11923 by AVGI SA

09/02

Η ΑΥΓΗ

ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

www.avgi.gr

ΕΤΟΣ ΙΔΡΥΣΗΣ 1952 • Β’ ΠΕΡΙΟΔΟΣ • ΑΡ. ΦΥΛΛΟΥ 11923 • KΥΡΙΑΚΗ 9 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014 • TIMH: 3 €

ΔΩΡΕΑΝ ΣΗΜΕΡΑ ΜΕ ΤΗΝ «ΑΥΓΗ» TO BIBΛΙΟ ΤΗΣ «MONDE DIPLOMATIQUE»

Η ΕΥΡΩΠΗ ΣΕ ΚΡΙΣΗ Υπάρχει εναλλακτική στις πολιτικές λιτότητας;

10ΙΔ0ΕΣ ΣΕΛ

ΓΡΑΦΟΥΝ: Serge Halimi, Ignacio Ramonet, James Galbraith, Laurent Cordonnier, Frédéric Lordon, Dominique Plihon, Damien Millet, Eric Toussaint

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Ο ΣΑΜΑΡΑΣ ΔΕΝΕΙ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΓΙΑ 50 ΧΡΟΝΙΑ ΣΤΟΥΣ ΔΑΝΕΙΣΤΕΣ

Δεσμεύουν τη χώρα

ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΡΟΥΦΑΚΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ:

Καθεστώς χρεο-δουλοπαροικίας για μισό αιώνα ΣΕΛ. 10-11

σε μη-λύση για το χρέος Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ Σαμαρά εμφανίζεται πρόθυμη να αποδεχθεί πρόταση των δανειστών για το χρέος, η οποία προβλέπει επιμήκυνση της αποπληρωμής κατά 50 χρόνια, μείωση του επιτοκίου κατά 0,50% και χορήγηση νέου δανείου 15 δισ. ευρώ. Με την πρόταση 50-5015 για μισό αιώνα η χώρα θα τελεί υπό την ομηρεία των δανειστών, ενώ το χρέος δεν θα καταστεί βιώσιμο. Μπροστά στο ενδεχόμενο εκλογικής συντριβής το σύστημα Σαμαρά ετοιμάζεται να δεσμεύσει τη χώρα στους δανει-

ΘΑΝΑΣΗΣ ΘΕΟΧΑΡΟΠΟΥΛΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ Κ.Ε. ΔΗΜ.ΑΡ.:

Η ΔΗΜ.ΑΡ., οι «58» και ο ΣΥΡΙΖΑ

ΣΕΛ. 19

Δικηγορικές εκλογές Μιλούν: Β. Παπαστεργίου, Χρ. Μπάκελλας, Γ. Καρδαράς

ΣΕΛ. 24, 49

στές παίρνοντας ψιχία για το χρέος και προπαγανδίζει νέα εκδοχή του «succes story», μιλώντας αυτή τη φορά για «καλά νέα» στην οικονομία. Σε πείσμα της κυβερνητικής προπαγάνδας τα ΑΛΕΞΗΣ ΤΣΙΠΡΑΣ: στοιχεία δείχνουν ΚΟΥΡΕΜΑ ότι οι εξαγωγές ΤΟΥ ΧΡΕΟΥΣ υποχωρούν για πρώτη φορά μετά ΣΤΟ 60% ΤΟΥ ΑΕΠ το 2010, ενώ και η οικονομική ασφυξία, λόγω της φοροεπιδρομής και της έκρηξης της ανεργίας, συνθλίβει τα νοικοκυριά και αυξάνει τα λουκέτα. Κούρεμα του χρέους στο 60% του ΑΕΠ, ώστε να καταστεί βιώσιμο σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά δεδομένα, ζήτησε ο Αλέξης Τσίπρας από τη Ρώμη.

ΤΟΥ ΤΑΣΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ

EΡΕΥΝΑ

Η ΠΡΩΤΗ ΤΗΣ «ΛΙΣΤΑΣ ΤΣΙΠΡΑ» ΣΤΗΝ ΙΤΑΛΙΑ

Το Μνημόνιο αφανίζει το Δημόσιο

Ανατροπή στην Ελλάδα, μήνυμα για την Ευρώπη

Απολύσεις, διαθεσιμότητες, κατάργηση υπηρεσιών, κατρακύλα αποδοχών.

ΣΤΟ ΚΑΤΑΜΕΣΤΟ θέατρο «Βάλλε» ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ ανέλυσε τις θέσεις της Αριστεράς για την αλλαγή στην Ευρώπη.

ΣΕΛ. 22, 23

ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ

Η αναντιστοιχία των περιστάσεων και η επικείμενη αναστροφή ΤΟΥ ΒΑΣIΛΗ ΔΡΟΥΚOΠΟΥΛΟΥ*

«Δεν ασχολούμαστε με τους πολύ φτωχούς. Είναι μακριά από τη σκέψη μας και πρέπει να προσεγγίζονται μόνον από τον στατιστικό ή τον ποιητή» Ε.M. Φόρστερ ΑΥΤΗ τη χρονιά συμπληρώνεται ένας αιώνας από την πρώτη κυκλοφορία του μυθιστορήματος του Ρόμπερτ Τρέσελ «Οι φιλάνθρωποι με τα κουρελιασμένα παντελόνια» (The Ragged Trousered Philantropists). ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛΙΔΑ 2

ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΣΤΗΝ ΚΕΦΑΛΛΟΝΙΑ

Δ. ΧΡΙΣΤΟΦΙΑΣ: Η

αλήθεια για το Κυπριακό

LE MONDE diplomatique

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

ΣΕΛ. 7

, Οι πληγές στα σπίτια και τις ψυχές

των κατοίκων , Η αλληλεγγύη στην Κεφαλλονιά και η ξεχασμένη Αμφίκλεια , ΜΑΡΤΥΡΙΑ: Ο σεισμός του ’53 και οι πολιτικοί κρατούμενοι

Ο Γ. Κιμούλης γράφει για την απώλεια του Φ.Σ. Χόφμαν ΣΕΛ. 57

ΣΕΛ. 12-16

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ: Θ. Γαλιατσάτος, υποψήφιος περιφερειάρχης Α. Θεοπεφτάτου, βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ

ΔΙΕΘΝΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Η γεωπολιτική του σλάλομ ΣΕΛ. 33-40

Ο Κ. Δουζίνας γράφει για τη φιλοσοφία του Μπαντιού

Τρία κείμενα του Μπόρχες για την Ελλάδα ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ

Η Τζίνα Πολίτη μιλάει για την κυβέρνηση της Αριστεράς

ΕΝΘΕΜΑΤΑ

Η κρίση στις αναδυόμενες χώρες

Γράφει ο Κ. Μελάς

ΣΕΛ. 61

ΣΕΛ. 53

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΠΟΛΙΤΙΚΗ Η ΑΥΓΗ

Στον ΣΥΡΙΖΑ η πρωτοβουλία των κινήσεων Στη γνωστή μεθοδολογία της εικονικής πραγματικότητας καταφεύγει ο Σαμαράς για να αντιμετωπίσει την αποσύνθεση της κυβέρνησής του. Ανακαλύπτει «καλά νέα», που πίσω τους όμως κρύβουν μια άσχημη πραγματικότητα. Η αύξηση π.χ. των φορολογικών εσόδων δεν είναι αποτέλεσμα της πάταξης της φοροδιαφυγής, αλλά συνέπεια της αδίστακτης υπερφορολόγησης των πολιτών. Στα «καλά νέα» για πρώτη φορά από το 2010 δεν συμπεριλαμβάνονται πλέον οι εξαγωγές, που παρουσίασαν μείωση. Ο Σαμαράς στήνει τώρα «καλά νέα» από την τρόικα. Επιδιώκει πριν από τις ευρωεκλογές να υπάρξει εξαγγελία για «τρίτο πακέτο δανειοδότησης», με αποτέλεσμα να ανακυκλωθεί ο δανεισμός, καθώς και το νέο δάνειο θα χρησιμοποιηθεί για την πληρωμή τοκοχρεολυσίων. Ανακινείται επίσης συζήτηση για επιμήκυνση των ομολόγων, εξέλιξη που καταδικάζει τη χώρα στον νάρθηκα της σκληρής λιτότητας. Κι αυτό το δώρο, που θα ανακοινωθεί, λένε, προεκλογικά, θα συνοδεύεται με νέο πακέτο σκληρών μέτρων, που θα γίνουν γνωστά μετεκλογικά. Με τη μεθοδολογία αυτή ο Σαμαράς νομίζει ότι θα ξεγελάσει τους πολίτες εν όψει εκλογών. Ακόμη χειρότερα, όμως, δεσμεύει τη χώρα σε μια πολιτική, δυσκολεύοντας τις κινήσεις ανατροπής που θα κάνει η κυβέρνηση της Αριστεράς. Ανεβάζει δηλαδή το κόστος της αναπόφευκτης πολιτικής σύγκρουσης - διαπραγμάτευσης για τη ρύθμιση του χρέους, τροχιοδρομώντας λύσεις προς όφελος των πιστωτών. Κι αυτοί, με τη σειρά τους, επιδιώκουν «τετελεσμένα», δηλαδή θέλουν να δεσμεύουν τη χώρα με την υπογραφή του Σαμαρά, ακόμη κι όταν θα έχει χάσει ο Σαμαράς. Η εφαρμογή του Μνημονίου αναπόφευκτα οδηγεί στην παραβίαση της δημοκρατικής νομιμότητας. Διότι τι άλλο σημαίνει η υπογραφή μιας παραπαίουσας κυβέρνησης σε ένα «συμβόλαιο» με τους δανειστές; Με τι άλλο ισοδυναμεί η αμφισβήτηση της δημοκρατικής δυνατότητας των πολιτών να αλλάξουν την πολιτική με την ψήφο τους; Είναι τόσο σκληρή η κοινωνική πραγματικότητα, που τέτοια κόλπα δεν φτουράνε! Είναι πιθανό ο Σαμαράς, διαπιστώνοντας ότι κάθε μέρα πέφτει χαμηλότερα, να συρθεί σε εκλογές, ίσως και μέχρι τον Ιούνιο. Έχει περιπέσει σε τέτοια απελπιστική κατάσταση, ώστε αδυνατεί να οργανώσει το σύνολο των κομματικών δυνάμεών του για τις περιφερειακές εκλογές. Δύο υποψήφιους περιφερειάρχες ανακοίνωσε, δύο αντάρτες ξεφύτρωσαν! Ο ΣΥΡΙΖΑ πήρε την πολιτική πρωτοβουλία να παρουσιάσει τους υποψηφίους του για τις περιφέρειες και τον Δήμο Αθηναίων, ανταποκρινόμενος στην επιδίωξή του για ευρεία πολιτική - κοινωνική συμμαχία αντιμνημονιακού - δημοκρατικού χαρακτήρα, μακριά από λογικές κομματικής περιχαράκωσης. Κρατάει την πρωτοβουλία των κινήσεων, παρά την ατυχή (και ατυχήσασα...) υποψηφιότητα Καρυπίδη. Η έκβαση μάλιστα αυτής της υπόθεσης επιβεβαιώνει την επιμονή του αριστερού κόσμου να υπερασπίζεται δημοκρατικές αξίες και να αξιώνει από την ηγεσία, στο σύνολό της, να σέβεται αυτές τις αξίες της Αριστεράς. Πρόκειται για σοβαρή παρακαταθήκη δημοκρατίας, συμμετοχής και κοινωνικού ελέγχου της κυβέρνησης της Αριστεράς, που πρέπει να προστατευτεί από τη συνήθη ροπή των εσωκομματικών διαφωνιών. Ουδέν κακόν, αμιγές καλού!

Η ΑΥΓΗ ΠΡΩΙΝΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ

Υπό πίεση -έτσι γράφεται και λέγεται. τιά να ακούει τη φωνή εκείνων τους οΥπό πίεση ανακάλεσε τη στήριξη στον Θόποίους εκλέχτηκε να κυβερνήσει. Μια κυΣΗΜΕΡΑ δωρο Καρυπίδη η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ. Και βέρνηση που υπολογίζει την πίεση του ΕΙΝΑΙ εννοούν προφανώς όσοι γράφουν, εκφωπολίτη ο οποίος τη στηρίζει για να τον ΚΥΡΙΑΚΗ νούν και υιοθετούν τη διαπίστωση, την στηρίξει. Και μια λαϊκή πλειοψηφία που πίεση μελών, στελεχών και φίλων του ΣΥείναι έτοιμη να τραβήξει από το αυτί την ΤΟΥ ΘΑΝΑΣΗ ΡΙΖΑ. Πίεση που πήρε δημοσιότητα με έκυβέρνησή «της» αν δεν κάνει -δεν προΚΑΡΤΕΡΟΥ να μαζικό κύμα διαμαρτυριών στο Διαδίσπαθήσει τουλάχιστον έως το τέλος να κάκτυο, αλλά και με πιο «επίσημες» μορφές νει- όσα υποσχέθηκε ότι θα κάνει. - ακόμα και από την εφημερίδα και το ραΣτον ΣΥΡΙΖΑ, ακόμα, οι «από κάτω» μιδιόφωνο του κόμματος. Λίγο ακόμα και λάνε, φωνάζουν, διαφωνούν, διαμαρτύροθα είχαμε διαδηλώσεις συριζαίων στην νται και -μέχρι τώρα τουλάχιστον- οι «από Κουμουνδούρου. πάνω» ακούνε. Κι αυτό είναι καινούργιο φρούτο, εξωτικό, για την Ελλάδα όπου η Ε, λοιπόν, τώρα έγινε πιο φανερό από ποπολιτική έχει καταντήσει να είναι η τέχνη τέ: Υπό τέτοια πίεση θα κυβερνήσει ο ΣΥνα παραβιάζεις μετεκλογικά τις αρχές που ΡΙΖΑ. Αυτή η πίεση μπορεί να αποτελέσει διακηρύσσεις προεκλογικά. Η υπόθεση το πιο βαρύ όπλο της κυβέρνησής του, αλΚαρυπίδη έδειξε ότι η μετεξέλιξη ενός λά και την πιο αποτελεσματική ασπίδα της κόμματος διαμαρτυρίας σε κόμμα εξουπολιτικής και των αρχών του. Ή αλλιώς, το πνεύμα της πίεσης, της συμμετοχής, που καλλιέργησε και καλ- σίας είναι δύσκολη, αλλά συναρπαστική υπόθεση. Γιατί, για λιεργεί η «μικρή» Αριστερά χρόνια και χρόνια, από την εποχή να αντιγράψουμε τον Κουτσούμπα, το χούι δεν κόβεται. Και των διώξεων και των παγετώνων, είναι ένα όνειρο που ήρθε οι εθισμένοι στη διαμαρτυρία δεν δείχνουν διατεθειμένοι να η ώρα να πάρει την εκδίκησή του - με τη «μεγάλη» Αριστερά. πάψουν να διαμαρτύρονται ούτε για αποφάσεις του δικού Σκεφτείτε να ήταν ο ΣΥΡΙΖΑ κυβέρνηση! λένε οι νεκροθά- τους κόμματος και της δικής τους κυβέρνησης. Ακόμα χειφτες, που ταυτίζουν την πολιτική σοβαρότητα με το καθε- ρότερα: το κόμμα και η κυβέρνηση να τους ακούνε. Αυτό κι αν είναι χούι! Του ΣΥΡΙΖΑ και κανενός άλλου... στώς σιωπής. Σκεφτείτε, φοβερό! Μια κυβέρνηση που έχει αυ-

Το χούι του ΣΥΡΙΖΑ

ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ

Η αναντιστοιχία των περιστάσεων και η επικείμενη αναστροφή ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΣΕΛΙΔΑ 1

Πρόκειται για έργο-ορόσημο που σφράγισε τη διαπαιδαγώγηση της, αγγλοσαξωνικής κυρίως, εργατικής τάξης. Ένα βιβλίο - πολιτικό εργαλείο για τον σοσιαλισμό, που δίκαια του απονέμεται η ιδιότητα της «επαναστατικής αξίας χρήσης», κατά την προσφυή έκφραση του Βάλτερ Μπένγιαμιν. Η πλοκή βασίζεται στην αυτοβιογραφική εξιστόρηση του Ρόμπερτ Νούναν (με το φιλολογικό ψευδώνυμο Ρόμπερτ Τρέσελ) στη φανταστική πόλη Μάγκσμπορο, που φαίνεται να ταυτίζεται με το Χάστινγκς της νότιας Αγγλίας. Η ιστορία εκτυλίσσεται στην εδουαρδιανή εποχή των αρχών του 20ού αιώνα γύρω από τη ζωή ενός μέρους της εργατικής τάξης -των ελαιοχρωματιστών και γενικών οικοδομικών καθηκόντων- και του περιβάλλοντός της. Η βασική καταγραφή αφορά τις πολυεπίπεδες σχέσεις μεταξύ των εργαζόμενων και των εργοδοτών. Το κεντρικό ζήτημα του μυθιστορήματος είναι η μη-(ή η ελάχιστη) ανταπόκριση μελών της εργατικής τάξης στο προσκλητήριο για να καθορίσουν τα ίδια μια άλλη ζωή σε μια διαφορετική κοινωνία. Τα περιστασιακά ξέφωτα αντίδρασης στην εργοδοτική εκμετάλλευση δείχνουν ότι οι εργάτες δεν ήταν απλώς σβώλοι πηλού. Πάλι όμως, όλα αυτά ήταν οάσεις από μικρές πράξεις αντίστασης κι όχι ανατρεπτικές εκδηλώσεις. Υπάρχει και ένα άλλο μυθιστόρημα, γιαπωνέζικο αυτή τη φορά, γραμμένο από τον Τακίτζι Κομπαγιάσι, «Το πλοίο με τα καβούρια» [Kani kōsen (1929)] ή «Το πλοίο-εργοστάσιο», όπως έχει αποδοθεί στα ελληνικά. Ο συγγραφέας βασίζεται σε αληθινό γεγονός του 1926 για να αφηγηθεί την ιστορία που εκτυλίσσεται σ’ ένα γιαπωνέζικο πλοίο-εργοστάσιο που πλέει στη θάλασσα του Οχότσκ. Μια σύζευξη επιθετικού ιμπεριαλιστικού-μιλιταριστικού επεκτατισμού, αδιάλλακτης ε-

θνοκαπηλίας και στυγνής καπιταλιστικής εκμετάλλευσης. Το πλοίο μεταφέρει οκτώ μηχανότρατες των οποίων οι ψαράδες αλιεύουν καβούρια ενώ άλλοι εργάτες τα επεξεργάζονται και τα κονσερβοποιούν. Οι συνθήκες εργασίας και διαβίωσης είναι φρικτές. Στο υστερόγραφο του βιβλίου ο Κομπαγιάσι προσθέτει ότι στη δεύτερη συντονισμένη μαζική απεργία τους οι εργάτες και οι ψαράδες πέτυχαν τη νίκη που δεν μπορούσαν καθόλου να φανταστούν. Αντίθετα, στους «Φιλανθρώπους» οι εργάτες ποτέ δεν είχαν αποτολμήσει κάτι ανάλογο... Τι σχέση έχουν οι αναγνώσεις αυτών των δύο βιβλίων με τα καθ’ ημάς; Στις μέρες μας η προπαγανδιστική μηχανή της νεοφιλελεύθερης λαίλαπας, στην Ελλάδα και αλλού, με σκοπό την ουσιαστική διατήρηση της λιτότητας με την καταστροφή των πολλών και τον θρίαμβο των ολίγων, εκτός από τις κλασικές μεθόδους (κρατική βία, φαλκίδευση αστικών δικαιωμάτων, παραβιάσεις του Συντάγματος κ.α.), μετέρχεται τα εξής τεχνάσματα: • Την ενστάλαξη της ιδέας της κοινής πορείας, του εθνικού συμφέροντος και της συλλογικής υποχρέωσης για την εξασφάλιση συγκατάθεσης και υποταγής. («Είμαστε όλοι στην ίδια βάρκα». Το θέμα όμως είναι το ποιος τραβάει κουπί.) • Τη μετάδοση της «αρετής» της ιδιώτευσης, σύμφωνα με την οποία ο κάθε πολίτης θα πρέπει να μάθει ότι οφείλει να δρα και να είναι ατομικά υπεύθυνος απέναντι στον εαυτό του (π.χ. δαπάνες για την υγεία και παιδεία). • Την εμφύσηση μιας προσδοκίας επίτευξης, ποσοτικών ή μη, στόχων (π.χ. πρωτογενές «πλεόνασμα», έξοδος στις αγορές). • Την επίτευξη ενός περιορισμού της ορατότητας της αντίστασης με την απολυμαντική διοχέτευσή της σε πιο έμπιστα καθεστωτικά ΜΜΕ και ταυτόχρονα την ενίσχυση της κυριαρχίας των ιδιωτικών συμφερόντων

(π.χ. μαύρο στην ΕΡΤ). • Την ανάδειξη της λιτότητας σε ενάρετη αναγκαιότητα και καθαρτική/εξιλαστήρια ανθρωποθυσία με βάση το «μαζί τα φάγαμε» σκεπτικό. Η σύζευξη του οικονομικού στοιχείου με το ηθικολογικό επιδιώκει την αποτροπή φορτικών και διλημματικών ερωτημάτων και την άμβλυνση της ευαισθητοποίησης σε κοινωνικά θέματα. Σε συνδυασμό με την καλλιέργεια και την εξάπλωση της στωικότητας, του κυνισμού, του σκεπτικισμού, της παθητικής αδιαφορίας αποβλέπει στην εξατομίκευση της αγανάκτησης, στην απόσυρση και αποδέσμευση από την πολιτική ενασχόληση, στην αποφυγή δημόσιας κινητοποίησης και, τελικά, κοινωνικής έκρηξης. Για την έλλειψη μαζικής αντίδρασης είναι υπεύθυνη η στρεβλή καταγραφή και η παραμορφωμένη αποτύπωση της πραγματικότητας; Είναι η διστακτικότητα και η απουσία πειστικού εναλλακτικού λόγου; Είναι η αναποφασιστικότητα, η αβουλία ή ο φόβος από τις όποιες μελλοντικές ριζικές μεταβολές; Είναι η αίσθηση ανασφάλειας όσων διατηρούν ακόμα μια θέση εργασίας και βαρύνονται με δόσεις δανείων και δυσβάστακτων φόρων; Είναι η παραλυτική εξάντληση ή η μοιρολατρία που έχει κυριεύσει τους άνεργους; Είναι η ελπίδα ότι σύντομα θα καταφέρουμε να δέσουμε σε υπήνεμο λιμάνι επειδή τάχα έχουμε περάσει τον κάβο; Είναι όλα αυτά μαζί; Ή και άλλα επιπλέον; Οι θηλιές, οι παγίδες και οι εγκλεισμοί είναι εδώ παρόντα, όπως όμως είναι εν δυνάμει παρούσες οι αποδράσεις και οι επικείμενες ανατροπές.

* Ο Βασίλης Δρουκόπουλος είναι οικονομολόγος. (Η ολοκληρωμένη μορφή του άρθρου θα δημοσιευθεί στο επόμενο τεύχος του περιοδικού «Θέσεις», Νο. 127, Απρίλιος / Ιούνιος 2014)

ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ - ΕΚΔΟΣΗ: «Η ΑΥΓΗ ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ Α.Ε.»

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ: ΝΙΚΟΣ ΦΙΛΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΥΝΤΑΞΗΣ: ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΠΑΚΟΣ, ΚΩΣΤΗΣ ΝΙΚΟΛΑΚΑΚΟΣ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ: ΠΟΛΥ ΚΡΗΜΝΙΩΤΗ, ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΥΡΙΤΣΗΣ, ΝΙΚΟΣ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ, ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΜΑΥΡΟΕΙΔΗΣ, ΛΑΜΠΡΟΣ ΤΣΟΥΚΝΙΔΑΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΪΚΟΣ

ΠΡΟΕΔΡΟΣ Δ.Σ. ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΟΥΛΟΠΟΥΛΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΤΟΥΜΠΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: ΣΠΥΡΟΣ ΛΟΥΠΕΤΗΣ

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: ΑΓ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ 12, 104 31 • ΤΗΛ. ΚΕΝΤΡΟ: 210 5231831-4 • ΦΑΞ: 210 5231822 • ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ - ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ: 210 5231820 • marketing@avgi.gr - ΦΑΞ: 210 5231830 INTERNET: www.avgi.gr e-mail: editors@avgi.gr • ΓΡΑΦΕΙΟ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ: Βασ. Ηρακλείου 37, ΤΗΛ. ΚΕΝΤΡΟ: 2310 261646, ΦΑΞ: 2310 266444, e-mail: avgi@otenet.gr ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ: Π. Παπίδας & Σια Ε.Ε., ΤΗΛ. : 210 8228258 ΕΚΤΥΠΩΣΗ: IΡΙΣ ΑΕΒΕ ΤΣΕΚ - ΕΜΒΑΣΜΑΤΑ: Εφημερίδα «Η ΑΥΓΗ», Αγ. Κωνσταντίνου 12, 10431 Αθήνα

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 9 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΡΣΗ ΣΤΗΡΙΞΗΣ ΤΟΥ Θ. ΚΑΡΥΠΙΔΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΣΥΡΙΖΑ

12+1 υποψήφιοι στην αφετηρία της μάχης κληρωθούν οι σχετικές διαδικασίες και στις άλλες Ν.Ε. Μιλώντας για τη συγκεκριμένη υποψηφιότητα ο Νίκος Βούτσης (στον Βήμα FM) την χαρακτήρισε ως «επιτομή ενός πολιτικού ανοίγματος για τη φάση που βρίσκεται ο ΣΥΡΙΖΑ και ελπίζουμε να ακολουθηθεί και από άλλες ανάλογες κινήσεις. Θα έχουμε τέτοιους όλο και περισσότερους, από περισσότερους χώρους», προανήγγειλε ο γραμματέας της Κ.Ο.

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΝΙΚΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ

Με σύνθετη πολιτική πρόταση, που ανταποκρίνεται στη λογική του ΣΥΡΙΖΑ για ευρεία πολιτική και κοινωνική συμμαχία με αντιμνημονιακό και δημοκρατικό χαρακτήρα, κατέρχεται στην πολιτική μάχη των περιφερειακών εκλογών το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Με πρόσωπα νέα και άφθαρτα, που διατηρούν δεσμούς με τις τοπικές κοινωνίες, κάποια από αυτά στελέχη πρώτης γραμμής από το κομματικό δυναμικό και άλλα συνεργαζόμενα που δίνουν το σήμα των ανοιγμάτων που επιχειρεί και θα επιχειρήσει στο μέλλον ο ΣΥΡΙΖΑ, θα δώσει, λοιπόν, τη μάχη αυτή για 13 Περιφέρειες, που από κοινού με τις άλλες δύο πολιτικές μάχες, για τους μεγάλους Δήμους της χώρας, αλλά και τις ευρωεκλογές, εντάσσονται μέσα στη μεγάλη εικόνα της δημοκρατικής ανατροπής της παρούσας κυβέρνησης και έλευσης, εν τέλει, της κυβέρνησης της Αριστεράς. Στη συνθετική αυτή πρόταση, που ενέκρινε κατά πλειοψηφία η Κεντρική Επιτροπή μία εβδομάδα πριν, κεντρική θέση κατέχουν εκ των πραγμάτων οι δύο υποψηφιότητες του Λεκανοπεδίου, που βρίσκουν ήδη ιδιαίτερα θετική ανταπόκριση όχι μόνο μεταξύ των μελών του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και των πολιτών ευρύτερα. «Είναι πολύ σκληρή η Περιφέρεια Αττικής, αλλά θα δώσω αγώνα», τόνισε σε μία από τις πρώτες συνεντεύξεις της η υποψήφια περιφερειάρχης Αττικής Ρένα Δούρου, με την ίδια να αναλύει σε συγκέντρωση μελών του ΣΥΡΙΖΑ Βριλησσίων, εκτός από την πολιτική σημασία των αυτοδιοικητικών εκλογών, τον βασικό συλλογικό στόχο «να μπει ένα τέλος στον αντικοινωνικό και αντιδημοκρατικό κατήφορο των Μνημονίων και των μνημονιακών κυβερνήσεων». Στην ίδια εκδήλωση, ανέπτυξε και τους πρώτους στόχους της για την Περιφέρεια Αττικής και για την προσπάθεια που πρέπει να γίνει για την αναβάθμιση του θεσμού της Αυτοδιοίκησης. Τη βούληση της παράταξης να εκφράσει όλους εκείνους τους Αθηναίους/ες που βιώνουν την κρίση στο κέντρο της πόλης κατέθεσε, από την πλευρά του, ο υποψήφιος δήμαρχος Αθηναίων. Με έμφαση στο κοινωνικό έργο, ο Γαβριήλ Σακελλαρίδης θα πορευτεί, όπως ο ίδιος υπογραμμίζει, με οδηγό, την πλούσια παρακαταθήκη της Ανοιχτής Πόλης και της Ελένης Πορτάλιου. Όχι πια εικόνα αστυνομοκρατούμενης πόλης, αλλά με ασφαλείς γειτονιές, και συγχρόνως υπεράσπιση του «αναφαίρετου» δικαιώματος των πολιτών να κάνουν πορείες, είναι δύο ακόμη προτάγμα-

Η περίπτωση Καρυπίδη

Θετική αίσθηση και δυναμική νίκης για τη Ρένα Δούρου και τον Γαβριήλ Σακελλαρίδη τα του υποψήφιου δημάρχου της Αριστεράς. Παράλληλα, με τις υποψηφιότητες που ενώνουν -όπως αυτή της Αγλαΐας Κυρίτση, στο Βόρειο Αιγαίο- υπήρξαν όμως και αυτές για τις οποίες εκφράστηκαν διαφορές στην Κ.Ε. (αλλά και στην κοινή συνεδρίαση Π.Γ. και προεδρείου της Κ.Ο. προχθές, Παρασκευή). Όπως, επί παραδείγματι, εκείνη του Οδυσσέα Βουδούρη (υποψ. Περιφερειάρχη Πελοποννήσου), με τους διαφωνούντες, να υπογραμμίζουν την υπερψήφιση, από τον βουλευτή, του 1ου Μνημονίου και την παροχή ψήφου εμπιστοσύνης στην τρικομματική κυβέρνηση Σαμαρά. Πάντως, ο ανεξάρτητος σήμερα βουλευτής (πρώην βουλευτής ΠΑΣΟΚ -ΔΗΜ.ΑΡ.), ιδρυτικό στέλεχος

των «Γιατρών Χωρίς Σύνορα», γιος του παλιού πρύτανη του ΕΜΠ και αντιστασιακού Γ. Βουδούρη, επανέλαβε ότι «το 2010 έπρεπε να ληφθούν μέτρα δημοσιονομικής προσαρμογής και έπρεπε ταυτόχρονα να γίνουν μεταρρυθμίσεις, οι οποίες δυστυχώς δεν έγιναν και όταν το υποστήριξα διαγράφηκα». Ο υποψήφιος επιμένει εξάλλου, σε δηλώσεις του, «στον σωστό δρόμο για την ανατροπή της καταστροφικής πολιτικής που επιβάλλουν οι νεοφιλελεύθερες δυνάμεις κατ’ εντολήν της τρόικας». Η υποψηφιότητα Βουδούρη προβληματίζει, πάντως, τις κομματικές οργανώσεις ΣΥΡΙΖΑ Πελοποννήσου και σήμερα θα συνεδριάσει η Ν.Ε. Μεσσηνίας, παρουσία του γραμματέα της Κ.Ε. Δημήτρη Βίτσα, ενώ εντός των επόμενων ημερών θα ολο-

Την εβδομάδα που πέρασε, υπήρχε βέβαια και η αναπάντεχη εξέλιξη με την υποψηφιότητα Καρυπίδη, την άρση υποστήριξης της οποίας αποφάσισε η Π.Γ. του ΣΥΡΙΖΑ «συνεκτιμώντας τα στοιχεία και τα γεγονότα των τελευταίων ημερών». Ο Θ. Καρυπίδης, ιδιοκτήτης μεγάλου τοπικού καναλιού στη Δυτική Μακεδονία, επικρίθηκε για δηλώσεις του, που ήταν ανοιχτές σε αντισημιτικές ερμηνείες, ενώ ο ίδιος αρνήθηκε τον χαρακτηρισμό, χωρίς, ωστόσο, να ανασκευάσει τις επίμαχες δηλώσεις. Το θέμα απέκτησε κεντρική πολιτική σημασία, μετά την παρέμβαση του American Jewish Comittee, που επεχείρησε να εξο-

μοιώσει ΣΥΡΙΖΑ και Χρυσή Αυγή, παρέμβαση που είχε κοινά στοιχεία με τη... «γαλάζια» μονταζιέρα, όπως τόνισε το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Στην απάντησή του μάλιστα ο ΣΥΡΙΖΑ υπενθύμισε την αντισημιτική φρασεολογία και συμπεριφορά κορυφαίων κυβερνητικών στελεχών (Μ. Βορίδης, ΑΔ. Γεωργιάδης, Τ. Μπαλτάκος), αλλά και τις πάγιες δημοκρατικές, αντιρατσιστικές θέσεις του κόμματος της ριζοσπαστικής Αριστεράς. Παρά ταύτα, η Περιφερειακή Επιτροπή ΣΥΡΙΖΑ Δυτικής Μακεδονίας, στη συνεδρίασή της, παρουσία των Δημήτρη Βίτσα και Κώστα Πουλάκη, επέμεινε στην υποψηφιότητα Καρυπίδη. Ο ίδιος, από την πλευρά του, δήλωσε ότι θα είναι υποψήφιος, επιχειρώντας μάλιστα να δώσει τοπικιστική διάσταση απέναντι στο... αθηναϊκό κατεστημένο. Τελικώς, ο ΣΥΡΙΖΑ θα αναζητήσει άλλη υποψηφιότητα, την οποία θα αποφασίσει η Κ.Ε. μετά από διαβούλευση με τις τοπικές οργανώσεις. Το ίδιο θα συμβεί τις επόμενες ημέρες και με τις άλλες εκκρεμότητες, στους άλλους, πλην της πρωτεύουσας, μεγάλους δήμους.

Ο ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΣΕΙΣΜΟΠΛΗΚΤΟΥΣ ΤΗΣ ΚΕΦΑΛΛΟΝΙΑΣ

3+8 προτάσεις για την επούλωση των πληγών Τρεις (πηγές χρηματοδότησης) + οκτώ (άμεσα μέτρα) πρότεινε ο Αλέξης Τσίπρας στην επίσκεψή του στο Ληξούρι και τις άλλες πληγείσες περιοχές της Κεφαλλονιάς, την περασμένη Τετάρτη. Όπως με έμφαση, άλλωστε, τόνισε στις δηλώσεις του ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, «καλές είναι οι προτάσεις, πρέπει (όμως) να βρούμε και τα κονδύλια που θα εισρεύσουν», δίνοντας έτσι και τον χαρακτήρα της περιοδείας του. Οι εναλλακτικές αυτές πηγές είναι οι εξής: «Η πρώτη (δυνατότητα) είναι από τις προβλέψεις του ίδιου του προϋπολογισμού, ο οποίος έχει ένα αποταμιευτικό κονδύλι περίπου στο 1,2 δισ. ευρώ. 500 εκατομμύρια από αυτά μπορούν άμεσα να εκταμιευτούν για να καλυφθούν οι μεγάλες ανάγκες των σεισμόπληκτων της περιοχής. Δεύτερη (πηγή χρηματοδότησης) από μη εκτελεσθέντα προγράμματα του ΕΣΠΑ. Από κονδύλια

τα οποία έχουν εγκριθεί, αλλά δεν έχουν εκταμιευτεί. Και, τρίτη (πηγή), το Ευρωπαϊκό Ταμείο Αλληλεγγύης». Παράλληλα, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ κατέθεσε 8 προτάσεις για άμεσα μέτρα και ενέργειες προστασίας των πολιτών, καθώς επείγουν: o Η άμεση αποκατάσταση των υποδομών (δίκτυα ύδρευσης, οδικό δίκτυο, λιμάνια, αεροδρόμιο). o Η οργανωμένη μετεγκατάσταση των σεισμοπλήκτων και η αποφυγή του ενιαίου καταυλισμού σκηνών. o Η εξομάλυνση της καθημερινότητας με τη λειτουργεία των σχολείων και των δημόσιων υπηρεσιών. o Η επίσπευση των εξαγγελθέντων μέτρων, παρακάμπτοντας τη γραφειοκρατεία, μέτρα που αφορούν οικονομικές υποχρεώσεις των πολιτών

προς το κράτος, τα ταμεία και τις τράπεζες. o Αρωγή και όχι δάνεια στους πολίτες για επισκευές-ανακατασκευές πρώτης κατοικίας και επαγγελματικών χώρων. o Δωρεάν παροχή νερού, ηλεκτρικού ρεύματος και τηλεφώνου. o Έκτακτη χρηματοδότηση για την αποκατάσταση τουριστικών καταλυμάτων ώστε να μη χαθεί η φετινή τουριστική περίοδος. o Τέλος, άρση καταργήσεων- συγχωνεύσεων των δομών του κράτους (κάτι που ζήτησαν οι ίδιοι οι πολίτες στη συνάντηση που είχαν με το κλιμάκιο του ΣΥΡΙΖΑ) και των διαθεσιμοτήτων που έχουν επιβάλει οι μνημονιακές πολιτικές και οι οποίες σήμερα αποδεικνύονται πολύτιμες και αναγκαίες (όπως η Υπηρεσία Αποκατάστασης Σεισμοπλήκτων, ο Οργανισμός Εργατικής Κατοικίας, Οργανισμός Σχολικών Κτηρίων). Ν. ΠΑΠ.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΜΙΛΙΑ ΤΣΙΠΡΑ ΣΕ ΑΝΟΙΧΤΗ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ ΣΤΗ ΡΩΜΗ

Βήμα ενότητας της ιταλικής Αριστεράς «Η συνταγή του δικού μας ‘success story’» είναι «η άμεση και δημοκρατική συγκρότηση, η ενότητα στη δράση όλων των δυνάμεων της Αριστεράς, ο παραμερισμός των διαφορών για χάρη του κοινού στόχου», τόνισε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ και υποψήφιος για την προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, σε ανοιχτή εκδήλωση στη Ρώμη, την οποία διοργάνωσε η Επιτροπή για το «Ψηφοδέλτιο Τσίπρα», πρωτοβουλία που φιλοδοξεί να ενώσει την ιταλική Αριστερά ενόψει των ευρωεκλογών, τοποθετώντας ως επικεφαλής του ευρωψηφοδελτίου της τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ. Επισημαίνεται πως οι υπογραφές για το «Ψηφοδέλτιο Τσίπρα» έφτασαν τις 20.000, μόνο κατά την πρώτη μέρα της επίσκεψής του στη Ρώμη. Χθες το απόγευμα, ο Αλ. Τσίπρας επρόκειτο να συναντηθεί με τον πρωθυπουργό της Ιταλίας, Ενρίκο Λέτα, στο πρωθυπουργικό γραφείο.

Η υποψηφιότητα Τσίπρα δίνει νέα πνοή στην ιταλική Αριστερά Η εκδήλωση, την οποία παρακολούθησαν 400 και πλέον άνθρωποι, πραγματοποιήθηκε στο θέατρο «Βάλλε» της Ρώμης, ενώ αξίζει να σημειωθεί πως ο δρόμος έξω από το θέατρο ήταν γεμάτος από κόσμο που δεν κατάφερε να μπει για να παρακολουθήσει

την εκδήλωση. Κοινή συνισταμένη όλων ήταν η ελπίδα η άλλοτε ισχυρή ιταλική Αριστερά, η οποία μέσα από τις αλλεπάλληλες διασπάσεις και μετακινήσεις της τελευταίας δεκαετίας έχει συρρικνωθεί, να κάνει ένα νέο ξεκίνημα, να περάσει το κατώφλι του 4% και να μπει στην Ευρωβουλή. Στο θέατρο «Βάλλε» συγκεντρώθηκαν όλες οι ευαισθησίες της ιστορικής Αριστεράς, σύντροφοι της Επανίδρυσης, ανάμεσά τους και ο γραμματέας Πάολο Φερέρο αλλά και αγωνιστές των κινημάτων, προσωπικότητες του πολιτισμού, του συνδικαλισμού και της δημοσιογραφίας, μεσήλικες και νέοι αγωνιστές της Αριστεράς. Το θέατρο «Βάλλε», που τελεί υπό κατάληψη εδώ και χρόνια, δόθηκε για πρώτη φορά για πολιτική εκδήλωση, η οποία μεταδόθηκε ζωντανά από ιταλικά τηλεοπτικά δίκτυα. Στην εκδήλωση παρευρέθη επίσης η δημοσιογράφος Μπάρμπαρα Σπινέλι, ενώ τον Αλ. Τσίπρα προλόγισε ο Γκουίντο Βιάλε.

Μπερτινότι υπέρ Τσίπρα «Η ιταλική ‘λίστα Τσίπρα’ που δημιουργείται με πρωτοβουλία της Μπάρμπαρα Σπινέλι και άλλων διανοουμένων, μπορεί να βοηθήσει στο να οικοδομηθεί μια εναλλακτική πρόταση σε εκείνη της κεντροαριστερής υποψηφιότητας του Μάρτιν Σουλτς για την προεδρία της Ευρωπαϊκής Ε-

ΑΛEΞΗΣ ΤΣΙΠΡΑΣ: «Η άμεση και δημοκρατική συγκρότηση, η ενότητα στη δράση όλων των δυνάμεων της Αριστεράς, ο παραμερισμός των διαφορών για χάρη του κοινού στόχου είναι η συνταγή του δικού μας ‘success story’», τόνισε ο Αλ. Τσίπρας στην ομιλία στο θέατρο «Βάλλε». Και πρόσθεσε: «Και εσείς εδώ με τη δράση σας στην Ιταλία θα το μετατρέψετε σε ‘success story’ του ιταλικού λαού, του ευρωπαϊκού Νότου, αλλά και κάθε πολίτη ξεχωριστά, σε κάθε γωνιά της Ευρώπης που αντιστέκεται στη νεοφιλελεύθερη λιτότητα». Ο Αλ. Τσίπρας υπογράμμισε πως ο αγώνας του ΣΥΡΙΖΑ αφορά ολόκληρη την Ευρώπη, λέγοντας πως «εμείς έχουμε στόχο να ενώσουμε όλους εκείνους που ο νεοφιλελευθερισμός διαιρεί. Τους νέους και τις νέες της Ευρώπης. Τους εργαζόμενους, τους εργάτες της γης, τους επισφαλώς εργαζόμενους, τους άνεργους, τις γυναίκες και τους άντρες που αγωνίζονται για να ζήσουν με αξιοπρέπεια. Γι’ αυτό και το δικό μας ψηφοδέλτιο φιλοδοξούμε να γίνει το ‘success story’ της Ευρώπης των λαών, της Ευρώπης της κοινωνικής συνοχής και της δημοκρατίας».

Κατάμεστο το ιστορικό θέατρο «Βάλλε» την Παρασκευή το απόγευμα στην ανοιχτή συγκέντρωση για το «ψηφοδέλτιο Τσίπρα»

Τα ΜΜΕ απ’ όλον τον κόσμο κάλυψαν τη συνέντευξη Τύπου στη Ρώμη πιτροπής» τόνισε ο πρώην πρόεδρος της ιταλικής Βουλής και πρώην, επίσης, γραμματέας του κόμματος της Κομμουνιστικής Επανίδρυσης, Φάουστο Μπερτινότι σε άρθρο του στη Ηaﬃngton Post Italia. Από την πλευρά της, η Μπ. Σπινέλι στη συνέντευξη Τύπου που πραγματοποιήθηκε στη Ρώμη για την παρουσίαση του «ψηφοδελτίου Τσίπρα» σημείωσε πως «ο Τσίπρας χαρακτηρίστηκε από το εξώφυλλο του Spiegel στη Γερμανία ως ο δημόσιος εχθρός υπ’ αριθμόν 1 στην Ευρώπη. Εμείς είμαστε με τον Τσίπρα, γιατί τον θεωρούν εχθρό, αλλά και γιατί δεν συμπεριφέρεται σαν εχθρός».

Ευρεία δημοσιότητα Κατά τη διάρκεια της περασμένης Παρασκευής, της πρώτης μέρας της τριήμερης επίσκεψής του στη Ρώμη,

ο Αλ. Τσίπρας είχε συνάντηση με τον γραμματέα της Κομμουνιστικής Επανίδρυσης Πάολο Φερέρο στα γραφεία του κόμματος. Επίσης, επισκέφθηκε τα γραφεία της ιστορικής εφημερίδας της ιταλικής Αριστεράς Il Manifesto, όπου συναντήθηκε με τη διευθύντριά της Νόρμα Ραντζιέρι, ενώ παραχώρησε και συνέντευξη, όπως και στην εφημερίδα Republica. Επιπλέον παραχώρησε συνέντευξη Τύπου στην Ένωση Ανταποκριτών Ξένου Τύπου, στην οποία παρευρέθησαν όλοι σχεδόν οι πρωτεργάτες της πρωτοβουλίας για το «ψηφοδέλτιο Τσίπρα», όπως η Μπ. Σπινέλι και ο συγγραφέας Πάολο Φλόρες Ντ’ Αρκάις. Ο μόνος που απουσίαζε ήταν ο διάσημος Ιταλός συγγραφέας Αντρέα Καμιλιέρι, ο οποίος είχε μεταβεί στην Ισπανία για να παραλάβει το βραβείο «Μονταλμπάν». Ωστόσο, ο Αν. Καμιλιέρι δεν παρέ-

λειψε να στείλει θερμότατο μήνυμα προς τον επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ. Σημειώνεται ότι το ενδιαφέρον των δημοσιογράφων για τη συνέντευξη Τύπου ήταν κάτι παραπάνω από εντυπωσιακό -90 Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης από όλο τον κόσμο κάλυψαν το γεγονός-, ενώ οι αιτήσεις ξεπέρασαν τις 1.000. Ο Αλ. Τσίπρας μάλιστα «ανάγκασε» ακόμα και το Βατικανό να στείλει ανταποκριτή. Τέλος, την Παρασκευή, ο Αλ. Τσίπρας παραχώρησε συνέντευξη, από κοινού με την Μπ. Σπινέλι, στη δημοσιογράφο Λίλι Γκρούμπερ, στον τηλεοπτικό σταθμό La Sette. Χθες, Σάββατο, ο Αλ. Τσίπρας συμμετείχε στις εργασίες της Εκτελεστικής Επιτροπής του Κόμματος Ευρωπαϊκής Αριστεράς. Σήμερα, Κυριακή, ο Αλ. Τσίπρας αναμένεται να συναντηθεί με τον Νίκι Βέντολα, πρόεδρο της περιφέρειας της Πούλια και πρόεδρο του κόμματος Αριστερά, Οικολογία, Ελευθερία, και με τον πρόεδρο της Περιφέρειας του Λάτσιο Νικόλα Τζινγκαρέτι, ολοκληρώνοντας έτσι τις επαφές του στην Ιταλία.

Να κουρευτεί το χρέος στο 60% του ΑΕΠ Συνοψίζοντας τους βασικούς άξονες της πρότασης του ΣΥΡΙΖΑ, ο Αλ. Τσίπρας επεσήμανε ότι «η διαπραγμάτευση της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ για την Ευρωπαϊκή Διάσκεψη Χρέους δεν θα αφορά μόνο την Ελλάδα. Θα αφορά όλη την Ευρώπη. Γιατί θα αφαιρέσει ένα μεγάλο βάρος από τη βιωσιμότητα και την προοπτική της ίδιας της Ευρωζώνης. Και θα απελευθερώσει αναγκαίους πόρους για την ανάπτυξη ιδιαίτερα της ευρωπαϊκής περιφέρειας, που σήμερα στενάζει κάτω από βάρβαρα και αναποτελεσματικά μέτρα λιτότητας. Γιατί η διαπραγμάτευση της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ για ένα ‘ευρωπαϊκό New Deal’ για τη βιώσιμη και ισόρροπη ανάπτυξη της Ευρώπης μάς αφορά όλους. Γιατί η αδιαπραγμάτευτη θέση του ΣΥΡΙΖΑ και της κυβέρνησής του για τον άμεσο τερματισμό της λιτότητας στην Ελλάδα δεν αφορά μόνο την Ελλάδα. Αφορά όλο τον Νότο της Ευρώπης - αλλά και όλη την Ευρώπη». Και πρόσθεσε: «Γιατί, όταν ο γυάλινος τοίχος του νεοφιλελεύθερου δογματισμού σπάει, σπάει για όλους - όχι μόνο για εκείνον που τον χτύπησε».

Το χρέος να κουρευτεί στο 60% του ΑΕΠ Αναφερόμενος στη διαχείριση του δημοσίου χρέους των χωρών της Ευρωζώνης, ο Αλ. Τσίπρας σημείωσε πως, εφόσον υπάρχει ο κανόνας της Ε.Ε. που μιλά για δημόσιο χρέος μέχρι το 60% του ΑΕΠ της κάθε χώρας, η διαγραφή των χρεών, περιλαμβανομένου του χρέους της Ελλάδας, θα πρέπει να εναρμονιστεί με τον κανόνα αυτόν.

«Θέλουμε την Ευρώπη των λαών» «Εμείς που υπερασπιζόμαστε την Ενωμένη Ευρώπη δεν μπορούμε να δεχτούμε αυτήν την Ευρώπη» σημείωσε ο επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ. Και συνέχισε: «Αυτή είναι η Ευρώπη των συντηρητικών, των φιλελεύθερων και των σοσιαλδημοκρατών. Αυτή είναι η Ευρώπη που θέλουμε ν’ αλλάξουμε. Στη θέση της Ευρώπης των Μνημονίων, του φόβου, της ανεργίας και της φτώχειας, στη θέση της Ευρώπης της οικονομικής και της τραπεζικής ολιγαρχίας, θέλουμε

την Ευρώπη των λαών. Την Ευρώπη της αλληλεγγύης. Μια Ευρώπη στην υπηρεσία των ανθρωπίνων αναγκών. Γι’ αυτό και παλεύουμε να τερματιστεί η λιτότητα, να διαγραφεί το μεγαλύτερο μέρος του δημόσιου χρέους και να χρηματοδοτηθεί από τον κοινό ευρωπαϊκό προϋπολογισμό η ενίσχυση της απασχόλησης και η ανάπτυξη».

Η ενότητα της Αριστεράς είναι προϋπόθεση για τη νίκη Μιλώντας για την πρωτοβουλία «Ψηφοδέλτιο Τσίπρα», ο επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ τόνισε πως «είμαι μαζί σας, ένας από σας, για να σας μεταφέρω την εμπειρία ενότητας που έχει οδηγήσει τον ΣΥΡΙΖΑ ένα βήμα πριν από την εξουσία μέσα σε λίγα χρόνια». Και πρόσθεσε: «Δέχτηκα την τιμητική πρότασή σας, γι’ αυτό που εσείς αποκαλείτε ‘ψηφοδέλτιο Τσίπρα’, όχι για να γίνω μέρος της εσωτερικής πολιτικής αντιπαράθεσης στη χώρα σας ή για να κάνω υποδείξεις σε οποιονδήποτε».

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Στην ατζέντα η «ηρωική έξοδος» ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΕΛΙΓΓΩΝΗΣ

Ασφυκτικό πολιτικό και οικονομικό αδιέξοδο σε όλα τα μέτωπα αντιμετωπίζει εκ νέου η κυβέρνηση, καθώς τίποτα δεν βγαίνει στον Αντ. Σαμαρά: η ευρεία ήττα της Ν.Δ. στις ευρωεκλογές θεωρείται ήδη δεδομένη, τα πρώτα «γαλάζια» χρίσματα έχουν δημιουργήσει «εμφύλιο» και διαλυτικά φαινόμενα, ενώ οι δανειστές συνεχίζουν να σύρουν την χώρα σε νέο δάνειο -και, άρα, νέο Μνημόνιο, κάτι που θα αποτελούσε τη χαριστική βολή στη δικομματική κυβέρνηση. Τις τελευταίες ημέρες έχει φανεί ανάγλυφα πως το μόνο όπλο που έχει απομείνει στην πολιτική φαρέτρα του Αντ. Σαμαρά είναι η επανασυγκόλληση του μωσαϊκού του «success story», με αποσπασματικά στοιχεία από το υπουργείο Οικονομικών και την... «προσδοκία» πως «οι εταίροι μας θα ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους». Όμως, την ώρα που ο πρωθυπουργός επικαλείται την αόριστη «έξοδο από την κρίση», μυστικές διεργασίες και συσκέψεις των δανειστών δείχνουν πως ετοιμάζεται νέο δανειοδοτικό πρόγραμμα - με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται. Παράλληλα, οι πιστω-

τές δεν κάνουν στην κυβέρνηση την «εξυπηρέτηση» να δώσουν λύση στο ελληνικό χρέος πριν τις ευρωεκλογές, καθώς το Μαξίμου θα πρέπει να αρκεστεί απλώς σε μια αφηρημένη διαβεβαίωση πως κάποια στιγμή, κάποτε μετά το καλοκαίρι, κάτι θα... γίνει. Το πολιτικό αδιέξοδο της κυβέρνησης εν όψει των ευρωεκλογών ομολόγησε προχθές ο υπουργός Οικονομικών, Γ. Στουρνάρας, που τόνισε: «Για μας είναι ουσιώδες να μην περιμένουμε άλλο για την απόφαση για τη διάρκεια της πίστωσης του δανείου. Έχουμε πίσω μας το 85% της διαδρομής. Θα ήταν δυσάρεστο, εάν θα χάναμε στο τελευταίο 15% του δρόμου την εμπιστοσύνη των πολιτών».

«Εμφύλιοι» παντού Σαν να μην έφταναν αυτά, η κυβέρνηση και η Ν.Δ. αντιμετωπίζει σοβαρές δυσκολίες και στο γήπεδο των αυτοδιοικητικών εκλογών. Ήδη, ο ΣΥΡΙΖΑ, μ’ όλα τα προβλήματά του, έχει κερδίσει το timing των εκλογών, ενώ η Ν.Δ. αντιμετωπίζει γενικευμένες ανταρσίες σε όλα τα μέτωπα: στη Θεσσαλονίκη η... «σφαγή» καλά κρατεί, καθώς μετά το βέτο του Μαξίμου στον Απ. Τζιτζικώστα, ο νυν περιφερειάρχης

Με λιγότερους «συμμάχους», αλλά «σαφέστερο στίγμα» η ΔΗΜ.ΑΡ. Ερμηνεύοντας την άρνηση του Φ. Κουβέλη να συνεργαστεί με το ΠΑΣΟΚ και τους «58» για τις επικείμενες ευρωεκλογές, ο Ευ. Βενιζέλος καταλόγισε πρόσφατα στη ΔΗΜ.ΑΡ. ότι με αυτή την απόφασή της πέρασε και εκείνη στο «αντικυβερνητικό» στρατόπεδο, υποστηρίζοντας και ότι μετά τις αμφιταλαντεύσεις του κόμματος μετά την αποχώρηση από την κυβέρνηση, πλέον έχει σαφέστερο στίγμα. Φυσικά ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ ερμήνευσε την εξέλιξη αυτή με αρνητικό πρόσημο καθότι συνεχίζει να υπερασπίζεται με πάθος την ασκούμενη πολιτική που συνεφαρμόζει στη συγκυβέρνηση με τη Ν.Δ. Όμως όντως η ΔΗΜ.ΑΡ. μετά τις αποφάσεις του Συνεδρίου της για προσπάθεια συγκρότησης πόλου μακριά από τον πόλο του Αντ. Σαμαρά, το ΠΑΣΟΚ και τους «58», εμφανίζει ήδη ένα σαφέστερο ιδεολογικό και πολιτικό στίγμα, το οποίο ορίζει και την απόσταση από τον ΣΥΡΙΖΑ. Η συγκεκριμενοποίηση του στίγματός της και ειδικότερα το «αντικυβερνητικό» ύφος για το οποίο κατηγορεί ο Ευ. Βενιζέλος τη ΔΗΜ.ΑΡ. είναι και η αιτία των ενστάσεων της μειοψηφίας. Οι αποφάσεις επέφεραν και επιφέρουν εκ των πραγμάτων ένα εσωτερικό ξεκαθάρισμα προθέσεων και προσώπων, επηρεάζοντας παράλληλα και τις συζητήσεις για τις συνεργασίες που επιδιώκει ο Φ. Κουβέλης στον δρόμο προς τη συγκρότηση της «προοδευτικής συμπαράταξης». Η αποχώρηση επί της ουσίας των στελεχών που συγκρότησαν την Αριστερή Μεταρρυθμιστική Κίνηση (ΑΜΕΚ) για να στηρίξουν ενεργά το εγχείρημα των «58» είναι μια τέτοια εξέλιξη. Όπως μια τέτοια εξέλιξη είναι και το «ναυάγιο» της συμπόρευσης με τον Ανδ. Λοβέρδο, που επέλεξε τον «κεντροαριστερό πόλο» της «Ελιάς» των «58» και του ΠΑΣΟΚ και ο οποίος, όπως σχολιάζει καυστικά η Αγ. Κωνσταντίνου, «εξακολουθεί να έχει το μέτωπό του ανοιχτό προς τον ΣΥΡΙΖΑ, δεν έχει όμως πλέον ανοιχτό το μέτωπο του προς τις κυβερνητικές πολιτικές». Όμως είναι ενδεικτικό και το γεγονός, απ’ ό,τι φάνηκε και από την τελευταία συνάντηση μεταξύ των δύο πλευρών (Θ. Θεοχαρόπουλος - Χρ. Αηδόνης), ότι η ΔΗΜ.ΑΡ. δεν επιδίωξε την πάση θυσία συνεργασία με τον ανεξάρτητο βουλευτή, ειδάλλως θα υποχωρούσε στο θέμα της ονομασίας του ψηφοδελτίου. Σε αυτό το κλίμα, κορυφαίο στέλεχος της ΔΗΜ.ΑΡ. σχολίαζε στην «Α» ότι η εξέλιξη στις συνομιλίες με τον Ανδ. Λοβέρδο ισχυροποιεί οπωσδήποτε το στίγμα του κόμματος και των διακηρυγμένων στόχων του. Ν. ΛΙΟΝΑΚΗΣ

Εκλογικά σενάρια πυροδοτεί το πολλαπλό αδιέξοδο του Αντ. Σαμαρά και της κυβέρνησης

κλαμάνη, που κατεβαίνει ανεξάρτητος, είτε θα δώσει το χρίσμα στον Άρη Σπηλιωτόπουλο και θα αναγκαστεί να διαγράψει τον κ. Κακλαμάνη, περιορίζοντας έτι περαιτέρω τη δεδηλωμένη στη Βουλή. Αντίστοιχο είναι και το κλίμα στην περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, αφού η κομματική υποψηφιότητα του Κ. Μπακογιάννη απειλείται ανοιχτά από τον «αντάρτη» Θ. Γιαννόπουλο, πρώην βουλευτή και υπουργό της Ν.Δ.

Απελπισία ανακοίνωσε ότι κατεβαίνει ως «αντάρτης». Την περασμένη Παρασκευή, «με εντολή Σαμαρά», ο Γ. Ιωαννίδης ανακοίνωσε ότι θα διεκδικήσει εκείνος την περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και, πλέον, οι «γαλάζιες» ψήφοι θα χωριστούν στα δύο. Σαν να μην έφταναν αυτά, ο Αντ. Σαμαράς αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα στον δήμο της Αθήνας και την Περιφέρεια Αττικής, αφού εισπράττει βροχή αρνήσεων (Ν. Δένδιας, Όλγ. Κεφαλογιάννη, Φ. Πιπιλή κ.ά.). Έτσι, στην περιφέρεια Αττικής αναμένεται να «χριστεί» ο νυν δήμαρχος Περιστερίου, Ανδρ. Παχατουρίδης, ενώ στον Δήμο Αθηναίων το Μαξίμου είτε θα υποκύψει στους εκβιασμούς του Ν. Κα-

Τούτων δοθέντων, τα σενάρια πρόωρων εκλογών, δίκην «ηρωικής εξόδου», επανέρχονται στο Μέγαρο Μαξίμου. Ενθαρρυντικά λειτουργεί για τον Αντ. Σαμαρά το γεγονός ότι η διαφορά με τον ΣΥΡΙΖΑ στις δημοσκοπήσεις για τις εθνικές εκλογές είναι μικρότερη από την αντίστοιχη διαφορά για τις ευρωεκλογές, ενώ ο πρωθυπουργός έχει δεχθεί εισηγήσεις, σύμφωνα με τις οποίες αν ο ίδιος χάσει με πολύ μικρή διαφορά, θα μπορέσει να παραμείνει στο παιχνίδι, ενώ αν και ο ΣΥΡΙΖΑ αναλάβει τη χώρα με ανοιχτό το θέμα του χρέους, το σενάριο της «αριστερής παρένθεσης» θα είναι μια πιθανότητα.

Ο Ευ. Βενιζέλος φοβάται εκλογικό αιφνιδιασμό ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΝΙΚΟΣ ΛΙΟΝΑΚΗΣ

Η χειρότερη δυνατή εξέλιξη που θα μπορούσε να υπάρξει για τον Ευ. Βενιζέλο και το ΠΑΣΟΚ είναι η διενέργεια πρόωρων εθνικών εκλογών και δη τους αμέσως προσεχείς μήνες, δηλαδή πριν τις ευρωεκλογές. Παρά τις πρόσφατες διαβεβαιώσεις Σαμαρά στην Κ.Ο. της Ν.Δ. περί εξάντλησης της κυβερνητικής τετραετίας, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ ανησυχεί για την περίπτωση εκλογικού αιφνιδιασμού από τον πρωθυπουργό. Κάτι τέτοιο θα έβρισκε το κόμμα του παντελώς απροετοίμαστο να αντιμετωπίσει τα ήδη καταρρέοντα ποσοστά του, τα οποία, δεδομένης της πόλωσης που θα υπάρξει μεταξύ Ν.Δ. και ΣΥΡΙΖΑ, είναι πολύ πιθανό να οδηγηθούν σε ακόμα μεγαλύτερη εξαΰλωση. Αντίθετα, ο Ευ. Βενιζέλος επιθυμεί σε κάθε περίπτωση να κερδίσει όσο το δυνατόν περισσότερο χρόνο προκειμένου να προσπαθήσει να εξαντλήσει όλα τα περιθώρια για κάποια επιτυχία σε δύο, κυρίως, στοχεύσεις. Αφενός στην αποκρυστάλλωση -αν υπάρξει τέτοια- του όποιου συνεργατικού σχήματος προκύψει από τη συμπόρευση με τους «58», μέσω του οποίου εκτιμά ότι θα μπορούσε να βελτιώσει την εκλογική εικόνα του κόμματος. Αφετέρου, στην εξασφάλιση κάποιας θετικής εξέλιξης -σε κάθε περίπτωση σε επίπεδο δημόσιων διαβεβαι-

ώσεων από τους εταίρους- για τη βιωσιμότητα του χρέους, μέσω της οποίας να προσπαθήσει να καρπωθεί μερίδιο από τα επικοινωνιακά οφέλη. Οι δύο αυτοί στόχοι ωστόσο είναι εξαιρετικά δύσκολο να επιτευχθούν, αλλά και να λειτουργήσουν υπέρ του ίδιου και του ΠΑΣΟΚ, χωρίς «παρενέργειες». Διότι η συνεργασία με τους «58» δημιουργεί ήδη μεγάλους εσωκομματικούς κραδασμούς που θα ενταθούν στην περίπτωση βαρύγδουπης αποτυχίας στις ευρωεκλογές και στην περίπτωση που ο Ευ. Βενιζέλος συναινέσει στην ενιαιοποίηση του σχήματος διακινδυνεύοντας την αυτονομία του ΠΑΣΟΚ. Από την άλλη, πέρα από τη διαβεβαίωση που προσδοκά από τους εταίρους πριν τις ευρωεκλογές για λύση βιωσιμότητας του χρέους ώστε να την προτάξει ως προσωπικό επίτευγμα

στην κάλπη του Μαΐου, η ουσιαστική συζήτηση για το χρέος μετά τις ευρωεκλογές θα ανοίξει τον ασκό των νέων σκληρών απαιτήσεων και του τρίτου Μνημονίου. Εφόσον ευσταθούν οι πληροφορίες που έχουν δει το φως της δημοσιότητας περί πρόθεσης και επιθυμίας του Ευ. Βενιζέλου να συνεχίσει από ευρωπαϊκό πόστο, είναι σαφές ότι δεν θα ήθελε εκλογές τουλάχιστον πριν από το φθινόπωρο του 2014. Έτσι, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ απηύθυνε δημόσια έκκληση προς τους εταίρους να «βάλουν πλάτη» πριν τις ευρωεκλογές για να αποτραπεί η απονομιμοποίηση της κυβερνητικού μνημονιακού μπλοκ, ζητώντας να παρουσιαστούν «νέα και πιο ολοκληρωμένα πράγματα» από την Ευρώπη έως τότε. Στο ίδιο πλαίσιο είπε ότι: «Μπορούμε να πετύχουμε. Βοηθήστε μας, κατανοήστε την πραγματικότητα».

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΠΟΛΙΤΙΚΗ «Scripta manent» Ο Λουκάς Αξελός, συγγραφέας και εκδότης του «Στοχαστή», συγκέντρωσε, δίκην ανθολογίας, τα κείμενα 34 διανοητών που «μπορούν να αποτελέσουν επιβοηθητικά εργαλεία στην προσπάθεια ανασυγκρότησης ενός νέου ηθικού - πολιτιστικού και πολιτικού πλαισίου, αντιθετικού και αντίρροπου στον επερχόμενο Μεσαίωνα». Τα περισσότερα κείμενα έχουν δημοσιευθεί στο περιοδικό «Τετράδια» και στην εφημερίδα «Δρόμος της Αριστεράς». Στο εγχειρίδιο δημοκρατικής πολιτικής παιδείας έχουν ανθολογηθεί οι συγγραφείς διανοητές: Ρήγας Βελεστινλής, Αντόνιο Γκράμσι, Δημήτρης Γληνός, Ιμμάνουελ Καντ, Μπερνάρ Κασέν, Ναόμι Κλάιν, Κάρελ Κόσικ, Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, Παναγιώτης Κονδύλης, Μακρυγιάννης, Σεραφείμ Μάξιμος, Γιαν Μαρέινισεν, Χέρμπερτ Μαρκούζε, Καρλ Μαρξ, Μιχαήλ Μπακούνιν, Ετιέν Ντε Λα Μποεσί, Νορμπέρτο Μπόμπιο, Μπέρτολτ Μπρεχτ, Τομ Ναιρν, Στέφανος Νεμάνια, Κοστάντσο Πρέβε, Νατάσα Πολονύ, Μαξιμιλιανός Ροβεσπιέρος, Ζαν Ζακ Ρουσώ, Έντουαρτ Σαΐντ, Βίκτορ Σερζ, Αντρέ Σιφρίν, Γεώργιος Σκληρός, Μάο Τσε Τουνγκ, Τζούλιο Τζιράρντι, Αλέξης Ντε Τοκβίλ, Μαξ Χορκχάιμερ, Τεοντόρ Αντόρνο, Νίκος Ψυρούκης. Το βιβλίο κυκλοφορεί από τον «Στοχαστή» και έχει 150 σελίδες. Τα κείμενα έχουν μικρή έκταση και μεγάλο ενδιαφέρον για τον σημερινό ενεργό πολίτη Α.Ω. - αναγνώστη.

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ Καλούνται τα μέλη και οι φίλοι το Πανελλαδικού Συνδέσμου Αγωνιστών ΕΑΜικής Εθνικής Αντίστασης την Κυριακή 16 Φεβρουαρίου, στις 10.00 το πρωί, στα γραφεία μας, στην οδό Γαμβέτα 6, στον 6ο όροφο για την ετήσια Γενική Συνέλευση με θέματα: o Ετήσιος Απολογισμός Δράσης του Δ. Συμβουλίου. o Οικονομικός Απολογισμός και Έκθεση Εξελεγκτικής Επιτροπής. Θα ακολουθήσει το κόψιμο της πρωτοχρονιάτικης πίτας και ένα κρασί για το καλό του χρόνου. Παρακαλούμε να μη λείψει κανείς. Για το Δ.Σ. του Συνδέσμου Ο Πρόεδρος ΣΤΕΛΙΟΣ ΖΑΜΑΝΟΣ

ΠΡΟΣΦΟΡΑ Στη μνήμη της Πόπης Τζέρπου οι φίλοι και σύντροφοι του Δημήτρη προσφέρουν 80 (ογδόντα) ευρώ για την ενίσχυση της «Αυγής».

