11935

23/2

Η ΑΥΓΗ

ΕΙΑ ΠΑΙΙΔΝΩΝΙΑ &ΚΟ

ΤΕΥΧ

Ρ • ΦΕΒ ΟΣ 88

Ο ΥΑ Ρ

014 ΙΟΣ 2

ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

www.avgi.gr TIMH: 3 €

ΕΤΟΣ ΙΔΡΥΣΗΣ 1952 • Β’ ΠΕΡΙΟΔΟΣ • ΑΡ. ΦΥΛΛΟΥ 11935 • KΥΡΙΑΚΗ 23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΠΑΙΔΕΙΑ & ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Τα άμεσα μέτρα 24 του ΣΥΡΙΖΑ ΣΕΛΙΔΕΣ για την Παιδεία

MONDE diplomatique

Αφιέρωμα στην Αραβική Άνοιξη τρία χρόνια μετά

Oυκρανία: παράθυρο ελπίδας O εσωτερικός διχασμός και ο γεωπολιτικός πόλεμος ΣΕΛ. 44-45

Η ΜΕΡΚΕΛ ΧΑΝΕΙ ΚΑΙ ΚΑΤΑΦΕΥΓΕΙ ΣΤΟ ΔΕΚΑΝΙΚΙ ΤΟΥ ΣΟΥΛΤΣ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Η δυναμική της Αριστεράς καταλύτης για την Ευρώπη

ΜΑΡΚΟ ΡΕΒΕΛΙ

ΤΟΥ ΤΑΣΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ

ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ:

Ξεκινάμε την ανατροπή με την «Άλλη Ευρώπη» και τον Τσίπρα ΣΕΛ. 13

LE

Η ΜΕΡΚΕΛ και τα ευρωδεξιά κόμματα πληρώνουν την πολιτική της σκληρής λιτότητας, την οποία έχουν επιβάλει στους λαούς της Ευρώπης και ιδιαίτερα στις χώρες του Νότου. Μπροστά στον κίνδυνο να χάσει την πρωτοκαθεδρία ΠΑΝΕΥΡΩΠΑΪΚΗ στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η Μέρκελ καταφεύγει στο δεκανίκι των σοΔΗΜΟΣΚΟΠΗΣΗ: σιαλδημοκρατών και είναι έτοιμη να ΠΤΩΣΗ ΤΗΣ στηρίξει τον Σουλτς για την ΕυρωπαϊΕΥΡΩΔΕΞΙΑΣ κή Επιτροπή. Στόχος της ευρωδεξιάς ΚΑΙ ΑΝΟΔΟΣ είναι να συνεχιστεί η πολιτική της λιτότητας μεταφέροντας σε ευρωπαϊκό επίΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ ΜΕ πεδο τον «μεγάλο συνασπισμό» της ΑΙΧΜΗ ΤΟΝ ΣΥΡΙΖΑ Γερμανίας. Στον αντίποδα η μεγάλη άνοδος της Αριστεράς, με αιχμή τον ΣΥΡΙΖΑ, που διεκδικεί την κυβέρνηση στην Ελλάδα, προκαλεί ρωγμές στο ευρωπαϊκό κατεστημένο. Μπροστά στη δυναμική του ΣΥΡΙΖΑ, η τρόικα και η κυβέρνηση Σαμαρά - Βενιζέλου προωθούν νέα σκληρά μέτρα για τη δόση των 8,8 δισ. ευρώ, όπως η απελευθέρωση των μαζικών απολύσεων στον ιδιωτικό τομέα, οι 5.000 νέες απολύσεις και 25.000 διαθεσιμότητες στο Δημόσιο και η μείωση των εργοδοτικών εισφορών, που δίνει τη χαριστική βολή στα ασφαλιστικά ταμεία.

ΠΑΤΡΙΚ ΛΕ ΙΑΡΙΚ

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΤΗΣ «ΟΥΜΑΝΙΤΕ»:

Η ευρωαριστερά θα ανέβει στις ευρωεκλογές ΣΕΛ. 43

ΗΛΙΑΣ ΠΑΝΤΕΛΕΑΚΟΣ

ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΝΕΟΛΑΙΑΣ ΣΥΡΙΖΑ:

Ο αγώνας για μια άλλη κοινωνία έχει ρίζα στο σήμερα

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΣΕΛ. 15

ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ

Το ιστορικό του ελληνικού χρέους ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΣΤΑΘΑΚΗ

ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ δημόσιο χρέος είναι δημιούργημα της δεκαετίας του 1980. Προέκυψε από την επέκταση του κράτους. Το χρέος είχε παραμείνει μεταπολεμικά μικρό, μόλις στο 20% του ΑΕΠ την περίοδο 1944-1974. Η Ν.Δ. προέβη σε μαζικές κρατικοποιήσεις την περίοδο 1974-1981, εν μέσω της οικονομικής κρίσης. ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛΙΔΑ 2

ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ

ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΠΟΥΛΙΟΣ:

ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΛΑΜΠΡΑΚΗΣ

Οι ποιητές είναι οι ακρίτες της αξιοπρέπειας

Το βιβλίο του Πάνου Τριγάζη και το ντοκιμαντέρ του Στέλιου Χαραλαμπόπουλου

ΣΕΛ. 52

ΓΡΑΦΕΙ Ο Κ. ΒΟΥΛΓΑΡΗΣ

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΕΥΚΛΕΙΔΗΣ:

ΕΝΘΕΜΑΤΑ

Η οπερέτα αφορά το «εδώ και τώρα»

Η κατάργηση των Οργανισμών Ρυθμιστικών Σχεδίων

ΣΕΛ. 52

KOYΠΟΝΙΑ ΓΙΑ ΘΕΑΤΡΟ

(Αθήνας, Θεσσαλονίκης, Ιωαννίνων) ΣΕΛ. 53

ΓΡΑΦΕΙ Η ΝΤΙΝΑ ΒΑΪΟΥ

ΑΜΑΡΤΩΛΕΣ ΜΚΟ

Το γαλάζιο Έργο Πολιτών και η «ιερή» Αλληλεγγύη Πρόεδρος ΜΚΟ με μισθό 9.500 ευρώ! ΣΕΛ. 18-19

AΡΘΡΑ: Μ. Δρεττάκης, Κ. Μελάς, Γ. Μηλιός, Σ. Ρομπόλης, Γ. Σταθάκης, Κ. Ήσυχος, Γ. Ταφύλλης

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

2

ΠΟΛΙΤΙΚΗ Η ΑΥΓΗ

Η άνοιξη της νέας Αριστεράς

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΕΛΙΓΓΩΝΗΣ

Η πανευρωπαϊκή δημοσκόπηση που έγινε εν όψει των ευρωεκλογών (βλ. σελ. 5) καταγράφει την αποδοκιμασία των πολιτών για τη λιτότητα και τους πολιτικούς εκφραστές της. Οι κοινωνικές ανισότητες που ορθώνει η λιτότητα προκαλούν ρήγμα στους συσχετισμούς της σοσιαλνεοφιλελεύθερης συναίνεσης που επί είκοσι χρόνια, από την εποχή της Συνθήκης του Μάαστριχτ, κυβερνάει την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η κρίση εκπροσώπησης, που τα προηγούμενα χρόνια δοκίμασε τη συνοχή του σοσιαλδημοκρατικού μπλοκ, απειλεί τώρα την ευρωδεξιά. Και μπορεί να εκδηλωθεί με αύξηση της αποχής και με ενίσχυση ακροδεξιών - ξενοφοβικών κομμάτων με όχημα τον ευρωσκεπτικισμό. Για πρώτη φορά, όμως, διαμορφώνεται και το αντίβαρο, με την ορμητική άνοδο της ριζοσπαστικής Αριστεράς, για την οποία εκτιμάται ότι θα ξεπεταχτεί στην τέταρτη θέση της Ευρωβουλής. Έχει ιδιαίτερη σημασία το ότι αυτή η άνοιξη της νέας Αριστεράς (ο Αλ. Τσίπρας ανέφερε χαρακτηριστικά ότι «αυτός ο Μάης θα είναι ο Μάης των λαών») έχει ως κινητήρια δύναμη την ελληνική Αριστερά και ειδικότερα τον ΣΥΡΙΖΑ. Η Ελλάδα, από πειραματόζωο της κρίσης, μετατρέπεται σε αχίλλειο πτέρνα του κυρίαρχου ευρωπαϊκού - νεοφιλελεύθερου μοντέλου. Σε αντίθεση με όσα συμβαίνουν σε άλλες χώρες, στην Ελλάδα η Αριστερά κατορθώνει να εκφράζει πλειοψηφικά τις αγωνίες και τις ελπίδες των πολιτών. Αυτό το μήνυμα, αν τελικώς επιβεβαιωθεί στις κάλπες, συγκινεί ολοένα και περισσότερο Ευρωπαίους πολίτες. Δεν είναι μόνον ο συμβολισμός της βιβλικής παρομοίωσης του Δαυίδ και του Γολιάθ. Είναι η συνειδητοποίηση ότι το παιχνίδι ανοίγει, ότι είναι δυνατό το ντόμινο ανατροπών. Αυτή η «δυναμική ΣΥΡΙΖΑ», που μεταφράζεται σε δυναμική της ευρωπαϊκής Αριστεράς και των κινημάτων, έχει απλωθεί στον ευρωπαϊκό Νότο, αλλά συζητείται ευρύτερα. Συζητείται γιατί προσδίδει αυτοπεποίθηση και αξιοπρέπεια στους πολίτες. Κι αυτή η δημοκρατική αίσθηση απαντά στα αδιέξοδα που δημιουργεί καθημερινά η ακραία λιτότητα, αδιέξοδα που τροφοδοτούν τον αγώνα για την ανατροπή του νεοφιλελεύθερου μοντέλου οικονομίας - πολιτικής διακυβέρνησης. Η πανευρωπαϊκή δημοσκόπηση δίνει πρωτιά στον ΣΥΡΙΖΑ με 7 έδρες στην Ευρωβουλή (συνολικά 9 έδρες στην Αριστερά, αν συνυπολογιστούν και οι 2 έδρες του ΚΚΕ). Είναι η μοναδική περίπτωση αριστερού κόμματος στην Ευρώπη που αναμένεται να κυβερνήσει. Κι αυτό το «παράδοξο» θα αναγκάσει όλους τους παράγοντες να επανατοποθετηθούν, να το αντιμετωπίσουν ως ένα «νέο παράδειγμα». Δεν πρόκειται να παραιτηθεί το ευρωπαϊκό κεφάλαιο. Θα εκτιμήσει την ικανότητα της ευρωπαϊκής Αριστεράς και γενικότερα των ευρωπαϊκών λαών να μετατρέψουν τη νίκη της ελληνικής Αριστεράς σε ευρωπαϊκό λαϊκό γεγονός. Είναι προφανές ότι την αδιατάρακτη ηγεμονία του σοσιαλνεοφιλελεύθερου μοντέλου διαδέχεται, όχι γραμμικά, μια νέα πραγματικότητα, όπου η διαπραγμάτευση και η σύγκρουση θα συνυπάρχουν. Παρά την αναμενόμενη πτώση των ποσοστών του μερκελισμού, μεθοδεύεται η συγκυβέρνηση με τους σοσιαλδημοκράτες, με στόχο την ανάδειξη του Γερμανού σοσιαλδημοκράτη Σουλτς στην προεδρία της Κομισιόν. Πρόκειται για επισφράγιση της γερμανικής Ευρώπης και της λιτότητας. Αντίπαλος σ’ αυτή την προοπτική είναι η Αριστερά και η κοινή πάλη των λαών με πυρήνα τον ευρωπαϊκό Νότο. Γι’ αυτό η υποψηφιότητα Τσίπρα για την προεδρία της Κομισιόν έχει πολλαπλές σηματοδοτήσεις και αποκτά ολοένα και μεγαλύτερη λαϊκή - δημοκρατική αποδοχή στην Ευρώπη.

Η ΑΥΓΗ ΠΡΩΙΝΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ

Σχέδιο Σαμαρά - Βενιζέλου για απαγόρευση της Χ.Α. Το χαλί για την απαγόρευση συμμετοχής της νεοναζιστικής Χρυσής Αυγής στις εκλογές στρώνει το πόρισμα των δυο ανακριτριών που διαβιβάστηκε το μεσημέρι της Παρασκευής στη Βουλή. Αν και η αρχική απόφανση του αντεισαγγελέα που είχε αναλάβει τη διερεύνηση της υπόθεσης ήταν πως δραστηριοποιείται μία «εγκληματική ομάδα» εντός του νεοναζιστικού μορφώματος, από το πόρισμα - καταπέλτη των δύο ανακριτριών προκύπτει ως συμπέρασμα ότι η Χ.Α. είναι εν συνόλω ένα παράνομο κόμμα.

Ειλημμένη απόφαση Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, το πόρισμα των ανακριτριών στρώνει τον δρόμο για να τεθεί εκτός νόμου το νεοναζιστικό μόρφωμα, ενώ η απόφαση απαγόρευσης έχει ήδη ληφθεί μεταξύ του Αντ. Σαμαρά και του Ευ. Βενιζέλου, καθώς

το μεν ΠΑΣΟΚ το ζητούσε εξαρχής, ενώ το Μαξίμου σύρεται προς την απόφαση αυτή εξαιτίας του φόβου του Αντ. Σαμαρά πως θα έχει μεγάλες «διαρροές» ψηφοφόρων προς τους εκπροσώπους των νεοναζί. Πάντως, οι διαφαινόμενες προθέσεις της κυβέρνησης δεν συναντούν διακομματική αποδοχή. Ο ΣΥΡΙΖΑ, διά του ίδιου του Αλ. Τσίπρα, έχει εκφράσει την αντίθεσή του στην απαγόρευση της νεοναζιστικής οργάνωσης. Ήδη από τον περασμένο Σεπτέμβριο ο Αλ. Τσίπρας τόνιζε πως «η Χρυσή Αυγή πρέπει να τεθεί ενώπιον του νόμου, όχι εκτός νόμου». Επιφυλάξεις για την αποτελεσματικότητα του μέτρου έχει εκφράσει δημοσίως και ο Φ. Κουβέλης.

«Στρατολόγοι της Χ.Α. ο Τόμσεν και ο Στουρνάρας» Τις επιφυλάξεις του για τα διαφαινόμενα σχέδια της κυβέρνησης να θέσει εκτός νόμου τη Χ.Α. εκφράζει, μέσω της «Αυγής» της Κυριακής, ο καθηγητής Συ-

νταγματικού Δικαίου του ΑΠΘ, Κώστας Χρυσόγονος, που επισημαίνει πως «ούτε στο Σύνταγμα, ούτε όμως και στην εκλογική νομοθεσία προβλέπεται διαδικασία μέσω της οποίας να μπορεί ένα πολιτικό κόμμα να τεθεί εκτός νόμου και να απαγορευτεί η συμμετοχή του στις εκλογές». Και συνεχίζει ο Κ. Χρυσόγονος: «Εξάλλου, πρόσωπα τα οποία κρατούνται προσωρινά με απόφαση ανακριτή και εισαγγελέα δεν στερούνται του δικαιώματος του εκλέγεσθαι, έως ότου διεξαχθεί η σχετική δίκη και καταδικαστούν σε στέρηση των πολιτικών τους δικαιωμάτων. Σε κάθε περίπτωση, είναι αυταπάτη να πιστεύει κανείς ότι το νεοναζιστικό φαινόμενο μπορεί να καταπολεμηθεί με τη χρήση αποκλειστικά ή κυρίως μέσων ποινικής καταστολής. Στρατολόγοι της Χρυσής Αυγής δεν είναι τόσο οι Μιχαλολιάκος και Κασιδιάρης όσο κυρίως οι Τόμσεν και Στουρνάρας».

ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ

Το ιστορικό του ελληνικού δημόσιου χρέους ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΣΕΛΙΔΑ 1

Το ΠΑΣΟΚ προσέθεσε το κοινωνικό κράτος. Και οι δύο επέκτειναν τη δημόσια διοίκηση. Η αύξηση των δημοσίων δαπανών την περίοδο 1974-1990 διαμόρφωσε ένα κρατικό σύστημα κοντά στα ευρωπαϊκά πρότυπα με τα γνωστά «τέσσερα δεκάρια», δηλαδή με τη δημόσια διοίκηση, την υγεία, τις συντάξεις και την παιδεία άμυνα να απορροφούν κάθε μία κατηγορία περίπου το 10% του ΑΕΠ. Το σύστημα των εσόδων προσαρμόστηκε ανάλογα. Η έμμεση φορολογία και η φορολογία των μισθωτών προσέγγισε τους ευρωπαϊκούς μέσους όρους, ενώ χαρακτηριστική παρέμεινε η υστέρηση εσόδων από τη φορολόγηση επιχειρηματικών ομάδων και ελεύθερων επαγγελματιών, λόγω της φοροδιαφυγής και της φοροασυλίας. Έτσι τα έσοδα σταθεροποιήθηκαν στο 38% του ΑΕΠ. Για τον λόγο αυτό, επί 30 χρόνια, η χώρα είχε ελλειμματικούς προϋπολογισμούς, τους οποίους κάλυπτε ο δημόσιος δανεισμός. Ταυτόχρονα, είχε διαδοχικά σταθεροποιητικά προγράμματα (1985-1987, 1990-1993, 1996-2000, 2004-2006), κατά κανόνα αποτυχημένα, καθώς επιχειρούσαν περικοπές δαπανών και αυξήσεις φόρων στους ήδη φορολογούμενους αναπαράγοντας το διαχρονικό πρόβλημα. Το δημόσιο χρέος αυξήθηκε από το 20% του ΑΕΠ το 1980 στο 110% το 1993 και εκεί σταθεροποιήθηκε για όλη την περίοδο 1993-2009. Καθώς ήταν περίοδος γρήγορης οικονομικής ανόδου, ο συνεχι-

ζόμενος δανεισμός με τα χαμηλά επιτόκια αποτέλεσε μόνιμη πρακτική όλων των κυβερνήσεων. Καθώς το χρέος το αναχρηματοδοτούσε το νέο χρέος, η αύξηση ή απομείωση του χρέους εξαρτιόταν αποκλειστικά από τη σχέση του ρυθμού ανάπτυξης της οικονομίας με το επιτόκιο δανεισμού. Το χρέος σταδιακά μεταβλήθηκε από το εσωτερικό σε διεθνές. Σε κάθε περίπτωση είχε τη μορφή της έκδοσης ομολόγων που αγόραζαν τράπεζες, ιδιώτες και θεσμικοί επενδυτές. Η κρίση εμφανίστηκε με την παύση αναχρηματοδότησης του ελληνικού χρέους από τις αγορές, όταν αυτές διέγνωσαν ότι η Ε.Ε. αντιμετώπιζε την κρίση ως «εθνική υπόθεση» των κρατών μελών. Οι διαδοχικές κρίσεις των χωρών της περιφέρειας οδήγησαν στην επιλογή της δημιουργίας ενός έκτακτου μηχανισμού (EFSF), που θα διαμεσολαβούσε ανάμεσα στις αγορές και τις εθνικές οικονομίες δανειζόμενος με εγγυήσεις των ισχυρών οικονομιών και θα απορροφούσε μέρος ή το σύνολο του χρέους που κατείχαν τράπεζες, ιδιώτες και θεσμικοί επενδυτές από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Η πολιτική αυτή συνοδευόταν από εθνικά Μνημόνια, δηλαδή βίαιες προσαρμογές των δημόσιων οικονομικών, εσωτερική υποτίμηση μισθών και αξιών και μαζική εκποίηση δημόσιου πλούτου. Στην περίπτωση της Ελλάδας το δημόσιο χρέος ήταν 300 δισ., σχεδόν όλο σε μορφή ομολόγων, πληρωτέο μεσοσταθμικά σε 7 χρόνια. Η πρώτη πράξη με την εκδήλωση της κρίσης όφειλε να είναι η ανα-

διάρθρωσή του. Αντίθετα, οι εταίροι επέλεξαν το διπλό σύστημα αναχρηματοδότηση του χρέους και Μνημόνιο. Αυτό έδινε χρόνο στις διεθνείς τράπεζες να εισπράττουν τα προς λήξη ομόλογα και να ξεφορτώνονται τα υπόλοιπα. Όταν έγινε το κούρεμα του ιδιωτικού χρέους κατά 50%, δηλαδή κατά 100 δισ., αυτό ελάχιστα βελτίωσε την κατάσταση. Το χρέος παρέμεινε στα 300 δισ. και με τη βαθιά ύφεση εκτινάχθηκε από το 120% στο 170% του ΑΕΠ. Οι δύο αναδιαρθρώσεις που επακολούθησαν, η μείωση στα αρχικά υψηλά επιτόκια και η επέκταση της αποπληρωμής στα 30 χρόνια, έχουν διαμορφώσει σήμερα ένα σύστημα σταθερών ετήσιων πληρωμών περίπου 9 δισ. από το 2016 έως το 2046. Αντίθετα υπάρχει ένα μεγάλο ποσό προς πληρωμή το 2014-2016. Για την περίοδο 2014-2020 υποτίθεται ότι τα τοκοχρεολύσια θα τα πληρώνουν το πλεόνασμα του προϋπολογισμού και οι ιδιωτικοποιήσεις. Το πρώτο είναι αδύνατο, το δεύτερο είναι άνευ ποσοτικής σημασίας. Συνεπώς, το αδιέξοδο είναι πλήρες. Η επιμήκυνση από τα 30 στα 50 χρόνια και ο μηδενισμός των επιτοκίων βοηθούν, αλλά δεν αρκούν για να καταστήσουν το χρέος βιώσιμο. Θα απαιτηθεί νέο κούρεμα, προκειμένου να γίνει βιώσιμο. Και, κυρίως, επιστροφή σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης. Η στρατηγική της νέας αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους συνδέεται με την επιστροφή σε τροχιά ανάπτυξης και αυτό θα παραμείνει ίσως το πιο μεγάλο θέμα της μεταμνημονιακής στρατηγικής εξόδου από την κρίση.

ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ - ΕΚΔΟΣΗ: «Η ΑΥΓΗ ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ Α.Ε.»

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ: ΝΙΚΟΣ ΦΙΛΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΥΝΤΑΞΗΣ: ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΠΑΚΟΣ, ΚΩΣΤΗΣ ΝΙΚΟΛΑΚΑΚΟΣ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ: ΠΟΛΥ ΚΡΗΜΝΙΩΤΗ, ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΥΡΙΤΣΗΣ, ΝΙΚΟΣ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ, ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΜΑΥΡΟΕΙΔΗΣ, ΛΑΜΠΡΟΣ ΤΣΟΥΚΝΙΔΑΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΪΚΟΣ

ΠΡΟΕΔΡΟΣ Δ.Σ. ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΟΥΛΟΠΟΥΛΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΤΟΥΜΠΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: ΣΠΥΡΟΣ ΛΟΥΠΕΤΗΣ

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: ΑΓ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ 12, 104 31 • ΤΗΛ. ΚΕΝΤΡΟ: 210 5231831-4 • ΦΑΞ: 210 5231822 • ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ - ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ: 210 5231820 • marketing@avgi.gr - ΦΑΞ: 210 5231830 INTERNET: www.avgi.gr e-mail: editors@avgi.gr • ΓΡΑΦΕΙΟ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ: Βασ. Ηρακλείου 37, ΤΗΛ. ΚΕΝΤΡΟ: 2310 261646, ΦΑΞ: 2310 266444, e-mail: avgi@otenet.gr ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ: Π. Παπίδας & Σια Ε.Ε., ΤΗΛ. : 210 8228258 ΕΚΤΥΠΩΣΗ: IΡΙΣ ΑΕΒΕ ΤΣΕΚ - ΕΜΒΑΣΜΑΤΑ: Εφημερίδα «Η ΑΥΓΗ», Αγ. Κωνσταντίνου 12, 10431 Αθήνα

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

3

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Δικογραφία - «φωτιά» για τη Χρυσή Αυγή ΤΗΣ ΕΙΡΗΝΗΣ ΛΑΖΑΡΙΔΟΥ

ο τσάκας»...

Η δολοφονία του Παύλου Φύσσα στο Κερατσίνι σηματοδότησε την αντίστροφη μέτρηση για να οδηγηθούν στη δικαιοσύνη οι βουλευτές της Χρυσής Αυγής με την κακουργηματική κατηγορία της ένταξης και συμμετοχής σε εγκληματική οργάνωση. Μαζί τους, δεκάδες στελέχη του νεοναζιστικού μορφώματος, η δράση των οποίων περιγράφεται με ανατριχιαστικές λεπτομέρειες στο πόρισμα που συνέταξαν οι ανακρίτριες Ιωάννα Κλάππα και Μαρία Δημητροπούλου, προκειμένου να ζητηθεί η άρση της ασυλίας και για την εναπομείνασα Κοινοβουλευτική Ομάδα. Στο πόρισμα αυτό περιλαμβάνονται δεκάδες μαρτυρίες και πειστήρια που αποδεικνύουν ότι η Χρυσή Αυγή και τα μέλη της δρούσαν σαν μια κοινή συμμορία δολοφόνων και «στοχεύουν στη διά της βίας επικράτηση των αρχών και των θέσεών της». Ακόμα όμως κι αν δεν υπήρχαν τα αδιάψευστα τεκμήρια, αρκούσαν οι δημόσιες δηλώσεις των ίδιων των βουλευτών της που από μόνες τους ήταν ικανές να στοιχειοθετήσουν βαριές κατηγορίες σε βάρος τους, πολύ πριν το μαχαίρι του Γιώργου Ρουπακιά κόψει το νήμα της ζωής του νεαρού ράπερ.

Η εγκληματική δράση

Οι δηλώσεις Σε ομιλία του σε προεκλογική συγκέντρωση στην πλατεία Κολοκοτρώνη στις 2 Ιουνίου 2009, ο Ν. Μιχαλολιάκος έλεγε ευθαρσώς: «Και όταν γίνουμε εμείς δυνατοί, θα είμαστε ανελέητοι. Αν χρειαστεί, λερώνουμε τα χέρια μας, αν χρειαστεί, δεν είμαστε δημοκράτες. Για την πατρίδα, γιατί πάνω απ’ όλα η πατρίδα. Ούτε θεσμοί ούτε τίποτα άλλο». Ο «φυρερίσκος» της Χρυσής Αυγής σε άλλη περίπτωση, τον Ιούλιο του 2011, μιλώντας στη Σπάρτη τόνιζε: «Εμείς πιστεύουμε στην πατρίδα, όχι στη δημοκρατία. Αν είναι να σωθεί η πατρίδα, ας πάει στον διάολο η δημοκρατία... Τι καταλάβατε από τους δημοκράτες; Τι χειρότερο θα σας κάνουν οι φασίστες;». Αποθρασυμένος ήταν και ο Ηλίας Κασιδιάρης, ο οποίος μιλώντας σε ομοϊδεάτες του στα Χανιά, τον Νοέμβριο του 2012, έλεγε: «Εκμεταλλευόμαστε τα προνόμια του βουλευτή. Έχουμε οπλοφορία πλέον με άδεια, δεν έχει αυτόφωρο αν γίνει επεισόδιο κι είμαστε λίγο πιο άνετοι στις κινήσεις μας». Λαλίστατος ήταν και ο Ευστάθιος Μπούκουρας, ο οποίος, μιλώντας στην τοπική οργάνωση της Σαλαμίνας και επαναλαμβάνοντας τα λόγια του «αρχηγού», έλεγε: «Δεν αποδεχόμαστε τον ρόλο βουλευτή. Εκεί μέσα το μόνο που νιώθουμε είναι σιχασιά και αηδία. Και κυριολεκτούμε»...

Σιδερένια πειθαρχία Η εγκληματική δράση της Χρυσής

Αυγής δεν θα μπορούσε να περατωθεί αν δεν επικρατούσε πειθαρχία στρατιωτικού τύπου ανάμεσα στα μέλη της. Ενδεικτικά, το πόρισμα αναφέρει μηνύματα από κινητά τηλέφωνα, όπως: o Μήνυμα που εστάλη στο τηλέφωνο του κατηγορούμενου Κώστα Κορκοβίλη από την τοπική οργάνωση της Νίκαιας: «25/5/2013 και ώρα 20.00. Όλη η ασφάλεια στο γραφείο για τελευταία ενημέρωση και οργάνωση της Κυριακής. Απουσίες δεν επιτρέπονται». o Μήνυμα προς το ίδιο τηλέφωνο: «Εντολή Λαγού. Παρακαλώ 8 άτομα για τη Δηλιγιάννη 2.30 ώρα από την ασφάλεια. Ενημερώστε με τώρα, είναι ανάγκη». o Μήνυμα που αναφέρει: «Πέμπτη πρωί 9 προσυγκέντρωση στα γραφεία για κοινή δράση με Πειραιά. Παρουσία υποχρεωτική. Παρακαλώ ενημερώστε με άμεσα». Χαρακτηριστικό είναι επίσης το μήνυμα από την ίδια τοπική που εστάλη στις 18 Μαρτίου 2013: «Αύριο Τρίτη ώρα 17.30 όλοι στα γραφεία. Θα γίνει προβολή με τις δράσεις της

Δείγμα γραφής του πώς αντιλαμβάνονται οι χρυσαυγίτες τη δημοκρατία δίνουν και οι απομαγνητοφωνημένες συνομιλίες τους. Μετά τα επεισόδια που δημιούργησαν στο ετήσιο μνημόσυνο της Πηγάδας στις 15 Σεπτεμβρίου, η επικοινωνία δύο χρυσαυγιτών μέσω chat είναι αποκαλυπτική: «Νίκος Μαντέλος: Ναι, έλα, ο Σκάλκος πρόλαβε να ρίξει ψιλές;». Γιάννης Καζαντζόγλου: «Όχι, έχει χέρι κουπί». Γ.Κ.: «Καλά ήταν έδωσα και με το

τσάκα χαστούκια στην Πηγάδα και ξεκαύλωσα χαχαα». Ν.Μ.: «Εγώ δεν πρόλαβα, γαμώ το»... Σε άλλη περίπτωση ο Καζαντζόγλου εμφανίζεται να επικοινωνεί γραπτώς με κάποιον Λέοντα Τσαλίκη. Η ορθογραφία και η σύνταξη του κειμένου ανήκει στους συντάκτες: Γ.Κ.: «Ο τσάκας, αλλά πιστεύω ότι σε μια τελετή μνήμης δεν χρειάζονται κομματικά συνθήματα και εντάσεις». Λ.Τ.: «Είσαι πολύ σωστός αδελφέ αλλά όχι άλλα ψέματα, καιρός είναι να ρίχνουμε τις μάσκες του κάθε πούστη». Γ.Κ.: «Πάνε απλά να προσκολλήσουν στην άνοδο του κινήματος πολλοί και στο παρελθόν έχουν κατηγορήσει αρχηγό ρουφιάνοι είναι το ξέρουμε στην Πηγάδα πέσανε χαστούκια καλά μακριά από κάμερες εγώ ο Κεάδας κι ο Λαγός με τον πρόεδρό τους είναι εβδομάδα προέδρων, γαμάμε προέδρους χαχαχαχαχαα». Λ.Τ.: «Έτσι». Γ.Κ.: «Την κλωτσιά στον πιτσιρικά της νεολαίας ΛΑΟΣ εσύ τη ρίχνης ή

«Εκμεταλλευόμαστε τα προνόμια του βουλευτή. Έχουμε οπλοφορία πλέον με άδεια, δεν έχει αυτόφωρο αν γίνει επεισόδιο και είμαστε λίγο πιο άνετοι στις κινήσεις μας»

«Και όταν γίνουμε εμείς δυνατοί, θα είμαστε ανελέητοι. Αν χρειαστεί, λερώνουμε τα χέρια μας. Αν χρειαστεί, δεν είμαστε δημοκράτες»

«Δεν αποδεχόμαστε τον ρόλο βουλευτή. Εκεί μέσα το μόνο που νιώθουμε είναι σιχασιά και αηδία. Και κυριολεκτούμε»

ΗΛΙΑΣ ΚΑΣΙΔΙΑΡΗΣ

Νίκαιας. Και νυχτερινή δράση. Παρακαλώ αυστηρά το μήνυμα δεν διαρρέει πουθενά»... Τη στρατιωτική δομή της οργάνωσης πιστοποιεί εξάλλου ο ίδιος ο Ηλ. Κασιδιάρης, ο οποίος απευθυνόμενος σε οπαδούς του τον Απρίλιο του 2013 έλεγε: «Οι συγκεντρώσεις και εκδηλώσεις μας δεν είναι εκδηλώσεις πολιτικού κόμματος. Σε καμία περίπτωση δεν το βλέπουμε έτσι ότι εμείς είμαστε πολιτικοί. Πιο πολύ θυμίζουν οι συγκεντρώσεις αυτές κάτι από στρατιωτική μονάδα»...

Οι συνομιλίες

ΝΙΚΟΣ ΜΙΧΑΛΟΛΙΑΚΟΣ

ΕΥΣΤ. ΜΠΟΥΚΟΥΡΑΣ

Η εγκληματική δράση των χρυσαυγιτών και των ταγμάτων εφόδου σε βάρος αθώων και ανυπεράσπιστων μεταναστών ξεδιπλώνεται χαρακτηριστικά μέσα από την κατάθεση του Αναστάσιου Υφαντή, κοινωνικού λειτουργού στους Γιατρούς του Κόσμου. Λέει χαρακτηριστικά: «Η βία αρχίζει με κλωτσιές, μπουνιές και εφόσον δεν αποτραπούν από κάποιο τυχαίο εμπόδιο, π.χ. κάποιος περαστικός, εντείνεται η βία με χρήση όπλων, όπως από μπουκάλια μπίρας, τα οποία κάποιες φορές σπάνε στο πρόσωπο των θυμάτων, ξύλινα ρόπαλα του μπέιζμπολ, σιδερογροθιές, αλυσίδες, αιχμηρά αντικείμενα, taser, με το οποίο τους χτυπάνε στον λαιμό, και κοντάρια σημαίας»... Το μέλος της Κίνησης Απελάστε τον Ρατσισμό και καθηγητής Πληροφορικής Αθανάσιος Κούρκουλας κατέθεσε σχετικά με την επίθεση που δέχτηκαν τον Μάιο του 2009 μετανάστες που είχαν βρει καταφύγιο σε εγκαταλελειμμένο κτήριο της οδού Σωκράτους: «Τότε η Χ.Α., υπό το κάλυμμα υποτιθέμενων ‘Επιτροπών Κατοίκων’, πραγματοποιεί συγκέντρωση στην Ομόνοια με κεντρικό σύνθημα ‘να διώξουμε τους αλλοδαπούς εισβολείς’. Μετά τις 17.00 το απόγευμα στην Ομόνοια χτυπούν και απειλούν μετανάστες που εξέρχονται από τον σταθμό του μετρό. Όταν τελειώνει η συγκέντρωσή τους, τάγμα εφόδου με ρόπαλα, κράνη, taser και σπρέι πιπεριού επιχειρούν να εισέλθουν στον περίβολο του παλιού Εφετείου, τραυματίζουν μετανάστες που βρίσκονται έξω από αυτόν και πετούν χειροβομβίδες κρότου λάμψης, πέτρες και βεγγαλικά από την ταράτσα των γραφείων τους που τότε βρίσκονταν απέναντι, επί της οδού Σωκράτους 58. Παρόντες στην επίθεση είναι ο Νίκος Μιχαλολιάκος, ο Γιάννης Λαγός και άλλα στελέχη της Χ.Α.». Χαρακτηριστικά είναι εξάλλου και όσα κατέθεσε ο Ρούμπεν Ροντρίγκεζ, καθηγητής Ισπανικών που έκανε μάθημα την ημέρα που οι χρυσαυγίτες επιτέθηκαν στον κοινωνικό χώρο Αντίπνοια: «Την ώρα του μαθήματος, μπήκε ξαφνικά ένα άτομο από την πόρτα, σωματώδης, φορούσε μπλούζα και κράνος και δεν μπορούσαμε να δούμε τα χαρακτηριστικά του. Κατέβηκε με γρήγορο βήμα, είπε ‘είμαστε από τη Χρυσή Αυγή, θα σας γ...’. Κλώτσησε την καρέκλα και αμέσως γέμισε ο χώρος από 10-15 άτομα, οι οποίοι φορούσαν όλοι κράνη, οι περισσότεροι φορούσαν μαύρα ρούχα. Κάποιος κρατούσε ένα σκεπάρνι και κάποιοι άλλοι έβγαλαν εκείνη την ώρα μαχαίρια. Ήταν πολύ οργανωμένο όλο αυτό. Μόλις ακούστηκε η φράση ‘τέλος χρόνου’, έφυγαν όλοι μαζί αμέσως»...

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

4

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

ΧΟΡΟΣ ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΩΝ ΕΥΡΩ

Οι απόρρητες δαπάνες και η διασύνδεσή τους με τις ΜΚΟ ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΝΙΚΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ

Σε μια περίοδο πλήρους ανάπτυξης των μνημονιακών πολιτικών εις βάρος μισθωτών, ελεύθερων επαγγελματιών και συνταξιούχων, το διάστημα 2010-11 ήταν σε πλήρη εξέλιξη το πάρτι με τις απόρρητες δαπάνες, πάρτι με το δημόσιο χρήμα εν τέλει. Θέμα που από το φθινόπωρο του 2011 είχε αναδείξει ο ΣΥΡΙΖΑ με ερώτηση και συνέντευξη Τύπου, ακολούθως, που είχε δώσει τότε ο Αλέξης Τσίπρας. Σήμερα η «Αυγή» της Κυριακής έρχεται να θυμίσει το υπόμνημα που ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ είχε καταθέσει στους οικονομικούς εισαγγελείς τον Ιανουάριο του 2012. Η πρακτική και η οδός που ακολουθήθηκε στην υπόθεση ήταν απλούστατη: οι δεκάδες φιλικές (...) ΜΚΟ χρηματοδοτούνταν κατ’ ουσίαν από τα μυστικά κονδύλια του υπουργείου Εξωτερικών και ο λόγος ήταν προφανής. Οι ΜΚΟ είναι υποχρεωμένες να κρατούν στο αρχείο τους παραστατικά, δικαιολογώντας έτσι και τις αντίστοιχες δαπάνες. Αντιθέτως, τα έγγραφα που δικαιολογούν τα μυστικά κονδύλια καταστρέφονται ένα μήνα μετά.

Τα στοιχεία του Αλέξη Τσίπρα και το υπόμνημά του στους οικονομικούς εισαγγελείς

Το θέμα φέρνει στην κορυφή της ατζέντας του ο ΣΥΡΙΖΑ, τον Σεπτέμβριο του 2011, όταν ο Αλ. Τσίπρας καταθέτει για το θέμα ερώτηση και αίτηση κατάθεσης εγγράφων για τις απόρρητες δαπάνες του 2009 (κυβέρνηση Καραμανλή) όπως και αυτές των ετών 2010-11 (κυβέρνηση Παπανδρέου). Οι συναρμόδιοι υπουργοί Στ. Λαμπρινίδης και Φ. Σαχινίδης δεν δίνουν ουσιαστικές απαντήσεις και ο ΣΥΡΙΖΑ ανταπαντά με συνέντευξη Τύπου, όπου δημοσιοποιεί συγκεκριμένα στοιχεία.

Αριθμοί που ζαλίζουν Στις 12 Οκτωβρίου 2011, λοιπόν, ο Αλ. Τσίπρας ανοίγει το φάκελο ση-

μειώνοντας: «...Λεφτά υπάρχουν πολλά στα απόρρητα κονδύλια. Και αν δεν υπάρχουν, τα δημιουργούμε με μια υπουργική απόφαση. Το 2009 είχαμε αύξηση των προϋπολογισθεισών μυστικών δαπανών κατά 210%. Και από 18.500.000 εκταμιεύθηκαν τελικά 57.207.000, δηλαδή είχαμε αύξηση 38.707.140. Το 2010 είχαμε αύξηση των προϋπολογισθεισών μυστικών δαπανών κατά 270% Και από 18.000.000 εκταμιεύθηκαν τελικά 68.000.000, δηλαδή είχαμε αύξηση 50.000.000. Και την τρέχουσα χρονιά, το 2011, για να μην κουράζονται στις υπερβάσεις και στις μεταφορές κονδυλίων, έχουμε το πρωτοφανές: ενώ όλες οι δαπάνες μειώνονται λόγω κρίσης, οι απόρρητες δαπάνες αυξάνονται και στον προϋπολογισμό κατά 90%. Και έτσι από 18.000.000 προϋπολογισμό το 2010 πήγαμε σε 34.150.000 το 2011». «Αλλά» -έκλεισε το συγκεκριμένο σημείο ο Αλ. Τσίπρας- «ούτε αυτά ήταν επαρκή για τις υπέρογκες απόρρητες ανάγκες του υπουργείου και της κυβέρνησης Παπανδρέου, αφού ήδη έχουμε φτάσει στην εκταμίευση 43.000.000». Έως σήμερα δεν έχουν δοθεί εξη-

γήσεις για το πού διοχετεύτηκε ο πακτωλός αυτός χρημάτων, αλλά και άλλα ειδικότερα ζητήματα, όπως αν υπάρχει διασύνδεση και με άλλες σκοτεινές υποθέσεις, όπως αυτή της λίστας Λαγκάρντ.

Το υπόμνημα στους οικονομικούς εισαγγελείς Όμως, το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης δεν έμεινε εκεί. Στις 30 Ιανουαρίου 2012 ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, μαζί με τη βουλευτή Ζωή Κωνσταντοπούλου και τον διευθυντή του πολιτικού γραφείου του Νίκο Παππά, επισκέπτεται τους οικονομικούς εισαγγελείς Εφετών Αθηνών κ. Πεπόνη και Μουζακίτη και τους εγχειρίζει πεντασέλιδο υπόμνημα μαζί με πλήθος επισυναπτόμενων εγγράφων για τις υποτιθέμενες, κατά τον χαρακτηρισμό του

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟ «ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ»

Μ. ΓΛΕΖΟΣ:

Ο Αλ. Τσίπρας για την κυβέρνηση της Αριστεράς και το χρέος

Ο Βενιζέλος ροκανίζει τον χρόνο για τις γερμανικές οφειλές

Βέβαιος για το «κύμα ανατροπής» που θα εκδηλωθεί στις ευρωεκλογές εμφανίζεται ο Αλέξης Τσίπρας στη συνέντευξη που παραχώρησε στο «Βήμα της Κυριακής». Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ εκτιμά ότι αμέσως μετά θα ακολουθήσουν εθνικές εκλογές, στις οποίες η αυτοδυναμία του ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να θεωρείται δεδομένη, ωστόσο, επιχειρώντας ένα άνοιγμα στο σύνολο των προοδευτικών δυνάμεων, δηλώνει ότι η κυβέρνηση που θα σχηματίσει θα περιλαμβάνει και προσωπικότητες εγνωσμένης αξίας που δεν θα προέρχονται απαραιτήτως από τις τάξεις του ΣΥΡΙΖΑ. «Η Αριστερά θα ενώσει την Ελλάδα» δήλωσε. «Οι κρίσεις χρέους είναι η δεύτερη πιο δύσκολη δοκιμασία μετά τους πολέμους και η ενότητα είναι όρος επιβίωσης και νίκης». Ο Αλ. Τσίπρας επιβεβαιώνει ότι ως πρωθυπουργός θα ενεργοποιήσει άμεσα ένα πρόγραμμα αντιμετώπισης της ανθρωπιστικής κρίσης και προστασίας των μη προνομιούχων, ενώ τόνισε ότι θα προχωρήσει στην κατάργηση του Μνημονίου - και συγκεκριμένα στην άρση των νομοθετικών ρυθμίσεων που απομακρύνουν τη χώρα από το «ευρωπαϊκό κεκτημένο». Ακόμη περιγράφει τη μεταρρύθμιση για την ενίσχυση του ρόλου του κράτους στον έλεγχο του τραπεζικού συστήματος, ενώ δεσμεύεται για την άμεση προώθηση μιας διοικητικής μεταρρύθμισης, η οποία θα ξεκινήσει την επομένη των εθνικών εκλογών από το μοντέλο διακυβέρνησης. Δηλώνει παράλληλα ότι μια από τις πρώτες πρωτοβουλίες του στο Μέγαρο Μαξίμου θα είναι η κατάθεση αιτήματος για την έκτακτη σύγκληση συνόδου κορυφής με αντικείμενο το ελληνικό ζήτημα, ενώ περιγράφει τα «ισχυρά χαρτιά» που η Ελλάδα διαθέτει, αλλά και την ευρύτερη διαπραγματευτική στρατηγική που ο ίδιος σκοπεύει να ακολουθήσει.

Να σταματήσει να παίζει το παιχνίδι των σκόπιμων καθυστερήσεων σε σχέση με το κομβικό θέμα των γερμανικών οφειλών προς το ελληνικό κράτος κάλεσε ο Μανώλης Γλέζος τον υπουργό Εξωτερικών Ευάγγελο Βενιζέλο, εφόσον το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους εξέδωσε, έστω και μετά από 12 μήνες, γνωμοδότηση επί του θέματος. Παρ’ όλο λοιπόν που ο Ευ. Βενιζέλος έχει στη διάθεσή του ήδη από τις 11 Φεβρουαρίου τη σχετική γνωμοδότηση, ζήτησε την επόμενη μέρα να του σταλεί νέα γνωμοδότηση με... προτάσεις για τον χειρισμό του θέματος. Σε κάθε περίπτωση, ωστόσο, ο ΣΥΡΙΖΑ ξεκαθαρίζει πως το ζήτημα των γερμανικών οφειλών βρίσκεται ψηλά στην ατζέντα του. Μάλιστα, ο βουλευτής και υπεύθυνος για το πρόγραμμα του κόμματος Γιάννης Δραγασάκης, σε συνέντευξη που παραχώρησε

στο ΑΠΕ, τόνισε πως η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ θα θέσει το ζήτημα των γερμανικών οφειλών στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με τους δανειστές. «Το ροκάνισμα του χρόνου αποτελεί μέρος της κοροϊδίας ως προς την αντιμετώπιση αυτού του εθνικού θέματος» τόνισε ο Μ. Γλέζος. Υπενθυμίζεται ότι το ΝΣΚ έλαβε τον Μάρτιο του 2013 το πόρισμα της ομάδας εργασίας του υπουργείου Οικονομικών προκειμένου να συντάξει γνωμοδότηση με τις επόμενες ενέργειες. Ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ στις 11 Φεβρουαρίου κατέθεσε ερώτηση σχετικά με την καθυστέρη-

Αλέξη Τσίπρα, «απόρρητες δαπάνες». Στο υπόμνημα επισημαίνει: «...Όπως φαίνεται από το ίδιο το σώμα των σχετικών αποφάσεων, αλλά και όπως προκύπτει από τη μέχρι σήμερα αιδήμονα σιωπή των υπευθύνων, πρόκειται για πακτωλούς χρημάτων που προφανώς δεν διατέθηκαν για εθνικούς σκοπούς, αλλά για την εξυπηρέτηση άλλων σκοπών, σε πλήρη καταστρατήγηση της νομοθεσίας και της νομιμότητας». Και λίγο πιο κάτω: «Στην εποχή της τρόικας και του Μνημονίου, η επιβάρυνση των κρατικών δαπανών με εκατομμύρια ευρώ, για την αναπλήρωση των οποίων ζητούνται από τους Έλληνες πολίτες αιματηρές θυσίες, δεν μπορεί να πραγματοποιείται ούτε ανεξέλεγκτα ούτε ανέλεγκτα». Στα προσκομισθέντα έγγραφα βρίσκει κανείς αποφάσεις των υπουργών Οικονομικών Γ. Παπακωνσταντίνου, και Φ. Σαχινίδη κυρίως για αύξηση των απόρρητων δαπανών.

ση στην αποστολή της γνωμοδότησης του ΝΣΚ. Στις 13 Φεβρουαρίου ο Ευ. Βενιζέλος απάντησε ότι στις 11 Φεβρουαρίου έλαβε «το πόρισμα της ομάδας εργασίας του ΝΣΚ για τις γερμανικές πολεμικές επανορθώσεις και το κατοχικό δάνειο». Το «πόρισμα» του ΝΣΚ χαρακτηρίστηκε εμπιστευτικό και στις 12 Φεβρουαρίου ο Ευ. Βενιζέλος, με επείγον έγγραφό του στο ΝΣΚ, ζήτησε «η πρόταση του ΝΣΚ για τον χειρισμό της υπόθεσης να διατυπωθεί με τη μορφή γνωμοδότησης της ολομέλειας του ΝΣΚ». «Φοβάται ο Βενιζέλος να ομολογήσει ότι δεν είναι διατεθειμένος να ασκήσει πίεση στη γερμανική κυβέρνηση για τις οφειλές της Γερμανίας; Φοβάται να ομολογήσει ότι ρίχνει στις ελληνικές καλένδες το χρέος της Γερμανίας; Φοβάται» ήταν το σχόλιο του Μ. Γλέζου. Χ.Σ.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

5

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

ΣΥΡΙΖΑ: Σε 90 ημέρες κρίνονται όλα ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΝΙΚΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ

Το αποτέλεσμα των εκλογών στις αυτοδιοικητικές / περιφερειακές εκλογές, και δη στις ευρωεκλογές (που έχουν εκ των πραγμάτων ενιαίο και πιο καθαρό πολιτικό μήνυμα), θα αποτυπώσει την αλλαγή των συσχετισμών και θα επιταχύνει το τέλος της κυβέρνησης Σαμαρά - Βενιζέλου: την εκτίμηση αυτή έκανε, σύμφωνα με πληροφορίες, ο Αλέξης Τσίπρας στην παρέμβασή του στη συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ προχθές το απόγευμα. Ζήτησε δε από όλους να δώσουν τον καλύτερο εαυτό τους για μια νικηφόρα προεκλογική εκστρατεία 80-90 ημερών. Ένα πρώτο στίγμα της τακτικής του ΣΥΡΙΖΑ είχε δώσει ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης στην εκδήλωση στο «Ακροπόλ», την

περασμένη Δευτέρα, εγκαινιάζοντας την πολιτική αντεπίθεση. Μαζί με τους Ρ. Δούρου, Γ. Σακελλαρίδη, Θ. Δρίτσα και Μ. Ρεβέλι. Προτάσσοντας το πλεονέκτημα της ριζοσπαστικής Αριστεράς, με τα νέα και άφθαρτα πρόσωπα που επέλεξε να μπουν μπροστά στη μάχη των εκλογών.

Με τον Αλ. Τσίπρα να ξεκαθαρίζει ότι η στήριξη του ΣΥΡΙΖΑ προς τους υποψηφίους του ΚΚΕ θα είναι χωρίς αστερίσκους. Και με απάντηση προς όλες εκείνες τις «θεωρητικά φίλιες δυνάμεις», που αναπαράγουν το αισχρό ψέμα της διαπλοκής, ταυτίζοντας τον ΣΥΡΙΖΑ με τη Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ.

Το δίλημμα είναι σαφές οι πολίτες θα κληθούν να επιλέξουν εμμέσως αν προτιμούν να έχουν μια κυβέρνηση που «δεν κυβερνά, αλλά απλώς εκτελεί εντολές», όπως σημείωνε ανώτατη πηγή του ΣΥΡΙΖΑ, ή αν, από την άλλη, θέλουν να φέρουν στην εξουσία μια κυβέρνηση, που θα έχει τη σαφή «δημοκρατική εντολή να τερματίσουμε τα Μνημόνια», έλεγε ο Γιάννης Δραγασάκης στο ΑΠΕ ΜΠΕ. Ο υπεύθυνος προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ έδωσε μια πρόγευση του τι σημαίνει διαπραγμάτευση από την επόμενη κυβέρνηση: «Όσο είμαστε ως χώρα σε φάση ύφεσης, ή ακόμη και αν το ξεπεράσουμε αυτό, μέχρι να μπούμε σε μια διατηρήσιμη ανάπτυξη, δεν μπορούμε να πληρώνουμε ούτε ένα ευρώ για το παλιό χρέος. Θα μπορούμε να συζητήσουμε να πληρώσουμε ένα μέρος του χρέους μόνο αφού μπούμε σε έναν δρόμο α-

νάπτυξης». Καθώς όμως η τρέχουσα περίοδος είναι... πονηρή, ο Αλέξης Τσίπρας ξεκαθάρισε, απευθυνόμενος τόσο προς την «απερχόμενη» κυβέρνηση όσο και προς τους εταίρους, ότι ο ΣΥΡΙΖΑ προεκλογικά τετελεσμένα δεν δέχεται. Την ίδια ώρα, καθόλου τυχαία, το Reuters αποτύπωνε σε δημοσίευμά του την ανησυχία ανώνυμων διεθνών αναλυτών για την περίπτωση που η Αριστερά γίνει κυβέρνηση στη χώρα μας. Η μάχη, εκ των πραγμάτων, δεν δίνεται μόνο στην Ελλάδα, αλλά σε ολόκληρη την Ευρώπη: «Αυτός ο Μάιος μπορεί και πρέπει να είναι των λαών», ήταν η φράση - κλειδί τού και υποψηφίου για την προεδρία της Κομισιόν, στην ιδιαίτερα επιτυχημένη εκδήλωση της ευρωομάδας της Αριστεράς GUE/NGL και του Νίκου Χουντή.

ΔΗΜΟΣΚΟΠΗΣΗ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΥΡΩΕΚΛΟΓΕΣ

Πέφτει η Μέρκελ, βρίσκει δεκανίκι στον Σουλτς ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ. Γ. ΔΑΡΑΤΟΣ

Κάθετη θα είναι η πτώση των κεντροδεξιών δυνάμεων του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ) στις ευρωεκλογές του Μαΐου σύμφωνα με τους υπολογισμούς του «PollWatch 2014», ομάδας πανεπιστημιακών που επεξεργάζονται τις προεκλογικές σφυγμομετρήσεις και στις 28 χώρες - μέλη της Κοινότητας. Σύμφωνα, λοιπόν, με τις αυτές τις εκτιμήσεις οι σοσιαλδημοκράτες / σοσιαλιστές θα φθάσουν τις 221 έδρες από τις 194 που είχαν στο απερχόμενο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ένα κέρδος 27 εδρών. Απότομη θα είναι και η άνοδος της Ριζοσπαστικής Αριστεράς, στην οποία κινητήριος δύναμη είναι ο ΣΥΡΙΖΑ, που αναμένεται να φθάσει στις 56 έδρες από τις 35 που έχει στο απερχόμενο Ευρωκοινοβούλιο, δηλαδή θα κερδίσει 21 επιπλέον έδρες. Έτσι η Ομάδα της Ριζοσπαστικής Αριστεράς ανεβαίνει από την έκτη θέση, που έχει σήμερα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στην τέταρτη. Μεγάλη χαμένη θα είναι, όπως αναφέραμε, η Κεντροδεξιά, στην οποία συμμετέχουν οι ευρωβουλευτές της Νέας Δημοκρατίας, η οποία από 274 έδρες στο σημερινό Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα πέσει στους 202 ευρωβουλευτές τον προσεχή Μάιο, μια απώλεια 72 εδρών. Φυσικό αποτέλεσμα να πληρώσουν κάποτε τα σπασμένα της λιτότητας που έχουν επιβάλει σε όλη την Ευρώπη. Χαμένοι θα βγουν, επίσης, από αυτές τις ευρωεκλογές τόσο οι Οικολόγοι / Πράσινοι, που, από τις 58 ση-

Ορμητική άνοδος της ριζοσπαστικής Αριστεράς με κινητήριο δύναμη τον ΣΥΡΙΖΑ, που προβλέπεται να βρεθεί στην πρώτη θέση στην Ελλάδα με πάνω από 30% και 7 έδρες μερινές έδρες τους, θα βρεθούν στις 44, μια απώλεια της τάξης των 14 εδρών, όσο και οι Φιλελεύθεροι που θα πέσουν από τις 85 στις 64 έδρες, θα χάσουν δηλαδή 21 έδρες. Το πρώτο δίδαγμα από τη μελέτη όλων των σφυγμομετρήσεων είναι ότι «το νέο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα χαρακτηρίζεται από μια μεγάλη πόλωση», είπε ο καθηγητής του London School of Economics (LSE) Simon Hix. Οι ευρωσκεπικιστές, οι υπερσυντηρητικοί, οι αντίπαλοι της Ένωσης και οι ακροδεξιοί, από 120 στο απερχόμενο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, θα φθάσουν τους 164, θα κερδίσουν δηλαδή 44 επιπλέον έδρες. Με βάση αυτήν την πρόβλεψη, τρεις μήνες πριν από τις ευρωεκλογές αναμένεται λογικά να καταλάβει τη θέση του προέδρου της Κομισιόν ο Γερμανός σοσιαλδημοκράτης υποψήφιος Μάρτιν Σουλτς, που είναι

σήμερα πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Για να το πετύχει ασφαλώς θα πρέπει να έχει, όπως συνέβη συστηματικά και μόνιμα στο παρελθόν, την υποστήριξη των κεντροδεξιών του ΕΛΚ. Αυτή θα είναι η μεγάλη ανταλλαγή που θα κάνουν οι διψασμένοι για εξουσία σοσιαλιστές. Θα δώσουν δηλαδή σε αντάλλαγμα της θέσης του προέδρου της Κομισιόν την προεδρία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στους κεντροδεξιούς, αφού μόνες

τους αυτές οι δύο ευρωομάδες θα συγκεντρώνουν 423 έδρες από τις 751 και θα έχουν την απόλυτη πλειοψηφία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για μιαν ακόμη φορά. Η Grosse Coalition, η μεγάλη συμμαχία στη Γερμανία, θα μεταφερθεί αυτούσια στο Ευρωκοινοβούλιο και η συνεργασία κεντροδεξιών / χριστιανοδημοκρατών με τους σοσιαλδημοκράτες / σοσιαλιστές θα συνεχιστεί για πέντε ακόμη χρόνια. Μένει να δούμε αν και τι είδους συμμαχίες

μπορούν να κάνουν οι ριζοσπάστες αριστεροί με τους Οικολόγους, τους Φιλελεύθερους και κάποιους από τους ανεξάρτητους, μη εγγεγραμμένους σε κάποια ευρωομάδα, για να ανακόψουν την ιερή συμμαχία συμφερόντων κεντροδεξιών - σοσιαλιστών. Αλλά έχουμε ακόμη μπροστά μας τρεις μήνες και τα ποσοστά που αναφέραμε ασφαλώς θα αλλάξουν. Όλα εξαρτώνται από την ποιότητα της προεκλογικής μάχης που θα δώσουν τα κόμματα στις χώρες τους.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

6

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Τα δίνει όλα για μια... πολιτική δήλωση ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΕΛΙΓΓΩΝΗΣ

Έτοιμη να τα δώσει όλα για να εξασφαλίσει το... ελάχιστο -δηλαδή μία πολιτική δήλωση στήριξης από τους δανειστές ενόψει ευρωεκλογών- είναι η κυβέρνηση. Ο Αντ. Σαμαράς, ήδη από την περασμένη εβδομάδα, έχει ζητήσει από όλους τους υπουργούς του να είναι «μνημονιακώς» εντάξει, προκειμένου οι συζητήσεις με την τρόικα, που ξεκινούν αύριο, να κυλήσουν κατά το δυνατόν ήρεμα και να μην αποσταθεροποιηθεί η κυβέρνηση στον δρόμο προς τη διπλή κάλπη του Μαΐου. Τα εκκρεμή θέματα με την τρόικα, που συνιστούν μείζονα προεκλογικά «αγκάθια», επρόκειτο να συζητήσουν χθες στο Μέγαρο Μαξίμου ο Αντ. Σαμαράς με τον Ευ. Βενιζέλο. Εξάλλου, όσο κι αν η κυβέρνηση επιχειρεί αρμοδίως να δώσει την αίσθηση πως πρόκειται για... «λεπτομέρειες», πολλές από τις εκκρεμότητες μπορούν να διαρρήξουν τις σχέσεις της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ με συγκεκριμένα εκλογικά ακροατήρια, αλλά και να προκαλέσουν κοινοβουλευτικό ατύχημα. Δεν είναι τυχαίο, για παράδειγμα, πως ακόμη δεν έχει αναληφθεί η τε-

Ξεκινά «εβδομάδα τρόικας» για το Μαξίμου. Στο προσκήνιο όλα τα «αγκάθια» και οι «μνημονιακές» εκκρεμότητες λική πρωτοβουλία για συγκεκριμένα «μνημονιακά» προαπαιτούμενα, που είτε αποτελούν υποχρεώσεις της χώρας είτε περιλαμβάνονται στην «εργαλειοθήκη» του ΟΟΣΑ, που έχει ατύπως γίνει επίσης «μνημονιακή υποχρέωση». Η κυβέρνηση ακόμη αναζητεί τη «χρυσή τομή» αναφορικά με τη διάρκεια ζωής του φρέσκου γάλακτος, ενώ στις ελληνικές καλένδες έχει παραπεμφθεί και το θέμα του ψωμιού και των αρτοποιείων, αλλά και των μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων.

Προεκλογική «ανοχή» Τα παραπάνω θέματα δεν προκα-

λούν μόνο τις αντιδράσεις αγροτών, κτηνοτρόφων και άλλων κλάδων, αλλά και υπουργικούς εμφυλίους. Ωστόσο, το πολιτικό πρόβλημα που θα δημιουργήσει στην κυβέρνηση η υιοθέτησή τους δεν συγκρίνεται με άλλες απαιτήσεις της τρόικας, σε ό,τι αφορά κυρίως την απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων, την κατάργηση των φόρων υπέρ τρίτων και τη μείωση των εργοδοτικών εισφορών. Κυβερνητικές πηγές, πάντως, αφήνουν να εννοηθεί πως η Αθήνα έχει λάβει «σήμα» από τους δανειστές, που προϊδεάζει πως Βρυξέλλες, Ουάσιγκτον, Φραγκφούρτη και Βερολίνο δεν θα βάλουν δύσκολα στην ελληνική κυβέρνηση λόγω της προεκλογικής περιόδου. Για τον λόγο αυτόν οι ίδιες πηγές αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο να εφαρμοστεί από την κυβέρνηση το «μοντέλο των πλειστηριασμών» για όσα θέματα δεν προκύψει τελική συμφωνία με την τρόικα: να προχωρήσει, δηλαδή, η κυβέρνηση σε «μονομερή» νομοθετική ρύθμιση, που δεν θα βρίσκει μεν εντελώς σύμφωνους τους «τροϊκανούς», ωστόσο θα προωθείται με την «ανοχή» τους λόγω ευρωεκλογών και αυτοδιοικητικών εκλογών.

Δήλωση στήριξης Όπως προαναφέρθηκε, η κυβέρνηση επιζητεί από τους εταίρους να ολοκληρωθεί -έστω όπως-όπως- η παρούσα αξιολόγηση από την τρόικα, να ανοίξει ο δρόμος για την εκταμίευση των 8,8 δισ. ευρώ στο άτυπο Eurogroup της Αθήνας την 1η Απριλίου και να μην προκληθεί πολιτική αστάθεια, που θα επιδεινώσει έτι περαιτέρω τη θέση της κυβέρνησης ενόψει των εκλογικών αναμετρήσεων του Μαΐου. Για τον λόγο αυτόν, εξάλλου, στο Μαξίμου υποδέχονται θετικά δηλώσεις όπως αυτή του προέδρου του Eurogroup, Γερ. Ντάισελμπλουμ, ο οποίος δήλωσε αισιόδοξος πως «μπορεί η Ελλάδα να μην χρειαστεί νέο πρόγραμμα στήριξης». Αλλά σε κάθε περίπτωση, η Αθήνα δεν θέλει να ανοίξει μία τέτοια συζήτηση (που οδηγεί νομοτελειακά σε νέο Μνημόνιο) πριν από τις ευρωεκλογές, για να μην καταρρεύσει και η τελευταία εναπομείνασα πολιτική αφήγηση του Αντ. Σαμαρά και του Ευ. Βενιζέλου. Πάντως, η κυβέρνηση δεν έχει να προσμένει και πολλά από τους δανειστές έως τις 25 Μαΐου, ει μη μόνον την ανοχή τους για τις «εκκρεμότητες», αλλά και μία πολιτική

δήλωση στήριξης της κυβερνητικής πολιτικής, όπως παραδέχθηκε την περασμένη Τετάρτη και κορυφαίος κυβερνητικός παράγοντας εξερχόμενος του Μεγάρου Μαξίμου.

Γρίφος οι ευρωεκλογές Εν τω μεταξύ, χθες, ο πρωθυπουργός και ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης αναμενόταν να συζητήσουν τις τελικές λεπτομέρειες για τη νομοθετική ρύθμιση που θα καθιερώνει την σταυροδοσία στις ευρωεκλογές. Έως την ώρα που γράφονταν τούτες οι γραμμές, εθεωρείτο δεδομένο ότι οι ψηφοφόροι θα μπορούσαν να σταυρώσουν έως 5 από τους 42 υποψηφίους, ενώ θα θεσπιστεί και πλαφόν προεκλογικών δαπανών και εμφανίσεων στα ΜΜΕ. Σε γρίφο, πάντως, έχει εξελιχθεί για τη Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ το ασυμβίβαστο των βουλευτών, καθώς αρκετά «πράσινα» και «γαλάζια» στελέχη (ακόμη και υπουργοί που δεν βλέπουν, προφανώς, την κυβέρνηση να... μακροημερεύει) συνωστίζονται για μία θέση στις Βρυξέλλες και ταυτόχρονα διστάζουν να παραιτηθούν από τις βουλευτικές έδρες τους 20 ημέρες νωρίτερα, όπως ορίζει ο εκλογικός νόμος για τις ευρωεκλογές.

«Στον αέρα» ΠΑΣΟΚ, «Ελιά» και κυβέρνηση ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΝΙΚΟΣ ΛΙΟΝΑΚΗΣ

Με εξαιρετική αβεβαιότητα και μεγάλες δυσκολίες είναι στρωμένος ο δρόμος του ΠΑΣΟΚ και του Ευ. Βενιζέλου προς τις διπλές κάλπες του Μαΐου, οι οποίες κατά δήλωσή του «κυρίως θα κρίνουν την αντοχή της εθνικής στρατηγικής». Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ γνωρίζει ότι το διακύβευμα για τον ίδιο και το κόμμα του δεν περιορίζεται στις εσωκομματικές εξελίξεις που θα επιφέρει ακαριαία ένα εξαιρετικά χαμηλό εκλογικό ποσοστό, αλλά επεκτείνεται στην ίδια τη συνοχή της κυβέρνησης. Άλλωστε έχει παραδεχτεί ότι από τις εκλογές κρίνεται η νομιμοποίηση των πολιτικών παραγόντων, υπό την έννοια ότι η αντιπολίτευση θα «αναγνώσει» το αποτέλεσμα ως απονομιμοποίηση της δικομματικής κυβέρνησης.

