διδάγματα που μας κληροδότησε η κακή εμπειρία των πολιτισμικών πρακτικών του παρελθόντος. Η μορφή, οι μηχανισμοί και οι λειτουργίες του κράτους έναντι του Πολιτισμού, ως λεπτό ιδεολογικό ζήτημα που είναι, θα κρίνουν τελικά και την αποτελεσματικότητα των επιμέρους πολιτικών παρεμβάσεων. Η Αριστερά οφείλει να επεξεργαστεί σύγχρονες θέσεις που θα υποβαθμίζουν τον ρόλο του κράτους ως «πολιτισμικού εργοδότη» και που ενδεχομένως θα περιέχουν τολμηρά ανοίγματα μετάθεσης της ευθύνης για τη λειτουργία των βιβλιοθηκών στις ίδιες τις σχολικές μονάδες και τους καθηγητές. Για να αποφύγουμε τη γραφειοκρατική παγίδα που, ακόμη χειρότερα, σε μια συγκεντρωτική «εθνική» πολιτική βιβλίου μπορεί να περιπέσει σε λογοκριτικές πρακτικές, υπερεκτιμήσεις για ιδεολογικούς λόγους ημέτερων συγγραφέων και εκδοτικών οίκων και άρα στην εξυπηρέτηση συντεχνιακών συμφερόντων από το «κράτος-εργοδότη», πρέπει να καταλήξουμε στη λειτουργία του θεσμού μακριά από τις εξουσιαστικές σχέσεις που συνεπάγεται η παραδοσιακή μορφή ενός παρασιτικού κρατισμού. Οι σχολικές βιβλιοθήκες και κατ’ επέκταση το Εθνικό Δίκτυο Βιβλιοθηκών πρέπει να λειτουργήσουν σε συνθήκες «σχετικής αυτονομίας»

(Αλτουσέρ) και όχι ως ασφυκτικός μηχανισμός αναπαραγωγής ιδεολογίας. Είναι αδήριτη λοιπόν η αναγκαιότητα να ανοίξει έγκαιρα η Αριστερά και πάλι την ξεχασμένη, αλλά κρίσιμη και εξαιρετικά επίκαιρη, εν όψει προοπτικής εξουσίας, θεωρητική συζήτηση για τον ρόλο του κράτους. Η Αριστερά, επειδή τα φαντάσματα του ιστορικού παρελθόντος της καραδοκούν, πρέπει σήμερα να φανταστεί και να σχεδιάσει ένα κράτος ανοιχτό, αντιγραφειοκρατικό και ευέλικτο, με κατοχυρωμένες θεσμικά τις διαδικασίες δημόσιου και δημοκρατικού ελέγχου του. Ειδάλλως, πολύ φοβάμαι ότι σε όλα τα πολιτισμικά μέτωπα θα αναπαράγονται αποτυχημένες συνταγές κρατικοδίαιτου πολιτισμού, βασισμένες στην αντιαναπτυξιακή λογική των επιχορηγήσεων. Οι όποιες προτάσεις επανασυγκρότησης του θεσμού των σχολικών βιβλιοθηκών περνούν αναπόφευκτα και από τον δρόμο της απάντησης του πιεστικού ερωτήματος «τι σχολεία θέλουμε και για ποια κοινωνία». Αν η Αριστερά δεν απαντήσει πειστικά πρώτα σε αυτά τα ερωτήματα, που ενέχουν ιδεολογία, δεν θα μπορέσει να χειριστεί την πολυπλοκότητα των ζητημάτων με τα οποία θα έρθει αντιμέτωπη. Στην καλύτερη των περιπτώσεων, θα παρουσιάσει μια βελτιωμένη εκδοχή του υπάρχοντος. Και είναι κρίμα όταν οι ιστορικές δυνατότητες που της δίνει

η συγκυρία είναι ανατρεπτικές. Οι σχολικές βιβλιοθήκες πρέπει να γίνουν το κέντρο μιας αποκεντρωμένης ως προς τις δραστηριότητες, τις ευθύνες και τις αρμοδιότητες σχολικής μονάδας. Δεν είναι καθόλου ουτοπικό να τις αξιοποιήσουμε ως τον κεντρικό άξονα μιας ριζικής εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης. Μπορεί έτσι να γίνουν το κατάλληλο μέσο διεμβόλισης των αναχρονιστικών μεθόδων διδασκαλίας, ανανέωσης των αναλυτικών προγραμμάτων και χωροταξικής αναδιάρθρωσης του σχολείου. Με λίγη φαντασία και πολλή διάθεση είναι δυνατόν να μετατραπούν σε πνευματικές κυψέλες των αθηναϊκών γειτονιών, των επαρχιακών πόλεων, των χωριών και των νησιών. Ακόμα καλύτερα, να γίνουν μοχλός εξωστρέφειας της σχολικής μονάδας και σύνδεσης με την τοπική κοινωνία, υποκαθιστώντας τον ανύπαρκτο θεσμό των λαϊκών βιβλιοθηκών. Μέσα σε ένα τέτοιο αποκεντρωμένο πλαίσιο λειτουργίας, δεν ξέρω τι νόημα θα είχε η διατήρηση του φθαρμένου επιθετικού προσδιορισμού «εθνική» που τίθεται με ευκολία σε όλες τις πρωτοβουλίες για την κρατική πολιτική του βιβλίου. Αυτό το βαρύγδουπο «εθνική», στις περισσότερες περιπτώσεις των πολιτικών του χρήσεων και καταχρήσεων, δύσκολα μπορεί να αποκρύψει την αμηχανία που συνοδεύει τη χρήση του. Η επίκληση σε μια «εθνική» πολιτική είναι ίσως ο εναργέστερος τρόπος για να καλύψει κανείς το απόλυτο κενό πολιτικής. Και προφανώς δεν υπονοώ καθόλου ότι μια τέτοια πολιτική δεν πρέπει να έχει εθνικό (και κοραϊκό ακόμα καλύτερα...) ορίζοντα προσδοκιών. Οι σχολικές βιβλιοθήκες για τη δημοκρατία μας είναι έργο υποδομής και υπομονής. Όπως πρέπει δηλαδή να είναι όλες οι ουσιαστικές πολιτικές παρεμβάσεις. Αλλά και όπως ακριβώς λειτουργεί η ανάγνωση, που με υπομονή χτίζει τη διανοητική υποδομή του ατόμου. Το βιβλίο δεν πρέπει να πάψει ποτέ να αποτελεί προνομιακό στοιχείο της αξιακής αυτοπεποίθησης της Αριστεράς. Αρκεί να το εμπιστεύεται.

* Ο Κώστας Καραβίδας είναι φιλόλογος

Το κείμενο σε μια πρώτη μορφή ακούστηκε στην εκδήλωση του Τμήματος Βιβλίου του ΣΥΡΙΖΑ «Δημόσιες βιβλιοθήκες: χώροι συνάντησης και διαπαιδαγώγησης αναγνωστών» την Τετάρτη 29 Ιανουαρίου, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων «Τρεις Τετάρτες για το βιβλίο».

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

53

ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΕΣ

Προϋποθέσεις για μια αριστερή πολιτική ως χρήστης/πελάτης πλέον, θα πληρώνει τα πάντα, ακόμα και για να ξεφυλλίσει ένα βιβλίο.

ΤΟΥ AΡΗ ΜΑΡΑΓΚΟΠΟΥΛΟΥ*

Όταν συζητάμε για πολιτική βιβλίου το 2014, οφείλουμε πρώτα να συμφωνούμε σε ορισμένα δεδομένα που παγκοσμίως έχουν συνδιαμορφώσει τον χαρακτήρα του τις τελευταίες τρεις με τέσσερις δεκαετίες.

1. Το βιβλίο μετατράπηκε από ανθρωπιστικό αγαθό σε αναλώσιμο προϊόν μαζικής κατανάλωσης. Έχασε δηλαδή τον αυθεντικό του ρόλο, που είναι η διά βίου καλλιέργεια του αναγνώστη.

2. Το βιβλίο στην εκπαίδευση, και κυρίως στο λύκειο, επίσης έχασε τον αυθεντικό παιδευτικό του ρόλο. Το βιβλίο απουσιάζει θεαματικά από τη νεανική κουλτούρα. Το υποκαθιστούν το διαδίκτυο και η τηλεόραση.

3. Το αμιγές βιβλιοπωλείο έχασε τους σταθερούς του αναγνώστες και απέκτησε ευκαιριακούς πελάτες ευπώλητων σκουπιδιών. Χάνοντας τον αναγνώστη το βιβλιοπωλείο έχασε τον λειτουργικό πολιτιστικό του ρόλο.

Ο πάγιος ρόλος της βιβλιοθήκης Όποιος δεν χρησιμοποιεί βιβλία για τη δουλειά του, την ενημέρωσή του, την επιμόρφωσή του, την ψυχή του, βιβλία για την κατανόηση του εαυτού του και του κόσμου λογίζεται, και δικαίως, αμόρφωτος, ακατέργαστος άνθρωπος. Η κοινωνία που αδιαφορεί, όπως η δική μας, για την ανάπτυξη των βιβλιοθηκών ως οργανικών στοιχείων της γειτονιάς, της κοινότητας, του χώρου εργασίας, του σχολείου, του κάθε κοινωνικού χώρου, είναι μια αμόρφωτη, ακατέργαστη, φοβική κοινωνία. Είναι η ίδια που επέτρεψε στο βιβλίο να γίνει αναλώσιμο προϊόν, στο σχολείο να χάσει τον ρόλο του και στο βιβλιοπωλείο τον αναγνώστη του. Κοινωνία χωρίς δανειστικές δημόσιες βιβλιοθήκες, που εξ ορισμού εντάσσουν την ανάγνωση βιβλίου στην κουλτούρα όλων ανεξαιρέτως των πολιτών, είναι ανάπηρη κοινωνία, υποταγμένη στην εξουσία της αμορφωσιάς εκείνης που γεννάει τον φασισμό.

Δημόσια βιβλιοθήκη και πολιτιστικός ιμπεριαλισμός Υπάρχει μια συγκεκριμένη ιμπεριαλιστική πολιτική για τον πολιτι-

Τι να κάνουμε;

σμό παγκοσμίως σήμερα. Στην Ελλάδα εφαρμόζεται πολύ μεθοδικά, υπό το προσωπείο της φιλάνθρωπης χορηγίας, και αποτελεί το μικροπείραμα, στον ευρύτερο σχεδιασμό υποταγής του σκεπτόμενου πολίτη, κυρίως του Ευρωπαίου πολίτη, στην εξουσία της χρηματιστηριακής αγοράς. Είναι γνωστό πώς εφαρμόζεται εδώ αυτή η πολιτική σε σχέση με τις βιβλιοθήκες: Βήμα πρώτο: Ένας «ευεργέτης», εν προκειμένω το ίδρυμα Νιάρχου, παραλαμβάνει από το κράτος την (ομολογουμένως) περιορισμένων έως τώρα δυνατοτήτων Εθνική Βιβλιοθήκη με σκοπό να τη μεταστεγάσει δωρεάν σε αρτιότερες εγκαταστάσεις. Στην ουσία, όμως, αποκτά αδιαπραγμάτευτα την εθνική πολιτισμική παρακαταθήκη, την εθνική μνήμη. Από αυτή την προνομιακή θέση τη διαχειρίζεται με τους όρους ενός παγκοσμιοποιημένου παιχνιδιού συμφερόντων όπου οι ισχυρότεροι παίκτες (αυτοί που καθορίζουν τη στρατηγική του πολιτισμικού ιμπεριαλισμού σήμερα) είναι η Google, η Vodafone, το Bill & Melinda Gates Foundation (και οι τρεις «συνεργάζονται» στο γενικότερο σχέδιο για την Εθνική Βιβλιοθήκη!), το γερμανικό κονσόρτσιουμ των μίντια Bertelsmann - Penguin Random House-RTL Group κ.ά. Βήμα δεύτερο: με άξονα την Εθνική Βιβλιοθήκη, ο «ευεργέτης» προχωρά στη συγκρότηση ενός ελεγχόμενου από τον ίδιο Δικτύου με τις 120 καλύτερα οργανωμένες δημόσιες και δημοτικές βιβλιοθήκες της χώρας (πρόγραμμα Future Library). Τι κάνει αυτό το δίκτυο; Μετατρέπει τις αμαχητί παραχωρημένες στον «ευεργέτη» βιβλιοθήκες

Η κοινωνία που αδιαφορεί, όπως η δική μας, για την ανάπτυξη των βιβλιοθηκών ως οργανικών στοιχείων της είναι μια ακατέργαστη, φοβική κοινωνία

σε προεκτάσεις της διαδικτυακής αγοράς. Ακούγεται ίσως γοητευτικό, αλλά μόνο σε όσους αγνοούν ότι το διαδίκτυο λειτουργεί κυρίως ως απέραντο εργοστάσιο - παιχνιδότοπος, όπου όλοι προσφέρουν δωρεάν 24ωρη εργασία και όλοι αποτελούν αποθεματικό κεφάλαιο για τις εταιρείες που το ελέγχουν. Στο διαδίκτυο κυριαρχεί η ψευδαίσθηση του δωρεάν, η ψευδαίσθηση της δημοκρατίας, η ψευδαίσθηση του λαμπερού όπως η οθόνη σου κόσμου, στο διαδίκτυο φαντασιώνεις τα πάντα, αγοράζεις τα πάντα, υποδύεσαι τα πάντα. Στο διαδίκτυο κυρίως παίζεις, σπανίως είσαι. Στο διαδίκτυο αγοράζεσαι ακόμα και όταν αγοράζεις. Υπό αυτούς ακριβώς τους όρους λειτουργεί το «φιλάνθρωπο» πρόγραμμα του Future Library του Ιδρύματος Νιάρχου. Το διαπιστώνουμε καθαρά στην πιο προωθημένη του δράση, τα media labs, που τώρα ακόμα λειτουργούν πιλοτικά σε εννέα από τις 120 βιβλιοθήκες της χώρας. Ποιο είναι το σύνθημα των media labs; Διατυπώνεται, με πρωτοφανή αναίδεια, στη γλώσσα των εμπνευστών του: Make, Learn, Play, Relax, Share. Το διάβασμα, εννοείται, εδώ δεν υπάρχει καθόλου ως προτροπή! Προέχουν το Play, το Relax, το Share. Κι όμως, μιλάμε για βιβλιοθήκες! Διαβάζουμε στο επίσημο πρόγραμμα του Media Lab: «Μέσα σε ένα

Media Lab μπορείς να κάνεις την παραγωγή και επεξεργασία ενός βίντεο, να καταγράψεις μια ψηφιακή ιστορία, να ηχογραφήσεις ένα ραδιοφωνικό σποτ ή ακόμη και το δικό σου τραγούδι, να κάνεις μια κλειστή συνάντηση ή απλά να σερφάρεις στο διαδίκτυο και να έχεις πρόσβαση σε αποκλειστικό ψηφιακό περιεχόμενο, χαλαρώνοντας παράλληλα σε ένα ευχάριστο και φιλικό περιβάλλον». Να λοιπόν τι είδους δημόσια βιβλιοθήκη ετοιμάζεται στο πείραμα που λέγεται Ελλάδα. Μια βιβλιοθήκη αποκλειστικά προέκταση του Διαδικτύου. Μια βιβλιοθήκη - παιχνιδότοπος, μια βιβλιοθήκη video game, μια βιβλιοθήκη όπου ο χρήστης θα είναι υποψήφιος πελάτης και δωρεάν εργάτης στο διαδικτυακό αποθεματικό κεφάλαιο της όποιας Google και Vodafone. Μια βιβλιοθήκη όπου ο αυθεντικός ανθρωπιστικός ρόλος της ανάγνωσης του βιβλίου παραχωρεί τη θέση του στον αγοραίο της διαρκούς διασκέδασης, όπου η γνώση παραχωρεί τη θέση της στην πληροφορία κι όπου, το κυριότερο, η διά βίου καλλιέργεια που παρέχει το βιβλίο μεταλλάσσεται σε απλό καταναλωτισμό του εφήμερου. Σε όλα αυτά προσθέστε ότι αυτή η πολιτική θα έχει ως άξονα την Εθνική Βιβλιοθήκη. Η οποία, στο όνομα δήθεν της μεγαλύτερης προσβασιμότητας του κοινού κ.λπ., θα μετατραπεί σε θεματικό πάρκο life-style διασκέδασης όπου ο αναγνώστης,

Δεν είναι φανερό, ύστερα από όλα αυτά, τι πρέπει να κάνει μια αριστερή πολιτική για το βιβλίο και τις δημόσιες βιβλιοθήκες; Υπάρχει, άραγε, ζήτημα επιλογής ανάμεσα στον ανθρωπιστικό ρόλο της δημόσιας βιβλιοθήκης και στο καταναλωτικό υβρίδιο της δυστοπίας των future labs; Ναι, χρειαζόμαστε ένα Κρατικό (όχι κρατικιστικό) Δίκτυο Βιβλιοθηκών με κέντρο μια Εθνική Βιβλιοθήκη (και, ναι, διαθέτουμε την τεχνογνωσία). Ναι, οφείλουν οι βιβλιοθήκες να ανοιχτούν στον κόσμο των νέων (αλλά το σχολείο πρέπει παράλληλα να κινηθεί δραστικά σ’ αυτή την κατεύθυνση). Ναι, το διαδίκτυο μπορεί να συντελέσει στη λειτουργικότητα της δημόσιας βιβλιοθήκης (αλλά όχι υπό κηδεμονία, όχι παραμερίζοντας τον κεντρικό ρόλο της ανάγνωσης). Ναι, η πρώτη έκδοση των βιβλίων, όλων των βιβλίων που εκδίδονται στη χώρα κάθε χρόνο, μπορεί και πρέπει να κατευθύνεται μέσω ενός δημόσιου (όχι δημοσιοϋπαλληλικού) Δικτύου Βιβλιοθηκών σε όλες τις βιβλιοθήκες. Ναι, μια κυβέρνηση της Αριστεράς οφείλει να εργαστεί σ’ αυτή την κατεύθυνση. Και, τέλος, ναι, επειδή όλοι αναρωτιούνται για το κόστος μιας ανάλογης προσπάθειας: μια φρεγάτα του Πολεμικού Ναυτικού (μείον τις μίζες), ναι, επαρκεί για να καλύψει το κόστος ενός Δημόσιου Δικτύου Λαϊκών Βιβλιοθηκών σε όλη τη χώρα.

*Ο Άρης Μαραγκόπουλος είναι συγγραφέας-εκδότης Το κείμενο σε μια πρώτη μορφή ακούστηκε στην εκδήλωση του τμήματος βιβλίου του ΣΥΡΙΖΑ με θέμα «Δημόσιες βιβλιοθήκες: χώροι συνάντησης και διαπαιδαγώγησης αναγνωστών», την Τετάρτη 29 Ιανουαρίου, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων «Τρεις Τετάρτες για το βιβλίο».

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

54

ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ

Κρίσιμη τέχνη

Η ΑΤΖΕΝΤΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ

Τέσσερες γενιές καλλιτεχνών συναντιούνται σε μια κοινή έκθεση, καταγράφοντας μέσα από διαφορετικά εικαστικά ιδιώματα και άμεσες, κατά μέτωπο απεικονίσεις, την αδιαίρετη σχέση τέχνης και κοινωνίας, τονίζοντας τις ιδιαιτερότητες αλλά και τις εσωτερικές συνδέσεις στη διαχρονική πορεία της νεοελληνικής δημιουργικής έκφρασης, στην έκθεση Κρίσιμη τέχνη - Τέχνη στην κρίση, όπου παρουσιάζονται δημιουργίες των Άννας Κινδύνη, Βλάσση Κανιάρη, Γιάννη Ψυχοπαίδη και Δημήτρη Κατσούδα, η οποία εγκαινιάζεται την Πέμπτη, στην Πινακοθήκη Δήμου Αθηναίων (Λεωνίδου και Μυλλέρου, Μεταξουργείο), στις 7.30 μ.μ.

ΚΥΡΙΑΚΗ

ΤΡΙΤΗ

Τέσσερα σαξόφωνα

American Beauty

Ένα αντικομφορμιστικό ταξίδι στη μουσική διαχρονία, μέσα από έργα Βιβάλντι, Μπαχ, Ροσσίνι, Μέλλιτς, Ραβέλ, Δραγατάκη και Κουμεντάκη, παρουσιάζει το κουαρτέτο σαξοφώνων STAB (Γκουίντο ντε Φλάβις, Διονύσης Ρούσσος, Ηλίας Σαμσόνοφ, Σπύρος Μίχας), στη συναυλία «Με τον αέρα γραμμένο», που παρουσιάζουν με ελεύθερη είσοδο στο Φουαγέ του Θεάτρου Ολύμπια (Ακαδημίας 59-61), στις 6.00 μ.μ.

Στην «αβάσταχτη ομορφιά» της κλασικής αμερικανικής μουσικής του 20ού αιώνα, με κυρίαρχα στοιχεία τον νεορομαντισμό, τον μινιμαλισμό και τη συμφωνική τζαζ, ταξιδεύει η Καμεράτα, με επικεφαλής της τον μαέστρο Λουκά Καρυτινό, σε μια συναυλία με έργα Samuel Barber, Aaron Copland, George Gershwin και Philip Glass, στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών (Συγγρού 107), στις 8.30 μ.μ.

Ευαίσθητη δημοκρατία

Πολιτικές δολοφονίες

Αναμειγνύοντας πρόζα, μουσική και βίντεο, πλέκοντας το ατομικό και το πολιτικό, η solo performance της ηθοποιού Αναστασίας Παπαθεοδώρου Ευαίσθητη δημοκρατία διερευνά την αμφιφυλόφιλη συμπεριφορά των φύλων, το άλλο φύλο που ζει μέσα στον καθένα μας, από σήμερα και κάθε Κυριακή και Δευτέρα στο Κέντρο Ελέγχου Τηλεοράσεων (Κύπρου 91α και Σικίνου Κυψέλη), στις 9.00 μ.μ.

Για το βιβλίο του Σπύρου Κουζινόπουλου Οι μεγάλες πολιτικές δολοφονίες στη Θεσσαλονίκη του 20ού αιώνα (Ιανός) μιλούν ο πρόεδρος της ΔΗΜΑΡ Φώτης Κουβέλης, ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ Παναγιώτης Λαφαζάνης, η βουλευτής της Ν.Δ. Σοφία Βούλτεψη και η σκηνοθέτιδα Ράια Μουζενίδου, στο βιβλιοπωλείο Ιανός (Σταδίου 24), στις 8.30 μ.μ.