Πιστός στην εφαρμογή του προγράμματος διακυβέρνησης το όποιο έθεσε ως κύριο στόχο της προεδρίας μας τη λύση του κυπριακού προβλήματος, αφιέρωσα πάρα πολύ χρόνο και δυνάμεις για την υλοποίηση αυτής της πτυχής του προγράμματος διακυβέρνησης. Μεριμνήσαμε ώστε κατά τη διάρκεια των συνομιλιών με τον Μεχμέτ Αλί Ταλάτ, που δεν ήταν καθόλου εύκολες, ένεκα των συνεχών παρεμβάσεων της κατοχικής δύναμης προς την κατεύθυνση του κ. Ταλάτ, να διασφαλίσουμε μια στέρεα βάση πάνω στην οποία να χτίσουμε τη διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία. Ποια ήταν αυτή η βάση; Αυτή η βάση ακούει στη μία και μόνη και αδιαίρετη κυριαρχία, στη μία ιθαγένεια και τη μια και μόνη διεθνή προσωπικότητα. Η προσπάθεια ήταν επίμονη και επίπονη και μας πήρε σχεδόν δυο χρόνια για να την ολοκληρώσουμε και να πετύχουμε σύγκλιση που δεν χωράει αμφισβήτηση, για τα τρία λεγόμενα singles. Ολοκληρώθηκε δεν, με την ολοκληρωμένη σύγκλιση για την κυριαρχία αρχές του 2010. Η διατύπωση στην οποία καταλήξαμε κλειδώνεται μέσα από τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Εν τω μεταξύ πρέπει να πούμε ότι στη διάρκεια του 2008 μέχρι τον Γενάρη του 2010, παρόλο που περάσαμε μέσα από πολλές συμπληγάδες που δημιουργούσε η τουρκική αδιαλλαξία, πετύχαμε σοβαρότατες συγκλίσεις στον τομέα της διακυβέρνησης, πολλαπλασιάζοντας τις αρμοδιότητες της κεντρικής κυβέρνησης, σε σύγκριση με τις αρμοδιότητες του σχεδίου Ανάν. Μέσα από τη σύγκλιση που σχετίζεται με τις αρμοδιότητες της κεντρικής κυβέρνησης και των περιφερειακών κυβερνήσεων, των μονάδων της ομοσπονδίας, διασφαλίζετο η ενότητα του κράτους, η ενότητα της οικονομίας, καθώς και η ενότητα του λαού. Ενώ στις μονάδες της ομοσπονδίας παρεχωρείτο ευρεία αυτονομία και ίσες εξουσίες, απαγορεύτηκε ρητά η απόσχιση, η διχοτόμηση ή η ένωση με άλλο κράτος. Πετύχαμε σύγκλιση που αφορά τη διασφάλιση και την εφαρμογή των τεσσάρων ελευθεριών. Μεγάλο επίτευγμα αποτέλεσε η σύγκλιση για ελεύθερη εγκατάσταση, αγορά ή πώληση περιουσίας και άσκηση επαγγέλματος για όλους τους Κύπριους σε όλη την επικράτεια της ομοσπονδίας. Εννοείται ότι εφαρμογή ορισμένων προνοιών θα γινόταν μετά από μια σύντομη μεταβατική περίοδο. Ο μόνος περιορισμός που ήταν αναγκαίος και που διασφαλίζει τη δικοινοτικότητα της ομοσπονδίας αφορά στον τρόπο άσκησης του δικαιώματος ψήφου από τους Ελληνοκύπριους μόνιμους κάτοικους της τουρκοκυπριακής συνιστώσας

Η αλήθεια για το Κυπριακό ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΧΡΙΣΤΟΦΙΑ*

μονάδας, ο αριθμός των οποίων θα υπερβαίνει το ποσοστό των Ελληνοκυπρίων οι οποίοι θα ασκούν όλα τα εκλογικά τους δικαιώματα σε αυτή τη μονάδα. Αυτοί οι Ελληνοκύπριοι θα ασκούν τα εκλογικά τους δικαιώματα στις εκλογές της ελληνοκυπριακής ομόσπονδης μονάδας. Σ’ αυτήν τη σύγκλιση συμφωνήθηκε ότι θα γίνουν σεβαστές οι αναλογίες του 4 προς 1 μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, αλλά και γενικά μεταξύ ελληνόφωνων και τουρκόφωνων, όπως περιλαμβάνεται στις συνθήκες της Ζυρίχης. Παρόλο που το θέμα της εγκατάστασης Τούρκων πολιτών δεν συμφωνήθηκε, νοουμένου ότι θα ζητούσαμε και τη συγκατάθεση της ελληνικής κυβέρνησης και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εντούτοις πρέπει να τονίσω ότι η κριτική που ασκήθηκε από πλευράς της τότε αντιπολίτευσης ήταν και λανθασμένη και άδικη. Η σύγκλιση αυτή δεν άνοιγε την πόρτα σε Τούρκους πολίτες να εγκαθίστανται ελεύθερα στην ομοσπονδιακή Κύπρο. Αντίθετα, έθετε περιορισμούς και έκλεινε την πόρτα. Όταν καταλήξαμε με τον κ. Ταλάτ στη διατύπωση ότι η κυριαρχία είναι μία και αδιαίρετη και εκπηγάζει ισότιμα από τους Ελληνοκύπριους και τους Τουρκοκύπριους, θεώρησα ότι κάναμε ένα σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση λύσης του κυπριακού, λαμβανομένων υπόψη και των συγκλίσεων στις οποίες αναφέρθηκα, σε διάφορα άλλα ζητήματα. Είναι τότε που κάλεσα τον ηγέτη του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης κ. Νίκο Αναστασιάδη για να τον ενημερώσω και να ζητήσω τη στήριξή του για να προχωρήσουμε. Παρένθεση: Μέχρι τότε ο κ. Αναστασιάδης κατηγορούσε τον πρόεδρο ότι είχε αιχμαλωτιστεί από το ΔΗΚΟ και την ΕΔΕΚ και δεν τολμούσε να προχωρήσει σε βάθος σ’ ό,τι αφορά στις συνομιλίες για επίλυση του κυπριακού, από φόβο μήπως τον εγκαταλείψουν οι τότε συγκυβερνώντες. Λαμβάναμε υπόψη τις απόψεις των συγκυβερνώντων κομμάτων,

τα οποία ήταν πλήρως ενήμερα για τις προσπάθειές μας και για τις συγκλίσεις, αλλά η συνάντησή μου με τον κ. Αναστασιάδη στόχευε να τον διαβεβαιώσει ότι ήμασταν έτοιμοι να προχωρήσουμε, αν είχαμε τη στήριξή του, γιατί για εμάς πρωταρχικός στόχος ήταν η λύση διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας, λύση λειτουργική, βιώσιμη, που θα τερμάτιζε την κατοχή, θα επανένωνε το κράτος, τον λαό και την οικονομία. Ο κύριος Αναστα-

Γίνεται λόγος για εξωτερική κυριαρχία η οποία αφορά τα κράτη - μέλη των Η.Ε. και αφήνεται η δυνατότητα να αιωρείται η ύπαρξη και εσωτερικής κυριαρχίας των ομόσπονδων μονάδων Παραχωρείται ευθύς εξ αρχής το κατάλοιπο εξουσίας στις περιφέρειες. Είναι ζήτημα που δεν το θεωρούμε θέμα αρχής, αλλά θα μπορούσαμε να το διαπραγματευτούμε. Εμείς το αφήσαμε για το τέλος

σιάδης αντέδρασε φραστικά βίαια και εξαπέλυσε εφ’ όλης της ύλης επίθεση, την οποία ερμηνεύω ως την απαρχή μιας εξοντωτικής αντιπολίτευσης εφ’ όλης της ύλης, για τη δημιουργία προϋποθέσεων κατάληψης της εξουσίας. Αυτό νομίζω ότι επαληθεύτηκε από τα γεγονότα που ακολούθησαν. Μετά από ένα χρόνο διακυβέρνησης και μετά από κάμποσες περιπέτειες ο πρόεδρος Αναστασιάδης επανέρχεται αφού εξετέθη η δική μας πλευρά να δεχτεί συμφωνία για τα τρία singles, η οποία τουλάχιστον στο θέμα της κυριαρχίας δεν είναι τόσο καθαρή, όσο αυτή στην οποία είχαμε καταλήξει. Γίνεται λόγος για εξωτερική κυριαρχία η οποία αφορά τα κράτη μέλη των Η.Ε. και αφήνεται η δυνατότητα να αιωρείται η ύπαρξη και εσωτερικής κυριαρχίας των ομόσπονδων μονάδων. Δεύτερον, παραχωρείται ευθύς εξ αρχής το κατάλοιπο εξουσίας στις περιφέρειες. Είναι ζήτημα που δεν το θεωρούμε θέμα αρχής, αλλά θα μπορούσαμε να το διαπραγματευτούμε. Εμείς το αφήσαμε για το τέλος. Τρίτον, και η διατύπωση για την ιθαγένεια θα μπορούσε να ήταν καλύτερη και, τέταρτον, διερωτώμεθα, αφού θα αποφάσιζε να αποδεχτεί ο πρόεδρος το περιεχόμενο αυτού του ανακοινωθέντος, γιατί περίμενε να συναντηθεί με την κυρία Νούλαντ, δίνοντας το δικαίωμα σε καλοθελητές και μη να σκέφτονται ότι προχώρησε κατόπιν πιέσεων των Αμερικανών. Κατά τα άλλα ο πρόεδρος Αναστασιάδης αποδεικνύει ότι όντως είναι πρόεδρος της κρίσης. Γιατί ώς τώρα με τις αποφάσεις του για το bail-in, δηλαδή για την αντιμετώπιση των οικονομικών προβλημάτων με ίδια μέσα, και το κούρεμα των καταθέσεων που ισοδυναμεί με κούρεμα της κυπριακής οικονομίας, καθώς και με τους χειρισμούς του σε ό,τι αφορά στην έναρξη διαπραγματεύσεων για το κυπριακό, αντί να οδηγεί σε έξοδο από την κρίση, οδηγεί σε βάθεμά της σε όλους τους τομείς. Καταστροφικό μνημόνιο στην οικονομία, χειρισμοί στο Κυπριακό που αφήνουν στο τραπέζι κάποια κέρδη και για τον κύριο Έρογλου και για την Τουρκία, καθώς και κρίση στο κυβερνητικό σχήμα. Αυτά, έτσι για αποκατάσταση της αλήθειας. Θέλω να επαναλάβω με έμφαση ότι τόσο η καθημερινή πραγματικότητα, όσο και η ιστορία γενικότερα δικαιώνουν το ΑΚΕΛ. Αυτό να το συνειδητοποιήσουν οι ΑΚΕΛιστές, να αντλήσουν δύναμη, να ορθώσουν ανάστημα, όπως ταιριάζει στους κομμουνιστές.

* Ο Δημήτρης Χριστόφιας είναι τέως Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

ΤΟ ΣΕΝΑΡΙΟ 50-50-15 ΓΙΑ ΧΡΕΟΣ ΚΑΙ ΝΕΟ ΔΑΝΕΙΟ

Δεσμεύουν τη χώρα για 50 χρόνια με μια «λύ ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΓΟΥΡΙΔΗΣ

Σε μια συντεταγμένη επικοινωνιακή «επίθεση»... καλών ειδήσεων επιδίδεται η κυβέρνηση και ιδιαίτερα το οικονομικό επιτελείο της, με ορίζοντα, ως φαίνεται, το αποτέλεσμα των επικείμενων εκλογών. Την ώρα που η επιστροφή της τρόικας παραμένει στα... αζήτητα, η δικομματική προσπαθεί να διασπείρει ειδήσεις, με σκοπό να κάμψει κατά τι τις οργισμένες αντιδράσεις των πολιτών, οι οποίοι έχουν ξεπεράσει τα όρια εξάντλησης από την εφαρμογή των δύο Μνημονίων κατά την τελευταία τετραετία. Την ίδια ώρα όμως διαπραγματεύεται παρασκηνιακά για «δέσει» τη χώρα μας στο... άρμα Μνημονίων και χρέους για 50 χρόνια! Και μάλιστα χωρίς να καθιστά βιώσιμο το δυσθεόρατο δημόσιο χρέος. Για αυτό άλλωστε δημιουργεί... σκόνη, όπως οι ετεροχρονισμένοι λεονταρισμοί Στουρνάρα περί λαθών της τρόικα ή τα περί μείωσης των δίδυμων ελλειμμάτων, στους οποίους επιδόθηκε από το Μέγαρο Μουσικής την περασμένη Παρασκευή. Ούτε βέβαια θα πρέπει να θεωρείται τυχαίο ότι το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης «διαρρέει» για παράδειγμα, επικείμενες αλλαγές στο νέο φορολογικό καθεστώς για τους αγρότες, τα πρόστιμα της εφορίας για την υποβολή εκπρόθεσμων δηλώσεων ΦΠΑ και τη μη έκδοση αποδείξεων και τον φόρο υπεραξίας στις μεταβιβάσεις ακινήτων. Ή ότι ο υπουργός Οικονομικών Γιάννης Στουρνάρας αναφέρει από τη Φραγκφούρτη, την οποία επισκέφτηκε την περασμένη Πέμπτη,

ότι η ύφεση «έκλεισε» κάτω του 4% για το 2013, ενώ κατά τις προηγούμενες ημέρες άφηνε να εννοηθεί ότι αναμένονται «καλά μαντάτα», όπως το αδικαιολόγητο, με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, «υπερ-φούσκωμα» του πρωτογενούς πλεονάσματος που... υπόσχεται η κυβέρνηση, ύψους 1,5 δισ. ευρώ.

Το... άδειασμα από την πραγματικότητα Πάντως, την προσπάθεια αυτή ήρθε να διαψεύσει με τον πλέον εκκωφαντικό τρόπο η ανακοίνωση του Πανελλήνιου Συνδέσμου Εξαγωγέων, η οποία ανέφερε ότι συντελέστηκε μείωση των εξαγωγών για πρώτη φορά μετά το 2010(!), σε ετήσιο επίπεδο. Και μάλιστα, «έπεσαν» τόσο σε συνολική αξία κατά 0,2%, όσο και σε αξία εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών κατά 2,2%.

Το σενάριο 50-50-15 «Κορυφή» στο... παγόβουνο της επιχειρούμενης κυβερνητικής προπαγάνδας αποτελούν οι πληροφορίες που θέλουν την ελληνική κυβέρνηση να εξετάζει από κοινού με την τρόικα την επιμήκυνση 50 ετών στην αποπληρωμή των δανείων που κατέχει, τη μείωση των επιτοκίων κατά 0,5% με παράλληλη χορήγηση νέου δανείου 15 δισ. ευρώ. Η όλη διαδικασία φαίνεται να δρομολογήθηκε στην περιβόητη «μυστική» συνάντηση των υπουργών Οικονομικών Γερμανίας και Γαλλίας με την ΕΚΤ και την Κομισιόν μετά το τελευταίο Eurogroup, στην οποία δεν είχε κληθεί ο Γ. Στουρνάρας, ο οποίος βρισκόταν σε απόσταση μερικών εκατοντάδων μέτρων. Σίγουρα, από μόνη της, η ελά-

φρυνση με τους παραπάνω τρόπους του χρέους, εφόσον... κυλήσει η εν λόγω πρόταση, φαίνεται πρωτογενώς ελκυστική για κάποιον που την ακούει... Όπως όμως αναφέρουν έγκυροι οικονομικοί αναλυτές, μια τέτοια κίνηση δεν πρόκειται να καταστήσει σε καμία περίπτωση το ελληνικό βιώσιμο χρέος δημόσιο. Ας δούμε όμως την αιτία:

Δεν γίνεται βιώσιμο το χρέος Το βασικό πρόβλημα είναι ότι η Ελλάδα διαθέτει «κρατικοποιημένο» και όχι «ιδιωτικοποιημένο» χρέος. Η χώρα μας διαθέτει 321 δισ. χρέος εκ των οποίων τα 245 δισ. είναι διακρατικά δάνεια μέσω των μηχανισμών στήριξης. Αυτά, εάν προστεθούν και τα 15 δισ. ευρώ που αναμένεται να είναι το νέο δάνειο προς την Ελλάδα γίνονται 260 δισ. ευρώ. Αν η Ελλάδα είχε την υποχρέωση να πληρώσει τα δάνεια αυτά σε 30 χρόνια (όπως ισχύει σήμερα), χωρίς να υπολογίζονται οι τόκοι θα έπρεπε κάθε χρόνο μόνο για κεφάλαιο να πληρώνει 8,6 δισ. ευρώ. Με την επιμήκυνση των 50 ετών η

Ελλάδα θα πληρώνει 5,2 δισ. σε κεφάλαιο χωρίς τόκους. Άρα η Ελλάδα θα έχει «όφελος» περίπου 3,4 δισ. ευρώ. Σε επίπεδο τόκων, μέσω της επιμήκυνσης η Ελλάδα θα πληρώνει τόκους για το χρέος

περίπου 1,5 δισ. ευρώ. Από τα παραπάνω φαίνεται ότι υπάρχει μια ελάφρυνση, όμως μόνο στο ετήσιο κόστος εξυπηρέτησης και όχι στο ίδιο το χρέος! Επομένως το χρέος παραμένει μη βιώσιμο ενώ

ΑΠΟ ΤΟ «SUCCESS STORY» ΣΤΑ «ΚΑΛΑ ΝΕΑ»

Βαφτίζουν το νέο Μνημόνιο ψήφο ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΘΑΝΟΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ

Την ίδια ώρα που από το οικονομικό επιτελείο διατυπώνεται η εκτίμηση πως σύντομα θα μεταβληθεί η αρνητική εικόνα που υπάρχει για την πορεία της ελληνικής οικονο-

μίας, επικρέμαται ακόμη πιο απειλητικά πάνω από εκατομμύρια ελληνικά νοικοκυριά η «δαμόκλειος σπάθη» ενός τρίτου Μνημονίου ως απαραίτητης «επισύναψης» της νέας δανειακής σύμβασης που έχει προαναγγελθεί, αλλά και ως απτής διάψευσης του τροϊκανού μύθου ότι τα Μνημόνια όχι μόνο δεν κατέστρεψαν την οικονομία της χώρας, αλλά την έσωσαν κιόλας! Αυτό που επιχειρεί η κυβέρνηση δεν είναι μόνο το νέο μνημόνιο να μην ονομαστεί -αν αυτό αποδειχθεί δυνατό - «Μνημόνιο», αλλά να παρουσιαστεί επιπλέον και ως... «ψήφος εμπιστοσύνης» των δανειστών στην ελληνική κυβέρνηση, με το επιχείρημα πως οι εταίροι μας στην Ε.Ε. αναγνωρίζουν πλέον τις προσπάθειες και τις θυσίες που έχουν λάβει χώρα στην Ελλάδα για να επιτευχθούν οι μνημονιακοί στόχοι και πως αυτό αποδεικνύεται αφενός από τις πληροφορίες που είδαν το φως της δημοσιότητας για το σχέδιο ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους και αφετέρου με τα σχέδια Σόιμπλε για ένα νέο δάνειο. Για τον λόγο αυτόν, οι υπεύθυνοι για την κυβερνητική προπαγάνδα σχεδίασαν μία καμπάνια «καλών νέων στην οικονομία», η οποία θα βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη τις επό-

μενες 15 εβδομάδες (δηλαδή έως τις ευρωεκλογές), έστω και αν τα «καλά νέα» θα είναι στην συντριπτική πλειονότητά τους κατασκευασμένα ώστε να φαίνονται «καλά» μόνο με μια επιδερμική ανάγνωση και κατά παράβαση θεμελιωδών παραδοχών της οικονομίας. Όσοι παρακολουθούν την τρέχουσα οικονομική ειδησεογραφία έχουν αντιληφθεί (και όχι με ιδιαίτερη δυσκολία...) ότι η συντονισμένη αυτή επικοινωνιακή εκστρατεία έχει ήδη αρχίσει, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την πρόσφατη ανακοίνωση για συνολικά έσοδα εφοριών το 2013 ύψους 38,14 δισ. ευρώ, με υπέρβαση στόχου κατά 652,8 εκατ. ευρώ. Αποσιωπάται όμως ότι οι Έλληνες φορολογούμενοι αποτελούν θύματα μιας ανελέητης υπερφορολόγησης Επίσης αποσιωπάται και το ότι η κατάσχεση καταθέσεων και εισοδημάτων χιλιάδων οφειλετών του Δημοσίου ύψους 687 εκατ. ευρώ ήταν που αύξησε τις εισπράξεις φόρων σε επίπεδα υψηλότερα των στόχων και ότι χωρίς αυτήν την επιδρομή σε λογαριασμούς και εισοδήματα όχι μόνο δεν θα επιτυγχανόταν ο στόχος των εσόδων, αλλά θα υστερούσαν και κατά 327 εκατ. ευρώ.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

ση» για το χρέος σμών στήριξης, αλλά χωρίς να είναι σε θέση να μειώσει «πραγματικά» το δημόσιο χρέος της, το οποίο δεν αποπληρώνεται επί της ουσίας, αλλά απλώς επιμηκύνεται...

Τα... ανταλλάγματα

αυτή τη στιγμή παραμένει στο 177% του ΑΕΠ! Τι σημαίνει αυτό; Ότι η Ελλάδα για τα επόμενα 50 χρόνια θα δανείζεται (εφόσον επιστρέψει στις αγορές) από τους ιδιώτες για να αποπληρώνει τα δάνεια των μηχανι-

Επιπλέον, κρίσιμο ζητούμενο είναι το ποια θα είναι τα «ανταλλάγματα» τα οποία θα ζητήσει η τρόικα. Από τις κυβερνητικές «διαρροές» των τελευταίων ημερών έχει καταστεί σαφές πως τα ανταλλάγματα έχουν μετατοπιστεί από το πεδίο της δημοσιονομικής πολιτικής σε αυτό των διαρθρωτικών αλλαγών, αλλά πολλοί είναι εκείνοι οι αναλυτές οι οποίοι θεωρούν ότι μια τέτοια νέα συμφωνία θα επέσυρε, όπως έχει καταδείξει άλλωστε η πρότερη μνημονιακή εμπειρία, σειρά νέων σκληρών μέτρων και ένα τρίτο Μνημόνιο με νέες, δυσβάσταχτες για τη χώρα μας, δεσμεύσεις. Και ας μη λησμονείται το γεγονός ότι διαρθρωτικές θεωρούνται μεταρρυθμίσεις όπως ο «χρόνος ζωής του φρέσκου γάλακτος» ή «η δυνατότητα των σούπερ μάρκετ να πωλούν μη συνταγογραφούμενα φάρμακα».

εμπιστοσύνης! Άλλο παράδειγμα είναι το περιβόητο «τρίτο πακέτο δανειοδότησης», το οποίο παρουσιάζεται ως «δώρο» κατά παράβαση, όχι κατ’ ανάγκην κάποιων εξεζητημένων οικονομικών θεωριών, αλλά και αυτής της κοινής λογικής, ότι πρόκειται για δάνεια και για τόκους που από το 2010 καταλήγουν προς όφελος κυρίως της γερμανικής οικονομίας. Ή ακόμη η επιμήκυνση των ομολόγων, που, όσο και αν φαίνεται ευεργετική, ούτε αυτή καθιστά εφικτή τη βιωσιμότητα του χρέους, συν το ότι επιβαρύνει και τις επόμενες γενιές με τόκους. Άλλος «μύθος» ο οποίος αναπαράγεται είναι το περίφημο «πρωτογενές πλεόνασμα». Όχι μόνο για το μέγεθός του (ακόμη και το 1 με 1,5 δισ. ευρώ δεν πλησιάζει ούτε καν τη μία ποσοστιαία μονάδα του συνολικού δημοσίου χρέους) αλλά και για τη βασιμότητα και -κυρίως- την βιωσιμότητά του καθώς επετεύχθη με λογιστικές αλχημείες. Άλλος μύθος είναι το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, το οποίο παρουσιάζει πλεόνασμα επειδή η υποβάθμιση του βιοτικού επιπέδου αφενός περιόρισε τις εισαγωγές και αφετέρου ενίσχυσε τις εξαγωγές, αφού η μείωση της ζήτησης συνετέλεσε αφενός σε μειωμένες εισαγω-

γές, συστατικό στοιχείο της υποβάθμισης του βιοτικού επιπέδου των Ελλήνων (το παραδέχθηκε άλλωστε και ο υπουργός Οικονομικών, ο οποίος μιλώντας την Πέμπτη στην επιχειρηματική λέσχη «FrankfurterGesellschaft für Handel, Industrie und Wissenschaft» είπε ότι οι εισαγωγές από τη Γερμανία μειώθηκαν λόγω της κρίσης: «...German exports to Greece, although declining since 2009 because of the crisis...») και αφετέρου σε εξαγωγές με χαμηλότερες τιμές. Όσο και αν η κυβέρνηση με ανακοινώσεις ή μέσω άρθρων και αναλύσεων φιλικών της επιχειρηματικών κύκλων, που βλέπουμε τελευταία, επιχειρεί να πείσει την κοινή γνώμη για «καλά νέα» η τελευταία θα βρεθεί μετεκλογικά ενώπιον μιας νέας ζοφερής πραγματικότητας: του Μνημονίου που θα έρθει με το νέο δάνειο και που βεβαίως δεν θα αντιστρέψει, αλλά μάλλον θα επιτείνει τη ζοφερή πραγματικότητα που ακόμη και τα ίδια τα επίσημα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών δείχνουν, όπως λ.χ. ότι πάνω από 2,3 εκατομμύρια Έλληνες έχουν αφήσει απλήρωτα 23,5 δισ. ευρώ λόγω, φοροδοτικής ικανότητάς τους της σταθερής συρρίκνωσης.

1,3 ΔΙΣ. ΕΥΡΩ ΣΤΟΥΣ «ΕΘΝΙΚΟΥΣ» ΕΡΓΟΛΑΒΟΥΣ

Αυξήσεις έως 66% στα διόδια της Αθηνών - Λαμίας Εξωφρενικές αυξήσεις ισχύουν από την περασμένη Πέμπτη, που ξεκινούν από 56% και φτάνουν έως 66%, στις τιμές των διοδίων σε τρεις μετωπικούς σταθμούς (Αφίδνες, Θήβα, Τραγάνα) και πέντε πλευρικούς (Καπανδριτίου, Μαλακάσας, Οινοφύτων, Θήβας και Τραγάνας) στην εθνική οδό Αθηνών Λαμίας. Τους οδικούς άξονες αυτούς, οι οποίοι κατασκευάζονται με συμβάσεις - παραχωρήσεις ή έχουν ολοκληρωθεί ως δημόσια έργα, διαχειρίζονται εργολάβοι. Προηγήθηκε, τον Νοέμβριο, η αναθεώρηση των τεσσάρων συμβάσεων επ’ ωφελεία των εργολάβων και των τραπεζών και ο μόνος όρος που τηρήθηκε ευλαβικά από τις αρχικές συμβάσεις είναι οι προβλέψεις για τα διόδια - φωτιά. Αξίζει να σημειωθεί ότι στην Αθηνών - Λαμίας, στην Αγία Τριάδα Μώλου, λειτουργεί σταθμός διοδίων με αντίτιμο 1,65 ευρώ, το οποίο κατευθύνεται για την κατασκευή του κουτσουρεμένου (Ξυνιάδα, πριν από τον Δομοκό, έως τα Τρίκαλα) αυτοκινητοδρόμου Κεντρικής Ελλάδας. Για να χρυσώσει το χάπι, η Νέα Οδός ανακοίνωσε την ενεργοποίηση νέου εκπτωτικού συνδρομητικού προγράμματος στην υπηρεσία ηλεκτρονικής πληρωμής διοδίων Fast Pass για τα Ι.Χ. αυτοκίνητα στους σταθμούς διοδίων Αφιδνών, Καπανδριτίου, Μαλακάσας και Οινοφύτων, με εκπτώσεις έως και 50% ανά διέλευση για συχνούς χρήστες. Ο χρήστες οδηγοί και οι επαγγελματίες καλούνται, εν μέσω κρίσης, να πληρώσουν για μία ακόμη φορά νέα αυξημένα διόδια, χωρίς η πρόοδος και η ποιότητα των κατα-

Οι «εθνικοί» εργολάβοι

ΣΥΡΙΖΑ: Να ανακληθούν άμεσα οι αυξήσεις στις τιμές των διοδίων, να επανεξεταστεί ριζικά το καθεστώς των συμβάσεων παραχώρησης των αυτοκινητοδρόμων

σκευών να αντιστοιχεί σε ανάλογη βελτίωση και ασφάλεια των αυτοκινητοδρόμων, επισημαίνει το Τμήμα Μεταφορών και Δικτύων του ΣΥΡΙΖΑ. Ιδιαίτερα οξυμμένο είναι το πρόβλημα που προκαλούν τα ακριβά διόδια στους μόνιμους κατοίκους και τους επαγγελματίες των αστικών περιοχών της χώρας, τονίζεται στην ανακοίνωση και ζητείται: «Να ανακληθούν άμεσα οι αυξήσεις στις τιμές των διοδίων, να επανεξεταστεί ριζικά το καθεστώς των συμβάσεων παραχώρησης των αυτοκινητοδρόμων, να καθιερωθεί δημόσια διαχείριση σε όλους τους οδικούς άξονες της χώρας με παράλληλη δραστική μείωση της τιμής των διοδίων, να καταργηθούν οι πολλαπλοί σταθμοί διοδίων σε όλη τη χώρα, όπως και τα διόδια για τους μόνιμους κατοίκους και τους επαγγελματίες που δραστηριοποιούνται σε μια περιοχή».

Το τεράστιο ποσό των 1,3 δισ. έχουν εισπράξει από τα διόδια οι εθνικοί εργολάβοι, που αυξάνουν τα διόδια και το αντίτιμο, ενώ ζητούν (και παίρνουν) και άλλα χρήματα χωρίς να έχουν τελειώσει τα έργα! Αυτό δείχνουν τα στοιχεία που έστειλε στη Βουλή ο υπουργός Υποδομών Μιχάλης Χρυσοχοΐδης και αφορούν την περίοδο 2008 - Οκτώβριος 2013. Ειδικότερα οι εταιρείες διοδίων εισέπραξαν: o Ολυμπία Οδός (Ελευσίνα - Κόρινθος - Πάτρα - Πύργος - Τσακώνα): 435.623.473,07 ευρώ. o Νέα Οδός (Αντίρριο - Ιωάννινα, Αθήνα - Μαλιακός και Σχηματάρι Χαλκίδα): 441.841.638,94 ευρώ. o Μορέας (Κόρινθος - Τρίπολη Καλαμάτα και κλάδος Λεύκτρο Σπάρτη): 149.249.153,61 ευρώ. o Κεντρική Οδός (Αυτοκινητόδρομος Κεντρικής Ελλάδος Ε65): 31.508.913,30 ευρώ. o Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου (Μαλιακός- Κλειδί): 315.362.259,74 ευρώ. Ο υπουργός, στη γραπτή απάντησή του στον ανεξάρτητο βουλευτή Νίκο Νικολόπουλο, αναφέρεται στο κόστος κατασκευής των δρόμων και υποστηρίζει ότι «η Ελλάδα και η Ισπανία εμφανίζουν το χαμηλότερο μέσο κόστος (περίπου 7 εκατ. δολάρια ανά χιλιόμετρο, δηλαδή περίπου 5,5 εκατομμύρια ευρώ ανά χιλιόμετρο)».

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 9 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

OIKONOMIA

ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΩΝ ΕΚΒΙΑΣΜΩΝ:

Επαναφέροντας τη συζήτηση στο κοινωνικό ζήτημα Η επιβολή της αντιδραστικής αναδιάρθρωσης της οικονομίας και της κοινωνίας που λαμβάνει χώρα στην Ελλάδα εδώ και τέσσερα περίπου χρόνια βασίζεται σε μια συγκεκριμένη πολιτική. Η πολιτική αυτή, η μνημονιακή πολιτική, συνίσταται στο να παρουσιάζεται στους πολίτες αυτή η αναδιάρθρωση ως ο μοναδικός δρόμος για τη δημοσιονομική εξυγίανση του κράτους και με τη δύναμη των προπαγανδιστικών μέσων «ενημέρωσης» να θεωρείται ως «φυσικό φαινόμενο». Η επιβολή της εξαθλίωσης της πλειοψηφίας για την αντιμετώπιση του δημόσιου χρέους παρουσιάζεται περίπου τόσο αναγκαία όσο αναγκαίο είναι όταν βρέχει να κρατάει κανείς ομπρέλα. Αυτό το «πολιτικό παιχνίδι» εξαντλήθηκε, έφτασε στα όριά του. Είναι λοιπόν λογικό κι επόμενο να αλλάζει σταδιακά η ρητορική της μνημονιακής εξουσίας. Θα περίμενε κανείς ίσως ότι στην προσπάθειά τους να διασωθούν οι τελευταίοι γόνοι του καταρρέοντος πολιτικού συστήματος θα «φτιασίδωναν» λίγο το πρόσωπο της κυβέρνησής τους (είμαστε και στο τριώδιο) με κάποια ψήγματα «κοινωνικής πολιτικής». Και όμως. Ό,τι κι αν επικαλούνται, το υποτιθέμενο «ρεκόρ πρωτογενούς πλεονάσματος», την απειλή του ΣΥΡΙΖΑ, τα αποτελέσματα στο «μείγμα της πολιτικής τους» είναι ανύπαρκτα. Καμία ελάφρυνση στην πληττόμενη κοινωνία δεν θέλουν να προσφέρουν. Κανένα μέτρο έστω διάσωσης του διαρρηγνυόμενου κοινωνικού ιστού. Το μόνο που αλλάζει στην πολιτική τους είναι το πρόσημο του εκβιασμού. Ο εκβιασμός του 2012 ήταν «banks or tanks», δηλαδή ή θα συνεχιστεί η μνημονιακή λιτότητα μέχρι εξαθλίωσης του λαού και διάλυσης κάθε δημόσιας υπηρεσίας ή θα έρθει το «χάος». Αυτή η απειλή ήταν ψεύτικη, όπως μας ενημέρωσε η κ. Μέρκελ στις 24.12.2013, κάνοντας το πρώτο βήμα για την «αλλαγή ρητορικής». Τώρα έχουμε έναν εκβιασμό με θετικό πρόσημο: Θα βελτιώσουμε το προφίλ του δημόσιου χρέ-

ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΜΗΛΙΟΥ

Η κυβέρνηση ξέρει πολύ καλά ότι ο νέος εκβιασμός δεν πρόκειται να περάσει. Είναι έτοιμη για ήττα και συντριβή και διαχειρίζεται ήδη το μέλλον που θα προκύψει μετά την επερχόμενη ήττα

ους μόνο αν συνεχίσετε τις «μεταρρυθμίσεις» (το ευγενές όνομα της απελευθέρωσης των απολύσεων, της μείωσης των συντάξεων κ.λπ.). Αυτή τη φορά δεν αναφέρονται ρητά η χρεοκοπία, η έξοδος από το ευρώ και άλλα παραμύθια για νεφελίμ, μόνο υπονοούνται στη σιωπή. Όλα είναι θετικά και ρόδινα αν είστε υπέρ της λιτότητας. Η γλώσσα της διαφήμισης αντικαθιστά εντελώς πλέον τη γλώσσα της πολιτικής. Βέβαια, μας έλεγαν ότι το θέμα του χρέους θα λυνόταν και με την αναδιάρθρωση του Φεβρουαρίου του 2012 ή έστω με τη «μετακύλιση» του Νοεμβρίου του 2012, αλλά ας μην χαλάμε την εικόνα. Τώρα προτείνεται η «επιμήκυνση» (μια λέξη επίτηδες δυσοίωνη γιατί

ο τρόμος πρέπει να συνοδεύει την όποια ελπίδα), για την αποτυχία της οποίας θα συζητήσουμε... όταν θα πρέπει να περάσουν τα επόμενα «σκληρά» μέτρα (οι απολύσεις και οι περικοπές συντάξεων είναι «μαλακά»). Προς το παρόν ας μεθύσουμε με την πρόσκαιρη άνοδο του χρηματιστηρίου και ας τρέξουμε να ξεπουλήσουμε ό,τι περισσότερο γίνεται τους μήνες που μένουν μέχρι τις ευρωεκλογές. Η κυβέρνηση ξέρει πολύ καλά ότι ο νέος εκβιασμός δεν πρόκειται να περάσει. Είναι έτοιμη για ήττα και συντριβή και διαχειρίζεται ήδη το μέλλον που θα προκύψει μετά την επερχόμενη ήττα. Ο τρόπος που εκφέρεται ο νέος εκβιασμός αποτελεί πίεση προς τον ΣΥΡΙΖΑ. Πώς γίνεται αυτό; Η κυβέρνηση μεταθέτει το θέμα της συζήτησης από τα Μνημόνια και τη λιτότητα στην υποτιθέμενη «διευθέτηση του χρέους». Με αυτόν τον τρόπο ορίζει την «ατζέντα» και πιέζει τον ΣΥΡΙΖΑ να ρίξει το βάρος της πολιτικής τοποθέτησής του στο τεχνικό ζήτημα διαχείρισης του χρέους. Η κυβέρνηση θεωρεί ότι θα μπορέσει να περιορίσει την εκλογική της ζημιά παρουσιάζοντας μια «θετική εξέλιξη» και αποσιωπώντας εντελώς ότι η προϋπόθεση για ό,τι κάνει είναι η συνέχιση της λιτότητας. Ο ΣΥΡΙΖΑ όμως δεν θα πέσει σ’ αυτή την προφανή παγίδα. Όπως έχουμε πει πολλές φορές, το κούρεμα του χρέους είναι απαραίτητο, αλλά δεν είναι αρκετό. Ο ΣΥΡΙΖΑ θα επαναφέρει τη συζήτηση εκεί που είναι το δικό του προνομιακό ζήτημα. Το ερώτημα που προσπαθεί να συγκαλύψει η κυβέρνηση είναι: «Με ποιον είστε; Με το μεγάλο κεφάλαιο ή με την πλειοψηφία της κοινωνίας;». Η απάντηση που δίνει η Αριστερά σε αυτό το ερώτημα μας ανέβασε εδώ που είμαστε, η ίδια απάντηση θα μας φέρει στην κυβέρνηση, δηλαδή θα ενδυναμώσει τη μάχη του λαού για την κατάργηση της καταστροφικής για την κοινωνική πλειοψηφία πολιτικής.

ΓΙΑΝΗΣ ΒΑΡΟΥΦΑΚΗΣ:

Κούρεμα του χρέους και νέα ομόλογα με ρήτρα ανάπτυξης ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΣΤΑΥΡΟ ΚΑΠΑΚΟ

Σε «καθεστώς χρεο-δουλοπαροικίας» οδηγεί τη χώρα η κυβέρνηση Σαμαρά με την πρόσδεσή της στη γραμμή της Μέρκελ δηλώνει σε συνέντευξή του στην «Αυγή» ο καθηγητής Οικονομικών Γιάνης Βαρουφάκης. Η μόνη ουσιαστική συνεισφορά του πρωτογενούς πλεονάσματος, υποστηρίζει, είναι να χρησιμοποιηθεί «ως απειλή μη συμμόρφωσης με το Μνημόνιο έως ότου αρχίσουν διαπραγματεύσεις περί ουσιαστικής και ριζικής αλλαγής του». «Χωρίς ριζική αλλαγή της δανειακής συμφωνίας»-, του Μνημονίου δεν μπορεί να σταθεροποιηθεί η οικονομία, τονίζει ο Γιάνης Βαρουφάκης και προτείνει κούρεμα του χρέους, ανταλλαγή των ομολόγων με νέα ειδικά ομόλογα με ρήτρα ανάπτυξης και μεταφορά των 40 δισ. ευρώ που δόθηκαν για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών στον ESM. Η κυβέρνηση Σαμαρά επικαλείται την επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος για να υποστηρίξει ότι είναι στον σωστό δρόμο κι ότι υπάρχει «success story»από φέτος. Πόσο βάση έχει αυτό; Ποιες είναι οι προϋποθέσεις για την σταθεροποίηση και της ανάπτυξη της οικονομίας; Πρώτον, το πρωτογενές πλεόνασμα, από μόνο του, εν καιρώ κρίσης μάλιστα, μπορεί κάλλιστα να αποτελεί αποσταθεροποιητικό παράγοντα σε μια οικονομία. Από το 1936 ο Κέινς προειδοποιεί τις κυβερνήσεις γι’ αυτό. Δεύτερον, ας μην ξεχνάμε ότι μια πυρηνική βόμβα που εξαφανίζει έναν λαό, ένα κράτος, εξαφανίζει και το πρωτογενές έλλειμμα - μια σκέψη που

είναι βέβαια τραβηγμένη, η οποία όμως χρησιμεύει «παιδαγωγικά» καθώς μας θυμίζει ότι το πρωτογενές πλεόνασμα είναι απολύτως συμβατό με την καταστροφή. Τρίτον, εντός μιας Ευρωζώνης η οποία έχει επιβάλει στη χώρα την αποπνικτική λιτότητα, η οποία επανατροφοδοτεί την κρίση, αναγκαία συνθήκη για την σταθεροποίηση της οικονομίας είναι η ριζική αλλαγή της δανειακής συμφωνίας - του Μνημονίου. Σε αυτό το πλαίσιο, η μόνη ουσιαστική συνεισφορά του πρωτογενούς πλεονάσματος (είτε είναι πραγματικό είτε κύημα της φαντασίας του υπουργείου Οικονομικών) είναι να χρησιμοποιηθεί ως απειλή μη συμμόρφωσης με το Μνημόνιο (καθώς και με άλλες παθογένειες της Ε.Ε.) έως

ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ Ανοιχτή εκδήλωση με θέμα «Ένοπλες Δυνάμεις Νέου Τύπου» διοργανώνει το Τμήμα Εξωτερικής και Αμυντικής Πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ, την Τετάρτη 12 Φεβρουαρίου, στις 6 μ.μ., στην ΕΣΗΕΑ (Ακαδημίας 20, 1ος όροφος). Την εκδήλωση θα ανοίξει ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας και θα χαιρετίσει ο Θοδωρής Δρίτσας, βουλευτής, κοινοβουλευτικός υπεύθυνος για θέματα Άμυνας. Εισηγούνται: Γιάννης Ταφύλλης, υπεύθυνος της Επιτροπής Άμυνας του ΣΥΡΙΖΑ και Κώστας Γρίβας, αμυντικός αναλυτής, δι-

δάκτωρ Γεωπολιτικής. Συντονίζει ο καθηγητής Σωτήρης Ρούσσος, συντονιστής του Τμήματος Εξωτερικής και Αμυντικής Πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ. Αμπελόκηποι: Εκδήλωση με θέμα «Οι προτεραιότητες της κυβέρνησης της Αριστεράς» διοργανώνει ο ΣΥΡΙΖΑ Αμπελοκήπων, τη Δευτέρα 10 Φεβρουαρίου, στις 7 μ.μ., στο Πνευματικό Κέντρο της 7ης Δημοτικής Κοινότητας του Δ. Αθηναίων. Εισηγείται ο Νίκος Βούτσης, γραμματέας της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ. Βούλα: Εκδήλωση με θέμα «Αριστερά και Ευρώπη» διοργανώνει το πολιτιστικό τμήμα του ΣΥΡΙΖΑ Βάρης - Βούλας - Βουλιαγμένης,

την Τετάρτη 12 Φεβρουαρίου στις 7.30 μ.μ., στην Πνευματική Εστία της Βούλας (Ζεφύρου 2, Πάρκο Εθνικής Αντίστασης). Εισηγείται ο Χάρης Γολέμης, οικονομολόγος, διευθυντής του Ινστιτούτου Νίκος Πουλαντζάς. Ολομέλεια συγκαλεί το Τμήμα Ενέργειας του ΣΥΡΙΖΑ το Σάββατο 15 Φεβρουαρίου, στις 11 π.μ., στα γραφεία του κόμματος (Λεωνίδου και Κολωνού). Η ημερήσια διάταξη περιλαμβάνει τον απολογισμό δράσης της προηγούμενης περιόδου, προγραμματισμό δράσεων για το 2014 και εκλογή νέας γραμματείας.

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 9 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

OIKONOMIA Η μόνη ουσιαστική συνεισφορά του πρωτογενούς πλεονάσματος είναι να χρησιμοποιηθεί ως απειλή μη συμμόρφωσης με το Μνημόνιο έως ότου αρχίσουν διαπραγματεύσεις περί ουσιαστικής και ριζικής αλλαγής του

Οι ελληνικές κυβερνήσεις θα λειτουργούν υπό την μόνιμη απειλή ότι, αν «δεν κάτσουν καλά», θα τους ζητηθεί να πληρώνουν τα αρχικά συμφωνημένα τοκοχρεολύσια, ενώ, αν «κάτσουν καλά», τα επιτόκια θα παραμένουν κοντά στο μηδέν και τα χρεολύσια θα παραπέμπονται στις ελληνικές καλένδες ότου αρχίσουν διαπραγματεύσεις περί ουσιαστικής και ριζικής αλλαγής του. Μόνο μέσα από αυτή τη διαπραγματευτική διαδικασία υπάρχει πιθανότητα σταθεροποίησης της ελληνικής οικονομίας. Η γραμμή της διευθέτησης του χρέους, που ακολουθεί η κυβέρνηση Σαμαρά, επικαλούμενη τη συμφωνία του Eurogroup, μπορεί να αποτελέσει γραμμή διαπραγμάτευσης, που θα καταστήσει το χρέος βιώσιμο, ή διαιωνίζει το πρόβλημα κρατώντας σε διαρκή ομηρεία τη χώρα; Η κυβέρνηση Σαμαρά δεν ακολουθεί καμία γραμμή «διευθέτησης» του ελληνικού χρέους. Απλώς, παπαγαλίζει αυτά που θεωρεί ότι θέλει να ακούσει η γερμανική πλευρά. Έτσι κι αλλιώς, όπως μάθαμε την περασμένη εβδομάδα, οι υπουργοί Οικονομικών των ισχυρών συναντιούνται για να συζητήσουν το θέμα αυτό χωρίς να προσκαλούν καν τον κ. Στουρνάρα. Οπότε καλύτερα να μιλήσουμε για τη γραμμή «διευθέτησης» που η κυβέρνηση Σαμαρά φαντάζεται πως θα επιλέξει το Βερολίνο. Τι θα σημάνει για τη χώρα; Μόνιμο, σταθερό καθεστώς χρεο-δουλοπαροικίας. Το χρέος θα παραμένει σε επίπεδα που εγγυώνται ότι είναι αδύνατον να εξυπηρετηθεί από το ελληνικό κράτος. Έτσι οι ελληνικές κυβερνήσεις θα λειτουργούν υπό την μόνιμη απειλή ότι, αν «δεν κάτσουν καλά», θα τους ζητηθεί να πληρώνουν τα αρχικά συμφωνημένα τοκοχρεολύσια ενώ, αν «κάτσουν καλά», τα επιτόκια θα παραμένουν κοντά στο μηδέν και τα χρεολύσια θα παραπέμπονται στις ελληνικές καλένδες (σύμφωνα με μια νέα, συμφωνία). Έτσι, η κυβέρνηση των Αθηνών θα παραμένει για πάντα δέσμια, ενώ οι σοβαροί επενδυ-

τές θα παραμένουν... άφαντοι (καθώς μια τέτοια κατάσταση χρεο-δουλοπαροικίας δεν τους δημιουργεί αίσθημα εμπιστοσύνης). Ποια είναι η γραμμή του Βερολίνου σήμερα απέναντι στο ελληνικό πρόβλημα, δηλαδή τη βιωσιμότητα του χρέους, τη νέα δανειοδότηση και την υπογραφή νέας συμφωνίας Μνημόνιο ή όπως αλλιώς ονομαστεί; Με ποιον τρόπο θα επιδιώξει να επιβάλει την γραμμή της η Γερμανία; Βλέπετε διαφοροποιήσεις στο πλαίσιο των διαφορετικών παραγόντων εντός της Ε.Ε., όπως ΕΚΤ, ΕSΜ, Γαλλία ή άλλοι παράγοντες; Η δημιουργία της κυβέρνησης μεγάλου συνασπισμού στο Βερολίνο ήταν η χείριστη εξέλιξη για την Ελλάδα. Οι σοσιαλδημοκράτες, σε μια προσπάθεια να φανούν Μερκελικότεροι της κ. Μέρκελ, έθεσαν την ταφόπλακα σε δύο τομές που είχε ανάγκη η Ευρωζώνη: την ουσιαστική τραπεζική ενοποίηση και την κεντρική διαχείριση μέρους του χρέους των χωρών - μελών (κάτι που απαιτεί, όσον αφορά την Ελλάδα, ένα γενναίο κούρεμα του χρέους). Πολύ φοβάμαι ότι η σημερινή κυβέρνηση είναι λιγότερο ικανή, και λιγότερο διατεθειμένη, να αλλάξει τη γερμανική εμμονή στην ακολουθούμενη πολιτική απ’ ό,τι θα ήταν μια αμιγώς χριστιανοδημοκρατική κυβέρνηση υπό την κ. Μέρκελ. Όσο για τους θεσμούς της Ε.Ε., θυμίζουν όλο και περισσότερο τη Σοβιετική Ένωση της δεκαετίας του ’80: Όσο πιο ανεδαφική είναι η ακολουθούμενη πολιτική, κι όσο ο ρους της ιστορίας στρέφεται εναντίον τους, τόσο πιο συμπαγής η «κομματική» γραμμή που παπαγαλίζουν.

Να δούμε τώρα ποια πρέπει να είναι η στρατηγική της Αριστεράς για την αναδιάρθρωση του χρέους. Τι πρέπει να προτείνει για να καταστεί βιώσιμο; Ποιο πρέπει να είναι το βάθος του κουρέματος και με ποιο τρόπο αυτό θα γίνει; Το κούρεμα θα αφορά και τις καταθέσεις; Προφανώς δεν πρέπει να αγγιχτούν οι καταθέσεις. Ήταν στραβό το κλίμα, το τελευταίο που χρειάζεται είναι ο γάιδαρος της δήμευσης καταθέσεων. Άλλο το να χτυπηθεί η φορδιαφυγή των εχόντων και άλλο το καταστροφικό μοντέλο Κύπρου. Δύο πράγματα πρέπει να αποτελούν τις βασικές απαιτήσεις της Αριστεράς: Πρώτον, κούρεμα του χρέους. Για να μπορέσει το Βερολίνο να το «καταπιεί», το κούρεμα αυτό μπορεί να πάρει τη μορφή ανταλλαγής του χρέους με νέα, ειδικά ομόλογα του ελληνικού κράτους,

τα συμβόλαια των οποίων προβλέπουν αποπληρωμές που διακόπτονται αυτομάτως όταν το ΑΕΠ της χώρας αναπτύσσεται κάτω ενός συμφωνημένου ρυθμού. Με αυτόν τον τρόπο, το βάθος του κουρέματος γίνεται μικρότερο όσο μεγαλύτερη και ουσιαστικότερη είναι η ανάκαμψη της οικονομίας. Δεύτερον, κατάργηση του Ελληνικού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΕΤΧΣ) και η εξής ανταλλαγή: Τα 40 δισ. που χρεώθηκε το Δημόσιο για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών μεταφέρονται στον ESM (από τους ώμους του Έλληνα φορολογούμενου) και ο ESM λαμβάνει ως αντίτιμο τις μετοχές των τραπεζών που σήμερα κατέχει το ΕΤΧΣ. Ποια πρέπει να είναι η τακτική της ελληνικής πλευράς για την αντιμετώπιση της γερμανικής γραμμής; Μονομερής

ενέργεια - καταγγελία; Χαρακτηρίζοντας το χρέος απεχθές; Τι απαντάμε όταν οι Γερμανοί μάς ζητούν να εφαρμόσουμε απαρέγκλιτα το πρόγραμμα και βλέπουμε για το χρέος; Ποιο χαρτί έχει, αν έχει, η Ελληνική πλευρά; Τίποτα από αυτά. Αν το Βερολίνο αρνηθεί να επανατοποθετηθεί στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης το Μνημόνιο, και να επανασχεδιαστεί εκ του μηδενός (συμπεριλαμβανομένων και των αλλαγών στον τραπεζικό τομέα που προανέφερα), τότε η ελληνική κυβέρνηση έχει ιερή υποχρέωση να ανακοινώσει ότι: α) θα καταψηφίσει (όπως έχει δικαίωμα), στα όργανα της Ε.Ε., όλες τις προτάσεις περί δημιουργίας κοινού τραπεζικού επιτηρητή/ρυθμιστή (στο πλαίσιο της, κατ’ ευφημισμόν, «τραπεζικής ενοποίησης»), β) δεν θα αποπληρώσει κανένα από τα ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου, τα οποία είχε αγοράσει η ΕΚΤ την περίοδο 2010-2011, και γ) θα διακόψει τις συζητήσεις με την τρόικα εφαρμόζοντας δικό της μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα ανάλογα με τις ανάγκες της ελληνικής κοινωνίας. Μετά την εμπειρία, πλέον, της κρίσης στην Ευρώπη, τι νομίζετε ότι πρέπει να αλλάξει το συντομότερο στην Ευρωπαϊκή Ένωση; Η φιλοσοφία της, που βασίζεται στην προσπάθεια δημιουργίας μιας Ευρώπης στην οποία η δημοκρατία αποτελεί άλλοθι και όχι πραγματικότητα.

Τι σημαίνει το σενάριο 50-50-15 Το να δίνεις νέα δάνεια στον πτωχευμένο, υπό τον όρο των «νέων» μέτρων (που συμπιέζουν τα εισοδήματα), αναιρεί το όποιο όφελος από τη μικρή μείωση των επιτοκίων Πώς αξιολογείτε το σενάριο που διέρρευσε από τις Βρυξέλλες για 50-50-15, δηλαδή επιμήκυνση 50 ετών, μείωση επιτοκίων κατά 50 μονάδες βάσης και νέο δάνειο 15 δισ. ευρώ; Κινείται, δυστυχώς, στο προβλεπόμενο πλαίσιο. Δεν πρόκειται για κάτι νέο. Να θυμίσω ότι η πρώτη φορά που δοκιμάστηκε αυτή η «λύση» ήταν αφού εξώκειλε το πρώτο Μνημόνιο, τον Μάρτιο του 2011, τότε που ο κ. Παπανδρέου επέστρεψε από τις Βρυξέλλες περιχαρής με την επιμήκυνση (μετά μείωσης του επιτοκίου δανεισμού) που μόλις είχε «πετύχει» ανακράζοντας ανοήτως: «Η Ευρώπη έκανε το καθήκον της». Γι’ αυτό τον λόγο αναφέρομαι στην πρόταση «λύσης» που μόλις διέρρευσε από τις Βρυξέλλες ως επέκταση της λογικής των πρώτων δύο Μνημονίων. Ποια ήταν εκείνη η λογική; Συνεχίζουμε να προσποιούμαστε ότι το χρέος μπορεί να γίνει βιώσιμο μέσα από α) νέα δάνεια, β) επέκταση των παλαιών μετά μικρής μείωσης των επιτοκίων,

και γ) νέα μέτρα συρρίκνωσης των δημόσιων δαπανών και αύξησης των φόρων. Η λογική των (α) και (β) θα μπορούσε να έχει βάση αν το ελληνικό χρέος ήταν βιώσιμο μεν, δυσβάστακτο δε. Όσο για το (γ), μόνο μετά την επίτευξη ισχυρών ρυθμών ανάπτυξης μπορεί να είχε κάποια λογική. Τίποτα όμως από αυτά δεν έχει βάση όταν το χρέος δεν είναι βιώσιμο και η ανάκαμψη αποτελεί μακρινό όνειρο. Όλοι συμφωνούν για τη μη βιωσιμότητα του χρέους. Όπερ μεθερμηνευόμενον, το ελληνικό κράτος είναι, επί της ουσίας, πτωχευμένο - αυτό σημαίνει, εξ ορισμού, ότι το χρέος δεν είναι βιώσιμο. Το να δίνεις νέα δάνεια στον πτωχευμένο, υπό τον όρο των «νέων» μέτρων (που συμπιέζουν τα εισοδήματα), αναιρεί το όποιο όφελος από τη μικρή μείωση των επιτοκίων. Κι έτσι η παραδοχή της πτώχευσης παραπέμπεται στο μέλλον, η ουσιαστική πτώχευση βαθαίνει και οι επενδυτές αποθαρρύνονται κι άλλο (καθώς προβλέπουν ότι η περίοδος που το κράτος μας θα παραμείνει ουσιαστικά πτωχευμένο αυξάνεται). Εν συντομία, η πρόταση που διέρρευσε από τις Βρυξέλλες θα καταδικάσει την Ελλάδα σε κάθειρξη χρεο-δουλοπαροικίας μισού αιώνα ακόμα.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΙΣΤΟΡΙΑ

Οι σεισμοί του 1953 στην Κεφαλλονιά και τη Ζάκυνθο και οι πολιτικοί κρατούμενοι των φυλακών τους ΤΟΥ ΜΑΝΟΥ ΙΩΑΝΝΙΔΗ*

Λίγο έλειψε το σχετικό ρεπορτάζ να το κάνω εγώ σαν συντάκτης της «Προοδευτικής Αλλαγής». Τη δεύτερη μέρα των σεισμών - ήταν Δευτέρα, όπως θυμάμαι καλά, με καλεί ο αρχισυντάκτης Θόδωρος Βώκος και μου δίνει την εντολή να περάσω την άλλη μέρα το πρωί από το λογιστήριο, να πάρω χρήματα, γιατί πρέπει αυθημερόν να φύγω με τον φωτορεπόρτερ της εφημερίδας Γιάννη Παπαγεωργίου για την Πάτρα, απ’ όπου αρματαγωγό με άλλους δημοσιογράφους θα μας μεταφέρει στα νησιά. Το βράδυ όμως ανακαλεί την εντολή ως προς εμένα, γιατί είχε φθάσει η πληροφορία στην Αθήνα ότι γκρεμίστηκαν και οι φυλακές των δύο νησιών όπου ήταν σωρευμένοι εκατοντάδες θανατοποινίτες, ισοβίτες και βαρυποινίτες της Εθνικής Αντίστασης, μεταξύ των οποίων και ο γιατρός Μανώλης Σιγανός, καπετάνιος στην Κατοχή της Β’ Ταξιαρχίας του ΕΛΑΣ της Αθήνας και ανώτατο στέλεχος του ΚΚΕ και άλλα μεγάλα και γνωστά στελέχη και για τον λόγο αυτόν έπρεπε να πάει κάποιος άλλος συντάκτης, γνωστός στους εγκλείστους, που μπορούσαν να του έχουν εμπιστοσύνη και να μιλήσουν ελεύθερα μαζί του, γιατί υπήρχε η φήμη ότι τα κομματικά γραφεία των δύο φυλακών απαγόρευσαν τη δραπέτευση των φυλακισμένων συντρόφων τους. Στάλθηκε τελικά ο Κώστας Κύρκος (αδελφός του Λεωνίδα) ή ο Αλέξης Καρρέρ, δεν θυμάμαι καλά. Τα ρεπορτάζ που στάλθηκαν από εκεί μάς συγκλόνισαν όλους. Δυστυχώς δεν έχω στα χέρια μου τα φύλλα των ημερών εκείνων ούτε βέβαια μπορώ να θυμηθώ τι έγραφαν, γι’ αυτό αντλώ τις πληροφορίες που παραθέτω από ό,τι έχουν γράψει ο Στέλιος Ζαμάνος και ο Χρήστος Φράγκος, έγκλειστοι στις φυλακές Κεφαλλονιάς και Ζακύνθου αντίστοιχα, στο βιβλίο των Β. Βαρδινογιάννη και Π. Αρώνη «Οι μισοί στα σίδερα» (εκδ. Φιλίστωρ 1996) και ο Μπάμπης Λεωνιδάκης, έγκλειστος στην Κεφαλλονιά, σε περιοδικό της ΠΕΑΕΑ. Κατ’ αρχήν, από ό,τι θυμάμαι, δεν επιβεβαιώθηκε τότε η πληροφορία της απαγόρευσης της δραπέτευσης. Από τους σημερινούς αφηγητές, μόνο ο Χρ. Φράγκος αναφέρει ότι κάποια στιγμή βρέθηκε με κάμποσους αγωνιστές στο κέντρο της αυλής της φυλακής Ζακύνθου, πάνω σε ένα σωρό ερειπίων, μεταξύ των οποίων οι Άγγελος Φουστούκος, Διονύσης Στεριώτης και Νίκος Τρούσας, και κάποιοι έριξαν η ιδέα της απόδρασης, την οποία όμως γρήγορα την απορρίψανε όλοι.

Πουθενά αλλού δεν αναφέρεται ότι επιχειρήθηκε ή επιτεύχθηκε κάποια ομαδική ή ατομική απόδραση. Αντίθετα και οι τρεις τους μιλούν για παρότρυνση των γραφείων τους, για ατομικές και ομαδικές πρωτοβουλίες ψυχολογικής, υλικής, ιατρικής κ.λπ. βοήθειας προς τους συγκρατούμενούς τους από μικροτραυματισμούς, πληγέντες κατοίκους των νησιών, ακόμη και προς τους χωροφύλακες φύλακές τους. Οι τελευταίοι είχαν και τα μοναδικά θύματα. Ήταν οι δύο χωροφύλακες της διπλοσκοπιάς της φυλακής της Κεφαλλονιάς. Να σημειώσω ότι και στις δύο φυλακές οι διευθυντές τους, παρά τις διαμαρτυρίες και τα χωνιά των αγωνιστών προς τον λαό των δύο νησιών, αρνήθηκαν στην αρχή να τους ανοίξουν τις πόρτες των θαλάμων, αλλά γρήγορα ανακάλεσαν τη σχετική εντολή τους και βγάλανε τους κρατούμενους έξω στις αλάνες, όπως προανέφερα, τρομοκρατημένοι και οι ίδιοι από την ένταση των μετασεισμικών δονήσεων, που γκρέμιζαν σιγά - σιγά τους μεσαιωνικούς τοίχους των φυλακών. Ο διευθυντής, μάλιστα, των φυλακών Ζακύνθου, ο Περικλής Μπαλάφας από τη Χόσεψη Άρτας, ο οποίος στην Κατοχή ήταν μέλος του ΕΑΜ και για ένα μικρό χρονικό διάστημα έκανε φυλακισμένος στις φυλακές Αβέρωφ, φέρθηκε πιο ανθρώπινα. Έφερε στον μικρό όρμο που ήταν μπροστά στη φυλακή τρία μεγάλα ψαροκάικα και, πριν ο μεγάλος σεισμός των 7,25 Ρίχτερ που ακολούθησε γκρεμίσει και τον τελευταίο τοίχο της φυλακής, επιβίβασε τους κρατούμενους σ’ αυτά. Την τρίτη μέρα (11.8.53) τους μετέφεραν σε ένα επιβατικό πλοίο που τους οδήγησε στις φυλακές της Κέρκυρας. Στο μεταξύ η πόλη της Ζακύνθου είχε πάρει φωτιά με εκατοντάδες νεκρούς και τραυματίες. Τότε ήταν που ο εκπρόσωπος των φυλακισμένων Θανάσης Τσαρός ζήτησε από τον υπουργό Στρατιωτικών Παν. Κανελλόπουλο, που είχε πλησιάσει τα ψαροκάικα με μια ατμάκατο, να ε-

πιτρέψει σε μια ομάδα των κρατουμένων να βγουν στην πόλη να βοηθήσουν τους κατοίκους για να σώσουν από τα ερείπια και τη φωτιά ό,τι μπορούσε να σωθεί. Τους το αρνήθηκε. Ενώ στην Κεφαλλονιά, όπου πολλοί φρουροί χωροφύλακες είχαν λιποτακτήσει για να πάνε στα χωριά τους να δουν τι είχαν απογίνει οι οικογένειές τους, βγήκαν στην πόλη μόνοι τους από τα συρματοπλέγματα θανατοποινίτες και βαρυποινίτες και βοήθησαν όπως μπορούσαν τραυματίες και ανήμπορους Κεφαλλονίτες. Μάλιστα οι γιατροί Μ. Σιγανός, Στάθης Καναβός και Σ. Συντυχάκης, οι νοσοκόμοι των ακτίνων και οι φοιτητές της Ιατρικής στρώσανε κουβέρτες στην είσοδο της αλάνας του πρόχειρου στρατοπέδου τους και περιέθαλψαν με ό,τι πρόχειρα μέσα υπήρχαν (με θαλασσόνερο έπλεναν τις πληγές) πολίτες που είχαν την ανάγκη τους. Ο ισοβίτης μάγειρας της φυλακής Κούρτης (από τη Θράκη) κατάφερε μάλιστα να διασώσει μερικά σύνεργα της δουλειάς του και με γκασμάδες και τσάπες έστησε νέα μαγειρεία. Συνεργεία τους βγήκαν ακόμη και στο λιμάνι, κάνοντας χρέη λιμενάρχη και λιμενεργατών για να υποδεχτούν και να βοηθήσουν στη διανομή των εφοδίων (σκηνών, τροφίμων, φαρμάκων, νερού κ.λπ.) και της κάθε είδους βοήθειας που είχαν αρχίσει να καταφθάνουν. Τελικά την τέταρτη μέρα πήγε ένα αρματαγωγό και μετέφερε όλους τους κρατούμενους στις φυλακές Ιτζεδίν Κρήτης.

Οι φυλακές και των δύο νησιών γκρεμίστηκαν ολοκληρωτικά. Ήταν παλιά μεσαιωνικά κτήρια, με γεροδεμένους χοντρούς εσωτερικούς και εξωτερικούς τοίχους, που δεν άντεξαν όμως στους σεισμούς εκείνους. Είχαν μετατραπεί σε φυλακές για να εξυπηρετήσουν την κράτηση των χιλιάδων κρατούμενων ΕΑΜικών αγωνιστών που είχαν καταδικαστεί από τα Ορκωτά Δικαστήρια και τα έκτακτα Στρατοδικεία της μισαλλόδοξης και δωσίλογης Δεξιάς σε εκτέλεση της πανάθλιας συμφωνίας της Βάρκιζας και των εκτάκτων μέτρων του ανιστόρητου εμφυλίου πολέμου. Οι περιγραφές των εγκλείστων αγωνιστών για τους σεισμούς εκείνους και την αγωνία, τον φόβο και την προσπάθειά τους να πείσουν τους αρμόδιους ότι κάτι πρέπει να κάνουν για να μην καταπλακωθούν από τα ερείπια, είναι συγκλονιστικές. Νομίζω ότι αξίζει να μνημονεύσω συνοπτικά το «ιστορικό» των όσων αναφέρω παραπάνω αγωνιστών. Ο Μανώλης Σιγανός γιατρός από τα Χανιά, ανώτερο στέλεχος της προπολεμικής Εργατικής Βοήθειας του ΚΚΕ και Ακροναυπλιώτης, είχε δραπετεύσει τον Ιούλιο 1943 από το σανατόριο της Πέτρας Ολύμπου (όπου είχε μεταφερθεί σαν φυματικός) με τον Γιάννη Ιωαννίδη και άλλα 13 στελέχη του ΚΚΕ, τοποθετήθηκε στην Αθήνα σαν καπετάνιος της Β’ Ταξιαρχίας του ΕΛΑΣ, πιάστηκε από τους Γερμανούς τον Ιούνιο 1944, βασανίστηκε απάνθρωπα στο άντρο τους της οδού Μέρλιν και τελικά κατορθώνει και δραπετεύει. Παραμονές απελευθέρωσης τοποθετείται καπετάνιος της 6ης Μεραρχίας Ανατολικής Μακεδονίας και μετά τη Βάρκιζα στέλνεται γιατρός στον Δημοκρατικό Στρατό της Κρήτης, όπου συλλαμβάνεται στα Σφακιά, καταδικάζεται σε θάνατο, αλλά επιζεί τελικά όλων αυτών των αγωνιστικών περιπετειών του. Ο Στάθης Καναβός από την Ιθώμη Μεσσηνίας, γιατρός παθολόγος, ήταν από τους ιδρυτές της προεαμικής Νέας Φιλικής Εταιρείας της Μεσσηνίας και έπαρχος της ΠΕΕΑ για τη Μεσσηνία. Επέζησε και βιβλίο του είναι το «Ματωμένο και ένδοξο Χρονικό», έχει δε πεθάνει από χρόνια.

Ο Χρ. Φράγκος, από τη Νιγρίτα, φοιτητής Ιατρικής (αργότερα γυναικολόγος στη Θεσσαλονίκη), ήταν προηγούμενα (1949) υπόδικος στις Στρατ. Φυλακές Μακρονήσου (ΣΦΑ), όπου βασανίστηκε απάνθρωπα. Ο Άγγ. Φουστούκος από τη Ζάκυνθο, φοιτητής Νομικής, ΕΠΟΝίτης στην Αθήνα και κατά τον Εμφύλιο μέλος του Β’ Παράνομου Μηχανισμού του ΚΚΕ, του Σταύρου Κασιμάτη, πιάστηκε και καταδικάστηκε σε θάνατο. Επέζησε όμως και πέθανε το 2012. Ο Διον. Στεριώτης, από τη Ζάκυνθο και αυτός, ήταν από το 1945 καταδικασμένος από Ορκωτό Δικαστήριο. Απολύθηκε το 1963 και πέθανε το 2011. Ο Νικ. Τρούσας επέζησε των διώξεών του και έχει πεθάνει από χρόνια. Ο Θαν.Τσαρός, με το ψευδώνυμο Γαβριώτης, ήταν από το Γαρδίκι Ομυλαίων, σημαντικό στέλεχος του ΕΛΑΣ και της Πολιτοφυλακής Αττικοβοιωτίας με έντονη αντιστασιακή δράση ακόμη και στα πρόθυρα της Αθήνας. Πιάστηκε ευθύς μετά τη συμφωνία της Βάρκιζα και καταδικάστηκε σε θάνατο. Έμεινε πολλά χρόνια στη φυλακή, αλλά επέζησε τουλάχιστον μέχρι το 1980, όταν δημοσιεύτηκε το βιβλίο του «Γκρόμποβα 1940» από τις εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή. Ο Μπ. Λεωνιδάκης με το ψευδώνυμο Σαλφαράς ήταν και αυτός μέλος της προεαμικής Νέας Φιλικής Εταιρείας στους Γαργαλιάνους και αργότερα ΕΑΜικός αγωνιστής. Πιάστηκε και καταδικάστηκε νωρίς κατά τον Εμφύλιο και ζούσε μέχρι προ ολίγων ετών στην Κυψέλη Αθηνών. Ο Στέλιος Ζαμάνος από το Παλαιό Φάληρο πέρασε από διάφορα πόστα στον ΕΛΑΣ της Αθήνας, με τελευταίο αυτό του επικεφαλής των συνδέσμων του Α’ ΣΣ. Πιάστηκε μετά τη Βάρκιζα και καταδικάστηκε σε θάνατο. Επέζησε και σήμερα είναι πρόεδρος του Πανελλαδικού Συνδέσμου Αγωνιστών ΕΑΜικής Εθνικής Αντίστασης (ΠΣΑΕΕΑ).

* Ο Μ. Ιωαννίδης είναι αντιστασιακός και ερευνητής της Ιστορίας της Εθνικής Αντίστασης

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΚΕΦΑΛΛΟ ΝΙΑ

ΩΡΕΣ ΑΓΩΝΙΑΣ ΔΙΧΩΣ ΤΕΛΟΣ

«Να μην περάσουμε τη δική μας Σπιναλόγκα» ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΣΤΗΝ ΚΕΦΑΛΛΟΝΙΑ: ΚΩΣΤΑΣ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ

Ληξούρι - Αργοστόλι και Αργοστόλι - Ληξούρι. Από τη στιγμή που ο Εγκέλαδος «χτύπησε» την Κεφαλλονιά, οι πληγέντες κάτοικοι κάνουν το ίδιο δρομολόγιο. Το απόγευμα, πριν πέσει το σκοτάδι και οι «τρόμοι γίνουν δύο», ο κόσμος παίρνει μαζί του μερικά συμπράγκαλα και πάει στην πρωτεύουσα του νησιού για να προστατευτεί. Το πρωί επιστρέφει στις δουλειές του, που ξεκινούν και τελειώνουν στο συμμάζεμα. Υπάρχουν αυτοί που μένουν πίσω. «Στρώνουν» τα καθίσματα των αμαξιών τους, βρίσκοντας ένα προσωρινό, ευελπιστούν, κατάλυμα. Άλλοι γιατί δεν αντέχουν ν’ αφήσουν λεπτό το βίος τους. Άλλοι πάλι γιατί η φύση της δουλειάς τους δεν το επιτρέπει. «Άμα είσαι βοσκός ή φούρναρης, δεν μπορείς να πας απ’ την άλλη γιατί τα δρομολόγια ξεκινούν από τις 7 το πρωί και μετά» λένε. Υπάρχουν όμως κι αυτοί που βλέποντας τη ζωή τους να χάνεται στα χαλάσματα φεύγουν μόνιμα. Νέοι στην πλειοψηφία, αισθάνονται ότι ο τόπος δεν τους χωρά και ψάχνουν για στέγη και δουλειά μέσω γνωστών σε Πάτρα και Αθήνα. Η ζωή στην περιφέρεια της Παλλικής έχει αλλάξει. Ο κόσμος δεν κυκλοφορεί στους δρόμους, παρά μόνο για να δει τις ζημιές ή να πάρει κάτι που του λείπει από τα λιγοστά μαγαζιά που λειτουργούν. Οι πλατείες είναι ερημικές, τα σπίτια με κλειστά τα παντζούρια, ενώ τα σημάδια της καταστροφής είναι εμφανή από την κατακερματισμένη προβλήτα στο Ληξούρι, μέχρι τα διαλυμένα νεκροταφεία και μνημεία στις πλατείες των χωριών. Από τους ανθρώπους δεν ακούς πολλές κουβέντες. Αλλά κι αυτές που λένε τις ψελλίζουν.

«Αποκλεισμένοι πριν από τον σεισμό» Πρώτη φορά μετά το 1953, οι Κε-

φαλλονίτες αισθάνονται ανήμποροι. Από τη μία αντιμέτωποι με τις καταστροφές, από την άλλη αβοήθητοι σε πρακτικό επίπεδο από το κράτος. «Μας είχαν από πριν εγκαταλελειμμένους, δεν έχουμε προσδοκίες» λέει η Δέσποινα, ιδιοκτήτρια ίντερνετ καφέ. Αν και το μαγαζί της το χωρίζει ένας δρόμος από το κατακερματισμένο λιμάνι, δεν υπέστη σοβαρές ζημιές, τη στιγμή που ακριβώς πίσω ο ΕΟΠΥΥ, δημόσιο κτήριο, έχει ένα μπαλκόνι... λιγότερο. Αντιμετωπίζει τον σεισμό ως τη χαριστική βολή. «Οι υπηρεσίες συρρικνώθηκαν και οι δουλειές λιγόστεψαν». Τα «σπασμένα» έβγαιναν κάπως το καλοκαίρι. «Το περιμέναμε για να ξεπληρώσουμε τα χρέη του προηγούμενου χρόνου. Μας είχαν πει ότι θα είχαμε ένα καλό καλοκαίρι φέτος. Πλέον όμως, με τον κόσμο να φεύγει, εκτός από το καλοκαίρι χάνουμε και τα βασικά τον χειμώνα. Θα ζήσουμε και με τη βούλα στη δική μας Σπιναλόγκα».