Έτσι το μεγάλο πρόβλημα για τον Ευ. Βενιζέλο έγκειται στο ότι ο στόχος του για διατήρηση της συνοχής του κόμματός του και κατ’ επέκταση της συνοχής της κυβέρνησης, «που το ΠΑΣΟΚ εγγυάται ως παράγοντας σταθερότητας», αποδυναμώνεται από δύο βασικούς παράγοντες: Αφενός από την εφαρμογή της κυβερνητικής πολιτικής, που τώρα θα ενταθεί με την αυριανή έναρξη των συζητήσεων με την τρόικα, και αφετέρου από τα συνεχιζόμενα σημαντικά εσωκομματικά προβλήματα που αντιμετωπίζει, σε συνδυασμό με το αποδυναμωμένο πλέον εγχείρημα για δημιουργία «Ελιάς» με τους «58». Μετά και τις διαδοχικές συναντήσεις των αντιπροσωπειών του ΠΑΣΟΚ και των «58», την Πέμπτη και την Παρασκευή, κατέστη σαφές ότι το αρχικά θετικό κλίμα στη μεταξύ τους συνεργα-

σία έχει διαρραγεί ανεπιστρεπτί και πως εάν τελικά υπάρξει συμφωνία την Τρίτη ως προς τα εκκρεμή θέματα, αυτή θα είναι εις βάρος των αιτημάτων της «πρωτοβουλίας». Η αποδυνάμωση λοιπόν του συνεργατικού εκλογικού σχήματος πριν καν τη διαμόρφωσή του, λόγω μιας διαφαινόμενης υποχώρησης του Ευ. Βενιζέλου στα εσωτερικά μέτωπα που ζήτησαν επιτακτικά αποστάσεις και αυτονομία του κόμματος, αποδυναμώνει αντικειμενικά και τους αρχικούς σχεδιασμούς για «προσπάθεια εκλογικής διάσωσης» του ίδιου και του ΠΑΣΟΚ μέσα από ένα ευρύτερο «κεντροαριστερό» σχήμα. Έτσι μερίδα των «58» επιμένει να ζητεί να υπάρχει δυνατότητα «βέτο» ως προς τους υποψηφίους του ευρωψηφοδελτίου, όπως και ορισμό επικεφαλής και εκπροσώπου Τύπου του ενιαίου σχήματος. Από την πλευρά της η Χαρ. Τρικούπη αρνήθηκε και τα τρία αιτήματα μέσω των οποίων οι «58» ευελπιστούσαν ότι θα μπορούσαν να εξαντλήσουν τα περιθώρια να «πάρουν κεφάλι» με το βλέμμα στραμμένο στην επόμενη ημέρα των ευρωεκλογών. Την ίδια στιγμή η επανεμφάνιση του Γ. Παπανδρέου στο πολιτικό προσκήνιο με την -εμφορούμενη από αιχμές προς διάφορες κατευθύνσεις- δήλωσή του ότι «είμαι πάντα εδώ» έρχεται να προσθέσει «άγχος» στον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, που προσπαθεί να ισορροπήσει τις σχέσεις του με την «παπανδρεϊκή» πλευρά του κόμματος εν όψει εκλογών. Παρά την «ανακωχή» με τον προκάτοχό του στο «τιμόνι» του κόμματος για το θέμα του πορίσματος περί κομματικού ταμείου, ο Ευ. Βενιζέλος δεν παρέλειψε να αφήσει αιχμές προς τον Γ. Παπανδρέου με αφορμή τις αποκαλύψεις για την υπόθεση της επίμαχης ΜΚΟ που αφορούσε την περίοδο υπουργίας του στο ΥΠΕΞ. Έτσι δήλωσε αρχικά ότι «αντικειμενικά πάντα υπάρχουν πολιτικές ευθύνες», για να «διευκρινίσει» μερικές ώρες αργότερα ότι δεν εννοούσε τον Γ. Παπανδρέου. Στο ίδιο πλαίσιο, με μια προσεκτική ανακοίνωση, το ΠΑΣΟΚ «αναγνώρισε» τις προσπάθειες της κυβέρνησης Παπανδρέου για τον έλεγχο και το πλαίσιο λειτουργίας των ΜΚΟ, υποστηρίζοντας όμως ότι χρειάζονται ριζικές αλλαγές και προαναγγέλλοντας πρωτοβουλίες προς την κατεύθυνση αυτή.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

7

OIKONOMIA

Ασφαλιστικά ταμεία: Μια δεκαετία νωρίτερα το έτος κρίσης

Τα 11 δισ. θα προσεγγίσει το έλλειμμα των ταμείων το 2014

ΤΟΥ ΑΝΔΡΕΑ ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΥ

«Έτος μηδέν» για την κοινωνική ασφάλιση προδιαγράφεται το 2014, όχι τόσο γιατί από τον επόμενο χρόνο (2015) θα ξεκινήσει η εφαρμογή του νέου συστήματος, σύμφωνα με τις προβλέψεις του αρχικού Μνημονίου (Ν. 3863/2010) που προβλέπει την ενοποίηση όλων των ασφαλιστικών ταμείων (στα πρότυπα του ΕΟΠΥΥ), την καθιέρωση της εθνικής σύνταξης για όλους στα 360 ευρώ και την είσοδο των ιδιωτικών ασφαλιστικών εταιρειών στο νέο κεφαλαιοποιητικό σύστημα. Αλλά κυρίως γιατί οι περικοπές που έχουν σημειωθεί τα τέσσερα τελευταία χρόνια, οι απώλειες από την εκρηκτική αύξηση της ανεργίας και της εισφοροδιαφυγής, οδηγούν το σύστημα σε πλήρες οικονομικό αδιέξοδο. Σύμφωνα με τον επιστημονικό διευθυντή του ΙΝΕ της ΓΣΕΕ Σάββα Ρομπόλη, «η αναλογιστική μελέτη του Ινστιτούτου δείχνει ότι το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης, για να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του, θα πρέπει, εκτός από τις ασφαλιστικές εισφορές εργοδοτών και εργαζομένων και την κρατική συμμετοχή, να χρηματοδοτηθεί επιπλέον με 940 εκατ. ευρώ το 2016, 1,1 δισ. ευρώ το 2017 και 2018 και η τάση αυτή θα είναι συνεχώς αυξητική λόγω των ασκούμενων πολιτικών της λιτότητας και της ανεργίας, που μετέθεσαν την κρίση του ασφαλιστικού συστήματος

κατά μια δεκαετία νωρίτερα από το 2025». Το 2014 τα ελλείμματα των ασφαλιστικών ταμείων θα προσεγγίσουν τα 11 δισ. ευρώ, χωρίς να συνυπολογίζεται η μείωση των εργοδοτικών ασφαλιστικών εισφορών στην οποία έχουν συμφωνήσει κυβέρνηση και τρόικα. Χωρίς ειδική - έκτακτη επιχορήγηση, τα τρία μεγαλύτερα τα-

μεία της χώρας, ΙΚΑ, ΟΑΕΕ και ΟΓΑ, δεν πρόκειται να βγάλουν το 2014, όπως άλλωστε δεν τα κατάφεραν και το 2013. Συνολικά το ταμιακό έλλειμμα υπολογίζεται σε περισσότερο από 1,647 δισ. ευρώ, παρά την εικόνα βελτίωσης των εσόδων που παρουσιάζουν τον Ιανουάριο. Στο ΙΚΑ το έλλειμμα ανέρχεται σε 993 εκατ. ευρώ. Είναι χαρακτηριστι-

κό ότι για την πληρωμή των συντάξεων, παρ’ ότι τα έσοδα του ΙΚΑ αυξήθηκαν τον Ιανουάριο, μετά από πολλά χρόνια κατά 4,4%, το ταμείο δανείζεται με ρέπος, ομόλογα και εσωτερικό δάνειο από το ΤΑΠ ΔΕΗ. Το έλλειμμα του ΟΑΕΕ, βάσει του προϋπολογισμού του, υπολογίζεται σε 472 εκατ. ευρώ. Ο ΟΓΑ εμφανίζει έλλειμμα 181,3 εκατ. ευρώ στον κλά-

δο κύριας ασφάλισης, με τη διοίκηση να εκτιμά ότι στο τέλος του χρόνου το ταμείο θα εμφανίσει πλεόνασμα. Την ίδια ώρα η πλειοψηφία των συνταξιούχων ζει με συντάξεις πείνας. Σύμφωνα και με τα τελευταία στοιχεία του συστήματος Ήλιος, τον Ιανουάριο του 2014 το 36% των κύριων συντάξεων δεν υπερβαίνουν τα 500 ευρώ, ενώ το 40,04% κυμαίνεται από 500 έως 1.000 ευρώ. Το Ινστιτούτο Εργασίας της ΓΣΕΕ εκτιμά ότι η εκρηκτική αύξηση της ανεργίας, η ανασφάλιστη εργασία, η μειωμένη χρηματοδότηση του προϋπολογισμού προς τα ασφαλιστικά ταμεία το 2014 και το «κύμα φυγής» των ασφαλισμένων προς τη συνταξιοδότηση οδηγούν με μαθηματική ακρίβεια το ασφαλιστικό σύστημα στο πλήρες οικονομικό αδιέξοδο. Συγκεκριμένα, με 1.400.000 ανέργους, οι απώλειες για το ασφαλιστικό σύστημα θα φθάσουν μέσα στον χρόνο τα 7 δισ. ευρώ, ενώ η εισφοροδιαφυγή των επιχειρήσεων υπολογίζεται σε 1,5 δισ. ευρώ. Επιπλέον η ανασφάλιστη εργασία, που σύμφωνα με τις ίδιες εκτιμήσεις αφορά περί τους 350.000 εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα, σε σύνολο απασχολούμενων 1,4 εκατομμυρίων (ποσοστό 25%), έχει συνέπεια την απώλεια τουλάχιστον 1 δισ. ευρώ στα ταμεία και περί τα 700 εκατ. όσον αφορά τη φορολογία των επιχειρήσεων.

ΑΦΟΥ ΣΦΡΑΓΙΣΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΜΟΝΑΔΕΣ ΥΓΕΙΑΣ ΤΟΥ ΕΟΠΥΥ

Σε ειρωνείες κατά των γιατρών καταφεύγει ο Γεωργιάδης! κός σχεδιασμός ήταν μια αργή μεταρρύθμιση εν λειτουργία, ώστε να μη διακόψουν τη λειτουργία τους τα πολυ-ιατρεία, αλλά κατέστη άνευ ουσίας. Διότι, και έτσι να το κάναμε, αφού αυτοί απεργούσαν, πάλι δεν θα λειτουργούσαν τα πολυ-ιατρεία. Και είπαμε ότι, αφού είναι έτσι, δεν πάμε να το κάνουμε μονοκοπανιά; Και να ταλαιπωρηθεί έτσι λιγότερο ο κόσμος... Υπενθυμίζω ότι η διαθεσιμότητα κανονικά είναι οκτώ μήνες και καταφέραμε να την κάνουμε έναν»!

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΒΑΣΙΛΗΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ

Με ειρωνεία εμφανίζεται πλέον να αντιμετωπίζει ο υπουργός Υγείας Άδωνις Γεωργιάδης τους συνδικαλιστικούς εκπροσώπους των γιατρών του Εθνικού Οργανισμού Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (ΕΟΠΥΥ), καθώς οι τελευταίοι βρίσκονται πλέον στο σύνολό τους σε διαδικασία διαθεσιμότητας - κινητικότητας και, έτσι, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υγείας αισθάνεται ότι μιλάει εκ του ασφαλούς. Δεν προκαλεί έκπληξη, λοιπόν, το γεγονός ότι ο Άδωνις Γεωργιάδης δήλωσε μεταξύ άλλων τα εξής, την Παρασκευή 21 Φεβρουαρίου, στον ραδιοσταθμό «Βήμα FM»: «Αν δεν είχαν δείξει οι γιατροί του ΕΟΠΥΥ αυτόν τον αφόρητο συνδικαλιστικό μαξιμαλισμό και δεν είχαν κλείσει με την απεργία τα πολυ-ιατρεία, σίγουρα δεν θα προχωρούσαμε με αυτήν την ταχύτητα τη μεταρρύθμιση. Θέλαμε να πάμε τη διαθε-

ΠΙΣ: Να ζητήσετε συγγνώμη από τον ελληνικό λαό!

σιμότητα κομμάτι - κομμάτι, για να μην κλείσουν ούτε ένα 24ωρο τα πολυ-ιατρεία, γιατί είχα πει ότι πώς θα αναλάβω την πολιτική ευθύνη; 100%

με διευκόλυναν με την απεργία. Ήταν τρομερό. Όποιος το σκέφτηκε, θα του στείλω λουλούδια!» ανέφερε ο κ. Γεωργιάδης και πρόσθεσε: «Ο αρχι-

Όμως, οι απειλές και οι πολιτικοί εκβιασμοί των τελευταίων ημερών εκ μέρους του υπουργού Υγείας εις βάρος των γιατρών του ΕΟΠΥΥ δεν θα μπορούσαν να αφήσουν αδιάφορο τον Πανελλήνιο Ιατρικό Σύλλογο (ΠΙΣ), ο οποίος τονίζει μεταξύ άλλων σε ανακοίνωσή του: «Μετά τη δημοσίευση του καταστροφικού νόμου για την Πρωτο-

βάθμια Φροντίδα Υγείας (ΠΕΔΥ) που αποτελεί τη χειρότερη επιλογή της κυβέρνησης, αυτά τα οποία παρακολουθούμε τις τελευταίες ημέρες, προκαλούν θλίψη, οργή, αγανάκτηση και δημιουργούν εικόνες ντροπής και απαξίωσης στον χώρο της Υγείας. Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υγείας και ο πρόεδρος του ΕΟΠΥΥ, αντί να ζητήσουν ταπεινά συγγνώμη από τους ιατρούς και τον ελληνικό λαό για όσα επιχειρούνται σήμερα, καθυβρίζουν και συκοφαντούν το ιατρικό σώμα. Ο Πανελλήνιος Ιατρικός Σύλλογος καθιστά σαφές προς κάθε ενδιαφερόμενο ότι ο ιατρικός κόσμος δεν απειλείται, δεν εκβιάζεται και δεν αποδυναμώνεται. Οι απειλές και οι εκβιασμοί προσβάλλουν τη δημοκρατική λειτουργία και την ηθική τάξη, όσο και εάν εκείνοι οι οποίοι τις επιχειρούν επιδιώκουν να αποδείξουν το ορθόν της ‘μεταρρύθμισης - διάλυσης’ της δημοσίας Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας στη χώρα μας».

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

8

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Τα νέα σκληρά μέτρα για τη δόση των 8,8 δισ.

Εκδήλωση για τα 71 χρόνια από την ίδρυση της ΕΠΟΝ

ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ ΟΙ ΕΠΙΚΕΦΑΛΗΣ ΤΗΣ ΤΡΟΪΚΑΣ

Εκδήλωση για τα 71 χρόνια από την ίδρυση της ΕΠΟΝ διοργανώνει η Ομάδα Πολιτισμού του ΣΥΡΙΖΑ από κοινού με τη Νεολαία ΣΥΡΙΖΑ, απόψε Κυριακή 23 Φεβρουαρίου, στις 6.30 μ.μ., στο Αμφιθέατρο της Φιλαρμονικής. Η εκδήλωση έχει τίτλο «Ο ουμανιστικός πολιτισμός και η δυναμική της ΕΠΟΝ: Το όραμα στην εποχή της αμφισβήτησης». Ομιλητές: Ζιζή Σαλίμπα, δρ Ιστορίας, Σωτήρης Σιώκος, μέλος της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ. Θεσσαλονίκη: Εκδήλωση με θέμα «Αριστερά, πολιτικό κίνημα και κυβερνητισμός» διοργανώνει η εφημερίδα «Δρόμος της Αριστεράς», τη Δευτέρα 24 Φεβρουαρίου, στις 7 μ.μ., στο δημαρχείο Θεσσαλονίκης. Θα μιλήσουν οι Ανδρέας Καρίτζης, μέλος Πολιτικής Γραμματείας ΣΥΡΙΖΑ, Ελένη Σωτηρίου, μέλος Πολιτικής Γραμματείας ΣΥΡΙΖΑ, Κώστας Χρυσόγονος, καθηγητής Νομικής ΑΠΘ, μέλος Κ.Ε. ΣΥΡΙΖΑ. Συντονίζει ο δημοσιογράφος του ραδιοσταθμού «Στο Κόκκινο 93,4» Θεόφιλος Σιχλετίδης. Παιανία: Εκδήλωση - συζήτηση με θέμα «Η οικονομική πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ» διοργανώνει ο ΣΥΡΙΖΑ Παιανίας - Γλυκών Νερών, τη Δευτέρα 24 Φεβρουαρίου, στις 7 μ.μ., στο Μουσείο Βορρέ, στην Παιανία. Εισηγείται ο Γιάννης Δραγασάκης, βουλευτής και υπεύθυνος Προγράμματος του κόμματος.

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΓΟΥΡΙΔΗΣ

Ανοιχτή Πόλη Το Ινστιτούτο «Νίκος Πουλαντζάς», στο πλαίσιο του κύκλου εκδηλώσεων με γενικό τίτλο «Error 404 democracy not found», διοργανώνει εκδήλωση με θέμα «Το Δημοσιογραφικό Παράδοξο: ΜΜΕ, social media και πολιτικές διαχείρισης της πληροφορίας στην ψηφιακή εποχή». Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί την Τρίτη 25 Φεβρουαρίου, στις 7 μ.μ., στον Πολυχώρο της Ανοιχτής Πόλης (Μέγαρο Ερμής, Πανεπιστημίου 56, Αθήνα, 1ος όροφος). Εισηγούνται οι Κορίνα Πατέλη, επίκουρη καθηγήτρια Επικοινωνίας και Πολιτικών Διαδικτύου, Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου, Νίκος Σμυρναίος, καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας των ΜΜΕ και του Διαδικτύου, Universite Toulouse 3 (παρέμβαση μέσω Ίντερνετ), Ματθαίος Τσιμιτάκης, δημοσιογράφος. Συντονίζει ο Γιώργος Κυρίτσης, δημοσιογράφος (εφημερίδα «Αυγή», Στο Κόκκινο 105,5).

Νέο γύρος επαφών κυβέρνησης - τρόικας ξεκινάει από αύριο Δευτέρα, αφού οι επικεφαλής της τρόικας θα βρίσκονται στην Αθήνα ζητώντας τη λήψη «σκληρών» μέτρων για την ελληνική οικονομία και κοινωνία. Πολλοί παράγοντες θεωρούν ότι οι διπλές «κάλπες» αναμένεται να... λειάνουν τις γωνίες των διαπραγματεύσεων, ενώ κάποια «καυτά» θέματα, όπως το ενδεχόμενο κουρέματος του ελληνικού δημόσιου χρέους, ενδέχεται να παίρνουν παράταση προς το καλοκαίρι. Επίσης είναι πιθανό, σύμφωνα με πληροφορίες, οι αποφάσεις για το δημοσιονομικό κενό του 2014 να ληφθούν μετά το πέρας αυτής της αξιολόγησης, η οποία ενδέχεται να τελειώσει πριν από τις 20 Μαρτίου, δηλαδή πριν από το επόμενο Eurogroup. Την ίδια ώρα «αγκάθι» αποτελεί και η ομαλή ολοκλήρωση των stress test των τραπεζών και η θέσπιση των όρων επανιδιωτικοποίησης των τεσσάρων τραπεζών που έχουν ανακεφαλαιοποιηθεί από το ΤΧΣ με κεφάλαια από το δάνειο του EFSF. Και αυτό γιατί το κομμάτι αυτό της συμφωνίας θα επηρεάσει μελλοντικά τους όρους για τη συμφωνία που θα αφορά την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού των επόμενων ετών. Σύμφωνα με πληροφορίες, το ΔΝΤ διατηρεί σοβαρή επιφύλαξη για τις διαδικασίες, αλλά και τα μεγέθη των εκτιμήσεων της BlackRock που συνδέονται με τα stress test. Από εκεί και πέρα στην Αθήνα αναμένεται να «κλειδώσουν» τα νέα προαπαιτούμενα, αλλά και ο νέος εφαρμοστικός νόμος, όπως και οι υπόλοιπες «σκληρές» παρεμβάσεις που θα ζητήσουν οι δανειστές προκειμένου να υπάρξει συμφωνία για τη δόση, η οποία θα είναι κοντά στα 9 δισ. ευρώ. Η κυβέρνηση επιθυμεί, σύμφωνα με αρμόδια στελέχη, σχετικά... ήπιες μεταρρυθμίσεις προ εκλογών και να παραπέμψουν για τον Ιούνιο και τη νέα διαπραγμάτευση, η οποία θα εμπεριέχει τα... πολύ δύσκολα.

Τα «ανοιχτά» μέτωπα Πάντως, στα «βαριά» ανοιχτά μέτωπα περιλαμβάνονται η μείωση κατά 3,9% στις ασφαλιστικές εισφορές, η κατάργηση ορισμένων φόρων υπέρ τρίτων, οι οποίοι αναμένεται να προκαλέσουν «αιμορραγία» σε ασφαλιστικά ταμεία και Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, και το μεγαλύτερο μέρος της «εργαλειοθήκης» του ΟΟΣΑ. Τα ταμεία τα οποία ενδέχεται να υποστούν «ζημιές» από τις καταργήσεις είναι το ΙΚΑ, ο ΟΑΕΕ, ο ΟΓΑ, το ΝΑΤ, το Μετοχικό Ταμείο Πολιτικών Υπαλλήλων, τα ταμεία των δικηγόρων, των λιμενικών καθώς και πολλά άλλα, απώλειες οι οποίες μεταφράζονται σε κάποια δισ. ευρώ. Η «εργαλειοθήκη» αφορά μεγάλο εύρος αλλαγών, όπως η πώληση των μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων από σημεία πώλησης πλην των φαρμακείων ή η επέκταση της διατηρησιμότητας του φρέσκου γάλακτος, οι προσμείξεις στο ελαιόλαδο, που θα το καταστήσουν πιο... ανταγωνιστικό. Ανοιχτό παραμένει το «καυτό» ζήτημα των απολύσεων σε ό,τι αφορά το αίτημα της τρόικας για ομαδικές απολύσεις, καθώς, όπως έχει σημειώσει ο υπουργός Οικονομικών Γιάννης Στουρνάρας, ο υπουργός Απασχόλησης Γιάννης Βρούτσης έχει αποστείλει στην τρόικα σχέδιο συμβατό προς τους σχετικούς κοινοτικούς κανονισμούς.

Τράπεζες και αποκρατικοποιήσεις στο... μενού Από εκεί και πέρα, μεταξύ των μέτρων που αναμένεται να ξεκλειδώσουν τη δόση, σύμφωνα με πληροφορίες, περιλαμβάνονται: o Κινητικότητα 25.000 υπαλλήλων και απολύσεις 4.000 (στόχος Μνημονίου Δεκεμβρίου που έχει λάβει παράταση, με τις απολύσεις τον Μάρτιο να ανεβαίνουν στις 5.000). o Πρόοδος στο θέμα διαχείρισης κόκκινων επιχειρηματικών δανείων μέσα από το νέο Συμβούλιο Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους και άμεση διαμόρφωση του πλαισίου συνολικής διαχείρισης δανείων από το 2015, όταν θα ολοκληρωθεί η μεταβατική περίοδος απαγόρευσης πλειστηριασμών. o Απόφαση για τη μέθοδο τιτλοποίησης εσόδων από αποκρατικοποιήσεις, παρεμβάσεις επιτάχυνσης έργου ΤΑΙΠΕΔ, παρεμβάσεις ταχύτερης διαδικασίας ολοκλήρωσης αποκρατικοποιήσεων. o Ολοκλήρωση τεστ αντoχής τραπεζών και προώθηση της πώλησης Eurobank και των υπολοίπων τραπεζικών θεμάτων. o Παρεμβάσεις για την απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας. o Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα Δημοσιονομικής Πολιτικής 2014-2017. Έχει κατατεθεί σχέδιο στην τρόικα, αλλά δεν υπάρχει ακόμη αποδοχή, σύμφωνα με πληροφορίες, των στόχων ειδικά από το 2015 και μετά, που βασίζονται στην ελληνική εκτίμηση για πολύ υψηλό πλεόνασμα. o Συγκεκριμένοι στόχοι φορολογικών ελέγχων και παρεμβάσεων για την πάταξη της φοροδιαφυγής. o Οργανικός νόμος με τριετή δεσμευτικά όρια δαπανών και άλλες διατάξεις. Έχει σταλεί το σχέδιο στην Ε.Ε. και τελεί υπό έγκριση.

Η κατάργηση των ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΜΗΛΙΟΥ

Βρισκόμαστε σε μια περίοδο που, ενώ στην επιφάνεια της επικαιρότητας φαίνεται σαν να μη συμβαίνει τίποτα σημαντικό σχετικά με την εξέλιξη της κρίσης στην Ευρώπη, στην πραγματικότητα επιτελούνται πολύ σοβαρές διεργασίες για το πώς θα συνεχιστεί η αντιδραστική αναδιάρθρωση ενάντια στα συμφέροντα της πλειονότητας της κοινωνίας. Η ολιγωρία των ελίτ και της κυβέρνησης, η συνεχής «αναβολή των αποφάσεων» δεν υποδηλώνουν μια σύγκρουση της κυβέρνησης με τους δανειστές του ελληνικού κράτους, όπως προσπαθούν να μας πείσουν τα μνημονιακά μέσα. Αποτυπώνουν το πρόβλημα που έχουν να αντιμετωπίσουν οι δανειστές του ελληνικού κράτους και το πρόβλημα αυτό δεν είναι άλλο από το πολιτικό τέλος όλων αυτών που εφάρμοσαν μαζί τους τις μνημονιακές πολιτικές τα τελευταία τέσσερα χρόνια. Πρόκειται για «το χρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτου», αλλά οι δανειστές από κοινού με το μεγάλο ελληνικό κεφάλαιο έχουν ένα επιπλέον πρόβλημα. Η μόνη πολιτική δύναμη που θα έχει λαϊκή νομιμοποίηση μετά τις ευρωεκλογές και τις αυτοδιοικητικές εκλογές θα είναι ο ΣΥΡΙΖΑ. Οι σιωπηρές διεργασίες που λαμβάνουν χώρα στις Βρυξέλλες, την Αθήνα

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

9

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Το κούρεμα του χρέους και η «συγγνώμη» του Γκάουκ ΤΗΣ ΚΑΚΗΣ ΜΠΑΛΗ

Έντονο γερμανικό άρωμα έχουν τις τελευταίες μέρες τα σενάρια για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους, ενώ αναπόφευκτα έρχεται πάλι στο προσκήνιο το θέμα των γερμανικών επανορθώσεων και του κατοχικού δανείου -ένα θέμα που εξωδίκως έχει συνδεθεί με το χρέος- λόγω της επικείμενης επίσκεψης στην Ελλάδα του προέδρου της Γερμανικής Δημοκρατίας Γιόαχιμ Γκάουκ. Ουσιαστική εξέλιξη δεν διαφαίνεται σε κανένα από τα δύο μέτωπα, ωστόσο προφανώς κάτι κινείται και, υπό προϋποθέσεις, μπορεί να αποκτήσει μια νέα δυναμική. Στο πρώτο μέτωπο, αυτό του χρέους, έχουμε βαρεθεί να ακούμε δηλώσεις του Γερμανού υπουργού Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε ότι δεν πρόκειται να υπάρξει νέο κούρεμα, ότι το PSI «ήταν μοναδική περίπτωση και δεν θα επαναληφθεί». Από την ημέρα που άρχισαν οι αναλύσεις περί κουρέματος των ελληνικών ομολόγων που έχουν στα χαρτοφυλάκιά τους τα κράτη μέλη της Ευρωζώνης -και οι αντίστοιχες προτροπές κυρίως από την απέναντι όχθη του Ατλαντικού- ο Σόιμπλε λέει συνεχώς «νάιν». Τελευταία φορά το

είπε προχθές, καθ’ οδόν προς τη σύνοδο των G20 στην Αυστραλία. Ωστόσο, το σενάριο του κουρέματος μελετάται από το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι θα υλοποιηθεί. Υπενθυμίζεται ότι το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών μελετούσε προ διετίας και το σενάριο εξόδου της Ελλάδας από την Ευρωζώνη, για να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι το κόστος θα ήταν μεγαλύτερο από το όφελος. Έτσι και τώρα οι σύμβουλοι του Σόιμπλε μετράνε τα υπέρ και τα κατά, τόσο στο πολιτικό όσο και στο οικονομικό επίπεδο, και για την ώρα τα «κατά» κυριαρχούν. Πρωτίστως στο πολιτικό επίπεδο, αφού για κάθε ευρωπαϊκή κυβέρνηση είναι πολύ δύσκολο να εξηγήσει στους πολίτες της τι πήγε λάθος με τα προγράμματα «διάσωσης» και πώς οι εγγυήσεις που δόθηκαν από τα κράτη μέλη αίφνης θα γίνουν απώλειες. Μάλιστα οι απώλειες αυτές δεν θα είναι μικρές, αφού, στην περίπτωση που αποφασιστεί τελικά ένα κούρεμα των ελληνικών ομολόγων, είναι περίπου απίθανο να συμμετάσχουν σ’ αυτό το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, άρα όλο το βάρος θα το σηκώσουν τα κράτη - μέλη.

Βέβαια, το κούρεμα έχει και υπέρ για τους δανειστές. Εάν δεν βρεθεί άλλος τρόπος για να γίνει βιώσιμο το ελληνικό χρέος, τότε ο μόνος τρόπος να πάρουν πίσω συντεταγμένα ένα μέρος από τα δανεικά που έδωσαν και ταυτόχρονα να αποτρέψουν ένα... ατύχημα με άδηλες επιπτώσεις στην υπόλοιπη Ευρωζώνη, ενδεχομένως πιο κοστοβόρες, θα είναι το κούρεμα, όσο πολιτικά επώδυνο κι αν είναι.

Σύμβολα και άδεια χέρια Στο δεύτερο και ακόμη πιο αμετακίνητο μέτωπο, αυτό του γερμανικού χρέους έναντι της Ελλάδας -είτε με τη μορφή του κατοχικού δανείου, η επιστροφή του οποίου δεν έχει συζητηθεί επισήμως ποτέ, είτε με τη μορφή πολεμικών αποζημιώσεων, το θέμα των οποίων θεωρείται «λήξαν» από το Βερολίνο-, αναμένεται κινητικότητα στο... συμβολικό επίπεδο. Στις 5 Μαρτίου επισκέπτεται επίσημα την Ελλάδα ο Γερμανός πρόεδρος, Γιόαχιμ Γκάουκ, γνωστός για την αδυναμία του στις μεγάλες χειρονομίες. Το μισό του πρόγραμμα είναι το συνηθισμένο επαφές με την πολιτική και πολιτική ηγεσία, με τη Βουλή, και μια ομιλία στο Μουσείο της Ακρόπολης. Το άλλο μισό, όμως, είναι πεδίον… συμβολισμών λαμπρό.

Ο Γκάουκ θα επισκεφτεί μαζί με τον Κάρολο Παπούλια τις Λυγγιάδες της Ηπείρου, έναν από τους πολλούς τόπους θηριωδίας των Γερμανών κατά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, καθώς και την εβραϊκή κοινότητα των Ιωαννίνων, λίγες μέρες πριν συμπληρωθούν 70 χρόνια από τη μέρα που ο εβραϊκός πληθυσμός της πόλης φορτώθηκε στα τρένα για το Άουσβιτς. Και είναι βέβαιο ότι θα βρει έναν στιβαρό τρόπο να ζητήσει συγγνώμη, να αναγνωρίσει τη βαριά γερμανική ενοχή. Ο Γκάουκ είναι πολύ καλός σ’ αυτό. Αυτό στο οποίο εκ του αξιώματός του δεν είναι καλός είναι το διά ταύτα. Θα ακολουθήσει κάτι τη συγγνώμη; Η απάντηση, εκτός συγκλονιστικού απροόπτου, είναι όχι. Ο Γκάουκ δεν έχει την εξουσιοδότηση από τη γερμανική κυβέρνηση να μιλήσει για αποζημιώσεις -»είναι νομικά ανέφικτες» ξεκαθάρισε πρόσφατα σε συζήτηση με τους ξένους ανταποκριτές στο Βερολίνο- και, παρά κάποιες εξάρσεις... ανεξαρτησίας που δείχνει στους κανόνες της εξωτερικής πολιτικής της κυβέρνησης Μέρκελ, δεν αναμένεται να σηκώσει μπαϊράκι στην Ελλάδα. Ωστόσο, και μόνο με την παρουσία του θα επαναφέρει το θέμα στο προσκήνιο.

Ο Γκάουκ δεν έχει την εξουσιοδότηση από τη γερμανική κυβέρνηση να μιλήσει για αποζημιώσεις. Ωστόσο, και μόνο με την παρουσία του θα επαναφέρει το θέμα στο προσκήνιο

Μνημονίων δεν θα είναι το τέλος, αλλά η αρχή και τη Νέα Υόρκη τους τελευταίους μήνες έχουν ως στόχο να επιμηκύνουν όσο περισσότερο γίνεται τη θητεία αυτής της κυβέρνησης, να διασφαλίσουν την υλοποίηση όσο περισσότερων ιδιωτικοποιήσεων μπορέσουν και να οικοδομήσουν πριν την αναπόφευκτη πτώση της κυβέρνησης ένα πεδίο συζήτησης σχετικά με το χρέος που να συμφέρει τις ελίτ. Η μεγάλη αλλαγή που λαμβάνει χώρα στην τρέχουσα θεσμική συζήτηση είναι η μετάβαση από ένα πλαίσιο λύσης που αφορά τη «βιωσιμότητα» του χρέους σε ένα πλαίσιο λύσης που θα αφορά την «εξυπηρετησιμότητά» του. Με απλά λόγια, αυτό σημαίνει ότι γίνεται μια προσπάθεια να νομιμοποιηθεί στην κοινωνική συνείδηση το γεγονός ότι το χρέος δεν χρειάζεται να μειωθεί, πρέπει απλώς να μπορεί το κράτος να το εξυπηρετεί. Με αυτόν τον τρόπο, το κάθε κράτος θα δεσμεύεται μόνιμα σε μια συμφωνία με τους δανειστές του για πολιτικές λιτότητας οι οποίες υποτίθεται ότι θα ικανοποιούν την απαίτηση για εξυπηρέτηση του χρέους. Αν υπάρχει αποτυχία, τότε θα πρέπει να επιβάλλονται επιπλέον μέτρα λιτότητας. Ο λόγος του ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται έξω από αυτό το πλαίσιο, γι’ αυτό και η έλευσή του στην εξουσία αποτελεί πρώτου μεγέθους πρόβλημα για τους δανειστές και το ελληηνικό κεφάλαιο. Ο ΣΥΡΙΖΑ λέει ότι η πραγματική σύγκρουση δεν είναι η τεχνική διευθέτηση για να είναι εξυπη-

ρετήσιμο το χρέος, αλλά οι πολιτικές με τις οποίες το κράτος θα γίνει αξιόχρεο και οικονομικά ισχυρό για να ασκεί κοινωνική πολιτική και να παίρνει αναπτυξιακές πρωτοβουλίες προς όφελος της κοινωνικής πλειοψηφίας. Η συζήτηση πρέπει να περιλαμβάνει το τεχνικό ζήτημα, αλλά μόνο ως τρόπο υλοποίησης της πολιτικής κατεύθυνσης και όχι να μετατρέπει το τεχνικό ζήτημα σε πολιτική, όπως κάνουν οι μνημονιακοί και οι συνοδοιπόροι τους. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει το πλεονέκτημα ότι συσπειρώνει αυτή τη στιγμή μεγάλες μάζες με κοινω-

νική διασπορά, από τους άνεργους χωρίς μέλλον μέχρι τους πληγέντες μικρούς επιχειρηματίες και με πολιτική διασπορά από την Αριστερά της σοσιαλδημοκρατίας μέχρι την Αριστερά της Αριστεράς. Αυτή η δύναμη που συσπειρώνει του δίνει το δικαίωμα να επιβάλλει μια άλλη συζήτηση από αυτή που γίνεται. Μια συζήτηση που το ερώτημα «πού θα βρεθούν τα λεφτά» το αντιστρέφει στο «πού θα βρεθούν τα λεφτά για ποιους;». Μια συζήτηση που θεωρεί δεδομένη την κάλυψη των κοινωνικών αναγκών όσων πλήττονται και θέτει σε αμφισβήτηση τα προ-

νόμια όσων θησαύρισαν στη χρυσή (γι’ αυτούς) δεκαετία του ελληνικού νεοφιλελευθερισμού. Με αυτή τη δύναμη ο ΣΥΡΙΖΑ δεν μεταφέρει μόνο τη συζήτηση στο πεδίο που συμφέρει την πλειονότητα της κοινωνίας, αλλά θα προτείνει και τεχνική λύση για το χρέος, η οποία θα καταργεί τον εκβιασμό της μόνιμης λιτότητας που προσπαθούν να επιβάλουν οι ευρωπαϊκές και ελληνικές ελίτ. Αυτό θα γίνει σύντομα και τότε θα δει ο κόσμος στην Ελλάδα αλλά και στην Ευρώπη αν αυτό που ενδιαφέρει τόσο πολύ την τρόικα και τους φίλους της είναι το χρέος ή όχι.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

10

OIKONOMIA

Κατάρρευση της οικοδομής προκάλεσαν η κρίση και τα Μνημόνια τρίμηνο των ετών 2007 και 2013. Τα στοιχεία αυτά δίνονται στον Πίνακα 2.

ΤΟΥ ΜΑΝΟΛΗ Γ. ΔΡΕΤΤΑΚΗ*

Η οικοδομή ήταν επί δεκαετίες ένας κλάδος ο οποίος συνέβαλε σημαντικά στην αύξηση του ΑΕΠ δεδομένου ότι από τη μια μεριά απασχολούσε σημαντικό αριθμό εργατών, τεχνιτών και μηχανικών και, από την άλλη, με το να χρησιμοποιεί υλικά από πολλούς άλλους (τσιμεντοβιομηχανία, χαλυβουργία, υλοτομία, λατομεία κ.λπ.) ενίσχυε την απασχόληση και στους κλάδους αυτούς. Μετά την είσοδο της χώρας στο ευρώ και την απλόχερη χορήγηση δανείων από τις τράπεζες με ευνοϊκούς όρους, η οικοδομή γνώρισε μεγάλη άνθηση τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 2000 και ενισχύθηκε από την κατασκευή των ολυμπιακών έργων. Όλα αυτά μέχρι και το 2007. Ήρθε, όμως, η παγκόσμια οικονομική κρίση και στη συνέχεια τα Μνημόνια και η οικοδομική δραστηριότητα κυριολεκτικά κατέρρευσε. Στην κατάρρευση αυτή της οικοδομής οφείλεται και ένα σημαντικό ποσοστό της μεγάλης αύξησης της ανεργίας. Με βάση τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η Ελληνική Στατιστική Αρχή (η ΕΛΣΤΑΤ) στις 12.2.2014 για το 12μηνο Δεκεμβρίου 2012 και Ιανουαρίου - Νοεμβρίου 2013 (από αυτά αφαιρέσαμε τα στοιχεία του Δεκεμβρίου 2012) και τα αντίστοιχα στοιχεία του έτους 2007 από τη βάση δεδομένων της ίδιας Υπηρεσίας, δίνεται στην 1η στήλη του Πίνακα 1 ο συνολικός όγκος οικοδομικής δραστηριότητας σε χιλιάδες κυβικά μέτρα στις 13 περιφέρειες και στο Σύνολο Χώρας το 11μηνο Ιανουαρίου - Νοεμβρίου του 2007, στη 2η στήλη το αντίστοιχο 11μηνο του 2013 και στην 3η στήλη η ποσοστιαία μεταβολή της. Από τον Πίνακα 1 φαίνεται ότι η συνολική οικοδομική δραστηριότητα κυριολεκτικά κατέρρευσε εξαιτίας της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης τα έτη 2008 και 2009 και των μέτρων των Μνημονίων τα έτη 20102013. Η μείωση στην Ήπειρο ήταν πάνω από 90%, σε 8 περιφέρειες πάνω από 80% και σε 4 πάνω από 70% με τη μικρότερη μείωση στη Δυτική Μακεδονία. Εξαιτίας των παραπάνω διαφορών στο ποσοστό μείωσης της συνολικής οικοδομικής δραστηριότητας, η θέση ανάμεσα στις 13 περιφέρειες σε ό,τι αφορά το μέγεθος του όγκου αυτού σε χιλιάδες κυβικά μέτρα 5 περιφερειών βελτιώθηκε, 4 παρέμεινε αμετάβλητη και 4 χειροτέρευσε. Πιο συγκεκριμένα: την 1η και 2η θέση διατήρησαν οι μεγάλες περιφέρειες της Αττικής και της Κεντρικής Μακεδονίας, η μεγαλύτερη βελτίωση θέσης σημειώθηκε στην Πελοπόννησο (από την 6η το 2007 στην 3η το 2013) και στην Ανατολική Μακεδονία & Θράκη (από την 8η στην 5η) και η μεγαλύτερη χειροτέρευση στην Κρήτη (από την 3η στην 6η) και στην Ήπειρο (από τη 10η στην 13η). Κατάρρευση, όμως, της οικοδομικής δραστηριότητας δεν σημειώθηκε μόνο στην Ελλάδα. Η Στατιστική Υπηρεσία της Ε.Ε., η

Eurostat, έχει καταρτίσει ένα σχετικό δείκτη με το 2010=100. Στοιχεία για τον δείκτη αυτόν υπάρχουν για 11 από τα 12 κράτη - πρώτα μέλη της Ευρωζώνης υπάρχουν (δεν υπάρχουν στοιχεία για την Ισπανία) για το Γ’

Από τον Πίνακα 2 φαίνεται ότι ο δείκτης οικοδομικής δραστηριότητας αυξήθηκε σε 4 χώρες (κατά σειρά: στη Φινλανδία, τη Γερμανία, την Αυστρία και το Βέλγιο), δηλαδή τα βόρεια κράτη τα οποία απολαμβάνουν τα οφέλη της Ευρωζώνης και μειώθηκε στις υπόλοιπες. Η μεγαλύτερη μείωση σημειώθηκε (κατά σειρά: στην Ελλάδα, στην Ιρλανδία και στην Πορτογαλία), δηλαδή τις τρεις χώρες στις οποίες επιβλήθηκαν τα Μνημόνια. Η εξέλιξη αυτή της οικοδομικής δραστηριότητας είναι ένας ακόμα δείκτης τόσο της καταστροφής που προκάλεσαν τα Μνημόνια στις χώρες που επιβλήθηκαν, όσο και του χάσματος ανάμεσα στα βόρεια και στα νότια κράτη - πρώτα μέλη της Ευρωζώνης.

*Ο Μανόλης Γ. Δρεττάκης είναι πρώην αντιπρόεδρος της Βουλής, υπουργός και καθηγητής της ΑΣΟΕΕ

Η ΑΝΑΚΟΥΦΙΣΗ ΤΩΝ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΩΝ

Προϋπόθε ενεργειακ ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΓΕΩΡΓΑΚΑΚΗ

Παρακολουθούμε, τελευταία, δημοσιεύματα που αναφέρουν ότι μεγάλα ονόματα της Ελληνικής Βιομηχανίας (Χαλυβουργική, Βιοχάλκο, Σιδενόρ, Χαλκόρ, Diana, Κατσέλης, ΛΑΡΚΟ κ.λπ.) μετρούν πληγές, βρίσκονται σε άμεσο κίνδυνο «λουκέτου», με ό,τι αυτό συνεπάγεται στη δημιουργία μιας νέας φουρνιάς ανέργων. Βλέπουμε επίσης πληθώρα δημοσιευμάτων που δίνουν μεγάλη έμφαση στο κόστος ενέργειας, αναφέροντας πως η ακριβή ενέργεια «καίει» το μέλλον της ελληνικής βιομηχανίας με ειδική αναφορά στη Χαλυβουργική. Σίγουρα δεν μπορεί να παραγνωρίσει κάποιος το πρόβλημα που δημιουργεί στη βιομηχανία η εκτίναξη των τιμών ενέργειας, αλλά, ας επισημανθεί, αρχικά, πως η επίπτωση αφορά όλες τις δραστηριότητες και κοινωνικές ομάδες, αφού όλες στον ένα ή τον άλλο βαθμό υφίσταται αντίστοιχα προβλήματα. Επίσης το ελληνικό νοικοκυριό ζει εδώ και χρόνια τις επιπτώσεις από την εκτίναξη των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας και των τιμών του πετρελαίου θέρμανσης, ζει στο πετσί του την ενεργειακή φτώχεια. Στο παρόν άρθρο αναφερόμαστε στην ενεργοβόρα βιομηχανία λόγω επικαιρότητας. Παρακολουθούμε τα αδιέξοδα της ενεργειακής πολιτικής και βεβαίως ήταν αναμενόμενο η κρίση που απλώνεται σε όλους τους τομείς της κοινωνικοοικονομικής ζωής του τόπου, να εκδηλωθεί και στον ενεργειακό τομέα. Ασφαλώς, πρέπει να είναι κάποιος πολύ αφελής αν θεωρεί πως θα μπορέσει να αντέξει σήμερα μία ενεργοβόρα επιχείρηση με την εκτίναξη που έχει συμβεί στο ενεργειακό κόστος την τελευταία δεκαετία. Όμως, επίσης, πρέπει να είναι κάποιος ανιστόρητος ώστε να μην έχει βγάλει το συμπέρασμα, ότι παντού η εφαρμογή του νεοφιλελεύθερου μοντέλου και η ιδιωτικοποίηση των σημαντικών και στρατηγικών Δημόσιων Επιχειρήσεων (Δ.Ε,) όπως στην ενέργεια, έχει οδηγήσει σε έκρηξη τιμών. Θα πρέπει λοιπόν και οι βιομήχανοι και ο φορέας τους (ΣΕΒ) να κάνουν τουλάχιστον την αυτοκριτική τους. Τι περίμεναν; Περίμεναν ότι η μνημονιακή πολιτική που στήριξαν ή ανέχτηκαν θα οδηγούσε σε χαμηλότερες τιμές ενέργειας και επιβίωσή τους; Πού το είδαν αυτό; Ο ΣΥΡΙΖΑ προειδοποιούσε πως η πολιτική αυτή θα οδηγούσε σε ύφεση, κατάρρευση της αγοράς, ανεργία και καταστροφή και δυστυχώς επιβεβαιώθηκε. Αντιτάχθηκαν σε αυτή την πολιτική ή το μόνο ενδιαφέρον ήταν τα υπερκέρδη, οι εναρμονισμένες πρακτικές, η φοροαποφυγή κ.λπ.; Βεβαίως δεν επιχαίρουμε που δικαιωθήκαμε για την πρόβλεψη της μετατροπής της χώρας σε «κρανίου τόπο». Θλιβόμαστε και προβληματιζόμαστε πώς θα ξεπεραστεί η ύφεση, πώς θα σωθούν οι επιχειρήσεις και βεβαίως οι μεγάλες ηλεκτροβόρες βιομηχανίες. Γνωρίζουμε καλά, πόσο συμβάλλουν ώς σήμερα οι βιομηχανίες αυτές στην παραγωγή, τη

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

OIKONOMIA

11

ΚΑΙ Η ΣΩΤΗΡΙΑ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ

ση ο δημόσιος ός πυλώνας δραστηριοποίηση μεγάλου αριθμού μικρομεσαίων επιχειρήσεων, την απασχόληση, στις εξαγωγές και στα συναλλαγματικά οφέλη και γι’ αυτό στηρίζουμε την επιβίωσή τους, την αναζωογόνηση της ελληνικής βιομηχανίας σε υγιή όμως βάση, που πρέπει να τη στηρίξουν πρώτα από όλα οι ίδιες. Δεν μπορεί να έχει αποτελεσματικότητα η επιδίωξη σωτηρίας τους όταν είναι λάθος προσανατολισμένη. Οι ανακοινώσεις τους ώς σήμερα έχουν στο στόχαστρο τη ΔΕΗ, τη ΔΕΠΑ και το συνδικαλιστικό κίνημα, όχι την κυβέρνηση. Άραγε η ΔΕΗ και η ΔΕΠΑ καθορίζουν την τιμολογιακή πολιτική ή η κυβέρνηση και τρόικα; Γιατί κοροϊδεύουν την κοινωνία και τους εαυτούς τους; Πρέπει λοιπόν να στοχεύσουν στην κυβέρνηση και την εφαρμοζόμενη πολιτική. Οι εργαζόμενοι, όπως της ΔΕΗ, της ΔΕΠΑ, των ΕΛ.ΠΕ. μπορούν να τους στηρίξουν με την εφαρμογή μίας άλλη ενεργειακής πολιτικής, γενικότερα αναπτυξιακής πολιτικής που θα είναι στον αντίποδα των «νεοφιλελεύθερων» επιλογών. Η διεθνής εμπειρία έδειξε πως όπου εφαρμόστηκε το «νεοφιλελεύθερο» μοντέλο, η συντριπτική πλειονότητα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και του πληθυσμού είδε τη θέση της να χειροτερεύει και να επωφελούνται μόνο οι πιο ισχυρές επιχειρήσεις. Αναγκαία λοιπόν προϋπόθεση για τον έλεγχο και συγκράτηση των τιμών είναι ο δημόσιος έλεγχος των βασικών ενεργειακών φορέων, ένας δημόσιος ενεργειακός πυλώνας από ΔΕΗ, ΔΕΠΑ - ΔΕΣΦΑ και ΕΛ.ΠΕ. Βεβαίως, για να είναι η προϋπόθεση αυτή και ικανή, πρέπει να συνοδεύεται από άλλη πολιτική, άρα και άλλη διακυβέρνηση. Μόνο έτσι μια τυπικά δημόσια επιχείρηση μπορεί να λειτουργήσει και ουσιαστικά σαν Δ.Ε. και να

συμβάλει στην κοινωνική δικαιοσύνη και ανάπτυξη. Πάντως, με το σημερινό status, σε μια πορεία 15 χρόνων, όπου ο έλεγχος του δημόσιου στον ενεργειακό τομέα έχει μεταβληθεί από 80/20, στο ακριβώς αντίθετο, δηλαδή 20/80 υπέρ του ιδιωτικού, είναι αδύνατη η άσκηση κοινωνικής και αναπτυξιακής πολιτικής. Οι κυβερνήσεις εδώ και χρόνια έχουν κάνει μία επιλογή. Να υπηρετούν τους μετόχους της ΔΕΗ και κυρίως μεγαλομετόχους (ισχυρά funds), επίσης ημέτερους, επιχειρηματίες, όπως ο Μυτιληναίος, ο Λάτσης με ισχυρή συμμετοχή στα ΕΛ.ΠΕ. κ.λπ. Έτσι, με την εξυπηρέτηση επιχειρήσεων που έχουν όφελος από τις ψηλές τιμές ενέργειας κ.λπ., καταδικάζονται η κοινωνία και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις που ζητούν χαμηλές τιμές. Όπως λέει ο λαός μας, δεν μπορείς να έχεις δύο καρπούζια στην ίδια μασχάλη. Πρέπει να γίνει νέα αρχή και αυτή θα την κάνει μια κυβέρνηση της Αριστεράς που θα ξηλώσει ένα προς ένα τα μνημονιακά μέτρα και τις «αλλαγές» (π.χ. ιδιωτικοποιήσεις) που έφερε ο «νεοφιλελευθερισμός» και θα αρχίσει να χτίζει έναν άλλο δημόσιο τομέα, συμπεριλαμβανομένου του ενεργειακού, που θα υπηρετεί την ανάπτυξη και την κοινωνία. Μια τέτοια ανασυγκρότηση, που θα γίνει σε διάλογο με την κοινωνία και τους εργαζόμενους, θα περιορίζει την ασυδοσία των ενεργειακών ομίλων και θα υπηρετεί το δημόσιο συμφέρον. Με δημοκρατικό ενεργειακό σχεδιασμό και φρένο στην ασυδοσία των ενεργειακών ομίλων μπορεί -το έχει δείξει η ιστορική εμπειρία (π.χ. σε ΔΕΗ και ΕΛ.ΠΕ.)- αλλά και με σχέδιο παραγωγικής ανασυγκρότησης να μειώνονται οι τιμές (από ΔΕΗ, ΕΛ.ΠΕ., ΕΠΑ), να επεκτείνονται τα δίκτυα, να ωφελούνται νοικοκυριά και επιχειρήσεις.

Προσωρινού χαρακτήρα μέτρα στην αβέβαιη αγορά ηλεκτρισμού ΤΗΣ ΑΝΤΙΓΟΝΗΣ ΖΟΥΝΤΑ

Το «άνοιγμα» των ενεργειακών αγορών στους ιδιώτες, η προωθούμενη ιδιωτικοποίηση των δικτύων μεταφοράς ηλεκτρισμού και ακολούθως της ΔΕΗ, αλλά και της ΔΕΠΑ, σε συνδυασμό με την υψηλή φορολογία όλων των καυσίμων, αποτελούν επιλογές των μνημονιακών κυβερνήσεων που επιφέρουν άμεσες επιβαρύνσεις στο κόστος ενέργειας για όλους τους καταναλωτές, οικιακούς και βιομηχανικούς. Η όποια πολιτική στον χώρο της ενέργειας βαφτίζεται από την κυβέρνηση «κοινωνική» στην ουσία χρηματοδοτείται από τους καταναλωτές, καθώς σε αυτούς μετακυλίονται άμεσα ή έμμεσα κόστη - επιβαρύνσεις της αγοράς. Παράλληλα, το περιβάλλον στον χώρο της ενέργειας υπόκειται σε συνεχείς αλλαγές και μεταβάσεις δημιουργώντας συνθήκες ρευστότητας ακόμα και για τους ίδιους τους ηλεκτροπαραγωγούς. Οι συνέπειες είναι προφανείς, καθώς, εκτός από την αυξανόμενη ενεργειακή φτώχεια των νοικοκυριών, η εγχώρια ενεργοβόρος βιομηχανία αδυνατεί να αντεπεξέλθει στα υψηλά ενεργειακά κόστη, προχωρώντας ακόμα και σε περιστολή της παραγωγής και της εργασίας, όπως κατέδειξαν οι πρόσφατες εξελίξεις στον χώρο της χαλυβουργίας. Σε αυτό το σκηνικό το «πακέτο» μέτρων για τη μείωση του ενεργειακού κόστους στη βιομηχανία, με όφελος που η κυβέρνηση κοστολογεί στα 150 εκατ. ευρώ, δεν μπορεί να θεωρηθεί δραστική αντιμετώπιση του ζητήματος αυτού, αλλά μόνο προσωρινά, φέτος, διορθώνει μέρος του προβλήματος. Την ίδια στιγμή η κατάσταση στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας παραμένει ρευστή, καθώς βρίσκονται σε ισχύ ειδικά ρυθμιστικά μέτρα περιορισμένης χρονικής διάρκειας (όπως η κατάργηση του μηχανισμού ανάκτησης μεταβλητού κόστους, των Αποδεικτικών Διαθεσιμότητας Ισχύος -ΑΔΙ- κ.λπ.), επίκειται η έναρξη δημοπρασιών τύπου ΝΟΜΕ για την πρόσβαση ιδιωτών στη λιγνιτική και υδροηλεκτρική παραγωγή, έχει δρομολογηθεί η ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ, ενώ από του χρόνου θα γίνει η μετάβαση στην ενιαία χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρισμού της Ε.Ε. (Ευρωπαϊκό Ενιαίο Μοντέλο Στόχος - target model).

Επιπλέον, μετά το ξεπούλημα του ΔΕΣΦΑ, το ναυάγιο αποκρατικοποίησης της ΔΕΠΑ, έρχεται το σπάσιμο και η εκποίηση της ΔΕΗ, αρχής γενομένης από τα δίκτυα μεταφοράς (ΑΔΜΗΕ), εξανεμίζοντας οποιοδήποτε περιθώριο δημοσίου ελέγχου στο βασικό αγαθό της ενέργειας. Άλλωστε, οι παρεμβάσεις υπέρ της βιομηχανίας προφανώς δεν θίγουν άμεσα τη ΔΕΗ (σε αντίθεση με την περίπτωση «Αλουμίνιον», που μένει να αποφανθεί η κυβέρνηση) ενόψει της ιδιωτικοποίησής της. Πάντως, δεν είναι τυχαίο ότι ορισμένα εκ των μέτρων είναι, τελικά, άρση των στρεβλώσεων που οι ακολουθούμενες πολιτικές δημιούργησαν στην αγορά ηλεκτρισμού. Η ΔΕΗ «ελέγχει» μόνο το 30% του ενεργειακού κόστους, αφού το υπόλοιπο 70% σχετίζεται με κυβερνητικές αποφάσεις για την αγορά ηλεκτρισμού και εκεί ακριβώς εντάσσονται τα μέτρα που ανακοίνωσε το ΥΠΕΚΑ: o Εξίσωση του ΕΤΜΕΑΡ (πρώην τέλος ΑΠΕ) της μέσης με την υψηλή τάση. o Συζητείται η εφαρμογή του (νομοθετημένου) μέτρου της διακοψιμότητας (με εξαίρεση τα ορυχεία της ΔΕΗ), εφόσον οριστικοποιηθεί και από την Κομισιόν ότι το κόστος του μέτρου θα επιβαρύνει όλους ανεξαιρέτως τους ηλεκτροπαραγωγούς και όχι τον οικιακό καταναλωτή. o Μέρος των κερδών του 2013 της ΔΕΠΑ (του εμπορικού κομματιού -όχι συνολικά του ομίλου) θα περάσει σε όλους τους πελάτες φυσικού αερίου (δηλαδή βιομηχανικούς και οικιακούς). o Παράταση της ένταξης των μεγάλων πελατών φυσικού αερίου σε αυτή την κατηγορία (των «επιλεγόντων») που προβλέπει έκπτωση έως 31.12.2015, ακόμα κι αν δεν πληρούν πλέον τα κριτήρια.

- Άμεση προσαρμογή των τιμών φυσικού αερίου στην έκπτωση που θα συμφωνηθεί μεταξύ ΔΕΠΑ - Gazprom με αναδρομική ισχύ από τον Ιούνιο του 2013. Προαναγγέλθηκε επίσης παρέμβαση στο κόστος των εκπομπών CO2, καθώς εξετάζεται η δυνατότητα αντιστάθμισης των ρύπων και διεκδικούνται περίπου 20 εκατ., ώστε να στηριχθούν ενεργοβόροι τομείς για να είναι ανταγωνιστικοί έναντι των χωρών όπου δεν ισχύει η υποχρέωση αγοράς ρύπων.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

12

AΡΘΡΑ

Στην αφετηρία της κούρσας Τι παροξυσμός «ανεξαρτησίας» είναι και τούτος; Δεν προλαβαίνουμε να μετράμε «ανεξάρτητους» υποψηφίους δημάρχους και περιφερειάρχες σ’ ολόκληρη τη χώρα. Λες και ξαφνικά, για πρώτη φορά δε από τότε που μπορούμε να θυμηθούμε, οι επίδοξοι τοπικοί άρχοντες αποφάσισαν μαζικά να υπερασπιστούν την ανεξαρτησία της Αυτοδιοίκησης έναντι της... θανάσιμης επιβουλής των κομμάτων. Οι ίδιοι τοπικοί άρχοντες, σημειωτέον, ή περίπου οι ίδιοι, οι οποίοι σε προηγούμενες φάΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ σεις επιζητούσαν μετά μανίας το χρίΠΑΪΚΟΥ σμα. Έκαναν κωλοτούμπες για το χρίσμα, για να κυριολεκτούμε... Δεν υπάρχει αμφιβολία πως το ισχυρό πολιτικό μήνυμα θα δοθεί, τον προσεχή Μάιο, κατά κύριο λόγο από τις ευρωεκλογές. Κατά δεύτερο λόγο από την περιφερειακή και κατά πολύ τρίτο λόγο από την τοπική εκλογική κάλπη. Παρ’ όλ’ αυτά δεν παρατηρείται, για την ώρα, προφανής τουλάχιστον, προπαρασκευή για τις ευρωεκλογές. Ούτε διεξάγεται ιδιαίτερη συζήτηση γι’ αυτές. Κάτι σκόρπιες κουβέντες από δω κι από κει για τον σταυρό προτίμησης, κι αυτό είναι όλο. Δίχως βεβαίως να σημαίνει πως στα κόμματα δεν υπάρχουν οι σχετικές διεργασίες, σε επίπεδο τουλάχιστον επίδειξης ενδιαφέροντος. Αντιθέτως για την δημοτική και για την

περιφερειακή αναμέτρηση γίνεται κιόλας, τρεις μήνες πριν, ο κακός χαμός. Έχουμε και λέμε λοιπόν: Σοφά έπραξε ό Αντώνης Σαμαράς που αποφάσισε αυτή τη φορά να προσποιηθεί πως δεν δίνει χρίσμα. Άφησε στους εκλεκτούς του το περιθώριο της ανακοίνωσης, η δε στήριξη της Ν.Δ. ήλθε διά «διαρροών». Τα είχε προφανώς τα μηνύματα. Ήξερε τι επρόκειτο να ακολουθήσει. Καθώς, αν το είχε κάνει, θα ήταν τώρα υποχρεωμένος να προχωρήσει σε διαγραφές. Και πώς να αποτολμήσει διαγραφές, με δεδομένη την οριακότητα της κοινοβουλευτικής του πλειοψηφίας. Θα ήταν, ας πούμε, υποχρεωμένος να διαγράψει και τον Νι-

κήτα Κακλαμάνη, εν ενεργεία βουλευτή του. Γιατί, εδώ που τα λέμε, η Ν.Δ. σήμερα έχει βαρεθεί να μετράει αντάρτικες υποψηφιότητες. Στ’ άρματα- στ’ άρματα οι εθνικόφρονες, κανονικά. Από την άλλη μεριά, δεν είναι διόλου βέβαιο πως όλοι οι υποψήφιοι της Δεξιάς θα επιθυμούσαν το χρίσμα, κάθε άλλο. Εδώ βλέπουμε πολλούς απ’ αυτούς να παριστάνουν τους φλογερούς «αντιμνημονιακούς». Προκειμένου να μην προσέλθουν στην κάλπη φορτωμένοι με το άχθος των συνεπειών της κυβερνητικής πολιτικής. Ενώ η Ν.Δ. έχει ήδη σε κάποιες περιπτώσεις υποχρεωθεί, και απ’ ό,τι όλα δείχνουν το φαινόμενο θα διευρυνθεί, σε επιλογές «λευκής πετσέτας». Σε επιλογές εκ των προτέρων παραδοχής της ήττας. Με χαρακτηριστικότερη την περίπτωση του Σταύρου Καλαφάτη για τη Θεσσαλονίκη...

Τα μυστήρια του 2ου γύρου Ο ελάσσων κυβερνητικός εταίρος, το ΠΑΣΟΚ, αποφάσισε κι αυτός να μην δώσει χρίσματα αυτή τη φορά. Εδώ γελάνε, θα πει κανείς. Γιατί τι χρίσμα μπορεί να δώσει το σημερινό ΠΑΣΟΚ, πού να το δώσει, ποιος το θέλει και τι να το κάνει. Την ανάγκην

φιλοτιμίαν ποιούμενο λοιπόν το κόμμα του Βαγγέλη Βενιζέλου, παριστάνει τώρα τον υπερασπιστή της «ανεξαρτησίας» της Αυτοδιοίκησης. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι υποψήφιοι δήμαρχοι και περιφερειάρχες οι προερχόμενοι από το ΠΑΣΟΚ, κάποιοι από τους οποίους κεντρικά του στελέχη, ποζάρουν σήμερα ως ανεξάρτητοι. Λαύβροι αντιμνημονιακοί δε οι περισσότεροι απ’ αυτούς. Θεωρώντας την όποια σύνδεσή τους με το μητρικό σχήμα από δυσφήμηση έως κατάρα. Και πάντως, συνταγή σίγουρης ήττας. Παρ’ όλ’ αυτά το αποτέλεσμα, κατά πάσαν πρόβλεψη, θα επιτρέψει στον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ να κομπάσει για κάποιες επιτυχίες. Καθώς κάμποσοι από τους εν ενεργεία δημάρχους και περιφερειάρχες της επιρροής του δεν αποκλείεται να επανεκλεγούν. Όχι βεβαίως στ’ όνομα του ΠΑΣΟΚ, ούτε λόγος... Ο ΣΥΡΙΖΑ, από τη μεριά του, προχώρησε σε «καθαρές» επιλογές. Χωρίς να κρύβεται ως προς τις κομματικές του επιδιώξεις. Και την αντανάκλασή τους στην αυτοδιοικητική κάλπη. Ποντάρει κατά κύριο λόγο στη δυναμική της πολιτικής του επιρροής. Πιστεύοντας πως η «παράσταση νίκης» θα καταγραφεί και στις τοπικές εκλογές. Ελπίζει δε πως τα ό-

ποια προβλήματα εμφανίστηκαν σε σχέση με τις επιλογές υποψηφίων θα ξεπεραστούν ώς την ώρα της κάλπης. Ακόμη και τα εσωκομματικά προβλήματα. Στον βαθμό πάντως που θα επιβεβαιωθούν οι ελπίδες του, τούτο θα αποτυπωθεί στον πρώτο εκλογικό γύρο. Εκεί, στις περισσότερες των περιπτώσεων, θα δει πράγματι διαμορφούμενα ποσοστά αντάξια των προσδοκιών του. Το πρόβλημά του, εκείνο που κατά πάσαν λογική πρόβλεψη θα βρει μπροστά του, είναι το ζήτημα του δεύτερου γύρου. Εκεί που, απ’ ό,τι όλα δείχνουν, οι πάντες θα συνασπιστούν εναντίον του. Φαινόμενο που θα αποτελέσει μεγαλύτερη απειλή στις περιφέρειες παρά στους δήμους, όπου μετράει και η προσωπική ακτινοβολία των υποψηφίων. Και βέβαια δεν είναι διόλου σίγουρο πως το συγκεκριμένο πρόβλημα είναι εύκολα αντιμετωπίσιμο. Εκτός πια κι αν οι υποψήφιοι περιφερειάρχες οι υποδειχθέντες από τον ΣΥΡΙΖΑ κατορθώσουν ν’ αναπτύξουν, κατά την εξέλιξη της προεκλογικής κούρσας, δυναμική τέτοια που δεν θα είναι εύκολο να ανακοπεί. Ούτε από το συνασπισμένο κεντρο-αριστερο-δεξιό αντι-ΣΥΡΙΖΑ μέτωπο...

Το 27% δεν χωράει σε τσέπες... ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΧΡΗΣΤΟΥ

Παρακολουθώντας τις διεργασίες για την ανάδειξη υποψηφίων του ΣΥΡΙΖΑ στις προσεχείς εκλογές της τοπικής αυτοδιοίκησης, γίνεται αντιληπτό ότι το τεράστιο άνοιγμα της κοινωνίας προς τον ΣΥΡΙΖΑ, που τον έφερε στο ιστορικό 27% και συγκλόνισε την Ευρώπη (και όχι μόνο), δεν έχει αναλυθεί σοβαρά και κατά συνέπεια δεν βρίσκει την αντίστοιχη ανταπόκριση από τους μηχανισμούς του κόμματος. Ενός κόμματος χωρίς κουλτούρα και ικανότητες διακυβέρνησης χώρας, με ανεπτυγμένα σύνδρομα αντιπολίτευσης και κινηματικών αντιδράσεων. Χρήσιμη προίκα, δεν λέω, αλλά μόνο με αυτά, χωρίς ικανότητα κατάρτισης κυβερνητικού προγράμματος, σε αυτές μάλιστα τις διεθνείς συνθήκες, την πιθανή εντολή διακυβέρνησης που θα λάβεις δεν θα μπορέσεις να την κρατήσεις για πολύ. Το να σε ψηφίσουν 1.655.042 πολίτες το 2012 σε σχέση με τους 313.231 το 2009 (άλμα 528%!) και ο κομματικός σου μηχανισμός να μην αντιλαμβάνεται ότι πρέπει να συναντήσει όσο περισσότερους από αυτούς τους πολίτες μπορεί, ώστε να εκφράζει γνήσια και αυθεντικά τους πόθους για ένα καλύτερο αύριο, σε καθιστά ευάλωτο σαν τον γίγαντα με τα πήλινα πόδια. ΠΑΡ’ ΟΤΙ είναι νωρίς για συμπεράσματα, αρχίζει να φαίνεται στο επίπεδο των αυτοδιοικητικών εκλογών πως αυτό το πανελλήνιο 27% δεν είναι στο τσεπάκι του ΣΥΡΙΖΑ, όπως

αφελώς νόμιζαν και εξακολουθούν να νομίζουν κάποιοι. Οι οργανώσεις του κόμματος που κλήθηκαν να κάνουν τις καλύτερες δυνατές επιλογές στον χώρο ευθύνης τους αποκαλύπτουν τις αδυναμίες που έχουν στις γειώσεις με το κοινωνικό τους περιβάλλον και την άγνοια για τα χαρακτηριστικά του μέσου ψηφοφόρου. Η φυσιολογική σε μεγάλο βαθμό εσωστρέφεια απέκτησε παραλυτικά χαρακτηριστικά σε αρκετές περιπτώσεις, όπου η διαδικασία επιλογών έγινε πεδίο εσωκομματικών αντιθέσεων και συγκρούσεων που δεν αφορούν ούτε το κόμμα, ούτε πολύ περισσότερο την κοινωνία. Δυστυχώς, παρ’ ότι το ιδρυτικό συνέδριο και οι αποφάσεις του είναι νωπές, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν κατάφερε να απελευθερωθεί από τα υπόγεια και ανώγεια ρεύματα για αλλαγή των εσωκομματικών συσχετισμών. Και αυτό θα μπορούσε να χαρακτηριστεί φυσιολογικό για ένα τόσο νεαρό κόμμα, πλην όμως, η ιστορική συγκυρία και οι ανάγκες του λαού δεν του δίνουν καμιά πίστωση χρόνου. ΜΗ ΒΙΑΣΤΕΙΤΕ να χαρακτηρίσετε τις κρίσεις ισοπεδωτικές και άδικες, γιατί οι εξαιρέσεις που υπάρχουν δεν αρκούν για να μετριάσουν τις δυσκολίες που αποκαλύφθηκαν. Οι εκλογές για την τοπική αυτοδιοίκηση έχουν πολλές ιδιαιτερότητες και χωρίς ανοίγματα, συμμαχίες και συμβιβασμούς, μόνο με «καθαρά» κομματικά σχήματα τύπου ΚΚΕ, βγαίνεις εκτός αγώνα. Θέλουμε άφθαρτους και τίμιους, ακούς να λένε πολλοί. Δηλαδή, από πού προκύπτει πως όλοι όσοι είναι μέλη του ΣΥΡΙΖΑ είναι άφθαρτοι και τίμιοι, δίχως την παραμικρή

ανθρώπινη αδυναμία; Από πού προκύπτει και πώς τεκμηριώνεται πως αυτά τα «καλά παιδιά», είναι ικανά να κυβερνήσουν έναν δήμο; Όπως λέει και η λαϊκή ρήση, καλό παιδί για κουμπάρο έχουμε, δήμαρχο για να μας λύσει τα προβλήματα χρειαζόμαστε. ΑΝ ΛΟΙΠΟΝ σε έναν δήμο όπου το ποσοστό μας στις βουλευτικές εκλογές του 2012 ήταν 30% και ο υποψήφιος που επέλεξαν οι κομματικές οργανώσεις και ενέκρινε η ηγεσία λάβει κάτω του 10%, τι θα πούμε και τι συμπέρασμα θα βγει; Και αφού βγει το συμπέρασμα, ποιος θα αναλάβει το πολιτικό κόστος το οποίο μπορεί να επηρεάσει τις τάσεις για τις ευρωεκλογές (δεν τις μετέθεσαν τυχαία) που γίνονται μαζί με τον δεύτερο γύρο των εκλογών της τοπικής αυτοδιοίκησης; Λεπτομέρειες; Για ένα κόμμα του 5% ναι. Για ένα κόμμα που δηλώνει έτοιμο να αναλάβει το κυριολεκτικά τιτάνιο έργο σωτηρίας της χώρας όχι. ΕΛΠΙΖΩ οι ανησυχίες μου να είναι χρήσιμες. Πέρα όμως από τη ζητούμενη ενότητα, σημαντικό ρόλο στην έκβαση αυτών των πολιτικών αναμετρήσεων στην τοπική αυτοδιοίκηση θα παίξει και ο δημόσιος λόγος κάθε υποψηφίου. Σήμερα δεν είμαστε λίγο πάνω από το όριο εισόδου στη Βουλή, όταν το 2006 ο Αλέξης Τσίπρας με φρέσκια κινηματική προεκλογική καμπάνια έκανε τη μεγάλη έκπληξη χάρη στο πολιτικό του ταλέντο, φτάνοντας στο 10,51%, έχοντας πολιτική προίκα από τις βουλευτικές εκλογές του 2004 στην Α’ Αθήνας το ισχνό 5,7%. Σήμερα στην Α’ Αθήνας έχεις πο-

λιτικό ποσοστό 27% και δεν διεκδικείς ένα καλό σκορ, αλλά την εντολή για τη διακυβέρνηση της πόλης των Αθηνών! Οι θέσεις σου πρέπει να είναι καθαρές, τολμηρές αλλά και ρεαλιστικές. Το ίδιο ισχύει σε όλες σχεδόν τις μεγάλες πόλεις της χώρας. Στους περισσότερους δήμους της Β’ Αθήνας το πολιτικό μας ποσοστό ξεπερνάει το 35%, ενώ στους δήμους της Β’ Πειραιά ο μέσος όρος μας ήταν 36,31% και στο υπόλοιπο Αττικής 30,19%. ΕΧΟΥΜΕ και λέμε λοιπόν. Οι υποψήφιοι που προτείνει και στηρίζει ο ΣΥΡΙΖΑ είναι υποχρεωμένοι να απαντούν συγκεκριμένα και με σαφήνεια και να βλέπουν απέναντί του το σύνολο των πολιτών όλων των τάξεων και των ηλικιών. Καμιά υπεκφυγή από καυτά προβλήματα δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητη. Τα προβλήματα, όπως τα έχουν ιεραρχήσει οι τοπικές κοινωνίες, οφείλουν να γίνουν σεβαστά και να έχουν προετοιμαστεί οι λύσεις που προτείνονται. Καθώς ο θεσμός της τοπικής αυτοδιοίκησης έχει πλαστεί κατ’ εικόνα και ομοίωση της φαύλης κεντρικής διοίκησης, οι προτάσεις των αριστερών υποψηφίων πρέπει να είναι ριζοσπαστικές μεν, αλλά και υλοποιήσιμες δε. Η κοινωνία είναι έτοιμη να υποδεχτεί και σε αυτό το επίπεδο τις μεγάλες αλλαγές. Το ερώτημα που μένει ακόμα αναπάντητο είναι κατά πόσον οι επιτελικοί εκλογικοί μηχανισμοί του ΣΥΡΙΖΑ, και φυσικά οι υποψήφιοί του, είναι έτοιμοι και προλαβαίνουν να προσαρμοστούν στις τρέχουσες συνθήκες. dchristou52@gmail.com

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

13

ΜΑΡΚΟ ΡΕΒΕΛΙ (ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ)

Ξεκινάμε την ανατροπή με την Άλλη Ευρώπη και τον Τσίπρα Ο «σεισμός» της αναρρίχησης του Ματέο Ρέντζι στην πρωθυπουργία του μεγάλου ασθενούς της Ευρωζώνης, με το χρέος της να ξεπερνά τα 2,1 δισ. ευρώ, δεν προμηνύει τίποτα καλό για την Ιταλία, εκτιμά ο Μάρκο Ρεβέλι στην «Αυγή», υπογραμμίζοντας την ανάγκη της οικοδόμησης της «λίστας Τσίπρα» στην Ιταλία και την υποψηφιότητά του

για την προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης με στόχο την ανάτροπή. Ο Μάρκο Ρεβέλι είναι καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο πανεπιστήμιο του Πιεμόντε και ένας από τους έξι διανοούμενους που υπέγραψαν το κάλεσμα για λίστα Τσίπρα στην Ιταλία, οποία, σύμφωνα με την πρώτη δημοσκόπηση, ξεπερνά το 7%.

