11945

O

ικοτριβές

Μάρτιο ς

201 4, τ.

11

%"$2 1 2-' 4 .&.0 $ &4 4 - %4 & %4 &4,%2 3.

1 ,5+ 4 .%- !.&-." &50# !4- #.-.4.& 3 -%- &43 )5-'0' +4$.54 %& #, & 40,4 ' 4- 40! & ) 4 -.&40 ,4 5$ &4 "# -, %0'+ ) &- + 432 , 2(.4 ,/.2 #1 & ##.- 3 )5))'& 5$ -'+4 5.32. # 25 40 #,2.4 .543, 25 ) 1) 4 +40% &4 *'+4$ -14- 43).(0 5 4'4, 43 %4 #.-.4 525001-,2 4252(,+4 .54 542,%0 ,4.% &,543 )!43, 1-54 -.4 '- '4"2. ## 4 -5$ & 3. $1 4,3(3 , 4$ )5-5$ &4 % & #, 4,%$.

5 1#. 0-,4 4$.543 ,%2 4.&.).# 4"5.4, 3,& % -5$ + 32 2$ +43,253.2 4 ,&4 50 %2 - -'+4 5$ & #5$ & &-.54 0-'&4 '0.4 & .4 5. $,/ ).5 4 25 1# .0-,4 .&(.4 ,- 3 55.4-'&43),5 (.+4 2(0$ 4,*,) (*, & 4 0 % &4.3 -,- (,+4 %"$2 - !& -.54# 5.#, 0 ). &-.540- 4 5, & +4 6%$2 0'+4" 4.&-5# $ ) " .- & 0'4 , *,5+4 0-'&4 $ 4 '4 .&.0 &4 5$ & #5$ +4!/, 4-'+4 3 %4.& (" - % )(,+4" 5.4-'&)) &- 5$143 21/.-,+ 4 ,*,)( 4 #5$21 -,2'4 ,#3) 20'4 - &43 210/ ,4$.# (.43, 2(3- 4 4.3 &-'0 +4 ,5432 )) ,25 . & # ,) & -'&4,$-(654 3210 #.-. )!-,2 '4 1# + 41-540 3(3- &-.4 '.4- & 4$2.- -'+4 '"(.+4"5.4 & 4'4 ) - 3.(2& 4$ 5& &5$1 4$.543 .3 -, ) !& 4 $.%&5$ 4 ,* ", ,(-.54 &.+4 #,4 -'4 #,". 4 $.54 '4 $ 5& 0- 4 32 0 $ &5 4 0, +4 5 ,$ 5$ -.0 '#.- '/( 3 3 ('0'4 ,5+ 4' 4 5.+4 0'4#, '-'# - & 4 3 %4 ) !&43.2,# .))

4-2 -5$ &4,353- ,0 - ,25$ ,51+4#, &413 +4 3 54 54, * 2!* ./ 2 %&4 "5$ 40% -'0'# 4 -'+4 4 ,2 - '# - "5$1+ 3.2." "5$ ,2.51 -'-,+ 40,4 43,25 .)) & 13 + 4,(&. - &4$ .54 54,&,2" (.4 ,3.& ('0'4 -'+4 4 ."2 -5$ 4 -2.-' #'0' -,+ 4 0& ,& 3 &43 4 25## 3.- 0-'4 4 -'+4 0-,2 4#5.40 & +4 5$ ) 5,+4 54& ,+ 432 - '4 ,& 2" ,5. & .4 $ 5& %2 &.4- %&. '4- & 4.3 2 $) 2 0' ,5.+ 4 '4 3 4

"5.4-' &4 25 2 3' +4$.5 4- %43 %& 4 &.4 $ 43,2(4 1-,2 4 4.3 '4 ,(250 -50#1 + 4 34 - #,( +4 13 + 4 +4 ,& 2"

4-'&4 '42'- 2,(. )!43,2500 32 +4-'&4321 ,0 4 ." 2 5$ +4 3 %4 0'43, 2(4 % 5$ !+ ,(-.54 '+ 4#, 4$.543 %2( + )5$ # 5$ +4 # 5#,!2%&0 4 +4 -'+ 4 4$.54$ ,4-'&4 )5-5$ &4 4 %&.-1-'-,+4 5, 5 %+ 412 % +4.&. # 50'+ 25 4"5.4-'4 3 )5- & +421) +4-'+4 )5 &4 "5.4-' &4.&+4." 2 + 4# ,4-.4 #,43 -,) !&4 .- # # ' '+ 432 - % & %&4#,4-5+ '+4,% 2 3. $ -2.-' "5$ 4.3 -,),(4$25$.54# ." +4.3 +40-2 ", 0 1- %4 +4.)) .& ) .$-5$ -%*' ,3 $- .0'4- 3-% *'4 22 .&-5# ,- 3 50' 4 4$)5#.-5$

3 5.4.& 3 5.0 3 -,4,&.)) ) %41-54'4$2(- 350'4-'+ &50 ' 4.& -'-.+ 4"5.4 -'&4 4#.+4'40% -' 2. *'4 3 #'&4*, & #,4,* )5$ 40 - 4-2. 3 54 ,4 )5-1 & #' # -2.

'4.)) 40%& -'"5$ + 4 +4 &./ 2,54 % 05.0 4 .- 4-'4" -'+4$ 2(0'+ ,(&.5 4-,), 5 # & ,25 )) &4 0'4 ,54,3.

4 ,&4 4,5 5$ 40,43 0'4.% 2 3 5,(-.5 +4,35$.5 5$ +4$2( 0'+ $.35- .)50-

Η ΑΥΓΗ

ΜΑΝΩΛΗΣ ΓΛΕΖΟΣ: Ο πρόεδρος Γκάουκ μίλησε με τη μελλοντική κυβέρνηση ΣΕΛ. 9

Ο Γ. Παπανδρέου δεν πηγαίνει στη συνδιάσκεψη για την «Ελιά» και καταγγέλλει αυτοκατάργηση του κόμματος

ΣΕΛ. 4

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΣΑΜΑΡΑ - ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ

Το τελευταίο παραμύθι

Σκηνοθετούν «success story Νο 2» για να περιορίσουν την εκλογική ήττα και να αποφύγουν την εσωκομματική αμφισβήτηση ΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ «εικονική πραγματικότητα» ετοιμάζονται να θέσουν σε εφαρμογή οι κ. Σαμαράς και Βενιζέλος, προκειμένου να εγκλωβίσουν τους πολίτες στην τριπλή εκλογική αναμέτρηση του Μαΐου, μεταφέροντάς τους από τη μίζερη και αβίωτη καθημερινότητα των περικοπών, των φόρων και της ανεργίας στον «τεχνητό παράδεισο» της ελπίδας. Με την ανοχή πλάτες των δανειστών η κυβέρνηση σπρώχνει τα νέα μέτρα που έχουν απ’ όλες τις πλευρές προαναγγελθεί για μετά τις εκλογές και ετοιμάζεται να εξαγγείλει «μονομερώς» το τέλος του Μνημονίου, την εμφάνιση της «ανάπτυξης» και τη διανομή εκατομμυρίων στους ασθενέστερους από το περίσσευμα του πρωτογενούς πλεονάσματος. Πλαστουργοί του «φανταστικού κόσμου» θα είναι και πάλι ορισμένοι απ’ τους περίφημους «οίκους» που πριν από μερικά χρόνια καταγγέλλονταν για τη δημιουργία της κρίσης και την ένταξη της χώρας στα Μνημόνια. Εμφανής στόχος ο περιορισμός της διαφαινόμενης άνετης επικράτησης του ΣΥΡΙΖΑ, γνωρίζοντας ότι σε αυτήν την περίπτωση θα τεθεί αμέσως θέμα ηγεσίας στα κόμματά τους.

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: «ΣΤΙΣ 25 ΜΑΪΟΥ ΨΗΦΙΖΟΥΜΕ, 26 ΦΕΥΓΟΥΝΕ»

ΜΠΑΡΜΠΑΡΑ ΣΠΙΝΕΛΙ ITAΛΙΔΑ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:

Ν’ αλλάξουμε ριζικά την Ευρώπη

ΣΕΛ. 12

ΘΟΔΩΡΗΣ ΔΡΙΤΣΑΣ ΥΠ. ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΠΕΙΡΑΙΑ:

Ο Πειραιάς ναυαρχίδα της ανασυγκρότησης

ΣΕΛ. 17

ΤΟΥ ΤΑΣΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ

ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ ΤΡ. ΜΗΤΑΦΙΔΗΣ

ΥΠ. ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ:

9/3

Η Άλλη Θεσσαλονίκη δεν είναι ένα αφηρημένο σύνθημα ΣΕΛ. 15

ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΧΑΡΑΛΑΜΠΙΔΟΥ

ΥΠ. ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗΣ Κ. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ:

Μπορούμε να νικήσουμε τα τζάκια ΣΕΛ. 19

TIMH: 3 €

Ανοιχτή κρίση στο ΠΑΣΟΚ

και την ενέργεια

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

www.avgi.gr

ΕΤΟΣ ΙΔΡΥΣΗΣ 1952 • Β’ ΠΕΡΙΟΔΟΣ • ΑΡ. ΦΥΛΛΟΥ 11945 • KΥΡΙΑΚΗ 9 MAΡΤΙΟΥ 2014

OIKOTΡΙΒΕΣ Αφιέρωμα 24 στο περιβάλλον ΣΕΛΙΔΕΣ

ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

Πόλεις, περιφέρειες και Αριστερά ΤΟΥ ΚΩΣΤΗ ΧΑΤΖΗΜΙΧΑΛΗ*

ΣΤΙΣ ΠΟΛΕΙΣ και στις περιφέρειες οι αριστερές και οι αριστεροί πολίτες ως άτομα και ως συλλογικότητες και η Αριστερά ως οργανωμένο κίνημα αναμετρώνται με τα καθημερινά προβλήματα, άλλοτε μεγάλα άλλοτε μικρά, το ίδιο όμως σημαντικά. ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛΙΔΑ 2

ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ

ΑΦΙΕΡΩΜΑ Η «τελική λύση» του φασισμού ΕΝΘΕΜΑΤΑ

Ο ουκρανικός χειμώνας των αλλαγών

MONDE

LE diplomatique

Ο μύθος της ισότητας, ο φεμινισμός και ο σεξισμός

EΡΕΥΝΑ

Εκτός νόμου η Χρυσή Αυγή; Απαντούν νομικοί και πανεπιστημιακοί: Ν. Παρασκευόπουλος, Κ. Χρυσόγονος, Γ. Κατρούγκαλος και Δ. Μπελαντής ΣΕΛ. 11

ΑΠΟΛΥΜΕΝΕΣ ΚΑΘΑΡΙΣΤΡΙΕΣ ΥΠ. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ:

Τα παιδιά μας δεν θα ζήσουν στα συντρίμμια του Σαμαρά

ΣΕΛ. 21

Αποχαιρετισμός στον Σωτήρη Σιώκο

Ρ. Αξελός, Μ. Κανελλοπούλου, Χρ. Παπαδόπουλος, Δ. Σεβαστάκης

AΡΘΡΑ: Γ. Βαρεμένος, Μ. Δρεττάκης, Αλ. Καλύβης, Ευ. Τσακαλώτος, Τ. Τρίκκας, Κ. Γιούργος

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

2

ΠΟΛΙΤΙΚΗ Η ΑΥΓΗ

Το μεγάλο παραμύθι να μη γίνει εφιάλτης Στις εκλογές του Μαΐου παίζονται πολλά. Δεν υποτιμούμε τους συσχετισμούς, που υπακούν σε ιδιομορφίες και προβλήματα των τοπικών κοινωνιών, ούτε την ανάγκη να επιλυθούν προβλήματα της συνεχώς υποβαθμιζόμενης καθημερινότητας. Δεν πιστεύουμε ότι η αλλαγή της καθημερινότητας περνάει καθ’ ολοκληρίαν μέσα από την ανατροπή του Μνημονίου. Υπάρχουν περιθώρια διαφορετικών επιλογών και δράσεων, που, βεβαίως, τελικά συγκρούονται με τις μνημονιακές νόρμες. Έχει, λοιπόν, σημασία να εκλεγούν αυτοδιοικητικά όργανα που θέτουν τις κοινωνικές ανάγκες πάνω από τις επιταγές της τρόικας. Στις κάλπες του Μαΐου, όμως, δεν παίζεται πρωτίστως το θέμα της Αυτοδιοίκησης. Όσοι επιχειρούν να εμφανιστούν ως υπεράνω κομμάτων και υπεράνω Μνημονίου είναι αυτοί οι οποίοι αναδείχθηκαν ως κομματικοί υποψήφιοι, διέπρεψαν ως πρωτοπαλλήκαρα του Μνημονίου και διεκδικούν την ψήφο ενταγμένοι σε ένα κεντρικό πολιτικό σχέδιο που εξυπηρετεί την αναστήλωση του μνημονιακού μπλοκ εξουσίας. Όσο απομακρυνόμαστε από τις μικρές πόλεις, όπου η τοπικότητα διαδραματίζει κυρίαρχο ρόλο, τόσο ενισχύονται τα χαρακτηριστικά της κεντρικής πολιτικής αντιπαράθεσης -έστω κι αν δεν ομολογείται απ’ όλους. Στις ευρωεκλογές η σύγκρουση αφορά ανοιχτά το κεντρικό πολιτικό διακύβευμα. Αν θα σταλεί αποφασιστικό μήνυμα για την ήττα της λιτότητας στην Ελλάδα και σε ολόκληρη την Ευρώπη. Ο Σαμαράς τα παίζει όλα για όλα. Γνωρίζει ότι, αν δεν περιορίσει την ήττα του, με δεδομένη την εξαέρωση του ΠΑΣΟΚ, θα βρεθεί αντιμέτωπος όχι μόνο με τον λαό, αλλά και με το ίδιο το κόμμα του. Πανικόβλητος στήνει μια νέα επιχείρηση εξωραϊσμού της πολιτικής του και εμπόριο ελπίδων. Τον βοηθούν οι πυλώνες του μνημονιακού συστήματος, με πρώτη τη Μέρκελ. Το νέο μεγάλο παραμύθι που αφηγούνται είναι ότι η Ελλάδα οσονούπω βγαίνει από την κρίση και τα Μνημόνια, αρκεί να μην καταβαραθρωθεί ο Σαμαράς στις εκλογές! Επιχειρείται, δηλαδή, νέα υφαρπαγή της λαϊκής ψήφου, αυτή τη φορά με δόσεις συγκεκαλυμμένου εκφοβισμού μέσω της προβολής τεχνητών παραδείσων. Το εμπόριο ψεύτικων ελπίδων ως υποκατάστατο του φόβου. Οι εκλογές του Μαΐου (με διαβαθμισμένη και διαφοροποιημένη πολιτική σημασία στις τρεις κάλπες), ιδιαιτέρως τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών, θα αποδειχθούν μήτρα πολιτικών εξελίξεων, σε μια περίοδο που το μνημονιακό πολιτικό σύστημα αποσυντίθεται και η επαγγελία των υπερκομματικών... κομμάτων επιστρατεύεται ως ανάχωμα στη ριζοσπαστική - δημοκρατική στροφή της χώρας, όπως είχε επιχειρηθεί πριν από δύο χρόνια με τους «τεχνοκράτες» πολιτικούς διαχειριστές. Στο βάθος αυτής της πολιτικής επιχείρησης βρίσκεται η επιβολή ενός νέου σκληρού Μνημονίου με βαθύτερες αντικοινωνικές επιπτώσεις, αυτή τη φορά όχι μόνο τριετούς διάρκειας. Το νέο Μνημόνιο θα εγκαθιδρυθεί ως διαρκής και μόνιμη συνθήκη. Στα χέρια των πολιτών είναι να μην επιτρέψουν τη μετατροπή του νέου μεγάλου παραμυθιού σε εφιάλτη για τη ζωή τους.

Η ΑΥΓΗ ΠΡΩΙΝΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ

τίποτε. Πρώτος μεν, αλλά με τη Ν.Δ. σε Ευφροσύνη! Από την πρώτη δημοαπόσταση αναπνοής πίσω του. Και με σκόπηση που τον μέτρησε έπιασε σχεΣΗΜΕΡΑ την κεντροαριστερά να τον απειλεί πριν δόν τα ποσοστά τηλεθέασης της εκποΕΙΝΑΙ ακόμα δημιουργηθεί κεντροαριστερό μπής του ο Σταύρος. Κι αυτό χωρίς κόμΚΥΡΙΑΚΗ κόμμα. Λίγο το έχετε να βρίσκεσαι κάτι μα, χωρίς πρόγραμμα, και χωρίς Κορτώ. ψιλά ψηλότερα από τη Ν.Δ. και να έρΣκεφτείτε τι έχει να πιάσει στη συνέχεια. ΤΟΥ ΘΑΝΑΣΗ χεται το ποτάμι να σου πάρει έστω και Ορθώς λοιπόν πλημμύρισαν ευφροσύΚΑΡΤΕΡΟΥ λίγο από την όχθη; Πάει η πρωτιά, πάν’ νη τα γνωστά ενθουσιωδώς κεντροαριτα όνειρα, μένει το Μνημόνιο, μένει η στερά έντυπα και κανάλια. Ενώ σύμφωτρόικα, μένει η λιτότητα, πετάει ο Σανα με έγκυρα κεντροαριστερά δημοσιμαράς, πετάει-πετάει κι ο Σταύρος. εύματα αναζητά φράγματα το ΠΑΣΟΚ Και τι απαιτούν οι δημοσκοπήσεις του Βενιζέλου, γιατί του παίρνει κόσμο ως αντάλλαγμα για το χαμόγελο που το ποτάμι. προσφέρουν; Ένα και μόνο πράγμα, αΓενικώς πλείστες όσες δημοσκοπήπλό και σαφές: Πίστη. Όχι καχυποψίες, σεις τον τελευταίο καιρό έχουν κάτι το θεωρίες συνωμοσίας, πονηρές σκέψεις. ευφρόσυνο. Καθόλου κακό αυτό από άΑυτά δεν οδηγούν πουθενά, όπως πουποψη ψυχαγωγίας μέσα στον ζόφο της θενά δεν οδηγεί να θυμόμαστε ή να θυκρίσης. Και οι 58 μια χαρά τα πήγαν, έμίζουμε τις δημοσκοπικές αστοχίες στω κι αν μετά τις μετρήσεις ήρθαν οι αστις περασμένες εκλογές για παράδειγναμετρήσεις και χάλασαν κάπως την ειμα. Πίστευε και μη ερεύνα, αφού άλλοι κόνα. Και ο Σαμαράς δεν πάει άσχημα μόνο 0,9% πίσω από τον ΣΥΡΙΖΑ σύμφωνα με την τελευ- ερευνούν για σένα και σου φέρνουν έτοιμα και ακριβέσταταία δημοσκόπηση. Και οι ναζί επίσης κάνουν καλή εμ- τα τα ποσοστά. ΣΥΡΙΖΑ 20,9, Ν.Δ. 20%, Σταύρος-Ποτάμι φάνιση, που τη βοηθάει να φοβερίζουν την Άρτα, ακόμα 5,7. Κι αν δεν βγουν τελικώς έτσι τον Μάη, μην πυροβοκαι τον Κορυδαλλό. Και το ΚΚΕ ως συνήθως διατηρεί τα λείτε τους δημοσκόπους. Αυτοί δίνουν τα ποσοστά σήμερα - τον Μάη θα τα δώσουμε εμείς. ποσοστά του με ελαφρά άνοδο. Συνεπώς η ορθή δημοσκοπική στάση οφείλει να υπαΤο μόνο κόμμα που φαίνεται εκνευριστικά κολλημένο στα ποσοστά του είναι ο ΣΥΡΙΖΑ. Δεν λέει να ξεκολλήσει με κούει σε ένα παράγγελμα: Δημοσκόπηση, τα κεφάλια μέσα!

Δημοσκόπηση, τα κεφάλια μέσα!

ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ

Πόλεις, περιφέρειες και Αριστερά ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΣΕΛΙΔΑ 1

Οι πόλεις, παράκτιες ή της ενδοχώρας, και οι περιφέρειες, βουνίσιες, καμπίσιες ή νησιωτικές, ήταν πάντα οι τόποι των αντιθέσεων, των συγκρούσεων, της χαράς και της απογοήτευσης. Ήταν και είναι πάντα εκεί σιωπηλές ώστε συχνά δεν τις παίρνουμε υπόψη, θεωρούμε ότι οι πολιτικοί αγώνες απλώς συμβαίνουν κάπου και αυτό το κάπου αφορά μόνο τους ειδικούς, τους ποιητές ή τους ζωγράφους. Η Αριστερά «της κεντρικής πολιτικής σκηνής» τις θυμάται ουσιαστικά κάθε τέσσερα χρόνια, λίγο πριν από τις δημοτικές και τις περιφερειακές εκλογές. Υπάρχουν βέβαια οι εκλεγμένοι αριστεροί δήμαρχοι και τα κινήματα των πολιτών σε όλη τη χώρα που υπερασπίζονται τους τόπους τους από τη νεοφιλελεύθερη επέλαση, αλλά και τότε η «κεντρική» Αριστερά συχνά τελειώνει με ένα ψήφισμα συμπαράστασης ή μια επερώτηση στη Βουλή. Η έγνοια για την καθ’ αυτή υπόσταση των πόλεων και των περιφερειών, για τα προβλήματα της καθημερινότητας, για την αποκέντρωση και τη συμμετοχή των πολιτών, εκεί όπου υποτίθεται ότι η Αριστερά αναμετριέται με τα οράματά της, σπάνια αποτελούν κεντρικό πεδίο ενδιαφέροντος, ιδίως τώρα που όλα τα σκεπάζει η κρίση. Έτσι, όταν πλησιάζουν οι τοπικές εκλογές βιαζόμαστε και όταν βιαζόμαστε κάνουμε λάθη. Η έλλειψη κεντρικού πολιτικού ενδια-

φέροντος για τις πόλεις και τις περιφέρειες δεν είναι μόνο ελληνικό πρόβλημα. Είναι γενικότερο και συνδέεται με την υποβάθμιση των αγώνων που συμβαίνουν στον χώρο και την αντιμετώπισή τους ως «δευτερευουσών αντιθέσεων», ενώ πρωτεύουσα παραμένει πάντα η ταξική αντίθεση κεφαλαίου-εργασίας. Δεν αμφισβητώ ούτε στιγμή τη σημασία που πρέπει να έχει για την Αριστερά η ταξική σύγκρουση, μόνο που αυτή δεν εντοπίζεται μόνο στις εργασιακές σχέσεις και στους τόπους δουλειάς αλλά διαχέεται σε όλους τους τομείς της καθημερινής ζωής, στην οργάνωση του χώρου της πόλης, στις σχέσεις ανταλλαγής πόλης-υπαίθρου, στη διαχείριση περιβάλλοντος, στην υγεία, στη διατροφή, στην εκπαίδευση, στη διάθεση του ελεύθερου χρόνου και τόσα άλλα. Οι πόλεις και οι περιφέρειες είναι τα προνομιακά πεδία όπου όλα τα παραπάνω συντίθενται και, το κυριότερο, αποκτούν συχνά δια-ταξικότητα που βοηθά τους πολίτες με κοινά προβλήματα να συναντηθούν με άλλους/ες σε κοινούς αγώνες πέρα από ταξικές διαφορές, όπως έγινε πρόσφατα στις πλατείες και στη Χαλκιδική. Από τους πρώτους που είχαν εντοπίσει την κρισιμότητα αυτής της συνάντησης ήταν ο Αντόνιο Γκράμσι που έγραφε το 1919 στο «Avanti» (σε δική μου ελεύθερη μετάφραση): «...είναι καθήκον των εργατών να έχουν διπλή ένταξη: στο εργατικό συνδικάτο και στις επιτροπές γειτονιάς. Γιατί στις γει-

τονιές θα βρεθούν και με εκείνους που είτε δεν έχουν συνδικάτο να γραφτούν είτε δεν εργάζονται και σε αυτούς πρέπει να ρίξουν το βάρος τους οι κομμουνιστές....». Και συμπλήρωνε: «...γιατί αυτό θα είναι ένα καταπληκτικό σχολειό κοινωνικής εμπειρίας και διοικητικής ετοιμότητας». Αυτό το «σχολειό κοινωνικής εμπειρίας και διοικητικής ετοιμότητας», ο Γκράμσι το οραματίζονταν να αναπτυχθεί πρώτα σε τοπικό επίπεδο, να «μάθουν» και να «βρεθούν» οι κομμουνιστές με τους/τις άλλους/ες στις γειτονιές και στις πόλεις της επαρχίας. Ωστόσο η γκραμσιανή τοπικότητα δεν είναι αυτόνομη και ανεξάρτητη όπως την οραματιζόταν η αναρχοσυνδικαλιστική παράδοση στην Ιταλία και στην Ισπανία. Οι πόλεις και οι περιφέρειες έχουν τη δική τους ταυτότητα, ελέγχονται από τοπικά ηγεμονικά μπλοκ εξουσίας και έχουν διαφορετικούς, συγκρουσιακούς ρόλους στο παραγωγικό σύστημα. Αλλά, κατέληγε ο Γκράμσι, καθήκον των κομμουνιστών είναι η διαταξική ενότητα προλεταρίων αγροτών και πολιτών και το ξεπέρασμα της άνισης ανάπτυξης με την καθοδήγηση του κόμματος και τις τοπικές επιτροπές οι οποίες γνωρίζουν τα τοπικά προβλήματα καλύτερα. Να αποφεύγουμε δηλαδή να υποτάσσουμε το ειδικό στο γενικό και το τοπικό στο κεντρικό, όπως δυστυχώς γίνεται τώρα που θυμηθήκαμε την τελευταία στιγμή τα προβλήματα των πόλεων και των περιφερειών.

* Ο Κωστής Χατζημιχάλης είναι συνταξιούχος πανεπιστημιακός

ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ - ΕΚΔΟΣΗ: «Η ΑΥΓΗ ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ Α.Ε.»

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ: ΝΙΚΟΣ ΦΙΛΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΥΝΤΑΞΗΣ: ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΠΑΚΟΣ, ΚΩΣΤΗΣ ΝΙΚΟΛΑΚΑΚΟΣ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ: ΠΟΛΥ ΚΡΗΜΝΙΩΤΗ, ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΥΡΙΤΣΗΣ, ΝΙΚΟΣ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ, ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΜΑΥΡΟΕΙΔΗΣ, ΛΑΜΠΡΟΣ ΤΣΟΥΚΝΙΔΑΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΪΚΟΣ

ΠΡΟΕΔΡΟΣ Δ.Σ. ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΟΥΛΟΠΟΥΛΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΤΟΥΜΠΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: ΣΠΥΡΟΣ ΛΟΥΠΕΤΗΣ

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: ΑΓ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ 12, 104 31 • ΤΗΛ. ΚΕΝΤΡΟ: 210 5231831-4 • ΦΑΞ: 210 5231822 • ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ - ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ: 210 5231820 • marketing@avgi.gr - ΦΑΞ: 210 5231830 INTERNET: www.avgi.gr e-mail: editors@avgi.gr • ΓΡΑΦΕΙΟ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ: Βασ. Ηρακλείου 37, ΤΗΛ. ΚΕΝΤΡΟ: 2310 261646, ΦΑΞ: 2310 266444, e-mail: avgi@otenet.gr ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ: Π. Παπίδας & Σια Ε.Ε., ΤΗΛ. : 210 8228258 ΕΚΤΥΠΩΣΗ: IΡΙΣ ΑΕΒΕ ΤΣΕΚ - ΕΜΒΑΣΜΑΤΑ: Εφημερίδα «Η ΑΥΓΗ», Αγ. Κωνσταντίνου 12, 10431 Αθήνα

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 MAΡΤΙΟΥ 2014

4

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

ΠΥΛΩΝΑΣ... ΑΣΤΑΘΕΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΗ ΣΥΝΟΧΗ ΤΟ ΠΑΣΟΚ

Ανοιχτή ρήξη Παπανδρέου - Βενιζέλου ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΝΙΚΟΣ ΛΙΟΝΑΚΗΣ

Στη σκιά οιονεί διάσπασης του ΠΑΣΟΚ πραγματοποιείται από χτες η Συνδιάσκεψη της «Ελιάς», μετά την αιφνιδιαστική απόφαση του Γ. Παπανδρέου για ανοιχτή ρήξη με τον Ευ. Βενιζέλο. Η επιλογή του πρώην πρωθυπουργού να ανακοινώσει στον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, σε τηλεφωνική επικοινωνία τους την Παρασκευή το βράδυ, ότι δεν θα συμμετάσχει στη Συνδιάσκεψη, αφήνοντας αιχμές για επιλογές «αυτοκατάργησης» του ΠΑΣΟΚ, αποτελεί σε κάθε περίπτωση μήνυμα αποστασιοποίησης εκ μέρους του από τις αποφάσεις του Ευ. Βενιζέλου. Ταυτόχρονα όμως αποτελεί και de facto μήνυμα προς την «παπανδρεϊκή» πτέρυγα του κόμματος, τόσο σε επίπεδο βάσης όσο και σε επίπεδο στελεχών, για παρόμοια στάση, η οποία ενδέχεται να αποτυπωθεί επιβαρυντικά για το ΠΑΣΟΚ την ώρα της ευρωκάλπης. Η απόφαση αυτή του Γ. Παπανδρέου, στο παρά πέντε μάλιστα της Συνδιάσκεψης, προκαλεί ερωτήματα ως προς τις απώτερες προθέσεις του, αυτές που βρίσκονται πίσω από την αφορμή της διακηρυκτικής συνδιάσκε-

ψης του ενιαίου εκλογικού σχήματος της «Ελιάς - Δημοκρατικής Παράταξης». Κύκλοι του ΠΑΣΟΚ εκτιμούσαν την Παρασκευή το βράδυ μετά τις εξελίξεις, ότι δεν πρόκειται για κίνηση αποχώρησης του Γ. Παπανδρέου από το κόμμα, αλλά «ναρκοθέτησης» του εσωκομματικού τοπίου, με το βλέμμα στο αποτέλεσμα των ευρωεκλογών. Σύμφωνα με αυτές τις εκτιμήσεις, ο πρώην πρωθυπουργός φαίνεται να προλειαίνει το έδαφος ώστε σε περίπτωση εκλογικού καταποντισμού του κόμματος να αμφισβητήσει ευθέως ή εμμέσως την προεδρία του Ευ. Βενιζέλου. Άλλωστε, οι πιθανότητες να κατακρημνιστεί εκλογικά το ΠΑΣΟΚ, αυξάνονται σε περίπτωση που η κίνηση του Γ. Παπανδρέου λειτουργήσει ως «νεύμα» για μη ψήφιση του εγχειρήματος της «Ελιάς». Στην ανακοίνωσή του, ο πρώην πρωθυπουργός ανέφερε μεν ότι «είναι απολύτως αναγκαία η ανασυγκρότηση της μεγάλης Δημοκρατικής Παράταξης...» και πως γι’ αυτό «απαιτούνται σχετικές πρωτοβουλίες», ωστόσο, «πρωτοβουλίες, που εδράζονται σε ανοιχτές στην κοινωνία συμμετοχικές διαδικασίες» και

«εγγυώνται την ενότητα της παράταξης στη βάση αρχών και αξιών». Ακόμα σαρφέστερες ήταν οι αιχμές του προς τον Ευ. Βενιζέλο με την αναφορά ότι «το διακύβευμα στο οποίο έχει χρέος να ανταποκριθεί η Δημοκρατική Παράταξη, ούτε με την αυτοκατάργηση του ΠΑΣΟΚ μπορεί να επιτευχθεί ούτε με συνεννοήσεις μεταξύ προσώπων, κινήσεων και ομάδων, όπως συνέβη στην πορεία προς τη Συνδιάσκεψη, παρά τις καλές προθέσεις πολλών στην προσπάθεια αυτή». Οι ραγδαίες εξελίξεις όμως δεν περιορίζονται σε κομματικό επίπεδο, καθώς εάν φτάσουν στα άκρα θα επηρεάσουν αναπόδραστα και τον κυβερνητικό ρόλο του ΠΑΣΟΚ, επιφέροντας αστάθεια στην κυβερνηική συνοχή. Με τον Ευ. Βενιζέλο να δηλώνει ότι στις ευρωεκλογές κρίνεται ουσιαστικά η σταθερότητα της κυβέρνησης και πως το κόμμα του αποτελεί πυλώνα και εγγυητή της σταθερότητας, άθελά του προεξοφλεί τρόπον τινά την πολύ πιθανή -με βάση τα σημερινά δημοσκοπικά δεδομένα και τις ραγδαίες εσωκομματικές εξελίξεις- να αποδειχτεί το ΠΑΣΟΚ πυλώνας

αστάθειας για την κυβερνητική συνοχή. Ένα χαμηλό ποσοστό θα λειτουργήσει αντικειμενικά ως συμπληρωματικό βάρος για το θέμα «νομιμοποίησης» της δικομματικής κυβέρνησης, στην περίπτωση που η Ν.Δ. θα έρθει δεύτερη (όπως δείχνουν οι τελευταίες δημοσκοπήσεις) ή ακόμα και οριακά μπροστά από τον ΣΥΡΙΖΑ. Την ίδια ώρα, όμως, όλοι οι οιωνοί είναι αρνητικοί για τους σχεδιασμούς του Ευ. Βενιζέλου προς τις ευρωεκλογές. Κεντρική παράμετρο αποτελεί και η απροθυμία εκ μέρους προβεβλημένων στελεχών να μπουν «μπροστάρηδες» στο ψηφοδέλτιο. Η Φ. Γεννηματά, που θεωρούνταν το «όπλο» του ΠΑΣΟΚ για την αναμέτρηση, έχει ξεκαθαρίσει εδώ και μέρες στον Ευ. Βενιζέλο ότι δεν θα είναι υποψήφια. Εν τω μεταξύ, το εσωκομματικό κλίμα ήδη πριν από την ανακοίνωση του Γ. Παπανδρέου, μύριζε «μπαρούτι», με την Τ. Αντωνίου στο Πολιτικό Συμβούλιο να κατηγορεί ευθέως τον Κ. Σκανδαλίδη, και εμμέσως πλην σαφώς τον Ευ. Βενιζέλο, για υπονόμευση του εγχειρήματος συνεργασίας με τους «58».

Παραμύθι με «success story» διά χειρός Σαμαρά-Μέρκελ ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΕΛΙΓΓΩΝΗΣ

Το «παραμύθι» ενός νέου «success story», που φιλοτεχνεί το Μαξίμου σε αγαστή συνεργασία με τους δανειστές, θα έχει απ’ όλα: καλές κουβέντες για τις «θυσίες» του ελληνικού λαού και την «ηγεσία» του Αντ. Σαμαρά, αριθμούς πρωτογενούς πλεονάσματος και «ανάπτυξης» από την Eurostat, ακόμη και σχεδιασμό για «έξοδο στις αγορές». Αυτά ώς τις ευρωεκλογές. Μετά, οι καλές κουβέντες θα τελειώσουν και η κυβέρνηση θα επανέλθει στη σκληρή πραγματικότητα. Για τον λόγο αυτό, ο Αντ. Σαμαράς ποντάρει τα ρέστα του στην επανασυγκόλληση του πλαστού «success story», ώστε η διαφαινόμενη ήττα να μη μετατραπεί σε συντριβή. Οι συζητήσεις με την τρόικα και η παρουσία του Έλληνα πρωθυπουργού στις Βρυξέλλες και το Δουβλίνο έδειξαν πως το Μαξίμου βρίσκεται σε συνεννόηση με τους δανειστές -και κυρίως με το Βερολίνο- προκειμένου να λάβει αυτό που επιθυμεί: πίστωση χρόνου και πολιτική διευκόλυνση, ώστε να μη χρειαστεί η παρούσα κυβέρνηση να προωθήσει σκληρά μέτρα πριν από τις ευρωεκλογές. Εξάλ-

Στόχος του πρωθυπουργού η «διαχειρίσιμη ήττα» στις ευρωεκλογές λου, σ’ αυτή τη φάση, όσο συμφέρει τον πρωθυπουργό να προβάλλει ένα «success story», άλλο τόσο συμφέρει και τη Γερμανίδα καγκελάριο. Ο μεν Αντ. Σαμαράς θα μπορεί να «κατέβει» στις ευρωεκλογές και τις αυτοδιοικητικές εκλογές ισχυριζόμενος πως «αφήνουμε πίσω μας την εποχή των Μνημονίων», ενώ η Αν. Μέρκελ θα απευθύνεται στους δικούς της ψηφοφόρους ως δικαιωμένη για τη στρατηγική λιτότητας, η οποία «βγαίνει» και μετατρέπει υπερχρεωμένες και «αμαρτωλές» χώρες σε ενάρετες και πλεονασματικές.

Σχέδιο παραπλάνησης Η «υποχωρητικότητα» που έδειξε αυτή τη φορά η τρόικα, σε συνδυασμό με τις «κόκκινες γραμμές» που υιοθέτησε η κυβέρνηση, κατέδειξε πως οι «τροϊκανοί» -με εξαίρεση ίσως τον εκπρόσωπο του ΔΝΤ Πολ Τόμσεν- έχουν πάρει το μήνυμα του Βερολίνου. Εξ ου και ώς την ώρα που γράφονταν τούτες οι γραμμές, οι πληροφορίες ήθελαν τους «τροϊκα-

νούς» πρόθυμους να... «παραβλέψουν» το θέμα των κεφαλαιακών αναγκών των τραπεζών και να μη θέσουν προσκόμματα για την εκταμίευση της δόσης. Άλλωστε, και κυβερνητικοί παράγοντες σημειώνουν πως η Αθήνα θα λάβει, στο αυριανό Eurogroup, μια πρώτη θετική δήλωση για τις «προσπάθειες» της Ελλάδας και στο άτυπο Eurogroup του Απριλίου θα ανοίξει ο δρόμος για την εκταμίευση της δόσης. Συν τοις άλλοις, ήδη από το μεσημέρι της Παρασκευής, κατά τη συνεδρίαση της ευρω-Δεξιάς που «έχρισε» τον Ζαν Κλοντ Γιούνκερ υποψήφιο πρόεδρο της Κομισιόν για το ΕΛΚ, είχε διαφανεί η πρόθεση των δανειστών να διευκολύνουν τον Αντ. Σαμαρά και την κυβέρνηση ώς τις ευρωεκλογές: μάλιστα, ο συνήθως διπλωματικός Ζ. Μπαρόζο απέδωσε το πρωτογενές πλεόνασμα στην «ηγεσία του Αντ. Σαμαρά» και στη συνέχεια αφίχθη στην Ελλάδα μαζί με τον πρωθυπουργό, στο πρωθυπουργικό

αεροσκάφος, προκειμένου να πει κι άλλα κολακευτικά λόγια χθες, στη συνεδρίαση των Ευρωπαϊκών Περιφερειών.