«Μάνα, γρήγορα, μη μου φύγει το καράβι» Στο μυαλό της έχει εντυπωθεί μια για πάντα η στιγμή που φεύγουν τα παιδιά της για την Αθήνα, όταν κυκλοφόρησε η... περίφημη φάρσα για την εκκένωση της Παλλικής. «Ο γιος μου άρπαξε μια σακούλα σκουπιδιών, έβαλε όσα πράγματα προλάβαινε και πήγε στο καράβι. Όταν του ζήτησα να κατέβει για να του δώσω κάτι μια στιγμή, μου είπε: Μάνα γρήγορα, μη μου φύγει το καράβι. Αυτές τις στιγμές ζήσαμε». Η ίδια και ο άντρας της μένουν στο Λειβάδι. «Έχουν γίνει μεγάλες καταστροφές κι εκεί». Από τύχη είχε ένα κοντέινερ, που χρησιμοποιούσε ως αποθήκη. «Η αποθήκη έγινε σπίτι, το κανονικό έχει πάθει ζημιές». Στιγμές σαν αυτές ζει όλη η Παλλική. Ο Γιώργος, που μένει στις εργατικές πολυκατοικίες, τη γειτονιά

που βίωσε τις μεγαλύτερες καταστροφές, έβλεπε τους τοίχους να καταρρέουν, γνωρίζοντας πως η μάνα του ήταν μέσα. «Κατάφερα να μείνω ψύχραιμος κι έτσι σωθήκαμε. Όταν έγινε ο σεισμός, εγώ βρισκόμουν έξω με το αμάξι. Όταν κατάλαβα τι γίνεται, πήγα γρήγορα σπίτι και προσπάθησα να μπω για να βγάλω τη μάνα μου. Οι πόρτες δεν άνοιγαν, μέχρι που δημιουργήθηκε από τις ρωγμές ένα μικρό άνοιγμα και κατάφερα να μπω μέσα». Καθώς παίρνει κάποια πράγματα μέσα από το σπίτι και τα στοιβάζει στα γειτονικά παγκάκια απέναντι από το διαλυμένο παλιό νηπιαγωγείο, μας πληροφορεί ότι το σπίτι είχε αγοραστεί πριν από τέσσερα χρόνια κι είχε ανακαινιστεί ολοκληρωτικά. «Έχουν γίνει κακοτεχνίες σε σπίτια του νησιού, αλλά σεισμό σαν αυτόν δεν έχουμε ξαναζήσει τα τελευταία 30-40 χρόνια». Η ασφαλιστική, του καλύπτει τις επιδιορθώσεις στο κτήριο, όχι όμως και τις καταστροφές μέσα σ’ αυτό. Τηλεοράσεις, έπιπλα και πιατικά έχουν γίνει σμπαράλια. Για να πάρει άλλα πρέπει να βάλει χρήματα από την τσέπη του. Η οικονομική ζημιά δεν είναι μικρή. Γίνεται ακόμα μεγαλύτερη από τη στιγμή που η οικονομική δραστηριότητα είναι μηδαμινή, ενώ οι οικονομικές ελαφρύνσεις από την κυβέρνηση μένουν για την ώρα σε επίπεδο δηλώσεων.

Μπάνιο με... εμφιαλωμένα Σε επίπεδο δηλώσεων έχει μείνει όμως και η αποτελεσματική αντιμετώπιση της πλειονότητας των προβλημάτων. Πάνω από δυο εβδομάδες μετρούν οι κάτοικοι της Παλλικής χωρίς νερό στα σπίτια τους, καθώς μετά τους σεισμούς το υδρευτικό σύστημα καταστράφηκε και υπάρχουν φόβοι ότι «μπλέχτηκε» με το αποχετευτικό. Με 1-2 μπουκάλια εμφιαλωμένα που προμηθεύονται από τον

Δήμο την ημέρα, εκατοντάδες οικογένειες έχουν να πλυθούν, να μαγειρέψουν, να πλύνουν τα ρούχα τους και να ξεδιψάσουν. Όλα αυτά ενώ έχουν για κατάλυμα το αυτοκίνητο, γιατί στις σκηνές που έδωσαν στρατός και πολιτική προστασία «κοιμάσαι στεγνός και ξυπνάς βρεγμένος». Στο αμάξι τη βγάζει εδώ και δυο εβδομάδες η οικογένεια της Ελένης Κουντουρά, δίπλα από τις σκηνές. «Ο άντρας μου πρόσφατα έπαθε έμφραγμα» μας λέει δείχνοντας τη σοβαρότητα της κατάστασης, αλλά και εκθέτοντας τον ελλιπή κρατικό σχεδιασμό για την αντιμετώπιση ειδικών περιπτώσεων. «Δεν θα μπορούσαμε να μείνουμε μέσα στη λάσπη και την υγρασία. Ούτε τα παιδιά ούτε τον άντρα μου θα υποχρέωναν να κοιμηθούν εκεί. Άλλο στρατός, άλλο οικογένεια». Στο πορτ μπαγκάζ έχουν στριμώξει τα βασικά. Παπλώματα, ρούχα, ένα μπρίκι για τον καφέ και μια μικρή κατσαρόλα για φαγητό. Τις περισσότερες ώρες τις περνούν εκεί. «Αναγκαστικά, γιατί δεν έχουμε λεφτά για βενζίνη». Ακόμα κι αν είχαν όμως τα πρατήρια στην Παλλική είναι άδεια. Τα φορτηγά δεν έρχονται λόγω των σεισμών.

Στα «τυφλά» δουλεύουν οι μηχανικοί Όπως φαίνεται, τίποτα δεν λειτουργεί σωστά. Ο κρατικός μηχανισμός δεν έχει προνοήσει ούτε για τα βασικά, καθώς, εκτός από τους πολίτες, χωρίς καύσιμα έχουν μείνει ακόμα και υπηρεσιακά οχήματα, με αποτέλεσμα να δηλώνουν απλά και μόνο την ύπαρξή τους στο νησί. Απελπιστική χαρακτηρίζουν την κατάσταση οι μηχανικοί. «Αντί για 30 ελέγχους που θα έπρεπε να κάνουμε τη μέρα είμαστε στους 10. Κανονικά οι διαδικασίες θα έπρεπε να είχαν ολοκληρωθεί, όμως ακόμα ψάχνουμε σπίτια» λέει μηχανικός στο Αργο-

στόλι. Το «ψάχνουμε» είναι κυριολεκτικό. «Ο δήμος δεν μας έχει κατατοπίσει. Ούτε χάρτη δεν μας έχει δώσει για να δούμε πού είναι το κάθε σπίτι. Παίρνουμε τις αιτήσεις και χάνουμε χρόνο και βενζίνη στους δρόμους». Η σπατάλη χρόνου παίρνει άλλη διάσταση ως πρόβλημα από τη στιγμή που οι μηχανικοί είναι αποδεκατισμένοι λόγω της διαθεσιμότητας. «Μας είπαν ότι θα τους ενεργοποιήσουν, όμως αυτό δεν έχει συμβεί κι έχουν περάσει δύο βδομάδες. Υπάρχουν σπίτια για τα οποία έχει γίνει αίτηση από τον πρώτο σεισμό για έλεγχο και δεν έχει πάει κανείς, γιατί πολύ απλά δεν φτάνουν τα χέρια». Έτσι, όταν μια γειτονιά βλέπει μηχανικούς, όλοι πέφτουν καταπάνω. «Κι όχι μόνο όσοι έκαναν αίτηση, αλλά κι όσοι δεν ξέρουν τι διαδικασία ν’ ακολουθήσουν. Παλιότερα το κράτος ενημέρωνε τον κόσμο πώς να κινηθεί. Τώρα τον έχει αφήσει στην τύχη του».

Οι κάτοικοι οργανώνονται Μετά το σοκ των πρώτων ημερών, οι κάτοικοι στέκονται στα πόδια τους και οργανώνονται για να διεκδικήσουν τα αυτονόητα. Το βράδυ της Πέμπτης μαζεύτηκαν πάνω από 150 επαγγελματίες, αντάλλαξαν απόψεις και συμφώνησαν ότι ο μόνος τρόπος για να τους πάρει η κυβέρνηση στα σοβαρά είναι να λειτουργήσουν ενωμένα. Σχημάτισαν συντονιστικό κι αποφάσισαν απέναντι στις αόριστες δεσμεύσεις να απαντήσουν με στοχευμένες πράξεις. Βασικό τους αίτημα η αποσαφήνιση των μέτρων οικονομικής υποστήριξης, ενώ πιο ειδικά ζητούν: την καταγραφή των προβλημάτων στα μαγαζιά, το πάγωμα (κι όχι αναστολή) των πληρωμών στην εφορία και την απλοποίηση των γραφειοκρατικών διαδικασιών για την ανάληψη των αποζημιώσεων.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΚΕΦΑΛΛΟ ΝΙΑ

Άμεση αποκατάσταση των ζημιών για να σταθεί το νησί στα πόδια του Η ΒΟΥΛΕΥΤΗΣ ΑΦΡ. ΘΕΟΠΕΦΤΑΤΟΥ ΚΑΙ Ο ΥΠΟΨΗΦΙΟΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗΣ ΘΕΟΔ. ΓΑΛΙΑΤΣΑΤΟΣ ΜΙΛΟΥΝ ΣΤΗΝ «ΑΥΓΗ»

Από την πρώτη στιγμή που σεισμού των 5,7 Ρίχτερ, που δόνησε την Κεφαλλονιά την 26η Ιανουαρίου, η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Αφροδίτη Θεοπεφτάτου και ο υποψήφιος περιφερειάρχης με την παράταξη Ανεξάρτητη Αυτοδιοικητική Συνεργασία Αρχών για τα Ιόνια νησιά Θεόδωρος Γαλιατσάτος βρέθηκαν στο πλευρό των κατοίκων. Μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας παρείχαν βοήθεια στους πληγέντες καθ’ ότι στο επάγγελμα είναι και οι δύο πολιτικοί μηχανικοί. Πέρασαν ήδη 15 ημέρες από την εκδήλωση του πρώτου σεισμού και τα μέτρα αποκατάστασης άρχισαν να ανακοινώνονται σποραδικά τη δεύτερη εβδομάδα, με την εκδήλωση του δεύτερου σεισμού με την «πασαρέλα» υπουργών στις πληγείσες περιοχές, ενώ ο κρατικός μηχανισμός λειτούργησε με τον στρατό και τις υπό διάλυση δομές καταγραφής υλικών ζημιών. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΗΛΕΚΤΡΑ ΒΙΣΚΑΔΟΥΡΑΚΗ

Μετά από τόσες μέρες στο πλευρό των σεισμοπλήκτων και παρακολουθώντας τη δράση του κρατικού μηχανισμού, κρίνετε ότι λειτούργησε αποτελεσματικά για την περίσταση; Αφροδ. Θεοπεφτάτου: Κατ’ αρχήν θα μου επιτρέψετε να μη σταθώ στα επικοινωνιακά παιχνίδια που επιλέχθηκαν από ορισμένους παράγοντες. Ωστόσο, θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι ο κρατικός μηχανισμός είχε ν’ αντιμετωπίσει δύο καταστάσεις έκτακτης ανάγκης. Ενώ λοιπόν μετά τον πρώτο σεισμό υπήρξε κινητοποίηση και λειτούργησε αποτελεσματικά, πάνω που επρόκειτο να ομαλοποιηθεί σχετικά η καθημερινή μας ζωή, προέκυψε η επιτακτική ανάγκη άμεσης επίλυσης πιο σύνθετων προβλημάτων, που επέφερε ο δεύτερος σεισμός. Ας μην ξεχνάμε επίσης και τις εξοντωτικές μνημονιακές συνθήκες υπό τις οποίες συμβαίνουν όλ’ αυτά. Χρόνιες ελλείψεις, απογυμνωμένες υπηρεσίες λόγω εφεδρείας και διαθεσιμότητας, μείωση χρηματοδότησης των ΟΤΑ, μείωση των κονδυλίων και του προσωπικού σε παιδεία, υγείαπρόνοια και έρευνα. Θεόδ. Γαλιατσάτος: Ο κρατικός μηχανισμός και ιδιαίτερα οι τοπικές δυνάμεις της Περιφερειακής Ενότητας Κεφαλλονιάς προσπάθησαν αρκετά, αν σκεφθεί κανείς την αποψίλωση σε έμψυχο και έμπειρο προσωπικό που έχει υποστεί τα τελευταία χρόνια λόγω

Μνημονίου. Από την άλλη, είναι γεγονός ότι το σχέδιο «Ξενοκράτης» για έκτακτα περιστατικά δεν μπόρεσε ο κρατικός μηχανισμός, ακόμη και σήμερα, να το υλοποιήσει με πληρότητα σε βασικά του σημεία. Παράδειγμα η άμεση επαναλειτουργία των δημοσίων υπηρεσιών, που είναι ζητούμενο, η μεγάλη και απροσδιόριστη καθυστέρηση στην κανονική λειτουργία των σχολείων. Κρίνετε ότι τα μέτρα που εξήγγειλε η κυβέρνηση μπορούν να ανακουφίσουν τους σεισμόπληκτους και είναι προετοιμασμένο το Ληξούρι και η Κεφαλλονιά ως προορισμός να υποδεχθεί το τουριστικό ρεύμα; Αφροδ. Θεοπεφτάτου: Θεωρώ ότι αυτά θα είναι τα πρώτα μέτρα και όχι τα μοναδικά. Εξάλλου είναι μέρος αυτών που είχαν προταθεί από τους φορείς και τους πολίτες. Αναμένοντας να δούμε το συγκεκριμένο θεσμικό περιεχόμενο των συγκεκριμένων εξαγγελιών (όροι, προϋποθέσεις κ.λπ.), το ζητούμενο είναι ένα πρόγραμμα αποκατάστασης και οικονομικής ανάκαμψης του νησιού. Αυτό που τρομάζει όμως τους ιδιοκτήτες τουριστικών καταλυμάτων, ιδιαίτερα στο Ληξούρι, είναι το δυσκίνητο γραφειοκρατικό πλαίσιο στο οποίο θα υλοποιηθούν αυτές οι αποφάσεις, ώστε να είναι δυνατή η λειτουργία τους αυτή τη θερινή περίοδο.

Θεόδ. Γαλιατσάτος: Τα μέτρα που εξήγγειλε η κυβέρνηση χαρακτηρίζονται μη επαρκή για να αντιμετωπίσουν σε βάθος και σε πλάτος την καταστροφή που έχει υποστεί το δομημένο περιβάλλον και η οικονομία της Κεφαλλονιάς. Δεν υπάρχει σαφές χρονοδιάγραμμα για τη ροή της χρηματοδότησης τόσο για τα δημόσια έργα όσο και για την αποκατάσταση των ιδιωτικών υποδομών. Ιδιαίτερα τα ξενοδοχειακά καταλύματα που έχουν πληγεί είναι βέβαιο με την εξαγγελθείσα πολιτική ότι δεν θα προλάβουν τη φετινή τουριστική περίοδο, εκτός φυσικά κι αν οι ίδιοι οι ιδιώτες «βάλουν το χέρι στην τσέπη» εξαναγκασμένοι από την κρατική αδιαφορία! Τι κρίνετε ότι θα πρέπει να γίνει άμεσα για την αποκατάσταση των σεισμοπλήκτων; Αφροδ. Θεοπεφτάτου: Κατ’ αρχήν απαιτείται άμεση στελέχωση των αρμόδιων υπηρεσιών με έμπειρους υπαλλήλους, ώστε να ολοκληρωθούν οι απαιτούμενοι έλεγχοι των οικοδομών και να προχωρήσει η αδειοδότηση και χρηματοδότηση των πληγέντων. Η ταχύτητα στη διεκπεραίωση αυτής της αξιολόγησης είναι πολύ κρίσιμη με δεδομένη τη μάλλον αρνητική εμπειρία από προηγούμενους μεγάλους σεισμούς όπως λ.χ. της Αχαΐας και της Αθήνας. Είναι δε τόσο ζήτημα άμεσης και ικανοποιητικής στελέχωσης όσο και ζήτημα πολιτικής εντολής. Παράλληλα, προέχει η άμεση αποκατάσταση των υποδομών, όπως το δίκτυο ύδρευσης, το οδικό δίκτυο, τα λιμάνια, το αεροδρόμιο και η άμεση επαναλειτουργία δημόσιων υπηρεσιών και των σχολείων με προτεραιότητα και μέριμνα για τους μαθητές που σύντομα καλούνται

να δώσουν εξετάσεις για τις ανώτατες σχολές. Οι υποδομές είναι αναγκαίες για να αρθούν οι αποκλεισμοί (ιδιαίτερα της περιοχής του Ληξουρίου), να καλυφθούν οι ανάγκες εξυπηρέτησης της τοπικής κοινωνίας και να εμπεδωθεί το αναγκαίο αίσθημα ασφάλειας των πολιτών, ιδιαίτερα όσων έχουν βρεθεί στον δρόμο. Δεν έχει νόημα να μιλάμε εξάλλου για το πώς θα δουλέψουν Κεφαλλονιά και Ιθάκη κατά τη θερινή τουριστική περίοδο χωρίς να έχουν αποκατασταθεί οι υποδομές. Καλώς ή κακώς, καταστροφές όπως αυτές που προκαλεί ένας σεισμός αποκαθιστούν στη συνείδηση όλων μας τη σημασία και τη σκοπιμότητα του τόσο «δαιμονοποιημένου» κράτους. Θεόδ. Γαλιατσάτος: Απαιτείται άμεση απάντηση στο στεγαστικό πρόβλημα με προκάτ και όχι με σκηνές, άμεση καταβολή των χρηματοδοτήσεων πρώτης ανάγκης και επαναλειτουργία όλων των δημοσίων και δημοτικών υπηρεσιών για την εξυπηρέτηση της καθημερινότητας του πολίτη. Για την αποκατάσταση των κτηρίων, των δημόσιων υποδομών και της οικονομίας απαιτείται η εκπόνηση ενός βραχυμεσοπρόθεσμου σχεδίου που θα περιλαμβάνει σαφές και δεσμευτικό χρονοδιάγραμμα, για τις δημόσιες υποδομές (λιμάνια - δρόμους - δημόσια κτήρια), για την προτεραιότητα στα τουριστικά καταλύματα, για τις κατοικίες και τα καταστήματα των κατοίκων. Ειδικά για τα τελευταία απαιτείται πλήρης κρατική αρωγή στο 100% του πραγματικού κόστους της επισκευής η της ανακατασκευής, πράγμα που απέχει πολύ από τις εξαγγελίες της κυβέρνησης.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Η Κεφαλλονιά δοκιμάζεται, μέρες τώρα, από αλλεπάλληλες σεισμικές δονήσεις που έχουν προκαλέσει καταστροφές σε σπίτια, υποδομές, δρόμους και λιμάνια, έχοντας αφήσει χιλιάδες ανθρώπους άστεγους, έχοντας διακόψει συγκοινωνίες και δυνατότητες άμεσης επικοινωνίας από το ένα μέρος του νησιού στο άλλο. Ως συνέπεια της πολιτικής της κοινωνικής καταστροφής που εφαρμόζεται σταθερά από τις κυβερνήσεις τις προσηλωμένες στις μνημονιακές δεσμεύσεις, η Κεφαλλονιά είναι μόνη. Ο λαός της υποφέρει, έχοντας αφεθεί στην τύχη του. Οι κάτοικοι της Κεφαλλονιάς στέλνουν μήνυμα αγωνίας. Η καθημερινότητά τους είναι αβίωτη, ενώ η ανασυγκρότηση του νησιού παραμένει ζητούμενο. Η κυβέρνηση και ο κρατικός μηχανισμός ακούνε την κραυγή αγωνίας; Αν κρίνει κανείς από τη μέχρι στιγμής ανταπόκριση της κυβέρνησης, που περιορίζεται μονάχα σε δηλώσεις και υποσχέσεις, από τη μόνη χαραμάδα ελπίδας ξεπροβάλλει η κοινωνική αλληλεγγύη από δομές, συλλογικότητες αλλά και ατομικές πρωτοβουλίες. Η Αλληλεγγύη στα Δυτικά, η κίνηση κοινωνικής αλληλεγγύης από την εργατική - λαϊκή συνοικία του Αιγάλεω, απευθύνει έκκληση προς όλους και κυρίως προς τις αντίστοιχες συλλογικότητες όλης της χώρας: «Ο λαός της Κεφαλλονιάς έχει ανάγκη από ξηρά τροφή, από νερό, από θερμαντικά μέσα, από στρώματα, κουβέρτες και ζεστά ρούχα. Ας καλύψουμε εμείς τις ανάγκες αυτές. Ας ξε-

Αλληλεγγύη στην Κεφαλλονιά ΣΥΓΚΙΝΗΤΙΚΕΣ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΕΣ ΣΕ ΟΛΗ ΤΗ ΧΩΡΑ κινήσει μια πλατιά εκστρατεία συγκέντρωσης και αποστολής αυτών των ειδών στην Κεφαλλονιά. Εμείς ήδη πραγματοποιούμε εξορμήσεις για τη συγκέντρωση των ειδών αυτών στη λαϊκή μας συνοικία. Ας κάνουμε το ίδιο παντού». Η Πύλη Πολιτισμού Ναυπλίου, δείχνοντας έμπρακτα τη στήριξή της στους δοκιμαζόμενους κατοίκους

της Κεφαλλονιάς συγκεντρώνει τρόφιμα. Ύστερα από συνεννόηση με τη δημοτική αρχή της Κεφαλλονιάς Ληξουρίου, τα τρόφιμα θα συγκεντρωθούν την Τρίτη 11.02.2014, στον χώρο του συλλόγου (Αχ. Παράσχου 4 - Πρόνοια Ναυπλίου) και ώρες 12.00-14.00 και 17.00-21.00 μ.μ. και θα σταλούν την Πέμπτη 13.02.2014. Ο Σύλλογος απευθύνει

έκκληση στους πολίτες, τους φορείς, τις τοπικές επιχειρήσεις και τις ομάδες πολιτών να συμμετάσχουν προκειμένου να ενισχύσουν την προσπάθεια αλληλεγγύης και να καλυφθούν τρέχουσες ανάγκες. Την αλληλεγγύη τους στους δοκιμαζόμενους πολίτες της Κεφαλλονιάς αποδεικνύουν έμπρακτα και οι κάτοικοι του Πύργου καθώς ένα φορτηγό φορτωμένο με είδη πρώτης ανάγκης, προσφορά δημοτών, βρίσκεται ήδη στο σεισμόπληκτο νησί. Από τη Χίο έφυγε επίσης το πρώτο φορτίο αλληλεγγύης που περιλαμβάνει 400 κουβέρτες που συγκεντρώθηκαν από τους πολίτες του ακριτικού νησιού. Την πρωτοβουλία να συγκεντρώ-

σουν είδη πρώτης ανάγκης, κυρίως τρόφιμα, για να σταλούν στους πληγέντες της Κεφαλλονιάς έλαβαν και οι κάτοικοι του Αρκαλοχωρίου της Κρήτης με το σύνθημα «Όλος ο κόσμος μια γωνιά, στηρίξτε την Κεφαλλονιά». Συγκέντρωση τροφίμων και υγειονομικού υλικού θα πραγματοποιηθεί από την Παρασκευή 7 Φεβρουαρίου έως και την Παρασκευή 14 Φεβρουαρίου στο Κοινωνικό Παντοπωλείο του Δήμου Ιλίου στη συμβολή των οδών Ικάρου 28 και Κάλχου 64 και ώρες 09.00-17.00. Τα τρόφιμα τα οποία θα συγκεντρωθούν θα είναι μακράς διάρκειας (νερό, ξηρά τροφή, κονσέρβες, γάλα εβαπορέ κ.ά.) και το υγειονομικό υλικό θα περιλαμβάνει τα απαραίτητα φάρμακα των πρώτων βοηθειών μωρομάντιλα και πάνες. Ο... «άλλος άνθρωπος», ο Κωνσταντίνος Πολυχρονόπουλος, την Πέμπτη 13 Φεβρουαρίου μαγειρεύει στην Κεφαλλονιά, στο Ληξούρι. «Από το Σάββατο, 8 Φεβρουαρίου, όσα χρήματα μαζεύουμε στην κατσαρόλα θα τα χρησιμοποιήσουμε για να πάμε στην Κεφαλλονιά, να μαγειρέψουμε εκεί. Το κόστος αυτού του ταξιδιού, το οποίο θα είναι την Πέμπτη 13 Φεβρουαρίου και επιστροφή στις 15, είναι περίπου 500 ευρώ. Τρόφιμα έχουμε, το μόνο που θα χρειαστούμε είναι περίπου 3.000 μπολάκια συσκευασίας και αντίστοιχα κουταλοπίρουνα». ΠΕΤΡΟΣ ΚΑΤΣΑΚΟΣ

Ποιος θυμάται τους σεισμοπαθείς της Αμφίκλειας; «Τα χειρότερα έχουν περάσει με τους σεισμούς στην Κεφαλλονιά» τονίζει ο καθηγητής Σεισμολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών Άκης Τσελέντης και προειδοποιεί ότι χρειάζεται «να μελετηθεί με ιδιαίτερο ενδιαφέρον η σεισμική δραστηριότητα στην περιοχή της Αμφίκλειας», που τις τελευταίες ημέρες ήρθε να μας υπενθυμίσει τις καταστροφές που άφησε πίσω του ο Εγκέλαδος τον Αύγουστο του 2013. Η περίπτωση των σεισμοπλήκτων της Φωκίδας και της Φθιώτιδας από το καλοκαιρινό χτύπημα του Εγκέλαδου στην περιοχή είναι χαρακτηριστικό δείγμα γραφής ενός κράτους που πάσχει από το σύνδρομο της μετασεισμικής αμνησίας. Μεγάλες ήταν οι ζημιές που άφησε πίσω του ο Εγκέλαδος στην Αμφίκλεια και στα χωριά της περιοχής των Καμένων Βούρλων τον Αύγουστο του 2013, καθώς η σεισμική δόνηση των 5,1 βαθμών προκάλεσε εκτεταμένες υλικές καταστροφές σε πολλά σπίτια της περιοχής.

Σπίτια που χτίστηκαν πριν από δεκαετίες είχαν τις μεγαλύτερες ζημιές αφήνοντας δεκάδες οικογένειες στον δρόμο σε πολλά χωριά της Φθιώτιδας και της Φωκίδας. Πάνω από 250 σπίτια κρίθηκαν ακατάλληλα από τα συνεργεία εμπειρογνωμόνων του ΤΕΕ που πραγματοποίησαν αυτοψίες στα πληγέντα χωριά της περιοχής. Η κυβέρνηση τότε ανακοίνωσε ότι η επισκευή των κτισμάτων που επλήγησαν από τους σεισμούς θα καλυφθεί κατά 40% με κρατική επιχορήγηση και 60% άτοκο δάνειο. Σύμφωνα μάλιστα με το υπουργείο Υποδομών, κρατική αρωγή ύψους 40% θα ελάμβαναν οι σεισμόπληκτοι για την επισκευή των κτισμάτων που επλήγησαν από τον Εγκέλαδο στην περιοχή, ενώ το υπόλοιπο 60% θα καλυπτόταν από άτοκο δάνειο προς τους ιδιοκτήτες των κατοικιών. Επιπλέον τα συναρμόδια υπουργεία είχαν υποσχεθεί την επιδότηση ενοικίου στους σεισμόπληκτους των οποίων η μόνιμη και κύ-

ρια κατοικία έχει πληγεί, με ποσό από 200 ευρώ έως 300 ευρώ ανάλογα με τον αριθμό μελών της οικογένειας και για χρονικό διάστημα μέχρι δύο έτη για τους ιδιοκτήτες και 6 μήνες για τους ενοικιαστές. «Ήρθαν, μας έταξαν και μετά μας ξέχασαν» λέει ο σεισμοπαθής Βάιος Καρκάνης, που τον Αύγουστο του 2013 έμεινε άστεγος μετά το χτύπημα του Εγκέλαδου στην περιοχή. Με τη σύζυγό του και τα δύο του παιδιά αναγκάσθηκε να εγκαταλείψει το χωριό του, τη Μεδενίτσα, για να βρει φιλοξενία σε γειτονικό χωριό αφήνοντας πίσω του ένα ραγισμένο σπίτι με την υπόσχεση πως για το πρώτο διάστημα θα του καταβληθεί ένα επίδομα ενοικίου της τάξης των 300 ευρώ τον μήνα. «Παρά τις ελπίδες που μας δημιούργησαν οι υπουργοί και οι βουλευτές τις πρώτες μέρες, μετά δεν έγινε απολύτως τίποτα και τα σπίτια μας παραμένουν ερείπια» συνεχίζει με απογοήτευση και θυμό για την πλήρη εγκατάλειψη

στην οποία καταδίκασε η πολιτεία τους σεισμοπαθείς των χωριών της Αμφίκλειας. «Τίποτε από όλα αυτά που μας υποσχέθηκαν δεν υλοποιήθηκαν» λέει σήμερα ο δήμαρχος της Αμφίκλειας Θεόδωρος Ντούρος συμπληρώνοντας πως «πολύ γρήγορα μας ξέχασε η Πολιτεία». Είναι χαρακτηριστικό πως σε σχετικό αίτημα προς τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας για έκτακτη χρηματοδότηση στα πληγέντα χωριά της περιοχής ο υπουργός αναπληρωτής Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, εκτός από υποσχέσεις, το μόνο που κατάφερε ήταν να χρηματοδοτήσει με 50.000 ευρώ τον Δήμο Μώλου - Αγίου Κων/νου για να αντιμετωπιστούν οι έκτακτες ανάγκες στο χωριό Ρεγγίνι και με 30.000 ευρώ τον Δήμο Αμφίκλειας - Ελάτειας για τις έκτακτες ανάγκες που θα πρέπει να αντιμετωπιστούν στη Δρυμαία. ΠΕΤΡΟΣ ΚΑΤΣΑΚΟΣ

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΚΕΦΑΛΛΟ ΝΙΑ ΣΕ ΔΙΑΘΕΣΙΜΟΤΗΤΑ 330 ΥΠΑΛΛΗΛΟΙ

Διέλυσαν τις δομές αποκατάστασης! ΤΗΣ ΌΛΙΑΣ ΖΗΚΟΠΟΥΛΟΥ*

ΕΞΑΓΓΕΛΙΕΣ ΧΡΥΣΟΧΟΪΔΗ ΧΩΡΙΣ ΦΕΚ

58,5 εκατ. για τους σεισμόπληκτους Χρειάστηκε να φτάσει Παρασκευή για να εξειδικεύσει τα μέτρα για τους σεισμόπληκτους της Κεφαλλονιάς ο ορισθείς την Τετάρτη ως συντονιστής, υπουργός Υποδομών Μ. Χρυσοχοΐδης. Εξειδίκευση που, χωρίς να συνοδεύεται από την δημοσίευση σε ΦΕΚ της ΚΥΑ με την οποία κηρύσσεται σεισμόπληκτο το νησί, προσδιόριζε σε 58,5 εκατ. το ποσό για την κάλυψη δαπανών στέγασης (16 εκατ.) και τη δωρεάν κρατική αρωγή, στην οποία περιλαμβάνονται τα έξοδα κίνησης μηχανικών (42,5 εκατ.). Επιπλέον η δαπάνη για την επιδότηση επιτοκίου δανείων εκτιμάται στα 5,2 εκατ. ευρώ. Θολό παραμένει το τοπίο όσον αφορά την ευρωπαϊκή οικονομική βοήθεια. Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις, η επιδότηση ενοικίου θα είναι διετής για τους ιδιοκτήτες, αλλά μόνον εξάμηνη για τους ενοικιαστές και θα δίνεται ανά τρίμηνο: 300 ευρώ τον μήνα για μεμονωμένα άτομα, 350 ευρώ για τριμελείς οικογένειες, 400 ευρώ για τετραμελείς και 500 ευρώ (όσα είχε ανακοινώσει ο πρωθυπουργός) για οικογένειες περισσότερων ατόμων. Για την ανακατασκευή κατοικίας -το 54% των ελεγχθέντων, στο Ληξούρι κρίθηκαν μη κατοικήσιμα- το ποσό της στεγαστικής συνδρομής καθορίστηκε στα 1.000 ευρώ ανά τ.μ. ενώ για τα κτίρια επαγγελματικής χρήσης στα 500 ευρώ ανά τ.μ. (ειδικά για κτηνοτροφικές μονάδες ή αγροτικές αποθήκες, 250 ευρώ ανά τ.μ.).

Οι επαναλαμβανόμενοι σεισμοί στην Κεφαλλονιά έρχονται να μας υπενθυμίσουν με τον χειρότερο και πλέον κατηγορηματικό τρόπο ότι η Ελλάδα είναι μία έντονα σεισμογενής χώρα που απαιτεί συγκεκριμένο και σταθερό εθνικό σχέδιο δράσης για τον συντονισμό των αρμόδιων υπηρεσιών και φορέων στην αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών. Για πρώτη φορά το Ελληνικό Δημόσιο απέκτησε σταθερό πλαίσιο και τεχνογνωσία για την αποκατάσταση ζημιών από σεισμούς και μηχανισμό ενίσχυσης των κατοίκων των σεισμόπληκτων περιοχών με τη δημιουργία της ΥΑΣΒΕ (Υπηρεσία Αποκατάστασης Βορείου Ελλάδος) μετά τον σεισμό της Θεσσαλονίκης την 20.6.1978 και από το 1998 προστέθηκαν αρμοδιότητες παρέμβασης για την αποκατάσταση κτισμάτων που πλήττονται και από άλλες φυσικές καταστροφές, όπως πλημμύρες, εκτεταμένες πυρκαγιές και κατολισθήσεις. Από το 1978 έως το 2013 δημιουργήθηκε ένα δίκτυο περιφερειακών υπηρεσιών στελεχωμένων από προσωπικό με εξειδικευμένη εμπειρία που κάλυπταν έγκαιρα και αποτελεσματικά την αντιμετώπιση των συνεπειών από κάθε ακραίο φυσικό φαινόμενο στον ελλαδικό χώρο. Οι αρμόδιοι όμως για την αναδιάρθρωση του δημόσιου τομέα, δείχνοντας αδικαιολόγητη άγνοια και εφησυχασμό, με τον Ν. 4199/2013, αντί να ενισχύσουν, διέλυσαν το προϋπάρχον, δοκιμασμένο και επιτυχημένο πλαίσιο αντιμετώπισης των επιπτώσεων από φυσικές καταστροφές καταργώντας τις περιφερειακές δομές με απώτερο σκοπό, ορμώμενοι και από τις επιταγές των δανειστών, την εκχώρηση του αντικειμένου από το κράτος στους ιδιώτες. Σύμφωνα με το άρθρο 126 του παραπάνω νόμου, την αρμοδιότητα της αποκατάστασης από φυσικές καταστροφές παρακρατεί ο υπουργός ΥΜΕΔΙ ενώ τις υπηρεσίες και το προσωπικό των ΤΑΣ, ΤΑΠ και ΥΑΣΒΕ το μεταφέρει διοικητικά στις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις μόνο για την ολοκλήρωση του αντικειμένου που τους έχει ανατεθεί στο παρελθόν. Το παραπάνω προσωπικό (330 υπάλληλοι) από τις 31.10.2013 τέθηκε σε διαθεσιμότητα και η έλλειψή του από τον κρατικό μηχανισμό καταδείχτηκε με τον πλέον εμφατικό τρόπο στον σεισμό της Κεφαλλονιάς προκαλώντας προβλήματα συντονισμού και απαράδεκτη καθυ-

Εκδηλώσεις ΣΥΡΙΖΑ για την απόφαση της Κ.Ε. και τις πολιτικές εξελίξεις Σήμερα Κυριακή Η Οργάνωση Μελών ΣΥΡΙΖΑ του 1ου διαμερίσματος Περιστερίου πραγματοποιεί συνέλευση, ώρα 6.30 μ.μ. Εισηγητής ο Γιάννης Τόλιος.

Αύριο Δευτέρα Πατήσια. Συνέλευση της Ο.Μ. 5ου διαμερίσματος Πατησίων. Ώρα 7 μ.μ. Εισήγηση: Γιάννης Μπαλάφας. Άγιοι Ανάργυροι. Συνέλευση της Ο.Μ. Αγ. Αναργύρων, ώρα 6.30 μ.μ. Εισήγηση: Μάγδα Σπηλιοπούλου. Νέος Κόσμος. Συνέλευση της Ο.Μ. ΣΥΡΙΖΑ Ν. Κόσμου, ώρα 6 μ.μ. Εισήγηση: Μιχάλης Υδραίος. Άνω Πετράλωνα. Συνέλευση της Ο.Μ. ΣΥΡΙΖΑ Άνω Πετραλώνων, ώρα 7 μ.μ. Εισήγηση: Κατερίνα Θανοπούλου. Νέα Φιλαδέλφεια. Συνέλευση της Ο.Μ. ΣΥΡΙΖΑ Ν. Φιλαδέλφειας, ώρα 6.30 μ.μ. Εισήγηση: Κώστας Ζαχαριάδης.

στέρηση στην κήρυξή της ως σεισμόπληκτης περιοχής και τη διενέργεια των αναγκαίων αυτοψιών των πληγέντων κτισμάτων. Το έργο της αποκατάστασης είναι εθνικού επιπέδου και δεν είναι δυνατόν να περιοριστεί σε επίπεδο Περιφέρειας, διότι σε περίπτωση φυσικής καταστροφής που θα προκαλέσει ζημιές σε περισσότερες της μιας Περιφέρειας δεν θα είναι δυνατή η ενιαία αντιμετώπιση και θα προκληθούν δυσλειτουργίες ανεπίτρεπτες σε συνθήκες έκτακτης ανάγκης με αντίκτυπο στον πληγέντα πολίτη και το συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμά του στην προστασία της κατοικίας του από την Πολιτεία. Ακόμη εντείνεται η γραφειοκρατία με την εμπλοκή περισσότερων πολιτικών παραγόντων, όπως οι γενικοί γραμματείς των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων και οι αντίστοιχοι υπουργοί, ενώ στο παρελθόν απαιτούνταν η εντολή ενός υπουργού για να ενεργοποιηθεί ο κρατικός μηχανισμός. Επειδή το φαινόμενο είναι ακόμη σε εξέλιξη και για την πλήρη αποκατάσταση των πληγέντων στην Κεφαλλονιά θα απαιτηθεί χρόνος και κατάλληλη στελέχωση του κρατικού μηχανισμού, θα πρέπει να υπάρξει άμεση επιστροφή με πράξη νομοθετικού περιεχομένου των υπαλλήλων των ΤΑΣ (Τομείς Αποκατάστασης Σεισμοπλήκτων), ΤΑΠ (Τομείς Αποκατάστασης Πυροπλήκτων) και ΥΑΣΒΕ και κατάργηση του άρθρου 126 του Ν. 4199/2013 που δημιουργεί δυσλειτουργία στον μηχανισμό αποκατάστασης των πληγέντων από φυσικές καταστροφές με επικάλυψη των αρμοδιοτήτων σε

διάφορους φορείς του Δημοσίου. Επίσης, για να μην ξαναβρεθεί απροετοίμαστο το κράτος σε παρόμοια φαινόμενα, επιβάλλονται μεταξύ άλλων και τα παρακάτω: o Εκπόνηση νέου εθνικού σχεδίου δράσης για τον συντονισμό των αρμόδιων υπηρεσιών και φορέων στην αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών. o Άμεσος προσεισμικός έλεγχος όλων των δημόσιων κτηρίων της χώρας. o Υπογραφή προγραμματικών συμβάσεων με τους Δήμους για τις εργασίες υποστυλώσεων και κατεδαφίσεων των επικινδύνως ετοιμόρροπων κτισμάτων. o Αποζημίωση επαγγελματικού εξοπλισμού με το ποσό που θα παρουσιάζεται με νόμιμα παραστατικά για την αντικατάσταση ή επισκευή αυτού. o Καθιέρωση ενιαίου πλαισίου για την αποζημίωση των πληγέντων σε όλη τη χώρα και όχι επιλεκτικά ανά περιστατικό όπως συμβαίνει σήμερα δημιουργώντας άνιση αντιμετώπιση των πολιτών από περιοχή σε περιοχή. o Κατασκευή δωρεάν κατοικιών στις ευπαθείς ομάδες πολιτών των οποίων οι κατοικίες κρίθηκαν κατεδαφιστέες, όπως στον σεισμό Γρεβενών - Κοζάνης το 1995 και στην Κόνιτσα το 1996.

* Η Όλια Ζηκοπούλου είναι πολιτικός μηχανικός, διευθύντρια της ΥΑΣΒΕ έως 31.10.2013, σε διαθεσιμότητα τώρα ύστερα από 29 χρόνια υπηρεσίας στην αποκατάσταση σεισμόπληκτων περιοχών...

Πέθανε ο Ορέστης Κολοζώφ Στο νεκροταφείο της Καισαριανής πραγματοποιείται τη Δευτέρα, στις 3.30 μ.μ., η πολιτική κηδεία του Ορέστη Κολοζώφ, ιστορικού στελέχους του ΚΚΕ, ο οποίος πέθανε την Παρασκευή το βράδυ. Μέλος της ΕΔΑ προδικτατορικά, έγινε μέλος του ΚΚΕ το 1967 και, από την Ιταλία όπου σπούδαζε, είχε την ευθύνη για το φοιτητικό κίνημα των Ελλήνων στο εξωτερικό. Διετέλεσε μέλος του Π.Γ. από το 12ο έως το 17ο Συνέδριο, έχοντας την ευθύνη του Τμήματος Διεθνών Σχέσεων, εκλέχτηκε βουλευτής για πρώτη φορά το 1993 και διετέλεσε υπεύθυνος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

«Γκαζώνουν» οι ΗΠΑ για το Κυπριακό ΤΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΣ ΓΙΑΜΑΛΗ

Με «ισχυρές ωθήσεις» από τις ΗΠΑ, οι ταχύτητες για το Κοινό Ανακοινωθέν που περιγράφει ένα μοντέλο επίλυσης για το Κυπριακό ανεβαίνουν. Οι πληροφορίες ήθελαν τον Κύπριο Πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη να εκφωνεί διάγγελμα απευθυνόμενος στον κυπριακό λαό είτε μέσα στο Σαββατοκύριακο είτε στις αρχές της εβδομάδας. Άλλωστε οι εξελίξεις των προηγούμενων επτά ημερών ήταν ραγδαίες μετά από μια μεγάλη περίοδο αβεβαιότητας και έλλειψης εμπιστοσύνης του Ν. Αναστασιάδη στο πρόσωπο του ειδικού απεσταλμένου του γ.γ. του ΟΗΕ για το Κυπριακό, Αλεξάντερ Ντάουνερ. Η κινητικότητα περί το Κυπριακό έρχεται σε φάση που η Κύπρος είναι στριμωγμένη. Ενδεικτική του ενδιαφέροντος που επιδεικνύουν αίφνης οι ΗΠΑ είναι η αναφορά του Αμερικανού αντιπροέδρου Τζο Μπάιντεν στην επιστροφή της Αμμοχώστου στο πλαίσιο των ΜΟΕ, (αλλά και η διαμαρτυρία των ΗΠΑ στην Τουρκία για την παρενόχληση από τουρκικό πολεμικό πλοίο του νορβηγικού σκά-

φους που πραγματοποιούσε έρευνες στην κυπριακή ΑΟΖ.

Δευτέρα ξεκινούν οι συνομιλίες Όπως όλα δείχνουν, οι συνομιλίες ξεκινούν αύριο Δευτέρα με την ελληνική διπλωματική πλευρά να δηλώνει «αισιόδοξη». «Από πλευράς μου να επαναλάβω ότι το Κυπριακό είναι το κορυφαίο εθνικό θέμα της εξωτερικής πολιτικής της Ελλάδος και θεμέλιος λίθος είναι η συνεχής διαβούλευση με την Κυπριακή Δημοκρατία» είπε ο Έλληνας πρωθυπουργός μετά την συνάντηση που είχε με τον Ν. Αναστασιάδη και τον υπουργό Εξωτερικών Ευάγγελο Βενιζέλο το πρωί της Παρασκευής. Εκεί ο Ν. Αναστασιάδης επεσήμανε πως «το κοινό ανακοινωθέν δεν αποτελεί λύση αλλά θέτει τις βάσεις». Το βράδυ της Παρασκευής ο Ν. Αναστασιάδης είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Τζο Μπάιντεν. Πληροφορίες λένε πως ο υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Γουίλιαμ Μπερνς μίλησε με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη Ντερβίς Έρογλου. Σε ανακοίνωση μάλιστα που εξέδωσε ο Λευκός Οίκος για την τηλεφωνική συνομιλία

Μπάιντεν - Αναστασιάδη, σημειώνεται ότι ο Αμερικανός αντιπρόεδρος αναγνώρισε την Κυπριακή Δημοκρατία ως «έναν εταίρο - κλειδί σε μία ζωτική περιοχή». Σύμφωνα με πληροφορίες, ο αντιπροέδρος Μπάιντεν υπογράμμισε την αταλάντευτη αμερικανική υποστήριξη σε μία δίκαιη και διαρκή διευθέτηση για την επίτευξη της επανένωσης της Κύπρου σε μία διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία και προσβλέπει σε επιτυχή έναρξη των υπό την ηγεσία των Ηνωμένων Εθνών συνομιλιών τις προσεχείς ημέρες, ενώ ενθάρρυνε δημιουργικές σκέψεις για τη βελτίωση των προοπτικών για την επιτυχία, όπως η πρόταση του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας για τα ΜΟΕ και το Βαρώσι. Το «χέρι» της έβαλε και η Αμερικανίδα βοηθός υπουργός Εξωτερικών Βικτόρια Νούλαντ, που προ εβδομάδων βρέθηκε στην Αθήνα και τη Λευκωσία αλλά συνομίλησε και με τον Ντ. Έρογλου. Ο Ντ. Έρογλου αναμενόταν να ανακοινώσει τη θετική του απάντηση επί του προσχεδίου του Κοινού Ανακοινωθέντος μέσα στο Σαββατοκύριακο καθώς τα τουρκοκυπριακά πο-

λιτικά κόμματα έδωσαν τη συγκατάθεσή τους για την επανέναρξη των συνομιλιών.

«Προσεκτική» στήριξη ΑΚΕΛ με αιχμές Το ίδιο δεν ισχύει για την Κύπρο, καθώς, με εξαίρεση το ΑΚΕΛ που στηρίζει «προσεκτικά», καθώς κρίνει το προσχέδιο που έχει δει το φως της δημοσιότητας «επαρκές για να προχωρήσουμε σε διαπραγματεύσεις», επισημαίνοντας ταυτόχρονα ότι θα εξαρτηθεί από τον ίδιο τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας εάν θα υπάρξει δυνατότητα για συλλογικότητα αποφεύγοντας «παλινδρομήσεις και αντιφάσεις». Ωστόσο οι αιχμές δεν έλειψαν, με τον γ.γ. του ΑΚΕΛ Άντρο Κυπριανού να διαμηνεύει «ότι το ΑΚΕΛ θα συμπεριφερθεί υπεύθυνα και ότι δεν πρόκειται να συμπεριφερθεί όπως κάποιοι άλλοι την προηγούμενη πενταετία». «Το προδιαγραφόμενο κοινό ανακοινωθέν υπολείπεται από τα κοινά ανακοινωθέντα Χριστόφια Ταλάτ και τη συμφωνία για την κυριαρχία» επεσήμανε, ο Άν. Κυπριανού τονίζοντας πως θα στηρίξει, ενώ παράλληλα κάλεσε τα κόμματα που

διαφωνούν «να πουν την εναλλακτική πρότασή τους». Το συμπολιτευόμενο ΔΗΚΟ του Νικόλα Παπαδόπουλου επιμένει πως πρόκειται για «επικίνδυνη και καταστροφική» απόφαση, με την οποία η τουρκοκυπριακή πλευρά επιτυγχάνει «σχεδόν όλες τις επιδιώξεις της» και απειλεί πως θα σπάσει τον κυβερνητικό συνασπισμό. Τα υπόλοιπα κόμματα διαφωνούν σε ηπιότερους τόνους. Στην Ελλάδα ο ΣΥΡΙΖΑ, με δήλωση της υπεύθυνης Εξωτερικής Πολιτικής Ρ. Δούρου υπενθύμισε πως «δίκαιη και βιώσιμη λύση του Κυπριακού σημαίνει να μπει τέλος στην τουρκική κατοχή και να δημιουργηθεί μια δικοινοτική - διζωνική ομοσπονδία με μία ιθαγένεια, μία κυριαρχία, μία διεθνή προσωπικότητα, χωρίς ξένη στρατιωτική παρουσία». Οι ΑΝ.ΕΛΛ. είναι κάθετα αρνητικοί. Το ΚΚΕ μιλά για «δεύτερο σχέδιο Ανάν» και για ανακοινωθέν που θα «αναφέρεται σε δύο συνιστώντα κράτη. Η ΔΗΜ.ΑΡ. από την πλευρά της καλωσορίζει -με δήλωση του εκπροσώπου Τύπου Χρήστου Μαχαίρατην εξέλιξη κάνοντας λόγο για «παράθυρο ελπίδας».

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΑΡΘΡΑ

Ποιοί και πώς θα βάλουν τη μηχανή μπροστά; ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΧΡΗΣΤΟΥ

Για να μπορέσει κανείς να ανταποκριθεί στο τιτάνιο έργο της οικονομικής ανασυγκρότησης αυτής της χώρας, όση βούληση και αν διαθέτει, αν δεν γνωρίζει πολύ καλά τι έχει γίνει και πώς αυτό αντιμετωπίζεται, και μάλιστα όσο πιο γρήγορα γίνεται, θα κάνει μια τρύπα στο νερό. Το κόστος της τρύπας γι’ αυτόν που θα την κάνει δεν είναι τίποτα μπροστά στην γενική καταστροφή. Λένε συχνά τα στελέχη του οικονομικού επιτελείου του ΣΥΡΙΖΑ πως η διατροφική αλυσίδα στην Ελλάδα μπορεί να διαπρέψει τόσο στην εγχώρια αγορά όσο και στις πιο δύσκολες και ανταγωνιστικές διεθνώς. Πρέπει -λένε- να αξιολογήσουμε και να αξιοποιήσουμε τα συγκριτικά μας πλεονεκτήματα. Σωστό, ολόσωστο. Το έλεγε και ο ΓΑΠ, αλλά είχε μαύρα μεσάνυχτα για το πώς αυτό γίνεται και ποιοι μπορούν να το φέρουν σε πέρας. ΑΣ ΠΑΡΟΥΜΕ για νέο παράδειγμα (μετά την περίπτωση της ναυπηγικής βιομηχανίας) τον κλάδο της ιχθυοκαλλιέργειας, που είναι ο μεγαλύτερος στην Ευρώπη (με επενδύσεις 800 εκατομμυρίων ευρώ). Σήμερα βρίσκεται στην επικαιρότητα λόγω της οικονομικής κρίσης που αντιμετωπίζουν οι τρεις μεγάλες εταιρείες που ελέγχουν το 60% της εγ-

χωρίου παραγωγής, η οποία σε ποσοστό 72% εξάγεται! Χωρίς η χώρα να διαθέτει επενδυτική αναπτυξιακή τράπεζα, το ιδιωτικό χρηματοπιστωτικό σύστημα έχει στραγγαλίσει τις επιχειρήσεις, έχει περιορίσει μέχρι ασφυξίας τη ρευστότητα, ενώ τα επιτόκια είναι ληστρικά. Με λίγα λόγια οι τρεις μεγάλες εταιρείες (και όχι μόνο) κινδυνεύουν να περάσουν στα χέρια των τραπεζών, και κυρίως της Εθνικής, οι οποίες, αν και τυπικά υπό κρατικό έλεγχο, κινούνται χωρίς καμιά συναίσθηση του μελλοντικού οικονομικού σχεδιασμού και των αναγκών της χώρας. ΟΙ ΙΔΙΩΤΕΣ μέτοχοι δεν έχουν καμία ευθύνη; Είναι αδύνατον να μην έχουν. Πρέπει όμως όλοι να γνωρίζουν ότι αυτός ο κλάδος είναι ιδιαίτερα ευαίσθητος και ένα ατύχημα από λάθος στη διατροφική σύνθεση και ποιότητα των τροφών μπορεί να εξαφανίσει μεγάλα τμήματα της παραγωγής και να οδηγήσει τις εταιρείες σε ασφυξία. Σήμερα, στην παραγωγή τσιπούρας και λαβρακίου η Ελλάδα είναι η πρώτη παραγωγός στην Ευρώπη με την Τουρκία να έχει μπει δυναμικά στο παιχνίδι και να ακολουθεί. ΠΡΙΝ από 20 χρόνια, αυτός ο κλάδος στην Ελλάδα ήταν σε μεγάλο βαθμό εντάσεως εργασίας, καθώς αγοράζοντας γόνο από την Ιταλία αποστολή του ήταν να τον μεγαλώνει και να ρίχνει τα ψαράκια στον κλοβό για

να μεγαλώσουν. Σήμερα ο κλάδος είναι περισσότερο εντάσεως κεφαλαίου, με εντυπωσιακή ανάπτυξη στην έρευνα και την παραγωγή γόνου και νέων καλλιεργειών. Σε εντυπωσιακά μεγάλο ποσοστό παράγει ιχθυοτροφές αιχμής. Από την οικογένεια των σπαροειδών πέρα από την τσιπούρα και το λαβράκι, συνεχίζονται οι έρευνες για τη βελτίωση της παραγωγής στο λιθρίνι και το φαγκρί, που δεν... λένε να αποκτήσουν τις φυσικές ροζ αποχρώσεις τους, καθώς και στον δύσκολο σαργό. Η μετακίνηση της παραγωγής στην ανατολική πλευρά του Αιγαίου έχει δείξει πως υπάρχουν σημάδια βελτίωσης. ΑΛΛΑ τι να τα κάνεις όλα αυτά όταν η κρατική γραφειοκρατία (χρόνια τώρα), αντί να βοηθάει καθορίζοντας και τους κανόνες, έχει γίνει το μεγαλύτερο εμπόδιο στην οικονομική ανάπτυξη. Ένας κλάδος όπως οι ιχθυοκαλλιέργειες, που έδειξε τον δυναμισμό του από το 1985, απέκτησε χωροταξικό σχεδιασμό μόλις πριν από τρία χρόνια, το 2011! Για έκδοση νέας άδειας, ο μέσος όρος αναμονής είναι τρία χρόνια! Ερώτηση: Ποιος καλόπιστος επιχειρηματίας και ποιος ξένος εταίρος ή συνεργάτης του, θα επένδυαν κάτω από αυτές τις συνθήκες; Ποιοί από μια αριστερή κυβέρνηση είναι σε θέση να κατανοήσουν τα προβλήματα και τις υποχρεώσεις για την αξιοποίηση αυτού του κλάδου, που χάρη και στα φυσικά υδροβιολογικά πλεονεκτήματα (ηλιο-

Ένας από τους δυναμικότερους κλάδους της διατροφικής αλυσίδας, οι ιχθυοκαλλιέργειες, με εξαγωγές που αγγίζουν το 72% της παραγωγής, έπεσε στο δόκανο των τραπεζών! Μας νοιάζει;

φάνεια, φθηνή παραγωγή φυτοπλαγκτόν κ.ά.) των ελληνικών θαλασσών μπορεί να φτάσει σε εντυπωσιακά επίπεδα παραγωγικότητας και εισαγωγής συναλλάγματος; ΣΤΗΝ έρευνα που έκανα θέλησα να ρωτήσω, καθώς η χωροταξία των ακτογραμμών και των προστατευόμενων κόλπων δεν είναι απεριόριστη και φυσικά η ανάπτυξη δεν πρέπει να καταστρέφει το φυσικό περιβάλλον και την τουριστική αξιοποίηση των τοπίων, αν υπάρχουν περιθώρια μεγάλων ποσοτήτων παραγωγής σε ειδικές θάλασσες, όπως για παράδειγμα ο Αμβρακικός κόλπος. Μέχρι σήμερα στο βάθος του κόλπου υπάρχουν δύο αποθηκευτικοί χώροι πετρελαίου (!) στους οποίους σχετικά

μικρά πετρελαιοφόρα μεταφέρουν το καύσιμο προς αποθήκευση. Αν γίνει ατύχημα; Εκτός αυτού, όλες σχεδόν οι αγροτικές καλλιέργειες ρυπαίνουν τον κόλπο με τα φυτοφάρμακα που χρησιμοποιούν. Νέο ερώτημα: Ποιος θα σχεδιάζει την αξιοποίηση αυτού του θαλάσσιου κομματιού στο οποίο ζει μια από τις πλέον νόστιμες γαρίδες στον κόσμο (και πιάνει σημαντικά μεγάλη τιμή πώλησης) και μπορεί με την παραγόμενη ποσότητα να θρέψει όλη την Ευρώπη; Ποιος θα πείσει τις παραγωγικές τάξεις να γυρίσουν σε βιολογικές καλλιέργειες; Πώς θα ενώσει δυνάμεις σε ιδιωτικές συνεταιριστικές οργανώσεις, ποιος θα δημιουργήσει ιχθυογεννητικά ερευνητικά κέντρα και νέα σύγχρονα τμήματα στα πανεπιστήμια; ΟΣΟ και να τσακώνονται οι ιδεολογικές τάσεις (!) για τον σοσιαλισμό που καθένας έχει στο κεφάλι του, χωρίς να νοιάζεται για τις απαιτήσεις και τις γνώμες των ψηφοφόρων, αν δεν είναι σε θέση να βρουν από την κοινωνία τις δυνάμεις εκείνες για να βάλουν γρήγορα τη μηχανή να δουλέψει, ώστε να παραχθεί ο αναγκαίος εθνικός πλούτος που θα δώσει το δικαίωμα και τη δυνατότητα να ασκήσεις κοινωνική πολιτική και να σταματήσεις την ανθρωπιστική κρίση, η κυβέρνηση της Αριστεράς δεν θα προλάβει να πετύχει στη σημαντικότερη αποστολή της νεότερης Ιστορίας. dchristou52@gmail.com

Γιατί ο Χάμπερμας τα έψαλε στο SPD ΤΗΣ ΚΑΚΗΣ ΜΠΑΛΗ

Η ηγεσία της γερμανικής σοσιαλδημοκρατίας είναι προς το παρόν πανευτυχής που οι πρώτοι μήνες της κυβέρνησης μεγάλου συνασπισμού με την Άνγκελα Μέρκελ σφραγίζονται από τα δικά της θέματα - κατώτατο μεροκάματο, σύνταξη στα 63 για όσους άρχισαν να δουλεύουν στα 18, διπλή υπηκοότητα για τα παιδιά των μεταναστών. Αλλά όσο πλησιάζουν οι ευρωεκλογές, αφενός γίνεται εμφανής στους ψηφοφόρους η γύμνια της στην ευρωπαϊκή πολιτική, αφετέρου η άνευ όρων παράδοσή της στη Μέρκελ σ’ αυτόν τον τομέα διχάζει τα μέλη της. Η επίσημη ευρωπαϊκή γραμμή του SPD προεκλογικά, αυτή που διατύπωνε ο υποψήφιος καγκελάριος Περ Στάινμπρικ, ήταν με δυο λόγια: «πάμε σε μια πολιτική ένωση, με εναρμονισμένη δημοσιονομική και οικονομική πολιτική, με αμοιβαιοποίηση του χρέους και με ευρωομόλογα». Από τη γραμμή αυτή δεν απέμεινε τί-

ποτε. Εξαφανίστηκε από το προσκήνιο μαζί με τον ηττημένο Στάινμπρικ. Γι’ αυτό και ήταν τουλάχιστον θαρραλέα, αν όχι μαζοχιστική, η πρόσκληση που έστειλε το SPD στον Γερμανό φιλόσοφο Γιούργκεν Χάμπερμας να τους μιλήσει στην πρώτη συνδιάσκεψη που οργάνωσαν στο Πότσνταμ για την ευρωπαϊκή πολιτική. Ο Χάμπερμας ποτέ δεν χάιδευε τα αυτιά της σοσιαλδημοκρατίας, αλλά και ποτέ άλλοτε δεν ήταν τόσο σκληρός μαζί της, κυρίως επειδή το SPD δεν τόλμησε μια αλλαγή πολιτικής στη διαχείριση της κρίσης. Ήταν σαν να τους σήκωσε έναν καθρέφτη, και να τους ανάγκασε να δουν ότι έγιναν αυτό που κατηγορούσαν: ότι σήμερα αποτελούν εταίρο αυτής της πολιτικής που «εκμεταλλεύεται την ημι-ηγεμονική θέση της Γερμανίας στην Ευρώπη», που έχει οδηγήσει στον «πολιτικό εξευτελισμό ολόκληρων λαών» και στην «καταστροφή ολόκληρων γενιών και περιοχών», και, το χειρότερο, που «όχι μόνο δεν α-

Ο Χάμπερμας ποτέ δεν χάιδευε τα αυτιά της σοσιαλδημοκρατίας, αλλά και ποτέ άλλοτε δεν ήταν τόσο σκληρός μαζί της

ντιμετωπίζει τα αίτια που προκάλεσαν κρίση, αλλά κρύβει και τον κίνδυνο να πάμε σε μια γερμανική Ευρώπη». Πολλά από τα μέλη του κόμματος συμμερίζονται την κριτική του Χάμπερμας, όχι όμως και ο πρόεδρος και νυν αντικαγκελάριος Ζίγκμαρ

Γκάμπριελ. Ο Γκάμπριελ ποτέ δεν ενδιαφερόταν ιδιαίτερα για τα ευρωπαϊκά ούτε έδωσε μάχη κατά τη διάρκεια των ατελείωτων διαπραγματεύσεων για την κυβερνητική συμφωνία με τη Μέρκελ για μια άλλη πολιτική διαχείρισης της ευρωκρίσης. Φρόντισε,

μάλιστα, ως... ιππότης να υπερασπιστεί την πολιτική της καγκελαρίου και νυν και δική του- έναντι της κριτικής του Χάμπερμας και να υποστηρίξει ότι φέρνει ήδη αποτελέσματα. Εάν, μάλιστα, κάποιοι στην Ελλάδα περιμένουν στήριξη από τον Γκάμπριελ - ή από τον εκλεκτό του για την προεδρία της Κομισιόν, νυν πρόεδρο της Ευρωβουλής, Μάρτιν Σουλτς- καλούνται να χάσουν τις ψευδαισθήσεις τους. Η άποψη του Γκάμπριελ για την Ελλάδα είναι σαφής και την είχε διατυπώσει πρώτη φορά το καλοκαίρι του 2012. «Η Ελλάδα είναι μια χώρα της αρμοδιότητας της Παγκόσμιας Τράπεζας κι όχι του ΔΝΤ», επανέλαβε και από το Πότσνταμ, όπερ εστί μεθερμηνευόμενον, μια χώρα τριτοκοσμική, δίχως κρατικές δομές. Και πρόσθεσε το παλιό τροπάριο, ότι η Ελλάδα μπήκε στην ΟΝΕ από το παράθυρο. Χωρίς να θυμίσει ότι αυτό έγινε με την ευλογία της τότε γερμανικής κυβέρνησης, στην οποία ήταν υπουργός.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΘΑΝΑΣΗΣ ΘΕΟΧΑΡΟΠΟΥΛΟΣ, γραμματέας Κ.Ε. της ΔΗΜ.ΑΡ.

Σήμερα δεν υπάρχουν δυνατότητες συνεργασίας με τον ΣΥΡΙΖΑ Κεντρική επιδίωξη της ΔΗΜ.ΑΡ. είναι η δημιουργία ενός προοδευτικού πόλου που θα μπορέσει να διαδραματίσει καταλυτικό ρόλο, σημειώνει στην «Αυγή» της Κυριακής ο νέος γραμματέας της Κ.Ε. του κόμματος, Θανάσης Θεοχαρόπουλος. Τονίζει δε ότι αυτή η «προοδευτική συμπαράταξη» δεν θα περιοριστεί σε αριθμητικό στήριγμα της εκάστοτε πλειοψηφίας και, αφού ασκεί κριτική στον ΣΥΡΙΖΑ, υπογραμμίζει ότι με τα σημερινά δεδομένα δεν υπάρχουν κοινή προγραμματική βάση και δυνατότητες συνεργασίας. Παράλληλα απορρίπτει το ενδεχόμενο συνεργασίας με τους «58» και αναφορικά με τις εθνικές εκλογές, ενώ σχετικά με στελέχη της μειοψηφίας που τους στηρίζουν ενεργά αναφέρει ότι δεν μπορούν να παραμένουν στη ΔΗΜ.ΑΡ. Ακόμα ο Θ. Θεοχαρόπουλος σημειώνει πως, αν δεν υπάρξει αλλαγή πολιτικής σε προοδευτική κατεύθυνση, τότε η σημερινή αδιέξοδη πολιτική θα οδηγήσει σε εκλογές εντός του 2014. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΝΙΚΟ ΛΙΟΝΑΚΗ

Η ΔΗΜ.ΑΡ. ως πολιτική δύναμη στοχεύει σε κυβερνητικές συνεργασίες. Άλλωστε το μότο της στις εκλογές του 2012 ήταν «εντολή για λύση». Δεδομένου ότι έχετε απορρίψει κατηγορηματικά τον πόλο του Αντ. Σαμαρά και της Ν.Δ., θα μπορούσε η ΔΗΜ.ΑΡ. να συνεργαστεί κυβερνητικά ή να στηρίξει τον πόλο που διαμορφώνεται γύρω από τον ΣΥΡΙΖΑ; Επιδίωξή μας είναι η ΔΗΜ.ΑΡ. με την προοδευτική συμπαράταξή της να αποκτήσει ισχυρό ρεύμα μέσα στην κοινωνία και ταυτόχρονα να παρουσιάσει μια εναλλακτική πρόταση. Ο προοδευτικός πόλος θα αποτελέσει δύναμη προοπτικής και θα επιδιώξει να διαδραματίσει καταλυτικό ρόλο στη νέα πορεία της χώρας. Δεν θα περιοριστεί σε έναν συμπληρωματικό ρόλο προς τις άλλες δυνάμεις ή σε ένα εκλογικό αριθμητικό στήριγμα της εκάστοτε πλειοψηφίας. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει έναν διαφορετικό λόγο, ανάλογα με το κοινό που απευθύνεται κάθε φορά, και αγνοεί την ανάγκη μεγάλων αλλαγών και μεταρρυθμίσεων. Δεν μπορεί να απαλλαγεί από τη λογική των εύκολων λύσεων και από παρωχημένες ιδέες και η πολιτική του πρόταση εμπεριέχει τον κίνδυνο της απομόνωσης της χώρας από το ευρωπαϊκό γίγνεσθαι. Με αυτά τα δεδομένα σήμερα δεν υπάρχει κοινή προγραμματική βάση και δεν υπάρχουν δυνατότητες συνεργασίας. Τι χαρακτηριστικά θα έχει το ευρωψηφοδέλτιο του κόμματος; Εξετάζεται η περίπτωση να τεθεί επικεφαλής του ευρωψηφοδελτίου ο Φώτης Κουβέλης; Δεν εξετάζεται η περίπτωση στην οποία αναφέρεστε, ενώ

πρόσφατα η Κεντρική Επιτροπή της ΔΗΜ.ΑΡ. αποφάσισε τις δημοκρατικές διαδικασίες που θα ακολουθηθούν για τη συγκρότηση του ευρωψηφοδελτίου. Επιδίωξη είναι το ευρωψηφοδέλτιο να εκφράζει τον χώρο της ανανεωτικής Αριστεράς, του δημοκρατικού σοσιαλισμού, της πολιτικής οικολογίας και του προοδευτικού κέντρου. Στις εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στόχος μας είναι να δημιουργηθεί ένα ισχυρό ρεύμα, το οποίο θα υπερασπίζεται την κοινωνία χωρίς λαϊκισμό και θα αγωνίζεται για μια προοδευτική στροφή με εμβάθυνση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Αποκλείεται συνεργασία με τους «58» στις εθνικές εκλογές, εφόσον δεν έχει προηγηθεί στις ευρωεκλογές; Η πολιτική πρόταση της ΔΗΜ.ΑΡ. είναι η δημιουργία μίας προοδευτικής συμπαράταξης και η ανασυγκρότηση του χώρου του δημοκρατικού σοσιαλισμού. Ο χώρος όμως αυτός πρέπει να έχει πολιτικό περιεχόμενο και γι’ αυτό δεν μπορεί να συναινεί στις σημερινές συντηρητικές κυβερνητικές πολιτικές. Αντίθετα, η κίνηση των «58» δεν ασκεί καμία κριτική και το ΠΑΣΟΚ, που στηρίζει την κίνηση αυτή, συναινεί σήμερα πλήρως, στις πολιτικές αυτές. Μία τέτοια επιλογή συνεργασίας θα στερούσε τη βιωσιμότητα και τη μακροπρόθεσμη στρατηγική που είναι απαραίτητα στοιχεία του εγχειρήματος συγκρότησης της προοδευτικής συμπαράταξης και συνεπώς δεν είναι εφικτή. Καλείτε τα στελέχη που στηρίζουν τους «58» να αναλάβουν τις ευθύνες τους, διότι «υπονομεύουν» το πολιτικό σχέδιο του κόμματος. Δεδομένου ότι «δεν υπάρχουν

διαγραφές στη ΔΗΜ.ΑΡ.», θεωρείτε αυτά τα στελέχη εκτός κομματικού σχεδιασμού; Στο πρόσφατο συνέδριό μας αναπτύχθηκαν όλες οι απόψεις για την πορεία του κόμματος και συλλογικά πλέον έχουμε τις θέσεις της Δημοκρατικής Αριστεράς. Τα στελέχη που εξέφρασαν μία διαφορετική άποψη συμμετέχουν στην Εκτελεστική Επιτροπή και στην Κεντρική Επιτροπή και έχουν αναλάβει κρίσιμους τομείς πολιτικής, καθώς επιδίωξή μας είναι οι συνθέσεις σε όλα τα επίπεδα. Σε αυτό το πλαίσιο λοιπόν καλούμε όλα τα μέλη και τους φίλους του κόμματος να συμβάλουν θετικά στην υλοποίηση των αποφάσεων του συνεδρίου που ελήφθησαν με πολύ μεγάλη πλειοψηφία και αποτελούν δεσμεύσεις όλων. Είναι ορθή η επισήμανσή σας ότι στη ΔΗΜ.ΑΡ. δεν υπάρχουν διαγραφές. Είναι όμως ξεκάθαρο ότι δεν μπορεί ένα στέλεχος της ΔΗΜ.ΑΡ. να υποστηρίζει ένα άλλο πολιτικό σχέδιο που θα εκφραστεί και με άλλο ευρωψηφοδέλτιο και ταυτόχρονα να παραμένει στη ΔΗΜ.ΑΡ., που στις ευρωεκλογές κατεβαίνει με το δικό της ευρωψηφοδέλτιο. Συνεπώς πρέπει τα στελέχη αυτά να πάρουν τις αποφάσεις τους και να κάνουν τις επιλογές τους. Όμως, το τονίζω, πρόκειται για μεμονωμένες περιπτώσεις. Σε πρόσφατη εκδήλωση των Γερμανών Σοσιαλδημοκρατών ο Γερμανός φιλόσοφος Γιούργκεν Χάμπερμας άσκησε δριμεία κριτική στην ηγεσία τους ότι ξέχασαν τις εξαγγελίες για αλλαγή της Ευρώπης. Δεν σας προβληματίζει αυτή η στροφή, δεδομένου ότι σκοπεύετε να ενταχθείτε στο Ευρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα; Η Δημοκρατική Αριστερά αποφάσισε τη συμμετοχή της στην ομάδα των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών με στόχο την αλλαγή της πολιτικής που εφαρμόζεται στην Ευρώπη. Στο πλαίσιο αυτό ο Γιούργκεν Χάμπερμας έχει δίκιο όταν αναφέρεται στο γεγονός ότι και οι Γερμανοί Σοσιαλδημοκράτες πρέπει να τηρήσουν τις προγραμματικές τους θέσεις για αλλαγή πολιτικής και κοινή αντιμετώπιση των χρεών των χωρών της Ευρωζώνης. Ο τρόπος διαχείρισης της κρίσης στην Ε.Ε. πρέπει να αντιμετωπίζει καλύτερα τα αίτια που την προκάλεσαν, να ενισχυθούν οι ευρωπαϊκοί θεσμοί και να υπάρξει εμβάθυνση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Με αυτές τις θέσεις προσερχόμαστε στην ομάδα των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών και με

Ο 35χρονος γραμματέας της Κ.Ε. της ΔΗΜ.ΑΡ. κατάγεται από τη Βέροια Ημαθίας και εντάχθηκε στο κόμμα κατά την ίδρυσή του, χωρίς να έχει προηγούμενη κομματική δράση. Είναι πτυχιούχος της Γεωπονικής Σχολής, κάτοχος μεταπτυχιακού διπλώματος στην ειδίκευση Αγροτικής Οικονομίας και διδάκτωρ Αγροτικής Οικονομίας στο ΑΠΘ, διετέλεσε μέλος του Τομέα Οικονομικής και Κοινωνικής Πολιτικής και μέλος της Συντονιστικής Γραμματείας του Αγροτικού Τμήματος της ΔΗΜ.ΑΡ. Επί τρικομματικής κυβέρνησης διετέλεσε ειδικός γραμματέας Κοινοτικών Πόρων και Υποδομών στο ΥΠΑΑΤ

κύριο στόχο την αύξηση της απασχόλησης και την επίτευξη της κοινωνικής συνοχής. Εξάλλου, στη συζήτηση στην οποία αναφέρεστε, και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και υποψήφιος στις ευρωεκλογές με τους Σοσιαλιστές και Δημοκράτες δεσμεύτηκε να δώσει μάχη για να μην υπάρξουν διαφορετικές ταχύτητες στην Ε.Ε., σημείο το οποίο μας βρίσκει σύμφωνους. Αρχικά είχατε αφήσει να εννοηθεί ότι θα μπορούσε η ΔΗΜ.ΑΡ. να στηρίξει την υποψηφιότητα του Αλέξη Τσίπρα για την προεδρία της Κομισιόν. Εν συνεχεία το απορρίψατε. Δεν υπάρχουν περιθώρια για το κόμμα σας να στηρίξει αυτή την υποψηφιότητα, με βάση μάλιστα ότι αυτή κερδίζει την υποστήριξη ευρύτερα αριστερών δυνάμεων και προσωπικοτήτων; Κατ’ αρχήν θα ήθελα να σημειώσω ότι δεν ισχύει η επισήμανσή σας, καθώς από την πρώτη στιγμή ανέφερα ότι η Δημοκρατική Αριστερά αποφάσισε ότι θα συμμετάσχει στην ομάδα των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών και συνεπώς δεν θα στηρίξει την υποψηφιότητα Τσίπρα. Η αναφορά σας έχει σχέση με ένα γενικότερο σχόλιο για τις υποψηφιότητες σε άλλα κόμματα του Ευρωκοινοβουλίου, στα οποία όμως δεν συμμετέχει και δεν θα στηρίξει η ΔΗΜ.ΑΡ. Η κυβέρνηση ψάχνει να πιαστεί από μια «λύση» για το χρέος για να «ισοφαρίσει» επικοινωνια-

κά, στρώνοντας παράλληλα χαλί για τρίτο Μνημόνιο που θα συνοδεύεται από νέες σκληρές απαιτήσεις. Ποια είναι η θέση σας απέναντι σε αυτές τις εξελίξεις; Πώς θα έπρεπε να αντιμετωπιστεί το ζήτημα του χρέους; Το θέμα της διαπραγμάτευσης του χρέους πρέπει να τεθεί άμεσα. Απαιτείται χρονική μετακίνηση ομολόγων, μείωση επιτοκίων και μια διαδικασία απομείωσης του χρέους, όχι όμως με μονομερείς ενέργειες. Το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής έχει δείξει τους τρόπους με τους οποίους θα μπορέσει το χρέος να γίνει βιώσιμο. Γιατί άραγε δεν αξιοποιούνται άμεσα τα αποτελέσματα της έκθεσης; Το οποιοδήποτε χρηματοδοτικό κενό μπορεί να καλυφθεί με τη μείωση του χρέους και άρα των ετήσιων επιβαρύνσεων, με βελτιώσεις στα έσοδα μέσω της καταπολέμησης της φοροδιαφυγής και με σημαντικές μειώσεις στις δαπάνες μέσω της καταπολέμησης της διαφθοράς. Πρέπει να διαμορφωθούν οι όροι και οι προϋποθέσεις ώστε να μη χρειαστούμε ως χώρα νέο πακέτο βοηθείας - δάνειο, γιατί αυτό θα σημαίνει νέο Μνημόνιο. Η επικοινωνιακή χρήση των όποιων στιγμιαίων λύσεων δεν μπορεί να συγκαλύψει τα αδιέξοδα των κυβερνητικών επιλογών. «Βλέπετε» εκλογές σύντομα; Η χώρα δεν χρειάζεται συνεχώς εκλογές, αυτό που χρειάζεται άμεσα είναι αλλαγή πολιτικής. Να υπάρξει τώρα διαπραγμάτευση για το χρέος ώστε να λυθεί το πρόβλημα του χρηματοδοτικού κενού. Νέα μέτρα δεν πρέπει να ληφθούν, δεν τα αντέχει η κοινωνία. Απαιτείται υλοποίηση εκτεταμένων δράσεων υποστήριξης των ανέργων. Να μην υπάρχει επιμονή σε αναποτελεσματικά μέτρα όπως η εξίσωση του φόρου πετρελαίου θέρμανσης και κίνησης. Είναι απαραίτητη η δημιουργία πλαισίου κοινωνικής προστασίας. Αυτή είναι η αλλαγή πολιτικής σε προοδευτική κατεύθυνση που απαιτείται για να μην οδηγηθούμε σε εκλογές. Αν η αλλαγή αυτή δεν συντελεστεί, τότε αυτή η ίδια αδιέξοδη πολιτική θα οδηγήσει σε εκλογές μέσα στο 2014.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

AΡΘΡΑ

Τελικά έχει πρόγραμμα ο ΣΥΡΙΖΑ ή δεν έχει; «Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει πρόγραμμα και, φυσικά, δεν διαθέτει πρόταση εξόδου από την κρίση»... Πρόκειται για τον πάγιο ισχυρισμό των κομμάτων της συγκυβέρνησης. Πρόκειται για τη βάση της κυβερνητικής προπαγάνδας. Πάνω σ’ αυτήν στηρίζονται, εδώ και τριάμισι χρόνια, όλοι όσοι επιχειρούν να αποδομήσουν το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης και να ψαλιδίσουν την επιρροή του. Και δεν είναι λίγοι, κάθε άλλο. Οι «άλλοι» μάλιστα, οι πέραν των κομματικών πολέμιοι του ΣΥΡΙΖΑ, είναι πολύ πιο επίμονοι, πιο φανατικοί, πιο παθιαΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ σμένοι. Όποιος αμφιβάλλει ας παραΠΑΪΚΟΥ κολουθήσει τα τηλεοπτικά δελτία των 8 (ή και των 9) και θα καταλάβει...