ταχύτητας, εναντίον των μεγάλων δημοσίων έργων, εναντίον της γεωφυσικής καταστροφής που είχαν ψηφίσει Γκρίλο μπροστά σε μια αριστερή πρόταση μπορεί να επιστρέψουν στην Αριστερά. Δυνητικά, στην Ιταλία ανοίγονται μεγάλες προοπτικές για την Αριστερά και κυρίως για όσους εκτιμούν ότι μπορεί να ανοικοδομηθεί μια δύναμη αντάξια της ιστορίας της ιταλικής Αριστεράς.

κή λύση μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση σε αντιπαράθεση με όσους θέλουν να καταστρέψουν και όχι να αλλάξουν την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο ΣΥΡΙΖΑ έρχεται σε αντιπαράθεση με τους νέους εθνικισμούς, τους λαϊκισμούς, αυτούς που κηρύττουν την επιστροφή στο εθνικό κράτος, την επιθυμία να πτωχεύσουμε ο καθένας μόνος του. Ο Τσίπρας και ο ΣΥΡΙΖΑ αντιπροσωπεύουν την ελπίδα για να αλλάξουμε την Ευρώπη. Ένα από τα ονόματα για το ψηφοδέλτιο ήταν «Ν΄ αλλάξουμε την Ευρώπη με τον Τσίπρα», αλλά πέρασε το όνομα «Η άλλη Ευρώπη με τον Τσίπρα» διαμέσου μιας on line ψηφοφορίας που συμμετείχαν πάνω από 18.000 άτομα. Ο Τσίπρας και ο ΣΥΡΙΖΑ έκαναν ένα θαύμα στην Ελλάδα, γιατί έδωσαν φωνή, αξιοπιστία και ουσία σε ένα λαό της Αριστεράς που δεν είχε μια ισχυρή φωνή, καταφέρνοντας να ξεπεράσουν τον κατακερματισμό, τις διαφορές και τις εσωτερικές αντιπαραθέσεις οικοδομώντας δυνητικά μια πλειοψηφική δύναμη. Αυτό έχουμε ανάγκη στην Ελλάδα, την Ιταλία, τις άλλες μεσογειακές χώρες και σε ολόκληρη την Ευρώπη.

Ποιες είναι οι συνέπειες από την παρουσίαση της «λίστας Τσίπρα» στις άλλες δυνάμεις;

Υπήρξαν ή υπάρχουν ακόμη εσωτερικές αντιρρήσεις για την πορεία του καλέσματός σας;

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΑΡΓΥΡΗ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟ

ντσι;

Πως βιώνει η Ιταλία τον σχηματισμό της κυβέρνησης Ρέ-

Αποτελεί έναν σεισμό για την ιταλική πολιτική σκηνή. Έναν σεισμό πρωτίστως για το Δημοκρατικό Κόμμα, που βρίσκεται σε μεγάλη αναταραχή από αυτή που αποκάλεσαν «επιτάχυνση». Η εικόνα που είχαν οι πολίτες και τα στελέχη του Δημοκρατικού Κόμματος ήταν μια αδελφοκτόνος μάχη, γιατί ο Λέτα ήταν ο δεύτερος γραμματέας του Δημοκρατικού Κόμματος και πρωθυπουργός του Δημοκρατικού Κόμματος που θυσιάστηκε δημοσίως χωρίς προειδοποίηση, ενώ μόλις δύο ημέρες πριν ο Ματέο Ρέντσι του είχε πει «Ενρίκο, να είσαι ήσυχος»! Αυτό το γεγονός έδωσε την εντύπωση ότι το Δημοκρατικό Κόμμα διακατέχεται από προσωπικές αντιπαραθέσεις, που δύσκολα μπορούν να ερμηνευτούν πολιτικά. Η κυβέρνηση Λέτα δεν ήταν δημοφιλής. Ο τρόπος όμως που έπεσε είναι ακόμη πιο αντιλαϊκός, γιατί πυροδότησε ένα κύμα αγανάκτησης σε πολλά κομμάτια της κοινής γνώμης και όχι μόνο της Αριστεράς. Γιατί; Γιατί, πρώτον και κύριο, παρακάμφθηκε ηκε το Κοινοβούλιο. Ήταν ακόμη μια κυβερνητική κρίση που γεννήθηκε και διαχειρίστηκε έξω από το Κοινοβούλιο. Ο προηγούμενος πρωθυπουργός, ο Λέτα, δεν παρουσιάστηκε ούτε μπροστά στη Βουλή και τη γερουσία για να χάσει την ψήφο εμπιστοσύνης. Δεν είχε τον τρόπο ούτε να δημοσιοποιήσει τις θέσεις του. Εξαλείφθηκε από ένα ιδιωτικό όργανο, όπως η διεύθυνση ενός κόμματος έξω από οποιαδήποτε θεσμική έδρα. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, που έχει μια τεράστια ευθύνη, δεν έκανε καν το καθήκον του να στείλει την

κυβέρνηση ενώπιον του Κοινοβουλίου, ξεκινώντας τις διαβουλεύσεις για την επίλυση μιας κυβερνητικής κρίσης που επισήμως δεν έχει κοινοποιηθεί σε κανένα θεσμικό οργανισμό εκτός από την παραίτηση του πρωθυπουργού που δεν είχε καμία θεσμική αιτιολογία. Αυτό έχει μια βαρύτητα χωρίς προηγούμενο. Βγήκαμε εκτός των διαδικασιών ενός δημοκρατικού κοινοβουλευτικού καθεστώτος. Θα πρέπει να προσθέσω ότι το πρόγραμμα του Ρέντσι είναι τρομερά ασαφές και αόριστο. Είναι ένα μη πρόγραμμα. Η μόνη δικαιολογία για να διαδεχθεί τον Λέτα είναι η ανάγκη «να επιταχύνει», μόνο που αυτό δεν αποτελεί ένα πολιτικό περιεχόμενο. «Να επιταχύνει» για να βάλει χέρι στην εξουσία με μια ομάδα αρχαρίων στον σωρό. Τα νέα ηγετικά στελέχη του κόμματος, από τα οποία περιτριγυρίζεται, λάμπουν από την έλλειψη εμπειρίας και γνώσης των προβλημάτων. Ως Ιταλός ανησυχώ πάρα πολύ για την κατάσταση που διαμορφώθηκε. Στο μεσοπρόθεσμο διάστημα θα έχουμε μια βαθιά κρίση στο δημοκρατικό κόμμα, τις σχέσεις του με το εκλογικό του σώμα, την ικανότητά του να διαχειριστεί ένα φθαρμένο σύστημα συμμαχιών στο οποίο ξαναμπήκε ως βασικός συνομιλητής ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι, που πριν από έναν μήνα έμοιαζε να έχει βγει επιτέλους οριστικά από το παιχνίδι. Ο Ματέο Ρέντσι τον επανέφερε στο παιχνίδι καθορίζοντας μαζί του έναν προνομιακό άξονα για να προωθήσει την αναθεώρηση του εκλογικού νόμου. Στην Ιταλία θεωρούμε πλέον ότι η «ανάσταση» του Μπερλουσκόνι είναι η μεγαλύτερη μετά από αυτή του Λαζάρου! Η κατάσταση αυτή θέτει με τον πιο επίμαχο τρόπο την ανάγκη οικοδόμησης ή ανοικοδόμησης της Αριστεράς. Αυτή που είχαμε υπογραμμίσει ως πρωταρχική στο Θέατρο Βάλε, όταν ανακοινώσαμε την υποψη-

φιότητα του Αλέξη Τρίπρα για την προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τη δημιουργία ενός ψηφοδελτίου στην Ιταλία που να συγκεντρώσει όλες τις ψυχές της ιταλικής Αριστεράς, τις δυνάμεις, τις προσωπικότητες, τους διανοούμενους, τα κινήματα, τα κόμματα που αναγνωρίζονται στην ανάγκη αντιπαράθεσής τους με τη λιτότητα που εφαρμόζεται στην Ευρώπη. Φανταζόμασταν κυρίως αυτό: την ανάγκη να γεμίσουμε τον τεράστιο κρατήρα που άνοιξε στην Ιταλία για την Αριστερά από τη διαρκή μετατόπιση του Δημοκρατικού Κόμματος προς τα δεξιά και τον κατακερματισμό των πολιτικών δυνάμεων που βρίσκονται στα αριστερά του Δημοκρατικού Κόμματος. Αποτελείτε έναν από τους έξι διανοούμενους που υποστήριξαν την υποψηφιότητα του Αλέξη Τσίπρα στην Ιταλία με τη δημιουργία ενός ξεχωριστού ψηφοδελτίου... Το κάλεσμά μας θα έλεγα ότι είχε μια συναίνεση από τα κάτω, που ξεπέρασε και, πλέον αισιόδοξες προσδοκίες μας. Τα άτομα, οι προσωπικότητες, οι σύλλογοι και τα κινήματα που αποδέχθηκαν το κάλεσμα και συμμετέχουν στην προσπάθεια είναι πολύ πλατιά, φθάνοντας να ξεπερνούν το ίδιο το οργανωμένο τμήμα του Δημοκρατικού Κόμματος ή την εκλογική του δεξαμενή. Επίσης μπορεί να οδηγήσει αρκετούς απογοητευμένους ψηφοφόρους της Αριστεράς, που είχαν βρει καταφύγιο στην αποχή, να επιστρέψουν στην ενεργή πολιτική δραστηριότητα. Τμήματα των ψηφοφόρων του Κινήματος των Πέντε Αστέρων που είναι της Αριστεράς μπορεί να επιστρέψουν στην Αριστερά, κινηματικοί πολίτες και ακτιβιστές για το Νερό Δημόσιο Αγαθό και τα κοινά και δημόσια αγαθά, εναντίον του τρένου μεγάλης

Το όνομα του Τσίπρα έχει μεγάλη δύναμη στην Ιταλία, το εισπράξαμε αυτές τις εβδομάδες. Πρώτα απ’ όλα εκπροσωπεί την Ελλάδα, που αποτελεί το σύμβολο του αγώνα κόντρα στη λιτότητα στην Ευρώπη

Το όνομα του Τσίπρα έχει μεγάλη δύναμη στην Ιταλία και το εισπράξαμε αυτές τις εβδομάδες. Έχει μεγάλη δύναμη γιατί πρώτα απ’ όλα εκπροσωπεί την Ελλάδα, που αποτελεί το σύμβολο του αναγκαίου αγώνα εναντίον της λιτότητας στην Ευρώπη. Η Ελλάδα αποτελεί το σύμβολο των καταστροφών που προκάλεσαν οι κυρίαρχες ευρωπαϊκές πολιτικές. Η Ελλάδα αποτελεί το μήνυμα ότι πρέπει να αλλάξουμε αυτές τις πολιτικές. Ο Τσίπρας αντιπροσωπεύει τον πόνο της Ελλάδας και την κατηγορία εναντίον των κυρίαρχων εξουσιών στην Ευρώπη. Αντιπροσωπεύει επίσης και την εναλλακτι-

Στο κάλεσμα θέσαμε ξεκάθαρα θέματα, γιατί πιστεύουμε ότι μετά από όλα αυτά τα χρόνια της κρίσης ο ξεκάθαρος λόγος είναι καθοριστικής σημασίας. Υπάρχουν δύο πράγματα: να δώσουμε ένα μήνυμα ασυνέχειας με τη λογική που μας οδήγησε στις ήττες του παρελθόντος και ένα άλλο μήνυμα διαφάνειας και διαύγειας. Πρέπει να καταλάβουν ότι αυτό το ψηφοδέλτιο δεν έγινε από τις συμφωνίες ανάμεσα στα κόμματα, αλλά έγινε από τα κάτω και δεν θα σχηματιστεί από τις συνήθεις συμφωνίες ανάμεσα στις γραμματείες των διαφόρων κομμάτων.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

14

AΡΘΡΑ

Η Βολιβαριανή επανάσταση σε νέο σταυροδρόμι Σε συνθήκες μεγάλης κοινωνικής και ταξικής πόλωσης, η δεκατετράχρονη Βολιβαριανή επανάσταση βρίσκεται σε ένα νέο σταυροδρόμι. Η οικονομική ολιγαρχία της χώρας με την αστείρευτη στήριξη των ιδιωτικών ΜΜΕ, την απόλυτη στήριξη των μυστικών υπηρεσιών των ΗΠΑ, και ενός τμήματος των μεσαίων στρωμάτων στα αστικά κέντρα, βρίσκει έδαφος μπροστά στα υπαρκτά οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα της χώρας. Υψηλός πληθωρισμός και ισχυρή παρουσία της παράλληλης αγοράς του αμερικανικού δολαρίου, το οργανωμένο έγκλημα και η ανασφάλεια, η διαφθορά αποτελεί ένα βασικό «καρκίνωμα» στο σημερινό σύστημα με βαριά κληρονομιά από το παρελθόν, το συστηματικό και οργανωμένο μποϊκοτάζ στην αγορά, των μεγάλων εισαγωγέων διατροφικών προϊόντων, αποτελούν βασικά στοιχεία ενός πολιτικού και κοινωνικού παζλ. Η ολιγαρχία σήμερα περνά σε ένα επόμενο στάδιο αποσταθεροποίησης, όπου η μαζική βία δεν αποκλείεται να γίνει και εργαλείο για τον σκοπό της. Από την άλλη πλευρά ιστορικά, πολιτισμικά, οικονομικά, κοινωνικά και πολιτικά επιτεύγματα έχουν πάρει το δρόμο τους κατά τη διάρκεια της νεαρής Βολιβαριανής επανάστασης. Εκατοντάδες δημόσια πανεπιστήμια υπάρχουν σε κάθε επαρχία της χώρας, η βαθιά και μεγάλη μείωση της ακραίας φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού όπου πάνω από 6 εκα-

τομμύρια πολίτες τα τελευταία 14 χρόνια εντάχτηκαν στο κοινωνικό σύνολο απολαμβάνοντας δημόσια στέγη, αξιοπρεπή εργασία υγεία και παιδεία. Πρόσβαση σε βασικά αγαθά όπως το νερό, και τον ηλεκτρισμό, στον πολιτισμό και στην έρευνα. Οι μισθοί αυξήθηκαν κατά 60%. Όλα αυτά πραγματοποιούνται σε συνθήκες ενός ακήρυχτου πολέμου. Ενός άτυπου μιντιακού και οικονομικού αποκλεισμού. Ποτέ οι ΗΠΑ δεν έβλεπαν με καλό μάτι για την κάθε πολιτική μεταβολή που θα έθετε σε κίνδυνο την επικυριαρχία τους στην «πίσω αυλή» τους. Σήμερα τα πράγματα έχουν αλλάξει δραματικά. Η Ιστορία εκδικείται αλλά δεν τελειώνει με ευχές και ναρκισσισμό. Δεν έχουμε πλέον οργανωμένα από το εξωτερικό στρατιωτικά πραξικοπήματα. Έχουμε νέου τύπου παρεμβάσεις, όπου η κοινωνιολογική επιστήμη χειραγώγησης των συνειδήσεων των νέων πανίσχυρων ΜΜΕ αποκτά νέα δυναμική και νέα στοιχεία, η εμπλοκή ισχυρών οικονομικών παραγόντων στην πολιτική ζωή επιφέρουν «θεσμικά» πραξικοπήματα που ανακόπτουν προοδευτικές κυβερνήσεις, όπως συνέβη τα τελευταία χρόνια στην Παραγουάη, και την Ονδούρα. Αποτράπηκαν λόγο της κινητοποίησης του λαϊκού παράγοντα απόπειρες ανατροπής στον Ισημερινό, τη Βολιβία, τη Βενεζουέλα, ενώ η πολιτική αστάθεια στην Αργεντινή και Βραζιλία δημιουργεί νέα ερωτηματι-

ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΚΙΜΠΟΥΡΟΠΟΥΛΟΥ

Κοιτάζοντας τον χάρτη αντιλαμβάνεται κανείς το ειδικό βάρος της Ουκρανίας που σπαράσσεται από το αιματηρό πρελούδιο ενός εμφυλίου και μιας διεθνούς διένεξης με απρόβλεπτη έκβαση. Αντιλαμβάνεται κανείς γιατί υπήρξε κοιτίδα του ρωσικού έθνους, γιατί ήταν πάντα διαφιλονικούμενη ανάμεσα σε ανταγωνίστριες χώρες, γιατί έγινε αντικείμενο διεκδικήσεων και προσαρτήσεων από τη Γερμανία, την Αυστροουγγαρία, τη Ρωσία και τη μετέπειτα ΕΣΣΔ. Γιατί γίνεται σήμερα πεδίο της διχαστικής, άκρως τυχοδιωκτικής και εντέλει ανοικτά ιμπεριαλιστικής τακτικής από την ευρωπαϊκή ηγεσία. Αν η Ουκρανία προσδενόταν, με τη μια ή την άλλη μορφή, στο άρμα της Ε.Ε., η περίφημη ευρωπαϊκή ολοκλήρωση θα αποκτούσε μια γεωγραφική και πολιτική υπόσταση που θα άλλαζε τις ισορροπίες ισχύος έναντι της Ρωσίας. Η Ουκρανία θα ήταν η δεύτερη σε μέγεθος χώρα της ευρωπαϊκής ενδοχώρας, θα πολλαπλασίαζε τις θαλάσσιες προσβάσεις της, θα περιόριζε, αντίστοιχα, αυτές της Ρωσίας, θα άλλαζε και τους όρους ενεργειακής εξάρτησης της Ευρώπης από τη Ρωσία, αντισταθμίζοντας το μονοπώλιο της προσφοράς με ένα αντι-μονοπώλιο της μεταφοράς. Αυτό, φυσικά, ισχύει και για την πλευρά της Ρωσίας, αλλά πολύ περισσότερο των ΗΠΑ, που δεν σταμάτησαν στιγμή την πολιτικοκοινωνι-

ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΗΣΥΧΟΥ*

κά και προκλήσεις. Πρόκειται για έναν οικονομικό πόλεμο που έχει εξαπλωθεί σχεδόν στο σύνολο των χωρών της Λατ. Αμερικής από τους παλιούς ολιγάρχες που διατηρούν ακόμα μέσα παραγωγής ιδιαίτερα στα τρόφιμα και βαριά βιομηχανία, ενώ στα ΜΜΕ, η σχεδόν απόλυτη κυριαρχία τους αποτελεί τον βασικό πυρήνα του σημερινού τους «οπλοστασίου». Η κυβέρνηση του Νικολάς Μαδούρο πρόσφατα νομοθέτησε μέτρα για την πάταξη του λαθρεμπορίου και της ασυδοσίας των κερδοσκόπων που φτάνουν να πουλούν προϊόντα ακόμα και 1500% τοις εκατό ακριβότερα θέτοντας πλαφόν στο ποσοστό κέρδους το όποιο δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερο από 30 % . Η «πρωτοπορία των «αγανακτισμένων» πολιτών είναι κάποιοι φοιτητικοί σύλλογοι στα ιδιωτικά πανεπιστήμια, με πανάκριβα δίδακτρα, που θέτουν επί τάπητος την ανάγκη «αποδέσμευσης» από ένα καθεστώς που οι ίδιοι ονομάζουν «δικτατορικό». Η χώρα αυτή είχε δεκατέσσερις εκλογικές αναμετρήσεις τα τελευταία δέκα χρόνια, προεδρικές εκλογές, εθνικά και τοπικά δημοψηφί-

σματα, τοπικές εκλογές για κυβερνήτες, κ.λπ. Όλες οι εκλογές αυτές πραγματοποιήθηκαν με εκατοντάδες κάθε φορά παρατηρητές από σειρά διεθνών οργανισμών (ΟΗΕ, Ινστιτούτο Κάρτερ). Ουδέποτε αναφέρθηκαν διαδικασίες που θέτουν σε αμφισβήτηση το δημοκρατικό σύστημα της χώρας.

Ποιος είναι ο Λεοπόλδο Λόπεζ Πρόκειται για τον σύμμαχο του Καπρίλες και ηγέτη του κινήματος «Λαϊκή Βούληση». Ο 43χρονος Λ. Λόπεζ, είναι γέννημα θρέμμα της οικονομικής ελίτ της Βενεζουέλας, σπουδασμένος με υποτροφία στο Χάρβαρντ στις ΗΠΑ, στο τμήμα Kennedy School of Government, από τα ποιο διάσημα «φυτώρια» των μυστικών υπηρεσιών των ΗΠΑ, υπήρξε ανώτατο στέλεχος της Πετρελαϊκής Εταιρείας της Βενεζουέλας, όταν βρίσκονταν σε ιδιωτικό καθεστώς, πριν τη Βολιβαριανή επανάσταση, πήρε ενεργό μέρος στο πραξικόπημα κατά της νόμιμης εκλεγμένης κυβέρνησης του Ο. Τσάβεζ το 2002, όπου το χορηγήθηκε αμνηστία λίγο αργότερα. Σήμερα δεν διστάζει να παραδίδεται στην αστυνομία δηλώνοντας ότι το κάνει για να αφυπνίσει τον λαό». Αφού προηγούμενα είχε καλέσει σε μαζική βία τους οπαδούς του στην καταστροφή δημοσίων νηπιαγωγείων και σχολείων, κοινωνικά κέντρα στήριξης αλλά και δημόσια κτήρια. Η ένοπλη βία δεν εί-

Διχαστική Ευρώπη κή μηχανική στις μετασοβιετικές δημοκρατίες. Ωστόσο, είναι κυρίως η Ευρώπη, με πυρήνα τη Γαλλία και τη Γερμανία, που παρά τις διπλωματικές αμηχανίες της, λειτουργεί εμπρηστικά, επεμβατικά, διαιρετικά και διχαστικά σε όλο το μήκος και το πλάτος της Ευρώπης, από τον Ατλαντικό μέχρι τα Ουράλια. Η Ε.Ε., που υποτίθεται ότι δημιουργήθηκε για να αποτρέψει την εκκίνηση ενός ακόμη παγκοσμίου πολέμου από το έδαφός της, και διευρύνθηκε από το 1989 και μετά για να εξαλείψει τις συνέπειες του Ψυχρού Πολέμου, λειτουργεί ακριβώς στην αντίστροφη κατεύθυνση. Σε μια πορεία ολικής επαναφοράς σ’ αυτές ακριβώς τις ολέθριες συνθήκες. Στην πιο ακραία και αιματηρή εκδοχή το είδαμε αυτό στα Βαλκάνια, με επίκεντρο τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας. Συνέβη με διαβαθμίσεις στις Βαλτικές και άλλες χώρες της πρώην ΕΣΣΔ. Η ευρωπαϊκή διπλωματία, γεωπολιτική και γεωοικονομία αναβίωσε πλήρως τον πόλεμο των σφαιρών επιρροής, συμμαχώντας αλά καρτ με ακραία εθνικιστικά, φονταμενταλιστικά, ακροδεξιά, τυχοδιωκτικά ακόμη και εγκληματικά στοιχεία που ξεπήδησαν από τη διάλυση των καθεστώτων της ανατολικής Ευρώπης. Φαίνεται παράδοξο εκ πρώτης όψεως, αλλά η εξαγωγή του «ευρωπαϊσμού» στις λεγόμενες χώρες της «μετάβασης» έγινε με όχημα έναν συχνά εξωθούμενο στα άκρα εθνικι-

σμό, που επιχειρούσε να αντισταθμίσει τους θυλάκους της ρωσικής επιρροής. Η ευρωπαϊκή πολιτική (που στην πραγματικότητα δεν υπήρξε ποτέ μέχρι σήμερα κάτι παραπάνω από μια γερμανο-γαλλο-αγγλική πολιτική, σε διαφορετικές αναλογίες κάθε φορά) έχει πέσει σήμερα θύμα της επιτυχίας της. Έχει συμβάλει στη διαμόρφωση μιας Ευρώπης πιο διχασμένης από ποτέ στη μεταπολεμική περίοδο, με εστίες έντασης και αναφλέξεις που δεν υπήρξαν ούτε στην κορύφωση του Ψυχρού Πολέμου. Στην περίπτωση της Ουκρανίας αυτή η πολιτική, που θυμίζει τις χειρότερες στιγμές της Ιεράς Συμμαχίας, έχει αποκτήσει σχιζοειδή χαρακτηριστικά. Την ώρα που η ευρωπαϊκή ελίτ δηλώνει ανήσυχη για το ενδεχόμενο ενίσχυσης «εθνικιστών, ακροδεξιών και λαϊκιστών» στις επικείμενες ευρωεκλογές, στην ανατολική της «παραμεθόριο» - στην Ουκρανία, που άλλωστε σημαίνει ακριβώς αυτό- κάνει παιχνίδι ακριβώς με τέτοιες δυνάμεις. Όμως, μια μακρά περίοδος αποσταθεροποίησης της όποιας κεντρικής εξουσίας, και πολύ περισσότερο ένας εμφύλιος στην Ουκρανία έχει όλες τις προϋποθέσεις να εξελιχθεί σε «θερμή» διεθνή διένεξη. Όχι μόνο λόγω γεωγραφίας, αλλά και γιατί η ουκρανική κοινωνία διατρέχεται από ποικίλες εθνοφυλετικές, γλωσσικές, ιστορικές και θρησκευτικές διαιρέσεις, που μπορούν

ναι κάτι καινούργιο στη χώρα. Η ολιγαρχία παραμένει βασικός υπερασπιστής της «ελεύθερης» οπλοκατοχής. Το αμερικανικό μοντέλο σε αυτόν τον τομέα το μιμείται με απόλυτη ακρίβεια. Η ουσία της νεοφιλελεύθερης ατζέντας του κόμματος του είναι η επανιδιωτικοποίηση της Κρατικής Εταιρείας Πετρελαίου, που αποτελεί τον βασικό μοχλό ανάπτυξης των κοινωνικών πολιτικών της Βολιβαριανής επανάστασης. Η μάχη των ιδεών είναι θεμιτή και αναγκαία. Η ιδεολογική διαπάλη αποτελεί σε συνθήκες δημοκρατίας βασικό συστατικό της κοινωνικής ανόρθωσης και της σοσιαλιστικής πορείας της χώρας. Σήμερα ένα νέο κύμα βαθύτερης ρήξης επανέρχεται στην ατζέντα για τις αριστερές δυνάμεις της χώρας. Η εμβάθυνση της δημοκρατίας με αναγκαία ριζοσπαστικά μέτρα οικονομικής δικαιοσύνης αποτελούν το επόμενο βήμα εμβάθυνσης της Βολιβαριανής Επανάστασης. Η επικράτηση των παν-ανθρωπινών ιδανικών σε έναν κόσμο που βυθίζεται στο σκοτάδι, είναι νίκη του παγκοσμίου προοδευτικού και αριστερού κινήματος. Είναι μια αχτίδα φωτός που και στην Ευρώπη οι δυνάμεις της Αριστεράς θα περπατήσουν, όπου ο ΣΥΡΙΖΑ θα δώσει το δικό του ιστορικό στίγμα.

* Ο Κώστας Ήσυχος είναι μέλος της Π.Γ. του ΣΥΡΙΖΑ, υπεύθυνος για την εξωτερική πολιτική και άμυνα

να δημιουργήσουν κίνητρα άμεσης εμπλοκής και επέμβασης από «αδελφές χώρες». Η ευρωπαϊκή ελίτ, που προστρέχει ως αυτόκλητος εκπρόσωπος της «διεθνούς κοινότητας», πιθανότατα τα γνωρίζει όλα αυτά, όπως γνωρίζει και τους κινδύνους μιας διεθνούς, κυρίως ευρωπαϊκής, ανάφλεξης. Η επίδειξη «μετριοπάθειας» και διπλωματικού τακτ από τη γερμανική ηγεσία, δύσκολα μπορούν να κρύψουν το γεγονός ότι το δικό της σχέδιο γερμανικής ολοκλήρωσης της Ε.Ε. προς ανατολάς, αργά ή γρήγορα θα έρθει σε σύγκρουση με αντίστοιχους ρωσικούς σχεδιασμούς και θα τινάξει τη γερμανο-ρωσική σχέση στον αέρα. Θα μπορούσε να γίνει αλλιώς; Όλο το ευρωπαϊκό οικοδόμημα βασίζεται σε διαχωρισμούς και τείχη, σε διχασμούς και ανταγωνιστικές σχέσεις. Βορράς και Νότος, πλεονασματικές και ελλειμματικές χώρες, επιτηρητές και επιτηρούμενοι, επιτελείς και υποτελείς κοινωνίες. Έπειτα από μισό και πλέον αιώνα ευρωπαϊκής ενοποίησης το μόνο που αυξάνεται σταθερά είναι οι αποκλίσεις ανάμεσα στις πλουσιότερες και φτωχότερες κοινωνίες. Αυτό το διχαστικό μοντέλο η Ε.Ε. επιχειρεί να εξαγάγει στις χώρες που θέλει να εντάξει στη σφαίρα επιρροής της. Τι πιο χαρακτηριστικό από την ίδια την τελευταία ουκρανική κρίση. Τι άλλο την προκάλεσε παρά η εκβιαστική επιμονή της ευρωπαϊκής ηγεσίας να καταστήσει τη χώρα προτεκτοράτο έναντι του πινακίου φακής που τελικώς έσπευσε να προσφέρει η Μόσχα...

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

15

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Πώς αποτιμάς την πορεία της συγκρότησης της νεολαίας του ΣΥΡΙΖΑ; Ποια είναι τα στοιχεία που ενώνουν τις διαφορετικές οργανώσεις που συνθέτουν τη νέα οργάνωση; Η πορεία συγκρότησης της νεολαίας του ΣΥΡΙΖΑ ήταν μία δύσκολη, επίπονη αλλά συνάμα και πολύ ενδιαφέρουσα διαδικασία ακριβώς λόγω των κρίσιμων ζητημάτων που αντιμετωπίζει η νεολαία σήμερα και τα οποία επιδέχονται διαφορετικές αναγνώσεις και τοποθετήσεις. Έγινε μία πολύ πλούσια συζήτηση πάνω σε αυτά τα ζητήματα που αποτυπώθηκε με πλουραλιστικό τρόπο μέσω κειμένων συμβολής και έντυπων παρεμβάσεων. Η νεολαία ΣΥΡΙΖΑ αποτελεί μία πολυτασική οργάνωση που συνενώνει διαφορετικά πολιτικά και ιδεολογικά ρεύματα τα οποία συσπειρώνονται πάνω στα πολιτικά επίδικα της συγκυρίας, αγωνιζόμενα για την πολιτική ανατροπή και για τον κοινωνικό μετασχηματισμό. Η οργάνωση συγκροτείται στη βάση της πάλης για τα ζητήματα της νεολαίας όπως η τρομακτική ανεργία και εργασιακή επισφάλεια, στον αντίποδα του κατακερματισμού και των εκμεταλλευτικών σχέσεων, της στήριξης και προώθησης εγχειρημάτων συνεταιριστικής και αλληλέγγυας οικονομίας. Παλεύουμε ενάντια στον φασισμό και τις αιτίες που τον γεννούν, για ένα πολιτιστικό ρεύμα στη νεολαία που δεν θα έχει στον πυρήνα του το κέρδος, για την ανάδειξη των φεμινιστικών ζητημάτων, ενάντια στον αυταρχισμό και τον ρατσισμό. Υποστηρίζουμε ένα παραγωγικό και καταναλωτικό μοντέλο με οικολογικό προσανατολισμό κι αγωνιζόμαστε για την επανοικειοποίηση των δημόσιων χώρων και για ένα μαζικό ερασιτεχνικό αθλητισμό. Ποια είναι τα βασικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η νέα γενιά; Η νέα γενιά και τα δικαιώματά της σήμερα στοχοποιούνται και οι ελευθερίες της καταστρατηγούνται. Το τεράστιο ποσοστό ανεργίας και το πλαίσιο των ελαστικών και επισφαλών σχέσεων εργασίας έχουν γίνει κανόνας δημιουργώντας μία πολύ ασφυκτική καθημερινότητα που ωθεί τους νέους και τις νέες είτε στο κοινωνικό περιθώριο και την κατάθλιψη είτε στη μετανάστευση. Την ίδια στιγμή το σχολείο και το Πανεπιστήμιο υφίστανται μια αντιδραστική μετάλλαξη που πετάει κόσμο απέξω και δημιουργεί ένα αυταρχικό κι εντατικό πλαίσιο. Ο συνεχώς διευρυνόμενος κρατικός αυταρχισμός καταπατά τα δημοκρατικά δικαιώματα των νέων, η φτωχοποίηση των ίδιων και των οικογενειών τους καθιστά εξαιρετικά δύσκολη την πρόσβαση στον πολιτισμό, ενώ παράλληλα η έλλειψη δημόσιων και κοινωνικών χώρων ενισχύουν την παραπάνω καταπιεστική εικόνα της καθημερινότητας και της ψυχολογίας

ΗΛΙΑΣ ΠΑΝΤΕΛΕΑΚΟΣ γραμματέας Κ.Σ. Νεολαίας ΣΥΡΙΖΑ:

Ο αγώνας για μια άλλη κοινωνία είναι ριζωμένος στο σήμερα ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΧΡΗΣΤΟ ΣΙΜΟ

Το πρωταρχικό καθήκον της Νεολαίας του ΣΥΡΙΖΑ είναι να συμβάλλει στην ανάπτυξη μαζικών αγώνων που θα ρίξουν την κυβέρνηση Σαμαρά, επισημαίνει ο νεοεκλεγείς γραμματέας της οργάνωσης, Ηλίας Παντελέακος. Στη συνέντευξη που παραχώρησε στην «Αυγή» των νέων ανθρώπων. Τι έχεις να πεις στους νέους και τις νέες που επιλέγουν τον δρόμο της μετανάστευσης; Βασική προϋπόθεση για να μιλήσουμε για το πώς μπορεί να ανακοπεί η εκροή αυτού του κεφαλαίου προς το εξωτερικό είναι η ανατροπή της πολιτικής της λιτότητας και των Μνημονίων και η επεξεργασία ενός σχεδίου παραγωγικού μετασχηματισμού που θα στηριχτεί στους νέους επιστήμονες και όχι μόνο. Η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα να αποτελέσει μία χώρα τεχνολογικής, επιστημονικής και καλλιτεχνικής καινοτομίας προσανατολισμένη στην κάλυψη των κοινωνικών αναγκών και όχι στο κέρδος, αρκεί να δοθούν οι όροι και ο ζωτικός χώρος στους νέους ανθρώπους να δουλέψουν σε αυτή την κατεύθυνση. Μέχρι να γίνει αυτό απλά θα μένουμε θεατές σε μία κακόγουστη παράσταση που οι εκάστοτε υπουργοί θα βραβεύουν τους καταξιωμένους νέους και νέες του εξωτερικού αντιμετωπίζοντας τους ως επικοινωνιακό παιχνίδι και χωρίς καμία μέριμνα για την επίλυση αυτού του πολύ κρίσιμου ζητήματος. Από κει και πέρα, οφείλουμε να υπογραμμίσουμε ότι συντηρούνται διάφοροι μύθοι ακόμα σχετικά με τα εισοδήματα ή την ποιότητα ζωής στο εξωτερικό: τόσο από προσωπικές μας εμπειρίες, όσο και από τις επαφές μας με νεολαιίστικες οργανώσεις της Αριστεράς πανευρωπαϊκά, γνωρίζουμε ότι το πρόβλημα της ανεργίας και της επισφάλειας των νέων δεν είναι ελληνική ιδιαιτερότητα αλλά πανευρω-

της Κυριακής, ο Ηλ. Παντελεάκος μιλά για τους βασικούς ιδεολογικούς και πολιτικούς άξονες της Νεολαίας του ΣΥΡΙΖΑ, η οποία τον περασμένο Δεκέμβριο έκανε το πρώτο αποφασιστικό βήμα με την ιδρυτική της συνδιάσκεψη.

παϊκή σταθερά, ενώ ταυτόχρονα εντείνεται κι η συντηρητική αναδίπλωση αρκετών Ευρωπαϊκών κοινωνιών υπό την επίδραση ακροδεξιών εθνικιστικών ιδεολογιών (βλ. πρόσφατα το δημοψήφισμα στην Ελβετία). Ποιον ρόλο καλείται να παίξει μια νεολαιίστικη οργάνωση της ριζοσπαστικής αριστεράς μέσα σε ένα πλαίσιο σκληρής λιτότητας και ανεργίας; Ο ρόλος αυτός είναι πολλαπλός. Αρχικά αναγνωρίζουμε ότι η βασική επιταγή της περιόδου είναι η ανάπτυξη μαζικών αγώνων για να αντιστραφεί η πραγματικότητα της εξαθλίωσης και του εργασιακού μεσαίωνα. Ακόμα και με μια αριστερή κυβέρνηση, γνωρίζουμε πολύ καλά ότι το κεφάλαιο δεν πρόκειται να μας χαρίσει τίποτα, συνεπώς η οργάνωση των νέων

στα σχολεία, στα πανεπιστήμια, στις γειτονιές και τους χώρους δουλειάς είναι βασική μας προτεραιότητα. Από ‘κει και πέρα, κάθε διαδικασία ανατροπής είναι και διαδικασία δημιουργίας ταυτόχρονα. Για εμάς το γνωστικό και πολιτιστικό κεφάλαιο των νέων, για το οποίο μίλησα και πριν, δεν αποτελεί ακόμα μια παραγωγική δύναμη μαζί με άλλες. Είναι κι αυτό, αλλά κυρίως είναι η βάση πάνω στην οποία μπορούν να προκύψουν διαφορετικά μοντέλα για την παραγωγή, τον πολιτισμό, την καθημερινότητα, ακόμα και στο πλαίσιο το οποίο λέτε. Η οργάνωσή μας έχει στόχο να ενισχύσει και να εκφράσει αυτή τη δημιουργία που εκτιμούμε ότι μπορεί να είναι μαζικό ρεύμα της επόμενης περιόδου. Τέλος, θεωρούμε ότι η οργάνωση πρέπει να βρεθεί στην πρώτη γραμμή μιας «αντεπίθεσης αξιών» απέναντι στον εκφασισμό της κοινωνίας. Ο αγώνας ενάντια σε όλες τις διακρίσεις δεν είναι ευκαιριακός, αλλά βαθιά αξιακός και σημαντικός: ο αντίπαλος θα παίρνει κάθε φορά όσο χώρο του δίνεις. Ποια είναι τα πολιτικά, ιδεολογικά και οργανωτικά στοιχεία που διαφοροποιούν τη Νεολαία του ΣΥΡΙΖΑ από τις άλλες νεολαίες της Αριστεράς; Η νεολαία ΣΥΡΙΖΑ είναι παιδί της κρίσης αλλά και της αναζωογόνησης του μαρξισμού και του κομμου-

νιστικού κινήματος. Δεν υιοθετούμε στερεοτυπικά μοντέλα οργάνωσης που εν πολλοίς έχουν ξεπεραστεί, ούτε είμαστε ευάλωτοι σε δογματισμούς κι αγκυλώσεις. Κρατάμε ως βασικό μας εφόδιο τον Δυτικό κριτικό Μαρξισμό, μπολιάζοντας τον με σύγχρονες κριτικές προσεγγίσεις που αφορούν συγκεκριμένα την εποχή που ζούμε και τα ιδιαίτερα πολιτικά προβλήματα που μας θέτει. Δεν μεταθέτουμε την ανατροπή σε καμία «κόκκινη νύχτα», ούτε περιμένουμε από τις συνθήκες να «ωριμάσουν». Υποστηρίζουμε πως το όραμα για μία άλλη κοινωνία μπορεί να αποτελέσει δυναμική τάση στο σήμερα και πως αυτό δεν μπορεί να περιγραφεί με ένα απόλυτο και οριοθετημένο τρόπο καθώς θα προκύψει μέσα από τις ίδιες τις κοινωνικές και κινηματικές διεργασίες. Προσεγγίζουμε, προφανώς, τα ζητήματα με ταξική μεροληψία χωρίς όμως να κάνουμε μία ανώφελη ιεράρχηση μεταξύ «πρωτευουσών» και «δευτερευουσών» αντιθέσεων, καθώς θεωρούμε πως το κρίσιμο είναι να συγκροτήσουμε ένα συνολικό υπόδειγμα αντιπαραθετικό προς στο κυρίαρχο, ένα υπόδειγμα που θα βασίζεται στις κλίσεις και τα διακριτά ενδιαφέροντα των νέων ανθρώπων. Θεωρούμε, λοιπόν, πως η συμμετοχή αυτών είναι προϋπόθεση για τη συγκρότηση αυτού του υποδείγματος και η ίδια μας η οργάνωση ένας χώρος, μεταξύ άλλων, όπου αυτό το υπόδειγμα μπορεί να παίρνει καθημερινά σάρκα και οστά. Πώς βλέπεις τη σχέση της νεολαίας του ΣΥΡΙΖΑ με το κόμμα, ιδίως μπροστά στο ενδεχόμενο της κυβέρνησης της Αριστεράς; Η νεολαία ΣΥΡΙΖΑ είναι μία αυτόνομη οργάνωση νεολαίας που εντάσσεται στο πολιτικό σχέδιο του ΣΥΡΙΖΑ με το δικό της διακριτό στίγμα και με μέριμνα να συνδιαμορφώνει το στίγμα του χώρου με τη δική της οπτική για τα πολύ κρίσιμα ζητήματα νεολαίας κι όχι μόνο. Το ενδεχόμενο της κυβέρνησης της Αριστεράς ανοίγει μία σειρά πολύ ενδιαφέρουσες δυνατότητες στις οποίες η οργάνωση μπορεί και πρέπει να διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο όχι με μία λογική υποστηρικτικού μηχανισμού προς την κυβέρνηση αλλά σε μία προωθητική κατεύθυνση, θέτοντας ερωτήματα και διαμορφώνοντας απαντήσεις που θα συγκροτούν, μαζί με την κοινωνική κίνηση, μία ριζοσπαστική αριστερή πολιτική. Οι παρεμβάσεις και οι επεξεργασίες μας σε ένα περιβάλλον κυβέρνησης της Αριστεράς θα έχουν πυξίδα τον σοσιαλιστικό μετασχηματισμό της κοινωνίας, μεριμνώντας για τη διαμόρφωση των απαραίτητων κοινωνικών μετώπων, πάντα υπό το πρίσμα των συμφερόντων του κόσμου της εργασίας και της νεολαίας και προωθώντας συνεχώς την ηγεμονία των αξιών της αλληλεγγύης, της ισότητας και της δημοκρατίας.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΛΕΚΑ ΠΑΤΣΟΥΡΑΚΟΥ

Mια ηρωϊκή γυναίκα Στις 12.2.2014 έφυγε για πάντα, σε μεγάλη ηλικία (πάνω από 90), η καλή μας φίλη, κουμπάρα και συντρόφισσα στους λαϊκούς αγώνες Αλέκα Πατσουράκου. Η Αλέκα υπήρξε μια ηρωική και πολυβασανισμένη γυναίκα. Δραστήριο μέλος της ΕΑΜικής Εθνικής Αντίστασης στα χρόνια της Κατοχής, αλλά και μετά. Κυριολεκτικά «αλώνιζε» τα χωριά της Λακωνίας και της Μάνης αναπτύσσοντας μεγάλη δραστηριότητα. Αποτέλεσμα να συλληφθεί τα πρώτα χρόνια του εμφυλίου και να βασανιστεί απάνθρωπα. Με τη βοήθεια κάποιου φίλου, παράγοντα, αποσπάστηκε από τους βασανιστές και φυγαδεύτηκε στην Αθήνα, όπου ζούσε ο αδελφός της. Μάλιστα την τύλιξαν σε δέρμα φρεσκοσφαγμένου αρνιού για να ανακουφίσει το μωλωπισμένο και πρησμένο κορμί της (παλιά παραδοσιακή τακτική). Στην Αθήνα συνδέθηκε με τις παράνομες οργανώσεις πρώτη και καλύτερη, πρόθυμη για όλα. Συνελήφθη από την Ασφάλεια και άρχισε νέο όργιο βασανισμού για να της αποσπάσουν ομολογίες για τους συνεργάτες της. Τη χτυπούσαν μέρες. Από τον φάλαγγα στα πόδια, τα πέλματά της έπαθαν ανεπανόρθωτη βλάβη. Στο στρατοδικείο πήγε σηκωτή. Καταδικάστηκε ισόβια και πέρασε περίπου πέντε χρόνια στις φυλακές Αβέρωφ χωρίς να μπορέσει να περπατήσει. Αποφυλακίστηκε με τα «μέτρα επιεικείας» του Πλαστήρα. Οι δικοί της έκαναν ό,τι ήταν δυνατόν για να βελτιωθεί η κατάσταση των ποδιών της - και κάτι έγινε, άρχισε να περπατά με δυσκολία. Στα χρόνια της ΕΔΑ, κούτσα - κούτσα, «έτρεχε» παντού. Μαζί με τον Περικλή Ροδάκη στο τυπογραφείο της ΕΔΑ. Αλλά και στο βιβλιοπωλείο, όπου ήταν τα κεντρικά γραφεία, η Αλέκα παντού παρούσα. Χαιρόταν τη ζωή της και ήταν ευχαριστημένη. Αλλά ήρθε η χούντα και η Αλέκα πήγε στο κάτεργο της Γιούρας. Τα πόδια της την πονούν... Τα τελευταία χρόνια η Αλέκα άφησε την Αθήνα και πήγε στο χωριό της, στο Προσήλιο Λακωνίας, που πριν το έλεγαν Στρότζα. Έτσι το έλεγε η Αλέκα. Είχε ένα ωραίο σπίτι, τα λιοκτήματα της οικογένειας, είχε κι ένα γαϊδουράκι. Ήταν μαζί της και ο αδελφός της, ο Αγησίλαος, για πολλά χρόνια. Ήταν κι αυτός ένας θαυμάσιος άνθρωπος, αλλά πριν από λίγα χρόνια «έφυγε» σε μεγάλη ηλικία και η Αλέκα πικράθηκε πολύ. Τη βλέπαμε κάπου - κάπου και πάντα διαμαρτυρόταν που δεν πηγαίναμε πιο συχνά. Η κηδεία έγινε στο χωριό της και ήταν πάνδημη, τόσο που κανείς δεν το περίμενε. Τον επικήδειο έβγαλε ο παπάς του διπλανού χωριού, που τη γνώριζε. Θάφτηκε εκεί, κοντά στη μάνα της και τον αδελφό της. Αλέκα, θα είσαι κοντά μας. Θα σε θυμόμαστε όσο ζούμε. * Στη μνήμη της προσφέρουμε στην «Αυγή» 50 ευρώ. Φιφή, Έλλη, Φρίξος

ΠΡΟΣΦΟΡΑ Στη μνήμη του συγχωριανού μου καπετάν Γιαννούτσου προσφέρω 20 ευρώ. Άννα Μπακαστάμου - Μπικέ

16

Για ένα σύγχρονο μοντέλο δημοκρατικού και κοινωνικού ελέγχου των Ε.Δ. ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΤΑΦΥΛΛΗ*

Το Τμήμα Εξωτερικής και Αμυντικής Πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ, κατέθεσε ήδη στον δημόσιο διάλογο συνολική πρόταση για την άμυνα που περιλαμβάνει το είδος των Ε.Δ. που χρειάζεται η χώρα, σύγχρονο μοντέλο δημοκρατικού και κοινωνικού ελέγχου των Ε.Δ., νέα στρατηγική σχεδιασμού, στρατηγική για την παραγωγική ανασυγκρότηση της αμυντικής βιομηχανίας, αναβάθμιση της πολιτικής αξιοποίησης του ανθρώπινου δυναμικού, νέα στρατηγική προμηθειών, αναβάθμιση της εκπαίδευσης σε όλα τα επίπεδα και ενίσχυση του κοινωνικού ρόλου των Ε.Δ. Δομικό στοιχείο της πρότασης, που αποτελεί τομή στα μεταπολιτευτικά πράγματα της χώρας, είναι η πρόβλεψη για ένα σύγχρονο μοντέλο δημοκρατικού και κοινωνικού ελέγχου των Ε.Δ., που τις καθιστά υπεύθυνες και υπόλογες όχι μόνο απέναντι στην εκάστοτε πολιτική εξουσία, αλλά και απέναντι στο κοινοβούλιο, στη δικαστική εξουσία και την κοινωνία των πολιτών. Το μοντέλο αυτό, που αποτελεί πραγματικότητα σε πολλές χώρες, προϋποθέτει την ενεργοποίηση νέων και αναβαθμισμένων θεσμών, που «διαμεσολαβούν» μεταξύ Ε.Δ. και κοινωνίας, αλλά και τη μετατόπιση του κέντρου βάρους στη λήψη των αποφάσεων που αφορούν την Άμυνα, από τον στενό πυρήνα της εκτελεστικής εξουσίας στο κοινοβούλιο. Ο δημοκρατικός και κοινωνικός έλεγχος των Ε.Δ., είναι η απάντηση στο καθεστώς των «στεγανών», που γέννησε τα φαινόμενα αλαζονείας της εξουσίας και τα φαινόμενα διαφθοράς και διαπλοκής που ρίχνουν σήμερα βαριά σκιά στον χώρο της άμυνας. Αποτελεί επίσης τη δημοκρατική απάντηση σε «ιστορικούς» αλλά και σε σύγχρονους προβληματισμούς, που αφορούν τη σχέση των Ε.Δ. με το σύνολο της κοινωνίας. Προβληματισμούς, που πηγάζουν από το γεγονός ότι ο στρατός αποτελεί «απόκλιση» από τον «κανόνα» της κοινωνίας, όπως επισημαίνει ο Πλάτωνας στην «Πολιτεία»του 2500 χρόνια πριν, υπό την έννοια ότι η κοινωνία εμπιστεύεται στον στρατό όπλα που δυνητικά μπορούν να στραφούν και εναντίον της. Το ερώτημα «ποιος μας φυλάει από τους φύλακες;», που διατύπωσε ο Πλάτωνας, ή το «sed quis custodiet ipsos Custodes?» των Ρωμαίων, παρέμεινε δυστυχώς επίκαιρο με το πέρασμα των αιώνων, αν και με εντελώς διαφορετικό πε-

Επειδή δεν θα λείψουν οι γνωστές «Κασσάνδρες», που θα σπεύσουν (έσπευσαν) να προφητεύσουν την καταστροφή των Ε.Δ. αν εφαρμοστούν οι προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ, επισημαίνεται ότι ο δημοκρατικός έλεγχος των Ε.Δ. περιλαμβάνεται στο ευρωπαϊκό κεκτημένο ριεχόμενο κάθε φορά. Η αντίληψη ότι ο στρατός οφείλει να είναι υπόλογος στην πολιτική, και όχι ένας αυτοεξυπηρετούμενος θεσμός που επιδιώκει τα δικά του ενδιαφέροντα και τους δικούς του στόχους, παγιώθηκε ήδη από το τέλος του καταστροφικού τριακονταετούς πολέμου που έληξε με τη συνθήκη της Βεστφαλίας (1648). Στη διάρκεια του ψυχρού πολέμου, ήταν τέτοιο το μέγεθος των κινδύνων για την τύχη συνολικά της ανθρωπότητας, που εδραίωσαν την αντίληψη ότι ο στρατός εκτός από την πολιτική όφειλε να είναι υπόλογος και στην κοινωνία. Μετά το τέλος του ψυχρού πολέμου, άρχισε να παγιώνεται σταδιακά η αντίληψη ότι ο στρατός δεν έπρεπε μόνον να υπόκειται σε πολιτικό έλεγχο αλλά

ο έλεγχος αυτός έπρεπε να είναι και δημοκρατικός. Σταθμό στην εξέλιξη αυτή αποτέλεσε ο «Κώδικας Δεοντολογίας για τα Πολιτικο-Στρατιωτικά Ζητήματα της Ασφάλειας» του ΟΑΣΕ, που θέσπισε για πρώτη φορά συγκεκριμένους κανόνες για τον δημοκρατικό έλεγχο των Ε.Δ. Η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ, σε ότι αφορά τους αναγκαίους θεσμούς δημοκρατικού και κοινωνικού ελέγχου των Ε.Δ., περιλαμβάνει την αρμόδια επιτροπή του κοινοβουλίου, στην οποία μεταβιβάζονται ουσιαστικές αρμοδιότητες και εξουσίες, τις Γενικές Επιθεωρήσεις των Ε.Δ., οι οποίες αναδιοργανώνονται και αναβαθμίζονται και επιπλέον δύο νέες και ανεξάρτητες αρχές: του «Συνήγορου του Στρατιωτικού» και του «Γενικού Επιθεωρητή Οικονομικών της Άμυνας». Ο καθένας ελέγχει και επιβλέπει τον τομέα που του αναλογεί, αλλά από κοινού εξασφαλίζουν τον έλεγχο και την επίβλεψη του συνόλου των δραστηριοτήτων της Άμυνας. Το κοινοβούλιο, στο πλαίσιο της πρότασης, εγκρίνει τον σχεδιασμό, την πολιτική αξιοποίησης του ανθρώπινου δυναμικού, τις προμήθειες, τον προϋπολογισμό της άμυνας, τις συμφωνίες στρατιωτικής συνεργασίας με άλλες χώρες καθώς και την αποστολή δυνάμεων στο εξωτερικό. Ελέγχει επίσης και παρακολουθεί την επιχειρησιακή κατάσταση όλων των πόρων της άμυνας και τις δραστηριότητες και των τριών όπλων και ενημερώνεται για την πορεία υλοποίησης των συμβάσεων προμηθειών. Τέλος επιλέγει τον αρχηγό ΓΕΕΘΑ μετά από πρόταση της κυβέρνησης. Η αρμόδια επιτροπή του κοινοβουλίου θα μπορεί να συ-

γκροτεί επιτροπές εμπειρογνωμόνων για τη διενέργεια αξιολογήσεων -επιθεωρήσεων και για τη σύνταξη μελετών για τομείς της Άμυνας κατά την κρίση της. Ο Γενικός Επιθεωρητής Οικονομικών της Άμυνας, είναι μία ανεξάρτητη αρχή που ελέγχει και παρακολουθεί τις συμβάσεις προμηθειών και το σύνολο των οικονομικών δραστηριοτήτων των Ε.Δ. Υποβάλλει τα πορίσματα του ελέγχου στην αρμόδια επιτροπή του κοινοβουλίου και μπορεί επίσης να υποβάλλει προτάσεις για την εμπέδωση της διαφάνειας και την ενίσχυση της αποδοτικότητας των δαπανών. Οι Γενικές Επιθεωρήσεις των Ε.Δ., μετά την αναγκαία αναδιοργάνωση και επέκταση των δραστηριοτήτων τους, προορίζονται να αποτελέσουν τον «εσωτερικό» φορέα ελέγχου και επίβλεψης για λογαριασμό της ηγεσίας των Ε.Δ. Τέλος, ο Συνήγορος του Στρατιωτικού διασφαλίζει τον σεβασμό των κανόνων του δικαίου στις Ε.Δ., ενισχύει τη διαφάνεια και προάγει τη δημοκρατική λογοδοσία των στρατιωτικών δομών, εστιάζει σε ζητήματα της στρατιωτικής πρακτικής που απαιτούν διόρθωση και ενισχύει με τη δράση του την εμπιστοσύνη της κοινωνίας αλλά και των στρατιωτικών στο στράτευμα. Είναι ένας καινοτόμος θεσμός που καθιερώθηκε για πρώτη φορά στη Νορβηγία (1952) για να ακολουθήσει στη συνέχεια ένας μεγάλος αριθμός χωρών (Αγγλία, Βέλγιο, Ολλανδία, Αυστρία-1955, Γερμανία1959, ... Πολωνία-1987, Σλοβενία1995, Ρουμανία-1997, Ιρλανδία2005, Σερβία-2007 κ.λπ.). Επειδή δεν θα λείψουν οι γνωστές «Κασσάνδρες» που θα σπεύσουν (έσπευσαν) να προφητέψουν την καταστροφή των Ε.Δ. αν εφαρμοστούν οι προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ, επισημαίνεται ότι ο δημοκρατικός έλεγχος των Ε.Δ. περιλαμβάνεται στο ευρωπαϊκό κεκτημένο (αποτελεί προϋπόθεση για την εισδοχή νέων μελών), στο πλαίσιο του ΟΑΣΕ αποτελεί προϋπόθεση για την ανάπτυξη σχέσεων εμπιστοσύνης μεταξύ των χωρών μελών (στη βάση του σχετικού κώδικα που είναι πολιτικά δεσμευτικός για τη χώρα μας από το 1995), αρθρώνεται σε ψηφίσματα του ΟΗΕ, καθώς και σε αποφάσεις της ολομέλειας του Συμβουλίου της Ευρώπης.

* Ο Γιάννης Ταφυλλης είναι μέλος της Γραμματείας του Τμήματος Εξωτερικής και Αμυντικής Πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

17

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Σχετικά με τη μελέτη του Levy Economics Institute of Bard College ΤΟΥ KΩΣΤΑ ΜΕΛΑ*

Στη μελέτη του Levy Economics Institute of Bard College, Prospects and Policies for the Greek economy, February 2014, περιλαμβάνονται βασικές προτάσεις για τη μεγέθυνση της ελληνικής οικονομίας και τη μείωση της υψηλής ανεργίας μετά τις εξελίξεις στα μακροοικονομικά μεγέθη το 2013. Το Ινστιτούτο από την ίδρυσή του καταβάλλει συστηματικές προσπάθειες για να αναγνωριστεί το θέμα της απασχόλησης ως το βασικό θέμα στην ιεράρχηση των στόχων της οικονομικής πολιτικής. Δεν πρόκειται για ιδεολογική εμμονή, αλλά για κοινωνική φιλοσοφία προς την οποία τείνει η οικονομική θεωρία την οποία υποστηρίζει το Ινστιτούτο. Η αναγνώριση της εργασίας ως βασικού φορέα της οικονομικής ευημερίας αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της λογικής του. Με βάση την εξέλιξη των μακροοικονομικών μεγεθών της ελληνικής οικονομίας η βασική διαπίστωσή του είναι ότι, στην παρούσα φάση, το πρόβλημά της είναι το υψηλότατο ποσοστό ανεργίας και η ύφεση του ΑΕΠ. Η παντελής έλλειψη ρευστότητας είναι υπεύθυνη για την παρούσα κατάσταση. Επομένως η ανάγκη εισροής και μετάγγισης ρευστότητας στην ελληνική οι-

κονομία με στοχευμένο τρόπο είναι εκ των ων ουκ άνευ αυτή τη συγκεκριμένη περίοδο. Η ανάγκη αυτή καθίσταται άκρως επείγουσα δεδομένου ότι οι εναλλακτικοί τρόποι τους οποίους έχει υιοθετήσει η κυβέρνηση, ακολουθώντας τις οδηγίες της τρόικας, δεν αποδίδουν. Δηλαδή οι εξαγωγές αλλά και οι ΑΞΕ, σύμφωνα με τα στοιχεία, δεν μπορούν να παράσχουν την απαιτούμενη ρευστότητα. Παράλληλα οι εισροές μέσω ΕΣΠΑ δεν είναι αρκετές ούτε στοχευμένες ώστε η ρευστότητα που προσφέρουν να αποτελέσει παράγοντα σημαντικό μεγέθυνσης του ΑΕΠ και απορρόφησης της ανεργίας. Το συγκεκριμένο σχέδιο περιλαμβάνει τρεις βασικούς πυλώνες: 1. Άμεση εισροή πόρων ύψους 30 δισ. ευρώ από την ΕΤΕπ ή από άλλους θεσμούς της Ε.Ε. (σε δώδεκα τρίμηνα) με τη μορφή εισροής κεφαλαίων ώστε να μην επιβαρυνθεί το Δ.Χ. μέχρις ότου αποπληρωθεί. Ένα είδος Σχεδίου Μάρσαλ με πολύ χαμηλό επιτόκιο.

2. Πάγωμα της πληρωμής τόκων για το Δ.Χ. και μετακύλιση των χρεολυσίων για την ίδια περίοδο του Σχεδίου Μάρσαλ. Τα ποσά που θα προέλθουν από τη μη καταβολή τόκων θα χρησιμοποιηθούν για δημόσιες επενδύσεις με στόχο τη δημιουργία θέσεων εργασίας.

3. Τη δημιουργία ενός παράλληλου χρηματοπιστωτικού μηχανισμού με στόχο την παρο-

χή ρευστότητας και όχι με στόχο την ανταγωνιστικότητα των ελληνικών προϊόντων, όπως ισχυρίζονται πολλοί αναλυτές ένθεν κακείθεν του πολιτικού φάσματος. Αυτό θα λάβει τη μορφή κρατικών διηνεκών ομολόγων, χωρίς τοκομερίδιο, μεταβιβαζομένων και μη μετατρέψιμων σε ευρώ (μόνο τα ευρώ μπορούν να μετατραπούν σε αυτού του είδους τα ομόλογα).Η ονομαστική τους αξία θα αντιστοιχεί σε ευρώ. Το κράτος θα χρησιμοποιήσει τα ομόλογα για την πληρωμή των ληξιπρόθεσμων οφειλών του (περίπου 8 δισ. το 2013) και θα τα δέχεται για την καταβολή των φόρων εκ μέρους των πολιτών. Επίσης θα τα χρησιμοποιήσει για την πληρωμή όσων προσληφθούν στο Δημόσιο ή για κοινωνικές μεταβιβάσεις. Είναι αδύνατον στο πλαίσιο αυτού του άρθρου να αναλυθούν σε βάθος και να ασκηθεί η λελογισμένη κριτική αντιπαράθεση με τις απόψεις του Ινστιτούτου όσον αφορά την εσωτερική λογική των προτάσεων, αλλά και τις εκτιμήσεις των αποτελεσμάτων που προσδοκά. Και θεωρώ ότι είναι αρκετά αυτά που μπορεί να αντιπαραθέσει κάποιος. Μάλιστα για τον παράλληλο χρηματοπιστωτικό μηχανισμό πολλά θα μπορούσαν να ειπωθούν. Όμως, ανεξαρτήτως αυτού, με την πρώτη ματιά διαπιστώνεται εύκολα ότι οι παραπάνω προτάσεις έχουν το «μειονέκτημα» να εξαρτώνται από τη θέληση παραγό-

ντων ισχύος οι οποίοι κατέχουν τη θέση των αντισυμβαλλομένων σε αυτές τις προτάσεις. Ως εκ τούτου αυτομάτως χάνουν τον χαρακτήρα των άμεσων βραχυχρονίων προτάσεων και καθίστανται υπό μιαν έννοια «μακροχρόνιες επιδιώξεις», των οποίων η εφαρμογή ή όχι εντάσσεται σε μακροχρόνια στρατηγική, η οποία βρίσκεται πάντοτε υπό την αίρεση των μελλοντικών εξελίξεων. Θέλω να δώσω ένα απλό παράδειγμα: Η απαίτηση για τη χρηματοδότηση ενός Σχεδίου Μάρσαλ από την ΕΤΕπ, και μάλιστα με τη μορφή εισροής κεφαλαίων, βρίσκεται έξω από την καταστατική λογική της συγκεκριμένης τράπεζας. Παράλληλα γιατί μόνο για την Ελλάδα και όχι για τις υπόλοιπες χώρες του λεγόμενου Νότου ή των ανατολικών χωρών; Αυτό προϋποθέτει συνεπώς συγκεκριμένες πολιτικές στρατηγικές. Όμως, ανεξαρτήτως των αντιρρήσεων ή των όποιων αντιθέσεων στις συγκεκριμένες προτάσεις (όχι γιατί δεν είναι γενικά ορθές, αλλά λόγω των συγκεκριμένων αντιλήψεων που επικρατούν, θεσμικά, στην Ε.Ε.), και μόνο η προσπάθεια ανάδειξης μιας άλλης συλλογιστικής, η οποία θα μπορούσε να συνάδει με την επιδιωκόμενη διαφορετική οπτική για την Ε.Ε., είναι απολύτως σεβαστή και καθόλα αναγκαία, καθώς, επιτέλους, ανοίγει χώρους προβληματισμού σε συνάφεια με την πραγματικότητα.

Η «Αυγή» ζήτησε από δύο έγκριτους πανεπιστημιακούς, τον Σάββα Ρομπόλη και τον Κώστα Μελά, να πουν πώς βλέπουν τις εναλλακτικές προτάσεις του Οικονομικού Ινστιτούτου Levy για την ελληνική οικονομία. Η άποψη του Θανάση Μισδανίτη, ο οποίος μετέφρασε και παρουσίασε τη μελέτη στην «Αυγή» της προηγούμενης Κυριακής, δημοσιεύεται στις Ρήσεις (σελίδα 63).

Ανάπτυξη και απασχόληση ΤΟΥ ΣΑΒΒΑ Γ. ΡΟΜΠΟΛΗ*

Οι δυσμενείς και σοβαρές οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις της πολιτικής της εσωτερικής υποτίμησης στην Ελλάδα και σε άλλα κράτη - μέλη της Ευρωζώνης αποδεικνύουν ότι η ύφεση (-25%) και η ανεργία (28%) στην Ελλάδα δεν αποτελούν παράπλευρες απώλειες της οικονομικής κρίσης. Αντίθετα, συνιστούν αναμενόμενα αρνητικά χαρακτηριστικά των ασκούμενων πολιτικών, οι οποίες ουσιαστικά μεταφέρουν τους πόρους της οικονομίας στο έλλειμμα και το χρέος. Το αποτέλεσμα συνίσταται στη στέρηση της ελληνικής οικονομίας από πόρους για επενδύσεις, ανάπτυξη και απασχόληση και στην τροφοδότηση της αργής και βασανιστικής για τους πολίτες αποκλιμάκωσης του ελλείμματος (λήψη μέτρων λιτότητας 63 δισ. ευρώ για μείωση του δημόσιου ελλείμματος κατά 28 δισ. ευρώ), καθώς και στην αύξηση του χρέους (2009 129% του ΑΕΠ και 2014 175% του ΑΕΠ). Παράλληλα, η πτώση (2009-2013) των ακαθάριστων επενδύσεων παγίου κεφαλαίου στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα στα επίπεδα του 1994

δημιούργησε ανησυχητικές συνθήκες αποεπένδυσης, με την έννοια της απώλειας σημαντικού τμήματος του παραγωγικού δυναμικού της ελληνικής οικονομίας. Με άλλα λόγια, όσο αποδομείται και απαξιώνεται το παραγωγικό και τεχνολογικό υπόβαθρο της ελληνικής οικονομίας τόσο θα σπανίζει η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και η παραγωγική ανασυγκρότηση της οικονομίας. Ταυτόχρονα, στις συνθήκες αυτές, η κατάσταση στην αγορά εργασίας προβλέπεται δυσμενέστερη, δεδομένου ότι οι πιέσεις στην ανεργία, εκτός από την ύφεση, θα ασκούνται και από τις εξελίξεις της νέας τεχνολογίας (τεχνητή νοημοσύνη, ψηφιακές τηλεπικοινωνίες, ρομποτική). Οι εξελίξεις αυτές προδιαγράφουν την επαλήθευση της εμπειρικής έρευνας ότι η αναιμική ανάκαμψη της ελληνικής και ευρωπαϊκής οικονομίας κατά τα επόμενα χρόνια δεν θα είναι ικανή σημαντικής απορρόφησης της ανεργίας [στην Ελλάδα η μείωση του ΑΕΠ κατά 1% αυξάνει την ανεργία κατά 1% (50.000 άτομα) και η αύξηση του ΑΕΠ κατά 1% μειώνει την ανεργία κατά 0,30% (15.000)]. Κατά συνέπεια, εκτιμάται ότι το πρόβλημα της απασχόλησης θα είναι κα-

θοριστικό τις επόμενες δύο δεκαετίες τόσο από την πλευρά της αποτελεσματικής καταπολέμησης της ανεργίας, όσο και από την πλευρά των επενδύσεων και της ανάπτυξης για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Με άλλα λόγια, διαπιστώνεται ότι η ανάπτυξη και η απασχόληση αποτελούν τις νέες προκλήσεις όχι μόνο του παρόντος, αλλά πολύ περισσότερο του μέλλοντος. Από την άποψη αυτή η ελληνική οικονομία δεν θα επιστρέψει σε διαρκή ανάπτυξη εάν δεν ρυθμίσει την αγορά εργασίας και δεν διαμορφώσει το επίπεδο των μισθών μέσω ελεύθερων συλλογικών διαπραγματεύσεων και συλλογικών συμβάσεων εργασίας (πολιτικές ζήτησης). Αυτό σημαίνει θεσμική περιθωριοποίηση της ευελιξίας της εργασίας και των μισθών (πολιτικές προσφοράς), η οποία εκ του αποτελέσματος επιδείνωσε τους όρους κατανομής των πόρων και διεύρυνε τις ανισορροπίες και τις αντιφάσεις στην αγορά εργασίας, χωρίς, όπως υποστηρίζονταν από τους φορείς άσκησης της οικονομικής πολιτικής, να συμβάλλει στην αύξηση της απασχόλησης, παρά την εξαφάνιση των λεγόμενων «δυσκαμψιών» (ρυθμίσεις) της αγοράς εργασίας. Επίσης ό-

πως απέδειξε η εμπειρική έρευνα (Revue Alternatives Economiques, Decembre 2013), τα κράτη - μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης που καθυστερούν να εξέλθουν από την κρίση είναι αυτά στα οποία η αγορά εργασίας και οι μισθοί είναι περισσότερο απορρυθμισμένα και ευέλικτα. Με αυτά τα δεδομένα, είναι πλέον επιβεβλημένο σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης και κρατών - μελών να ενταχθεί η πολιτική καταπολέμησης της ανεργίας στη μακρο-οικονομική πολιτική (προσθήκη τέταρτου κριτηρίου στην Ευρωπαϊκή Συνθήκη με το επίπεδο της απασχόλησης ή της ανεργίας). Αυτό σημαίνει την εγκαθίδρυση της στρατηγικής της ισομερούς ανάπτυξης μεταξύ των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την οργανική ενότητα των πολιτικών απασχόλησης με τις ανάγκες της οικονομικής και κοινωνικής πραγματικότητας της αναπτυξιακής πολιτικής στην Ε.Ε. και την Ελλάδα. Ειδικότερα στην Ελλάδα, απαιτείται για την ενδυνάμωση των ρυθμών ανάπτυξης αναδιάρθρωση του χρέους, ενίσχυση της ρευστότητας της οικονομίας από την ΕΚΤ, άμεση σύζευξη της επενδυτικής προτεραιότητας στις αναπτυξιακές, κοινωνικές υ-

ποδομές και υπηρεσίες με τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και την αύξηση του εισοδήματος, σύνδεση των δημόσιων χρηματοπιστωτικών πολιτικών και των ιδιωτικών επενδύσεων με τη διάρθρωση του παραγωγικού συστήματος της χώρας και του πλέγματος των αλληλεξαρτήσεων των ηγετικών, των συμπληρωματικών κλάδων παραγωγής και των ΜΜΕ επιχειρήσεων για τη βραχυπρόθεσμη αύξηση της απασχόλησης. Έτσι δημιουργούνται οι αναγκαίες συνθήκες μεταμόρφωσης και ανασυγκρότησης της παραγωγικής βάσης (clusters), που μονοκαλλιεργείται από τις υπηρεσίες και τον τουρισμό με τη δημιουργία δικτύων συνεργιών και συμπληρωματικότητας μεταξύ των τομέων και των κλάδων παραγωγής σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, προκειμένου να συντελεσθεί σε παραγωγικούς όρους, μεσοπρόθεσμα, η αύξηση της παραγωγής, της απασχόλησης, της παραγωγικότητας, του εισοδήματος και του βιοτικού επιπέδου των πολιτών της χώρας.