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΣΠΥΡΟΣ ΚΑΚΟΥΡΙΩΤΗΣ agenda.avgi@gmail.com

Ειρηνοδρόμος Με την προβολή της ταινίας του Τάκη Παπαγιαννίδη Γρηγόρης Λαμπράκης: Ειρηνοδρόμος, η Κινηματογραφική Λέσχη Ηλιούπολης τιμά τα 50 χρόνια από τη δολοφονία του βουλευτή της Αριστεράς. Θα ακολουθήσει συζήτηση με τον σκηνοθέτη και τους Πάνο Τριγάζη και Κώστα Μανταίο, ενώ θα χαιρετίσει ο γιος τού μαραθωνοδρόμου της ειρήνης Γρηγόρης Λαμπράκης, στην αίθουσα του Οργανισμού Προώθησης Εξαγωγών (Μ. Αντύπα 86), στις 8.00 μ.μ.

ΔΕΥΤΕΡΑ

Σπύρος Σαμάρας Τη δοκιμή βιογραφίας Σπύρος Σαμάρας (1861-1917): Ο μεγάλος αδικημένος της έντεχνης ελληνικής μουσικής του Γιώργου Λεωτσάκου παρουσιάζουν ο σκηνοθέτης Σπύρος Ευαγγελάτος, ο μουσικοκριτικός Κυριάκος Λουκάκος, ο μαέστρος Βύρων Φιδετζής και ο συγγραφέας, στο Μουσείο Μπενάκη (Κουμπάρη 1), στις 7.30 μ.μ.

ΤΕΤΑΡΤΗ

Woman Την παράσταση Woman, μια μουσικοθε-

ατρική περφόρμανς για την πορεία της γυναίκας στο πέρασμα των χρόνων, μέσα από σημαντικές στιγμές στην ιστορία, το θέατρο και τη μουσική, που συνδυάζει θεατρικά και άλλα κείμενα, μουσική, τραγούδι, χορό και video art, παρουσιάζει από σήμερα η ομάδα «Σαλτιμπάγκοι», σε σκηνοθεσία Κ. Αρβανιτάκη και κείμενα Μάνου Καρατζογιάνη, Εύας και Γιώργου Κοτανίδη, στο Θέατρο Τέχνης (Φρυνίχου 14), στις 8.00 μ.μ.

Αγγέλα Με αφορμή τη συμπλήρωση 100 χρόνων από τη γέννηση του Γιώργου Σεβαστίκογλου και την επανέκδοση του εμβληματικού έργου του Αγγέλα από τις Εκδόσεις Γαβριηλίδης, μιλούν για τον συγγραφέα και το έργο του η συγγραφέας Άλκη Ζέη και ο σκηνοθέτης Βίκτωρ Αρδίττης, ενώ αποσπάσματα διαβάζει η ηθοποιός Μάνια Παπαδημητρίου στο Art Bar Ποιήματα και Εγκλήματα (Αγ. Ειρήνης 17), στις 8.30 μ.μ.

Για το βιβλίο Με θέμα «Εργαζόμενοι στον χώρο του βιβλίου και εκδοτική αγορά» και ομιλητές τους Ρέα Γαλανάκη, Νίκο Λαμπρόπουλο, Θόδωρο Παρασκευόπουλο, Μιχάλη Σπουρδαλάκη, Θωμά Τσαλαπάτη, ολοκληρώνεται ο κύκλος συζητήσεων του Τμήματος Πολιτισμού του ΣΥΡΙΖΑ για το βιβλίο, στο Θέατρο του Νέου Κόσμου (Αντισθένους 7 και Θαρύπου), στις 12.30 μ.μ.

ΠΕΜΠΤΗ

Σας αρέσει ο Μπραμς; Τη συγκλονιστική μαρτυρία της Ιρίνας, όπως την καταγράφει η Μάρω Δούκα στο Σας αρέσει ο Μπραμς; και παρουσίασε σε δική του σκηνοθεσία ο Κυριάκος Κατζουράκης στον Δρόμο προς τη Δύση, μια κατάθεση για τη χαμένη πατρίδα, τη χαμένη κουλτούρα και τη σεξουαλική εκμετάλλευση, ερμηνεύει η Κάτια Γέρου από σήμερα και κάθε Πέμπτη του Φλεβάρη στο Αγγέλων Βήμα (Σατωβριάνδου 36), στις 5.30 μ.μ.

Last Drive Τριάντα χρόνια μετά την πρώτη τους εμφάνιση, που τάραξε τα νερά του ανεξάρτητου ελληνικού ροκ, οι Last Drive συγκαταλέγονται στα κορυφαία ονόματα του χώρου, χάρη στον ασυμβίβαστο χαρακτήρα της μουσικής τους, που αντλεί από τις καλύτερες στιγμές του αμερικανικού garage punk. Το Σάββατο συνομιλούν μουσικά με ένα άλλο συγκρότημα, τους κατά πολύ νεότερους Illegal Operation, που αντλούν από την παράδοση του μπλουζ, μπολιάζοντάς την με επιρροές από το ροκ και τον πειραματισμό, στη δεύτερη συνάντηση του κύκλου Secret gig στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών (Συγγρού 107), στις 9.00 μ.μ.

ρι στη Σπιναλόγκα», με την καταστροφή του έργου του Εκρηγνυόμενος σταυρός, δίνει ο Κώστας Τσόκλης με τη νέα του έκθεση έργων μικτής τεχνικής, με τίτλο Ο βανδαλισμός ως πηγή έμπνευσης, όπου βλέπει το έργο του σαν ένα ζωντανό οργανισμό, που συμβολικά περνά τα δεινά που περνάει ο καλλιτέχνης, και εγκαινιάζεται στην γκαλερί Αστρολάβος-Δεξαμενή (Ξανθίππου 11), στις 8.00 μ.μ.

Σκηνές από έναν γάμο

Τσόκλης

Τιμώντας το Έτος Ίνγκμαρ Μπέργκμαν, οι Δάνης Κατρανίδης και Παναγιώτα Βλαντή παρουσιάζουν από σήμερα το αριστούργημα του Σουηδού σκηνοθέτη Σκηνές από έναν γάμο, σε σκηνοθεσία Ένκε Φεζολλάρι και μουσική σύνθεση του Σταμάτη Κραουνάκη, στο Θέατρο Πόλη (Φωκαίας 4 και Αριστοτέλους, πλ. Βικτωρίας), στις 8.30 μ.μ.

Τη δική του απάντηση στον «διπλό βανδαλισμό που διεπράχθη πέρυσι το καλοκαί-

ΣΑΒΒΑΤΟ

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ

Τουλιάτος - Μάρε

Αλλιώς Η νέα δισκογραφική δουλειά της Δήμητρας Γαλάνη και του Παρασκευά Καρασούλου, το cd single Αλλιώς, που περιλαμβάνει το ομώνυμο τραγούδι σε μουσική Χρυσόστομου Μουράτογλου και τα «Πίσω μην κοιτάς» και «Αν», της Δ. Γαλάνη και « Ένα κόκκινο μαντήλι» σε μουσική Jun Miyake, παρουσιάζεται μαζί με την ομότιτλη εικαστική έκθεση με τα έργα που δημιούργησαν οι Λίλα Σωτηρίου και Ανδρέας Γεωργιάδης, στην εκδήλωση που διοργανώνουν τη Δευτέρα η Μικρή Άρκτος και η North Knot στην Αίθουσα Τέχνης Ιανός (Σταδίου 24), στις 8.30 μ.μ.

Ο διεθνούς βεληνεκούς κρουστός Νίκος Τουλιάτος και η εξαίρετη ερμηνεύτρια Νατάσσα Μάρε Μουμτζίδου θα παρουσιάσουν ένα πρόγραμμα με γνωστά και αγαπημένα τραγούδια, πλαισιωμένα με πλούσιους αυτοσχεδιασμούς, σε μια μουσική περφόρμανς στο Θέατρο Άλμα (Αγ. Κωνσταντίνου και Ακομινάτου 15), στις 10.30 μ.μ.

Lamia Bedioui Εμβληματικά γαλλικά τραγούδια των Ε.

Piaf, Y. Montand, G. Brassens, J. Brel, Ch. Aznavour ερμηνεύει η Τυνήσια τραγουδίστρια Lamia Bedioui, με τη συνοδεία της Caroline Page στο πιάνο και του Γιώργου Θεοδωρακάκου στο κοντραμπάσο, στην παράσταση με τίτλο J’ai quitte mon pays, στον πολυχώρο πολιτισμού Διέλευσις (Λέσβου 15 και Πόρου, Κυψέλη), στις 9.30 μ.μ.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

55

ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ KΡΙΤΙΚΗ ΘΕΑΤΡΟΥ

ΤΟΥ ΛΕΑΝΔΡΟΥ ΠΟΛΕΝΑΚΗ

ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΝΤΟΣΤΟΓΙΕΦΣΚΙ ΣΤΟ «ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΘΕΑΤΡΟ»

Οι δικοί μας Δαίμονες Με αφορμή ένα πραγματικό γεγονός, τη δολοφονία του αναρχικού και επαναστάτη Ιβάν Ιβάνωφ από τους συντρόφους του το 1869, ο Ντοστογιέφσκι γράφει τους «Δαίμονες» ή «Δαιμονισμένους». Ο Ρώσος φιλόσοφος Μπερντιάγιεφ παρατηρούσε για το μυθιστόρημα ότι: «Ο χαρακτήρας του βασικού ήρωα, Νικολάι Σταυρόγκιν, εκπροσωπεί το ανθρώπινο αίνιγμα. Είναι ο ήλιος, γύρω από τον οποίο στρέφονται τα πάντα. Ο Σάτωφ, ο Βερχοβένσκι, ο Κυρίλωφ είναι κομμάτια της διασπασμένης προσωπικότητάς του. Το μυστικό και το αίνιγμα του Σταυρόγκιν είναι το μοναδικό θέμα των Δαιμονισμένων. Η δαιμονική επανάσταση είναι μια πτυχή της μοίρας του Σταυρόγκιν. Έτσι ο Ντοστογιέφσκι διεισδύει στο πιο απρόσιτο βάθος των αντιφάσεων της ανθρώπινης φύσης, που σε άλλους συγγραφείς καλύπτεται από τον πέπλο της συμβατικής κοινωνικής ζωής. Η αποκάλυψη όμως αυτού του βάθους της ανθρώπινης φύσης οδηγεί στην καταστροφή, πέρα από τους φραγμούς του οργανωμένου κόσμου. ΄Ετσι, στους Δαιμονισμένους ξεσκεπάζεται η αποσύνθεση μιας παράδοξης προ-

σωπικότητας ανίκανης για την επιλογή και για τη θυσία» Ο Μπερντιάγεφ ενδεχομένως είχε τους λόγους του να εμμένει στη μορφή του Σταυρόγκιν, τον οποίο ταύτιζε, ίσως, με τον Λένιν. Ωστόσο με την τωρινή μας ιστορική πείρα δεν μπορούμε πια να απομονώνουμε την «παράδοξη» προσωπικότητα του Σταυρόγκιν από τους υπόλοιπους χαρακτήρες. Στους «Δαιμονισμένους» ξεσκεπάζεται η αποσύνθεση μιας ολόκληρης κοινωνίας «ανίκανης για την εκλογή και τη θυσία», που έχει, επίσης, αποτύχει πλήρως στον γονεϊκό και τον καθοδηγητικό της ρόλο. Η Βαρβάρα Σταυρόγκινα και ο Στεπάν Βερχοβένσκι, πρόσωπα της «καλής κοινωνίας» με μια επίφαση «ευρωπαϊκής μόρφωσης», κάτοχοι των τάσεων του συρμού και εκπρόσωποι μιας κούφιας παιδείας, έχουν «γεννήσει» τα «δαιμονικά» επαναστατημένα παιδιά τους, τον Νικολάι Σταυρόγκιν και τον Πιότρ Βερχοβένσκι. Οι πιο πάνω διαπράττουν αντίστοιχα μια συμβολική μητροκτονία και πατροκτονία. Ο Ντοστογιέφσκι προλαβαίνει εδώ τον Φρόυντ και γίνεται εισηγητής της κοινωνικής ψυχανά-

λυσης. Η σκηνοθεσία του Σταύρου Τσακίρη στο «Σύγχρονο θέατρο», βασισμένη στην διασκευή του Αλμπέρ Καμύ και ξαναδουλεμένη στον τροχό της ελληνικής γλώσσας, βλέπει την παιδαγωγική -με την ευρεία έννοια του όρου- διάσταση του έργου και τη φέρνει στην επιφάνεια. Δεν στέκεται μόνο στους κύριους ρόλους, αλλά δίνει μια πλατιά πινακοθήκη «δύσμορφων», παραπλανημένων ψυχών. Ανασύρει με κεντρόφυγους ρυθμούς, με την τεχνική της «περιδίνησης», τα πρόσωπα από τη μάζα. Για να τα φωτίσει κατόπιν μέσα από τα «κενά», τις τρύπες τους, σαν φιγούρες θεάτρου σκιών ή σαν ανθρώπινες κούκλες αιωρούμενες από τα νήματα ενός αόρατου παντοδύναμου κουκλοπαίκτη, που ψελλίζουν τη λέξη: «ελευθερία». Το κυριότερο, δεν ξεχνά ότι οι βασικοί ήρωες είναι νέοι. Και ότι ο «Δαίμων» δεν εμφανίζεται πια με παράδοξη μορφή. Μπορεί να μας είναι οικείος. Μια δουλειά συλλογική, σε ύφος ομοιόμορφο απορητικό. Η Δήμητρα Χατούπη ως Βαρβάρα Πετρόβνα Σταυρόγκινα δίνει με διαδοχικές α-

φαιρέσεις το «ελάχιστο ψυχής», το γυμνό φοβισμένο «εγώ» που μένει, αν αποξέσουμε από το πρόσωπο το κοινωνικό του επίχρισμα. Ο Κώστας Καστανάς φτιάχνει έναν πολύ κοντινό μας «ιμπρεσιονιστικό» Στεπάν Τροφίμοβιτς Βερχοβένσκι, δάσκαλο των τέκνων της «καλής κοινωνίας» και πρόδρομο συνάμα των τσεχωφικών μορφών της «ένδοξης παρακμής». Ο Σταύρος Καραγιάννης διαμοιράζει ισόρροπα τον Γκριγκόριεφ και τον αφηγητή. Ο Στάθης Μαντζώρος (Σιγκάλεφ) είναι ένας σωστός «δαίμων δολοφόνος» της έρημης στέππας και ο Αλμπέρτο Φάις (Κιρίλωφ) ένας αυθεντικός «αυτόχειρ δαίμων» του αστικού τοπίου της μελαγχολίας. Ο Αλέξανδρος Μπαλαμώτης γίνεται το γήινο, πρόσωπο της επιλογής και της θυσίας (Σάτωφ). Ο Αλέξανδρος Σταύρου (Σταυρόγκιν) δίνει έξοχα τον ιππότη - δαίμονα με την άψογη

KΡΙΤΙΚΗ MOYΣΙΚΗΣ ZOYΡΑΪ ΒΑΛΤΣΟΥΧΑ:

Αθηναϊκό ντεμπούτο για έναν αυριανό μεγάλο της μπαγκέτας Η αδημονία μας ήταν μεγάλη ήδη από την ανακοίνωση του προγραμματισμού της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών, όταν, μεταξύ των μετακαλουμένων, διακρίναμε ένα όνομα σχεδόν άγνωστο στην Ελλάδα, εκείνο του νεαρού Σλοβάκου αρχιμουσικού Juraj Valčuha, ιδιαίτερα οικείου σε μας μέσα από την τακτική ακρόαση του Γ’ Προγράμματος της Ιταλικής Ραδιοφωνίας. Και αυτό γιατί ο Ζουράι Βάλτσουχα (έτσι προφέρουν το αποτρεπτικής ορθογραφικής δυσχέρειας όνομά του οι εκλεκτοί συνεργάτες του Radiotre) αποτελεί καλλιτεχνική επένδυση της Εθνικής Συμφωνικής Ορχήστρας της RAI, που, στα 2009, του ανέθεσε διορατικά την καλλιτεχνική της διεύθυνση. Διορατικά όχι μόνον επειδή η συνεργασία τους ήδη ανανεώθηκε, αλλά και λόγω της διαρκώς διευρυνόμενης γεωγραφικής εμβέλειας των εμφανίσεών του (οι γραμμές αυτές γράφονται στον απόηχο μιας ενδιαφέρουσας συναυλίας του στην Κο-

λωνία, με ένα αμιγώς art nouveau / Jugendstil πρόγραμμα υψηλών απαιτήσεων, τη σουίτα «Πελλέας και Μελισάνθη» του Φωρέ, το «Ποίημα της αγάπης και της θάλασσας» του Σωσσόν και την «Γοργόνα» του Τσεμλίνσκυ...). Η πραγματικότητα είναι ότι ο νεαρός με τα βαθύψυχα μάτια και τα ονειροπόλα χαρακτηριστικά της σλαβικής φυλής (είναι κρίμα που το προγραμματικό φυλλάδιο δεν βρήκε χώρο για τη φωτογραφία του) μάς είχε ήδη εντυπωσιάσει μέσα από την παρθενική του εμφάνιση στο πόντιουμ του auditorium «Αρτούρο Τοσκανίνι» του Τουρίνου, το 2007, με τη ρομαντική φλόγα και την αναλυτική καθαρότητα των ερμηνειών του που έχουμε έκτοτε αποθησαυρίσει επιβεβαιωτικά μέσα από τις περίπου εβδομαδιαίες χειμερινές αναμεταδόσεις τους. Για την πρώτη αθηναϊκή του εμφάνιση (αίθουσα «Χρήστος Δ. Λαμπράκης», 13.12.2013), ο Βάλτσουχα εισηγήθηκε ένα πρόγραμμα εορταστικό, όπως οι ημέρες των Χριστουγέννων που θα ακολουθούσαν, παρεμφερές εκείνου που είχε αναγγείλει για την αμέσως ερχόμενη Πέμπτη στην έδρα του και υπό τον κοινό για

αμφότερα τίτλο «Πρόσκληση σε χορό», διευκολύνοντας τον συνειρμό με την ομότιτλη πιανιστική σύνθεση του Carl Maria von Weber, η οποία εγκαινίασε τη βραδιά στην καθιερωμένη ενορχήστρωση του Hector Berlioz. Ευσταλής, με κινησιολογία χορευτή, αυτός ο μαθητής του Ίλυα Μούζιν (άλλος ένας!) έμοιαζε να παρασύρει την Ορχήστρα σε επίπεδο έξαρσης ήχου, η οποία, ως κατοχυρωμένη αρετή, εξακολουθεί να διαφεύγει της ΚΟΑ. Η μουσική ανέπνευσε με σφριγηλό αγωγικό παλμό χαλαρής διάθεσης και κεντροευρωπαϊκή ιδιοποίηση του ρυθμού των τριών τετάρτων: επιτέλους, η χαρακτηριστική ελαφρά αναπήδηση και οι αδιόρατοι δισταγμοί λειτούργησαν ευεργετικά σηματοδοτώντας βιεννέζικη αριστοκρατικότητα σε ζωογόνο επιμειξία με τον αγροτικό δυναμισμό της Μπρατισλάβα. Η συνολική μας αίσθηση υπήρξε λιγότερο ικανοποιητική στο 3ο κοντσέρτο για βιολί του Camille Saint-Saëns, που ολοκλήρωσε το α’ μέρος της συναυλίας, τουλάχιστον για το εναρκτήριο allegro non troppo και μέχρις ότου όχι μόνο να συντονισθούν ιδιοσυγκρασιακά ο μα-

εμφάνιση και το αγέλαστο, σαν αμλετικό, σκυθρωπό προσωπείο. Ο Ιωάννης Παπαζήσης (Πιότρ Στεπάνοβιτς Βερχοβένσκι) «ζωγραφίζει» έκτακτα ένα μετεφηβικό, λεπτό, δαιμονικό ακόλουθο Ιάγο - υπασπιστή. Ο Δημήτρης Μαύρος (λοχαγός Λεμπιάτκιν) αποτυπώνει έναν ενδιαφέροντα δαίμονα - γελωτοποιό. Η Κερασία Σαμαρά (τρελή Μαρία), γενναιόδωρα, χαρίζει πρόσωπο στην αθωότητα. Η ΄Εφη Ρευματά (Ντάρια) υπερβαίνει θετικά το ρόλο της φιλόδοξης, διεκδικητικής ψυχοκόρης και η Βίκυ Μαραγκάκη (Λίζα), επίσης θετικά το ρόλο της ερωτευμένης μεγαλοαστής. Η καλή μετάφραση (Δήμητρα Πετροπούλου), τα κοστούμια του Μετζικώφ, οι φωτισμοί (Κατερίνα Μαραγκουδάκη) τα άρτια video (Μάνος Χασάπης) στηρίζουν την παράσταση. Αυτοί οι Δαίμονες είναι και δικοί μας.