«Οι προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ είναι επικίνδυνες. Θα οδηγήσουν στην έξοδο της χώρας από την Ευρωζώνη, και τον λαό σε περιπέτειες»... Πρόκειται για τον άλλο ισχυρισμό της κυβερνητικής προπαγάνδας. Που κι αυτός διακινείται, παράλληλα με τον πρώτο, με την ίδια επιμονή, εδώ και τριάμισι χρόνια κι αυτός. Όμως, τελικά, τι από τα δύο ισχύει; Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει πρόγραμμα; Ή έχει και αυτό είναι επικίνδυνο; Γιατί να ισχύουν και τα δύο ταυτοχρόνως, κομμάτι δύσκολο. Το πράγμα είναι μάλλον απλό. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει και παραέχει πρόγραμμα. Όμως αυτό το

πρόγραμμα δεν αρέσει στους αντιπάλους του. Φυσικό, κατανοητό, λογικό και νόμιμο. Να ξέρουμε όμως τι λέμε. Το ζήτημα, αυτό που οδηγεί στην καταφανή αντίφαση, έχει, φυσικά, την εξήγησή του. Οι οπαδοί της εφαρμοζόμενης σήμερα πολιτικής και οι απολογητές της πασχίζουν με νύχια και με δόντια να δείξουν πως άλλη λύση από την «τρέχουσα» δεν υπάρχει. Πρόκειται για τη λογική του μνημονιακού μονόδρομου, όπως την ξέρουμε, όπως τη ζούμε. Είναι γι’ αυτό ακριβώς που την όποια άλλη πρόταση την καταδικάζουν σε... α-

ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΚΙΜΠΟΥΡΟΠΟΥΛΟΥ

Αν τους επόμενους δύο μήνες επιβεβαιωθούν οι πληροφορίες που φέρουν το ευρωπαϊκό διευθυντήριο έτοιμο για μια ακόμη «γενναιόδωρη» αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, αυτό θα σημαίνει ότι οι δανειστές δεν έχουν άλλη λύση από το να στηρίξουν μέχρις εσχάτων τη σημερινή συγκυβέρνηση Ν.Δ. - ΠΑΣΟΚ. Έχουν την πολυτέλεια να τσεκάρουν σχετικά ανώδυνα την «επένδυσή» τους, στις διπλές εκλογές του Μαΐου. Ανώδυνα, από την άποψη ότι δεν διακυβεύεται η διακυβέρνηση, εκτός αν το βάρος της ήττας των δύο κομμάτων είναι τόσο μεγάλο, ώστε η μη προσφυγή σε πρόωρες εθνικές εκλογές να ισοδυναμεί με πραξικόπημα. Εν ολίγοις, μαζί με τις επιδόσεις των εφεδρειών που θα δοκιμάσουν την τύχη τους (οι 58 κ.ά.), από τις κάλπες του Μαΐου θα προκύψει συμπέρασμα για το αν το ευρωδιευθυντήριο και η εγχώρια ελίτ διαθέτουν κυβερνητική λύση ή όχι. Όπως έχουμε επισημάνει κι άλλες φορές από αυτές τις σελίδες, η ρευστοποίηση του πολιτικού συστήματος τη μνημονιακή τετραετία έχει δημιουργήσει έναν ατελή ακόμη διπολισμό. Ατελή όχι μόνο μαθηματικά, με βάση τα δημοσκοπικά ποσοστά που συγκεντρώνουν ΣΥΡΙΖΑ και Ν.Δ., αλλά και από τη σκοπιά των στρατηγικών διακυβευμάτων που κάθε πόλος προβάλλει. Η Ν.Δ. έχει ξεκαθαρίσει ήδη ότι στις εκλογές του Μαΐου θα θέσει και πάλι στο επίκεντρο το δίλημμα «ναι ή όχι στην Ευρώπη». Αυτό θολώνει το τοπίο, καθώς και ο ΣΥΡΙΖΑ α-

νυπαρξία. Δεν τους φτάνει να πουν ότι διαφωνούν μ’ αυτήν, δεν περιορίζονται στην κατάδειξη των αδύνατων σημείων της. Υποστηρίζουν πως δεν υπάρχει και ξεμπερδεύουν. Ή, τουλάχιστον, έτσι νομίζουν...

Αμετανόητοι... Κι όμως, η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ, όπως αυτή διατυπώθηκε ήδη από το καλοκαίρι του 2012, όχι και τόσο ακριβής και σαφής είναι αλήθεια στην αρχή, σαφέστερη και ακριβέστερη σήμερα, έχει δικαιωθεί σχεδόν καθ’ όλη της την έκταση. Και τούτο όχι μόνο αρνητικά, επειδή δηλαδή η εφαρμοζόμενη σήμερα πολιτική έχει οδηγήσει στον κακό χαμό. Ούτε μόνο επειδή σκέλη του προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ έχουν κατά καιρούς υιοθετηθεί από σπουδαίους Έλληνες και ξένους διανοητές ή ακόμη και από μεγάλα ευρωπαϊκά κόμματα. Ούτε καν μετά την ομολογία του ΔΝΤ για το μοιραίο λάθος των μνημονιακών λογαριασμών, αυτό που οδήγησε στο υφεσιακό ναδίρ. Αλλά κι επειδή η βάση της επιχειρηματολογίας του ΣΥΡΙΖΑ υποστηρίχθηκε («ομολογήθηκε» θα ήταν σωστότερο να πούμε) από κεντρικούς Ευρωπαίους «θεσμικούς» παράγοντες, από τον Ζαν Κλοντ Γιούνκερ ως τον Βόλ-

φγκανγκ Σόιμπλε, αλλά και από την ίδια την Άνγκελα Μέρκελ. Όταν έφτασαν να πουν (λίαν οψίμως, είναι αλήθεια) πως τυχόν έξοδος της Ελλάδας από την Ευρωζώνη θα οδηγούσε σε κατάρρευση ολόκληρο το οικοδόμημα. Κι όμως, τίποτε απ’ όλα αυτά δεν στάθηκε ικανό να πείσει τους εγχώριους προπαγανδιστές της τροϊκανής πολιτικής ν’ αλλάξουν τροπάρι. Επιμένουν και σήμερα στη λογική της μόνης λύσης, στη λογική του μονόδρομου. Οποιαδήποτε άλλη πρόταση απλώς δεν υπάρχει. Η άλλη κεντρική αιχμή της πλούσιας μυθολογίας της κυβερνητικής προπαγάνδας εδράζεται στον ισχυρισμό πως ο ΣΥΡΙΖΑ είναι οπαδός της στασιμότητας. Πως δεν θέλει ν’ αλλάξει τίποτα. Πως θεμελιώδες στοιχείο του οράματός του είναι η επιστροφή στα δεδομένα του 2009 και πιο πίσω. Στα νοσηρά δεδομένα του 2009, αυτά που οδήγησαν στην καταστροφή. Πέρα από το αυτόχρημα γελοίο του ισχυρισμού πως ένα κόμμα της Αριστεράς μπορεί να είναι οπαδός της στασιμότητας. Πέρα κι από την ακόμη γελοιωδέστερη εικόνα, αυτήν στο κάδρο της οποίας ο Αντώνης Σαμαράς χαρακτηρίζει την Αριστε-

Διεύρυνση προς τα κάτω πό την πλευρά του επιδιώκει να τονίζει συστηματικά το ευρωπαϊκό του στίγμα, έστω και εναλλακτικό. Έτσι κι αλλιώς, δημιουργείται ένα πεδίο επικάλυψης που προκαλεί συγχύσεις για τις πραγματικές διαχωριστικές γραμμές. Απέναντι στο τοπίο του ατελούς διπολισμού υπάρχει μια πραγματικά αχαρτογράφητη κοινή γνώμη. Η δημοσκοπική υπεροχή του ΣΥΡΙΖΑ είναι πια αδιαμφισβήτητη, αλλά αντισταθμίζεται από την επίσης σταθερή καταγραφή μιας μεγάλης ομάδας πολιτών που επιμένουν στη σιωπή τους. Ο ΣΥΡΙΖΑ, εξ όσων έχουμε αντιληφθεί, επιχειρεί να συγκινήσει την «ομάδα της σιωπής» με την τακτική της «αμφίπλευρης διεύρυνσης». Θεμιτό και κατανοητό για αξιωματική αντιπολίτευση που ζητεί από τους πολίτες ψήφο διακυβέρνησης. Ωστόσο, η αμφίπλευρη διεύρυνση είναι μια διεργασία που αφορά παράγοντες και πρόσωπα εξοικειωμένους με το πολιτικό παιχνίδι. Επαγγελματίες και ερασιτέχνες της πολιτικής. Το παιχνίδι των μεταγραφών, των διεισδύσεων και των μεταπηδήσεων, στο οποίο επιδίδεται εξαντλητικά, αλλά με άθλια αποτελέσματα και το μνημονιακό μπλοκ, θα είχε νόημα σε μια εποχή που η πολιτική και οι πολιτικοί ακόμη γοήτευαν την κοινή γνώμη. Βρισκόμαστε στον αντίποδα αυτής της κουλτούρας. Διανύουμε περίοδο χαμηλών έως και μηδενικών προσδοκιών από την πολιτική. Κι όχι άδικα. Το πρόβλημα, λοιπόν, με τις διευρύνσεις στα δεξιά και αριστερά του πολιτικού φάσματος για ένα κόμμα εξουσίας -πολύ περισσότερο για έ-

να κόμμα της Αριστεράς- είναι ότι εξαντλούνται σε μια στενή, κουρασμένη και συχνά εκτεθειμένη ελίτ προσώπων και ομάδων. Δύσκολα μπορείς να φτιάξεις το πραγματικά νέο για το οποίο διψά η κοινωνία με ρετάλια του παρελθόντος. Αυτό έπαθαν κι οι 58, παρά την ολόθερμη υποστήριξή τους από το «σύστημα». Και, εν πάση περιπτώσει, το πόσοι πασόκοι, δημαρίτες, κουκουέδες, «αντάρτες» ή πεφωτισμένοι δεξιοί θα πλαισιώσουν την «κυβερνώσα Αριστερά» δεν απαντά στο πρόβλημα της σιωπηρής δύναμης που θα κρίνει την έκβαση της αναμέτρησης. Στη θέση της οριζόντιας πολιτικής διεύρυν-

Στη θέση της οριζόντιας πολιτικής διεύρυνσης η Αριστερά θα έπρεπε να βάλει μια κάθετη διεύρυνση. Μια ολόπλευρη διεύρυνση προς τα κοινωνικά στρώματα που έχουν πληγεί βάναυσα από τη βιαιότητα των Μνημονίων και της κρίσης.

ρά «δύναμη του χθες». Ποιος; Ο Σαμαράς του απόλυτου προχθές, με τη Ν.Δ. της εποχής των σπηλαίων. Αλλά από πού προκύπτει άραγε πως ο ΣΥΡΙΖΑ επιθυμεί την επιστροφή στα δεδομένα του 2009; Επειδή μήπως αντιδρά σε «νέες» επιλογές που καταδικάζουν τον λαό στην πλήρη ανέχεια και τον οδηγούν στην απόγνωση; Ή μήπως επειδή αντιτίθεται στην εκθεμελίωση των εργασιακών σχέσεων και των αντίστοιχων δικαιωμάτων; Αλλά πρόκειται προφανώς για την ίδια με την παραπάνω λογική. Τη λογική σύμφωνα με την οποία οτιδήποτε αμφισβητεί τις τρέχουσες επιλογές ή είναι οπισθοδρομικό και επικίνδυνο ή δεν υπάρχει. Ο ΣΥΡΙΖΑ λοιπόν έχει και παραέχει πρόγραμμα, έχει και παραέχει πρόταση εξόδου από την κρίση. Εμπεριέχει άραγε κάποια ρίσκα αυτή η πρόταση; Ίσως. Όμως οι Έλληνες πολίτες έχουν σήμερα να επιλέξουν ανάμεσα στις «βεβαιότητες» της εφαρμοζόμενης κυβερνητικής πολιτικής. Αυτές τις «βεβαιότητες» που οδηγούν στην πρωτοφανή στην έκτασή της ανθρωπιστική κρίση. Και στα «ρίσκα» της πρότασης του ΣΥΡΙΖΑ. Στα οποία, όμως, σε κάθε περίπτωση, διακρίνεται η ελπίδα...

σης η Αριστερά θα έπρεπε να βάλει μια κάθετη διεύρυνση. Μια ολόπλευρη διεύρυνση προς τα κοινωνικά στρώματα που έχουν πληγεί βάναυσα από τη βιαιότητα των Μνημονίων και της κρίσης. Και κυρίως μια διεύρυνση προς τα κάτω, προς τα φτωχότερα, τα πιο αδύναμα και σιωπηλά θύματα της καταστροφής. Προς τους αόρατους ανέργους, προς τη γενιά των 400 ευρώ, τους απλήρωτους εργαζόμενους, τους κατεστραμμένους μικρομεσαίους, τους νέους που ψάχνουν «ευκαιρίες» μετανάστευσης. Υπάρχει τόσο άφθονο και τόσο εκρηκτικό κοινωνικό υλικό τριγύρω μας, τόσοι άνθρωποι που περιμένουν να πουν τον πόνο τους, ν’ ακούσουν ένα λόγο παρηγοριάς, ν’ αποκτήσουν προσδοκίες, που καθιστούν όλα τ’ άλλα σπατάλη δυνάμεων. Εξάλλου, μια διεύρυνση προς τα κάτω μπορεί να έχει και ευεργετικό, παιδαγωγικό χαρακτήρα για την Aριστερά και τους ανθρώπους της, που υπόσχονται να κάνουν τα μνημόνια ιστορία. Η επαφή με γήινους, βασανισμένους, θυμωμένους ανθρώπους μπορεί να δώσει απαντήσεις συχνά πιο στέρεες και ρεαλιστικές από τα προγράμματα του «κομματικού εργαστηρίου». Το αντίστροφο, άλλωστε, είναι η αιτία της δρομολογημένης αποσύνθεσης των μνημονιακών κομμάτων. Κλεισμένοι στις γυάλες τους, συνηθισμένοι να συναναστρέφονται αποκλειστικά με τους ελαχίστους ικανοποιημένους, γοητευμένοι από τις κολακείες των αυλικών τους, συγκλονισμένοι από τη μεγαλοφυΐα της σκέψης τους και την ορθότητα των επιλογών τους, δεν πήραν είδηση για πότε μετέτρεψαν τη δικομματική κληρονομιά του 85% σε έναν ισχνό ερειπιώνα του 25%, και αν...

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΜΑΝΟΛΗ Γ. ΔΡΕΤΤΑΚΗ*

Σ’ ένα άρθρο του με τίτλο «Εθνική κυριαρχία στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης» ο ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών Θεόδωρος Κουλουμπής ανατρέχει στη διαχρονική εξάρτηση της Ελλάδας από τις κατά καιρούς μεγάλες δυνάμεις και φτάνει μέχρι την ένταξή της στην Ε.Ε. και την Ευρωζώνη, υποστηρίζοντας ότι από την εξάρτηση έχουμε μεταβεί στην αλληλεξάρτηση, και καταλήγει ότι είναι ανάγκη η χώρα μας να παραμείνει μέλος της ευρωπαϊκής οικογένειας. Ενώ, όμως, ο συγγραφέας παραθέτει στο τέλος του άρθρου του ορισμένα από τα δεινά τα οποία υποφέρει σήμερα ο λαός («στασιμότητα της αγοράς, ανεργία, ιδίως το 60% των νέων, η μεγάλη μείωση μισθών και συντάξεων και την κατάθλιψη και οργή που έχουν προκαλέσει στον λαό), δεν αναφέρει ότι αυτά έχουν προκληθεί από την εφαρμογή των μέτρων των Μνημονίων, τα οποία έχουν υπογράψει, ψηφίσει και εφαρμόσει οι μνημονιακές κυβερνήσεις και τα οποία περιορίζουν την εθνική μας κυριαρχία. Ούτε εξετάζει αν και κατά πόσο στον περιορισμό αυτό της κυριαρχίας, τηρήθηκαν και τηρούνται οι όροι που θέτει η παράγραφος 2 του άρθρου 28, την οποία έχει τοποθετήσει ως προμετωπίδα του άρθρου του. Η παράγραφος αυτή του Συντάγματος

Εκδήλωση του ΙΝΠ και των ΑΣΚΙ Εκδήλωση με θέμα «Ο Πόλεμος και το τέλος του παλιού κόσμου» διοργανώνουν το Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς και τα Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας, την Τετάρτη 12 Φεβρουαρίου, στις 7 μ.μ., στο αμφιθέατρο Παπαρηγοπούλου της Νομικής Σχολής, κτήριο ΜΘΕ (Σόλωνος 57, 1ος όροφος). Ομιλητές: Σία Αναγνωστοπούλου, αναπληρώτρια καθηγήτρια Ιστορίας, Πάντειο Πανεπιστήμιο, Τάσος Σακελλαρόπουλος, ιστορικός, υπεύθυνος Ιστορικού Αρχείου Μουσείου Μπενάκη. Συντονίζει ο Μενέλαος Χαραλαμπίδης, δρ. Ιστορίας, Πανεπιστήμιο Αθηνών. Η εκδήλωση πραγματοποιείται με την υποστήριξη του Δικτύου transform!europe. Εκδήλωση του ΙΝΠ: Διάλεξη με θέμα «Δαιμονοποίηση και Εξιδανίκευση του Νότου: Ένα λογοτεχνικό ταξίδι στον χώρο και τον χρόνο», διοργανώνει το Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς, την Πέμπτη 13 Φεβρουαρίου 2014, ώρα 6.30 μ.μ., στην αίθουσα «Ι. Δρακόπουλος» του κεντρικού κτηρίου του Πανεπιστημίου Αθηνών (Πανεπιστημίου 30). Τη διάλεξη θα παραδώσει η Τζίνα Πολίτη, ομότιμη καθηγήτρια στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.

«Τα επαχθή Μνημόνια παραβιάζουν κατάφωρα το Σύνταγμα» έχει ως εξής: «Η Ελλάδα προβαίνει ελεύθερα, με νόμο που ψηφίζεται από την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών, σε περιορισμούς ως προς την άσκηση τη εθνικής κυριαρχίας της, εφόσον αυτό υπαγορεύεται από σπουδαίο εθνικό συμφέρον, δεν θίγει τα δικαιώματα του ανθρώπου και τις βάσεις του δημοκρατικού πολιτεύματος και γίνεται με βάση τις αρχές της ισότητας και με τον όρο της αμοιβαιότητας». Συμβαίνει να είμαι και εγώ υπέρ της παραμονής της χώρας μας τόσο στην Ε.Ε. όσο και στην Ευρωζώνη εφόσον, όμως, τηρούνται όλοι οι όροι που θέτει το παραπάνω άρθρο του Συντάγματός μας. Δυστυχώς, όμως, αυτό δεν συμβαίνει με τα Μνημόνια και τις υποχρεώσεις που έχει αναλάβει η χώρα για την εφαρμογή τους. Ο μόνος όρος που η υπογραφή και ψήφιση των Μνημονίων δικαιολογεί τους περιορισμούς στην εθνική κυριαρχία είναι ότι πράγματι «υπαγορεύτηκαν από εθνικό συμφέρον». Επρόκειτο για την αδυναμία της χώρας μας να δανειστεί από τις αγορές τον Απρίλιο του 2010 τα ποσά που απαιτούνταν για την εξυπηρέτηση του δυσθεώρητου δημοσίου χρέους. Το χρέος, όμως, αυτό το επισώρευσαν τα προηγούμενα 36 χρόνια οι εναλλασσόμενες κυβερνήσεις των δύο τέως κομμάτων εξουσίας. Τα κόμματα αυτά, παρ’ όλο ότι δεν εκπροσωπούν σήμερα ούτε το ένα τρίτο του εκλογικού σώματος, στηρίζουν την υποταγμένη στους δανειστές μας δικομματική κυβέρνηση, η οποία μαζί με τις προηγούμενες, αντί να επιλύσουν το πρόβλημα του δημόσιου χρέους, το έχουν επιδεινώσει (από 299 δισ. ευρώ ή 129% το 2009 έφτασε τα 32ο δισ. ευρώ ή το 175% του ΑΕΠ το 2013).

Με την εξαίρεση του παραπάνω όρου, οι υπόλοιποι όροι που θέτει η παράγραφος 2 του άρθρου 28 του Συντάγματος παραβιάζονται από τα Μνημόνια. Πιο συγκεκριμένα με: (ι) τον τρόπο με τον οποίο συμπεριφέρεται η τρόικα των δανειστών μας απέναντι και στις τρεις εξουσίες (ιι) τον τρόπο με τον οποίο οι μνημονιακές κυβερνήσεις εφαρμόζουν τα Μνημόνια εκτελώντας τις εντολές της τρόικας και (ιιι) τα πλήγματα που έχει υποστεί ο λαός από την εφαρμογή των μέτρων των Μνημονίων, θίγονται: α) Οι βάσεις του πολιτεύματος. Οι αποφάσεις της κυβέρνησης, τελούν υπό την έγκριση της τρόικας και η Βουλή έχει μετατραπεί σε όργανοσφραγίδα των αποφάσεων της. Η τρόικα έχει, μάλιστα, φτάσει στο σημείο να κάνει υποδείξεις ακόμη και στη δικαιοσύνη. β) Τα δικαιώματα του ανθρώπου. Με την πρωτοφανή σε καιρό ειρήνης ύφεση (μείωση του ΑΕΠ κατά 25%) που έχουν προκαλέσει τα μέτρα των Μνημονίων έχει τριπλασιαστεί τόσο ο αριθμός των ανέργων όσο και το ποσοστό που αντιπροσωπεύουν στο εργατικό δυναμικό φτάνοντας τον απίστευτο αριθμό των 1.350.000 ανέργων και το 27,8% του εργατικού δυναμικού. Η ανεργία και οι μεγάλες μειώσεις μισθών και συντάξεων σε συνδυασμό με τον πολλαπλασιασμό των φόρων έχουν ως αποτέλεσμα να αυξηθεί ο αριθμός εκείνων που στερούνται: - Βασικά είδη διατροφής (απόδειξη ο πολλαπλασιασμός εκείνων που προσφεύγουν στα συσσίτια της Εκκλησίας, των δήμων και των φιλανθρωπικών ιδρυμάτων σε όλη τη χώρα). - Ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης

Το χρέος το επισώρευσαν τα προηγούμενα 36 χρόνια οι εναλλασσόμενες κυβερνήσεις των δύο τέως κομμάτων εξουσίας. Τα κόμματα αυτά δεν εκπροσωπούν σήμερα ούτε το ένα τρίτο του εκλογικού σώματος (απόδειξη οι χιλιάδες που προσφεύγουν στα κοινωνικά ιατρεία και φαρμακεία που λειτουργούν ανά την Ελλάδα). - Στέγης (απόδειξη η μεγάλη αύξηση των αστέγων όχι μόνο στην Αθήνα αλλά και σε άλλες πόλεις της χώρας). - Τα οικονομικά μέσα για να πληρώσουν το πλήθος των φόρων που έχουν επιβληθεί και τις δόσεις των δανείων που έχουν συνάψει και, απελπισμένοι ορισμένοι από αυτούς να αυτοκτονούν (απόδειξη η αύξηση των αυτοκτονιών γι’ αυτούς τους λόγους) γ) Η ισότητα και η αμοιβαιότητα, πώς, αλήθεια, είναι δυνατόν να μιλά κανείς για την τήρηση των όρων αυτών όταν οι δανειστές μας, με προεξάρχουσα τη Γερμανία, συμπεριφέρονται απέναντι στη χώρα μας ως εάν πρόκειται για αποικία τους και έ-

χουν εγκαταστήσει τοποτηρητές παντού. Η παραμικρή νύξη από την πλευρά του πρωθυπουργού και των υπουργών για ουσιαστική διαπραγμάτευση, αντιμετωπίζεται με μια κοφτή άρνηση. Δεν παραβιάζεται, όμως, μόνο το Σύνταγμα της χώρας. Ο Γάλλος ευρωβουλευτής-μέλος της επιτροπής του Ευρωκοινοβουλίου που ερευνά τον ρόλο της τρόικας στην Ελλάδα, σε συνέντευξη του στην Αυγή της 2.2.14 δήλωσε: «Πιστεύω ακράδαντα ότι δεν υπήρχε καμία δικαιολογία για την παραβίαση του Ευρωπαϊκού Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, των Ευρωπαϊκών Συνθηκών και ακόμη των βασικών δημοκρατικών αρχών στις οποίες βασίζεται η Ευρωπαϊκή Ένωση από τότε που ιδρύθηκε» Από τα όσα προαναφέρθηκαν είναι σαφές ότι -για να γίνουν σεβαστά τόσο το Σύνταγμά της χώρας μας όσο και τα όσα ανέφερε ο Γάλλος ευρωβουλευτής- είναι ανάγκη να διεξαχθούν βουλευτικές εκλογές το συντομότερο δυνατό και να σχηματισθεί μια νέα κυβέρνηση, η οποία θα στηρίζεται από κόμματα που, συνολικά, θα έχουν συγκεντρώσει πάνω από το 50% των έγκυρων ψηφοδελτίων και η οποία θα θέσει ως πρώτη προτεραιότητά της την αποκατάσταση του κύρους της χώρας μας, προκειμένου να υπάρξει επίλυση των προβλημάτων της σε ευρωπαϊκό επίπεδο και να ανακουφιστεί ο λαός από το αβάστακτο βάρος των προβλημάτων που του έχουν προκαλέσει τα μέτρα των Μνημονίων.

* Ο Μανόλης Γ. Δρεττάκης είναι τέως αντιπρόεδρος της Βουλής, υπουργός και καθηγητής της ΑΣΟΕΕ

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΔΗΜΟΣΙΟ

Υ Α ΚΟΥ ΔΕΔ Ν ΕΥ ΝΙ Α EΡ ΙΝΩ ΤΗΣ ΔΟ ΚΟ ΡΟΥ ΕΡΙΟ ΙΩΝ Υ ΤΟ ΕΝΤ Ν Π ΜΟΝ ΥΚ Α ΤΗ ΝΗ Λ ΠΟ ΓΙ ΩΝ Μ Τ

Πώς δρομολογήθηκε η Υπό κατάρρευση Yγεία, Eκπαίδευση, ΟΤΑ - Χάθηκαν 220.000 θέσεις εργασίας «Μαχαίρι» στους μισθούς μέχρι και 53%

ΡΕΠΟΡΤΑΖ - ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ: ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ - ΝΙΚΟΣ ΜΟΡΦΟΝΙΟΣ

Δραματική μείωση της απασχόλησης στο Δημόσιο της τάξεως του 21%, μαχαίρι στους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων που φθάνει έως και το 53%, περιορισμός κατά 30% των δαπανών για την υγεία, μείωση των δαπανών για την εκπαίδευση από το 3,9% στο 2,5% του ΑΕΠ, περικοπή της χρηματοδότησης των ΟΤΑ άνω του 55%. Αυτά είναι τα δραματικά αποτελέσματα της εφαρμογής των Μνημονίων την τελευταία τριετία στο Δημόσιο, όπως τα καταγράφει η επιστημονική μελέτη του Κοινωνικού Πολυκέντρου της ΑΔΕΔΥ με τον τίτλο «Επιπτώσεις των περιοριστικών πολιτικών στις δημόσιες υπηρεσίες, δημόσια αγαθά και ανθρώπινο δυναμικό της δημόσιας διοίκησης». Τη μελέτη έχουν εκπονήσει τρεις διακεκριμένοι πανεπιστημιακοί, ο Γιάννης Κουζής, καθηγητής Παντείου Παν/μίου (Συντονιστής), ο Κώστας Δημουλάς, επ. καθηγητής Παντείου Παν/μίου, ο Θόδωρος Μητράκος, επ. καθηγητής Παντείου Παν/μίου, καθώς και η Μαρία Φιλιοπούλου, υπεύθυνη Μελετών - Ερευνών του Κοινωνικού Πολύκεντρου, και την παρουσιάζει σήμερα σε αποκλειστικότητα η «Αυγή» της Κυριακής.

δικεύεται σε 194.586 στον στενό δημόσιο τομέα και 26.457 στις ΔΕΚΟ. Μάλιστα, από τη συνολική απασχόληση στο Δημόσιο των 1.066.729 εργαζομένων το 2009 εργαζομένων συμπεριλαμβανομένων μεταξύ άλλων και των 125.000 περίπου ένστολων, αυτή μειώνεται σε 776.954 (εκ των οποίων 68.732 στις ΔΕΚΟ) κατά τους πρώτους μήνες του 2013, που αντιστοιχεί στο 18% της συνολικής απασχόλησης, με απόκλιση από τα μέσα ευρωπαϊκά επίπεδα. Τα υψηλότερα ποσοστά μείωσης προσωπικού μέχρι τώρα εντοπίζονται στους ΟΤΑ (-18,8%), σε ΝΠΔΔ, ΝΠΙΔ και δημόσιους οργανισμούς (υγεία, πρόνοια) και 10,5% στην εκπαίδευση. Οι αποχωρήσεις προσωπικού που δεν αναπληρώνεται (σχέση 5 προς 1 ή 10 προς 1), τα οργανογράμματα των υπουργείων που προβλέπουν μείωση των δομών και

των οργανικών θέσεων κατά 30% έως και 60%, οι θεσμοί της εργασιακής εφεδρείας, της διαθεσιμότητας αλλά και οι απολύσεις αποτελούν τα βασικά εργαλεία για τη συρρίκνωση της απασχόλησης στο Δημόσιο, όπως υπογραμμίζεται στο κείμενο της μελέτης.

Μείωση μισθών 53%! Η μείωση των μισθών κυμαίνεται από 20% έως και 53% με αποτέλεσμα το σύνολο των μισθών στο Δημόσιο να ωθείται προς τα κατώτατα επίπεδα με το 53% των εργαζόμενων να μην υπερβαίνει τα 1.300 ευρώ (βλέπε πίνακα 1). Το πάγωμα των αυξήσεων, η κατάργηση επιδομάτων, η κατάταξη εργαζομένων σε χαμηλότερα κλιμάκια και η εφαρμογή του ενιαίου μισθολογίου με όρους συνολικής υποβάθμισης και μείωση του βασικού μισθού από τα 850 στα

780 ευρώ συνιστούν τα εργαλεία της μισθολογικής συμπίεσης στο Δημόσιο. H σημαντική υποχώρηση του αριθμού των απασχολουμένων στο Δημόσιο και οι μεγάλες μειώσεις που έχουν υποστεί οι αμοιβές των εργαζομένων αυτών κατά την τελευταία τετραετία είχαν αποτέλεσμα τη μείωση των δαπανών κατά 7,1 δισ. ευρώ την περίοδο 2009-12. Η μείωση αυτή ανήλθε συνολικά στο 29,9% και οδήγησε τις μισθολογικές δαπάνες του Δημοσίου στα επίπεδα του 2004, χωρίς σε αυτή να συνυπολογίζεται η ανάλογη σημαντική μείωση που έλαβε χώρα στη διάρκεια του 2013!

Διάλυση Υγείας, Παιδείας, ΟΤΑ Οι δημόσιες δαπάνες υγείας μειώνονται κατά 30%, την ίδια περίο-

Μείον 221.000 υπάλληλοι Σύμφωνα με τα συμπεράσματα της μελέτης, κατά την περίοδο των Μνημονίων η απασχόληση στον δημόσιο τομέα στην Ελλάδα συρρικνώνεται κατά 221.143 εργαζόμενους και σε ποσοστό 21%, που εξει-

δο που αυξάνεται κατά 100% το ποσοστό των ανασφάλιστων (περίπου 3 εκατομμύρια). Η μείωση των κλινών των δημόσιων νοσοκομείων, η έλλειψη ειδικοτήτων στον ΕΟΠΥΥ, η αύξηση κατά 60% του χρόνου αναμονής, η αύξηση του κόστους πρόσβασης στη δημόσια υγεία αναφορικά με τις επισκέψεις, την αγωγή, τη συνταγογράφηση, τα γενόσημα, συνιστούν μερικές μόνο πτυχές της διάλυσης. Ιδιαίτερα επιβαρύνονται οι μακροχρόνια ασθενείς, που κατά 64% αντιμετωπίζουν δυσκολίες πρόσβασης στις παροχές υγείας, ενώ το 20% της κατηγορίας αυτής μειώνει τις δαπάνες υγείας ενισχύοντας την εικόνα της συντελούμενης υποβάθμισης. Είναι, ωστόσο, ενδεικτικό των ασκούμενων πολιτικών, όπως τονίζεται χαρακτηριστικά στη μελέτη, ότι κατά την ίδια περίοδο που συρρικνώνεται η δημόσια υγεία πριμοδοτείται από το κράτος κατά 20% ο ιδιωτικός τομέας υγείας εκμεταλλευόμενος την αποδιάρθρωση του κοινωνικού κράτους. Στην εκπαίδευση οι δαπάνες πέφτουν κατακόρυφα στο 2,5% από το 3,9% του ΑΕΠ. Η μείωση των εκπαιδευτικών κατά 30% στα γυμνάσια, κατά 20% στα λύκεια, κατά 5% στα ΑΕΙ και κατά 4,5% στα δημοτικά σχολεία την ίδια περίοδο που οι σχολικές μονάδες μειώνονται κατά 12,7% στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση και κατά 6% στα γυμνάσια επιβεβαιώνουν τη ραγδαία υποβάθμιση που συντελείται στον κρίσιμο αυτόν τομέα σε μια εποχή

Ο μύθος του υπερ Αποστομωτική είναι η έρευνα για τις συκοφαντικές κορώνες περί του υπερτροφικού δημόσιου τομέα, καθώς, όπως καταγράφεται τεκμηριωμένα, ουδέποτε απείχε από τα μέσα ευρωπαϊκά επίπεδα. Όπως περιγράφει η μελέτη, το πιο συνηθισμένο μέτρο που χρησιμοποιείται στην οικονομική βιβλιογραφία για την προσέγγιση του μεγέθους του δημόσιου τομέα είναι το ύψος των δημοσίων δαπανών ως ποσοστό του ΑΕΠ. Σύμφωνα με τα στοιχεία αυτά για τις ευρωπαϊκές χώρες κατά την περίοδο 2001-2012 (βλέπε και Πίνακα 2), έως τα μέσα της δεκαετίας του 2000, το μέγεθος του δημόσιου τομέα στην Ελλάδα με βάση τον δείκτη των δημοσίων δαπανών (ως επί τοις εκα-

τό του ΑΕΠ) υπολειπόταν από το αντίστοιχο μέγεθος του δημόσιου τομέα στις χώρες της Ε.Ε.-27. Πράγματι, την περίοδο 2001-2006 οι δαπάνες της γενικής κυβέρνησης στην Ελλάδα ήταν κατά μέσο όρο 45,4% του ΑΕΠ έναντι 46,4% για τον μέσον όρο των χωρών της Ε.Ε. και 47,2% για τον μέσο όρο των χωρών της Ευρωζώνης. Τα επόμενα τρία χρόνια και έως την αρχή της τρέχουσας κρίσης, ακολούθησε μία δραματική αύξηση των δημοσίων δαπανών τόσο για της περισσότερες χώρες της Ε.Ε. όσο και κυρίως για την Ελλάδα. Έτσι, το 2009 οι δημόσιες δαπάνες της Γενικής Κυβέρνησης διαμορφώθηκαν στο 51,0% του ΑΕΠ για τον μέσο όρο των χωρών της Ε.Ε.-27 (Ευρωζώνη: 51,2%)

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΔΗΜΟΣΙΟ

διάλυση του δημόσιου τομέα ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΟΥΖΗΣ:

Πλήγμα για την κοινωνία, οφέλη για τους ιδιώτες Η συρρίκνωση του δημόσιου τομέα και κυρίως κρίσιμων για την κοινωνία υπηρεσιών του αποτέλεσε βασική στρατηγική επιλογή των παρεμβάσεων που έγιναν τα τελευταία τρία χρόνια μέσω των Μνημονίων. Βασική επιδίωξη είνα να ανοίγει ο δρόμος για επικερδείς δραστηριότητες του ιδιωτικού τομέα, τονίζει σε συνέντευξή του στην «Αυγή» της Κυριακής ο καθηγητής του Παντείου Πανεπιστημίου Γιάννης Κουζής. Πιστεύετε ότι ο μύθος του υπετροφικού δημόσιου τομέα αποτέλεσε το βασικό όχημα μιας συντονισμένης επίθεσης, όπως εκφράστηκε μέσα από τα διαδοχικά Μνημόνια, για τη συρρίκνωση κρίσιμων για την κοινωνία υπηρεσιών;

που οι εκπαιδευτικές ανάγκες αυξάνονται επιτακτικά. Παράλληλα, οι περικοπές στη χρηματοδότηση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης συνεπάγονται σοβαρές επιπτώσεις στην παροχή υπηρεσιών της που συνδέονται στενά με το δημόσιο συμφέρον. Η επιλογή του «Καλλικράτη» με τους όρους που το σχετικό πρόγραμμα υλοποιείται, η αύξηση αρμοδιοτήτων των ΟΤΑ αλλά και η μείωση της χρηματοδότησης άνω του 55%, η κατάργηση ή και συρρίκνωση υπηρεσιών συντείνουν ώστε να μειωθούν κατά 13,8%

οι πόροι που κατευθύνονται στην κοινωνική προστασία, που σήμερα αντιστοιχούν μόλις στο 11,1% των δαπανών των ΟΤΑ έναντι του αντίστοιχου18,7% που ισχύει στην Ε.Ε. 27.

Σε διαθεσιμότητα 25.000 Σύμφωνα με την έρευνα, η διαθεσιμότητα / κινητικότητα στον δημόσιο τομέα οδηγεί σε σοβαρή πιθανότητα απόλυσης. Όπως περιγράφεται, όταν σε όλα τα υπουργεία τα προτεινόμενα οργανογράμματα προβλέπουν μείωση των δομών και των ορ-

γανικών θέσεων από 30% έως 60%, όταν σχεδιάζονται και υλοποιούνται συγχωνεύσεις και κλείσιμο σχολείων, ΑΕΙ, ΤΕΙ, νοσοκομείων, κέντρων υγείας, εφοριών κ.λπ., είναι πρακτικά αδύνατο να απορροφηθεί η συντριπτική πλειονότητα των υπαλλήλων που θα μπουν σε διαθεσιμότητα. Σημειωτέον, η υποχρέωση της Ελλάδας είναι να εντάξει στη διαθεσιμότητα ακόμη 12.500 μέχρι τον Μάρτιο, μετά την άτυπη παράταση που έλαβε από την τρόικα και τους ήδη ενταγμένους 12.500 του περασμένου έτους.

τροφικού Δημοσίου και στο 54,0% για την Ελλάδα. Στην περίοδο των Μνημονίων για την Ελλάδα (2010-12) οι δημόσιες δαπάνες ως ποσοστό του ΑΕΠ περιορίστηκαν για τον μέσο όρο των χωρών της Ε.Ε. (2012: 49,3%), ενώ αντίθετα η δραματική συρρίκνωση του ΑΕΠ κατά 7,1% το 2011 και 6,4% το 2012 είχε αποτέλεσμα την αύξηση των δαπανών της Γενικής Κυβέρνησης ως ποσοστό του ΑΕΠ στην περίπτωση της Ελλάδας (2012: 54,8%). Με άλλα λόγια, από την ανάλυση των στοιχείων προκύπτει ότι έως την αρχή της τρέχουσας κρίσης και κυρίως έως τα μέσα της δεκαετίας του 2000 η Ελλάδα ανήκε στην ομάδα των ευρωπαϊκών χωρών με μέγεθος δημόσιου τομέα πολύ κοντά στον μέσο ό-

ρο των χωρών της Ε.Ε. Πράγματι το σύνολο των δαπανών της Γενικής Κυβέρνησης ήταν το 2010 (πρώτο έτος Μνημονίου) για την Ελλάδα 51,4% του ΑΕΠ, όσο περίπου ήταν για τον μέσο όρο των χωρών της Ευρωζώνης (51,0%), αλλά και για την Ολλανδία (51,3%), την Πορτογαλία (51,5%), την Ισλανδία (51,6%), τη Σλοβενία (50,6%) και την Ιταλία (50,4%). Στο κομμάτι αυτό της έρευνας καταγράφονται και δύο σημαντικές παρατηρήσεις. Η πρώτη αφορά το εκτεταμένο μέγεθος της παραοικονομίας στην Ελλάδα, που σύμφωνα με εκτιμήσεις μελετών που συχνά έρχονται στη δημοσιότητα ανέρχεται σε ποσοστό περίπου 25%-30%, που είναι υψηλότερο του μέσου όρου των άλλων

ευρωπαϊκών χωρών (έχουν παραοικονομία περίπου 15%) και κυρίως των χωρών του Βορρά. Εάν τα μεγέθη του ΑΕΠ συμπεριλάβουν και αυτό το μέγεθος της παραοικονομίας, τότε ο μέσος όρος των δημοσίων δαπανών στην Ελλάδα είναι βέβαιο ότι θα βρίσκεται και πάλι πολύ κοντά σε αυτόν των ευρωπαϊκών χωρών. Η δεύτερη παρατήρηση αφορά τη μεγάλη συρρίκνωση του ΑΕΠ στην Ελλάδα κατά την περίοδο της τρέχουσας κρίσης σε σχέση με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες, κάτι που έχει οδηγήσει από μόνο του σε αυξημένο ποσοστό συμμετοχής του δημόσιου τομέα στο ΑΕΠ στην περίοδο των Μνημονίων.

Όπως έδειξε η μελέτη, ο δημόσιος τομέας στην Ελλάδα στο σύνολό του δεν υπερέβαινε τα μέσα ευρωπαϊκά επίπεδα. Το πρόβλημα του δημόσιου τομέα εστιαζόταν στην ανακατανομή του προσωπικού με αποτέλεσμα να καταγράφονται κραυγαλέες ελλείψεις σε ορισμένους τομείς (π.χ. υγεία, παιδεία) και ταυτόχρονα διόγκωση ορισμένων τομέων που ήταν αποτέλεσμα πελατειακών γραφειοκρατικών και κατά συνέπεια ανορθολογικών επιλογών. Η υποβάθμιση ή ακόμα και η σταδιακή διάλυση που διαπιστώνουμε σήμερα σε συγκεκριμένες υπηρεσίες οδηγεί σε ταυτόχρονη πριμοδότηση του ιδιωτικού τομέα; Πρόκειται για μια στρατηγική του κεφαλαίου που με αφορμή την κρίση και τα Μνημόνια εντείνει την επίθεσή του απέναντι στο κοινωνικό κράτος. Κοινωνικό κράτος που στην Ελλάδα ανέκαθεν ήταν ελλειμματικό και που η περαιτέρω συρρίκνωση των φορολογικών επιβαρύνσεων των επιχειρήσεων για τη στήριξή του μειώνεται στο όνομα της ανταγωνιστικότητας και ταυτόχρονα ανοίγει τον δρόμο για επικερδείς δραστηριότητες του ιδιωτικού τομέα. Οι δραστηριότητες αυτές εκδηλώνονται αξιοποιώντας τη γραφειοκρατική λειτουργία του δημόσιου τομέα, την κακόβουλη απαξίωσή του ώστε να καταστεί «ανεπαρκής» και αναποτελεσματικός και να δημιουργηθούν έτσι «εναλλακτικές» παρεμβάσεις ιδιωτικών συμφερόντων, να παραχωρηθούν τομείς του σε εργολαβίες και, τέλος, να ιδιωτικοποιηθούν έναντι πενιχρού τιμήματος. Ακόμα και μετά από αυτές τις οδυνηρές παρεμβάσεις, θεωρείτε ότι ο δημόσιος τομέας παραμένει αναντικατάστατος για την κοινωνία; Η συγκεκριμένη μελέτη ανέδειξε ότι το πλήγμα στον δημόσιο τομέα έχει άμεση αντανάκλαση και αρνητικές συνέπειες στην κοινωνία και αυτό προκύπτει από τις επιπτώσεις που αναλύονται στους τομείς της Υγείας, της Παιδείας και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Επιπλέον θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι η συρρίκνωση της απασχόλησης στο Δημόσιο και η υποβάθμιση του εργασιακού καθεστώτος στο Δημόσιο έχει ως άμεσο αποτέλεσμα την ισοπέδωση της εργασίας στον ιδιωτικό τομέα. Η στήριξη του δημόσιου τομέα, ενός δημόσιου τομέα υπό τον έλεγχο της κοινωνίας, πρέπει να αποτελεί βασικό αναπτυξιακό στόχο που θα συνεπάγεται την αποκατάσταση της έννοιας των δημόσιων αγαθών, των κοινωνικών και εργασιακών δικαιωμάτων.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

OI ΔΙΚΗΓΟΡΟΙ ΣΤΙΣ ΚΑΛΠΕΣ

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΠΑΣΤΕΡΓΙΟΥ, ΥΠΟΨΗΦΙΟΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΔΣΑ:

Ανατρέπουμε το αίσθημα ήττας Επιλέγουμε τους συλλογικούς αγώνες Ως οι πιο κρίσιμες των τελευταίων ετών χαρακτηρίζονται οι εκλογές που θα πραγματοποιηθούν στους δικηγορικούς συλλόγους στις 23 και 4 Φεβρουαρίου. Κρίσιμες γιατί γίνονται σε περίοδο που το Μνημόνιο έχει ήδη περάσει σαν οδοστρωτήρας από τη χώρα και που το δικηγορικό επάγγελμα διέρχεται πρωτοφανή κρίση. Η Ριζοσπαστική Αριστερή Κίνηση δικηγόρων διεκδικεί για πρώτη φορά την ψήφο στις αρχαιρεσίες του Δικηγορικού Συλλόγου Αθήνας για να επιστρέψει η τιμητική παράδοση του μεγαλύτερου συλλόγου της χώρας ως προστάτη και εγγυητή των ανθρώπινων και πολιτικών δικαιωμάτων. Μιλάει στην «Αυγή» της Κυριακής ο υποψήφιος πρόεδρος Βασίλης Παπαστεργίου.

νας;

Ποιο είναι το διακύβευμα αυτών των εκλογών στον Δικηγορικό Σύλλογο Αθή-

Από τη σκοπιά των δικηγόρων που πλήττονται, το κεντρικό ζήτημα είναι αν η διοίκηση του Συλλόγου θα παραμείνει στα χέρια ενός συνδικαλιστικού κατεστημένου που διοικεί τον σύλλογο κατά τρόπο αντιδημοκρατικό ή αν θα περάσει στα χέρια των μαχόμενων δικηγόρων. Κατά προέκταση αυτού του ερωτήματος, θα έλεγα ότι το ερώτημα είναι αν η διοίκηση του ΔΣΑ θα συνεχίσει να παρατηρεί αμέτοχη τη βίαιη αναδιάρθρωση του επαγγέλματος, τη μαζική έξοδο συναδέλφων από το επάγγελμα, δηλαδή αυτή τη διαδικασία που κατ’ ευφημισμό ονομάζεται «απελευθέρωση» ή αν θα αποφασίσει να αντιδράσει. Τι έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια στη δικηγορική πραγματικότητα με δεδομένο ότι έχει ενσκήψει η λαίλαπα του Μνημονίου; Οι αλλαγές είναι πολλές και όλες φέρουν αρνητικό πρόσημο. Ίσως το πιο κεντρικό ζήτημα, όμως, δεν αφορά ωστόσο στενά το δικηγορικό επάγγελμα. Η δραματική επιδείνωση των οικονομικών όρων διαβίωσης της μεγάλης πλειοψηφίας της κοινωνίας, των εργαζομένων, των συνταξιούχων, μεγάλου μέρους των αυτοαπασχολούμενων, η εκτίναξη της ανεργίας, έχει άμεσο αντίκτυπο και στη δική μας δουλειά. Όλα αυτά τα πληττόμενα στρώματα είναι οι εντολείς μας, οι πελάτες μας. Όταν οι άνθρωποι αυτοί αντιμετωπίζουν ζήτημα επιβίωσης, είναι προφανές ότι αδυνατούν να ανταποκριθούν στο κόστος πρόσβασης στη δικαιοσύνη, που και αυτό έχει αυξηθεί κατά πολύ κατά τη μνημονιακή τετραετία. Όμως, το δικαίωμα πρόσβασης στη δικαιοσύνη είναι ένα βασικό ανθρώπινο δικαίωμα. Η στέρησή του από μεγάλα τμήματα του πληθυσμού είναι ένα κεντρικό πρόβλημα για τη λειτουργία της δικαιοσύνης. Τι αλλαγές έχουν επιφέρει οι μνημονιακοί νόμοι για το δικηγορικό επάγγελμα και τι αντίκτυπο έχουν στους επαγγελματίες δικηγόρους;

Βασικό ανθρώπινο δικαίωμα η πρόσβαση στη Δικαιοσύνη Το Μνημόνιο οδηγεί στην έξοδο από το επάγγελμα τους μαχόμενους δικηγόρους Να αναβιώσουμε την τιμητική παράδοση του ΔΣΑ ως υπερασπιστή των πολιτικών και κοινωνικών δικαιωμάτων ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΕΙΡΗΝΗ ΛΑΖΑΡΙΔΟΥ

Η κυβέρνηση και η τρόικα πανηγυρίζουν για τη δήθεν απελευθέρωση του δικηγορικού επαγγέλματος. Ας δούμε τις συγκεκριμένες διαστάσεις αυτής της απελευθέρωσης. Επιβλήθηκε ΦΠΑ 23% στις δικηγορικές υπηρεσίες και έτσι αυξήθηκε δραστικά το κόστος των υπηρεσιών μας σε αντίθεση και προς το λειτουργηματικό χαρακτήρα του επαγγέλματός μας. Καταργήθηκε για εμάς, όπως και για όλους τους ελεύθερους επαγγελματίες, το αφορολόγητο όριο των 12.000 ευρώ. Επιβλήθηκε, αρχικά

ως προσωρινό μέτρο, το τέλος επιτηδεύματος, το οποίο ωστόσο μονιμοποιήθηκε. Αυξήθηκαν και μάλιστα πολύ - οι ασφαλιστικές εισφορές. Μειώθηκαν δραστικά οι αμοιβές των εμμίσθων δικηγόρων. Τέλος, με τον νέο Κώδικα Δικηγόρων, που αποτελεί έκφραση της δήθεν απελευθέρωσης του επαγγέλματος, δεν προβλέπονται καν ελάχιστα όρια αμοιβών για τους έμμισθους συνεργάτες σε δικηγορικά γραφεία και το ζήτημα παραπέμπεται στις ελεύθερες διαπραγματεύσεις και τη «σοφία» της ελεύθερης αγοράς. Δεν είναι δύσκολο να αντιληφθεί κανείς τα αποτελέσματα αυτού του είδους της απελευθέρωσης. Η μαχόμενη δικηγορία, δηλαδή οι αυτοαπασχολούμενοι, οι μισθωτοί δικηγόροι, οι νέοι και οι νέες και οι γυναίκες δικηγόροι οδη-

Ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθήνας κάποτε είχε τη φιλοδοξία να είναι στην πρωτοπορία της υπεράσπισης των ατομικών, κοινωνικών και πολιτικών δικαιωμάτων. Σήμερα έχει επέλθει μια ρήξη με αυτή την καλή παράδοση

γούνται στην έξοδο από το επάγγελμα ή στην παραμονή σε αυτό υπό εξευτελιστικούς όρους. Η δικαιοσύνη αυτό τον καιρό καλείται να επιλύσει κρίσιμα θέματα, από τα εργασιακά μέχρι θέματα ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων. Πώς αντιμετωπίζουν αυτήν την πραγματικότητα οι δικηγόροι; Οι δικηγόροι ερχόμαστε σε επαφή καθημερινά με μεγάλα τμήματα της κοινωνίας που αγωνιά, αγωνίζεται και ελπίζει. Έχουμε το επαγγελματικό «προνόμιο» να γνωρίζουμε άμεσα τα προβλήματα των κόκκινων δανείων, των πλειστηριασμών, της μείωσης ή και της μη καταβολής των εργατικών αποδοχών, των μαζικών απολύσεων. Η διάψευσή μας είναι πολύ μεγάλη όταν βλέπουμε τους ανθρώπους να αδυνατούν να ανταποκριθούν ακόμα και στα «καθαρά» έξοδα της υπόθεσής τους, δηλαδή να στερούνται την πρόσβαση στη δικαιοσύνη. Η διάψευσή μας είναι επίσης μεγάλη όταν βλέπουμε τη δικαιοσύνη να επικυρώνει τα μνημονιακά μέτρα των τελευταίων ετών που συντρίβουν τους εργαζόμενους και απειλούν τη δημόσια περιουσία και τον φυσικό πλούτο της χώρας. Υπάρχουν ωστόσο (και αυτό πρέπει να λέγεται) και αποφάσεις δικαστηρίων, ιδίως της κατώτερης βαθμίδας, που διατηρούν και ανανεώνουν την ελπίδα μας στον θεσμό της δικαιοσύνης. Έχετε ρεαλιστικές προτάσεις και ποιες είναι αυτές; Οι προτάσεις μας είναι απολύτως ρεαλιστικές και απορρέουν από τη γνώση της πραγματικότητας. Σε μία έκτακτη συνθήκη, όπως η σημερινή, θα πρέπει να υπάρξουν και αντίστοιχες ρυθμίσεις που να ανταποκρίνονται στις νέες συνθήκες ζωής των ανθρώπων. Έτσι, προτείνουμε ευνοϊκές ρυθμίσεις για τους συναδέλφους μας που οφείλουν τις ασφαλιστικές τους εισφορές, αναστολή των καταδιωκτικών μέτρων σε βάρος τους, επαναφορά του αφορολόγητου, νομοθετική κατοχύρωση αξιοπρεπών αμοιβών για τους έμμισθους δικηγόρους και τους έμμισθους συνεργάτες. Αλλά και σε ένα άλλο επίπεδο, έχουμε σαφείς, αναλυτικές και κοστολογημένες προτάσεις για τη μείωση του κόστους πρόσβασης στη δικαιοσύνη, την κάλυψη των αναγκών της δικαιοσύνης σε προσωπικό και υποδομές, την ανάπτυξη ενός αποτελεσματικού συστήματος νομικής συνδρομής για τους μη έχοντες. Όλα αυτά είναι πολύ πιο ρεαλιστικά από τη διάλυση που βιώνουμε καθημερινά σε σχέση με τις συνθήκες απονομής της δικαιοσύνης.

Το κεντρικό ζήτημα είναι αν η διοίκηση του Συλλόγου θα παραμείνει στα χέρια ενός συνδικαλιστικού κατεστημένου ή αν θα περάσει στα χέρια των μαχόμενων δικηγόρων

σία;

Ποια είναι τα βασικότερα προβλήματα που θα κληθεί να επιλύσει η νέα ηγε-

Η νέα ηγεσία του ΔΣΑ καλείται να αναστρέψει αυτή την πορεία. Αν το επιθυμεί, βέβαια. Η σημαντικότερη πρόκληση για μας, τη Ριζοσπαστική Αριστερή Κίνηση Δικηγόρων, είναι να αναστρέψουμε πρώτα απ’ όλα το αίσθημα ήττας, προδοσίας και εγκατάλειψης που διακατέχει την πλειοψηφία των δικηγόρων. Να μετασχηματίσουμε την τυφλή οργή στην έλλογη επιλογή του συλλογικού αγώνα. Οδηγός μας είναι οι συλλογικές διαδικασίες που θα εξασφαλίσουν την ενεργό συμμετοχή των συναδέλφων. Η προηγούμενη διοίκηση απέφυγε τις διαδικασίες αυτές, ιδίως τις γενικές συνελεύσεις, με κάθε τρόπο επιστρατεύοντας ακόμα και εξόφθαλμα αντιδημοκρατικά τεχνάσματα. Για εμάς, η υπερψήφιση της Ριζοσπαστικής Αριστερής Κίνησης είναι αναγκαίος, αλλά όχι ικανός όρος για την αναστροφή αυτής της καταστροφικής πορείας. Μας είναι ξένη η λογική της ανάθεσης. Μόνο η ενεργητική συμμετοχή του σώματος των συναδέλφων θα εξασφαλίσει μια αποτελεσματική υπεράσπιση της επαγγελματικής μας αξιοπρέπειας. Τέλος, δεν μπορώ να αποφύγω τον πειρασμό να επισημάνω ότι ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθήνας κάποτε είχε τη φιλοδοξία να είναι στην πρωτοπορία της υπεράσπισης των ατομικών, κοινωνικών και πολιτικών δικαιωμάτων. Σήμερα έχει επέλθει μια ρήξη με αυτή την καλή παράδοση. Στις σημερινές συνθήκες της έκπτωσης των δικαιωμάτων, είναι ωστόσο πολύ λυπηρό να μην έχει λόγο και πράξη ο ΔΣΑ για την αδιανόητη κατάσταση στις φυλακές και τα κρατητήρια, για το άγος των κέντρων κράτησης μεταναστών, για την έξαρση της αστυνομικής βίας σε βάρος διαδηλωτών. Εμείς από την πλευρά μας, θα κάνουμε ό,τι μπορούμε για να αναβιώσουμε αυτή την τιμητική παράδοση του δικηγορικού σώματος.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

OI ΔΙΚΗΓΟΡΟΙ ΣΤΙΣ ΚΑΛΠΕΣ

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΡΔΑΡΑΣ, ΥΠΟΨΗΦΙΟΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΠΕΙΡΑΙΑ:

Ποτέ δεν είχαμε φθάσει σε τέτοια όρια εξαθλίωσης ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΣΠΥΡΟ ΡΑΠΑΝΑΚΗ

Η υποψηφιότητά σας προτάθηκε και στηρίζεται από μια νέα παράταξη, την Ενωτική Πρωτοβουλία για την αλλαγή στον ΔΣΠ. Ποιος ο ρόλος του αγώνα που δώσατε, τόσο εσείς προσωπικά όσο και η πλειοψηφία των δικηγόρων του Πειραιά, για τη μη μεταφορά των δικαστηρίων; Πράγματι, σε ανοιχτή στους δικηγόρους συνέλευση αναδείχθηκα υποψήφιος για την προεδρία του Δικηγορικού Συλλόγου. Οι συνυποψήφιοί μου, μέλη της Πρωτοβουλίας, τόσο οι παλαιότεροι όσο και οι νεότεροι που είναι πλειοψηφία, είναι αυτοί που υπερασπίστηκαν στα δικαστήρια τους συλληφθέντες μαθητές μετά τον φόνο του Αλ. Γρηγορόπουλου, είναι οι ίδιοι που πολέμησαν με ένδικα μέσα το ξεπούλημα σε ιδιώτες της Ζέας, των παραλιών Βοτσαλάκια και Φρεαττύδας και άλλους ελεύθερους χώρους (ΧΡΩΠΕΙ - ΗΒΗ κ.λπ.), που συνέδραμαν τους πολίτες στους αγώνες κατά των κεραιών ή ενάντια στα χαράτσια, στα δικαιώματα των μεταναστών. Ήταν οι ίδιοι άνθρωποι που κινητοποιήθηκαν και ξεσήκωσαν τους 50 φορείς της πόλης ενάντια στα κυβερνητικά σχέδια μεταστέγασης όλων των δικαστικών υπηρεσιών εκτός της πόλης, σε Νίκαια - Ρέ-

ντη, σε κτήριο που εστερείτο προδιαγραφών. Το χειρότερο ήταν ότι το εν λόγω κτήριο πουλήθηκε από το Δημόσιο, μέσω ΤΑΙΠΕΔ, στην Πανγαία Α.Ε., μισθωμένο όμως για 20 χρόνια από το Δημόσιο, αντί 2.655 εκατ. ευρώ ετησίως (ενώ σήμερα πληρώνει 692.000 ετησίως), μαζί με 27 άλλα ακίνητα, έναντι πινακίου φακής! Μαζί με δικηγόρους όλων των χρωμάτων και ρευμάτων, αλλά έχοντας απέναντί μας την κυβέρνηση και μία συγκυριακή πλειοψηφία με τη συμμετοχή και του υποψήφιου προέδρου, κ. Γ. Σταματόγιαννη, καθώς και άλλες παρατάξεις, προσφύγαμε στα διοικητικά δικαστήρια. Με τις παρεμβάσεις μας αναγκάσαμε σε άτακτη αναδίπλωση την κυβέρνηση και τις παρατάξεις που ενόψει των δικηγορικών εκλογών ανέκρουσαν πρύμναν και επιφανειακά προσχώρησαν στις προτεινόμενες από εμάς λύσεις στέγασης των δικαστηρίων σε κτήρια ιδιοκτησίας του Δήμου Πειραιά που παραμένουν αναξιοποίητα επί 40 χρόνια (πρώην Ράλλειος στο κέντρο - Πύργος στο λιμάνι κ.λπ.). Το Ελεγκτικό Συνέδριο με την αξιομνημόνευτη 275/2013 απόφασή του ακύρωσε όλες τις πράξεις μεταβίβασης σε ιδιώτες και αυτό αποτελεί νίκη. Ύστερα από τα παραπάνω καταθέσαμε στην Εισαγγελία του Αρείου Πά-

γου μηνυτήρια αναφορά για το διαφαινόμενο σκάνδαλο και τις τυχόν ευθύνες για απιστία. Απομένει να απαντηθεί το ερώτημα εάν μια μικρή παράταξη του 4,79% των προηγούμενων εκλογών, που σήκωσε στους ώμους της τόσο μεγάλο βάρος, θα κεφαλαιοποιήσει αυτή την προσπάθεια. Σε μια περίοδο που οι δικηγόροι εξαθλιώνονται και η Δικαιοσύνη γίνεται όλο και πιο ακριβή, τι σημαίνει η αλλαγή των συσχετισμών στον ΔΣΠ; Πρέπει να μιλήσουμε με ειλικρίνεια και καθαρά. Αυτές οι εκλογές των δικηγορικών συλλόγων όλης της χώρας είναι για τους δικηγόρους, αλλά και για τους πολίτες, οι πιο κρίσιμες από το 1974. Ας θυμηθούμε τα μέτρα εξόντωσης του δικηγόρου: υπέρογκες ασφαλιστικές εισφορές, μηδαμινή ασφαλιστική κάλυψη, φορολογική κλίμακα 26% από το πρώτο ευρώ, επιβολή ΦΠΑ 23% στις αμοιβές, λες και ο δικηγόρος είναι έμπορος. Εμείς οι δικηγόροι ασκούμε λειτούργημα επειδή προστατεύουμε τη νομιμότητα, τα ανθρώπινα και συνταγματικά δικαιώματα, τα δικαιώματα των πληττόμενων από τα Μνημόνια πολιτών χωρίς να αφήνουμε ανεξέλεγκτη τη Δικαιοσύνη που πολλές φορές πα-

ραπαίει. Ποτέ στο παρελθόν η πλειοψηφία των δικηγόρων δεν είχε φτάσει σε τέτοια όρια εξαθλίωσης και αναξιοπρέπειας. Οι περισσότεροι-ες αδυνατούν να καταβάλουν τις ασφαλιστικές τους εισφορές και απειλούνται με κατασχέσεις. Από τη λαίλαπα των μέτρων έχουν πληγεί και οι πολίτες που λόγω των παραβόλων στα ένδικα μέσα και την ακρίβεια της απονομής δικαιοσύνης απώλεσαν στην ουσία το δικαίωμα στην παροχή έννομης προστασίας. Η αλλαγή στον συσχετισμό των δυνάμεων στους δικηγορικούς συλλόγους θα ανακόψει αυτή την πορεία. Δεν πρέπει να τους επιτρέψουμε να μας εξαθλιώσουν εντελώς. Να τους ανατρέψουμε.