* Ο Σάββας Ρομπόλης είναι καθηγητής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και επιστημονικός διευθυντής ΙΝΕ/ΓΣΕΕ

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

18

ΠΟΛΙΤΙΚΗ Χιονοστιβάδα αποκαλύψεων για «αμαρτωλές» ΜΚΟ Μαζί με τα «ξερά» να μην καούν και τα «χλωρά»

ΕΞΟΝΤΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΓΕΝΟΥΣ ΤΟΜΕΑ

«Μαραίνεται» η παραγωγή, εκτινάσσονται τα κόστη Την εξόντωση του πρωτογενούς τομέα έχουν δρομολογήσει οι μνημονιακές κυβερνήσεις, με σοβαρές επιπτώσεις όχι μόνο στον αγροτικό κόσμο, αλλά και στους καταναλωτές, καθώς η παραγωγή βασικών ειδών διατροφής βαίνει διαρκώς μειούμενη, ενώ αντίθετα έχει εκτιναχθεί το κόστος εισροών. Οι νέες φορολογικές «ρυθμίσεις» για τους αγρότες ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι, καθώς ήδη μετρούν απώλεια εισοδήματος τουλάχιστον κατά 20% από το 2009, πτώση που αντιστοιχεί σε συρρίκνωσή του κατά περίπου 1,4 δισ. (στοιχεία ΠΑΣΕΓΕΣ έως 2012). Το αγροτικό εισόδημα περιορίστηκε μόνο το 2012 σε 5,57 δισ. (μαζί με τις επιδοτήσεις ύψους 2,9 δισ.) εμφανίζοντας νέα μείωση 5,3% μετά την προηγούμενη μεγάλη μείωσή του κατά 9,8%. Την ίδια στιγμή μειώνεται δραματικά η παραγωγή πολλών αγροτικών προϊόντων, αφού σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat μόνο πέρσι μειώθηκε η παραγωγή κατά 21,5% στα νωπά φρούτα, κατά 21% στο ελαιόλαδο, κατά 35,9% στις ελιές, κατά 15,3% στα αυγά, αλλά και κατά 3,8% στα λιπάσματα. Το 2012 η παραγωγή πατάτας μειώθηκε κατά 23,8%, των νωπών λαχανικών κατά 9,2% και των δημητριακών κατά 8,5%. Η παραγωγή γάλακτος βαίνει φθίνουσα καταγράφοντας τα τελευταία τέσσερα έτη μείωση συνολικά 10,3%, ενώ υπολείπεται σημαντικά (κατά 26,5%) των

εθνικών ποσοστώσεων (στοιχεία ΕΛΟΓΑΚ). Η μείωση της παραγωγής συνδέεται άμεσα με την αύξηση των εισαγωγών αγροτικών προϊόντων, που βρίσκεται σε υψηλά επίπεδα καλύπτοντας το 13,6% της συνολικής αξίας εισαγωγών, με αποτέλεσμα να διαμορφώνεται αρνητικό ισοζύγιο στο εμπόριο αγροτικών προϊόντων, έλλειμμα που έφτασε περίπου τα 2 δισ. το 2011.

Υψηλό κόστος παραγωγής Ωστόσο, η μεγάλη «πληγή» για τον πρωτογενή τομέα παραμένει το υψηλό κόστος παραγωγής των αγροτικών προϊόντων, που σε συνδυασμό με τη συρρίκνωση της κατανάλωσης εξανεμίζει το αγροτικό εισόδημα δημιουργώντας συνθήκες ασφυξίας, αφού σημαντικό μέρος της «ακριβής» παραγωγής μένει αδιάθετο και καταστρέφεται. Η δε απόπειρα «δαιμονοποίησης» των αγροτοκτηνοτρόφων από πλευράς του υπουργείου Ανάπτυξης και επιχειρηματιών για την ακρίβεια στην αγορά απέτυχε, καθώς ήδη, με σχετική έρευνα της Επιτροπής Ανταγωνισμού στα νωπά οπωροκηπευτικά, καταδεικνύεται ότι οι ευνοημένοι «παίκτες» είναι χονδρέμποροι και αλυσίδες λιανικής. Σύμφωνα με παλαιότερα στοιχεία της ΠΑΣΕΓΕΣ η άνοδος του κόστους εισροών στη γεωργική παραγωγή υπερβαίνει το 1 δισ. ευρώ παρουσιάζοντας αύξηση τουλά-

χιστον 22,5%. Κόστος ζωοτροφών και ενέργειας καλύπτουν αθροιστικά το 55% της συνολικής ενδιάμεσης ανάλωσης στην παραγωγή: την περίοδο 2009-2012 το κόστος ζωοτροφών αυξήθηκε κατά 31% (2,12 δισ. το 2012), ενώ μεγαλύτερη είναι η αύξηση στο κόστος ενέργειας, +64% (πάνω από 1,5 δισ. το 2012). Παράλληλα, τη στιγμή που τα ημερομίσθια στον πρωτογενή τομέα εμφανίζουν πτώση της τάξεως του 13,1% (2009-2012), το κόστος κεφαλαίου (τόκοι δανείων) έχει αυξηθεί κατά 44,4%, ενώ το 2012 η αύξηση σε ενέργεια - λιπαντικά ανέρχεται σε 5%, ανοδικά κινούνται τα κόστη φαρμάκων, συντήρησης επισκευής, αναλώσιμων κ.λπ., ενώ πάνω από 10% ανατιμήθηκαν τα λιπάσματα. Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασε πρόσφατα το υπουργείο Ανάπτυξης, η πλειονότητα των εισροών σε γεωργία - κτηνοτροφία χαρακτηρίζεται από αύξηση τιμών, ενώ το πρώτο 11μηνο του 2013 σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2012 κατεγράφη αύξηση 1% στους σπόρους, 1,4% στην ενέργεια, 5,2% στα λιπάσματα, 0,6% στις ζωοτροφές κ.α. Άμεση σύνδεση και με τα αυξημένα κόστη παραγωγής έχει και η μείωση της παραγωγής εισροών, όπως συρρίκνωση στην παραγωγή λιπασμάτων (-17% το 2011, 7,6% το 2012, -3,8% το 2013), φυτοφαρμάκων (-6,2% το 2012), ζωοτροφών (-7,8% το 2012) και σπόρων (-1,6% το 2012). ΑΝΤΙΓΟΝΗ ΖΟΥΝΤΑ

Διαστάσεις χιονοστιβάδας παίρνουν οι αποκαλύψεις για τις «αμαρτωλές» χρηματοδοτήσεις των ΜΚΟ καθώς, σύμφωνα με τα στοιχεία που έρχονται στο φως της δημοσιότητας, εκατομμύρια ευρώ έκαναν φτερά από τα ταμεία του υπουργείου Εξωτερικών τα τελευταία 15 χρόνια. Ενώ δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις όπου καταγράφεται ασυμφωνία εκατομμυρίων ευρώ ανάμεσα στα χρήματα που ισχυρίζεται ότι έδωσε το ΥΠ.ΕΞ. και σε εκείνα που εισέπραξαν οι επικεφαλής των ΜΚΟ για το ανθρωπιστικό τους έργο. Παρά τις μέχρι σήμερα εξαγγελίες, δεν έχει καταστεί ακόμα δυνατόν να επιτευχθεί η πλήρης χαρτογράφηση και καταμέτρηση των οργανώσεων που δραστηριοποιούνται είτε στα χαρτιά είτε στην πράξη. Αντιθέτως στο πλαίσιο του εντυπωσιασμού δεν είναι λίγοι οι δημοσιογράφοι που έχουν επιδοθεί σε πλειοδοσία εντυπωσιασμού της κοινής γνώμης ανεβάζοντας τον αριθμό των ΜΚΟ στις 6.000, χωρίς βέβαια κανείς να μπορεί να το πιστοποιήσει με βεβαιότητα. Στο πλαίσιο της σκανδαλολογίας των ημερών εκπρόσωποι οργανώσεων κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για μια μαζική ενοχοποίηση που ταυτίζει τους απατεώνες με ομάδες εθελοντών με πιστοποιημένο κοινωνικό έργο και μηδαμινή έως μηδενική χρηματοδότηση από κρατικούς πόρους. Για «διάχυτη κουλτούρα ισοπέδωσης και απαξίωσης των πάντων, σε μία προσπάθεια αποπροσανατολισμού, με αφορμή το σκάνδαλο του Διεθνούς Κέντρου Αποναρκοθέτησης» κάνουν λόγο οι ΜΚΟ ActionAid, Greenpeace και WWF και μιλούν για «άνευ προηγουμένου επίθεση». Οι εν λόγω ΜΚΟ καλούν όλους να σεβαστούν τις οργανώσεις που έχουν να επιδείξουν ουσιαστικό και σοβαρό έργο με διαφάνεια και αποτελεσματικότητα, τους 300.000 υποστηρικτές τους που συνεισφέρουν από το υστέρημά τους στο ανθρωπιστικό και περιβαλλοντικό τους έργο, τα δεκάδες κοινωφελή ιδρύματα της χώρας μας που στηρίζουν τις δράσεις τους, αλλά και τα εκατομμύρια ανθρώπων σε ολόκληρο τον κόσμο που έχουν δει τη ζωή τους να βελτιώνεται, τα δικαιώματα και το περιβάλλον τους να προστατεύονται μέσω των προγραμμάτων τους εδώ και δεκαετίες. Υπογραμμίζουν δε ότι ανεξάρτητες εταιρείες ορκωτών λογιστών ελέγχουν κάθε χρόνο τα οικονομικά τους στοιχεία, τα αποτελέσματα των οποίων κοινοποιούνται στις ετήσιες εκθέσεις τους και αναρτώνται στις ιστοσελίδες τους. Στον αντίποδα βρίσκεται μια ομάδα ΜΚΟ που για χρόνια εισέπρατταν εκατομμύρια από το υπουργείο Εξωτερικών χωρίς μέχρι σήμερα να έχουν ελεγχθεί τόσο οι δράσεις όσο και τα οικονομικά τους στοιχεία. Χαρακτηριστική η περίπτωση της ΜΚΟ «ΚΕΣΣΑ Δήμητρα», η οποία σύμφωνα με τα στοιχεία που κατέθεσε το 2011 ο τότε υπουργός Εξωτερικών Δημήτρης Δρούτσας στη Βουλή έλαβε 2,3 εκατ. ευρώ, ενώ ο επικεφαλής της οργάνωσης αντέτεινε ότι επιχορηγήθηκε με 1 εκατ. ευρώ αφήνοντας έτσι ένα τεράστιο λογιστικό κενό για το οποίο κανείς έως σήμερα δεν έχει απαντήσει. Εκτός όμως από το υπουργείο Εξωτερικών, δύο ακόμη υπουργεία, αυτά του Πολιτισμού και της Υγείας, χρηματοδοτούσαν συστηματικά δεκάδες ΜΚΟ αμφιβόλου αποτελεσματικότητας και φερεγγυότητας. Είναι χαρακτηριστικό πως ώς τις 22 Αυγούστου 2012 διατέθηκε σε ΜΚΟ και σωματεία το ποσό των 35,8 εκατομμυρίων, ποσά που μέχρι σήμερα δεν έχουν ακόμη ελεγχθεί, ενώ για τη λίστα με τις 707 ΜΚΟ που κατατέθηκε τότε στη Βουλή δεν ζητήθηκε ποτέ διαχειριστικός έλεγχος. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον πάντως παρουσιάζουν και οι περιπτώσεις των ΜΚΟ που εσχάτως έχουν εμπλακεί σε δράσεις καταπολέμησης της ανεργίας και προσλήψεων εποχικών υπαλλήλων με τις ευλογίες της σημερινής κυβέρνησης και την έγκριση των σχετικών προγραμμάτων. ΠΕΤΡΟΣ ΚΑΤΣΑΚΟΣ

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

EΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΠΕΤΡΟΣ ΚΑΤΣΑΚΟΣ

Το 2005 η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας αποφασίζει να δημιουργήσει τον πρώτο οργανισμό εθελοντισμού με σκοπό την καταγραφή όλων των εθελοντικών ομάδων και Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων της χώρας. Στη βάση αυτή δημιουργήθηκε τότε η οργάνωση Έργο Πολιτών την εποπτεία της οποίας θα είχε σύμφωνα με τα δημοσιεύματα της εποχής ο ίδιος ο Κώστας Καραμανλής. Ήταν η εποχή που τα γαλάζια στελέχη του ΥΠΕΞ ανακάλυπταν τον όγκο των χρηματοδοτούμενων ΜΚΟ που είχαν συσταθεί επί υπουργίας Γ. Παπανδρέου και υποτίθεται με επικεφαλής τον Ευριπίδη Στυλιανίδη θα έβαζαν τάξη στο οικονομικό χάος που επικρατούσε κυρίως στην ΥΔΑΣ που κάλυπτε με τα κονδύλιά της τον κύριο όγκο των δράσεων. Στο φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως με ημερομηνία 27 Σεπτεμβρίου 2005 (νόμος 3390) περιγράφεται η σύσταση, η μορφή και η εποπτεία της οργάνωσης που θα οργάνωνε την καταγραφή και τον συντονισμό των εθελοντικών και μη κυβερνητικών οργανώσεων στη χώρα. Την ίδρυσή της υπογράφουν οι υπουργοί τότε, Π. Παυλόπουλος, Δ. Σιούφας, Γ. Αλογοσκούφης και φυσικά ο Κ. Καραμανλής, ως πρωθυπουργός και υπουργός Πολιτισμού. Στόχος τής Έργο Πολιτών ήταν η ανάδειξη και προβολή του εθελοντικού ιδεώδους, η χάραξη πολιτικής και η παρακολούθηση του εθελοντικού έργου, η κινητοποίηση και ο συντονισμός του εθελοντικού δυναμικού κ.λπ. Στα χρόνια της λειτουργίας της η Έργο Πολιτών αναλώθηκε σε σεμινάρια Κοινωνικής Οικονομίας, που πραγματοποιούσε συνήθως στα γραφεία της, στον 20ό όροφο του Πύργου Αθηνών, και στα οποία συμμετείχαν κατά καιρούς καθηγητές, επιστήμονες, δημοσιογράφοι, ακόμη και βουλευτές. Κατά τη διάρκεια της δράσης της, είχαν δει το φως της δημοσιότητας στοιχεία για κατασπατάληση δημοσίου χρήματος, για παράνομες προσλήψεις και αδιαφάνεια. Ωστόσο, οι απαντήσεις των ιθυνόντων ήταν ότι δεν επιβαρύνεται ο κρατικός προϋπολογισμός, αλλά ιδιώτες σπόνσορες.

Έβαλαν τον λύκο να φυλάει τα πρόβατα Άλλες οργανώσεις έκαναν τότε λόγο για εταιρεία - φάντασμα, για μια οργάνωση με μηδενικό έργο, ενώ το καλοκαίρι του 2011 η κυβέρνηση -έστω και με μεγάλη καθυστέρηση- αποφάσισε να καταργήσει την Έργο Πολιτών, αφού σύμφωνα με το πόρισμα του Σώματος Επιθεωρητών Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης «διαπιστώθηκε κακοδιαχείριση των

Η ΓΑΛΑΖΙΑ ΜΚΟ ΕΡΓΟ ΠΟΛΙΤΩΝ ΚΑΙ Η «ΙΕΡΗ» ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ

Πρόεδρος ΜΚΟ με μισθό 9.500 ευρώ! διαθέσιμων ετησίως πόρων που κατευθύνονταν σε μισθοδοσία και αμοιβές εξωτερικών συνεργατών και όχι σε δράσεις που συνάδουν με τον σκοπό του οργανισμού, με αποτέλεσμα σύμφωνα με στοιχεία 21ης Απριλίου 2011 οι οφειλές του οργανισμού να ανέρχονται στο ποσό των 536.252,50 ευρώ». Σύμφωνα με τα στοιχεία των επιθεωρητών η Έργο Πολιτών εισέπραξε την πενταετία 2005-2009 το ποσόν των 7.370.700 ευρώ μόνο από εθνικούς πόρους. Στον πρόεδρο - διευθύνοντα σύμβουλο καταβάλλονταν αποδοχές ύψους 9.500 ευρώ μηνιαίως (κατά το έτος 2010 μειώθηκαν στα 5.800 ευρώ), χωρίς να συνυπολογίζεται και η αποζημίωση για κάθε συμμετοχή του στις συνεδριάσεις του Διοικητικού Συμβουλίου, παρ’ ότι δεν προβλεπόταν στον νόμο. Η εντολή για την πληρωμή των μισθολογικών δαπανών, μεταξύ των οποίων και οι ανωτέρω αποδοχές του προέδρου - διευθύνοντος συμβούλου, δίνονταν από τον ίδιο, όπως άλλωστε και για το σύνολο των πληρωμών του οργανι-

σμού για την «Έργο Πολιτών. Πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Έργο Πολιτών είχε αναλάβει ο δημοσιογράφος και πανεπιστημιακός Στέλιος Συρμόγλου, ενώ χρέη γενικού διευθυντή ο επίσης δημοσιογράφος Σ. Χρυσαφόπουλος. Ο κ. Συρμόγλου παλιότερα ήταν διευθυντής του ραδιοφωνικού σταθμού της Εκκλησίας και ένας εκ των πιο στενών συνεργατών του μακαριστού αρχιεπισκόπου Χριστόδουλου.

Οι «ιερές» ΜΚΟ και η ομερτά των κυβερνήσεων Το πόρισμα των ελεγκτών για την Έργο Πολιτών μπορεί να παραδόθηκε στον εισαγγελέα, η τύχη της υπόθεσης όμως αγνοείται, όπως αγνοούνται και τα εκατομμύρια που έκαναν φτερά μέσω της ΜΚΟ της Εκκλησίας της Ελλάδος, της «κλειστής» πλέον Αλληλεγγύης. Η ιδέα της σύστασης της ΜΚΟ Αλληλεγγύη ξεκίνησε μετά την ίδρυση της Υπηρεσίας Διεθνούς Ανάπτυξης και Συνεργασίας (ΥΔΑΣ) του υπουργείου Εξωτερικών. Η ΥΔΑΣ με στελέχη της προε-

Σύμφωνα με το πόρισμα του Σώματος Επιθεωρητών Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης «διαπιστώθηκε κακοδιαχείριση των διαθέσιμων ετησίως πόρων που κατευθύνονταν σε μισθοδοσία και αμοιβές εξωτερικών συνεργατών και όχι σε δράσεις που συνάδουν με τον σκοπό του οργανισμού Έργο Πολιτών»

τοίμασε εξάλλου το 2002 την ίδρυση της Αλληλεγγύης που εμφανίστηκε ως πρωτοβουλία τού τότε αρχιεπισκόπου Χριστόδουλου. Η ΜΚΟ της Εκκλησίας σε ελάχιστο χρονικό διάστημα εξαπλώθηκε αρπάζοντας κυρίως από το 2004 και μετά τη μερίδα του λέοντος από τα προγράμματα του υπουργείου Εξωτερικών. Την πρώτη περίοδο διακυβέρνησης από τη Ν.Δ., δηλαδή το διάστημα 2004-2007 (επί υφυπουργίας Ευριπίδη Στυλιανίδη, όπου ήταν υπεύθυνος για τις επιχορηγήσεις των ΜΚΟ) η Αλληλεγγύη φαίνεται, σύμφωνα με στοιχεία, να έλαβε μόνο από την ΥΔΑΣ περίπου 3.000.000 ευρώ, προκαλώντας την αντίδραση άλλων ΜΚΟ. Το 2005, με αφορμή το τσουνάμι στη νοτιοανατολική Ασία, η ΜΚΟ βρέθηκε στο στόχαστρο άλλων οργανώσεων. Τότε είχαν γίνει καταγγελίες από εκπροσώπους Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων ότι αντί για τον αναγκαίο ρουχισμό, στα κιβώτια της Αλληλεγγύης βρίσκονταν... στρινγκ και γούνες. Στις καταγγελίες έσπευσαν να απαντήσουν εκπρόσωποι της Αλληλεγγύης. Η αντίστροφη μέτρηση για τη ΜΚΟ της Εκκλησίας ξεκίνησε όταν τον Απρίλιο του 2007 βρέθηκαν 340 τόνοι σάπιων κοτόπουλων σε αποθήκες ψυγείων. Τα κοτόπουλα είχαν αγοραστεί μέσω ενός προγράμματος του υπουργείου Εξωτερικών. Το πρόγραμμα επισιτιστικής βοήθειας δεν ολοκληρώθηκε στις προθεσμίες που είχαν προβλεφθεί. Τα χρήματα στη συνέχεια ζητήθηκαν έντοκα, ενώ όταν τον Ευριπίδη Στυλιανίδη διαδέχτηκε στο υπουργείο ο Θόδωρος Σκυλακάκης, δεν υπήρξε κάποια εξέλιξη. Και παρά το γεγονός ότι δημοσιοποιήθηκε πως το υ-

19

πουργείο Εξωτερικών ζητούσε τα χρήματά του πίσω, σε ενημερωτικό σημείωμα της Αλληλεγγύης τον Ιανουάριο του 2008 αναφερόταν: «Αξίζει να επισημάνουμε ότι η υπουργός Ντόρα Μπακογιάννη, σε πρόσφατη συνάντησή της με τον μακαριότατο αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο, αναγνωρίζοντας τις αγαθές προθέσεις της «Αλληλεγγύης», διαβεβαίωσε τον ίδιο προσωπικώς ότι το περί ου ο λόγος θέμα θα διευθετηθεί από εκείνη κατά τρόπο δίκαιο και ευνοϊκό για την εταιρεία μας». Ύστερα απ’ όλα αυτά και ενώ η διεύθυνση της ΜΚΟ στη μετά Χριστόδουλο εποχή δεν πέτυχε τους στόχους της, το έλλειμμα έφτασε στα 14.600.000 ευρώ, αφήνοντας έκθετο τον διευθυντή της οργάνωσης και προσωπικό συνεργάτη του Χριστόδουλου, Δημήτρη Φουρλεμάδη. Όπως ανέφερε στην «Αυγή» ο Μητροπολίτης Ζακύνθου Χρυσόστομος «έστειλε μονάχα ένα γράμμα στην επιτροπή της Εκκλησίας που τον κάλεσε και τους είπε δεν έρχομαι, αλλά να ξέρετε ότι τα λεφτά που ζητάτε τα έχω εγώ για να πληρώσω τα δικαστήρια όταν με κατηγορήσουν δημοσιογράφοι, ο Ζακύνθου κ.ά.». Σήμερα τα εκατομμύρια εξακολουθούν να αγνοούνται «παρά τις επιστολές που έχω απευθύνει στη δικαιοσύνη» υποστηρίζει ο κ. Χρυσόστομος ενώ ο διευθυντής της Αλληλεγγύης που πρόσφατα χειροτονήθηκε ιερέας από την Εκκλησία της Ρουμανίας, κατέχει τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου του τηλεοπτικού σταθμού Alpha του κ. Κοντομηνά, χωρίς να έχει κληθεί ποτέ να δώσει εξηγήσεις για τις «αμαρτωλές» φιλανθρωπίες της εκκλησιαστικής ΜΚΟ.

ΜΚΟ για μετανάστες, Ρομά, άνεργους, γυναίκες και Βαλκάνια Άγνωστο παραμένει ώς σήμερα το υψηλού κόστους έργο που ανέλαβαν να φέρουν εις πέρας δεκάδες οργανώσεις που, παρά την οικονομική κρίση, συνέχισαν να καρπώνονται κονδύλια του Ελληνικού Δημοσίου σε πείσμα των Μνημονίων. Τα τελευταία χρόνια, μάλιστα, η επικερδής επιχείρηση στόχευσε σε ευαίσθητες κοινωνικά ομάδες, σε προγράμματα ένταξης μεταναστών, σε θέματα ισότητας των δύο φύλων αλλά και ποικίλων παρεμβάσεων σε χώρες των Βαλκανίων. Στα διοικητικά συμβούλια αλλά και σε θέσεις «μελετητών» και «επιστημονικών συμβούλων» κάποιων «γκρίζων» ΜΚΟ φιγουράρουν ονόματα βουλευτών, διευθυντών πολιτικών γραφείων πολιτικών αλλά και υψηλόβαθμων στελεχών κομμάτων της σημερινής συμπολίτευσης αλλά και της τρικομματικής κυβέρνησης που συνεχίζουν ως σήμερα να χρηματοδοτούνται από εθνικούς πόρους.

20 ΧΩΡΙΣ ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΗ ΑΔΕΙΑ ΚΑΙ ΑΔΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ Νέα τερτίπια εφευρίσκει η κυβέρνηση για να νομιμοποιήσει αυτή τη φορά ακόμα και ανύπαρκτα χιονοδρομικά κέντρα με διαπιστωτική απόφαση γενικού γραμματέα ΕΟΤ. Σε νομοσχέδιο του υπουργείου Τουρισμού, το οποίο αναρτήθηκε προς διαβούλευση στις 19 Φεβρουαρίου, αίφνης η χώρα γεμίζει με «υφιστάμενα χιονοδρομικά κέντρα», 24 τον αριθμό, από το Παγγαίο έως τα Ανώγεια στον Ψηλορείτη. Με το άρθρο 17 καταργούνται διατάξεις του προηγούμενου νόμου, του καλοκαιριού 4179/2013 (ΦΕΚ 175/Α), το οποίο περιέγραφε 20 χιονοδρομικά κέντρα, στην πλειονότητά τους σε προστατευόμενες περιοχές του δικτύου Natura 2000, και όριζε τις προϋποθέσεις οριoθέτησής τους. Τώρα θεσμοθετείται ειδικό καθεστώς τακτοποίησης αυθαιρεσιών και παρανομιών πέραν του ακυρωμένου ως αντισυνταγματικού από το ΣτΕ νόμου 4014/11 και 4178/13, χωρίς την καταβολή παραβόλου και ειδικού προστίμου, αφού «κτηριακές και άλλες εγκαταστάσεις που υφίστανται στα χιονοδρομικά κέντρα, οι οποίες δεν διαθέτουν άδεια δόμησης και δεν έχουν υπαχθεί στις ρυθμίσεις του Ν. 4014/11 και του Ν. 4178/13, αλλά υποστηρίζουν την λειτουργία των χιονοδρομικών κέντρων, θεωρούνται νομίμως υφιστάμενες». Το υφιστάμενο των εγκαταστάσεων διαπιστώνεται με απόφαση του γενικού γραμματέα ΕΟΤ εφόσον μέσα σε τρεις μήνες οι διαχειριστές των Χιονοδρομικών Κέντρων θα υποβάλλουν στον ΕΟΤ τα εξής δικαιολογητικά: o Τεχνική Έκθεση - Περιγραφή - Χαρακτηριστικά του Χιονοδρομικού Κέντρου. o Τοπογραφικό Διάγραμμα του γηπέδου εντός του οποίου αναπτύσσεται το χιονοδρομικό κέντρο σε κλίμακα 1:5.000, όπου θα αποτυπώνονται οι υψομετρικές καμπύλες, όλες οι υφιστάμενες εγκαταστάσεις και τα κτίσματα, η διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου, οι θέσεις και οι διαδρομές των αναβατήρων, οι πορείες των χιονοδρόμων με τις εξυπηρετούσες εγκαταστάσεις και ο δρόμος πρόσβασης με τον χαρακτηρισμό και το πλάτος του. o Τοπογραφικό διάγραμμα 1:1.000 με σχετικό υπόμνημα για τις χρήσεις υφιστάμενων κτισμάτων και εγκαταστάσεων. o Κατόψεις, όψεις, τομές και φωτογραφική τεκμηρίωση των επιμέρους κτισμάτων και εγκαταστάσεων. o Επιπλέον βεβαίωση στατικής επάρκειας των υφιστάμενων κτηρίων από διπλωματούχο πολιτικό μηχανικό με υπεύθυνη δήλωση του ιδίου.

Άδειες λειτουργίας εκ των υστέρων Στα δε παράνομα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος που λειτουργούν εντός «υφιστάμενων εγκα-

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Λ. ΣΤΑΥΡΟΓΙΑΝΝΗ L.Stayrogianni@avgi.gr

Νομιμοποιούν ακόμη και ανύπαρκτα χιονοδρομικά κέντρα ταστάσεων των χιονοδρομικών κέντρων», αφού βεβαιώσει ο γενικός γραμματέας ΕΟΤ την ύπαρξή τους, θα δίνεται πάλι η άδεια λειτουργίας αν κατατεθεί μόνον πιστοποιητικό πυρασφάλειας και βεβαίωση από μηχανικό «για την ασφαλή διάθεση των λυμάτων». Με άλλη διάταξη παρατείνεται μέχρι τις 30.6.2014 η υποχρέωση υποβολής δικαιολογητικών για την έκδοση του ειδικού σήματος λειτουργίας, η οποία έληξε στο τέλος του 2013. Με τον Ν. 4179 είχε δοθεί συγχωροχάρτι στα παράνομα «υφιστάμενα και εν λειτουργία χιονοδρομικά κέντρα» καθώς όριζε ότι «δεν επιβάλλονται οι από τις ισχύουσες διατάξεις διοικητι-

κής φύσεως κυρώσεις»! Επίσης η προθεσμία για υποβολή Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων εντός πέντε μηνών από τότε που δόθηκε η άδεια λειτουργίας στις παράνομες εγκαταστάσεις τώρα αυγαταίνει, πάει στα δύο χρόνια. Κατά το σχέδιο νόμου «αναγνωρίζονται ως υφιστάμενα» τα χιονοδρομικά κέντρα: 1. Χελμού, Καλάβρυτα, Περιφερειακή Ενότητα Αχαΐας. 2. Μαινάλου, Τρίπολη, Περιφερειακή Ενότητα Αρκαδίας. 3. Τυμφρηστού, Βελούχι, Καρπενήσι, Περιφερειακή Ενότητα Ευρυτανίας. 4. Πηλίου, Περιφερειακή Ενότητα Μαγνησίας. 5. Περτουλίου, Περιφερειακή Ενότητα Τρι-

κάλων. 6. Βέρνου (Βίτσι), Περιφερειακή Ενότητα Καστοριάς. 7. Kαρακολίου Μετσόβου, Ήπειρος, Περιφερειακή Ενότητα Ιωαννίνων. 8. Προφήτη Ηλία Μετσόβου, Ήπειρος, Περιφερειακή Ενότητα Ιωαννίνων. 9. Ανήλιου Μετσόβου, Ήπειρος, Περιφερειακή Ενότητα Ιωαννίνων. 10. Βασιλίτσας, Περιφερειακές Ενότητες Γρεβενών και Ιωαννίνων. 11. Βίγλας Πισοδερίου, Περιφερειακή Ενότητα Φλώρινας. 12. Ελατοχωρίου, Περιφερειακή Ενότητα Πιερίας. 13. Σελίου, Περιφερειακή Ενότητα Ημαθίας. 14. 3-5 Πηγάδια Νάουσας, Περιφερειακή Ενότητα Ημαθίας. 15. Καϊμακτσαλάν (Βόρας), Περιφερειακή Ενότητα Πέλλας. 16. Λαϊ-

λιά, Περιφερειακή Ενότητα Σερρών.

17. Φαλακρού, Περιφερειακή Ενότητα Δράμας. 18. Γεροντόβραχου Παρνασσού, Περιφερειακές Ενότητες Βοιωτίας, Φωκίδας, Φθιώτιδας. 19. Παγγαίου, Περιφερειακή Ενότητα Καβάλας. 20. Αγράφων Δήμου Λίμνης Πλαστήρα, Περιφερειακή Ενότητα Καρδίτσας. 21. Χρυσό Ελάφι, Περιφερειακή Ενότητα Ημαθίας. 22. Ανώγεια - Ψηλορείτη, Περιφερειακή Ενότητα Ρεθύμνης. 23. Παρνασσός, Περιφερειακές Ενότητες Βοιωτίας, Φωκίδας, Φθιώτιδας. 24. Ζήρεια, Περιφερειακή Ενότητα Κορινθίας. Ο προηγούμενος κατάλογος σταματούσε στον αριθμό 20.

Θυσία στο... γήπεδο της ΑΕΚ έξι αναδασωτέα στρέμματα του Άλσους Κατά παρέκκλιση της ισχύουσας διαδικασίας (Προεδρικό Διάταγμα) με νόμο τροποποιείται το εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο της Νέας Φιλαδέλφειας για να χωρέσει το γήπεδο της ΑΕΚ, το οποίο ροκανίζει τρία στρέμματα του παρακείμενου Άλσους και άλλα τρία για δημιουργία πεζοδρόμου, έκταση αναδασωτέα και άρα συνταγματικά προστατευόμενη, ενώ η κατασκευή του μπορεί να χρηματοδοτηθεί με δημόσιους πόρους! Σύμφωνα με σχέδιο νόμου, παραχωρείται δημόσιο ακίνητο, έκτασης 30 στρεμμάτων, κατά χρήση, διοίκηση και διαχείριση στο ερασιτεχνικό αθλητικό σωματείο με την επωνυμία Αθλητική Ένωση Κωνσταντινουπόλεως, για την εκπλήρωση του καταστατικού του σκοπού και την ανέγερση στην παραπάνω έκταση κέντρου αθλητισμού, μνήμης και πολιτισμού με την επωνυμία Αγία Σοφία - Νέα Φιλαδέλφεια. Η ένταξη των τριών στρεμμάτων στο γήπεδο είναι παράνομη, διότι δεν έχει γίνει άρση της αναδάσωσης ούτε

μπορεί να γίνει διότι δεν ολοκληρώθηκε ο σκοπός της. Επιπλέον πρόκειται για αλλαγή χρήσης σε αναδασωτέα έκταση. Με το σχέδιο νόμου τροποποιείται το ρυμοτομικό σχέδιο της Νέας Φιλαδέλφειας. Όπως περιγράφει «η πολεοδομική, χωροταξική και περιβαλλοντική θεώρηση» για το «κέντρο Αθλητισμού, Μνήμης και Πολιτισμού» που το συνοδεύει και εκπονήθηκε για λογαριασμό της ΑΕΚ, αλλάζει το ρυμοτομικό στο Οικοδομικό Τετράγωνο 295 με μετατόπιση της ανατολικής ρυμοτομικής γραμμής προς τα ανατολικά, τη δημιουργία πεζοδρόμου μεταξύ του χώρου του γηπέδου και του Άλσους, την πρόβλεψη πρασιάς προς τις οδούς Καππαδοκίας και Φωκών με σχετική μετατόπιση της οικοδομικής γραμμής και την παραχώρηση μικρού τμήματος του χώρου του γηπέδου στον Δήμο Ν. Φιλαδέλφειας με μετατροπή του σε κοινόχρηστο χώρο. Η παραχωρούμενη έκταση περιλαμβάνει τμήμα που προέρχεται από το Άλσος».

Καθορίζονται αθλητικές χρήσεις με τις βοηθητικές εξυπηρετήσεις τους, συνοδευτικές χρήσεις των κύριων αθλητικών χρήσεων, πολιτιστικές, όπως μουσεία, χώροι αναψυχής, εμπορικά καταστήματα εκτός υπεραγορών και πολυκαταστημάτων, εκθεσιακοί χώροι και καταστήματα. Ο συντελεστής δόμησης των παραπάνω χρήσεων πιάνει το 15% του επιτρεπόμενου, ο οποίος ορίζεται στο 1,2 με ποσοστό κάλυψης 60% με ύψος κτηρίων τα 27 μέτρα, των στεγάστρων τα 30 μέτρα και των πυλώνων τα 40. Κατά παρέκκλιση της ισχύουσας νομοθεσίας που απαιτεί μεγαλύτερο αριθμό θέσεων στάθμευσης, αυτός προσδιορίζεται σε 180 θέσεις και 200 σε παρακείμενο ακίνητο «ιδιόκτητο ή μισθωμένο». Για την «ανέγερση, συμπλήρωση, επέκταση των αθλητικών εγκαταστάσεων» ο δήμος, η περιφέρεια, ιδρύματα, το Δημόσιο ή άλλοι φορείς του Δημοσίου αναλαμβάνουν τη χρηματοδότηση υπογράφοντας με το ερασιτεχνικό αθλητικό σωματείο ειδικές προγραμματικές συμβάσεις.

ÌåãÜëç ðñïóöïñÜ ôï âéâëßï ôïõ ÄçìÞôñç ÌçëÜêá Ìüíï ì μαζί με «Το Ποντίκι» 1,5 ε å

25

Ýããñáöá ðïõ õðÝêëåøå ï Óôéâ ËÜëáò áðü ôïõò ÁìåñéêÜíïõò áðïêáëýðôïõí Κυκλοφορεί την Πέμπτη 27 Φεβρουαρίου

Το βιβλίο που φωτίζει τις σχέσεις Ελλάδας - Τουρκίας - ΗΠΑ

υ ρώ åðéðëÝïí

62

χρόνια από την κυκλοφορία της (με το αναγκαστικό διάλειμμα λόγω της διακοπής της έκδοσής της και της δίωξης των ανθρώπων της, αναγνωστών και συντακτών, από τη Χούντα), η «Αυγή» δίνει καθημερινά μάχη για την πολύπλευρη ενημέρωση και την αξιοπρέπεια του πολίτη, για τη διαμόρφωση του ήθους του πολίτη, στη βάση των δημοκρατικών αξιών της Αριστεράς, και την αλλαγή της κοινωνίας. Η καθημερινή έκδοσή της μέσα σε αντίξοες συνθήκες αποτελεί πολιτική πράξη. Γι’ αυτό, παλαιότερα, συνηθιζόταν να λέγεται ότι η «Αυγή» είναι ο καθημερινός σύντροφος. Αυτός ο σύντροφος επιβίωσε κοσμοϊστορικών ανατροπών, σηματοδοτώντας μια ευρωπαϊκή ιδιοτυπία. Η «Αυγή» είναι από τις ελάχιστες εφημερίδες του ευρωπαϊκού αριστερού χώρου που συνεχίζουν να δίνουν καθημερινά το «παρών» στο περίπτερο. Διανύουμε μια περίοδο κατά την οποία οι τεχνολογικές αλλαγές, η αλλαγή στην καθημερινότητα, αλλά και η οικονομική κρίση, έχουν μεταβάλει τη σχέση του πολίτη με την εφημερίδα και την ενημέρωση. Ο Χέγκελ είχε πει ότι η πρωινή ανάγνωση της εφημερίδας είναι η προσευχή του πολίτη. Σημαντικό μέρος της αξίας αυτού του αφορισμού διατηρείται στην περίπτωση μιας εφημερίδας γνώμης και πληροφόρησης. Και η «Αυγή», που για μεγάλο μέρος της διαδρομής της υπήρξε κομματικό όργανο, ακολουθώντας την εξέλιξη του κομματικού φαινομένου και τις αναγνωστικές ανάγκες του σύγχρονου αριστερού και γενικότερα των πολιτών, διεκδικεί και πέτυχε σε μεγάλο βαθμό την δημοσιογραφική ανεξαρτησία της, παραμένοντας στον χώρο των αξιών της ανανεωτικής και ριζοσπαστικής Αριστεράς. Μακριά από δόγματα πως «αλήθεια είναι ό,τι συμφέρει το λαό». Αλλά και από συμφέροντα που εμπορευματοποιούν και ευτελίζουν την πληροφορία, που υποτάσσουν στη διαπλοκή και το μεγάλο κεφάλαιο το δημοκρατικό δικαίωμα στην πληροφόρηση.

φαντικά δημοσιεύματα, αλλά και με βιομηχανία αγωγών) εντάσσονται στη λυσσαλέα επίθεση κατά του ΣΥΡΙΖΑ.

111 Η «Αυγή» αναδιοργανώνεται στη νέα πραγματικότητα. Για να ανταποκριθεί, σε πρώτη φάση, στη μάχη των εκλογών. Για να γίνει μία περισσότερο αξιόπιστη και πλήρης εφημερίδα, που δεν θα καλύπτει μόνο την πολιτική ειδησεογραφία, αλλά θα αναπλάθει δημιουργικά την καθημερινότητα, θα παρέχει ανάσες πολιτισμού, διασκέδασης και αθλητισμού, θα δίνει τη μάχη των ιδεών, θα συγκροτεί τον ιδεολογικό ιστό της καθημερινής παρουσίας και παρέμβασης. Χωρίς παρωπίδες, με ευρύτητα. Με ελκυστική εμφάνιση, φιλική στον αναγνώστη. Τη χρονιά που πέρασε, η «Αυγή» -με αιχμή το φύλλο της Κυριακήςέδωσε δείγματα γραφής. Με νέες διεθνείς συνεργασίες («Monde Diplomatique», «Ουμανιτέ»), με εμπλουτισμό των κοινωνικών ερευνών και των πολιτικώνοικονομικών αναλύσεων, με σελίδες δοκιμίου και κριτικής ιδεών, με συνεντεύξεις προσωπικοτήτων από ευρύ πολιτικό-επιστημονικό φάσμα. Λειτουργεί το site της εφημερίδας, www.avgi.gr, με σημαντική επισκεψιμότητα, ιδιαίτερα ανάμεσα στους νέους. Αυτό τον δρόμο θα βαδίσουμε ακόμη πιο αποφασιστικά, με στόχο η «Αυγή» να γίνει ακόμη πιο πλήρης εφημερίδα, να κερδίσει τον αναγνώστη ως πρώτη εφημερίδα του.

Η ΑΥΓΗ

στη νέα εποχή

111 Παρά τη στράτευσή της στις αρχές της Αριστεράς (ίσως και εξ αυτού του λόγου...) η «Αυγή» έχει κερδίσει την αναγνώριση ευρύτερων τμημάτων της κοινωνίας. Και σήμερα πορεύεται ως οργανική συνιστώσα του μεγάλου λαϊκού-δημοκρατικού ρεύματος του ΣΥΡΙΖΑ. Δίνει τη μάχη για τη λαϊκή επιβίωση, τη δημοκρατική αναγέννηση της χώρας, τη δημοκρατική ανατροπή. Ταυτόχρονα παραμένει ένα σύνθετο πολιτισμικό προϊόν. Όχι μπροσούρα, αλλά εφημερίδα! Κι όλα αυτά, σε μια εποχή, κατά την οποία η ένταση της πολιτικής και κοινωνικής διαπάλης, που για πρώτη φορά μεταπολιτευτικά στη χώρα μας τίθεται με όρους εξουσίας και κυβέρνησης της Αριστεράς, έχει μεταβάλει τις παραδοσιακές εφημερίδες και τα κανάλια της διαπλοκής σε όργανα του «κόμματος του Μνημονίου». Μετάλλαξη που οδηγεί τον Τύπο στις πιο απεχθείς ημέρες ελέγχου. Τα κυρίαρχα εκδοτικά συστήματα και κανάλια, χρεωκοπημένα οικονομικά, απαξιώνονται πολιτικά-ηθικά. Όπως δείχνει και η έρευνα της Nielsen για το 2013, συνεχίστηκε η πτώση της τηλεθέασης, παρ’ότι η κρίση έχει κλείσει τον κόσμο στα σπίτια του. Η διαπλοκή, όμως, δίνει τα ρέστα της ενόψει εκλογών. Συκοφαντεί, παραπληροφορεί, εκβιάζει τους πολίτες, διαχέει τη γενική ενοχοποίηση για να δικαιολογήσει τη μνημονιακή καταστροφή, κατασκευάζει το σκιάχτρο του ΣΥΡΙΖΑ, ποινικοποιεί τους εργαζόμενους και τους αγώνες τους, προσφέρει τις τελικές υπηρεσίες της στο μνημονιακό σύστημα. Οι συνεχείς επιθέσεις της κατά της «Αυγής» (όχι μόνο με συκοΗ ΑΥΓΗ ΤΗΣ

ΓΗ ΑΥΙΑΚ Η ΗΣ ΤΗΣ ΚΥΡ

NDEatique LE MO

ΙΟΥ 2013 31 ΜΑΡΤ 8 TEYXOΣ

EΛΛ ΗΝ ΙΚΗ

ΕΚΔ ΟΣΗ

diplom

Κώστας Βούλγ

αρης, Κώστ

111 Ζητούμε από τους αναγνώστες, τους φίλους και τους συντρόφους, να συμμετάσχουν στην αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου που ολοκληρώνεται την ερχόμενη Παρασκευή 28 Φεβρουαρίου, με στόχο να αποκτήσει η εφημερίδα τις οικονομικές προϋποθέσεις για την ανάπτυξή της. Καθεμία από τις 667.000 νέες μετοχές θα διατίθεται στην τιμή των 6 ευρώ. Όποιος θέλει, μπορεί να καταθέσει ποσό πολλαπλάσιο των 6 ευρώ στους τραπεζικούς λογαριασμούς, αναφέροντας τα στοιχεία του και ότι η κατάθεση αφορά την αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της «Αυγής Α.Ε.»: Μετά την κατάθεση, είναι απαραίτητη η επικοινωνία με τον οικονομικό διευθυντή της «Αυγής», Σπύρο Λουπέτη, στο τηλέφωνο 2105231831-4, πρωινές ώρες.

] Εθνική Τράπεζα: GR 53 0110 1550 0000 1554 7074 276 ] Alpha Bank: GR90 0140 3440 2600 0200 2000 780 ] Πειραιώς: GR18 0172 0290 0050 2901 3894 830 ΜΑΤΑ

ΚΥΡΙΑΚ ΗΣ

Σύνταξη:

111 Η «Αυγή» στη νέα πολιτική περίοδο υπόσχεται ότι θα βαδίσει τη δική της νέα περίοδο, για τη νέα «Αυγή». Με σχέδιο, ώστε να υπερβεί τις μεγάλες οικονομικές δυσκολίες, που από φέτος φάνηκαν ασφυκτικές εξαιτίας της κατάργησης της δημοσίευσης των ισολογισμών. Απευθυνόμαστε και πάλι στους αναγνώστες και τις αναγνώστριές μας, που αρκετές φορές στο παρελθόν αποδείχθηκαν, μαζί με τους εργαζόμενους, ο αποφασιστικός παράγοντας για την έκδοση της εφημερίδας. Τους ζητούμε να δώσουν τη μάχη της καθημερινής διάδοσης της «Αυγής». Οι αναγνώστες της Κυριακής να γίνουν καθημερινοί αναγνώστες.

ΕΝΘΕ

ΑΝΑΓΝ

ΩΣΕΗΙΑΥΣΓΗ

υ, αντάκο ου Σαρ

O

ικοτριβές

, Νίκ ας Γαβρό Σ 540 γλου, Λήδα πουλου ΡΙΑΚΗ C, 9:9 B3@ Καζαντζάκη αντακό IOY 2013 C),@CBC. ΤΗΣ ΚΥ , Γιώργος ιν υ Κωνστ ΚΗ 7 IOYΛ Μερτίκας, *2@BC C@ ΚΡΙΤΙΚ ΚΥΡΙΑ 8CB6>7». Σταύρο τά, Μαρκ Λέβ Άλκης Ρήγος C <2@BC Η ΒΙΒΛΙΟ «><=1>=?9 λλιου, αφα , Πέτρος-Ιωσ 2??;@> BA;7 Υ, ΤΕΧΝΩ γέλη Μά ιας Καλ :85 ήφ Στανγ κανέλλης, C@BC/3@= *5?3@ C<A+ άου, Βαγ υ, Πατρίτσ www.avgi Ν ΚΑΙ ΕΠ Kώστας Χριστ ηλο >8<A?=45 ανικολ -anagnose ΙΣΤΗΜΩΝ όπουλος η Παπ C C<5 BA@ Καρπόζ is.blogspo A,7 BC:6 ήτρ

στή 8=:+ ΕΣ <?A: t.com Κω ΑΖΟΣ 1C890A,7 των: Δημ ΤΕΧΝ

ΜΠΟΥΡΝ 21 ΑΠΡΙΛΚείμενα ) 13?"@ 8> 7 ΓΟΣ & Σ ΙΟΥ 2013

3@6> ΣΤΡΑΤΗΣ ΛΟ Η, (dumping :;8* ΑΖΟ ΤΑΝ 8> B=7 ΕΕΣ ΜΠΟΥΡΝ ΙΩΑΝΝΑ ΜΕΪ C@B6+>:9 ΕΣ & ΙΔ : ΣΤΡΑΤΗΣΖΟΠ A0 >@57 ΟΥΛΟΥ, >?15BC@ :> ΓΝΩΜ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ "@. ><= ΚΑΛΑΝΤ @ :;@C00C/ ΜΑΡΙΑ >0>;+.?3 ΟΥ 743 ΕΡΙΔΗΣ, A; :B=7 ΑΡ. ΦΥΛΛ ΟΣ ΑΥΓ @ B9 :BA;) *5? ΔΑ: ΜΑΝ .7 1?>=C 5BC (C<>=?A>021= Η ΟΜΑ :;@C00C/ ΤΑΚΤΙΚ B=4.7 ΣΥΝ BA; =:B3 876543 210/.

8>63:9 1?98CBA< +7"5! "+" 5-,+7 *)0('57(,5&7 4?CB"@. %)0(5$ 57(,5! 27( /@"89 B3@ 7" 50+7() 5 (0( #51 ( (#5 7 #5 )( 7( :,8*3@9 7 ( $) . 5 72ρούν ,1 5 1 5/ 5 2 5. "5 Η χρήση .8>@97 $ 6C (,5 ( , 5 διατη ( 5 / 7*1( 5 ).

057 5 7) 5/ ,7*5"5 "#5 :B=+ του παρελθόντο ς θα να). . (,51 ?Aσχήμα 7"5 0/%5 >00"@...

05(05/ ) ( 5 A; ρικό ()( βωμέ ύς» κάπω κολο ς ως ρητο% 2 5? + 5+7 5 2)% 7(, 5 *7"+ που εξυπη 7" 5*7 5 στόχους =:9 B3@ ?; τους «δικο ά· 5-0 51 αν και ) 5 ) όσο σε 5 (0 . 5 δο της αποαπ 0 5 5 δεν B9@ που 7 ωριν ενώ για .5 7( 5 ).7" (, .5 B> είναι./4? ρετεί πολιτικούς 0 5- 5/ 1%7( κούς.<.+> εξουσία προ- 5 .5 και προσ ι μια Συχνότερα ασυνήθης στους 5 )% ( σης της κοινωοικιοποίησης και 5 05(5 % 5/ <?A

άλλους "+ 5/05 5% 0(5 )( 57( ται (αν πολιτιδιεθνοποίη7(5 (, .5 ,7 απαντάται νίας ,5 2) ζωή, σ’ , 5) 7θάκοποιείτα 05(5 0/ που ΤΕΥΧΟΣ

H Μάργκα ρετ Θάτσερ το παρε ,

υ υ θανάτοθιασώτες της

λθόν κα

Ιανο υάρ ιος

ΕΙΑ Α ΠΑΙΙΔ ΝΩΝΙ &ΚΟ

2014 , τ. 10

η ιστορία ός το ογισμΗ ΤΕΛΕΙΩΝΕΙ ΤΗΝ ιΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΑΥΞΗΣΗ ΜΕΤΟΧΙΚΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ Ο δοσιλ και θέσπισ εγκαινιάζουν μεταξύ υπεράσπιζαν αν νόμου μια νέα εποχή εκείνων τούτου, η ς που κή και κοινω την φυλετικά πολυπ επίκληση και, ολιτισμικαι μια αναμέ i* του παρελθόντο ως εκ νωνία. Την νικά ανεκτική βρεταν Halim τρηση με ς είναι περίοδο δηλαδ ική Serge Μάργκ αυτό. Η αρετ Θάτσε λοι, ισχυρί ή που, κάποιο κοιζονταν ότι, ρ με το παρελ σχέση της χαρακτηριστ ι άλεπιτέλους, 3- στη βικτωρ θόν είναι ική τέτοια έβαλε τέλος ιανή εποχή μια λούμενη CAB, 16 C=A 0&& τσερ, που . Μολονότι τωση. την αφοσί , ABπερίπ Επικα 9<B8 κήρυττε ?B? B=ούτε η Θάωσή νές αξίες, της στις την C>. 0<B κτωριανές όπως εκείνη 46C 066C# βικτωρAB> αξίες, ούτε επιστροφή στις βιια- /B.ρυττε την ?:( και όσοι ισχυρί ότι με @>A= πεμπτ B8, τις φαντα B3 .?C κήτην «ανεκτ .>*9Aζόταν, σμού: Η σκληρ ουσία <C :( ;B3,νεοφιλ ζονταν του ική .C>?9 8=* κοινωνία», μάστηκε, B, AB ελευθε 5 ή δουλειά, τέλειωσε όπως ονο4 !C;@3 AB87, 4<*7 ριη φειδώ η ;CA?: ταν δίκαιο ;CA?9;4 , η αυτάρ @6, ίδιαβικτωριανή εποχή, 27 B;?9 ι με την ΤΗΣ ΑΘΗΝ ?@)> 6C 2=: ήδηλαδ τη βικτωρ ΑΣ ΣΥΡΙΑ!=0<@"C, AB >.:@ή τη μακρά?ΤΟΥ >595 A57σού > <=B:@ περίοδο του ιανή εποχή, >?:( :8&2= του 19ου κεια, η ιδιωτι δεύτερου C:'> C=+' αιώνα , , κατά :C? 5 .@=;C :8<=? κή μιroup φιλαν A*> B<B3B τανία AB κή ευθύν την οποία θρωπί Eurog γνώρισε ;2A=B α, 6C?;4 η και ο πατριω η προσω 9B8> 2>C =? 9AB> η Βρεβαρύτατες κρίσεις αλλά > και πι> AB ;C+C3τισμός ήταν Θάτσερ, 2&C6C @:A@62 6B-9CκαιC>@η οποία 09B8> >Cγια την )C AB>γκρου διακυμάνσεις οικονομικές C<B:C C>C.: ρα με την A?7είχε ση είναι εμφαν 7, ασχοληθεί >Cδεν ηθών, η σύιστορία, B !90&@ ;2>B8 ιδιαίτεής. οι αξίες B -.: Οι ιδέες Βρετανία περί ν ABί C<B%09?"@που οδή C>

Α ΕΝΑΝΤΙ ΠΟΙΗΣΗ ΜΙΟ ΚΙΝΗΤΟ ΛΟ ΑΕΡΟΔΡΟ Α ΕΓ Μ Ο

X

οβέρ άταξη Λ

τις κυρίαρ χες αντιλή ψεις για το Μια ανάλο παρελθόν. στην επίση γη απόπειρα για παρέμβαση μη ιστορί α στα σχολεί χείρησε η ΟΛΑΟΥ Θάτσερ στο α, που επιΠΑΠΑΝΙΚ τέλος της είχε παρόμ θητεία για όσα ΔΗΜΗΤΡΗ οια ς της, ΤΟΥ μπορεί, η ίδια ιστορι μοίρα. «Αν και δεν τευτής μη γνωρίζει· είμαι εγώ κός», είχε ρός πολι ρη ιδέα του οπει, ά να τι είναι ιστορί «έχω μια ξεκάθα Ο πονητιτιβίζει, πολλ εύκολων συμβ ναι τίποτε α: η ιστορί των μα επιβε άλλο από α δεν εί- πολύ τη δύναμη . Το αξίω την νότα του μάδα όταν παρελθόντο αναφορά στα γεγοόμως, από και κάτι ξέρει ς, ενη εβδο ς». Το όλο και οι διαφο Γεωργιάδη λισμών την προηγούμ ρετικές ερμην κριτικό πνεύμ α υπέΆδωνις ση σε αυτού βαιώθηκε ργός Υγείας άσεις που του είδους είες δεν είχαν θέυπου ντίθετα, οι ες αποφ έφερε σε ισχύ την ιστορί ξεκάθαρες α ενώ, α-ο νέος από τις πρώτ επαν , λύπλοκα σκέψεις πάνω περιοριθέση μια πράγματα σε πο-σε ε στη νέα του αση «για τον ημάτων», ήταν έ σεώ γραψ ργική απόφ ωδών Νοσ ρδου». υπου Λοιμ την ξ Λοβέ δ σης

Η δι

ρμοι

οι ένθε δου και

7( 5 / 50 / .5 510 % 7(,5/% ( 7 05 0 5 7" 50+ 7() 5 57(, 5 ) 7+05 * (, 5 5 (

"#57" 5

) 0 #

"/ 5 (5 1 5 57(5 ) .#57" 5 ι τον 0( 5 " " .- (,5 5 .5 5* Θα φυσι οργα- 50 ) νώνει τη προγ ράφε 7 50 0 , 5/ 05 νει, 5/ 2 5 5 +,11( ) 2 7( + 5 .57 ( 5 ) ,) % 05 .5 27 ( (0. 5 5 ,7. 5 + + 0 57( 5/ ς βαιώ(/7"+ 7 #5 5 / (57" 5 .7"5 %5 κάποιους το - κι όπω ) + επιβε 5 +70 5 , ( . 5 ( 7 7(, 5 05 ).+ 5/ 05 λεία, % 70 5 +7(, 5 2)0. 5 + 5 2)0. 5 / 05 θάνα 1 51 57 5 ) 2 * 5 τσεκάρει, ά 0 5 5- 7% 5 .51 εργα 5 7 5 (5 ). 7" 5 γράφει ίδια στιγμή 10%) ( 7 #5 τα φτην ) #5(0 5+7) 7 7(,5 %)- (,+ 5/ 0 , 0 0%5 0 51 5 7" 5 7(,5/ 057"5 , %) ( 7 5/ 7 % 70 5 +70 5 2/.1 "50 02 70/( ( νατο, την ύει,+/ 0 7 5 7(,5 0 0 57"5 " #5 )*/ 5+7 5 0 %5 και μ’ αυτά +7) 57"5 "+"57 (,5

τική / 5 7(,5 7) 5/ )( # 57(,5 ( 5 ,7. (,5 ,7 5 )(/ "#5 /( η πολι.5/ 05+ - #57(,5 , 5 ) διαπομπε . 5 05 + 57"5 7 5αγή.

8 #572 5 7 0) 5 (,51 0 %5 0 "5 θαρα - ,+0/( την υποτ 72 5 ε ξεκά 7)2 της Κρί- 0 %5+0 %5 , / 5 5 57 5 - / 05 0 57" 5 0 5 0 ) 57" 5 0( ) εκβιάζει %) 0+ το δούμ περιόδου 5 / 05 5/ 05" 5 , 0+" 5 5 5 72 5 ,7 0 0%57( ,5 βιο % /" 5 5 0 5 1 7 )) 5 ) (,5 %5/ 05( ,7) Γιατί, ας 3% (0 5 .57" ακραία δεύτερης / 57(, 5 05 )(2 ( 1 7 541 +257(, (, 5 70+7 /( 7 0 μόνο δα της 5+70 1* 5 7)( * 5 5 5 5 +7"/ 5 5!0 - +7 5 , 1 + 0 5+7(5 2)(7 έχει μετα είναι πια5 ) + 5 στην Ελλά ).7" 5 ( 0/.5+ 0 5+, 7)0 ( 0(,51 ()( 5(05%) /) 1 + 5 5 +1( 7" λι ( 7 ύουμε»), .57(5 ζει. Δεν ( 7 5 +0+1 ( 5 +1.5 5 +/(0 ' ( 5 ) 1 %+ θανατοπο(, .5(5%)- 7(01% σης αλλά («σας 57" 5/( 0 % νοικοκυρε 270/( 5 +7" 5 μένη 5(5( (

,7*5 05/ 57(1 5+7(5 .7057(5 συντονισ / 5 7(,5 γύρω 0 57(,50 0 ( #5 / +7"/ 5 5 ,7 πολιτική και (, .

05"50+7 "1.+0(5/ 05/( σε 54 5% τα γύρω ( ( / 05 +" 5 7" 5/( 0 2 (/7( * + 0 5 "/ 5+ με και λιτικο 7 5 ,7 5+7 0%5 7" 5 , ) () 57 " 5+,+ + ) , 0 .5 ( 7(5 5/ 5 5 05 μορφωθεί ς καθαρίζου ν θανατοπο '#5 0 1*#57 ( 5 υ - ( 5 * #5 72 5 )%5"5 +"1 ) 1 . 2 51 570 +2+ 5 ( 5 2 *5 7(,5%) ( 7 5 1(0 5/% 2 τική («σα ). Τη διακονού τις υπογράφοκ 0 *5 5( ( 57(5/ 7" 5/( 0 % 51 57( 5 "+( 5/ )0- +7) 050 0270/( ( πράξεις % 0( οποίων πτώματα» 0570 5/ 1 / 5 #5(5( ( ( 5 0*+ 0 5 (,5 ) ρνητικές ξύ των υπουργ 572 5 ( 070/ 5 () "- 7 51 +257" 5 + 7 5 5 Τις κυβε ουργοί, μετα (2 ( 7 05 στα 5 "+" 5, 5 (,+0ίθεται, )0 )% 05 χαρτί ( (1 #5 7 5 θανατοϋπ είναι, υποτ 57" 5 2* #5 , το καλό ρ που 1 +25 7"5 εκείνοι . Στο κλίμα αυτόμπτότερα τον μ της ζωής ος παίζει ευκα γελωτοποιού, α έχει όποι απέξω μάσκ ερ: υ τζόκ

ΤΕΥΧ

Ρ • ΦΕΒ ΟΣ 88

Ο ΥΑ Ρ

014 ΙΟΣ 2

22

ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΣΤΟ ΣΑΡΑΓΙΕΒΟ, ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ*ΒΑΣΙΛΗΣ ΡΟΓΓΑΣ**

Ό,τι ξεκίνησε κατά τη διάρκεια της Αραβικής Άνοιξης και συνεχίστηκε στη Μαδρίτη, στην Αθήνα και στα κατά τόπους κινήματα τύπου Occupy, τώρα συμβαίνει στον ευρύτερο βαλκανικό χώρο, αρχής γενομένης από τη Βοσνία. Οι ανοιχτές συγκεντρώσεις των λαών στις πλατείες το 2011, οι αμεσοδημοκρατικές και αυτοοργανωμένες συνελεύσεις, τα αιτήματα για κοινωνική δικαιοσύνη και δημοκρατία, η πλήρης κοινωνική, πολιτική και οικονομική απαξίωση του δόγματος του νεοφιλελευθερισμού εμφανίστηκαν με καινούργια ποιοτικά στοιχεία κατά τη διαδικασία της κοινωνικής κίνησης στη Βοσνία. Οι πολίτες στην Τούζλα, το Σαράγιεβο, το Μόσταρ, τη Μπάνια Λούκα, τη Ζένιτσα και σε όλες τις μεγάλες πόλεις της Βοσνιακής Ομοσπονδίας συνεδριάζουν και διαδηλώνουν πάνω από δύο εβδομάδες. «Οι δημόσιες επιδείξεις πολιτικών ταυτοτήτων αλλά και άλλων μορφών συμμετοχής στον αγώνα προχωρούν μέσω εντατικών εργασιών συντονισμού, ενδεχόμενο αυτοσχεδιασμό, τακτικούς ελιγμούς, απαντήσεις σε μηνύματα από άλλους συμμετέχοντες, επιτόπου εκδοχές τού τι είναι δυνατόν, επιθυμητό ή αποτελεσματικό, και απροσδόκητα αποτελεσμάτων που υποκινούν νέους αυτοσχεδιασμούς»1, σημειώνουν οι McAdam, Tarrow και Tilly και πιθανότατα έχουν δίκιο στην περίπτωση της Βοσνίας.

Τα αιτήματα Η εκτεταμένη κοινωνική κινητικότητα ξεκίνησε στις 4 Φεβρουαρίου στην Τούζλα. Εκεί, 10.000 απλήρωτοι ή απολυμένοι εργαζόμενοι από τα πέντε εργοστάσια της πόλης διαδήλωσαν δυναμικά ζητώντας τα δεδουλευμένα τους. Οι διαδηλωτές -άντρες βιομηχανικοί εργάτες μέσης ηλικίας- επέλεξαν μια παραδοσιακή ημερομηνία διαδήλωσης για να ξεκινήσουν συμβολικά έναν αγώνα που τείνει να επεκταθεί σε όλη τη χώρα. Μέχρι τις 7 Φεβρουαρίου η κυβέρνηση του καντονιού της Τούζλα είχε παραιτηθεί, οι διαδηλώσεις είχαν απλωθεί σε πάνω από 20 πόλεις και το «Μανιφέστο των εργατών και των κατοίκων της Τούζλα», το πρώτο ανακοινωθέν τους, αποτύπωνε τα παρακάτω αιτήματα: o Να εγκριθεί ψήφιση για έρευνα σε σχέση με την ιδιωτικοποίηση των εργοστασίων Dita, Polihem, Poliolhem, Gumara και Konju.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΚΟΣΜΟΣ Η δυναμική των ολομελειών του λαού της Βοσνίας

δίκαιη για όλα τα κοινωνικά στρώματα. Όλοι εκείνοι των οποίων η ανθρώπινη αξιοπρέπεια και οι βασικές υλικές ανάγκες έχουν τεθεί σε κίνδυνο ή καταστρέφονται από την κλοπή, τη διαφθορά, τον νεποτισμό, την ιδιωτικοποίηση των δημόσιων πόρων, να ξέρουν πως φταίει το οικονομικό μοντέλο που ευνοεί τους πλούσιους και οι χρηματοδοτικές ρυθμίσεις που έχουν καταστρέψει κάθε ελπίδα για μια κοινωνία που να βασίζεται στην κοινωνική δικαιοσύνη και την ευημερία».

«Διαδήλωση των φτωχών»

o Τα εργοστάσια να επιστραφούν στους εργαζόμενους μέσα από δημόσιο έλεγχο, ώστε να λειτουργήσουν ξανά και να διασφαλιστεί το δημόσιο συμφέρον. o Να διερευνηθούν τα οικονομικά εγκλήματα και οι υπεύθυνοι να δικαστούν. o Να δημευθεί η περιουσία όσων πλούτισαν με παράνομα μέσα. o Να εξισωθούν οι μισθοί των αιρετών με τους μισθούς των εργαζομένων στον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα. Στις 9 Φεβρουαρίου είχαν ήδη συγκροτήσει την «Ολομέλεια των κατοίκων της Τούζλα» -το Plenumζητώντας τον σχηματισμό κυβέρνησης με συνεργασία του Plenum και της Συνέλευσης του Καντονιού της Τούζλα έως την 1η Μαρτίου 2014, που θα περιλαμβάνει μη κομματικούς, αδιάφθορους εμπειρογνώμονες. Από μέρους μας, ένα τέτοιο αίτημα φαντάζει -και ίσως και να είναινεοφιλελεύθερο. Οι διαδηλωτές το γνωρίζουν. Θεωρούν όμως πως με αυτό τον τρόπο δεν θα εμπλακούν με την εγκληματική και διεφθαρμένη βοσνιακή κομματική πραγματικότητα, τουλάχιστον ώς τις εκλογές του Οκτωβρίου. Έχουν όμως ακόμα μια δικλείδα ασφαλείας: στις 12 Φεβρουαρίου κατέγραψαν ρητά πως η προσωρινή αυτή κυβέρνηση «είναι υποχρεωμένη να εκτελέσει της εντολές της ολομέλειας του λαού». Ταυτόχρονα το Plenum της Τούζλα ζήτησε και πέτυχε αμέσως το σταμάτημα πληρωμών του «λευκού

ψωμιού», δηλαδή των ισόβιων αποζημιώσεων πρωθυπουργών και υπουργών μετά τη λήξη της θητείας τους. Παράλληλα, συστάθηκαν δώδεκα ομάδες εργασίας σύμφωνα με τις θεματικές ενότητες και μία ομάδα εργασίας για τον συντονισμό με όλους τους εργαζόμενους.

Μικρές νίκες Οι μικρές νίκες και τα αιτήματα των διαδηλωτών της Τούζλα έγιναν γνωστά αστραπιαία σε όλες τις πόλεις, ακόμα και στη σερβική εδαφική ενότητα. Όμως οι διαδηλωτές λοιδορήθηκαν από τα ΜΜΕ ως «ξένοι μισθοφόροι, εγχώριοι προδότες, χούλιγκανς και αναρχικοί» εξαιτίας των αρχικών δυναμικών τους ενεργειών.

Το Plenum του Σαράγιεβο ανακοίνωνε στις 9 Φεβρουαρίου: «Στο όνομα των κατοίκων του Σαράγιεβο που βρίσκονται στους δρόμους, λυπούμαστε για τους τραυματισμούς και τις ζημιές σε περιουσίες. Αλλά λυπούμαστε εξίσου για τα εργοστάσια, τους δημόσιους χώρους, τους πολιτιστικούς και επιστημονικούς θεσμούς και τις ανθρώπινες ζωές, όλα αυτά δηλαδή που καταστράφηκαν ως αποτέλεσμα όλων όσων ήταν στην εξουσία τα τελευταία είκοσι χρόνια». Η ανακοίνωση καταλήγει: «Όταν ικανοποιηθούν οι απαιτήσεις μας (σ.σ.: ίδιες περίπου με τις απαιτήσεις της Τούζλα), μπορούμε να αρχίσουμε συνομιλίες, προκειμένου να καθιερώσουμε μια κοινωνία πιο

Στις 14 Φεβρουαρίου οι κάτοικοι του Σαράγιεβο ζήτησαν να μειωθούν οι μισθοί των κυβερνώντων στο μισό, να αναθεωρηθούν όλες οι ιδιωτικοποιήσεις, συμπεριλαμβανομένων περίπου 10 πρώην δημόσιων επιχειρήσεων με κεντρική σημασία για όλη την ομοσπονδία. Το Σάββατο, 22 Φεβρουαρίου, οι απόστρατοι, μια κοινωνική κατηγορία που απολαμβάνει αποδοχής από την κοινωνία, απείλησαν με τεράστια «διαδήλωση των φτωχών» στη Μπάνια Λούκα, ενώ στη Ζένιτσα ήδη η ολομέλεια του λαού συζητά τη δημιουργία προσωρινής τοπικής κυβέρνησης με την τοπική Βουλή των Αντιπροσώπων. Οι Βόσνιοι διαδηλωτές συμμετέχουν στην κινηματική και δημοκρατική πραγματικότητα για πρώτη φορά με τέτοιο τρόπο στα τελευταία 20 χρόνια. Μαθαίνουν πως δεν θα τους χαριστεί τίποτα, δρουν, οργανώνονται, ελίσσονται, επιδεικνύουν αξιοσύνη, ενότητα, μαζικότητα. Μπορούν να αλλάξουν τα πράγματα σε μια χώρα στην οποία οι πρόσφατες εθνοτικές διαμάχες, η απίσχανση της κοινωνίας των πολιτών, η κομματική διαφθορά, η πανταχού παρούσα διοικητική και συνταγματική γραφειοκρατία και ο νεοφιλελευθερισμός είναι το πολιτικό περιβάλλον εντός της οποίας διεξάγεται η παρούσα σύγκρουση; Πάντως, το πρώτο βήμα -και ίσως το πιο δύσκολο- έγινε. Οι Ολομέλειες του λαού της Βοσνίας είναι εδώ για να παράξουν πολιτική, να σχεδιάσουν ένα μέλλον κοινωνικής δικαιοσύνης. Η έκβαση είναι ανοιχτή, καθώς η Ιστορία είναι άνοιγμα και κλείσιμο πιθανοτήτων.