TOY ΚΥΡΙΑΚΟY Π. ΛΟΥΚΑΚΟY

έστρος και ο σολίστ του, ο γνωστός δεξιοτέχνης Σίμος Παπάνας, αλλά και εμείς να υπερβούμε καταλυτικές δισκογραφικές αναφορές μας, όπως εκείνες αείμνηστων προκατόχων του, σαν τον Ruggiero Ricci και τον Henri Merckel. Πόντιουμ και δοξάρι συνεργάσθηκαν περισσότερο ιδιωματικά στο γαλατικής ευγένειας ενδιάμεσο andantino quasi allegretto, προετοιμάζοντας το θεαματικό φινάλε. Ένας αταίριαστος και αχρείαστος Μπαχ ως ανκόρ άφησε τον σολίστ στυλιστικά εκτεθειμένο σε σχέση με τη δυσθεώρητη αυτή μουσική. Η συναυλία ολοκληρώθηκε με ένα προγραμματικό clin d’oeil στην επί θύραις 100ή επέτειο κήρυξης του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, μέσα από δύο εμβληματικά έργα αυλαίας της Belle Époque, αρχικά με τη χειμαρρώδη εκτέλεση της σουίτας του Richard Strauss από την όπερά του «Der Rosenkavalier» («Ο ιππότης με το ρόδο»). Μια ευκαιρία για απρόσμενο ασήμι από τα έγχορδα και γεμάτες χαρακτήρα παρεμβάσεις των ξύλινων, σε πείσμα σποραδικών επισφαλειών και υπερβάσεων από τα χάλκινα. Η βραδιά ολοκληρώθηκε με το χορογραφικό ποίημα «La Valse» του Maurice Ravel, αποδομητική ανάκληση ενός μουσικού συμβόλου του παλαιού κόσμου, για το οποίο ο Βάλτσουχα επιστράτευσε ατμοσφαιρική σμίλευση φράσεων και χρώσεων, αλλά και κυρίαρχη ρυθμική και αγωγική ευπλασία, επιβεβαιώνοντας σχολή και χάρισμα.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

56 Παρακαλούνται οι αναγνώστες να ενημερώνονται για τυχόν αλλαγές από τα παρακάτω τηλέφωνα Α ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΑΑΒΟΡΑ Ιπποκράτους 180, Νεάπολη, 2106423271-2106462253, Ρενουάρ 18:00 Η τέλεια ομορφιά 20:00, 22:30 ΑΒΑΝΑ Κηφισίας 234 και Λυκούργου 3, 2106756546, Nebraska 18:20, 20:30 Nymphomaniac: Μέρος Α’ 22:45 ΑΕΛΛΩ CINEMAX 5+1 CYTA Πατησίων 140, 2108259975 2108215327, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr Αίθουσα 1 Φρανκεστάιν 23:40 Ο λύκος της Wall Street 20:00 Nebraska 17:30 Αίθουσα 2 Μικρά Αγγλία 18:45 Αύγουστος 21:45 Αίθουσα 3 Μπελ και Σεμπαστιάν: Δύο αχώριστοι φίλοι 16:30 Nymphomaniac: Μέρος Α’ 18:30, 21:00, 23:30 Αίθουσα 4 Ψυχρά κι ανάποδα (μεταγλ.) 16:00 Οδηγός διαπλοκής 18:15, 21:15 ΑΘΗΝΑΙΟΝ Βασιλίσσης Σοφίας 124, Αμπελόκηποι, 2107782122-2112112222, www.athinaioncinemas.com Αίθουσα 1 Ο λύκος της Wall Street 19:00, 22:20 Αίθουσα 2 Οδηγός διαπλοκής 17:30, 20:00, 22:40 ΑΘΗΝΑΙΟΝ CINEPOLIS Ζησιμοπούλου 7 & Ιωάννου Μεταξά, Γλυφάδα, 21089832382112112222, www.athinaioncinemas.com Αίθουσα 1 Ο λύκος της Wall Street 19:00, 22:20 Αίθουσα 2 Οδηγός διαπλοκής 17:30, 20:00, 22:40 Αίθουσα 3 Nebraska 17:50, 20:10 Nymphomaniac: Μέρος Α’ 22:30 Αίθουσα 4 Τζακ Ράιαν: Πρώτη αποστολή 17:00 Ηρακλής: Η αρχή του θρύλου 19:00, 21:00, 23:00 ΑΙΓΛΗ Λεωφόρος Πεντέλης 98, Χαλάνδρι, 2106841010 Αίθουσα 1 Η λιμουζίνα 18:00, 20:30, 22:30 Αίθουσα 2 Μικρά Αγγλία 17:30 Ο λύκος της Wall Street 22:50 Οδηγός διαπλοκής 19:50 ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ EUROPA CINEMAS Λεωφόρος Αλεξάνδρας και Πατησίων 77-79, σταθμός ΗΣΑΠ «Βικτώρια», 2108219298 Η κλέφτρα των βιβλίων 17:30, 20:00, 22:40 ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ NEW STAR ART CINEMA Κρέμου 141, Καλλιθέα, 2109512624 2109512604 Αίθουσα 1 Τρία τραγούδια για τον Λένιν 15:30 Ρενουάρ 17:30 Ο λύκος της Wall Street 22:00 Οδηγός διαπλοκής 19:30 Ευτυχία 16:30 Αίθουσα 2 Μικρά Αγγλία 19:00 Η μάχη του Στάλινγκραντ μέρος 1ο: ούτε ένα βήμα πίσω 15:15 Η ζωή της Αντέλ (Κεφάλαια 1 & 2) 22:00 Gravity 17:15 ΑΝΟΙΞΗ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ 2+1 Αγωνιστών στρατοπέδου 49, Χαϊδάρι, 2105813470-2105813450 Αίθουσα 1 Πέμπτη και 12 18:30, 20:30, 22:30 Αίθουσα 2 ART CINEMA Oh Boy 21:00, 22:45 Μικρά Αγγλία 18:00 ΑΣΤΕΡΑΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΝΕΑΣ ΙΩΝΙΑΣ Ασκληπιού 4, Νέα Ιωνία, 2102712640-2155302920, Last Vegas 18:00, 20:00, 22:00 ΑΣΤΥ Κοραή 4, Αθήνα, 2103221925, Η λιμουζίνα 18:15, 20:15, 22:15 ΑΤΛΑΝΤΙΣ 3D DIGITAL Λεωφόρος Βουλιαγμένης 245, Πλατεία Καλογήρων, Δάφνη, 2109711511 Αίθουσα 1 Εγώ, ο εαυτός μου & η μαμά 18:15, 20:15, 22:15 Αίθουσα 2 12 χρόνια σκλάβος 22:00 Η κλέφτρα των βιβλίων 17:00, 19:30 ΑΤΤΑΛΟΣ DIGITAL CINEMA Κοτιαίου & Ελευθερίου Βενιζέλου Νέα Σμύρνη, 2109331280 Η λιμουζίνα 18:30, 20:30, 22:30 ΒΑΡΚΙΖΑ Θάσου 22, 2108973926 Αίθουσα 1 3D Digital Ψυχρά κι ανάποδα (μεταγλ.) 16:30 3D Ο λύκος της Wall Street 18:20, 21:30 Αίθουσα 2 Περπατώντας με τους δεινόσαυρους (μεταγλ.) 16:30 3D Οδηγός διαπλοκής 22:20 Μπελ και Σεμπαστιάν: Δύο αχώριστοι φίλοι 18:00 Η μαγική ομπρέλα 20:00 CAPITOL 3D CINEMA Ιουλιανού 33-35 & Γ’ Σεπτεμβρίου 74-78, Capitol Mall (Σταθμός Βικτώρια), 2108210038, www.facebook.com/CineCapitol, , SR Oh Boy 19:30 Ο λύκος της Wall Street 21:00 Τζακ Ράιαν: Πρώτη αποστολή 17:30 CINERAMA DIGITAL CINEMA Αγίας Κυριακής 30, Παλαιό Φάληρο, 21094035932109403595, , Nebraska 18:00, 20:15 Nymphomaniac: Μέρος Α’ 22:30 VILLAGE 15 CINEMAS @ THE MALL Ανδρέα Παπανδρέου 35 (παράπλευρος Αττική οδού) θέση ψαλίδι, Μαρούσι, Τηλ.14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (μεταγλ.) 15:10, 17:20 Ο λύκος της Wall Street 21:50 Επιστροφή στο ρινγκ 19:30 Αίθουσα 2 - Post Credit Ηρακλής: Η αρχή του θρύλου 18:10 3D, 20:20 3D, 22:30 3D Ψυχρά κι ανάποδα (μεταγλ.) 15:50 3D Αίθουσα 3 Πέμπτη και 12 15:50, 18:00, 20:10, 22:20, 00:30 Αίθουσα 4 - Post Credit Ψυχρά κι ανάποδα (μεταγλ.) 15:10, 17:50 Φρανκεστάιν 20:00, 22:00, 00:00 Αίθουσα 5 - Cinema Europa,

ΘΕΑΜΑΤΑ ΕΠΙΛΟΓΕΣ «Nymphomaniac, μέρος Α» του Λαρς φον Τρίερ. Ο εργένης Σέλιγκμαν (Στέλαν Σκάρσγκαρντ) ανακαλύπτει την Τζο (Σαρλότ Γκενσμπούρ) κακοποιημένη σε ένα σοκάκι. Την παίρνει μαζί του στο σπίτι του, περιποιείται τα τραύματά της και τη ρωτά για τη ζωή της. Την ακούει με προσοχή, καθώς η Τζο αφηγείται σε «κεφάλαια», σαν τη Σεχραζάτ στις «Χίλιες και μία νύχτες», τη δαιδαλώδη ιστορία της... Ο φοβερός Δανός Λαρς φον Τρίερ αποδεικνύει και πάλι ότι μπορεί να συνδυάσει το χιούμορ με μια διεισδυτική ματιά στα άλυτα προβλήματα της σεξουαλικής καταπίεσης και απελευθέρωσης, με αλλεπάλληλες αναφορές στην τέχνη, τη μουσική, τη θρησκεία και τη λογοτεχνία... (Ιντεάλ, Gazarte, Γαλαξίας, Αβάνα, Σινέ Χολαργός, Διάνα, Κηφισιά Cinemax, Odeon Kosmopolis, Village The Mall, Αελλώ Cinemax, Οσκαρ, Νανά, Odeon Starcity, Cinerama, Ster Cinemas, Σπόρτιγκ, Αθήναιον Cinepolis, Village Ρέντη, Δημ. Κιν. Σινεάκ).

Heineken Περπατώντας με τους δεινόσαυρους (μεταγλ.) 15:20, 17:20 Τζακ Ράιαν: Πρώτη αποστολή 19:20, 21:30, 23:50 Αίθουσα 6 Cinema Europa Μικρά Αγγλία 19:40, 22:50 Η μαγική ομπρέλα 17:10 Αίθουσα 7 - max screen - Cosmote Ηρακλής: Η αρχή του θρύλου 19:10, 21:40, 00:10 Αίθουσα 8 Φρανκεστάιν 18:50 3D, 23:10 3D Gravity 21:10 3D Μπελ και Σεμπαστιάν: Δύο αχώριστοι φίλοι 16:30 Αίθουσα 9 Ψυχρά κι ανάποδα (μεταγλ.) 16:20, 18:40 Οδηγός διαπλοκής 20:50, 23:40 Αίθουσα 10 Ο λύκος της Wall Street 15:20, 19:00, 22:40 Αίθουσα 11 Η κλέφτρα των βιβλίων 15:00, 17:40, 20:30, 23:20 Αίθουσα 12 Περπατώντας με τους δεινόσαυρους (μεταγλ.) 16:10 Nebraska 18:30, 21:00, 23:30 Αίθουσα 13 gold class Ο λύκος της Wall Street 19:00, 22:40 Αίθουσα 14 - gold class Η κλέφτρα των βιβλίων 20:30, 23:20 VILLAGE 5 CINEMAS PAGRATI Υμηττού 110 & Χρεμωνίδου, Εμπορικό κέντρο Millennium, Παγκράτι, 210 7566240 - 14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Τζακ Ράιαν: Πρώτη αποστολή 19:30, 21:40, 23:50 Περπατώντας με τους δεινόσαυρους (μεταγλ.) 17:40 Αίθουσα 2 Μικρά Αγγλία 18:20 Πέμπτη και 12 21:20, 23:40 Αίθουσα 3- Cosmote Ψυχρά κι ανάποδα (μεταγλ.) 17:50 Φρανκεστάιν 20:00, 22:00, 00:00 Αίθουσα 4 Ο λύκος της Wall Street 22:20 Οδηγός διαπλοκής 19:40 Μπελ και Σεμπαστιάν: Δύο αχώριστοι φίλοι 17:30 Αίθουσα 5 Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (μεταγλ.) 17:20 Ηρακλής: Η αρχή του θρύλου 19:20, 21:30, 23:45 VILLAGE 9 CINEMAS @ FALIRO Παλαιά Λεωφόρος Ποσειδώνος 1 & Μωραϊτινη 3 Δέλτα Παλαιού Φαλήρου, Τηλ.14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Ο λύκος της Wall Street 21:00 Μπελ και Σεμπαστιάν: Δύο αχώριστοι φίλοι 17:00 Gravity 19:00 3D Αίθουσα 2 Ψυχρά κι ανάποδα (μεταγλ.) 17:30 Τζακ Ράιαν: Πρώτη αποστολή 19:50, 22:00, 00:20 Αίθουσα 3 Nebraska 18:40, 21:10, 23:40 Αίθουσα 4 Post Credit Η κλέφτρα των βιβλίων 19:30, 22:30 Αίθουσα 5 Περπατώντας με τους δεινόσαυρους (μεταγλ.) 17:50 Φρανκεστάιν 19:50, 21:50, 00:00 Αίθουσα 6 Οδηγός διαπλοκής 18:30, 21:20, 00:10 Αίθουσα 7-VMAXCosmote Ηρακλής: Η αρχή του θρύλου 17:20, 19:30, 21:40, 23:50 Αίθουσα 8 - Gold Class Οδηγός διαπλοκής 19:10, 22:00 Αίθουσα 9 - gold class Η κλέφτρα των βιβλίων 18:00, 21:00, 00:00 VILLAGE CINEMAS ATHENS METRO MALL ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Λεωφόρος Βουλιαγμένης 276, Άγιος Δημήτριος, 210 6104100 - 14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Μπελ και Σεμπαστιάν: Δύο αχώριστοι φίλοι 17:15 Ηρακλής: Η αρχή του θρύλου 19:30, 21:30, 23:30 Αίθουσα 2- Cosmote Περπατώντας με τους δεινόσαυρους (μεταγλ.) 16:00, 18:00 Φρανκεστάιν 20:00, 22:00, 00:00 Αίθουσα 3 Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (μεταγλ.) 16:15 Τζακ Ράιαν: Πρώτη αποστολή 18:20, 20:30, 22:45 Αίθουσα 4 Ψυχρά κι ανάποδα (μεταγλ.) 16:30 Πέμπτη και 12 18:45, 21:00 Επιστροφή στο ρινγκ 23:15 Αίθουσα 5 Ψυχρά κι ανάποδα (μεταγλ.) 15:30 3D, 18:15 Ο λύκος της Wall Street 22:30 Ηρακλής: Η αρχή του θρύλου

«Nymphomaniac, μέρος Α» του Λαρς φον Τρίερ

«Μικρά Αγγλία» του Παντελή Βούλγαρη. Στην Άνδρο της δεκαετίας του ‘30, με τους άντρες να θαλασσοπνίγονται και τις γυναίκες να μένουν πίσω, καταπιεσμένα ανθρώπινα πάθη ταράζουν τα σωθικά της ανθρώπινης ύπαρξης, σχέσεις εξουσίας δοκιμάζονται μέχρι τα όριά τους. Ταινία βασισμένη στο ομότιτλο μυθιστόρημα της Ιωάννας Καρυστιάνη (Αίγλη, Odeon Kosmopolis, Village The Mall, Αελλώ Cinemax, Τρία Αστέρια, Πάλας, Village Παγκράτι, Νανά, 20:30 3D VILLAGE SHOPPING AND MORE Θηβών 228 & Παρνασσού, Άγιος Ιωάννης Ρέντης, 210 4215100 - 14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 - Comfort Τζακ Ράιαν: Πρώτη αποστολή 21:10, 23:20 Αίθουσα 2 - Comfort Φρανκεστάιν 21:30, 23:30 Αίθουσα 3 Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (μεταγλ.) 17:20 Last Vegas 20:00, 22:10, 00:20 Αίθουσα 4 Ηρακλής: Η αρχή του θρύλου 19:50, 22:00, 00:10 Μπελ και Σεμπαστιάν: Δύο αχώριστοι φίλοι 17:50 Αίθουσα 5 Η κλέφτρα των βιβλίων 18:10, 20:45, 23:30 Αίθουσα 6 Φρανκεστάιν 17:30, 19:30, 21:30, 23:30 Αίθουσα 7 Ηρακλής: Η αρχή του θρύλου 18:50 3D, 21:00 3D, 23:10 3D Αίθουσα 8 Περπατώντας με τους δεινόσαυρους (μεταγλ.) 18:20 3D Τζακ Ράιαν: Πρώτη αποστολή 20:20 Φρανκεστάιν 22:30 3D, 00:30 3D Αίθουσα 9 Τζακ Ράιαν: Πρώτη αποστολή 19:00, 21:10, 23:20 Αίθουσα 10- Cosmote Οδηγός διαπλοκής 18:00, 20:50, 23:40 Αίθουσα 11 Χόμπιτ: Η ερημιά του Νοσφιστή 17:30, 20:40, 23:50 Αίθουσα 12 Πέμπτη και 12 18:10, 20:30, 22:50 Αίθουσα 13 Περπατώντας με τους δεινόσαυρους (μεταγλ.) 17:15, 19:15 Αίθουσα 14 Επιστροφή στο ρινγκ 18:45, 21:20, 23:45 Αίθουσα 15 Ψυχρά κι ανάποδα (μεταγλ.) 17:10 Πέμπτη και 12 19:20, 21:40, 00:00 Αίθουσα 16 Επιστροφή στο ρινγκ 17:40, 20:10, 22:40 Αίθουσα 17 Η μαγική ομπρέλα 17:00, 19:40, 22:15 Αίθουσα 18 47 Ronin 17:45, 20:15, 23:00 Αίθουσα 19 Μικρά Αγγλία 19:10, 22:20 Αίθουσα 20 Ο λύκος της Wall Street 19:45, 23:15 ΓΑΛΑΞΙΑΣ 3D DIGITAL Μεσογείων 6, Αμπελόκηποι, 2107773319-2107700491 Αίθουσα 1 Nymphomaniac: Μέρος Α’ 18:00, 20:20, 22:40 Αίθουσα 2 Nebraska 17:30, 20:10, 22:30 GAZARTE Βουτάδων 34, Γκάζι, 21034522772103460347, www.gazarte.gr, Nebraska 18:00, 20:00 Nymphomaniac: Μέρος Α’ 22:00, 00:15 ΓΛΥΦΑΔΑ ODEON Ζέππου 14 & Ξενοφώντος 31, Γλυφάδα, 2109650318, www.odeon.gr, www: i-ticket.gr Αίθουσα 1 Η κλέφτρα των βιβλίων 19:10, 22:00 Αίθουσα 2 Εγώ, ο εαυτός μου & η μαμά 20:10, 22:20 ΔΑΝΑΟΣ Λεωφόρος Κηφισίας 109 & Πανόρμου, Αμπελόκηποι, 2106922655, www.danaoscinema.gr Αίθουσα 1 Η κλέφτρα των βιβλίων 17:10, 19:50 Εγώ, ο εαυτός μου & η μαμά 22:30 Αίθουσα 2 12 χρόνια σκλάβος 19:30, 22:15 Εγώ, ο εαυτός μου & η μαμά 17:30 ΔΙΑΝΑ Περικλέους 14, Μαρούσι, 2108028587, Nebraska 18:00, 20:15 Nymphomaniac: Μέρος Α’ 22:30 ΕΛΛΗ Ακαδημίας 64, Αθήνα, 2103632789, , Inside Llewyn Davis 18:00, 20:10, 22:20 ΕΜΠΑΣΣΥ NOVA ODEON Πατριάρχου Ιωακείμ 5 και Ηροδότου, Κολωνάκι, Αθήνα, 2107215944, www.i-ticket.gr, Αύγουστος 17:20 Εγώ, ο εαυτός μου & η μαμά 20:00, 22:10 ΙΛΙΟΝ DIGITAL CINEMA Τροίας 34 & Πατησίων 113, 2108810602-6955466939 Τα χρονικά του δρακοφοίνικα: Αδάμαστος 20:50, 23:00 Nebraska 18:45 ΙΝΤΕΑΛ Πανεπιστημίου 46, Αθήνα, 2103826720, Nebraska 17:40, 20:00 Nymphomaniac: Μέρος Α’ 22:20 ΚΗΦΙΣΙΑ CINEMAX CYTA Λεωφόρος Κη-

Σοφία, Village Ρέντη, Odeon Starcity, Αλεξάνδρα, Σπόρτιγκ. Ανοιξη, Ster Cinemas).

«12 χρόνια σκλάβος» του Στιβ ΜακΚουίν. Στην Αμερική πριν τον Εμφύλιο, ένας Αφροαμερικανός, που ζει ελεύθερος στον Βορρά με την οικογένειά του, πέφτει θύμα απαγωγής και μετατρέπεται σε σκλάβο στις φυτείες του Νότου (Odeon Οπερα, Δαναός, Odeon Kosmopolis, Τρία Αστέρια, Ατλαντίς, Ster Cinemas, Odeon Starcity, Δημ. Κιν. Σινεάκ). φισίας 245, (Ζηρίνειο), Κηφισιά, 21062335672106232808, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr Αίθουσα 1 Μπελ και Σεμπαστιάν: Δύο αχώριστοι φίλοι 16:00 Nymphomaniac: Μέρος Α’ 18:00, 20:30, 23:00 Αίθουσα 2 Nebraska 18:30 Εγώ, ο εαυτός μου & η μαμά 20:45, 22:45 ΚΗΦΙΣΙΑ CINEMAX CLASS CYTA Δροσίνη 6 (απέναντι από Βάρσο ), Κηφισιά, 2106231601-2106231933, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr, Η κλέφτρα των βιβλίων 18:30, 21:30 Ψυχρά κι ανάποδα (μεταγλ.)

16:15 ΜΙΚΡΟΚΟΣΜΟΣ FILMCENTER Λεωφόρος Συγγρού 106, 2109215305, Μόνο οι εραστές μένουν ζωντανοί 17:30 Η αιώνια επιστροφή του Αντώνη Παρασκευά 19:30 Στη χώρα των άλλων 21:00, 22:40 ΝΑΝΑ CINEMAX CYTA Λεωφόρος Βουλιαγμένης 179 Δάφνη, (στάση ΜΕΤΡΟ Αγ. Ιωάννης), 2109703158-2109706865, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr Αίθουσα 1 Μικρά Αγγλία 18:00, 21:15 Βρέχει κεφτέδες 2 (μεταγλ.) 16:00 Αίθουσα 2 Ψυχρά κι ανάποδα (μεταγλ.) 16:15 Οδηγός διαπλοκής 18:15, 21:30 Αίθουσα 3 Οδηγός διαπλοκής 17:00, 20:00, 23:00 Αίθουσα 4 Nebraska 18:15 Φρανκεστάιν 00:30 Ηρακλής: Η αρχή του θρύλου 20:30, 22:30 Αίθουσα 5 Μπελ και Σεμπαστιάν: Δύο αχώριστοι φίλοι 16:30 Nymphomaniac: Μέρος Α’ 18:30, 21:00, 23:30 Αίθουσα 6 Η μαγική ομπρέλα 16:20 Η λιμουζίνα 18:45, 20:45, 22:45 ΝΙΡΒΑΝΑ CINEMAX CYTA Λεωφόρος Αλεξάνδρας 192, Αμπελόκηποι, 21064693982106445221, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr, Η λιμουζίνα 18:30, 20:30, 22:30 Μπελ και Σεμπαστιάν: Δύο αχώριστοι φίλοι 16:30 ODEON KΟSMOPOLIS ΜΑΡΟΥΣΙ Λεωφόρος Κηφισίας .73 & Πουρνάρα (Κόμβος Αττικής οδού), 14560 (από σταθερό 0,49 ευρώ ανά λεπτό και 0,98 ευρώ από κινητό ανά λεπτό), www.odeon.gr, www.i-ticket.gr Αίθουσα 1 12 χρόνια σκλάβος 19:10, 22:00 Αίθουσα 2 Μικρά Αγγλία 22:10 Η μαγική ομπρέλα 19:30 Αίθουσα 3 Αύγουστος 19:00, 21:30 Αίθουσα 4 Φρανκεστάιν 20:00, 22:10 Αίθουσα 5 Περπατώντας με τους δεινόσαυρους (μεταγλ.)