Πλαστή εικόνα Εκτός από τα καλά λόγια των εταίρων και την κατ’ αρχήν πολιτική συμφωνία για τη δόση, το Μαξίμου ποντάρει και σε άλλες ψηφίδες προκειμένου να στήσει την πλαστή εικόνα του «success story» και του «τέλους των Μνημονίων». Ήδη, διαρροές θέλουν τους εταίρους και την Eurostat να πιστώνει στην Ελλάδα ένα υψηλό πρωτογενές πλεόνασμα, αλλά να δημοσιεύει παράλληλα και στοιχεία που δείχνουν τερματισμό της ύφεσης το πρώτο τρίμηνο του 2014. Με όλα τα παραπάνω, ο Αντ. Σαμαράς και ο Ευ. Βενιζέλος ελπίζουν ότι θα μπορέσουν να περάσουν τον κάβο της διπλής εκλογικής αναμέτρησης με όσο το δυνατόν λιγότερες απώλειες, δηλαδή μία «αξιοπρεπή» και «διαχειρίσιμη ήττα» που θα επι-

τρέψει στην κυβέρνηση να συνεχίσει να κυβερνά - ή, τέλος πάντων, να αντικρούσει τα επιχειρήματα περί απώλειας της πολιτικής της νομιμοποίησης.

Όλα ανοιχτά Βεβαίως, όλα αυτά ώς τις ευρωεκλογές. Μετά, ο πρωθυπουργός και ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης γνωρίζουν ότι η άμαξα θα ξαναγίνει κολοκύθα, τα άλογα ποντίκια και τα γοβάκια ξυλοπάπουτσα: οι εταίροι θα ζητήσουν αυτά που δεν θα γίνουν τώρα, το σενάριο του τρίτου Μνημονίου θα μπει ξανά στο τραπέζι, η κοινοβουλευτική πλειοψηφία θα παραμείνει οριακή και τα συγκυβερνώντα κόμματα θα τα βρουν δύσκολα: ήδη η Ν.Δ. βράζει, ενώ το ΠΑΣΟΚ, στη σκιά ενός αλγεινού εκλογικού αποτελέσματος, θα μπει σε τροχιά αποσύνθεσης, με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται για τη σταθερότητα της κυβέρνησης. Προς τούτο, εξάλλου, συνηγορεί και η απόφαση του Γ. Παπανδρέου να απόσχει από τη συνδιάσκεψη της λεγόμενης «Ελιάς», που δείχνει ότι τα δύσκολα (για όλους) έρχονται μετά τις ευρωεκλογές.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

5

OIKONOMIA ΤΟΥ ΘΑΝΟΥ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΥ

ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΚΑΙ ΟΙ ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΕΣ

Σε εξέλιξη βρίσκεται, 70 ημέρες πριν από τον πρώτο γύρο των αυτοδιοικητικών εκλογών και 77 πριν από τις ευρωεκλογές, το κυβερνητικό σχέδιο «success story No 2», με «καλά νέα» από τον χώρο της οικονομίας που στην πλειονότητά τους είναι «κατασκευασμένα» (πιο απλά πρόκειται για μία ακόμη «φούσκα») με προφανή διπλή σκοπιμότητα: Πρώτον, να περιορίσουν κατά το δυνατόν Νέα Δημοκρατία και ΠΑΣΟΚ τις διαφαινόμενες εκλογικές απώλειές τους και δεύτερον, να προετοιμάσουν οι κυβερνητικοί εταίροι το έδαφος για το τρίτο μνημόνιο, με όποιο όνομα και αν το εμφανίσουν. Χωρίς καλό κλίμα είναι εξαιρετικά αμφίβολο εάν αυτό θα μπορεί να περάσει, όταν λόγου χάριν σήμερα η υπάρχουσα κυβερνητική πλειοψηφία αδυνατεί να ψηφίσει ακόμη και μια ρύθμιση για το γάλα. Πόσο μάλλον όταν θα πρόκειται για τα μεγάλα «deals» που θα περιλαμβάνει το νέο μνημόνιο (ΟΛΠ, Ελληνικό, ΔΕΗ, ΔΕΠΑ, Ελ. Βενιζέλος, κ.λπ.). Στην προσπάθειά τους αυτή, τα κυβερνητικά επιτελεία επιστρατεύουν όχι απλώς ολόκληρο το εγχώριο σύστημα, αλλά αναζητούν στηρίγματα και στο εξωτερικό ώστε και τα δύο αυτά σκέλη να συνεπικουρήσουν την κυβέρνηση με οποιοδήποτε -θεμιτό ή αθέμιτο- τρόπο στη διαμόρφωση ενός εν πολλοίς επίπλαστου «success story» στην οικονομία. Οι 10 κυριότεροι φορείς των οποίων την αρωγή ζητεί η κυβέρνηση -και ασφαλώς όχι χωρίς ανταλλάγματα ευνόητα για κάθε φορέα- είναι: 1. Τα «φιλικά» προς αυτήν ΜΜΕ. Ήδη η κοινή γνώμη «βομβαρδίζεται» με λογικοφανή επιχειρήματα ή ακόμη και με αυθαίρετους πομφόλυγες που επιχειρούν να κάνουν το άσπρο μαύρο στην οικονομία.

2. Οι εταιρείες δημοσκοπήσεων. Το επικοινωνιακό χαρτί της τεχνητής ευφορίας θα συνδυαστεί όπως αναμένεται από σιγοντάρισμα και «διόρθωση» επί το ευνοϊκότερον των δημοσκοπικών ποσοστών της κυβέρνησης.

Η φούσκα του «success story 2» 3. Η Eurostat, η οποία αναμένεται να κάνει τα «στραβά μάτια» στο ύψος και τον τρόπο σχηματισμού του πρωτογενούς πλεονάσματος στην Ελλάδα.

4. Η ΕΛΣΤΑΤ είναι σε όλη την περίοδο που διήνυσε η χώρα προς τα Μνημόνια και κατά τη διάρκειά τους κομβικός παράγοντας, καθώς τα στοιχεία της λαμβάνονται υπόψη για την χάραξη της οικονομικής πολιτικής ήδη από την εποχή που η διόγκωση εκ μέρους της (ως ΕΣΥΕ τότε) του δημοσιονομικού ελλείμματος του 2009 έφερε το ΔΝΤ στην Ευρωζώνη. Τα στοιχεία σκοπεύει να επικαλεσθεί η κυβέρνηση για την προαναφερθείσα διπλή σκοπιμότητα.

5. Το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους. Η περιβόητη «δημιουργική λογιστική» βρίσκεται σε έξαρση με κορωνίδα την εμφάνιση πρωτογενούς πλεονάσματος για το 2013 το οποίο ουδείς γνωρίζει αν θα είναι 813 εκατ. ευρώ, 1 δισ. ευρώ, 1,5 δισ. ευρώ ή 2 δισ. ευρώ, με μόνο βέβαιο ότι για την επίτευξή του έχουν «ματώσει» οι πάντες, από την κρατική μηχανή μέχρι τους φορολογούμενους και τους προμηθευτές Δημοσίου.

6. Εγχώριοι οργανισμοί και ιδρύματα. Η ελληνική κοινή γνώμη έγινε την τελευταία εβδομάδα μάρτυρας εκθέσεων και αναλύσεων (λ.χ. από ΙΟΒΕ και ΚΕΠΕ) που επιχειρούν να περάσουν μηνύματα αισιοδοξίας. Παραμένει άγνωστο ωστόσο αν οι τελικοί αποδέκτες θα πεισθούν δεδομένου ότι η κατάσταση στην πραγματική οικονομία παραμένει τραγική.

7. Ξένοι οργανισμοί. Στο «κόλπο» φέρεται

να έχουν μπει και ξένοι χρηματοοικονομικοί οίκοι, φυσικά «με το αζημίωτο». Με ένα καλό κλίμα, έστω και επίπλαστο, πολλαπλασιάζονται οι πιθανότητες να αποκομίσουν πρόσθετα οφέλη είτε μέσα από το χρηματιστήριο είτε μέσα από τα deals που θα φέρουν τα ακόμη πιο ακραία νεοφιλελεύθερου προσανατολισμού μέτρα που απεργάζονται κυβέρνηση και Κομισιόν εν όψει 3ου Μνημονίου, η επιβολή του οποίου έχει ως προαπαιτούμενο το βελτιωμένο κλίμα. Μάλιστα, θεωρείται «κλεισμένη» η συμφωνία με JP Morgan και Black Rock για αγορά «κλειστής» έκδοσης ομολόγων ύψους 2 δισ. ευρώ με επιτόκιο 44,5%. Στο πλαίσιο του «success story No 2» ετοιμάζονται επικοινωνιακοί διθύραμβοι, όπως λ.χ. ότι η επόμενη αξιολόγηση των Π. Τόμσεν, Μ. Μορς και Κλ. Μαζούχ θα είναι και η τελευταία, αποσιωπώντας ότι όπως το Μνημόνιο θα αλλάξει όνομα έτσι και ο τροϊκανός έλεγχος θα αντικατασταθεί από επιτροπεία και έλεγχο της Κομισιόν όπως επιβάλλουν Δ η μ ο σ ι ονο μ ι κ ό

Σύμφωνο και Συνθήκη Λισσαβώνας.

8. Επιχειρηματίες φίλα προσκείμενοι στην κυβέρνηση. Ακόμη και αν η «επιστράτευσή» τους δεν μετουσιωθεί σε πράξη (π.χ. επενδύσεις), δηλώσεις, προβλέψεις και αισιόδοξες εκτιμήσεις επιχειρηματιών σε ελληνικά και διεθνή ΜΜΕ είναι από κυβερνητικής πλευράς «ευπρόσδεκτες».

9. Δανειστές. Η «ανοχή» που φαίνεται να δείχνουν οι δανειστές, καθώς στην προτελευταία τους αξιολόγηση εκκρεμεί πλήθος ανεκπλήρωτων δεσμεύσεων και προαπαιτούμενων, έχει να κάνει με την επόμενη ημέρα, που είναι ρύθμιση χρέους για βιωσιμότητά του και νέο Μνημόνιο, καθώς γνωρίζουν ότι, εάν τεντώσουν πέραν ενός ορίου το σχοινί, κινδυνεύουν να τινάξουν στον αέρα ό,τι κατόρθωσαν να επιβάλουν αυτά τα 4 χρόνια στο πειραματόζωο «Ελλάδα» αγορές, τραπεζίτες, εργοδότες και εν γένει τα νεοφιλελεύθερα ιερατεία.

10. Τελευταίος αλλά σημαντικότερος παράγοντας που κινεί τα νήματα είναι η καγκελάριος Μέρκελ, η οποία προς το παρόν αποφεύγει να εκφράσει ανοιχτά τη στήριξή της μιας και τυχόν δημόσια εκδήλωση των προθέσεών της για το «ελληνικό ζήτημα» θα κινδύνευε να ωφελήσει τις δυνάμεις του ευρωσκεπτικισμού.

JP MORGAN - BLACK ROCK

«Deal» με αντάλλαγμα αγορά ομολόγων Ένα από τα σχέδια τα οποία απεργάζεται η κυβέρνηση είναι να εκδώσει μέσα στο 2014 ομολογιακό δάνειο. Προς το παρόν, αυτό φαίνεται αδύνατον να συμβεί στις ανοικτές αγορές, δηλαδή με δημοπρασία. Για τον λόγο αυτό, η κυβέρνηση έχει κατά νου να πραγματοποιήσει μια «κλειστή έκδοση» δηλαδή να μη δημοπρατήσει ομόλογα αλλά να τα πουλήσει κατευθείαν σε αγοραστές και με προσυνεννοημένους όρους. Για το πώς και σε ποιους έχει σύμφωνα με πληροφορίες ως «μπούσουλα» την ίδια πρακτική που οδήγησε τη χώρα στο Μνημόνιο! Υπενθυμίζεται ότι στις 22 Οκτωβρίου 2009, η Τράπεζα της Ελλάδος, με μια απόφαση η οποία ουδέποτε έγινε κατανοητή και η οποία αποδείχθηκε «μοιραία», αφού λίγους μήνες αργότερα θα έσπρωχνε βίαια τη χώρα στα αρπακτικά χέρια των αγορών, έδινε τεράστια περιθώρια και δυνατότητες στην υποτιμητική κερδοσκοπία των ομολόγων. Ήταν η περιβόητη απόφαση με την οποία το χρονικό περιθώριο για να παραδοθούν τα πωλούμενα ομόλογα στους αγοραστές

τους επιμηκύνθηκε από 3 ημέρες που ίσχυε ώς τότε (το λεγόμενο Τ+3) από την Τράπεζα της Ελλάδος στις δέκα (Τ+10). Το σύνθημα για το κερδοσκοπικό πάρτι που ακολούθησε συνοδεύτηκε και από την απόφαση της ΤτΕ να μην επιβάλλονται κυρώσεις σε όποιον κερδοσκόπο δεν έδινε τα ομόλογα στον αγοραστή τους μετά τη λήξη των δέκα ημερών! Σήμερα, περίπου τεσσεράμισι χρόνια μετά, η δυνατότητα να παίζουν «αέρα» και να διαμορφώνουν τιμές με βάση τον νόμο της προσφοράς και της ζήτησης χωρίς να έχουν χρήματα δίνεται, σύμφωνα με μια έντονη φημολογία που έχει αναπτυχθεί στην αγορά, εκ νέου σε ξένους οίκους, αυτή τη φορά όχι στην αγορά ομολόγων, αλλά στο χρηματιστήριο. Με σκοπό να ανεβάσουν τον γενικό δείκτη των μετοχών ώστε να αποκομίσουν κέρδη τα ξένα funds και βέβαια όχι χωρίς αντάλλαγμα: αυτό δεν θα είναι άλλο, όπως εκτιμούν οικονομικοί παρατηρητές, από το να συμμετάσχουν στην κλειστή έκδοση ελληνικών ομολόγων. Αν αυτό δεν συμβεί, τότε η έκδοση αυτή θα περιο-

ριστεί στους δύο οίκους που φέρεται να έχουν ήδη συμφωνήσει να αγοράσουν ελληνικά ομόλογα σε κλειστή έκδοση (JP Morgan και BlackRock). Για την κυβέρνηση το ιδανικό σενάριο θα ήταν να συμβεί αυτό πριν από τις ευρωεκλογές. Αλλά ακόμη και αν αυτό δεν καταστεί δυνατό, δεν θα της ήταν δυσάρεστο -κάθε άλλο- να συμβεί αυτό πριν από τη συμφωνία για το χρέος άρα και πριν από το 3ο Μνημόνιο.

Και οι οργανισμοί στην επιχείρηση Στην όλη επιχείρηση όμως της καλλιέργειας αίσιου κλίματος έχουν μπει και ελληνικοί οργανισμοί. Όπως π.χ. το ΚΕΠΕ, το οποίο συμμετέχει στην επιχείρηση «success story No 2». Μόλις προ 4 ημερών σε έκθεσή του ανέφερε πως ο δείκτης φόβου που υπολογίζει το KEΠE έπεσε στα επίπεδα του Σεπτεμβρίου του 2008, αποτυπώνοντας τη θετική ψυχολογία των επενδυτών και το γεγονός ότι προεξοφλούν θετικές εξελίξεις και προοπτικές για την ελληνική οικονομία, κάτι που δεν άφησε ανεκμετάλλευτο ο υφυπουργός Ανάπτυξης και Ανταγω-

νιστικότητας, Νότης Μηταράκης. Με αφορμή τις διαπιστώσεις του ΚΕΠΕ, έκανε λόγο για ενδείξεις ότι η ελληνική οικονομία ξεφεύγει από τον κύκλο της ύφεσης που ολοένα πυκνώνουν. Από την πλευρά του, το ΙΟΒΕ σημείωνε ότι ο δείκτης οικονομικού κλίματος στην Ελλάδα βρέθηκε τον Φεβρουάριο στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 5,5 ετών, χαρακτηρίζοντας ενθαρρυντικά τα στοιχεία για την πορεία της ελληνικής μεταποίησης. Ωστόσο, η εικόνα που έχουν τα νοικοκυριά που βιώνουν την τραγική καθημερινότητα της οικονομίας είναι διαμετρικά αντίθετη. Η καταναλωτική εμπιστοσύνη βρίσκεται σε χαμηλό μέσου επίπεδο. Οι προβλέψεις για την οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού και για την οικονομική κατάσταση της χώρας, καθώς και οι αντίστοιχες για την εξέλιξη της ανεργίας το επόμενο 12μηνο παραμένουν σχεδόν αμετάβλητες, ενώ οι προθέσεις για αποταμίευση επιδεινώνονται, όπως επισημαίνει το ΙΟΒΕ. Μάλιστα, η καταναλωτική εμπιστοσύνη, βάσει της έρευνας του ΙΟΒΕ, κατέγραψε οριακή επιδείνωση.

Η κυβέρνηση έβαλε μπροστά την εκτέλεση προπαγανδιστικού σχεδίου ανακοίνωσης «καλών νέων» και αναφορικά με τα δημόσια οικονομικά, έστω και αν χρειαστεί να συνεχίσει να κάνει το άσπρο μαύρο, όπως με το πρωτογενές πλεόνασμα. Σχετικά πρόσφατο δείγμα, η προηγούμενη ανακοίνωση του υπουργείου Οικονομικών, όπου αναφερόταν πως τα συνολικά έσοδα των ΔΟΥ το 2013 ανήλθαν σε 38,14 δισ. ευρώ, εμφανίζοντας υπέρβαση 1,75% ή 652,8 εκατ. ευρώ συγκριτικά με τους στόχους του προϋπολογισμού. Αποσιωπάται βεβαίως ότι οι Έλληνες φορολογούμενοι αποτελούν σήμερα θύματα της πιο ανελέητης υπερφορολόγησης στην Ευρώπη. Παράλληλα, με «μαγείρεμα» χωρίς προηγούμενο έκλεισε ο κρατικός προϋπολογισμός 2013, καθώς η κυβέρνηση κατάφερε με λογιστικές αλχημείες να εμφανίσει το πρωτογενές έλλειμμα 1,5 δισ. ευρώ ως πρωτογενές πλεόνασμα 6 δισ., κυρίως χάρη σε έκτακτα έσοδα προερχόμενα από τη μεταφορά των αποδόσεων που είχαν αποκομίσει οι κεντρικές τράπεζες του Ευρωσυστήματος από τη διακράτηση ελληνικών ομολόγων, ύψους 2.033 εκατ. ευρώ. ΘΑΝ. ΠΑΝ.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

6 ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΓΟΥΡΙΔΗΣ

Στον βωμό των επικοινωνιακών... παιγνίων εν όψει των επερχόμενων διπλών εκλογών τέθηκε και το θέμα των κεφαλαιακών αναγκών των ελληνικών τραπεζών. Βέβαια, καίριο ρόλο διαδραμάτισε και η στάση του ΔΝΤ, το οποίο διετέλεσε περίεργο ρόλο, αν και η ΕΚΤ με την Κομισιόν, υπό τη «σκέπη» της γερμανικής καγκελαρίας, παρείχαν «ασπίδα» στην ελληνική πλευρά. Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή... Την ημέρα που κατέφθασαν οι επικεφαλής της τρόικας στην Αθήνα, προκειμένου να ξεκινήσει ο νέος γύρος αξιολόγησης του ελληνικού προγράμματος, οι Financial Times δημοσίευσαν άρθρο το οποίο «ανέβαζε» τις κεφαλαιακές ανάγκες των ελληνικών τραπεζών ώς το 2016 στα 20 δισ. ευρώ, επικαλούμενο μάλιστα πηγές του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Αξίζει να σημειωθεί ότι ενόσω συνεχίζονταν οι συζητήσεις με την ελληνική κυβέρνηση, ουδέποτε το Ταμείο διέψευσε το εν λόγω ποσό. Μάλιστα, πληροφορίες ανέφεραν πως ενώ η ΤτΕ, το προσδιόριζε γύρω στα 6 δισ. ευρώ, ενώ οι επικεφαλής της τρόικας το ήθελαν κοντά στα 9 δισ. ευρώ. Εν τέλει την Πέμπτη ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα της έκθεσης της BlackRock, από την οποία προέκυψε ότι τα κεφάλαια που χρειάζονται οι ελληνικές τράπεζες είναι 6,4 δισ. ευρώ σύμφωνα με το βασικό σενάριο και 9,4 δισ. ευρώ βάσει

OIKONOMIA ΤΑ «ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ» ΜΕ ΤΙΣ ΚΕΦΑΛΑΙΑΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ, Η ΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΔΝΤ ΚΑΙ Η «ΚΑΛΥΨΗ» ΑΠΟ ΕΚΤ ΚΑΙ ΚΟΜΙΣΙΟΝ

Το προεκλογικό παιχνίδι με τις τράπεζες

του δυσμενούς. Οι ομοιότητες με τις «διαρρέουσες» πληροφορίες των προηγούμενων ημερών προφανείς...

Ζήτημα ο χρόνος κάλυψης Και ενώ ορισμένοι κυβερνητικοί κύκλοι εμφάνιζαν μέχρι ενός σημείου τον δήθεν επερχόμενο «τορπιλισμό» των διαπραγματεύσεων, λόγω τραπεζικού... κενού, την Παρασκευή το βράδυ, κορυφαίος παράγοντας του υπουργείου Οικονομικών ανέφερε ότι το εν λόγω ζήτημα δεν θα συνδεθεί με τη λήψη της επόμενης δόσης, προσθέτοντας μάλιστα πως το ΔΝΤ έκανε «πίσω», μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων από την ΤτΕ, ως προς το ποσό που θα χρειαστούν οι ελληνικές τράπεζες για να είναι «καλυμμένες». Παράλληλα είπε ότι πλέον το μόνο «αγκάθι» είναι ο χρόνος κάλυψης με τα απαραίτητα χρήματα. Επί της ουσίας, η κυβέρνηση προσπαθεί να κερδίσει χρόνο, μεταθέτοντας χρονικά το «καυτό» αυτό ζήτημα μετά τις ευρωεκλογές, με κοντινότερο ορίζοντα τον Νοέμβριο, οπότε και θα ανα-

ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΤΟΥ ΙΝΠ, ΤΗΣ «ΑΥΓΗΣ» ΚΑΙ ΤΗΣ «ΕΠΟΧΗΣ»

Για τις εξελίξεις στο Κυπριακό Το Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς και οι εφημερίδες «Αυγή» και «Εποχή» διοργανώνουν εκδήλωση με θέμα «Οι εξελίξεις στο Κυπριακό», το ερχόμενο Σάββατο 15 Μαρτίου, στις 7 μ.μ., στο αμφιθέατρο Παπαρηγοπούλου της Νομικής Σχολής (κτήριο ΜΘΕ Σόλωνος 57, 1ος όροφος). Εισηγούνται οι: Αχμέτ Ινσέλ, καθηγητής Πολιτικής Κοινωνιολογίας στη Σορβόννη και στο Πανεπιστήμιο Γαλατασαράι, ιδρυτής του περιοδικού «Birikim», Νίκος Μούδουρος, τουρκολόγος, διδάσκων στο Τμήμα Τουρκικών και Μεσανατολικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κύπρου, Σταύρος Τομπάζος, επίκουρος καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικών και Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Κύπρου, Τουμάζος Τσιελεπής, διεθνολόγος, επικεφαλής διαπραγματευτικής ομάδας επί Χριστόφια και μέλος του Π.Γ. του ΑΚΕΛ. Τη συζήτηση θα συντονίσει η Σία Αναγνωστοπούλου, καθηγήτρια στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας, Πάντειο Πανεπιστήμιο, και μέλος του Δ.Σ. του Ινστιτούτου Νίκος Πουλαντζάς (θα υπάρχει διαδοχική διερμηνεία). Η εκδήλωση γίνεται με την υποστήριξη του Δικτύου transform!europe.

κοινωθούν τα stress tests των ευρωπαϊκών τραπεζών και απώτερο το... μακρινό 2015. Σύμφωνα με πληροφορίες πάντως, ένας από τους λόγους που το ΔΝΤ έκαμψε τις αντιδράσεις

του, αφού η ΕΚΤ και η Κομισιόν στήριζαν την κυβέρνηση Σαμαρά, είναι ότι εκτός της ΕτΕ, οι υπόλοιπες συστημικές τράπεζες αναμένεται να καλυψουν τις ανάγκες τους με ΑΜΚ.

Η... πισωπεταλιά με τη Eurobank Πάμε τώρα στη δεύτερη «πισωπεταλιά» της κυβέρνησης εν όψει των εκλογών. Σύμφωνα με τις τελευταίες... διαρροές από κυβερνητικούς και τραπεζικούς κύκλους, σε νέα βάση θα εξεταστεί η περίπτωση της αύξησης κεφαλαίου της Eurobank ύψους τουλάχιστον 2,945 δισ. ευρώ που είναι και η κεφαλαιακή ανάγκη με βάση τα stress tests της ΤτΕ στο βασικό σενάριο. Ωστόσο, επειδή στο δυσμενές σενάριο η κεφαλαιακή ανάγκη της Eurobank φτάνει σχεδόν τα 5 δισ., η κατάσταση γίνεται ακόμη δυσκολότερη. Όπως ανέφεραν οι ίδιες πληροφορίες, στη συνάντηση μεταξύ της τρόικας, του ΤΧΣ και του ΥΠ.ΟΙΚ. συμφωνήθηκε ότι η ΑΜΚ Eurobank θα δρομολογηθεί με νέα δεδομένα, λόγω του ότι αν πραγματοποιηθεί με τους όρους που «διαρρέονταν» εδώ και καιρό, το ΤΧΣ θα υπόκειτο σε μεγάλη απομείωση της αξίας των μετοχών του και θα βρισκόταν από το 95% που κατέχει σήμερα μόλις στο 35%. Κάτι τέτοιο θα ξεσήκωνε το σύμπαν, αφού από από τα 1,54 ευρώ, στα οποία πραγματοποιήθηκε η περυσινή ανακεφαλαιοποίηση η επικείμενη θα γινόταν στα 0,30-0,40 λεπτά, με αποτέλεσμα να υπάρξει μεγάλη ζημιά για το Δημόσιο.

Η χρεοκοπία του Μνημονίου σε αριθμούς ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΝΙΚΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ

«...Τι έγινε με την Ελλάδα; Πέτυχε ή απέτυχε το Μνημόνιο; Είναι η Ελλάδα success story ή είναι τραγωδία που δεν πρέπει να επαναληφθεί πουθενά αλλού στην Ευρώπη;» Το ρητορικό αυτό ερώτημα έθεσε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας μιλώντας το απόγευμα της Παρασκευής σε κομματικά στελέχη από την Αττική. Αυτό είναι και το υπ’ αριθμόν ένα δίλημμα, στο οποίο θα κληθούν να απαντήσουν οι ψηφοφόροι στην τριπλή κάλπη του Μαΐου. Τα προσωπικά βιώματα ενός εκάστου πολίτη προφανώς και απαντούν, αλλά, πέραν αυτών, απαντά και η «σκληρή» γλώσσα των αριθμών, που όσο και αν τη φτιασιδώνει ο πρωθυπουργός, δεν μπορεί να αλλάξει κατά πολύ. Τα συγκλονιστικά στοιχεία από κοινωνικο-οικονομικούς δείκτες -έτσι όπως μας τα παραθέτει ο Δημήτρης Λιάκος, υπεύθυνος Δημοσιονομικών του Τμήματος Οικονομικής Πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ- έχουν ως εξής: Η ανεργία από 8,6% (που ήταν το 2008), σήμερα φτάνει το 27,6%, με επιμέρους δείκτες να είναι ακόμη χειρότεροι. Η μακροχρόνια ανεργία ξεπερνά το 70%, η ανεργία στους νέους ώς 24 χρόνων είναι κάτι παραπάνω από 55%. Εξίσου ανησυχητικά τα συμπερά-

σματα από τον δείκτη σχετικής φτώχειας: το 2012 ήταν στο 23,1%, που είναι το υψηλότερο ποσοστό στην Ευρώπη των «28». Ειδικότερα 3,8 εκατομμύρια άνθρωποι (ένας στους 3 πιο απλά) τελεί σε κίνδυνο φτώχειας ή σε κατάσταση κοινωνικού αποκλεισμού. Πρόκειται για το 4ο υψηλότερο ποσοστό στην Ε.Ε. (μετά τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία και τη Λετονία). Το 50% των φτωχών έχει ατομικό εισόδημα κάτω των 4.000 ευρώ τον χρόνο (και προφανώς κάποιοι από αυτούς, πολύ πιο κάτω). Πληθυσμός ενός εκατομμυρίου ατόμων ανήκει σε νοικοκυριά στα οποία είτε δεν εργάζεται κανένα μέλος είτε εργάζεται για λιγότερο από τρεις μήνες τον χρόνο (στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος). Από το 2010 ώς τον Ιανουάριο του τρέχοντος έτους, η μείωση του πραγματικού κατώτατου μισθού άγγιξε το 23,8%, ενώ είναι δηλωτικό ότι ο ελληνικός κατώτατος μισθός μειώθηκε μέσα στη μνημονιακή τετραετία στο 75% του αντίστοιχου πορτογαλικού. Σε συνδυασμό με την αύξηση του δείκτη τιμών καταναλωτή κατά 7,6% (από το 2010), η σωρευτική μείωση της αγοραστικής δύναμης των αποδοχών ανά μισθωτό, προσεγγίζει το 22,1%. Ενώ το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών μειώθηκε σωρευτικά κατά 23% (από το 2007), που ήταν και το μεγαλύτε-

ρο ποσοστό μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ, και κατά 30%, αν το υπολογίσει κανείς από τον χρόνο ψήφισης του πρώτου Μνημονίου. Επιπλέον, σύμφωνα με την έκθεση του ΙΝΕ ΓΣΕΕ, σε τρέχουσες τιμές, οι αποδοχές εργασίας μισθωτών και αυτοαπασχολουμένων μειώθηκαν κατά 41 δισ. την περίοδο 2010-2013, αν και η πραγματική μείωση ήταν εν τέλει μεγαλύτερη λόγω της αυξημένης άμεσης και έμμεσης φορολογίας. Την ίδια στιγμή, μισθωτοί και συνταξιούχοι επωμίστηκαν, αποκλειστικά σχεδόν, όλο το βάρος της δημοσιονομικής προσαρμογής. Παρότι το μέσο δηλωθέν εισόδημα των μισθωτών και των συνταξιούχων μειώθηκε κατά 18% (2011) σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος (2010), η μέση φορολογική τους επιβάρυνση αυξήθηκε κατά 52%! Σε άλλους δείκτες, η πτώση της εγχώριας ζήτησης ήταν δραματική, στο 31,3% (από το 2009). Ακόμη, αυξήθηκαν τα επισφαλή δάνεια, τα οποία από το 5% (2008) έφτασαν σήμερα να ξεπερνούν το 31%, ενώ η μέση μείωση της αξίας των ακινήτων το 33,4% (από το 2008). Σε όλες τις παραπάνω θυσίες, υπήρχε όμως και το... αντίτιμο: Το δημόσιο χρέος από 107,2% (2008) σήμερα βρίσκεται στο δυσθεώρητο 171,8%!

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

7

ΑΛΕΞΗΣ ΤΣΙΠΡΑΣ:

«Ιδού το νέο success story του Σαμαρά» Τον κυβερνητικό οδικό χάρτη ψεύδους και εξαπάτησης του ελληνικού λαού ώς τις εκλογές του Μαΐου αλλά και μετά από αυτές, δημοσιοποίησε και κατήγγειλε ο Αλέξης Τσίπρας, μιλώντας την Παρασκευή το απόγευμα σε στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ από την Αττική. Ταυτόχρονα όμως, ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης έθεσε και τον πολιτικό στόχο, λέγοντας: «Με τον ΣΥΡΙΖΑ πρώτο και ισχυρό, με τον λαό ενωμένο κι αποφασισμένο. Στις 25 ψηφίζουμε, στις 26 φεύγουνε. Ψηφίζουμε και φεύγουνε. Ψηφίζουμε και ερχόμαστε να γυρίσουμε σελίδα». Άλλωστε, «αν για την Ευρώπη είναι κρίσιμες, για την Ελλάδα οι ευρωεκλογές είναι μάχη ζωής και θανάτου. Και το λέω αυτό μετά λόγου γνώσεως κι όχι για λόγους κάποιας εκλογικής σκοπιμότητας», σημείωσε με έμφαση. Τι θα επιχειρήσει λοιπόν, να... πουλήσει ο πρωθυπουργός εν όψει εκλογών; Το νέο success story, που ο Αλ. Τσίπρας απεκάλεσε σκωπτικά... «Μπάρμπι», έχει όμως ήδη πολύ συγκεκριμένο σενάριο, ηθοποιούς και σκηνοθέτες, γι’ αυτό και οι ψηφοφόροι οφείλουν να είναι ενήμεροι. «Το success story Νο 2, με γερμα-

νική σκηνοθεσία, αγοραίους πρωταγωνιστές και τους γνωστούς κομπάρσους -την ελληνική κυβέρνησηστήνεται στο εξής σενάριο: Η Eurostat στις 22 Απριλίου θα ανακοινώσει ότι υπάρχει ένα κάποιο πλεόνασμα. Αυτό έχει ήδη συμφωνηθεί και θα είναι η πρώτη φορά στην ιστορία που θα υπάρξει πλεόνασμα σε μια χώρα κατόπιν πολιτικής συμφωνίας», προειδοποίησε σε υψηλούς τόνους ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ. «Ταυτόχρονα, θα επιχειρήσουν, έχουν ξεκινήσει ήδη τις προετοιμασίες, στις αρχές Μαΐου, μια «στημένη» έξοδο στις αγορές. Ένα μικρό ποσό με επιτόκιο λίγο κάτω από το 5%, ίσα-ίσα για να μπορούν να οργανώσουν έναν προεκλογικό «θρίαμβο» για τον λαό που θεωρούν όχλο. Έχουν ήδη βρει και τον πρόθυμο οίκο, που θα ντύσει την ‘Μπάρμπι’ τους. Κατά σύμπτωση βέβαια είναι ένας οίκος που κατέχει ελληνικά ομόλογα και όλο αυτό το παιχνίδι θα του αποφέρει εύκολα και μεγάλα κέρδη. Και τα παιχνίδια αυτά θα μεταφερθούν μετά στο χρηματιστήριο και στα spreads. Όλα αυτά, βέβαια, εντελώς τυχαία, λίγες ημέρες πριν από τις εκλογές», εξήγησε ο Αλ. Τσίπρας.

Μάχη ζωής και θανάτου χαρακτήρισε τις ευρωεκλογές ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Και η κατάληξη θα είναι αυτή που εύκολα μπορεί να φανταστεί κανείς: «Αυτό είναι το προεκλογικό παιχνιδάκι που ετοιμάζεται να στήσει, με τη βοήθεια της κ. Μέρκελ, ο κ. Σαμαράς. Σου λέει, ‘αφού τους κορόιδεψα μια φορά με την επαναδιαπραγμάτευση και με τα Ζάππεια και τα περίφημα 8 σημεία διαπραγμάτευσης με την τρόικα, γιατί να μη τους κοροϊδέψω και δεύτερη; Θα τους πως βγαίνουμε από το Μνημόνιο. Θα με πιστέψουν. Θα περάσω τον κάβο των εκλογών. Και μετά θα τους φορέσω και ένα τρίτο Μνημόνιο να έχουν να με θυμούνται’. Η πολιτική ανηθικότητα και συνάμα η πολιτική κωμωδία, ως απάντηση στην κοινωνική τραγωδία».