ΧΡΗΣΤΟΣ ΜΠΑΚΕΛΛΑΣ, ΥΠΟΨΗΦΙΟΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ:

Να ηττηθούν οι παρατάξεις που στηρίζουν τις κυβερνητικές πολιτικές

Με υποψήφιο πρόεδρο τον Χρήστο Μπακέλλα, έναν μάχιμο και μαχητικό δικηγόρο, με θητεία στα κοινωνικά κινήματα της Θεσσαλονίκης, η Ριζοσπαστική Δικηγορική Συνεργασία στοχεύει στην πρωτιά στις επικείμενες εκλογές του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης (ΔΣΘ) και στην κατάκτηση της προεδρίας του. Η παράταξη που συσπειρώνει όλες τις δυνάμεις της Αριστεράς και φέρει αντιμνημονιακό πρόσημο φαίνεται να έχει μεγάλη απήχηση στους νέους δικηγόρους, κάτι που πιστοποιεί και το ψηφοδέλτιο που κατεβάζει. Εξάλλου οι νέοι δικηγόροι είναι αυτοί που αντιμετωπίζουν τα μεγαλύτερα προβλήματα, που δίνουν τη μάχη της επιβίωσης σε ένα ζοφερό

τοπίο. Αυτό δείχνουν και τα στατιστικά στοιχεία του ΔΣΘ, αφού από τους 6.359 εγγεγραμμένους το 24,46% δεν έχουν κάνει καμία παράσταση σε διάστημα ενός χρόνου, το 30,4% έχει κάνει από 1 έως 10 παραστάσεις, το 26,87% από 11 μέχρι 25, ενώ άνω των 100 παραστάσεων έχει κάνει μόνο το 2,34%... «Δεν είμαστε στο ρετιρέ της ελληνικής κοινωνίας, όπως λανθασμένα πιστεύουν πολλοί», υποστηρίζει ο Χρ. Μπακέλλας, ενώ κρούει και το κώδωνα κινδύνου ότι το Ταμείο Απονομής Σύνταξης του κλάδου βρίσκεται στα πρόθυρα της κατάρρευσης, εξαιτίας της διαχείρισης των αποθεματικών κατά το δοκούν από την ΤτΕ, της εμπλοκής των αποθεματικών στις φούσκες του χρηματιστηρίου, της υποχρέωσης ένταξης των δικηγόρων σε ανώτερη ασφαλιστική κατηγορία και του κουρέματος στα Ταμεία. «Τα τελευταία χρόνια - κάτω από τη «σκιά» του Μνημονίου-γινόμαστε μάρτυρες μίας διαρκώς κλιμακούμενης επίθεσης από την πλευρά των κυβερνήσεων ενάντια σε κατακτημένα δημοκρατικά δικαιώματα του ελληνικού λαού με παράλληλη διαρκή επιδείνωση των συνθηκών διαβίωσης της συντριπτικής πλειοψηφία της ελληνικής κοινωνίας. Η δικαιοσύνη και οι δικηγόροι είμαστε από τα πρώτα θύματα των εφαρμοζόμενων πολιτικών» τονίζει στην «Αυγή» και συνεχίζει:

«H Δικαιοσύνη -με τη θέσπιση διατάξεων που έρχονται σε πλήρη αντίθεση με το Σύνταγμα και τις Διεθνείς Συμβάσεις και προωθούνται με διαδικασίες που προσβάλλουν τον πυρήνα της δημοκρατίας (π.χ. με αλλεπάλληλες πράξεις νομοθετικού περιεχομένου)- νομιμοποιεί με τις αποφάσεις της, ειδικότερα σε ανώτατο επίπεδο, τις μνημονιακές πολιτικές και μετατρέπεται σε ένα απλό εισπρακτικό μηχανισμό του κράτους. Σήμερα, που ο πολίτης έχει την μεγαλύτερη ανάγκη δικαιϊκής προστασίας, «το κόστος» της πρόσβασης σε αυτήν γίνεται απαγορευτικό για τη μεγάλη πλειοψηφία των πολιτών χωρίς, αντίστοιχα, να διευρύνονται τα όρια εφαρμογής του συστήματος παροχής δωρεάν νομικής συνδρομής από το κράτος. Οι δικηγόροι (νέοι και ασκούμενοι, έμμισθοι συνεργάτες σε μεγάλα δικηγορικά γραφεία, δικηγόροι με πάγια αντιμισθία , μαχόμενοι δικηγόροι) με την εφαρμοζόμενη στο χώρο της δικαιοσύνης μνημονιακή πολιτική της κυβέρνησης (στοχευμένος περιορισμός της επαγγελματικής ύλης, θεαματική αύξηση του κόστους πρόσβασης στη δικαιοσύνη, επιβολή τέλους επιτηδεύματος, επιβολή ΦΠΑ, υψηλές ασφαλιστικές εισφορές κ.λπ.), εξωθούνται βίαια, εκτός επαγγέλματος. Η συνδικαλιστική ηγεσία του κλάδου μας (τοπικά και πανελλαδικά) «στοιχήθηκε» πίσω από την κυβερνητική πολιτική. Ε-

πιχείρησε να αποσυνδέσει τις ευθύνες της κυβέρνησης από τα μέτρα που λαμβάνονται, εξαιτίας του Μνημονίου, σε βάρος της δικαιοσύνης και των δικηγόρων. Ήταν, ουσιαστικά απούσα, σε όλη την προηγούμενη περίοδο. Κράτησε, συνειδητά, αποστάσεις, δεν επιδίωξε συμμαχίες και δεν ενέταξε, την όποια αντίσταση, στη συνολική πάλη των εργαζομένων και της κοινωνίας. Αποτελεί, επομένως, επιτακτική ανάγκη να εκφραστεί τόσο σε πανελλαδικό όσο και σε τοπικό επίπεδο και να αποτυπωθεί σε επίπεδο συσχετισμών ένα ισχυρό αντιμνημονιακό - ριζοσπαστικό - δημοκρατικό ρεύμα, παράλληλα με αυτό που διαμορφώνεται στην υπόλοιπη Ελληνική κοινωνία. Θέλουν Δικαιοσύνη χωρίς δικηγόρους και κοινωνία χωρίς δικαιώματα. Όλοι μαζί μπορούμε να τους σταματήσουμε και να τους ανατρέψουμε». Στο ψηφοδέλτιο της Ριζοσπαστικής Δικηγορικής Συνεργασίας συμμετέχουν οι: Αθ. Αλεξόπουλος, Ηλ. Αμανατίδης, Ι. Αντωνιάδης, Σ. Ασημιάδης, Φ. Αχτσίδου, Κ. Βελλίκη, Αθ. Γούλιαρου, Ελ. Δαΐδου, Αγ. Ζωρδούμη, Δ. Κοκοζίδου, Κ. Κοσμάτος, Αδ. Κουλιούφας, Ρ. Κωστατζίκη, Χρ. Λαμπάκης, Στρ. Μαυραγάνης, Σπ. Πετρίδης, Αν. Πίγγιος, Γ. Σάρλης, Λ. Σδούκος, Δ. Σκέντου, Ν. Σώχαλης, Ευτ. Τελλή, Γ. Χατζημιμίκος, Σπ. Χριστόφιλος. ΜΑΡΟΥΛΑ ΠΛΗΚΑ

50 ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΝΤΑΙΟ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΙΔΗ

Κάποτε ένα φάντασμα πλανιόταν πάνω από την Ευρώπη, κι ήταν το φάντασμα του κομμουνισμού - κατά την πασίγνωστη φράση των Μαρξ και Ένγκελς. Τώρα είναι πολλά τα φαντάσματα που πλανιούνται πάνω από την Ευρώπη που θέλει να ενωθεί - και κανένα δεν υπόσχεται κάτι καλό όπως υποσχόταν τότε το «Κομμουνιστικό μανιφέστο»: το φάντασμα της κυριαρχίας των τραπεζών, το φάντασμα της λιτότητας, το φάντασμα της περικοπής όλων των δικαιωμάτων των εργαζομένων αλλά και το φάντασμα του λαϊκισμού, ένα φάντασμα που πηγαινοέρχεται με μεγάλη ευκολία από τα δεξιά στα αριστερά, και τούμπαλιν. Το φάντασμα του λαϊκισμού δεν έχει αλυσίδες στα πόδια, γι’ αυτό είναι ευέλικτο και συνήθως ευπρόσδεκτο από τις λαϊκές εκείνες μάζες που δεν κάνουν τον κόπο να σκεφτούν σε βάθος τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν. Το φάντασμα του λαϊκισμού έχει την ικανότητα να χαϊδεύει ηδονικά τα αυτιά διαλαλώντας εύκολα συνθήματα και μοιράζοντας μαξιμαλιστικές υποσχέσεις που δεν γίνονται ποτέ πραγματικότητα. Τα τελευταία, μάλιστα, χρόνια ντύνεται με ρούχα που βαφτίστηκαν αντισυστημικά. Πώς κάποτε για όλα έφταιγε ο καπιταλισμός; Τώρα φταίει το σύστημα. (Ποιος έφτιαξε, ποιος στήριξε, ποιος ανατροφοδοτεί δεκάδες χρόνια τώρα το σύστημα, είναι άλλου παπά ευαγγέλιο: καμιά προσωποποίηση και ενσάρκωση του κακού δεν χρειάστηκε ποτέ ιδιαίτερες αναλύσεις-εξηγήσεις-ερμηνείες. Η έννοια της δογματικής, απόλυτης αλήθειας ήταν πάντα εχθρός της αλήθειας και της ελευθερίας. Συνώνυμη της έννοιας της χριστιανικής κόλασης, η έννοια του «συστήματος» βολεύει κάθε διαμαρτυρόμενο που δεν βλέπει από πουθενά φως και είναι απελπισμένος). Στην Ελλάδα κύριος φορέας του «αντισυστημικού» λαϊκισμού τα τελευταία χρόνια είναι, βεβαίως, η Χρυσή Αυγή και οι αρλούμπες που λέει όλες ίδιες- σε κάθε περίπτωση. Ο «αντισυστημικός» της λόγος δεν στρέφεται κατά κανενός συστήματος αλλά μόνο κατά όσων έχουν διαφορετική γνώμη από αυτή. Ο λαϊκισμός της Χ.Α. είναι απότοκο ενός πολύ παλιού λαϊκισμού της Δεξιάς, ο οποίος ανακατεμένος πάντα με μεγάλες δόσεις εύκολου εθνικισμού και με το φόβητρο του κομμουνιστικού κινδύνου (ο Μπερλουσκόνι χρησιμοποιεί το φόβητρο αυτό ακόμα και σήμερα!) κατάφερνε να πείθει και μάζες που υπό κανονικές συνθήκες -κοινωνικά και οικονομικά- δεν θα της ανήκαν. Στον λαϊκισμό διέπρεπε από πάντα και η Αριστερά. Ακόμα και στα «χρυσά» χρόνια της προδικτατορικής ΕΔΑ, ο λόγος της -μονίμως καταγγελτικός- σπανίως περιείχε προ-

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΠΕΡΙΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ

Ο λαϊκισμός, η χυδαιότητα και το χαλκέντερο σύστημα

τάσεις ή ρεαλιστικές εναλλακτικές ιδέες. Στον λαϊκισμό ενέδωσε και η Κεντροαριστερά: μάστορα του λαϊκισμού σαν τον Αντρέα Παπανδρέου (που βύθιζε κάθε εβδομάδα το «Χόρα» και έκλεινε τις βάσεις του θανάτου) θα κάνει χρόνια να ξαναδεί η Ελλάδα, κι ας άφησε ο Αντρέας πίσω του πολλούς και άξιους απογόνους. Ο λαϊκισμός έβρισκε από πάντα εύφορο έδαφος στα Βαλκάνια και στις μεσογειακές χώρες. Και μετά την κατάρρευση του «υπαρκτού» βρήκε νέα λαμπρά πεδία δόξας στις διάφορες Ουγγαρίες και Πολωνίες. Παντού όπου η πολιτική δεν βασίζεται σε κανόνες σεβασμού του πολίτη αλλά σε κανόνες εύκολου αντιπολιτευόμενου λόγου. Τα τελευταία όμως χρόνια, στην Ευρώπη της κρίσης, το φαινόμενο άρχιζε να πολλαπλασιάζεται. Σε πολλές χώρες -ακόμα και στη Γερμανία!εμφανίζονται νέα, αντιευρωπαϊκά και αντισυστημικά κόμματα με φασίζουσες τάσεις που άλλοτε δεν κρύβουν τον υπερδεξιό τους χαρακτήρα

Το φάντασμα του λαϊκισμού έχει την ικανότητα να χαϊδεύει ηδονικά τα αυτιά διαλαλώντας εύκολα συνθήματα και μοιράζοντας μαξιμαλιστικές υποσχέσεις που δεν γίνονται ποτέ πραγματικότητα

και άλλοτε μεταμφιέζονται σε δήθεν εναλλακτικά, δήθεν οικολογικά, και δήθεν υπέρ της άμεσης δημοκρατίας κινήματα προοδευτικής κατεύθυνσης. Τέτοιοι ήταν και όσοι μουντζώναν στην Ελλάδα το κοινοβούλιο, με τους φασίστες στην πάνω δεξιά γωνία. Τέτοιος ήταν και ο Πέπε Γκρίλο στην Ιταλία. Όταν το άστρο του Μπερλουσκόνι άρχισε να δύει και η φασίζουσα, ρατσιστική Λέγκα του Βορρά να βουλιάζει στη λάσπη των σκανδάλων της, ένας μέτριος και

μάλλον αποτυχημένος ηθοποιός αποφάσισε να γίνει πολιτικός αρχηγός εκμεταλλευόμενος την αυξανόμενη δυσπιστία προς τις «παραδοσιακές» πολιτικές δυνάμεις αλλά και την ασυδοσία του κυβερνοχώρου, μιλώντας για άμεση δημοκρατία, κατηγορώντας το σύστημα, κάνοντας μπαντιέρα την απόφασή του να μην συμβιβάζεται ποτέ και για τίποτα, παίζοντας σε αριστερίστικα και μαξιμαλιστικά γήπεδα, φλερτάροντας με μια βολική ψευδοαναρχία και χωρίς να περιφρονεί ορισμένες φασί-

ζουσες πρακτικές. Και ήταν τέτοια η επιτυχία του ώστε κατάφερε να μαζέψει ψήφους από δεξιά και αριστερά, να «ψήσει» ορισμένες παλιές δόξες σαν τον Ντάριο Φο για τις καλές του προθέσεις και να πείσει ουκ ολίγους αρθρογράφους της δικής μας «Αυγής» ότι ήταν το νέο πρόσωπο της κινηματικής και αντισυστημικής Αριστεράς στην Ευρώπη, ένα φαινόμενο προς μίμηση... Τα γεγονότα της περασμένης εβδομάδας πρέπει να έκανε όλους αυτούς να νιώσουν άσκημα. Σε μια από τις συνηθισμένες του κόντρες με το ιταλικό Κοινοβούλιο και το χαλκέντερο «σύστημα», το κόμμα του Πέπε Γκρίλο αποφάσισε να τραβήξει κι άλλο το σκοινί - αυτή τη φορά της χυδαιότητας. Ο ίδιος ο Γκρίλο ξεκίνησε το παιχνίδι στην ιστοσελίδα του βάλλοντας κατά της προέδρου της Βουλής Λάουρα Μπολντρίνι. Γεννηθείσα το 1961, δημοσιογράφος, με ένα παρελθόν αγώνων για τον ΟΗΕ, την ισότητα των δύο φύλων και την οικολογία, η (και ωραία) Μπολντρίνι έγινε αφορμή να ξεσκεπαστεί ο αληθινός Πέπε Γκρίλο. «Τι θα κάνατε αν βρισκόσασταν μόνοι σε ένα αυτοκίνητο με τη Μπολντρίνι;» ρωτούσε τους οπαδούς του το Κίνημα των πέντε αστεριών. Μπορείτε να φανταστείτε τις απαντήσεις. Χυδαίες, σεξιστικές, απαράδεκτες. Τόσο απαράδεκτες που ανάγκασαν το κόμμα του Γκρίλο να διαγράψει εν μία νυχτί τη φρικαλεότητα. Μόνο που το κακό, κατά της Μπολντρίνι αλλά και των θεσμών της Ιταλικής Δημοκρατίας, είχε ήδη γίνει (άλλωστε, λίγες μέρες πριν, πάλι οι οπαδοί του Γκρίλο, ζητούσαν την κρεμάλα για τον Τζόρτζιο Ναπολιτάνο, τον καλύτερο by far πρόεδρο που είχε η Ιταλία από τον πόλεμο και μετά). Αυτή η λεκτική βία, και αυτή η περιφρόνηση στους θεσμούς (και, βεβαίως, στις γυναίκες), είναι επικίνδυνα πράγματα. Όπως επικίνδυνες ήταν και οι μούντζες κατά του ελληνικού Κοινοβουλίου, μούντζες που επίσης ενθουσίασαν πολλά μέλη και στελέχη της ελληνικής Αριστεράς, και που μας οδήγησαν -όχι μόνο αυτές αλλά και αυτές- να ψαχνόμαστε για τα πώς και τα γιατί της Χρυσής Αυγής. Ας πρόσεχαν οι Ιταλοί, ας προσέχαμε κι εμείς.

«Ελάτε σ’ εμάς για έναν καφέ» Θέατρο Φούρνος Μαυρομιχάλη 168 Mε το παρόν κουπόνι 2 εισιτήρια στην τιμή του ενός για την παράσταση της Παρασκευής 14/2, στις 9 μ.μ. Απαραίτητη η κράτηση στο 210-64.60.748 Μετά την παράσταση οι συντελεστές συζητούν με το κοινό

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΚΟΣΜΟΣ

τις καταγγελίες περί διαφθοράς που φτάνουν μέχρι τον γιο του), θεωρούνται κάτι παραπάνω από απαράδεκτες σε μια Ε.Ε. που έχει σημαία της τον σαφή διαχωρισμό των εξουσιών. Οι οικονομικοί παράγοντες, πάλι, βλέπουν ότι η μηχανή της τουρκικής οικονομίας έχει αρχίσει να αγκομαχά, ότι η τουρκική λίρα φρενάρει με τα χίλια ζόρια στην κατρακύλα της, ότι οι ξένοι επενδυτές αποσύρονται - έστω εξαιτίας της Fed που κλείνει κάπως τις στρόφιγγες. Και θεωρούν ότι σ’ αυτή τη φάση τούς φτάνει και τους περισσεύει η τελωνειακή ένωση της Ε.Ε. με την Τουρκία, δεν χρειάζεται να γίνει το επόμενο βήμα.

ΤΗΣ ΚΑΚΗΣ ΜΠΑΛΗ

Κάθε γερμανικό μουσικό συγκρότημα που σέβεται τον εαυτό του ονειρεύεται να εμφανιστεί -και να αποθεωθεί- στο Tempodrom του Βερολίνου, έναν τεράστιο στεγασμένο χώρο στην καρδιά του Κρόιτσμπεργκ. Για τον Τούρκο πρωθυπουργό, Ρετσέπ Ταγίπ Ερντογάν, η αποθέωση στο Tempodrom ήταν περίπατος, χιλιάδες οπαδοί του και δυνάμει ψηφοφόροι του μαζεύτηκαν στη «Μικρή Ισταμπούλ», όπως λένε εδώ και δεκαετίες το Κρόιτσμπεργκ, για να ακούσουν και κυρίως να χειροκροτήσουν τον «αφέντη»... Η επίσκεψη του Ερντογάν στη Γερμανία, την εβδομάδα που πέρασε, ήταν αλλιώτικη από τις συνηθισμένες. Βεβαίως, είχε την «υποχρεωτική» συνάντηση με την καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ, βεβαίως ειπώθηκαν τα συνηθισμένα για τη «δύσκολη» ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας, το σημαντικό όμως για τον Τούρκο πρωθυπουργό ήταν να απευθυνθεί στους σχεδόν 1,5 εκατομμύριο συμπατριώτες του, που έχουν δικαίωμα ψήφου στις τουρκικές κάλπες. Οι μισοί από τους ενήλικες Τούρκους της Γερμανίας διατηρούν το τουρκικό διαβατήριο, άρα και τα εκλογικά τους δικαιώματα, και για πρώτη φορά στις προεδρικές εκλογές του Αυγούστου, θα έχουν τη δυνατότητα να ψηφίσουν χωρίς να ταξιδέψουν στην Τουρκία.

Προεκλογικός μαραθώνιος Ο Ερντογάν είναι ο πρώτος Τούρκος πολιτικός που καλλιεργεί συστηματικά τις σχέσεις του με την ομογένεια στη Γερμανία, που δεν ξεχνά ποτέ να κάνει προεκλογικές εμφανίσεις στην… τέταρτη σε μέγεθος εκλογική περιφέρεια της Τουρκίας, μετά την Κωνσταντινούπολη, την Άγκυρα και τη Σμύρνη. Ιστορική έχει μείνει η εμφάνισή του στην «Αρένα» της Κολωνίας το 2008, όπου είχε χαρακτηρίσει την πίεση για ενσωμάτωση των Τούρκων μεταναστών στη γερμανική κοινωνία ως «έγκλημα ενάντια στην ανθρωπότητα». Αυτή τη φορά, στο Βερολίνο, ο Ερντογάν δεν ήταν τόσο μεγαλοπρεπής, όσο στις προηγούμενες εμφανίσεις του. Σε αντίθεση με το 2008, αλλά και το 2011 στο Ντίσελντορφ, ο Ερντογάν δεν είχε νέες πολιτικές και οικονομικές επιτυχίες να διαφημίσει στους συμπατριώτες του. Αντίθετα. Οι μνήμες από την άγρια καταστολή των διαδηλώσεων για το πάρκο Γκεζί είναι ακόμη νωπές, οι κατηγορίες για διαφθορά πανταχού παρούσες. Ο Τούρκος πρωθυπουργός επέλεξε και στο Βερολίνο την ίδια τακτική που ακολουθεί όλο το προη-

Τα σχολεία του Γκιουλέν

ΕΡΝΤΟΓΑΝ:

Κυνηγώντας ψήφους στη Γερμανία Και χτυπώντας άλλη μια φορά την πόρτα της Ε.Ε. γούμενο διάστημα και στην τουρκική επαρχία. Από το βήμα του Tempodrom έβγαλε έναν πύρινο λόγο εναντίον αυτών που «επιβουλεύονται» την Τουρκία και διασπείρουν τις «ψευδείς ειδήσεις» περί διαφθοράς. Έσπευσε να διαβεβαιώσει το κοινό του ότι «στην Τουρκία επικρατεί σταθερότητα» και θύμισε τις τεράστιες οικονομικές προόδους που έχουν σημειωθεί από τότε που κάνει αυτός κουμάντο: «πριν από λίγα χρόνια ούτε να ονειρευτούμε αυτά τα μεγάλα έργα δεν μπορούσαμε, πριν από λίγα χρόνια δεν είχαμε χρήματα ούτε για φάρμακα», είπε με καμάρι...

Η κλειστή πόρτα της Ευρώπης Στην ομιλία του στους Τούρκους του Κρόιτσμπεργκ, ο Ερντογάν απέφυγε να αναφερθεί στην πορεία των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Τουρκίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αντίθετα, αυτό ακριβώς το θέμα απασχόλησε τη συνάντησή του με τη Μέρκελ. Η οποία ήταν τόσο ψυχρή όσο αναμενόταν. Αν και η καγκελάριος μονίμως δηλώνει ότι οι διαπραγματεύσεις με την Άγκυρα είναι «ανοιχτές ως προς το αποτέλεσμα» (σ.σ.: σε όλες τις άλλες ενταξιακές διαπραγματεύσεις ήταν δεδομένο ότι ε-

φόσον η υποψήφια χώρα ικανοποιήσει τους όρους του κοινοτικού κεκτημένου θα γίνει μέλος, στην περίπτωση της Τουρκίας όχι), το κόμμα της ξεκαθαρίζει ότι «η Τουρκία δεν θα γίνει ποτέ πλήρες μέλος της Ε.Ε.». Μάλιστα, αυτή τη φορά η Μέρκελ ήταν ακόμη περισσότερο «κουμπωμένη» έναντι του Ερντογάν, καθώς δεν μίλησε καν για «προνομιακή σχέση» της Τουρκίας με την Ε.Ε. διατύπωση που χρησιμοποιούσε πάντοτε για να μην ξεστομίσει την αντίθεσή της στην προοπτική της τουρκικής ένταξης, την οποία άλλωστε έχει συνυπογράψει η Γερμανία σε συνόδους κορυφής. Ο Ερντογάν, από την πλευρά του, εμφανίστηκε έμπλεος αυτοπεποίθησης: «Η Ευρώπη χρειάζεται την Τουρκία», είπε. Μόνο που ακόμη και οι υποστηρικτές της τουρκικής ένταξης στη Γερμανία -από τους Σοσιαλδημοκράτες μέχρι ένα μεγάλο κομμάτι της οικονομικής ελίτ- δεν είναι πλέον τόσο ένθερμοι. Οι πρώτοι, διότι δυσκολεύονται πλέον να πείσουν ότι με «μοχλό» την ευρωπαϊκή προοπτική προχωρά ο εκδημοκρατισμός στην Τουρκία. Οι πρόσφατες δηλώσεις του Ερντογάν στις Βρυξέλλες, ότι δεν μπορεί οι δικαστές να είναι ισχυρότεροι από τον πρωθυπουργό (σ.σ.: έτσι δικαιολόγησε τις απολύσεις και τις μεταθέσεις αστυνομικών, ανακριτών και εισαγγελέων που είχαν το «θράσος» να ψάξουν

Στο μεταξύ, με αφορμή την ενδοϊσλαμική κόντρα για την εξουσία στην Τουρκία, μεταξύ Ερντογάν και των οπαδών του κινήματος του ιεροκήρυκα Φετουλάχ Γκιουλέν, η Γερμανία έχει αρχίσει να παρακολουθεί πολύ προσεκτικά τι γίνεται με τα σχολεία του Γκιουλέν στο έδαφός της. Να σημειωθεί ότι το κίνημα «Χιζμέτ», όπως λέγεται, διατηρεί δεκάδες ιδιωτικά σχολεία στη Γερμανία, τα οποία μέχρι πρόσφατα ήταν στο απυρόβλητο, θεωρούνταν μάλιστα καλά και «προσφορά στην πολυπολιτισμικότητα». Από τότε που βρέθηκε ο Γκιουλέν στη δημοσιότητα μέσω των εξελίξεων στην Τουρκίαέπεσαν οι προβολείς και πάνω στα σχολεία του. Και άρχισαν οι καταγγελίες και τα ρεπορτάζ περί προσηλυτισμού των μαθητών σ’ αυτά τα σχολεία, περί πιέσεων στα κορίτσια να φοράνε μαντίλα, περί διώξεων όσων καθηγητών δεν χειροκροτούν τον λόγο του Γκιουλέν, περί αποκλεισμού πολλών βιβλίων από τις συγκεκριμένες σχολικές βιβλιοθήκες κ.λπ. Τα ρεπορτάζ αυτά κλόνισαν τη βεβαιότητα που κυριαρχούσε στα γερμανικά μέσα ενημέρωσης ότι ο Γκιουλέν κηρύσσει ένα σύγχρονο και μετριοπαθές Ισλάμ, χωρίς να σημαίνει ότι λειτούργησαν προς όφελος του Ερντογάν. Από την καταστολή των διαδηλώσεων στην πλατεία Ταξίμ και μετά δεν υπάρχει πια ούτε ένα θετικό άρθρο στον γερμανικό Τύπο για τον Ερντογάν, ενώ οι περισσότεροι πολιτικοί, δημοσιογράφοι και αναλυτές τουρκικής καταγωγής στη Γερμανία θυμίζουν σε καθημερινή βάση πως καταπατούνται σημαντικά πολιτικά δικαιώματα στην Τουρκία. Και βεβαίως, η διαδήλωση ενάντια στον Τούρκο πρωθυπουργό, που οργανώθηκε στο Βερολίνο την ώρα της συνάντησης Μέρκελ - Ερντογάν τόσο από την τουρκική κοσμική Δεξιά όσο κι από την τουρκική και κουρδική Αριστερά, προβλήθηκε αναλόγως.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΚΟΣΜΟΣ ΓΚΡΑΤΣΙΑΝΟ ΠΕΣΤΟΝΙ:

Ο ελβετικός «παράδεισος» στην κρίση της Ευρωζώνης

Μόνο το 35% των εργαζομένων της χώρας καλύπτεται από συλλογικές συμβάσεις. Με εξαίρεση τον κατασκευαστικό τομέα και την Υγεία, δεν επιτρέπεται στα συνδικάτα ούτε καν η παρουσία τους στους χώρους εργασίας

Ιδιωτικοποιήσεις, απορρύθμιση εργασιακών σχέσεων και πάρτι τραπεζών Ένα τσουνάμι ιδιωτικοποιήσεων πλήττει την πλούσια Ελβετία, που συνοδεύεται από την απορρύθμιση των εργασιακών σχέσεων, με την εισβολή φθηνών εργαζόμενων από την... Ευρωζώνη, ενώ οι τράπεζες συνεχίζουν το πάρτι τους, συγκεντρώνοντας κεφάλαια από δικτάτορες και φοροφυγάδες, τονίζει χαρακτηριστικά στην «Αυγή» ο Ελβετός συνδικαλιστικής στον τομέα των Δημόσιων Υπηρεσιών SSP/VPOP και ακτιβιστής της ριζοσπαστικής Αριστεράς Γκρατσιάνο Πεστόνι ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΑΡΓΥΡΗ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟ

Ο νεοφιλελευθερισμός έφθασε στις ελβετικές Άλπεις αλλάζοντας πολλές από τις συνήθειές σας; Ζούμε ένα διαρκές τσουνάμι ιδιωτικοποιήσεων. Η πιο χαρακτηριστική είναι η ιδιωτικοποίηση των σιδηροδρόμων, με την επιδείνωση των υπηρεσιών και τα θανατηφόρα ατυχήματα. Ακολουθούμε τα χειρότερα παραδείγματα που έχουν εφαρμοστεί στην υπόλοιπη Ευρώπη, από την εποχή της Θάτσερ και την ιδιωτικοποίηση των βρετανικών σιδηροδρόμων. Σήμερα φαίνεται ότι ήρθε η ώρα των ταχυδρομείων, που έφθασαν να κλείνουν τα γραφεία τους ακόμη και σε μεγάλους δήμους. Η Ελβετία έχει μια περίεργη γεωγραφία, που σε ορισμένα πράγματα μοιάζει με την Ελλάδα. Ποια ιδιωτική εταιρεία θα έχει συμφέρον να εξυπηρετήσει απομακρυσμένα χωριά και οικισμούς στα βουνά μας; Το Δημόσιο είχε υποχρέωση να το κάνει και το κόστος αποτελούσε ένα είδος αλληλεγγύης που επωμιζόταν η κοινωνία μας. Τώρα εγκαταλείπουν ορισμένους πληθυσμούς στην απομόνωση, γιατί τους ενδιαφέρει μόνο το κέρδος. Η δημόσια τηλεόραση δέχθηκε να χρηματοδοτείται κατά 20% από τις διαφημίσεις, με αποτέλεσμα τα προγράμματα που προβάλλει να λαμβάνουν υπόψη τους την αγορά, για να μπορούν να πωλούν διαφήμιση. Στο τέλος τα προγράμματα τα καθορίζουν οι διαφημιστικές εταιρείες. Τελευταία βρέθηκε στο στόχαστρο και η Υγεία με τη μερική ιδιωτικοποίηση του τομέα, αφού το δημόσιο χρηματοδοτεί εν μέρει και απευθείας τους

ιδιώτες, αντιμετωπίζοντας τη δημόσια και την ιδιωτική Υγεία... ισότιμα! Ακόμη χειρότερα, η δημόσια Υγεία εγκαταλείπει τους ηλικιωμένους και αυτούς που έχουν χρόνιες παθήσεις ή ασθένειες με μεγάλο κόστος θεραπείας. Εάν κάποιος έχει χρήματα να πληρώσει τη θεραπεία, δεν έχει δικαίωμα δημόσιας περίθαλψης. Τι συμβαίνει με το νερό και την ηλεκτρική ενέργεια; Το νερό ακόμη δεν μπόρεσαν να το αγγίξουν, κυρίως γιατί το διαχειρίζονται 10.000 δήμοι και δεν μπορούν να ψηφίσουν ομοσπονδιακούς νόμους για την ιδιωτικοποίησή του. Αντίθετα, στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας δρομολόγησαν μια «απελευθέρωση» από το 2000. Το 2002 το συνδικάτο των Δημοσίων Υπηρεσιών που ανήκω πρότεινε τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος, που το κερδίσαμε και απορρίφθηκε η ιδιωτικοποίηση της ηλεκτρικής ενέργειας. Το 2007 επέστρεψαν ψηφίζοντας έναν παραπλήσιο νόμο. Αυτή την φορά δεν καταφέραμε να περάσουμε ένα δημοψήφισμα και σήμερα έχουν την ιδιωτικοποίηση της ηλεκτρικής ενέργειας για τους «μεγάλους» πελάτες. Το επόμενο έτος πιθανώς θα έχουμε και την ιδιωτικοποίηση για τους απλούς καταναλωτές. Προς το παρόν έχουμε μπλοκάρει κάθε προσπάθεια ιδιωτικοποίησης των μονάδων παραγωγής της ηλεκτρικής εταιρείας. Η Ελβετία δέχεται ένα dumping μισθών από την Ευρωζώνη με την οποία συνορεύει, που μοιάζει λίγο με το παγκό-

σμιο dumping από τον αναδυόμενο κόσμο... Το πρόβλημα ξεκινάει από τους εργοδότες, που προσλαμβάνουν εργαζόμενους από την Ιταλία, τη Γαλλία και τη Γερμανία, γιατί κοστίζουν λιγότερο, και κυρίως αυτούς που ζουν κοντά στα σύνορα, εργάζονται στην Ελβετία και επιστρέφουν στο σπίτι τους, στη χώρα τους, όταν τελειώσουν τη δουλειά τους. Τα συνδικάτα προσπάθησαν να κατακτήσουν τα αποκαλούμενα «συμπληρωματικά μέτρα», που θα ενίσχυαν τις συλλογικές συμβάσεις. Το γεγονός ότι με εξαίρεση τον κατασκευαστικό τομέα δεν υπάρχουν ουσιαστικά συλλογικές συμβάσεις δίνει τη δυνατότητα στους εργοδότες να προσλαμβάνουν εργαζόμενους από τις γειτονικές χώρες με εξαιρετικά χαμηλές αποδοχές απολύοντας τους Ελβετούς ή προσφέροντας χαμηλότερες αποδοχές και στους Ελβετούς. Το επόμενο έτος θα οδηγηθούμε σε απευθείας σύγκρουση με τους εργοδότες, γιατί θα αποφασιστούν εκ νέου οι συμφωνίες ελεύθερης διακίνησης με την Ευρωπαϊκή Ένωση, λόγω της διεύρυνσης της Ε.Ε. με την Κροατία. Το συνδικάτο προτείνει συλλογικές συμβάσεις και ασφαλιστικές παροχές για όλους τους εργαζόμενους σε όλη την Ελβετία καθορίζοντας και τον ελάχιστο μισθό για κάθε κατηγορία. Διαφορετικά θα κινητοποιηθούμε εναντίον των συμφωνιών αυτών. Σήμερα μόνο το 35% των εργαζομένων έχουν συλλογικές συμβάσεις. Οι υπόλοιποι είναι όμηροι ατομικών διαπραγματεύσεων. Οι εργοδότες μπορούν να κάνουν ό,τι θέλουν με το 75% των εργαζομένων. Απολύουν τον Ελβετό ή τον μετανάστη που μένει μόνιμα στην Ελβετία για να προσλάβουν με τα μισά χρήματα έναν εργαζόμενο που πηγαινοέρχεται καθημερινά από την Ευρωζώνη. Για παράδειγμα, στον τομέα της Υγείας που υπάρχει ισχυρό συνδικάτο έχουμε επιβάλει συλλογικές συμβάσεις και προσλήψεις προσωπικού από την Ευρωζώνη μόνο όταν δεν κα-

Ποιος είναι ο Γκρατσιάνο Πεστόνι Σπούδασε Οικονομικά στη Λωζάννη. Από το 1978 έως το 2006 ήταν στο μεγάλο Καντόνι του Τιτσίνο υπεύθυνος του Ελβετικού Συνδικάτου Δημοσίων Υπηρεσιών (SSP/VPOD), που έχει τουλάχιστον εκατονταετή ιστορία, ενώ από το 1999 έως το 2011 ήταν βουλευτής του Καντονιού. Ιδρυτικό μέλος και γραμματέας του Συλλόγου Υπεράσπισης των Δημοσίων Υπηρεσιών από το 2000, αποτελεί έναν από τους καλύτερους Ελβετούς ειδικούς στον τομέα των Δημοσίων Υπηρεσιών. Το 2013 εκδόθηκε το τελευταίο βιβλίο του με τίτλο: «Ιδιωτικοποιήσεις. Το μονοπώλιο της αγοράς και οι συνέπειές του». Αποτελεί ιδρυτικό στέλεχος του Εναλλακτικού Φόρουμ, που προσπαθεί να ενώσει τις ψυχές της Αριστεράς στην ιταλόφωνη Ελβετία. λύπτονται οι θέσεις από ντόπιους, Ελβετούς ή μόνιμους μετανάστες. Στον τομέα της Υγείας έχουμε πάρα πολλούς Ιταλούς, Γάλλους και Γερμανούς εργαζόμενους χωρίς κανένα πρόβλημα και έχουν όλοι συλλογικές συμβάσεις εργασίας. Σε άλλους τομείς όμως, δεν υπάρχει καμία συνδικαλιστική παρουσία ή πίεση. Εάν εξαιρέσει κανείς τον κατασκευαστικό τομέα και την Υγεία, τα συνδικάτα αντιμετωπίζουν τεράστια προβλήματα, αφού δεν επιτρέπεται ούτε η παρουσία τους μέσα στους χώρους εργασίας. Είναι αίσχος να πληρώνουν τους εργαζόμενους με 2.000 φράγκα, περίπου 1.800 ευρώ, γιατί δεν μπορεί να ζήσει κανείς με τόσα χρήματα ούτε για μια εβδομάδα στην Ελβετία. Γιατί δημιουργήσατε το «Εναλλακτικό Φόρουμ»; Προσπαθήσαμε να ενώσουμε όλες τις πολιτικές, κοινωνικές

και συνδικαλιστικές εμπειρίες και τους ανθρώπους της Αριστεράς για να είμαστε πιο αποτελεσματικοί και να μπορούμε να διευρύνουμε το πεδίο δράσης μας. Το Σοσιαλιστικό Κόμμα και το συνδικάτο του δεν μας καλύπτουν. Θέλουμε κάτι άλλο. Πρέπει να υπάρξει πίεση για να τους εξαναγκάσουμε να κάνουν κάτι. Σε λίγο καιρό, που θα συζητηθεί το θέμα της ελεύθερης διακίνησης με την Ε.Ε. θα έχουμε μεγάλη σύγκρουση και ετοιμαζόμαστε να τη δώσουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο για να κατακτήσουμε τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας. Σήμερα δέχονται σε εθνικό επίπεδο ως συλλογικές συμβάσεις μόνο αυτές που έχουν υπογραφεί από το 50% των εργοδοτών ή των εργαζομένων σε έναν τομέα. Εμείς θέλουμε να κατέβει σημαντικά το ποσοστό για να έχουμε όλοι συλλογικές συμβάσεις, ανεξάρτητα εάν κάποιος είναι Ελβετός, μόνιμος μετανάστης ή κάτοικος της Ευρωζώνης. Η ελεύθερη διακίνηση των εργαζομένων συμπληρώνει την ελεύθερη διακίνηση των κεφαλαίων, μιας που η Ελβετία αποτελεί το θησαυροφυλάκιο του κόσμου, εάν όχι του... υποκόσμου. Για να μην μιλήσουμε για τους φοροφυγάδες από τις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου την ώρα που καταστρέφουν τις κοινωνίες μας με την λιτότητα... Αυτή είναι η μεγάλη ντροπή μας. Έχουμε μετατραπεί στο θησαυροφυλάκιο όλων των δικτατόρων του κόσμου και όλων των φοροφυγάδων. Δεν είναι τυχαίο ότι σήμερα οι ελβετικές τράπεζες έχουν καταδικαστεί από διεθνή και αμερικανικά δικαστήρια γιατί βοηθούσαν τους ξένους πολίτες να φοροδιαφεύγουν στις χώρες τους. Εδώ και χρόνια όλες οι αριστερές δυνάμεις αγωνιζόμαστε για την κατάργηση του τραπεζικού απόρρητου. Θέλουμε να μπει πραγματικά τάξη και διαφάνεια στο τραπεζικό μας σύστημα και να χρησιμοποιηθεί για την κοινωνική ευημερία. Πρέπει να σταματήσουν οι τράπεζές μας να βοηθούν όσους θέλουν να κάνουν τις χειρότερες βρομιές σε όλο τον κόσμο.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΜΕΛΑ*

ΟΙ «ΕΥΑΙΣΘΗΤΕΣ» ΧΩΡΕΣ ΚΑΙ Η ΠΤΩΣΗ ΤΩΝ ΝΟΜΙΣΜΑΤΩΝ

Οι αναδυόμενες αγορές σε κρίση

Τα δυσοίωνα γεγονότα είναι πολύ γνωστά - οι ισχυρότερες ενδείξεις για την πρόβλεψη χρηματοοικονομικών κρίσεων είναι η δημιουργία εγχώριων πιστωτικών φουσκών και η διόγκωση του εξωτερικού δανεισμού. Στις αναδυόμενες αγορές, οι πιστωτικές φούσκες γενικά πάντα έπονται από μεγάλες εισροές κεφαλαίων - ειδικά βραχυπρόθεσμων πιστώσεων και επενδύσεων χαρτοφυλακίου. Πολλές αναπτυσσόμενες χώρες με υψηλό ρυθμό μεγέθυνσης του ΑΕΠ δέχθηκαν μεγάλο όγκο εισροών κεφαλαίων τα τελευταία πέντε χρόνια (Γραφική Παράσταση 1) καθώς οι αναπτυγμένες οικονομικά χώρες επιχείρησαν να συνέλθουν από την πρόσφατη παγκόσμια οικονομική κρίση. Σήμερα η κατάσταση έχει αντιστραφεί, οι αναπτυσσόμενες χώρες παρουσιάζουν μείωση στη μεγέθυνση, αύξηση των ελλειμμάτων του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και σημαντικές πιέσεις στην εξωτε-

επίσης, χαμηλό 5 ετών στα 11,3785, δηλαδή η υψηλότερη τιμή από τον Οκτώβριο του 2008. Η τουρκική λίρα έχασε το 21,2%, το βραζιλιάνικο ρεάλ το 14,5% και το μεξικάνικο πέσο το 4,4% από τις αρχές Ιανουαρίου του 2013 σε σχέση με το δολάριο. Υπάρχει ένας κοινός μύθος που διαχέεται ποικιλοτρόπως, σύμφωνα με τον οποίο ένας αριθμός από τις αναδυόμενες οικονομίες έχει ήδη αναδυθεί. Έχουν λύσει τα προβλήματά τους σχετικά με το υψηλό εξωτερικό χρέος και έχουν καταστήσει τις συναλλαγματικές ισοτιμίες των νομισμάτων τους κυμαινόμενες, έχουν θέσει τα εγχώρια μακροοικονομικά τους σε τάξη και γενικά έχουν υπερβεί θετικά τις συνέπειες της πρόσφατης παγκόσμιας χρηματοοικονομικής κρίσης. Όμως τα γεγονότα διαψεύδουν με τρόπο αποφασιστικό όλες αυτές τις «αισιόδοξες» εκτιμήσεις, οι οποίες βασίζονται σε συγκεκριμένο θεωρητικό - αναπτυξιακό υπόδειγμα,

ρική αξία των νομισμάτων τους, που τις οδηγεί σε μεγάλες διολισθήσεις έναντι του δολαρίου και άλλων νομισμάτων, όπως το ευρώ, οι τιμές ομολόγων και μετοχών υποχωρούν σημαντικά, δείγμα ότι γρήγορα θα ακολουθήσουν και οι τιμές των υπολοίπων στοιχείων του ενεργητικού τους. Το 2013 κατέληξε σε ναυάγιο για τα αναδυόμενα νομίσματα : Η ρουπία της Ινδίας κατέγραψε μία από τις ιστορικά χειρότερες χρονιές της, χάνοντας στο 2013 το 11% της ισοτιμίας της ως προς το δολάριο. Το ρούβλι χτύπησε χαμηλό 5 ετών τόσο ως προς το δολάριο όσο και ως προς το ευρώ, εκτοξευόμενο στα 48 ρούβλια ανά ευρώ και πάνω από 35 ρούβλια ανά δολάριο. Το νοτιοαφρικανικό ραντ χτύπησε,

το οποίο κυριαρχεί τα τελευταία 30 περίπου χρόνια. Σήμερα ο ρυθμός μεγέθυνσης του ΑΕΠ μειώνεται, τα νομίσματά τους βρίσκονται σε ελεύθερη πτώση και οι τιμές ομολόγων και μετοχών υποχωρούν σημαντικά. Μετά τις ΗΠΑ και την Ευρώπη, είναι η σειρά των αναπτυσσόμενων οικονομιών να βρεθούν στο επίκεντρο της παγκόσμιας κρίσης; Δεν γνωρίζουμε πόσο βαθιά θα είναι η συγκεκριμένη κρίση που πλήττει τις αναδυόμενες αγορές. Όμως γνωρίζουμε ότι είναι η τρίτη φάση μιας παγκόσμιας κρίσης που συνεχίζει να υφίσταται: άρχισε με την χρηματοπιστωτική κρίση των ενυπόθηκων στεγαστικών δανείων στις ΗΠΑ, συνεχίστηκε με την κρίση χρέους στην Ευρώπη και τώρα έχουμε το τρίτο στάδιο, την κρίση των ανα-

δυομένων χωρών. Δεν θα γίνουμε μονότονοι αν επαναλάβουμε και σήμερα ότι η χρηματικοπιστωτικοποίηση της παγκόσμιας οικονομίας είναι συνυφασμένη με συχνότερες χρονικά κρίσεις και βαθύτερες ως προς το κόστος που αυτές επιφέρουν με δεδομένο τον πλασματικό χαρακτήρα του χρήματος. Παράλληλα, η παρατηρούμενη μετατόπιση της κατανομής της πλανητικής οικονομικής ισχύος συμβάλλει αποφασιστικά στη διαμόρφωση αυτής της κατάστασης. Το σύνολο των αναπτυσσομένων χωρών ακολουθούν το αναπτυξιακό υπόδειγμα export led growth. Δηλαδή ανοικτή οικονομία στον παγκόσμιο ανταγωνισμό. Τα βασικά χρησιμοποιούμενα οικονομικά μέσα είναι: οι ιδιωτικοποιήσεις των δημοσίων επιχειρήσεων και υποδομών, εισροή ΑΞΕ και στη συνέχεια εισροή επενδύσεων χαρτοφυλακίου και βραχυπρόθεσμων πιστώσεων πάσης μορφής. Η εισροή κεφαλαίων (ειδικά των βραχυπρόθεσμων) αποτελεί τη βάση της πιστωτικής επέκτασης μέσω του τραπεζικού συστήματος. Η πιστωτική επέκταση αποτελεί τον βασικό παράγοντα της μεγέθυνσης του ΑΕΠ μέσω της αύξησης της καταναλωτικής δαπάνης. Μεγάλο μέρος της καταναλωτικής δαπάνης κατευθύνεται στις εισαγωγές, οι οποίες, μαζί με τις εισαγωγές τεχνολογικού υλικού και ημικατεργασμένων για τη λειτουργία των πολυεθνικών επιχειρήσεων που έχουν εγκατασταθεί στην χώρα μέσω ΑΞΕ, υπερκαλύπτουν τις αυξημένες εξαγωγές της χώρας. Έτσι έχουμε αύξηση των εξαγωγών (κάτι που δικαιολογεί σε πρώτη ανάγνωση το υπόδειγμα export led growth), αλλά συγχρόνως μεγαλύτερη αύξηση των εισαγωγών, με αποτέλεσμα το ισοζύγιο να είναι αρνητικό. Το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών το χρηματοδοτούν οι εισροές κεφαλαίων (κυρίως βραχυπροθέσμων). Παράλληλα, η εισροή των κεφαλαίων υποστηρίζει τη συναλλαγματική ισοτιμία της χώρας, συνήθως σε υπερτιμημένο επίπεδο, κάτι που διευκολύνει τις εισαγωγές. Όλος αυτός ο μηχανισμός στηρίζεται ουσιαστικά στη συνεχή εισροή βραχυπρόθεσμων κεφαλαίων. Η προηγούμενη πενταετία αποτέλεσε μια θετική συγκυρία για τις αναπτυσσόμενες οικονομίες λόγω της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης στο κέντρο του συστήματος, να αποτελέσουν χώρους υποδοχής κεφαλαίων. Μάλιστα σε αυτό συνέβαλε και η διευκολυντική πολιτική της Κεντρικής Τράπεζας των ΗΠΑ, αλλά και της Βρετανίας. Σήμερα η διαδικασία συνεχούς εισροής βραχυπρόθεσμων πόρων στις αναπτυσσόμενες οικονομίες μειώνεται σημαντικά, με αποτέλεσμα τη δραστική διολίσθηση των νομισμάτων τους, τη μείωση της

μεγέθυνσης του ΑΕΠ και τη σχετική αδυναμία αναχρηματοδότησης των εξωτερικών ελλειμμάτων τους. Γιατί αποχωρούν όμως, τα βραχυπρόθεσμα κεφάλαια; Οι αιτίες της κρίσης δεν είναι δύσκολο να ανιχνευτούν και δεν διαφέρουν από εκείνες του ‘90. Μετά το 2008, πολλές αναδυόμενες οικονομίες προσπάθησαν να αποφύγουν τη μεγάλη ύφεση στις ανεπτυγμένες, υιοθετώντας επιθετικά επεκτατικές δημοσιονομικές και νομισματικές πολιτικές, πιστεύοντας ότι η θαυματουργή ανάπτυξη θα κρατήσει. Προς αυτήν την κατεύθυνση τις έσπρωξαν οι εισροές κεφαλαίου που ακολούθησαν την ποσοτική χαλάρωση της Fed. Δημιουργήθηκαν κλασικές, και σοβαρές, φούσκες, με τα ελλείμματα τρεχουσών συναλλαγών να διευρύνονται ταχέως σε μια σειρά χώρες που

το περασμένο καλοκαίρι ονομάστηκαν «Οι Ευαίσθητες 5»: Ινδία, Ινδονησία, Βραζιλία, Τουρκία και Νότιος Αφρική. Εκείνες οι πέντε παραμένουν ευαίσθητες και τώρα τις συνοδεύουν η Αργεντινή, η Ρωσία και η Χιλή. Οπότε τώρα έχουμε τις «Ευαίσθητες 8» οικονομίες και ο αριθμός μπορεί να ανέβει. Δηλαδή μεγάλο μέρος της ευθύνης ανήκει στον τρόπο που οι κυβερνήσεις χειρίστηκαν «την ευφορία της συγκυρίας», αλλά και στην πίστη σε ένα υπόδειγμα ανάπτυξης στο οποίο είδαν το τυρί, αλλά όχι τη φάκα.

* O Kώστας Μελάς είναι καθηγητής Διεθνών Χρηματοοικονομικών στο Πάντειο Πανεπιστήμιο

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΚΟΣΜΟΣ

Ο ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΥΓΕΙΑΣ ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΕΙ

Αύξηση των καρκίνων, μείωση της περίθαλψης ΤΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΣ ΓΙΑΜΑΛΗ

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) στην τελευταία έκθεσή του για τον καρκίνο τονίζει πως τα κρούσματα της νόσου την επόμενη 20ετία θα αυξηθούν κατά 60% -από 14 εκατομμύρια το 2012, στα 22 εκατ. νέα κρούσματα ετησίως- και προειδοποιεί πως οι φτωχότερες χώρες δεν θα μπορούν να κάνουν και πολλά... Σημειώνει μάλιστα ότι οι άνθρωποι στις πιο φτωχές χώρες πεθαίνουν υποφέροντας από πόνους αφού μόλις το 10% των αναλγητικών χρησιμοποιούνται σε χώρες έξω από την Ευρώπη, τις ΗΠΑ, την Αυστραλία και τον Καναδά. Τα νέα κρούσματα καρκίνου -σύμφωνα με την GLOBOCAN 2012- εμφανίζονται σε ποσοστό μεγαλύτερο του 60% στην Αφρική την Ασία και την Κεντρική και Νότια Αμερική και σε αυτές τις περιοχές συγκεντρώνεται το 70% των θανάτων από καρκίνο. Τα κρούσματα καρκίνου παγκοσμίως έχουν αυξηθεί από τα 12,7 εκατ. το 2008 -οπότε ξέσπασε η κρίση- στα 14,1 νέα κρούσματα το 2012, οπότε και σημειώθηκαν 8,2 εκατ. θάνατοι. Η τελευταία έκθεση για τον καρκίνο υποστηρίζει πως είναι απίθανη η θεραπεία και πως πρέπει οι προσπάθειες να επικεντρωθούν στην πρόληψη νέων κρουσμάτων. Ακόμη και οι πλουσιότερες χώρες θα δώσουν μάχη να ανταποκριθούν στα ολοένα αυξανόμενα κόστη περίθαλψης των ασθενών και οι φτωχότερες χώρες,

όπου οι αριθμοί των κρουσμάτων αναμένεται να είναι υψηλότεροι, δεν θα έχουν καν τα απαιτούμενα εργαλεία για να αντιμετωπίσουν αυτό που έρχεται, προειδοποιεί ο ΠΟΥ. Μάλιστα ο ΠΟΥ προτείνει την επικέντρωση σε στρατηγικές μειώσεις του πόνου ενώ τονίζει πως το κλειδί είναι η πρόληψη. Ο Dr. Μπέρναρντ Στιούαρτ, από το πανεπιστήμιο της Νέας Νότιας Ουαλλίας στην Αυστραλία, που συμμετείχε στη μελέτη, είπε πως η πρόληψη παίζει «σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση του παλιρροϊκού κύματος του καρκίνου που βλέπουμε να έρχεται ανά τον κόσμο». Χωρίς να κάνει λόγο για τις υποδομές, οι δηλώσεις του επικεντρώθηκαν σε όλα εκείνα τα μέτρα που μπορούν να πάρουν οι ίδιοι οι άνθρωποι, όπως το να μην κάνουν ηλιοθεραπεία, για να καταλήξει πως «δεν είναι ο ρόλος της Παγκόσμιας Υπηρεσίας Έρευνας για τον Καρκίνο να καθορίσει τι πρέπει να γίνει». «Σε σχέση με το αλκοόλ, για παράδειγμα, όλοι γνωρίζουμε τις συνέπειες, είτε πρόκειται για αυτοκινητικά ατυχήματα είτε για επιθέσεις, αλλά υπάρχει και η πρόσθετη επιβάρυνση του ότι μπορεί να προκαλέσει ασθένειες, πράγμα το οποίο δεν συζητιέται ιδιαίτερα γιατί δεν αναγνωρίζεται ως αιτία που προκαλεί καρκίνο. Ο βαθμός στον οποίο περιορίζουμε τη διάθεση του αλκοόλ, τη σήμανση στην ετικέτα, την προώθηση αυτού και την τιμή του -πρέπει να τεθεί υπό συ-

ζήτηση». Οι συγγραφείς της μελέτης προτείνουν ακόμη μέτρα όπως η φορολόγηση των ζαχαρούχων αναψυκτικών. Το μεγαλύτερο πρόβλημα -επισημαίνει η γενική διευθύντρια του ΠΟΥ Μάργκαρετ Τσαν- θα το αντιμετωπίσουν οι φτωχότερες χώρες, οι οποίες θα πλήττονται από δύο τύπους καρκίνων, εκείνων που πυροδοτούνται από μολύνσεις, όπως οι καρκίνοι της μήτρας, και εκείνων που συνδέονται με τον τρόπο ζωής (κάπνισμα, κατανάλωση αλκοόλ, έλλειψη άσκησης, άκρως επεξεργασμένα τρόφιμα).

Οι θάνατοι από καρκίνο σε αριθμούς Ο καρκίνος -μια από τις βασικότερες αιτίες θανάτου παγκοσμίως- ευθύνεται για τον θάνατο 8,2 εκατομμυρίων ανθρώπων το 2012. Οι περισσότεροι θάνατοι οφείλονται σε καρκίνους του πνεύμονα, του ήπατος, του στομάχου, του παχέος εντέρου και του μαστού. Οι πιο συχνοί τύποι καρκίνου είναι διαφορετικοί για τις γυναίκες και τους άνδρες. Ο καρκίνος του πνεύμονα είναι ο πιο συνηθισμένος καρκίνος για τους άνδρες (16,7% των κρουσμάτων) και ο πιο φονικός (23,6% των θανάτων). Για τις γυναίκες ο πιο διαδεδομένος είναι ο καρκίνος του μαστού (25,2%) και ευθύνεται για το 14,7% των θανάτων. Το 30% των θανάτων από καρκίνο οφείλονται σε πέντε βασικούς κινδύνους διατροφής και τρόπου ζωής: παχυσαρκία, περιορισμένη κατανάλωση φρούτων και λαχανικών, έλλειψη άσκησης, κάπνισμα, κατανάλωση αλκοόλ. Το κάπνισμα είναι ο πιο βασικός παράγοντας που προκαλεί καρκίνο επισημαίνουν οι επιστήμονες. Το κάπνισμα είναι ένοχο για το 20% των θανάτων από καρκίνο και για το 70% των θανάτων από καρκίνο του πνεύμονα. Στις μολύνσεις που προκαλούν καρκίνο οφείλεται το 20% των θανάτων από καρκίνο στις χώρες με χαμηλά ή μεσαία εισοδήματα. Οι βασικοί τύποι καρκίνου είναι: o Καρκίνος στον πνεύμονα (1,59 εκατ. θάνατοι το 2012). o Καρκίνος στο ήπαρ (745.000 θάνατοι το 2012). o Καρκίνος στομάχου (723.000 θάνατοι το 2012). o Καρκίνος του παχέος εντέρου (694.000 θάνατοι το 2012).

o Καρκίνος του μαστού (521.000 θάνατοι το 2012). o Καρκίνος στον οισοφάγο (400.000 θάνατοι το 2012).

Από καρκίνο πεθαίνουν κυρίως οι φτωχοί Ο καρκίνος στοιχίζει περισσότερες ζωές από ό,τι το AIDS, η φυματίωση και η ελονοσία μαζί. Μόνο το 2008, το 55% των θανάτων από καρκίνο σημειώθηκε στις λιγότερο ανεπτυγμένες περιοχές του κόσμου. Μέχρι το 2030, τα νέα κρούσματα καρκίνου θα πρέπει να τα αντιμετωπίσουν οι αναπτυσσόμενες χώρες. Πέραν του ότι οι άνθρωποι στις πιο φτωχές χώρες πεθαίνουν από καρκίνο, υποφέρουν και από τους πόνους. Άλλωστε το 90% των οπιούχων αναλγητικών καταναλώθηκαν από χώρες όπως η Αυστραλία, ο Καναδάς, η Νέα Ζηλανδία, οι ΗΠΑ και από κάποια ευρωπαϊκά κράτη. Το υπόλοιπο 10% πήγε στο υπόλοιπο 80% του πληθυσμού που υποφέρει. Αυτό δεν ισχύει μόνο για τις γηραιότερες μερίδες του πληθυσμού, αλλά για τις πιο «άτυχες», δηλαδή για εκείνους τους ανθρώπους που έχουν την ατυχία, αντί να γεννηθούν στη Νέα Ζηλανδία, να γεννηθούν σε κάποια χώρα της Αφρικής. Περίπου το 50% των κρουσμάτων καρκίνου στις αναπτυσσόμενες χώρες προσβάλλει άτομα ηλικίας κάτω των 65 ετών. Άλλωστε, όπως έχει σημειώσει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας σε παλαιότερη μελέτη του, «υπάρχει επιστημονικά αποδεδειγμένη σχέση ανάμεσα στις κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες του πληθυσμού μιας χώρας και της υγείας του». http://globocan.iarc.fr/Pages/fact_sh eets_cancer.aspx

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΚΟΣΜΟΣ ΟΙ ΦΑΡΜΑΚΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΕΣ ΑΠΟΚΟΜΙΖΟΥΝ ΤΕΡΑΣΤΙΑ ΚΕΡΔΗ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΚΑΡΚΙΝΟΠΑΘΕΙΣ

Κερδοσκοπώντας με τον θάνατο

ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ ΤΡΙΚΚΑ

Τον Απρίλιο του 1955 πραγματοποιήθηκε στις ΗΠΑ η πρώτη επιτυχημένη σχολική εκστρατεία εμβολιασμού για την πολιομυελίτιδα. Ο Τζόνας Σολκ, ο πανεπιστημιακός γιατρός που ανακάλυψε το εμβόλιο, ρωτήθηκε από το ραδιόφωνο του CBS για το ποιος κατέχει τη σχετική πατέντα. «Οι άνθρωποι, νομίζω», ήταν η απάντηση του ερευνητή. «Δεν υπάρχει πατέντα. Μπορεί κανείς να πατεντάρει τον ήλιο;» Κάτι που φαινόταν αυτονόητο μέχρι πριν από λίγες δεκαετίες είναι σήμερα αδιανόητο. Το φως του ήλιου μπορεί να μην έχει ακόμη πατενταριστεί -αν και αναμφίβολα κάποιοι θα εργάζονται και προς αυτή την κατεύθυνση-, αλλά τα εμβόλια και τα φάρμακα που σώζουν ζωές έχουν πάψει προ πολλού να θεωρούνται δημόσια αγαθά. Τη σημερινή κυρίαρχη αντίληψη για το ζήτημα συνοψίζει καλύτερα από όλους ο διευθύνων σύμβουλος της Bayer, Μάριγιν Ντέκερς, ο οποίος πρόσφατα κατέστησε σαφές ότι τα αντικαρκινικά φάρμακα της εταιρείας του δεν απευθύνονται στους φτωχούς. «Δεν φτιάξαμε αυτό το προϊόν για την αγορά της Ινδίας, ας είμαστε ειλικρινείς. Φτιάξαμε αυτό το προϊόν για τους ασθενείς στη Δύση, τους ανθρώπους που έχουν το περιθώριο να το αγοράσουν. Είναι ένα ακριβό προϊόν αφού αφορά την ογκολογία» δήλωσε. Είναι ειλικρίνια που σκοτώνει. Και όχι μόνο σαν σχήμα λόγου. Πριν από λίγους μήνες 100 ειδικοί στον καρκίνο δημοσίευσαν κοινή επιστολή στην ιατρική επιθεώρηση Blood κατηγορώντας τις φαρμακευτικές εται-

ρείες ότι με τις αστρονομικές τιμές που χρεώνουν τα αντικαρκινικά φάρμακά τους ουσιαστικά καταδικάζουν μια μεγάλη μερίδα ασθενών -μάλλον τη μεγαλύτερη- στον θάνατο. Στην επιστολή τους οι επιστήμονες σημειώνουν ότι η παγκόσμια φαρμακοβιομηχανία «κερδοσκοπεί» σε βάρος των καρκινοπαθών με τον ίδιο τρόπο που ορισμένοι παραγωγοί αυξάνουν τις τιμές των τροφίμων έπειτα από φυσικές καταστροφές. «Τι καθορίζει μια ηθικά αποδεκτή ‘σωστή τιμή’ για ένα αντικαρκινικό φάρμακο;» διερωτώνται και χαρακτηρίζουν τις κερδοσκοπικές πρακτικές των εταιριών «καταστροφή» για την αντιμετώπιση των θανατηφόρων ασθενειών. Τα όσα καταγγέλλουν οι επιστήμονες περιγράφει καλύτερα η περίπτωση του Glivec. Το φάρμακο κυκλοφόρησε το 2001 από την εταιρεία Novartis και σύντομα αποδείχτηκε ιδιαίτερα αποτελεσματικό στην αντιμετώπιση της χρόνιας λευχαιμίας καθώς παρέτεινε για πολλά χρόνια τις ζωές των ασθενών. Η τιμή του φαρμάκου ήταν ήδη αστρονομική για τους περισσότερους όταν πρωτοκυκλοφόρησε: 27,878 δολάρια για κάθε ασθενή στη Βρετανία και 30.000 δολάρια στις ΗΠΑ. Στη συνέχεια, η τιμή αυξήθηκε σε 32.526 δολάρια στη Βρετανία, ενώ στις ΗΠΑ εκτοξεύτηκε στα 92.000 δολάρια. Και όλα αυτά τη στιγμή που το κόστος της έρευνας για την παραγωγή του φαρμάκου είχε ήδη καλυφθεί από την πρώτη διετία, που επέφερε στην εταιρεία ετήσια έσοδα της τάξης των 900 εκατομμυρίων δολαρίων. Μέχρι το 2012, τα έσοδα αυτά έφταναν τα 4,7 δισεκατομμύρια δολάρια τον χρόνο. Είναι ενδεικτικό ότι, μόλις την προηγούμενη εβδομάδα, η ελβετική φαρμακευτική εταιρεία Roche ανακοίνωσε καθαρά κέρδη 9,3 δισεκατομμυρίων ευρώ για την περσινή χρονιά, κέρδη που σε

Εκατό επιστήμονες ειδικοί στον καρκίνο με δημόσια επιστολή τους κατηγορούν τις φαρμακευτικές εταιρείες για τις αστρονομικές τιμές που χρεώνουν τα φάρμακά τους

μεγάλο βαθμό οφείλονται στα τελευταία αντικαρκινικά φάρμακά της. «Οι ευγνώμονες ασθενείς μετατρέπονται στα οικονομικά θύματα της επιτυχίας της θεραπείας, οφείλουν να πληρώνουν τις ψηλές αυτές τιμές κάθε χρόνο για να παραμείνουν ζωντανοί», όπως σημειώνουν χαρακτηριστικά και οι 100 επιστήμονες στην επιστολή τους. Σύμφωνα με τον Κεν Κάμπελ της βρετανικής φιλανθρωπικής οργάνωσης «Νικώντας τον Καρκίνο του Αίματος», η επιχειρηματική αυτή πρακτική αποκαλείται «evergreening»: οι φαρμακευτικές βιομηχανίες προσπαθούν να αποκομίσουν το μέγιστο δυνατό κέρδος πριν εκπνεύσουν οι πατέντες των προϊόντων τους και η αγορά πλημμυρίσει από γενόσημα. Το σχόλιο του διευθύνοντος συμβούλου της Bayer ότι η εταιρεία του δεν παράγει φάρμακα έχοντας κατά νου τους Ινδούς δεν ήταν άλλωστε τυχαίο. Ο Ντέκερς απαντούσε έτσι στην απόφαση ινδικού δικαστηρίου που έδινε σε ινδική εταιρεία την άδεια να αναπαράγει το φάρμακο της ευρωπαϊκής φαρμακοβιομηχανίας. Η ινδική νομοθεσία προβλέπει ότι αν ένα φάρμακο δεν διατίθεται σε λογική τιμή, άλλες εταιρείες μπορούν να υποβάλουν αιτήσεις για να το παράγουν σε χαμηλότερες τιμές. Για έναν Ινδό ασθενή, η ετήσια θεραπεία με το φάρμακο Nexavar της Bayer κοστίζει περίπου 69.000 δολάρια, δηλαδή 41 φορές το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της χώρας. Το 2012, η ινδική φαρμακευτική εταιρεία Natco Pharma Ltd πήρε την άδεια να το παράγει για 177 δολάρια. Από τότε η Bayer προσφεύγει συστηματικά στα δικαστήρια κατά της απόφασης κατηγορώντας την ινδική εταιρεία για «κλοπή». Η επισήμανση του διευθύνοντος συμβούλου

της ότι ο επιχειρηματικός προσανατολισμός της εταιρείας είναι προς τη Δύση αντανακλά άλλωστε τη γενικότερη στάση των φαρμακοβιομηχανιών απέναντι στις φτωχές χώρες. Σε πρόσφατη έκθεση τους, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα αποκαλύπτουν ότι ασθένειες που σκοτώνουν στις μέρες μας 2,6 εκατομμύρια ανθρώπους ετησίως εξαιρούνται σε μεγάλο βαθμό από την έρευνα των μεγάλων φαρμακευτικών εταιριών. Η έκθεση εξετάζει τα φάρμακα που κυκλοφόρησαν παγκοσμίως από το 2001 ώς το 2011 για να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι μόλις 3,8% από αυτά σχεδιάστηκε για την αντιμετώπιση των λεγόμενων «ξεχασμένων ασθενειών» (φυματίωση, ελονοσία κ.ά.). Ο λόγος για τον οποίο οι φαρμακοβιομηχανίες «ξεχνούν» τις ασθένειες αυτές είναι απλός: σκοτώνουν μόνο τους πιο φτωχούς. Ακόμη και όταν τελικά παράγονται φάρμακα για αυτές, η τιμή είναι απαγορευτική για εννέα στους δέκα αρρώστους. Και οι Γιατροί χωρίς σύνορα επισημαίνουν στην έκθεσή τους ότι το πρόβλημα δεν αφορά πια μόνο τις χώρες του Τρίτου Κόσμου, αλλά είναι πολύ πιο οικείο από ό,τι φαίνεται. «Οι αναπτυσόμενες χώρες δεν είναι οι μοναδικές που πλήττονται, καθώς οι ολοένα και υψηλότερες τιμές για νέα ιατρικά εργαλεία πιέζουν τους προϋπολογισμούς για την υγεία και των αναπτυγμένων χωρών, θέτοντας φραγμούς στην πρόσβαση όλο και περισσότερων ανθρώπων. Νέα φάρμακα για την αντιμετώπιση του HIV ή του καρκίνου μπορεί να κοστίζουν εκατοντάδες φορές πάνω από το ετήσιο εισόδημα ενός ατόμου» σημειώνουν χαρακτηριστικά. «Τα κέρδη πάνω από τους ανθρώπους», όπως θα έλεγε δηλαδή και το σύνθημα των φαρμακοβιομηχάνων.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΚΟΣΜΟΣ Πέντε σεισμοί από 2,3 ως 3,1R μέσα σ’ ένα μήνα, τον Ιανουάριο, είναι κάτι περισσότερο από ασυνήθιστο στην περιοχή του βόρειου Τέξας. Οι κάτοικοι της κωμόπολης Azle, βορειοδυτικά του Φορτ Γουόρθ, είναι αναστατωμένοι. Έχουν τρομοκρατηθεί από τους αλλεπάλληλους σεισμούς. Τριάντα δονήσεις τους τελευταίους τρεις μήνες δεν είναι λίγες. Τα σπίτια τους, αν και ελαφριές κατασκευές στα γνωστά αμερικανικά «πρότυπα», έχουν γεμίσει ρωγμές. Το έδαφος υποχωρεί ξαφνικά δημιουργώντας τεράστιες τρύπες, απειλώντας ζωές, σπίτια κι αυτοκίνητα. Φοβούνται πλέον για τις ζωές και τις περιουσίες τους. «Έρχεται...» λένε οι κάτοικοι του Azle στο πρώτο ταρακούνημα της γης. «Είναι σαν να πέφτει μια νταλίκα στο πίσω μέρος του σπιτιού σου, όλο το κτήριο τραντάζεται» εξηγεί ένας κάτοικος περιγράφοντας τις σεισμικές δονήσεις. Από πολλές απόψεις, με τις οποίες συμφωνούν πλέον και οι ειδικοί, οι σεισμοί αυτοί προϊδεάζουν για τη γεωλογική αναταραχή που προκαλούν οι μαζικές, εντατικές γεωτρήσεις στην περιοχή για την «ανάσυρση» του νέου «θησαυρού»τον οποίο ανακάλυψε η πετρελαϊκή βιομηχανία: το σχιστολιθικό φυσικό αέριο (shale gas). Πρόκειται για γεωτρήσεις που γίνονται με την αντισυμβατική μέθοδο της «υδραυλικής ρωγμάτωσης» (ή διάρρηξης) hydraulic fracturing κατά την ακριβή ορολογία, fracking πιο σύντομα. Ο σχιστόλιθος είναι ένα από τα πιο κοινά ιζηματογενή πετρώματα της Γης και μια φυσική δεξαμενή αέριων υδρογονανθράκων, για πολλούς το «πράσινο» υποκατάστατο του πετρελαίου...

ΑΠΟ ΤΟΝ ΝΙΚΟ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗ n.kyriakidis@avgi.gr

FRACKING:

O νέος εφιάλτης που ξυπνά τον Εγκέλαδο

Ζώνη ασφαλείας

Ελ Ντοράντο Στη βόρειο Αμερική το σχιστολιθικό αέριο αποτελεί πλέον το νέο Ελ Ντοράντο της πετρελαϊκής βιομηχανίας. Σε ΗΠΑ και Καναδά η βιομηχανία του fracking επεκτείνεται ραγδαία. Μόνο στο βόρειο τμήμα της πολιτείας του Τέξας υπάρχουν σήμερα 17.000 «πηγάδια» υδραυλικής ρωγμάτωσης. Από το 2011 μέχρι σήμερα έχουν ανοιχτεί 40.000 «πηγάδια» άντλησης πετρελαίου και φυσικού αερίου με υδραυλική ρωγμάτωση. Συνολικά από το 2005, οπότε η μέθοδος άρχισε να γίνεται δημοφιλής, έχουν γίνει 80.000 γεωτρήσεις fracking σε 17 αμερικανικές πολιτείες. Η εξόρυξη του σχιστολιθικού αερίου με τη διαδικασία του fracking είναι μια σχετικά απλή όσο και «πρωτόγονη» από πλευράς κατανάλωσης φυσικών πόρων διαδικασία. Επιτυγχάνεται με τη έγχυση στο υπέδαφος, υπό υπερυψηλή πίεση, μεγάλων ποσοτήτων νερού ανακατεμένου με άμμο και άλλα υγρά χημικά, σε βάθος που μπορεί να φτάσει μέχρι και τα τρεις χιλιάδες μέτρα. Η υδραυλική πίεση του μείγματος προκαλεί τριχοειδείς ρωγμές στα πετρώματα, πάχους μικρότερου του ενός χιλιοστού, από όπου διαφεύγει το αέριο. Στη συνέχεια η πίεση διακόπτεται και στο εσωτερικό της γεώτρησης διοχετεύονται ειδικά στερεωτικά υλικά, συνήθως οξείδιο του αργιλίου ή κεραμικές ουσίες, προκειμένου να παραμείνουν ανοιχτές οι ρωγμές. Οι ποσότητες νερού που δαπανώνται είναι τεράστιες, κυμαίνονται από 10.000 έως και 30.000 κυβικά μέτρα για κάθε γεώτρηση. Στις ΗΠΑ υπολογίζεται πως μόνον από το 2011 έως σήμερα έχουν δαπανηθεί 367 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού σε γεωτρήσεις υδραυλικής ρωγμάτωσης και μάλιστα τα τρία τέταρτα αυτής της ποσότητας έχουν αντληθεί από περιοχές που αντιμετωπίζουν χρόνιο πρόβλημα λειψυδρίας, ακόμα και ξηρασίας... Τα φυσικά υδάτινα αποθέματα που βρίσκονται στην περιοχή των γεωτρήσεων εξαντλούνται από την υπεράντληση εντείνοντας την απειλή για τα τοπικά οικοσυστήματα.