18:30 3D Τζακ Ράιαν: Πρώτη αποστολή 22:40, 23:00 Αίθουσα 6 Ο λύκος της Wall Street 21:15 Μπελ και Σεμπαστιάν: Δύο αχώριστοι φίλοι 19:00 Αίθουσα 7 Ο λύκος της Wall Street 18:50, 22:20 Αίθουσα 8 Vodafone Οδηγός διαπλοκής 19:50, 22:40 Αίθουσα 9 Ηρακλής: Η αρχή του θρύλου 18:00, 20:20, 22:30 Αίθουσα 10 Η κλέφτρα των βιβλίων 20:10, 22:50 Αίθουσα 11 Μπελ και Σεμπαστιάν: Δύο αχώριστοι φίλοι 18:15 Nymphomaniac: Μέρος Α’ 20:30, 23:00 Αίθουσα 12 Nebraska 19:20, 21:50 ODEON ΟΠΕΡΑ Ακαδημίας 57, Αθήνα, 2103622683, www.odeon.gr , www.i-ticket.gr Αίθουσα 1 12 χρόνια σκλάβος 19:20, 22:10 Αίθουσα 2 Η κλέφτρα των βιβλίων 19:10, 22:00 ΟDEON STARCITY Λεωφόρος Συγγρού 111 & Λεοντίου, Νέος Κόσμος, 14560 (από σταθερό 0,49 ευρώ ανά λεπτό και 0,98 ευρώ από κινητό ανά λεπτό), www.odeon.gr , www.i-ticket.gr Αίθουσα 1 Nymphomaniac: Μέρος Α’ 20:30,

23:00 Αίθουσα 2 Τζακ Ράιαν: Πρώτη αποστολή 20:10, 22:40 Αίθουσα 3 Ο λύκος της Wall Street 22:10 Αύγουστος 19:20 Αίθουσα 4 12 χρόνια σκλάβος 19:40, 22:20 Αίθουσα 5 Η κλέφτρα των βιβλίων 19:50, 22:30 Αίθουσα 6 Ηρακλής: Η αρχή του θρύλου 20:20, 22:30 Αίθουσα 7 - Vodafone Ο λύκος της Wall Street 21:30 Μπελ και Σεμπαστιάν: Δύο αχώριστοι φίλοι 19:10 Αίθουσα 8 Μικρά Αγγλία 19:30 Nebraska 22:50 Αίθουσα 9 Φρανκεστάιν 20:00, 22:00 Αίθουσα 10 Οδηγός διαπλοκής 19:00, 21:50 ΟΣΚΑΡ DIGITAL Αχαρνών 330, Κάτω Πατήσια, 2102281563, Η λιμουζίνα 17:10, 18:50, 20:40 Nymphomaniac: Μέρος Α’ 22:30 ΠΑΛΑΣ Υμηττού 109, Παγκράτι, 2107511868, Ολα χάθηκαν 23:00 Μικρά Αγγλία 17:00, 20:05 ΣΙΝΕ ΧΟΛΑΡΓΟΣ (ΠΡΩΗΝ ΑΛΟΜΑ) Μεσογείων 232 & Βεντούρη, Χολαργός, 2106525122, Nebraska 18:00, 20:20 Nymphomaniac: Μέρος Α’ 22:40 ΣΟΦΙΑ Ευσταθιάδου 2, Πλατεία Αγίας Τριάδος, Αργυρούπολη, 2109927447-2109917094, Η ζωή της Αντέλ (Κεφάλαια 1 & 2) 22:00 Μικρά Αγγλία 19:00 ΣΠΟΡΤΙΓΚ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ Κωνσταντίνου Παλαιολόγου 18, Νέα Σμύρνη, 2109313360 Αίθουσα 1 Nebraska 18:00, 20:20 Nymphomaniac: Μέρος Α’ 22:40 Αίθουσα 2 Μικρά Αγγλία 18:15, 21:00 STER CINEMAS Λεωφ. Δημοκρατίας 67α, εμπορικό κέντρο ESCAPE, Ιλιον, 801 801 7837 -210 8092690, www.stercinemas.gr Αίθουσα 1 Ηρακλής: Η αρχή του θρύλου 17:00, 19:00 Nymphomaniac: Μέρος Α’ 21:00, 23:00 Αίθουσα 2 Μικρά Αγγλία 16:30 12 χρόνια σκλάβος 19:30 Ο λύκος της Wall Street 22:00 Αίθουσα 3 Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (μεταγλ.) 16:00 Πέμπτη και 12 20:20 Φρανκεστάιν 18:20, 22:30 Αίθουσα 4 Ψυχρά κι ανάποδα (μεταγλ.) 17:50 Οδηγός διαπλοκής 20:00 Τζακ Ράιαν: Πρώτη αποστολή 23:00 Αίθουσα 5 Ηρακλής: Η αρχή του θρύλου 18:00 3D, 20:10 3D, 22:10 Περπατώντας με τους δεινόσαυρους (μεταγλ.) 16:10 3D Αίθουσα 6 Μικρά Αγγλία 18:15 Η κλέφτρα των βιβλίων 21:15, 23:50 Αίθουσα 7 Ψυχρά κι ανάποδα (μεταγλ.) 16:20 Οδηγός διαπλοκής 18:30, 21:30 ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ - ΛΑΪΣ Ιερά Οδός 48 & Μεγάλου Αλεξάνδρου 134136, 2103609695-2103612046, contact@tainiothiki.gr, www.tainiothiki.gr Αίθουσα 1 Η λιμουζίνα 18:45, 20:30, 22:15 Αίθουσα 2 Η τέλεια ομορφιά 19:00, 21:30 ΤΙΤΑΝΙΑ CINEMAX Πανεπιστημίου & Θεμιστοκλέους 5, Αθήνα, 2103811147, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr, Τρία τραγούδια για τον Λένιν 18:00 Η μάχη του Στάλινγκραντ μέρος 1ο: ούτε ένα βήμα πίσω 20:10 Η μάχη του Στάλινγκραντ μέρος 2ο: η νίκη 22:00 Ευτυχία 19:00 ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ 3D DIGITAL Λεωφόρος Ηρακλείου 386, Νέο Ηράκλειο, 21028268732102825607, www.triaasteria.gr Αίθουσα 1 Η κλέφτρα των βιβλίων 17:45, 20:15, 22:30 Αίθουσα 2 Μικρά Αγγλία 17:00 12 χρόνια σκλάβος 20:00, 22:20 ΤΡΙΑΝΟΝ FILMCENTER Κοδριγκτώνος 21 & Πατησίων 101, 2108222702-2108215469, Μόνο οι εραστές μένουν ζωντανοί 20:00, 22:15 Αθηνά, Εκ του Μηδενός 19:00 ΦΟΙΒΟΣ DIGITAL CINEMA Εθνικής Αντιστάσεως 1, στάση ΜΕΤΡΟ Περιστέρι, 2105711105 Η κλέφτρα των βιβλίων 18:00, 20:30, 22:50 ΠΡΟΑΣΤΙΩΝ ΑΛΙΚΗ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΝΕΑΣ ΜΑΚΡΗΣ Λεωφόρος Μαραθώνος 196, 22940-69871, kedmarahon@yahoo.gr, , Οδηγός διαπλοκής 21:00 ΑΡΤΕΜΙΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ Γιαννάκη 2, Μαρκόπουλο, 2299023924, Ψυχρά κι ανάποδα (μεταγλ.) 19:00 Η μαγική ομπρέλα 21:00 ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΑΓ. ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ ΟΝΑΡ (ΠΡΩΗΝ ΜΑΡΙΑ ΕΛΕΝΑ) Αγίας Παρασκευής 40, Ανάκασα Αγ. Ανάργυροι, 2102690317, Το παρελθόν 19:15 Oh Boy 17:30, 21:30 ΜΑΓΙΑ Αβάντων 83 & Ιατρίδου, Χαλκίδα, 2221025625, www.odeon.gr, www.i-ticket.gr Αύγουστος 19:15 Οδηγός διαπλοκής 22:00 ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΣΙΝΕ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ Αγίου Γεωργίου & Ζάππα 4, Κορυδαλλός, 2104960955, Οδηγός διαπλοκής 18:30, 21:00 ΣΙΝΕΑΚ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ Πλατεία Δημαρχείου, 2104225653 Nebraska 17:15 Nymphomaniac: Μέρος Α’ 22:00 12 χρόνια σκλάβος 19:30

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

57

ΣΚΑΚΙ

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΚΟΣΜΑΣ ΚΕΦΑΛΟΣ kosmaskefalos@gmail.com

ΜΑΖΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΛΑΜΨΗ ΣΕ ΔΥΟ ΜΕΓΑΛΕΣ ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ

60 σημαίες στο Γιβραλτάρ, 6 κορυφαίοι στη Ζυρίχη!

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ o Ο Αρονιάν πήγε στη

Ζυρίχη με μια πρόσφατη μεγάλη επιτυχία στο ενεργητικό του: κατέκτησε την πρώτη θέση στο πολύ ισχυρό τουρνουά του Βάικ Άαν Ζέε. Τελική κατάταξη: 1) Αρονιάν 8 βαθμοί σε 11 αγώνες, 2-3) Χιρί, Καριάκιν 6,5, 4-6) Καρουάνα, Ντομίνγκεζ, Σο 6, 7) Χαρικρίσνα 5,5, 8-9) Βαν Βέλι, Νακαμούρα 5, 10) Γκέλφαντ 4,5, 11-12) Ράπορτ, Νάιντιτς 3,5. o Συγκροτήθηκαν, ύστερα από εισήγηση του εφόρου Εθνικών Ομάδων Μ. Καλοσκάμπη, οι προεθνικές ομάδες ανδρών και γυναικών. Στους άνδρες έχουν κληθεί (με αλφαβητική σειρά) οι: Γεωργιάδης, Κοτρωνιάς, Δ. Μαστροβασίλης, Θ. Μαστροβασίλης, Μπανίκας, Ι. Νικολαΐδης, Παπαϊωάννου, Αντ. Παυλίδης, Χαλκιάς. Οι προσκεκλημένες σκακίστριες: Αβραμίδου, Ιορδανίδου, Κουβάτσου, Ε. Μάκκα, Ι. Μάκκα, Μακροπούλου, Μαρκαντωνάκη, Μπότσαρη, Ντέμπο, Β. Παπαδοπούλου, Παυλίδου, Τσολακίδου, Φαχιρίδου. o Το 11ο Διαδημοτικό Σχολικό Πρωτάθλημα των Δήμων Αιγάλεω, Χαϊδαρίου και Αγ. Βαρβάρας θα πραγματοποιηθεί την Κυριακή 9 Φεβρουαρίου, ώρα 9.30 π.μ. στο 10ο Δημοτικό Σχολείο Αιγάλεω (Θηβών 341, έναντι γηπέδου Αιγάλεω). Δηλώσεις συμμετοχής μέχρι την Παρασκευή, μέσω των σχολείων, στο e-mail: skaki.aegaleo@gmail.com. o Το 2ο Παιδικό Ράπιντ Νίκαιας θα διεξαχθεί την Κυριακή 9 Φεβρουαρίου, ώρα 5 μ.μ., στο εντευκτήριο του Φυσιολάτρη, Βρυούλων 69 και Ικονίου, Νίκαια. Δηλώσεις συμμετοχής μέχρι την Παρασκευή στην Τόνια Χριστοδουλάκη, τηλ 6974216878, e-mail: Toniahris@hotmail.com. o Το 43ο τουρνουά μπλιτς του Κάισσα Café θα διεξαχθεί την Τρίτη 4.2, ώρα έναρξης 7:20 μ.μ. (Μεσογείων 12, Αμπελόκηποι, τηλ. 2114110320). Στο 42ο μπλιτς πρώτευσε ο Φρεντζάς με 7 νίκες σε ισάριθμους αγώνες.

Πολύ σημαντικά σκακιστικά γεγονότα πραγματοποιούνται αυτές τις ημέρες στην Ευρώπη. Το πρώτο είναι το Φεστιβάλ του Γιβραλτάρ, όπου δεν ξαφνιάζουν οι εκατοντάδες συμμετέχοντες ούτε οι 68 γκραν μετρ, αλλά ο εκπληκτικός αριθμός εκπροσωπήσεων: αγωνίζονται παίκτες από 60 σκακιστικές ομοσπονδίες! Το άλλο σκακιστικό γεγονός, που περνάει στην ιστορία ως το τουρνουά με τον υψηλότερο μέσο όρο βαθμών αξιολόγησης διαχρονικά (2801!), διεξάγεται στη Ζυρίχη και συγκεντρώνει την αφρόκρεμα του παγκόσμιου σκακιού!

Μαζικό και ισχυρό το Γιβραλτάρ Στο πρώτο γκρουπ του Φεστιβάλ του Γιβραλτάρ αγωνίζονται 256 σκακιστές, εκ των οποίων οι 145 διαθέτουν διεθνή τίτλο (68 γκραν μετρ). Από τους παίκτες με ΕΛΟ πάνω από 2700, συγκέντρωναν 3 βαθμούς στους 3 πρώτους γύρους οι Βασιέ-Λαγκράβ, Χαρικρίσνα, Ναβάρα και 2,5 βαθμούς οι Βαγιέχο Πονς, Άνταμς, Ιβαντσούκ, Κάμσκι, Βιτιούγκοφ, Ελιάνοφ, Τομασέφσκι. Στο ισχυρότερο από τα παράλληλα τουρνουά αγωνίζεται ο Κ. Νικολαΐδης (1 νίκη, 2 ισοπαλίες, 1 ήττα). Επίσημος δικτυακός τόπος: http://www.gibraltarchesscongress.com/ Σος Άντριου (Ισπανία, 2285) - Κάμσκι (ΗΠΑ, 2709) [E91] 1.δ4 Ιζ6 2.γ4 η6 3.Ιγ3 Αη7 4.ε4 δ6 5.Ιζ3 00 6.Αε2 γ6 7.0-0 Αη4 8.Αε3 Ιβδ7 9.θ3 Αxζ3 10.Αxζ3 α6 11.α4 α5 12.Αε2 ε5 13.Βδ2 Πε8 14.δ5 Ιγ5 15.Βγ2 γxδ5 16.γxδ5 Πγ8 17.ζ3 Ιθ5 18.Πζγ1 Αζ6 19.Ιβ5 Αη5 20.Αxη5 Βxη5 21.Αγ4 Ιζ4 22.Ιxδ6 Ιγδ3 23.Πδ1? Ιζ2!! 24.η4 [αν 24.Ρxζ2 Βxη2+ και αν 24.Βxζ2 Ιxθ3+] 24...Βθ4 25.Ιxγ8 [25.Ρζ1 Βxθ3+ 26.Ρε1 Ιxδ1 και τα μαύρα κερδίζουν] 25...Βη3+ 26.Ρζ1 Ι2xθ3 0-1

Δοκιμασία για τον Κάρλσεν Η πρώτη εμφάνιση του νέου παγκόσμιου πρωταθλητή σε τουρνουά προκαλεί εξαιρετικό ενδιαφέρον, αλλά για τον ίδιο είναι μια δοκιμασία. Αντιμετωπίζει πέντε σκακιστικά μεγαθήρια που διψάνε για νίκη. Η πιο σημαντική παρτίδα τους θα είναι μαζί του! Οι εκδηλώσεις άρχισαν με αγώνες μπλιτς, για τον καθορισμό των ζευγών στο κύριο τουρνουά. Βαθμολογία: 1ος Κάρλσεν 3 βαθμοί σε 5 παρτίδες (συντελεστής άρσης ισοβαθμίας: 7,25), 2ος Αρονιάν 3 (6,75), 3ος Νακαμούρα 2,5 (6,75), 4ος

Ο 23χρονος παγκόσμιος πρωταθλητής Κάρλσεν αγωνίζεται στο ισχυρότερο τουρνουά όλων των εποχών. Σε κάθε παρτίδα πρέπει να αποδεικνύει πως είναι ο καλύτερος!

Καρουάνα 2,5 (6), 5ος Ανάντ 2,5 (5,25), 6ος Γκέλφαντ 1,5. Είναι χαρακτηριστικό ότι κανένας δεν τερμάτισε αήττητος. Ο Κάρλσεν έχασε από τον Καρουάνα και ο Αρονιάν από τον Νακαμούρα. Στην πρώτη συνάντηση μετά το πρόσφατο ματς για το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα, με τον προκάτοχό του Ανάντ, έστω και σε μπλιτς, ο Κάρλσεν ήταν καταιγιστικός: Κάρλσεν (Νορβηγία, 2872) - Ανάντ (Ινδία, 2773) [A06] 1.Ιζ3 δ5 2.β3 γ5 3.ε4 δxε4 4.Ιη5 Ιζ6 5.Ιγ3 Ιγ6 6.Αγ4 ε6 7.Αβ2 Αε7 8.0-0 0-0 9.Ιγxε4 Ιxε4 10.Ιxε4 ε5 11.ζ4 εxζ4 12.Βθ5 Ιδ4 13.Πxζ4 η6 14.Βε5 β6 15.Παζ1 Αζ5 16.η4 Αε6 17.Αxε6 ζxε6 18.Πxζ8+ Αxζ8 19.Ιζ6+ Ρθ8 20.γ3 Ιγ6 21.Ιε8+ 1-0 Τα σκορ του πρώτου γύρου των αγώνων με κλασικό χρόνο σκέψης: Κάρλσεν - Γκέλφαντ 1-0, Αρονιάν - Ανάντ 1-0, Νακαμούρα - Καρουάνα 1,5-1,5. Το αποψινό πρόγραμμα: Γκέλφαντ - Ανάντ, Κάρλσεν - Καρουάνα, Αρονιάν - Νακαμούρα. Μετά τη λήξη των αγώνων κλασικού χρόνου σκέψης θα ακολουθήσει τουρνουά ράπιντ με αντίστροφα χρώματα. Οι βαθμολογίες θα αθροιστούν, με το πρώτο τουρνουά να έχει διπλάσιο συντελεστή βαρύτητας (www.zurich-cc.com). Και κάτι εύπεπτο από τη νορβηγική τηλεόραση. Νίκη του Κάρλσεν με τα μαύρα επί του ιδρυτή της Microsoſt Μπιλ Γκέιτς: 1.ε4 Ιγ6 2.Ιζ3 δ5 3.Αδ3 Ιζ6 4.εxδ5 Βxδ5 5.Ιγ3 Βθ5 6.O-O Αη4 7.θ3 Ιε5 8.θxη4 Ιζxη4 9.Ιxε5?? Βθ2 ματ! Ο παγκόσμιος πρωταθλητής δαπάνησε μόλις 12 δευτερόλεπτα!

Προβλήματα - μέδουσες! Την περασμένη Κυριακή πραγματοποιήθηκε

1

9

7

5

2

6

4

3

8

3

6

4

9

1

8

7

2

5

5

7

5

2

8

4

3

7

1

9

6

2

6

7

3

2

6

8

9

5

1

4

7

6

4

9

3

5

1

8

7

2

8

5

1

2

7

4

9

6

3

4

1

5

7

6

3

2

8

9

2

7

3

8

9

5

6

4

1

9

8

6

1

4

2

3

5

7

2 5

4

6 8

2

1 8

3 7

2

6

7

8

9

2 3

6

2 3

5

5

4 9

4

4

8

5

Δύσκολο

7

3

1

1 9

2

7 8 9 Η ΛΥΣΗ: ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ: 1. ΖΑΜΕΝΧΟΦ 2. ΑΣΥΣΤΟΛΟΝ 3. ΝΛ, ΤΑΡΑΣΑ 4. ΖΑΧΕΡ 5. ΙΝΤΡΙΣ, ΙΑ 6. ΕΧΕΦΡΩΝ 7. ΑΧΝΑ, ΥΕΝ 8. ΑΖΑΡΙΑΣ 9. ΗΥ, ΥΦΑΝΣΗ ΚΑΘΕΤΑ: 1. ΖΑΝΖΙΒΑΡΗ 2. ΑΣΛΑΝ 3. ΜΥ, ΧΤΕΝΑ 4. ΕΣΤΕΡΧΑΖΥ 5. ΝΤΑΡΙΕ, ΑΦ 6. ΧΟΡ, ΣΦΥΡΑ 7. ΟΛΑΙ, ΡΕΙΝ 8. ΦΟΣ, ΙΩΝΑΣ 9. ΝΑΘΑΝ, ΣΗ

1

Η λύση του χθεσινού προβλήματος

ΛΥΣΗ: Ας δούμε πρώτα ποιες κινήσεις δεν αποτελούν λύση: Αν 1.Ιδ2? (με απειλές Ιζ3, Ιβ3#) 1...Αε5! Αν 1.Ιεγ5? (Ιβ3, Ιε6#) 1... η2! Αν 1.Ιη5? (Ιε6, Ιζ3#) 1...β3! Η σωστή κίνηση είναι: 1.Ιxη3! (με απειλές Ιζ5, Ιε2#). Αν 1...θxη3 Βxθ8# και αν 1...Ιxη3 2.Βα1#. Δύσκολο, αλλά θεαματικό!