1 D. Mc Adam, S. Tarrow, C. Tilly, «Dynamics of Contention», Cambridge

University Press, 2004, σ. 131

* Ο Δ. Παπανικολόπουλος είναι διδάκτορας Πολιτικής Επιστήμης στο Πάντειο Πανεπιστήμιο ** Ο Β. Ρόγγας είναι υποψ. διδάκτορας Κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΚΟΣΜΟΣ ΠΑΤΡΙΚ ΛΕ ΙΑΡΙΚ ευρωβουλευτής, διευθυντής της εφημερίδας

43

L’ Humanité

Η πάλη των τάξεων επικεντρώνεται πλέον στην επαναθεμελίωση της Ε.Ε. Για τις ευρωεκλογές, τον ευρωσκεπτικισμό και για τα μέσα της Αριστεράς μιλήσαμε με τον Γάλλο ευρωβουλευτή και διευθυντή της L’ Humanité Πατρίκ Λε Ιαρίκ. Ο Πατρίκ Λε Ιαρίκ βρέθηκε στην Αθήνα στο πλαίσιο της διήμερης εκδήλωσης με θέμα «Οικονομική κρίση και οι επιπτώσεις των πολιτικών της τρόικας, δικαιώματα και η ελευθερία του Τύπου», που πραγματοποιήθηκε με πρωτοβουλία της ευρωομάδας της Αριστεράς και του ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Νίκου Χουντή, στο ελληνικό γραφείο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις 20 και 21 Φεβρουαρίου. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΓΙΑΜΑΛΗ

Πώς βλέπετε την άνοδο του ευρωσκεπτικισμού; Σας κάνει εντύπωση που υπάρχουν ευρωσκεπτικιστικές φωνές σε χώρες που έχουν εντελώς διαφορετικές προσεγγίσεις αναφορικά με την Ευρώπη, όπως η Βρετανία και η Γαλλία; Είναι το αποτέλεσμα της αποτυχίας των ακραίων νεοφιλελεύθερων πολιτικών που έχουν εφαρμοστεί. Ταυτόχρονα αυτός ο ευρωσκεπτικισμός βοηθά τελικά το σύστημα γιατί εξουδετερώνει τη δύναμη του λαϊκού κινήματος και μπλοκάρει όλους τους δρόμους που οδηγούν σε εναλλακτικές. Αλλά νομίζω ότι εμείς πρέπει να είμαστε ξεκάθαροι και να λέμε σε έναν εργαζόμενο που αντιμετωπίζει το φάσμα της ανεργίας ή σε έναν νέο που έχει προβλήματα και βλέπει το αδιέξοδο μπροστά του ότι η θέση του είναι με τον κόσμο της εργασίας και ο αντίπαλος είναι στην πραγματικότητα το κεφάλαιο, οι τραπεζίτες και οι κερδοσκόποι. Όταν λέμε λοιπόν «το στρατόπεδο των εργαζομένων» εννοούμε τη διεθνιστική αλληλεγγύη, γιατί αυτή τη στιγμή οι αντίπαλοι και το κεφάλαιο προσβλέπουν και προωθούν τον εθνικό διαχωρισμό και τον εγκλεισμό σε αυτό.ν Και μέσα στην Αριστερά όμως υπάρχουν λογικές εθνικής αναδίπλωσης και εξόδου από τη ζώνη του ευρώ και την Ε.Ε. Αυτό λειτουργεί ως τροχοπέδη στο διεθνιστικό όραμα ή ως προϋπόθεση διάσωσης ενός λαού εν μέσω κρίσης; Είναι προφανές ότι η κρίση επηρεάζει τον τρόπο σκέψης και των προοδευτικών δυνάμεων. Όμως σήμερα, περισσότερο από ποτέ, αν θέλουμε να μετατρέψουμε την καπιταλιστική παγκοσμιοποίηση, είμαστε υποχρεωμένοι να ξανα-ανακαλύψουμε μια νέα ευρωπαϊκή συνεργασία. Το να προτείναμε ή να γινόταν σήμερα η διάλυση του ευρώ ή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θα σήμαινε μια πράξη χωρίς αλληλεγγύη απέ-

ναντι στα κράτη του ευρωπαϊκού Νότου. Είναι βέβαιο ότι κάποια από τα κράτη του Βορρά θα μπορούσαν να ξεπεράσουν χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα ένα τέτοιο ενδεχόμενο, αλλά θα ήταν μια πράξη εις βάρος του ευρωπαϊκού Νότου. Αυτή τη στιγμή μια ενδεχόμενη διάλυση του ευρώ θα σήμαινε αύξηση του ποσοστού του χρέους όλων των κρατών, καθώς και μείωση των μισθών της τάξης του 25%-30%. Αυτό δεν είναι έξοδος από την κρίση, αντίθετα προκαλεί περισσότερα προβλήματα. Υπάρχουν πάρα πολλά πράγματα, από την αντιμετώπιση ζητημάτων υγείας μέχρι τις περιβαλλοντικές ανάγκες και την αλλαγή του ενεργειακού σχεδιασμού, τα οποία δεν θα ωφεληθούν από μια ενδεχόμενη διάλυση της Ευρώπης. Αντίθετα πρέπει να ξαναφτιάξουμε την ευρωπαϊκή συνεργασία για να αντιμετωπίσουμε αυτά τα θέματα. Η μάχη που έχουμε να δώσουμε είναι δύσκολη και περίπλοκη, αλλά περνά μέσα από την ανασυγκρότηση και ανασύνθεση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, ώστε να εξυπηρετεί τον κόσμο της εργασίας και της ανθρώπινης ανάπτυξης. Θα πρέπει σε κάθε κράτος - μέλος να ενισχύεται η ευρωπαϊκή συνεργασία, ενώ, παράλληλα, να εξασφαλίζεται και να επιτρέπεται η κυριαρχία των λαών πάνω στις πολιτικές. Άρα αυτή τη στιγμή η πάλη των τάξεων επικεντρώνεται πάνω στην επαναθεμελίωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Γι’ αυτό πιστεύω ότι δεν υπάρχει άλλη εναλλακτική από το να φτιάξουμε με βάση τις λαϊκές εμπνεύσεις και ανάγκες, μία καινούργια Ευρώπη. Συζητάμε συνέχεια για την προοπτική ανόδου της Ακροδεξιάς στις ευρωεκλογές. Πώς πιστεύετε ότι θα τα πάει η Αριστερά; Πιστεύω ότι το στοίχημα που έχουμε μπροστά μας, αλλά και η δουλειά που γίνεται τόσο από τον ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα, από το Μέτωπο της Αριστεράς στη Γαλλία, από την Die Linke στη Γερμανία, όπως και από άλλες δυνάμεις, θα μας οδη-

Είμαστε μπροστά σε μια αδιανόητη ιδεολογική μάχη που έχουν εξαπολύσει η Δεξιά και το χρήμα. Σε αυτό το πλαίσιο ομογενοποιούνται η πληροφορία και η είδηση

γήσει σε θετικά αποτελέσματα. Μιλάμε, όπως σωστά επισήμανες, για την άνοδο της Ακροδεξιάς και του ευρωσκεπτικισμού, αλλά αυτό που δεν λέμε -αν και πρόκειται για κάτι καινούργιο- είναι ότι η ευρωομάδα της Αριστεράς φαίνεται πως θα είναι η τέταρτη δύναμη στο ευρωκοινοβούλιο. Το ότι ένα κόμμα της δικής μας οικογένειας είναι στο κατώφλι της εξουσίας, σε συνδυασμό με την ι-

σχυρή παρουσία της Αριστεράς σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, αλλά και η παρουσία που θα έχουμε σε επίπεδο Ε.Ε., η οποία διευκολύνεται και από την υποψηφιότητα του Αλέξη Τσίπρα, θα βοηθήσει να έχουμε ακόμη καλύτερα αποτελέσματα. Είμαι αισιόδοξος λοιπόν. Ας πάμε τώρα στη Γαλλία. Τα μεγάλα ΜΜΕ ανήκουν -όπως και στην Ελλάδα- στις συστημικές δυνάμεις. Μια εφημερίδα της Αριστεράς με την ιστορία της L’ Humanité, της οποίας είστε και διευθυντής, πώς προσεγγίζει το ζήτημα της ενημέρωσης; Εμείς είμαστε μια εφημερίδα που προσπαθεί να προβάλλει τις ιδέες και τις προτάσεις του κόσμου της εργασίας και του πολιτισμού, μια εφημερίδα που προσπαθεί να προβάλλει τις ιδέες πως υπάρχει ένα άλλο μέλλον για τους νέους. Φέρουμε τις μεγάλες ιδέες της Αριστεράς και του ανθρωπισμού και φυσικά φέρουμε και τη συζήτηση ενάντια στις δυνάμεις της Δεξιάς και του κεφαλαίου και προσπαθούμε να δημιουργούμε τις συνθήκες ώστε να υπάρχει ένας πολυσυλλεκτικός διάλογος στην εφημερίδα μας σε σχέση με την ανάγκη της αλλαγής και της μεταρρύθμισης. Ακόμη συχνά αποκα-

λύπτουμε αυτά που τα συστημικά μέσα κρύβουν. Για παράδειγμα η εφημερίδα μας ήταν η μόνη που δημοσίευσε το προσχέδιο για το Ευρωσύνταγμα το 2005 και ήμασταν οι μόνοι που αποκαλύψαμε το σύμφωνο για το ευρώ Σαρκοζί - Μέρκελ, ήμαστε οι μόνοι που παρουσιάσαμε πρόσφατα τις κρυφές διαπραγματεύσεις που κάνει η Κομισιόν για τη διατλαντική συμφωνία εμπορίου. Παρουσιάζουμε πτυχές της πραγματικότητας όχι μόνο για τη συζήτηση, αλλά για να υπάρχει και αντίδραση. Προσπαθούμε δηλαδή να βοηθάμε τη δράση και αυτή τη στιγμή, που βρισκόμαστε μπροστά σε ένα ιστορικό αντικειμενικό γεγονός, όπου ο πρόεδρος της γαλλικής Δημοκρατίας προέρχεται μεν από το Σοσιαλιστικό Κόμμα αλλά εφαρμόζει νεοφιλελεύθερες πολιτικές, χρέος μας είναι να παρουσιάζουμε την πραγματικότητα. Είμαστε μπροστά σε μια αδιανόητη ιδεολογική μάχη που έχουν εξαπολύσει η Δεξιά και το χρήμα, σε αυτό το πλαίσιο ομογενοποιούνται η πληροφορία και η είδηση. Τα μέσα της συνεχόμενης ενημέρωσης σπρώχνουν προς αυτή την ομογενοποίηση. Η σοσιαλιστική κυβέρνηση της Γαλλίας περπατά στα βήματα της Δεξιάς. Χρέος λοιπόν μιας αριστερής εφημερίδας είναι να βοηθά τον κόσμο να αποκωδικοποιεί τα όσα συμβαίνουν, ώστε να δρα για την αλλαγή. Τι χαρακτηριστικά πρέπει να έχει μία εφημερίδα της Αριστεράς το 2014; Τι σκέφτεται ένας Γάλλος όταν ακούει τη λέξη L’ Humanité; Προσωπικά δεν πιστεύω στην εξαφάνιση του χαρτιού και του εντύπου. Υποστηρίζω μια συνδυαστική λογική. Η έντυπη έκδοση χρειάζεται για την πιο σοβαρή ανάλυση και το ρεπορτάζ. Από την άλλη η ψηφιακή ενημέρωση έχει το καλό της ανανέωσης. Επίσης, η ψηφιακή έκδοση επιτρέπει τη δημιουργία φακέλων, θεματικών όπου μπορούν να προστίθενται νέα δεδομένα συνεχώς και να παρέχεται μια καλύτερη αναφορά στις πηγές που στο έντυπο είναι αδύνατη λόγω περιορισμένου χώρου. Άρα, λοιπόν, ένα συνδυαστικό σύστημα νομίζω είναι το ιδανικό. Στην L’ Humanité από τον Απρίλιο και μετά ξεκινάμε από μια νέα βάση, όπου ανοίγει η ενότητα Mon Humanité («Η ‘Humanité μου») όπου θα δίνεται η δυνατότητα συμμετοχής σε πολιτικούς, συνδικαλιστές, συλλογικότητες να εκφράζουν τις απόψεις τους σε ένα διαδικτυακό forum.

44

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

Το πολύπλοκο ματωμένο ΡΕΠΟΡΤΑΖ - ΑΝΑΛΥΣΗ: ΚΑΚΗ ΜΠΑΛΗ

Τα οδοφράγματα που καπνίζουν στην πλατεία Μαϊντάν στο Κίεβο, σε ζωντανή μετάδοση, και οι φωτιές που περνάνε στα ψιλά από τα διεθνή μέσα ενημέρωσης σε πολλές πόλεις της δυτικής Ουκρανίας, πρωτίστως στο Λβιβ, είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου, αυτού του πολύπλοκου ματωμένου παζλ σε μια βαθιά διχασμένη χώρα, με εξαιρετικά μεγάλη γεωπολιτική σημασία. Τίποτε δεν είναι απλό και μονοσήμαντο σ’ αυτή την εξέγερση που έχει ξεκινήσει στην Ουκρανία από τον

περασμένο Νοέμβριο, μαζικά και ειρηνικά, κι έχει εξελιχθεί σε πολύνεκρη μπαρουταποθήκη. Επισήμως, την εβδομάδα που πέρασε έχασαν τη ζωή τους τουλάχιστον 70 άνθρωποι - διαδηλωτές και αστυνομικοί- και πάνω από 1.000 τραυματίστηκαν σοβαρά. Οι διαδηλώσεις στο Κίεβο ξεκίνησαν από αυτό που λέμε «κοινωνία των πολιτών», όταν ο πρόεδρος της χώρας, Βίκτορ Γιανουκόβιτς έκανε αναπάντεχα στροφή 180 μοιρών, αποφάσισε να παγώσει τις διαδικασίες προσέγγισης της Ουκρανίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση, λίγες μέρες πριν υπογραφεί η σχετική συμφωνία και απευθύνθηκε στη Μόσχα για οικονομική βοήθεια. Τις πρώτες μέρες η ανθρωπογεωγραφία των διαδηλώσεων στο Κίεβο έμοιαζε πολύ με την αντίστοιχη στην πλατεία Ταξίμ στην Κωνσταντινούπολη. Τα κόμματα της αντιπολίτευσης ήταν απόντα- κι όχι ιδιαίτερα καλοδεχούμενα.

«Γροθιά» κι «Ελευθερία»... Σύντομα, η εικόνα άλλαξε, το σύνολο της αντιπολίτευσης πύκνωσε τις γραμμές των διαδηλωτών- από τους φιλελεύθερους «ευρωπαϊστές» του κόμματος της φυλακισμένης Γιούλα Τιμοσένκο και το Udar (γροθιά) του παγκόσμιου πρωταθλητή του μποξ, Βιτάλι Κλίτσκο, μέχρι τους εθνικιστές του κόμματος Σβόμποντα (Ελευθερία)- ενώ προστέθηκαν δεκάδες ακροδεξιές παραστρατιωτικές ομάδες, ακόμη και ρωσικές, αλλά και οι «Ultras» του ποδοσφαίρου: Οι χούλιγκανς της Δυναμό Κιέβου, της

Μέταλιστ Χακρόφ και της Ντνιεπρ που πλακώνονται μεταξύ τους σε κάθε αγώνα, αίφνης έχουν γίνει μια γροθιά τόσο ενάντια στην αστυνομία του Γιανουκόβιτς, όσο και ενάντια στην αντιπολίτευση, την οποία κατηγορούν ότι χρηματοδοτείται από τους Αμερικανούς και τους Γερμανούς. Το αρχικό αίτημα για ένταξη στην Ευρώπη, κυρίαρχο μόνο στη «δυτικόστροφη» δυτική Ουκρανία - στις πόλεις της ανατολικής Ουκρανίας ακόμη και σήμερα επικρατεί ηρεμία, ενώ η πλειονότητα των Ουκρανών ανατολικά του ποταμού Δνείπερου διατηρεί στενούς δεσμούς με τη Ρωσία- σύντομα πέρασε σε δεύτερη μοίρα. Ήδη από τον Δεκέμβριο οι διαδηλωτές, αμετακίνητοι μέσα στα παγωμένα οδοφράγματα, ζητούσαν την παραίτηση της κυβέρνησης, μια συνταγματική μεταρρύθμιση που να κόβει τις εξουσίες του προέδρου, και στη συνέχεια την παραίτηση του ίδιου του προέδρου Γιανουκόβιτς.

Οργή για τη διαφθορά Το μένος ενάντια στον Γιανουκόβιτς δεν έχει να κάνει μόνο με τη ρωσική στροφή του. Άλλωστε, πολλοί πολίτες αντιλαμβάνονται ότι χωρίς την άμεση οικονομική βοήθεια από τη Μόσχα- και τη μείωση της τιμής του φυσικού αερίου που... χάρισε ο Πούτιν στην «αδελφή χώρα»- η Ουκρανία θα χρεοκοπούσε. Αυτό που τους εξοργίζει όμως, αν και τα τελευταία χρόνια είχαν συνηθίσει σ’ ένα τέτοιο πολιτικό προσωπικό, είναι η βαθιά διαφθορά του προέδρου και του περιβάλλοντός του. Δεν είναι τυχαίο, ότι το βασικό αίτημα του «καθαρού» της αντιπολίτευσης, του Βιτάλι Κλίτσκο, ήταν να επιβάλλει η Ευ-

ρωπαϊκή Ένωση κυρώσεις, ενός συγκεκριμένου τύπου: να παγώσει τους τραπεζικούς λογαριασμούς της παρέας Γιανουκόβιτς στα κράτη μέλη της και να μη τους δίνει βίζα, «ώστε να ξοδεύουν σε πολυτελή ψώνια τα λεφτά που έκλεψαν από τον ουκρανικό λαό». Όταν ξεκίνησαν οι άγριες συγκρούσεις μεταξύ αστυνομίας και ειδικών δυνάμεων από τη μια πλευρά, διαδηλωτών από την άλλη, και των ακροδεξιών χούλιγκαν, μάλλον σε ρόλο μπαλαντέρ -μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν αξιόπιστες πληροφορίες για το ποιος ελέγχει ποιον και ενίοτε ποιος σκοτώνει ποιον- το ουκρανικό αδιέξοδο άρχισε να μυρίζει εμφύλιο. Τις πρώτες εικόνες εμφυλίου τις είδαμε την εβδομάδα που πέρασε. Ήδη εδώ και μέρες ο πρωθυπουργός της Πολωνίας, Ντόναλντ Τουσκ κατηγορείται από τον πολωνικό Τύπο, ότι δεν έχει πάρει τα μέτρα του για ένα ενδεχόμενο κύμα προσφύγων από την Ουκρανία στην Πολωνία. Ακόμη κι αν αντέξει η εύθραυστη συμφωνία που πέτυχαν το μεσημέρι της Παρασκευής, οι υπουργοί Εξωτερικών της Πολωνίας και της Γερμανίας με τον πρόεδρο Γιανουκόβιτς, η ουκρανική κρίση δεν θα τελειώσει, καθώς η χώρα, πέραν του εσωτερικού διχασμού της είναι κι ένα γεωπολιτικό ναρκοπέδιο.

«Fuck the Europeans» Στρατηγικά την Ουκρανία διεκδικούν τόσο η Μόσχα όσο και η Ουάσιγκτον, με την Ευρωπαϊκή Ένωση στη μέση να λοιδορείται και από τις δύο πλευρές. Από τη μια πλευρά, ο Πούτιν φρόντισε ακριβώς τις μέρες που είχε ωριμάσει η συμφωνία τελωνειακής σύνδεσης Ε.Ε. - Ουκρα-

νίας να προσφέρει -μάλλον εκβιαστικά- στον Γιανουκόβιτς μια τελωνειακή ένωση με τη Ρωσία, από την άλλη η αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Βικτόρια Νιούλαντ φρόντισε να περιγράψει την άποψη των ΗΠΑ για την στάση της ΕΕ έναντι της ουκρανικής κρίσης με το αποστομωτικό «Fuck the Europeans»... Ως ένα βαθμό, στην περίπτωση της Ουκρανίας, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν είναι… αμυνόμενος. Με την κατ’ αρχήν οικονομική εμπλοκή του στις εξελίξεις στο Κίεβο δε θέλησε απλά να πάρει το αίμα του πίσω από την προέλαση της Δύσης σε αυτό που θεωρεί «ζωτικό χώρο» της Ρωσίας. Μετά την εμπειρία των πρώην σοβιετικών χωρών της Βαλτικής, του Ουζμπεκιστάν, της Κιργισίας και των περισσότερων πρώην ανατολικών χωρών (Πολωνία, Βουλγαρία, Ουγγαρία, Τσεχία) θεωρεί βάσιμο τον φόβο, ότι εάν η Ουκρανία ενταχθεί κάποτε στην ευρωπαϊκή οικογένεια, το επόμενο βήμα θα είναι να στηθεί ΝΑΤΟϊκή βάση στην Κριμαία. Σε μια περιοχή που οι κάτοικοι είναι σε ποσοστό 60% Ρώσοι και κυρίως φιλοξενεί μια σημαντική ρωσική στρατιωτική βάση.

Σενάρια διχασμού και φινλανδοποίησης Δεν είναι τυχαίες οι αναλύσεις δεξαμενών σκέψης, προσκείμενες στο Κρεμλίνο, που «παίζουν» το σενάριο διάσπασης της Ουκρανίας, θεωρώντας ότι ο Γιανουκόβιτς είναι καμένο χαρτί. Η βασική ιδέα είναι να αφεθεί η δυτική Ουκρανία να πάρει τον ευρωπαϊκό δρόμο της και οι ανατολικές επαρχίες μαζί με την Κριμαία να ενταχθούν στη ρωσική τελωνειακή ένωση. Κάποιοι, μάλιστα, φλερτάρουν με το μοντέλο της Γεωργίας, όπου οι επαρχίες της Νότιας Οσετίας και της Αμπχαζίας αποσχίστηκαν και ανήκουν πλήρως στη ρωσική σφαίρα επιρροής. Ένα άλλο σενάριο, που θα μπορούσε να χωρέσει τόσο τα ρωσικά συμφέροντα, όσο και τα δυτικά- ίσως περισσότερο τα δυτικά- το παρουσίασε από τις σελίδες του The Nation, ο Βαντίμ Νικίτιν, γνωστός Ρώσος δημοσιογράφος που ζει στη Βρετανία. Ο Νικίτιν θυμίζει ότι μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο υπήρξαν δύο επιτυχείς περιπτώσεις χωρών που συνυπήρξαν ειρηνικά μεταξύ Ανατολής και Δύσης, Σοβιετικής Ένωσης και ΝΑΤΟ. Η μία ήταν η Αυστρία, η δεύτερη η Φινλανδία, χώρες που «υποχρεώθηκαν» σε ουδετερότητα, και αφενός εντάχθηκαν πλήρως στη Δύση, αφετέρου απήλαυσαν καλές και ειρηνικές σχέσεις με τη Μόσχα. Για τον Νικίτιν το ιδανικό για την Ουκρανία είναι να αποκτήσει ένα ανάλογο καθεστώς ουδετερότητας, ώστε να μη χρειαστεί να επιλέξει εάν θα πάει με την Ευρώπη

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

45

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

παζλ της διχασμένης Ουκρανίας

ή με τη Ρωσία, όπως την πιέζουν σήμερα η Μόσχα, οι Βρυξέλλες και η Ουάσιγκτον...

Ο ρόλος της Γερμανίας Να σημειωθεί, πάντως, ότι σαφής άξονας ΗΠΑ - Ε.Ε. δεν υφίσταται στην περίπτωση της Ουκρανίας, όπως προκύπτει αφενός από την αυ-

τοσυγκράτηση των Ευρωπαίων και αφετέρου από το «Fuck the Europeans» της Νιούλαντ. Δεν είναι άλλωστε η πρώτη φορά που το Βερολίνο και το Παρίσι διαφοροποιούνται από τις επιλογές της Ουάσιγκτον- θυμηθείτε το 2003 και την αμερικανική επέμβαση στο Ιράκ. Σύμφωνα με τον Αμερικανό κοινωνιο-

λόγο και ιστορικό, Εμμάνουελ Βάλερσταϊν υπάρχουν βάσιμοι λόγοι για τη δημιουργία ενός άξονα Παρισιού- Βερολίνου- Μόσχας, ο οποίος θα μπορούσε να «γεννηθεί» μέσα από τη διαχείριση της ουκρανικής κρίσης, χωρίς να έχει σχέση μόνο με αυτή. «Ο εφιάλτης της Ρωσίας, αλλά και της Γερμανίας», γράφει ο Βάλερ-

σταϊν, «δεν είναι ένας πόλεμος ΗΠΑΚίνας, αλλά μια συμμαχία ΗΠΑ- Κίνας, στο πλαίσιο της νέας όχι πια υπερατλαντικής, αλλά υπερειρηνικής στροφής της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής. Ο μόνος τρόπος για τη Γερμανία να υπερασπιστεί την ευημερία της και την ισχύ της, έναντι μιας τέτοιας εξέλιξης, είναι η συμμαχία με τη Ρωσία. Και η πολιτική της έναντι της Ουκρανίας αυτές τις μέρες δείχνει περίτρανα ότι προτεραιότητά της είναι να βρεθεί μια λύση με τη συμμετοχή της Μόσχας κι όχι ερήμην της». Δεν είναι τυχαίο ότι η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ είναι σε ανοιχτή γραμμή επικοινωνίας όχι μόνο με τον Αμερικανό πρόεδρο Μπάρακ Ομπάμα, αλλά και με τον Ρώσο Βλαντίμιρ Πούτιν, όπως δηλώνει ο εκπρόσωπός της. Επίσης πίεζε συνεχώς τις τελευταίες μέρες τον Γιανουκόβιτς, να δεχθεί ως «συντονιστές» στις διαπραγματεύσεις του με την αντιπολίτευση, τους υπουργούς Εξωτερικών της Γερμανίας, της Γαλλίας και της Πολωνίας και όποιον εκπρόσωπο θελήσει να στείλει η Μόσχα. Όπως δεν ήταν τυχαία και η πρόταση του ηγέτη του κόμματος της γερμανικής Αριστεράς, Γκρέγκορ Γκίζι, να αναλάβει ο πρώην καγκελάριος Γκέρχαρντ Σρέντερ, κολλητός

Οι πληγές της Ιστορίας Ένα από τα εργαλεία για να ερμηνεύσει κανείς τον βαθύ διχασμό της Ουκρανίας- αυτό το «δυο χώρες σε μία»- είναι η Ιστορία. Η απέραντη περιοχή της Ουκρανίας, από τη Μαύρη Θάλασσα και την Αζοφική μέχρι σχεδόν τη Βαλτική, πολύ σπάνια στην ιστορία της είχε ανεξάρτητη κρατική υπόσταση. Στον Μεσαίωνα ήταν μοιρασμένη ανάμεσα στους ηγεμόνες της Πολωνίας και της Λιθουανίας, στη συνέχεια ανάμεσα στην αυστροουγγρική αυτοκρατορία, την τσαρική Ρωσία και την Οθωμανική Αυτοκρατορία, μέχρι που οι Ρώσοι στα τέλη του 18ου αιώνα, κατάφεραν να απωθήσουν τους Οθωμανούς από τα βόρεια παράλια της Μαύρης Θάλασσας. Στην αυγή του 19ου αιώνα η κεντρική Ουκρανία ονομαζόταν «μικρή Ρωσία», η δυτική Ουκρανία ανήκε τους Αψβούργους και η νότια Ουκρανία- ακατοίκητα βαλτοτόπια μέχρι τότεάρχισε να εποικίζεται με Ρώσους και Γερμανούς. Ο Ουκρανός ιστορικός Μιχαίλο Χρουσέφσκι, στις αρχές του 20ου αιώνα, αντέκρουσε τη μέχρι τότε κυρίαρχη άποψη περί του ενιαίου ανατολικοσλαβικού (ρωσικού) «ρεύματος της Ιστορίας» και υποστήριξε ότι οι λαοί των Ρώσων και των Ουκρανών είχαν διαφορετική εξέλιξη. Ο Χρουσέφσκι έγινε ο θεωρητικός της εθνογένεσης στο Κίεβο. Στη συνέχεια κατά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, η Γερμανία υποστήριξε τις αποσχιστικές κινήσεις της Ουκρα-

νίας για να αποδυναμώσει την τσαρική Ρωσία. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι Ουκρανοί αιχμάλωτοι πολέμου διδάσκονταν στα γερμανικά στρατόπεδα ουκρανική Ιστορία και σοσιαλιστικές ιδέες (!) Αν και ποτέ αυτοί οι αιχμάλωτοι δεν χρησιμοποιήθηκαν ενάντια στη Ρωσία - η Γερμανία έχασε εγκαίρως τον πόλεμο- κάποιοι Πολωνοί εθνικιστές υποστηρίζουν και σήμερα τη θεωρία, ότι «δεν υπάρχουν Ουκρανοί, είναι μια γερμανική εφεύρεση»...

Από τον εμφύλιο στην ΕΣΣΔ Μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση, η ουκρανική λαϊκή δημοκρατία κήρυξε την ανεξαρτησία της, βίωσε έναν πολύνεκρο εμφύλιο, διαμελίστηκε σε τρία τμήματα- δυτική, ανατολική και Κριμαία- ένα κομμάτι της πήγε στην Πολωνία, ένα κομμάτι της στην Τσεχοσλοβακία, και τελικά το 1922, μετά από τη νίκη του Κόκκινου Στρατού με επικεφαλής τότε τον Λέο Τρότσκι, εντάχθηκε στην Ένωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών. Στο πλαίσιο της σοβιετικής εκβιομηχάνισης αναπτύχθηκαν στην ανατολική Ουκρανία οι βιομηχανικές περιοχές του Ντνιπροπετρόφσκ, του Ντονέσκ και του Χάρκοβο, που παραμένουν και σήμερα κέντρο της βαριάς βιομηχανίας. Αντίθετα στη δυτική Ουκρανία, το σιτοβολώνα της Ευρώπης, επιβλήθηκαν επί Στάλιν δυσβάστακτες εισφορές στις σοδειές των κολχόζ, έως και 40%. Όταν οι Ουκρανοί αγρότες

δεν μπορούσαν πια να ανταποκριθούν, επειδή δεν τους έφτανε για να ζήσουν, ξεκίνησαν οι κατασχέσεις και οι καταδίκες «για σπατάλη της σοσιαλιστικής ιδιοκτησίας». Μέσα σε ένα χρόνο καταδικάστηκαν 125.000 αγρότες σε πολυετή φυλάκιση, πάνω από 5.000 σε θάνατο. Κι αφού κι αυτό δεν έσπασε την αντίστασή τους, επιβλήθηκε η πλήρης κατάσχεση των σοδειών, καθώς και η απαγόρευση της μετακίνησης του πληθυσμού από τις περιοχές της πείνας στις πόλεις. Εκατομμύρια Ουκρανοί πέθαναν τότε από την πείνα, ο ακριβής αριθμός είναι μέχρι τώρα άγνωστος. Σύμφωνα με τη διαφορά στα στοιχεία των απογραφών του 1937 και του 1939, υπολογίζεται σε τέσσερα εκατομμύρια, ενώ κάποιοι ιστορικοί τον ανεβάζουν στα 6 με 7 εκατομμύρια. Αυτό το τραύμα στη δυτική Ουκρανία ματώνει μέχρι σήμερα...

Διπλή ήττα Ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος στοίχισε άλλα 5 έως 7 εκατομμύρια νεκρούς στην Ουκρανία, τόσο από τα όπλα της Βέρμαχτ, όσο κι από την πείνα, καθώς οι γερμανικές κατοχικές δυνάμεις ακολούθησαν το παράδειγμα του Στάλιν, και προχωρούσαν στις κατασχέσεις σιτηρών και άλλων τροφίμων, αφήνοντας τους χωρικούς να πεθάνουν. Επιπλέον, τουλάχιστον ένα εκατομμύριο Ουκρανοί σύρθηκαν στα γερμανικά «στρατόπεδα εργασίας», ενώ οι Εβραίοι, οι κομμουνιστές και οι Σίντι και Ρόμα της

φίλος του Πούτιν -και υπάλληλός του στον αγωγό της Gazprom στη Βαλτική- ρόλο μεσολαβητή μεταξύ Ε.Ε. και Μόσχας για την αντιμετώπιση της ουκρανικής κρίσης.

Η συμφωνία της Παρασκευής Το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων μεταξύ του προέδρου Βίκτορ Γιανουκόβιτς και της αντιπολίτευσης με τη διαμεσολάβηση των υπουργών Εξωτερικών της Γερμανίας και της Πολωνίας, ήταν να ανοίξει ο δρόμος για νέες εκλογές. Λίγες ώρες νωρίτερα το ουκρανικό κοινοβούλιο αποφάσισε να τερματίσει την «αντιτρομοκρατική επιχείρηση» στο Κίεβο. Ο Γιανουκόβιτς ανακοίνωσε ότι θα προκηρύξει «σύντομα» προεδρικές εκλογές, ενώ θα καλέσει σε σχηματισμό κυβέρνησης εθνικής ενότητας. Επιπλέον, δεσμεύτηκε η Ουκρανία να επιστρέψει στο Σύνταγμα του 2004, το οποίο προβλέπει λιγότερες εξουσίες για τον πρόεδρο. Μέχρι την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, δεν είναι βέβαιο ότι η συμφωνία θα αντέξει, ούτε εάν θα την αποδεχτούν οι διαφορετικές ομάδες των διαδηλωτών, πολλές από τις οποίες είναι εξίσου ετοιμοπόλεμες, όσο και οι δυνάμεις ασφαλείας.

Ουκρανίας εκτελέστηκαν μαζικά. Ο Χίτλερ οραματιζόταν να εποικήσει την Ουκρανία με 20 εκατομμύρια Γερμανούς -και να την στραγγίσει από όλες τις πλουτοπαραγωγικές πηγές της. Το 1943, οι Ουκρανοί άρχισαν έναν διπλό απελευθερωτικό αγώνα, πρώτα ενάντια στους Ναζί και στη συνέχεια ενάντια στους Σοβιετικούς. Δεν κέρδισαν κανέναν από τους δύο. Μετά την ήττα των Ναζί από τον Κόκκινο Στρατό, η Ουκρανία εντάχθηκε και πάλι στην ΕΣΣΔ, και εκατοντάδες χιλιάδες Ουκρανοί εθνικιστές μεταφέρθηκαν με το στανιό στη Σιβηρία. Το 1945 το ουκρανικό κομμάτι της Τσεχοσλοβακίας επέστρεψε στη «μητέρα» Ουκρανία, το 1954 ο Χρουστόφ έκανε… δώρο στην Ουκρανία την Κριμαία. Η Ουκρανία στη σημερινή της μορφή υπάρχει μόλις αυτά τα τελευταία εξήντα χρόνια. Κι ο πληθυσμός της ανάλογα με την περιοχή έχει άλλη εθνική συνείδηση, άλλη πολιτιστική ταυτότητα, άλλη γλώσσα, άλλους φόβους και άλλα τραύματα...

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

46

ΚΟΣΜΟΣ

ΜΑΝΟΥΕΛ ΠΕΡΕΣ - ΡΟΤΣΑ:

NAFTA, μια ατμομηχανή υπανάπτυξης

συμφωνίες που υπογράφηκαν στη συνέχεια. Αν αναλογιστεί κανείς ότι σήμερα εκκρεμούν 500 αγωγές πολυεθνικών κατά εθνικών κυβερνήσεων, γίνεται κατανοητό ότι οι μεγάλες επιχειρήσεις μπορούν να εκμεταλλευτούν τον ISDS για να αποκομίσουν τεράστια κέρδη χωρίς να πραγματοποιούν σημαντικές επενδύσεις. Και από την άλλη, οι κυβερνήσεις εξαναγκάζονται να τις αντιμετωπίζουν επί ίσοις όροις χωρίς να μπορούν έτσι να τονώσουν τις δικές τους μικρές ή μεσαίες επιχειρήσεις, κάτι που, όπως καταλαβαίνετε, έχει σοβαρές επιπτώσεις στις αναπτυξιακές προοπτικές τους. Θα μπορούσαμε επομένως να πούμε ότι η NAFTA αποτελεί περισσότερο εργαλείο πειθαναγκασμού των κυβερνήσεων και λιγότερο εμπορική συμφωνία.

Συντονιστής του Δικτύου για Δικαιοσύνη στις Διεθνείς Επενδύσεις και επισκέπτης καθηγητής στο Ινστιτούτο Πολιτικών Σπουδών της Ουάσιγκτον, ο Μανουέλ Πέρες - Ρότσα ήταν ένας από τους συνδιοργανωτές του συνεδρίου που διεξήχθη τον περασμένο μήνα στην Πόλη του Μεξικού με αφορμή τη συμπλήρωση 20 χρόνων από την υπογραφή της NAFTΑ, της συνθήκης που για πολλούς άνοιξε την εποχή της παγκοσμιοποίησης. «Η συνθήκη δεν είχε μόνο ολέθριες συνέπειες για εκατομμύρια εργάτες και αγρότες στο Μεξικό, τις ΗΠΑ και τον Καναδά, αλλά άλλαξε και τους κανόνες του παιχνιδιού σε ότι αφορά τις διεθνείς επενδύσεις» τονίζει στην «Αυγή» της Κυριακής ο Μεξικανός πανεπιστημιακός και ακτιβιστής εντοπίζοντας ίχνη της κληρονομίας της NAFTA ακόμη και στα μνημόνια που σήμερα επιβάλλονται στις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου.

Βλέπετε κάποια σχέση μεταξύ της λογικής της NAFTA και του τύπου των μεταρρυθμίσεων που επιβάλλονται σήμερα στον ευρωπαϊκό Νότο;

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΜΙΧΑΛΗ ΤΡΙΚΚΑ

Συμπληρώθηκαν 20 χρόνια από την υπογραφή της NAFTA. Ποιες ήταν οι επιπτώσεις της για τις συμβαλλόμενες χώρες; Μπορούμε να πούμε ότι η NAFTA ξεκίνησε μια «κούρσα προς τον πάτο» στη βορειοαμερικανική ήπειρο. Οι πολυεθνικές επωφελήθηκαν από τους μειωμένους μισθούς και την εξάλειψη κάθε ρύθμισης για την προστασία του περιβάλλοντος. Την ίδια στιγμή, οι ίδιες απολάμβαναν αυξημένη προστασία από τις δεσμευτικές ρήτρες που υποχρέωναν τις κυβερνήσεις να εγγυώνται τα κέρδη τους. Ήταν ένα εργαλείο εκπτώχευσης. Η συνθήκη δεν είχε μόνο ολέθριες συνέπειες για εκατομμύρια εργάτες και αγρότες στο Μεξικό, τις ΗΠΑ και τον Καναδά, αλλά άλλαξε και τους κανόνες του παιχνιδιού σε ό,τι αφορά τις διεθνείς επενδύσεις. Και αυτή θα έλεγα ότι είναι η χειρότερη κληρονομιά της. Οι διατάξεις της διασφάλιζαν ότι οι επενδυτές από τις ΗΠΑ και τον Καναδά θα είχαν πλέον τα μέσα για να επιλύουν οποιαδήποτε διένεξη προέκυπτε με την κυβέρνηση του Μεξικού. Αυτός ο μηχανισμός διαιτησίας δεν θα ήταν φυσικά το μεξικανικό δίκαιο, που για τους συντάκτες της συνθήκης ήταν απαρχαιωμένο και διεφθαρμένο. Θα ήταν ένας νέος και εντελώς παρασκηνιακός μηχανισμός που έγινε γνωστός ως ISDS. Σήμερα και ύστερα από τις δεκάδες προσφυγές κατά του Μεξικού και του Καναδά είναι πια σαφές ότι ο μηχανισμός διαιτησίας που προβλέπει η NAFTA αποτελεί ένα από τα ισχυρότερα όπλα που διαθέτουν οι μεγάλες επιχειρήσεις για να εκβιάζουν τις

κυβερνήσεις προκειμένου εκείνες να αποφεύγουν μέτρα για την προστασία της εργασίας ή του περιβάλλοντος. Παραδείγματος χάριν, αν μια κυβέρνηση εγκρίνει νόμο που δυσαρεστεί μια πολυεθνική στη χώρα εκείνη, η πολυεθνική μπορεί να προσφύγει για διαφυγόντα κέρδη στην Παγκόσμια Τράπεζα. Το Μεξικό έχασε και τις πέντε διαμάχες που εκδικάστηκαν με βάση το Άρθρο 11 της NAFTA πληρώνοντας πρόστιμα που ξεπερνούσαν τα 200 εκατομμύρια δολάρια. Και έπεται συνέχεια. Αρκεί να αναφέρω ότι σήμερα στο Μεξικό λειτουργούν 857 ορυχεία χρυσού ή αργύρου. Κάθε νομοθετική προσπάθεια με στόχο να αποφευχθεί η ρύπανση θα μπορούσε να αποτελέσει αντικείμενο προσφυγής αφού οι περισσότερες από τις εταιρείες εξόρυξης προέρχονται από τις ΗΠΑ ή τον Καναδά.

Η NAFTA βύθισε εκατομμύρια στη φτώχεια και εξανάγκασε άλλους τόσους να μεταναστεύσουν στις ΗΠΑ για να αναζητήσουν δουλειά

σόμενη χώρα ενώ σήμερα δεν είναι ούτε καν αυτό. Οι βιομηχανίες που άνοιξαν την τελευταία εικοσαετία ήταν εργοστάσια που συναρμολογούσαν εξαρτήματα τα οποία έφταναν από τις ΗΠΑ ή την Κίνα. Δεν προϋπέθεταν σημαντικές θέσεις εργασίας και φυσικά έβλαψαν τα εργοστάσια που ήδη υπήρχαν και τα οποία δεν μπόρεσαν να αντέξουν στις νέες συνθήκες. Έτσι χάθηκαν εκατομμύρια θέσεις εργασίας στη βιομηχανία. Φυσικά, δεν ήταν όλοι χαμένοι. Το Μεξικό υπερηφανεύεται σήμερα για τον πλουσιότερο άνθρωπο του πλανήτη. Και ο Κάρλος Σλιμ απέκτησε το μεγαλύτερο μέρος της περιουσίας του σε ιδιωτικοποιήσεις που συνδέονται με τη NAFTA. Η οικονομική ελίτ του Μεξικού έχει επομένως κάθε λόγο να είναι ικανοποιημένη από τη συνθήκη.

Υποτίθεται όμως ότι η NAFTA θα αύξανε τις θέσεις εργασίας στο Μεξικό...

Πιστεύετε ότι η NAFTA αποτέλεσε κάτι σαν μοντέλο για τις διεθνείς εμπορικές συμφωνίες των επόμενων χρόνων;

Ναι, αυτό υποτίθεται ότι θα έκανε. Αντίθετα όμως, λειτούργησε σαν ατμομηχανή υπανάπτυξης βυθίζοντας εκατομμύρια στη φτώχεια και εξαναγκάζοντας άλλους τόσους να μεταναστεύσουν στις ΗΠΑ για να αναζητήσουν δουλειά. Βλέπετε, με βάση τη NAFTA, το φτηνό επιδοτούμενο καλαμπόκι των ΗΠΑ πλημμύρισε τη μεξικανική αγορά χωρίς οι εκατομμύρια ντόπιοι παραγωγοί να μπορούν να το ανταγωνιστούν. Και φυσικά δεν ήταν μόνο η γεωργία. έχει ειπωθεί ότι πριν από τη NAFTA, το Μεξικό ήταν αναπτυσ-

Ασφαλώς. Ήταν το μοντέλο για μια σειρά από διμερείς συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου όπως εκείνες που συνήψαν οι ΗΠΑ στην περιοχή της Κεντρικής Αμερικής. Οι συμφωνίες αυτές αναπαρήγαγαν άρθρο προς το άρθρο τη δομή της NAFTA, δομή που αποσκοπεί σε κάτι πολύ περισσότερο από την απλή εξάλειψη των εμπορικών δασμών καθώς επιβάλλει την απορρύθμιση σε κάθε άλλο πεδίο. Ειδικά, το Άρθρο 11 της NAFTA αποτελεί το μοντέλο για περισσότερες από 3.000 διμερείς εμπορικές

Ναι, η NAFTA αποτελεί μέρος της διαδικασίας δομικών αναδιαρθρώσεων που υπέστησαν οι χώρες της Λατινικής Αμερικής στις αρχές της δεκαετίας του ‘80 και τις οποίες υποχρεώνονται σήμερα να εφαρμόσουν και πολλές χώρες της Νότιας Ευρώπης. Κατ’ ουσίαν η διαδικασία αυτή καταστρέφει τις εξαγωγικές δυνατότητες των χωρών αυτών αντί να δημιουργεί οικονομικά συστήματα που θα ευνοούσαν την οικονομική αυτάρκεια. Ποια είναι η άποψη σας για τις διαπραγματεύσεις που διεξάγονται σήμερα για τη δημιουργία μιας ζώνης ελεύθερου εμπορίου κατά μήκος του Ειρηνικού, την επανομαζόμενη Δι-ειρηνική Συνεργασία (Trans - Pacific Partnership); Πώς πιστεύετε ότι θα επηρέαζε την παγκόσμια οικονομία η υπογραφή μιας τέτοιας συνθήκης; Το περιεχόμενο αυτών των διαπραγματεύσεων παραμένει μέχρι σήμερα επτασφράγιστο μυστικό. Από όσα όμως έχουν διαρρεύσει είναι λογικό να υποθέσουμε ότι πρόκειται για ένα ακόμη βήμα στην προσπάθεια των πολυεθνικών επιχειρήσεων να μετατοπίσουν την παραγωγή τους προς την Ασία. Εκεί που θα μπορούν να επωφεληθούν ακόμη περισσότερο από τους χαμηλούς μισθούς και τα ανύπαρκτα μέτρα προστασίας του περιβάλλοντος. Θα έλεγα μάλιστα ότι ελλοχεύει και ένας ακόμη κίνδυνος: η αυξημένη προστασία των μεγάλων αυτών επιχειρήσεων απέναντι στις κυβερνήσεις και η κατοχύρωση των πνευματικών δικαιωμάτων τους μέσω της συνθήκης θα μπορούσε να βλάψει σοβαρά τη δυνατότητα των χωρών αυτών να παράγουν γενόσημα φάρμακα.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΚΟΣΜΟΣ

Μπλεγμένη και δύσκολη από κάθε άποψη είναι η κατάσταση στη Βενεζουέλα. Η σκληροπυρηνική Δεξιά έχει κατέβει στους δρόμους, η πολιτική βία έχει αναζωπυρωθεί, η οικονομία της χώρας αντιμετωπίζει μεγάλα προβλήματα. Η τελευταία αναταραχή που ξέσπασε στις 12 Φεβρουαρίου, στην εθνική γιορτή για την «Ημέρα της Νεολαίας», έρχεται να εντείνει τη γενικότερη κρίση. Φέτος η γιορτή συνέπεσε με την 200ή επέτειο της μάχης της Λα Βικτόρια. Ο ήρωας του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα της Βενεζουέλας Χοσέ Φελίξ Ριμπάς, επικεφαλής μιας δύναμης φοιτητών από το πανεπιστήμιο του Καράκας, νίκησε στην πόλη αυτή, το 1814, τις αποικιοκρατικές δυνάμεις των Ισπανών. Η αντιπολίτευση εκμεταλλεύτηκε την επέτειο και την ίδια ημέρα που ο Μαδούρο συμμετείχε στους εορτασμούς στη Λα Βικτόρια, οργάνωσε τη δική της... «γιορτή νεολαίας» στο Καράκας. Η συμμετοχή δεν ήταν μεγάλη, γύρω στις 10.000 σύμφωνα με ανεξάρτητες πηγές, ήταν όμως δυναμική. Νέοι, φοιτητές της λευκής μεσαίας τάξης, πολλοί απ’ αυτούς σπουδαστές ιδιωτικών πανεπιστημίων, κατέβηκαν στους δρόμους ξεδιπλώνοντας πανό και συνθήματα κατά της κυβέρνησης. Προς το τέλος της ημέρας, η κατάσταση έγινε βίαιη. Οι διαδηλωτές επιτέθηκαν σε κυβερνητικά κτήρια με πέτρες και μολότοφ, προκαλώντας την επέμβαση της αστυνομίας. Ο απολογισμός των επεισοδίων ήταν τρεις νεκροί. Τις επόμενες ημέρες αντικυβερνητικές διαδηλώσεις οργανώθηκαν σε πολλές πόλεις. Τα δυτικά ΜΜΕ ανέφεραν πυροβολισμούς κατά του πλήθους, τραυματισμούς και ωμή βία. Την Τετάρτη, σε διαδήλωση της αντιπολίτευσης στη Βαλένσια, 160 χιλιόμετρα δυτικά του Καράκας, σκοτώθηκε η 22χρονη φοιτήτρια Τζενέσις Καρμόνα. Ήταν ένα πρόσωπο γνωστό σ’ όλη τη χώρα, πέρυσι είχε εκλεγεί Μις Τουρισμός... Ο Μαδούρο εξέφρασε τη λύπη του για τον θάνατο της κοπέλας, έκανε λόγο για δράση «φασιστικών ομάδων» και απέλασε τρεις χαμηλόβαθμους Αμερικανούς διπλωμάτες κατηγορώντας τους για ανάμειξη στις ταραχές.

Το «αστέρι»... Η Βενεζουέλα δεν είναι ασυνήθιστη στην πολιτική αναταραχή. Ούτε και στο σκληρό μαρκάρισμα της αντιπολίτευσης. Ωστόσο, ο τελευταίος κύκλος της αντιπαράθεσης, έχει

μια ποιοτική διαφορά σε σχέση με το παρελθόν και τους πρωταγωνιστές του. Έφερε στο προσκήνιο τον σύγχρονο τρόπο πολιτικής κινητοποίησης, αυτό των social media και ανέδειξε ένα νέο πολιτικό «αστέρι» απ’ το βαλτωμένο στρατόπεδο της Δεξιάς, τον Λεοπόλντο Λόπεζ Μεντόζα. «Νέος κι ωραίος», 42 χρόνων, επί δύο τετραετίες δήμαρχος του Τσακάο, ενός δήμου στην ευρύτερη περιοχή του Καράκας, ηγείται του μικρού κόμματος της Λαϊκής Βούλησης (Voluntad Popular, VP). Η νεολαία τον έμαθε μέσα από το Twitter και το hashtag της εκστρατείας του που έχει τίτλο The Exit, (η έξοδος)... Έχει σπουδάσει στο Χάρβαρντ, έχει πάρει μάστερ στη Δημόσια Διοίκηση κι έχει ρίζες στο πολιτικό κατεστημένο της Βενεζουέλας, μακρινός απόγονος του πρώτου προέδρου της χώρας Κριστομπάλ Μεντόζα, το 1811. Η κυβέρνηση Μαδούρο τον κατηγόρησε για «τρομοκρατία» και υποκίνηση των ταραχών και οι αρχές διέταξαν τη σύλληψή του. Ο ίδιος, σε μια κίνηση τακτικισμού, πήγε και παραδόθηκε μόνος του στην αστυνομία, λέγοντας πως δεν έχει τίποτε να κρύψει. «Κάναμε το πρώτο βήμα ώστε ν’ ανοίξουμε τον δρόμο για την αλλαγή και πρέπει, αναγκαστικά, αυτή η διαδικασία να είναι ειρηνική», διακήρυξε στους οπαδούς του, παίζοντας το χαρτί της διαλλακτικότητας και της «ήρεμης δύναμης». Κάποιοι στο Καράκας, λένε πως δέχεται συμβουλές απευθείας απ’ την Ουάσιγκτον και οι μέχρι τώρα προσεκτικές κινήσεις του φαίνεται να το επιβεβαιώνουν. Η Διεθνής Αμνηστία παρενέβη άμεσα στη σύλληψη και σε γλώσσα που δεν συνηθίζει χαρακτήρισε τις κατηγορίες εναντίον του Λόπεζ «ένα χαστούκι από μια πολιτικά υποκινούμενη προσπάθεια φίμωσης των διαφωνούντων στη χώρα». Κάλεσε μάλιστα τις «αρχές της Βενεζουέλας να παρουσιάσουν αδιάσειστα στοιχεία για να τεκμηριώσουν τις κατηγορίες εναντίον του, διαφορετικά να τον απελευθερώσουν αμέσως και άνευ όρων».

ΑΠΟ ΤΟΝ ΝΙΚΟ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗ n.kyriakidis@avgi.gr

ΒΕΝΕΖΟΥΕΛΑ Η εξέγερση του κολεγιόπαιδου

Καράκας ζητώντας επίμονα την παραίτησή του. Το 2002 είχαν οργανώσει μάλιστα πραξικόπημα εναντίον του, μια «απερισκεψία» που τους έχει στοιχίσει ακριβά μέχρι σήμερα. Δυσκολεύεται να κερδίσει ψηφοφόρους ακόμα και σήμερα που έχουν αβαντάζ στα χέρια της: την κακή κατάσταση της οικονομίας. Μια «κατάσταση» που, όπως επισημαίνει ο Κρις Γκίλμπερτ, καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο Βολιβαριανό Πανεπιστήμιο της Βενεζουέλας, είναι «το συνδυασμένο αποτέλεσμα της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης και του τοπικού οικονομικού σαμποτάζ που έχει ενορχηστρώσει η αστική τάξη». Αναλυτές όπως ο Αμερικανός Κρίστοφερ Σαμπατίνι, του ινστιτούτου Americas Society της Νέας Υόρκης, θεωρούν πάντως ότι η τελευταία «κινηματική» δράση της αντιπολίτευσης στη Βενεζουέλα «είναι λιγότερο πιθανό να εξελιχθεί σ’ ένα ευρύ λαϊκό κίνημα που θα μπορούσε να συμπεριλάβει και δυσα-

Το φάντασμα Η αντιπολίτευση στη Βενεζουέλα ξέρει από πεζοδρόμιο. Έχει γράψει μεγάλη και «αμαρτωλή» ιστορία κατεβάζοντας τον κόσμο της στους δρόμους ενάντια στις εκλεγμένες κυβερνήσεις της Αριστεράς. Απ’ τις πρώτες κιόλας ημέρες της προεδρίας Τσάβες, οι οπαδοί της είχαν κάνει «κατάληψη» στις πλατείες του

Ξεκαθάρισμα λογαριασμών Οι πολέμιοι του Μαδούρο αναγνωρίζουν πως η κυβέρνησή του διαθέτει ισχυρή οργάνωση και δυνατότητα κινητοποίησης των οπαδών της. Ακόμα και ο Ρομέρο παραδέχεται στην Washington Post πως «ο Μαδούρο έχει κάνει επιδέξια δουλειά εξασφαλίζοντας την εμπιστοσύνη του στρατού που είναι παραδοσιακά ο καθοριστικός κριτής των πολιτικών διενέξεων στη Βενεζουέλα, ενώ οι ξένες κυβερνήσεις διστάζουν να ασκήσουν έντονες πιέσεις στην κυβέρνησή του». Πώς εξηγείται λοιπόν το τελευταίο ξέσπασμα της αντιπολίτευσης, τη στιγμή μάλιστα που δεν έχει κι όλους τους οιωνούς με το μέρος της; Σύμφωνα με τον καθηγητή Γκίλμπερτ, δύο είναι βασικοί λόγοι: Από τη μία πρόκειται για ξεκαθάρισμα λογαριασμών στην κορυφή της ηγεσίας της, απ’ την άλλη είναι μια προσπάθεια αυτοεπιβεβαίωσής της στη μετεκλογική περίοδο. Όπως εξηγεί ο ίδιος, μετά την ήττα της στις εκλογές του Δεκεμβρίου 2012, η Δεξιά είναι περισσότερο διχασμένη και ασθενέστερη αριθμητικά από ό,τι υπήρξε στο παρελθόν. Η κόντρα ανάμεσα σε «παλιούς» και «νέους» για την

47

ηγεσία έχει ενταθεί. Δεν είναι τυχαίο πως ο de facto αρχηγός της και υποψήφιος στις τελευταίες εκλογές Ενρίκε Καπρίλες αποστασιοποιήθηκε από το «κίνημα» του Λόπεζ, κάνοντας μάλιστα έκκληση για συνεννόηση και διάλογο με την κυβέρνηση Μαδούρο. «Εμείς επιλέξαμε αυτή την πορεία (της αποχής από τη βία) η οποία μπορεί να είναι μεγάλη, αλλά είναι η πιο ασφαλής», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Καπρίλες. Εκτός απ’ την κόντρα για την ηγεσία, υπάρχει βέβαια κι ο αγώνας της αυτοεπιβεβαίωσης. «Η αντιπολίτευση σίγουρα σκέφτεται σε μέση και μακροπρόθεσμη βάση», λέει ο Γκίλμπερτ. «Σκέφτεται πως θα παραμείνει σημείο αναφοράς στην πολιτική σκηνή, πως θα προσελκύσει δυσαρεστημένους ‘τσαβίστας’ κάτω από τις σημαίες της». Και πίσω απ’ όλα αυτά ξεπροβάλλει φυσικά το «αστέρι» του Λόπεζ...

ρεστημένους οπαδούς του Τσάβες». Οι άνθρωποί της ξέρουν καλά πως δεν μπορούν να τραβήξουν το σκοινί, καθώς κινδυνεύουν να χάσουν την όποια «συμπάθεια» έχουν αποκτήσει μέσα κι έξω απ’ τη χώρα. Το περασμένο Σαββατοκύριακο δέχθηκαν τα έμμεσα πυρά της MERCOSUR, της «κοινής αγοράς» της Νότιας Αμερικής, μέλος της οποίας είναι η Βενεζουέλα. Ο οργανισμός κατήγγειλε «τη βία και τη μισαλλοδοξία, ανεξάρτητα της προέλευσής τους, διότι προσπαθούν να επιτεθούν στη δημοκρατία και τους θεσμούς της».

Κρίση και δολάρια Οι άνθρωποι της Δεξιάς παραδέχονται κι οι ίδιοι πως η συγκυρία δεν προσφέρεται για όξυνση και μεγαλύτερη πόλωση. «Ο λαός της Βενεζουέλας θέλει ειρήνη και σταθερότητα αυτή τη στιγμή, όχι πολιτικό πόλεμο», δηλώνει ο Κάρλος Ρομέρο, πολιτικός σύμβουλος του συνασπισμού της αντιπολίτευσης. Άλλωστε, μετά τον θάνατο του Τσάβες, για τους περισσότερους Βενεζουελάνους προτεραιότητα έχουν τα άμεσα προβλήματα της καθημερινότητας, οι ελλείψεις αγαθών, η οικονομική κρίση. Το ποσοστό του πληθωρισμού τρέχει με διψήφιο νούμερο ως αποτέλεσμα των υποτιμήσεων και της συνεχούς διολίσθησης του μπολιβάρ, του εθνικού νομίσματος, ενώ την ίδια στιγμή η κυβέρνηση με το σύστημα SICAD προσπαθεί να μαζέψει συνάλλαγμα από ξένους επενδυτές και τουρίστες. Πρόκειται για ένα σύστημα αγοράς δολαρίων μέσω «δημοπρασιών», όπου στους ενδιαφερόμενους προσφέρεται τιμή υψηλότερη της επίσημης ισοτιμίας των 6,3 μπολιβάρ ανά δολάριο. Η κυβέρνηση του Καράκας ουδέποτε γνωστοποίησε επίσημα τη συναλλαγματική ισοτιμία που «τρέχει» στο SICAD, αλλά τοπικοί οικονομικοί αναλυτές και εταιρείες που έχουν συμμετάσχει στις «δημοπρασίες» λένε ότι η τιμή είναι κοντά στα 12 μπολιβάρ ανά δολάριο, δηλαδή σχεδόν το διπλάσιο της επίσημης ισοτιμίας - αλλά και πάλι, πολύ χαμηλότερη από την τιμή που «τρέχει» στη μαύρη αγορά και που φτάνει ακόμα και τα 70 μπολιβάρ ανά δολάριο! Όπως δήλωσε πρόσφατα ο υπουργός Πετρελαίου και αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, υπεύθυνος για την οικονομία Ραφαέλ Ραμίρεζ, η Βενεζουέλα θα επεκτείνει τη χρήση του SICAD μέσα στο 2014, υπολογίζοντας να συγκεντρώσει απ’ αυτό και να ρίξει στην εσωτερική αγορά 5 δισεκατομμύρια δολάρια.

48 ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΝΤΑΙΟ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΙΔΗ

Τις μέρες αυτές που οι τηλεοπτικές εικόνες από την κεντρική πλατεία του Κιέβου μας βομβαρδίζουν με σκηνές κανονικού πολέμου, το μυαλό μου πηγαίνει στον Αντρέι Κούρκοφ, τον γνωστότερο στο εξωτερικό Ουκρανό συγγραφέα, αλλά και στα δύο ταξίδια που είχα την ευκαιρία να κάνω στη χώρα αυτή - ένα στο Κίεβο κι ένα στην Οδησσό και στην Κριμαία. Τον Κούρκοφ τον γνώρισα πρώτα ως αναγνώστης (στην Ελλάδα κυκλοφορούν τρία μυθιστορήματά του: το Ο θάνατος ενός αγνώστου (Εξάντας, 2002), Οι πιγκουίνοι δεν πεθαίνουν από κρύο και Ο θάνατος του μακαρίτη (Καστανιώτης, 2008 και 2011), ενώ σε λίγες μέρες πρόκειται να κυκλοφορήσει και το γνωστότερο βιβλίο του με τίτλο Ο τελευταίος έρωτας του Ουκρανού προέδρου, πάλι από τον Καστανιώτη) και ύστερα ως δημοσιογράφος - και μπορεί, όποιος ενδιαφέρεται, να διαβάσει την πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξή του στον δεύτερο τόμο των «Κεραίων της εποχής μου». Ο Κούρκοφ συγκεντρώνει πάνω του πολλά από τα χαρακτηριστικά που συγκεντρώνει πάνω της η σημερινή Ουκρανία. Γεννήθηκε στη Ρωσία, σε παιδική ηλικία μετακόμισε με την οικογένειά του στην Ουκρανία, γύρω στα τριάντα του είδε τον «υπαρκτό» να καταρρέει και να αντικαθίσταται εν πολλοίς από ένα μαφιόζικο στάτους κβο, έγινε συγγραφέας γράφοντας στη ρωσική γλώσσα (την οποία θεωρεί πιο πλούσια και ενδιαφέρουσα από την ουκρανική) ενώ θεωρεί τον εαυτό του Ουκρανό. Φιλοευρωπαϊστής και παντρεμένος με Βρετανίδα σύζυγο, εκνευρίζεται με τον ρώσικο πατερναλισμό και θεωρεί ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα της ουκρανικής πολιτικής ζωής είναι η διαφθορά, μια διαφθορά που ακουμπά όλες τις κυβερνήσεις, από αυτή της Τιμοσένκο ως τη σημερινή. Συνήθως στις εμφύλιες συγκρούσεις (και σήμερα, κακά τα ψέματα, βρισκόμαστε μπροστά σε μια εμφύλια σύγκρουση) χάνονται οι αποχρώσεις του γκρι και θριαμβεύουν μονάχα το μαύρο και το άσπρο. Ο Κούρκοφ -και φαντάζομαι μαζί του και η πλειοψηφία των Ουκρανών- δεν είναι έτσι. Μπορεί τα εβδομήντα χρόνια «υπαρκτού» να μην κατάφεραν σπουδαία πράγματα σε σχέση με τις επαναστατικές επαγγελίες της μπολσεβίκικης επανάστασης, σίγουρα όμως άλλαξαν τον εσωτερικό και εθνολογικό χάρτη της περιοχής που κάποτε ήταν η ΕΣΣΔ και σήμερα κατοικείται από μια πανσπερμία κρατών που δεν έχουν μεταξύ τους τις καλύτερες σχέσεις του κόσμου, κι ας είναι στιγμές που δίνουν την εντύπωση ότι συνδέονται μεταξύ τους με έναν άρρη-

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΠΕΡΙΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ

Κακά σημάδια κτο ομφάλιο λώρο. Η διαπαιδαγώγηση και η κουλτούρα του Κούρκοφ δεν του επιτρέπει να είναι μόνο ένα πράγμα - κι ας μην συμπαθεί τον Πούτιν κι αυτό που ο Πούτιν εκφράζει. Με την ίδια αναλογία, μια ουκρανική επαρχία όπως αυτή της Κριμαίας δεν είναι μόνο Ουκρανία. Όποιος επισκεφτεί τη Σεβαστούπολη, θα αντιληφθεί αμέσως ότι σε καμία άλλη πόλη του κόσμου δεν κυματίζουν τόσες πολλές σημαίες. Σημαίες ουκρανικές και σημαίες ρώσικες. Σημαίες που οριοθετούν και εκφράζουν μια πολύπλοκη κατάσταση. Ο ένας από τους δύο μεγαλύτερους πολεμικούς στόλους του κόσμου, ο ρωσικός, βρίσκεται αγκυροβολημένος σε μια πόλη της Ουκρανίας. Πληρώνει ενοίκιο για τη φιλοξενία αλλά ταυτόχρονα υπενθυμίζει ότι η Ιστορία που γράφεται δεν ξεγράφεται, και ότι η Ρωσία δεν θα δεχτεί εύκολα να έχει ένα εχθρικό προς αυτήν κράτος στο μαλακό υπογάστριό της. Κι αν προς στιγμή ο επισκέπτης ξεχαστεί και αναρωτηθεί σε ποια χώρα βρίσκεται, σίγουρα θα πέσει πάνω σε κάποια αυτοσχέδια παρέλαση Ρώσων εθνικιστών που αποτίουν φόρο τιμής από μνημείο σε μνημείο, προκαλώντας άλλοτε τον ενθουσιασμό άλλοτε τον καγχασμό και άλλοτε την πλήρη αδιαφορία των περαστικών. Η Ιστορία όμως έχει πολλά ποδάρια. Στον αντίποδα των Ρώσων εθνικιστών που η μοίρα έφερε να μένουν στη σημερινή Ουκρανία, είναι και οι άλλοι, οι φιλοναζί που δυστυχώς πυκνώνουν τις γραμμές της φιλοευρωπαϊκής αντιπολιτευόμενης παράταξης. Το αντιρωσικό τους μένος μας

H εμφύλια σύρραξη της Ουκρανίας θυμίζει τον εμφύλιο πόλεμο της Συρίας. Οι δύο νόμιμες κυβερνήσεις έχουν την υποστήριξη του πρώην καγκεμπίτη Πούτιν, οι δύο αντιπολιτευόμενες παρατάξεις την υποστήριξη της Δύσης

Ο Ουκρανός συγγραφέας Αντρέι Κούρκοφ

οδηγεί πίσω στα χρόνια του πολέμου, όταν πολλοί Ουκρανοί προτίμησαν να πάνε με τους Ναζί παρά με τους ηρωικά αντιστεκόμενους κατά του χιτλερισμού Ρώσους. [Κι είναι στο σημείο αυτό που η εμφύλια σύρραξη της Ουκρανίας θυμίζει τον εμφύλιο πόλεμο της Συρίας. Οι δύο νόμιμες κυβερνήσεις έχουν την υποστήριξη του πρώην καγκεμπίτη Πούτιν, οι δύο αντιπολιτευόμενες παρατάξεις την υποστήριξη της Δύσης. Και οι δύο νόμιμες κυβερνήσεις έχουν ξεπεράσει τον εαυτό τους σε αυθαιρεσία και αντιδημοκρατικές πρακτικές, αλλά και η αντιπολίτευση (που και στις δύο περιπτώσεις δεν είναι ενιαία) δεν πάει πίσω - φανατικοί ισλαμιστές και στε-

λέχη της Αλ Κάιντα η μια, παπαδαριό και φιλοναζί η άλλη...] Τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, γίνονται διπλωματικές προσπάθειες να σταματήσει η αιματοχυσία στην Ουκρανία. Σε μια χώρα όμως τόσο διχασμένη (ακόμα και γεωγραφικά) μεταξύ του χθες και του αύριο, μεταξύ του ρεαλισμού και του ονείρου, μεταξύ της οργής και της βίας, κανείς δεν μπορεί να φανταστεί εύκολο το αύριο. Και είναι η πρώτη φορά που ένας θεσμός, που φτιάχτηκε μεταξύ άλλων για να αποφευχθεί άλλος πόλεμος στην Ευρώπη (αναφέρομαι στην Ενωμένη Ευρώπη) προκαλεί -έστω χωρίς να το θέλειπόλεμο στα χώματά της. Κακά σημάδια.