Σε μια άλλη αποστροφή - σχόλιο σε γεγονότα της τρέχουσας περιόδου, παρατήρησε τέλος: «Εμείς δεν ερχόμαστε από τα σαλόνια όπου συγκεντρώνονται υπογραφές για νέα ‘κοκτέιλ’, ‘νέους μπάρμαν’ και ‘νέους σερβιτόρους’ της παλιάς πολιτικής. Δεν μας γέννησε η τηλεοπτική δημοκρατία και δεν μας κανάκε-

ψαν οι μεγιστάνες της διαπλοκής και του πλούτου. Δεν είμαστε σπορά της τύχης, ούτε υβρίδια του σάπιου συστήματος. Ερχόμαστε από μακριά και έχουμε όχι μόνο τη θέληση, αλλά και την εμπειρία της αναμέτρησης στα πεδία των τίμιων μαχών». ΝΙΚΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ

Τα μίντια και οι δημοσκοπήσεις στην υπηρεσία του νέου «success story» ΤΗΣ ΑΓΓΕΛΑΣ ΝΤΑΡΖΑΝΟΥ

Η «αξιοποίηση» των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης με κάθε δυνατό τρόπο, αλλά και η χρήση των δημοσκοπήσεων με σκοπό τη χειραγώγηση αποτελούν τον κεντρικό κορμό του επικοινωνιακού σχεδιασμού της κυβέρνησης, στον δρόμο προς τις κάλπες για τις αυτοδιοικητικές και ευρωβουλευτικές εκλογές. Ο πολιτικός σχεδιασμός περιλαμβάνει μια νέα αφήγηση, περί «εξόδου από την κρίση» και εξόδου στις αγορές. Στόχος, όχι μόνο να εμφανιστεί μια πλαστή εικόνα ότι τάχα «οι θυσίες πιάνουν τόπο» και με αυτό τον τρόπο να επιχειρηθεί περιθωριοποίηση του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και να αποδειχθεί με... επιστημονικό τρόπο, μέσω των δημοσκοπήσεων, ότι η κοινή γνώμη ανταποκρίνεται και δίνει υψηλά ποσοστά στα κόμματα της κυβέρνησης. Την αναπαραγωγή της νέας αφήγησης καλούνται να αναλάβουν τα μίντια, με τον τρόπο που πολύ καλά γνωρίζουν τα τελευταία τέσσερα χρόνια. Στη θέση της δημιουργίας φόβου και συλλογικής ενοχής που μέχρι τώρα καλλιεργούσαν, θα κληθούν να τοποθετήσουν το νέο παραμύθι περί εξόδου από την κρίση. Σε αυτή την

κατεύθυνση, τα μίντια θα εξοπλιστούν με «αντικειμενικά» στοιχεία: δηλώσεις Ευρωπαίων αξιωματούχων, «μελέτες» ινστιτούτων, οικονομικοί δείκτες θα αξιοποιηθούν, προκειμένου να δείξουν ότι το νέο παραμύθι δεν είναι μια αυθαίρετη εκτίμηση της κυβέρνησης, αλλά ότι εδράζεται σε πραγματικά, όσο και «αντικειμενικά» στοιχεία. Την ίδια ώρα, η ειδησεογραφία για τον ΣΥΡΙΖΑ θα συνεχίσει να εμφανίζει την εικόνα ενός κόμματος του 4%, όπως προ τριετίας, η οποία καθόλου δεν συμπίπτει με τη σημερινή θέση του στο πολιτικό σκηνικό. Τα τελευταία στοιχεία του ΕΣΡ το αποδεικνύουν: ο ΣΥΡΙΖΑ με 27% στη Βουλή εμφανίζεται μόλις 16% στη ΔΤ, 17% στον ΑΝΤ-1 και γύρω στο 20% σε Mega, Σκάι και Star. Με τον ίδιο τρόπο αναμένεται να αξιοποιηθούν και οι δημοσκοπήσεις, τουλάχιστον αυτές της πρόθεσης ψήφου: ως «αντικειμενική» και «επιστημονική» αποτύπωση των τάσεων του εκλογικού σώματος, το οποίο υποτίθεται ότι θα... αναγνωρίσει τις προσπάθειες της κυβέρνησης. Δεν είναι τυχαίο ότι το κατοχυρωμένο προβάδισμα του ΣΥΡΙΖΑ εδώ και μήνες εμφανίζεται τελευταίως ως... αμφισβητούμενο και στο όριο του στα-

τιστικού λάθους. Η άνετη υπεροχή του ΣΥΡΙΖΑ εκμηδενίζεται, καθώς η Ν.Δ. εμφανίζεται να ανακάμπτει και επιχειρείται να δοθεί η εικόνα ντέρμπι σε μια μάχη που έχει ήδη κριθεί. Δεν πάει πολύς καιρός, εξάλλου, που αντικρίσαμε έκπληκτοι δημοσκοπήσεις για το ανύπαρκτο κόμμα της Ελιάς, το οποίο μάλιστα θα έπαιρνε ποσοστό, εάν σχηματιζόταν, 16%. Για να φτάσουμε σήμερα, δύο μήνες μετά, χωρίς Ελιά, αλλά με Πο-

τάμι, το οποίο σε άλλη δημοσκόπηση παίρνει 6%. Υπάρχει ίχνος σοβαρότητας σε όλο αυτό; Υπάρχει σοβαρότητα όταν επιχειρείται να δημιουργηθεί μια εικόνα περί πολιτικού σχεδίου Κεντροαριστεράς, με αφορμή τον Καμίνη στην Αθήνα και τον Μπουτάρη στη Θεσσαλονίκη; Η αλήθεια είναι ότι οι δημοσκοπήσεις δέχθηκαν σοβαρό πλήγμα στις διπλές εκλογές του 2012, όταν

διαψεύστηκαν από το αποτέλεσμα των εκλογών. Δεν κατόρθωσαν να διακρίνουν τη ραγδαία άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ, την ίδια ώρα που έδιναν υψηλά ποσοστά στον παλαιό δικομματισμό, τα οποία δεν επαληθεύτηκαν. Η δυσπιστία συνεχίζεται ακόμη και σήμερα. Ισχύει η εικόνα που δίνουν οι δημοσκοπήσεις γι’ αυτό που συμβαίνει στην κοινωνία; Φωτίζουν την πολιτική πραγματικότητα ή βλέπουν ένα μόνο κομμάτι της; Μεγάλο μέρος της κοινωνίας αντιμετωπίζει τις δημοσκοπήσεις ως ένα ακόμα καθεστωτικό εργαλείο, ένα εργαλείο χειραγώγησης της κοινής γνώμης. Μπορεί εν μέρει να έχει δίκιο. Όμως η αντίληψη αυτή οδηγεί μεγάλο μέρος του πληθυσμού σε άρνηση να συμμετέχει σε δημοσκοπήσεις, με αποτέλεσμα να αλλοιώνεται το δείγμα της έρευνας. Σύμφωνα με ερευνητές, οι αρνήσεις αγγίζουν σήμερα το 65% των ερωτώμενων, όταν παλαιότερα δεν ξεπερνούσαν το 30%. Μπορεί να θεωρηθεί αξιόπιστη μια έρευνα, όταν οι αρνήσεις φτάνουν σε τόσο μεγάλο ποσοστό; Και ποιος διασφαλίζει ότι λόγω ακριβώς των αρνήσεων, οι εταιρείες δεν λειτουργούν με «σταθερό» δείγμα, ένα είδος πάνελ, το οποίο όμως καταργεί στην πράξη την τυχαία

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

8

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

ΡΕΝΑ ΔΟΥΡΟΥ, ΓΑΒΡΙΗΛ ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΔΗΣ

Με συγκεκριμένο πρόγραμμα για την Αττική και την Αθήνα Δυναμική ήταν η παρουσία των υποψηφίων που στηρίζει ο ΣΥΡΙΖΑ στην περιφέρεια της Αττικής και στον δήμο Αθηναίων καθώς τόσο η Ρένα Δούρου όσο και ο Γαβριήλ Σακελλαρίδης άσκησαν με τεκμηριωμένα επιχειρήματα πολιτική κριτική στους εν ενεργεία επικεφαλής στην περιφέρεια και τον δήμο και, την ίδια στιγμή, προχώρησαν στην παρουσίαση προγραμματικών αξόνων αλλά και ευρύτερα του οράματος που έχουν για την Αττική και την Αθήνα, αντίστοιχα. Μάλιστα, ο Γ. Σακελλαρίδης ανακοίνωσε την περασμένη Παρασκευή την ημερομηνία της παρουσίασης του πρόγραμματος της Ανοιχτής Πόλης, δηλαδή την 17η Μαρτίου, υπογραμμίζοντας πως αυτό θα τεθεί σε διαβούλευση με την κοινωνία. Εξάλλου, η Ρ. Δούρου, κατά τη διάρκεια της χθεσινής εκδήλωσης που πραγματοποιήσουν γυναικείες οργανώσεις και οι απολυμένες καθαρίστριες του υπουργείου Οικονομικών, τόνισε πως ο αγώνας τους δείχνει τον δρόμο για «να πάρουμε πίσω το δικαίωμα στην εργασία, τη μόρφωση, την υγεία, τον πολιτισμό».

Ρένα Δούρου: Δεν πρόκειται να φύγω από την Περιφέρεια Αττικής Σε συνέντευξη που παραχώρησε την περασμένη εβδομάδα, η Ρ. Δούρου υπογράμμισε πως είναι στοχοπροσηλωμένη στην Περιφέρεια Αττικής, σημειώνοντας χαρακτηριστικά πως δεν πρόκειται να φύγει από εκεί ακόμα κι «αν σε 45 μέρες έχουμε κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ». Ασκώντας κριτική στον νυν περιφερειάρχη, Γιάννη Σγουρό, επεσήμανε πως εδώ και «τρεισήμισι χρόνια, ο απερχόμενος περιφερειάρχης δεν μπορούσε να πάει στο υπουργείο Ανάπτυξης ώστε να προχωρήσουν τα αναπτυξιακά προγράμματα για την περιφέρεια Αττικής που θα εξασφάλιζαν μόνιμες θέσεις εργασίας και όχι μέσω ΜΚΟ». Επίσης, η Ρ. Δούρου επέρριψε ευθύνες στον απερχόμενο περιφερειάρχη και την παράταξή του ότι αποδέχονται αδιακρίτως όλες τις προτάσεις του ΤΑΙΠΕΔ αφήνοντας τη χώρα χωρίς αναπτυξιακά εργαλεία. Αναφερόμενη στις προτεραιότητές της για την Αττική, η Ρ. Δούρου ιεράρχησε τις κοινωνικές υποδομές, την ανεργία, την αξιοποίηση του ΕΣΠΑ, την προστασία του περιβάλλοντος,

τον αντιπλημμυρικό σχεδιασμό και τον πολιτισμό. Σε ό,τι αφορά μάλιστα το ζήτημα του πολιτισμού, η Ρ. Δουρου θα βρεθεί σήμερα Κυριακή μαζί με τον Θ. Δρίτσα, τον Π. Λαφαζάνη κι άλλα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ στον Τύμβο της Σαλαμίνας, μια περιοχή που έχει χαρακτηριστεί ως ιστορικού και αρχαιολογικού ενδιαφέροντος, αλλά ο υπουργός Πολιτισμού θέλει να την παραχωρήσει για την επέκταση ιδιωτικού ναυπηγείου προκειμένου να επεκταθεί.

Γαβριήλ Σακελλαρίδης: Δεν μας αρκεί το ποσοστό του ΣΥΡΙΖΑ «Ο κόσμος που ψήφισε τον κ. Καμίνη στις προηγούμενες εκλογές, έφαγε το πρώτο κρύο ντους το ίδιο βράδυ που κέρδισε τις εκλογές, όταν είδε τον κ. Παπανδρέου να λέει ότι νομιμοποιήθηκε η πολιτική του Μνημονίου», τόνισε ο υποψήφιος με την Ανοιχτή Πόλη για τον Δήμο Αθηναίων, επισημαίνοντας με αυτόν τον τρόπο την σαφή πολιτική τοποθέτηση του νυν δημάρχου της πόλης, ο οποίος επιμένει να ποντάρει στο «ακομμάτιστο» της υποψηφιότητάς

του. Στο ίδιο πλαίσιο, ασκώντας κριτική και στον υποψήφιο της Ν.Δ., τόνισε πως «υπάρχει μια διαρκής προσπάθεια και από τον κ. Καμίνη και από τον κ. Σπηλιωτόπουλο να αποσυνδεθούν τα προβλήματα της Αυτοδιοίκησης από την πολιτική του Μνημονίου». Σημειώνεται πως ο κ. Σπηλιωτόπουλος υπεραμύνθηκε της αστυνόμευσης του κέντρου της πόλης, παρουσιάζοντας ως μείζον πρόβλημα αυτό της ασφάλειας καθώς, όπως είπε, θεωρεί ως μοναδικό του αντίπαλο τον υποψήφιο που στηρίζει ο ΣΥΡΙΖΑ ο οποίος έχει παρουσιάσει συγκεκριμένο πρόγραμμα. Μιλώντας για τους στόχους της Ανοιχτής Πόλης, ο Γ. Σακελλαρίδης ξεκαθάρισε πως «δεν μας αρκεί το ποσοστό του ΣΥΡΙΖΑ στην Α’ Αθήνας», ενώ τόνισε, μιλώντας για την οικονομική πολιτική του δήμου, πως «οι συμβάσεις με ιδιωτικές εταιρείες κοστίζουν περισσότερα χρήματα».Την εβδομάδα που έρχεται, ο Γ. Σακελλαρίδης θα έχει συναντήσεις με φορείς και σωματεία του Δήμου Αθηναίων, ενώ θα επισκεφτεί και το ΚΕΘΕΑ.

Μετά το Eurogroup η συμφωνία για απολύσεις και εισφορές ΤΟΥ ΑΝΔΡΕΑ ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΥ

Στα τεχνικά κλιμάκια τρόικας και κυβέρνησης προκειμένου να διευκρινιστούν λεπτομέρειες και διαδικαστικά ζητήματα, περνούν οι ομαδικές απολύσεις και οι εργοδοτικές ασφαλιστικές εισφορές, ενώ σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Εργασίας η τελική συμφωνία για τα δύο θέματα αναμένεται για μετά το αυριανό Eurogroup. Η συμφωνία θα προκύψει κατά τα φαινόμενα με αμοιβαίες υποχωρήσεις: Οι δανειστές δεν κάνουν πίσω στο θέμα της μείωσης των εργοδοτικών ασφαλιστικών εισφορών κατά 3,9 μονάδες, ενώ δείχνουν συγκατάβαση στη δυσκολία της κυβέρνησης να περάσει σε αυτή τη συγκυρία με νόμο την απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων. Συγκεκριμένα οι δύο πλευρές έχουν συμφωνήσει στη μείωση των εισφορών κατά 3,9 μονάδες εφάπαξ από τον προσεχή Ιούλιο. Η τρόικα δεν ενέκρινε το αίτημα του υπουργείου Εργασίας η μία μονάδα της μείωσης να αφορά τις εισφορές των εργαζομένων, απαιτώντας αυτή να προέλθει εξ ολοκλήρου από τις εισφορές των εργοδοτών. Αυτό που μένει να διευκρινιστεί αφορά στο έλλειμμα που θα προκύψει για τα ασφαλιστικά ταμεία και αυτό γιατί οι δανειστές φαίνεται να το α-

νεβάζουν κοντά στο 1 εκατ. ευρώ αντί των 700 800 εκατ. ευρώ που εκτιμά το υπουργείο, ενώ δεν συμφωνούν ότι μέρος της «τρύπας» θα καλυφθεί από την αύξηση της απασχόλησης (30.000 θέσεις εργασίας υπολογίζει το υπουργείο) και από το πρωτογενές πλεόνασμα. Επίσης στο θέμα των ομαδικών απολύσεων, οι δανειστές αντιλαμβάνονται τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει στη σημερινή προεκλογική συγκυρία η κυβέρνηση να περάσει από τη Βουλή στη συγκεκριμένη διάταξη και φαίνονται πιο διαλλακτικοί στη γραμμή «άμυνας» του υπουργείου για «ισχυροποίηση της γνωμοδότησης του Ανώτατου Συμβουλίου Εργασίας και ταυτόχρονη ανάθεση της αρμοδιότητας έγκρισης ομαδικών αποφάσεων από τον εκάστοτε γενικό γραμματέα του υπουργείου Εργασίας». Έτσι, σημειώνουν το υπάρχον θεσμικό πλαίσιο γίνεται πιο ευέλικτο και παρακάμπτεται επίσης το υπουργικό βέτο, όπως ζητούν οι δανειστές. Ωστόσο, πέρα από τη διασφάλιση της άμεσης εφαρμογής των απολύσεων από την επιχείρηση, με απλή ενημέρωση του ΑΣΕ και χωρίς την έγκριση του υπουργού, το ΔΝΤ επιμένει να περάσει τώρα και η αύξηση του επιτρεπόμενου ποσοστού απολύσεων που σήμερα είναι στο 5%.

ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΙΜΟΣ

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 MAΡΤΙΟΥ 2014

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

9

Από τότε που βγήκε η «συγγνώμη» χάθηκε το φιλότιμο Ο Μ. Γλέζος μίλησε στην «Αυγή» για τη συνάντησή του με τον Γερμανό Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Γ. Γκάουκ ΡΕΠΟΡΤΑΖ, ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ: ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΓΙΑΜΑΛΗ

Στην τελευταία σελίδα του βιβλίου του «Η Μαύρη Βίβλος της Κατοχής», ο Μανώλης Γλέζος αποτολμά έναν τραγικό απολογισμό των θυσιών του ελληνικού λαού. Σύνολο απωλειών 1.106.922 άνθρωποι, 1.770 κατεστραμμένα χωριά, 400.000 πυρπολημένα σπίτια. Την Τετάρτη έφτασε στη χώρα μας ο Γερμανός Πρόεδρος της Δημοκρατίας Γιόαχιμ Γκάουκ, ύστερα από πρόσκληση του ομολόγου του Κάρολου Παπούλια. Οι Γερμανοί, λαός προικισμένος με την αρετή του προγραμματισμού και της μεθοδικότητας, στέλνουν στην Ελλάδα τον Πρόεδρό τους για συγγνώμες κάθε δεκαπέντε χρόνια περίπου, σχολίασε θυμόσοφα ο Μ. Γλέζος. Συγγνώμες που γίνονται δεκτές με τιμές και παράτες από τις εκάστοτε κυβερνήσεις. Στη διάρκεια της επίσκεψής του ο Γ. Γκάουκ πήρε το Χρυσό Μετάλλιο της Βουλής από τον πρόεδρό της, Βαγγέλη Μεϊμαράκη, κατέθεσε στεφάνι στον Άγνωστο Στρατιώτη συνοδευόμενος από τον υπουργό Υγείας Άδωνι Γεωργιάδη, ξεναγήθηκε στην Ακρόπολη συνοδευόμενος από τον υπουργό Πολιτισμού Πάνο Παναγιωτόπουλο, συναντήθηκε με τον υπουργό Εξωτερικών Ευάγγελο Βενιζέλο και παραδέχθηκε το «ηθικό χρέος» της Γερμανίας σε κατ’ ιδίαν συνάντηση με τον Κ. Παπούλια, ο οποίος του επεσήμανε πως η «Ελλάδα δεν παραιτήθηκε ποτέ των διεκδικήσεών της» και πρόσθεσε ότι «η Γερμανία δεν μπορεί να αρνείται τη διεθνή διαιτησία για τις οφειλές της». Από την πλευρά του, ο Γ. Γκάουκ είπε πως δεν μπορεί να πάρει άλλη θέση από εκείνη της κυβέρνησής του, ωστόσο εξέφρασε «την ενοχή της Γερμανίας προς τους ανθρώπους και τα θύματα αυτής της περιοχής» και το βράδυ στην ομιλία του στο Μουσείο της Ακρόπολης παρομοίασε τους Έλληνες με τους Ανατολικογερμανούς κατά τη μετάβαση από τον υπαρκτό σοσιαλισμό στον καπιταλισμό. Ακολουθώντας τα χνάρια των προκατόχων του, του Γιοχάνες Ράου, που το 2000 επισκέφθηκε τα μαρτυρικά Καλάβρυτα, και του Ρίχαρτ Φον Βάιτσεκερ, που το 1987 κατέθεσε με τον Μ. Γλέζο στεφάνι στο Σκοπευτήριο της Καισαριανής, ο Γ. Γκάουκ επισκέφθηκε με τον Κ. Παπούλια τους Λιγκιάδες Ιωαννίνων, όπου είπε «συγγνώμη», και στη συνέχεια έφτασε τα Γιάννενα, όπου επισκέφθηκε την τοπική συναγωγή και συναντήθηκε με μέλη της Εβραϊκής Κοινότητας Ιωαννίνων, ανάμεσα στους οποίους και η 90χρονη Εσθήρ Κοέν, η οποία δήλωσε πως της «είναι αδιάφορος». Ο Γ. Γκάουκ συναντήθηκε επίσης με αντιπροσωπεία του ΣΥΡΙΖΑ που αποτελούνταν από τους Αλ. Τσίπρα, Μ. Γλέζο και Ν. Βαλαβάνη και άκουσε επισήμως από τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ ότι η κυβέρνηση της Αριστεράς δεν μπορεί παρά να θέσει τη Γερμανία ενώπιον των υποχρεώσεών της.

Πώς είδατε την επίσκεψη του Γερμανού προέδρου της Δημοκρατίας, Γιόαχιμ Γκάουκ; Παρατηρώ πως έχουν μια μεθοδικότητα οι Γερμανοί. Έρχονται οι Πρόεδροι της Δημοκρατίας κάθε δεκαπέντε χρόνια. Αλλά η τελευταία επίσκεψη μάλλον γίνεται επειδή διαπιστώνουν, διαισθάνονται δηλαδή, πως ο ΣΥΡΙΖΑ θα είναι κυβέρνηση χάρη στην εμπιστοσύνη που θα του δείξει ο ελληνικός λαός. Γι’ αυτή του τη διαίσθηση έδωσα συγχαρητήρια στον κ. Γκάουκ. Άλλωστε, όποιες προβοκάτσιες κι αν κάνουν, όπως και να έχει, μίλησαν με τη μελλοντική κυβέρνηση της χώρας. Τι συζητήσατε με τον Γ. Γκάουκ; Του μίλησα ως άνθρωπος προς άνθρωπο και ως πατέρας προς γιο, διότι, του είπα, είσαι γιος μου σε ηλικία είναι 74 ετών. Και ο Αλέξης είναι εγγονός μου, το είπα κι αυτό. Παρ’ όλο που ο Γκάουκ έδειξε ενδιαφέρον για το ηθικό σκέλος των οφειλών μας, είπε πως δεν είναι αυτός που καθορίζει τις αποφάσεις της κυβέρνησής του και η όποια απόφαση θα ληφθεί από τη γερμανική κυβέρνηση, γι’ αυτό και ζήτησα συνάντηση με την κα-

γκελάριο Μέρκελ, αίτημα το οποίο μου είπε πως θα μεταφέρει. Επίσης του έδωσα ένα σωρό βιβλία για να μπορεί να αντιμετωπίσει με τα επιχειρήματα που θέτουμε το πρόβλημα. Ιδιαίτερα ένα από τα τελευταία μου βιβλία, με τίτλο «Και ένα μάρκο να ήταν», καθώς και τη Μαύρη Βίβλο, εξηγώντας του πως όλη η Ελλάδα είναι ένα Ολοκαύτωμα. Του έδωσα και το «Οι θυσίες της Ελλάδος» του Δοξιάδη και τα ποιήματά μου «Αι Νεκυιαι Ωδαί». Ένα από τα ποιήματα εκεί ξεκινάει γερμανικά: Ein achtung, zwei verboten, drei raus. Αναφέρεται στην εκτέλεση που έγινε για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Είστε ευχαριστημένος από τη μέχρι τώρα στάση των κυβερνήσεων στο θέμα; Συναντηθήκατε με τον υπουργό Εξωτερικών Ευ. Βενιζέλο την Τετάρτη. Όλες οι κυβερνήσεις μέχρι σήμερα δεν έκαναν τίποτα, περίμεναν να έρθει η κατάλληλη συγκυρία. Μια συγκυρία που δεν έχει γίνει κατάλληλη εδώ και 68 χρόνια. Και γι’ αυτό επιμένουμε και ελπίζω ότι, σύμφωνα και με τη διαβεβαίωσή του, ο Ευάγγελος Βενιζέλος, θα θέσει το θέμα.

Μ. ΓΛΕΖΟΣ:

«Να φύγουν οι τουρκικές δυνάμεις κατοχής από την Κύπρο» Η βασική προϋπόθεση για να ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό είναι η αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων από την Κύπρο, τόνισε ο Μανώλης Γλέζος στην εκδήλωση που διοργάνωσε η εφημερίδα «Δρόμος της Αριστεράς» την περασμένη Παρασκευή με θέμα τις εξελίξεις στο Κυπριακό. Στην εκδήλωση μίλησαν επίσης ο δημοσιογράφος Σταύρος Λυγερός, ο Λουκάς Αξελός, διευθυντής του περιοδικού «Τετράδια», και ο πανεπιστημιακός Σωτήρης Ρούσσος.

«Επιμένω στην άποψή μου πως και οι κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Κύπρου δεν θέτουν το θέμα στη σωστή του βάση», τόνισε ο Μ. Γλέζος. Και πρόσθεσε: «Ποια είναι η σωστή βάση; Nα εφαρμοστούν οι αποφάσεις του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών και του Συμβουλίου Ασφαλείας που ζητούν να φύγουν από την Κύπρο οι τουρκικές δυνάμεις εισβολής και κατοχής και μετά συζητάμε όλα τα άλλα... Συζήτηση με παρουσία των τουρκικών στρατευμάτων δεν έχει κανένα νόημα».

Σας ενημέρωσε -μαθαίνουμεγια το περιεχόμενο του πορίσματος της ομάδας εργασίας του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους για τις γερμανικές οφειλές. Το πόρισμα της έκθεσης δεν έχει καμία σχέση με την ουσία του προβλήματος. Το πόρισμα είναι η προσπάθεια να γίνει η νομική προετοιμασία για να διεκδικήσουμε δικαστικά. Το θέμα δεν είναι δικαστικό, είναι πολιτικό. Αν το θέσουμε δικαστικά θα τη χάσουμε την ιστορία, όπως τη χάσαμε και τις προηγούμενες φορές. Η Γερμανία οφείλει αυτά που οφείλει διότι έδωσε σε όλα τα έθνη που κατελόγισε η διασυμμαχική 19μελής επιτροπή ό,τι έπρεπε να δώσει, και εξαίρεσε την Ελλάδα. Επίσης, εξόφλησε τα δάνεια με Πολωνία και Γιουγκοσλαβία και δεν εξοφλεί με την Ελλάδα. Αυτά είπαμε και στον Γερμανό Πρόεδρο της δημοκρατίας. Γιατί συνεχίζει να εξαιρεί την Ελλάδα; Bρίσκετε γενικότερα «προβληματική» τη στάση της Γερμανίας; Η επιβολή των προγραμμάτων λιτότητας είναι άλλο θέμα. Όταν το 1943 συνήλθαν οι τρεις μεγάλοι στη Γιάλτα, Ρούζβελτ, Τσώρτσιλ, Στάλιν, και επειδή πλησίαζε το τέλος του πολέμου, πέταξαν τις ρουκέτες περί ανεξαρτησίας των λαών, κατάργησης της αποικιοκρατίας και ατομικών δικαιωμάτων, και όλα αυτά τα φληναφήματα που λένε οι επίσημοι σε αυτές τις περιπτώσεις. Ο Γκαίμπελς έγραψε ένα άρθρο στην εφημερίδα Das Reich (το κράτος) και είπε προφητικά τι θα γίνει ύστερα από πολλά χρόνια, το 2000. Έλεγε ότι σε όλη την Ευρώπη θα επικρατεί ο γερμανικός πολιτισμός. Δεν επικρατεί, βέβαια, ο γερμανικός πολιτισμός, ηγεμονεύει, όμως, η Γερμανία, που θέλει να επιβάλει την άποψή της σε όλους τους λαούς.

10

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Στην Ελλάδα η μεγαλύτερη επιδείνωση του δημογραφικού προβλήματος τη διετία 2011-12 στις χώρες της Ένωσης

Τα Μνημόνια που έχουν επιβληθεί από τους δανειστές τους σε 3 από τα 15 κράτη-πρώτα μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.) ( Ελλάδα, Πορτογαλία και Ιρλανδία) και η πολιτική που έχει επιβάλει η Γερμανία σε όλα τα κράτη - μέλη της Ε.Ε. -εκτός από την ύφεση ή τη χαμηλή ανάπτυξη και τα σοβαρά κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα που έχουν προκαλέσει- έχουν δυσμενείς επιπτώσεις και στο δημογραφικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν τα περισσότερα κράτη-μέλη και η Ε.Ε. ως σύνολο, η οποία γηράσκει. Είναι, κατά συνέπεια, ενδιαφέρον να εξετάσουμε ποιες ήταν οι επιπτώσεις αυτές στα 15 κράτη-πρώτα μέλη της Ε.Ε. τη διετία 2011 και 2012 για την οποία υπάρχουν στοιχεία για τις γεννήσεις και τους θανάτους. Η σύγκριση ανάμεσα στα 15 κράτη μπορεί να γίνει για τις γεννήσεις ανά 1.000 κατοίκους (τη γεννητικότητα), τους θανάτους ανά 1.000 κατοίκους (τη θνησιμότητα) και τη φυσική μεταβολή (δηλαδή τη διαφορά των θανάτων από τις γεννήσεις) ανά 1.000 κατοίκους. Τα στοιχεία για τις γεννήσεις, τους θανάτους και τον μέσο πληθυσμό των ετών 2010 και 2012 τα παίρνουμε από τη βάση δεδομένων της Στατιστικής Υπηρεσίας της Ε.Ε. (της Eurostat). Στην 1η στήλη του Πίνακα που ακολουθεί δίνεται η γεννητικότητα στα 15 κράτη-πρώτα μέλη της Ε.Ε. και στο σύνολό τους το 2010, στη 2η το 2012 και στην 3η η ποσοστιαία μεταβολή της. Στις τρεις επόμενες στήλες δίνονται τα αντίστοιχα στοιχεία για τη θνησιμότητα και στις τρεις τελευταίες εκείνα για τη φυσική μεταβολή ανά 1.000 κατοίκους. Από τον Πίνακα 1 φαίνεται ότι το 2012 σε σχέση με το 2010: Η γεννητικότητα μειώθηκε σε όλα τα κράτη. Η μεγαλύτερη μείωση σημειώθηκε στην Ελλάδα, την Πορτογαλία και τη Δανία και η μικρότερη στην Αυστρία, το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γερμανία. Η μείωση στη Δανία, μια πλούσια χώρα, την οποία δεν έχει επηρεάσει σημαντικά η οικονομική κρίση, δεν πρέπει να οφείλεται σε οικονομικούς, αλλά σε άλλους λόγους. Η θνησιμότητα αυξήθηκε σε 12 κράτη και μειώθηκε σε 3 (τη Δανία, το Λουξεμβούργο και το Ηνωμένο Βασίλειο. Η μεγαλύτερη αύξηση σημειώθηκε στην Ελλάδα, την Ισπανία και την Ιταλία.

Μειώνονται οι γεννήσεις αυξάνονται οι θάνατοι

Η φυσική αύξηση ανά 1.000 κατοίκους που υπήρχε σε 10 κράτη και τα δύο έτη μειώθηκε (στα κράτη αυτά οι γεννήσεις ήταν περισσότερες από τους θανάτους). Η μεγαλύτερη μείωση σημειώθηκε στην Ισπανία, τη Δανία και την Ολλανδία και η μικρότερη στην Ιρλανδία. Η φυσική μείωση ανά 1.000 κατοίκους που υπήρχε και τα δύο έτη σε 3 κράτη (την

ΤΟΥ ΜΑΝΟΛΗ Γ. ΔΡΕΤΤΑΚΗ*

Ιταλία, την Πορτογαλία και την Αυστρία) και τα δύο έτη αυξήθηκε (οι θάνατοι στα κράτη αυτά ήταν περισσότεροι από τις γεννήσεις). Τέλος σε δύο κράτη (την Ελλάδα και την Αυστρία) η φυσική αύξηση που υπήρχε το 2010 μετατράπηκε σε φυσική μείωση το 2012. Από τα παραπάνω φαίνεται ότι το δημογραφικό πρόβλημα επιδεινώ-

νεται σε όλα τα κράτη, αλλά όχι ομοιόμορφα. Στην Ελλάδα, στην οποία το δημογραφικό πρόβλημα ήταν ήδη οξύ πριν από τα Μνημόνια, σημειώθηκε η μεγαλύτερη επιδείνωση. Η επιδείνωση αυτή είχε ως συνέπεια στη γεννητικότητα η Ελλάδα από τη 11η θέση ανάμεσα στα 15 κράτη το 2010 «κατέβηκε» στη 12η το 2012, στη θνησιμότητα από τη 5η θέση το 2010 «ανέβηκε» στη 2η θέση (είχε, δηλαδή, τη μεγαλύτερη, μετά τη Γερμανία, θνησιμότητα). Η πολύ μεγάλη, μέσα σε διάστημα 2 μόλις ετών, μείωση της γεννητικότητας και αύξηση της θνησιμότητας στη χώρα μας οφείλεται κυρίως στις συνέπειες των Μνημονίων (εκτίναξη στα ύψη της ανεργίας, δραστικές περικοπές σε μισθούς, συντάξεις και τις δημόσιες δαπάνες στην ιατροφαρμακευτική και νοσοκομειακή περίθαλψη καθώς και στη μετανάστευση). Οι δραματικότερες και τραγικότερες επιπτώσεις των μέτρων αυτών, στη μεν γεννητικότητα είναι η αύξηση των εκτρώσεων από ανασφάλιστες εγκύους που δεν έχουν τη δυνατότητα να καλύψουν το κόστος του τοκετού, στη δε θνησιμότητα η αύξηση των αυτοκτονιών. Η επιδείνωση αυτή του δημογραφικού μας προβλήματος από τις μνημονιακές κυβερνήσεις ήρθε να προστεθεί στην παντελή αγνόησή του από όλες τις κυβερνήσεις των προηγούμενων 37 ετών. Όλες χωρίς εξαίρεση φέρουν τεράστια ευθύνη για τις πολλαπλές και σε βάθος χρόνου συνέπειες που θα έχει η εγκληματική αυτή αδιαφορία τους για σημαντικότερο εθνικό μας πρόβλημα, ένα πρόβλημα, κυριολεκτικά εθνικής επιβίωσης. Προκειμένου, όχι μόνο να μη συνεχιστεί, αλλά να ανατραπεί η εξαιρετικά δυσμενής αυτή εξέλιξη του δημογραφικού μας προβλήματος, επιβάλλεται η άμεση εγκατάλειψη της εφαρμοζόμενης πολιτικής και η υιοθέτηση και εφαρμογή μια ριζικά διαφορετικής, η οποία ως προτεραιότητα θα έχει την εφαρμογή των μέτρων που περιλαμβάνονται στο στοιχειωμένο ομόφωνο πόρισμα της διακομματικής επιτροπής της Βουλής για την αντιμετώπιση του δημογραφικού μας προβλήματος του 1993.

* Ο Μανόλης Γ. Δρεττάκης είναι τέως αντιπρόεδρος της Βουλής, υπουργός και καθηγητής της ΑΣΟΕΕ

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 MAΡΤΙΟΥ 2014

11

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Εκτός νόμου η Χρυσή Αυγή; Το αίτημα των ανακριτριών που χειρίζονται την υπόθεση της Χρυσής Αυγής για άρση της ασυλίας όλων των βουλευτών του νεοναζιστικού κόμματος άνοιξε έναν κύκλο συζήτησης, στο πλαίσιο του οποίου διατυπώθηκαν αλληλοσυγκρουόμενες απόψεις. Πού αρχίζει και πού τελειώνει η δικαστική δικαιοδοσία, όταν υπάρχουν ποινικά κολάσιμες πράξεις που αποδίδονται σε εν ενεργεία βουλευτές; Υπάρχει νομιμοποίηση όταν η Βουλή των 300 λειτουργεί με λιγότερους βουλευτές και ιδιαίτερα όταν επίκειται η ψήφιση κρίσιμων νομοσχεδίων; Δίνεται εκ του Συντάγματος η δυνατότητα να τεθεί εκτός νόμου ένα κόμμα, με ή χωρίς καταδίκες των εκπροσώπων του, αλλά με πασιφανή εγκληματική δράση; Σε αυτά τα ερωτήματα κλήθηκαν να απαντήσουν τέσσερις έγκριτοι επιστήμονες του Δικαίου, οι οποίοι επιχειρούν να σκιαγραφήσουν το πρόβλημα και να προτείνουν λύσεις. Μιλούν στην «Αυγή» της Κυριακής οι Νίκος Παρασκευόπουλος, Γιώργος Κατρούγκαλος, Τασία Χριστοδουλοπούλου και Δημήτρης Μπελαντής.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΤΡΟΥΓΚΑΛΟΣ καθηγητής Δημοσίου Δικαίου ΔΠΘ

Κοινωνική απομόνωση, όχι εισαγγελέας Η Χρυσή Αυγή λειτουργεί δισυπόστατα, ως εγκληματική οργάνωση και ως πολιτικό κόμμα. Για το πρώτο επίπεδο της δράσης της -και για όσα από τα μέλη και στελέχη της εμπλέκονται σε αξιόποινες δράσεις-, τον λόγο έχει ο ποινικός κώδικας. Για όσους βουλευτές της, συνεπώς, υπάρχουν ενδείξεις εγκληματικής δράσης, θα πρέπει να αρθεί η βουλευτική ασυλία, ώστε να μπορέσει η Δικαιοσύνη να διαλευκάνει (με καθυστέρηση μάλιστα ετών!) τις ποινικές τους ευθύνες. Η πολιτική δράση της Χρυσής Αυγής, όμως, πρέπει να αντιμετωπίζεται με τη σύγκρουση των ιδεών και την κοινωνική της απομόνωση, όχι με τον εισαγγελέα. Η διαφαινόμενη μεθόδευση εκ μέρους κυβερνητικών κύκλων να τεθεί εκτός νόμου το νεοφασιστικό

κόμμα δεν βλάπτει το ίδιο, αλλά τη Δημοκρατία. Το Σύνταγμά μας δεν επιτρέπει κάτι τέτοιο και η Ιστορία δείχνει ότι παρόμοια μέτρα είναι και πολιτικά επικίνδυνα και αντιπαραγωγικά. Μάλιστα, οι κύκλοι της Νέας Δημοκρατίας που προωθούν τα σενάρια αυτά, με προφανή μικροκομματική σκοπιμότητα να προσεταιριστούν τους άστεγους ψηφοφόρους της είναι ακριβώς αυτοί που έχουν ενσωματώσει στη ρητορική τους σχεδόν ολόκληρη την ακροδεξιά πολιτική της ατζέντα. Μετά την άρση της ασυλίας, ενδεχόμενη προφυλάκιση του μεγαλύτερου τμήματος της κοινοβουλευτικής ομάδας της, αν και συνταγματικά ανεκτή, προκαλεί αντικειμενικά αλλοίωση της σύνθεσης της Βουλής, άρα και της βούλησης του εκλογικού σώματος. Για τον λόγο αυτό θα πρέπει να τροποποιηθεί ο Κανονισμός της Βουλής, ώστε να είναι δυνατή η άσκηση του δικαιώματος ψήφου από τους υπόδικους βουλευτές οι οποίοι διατηρούν το αξίωμά τους με επιστολική ψήφο.

ΝΙΚΟΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΟΠΟΥΛΟΣ καθηγητής Ποινικού Δικαίου ΑΠΘ

«Δεν δικαιολογείται παράκαμψη των διώξεων» Ας υποθέσουμε ότι η Βουλή θα συζητούσε ένα πολύ σημαντικό για τα συμφέροντα του ελληνικού λαού νομοσχέδιο, με αβέβαια την έκβαση της ψηφοφορίας. Ταυτόχρονα με τις κοινοβουλευτικές συζητήσεις, στο ίδιο παράδειγμα, θα προέκυπτε μια ποινική δίωξη κατά βουλευτή, ικανή να τον αδρανοποιήσει ως παράγοντα της νομοθεσίας. Άραγε, θα ήταν ευπρόσδεκτη από τους ψηφοφόρους μια εξουδετέρωση του βουλευτή - εκφραστή των συγκεκριμένων κοινωνικών συμφερόντων τους εν όψει του κρίσιμου νομοσχεδίου; Όχι πάντα. Για τη Δημοκρατία είναι φυσικό η διαμόρφωση της νομοθεσίας (ή ανάλογα της κυβερνητικής πολιτικής) να μην εξαρτάται αυτόματα από ποινικές διώξεις

που μπορεί να οφείλονται σε ατομικές παρεκτροπές μικρής συγκριτικά σημασίας ή σε υπερβολές ή σε συκοφαντίες μηνυτών και που να επηρεάζουν τη σύνθεση της Βουλής. Η πολιτική και θεσμική ζωή του τόπου θα μπορούσε τότε να καθορίζεται από συμπτώσεις και εκβιασμούς. Γι’ αυτό το Σύνταγμα, στο άρθρο 62, εξαρτά αυτές τις διώξεις από την άδεια της Βουλής. Οι παραπάνω σταθμίσεις, ωστόσο, που εμπνέουν την συνταγματική πρόβλεψη για τη σχετική άδεια, δεν φαίνονται να αφορούν τη σημερινή περίπτωση των βουλευτών της Χρυσής Αυγής. Η αίτηση - πόρισμα που διαβιβάστηκε στον πρόεδρο της Βουλής είναι τεκμηριωμένη και εξατομικευμένη. Το κυριότερο, οι

κατηγορίες δεν αφορούν ατομικές παρεκτροπές, ελαφρές στο ζύγι των θεσμικών λειτουργιών, αλλά πράξεις ικανές να επηρεάσουν την πολιτική ομαλότητα και την κοινωνική ευταξία γενικότερα. Η παράκαμψη της απονομής της δικαιοσύνης και των διώξεων εδώ δεν δικαιολογείται. Άλλωστε, μια άδεια της Βουλής δεν προεξοφλεί απαραίτητα την κράτηση και την αδυναμία άσκησης κοινοβουλευτικού έργου εκ μέρους των βουλευτών.

ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΠΟΥΛΟΥ ποινικολόγος, μέλος Δ.Σ. ΔΣΑ

Να αρθεί η ασυλία όλων των βουλευτών της Χ.Α. Είμαι προφανώς υπέρ της άρσης της ασυλίας όλων των βουλευτών της Χ.Α., ώστε να διερευνηθούν δικαστικά οι κατηγορίες σε βάρος τους. Η Χ.Α. είναι εγκληματική οργάνωση και ο ναζισμός είναι το κίνητρο της επιλογής των θυμάτων τους και της εγκληματικής δράσης τους. Εξάλλου, σύμφωνα με τον Κανονισμό της Βουλής (άρθρο 83), οι βουλευτές που ψηφίζουν δεν υπεισέρχονται στην ουσία και στη βασιμότητα της κατηγορίας, αλλά ερευνούν αν οι πράξεις για τις οποίες ζητείται η άρση της ασυλίας συνδέονται με την πολιτική ή κοινοβουλευτική δραστηριότητα του βουλευτή ή υποκρύπτουν πολιτική σκοπιμότητα. Σε καμία περίπτωση δεν μπορεί

ο ΣΥΡΙΖΑ με την ψήφο του να αποφανθεί ότι τα εγκλήματα της Χ.Α., είναι στο πλαίσιο της πολιτικής ή κοινοβουλευτικής δράσης και ότι η δίωξή της υποκρύπτει πολιτική σκοπιμότητα, όταν κατηγορούμε την κυβέρνηση ότι άργησε να αντιδράσει και όχι ότι αντέδρασε. Ούτε πρέπει ούτε μπορεί να τεθεί εκτός νόμου με το παρόν θεσμικό πλαίσιο. Ο ΣΥΡΙΖΑ σε τέτοια ζητήματα που άπτονται πολιτικών δικαιωμάτων έχει αποδείξει ότι τα υπερασπίζεται, ανεξάρτητα της ιδεολογικής και πολιτικής τοποθέτησης του φορέα των δικαιωμάτων που πλήττεται. Πάντως, στις εκλογικές διαδικασίες και ειδικά στις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές, δεν υπάρχει κανένα κώλυμα συμμετοχής ως υποψηφίων ακόμα και υπόδικων, αφού κώλυμα συμμετοχής θεωρείται μόνο η στέρηση των πολιτικών δικαιωμάτων, που προϋποθέτει αμετάκλητη καταδίκη.

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΠΕΛΑΝΤΗΣ συνταγματολόγος, μέλος Δ.Σ. ΔΣΑ

Αντισυνταγματική και επικίνδυνη η διάλυση κομμάτων Το ελληνικό συνταγματικό σύστημα, χάρη και στην ισχυρή βούληση που είχε εκφρασθεί στην Ε’ Αναθεωρητική Βουλή (1975) ως προς το θέμα αυτό από την τότε Αριστερά και το ΠΑΣΟΚ, δεν δέχεται τη δυνατότητα απαγόρευσης και διάλυσης πολιτικών κομμάτων, σε αντίθεση λ.χ. με το άρθρο 21 παρ. 2 του γερμανικού Συντάγματος. Αυτό που δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί άμεσα με δικαστική απόφαση και υπό τις εγγυήσεις της δεν είναι δυνατόν να πραγματοποιηθεί έμμεσα, όπως στην περίπτωση μη ανακήρυξης του συνδυασμού ενός πολιτικού κόμματος από τον Άρειο Πάγο προεκλογικά - ο σχετικός έλεγχος του Αρείου Πάγου πρέπει να έχει τυπικό και όχι ουσιαστικό δικαιοδοτικό χαρακτήρα. Μια τέτοιου τύπου πρακτική είναι αντισυνταγματική, αλλά και πολιτικά επικίνδυνη, καθώς δημιουργεί ένα προηγούμενο έμμεσης διάλυσης πολιτικού κόμματος και μάλιστα, ακόμη περισσότερο, χωρίς να έχουν υπάρξει αμετάκλητες ποινικές καταδίκες κατά στελεχών του που διώκονται για κακουργηματική ποινική συμπεριφορά. Ομοίως, δεν μπορεί να υποστηριχθεί βάσιμα, ακόμη και αν διωχθούν οι βουλευτές και τα στελέχη ενός πολιτικού κόμματος, ότι το σύνολο των μελών και στελεχών του αποτελεί εγκληματική ή τρομοκρατική οργάνωση των άρθρων 187 ή 187Α Π.Κ. και μετέχει στον σχεδιασμό κακουργηματικής δράσης. Αν αυτό γινόταν δεκτό, θα μπορούσε οποιαδήποτε μεμονωμένη ή και γενικότερη δράση κάποιων μελών ενός κόμματος να οδηγήσει στη συλλογική ποινική ευθύνη όλων των μελών του. Στα θέματα αυτά, η Αριστερά οφείλει να έχει θέση αρχής και όχι θέση πολιτικής σκοπιμότητας και μάλιστα να μπορεί να κατανοεί τη δυναμική τέτοιων πρακτικών (όπως η έμμεση διάλυση της Χρυσής Αυγής) και στο μέλλον υπό διαφορετικούς πολιτικούς συσχετισμούς. Επίσης, αποκαλύπτεται πια ξεκάθαρα ότι η αόριστη διάταξη του άρθρου 187 Π.Κ. (η οποία μπορεί να εφαρμόζεται κατά παράδοξο τρόπο και σε πολιτικές τρομοκρατικές αλλά και σε κοινές εγκληματικές οργανώσεις) είναι ένα όχημα που μπορεί να καλύψει τόσο πραγματικές εγκληματικές δραστηριότητες όσο και να δημιουργήσει ένα πλαίσιο διώξεων βάσει ενός πολιτικού σχεδιασμού της κυβέρνησης εκεί όπου η δίωξη, βάσει εξατομικευμένων ποινικών ευθυνών, είναι πιο δυσχερής ή διφορούμενη. Για τον λόγο αυτόν, σίγουρα η δράση των εγκληματιών της Χρυσής Αυγής θα έπρεπε να έχει χωρίσει βάσει άλλων ειδικών διατάξεων του Ποινικού Κώδικα (όπως οι σχετικές με τη συμμετοχή σε ανθρωποκτονία) και όχι κατά κανόνα με χρήση του τρομονόμου του 2001 (187 Π.Κ.). Συνεπώς, είναι ορθή η εκτίμηση ότι ο τρόπος οργάνωσης της δίωξης της Χρυσής Αυγής, ανεξάρτητα από την πραγματική σοβαρή εγκληματική στάση πολλών στελεχών της, ενέχει πολιτικά στοιχεία και σκοπιμότητες και σημεία συνάντησης της δικαστικής με την εκτελεστική εξουσία.

12

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΑΡΓΥΡΗ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟ

Η ιταλική κινηματική, κοινωνική και πολιτική Αριστερά δίνει ενωμένη τη μάχη των ευρωεκλογών με το ψηφοδέλτιο «Η Άλλη Ευρώπη με τον Τσίπρα» ξεκινώντας την πρώτη μεγάλη πολιτική της μάχη για τη συγκέντρωση 150.000 υπογραφών, ακολουθώντας το παράδειγμα της ενότητας της αριστεράς που μας έμαθε ο ΣΥΡΙΖΑ, τόνισε στην «Αυγή» η Μπάρμπαρα Σπινέλι, η Ιταλίδα δημοσιογράφος και κόρη του Αλτιέρο Σπινέλι, που το 1941 από τη φασιστική εξορία οραματίστηκε μια δημοκρατική και ομοσπονδιακή Ευρώπη. Το «ψηφοδέλτιο Τσίπρα» αποτελεί πλέον μια πραγματικότητα στην ιταλική πολιτική σκηνή μετά την παρουσίαση που κάνατε στον Σύλλογο Τύπου της Ρώμης... Καταφέραμε κάτι το εξαιρετικό και μάλιστα μέσα σε ελάχιστο χρόνο. Καταφέραμε να ενώσουμε όλα τα μικρά κομμάτια της ιταλικής Αριστεράς, τα κινήματα των πολιτών, τα κινήματα για την υπεράσπιση των κοινών αγαθών, τους ακτιβιστές που συμμετέχουν στα μεγάλα δίκτυα των κοινωνικών μας συλλόγων και οργανώσεων. Καταφέραμε να συνθέσουμε πάρα πολύ καλά όλη αυτή την αριστερά που δεν έχει πλέον μια εκπροσώπηση στους θεσμούς, αλλά είναι πάρα πολύ ζωντανή στην κοινωνία. Είμαι πάρα πολύ ικανοποιημένη από το γεγονός ότι σχεδόν το μισό μας ψηφοδέλτιο αποτελείται από γυναίκες. Οι γυναίκες είναι πρωταγωνίστριες της «Άλλης Ευρώπης με τον Τσίπρα». Από τις ερωτήσεις και τις συζητήσεις που ακολούθησαν τη συνέντευξη Τύπου έγινε φανερό ότι υπάρχει μια μεγάλη ικανοποίηση τόσο από τα κινήματα των πολιτών όσο και από τα κόμματα της Αριστεράς. Υπάρχει μια διάχυτη επιθυμία να τα καταφέρουμε και να έχουμε ένα καλό εκλογικό αποτέλεσμα. Όταν οι έξι διανοούμενοι πήρατε την πρωτοβουλία να παρουσιάσετε το κάλεσμα πολλοί διερωτήθηκαν ποιοι θα συμμετέχουν. Σήμερα φαίνεται ότι δεν λείπει κανείς... Αυτό μας φαίνεται κι εμάς. Καταλαβαίνω πάρα πολύ καλά τα προβλήματα που έχουν τα κόμματα, από την Κομμουνιστική Επανίδρυση, την Αριστερά Οικολογία και Ελευθερία έως τους Ιταλούς Κομμουνιστές, να συμμετέχουν σε ένα σχέδιο που δεν αποτελούν τους πρωταγωνιστές του και που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή. Αποτελεί μια θυσία από την πλευρά τους, μια θυσία της ιστορίας τους. Το γεγονός όμως ότι

ΜΠΑΡΜΠΑΡΑ ΣΠΙΝΕΛΙ Ιταλίδα δημοσιογράφος

Να αλλάξουμε ριζικά την Ευρώπη σήμερα υπάρχει μεγάλος ενθουσιασμός και από τον κόσμο τους αποτελεί ίσως την καλύτερη απόδειξη ότι προχωρήσαμε προσεκτικά και σωστά για να ενώσουμε τους πάντες. Σε αυτό θα πρέπει να πούμε ότι μας βοήθησε πάρα πολύ η ιστορία του ΣΥΡΙΖΑ, που προσωπικά την έχω διαρκώς στο μυαλό μου. Φυσικά δεν έχουμε φτάσει στα επίπεδα του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά θα πρέπει να προσπαθήσουμε. Ο ΣΥΡΙΖΑ αποτέλεσε στην πράξη το μοντέλο μας. Καταφέραμε επίσης να αξιοποιήσουμε πάρα πολύ καλά και τις συμβουλές που μας έδωσε ο Αλέξης Τσίπρας, ιδιαίτερα στη φάση της σύνθεσης. «Η άλλη Ευρώπη με τον Τσίπρα» περνά πλέον στην ενεργό πολιτική ζωή... Τώρα άνοιξε μια καινούργια φάση για όλους μας. Υπάρχει μια τεράστια «τεχνική» δυσκολία, γιατί θα πρέπει να συγκεντρώσουμε 150.000 υπογραφές για να παρουσιάσουμε το ψηφοδέλτιο. Η συλλογή των υπογραφών θα αποτελέσει την πρώτη πολιτική μας μάχη, γιατί ε-

Καταφέραμε να συνθέσουμε όλη την Αριστερά που δεν έχει εκπροσώπηση στους θεσμούς, αλλά είναι πάρα πολύ ζωντανή στην κοινωνία

ξαιτίας του αντιδημοκρατικού εκλογικού νόμου θα πρέπει να κατακτήσουμε το δικαίωμά μας να κατεβούμε στις ευρωεκλογές. Θα πρέπει να εξηγήσουμε στον κόσμο την Ευρώπη που θέλουμε, τις εναλλακτικές λύσεις που προτείνουμε. Το γεγονός ότι αυτή η πρωτοβουλία ξεκινά τη στιγμή που βιώνουμε μια μεγάλη κρίση στην Ουκρανία, που αφορά απευθείας την Ευρώπη και μας φέρνει συχνά στο νου τον τραγικό εμφύλιο πόλεμο στην πρώην Γιουγκοσλαβία, καθιστά σαφή την ανάγκη οικοδόμησης της «άλλης Ευρώπης». Δεν θέλουμε να δούμε την Ουκρανία να γίνεται κομμάτια, δεν θέλουμε να δούμε ακόμη έναν εμφύλιο πόλεμο. Η Ευρώπη έκανε το λάθος να διευκολύνει την κατάρρευση μιας κυβέρνησης που ήταν ελάχιστα δημοκρατική, για να σχηματιστεί μια κυβέρνηση με την παρουσία ακροδεξιών εάν όχι νεοναζιστών. Το τόνισα στη συνέντευξη Τύπου στην οποία παρουσιάσαμε το ψηφοδέλτιο: Πώς είναι δυνατόν η Ευρώπη να καταστρέφει την Ελλάδα γιατί δεν είχε τα «λογιστικά» της εντάξει και την ίδια στιγμή να διευκολύνει την άνοδο του νεοναζισμού και άλλων μορφών φασισμού; Μπορεί να υπάρχουν εκπρόσωποι των νεοναζί σε μια ευρωπαϊκή κυβέρνηση;

τών;

Στο ψηφοδέλτιό σας βρήκε χώρο η κοινωνία των πολι-

Όλα τα μεγάλα κινήματα εκπροσωπούνται στο ψηφοδέλτιο, ξεκινώντας από αυτό εναντίον της ιδιωτικοποίησης του νερού αυτά της υπεράσπισης των δημοσίων υ-

πηρεσιών, και των κοινωνικών υπηρεσιών σε τοπικό επίπεδο. Υπάρχει μεγάλος ενθουσιασμός από τον κόσμο των κινημάτων και των συλλογικοτήτων για την ουσιαστική εκπροσώπησή τους στο ψηφοδέλτιο. Καταφέραμε να εκφράσουμε την κοινωνία των πολιτών από τα κάτω. Η κοινωνία των πολιτών για το «ψηφοδέλτιο Τσίπρας» δεν αποτελείται από το σύνολο των ιδιαίτερων ενδιαφερόντων και συμφερόντων των διαφόρων ομάδων ή πολιτών που ασχολούνται με την πολιτική. Απαρτίζεται από αυτούς που ενδιαφέρονται για τα κοινά αγαθά χωρίς να κάνουν διακρίσεις και να στοχεύουν στην ικανοποίηση ενός μόνο αιτήματος. Μόνο έτσι μπορούμε να καταστήσουμε πιο ορατή την κοινωνία των πολιτών και να προσδιορίσουμε τον πλούτο που φέρνει. Κάποιος θα μπορούσε να θεωρήσει ότι ακόμη και ο Μπερλουσκόνι εξέφραζε την κοινωνία των πολιτών. Όμως εκείνος ήταν εναντίον της «πολιτικής» για να υπερασπιστεί μόνο μια κοινωνική κατηγορία και τα δικά του συμφέροντα. Για τον λόγο αυτό δεν αποτελούσε εκπρόσωπο της κοινωνίας των πολιτών. Πώς βλέπετε τη διαδοχή του Λέτα από τον Ρέντσι; Μέχρι στιγμής μου φαίνεται μια επανάληψη πραγμάτων και καταστάσεων που έχουμε ξαναδεί. Παραμένει ένας πλατύς συνασπισμός ανάμεσα στο Δημοκρατικό Κόμμα και τη Δεξιά. Υπάρχουν συμφωνίες που δεν είναι ξεκάθαρες, υπάρχουν υπόγειες διαδρομές ανάμεσα στον Ρέντσι και τον Μπερλουσκόνι και δεν υπάρχει τίποτα το ου-

σιαστικό για τα δύο πράγματα που καίνε την κοινωνία μας, την εργασία και την ανάκαμψη. Το μόνο καινούργιο στοιχείο είναι το πρόσωπο του Ρέντσι. Ο τρόπος που κινείται, η ενέργειά του, το παιχνίδι που προσπαθεί να παίξει για να δείξει ότι δεν είναι ο άνθρωπος των εξουσιών και του πολιτικού συστήματος. Αυτά βέβαια δεν αρκούν για να πει κανείς ότι υπάρχει αλλαγή. Δεν υπάρχει καμία ουσιαστική αλλαγή. Ο Ρέντσι πάντως καθησύχασε τον Σουλτς, τους σοσιαλιστές και τη Μέρκελ ότι θα «κάνει όλες τις ασκήσεις» που έχουν βάλει στην Ιταλία για να σώσει τις επόμενες γενιές... Αυτή η ιστορία των «ασκήσεων για το σπίτι» είναι μια πολύ παλιά γερμανική ιδέα. Αποτελεί τη βασική ιδέα του παλιού φιλελευθερισμού. Πρώτα κάνεις τις «ασκήσεις για το σπίτι» και μετά έρχεται η συνεργασία και η αλληλεγγύη. Σε αυτή την αυθαιρεσία στηρίζεται η λογική της λιτότητας που επιβάλλουν. Τις «ασκήσεις για το σπίτι» θα πρέπει να τις κάνει η Ευρώπη γυρίζοντας σελίδα. Πρέπει να ανατρέψουμε αυτή τη λογική και να ανακτήσουμε την Ευρώπη. Δεν μπορεί να λέει κανείς ότι θα κάνει τις «ασκήσεις για το σπίτι» εφαρμόζοντας μια σκληρή λιτότητα, που καταστρέφει την οικονομία και την κοινωνία, για να εφαρμόσει αργότερα πολιτικές αλληλεγγύης. Πρέπει να ξεκινήσουμε από την αλληλεγγύη ανάμεσα στις χώρες και τους λαούς της Ευρώπης. Δεν μπορεί να επιμένει κάποιος να επιβάλει τιμωρίες και πολύ χειρότερα εντελώς αυθαίρετες.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 MAΡΤΙΟΥ 2014

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

13

EKΔΗΛΩΣΕΙΣ ΜΑΧΩΜΕ - 105,5

Εκδήλωση για την παραγωγική ανασυγκρότηση Ο Μαρξιστικός Χώρος Μελέτης και Έρευνας (ΜΑΧΩΜΕ) και ο ραδιοφωνικός σταθμός «105,5 Στο Κόκκινο» διοργανώνουν διήμερη εκδήλωση-συζήτηση με θέμα: «Παραγωγική Ανασυγκρότηση: Συστημική Προσέγγιση ή Κοινωνική Ανατροπή». Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 12 και Πέμπτη 13 Μαρτίου, στις 6.30 μ.μ., στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης (Πειραιώς 206, Ταύρος). Η θεματική της πρώτης μέρας έχει τιτλό «Παραγωγική Ανασυγκρότηση: Απασχόληση, Φορείς, Κλάδοι, Εργασιακές Σχέσεις» και περιλαμβάνει τις παρακάτω ομιλίες: Γιάννης Τόλιος, διδάκτωρ Οικονομικών Επιστημών: «Παραγωγική Ανασυγκρότηση και Μεταβατικό Αριστερό Πρόγραμμα», Ηλίας Νικολόπουλος, πρ. καθηγητής Οικονομικής της Διοίκησης στο ΤΕΙ Χαλκίδας: «Ο ρόλος του δημόσιου, ιδιωτικού και κοινωνικού τομέα», Νίκος Γιωργακάκης, μηχανικός, στατιστικολόγος- ερευνητής: «Βιομηχανική πολιτική και παραγωγική ανασυγκρότηση», Σάββας Ρομπόλης, καθηγητής Παντείου Πανεπιστημίου, επιστημονικός διευθυντής της του ΙΝΕ/ΓΣΕΕ: «Ανεργία, εργασιακές σχέσεις και κατανομή εισοδήματος». Ειδικές εισηγήσεις: Δημήτρης Κοδέλας, βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ: «Διατροφική Αυτοδυναμία και Αγροτική Ανάπτυξη», Νίκος Σκορίνης, μέλος προεδρείου ΓΣΕΒΕ και μέλος Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ: «Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις και παραγωγική ανασυγκρότηση», Μιχάλης Μπούργος, μηχανικός σχεδιασμού - περιβαλλοντολόγος: «Βιώσιμη Ανάπτυξη και Περιβάλλον», Βασίλης Τουργκέλης, μηχανολόγος βιομηχανίας: «Αγροτο-βιομηχανικό σύμπλεγμα». Συντονίζει ο Κώστας Αρβανίτης, διευθυντής ρ/σ «105,5 Στο Κόκκινο». Η θεματική της δεύτερης μέρας έχει τίτλο «Οικονομικοί Πόροι Ανασυγκρότησης, ΟΝΕ, Διεθνείς Σχέσεις» και περιλαμβάνει τις παρακάτω ομιλίες: Γιώργος Κουτσούκος, οικονομολόγος-ερευνητής: «Δημόσιες πολιτικές και αναπτυξιακοί πόροι», Παύλος Δερμενάκης, οικονομολόγος (MSc) - ερευνητής: «Τραπεζικό σύστημα και παραγωγική ανασυγκρότηση», Σπύρος Λαβδιώτης, πρ. καθηγητής Οικονομικών στο Παν/μιο Τορόντο Καναδά: «Εμπορικό ισοζύγιο - συναλλαγματική πολιτική - κίνηση κεφαλαίων», Κυριάκος Μακαρώνας, διδάκτωρ Νομικής: «Ανάπτυξη, εκδημοκρατισμός κρατικών δομών, λαϊκή συμμετοχή». Ειδικές εισηγήσεις: Γιάννης Θεωνάς, οικονομολόγος, πρ. ευρωβουλευτής: «Η νέα ΟΝΕ και η χάραξη εθνικής αναπτυξιακής στρατηγικής», Θεοδώρα Σταθούλια, Πολιτική Επιστήμονας - διδάκτωρ Επιστήμης Πληροφορίας: «Εθνικό σχέδιο ανασυγκρότησης και κοινοτικά κονδύλια», Θανάσης Πετράκος, βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ: «Ισοζύγιο καυσίμων και ενεργειακοί πόροι», Νίκος Μανιός, γιατρός, μέλος Κ.Ε. ΣΥΡΙΖΑ: «Εισαγωγές φαρμάκων και εθνική φαρμακοβιομηχανία». Συντονίζει ο Κώστας Δημουλάς, επίκουρος καθηγητής Παντείου Πανεπιστημίου.

Αργυρούπολη Εκδήλωση με θέμα «Γυναίκες στα πρόθυρα... οικονομικής κρίσης!» διοργανώνουν, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, οι οργανώσεις μελών του ΣΥΡΙΖΑ Αλίμου, Γλυφάδας, Αργυρούπολης, Ελληνικού και η Νεολαία του ΣΥΡΙΖΑ Γλυφάδας-Βούλας, απόψε Κυριακή 9 Μαρτίου, στις 6.30 μ.μ., στα γραφεία του ΣΥΡΙΖΑ Αργυρούπολης (Κύπρου & Πολεμιστών). Εισηγούνται: Κατερίνα Παρδάλη (γραμματεία του Τμήματος Φεμινιστικής Πολιτικής και Φύλου του ΣΥΡΙΖΑ), Ελένη Μπελιά (υποψήφια δήμαρχος με το Άνω-Κάτω στο Καλαμάκι). Χαιρετίζουν: Νάντια Βαλαβάνη (βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ Β’ Αθήνας), Δέσποινα Τοσονίδου (πρόεδρος σωματείου εργαζομένων Ασκληπείου Βούλας). Η εκδηλώση περιλαμβάνει ζωντανή μουσική με τραγουδιστές τους Φύλλη Γεωργιάδου και Δημήτρη Καρούσο και μουσικούς τους Δημήτρη Κλαυδιανό (κιθάρα) και Νατάσσα Γεωργιάδου (βιολί).

Πάτρα Με αφορμή την έκδοση του βιβλίου «Από την Κρίση στην Κυβέρνηση της Αριστεράς: Η στρατηγική των αναγκών» (εκδόσεις Πεδίο) του Γιάννη Μηλιού, υπεύθυνου Οικονομικής Πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ, διοργανώνεται πολιτική εκδήλωση-συζήτηση στην Πάτρα με τον συγγραφέα στο Μέγαρο Λόγου και Τέχνης, τη Δευτέρα, 10 Μαρτίου, στις 7 μ.μ. Για το βιβλίο θα μιλήσουν οι: Βασίλης Χατζηλάμπρου, βουλευτής Αχαΐας, υποψήφιος Περιφερειάρχης Δυτικής Ελλάδας, Κώστας Κυριακόπουλος, οικονομολόγος, μέλος Δ.Σ. Οικονομικού Επιμελητηρίου, Λεωνίδας Μαρούδας, πανεπιστημιακός. Τη συζήτηση θα συντονίσει ο Γιώργος Γιαννόπουλος, μέλος Κ.Ε. ΣΥΡΙΖΑ.

Τρίτη δύναμη η Ευρωπαϊκή Αριστερά σε νέα δημοσκόπηση Σε τρίτη δύναμη του νέου Ευρωκοινοβουλίου αναδεικνύει την Ευρωπαϊκή Αριστερά η πρόσφατη έρευνα Poll Watch 2014 του ανεξάρτητου οργανισμού Vote Watch Europe, που δημοσιεύτηκε την περασμένη Τετάρτη 5 Μαρτίου, μία θέση ψηλότερα δηλαδή σε σχέση με την προηγούμενη έρευνα του ίδιου οργανισμού, που είχε δημοσιευτεί στις 19 Φεβρουαρίου. Σύμφωνα λοιπόν με την πρόσφατη έρευνα, η ευρωομάδα της GUE/NGL (Ευρωπαϊκή Ενωτική Αριστερά / Βόρεια Πράσινη Αριστερά), στην οποία μετέχει και ο ΣΥΡΙΖΑ, θα έχει σχεδόν διπλάσια δύναμη στο Ευρωκοινοβούλιο μετά τις εκλογές της 25ης Μαΐου, φτάνοντας στους 67 βουλευτές και ποσοστό 8,9%. Στην παρούσα Ευρωβουλή η GUE/NGL έχει 35 έδρες (4,6%) και βρίσκεται στην 6η θέση του Ευρωκοινοβουλίου. Υπενθυμίζεται ότι στην προηγούμενη έρευνα η κοινοβουλευτική δύναμη της GUE/NGL ανερχόταν στους 56 βουλευτές (7,5%), καταλαμβάνοντας την 4η θέση στο Ευρωκοινοβούλιο. Σημειώνεται ότι οι έρευνες αυτές διεξάγονται με τη μέθοδο της συλλογής και επεξεργασίας δημοσκοπικών στοιχείων από χώρες της Ε.Ε. Σύμφωνα λοιπόν με την τελευταία έρευνα, η ευρωομάδα της Αριστεράς θα διαθέτει 67 βουλευτές εκλέγοντας τους περισσότερους στην Ελλάδα (9), τη Γερμανία (8), τη Γαλλία (8) την Ισπανία (7) και την Πορτογαλία (7), ενώ και στην Ιταλία ο συνδυασμός «Η Άλλη Ευρώπη με τον Αλέξη Τσίπρα», που συγκροτήθηκε επίσημα πριν από μόλις δύο εβδομάδες, φέρεται να εκλέγει 5 βουλευτές. Οι ερευνητές αποδίδουν την εκτόξευση της GUE/NGL στην επιτυχία του συνδυασμού της ιταλικής Αριστεράς και τις επιδόσεις του Μπλόκο στην Πορτογαλία. Στην παρούσα κοινοβουλευτική περίοδο η (GUE/NGL) έχει 35 έδρες -σε σύνολο 766 ευρωβουλευτών- και είναι έκτη δύναμη στην Ευρωβουλή, μετά τους Φιλελεύθερους, τους Πράσι-

νους και τους Ευρωπαίους Συντηρητικούς. Η επόμενη Ευρωβουλή θα έχει 751 έδρες. Η έρευνα δίνει ελαφρό προβάδισμα στην Ομάδα των Σοσιαλδημοκρατών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου έναντι της κεντροδεξιάς Ομάδας του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ), στην οποία μετέχει η Νέα Δημοκρατία. Συγκεκριμένα οι Σοσιαλδημοκράτες αναμένεται να καταλάβουν 209 έδρες (27,8%), ενώ το ΕΛΚ περιορίζεται στις 202 έδρες (26,9%). Οι Φιλελεύθεροι υποχωρούν και αυτοί στις 61 έδρες (8,1%). Η δύναμη των υπόλοιπων ευρωομάδων υπολογίζεται ως εξής: Οι Ευρωπαίοι Συντηρητικοί και Μεταρρυθμιστές εκτιμάται ότι θα έχουν 45 ευρωβουλευτές (6%), οι Οικολόγοι Πράσινοι 44 (5,9%), και η Άκρα Δεξιά 31 (4,1%). Τέλος, οι ανεξάρτητοι ευρωβουλευτές εκτιμάται ότι θα φτάσουν τους 92 (12,2%).

Αλέξης Τσίπρας: Οι Συντηρητικοί και οι Σοσιαλδημοκράτες διαλύουν την Ευρώπη, η Αριστερά δύναμη επαναθεμελίωσης «Όλος ο παλιός κόσμος, που άφησε την Ελλάδα να καταρρεύσει, βρίσκεται στην έξοδο κινδύνου» τόνισε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ και υποψήφιος για την προεδρία της Κομισιόν με το ΚΕΑ, Αλέξης Τσίπρας, στην ομιλία του στο Ιδρυτικό Συνέδριο της «Ενωμένης Αριστεράς» της Σλοβενίας, το οποίο πραγματοποιήθηκε το περασμένο Σαββατοκύριακο στη Λουμπλιάνα. Η Σλοβενία ήταν ο 5ος σταθμός της ευρωπαϊκής περιοδείας του Αλ. Τσίπρα, μιας περιοδείας η οποία έχει στεφθεί με απόλυτη επιτυχία έως τώρα. Είχαν προηγηθεί οι επισκέψεις στην Ολλανδία, τη Γερμανία, τη Γαλλία και την Ιταλία.

Δουβλίνο ο επόμενος σταθμός της ευρωπαϊκής περιοδείας Επόμενος σταθμός είναι το Δουβλίνο της Ιρλανδίας, στο οποίο ο πρόε-

δρος του ΣΥΡΙΖΑ θα μιλήσει αύριο Δευτέρα σε συνέδριο του ευρωπαϊκού δικτύου transform! europe, του δικτύου των ινστιτούτων των κομμάτων που απαρτίζουν το Κόμμα Ευρωπαϊκής Αριστεράς. Το συνέδριο έχει ως κεντρικό τίτλο «Να αμφισβητήσουμε τον νόμο της τρόικας, να μετασχηματίσουμε την Ευρώπη, και συνδιοργανώνεται από κοινού με το Πανεπιστήμιο του Δουβλίνου. Η ομιλία του Αλ. Τσίπρα έχει τίτλο «Μια αριστερή πολιτική εναλλακτική για την επανίδρυση της Ευρώπης». «Στους επόμενους λίγους μήνες ο ΣΥΡΙΖΑ δεν θα είναι πλέον κυβέρνηση εν αναμονή. Θα είναι η πρώτη κυβέρνηση της Αριστεράς στην ιστορία της Ελλάδας. Και θα είναι κυβέρνηση όλων των Ελλήνων» τόνισε ο Αλ. Τσίπρας μιλώντας στη Λουμπλιάνα. Και πρόσθεσε: «Η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ θα δημιουργήσει από μόνη της τις προϋποθέσεις για αλλαγή πολιτικής και ένα νέο συσχετισμό πολιτικών δυνάμεων σε ολόκληρη την Ευρώπη. Θα είναι η αρχή του τέλους για τη λιτότητα στην Ευρώπη». Επισημαίνοντας τις ευθύνες των κυρίαρχων πολιτικών δυνάμεων για τη λιτότητα που πλήττει ολόκληρη την Ευρώπη, ο επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ σημείωσε πως «η Ευρώπη του κ. Γιούνκερ και του κ. Σουλτς είναι ακριβώς η Ευρώπη που θέλουμε να αλλάξουμε». Και πρόσθεσε: «Οι λαοί της Ευρώπης χρειάζονται δεσμεύσεις και δράση - όχι ευχές. Δε θέλουν την πολιτική, όπως μέχρι τώρα συνήθως ασκείται - θέλουν τη ρήξη με την πολιτική και τις πολιτικές αυτές. Αυτός είναι και ο λόγος του σκεπτικισμού τους για την Ευρώπη και την ευρωπαϊκή ενοποίηση». Τέλος, μιλώντας για τις εξελίξεις στην Ουκρανία, ο Αλ. Τσίπρας υπογράμμισε πως «είναι απαράδεκτο και επικίνδυνο ότι το ευρωπαϊκό πολιτικό κατεστημένο ανέχεται τον νεοναζιστικό Δεξιό Τομέα σε θέσεις εξουσίας». ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΙΜΟΣ

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

14

AΡΘΡΑ

Παλληκαράκια και παλληκαράδες... «Ένα παλληκαράκι από την Ελλάδα συγκαλεί Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε., τσακίζει τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων με την επιχειρηματολογία του ή με τα εκβιαστικά του διλήμματα και λύνει σε μια συνεδρίαση αυτά που εμείς οι πουλημένοι, οι ανήμποροι, οι δωσίλογοι, δεν μπορέσαμε να αντιμετωπίσουμε όλα αυτά τα χρόνια, αγωνιζόμενοι με την ψυχή στο στόμα»... Πρόκειται για ακριβές (επί λέξει) απόσπασμα από την συνέντευξη του αντιπροέδρου της κυβέρνησης Βαγγέλη Βενιζέλου, στο «Βήμα» της περασμένης Κυριακής. Αναφερόμενο, φυσικά, στον Αλέξη Τσίπρα. Και στην πρόθεσή του να ζητήσει, όταν έρθει στην εξουσία, τη σύγκληση έκτακτης Συνόδου Κορυφής, για την ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΠΑΪΚΟΥ αντιμετώπιση του ζητήματος του χρέους... Είναι ολοφάνερο τι θέλει να πει ο ποιητής. Πως ο Αλέξης Τσίπρας, ένα αναιδές παιδάριο από την Ελλάδα, ένας αυθάδης πιτσιρικάς που κάνει τον νταή, αποφασίζει να σηκώσει κεφάλι στους ισχυρούς της Ευρώπης. Εκεί που δεν το διανοήθηκαν καν ογκόλιθοι της πολιτικής, σαν τον Γιώργο Παπανδρέου, τον Αντώνη Σαμαρά, τον Βαγγέλη Βενιζέλο. Πώς τολμάει; Αναρωτιέται, με δικά του λόγια, ο αντιπρόεδρος. Θα πρέπει πρώτα-πρώτα κάποιος

να διευκρινίσει στον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ πως την σύγκλιση του εκτάκτου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, δεν πρόκειται να την διεκδικήσει -εάν και εφόσον- κανένα παλληκαράκι, αλλά ο πρωθυπουργός της Ελλάδος. χώρας κυρίαρχης και ισότιμης με τις άλλες 27 της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όπως άλλωστε έχει συμβεί και κατά το παρελθόν. Και σύμφωνα με τις θεμελιώδεις αρχές της ευρωπαϊκής οικογένειας, ανάμεσα στις οποίες η «αρχή της αλληλεγγύης» κατέχει κυ-

ρίαρχη θέση. Και στη συνέχεια θα πρέπει να του εξηγήσει ότι ακριβώς επειδή δεν διανοήθηκαν ώς τώρα να σηκώσουν κεφάλι οι «ώριμοι» πολιτικοί άνδρες, γι’ αυτό η χώρα ζει την πιο εκτεταμένη και την πιο βαθιά ανθρωπιστική κρίση της νεότερης ιστορίας της. Και ότι, επιτέλους, κάποιος, κάποτε, θα πρέπει να υψώσει ανάστημα, για λογαριασμό της πατρίδας του, απέναντι στις πολιτικές που οδήγησαν τη χώρα και τον λαό της στον γκρεμό. Στο κάτω-κάτω, ας το δοκιμάσουμε κι αυτό βρ’ αδερφέ. Μιας και η άλλη τακτική, εκείνη της πλήρους και άνευ όρων συμμόρφωσης προς την κυρίαρχη (τη γερμανική, για ν’ ακριβολογούμε) πολιτική, δεν μας βγήκε. Κάθε άλλο μάλιστα...