ΣΤΑΥΡΟΛΕΞΟ

SU DO KU

6

ο Διεθνής Παράλληλος Διαγωνισμός Λύσης Σκακιστικών Προβλημάτων. Τις τρεις πρώτες θέσεις κατάλαβαν οι Πολωνοί Μούρτζια, Πιορούν και ο Κροάτης Φιλίποβιτς με 52,5 βαθμούς επί 60 δυνατών. Πρώτος Έλληνας λύτης αναδείχθηκε ο Μενδρινός με 35 βαθμούς (ισόβαθμος στην 30ή θέση, μεταξύ 262 αγωνιζομένων), ο οποίος συγκαταλέγεται μεταξύ των 5 που έλυσαν το εξαιρετικά δύσκολο βοηθητικό πρόβλημα! Δεύτερος ο Κονιδάρης με 23,5, τρίτος ο γκραν μετρ Χαλκιάς με 18 και ακολουθούν οι Φουγιαξής και Σκυριανόγλου με 15 βαθμούς, ο Πούντζας με 14 και άλλοι. Κατά γενική ομολογία όλα σχεδόν τα θέματα είχαν υψηλό βαθμό δυσκολίας. Χαρακτηριστική είναι η ατάκα του Π. Κονιδάρη: «Τα επιλεγμένα προβλήματα ήταν σαν μια θάλασσα γεμάτη μέδουσες: Αισθανόσουν ανακούφιση μόνο όταν τελείωνε ο χρόνος κι έβγαινες στην παραλία». Οι αναλυτικοί βαθμολογικοί πίνακες, καθώς και όλα τα προβλήματα έχουν αναρτηθεί στο σάιτ: http://kallitexniko-skaki.blogspot.gr/2014/01/isc2014.html Προσπαθήστε να λύσετε ένα «δυάρι», από αυτά που μπήκαν στη β΄ κατηγορία: Παίζουν τα λευκά και κάνουν ματ σε δύο κινήσεις:

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Ι. ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΥ

ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ 1. Πολωνός γιατρός εμπνευστής της εσπεράντο (1859-1917) 2. Χαρακτηρισμός ψεύδους (καθ.)

3. α) Τα αρχικά ζωγράφων (πατέρα και γιου) της σχολής του Μονάχου β) Δεν κάνουν τον παπά (δύο λέξεις) 4. Συμπληρώνει το επώνυμο του Μαζόχ 5. α) Τον ανέτρεψε ο Καντάφι β) Ο τελευταίος Κωνσταντίνος του Βυζαντίου 6. Νουνεχής 7. α) Κωμόπολη της Κύπρου β) Αρχικά υπουργείου 8. Ένας από τους 3 παίδες εν καμίνω 9. α) Συντομογραφία ελληνοπρεπούς κομπιούτερ β) Το φάσιμο ΚΑΘΕΤΑ 1. Νησί του Ινδικού Ωκεανού που ανήκει στην Τανζανία 2. Ρουμάνα γεροντολόγος 3. α) Είναι και ο τετρακέφαλος μηριαίος (αιτιατ.) β) Την έχει κάθε γυναίκα 4. Ούγγρος ευγενής, μαικήνας του Χάιντν 5. α) Ντανιέλ... Γαλλίδα ηθοποιός β) Μουσική νότα (αντίστρ.) 6. α) Ατέλειωτος χορός β) Την πετάει ένας αθλητής 7. α) Άπασαι β) Απαρέμφατο του ρέω (αρχ.) 8. α) Γάλλος στρατάρχης στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο β) Τον κατάπιε ένα κήτος 9. α) ... ο σοφός, θεατρικό έργο του Λέσινγκ β) Αρχαία κτητική αντωνυμία

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

58

AΘΛΗΤΙΣΜΟΣ Την ώρα που ο διαιτητής Σχινάς διακόπτει το ντέρμπι ΠΑΟΚ Άρης...

ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΜΑΡΟΥΝΤΑ

Αντιδρούν οι διοικήσεις του «δικεφάλου» στους «εραστές» της βίας...

Μια από τις διαχρονικές παθογένειες του ελληνικού αθλητισμού, παρά τα ευχολόγια και τις θεσμικές υποσχέσεις, είναι η βία, που δεν διακρίνει αθλήματα, καθώς οι διαθέσιμοι για «παρασπονδίες» μεταφέρονται από άθλημα σε άθλημα. Και, φυσικά, η βία δεν έχει χρώματα. Οι οπαδοί όλων των ομάδων έχουν βεβαρημένο «ποινικό μητρώο» και δεν μπαίνει σε ζυγαριά το ποιος έχει κάνει τα περισσότερα ή ποιος άρχισε... πρώτος. Σε τέτοιες περιπτώσεις, βέβαια, μεγάλη σημασία έχει κι η αντίδραση του επίσημου σωματείου... Την προηγούμενη βδομάδα ο ΠΑΟΚ ήταν αυτός που βρέθηκε στο επίκεντρο, καθώς στα δύο δημοφιλέστερα αθλήματα οπαδοί του έγιναν οι αυτουργοί σε δύο περιπτώσεις άξιες καταδίκης, ενώ είχε προηγηθεί πριν λίγο καιρό και η επίθεση άλλων «φίλων» του στη Χαλκίδα (μετά τον αγώνα μπάσκετ με τον Ίκαρο) σε νεαρό οπαδό του Παναθηναϊκού, που τον... έστειλαν στο νοσοκομείο, γιατί έκανε το «έγκλημα» να φοράει τα χρώματα της ομάδας του, καθώς ετοιμαζόταν να πάει με το τρένο στην Αθήνα για να παρακολουθήσει ματς

λικά έγινε. Κι εδώ η διοίκηση της ΚΑΕ ΠΑΟΚ ζήτησε «συγγνώμη» από τους υγιώς σκεπτόμενους φίλους της ομάδας και διαχώρισε τη θέση της: «Ενέργειες και συμπεριφορές που προσβάλλουν τον ΠΑΟΚ και θέτουν σε κίνδυνο τα συμφέροντα και τη βιωσιμότητα της ομάδας, μας βρίσκουν ξεκάθαρα απέναντι. Όποιος θέλει και μπορεί να ακολουθήσει αυτό τον δρόμο, ας το πράξει με ΠΑΟΚτσήδικη συνείδηση. Οι υπόλοιποι ας διαλέξουν άλλο μονοπάτι και να είναι έτοιμοι να αναλάβουν τις ευθύνες των πράξεών τους. Οι ελάχιστοι δεν θα σταματήσουν την προσπάθειά μας, ούτε και τα όνειρά μας για έναν καλύτερο ΠΑΟΚ. Μπορούμε και χωρίς αυτούς...». Τελικά, το μόνο που «κατάφεραν» οι «θερμόαιμοι» είναι να τιμωρηθεί με μια αγωνιστική κεκλεισμένων των θυρών η Πυλαία και ο ΠΑΟΚ θα παίξει με άδειες κερκίδες κόντρα στον Ολυμπιακό σ’ ένα ματς, που όλοι οι φίλοι του μπάσκετ στη Θεσσαλονίκη θα ήθελαν να δουν...

ΠΑΟΚ

«Μπορούμε και χωρίς αυτούς...» στη Λεωφόρο! Στον κυριακάτικο αγώνα του ΠΑΟΚ με τη Βέροια στην Τούμπα, οπαδοί της ομάδας επιτέθηκαν με κλωτσιές και μπουνιές σε τυφλό ομοϊδεάτη τους, επειδή διαφώνησε με τις αποδοκιμασίες ορισμένων στον Σαλπιγγίδη, που μάλιστα είχε σκοράρει δύο φορές! Ο ίδιος ο άνθρωπος που δέχτηκε την επίθεση και μάλιστα έπεσε και κάτω, ο Στέλιος Ιωαννίδης, περιέγραψε το γεγονός: «Ήμουν μόνος μου στη θύρα 5, σχετικά κοντά στη θύρα 4. Όταν έγινε η αλλαγή του

Σαλπιγγίδη περίπου στα 70’, ακούστηκαν κάποιες αποδοκιμασίες από τη θύρα 4. Όχι από όλη την κερκίδα, αλλά από μερίδα... Αυτό είναι κάτι στα οποίο διαφωνώ κάθετα! Μπορεί κι εγώ να μην γουστάρω τον Σαλπιγγίδη ή κάποιον άλλο παίκτη της ομάδας, αλλά όταν φοράει τη φανέλα του ΠΑΟΚ και παίζει, δεν μπορείς να τον βρίζεις μέσα στην Τούμπα». Το θετικό που προέκυψε από μια τόσο τραγική είδηση είναι η μέριμνα της ΠΑΕ ΠΑΟΚ, και του ίδιου του Ιβάν Σαββίδη, που έδωσε εντολή για τον ε-

ντοπισμό του δράστη. Κάτι που έγινε και η υπόθεση οδεύει στο δικαστήριο… Όσον αφορά στο μπάσκετ, μια μέρα πριν, το ντέρμπι ανάμεσα στον ΠΑΟΚ και τον Άρη διακόπηκε για πενήντα περίπου λεπτά, επειδή κάποιος «ανεγκέφαλος» οπαδός των γηπεδούχων πέταξε κροτίδα στον πάγκο των φιλοξενούμενων, και ενώ ο αγώνας ήθελε γύρω στα έξι λεπτά για να ολοκληρωθεί. Οι διαιτητές διέταξαν την εκκένωση του γηπέδου για να συνεχιστεί ο αγώνας, κάτι που τε-

ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ: Ή του ύψους, ή του βάθους! Το νεαρό της ηλικίας των παικτών, αιτία αστάθειας του «τριφυλλιού»... ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΠΑΝΤΑΖΙΔΗ

«Ουδέν κακόν, αμιγές καλού» έλεγαν οι πρόγονοί μας και το ρητό ταιριάζει «γάντι» στην περίπτωση του ποδοσφαιρικού Παναθηναϊκού. Τα σοβαρά οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η ΠΑΕ, μετά τα μεγάλα «ανοίγματα», που έγιναν τα προηγούμενα χρόνια ήταν η αιτία να αλλάξει η «φιλοσοφία» της ομάδας, τόσο όσον αφορά τους στόχους, αλλά και τον τρόπο που θα πραγματοποιηθούν. Σε αντίθεση με άλλα χρόνια, που πάντα ο Παναθηναϊκός ξεκινούσε για τον «τίτλο», φέτος οι «πράσινοι» ήθελαν απλά την έξοδο στην Ευρώπη και μετά την ευνοϊκή - σχετικά - κλήρωση του Κυπέλλου στοχεύουν στην κατάκτηση του δεύτερου τη τάξει θεσμού. Ενώ απομένουν 9 αγωνιστικές για την ολοκλήρωση του πρωταθλήματος, ο Παναθηναϊκός φαίνεται να έχει πιάσει τον πρώτο στόχο του, καθώς απέχει 9 βαθμούς από τον έκτο της βαθμολογίας, ενώ βρίσκεται σε καλό δρόμο για τον δεύτερο, μετά το επιβλητικό 4-0 επί του Ολυμπιακού Βόλου στα προημιτελικά. Τέτοιο καιρό πέρσι, ο Παναθηναϊ-

κός με πολύ μεγαλύτερο «μπάτζετ» και με αρκετά «ονόματα», ήταν εκτός Κυπέλλου μετά τον αποκλεισμό του από τον Πλατανιά και «βολόδερνε» στη μέση της βαθμολογίας, για να πάρει τελικά την έκτη θέση στην τελική κατάταξη. Ο προπονητής Γιάννης Αναστασίου και ο μάνατζερ Νίκος Νταμπίζας είχαν αμφισβητηθεί αρκετά στην αρχή της αγωνιστικής περιόδου, αλλά πλέον έχουν τον σεβασμό όλων... Επειδή «εχθρός του καλού είναι το... καλύτερο», ο Παναθηναϊκός θα είχε ακόμη καλύτερη βαθμολογική συγκομιδή εάν δεν ήταν τόσο ασταθής στην απόδοσή του. Από τα «χορταστικά» 4-0 επί του Λεβαδειακού και της Καλλονής πριν τα Χριστούγεννα, «δεν... βλεπόταν» στο Αγρίνιο, αμέσως μετά τη διακοπή του πρωταθλήματος. Στη συνέχεια, είχε καταπληκτικό πρώτο ημίχρονο κόντρα στον Πανιώνιο και ήταν «ναύαγιο» στην επανάληψη. Πολύ καλή εμφάνιση στη Βέροια, πολύ κακή (παρά τη νίκη) με τον Πλατανιά. Για να ακολουθήσει ο αγώνας Κυπέλλου με τον Ολυμπιακό Βόλου, μια ομάδα με παίκτες έμπειρους απ’ τη Σούπερ Λιγκ κι ο Παναθηναϊκός να είναι «κα-

ταιγιστικός» από το πρώτο λεπτό, να έχει 18 τελικές προσπάθειες στο α’ ημίχρονο και να σκοράρει τέσσερις φορές στην επανάληψη, ακόμη κι όταν αναγκάστηκε να παίξει με δέκα παίκτες... Όμως, υπάρχει μια εξήγηση... Ο Παναθηναϊκός είναι φέτος η πιο νεανική ομάδα του πρωταθλήματος και μάλιστα με τους πολλούς παίκτες του να προέρχονται από τα «σπλάχνα» του (Καπίνο, Ρισβάνης, Μαρινάκης, Τριανταφυλλόπουλος, Χουχούμης, Λαγός, Δώνης κ.λπ.), ενώ αντίστοιχη ηλικία έχουν αρκετοί απ’ αυτούς που αποκτήθηκαν (Κλωναρίδης, Αμπέιτ, Ατζακούν, Καρέλης κ.λπ.), αλλά και κάποιοι «περσινοί» (Ντίνας, Σπυρόπουλος). Από τους πιο έμπειρους αυτοί που έχουν βοηθήσει περισσότερο είναι οι Μπεργκ, Νάνο και Μέντες, ενώ απογοητεύει ο Σίλντενφελντ, ο Κροάτης διεθνής, πρώην παίκτης του ΠΑΟΚ, που δεν βοήθησε με την εμπειρία στο κέντρο της άμυνας. Αξίζει ιδιαίτερης αναφοράς ο Πορτογάλος Ζέκα, αρχηγός πλέον, ο μόνος που απέμεινε από την ομάδα του... Σισέ! Αγωνιστικά, αυτό που χαρακτηρίζει τον Παναθηναϊκό είναι η καλή

Ο Μάρκους Μπεργκ, πρώτος σκόρερ του Παναθηναϊκού με 11 γκολ σε πρωτάθλημα και κύπελλο...

φυσική κατάσταση, το πρεσάρισμα του αντιπάλου, η ταχύτητα και οι συνεργασίες στην επίθεση, αλλά και το πρόβλημα στην άμυνα, ιδιαίτερα στις «στημένες» φάσεις. Η απόκτηση του Κροάτη διεθνή Μλάντεν Πέ-

τριτς (δεν έχει αγωνιστεί ακόμη), που ήταν συμπαίκτης του Μπεργκ στο Αμβούργο και του Καραγκούνη στη Φούλαμ, αναμένεται να κάνει ακόμη πιο δυνατό τον Παναθηναϊκό στην επίθεση...

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

59

AΘΛΗΤΙΣΜΟΣ 22οι ΧΕΙΜΕΡΙΝΟΙ ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ

Οι αγώνες του... Πούτιν και του φόβου! Υπό την απειλή τρομοκρατικού χτυπήματος η διοργάνωση στο Σότσι... Το τελευταίο εξώφυλλο του Time, χαρακτηριστικό της ανησυχίας για τη διοργάνωση στο Σότσι...

ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΠΑΝΤΑΖΙΔΗ

Την Παρασκευή 7 Φεβρουαρίου αρχίζουν στο Σότσι της νότιας Ρωσίας οι 22οι Χειμερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες, που θα διαρκέσουν μέχρι την Κυριακή 23 Φεβρουαρίου. Ίσως είναι η πρώτη φορά στην ιστορία των σύγχρονων μέγαλων διοργάνωσεων που μια μεγάλη αθλητική εκδήλωση δεν έρχεται στο προσκήνιο τόσο για τα αγωνιστικά δρώμενα, όσο για το αν θα είναι ασφαλής η διορ-

γάνωση ή όχι. Στις 3 Ιουλίου του 2013, ο αυτοαποκαλούμενος «πρόεδρος της Τσετσενικής Δημοκρατίας της Ιτσκερίας» Ντόκου Ουμάροφ, με ανάρτηση στο YouTube, ακύρωσε το δεκαεπτάμηνο «μορατόριουμ» των τρομοκρατικών επιθέσεων και κάλεσε τους ισλαμιστές αντάρτες «να στοχοποιήσουν τους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 2014 στο Σότσι». Έκτοτε, σημειώθηκε μια σειρά τρομοκρατικών ενεργειών, με κορυφαίες αυτές το

Βόλγογκραντ, που αποσκοπούν και στην αποτυχία της διεξαγωγής των αγώνων. Η ασφάλεια των Χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων στο Σότσι δεν προβληματίζει μόνο τις ρωσικές αρχές, αλλά έχει δημιουργήσει έντονες ανησυχίες και στους αθλητές αλλά και σε όσους έχουν αποφασίσει να μεταβούν στο Σότσι για να τους παρακολουθήσουν. Τον Οκτώβριο η οργανωτική επιτροπή είχε ανακοινώσει ότι είχε πουληθεί το 60% των εισιτηρίων και το ποσοστό είχε ανέβει μόνο κατά 10 μονάδες (70%) στις αρχές του χρόνου, με αποτέλεσμα πάνω από 200.000 εισιτήρια να είναι ακόμη αδιάθετα. Οι φετινοί Χειμερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες αποτελούν «στοίχημα» για τον Βάντιμιρ Πούτιν, που είχε δηλώσει, όταν η Ρωσία είχε πάρει το χρίσμα από τη ΔΟΕ, πως «το Σότσι θα γίνει πρώτης τάξεως σε παγκόσμια κλίμακα χειμερινό θέρετρο αγώνων και τόπος ανάπαυσης». Επιπλέον, η ομαλή διεξαγωγή των αγώνων θα λειτουργήσει ευνοϊκά και για το μεθε-

πόμενο Μουντιάλ ποδοσφαίρου, που επίσης θα διεξαχθεί στη Ρωσία το 2018.

Πανάκριβη διοργάνωση... Από το 2008, όταν άρχισαν τα έργα, δαπανήθηκαν περίπου 51 δισ. δολάρια για την αθλητική και οδική υποδομή καθώς και για βοηθητικές κατασκευές γραφείων, καταστημάτων, ποσό 25 φορές μεγαλύτερο απ’ αυτό που κόστισαν οι τελευταίοι Χειμερινοί Ολυμπιακοί στο Βανκούβερ του Καναδά το 2010. Το υψηλό κόστος των αγώνων του Σότσι οφείλεται στο ότι «δεν υπήρχε καμία υποδομή, όλα έπρεπε να γίνουν εξ αρχής», ωστόσο στο 20% περίπου του κόστους υπολογίζονται οι «μίζες». Το κόστος των αγώνων είναι τέσσερις φορές μεγαλύτερο από εκείνο που είχε προβλεφθεί το 2007, δηλαδή τα 12 δισ. δολάρια και μεγαλύτερο και από το κόστος των Ολυμπιακών Αγώνων του 2008 στο Πεκίνο (40 δισ. δολάρια), που έχουν χαρακτηριστεί ως «οι πιο δαπανηροί Ολυμπιακοί Αγώνες».

Με επτά οι Ελλάδα... Αναχωρεί αύριο Δευτέρα η ελληνική αποστολή για το Σότσι. Σημαιοφόρος στην τελετή έναρξης θα είναι η 24χρονη Παναγιώτα Τσακίρη, που είχε αγωνιστεί και στους δύο προηγούμενους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες, το 2006 στο Τορίνο και το 2010 στο Βανκούβερ, στον δρόμο αντοχής. Συμμετοχή στην προηγούμενη διοργάνωση έχει και η 26χρονη Σοφία Ράλλη (αλπικό σκι), ενώ οι υπόλοιποι θα πάρουν μέρος για πρώτη φορά σε Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες: Μασιμιλιάνο Βαλκαρέτζι (19 χρόνων, αλπικό σκι), Κώστας Συκαράς (30 χρόνων, αλπικό σκι), Απόστολος Αγγέλης (21 χρόνων, δρόμος αντοχής - δίαθλο), Νικόλας Πολυχρονίδη (24 χρόνων, άλμα με σκι), Αλέξανδρος Κεφαλάς (29 χρόνων, σκέλετον). Οι αγώνες θα καλυφθούν τηλεοπτικά στην Ελλάδα από τη συνδρομητική τηλεόραση του ΟΤΕ ΤV, με πάνω από 240 ώρες ζωντανών μεταδόσεων και 350 ώρες συνολικού προγράμματος.

ΝΕΟ ΡΑΤΣΙΣΤΙΚΟ ΚΡΟΥΣΜΑ ΣΤΗΝ ΞΑΝΘΗ

«Βλάκες υπάρχουν παντού...» Ήχοι μαϊμούς και... μπανάνες για τον αμυντικό του Ολυμπιακού Γκαετάν Μπονγκ... ΤΟΥ ΘΑΝΟΥ ΣΑΡΡΗ

Οι καταγγελίες του αμυντικού του Ολυμπιακού, Γκαετάν Μπονγκ, για ρατσιστική επίθεση στην Ξάνθη επαναφέρουν στην επικαιρότητα ένα πολύ σημαντικό ζήτημα και αναδεικνύουν την επιφανειακή αντιμετώπιση ανάλογων κρουσμάτων. Το γεγονός δεν έγινε άμεσα αντιληπτό. Ήταν ο ίδιος ο Καμερουνέζος αριστερός μπακ που αποκάλυψε τα όσα συνέβησαν με ανάρτησή του σε Μέσο Κοινωνικής Δικτύωσης στο Διαδίκτυο... «Σήμερα άκουσα ήχους μαϊμούς από τον κόσμο της Ξάνθης, αλλά στο τέλος δυσκολεύτηκα να τους ακούσω, επειδή είχαν μπανάνες στο στόμα τους!», έγραψε χαρακτηριστικά ο παίκτης του Ολυμπιακού μετά την αναμέτρηση στην ακριτική πόλη. Αυτή δεν ήταν η πρώτη φορά που στην Ξάνθη γίνεται κάτι αντίστοιχο. Ένας από τους μεγαλύτερους παίκτες που έχουν περάσει από το ελληνικό πρωτάθλήμα, ο Βραζιλιάνος άσος

Ζιλμπέρτο Σίλβα, είχε αποκαλύψει πάλι μέσω Διαδικτύου ένα ανάλογο κρούσμα... «Δυστυχώς αυτό το φρικτό γεγονός συνέβη και πάλι. Υπήρξε ρατσιστική συμπεριφορά οπαδών της Ξάνθης προς τους μαύρους παίκτες του Παναθηναϊκού. Ήταν μεγάλη ντροπή όλων αυτών των οπαδών προς τους παίκτες του Παναθηναϊκού. Θα ήθελα να ζητήσω από όλους σας να στείλετε ένα μήνυμα κατά του ρατσισμού, ο οποίος πρέπει να σταματήσει», έγραφε ο Ζιλμπέρτο το 2011. Στο στόχαστρο των ρατσιστών είχε βρεθεί και ο Τζιμπρίλ Σισέ, ο οποίος σε μεταγενεστέρη συνέντευξή του είχε δείξει πώς αντιλαμβάνεται το ζήτημα: «Δεν είναι ρατσιστές οι Έλληνες! Βλάκες υπάρχουν παντού...» Αν υπήρχε ανάλογο κρούσμα σε ευρωπαϊκό ματς, οι μηχανισμοί της ΟΥΕΦΑ θα είχαν τεθεί αμέσως σε λειτουργία και οι έρευνες θα ήταν ήδη σε προχωρημένο στάδιο. Όπως και

σε οποιοδήποτε προηγμένο πρωτάθλημα. Έχουμε αναφερθεί επανειλημμένως στο πόσο σημαντική θέση έχει στην ατζέντα της ΟΥΕΦΑ, αλλά και της ΦΙΦΑ, η καταπολέμηση του ρατσισμού και αυτό γίνεται εύκολα αντιληπτό από τις τιμωρίες που υπάρχουν στις φετινές ευρωπαϊκές διοργανώσεις. Πιο πρόσφατο παράδειγμα ο Ολυμπιακός, ο οποίος θα κληθεί να αγωνιστεί απέναντι στη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ με δύο θύρες κλειστές, λόγω ενός αμφιλεγόμενου συμβόλου σε πανό οπαδών του. Η επίθεση στον Μπονγκ έγινε αμέσως γνωστή στους ανθρώπους της FARE, του δικτύου κατά του ρατσισμού, που αποτελεί τον άμεσο σύμμαχο της ΟΥΕΦΑ και έχει θεσμοθετήσει τους παρατηρητές ρατσισμού. Οι προσπάθειες που γίνονται όμως για τη συλλογή περισσότερων στοιχείων δεν έχουν βρει ανάλογη ανταπόκριση. Οι ελληνικές ποδοσφαιρικές αρχές δεν έχουν δώσει την παραμικρή σημασία. Ούτε διαφαίνεται

Ο Γκαετάν Μπονγκ, ακόμη ένα θύμα ρατσιστικής «επίθεσης» στα ελληνικά γήπεδα...