Αποκαλούν μάλιστα το φαινόμενο αυτό «επαγωγική σεισμικότητα» (induced seismicity). Οι δονήσεις που προκαλούνται από τις γεωτρήσεις fracking σημειώνονται κατά κανόνα μετά την έγχυση του μείγματος νερού και χημικών υπό υψηλή πίεση και σχετίζονται τόσο με τη διέγερση των τεκτονικών ρηγμάτων όσο και με την πρόκληση «καταγμάτων» στις τεκτονικές πλάκες. Η Επιτροπή Πετρελαίου και Αερίου της πολιτείας της Βρετανικής Κολούμπια στον Καναδά, όπου υπάρχουν σχεδόν 2.000 φρεάτια υδραυλικής διάρρηξης, παραδέχεται σε σχετική μελέτη της ότι η έγχυση υγρών στο υπέδαφος κατά τη διαδικασία υδραυλικής διάρρηξης προκαλεί κινήσεις των τεκτονικών πλακών που με τη σειρά τους δίνουν σεισμούς. Στην περίπτωση των σεισμών στο Azle και σε άλλες περιοχές εξόρυξης σχιστολιθικού αερίου, οι επιστήμονες υποπτεύονται πως ο ένοχος δεν είναι είναι μόνον το fracking αλλά και η «συνοδευτική» βιομηχανία της απόρριψης των λυμάτων. Γεωφυσικοί του αμερικανικού ινστιτούτου γεωλογικών ερευνών (USGS) έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα πως αρκετοί από τους μεγάλους σεισμούς που έχουν σημειωθεί στο κεντρικό τμήμα των Ηνωμένων Πολιτειών το 2011 και το 2012 κατά πάσα πιθανότητα προκλήθηκαν από την πρακτική της έγχυσης υγρών αποβλήτων γεωτρήσεων fracking σε υπόγεια φρεάτια βάθους μεγαλύτερου των 3.000 μέτρων.

Τοξικός εφιάλτης Ο χειρότερος εφιάλτης του fracking ωστόσο βρίσκεται αλλού: στη διαχείριση των υγρών αποβλήτων που επιστρέφουν στην επιφάνεια όταν συμπληρωθεί ο κύκλος ζωής του «πηγαδιού». Ο «πολτός» των υγρών χημικών και των «στερεωτικών» περιέχει τοξικές, μεταλλαξιογόνες και καρκινογόνες ουσίες αλλά και βαρέα μέταλλα και σε αρκετές περιπτώσεις ραδιενεργά στοιχεία. Τα λύματα περνούν από επεξεργασία με ένα μέρος του νερού να ανακτάται για επαναχρησιμοποίηση. Τα υπόλοιπα υγρά απόβλητα ρίχνονται μέσα από βαθιά «πηγάδια» στο υπέδαφος, σε μια διαδικασία που θεωρείται γενικά «ασφαλής» για τον υδροφόρο ορίζοντα. Ωστόσο, οι επιστημονικές μελέτες δεν φαίνεται να επιβεβαιώνουν αυτή την πεποίθηση, αντίθετα χτυπούν το καμπανάκι του κινδύνου... Περυσινές πανεπιστημιακές έρευνες στις ΗΠΑ έδειξαν αυξημένα επίπεδα χλωρίου, βρωμίου, στροντίου, ραδίου και ισοτόπων του υδρογόνου στις υδάτινες πηγές του Blackclick Creek που τροφοδοτούν με πόσιμο νερό τις πόλεις της δυτικής Πενσυλβάνια και την πρωτεύουσα της πολιτείας, το Πίτσμπεργκ. Στην περιοχή λειτουργεί μια μεγάλη μονάδα επεξεργασίας λυμάτων από γεωτρήσεις fracking. Τα δείγματα εδάφους που συνέλεξαν απ’ τον χώρο των εγκαταστάσεων ερευνητές του Πανεπιστημίου Ντιούκ της Βόρειας Καρολίνας έδειξαν επίπεδα ραδίου 200 φορές υψηλότερα από τις κανονικές τιμές. Όπως ανέφε-

ραν χαρακτηριστικά στη μελέτη τους οι επιστήμονες, με τέτοιες τιμές ραδιενεργών στοιχείων, η επεξεργασία λυμάτων από τις γεωτρήσεις υδραυλικής ρωγμάτωσης θα πρέπει να θεωρείται διαχείριση πυρηνικών αποβλήτων και θα πρέπει να αδειοδοτείται και να επιβλέπεται από τις αρμόδιες υπηρεσίες! Αξίζει να σημειωθεί ότι η άντληση του σχιστολιθικού αερίου στην Αμερική έχει εξαιρεθεί από τον ομοσπονδιακό νόμο Clean Water Act του 2005 για την προστασία των υδάτινων πόρων, με τη βιομηχανία του fracking να έχει δεσμευτεί σε αυτοέλεγχο σε σχέση με τη διαχείριση των επικίνδυνων αποβλήτων. Άλλη μελέτη του ίδιου πανεπιστημίου στις αρχές του 2013 ανακάλυψε αυξημένες ποσότητες μεθανίου, αιθανίου και προπανίου σε δείγματα πόσιμου νερού που ελήφθησαν σε ακτίνα ενός χιλιομέτρου από 141 γεωτρήσεις φυσικού αερίου σε όλη την Αμερική. Σύμφωνα με την επιθεώρηση Scientific American σήμερα υπάρχουν στις ΗΠΑ περισσότερα από 680.000 «πηγάδια» εναπόθεσης λυμάτων με τους επιστήμονες και τις αρμόδιες αρχές να μην γνωρίζουν πόσα από αυτά δεν είναι στεγανά...

Ξυπνώντας τον Εγκέλαδο Οι γεωλόγοι γνωρίζουν εδώ και πολλά χρόνια πως οι διάφορες μορφές εξόρυξης υδρογονανθράκων, από την «κλασική» γεώτρηση με άντληση έως το fracking με την υδραυλική διάρρηξη των πετρωμάτων του υπεδάφους, μπορούν να προκαλέσουν τεχνητούς σεισμούς.

Οι γεωφυσικοί έχουν προειδοποιήσει πως σ’ αυτά τα βάθη τα λύματα των γεωτρήσεων μπορούν να λειτουργήσουν ως λιπαντικό στο σημείο επαφής των ρηγμάτων, προκαλώντας την αποσταθεροποίησή τους με συνεπακόλουθο τη γένεση σεισμών. Όπως επισημαίνει το USGS, ο αριθμός των σεισμών στο κεντρικό και ανατολικό τμήμα των ΗΠΑ έχει αυξηθεί δραματικά τα τελευταία χρόνια. Σχεδόν 450 δονήσεις μεγέθους 3R και άνω έχουν καταγραφεί το διάστημα 2010-13, αριθμός που αντιστοιχεί σ’ έναν μέσο όρο 100 δονήσεων τον χρόνο, από μόλις 20 που ήταν το διάστημα 1970-2000! Είναι χαρακτηριστικό πως στην Οκλαχόμα, μια πολιτεία της Αμερικής με χαμηλή σεισμικότητα, όπου υπάρχουν 5.000 γεωτρήσεις υδραυλικής ρωγμάτωσης, σημειώθηκε πέρυσι αριθμός ρεκόρ 2.600 σεισμών! Το σώμα του Μηχανικού του αμερικανικού στρατού που είναι υπεύθυνο για την ασφάλεια των 640 φραγμάτων της αμερικανικής επικράτειας έχει απαιτήσει να οριοθετηθεί «ουδέτερη ζώνη» σε ακτίνα ενός χιλιομέτρου γύρω από τα φράγματα για τις γεωτρήσεις για σχιστολιθικό αέριο και άλλες παρόμοιες δραστηριότητες. Οι μηχανικοί του στρατού φοβούνται πως οι γεωτρήσεις fracking μπορούν να προκαλέσουν μετατοπίσεις των γεωλογικών ρηγμάτων αποδυναμώνοντας τα θεμέλια των φραγμάτων. Στην Ευρώπη, όπου η σχετική περιβαλλοντική νομοθεσία έχει ακόμα πολλά κενά, ο πιο ένθερμος υποστηρικτής της υδραυλικής ρωγμάτωσης είναι η Πολωνία, ενώ και στη Βρετανία το σχιστολιθικό αέριο γίνεται δημοφιλές. Τον Σεπτέμβριο του 2012 περιβαλλοντικές οργανώσεις απ’ όλο τον κόσμο διοργάνωσαν το Global Frackdοwn, μια παγκόσμια ημέρα δράσης κατά της βιομηχανίας της υδραυλικής ρωγμάτωσης, καλώντας τις κυβερνήσεις να επιβάλουν περιορισμούς και να στραφούν στην εκμετάλλευση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Στο Ώστιν, την πρωτεύουσα του Τέξας, κοινότητες που βρίσκονται γύρω από τα «πηγάδια» οργάνωσαν πρόσφατα μια μαχητική διαδήλωση διαμαρτυρίας ζητώντας από τις αρχές να θέσουν υπό έλεγχο τη βιομηχανία του σχιστολιθικού αερίου.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΓΡΑΜΜΑΤΑ&ΤΕΧΝΕΣ

ΦΙΛΙΠ ΣΕ ΪΜΟΥΡ ΧΟΦΜΑΝ

Το να ερμηνεύεις είναι να πεθαίνεις... ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΙΜΟΥΛΗ

Ο Φίλιπ Σέιμουρ Χόφμαν είναι νεκρός! Προσπαθώντας, με κόπο, είναι αλήθεια, να κλείσω μάτια και αυτιά σ’ όλο αυτό το πανηγύρι που έχει στηθεί γύρω από τον θάνατό του (ναρκωτι-

κά, σύριγγες σε μπράτσα, τοξικολογικές αναλύσεις που αργούν να βγουν στη δημοσιότητα, ερωτικοί σύντροφοι που διεκδικούν σχέσεις, χωρισμοί και κροκοδείλια δάκρυα δημοσιογράφων, θαυμαστών και ομοτέχνων) αναρωτιέμαι πότε και πώς θα αποδοθεί σ’ αυτήν την τέχνη -την τέχνη του ηθοποιού- η αξία που της αξίζει;

ΠΟΙΗΤΙΚΟ ΑΝΘΟΛΟΓΙΟ

Κατ’ αρχάς ο ηθοποιός, στην οικονομική ροή, είναι η μοναδική εργασία στην οποία μέσον παραγωγής, εργάτης και προϊόν ταυτίζονται, και στην αμερικανική βιομηχανία του θεάματος είναι βασικό αυτό. Η συνύπαρξη αυτών των τριών στο ίδιο σώμα, στον ίδιο άνθρωπο, δημιουργεί μία άλλου τύπου αλλοτρίωση. Η διαρκής εναγώνια συνάντηση του ηθοποιού με τον Άλλο και τους Άλλους, που αντικατοπτριζόμενοι βρίσκονται εντός του, και η προσπάθεια να κάνει έργο τέχνης αυτή τη συνάντηση παραμένει έως τώρα σχεδόν ανεξερεύνητη ή τουλάχιστον αποφεύγεται η ανάλυσή της. Μόνον η ποίηση κατορθώνει να την κλείσει ερμητικά μέσα σ’ ένα στίχο: Εγώ είναι ένας Άλλος. Ο Ρεμπώ το κατέθεσε, μας άφησε κι έφυγε. Η ετυμολογία της λέξης μίμηση, όσο κι αν οι λεξικογράφοι και οι ασχολούμενοι με την ετυμολογία των λέξεων δεν συμφωνούν απόλυτα με τις σκέψεις του Αλεξανδρινού λεξικογράφου Ησύχιου, παραμένει η πιο σωστή: η μίμηση προέρχεται από το μέμνησο! Σαν κάτι να προστάζει τη μνήμη μας και να ζητάει να βγει στο φως ξανά. Οι άνθρωποι έχουν εγκατεστημένες στη μνήμη τους όλες τις μάσκες συμπεριφοράς που γνωρίζουν στον έξω απ’ αυτούς κόσμο. Με τη μνήμη τους τις αναγνωρίζουν! Τις γνωρίζουν ξανά, δηλαδή. Οι Άλλοι είναι μέσα μας, λοιπόν. Δεν έχουν όμως όλοι τη δύναμη να εμφανίσουν τις μάσκες που αναγνωρίζουν. Περί δύναμης ο λόγος. Τη δύναμη αυτή ο ηθοποιός οφείλει να την έχει. Και είναι μια δύναμη επώδυνη, όχι για τους άλλους, αλλά για τον ίδιο του τον εαυτό. Ο Φίλιπ Σέιμουρ Χόφμαν είχε αυτή τη δύναμη. Το πόσο άντεξε την οδύνη είναι το θέμα. Τι ήταν αυτό που τον έκανε να ξεχωρίζει; Μα ακριβώς αυτό που όλοι οι άλλοι έλεγαν «μεταμόρφωση». Αυτό που εύκολα λένε: «πουθενά δεν ήταν ίδιος»! Κι όμως, δεν υπάρχει άνθρωπος που να μην είναι ίδιος με τον

εαυτό του. Υπάρχουν άνθρωποι που συμπεριφέρονται μονοδιάστατα, χρησιμοποιώντας στη ζωή τους τρεις ή τέσσερις μάσκες συμπεριφοράς, είτε για έτσι έχουν μάθει είτε γιατί τους τις έχουν επιβάλει είτε γιατί πιστεύουν πως έτσι είναι αρεστοί, και υπάρχουν κι αυτοί που τολμούν να δείξουν το πολυδιάστατο της ανθρώπινης ύπαρξης. Ε, ο Φίλιπ Σέιμουρ Χόφμαν ήξερε πως η σπουδαία υποκριτική πάνω απ’ όλα είναι να αποδεικνύεις και να επιδεικνύεις το

Τι ήταν αυτό που τον έκανε να ξεχωρίζει; Μα ακριβώς αυτό που όλοι οι άλλοι έλεγαν «μεταμόρφωση». Αυτό που εύκολα λένε: «πουθενά δεν ήταν ίδιος»!

πολυδιάστατο του Ανθρώπου. Ήξερε πως όταν το υποκριτικό γεγονός δεν είναι αναπαραστατικό, δηλαδή δεν αντιστοιχεί στην προσποίηση -στη μίμηση ενός πρωτότυπου που εκτελεί χρέη βάσης και σταθεράς-, γίνεται το μέσο που φέρει το προνόμιο της έκφρασης της διαφοράς, δηλαδή της αληθινής εμπειρίας. Ο Φίλιπ Σέιμουρ Χόφμαν ήξερε πως η κατατονία κινεί την υποκριτική της σκέψης, τη στιγμή που η εμπειρία ανατρέπει το πλαίσιο της αναπαράστασης. Ήξερε πως η υποκριτική είναι η προσπάθεια να κάνεις καλλιτεχνικό έργο τον παρόντα χρόνο. Κάθε μέρα η ίδια προσπάθεια, σε κάθε σκηνή, σε κάθε πλάνο, σε κάθε φράση, σε κάθε λέξη. Ήξερε ότι αυτό που φαίνεται στους άλλους επανάληψη δεν είναι τίποτε άλλο απ’ τη συμφιλίωση του ηθοποιού με το ατελέσφορο. Μ’ αυτήν την «αιώνια επιστροφή», η οποία δεν φέρει ούτε νοσταλγία, ούτε θάνατο, αλλά αντιθέτως φέρει όλη τη θνησιμότητα του γεγονότος. Amor fati. Ο σπουδαίος ηθοποιός που ξέρει και ο Φίλιπ Σέιμουρ Χόφμαν ήταν σπουδαίος ηθοποιός- πως η υποκριτική είναι η τέχνη της στιγμής, είναι ο μόνος που έχει συμφιλιωθεί με τον θάνατο, γιατί ζει τον φυσικό θάνατο της κάθε στιγμής. Ο Φίλιπ Σέιμουρ Χόφμαν ήξερε πως το να ερμηνεύεις είναι να πεθαίνεις. Και το να πεθαίνεις είναι να μάχεσαι ηδυπαθώς τον θάνατο. Λυπημένο, και όχι κακό, είναι το επάγγελμα αυτό. Καλό του ταξίδι, λοιπόν. Μακάρι κάποια στιγμή οι πολύ δικοί του άνθρωποι να καταλάβουν πόσο επώδυνο ήταν να επαναλαμβάνεις βιώνοντας την κάθε στιγμή όλων αυτών που έχεις στη μνήμη σου και πως η αναγκαία ενικότητα της καλλιτεχνικής έμπνευσης σχοινοβατεί επικίνδυνα και σε καθημερινή βάση με την πληθυντικότητα της θεατρικής και κινηματογραφικής κατασκευής και η πτώση έχει σχέση μόνο με τη χρονική αντοχή του καθενός.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ

Οι μπαγλαμάδες Στην πατρίδα μου όταν λέμε ότι κάποιος είναι μπαγλαμάς δεν εννοούμε φυσικά το γλυκύτατο έγχορδο. Η λέξη μπαγλαμάς είναι αρνητικό χαρακτηρολογικό πρόσημο. Μπαγλαμάς λοιπόν, είναι ο απατεώνας, αυτός που μπορεί να κάνει τα πάντα και που μπορεί να γίνει τα πάντα προκειμένου να αποκομίσει το οποιοδήποτε όφελος. Δηλαδή, μπαγλαμάς είναι ο απαξιωμένος άνθρωπος που «χαίρει» της πλήρους απεκτίμησης όσων (και συνήθως είναι πολλοί) τον έχουν πάρει χαμπάρι. Μάλιστα υπάρχει και υπερθετική διαβάθμιση στους μπαγλαμάδες. Είναι εκείνοι που είναι τόσο πολύ μπαγλαμάδες ώστε τους έχει πάρει χαμπάρι όλος ο κόσμος, επειδή κι αν ακόμα θέλουν ο βίος και η πολιτεία τους είναι τέτοιος ώστε δεν γίνεται να κρυφτούν. Αυτούς - στην πατρίδα μου - τους λέμε μπαγλαμάδες με κουδούνια. Διότι πρόκειται πασιφανώς για παλιανθρώπους που δεν γίνεται να κρυφτούν ούτε κάτω από άμφια, ούτε κάτω από μεταμφιέσεις, ούτε μέσα στην ρηχότητα της όποιας εξουσίας, ούτε μέσα σε απαστράπτουσες χρήσεις εντολής. Ό,τι και να πουν, ό,τι κι αν κάνουν, το παραμικρό έστω, ο θόρυβος από τα κουδούνια τους δείχνει ποιοι είναι: μπαγλαμάδες με κουδούνια. Τούτων δοθέντων, έχω την πεποίθηση ότι κλασικό δείγμα μπαγλαμά με κουδούνια αποτελεί ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη Νίκος Δένδιας. Ανδράριο θρασύτατης απανθρωπιάς που πάνω από τα πτώματα πνιγμένων παιδιών

μαζί με τις μητέρες τους, τόλμησε (παίρνω πίσω το ρήμα «τόλμησε». σιγά μην έχουν τόλμη αυτά τα υποκείμενα που απλώς αποπτύουν την πολυτελή τους αγριότητα) να εμμέσει πως στην Ελλάδα έρχονται μετανάστες κακής ποιότητας. Τα’ ακούς; Τ’ ακούς και δεν φρικιάς εώς τα μύχια της ύπαρξής σου; Για να μην πω για το αίσχος που ονομάζεται Πρετεντέρης. Ούτε για το άλλο αίσχος με τα ποταμίσια μάτια (του ποταμού Βοϊδομάτη εννοείται) που παριστάνει τον υπουργό Εμπορικής Ναυτιλίας, ενώ είναι ένα ταπεινό δουλάριο του εφοπλιστικού κεφαλαίου (παίρνοντας παράδειγμα και τιμώντας την σκυτάλη που παρέλαβε από τον πατέρα Βαρβιτσιώτη ο οποίος έκανε καριέρα και τεράστια κτηματική περιουσία προκλητικής νομιμότητας ως σφογγοκωλάριος του Βασίλη Τριανταφυλλίδη - λογοτεχνικό ψευδώνυμο του φυγόμαχου εθνάρχου Κωνσταντίνου Καραμανλή - την οποία μεταλαμπάδευσε στον υιό), αυτόν τον μπαγλαμά με τα κουδούνια (παρά λίγο να πω «με τα γουρούνια») που λέγεται Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης. Αυτό το πράμα, που αν δεν ήταν διορισμένος στην πολιτική δια της εκλογής από ένα σάπιο σύστημα μιας σάπιας δημοκρατίας, θα ήταν απλώς μια ακόμη περίπτωση κηφήνα που αναχαράζει, ως παιδί που δεν μεγάλωσε ποτέ, τα αναιτιολογήτως αποκτηθέντα. Κι όμως, αυτός ο γαλακτομπεμπές, ο παντελώς ανάξιος για δημόσιο λόγο ασκεί διοίκηση! Και τι διοίκηση!! Των κυμάτων!!! Ε, μόνο ένας μπαγλαμάς με κουδούνια θα μπορούσε να φέρει σε

ΥΠΑΡΧΕΙ ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΚΑΝΑΒΟΥΡΗ kostaskanavuris @hotmail.com

Έχουμε ξεχάσει τον ήχο του Άλλου και έχουμε εγκλωβισθεί μέσα στον ήχο του εαυτού μας. Στο μεταξύ βέβαια τα κουδούνια κουδουνίζουν ανεξέλεγκτα και έγιναν καμπάνες της κολάσεως

πέρας, με τέτοια άεργη ψυχή και άεργη ζωή, το φονικό μέρος (σ’ αυτή την τερατώδη κατανομή «εργασίας» που ταξικά αναλογεί στην Ελλάδα) των γεωπολιτικών αναταράξεων που προκαλεί ο διαρκώς μεγαλύτερος και διαρκώς ανύπαρκτος πλούτος. Εδώ ας μην αναφέρω τη διεσταλμένη όραση που βλέπει πέρα μακριά πίσω απ’ τον άνθρωπο το όραμα των αριθμών και η οποία ονομάζεται Κυριάκος Μητσοτάκης. Γόνος και τι γόνος... Αν αυτή η οικογένεια αποφάσιζε να περπατήσει ολόκληρη μαζί, νομίζω ότι ο τόπος θα είχε κουφαθεί από τα βροντοχτυπήματα των κουδουνιών. Ούτε πουλιά δεν θα κελαηδούσαν. Για τέτοιους μπαγλαμάδες με κουδούνια μιλάμε. Μπορεί βέβαια, απλώς να κουδουνίζουν τα λεφτά τους τόσο εκκωφαντικά, αλλά αυτό είναι άλλων επιστημόνων αρμοδιότητα, οπότε εμείς, με δικά μας μόνο μέσα, θα πρέπει να αναζητήσουμε τα αίτια της δικής μας κώφωσης. Δύσκολο πράγμα. Επειδή έχουμε εθιστεί στην κώφωση και έχουμε ξεχάσει πως είναι ο κόσμος όταν ακούς. Έχουμε ξεχάσει τον ήχο του Άλλου και έχουμε εγκλωβισθεί μέσα στον ήχο του εαυτού μας. Στο μεταξύ βέβαια τα κουδούνια κουδουνίζουν ανεξέλεγκτα και έγιναν καμπάνες της κολάσεως. Της δικής μας κολάσεως, της δικής μας τιμωρημένης ζωής που μετατρέπεται σε φόβο, ο φόβος σε πανικό και ο πανικός σε ακατάσχετη επέλαση των απελπισμένων εναντίον απελπισμένων. Δηλαδή σε ωμοφαγικό κα-

νιβαλισμό την ίδια στιγμή που ο αδηφαγικός καπιταλισμός κανιβαλίζει αδίστακτα, είδη και μορφές ζωής. Στο Φαρμακονήσι. Στη Λαμπεντούζα. Στο νησί που κατά διαβολική σύμπτωση (με την έννοια ελπίζω της διαβολής, της ρηγματώδους παρέμβασης που χαλάει την κανονικότητα της φρίκης, της παραδείσιας φρίκης), στο νησί λοιπόν που είναι συνονόματο του Τζουζέπε Τομάζι Ντι Λαμπεντούζα ο οποίος έγραψε τον «Γατόπαρδο», αυτό το άλμα, από την κώφωση στην τραγωδία. Και ποια είναι η καίρια φράση; «Αλλάζουμε για να μείνουμε ίδιο». Αυτό είναι το πρόβλημα: Η αλλαγή της κώφωσης. Ο τρόπος που ακούς τα κουδούνια των μπαγλαμάδων. Ή αλλιώς; Ο εθισμός στους μπαγλαμάδες. Δείγματος χάριν (και δήγματος να το γράψεις πάλι μέσα είσαι): τον κράξανε τον Δένδια με τα κουδούνια στην καθημαγμένη από τους σεισμούς Κεφαλλονιά. Ε, και; Το ένστολο ανθρωπάκι δίπλα του το είδες; Εκείνο που ήθελε να συλλάβει τους ρημαγμένους, λέω. Αυτόν τον διπλανό σου τον είδες; Αυτόν τον μπαγλαμά με τα κουδούνια του υποτακτικού, τον είδες; Και ανυπερθέτως τις καθαρίστριες του υπουργείου Οικονομικών πίσω από τα καπνογόνα των μπαγλαμάδων, τις είδες; Αυτό το μεγαλείο το είδες; Αυτές τις γυναίκες που σαν γλυπτό του Ροντέν παλεύουν, τις είδες; Το συμπέρασμα μιας τρικυμισμένης λύπης το έβγαλες; Την κραυγή πάνω από τα κουδούνια την άκουσες; Αλλά τι ρωτάω...

Ο ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΑΡΙΟΣ

Γυμναστική στη βιβλιοθήκη (I) Μία τάση των τελευταίων χρόνων επιχειρεί να απαντήσει στις ανατροπές και μεταβάσεις που επιφέρει η τεχνολογική έκρηξη στις βιβλιοθήκες ανιχνεύοντας και προωθώντας νέους ρόλους σε αυτές. Είναι μια θεμιτή, ανήσυχη δραστηριότητα που διαλέγεται με την εποχή και τις απαιτήσεις της πιέζοντας τα πράγματα να προσαρμοστούν σε αυτήν; Έχει ενδιαφέρον να αντιληφθούμε ποιοι και πώς τη διαμορφώνουν. Στόχος δεν είναι σαν τον Στάτλερ να καθίσουμε στα θεωρεία και γκρινιάζοντας να σχολιάσουμε την παράσταση, αλλά να κατεβούμε στη σκηνή συμμετέχοντας και συνδιαμορφώνοντάς την. Είναι λοιπόν οι βιβλιοθήκες χώρος όπου ασκείται το σώμα; Οι βιβλιοθήκες της Βέροιας και του Κερατσινίου, ενταγμένες στο μηχανισμό αυτής της τάσης, θα απαντούσαν «why not?». Εξάλλου το έχουν κάνει, μετατρέποντας ένα μέρος του χώρου τους σε ﬁtness club και δωρεάν γυμναστήριο της γειτονιάς. Στο πρόσφατο 9ο διεθνές συνέδριο που οργάνωσε η Οργανωτική Επιτροπή Ενίσχυσης Βιβλιοθηκών, ένα συνεργατικό σχήμα που συγκρότησαν αρχικά ξένοι οργανισμοί για την ενίσχυση

των ελληνικών βιβλιοθηκών, ένας Ολλανδός σύνεδρος μας μιλούσε για τη χαρά των video games στις βιβλιοθήκες και πέραν της εκπαιδευτικής χρήσης του παιχνιδιού. Η βιβλιοθήκη της Λειβαδιάς οργανώνει σεμινάρια εύρεσης εργασίας σε άνεργους της περιοχής της με εξαιρετική επιτυχία, όχι στην ανεύρεση, αλλά στη συμμετοχή ενδιαφερομένων. Τι συμβαίνει λοιπόν; Έκλεισαν τα γυμναστήρια και τα στάδια; Τα παιδιά δεν έχουν παιχνίδια να παίξουν; Οι βιβλιοθήκες αντικαθιστούν τους αρμόδιους οργανισμούς κοινωνικής ωφέλειας; Η ανεργία είναι συνέπεια ενός κακού βιογραφικού κι ενός υποεκπαιδευμένου απασχολήσιμου; Η βιβλιοθήκη καλλιεργεί τον ανταγωνισμό εκπαιδεύοντας το κοινό της στην καλή προώθηση της εργασιακής του αξίας ή τροφοδοτεί με ουσιαστικές γνώσεις όσους χρειάζονται να μάθουν; Μια από τις δράσεις που οργανώνονται στις εν λόγω βιβλιοθήκες είναι οι αγώνες ρητορικής με θέματα εξόχως πολιτικά: «Ακόμη και στη σημερινή εποχή, οι χαρισματικοί ηγέτες μπορούν να δώσουν λύση στα προβλήματα των κοινωνιών» ή «Η μετανάστευση των νέων ως μια προσπάθεια να α-

ντιμετωπίσουν τις δυσκολίες που γεννά η τρέχουσα οικονομική κρίση στην Ελλάδα»! Έχει ενδιαφέρον τέτοιες συζητήσεις να οργανώνονται δίπλα στο σημείο που δολοφονήθηκε από νεοναζιστές ένας αντιφασίστας μουσικός. Το γεγονός αυτό φαίνεται να μην γεννάει ερωτήσεις, απορίες, αντιστάσεις, αλλά να σχεδιάζεται άνωθεν μια αντιδραστική συζήτηση που αναζητά «χαρισματικούς ηγέτες» που θα μας σώσουν και προβληματίζεται για τη μετανάστευση των Ελλήνων στο εξωτερικό και όχι για τη μετανάστευση ως καθολικό κοινωνικό, οικονομικό και πολιτικό φαινόμενο και τον επακόλουθο ρατσισμό.

Νομίζω πως οφείλουμε να οργανώσουμε ένα άλλο μοντέλο, πιο πνευματικό, πιο αλληλέγγυο με περισσότερη κοινωνική ευαισθησία. Οι βιβλιοθήκες είναι ο... «σκονισμένος» κόσμος των βιβλίων. Γι’ αυτό φτιάχτηκαν, αυτό περιέχουν, αυτό υπηρετούν. Αυτό οφείλουν να καλλιεργήσουν, έστω αυτενεργώντας: τη γόνιμη, επικίνδυνη, καταπραϋντική, παραμυθητική, βέβηλη πάλη του πνεύματος. Γυμναστήρια του νου να τις κάνουμε, όχι αίθουσες για ζούμπα και πιλάτες. Να υπηρετήσουμε την ανάγνωση για να διαμορφώσουμε σκεπτόμενη κοινωνία που αναζητά και μαθαίνει, που αμφισβητεί και απολαμβάνει τις ηδονές της σκέψης.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ

ΖΙΖΗ ΜΑΚΡΗ, 1924-2014

Εικόνες μνήμης πανανθρώπινες και ανεξίτηλες ΤΗΣ ΛΗΔΑΣ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗ

Υπάρχουν εικόνες που γράφονται ανεξίτηλα στη μνήμη μας με τη ζωντάνια της αλήθειας τους και τη δύναμη της πνοής τους. Θα μπορούσα να απαριθμήσω πολλές από την ιστορία της τέχνης, από τον Φρανσίσκο Γκόγια, τον Μαξ Μπέκμαν και την Καίτε Κόλβιτς, μέχρι τη δικιά μας Άννα Κινδύνη. Θεωρώ προεξάρχον δείγμα τη «Γάτα με πουλί» του Πάμπλο Πικάσο, από το 1939, που προαναγγέλλει, θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς, τη βαρβαρότητα των στρατοπέδων συγκέντρωσης των ναζί και την αγριότητα των φωτογραφιών των απισχνασμένων επιζησάντων που είδε μετά το τέλος του Β’ Μεγάλου Πολέμου η ανθρωπότητα. Υπάρχουν εικόνες που μας μιλούν για την απανθρωπιά -του εγκλεισμού και της φυλακής, χωρίς να κραυγάζουν. Προβάλλοντάς τη με τη λιτή σιωπή των γραμμών τους ακόμη πιο έντονα. Σε αυτές συγκαταλέγω τα έργα της εικαστικού Ζιζής Μακρή. Κυρίως εκείνες που έφτιαξε μέσα σε ένα χρόνο (1960-1961) στις φυλακές Αβέρωφ. Αυτές που εκτέθηκαν τον περασμένο χρόνο στην γκαλερί «Άστρα», σε μια ι-

διαίτερα εύστοχη κατά τη γνώμη μου συνεργασία με τα Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας. Γιατί τα έργα της Ζιζής Μακρή θα μπορούσαν να ιδωθούν και ως «τεκμήρια» της σύγχρονης κοινωνικής ιστορίας. Η Μακρή γεννήθηκε στο Βελιγράδι το 1924 και σπούδασε στο Παρίσι χαρακτική στην Ecole des Beaux Arts, από το 1946 μέχρι το 1950. Ήρθε, ούσα ήδη πολιτική εξόριστη, από το 1951 στη Βουδαπέστη, παράνομα και με πλαστό διαβατήριο το 1960 στην Αθήνα, για να φυγαδεύσει μαζί με ομάδα Γάλλων κομμουνιστών ένα ανώτερο στέλεχος του ΚΚΕ. Αφήνοντας πίσω τον επίσης εξόριστο σύζυγό της, γλύπτη Μέμο Μακρή, και την ανήλικη τότε κόρη της, Κλειώ. Συνελήφθη και κρατήθηκε επί ένα χρόνο στις γυναικείες φυλακές Αβέρωφ. Τα βιογραφικά στοιχεία που παραθέτω και έχουν αναγραφεί πολλαπλώς έχουν ιδιαίτερη σημασία για την ανάγνωση της συγκεκριμένης δουλειάς της, και όχι μόνον. Επεξηγούν στον θεατή την εστίαση της ματιάς της στην καθημερινότητα των απλών ανθρώπων. Η χαράκτρια Ζιζή Μακρή αποτυπώνει το προσωπικό ως πολιτικό αρκετά χρόνια προτού αυτό γίνει κυρίαρχο σύνθημα των εξεγερμένων του Μάη, πολύ προτού αυτό αναλυθεί σε θεωρητικά κείμενα των καταστασιαστών, των φεμινιστριών, αλλά και των νεότερων αναλυτών του μαρξισμού, όπως ο Terry Eagleton, ή του Ιταλού καθηγητή Αισθητικής Θεωρίας Giorgio Agamben. Πολύ προτού εγκλωβιστεί μέσα στα στενά κομματικά πλαίσια. Αντιμετωπίζει την καλλιτεχνική πράξη, σύμφωνα με τα λεγόμενα του ίδιου του Μαρξ, ως μια δημιουργική δραστηριότητα ικανή να αλλάξει τόσο το ιστορικό γίγνεσθαι όσο προπάντων τον ίδιο τον άνθρωπο. Η Μακρή κουβαλά πάντα στις αποσκευές της τη γερή σπουδή της δίπλα σε έναν δάσκαλο όπως ο χαράκτης Δημήτρης Γαλάνης, τις άμεσες επαφές της με την τέχνη του μοντέρνου και διαπλάθει πλαστικά οτιδήποτε ζει και την αγγίζει. Τη βλέπουμε να «υφαίνει» στο διάστημα 1956-1958 σε πολύχρωμες «ιμπρεσιονιστικές ταπισερί» τις εικόνες που είδε στην Κίνα. Όπου κτήρια και άνθρωποι αντιμετωπίζονται ισότιμα ως μια φευγαλέα εντύπωση. Ενώ λίγα χρόνια μόλις αργότερα αποκαλύπτει στις φυλακές Αβέρωφ μια νεοελληνική πραγματικότητα εντελώς καινούρια, όπως η ίδια δηλώνει, σ’ αυτήν την «ξένη». Που ενσαρκώνουν, όπως είναι φυσικό, «οι ποινικές» και όχι οι πολιτικές, ομοϊδεάτισσές της και στην πλειοψηφία τους μορφωμένες, κρατούμενες. Σ’ αυτές τις πρώτες, στρέφει την ευαίσθητη

και οξυδερκή ματιά της, για να αποτυπώσει το πανανθρώπινο ζήτημα του εγκλεισμού. Η Μακρή σβήνει τα αφηγηματικά στοιχεία που θα μπορούσαν να μας αποπροσανατολίσουν. Δομεί τον ζωγραφικό της χώρο και τις μορφές που δρουν μέσα σ’ αυτόν με την αναλυτική γραφή του Σεζάν και το αφαιρετικό ιδίωμα των εξπρεσιονιστών ως σχήματα και όγκους που δηλώνουν με μια απλή κύρτωση των ώμων ή ένα τέντωμα του κορμιού την ουσία της έκφρασής τους. Θυμάμαι αυτήν την τρομερή, γιατί μοιάζει τόσο καθημερινή, σκηνή όπου δυο γυναίκες πλέκουν και η τρίτη κρατά ευθυτενής, περήφανη και χαμογελώντας το μωρό της που απλώνει το χεράκι του προς το μέρος της. Νομίζει κανείς ότι βρίσκονται στην αυλή του σπιτιού τους κι ας προβάλλονται κλεισμένες μέσα σ’ έναν κύκλο. Νομίζω ότι η φράση της που δημοσιεύτηκε στο «News 247» χαρακτηρίζει τη δημιουργία της: «Η ζωή είναι το πιο εξαιρετικό από τα θαύματα που μας περιβάλλει». Τη φέρνει κοντά στον Ούγγρο επιζήσαντα του κολαστήριου του Άουσβιτς, στο οποίο οδηγήθηκε στην ηλικία των 14 χρόνων, Ίμρε Κέρτες, συγγραφέα, μεταξύ άλλων, του περίφημου βιβλίου «Το μυθιστόρημα ενός ανθρώπου χωρίς πεπρωμένο». Ο Κέρτες γράφει σ’ αυτό μια πρόταση που σοκάρισε ένθεν και ένθεν των τειχών: «Ακόμα κι εκεί στις καπνοδόχους, στα διαλείμματα μεταξύ των βασανιστηρίων, υπήρχε κάτι που έμοιαζε με ευτυχία». Την οποία υπογραμμίζει με την προκλητική δήλωσή

του σε αρκετούς δημοσιογράφους ότι είναι «ευγνώμων για το Άουσβιτς, χωρίς το οποίο δεν θα είχε γίνει αυτός που είναι». Φέρνει έτσι στο φως το «ανείπωτο που ήταν η καθημερινή πραγματικότητα όλων των ανθρώπων και είναι μέχρι σήμερα το ανεξίτηλο παρελθόν τους». Αναστρέφει την προβαλλόμενη από τα ΜΜΕ, το Χόλιγουντ, αλλά και την προπαγάνδα του κράτους του Ισραήλ λυγισμένη φιγούρα του Εβραίου θύματος. Η χαράκτρια Ζιζή Μακρή φτιάχνει με τον ίδιο τρόπο το μοναδιαίο, συλλογικό και πανανθρώπινο πορτρέτο της μόνωσης, σχεδιάζοντας και χαράσσοντάς το χωρίς ατομικά γνωρίσματα. Θέτει επί τάπητος το ερώτημα που γράφει στο εμβληματικό του έργο «Homo Sacer» ο Giorgio Agamben, προβάλλοντας το στρατόπεδο συγκέντρωσης ως την «πιο απόλυτη απάνθρωπη κατάσταση». Το ερώτημα «με ποιον τρόπο ένας βίος δύναται να είναι μόνο η ζωή του; Πώς μπορεί μια μορφή ζωής να συλλάβει εκείνο το απλώς, το οποίο συνιστά ταυτοχρόνως το καθήκον και το αίνιγμα της δυτικής μεταφυσικής; (...) Αν αποκαλέσουμε μορφή ζωής αυτό το ον, το οποίο είναι μόνο η γυμνή ύπαρξή του, αυτή τη ζωή που είναι αυτή η ίδια η μορφή της και παραμένει αναπόσπαστη από αυτή...». Μιλά για το προσωπικό που υπερβαίνει το στενό κομματικό πλαίσιο του πολιτικού. Προβάλλει τις εικόνες της μνήμης ενάντια στη λήθη ως εικόνες, πανανθρώπινες και ανεξίτηλες, μιας στάσης ζωής.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ ΜΙΛΟΥΝ ΟΙ ΒΡΑΒΕΥΜΕΝΟΙ ΜΕ ΤΗΝ ΥΠΟΤΡΟΦΙΑ ΙΨΕΝ 2013

Δυο πρωτοποριακές παραστάσεις κέρδισαν τη διεθνή αναγνώριση Η είδηση ήρθε τον περασμένο Σεπτέμβρη και γέμισε αισιοδοξία όσους κατατρίβονται με τον χώρο του θεάτρου: δύο ελληνικές ομάδες κέρδισαν τη διεθνή υποτροφία Ίψεν που δίνει κάθε χρόνο η νορβηγική κυβέρνηση. Οι προτάσεις Peer Gynt. No Man’s Land, της ομάδας «The 3rd person theatre group» και Min(d)ing Ibsen: «An Enemy of the people» meets the people των Κορίνας Βασιλειάδου και Χάρη Πεχλιβανίδη πήραν τις δύο από τις συνολικά τέσσερις υποτροφίες ανάμεσα σε 99 σχέδια, που προέρχονταν από 56 χώρες... ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ: ΣΠΥΡΟΣ ΚΑΚΟΥΡΙΩΤΗΣ

Μολονότι τελείως διαφορετικές μεταξύ τους, οι δύο προτάσεις εκκινούν από τις σημερινές πολιτικές και κοινωνικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η χώρα. Σύμφωνα με το σκεπτικό της βράβευσης, η διασκευή του Peer Gynt εκκινεί από το ερώτημα «ποια είναι η πατρίδα σου;» και «χρησιμοποιεί στοιχεία της αρχαίας τραγωδίας προκειμένου να συνδέσει τα αποσπάσματα από το έργο του Ίψεν, δείχνοντας ιδιαίτερη ευαισθησία για τον τρόπο με τον οποίο ένα κλασικό έργο μπορεί να απευθυνθεί στο σύγχρονο κοινό». Όσο για το Ορυχείο Ίψεν, συνδυάζει σκηνές από το έργο του Νορβηγού δραματουργού με μια μορφή θεάτρου - ντοκουμέντου, με τη ματιά των πολιτών πάνω σε μια σύγχρονη σύγκρουση, αυτή της εξόρυξης στις Σκουριές της Χαλκιδικής, αποτελώντας «εξαίρετο παράδειγμα του τρόπου εμπλοκής του θεάτρου στον σύγχρονο πολιτικό διάλογο και σύνδεσης μιας ιστορικής με μία σύγχρονη διαμάχη». Οι δύο παραστάσεις συνάντησαν το κοινό τους στην Αθήνα (Πέερ Γκυντ) και στη Θεσσαλονίκη (Ορυχείο Ίψεν), η τελευταία μάλιστα ανέβηκε στην αίθουσα του δημοτικού συμβουλίου της πόλης. Για τη σημασία της βράβευσης, αλλά και τη συνάντησή τους με το ελληνικό κοινό, μιλήσαμε με την Ελένη Ζαραφίδου από την ομάδα «The 3rd person» και τον Χάρη Πεχλιβανίδη, συν-σκηνοθέτη του Ορυχείου. Καθώς το ελληνικό θέατρο δεν μας έχει συνηθίσει σε διεθνείς διακρίσεις, αναρωτηθήκαμε αν αυτό σηματοδοτεί κάτι για τις νέες δυνάμεις, αν δείχνει κάποιο δρόμο για τους νέους δημιουργούς... «Αυτό που διαπιστώσαμε είναι ότι σε όλον τον κόσμο οι νέες ομάδες παλεύουν κάτω από δύσκολες συνθήκες να δημιουργήσουν παραστάσεις», λέει η Ελένη Ζαραφίδου, απηχώντας όλα τα μέλη της ομάδας. «Η διάκριση του Ibsen Scholarship λει-

τουργεί ως ασπίδα και προστασία μιας ερευνητικής διαδικασίας, παρέχοντας τα απαιτούμενα εφόδια. Σίγουρα το γεγονός ότι δύο ελληνικές προτάσεις βραβεύτηκαν επιβεβαιώνει την έντονη κινητικότητα που υπάρχει στο ελληνικό θέατρο, τις πολλές και διαφορετικές προσεγγίσεις. Το ότι παρατηρείται μια πιο έντονη επαφή με το εξωτερικό έχει να κάνει με το γεγονός ότι υπάρχει πια αυτή η δυνατότητα. Οι νέοι δημιουργοί ψάχνουν συνεχώς φεστιβάλ ή θεσμούς για να αναδείξουν τις δουλειές τους». «Αυτό που κατάλαβα είναι ότι υπάρχουν άνθρωποι εντός και εκτός Ελλάδας που κινούνται στο ίδιο μήκος κύματος και υπάρχει χώρος και έδαφος για ωραίες αναζητήσεις, ενίοτε, γιατί όχι, και για ‘παράξενες’ ιδέες», λέει ο Χ. Πεχλιβανίδης. «Αυτό που χρειάζεται, πιστεύω, είναι να στραφούμε προς τα έξω -και δεν εννοώ μόνο το εξωτερικό αλλά και εκτός του εαυτού μας. Κάπως έτσι λειτουργήσαμε κι εμείς με τις Υποτρο-

Η Ε. Ζαραφίδου σε μια σκηνή του «Πέερ Γκυντ», όπου πρωταγωνιστεί μαζί με τους Αντιγόνη Φρυδά και Βαλάντη Φράγκο

φίες Ίψεν. Βρήκαμε στο Διαδίκτυο την προκήρυξη με την Κορίνα Βασιλειάδου, καθίσαμε για αρκετό καιρό μέχρι να ολοκληρώσουμε την πρόταση και την στείλαμε. Δεν μπορώ να πω ότι ήταν εύκολη διαδικασία, αλλά όταν γνωρίζεις ότι θα συμμετάσχεις σε ένα διεθνή διαγωνισμό, αναγκαστικά τοποθετείς τον προσωπικό σου πήχη αρκετά ψηλά. Σ’ αυτό το πλαίσιο της εξωστρέφειας κινηθήκαμε και κατά την διάρκεια των προβών μας, που ήρθαμε σε επαφή με πολύ κόσμο, από τον Γιάννη Βουρό, που αποδέχτηκε την πρότασή μας για συμπαραγωγή με το ΚΘΒΕ, τον Δήμο Θεσσαλονικης και όλους τους ανθρώπους που συμμετείχαν στην παράσταση, ηθοποιούς και μη. Για να ξαναγυρίσω στην ερώτηση, για μένα προσωπικά αυτός είναι ο μοναδικός δρόμος για μας τους νέους δημιουργούς, δεν μας χαρίστηκε τίποτα, όποτε συνδημιουργώντας και αλληλεπιδρώντας βρίσκουμε το μονοπάτι μας και το ακολουθούμε μέχρι εκεί που θα μας φτάσει. Μετά θα ανοίξουμε άλλο».

Οι δύο παραστάσεις Μιλώντας πιο συγκεκριμένα για την παράσταση, η Ε. Ζαραφίδου μας λέει πως η ομάδα τους επέλεξε να αντιμετωπίσει τον Πέερ Γκυντ «ως ένα ταξίδι ονειρικό, μια περιπέτεια αυτογνωσίας. Το έργο αυτό είναι τόσο πυκνό και μεστό, που σχεδόν σου επιβάλλει το να βασιστείς στον ποιη-

Ο Χ. Πεχλιβανίδης και η Κ. Βασιλειάδου κατά τη βράβευσή τους στο Σκίεν της Νορβηγίας τον Σεπτέμβριο

τικό του λόγο. Η πορεία του Πέερ Γκυντ φέρει μια πολυσημία, που δεν μπορείς να την παραβιάσεις, στριμώχνοντάς την σε μια απόδοση αναπαραστατική. Για παράδειγμα, οι φιγούρες που εμφανίζονται μέσα στο έργο, ακριβώς επειδή είναι ποιητικές μορφές και πολλές φορές αρχετυπικές, κουβαλούν πάρα πολλά χαρακτηριστικά. Με τη λογική είναι αδύνατον να τα συλλάβεις και να τα κατανοήσεις. Γι’ αυτό επενδύσαμε στα περιβάλλοντα, στις αισθήσεις και στη δημιουργία φαινομένων, ώστε για το θεατή να είναι η παράσταση μια εμπειρία προσωπική. Μέσω της αφήγησης κερδίζεις την ευκαιρία να μεταδώσεις ποικίλα ερεθίσματα, χωρίς να περιορίζεις τα όρια της ιστορίας. Εστιάσαμε ιδιαίτερα στη μητέρα του Όσε, και την αγαπημένη του Σούλβαϊγ, και διατρέξαμε όλα τα πρόσωπα του έργου μέσα απ’ αυτές. Αυτή η επιλογή των τριών ηθοποιών που αποδίδουν τόσα πολλά πρόσωπα ήταν ένας περιορισμός, αλλά και ένας οδηγός ταυτόχρονα. Έπρεπε να βρούμε το νήμα που ενώνει τα πρόσωπα του έργου. Διαπιστώσαμε ότι όλες οι γυναικείες φιγούρες είναι θραύσματα της αγαπημένης του Σούλβαιγ και όλες οι υπερβατικές φιγούρες προβολές της μητέρας του». Για τη δική τους, πολυπρόσωπη

και κινούμενη σε διαφορετική κατεύθυνση δουλειά, ο Χ. Πεχλιβανίδης παρατηρεί: «Η πρόταση μας μπλέκει το ρεαλιστικό θέατρο με το θέατρο ντοκουμέντο. Διαβάζοντας στο έργο του Ίψεν τα θέματα που διαπραγματεύεται (το δίλημμα, ο μηχανισμός της δημοκρατίας, η σύγκρουση ιδεολογιών, η πόλωση της τοπικής κοινωνίας, η εξουσία, η λειτουργία της δημοσιογραφίας), συνειδητοποιήσαμε ότι οι καταστάσεις που περιγράφει στα τέλη του 19ου αιώνα δεν διαφέρουν καθόλου από αυτές του 21ου. Έτσι λοιπόν, με οδηγό τον Ίψεν, ξεκινήσαμε τη δικιά μας έρευνα πάνω στο θέμα του χρυσού στην Χαλκιδική. Και να επισημάνω κάτι εδώ, για να μην υπάρξει παρεξήγηση, με την Κορίνα και τον Πρόδρομο Τσινικόρη, τον δραματουργό μας, δεν δώσαμε καμία απάντηση, ούτε βάλαμε καμία τελεία. Χρησιμοποιήσαμε τα ερωτηματικά που μας αφήνει ο Ίψεν για να μεγεθύνουμε τα ερωτηματικά που κυριαρχούν στην επικαιρότητά μας. Το να δίνεις απαντήσεις στο θέατρο, κατά τη γνώμη μου, δεν έχει τόσο πλάκα όσο το να θέτεις συνεχώς ερωτήματα. Όσο για τον χώρο, αναζητήσαμε ένα χώρο όπου λαμβάνονται αποφάσεις σημαντικές για την τοπική κοινωνία. Νομίζω πως πιο κατάλληλος από την αίθουσα συνεδριάσεων του Δημοτικού Συμβουλίου δεν υπήρχε». Πώς αντιμετώπισαν μια τέτοια πρόταση οι θεατές; «Η αντιμετώπιση ήταν πάρα πολύ ενδιαφέρουσα και δεν αναφέρομαι μόνο στη μεγάλη αποδοχή της παράστασης αλλά και σε αντιδράσεις ανθρώπων όπου δεν υπάρχει ούτε σαν ιδέα το άκουσμα της αντίθετης γνώμης...», λέει ο Χ. Πεχλιβανίδης, που παραδέχεται ότι υπάρχουν σκέψεις για επανάληψη της παράστασης, χωρίς ακόμη κάτι συγκεκριμένο. «Διαπιστώσαμε πόσο συγκινεί ο Πέερ Γκυντ, η διαδρομή του και αυτό το ταξίδι αυτογνωσίας που διανύει. Είναι ένα έργο κλασικό, και ευτυχώς καταφέρνει να ξεφεύγει από τον δικό μας έλεγχο και να επιδέχεται πάρα πολλές ερμηνείες», λέει για την υποδοχή του η Ε. Ζαραφίδου. «Σκοπεύουμε, αφού τελειώσει αυτός ο κύκλος παραστάσεων, να ξαναμπούμε σε πρόβες, ετοιμάζοντας μια δεύτερη, πιο εξελιγμένη εκδοχή».

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ

Η διάλεξή σας έχει θέμα τη δαιμονοποίηση και την εξιδανίκευση του Νότου στην αγγλική λογοτεχνία από τον 16ο αιώνα μέχρι και τον 20ό αιώνα. Μιλήστε μας λίγο γι’ αυτό. Στην Αγγλία τον 16ο και τον 17ο αιώνα η τραγωδία της εκδίκησης χρησίμευσε ως το μέσο για να κατασκευαστεί η ετεροεικόνα της Αγγλίας κι εκεί έχουμε τη δαιμονοποίηση του Νότου. Υπάρχει πάντα ένα ιστορικό υπόβαθρο στο οποίο βασίζεται αυτή η δαιμονοποίηση. Μετά την Επανάσταση στην Αγγλία, στη λογοτεχνία και στο θέατρο παύει να υπάρχει αυτό το σχήμα Νότος - Δύση, παύει να δαιμονοποιείται ο Νότος μέχρι να έρθει η Γαλλική Επανάσταση, οπότε επανέρχεται με το γοτθικό μυθιστόρημα. Και στον 18ο αιώνα αρχίζει η εξιδανίκευση στη βάση του ιδεολογήματος της κοινής ευρωπαϊκής ρίζας, δηλαδή στον ελληνορωμαϊκό πολιτισμό, και η εξιδανίκευση συνεχίζεται στον 19ο αιώνα με την ελληνική επανάσταση και τους ρομαντικούς ποιητές. Παρ’ όλο που στο αγγλικό μυθιστόρημα συνεχίζει η δαιμονοποίηση της Γαλλίας, με τη διαφορά ότι οι μυθιστοριογράφοι χειρίζονται με ειρωνεία αυτή τη δαιμονοποίηση της Γαλλίας. Στις ημέρες μας, με την παγκόσμια κρίση, βλέπουμε την επιστροφή του απωθημένου καθώς δαιμονοποιείται ο Νότος. Με τη διαφορά ότι τώρα είμαστε μια ωραία οικογενειακή ατμόσφαιρα, η δαιμονοποίηση παίρνει μια άλλη μορφή.

Έχει περάσει από μεγάλα σχολεία. Σπούδασε στο Κολούμπια της Νέας Υόρκης, δίδαξε στο Κέμπριτζ και το ΑΠΘ, ωστόσο ως μεγαλύτερο όλων αναγνωρίζει τη «σπουδαία λογοτεχνία». Τα μεγάλα κείμενα για την Τζίνα Πολίτη διδάσκουν «κριτική σκέψη και ήθος, στοιχεία που χρειαζόμαστε όσο ποτέ στην εποχή μας». Την απόσταση από την έδρα του Πανεπιστημίου στα αμφιθέατρα του αριστερού διαλόγου τη διανύει μ’ ένα τσιγάρο στο χέρι και με την άνεση της λόγιας που καταφέρνει να διακρίνει και να αναδεικνύει το πολιτικό μέσα από την ανθρώπινη δημιουργία. Αυτή η συνθήκη, άλλωστε, συνδέει τη λογοτεχνία με τη δημόσια σφαίρα στο ερευνητικό και διδακτικό και συγγραφικό της έργο. Ομότιμη καθηγήτρια Αγγλικής Φιλολογίας και λόγια, αμετανόητα αριστερή και αεικίνητη, γνωρίζει καλά τον ρόλο του διανοουμένου και είναι σε θέση να αναγνωρίζει τις στρατηγικές που επιστρατεύει η κυρίαρχη ιδεολογία εναντίον τους. «Η εξουσία κατασκευάζει την αρνητική εικόνα του διανοουμένου για

να χαϊδεύει τα αυτιά των πολλών», λέει και εφιστά την προσοχή στην καταστροφική πολιτική που μετατρέπει «το δημόσιο πανεπιστήμιο σε ανώνυμη εταιρεία». Στόχος τους είναι η αποδυνάμωση της κοινωνίας, η ίδια η δημοκρατία, υποστηρίζει η Τζίνα Πολίτη. Γι’ αυτό και για άλλα πολλά θεωρεί ότι η ανάληψη της κυβέρνησης από την Αριστερά «είναι πραγματικά ένα ριψοκίνδυνο άλμα, γιατί ξέρουμε τη δύναμη του αντιπάλου, αλλά εάν δεν το κάνουμε για να περισώσουμε ό,τι μπορούμε, η Ιστορία δεν θα μας συγχωρήσει ποτέ». Τη συναντήσαμε και μιλήσαμε με αφορμή τη διάλεξη με θέμα «Δαιμονοποίηση και εξιδανίκευση του Νότου: Ένα λογοτεχνικό ταξίδι στον χώρο και στον χρόνο», που δίνει την Πέμπτη στις 6.30 μ.μ., στην αίθουσα «Ι. Δρακόπουλος», στο Κεντρικό κτήριο του Πανεπιστημίου Αθηνών (Πανεπιστημίου 30), στο πλαίσιο των διαλέξεων που οργανώνει το Ινστιτούτο Νικ. Πουλαντζάς. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΠΟΛΥ ΚΡΗΜΝΙΩΤΗ

ΤΖΙΝΑ ΠΟΛΙΤΗ:

«Μην πιστεύετε τα ψέματα που λέγονται για τους διανοούμενους»

Η Ελλάδα πώς δαιμονοποιείται;

Είναι ένας τρόπος που δημιουργεί στο ακροατήριο μια κριτική αντίληψη ώστε να μην αντιμετωπίζει τη λογοτεχνία σαν διασκέδαση, αλλά να αντιλαμβάνεται ότι έχει σχέση με το πολιτικό, είτε αυτό αντιστέκεται είτε συνεργάζεται με την ιδεολογία της ηγεμονίας. Έχετε σπουδάσει στο Κολούμπια της Νέας Υόρκης, έχετε διδάξει στο Κέιμπριτζ και επί 17 χρόνια στο ΑΠΘ. Σήμερα το δημόσιο πανεπιστήμιο είναι στο στόχαστρο της κυβέρνησης. Αναρωτιέμαι τι σκέφτεται γι’ αυτή την επίθεση μια γυναίκα που έχει περάσει σχεδόν όλη της τη ζωή στα πανεπιστημιακά έδρανα και αμφιθέατρα. Αυτό το τεράστιο θέμα χρειάζεται μια συνέντευξη από μόνο

θιστόρημα «Το μακρύτερο ταξίδι» του Ε.Μ. Φόρστερ, που λέει «μην πιστεύετε όλα τα ψέματα που λέγονται για τους διανοούμενους. Γράφονται μόνο και μόνο για να ικανοποιήσουν την πλειοψηφία». Μ’ αυτό βέβαια υπονοεί τη μικροαστική νοοτροπία. Δηλαδή είναι προς όφελος της εξουσίας να κατασκευάζει την αρνητική εικόνα του διανοουμένου ώστε να χαϊδεύει τα αυτιά των πολλών. Η στρατηγική ιδιωτικοποίησης, από τη μία, και εξουδετέρωσης της ουσιαστικής γνώσης μέσα από την κατάρρευση των πανεπιστημίων, από την άλλη, τι μας επιφυλάσσει, πέρα από τα προφανή; Αν δεν αντιδράσουμε και αν δεν συνειδητοποιήσουν ο ελληνικός και οι ευρωπαϊκοί λαοί ότι όλες οι κατακτήσεις των εργατικών και των φοιτητικών αγώνων καταργούνται χωρίς κανέναν ενδοιασμό από τις αγορές και τις δουλοπρεπείς κυβερνήσεις ώστε να συσπειρωθούν και να παλέψουν ενωμένοι, τότε δεν μπορούμε να μιλάμε καν για μέλλον. Σε όλο αυτό το τοπίο πνευματικής και κοινωνικής αποσταθεροποίησης, πώς τοποθετείται η Αριστερά; Αν δεν συνειδητοποιήσει η Αριστερά ότι πρέπει να ενωθούν όλες οι δυνάμεις της για να αντιμετωπίσουν αυτόν τον Αρμαγεδδώνα και συνεχίσουν να επιμένουν στις επιμέρους θεωρητικές πολιτικές διαφορές τους, δεν πρόκειται να σωθεί ούτε η Ελλάδα ούτε η Ευρώπη. Το σοβαρό ενδεχόμενο μιας κυβέρνησης της Αριστεράς πώς το βλέπετε;

Η Ελλάδα δεν δαιμονοποιήθηκε ποτέ γιατί δεν μέτρησε ποτέ, γιατί δεν ήταν τόσο ισχυρή ώστε να τη φοβούνται, δεν υπήρχε το ιστορικό της απειλής. Η διάλεξή σας έχει υπότιτλο «ένα λογοτεχνικό ταξίδι στον χώρο και τον χρόνο». Τι αξία και σημασία έχουν τέτοια λογοτεχνικά ταξίδια;

του. Αν ανατρέξετε στο βιβλίο μου «Λόγοι, αντίλογοι, σατιρικά. Η γραφή (μου) ως πολιτική πράξη», θα δείτε ότι προειδοποιούσα από καιρό για όσα συμβαίνουν σήμερα. Αυτό που συμβαίνει είναι κάτι πάρα πολύ απλό. Συμβαίνει και στον χώρο της Υγείας και αλλού. Είναι η ιδιωτικοποίηση των πάντων. Ξεκίνησε τη δεκαετία του ‘90 από την Αμερική και στη συνέχεια υιοθετήθηκε από την Αγγλία, έτσι ώστε σήμερα σε κανένα πανεπιστημιακό έγγραφο να μην αναφέρεται η λέξη φοιτητής, αλλά η λέξη πελάτης, με αποτέλεσμα να έχουν μπει δυσβάστακτα δίδακτρα, τα οποία θα δούμε σε λίγο και στην Ελλάδα στις προπτυχιακές σπουδές. Το αντιμετωπίζουμε ήδη με τα δίδακτρα για τις μεταπτυχιακές σπουδές. Είναι μια καταστροφή, γιατί το πανεπιστήμιο μετατρέπεται από χώρος της γνώσης σε πεδίο επαγγελματικής κατάρτισης. Και ο πόλεμος κυρίως εστιάζει στην κατάργηση των ανθρωπιστικών

σπουδών. Τόσο στην Αμερική όσο και στην Αγγλία, οι πανεπιστημιακοί βρίσκονται σε συνεχή πόλεμο για να ανατρέψουν αυτή την άλωση του πανεπιστημίου. Σ’ εμάς οι νέες κατευθύνσεις έρχονται με καθυστέρηση 20 και 30 χρόνων. Γι’ αυτό είδαμε την αντίδραση τόσο του φοιτητικού σώματος όσο και των πρυτανικών και των συγκλητικών αρχών προκειμένου να μην περάσει το νομοσχέδιο Διαμαντοπούλου, που μεταφέρει όλη την εξουσία από την πανεπιστημιακή κοινότητα στους μάνατζερς, μετατρέποντας το δημόσιο πανεπιστήμιο σε ανώνυμη ιδιωτική εταιρεία.

την πολιτισμική ταυτότητα, αυτό αντανακλά και σε όλη την κοινωνία. Με την καταστροφή του πυρήνα της γνώσης, της κριτικής σκέψης και της διακίνησης των ιδεών στοχεύεις κατ’ ευθείαν στην καρδιά της κοινωνίας δημιουργώντας άβουλα υποκείμενα και όχι ενεργούς πολίτες. Πράγμα το οποίο έχει άμεσο αντίκτυπο και στους δημοκρατικούς θεσμούς.

Αυτή η συνθήκη είναι καταστροφική μόνο για το πανεπιστήμιο;

Όπως βάλλονται διάφορες ιδέες και θέσεις απέναντι στην κατάσταση που ζούμε, και οι διανοούμενοι είναι υπό συνεχή «διωγμό». Τους κατηγορούν ότι σιωπούν, ότι δεν προσφέρουν τίποτα. Εδώ απλώς θα σας παραθέσω μια φράση από το μυ-

Όχι βέβαια. Αλλά επειδή το πανεπιστήμιο είναι ο κατ’ εξοχήν χώρος που διαμορφώνει την κριτική αντίληψη, την ιστορική γνώση και

Ο ρόλος του διανοούμενου πώς αρθρώνεται και πώς αναπροσαρμόζεται σε μια εποχή μετάβασης, αλλά και βαθιάς πολυεπίπεδης κρίσης όπως αυτή που βιώνει ο Δυτικός κόσμος σήμερα;

Είναι πραγματικά ριψοκίνδυνο άλμα, γιατί ξέρουμε τη δύναμη του αντιπάλου, αλλά εάν δεν το κάνουμε για να περισώσουμε ό,τι μπορούμε, η Ιστορία δεν θα μας συγχωρήσει ποτέ. Η έλλειψη εγγραμματοσύνης πως εγγράφεται στον πολιτικό και γενικότερα τον δημόσιο λόγο; Θα σας αναφέρω τη διάκριση που έχει κάνει ο Άλντους Χάξλεϊ ανάμεσα στην «τραχύτητα» και τη «χυδαιότητα». «Η τραχύτητα αποκαλύπτει κάτι, η χυδαιότητα καλύπτει κάτι». Επομένως δεν μας έχει πνίξει η αγραμματοσύνη, αλλά η χυδαιότητα που μας έχει κατακλύσει. Τόσα χρόνια μέσα στα βιβλία, στη λογοτεχνία και τους ήρωές της. Τι σας δίδαξαν αυτά τα σπουδαία κείμενα; Μου δίδαξαν πως η σπουδαία λογοτεχνία είναι ένα μεγάλο σχολείο και διαμορφώνει κριτική σκέψη και ήθος. Στοιχεία που χρειαζόμαστε όσο ποτέ στην εποχή μας.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ

KΡΙΤΙΚΗ ΘΕΑΤΡΟΥ

ΤΟΥ ΛΕΑΝΔΡΟΥ ΠΟΛΕΝΑΚΗ

«ΠΑΤΡΙΔΟΓΝΩΣΙΑ» (ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ) ΚΑΙ «ΕΝΕΔΡΕΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ»

Δύο αθηναϊκές παραστάσεις Η επιθεώρηση, ένα θέατρο καθαρά πολιτικό και... απόγονος μακρινή του Αριστοφάνη, πρωτοφάνηκε στα μέρη μας στα τέλη του 19ου αιώνα, σε μια στιγμή που η κοινωνία μας μόλις έβγαινε από μια πολύπλευρη, όχι αποκλειστικά οικονομική, κρίση, που θυμίζει σε πολλά την τωρινή. Ήταν ένα καινούργιο θεατρικό είδος, που «έπιασε», επειδή βρήκε τον σφυγμό μιας κοινωνίας η οποία ασφυκτιούσε μέσα σε ξεπερασμένα θεσμικά πλαίσια. Η αστική τάξη είχε δυναμώσει πια αρκετά και ετοιμαζόταν να πάρει στα χέρια της τα ηνία της χώρας για να παίξει τον ιστορικό της ρόλο. Αν αυτό δεν έγινε τελικά, δεν είναι του παρόντος να το αναλύσουμε. Η επιθεώρηση, πάντως, έπαιξε τον δικό της ρόλο, προετοιμάζοντας με τη σάτιρα και με το χωρατό τον κόσμο... για την αστική ανατροπή που δεν ολοκληρώθηκε. Ακολούθησαν χρόνια παρακμής. Ο κορμός του είδους μαράθηκε... μέσα στη γενική ξηρασία. Είχε όμως μείνει, όπως φαίνεται, ένα ρίζωμα γερό, από το οποίο, κάθε τόσο, ξεπετιέται και ένας νέος, θαλερός βλαστός. Πρόκειται για την επιθεώρηση

«Πατριδογνωσία ή τίποτα δεν είναι για συγγνώμη», των Γιώργου Γαλίτη και Γεράσιμου Γεννατά, της θεατρικής ομάδας «Ναυτίλος», που παίζεται στον πανέμορφο πολυχώρο «Χυτήριο» της Ιεράς Οδού 44 σε ευφάνταστη σκηνοθεσία του Θανάση Χαλκιά. Μια παράσταση... για έναν ηθοποιό - ορχήστρα (Γεράσιμος Γεννατάς) που παίζει όλους τους ρόλους μόνος του, με μια ζωντανή ορχήστρα (Διονύσης Βαρβιτσιώτης, Γιώργος Κοντογιάνης, Κώστας Στάικος, Ελένη Φιλίππου)... που παίζει επί σκηνής τον εαυτό της. Με έξοχη μουσική και τραγούδια του Γιώργου Κοντογιάννη. Τα κείμενα συνδυάζονται στη σκηνή με αποσπάσματα σπουδαίων Ελλήνων ή ξένων συγγραφέων διαχρονικής πάντοτε αξίας, όπως ο Μαγιακόφσκι, ο Μπρεχτ, ο Έλιοτ, ο Θουκυδίδης, ο Ξενοφών, ο Λασκαράτος, ο Λειβαδίτης. Κάτι που, από όσο ξέρω, γίνεται για πρώτη φορά στην επιθεώρηση, δίνοντας έτσι μια νέα διάσταση στο είδος. Τα καθαρά σατιρικά επιθεωρησιακά κείμενα διεμβολίζουν κάθετα την επικαιρότητα και «τσακίζουν κόκκαλα» με τη δυναμική

τους. Σημειώνω ιδιαίτερα το εκρηκτικά κωμικοτραγικό: «Ο εφοριακός της γειτονιάς σας» του Γιώργου Γαλίτη και το «1950» του Γεράσιμου Γεννατά. Ο Γεράσιμος Γεννατάς, το είπα ήδη, άνθρωπος - ορχήστρα, ζογκλέρ ταχυδακτυλουργός... και μάγος των σκηνικών μεταμορφώσεων... τα κάνει όλα. Τα αρτιότατα βίντεο του Γιάννη Λεοντάρη, οι λειτουργικοί φωτισμοί της Χριστίνας Καμμά και τα πολύ όμορφα σκηνικά κοστούμια (Θάλεια Ιστικοπούλου) δένουν την παράσταση. 777 Η αφαιρετική φόρμα της Λούλας Αναγνωστάκη εμπεριέχει κάποια στοιχεία «παραλόγου» Το αυθεντικό «παράλογο» όμως θέτει ως δεδομένο ότι ο κόσμος δεν έχει κανένα νόημα. Ότι ζούμε τυχαία, ριγμένοι σε ένα σύμπαν βουβό, τυφλό και ακατανόητο. Ότι το χυμένο αίμα της Ιστορίας δεν έχει αντίκρισμα κανένα. Δεν είναι όμως αυτός ο κόσμος της Αναγνωστάκη. Το θέατρό της, βαθύτατα πολιτικό και βαθιά ανθρωπιστικό, περιστρέφεται γύρω από τον μετεμ-

φυλιακό Έλληνα άνθρωπο και τα παθήματά του. Τα έργα της κλείνουν έναν αρχαίο κύκλο αιμάτων, με αθώους θύτες και ένοχα θύματα, παγιδευμένα εξίσου στον εφιαλτικό και ατέρμονα χορό των «οικείων κακών» τους. Επικρατεί σε αυτά το μαύρο χρώμα της νύχτας και βρισκόμαστε στον ενδιάμεσο χώρο, ανάμεσα στο παράλογο και στην τραγωδία. Προς τα πού θα κλίνουμε; Αυτό είναι το ερώτημα που θέτει σε όλα τα έργα της η Αναγνωστάκη. Όπου κι αν ταξιδεύουμε στα σκληρά τοπία της, μας πληγώνουν, αλλά δεν μας συντρίβουν. Επειδή φωτίζονται από το φως του τραγικού. Στο πανέμορφο «Αγγέλων Βήμα» παρουσιάζεται μια σύνθεση κειμένων της Αναγνωστάκη με τον τίτλο «Ενέδρες της ζωής, Λούλα Αναγνω-

στάκη μιξάζ». Η σύνθεση του Μάνου Καρατζογιάννη, σκηνοθετημένη δημιουργικά από τον ίδιο στην «κόψη» φωτός και σκιάς, κατορθώνει να φέρει στο φως ένα καινούργιο στην ουσία έργο της Αναγνωστάκη. Συγγραφή, σκηνοθεσία, μουσική επιμέλεια (Χριστίνα Καρποδίνη), βίντεο άρτ (ομάδα Commodore), όψη (Βασιλική Σύρμα) και οι ισοδύναμες, μεστές, «γεμάτες» υποκριτικές (Σοφία Ολυμπίου, Λουκία Μιχαλοπούλου, Λένα Παπαληγούρα, Κώστας Βασαρδάνης Αλέξ. Μαυρόπουλος, Νίκος Στραβοπόδης, Μάνος Καρατζογιάννης), είναι ένα έργο καρδιάς και αγάπης για την μείζονα θεατρική συγγραφέα μας, μια δουλειά που έπρεπε να είχε λάβει πολύ πιο κεντρική θέση στα θεατρικά μας πράγματα.