Και τα «παράθυρα»... στο ντούκου Εννοείται πως η συγκεκριμένη αποστροφή της συνέντευξης, η άκρως υποτιμητική για τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης, δεν έτυχε του παραμικρού σχολιασμού από τα «παράθυρα» των δελτίων των καναλιών. Για σκεφτείτε να εκφραζόταν, λέει, κάπως έτσι, εξίσου απα-

ξιωτικά, για τον Σαμαρά ή για τον Βενιζέλο ο Τσίπρας. Θα τον είχαν κάνει κομμάτια οι τηλεσχολιαστές. Αλλά έτσι είναι. Πρόκειται για την επικοινωνιακή πραγματικότητα της εποχής μας. Εδώ πέρασε εντελώς ασχολίαστο το πρωτοφανές στην προκλητικότητά του εμπόριο ελπίδων, το οποίο πλασάρισε ο πρωθυπουργός, με ορίζοντα 30ετίας. Όταν μας είπε ότι θα φάμε με χρυσά κουτάλια, αφού σε καμιά 25αριά με 30 χρόνια θα βάλουμε στην τσέπη κάπου 150 δισ., από τους προς εκμετάλλευση υδρογονάνθρακες της χώρας. Αυτό το εντελώς εκτός τόπου και -κυρίως- εκτός χρόνου -προεκλογικής ασφαλώς αναφοράς- εμπόριο ελπίδων, το απολύτως στον αέρα. Δεδομένου ότι οι ειδικοί, οι πιο ειδικοί από τους ειδικούς, παίρνουν όρκο πως και σήμερα να ξεκινούσαμε τις έρευνες, θέλουμε μια δεκαετία για να δούμε αν υπάρχουν κοιτάσματα και αν είναι στοιχειωδώς εμπορεύσιμα. Κι όμως η πρωθυπουργική παρόλα πέρασε στο ντούκου. Ολωσδιόλου ασχολίαστη από κείνους που, κατά τα άλλα, δεν αφήνουν τίποτα να πέσει κάτω. Ξέρετε, εκείνους που λοιδορούσαν τον Τσίπρα όταν πριν από δυο χρόνια

υποστήριζε πως δεν είναι τόσο εύκολο να μας διώξουν από την Ευρωζώνη, αφού θα κινδυνεύσει έτσι ολόκληρο το οικοδόμημα. Μέχρι που είπε ακριβώς το ίδιο πράμα η Άνγκελα Μέρκελ. Εκείνους, τους ίδιους, που ειρωνεύονταν τον Τσίπρα όταν, από διετίας επίσης, ζητούσε ένα νέο «σχέδιο Μάρσαλ» για τις χώρες του ευρωπαϊκού νότου. Μέχρι που υιοθέτησαν την πρόταση οι Γερμανοί σοσιαλδημοκράτες, οι σήμερα συγκυβερνώντες στο Βερολίνο. Εκείνους, τους ίδιους, που καταλόγιζαν μικρο-μεγαλίστικη ασχετοσύνη στον Τσίπρα όταν, από την αρχή της κρίσης, έλεγε και ξανάλεγε πως το Μνημόνιο είναι λάθος στη βάση του, ακόμη και για τις συνταγές και τους στόχους των εμπνευστών του. Κι ότι οι συνέπειές του θα αποδειχθούν ολέθριες. Μέχρι τη στιγμή που στις ίδιες ακριβώς παραδοχές προχώρησε η Κριστίν Λαγκάρντ. Αυτά με τους «ενήλικους παλληκαράδες», που τα κάνανε ρόιδο. Αυτά και με τους απολογητές τους. Όσο για τα -κατά Βενιζέλο- «παλληκαράκια» που τολμούν να υψώνουν ανάστημα, πού ξέρεις καμιά φορά, μπορεί και να τους βγει...

Στα παλιά τους τα παπούτσια τα εθνικά συμφέροντα! ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΧΡΗΣΤΟΥ

Στις αρχές του Μαρτίου του 2007 η υπουργός Εξωτερικών της κυβέρνησης Καραμανλή Ντόρα Μπακογιάννη έκανε δηλώσεις υπέρ της εγκατάστασης του αντιπυραυλικού συστήματος που σχεδίαζε να τοποθετήσει σε Πολωνία και Τσεχία η κυβέρνηση Μπους με την αιτιολογία να προστατευτεί η Ευρώπη από πιθανή πυραυλική επίθεση του Ιράν! Και δεν της έφτανε μόνο αυτό, αλλά επιτέθηκε κατά της Μόσχας που αντιδρούσε στα σχέδια Μπους. Τη συγκεκριμένη περίοδο, βρίσκονταν σε εξέλιξη οι συνομιλίες της ελληνικής κυβέρνησης με τη Μόσχα για τις τελευταίες λεπτομέρειες ώστε να υπογραφεί με τη ρωσική πλευρά (τρεις μέρες μετά) η συμφωνία κατασκευής του πετρελαιαγωγού Μπουργκάς - Αλεξανδρούπολης. Ερώτημα: Η ενέργεια της υπουργού εξυπηρετούσε τα συμφέροντα της χώρας μας; Λεπτομέρεια: Το μέμο προς την κ. Μπακογιάννη την ενημέρωνε πως ανάλογες δηλώσεις θα κάνουν όλοι οι υπουργοί εξωτερικών των χωρών - μελών του ΝΑΤΟ. Σχόλιο: Η μοναδική υπουργός εξωτερικών που έκανε τέτοια δήλωση ήταν η κ. Ντόρα. Γιατί; Διότι ποντάρισε, για το πολιτικό της μέλλον, στον αμερικανικό παράγοντα. Τα εθνικά μας συμφέροντα ήταν δευτερευούσης σημασίας! Ούτε καν έκανε τον κόπο να διερευνήσει με άλλους ομολόγους της τι θα κάνουν εκείνοι. ΞΕΚΙΝΗΣΑΜΕ με το συγκεκριμένο θέμα για να δούμε κατά πόσον υπάρχει δομημένη εθνική εξωτερική πολιτική. Μα είναι δυνατόν να υπάρχει εθνική εξωτερική πολιτική όταν το σύνολο των αποφάσεων στη σημερινή κυβέρνηση είναι διατεταγμένο, με τους Αμερικανούς να έ-

χουν στην ευθύνη τους τον γεωστρατηγικό τομέα και τους Γερμανοευρωπαίους τον γεωοικονομικό; Απλά θεωρώ πως κάποιες διακριτές διαφοροποιήσεις θα μπορούσαν να περιορίσουν ζημιές σε μια χώρα με τεράστιες ανάγκες από παντού, όταν μάλιστα οι εταίροι της τη στραγγαλίζουν. Κάντε, για παράδειγμα, συγκρίσεις με την εξωτερική πολιτική της Τουρκίας. Και για να κλείσουμε το θέμα της πρώτης παραγράφου, να θυμίσουμε πως αμέσως μόλις ανέλαβε ο Γ. Παπανδρέου, το σχέδιο Μπουργκάς - Αλεξανδρούπολη μπήκε στο ντουλάπι, όπως ζητούσαν οι Αμερικανοί. ΚΑΙ ΕΡΧΟΜΑΣΤΕ στον σημερινό υπουργό εξωτερικών. Λίγο μετά το αδιευκρίνιστο (ακόμα) περιστατικό με τη χρήση χημικών όπλων στον εμφύλιο της Συρίας, κάλεσε τη Δύση να δώσει μια διεθνή απάντηση στο όνομα της νομιμότητας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η απάντηση που ζητούσαν οι ΗΠΑ ήταν στρατιωτική εισβολή χωρίς την έγκριση του ΟΗΕ! Η ανάμειξη πέντε χωρών (συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας) και της Αλ Κάιντα για την ανατροπή του Άσαντ ήταν νόμιμη κατά το κ. καθηγητή. Αλλά αυτό δεν ήταν τίποτα μπροστά σε αυτά που γίνονται σήμερα στην περίπτωση της ουκρανικής κρίσης. ΑΦΟΥ λοιπόν ο κ. καθηγητής, του συνταγματικού δικαίου παρακαλώ, αναγνώρισε την πραξικοπηματική ανατροπή του εκλεγέντος προέδρου της Ουκρανίας, η θητεία του οποίου έληγε το 2015, δήλωσε: «Χαιρόμαστε, γιατί η προσωρινή ουκρανική κυβέρνηση αποφάσισε να συνεχίσει τη διαδικασία που συνδέει την Ουκρανία με την Ευρωπαϊκή Ένωση, με την υπογραφή της Συμφωνίας Σύνδεσης και Σταθεροποίησης». Υποσχέθηκε μάλιστα να βοηθήσει την ουκρανι-

κή κυβέρνηση μεταφέροντας ελληνική τεχνογνωσία τώρα που θα αναλάβει την ουκρανική οικονομία το ΔΝΤ! Το δημοψήφισμα για μια χώρα με τις εθνολογικές και γεωγραφικές ιδιαιτερότητες της Ουκρανίας, ως την πλέον δημοκρατική λύση έκφρασης του λαού, δεν απασχόλησε κανέναν. Άλλωστε, τα δημοκρατικά εργαλεία τα χρησιμοποιούμε όταν μας συμφέρουν. Διαφορετικά υπάρχουν και οι Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου. Είναι και αυτό στα περιεχόμενα της ελληνικής τεχνογνωσίας. ΠΑΡΑΝΟΜΗ χαρακτήρισε την απόφαση για το δημοψήφισμα στην Κριμαία η ανακοίνωση που εξέδωσαν την Πέμπτη οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην οποία αναφέρουν ότι θα επιβάλουν κυρώσεις στη Ρωσία αν δεν ξεκινήσει διάλογο με την Ουκρανία. Γιατί η περίπτωση του Κοσσόβου ήταν διαφορετική; Απάντηση: Γιατί έτσι τους αρέσει. Η ανακοίνωση σημειώνει, επίσης, πως αν η Ρωσία κλιμακώσει τις στρα-

Υπάρχει κανείς στην ελληνική κυβέρνηση που να αξιολογεί όλα τα σενάρια στην υπόθεση της Ουκρανίας; Που να έλαβε υπ’ όψιν τα εθνικά οικονομικά συμφέροντα, έστω, μιας στραγγαλισμένης χώρας;

τιωτικές ενέργειες στην Ουκρανία, θα υπάρξουν σοβαρές και ευρύτατες επιπτώσεις στις διμερείς σχέσεις με την Ε.Ε. σε μια σειρά από οικονομικούς τομείς. ΠΟΙΟΥΣ οικονομικούς τομείς και ποιοι από αυτούς αφορούν την Ελλάδα; Ποιο κόστος θα έχουν για μια χώρα σε τόσο βαθιά κρίση; Διέφυγε από τον κ. καθηγητή η απειλή από τις ΗΠΑ και την Ε.Ε για πάγωμα βίζας στους Ρώσους πολίτες. Το πιθανό κόστος για τον ελληνικό τουρισμό και τα οφέλη για άλλες γειτονικές ανταγωνιστικές χώρες μπορεί να αφορούν τα εθνικά μας συμφέροντα, δεν αφορούν όμως τα προσωπικά συμφέροντα του κ. Βενιζέλου. Άλλωστε, μετά τον εξοστρακισμό του από το ιερό της εξουσίας και την πολιτική, θα χρειαστεί γερούς προστάτες. Ίσως δεν αντιλαμβάνεται ότι μετά την απομάκρυνσή του από τη θέση του δεν θα τον χρειάζεται κανείς, καθώς είναι προεξοφλημένο καμένο χαρτί. ΥΠΑΡΧΕΙ κανείς στην ελληνική κυβέρνηση που να αξιολογεί όλα τα σενάρια στην υπόθεση της Ουκρανίας, που έλαβε υπ’ όψιν τις ελληνικές εξαγωγές και τις συνέπειες στα κονδύλια που χρειάζεται ο ευρωπαϊκός Νότος; Είναι η Ελλάδα χώρα πρώτης προτεραιότητας για το Βερολίνο; Μπορεί να αντέξει το καρτέλ Σαμαρά - Βενιζέλου μόνο με πλαστογραφημένα στοιχεία για το πλεόνασμα και κατά παραγγελία κατασκευασμένες προβλέψεις διεθνών οίκων; Αρκούν μήπως οι μαγειρεμένες δημοσκοπήσεις; Αγοράζεις φαγητό με αριθμούς; Πληρώνεις το ασφαλιστικό σου ταμείο και το ενοίκιό σου με αέρα κοπανιστό; Θα ανοίξουν τα εργοστάσια που κλείνουν, όταν η ζήτηση περιορίζεται δραματικά; Ο ελληνικός λαός έχει τον λόγο. dchristou52@gmail.com

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Μιλάτε για την «Άλλη Θεσσαλονίκη». Οι δημότες κατανοούν τι εννοείτε; Περιγράψτε μας τι θα σημάνει για τη ζωή του πολίτη μια αριστερή διοίκηση στον δήμο; Η «Άλλη Θεσσαλονίκη» δεν είναι ένα αφηρημένο σύνθημα. Αντίθετα, συμπυκνώνει την ανάγκη και την προσδοκία των πολιτών για την ανατροπή στον δήμο και στην πόλη. Επομένως δεν τίθεται ζήτημα κατανόησης ή παρανόησης. Γι’ αυτό παλεύουμε για μια αριστερή διοίκηση στον δήμο και δεσμευόμαστε να εφαρμόσουμε έκτακτα μέτρα ανακούφισης των πολιτών, τα οποία είχαμε προτείνει τριάμισι χρόνια πριν. Όπως την απαλλαγή των ανέργων από τα δημοτικά τέλη και τη δωρεάν μετακίνησή τους με τα δημόσια μέσα μεταφοράς, την κατάργηση των τροφείων στους βρεφονηπιακούς σταθμούς, όπως να μην απολυθεί κανένας εργαζόμενος από τον δήμο και να προωθηθούν εναλλακτικές μορφές οικονομίας. Θεωρείτε ότι οι αυτοδιοικητικές εκλογές πρέπει να είναι (και αυτές) «δημοψήφισμα» για τη συγκυβέρνηση Ν.Δ. - ΠΑΣΟΚ; Είναι εκ των πραγμάτων, όσο κι αν οι μνημονιακές δυνάμεις προσπαθούν να κρυφτούν πίσω από δήθεν ανεξάρτητα σχήματα. Ακριβώς επειδή είναι δημοψήφισμα, βαφτίζουν το «κρέας ψάρι». Π.χ., τον κ. Καλαφάτη τον εμφανίζουν από υπουργό της συγκυβέρνησης ως αυτοδιοικητικό. Είναι οι ίδιοι που τα προηγούμενα χρόνια, το βράδυ των εκλογών, έβαφαν τους δήμους γαλάζιους και πράσινους. Για τις φετινές εκλογές φαίνεται ότι τους σώθηκε το χρώμα!

ων;

Θα αναμετρηθούν πρόσωπα και προγράμματα παρατάξε-

Το ελπίζω και το επιδιώκουμε. Είναι το συγκριτικό μας πλεονέκτημα. Όταν αναξιόπιστα άτομα στοιχίζονται στα δήθεν «ανεξάρτητα» ψηφοδέλτια της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ, ακόμα και πρόγραμμα να είχαν, θα αναιρούνταν. Δείτε και το πρόγραμμα του κ. Μπουτάρη το 2010 και τις ανακολουθίες του.

Για την άλλη Θεσσαλονίκη της αλληλεγγύης και της αξιοπρέπειας που οραματίζεται και προτείνει η Ανοιχτή Πόλη μιλά στην «Αυγή» ο υποψήφιος δήμαρχος Τριαντάφυλλος Μηταφίδης. Η παράταξή του έχει τη στήριξη του ΣΥΡΙΖΑ και όλων των ενεργών κινημάτων της Θεσσαλονίκης, που αγωνίζονται ενάντια στις μνηνονιακές πολιτικές, ενάντια στο ξεπούλημα των δημόσιων αγαθών, όπως είναι το νερό. Ο ίδιος χαραικτηρίζει «αφερέγγυα» τη διοίκηση Μπουτάρη, σχολιάζει την κάθοδο του υφυπουργού Στραύρου Καλαφάτη και μιλά για το τι θα πράξει η παράταξή του εφόσον αναλάβει το δήμο για το υπ’ αριθμόν ένα πρόβλημα της Θεσσαλονίκης που είναι η ανθρωπιστική κρίση. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗ ΜΑΡΟΥΛΑ ΠΛΗΚΑ

Ποια είναι η κορυφαία μάχη που πρέπει να δώσει η Θεσσαλονίκη το προσεχές διάστημα; Δεν υπάρχει μία κορυφαία μάχη, υπάρχουν πολλές. Πιστεύω όμως ότι η «μητέρα» όλων των μαχών είναι η μάχη για την αξιοπρεπή διαβίωση των συμπολιτών μας που είναι χωρίς δουλειά, χωρίς σπίτι, χωρίς ρεύμα και νερό, χωρίς ελπίδα.

Η «Άλλη Θεσσαλονίκη» δεν είναι ένα αφηρημένο σύνθημα

Μια και μιλάμε για πρόσωπα, πότε θα ανακοινώσετε το ψηφοδέλτιό σας; Θα δούμε νέα πρόσωπα, που να σηματοδοτούν και το άνοιγμα της παράταξης;

Ποιο είναι σήμερα το υπ’ αριθμόν ένα πρόβλημα στον Δήμο Θεσσαλονίκης και πώς θα το αντιμετωπίσετε;

Θα το ανακοινώσουμε σύντομα και θα αντανακλά την κοινωνία που αγωνίζεται για την επιβίωσή της: Νέοι που έχουν όλα τα προσόντα, αλλά τους στερούν το δικαίωμα να τα αξιοποιήσουν. Άνεργοι

Είναι η ανθρωπιστική κρίση που μαστίζει την πόλη και η απροθυμία - αβελτηρία της διοίκησης Μπουτάρη να την αντιμετωπίσει έστω και σε επίπεδο ανακούφισης των χειμαζόμενων δημοτών. Η έλ-

ρέχει ο δήμος στους συμπολίτες μας που δοκιμάζονται από την κρίση. Υπάρχουν πόροι για την εφαρμογή τέτοιας κοινωνικής πολιτικής; Αν βλέπατε τους προϋπολογισμούς του δήμου αλλά και τους ισολογισμούς των περασμένων ετών, θα διαπιστώνατε ότι υπάρχουν. Αλλά ξοδεύονται αφειδώς σε εργολαβίες, σε δημόσιες σχέσεις, στην προβολή του «αντισυμβατικού» δημάρχου. Εμείς διεκδικούμε τους πόρους που οφείλει η κεντρική εξουσία και εξακολουθεί να τους παρακρατεί και να τους δεσμεύει λόγω της υπεξαίρεσης των ταμείων του δήμου επί διοίκησης Παπαγεωργόπουλου, τιμωρώντας έτσι την πόλη. Δεν θα είμαστε πειθήνιοι υπηρέτες της.

Πιστεύω ότι η «μητέρα» όλων των μαχών είναι η μάχη για την αξιοπρεπή διαβίωση των συμπολιτών μας που είναι χωρίς δουλειά, χωρίς σπίτι, χωρίς ρεύμα και νερό, χωρίς ελπίδα

που αγωνίζονται για το δικαίωμα στη δουλειά. Επαγγελματίες μιας πόλης που κατάντησε «καφεφραπεδούπολη» γεμάτη λουκέτα. Επιστήμονες που αγωνίζονται να κρατηθούν στον τόπο μας. Πανεπιστημιακοί, εργάτες, υπάλληλοι, εκπρόσωποι κινημάτων.

15

λειψη διαφάνειας στη διαχείριση των δημοτικών πραγμάτων, η λογική της «ενός ανδρός αρχή» που διοικεί με την πολύ στενή παρέα του. Το συλλογικό και διαφανές θα οδηγήσει στην ανατροπή της σημερινής μιζέριας. Κατηγορείτε τη διοίκηση Μπουτάρη ότι ακολούθησε τις μνημονιακές επιταγές της κυβέρνησης. Εσείς τι διαφορετικό θα κάνατε και πόσο αποτελεσματικό θεωρείτε ότι θα ήταν με τη σημερινή κυβέρνηση; Κατηγορούμε τη διοίκηση Μπουτάρη ως πολιτικά αφερέγγυα και ασυνεπή στις υποχρεώσεις της απέναντι στους δημότες, αλ-

λά απόλυτα νομιμόφρονα απέναντι στις μνημονιακές κυβερνήσεις. Άλλα έλεγε, άλλα αποφασίζουμε, άλλα κάνει. Όταν πρότεινα, πριν από τρία χρόνια, το δημοψήφισμα για το νερό, εισέπραξα την ψήφο μου και τώρα τα 13 δημοτικά συμβούλια των δήμων που υδρεύονται από την ΕΥΑΘ τάχθηκαν υπέρ του δημοψηφίσματος! Χαμένοι είναι οι αγώνες που δεν δίνονται. Όσο για τη σημερινή κυβέρνηση, πιστεύετε ότι θα υπάρχει ακόμα όταν ορκιστούν οι νέες δημοτικές αρχές; Έχετε καταθέσει στο ΔΣΘ, ήδη από το Ιούλιο του 2010, δώδεκα συγκεκριμένες προτάσεις για τη στήριξη που πρέπει να πα-

Ως αγωνιστής της αντιδικτατορικής αντίστασης δώσατε μεγάλο αγώνα για να φωτιστούν σελίδες της ιστορίας της Θεσσαλονίκης, που πολλοί προσπάθησαν να τις θάψουν ώστε να ξεχαστούν. Πόσο δικαιώθηκε αυτός ο αγώνας και τι θα κάνετε εάν πάρετε τη διοίκηση του δήμου; Ο αγώνας μας για την αποκατάσταση της ιστορικής αλήθειας έχει ανοίξει δρόμους στη συνείδηση των συμπολιτών μας. Η Θεσσαλονίκη πλέον αναγνωρίζεται διεθνώς ως μαρτυρική πόλη, ως σύμβολο αντίστασης στον φασισμό, στη χούντα και στις νεοναζιστικές ουρές τους. Ένα σχόλιο για τους αντιπάλους σας και για το τι σηματοδοτούν οι υποψηφιότητές τους; Οι υποψηφιότητές τους αντανακλούν τα πιστεύω τους, την έως τώρα δράση τους, τα συμφέροντα που εκπροσωπούν. Όσοι αγωνίζονται για τους πολίτες, όσοι δεν φλερτάρουν ανοιχτά ή κρυφά με το δίδυμο της συμφοράς Σαμαρά - Βενιζέλου είναι σύμμαχοι στον αγώνα μας. Ποιος είναι ο εκλογικός στόχος της Ανοιχτής Πόλης; Να αναλάβουμε τη διοίκηση του δήμου και να τον θέσουμε στην υπηρεσία όλων των δημοτών. Γιατί το «εμείς» προπορεύεται του «εγώ».

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

16 Ξεφυλλίζοντας το βιβλίο Ιστορίας της κόρης μου (Γ’ Γυμνασίου), πέφτει η ματιά μου σε δυο χάρτες της Ευρώπης. Ο ένας πριν από τον Πρώτο Μεγάλο Πόλεμο κι ο άλλος αμέσως μετά τις συνθήκες που επέβαλαν οι νικητές στους ηττημένους. Ο Πόλεμος ξεκίνησε σε μια ηπειρωτική Ευρώπη 15 κρατών και κατέληξε σε μια ήπειρο 25 κρατών. Διέλυσε τέσσερις αυτοκρατορίες - γερμανική, αυστροουγγρική, ρωσική και οθωμανική-, ανακατένειμε τις ζώνες αποικιοκρατικής επιρροής σε τρεις ηπείρους, τροφοδότησε πλήθος περιφερειακών διενέξεων και έβαλε τις βάσεις για το επόμενο παγκόσμιο μακελειό. Ο πόλεμος «γέννησε», βεβαίως, και το πείραμα του πρώτου σοσιαλιστικού κράτους, αλλά αποτέλεσε κυρίως ένα απεχθές ξέσπασμα του νέου ιμπεριαλισμού. Στο σχολικό βιβλίο διατυπώνεται ένας στοιχειώδης ορισμός του ιμπεριαλισμού ως βασικής αιτίας του πολέμου («η πολιτική επέκτασης των βιομηχανικά αναπτυγμένων κρατών σε βάρος άλλων κρατών»), αλλά η φιλότιμη προσπάθεια των συγγραφέων δεν αφήνει περιθώρια στους εφήβους να συσχετίσουν τη ζοφερή ιστορική πείρα με όσα συμβαίνουν σήμερα. Η σημερινή πολιτική γεωγραφία της Ευρώπης προέκυψε από μιαν αντίστοιχη διεργασία κατακερματι-

AΡΘΡΑ

Ο ύστερος ιμπεριαλισμός σμού και ανασύνθεσης, στην οποία πρωτοστάτησαν οι ίδιες «Μεγάλες Δυνάμεις» που πρωταγωνίστησαν στους δύο παγκοσμίους πολέμους. Όμως, παρουσιάζεται στα μάτια των νέων ως προϊόν μιας γενικά αναίμακτης διαδικασίας. Σαν να μην μεσολάβησε η βίαιη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας, σαν να σταμάτησε έστω και για ένα λεπτό ο ανταγωνισμός Δύσης και Ρωσίας των ολιγαρχών στο μετασοβιετικό τοπίο ή ως εάν η ουκρανική κρίση να είναι ένα αιφνιδιαστικό διάλειμμα στη μεταψυχροπολεμική μακρά ειρήνη. Η ουκρανική κρίση είναι πρώτης τάξης αφορμή για να επανεξεταστεί η φύση του σύγχρονου ιμπεριαλισμού και των φορέων του. Συμπυκνώνονται σ’ αυτήν με ανατριχιαστική ακρίβεια πολλά από τα στοιχεία του ορισμού του Λένιν για τον ιμπεριαλισμό (μονοπωλιακός καπιταλισμός, χρηματοπιστωτική κυριαρχία, ανταγωνισμός για νέες αγορές και πρώτες ύλες, σφαίρες οικονομικής επιρροής, ξαναμοίρασμα του κόσμου από τις διεθνείς μονοπωλιακές ενώσεις). Αλλά δεν αποκλείεται διόλου να συνυπάρξουν σ’ αυτήν και στοιχεία των προγενέστερων «ιμπεριαλισμών», εφόσον η Ου-

ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΚΙΜΠΟΥΡΟΠΟΥΛΟΥ

κρανία εξελιχθεί σε πεδίο πολεμικής αντιπαράθεσης Δύσης - Ρωσίας, αναβίωσης του Ψυχρού Πολέμου και επαναχάραξης συνόρων. Η ειρωνεία είναι ότι η «επιστροφή του ιμπεριαλισμού» στην καρδιά της Ευρώπης συντελείται τη ώρα που ο «φιλελεύθερος καπιταλισμός» έχει εδραιωθεί παγκόσμια. Κατά τους κορυφαίους μη μαρξιστές θεωρητικούς (Βέμπερ. Σουμπέτερ κ.ά.) που επιχειρηματολογούσαν λίγο πριν ή λίγο μετά τον Α’ Πόλεμο, αυτός ο «καθαρός καπιταλισμός» είναι εκ φύσεως αντιιμπεριαλιστικός και εμπόδιο στον επεκτατισμό. Έκτοτε πολλά τους έχουν διαψεύσει παταγωδώς, αλλά το κορυφαίο είναι η ίδια η Ε.Ε. Η Ε.Ε. συγκροτήθηκε διακηρύσσοντας ότι θα εξαλείψει τις ρίζες του επεκτατισμού και του πολεμικού ανταγωνισμού με δύο τρόπους: πρώτον, δημιουργώντας μια υπερκρατική ένωση και, δεύτερον, εξάγοντας

τον «φιλελεύθερο καπιταλισμό» σε όλη την Ευρώπη. Σήμερα ο διπλός «θρίαμβός» της έχει απογειώσει αντί να αμβλύνει τον ιμπεριαλιστικό ανταγωνισμό. Έναν αιώνα μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, η ευρωπαϊκή ευρωατλαντική- «ιμπεριαλιστική αλυσίδα» όχι μόνο μάχεται για να διευρύνει τη σφαίρα οικονομικής της επιρροής, αλλά επιβάλλει μια χαοτική γεωπολιτική μηχανική. Πιθανότατα αυτή η «αλυσίδα», με τους δυνατούς και αδύναμους κρίκους της, θα υπήρχε και χωρίς την Ε.Ε. Αλλά έχει σημασία να ερευνηθεί ο ειδικός ρόλος της υπερεθνικής οντότητας που γοργά ολοκληρώνεται σαν κράτος, διαθέτει κυριαρχία και επιχειρεί να λειτουργήσει ως «συλλογικός καπιταλιστής» για λογαριασμό «εθνικών κεφαλαίων», τα οποία όμως χωρίζονται από ιλιγγιώδεις ανισότητες, διαφορές ισχύος και αντιθέσεις. Όπως καταδεικνύει η ουκρανική κρίση, μπορεί η Ε.Ε. να εμφανίζεται με ενιαία ρητορεία απέναντι στη Μόσχα, αλλά οι στοχεύσεις του ενεργειακά εξαρτημένου από τη Ρωσία γερμανικού ιμπεριαλισμού, του χρηματιστικά εκτεθειμένου στους Ρώσους ολιγάρχες βρετανικού ιμπεριαλισμού και του παγκοσμίως

ασθμαίνοντος γαλλικού ιμπεριαλισμού απέχουν ή και συγκρούονται. Θεωρητικά οι εξελίξεις αποτελούν προνομιακό πεδίο παρέμβασης της Αριστεράς. Η οποία, ωστόσο, περιδινείται γύρω από την ίδια σχεδόν ιδεολογική Βαβέλ που από πριν έναν αιώνα ωθούσε άλλα τμήματά της στον αντιμιλιταρισμό, άλλα στην «εθνική συσπείρωση» και άλλα στην αμηχανία. Αν και η σχετική συζήτηση είναι περιθωριακή σε σχέση με όσα αντιλαμβάνεται η κοινή γνώμη, ταυτόχρονα είναι αναπόφευκτη. Οι ασαφείς, παράλληλες απαντήσεις στο ερώτημα για το πώς ο «ύστερος ιμπεριαλισμός», με τα ποικίλα επίθετα μπροστά του, επηρεάζει την πάλη σε εθνικό ή πανευρωπαϊκό επίπεδο, δημιουργεί αδιέξοδες ταλαντεύσεις ανάμεσα στο εθνικό και στο ταξικό, τον αντιιμπεριαλισμό και τον αντικαπιταλισμό. Απέναντι στην «ιμπεριαλιστική αλυσίδα» υπάρχει μια «ιδεολογική αλυσίδα» γεμάτη αδύναμους κρίκους που πρέπει να ενισχυθούν με μια στέρεη, επιστημονική έρευνα και συζήτηση. Δεν είναι πολυτέλεια ή αναχωρητισμός. Τα σημαντικότερα πράγματα που ξέρουμε για τον ιμπεριαλισμό γράφτηκαν πριν από έναν αιώνα από ανθρώπους που μοίραζαν τον χρόνο τους ανάμεσα στην έρευνα, το κυνηγητό της αστυνομίας και τα οδοφράγματα...

Η εκδικητική Δεξιά και η κληρονομιά του Τσάβες ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΒΑΡΕΜΕΝΟΥ*

Ήταν η τρίτη φορά τα τελευταία πέντε χρόνια που βρέθηκα στη Βενεζουέλα, έναν χρόνο μετά τον θάνατο του Ούγκο Τσάβες. Η παρουσία μου συνέπεσε με τα τελευταία γεγονότα, που σημαδεύτηκαν, δυστυχώς, από τον θάνατο ανθρώπων. Η αρχή έγινε πέρσι τον Απρίλιο, μετά τις εκλογές που παρακολούθησα με άλλους παρατηρητές. Το αποτέλεσμά τους ήταν κατώτερο των προσδοκιών του επιτελείου του Μαντούρο, ο οποίος, όμως, ήταν ο νικητής και ο συνταγματικά εκλεγμένος πρόεδρος, έστω και με ένα ποσοστό μικρότερο του αναμενομένου. Η δεξιά αντιπολίτευση δεν μπόρεσε να αφομοιώσει το γεγονός ότι έχασε με διαφορά 200.000 ψήφων και κάλεσε τους οπαδούς της να μην αποδεχθούν το αποτέλεσμα. Ο τρόπος που το έκανε οδήγησε στις 15 και 16 Απριλίου του 2013 σε φασιστική επιδρομή και δολοφονία 11 ανθρώπων, τον τραυματισμό δεκάδων και την καταστροφή κέντρων υγείας και άλλων κοινωνικών δομών που είχε εγκαθιδρύσει η μπολιβαριανή επανάσταση στις παραγκογειτονιές. Μια εκδικητική Δεξιά, που πριν απο τις εκλογές, μπροστά στο εκλογικό ακροατήριο και σε επαφές που είχαμε με εκπροσώπους της, δήλωνε ότι αφήνει πίσω το παρελθόν και το πραξικόπημα του 2002 και στοχεύει στη δημοκρατική ομαλότητα. Γεγονός είναι ότι στις αιτίες του περσινού εκλογικού αποτελέσματος περιλαμβάνονται προβλήματα που άρχισαν να υφέρπουν από την εποχή του Ούγκο Τσάβες και τα οποία η σαρωτική προσωπικότητά του δεν άφηνε να πάρουν έντονη μορφή. Η μονοκαλλιέργεια του πετρελαίου οδηγεί στην κατά 80% εξάρτηση της χώρας από εισαγωγές προϊόντων. Εξάρτηση που παρου-

σιάζει μια πολυπλοκότητα και επηρεάζει το επισιτιστικό και τις τιμές. Τη μονοκαλλιέργεια του πετρελαίου προσπάθησε ο Ούγκο Τσάβες να σπάσει στον αγροτικό τομέα, αλλά συνάντησε ακόμη και ένοπλη αντίσταση από γαιοκτήμονες που προασπίζονταν το δικαίωμα να αφήνουν ακαλλιέργητες τεράστιες εκτάσεις, αρκεί να ήταν δικές τους. Η εγκληματικότητα, ένα άλλο χρόνιο πρόβλημα, έγινε σημαία στα χέρια της αντιπολίτευσης και του νέου αστέρα της, Λεοπόλδο Λοπέζ, ο οποίος, διεκδικώντας ζωτικό χώρο από τον Καπρίλες, οικοδομεί μια ακροδεξιά ατζέντα. Πρόκειται για ένα πλουσιόπαιδο των καλών συνοικιών, που προωθεί το τρίπτυχο Παράδοση - Οικογένεια - Περιουσία και διακηρύσσει ότι «όποιος έρθει στο σπίτι μου έχω το δικαίωμα να τον σκοτώσω». Λες και η αντιμετώπιση της εγκληματικότητας γίνεται με περισσότερα όπλα... Αν ήταν έτσι, στις ΗΠΑ θα είχε εξαλειφθεί προ πολλού. Αντ’ αυτού, παρακολουθούμε το κατά καιρούς μακελειό στα σχολεία της από ανήλικους ακόμη μαθητές. Ο Ούγκο Τσάβες προσπάθησε να βάλει στον κοινωνικό χάρτη τους ανθρώπους των Μπάριος, που η κοινωνία του Καπρίλες και του Λοπέζ προσποιούνταν πως δεν έβλεπε. Πρόκειται για ένα ιστορικό εγχείρημα, που κάθε άλλο παρά εύκολο είναι. Ακόμη και η κατασκευή ενός τελεφερίκ, που διευκολύνει την πρόσβαση αυτών των ανθρώπων από το βουνό πάνω από το Καράκας στην πόλη, προκάλεσε τις διαμαρτυρίες κάποιων μικροαστών. Λες και η απόσταση θα καθιστούσε αδύνατη την κάθοδο κάποιων από αυτούς τη νύχτα, και με το πιστόλι στο χέρι, προκειμένου να πάρουν αυτό που θεωρούν ότι τους ανήκει. Η προσπάθεια του μπολιβαριανού καθεστώτος να σπάσει τον αποκλεισμό με δομές υγείας, παι-

δείας και πολιτισμού, κοινωνικοποιώντας έσοδα του πετρελαίου, έχει ιστορική σημασία για όλη τη Λατινική Αμερική και, γενικότερα, όπου η ακραία φτώχεια συνορεύει με τον απίθανο πλούτο. Τώρα που η Βενεζουέλα βρίσκεται σε μια κρίσιμη καμπή και πολλά θα κριθούν, όχι μόνο από την εκστρατεία της ακραίας αντιπολίτευσης και όποιου βρίσκεται πίσω της, αλλά και από την έκβαση οικονομικών προβλημάτων, τίθεται θέμα προάσπισης αυτών των κατακτήσεων. Σε χώρες με τόσο ακραίες κοινωνικές αντιθέσεις, δεν είναι εύκολη ούτε η υπέρβασή τους ούτε η εγκαθίδρυση μιας στέρεης και λειτουργικής δημοκρατίας, όταν διακυβεύονται τα συμφέροντα του πετρελαίου. Ο Νίκολας Μαντούρο έχει ένα δύσκολο έργο. Διαδέχεται έναν ηγέτη που και Έλληνας επιχειρηματίας μού περιέγραψε ως μιαν αξέχαστη προσωπικότητα. Και με ένα εκλογικό ποσοστό σημαντικά μικρότερο, πρέπει να αντιμετωπίσει σοβαρά προβλήματα. Ο ίδιος και η κυβέρνηση έ-

Ο Ούγκο Τσάβες προσπάθησε να βάλει στον κοινωνικό χάρτη τους ανθρώπους των Μπάριος, που η κοινωνία του Καπρίλες και του Λοπέζ προσποιούνταν πως δεν έβλεπε

χουν, όπως διαπίστωσα από τα λεγόμενα στελεχών σε μεγάλη συγκέντρωση, την ωριμότητα να μην ακολουθήσουν τον δρόμο που επιλέγουν ακραίοι κύκλοι της αντιπολίτευσης προς μια κάθετη εμφυλιοπολεμική αντιπαράθεση. Μετά τα τελευταία γεγονότα, μετέθεσε στελέχη της αστυνομίας που ενήργησαν καθ’ υπέρβαση εντολών, βάζοντας σε σκέψεις για άλλου είδους στοχεύσεις. Την ίδια ώρα, στον Ισημερινό, ο πρόεδρος Ραφαέλ Κορέα ζήτησε δημόσια και προσωπικά συγγνώμη επειδή ένας αστυνομικός χρησιμοποίησε χωρίς εντολή δακρυγόνο. Αποδεικνύοντας ότι, με αριστερές κυβερνήσεις, πνέει ένας αέρας άλλης πολιτικής νοοτροπίας σε χώρες της Λατινικής Αμερικής. Και τώρα στη Δεξιά της Ψωροκώσταινας, που, μετά τα τελευταία γεγονότα, επιτέθηκε προπαγανδιστικά και χαιρέκακα στον ΣΥΡΙΖΑ επειδή, λέει, παρουσίασε ως πρότυπο τη Βενεζουέλα. Δεν μπορούν ή δεν θέλουν να καταλάβουν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν παρουσίασε πρότυπα, διότι, απλούστατα, άλλο Ευρώπη και άλλο Λατινική Αμερική. Αυτό που έκανε, κάνει και θα κάνει η Αριστερά είναι να είναι αλληλέγγυα σε όσους παλεύουν για το δίκιο των πολλών, όπου Γης. Ο Τσάβες παρέλαβε μια απολιτίκ πετρελαιοχώρα, γνωστή για τις Μις Κόσμος, και μαζί με το κίνημά του την πολιτικοποίησε και χρησιμοποίησε τα έσοδα του πετρελαίου, που τα νέμονταν μια χούφτα συμφερόντων, για να δει λίγο φως και το υπόλοιπο μισό του φεγγαριού. Από τέτοιες ιστορικές προσπάθειες έχει ανάγκη η Λατινική Αμερική και όχι από την κατάληξη καινούργιων Αλιέντε.