στον ορίζοντα κάποια προσπάθεια εναρμονισμού με τις ευρωπαϊκές διοργανώσεις και τους φορείς που μάχονται για την αντιμετώπιση του ρατσισμού στα γήπεδα. Οι άνθρωποι της FARE άλλωστε δεν τρέφουν και πολλές ελπίδες για περαιτέρω δράση. Το περισσότερο που θεωρούν ότι μπορεί να υπάρξει είναι χρηματικό πρόστιμο, όπως έχει συμβεί και στο παρελθόν. Οι «ερυθρόλευκοι» καταδίκασαν το γεγονός, έστω και με μικρή καθυστέρηση. «Η ΠΑΕ Ολυμπιακός, με αφορμή τη φραστική ρατσιστική επίθεση που δέχτηκε ο ποδοσφαιριστής Γκαετάν Μπονγκ από μεμονωμέ-

νους φιλάθλους στο γήπεδο των Πηγαδιών Ξάνθης, καταδικάζει απερίφραστα το συγκεκριμένο γεγονός και κάθε μορφή αντίστοιχης συμπεριφοράς» ανέφερε η σχετική ανακοίνωση. Πέραν, όμως, των τυπικών τοποθετήσεων, οι σύλλογοι οφείλουν να σκληρύνουν τη στάση τους προς τα κομμάτια της κερκίδας που εκθέτουν όλους τους υπόλοιπους φιλάθλους τους. Και στη συνέχεια, με τους αρμόδιους φορείς να προχωρήσουν σε ουσιαστικές δράσεις. Στην Ελλάδα των πελατειακών σχέσεων όμως, κάτι τέτοιο προς το παρόν φαντάζει εξαιρετικά δύσκολο...

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

60

ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ ΚΥΡΙΑΚΗ

ALPHA, 23.00

ΔΕΥΤΕΡΑ

ΗΜΕΡΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Δραματική ταινία αμερικανικής παραγωγής 2001. Παίζουν: Ντένζελ Ουάσιγκτον, Ίθαν Χοκ, Τομ Μπέρεντζερ, Εύα Μέντες, Σκοτ Γκλεν. O Αλόνζο Χάρις, ένας σκληροτράχηλος βετεράνος ντετέκτιβ της Τμήματος Δίωξης στο Λος Άντζελες, αναλαμβάνει την εκπαίδευση του νεαρού πρωτάρη αστυνομικού Τζέικ Χοτ για ένα ολόκληρο 24ωρο. Ο Τζέικ καλείται να προσαρμοστεί στις όλο και πιο περίεργες μεθόδους που βλέπει να ακολουθεί ο εκπαιδευτής του, μέχρι που η κατάσταση αρχίζει να γίνεται ανησυχητικά παράξενη.

STAR, 23.30

ΜΑΤΩΜΕΝΟ ΔΙΑΜΑΝΤΙ Δραματική περιπέτεια αμερικανικής παραγωγής 2006. Παίζουν: Λεονάρντο Ντι Κάπριο, Τζένιφερ Κόνελι, Μάικλ Σιν. Η Σιέρα Λεόνε του 1999 μαστίζεται από εμφύλιο, ωμή βία και διαφθορά. Τα «ματωμένα διαμάντια», άφθονα στα αδαμαντωρυχεία, έχουν τον πρώτο και τελευταίο λόγο. Εκεί, ο ντόπιος Σόλομον επιθυμεί να βρει τον γιο του και να συνδεθεί ξανά με την οικογένειά του. Ο Ντάνι, πρώην μισθοφόρος και λαθρέμπορος διαμαντιών, ονειρεύεται τη «μεγάλη ζωή». Στην πορεία τους θα συναντήσουν την Αμερικανίδα ιδεαλίστρια δημοσιογράφο Μάντι Μπόουεν, που θα διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη των γεγονότων.

MEGA, 21.15

HANCOCK Κωμωδία, αμερικανικής παραγωγής 2008, με τους Γουίλ Σμιθ, Σαρλίζ Θέρον, Τζέισον Μπέιτμαν. Ο Χάνκοκ είναι ένας καλοπροαίρετος αλλά αδέξιος και αμφιλεγόμενος σούπερ - ήρωας, υπερασπιστής του καλού, που μετά από κάθε ηρωική πράξη αφήνει πίσω του συντρίμμια. Αυτή η ανυπόφορη συμπεριφορά οδηγεί την κοινή γνώμη στο να τον αποκηρύξει, παρά την ευγνωμοσύνη που νιώθει για ό,τι κάνει. Η μοίρα του αλλάζει την ημέρα που σώζει τη ζωή του δημοσιοσχετίστα Ρέι Έμπρεϊ, ο οποίος αναλαμβάνει να διορθώσει την πληγείσα δημόσια εικόνα του Χάνκοκ και να δείξει ότι είναι ένας πραγματικός σούπερ- ήρωας.

ALPHA, 22.30

ΚΛΕΜΜΕΝΕΣ ΖΩΕΣ Αστυνομικό - ψυχολογικό θρίλερ αμερικανικής και αυστραλιανής συμπαραγωγής 2004. Παίζουν: Αντζελίνα Τζολί, Ίθαν Χοκ, Κίφερ Σάδερλαντ, Ολιβιέ Μαρτίνεζ, Τζίνα Ρόουλαντς. Ταλαντούχα πράκτορας του FBI, η Ιλεάνα Σκοτ προσκαλείται από την αστυνομία του Καναδά για να βοηθήσει στη σύλληψη ενός κατά συρροή δολοφόνου, ο οποίος συνηθίζει να «κλέβει» τις ταυτότητες των θυμάτων του. Η Ιλεάνα θα μετακινηθεί σε ένα τμήμα της τοπικής αστυνομίας και θα προσπαθήσει να ενσωματωθεί στο νέο περιβάλλον. Παράλληλα, ο μανιακός δολοφόνος εξακολουθεί το μακάβριο έργο του.

MEGA

ΤΗΛ.: 210-69.03.000

06.00 Το κορίτσι που αγάπησα (Ε) 07.00 MEGA Σαββατοκύριακο 10.00 Παιδικό πρόγραμμα 12.10 Επτά θανάσιμες πεθερές (Ε) 14.00 Eιδήσεις 14.50 Πήτερ Παν. Φαντασίας 16.45 Eιδήσεις 16.50 Smart face 17.50 Dr. Cook 18.50 Aπό την Πόλη έρχομαι 20.00 Eιδήσεις 21.15 Hancock. Κωμωδία 23.15 Eρωτικά παιχνίδια 3. Θρίλερ 00.50 Ειδήσεις 03.00 Anthony Bourdain: Νο reservations (E)

ΑΝΤ1

ΤΗΛ.: 210-68.86.100

06.50 Τα μαχαιρώματα (E) 08.00 TV quiz 09.00 Για μια γυναίκα κι ένα αυτοκίνητο (Ε) 09.50 Θα βρεις το δάσκαλό σου (Ε) 10.50 Ονειροπαγίδα (Ε) 11.50 40 κύματα (Ε) 12.40 Της Alpha τα ζυμώματα (Ε) 12.50 TV quiz 13.40 Tέρατα και εξωγήινοι. Ταινία κινουμένων σχεδίων 15.30 Ο πόλεμος των άστρων (Ε) 17.40 Ειδήσεις στη νοηματική γλώσσα 17.50 Ραντεβού στον αέρα. Ελληνική κωμωδία 20.00 Ειδήσεις 21.15 Dancing with the stars - Τελικός 01.15 Η Γερμανού ξανάρχεται (Ε) 02.30 Army wives

STAR

ΤΗΛ.: 210-34.21.201-4

07.00 Παιδικό πρόγραμμα 13.30 Στα ίχνη του μεγαλοπόδαρου. Περιπέτεια 15.15 Τα φιλαράκια (Ε) 16.40 The big bang theory (Ε) 17.40 Ειδήσεις. Δελτίο στη Νοηματική 17.50 Ιατρικές υποθέσεις 18.45 Τwo and a half men 19.45 Eιδήσεις 20.55 Κλήρωση Τζόκερ 21.10 Ο δασκαλάκος είναι λεβεντιά. Κωμωδία 23.30 ΜΑΤΩΜΕΝΟ ΔΙΑΜΑΝΤΙ 01.15 Το ουρλιαχτό. Τρόμου

ΤΗΛ.: 212-21.24.000

ALPHA

06.00 Μαγκάιβερ (Ε) 08.00 Άκατα μάτατα με τα Ζουζούνια 10.00 Μες στην καλή χαρά 14.00 Ειδήσεις 14.15 Έτσι απλά 14.50 Κάτι να καίει. Κωμωδία 16.55 Δελτίο στη νοηματική γλώσσα 17.00 ANNITA SOS 19.00 Eιδήσεις 20.00 Τι θα φάμε σήμερα, μαμά; 21.00 Ναι σε όλα. Κωμωδία 23.00 Ημέρα εκπαίδευσης. Δράμα 01.30 Stars system (E)

ΣΚΑΪ

ΤΗΛ.: 210-48.00.170-4

06.30 Καλημέρα με τον Γιώργο Αυτιά 10.00 Σαββατοκύριακο με δράση 12.00 Goal χωρίς σύνορα 13.00 Eco news 13.30 Στην πράξη 14.15 Γεύσεις στη φύση 15.15 Ελλήνων γεύσεις 16.00 Ο κόσμος ανάποδα 17.00 Joy (E) 19.00 Discovery Atlas 20.00 Γλυκές αλχημείες 21.00 Ειδήσεις 22.00 Goal 23.30 Πριν την καταστροφή: Waco 00.30 Οι νύφες του Διαδικτύου 01.30 Traction (E) 02.00 Το βασίλειο του βυθού

ΤΗΛ. 210-36.73.366

ΒΟΥΛΗ

12.00 Γκουστάβ Μάλερ: Συμφωνία αρ. 4 13.15 Ώρα παράδοσης 14.00 Τσάρλι Τσάπλιν, χωρίς λόγια 15.00 Κάρτα μέλους 16.00 Τι λέει ο νόμος 17.20 Αστικό τοπίο: Πολυκατοικία στο Μετς 18.00 Λουίς Σεπούλβεδα 19.00 Μια αρκτική ιστορία 20.20 Στα άκρα: Λεωνίδας Εμπεριίκος - Δημήτρης Τάρλοου 22.00 Μανόν. Όπερα 01.00 Θεατροσκόπιο. Αφιέρωμα στη μνήμη του σκηνοθέτη και ηθοποιού Λευτέρη Βογιατζή

ΤΗΛ.: 210-69.03.000

MEGA

06.45 Koινωνία ώρα Mega 10.00 Πρωινό mou (E) 13.10 Ντόλτσε βίτα (Ε) 14.00 Eιδήσεις 15.00 Η ώρα η καλή (Ε) 16.30 Ειδήσεις 16.40 Η πολυκατοικία (Ε) 17.50 Πενήντα πενήντα (Ε) 18.50 Εκδίκηση 20.00 Ειδήσεις 21.15 Κλεμμένα όνειρα 22.30 Κάτω Παρτάλι (Ε) 23.30 Aνατροπή 01.15 Ειδήσεις 01.30 Η γενιά των 592 ευρώ (Ε) 02.30 Anthony Bourdain No reservations (E)

ΤΗΛ.: 210-68.86.100

ΑΝΤ1

06.00 Εκείνες κι εγώ (Ε) 07.00 Πρωινό ΑΝΤ1 10.00 Το πρωινό 12.50 Με αγάπη 13.00 Ειδήσεις 13.30 TV Quiz 13.40 Άκρως οικογενειακόν (Ε) 14.50 TV Quiz 15.00 Κωνσταντίνου και Ελένης (Ε) 16.00 TV Quiz 16.10 Το καφέ της Χαράς (Ε) 17.40 Ειδήσεις. Δελτίο στη νοηματική γλώσσα 17.50 Hatirla 18.50 Μπρούσκο 20.00 Ειδήσεις 21.15 Τα καρντάσιανς (Ε) 22.15 Wanted - Πρεμιέρα 23.15 Ράδιο αρβύλα 00.15 OΛΑ τρέλα 01.45 Army wives

ΤΗΛ.: 210-34.21.201-4

STAR

06.15 Φίλοι για πάντα 07.15 Παιδικό πρόγραμμα 08.15 ΦΜ Live (E) 10.00 Live U 13.00 Mελέτησέ το 14.45 ΦΜ Live 16.30 Ειδήσεις. Δελτίο στη νοηματική 16.45 Μίλα 18.40 Η προδοσία 19.45 Ειδήσεις. Δελτίο στη νοηματική 21.00 Το άδυτο. Περιπέτεια 23.20 Στον ενικό 02.15 Παράλληλοι κόσμοι. Δράμα 04.15 Βen 10: Οι φύλακες του χρόνου. Περιπέτεια

ΤΗΛ.: 212-21.24.000

ALPHA

06.50 Θα σε δω στο πλοίο (Ε) 07.45 Θυρίδα 08.00 Όλα στην ταράτσα (Ε) 08.45 Βελούδο από μετάξι (Ε) 09.45 Θυρίδα τηλεπώλησης 10.00 Πες μου ναι (E) 10.45 Θυρίδα τηλεπώλησης 11.00 Πατρινό καρναβάλι- Τελετή έναρξης (Ε) 12.00 Ειδήσεις 13.00 Ελένη 16.00 Δέστε τους! 17.25 Ειδήσεις. Δελτίο στη Νοηματική 17.30 Οικογενειακές ιστορίες 18.30 Ειδήσεις 20.00 Κάτι ψήνεται 21.00 Μην αρχίζεις τη μουρμούρα 21.45 Ελληνοφρένεια 22.30 Κλεμμένες ζωές. Αστυνομικό θρίλερ 00.30 Glee 01.30 10η Εντολή (Ε) 02.30 CSI Λας Βέγκας

ΤΗΛ.: 210-48.00.170-4

ΣΚΑΪ

06.00 Πρώτη γραμμή 10.00 Tώρα 12.00 Magazino 13.00 EXceL!ent 14.00 America’s next top model 15.00 Live 16.40 Eιδήσεις στη νοηματική γλώσσα 16.45 Μαγειρεύω οικονομικά 17.30 Chef στον αέρα 18.30 ΣΚΑΪ με το Νίκο Ευαγγελάτο 20.45 To μεζεδοπωλείο 21.00 Ειδήσεις 22.15 CSI Μαϊάμι 23.15 Game of thrones (E) 00.30 H δίκη στον ΣΚΑΪ 02.15 Last man standing

ΤΗΛ. 210-36.73.366

ΒΟΥΛΗ

17.00 Eιδήσεις 18.00 Ολομέλεια της Βουλής (Ζ) 22.00 Δελτίο ειδήσεων στη νοηματική γλώσσα 22.15 Θεατροσκόπιο: «Η Γκόλφω» 22.45 «Η κορδέλα» του Ζορζ Φεϊντό 22.45 Βραδεμβούργια κοντσέρτα

ΤΟ 2ο ΒΙΒΛΙΟ ΤΗΣ ΜΗΧΑΝΗΣ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ

«Ένοχοι και αθώοι» Tο δεύτερο βιβλίο δύο άξιων συναδέλφων, του Χρίστου Βασιλόπουλου και του Δημήτρη Πετρόπουλου, που έχουν γίνει γνωστότεροι στο ευρύ κοινό από την καλή και ενδιαφέρουσα τηλεοπτική εκπομπή «Μηχανή του Χρόνου», βρίσκεται ήδη στις προθήκες των βιβλιοπωλείων. Πρόκειται για 23 ιστορίες από τις εκπομπές τους, με τίτλο «Ένοχοι και αθώοι» από τις εκδόσεις Πατάκη. Στις σελίδες του βιβλίου μπορεί κανείς να διαβάσει θέματα από τη φορολογική συνείδηση στην Αρχαία Ελλάδα και τη φορομπηχτική πολιτική του Βυζαντίου μέχρι τα χαράτσια των Τούρκων, τον Γεώργιο Παπανικολάου και τον τελευταίο πασά στη Θεσσαλονίκη (σ.σ.: οι δύο δημοσιογράφοι βρήκαν τον εγγονό του στα Εξάρχεια και μίλησαν μαζί του). Κι από τα Δεκεμβριανά, το σχέδιο Μάρσαλ και τις γυναίκες στην εξορία ώς τον Μαρίνο Αντύπα, την ΕΟΚΑ ακόμη και τα βρόμικα χέρια των Απριλιανών ή το ατιμώρητο έγκλημα της χούντας,

δηλαδή τους βασανιστές της αστυνομίας. Στις σελίδες της επιμελημένης έκδοσης, προϊόν της δημοσιογραφικής έρευνας, υπάρχουν θέματα για τη διαγραφή των χρεών επί Σόλωνα, τη γνωστή σεισάχθεια, μέχρι τα πρώτα ειδικά δικαστήρια για πολιτικούς. Ο γιατρός Γ. Παπανικολάου, που εφηύρε το γνωστό τεστ Παπ, αναγκάστηκε, όπως αναφέρουν οι δύο δημοσιογράφοι, να πουλά χαλιά στις ΗΠΑ για να μπορέσει να τα βγάλει πέρα, ενώ η διασημότερη πόρνη της Αθήνας, η Γαβριέλα, έκανε πολλές αγαθοεργίες. Συνεργάτες των Γερμανών ήταν οι « Σουμπίτες» και οι «Πουλικοί», Έλληνες που δολοφονούσαν αμάχους. Η έκδοση είναι επιμελημένη και εκτός από τα κείμενα περιλαμβάνει φωτογραφίες, σκίτσα, δημοσιεύματα εφημερίδων, χάρτες, γκραβούρες, πίνακες κ.ά. που κάνουν ακόμη πιο ευχάριστη την ανάγνωση των ιστοριών τους. Αν είστε από εκείνους που πιστεύουν ότι η εκπομπή «Μηχανή

του Χρόνου» αποτελεί μια καλή στιγμή μέσα στην τηλεοπτική μετριότητα, θα βρείτε το βιβλίο πολύ ενδιαφέρον. ΚΑΠ

ΥΓ.: Η «Μηχανή του Χρόνου» έπεσε και αυτή θύμα του λουκέτου στην ΕΡΤ, με αποτέλεσμα να προβάλλονται επαναλήψεις της. Ελπίζουμε σύντομα να βρει τη θέση που της αξίζει.