KΡΙΤΙΚΗ MOYΣΙΚΗΣ

TOY ΚΥΡΙΑΚΟY Π. ΛΟΥΚΑΚΟY

Αποκλίνουμε από τη χρονική σειρά σχολιασμού των καλλιτεχνικών γεγονότων, στην οποία δεσμευόμαστε να επανέλθουμε, για μια παρένθεση αισιοδοξίας: την πρώτη ορθή παρουσίαση της οπερέτας του Θεόφραστου Σακελλαρίδη «Η κόρη της καταιγίδος» στο ανακαινισμένο Δημοτικό Θέατρο Πειραιώς, που παρακολουθήσαμε στην παράσταση της 4ης Ιανουαρίου. Η συγκίνηση προφανής ενώπιον της συνετής αποκατάστασης ενός ιστορικού πολιτισμικού χώρου, στον οποίο έχουμε ζήσει λίγες αλλά ανεξίτηλες στιγμές, όπως τη μοναδική μας εκ του σύνεγγυς εμπειρία της υποκριτικής παλέτας της Έλλης Λαμπέτη σε 6 μονόπρακτα από τον Τσέχωφ έως τον Στρίντμπεργκ (η «Ανθρώπινη Φωνή» του Κοκτώ από τη δική της μυριόχρωμη φωνή θα μας συνοδεύει ες αεί) ή το ρεσιτάλ (φευ, σε κοινό 5 ψυχών) της θρυλικής -και εν τω μεταξύ αείμνηστης- Βρετανίδας πιανίστριας Dame Moura Lympany. Στη νέα μας επίσκεψη το θέατρο έλαμπε αναβαπτισμένο σε νέα δόξα, φωτισμένο και πλημμυρισμένο από κοινό διψασμένο για την ελληνική οπερέτα, ένα είδος που, παρά την συστηματική και εκ προθέσεως μεταπολιτευτική απόπειρα θανάτωσής

Το αποκατεστημένο Δημοτικό Θέατρο Πειραιώς

«Κόρη της καταιγίδος» (1) του, αντιστέκεται με επιτυχία χάρη στη γνήσια λαϊκή αναφορά του ως αναγνωρίσιμο από ένα ιδιότυπο μεσοαστικό στρώμα, που ίσως χρειαζόταν την κρίση για να συνειδητοποιηθεί ταξικά ως ο πλέον οικονομικά ασθενής, αλλά διαχρονικά δημιουργικός πυλώνας της κοινωνίας. Ανέκαθεν ζηλωτές της κομβικής σημασίας της αυτόχθονος οπερέτας ως γέφυρας προς τη σοβαρή μουσική, αφήσαμε το βλέμμα να περιηγηθεί αχόρταγα τον χώρο υπερβαίνοντας τις αναμνήσεις της καταφρόνιας που αντιμετωπίζα-

με όποτε θέταμε το θέμα της οπερέτας ως στρατηγικού όπλου μουσικού εκπολιτισμού του ελληνικού πληθυσμού (όπως κατά τη συνέντευξη Τύπου ανάληψης καθηκόντων ως γενικού διευθυντή της ΕΡΑ από μεγάλης γλωσσικής ευαισθησίας δημοσιογράφο, οπότε και είχαμε αντιμετωπισθεί ως περίπου γραφικοί όταν ζητήσαμε αξιοποίηση του ραδιοφωνικού αρχείου του σχετικού ρεπερτορίου για σκοπούς τρέχουσας μετάδοσης). Όλα αυτά φαίνεται ότι η κρίση τα περιθωριοποίησε, μαζί με την αλαζο-

νεία των ποικιλώνυμων εξουσιών και των μέχρι χθες αλώβητων επιλογών μετριότητας που προωθούσαν και έν τινι μέτρω- εξακολουθούν να προωθούν. Ευτυχώς, εν πολλοίς τα πράγματα αρχίζουν να τους ξεπερνούν! Νέοι λυρικοί καλλιτέχνες, αρχιμουσικοί και μουσικολόγοι, με ευρωπαϊκή παιδεία, προσανατολισμό και δίψα για την ποιότητα, εραστές μιας νέας ταπεινότητας έναντι του αντικειμένου τους, ωθούν τα πράγματα σε νέες συναρπαστικές ατραπούς. Το Δημοτικό Θέατρο Πειραιώς διαθέτει τη δυνατότητα να καταστεί το Teatro de la Zarzuela της μητροπολιτικής ζώνης τ. διοικήσεως πρωτευούσης, θυμίζοντας πλέον με την παρουσία του την αφροσύνη της Αθήνας σε σχέση με την απώλεια του δικού της Δημοτικού Θεάτρου. Αυτό είναι το στοίχημα για τον χώρο που κάποτε (‘50s) φιλοξένησε επί έτη την ανακαινιζόμενη τότε Εθνική Λυρική Σκηνή, διαθέτει εξαιρετική ακουστική για τις μέτριου όγκου φωνές της πλειονότητας των λυρικών μας ερμηνευτών και, όπως διαπιστώσαμε ιδίοις ωσίν, συσχετίζει εξαιρετικά την προβολή τους στο κοίλον σε σχέση με την ορχήστρα, ευλόγως τοποθετημένη στην τάφρο της, ώστε να μην καλύπτει τη σκηνή

(αλήθεια, γι’ αυτό δεν φημίζεται η ακουστική στο Festspielhaus του Bayreuth;) Η αισιοδοξία μας, αν και από λόγους εμπειρίας και συναφούς πρόνοιας συγκρατημένη, τροφοδοτείται, ωστόσο, όχι μόνον από το συνολικό καλλιτεχνικό αποτέλεσμα του συγκεκριμένου θεάματος, στο οποίο θα επανέλθουμε, αλλά και από άλλες παραμέτρους του εναρκτήριου αυτού εγχειρήματος. Εν πρώτοις από την -διά πληθώρας αστερίσκων σημαινόμενη στο δωρεάν διανεμόμενο συνοδευτικό φυλλάδιο της παραγωγής- εθελοντική σύμπραξη του Πειραϊκού Φωνητικού Συνόλου Libro Coro, στην ωσαύτως εθελοντική διδασκαλία της Ανθής Γουρουντή, καθώς και της Αθηναϊκής Συμφωνικής Ορχήστρας Νέων (εφεξής ΑΣΟΝ), αλλά και των σπουδαστών Τμημάτων Επαγγελματικού Μακιγιάζ και Κομμωτικής του ΙΕΚ Ακμή, καθώς και ηθοποιών ή άλλων συντελεστών σε όλες ή ορισμένες πτυχές της συμμετοχής τους. Στους τελευταίους συγκαταλέγονται και ο σκηνοθέτης Αλέξανδρος Ευκλείδης, καθώς και ο αρχιμουσικός Χαράλαμπος Γωγιός κατά το σκέλος αποκατάστασης κειμένου και μουσικού υλικού. Συνεχίζεται...

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

Η ΑΤΖΕΝΤΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ

ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ

Ελάτε για... καφέ

Μαρτίου στο θέατρο Χώρα (Αμοργού 20, Κυψέλη), στις 8.00 μ.μ.

Καφέ... στον Φούρνο ψήνει και σερβίρει η θεατρική Ομάδα 92, που παρουσιάζει φέτος για δεύτερη χρονιά τη μαύρη κωμωδία του Πιέρο Κιάρα Ελάτε σ’ εμάς για έναν καφέ σε σκηνοθεσία Βασίλη Νικολαΐδη, ενώ τους ρόλους ερμηνεύουν οι Θανάσης Κουρλαμπάς, Μαρία Καρακίτσου, Ευγενία Μαραγκού, Ιουλία Σιάμου, Γιώργος Σκυριανός, Στέλλα Χατζημιχελάκη. Η Αυγή προσκαλεί τους αναγνώστες της να παρακολουθήσουν την παράσταση, προσφέροντας δύο εισιτήρια στην τιμή του ενός με την επίδειξη του κουπονιού που δημοσιεύεται από σήμερα στην εφημερίδα, αυτήν την Παρασκευή (απαραίτητη η τηλεφωνική κράτηση) στο Θέατρο Φούρνος (Μαυρομιχάλη 168, 210-64.60.748), στις 9 μ.μ.,

Διάσωση

ΚΥΡΙΑΚΗ

Το βάθος του ουρανού Με το τρίωρο κινηματογραφικό δοκίμιο του Κρις Μαρκέρ για τον «παγκόσμιο Μάη» του ‘68 Το βάθος του ουρανού είναι κόκκινο (1977), το οποίο παρουσιάζει ο δημοσιογράφος Νίκος Ξυδάκης, συνεχίζεται ο κύκλος προβολών πολιτικού κινηματογράφου της Εταιρείας Διαπολιτισμικών Σπουδών, σε συνεργασία με το Ελληνικό Τμήμα της Διεθνούς Αμνηστίας, στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος (Ι. Οδός 48) στις 12 μ.

Απωθημένες ιστορίες Το έργο τριών γυναικών ζωγράφων της Γενιάς του Τριάντα, τις Άννα Φαραντάτου (18881979), Χριστίνα Παπαβασιλείου (1910-1982), Πολυξένη Γιάνναρη (1918-1999), αλλά και τον προβληματισμό πάνω στα αίτια που το έργο τους ποτέ δεν δημοσιοποιήθηκε αρκετά, παρέμεινε στο περιθώριο, παρουσιάζει η έκθεση με τίτλο Τρεις απωθημένες ιστορίες που εγκαινιάζεται στην αίθουσα τέχνης Αρχεία του Μοντέρνου (Υμηττού 64, Χολαργός), στις 11.00 μ.μ.

ΔΕΥΤΕΡΑ

Όπου υπάρχουν άνθρωποι Έκθεση φωτογραφίας από τη δράση των Γιατρών του Κόσμου, με επιμέλεια του Γιάννη Γιαννακόπουλου, μέλους του Δ.Σ. της Ελ-

ληνικής Αντιπροσωπείας, με τίτλο ...όπου υπάρχουν άνθρωποι (10-28/2), εγκαινιάζεται στο Πολιτιστικό Στέκι του προγράμματος απεξάρτησης ΚΕΘΕΑ Διάβαση (Σταυροπούλου 29, πλ. Αμερικής), στις 7.00 μ.μ.

ΤΡΙΤΗ

Λέανδρος Πολενάκης Μια βραδιά αφιερωμένη στο κριτικό, ποιητικό και πεζογραφικό έργο του Λέανδρου Πολενάκη, του θεατρικού κριτικού της εφημερίδας μας, για το οποίο θα μιλήσουν ο καθηγητής Γιάγκος Ανδρεάδης, η φιλόλογος και ηθοποιός Μαριέττα Σγουρδαίου, η αρχιτέκτων και θεατρολόγος Ελευθερία Ράπτου, ενώ κείμενα, δημοσιευμένα και ανέκδοτα, θα διαβάσουν οι ηθοποιοί Βασίλης Βλάχος, Ντομένικα Ρέγγου και Ιωάννα Παπαδοπούλου, που θα συνοδεύσει λίγο κρασί και πολλή συζήτηση, διοργανώνεται στον Πολυχώρο Αλεξάνδρεια (Σπάρτης 14, πλ. Αμερικής), στις 7.30 μ.μ.

ΤΕΤΑΡΤΗ

Ιλιάδα Επιστρέφει από σήμερα η Ιλιάδα που μετέφερε στη σκηνή ο Στάθης Λιβαθινός και η ομάδα του, σε μια τετράωρη επική παράσταση όπου τα ερωτήματα του σήμερα αναμετρώνται με τις απαντήσεις του ομηρικού έπους, η οποία θα παρουσιάζεται έως τις 9

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΣΠΥΡΟΣ ΚΑΚΟΥΡΙΩΤΗΣ agenda.avgi@gmail.com

PIGS Επίσημη πρεμιέρα σήμερα για τη διεθνή παραγωγή PIGS / Σωτηρία, αφού πρώτα περιόδευσε σε χώρες του «δημοσιονομικά αμαρτωλού» Νότου (Ιρλανδία, Ιταλία, Πορτογαλία) και σε κάποιες του «ενάρετου» Βορρά (Δανία, Βέλγιο). Το αποτέλεσμα του project, που με σκηνικά μέσα επιχείρησε να διερευνήσει τις διαδικασίες επίκλησης αρνητικών εθνικών στερεοτύπων και «αποανθρωποποίησης», μέσω του ακρωνύμιου PIGS, θα παρουσιάζεται στο ελληνικό κοινό μέχρι 16/3, σε σκηνοθεσία Mαρίλλης Mαστραντώνη και ερμηνεία από τους περφόρμερ Δ. Δρόσο, Δ. Μαυρουδή, Β. Πασπάλη, Θ. Σαββάκη, Tσ. Φεσάκη, Δ. Χριστοδούλου, στο Βυρσοδεψείο (Ορφέως 174, Βοτανικός), στις 7.00 μ.μ.

Με αφορμή την έκδοση του βιβλίου Η διάσωση: Η σιωπή του κόσμου, η αντίσταση στα γκέτο και τα στρατόπεδα, οι Έλληνες Εβραίοι στα χρόνια της Κατοχής, των Καρίνα Λάμψα και Ιακώβ Σιμπή, μια νέα αφήγηση για τον διωγμό και τη διάσωση των Εβραίων που ανατρέπει στερεότυπα και μύθους, οι εκδόσεις Καπόν διοργανώνουν εκδήλωση στην οποία θα μιλήσουν οι Ραφαήλ Μωϋσής, Ανδρέας Πανταζόπουλος, Νίκος Μπακουνάκης και οι συγγραφείς, στην Ελληνοαμερικανική Ένωση (Μασσαλίας 22), στις 7.30 μ.μ.

Αιώνας άστεγος Τη νέα ποιητική συλλογή της Γιώγιας Σιώκου Αιώνας άστεγος (εκδ. Ταξιδευτής) παρουσιάζουν οι Γ. Γρηγοριάδης, Π. Ζουμπουλάκης, Λ. Πολενάκης, Π. Παπαδόπουλος, ενώ ποιήματα διαβάζει η Μ. Παπαδημητρίου, με μουσική συνοδεία του Ο. Γαργουλάκη, στην Πινακοθήκη Γρηγοριάδη (Μ. Αντύπα 18, Ν. Ηράκλειο), στις 7.00 μ.μ.

ΠΕΜΠΤΗ

Οπλαρχηγοί του ΕΔΕΣ

Πεζογραφία και Μεταπολίτευση Σε ποιο βαθμό η ελληνική μεταδικτατορική πεζογραφία κατέγραψε τις διακυμάνσεις του σύγχρονου δημόσιου βίου και πόσο ενδιαφέρθηκε να αποτυπώσει τις συνθήκες που οδήγησαν στη σημερινή κρίση; Απέναντι στη διαδεδομένη αντίληψη ότι δεν παρακολούθησε ούτε σχολίασε τις πρωτοφανείς ανατροπές και αλλοιώσεις στην ελληνική δημόσια ζωή τοποθετούνται οι εισηγητές στη διημερίδα «Ελληνική πεζογραφία και δημόσια σφαίρα, 1974-2013», αφιερωμένη στη μνήμη του Κωστή Σκαλιόρα, που πραγματοποιείται την Τετάρτη και την Πέμπτη, από την Εταιρεία Σπουδών της Σχολής Μωραΐτη, στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών (Β. Κωνσταντίνου 48), στις 6.30 μ.μ.

Τη μελέτη του Βαγγέλη Τζούκα Οι οπλαρχηγοί του ΕΔΕΣ στην Ήπειρο 1942-44. Τοπικότητα και πολιτική ένταξη παρουσιάζουν οι ιστορικοί Νίκος Βαφέας, Τάσος Σακελλαρόπουλος και Δημήτρης Σωτηρόπουλος, σε εκδήλωση που διοργανώνουν οι εκδόσεις της Εστίας, στο βιβλιοπωλείο Επί λέξει (Ακαδημίας 32), στις 7.00 μ.μ.

Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών (Συγγρού 107), στις 9.00 μ.μ.

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ

Historein

Θλίψη Ένα τριήμερο ερευνητικό δρώμενο πάνω στο συναίσθημα της θλίψης διοργανώνει από σήμερα η ομάδα nomaδes artcore, στο πλαίσιο μιας σειράς project με γενικό τίτλο Από το Εγώ στο Εμένα και από το Εμείς στο Μαζί, μέσα από τα πέντε βασικά συναισθήματα, όπου καλλιτέχνες από πολλά πεδία δρουν και αντιδρούν με τους θεατές, στον Παλαιό Σιδηροδρομικό Σταθμό Δραπετσώνας (Αγ. Διονύσιος, Πειραιάς), στις 4.00 μ.μ.

Το μη φανερό Πορτρέτα σπιτιών, κλειστά ή ανοιχτά παράθυρα φορτισμένα από ανθρώπινα χαρακτηριστικά μα και αισθήματα, ένας ολόκληρος κόσμος κρυμμένος πίσω από τα παραπετάσματα των προσόψεων είναι το θέμα της καινούργιας έκθεσης ζωγραφικής του Ανδρέα Νικολάου, που με τον τίτλο Το μη φανερό εγκαινιάζεται στην γκαλερί Εικαστικός Κύκλος (Καρνεάδου 20), στις 8.00 μ.μ.

Tetraktys Έργα Dmitri Shostakovich, Pascal Dusapin και Luigi Nono παρουσιάζει το κουαρτέτο εγχόρδων Tetraktys, δηλαδή οι Γιώργος Παναγιωτίδης (βιολί), Κώστας Παναγιωτίδης (βιολί), Ali Basegmezler (βιόλα), Δημήτρης Τραυλός (τσέλο), στην αποψινή συναυλία του στη

Με αφορμή την ηλεκτρονική έκδοση του 13ου τόμου του, το περιοδικό Ιστορείν (www.historeinonline) διοργανώνει μια γιορτή... αμοιβαίου δοσίματος, χωρίς ομιλίες, παρά μόνο ποτό, κουβεντούλα και πολύ χορό, για τον οποίο φροντίζει ο μουσικός παραγωγός Αντώνης Φράγκος στο μπαρ Re-public (Μαιάνδρου 15, Μιχαλακοπούλου), στις 9.00 μ.μ.

ΣΑΒΒΑΤΟ

Παιχνίδια Την κουκλοθεατρική παράσταση Πού γεννιούνται τα παιχνίδια;, με πρωταγωνιστή έναν πιτσιρίκο που θα γνωρίσει και θα βοηθήσει τους αληθινούς κατασκευαστές τους, μικρά παιδιά σαν κι αυτόν, που θέλει να ευαισθητοποιήσει τους μικρούς θεατές στο θέμα της παιδικής εργασίας, παρουσιάζει το Θέατρο Σκάλα στο Ίδρυμα Μ. Κακογιάννης (Πειραιώς 206) στις 6.00 μ.μ.

Ιστορία της Τέχνης Το παρθενικό τεύχος του νέου εξαμηνιαίου περιοδικού για την ιστορία και τη θεωρία της τέχνης, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Futura υπό τη διεύθυνση του καθηγητή της ΑΣΚΤ Νίκου Δασκαλοθανάση με τίτλο Ιστορία της Τέχνης, παρουσιάζεται από τους συντελεστές του στο Polis Art Cafe (Στοά Βιβλίου), στις 12.00 μ.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

64 Παρακαλούνται οι αναγνώστες να ενημερώνονται για τυχόν αλλαγές από τα παρακάτω τηλέφωνα Α ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΑΑΒΟΡΑ Ιπποκράτους 180, Νεάπολη, 2106423271-2106462253, Tru-Surround Μαντέλα: Ο δρόμος προς την ελευθερία 19:15, 22:00 ΑΒΑΝΑ Κηφισίας 234 και Λυκούργου 3, 2106756546, Nebraska 18:20, 20:30 Nymphomaniac: Μέρος Α’ 22:45 ΑΕΛΛΩ CINEMAX 5+1 CYTA Πατησίων 140, 2108259975 2108215327, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr Αίθουσα 1 Δικός της 18:00, 20:30, 23:00 Αίθουσα 2 Μικρά Αγγλία 18:15 Οδηγός διαπλοκής 21:15 Αίθουσα 3 Μπελ και Σεμπαστιάν: Δύο αχώριστοι φίλοι 17:45 Nymphomaniac: Μέρος Α’ 21:45 Εγώ, ο εαυτός μου & η μαμά 19:45 Αίθουσα 4 Last Vegas 17:30 RoboCop 19:30, 22:00 ΑΘΗΝΑΙΟΝ Βασιλίσσης Σοφίας 124, Αμπελόκηποι, 2107782122-2112112222, www.athinaioncinemas.com Αίθουσα 1 Δικός της 17:30, 20:00, 22:30 Αίθουσα 2 Το δέντρο και η κούνια 18:20, 20:20, 22:20 ΑΘΗΝΑΙΟΝ CINEPOLIS Ζησιμοπούλου 7 & Ιωάννου Μεταξά, Γλυφάδα, 21089832382112112222, www.athinaioncinemas.com Αίθουσα 1 Δικός της 17:30, 20:00, 22:30 Αίθουσα 2 Οδηγός διαπλοκής 22:40 Nebraska 17:50, 20:10 Αίθουσα 3 RoboCop 20:20, 22:50 Μαντέλα: Ο δρόμος προς την ελευθερία 17:40 Αίθουσα 4 Ο λύκος της Wall Street 19:00 Nymphomaniac: Μέρος Α’ 22:20 RoboCop 16:50 ΑΙΓΛΗ Λεωφόρος Πεντέλης 98, Χαλάνδρι, 2106841010 Αίθουσα 1 Δικός της 17:30, 20:30, 22:45 Αίθουσα 2 Το δέντρο και η κούνια 18:30 Μαντέλα: Ο δρόμος προς την ελευθερία 20:00, 22:40 ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ EUROPA CINEMAS Λεωφόρος Αλεξάνδρας και Πατησίων 77-79, σταθμός ΗΣΑΠ «Βικτώρια», 2108219298 Η κλέφτρα των βιβλίων 17:30, 20:00, 22:40 ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ NEW STAR ART CINEMA Κρέμου 141, Καλλιθέα, 2109512624 2109512604 Αίθουσα 1 Ρενουάρ 15:30 Ο λύκος της Wall Street 20:00 Οδηγός διαπλοκής 17:30 Nymphomaniac: Μέρος Α’ 23:00 Αίθουσα 2 Το ουράνιο τόξο 17:15 Η μάχη του Στάλινγκραντ μέρος 1ο: ούτε ένα βήμα πίσω 15:15 Η ζωή της Αντέλ (Κεφάλαια 1 & 2) 22:00 Μικρά Αγγλία 19:00 ΑΝΟΙΞΗ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ 2+1 Αγωνιστών στρατοπέδου 49, Χαϊδάρι, 2105813470-2105813450 Αίθουσα 1 RoboCop 18:00, 20:15, 22:30 Αίθουσα 2 ART CINEMA Το παρελθόν 18:15 Τζακ Ράιαν: Πρώτη αποστολή 20:30, 22:30 ΑΣΤΥ Κοραή 4, Αθήνα, 2103221925, Ομάρ (υποψήφιο για Όσκαρ) 16:30, 18:10, 20:15, 22:20 ΑΤΛΑΝΤΙΣ 3D DIGITAL Λεωφόρος Βουλιαγμένης 245, Πλατεία Καλογήρων, Δάφνη, 2109711511 Αίθουσα 1 Εγώ, ο εαυτός μου & η μαμά 18:15, 20:15, 22:15 Αίθουσα 2 12 χρόνια σκλάβος 22:00 Η κλέφτρα των βιβλίων 17:00, 19:30 ΑΤΤΑΛΟΣ DIGITAL CINEMA Κοτιαιου & Ελευθερίου Βενιζέλου Νέα Σμύρνη, 2109331280 Δικός της 17:45, 20:15, 22:45 ΒΑΡΚΙΖΑ Θάσου 22, 2108973926 Αίθουσα 1 3D Digital Αύγουστος 18:00, 20:20 Τζακ Ράιαν: Πρώτη αποστολή 22:30 Αίθουσα 2 12 χρόνια σκλάβος 20:00, 22:20 Μπελ και Σεμπαστιάν: Δύο αχώριστοι φίλοι 18:10 CAPITOL 3D CINEMA Ιουλιανού 33-35 & Γ’ Σεπτεμβρίου 74-78, Capitol Mall (Σταθμός Βικτώρια), 2108210038, www.facebook.com/CineCapitol, , SR Δικός της 19:00, 21:15 CINERAMA DIGITAL CINEMA Αγίας Κυριακής 30, Παλαιό Φάληρο, 21094035932109403595, Δικός της 18:00, 20:15, 22:30 VILLAGE 15 CINEMAS @ THE MALL Ανδρέα Παπανδρέου 35 (παράπλευρος Αττική οδού) θέση ψαλίδι, Μαρούσι, Τηλ.14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Οδηγός διαπλοκής 20:50 Φρανκεστάιν 16:20, 18:30, 23:40 Αίθουσα 2 - Post Credit Ηρακλής: Η αρχή του θρύλου 16:00, 18:00, 20:10, 22:20, 00:30 Αίθουσα 3 Η κλέφτρα των βιβλίων 18:00, 20:40, 23:20 Αίθουσα 4 - Post Credit Delivery Man: Δεν τα φέρνει τα παιδιά ο πελαργός 16:40, 18:50, 21:10, 23:30 Αίθουσα 5 - Cinema Europa, Heineken Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (μεταγλ.) 15:20, 17:30 Πέμπτη και 12 19:40, 22:10, 00:20 Αίθουσα 6 - Cinema Europa Περπατώντας με τους δεινόσαυρους (μεταγλ.) 16:10, 18:20 Nymphomaniac: Μέρος Α’ 20:20, 22:50 Αίθουσα 7 - max screen Cosmote RoboCop 18:40, 21:30, 00:15 Αίθουσα

ΘΕΑΜΑΤΑ ΕΠΙΛΟΓΕΣ «Ομάρ» του Χάνι Αμπού Ασάντ. Σινεμά από την Παλαιστίνη, και μάλιστα πρώτης κατηγορίας! Ο Ομάρ του τίτλου αγαπάει τη Νάντια, που βρίσκεται από την άλλη πλευρά του Τείχους... Η αγάπη, η φιλία, η «συνεργασία» με τους Ισραηλινούς, η δυναμική αντίσταση, η υποταγή, αλλά κυρίως η αίσθηση του διπλού διχασμού, εσωτερικού και εξωτερικού, είναι τα νήματα της αφήγησης σε αυτή την εξαιρετική ταινία (Άστυ). «Δικός της» του Σπάικ Τζόνζι. Σε ένα όχι τόσο μακρινό μέλλον, στο Λος Άντζελες, ένας άντρας «ερωτεύεται» ένα προηγμένο λογισμικό σύστημα υπολογιστή, το οποίο «ανταποκρίνεται» στις προσωπικές ανάγκες κάθε χρήστη, ενεργοποιώντας μια ζεστή, «έξυπνη» γυναικεία φωνή... Ο Σπάικ Τζόνζι ξεδιπλώνει με άνεση τη σκηνοθετική του βιρτουοζιτέ παρουσιάζοντάς μας μια από τις καλύτερες 8 Ηρακλής: Η αρχή του θρύλου 21:00 3D, 23:10 3D Gravity 19:00 3D Μπελ και Σεμπαστιάν: Δύο αχώριστοι φίλοι 16:50 Αίθουσα 9 Ψυχρά κι ανάποδα (μεταγλ.) 17:00, 19:10 Τζακ Ράιαν: Πρώτη αποστολή 21:20, 23:40 Αίθουσα 10 Ο λύκος της Wall Street 18:10, 21:40 Αίθουσα 11 Δικός της 16:30, 19:10, 21:50, 00:30 Αίθουσα 12 RoboCop 17:20, 20:00, 22:40 Αίθουσα 13 - gold class Δικός της 19:10, 21:50 Αίθουσα 14 - gold class RoboCop 20:00, 22:40 VILLAGE 5 CINEMAS PAGRATI Υμηττού 110 & Χρεμωνίδου, Εμπορικό κέντρο Millennium, Παγκράτι, 210 7566240 - 14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Delivery Man: Δεν τα φέρνει τα παιδιά ο πελαργός 19:45, 22:00, 00:15 Αίθουσα 2 Ο λύκος της Wall Street 22:30 Πέμπτη και 12 20:00 Αίθουσα 3 - Cosmote Μικρά Αγγλία 18:00 Τζακ Ράιαν: Πρώτη αποστολή 21:10 Φρανκεστάιν 23:20 Αίθουσα 4 Ηρακλής: Η αρχή του θρύλου 18:30, 20:30, 22:45 Αίθουσα 5 RoboCop 19:00, 21:30, 00:00 VILLAGE 9 CINEMAS @ FALIRO Παλαιά Λεωφόρος Ποσειδώνος 1 & Μωραϊτινη 3 Δέλτα Παλαιού Φαλήρου, Τηλ.14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Μπελ και Σεμπαστιάν: Δύο αχώριστοι φίλοι 17:00 Ο λύκος της Wall Street 19:00, 22:30 Αίθουσα 2 Ψυχρά κι ανάποδα (μεταγλ.) 17:30 Delivery Man: Δεν τα φέρνει τα παιδιά ο πελαργός 19:50, 22:10, 00:20 Αίθουσα 3 Φρανκεστάιν 17:00, 00:20 Η κλέφτρα των βιβλίων 19:00, 21:40 Αίθουσα 4 Post Credit Δικός της 18:00, 20:40, 23:20 Αίθουσα 5 Οδηγός διαπλοκής 21:20, 00:10 Τζακ Ράιαν: Πρώτη αποστολή 17:00, 19:10 Αίθουσα 6 Περπατώντας με τους δεινόσαυρους (μεταγλ.) 17:20 Ηρακλής: Η αρχή του θρύλου 19:20, 21:30, 23:40 Αίθουσα 7-VMAX - Cosmote RoboCop 17:00, 19:30, 22:00, 00:30 Αίθουσα 8 - Gold Class RoboCop 18:30, 21:00, 23:30 Αίθουσα 9 - gold class Δικός της 19:20, 22:00 VILLAGE CINEMAS ATHENS METRO MALL ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Λεωφόρος Βουλιαγμένης 276, Άγιος Δημήτριος, 210 6104100 - 14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Μπελ και Σεμπαστιάν: Δύο αχώριστοι φίλοι 17:15 Ηρακλής: Η αρχή του θρύλου 19:15, 21:30, 23:30 Αίθουσα 2 - Cosmote Περπατώντας με τους δεινόσαυρους (μεταγλ.) 17:30 RoboCop 19:30, 21:50, 00:10 Αίθουσα 3 Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (μεταγλ.) 16:00 Τζακ Ράιαν: Πρώτη αποστολή 22:10, 00:20 Φρανκεστάιν 18:00, 20:00 Αίθουσα 4 Delivery Man: Δεν τα φέρνει τα παιδιά ο πελαργός 19:00, 21:10, 23:20 Ψυχρά κι ανάποδα (μεταγλ.) 16:45 Αίθουσα 5 Ψυχρά κι ανάποδα (μεταγλ.) 15:45 3D, 18:00 Ο λύκος της Wall Street 22:30 Πέμπτη και 12 20:15 VILLAGE SHOPPING AND MORE Θηβών 228 & Παρνασσού, Άγιος Ιωάννης Ρέντης, 210 4215100 - 14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 - Comfort RoboCop 20:10, 22:40 Αίθουσα 2 Comfort Delivery Man: Δεν τα φέρνει τα παιδιά ο πελαργός 21:15, 23:30 Αίθουσα 3

«Ομάρ» του Χάνι Αμπού Ασάντ

ταινίες της πρόσφατης αμερικανικής παραγωγής (Έμπασσυ, Αθήναιον, Αίγλη, Σινέ Χολαργός, Κηφισιά Cinemax, Odeon Kosmopolis, Village The Mall, Αελλώ Cinemax, Capitol, Odeon Starcity, Νανά, Άτταλος, Cinerama, Village Φαλήρου, Ster Cinemas, Village Ρέντη, Αθήναιον Cinepolis). «Μικρά Αγγλία» του Παντελή Βούλγαρη. Στην Άνδρο της δεκαLast Vegas 19:45, 22:10, 00:20 Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (μεταγλ.) 17:20 Αίθουσα 4 Ηρακλής: Η αρχή του θρύλου 18:40, 20:50, 23:00 Αίθουσα 5 Η κλέφτρα των βιβλίων 18:10, 20:50, 23:40 Αίθουσα 6 Delivery Man: Δεν τα φέρνει τα παιδιά ο πελαργός 19:00, 21:15, 23:30 Αίθουσα 7 Ψυχρά κι ανάποδα (μεταγλ.) 17:45 3D Ηρακλής: Η αρχή του θρύλου 19:50 3D, 22:00, 00:10 3D Αίθουσα 8 Περπατώντας με τους δεινόσαυρους (μεταγλ.) 18:00 3D Delivery Man: Δεν τα φέρνει τα παιδιά ο πελαργός 20:00, 22:15, 00:30 Αίθουσα 9 RoboCop 17:40, 20:10, 22:40 Αίθουσα 10 Cosmote Ο λύκος της Wall Street 19:30, 23:00 Αίθουσα 11 Τζακ Ράιαν: Πρώτη αποστολή 17:30, 19:50, 22:00, 00:10 Αίθουσα 12 Nymphomaniac: Μέρος Α’ 19:10, 21:40, 00:10 Αίθουσα 13 Περπατώντας με τους δεινόσαυρους (μεταγλ.) 17:15 Πέμπτη και 12 19:15, 21:45, 00:15 Αίθουσα 14 RoboCop 18:50, 21:30, 00:00 Αίθουσα 15 Ψυχρά κι ανάποδα (μεταγλ.) 17:10 Φρανκεστάιν 19:20, 21:20, 23:20 Αίθουσα 16 Επιστροφή στο ρινγκ 17:45, 20:15, 22:45 Αίθουσα 17 Οδηγός διαπλοκής 18:15, 21:00, 23:45 Αίθουσα 18 Χόμπιτ: Η ερημιά του Νοσφιστή 17:30, 23:10 47 Ronin 20:40 Αίθουσα 19 Μικρά Αγγλία 19:40, 22:50 Αίθουσα 20 Δικός της 18:30, 21:10, 23:50 ΓΑΛΑΞΙΑΣ 3D DIGITAL Μεσογείων 6, Αμπελόκηποι, 2107773319-2107700491 Αίθουσα 1 Nymphomaniac: Μέρος Α’ 18:00, 20:20, 22:40 Αίθουσα 2 Nebraska 17:50, 20:00, 22:20 GAZARTE Βουτάδων 34, Γκάζι, 21034522772103460347, www.gazarte.gr, Nebraska 18:00 Nymphomaniac: Μέρος Α’ 20:00, 22:15 ΓΛΥΦΑΔΑ ODEON Ζέππου 14 & Ξενοφώντος 31, Γλυφάδα, 2109650318, www.odeon.gr, www: i-ticket.gr Αίθουσα 1 Delivery Man: Δεν τα φέρνει τα παιδιά ο πελαργός 20:00, 22:30 Αίθουσα 2 Η κλέφτρα των βιβλίων 19:20 Εγώ, ο εαυτός μου & η μαμά 22:10 ΔΑΝΑΟΣ Λεωφόρος Κηφισίας 109 & Πανόρμου, Αμπελόκηποι, 2106922655, www.danaoscinema.gr Αίθουσα 1 Η κλέφτρα των βιβλίων 17:10, 19:50 Εγώ, ο εαυτός μου & η μαμά 22:30 Αίθουσα 2 12 χρόνια σκλάβος 19:30, 22:15 Εγώ, ο εαυτός μου & η μαμά 17:30 ΔΙΑΝΑ Περικλέους 14,Μαρούσι, 2108028587, Μόνο οι εραστές μένουν ζωντανοί 22:25 Nebraska 18:10, 20:15 ΕΛΛΗ Ακαδημίας 64, Αθήνα, 2103632789, , Το δέντρο και η κούνια 17:50, 20:00, 22:10 ΕΜΠΑΣΣΥ NOVA ODEON Πατριάρχου Ιωακείμ 5 και Ηροδότου, Κολωνάκι, Αθήνα, 2107215944, www.i-ticket.gr, Δικός της 17:20, 20:00, 22:40 ΙΔΡΥΜΑ ΜΙΧΑΛΗΣ ΚΑΚΟΓΙΑΝΝΗΣ Πειραιώς 206, Ταύρος, Αθήνα, 2103418550 2103418579, info@mcf.gr, mcf.gr, Η εκδίκηση ενός ηθοποιού Kabuki (Φεστιβάλ Ιαπωνικού Κινηματογράφου) 20:00 ΙΛΙΟΝ DIGITAL CINEMA Τροίας 34 & Πατησίων 113, 2108810602-6955466939, , Nebraska 18:00, 20:15, 22:30 ΙΝΤΕΑΛ Πανεπιστημίου 46, Αθήνα, 2103826720, Nebraska 17:40, 20:00 Nymphomaniac: Μέρος Α’ 22:20 ΚΗΦΙΣΙΑ CINEMAX CYTA Λεωφόρος Κηφισίας 245, (Ζηρίνειο), Κηφισιά, 2106233567-

ετίας του ‘30, με τους άντρες να θαλασσοπνίγονται και τις γυναίκες να μένουν πίσω, καταπιεσμένα ανθρώπινα πάθη ταράζουν τα σωθικά της ανθρώπινης ύπαρξης, σχέσεις εξουσίας δοκιμάζονται μέχρι τα όριά τους. Ταινία βασισμένη στο ομότιτλο μυθιστόρημα της Ιωάννας Καρυστιάνη (Odeon Kosmopolis, Αελλώ Cinemax, Παλάς, Village Παγκράτι, Νανά, Σοφία, Village Ρέντη, Odeon Starcity, Αλεξάνδρα, Σπόρτιγκ, Ster Cinemas). 2106232808, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr Αίθουσα 1 Nebraska 20:30 Nymphomaniac: Μέρος Α’ 23:00 Η κλέφτρα των βιβλίων 17:45 Αίθουσα 2 Nebraska 17:30 Εγώ, ο εαυτός μου & η μαμά 19:45 Μαντέλα: Ο δρόμος προς την ελευθερία 21:45 ΚΗΦΙΣΙΑ CINEMAX CLASS CYTA Δροσίνη 6 (απέναντι από Βάρσο), Κηφισιά, 21062316012106231933, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr, Δικός της 17:20, 20:00, 22:40 ΜΙΚΡΟΚΟΣΜΟΣ FILMCENTER Λεωφόρος Συγγρού 106, 2109215305, Το δέντρο και η κούνια 19:00, 21:00, 23:00 ΝΑΝΑ CINEMAX CYTA Λεωφόρος Βουλιαγμένης 179 Δάφνη,(στάση ΜΕΤΡΟ Αγ.Ιωάννης), 2109703158-2109706865, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr Αίθουσα 1 Μικρά Αγγλία 18:15, 21:15 Αίθουσα 2 Οδηγός διαπλοκής 21:30 Η μαγική ομπρέλα 19:15 Αίθουσα 3 RoboCop 22:15 Οδηγός διαπλοκής 19:00 Αίθουσα 4 Nymphomaniac: Μέρος Α’ 22:45 Delivery Man: Δεν τα φέρνει τα παιδιά ο πελαργός 18:45, 20:45 Αίθουσα 5 Δικός της 17:30, 20:00, 22:30 Αίθουσα 6 RoboCop 18:30, 21:00, 23:30 ΝΙΡΒΑΝΑ CINEMAX CYTA Λεωφόρος Αλεξάνδρας 192, Αμπελόκηποι, 21064693982106445221, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr, Inside Llewyn Davis 17:50, 20:00, 22:10 ODEON KΟSMOPOLIS ΜΑΡΟΥΣΙ Λεωφόρος Κηφισίας .73 & Πουρνάρα (Κόμβος Αττικής οδού), 14560 (από σταθερό 0,49 ευρώ ανά λεπτό και 0,98 ευρώ από κινητό ανά λεπτό), www.odeon.gr, www.i-ticket.gr Αίθουσα 1 Ο λύκος της Wall Street 18:50, 22:20 Αίθουσα 2 Αύγουστος 19:20, 21:50 Αίθουσα 3 Δικός της 17:40, 20:20, 23:00 Αίθουσα 4 12 χρόνια σκλάβος 19:10 Φρανκεστάιν 22:10 Αίθουσα 5 Περπατώντας με τους δεινόσαυρους (μεταγλ.) 18:40 3D Nymphomaniac: Μέρος Α’ 23:10 Εγώ, ο εαυτός μου & η μαμά 21:00 Αίθουσα 6 Ο λύκος της Wall Street 21:20 Μπελ και Σεμπαστιάν: Δύο αχώριστοι φίλοι 19:00 Αίθουσα 7 RoboCop 18:00, 20:30, 23:00 Αίθουσα 8 - Vodafone Οδηγός διαπλοκής 19:50, 22:40 Αίθουσα 9 Delivery Man: Δεν τα φέρνει τα παιδιά ο πελαργός 17:50, 20:15, 22:30 Αίθουσα 10 Η κλέφτρα των βιβλίων 20:00, 22:50 Αίθουσα 11 RoboCop 19:30, 22:00 Αίθουσα 12 Μικρά Αγγλία 18:30 Nebraska 21:40 ODEON ΟΠΕΡΑ Ακαδημίας 57, Αθήνα, 2103622683, www.odeon.gr , www.i-ticket.gr Αίθουσα 1 Αύγουστος 18:00 Εγώ, ο εαυτός μου & η μαμά 20:30, 22:30 Αίθουσα 2 12 χρόνια σκλάβος 19:00, 22:00 ΟDEON STARCITY Λεωφόρος Συγγρού 111 & Λεοντίου, Νέος Κόσμος, 14560 (από σταθερό 0,49 ευρώ ανά λεπτό και 0,98 ευρώ από κινητό ανά λεπτό), www.odeon.gr , www.i-ticket.gr Αίθουσα 1 RoboCop 20:30, 23:00 Αίθουσα 2 Ο λύκος της Wall Street 22:10 Αύγουστος 19:20 Αίθουσα 3 Δικός της 20:20, 23:00 Αίθουσα 4 12 χρόνια σκλάβος 19:30, 22:20 Αίθουσα 5 Η κλέφτρα των βιβλίων 19:50, 22:30 Αίθουσα 6 Nymphomaniac: Μέρος Α’ 22:40 Εγώ, ο εαυτός μου & η μαμά 20:40

Αίθουσα 7 - Vodafone Ο λύκος της Wall Street 21:40 Μπελ και Σεμπαστιάν: Δύο αχώριστοι φίλοι 19:10 Αίθουσα 8 Οδηγός διαπλοκής 21:20 Αίθουσα 9 Φρανκεστάιν 20:00, 22:00 Αίθουσα 10 Delivery Man: Δεν τα φέρνει τα παιδιά ο πελαργός 20:10, 22:30 ΟΣΚΑΡ DIGITAL Αχαρνών 330, Κάτω Πατήσια, 2102281563, Η κλέφτρα των βιβλίων 17:40, 20:00 Nymphomaniac: Μέρος Α’ 22:25 ΠΑΛΑΣ Υμηττού 109, Παγκράτι, 2107511868, Ολα χάθηκαν 23:00 Μικρά Αγγλία 17:00, 20:05 ΣΙΝΕ ΧΟΛΑΡΓΟΣ (ΠΡΩΗΝ ΑΛΟΜΑ) Μεσογείων 232 & Βεντούρη, Χολαργός, 2106525122, Δικός της 18:00, 20:20, 22:45 ΣΟΦΙΑ Ευσταθιάδου 2, Πλατεία Αγίας Τριάδος, Αργυρούπολη, 2109927447-2109917094, Η ζωή της Αντέλ (Κεφάλαια 1 & 2) 22:00 Μικρά Αγγλία 19:00 ΣΠΟΡΤΙΓΚ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ Κωνσταντίνου Παλαιολόγου 18, Νέα Σμύρνη, 2109313360 Αίθουσα 1 Μόνο οι εραστές μένουν ζωντανοί 22:40 Μαντέλα: Ο δρόμος προς την ελευθερία 20:00 Μικρά Αγγλία 17:15 Αίθουσα 2 Nebraska 18:00, 20:15, 22:30 STER CINEMAS Λεωφ. Δημοκρατίας 67α, εμπορικό κέντρο ESCAPE, Ιλιον, 801 801 7837 -210 8092690, www.stercinemas.gr Αίθουσα 1 Πέμπτη και 12 20:10 Δικός της 17:30, 22:30 Αίθουσα 2 Nymphomaniac: Μέρος Α’ 23:30 Ηρακλής: Η αρχή του θρύλου 19:00 RoboCop 21:00 12 χρόνια σκλάβος 16:20 Αίθουσα 3 Ψυχρά κι ανάποδα (μεταγλ.) 16:30 Delivery Man: Δεν τα φέρνει τα παιδιά ο πελαργός 18:45, 20:50, 23:00 Αίθουσα 4 Ψυχρά κι ανάποδα (μεταγλ.) 17:20 RoboCop 19:40, 22:00 Αίθουσα 5 Ο λύκος της Wall Street 22:20 Μπελ και Σεμπαστιάν: Δύο αχώριστοι φίλοι 16:00 Ηρακλής: Η αρχή του θρύλου 18:00 3D Δικός της 20:00 Αίθουσα 6 Η κλέφτρα των βιβλίων 18:40, 21:15 Περπατώντας με τους δεινόσαυρους (μεταγλ.) 16:50 Φρανκεστάιν 23:50 Αίθουσα 7 Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (μεταγλ.) 16:10 Μικρά Αγγλία 18:30 Οδηγός διαπλοκής 21:30 ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ - ΛΑΪΣ Ιερά Οδός 48 & Μεγάλου Αλεξάνδρου 134-136, 2103609695-2103612046, contact@tainiothiki.gr, www.tainiothiki.gr Αίθουσα 1 Η λιμουζίνα 18:00, 19:45 Η τέλεια ομορφιά 21:30 Αίθουσα 2 Η χαρά και η θλίψη του σώματος 18:00, 21:00 ΤΙΤΑΝΙΑ CINEMAX Πανεπιστημίου & Θεμιστοκλέους 5, Αθήνα, 2103811147, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr, Η άγνωστη κυρία 18:00 Το ουράνιο τόξο 20:00 Οι διαβολογυναίκες 22:00 ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ 3D DIGITAL Λεωφόρος Ηρακλείου 386, Νέο Ηράκλειο, 21028268732102825607, www.triaasteria.gr Αίθουσα 1 12 χρόνια σκλάβος 17:30, 20:00, 22:30 Αίθουσα 2 Nebraska 20:20, 22:40 Η κλέφτρα των βιβλίων 17:45 ΤΡΙΑΝΟΝ FILMCENTER Κοδριγκτώνος 21 & Πατησίων 101, 2108222702-2108215469, Η χαρά και η θλίψη του σώματος 19:45 Μόνο οι εραστές μένουν ζωντανοί 22:30 Στη χώρα των άλλων 18:00 ΦΟΙΒΟΣ DIGITAL CINEMA Εθνικής Αντιστάσεως 1, στάση ΜΕΤΡΟ Περιστέρι, 2105711105, 12 χρόνια σκλάβος 20:00, 22:30 Η κλέφτρα των βιβλίων 17:40

ΠΡΟΑΣΤΙΩΝ ΑΛΙΚΗ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΝΕΑΣ ΜΑΚΡΗΣ Λεωφόρος Μαραθώνος 196, 22940-69871, kedmarahon@yahoo.gr, , Η κρυφή ζωή του Γουόλτερ Μίτι 21:00 ΑΡΤΕΜΙΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ Γιαννάκη 2, Μαρκόπουλο, 22990-23924, Ο συνήγορος 19:00, 21:15 ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΑΓ. ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ ΟΝΑΡ (ΠΡΩΗΝ ΜΑΡΙΑ ΕΛΕΝΑ) Αγίας Παρασκευής 40, Ανάκασα- Αγ. Ανάργυροι, 2102690317, Η μαγική ομπρέλα 19:30, 21:30 ΜΑΓΙΑ Αβάντων 83 & Ιατρίδου, Χαλκίδα, 2221025625, www.odeon.gr, www.i-ticket.gr, RoboCop 17:30, 20:00, 22:30

ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΣΙΝΕ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ Αγίου Γεωργίου & Ζάππα 4, Κορυδαλλός, 2104960955, Ο λύκος της Wall Street 18:00, 21:00 ΣΙΝΕΑΚ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ Πλατεία Δημαρχείου, 2104225653 12 χρόνια σκλάβος 19:30 Nebraska 17:15 Nymphomaniac: Μέρος Α’ 22:00

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΣΚΑΚΙ

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΚΟΣΜΑΣ ΚΕΦΑΛΟΣ kosmaskefalos@gmail.com

ΝΙΚΗΤΗΣ Ο ΚΑΡΛΣΕΝ ΣΤΟΥΣ ΑΓΩΝΕΣ ΜΕ ΤΟΝ ΥΨΗΛΟΤΕΡΟ ΒΑΘΜΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ

Πρώτος και στο πιο δυνατό τουρνουά!

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ o Ολοκληρώθηκε το

γιγαντιαίο Φεστιβάλ του Γιβραλτάρ. Στο κύριο τουρνουά πρώτευσε με 8 βαθμούς σε 10 αγώνες ο Ουκρανός Ιβαντσούκ (απόδοση 2837) υπερέχοντας στους συντελεστές άρσης ισοβαθμίας του Ρώσου Βιτιούγκοφ (απόδοση 2825). Από 7,5 βαθμούς συγκέντρωσαν οι Βασιέ - Λαγκράβ (Γαλλία, 2798), Ροντστέιν (Ισραήλ, 2776), Λι Τσάο (Κίνα, 2731), Αντχιμπάν (Ινδία, 2720), Ντρέεφ (Ρωσία, 2709), Αλ-Σαϊέντ (Κατάρ, 2669). Στο πρώτο γκρουπ αγωνίστηκαν 256 σκακιστές (68 γκραν μετρ) από 48 χώρες. Ο Κώστας Νικολαΐδης αγωνίστηκε σε δύο παράλληλα τουρνουά, στο Challenger A (3 βαθμοί σε 5 αγώνες, απόδοση 2090) και στο Challenger B (4 βαθμοί σε 5 αγώνες, απόδοση 2297). o Μεγάλη ελληνική συμμετοχή στο Ανοιχτό Πρωτάθλημα Βουλγαρίας (Πλόβντιβ, 2-9.2.14): Αγωνίζονται 41 σκακιστές και σκακίστριες σε σύνολο 243 παικτών (164 από Βουλγαρία, 14 από Σερβία, 10 από Ρουμανία, 14 από άλλες χώρες). Μετά τον 5ο γύρο προπορευόταν με απόλυτο σκορ ο Ρουμάνος Βάιντα. Από τους Έλληνες ξεχώριζαν δύο αδέλφια, ο Τάσος Παυλίδης (4 βαθμοί) και η πρωταθλήτρια Ελλάδας Κατερίνα Παυλίδου (3,5). o Αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα της ΕΣΟ (http://www.chessfed.net/) το 13ο τεύχος του διαδικτυακού περιοδικού «Ελληνικό Σκάκι». o Συνεχίζονται κάθε Τρίτη στο Κάισσα Café (Μεσογείων 12, Αμπελόκηποι, τηλ. 2114110320 - ώρα έναρξης 7.20 μ.μ.), τα τουρνουά μπλιτς με διεθνές ΕΛΟ. Στο 43ο μπλιτς πρώτευσε ο Κοτρότσος με 7 νίκες σε ισάριθμους αγώνες. Μεθαύριο 11.2 θα διεξαχθεί το 44ο. Πριν από την έναρξη του τελευταίου τουρνουά του μήνα (25.2, ώρα 6 μ.μ.) θα πραγματοποιηθεί αφιέρωμα στον Κώστα Φιλίνη.

Θρίαμβος του 23χρονου Νορβηγού παγκόσμιου πρωταθλητή Κάρλσεν στο τουρνουά με κλασικό χρόνο σκέψης της Ζυρίχης. Τερμάτισε μόνος πρώτος και αήττητος με ποσοστό επιτυχίας 80% και απόδοση 3027! Τελική κατάταξη σε 5 γύρους: 1ος Κάρλσεν 4 βαθμοί, 2ος Αρονιάν 3, 3ος Καρουάνα 2,5, 4ος Ανάντ 2, 5ος Νακαμούρα 2, 6ος Γκέλφαντ 1,5. Ο Κάρλσεν νίκησε τους Γκέλφαντ, Καρουάνα, Νακαμούρα (από δύσκολη έως χαμένη θέση!), ο Αρονιάν τους Ανάντ, Νακαμούρα, ο Καρουάνα τον Αρονιάν, ο Ανάντ τον Γκέλφαντ και ο Νακαμούρα τον Ανάντ. Χωρίς νίκη ο Γκέλφαντ. Το τουρνουά της Ζυρίχης περνάει στην ιστορία ως το ισχυρότερο διαχρονικά (κατηγορία 23, μέσος όρος ΕΛΟ 2801)!

Στραβοπάτησε στο Ράπιντ Η εμφάνιση του παγκόσμιου πρωταθλητή στους αγώνες ράπιντ που ακολούθησαν ήταν μετριότατη, αλλά δεν επηρέασε αποφασιστικά την αθροιστική βαθμολογία αφού ο συντελεστής βαρύτητας στο τουρνουά με κλασικό χρόνο σκέψης ήταν διπλάσιος (δύο πόντους για νίκη και έναν για ισοπαλία, έναντι ενός πόντου για νίκη στο γρήγορο σκάκι και μισού για ισοπαλία). Βαθμολογία σε 5 γύρους στο ράπιντ: 1ος Καρουάνα 4 βαθμοί, 2ος Νακαμούρα 3,5, 3ος Αρονιάν 3, 4ος Κάρλσεν 2, 5ος Γκέλφαντ 1,5 , 6ος Ανάντ 1. Ο Καρουάνα νίκησε τους Κάρλσεν, Νακαμούρα, Ανάντ, ο Νακαμούρα τους Αρονιάν, Ανάντ, Γκέλφαντ, ο Αρονιάν τους Κάρλσεν, Ανάντ και ο Κάρλσεν τον Γκέλφαντ. Χωρίς νίκη οι Γκέλφαντ και Ανάντ. Στην αθροιστική βαθμολογία πρώτευσε ο Νορβηγός παγκόσμιος πρωταθλητής Κάρλσεν με 10 πόντους (8 από το κλασικό σκάκι συν 2 από το ράπιντ). Στη δεύτερη θέση με 9 πόντους ο Ιταλός Καρουάνα (5+4) και ο Αρμένιος Αρονιάν (6+3), στην τέταρτη ο Αμερικανός Νακαμούρα με 7,5 (4+3,5), στην πέμπτη ο Ινδός Ανάντ με 5 (4+1) και στην τελευταία θέση ο Ισραηλινός Γκέλφαντ με 4,5 (3+1,5). Η μοναδική νίκη του παγκόσμιου πρωταθλητή στο ράπιντ ήταν σύντομη:

τα Ατομικά και Ομαδικά Πρωταθλήματα Blitz και Rapid Αττικής, η Σκακιστική Πανεπιστημιάδα, σεμινάρια διαιτητών και προπονητών, καθώς και καλλιτεχνικές και επιστημονικές εκδηλώσεις με κεντρικό άξονα το σκάκι.

Ο Σαξ της χρυσής ομάδας

Οι δύο νεότεροι παίκτες των αγώνων κατέκτησαν τις πρώτες θέσεις στη Ζυρίχη: ο 23 ετών Κάρλσεν (αριστερά) στο τουρνουά κλασικού χρόνου σκέψης, καθώς και στην αθροιστική βαθμολογία και ο 21 ετών Καρουάνα στο τουρνουά γρήγορου σκακιού

Γκέλφαντ (Ισραήλ, 2761) Κάρλσεν (Νορβηγία, 2872) [A58] 1.δ4 Ιζ6 2.γ4 γ5 3.δ5 β5 4.γxβ5 α6 5.βxα6 η6 6.Ιγ3 Αη7 7.ε4 0-0 8.Ιζ3 Βα5 9.Αδ3? [9.Αδ2 Αxα6 10.Αxα6 Βxα6 =] 9…Ιxδ5! 10.εxδ5 Αxγ3+ 11.βxγ3? [11.Αδ2 Αxδ2+ 12.Βxδ2 Βxδ2+ 13.Ρxδ2 Αxα6] 11…Βxγ3+ 12.Βδ2 Βxα1 13.00 Αxα6 14.Αβ2 Βxα2 15.Πα1 Ββ3 16.Αε4 δ6 17.Πβ1 ζ6 18.Αxζ6 Βγ4! 19.Αβ2 Βxε4 20.Πε1 Βδ3 21.Βxδ3 Αxδ3 22.Πxε7 Πxζ3 23.ηxζ3 Ια6 0-1

Πανελλήνια Ατομικά Πρωταθλήματα Οι τελικοί ανδρών και γυναικών (διοργάνωση του 2013) θα διεξαχθούν από 22.3 μέχρι 6.4.14 στο The Mall Athens, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων Chessnale Athens 2014. Στο 63ο Πανελλήνιο Ατομικό Πρωτάθλημα έχουν δικαίωμα συμμετοχής (από πρόκριση η με βάση το ΕΛΟ) δέκα σκακιστές: Αντ. Παυλίδης, Σ. Μαλικέντζος, Χρ. Μπανίκας, Δ. Μαστροβασίλης, Ι. Παπαϊωάννου, Β. Κοτρωνιάς, Στ. Χαλκιάς, Ι. Νικολαΐδης, Κ. Μουτούσης, Στ. Κούρκουλος-Αρδίτης. Στο 36ο Πανελλήνιο Ατομικό Πρωτάθλημα Γυναικών έχουν κληθεί να αγωνιστούν δέκα σκακίστριες: Κ. Παυλίδου, Ι. Μάκκα, Α.-Μ. Μπότσαρη, Μ. Μακροπούλου, Β. Παπαδοπούλου, Κ. Φαχιρίδου, Χ. Μαρκαντωνάκη, Στ. Τσολακίδου, Γ. Γράψα, Ε. Μάκκα. Στον ίδιο χώρο θα γίνουν οι τελικές φάσεις των Ατομικών και Ομαδικών Σχολικών Αττικής,

9 4

8 7 1

4 1 3

2 6 7

9 5 8

6 8 5

1 4 2

2 9

5 7

4 5

4 6

Δύσκολο

2 1

1-0 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Ι. ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΥ

ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ: 1. Το άκρο πνευστού μουσικού οργάνου 2. Γίνονται συνεχώς στις κρατικές δαπάνες 3. Χώρα της Μ. Ανατολής 4. α) Όμοια σύμφωνα β) Η οπλή του αλόγου 5. Προσδιορισμός εισοδήματος (καθ.) 6. α) Τόπος χωρίς αρχή και τέλος β) 880 (αντίστρ.) γ) Σύνδεσμος με απόστροφο 7. Γάλλοι ευ-

γενείς, βασιλιάδες της Κύπρου 8. α) Γιορτάζει στις 20

πρωτεύουσα

7 6

Η λύση του χθεσινού προβλήματος

Ιουλίου (γεν.) β) Μισό δώρο 9. Διαρρέει ευρωπαϊκή

ΚΑΘΕΤΑ: 1. Μία από τις πολλές του Αποστόλου Παύλου (γεν.) 2. Μία από τις πρωτεύουσες της αρχαίας Περσίας 3. α) Ιρλανδικά αρχικά β) Ο Τέρενς

της Βουλής 4. α) Κομψότητα γαλλιστί β) Ανακατε-

ντισυλληπτικού μέσου 6. α) Σκακιστικό σύμβολο β)

τερος άνθρωπος του κόσμου β) Ένας Δραγούμης 8.

Η ΛΥΣΗ. ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ: 1. ΕΠΙΣΤΟΜΙΟ 2. ΠΕΡΙΚΟΠΕΣ 3. ΙΡΑΚ 4. ΣΣ, ΧΗΛΗ 5. ΤΕΚΜΑΡΤΟΝ 6. ΟΠΟ, ΠΩ, ΚΙ 7. ΛΟΥΖΙΝΙΑΝ 8. ΗΛΙΑ, ΔΩ 9. ΣΗΚΟΥΑΝΑΣ ΚΑΘΕΤΑ: 1. ΕΠΙΣΤΟΛΗΣ 2. ΠΕΡΣΕΠΟΛΗ 3. ΙΡΑ, ΚΟΥΙΚ 4. ΣΙΚ, ΖΑΟ 5. ΤΚ, ΧΑΠΙ 6. ΟΟ, ΗΡΩΝΔΑ 7. ΜΠΟΛΤ, ΙΩΝ 8. ΙΕ, ΑΚΟΗ 9. ΟΣΚ, ΝΙΝΟΣ

13.Βθ5 ζ5 14.Αζ4

ΣΤΑΥΡΟΛΕΞΟ

SU DO KU 5

Έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 62 ετών, ύστερα από καρδιακή προσβολή, ο Ούγγρος γκραν μετρ Γκούλα Σαξ, πρωταθλητής στη χώρα του και μέλος της χρυσής ομάδας του 1978 που έσπασε το σοβιετικό μονοπώλιο και κατέκτησε την πρώτη θέση στη Σκακιστική Ολυμπιάδα του Μπουένος Άιρες. Το μέγεθος της επιτυχίας των Ούγγρων φαίνεται από το γεγονός ότι, στο διάστημα από το 1952 μέχρι και το 1990 η ΕΣΣΔ κέρδισε 18 χρυσά μετάλλια και έχασε μόνον ένα, το 1978 από την Ουγγαρία! Η εκπληκτική μινιατούρα που θα δούμε παίχτηκε στις Βρυξέλλες το 1985. Σαξ (Ουγγαρία, 2535) Ναν (Αγγλία, 2600) [C43] 1.ε4 ε5 2.Ιζ3 Ιζ6 3.δ4 Ιxε4 4.Αδ3 δ5 5.Ιxε5 Ιδ7 6.Ιγ3 Ιxε5 7.δxε5 Αβ4 8.0-0 Ιxγ3 9.βxγ3 Αxγ3 10.Πβ1 Βε7 11.Πβ3 Αxε5 12.Πε1 0-0 [12...Ρδ8 13.Αα3 Βζ6 14.Αγ4 γ6 15.Αxδ5! γxδ5 (15...Ργ7 16.Πβε3) 16.Βxδ5+ Ργ7 17.Πxε5+- ύστερα από 17...Αζ5 ακολουθεί ματ: 18.Πε7+ Βxε7 19.Πxβ7+ Ργ8 20.Αxε7 Πβ8 21.Βγ6#]

μένη ΑΟΖ 5. α) Ταχυδρομικά αρχικά β) Μορφή αΜιμογράφος του 3ου π.Χ. αιώνα (γεν.) 7. α) Ο ταχύα) Μετρέσα αυτού του Λουδοβίκου ήταν η μαρκησία του Πομπαντούρ β) Μία αίσθηση (αντίστρ.) 9. α) Αρχικά σχετικά με σχολικά κτήρια β) Σύζυγος της Σεμίραμις

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

AΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ΒΟΥΛΗ - ΣΥΡΙΖΑ

Ο ελληνικός αθλητισμός βιώνει εδώ και πολλά χρόνια μια βαθύτατη και πολύπλευρη κρίση, με κοινωνικά, πολιτικά και οικονομικά χαρακτηριστικά. Η κρίση αυτή είναι απόρροια διαχρονικών παθογενειών του πολιτικού συστήματος, το οποίο χρησιμοποίησε τον αθλητισμό ως εργαλείο πελατειακών σχέσεων και όχι ως κοινωνικό αγαθό, επωφελές για το σύνολο. Το γεγονός αυτό είχε ως αποτέλεσμα να δημιουργηθεί ένα παράπλευρο και παρασιτικό σύστημα ανομίας, μέσα από το οποίο κατασπαταλήθηκαν τεράστιοι πόροι και οι οποίοι θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν προς όφελος των κοινωνικών αναγκών, στη βάση ενός υγιούς αθλητικού προτύπου. Στο πλαίσιο αυτό, ενισχύθηκαν παθογένειες όπως η δημιουργία κυκλωμάτων διακίνησης μαύρου χρήματος, οι αθλητές αντιμετωπίστηκαν ως προϊόντα και οι πολίτες ως πελάτες. Σήμερα, ο ερασιτεχνικός αθλητισμός είναι από τα πρώτα θύματα των πολιτικών λιτότητας που επέβαλαν οι κυβερνήσεις των τελευταίων ετών. Με τη δραματική μείωση των κρατικών χρηματοδοτικών πόρων και τη στοχευμένη και συστηματική διάλυση των δημοσίων δομών άθλησης, ο ερασιτεχνικός αθλητισμός βρίσκεται σήμερα προ της οριστικής απαξίωσης και κατάρρευσης. Η κατάσταση αυτή αποτυπώνεται ξεκάθαρα στον Κρατικό Προϋπολογισμό του 2014. Το κράτος ουσιαστικά αποσύρεται από τη χρηματοδότηση του αθλητισμού μετατρέποντάς τον από κοινωνικό αγαθό σε εμπορικό προϊόν για λίγους. Σε μία λογική άγριας κυριαρχίας της αγοράς, κερδοφόρες δημόσιες επιχειρήσεις που χρηματοδοτούσαν τον ερασιτεχνικό αθλητισμό, πωλήθηκαν σε ιδιώτες έναντι ευτελούς οικονομικού αντιτίμου. Την ίδια στιγμή οι δημόσιες αθλητικές υποδομές προσφέρονται όσο - όσο σε επίδοξους επενδυτές, χωρίς καμία μέριμνα για το αύριο του ερασιτεχνικού αθλητισμού. Στην ίδια μνημονιακή λογική εντάσσεται και η διαρκής υποβάθμιση της ΓΓΑ, η υποχρηματοδότηση των Εθνικών Αθλητικών Ομοσπονδιών, των Ενώσεων και των Αθλητικών Σωματείων, η συρρίκνωση των δομών μαζικής άθλησης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και η πλήρης απαξίωση της φυσικής αγωγής στην εκπαίδευση. Από την άλλη, διατηρείται ένα σύστημα επαγγελματικού αθλητισμού σε σήψη, το οποίο με τη συναίνεση των δυνάμεων του πάλαι ποτέ δικομματισμού, εξακολουθεί και απομυζά δεκάδες εκατομμύρια ευρώ από τον πλούτο του ελληνικού λαού και του ερασιτεχνικού αθλητισμού. Το διαπλεκόμενο τρίγωνο «πολιτικό σύστημα επαγγελματικός αθλητισμός - αθλητικά ΜΜΕ», συνεχίζει να δηλητηριάζει την ελληνική κοινωνία. Πουθενά δεν αποτυπώνονται στην κυβερνητική πολιτική, δράσεις που να αφορούν στην αντιμετώπιση και εξάλειψη της

Υπό κατάρρευση ο ελληνικός αθλητισμός! Επίκαιρη επερώτηση 34 βουλευτών του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης...

χειραγώγησης αγώνων, του ξεπλύματος μαύρου χρήματος, του ντόπινγκ, της εκτροφής παρακρατικών μηχανισμών, των ανεξέλεγκτων φαινομένων κοινωνικής βίας. Αντίθετα, διατηρείται και ενισχύεται η ευνοϊκή μεταχείριση των μεγαλοπαραγόντων που λυμαίνονται τον επαγγελματικό αθλητισμό. Α) Απόσυρση του κράτους από την χρηματοδότηση του ελληνικού αθλητισμού Η τεράστια μείωση της κρατικής χρηματοδότησης αποτυπώνεται χαρακτηριστικά στις διακυμάνσεις των δαπανών των Κρατικών Προϋπολογισμών των προηγούμενων πέντε ετών, οι οποίες από το 2009 μέχρι το 2014 έχουν μειωθεί κατά 67,6%. Συγκεκριμένα, από 187,3 εκατομμύρια ευρώ το 2009, η συνολική κρατική χρηματοδότηση για τον αθλητισμό κατέρρευσε στα 84 εκατομμύρια το 2012, μειώθηκε σε 75 εκατομμύρια ευρώ το 2013, ενώ για το 2014 προϋπολογίστηκε σε μόλις 60,7 εκατομμύρια ευρώ. Β) Εκποίηση και διάλυση των δημόσιων αθλητικών υποδομών Χαρακτηριστικά παραδείγματα οι ολυμπιακές εγκαταστάσεις του ΕΑΚ Αγίου Κοσμά, καθώς και του Σταδίου Ειρήνης και Φιλίας. Στις αθλητικές εγκαταστάσεις του Αγίου Κοσμά, που οδεύουν προς «αξιοποίηση» μέσω του ΤΑΙΠΕΔ, συμπεριλαμβάνονται τα ακίνητα και τα επ’ αυτών κτήρια και εγκαταστάσεις με τα παραρτήματα τους, το Εθνικό Αθλητικό Κέντρο Νεότητας (ΕΑΚΝ) καθώς και το πρώην Ολυμπιακό Κέντρο Ιστιοπλοΐας (Μαρίνα) Αγ. Κοσμά Αττικής. Το ΣΕΦ, αφού αφέθηκε για δεκαετίες στην εγκατάλειψη και την απαξίωση, «τε-

μαχίστηκε», για να μεταβιβαστεί στο ΤΑΙΠΕΔ έκταση 343.760 τ.μ., στην οποία περιλαμβάνονται κομμάτια που συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο επενδυτικό ενδιαφέρον, με σκοπό να εκποιηθεί, αφού πρώτα διευθετηθούν οι πολεοδομικές εκκρεμότητες και ρυθμιστεί το θέμα της άδειας του ίδιου του σταδίου. Γ) Συρρίκνωση των διοικητικών αθλητικών δομών και απολύσεις Δ) Υποβάθμιση της φυσικής αγωγής στη δημόσια εκπαίδευση. Ε) Επαγγελματικός αθλητισμός και διαπλοκή Οι κυβερνήσεις όλων των προηγούμενων ετών άνοιξαν με προκλητικό τρόπο τα ταμεία του Κράτους, κατασπαταλώντας δημόσιο χρήμα για τη σωτηρία των αθλητικών ιδιωτικών εταιρειών. Ιδιωτικές εταιρείες είτε χρεοκοπημένες είτε στα πρόθυρα της χρεοκοπίας έχουν συσσωρεύσει χρέη εκατομμυρίων ευρώ προς το Ελληνικό Δημόσιο. Χρέη που δεν μπορούν να εισπραχθούν, εξαιτίας της προαναφερθείσας όσμωσης του πολιτικού συστήματος με αυτές και της ουσιαστικής απουσίας πολιτικής βούλησης, ακόμα και σε περίοδο ασφυκτικής κρίσης. ΣΤ) Εφαρμογή μιας νέας πολιτικής στον τομέα του αθλητισμού Ο ΣΥΡΙΖΑ δεσμεύεται για μια άλλη πολιτική για τον αθλητισμό. Δεσμεύεται για ένα σύστημα φυσικής αγωγής και αθλητισμού ενιαίο, κοινωνικό και δημοκρατικό με σαφή πολιτικά, κοινωνικά και ανθρωποκεντρικά χαρακτηριστικά. Ένα σύστημα που θα ενισχύσει τα αθλητικά προγράμματα στην Τοπική Αυτοδιοίκηση και τη φυσική αγωγή σε όλες τις βαθμίδες της

εκπαίδευσης, δίνοντας προτεραιότητα στον ερασιτεχνικό αθλητισμό και τη μαζική άθληση, χωρίς διακρίσεις και αποκλεισμούς. Ένα σύστημα, στο οποίο η Γενική Γραμματεία Αθλητισμού θα έχει επιτελικό ρόλο. Ένα σύστημα το οποίο θα αποτελέσει σημείο αναφοράς μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών δίνοντας αναπτυξιακή ώθηση σε άλλους κλάδους της οικονομίας. Κατόπιν τούτων επερωτάται ο κ. υπουργός: 1. Με ποιους τρόπους θα διασφαλιστεί η επαρκής χρηματοδότηση του ελληνικού αθλητισμού σε όλες του τις διαστάσεις; 2. Θα γίνουν όλες οι απαραίτητες ενέργειες ώστε να εισπραχθούν τα βεβαιωμένα χρέη των ΠΑΕ και ΚΑΕ προς το Ελληνικό Δημόσιο; 3. Σε πόσες και ποιες περιπτώσεις αθλητικών ανωνύμων εταιρειών εξακριβώθηκαν φορολογικές, ασφαλιστικές παραβάσεις; Ποια είναι τα πρόστιμα που έχουν επιβληθεί στις εν λόγω ΠΑΕ και ΚΑΕ, ποια ποσά έχουν εισπραχθεί και σε τι ποσοστό επί των συνολικών προστίμων; 4. Με ποιους τρόπους θα αναβαθμιστεί η φυσική αγωγή στη δημόσια εκπαίδευση; 5. Σε ό,τι αφορά τις αθλητικές ακαδημίες του Άρθρου 41 του ν. 4186/2013, ποιους παιδαγωγικούς στόχους θα έχουν και σε τι θα αποσκοπεί η αθλητική έρευνα που θα διεξάγεται σε αυτές; Σε ποιους ακριβώς τομείς θα συμπράττουν οι ιδιωτικές επιχειρήσεις στη λειτουργία των ακαδημιών αυτών; 6. Πώς θα στηριχθούν τα προγράμματα «Άθληση για Όλους» με επαρκές προσωπικό, και υλικοτεχνική υποδομή;

7. Σε ποιες ενέργειες προτίθενται να προβούν για την ενίσχυση της χρηματοδότησης των δήμων αναφορικά με τη συντήρηση των αθλητικών εγκαταστάσεων και την αξιοποίηση τους για την τοπική κοινωνία; 8. Τι προτίθεται να πράξουν για την πραγματική στήριξη του αθλητικού κινήματος ΑμεΑ και για την πρόσβαση όλων των ατόμων με αναπηρία στην άθληση; 9. Με δεδομένη την τεράστια υποχρηματοδότηση του ΕΣΚΑΝ, με ποιους τρόπους θα διασφαλιστεί η διενέργεια των ελέγχων αντιντόπινγκ σε όλα τα αθλήματα; 10. Υπάρχει κεντρικός σχεδιασμός ως προς τις πολιτικές για την πρόληψη και την ενημέρωση μαθητών και αθλητών σε σχέση με τη φαρμακοδιέγερση και το ντόπινγκ; 11. Με ποιους τρόπους προτίθενται να αντιμετωπίσουν τις νέες διαστάσεις της οπαδικής βίας, χωρίς να καταλύσουν ακόμα περισσότερες ατομικές ελευθερίες των φιλάθλων; Σε ποιες ενέργειες θα προβούν ώστε να υποχρεωθούν και οι ανώνυμες αθλητικές εταιρίες να παρέμβουν πιο αποτελεσματικά στην καταπολέμηση της οπαδικής βίας και των «οργανωμένων στρατών»; 12. Ποια είναι η ατζέντα των θετικών δράσεων της Πολιτείας, ώστε να στηριχθεί ο φίλαθλος κόσμος και να απομονωθεί το τμήμα εκείνο των οπαδών, που προκρίνει το ρατσιστικό μίσος ; 13. Προτίθενται να οδηγήσουν στην εκποίηση - ξεπούλημα μέσω του ΤΑΙΠΕΔ άλλες εξειδικευμένες εγκαταστάσεις που προορίζονται για υψηλού επιπέδου αθλητισμό και έχουν χρυσοπληρωθεί από τα χρήματα του ελληνικού λαού, πέραν από αυτές που έχουν εισηχθεί στο Ταμείο; Τι δρομολογείται για αυτές που είναι ήδη εισηγμένες και ποια κριτήρια έχουν ληφθεί υπόψη; Οι επερωτώντες βουλευτές: Γιώργος Πάντζας, Παναγιώτα Δριτσέλη, Νίκος Βούτσης, Τάσος Κουράκης, Δημήτρης Στρατούλης, Αλέξης Μητρόπουλος, Θοδωρής Δρίτσας, Ηρώ Διώτη, Παναγιώτης Κουρουμπλής, Τζένη Βαμβακά, Έφη Γεωργοπούλου - Σαλτάρη, Μαρία Κανελλοπούλου, Αλέξανδρος Μεϊκόπουλος, Θανάσης Πετράκος, Χαρά Καφαντάρη, Ιωάννης Μιχελογιαννάκης, Γιάννης Σταθάς, Ιωάννα Γαϊτάνη, Δημήτρης Γάκης, Στέφανος Σαμοΐλης, Σταύρος Κοντονής, Νίκος Συρμαλένιος, Γιώργος Βαρεμένος, Ευάγγελος Διαμαντόπουλος, Βασίλης Κυριακάκης, Γιάννης Ζερδελής, Γιάννης Αμανατίδης, Μαρία Μπόλαρη, Ευαγγελία Αμμανατίδου, Κατερίνα Ιγγλέζη, Μαρία Τριανταφύλλου, Χρήστος Μαντάς, Μιχάλης Κριτσωτάκης, Νίκος Μιχαλάκης.