O Γ. Βαρεμένος είναι βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας του ΣΥΡΙΖΑ

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

17

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΘΟΔΩΡΗΣ ΔΡΙΤΣΑΣ υποψήφιος δήμαρχος Πειραιά Πριν από μερικές εβδομάδες, οι φίλοι και τα μέλη του Λιμανιού της Αγωνίας ανέδειξαν ως υποψήφιο δήμαρχο Πειραιά τον Θοδωρή Δρίτσα. Μια επιλογή αριστερή, μια επιλογή νίκης για την πόλη, που θα στείλει μήνυμα σε ολόκληρη τη χώρα. Ο Θ. Δρίτσας, με συνεπή παρουσία στους δημοκρατικούς αγώνες και στα κινήματα της πόλης, πάντα στο πλαίσιο της συλλογικότητας και ιδρυτικό μέλος του Λιμανιού, συμβολίζει το ήθος και τη σεμνότητα του δημοκρατικού Πειραιά. Οι δημοτικές εκλογές μπορούν να σημάνουν μια ιστορική αλλαγή στο μεγάλο λιμάνι, να γίνει ο Πειραιάς πόλη - παράδειγμα για την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας. Ο δήμος να περάσει στους δημότες, με την Αριστερά να πρωτοστατεί στον αγώνα για τη συνολική ανατροπή. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΣΠΥΡΟ ΡΑΠΑΝΑΚΗ

Φέτος συμπληρώνονται 15 χρόνια λειτουργίας, δράσης και συνεπούς παρουσίας του Λιμανιού της Αγωνίας στα κινήματα και στην καθημερινότητα του Πειραιά αλλά και στις εκλογικές μάχες. Πόσο σημαντικό είναι ότι η υποψηφιότητά σας συνοδεύεται από αυτή την παρακαταθήκη; Το Λιμάνι της Αγωνίας, μαζί με άλλες συλλογικότητες της πόλης, έχει κάνει παρεμβάσεις, έχει μελετήσει προτάσεις, έχει συμμετάσχει σε κινήματα και αγώνες για κοινωνικά και περιβαλλοντικά προβλήματα. Μέσα από αυτή τη διαδρομή έχει κερδίσει συλλογική γνώση και εμπειρία για τα θέματα της πόλης και αυτό ακριβώς χρειάζεται η Τοπική Αυτοδιοίκηση. Ενεργούς πολίτες, με κοινές αντιλήψεις και με διάθεση συνεννόησης και προσφοράς, με γνώση και εμπειρία, ικανούς να διαμορφώσουν προτάσεις, να τις διεκδικήσουν και να τις υλοποιήσουν. Αυτό ακριβώς εγγυάται και την επιτυχή διαδρομή ενός δήμου, ιδιαίτερα σε αυτές τις δύσκολες συνθήκες.

«Ακομμάτιστος» με επιχειρηματολογία μονταζιέρας Ο δήμαρχος Β. Μιχαλολιάκος έχει αναδείξει τόσο το Λιμάνι της Αγωνίας όσο και τον ΣΥΡΙΖΑ σε βασικούς του αντιπάλους πολύ καιρό ήδη πριν την προεκλογική περίοδο αφού σε κάθε ευκαιρία εξαπολύει επιθέσεις κατά των δημοτικών συμβούλων του λιμανιού, στον ΣΥΡΙΖΑ και στα κινήματα όπως τους Χωρίς Μεσάζοντες. Πώς το εξηγείτε αυτό;

Ο Πειραιάς να γίνει «ναυαρχίδα» για την ανασυγκρότηση της χώρας Πραγματικά, παρά το γεγονός ότι ο ίδιος προσπαθεί να πείσει ότι είναι «ακομμάτιστος» σχεδόν κάθε εβδομάδα από την εκπομπή που έχει στο «Κανάλι 1», επιτίθεται εναντίον του ΣΥΡΙΖΑ με όλη την επιχειρηματολογία της «μονταζιέρας» της λεωφόρου Συγγρού. Γι’ αυτό, κάποια στιγμή, τον είχα καλέσει να μη γίνει «δήμαρχος - κομματάρχης». Σε ό,τι αφορά το κίνημα Χωρίς Μεσάζοντες, έχει αναπτυχθεί εδώ και χρόνια σε πολλές περιοχές και δήμους της Ελλάδας. Το Λιμάνι της Αγωνίας το έχει αγκαλιάσει στον Πειραιά, καθώς φέρνει σε άμεση επαφή για τη διάθεση προϊόντων τους παραγωγούς και τους καταναλωτές. Προσωπικά πιστεύω ότι αυτά τα κινήματα, σε περίοδο ανθρωπιστικής κρίσης, θα πρέπει να εντάσσονται στις δομές των Δήμων αλλά δυστυχώς ο δήμαρχος το φοβήθηκε και στην αρχή το κυνήγησε, αλλά το κίνημα άντεξε. Τελευταία, μάλιστα, δηλώνει πως το «κόμμα του είναι ο Πειραιάς», αποφεύγοντας να απαντήσει σχετικά με το αν αποδέχεται το χρίσμα της Ν.Δ. παρά το γεγονός ότι «επιστράτευσε» ακόμα και τον Αντ. Σαμαρά στον Πειραιά. Την ίδια στιγμή παρουσιάζονται σοβαρές διασπάσεις και ξεχωριστές υποψηφιότητες στο «στρατόπεδο» της Δεξιάς παράταξης. Πώς εξηγείτε αυτή την κρίση στην πάλαι ποτέ κραταιά Δεξιά της πόλης του Πειραιά; Ο Πειραιάς υπήρξε μια μεγάλη εργατούπολη και ναυτομάνα. Σε διάφορες περιόδους είχαμε όντως εκλογική κυ-

Το πρόγραμμά μας ενσωματώνει ή δημιουργεί δράσεις για έναν Πειραιά της δημιουργίας και της προόδου

ριαρχία της Δεξιάς, αλλά για πολύ μεγαλύτερες περιόδους έχουν αναπτυχθεί μεγάλα δημοκρατικά κινήματα που έχουν φέρει ιστορικές ανατροπές. Στα χρόνια της κρίσης όλα επανακαθορίζονται. Γι’ αυτόν τον λόγο πιστεύω ότι, ανεξάρτητα από τις όποιες διαφοροποιήσεις εμφανίζονται στο «στρατόπεδο» της Δεξιάς παράταξης, πιο σημαντικό είναι ότι οι συνθήκες είναι πια ώριμες, ώστε οι πολίτες του Πειραιά να στείλουν με την ψήφο τους ένα ξεκάθαρο μήνυμα για να υπάρξει ριζική αλλαγή και να προχωρήσει η παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας και στην Αυτοδιοίκηση, και στο μεγάλο λιμάνι. Εμείς έχουμε τις προτάσεις ώστε ο Πειραιάς να γίνει η ναυαρχίδα στη διαδικασία παραγωγικής ανασυγκρότησης. Σε αυτό θα επιμείνουμε. Οι διασπάσεις της Δεξιάς έχουν δευτερεύουσα σημασία. Πιο σημαντική είναι η παμπειραϊκή συστράτευση για το αύριο, για να γυρίσει η πόλη σελίδα.

Πώς θα σωθεί το λιμάνι Η κυβέρνηση έχει δρομολογήσει το ξεπούλημα του ΟΛΠ παρά τις μαζικές αντιδράσεις ερ-

γαζομένων, φορέων, πολιτών και κομμάτων. Ποια η θέση σας και σε ποιες ενέργειες θα προχωρήσετε εάν εκλεγείτε ως δήμαρχος της Αριστεράς; Η κυβέρνηση, αδιαφορώντας για τις καταστροφικές συνέπειες αυτής της πολιτικής στον Πειραιά αλλά και στην ευρύτερη περιοχή, προχωράει στην πώληση του ΟΛΠ εισπράττοντας ένα πενιχρό -σε σχέση με την αξία του- τίμημα για να το δώσει στους δανειστές. Ο Δήμος Πειραιά οφείλει να είναι πρωτοπόρος στο κίνημα ενάντια στην πώληση του ΟΛΠ, διότι εάν γίνει αυτό, θα διαλύσει τις εργασιακές σχέσεις στο λιμάνι, θα αποτελέσει την ταφόπλακα της ναυπηγοεπισκευής, θα οδηγήσει σε κλείσιμο δεκάδες μικρομεσαίες επιχειρήσεις με αντικείμενο γύρω από το λιμάνι, θα υποβαθμίσει τις ακτοπλοϊκές συνδέσεις του Πειραιά με τα νησιά, θα αποξενώσει οριστικά το λιμάνι από την πόλη και το λιμάνι θα γίνει δυνάστης της πόλης. Ο σημερινός δήμαρχος είναι δέσμιος των κομματικών και κυβερνητικών εξαρτήσεών του. Για να σωθεί το λιμάνι, ο Πειραιάς χρειάζεται να ξεσηκωθεί, αλλά χρειάζεται και μια άλλη δημοτική αρχή. Εκτός από το θέμα του λιμανιού, είναι ανοιχτά και δεκάδες άλλα μέτωπα, όπως οι παραλίες του Πειραιά, και η εκμετάλλευσή τους από ιδιώτες, οι ελεύθεροι χώροι και τα δικαστήρια... Για όλα αυτά τα θέματα, το Λιμάνι της

Αγωνίας έχει πρωτοστατήσει ή έχει συμμετάσχει σε τοπικά κινήματα και έχει τεκμηριωμένες θέσεις και προτάσεις. Πάντως, η σημερινή σκληρή πραγματικότητα διαμορφώνει νέες προκλήσεις και για την Αυτοδιοίκηση. Η δημιουργία μιας ασπίδας κοινωνικής προστασίας ενάντια στη φτώχεια και στην αντιμετώπιση των συνεπειών της ανθρωπιστικής κρίσης είναι το σημαντικότερο καθήκον, προτεραιότητα και για τον Δήμο Πειραιά. Ο Πειραιάς οφείλει να δημιουργήσει ή να ενσωματώσει δράσεις αλληλεγγύης πάνω στις οποίες θα μπορέσουμε να χτίσουμε τον νέο Πειραιά τής δημιουργίας και της προόδου. Όλα αυτά θα καταγραφούν στο επικαιροποιημένο πρόγραμμά μας, το οποίο θα παρουσιάσουμε σύντομα. Λέω δε επικαιροποιημένο, διότι το πρόγραμμά μας δεν το φτιάχνουμε τώρα, αλλά είναι αποτέλεσμα της 15ετους παρέμβασης στην πόλη του «Λιμανιού της Αγωνίας». Δεν είναι εύκολα πράγματα αυτά, το ξέρουμε. Στηρίζουμε πάντως τις προσδοκίες μας για τον Πειραιά και στις ευρύτερες ανατροπές που έχει ανάγκη η χώρα μας και όλα δείχνουν ότι οι εξελίξεις θα τις εγγυηθούν.

Μήνυμα για οριστικό τέλος των Μνημονίων Τι θα σημάνει για τον ΣΥΡΙΖΑ ο Δήμος Πειραιά να περάσει για πρώτη φορά στην ιστορία στην Αριστερά; Ο Πειραιάς είναι η πόλη απ’ όπου μπορεί να φύγει μήνυμα σε όλη την Ελλάδα για να μπει οριστικό τέλος στην καταστροφική πολιτική της λιτότητας και του Μνημονίου και να προχωρήσει η παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας με βάση τις ανάγκες των ανθρώπων. «Αλλάζουμε τον Πειραιά, αλλάζουμε την Ελλάδα» λέμε εμείς και στοχεύουμε στον Πειραιά των ενεργών πολιτών, που μαζί με τη δημοτική αρχή θα συνδιαμορφώνουν πολιτικές και η δημοτική αρχή θα λογοδοτεί για την υλοποίησή τους. Βέβαια, πρέπει να πούμε ότι η Αριστερά έχει γράψει στον Πειραιά πολύ σημαντική αυτοδιοικητική ιστορία και στο παρελθόν, όχι όμως το πρόσφατο παρελθόν. Δεν θα είναι πρώτη φορά. Αντίθετα, υπάρχει πολύ σοβαρή ιστορική παρακαταθήκη προσφοράς και δημιουργίας, ζωντανή στη μνήμη και στην αναγνώριση ιδιαίτερα των μεγαλύτερων σε ηλικία πολιτών του Πειραιά, ανεξάρτητα από κομματική προτίμηση.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 MAΡΤΙΟΥ 2014

18

ΘΕΜΑΤΑ

ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ Ο Σ. ΜΠΡΑΧΕΡΤ - ΣΤΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ Ο Π. ΞΥΝΗΣ

H Siemens θέλει να δείξει ότι τηρεί τη συμφωνία ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΚΩΣΤΑΣ ΠΟΥΛΑΚΙΔΑΣ

Αναταραχή υπάρχει στη (γερμανική και ελληνική) Siemens από τις όλο και πιο συχνές καταγγελίες ότι δεν τηρείται η συμφωνία συμβιβασμού που έχει υπογραφεί με το Ελληνικό Δημόσιο. Οι καταγγελίες (όπως αυτή των εργαζομένων στην ΕΒΙΟΠ που ανήκει στον όμιλο Siemens) δημοσιοποιούνται σε μια περίοδο που η μητρική Siemens βρίσκεται σε μεταβατική φάση, αποχωρώντας από το χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης. Η ανακοίνωση του σωματείου των εργαζομένων της Siemens στις 6 Φεβρουαρίου ότι πρακτικά δεν τηρείται η συμφωνία (την οποία δημοσιοποίησε η «Αυγή») λειτούργη-

σε ως καταλύτης. Η μητρική Siemens έστειλε εσπευσμένως στην Αθήνα τον Σεμπάστιαν Μπράχερτ, ο οποίος είναι από εκείνους που έχουν υπογράψει τη συμφωνία συμβιβασμού - σημειώνεται ότι από τους 4 της Siemens που υπέγραψαν οι 2 έχουν φύγει από τη θέση τους, ο Πέτερ Σόλμσεν της Siemens Γερμανίας και ο Ρόμπερτ Σικέλις της Siemens Ελλάδος που εστάλη στην Κίνα... Από τους υπογράφοντες έμεινε και ο διευθύνων σύμβουλος της Siemens Ελλάδος Πάνος Ξυνής, ο οποίος κάλεσε τον σύλλογο στο γραφείο του μετά την ανακοίνωση. Στις 10 Φεβρουαρίου σε μήνυμά του προς τους εργαζόμενους διαβεβαίωσε ότι «η Siemens τελεί σε πλήρη

συμμόρφωση και προσήλωση προς τις απορρέουσες από τη συμφωνία συμβιβασμού υποχρεώσεις της». «Επιβεβαιώνουμε ότι τόσο η διοίκηση της Siemens Ελλάδος όσο και η διοίκηση της Siemens AG συνεχίζουν και εντατικοποιούν τις προσπάθειές τους για τη διεύρυνση των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων της Siemens στην ελληνική αγορά», προσθέτει. Στη συνέχεια ο Π. Ξυνής παρέστη για πρώτη φορά στα χρονικά στην γενική συνέλευση που έγινε στις 27 Φεβρουαρίου. Εκεί προσπάθησε να διασκεδάσει τις εντυπώσεις και να πείσει ότι τηρεί τη συμφωνία που προβλέπει επενδύσεις. Ωστόσο οι απολύσεις και η μείωση του προσωπικού είναι δεδομένες, με αποτέλε-

σμα το προσωπικό της Siemens Ελλάδος να είναι κάτω από 280 άτομα. Επίσης φαίνεται ότι επιμένει να μην αξιοποιήσει το εργοστάσιο στου Ρέντη κάνοντας λόγο για άλλο πρόγραμμα, την ώρα που σε λίγους μήνες η Siemens χάνει το σύστημα ΤΕΤΡΑ της Αστυνομίας και το C4I... Από την πλευρά του ο Σ. Μπράχερτ, σύμφωνα με πληροφορίες, επισκέφθηκε το υπουργείο Οικονομικών και συνάντησε την προϊστα-

μένη της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών Πηνελόπη Παγώνη, που είναι μέλος της επιτροπής παρακολούθησης της συμφωνίας. Στη συνάντηση λέγεται ότι αποφασίστηκε να προωθηθεί το ζήτημα της χρηματοδότησης υποτροφιών μέσω του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών. Αντίθετα παραμένει η εμπλοκή με τα ιατρικά μηχανήματα με τα οποία έπρεπε να προμηθεύσει τα νοσοκομεία.

ΕΜΕΙΣ ΚΑΙ Ο ΟΟΣΑ

Λάδι, χαβιάρι και φουά γκρα TOY ΕΥΚΛΕΙΔΗ ΤΣΑΚΑΛΩΤΟΥ Μετά από την οικονομική αναποτελεσματικότητα και το κοινωνικό τσουνάμι των μνημονιακών πολιτικών, φθάνουμε στο στάδιο του απόλυτου παραλογισμού. Μαθαίνουμε από τον ΟΟΣΑ ότι θα μπορούσαμε να αυξήσουμε την ανταγωνιστικότητα του ελαιολάδου μας αν επιτρέπαμε την πρόσμειξη με κατώτερης ποιότητας φυτικά λάδια. Με αυτόν τον τρόπο θα έπεφτε η τιμή και θα αυξάνονταν οι πωλήσεις μας στις διεθνείς αγορές. Φαντάζομαι ότι την ίδια ώρα ο διεθνής οργανισμός συμβουλεύει τους Γάλλους να αλλοιώσουν το φουά γκρα (από χήνα) με συκωτάκια γύπα και τους Ρώσους το χαβιάρι τους με ταραμά - είναι κανείς και καμία που αμφιβάλλει ότι θα έπεφτε η τιμή αυτών των προϊόντων μετά από αυτή τη ρηξικέλευθη παρέμβαση μακριά από τις αγκυλώσεις του παρελθόντος; Την ίδια στιγμή ο υπουργός Ανάπτυξης δυσανασχετεί για τις αντιρρήσεις που αντιμετωπίζουν οι άλλες προτάσεις του ΟΟΣΑ και, με αυτή τη λεπτή ειρωνεία που διακρίνει τους εκσυγχρονιστές γενικότερα, αναρωτιέται πότε θα δημιουργηθεί κίνημα στη Ελλάδα υπέρ των υψηλών τιμών. Θέλουμε ή δεν θέλουμε χαμηλότερες τιμές, μας λέει, και αν θέλουμε, δεν θα έπρεπε να κάνουμε τις μεταρρυθμίσεις που χρειάζονται; Τι λέει η Αριστερά;

Το πιο σημαντικό που λέμε είναι ότι η τιμή, και συνακόλουθα η ανταγωνιστικότητα μέσω χαμηλών τιμών, είναι μόνο ένας από τους παράγοντες που μας ενδιαφέρει. Επιπλέον, θεωρούμε ότι η πορεία της εξωστρεφούς ανάπτυξης, όπου η ανταγωνιστικότητα προωθείται με τη φιλελευθεροποίηση των αγορών για να μειωθούν οι τιμές, όχι μόνο δεν έχει φέρει τα αναμενόμενα οικονομικά αποτελέσματα, αλλά έχει οδηγήσει σε πολλές παράπλευρες αρνητικές συνέπειες σε όρους κοινωνίας. Να δανειστώ μια φράση του Ντάνι Ρόντρικ: Θέλουμε την εξωστρέφεια και τις εξαγωγές για να υποστηρίξουν τις κοινωνίες μας, τις θέσεις εργασίας και γενικότερα την ευημερία των ανθρώπων. Αν κανείς βάζει τις κοινωνίες, και τους εργαζόμενους και τις εργαζόμενες, να εξυπηρετούν την εξωστρέφεια και τις εξαγωγές, τότε βλέπει τον κόσμο ανάποδα. Αν θέλουμε να κρατήσουμε τα καλά της παγκοσμιοποίησης, τότε πρέπει να αρχίσουμε με τις ανάγκες των ανθρώπων και τις κοινωνίες τους, αλλιώς, όπως έχει γίνει εν πολλοίς τα τελευταία χρόνια, το όλο εγχείρημα θα χάσει τη δημοκρατική νομιμοποίηση που χρειάζεται. Και σε αυτή την εναλλακτική προσέγγιση υπάρχουν πολλές πτυχές που δεν ενσωματώνονται στην τιμή του προϊόντος. Ενδιαφερόμαστε για το φτηνό γάλα, αλλά μας ενδιαφέρει αυτό να μην γίνει σε βάρος των άμεσων παραγωγών μας. Θέλουμε φθηνότερα φάρμακα και ψωμί, αλλά ξέρουμε ότι δεν υπάρχει στην Ελλάδα μικρός α-

Θέλουμε την εξωστρέφεια και τις εξαγωγές για να υποστηρίξουν τις κοινωνίες μας, τις θέσεις εργασίας και γενικότερα την ευημερία των ανθρώπων ριθμών φαρμακείων και φούρνων (η πρώτη ένδειξη, υποτίθεται, όταν έχουμε «κλειστά» επαγγέλματα), αλλά και ότι τα φαρμακεία και οι φούρνοι μπορούν να παίξουν ένα θετικό ρόλο στις γειτονιές μας - ρόλος που δύσκολα θα αντικατασταθεί από τα σούπερ μάρκετ. Θέλουμε όλοι να ψωνίζουμε όλες τις ώρες, όλες τις μέρες, αλλά αναγνωρίζουμε ότι εκτός από καταναλωτές είμαστε και εργαζόμενοι και εργαζόμενες που χρειαζόμαστε ξεκούραση, γονείς που πρέπει να ασχοληθούμε με τα παιδιά μας, ενεργοί πολίτες που πρέπει να βρούμε τον χρόνο για τις πολιτικές και πολιτιστικές μας δραστηριότητες. Αυτοί και άλλοι προβληματισμοί που θα μπορούσαμε να αναφέρουμε, απλώς δεν ε-

μπεριέχονται στις τιμές και στους υπολογισμούς του ιδιωτικού τομέα. Αλλά και στο καθαρά οικονομικό σκέλος τα πράγματα δεν πάνε καλύτερα για τους θιασώτες των χαμηλών τιμών. Από την Ενιαία Ευρωπαϊκή Πράξη, που έθεσε τις βάσεις για την κοινή αγορά στην Ευρώπη, μέχρι τις σημερινές προτάσεις του ΟΟΣΑ πρέπει να ξέρουμε ότι το όφελος για τους καταναλωτές είναι και σχετικά μικρό και εφάπαξ - και αυτό αν πράγματι πέσουν οι τιμές και δεν ωφεληθούν ισχυρά ιδιωτικά συμφέροντα. Μια προδιάθεση για χαμηλότερες τιμές δεν συνιστά ολοκληρωμένη πρόταση για την αναγκαία παραγωγική ανασυγκρότηση της οικονομίας. Εκεί, από τη μια, πρέπει να ασχοληθούμε όχι μόνο με την τιμή, αλλά και με την ποιότητα, αν θέλουμε να σταθούμε στα πόδια μας. Από την άλλη, δεν μπορεί να αφήσουμε αυτή την ανασυγκρότηση αποκλειστικά στα χέρια των ιδιωτών. Χρειαζόμαστε παράλληλα και πολλούς κοινωνικούς φορείς παραγωγής, αλλά και κινήματα καταναλωτών που θα ασχοληθούν με τις τιμές, την ποιότητα, αλλά και τον κοινωνικό έλεγχο γενικότερα. Στη ρητορεία των νεοφιλελεύθερων, σημασία δεν έχει μόνο τι λένε, αλλά τι αποκρύπτουν. Η ρητορεία τους, από την άλλη, έχει μια απλότητα που τους βοηθά στον δημόσιο λόγο. Η δική μας δουλειά είναι πιο σύνθετη και πιο δύσκολη στην εκφώνηση μιας και αμφισβητεί το κυρίαρχο μοντέλο παραγωγής και κατανάλωσης. Αλλά χωρίς αυτή την αμφισβήτηση δεν πάμε πουθενά.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ «Θέλουμε η Περιφέρεια να αποτελέσει την πρώτη μεγάλη ανατροπή του Μνημονίου και να πρωτοστατήσει ώστε αυτή η ανατροπή να είναι συνολική, επιτρέποντας και σε εμάς να υλοποιήσουμε το ριζοσπαστικό μας πρόγραμμα» τονίζει στην «Αυγή» η υποψήφια περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονία και βουλευτής Α’ Θεσσαλονίκης Δέσποινα Χαραλαμπίδου, που ηγείται της παράταξης που στηρίζει ο ΣΥΡΙΖΑ.

19

Μιλά για την εκλογική μάχη, το διακύβευμα των περιφερειακών εκλογών στην Κεντρική Μακεδονία και για τους αντιπάλους της. Με δεδομένο ότι η συγκεκριμένη περιφέρεια μέχρι πρότινος θεωρούνταν «κάστρο» της Ν.Δ., η Δ. Χαραλαμπίδου σχολιάζει ότι οι πολίτες «δεν ακούν πια τα εμφυλιοπολεμικά παραμύθια της Δεξιάς», ενώ περιγράφει και το τι θα αλλάξει στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας εάν αποκτήσει αριστερή διοίκηση.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΜΑΡΟΥΛΑ ΠΛΗΚΑ

ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΧΑΡΑΛΑΜΠΙΔΟΥ

Θέλουμε να ανατρέψουμε τα μνημονιακά «τζάκια» της Θεσσαλονίκης Διεκδικείτε την παραδοσιακά πιο συντηρητική περιφέρεια της χώρας. Πιστεύετε ότι ένα ψηφοδέλτιο που στηρίζεται από την Αριστερά μπορεί να έχει νικηφόρα πορεία σε νομούς που μέχρι πρόσφατα χαρακτηρίζονταν «κάστρα της Ν.Δ.» και στις προηγούμενες εκλογές εξέλεξαν τον Π. Ψωμιάδη; Όντως η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας αποτελεί μία από τις πιο δύσκολες περιφέρειες από αυτή την άποψη. Οι πολιτικές των τελευταίων χρόνων όμως έχουν αφήσει έντονα τα σημάδια τους στο σώμα της Κεντρικής Μακεδονίας, οι κάτοικοι βλέπουν ότι οι επιλογές που πρεσβεύει το μνημονιακό μπλοκ οδηγούν σε ένα ολοένα και πιο ασφυκτικό αδιέξοδο, μένουν άνεργοι, προλεταριοποιούνται βίαια, οι νέοι αναγκάζονται να μεταναστεύσουν. Το γεγονός αυτό δεν αφήνει ανεπηρέαστες τις συνειδήσεις των κατοίκων, που δεν ακούν πια τα εμφυλιοπολεμικά παραμύθια της Δεξιάς. Οι αντιστάσεις πληθαίνουν, κινήματα αναπτύσσονται. Το ζήτημα για μας είναι να μετασχηματίσουμε τη διάθεση αμφισβήτησης, που όντως υπάρχει, σε διάθεση συμμετοχής, ανατροπής και δημιουργίας. Είναι μια διαδικασία που χρειάζεται συνεπή, συλλογική και έντονη δουλειά, κυρίως για να επικοινωνήσουμε όσο το δυνατόν πιο μαζικά την εναλλακτική μας πρόταση. Έχετε επισκεφθεί πολλές περιοχές της Κεντρικής Μακεδονίας, και όχι μόνο τώρα που είσαστε υποψήφια περιφερειάρχης. Τι έχετε αποκομίσει από αυτές τις επισκέψεις, ποιες είναι οι αγωνίες και οι μεγάλες έγνοιες και οι προσδοκίες του κόσμου από την Αριστερά; Υπάρχει μία κοινή συνισταμένη ανάμεσα στους ανθρώπους που συναντάμε, στα εργοστάσια της επαρχίας, στα καταστήματα στην πόλη, στους αγρότες στα μπλόκα και στις πλατείες των χωριών και στους νέους ανθρώπους: μία κραυγή αγωνίας που

λέει «φτάνει, ώς εδώ». Οι εργαζόμενοι στην Κεντρική Μακεδονία αναρωτιούνται πώς θα τα βγάλουν πέρα, αν θα βρουν δουλειά, πως θα μεγαλώσουν τα παιδιά τους και θέλουν να δώσουν μια απάντηση στον εαυτό τους. Σε αυτό το πλαίσιο η εναλλακτική μας πρόταση αποκτά διεισδυτικότητα. Αυτοί οι άνθρωποι όμως έχουν πάψει να εμπιστεύονται την πολιτική και τους πολιτικούς, η μεγάλη αγωνία τους σε σχέση με τον ΣΥΡΙΖΑ είναι αν θα τηρήσει αυτά που λέει, μην και τους προδώσει. Εδώ πρέπει να δείξουμε ότι δεν είμαστε όλοι ίδιοι και οι αυτοδιοικητικές εκλογές, με την επικράτηση των ψηφοδελτίων του ΣΥΡΙΖΑ, μπορούν και πρέπει να αποτελέσουν το παράδειγμα της άλλης διακυβέρνησης, κόντρα στα συμφέροντα των εταιρειών, εξυπηρετώντας τις ανάγκες των εργαζομένων. Η Κεντρική Μακεδονία είναι και επισήμως από την ΕΛΣΤΑΤ η «πρωτεύουσα» της ανεργίας και άρα της φτώχειας και της ανέχειας. Υποσχεθήκατε ότι, εφόσον ο λαός σάς επιλέξει για περιφερειάρχη, θα δουλέψετε ώστε να αλλάξει αυτό. Πείτε μας πώς; Γνωρίζετε πως το μνημονιακό και το «καλλικρατικό» πλαίσιο είναι ασφυκτικά, οι πόροι χρηματοδότησης, είτε αφορούν άμεση κρατική χρηματοδότηση είτε προγράμματα τύπου ΕΣΠΑ είναι λίγοι και προσφέρονται με περιορισμούς ως προς την αξιοποίησή τους. Εμείς αρχικά λέμε ότι δεν θα έρθουμε στα πράγματα για να διαχειριστούμε ένα αντιλαϊκό πλαίσιο, αλλά θα δουλέψουμε για τη συνολική ανατροπή του. Θέλουμε η Περιφέρεια να παίξει ενεργό ρόλο σε αυτή τη διαδικασία. Πέρα από αυτό δεσμευόμαστε ότι δεν θα χαθεί ούτε ένα ευρώ από την κακοδιαχείριση και τις μίζες που έχουν τραυματίσει τον θεσμό. Επιπλέον στόχος μας είναι να αξιοποιήσουμε το σύνολο των διαθέσιμων πόρων από τα προγράμματα για τη δημιουργία αξιοπρεπών θέσεων εργασίας

Η εξόρυξη χρυσού στη Χαλκιδική είναι επένδυση καταστροφής και ασυδοσίας των εταιρειών απέναντι στο περιβάλλον, τους κατοίκους της περιοχής, αλλά και στους εργαζόμενους που δουλεύουν σε άθλιες συνθήκες και τη στήριξη του κοινωνικού κράτους και των δομών αλληλεγγύης για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης. Σήμερα, για κάθε θέση εργασίας που δημιουργείται από το ΕΣΠΑ, ξοδεύονται 730.000 ευρώ. Αυτή η διαδικασία πρέπει να αντιστραφεί επενδύοντας σε τομείς εντάσεως εργασίας, μεταφέροντας κονδύλια ακόμα, στο πλαίσιο μιας πολιτικής ανυπακοής για τις λαϊκές ανάγκες. Δίνοντας μεσοβδόμαδα το σαφές αριστερό στίγμα της παράταξής σας, είπατε ότι θα αντισταθείτε στις ιδιωτικοποιήσεις και το ξεπούλημα των «ασημικών» της Περιφέρειας. Πώς θα αποτρέψετε κάτι τέτοιο εάν η σημερινή κυβέρνηση συνεχίσει στον ίδιο δρόμο; Η Περιφέρεια θέλουμε και πρέπει να είναι ένας κόμβος αντίστασης των κατοίκων απέναντι στις αιτιάσεις της τρόικας, βάζοντας φρένο σε αυτές τις παράλογες διαδικασίες, που αφορούν το ξεπούλημα των παραγωγικών εργαλείων της χώρας. Είναι άλλο η Περιφέρεια να συντάσσεται με το ξεπούλημα της ΕΥΑΘ, άλλο να παίρ-

νει καθαρή θέση ενάντια σε αυτό, να διενεργεί δημοψηφίσματα, να βοηθάει στην οργάνωση των αγώνων. Η συναίνεση της Περιφέρειας πολλές φορές είναι απαραίτητη ώστε να προχωρήσουν τέτοιες διαδικασίες ξεπουλήματος στην επικράτειά της. Προφανώς και ο αγώνας θα είναι δύσκολος μέσα στο Μνημόνιο, αλλά είμαστε πεπεισμένοι πως μία δυναμική παρουσία του ΣΥΡΙΖΑ στις αυτοδιοικητικές εκλογές ξεκινά τη διαδικασία αντίστροφης μέτρησης για την κυβέρνηση. Θέλουμε η Περιφέρεια να αποτελέσει την πρώτη μεγάλη ανατροπή του Μνημονίου και να πρωτοστατήσει ώστε αυτή η ανατροπή να είναι συνολική, επιτρέποντας και σε εμάς να υλοποιήσουμε το ριζοσπαστικό μας πρόγραμμα. Αναφορικά με την εξόρυξη χρυσού στη Χαλκιδική, αλλά και στο Κιλκίς, γνωρίζουμε ότι στηρίζετε τον αγώνα των κατοίκων, που αντιστέκονται προσπαθώντας να διασώσουν τον τόπο τους από μια τεράστια περιβαλλοντική και οικονομική καταστροφή. Τι θα κάνετε γι’ αυτήν την υπόθεση εάν εκλεγείτε περιφερειάρχης; Εμείς λέμε ότι, αν πάρουμε την Περιφέρεια, αυτή η επένδυση καταστροφής και ασυδοσίας των εταιρειών απέναντι στο περιβάλλον, τους κατοίκους της περιοχής, αλλά και στους εργαζόμενους που δουλεύουν σε άθλιες συνθήκες, δεν θα γίνει. Σε αυτή την κατεύθυνση θα εξαντλήσουμε όλα τα θεσμικά και τα κινηματικά μέσα που έχουμε στα χέρια μας. Αυτή τη στιγμή η διοίκηση της Περιφέρειας σφυρίζει αδιάφορα για το ίδιο το έργο και κλείνει τα μάτια μπροστά στα «ατυχηματάκια» με τα απόβλητα, μπροστά στην ανίχνευση κυανίου στο νερό του Δήμου Αριστοτέλη. Είναι σίγουρο ότι, αν αξιοποιήσουμε τους ελεγκτικούς μηχανισμούς της Περιφέρειας, οι μέρες αυτής της καταστροφικής επένδυσης είναι μετρημένες.

Ήδη έχει συμπληρωθεί το «παζλ» των υποψηφιοτήτων για την ΠΚΜ. Ποιον θεωρείται ως τον βασικό σας αντίπαλο σε αυτήν τη μάχη; Το «παζλ», όπως είδατε, φτιάχτηκε με πολλά τερτίπια και τακτικισμούς, μνημονιακοί υποψήφιοι σερβίρονται σε διαφορετικές συσκευασίες αν και αποτελούν το ίδιο προϊόν, το προϊόν των επιταγών της τρόικας, που θέλει την Περιφέρεια φοροεισπράκτορα και θεσμό απέναντι στις ανάγκες των πολλών. Εμείς θέλουμε να ανατρέψουμε τα «τζάκια» της Θεσσαλονίκης. Βασικός μας αντίπαλος λοιπόν είναι τα Μνημόνια, οι πολιτικές και οι εκφραστές τους. Με αυτά θέλουμε να αναμετρηθούμε, συνθέτοντας ένα μεγάλο μπλοκ αντίστασης και δημιουργίας των από κάτω, ενώνοντας τους παραγωγούς του πλούτου, τους εργαζόμενους, για να τελειώνουμε μια για πάντα με αυτή την κατάσταση. Ποιο θα είναι το σύνθημά σας για την ΠΚΜ, ποιος ο πρώτος εκλογικός στόχος και πότε θα ανακοινώσετε το ψηφοδέλτιο της παράταξης; Το σύνθημά μας και ο στόχος μας μαζί είναι αυτό της ανατροπής στην Κεντρική Μακεδονία. Πιστεύουμε ότι το μπλοκ των ανθρώπων που εκφράζει το πρόγραμμά μας είναι τόσο μεγάλο, ώστε μπορεί και πρέπει να φτάσει σε κάθε γωνιά της Περιφέρειας, μπορεί και πρέπει να καταστεί νικηφόρο. Τη σύνθεση του μπλοκ θέλουμε να καταγράφει και το ψηφοδέλτιό μας, με υποψηφίους από όλα τα κινήματα της περιοχής και από όλα τα στρώματα που πλήττονται και μπορούν να συμβάλουν στη διαδικασία παραγωγικής ανασυγκρότησης της Κεντρικής Μακεδονίας, γιατί οι εργαζόμενοι μπορούν καλύτερα να διαχειριστούν οι ίδιοι τη ζωή τους. Εργαζόμαστε λοιπόν γι’ αυτό και σύντομα, μέσα στο επόμενο εικοσαήμερο, θα το ανακοινώσουμε και δημόσια.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 MAΡΤΙΟΥ 2014

20

ΘΕΜΑΤΑ

Η ΑΝΕΡΓΗ ΠΟΥ ΕΙΔΕ ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΗΣ ΝΑ ΧΑΝΕΤΑΙ ΜΙΛΑ ΣΤΗΝ «Α»

Έχασε την επιχείρηση, έμαθε την αλληλεγγύη ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΚΩΣΤΑΣ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ

Στο «Τrading places», ταινία βασισμένη στο γνωστό μυθιστόρημα του Mark Twain «Ο Πρίγκιπας κι ο φτωχός», ο Dan Aykroyd, πλούσιος επιχειρηματίας, αλλάζει ζωή με τον Eddie Murphy, φτωχό γυρολόγο της πόλης, στο πλαίσιο ενός κοινωνικού πειράματος, που οι ίδιοι γίνονται μέρος του χωρίς να το γνωρίζουν. Η Μ.Κ., η γυναίκα που βρέθηκε τις προηγούμενες μέρες στο προσκήνιο για τον πλειστηριασμό που αποτράπηκε στο Χαλάνδρι από τη μαζική παρέμβαση αλληλέγγυων, ήρθε στη θέση του Dany Aykroyd, όταν στη χώρα ξημέρωσαν ημέρες Μνημονίου. Η αλλαγή στη ζωή της ήταν εξίσου απότομη. Από πετυχημένη επιχειρηματίας, 25 χρόνια στον κλάδο των ρούχων, είδε λίγο πριν περάσει το κατώφλι της σύνταξης κόπους χρόνων να εξαφανίζονται. Για ένα απλήρωτο δάνειο, που πήρε σε μία άλλη εποχή από την Τράπεζα Πειραιώς, κινδυνεύει μαζί με την άνεργη κόρη της να μείνουν στον δρόμο. Η περίπτωσή της δίνει σάρκα και όστα στα χιλιάδες κόκκινα

Προσφορές Στον Γιώργο Λουκίδη Ξεκουράσου φίλε και σύντροφε Γιώργο. Πάλεψες τόσο πολύ και με τόση αξιοπρέπεια! Πάντα θα θυμάμαι τη σεμνή και ουσιαστική σου παρουσία στην επιτροπή πολιτισμού του ΣΥΝ. Τον όμορφο λόγο σου, τις προτάσεις σου, την καταπληκτική επικοινωνία σου με τον Δημήτρη μου, τις κουβέντες μας για το θέατρο. Την αγωνία σου για την πορεία της Αριστεράς, τον αγώνα σου στον χώρο της δουλειάς σου και όχι μόνο... Ποιος ξέρει, ίσως «βρεθούμε στην κάτω αριστερή γωνία τ’ ουρανού», όπως γράφει και ο ποιητής. Θα σε θυμόμαστε όλοι με αγάπη. Λιοσάτου Ευφροσύνη Στη μνήμη του προσφέρω 30 ευρώ στην «Αυγή».