Ποιος έχασε την πολιτική ευθύνη; Από τον καιρό που το ΕΚΚΕ είχε πετάξει αυγά στην αμερικανική πρεσβεία και είχε αναλάβει, λέει, την πολιτική ευθύνη εκείνης της τρομερής πολιτικής πράξης, η ίδια η έννοια της πολιτικής ευθύνης δεν ευδοκίμησε ποτέ σε αυτή τη χώρα. Αυτό που μου κάνει εντύπωση σε αυτή την ιστορία με τις Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις δεν είναι μόνο το γεγονός ότι δίνονταν αφειδώς χρήματα (εκατομμύρια ευρώ) χωρίς να ζητούνται παραστατικά, αλλά και ο τρόπος που ο Γιώργος Παπανδρέου διάλεξε για να υπερασπιστεί τον εαυτό του. Μόλις το όνομά του ακούστηκε στην ιστορία με την ΜΚΟ και τις νάρκες (ως πολι-

τικός προϊστάμενος αλλά και ως φίλος του ανθρώπου που διέθετε τα χρήματα κατά βούληση) ο πρώην πρωθυπουργός ενδιαφέρθηκε να μας ενημερώσει για δύο μόνο πράγματα: ότι οι προσπάθειες όσων ενδιαφέρονται να τον μπλέξουν σε βρόμικες ιστορίες θα πέσουν στο κενό και ότι αυτός ήταν ο πρώτος που θέλησε να βάλει μια τάξη στο χάος που υπήρχε μέχρι τότε. Και για να ολοκληρώσει την παρέμβασή του, συμπλήρωσε ο Παπανδρέου προφανώς προειδοποιώντας μας, ότι ούτε έφυγε ούτε θα γυρίσει, αλλά είναι πάντα εδώ. Καλώς. Ή μάλλον καθόλου καλώς. Περί ευθύνης του ουδείς λόγος. Ως υπουργός ήταν εξαιρετικά δημοκρατικός, τα στελέχη του υπουργείου του μπορούσαν να παίρνουν όποια πρωτοβουλία ήθελαν, αυτός είχε άλλα, σοβαρότερα πράγματα να κάνει. Αναρωτιέται κανείς αν πράγματι ο πρώην πρωθυπουργός είναι εδώ. Αν ήταν πάντα εδώ.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΓΡΑΜΜΑΤΑ&ΤΕΧΝΕΣ

Η γραφή της Άννας Κινδύνη ΤΗΣ ΛΗΔΑΣ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗ

Τις ημέρες αυτές εκτίθενται στην Πινακοθήκη του Δήμου Αθηναίων, στο Μεταξουργείο, υπό τον τίτλο «Κρίσιμη τέχνη, Τέχνη στην Κρίση», μαζί με τα έργα άλλων τριών εικαστικών, των Βλάση Κανιάρη, Γιάννη Ψυχοπαίδη και Δημήτρη Κατσούδα, μερικές από τις σημαίνουσες δημιουργίες της καλλιτέχνιδας Άννας Κινδύνη. H μεγαλύτερη παρουσιάζεται πρώτη φορά στο ευρύ κοινό χάρις στις προσπάθειες του εικαστικού καλλιτέχνη, βασικού εμψυχωτή και επιμελητή της έκθεσης Γιάννη Ψυχοπαίδη σε αγαστή συνεργασία με την ανιψιά της Μαργαρίτα Παπαδημητρίου. Έρχομαι αντιμέτωπη με εικόνες που έχει σφραγίσει ανεξίτηλα η πείνα της κατοχής στην Αθήνα του 1941-42, με πρόσωπα και φιγούρες που κατοικούν και στοιχειώνουν το σύνολο του έργου της Κινδύνη, το παρελθόν το δικό μας, αλλά και το παρελθόν και το παρόν ολόκληρου του κόσμου. Οι φιγούρες τους, μητέρες με παιδιά, ανατρέπουν το κλασικό, ειδυλλιακό μοτίβο τής, ευτυχισμένης μέσα σε ένα προστατευμένο αστικό περιβάλλον, θηλάζουσας των παλαιών Ολλανδών δασκάλων του 17ου αιώνα, των διαποτισμένων από το πνεύμα του προτεσταντισμού, αλλά και των καλλιτεχνών των εμπνευσμένων από τις ιδέες του Διαφωτισμού και τις αρχές της Γαλλικής Επανάστασης.

ΠΟΙΗΤΙΚΟ ΑΝΘΟΛΟΓΙΟ

Συνεχίζουν έτσι τη ριζοσπαστική αλλαγή στον τρόπο αποτύπωσης της μάνας που άρχισε να συντελείται, σύμφωνα με τα προτάγματα του μοντέρνου, στη συμβολική «Μαντόνα» και το μουμιοποιημένο έμβρυο του Έντβαρντ Μουνκ, το 1902, και στις ρεαλιστικά ή εξπρεσιονιστικά δοσμένες μάνες με τα παιδιά τους των Όττο Ντιξ και Κόνραντ Φελιξμίλερ, τις τοποθετημένες στα φτωχά και φθαρμένα δωμάτια της εργατικής τάξης και στα βιομηχανικά τοπία της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης. Το απόσπασμα από το γράμμα του ζωγράφου και μέλους του ΚΚΓ Φελιξμίλερ για την περιοχή του Ρουρ, από το 1920, δείχνει κατάδηλα τη νέα κοινωνική και πολιτική αντίληψη του πραγματικού στην τέχνη: «Θα μου μείνει αξέχαστο (...) το πόσο θλιβερά υψώνονται τα μονότονα, μαυρισμένα σπίτια των εργατών μέσα στους καπνούς του τοπίου, δίπλα ακριβώς στα γιγαντιαία τέρατα των ανθρωποφάγων ορυχείων. Συχνά συναντούσαμε ανθρώπους: (...) μια γυναίκα ανθρακωρύχου με το παιδί της (τον μελλοντικό ανθρακωρύχο) (...) έβλεπα συχνά στα πρόσωπά τους το δύσκολο αγώνα του ανθρώπου για την προσωπική του επιβίωση ταυτόχρονα ως αγώνα του ανθρώπου ως κοινωνία...». Ενσωματώνουν όμως και μια τρυφερή, πανανθρώπινη χροιά του τραύματος της απώλειας που προκαλεί ο θάνατος. Αυτήν που αναδύθηκε για πρώτη φορά στην κοσμική τέχνη, στα επηρεασμένα από τη θρησκευτική εικονογραφία, γλυπτά, χαρακτικά και σχέδια της Γερμανίδας χαράκτριας και γλύπτριας Καίτε Κόλβιτς (1867-1945). Η Κόλβιτς, πρέπει να επισημάνω, έχασε γιο και εγγονό στους δυο μεγάλους πολέμους, αντίκρισε τα πεινασμένα παιδιά της Γερμανίας και τη φρίκη του ναζισμού, πέθανε λίγο πριν από την κατάρρευσή του. Δείχνει με τη γλώσσα του σώματος και του κοφτερού, ρεαλιστικού σχεδίου τα «Παιδιά που πεινούν», τον «Θρήνο», τον πόνο και την απόγνωση της μάνας, όταν «Ο θάνατος αρπάζει το παιδί», αλλά και τη βούλησή της να τα προστατέψει περικλείνοντάς τα μέσα στους γενναιόδωρους βραχίονές της. Πρόκειται, όπως η ίδια έχει πει, «για μια συνεχή συνομιλία με τον θάνατο» σε έναν χώρο όπου κυριαρχούν οι μορφές και αποτυπώνεται ολοένα και πιο θολά ο ζωγραφικός χώρος. Η Άννα Κινδύνη βίωσε διπλά την εξορία, ως βρέφος με την οικογένειά της από τη Μικρά Ασία και ως νεαρή γυναίκα, υπότροφος του γαλλικού κράτους, που διέφυγε τον εμφύλιο το 1945. Έζησε διπλά τον θάνατο από πείνα στην Κατοχή των ναζί ως υπάλληλος του δήμου που τον κατέγραφε και ως πολίτις που τον έβλεπε καθημερινά. Σμίλεψε με κάρβουνο τις φιγούρες της. Έπλασε πρόσωπα παιδιών και μανάδων απισχνασμένα τόσο πολύ που δεν μοιάζουν πια με ανθρώπινα πρόσωπα και θυμίζουν ζωάκια, επίπεδα κι αρχαϊκά, που πεινούν για τη ζωή που ο γυμνός μαστός εκφράζει και δίνει. Ανακαλεί στη μνήμη τις φωτογραφίες των επιζησάντων στα στρατόπεδα συγκεντρώσεως των ναζί. Προβάλλει υπόλευκα μέσα από σκούρες, αυθόρμητα δοσμένες επανειλημμένα, νευρώδεις, εξπρεσιονιστικές γραμμώσεις, όπου η κόχη του ματιού είναι ένα απλό βαθούλωμα και η κόρη

μια μαύρη, ρέουσα, σαν δάκρυ, κηλίδα που στοχεύει με την ευθύτητα της αδιύλιστης ματιάς των παιδιών. Δηλώνουν επιπλέον μια στάση στοχασμού αλλά και απόγνωσης πάνω σε σκελετωμένα, λεπτά σαν σωληνάκια, χεράκια, ανάλογη με τα αυτοβιογραφικά πορτρέτα της Κόλβιτς. Συνέθεσε συμπλέγματα μανάδων και παιδιών που στηρίζουν την αποσπασματική και αφηρημένη αποτύπωση των μορφών τους μοναχά στη στιβαρή, δυναμική χειρονομία του εναγκαλισμού τους. Έφτιαξε κουρνιασμένες φιγούρες που μοιάζουν τόσο με την παγωμένη γριά του Μπάρλαχ αλλά και την αποκαλούμενη «Πιετά», της Κόλβιτς, την καμωμένη από μπρούντζο μεταξύ 1937 και 1939. Έχοντας αφαιρέσει εντελώς το οποιοδήποτε αφηγηματικό στοιχείο. Παρατηρώ το έργο της Άννας Κινδύνη σε συνάρτηση με το έργο της Καίτε Κόλβιτς που κρατώ στο νου μαζί με ερωτήματα, όπως εκείνο της Κόλβιτς «Μήπως η γλυπτική μου είναι απλά ένα μεταφερθέν σχέδιο;», που θα μπορούσε να

49

(1914-2003)

τεθεί αντίστροφα και για το έργο της Κινδύνη. Μήπως δηλαδή οι ιστορίες της για τον θάνατο και τη μητρική αγάπη είναι γλυπτά που έχουν μεταφερθεί στη ζωγραφική με το κάρβουνο; Διακρίνω και στις δύο εικαστικούς μια γραφή πυκνή και διαχρονική στα νοήματά της, που, παρά τις υφολογικές της διαφορές και διακρίσεις, τις συνδέει στις αναζητήσεις και στις φόρμες που πλάθουν, στη αισθητική που προβάλλουν. Είναι μια καθαρά συνειδητοποιημένη, τρυφερή και ταυτόχρονα αυστηρή γραφή που δένει το προσωπικό με το κοινωνικό και το πολιτικό, αντιστέκεται με υπομονή και επιμονή στη βία του ολοκληρωτισμού και του επεκτατικού πολέμου με τον καθημερινό και απλό ανθρωπισμό των συναισθημάτων. Αναρωτιέμαι αν υπάρχει μια γυναικεία ματιά θεώρησης του κόσμου που δεν πρέπει να συγχέεται με το ιδεολόγημα της γυναικείας τέχνης και της στενής, έμφυλης κατηγοριοποίησής της, μια ματιά που αξίζει να ερευνήσουμε.

Γράμματα αγάπης στον Στάλιν ΣΤΟ ΘΕΑΤΡΟ STUDIO MΑΥΡΟΜΙΧΑΛΗ Μαυρομιχάλη 134, Εξάρχεια Mε το παρόν κουπόνι 2 εισιτήρια στην τιμή του ενός Για την παράσταση της Τετάρτη 26.2, στις 9.15 μ.μ. ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΗ Η ΚΡΑΤΗΣΗ ΣΤΟ ΤΗΛ. 210 6453330 Μαζί μας παρακολουθεί την παράσταση ο ιστορικός Στρατής Μπουρνάζος, και ακολουθεί συζήτηση με το κοινό

«P.I.G.S. / Σωτηρία» ΣΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΒΥΡΣΟΔΕΨΕΙΟ Ορφέως 174, Βοτανικός Mε το παρόν κουπόνι 2 εισιτήρια στην τιμή του ενός Για την παράσταση της Παρασκευή 28.2, στις 9.00 μ.μ. ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΗ Η ΚΡΑΤΗΣΗ ΣΤΟ ΤΗΛ. 210 3453203 Ακολουθεί συζήτηση με το κοινό, συντονίζει η Ελευθερία Ράπτου

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

50

ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ

Κόκκος νερού Εκλογές έρχονται κι έχουν πολλά να δούνε τα μάτια μας. Γιατί είναι η πρώτη φορά που αυτή η καθολική δημοπραξία μπορεί να αποδειχθεί προοίμιο ρήξης με το μυθολογημένο στοιχείο της δημοκρατικής κανονικότητας (μια κανονικότητα η οποία επιβλήθηκε ιδιοτρόπως σε άπειρες συνειδήσεις χωρίς ωστόσο ουδέποτε να έχει υπάρξει), δημιουργώντας τη συνθήκη εκείνη που θα μπορούσε υπό ευνοϊκότερες προϋποθέσεις να διεκδικήσει κατ’ αρχήν την αναστροφή της ποταμιαίας καταστροφής η οποία δηώνει τη χώρα, τον πολιτισμικό Ευρωπαϊκό Νότο, αλλά και την Ευρώπη με τον ένα ή τον άλλο τρόπο και ακολούθως να επιχειρήσει την ίδρυση ενός καθεστώτος δημοκρατίας (ταξικής φυσικά αφού το «αίφνης» των επαναστατημένων ανατροπών δεν φαίνεται στον ιστορικό ορίζοντα) ευνοϊκότερης προς τον άνθρωπο. Δηλαδή ευνοϊκότερης ως προς τον ηθικό ρεαλισμό του συνυπάρχειν και ως προς τις δημοκρατικές αρθρώσεις που συγκροτούν ένα κράτος δικαίου. Αυτό, για πρώτη φορά στην εκλογική ιστορία των αρκετών τελευταίων δεκαετιών, για να μην πούμε... όλων των δεκαετιών από συστάσεως του νέου ελληνικού κράτους. Κι ας πρόκειται απλώς για ένα προοίμιο μιας δυνητικής προϋπόθεσης που με τη σειρά της θα χρειαστεί τεράστια εθελογνωσία και τεράστια εθελοπραξία ώστε να μπορέσει να σταθεί απλώς ως προϋπόθεση. Για την ακρίβεια, οι επικείμενες Αυτοδιοι-

κητικές Εκλογές στην Ελλάδα με το παραπλήρωμα (όχι συμπλήρωμα, έχει σημασία η διαφορά) των Ευρωεκλογών είναι ένας κόκκος σιταριού μέσα στον τεράστιο αλευρόμυλο του συστήματος. Γιατί λοιπόν τόση αντάρα και κουρνιαχτός, γιατί τόση επιτελική ανησυχία και τόσοι σκισμένοι, με οργή, επιχειρησιακοί χάρτες από τα αδιέξοδα πανικόβλητων ασκήσεων επί χάρτου; Γιατί τόσες γελοίες ασκήσεις πανικού; Γιατί τόσα αναλώσιμα, όπως ο Παντελής Καψής; Αφού αν δεις το πράγμα, εκ πρώτης όψεως που λένε, ουδείς λόγος συντρέχει. Ένας κόκκος σιταριού είναι όλος κι όλος. Ένας κόκκος που βρίσκεται μέσα σ’ ένα τεράστιο αλευρόμυλο ταξικής διατροφής (και διαστροφής να το πεις μέσα είσαι), ή μάλλον διατροφικής αλυσίδας (κυριολεκτικώς) ψυχών και σωμάτων, μιας ύλης που διαρκώς μεταλλάσσεται μετατρέποντας το ποντικοφάρμακο σε ποντικεία Σαμαρικής και Βενιζελικής αδηφαγίας και το φαρμάκωμα σε Άδωνι Γεωργιάδη. Γιατί λοιπόν τόσος πανικός, τόση διακίνηση και εμπορία πολιτικής αλητείας, αμοραλισμού, ψευδείας περί τα γεγονότα και αγριότητας περί την ερμηνεία τους; Εδώ ακριβώς έχω την ιδέα πως βρίσκεται ο κόμπος της ερμηνείας αυτής της κατάστασης. Υποστηρίζω, λοιπόν, ότι ουδείς πανικός συνέχει την συστημική άλω, τον ταξικό αλευρόμυλο πάει να πει. Διότι γνωρίζει επακριβώς τον εαυτό του, έχει συνείδηση παραγωγής,

ΥΠΑΡΧΕΙ ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΚΑΝΑΒΟΥΡΗ kostaskanavuris @hotmail.com

Μη γελιόμαστε. Είσαι «εαυτός» μονάχα όταν γνωρίζεις ποιος είναι ο «άλλος». Κι όταν αυτόν τον «άλλο» τον προλαβαίνεις σε ταχύτητα συνείδησης, τότε μπορείς και να επικαθορίσεις τον «κόσμο» του, και την ποιότητα της δικής του συνείδησης

πράγμα που σημαίνει ότι δεν αναπαράγει διαρκώς ένα προϊόν, αλλά διαρκώς αναπαράγει τον εαυτό του ως προϊόν και επομένως «σωματοποιεί» την παραμικρή ενόχληση, τον παραμικρό κόκκο εχθρότητας που θα έβαζε σε κίνδυνο την ταξική του υγεία. Μη γελιόμαστε. Είσαι «εαυτός» μονάχα όταν γνωρίζεις ποιος είναι ο «άλλος». Κι όταν αυτόν τον «άλλο» τον προλαβαίνεις σε ταχύτητα συνείδησης, τότε μπορείς και να επικαθορίσεις τον «κόσμο» του, και την ποιότητα της δικής του συνείδησης. Δεν είναι τίποτα, ένας απλός ανασκολοπισμός του ποιητικού συλλογισμού του Ρεμπώ είναι: «εγώ είμαι ένας άλλος» είχε πει ο μεγάλος παρέμπορας των ηθών, ο μέγας παραναλωμένος από την ίδια του τη χλεύη. Και όμως, έρχεται τώρα το κάθε τυχαίο άθυρμα από Βορίδη μέχρι Πρετεντέρη και από Κωνσταντίνο Αγγελόπουλο (της «Χαλυβουργικής») μέχρι τον εμποράκο της παιδείας ταυτοχρόνως δε και υπόχρεο έργου υπέρ της παιδείας Κ. Αρβανιτόπουλο που κορδακίζεται τάχα μου αξιωμένος (κάτοχος αξίας εκ μέρους της κοινωνίας), για να σου πούνε ότι «ο άλλος είμαι εγώ». Εγώ. Ο κόσμος Είναι εγώ. Γιατί σε πρόλαβα. Και σε πρόλαβα επειδή ξέρω ποιος είσαι. Εσύ βλέπεις το σπίτι μου κι εγώ έχω μπει στο δικό σου. Εγώ τρέχω κι εσύ χαυνώνεσαι. Εγώ δημιουργώ τα γεγονότα, πάει να πει τα γεγονότα Είναι εγώ κι εσύ τρέχεις πίσω από τα γεγονότα. Είσαι εγώ. Αυτό το «εγώ» του «άλλου» λέω να

Ο ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΑΡΙΟΣ

ψάξουμε προκειμένου να συγκροτήσουμε στ’ αλήθεια το δικό μας εγώ. Αυτόν τον κόκκο σιταριού που μπορεί (απλώς μπορεί) να κάνει τα μηχανήματα να τρίξουν. Έτσι, ρε γαμώτο, για να μην πάει τσάμπα ο κόπος του Σεφέρη μέσα στο ποίημα, μέσα στον Όμηρο, μέσα στον Σκάμανδρο, μέσα στις μυλόπετρες. Και μέσα στην βραβευμένη υποταγή. Ένα συνονθύλευμα ακατανόητο, εμπορίας της εκτός του οικονομείν παραγωγής ανοικονόμητων θανάτων. Αυτό το παρόν λέω να ψάξουμε. Όχι τη συνείδηση παρόντος που μας δίδεται, όχι αυτή τη μεταθηρίωση του χρόνου και την εξαλλαγή του καιρού??? να ψάξουμε - λέω - τη συνείδηση που είμαστε. Αυτή την συνείδηση, αυτόν τον κόκκο που ξέφυγε απ’ όλους τους θερισμούς, ένας μονάχα κόκκος κι είναι σα να ξέφυγαν από την αρχή ποιήσεις και ποιήματα. Ακόμα ποιητική μεταφορά δεν υφίσταται. Δηλαδή δεν υπάρχει προγεφύρωμα ενώ το νερό εξακολουθεί να τρέχει κάτω από τις μεταξύ μας στιγμιαίες αιωνιότητες βαπτίσεως στον ποταμό. Στον ποταμό που ρίχνει νερό στον μύλο του συστήματος όπου κανένας κόκκος του νερού δεν μοιάζει με τον άλλο. Εδώ, ακριβώς παίζεται το παιχνίδι και το σύστημα το ξέρει. Γι’ αυτό αλέθει κόκκους νερού και κόκκους σιταριού. Για να πείσει ότι το προϊόν είναι το αλεύρι. Ενώ - το προϊόν - είναι το νερό που φεύγει και εμπορεύεται μονάδα του καθ’ όλου της ζωής. Ιστορική μονάδα. Όπως οι εκλογές που έρχονται.

http://www.vivliothekarios.blogspot.gr

Δράσεις αλληλεγγύης στα σχολεία Αφορμή γι’ αυτό το κείμενο αποτελεί το 1ο Διασχολικό Ανταλλακτικό Παζάρι που διοργάνωσαν την Κυριακή 16 Φεβρουαρίου στα Άνω Πατήσια η Ένωση Γονέων της 5ης Δημοτικής Κοινότητας και οι Σύλλογοι Γονέων τεσσάρων σχολείων (τα δημοτικά 142ο, 101ο, 65ο και 113ο). Όπως λένε στην ανακοίνωσή τους οι διοργανωτές, 5.500 αντικείμενα (ρούχα, βιβλία, CD, DVD, παιχνίδια, σχολικά είδη, αποκριάτικες στολές) άλλαξαν χέρια και εκατοντάδες γονείς, παιδιά και γείτονες προσήλθαν στο 142ο Δημοτικό Σχολείο Αθήνας για να συμμετέχουν στη δράση. Τη δράση παρακολούθησε για αρκετές ώρες και ο υποψήφιος δήμαρχος της Ανοιχτής Πόλης Γαβριήλ Σακελλαρίδης. Δεν είναι η πρώτη φορά που η Ένωση Γονέων αυτής της περιοχής υποστηρίζει δράσεις αλληλεγγύης ού-

τε είναι η μόνη που προβαίνει σε αυτές. Γνωστά είναι τα παραδείγματα των Ενώσεων Δάφνης - Υμηττού, Πετρούπολης, Νίκαιας και άλλων που υποστηρίζουν δομές αλληλεγγύης. Το γονεϊκό κίνημα είναι ένα κίνημα δεκαετιών δράσης και διεκδικήσεων με ποικίλα χαρακτηριστικά, φυγές, φάσεις και τάσεις. Κοινό χαρακτηριστικό της πολύχρονης πορείας του είναι το ενδιαφέρον γονέων και κηδεμόνων για καλύτερη παιδεία, όμως ο δείκτης πολιτικοποίησης και συμμετοχής ποικίλει ανά περίοδο, όπως εξάλλου ποικίλλει και στην ευρύτερη κοινωνική ζωή. Το γονεϊκό κίνημα διαρκώς αναζητά την ταυτότητά του και εξετάζει τη στάση του σε ένα πλήθος εκπαιδευτικά, διοικητικά και εν γένει κοινωνικά ζητήματα που προκύπτουν. Η παρούσα κοινωνική, οικονομική, πολιτική και εκπαιδευτική συ-

γκυρία ενεργοποιεί, και πρέπει να ενεργοποιεί, τις σχολικές κοινότητες. Με φαινόμενα διάλυσης του οικονομικού και κοινωνικού ιστού, αποδόμησης της λειτουργίας των σχολείων, επικίνδυνων πειραματισμών στο εκπαιδευτικό σύστημα, διόγκωσης της ανεργίας και της ανέχειας και επανεμφάνισης του φασισμού οι σύλλογοι και οι ενώσεις γονέων δεν μπορούν να λειτουργούν με εσωστρέφεια ούτε να αντιλαμβάνονται

ως θερμοκήπιο τη σχολική κοινότητα. Οι άξονες της νέας στάσης τους είναι, φαίνεται να είναι, η αλληλεγγύη και η ανατροπή. Πρέπει λοιπόν στις ήδη διαμορφωμένες κοινότητες της εκπαίδευσης να ενταθούν οι δράσεις που θα ενημερώνουν για τις αλλαγές στην παιδεία και τις συνέπειές τους, να υπερασπίζονται τον αντιφασιστικό αγώνα, να ευαισθητοποιούν για τις δομές αλληλεγγύης, να οραματίζο-

νται την ποιότητα της παιδείας, κοντολογίς να ενεργοποιούν τον ευαίσθητο, ανήσυχο, δημιουργικό χώρο του γονεϊκού κινήματος προς δράσεις σαφώς πολιτικές. Εργαλεία και τρόποι για το ρόλο αυτό υπάρχουν. Η ίδια Ένωση Γονέων παραμονές τις εθνικής γιορτής της 28ης Οκτωβρίου πρόβαλε σε κινηματογράφο των Πατησίων για όλα τα λύκεια της περιοχής ευθύνης της το ντοκιμαντέρ του Βασίλη Λουλέ «Φιλιά εις τα παιδιά», ενώ το σχολείο που φιλοξένησε το ανταλλακτικό παζάρι έκανε το ίδιο προβάλλοντας σε παιδιά δημοτικού τον «Δικτάτωρ» του Τσάπλιν. Τα παραδείγματα που αναφέρονται αδικούν τη συνολική εικόνα με την επιλεκτικότητά τους. Υποδεικνύουν όμως τις δυνατότητες και της προκλήσεις, τον ενθουσιασμό και την ικανοποίηση που περιέχει ο υπέροχος αυτός αγώνας.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

51

ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ

Η «άγνωστη ήπειρος» του αφρικανικού κινηματογράφου ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΤΕΡΖΗ

Τον άγνωστο κινηματογράφο της Αφρικής έχουν την ευκαιρία να «συναντήσουν» οι θεατές στην 3η Εβδομάδα Αφρικανικού Κινηματογράφου που βρίσκεται σε εξέλιξη έως τις 26 Φεβρουαρίου στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος στον Κεραμεικό. «Κινητήριες δυνάμεις» για την εξέλιξη του κινηματογράφου στην Αφρική, είναι εδώ και χρόνια η Αίγυπτος (όπου η πρώτη κινηματογραφική προβολή έγινε στην Αλεξάνδρεια το 1896), και η Νότια Αφρική, που σήμερα διαθέτει μια ακμάζουσα, διεθνούς εμβέλειας κινηματογραφική βιομηχανία. Μεταπολεμικά, με το τέλος της αποικιοκρατίας και τα νέα εθνικά κράτη που δημιουργούνται, έχουμε μια σημαντική άνθηση του αφρικανικού κινηματογράφου, που αναζητεί τον δικό του δρόμο, ανάμεσα στην καταγγελία του αποικιοκρατικού παρελθόντος και την ανάδειξη των ιδιαίτερων, τοπικών χαρακτηριστικών. Ένας από τους πρωτεργάτες ο γεννημένος το 1936 Μαυριτανός Μεντ Χόντο, αναφέρεται σε ένα κείμενό του στην ιδιαιτερότητα του κινηματογράφου της Αφρικής: «Ο φυσικός χρόνος

υπότιτλοι). Παρουσία του σκηνοθέτη 19.30 «Aνταλλαγή τηλεφώνων». Σκηνοθεσία: Kunle Afolayan (Νιγηρία, 2012, 110’, ελληνικοί υπότιτλοι)Παρουσία του σκηνοθέτη 21.45 «Εργοστάσιο Juju». Σκηνοθεσία: Balufu Bakupa-Kanyida (Δημοκρατία του Κονγκό, 2007, 97’, ελληνικοί υπότιτλοι)

«Θριαμβευτική βούληση: Η ιστορία του Αφρικανικού Εθνικού Κογκρέσου»

μιας αφρικανικής ταινίας διαφέρει από μιας δυτικής... Είναι θέμα άλλου τρόπου αναπνοής, άλλου τρόπου αφήγησης μιας ιστορίας. Εμείς οι Αφρικανοί ζούμε μαζί με τον χρόνο, ενώ οι Δυτικοί τρέχουν πάντα πίσω του». Ανάμεσα στις 20 περίπου ταινίες που θα προβληθούν στην Ταινιοθήκη, μεγάλου, μεσαίου και μικρού μήκους, παραγωγής ως επί το πλείστον μεταξύ 2004 και 2013, από καταξιωμένους, αλλά και νεότερους σκηνοθέτες, περιλαμβάνονται ταινίες μυθοπλασίας αλλά και ντοκιμαντέρ και animation, με βραβεία σε διεθνή φεστιβάλ. Από την Τυνησία θα δούμε το ντοκιμαντέρ «Μια καταραμένη γενιά» (Wled Ammar) παραγωγής 2013, σε σκηνοθεσία Νασρεντίν Μπεν Μάατι, που καταγράφει μία πλευρά της πολύπαθης «αραβικής άνοιξης», καθώς αποτυπώνει τον αγώνα στον κυβερνοχώρο κάποιων νεαρών Τυνήσιων κατά της λογοκρισίας. Από τη Νότια Αφρική, θα δούμε το πολυβραβευμένο «Περιοδικό Drum» (2004) του Ζολά Μασέκο, που φέρνει στην οθόνη την αληθινή ιστορία του Χένρι Νξουμάλο, Νοτιοαφρικανού δημοσιογράφου, που στράφηκε κα-

τά του απαρτχάιντ διακινδυνεύοντας τη ζωή του. Ενώ το ντοκιμαντέρ «Θριαμβευτική βούληση: Η ιστορία του Αφρικανικού Εθνικού Κογκρέσου» (2012) του Ραπίτσε Μόντσο, αποτυπώνει την ιστορία του κόμματος του Νέλσον Μαντέλα.

«Nollywood» ονομάζεται η εξαιρετικά δημοφιλής κινηματογραφική βιομηχανία της Νιγηρίας, από την παραγωγή της οποίας θα δούμε στην Αθήνα δύο ταινίες μυθοπλασίας και ένα ντοκιμαντέρ, και οι τρεις του γνωστότερου παραγωγού και σκηνοθέτη της χώρας, του Κούνλε Αφολαγιάν (ο οποίος θα είναι παρών στην Αθήνα). Στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος, Ιερά Οδός 48 (μετρό Κεραμεικός). Όλες οι προβολές του αφιερώματος είναι με ελεύθερη είσοδο.

Το πρόγραμμα των προβολών ΚΥΡΙΑΚΗ 23/2 18.00 «Σέλμα». Σκηνοθεσία: Mohamed Ben Attia (Τυνησία, 2013, 19’, ελληνικοί & αγγλικοί υπότιτλοι). «Θεότητα Ορίσα». Σκηνοθεσία: Kunle Afolayan (Νιγηρία, 2012, 45’, ελληνικοί

ΔΕΥΤΕΡΑ 24/2 19.00 «Η υπόσχεση». Σκηνοθεσία: Μichel Marcos Antonio (Αγκόλα, 2013, 50’, ελληνικοί υπότιτλοι). «Αγκόλα έτος μηδέν». Σκηνοθεσία: Ever Miranda Palacio (Αγκόλα-Γαλλία-Πορτογαλία, 2012, 57’, ελληνικοί υπότιτλοι) 21.00 «Θριαμβευτική βούληση: Η ιστορία του Αφρικανικού Εθνικού Κογκρέσου». Σκηνοθεσία-Παραγωγή: Rapitse Montsho (Nότια Αφρική, 2012, 30’, ελληνικοί υπότιτλοι). Παρουσία του σκηνοθέτη 21.45 «Αυτοί είμαστε». Σκηνοθεσία: Nick Reding (Κένυα, 2012-2013, 89’, αγγλικοί υπότιτλοι) ΤΡΙΤΗ 25/2 19.00 «Strata». Σκηνοθεσία: Cajetan Boy (Κένυα, 2012, 97’, αγγλικοί υπότιτλοι) 20.45 «Δολοφονία φωτογράφου». Σκηνοθεσία: Κareem El-Adl (Αίγυπτος, 2012, 94’, αγγλικοί υπότιτλοι) 22.10 «Ανταλλαγή». Σκηνοθεσία: Hlomla Dandala (Νότια Αφρική, 2008, 83’, ελληνικοί υπότιτλοι) ΤΕΤΑΡΤΗ 26/2 19.00 «Μαλάκ». Σκηνοθεσία: Abdeslam Kelai (Μαρόκο, 2012, 97’, ελληνικοί υπότιτλοι) 21.00 «Eπιθυμία». Σκηνοθεσία: Khaled ElHagar (Αίγυπτος, 2011, 130’, αγγλικοί υπότιτλοι)

ÛÛÛÛÛÛÛÛÛÛÛÛÛÛ £ ¨ Û £ ¡ ¨

ģ ĥ ģĥ ģĥ

ƾÜѾÆ˺¾ÜÑÌÖÜ Ñ¸ÉÆÌÖܪ¾Ï¾É¾ÊÍ»ÍÌÖÉÌÖ

52 Στην εποχή μας υπάρχει χώρος για τους ποιητές; Η εποχή μας είναι πολύ σκληρή, δολοφονεί τους ποιητές. Είναι το αντίθετο της ποίησης αυτό που βιώνουν σήμερα οι άνθρωποι, αλλά, μέσα στην πνιγηρή ατμόσφαιρα της αναζήτησης του κέρδους και της ηδονής, ο άνθρωπος τρέχει προς την ποίηση, όπως αυτός που έπαθε σκορβούτο και τρέχει προς τα χορτάρια. Ο ποιητής έπαψε πια να είναι το κέντρο του ενδιαφέροντος, όπως ήταν άλλοτε, κι έχει γίνει υπάλληλος της κοινωνίας. Αν θέλει να επιβιώσει αξιοπρεπώς, πρέπει να συμπορευτεί με τους όρους που θέτει η σύγχρονη εποχή. Αυτοί οι όροι είναι να εξυπηρετεί κάποιον κοινωνικό σκοπό ή κάποια κοινωνική ομάδα. Η εποχή μας θέλει συμβιβασμένο τον ποιητή, να εξυπηρετεί κάποια συμφέροντα, αν θέλει να επιβιώσει. Εσείς εμφανιστήκατε το 1969. Πώς ήταν εκείνη η εποχή; Ήταν η χούντα, εγώ έπρεπε να εκφράσω την ανθρώπινη πρωτοτυπία μου και ταυτόχρονα να έρθω σε ρήξη με το καθεστώς. Αυτή ήταν η επιταγή της ψυχής μου. Μόλις είχε σταματήσει η λογοκρισία και μπορούσαμε να εκφραστούμε κάπως ελεύθερα μέσα από υπονοούμενα και σπόντες. Ο κόσμος μας αγκάλιασε και ήταν πολύ ζεστός απέναντί μας, η νεολαία μας αποδέχτηκε αμέσως, όταν εξέδωσα το πρώτο μου βιβλίο, τη συλλογή «Ποίηση», την οποία έδινα χέρι με χέρι στις μπουάτ της Πλάκας. Απήγγελλα ποιήματά μου στις «Εσπερίδες», τα «Ταβάνια», την «Απολογία» και σε άλλες μπουάτ της Πλάκας και παράλληλα πουλούσα τη συλλογή. Το νέο κύμα και οι χίπις με τα τραγούδια τους κι εγώ με τα ποιήματά μου. Πολλές φορές είχαμε να αντιμετωπίσουμε την αστυνομία που έμπαινε μέσα και διέλυε τις εκδηλώσεις μας, μερικές φορές μας κούρευαν κιόλας, τους ενοχλούσαν τα μακριά μαλλιά μας. Στη συνέχεια εξέδωσα μια εφημερίδα λογοτεχνική που την έλεγαν «Απολογία», όπως την μπουάτ. Βγήκε ένα μόνο φύλλο, γραμμένο από μένα, από τον Ρένο Αποστολίδη, τον Διονύση Σαββόπουλο και τον Δημήτρη Ιατρόπουλο. Μετά παρουσιάστηκα σε μια βραδιά ποίησης που οργάνωσε ο Κίμων Φράιερ στην Ελληνοαμερικανική Ένωση, το 1970, μαζί με τη Νανά Ησαΐα και τον Βασίλη Στεριάδη.

τών»;

Από εκείνη τη βραδιά προέκυψε το «Βιβλίο των έξι ποιη-

Ναι. Αμέσως μετά συνδέθηκα με μερικούς διανοούμενους, που με επικεφαλής τον Σεφέρη ετοιμάζανε τα «18 Κείμενα» και μετά τα «Νέα Κείμενα», στα οποία συμμετείχα κι εγώ με τρία ποιήματα. Ήταν άγρια η χούντα. Αλλά υπήρχε μια αισιοδοξία, αισθανόμασταν ότι είναι κάτι προσωρινό, ότι είναι ένα σύννεφο και θα περάσει. Για παράδειγμα στην κηδεία του Σεφέρη είδαμε ξαφνικά χιλιάδες λαού να κατακλύζει τους δρόμους από τους οποίους πέρναγε η σορός του ποιητή. Τότε δεν το περιμένα-

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΠΟΥΛΙΟΣ:

Οι ποιητές είναι οι ακρίτες της ανθρώπινης αξιοπρέπειας «Οι ποιητές είναι οι ακρίτες της ανθρώπινης αξιοπρέπειας» λέει ο Λευτέρης Πούλιος. Φράση βιωμένη έως μυελού οστέων από τον ίδιο τον ποιητή, που διατρέχει αθόρυβα μα δυναμικά την οδό της ποίησης από την πρώτη του εμφάνιση στα γράμματα, τη δεκαετία του ‘60, έως σήμερα. Από τις πιο σημαντικές φωνές της μεταπολεμικής μας ποίησης, ο Λευτέρης Πούλιος τάραξε τα ποιητικά ύδατα με την πρώτη του συλλογή «Ποίηση» το 1969, με τη δύναμη και τη φρεσκάδα του στίχου του. Έκτοτε παραμένει στο προσκήνιο απέχοντας από την εφήμερη δημοσιότητα. Λιγομίλητος και ευγενικός, παρουσία αρχοντική και επιβλητική συνάμα, με τη μακριά λευκή γενειάδα να θυμίζει κάτι ανάμεσα σε βιβλική μορφή και φιγούρα από την εποχή των beat, μας υποδέχτηκε στο διαμέρισμα που μοιράζεται με την αδελφή του Γρηγορία στον Άγιο Παντελεήμονα. Καθισμένος πλάι στο πορτρέτο του, που φιλοτέχνησε πριν από χρόνια ο Χρόνης Μπότσογλου. Η μορφή του σήμερα θυμίζει αμυδρά την κοντοκουρεμένη και χωρίς μούσι φιγούρα που αποτύπωσε ο ζωγράφος. Το βλέμμα έμεινε απαράλλαχτο. Με μια σπίθα και μια ευγένεια να δίνει χρώμα σε όλο το πρόσωπο. Με την ίδια ευγένεια μάς μιλά για την εποχή της χούντας, των μπουάτ και της αμφισβήτησης, όταν πρωτοεμφανίστηκε στα γράμματα, αλλά και για την Αριστερά σήμερα, την ποίηση και τους ποιητές, τα ποιήματά του και το όνειρό του για τον κόσμο μας. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΠΟΛΥ ΚΡΗΜΝΙΩΤΗ

μα, ιδιαίτερα στις ηλικίες που αρχίζουμε να στοχαζόμαστε γύρω από τον θάνατο. Είναι ένα θέμα στενάχωρο ο θάνατος. Αλλά σημασία έχει αν έχεις ζήσει έστω και για λίγο αληθινά. Δικαιώνει όλη την ύπαρξή μας. Από το έργο σας ξεχωρίζεται κάποια συλλογή που αγαπάτε ιδιαίτερα; Τον «Γυμνό ποιητή», γιατί είναι ένα βιβλίο που περιέχει ποίηση εξομολογητική, πολιτική και κοινωνική της πιο ώριμης περιόδου μου. Είναι μια ζωντανή ποίηση, βγαλμένη από μια ζωντανή εποχή. Ήταν η περίοδος που στην Αμερική η beat και ο απόηχος των αντιπολεμικών κινημάτων ήταν ακόμα ζωντανά και ακόμα πιο ζωντανή ήταν η αμφισβήτηση της παραδοσιακής Αριστεράς έξω αλλά και εδώ στην Ελλάδα. Την Αριστερά σήμερα την παρακολουθείτε; Βεβαίως. Είναι μεγάλη η ευθύνη που αναλαμβάνει ο ΣΥΡΙΖΑ για την αλλαγή της κοινωνίας στις σκοτεινές υπάρχουσες καταστάσεις και μακάρι να πετύχει στο σκοπό του.

με μας εξέπληξε. Ήταν η πρώτη ουσιαστικά μαζική αντιστασιακή πράξη. Εκείνη περίπου την εποχή παίχτηκε και η ταινία «Γούντστοκ». Πάρα πολή νεολαία με αναμμένα κεριά ήταν μέσα στον κινηματογράφο κι απ’ έξω οι δρόμοι γεμάτοι αστυνομία.

Είναι και δεν είναι, σημασία έχει να αρχίσουν να αλλάζουν τα άτομα μέσα στην κοινωνία.

Εσείς δείχνατε μια ιδιαίτερη προτίμηση στον Ντίλαν τότε, τον έχετε βάλει και σε ποιήματά σας.

Τι θέση έχει η ποίηση σε μια τόσο λερωμένη εποχή σαν τη δική μας;

Τότε, ναι. Στην αρχή ήταν ένας τροβαδούρος της αμφισβήτησης. Όταν έγινε ηλεκτρονικός και εμπορικός, πολλοί θαυμαστές του άρχισαν να τον εγκαταλείπουν και περισσότεροι όταν αργότερα έγινε χριστιανός. Τότε περίπου τον εγκατέλειψα κι εγώ.

Πιστεύω και μπορώ να πω πως οι ποιητές είναι οι ακρίτες της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Η ποίηση είναι ένα είδος πνευματικής τροφής για μια ιδιαίτερη κατηγορία ανθρώπων. Είναι αριστοκρατική, η ποίηση και ως ποιότητα απευθύνεται σε ορισμένους, αλλά δεν είναι μόνο για μία ελίτ, αλλά είναι όπως το φως. Όποιο ον έχει μάτια δεν μπορεί να μην το δει.

Τώρα ακούτε καθόλου Ντίλαν; Όχι, καθόλου. Τώρα ακούω πολύ κλασική μουσική, ρεμπέτικα, τζαζ και μπλουζ. Ο Γιώργος Μαρκόπουλος, στην εκδήλωση που οργάνωσαν προς τιμήν σας οι «Βικτωριανοί», έλεγε ότι με την εμφάνισή σας ταράξατε τα ποιητικά ύδατα. Τι νομίζετε ότι ήταν αυτό που εντυπωσίασε στην ποίησή σας; Ίσως η αμεσότητα και το θάρρος μου να χρησιμοποιώ λέξεις, έννοιες και σχήματα λόγου που δεν χρησιμοποιούσαν οι ποιητές μας μέχρι τότε. Αλλά ποιος να ξέρει τι είναι στην πραγματικότητα αυτό

Η κοινωνία είναι έτοιμη να αλλάξει;

που εντυπωσιάζει από ένα ποίημα. Εσάς τι σας εντυπωσιάζει στην ποίηση; Το μεγαλείο. Αυτό που υπάρχει στα ποιήματα του Χέντερλινγκ, του Πάουντ, του Καβάφη, του Σεφέρη. Τι προσπαθείτε μέσα από την ποίησή σας; Προσπαθώ να εκφράσω, με έναν δικό μου τρόπο, αυτά που με έχουν επηρεάσει και που μου έχουν δημιουργήσει μια ωραία αίσθηση. Πιστεύω ότι χρειαζόμαστε την ποίηση για να παραβιάσουμε τα σύνορά μας, να επεκτείνουμε τα όριά μας, να γεμίσουμε το κενό μας, να ολοκληρωθούμε. Η ποίηση δεν προσφέρει γνώσεις,

βοηθάει όμως να ξυπνήσει ο άνθρωπος από τον ύπνο της καθημερινότητας και να βρει τον εαυτό του. Είναι λυτρωτική διαδικασία, κυρίως γι’ αυτόν που τη γράφει, και επίπονη. Είναι όντως «προϊόντα λύσσας, έρωτα και ανάγκης» τα ποιήματά σας; Ναι, το έχω πει και μη μου ζητάτε να εξηγήσω παραπέρα. Έχετε θέσει στον εαυτό σας το ερώτημα του στίχου: «Κάποτε θα τελειώσουν όλα, τι έχεις να πεις τώρα που βλέπεις πια ότι κάποτε θα τελειώσουν όλα;». Κάποια στιγμή όλοι ερχόμαστε αντιμέτωποι μ’ αυτό το ερώτη-

Έχοντας δημοσιεύσει το πρώτο του ποίημα στην «Αυγή» το 1961, ο Λευτέρης Πούλιος δωρίζει σήμερα στην εφημερίδα μας και τους αναγνώστες της δυο ανέκδοτα ποιήματά του, ατιτλοφόρητα ακόμα, τα οποία προορίζει για την επόμενη συλλογή του. Ο κόσμος ένα αχανές μυστήριο στο χρόνο που καταστρέφει και στο χρόνο που συντηρεί. Η γη κινείται με τη δύναμη του χρήματος και τη βλακεία του κοσμάκη

Συνήθως υπάρχει μια διέξοδος όμως για μένα βραδιάζει. Τα λάθη μου πολλά το χρέος μου μεγάλο και στο τραπέζι αντίκρυ μου κάθεται το μηδέν.

Ο Σολωμός και ο Παλαμάς, ο Κάλβος και ο Καβάφης ποια θέση έχουν στον ποιητικό σας στοχασμό; Ο Σολωμός, ο Παλαμάς και ο Σεφέρης είναι οι λογοτεχνικοί μου πρόγονοι στην Ελλάδα. Ο Καβάφης είναι μεγάλος, αλλά δεν έχει συνέχεια, είναι ιδιαίτερη περίπτωση. Κάποιος έχει πει ότι είναι η ανάπτυξη ενός επιφωνήματος. Γράφετε κάτι αυτή την εποχή; Γράφω, συνεχίζω τα ολιγόστιχα, τα στοχαστικά ποιήματά μου. Συνεχίζω δηλαδή το είδος που έχω αρχίσει από το ‘98 με το «Διπλανό δωμάτιο». Είναι πιο εσωτερική ποίηση και υπαρξιακή. Πως έχετε ονειρευτεί τον κόσμο μας κύριε Πούλιο; Σε ένα ποίημά μου λέω «βρομάω μοναξιά και ουτοπία». Επομένως η ουτοπία είναι πάντα μπροστά μου.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

53

ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΕΥΚΛΕΙΔΗΣ:

Η οπερέτα αφορά το «εδώ και τώρα» Με αξιόλογες σπουδές Θεατρολογίας στο ενεργητικό του, όλα προμήνυαν πως ο 39χρονος σήμερα Αλέξανδρος Ευκλείδης θα ακολουθούσε μια πανεπιστημιακή σταδιοδρομία δασκάλου και ερευνητή. Όπως παραδέχεται και ο ίδιος, η σκηνοθεσία ήταν ένα «πάρεργο, στο περιθώριο της ακαδημαϊκής δραστηριότητας». Όπως όμως συχνά συμβαίνει και στην όπερα, η πορεία των πραγμάτων απεδείχθη διαφορετική... ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΣΠΥΡΟ ΚΑΚΟΥΡΙΩΤΗ

Η αγάπη του για το μουσικό θέατρο τον έσπρωξε στη συνεργασία με οργανισμούς όπως το Φεστιβάλ Αθηνών, το Μέγαρο Μουσικής και η Όπερα Θεσσαλονίκης, η Neukoellner Oper του Βερολίνου και, βέβαια, «Οι όπερες των ζητιάνων», όπου έδωσε την εξαιρετικά πρωτότυπη ανάγνωση της όπερας του Βέρντι, με το Yassou Aida. Μολονότι έχει καταπιαστεί με έργα τόσο του κλασικού ρεπερτορίου όσο και του 20ού αιώνα, δείχνει μια ιδιαίτερη «εμμονή» στην οπερέτα, έχοντας ήδη ανεβάσει έργα όπως ο Βαφτιστικός και η Κόρη της καταιγίδος του Θεόφραστου Σακελλαρίδη. Έχοντας από φέτος μόνιμη συνεργασία με την Εθνική Λυρική Σκηνή, παρουσιάζει από χθες στο θέατρο Ολύμπια τη δική του ανάγνωση ενός «κατεξοχήν έργου αναφοράς», της Νυχτερίδας του Γιόχαν Στράους του νεότερου, τη δράση της οποίας τοποθετεί τη... νύχτα πριν το πραξικόπημα των συνταγματαρχών! Με την ευκαιρία αυτή, μιλώντας μαζί του σε κάποιο διάλειμμα της προετοιμασίας, ενώ στη σκηνή του θεάτρου γίνονταν οι τελευταίες πυρετώδεις προσαρμογές των σκηνικών, αναρωτηθήκαμε γιατί αυτή η εμμονή στην οπερέτα. «Ο λόγος είναι διπλός: Αφενός είναι αποτέλεσμα της αποκαλυπτικής επαφής μου με την παραγωγή του ελληνικού μουσικού θεάτρου του Μεσοπολέμου, η οποία ανατρέπει πλήρως τα σχήματα μέσα από τα οποία έχουμε μάθει να βλέπουμε τις παραστατικές τέχνες στην Ελλάδα» μας λέει. «Αφετέρου πιστεύω πως η οπερέτα είναι ένα είδος που μου ταιριάζει ιδιοσυγκρασιακά. Έχω μια εγγενή κλίση προς το ελαφρό! Προς την υπονόμευση, τον κυνισμό, την ειρωνεία...» λέει γελώντας. «Ακριβώς επειδή η οπερέτα αναφέρεται στο εδώ και τώρα, είναι ένα είδος του παρόντος χρόνου, αποτελεί ένα κατά βάσιν ανοιχτό πεδίο, που πάνω του μπορείς να προβάλεις μια δευτερογενή και παράλληλη αφήγηση. Αυτή είναι η προσωπική μου γνώμη, άλλοι μπορεί να διαφωνούν». Αν η οπερέτα μιλά για το «εδώ και τώρα», γιατί τότε γυρνάτε στη νύχτα της 20ής Απριλίου 1967; Ίσως γιατί το φάντασμά της είναι περισσότερο παρά ποτέ παρόν! Η προσέγγισή

μου είναι μάλλον παιγνιώδης παρά διαγγελματική, ωστόσο το φάσμα μιας μέρας που σηκωνόμαστε και βλέπουμε τη ζωή μας να αλλάζει άρδην είναι εξαιρετικά υπαρκτό γύρω μας. Πάντως, αυτή η μεταφορά προέκυψε από κάποιες συνειρμικές σκέψεις, από μια αυθαίρετη κατά βάσιν επιλογή. Το θεωρείτε «πραξικόπημα - οπερέτα»; Ήταν μια κίνηση που υπό κανονικές συνθήκες είχε κάθε εχέγγυο αποτυχίας κι όμως, πέτυχε! Ξεκίνησε με όρους φαρσοκωμωδίας και τελείωσε ως τραγωδία. Αυτό το βρίσκω εξαιρετικά οπερετικό από μία άποψη... Πάντως πρόκειται για εποχή που ελάχιστα την έχουμε εκμεταλλευτεί καλλιτεχνικά. Αν εξαιρέσεις τη Λούφα και παραλλαγή του Περάκη και δυο-τρεις νοσταλγικού τύπου επιστροφές, ελάχιστες είναι οι αναφορές στη στιγμή της 21ης Απριλίου. Η επιστροφή σε αυτήν έχει λοιπόν και ένα στοιχείο συλλογικής αυτοσυνειδησίας. Καθώς η όπερα έχει ένα ιδιαίτερο συμβολικό βάρος και η εκ νέου ανάγνωση ιστορικών στιγμών στις όπερες είναι μια συνήθης διαδικασία, πιστεύω πως ο διάλογος με στιγμές και τόπους της ελληνικής ιστορίας είναι και νόμιμος και καίριος. Το λυρικό θέατρο είναι ένα πρόσφορο εργαλείο αυτοσυνειδησίας, πιστεύετε; Υπάρχουν πάρα πολλά έργα που θα μπορούσε κανείς να τα αναγνώσει μέσα από αυτό το πρίσμα. Τα έργα των Ελλήνων συνθετών του 19ου και των αρχών του 20ού αι. για την Ελληνική Επανάσταση θα ήταν εξαιρετικό υλικό για να συνομιλήσουμε συλλογικά για τα ζητήματα της εθνικής μας συγκρότησης. Η όπερα είναι κατεξοχήν χώρος που μπορεί να το κάνει αυτό, γιατί σε επίπεδο συμβολικών αναπαραστάσεων καταφέρνει να εκπέμπει μηνύ-

ματα εξαιρετικά μεγάλης ενέργειας. Εξ ου και τα έργα ρεπερτορίου στην πλειονότητά τους είχαν μεγάλα πολιτικά μηνύματα. Αυτό με τα χρόνια το ξεχνάμε, χάνουμε το γενικό πλαίσιο και δυσκολευόμαστε να κατανοήσουμε τις προσωπικές μοίρες των ηρώων. Αυτό αποξενώνει το μη ειδικό κοινό. Παράλληλα, προκύπτουν αισθητικά προβλήματα που η ιστορία της οπερατικής παραγωγής έχει καλύψει κυρίως μέσα από τον απολίτικο αισθητισμό. Θεωρείτε πως μια προσέγγιση σαν τη δική σας «χωράει» στην ΕΛΣ; Ένας θεσμικός χώρος είναι τόσο ανοιχτός ή κλειστός όσο οι άνθρωποι που τον διαχειρίζονται. Μια παράσταση σαν κι αυτή είναι εφικτή σήμερα χάρη και στην ευρύτητα πνεύματος του καλλιτεχνικού διευθυντή. Ένα θέατρο όπως η ΕΛΣ οφείλει να μην έχει εμμονές. Τοποθετείτε την ανάγνωσή σας στο πλαίσιο του Ψυχρού Πολέμου... Το έργο γράφτηκε σε μια ιστορική στιγμή αρκετά παρόμοια με τη σημερινή. Το 1873 η Αυστροουγγρική Αυτοκρατορία γνωρίζει μια μεγάλη οικονομική κρίση, από την οποία βγαίνει εξαιρετικά τραυματισμένη και σύντομα διαλύεται. Η Νυχτερίδα χαρακτηρίζεται από εξαιρετικά μεγάλη μελαγχολία και πολιτι-

info Η ΝΥΧΤΕΡΙΔΑ του Γιόχαν Στράους του νεότερου. Σκηνοθεσία: Αλέξανδρος Ευκλείδης. Μετάφραση: Δημήτρης Δημόπουλος. Σκηνικά: Σωτήρης Στέλιος. Κοστούμια: Αλεξία Θεοδωράκη. Χορογραφία: Μαρία Κουσουνή. Μουσική διεύθυνση: Μιχάλης Οικονόμου, Ζωή Τσόκανου, Ανδρέας Πυλαρινός. ΘΕΑΤΡΟ ΟΛΥΜΠΙΑ (22-23, 26, 28/2, 1, 5, 7-8/3, 23-25/4 4, 7, 14/5).

κές εντάσεις. Η επιλογή του νεαρού και επικίνδυνου Ρώσου πρίγκιπα έχει να κάνει με τις πολύ προβληματικές σχέσεις της Αυστροουγγρικής Αυτοκρατορίας με τη Ρωσία. Αντίστοιχα, η δική μου εκδοχή του Ορλόφσκι δεν θα μπορούσε παρά να είναι ένας Σοβιετικός διπλωμάτης, το αντίπαλο δέος της κυρίαρχης τότε αμερικανοκρατούμενης πολιτικής σκηνής. Αυτή η φανταστική ιστορία οδηγεί στο πάρτι της δεύτερης πράξης, όπου συναντώνται εκπρόσωποι των δύο αντιπάλων στρατοπέδων, όπου ο Ορλόφσκι θέλει να επιδείξει τα επιτεύγματα του μεγάλου έθνους του, που είναι το διαστημικό πρόγραμμα, στο οποίο τότε η ΕΣΣΔ προπορεύεται. Πιστεύετε, λοιπόν, πως η Νυχτερίδα έχει κάτι να πει στον σημερινό θεατή; Στο μουσικό θέατρο, ακόμη και τώρα, ο βασικός τρόπος να ερμηνεύουμε την αντοχή των έργων στο χρόνο είναι να λέμε: «χαζή υπόθεση, σπουδαία μουσική». Αυτό δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Οι ίδιοι οι συνθέτες που έγραφαν όπερες και όχι απόλυτη μουσική έγραφαν θέατρο για την εποχή τους, που εμπεριείχε πολλά επίπεδα ανάγνωσης. Αν το σκηνικό κομμάτι τους πάλιωσε πιο γρήγορα από το μουσικό, αυτό έχει να κάνει με τη φύση των παραστατικών τεχνών. Χρέος μου ως σκηνοθέτη είναι να επανενεργοποιήσω τα έργα στο σύνολό τους και όχι επιλεκτικά. Δεν φοβάστε τις προσδοκίες κάποιων για μια «νοσταλγική» αντιμετώπιση του έργου; Η ουσία της οπερέτας αντίκειται στη νοσταλγία, αλλά, όπως πολύ συχνά συμβαίνει, κατέληξε να είναι το κατεξοχήν νοσταλγικό είδος. Βασική μου επιδίωξη είναι να αφαιρέσω το πέπλο της νοσταλγίας.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

54

ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ Από την ουτοπία στην επιστήμη Στην περιπέτεια της ιδέας του κομμουνισμού, από το Κομμουνιστικό μανιφέστο του Μαρξ στο Ουτοπικός και επιστημονικός σοσιαλισμός του Ένγκελς, αναφέρεται ο καθηγητής Οικονομικών Μάκης Καβουριάρης, μιλώντας με θέμα «Από την ουτοπία στην επιστήμη», στον χώρο Δρόμος (Ανδρονίκου 18 και Κωνσταντινουπόλεως, Ρουφ), στις 8.00 μ.μ.

ΤΕΤΑΡΤΗ

Focus Φιλοσοφία

Η ΑΤΖΕΝΤΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ

Από το ΕΑΜ στις δομές αλληλεγγύης Να συγκρίνουν και να συνδέσουν την ιστορική εμπειρία της Κατοχής και της συμβολής του ΕΑΜ στη μάχη για την επιβίωση στην Αθήνα με τη σημερινή κρίση και τις δομές αλληλεγγύης που δημιουργούνται, οργανωμένα αλλά και αυθόρμητα, στις γειτονιές της πόλης, θα επιχειρήσουν, συζητώντας με αφορμή το βιβλίο του ιστορικού Μενέλαου Χαραλαμπίδη Η εμπειρία της Κατοχής και της Αντίστασης στην Αθήνα (εκδ. Αλεξάνδρεια), ο συγγραφέας και οι ιστορικοί Πολυμέρης Βόγλης και Τασούλα Βερβενιώτη, καθώς και ο καρδιολόγος Γιώργος Βήχας, εθελοντής του Μητροπολιτικού Κοινωνικού Ιατρείου Ελληνικού. Η συζήτηση, που οργανώνεται από τον ραδιοσταθμό 105,5 Στο Κόκκινο, θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης (Πειραιώς 206, Ταύρος), στις 7.00 μ.μ.

ΚΥΡΙΑΚΗ

Μαρία Φαραντούρη Ένα διαφορετικό πρόσωπο, μέχρι σήμερα γνωστό μόνο εκτός συνόρων, αυτό της σχέσης με την jazz μουσική και φιλοσοφία, αποκαλύπτει η Μαρία Φαραντούρη, στη συνάντησή της με την Φένια Παπαδόδημα σε μια μοναδική εμφάνιση στο Γυάλινο Up Stage (Συγγρού 143, Ν. Σμύρνη), στις 10.00 μ.μ.

Ματωμένη Κυριακή Με το έργο του Πωλ Γκρίνγκρας Ματωμένη Κυριακή (2002), που αναφέρεται στα δραματικά γεγονότα του 1972 στη Βόρεια Ιρλανδία και παρουσιάζει ο κριτικός κινηματογράφου Ανδρέας Τύρος συνεχίζεται ο κύκλος προβολών πολιτικού κινηματογράφου της Εταιρείας Διαπολιτισμικών Σπουδών, σε συνεργασία με το Ελληνικό Τμήμα της Διεθνούς Αμνηστίας, στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος (Ι. Οδός 48) στις 12 μ.

ΔΕΥΤΕΡΑ

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΣΠΥΡΟΣ ΚΑΚΟΥΡΙΩΤΗΣ agenda.avgi@gmail.com

Altius Την καινούργια τριμηναία επιθεώρηση για την κουλτούρα του αθλητισμού και τη φυσική αγωγή Altius παρουσιάζουν οι εκδόσεις Νήσος, σε ανοικτή εκδήλωση για κάθε προβληματιζόμενο φίλαθλο και αναγνώστη στον χώρο Δρόμος (Ανδρονίκου 18 και Κωνσταντινουπόλεως, Ρουφ), στις 7.30 μ.μ.

Ένα πραξικόπημα... Οι εκδόσεις Λιβάνη παρουσιάζουν το βιβλίο των δημοσιογράφων - συγγραφέων Μιχάλη Ιγνατίου και Κώστα Παπαϊωάννου «Ποιος επιτέλους κυβερνά αυτή τη χώρα; - 1963: Ένα πραξικόπημα που δεν έγινε - Μια πολιτική δολοφονία: του Γρηγόρη Λαμπράκη - Η άνοδος και η πτώση του Κωνσταντίνου Καραμανλή». Ε-

κτός των συγγραφέων, θα μιλήσουν οι δημοσιογράφοι Αλέξης Παπαχελάς, διευθυντής της «Καθημερινής», και Νίκος Κιάος. Αίθουσα εκδηλώσεων της ΕΣΗΕΑ (Ακαδημίας 20, 1ος όροφος), στις 12.00 μ.

Σαίξπηρ στον Βύρωνα «Στάση» στον πολιτισμό κάνει η ομώνυμη Δημοτική Πρωτοβουλία του Βύρωνα, καλώντας τους φίλους και τα μέλη της να παρακολουθήσουν τη θεατρική παράσταση Ρωμαίος και Ιουλιέτα για δύο, σε σκηνοθεσία Κώστα Γάκη, με τους Αθηνά Μουστάκα και Κωνσταντίνο Μπιμπή στον δημοτικό κινηματογράφο Νέα Ελβετία (Ν. Ελβετίας 34), στις 7.30 μ.μ.

ΤΡΙΤΗ

Cleansed Το πιο σκληρό αλλά και το πιο ελπιδοφόρο έργο της Σάρα Κέιν, το Cleansed, που έγραψε το το 1998, ένα διαχρονικό σχόλιο για τη βαναυσότητα της εξουσίας, που αμφισβητεί ταυτόχρονα τις θεατρικές και σκηνικές συμβάσεις, παρουσιάζεται, σε σκηνοθεσία Έφης Γούση, κάθε Δευτέρα και Τρίτη, στο Θέατρο Σημείο (Χ. Τρικούπη 4, όπισθεν Παντείου), στις 9.15 μ.μ.

Με μια συζήτηση γύρω από τη σύγχρονη γαλλική φιλοσοφία, με ομιλητές τον Frederic Worms, καθηγητή στην Ecole Normale Superieure και τον καθηγητή Νε τερης και Σύγχρονης Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων Γιάννη Πρελορέντζο, ολοκληρώνεται ο κύκλος ομιλιών Focus Φιλοσοφία 2014, στο Γαλλικό Ινστιτούτο (Σίνα 31), στις 7.30 μ.μ.

ΠΕΜΠΤΗ

Lapsus Βασισμένος στο τελευταίο βιβλίο της Καίη Τσιτσέλη Το Α και το Ω, σημειώσεις και σκέψεις που γράφτηκαν όταν πια βρισκόταν καθηλωμένη σε αναπηρικό καροτσάκι, ο σκηνοθέτης Γιώργος Σκεύας, μαζί με την ηθοποιό Αμαλία Μουτούση και τη μουσικό-συνθέτη Σήμη Τσιλαλή, ανασυνθέτουν αυτό το ιδιαίτερο σύμπαν στη θεατρική παράσταση Lapsus, που παρουσιάζεται από σήμερα στον Θεατρικό Χώρο «Προσωρινός» (Δεινοκράτους 103), στις 9.00 μ.μ.

Νέο Πλανόδιον Το πρώτο του τεύχος υποδέχεται το Νέο Πλανόδιον, σε μια βραδιά κατά το πνεύμα των ημερών, με ομιλητή τον Κώστα Κουτσουράλη και τον απερχόμενο Γιάννη Πατίλη να αναγιγνώσκει πόνημα συμβουλευτικόν, μετά μουσικής, στη Βιβλιοθήκη Βολανάκη (Στουρνάρη 11, Εξάρχεια), στις 8.30 μ.μ.

Συγγραφείς και κρίση Τη θέση του συγγραφέα σε περιβάλλον κρίσης αναζητούν οι Χανς Αντενάιερ, Αλέξης Ζήρας, Γιάννης Κιουρτσάκης, Τζίνα Πολίτη και Βιντσέντζο Ρότολο, με συντονίστρια την Έλενα Χουζούρη, στην εκδήλωση προβληματισμού που διοργανώνει η Εταιρεία Συγγραφέων, στο πλαίσιο του Megaron Plus, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών (Β. Σοφίας και Κόκκαλη), στις 7.00 μ.μ.

Eraritjaritjaka Μια παράσταση μουσικού θεάτρου βασισμένη σε κείμενα του νομπελίστα Ελίας Κανέτι, με τον αινιγματικό τίτλο Eraritjaritjaka ή, αλλιώς, Το μουσείο των φράσεων, ένα multimedia ταξίδι στον χώρο και τον χρόνο, στη σύγχρονη ιστορία της Ευρώπης, παρουσιάζει ο βραβευμένος στο Φεστιβάλ του Εδιμβούργου πρωτοπόρος σκηνοθέτης και συνθέτης Χάινερ Γκαίμπελς, με ερμηνευτή τον Γάλλο ηθοποιό Andre Wilms, τον οποίο πλαισιώνει το Mondriaan Quartet που παίζει ζωντανά επί σκηνής, από την Τετάρτη έως και την Παρασκευή, στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών (Συγγρού 107), στις 8.30 μ.μ.

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ

Balkan Fest 2014 Το 3ο Φεστιβάλ Βαλκανικής Εξερεύνησης, διοργάνωση του περιοδικού Εξώστης και των Παιδιών Εν Δράσει, επιτρέπει στους επισκέπτες να «ταξιδέψουν» μέσα από εικόνες Βαλκάνιων κινηματογραφιστών και φωτογράφων, νοστιμιές της βαλκανικής κουζίνας και μουσικές και ήχους βαλκανικούς. Σήμερα στη Θεσσαλονίκη, στο Block 33 (26ης Οκτωβρίου), από τις 8.00 μ.μ.

ΣΑΒΒΑΤΟ

Άνθρωπος αντίγραφο Την ιστορία του Τερτουλιάνο Μάσιμο Αφόνσο, του καθηγητή της Ιστορίας που ζει μόνος και πλήττει, μέχρις ότου ανακαλύπτει ότι υπάρχει στην ίδια πόλη ένας απόλυτος σωσίας, ένα αντίγραφό του, την οποία αφηγείται ο Ζοζέ Σαραμάγκου, μεταφέρει στη σκηνή του θεάτρου η Παρασκευή Καλογεράκη, που μαζί με τους Θάνο Χρόνη και Ειρήνη Σαγκριώτη ερμηνεύουν τον Άνθρωπο αντίγραφο από σήμερα και κάθε σαββατοκύριακό στο Τριανόν (Κοδριγκτώνος 21), στις 9.00 μ.μ.

Merlin Puppet Theater Με έδρα το Βερολίνο, αλλά με Έλληνες συντελεστές, η ομάδα κουκλοθέατρου Merlin επιστρέφει στην Ελλάδα για να παρουσιάσει για πρώτη φορά τη βραβευμένη παράστασή της για ενήλικο κοινό Clowns Houses, που μέχρι σήμερα έχει παρουσιαστεί σε πολλά ευρωπαϊκά θέατρα και διεθνή φεστιβάλ. Ήρωές της έξι κωμικοτραγικοί χαρακτήρες και η συμβατική καθημερινότητα τους μέσα σε ένα σκοτεινό κλειστοφοβικό περιβάλλον. Φόβοι, εμμονές, μοναξιά τους συνοδεύουν. Η ομάδα «παίζει» με τις εμμονές αυτές, τις δαιμονοποιεί και, με τον πιο βίαιο τρόπο, τους τιμωρεί αλλά και τους λυτρώνει. Οι Merlin παρουσιάζουν το Clowns Houses, καλεσμένοι του Ελληνικού Κέντρου της Διεθνούς Ένωσης της Κούκλας Unima, για δύο παραστάσεις σήμερα στο Θέατρο Olvio (Φαλαισίας 7, Βοτανικός), στις 8.00 και στις 10.00 μ.μ.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

55

ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ KΡΙΤΙΚΗ ΘΕΑΤΡΟΥ

ΤΟΥ ΛΕΑΝΔΡΟΥ ΠΟΛΕΝΑΚΗ

Το «Έπος του Γκιλγκαμές» στο Θέατρο «Ρόδα» Το ασσυροβαβυλωνιακό «Έπος του Γκιλγκαμές», που οι ρίζες του ανάγονται στην τρίτη χιλιετία π.Χ., είναι το αρχαιότερο γνωστό ποίημα της ανθρωπότητας. Η ιστορία της ανακάλυψης των πρώτων πήλινων πινακίδων με σφηνοειδή γραφή που περιείχαν το κείμενό του στην περιοχή της Μεσοποταμίας, τον δέκατο ένατο αιώνα, είναι άλλο ένα έπος από μόνο του. Το ποίημα, επισημαίνει σήμερα ο μελετητής, μεταφραστής στην αγγλική και εκδότης του N.K. Sandars, «δικαιούται την περίοπτη θέση που κατέχει σήμερα στην παγκόσμια λογοτεχνία, όχι μόνο επειδή προηγείται τον Ομηρικών Επών κατά δεκαπέντε περίπου αιώνες, αλλά επίσης εξ αιτίας της ποιότητας και του είδους της ιστορίας που μας αφηγείται. Μέσα από τη δράση του προκύπτει ένας ανθρώπινος προβληματισμός γύρω από τη θνητότητα, την αναζήτηση της γνώσης και την ανεύρεση ενός τρόπου αποφυγής της κοινής μας μοίρας, του θανάτου. Οι Θεοί, ως αθάνατοι, δεν είναι τραγικοί. Ακόμη

και αν ο Γκιλγκαμές δεν είναι ο πρώτος ήρως της ανθρωπότητας, είναι όμως ο πρώτος τραγικός της ήρως. Μας γίνεται οικείος ως ένας άνθρωπος που θέτει ερωτήματα, που αναζητά το νόημα της ζωής και που το τέλος της αναζήτησής του δεν μπορεί παρά να είναι τραγικό». Ο καθηγητής T.B.L. Webster διατυπώνει την άποψη για την ύπαρξη μιας ανάλογης, χαμένης, αιγαιο-μυκηναϊκής ποιητικής παράδοσης που διήλθε μέσα από τους σκοτεινούς αιώνες για να επανεμφανιστεί στα Ομηρικά Έπη. Μια άποψη αναπόδεικτη για την ώρα, ωστόσο ελκυστική και ερεθιστική. Αν σκεφτούμε, μάλιστα, το αχώριστο ζεύγος, στη ζωή και τον θάνατο του Αχιλλέα και του Πατρόκλου, σε παραβολή με τους αντίστοιχους Γκιλγκαμές, Ενκιντού. Ακόμη ότι το «Έπος του Γκιλγκαμές» είναι ένα ειρηνόφιλο ποίημα, όπως η «Ιλιάδα». Που, επίμονα, μας μιλά για την «αμαρτία» της άνομης συγκέντρωσης του πλούτου, που φέρνει την καταστροφή. Όπως η «Ιλιάδα».