* Tο πλήρες κείμενο της ερώτησης στο www.avgi.gr

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

AΘΛΗΤΙΣΜΟΣ BΟΛΕΪ - ΑΕΚ

Μικρό «μπάτζετ», ιστορική επιτυχία... Μια «νεοφώτιστη» πήρε τον τίτλο στο Λιγκ Καπ «Νίκος Σαμαράς» ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΠΑΝΤΑΖΙΔΗ

Τέτοιο καιρό πέρσι η ΑΕΚ αγωνιζόταν στην Α2 του πρωταθλήματος ανδρών του βόλεϊ και τελικά κατάφερε την άνοιξη στα «πλέι οφ» να πάρει το «εισιτήριο» και να επανέλθει στη μεγάλη κατηγορία. Η άνοδος αυτή πανηγυρίστηκε, ως είθισται, αλλά αμέσως ξεκίνησε ο προβληματισμός για το αν πρέπει η «Ένωση» να έχει επαγγελματικό τμήμα βόλεϊ ή να συνεχίσει ερασιτεχνική στις μικρότερες κατηγορίες, καθώς οι οικονομικές υποχρεώσεις προς παίκτες και προπονητές έφθαναν τις 600.000, με χρέη ακόμη κι από το... 2000! Αν κάποιος «ειδήμονας» ισχυριζόταν ότι στις αρχές του 2014 η ΑΕΚ θα κατακτούσε τον πρώτο τίτλο της ιστορίας της στο ανδρικό βόλεϊ θα τον περνούσαν για... τρελό! Κι όμως έγινε! Πριν μια βδομάδα ο «δικέφαλος»... πέταξε στην Αλεξανδρούπολη και πήρε το Λιγκ Καπ, που είναι αφιερωμένο στη μνήμη του Νίκου Σαμαρά, νικώντας διαδοχικά τον γηπε-

δούχο Εθνικό Αλεξανδρούπολης στον ημιτελικό και τον Φοίνικα Σύρου στον τελικό, δείχνοντας ότι τα λεφτά - από μόνα τους - δεν φέρνουν την αγωνιστική... ευτυχία! Η ΑΕΚ, έχοντας το μικρότερο «μπάτζετ» απ’ όλες σχεδόν τις ομάδες της Α1, απέδειξε ότι είχε τον τρόπο με πολύ λιγότερα χρήματα να γίνει ανταγωνιστική. Μάλιστα για να φθάσει στην κατάκτηση του πρώτου τίτλου στην ιστορία της κατάφερε να νικήσει τον Εθνικό Αλεξανδρούπολης, τον Ολυμπιακό, τον Φοίνικα Σύρου και την Κηφισιά, δηλαδή τις τέσσερις ομάδες που βρίσκονται στην κορυφή της βαθμολογίας του πρωταθλήματος! Με δεδομένο ότι ο τίτλος του πρωταθλητή στο βόλεϊ κρίνεται στα «πλέι οφ», κανείς πλέον δεν μπορεί να αποκλείσει την πιθανότητα η «νεοφώτιστη» στην Α1 ΑΕΚ να διεκδικήσει ακόμη και το πρωτάθλημα! Στην άνοδο από την Α2 και μέχρι πριν ένα μήνα προπονητής της ομάδας ήταν ο Γιώργος Κλαρούδας, που

Απόλυτα δικαιολογημένοι οι πανηγυρισμοί των παικτών της ΑΕΚ...

παραιτήθηκε, καθώς δεν ήθελε να «μπλέκονται στα πόδια του» παράγοντες. Ο Κλαρούδας ήταν αυτός που έφτιαξε αυτό το «έξυπνο» ρόστερ της ομάδας, αφού από την περσινή ΑΕΚ συνεχίζουν μόνο τέσσερις παίκτες, οι Κρέτσης, Παπαδόπουλος, Αλεξίου και Ρουμελιώτακης. Στο «τιμόνι» της ΑΕΚ τον τελευταίο μήνα είναι ο βοηθός του Κλαρούδα, Άκης Φλαούνας, που - αν και «υπηρεσιακός» - τα κατάφερε πάρα πολύ καλά... Η ΑΕΚ πήγε στην Αλεξανδρούπολη ως «αουτσάιντερ» κι αυτό ίσως ήταν το μυστικό της επιτυχίας. Παίζοντας καλά στο πρώτο ματς, «άγχω-

σε» τον Εθνικό Αλεξανδρούπολης, που ήθελε να πανηγυρίσει τον τίτλο στο «σπίτι» του και η επικράτηση με 3-0 (25-19, 29-27, 25-21) της έδωσε την κατάλληλη ψυχολογία για να νικήσει και στον τελικό. Ο Φοίνικας Σύρου προηγήθηκε 2-1 στα σετ, αλλά η ΑΕΚ βρήκε τη δύναμη να ανατρέψει την εις βάρος της κατάστασης και να νικήσει με 3-2 (25-27, 25-19, 22-25, 25-20, 15-12). Η δεύτερη έκπληξη των τελικών του Λιγκ Καπ ήταν η ανάδειξη ως MVP του «πασαδόρου» της ΑΕΚ Νίκου Κρέτση, που στα... 38 του χρόνια ευτύχησε να ζήσει τις πιο σημαντικές στιγμές της καριέρας

του! Όλοι στην ΑΕΚ έχουν να λένε τα καλύτερα λόγια για τον γυμναστή σε σχολείο του Ζεφυρίου, που δεν αρκείται στις προπονήσεις της ομάδας, αλλά γυμνάζεται σκληρά και μόνος του για να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις. Τώρα όταν λέει στους μαθητές του «τα καλά κόποις κτώνται» θα έχουν και «ζωντανό» παράδειγμα... Για την... ιστορία να αναφέρουμε τη σύνθεση της ΑΕΚ στον «φάιναλ φορ» της Αλεξανδρούπολης: Κρέτσης, Μαντέκας, Πέτρογλου, Τόρες, Κατσανεβάκης, Παγιάν, Γκούζντα, Νοβοσέλατς, Ρουμελιωτάκης, Χατζόπουλος, Αλεξίου, Παπαδόπουλος.

Ο κόσμος γυρίζει την πλάτη του... Η προσέλευση στα γήπεδα πάει «από το κακό στο χειρότερο» ΤΟΥ ΘΑΝΟΥ ΣΑΡΡΗ

Η απουσία του κόσμου από τα ελληνικά γήπεδα αποτελεί μια ξεκάθαρη απόδειξη προβληματισμού για την αξιοπιστία και την ποιότητα του ποδοσφαίρου μας. Στοιχεία που σε συνδυασμό με την οικονομική και κοινωνική κρίση, τις προβληματικές εγκαταστάσεις, τα σκάνδαλα γύρω από το ποδόσφαιρο και τα κρούσματα βίας, κάνουν τις κερκίδες να αδειάζουν ολοένα και περισσότερο.... Σε τέσσερα γήπεδα στο πλαίσιο της 22ης αγωνιστικής, υπήρχαν λιγότερα από χίλια άτομα, γεγονός που συμβαίνει για πρώτη φορά φέτος στη Σούπερ Λιγκ! Η ομάδα της Καλλονής, που αναγκάζεται να παίζει μακριά από τη Μυτιλήνη λόγω της έλλειψης υποδομών, είχε στο ματς με τον Αστέρα Τρίπολης στο ΟΑΚΑ μόλις 122 εισιτήρια! Στη Ριζούπολη, στο ματς του Απόλλωνα Σμύρνης με τον Ατρόμητο κόπηκαν μόλις 905 εισιτήρια, ενώ στο Βέροια

- Πανθρακικός 991. Ακόμα χειρότερα τα πράγματα στη Νέα Σμύρνη, όπου ο Πανιώνιος έδινε αγώνα επιβίωσης απέναντι στον Εργοτέλη. Μόλις 548 άτομα πλήρωσαν για να παρακολουθήσουν την ομάδα τους! Την αμέσως προηγούμενη αγωνιστική, μόλις ένα ματς είχε πέσει σε τριψήφια νούμερα, αυτό της Καλλονής με τον Απόλλωνα, το οποίο παρακολούθησαν 517 άτομα. Την 12η αγωνιστική, σε τρία ματς τα εισιτήρια ήταν κάτω από 1000, όπως και στη 10η... Η προηγούμενη φορά που σε τέσσερα παιχνίδια υπήρχαν σε μια αγωνιστική λιγότεροι από χίλιοι φίλαθλοι σ’ ένα ματς, ήταν τη 16η αγωνιστική της σεζόν 2011-12, στα ματς Εργοτέλης - Πανιώνιος, Λεβαδειακός - ΑΕΚ, Ατρόμητος - ΟΦΗ και Δόξα Δράμας - Ολυμπιακός.

Αναγνωρίζουν το πρόβλημα... Προφανώς, η πτωτική τάση στα

εισιτήρια δεν αφήνει αδιάφορες τις ΠΑΕ, ούτε τους ανθρώπους της Σούπερ Λιγκ. Ο πρόεδρος της διοργανώτριας αρχής και αντιπρόεδρος και γενικός διευθυντής στον Ολυμπιακό, Γιάννης Μώραλης τόνισε στον Sentra FM: «Μας προβληματίζει προφανώς. Η τελευταία αγωνιστική είχε κρύο και βροχές, αλλά 500, 800, 900 ή 122 εισιτήρια στο ΟΑΚΑ... Γνωρίζουμε τα αίτια, και αυτό δεν μπορεί να βελτιωθεί άμεσα ή πολύ γρήγορα, γιατί θα πρέπει λύσουμε σοβαρά θέματα, θέλει δουλειά, σύμπνοια, σύγκλιση και συνεργασία. Τα γνωρίζουμε τα αίτια, μας προβληματίζει, μας στενοχωρεί». Και συνέχισε: «Το θέμα της προσέλευσης του κόσμου έχει πολλές παραμέτρους. Θέλουμε καλύτερο θέαμα, καλύτερο ανταγωνισμό, λιγότερη δυσπιστία από τον κόσμο, είναι και θέμα γηπεδικών εγκαταστάσεων, αν δεν υπάρχουν σκέπαστρα στα μισά γήπεδα σε βροχή. Είναι πολλά ζητήματα, δεν λύνονται εύκολα».

Ακόμη και η «Θυρα 7» είναι άδεια στο «Γ. Καραϊσκάκης»...

Διαδοχικά αρνητικά ρεκόρ...

Ενδεικτικά είναι και τα δύο συνεχόμενα αρνητικά ρεκόρ εισιτηρίων στον Ολυμπιακό. Οι λιγότεροι θεατές σε ματς του νέου «Γ. Καραϊσκάκης» είχαν συγκεντρωθεί τον Μάιο του 2010, στον αγώνα των «πλέι οφ» με τον Άρη. Μόλις 7.088 είχα κοπεί τότε. Σε κανονική περίοδο πρωταθλήματος, οι «ερυθρόλευκοι» έκαναν αρχικά αρνητικό ρεκόρ στο ματς με τον Παναιτωλικό την προηγούμενη Κυριακή, κόβοντας 12.576 εισιτήρια, για να το... καταρρίψουν εκ νέου την Τετάρτη, στην

αναμέτρηση με τον Πανιώνιο. Από τις πρώτες λήψεις στο γήπεδο φαινόταν από τις άδειες κερκίδες ότι ο κόσμος ήταν λιγότερος από ό,τι στο ματς με την ομάδα του Αγρινίου. Και ο τελικός απολογισμός έκανε λόγο για 11.512 εισιτήρια, παρότι απέναντι στους «κυανέρυθρους» ο Ολυμπιακός έφτασε τις 21 σερί νίκες! Στην Τούμπα, ο ΠΑΟΚ των πολλών και ουσιαστικών μετεγγραφών, έκοψε 8214 εισιτήρια στην ευρεία νίκη με 5-0 επί του ΟΦΗ. Το πρόβλημα «αγγίζει» όλες τις ομάδες...

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ ΚΥΡΙΑΚΗ

STAR, 23.15

Ο ΣΩΜΑΤΟΦΥΛΑΚΑΣ Αισθηματικό θρίλερ αμερικανικής παραγωγής 1992. Παίζουν: Κέβιν Κόστνερ, Γουίτνεϊ Χιούστον, Γκάρι Κεμπ. Ο Φρανκ Φάρμερ, ένας έμπειρος σωματοφύλακας, δουλεύει για τη Ρέιτσελ, μεγάλο αστέρι της ποπ. Η Ρέιτσελ το τελευταίο διάστημα έχει αρχίσει να δέχεται απειλητικά γράμματα από έναν αυτοαποκαλούμενο μανιώδη θαυμαστή της. Γι’ αυτόν τον λόγο προσλαμβάνει τον Φρανκ, παλαιότερα πράκτορα των μυστικών υπηρεσιών, που έχει δουλέψει μεταξύ άλλων και για δύο Αμερικανούς προέδρους. ΑΝΤ-1, 21.15

ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΗ ΑΠΟΣΤΟΛΗ 4 ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ ΦΑΝΤΑΣΜΑ Κατασκοπική περιπέτεια, παραγωγής 2011, με τους Τομ Κρουζ, Τζέρεμι Ρένερ, Σάιμον Πεγκ. O πράκτορας Ίθαν Χαντ καθώς και το σύνολο των πρακτόρων της IMF χρεώνονται την ευθύνη για τη βομβιστική επίθεση του Κρεμλίνου μετά από μια σατανική παγίδα. Ίθαν Χαντ και τρεις άλλοι εναπομείναντες πράκτορες πρέπει να σταματήσουν έναν παρανοϊκό εγκληματία που έχει βάλει στόχο να προκαλέσει παγκόσμιο πυρηνικό πόλεμο.

MEGA

ΤΗΛ.: 210-69.03.000

06.00 Το κορίτσι που αγάπησα (Ε) 07.00 MEGA Σαββατοκύριακο 10.00 Επτά θανάσιμες πεθερές (Ε) 12.40 Ντόλτσε βίτα (Ε) 14.00 Eιδήσεις 14.50 Ξανθιές γκόμενοι. Κωμωδία 16.45 Eιδήσεις 16.50 Smart face 17.50 Dr. Cook 18.50 Aπό την Πόλη έρχομαι 20.00 Eιδήσεις 21.15 The Kings of Mykonos. Ελληνική κωμωδία 23.30 Wild thnigs. Θρίλερ 01.30 Ειδήσεις 01.45 H γενιά των 592 ευρώ (Ε) 02.45 LAPD

ΑΝΤ1

ΤΗΛ.: 210-68.86.100

06.50 Τα μαχαιρώματα (E) 08.00 TV quiz 09.00 Για μια γυναίκα κι ένα αυτοκίνητο (Ε) 09.50 Θα βρεις το δάσκαλό σου (Ε) 10.50 Ονειροπαγίδα (Ε) 11.50 40 κύματα (Ε) 12.50 TV quiz 13.00 Ειδήσεις 13.30 TV quiz 13.40 Kung Fu Panda. Ταινία κινουμένων σχεδίων 15.30 Ελληνική σειρά (Ε) 16.30 Ο πόλεμος των άστρων (Ε) 17.40 Ειδήσεις στη νοηματική γλώσσα 17.50 Η δε γυνή να φοβήται τον άνδρα. Κωμωδία 20.00 Ειδήσεις 21.15 Επικίνδυνη αποστολή 4: Πρωτόκολλο - φάντασμα. Περιπέτεια 24.00 Σε πρώτο πλάνο 01.45 Army wives

STAR

ΤΗΛ.: 210-34.21.201-4

07.00 Παιδικό πρόγραμμα 13.00 Bugs Bunny 13.15 Miss με το ζόρι. Κωμωδία 15.15 Τα φιλαράκια (Ε) 16.40 The big bang theory (Ε) 17.40 Ειδήσεις. Δελτίο στη Νοηματική 17.50 Ιατρικές υποθέσεις 18.45 Τwo and a half men 19.45 Eιδήσεις 20.55 Κλήρωση Τζόκερ 21.10 Η Αλίκη στο ναυτικό. Κωμωδία 23.00 Ο σωματοφύλακας. Αισθηματική 01.45 Σε βλέπω. Τρόμου

ALPHA

ΤΗΛ.: 212-21.24.000

ALPHA, 22.30

ΣΚΟΤΕΙΝΟ ΠΟΤΑΜΙ Δραματική ταινία αμερικανικής παραγωγής 2003, σε σκηνοθεσία Κλιντ Ίστγουντ, καυτηριάζει τον παραλογισμό της αυτοδικίας. Παίζουν: Σον Πεν, Τιμ Ρόμπινς, Κέβιν Μπέικον, Λόρενς Φίσμπερν, Λόρα Λίνεϊ. Τρεις παιδικοί φίλοι ξαναβρίσκονται έπειτα από πολλά χρόνια με αφορμή τη δολοφονία της κόρης του ενός. Καθώς η έρευνα για την ανακάλυψη του δολοφόνου βρίσκεται σε εξέλιξη, σκοτεινές στιγμές από το παρελθόν τους αρχίζουν να ξετυλίγονται γύρω από τη φιλία, την οικογένεια και τη χαμένη αθωότητα των τριών ανδρών. Τρομερά γεγονότα που στιγμάτισαν την παιδική τους ηλικία ξυπνούν από το παρελθόν. STAR, 21.00

THE DOUBLE Αστυνομική περιπέτεια μυστηρίου, παραγωγής 2011. Στα χρόνια του Ψυχρού Πολέμου, βετεράνος πράκτορας της CIA αναγκάζεται να συνεργαστεί με νεαρό αναλυτή του FBI για τον εντοπισμό του δολοφόνου ενός Αμερικανού γερουσιαστή, που σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις είναι ένας διαβόητος εκτελεστής της Σοβιετικής Ένωσης. Ο έμπειρος πράκτορας αμφισβητεί αρχικά τις ικανότητες του νεαρού συναδέλφου του, όμως εκείνος γνωρίζει πολύ περισσότερα απ’ ό,τι φαίνεται. Παίζουν: Ρίτσαρντ Γκιρ, Τόφερ Γκρέις, Μάρτιν Σιν.

ΔΕΥΤΕΡΑ

06.00 Μαγκάιβερ (Ε) 08.00 Άκατα μάτατα με τα Ζουζούνια 10.00 Μες στην καλή χαρά 14.00 Ειδήσεις 14.15 Έτσι απλά 15.00 Ξυπόλητος πρίγκηψ. Κωμωδία 16.55 Δελτίο στη νοηματική γλώσσα 17.00 ANNITA SOS 19.00 Eιδήσεις 20.00 Πατρινό καρναβάλι 21.00 Pocker face. Koμεντί 23.00 Οι αστειάτορες. Κωμωδία 01.00 Stars system (E)

ΣΚΑΪ

ΤΗΛ.: 210-48.00.170-4

06.30 Καλημέρα με τον Γιώργο Αυτιά 10.00 Σαββατοκύριακο με δράση 12.00 Goal χωρίς σύνορα 13.00 Eco news 13.30 Στην πράξη 14.15 Γεύσεις στη φύση 15.15 Ελλήνων γεύσεις 16.00 Life & space 17.00 Joy 19.00 Discovery Atlas 20.00 Γλυκές αλχημείες 21.00 Ειδήσεις 22.00 Goal 23.15 Πώς η γη έπλασε τον άνθρωπο 00.15 Πετρελαιοκηλίδα στον Κόλπο του Μεξικού: Μυστικά και ψέματα 01.30 Traction (E)

ΒΟΥΛΗ

ΤΗΛ. 210-36.73.366

11.40 Ο Μπάρνεμποϊμ σε έργα Σοπέν 13.20 Ώρα παράδοσης 14.00 Τσάρλι Τσάπλιν, χωρίς λόγια 15.00 Κάρτα μέλους 16.00 Τι λέει ο νόμος 17.20 Αστικό τοπίο: Αστεροσκοπείο Αθηνών 18.00 Πειραιάς: Το Αρχαιολογικό Μουσείο και η ιστορία της αρχαίας πόλης 18.45 Εμπόριο δελφινιών 19.30 Ο μεγάλος τελικός. Ταινία 21.00 Μια μαγική κιθάρα. Ντοκιμαντέρ 22.00 Ναμπούκο. Όπερα του Τζουζέπε Βέρντι

ΤΗΛ.: 210-69.03.000

MEGA

06.45 Koινωνία ώρα Mega 10.00 Πρωινό mou (E) 13.10 Ντόλτσε βίτα (Ε) 14.00 Eιδήσεις 15.00 Η ώρα η καλή (Ε) 16.30 Ειδήσεις 16.40 Η πολυκατοικία (Ε) 17.50 Πενήντα πενήντα (Ε) 18.50 Εκδίκηση 20.00 Ειδήσεις 21.15 Κλεμμένα όνειρα 22.30 Κάτω Παρτάλι 23.30 Aνατροπή 01.15 Ειδήσεις 01.30 Η γενιά των 592 ευρώ (Ε) 02.30 Anthony Bourdain No reservations (E)

ΑΝΤ1

ΤΗΛ.: 210-68.86.100

06.00 Εκείνες κι εγώ (Ε) 07.00 Πρωινό ΑΝΤ1 10.00 Το πρωινό 12.50 Με αγάπη 13.00 Ειδήσεις 13.30 TV Quiz 13.40 Άκρως οικογενειακόν (Ε) 14.50 TV Quiz 15.00 Κωνσταντίνου και Ελένης (Ε) 16.00 TV Quiz 16.10 Το καφέ της Χαράς (Ε) 17.40 Ειδήσεις. Δελτίο στη νοηματική γλώσσα 17.50 Hatirla 18.50 Μπρούσκο 20.00 Ειδήσεις 21.15 Νέα τουρκική σειρά 22.15 Wanted 23.15 Ράδιο αρβύλα 00.15 OΛΑ τρέλα 01.45 Army wives

STAR

ΤΗΛ.: 210-34.21.201-4

06.15 Φίλοι για πάντα 07.15 Παιδικό πρόγραμμα 08.15 ΦΜ Live (E) 10.00 Live U 13.00 Mελέτησέ το 14.45 ΦΜ Live 16.30 Ειδήσεις. Δελτίο στη νοηματική 16.45 Μίλα 18.40 Η προδοσία 19.45 Ειδήσεις. Δελτίο στη νοηματική 21.00 The double. Aστυνομική περιπέτεια 23.10 Στον ενικό 02.15 Συμμορία εκτός ελέγχου. Περιπέτεια

ΤΗΛ.: 212-21.24.000

ALPHA

06.50 Θα σε δω στο πλοίο (Ε) 07.45 Θυρίδα 08.00 Όλα στην ταράτσα (Ε) 08.45 Θυρίδα τηλεπώλησης 09.00 Βελούδο από μετάξι (Ε) 09.45 Θυρίδα τηλεπώλησης 10.00 Χορεύοντας στη σιωπή (E) 10.45 Θυρίδα τηλεπώλησης 11.00 Kitchen nightmares USA 12.00 Ειδήσεις 13.00 Ελένη 16.00 Δέστε τους! 17.25 Ειδήσεις. Δελτίο στη Νοηματική 17.30 Οικογενειακές ιστορίες (Ε) 18.30 Ειδήσεις 20.00 Κάτι ψήνεται 21.00 Μην αρχίζεις τη μουρμούρα 21.45 Ελληνοφρένεια 22.30 Σκοτεινό ποτάμι. Δράμα 01.15 Glee 01.30 10η Εντολή (Ε) 02.30 CSI Λας Βέγκας

ΣΚΑΪ

ΤΗΛ.: 210-48.00.170-4

06.00 Πρώτη γραμμή 10.00 Tώρα 12.00 Magazino 13.00 EXceL!ent 14.00 America’s next top model 15.00 Live 16.40 Eιδήσεις στη νοηματική γλώσσα 16.45 Μαγειρεύω οικονομικά 17.30 Chef στον αέρα 18.30 ΣΚΑΪ με τον Νίκο Ευαγγελάτο 20.45 To μεζεδοπωλείο 21.00 Ειδήσεις 22.15 CSI Μαϊάμι 23.15 Game of thrones (E) 00.30 H δίκη στον ΣΚΑΪ 02.15 Last man standing

ΤΗΛ. 210-36.73.366

ΒΟΥΛΗ

17.00 Eιδήσεις 18.00 Ολομέλεια της Βουλής (Ζ) 22.00 Δελτίο ειδήσεων στη νοηματική γλώσσα 22.15 Θεατροσκόπιο 22.45 «Το κουκλόσπιτο» του Ερρίκου Ίψεν 22.45 Βραδεμβούργια κοντσέρτα

ΧΡΗΣΤΙΚΑ ΕΚΑΒ 166 • ΦΑΡΜΑΚΕΙΑ 11850 • ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ 14944 • ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΗ 199 • ΠΛΟΙΑ 1440 • KΤΕΛ 1440 • ΤΡΕΝΑ 1440 - τηλ. κράτησης 110 • ΛΙΜΕΝΑΡΧΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΑ 210-4511310-7 • «ΕΛ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ» 210-3530000 • ΟΤΕ - ΒΛΑΒΕΣ 124 • ΔΕΗ 1253 • ΕΥΔΑΠ - ΒΛΑΒΕΣ 1022 • ΛΙΜΕΝΙΚΟ 108 • ΚΤΕΟ 1425 • ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ 171 • ΟΤΕ - ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΥ 11888

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 9 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

MEDIA

«Τροχονόμος» η Digea για δίκτυα και περιεχόμενο Mε τον πλέον ανορθόδοξο τρόπο, προκειμένου να εξυπηρετηθούν τα συμφέροντα των μεγάλων τηλεοπτικών καναλιών, στήνεται η ψηφιακή τηλεόραση στη χώρα, μάλιστα με τρόπο που να δυσχεραίνει στον μέγιστο βαθμό την όποια προσπάθεια «επιδιόρθωσης» που μπορεί να επιχειρηθεί στο μέλλον. Κι αυτό για δύο λόγους: α) γιατί ακόμη σήμερα δεν είναι γνωστό πόσα και ποια κανάλια («πάροχοι περιεχομένου») εκπέμπουν στη χώρα, αφού δεν έχουν δοθεί νόμιμες άδειες μέσω διαγωνιστικής διαδικασίας, η οποία θέτει όρους και όρια, αλλά και β) γιατί η μεταφορά του σήματος των καναλιών αυτών -που αίρεται από τη δικαιοδοσία καθενός από αυτά- αποδίδεται σε μία μόνη εταιρεία, την Digea, η οποία θα έχει την αρμοδιότητα να μεταφέρει το ψηφιακό σήμα («πάροχος δικτύου»). Η μετάβαση από το παλαιό «αναλογικό» τηλεοπτικό σήμα στο «ψηφιακό σήμα», που δίνει πολλαπλάσια χωρητικότητα, δηλαδή περισσότερα κανάλια, πραγματοποιείται εδώ και τρία χρόνια, με κενά και παραλείψεις, αλλά κυρίως με ένα θεσμικό πλαίσιο που με φωτογραφικό τρόπο ευνοεί την εταιρεία Digea στην οποία είναι συνιδιοκτήτες με ισόποσα μερίδια οι 6 μεγάλοι τηλεοπτικοί σταθμοί: Mega, Ant-1, Alpha, Star, Σκάι, Μακεδονία TV. Έτσι, η μεταφορά του σήματος των τηλεοπτικών σταθμών, περιλαμβανομένων των περιφερειακών, θα εξαρτάται από την Digea, η οποία θα έχει για πελάτες αφενός τους... ιδιοκτήτες της (πανελλαδικά κανάλια) αφετέρου όλους τους περιφερειακούς σταθμούς, οι οποίοι είναι εν δυνάμει ανταγωνιστές της. Η Digea θα μπορεί με το πάτημα ενός κουμπιού να κατεβάσει το σήμα οποιουδήποτε καναλιού -επικαλούμενη βεβαίως την παραβίαση κάποιου νόμου- ακόμα και για περιπτώσεις που αφορούν το «περιεχόμενο». Μήπως όχι; Ποιος έχει ξεχάσει την προσπά-

θεια του 902 TV να αναμεταδώσει το σήμα των εργαζομένων της ΕΡΤ λίγο μετά το «λουκέτο»; Η αναμετάδοση δεν κράτησε παρά λίγες ώρες, οπότε το σήμα του 902 έπεσε με παρέμβαση της Digea. Μετά το λουκέτο στην ΕΡΤ, είναι ίσως η δεύτερη πιο τρανταχτή παρέμβαση λογοκρισίας στη μεταπολιτευτική περίοδο. Από τους ιδιώτες της Digea. Αντιδράσεις Στη δημιουργία του υπερτροφικού συστήματος τηλεοπτικής μετάδοσης που προωθεί η κυβέρνηση μέσω της Digea αντιδρούν τα περιφερειακά κανάλια. Ήδη η εταιρεία «Digital Union», πάροχος δικτύου περιφερειακών καναλιών, κατέθεσε προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας ζητώντας την ακύρωση του διαγωνισμού. Παράλληλα, ανάλογη κίνηση αναμένεται από την Ένωση Περιφερειακών Καναλιών (ΕΠΕΚ), η οποία αποφάσισε την κατάθεση προσφυγής στα ελληνικά και ευρωπαϊκά δικαστήρια, κατά την πρόσφατη γενική συνέλευση των μελών της, με τη σύμφωνη γνώμη τουλάχιστον 30 περιφερειακών καναλιών από όλη τη χώρα. Όπως υποστηρίζουν οι σταθμοί της περιφέρειας, ο διαγωνισμός που ανέδειξε την Digea προωθεί τη λειτουργία μονοπωλίου και δυσχεραίνει τη λειτουργία των καναλιών της περιφέρειας.

Στον αέρα η δημόσια τηλεόραση Οι αντιδράσεις των περιφερειακών σταθμών θα μπορούσαν να θεωρηθούν ήσσονος σημασίας μπροστά στον πραγματικό κίνδυνο -που διαφαίνεται ολοζώντανος- να αποκλειστεί η δημόσια τηλεόραση από «πάροχος δικτύου» εν τοις πράγμασι, παρ’ ότι είναι εκ του νόμου «πάροχος δικτύου». Από τη μία πλευρά η αδυναμία της δημόσιας τηλεόρασης σήμερα να ανταποκριθεί στον ρόλο της ως δημόσια τηλεόραση, μετά το λουκέτο στην ΕΡΤ, και από την άλλη το πιεστικό χρονοδιάγραμμα ψηφιο-

Εγκρίθηκε από την ΕΕΤΤ ως «υπερθεματιστής για το σύνολο των δικαιωμάτων χρήσης ραδιοσυχνοτήτων εθνικής και περιφερειακής κάλυψης» ποίησης του δικτύου, σύμφωνα με τη δέσμευση της χώρας μας στην Ε.Ε., ώς την 1η Οκτωβρίου 2014 (switch oﬀ) δημιουργούν όλες τις προϋποθέσεις για να παραμείνει η δημόσια τηλεόραση εκτός του ρόλου της ως παρόχου δικτύου. Σε αυτό να προστεθούν και τα οφέλη που θα α-

ποκομίσει η Digea σε ενδεχόμενη περιθωριοποίηση της δημόσιας τηλεόρασης, αφού θα γίνει μονοπωλιακός και καθολικός πάροχος δικτύου σε όλη τη χώρα. Με την κατακύρωση της Digea ως παρόχου για την «ανάπτυξη δικτύου επίγειας ψηφιακής τηλεόρασης», η

69 εταιρεία αναλαμβάνει την υπηρεσία για 15 χρόνια, έναντι τιμήματος 18,5 εκατ. ευρώ. Της παραχωρούνται 4 «πολυπλέκτες» για τα κανάλια εθνικής εμβέλειας (ο καθένας εκ των οποίων χωράει από 3 κανάλια, αν είναι high deﬁnition, έως 8 συμβατικά) συν ακόμα 2 «πολυπλέκτες» για τα περιφερειακά κανάλια σε δεκατρείς περιφέρειες της χώρας (με χωρητικότητα 2-4 κανάλια ανά περιφέρεια). Η ψηφιοποίηση του συνόλου της χώρας προϋποθέτει τοποθέτηση ψηφιακών πομπών σε 156 σημεία εκπομπής σε όλη την Ελλάδα, όπως προβλέπεται από τον Χάρτη συχνοτήτων. Ήδη, εδώ και τρία χρόνια, έχουν ψηφιοποιηθεί περίπου 20 σημεία εκπομπών από την Digea και την ΕΡΤ παλαιότερα, σε πολυπληθείς περιοχές, όπως η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη. Απομένουν έτσι περί τα 135 σημεία εκπομπής σε όλη τη χώρα, τα οποία θα πρέπει να εκπέμψουν ψηφιακά σε διάστημα οκτώ μηνών, σύμφωνα με τους επίσημους κυβερνητικούς σχεδιασμούς. Εάν αυτό είναι αδύνατον για την Digea, για τη ΝΕΡΙΤ φαντάζει εντελώς εξωπραγματικό, καθώς, εκτός τού ότι δεν έχει το αναγκαίο προσωπικό, οφείλει να τηρήσει τις διαδικασίες περί δημοσίων προμηθειών για την εξαγορά των πομπών και βεβαίως στη συνέχεια να βρει χρόνο να τους τοποθετήσει. Έτσι, το πλέον πιθανό σενάριο, το οποίο θα παρουσιαστεί ως... λύση ανάγκης, είναι να εκχωρηθεί στο δικαίωμα της δημόσιας τηλεόρασης στην Digea, η οποία θα αναλάβει και τη μεταφορά του σήματός της. Στην Digea θα καταβληθεί έτσι και το σχετικό αντίτιμο για την υπηρεσία της, αλλά και θα εκχωρηθούν οι υψηλών προδιαγραφών εγκαταστάσεις της στα 156 σημεία εκπομπής ανά την Ελλάδα, όπως τουλάχιστον έχει δηλώσει ο Μ. Χρυσοχοΐδης. ΑΓΓΕΛΑ ΝΤΑΡΖΑΝΟΥ

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

70 «Η Ελλάδα βγαίνει από την κρίση με σταθερά βήματα». Αντώνης Σαμαράς (Το καταλάβαμε. Για να περάσουμε τα διόδια Αφιδνών πρέπει να ρευστοποιήσουμε 20 μετοχές Εθνικής)

ΡΗΣΕΙΣ&

ΑΝΤΙΡΡΗΣΕΙΣ

Ο Βενιζέλος έβαλε όρο στον Κουβέλη για να ενταχθεί στη σοσιαλιστική (;) ευρωομάδα να γράψει εκατό φορές με πράσινο μπικ, «αποδέχομαι το Μνημόνιο και τις παραφυάδες αυτού».

ΚΑΚΟΗΘΕΙΕΣ

ΥΠΟ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΥΡΙΤΣΕΩΣ & ΑΓΓΕΛΟΥ ΤΣΕΚΕΡΕΩΣ

Να αλλάζουμε υποψήφιους μέχρι την τελευταία στιγμή, να τους μπερδέψουμε Βασικά όλα ξεκίνησαν όταν κάποιοι κακόβουλοι πληροφόρησαν την Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ τι ακριβώς είχε ψηφίσει. Το λες και χτύπημα κάτω από τη μέση αυτό. Είδαμε πάντως εμείς τη συνεδρίαση της ΚΠΕ που έληξε 6-4, ενώ το καταστατικό προέβλεπε να λήξει 7-3, και καταλάβαμε ότι κάποιο προβληματάκι πρέπει να υπάρχει. Διότι, όπως λέει και ο Σουν Τζου στην «Τέχνη του Πολέμου», «η νίκη χρειάζεται φωτισμένους ηγεμόνες να τη σχεδιάσουν και φωτισμένους στρατηγούς να την υλοποιήσουν». Δεν πειράζει, στη Δημοκρατία δεν υπάρχουν αδιέξοδα. Πολιτικός πολιτισμός. Το είχε πει και κάποιος παράγων του Αιγάλεω, τότε που κουβεντιάζαμε για τις «παράγκες». Φάγαμε την Ανανεωτική Πτέρυγα στη μάπα τόσα χρόνια με αυτό το δόγμα. Μην το χαλάσουμε τώρα για τους συντρόφους της Δυτικής Μακεδονίας. Θα φτιαχτούν οι φράξιες στο επόμενο συνέδριο και δεν θα έχουν μούτρα να τους εντάξουν στον σχεδιασμό τους. Άλλωστε, όπως επίσης έχει πει ο Σουν Τζου, «ποτέ μην παρενοχλείς ανθρώπους που έχουν αποφασίσει να βγουν βουλευτές, γιατί είναι ικανοί για όλα». Δεν κατάφερε να τους πιέσει αποτελεσματικά η Κουμουνδούρου. Αν ήταν η Μέρκελ, θα της είχε σκίσει το Μνημόνιο στη μούρη. Τέλος πάντων. «Η νίκη είναι βέβαιη αν τα γκολ που θα πετύχεις είναι περισσότερα από τα γκολ που θα δεχτείς από τον αντίπαλο και τα αυτογκόλ που θα βάλεις μόνος σου». Αυτό δεν είναι Σουν Τζου, είναι Φιλίνης. «Θεωρία των παιγνίων και πολιτική στρατηγική». Μην κοιτάτε που δεν το έχει διαβάσει κανείς ε-

πειδή είναι δύσκολο... Μια μέρα θα τα συζητάμε όλα αυτά περιμένοντας να εξυπηρετηθούμε από τον ΕΟΠΥΥ και θα γελάμε. Άμα σας φαίνονται ακριβά τα διόδια για το χωριό σας, να πάρετε μια φτηνή αεροπορική να πάτε στο Λονδίνο. Προσπαθούμε πάντως να βρούμε πώς συνδέονται φιλοσοφικά τα διόδια με τον φιλελευθερισμό και δεν μας προκύπτει. Ούτε με τον ελεύθερο ανταγωνισμό κολλάνε, ούτε με την ευελιξία, ούτε με την κινητικότητα. Αντιθέτως, το να σηκώνεις τις μπάρες και να περνάς είναι ό,τι πιο κινητικό και ευέλικτο. Άσε που είναι και χαμηλού κόστους. Και βοηθάει και την ανάπτυξη, γιατί τα χρήματα που εξοικονομείς πέφτουν στην αγορά. Επίσης δεν καταλαβαίνουμε γιατί το να πληρώσεις 7 ευρώ για να πας στον Ωρωπό λέγεται «δημόσιο έργο με αυτοχρηματοδότηση». Άμα είναι έτσι, και το Αλλού Φαν Παρκ δημόσιο έργο με αυτοχρηματοδότηση είναι. Και οι συστημικές τράπεζες βεβαίως. Βεβαίως πρέπει να ενισχυθούν οι μεγάλοι άξονες. Κανονικά θα έπρεπε να ανατιναχθεί και ο Γοργοπόταμος για να μην περνάει ούτε τρένο. Επίσης με τα ακριβά διόδια ενισχύονται οι αεροπορικές μεταφορές. Θες να πας Θεσσαλονίκη; Πας Καλαμάτα ακτοπλοϊκώς με τα πολυτελή κοντέινερ της Cosco, παίρνεις τη Ράιανερ από το Κοσμοδρόμιο, πας Βελιγράδι και μετά είναι κατηφόρα. Περνάς και μέσα από την ΠΓΔΜ τζάμπα, γιατί στους μαλάκες τους Σκοπιανούς δεν τους έκοψε να βάλουνε διόδια. Σιγά μην έχουνε αυτοί μακεδονικό DNA.

ΤΟΥ ΠΑΝΟΥ ΜΑΡΑΓΚΟΥ ΑΠΟ ΤΟ «ΕΘΝΟΣ»

Siemens: Στα παλιά της τα παπούτσια η συμφωνία Για πρώτη φορά οι εργαζόμενοι της Siemens καταγγέλλουν ότι δεν τηρείται η συμφωνία συμβιβασμού που έχει υπογραφεί με το Ελληνικό Δημόσιο. Η εξέλιξη έχει μεγάλη σημασία διότι εσχάτως είναι πολλοί εκείνοι που ρωτούν αν καταστρατηγείται η συμφωνία. Η ανακοίνωση του Συνδέσμου Προσωπικού της Siemens με αφορμή τις συνεχείς απολύσεις και την απαξίωση της εταιρείας υπογραμμίζει: «Τον Αύγουστο του 2012, κι ενώ η εταιρεία απασχολούσε 600 εργαζομένους (κατά δήλωσή της), έκλεισε την ‘υπόθεση’ Siemens, υπογράφοντας μια συμφωνία με την Ελληνική Δημοκρατία. Η συμφωνία αυτή, και παρά τις περί του

αντιθέτου δηλώσεις της Διοίκησης, πρακτικά καταστρατηγείται, όταν η εταιρεία φτάνει να απασχολεί σήμερα περίπου (αρνείται να μας ενημερώσει για τον ακριβή αριθμό) 250 εργαζομένους και δεν προβαίνει σε καμία κίνηση προς τη κατεύθυνση δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας, βάσει της επένδυσης που περιέχει ο εν λόγω συμβιβασμός». Τη συμφωνία υποτίθεται ότι παρακολουθεί μία επιτροπή στο υπουργείο Οικονομικών, που συνεδριάζει τις Πέμπτες. Θα καλέσει τους εργαζόμενους ή θα περιμένει να έρθει το αεροπλάνο από τη Γερμανία;

Δημοτικές εκλογές «μόνον για Έλληνες»... Ολόκληρη τη νεοδημοκρατική ατζέντα προώθησε ο υπουργός Εσωτερικών Γ. Μιχελάκης με την τροπολογία που κατέθεσε την Παρασκευή στο σχέδιο νόμου του υπουργείου Δικαιοσύνης. Δεν διαχώρισε απλώς τον πρώτο γύρο των δημοτικών και περιφερειακών εκλογών από τις ευρωεκλογές -με επιχειρήματα επιπέδου: η σταυροδοσία καθιστά χρονοβόρα την καταμέτρηση, εξαγωγή και μετάδοση αποτελεσμάτων- αλλά προχώρησε και στην κατάργηση του δικαιώματος του εκλέγειν και εκλέγεσθαι για ομογενείς και νόμιμα διαμένοντες μετανάστες και αλλοδαπούς τρίτων χωρών. Στην αιτιολογική έκθεση, μάλιστα, υποστηρίζει ότι μετά τη διαβόητη απόφαση του ΣτΕ για την ιθαγένεια οι σχετικές προβλέψεις του ν. 3828/10 «δεν είναι σύμφωνες προς το Σύνταγμα, το οποίο επιφυλάσσει το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι κατά τις εκλογές των ΟΤΑ α’ βαθμού μόνο σε Έλληνες πολίτες». Με μια φρασούλα, ικανοποιεί όλη την ακροδεξιά ρητορεία και εξαιρεί από τις εκλογές ομογενείς, κατόχους άδειας διαμονής αορίστου ή δεκαετούς διάρκειας, κατόχους «δελτίων μόνιμης διαμονής» ως μέλη οικογένειας Έλληνα πολίτη ή πολίτη κράτους - μέλους της Ε.Ε. καθώς και γονείς ανηλίκων Ελλήνων πολιτών, αναγνωρισμένους πολιτικούς πρόσφυγες και κατόχους ταξιδιωτικών εγγράφων ή ειδικού δελτίου που έχει εκδοθεί από ημεδαπή αρχή σύμφωνα με τις διατάξεις της Διεθνούς Σύμβασης της Νέας Υόρκης περί του καθεστώτος των ανιθαγενών η οποία έχει κυρωθεί από το 1975... Λ.Τ.

Κ.ΠΟΥ.

Επιστολή Μ. Γλέζου για τις οφειλές Εν αναμονή απάντησης από τον Βαγγέλη Μεϊμαράκη είναι ο Μανώλης Γλέζος μετά την επιστολή του για τις γερμανικές οφειλές προς την Ελλάδα. Ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ «υπενθύμισε» στον πρόεδρο της Βουλής ότι συμπληρώνονται δύο χρόνια από τότε που η Βουλή αποφάσισε να συστήσει διακομματική επιτροπή για τη διεκδίκηση των γερμανικών οφειλών, αλλά ακόμη η επιτροπή δεν συνεστήθη. Μάλιστα σημειώνει ότι την άποψη αυτή συμμερίζονται όλα τα κόμματα, πολλοί βουλευτές, ανάμεσα στους οποίους και μέλη της κυβερνώσας παράταξης, όπως ο Προκόπης Παυλόπουλος και η Σοφία Βούλτεψη, ότι υπάρχει επιστολή του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξη Τσίπρα, ενώ και η κυβέρνηση αποδέχτηκε ότι πρέπει να διεκδικήσει τις γερμανικές οφειλές κατά τη συζήτηση επερώτησης στις 24 Απριλίου 2013. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Β. Μεϊμαράκης ενημέρωσε ότι θα απαντήσει, αλλά ο ταχυδρόμος ακόμη δεν χτύπησε ούτε μία φορά την πόρτα. Κ.ΠΟΥ.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΡΗΣΕΙΣ&ΑΝΤΙΡΡΗΣΕΙΣ

«Είμαστε αντιμέτωποι με έναν ιδιωτικό τομέα που θέλει να αποταμιεύει πολύ και να επενδύει πολύ λίγο, έχουμε επιδιώξει πολιτικές λιτότητας που βαθαίνουν τις δυνάμεις της ύφεσης. Ακόμη χειρότερα, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, επιτρέποντας στην ανεργία να φουντώνει, υποβαθμίζουμε τις μακροπρόθεσμες καθώς και τις βραχυπρόθεσμες προοπτικές μας, γεγονός που θα πλήξει ακόμα περισσότερο τις ιδιωτικές επενδύσεις». Πολ Κρούγκμαν

Δεν υπάρχει Αριστερά χωρίς τις ουμανιστικές αξίες

Ας Τραγουδήσουμε Οδηγίες χρήσης: Ο άτυχος αναγνώστης που ο μη γένοιτο θα προχωρήσει παραπέρα, ίσως λόγω νοσηρής περιέργειας, πρέπει να ξέρει οτι το κείμενο νοηματοδοτείται μόνο αν διαβαστεί στον ρυθμό του τραγουδιού του Κηλαηδόνη «Πού Πάμε Κύριοι;» (Τα ‘φτιαξε ο Μηνάς... κ.λπ.) Τα ‘σπασε ο Λοβέρδος με τον Φώτη και φλερτάρει με τον Βούλγαρη ξανά που κοιτάζει Βενιζέλο και κολλάει με τον Μπίστη που τα είχε με τον Φώτη και με άλλα αναρίθμητα παιδιά. Ταίριαξε ο Μουζέλης με τον Μπέζο με Καούνη και τη Δρέττα Αθηνά που βρισκόταν με Λυκούδη και του έφυγε να πάει στην «Ελιά» μα δεν θέλει τον Κικίλια που τα βρήκε με Μπεγλίτη που μιλάει με τη Μάρκου που φλερτάριζε Οικονόμου που βρισκότανε παλιά με Δημαρά. Ταρα-τιρου-τιραρα, ταρα-τιρου-ρα Κεντρο-αρι-στε-ρά! Κι όμως, καμιά φορά πετάγομαι από τον ύπνο μου τα μαύρα μεσάνυχτα από μία φωνή που λέει: «Και τώρα τι θα κάνουμε χωρίς Κεντροαριστερά; Θα ήταν κι αυτή μια κάποια λύση»...

Ας μου επιτραπεί για μια φορά να αρχίσω με ένα αξίωμα, αν και αποστρέφομαι αυτόν τον δογματικό τρόπο σκέψης, που, αντί να ξεκινά από τις προϋποθέσεις και να επιχειρεί να θεμελιώσει ορθολογικά έναν συλλογισμό για να καταλήξει κάπου, ξεκινά από το συμπέρασμα: Αν η πολιτική της Αριστεράς δεν στηρίζεται σε αξίες, δεν έχει νόημα ούτε ιστορικό ρόλο. Σε αυτό δεν χωρεί δεύτερη άποψη. Άλλο να μαλώνουμε για τη μια ή την άλλη πολιτική, για το ευρώ ή τη δραχμή, για τη φύση των καθεστώτων του «υπαρκτού σοσιαλισμού», ακόμη και για το εάν ο Λένιν, που δεν άκουσε τη Ρόζα για τη σημασία των δημοκρατικών θεσμών, είχε ευθύνη για τη σταλινική εκτροπή, και άλλο να παρακάμπτουμε τις ιδρυτικές αξίες ενός αριστερού κόμματος. Δεν μπορεί να υπάρξει Αριστερά έξω από τα προτάγματα που μας κληροδότησε η Γαλλική Επανάσταση: ελευθερία, ισότητα, αλληλεγγύη. Είναι η κληρονομιά του Διαφωτισμού και της επαναστατικής παράδοσης. «Το ζωντανό δημοκρατικό πνεύμα», όπως έλεγε ο Καστοριάδης. Μπορεί ένα σύγχρονο αριστερό κόμμα να αγνοεί τις ουμανιστικές αξίες; Προφανώς όχι. Αυτό είναι αυτονόητο Χρειάζεται η διεύρυνση των συμμαχιών του ΣΥΡΙΖΑ στην προσπάθειά του για την κατάκτηση της πολιτικής εξουσίας; Προφανώς και χρειάζεται, αλλά στη βάση αρχών, αξιών και προγραμμάτων. Δεν χρειάζεται η διεύρυνση αυτή να είναι ευκαιριακή και να περιλαμβάνει κάθε καρυδιάς καρύδι. Κι αν γίνει κάποιο λάθος, πρέπει να διορθώνεται πριν κακοφορμίσει. Η πολιτική είναι και διαχείριση λαθών. Ο σοβαρός πολιτικός δεν φοβάται να αναγνωρίσει και να διορθώσει τα λάθη του. Κι αν αυτό πρέπει να ισχύει γενικά, ισχύει διπλά για την Αριστερά, που καλείται σε συμπυκνωμένο χρόνο να δρασκελίσει ολόκληρες ιστορικές περιόδους για να οικοδομήσει ένα εναλλακτικό παράδειγμα. Η πείρα είναι καλή, αρκεί να μην ακριβοπληρώνεται...

Φαίνεται όμως πως αυτά δεν είναι τόσο αυτονόητα. Έτσι τουλάχιστον έδειξε η περίπτωση της υποψηφιότητας για την περιφέρεια της Δυτικής Μακεδονίας. Η ιστορική πείρα μάς έχει δείξει ότι ο εθνικισμός, ο αντισημιτισμός, και τελικά ο ίδιος ο φασισμός, έχουν μια απίστευτη ικανότητα να διαστρέφουν «βαθιές λαϊκές επιθυμίες», όπως τις αποκαλούσε ο Ν. Πουλατζάς, για να αφοπλίσουν και να αποπροσανατολίσουν τον λαϊκό παράγοντα. Αντιιμπεριαλιστικός εθνικισμός, συνωμοσιολογία χωρίς όρια, εκμετάλλευση του εθνικού ζητήματος, δεσμοί γης και αίματος, σοσιαλίζουσες αντιλήψεις περί πλουτοκρατίας, στερεότυπα που καλλιεργούνται από το σχολείο μέχρι τους θεσμούς ένταξης στον κοινωνικό ιστό και τα media, κοινοτισμός κ.ά. αποτέλεσαν την «καύσιμη ύλη» των φασιστικών-ολοκληρωτικών κινημάτων που αιματοκύλησαν την Ευρώπη. Πήραν τους «λαϊκούς πόθους» και τους ευτέλισαν και τελικά τους έστρεψαν κατά των ίδιων των εργαζομένων και των ουμανιστικών προταγμάτων. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η ιστορική Αριστερά πρέπει να επαγρυπνά και να μη δίνει βήμα σε κάθε τυχαίο που επικαλείται κάποιον αντιπολιτικό αχταρμά (σ.σ.: βλέπε ιδεοληψίες περί Εβραίων, δημ(ι)οκρατίας και λαθρομεταναστών που παίρνουν τα κρεβάτια στα νοσοκομεία) για να κρύψει τις φασίζουσες και εθνικιστικές του απόψεις. Τα παθήματα πρέπει να γίνονται μαθήματα για να μην κακοφορμίζουν και να μην επικρατήσει η τακτική του απελπισμένου. Η ηγεμονία, οι ιδέες και αντιλήψεις που μετατρέπουν την ιδεολογία σε «κοινή λογική» και διαμορφώνουν την κοινωνική συνείδηση, είναι πολύ σοβαρή υπόθεση για να αφήνεται στην τύχη... ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΠΑΚΟΣ

ΑΝΔΡΕΑΣ ΖΕΜΠΙΛΑΣ

ΚΑΤΑ ΤΑ ΛΟΙΠΑ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΠΑΪΚΟΥ

«Οι επιτόπου». Το κλασικό επιθεωρησιακό νούμερο του Λάκη Λαζόπουλου. Το είχε παίξει το 1980 με το «Ελεύθερο Θέατρο», με αφορμή κάποιον σεισμό. Εκεί που οι διάφοροι επίσημοι, μετά από κάθε φυσική καταστροφή, τρέχουν «επιτόπου». Όχι για να δουν, αλλά για να τους δουν, ότι και καλά συμπάσχουν. Ε, λοιπόν, η Κεφαλλονιά έχει πήξει σήμερα στους «επιτόπου». Βοήθειά της... Είδες, όμως, για να φύγει νωρίς από το νησί ο Σαμαράς. Πριν προλάβει να δώσει εντολή να σταματήσουν οι σεισμοί.

Νάτα τώρα... Έμπλεος οργής ο τηλεσχολιαστής καυτηρίαζε, στην εκπομπή του, την αδυσώπητη υπερφορολόγηση των Ελλήνων. Την υπερφορολόγηση στην οποία οδήγησε η πολιτική, την οποία δοξολογεί επί χρόνια, πάντως. Την υπερφορολόγηση στη βάση της οποίας παρήχθη το «πρωτογενές πλεόνασμα». Που κι αυτό το δοξολογεί σε καθημερινή βάση. Είπαμε, πιο τηλεσχολιαστής, πεθαίνεις. Στην ίδια εκπομπή ήταν καλεσμένος και ο μέγας Τζήμερος. Ήταν μόλις είχε χαρακτηρίσει τον Μαρξ «εξαθλιωμένο τεμπελχανά»! Οπότε, σου λέει, τι, να λείπουν από το πάνελ οι απόψεις του Τζήμερου οι βαρυσήμαντες;

Θα χάσει η Βενετιά βελόνι, και δεν κάνει. «Άλλα πίστευα, άλλα έλεγα σχετικά με το Μνημόνιο» μας εκμυστηρεύτηκε ο Άδωνις. «Ήξερα πως οδηγεί στην καταστροφή, έλεγα όμως τα καλύτερα» διευκρίνισε. Και αυτός ο άνθρωπος παραμένει υπουργός. Ας μην επαίρεται πάντως για την ομολογία του ο Γεωργιάδης, έρχεται δεύτερος. Έχει πει τα ίδια ακριβώς, εδώ και καιρό, ο τηλεσχολιαστής που λέγαμε. Ότι άλλα πίστευε για το Μνημόνιο και άλλα του είχαν πει να λέει. Κι αυτός το έκανε, στην ψύχρα. Λαμπάδα ίσαμε το μπόι του Λοβέρδου ν’ ανάψει ο Κουβέλης. Γλίτωσε... Θετικά υποδέχε-

ται η Αθήνα την είδηση για τον νέο δανεισμό, μαθαίνουμε. Και το νέο Μνημόνιο, εννοείται. Που όμως μπορεί να μην ονομαστεί Μνημόνιο, αλλά, ξέρω ‘γώ, Μπάμπης ας πούμε. Ή ίσως FYROM, στο πλαίσιο ενδιάμεσης συμφωνίας που θα υπογράψουμε με τον Σόιμπλε. Ενθουσιώδεις οπαδοί του Παναθηναϊκού ήταν εκείνοι που υποδέχτηκαν τον Φιλιππίδη στο αεροδρόμιο. Και όχι εισαγγελείς, ανακριτές και μπάτσοι, όπως λανθασμένα μεταδόθηκε. Ήταν οι βάζελοι οι κολλημένοι, που δεν εννοούν να ξεχάσουν τη Ριζούπολη. Αλλά σιγά που δεν θα τον απήλαυναν τον Φιλιππίδη οι Τούρκοι. Εδώ κοτζάμ Οτσαλάν τους έχουμε δώσει.

Εξοργίστηκε που λέτε ο Σαμαράς με τους υπουργούς του που την κοπανάνε από τη Βουλή. Αποφεύγοντας τον κοινοβουλευτικό έλεγχο. Έτσι μας ορκίζονται οι επίσημοι «διαρροείς» του Μαξίμου. Και έδωσε, αν θέλετε να ξέρετε, αυστηρές εντολές, κατά πώς το συνηθίζει άλλωστε. Μόνο που δεν κάνουν τίποτα περισσότερο οι υπουργοί του από το να τον μιμούνται. Ως προς τη συμπεριφορά του απέναντι στη Βουλή. Κι ύστερα, μην ξεχνιόμαστε, την Παρασκευή που σημειώθηκε η μαζική υπουργική κοπάνα, είναι η «Ώρα του Πρωθυπουργού». Αντ’ Αυτού θα πήγαιναν ν’ απαντήσουν στις «επίκαιρες ερωτήσεις». Έτσι για να ξέρουμε τι λέμε δηλαδή.

Πρωταθλήτρια στη διαφθορά αναδεικνύει την Ελλάδα η έκθεση της Κομισιόν. Όχι για χθες, για σήμερα, για την Ελλάδα του Σαμαρά. Τώρα είναι που η διαφθορά έχει στήσει τρελό χορό. Καλαματιανό συγκεκριμένα. «Βλέπω το μαχαίρι μου που είναι ματωμένο βλέπω τον βρωμότουρκο που είναι καρφωμένο...». Τέτοια και άλλα συναφή, χρυσαυγίτικης λογικής συνθήματα, έβαλε τους φαντάρους να φωνάζουν αξιωματικός κάπου στις Φέρες. Ο οποίος αξιωματικός τιμωρήθηκε (!) με επίπληξη ή κάτι τέτοιο. Εξακολουθεί πάντως να υπηρετεί τον στρατό της Ελληνικής Δημοκρατίας. Κοιμηθείτε ήσυχοι...

Η ΑΥΓΗ

Yσ τ ε ρ ό γ ρ α φ a

ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΕΙΔΗ ΜΠΑΛΤΑ

Του ΤΑΣΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ

Το ουτοπικό πλεόνασμα

ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΜΟΥΛΟΠΟΥΛΟΥ

Έτος βουλευτικών εκλογών Είναι πλέον εμφανές ότι αυτή η (συν)κυβέρνηση είναι κυβέρνηση εκλογών. Οι τελευταίες προεκλογικές παροχές Σαμαρά (εκατοντάδες χιλιάδες θέσεις ευκαιρίας, έξοδος στις αγορές, ανάπτυξη από τον Σεπτέμβριο, μοίρασμα του εικονικού πλεονάσματος στον λαό), οι επιθέσεις Βενιζέλου στους ομόσταυλούς του Γερμανούς σοσιαλδημοκράτες, τους οποίους κατηγορεί ως αρχιερείς της μίζας (κάτι θα ξέρει), οι τηλεοπτικές δηλώσεις των γαλαζοπράσινων βουλευτών ότι «άλλα μέτρα δεν περνάνε στη Βουλή», μυρίζουν όλο και πιο έντονα «εκλογική ετοιμότητα». Και όταν λέω εκλογές δεν εννοώ τις προγραμματισμένες για την Τοπική Αυτοδιοίκηση και το Ευρωκοινοβούλιο. Ακόμη και η δήλωση του πρωθυπουργού ότι οι εκλογές θα γίνουν το 2016 επιβεβαιώνει τις υποψίες μου. Πολλοί θα μου αντιτείνουν ότι, δεδομένων της επιταχυνόμενης κατάρρευσης της Ν.Δ. και της εξαερώσεως του ΠΑΣΟΚ, θα ήταν παράλογο για τον κ. Σαμαρά να πάει σε εκλογική αναμέτρηση στην οποία οι πιθανότητες να χάσει αυξάνονται με γεωμετρική πρόοδο. Τους απαντώ ότι η ελπίδα στους πολιτικούς πεθαίνει πάντα τελευταία. Αλλά, εκτός από την ελπίδα, υπάρχει και η λο-

γική της παραταξιακής επιβίωσης. Στη Ν.Δ. είναι πολλοί πλέον που έχουν συνειδητοποιήσει ότι το σύνδρομο του ΠΑΣΟΚ έχει χτυπήσει τη Ν.Δ. Ότι όσο καθυστερούν τόσο τα ποσοστά τους θα προσεγγίζουν αυτά του ΠΑΣΟΚ. Έτσι κι αλλιώς, λένε, οι εκλογές θα γίνουν ώς το τέλος του 2014 (αυτό για το 2016 θυμίζει το «λέμε και καμιά μ... για να περνά η ώρα») με αφορμή την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας. Γιατί λοιπόν να δώσουμε την πρωτοβουλία των κινήσεων στον Τσίπρα, «γιατί να μας ρίξει ο Τσίπρας», λένε, και να μην την πάρουμε εμείς, αιφνιδιάζοντας τον ΣΥΡΙΖΑ;

Η ελπίδα στους πολιτικούς πεθαίνει πάντα τελευταία. Αλλά, εκτός από την ελπίδα, υπάρχει και η λογική της παραταξιακής επιβίωσης

Για άλλη μια φορά ο Γιούργκεν Χάμπερμας μας ξάφνιασε ευχάριστα αποδεικνύοντας ότι ενίοτε δεν είναι μόνο λόγια η κριτική σκέψη της περίφημης Σχολής της Φραγκφούρτης. Τα έψαλε στους ηγέτες του SPD, επειδή ξέχασαν την επαγγελία για αμοιβαιοποίηση του χρέους στην Ευρωπαϊκή Έ-

Μόνο εμπόδιο σε αυτά είναι το ΠΑΣΟΚ του κ. Βενιζέλου, ή μάλλον ο κ. Βενιζέλος, ο οποίος προσπαθεί να κρατηθεί με νύχια και με δόντια στην εξουσία, γνωρίζοντας πως την επομένη των εκλογών η πολιτική του σταδιοδρομία θα τερματισθεί βιαίως. Τόσο ο Αντ. Σαμαράς όσο και ο Ευ. Βενιζέλος γνωρίζουν πολύ καλά (ως παλιές καραβάνες της πολιτικής) ότι στις εκλογές, είτε αυτές είναι βουλευτικές είτε αυτοδιοικητικές είτε ευρωπαϊκές, κρίνονται κόμματα και αρχηγοί. Και ότι όσο και αν προσπαθούν να πείσουν πως οι εκλογές του Μαΐου δεν προδικάζουν τίποτα, όσο κι αν προσπαθούν να χαμηλώσουν τον πήχυ του αποτελέσματος με ακροβατισμούς τύπου «πρέπει να κερδίσει η Τοπική Αυτοδιοίκηση», τόσο εδραιώνεται η πεποίθηση στους ψηφοφόρους πως ετοιμάζονται για την ήττα και στα στελέχη των κομμάτων τους πως είναι έτοιμοι να θυσιάσουν τα κόμματά τους για να σώσουν τον εαυτό τους. Οι πολίτες το έχουν αντιληφθεί. Αρχίζουν να το αντιλαμβάνονται και τα στελέχη της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ. Και αυτό σημαίνει ότι η προεκλογική περίοδος ξεκίνησε.

Το βιβλίο του Ανδρέα Μαράτου Ουτοπία κρυμμένη στο σώμα της πόλης: ο μουσικός κόσμος του Μίκη Θεοδωράκη και η εποχή του, Ianos, Θεσσαλονίκη, 2014, αναδεικνύει το πώς επεξεργάστηκε την έννοια της ουτοπίας ο Ερνστ Μπλοχ. Για τον Μπλοχ, η ουτοπία δεν παραπέμπει σε τόπους χλοερούς και τόπους αναψύξεως που παραμένουν αιώνια ανοιχτοί στους ουρανούς για να υποδέχονται τους ευσεβείς. Ούτε ονομάζει τους γενναιόδωρους τόπους που ζωγράφιζαν οι ουτοπικοί, λεγόμενοι, σοσιαλιστές του 19ου αιώνα, απλώς για να παρηγορήσουν, όπως κατηγορήθηκαν, την επί Γης χειμαζόμενη ανθρωπότητα. Αντίθετα, ουτοπία είναι εδώ ο πολύ ανθρώπινος όχι - ακόμη - τόπος της ισότητας, της γενικής ελευθερίας και της καθολικής δικαιοσύνης, ο τόπος που συνιστά τον ορίζοντα της Αριστεράς όλων των αποχρώσεων και όλων των εποχών, ο τόπος που τη συγκροτεί εκ γενετής. Είναι ο ανθρωπίνως εφικτός τόπος ή αίτημα ή στόχος του κομμουνισμού. Η ουτοπία είναι κάτι σαν η- Η ουτοπία συνιστά λεκτρικό ρεύμα που διατρέχει πάντοτε πλεόνασμα. τις κοινωνίες. Τις πιο πολλές Είναι το κάτι φορές το ρεύμα είναι ασθενές. Κινητοποιεί ταπεινά χειρονο- παραπάνω που μας μίες αλληλεγγύης, εκφράσεις επιτρέπει να ζούμε με γενναιοδωρίας, πράξεις αυτααίσια δόξα τις σχέσεις πάρνησης, ακόμη κι ένα καίριο χαμόγελο. Το ίδιο ρεύμα μας, τιμώντας το κινεί τις δημιουργίες της καλ- παρελθόν και λιτεχνικής ελευθερίας που εαξιώνοντας ένα πιδιώκουν να αποσπαστούν από τις δυστοπίες του παρό- δικαιότερο μέλλον ντος και να υποδείξουν, με τους δικούς τους μύριους τρόπους, θετικά ή εξ αντιθέτου, έναν καλύτερο κόσμο. Ακόμη και το φτηνό ρομάντζο που διαβάζει η νοικοκυρά ή ο φαντάρος φορτίζεται ουτοπικά γιατί ανακουφίζει από τα τρέχοντα δεινά περιγράφοντας, έστω άτεχνα ή απλοϊκά, καλά αισθήματα που πάντα νικούν στο τέλος. Κάποιες φορές, με έναυσμα ένα πλήρως απροσδόκητο συμβάν, η ουτοπία γίνεται ρίγος που ηλεκτρίζει την κοινωνία ολόκληρη. Γίνεται ενιαία φωνή και ενιαίο φρόνημα, γίνεται ομότροπη κίνηση διαφορετικών σωμάτων που συν-λαλούν και δια-δηλώνουν, που συν-κινούνται σαν να ήταν ένα. Γίνεται λαϊκή κατακραυγή, λαϊκή απαίτηση, λαϊκή εξέγερση. Γίνεται λαϊκή επανάσταση που διεκδικεί το ίδιο πάντα αίτημα, την ισότητα, τη γενική ελευθερία, την καθολική δικαιοσύνη. Γίνεται η επανάσταση που αλλάζει τον κόσμο. Η ουτοπία συνιστά πάντοτε πλεόνασμα. Είναι το κάτι παραπάνω που μας επιτρέπει να ζούμε με αίσια δόξα τις σχέσεις μας, τιμώντας το παρελθόν και αξιώνοντας ένα δικαιότερο μέλλον. Είναι πλεόνασμα γιατί δεν μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο ανάλυσης, να καταγραφεί στους συσχετισμούς δύναμης, να συνυπολογιστεί στους πολιτικούς σχεδιασμούς. Η εξέλιξη της δυναμικής του δεν μπορεί να προβλεφθεί. Μόνη η βούληση δεν μπορεί να το αναπτύξει ούτε η υπεροπλία εναντίον του να το καταστείλει. Στις μεγάλες στιγμές του, η βία του αντιπάλου τείνει να το ενισχύσει ενώ τα θύματά του μετατρέπονται στους κατά κυριολεξία μάρτυρές του. Στους μάρτυρες που τεκμηριώνουν, δηλαδή μαρτυρούν, τη δύναμή του. Ουτοπικό πλεόνασμα είναι το αείποτε παρόν φρόνημα που κινεί προς τον όχι-ακόμη-τόπο μιας κοινωνίας χωρίς εκμετάλλευση και χωρίς καταπίεση. Ο Μαράτος δείχνει πώς ο μουσικός κόσμος του Μίκη Θεοδωράκη κατόρθωσε να εκφράσει, άλλα και να συνδιαμορφώσει, το ουτοπικό πλεόνασμα που κίνησε μια σημαντική τροπή της ελληνικής Ιστορίας. Ερώτημα παραμένει το αν κάποιο επόμενο συμβάν θα εγκαλέσει ξανά το έργο αυτό στο προσκήνιο ζητώντας του να παίξει ανάλογα καίριο ρόλο σε νέες συνθήκες. Δεν είναι αδύνατον να το φανταστούμε.

νωση. Τους κατακεραύνωσε ότι συνεχίζουν μια πολιτική που «δεν αντιμετωπίζει τις αιτίες της κρίσης», η οποία «εξευτελίζει ολόκληρους λαούς» και ενέχει τον κίνδυνο μιας «γερμανικής Ευρώπης». Καίριος και στα 85 του χρόνια ο αειθαλής Γερμανός φιλόσοφος. ΑΙΡΕΤΙΚΟΣ

06 9 771109 015103