δάνεια, για τα οποία όλοι ακούν, αλλά οι περισσότεροι προσπερνούν σαν να πρόκειται για ένα ακόμα στατιστικό στοιχείο της κρίσης. Σύμφωνα με την εταιρεία PWC, τα «κόκκινα» δάνεια εντός του 2014 θα εκτιναχθούν από τα 70 δισ. ευρώ (32%) του 2013 στα 84 δισ. ευρώ (40%), εξέλιξη που μαρτυρά ότι νοικοκυριά και επιχειρήσεις βρίσκονται αγκαλιά με τη χρεοκοπία. «Μέσα σε μια νύχτα έχασα τα πάντα» λέει στην «Α» η Μ.Κ., κάτοικος Παπάγου, λίγες ώρες αφού ο τρίτος πλειστηριασμός για το σπίτι της κηρύχθηκε άγονος. Πριν από πέντε χρόνια βρέθηκε αντιμέτωπη από το πουθενά μ’ ένα βουνό προβλημάτων. Στον απόηχο του «λεφτά υπάρχουν» και τις πρώτες μέρες εφαρμογής του Μνημονίου, η βιοτεχνία ρούχων που διατηρούσε καταπλακώθηκε από το ντόμινο των σαρωτικών αλλαγών στο εμπόριο. Οι πελάτες της δεν είχαν να πληρώσουν τις παραγγελίες, εκείνη με τη σειρά της δεν είχε να πληρώσει τους δικούς της προμη-

θευτές και μοιραία το μαγαζί έκλεισε. Η βασική πηγή εσόδων της οικογένειάς της μετετράπη σε μαύρη τρύπα που μεγάλωσε ακόμα περισσότερο όταν πέθανε ο άντρας της και δεν μπορούσε πια ν’ αποπληρώσει το στεγαστικό δάνειο που πήρε το 2006 από την Τράπεζα Πειραιώς, όταν «τα δάνεια θεωρούνταν φυσιολογικά». Τα χρέη στην Τράπεζα Πειραιώς ξεπερνούν τα 200.000 ευρώ και ανεβοκατεβαίνουν. Η Μ.Κ. πήρε το δάνειο σε ελβετικό φράγκο, όπως πολλοί τότε, πιστεύοντας τη ρητορεία των τραπεζών για χαμηλότερους τόκους. Τα χρέη αυτά την έφεραν για τρίτη φορά τους τελευταίους μήνες στο Ειρηνοδικείο Χαλανδρίου, με το βλέμμα στραμμένο στην είσοδο να ελπίζει πως «δεν θα εμφανιστεί κάποιο κοράκι», ή αλλιώς υποψήφιος αγοραστής, για το σπίτι της. Την κρίσιμη στιγμή του πλειστηριασμού δεν ήταν μόνη. Εκατοντάδες αλληλέγγυοι συγκεντρώθηκαν το απόγευμα της Τετάρτης έξω από το Ειρηνοδικείο Χαλανδρίου για ν’ α-

ποτρέψουν το απευκταίο. «Συγκίνηση» ήταν η λέξη που ακουγόταν από τα χείλη της ίδιας και της κόρης της, που δεν πίστευαν στα μάτια τους. «Ερχόμασταν με τ’ αμάξι κι ακούγαμε τις ντουντούκες από μακριά. Φτάσαμε τελευταίες στο Ειρηνοδικείο γιατί δεν μπορούσαμε να σταματήσουμε τα δάκρυά μας». Δεν ήταν δάκρυα λύπης, όμως, αλλά χαράς. Σε αντίθεση με τον Dan Aykroyd, που δεν άντεξε χάνοντας τη δική του περιουσία και έβλεπε παντού γύρω του εχθρούς, η Μ.Κ. άρχισε να βλέπει φίλους. Ο κόσμος την αγκάλιασε, ζήτησε να μάθει για το πρόβλημά της και στάθηκε πλάι της. «Όταν είδα έναν άνδρα να στέκεται απέναντι στα ΜΑΤ, του ζήτησα ν’ απομακρυνθεί για να μην τον συλλάβουν. Μου απάντησε: Δεν υπάρχει σπίτι σου και σπίτι μου. Είμαστε όλοι μαζί». Η Μ.Κ. δεν έμεινε στο στιγμιαίο «ευχαριστώ». Με τη σειρά της έγινε μέρος του Κινήματος και συμμετέχει ενεργά πλέον στον Σύλλογο Δανειοληπτών Τραπεζών και Οφειλετών

Δημοσίου Χολαργού. «Ένας άνθρωπος μόνος του είναι κακός, πολλοί μαζί είναι καλοί» υποστηρίζει και αναφέρει ότι βρήκε τη χαμένη πίστη της στους ανθρώπους από την αλληλεγγύη που της έδειξαν. Κι έτσι από μια άνετη και βολική ζωή η απότομη αυτή αλλαγή «με οδήγησε να διεκδικήσω μία καλύτερη ζωή, όπου το σπίτι για τον καθένα θα θεωρείται αυτονόητο».

Ρ. Δούρου: Νίκη στο Χαλάνδρι «Τα αδύνατα μπορούν να γίνουν δυνατά» τόνισε η υποψήφια περιφερειάρχης Αττικής Ρένα Δούρου σχολιάζοντας την κινητοποίηση στο Ειρηνοδικείο του Χαλανδρίου. «Το κίνημα των αλληλέγγυων πολιτών κατήγαγε μία πρώτη νίκη: απέτρεψε, για πρώτη φορά στην Αθήνα, στο Ειρηνοδικείο Χαλανδρίου, τη διεξαγωγή πλειστηριασμού πρώτης κατοικίας δύο ανέργων γυναικών. Τα αδύνατα μπορούν να γίνουν δυνατά. Αρκεί να υπάρχει η ανάλογη πολιτική βούληση» ανέφερε.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

21

ΚΟΙΝΩΝΙΑ

ΟΙ ΑΠΟΛΥΜΕΝΕΣ ΚΑΘΑΡΙΣΤΡΙΕΣ ΤΟΥ ΥΠ. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ:

«Τα παιδιά μας δεν θα ζήσουν στα συντρίμμια του Σαμαρά»

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΠΕΤΡΟΣ ΚΑΤΣΑΚΟΣ

Χαράματα έξω από την εφορία της Καλλιθέας. Οι πρώτοι εργαζόμενοι προχωρούν βιαστικοί μέσα στο ψιλόβροχο στην οδό Θησέως. Μπροστά στο κτήριο της εφορίας μια ομάδα γυναικών απλώνουν βιαστικά το πανό, βάζουν μπαταρία στο φορητό μεγάφωνο και τα συνθήματα ξεκινούν. Από τον Σεπτέμβρη του 2103, οπότε και 595 γυναίκες με ειδικότητα καθαρισμού του υπουργείου Οικονομικών μπήκαν στο καθεστώς της κινητικότητας, ξεκίνησε και ένας ανένδοτος αγώνας «που θα ολοκληρωθεί την ημέρα που θα επιστρέψουμε στις δουλειές μας» βροντοφωνάζει καθημερινά η Δήμητρα Μανώλη. Μία από τις αγωνιζόμενες καθαρίστριες που εδώ και μήνες δίνουν καθημερινά το «παρών» έξω από υπουργεία και εφορίες διεκδικώντας «το δικαίωμα να ζήσουμε με το κεφάλι ψηλά». Η Δήμητρα, μετά από 17 χρόνια δουλειάς στη ΔΟΥ της Νέας Ιωνίας Βόλου, όπως λέει η ίδια «με έναν σύζυγο ανάπηρο και δύο άνεργα παιδιά κατάφερνα με τα 500 ευρώ να κρατάω την οικογένειά μου ζωντανή». Η φωνή της βράζει από θυμό καθώς τις τελευταίες ημέρες ήρθε από τον Βόλο για να βρεθεί στο πλευρό των υπολοίπων γυναικών της καθαριότητας που δίνουν τον αγώνα της αξιοπρέπειας. Αγκαλιάζει βουρκωμένη τη Δέσποινα Κωστοπούλου που στέκεται δίπλα της και μας λέει πως αισθάνεται υπερήφανη για τις συναδέλφισσές της. «Η Δέσποινα με φιλοξενεί στο μικρό της διαμέρισμα όλες αυτές τις ημέρες που βρίσκομαι στην Αθήνα για να κρατήσω την υπόσχεση που έδωσα φεύγοντας από το σπίτι στα παιδιά μου, πως δεν θα γυρίσω πίσω άνεργη και απολυμένη». Η Δέσποινα Κωστοπούλου, που θεωρείται η ψυχή του κινήματος των καθαριστριών του ΥΠ.ΟΙΚ., μας εξηγεί πώς οργανώθηκε και πώς παραμένει ζωντανό

αυτό το ανθρώπινο τοίχος που έχουν στήσει οι απολυμένες μπροστά στο ανθρωποφάγο τέρας του Μνημονίου. «Δειλά στην αρχή και με τη συμμετοχή λίγων ατόμων, δουλέψαμε σαν τα μυρμήγκια ώστε να οργανώσουμε όλες αυτές τις γυναίκες και να δίνουμε σχεδόν καθημερινά το παρών έξω από το υπουργείο και τις εφορίες από όπου πριν λίγους μήνες μας πέταξαν απ’ έξω» είναι τα λόγια της Δέσποινας που βρέθηκε στον δρόμο μετά από 21 χρόνια δουλειάς σε εφορία της Κυψέλης.

«Τα παιδιά μας δεν θα γίνουν δούλοι στα σκλαβοπάζαρα» Οι καθαρίστριες του ΥΠ.ΟΙΚ. αρνήθηκαν να αποδεχτούν πως είναι απλώς ένας άψυχος αριθμός στους λογιστικούς σχεδιασμούς της κυβέρνησης. Επέλεξαν τη μαχητικότητα του πεζοδρομίου αποδεικνύοντας στον κ. Στουρνάρα πως δεν ήταν «ο αδύναμος κρίκος της κοινωνίας». Αποφάσισαν να πάρουν τη ζωή στα χέρια τους και να διεκδικήσουν τις δουλειές τους. «Με τα 550 ευρώ που μου στέρησε ο Σαμαράς εγώ κατάφερα και σπούδασα δυο παιδιά», λέει η Ευαγγελία Αλεξάκη από την Κέρκυρα που σήμερα δίνει τη μάχη της επιβίωσης στον δρόμο του αγώνα και της διεκδίκησης. «Δεν ντράπηκα ποτέ στη ζωή μου για τη σκούπα και το σφουγγαρόπανο που κράτησα για να μεγαλώσω τα παιδιά μου, και δεν θα επιτρέψω για το χατίρι κανενός Σαμαρά να γίνουν οι γιοι μου δούλοι στα ντόπια και ξένα σκλαβοπάζαρα» είναι τα οργισμένα λόγια της Ευαγγελίας, που διαβεβαιώνει πως «δεν θα σταματήσουμε τον αγώνα μας μέχρι να ελευθερωθεί ο τόπος μας».

Αλληλεγγύη και συμπαράσταση ενάντια στην κρατική καταστολή Οι περαστικοί σταματούν και τους σφίγγουν τα χέρια αναγνωρίζοντας

στα φωτεινά πρόσωπα αυτών των γυναικών το δίκιο των ανθρώπων του μόχθου και της αξιοπρέπειας. Ένας νεαρός αστυνομικός πλησιάζει διστακτικά τη Δήμητρα Μανώλη και κάτι της ψιθυρίζει διακριτικά. «Με ρώτησε αν χρειαζόμαστε κάτι, λέει η καθαρίστρια που δεν ξεχνά τις σπρωξιές, με τις ασπίδες και τα χημικά έξω από το γραφείο του Γιάννη Στουρνάρα από τους άνδρες των ΜΑΤ. «Δεν μας φοβίζουν και δεν μας τρομοκρατούν», λέει η Φωτεινή Νικηταρά που δεν υποχωρεί μπροστά στην κυβερνητική βία της καταστολής και της ανεργίας καθώς «δεν μου απέμεινε τίποτε άλλο πια ζωή για να στηρίξω μια οικογένεια χωρίς άντρα και με τρία παιδιά».

Η 596η καθαρίστρια Πρόκειται για μια ομάδα γυναικών από 45 έως 57 ετών αντικειμενικά οι οποίες δεν μπορούν να βγουν στην αγορά εργασίας ενώ εκείνες που είναι κοντά στη σύνταξη δεν μπορούν να την πάρουν. Οι περισσότερες είναι χωρισμένες, υπάρχουν χήρες, νέες χήρες που συντηρούν παιδιά. Δεν υπάρχει κανένα κοινωνικό κριτήριο στην προκειμένη περίπτωση. «Προσπαθούμε να στήσουμε ένα δίκτυο αλληλεγγύης για όλες αυτές τις γυναίκες που τις θεωρούμε ακόμα συναδέλφισσές μας», τονίζει η Φρόσω Σκλαβάκη, μέλος του Δ.Σ. των εργαζομένων στις εφορίες, που βρίσκεται κοντά τους στις περισσότερες των κινητοποιήσεών τους. «Την αποκαλούμε η 596η καθαρίστρια» λέει χαμογελόντας η Δέσποινα Κωστοπούλου η οποία έχει αναλάβει όχι μόνο το βάρος της οργάνωσης των κινητοποιήσεων αλλά φιλοξενεί και ορισμένες από τις καθαρίστριες της επαρχίας που συμμετέχουν στις δράσεις στην Αθήνα. «Τα κορίτσια κατάλαβαν γρήγορα πως χωρίς αγώνα δεν γίνεται τίποτα» λέει η Δέσποινα, ενώ πριν ενώσει κι αυτή τη φωνή της στα

Εκδήλωση συζήτηση σήμερα για την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας Με αφορμή τον χθεσινό εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρα της Γυναίκας, τα σωματεία καθαριστριών Αθήνας και Πειραιά καλούν, σήμερα Κυριακή στις 11 π.μ., σε εκδήλωση με θέμα «Η προσφορά της γυναίκας στην κοινωνία» που θα πραγματοποιηθεί στην αίθουσα του σωματείου Εμποροϋπαλλήλων στην οδό Αγίας Φιλοθέης, πίσω από τη Μητρόπολη. συνθήματα των υπολοίπων μου λέει σφίγγοντάς μου το χέρι: «Εγώ θα παλέψω ώς το τέλος γιατί για τα παιδιά μου δεν ονειρεύτηκα τα συντρίμμια του Σαμαρά».

Ένας άντρας ανάμεσα σε 594 καθαρίστριες «Στο χέρι μας είναι να σηκωθούμε και να διεκδικήσουμε αυτό που μας αξίζει, το καλύτερο αύριο» είναι μερικά από τα λόγια που μοιράζονται με τους περαστικούς που τους δηλώνουν τη συμπαράστασή τους βλέποντάς τες να κρατούν με αποφασιστικότητα το πανό τους. Ανάμεσά τους κι ένας άντρας που μοιάζει θεωρητικά «ξένο σώμα» ιδιαίτερα όταν φωνάζει κι αυτός μαζί τους το σύνθημα «Οι γυναίκες δεν θα γίνουμε τα θύματα της κρίσης». Συστήνεται με ένα πλατύ χαμόγελο δίχως ίχνος αμηχανίας: «Με λένε Σταύρο Σταύρου και είμαι ο μοναδικός άντρας καθαριστής του υπουργείου». Με προϋπηρεσία 13 χρόνων στο υποκατάστημα του Γενικού Χημείου του Κράτους στον Πειραιά «ένα πρωί του Σεπτέμβρη», όπως λέει χαρακτηριστικά, «είδα την έτσι κι αλλιώς φτωχική

ζωή μου να διαλύεται με την υπογραφή ενός υπουργού», και συνεχίζει: «όπου και αν έχω ρωτήσει για δουλειά μου λένε πως στα 40 μου είμαι μεγάλος και θα προτιμήσουν έναν 25άρη με 250 ευρώ τον μήνα».

«Δεν θα μας πεθάνει ο καπιταλισμός» Σπρωγμένες στην κρεατομηχανή των Μνημονίων, οι καθαρίστριες του ΥΠ.ΟΙΚ. βιώνουν την υποκρισία των κυβερνώντων που «ενώ μας πέταξαν στον δρόμο για να εξοικονομήσουν κάποια χρήματα, έδωσαν τα ίδια ή και περισσότερα σε εργολάβους και δουλέμπορους που υποχρεώνουν άλλες γυναίκες να καθαρίζουν τα ίδια κτήρια με μισθούς πείνας βάζοντας τη διαφορά στην τσέπη τους» λέει με αγανάκτηση η Κωνσταντίνα Πετρούση. «Δεν σεβάστηκαν τίποτα από τους κόπους της ζωής μας», λέει σχεδόν βουρκωμένη καθώς εξομολογείται με θλίψη πως «αναγκάστηκα να σταματήσω τα παιδιά από το φροντιστήριο των αγγλικών για να μπορώ με αυτά τα ψίχουλα που μου έχουν απομείνει να τους εξασφαλίζω έστω ένα πιάτο φαΐ». Με λογαριασμούς και δόσεις δανείων να τρέχουν και παρά την οικονομικά απελπιστική τους κατάσταση οι καθαρίστριες του ΥΠ.ΟΙΚ. δεν σκύβουν το κεφάλι, παραδίδοντας καθημερινά μαθήματα εργασιακής και ταξικής αξιοπρέπειας στο σύνολο της κοινωνίας. «Κάποιες από εμάς σιτίζονται σε συσσίτια αλληλεγγύης, κάποιες άλλες έχουν ζητήσει από κοινωνικές δομές ψυχολογική υποστήριξη για τα παιδιά μας» είναι τα πικρά λόγια της Δέσποινας Κωστοπούλου λίγο προτού ξεκινήσει η πορεία τους μαζί με σχολικούς φύλακες, καθηγητές και μαθητές στους δρόμους της Καλλιθέας. «Δεν θα μας πεθάνει ο καπιταλισμός» φωνάζουν όλοι μαζί και ξεκινούν.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

22

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΥΠΡΙΑΚΟ

Ο Μίτος της Αριάδνης ΤΟΥ ΤΑΣΟΥ ΤΡΙΚΚΑ

Το Κυπριακό ξανά στην επικαιρότητα. Και να σκεφτεί κανείς ότι πέρασαν σαράντα χρόνια από την τουρκική εισβολή - όμως η συζήτηση γίνεται, για μερικούς που συμμετέχουν σ’ αυτήν, σαν να έμεινε ο χρόνος ακίνητος. Η νέα «επικαιροποίηση» προηγήθηκαν και άλλες- έχει μια έντονη οσμή: την οσμή του φυσικού αερίου. Από εκεί ξεκινά το επείγον της νέας προσπάθειας για την επίλυση του χρόνιου πλέον προβλήματος της μεγαλονήσου. Ας φυλαχτούμε όμως από ένα γνωστό, παλαιό κίνδυνο: την τάση απλοποίησης και συνωμοσιολογίας, που χαρακτηρίζει συχνά τους αριστερούς όταν επιχειρούν να εξετάσουν και να διερευνήσουν πολύπλοκα, σύνθετα διεθνή -και όχι μόνο- ζητήματα. Ας φυλαχτούμε, χωρίς να παραιτηθούμε όμως από την αναζήτηση ενός «μίτου της Αριάδνης» στο λαβύρινθο της συγκυρίας, όπου συσσωρεύονται και «συμπιέζονται» στον ίδιο χρονικό ορίζοντα ιδιαίτερα σημαντικές εξελίξεις. Ο «μίτος» δεν ακολουθεί ορισμένη τάξη. Αρχίζουμε λοιπόν από πρόσφατο δημοσίευμα του βρετανικού Guardian (11.02.2014): «Ύστερα από έντονες αψιμαχίες για ένα ανακοινωθέν οκτώ παραγράφων, Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι ηγέτες ξαναρχίζουν συνομιλίες για την επανένωση της μεγαλονήσου... Στην Άγκυρα, την Αθήνα και τη Λευκωσία αξιωματούχοι χαρακτηρίζουν την ανακάλυψη στην Ανατολική Μεσόγειο τεραστίων κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου ως βασικό ‘παράγοντα αλλαγής των όρων του παιχνιδιού’, που καθιστά επιτακτική την ανάγκη επίλυσης [του Κυπριακού]. Η Ουάσινγκτον, που έπαιξε απρόσμενα ενεργό ρόλο στην επανέναρξη των συνομιλιών, ‘έπεσε στη δουλειά με τα μούτρα’ όταν έγινε σαφές ότι η εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων θα απαιτούσε περιφερειακή σταθερότητα όχι μόνο στην Κύπρο, αλλά και στις σχέσεις μεταξύ Ισραήλ και Τουρκίας. Ο φθηνότερος και καταλληλότερος τρόπος για την εξαγωγή των αποθεμάτων, που ανακάλυψε πρώτα το Ισραήλ και μετά η Κύπρος, θα ήταν διαμέσου υποθαλάσσιου αγωγού προς την Τουρκία. Κίνητρο για το ενδιαφέρον των ΗΠΑ υπήρξε εν μέρει η ε-

πιθυμία να δουν την Ευρώπη να μειώνει την εξάρτησή της από τη Ρωσία για την προμήθεια φυσικού αερίου». Στο ίδιο κλίμα ο «Economist» (τεύχος Μαρτίου 2014) συμπληρώνει «Ο απλούστερος τρόπος να μεταφερθεί το φυσικό αέριο που ανακαλύφθηκε, στην Ευρώπη, που το έχει τόση ανάγκη, είναι με αγωγό προς την Τουρκία. (Ένα άλλο ελληνικό - κυπριακό σχέδιο, για αγωγό μέσω Κύπρου, θεωρήθηκε ασύμφορο)». Αυτά είναι ένα μέρος μόνο της πραγματικότητας. Υπάρχουν, επίσης, τα μεγάλα συμφέροντα αμερικανικών εταιρειών - συχνά αμερικανοϊσραηλινών - που είναι έτοιμες να επενδύσουν στην εκμετάλλευση των ενεργειακών πηγών στην Ανατολική Μεσόγειο. Συμφέροντα που επείγονται να «λυθεί» το Κυπριακό - διαφορετικά ο αγωγός προς την Τουρκία δεν θα μπορεί να προχωρήσει, αφού θα χρειάζεται άδεια από την Κυπριακή Δημοκρατία προκειμένου να περάσει από την Κυπριακή ΑΟΖ.

Η νέα στρατηγική της Ουάσιγκτον Ο «μίτος» μας οδηγεί τώρα σε ένα κομβικό σημείο του λαβυρίνθου: στη νέα στρατηγική της Ουάσιγκτον. Τους υδρογονάνθρακες, που «έχει τόση ανάγκη η Ευρώπη» («Economist»), τους προμηθεύεται τώρα από τη Ρωσία και το Ιράν. Στρατηγικής σημασίας στόχος για τις ΗΠΑ είναι η δημιουργία εναλλακτικών τρόπων τροφοδότησης με ρωσικό αέριο, προκειμένου να «απεξαρτηθεί» η Ευρώπη (και η Τουρκία) από τη Ρωσία όσον αφορά τον ενεργειακό τομέα. Εδώ τα συμφέροντα και οι στόχοι ΗΠΑ και Γερμανίας (και Ε.Ε.) συμπίπτουν σε μεγάλο βαθμό. Και εδώ, με μια παρέκκλιση από το δρομολόγιό μας, μπορούμε να κοιτάξουμε και προς τη μεριά της Ουκρανίας, από το έδαφος της οποίας διέρχονται αγωγοί για την εξαγωγή στην Ευρώπη φυσικού αερίου. Με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει για αυτή τη σπαρασσόμενη από συγκρούσεις χώρα. Ο «μίτος» μάς οδήγησε πολύ μακριά από την Κύπρο, που κατέχει όμως εξέχουσα θέση σ’ αυτούς τους στρατηγικούς σχεδιασμούς. Που αποκτούν μεγαλύτερη σημασία εν όψει του αναπροσανατολισμού στόχων και πόρων από τον Ατλαντικό στον Ειρηνικό, που σχεδιάζει η Ουάσιγκτον. Ο αναπροσανατολισμός και η συνακόλουθη βαθμιαία απαγκίστρωση από ορισμένες περιοχές έχει ήδη αρχίσει. Τον σηματοδοτεί η αλλαγή του κλίματος στις σχέσεις με

το Ιράν, το οποίο ανέλαβε το ρόλο «μεσολαβητή» ανάμεσα στις τρεις κουρδικές φατρίες στο Ιράκ, η αναδίπλωση στη Συρία, με τη ματαίωση της αμερικανικής επέμβασης, η επαναπροσέγγιση ΗΠΑ - Ισραήλ κ.λπ. Η απαγκίστρωση όμως των Η.Π.Α. δεν θα είναι απεριόριστη. Η Ουάσιγκτον θέλει να διατηρήσει τον απόλυτο, ει δυνατόν, έλεγχο σε έναν θύλακο, με την Κύπρο στο κέντρο, που θα περιβάλλεται από την Τουρκία και το Ισραήλ (και ενδεχομένως την Ελλάδα). Σχετικές επαφές, διαβουλεύσεις και ζυμώσεις βρίσκονται σε εξέλιξη από καιρό. Όσον αφορά τα καθ’ ημάς, γνωστός δημοσιογράφος υποστήριξε με άρθρο του σε μεγάλη κυριακάτικη εφημερίδα ότι η Ελλάδα πρέπει να επωφεληθεί από τη συγκυρία και να επιδιώξει τη δημιουργία συνομοσπονδίας Αθήνας - Λευκωσίας - Τελ Αβίβ... Το τρίγωνο Κύπρος - Ισραήλ Τουρκία (τετράγωνο ίσως, με ενδεχόμενη συμμετοχή της Ελλάδας) περιβάλλεται από κόκκινη γραμμή, η οποία οριοθετεί την περιοχή που παραμένει εκτός απαγκίστρωσης. Είναι ο θύλακος του οποίου τον έλεγχο θέλουν να κρατήσουν με κάθε τρόπο οι ΗΠΑ (και οι συνεπίκουρες μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες, με πρώτη τη Γερμανία). Παρά την αποστροφή μας στη συνωμοσιολογία, δεν μπορούμε να αποφύγουμε την εικασία ότι τα ισχυρά οικονομικά πλήγματα και τα Μνημόνια που αποδυναμώνουν την Κύπρο και την Ελλάδα συνδέονται πιθανότατα με τις επιδιώξεις αυτές της Ουάσιγκτον και του Βερολίνου. Οι

συνέπειες της καπιταλιστικής κρίσης υπερσυσσώρευσης επικαθορίζονται από τους γεωστρατηγικούς στόχους των ιμπεριαλιστικών κρατών.

Η λύση επείγει... Το Κυπριακό, λοιπόν, πρέπει να επιλυθεί άμεσα. Ή τουλάχιστον να τεθεί σε τροχιά λύσης. Σύμφωνα με την αρχή της ετερογονίας των σκοπών, η τροχιά αυτή μπορεί να έχει τόσο αρνητικό όσο και θετικό πρόσημο. Πάγια θέση της δικής μας Αριστεράς, που επαναλαμβάνεται σε ανακοίνωση του ΣΥΡΙΖΑ, είναι η δίκαιη και σταθερή λύση του προβλήματος της μεγαλονήσου, λύση που θα εξασφαλίζει μια Κύπρο ειρηνική, «κοινό σπίτι όλων των Κυπρίων». Η επαναπροσέγγιση Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, που χωρίζονται με το μόνο «τείχος» που υπάρχει μετά την κατακρήμνιση του τείχους του Βερολίνου, αποτελεί προϋπόθεση αλλά και στόχο μιας παρόμοιας λύσης. Θα προωθήσουν οι διαπραγματεύσεις που θα διεξαχθούν ανάμεσα στις δύο κοινότητες τον στόχο αυτόν; Είναι πρόωρο να ζητηθεί απάντηση στο ερώτημα. Προς το παρόν υπάρχει μόνο το πολυσυζητημένο «Κοινό Ανακοινωθέν» Αναστασιάδη - Ερόγλου, που έχει διχάσει τους πολιτικούς κύκλους της ελληνοκυπριακής κοινότητας. Ανακοινωθέν γεμάτο διφορούμενα, κενά και ασάφειες, που αρχίζουν από τον χαρακτήρα του εγγράφου (Αμερικανοί αναλυτές μιλούν για «δημιουργικές ασάφειες», κατά το σχήμα της «δημιουργικής λογιστικής»). Διατυπώνονται δύο απόψεις: Η

πρώτη ελαχιστοποιεί τη σημασία του - δεν αποτελεί, υποστηρίζει, παρά σημείο αναφοράς, βάση για τις διαπραγματεύσεις που θα ακολουθήσουν. Κατά τη δεύτερη άποψη, το κείμενο είναι ήδη στην ουσία μια συμφωνία κορυφής ανάμεσα στις δύο κοινότητες, η οποία ορίζει βασικές παραμέτρους της επιδιωκόμενης τελικής συμφωνίας για τη συνολική λύση. Και οι δύο ισχυρισμοί είναι εξίσου βάσιμοι. Η δεύτερη άποψη υπογραμμίζει ότι το μόνο θέμα που προσεγγίζεται με σχετικά συγκεκριμένο τρόπο στο Ανακοινωθέν είναι η διάρθρωση των εξουσιών του μελλοντικού κράτους. Η «τροχιά επίλυσης» που δρομολογείται, ισχυρίζονται οι υποστηρικτές της δεύτερης άποψης, οδηγεί σε συνομοσπονδιακού τύπου οντότητα και όχι σε διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία, καθώς το κείμενο αναφέρεται παράλληλα σε δυο «συνιστώντα κράτη» (states, που στην ελληνική μετάφραση γίνονται «πολιτείες») και σε δυο ιθαγένειες, ενώ ορίζει «διπλή κυριαρχία» και «πολιτική ισότητα» των δύο κρατών. Οι εντάσεις που ανακύπτουν αφορούν κυρίως τη λειτουργικότητα και τη σταθερότητα μιας λύσης που θα βασίζεται σε παρόμοια θεμέλια, καθώς και το «ετεροβαρές» της «τροχιάς επίλυσης», αφού το περιεχόμενό της βρίσκεται εγγύτερα προς τις θέσεις της τουρκοκυπριακής κοινότητας. Τελικά, εξίσου ασαφείς με το περιεχόμενο του Κοινού Ανακοινωθέντος είναι και οι προβλέψεις για την έκβαση των διαπραγματεύσεων που αρχίζουν βγάζοντας το Κυπριακό από ένα μακροχρόνιο τέλμα. Ο χρόνος ευνοεί την άλλη πλευρά. Ήδη από το 2004 (σχέδιο Ανάν) ο συσχετισμός δυνάμεων και το γενικό περιβάλλον έχουν γίνει δυσμενέστερα για την ελληνοκυπριακή πλευρά. Έναντι της «μη λύσης» ή της αποδοχής των τετελεσμένων με την τυπική αναγνώριση μιας διχοτόμησης, ο δρόμος των διαπραγματεύσεων είναι αναμφίβολα προτιμότερος. Παρ’ όλο που διανοίγεται υπό την πίεση των ΗΠΑ, δημιουργεί θετικές προϋποθέσεις για την αναθέρμανση της επαναπροσέγγισης και για την παρέμβαση του λαϊκού παράγοντα, με κινητοποιήσεις που θα αποκτήσουν δική τους δυναμική. Ο αντιιμπεριαλισμός και ο προκαταβολικός αριστερός «απορριπτισμός», που θέλει να αγνοεί τη συγκυρία και τον αρνητικό συσχετισμό δυνάμεων, αφήνει ελεύθερο το έδαφος στη βαθύτερη ένταξη της Κύπρου στους αμερικανικούς σχεδιασμούς. Συναθροίζεται, ανεξάρτητα από προθέσεις, με τον «ρεαλισμό» της ενδοτικότητας και της υποτέλειας αλλά και μετά την «αγία αφέλεια» με την οποία αναγνωρίζονται από αριστερή, «διεθνική» σκοπιά, αρετές στο Ανακοινωθέν που δεν υπάρχουν.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Ο Μεταναστευτικός Κώδικας, η κοινωνική ένταξη και η στάση του ΣΥΡΙΖΑ ΤΩΝ ΑΦΡΟΔΙΤΗΣ ΜΠΑΜΠΑΣΗ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΘΕΝΗ ΠΑΠΑΔΑΤΟΥ - ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ*

ΠΡΟΣΦΟΡΕΣ

Με λιγοστές εξαιρέσεις, η συζήτηση για τον Μεταναστευτικό Κώδικα, που ξεκίνησε στη Βουλή από τις 20 Φεβρουαρίου, ελάχιστα απασχόλησε τα μέσα ενημέρωσης. Δεν είναι τυχαίο. Όταν έρχεται επιτέλους η ώρα να δοθούν συγκεκριμένες λύσεις σε συγκεκριμένα προβλήματα, τα περιθώρια μικροπολιτικής εκμετάλλευσης του μεταναστευτικού στενεύουν - ακόμα και για την κυβέρνηση του «Ξένιου Δία», των άθλιων στρατοπέδων κράτησης και του Φαρμακονησιού. Μια κυβέρνηση που θέλει ξένους επενδυτές και τουρίστες, ίσως και κάποιους «εγκεφάλους», επ’ ουδενί όμως ξένους εργάτες και επιστήμονες - γι’ αυτό και επενδύει στην παρανοϊκή ξενοφοβία, διεκδικεί τις ψήφους της Χρυσής Αυγής, δηλώνει αδιάφορη για τα ανθρώπινα δικαιώματα, κομπάζει για τις παράνομες πρακτικές αποτροπής της μετανάστευσης και προκαλεί τη δριμύτατη κριτική ανθρωπιστικών οργανώσεων και Ευρωπαίων επιτρόπων ντροπιάζοντάς μας διεθνώς. Το νομοσχέδιο «Μεταναστευτικός Κώδικας και Κοινωνική Ένταξη» δεν αλλάζει ουσιωδώς τον κανόνα. Αντίθετα, όπως επισημάναμε στη μέχρι τώρα συζήτηση στη Βουλή, χρησιμοποιεί τον θεσμό των πενταετών αδειών επί μακρόν διαμένοντος ως μοχλό για να παρακάμψει δύο κεφαλαιώδη ζητήματα: α) τα ζητήματα της ιθαγένειας, που άφησε εκκρεμή η ακύρωση του Ν. 3838/2010 από το ΣτΕ, και β) τη νομική τακτοποίηση μεταναστών που βρίσκονται στην Ελλάδα από το 2005, τη χρονιά δηλαδή που έγινε η τελευταία νομιμοποίηση. Είναι όμως αδιανόητο να μιλάμε για «δεύτερη γενιά μεταναστών», και όχι για ιθαγένεια, αναφερόμενοι σε παιδιά που γεννήθηκαν στην Ελλάδα και δεν ξέρουν άλλη πατρίδα από αυτήν. Είναι καταφανώς παράλογο να ζητάμε από τα παιδιά αυτά πιστοποιητικό ελληνομάθειας για να τους δώσουμε μια άδεια να φύγουν σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Και είναι επιεικώς αντιφατικό να μιλάμε για κοινωνική ένταξη, τη στιγμή που λόγω ανεργίας αποκλείονται από τη νομιμότητα δεκάδες χιλιάδες μετανάστες που ζουν εδώ και αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της παραγωγικής διαδικασίας και της κοινωνικής λειτουργίας. Ακόμα και οι θετικές ρυθμίσεις του Κώδικα, και υπάρχουν τέτοιες, υπονομεύονται σε ολόκληρο το νομοσχέδιο με την πρόβλεψη εξαιρέσεων «για λόγους δημόσιας τάξης». Και είναι πραγματικά αποκαρδιωτικό, παρά τις θετικές μέριμνες, το γεγονός ότι τρεις υπηρεσίες σε ολόκληρη την Αττική θα κληθούν να διεκπεραιώσουν αιτήματα 200.000 περίπου μεταναστών και μεταναστριών, ευρισκόμενες οι ίδιες ήδη υπό κατάρρευση λόγω υποστελέχωσης -και προφανούς αναντιστοιχίας με τον πληθυσμό...

Καθηλωμένη στη «λαθρολογία», η Δεξιά δεν έχει ιδέες για την κοινωνική ένταξη των μεταναστών. Θα ήταν όμως ανεύθυνο για τον ΣΥΡΙΖΑ να μείνει απλώς στην «αποκάλυψη» των ορίων της, σ’ ένα κατεξοχήν ανοίκειο γι’ αυτήν πεδίο όπως το μεταναστευτικό. Με τη σκέψη αυτή, λοιπόν, μέχρι την ψήφιση του νομοσχεδίου ο ΣΥΡΙΖΑ θα προσπαθήσει να μην αχρηστευθούν, αλλά να διευρυνθούν, τα έστω λειψά θετικά βήματα. Ανάμεσα σε άλλα, λοιπόν: o Να απαλειφθεί ως προϋπόθεση για τη χορήγηση άδειας επί μακρόν διαμένοντα η προ τριών ετών θεώρηση εισόδου. Κι αυτό διότι διαφορετικά τίθεται εκτός ρύθμισης η πλειοψηφία των ενδιαφερόμενων, ενώ οι ίδιοι προβλέπεται να προσκομίζουν έγγραφα που στοιχειοθετούν τους ιδιαίτερους δεσμούς τους με τη χώρα. o Να απαλειφθεί η προϋπόθεση της συνδρομής των όρων της δημόσιας τάξης και ασφάλειας για όσες και όσους δικαιούνται άδεια διαμονής για ανθρωπιστικούς λόγους. Είναι απλώς αδύνατο να είσαι π.χ. θύμα ρατσιστικής βίας ή εργατικού ατυχήματος και ταυτόχρονα κίνδυνος για τη δημόσια τάξη. o Η ανανέωση της άδειας διαμονής με βιβλιάριο υγείας σε ισχύ να ισχύσει για όλα απορριφθέντα αιτήματα, χωρίς χρονικό περιορισμό, ακόμα κι αν ο δικαιούχος δεν είχε τη δυνατότητα να ασκήσει δικαστική προσφυγή εναντίον της απόρριψης του αιτήματός του. o Τα παιδιά μεταναστών που γεννιούνται και συνεχίζουν να ζουν στην Ελλάδα από γονείς που μένουν μόνιμα και νόμιμα στη χώρα επί επτά τουλάχιστον συνεχή χρόνια να παίρνουν την ελληνική ιθαγένεια με τη γέννησή τους και κοινή σχετική δήλωση / αίτηση εγγραφής των γονιών. Και να ισχύσει το ίδιο για παιδιά που έχουν ολοκληρώσει έξι χρόνια παρακολούθησης ελληνικού σχολείου στην Ελλάδα και έχουν απολυτήριο υποχρεωτικής εκπαίδευσης ελληνικού σχολείου στην Ελλάδα ή έχουν ολοκληρώσει εννιά χρόνια παρακολούθησης ελληνικού σχολείου στην Ελλάδα και κατοικούν μόνιμα και νόμιμα στη χώρα. Η συγκυρία της κοινωνικής κρίσης απαιτεί πρωτοβουλίες για την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής και την υπεράσπιση της δημοκρατίας. Απέναντι στον ρατσισμό που διαιρεί, ο ΣΥΡΙΖΑ θα υπερασπιστεί με συγκεκριμένο τρόπο, όχι απλώς προπαγανδιστικά, την αλληλεγγύη που ενώνει.