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 2 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

61

MEDIA

EχουΜΜΕ και λέΜΜΕ

ΑΚΑΛΥΠΤΟΙ ΕΡΓΑΣΙΑΚΑ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΑ ΟΙ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ ΣΤΙΣ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΕΣ

Δεκαπέντε χρόνια «νέα μέσα» Συνθήκες εργασιακής «γαλέρας» επικρατούν στα ενημερωτικά και ειδησεογραφικά sites, αυτά που 15 χρόνια τώρα, αποκαλούμε «νέα μέσα». Τα ειδησεογραφικά sites και portals, οι «ηλεκτρονικές εκδόσεις», με τη «φρεσκάδα» τους, την αμεσότητα, την ποικιλία και τη «δροσιά» τους, το χιούμορ και τη μαχητικότητα, έχουν ανοίξει εδώ και χρόνια χιλιάδες θέσεις εργασίας. Όμως δεν είναι τόσο «θέσεις», ούτε τόσο «εργασίας». Η εκμετάλλευση των χιλιάδων ανέργων δημοσιογράφων, αλλά και των νέων που βγαίνουν στην αγορά εργασίας, αναδείχθηκε στην εκδήλωση της Ένωσης Συντακτών Περιοδικού - Ηλεκτρονικού Τύπου (ΕΣΠΗΤ), που έγινε την περασμένη Τετάρτη, με τίτλο «Εργασιακό καθεστώς και ασφαλιστικά δικαιώματα των εργαζόμενων στα διαδικτυακά ΜΜΕ». Σύμφωνα με μαρτυρίες εργαζόμενων στα sites, με διάφορες ειδικότητες, όπως «συντάκτες ροής», «καταχωρητές», «υπεύθυνοι social media», «εξωτερικοί συνεργάτες» κ.λπ., μια καλή συμφωνία σε ένα ειδησεογραφικό site περιλαμβάνει 8ωρη εργασία 6 μέρες την εβδομάδα, με Δελτίο Παροχής Υπηρεσιών και καθαρή αμοιβή γύρω στα 500 ευρώ το μήνα. Εννοείται ότι δεν προβλέπεται έξτρα αμοιβή για έξτρα ώρες εργασίας, για νυχτερινές βάρδιες ή αργίες. Από εκεί και κάτω δεν υπάρχει πάτος. Ο Κ. Χρήστου και Γ. Λαμπρόπουλος σημειώνουν ότι έχει καταγραφεί 16ωρη εργασία το Σάββατο και επιπλέον 16ωρη την Κυριακή έναντι 200 ευρώ τον μήνα. Επίσης, εργασία με το κομμάτι από το σπίτι: με τον τρόπο αυτό ο εργοδότης γλιτώνει υποδομές και κόστος χώρου εργασίας. Για τρία μεταφραστικά δημοσιεύματα την ημέρα, αμοιβή 200 ευρώ τον μήνα. Συχνό φαινόμενο στα αθλητικά sites οι «εθελοντές» ή «μαθητευό-

μενοι» που κάνουν «πρακτική άσκηση», δεν αμείβονται καθόλου ή αμείβονται με χαρτζιλίκι. Όσο για την ποιότητα της ενημέρωσης, πολλά από αυτά αναπαράγουν παρανόμως, με «copy- paste», τη δουλειά άλλων, ή, στην καλύτερη περίπτωση, με ένα απλό rewriting. Η ταχύτητα είναι μεγάλη αρετή στη δημοσιογραφία των sites. Ένας καλός rewriter «ανεβάζει» γύρω στις 30 αναρτήσεις την ώρα. Μεγάλο ρόλο παίζει επίσης η αποδοχή των ειδήσεων, τα «κλικ» και τα «like» που συγκεντρώνει μια ανάρτηση. Για τα «κλικ» χρειάζεσαι έναν πιασάρικο τίτλο. Τα «like» είναι πιο δύσκολα. Όμως κατα-

γράφονται και περιπτώσεις αναρτήσεων ψεύτικων ειδήσεων, πλην εντυπωσιακών, σε γνώση των προϊσταμένων, με σκοπό τα «κλικ». Επιχειρώντας να απαντήσει στους νέους δημοσιογράφους που έρχονται αντιμέτωποι με τέτοιες συνθήκες εργασίας, ο Γ. Κατερίνης, μέλος του Δ.Σ. της ΠΟΕΣΥ, τόνισε την ανάγκη συλλογικής συνδικαλιστικής δράσης, εκπροσώπησης και παρέμβασης στα πόρταλ, ώστε α) να διαμορφωθούν ενιαίες συνθήκες εργασίας για τα έντυπα και

ηλεκτρονικά μέσα, β) οι εργαζόμενοι στο διαδίκτυο να ασφαλίζονται με ενιαίους όρους, όπως στα παραδοσιακά ΜΜΕ, γ) να αμείβονται με Συλλογική Σύμβαση Εργασίας ως δημοσιογράφοι και όχι ως υπάλληλοι γραφείου, δ) να προσδιοριστούν οι διαφορετικές ειδικότητες στα sites, ε) οι Ενώσεις να φροντίσουν ώστε να αρθούν τα προσκόμματα στα καταστατικά τους. Ο πρόεδρος της ΕΣΠΗΤ Θ. Μπερεδήμας σημείωσε τη θέση της Ένωσης για ενιαία εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα και ένταξη στο ΕΤΑΠ - ΜΜΕ των εργαζομένων στα διαδικτυακά ΜΜΕ. Από τη θεσμική πλευρά, επιχείρησαν να απαντήσουν οι νομικοί - εργατολόγοι Τ. Πετρόπουλος και Δ. Περπατάρης. Ο Τ. Πετρόπουλος σημείωσε ότι ο τρόπος αμοιβής και ο τρόπος ασφάλισης πρέπει να υπόκεινται στους ίδιους κανόνες για όλους τους δημοσιογράφους. Ο Δ. Περπατάρης σημείωσε ότι η ανάπτυξη των ιστοτόπων οφείλεται σε πολύ μεγάλο βαθμό στις ελαστικές μορφές εργασίας και σημείωσε ότι ποτέ οι εργοδότες δεν θέλουν να μπαίνουν οι νέες τεχνολογίες στους παλιούς κανόνες. Εκμεταλλεύονται την έλλειψη υλικότητας και εδαφικότητας των εργασιακών σχέσεων στο Διαδίκτυο και επιμένουν να μείνει αρρύθμιστο το τοπίο ώστε να μεγιστοποιούν τα κέρδη τους. Ποια είναι η ρύθμιση που μπορεί να προκριθεί; Σύμφωνα με τον καθηγητή Ι. Καρακώστα, να ισχύσει για τα ηλεκτρονικά μέσα ό,τι και για τα υπόλοιπα ΜΜΕ, με αναλογική εφαρμογή. Ο καθηγητής Μ. Μεϊμάρης τόνισε την ανάγκη επαναπροσδιορισμού της έννοιας της δημοσιογραφίας, με νέα απαιτητικά δεδομένα στην εκπαίδευση των δημοσιογράφων που θα ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα της ταχύτατα εξελισσόμενης τεχνολογίας στα σύγχρονα ΜΜΕ. ΑΓΓΕΛΑ ΝΤΑΡΖΑΝΟΥ

ΕΠΕΙΤΑ ΑΠΟ ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΩΣΗ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΩΝ ΠΡΩΗΝ ΔΕΚΟ

Και όμως, πλεόνασμα 4 εκατ. στο ΕΤΑΠ - ΜΜΕ Με πλεόνασμα ύψους 4 εκατ. ευρώ κλείνει τη χρήση του το 2013 το ΕΤΑΠ - ΜΜΕ, το ασφαλιστικό ταμείο των δημοσιογράφων και άλλων εργαζομένων στον Τύπο και τα ΜΜΕ. Έγινε κάποιο θαύμα; Πώς ερμηνεύεται αυτό, με τη διαφημιστική δαπάνη να βρίσκεται στον πάτο, στο -60% εδώ και δύο χρόνια; Και ενώ τα ΜΜΕ χρωστάνε και... στην κουτσή Μαρία; Όπως ενημερώνουν την «Α» μέλη της διοίκησης του ΕΤΑΠ ΜΜΕ, το πλεόνασμα οφείλεται στην είσπραξη περίπου 10 εκατ. ευρώ από τον Απρίλιο ώς τον Δεκέμβριο, μετά τη δικαίωση του ταμείου στη δικαστική διαμάχη του με τον ΟΠΑΠ για το αν οφείλει αγγελιόσημο ή όχι. Κι αυτό γιατί οι εταιρείες που ελέγχονται από το Δημόσιο εξαιρούνται της καταβολής αγγελιοσήμου. Ωστόσο, η μετοχοποίηση του ΟΠΑΠ και του ΟΤΕ και η εισαγωγή τους στο Χρηματιστήριο εύλογα οδηγούσαν στην επιβολή αγγελιοσήμου, κάτι που αμφισβήτησαν οι τότε νέες διοικήσεις τους, συνεπικουρούμενες από τις διαφημιστικές εταιρείες, με το αιτιολογικό ότι το Δημόσιο παρέμενε βασικός μέτοχος με 33%. Έπειτα από πολύχρονες δικαστικές διενέξεις, το ΕΤΑΠ - ΜΜΕ δικαιώθηκε τελεσίδικα δικαστικά και πλέον εισπράττει και διεκδικεί οφειλόμενα πολλών ετών. Σε αυτή την προσπάθεια καθοριστική ήταν η συμβολή της Επιτροπής Ελέγχου Αγγελιοσήμου, που προχω-

ρούσε κανονικά σε καταλογισμούς και βεβαιώσεις οφειλών εις βάρος των πρώην ΔΕΚΟ και των διαφημιστικών που καταχρηστικά ερμήνευαν το νομοθετικό πλαίσιο περί του αγγελιοσήμου, εις βάρος του ΕΤΑΠ - ΜΜΕ. Σημαντικό ρόλο στο θετικό αποτέλεσμα έχει παίξει και η εντατικοποίηση των ελέγχων κατά των οφειλετών, με συνεχείς καταλογισμούς και βεβαιώσεις, που επιδιώκεται να εισπραχθούν μέσω της αυστηρής εφαρμογής του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων. Α.Γ.Ν.

Περικοπές Διακόπτουν την κυκλοφορία τους τέσσερα περιοδικά της «Καθημερινής»: «Γλυκιές ιστορίες», «Light & Healthy», «Ζάχαρη και Αλεύρι» και «Κτήμα και Κήπος». Συνεχίζουν την έκδοσή τους τα περιοδικά «Κ» και «Γαστρονόμος». Πληροφορίες αναφέρουν απολύσεις τεσσάρων δημοσιογράφων και άλλων ειδικοτήτων εργαζομένων και διακοπή συνεργασιών εργαζομένων με Δελτίο Παροχής Υπηρεσιών. Προθυμία Συνολικά 597 προτάσεις κατατέθηκαν από παραγωγούς και δημιουργούς στην κατεπείγουσα πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος της ΝΕΡΙΤ για εκτέλεση παραγωγής προγράμματος, που θα καλύψει τις ανάγκες της από τον Μάρτιο έως και τον Ιούνιο 2014. Για πόσες παραγωγές ενδιαφέρεται η ΝΕΡΙΤ παραμένει άγνωστο. Υπόγειες διαδρομές μεταξύ δημοσιογράφων και τραπεζιτών αποκάλυψε ο Κώστας Βαξεβάνης στο «Hot Doc». Όπως αναφέρει, ο Γιώργος Οικονομέας (Mega) επωφελήθηκε από δάνειο ύψους 390.000 ευρώ από την τράπεζα FBB, το οποίο εξόφλησε στο σύνολό του ο ιδιοκτήτης της Τράπεζας Β. Ρέστης. Ο Αντώνης Δελατόλας («Το Ποντίκι») επωφελήθηκε από τον ίδιο επιχειρηματία με δάνειο 1,5 εκ. ευρώ. Βραβείο στον Γ. Αυγερόπουλο για το ντοκιμαντέρ του «Agora», το οποίο γυρίζεται από την αρχή της κρίσης στην Ελλάδα, εδώ και τέσσερα χρόνια, απενεμήθη από το FIPA, το Διεθνές Φεστιβάλ Οπτικοακουστικών Έργων που διοργανώνεται κάθε χρόνο στη Biarritz της Γαλλίας. Το «Agora» έχει εξασφαλίσει χρηματοδότηση από τη δημόσια γερμανική τηλεόραση (WDR) και το αραβικό Al Jazeera. Τα RTBF (Βέλγιο), DR (Δανία), Radio Canada και SVT (Σουηδία) επιβεβαίωσαν το ενδιαφέρον τους. Υπολογίζεται πως η ταινία θα είναι έτοιμη τον Ιούνιο του 2014 σε κινηματογραφική και τηλεοπτική εκδοχή. Όχι -άλλο- Μπέζο! Παίζει ήδη σε μια εβδομαδιαία τηλεοπτική κομεντί στο Mega. Παίζει στο Εθνικό Θέατρο, στον «Φιλάργυρο». Μόλις ολοκλήρωσε τις εμφανίσεις του σε μουσική σκηνή όπου τραγουδούσε. Σήμερα το απόγευμα εμφανίζεται στον Σκάι, όπως γράφει: «σε μια συνέντευξη από καρδιάς αποκαλύπτει τον πιο αληθινό του εαυτό»! Την Τρίτη εμφανίζεται στη ΔΤ στο αφιέρωμα για το Εθνικό Θέατρο. Μου ξεφεύγει κάτι; Το «ναυάγιο» του «Επενδυτή» Τις ποινικές ευθύνες για την κατάρρευση της εφημερίδας «Επενδυτής», εκτός από τις αστικές για δεδουλευμένα 5-8 μηνών, θα διερευνήσουν οι εργαζόμενοι της εφημερίδας, που διέκοψε την κυκλοφορία της στις αρχές Δεκεμβρίου. Σύμφωνα με ανακοίνωσή τους, πρόκειται να ερευνήσουν σε βάθος την οικονομική διαχείριση της εταιρείας DBAS που εκδίδει τον «Ε», και «ιδιαίτερα ενδεχόμενες ‘γκρίζες’ συναλλαγές, είτε με άλλες εταιρείες των ίδιων μετόχων που εκδίδουν άλλα έντυπα («Ελ. Τύπος»), είτε με άλλες εταιρείες ή και προσωπικές δραστηριότητες των ιδιοκτητών οι οποίες οδήγησαν στο ‘ναυάγιο’ του Επενδυτή». Α.Γ.Ν.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

62 Αφού τα πάντα όλα στην Ελλάδα γίνονται με εντολή Σαμαρά, οι εκλογές θα γίνουν το 2016. Και ο Σαμαράς θα δώσει εντολή να νικήσει η Ν.Δ.

ΡΗΣΕΙΣ&

ΑΝΤΙΡΡΗΣΕΙΣ

Παράνομη και με τη βούλα από την ολομέλεια του ΣτΕ κρίθηκε η ανέγερση του Mall στο Μαρούσι. Έχει να προσθέσει κάτι η κ. Βάσω Παπανδρέου;

ΚΑΚΟΗΘΕΙΕΣ

ΥΠΟ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΥΡΙΤΣΕΩΣ & ΑΓΓΕΛΟΥ ΤΣΕΚΕΡΕΩΣ

Αυτοκόλλητοι Προλεταριακοί Πυρήνες Εκτρέπεται η κατάσταση. Τάγματα εφόδου του ΣΥΡΙΖΑ κόλλησαν αυτοκόλλητα σε αθώες πόρτες και λέρωσαν με γκράφιτι ανυποψίαστους τοίχους έξω από το πολιτικό γραφείο του Βαρβιτσιώτη. Ίσως μάλιστα να είχαν επάνω τους και συνθήματα. Τέτοιες αγριότητες εκ μέρους της Αριστεράς είχαμε να δούμε από τα Δεκεμβριανά. Ή μάλλον από την εποχή του Ροβεσπιέρου. Ενδεχομένως και από την εποχή των Δεινοσαύρων. Αυτούς τους ακτιβισμούς κάνουμε και μετά στη Βουλή δεν έχουμε μούτρα να αντικρίσουμε τον Βορίδη. Είναι προφανές ότι ο ΣΥΡΙΖΑ ετοιμάζεται για τον Τρίτο Γύρο. Μπορεί και για τον Τέταρτο. Γι’ αυτό η αστυνομία έδειξε πυγμή και αποφασιστικότητα. Είκοσι τέσσερις προσαγωγές για παράβαση του νόμου περί τοιχοκολλήσεως. Ο ένας μάλιστα συνελήφθη γιατί ήταν προκλητικά ακούρευτος. Οδηγήθηκε την επομένη στα δικαστήρια περιστοιχισμένος από μια διμοιρία ΜΑΤ. Έτσι είναι με τους επικίνδυνους. Αλλιώς θα τον πηγαίνανε με νοικιασμένο μόνιππο από την Κηφισιά, στολισμένο με τούλια, όπως τον Μιχαλολιάκο και τον Καιάδα. Με αντίστοιχα οχήματα συνόδευσαν προχθές τους χρυσαυγίτες στη Νίκαια, που βγήκανε να τα σπάσουν. Αν και λόγω της ειδικής περίπτωσης είχανε και νταούλια και τσαμπούνες. Κακής ποιότητας βρίσκει τους λαθρομετανάστες που έρχονται στην Ελλάδα ο Δένδιας.

Είναι που τους τραβάει η μυρωδιά του ΣΥΡΙΖΑ. Οι καλής ποιότητας λαθρομετανάστες μένουν στον τόπο τους και σφάζουν ο ένας τον άλλον, συμπλήρωσε. Και δεν έρχονται εδώ να μας κολλήσουν αρρώστιες όπως οι οροθετικές του Λοβέρδου. Λίγο ακόμα να μας κυβερνήσουν αυτοί, θα ανοίξουνε και τους φούρνους. Να μας πει ο Τσίπρας πού θα βρει τα λεφτά, δήλωσε ο πρόεδρος της εξεταστικής επιτροπής του Ευρωκοινοβουλίου για την τρόικα. Είπε επίσης ότι από μια ημίωρη συνάντηση που είχε μαζί του κατέληξε στο συμπέρασμα ότι είναι άθεος. Και ότι ο Διαμαντόπουλος κρύβει τον Ξηρό στα γουναράδικα και ετοιμάζεται να ανατινάξει το Μall. Δεν αποκάλυψε τις πηγές του, αλλά κάπου πηγαίνει ο νους μας. Μία παλέτα με ανθρωπιστική βοήθεια εγκαινίασε ο Γεωργιάδης στο Θριάσιο Νοσοκομείο. Είναι προφανές ότι η κυβέρνηση παράγει έργο και ανασυγκροτεί τη χώρα. Την επόμενη εβδομάδα θα εγκαινιάσει και μια αποθήκη δίπλα στο λεβητοστάσιο. Θα τη μετατρέψουν σε θάλαμο νοσηλείας. Ούτως η άλλως, σκούπες να βάλουνε μέσα δεν έχουνε. Δεν χρειάζεται να αλλάξουν τη διάρκεια ζωής για να πίνουμε γερμανικό γάλα. Μπορούν μια χαρά να μας υποχρεώσουνε να το πίνουμε χαλασμένο. Αν πρόκειται για την παραμονή της χώρας στην Ευρωζώνη, αξίζει η θυσία. Και μετά δεν θα έχουν καμία δικαιολογία που δεν θα μας κουρέψουν το χρέος.

ΤΟΥ ΒΑΓΓΕΛΗ ΧΕΡΟΥΒΕΙΜ

«Κουνημένα» μυαλά Ο παραλογισμός του μέτρου της διαθεσιμότητας των υπαλλήλων δεν έχει όρια! Από τα τέλη Οκτωβρίου η κυβέρνηση κρατά παροπλισμένους 350 πολύπειρους υπαλλήλους της Υπηρεσίας Αποκατάστασης Σεισμοπλήκτων της Θεσσαλονίκης, του τομέα Αποκατάστασης Σεισμοπλήκτων Πάτρας, Πύργου κ.λπ., αφού καθυστερεί αδικαιολόγητα η μετάταξή τους από το υπουργείο Υποδομών στις περιφέρειες. Αντικείμενο των δομών αυτών ήταν η οριοθέτηση των περιοχών που πλήττονται από σεισμούς, πλημμύρες, πυρκαγιές. Οι αυτοψίες για τη λεπτομερέστερη και ανά κτίσμα καταγραφή των ζημιών και η έκδοση των σχετικών πορισμάτων, αδειών επισκευής - ανακατασκευής, βεβαιώσεων καθορισμού και εγκρίσεις στεγαστικής συνδρομής. Στη συνέχεια οι μηχανικοί τους παρακολουθούν και ελέγχουν την πορεία της αποκατάστασης. Ακόμη και ο ισχυρός σεισμός της Κεφαλλονιάς δεν κατάφερε να ταρακουνήσει την κυβέρνηση. Το αρμόδιο υπουργείο έστει-

λε μηχανικούς από την υπηρεσία της Αθήνας, του ΟΑΣΠ κ.λπ. Η Ένωση Μηχανικών Δημοσίων Υπαλλήλων Κεντρικής Μακεδονίας, με ανακοίνωσή της, αναδεικνύει -πέρα από το γεγονός ότι η πιο σεισμογενής χώρα της Ευρώπης μένει ανοχύρωτη- την κατασπατάληση δημόσιου χρήματος. Π.χ. για να μείνουν ανοιχτά τα γραφεία της Υπηρεσίας Αποκατάστασης Σεισμοπλήκτων στη Θεσσαλονίκη έρχονται υπάλληλοι της ΥΑΣ της Αθήνας, στους οποίους το Δημόσιο καταβάλλει ημερήσια αποζημίωση για εκτός έδρας μετακίνηση, το κόστος των αεροπορικών εισιτηρίων, αλλά και τα έξοδα διαμονής. Επιπλέον Κοινή Υπουργική Απόφαση προβλέπει την υποχρεωτική συμμετοχή στις τριμελείς επιτροπές ελέγχου κτηρίων ανά την επικράτεια και μέλους της ΥΑΣ. Με συμπέρασμα πολύτιμοι μηχανισμοί καταστρέφονται, η σπατάλη πάει σύννεφο και οι φορολογούμενοι πληρώνουν το... μάρμαρο.

Νέα δεκανίκια Με 151 ψήφους η Ολομέλεια της Βουλής ενέκρινε την ιδιωτικοποίηση των δικτύων μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος, εξέλιξη μοναδική ακόμα και για τα δεδομένα της νεοφιλελεύθερης Ε.Ε. Πλην Νότου, βέβαια, όπως επισήμανε ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ, Θ. Πετράκος, σχολιάζοντας ότι η ιδιωτικοποίηση των δικτύων έχει προχωρήσει μόνο στις χώρες της Ν. Ευρώπης που

βρίσκονται σε καθεστώς Μνημονίου. Η οριακή υπερψήφιση της ιδιωτικοποίησης οφείλεται στην απουσία τεσσάρων κυβερνητικών βουλευτών που δεν παρευρέθηκαν στην ονομαστική ψηφοφορία που ζήτησε ο ΣΥΡΙΖΑ, αλλά «αντικαταστάθηκαν» από τους ανεξάρτητους βουλευτές Αν. Λοβέρδο και Χρ. Αηδόνη, που υπερψήφισαν την ιδιωτικοποίηση. Ο Μ. Κεφαλογιάννης

Λ.ΣΤ.

της Ν.Δ. έστειλε επιστολή στήριξης του νομοσχεδίου (δεν καταμετρήθηκε), κάτι που δεν έκαναν οι υπόλοιποι κυβερνητικοί βουλευτές. Εκτός από τον Αρ. Ντινόπουλο (Ν.Δ.) έλειπε ακόμα ο υπουργός Μεταφορών, Μ. Χρυσοχοΐδης, ο οποίος ήταν στην Αιτωλοακαρνανία εγκαινιάζοντας σήραγγα κι «ακούγοντάς» τα από αγρότες. Απών ήταν κι ο πρώην πρωθυπουργός, Γ. Παπανδρέου, ο οποίος για πολλοστή φορά απουσίαζε Κ.Π. στο εξωτερικό.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

63

ΡΗΣΕΙΣ&ΑΝΤΙΡΡΗΣΕΙΣ

«Η Κεφαλλονιά άντεξε, οι Κασσάνδρες διαψεύστηκαν» Αντώνης Σαμαράς. (Μετά συγχωρήσεως που λέμε. Ξέρετε εσείς καμιά Κασσάνδρα που να προέβλεψε ότι θα γίνει σεισμός και η Κεφαλλονιά θα καταστραφεί ολοσχερώς; Τι στην ευχή εννοούσε ο στούρνος μαθητής του Κωνσταντίνου Καραμανλή; Μπας και θέλει να εννοηθεί πως τον σεισμό τον προκάλεσε ο ΣΥΡΙΖΑ;)

Το χρέος στην «καλοσύνη των ξένων»

Οι πατέντες των off shore... Σε μια παράγραφο του πορίσματος της εισαγγελέως κατά της διαφθοράς Πόπης Παπανδρέου για τις ληστείες στο Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο αναφέρεται: «Ο επιχειρηματίας Παναγιώτης Ευθυμίου ήταν, και φαινόταν, μαζί με μέλη της οικογένειάς του ως δικαιούχος της Ektasis Development, αξιοποιώντας σε ρόλο ‘αχυρανθρώπων’ τη Σοφία Τόλου, στη βιτρίνα της εταιρείας Aspen και τον Ευάγγελο Αποστολάτο σε αυτή της εταιρείας Almond. Οι δυο τελευταίες εταιρείες, ανήλθε κατά 100% σε κυπριακές εταιρείες, οι οποίες με τη σειρά τους ανήκαν σε off shore με έδρα τις Παρθένες Νήσους.» Δεν είναι συγκλονιστικές οι πατέντες της κλεπτοκρατίας στο νέο νεοφιλελεύθερο αρπακτικό μοντέλο; Και όταν ρωτάς τι χρειάζονται οι off shore εταιρείες για τη λειτουργία της πραγματικής οικονομίας, κανείς δεν έχει μια απάντηση! Κάτι είχε ψελλίσει ο Σαρκοζί μετά την κρίση του 2008 και το σκάνδαλο της Lehman Brothers «να τελειώνουμε επιτέλους με τις off shore», αλλά λίγο μετά το ξέχασε! Δ.Χ.