Ένα έπος «παιδαγωγικό», διαδεδομένο πλατιά στους πολεμόχαρους πληθυσμούς της Μεσοποταμίας, όπου το φαινόμενο των επιδρομών σε γείτονες λαούς ήταν συνηθέστατο, για την αρπαγή πρώτων υλών, χαλκού, ξυλείας, αλλά και πίσσας! (πρβλ. σήμερα τι συμβαίνει με το πετρέλαιο!). Μία από τις «αμαρτίες» του Γκιλγαμές είναι και η κοπή των Κέδρων του Λιβάνου, για να οικοδομήσει πόλεις και να μείνει το όνομά του αθάνατο, αφού νικήσει και σκοτώσει πρώτα τον τερατόμορφο μυθικό φρουρό τους Χούμπαμπα. Μία «ύβρις» η οποία τιμωρείται στο τέλος από τους Θεούς. Το «Έπος του Γκιλγκαμές» κατορθώνει, έτσι, να είναι ένα κείμενο ιερό μιας ομάδας λαών και συγχρόνως ένα κείμενο εν δυνάμει θεατρικό, προδρομικό της Τραγωδίας. Το Θέατρο «Ρόδα» περιλαμβάνει στο μόνιμο ρεπερτόριό του το «Έπος του Γκιλγκαμές» (θεατρική διασκευή Δημήτρη και Μαρίας Περετζή / Βασίλη Τσοκόπουλου) ανεβάζοντάς το περιοδικά στη σκηνή. Πρόκειται μια

KΡΙΤΙΚΗ MOYΣΙΚΗΣ

ομάδα που από την ίδρυσή της, το 1991, υπηρετεί πιστά την ιδέα ενός «ιερού», τελετουργικού θεάτρου. Υπηρετεί συγχρόνως, όμως, το ίδιο πιστά, και την ιδέα του θεάτρου - θεάτρου. Ένα δείγμα αυτής της επίμονης και επίπονης άσκησης - εργασίας είναι το «Έπος του Γκιλγκαμές». Υλοποιώντας τη θεμελιακή αρχή της «Ρόδας», η παράσταση, σε σκηνοθεσία Μαρίας Περετζή, δεν είναι μόνο ένα άθροισμα από «καλές ερμηνείες» και άλλα συστατικά του δράματος μέρη. Γίνεται η ίδια μια ποιοτική «σύσταση πραγμάτων», που υπερβαίνει το άθροισμα των μερών της. Ή όπως λέει ο σοφός Λάο Τσε: «Μια άμαξα είναι πάντα κάτι περισσότερο από το άθροισμα των εξαρτημάτων της». Ασκημένοι χορευτές - ηθοποιοί, σε κατάσταση νηφάλιας μέθης και αντιληπτικής ολοκλήρωσης, υπερβαίνουν τον καθημερινό τους εαυτό μι-

μούμενοι με εντέλεια τραγική τα θεϊκά νευρόσπαστα. Οι Δημήτρης Γασπαράτος, Γιώργος Κωστογιάννης, Ιουλία Βεντίκου, Εύα Αυλίδου, Σταμάτης Λόγος, Νίκος Τσιουμπλεξής, Άννα Κυπραίου, Κωνσταντίνα Μπαξεβάνη, Δημήτρης Νέλλας, Αλέξανδρος Μπάτσης, Γιώργος Ντούνης, Μαρίζα Πελεκάνου, Πάτυ Παπαγεωργίου, Γιάννης Καλημέρης, Γιάννης Αγγελής, Αθηνά Παπαφώτη, Αργυρώ Τσιουμπλεκτσή, Μαρία Τσούγκα, Βίκη Τσέλιου, Δήμητρα Παπαδημητρίου, Πία Πιεράκου και ο Σταύρος Κάππας, αφηγητής. Τα σκηνικά (Νίκος Τσιουμπλεκτσής) είναι όμορφα, τα ραμμένα στο χέρι από ολόκληρη την ομάδα κοστούμια πανέμορφα, το συλλογικό μουσικό ένδυμα εξαιρετικό, όπως τα χορικά της Μαρίας Περετζή και τα ηχητικά των Δημήτρη Γασπαράτου, Ηλία Πιλάτου.

TOY ΚΥΡΙΑΚΟY Π. ΛΟΥΚΑΚΟY

ΓΚΙΝΤΟΝ ΚΡΕΜΕΡ ΚΑΙ ΦΙΛΟΙ:

Ρωσική εντέλεια δωματίου στο Μέγαρο Μουσικής Η μνημειώδης βραδιά της 14ης Δεκεμβρίου 2013, στην αίθουσα «Χρήστος Λαμπράκης» του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών, υπήρξε ίσως η συνολικά πλέον συγκινητική περίσταση συναυλίας δωματίου στην ήδη υπερεικοσαετή λειτουργία του Χώρου. Εκπρόσωποι δύο «Βαλτικών» και μιας «Καυκάσιας» πρώην Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών, ο διάσημος Λετονός βιολονίστας Gidon Kremer, η ραγδαία ανερχόμενη και διεθνώς υπερδραστήρια Γεωργιανή καλλονή, πιανίστρια Khatia Buniatishvili και η -λιγότερο οικεία σε μαςΛιθουανή βιολοντσελίστα Giedrė Dirvanauskaitė, έκπαλαι συνοδοιπόρος του Κρέμερ στο συγκρότημά του «Kremerata Baltica», ένωσαν τις δυνάμεις τους για βιωμένες και γεμάτες προσωπικότητα αναγνώσεις των δύο «ελεγειακών» τρίο με πιάνο του Sergei Rachmaninov (1873 - 1943), έργων που συνετέθησαν υπό τη σκέπη ή την επήρεια απώλειας του Τσαϊκόφσκυ, με ενδιάμεσο σταθμό μιαν εργογραφική αποκάλυψη, το τρίο, έργ. 24, του επί δεκαετίες αγνοημένου, αλλά πλέον εντατικά ανακαλυπτόμενου Πολωνοεβραίου Σοβιετικού συνθέτη Moisey Samuilovich Vainberg (ή Mieczysław Weinberg, 1919 1996), φίλου και συνεργάτη του Ντμίτρι Σοστακόβιτς. Σχετικά επισημαίνουμε ότι, μετά την «Επιβά-

τιδα» (1968), λυρικό έργο του Βάινμπεργκ που πρωτοπαρουσιάστηκε σκηνικά στις 19 Ιουλίου 2010 στο Φεστιβάλ Bregenz, με πρωταγωνίστρια την Έλενα Κελεσσίδη και υπό τη διεύθυνση του Θεόδωρου Κουρεντζή (NEOS 51005), η μεγάλης δύναμης τετράπρακτη όπερά του «Ο Ηλίθιος», πάνω στο ομώνυμο αριστούργημα του Φύοντορ Ντοστογιέφσκι, είδε το φως μόλις στις 5 Μαΐου 2013, στο Εθνικό Θέατρο του Μάνχαϊμ και σε μουσική δ/νση Τόμας Ζάντερλινγκ. Ήδη το εναρκτήριο πρώτο, μονομερές, σύντομο και κλασικής δομής τρίο «élégiaque» σε σολ ελάσσονα του Ραχμάνινωφ επέτρεψε στον ανατολικοευρωπαϊκό σχηματισμό να επιβεβαιώσει ποιότητες: για την επόμενη μιάμιση περίπου ώρα οι τρεις μουσικοί συνέπραξαν σχεδόν μυστικιστικά στην ασφυκτικής πληρότητας «μεγάλη αίθουσα» του Μεγάρου, με ανατριχιαστική ενότητα μουσικής αντίληψης και γνήσια διαλογικό, ευήκοον ους, οπωσδήποτε κομβικό στην υπερευαίσθητη επικράτεια της μουσικής δωματίου. Η αλληλεπικοινωνία γεφύρωσε κάθε υφολογικό χάσμα ανάμεσα στο βορβορώδους λυρισμού πρώιμο κομψοτέχνημα του Ραχμάνινωφ και το -επίσης νεανικό- βιωματικά αντιστικτικό και άγνωστό μας, μονάκριβο τρίο, έργ. 24, του Βάινμπεργκ, έργο του έτους 1945, βίαιων μεταπτώσεων διάθεσης, όπου εναλλάσσονται εξ-

πρεσιονιστικές εξάρσεις με στιγμές παγωμένης ρέμβης ή υποβλητικού σαρκασμού, όπως π.χ. στο δεύτερο ημίχρονο του πρώτου μέρους της τετραμερούς σύνθεσης. Η ποσόστωση αλληλεπίδρασης ανάμεσα στον Σοστακόβιτς και τον Βάινμπεργκ, χωρίς να αμφισβητείται, αποτελεί αντικείμενο ανοιχτού επιστημονικού διαλόγου, αφού η σταδιακή αποκάλυψη των έργων του τελευταίου υποδηλώνει μιαν ισχυρής ιδιαιτερότητας μουσική φυσιογνωμία, ευχερώς αναγνωρίσιμη σε όποιον ήδη γνωρίζει το έργο του Σοστακόβιτς. Μια παράμετρος που αιτιολογεί τη βαθιά εκτίμηση που έτρεφαν στον Βάινμπεργκ μεγάλοι σολίστ της εποχής, σαν τον Γκίλελς και τον Ροστροπόβιτς, παρά τον ολοκληρωτικό εγκλεισμό που του επέβαλαν οι σοβιετικές αρχές, πολύ πιο σκληρό από εκείνον του Σοστακόβιτς, εγκλεισμό, όμως, που -ευτυχώς- δεν κατέστειλε τη δημιουργικότητά του, παρά την επίγνωση της πιθανότητας να μην ακούσει ποτέ τα έργα του! Πουθενά η επιθετική πρωτοτυπία της έμπνευσης του 26χρονου δεν προβάλλει σαφέστερη από το τρίτο μέρος του τρίο, όπου αρχικά απουσιάζει το πιάνο, με ανατριχιαστικά pizzicati του βιολιού υπό τη θρηνώδη συνοδεία του τσέλου. Η καθυστερημένη είσοδος του πληκτροφόρου αντιστρατεύεται υποχθόνια το βιολί φιμώνοντας το τσέλο, προτού το τελευταίο επαναφέ-

ρει μια κάποιαν ομαλότητα ισότιμης τριμερούς συνομιλίας με κλιμάκωση οργιαστικής υστερίας. Αυτή, με τη σειρά της, οδηγεί σε μιαν αλλόκοσμη γαλήνη ανακουφιστικής και συνάμα ανατριχιαστικής αποκλιμάκωσης, με το τσέλο αυτή τη φορά να αναλαμβάνει κυκλικά (με πιτσικάτι) τον αρχικό ρόλο του βιολιού για την επωδό... Αποκαλυπτικό! Η ένταση συντηρήθηκε σε ανάλογα ύψη και μετά το διάλειμμα, με τον Κρέμερ να προΐσταται της σφιχτής και υπαρξιακά φορτισμένης διαδρομής του δεύτερου «ελεγειακού» τρίο του Ραχμάνινωφ, σε ρε ελάσσονα, έργ. 9, αφιερωμένου, όπως και εκείνο του Τσαϊκόφσκι, «A la mémoire d’un grand artiste». Μια ερμηνεία με προσωπική στίξη της μουσικής ροής, εκλεπτυσμένη μέχρι σημείου υπερεπίγνωσης -επ’ απειλή υπέρβασης της αγωγικής διαφοροποίησης των μερών-, γεμάτη τρυφερούς δισταγμούς και αποφασιστικές επανεκκινήσεις, με υπερβατικό επίπεδο αυτοσυγκέντρωσης και βαθυβίωτη προβολή των εκφραστικών δυνατοτήτων, αλλά και της αρχιτεκτονικής τελολογίας της σύνθεσης. Ένα συγκλονιστικής φόρτισης και ουσίας μουσικό γεγονός!

56 Παρακαλούνται οι αναγνώστες να ενημερώνονται για τυχόν αλλαγές από τα παρακάτω τηλέφωνα Α ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΑΑΒΟΡΑ Ιπποκράτους 180, Νεάπολη, 2106423271-2106462253 Ο εγωιστής γίγαντας 18:40, 20:30, 22:20 ΑΒΑΝΑ Κηφισίας 234 και Λυκούργου 3, 2106756546, Nebraska 18:00, 20:15 Nymphomaniac: Μέρος Β’ 22:30 ΑΕΛΛΩ CINEMAX 5+1 CYTA Πατησίων 140, 2108259975 - 2108215327, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr Αίθουσα 1 Barbie: Η Πριγκίπισσα των μαργαριταριών (μεταγλ.) 17:15 Φωτιά πάνω από την Πομπηία 19:00, 21:15 3D, 23:30 3D Αίθουσα 2 Μια χειμωνιάτικη ιστορία 17:15 Μικρά Αγγλία 19:30 Δικός της 22:45 [είσοδος 3.50 ευρώ] Αίθουσα 3 Η τέλεια ομορφιά 17:45 Nymphomaniac: Μέρος Β’ 20:30, 23:00 Αίθουσα 4 12 χρόνια σκλάβος 19:15 [είσοδος 3.50 ευρώ] Ο λύκος της Wall Street 22:00 [είσοδος 3.50 ευρώ] Dallas Buyers Club 17:00 ΑΘΗΝΑΙΟΝ Βασιλίσσης Σοφίας 124, Αμπελόκηποι, 2107782122-2112112222, www.athinaioncinemas.com Αίθουσα 1 Οδηγός διαπλοκής 20:00 Nymphomaniac: Μέρος Α’ 22:40 Μια χειμωνιάτικη ιστορία 17:40 Αίθουσα 2 Captain Phillips 18:00 Gravity 20:30 3D Δικός της 22:30 Barbie: Η Πριγκίπισσα των μαργαριταριών (μεταγλ.) 16:30 ΑΘΗΝΑΙΟΝ CINEPOLIS Ζησιμοπούλου 7 & Ιωάννου Μεταξά, Γλυφάδα, 21089832382112112222, www.athinaioncinemas.com Αίθουσα 1 Gravity 22:40 3D Μια χειμωνιάτικη ιστορία 17:50, 20:20 Αίθουσα 2 Δικός της 22:40 Vampire Academy 18:00 Οδηγός διαπλοκής 20:00 Αίθουσα 3 Nebraska 18:10 Nymphomaniac: Μέρος Β’ 20:30, 22:50 Αίθουσα 4 Nymphomaniac: Μέρος Α’ 22:30 Dallas Buyers Club 17:50, 20:10 Barbie: Η Πριγκίπισσα των μαργαριταριών (μεταγλ.)

16:20 ΑΙΓΛΗ Λεωφόρος Πεντέλης 98, Χαλάνδρι, 2106841010 Αίθουσα 1 Το δέντρο και η κούνια 18:30 Ο εγωιστής γίγαντας 20:40, 22:30 Barbie: Η Πριγκίπισσα των μαργαριταριών (μεταγλ.)

17:00 Αίθουσα 2 Μια χειμωνιάτικη ιστορία 18:15 Dallas Buyers Club 20:30, 22:40 ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ EUROPA CINEMAS Λεωφόρος Αλεξάνδρας και Πατησίων 77-79, σταθμός ΗΣΑΠ «Βικτώρια», 2108219298 Μνημείων άνδρες 17:30, 20:00, 22:30 ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ NEW STAR ART CINEMA Κρέμου 141, Καλλιθέα, 2109512624 -2109512604 Αίθουσα 1 Το δέντρο και η κούνια 18:30 Ευτυχία 15:30 Μια χειμωνιάτικη ιστορία 20:30 Nymphomaniac: Μέρος Β’ 22:30 Barbie: Η Πριγκίπισσα των μαργαριταριών (μεταγλ.)

17:00 Αίθουσα 2 Η τέλεια ομορφιά 18:30 Μαραθώνιος μιας ημιτελούς Άνοιξης: Γρηγόρης Λαμπράκης 21:00 Γυναίκα στους αμμόλοφους 23:00 Cuban Story 16:00 Ανακυκλώνοντας τη Μήδεια 17:00 ΑΝΟΙΞΗ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ 2+1 Αγωνιστών στρατοπέδου 49, Χαϊδάρι, 2105813470-2105813450 Αίθουσα 1 Το δέντρο και η κούνια 18:00, 20:00, 22:00 Αίθουσα 2 ART CINEMA Ενα καλοκαίρι 17:50, 20:10, 22:30 ΑΣΤΥ Κοραή 4, Αθήνα, 2103221925, Ομάρ 18:10, 20:15, 22:20 ΑΤΛΑΝΤΙΣ 3D DIGITAL Λεωφόρος Βουλιαγμένης 245, Πλατεία Καλογήρων, Δάφνη, 2109711511 Αίθουσα 1 Μνημείων άνδρες 17:30, 19:50, 22:10 Αίθουσα 2 The Deep 20:10, 22:00 12 χρόνια σκλάβος 17:40 ΑΤΤΑΛΟΣ DIGITAL CINEMA Κοτιαίου & Ελευθερίου Βενιζέλου Νέα Σμύρνη, 2109331280 Η τέλεια ομορφιά 17:30, 20:00, 22:30 ΒΑΡΚΙΖΑ Θάσου 22, 2108973926 Αίθουσα 1 3D Digital Η κλέφτρα των βιβλίων 18:00 Φωτιά πάνω από την Πομπηία 20:30, 22:40 Αίθουσα 2 Μνημείων άνδρες 20:20, 22:30 Barbie: Η Πριγκίπισσα των μαργαριταριών (μεταγλ.)

18:20 CAPITOL 3D CINEMA Ιουλιανού 33-35 & Γ’ Σεπτεμβρίου 74-78, Capitol Mall (Σταθμός Βικτώρια), 2108210038, www.facebook.com/CineCapitol, Η κλέφτρα των βιβλίων 19:00, 21:15 CINERAMA DIGITAL CINEMA Αγίας Κυριακής 30, Παλαιό Φάληρο, 2109403593-2109403595, Το δέντρο και η κούνια 18:30, 20:30 Nymphomaniac: Μέρος Β’ 22:30 VILLAGE 15 CINEMAS @ THE MALL Ανδρέα Παπανδρέου 35 (παράπλευρος Αττική οδού) θέση ψαλίδι, Μαρούσι, Τηλ.14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Η κλέφτρα των βιβλίων 15:10, 17:50 Dallas Buyers Club 20:30, 23:00 Αίθουσα 2 - Post Credit Μια χειμωνιάτικη ιστορία 19:50, 22:20 Barbie: Η Πριγκίπισσα των μαργαριταριών (μεταγλ.) 16:00, 18:00 Αίθουσα 3 Ψυχρά κι ανάποδα (μεταγλ.)

16:00, 18:10 Nymphomaniac: Μέρος Β’ 20:20, 22:50 Αίθουσα 4 - Post Credit Κλειστό Αίθουσα 5 Cinema Europa, Heineken Φωτιά πάνω από

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΘΕΑΜΑΤΑ ΕΠΙΛΟΓΕΣ «Γρηγόρης Λαμπράκης - Μαραθώνιος μιας ημιτελούς άνοιξης» του Στέλιου Χαραλαμπόπουλου. Πενήντα χρόνια από τη δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη στη Θεσσαλονίκη, ο Στέλιος Χαραλαμπόπουλος έρχεται να μας δώσει το κινηματογραφικό αποτέλεσμα μιας εξαντλητικής έρευνας τριών χρόνων, που συμπεριλαμβάνει άγνωστα μέχρι σήμερα κινηματογραφικά ντοκουμέντα, ένα «πολιτικό ψηφιδωτό» μνήμης για τον άνθρωπο-ακτιβιστή Γρηγόρη Λαμπράκη (Ελλη, Ταινιοθήκη της Ελλάδος, Νιρβάνα, Διάνα, Κηφισιά Cinemax, Τριανόν, Νανά, Αλεξάνδρα, Σπόρτιγκ). «Νεμπράσκα» του Αλεξάντερ Πέιν. Συγκινητικό, και ταυτόχρονα διεισδυτικό στις «αιχμές» του, ασπρόμαυρο road movie στην «καρδιά» της Αμερικής, με τη σκηνοθετική υπογραφή του Αλεξάντερ Πέιν. Ο ηλικιωμένος πατέρας της οικογένειας, αλκοολικός, στα πρόθυρα του αλτσχάιμερ (Μπρους Ντερν), επιμένει να κάνει ένα ταξίδι από τη Μοντάνα, όπου ζει, στη Νεμπράσκα, προκειμένου να ειτην Πομπηία 17:15, 19:30, 22:00, 00:20 Αίθουσα 6 - Cinema Europa Ο λύκος της Wall Street 21:20 Με χωρίς γυναίκες 17:00, 19:20 Αίθουσα 7 - max screen - Cosmote Μνημείων άνδρες 18:45, 21:30, 00:15 Αίθουσα 8 Μπελ και Σεμπαστιάν: Δύο αχώριστοι φίλοι 16:50 Barbie: Η Πριγκίπισσα των μαργαριταριών (μεταγλ.)

19:00 Φωτιά πάνω από την Πομπηία 21:00 3D, 23:15 3D Αίθουσα 9 RoboCop 18:30, 21:10, 23:40 Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (μεταγλ.) 16:20 Αίθουσα 10 Μια χειμωνιάτικη ιστορία 15:30, 18:10, 20:50, 23:30 Αίθουσα 11 Vampire Academy 17:30, 19:40, 21:50, 00:00 Αίθουσα 12 Μνημείων άνδρες 17:20, 20:00, 22:40 Περπατώντας με τους δεινόσαυρους (μεταγλ.)

15:20 Αίθουσα 13 - gold class Μια χειμωνιάτικη ιστορία 20:50, 23:30 Αίθουσα 14 - gold class Μνημείων άνδρες 20:00, 22:40 VILLAGE 5 CINEMAS PAGRATI Υμηττού 110 & Χρεμωνίδου, Εμπορικό κέντρο Millennium, Παγκράτι, 210 7566240 - 14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Μια χειμωνιάτικη ιστορία 18:30, 21:00, 23:30 Αίθουσα 2 Μικρά Αγγλία 18:20 Delivery Man: Δεν τα φέρνει τα παιδιά ο πελαργός 21:20, 23:40 Αίθουσα 3 - Cosmote RoboCop 19:15, 21:45, 00:15 Αίθουσα 4 Barbie: Η Πριγκίπισσα των μαργαριταριών (μεταγλ.)

18:10 Φωτιά πάνω από την Πομπηία 19:50, 22:10, 00:30 Αίθουσα 5 Μνημείων άνδρες 19:00, 21:30, 00:00 VILLAGE 9 CINEMAS @ FALIRO Παλαιά Λεωφόρος Ποσειδώνος 1 & Μωραϊτινη 3 Δέλτα Παλαιού Φαλήρου, Τηλ. 14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Μια χειμωνιάτικη ιστορία 18:50, 21:20, 23:50 Barbie: Η Πριγκίπισσα των μαργαριταριών (μεταγλ.) 17:10 Αίθουσα 2 Ψυχρά κι ανάποδα (μεταγλ.) 17:30 Vampire Academy 19:40, 21:50, 00:20 Αίθουσα 3 Με χωρίς γυναίκες 20:20 Delivery Man: Δεν τα φέρνει τα παιδιά ο πελαργός 18:10 Δικός της 22:30 Αίθουσα 4 - Post Credit Dallas Buyers Club 19:00, 21:30, 00:00 Αίθουσα 5 RoboCop 19:20, 22:00, 00:30 Αίθουσα 6 Μνημείων άνδρες 18:30, 21:10, 23:50 Αίθουσα 7- VMAX - Cosmote Barbie: Η Πριγκίπισσα των μαργαριταριών (μεταγλ.) 17:50 Φωτιά πάνω από την Πομπηία 19:30, 21:40, 23:50 Αίθουσα 8 - Gold Class Μνημείων άνδρες 19:50, 22:30 Αίθουσα 9 - gold class Μια χειμωνιάτικη ιστορία 18:30, 21:00, 23:30 VILLAGE CINEMAS ATHENS METRO MALL ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Λεωφόρος Βουλιαγμένης 276, Άγιος Δημήτριος, 210 6104100 14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Barbie: Η Πριγκίπισσα των μαργαριταριών (μεταγλ.)

16:30, 18:15 Φωτιά πάνω από την Πομπηία 20:00, 22:10, 00:20 Αίθουσα 2 - Cosmote Μνημείων άνδρες 19:15, 21:45, 00:15 Ψυχρά κι ανάποδα (μεταγλ.) 17:00 Αίθουσα 3 Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (μεταγλ.) 16:45 Vampire Academy 18:50, 21:10 Με χωρίς γυναίκες 23:30 Αίθουσα 4 Περπατώντας με τους δεινόσαυρους (μεταγλ.) 17:00 Μια χειμωνιάτικη ιστορία 19:00, 21:30, 00:00 Αίθουσα 5 Ψυχρά κι ανάποδα (μεταγλ.) 18:00 Μπελ και Σεμπαστιάν: Δύο αχώριστοι φίλοι 15:45 RoboCop 20:30, 23:00 VILLAGE SHOPPING AND MORE Θηβών 228 & Παρνασσού, Άγιος Ιωάννης Ρέντης, 210 4215100 - 14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214

«Γρηγόρης Λαμπράκης - Μαραθώνιος μιας ημιτελούς άνοιξης» του Στέλιου Χαραλαμπόπουλου.

σπράξει ένα εκατομμύριο δολάρια, όπως του υπόσχεται ένα τετριμμένο διαφημιστικό κόλπο. Ο ένας από τους δύο γιους του θα υποκύψει τελικά στην επιμονή του πατέρα και θα δεχθεί να τον συνοδεύσει σε αυτό το ταξίδι, που θα αποδειχθεί ταξίδι αυτογνωσίας αλλά και «επιστροφής στις ρίζες» (Ιντεάλ, Γαλαξίας, Αβάνα, Διάνα, Ίλιον, Σπόρτιγκ, Σινέ Αλίκη, Αθήναιον Cinepolis). «Ομάρ» του Χανί Αμπού Ασάντ. Σινεμά από την Παλαιστίνη, και μά7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Comfort Φωτιά πάνω από την Πομπηία 20:15, 22:30 Αίθουσα 2 - Comfort Μια χειμωνιάτικη ιστορία 21:40, 00:10 Αίθουσα 3 Πέμπτη και 12 17:50, 23:30 Η κλέφτρα των βιβλίων 20:45 Αίθουσα 4 Μια χειμωνιάτικη ιστορία 20:30, 23:00 Ονειρεμένο τώρα 18:15 Αίθουσα 5 Delivery Man: Δεν τα φέρνει τα παιδιά ο πελαργός 19:45, 22:00, 00:15 Αίθουσα 6 Μια χειμωνιάτικη ιστορία 19:10, 21:40, 00:10 Αίθουσα 7 Barbie: Η Πριγκίπισσα των μαργαριταριών (μεταγλ.) 17:00 Φωτιά πάνω από την Πομπηία 21:00 3D, 23:15 3D Ηρακλής: Η αρχή του θρύλου 18:45 Αίθουσα 8 Barbie: Η Πριγκίπισσα των μαργαριταριών (μεταγλ.)

17:45 Φωτιά πάνω από την Πομπηία 19:30, 21:45, 00:00 Αίθουσα 9 Φωτιά πάνω από την Πομπηία 18:00, 20:15, 22:30 Αίθουσα 10 Cosmote Μνημείων άνδρες 18:40, 21:15, 23:50 Αίθουσα 11 Μια χειμωνιάτικη ιστορία 17:20, 19:50, 22:20 Αίθουσα 12 RoboCop 17:10, 20:10, 22:50 Αίθουσα 13 RoboCop 18:30, 21:10, 23:40 Αίθουσα 14 Περπατώντας με τους δεινόσαυρους (μεταγλ.) 17:20 Nymphomaniac: Μέρος Β’ 19:20, 21:50, 00:20 Αίθουσα 15 Μνημείων άνδρες 17:30, 20:00, 22:40 Αίθουσα 16 Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (μεταγλ.) 17:00, 19:00 Φρανκεστάιν 21:20, 23:20 Αίθουσα 17 Ψυχρά κι ανάποδα (μεταγλ.) 18:10 Vampire Academy 20:20, 22:45 Αίθουσα 18 Ο λύκος της Wall Street 19:40, 23:10 Αίθουσα 19 Με χωρίς γυναίκες 18:20, 20:20, 22:30, 00:30 Αίθουσα 20 Vampire Academy 19:15, 21:30, 23:45 ΓΑΛΑΞΙΑΣ 3D DIGITAL Μεσογείων 6, Αμπελόκηποι, 2107773319-2107700491 Αίθουσα 1 Nymphomaniac: Μέρος Β’ 18:00, 20:20, 22:30 Αίθουσα 2 Nebraska 17:50, 20:00, 22:20 GAZARTE Βουτάδων 34, Γκάζι, 21034522772103460347, www.gazarte.gr Nymphomaniac: Μέρος Β’ 18:00, 20:15, 22:30 ΓΛΥΦΑΔΑ ODEON Ζέππου 14 & Ξενοφώντος 31, Γλυφάδα, 2109650318, www.odeon.gr, www: i-ticket.gr Αίθουσα 1 Φωτιά πάνω από την Πομπηία 20:30, 23:00 Αίθουσα 2 Μνημείων άνδρες 20:00, 22:40 ΔΑΝΑΟΣ Λεωφόρος Κηφισίας 109 & Πανόρμου, Αμπελόκηποι, 2106922655, www.danaoscinema.gr Αίθουσα 1 Μνημείων άνδρες 17:30, 20:00, 22:30 Αίθουσα 2 The Deep 18:15, 20:15, 22:15 ΔΙΑΝΑ Περικλέους 14,Μαρούσι, 2108028587 Η τέλεια ομορφιά 20:00 Nebraska 22:25 Μαραθώνιος μιας ημιτελούς Άνοιξης: Γρηγόρης Λαμπράκης 17:50 ΕΛΛΗ Ακαδημίας 64, Αθήνα, 2103632789, Dallas Buyers Club 20:00, 22:20 Μαραθώνιος μιας ημιτελούς Άνοιξης: Γρηγόρης Λαμπράκης 17:40 ΕΜΠΑΣΣΥ NOVA ODEON Πατριάρχου Ιωακείμ 5 και Ηροδότου, Κολωνάκι, Αθήνα, 2107215944, www.i-ticket.gr, Μνημείων άνδρες 17:30, 20:00, 22:40 ΙΛΙΟΝ DIGITAL CINEMA Τροίας 34 & Πατησίων 113, 2108810602-6955466939 Nebraska 18:00, 20:10 Nymphomaniac: Μέρος Α’ 22:15 ΙΝΤΕΑΛ Πανεπιστημίου 46, Αθήνα, 2103826720, Nebraska 17:45 Nymphomaniac: Μέρος Α’ 20:00 Nymphomaniac: Μέρος Β’ 22:20 ΚΗΦΙΣΙΑ CINEMAX CYTA Λεωφόρος Κηφισίας 245, (Ζηρίνειο), Κηφισιά, 21062335672106232808, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr Αίθουσα 1 Nymphomaniac: Μέρος Β’ 22:45 Barbie: Η Πριγκίπισσα των

λιστα πρώτης κατηγορίας! Ο Ομάρ του τίτλου αγαπάει τη Νάντια, που βρίσκεται από την άλλη πλευρά του Τείχους... Η «συνεργασία» με τους Ισραηλινούς, η δυναμική αντίσταση, η υποταγή, η αγάπη, η φιλία, αλλά κυρίως η αίσθηση του διπλού διχασμού, εσωτερικού και εξωτερικού, είναι τα νήματα της αφήγησης του Αμπού Ασάντ, σε αυτή την εξαιρετική ταινία, που βρίσκεται ήδη ανάμεσα στις υποψηφιότητες για το Όσκαρ καλύτερης ξενόγλωσσης παραγωγής (Άστυ). μαργαριταριών (μεταγλ.) 16:30 The Deep 20:30 Dallas Buyers Club 18:00 Αίθουσα 2 Dallas Buyers Club 22:30 Μαραθώνιος μιας ημιτελούς Άνοιξης: Γρηγόρης Λαμπράκης 15:20, 17:40, 20:00 ΚΗΦΙΣΙΑ CINEMAX CLASS CYTA Δροσίνη 6 (απέναντι από Βάρσο), Κηφισιά, 21062316012106231933, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr, Μνημείων άνδρες 17:30, 20:00, 22:40 ΜΙΚΡΟΚΟΣΜΟΣ FILMCENTER Λεωφόρος Συγγρού 106, 2109215305, Ο εγωιστής γίγαντας 19:15, 21:00, 22:35 ΝΑΝΑ CINEMAX CYTA Λεωφόρος Βουλιαγμένης 179 Δάφνη (στάση ΜΕΤΡΟ Αγ. Ιωάννης), 2109703158-2109706865, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr Αίθουσα 1 Μικρά Αγγλία 18:15, 21:30 Αίθουσα 2 Μια χειμωνιάτικη ιστορία 19:45 Gravity 22:15 [είσοδος 3.50 ευρώ] RoboCop 17:15 Αίθουσα 3 Οδηγός διαπλοκής 18:30 [είσοδος 3.50 ευρώ], 22:00 [είσοδος 3.50 ευρώ] Αίθουσα 4 Barbie: Η Πριγκίπισσα των μαργαριταριών (μεταγλ.) 17:20 Φωτιά πάνω από την Πομπηία 19:00, 21:15 3D, 23:30 3D Αίθουσα 5 Nymphomaniac: Μέρος Β’ 22:30 Μαραθώνιος μιας ημιτελούς Άνοιξης: Γρηγόρης Λαμπράκης 17:45 Φωτιά πάνω από την Πομπηία 20:15 Αίθουσα 6 Θλιμμένη Τζάσμιν 19:30 [είσοδος 3.50 ευρώ] Captain Phillips 21:45 [είσοδος 3.50 ευρώ] Vampire Academy 17:00 ΝΙΡΒΑΝΑ CINEMAX CYTA Λεωφόρος Αλεξάνδρας 192, Αμπελόκηποι, 21064693982106445221, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr, Dallas Buyers Club 22:00 Μαραθώνιος μιας ημιτελούς Άνοιξης: Γρηγόρης Λαμπράκης 17:20, 19:45 ODEON KΟSMOPOLIS ΜΑΡΟΥΣΙ Λεωφόρος Κηφισίας .73 & Πουρνάρα (Κόμβος Αττικής οδού), 14560 (από σταθερό 0,49 ευρώ ανά λεπτό και 0,98 ευρώ από κινητό ανά λεπτό), www.odeon.gr, www.i-ticket.gr Αίθουσα 1 Μια χειμωνιάτικη ιστορία 20:00, 22:40 Αίθουσα 2 12 χρόνια σκλάβος 20:10 Φρανκεστάιν 23:00 Αίθουσα 3 Εγώ, ο εαυτός μου & η μαμά 18:40 Dallas Buyers Club 20:40, 23:10 Αίθουσα 4 Αύγουστος 22:10 Περπατώντας με τους δεινόσαυρους (μεταγλ.) 18:00 Delivery Man: Δεν τα φέρνει τα παιδιά ο πελαργός 20:00 Αίθουσα 5 Ο λύκος της Wall Street 18:10 Μνημείων άνδρες 21:40 Αίθουσα 6 Φωτιά πάνω από την Πομπηία 18:15 3D, 20:30 3D, 22:50 3D Αίθουσα 7 Η κλέφτρα των βιβλίων 18:20 Φωτιά πάνω από την Πομπηία 21:00 Αίθουσα 8 - Vodafone Φωτιά πάνω από την Πομπηία 19:50, 22:20 Αίθουσα 9 Nymphomaniac: Μέρος Β’ 20:40, 23:10 Barbie: Η Πριγκίπισσα των μαργαριταριών (μεταγλ.) 18:50 Αίθουσα 10 Μνημείων άνδρες 17:50, 20:20, 23:00 Αίθουσα 11 Φωτιά πάνω από την Πομπηία 19:10, 21:30 Αίθουσα 12 Vampire Academy 19:40 RoboCop 22:00 ODEON ΟΠΕΡΑ Ακαδημίας 57, Αθήνα, 2103622683, www.odeon.gr , www.i-ticket.gr Αίθουσα 1 Φωτιά πάνω από την Πομπηία 18:00 3D, 20:15 3D, 22:30 3D Αίθουσα 2 12 χρόνια σκλάβος 19:00 Δικός της 22:00 ΟDEON STARCITY Λεωφόρος Συγγρού 111 & Λεοντίου, Νέος Κόσμος, 14560 (από σταθερό 0,49ευρώ ανά λεπτό και 0,98ευρώ από κινητό ανά λεπτό), www.odeon.gr , www.i-ticket.gr Αίθουσα 1 Φωτιά πάνω από την Πομπηία 19:10, 21:30 Αίθουσα 2 Μια χειμωνιάτικη ιστορία 19:40, 22:10 Αίθουσα 3 Ο λύκος της

Wall Street 22:00 Αύγουστος 19:20 Αίθουσα 4 12 χρόνια σκλάβος 19:30 Φρανκεστάιν 22:30 Αίθουσα 5 Μνημείων άνδρες 20:20, 22:50 Αίθουσα 6 Nymphomaniac: Μέρος Β’ 20:30, 23:10 Barbie: Η Πριγκίπισσα των μαργαριταριών (μεταγλ.) 18:50 Αίθουσα 7 - Vodafone Φωτιά πάνω από την Πομπηία 20:40 3D, 23:00 3D Αίθουσα 8 RoboCop 22:30 Vampire Academy 20:10 Αίθουσα 9 Η κλέφτρα των βιβλίων 19:50 Delivery Man: Δεν τα φέρνει τα παιδιά ο πελαργός 22:40 Αίθουσα 10 Φωτιά πάνω από την Πομπηία 20:00, 22:20 ΟΣΚΑΡ DIGITAL Αχαρνών 330, Κάτω Πατήσια, 2102281563, 12 χρόνια σκλάβος 19:50, 22:15 Barbie: Η Πριγκίπισσα των μαργαριταριών (μεταγλ.) 18:00 ΠΑΛΑΣ Υμηττού 109, Παγκράτι, 2107511868, Oh Boy 23:00 Μικρά Αγγλία 17:00, 20:05 ΣΙΝΕ ΧΟΛΑΡΓΟΣ (πρώην ΑΛΟΜΑ) Μεσογείων 232 & Βεντούρη, Χολαργός, 2106525122 Μνημείων άνδρες 18:00, 20:20, 22:40 ΣΟΦΙΑ Ευσταθιάδου 2, Πλατεία Αγίας Τριάδος, Αργυρούπολη, 2109927447-2109917094, Οδηγός διαπλοκής 19:50, 22:30 ΣΠΟΡΤΙΓΚ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ Κωνσταντίνου Παλαιολόγου 18, Νέα Σμύρνη, 2109313360 Αίθουσα 1 Nymphomaniac: Μέρος Β’ 20:50, 23:00 Barbie: Η Πριγκίπισσα των μαργαριταριών (μεταγλ.) 17:00 Μαραθώνιος μιας ημιτελούς Άνοιξης: Γρηγόρης Λαμπράκης 18:45 Αίθουσα 2 Nebraska 18:00, 20:15, 22:30 STER CINEMAS Λεωφ. Δημοκρατίας 67α, εμπορικό κέντρο ESCAPE, Ιλιον, 801 801 7837 -210 8092690, www.stercinemas.gr Αίθουσα 1 Barbie: Η Πριγκίπισσα των μαργαριταριών (μεταγλ.)

16:50 Φωτιά πάνω από την Πομπηία 18:30, 21:00, 23:30 Αίθουσα 2 Ο λύκος της Wall Street 19:40 Με χωρίς γυναίκες 17:30 Nymphomaniac: Μέρος Β’ 23:00 Αίθουσα 3 Ψυχρά κι ανάποδα (μεταγλ.) 17:00 Μνημείων άνδρες 19:10, 21:30, 23:50 Αίθουσα 4 Dallas Buyers Club 22:30 Μια χειμωνιάτικη ιστορία 18:10, 20:20 Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (μεταγλ.)

16:00 Αίθουσα 5 Barbie: Η Πριγκίπισσα των μαργαριταριών (μεταγλ.) 16:30, 18:15 Φωτιά πάνω από την Πομπηία 19:50 3D, 22:00 3D Αίθουσα 6 12 χρόνια σκλάβος 22:20 Περπατώντας με τους δεινόσαυρους (μεταγλ.) 16:10 Δικός της 20:00 Vampire Academy 18:00 Αίθουσα 7 Οδηγός διαπλοκής 22:45 Η κλέφτρα των βιβλίων 20:10 RoboCop 18:00 ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ - ΛΑΪΣ Ιερά Οδός 48 & Μεγάλου Αλεξάνδρου 134-136, 2103609695-2103612046, contact@tainiothiki.gr, www.tainiothiki.gr Αίθουσα 1 Μια καταραμένη γενιά (φεστιβάλ 3ης εβδομάδα Αφρικάνικου κινηματογράφου ) 20:30 [με προσκλήσεις] Αίθουσα 2 Μαραθώνιος μιας ημιτελούς Άνοιξης: Γρηγόρης Λαμπράκης 18:00, 20:00, 22:00 ΤΙΤΑΝΙΑ CINEMAX Πανεπιστημίου & Θεμιστοκλέους 5, Αθήνα, 2103811147, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr, Γυναίκα στους αμμόλοφους 19:45 Ανακυκλώνοντας τη Μήδεια 18:00 Βαμπίρ 22:00 ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ 3D DIGITAL Λεωφόρος Ηρακλείου 386, Νέο Ηράκλειο, 21028268732102825607, www.triaasteria.gr Αίθουσα 1 Barbie: Η Πριγκίπισσα των μαργαριταριών (μεταγλ.) 16:45 Φωτιά πάνω από την Πομπηία 18:15 3D, 20:30 3D, 22:45 3D Αίθουσα 2 Μνημείων άνδρες 17:30, 20:00, 22:30 ΤΡΙΑΝΟΝ FILMCENTER Κοδριγκτώνος 21 & Πατησίων 101, 2108222702-2108215469, Μαραθώνιος μιας ημιτελούς Άνοιξης: Γρηγόρης Λαμπράκης 18:00, 20:15, 22:30 ΦΟΙΒΟΣ DIGITAL CINEMA Εθνικής Αντιστάσεως 1, στάση ΜΕΤΡΟ Περιστέρι, 2105711105 Μνημείων άνδρες 20:20, 22:30 Μια χειμωνιάτικη ιστορία 18:00 Barbie: Η Πριγκίπισσα των μαργαριταριών (μεταγλ.) 16:30 ΠΡΟΑΣΤΙΩΝ ΑΛΙΚΗ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΝΕΑΣ ΜΑΚΡΗΣ Λεωφόρος Μαραθώνος 196, 22940-69871, kedmarahon@yahoo.gr, Nebraska 21:00 ΑΡΤΕΜΙΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ Γιαννάκη 2, Μαρκόπουλο, 22990-23924 Αύγουστος 19:00, 21:00 ΜΑΓΙΑ Αβάντων 83 & Ιατρίδου, Χαλκίδα, 2221025625, www.odeon.gr, www.i-ticket.gr, Barbie: Η Πριγκίπισσα των μαργαριταριών (μεταγλ.)

18:30 Φωτιά πάνω από την Πομπηία 20:15, 22:30 ΣΙΝΕ ΜΕΛΙΝΑ Λεωφόρος Φυλής 165, Καματερό, 2102311534 The Hunger Games: Φωτιά 19:00, 21:00 ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΣΙΝΕ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ Αγίου Γεωργίου & Ζάππα 4, Κορυδαλλός, 2104960955 Η τέλεια ομορφιά 18:30 ΣΙΝΕΑΚ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ Πλατεία Δημαρχείου, 2104225653 Μνημείων άνδρες 17:20, 19:40 Nymphomaniac: Μέρος Β’ 22:00

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

57

ΣΚΑΚΙ

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΚΟΣΜΑΣ ΚΕΦΑΛΟΣ kosmaskefalos@gmail.com

ΔΥΣΕΥΡΕΤΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΙΕΣ ΦΟΡΕΣ ΑΠΑΓΟΡΕΥΜΕΝΟ ΤΟ ΣΚΑΚΙ ΣΤΗ ΦΥΛΑΚΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ o Αγώνες εις μνήμην

Μπρονστάιν στη Λευκορωσία με νικητές στο πρώτο γκρουπ τον Γεωργιανό Γιομπάβα και τους Ουκρανούς Φέντορτσουκ και Ολεξιένκο (7 βαθμοί σε 9 αγώνες). Σ’ αυτόν τον ισχυρό όμιλο έπαιξαν 113 σκακιστές από 21 χώρες (62 γκραν μετρ!). Η παρακάτω παρτίδα κρίθηκε από αδικαιολόγητο, για τέτοιο επίπεδο, λάθος: Μπερνάντσκι (Ουκρανία, 2565) - Σι ανόφ (Ρωσία, 2658) [A07] 1.Iζ3 δ5 2.η3 η6 3.Aη2 Aη7 4.δ4 Iγ6 5.0-0 ε6 6.γ4 Iηε7 7.Iγ3 0-0 8.γxδ5 εxδ5 9.Aζ4 Aη4 10.Iβ5 Πγ8 11.Iε5 Ixε5 12.Axε5 Βδ7 13.Axη7 Pxη7 14.Iγ3 γ6 15.Πε1 Aθ3 16.Aθ1 Iζ5 17.ε3 θ5 18.β4 θ4 19.Βζ3 θxη3 20.θxη3 Πθ8 21.β5 Πθ6 22.βxγ6 βxγ6 23.Βζ4 Πγθ8 24.ε4 Aζ1 25.Aζ3??

[25.Aη2 Axη2 26.εxζ5 Aε4 27.ζ6+ Pη8 28.Ixε4 με υπεροχή των λευκών] 25...Ixδ4 26.Πxζ1 Αθ3 27.Πζβ1 Αθ1+ 28.Axθ1 Πxθ1+ 29.Pη2 Π8θ2 ματ! 0-1 o Το Ατομικό Πρωτάθλημα Ευρώπης θα διεξαχθεί από 2 μέχρι 15 Μαρτίου στο Ερεβάν Αρμενίας (http://www.eicc2014.am/) και το Ατομικό Πανευρωπαϊκό Βετεράνων από 8 μέχρι 18 Μαρτίου στο Πόρτο Πορτογαλίας (http://escc2014.fpx.pt/). o Αγώνες εις μνήμην Γκασίμοφ διοργανώνουν από 20 έως 30 Απριλίου οι Αζέροι. Τον πρόωρα χαμένο γκραν μετρ θα τιμήσουν οι Κάρλσεν, Νακαμούρα, Καρουάνα, Καριάκιν, Μαμεντιάροφ, Ρατζάμποφ. o Τον Ιούνιο, στην πόλη Σταβάνγκερ της Νορβηγίας, θα διεξαχθεί ισχυρότατο κλειστό τουρνουά με τους Κάρλσεν, Αρονιάν, Κράμνικ, Τοπάλοφ, Καρουάνα, Καριάκιν, Σβίντλερ και (πιθανόν) Νακαμούρα. Αναμένεται να καταρριφθεί το ρεκόρ υψηλότερου μέσου όρου ΕΛΟ, το οποίο κατέχει το πρόσφατο τουρνουά της Ζυρίχης (2801). o Πρωταθλητής Κεντροδυτικής Μακεδονίας αναδείχθηκε ο Σκακιστικός Όμιλος Πτολεμαΐδας «Πτολεμαίος» και τον Ιούλιο θα αγωνιστεί στην Α’ Εθνική. Ισοβάθμησε με 9 βαθμούς στην πρώτη θέση με τον Σ.Ο. Κατερίνης (από 4 νίκες και 1 ισοπαλία), αλλά υπερείχε στους πόντους (36 έναντι 31,5).

«Παίζαμε με ένα που με ψίχα είχαμε φτιάσει» Η εικόνα δύο πολιτικών κρατουμένων, σκυμμένων με αφοσίωση πάνω στη σκακιέρα, φαντάζει γοητευτική, αλλά απέχει από την πραγματικότητα. Στα άγρια χρόνια της Κατοχής και του Εμφυλίου αυτή η απλή ενασχόληση, η παρηγοριά, ήταν ανεπίτρεπτη. Χαρακτηριστικό είναι το, άγνωστο στο ευρύ σκακιστικό κοινό, ποίημα του Νίκου Σαραντάκου, «ΤΟ ΣΚΑΚΙ»: Μας κουβαλήσαν στο στρατόπεδο ένα βράδυ. Εμένα πρώτα, το Χαράλαμπο μετά. Το Χαριλή καί τον Αλέκο από κοντά κι άλλους πεντέξη. Αλάκερο κοπάδι. Κι είμαστε αλήθεια... Κι ας το πούμε ειλικρινά. ένα κοπάδι από σκιαγμένα ζωντανά. Φόβος και τρόμος μας συνείχε στην αρχή .

—- Όλοι φοβούνται. Αυτή ‘ναι η αλήθεια. Μα, φαίνεται, πως όλα είναι συνήθεια...: Σιγά-σιγά τρυπώνει η ελπίδα στην ψυχή. Κι αν κάπου εκεί παραμονεύει ο χάρος μαθαίνεις να τονε κοιτάς με κάποιο θάρρος. Σε δυο-τρεις μέρες ξέφτισαν οι τρόμοι έστρωσε ένας ρυθμός κάποιας ζωής. Κι εξόν από δυο-τρεις ψοφοδεείς που τρέμαν και στον ύπνο τους ακόμη εμείς οι άλλοι, ας πούμε, οι «δυνατοί» ζούσαμε μια ζωή σχεδόν υποφερτή. Ήμασταν πιότερο απ’ αδέρφια με το Λάμπη. Κι άνεργοι εδώ που μας μαντρώσαν οι Ναζήδες να ‘χαμε σκάκι και να κάναμε παρτίδες ... ! «Πολιτισμένοι» οι Γερμανοί δεν επιτρέψαν να ‘μπει. Δεν έπρεπε όμως το δικό τους να περάσει. Παίζαμε με ένα, που με ψίχα είχαμε φτιάσει. Ήτανε λίγο τότε το ψωμί και μια μπουκιά μονάχα ήτανε κάτι και φυσικά, δεν ήμασταν χορτάτοι, ωστόσο μ’ οποιαδήποτε τιμή θες από πείσμα, θες από μεράκι εμείς το κονομήσαμε το σκάκι. Ο Νίκος Σαραντάκος (1903-1977), παππούς του λογοτέχνη και σκακιστή Νίκου Σαραντάκου, γνωστότερου από το δημοφιλές ιστολόγιο «Οι λέξεις έχουν τη δική τους ιστορία» (http:// sarantakos.wordpress.com/), γεννήθηκε στη Γέρμα Λακωνίας. Παντρεύτηκε τη Μυτιληνιά ποιήτρια Ελένη Μυρογιάννη, εγκαταστάθηκε στη Μυτιλήνη και συμμετείχε στο πνευματικό κίνημα της Λεσβιακής Άνοιξης γράφοντας ποιήματα με το ψευδώνυμο Άχθος Αρούρης. Μέλος του ΕΑΜ και του ΚΚΕ από το 1941, φυλακίστηκε για δυο μήνες το 1944 και σχεδόν για ένα χρόνο το

Χιουμοριστική απεικόνιση του Διονύση Μενύχτα να ασχολείται στη Μακρόνησο με τα τρία πάθη του: το σκάκι, το κάπνισμα και το διάβασμα. Η σκακιέρα με την κρύπτη για μεταφορά εγγράφων εκτίθεται στο Μουσείο Δημοκρατίας του Άι Στράτη

1945-46. Μετά τον θάνατό του, οι δικοί του εξέδωσαν την ποιητική συλλογή του «Της Κατοχής και του Στρατόπεδου». Ο αδελφικός του φίλος Λάμπης είναι ο αντιστασιακός Χαράλαμπος Κανόνης, ο οποίος από το 1944 μέχρι το 1947 (οπότε δραπετεύει από την Ικαρία), θα υποστεί διώξεις, φυλακίσεις και εξορίες. Στις 29 Μαρτίου 1948, στην καρδιά του Εμφυλίου, θα εκτελεστεί στη Χίο από χωροφύλακες σε ηλικία 39 ετών (σχετικό δημοσίευμα στον «Ριζοσπάστη», 27.3.2004, http://www1 .rizospastis.gr/story.do?id=2248839&publDate=).

Γεμίζαμε τον χρόνο Διαρκείς ήταν οι προσπάθειες που κατέβαλλαν πολιτικοί κρατούμενοι και εκτοπισμένοι για ποικίλες δραστηριότητες. Όπως είπε ο Τριαντάφυλλος Μηταφίδης. «αυτοί προσπαθούσαν να μας αδειάσουν το χρόνο κι εμείς προσπαθούσαμε να τον γεμίσουμε». Ο αντιστασιακός Διονύσης Μενύχτας, βουλευτής του Παλλαϊκού Μετώπου το 1936, εικονίζεται σε χιουμοριστικό σκίτσο να ασχολείται στη Μακρόνησο με τα τρία πάθη του: Το σκάκι, το κάπνισμα και το διάβασμα. Ευχαρίστηση, παρηγοριά, αλλά και αντιστασιακό εργαλείο: στο Μουσείο Δημοκρατίας του Άι Στράτη εκτίθεται σκακιέρα με κρύπτη για μεταφορά εγγράφων (http://www.skakistiko.com /?p=13501). Σκάκι δεν έπαιζαν μόνο οι πολιτικοί κρατού-

1

2

8

3

9

5

4

1

4

3

9

1

5

6

2

8

7

8

1

5

7

2

4

6

3

9

1

8

7

4

6

2

9

5

3

2

9

3

5

1

7

8

6

4

5

6

4

9

8

3

1

7

2

3

4

1

6

9

5

7

2

8

9

2

6

3

7

8

4

1

5

7

5

8

2

4

1

3

9

6

Η λύση του χθεσινού προβλήματος

1 2

5

3

4 8

8 6

3 6 1

5

7

9

Mέτριας δυσκολίας

4

5

6

7

8

9

2 3 4

7

8

2 3

6 7

9

2

3

5

9

3

2

1

5

7

8

Σε προηγούμενο φύλλο («Αυγή», 26.01.2014, http://www.avgi.gr/article/1736239/i-analafriperpatisia-tou-kosta-sto-skaki), είχαμε αναφερθεί σε περιγραφή του Κώστα Φιλίνη για το σκάκι στη φυλακή. Περισσότερα για τον μεγάλο πολιτικό, τον σκακιστή, τον καλό φίλο, θα ειπωθούν στο αφιέρωμα που θα πραγματοποιηθεί την Τρίτη 25.2, στις 6 μ.μ., στο Κάισσα Café (Μεσογείων 12, Αμπελόκηποι). Θα μιλήσει η εξαδέλφη του Μαρία Στουμπιάδη (σκακίστρια του Ζήνωνα Γλυφάδας) και θα παρέμβουν σε συζήτηση που θα ακολουθήσει, ο Πέτρος Κολυβάς, ο Ηλίας Κουρκουνάκης, ο Παναγής Σκλαβούνος, ο Δημήτρης Σωτηρόπουλος και άλλοι. Το πρόγραμμα προβλέπει στις 7.30 μ.μ. αγώνες μπλιτς με διεθνή αξιολόγηση.

5

9 Η ΛΥΣΗ: ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ: 1. ΕΥΠΑΛΙΝΟΣ 2. ΠΟΡΙΣ, ΠΟ 3. ΛΚΜ, ΑΡΜ 4. ΒΟΥΤΑΝΙΟ 5. ΡΟΔΟ, ΙΝΔΗ 6. ΕΥΗΚΟΟΝ 7. ΔΟΥΡΓΟΥΤΙ 8. ΚΟΥΛ, ΗΚ 9. ΣΦΗΝΑ, ΤΣΑ ΚΑΘΕΤΑ: 1. ΕΙ, ΒΡΑΔΥΣ 2. ΥΠ, ΟΟ 3. ΠΟΛΥΔΕΥΚΗ 4. ΑΡΚΤΟΥΡΟΝ 5. ΛΙΜΑ, ΗΓΥΑ 6. ΙΣ, ΝΙΚΟΛ 7. ΑΙΝΟΥ 8. ΟΠΡΟΔΟΤΗΣ 9. ΣΟΜ, ΗΝΙΚΑ

7

Αφιέρωμα στον Φιλίνη

ΣΤΑΥΡΟΛΕΞΟ

SU DO KU 6

μενοι. Έπαιζαν και συνεχίζουν να παίζουν οι έγκλειστοι για κάθε αιτία. Μαθήματα και αγώνες γίνονται στις φυλακές ανηλίκων Αυλώνα και στις φυλακές Διαβατών. Στις φυλακές Σικάγου, όπου οργανώνονται μαθήματα, ο Αμερικανός γκραν μετρ Τιμούρ Γκαρέεφ έδωσε σιμουλτανέ -μπλάιντ εναντίον 10 κρατουμένων, σημειώνοντας ισάριθμες νίκες. Με πρωτοβουλία του πρώην παγκόσμιου πρωταθλητή Ανατόλι Κάρποφ, πραγματοποιήθηκε ματς μέσω διαδικτύου ανάμεσα σε Ρώσους φυλακισμένους και ομάδα κρατουμένων στις φυλακές Σικάγου (νικητές οι Ρώσοι με 14,5-5,5).

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Ι. ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΥ

ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ: 1. Το όρυγμά του θεωρείται το 8ο θαύμα της αρχαιότητας 2. α) Μορφή φαρμάκου (αντιστρ.) β) Ποταμός της Ιταλίας (ιταλιστί) 3. α) Σύμφωνα από το λάκκωμα β) Συνθετικό στρατιωτικών παραγγελμάτων 4. Υδρογονάνθρακας, κύριο συστατικό του υγραερίου 5. α) Αμάραντο στο Άξιον Εστί του Ελύτη β) Ήταν η Ίντιρα Γκάντι 6. Τείνω... ους 7. α) Λαϊκή συνοικία της Αθήνας 8. α) Είδος της τζαζ (ξεν.) β) 28 (αντιστρ.) 9. α) Συχνή η διαφημιστική στην τηλεόραση β) Διπλό σε χορό ΚΑΘΕΤΑ: 1. α) Αρχαίος σύνδεσμος β) Αργός, νωθρός 2. α) Πρόθεση με απόστροφο β) Σκακιστικό σύμβολο 3. Ένας από τους Διόσκουρους (γεν.) 4. Φιλοζωική και οικολογική οργάνωση (αιτιατ. καθ.) 5. α) Πρωτεύουσα του Περού β) Την κρατάτε στα χέρια σας (αντιστρ.) 6. α) Μία από τις πολλές σε ένα μυ (καθ.) β) Ταιριάζει στην Κίντμαν 7. Βουνό της Κεφαλλονιάς (γεν.) 8. Ήταν για τον Δημοσθένη ο Αισχίνης (με άρθρο) 9. α) Ποταμός της Γαλλίας, θέατρο πολύνεκρης μάχης το 1916 β) Αρχαίος σύνδεσμος

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

58

AΘΛΗΤΙΣΜΟΣ

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ ΚΑΙ ΠΑΡΑΒΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

Δεν έχει τέλος ο μακρύς κατάλογος...

TOΥ ΚΩΣΤΑ ΜΑΡΟΥΝΤΑ

Ως «κεραυνός εν αιθρία» έπεσε η είδηση της σύλληψης του ιδιοκτήτη της ΠΑΕ Ατρόμητος Γιώργου Σπανού, που αίφνης κατηγορείται για συμμετοχή σε λαθρεμπόριο πετρελαίου. Ο συγκεκριμένος παράγοντας του ποδοσφαίρου έχει συγκεντρώσει εδώ και χρόνια πολύ θετικά σχόλια για τον τρόπο που διοικεί τον Ατρόμητο, αλλά και για την αγωνιστική αποτελεσματικότητα της ομάδας του Περιστερίου, καθώς αυτή -κατά γενική ομολογία- ανήκει τα τελευταία χρόνια μέσα στην πεντάδα των καλύτερων ελληνικών ομάδων. Ο ίδιος ο Σπανός αρνείται την εμπλοκή του και (με ανακοίνωση που ανέβηκε στην ιστοσελίδα της εταιρείας του ΕΤΕΚΑ) δηλώνει ότι «οι εναντίον του αποδιδόμενες κατηγορίες τυγχάνουν έωλες και αστήρικτες, ούτε καν τον αγγίζουν, ούτε βέβαια και την εταιρεία της οποίας προΐσταται». Η υπόθεση αυτή αμέσως φέρνει στον νου τις ανάλογες περιπτώσεις του παρελθόντος, στις οποίες διοικητικοί παράγοντες του επαγγελματικού μας ποδοσφαίρου βρέθηκαν αντιμέτωποι με τη δικαιοσύνη και πολλοί από αυτούς πήραν και την άγουσα προς τις φυλακές. Η πιο κραυγαλέα περίπτωση ήταν αυτή του

Ο Σπανός πήρε τη... σκυτάλη από τον Φιλιππίδη Πρώτος διδάξας ο Γιώργος Κοσκωτάς... Γιώργου Κοσκωτά (παλιού προέδρου και ιδιοκτήτη του Ολυμπιακού) αφού το σκάνδαλο που πήρε το όνομα του συγκλόνισε τη χώρα (στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και στις αρχές της επόμενης), αγγίζοντας ακόμα και τα υψηλότερα κλιμάκια της εγχώριας πολιτικής σκηνής (κατηγορούμενος βρέθηκε μέχρι και ο τότε πρωθυπουργός Α. Παπανδρέου). Οι παλιότεροι θα θυμούνται πως εκείνα τα χρόνια είχε οδηγηθεί στη φυλακή και ο πρώην πρόεδρος της ΠΑΕ Πανιώνιος Μιχάλης Σταματελάτος (δεν βρίσκεται πια στη ζωή), καταδικασμένος για υπεξαίρεση 200 περίπου εκατομμυρίων δραχμών από τα ταμεία της Λαϊκής-Ιονικής Τράπεζας, της οποίας υπήρξε υποδιευθυντής. Δεν πάει πολύς καιρός από τη στιγμή που προφυλακίστηκε ο Αχιλλέας Μπέος για την υπόθεση των «στημένων» αγώνων, ενώ στη

Γιώργος Σπανός (αριστερά), άνθρωπος εμπιστοσύνης του δημάρχου Περιστερίου Ανδρέα Παταχουρίδη…

φυλακή βρίσκεται και ο Μάκης Ψωμιάδης (κατηγορούμενος για μια σειρά αδικημάτων όπως τα «στημένα» και η υπεξαίρεση ενός σημαντικού χρηματικού ποσού από τα ταμεία της ΠΑΕ ΑΕΚ)… Σημαντικό ντόρο δημιούργησε (ειδικά στη συμπρωτεύουσα) και η δίωξη που ασκήθηκε στον Θοδωρή Ζαγοράκη (έναν από τους κορυφαίους Έλληνες ποδοσφαιριστές όλων των εποχών) για υπεξαίρεση και απιστία, σε σχέση με τη θητεία του στην προεδρία της ΠΑΕ ΠΑΟΚ. Τα τελευταία χρόνια «μπλεξίματα» με τη δικαιοσύνη είχαν κι ο ισχυρός άνδρας του Λεβαδειακού Γιάννης

Σωκράτης Κόκκαλης - Μιχάλης Χριστοφοράκος: Όταν η «αμαρτωλή» Siemens ήταν χορηγός της ΠΑΕ Ολυμπιακός

Κομπότης (για υπόθεση δωροδοκίας), ο πρόεδρος του ΠΑΣ Γιάννενα Γ. Χριστοβασίλης, ο πρώην πρόεδρος της ΠΑΕ ΑΕΚ Α. Δημητρέλος (καθώς και μια σειρά ακόμα προσώπων που άσκησαν διοίκηση στην πτωχευμένη πλέον κιτρινόμαυρη ΠΑΕ), οι πρώην πρόεδροι της ΠΑΕ Άρης Λ. Σκόρδας και Θ. Αθανασιάδης, και -εσχάτωςο παλιός πρόεδρος της ΠΑΕ Παναθηναϊκός Α. Φιλιππίδης, για την υπόθεση του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου. Στο παρελθόν, ποινικές διώξεις έχουν ασκηθεί εναντίον σημαντικών διοικητικών προσώπων του ελληνικού ποδοσφαίρου για διάφορα ζητή-

ματα, που δεν άπτονται των πεπραγμένων τους στον αθλητισμό. Στο στόχαστρο της δικαιοσύνης έχουν βρεθεί οι Σωκράτης Κόκκαλης, Δημήτρης Μελισσανίδης, αλλά και ο Γιάννης Αλαφούζος. Επίσης, στον μακρύ κατάλογο θα πρέπει να προστεθούν και τα ονόματα του παλιού ιδιοκτήτη της ΠΑΕ ΠΑΟΚ Γ. Μπατατούδη και του αντίστοιχου ομολόγου του στον Ολυμπιακό Α. Σαλιαρέλη... Κρίνεται σκόπιμο να διευκρινιστεί πως στα ονόματα που αναφέρονται αφορούν στην άσκηση ποινικής δίωξης και όχι στο αν καταδικάστηκε ή όχι ο κάθε ένας εμπλεκόμενος τελεσίδικα...

ΑΠΟ ΜΙΑ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ

Άλλο ήθος στον αθλητισμό... Περισσεύει η υποκρισία τα τελευταία χρόνια και στην Ελλάδα...

Ο περιφερειάρχης Αττικής Γιάννης Σγουρός με τον τιμωρημένο για το σκάνδαλο ντόπινγκ του 2008 στην άρση βαρών Χρήστο Ιακώβου, σε «ένδοξες» στιγμές... ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ*

Όταν ξέσπασε το σκάνδαλο Άρμστρονγκ οι πρώτες αντιδράσεις της κοινής γνώμης δηλ. των ΜΜΕ αλλά και του Ολυμπιακού Κινήματος και της παγκόσμιας ομοσπονδίας ποδηλασίας ήταν αμηχανία, παγωμάρα και ένα ιδιότυπο μούδιασμα, μια βουβαμάρα εκκωφαντικά υποκριτική. Όλοι αναρωτιόντουσαν, πώς είναι δυνατόν ένας τέτοιος αθλητής, ένας άνθρωπος που είχε συγκεκριμέ-

νο πρόβλημα υγείας με τον καρκίνο, να έχει κάνει χρήση απαγορευμένων ουσιών. Μόλις ξεπέρασαν το αρχικό τους «μούδιασμα» άρχισαν το «σταύρωμα» και την δημόσια διαπόμπευση του, τόσο σε θεσμικό επίπεδο με την αφαίρεση τίτλων και μεταλλίων, όσο και σε ανθρώπινο, με την πλήρη αποδόμηση του... Να αναφέρουμε ότι ο τζίρος, που υπολογίζεται γύρω από τον άνθρωπο αυτόν, εκτιμάται γύρω στα 2,5 δισ. ευρώ και όλοι συνωστίζονταν για να

φωτογραφηθούν σε κάποιες από τις εκατοντάδες εκδηλώσεις και να φορέσουν το περίφημο βραχιόλι σε περίοπτη θέση, δείχνοντας την «ευαισθησία» τους. Σε όλα τα χρόνια που αγωνιζόταν ο Άρμστρονγκ έγιναν κανονικά όλοι οι έλεγχοι και αν «ναι», ποιοι κρύβανε τα αποτελέσματα και για ποιο λόγο; Ας πάμε να δούμε τι έγινε εδώ στην αυλή μας τις ημέρες των Ολυμπιακών Αγώνων στην Αθήνα και το ίδιο ακριβώς ερώτημα θα θέσουμε και στην περίπτωση των Ελλήνων αθλητών, που εν μια νυχτί έγιναν «αποδιοπομπαίοι τράγοι» από «μεσσίες» του αθλητισμού και αφού τους πέταξαν στα σκουπίδια, έκρυψαν και τις φωτογραφίες που είχαν βγάλει κατά καιρούς μαζί τους, μην τυχόν και τους αναγνωρίσουν. Τι υποκρισία και τι φαρισαϊσμός αλήθεια από τους εκάστοτε κυβερνητικούς, που ανακοίνωναν... έργα στο όνομα τους, μέχρι τους ομοσπονδιάρχες, που ζητούσαν αύξηση των κρατικών επιδοτήσεων για να

φέρουν και άλλα μετάλλια και άλλες χορηγίες, να κάνουν κι άλλους «τζίρους». Αλλά υπάρχει και η επίσημη πολιτεία, η οποία αφού μίλησε για «μάστιγα», «ντροπή» και αλλά τέτοια, έκανε το... χρέος της κλείνοντας το ΕΣΚΑΝ στη βόρεια Ελλάδα και αφαιρώντας στην ουσία τις αρμοδιότητες για το κέντρο, γιατί προφανώς δεν είναι υπέρ της πρόληψης και της αντιμετώπισης, αλλά υπέρ της αποποίησης των ευθυνών. Αυτά στην Ελλάδα του μνημονίου είναι δευτερεύοντα και ασήμαντα, αφού για την αυτοπροβολή τους οι «ηγέτες» του ελληνικού αθλητισμού διοργάνωσαν αρκετά προκλητική εκδήλωση στην εκλογική τους περιφέρεια, που ευλόγησαν τα γένια τους και το ένδοξο παρελθόν τους, λες και ήταν το μείζον κοινωνικό αίτημα της Θεσσαλονίκης. Οι εγκαταστάσεις ρημάζουν και τα πρωταθλήματα όλων των αθλημάτων διεξάγονται μετ’ εμποδίων, λόγω έλλειψης αδειών καταλληλότητας των αθλητικών χώρων και ασφάλειας τέλεσης των αγώνων.

Την ίδια ώρα η αθλητικές εγκαταστάσεις καταρρέουν, γιατί το προσωπικό τίθεται σε διαθεσιμότητα, αφού έτσι το απαιτεί η τρόικα. Τι να πει κανείς για το σκάνδαλο με τους «στημένους» αγώνες και τους κατηγορούμενους να συνεχίζουν να συμμετέχουν κανονικά στα ποδοσφαιρικά δρώμενα και τους αρμοδίους του υπουργείου να περιμένουν τελεσίδικες αποφάσεις για να αποφασίσουν. Η κυβέρνηση της Αριστεράς, που θα έρθει, πρέπει να κοιτάξει όχι με συμπάθεια, αλλά με διάθεση ρήξης και κατεδάφισης όλων των σάπιων και σαθρών των προηγούμενων δεκαετιών. Να φέρει τη δικαιοσύνη στον ελληνικό αθλητισμό, όχι με την έννοια της τιμωρίας, αλλά με τη θωράκιση και την τήρηση κανόνων και τη διαφάνεια, που μόνο η Αριστερά με το ήθος της μπορεί να εγγυηθεί...