Η πίτα της «Αυγής»

Μια κρίσιμη χρονιά για την Ελλάδα, την Ευρώπη, για όλους μας «τρέχει» ήδη γεμάτη γεγονότα και αγώνες και είπαμε να τη «σημαδέψουμε» με τις ευχές μας και την πίτα μας. Σας περιμένουμε όλες και όλους, αναγνώστες, φίλους, υποστηρικτές στην κοπή της πίτας της εφημερίδας μας που θα γίνει την Τετάρτη 5 Φεβρουαρίου 2014 στην φιλόξενη αίθουσα - πολυχώρο της Ανοιχτής Πόλης (Πανεπιστημίου 56 - 1ος όροφος, «Μέγαρο Ερμής») στη 1 το μεσημέρι. Να είμαστε, είσαστε όλοι εκεί.

ΚΑΤΑ ΤΑ ΛΟΙΠΑ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΠΑΪΚΟΥ

Σατανικό τον βρίσκω τον ΣΥΡΙΖΑ. Σατανικό, αδίστακτο και ανάλγητο. Έστειλε τον Τατσόπουλο στους «58». Καταλαβαίνετε... Δεν μας φτάνανε οι δικοί μας, φέραμε κι από το εξωτερικό. Από την Αυστρία συγκεκριμένα. Ο ευρωβουλευτής Ότμαν Κάρας σε ρόλο Σίμου Κεδίκογλου. Συνέχισε την προσπάθεια, κ. Κάρας, μπορείς και καλύτερα. «Η Κεφαλλονιά άντεξε, οι Κασσάνδρες διαψεύστηκαν» αναφώνησε από το Ληξούρι ο Σαμαράς. Έχει άραγε υπ’ όψιν του ο πρωθυπουργός κανέ-

ναν που να προέβλεψε την ισοπέδωση της Κεφαλλονιάς; Όχι, αν ξέρει, να μας το πει. Και με την ευκαιρία, να του το ξαναθυμίσουμε. Η Κασσάνδρα, πρόεδρε, η κανονική, η ιέρεια κόρη του Πριάμου και της Εκάβης, δεν είχε διαψευστεί ποτέ. Έσερνε απλώς την κατάρα του Απόλλωνα να μην την πιστεύει κανείς. (Δεν του είχε κάτσει του Απόλλωνα και την καταράστηκε, αν θες να ξέρεις). Όχι, επειδή εσύ τα αρχαία, και ό,τι ελληνικόν τέλος πάντων, τα παίζεις στα δάχτυλα. «Οι ευρωεκλογές είναι μια πολύ κρίσιμη μάχη και δεν επιτρέπεται η χαλαρή ψήφος». Ο Βενιζέλος το είπε, αν έχεις τον Θεό σου.

Αν πιστέψουμε τον Σαμαρά, ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ανεύθυνος και αν κυβερνήσει θα οδηγήσει τη χώρα στην καταστροφή. Η υπερβολή είναι συστατικό στοιχείο της πολιτικής αντιπαράθεσης, πολύ περισσότερο σε ένα ανταγωνιστικό πολιτικό σύστημα όπως το ελληνικό, που σήμερα αντιπαρατίθενται δύο πόλοι, η Δεξιά και η Αριστερά. Κάθε πράγμα όμως έχει τα όριά του. Η υπέρβαση αυτής της λεπτής γραμμής ξεχωρίζει έναν μαζέτα από έναν έμπειρο πολιτικό. Η υπερβολή πολλές φορές είναι ένδειξη πανικού ο οποίος θεωρείται κακός σύμβουλος, χειρότερος από την αλαζονεία. Γιατί εγκαλεί τον ΣΥΡΙΖΑ ο Σαμαράς; Γιατί -λέει- η πρότασή του για κούρεμα του χρέους είναι ανεύθυνη αφού δεν θα την αποδεχθούν οι δανειστές. Πώς γίνεται όμως η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για ευρωπαϊκή διάσκεψη για το χρέος, κατά το προηγούμενο της ρύθμισης για τη Γερμανία μεταπολεμικά, όπως έγινε με τη Συμφωνία του Λονδίνου, να είναι ανεύθυνη και επικίνδυνη; Κατά πρώτον υπάρχει ιστορικό προηγούμενο, επομένως δεν μπορεί να χαρακτηρίζεται μη ρεαλιστική. Κατά δεύτερον ο ίδιος ο Σαμαράς, ο οποίος ήταν κατά του κουρέματος την περίοδο του αντιμνημονιακού του οίστρου, τελικά χειροκρότησε το πρώτο κούρεμα παρότι συνδυάστηκε με ένα σκληρό Μνημόνιο. Να σημειωθεί ότι αρχικά οι δανειστές δεν ήθελαν να ακούν για κούρεμα, ενώ τελικά δέχθηκαν μείωση πάνω από το 50%. Έγινε όμως με καθυστέρηση, όχι εξαρχής όπως έλεγε ο ΣΥΡΙΖΑ και διαφωνούσε ο τότε αντιμνημονιακός Σαμαράς. Την ίδια μέρα που ο Σαμαράς επιτέθηκε στον ΣΥΡΙΖΑ,

Άσε, χρυσέ μου, τη χαλαρότητα της ψήφου στην ησυχία της. Η μόνη σου ελπίδα για κανά ψηφαλάκι είναι, αν δεν τόχεις καταλάβει. Μεγάλο δίκιο είχε ο τηλεσχολιαστής. Πώς αποφασίζουν να αρμενίσουν με βάρκα στο Αιγαίο Γενάρη μήνα, έχουνε μυαλό; Δεν το φαντάστηκαν ότι μπορεί και να πνιγούν, αναρωτήθηκε. Μα κρουαζιέρα στο Αιγαίο γεναριάτικα, πού ακούστηκε; Γιατί δεν περίμεναν τον Μάιο; Ξέρεις, πιο τηλεσχολιαστής, πεθαίνεις. Αν δεν το μάθατε, και ο Άδωνις αποφάσισε να μεταναστεύσει έτσι και γίνει κυβέρνηση ο ΣΥΡΙΖΑ. Μας το κοινοποίησε μέσω twitter.

Καταλαβαίνεις τώρα, μαζί με τον Πάγκαλο και την Αφροδίτη Αλ Τάδε, η νέα εμιγκράτσια. Θα τη ρημάξουν στην αντίσταση (εξωτερικού) την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Τι το θέλουν το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής, αφού τους χαλάει. Δεν το διαλύουν να πάει στην ευχή; Αφού όλο κόντρα τους πάει. Μέσα σε δέκα μέρες δυο φορές τους ξεφτίλισε. Απομυθοποιώντας στην εντέλεια το success story. Ούτε έξοδο στις αγορές, ούτε πλεόνασμα, τίποτα. Άσε που διαπίστωσε και θηριώδη υπερφορολόγηση των Ελλήνων. Διαψεύδοντας κοτζάμ Στουρνάρα, κατάμουτρα.

η πιο επίσημη γερμανική φωνή, η Deutsche Welle, δημοσίευε ανάλυση του Γενς Μπάστιαν, πρώην στελέχους της Task Force, σύμφωνα με την οποία χρειάζεται και δεύτερο κούρεμα του χρέος. Ο Γερμανός ειδικός πρότεινε, μάλιστα, ανάλογη διαδικασία με τον ΣΥΡΙΖΑ, δηλαδή ευρωπαϊκή διάσκεψη όπως το 1952 για τη Γερμανία. Αλλά και οι ευρωβουλευτές της επιτροπής που διερευνά την υπόθεση της τρόικας και του Μνημονίου πρότειναν κούρεμα του ελληνικού χρέους. Εντάξει ο ΣΥΡΙΖΑ, κι αυτοί ανεύθυνοι είναι; Ακόμη όμως κι αν η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ ήταν ανεύθυνη, ποια είναι η απομείωση η οποία μπορεί να καταστήσει το χρέος βιώσιμο; Η επιμήκυνση; Πώς θα γίνει αυτή, για πόσο διάστημα και με ποιες δεσμεύσεις; Θα υπάρχει ή όχι ρήτρα ανάπτυξης; Γιατί η κυβέρνηση τηρεί σιγήν ιχθύος για το θέμα αυτό; Ποιες πρωτοβουλίες παίρνει και σε ποιο επίπεδο αν δεν προσδοκά την όποια λύση αποκλειστικά από «την καλοσύνη των ξένων»; Και γιατί αυτή η ενδεχόμενη ρύθμιση δεν θα συνεχίζει τον επ’ αόριστον έλεγχο της χώρας από τους δανειστές; Αν σωστά διατυπώνονται ερωτήσεις για την πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ, γιατί δεν διατυπώνονται για την πολιτική Σαμαρά; Γιατί δηλαδή ερωτάται ο ΣΥΡΙΖΑ τι θα κάνει αν οι δανειστές δεν δεχθούν την πρότασή του και δεν ερωτάται ο Σαμαράς τι θα κάνει αν η επιμήκυνση δεν καθιστά βιώσιμο το χρέος; Ερωτήματα που ζητούν απαντήσεις... ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΠΑΚΟΣ

Γι’ αυτό σου λέω, διάλυσέ το να πάει στο διάολο. Αυτοί οι «58» για καλό το στήνουνε το μαγαζί; Δεν ξέρω αν θα καταφέρουν τελικά να αναστηλώσουν την Κεντροαριστερά. Για την ώρα κοντεύουν να διαλύσουν τη ΔΗΜ.ΑΡ. Και στο ΠΑΣΟΚ οι τριγμοί προσεγγίζουν όπου νάναι τα ρίχτερ της Κεφαλλονιάς. Κατά τα άλλα, καλά. Το μάθατε, ο Λοβέρδος το ξανασκέφτηκε και είπε να προσεγγίσει τους «58», ίσως και το ΠΑΣΟΚ καθεαυτό. Ξεχάστε τι έλεγε έως τώρα. Θα μου πεις, αυτός είναι ο Λοβέρδος. Κι εκείνος εκεί ο Κουβέλης, δεν ήξερε, δεν ρώταγε;

Κόκκινο χαλί στους επενδυτές υποσχέθηκε από τις Βρυξέλλες ο Σαμαράς. Καταλαβαίνεις, επενδυτές νάναι κι ό,τι νάναι, κι όποιοι νάναι, κι όπως νάναι. Ο Αλογοσκούφης, καλή του ώρα, είναι που το είχε πρωτοπεί. Εκείνο για το ξεπούλημα των ασημικών. Ώς και η JP Morgan το κατάλαβε. Πως η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη. Στο τσακ για την αυτοδυναμία δε. Μονάχα ο Σίμος και κάτι φίλοι του δεν το έχουν πάρει ακόμη χαμπάρι. Για καλό και για κακό πάντως φαντασιώνονται αριστεροδεξιές συγκυβερνήσεις. Και πράσσειν άλογα, γενικώς...

Η ΑΥΓΗ

Yσ τ ε ρ ό γ ρ α φ a

ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΕΙΔΗ ΜΠΑΛΤΑ

Του ΤΑΣΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ

Τάξη στο χάος

ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΜΟΥΛΟΠΟΥΛΟΥ

Συμμορίες στο δάσος του Σέργουντ ΑΥΤΗ Η ΠΕΡΙΒΟΗΤΗ αφίσα της Ν.Δ., που διαλαλεί ότι 17.700.000 ευρώ από μίζες ο κ. Σαμαράς θα τα μοιράσει στον λαό, δεν είναι απλώς χυδαία αισθητικά ή πολιτικά, όπως είπαν πολλοί. Είναι χυδαία ιδεολογικά. Προδίδει αυτό που πράγματι είναι η φύση της, η ψυχή της. Στη νεοδημοκρατική ιδεολογία, ο Ρομπέν των Δασών είναι ένας βλάκας ή ένας επικίνδυνος τρομοκράτης, γιατί έκλεβε από τους πλούσιους και τα μοίραζε στους φτωχούς αντί να τα βαστάει για τον εαυτό του. Στο δάσος του Σέργουντ, ένας Ρομπέν που θα έκλεβε για την καλοπέρασή του δεν θα άντεχε ούτε μια μέρα. Ο λαός του δάσους θα τον είχε πάρει στο κυνήγι με τις πέτρες και τα βέλη. Στο δάσος του «Ελάντα» ο κ. Σαμαράς πλασάρεται σαν προστάτης των απόκληρων και των κατατρεγμένων γιατί μοιράζει (λέει) στους απόκληρους και τους κατατρεγμένους κάτι ψίχουλα από την περιουσία που τους είχαν βουτήξει οι γαλάζιες και πράσινες συμμορίες που λεηλατούσαν τον τόπο. Αντίστοιχης ιδεολογικής χυδαιότητας είναι και το θέμα των φορολογικών νομοσχεδίων. Όπως υποστηρίζει ο γαλαζοπράσινος θησαυροφύλακας (ο επί της Οι-

κονομίας Little John Γ. Στουρνάρας), κλέβει από τους πλούσιους ιδιοκτήτες ακινήτων και τους φοροφυγάδες ελεύθερους επαγγελματίες για να τα δώσει κάποτε στους φτωχούς. Το ότι οι φτωχοί μισθωτοί, συνταξιούχοι και άνεργοι υφίστανται χειρότερη λεηλασία είναι μια ασήμαντη λεπτομέρεια, την οποία οι φτωχοί θα πρέπει να παραβλέψουν, αφού όλα αυτά γίνονται για το καλό τους. Και οι γαλαζοπράσινοι βουλευτές που περιοδεύουν στα τηλεπαράθυρα για να υποστηρίξουν τη «δίκαιη αρπαγή» φαντάζουν σαν αναρχοαυτόνομοι που υπερασπίζονται τις λαϊκές απαλλοτριώσεις. Το όλον παραμύθι, επαναλαμβάνω, δεν

Όταν ο σερίφης του Σέργουντ έκαιγε τα χωριά των κολλήγων και τους άρπαζε τη σοδειά, δεν το ονόμαζε «δίκαιη οικονομική πολιτική» και «αναπτυξιακό πρόγραμμα»...

Έγινε κι αυτό. Ο Στουρνάρας εγκάλεσε την τρόικα ότι καθυστέρησε την αναδιάρθρωση του χρέους. Σοβαρά μιλάμε τώρα; Ο Στουρνάρας δεν ήταν αυτός που ως επικεφαλής του ΙΟΒΕ δεν είχε αφήσει κανάλι για κανάλι που να μη φοβίζει τον κόσμο για το πόσο καταστρεπτι-

είναι απλώς γελοίο, είναι αποκαλυπτικό της χυδαιότητας αυτής της συγκυβέρνησης. Από τη χοντρή λεία της διαχρονικής λεηλασίας στον λαό του δάσους θα δοθούν, εν όψει εκλογών, κάτι ψιλά. Όπως η δημιουργία 450.0000 θέσεων... ευκαιρίας που εξήγγειλε ο πρωθυπουργός. Τι σημαίνει «θέσεις ευκαιρίας» αδυνατώ να κατανοήσω, αλλά υποψιάζομαι ότι δεν πρόκειται απλώς για λεκτικό ακροβατισμό. Ότι κάποιοι «ακροβάτες» θα βρουν μια ακόμη ευκαιρία να τα «κονομήσουν». Ακόμη και ο σερίφης του Σέργουντ ήταν πιο ειλικρινής στις πράξεις του και πιο δίκαιος στη μοιρασιά. Τουλάχιστον αυτός, όταν έκαιγε τα χωριά των κολλήγων και τους άρπαζε τη σοδειά, δεν το ονόμαζε «δίκαιη οικονομική πολιτική» και «αναπτυξιακό πρόγραμμα». Θα μου πείτε ότι οι πολιτικοί δεν λένε όλα τα πράγματα με το όνομά τους. Ότι ουδείς παρουσιάζεται λέγοντας «θα σας αλλάξω τα φώτα». Να συμφωνήσω ότι έχουμε ως δεδομένο πως μια δόση παραπλάνησης ήταν ώς τα σήμερα προεξοφλημένη και ανεκτή. Αλλά αυτή η συγκυβέρνηση έχει υπερβεί κάθε όριο. Γιατί λοιπόν να μην το παίζει ο κ. Σαμαράς Ρομπέν των Δασών και ο κ. Βενιζέλος καλόγηρος Τακ;

Y

ΤΑΞΗ ΣΤΟ ΧΑΟΣ: ζωγραφική, θέατρο, κινηματογράφος. Πρόκειται για το πρόσφατο βιβλίο του Κυριάκου Κατζουράκη (εισαγωγή Καλλιόπη Ρηγοπούλου, πρόλογος Μάνος Στεφανίδης, επιμέλεια Μαρία Λαϊνά, εκδόσεις Καλειδοσκόπιο, Αθήνα 2013). Βιβλίο για τη ζωγραφική, για το θέατρο, για τον κινηματογράφο και για όσους ή όσα έφτιαξαν τη ματιά, το χέρι και τη σκέψη του συγγραφέα του. Γραφή που θέλει να επιβάλει τάξη στο χάος. Ο Κατζουράκης θέλει να βάλει τάξη στο δικό του χάος. Ο Κυριάκος Κατζουράκης, και βεβαίως η Κάτια Γέρου μαζί του, είναι εδώ μαζί μας για πολλά, τελικά, χρόνια. Στον δικό μας χώρο, αλλά και στους δικούς τους, στους χώρους της πολύμορφης τέχνης τους. Δηλαδή στον δικό μας χώρο και πάλι, εκεί όπου διαμορφώνεται η δική μας αισθητική και ηθική αγωγή, εκεί όπου καλλιεργείται η ευαισθησία και οξύνεται ο προβληματι- Ο Κατζουράκης κάνει σμός μας, εκεί όπου ανοί- το βήμα και αποτολμά γει το βλέμμα για να δει βανα βάλει τάξη στο δικό θύτερα και διευρύνεται ο στοχασμός για να καταλά- του χάος. Δημόσια, βει περισσότερα. όπως αρμόζει. Τολμά Μαζί μας αλλά και μόνοι να βάλει τάξη στο δικό τους. Γιατί η δική μας Αριστερά δεν έχει μάθει να βλέ- του χάος, αλλά για πει άφοβα και διαμιάς, να λογαριασμό όλων μας αναγνωρίζει άμεσα και ζεστά τους δικούς της ανθρώπους. Είναι σαν να θεωρούμε τους διπλανούς μας, ακόμη και τους συντρόφους μας, παγιωμένους εκεί. Άκαμπτα δεδομένους. Περπατάμε μαζί στην ίδια πορεία, φωνάζουμε μαζί τα ίδια συνθήματα, συμμεριζόμαστε τον ίδιο προβληματισμό σε μια συνέλευση, αλλά τις περισσότερες φορές τα κάνουμε περίκλειστοι. Σαν η υπόλοιπη ζωή μας να είναι άλλη και να βρίσκεται αλλού. Είναι ίσως γι’ αυτό που δεν προσπαθούμε να μάθουμε το τι ακριβώς κάνει ο διπλανός μας με τη δική του ζωή, ποιος είναι ο δικός του πόνος και το δικό του μεράκι, πώς θέλει να συμβάλει με τον δικό του ιδιαίτερο τρόπο και τον δικό του ιδιαίτερο μόχθο στον κοινό μας αγώνα. Κάνουμε τα πάντα μαζί, αλλά τις πιο πολλές φορές αφήνουμε τον διπλανό μας να αναμετριέται μόνος με το δικό του χάος. Ναι, χάος. Γιατί η καταστροφή γύρω και μέσα μας, ο αγώνας για γυμνή επιβίωση, η διάλυση των συνηθειών και του καθημερινού ήθους μας, η κατάρρευση ακόμη και των μετρημένων βλέψεων ή των σεμνών προσδοκιών μας, θολώνει αξίες, συσκοτίζει στόχους, ανακατεύει σχέσεις, σβήνει οδοδείκτες, μπερδεύει προσανατολισμούς, διαχέει παραζάλη, δημιουργεί το χάος όπου πορευόμαστε σχεδόν τυφλά. Ψηλαφώντας. Ο Κατζουράκης κάνει το βήμα και αποτολμά να βάλει τάξη στο δικό του χάος. Δημόσια, όπως αρμόζει. Με τη συνδρομή της Καλλιόπης Ρηγοπούλου, του Μάνου Στεφανίδη, της Μαρίας Λαϊνά και των εκδόσεων Καλειδοσκόπιο. Τολμά να βάλει τάξη στο δικό του χάος, αλλά για λογαριασμό όλων μας. Δηλαδή ζητάει από μας να τον δούμε, να τον ακούσουμε και να τον αναγνωρίσουμε. Για να μιλήσουμε κι εμείς όπως νομίζουμε κι όπως μπορούμε. Όπου ο τρόπος μας μπορεί να είναι ακόμη και μια ενεργός σιωπή που απλά και μόνον βλέπει, αισθάνεται και θέλει να καταλάβει. Γιατί, βέβαια, μια τέτοια σιωπή είναι απείρως δραστικότερη από θορύβους λόγων που δεν κομίζουν τάξη, αλλά προσπαθούν απεγνωσμένα, και τελικά μάταια, να κρύψουν το δικό τους χάος από τον ίδιο τον εαυτό τους.

κή θα ήταν μια αναδιάρθρωση του δημόσιου χρέους και πως η Ελλάδα έχει μεγάλη δημόσια περιουσία και μπορεί να ξεχρεώσει; «Το ψέμα εξυψώθηκε και έγινε ευγένεια στα χείλη των πολιτικών» έλεγε ο Αϊνστάιν. ΑΙΡΕΤΙΚΟΣ

Y

05 9 771109 015103