* Ο Γιάννης Παπαϊωάννου είναι μέλος της Γραμματείας του Τομέα Αθλητισμού του ΣΥΡΙΖΑ

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

59

AΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ΤΣΑΜΠΙΟΝΣ ΛΙΓΚ

Να η... ευκαιρία του! ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΠΑΝΤΑΖΙΔΗ

Μπορεί στους τέσσερις πρώτους αγώνες για τη φάση των «16» του Τσάμπιονς Λιγκ να νίκησαν και οι τέσσερις φιλοξενούμενοι, αλλά ελπίζουμε αυτό να «σπάσει» στη συνέχεια, αρχής γενομένης από την αναμέτρηση της Τρίτης στο «Γ. Καραϊσκάκης», όπου ο Ολυμπιακός υποδέχεται τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ. Το όνομα του αντιπάλου προκαλεί δέος, μόνο που αποτελεί ευτυχή συγκυρία για τον πρωταθλητή Ελλάδας ότι βρίσκει την άλλοτε κραταιά ομάδα του Φέργκιουσον στη χειρότερή της αγωνιστική συγκυρία εδώ και πολλά χρόνια! Τέτοια ευκαιρία για να προκριθεί στους «8» της διοργάνωσης και μάλιστα αποκλείοντας ένα «τρανταχτό» όνομα ίσως να μην του ξαναδοθεί! «Πιστεύω στη νίκη-πρόκριση του Ολυμπιακού επί της Μάντσεστερ. Στο ποδόσφαιρο δεν παίζουν μπάλα τα ονόματα. Παίζουν μπάλα οι παίκτες μέσα στο γήπεδο και δείχνουν εκεί τι μπορούν να κάνουν. Στο γήπεδο κρίνονται οι προκρίσεις» δήλωσε από την Αγγλία ο Κώστας Μήτρογλου, ο παίκτης που συνέβαλε τα μέγιστα στην πρόκριση του Ολυμπιακού και το «εξαργύρωσε» με την ακριβότερη μετεγγραφή στην ιστορία του ελληνικού ποδοσφαίρου, παίζοντας πλέον για την αγγλική Φούλαμ. Στο ίδιο μήκος κύματος είναι και το «πιστεύω» του Τζόελ Κάμπελ, που

Ο Ολυμπιακός αντιμετωπίζει τη χειρότερη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ των τελευταίων χρόνων...

ξέρει αρκετά καλά το αγγλικό ποδόσφαιρο, καθώς αγωνίζεται ως «δανεικός» στον Ολυμπιακό από την Άρσεναλ: «Θα είμαστε μια ομάδα που θα παλέψει για να προκριθεί. Θα τα δώσουμε όλα στο γήπεδο. Είναι μια πολύ καλή ευκαιρία να γράψουμε ιστορία. Δεν έχουμε να χάσουμε, παρά μόνο να κερδίσουμε». Η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, στη μετά Φέργκιουσον εποχή, απογοητεύει στην Αγγλία, έχοντας χάσει από πολύ νωρίς όχι μόνο τις ελπίδες της για το πρωτάθλημα, αλλά και για την έξοδο στο επόμενο Τσάμπιονς Λιγκ. Λίγο... θέλει για να μην έχει πρόσβαση και στο επόμενο Γιουρόπα Λιγκ! Μέχρι χθες ήταν 7η στον βαθμολογικό πίνακα, έχοντας σε 26 αγώνες μόλις 12 νίκες (6 ισοπαλίες - 8 ήττες). Βρίσκεται 15 βαθμούς μακριά από την κορυφή της βαθμολογίας και 11 από την 4η θέση που δίνει «εισιτήριο» για το Τσάμπιονς Λιγκ. Οι φίλοι των «κόκκινων διαβόλων»

ΜΠΑΣΚΕΤ - ΕΥΡΩΛΙΓΚΑ

Του έχει πάρει τον... αέρα! ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΠΑΝΤΑΖΙΔΗ

«Σύμπτωση επαναλαμβανόμενη, παύει να είναι σύμπτωση»! Ο Παναθηναϊκός από τον καιρό που ο Ολυμπιακός κατέκτησε για δεύτερη διαδοχική φορά την Ευρωλίγκα, τον έχει νικήσει έξι φορές, τις πέντε σε παιχνίδια «ζωής ή θανάτου» και σε τρεις διαφορετικές διοργανώσεις! Είναι προφανές ότι οι «πράσινοι» έχουν πάρει τον... αέρα στους «ερυθρόλευκους» με τον Πεδουλάκη να νικάει κατά κράτος τον Μπαρτζώκα, αφού σε όλα αυτά τα ματς, ακόμη κι αυτό στο οποίο νίκησε ο Ολυμπιακός στην πρεμιέρα του πρωταθλήματος (55-45), ο Παναθηναϊκός ήταν αυτός που ελέγχει τον ρυθμό και έχει κρατήσει (σε όλα!) κάτω από τους 62 πόντους τον αντίπαλό του... Το δεύτερο... μυστήριο έχει να κάνει με την απόδοση του Βασίλη Σπανούλη στα συγκεκριμένα ματς. Την Πέμπτη βαθμολογήθηκε με... μηδέν (αριθμός 0) στο τέντεξ της Ευρωλίγκα, καθώς σε 27’ και 36’’ συμμετοχής πέτυχε 6 πόντους με τραγικά ποσοστά ευστοχίας (1/3δ., 1/9τρ., 1/2β.), αλλά κυρίως χωρίς ούτε μια ασίστ, κάτι που συμβαίνει για πρώτη φορά φέτος στην Ευρωλίγκα, όπου είχε πάνω από 5 ασίστ μέσο όρο από την αρχή της αγωνιστικής περίοδου.

Κι άλλες τέτοιες στιγμές μπορούν να ζήσουν οι παίκτες του Ολυμπιακού...

θα παρακαλούσαν τα δεινά τους να σταμάτανε στο πρωτάθλημα, αλλά στις άλλες εγχώριες διοργανώσεις τα πράγματα είναι ακόμη χειρότερα! Από τον καιρό που κληρώθηκε με τον Ολυμπιακό, η Γιουνάιτεντ έχει καταγράψει άλλες δύο μεγάλες αποτυχίες. Στις αρχές Ιανουαρίου αποκλείστηκε στον τρίτο γύρο του κυπέλλου Αγγλίας, χάνοντας μάλιστα μέσα στο «Ολντ Τράφορντ» από την άσημη Σουόνσι με 2-1. Στο τέλος του μήνα αποκλείστηκε (στα πέναλτι) από την Σάντερλαντ για το Λιγκ Καπ και πά-

λι στο «Θέατρο των Ονείρων»! Βέβαια οι «μπέμπηδες» είχαν πολύ καλή παρουσία στη φάση των ομίλων του Τσάμπιονς Λιγκ, όπου και πήραν την πρώτη θέση με αντιπάλους τις Μπάγερ Λεβερκούζεν, Σαχτάρ Ντόνετσκ και Ρεάλ Σοσιεδάδ και μ’ αυτήν την... αύρα θέλουν να συνεχίσουν την ευρωπαϊκή τους πορεία, αποκλείοντας τον Ολυμπιακό. Η ελληνική ομάδα μπορεί να είναι το «αουτσάιντερ», αλλά, από την άλλη, η εικόνα της Μάντσεστερ δεν τους δίνει σιγουριά για τα δύο ματς που

θα κρίνουν την πρόκριση στα προημιτελικά και μπορεί να παίξουν και καταλυτικό ρόλο στην εμπιστοσύνη της ομάδας στον προπονητή Ντέιβιντ Μόγες, που έχει υπογράψει συμβόλαιο 6 χρόνων! «Σημαδιακό» θεωρούν για τη Μάντσεστερ οι Άγγλοι το ματς της Τρίτης με τον Ολυμπιακό, καθώς συμπληρώνει 250 ματς στα κύπελλα Ευρώπης. Γι’ αυτό το γεγονός υπάρχει μάλιστα ειδικό αφιέρωμα στο επίσημο site της ομάδας, με την ευχή «να γιορτάσουν το 250ό ματς με νίκη στον Πειραιά»...

Ο Παναθηναϊκός έχει νικήσει και στα πέντε ματς «ζωής ή θανάτου» τον Ολυμπιακό, σε τρεις διαφορετικές διοργανώσεις...

Την ίδια ώρα, το «αντίπαλον δέος», που ακούει στο όνομα Δημήτρης Διαμαντίδης, είναι φανερό ότι - στα 34 του χρόνια - δεν είναι πλέον το ίδιο «φρέσκος» με προηγούμενες χρονιές. Είναι πιο άστοχος, κάνει περισσότερα λάθη, αλλά δίνει και περισσότερες ασίστ. Η στατιστική του στο 66-62 με τον Ολυμπιακό είναι πολύ χαρακτηριστική: τέντεξ 10 με 9π., όχι καλή ευστοχία (1/3δ., 1/6τρ., 4/6β.), αλλά και 8 ασίστ, που είναι και η μεγάλη διαφορά της προσφόρας του -τουλάχιστον στο συγκεκριμένο ματς- σε σύγκριση με τον Σπανούλη. Η νίκη της Πέμπτης στο ΟΑΚΑ δεν σημαίνει για τον Παναθηναϊκό ότι τα πράγματα είναι γι’ αυτόν «ρόδινα» στην Ευρωλίγκα, ούτε βέβαια αποτελεί «καταστροφή» η ήττα για τον Ολυμπιακό. Κι οι δύο συγκατοικούν με 4 νίκες και 3 ήττες στη δεύτερη θέση του ομίλου, πίσω από την αήττητη (7-0) Μπαρτσελόνα, έχοντας «κολιτσίδα» (με επίσης 4-3) την Αρμάνι Μιλάνο, που λίγοι περίμεναν να είναι τόσο ανταγωνιστική πριν αρχίσει το «Τοπ 16». Οι «αιώνιοι αντίπαλοι» έχουν κάνει ένα σημαντικό βήμα, ώστε να βρίσκονται στα «πλέι οφ» της διοργάνωσης, αλλά πλέον χρειάζονται να κάνουν «υπερβάσεις», προκειμένου να μείνουν ως το τέλος στη διεκδίκηση της δεύτερης θέσης (μόνο ένας από τους δύο μπορεί να την

πάρει), αν θέλουν να παίξουν με αβαντάζ έδρας στα προημιτελικά. Τόσο ο Παναθηναϊκός, όσο και ο Ολυμπιακός έχουν να δώσουν τέσσερις αγώνες εκτός έδρας στον δεύτερο γύρο, όπου πρέπει να κάνουν τουλάχιστον μια νίκη και ταυτόχρονα να κρατήσουν στη συνέχεια το αήττητο στην έδρα τους (κι οι δύο έχουν χάσει από την Μπαρτσελόνα). Ο Ολυμπιακός έχει δύσκολο πρόγραμμα στα τρία πρώτα ματς (Φενέρ εκτός, Αρμάνι εντός, Μπαρτσελόνα εκτός), ενώ είναι λίγο ευκολότερο για τον Παναθηναϊκό (Αρμάνι εκτός, Λαμποράλ Κούτσα εντός, Εφές εκτός). Ο Γιώργος Μπαρτζώκας στην προσπάθεια του Ολυμπιακού να βρίσκεται στο «φάιναλ φορ» του Μιλάνου, προκειμένου να υπερασπιστεί τον τίτλο του, θα έχει και τη βοήθεια του πρώην ΝΒΑερ Τζαμάριο Μουν, που θα πάρει τη θέση του Μπρεντ Πέτγουέι, ενώ ο Αργύρης Πεδουλάκης θα δώσει «ανάσες» στον Δημήτρη Διαμαντίδη, με την απόκτηση του Ζακ Ράιτ, ενός παίκτη με περισσότερες οργανωτικές, παρά εκτελεστικές δυνατότητες, που έπαιζε παλαιότερα στο Ρέθυμνο και φέτος με τη γερμανική Μπάρμπεργκ στην πρώτη φάση της Ευρωλίγκα...

Για άλλη μια φορά ο Παναθηναϊκός σταμάτησε τον Βασίλη Σπανούλη...

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

60

ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ ΚΥΡΙΑΚΗ

ALPHA, 21.00

Ο ΘΡΥΛΟΣ ΤΟΥ ΖΟΡΟ

ΤΗΛ.: 210-69.03.000

Περιπέτεια, παραγωγής 2005. Παίζουν: Αντόνιο Μπαντέρας, Κάθριν Ζέτα Τζόουνς, Ρούφους Σιούελ. Ο Ζορό ζει πλέον μια ήσυχη οικογενειακή ζωή με τη σύζυγό του Ελένα και τον μικρό τους γιο, στο Σαν Φρανσίσκο του 1850. Όμως οι εκκρεμότητες από το παρελθόν δεν έχουν κλείσει και οι ίδιοι άνθρωποι, που ήθελαν να εμποδίσουν να γίνει η Καλιφόρνια μία από τις πολιτείες των ΗΠΑ, ετοιμάζονται τώρα πάλι να αναλάβουν δράση και να αλλάξουν τον ρου της Ιστορίας. Ο Ζορό αισθάνεται ότι είναι ο μοναδικός άνθρωπος που μπορεί να τους σταματήσει.

STAR, 23.00

Η ΑΠΑΓΩΓΗ Θρίλερ αμερικανικής παραγωγής 1996, σε σκηνοθεσία Ρον Χάουαρντ. Παίζουν: Μελ Γκίμπσον, Ρενέ Ρούσο, Μπρόλεϊ Νόλτε, Λίλι Τέιλορ, Γκάρι Σινίζ. Ο Σον, ο 9χρονος γιος του Τομ Μιούλεν, ευκατάστατου πρώην πιλότου, πέφτει θύμα απαγωγής και οι κακοποιοί ζητούν 2 εκατομμύρια δολάρια. Το FBI προσεγγίζει τον Μιούλεν για βοήθεια. Τα χρήματα παραδίδονται, όμως η σύλληψη των απαγωγέων στέφεται με αποτυχία. Τώρα ο Μιούλεν αλλάζει τακτική: βγαίνει στην τηλεόραση και προσφέρει 2 εκατομμύρια δολάρια ως αμοιβή γι’ αυτόν που θα τον βοηθήσει ουσιαστικά να βρει τους απαγωγείς.

ALPHA, 22.30

Ταινία δράσης αμερικανικής και γερμανικής συμπαραγωγής 1999, σε σκηνοθεσία Ντέιβιντ Φίντσερ. Ένα στέλεχος εταιρείας που πάσχει από αϋπνίες και μια γενική αίσθηση ματαιότητας θα βρει τον αληθινό εαυτό του στα «Fight Club», όπου συμμετέχει σε αγώνες πυγμαχίας με γυμνά χέρια. Αυτό θα γίνει με τη βοήθεια του Τάιλερ, ιδρυτή του «Fight Club», που πολύ σύντομα αποδεικνύεται μια επικίνδυνη προσωπικότητα, αποφασισμένος να εκτονώσει όλη την οργή που αισθάνεται, με μια σειρά τρομοκρατικών πράξεων. Παίζουν: Μπραντ Πιτ, Έντουαρντ Νόρτον, Έλενα Μπόναμ Κάρτερ.

STAR, 21.00

Ο ΑΕΤΟΣ ΤΗΣ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑΣ Ιστορική περιπέτεια βρετανικής και αμερικανικής παραγωγής 2011. Παίζουν: Τζέιμι Μπελ, Τσάνινγκ Τέιτουμ, Ντόναλντ Σάδερλαντ, Μαρκ Στρονγκ. Στον επικίνδυνο κόσμο της Ρωμαιοκρατούμενης Βρετανίας, ο νεαρός εκατόνταρχος Μάρκους Ακίλα τραυματίζεται και απαλλάσσεται από τις στρατιωτικές του υποχρεώσεις. Αποφασίζει έτσι να ταξιδέψει στον Βορρά και να αναζητήσει το θρυλικό λάβαρο της Ενάτης Λεγεώνας που χάθηκε πριν από 15 χρόνια. Μαζί του παίρνει τον σκλάβο του Έσκα και έναν Κέλτη του οποίου τη ζωή έσωσε σε αγώνα μονομάχων.

MEGA

06.00 Παιδικό πρόγραμμα 07.00 MEGA Σαββατοκύριακο 10.00 Επτά θανάσιμες πεθερές (Ε) 12.50 Dr Cook 14.00 Eιδήσεις 14.50 Η μάσκα του Ζορό. Περιπέτεια 17.40 Σ’ αγαπώ - μ’ αγαπάς (Ε) 18.50 Aπό την Πόλη έρχομαι 20.00 Eιδήσεις 21.15 Το ξέσπασμα του φεγγαριού. Δράμα 23.40 Wild things: Foursome. Θρίλερ 00.50 Ειδήσεις 01.00 Wild things: Foursome (Συνέχεια) 02.00 Anthony Bourdain: Νο reservations (E)

ΤΗΛ.: 210-68.86.100

ΑΝΤ1

07.00 Βότκα πορτοκάλι (E) 08.00 TV quiz 09.00 Για μια γυναίκα κι ένα αυτοκίνητο (Ε) 09.50 Θα βρεις τον δάσκαλό σου (Ε) 10.50 Ονειροπαγίδα (Ε) 11.50 40 κύματα (Ε) 12.40 Της Alfa τα ζυμώματα (Ε) 13.00 Ειδήσεις 13.30 TV quiz 13.40 Φάρμα story. Ταινία κινουμένων σχεδίων 15.30 Ελληνική σειρά (Ε) 17.00 Ο πόλεμος των άστρων (Ε) 18.00 Ειδήσεις στη νοηματική γλώσσα 18.10 Tέντι μπόι, αγάπη μου. Κωμωδία 20.00 Ειδήσεις 21.15 The voice 23.45 Σε πρώτο πλάνο 01.45 Tης αγάπης μαχαιριά (Ε)

ΤΗΛ.: 210-34.21.201-4

STAR

07.00 Παιδικό πρόγραμμα 13.15 Κορίτσια για καλοπέραση. Κωμωδία 15.15 Τα φιλαράκια (Ε) 16.40 The big bang theory (Ε) 17.40 Ειδήσεις. Δελτίο στη Νοηματική 17.50 House 18.45 Τwo and a half men 19.45 Eιδήσεις 20.55 Κλήρωση Τζόκερ 21.10 To έτερον ήμισυ. Κωμωδία 23.00 Η απαγωγή. Θρίλερ 01.30 Icarus. Περιπέτεια 03.15 Φόνοι στη μικρή πόλη. Μαύρη κωμωδία

ΤΗΛ.: 212-21.24.000

ALPHA

06.00 Got to dance 07.00 Άκατα μάτατα με τα Ζουζούνια 09.00 Εντιμότατοι κερατάδες (Ε) 10.00 Μες στην καλή χαρά 14.00 Ειδήσεις 14.15 Έτσι απλά 15.00 Το ανθρωπάκι. Κωμωδία 16.55 Δελτίο στη νοηματική γλώσσα 17.00 ANNITA SOS 19.00 Eιδήσεις 20.00 Νόστιμη γη 21.00 Ο θρύλος του Ζορό. Περιπέτεια 23.30 Τα τσακάλια. Κοινωνική 01.45 Stars system (E) 02.30 Αιώνια αγάπη. Κωμική περιπέτεια 04.30 Θυρίδα τηλεπώλησης

ΤΗΛ.: 210-48.00.170-4

FIGHT CLUB

ΔΕΥΤΕΡΑ

ΣΚΑΪ

06.30 Καλημέρα με τον Γιώργο Αυτιά 10.00 Σαββατοκύριακο με δράση 12.00 Goal χωρίς σύνορα 13.00 Eco news 13.30 Στην πράξη 14.15 Γεύσεις στη φύση (Ε) 15.15 Ελλήνων γεύσεις 16.00 Ο κόσμος ανάποδα 17.00 Joy (Ε) 19.00 The defenders 20.00 Γλυκές αλχημείες 21.00 Ειδήσεις 22.00 Goal 23.15 Πώς η Γη έπλασε τον άνθρωπο 00.15 Γυναίκες δεσμοφύλακες 01.15 Traction (E)

ΤΗΛ. 210-36.73.366

ΒΟΥΛΗ

12.00 Ο Κεντ Ναγκάνο διευθύνει τη Συμφωνία Νο 3 του Μπετόβεν 13.10 Ώρα παράδοσης 14.00 Τσάρλι Τσάπλιν, χωρίς λόγια 15.00 Κάρτα μέλους 16.00 Τι λέει ο νόμος 17.20 Αστικό τοπίο: Εργαστήριο Φασιανού, του Κυριάκου Κρόκου 18.00 Φωτίζοντας την παράδοση: Λαϊκοί οργανοπαίκτες 19.00 Ένα έργο γεννιέται. Ρεμπράντ 20.00 Αναζητώντας τον πολιτισμό μας: Από το Μεξικό στην Αμερική 21.00 Η «Παθητική» του Τσαϊκόφσκι 22.00 «Ο κουρέας της Σεβίλλης». Όπερα 01.00 Θεατροσκόπιο

ΤΗΛ.: 210-69.03.000

MEGA

06.45 Koινωνία ώρα Mega 10.00 Πρωινό mou 13.10 Ντόλτσε βίτα (Ε) 14.00 Eιδήσεις 15.00 Η ώρα η καλή (Ε) 16.30 Ειδήσεις 16.40 Η πολυκατοικία (Ε) 17.40 Σ’ αγαπώ - μ’ αγαπάς (Ε) 18.50 Πενήντα - πενήντα (Ε) 20.00 Ειδήσεις 21.15 Κλεμμένα όνειρα 22.30 Κάτω Παρτάλι (Ε) 23.30 Aνατροπή 01.15 Ειδήσεις 01.30 Η γενιά των 592 ευρώ (Ε) 02.30 Anthony Bourdain No reservations (E)

ΤΗΛ.: 210-68.86.100

ΑΝΤ1

06.00 Εκείνες κι εγώ (Ε) 07.00 Πρωινό ΑΝΤ1 10.00 Το πρωινό 12.50 Με αγάπη 13.00 Ειδήσεις 13.30 TV Quiz 13.40 Άκρως οικογενειακόν (Ε) 14.50 TV Quiz 15.00 Κωνσταντίνου και Ελένης (Ε) 16.00 TV Quiz 16.10 Το καφέ της Χαράς (Ε) 17.40 Ειδήσεις. Δελτίο στη νοηματική γλώσσα 17.50 Bαλς με δώδεκα θεούς 18.50 Μπρούσκο 20.00 Ειδήσεις 21.15 Νέα τουρκική σειρά 22.15 Επανάληψη ελληνικού προγράμματος 23.15 Ράδιο αρβύλα 00.15 OΛΑ τρέλα 01.45 Της αγάπης μαχαιριά (Ε)

ΤΗΛ.: 210-34.21.201-4

STAR

06.15 Chuck 07.15 Παιδικό πρόγραμμα 08.15 ΦΜ Live (E) 10.00 Live U 13.00 Mελέτησέ το 14.45 ΦΜ Live 16.30 Ειδήσεις. Δελτίο στη νοηματική 16.45 Μίλα 18.40 Η προδοσία 19.45 Ειδήσεις. Δελτίο στη νοηματική 21.00 O αετός της αυτοκρατορίας. Ιστορική περιπέτεια 23.20 Στον ενικό 02.15 Η κόλαση του πολέμου. Περιπέτεια

ΤΗΛ.: 212-21.24.000

ALPHA

06.50 Θα σε δω στο πλοίο (Ε) 07.45 Θυρίδα τηλεπώλησης 08.00 Τζένη και Ευανθία (Ε) 08.45 Θυρίδα τηλεπωλησης 09.00 Miss Nταίζη (Ε) 09.45 Θυρίδα τηλεπώλησης 10.00 Χορεύοντας στη σιωπή (E) 10.45 Θυρίδα τηλεπώλησης 11.00 Εντιμότατοι κερατάδες (Ε) 12.00 Ειδήσεις 13.00 Ελένη 16.00 Δέστε τους! 17.25 Ειδήσεις. Δελτίο στη Νοηματική 17.30 Οικογενειακές ιστορίες (Ε) 18.30 Ειδήσεις 20.00 Κάτι ψήνεται 21.00 Μην αρχίζεις τη μουρμούρα 21.45 Ελληνοφρένεια 22.30 Fight club. Περιπέτεια 01.30 Glee 02.30 10η Εντολή (Ε)

ΤΗΛ.: 210-48.00.170-4

ΣΚΑΪ

06.00 Πρώτη γραμμή 10.00 Tώρα 12.00 Magazino 13.00 EXceL!ent 14.00 America’s next top model 15.00 Live 16.40 Eιδήσεις στη νοηματική γλώσσα 16.45 Μαγειρεύω οικονομικά 17.30 Chef στον αέρα 18.30 ΣΚΑΪ με το Νίκο Ευαγγελάτο 20.45 To μεζεδοπωλείο 21.00 Ειδήσεις 22.15 CSI Μαϊάμι 23.15 Game of thrones 00.30 H δίκη στον ΣΚΑΪ 02.15 Last woman standing

ΤΗΛ. 210-36.73.366

ΒΟΥΛΗ

17.00 Eιδήσεις 18.00 Ολομέλεια της Βουλής 22.00 Δελτίο ειδήσεων στη νοηματική γλώσσα 22.15 Θεατροσκόπιο 22.45 «H καινούργια διαθήκη» του Σασά Γκιτρί 00.45 Αστικό τοπίο: Εργαστήριο Φασιανού του Κυριάκου Κρόκου

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

61

MEDIA

Περικοπές προσωπικού πάλι στο Mega ΤΗΣ ΑΓΓΕΛΑΣ ΝΤΑΡΖΑΝΟΥ

Νέο γύρο περικοπών προσωπικού εξετάζουν στο Mega, προκειμένου να εξοικονομήσουν τα αναγκαία κεφάλαια, τα οποία θα αξιοποιηθούν ώστε να τονώσουν το ψυχαγωγικό πρόγραμμα με νέες ελληνικές σειρές και άλλες λύσεις. Όπως έχει γίνει αντιληπτό, στα στελέχη του καναλιού που λαμβάνουν τις αποφάσεις, το κανάλι δεν μπορεί να συνεχίσει να λειτουργεί με συνεχείς επαναλήψεις παλαιού προγράμματος ούτε με μέτριας ποιότητας ξένο πρόγραμμα. Εάν σκοπεύει να παίζει ως πρωταθλητής, οφείλει να επενδύσει. Ο σταθμός, που βρισκόταν μέχρι πριν λίγους μήνες στην κορυφή της τηλεθέασης, κινδυνεύει να χάσει την πρώτη θέση στο τέλος της τηλεοπτικής σεζόν, από τον ανταγωνισμό του ΑΝΤ-1, ο οποίος πολλές ημέρες ή και εβδομάδες καταφέρνει να παίρνει την πρωτιά. Ο κίνδυνος που διαφαί-

Υπό συζήτηση και τρίτη αύξηση μετοχικού κεφαλαίου

νεται δεν είναι τόσο το πρεστίζ του σταθμού, όσο η μείωση του διαφημιστικού του εσόδου, την περίοδο που το έχει πιο πολύ ανάγκη. Το θέμα των απολύσεων ετέθη στο Δ.Σ. της «Τηλέτυπος», που συνήλθε την περασμένη Πέμπτη, πρώτη φορά με τη συμμετοχή του νέου διευθύνοντος συμβούλου Θ. Ανδρεούλη. Το Δ.Σ., σύμφωνα με πληροφορίες, συ-

EχουΜΜΕ και λέΜΜΕ Εκτός Χ.Α. και η «Καθημερινή»; Αυξάνεται το ποσοστό της οικογένειας Αλαφούζου στην «Καθημερινή». Οι όροι αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου που ανακοινώθηκαν φανερώνουν ότι το ποσοστό της στο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρείας θα φτάσει και ενδεχομένως θα ξεπεράσει το 95%. Εάν αυτό συμβεί, μπορεί να οδηγηθεί σε έξοδο από το Χρηματιστήριο με υποχρεωτική εξαγορά των υπόλοιπων μετοχών. Ένταση στην «Ελευθεροτυπία». Και όχι μόνο επειδή καθυστερούν οι πληρωμές, συνεχίζονται οι απολύσεις, μειώνονται οι μισθοί και τα νεύρα τεντώνονται. Τελευταίο «φασούλι», η πρόθεση της διεύθυνσης να εκδώσει το επόμενο ένθετο μηνιαίο περιοδικό «Νέα Πολιτική» με συνέντευξη του τέως βασιλιά. Ένα τέτοιο δημοσίευμα, «ξέπλυμα των τεράστιων ιστορικών ευθυνών της μοναρχίας στην Ελλάδα και στα όποια σχέδιά της για το μέλλον», όπως σημειώνουν οι εργαζόμενοι, βρίσκεται σε αντίθεση με το προφίλ της εφημερίδας όπως έχει παραδοσιακά διαμορφωθεί και σε πλήρη αναντιστοιχία με τις συνήθειες του αναγνωστικού κοινού της. Εκτός από βασιλιά και χούντα. Ο παλαιός διευθυντής της «Ελευθεροτυπίας» Σεραφείμ Φυντανίδης, συνήθιζε να λέει: Στην «Ε» δημοσιοποιούμε όλες τις απόψεις: δεξιές αριστερές, κεντρώες. Μόνο δύο πράγματα δεν θα δεις ποτέ γραμμένα: υπέρ του

ζήτησε το θέμα της τόνωσης του ψυχαγωγικού προγράμματος, αλλά και νέων απολύσεων, που θα το χρηματοδοτήσουν. Οι ίδιες πληροφορίες κάνουν λόγο για ραγδαία μείωση προσωπικού, που θα φτάσει τα 100 έως 150 άτομα από όλες τις ειδικότητες- περίπου το 1/3 των εργαζομένων, όταν το σύνολο τους κυμαίνεται γύρω στα 400 άτομα. Προηγούμενη μεγάλη μείωση προσωπικού έγινε στον σταθμό πριν από δύο χρόνια, όταν εργαζόμενοι με ώριμα συνταξιοδοτικά δικαιώματα και σχετικά υψηλούς μισθούς αποχώρησαν με τη μέθοδο της εθελουσίας εξόδου ή υποχρεώθηκαν να αποχωρήσουν. Να σημειωθεί ότι το 2008 το Mega απασχολούσε 650 εργαζόμενους και, όπως δείχνουν τα πράγματα, επιδιώκει να μείνει με τους μισούς. Άλλες πληροφορίες κάνουν λόγο για συζήτηση στο ίδιο Δ.Σ. περί νέας

βασιλιά και υπέρ της χούντας. Μια αντίληψη που μοιραζόταν και με τον ιδιοκτήτη Κίτσο Τεγόπουλο. Οι εργαζόμενοι δηλώνουν αποφασισμένοι να μην επιτρέψουν την κυκλοφορία της συνέντευξης του τέως σε κυριακάτικο φύλλο, ακόμη και με την απειλή απεργίας. «Ανταποκριτής» στο Κίεβο. Στη φτώχεια των εγχώριων ΜΜΕ, των τηλεοπτικών σταθμών και των συγκροτημάτων Τύπου, που δεν έχουν στείλει μισό απεσταλμένο δημοσιογράφο στο Κίεβο -παρά βολεύονται με τους ανταποκριτές από τη Μόσχα- οι ΕΡΤ3 και ertopen βρήκαν έναν αναπάντεχο σύμμαχο. Ο καθηγητής Γιώργος Πλειός βρέθηκε το τελευταίο διάστημα στο δοκιμαζόμενο Κίεβο, απ’ όπου στέλνει τις δικές του ανταποκρίσεις με τρόπο μοναδικό. Ο πρόεδρος του τμήματος ΕΜΜΕ καταγράφει τα γεγονότα όσο πέφτουν την αντίληψή του και δίνει τις δικές του αναλύσεις. Εξπρές χωρίς ισολογισμούς. Στην αφαίρεση της δυνατότητας φιλοξενίας δημοσίευσης ισολογισμών και προσκλήσεων Γενικών Συνελεύσεων από την εφημερίδα «Εξπρές» (ιδιοκτησίας της οικογένειας Καλοφωλιά) προχώρησε το υπουργείο Ανάπτυξης. Η εφημερίδα βρίσκεται υπό κατάρρευση τα τελευταία οκτώ χρόνια, συσσωρεύοντας τεράστιες υποχρεώσεις σε τράπεζες, εργαζόμενους, προμηθευτές και ασφαλιστικά ταμεία. Δικαίωμα δημοσίευσης ισολογισμών και ανακοινώσεων του Δημοσίου διατηρούν οι άλλες οικονομικές εφημερίδες, όμως το συνολικό έσοδο έχει μειωθεί δραματικά μετά τη μνημονιακή ρύθμιση που

αύξησης μετοχικού κεφαλαίου της «Τηλέτυπος». Το ύψος της αύξησης που συζητείται, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, κυμαίνεται μεταξύ 15 και 30 εκατ. ευρώ, με στόχο να ληφθεί από τις τράπεζες νέο ισόποσο

δάνειο. Υπενθυμίζεται ότι τα τελευταία χρόνια οι μέτοχοι του Mega έχουν ενισχύσει το κανάλι με δύο αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου, ύψους 10 και 15 εκατ. ευρώ.

απαλλάσσει τις εταιρείες από την υποχρέωση δημοσίευσης και τη μεταφορά της υπηρεσίας στο Γενικό Εμπορικό Μητρώο.

πετρελαίου. Ο επιχειρηματίας ζητάει 500.000 ευρώ για συκοφαντική δυσφήμηση.

Πορνό χωρίς άδεια από τον ΟΤΕ TV. Το Sirina TV, το κανάλι του Σειρηνάκη, του μάνατζερ της Τζούλιας, που είχε κάνει τις μεγάλες πορνό επιτυχίες προ τριετίας, έχει συμπεριλάβει στο πακέτο του ο ΟΤΕ TV. Το κανάλι, που περιλαμβάνεται στο πακέτο «για ενηλίκους» του ΟΤΕ TV, με εγχώριες και ξένες παραγωγές, εκπέμπει χωρίς άδεια από το ΕΣΡ. Η ανεξάρτητη αρχή αρνήθηκε να παραχωρήσει άδεια, καθώς το κανάλι δεν έχει τη νομική μορφή της Α.Ε., όπως υποχρεώνει ο νόμος. Το κανάλι, έχει καταθέσει «αίτηση θεραπείας» για την ανάκληση της απόφασης.

Έ! όχι και 300. Σε δημόσια διαβούλευση αναμένεται να δοθεί το σχέδιο παραχώρησης του ψηφιακού μερίσματος για τις εταιρείες κινητής τηλεφωνίας, όπως λέγεται, γύρω στον Ιούνιο. Το ποσόν που έχει αποφασιστεί και έχει καταγραφεί ως έσοδο για τον κρατικό προϋπολογισμό είναι 300 εκατ. ευρώ. Όμως οι εταιρείες κινητής τηλεφωνίας, μετά την παραχώρηση των τηλεοπτικών ψηφιακών συχνοτήτων έναντι μόλις 18,6 εκατ. ευρώ, ζητούν την εκπόνηση νέας μελέτης για την αξία των συχνοτήτων που θα τους παραχωρηθούν.

Το μέλλον του Καρατζαφέρη. 15.000 ευρώ πρόστιμο από το ΕΣΡ στο κανάλι του Γ. Καρατζαφέρη, το ART TV, για «εκμετάλλευση προλήψεων και δεισιδαιμονιών». Το κανάλι προβάλλει σε μεταμεσονύκτια ζώνη προβλέψεις από μελλοντολόγους, αστρολόγους και άλλες συναφείς ειδικότητες.

Unfollow - δίκη από τον Μελισσανίδη. Συνεχίζεται την Τρίτη η δίκη του περιοδικού Unfollow στο Τριμελές Πλημμελειοδικείο. Το δικαστήριο εκδικάζει αγωγή που κατέθεσε ο επιχειρηματίας Δ. Μελισσανίδης εναντίον της συντακτικής ομάδας του περιοδικού για έρευνα σχετική με το λαθρεμπόριο καυσίμων. Η δίκη αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον εξαιτίας των πρόσφατων αποκαλύψεων της αστυνομικής έρευνας για το λαθρεμπόριο ναυτιλιακού, αδασμολόγητου

Εκδήλωση - ΜΜΕ. Τη δεύτερη εκδήλωση του κύκλου «Error 404 democracy not found» με θέμα «Το δημοσιογραφικό παράδοξο - ΜΜΕ, social media και πολιτικές διαχείρισης της πληροφορίας στην ψηφιακή εποχή» οργανώνει το Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς την ερχόμενη Τρίτη, 25 Φεβρουαρίου 2014, ώρα 7.00 μ.μ. στον Πολυχώρο της Ανοιχτής Πόλης (Μέγαρο Ερμής) Πανεπιστημίου 56. Μιλούν η Κορίνα Πατέλη, επίκουρη καθηγήτρια επικοινωνίας και πολιτικών διαδικτύου, Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου, ο Νίκος Σμυρναίος, καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας των ΜΜΕ και του Διαδικτύου, Universite Toulouse 3 (παρέμβαση μέσω Ίντερνετ) και ο Ματθαίος Τσιμιτάκης, δημοσιογράφος. Συντονίζει ο δημοσιογράφος Γιώργος Κυρίτσης. Α.Γ.Ν.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

62 «Δεν προβλέπεται νέο κούρεμα χρέους για την Ελλάδα». Β. Σόιμπλε. (Καλά, δεν σας ενημέρωσε ο Σαμαράς ότι έχουμε πλεόνασμα να φάνε και οι κότες;)

ΡΗΣΕΙΣ&

ΑΝΤΙΡΡΗΣΕΙΣ

Τελικά το σκέφτηκε καλύτερα ο Ψαριανός και, αντί για εξορία στο Παρίσι, τώρα που θα γίνει κυβέρνηση ο ΣΥΡΙΖΑ πάει για ευρωβουλευτής στις Βρυξέλλες.

ΚΑΚΟΗΘΕΙΕΣ

ΥΠΟ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΥΡΙΤΣΕΩΣ & ΑΓΓΕΛΟΥ ΤΣΕΚΕΡΕΩΣ

Λαθρέμπορος είπε, λαθρομετανάστης άκουσαν και τον πιάσανε Ποιος ξέρει τι μαλακία κάνανε οι λαθρέμποροι καυσίμων και τους τσακώσανε. Ενδεχομένως να μην κρύψανε καλά κανένα βυτιοφόρο στα κούφια τους τακούνια. Ή να μην κατάπιανε σωστά το πετρέλαιο για να το περάσουν από το τελωνείο. Ή να μην ήτανε παράγοντες της σωστής ομάδας. Αλλιώς θα τους είχε δώσει 15 εκατομμύρια ο Σγουρός για να φτιάξουν γήπεδο. Και θα ήτανε και κουροπαλάτηδες. Είναι και το λαθρεμπόριο εξασθενημένο, μετά το συντριπτικό χτύπημα που του έδωσε ο Στουρνάρας ακριβαίνοντας το πετρέλαιο θέρμανσης. Βέβαια αυτοί εμπορεύονται ναυτιλιακό, αλλά αυτό παραμένει αφορολόγητο για θρησκευτικούς λόγους. Υπάρχει διάταξη στο Σύνταγμα που επιβάλλει ρητά τον διαχωρισμό Ναυτιλίας και Φορολογίας. Βασίζεται σε φιρμάνι του Σουλτάνου, το οποίο ρυθμίζει και το σφουγγάρισμα του Παναγίου Τάφου. Τέλος πάντων, μην τον πρήζετε τον Στουρνάρα. Όπως και να έχει, το πετρέλαιο θα το πληρώνετε πανάκριβο. Συνεννοηθήκαμε; Και να λέτε και δόξα τω Θεώ που δεν έχουνε βρει ακόμα τρόπο να φορολογήσουν τις πατσαβούρες, τα καρεκλοπόδαρα και τις μελαμίνες. Και που καταστρέφεται ο πλανήτης και έχουμε 25 βαθμούς Φλεβάρη μήνα. (Τα τρία προηγούμενα σχόλια τα έχουμε πάρει αυτούσια από το εβδομαδιαίο δελτίο οικονομικών εξελίξε-

ων» της Alpha Bank). Πώς τολμά ο υποψήφιος του ΣΥΡΙΖΑ στην Αθήνα να εξαγγέλλει χωροθετημένες υπαίθριες αγορές; Θέλει να παραδώσει την Αθήνα στους παράνομους λαθροετανάστες παρεμπόρους; Τόσο εύκολα ξεχάσαμε τον Δεκέμβρη του 2008, που οργανωμένες ομάδες είχαν καταλάβει τους δρόμους και πουλάγανε μαϊμούδες Λουί Βουιτόν; Και CD του Πέτρου Γαϊτάνου; Βέβαια είναι πρόταση και του Καμίνη, αλλά άλλο να το λέει ο Καμίνης και άλλο το φρικιό ο Σακελλαρίδης. Ο Σακελλαρίδης δεν έχει πρόγραμμα ούτε προτάσεις. Πρόγραμα είχε ο Αβραμόπουλος, που τελείωσε τον πόλεμο με τη Σπάρτη. Και ο Κακλαμάνης, που οραματιζόταν την αναβίωση των Αρχαίων Παναθηναίων. Γι’ αυτό έκοψε τα δέντρα Κύπρου και Πατησίων. Για να περνάει πιο άνετα η πομπή με τις Παρθένες. Επιστρέφουν στη ΔΗΜ.ΑΡ. οι γίγαντες Ψαριανός και Παπαδόπουλος, προκειμένου να δώσουν τη μάχη της εκλογής τους στο Ευρωκοινοβούλιο από καλύτερες θέσεις. Είναι ο σταυρός προτίμησης στις ευρωεκλογές, που μεταβάλλει ριζικά το πολιτικό σχέδιο ανασυγκρότησης της Κεντροαριστεράς. Το οποίο ανέλυαν μόλις πριν από πέντε μέρες σε διάφορες εκδηλώσεις των «58». Αυτή τη βδομάδα ο Λουκάνικος έπεσε θύμα αστυνομικής βίας στη Βενεζουέλα και στην Ουκρανία, ενώ ένα κωλόσκυλο που του μοιαζε αντιμετωπιστήκε αποφασιστικά από την αστυνομία στη Βοσνία.

ΤΟΥ ΒΑΓΓΕΛΗ ΧΕΡΟΥΒΕΙΜ

Πορνογραφία Αρχές εβδομάδας έβλεπα στην τηλεόραση την χολυγουντιανή ταινία «Η σύγκρουση των Τιτάνων» που μου θύμισε, μεταξύ άλλων, και τον πολεμικό χαρακτήρα των αρχαίων ημών κοινωνιών. Είχε και χάπι έντ, ο Περσέας δεν παντρεύεται την καραγυναικάρα του έργου και προτιμά να φύγει για να πολεμήσει και με άλλα τέρατα, μετά την εξόντωση της Μέδουσας. Αν είχα κλείσει την τηλεόραση μετά την ταινία η βραδιά θα πήγαινε ομαλά, αλλά λόγω αδράνειας παρακολούθησα και την εκπομπή «Στον Ενικό» που ακολουθούσε. Η Τρομοκρατία ήταν το θέμα και καλεσμένος του Χατζηνικολάου ο Ν. Δένδιας. Το πρώτο μέρος κύλισε με τον υπουργό Προστασίας του Πολίτη και 4-5 αστυνομικούς συνδικαλιστές να κατακεραυνώνουν τη Δικαιοσύνη που άφησε τον Ξηρό να δραπετεύσει και να εξαπλώνεται ο φόβος Ότι η τρομοκρατία θα περάσει σε νέα φάση. Και ξάφνου, ένας άνεργος πολίτης παίρνει τον λόγο. «Εγώ δεν φοβάμαι τόσο πολύ τον Ξηρό, όσο φοβάμαι τον Στουρνάρα» λέει και πέφτει στο στούντιο γενική αμηχανία. Ο Δένδιας απεκδύεται των ευθυνών για την οικονομική πολιτική (μα τι

Ανοικτή συνέλευση «Ανοιχτής Πόλης» στη Θεσσαλονίκη

ψήφιζε στη Βουλή;) και απαντάει διερωτώμενος «μπορεί να υπάρξει ανάπτυξη σε μια χώρα που είναι έρμαιο της τρομοκρατίας;... θα υπάρξει οποιοσδήποτε να έρθει να επενδύσει σε αυτή τη χώρα;» Και συνεχίζει «Αν δεν έρθουν επενδύσεις πώς θα καταπολεμηθεί η ανεργία;» Άνετο συμπέρασμα για τον ανύποπτο θεατή, η τρομοκρατία φταίει για την ανεργία! Ο πολιτικός κατήφορος δεν σταματάει εδώ. Όταν ένας φοιτητής ρωτάει τον Δένδια για τη αστυνομική βία και μεταξύ άλλων για τον ξυλοδαρμό νέων του ΣΥΡΙΖΑ που ήθελαν να συναντήσουν τον υπουργό Ναυτιλίας Βαρβιτσιώτη διαμαρτυρόμενοι για τους νεκρούς στο Φαρμακονήσι, η απάντηση ήταν «και τί θέλατε να γίνει; να τους αφήσουν να μπουν στο γραφείο και να τα κάνουν λαμπόγυαλο;» Στη διαμαρτυρία του φοιτητή ότι αποτελεί δίκη προθέσεων για τους νέους ότι «θα τα έκαναν λαμπόγυαλο» η απάντηση του υπουργού ΠροΠο ήταν μνημείο παρέλκυσης: «ελάτε τώρα, δεν έχετε ξαναδεί τη νεολαία του ΣΥΡΙΖΑ να κάνει μπούκες;» Σε περιόδους κρίσης, πορνογραφία αντί για πολιτική, όπως έλεγε παλιά και ο Βλαδίμηρος...

Η δημοτική παράταξη «Θεσσαλονίκη - Ανοιχτή Πόλη» καλεί την Τετάρτη (26/2/2014) τα μέλη και τους φίλους της να συμμετέχουν στην ανοικτή συνέλευση για την επιλογή του υποψηφίου δημάρχου Θεσσαλονίκης. Η εκδήλωση θα γίνει στην αίθουσα πολλαπλών χρήσεων του Δημαρχείου Θεσσαλονί-

ΑΝΔΡΕΑΣ ΖΕΜΠΙΛΑΣ

κης, στις 6.30 το απόγευμα, και έχουν προσκληθεί πολίτες, συλλογικότητες, φορείς και κινήματα της πόλης, ενώ θα γίνει η παρουσίαση του σχεδίου διακήρυξης και η συζήτησή του με τους πολίτες. Κεντρικό σύνθημα θα είναι: «Επειδή πόλις είναι οι άνθρωποί της... μαζί για την ανατροπή στον δήμο!»

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

63

ΡΗΣΕΙΣ&ΑΝΤΙΡΡΗΣΕΙΣ «Κατορθώσαμε να αναστρέψουμε την πορεία της ελληνικής οικονομίας». Γιάννης Στουρνάρας στο CNN. (Σεμνά, κύριε. Πάνω από 10 φορές την έχετε αναστρέψει. Τι να σου κάνει και αυτή η φουκαριάρα η ελληνική οικονομία, ζαλίστηκε από τις πολλές αναστροφές και δεν ξέρει πού πατά και πού πηγαίνει).

Για την ΕΠΟΝ και τον Κώστα Φιλίνη Εκδήλωση μνήμης και τιμής για τον Κώστα Φιλίνη, με αφορμή την επέτειο της ίδρυσης της ΕΠΟΝ (23 Φεβρουαρίου 1943), πραγματοποιεί η Οργάνωση Μελών του ΣΥΡΙΖΑ Αμπελοκήπων, αύριο Δευτέρα στις 7 μ.μ., στον πολυχώρο της Ανοιχτής Πόλης (Πανεπιστημίου και Εμμ. Μπενάκη, πρώτος όροφος). Θα μιλήσουν ο Επονίτης Στέφανος Στεφάνου, ο Προκόπης Παπαστράτης, ομότιμος καθηγητής στο Πάντειο, ιστορικός, και ο Στρατής Μπουρνάζος, ιστορικός και υπεύθυνος των «Ενθεμάτων» της «Αυγής». Θα διαβαστεί επίσης ένα πρώιμο κείμενο του Κώστα Φιλίνη, εισήγησή του για θέματα νεολαίας την περίοδο πριν από την ίδρυση της ΕΠΟΝ.

Ο ταπεινόφρων Σαμαράς... Ο ευσεβής και ταπεινόφρων χριστιανός Αντώνης Σαμαράς, πήγε για προσκύνημα στο Άγιο Όρος. Φιλούσε ρουφηχτά όποια εικόνα έβλεπε μπροστά του, γονάτισε, προσκύνησε και έψαλε. Και επειδή είναι ταπεινόφρων, όπως δίδασκε ο κύριος ημών Ιησούς Χριστός, πήρε μαζί του φωτογράφους και τηλεοπτικά συνεργεία για να έχει... αποδείξεις. Άλλωστε, θα μπορούσε να ισχυριστεί πως ο Χριστός δεν είχε μαντέψει πως 2.000 χρόνια μετά θα υπήρχαν κάμερες και δεν πρόλαβε να γράψει ότι αυτό που έκανε ο Σαμαράς είναι φαρισαϊκή υποκρισία. Τέλος πάντων, και μόνον τα ψέματα που ξεφουρνίζει προς τους χριστιανούς ψηφοφόρους, αυτός που παριστάνει τον πρωθυπουργό, αρκούν και περισσεύουν για να πάει στην κόλαση. Δεν ξέρω αν θα τολμήσει να ζητήσει συγχώρεση για τις αμαρτίες του από ορθόδοξο ιερέα. Φαίνεται πως η συγχώρεση που έλαβε από την προτεστάντισσα Μέρκελ είναι ανωτέρας ευλογίας και ισχύος. Πως αυτή και μόνο αρκεί και περισσεύει για να συνεχίζει να μακελεύει τον ελληνικό λαό χωρίς τύψεις.

Τα χρόνια της άνεργης ανάκαμψης Η έκθεση του Οικονομικού Ινστιτούτου Levy έρχεται σε μια περίοδο όπου αρκετοί διεθνείς οργανισμοί (ILO, CITI-Group, World Bank) στα συμπεράσματα των εκθέσεων τους συγκλίνουν στο ότι οι πολιτικές λιτότητας και εσωτερικής υποτίμησης μπορεί να βελτιώνουν κάποια μακροοικονομικά μεγέθη που αφορούν στο έλλειμμα ή το εμπορικό ισοζύγιο, ενώ την ίδια στιγμή έχουν αρνητική επίπτωση στο χρέος και στην απασχόληση. Ο πρόεδρος του ILO χαρακτήρισε τη σημερινή περίοδο της παγκόσμιας Οικονομίας ως περίοδο Άνεργης Ανάκαμψης. Η έκθεση του Οικονομικού Ινστιτούτου Levy έχει αξία λόγω του ότι οι παραδοχές που κάνει αφορούν την ανόρθωση της ελληνικής οικονομίας μέσω της δημιουργίας απασχόλησης καθώς προτείνονται πολιτικές τύπου «σοκ». Οι πολιτικές αυτές θα είχαν τη δυνατότητα να σπάσουν τον φαύλο κύκλο της αποεπένδυσης και της ύφεσης, και βρίσκονται στον αντίποδα του νεοφιλελεύθερου δόγματος. Η θεμελιώδης παραδοχή των ερευνητών βασίζεται στο ότι η κρατική παρέμβαση είναι επιβεβλημένη, καθώς το αόρατο χέρι της αγοράς τείνει να φέ-

ρει την οικονομία σε ένα νέο σημείο ισορροπίας με μειωμένη παραγωγή και τεράστια ανεργία. Σε αυτό το νέο σημείο ισορροπίας οι επιχειρήσεις ανακτούν τα υψηλά ποσοστά κερδοφορίας τους αποσπώντας μεγαλύτερη υπεραξία από την εργασία. Την ίδια στιγμή που ο παράγοντας εργασία ευτελίζεται και παίρνει πλέον πλήρως ελαστικά χαρακτηριστικά. Φυσικά η παρέμβαση του κράτους δεν αποτελεί πανάκεια δεδομένου του ότι και τα χρόνια της εφαρμογής των μνημονιακών πολιτικών το κράτος επί της ουσίας διαμόρφωσε τις προϋποθέσεις για τη ζοφερή πραγματικότητα την οποία καλείται να αντιμετωπίσει η ελληνική κοινωνία. Η παρέμβαση πρέπει να έχει πρόσημο, σφιχτά πλαίσια, σαφείς ρητούς ενδιάμεσους στόχους αλλά και απώτερο σκοπό. Είναι απαραίτητο λοιπόν να εντάσσεται σε μια συνολική προοπτική και οι παρεμβάσεις να μην είναι αποσπασματικές προς χάριν δημιουργίας εντυπώσεων. Ίσως το πλέον ενδιαφέρον εύρημα του Ινστιτούτου Levy σε συνδυασμό με το προτεινόμενο μείγμα πολιτικής που εντοπίσαμε στην έκθεση και περιέχει όλα τα παραπάνω χαρακτηριστικά είναι οι εξωτερικότητες και οι θετικές συνέργει-

ες που θα δημιουργούνταν από την δημιουργία 550.000 θέσεων εργασίας μέσω του συνδυασμού ευρωπαϊκών και κρατικών κονδυλίων. Στο βαθμό που οι θέσεις αυτές θα ήταν πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης και θα αμείβονταν με έναν αξιοπρεπή μισθό, θα δημιουργούσαν ακόμα 135.000 θέσεις εργασίας μέσω της τόνωσης της ενεργού ζήτησης, μέσα σε μόλις έναν χρόνο. Τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά και η στόχευση αυτής της πρότασης είναι ότι έξοδος από την κρίση χωρίς διάσωση της κοινωνίας δεν μπορεί να επέλθει, ότι προτεραιότητα για μια ταξικά προσανατολισμένη κυβέρνηση είναι η ευημερία των εργαζομένων και όχι η αύξηση της κερδοφορίας των επιχειρήσεων. Ότι η αποπληρωμή τόκων στους πιστωτές αλλά και η εξυπηρέτηση του καθεαυτού Δημοσίου Χρέους δεν μπορεί να προηγείται από την εξυπηρέτηση βασικών αναγκών της κοινωνίας. Και αυτά λόγω του ότι στον πυρήνα του αξιακού χάρτη των ριζοσπαστικών φιλοσοφικών ρευμάτων σκέψης και πολιτικής η εργασία, η επιβίωση και η ευημερία δεν μπορούν να αποτελούν ευκαιρία για λίγους αλλά είναι δικαίωμα των πολλών. ΘΑΝΑΣΗΣ ΜΙΣΔΑΝΙΤΗΣ

Δ.Χ.

ΚΑΤΑ ΤΑ ΛΟΙΠΑ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΠΑΪΚΟΥ

Μην πυροβολείτε τις ΜΚΟ. Όχι τουλάχιστον όλες, αδιακρίτως. Υπήρξαν και υπάρχουν ΜΚΟ που σώζουν ζωές. Και επί τέλους, ας μην παίξουμε το παιχνίδι όσων ονειρεύονται το κλειστό, το περίκλειστο κράτος. Δίχως ανεξάρτητες αρχές, δίχως ΜΚΟ, δίχως τίποτα που να μην τελεί υπό ασφυκτικό κρατικό έλεγχο. Τώρα σε όσους έστησαν παραμάγαζα δι’ ίδιον πλουτισμό, φωτιά και τσεκούρι, που λέει ο λόγος. Εννοείται πως ο Γιώργος δεν ήξερε τίποτα. Για τα έργα και τις ημέρες του στενότερου των συνεργατών του. Κι ας βοούσε το σύμπαν.

Γενικώς δεν ήξερε τίποτα ο Γιώργος, για το οτιδήποτε. Ε λοιπόν, για τη σημερινή ηγεσία του ΚΚΕ πιο χαμηλά δεν έχει. Ή μήπως έχει; Έτσι είναι η πίστη, μη νομίζεις. Και η θρησκευτικότητα, και η ευλάβεια, έτσι είναι. Την περιφέρεις, την επιδεικνύεις, τη μοστράρεις. Και την εμπορεύεσαι αναλόγως, εννοείται. Την παίρνεις παραμάσχαλα την πίστη σου, παίρνεις μαζί σου και τους υποψηφίους της Βόρειας Ελλάδας. Φυσικά και τις κάμερες, χωρίς τις κάμερες δουλειά δεν γίνεται. Κάνεις καμιά - δυο πρόβες στα Πιστεύω και στα Πατερημά.

Και ανηφορίζεις στο Άγιο Όρος. Ε, από κει και πέρα, μένει στον καθέναν να συγκρίνει και να κρίνει. Ποιος ευτελίζει τη θρησκεία, και την πίστη, και τις παραδόσεις και τα πάντα όλα. Θυμόσαστε που ο Σαμαράς είχε τσαντιστεί που η υπουργοί του κάνουνε κοπάνα από τη Βουλή; Είχε μάλιστα «διαρρεύσει» καταλλήλως τη δυσφορία του. Διά της Μαρίας Σπυράκη και των λοιπών ιμάντων μεταφοράς των πρωθυπουργικών ψυχολογικών μεταπτώσεων. Ε λοιπόν, πάνω στην βδομάδα το ξανακάνανε οι δικοί του. Ούτε μισός στον κοινοβουλευτικό έλεγχο της περασμένης Τρίτης. Δηλαδή τονε γράφουνε κανονικά τον πρωθυπουργό οι υπουργοί του;

Ντροπής πράματα... Το ΠΑΣΟΚ ανακοίνωσε ότι στηρίζει Καμίνη. Άλλο κακό να μη σε βρει, Δήμαρχε. Πραγματικά, άξιζες καλύτερη τύχη. Δηλαδή οι άνεργοι έχουνε λιγότερη ανάγκη από τους ένστολους; Στους οποίους θα μοιράσει ο Σαμαράς το πρωτογενές πλεόνασμα; Λέμε τώρα... Ο Μπουτάρης στηρίζει Τζιτζικώστα για την Κεντρική Μακεδονία. Δεξιός, δεξιότατος ο Τζιτζικώστας, μην ξεχνιόμαστε. Αλλά θα μου πεις, πότε ήτανε που ο Μπουτάρης μετείχε στο ηγετικό σχήμα της Δράσης του Μάνου; Οπότε ναι, ουδέν πρόβλημα.

Απορήσανε κάποιοι που ο σύμβουλος Φαήλος δήλωσε πως ψηφίζει Κορυδαλλό. Αν, στον 2ο γύρο, βρεθεί η Χ.Α. απέναντι στον ΣΥΡΙΖΑ. Δηλαδή τι ακριβώς περιμένανε να κάνει; Ή μήπως νομίζουνε πως είναι μονάχα ο Φαήλος; Η θεωρία του -κατά Ψωμιάδη- «αδελφού κόμματος». Διαπερνά ολόκληρη τη νομενκλατούρα της σαμαρικής Δεξιάς. Οι πάντες το έχουνε καταλάβει. Εκτός από τον Βενιζέλο, εννοείται. Δηλαδή τώρα στα σοβαρά, ο Σαμαράς θεωρεί πως ο Άδωνις τον συμφέρει ως υπουργός; Κι ας του ανοίγει το ένα μέτωπο μετά το άλλο;

Κι ας τον φέρνει σε κόντρα με όλο και περισσότερο κόσμο; Κι ας τον διασύρει με όσα καθημερινά εκστομίζει; Ε αν τα γουστάρει όλ’ αυτά, τι να πεις, άβυσσος η ψυχή του ανθρώπου. Μ’ αρέσει που εξομοιώσαμε το πετρέλαιο κίνησης και θέρμανσης. Προκειμένου να παταχθεί η νοθεία και η φοροδιαφυγή. Και πάγωσε η μισή Ελλάδα, κατόπιν τούτου. Ε λοιπόν, το ναυτιλιακό πετρέλαιο καραδοκούσε. Το δαιμόνιον του Έλληνος! Όπως θάλεγε κι ο πρωθυπουργός, ο οποίος, ως γνωστόν, έχει σε μεγάλη υπόληψη το DNA της φυλής...

Η ΑΥΓΗ

Yσ τ ε ρ ό γ ρ α φ a

ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΕΙΔΗ ΜΠΑΛΤΑ

Του ΤΑΣΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ

Μάρμαρα...

ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΜΟΥΛΟΠΟΥΛΟΥ

Ο βόθρος της διαφθοράς ξεχείλισε ΠΟΛΛΕΣ ΛΙΣΤΕΣ, πολλά έγραφα, πολλές αποκαλύψεις. Πολλές υπεράκτιες εταιρείες, πολλές Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, πολλά μυστικά κονδύλια, πολύ μαύρο χρήμα στο εξωτερικό. Πολλή θολούρα στις διασυνδέσεις κράτους, επιχειρηματιών, τραπεζών. Αυτό που παρακολουθούμε τον τελευταίο καιρό είναι σελίδες από το «μυθιστόρημα της διαπλοκής». Ιστορίες καθημερινής διαφθοράς στην Ελλάδα. Στη χώρα που κυβερνούν τα τελευταία 40 χρόνια το ΠΑΣΟΚ και η Ν.Δ. Ο βόθρος ξεχείλισε, Δεν υπάρχει μόνο κάτι σάπιο στο βασίλειο της Ελλάδας, όλο το βασίλειο είναι σάπιο και βρομοκοπάει. Ήταν αναμενόμενο. Εδώ και χρόνια παρακολουθούμε αδιάφοροι τη μετάλλαξη του κράτους σε κερδοσκοπική εταιρεία, την εξαγορά των θεσμών από τα ιδιωτικά συμφέροντα με την ανοχή και τη συνενοχή των κομμάτων εξουσίας και των πολιτικών τους. Γι’ αυτό είναι υποκριτικές οι κραυγές αποτροπιασμού, η έκπληξη που εκφράζουν οι «φαμίλιες» που κυβερνούν την Ελλάδα. Δικό τους έργο είναι η μετατροπή της χώρας σε σκουπιδότοπο, δι-

κά τους δημιουργήματα είναι τα άνθη του κακού που φύτρωσαν και θέριεψαν σ’ αυτόν τον σκουπιδότοπο. Γι’ αυτό η συγκυβέρνηση απλώς παρακολουθεί και απλώς διαπιστώνει τα όσα αποκαλύπτονται μπροστά στα μάτια της. Γι’ αυτό οι υπουργοί της και οι βουλευτές της αμήχανοι ψιθυρίζουν κοινοτοπίες περί κάθαρσης. Φοβούνται ποιους θα περιλαμβάνουν οι επόμενες σελίδες των αποκαλύψεων. Και τώρα όλος ο θίασος έχει βγει επί σκηνής και πληροφορεί το φιλοθέαμον κοινό στην πλατεία ότι υπάρχει ηθικόν ζήτημα, ζητεί κάθαρση (αλήθεια, ποιος θα την κάνει;) και απειλεί ότι το σύστημα θα καταρρεύσει. Ψυχραιμία, παιδιά της Ελλάδας. Το φιλοθέαμον κοινό γράφει εκεί που δεν πιάνει το μελάνι την κατάρρευση του συστήματος που γέννησε την εκποίηση του κράτους σε όποιον προσφέρει καλύτερες τιμές. Τι το χειρότερο μπορεί να αναμένει; Ο θίασος των «πολιτών υπεράνω πάσης υποψίας» βγήκε στη σκηνή. Υποψιάζομαι ότι είναι οι πρωταγωνιστές του θιάσου που ζητούν και εξαγγέλλουν τώρα παραδειγματικά μέτρα τιμωρίας για τους κακούς, επειδή κάνουν κακό

Ακόμη και η διάθεση του πλεονάσματος από το πρωτογενές πλεόνασμα είναι ενδεικτική της πελατειακής αντίληψης της Δεξιάς. Λέει δηλαδή ότι δεν θα το διαθέσει για να έχουν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη οι χιλιάδες ανασφάλιστοι, όπως θα έκανε κάθε πολιτικός που έχει στοιχειώδη κοινωνική συνείδηση, αλλά στην πολιτική της

στις «δουλειές». Υποψιάζομαι ότι αυτό που ανησυχεί τους «νονούς» είναι πως το σύστημα τρελάθηκε, βρίσκεται εκτός ελέγχου. Και υποψιάζομαι ότι οι ψυχραιμότεροι της «συμμορίας», οι «κονσιλιέρι», συζητούν για το πώς «το σύστημα θα ξαναβρεί την ισορροπία του». Τα ισχυρά οικονομικά συμφέροντα αντιλαμβάνονται ότι το παραδοσιακό πολιτικό προσωπικό ότι έδωσε, έδωσε, δεν μπορεί πλέον να βαστήξει το σκάφος στη σωστή ρότα, ότι το τιμόνι ετοιμάζεται να το πάρει ένα ανεύθυνο (για τα συμφέροντά τους) πράγμα εκτός (δικού τους) ελέγχου που το λένε ΣΥΡΙΖΑ. Οι προσπάθειες για το νέο σχήμα και τα νέα άφθαρτα πρόσωπα που θα ανταποκριθούν στο κάλεσμα των καιρών δίνουν και παίρνουν. Οι καιροί, όπως θα έλεγε και ο Χαρίλαος, είναι γκαστρωμένοι. Αλλά το «κόμμα της αγοράς και της γκλαμουριάς» που θα σαρώσει το γερασμένο και διεφθαρμένο πολιτικό σύστημα για να μείνουν όλα ίδια, παρά τις πολλαπλές προσπάθειες τεχνητής γονιμοποίησης, δεν κυοφορείται. Και το σπέρμα είναι άγονο και οι μήτρες αδύναμες.

Y

ΒΕΒΑΙΩΣ να επιστραφούν τα μάρμαρα. Αλλά όχι επειδή οΈλγιν τα έκλεψε. Κλοπή προϋποθέτει ιδιοκτησία και ο τότε νόμιμος ιδιοκτήτης τους, μολονότι απρόσιτος στο ημίφως του χαρεμιού, είχε νομίμως εξουσιοδοτήσει τους κατά τόπους αγάδες να προβαίνουν στις προσήκουσες πράξεις αγοραπωλησίας. Ο Έλγιν απλώς αγόρασε τα μάρμαρα από κάποιον αγά και ίσως πλήρωσε επιπλέον μερικούς χειρώνακτες να κατεβάσουν τα κομμάτια. Νομικά άψογες διαδικασίες που ακολούθησαν κατά γράμμα τους τότε κανόνες της αγοράς. Ο κ. Σαμαράς δεν μπορεί να προσάψει στον Λόρδο Έλγιν τίποτε απολύτως. Εκτός ίσως από τον θαυμασμό του τελευταίου για τον Αρχαίο Ελληνικό Πολιτισμό -θαυμασμό ομολογουμένως κομμάτι βάρβαρο. Οπότε γιατί να επιστραφούν τα μάρμαρα; Προφανώς γιατί αποτελούν πολιτιστικό θησαυρό που μας κληροδότησαν οι πρόγονοι. Ας ακούσουμε ωστόσο τον Μπένγιαμιν: «[...] Οι πολιτιστικοί θησαυροί... οφείλουν την ύπαρξή τους, όχι μόνον στις ιδιοφυΐες που τους δημιούργησαν, αλλά και στον ανώνυμο μόχθο των συγχρόνων τους. Δεν υπάρχει μνημείο πολιτισμού που να μη συνιστά ταυτόχρονα μνημείο βαρβαρότητας». Ο Παρθενώνας μνημείο βαρβαρότητας; Ύβρις. Μολαταύτα εκεί παραπέμπει το μαστίγιο που παρακινούσε τα θύματα των πολέμων και της ανέχειας, εκείνους που εξακολουθούμε να ονομάζουμε δούλους, να κουβαλούν και να στεριώνουν τα μάρμαρα όπου ήθελε ο Ικτίνος. Αλλά έτσι η σχέση με τους προγόνους μπερδεύεται: είμαστε απόγονοι του Ικτίνου ή των δούλων που έκτισαν τον Παρθενώνα με τα χέρια τους; Όπως και νάχει, ο Μπένγιαμιν δεν αμφισβητεί ότι ο Παρθενώνας παραμένει «πολιτιστικός θησαυρός». Και -μπορούμε να προσθέσουμε- με μέγεθος που ορίζει την κλίμακα ολόκληρου του Δυτικού, λεγόμενου, Πολιτισμού. Ο οποίος πράγματι έχει τις ρίζες του στην Αρχαία Ελλάδα. Ναι, το Λονδίνο οφείλει απαρεγκλίτως να επιστρέψει τα μάρμαρα. Αλλά το Λονδίνο αρνείται. Γιατί είναι μητρόπολη. Από εκείνες όπου συρρέουν τα μεγάλα ρεύματα των μεταναστών και των προσφύγων, οι σύγχρονοι δούλοι της παγκοσμιοποίησης. Από τις πατρίδες αυτών των δούλων η μητρόπολη δεν άντλησε μόνον πρώτες ύλες, ιδρώτα και αίμα. Απόσπασε και πολιτιστικούς θησαυρούς. Γιατί καμιά μητρόπολη δεν γίνεται τέτοια μόνο με χρήμα και όπλα. Εδραιώνει τη δύναμή της μόνον αν κυριαρχήσει και στο συμβολικό επίπεδο, εκεί όπου μπορεί να ταπεινωθεί ο νικημένος. Τα λάφυρα εκτίθενται υπερήφανα στο μητροπολιτικό έδαφος για να επιτελέσουν αυτήν ακριβώς την ταπείνωση. Το χρέος της Δύσης προς τα θύματά της δεν είναι από εκείνα που αποπληρώνονται ή διαγράφονται. Τα διογκούμενα κύματα της μετανάστευσης προς τις μητροπόλεις της δεν είναι πάρα απτή έκφραση αυτού ακριβώς του χρέους. Τα κύματα θα κοπάσουν μόνον αν η Δύση αρχίσει να επιστρέφει τον πλούτο που συσσώρευσε εκεί όπου τον απόσπασε. Η επιστροφή μπορεί να αρχίσει από το συμβολικό επίπεδο, το επίπεδο όχι μόνο της ταπείνωσης αλλά και του σεβασμού. Δηλαδή να γυρίσουν στους τόπους καταγωγής τους και τα αρχαιοελληνικά μάρμαρα και οι αιγυπτιακές μούμιες και τα κινέζικα βάζα και τα ινδικά αγάλματα και οι αφρικανικές μάσκες. Κι αν δεν υπάρχουν κατάλληλα εκθετήρια, ας πληρώσει η Δύση να φτιαχτούν. Εν λευκώ. Αποκλειστικά υπό τους όρους ευαισθησίας των γηγενών. Μα να αδειάσει το Βρετανικό Μουσείο και το Λούβρο; Ναι, αν ανοίγει έτσι η προοπτική να ζήσουμε όλοι σε έναν κόσμο δικαιότερο.-

Y

πελατεία, συνταξιούχους και ένστολους, που αποτελούν την ραχοκοκαλιά της κοινωνικής της βάσης. Δεν λέω, καλώς, να πάρουν κι αυτοί, αφού πρώτα όμως ληφθεί πρόνοια για όσους δεν έχουν στον ήλιο μοίρα.

AIΡΕΤΙΚΟΣ

08 9 771109 015103