* Η Αφροδίτη Μπαμπάση και ο Δημοσθένης Παπαδάτος - Αναγνωστόπουλος είναι μέλη του Τμήματος Δικαιωμάτων του ΣΥΡΙΖΑ

Το Παρατηρητήριο Διεθνών Οργανισμών και Παγκοσμιοποίησης, του οποίου ο Σ. Σιώκος υπήρξε ηγετικό μέλος, προσφέρει στην «Αυγή» 50 ευρώ στη μνήμη του.

Ενίσχυση 70 ευρώ στην «Αυγή» από την Οργάνωση Μελών του ΣΥΡΙΖΑ Κάτω Πετραλώνων. Από την εκδήλωση για την ΕΠΟΝ.

23

24

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 MAΡΤΙΟΥ 2014

ΚΟΣΜΟΣ

ΡΕΠΟΡΤΑΖ - ΑΝΑΛΥΣΗ: ΚΑΚΗ ΜΠΑΛΗ

«Πήραμε απόφαση να σηκώσουμε ψηλά την ουκρανική σημαία και ελπίζουμε να επικρατήσει η επιθυμία για ειρήνη». Τάδε έφη ο αρχηγός της παραολυμπιακής ομάδας της Ουκρανίας, η οποία παραδόξως αποφάσισε να παρελάσει μαζί με τις άλλες στο Σότσι, στην τελετή έναρξης των Παραολυμπιακών Αγώνων. Την ίδια ώρα που οι αθλητές προσπαθούν να αγκιστρωθούν από την ψευδαίσθηση της ολυμπιακής εκεχειρίας, η ουκρανική τηλεόραση μιλάει για 30.000 Ρώσους φαντάρους στην Κριμαία και η ρωσική τηλεόραση αναμεταδίδει τις δηλώσεις του εκπροσώπου του Βλαντίμιρ Πούτιν ότι η Ρωσία «δεν έχει καμία σχέση» με τις εκδηλώσεις διαμαρτυρίας της ρωσικής πλειονότητας στην Κριμαία και στην Ανατολική Ουκρανία. Η απόφαση της τοπικής Βουλής της Κριμαίας να ζητήσει την ένωση με τη Ρωσία και να προχωρήσει στο σχετικό δημοψήφισμα, την ερχόμενη Κυριακή, σε συνδυασμό με την άμεση ανταπόκριση της προέδρου του ρωσικού ομοσπονδιακού συμβουλίου, Βαλεντίνας Ματβιένκο, που είπε ότι «εάν υπάρξει θετική απόφαση στο δημοψήφισμα, τότε η δημοκρατία της Κριμαίας θα είναι ισότιμο μέλος της Ρωσικής Ομοσπονδίας», έχει προκαλέσει πανικό στο Κίεβο και βαθιά ανησυχία στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες και την Ουάσιγκτον.

Το ταμπού της προσάρτησης Βέβαια, ο μεταβατικός πρωθυ-

ΚΡΙΜΑΙΑ

Απειλές, τετελεσμένα και ατέλειωτο διπλωματικό πόκερ

πουργός της Ουκρανίας Αρσένι Γιάτσενγιουκ θέλει να πιστεύει ότι «κανείς στον πολιτισμένο κόσμο δε θα αποδεχτεί το αποτέλεσμα του αποκαλούμενου δημοψηφίσματος», που είναι «παράνομο» και ασύμβατο με το σύνταγμα της Ουκρανίας. Αλλά η πίστη του θα δοκιμαστεί το επόμενο διάστημα, αφού το ταμπού της αλλαγής των συνόρων έχει ήδη σπάσει στην περίπτωση του Κοσσυφοπεδίου. Το ταμπού που δεν έχει

σπάσει ακόμη είναι η προσάρτηση μιας αποσχισμένης περιοχής σε μια άλλη χώρα. Η Ρωσία, για παράδειγμα, δεν προσάρτησε τη Νότια Οσετία μετά την απόσχισή της από τη Γεωργία, αλλά περιορίστηκε να αναγνωρίσει την ανεξαρτησία της. Στο μεταξύ, οι επίδοξοι μελλοντικοί ηγέτες της Ουκρανίας, ο Βιτάλι Κλίτσκο και η Γιούλια Τιμοσένκο, έσπευσαν στο Δουβλίνο στη μάζωξη του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος,

διεκδικώντας ο καθείς για τον εαυτό του το... χρίσμα της Ευρωδεξιάς, μια διεκδίκηση με μεγάλη δόση ειρωνείας, αφού η χώρα τους δεν πρόκειται, στο ορατό μέλλον τουλάχιστον, να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Υπάρχουν ακόμη περιθώρια... Οι απειλές μπορεί να πέφτουν βροχή, η Ρωσία μπορεί να έχει επι-

Οι τελευταίες εξελίξεις o Το τοπικό κοινοβούλιο της Κριμαίας αποφάσισε τη διενέργεια δημοψηφίσματος στις 16 Μαρτίου για την ένωση με τη Ρωσία. Τα μόνα στρατεύματα που αποδέχεται στο εξής ως νόμιμα στην Κριμαία είναι τα ρωσικά. o Η κυβέρνηση του Κιέβου ζήτησε τη διάλυση του κοινοβουλίου της Κριμαίας, ενώ η Ε.Ε. χαρακτήρισε το σχεδιαζόμενο δημοψήφισμα παράνομο, ως «ασύμβατο» με το ουκρανικό σύνταγμα. o Ο πρόεδρος της ρωσικής Βουλής δήλωσε ότι «θα σεβαστούμε την ιστορική απόφαση των πολιτών της Κριμαίας». o Το ΝΑΤΟ ενισχύει τον έλεγχο του εναέριου χώρου της Βαλτικής. Οι ΗΠΑ έστειλαν μαχητικά αεροσκάφη στη Λιθουανία. o Ο Αμερικανός πρόεδρος Μπάρακ Ομπάμα κάλεσε τη ρωσική κυβέρνηση να συμβάλει στην αποκλιμάκωση της κρίσης, λέγοντας ότι «υπάρχει ακόμη περιθώριο για διπλωματική λύση», και παράλληλα επέβαλε τις πρώτες κυρώσεις στη Μόσχα.

βάλει τετελεσμένα στην Κριμαία, το ΝΑΤΟ μπορεί να λέει ότι στηρίζει την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας, οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορεί να έχουν στείλει μαχητικά αεροσκάφη στη Βαλτική, αλλά, για την ώρα τουλάχιστον, κανείς δεν θέλει να ρισκάρει την... παγκόσμια ειρήνη για την Κριμαία, κανείς δεν θέλει να τραβήξει το σκοινί μέχρι να σπάσει. «Υπάρχει ακόμη περιθώριο για διπλωματική λύση» λέει ο Αμε-

o Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν δήλωσε ότι δεν θέλει να διαταραχθούν οι «σημαντικές» διμερείς σχέσεις με τις ΗΠΑ εξαιτίας της ουκρανικής κρίσης. o Το τελευταίο τηλεφώνημα Πούτιν - Ομπάμα δεν έφερε αποτέλεσμα. o Η έκτακτη σύνοδος κορυφής της Ε.Ε., μετά από πολύωρες συνομιλίες, κατέληξε σε λάιτ κυρώσεις εις βάρος της Ρωσίας, ενώ απείλησε με σκληρότερες εάν η Μόσχα δεν ξεκινήσει «άμεσα» διαπραγματεύσεις με την Ουκρανία. o Η Ε.Ε. προτίθεται να υπογράψει τη συμφωνία σύνδεσης με την Ουκρανία πριν από τις 25 Μαΐου, ημέρα ευρωεκλογών και βουλευτικών εκλογών στην Ουκρανία. o Ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Άντερς Φογκ Ράσμουσεν εξέφρασε την υποστήριξη της συμμαχίας στην Ουκρανία και δήλωσε ότι «είμαστε αντιμέτωποι με τη μεγαλύτερη απειλή σε βάρος της ευρωπαϊκής ασφάλειας μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου». o Η συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών της Ρωσίας και των ΗΠΑ, Λαβρόφ και Κέρι, δεν κατέληξε σε κανένα αποτέλεσμα.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 MAΡΤΙΟΥ 2014

49

ΚΟΣΜΟΣ ρικανός πρόεδρος Μπάρακ Ομπάμα και τηλεφωνιέται -κατά τα φαινόμενα χωρίς αποτέλεσμα- με τον Πούτιν, ενώ ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Χέρμαν Βαν Ρομπάι καλεί τη Μόσχα να συμβάλει στην αποκλιμάκωση της κρίσης, «αλλιώς οι κυρώσεις θα σκληρύνουν». Η έκτακτη σύνοδος κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την κρίση στην Ουκρανία την Πέμπτη ήταν «θυελλώδης» σύμφωνα με τον Πολωνό πρωθυπουργό Ντόναλντ Τουσκ, αλλά κατέληξε σε μια μάλλον αμήχανη απόφαση, σε ένα σχέδιο «τριών σταδίων», που αφήνει τον δρόμο της διπλωματίας ανοιχτό. Το πρώτο βήμα είναι να παγώσουν εδώ και τώρα οι διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία για τη διευκόλυνση της χορήγησης βίζας. Εάν τις επόμενες μέρες δεν υπάρξει κάποιου είδους συμφωνία με τη Μόσχα για τη συμμετοχή της σε διεθνή ομάδα επαφής για την Ουκρανία, το δεύτερο βήμα θα είναι να ισχύσουν ταξιδιωτικές απαγορεύσεις για τους «υπεύθυνους» στη Μόσχα καθώς και το πάγωμα των τραπεζικών τους λογαριασμών στο κοινοτικό έδαφος. Εάν η Ρωσία συνεχίσει τις κινήσεις αποσταθεροποίησης της Ουκρανίας και τις στρατιωτικές επιχειρήσεις στην Κριμαία, τότε ενεργοποιείται το τρίτο βήμα: «σημαντικές αλλαγές στις σχέσεις της Ε.Ε. με τη Μόσχα», όπως το διατύπωσε η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ, που ουσιαστικά σημαίνει σοβαρές οικονομικές κυρώσεις, «τις οποίες απευχόμαστε».

Η Μέρκελ σε ρόλο - κλειδί Δεν είναι τυχαίο το ότι οι προβολείς στις Βρυξέλλες ήταν στραμμένοι στη Μέρκελ, ότι όλοι περίμεναν να δουν πώς θα διατυπώσει το μάλλον λάιτ τελεσίγραφο της Ε.Ε. προς τον Ρώσο πρόεδρο. Τόσο οι Ευρωπαίοι όσο και -πολύ περισσότεροοι Αμερικανοί θεωρούν ότι η Γερμανίδα καγκελάριος μπορεί να παίξει τον ρόλο - κλειδί στη δύσκολη διαπραγμάτευση με τον Πούτιν, για πολλούς λόγους. Ο ένας είναι... προσωπικός. «Εάν κάποιος μπορεί να πείσει τον Πούτιν να στείλει τους φαντάρους του πίσω στα στρατόπεδα, αυτή είναι η Μέρκελ», υποστήριζε τις προάλλες το αμερικανικό περιοδικό New Yorker - κι ως ένα σημείο έχει δίκιο. Ο Πούτιν σέβεται τη Μέρκελ, τη θεωρεί πιο σκληρό καρύδι από τον Μπάρακ Ομπάμα. Φίλοι δεν είναι, δεν συμπαθιούνται καν, σχεδόν σε κάθε συνάντησή τους κάνουν γυμνάσια η μία στον άλλο, εναλλάξ. Δεκάδες ανέκδοτα υπάρχουν είτε για τις ειρωνικές παρατηρήσεις της Μέρκελ στον Πούτιν περί νόμων που υπηρετούν την ελευθερία της έκφρασης, είτε για το σκυλί που άφησε ο Πούτιν στην αγκαλιά της Μέρκελ εν γνώσει του ότι παθαίνει

πανικό με τα σκυλιά. Ωστόσο, παρά τις δύσκολες σχέσεις τους, κανείς δεν ξεπέρασε τα όρια του άλλου, επειδή τα ξέρει και τα καταλαβαίνει. Η μεν Ανατολικογερμανίδα Μέρκελ έμαθε από μικρή τα ρωσικά και τον τρόπο που σκέφτεται η «ρώσικη αρκούδα», ο δε πρώην πράκτορας της KGB στην Ανατολική Γερμανία, Πούτιν εκτός από τα γερμανικά, σπούδασε και τη νοοτροπία των Γερμανών. Μέρκελ και Πούτιν επαναλαμβάνουν ότι οι χώρες τους έχουν μια «στρατηγική συνεργασία» και μέχρι τώρα τουλάχιστον κανείς από τους δύο δεν θέλησε ποτέ να γυρίσει στην πλάτη του σ’ αυτή. Δεν είναι τυχαίο, ότι από το 1973, που έγινε ο πρώτος αγωγός μεταφοράς αερίου από τη Σιβηρία στην τότε Δυτική Γερμανία, όσες πολιτικές κρίσεις κι αν ξέσπασαν -με κορυφαία ίσως την κρίση των πυραύλων μεσαίου βεληνεκούς Πέρσινγκ, Κρουζ και SS 20-, ποτέ δεν σταμάτησε η ροή του αερίου. Και τώρα, μεσούσης αυτής της κρίσης, οι γερμανικές βιομηχανίες θεωρούν σχεδόν αυτονόητο ότι ο Πούτιν δεν πρόκειται να κλείσει τις στρόφιγγες, δεν πρόκειται να ρισκάρει τα σημαντικά έσοδα από το αέριο.

Και ολίγη Ostpolitik... Πέρα από τις μπίζνες, σημαντικό ρόλο παίζει και η παράδοση της Ostpolitik. Από τα χρόνια του Βίλι Μπραντ μέχρι σήμερα, όποιος κι αν κυβερνάει τη Γερμανία επιδιώκει να κρατά τις ισορροπίες με τη Μόσχα. Αν ταιριάζει και η προσωπική χημεία, όπως στην περίπτωση του Γκέρχαρντ Σρέντερ με τον Πούτιν, ακόμη καλύτερα. Επιπλέον, η Γερμανία ήδη από το 2003 δεν ακολουθεί αυτόματα τους Αμερικανούς. Ο Σρέντερ είχε διαφοροποιηθεί λέγοντας ένα βροντόφωνο «όχι» στον πόλεμο του Ιράκ, ενώ η Μέρκελ, που τότε, ούσα στην αντιπολίτευση, ήταν πιστή ακόλουθος των Ηνωμένων Πολιτειών, μόλις ανέβηκε στην εξουσία άρχισε να διαφοροποιείται από κάποιες επιλογές της Ουάσινγκτον, χαμηλόφωνα μεν, συστηματικά δε. Ποτέ δεν υπέκυψε στις αμερικανικές πιέσεις για πλήρη ένταξη της Ουκρανίας στην Ε.Ε. και στο ΝΑΤΟ, ποτέ δεν έκοψε τις γέφυρες με τον Πούτιν, όσες φορές κι αν συγκρούστηκαν επί συγκεκριμένων θεμάτων. Μάλιστα, μετά την αποκάλυψη ότι οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες παρακολουθούσαν το κινητό της, κρύωσαν οι αρχικά καλές σχέσεις της με τον Ομπάμα. Αυτή η πρόσφατη ιστορία των διαφοροποιήσεων κάνει τον Πούτιν πιο ευεπίφορο στις επαφές με τη Μέρκελ - γι’ αυτό και τηλεφωνιούνται όλες αυτές τις μέρες πολύ συχνότερα απ’ ό,τι ο Πούτιν με τον Ομπάμα.

Φασίστες, παλιοί και νέοι ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ ΤΡΙΚΚΑ

Τα βλέμματα στρέφονται δικαίως στις εξελίξεις στην Κριμαία και στον κίνδυνο μιας ευρύτερης σύρραξης με καταστροφικές συνέπειες για ολόκληρη την Ευρώπη. Ωστόσο, μια άλλη, εξίσου ανησυχητική πτυχή περνά σχεδόν απαρατήρητη: ένα απροκάλυπτα φασιστικό κίνημα αποκτά για πρώτη φορά πάτημα στην εξουσία σε ευρωπαϊκή χώρα μετά το 1933. Στις ανταποκρίσεις πολλών δυτικών ΜΜΕ υπήρχαν αναφορές στην παρουσία «ορισμένων υπερεθνικιστών» στις διαδηλώσεις του Κιέβου. Στην πραγματικότητα ήταν πολλοί, καλά οργανωμένοι και εξαιρετικά δικτυωμένοι. Δεν ήταν άλλωστε τυχαίο ότι ο κύριος εκφραστής τους, το «Σβόμποντα», ιδρύθηκε αμέσως μετά την ανεξαρτητοποίηση της χώρας το 1991 ως Εθνικοσοσιαλιστικό Κόμμα της Ουκρανίας. Πνευματικός πατέρας και διαρκές σημείο αναφοράς για τους Ουκρανούς φασίστες ήταν πάντοτε ο Στεπάν Μπαντέρα, οι οπαδοί του οποίου στην Οργάνωση Ουκρανών Εθνικιστών (OUN) πολέμησαν στο πλευρό των ναζί στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και στη διάρκεια της κατοχής έπαιξαν ενεργό ρόλο στο Ολοκαύτωμα. Όταν ο γερμανικός στρατός κατέλαβε το Λβιβ το 1941, οι μπαντεριστές γέμισαν το κέντρο της πόλης με φυλλάδια: «Εβραίοι, θα απλώ-

σουμε τα κεφάλια σας στα πόδια του Χίτλερ». Και το έκαναν. Σε συνεργασία με τα γερμανικά SS η OUN εξόντωσε 7.000 Εβραίους κατοίκους. Υπολογίζεται ότι σε ολόκληρη την Ουκρανία οι ντόπιοι φασίστες σκότωσαν στη διάρκεια του πολέμου περισσότερους από 90.000 Εβραίους, Πολωνούς, Ρώσους και κομμουνιστές παρτιζάνους. Ακόμη και μετά τις προστριβές που είχε με τους Γερμανούς ναζί, ο Μπαντέρα διατήρησε τη φασιστική του ιδεολογία οραματιζόμενος μια φυλετικά καθαρή Ευρώπη και προετοιμάζοντας μια ένοπλη εξέγερση κατά της Σοβιετικής Ένωσης. Το τέλος ήρθε το 1959, όταν δολοφονήθηκε από πράκτορες της KGB στο Μόναχο. Δεν ήταν όμως το τέλος και για την OUN. Όπως περιγράφει ο Αμερικανός δημοσιογράφος Ρας Μπέλαντ στο εξαιρετικά ενδιαφέρον βιβλίο του «Παλιοί Ναζί, νέα Δεξιά και Ρεπουμπλικανικό Κόμμα», πολλά μέλη της οργάνωσης κατέφυγαν μετά τον πόλεμο στις ΗΠΑ με τη συνδρομή της CIA. Εκεί εργάστηκαν αθόρυβα για δεκαετίες χτίζοντας δεσμούς με συμπαθούντες και ομοϊδεάτες. Βιτρίνα της οργάνωσης ήταν η Ουκρανική Επιτροπή του Κογκρέσου για την Αμερική (UCCA), η οποία πολύ σύντομα δικτυώθηκε με επιτυχία με την ανερχόμενη τότε ρηγκανική δεξιά. Στα μέσα της δεκαετίας του ‘80 η προσπάθεια άρχισε να αποδίδει καρ-

πούς. Ο πρόεδρος της UCCA Λεβ Ντομπριάνσκι διορίστηκε πρεσβευτής των ΗΠΑ στις Μπαχάμες ενώ η κόρη του βρήκε μια θέση στο Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας της χώρας. Ο «πρωθυπουργός» των μπαντεριστών Γιάροσλαβ Στέτσκο έγινε άλλωστε δεκτός στον Λευκό Οίκο από τον ίδιο τον Ρόναλντ Ρήγκαν. «Ο αγώνας σας είναι και δικός μας αγώνας» τον διαβεβαίωσε ο Αμερικανός πρόεδρος. «Το όνειρ’π σας και δικό μας όνειρο». Θα μπορούσε να υποθέσει κανείς ότι η οργάνωση είχε μέχρι τότε απεμπολήσει το ναζιστικό της παρελθόν. Δεν ήταν όμως έτσι. Μόλις το 2009 και με αφορμή τη συμπλήρωση 50 χρόνων από τον θάνατο του Μπαντέρα, η UCCA εξέδωσε ανακοίνωση χαρακτηρίζοντάς τον «σύμβολο δύναμης και δικαιοσύνης». Έναν χρόνο αργότερα τίμησε τον Ρομάν Σούκεβιτς, τον διοικητή των ουκρανικών ταγμάτων θανάτου, αποκαλώντας τον «ήρωα» που «πολέμησε για την τιμή και το δίκαιο». Πίσω στην Ουκρανία, ο τότε πρόεδρος Βίκτορ Γιούστσενκο ανακήρυττε τον Μπάντερα εθνικό ήρωα ολοκληρώνοντας έτσι το ξέπλυμα του ουκρανικού φασισμού. Όταν το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο τόλμησε να διαμαρτυρηθεί, το UCCA το κατακεραύνωσε από την άλλη όχθη του Ατλαντικού για την προσπάθειά του «να ξαναγράψει την ουκρανική ιστορία» αναπαράγοντας τη «σοβιετική προπαγάνδα». Σήμερα τα μέλη του Σβόμποντα και του παρεμφερούς Δεξιού Τομέα συμμετέχουν στη νέα ουκρανική κυβέρνηση. Το Εθνικό Συμβούλιο, η γενική εισαγγελία, τα υπουργεία Παιδείας, Γεωργίας και Οικολογίας (!) βρίσκονται μεταξύ άλλων στα χέρια τους. Τα περισσότερα μέλη της φιλοδυτικής κυβέρνησης δεν είναι φυσικά νεοναζί, ωστόσο οι θαυμαστές και κληρονόμοι του «απελευθερωτή Χίτλερ» εκπροσωπούνται με το παραπάνω. Νομιμοποιώντας έτσι με την παρουσία τους τα νεοφασιστικά μορφώματα σε ολόκληρη τη δημοκρατική Ευρώπη που υποτίθεται ότι προσπαθεί να τα κρατήσει στο περιθώριο.

50

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

ΚΟΣΜΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΦΙΛΗΣ:

Η Ρωσία είναι αποφασισμένη να διακινδυνεύσει ακόμη και ευθεία σύγκρουση για την Ουκρανία Το παζλ της Ουκρανίας είναι μπερδεμένο και δύσκολο. Δεν πρόκειται για μία ακόμη σύγκρουση στον χώρο της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, από τις πολλές που ακολούθησαν την ανιστόρητη διάλυσή της το 1991. Έχει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και πολύπλοκες διασυνδέσεις σ’ όλο το γεωπολιτικό στερέωμα της μεταψυχροπολεμικής Ευρώπης. Η Ουκρανία βρίσκεται γεωγραφικά στο μεταίχμιο των σφαιρών επιρροής Δύσης και Ρωσίας και αυτό μοιραία προκαλεί πολλά από τα σημερινά προβλήματά της. Όπως λέει στην «Αυγή» ο δρ Κωνσταντίνος Φίλης, καθηγητής διεθνών σχέσεων, διευθυντής του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων (ΙΔΙΣ) του Παντείου Πανεπιστημίου, ειδικός σε θέματα πρώην Σοβιετικής Ένωσης, η Ρωσία θεωρεί την Ουκρανία ζωτικό χώρο της, φυσική προέκτασή της προς τη Δύση και μία απ’ τις πρώην σοβιετικές δημοκρατίες χάριν της οποίας θα μπορούσε να οδηγηθεί σε ευθεία σύγκρουση με οιονδήποτε εταίρο της. Τα πράγματα, επομένως, δεν είναι καθόλου απλά... ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΝΙΚΟ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗ

Την ώρα που η κρίση έδειχνε πως είχε διευθετηθεί, τουλάχιστον επιφανειακά -ακόμη και ο Γερμανός ΥΠΕΞ Στάινμαϊερ παραδεχόταν την ήττα της Ε.Ε. λέγοντας «δεν παρουσιάσαμε ένα ολοκληρωμένο πακέτο στο Κίεβο και υποτιμήσαμε την επιρροή της Ρωσίας»-, η βία στην πλατεία Μαϊντάν, ξαφνικά αναζωπυρώθηκε. Οι ελεύθεροι σκοπευτές βγήκαν στους δρόμους και η κατάσταση ξέφυγε απ’ τον έλεγχο. Ακολούθησε μια προσχηματική πολιτική συμφωνία με τη μεσολάβηση των Ευρωπαίων και το επόμενο κιόλας 24ωρο ο Γιανουκόβιτς εγκατέλειψε νύχτα το Κίεβο... Πώς εξηγείται αυτή η αιφνίδια ανατροπή του σκηνικού; Τι πραγματικά συνέβη; Ο κυριότερος λόγος της ανατροπής του Γιανουκόβιτς ήταν η αδυναμία του ίδιου να διαχειριστεί την κατάσταση για να εξασφαλίσει το συμφέρον της χώρας του, αλλά και το δικό του πολιτικό μέλλον. Με τους διαδηλωτές να παραμένουν στους δρόμους και καθώς ο χρόνος κυλούσε, δημιουργούνταν μια ντε φάκτο ακυβερνησία. Ο Γιανουκόβιτς έκανε δύο μεγάλα λάθη: Πρώτον, υποτίμησε τη δυναμική των αντικυβερνητικών κινητοποιήσεων και, δεύτερον, ως αποτέλεσμα των λανθασμένων υπολογισμών του, κωλυσιεργούσε και παρέπεμπε στο διηνεκές την όποια συμφωνία έπρεπε να υπογράψει. Στην κάκιστη αυτή διαχείριση της κρίσης συνετέλεσε το γεγονός ότι με την πάροδο του χρόνου η Ρωσία τον άφηνε ξεκρέμαστο, ενώ και η Ευρώπη, εν μέσω της κρίσης, βρήκε ένα παράθυρο ευκαιρίας για να ενισχύσει την επιρροή της στην Ουκρανία αποδυναμώνοντας την αντίστοιχη ρωσική. Η αντιπολίτευση αντιλήφθηκε αυτό το κενό εξουσίας. Στους κόλπους της παρεισέφρησαν φασιστικά στοιχεία, τα οποία, ενώ αρχικά είχαν διακριτικό ρόλο, στη συνέχεια ανέλαβαν την πρωτοβουλία των κινήσεων. Ουσιαστικά αυτά ήταν που ανέτρεψαν τον Γιανουκόβιτς. Αυτό που χρεώνω

στη Δύση, ιδιαίτερα στην Ε.Ε., είναι ότι έκανε τα στραβά μάτια στην ενίσχυση των νεοναζί στους κόλπους της αντιπολίτευσης, γιατί κατάλαβε πως μόνον αυτοί θα μπορούσαν να ανατρέψουν τον Γιανουκόβιτς, ενώ παράλληλα περιφρόνησε τη Ρωσία θεωρώντας πως θα μπορούσε να τακτοποιήσει τα της Ουκρανίας υπέρ των ευρωπαϊκών συμφερόντων βάζοντας τη Μόσχα στο περιθώριο. Ειδικά το δεύτερο λάθος της το πληρώνει τώρα, με τη Ρωσία να έχει αναλάβει την πρωτοβουλία των κινήσεων. Εξάλλου, η ανοχή της στην ενίσχυση των νεοναζί μπορεί να προκαλέσει περισσότερες εντάσεις στο εσωτερικό της Ουκρανίας εξωθώντας στα άκρα τον εθνικό διχασμό και προσφέροντας άλλοθι σε ορισμένες ενέργειες της Ρωσίας. Η Ευρώπη μπορεί να αντιμετωπίσει τα επίχειρα των επιλογών της στην Ουκρανία ακόμη και εντός της ίδιας της Γηραιάς Ηπείρου... Μπορούμε να πούμε ότι η κρίση στην Ουκρανία εντάσσεται στην ακολουθία των συγκρούσεων που ακολούθησαν τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης ή αποτελεί ένα μεμονωμένο περιστατικό με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά;

«Η Ε.Ε. έκανε τα στραβά μάτια στην ενίσχυση των νεοναζί στους κόλπους της ουκρανικής αντιπολίτευσης γιατί κατάλαβε πως μόνον αυτοί θα μπορούσαν να ανατρέψουν τον Γιανουκόβιτς»

Η Ρωσία θεωρεί την Ουκρανία ζωτικό χώρο της, τη φυσική προέκτασή της προς τη Δύση. Έχει λοιπόν μια ιδιαιτερότητα από τις υπόλοιπες μετασοβιετικές δημοκρατίες, η οποία απορρέει ακριβώς από αυτή την «ιδιότητά» της. Είναι πολύ μεγάλη χώρα, που γειτνιάζει με κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, άρα δεν υπάρχει αναλογία ή σύγκριση μεταξύ αυτής και των κεντρασιατικών, φερ’ ειπείν, δημοκρατιών. Η Ουκρανία έχει ιδιαίτερη σημασία για τη διαμετακόμιση ενέργειας από τη Ρωσία στην Ε.Ε., αφού το 65% του ρωσικού αερίου που τροφοδοτεί την ευρωπαϊκή αγορά διέρχεται από το ουκρανικό έδαφος. Είναι ίσως η μοναδική χώρα του πρώην σοβιετικού χώρου, χάριν της οποίας η Ρωσία θα μπορούσε να οδηγηθεί σε ευθεία σύγκρουση με οιονδήποτε εταίρο της. Η στρατηγική της σημασία, με τη ναυτική βάση στην Κριμαία, η οποία προσφέρει στον ρωσικό στόλο έξοδο στη Μαύρη Θάλασσα και τη Μεσόγειο, αλλά και ιστορικοί και ψυχολογικοί λόγοι, καθιστούν την Ουκρανία τη χώρα με τη μεγαλύτερη στρατηγική σημασία για το Κρεμλίνο απ’ όλες τις μετασοβιετικές δημοκρατίες. Τα νέα πρόσωπα που αναδείχθηκαν μέσα από τις λεγόμενες «έγχρωμες επαναστάσεις» της δεκαετίας του 2000 στις πρώην σοβιετικές δημοκρατίες προσπάθησαν, όπως και οι προκάτοχοί τους, με διάφορους τρόπους και μεθόδους να κατευθύνουν τις πολιτικές τους προς τη Δύση ώστε να απεγκλωβιστούν από τη Ρωσία, ωστόσο απέτυχαν παταγωδώς. Και παρά την αποτυχία τους αυτή δεν άλλαξαν διόλου τα χαρακτηριστικά της προσέγγισής τους σε ό,τι αφορά τα θέματα δημοκρατίας, πλουραλισμού και διαφθοράς, ακόμη και φιλελευθεροποίησης της οικονομίας, την οποία επαγγέλλονταν. Τα πιο αντιπροσωπευτικά παραδείγματα αυτής της αποτυχίας είναι της Γεωργίας, με τον Σαακασβίλι και της Ουκρανίας με την Τιμοσένκο και τον Γιούστσενκο.

γάλο ατύχημα για την Ουκρανία και τους πολίτες της...

«Η Ουκρανία βρίσκεται στο μεταίχμιο των σφαιρών επιρροής Δύσης - Ρωσίας και αυτό δυστυχώς είναι το μεγάλο ατύχημα για την ίδια και τους πολίτες της» Η Δύση, η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι ΗΠΑ τι ακριβώς επιζητούν με την ανάμειξή τους στην Ουκρανία; Να εντάξουν το Κίεβο στο ΝΑΤΟ, να επεκταθούν οικονομικά, να επιβεβαιώσουν τη επιρροή και το γόητρό τους; Είναι όλα αυτά μαζί, πλην του ΝΑΤΟ... Όλοι αντιλαμβάνονται τι θα συνέβαινε σήμερα αν η Ουκρανία ήταν μέλος του ΝΑΤΟ! Είναι βέβαιο πως η Ρωσία δεν θα είχε διστάσει να εντείνει τη σύγκρουση, ακόμη κι αν το Κίεβο αποτελούσε μέλος της Συμμαχίας. Τη σοβαρότητα των λανθασμένων επιλογών θα πρέπει να την αντιληφθούν και κάποιοι στη χώρα μας. Αναφέρομαι ειδικά στην κυβέρνηση Καραμανλή, που το 2008, στη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βουκουρέστι, είχε στηρίξει την είσοδο της Ουκρανίας στη Συμμαχία. Είναι σημαντικό ότι κάποιες αποφάσεις πρέπει να λαμβάνονται σε βάθος χρόνου... Για τη Δύση η ανάμειξή της στην Ουκρανία είναι θέμα πρεστίζ, αλλά και ζήτημα επέκτασης του οικονομικού χώρου της. Μιλάμε για μεγάλη αγορά, με σημαντικές δυνατότητες στην αγροτική παραγωγή, από τις πρώτες παραγωγούς σιτηρών στον κόσμο. Μια χώρα που ενδεχομένως διαθέτει μεγάλες ποσότητες σχιστολιθικού αερίου, οι οποίες μπορούν να βοηθήσουν στον περιορισμό της ενεργειακής εξάρτησης της Δύσης από τη Ρωσία. Με στενά γεωπολιτικούς όρους, η Ουκρανία είναι μια χώρα που μπορεί να αποτελέσει τη «ζώνη αναχαίτισης» της ρωσικής επιρροής προς την Ευρώπη και, αντίστροφα, για τη Ρωσία είναι το «ανάχωμα» για την παρεμπόδιση της ευρωπαϊκής -και δη της γερμανικήςκαι αμερικανικής επιρροής προς τις μετασοβιετικές δημοκρατίες της Ανατολής. Βρίσκεται στο μεταίχμιο των σφαιρών επιρροής Δύσης - Ρωσίας και αυτό δυστυχώς είναι το με-

Ο Πούτιν έχει επανειλημμένως μιλήσει για νέο Κόσοβο στην Κριμαία. Την περασμένη εβδομάδα το τοπικό κοινοβούλιο ψήφισε νόμο για δημοψήφισμα εντός δέκα ημερών για ένωση με τη Ρωσία. Πόσο πιθανή είναι, αλήθεια, η γιουγκοσλαβοποίηση της κρίσης; Βάσει ορθολογισμού, είναι ένα σενάριο πολύ μακρινό. Δεν γνωρίζουμε, όμως, κατά πόσον η Ρωσία είναι αποφασισμένη να κινηθεί ανορθολογικά στο συγκεκριμένο θέμα. Η αλήθεια είναι ότι η ανεξαρτητοποίηση του Κοσόβου το 2008 δημιούργησε αρνητικό προηγούμενο, το οποίο η Ρωσία είχε καταγγείλει τότε, αλλά λίγους μήνες μετά το χρησιμοποίησε στην περίπτωση της Γεωργίας για να εξυπηρετήσει τα δικά της συμφέροντα. Όταν λοιπόν ανοίγεις τον ασκό του Αιόλου -αναφέρομαι βεβαίως στη Δύση- δεν μπορείς να μιλάς για «ειδικές περιπτώσεις». Οι ΗΠΑ, διά στόματος της ΥΠΕΞ Κοντολίζα Ράις, έλεγαν τότε πως το Κόσοβο είναι «ειδική περίπτωση», για να αποδειχθεί λίγα χρόνια αργότερα ότι μόνον ειδική περίπτωση δεν ήταν... Θα ήταν ακατανόητη από την πλευρά της Μόσχας η απόσχιση της Κριμαίας από την Ουκρανία και η μετέπειτα προσάρτησή της στη Ρωσία. Κι αυτό επειδή η Ρωσία ελέγχει ντε φάκτο τη χερσόνησο, διαθέτει πολύ μεγάλη στρατιωτική παρουσία στην περιοχή (βάσει της συμφωνίας του Χάρκοβο του 2010), έχει επιβάλει τους δικούς της όρους τις τελευταίες δύο εβδομάδες και έχει δική της κυβέρνηση, που παίρνει εντολές από τη Μόσχα και όχι από το Κίεβο. Αν η απόσχιση είναι τακτικός ελιγμός, θα μπορούσε να τη χρησιμοποιήσει ως διαπραγματευτικό όπλο αργότερα. Στις διαπραγματεύσεις που θ’ ακολουθήσουν, θα μπορούσε να αξιοποιήσει το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος για να εξασφαλίσει μεγαλύτερη αυτονομία για την Κριμαία από αυτήν που ήδη απολαμβάνει, μέσω συνταγματικών μεταρρυθμίσεων, από κάποια μελλοντική κυβέρνηση του Κιέβου. Πάντως, υπ’ αυτές τις συνθήκες, το αποτέλεσμα της όποιας ψηφοφορίας διεξαχθεί δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι αποτυπώνει την πραγματική βούληση του λαού της Κριμαίας. Αν όμως η στρατηγική επιλογή του Κρεμλίνου είναι η απόσχιση και η προσάρτηση, τότε η Ρωσία αναλαμβάνει τα εξής ρίσκα: δαιμονοποίησή

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

51

ΚΟΣΜΟΣ

Το «μήνυμα» των υπερορθόδοξων Εβραίων...

«Είναι η μοναδική χώρα του πρώην σοβιετικού χώρου χάριν της οποίας η Ρωσία θα μπορούσε να οδηγηθεί σε ευθεία σύγκρουση με οιονδήποτε εταίρο της»

Ποιος είναι ο ρόλος της Γερμανίας στην κρίση; Μέχρι την ανατροπή του Γιανουκόβιτς, ο ρόλος της Γερμανίας ήταν κομβικός. Μετά πέρασαν μπροστά οι Αμερικανοί... Είναι σαφές πως η Γερμανία θέλει να ενισχύσει την επιρροή της στην Ουκρανία. Από την άλλη θέλει να παίξει μεσολαβητικό ρόλο μεταξύ Ρωσίας και ΗΠΑ και, κατά τρίτον, καταλαβαίνει ότι θα πληγεί η ίδια πολύ σοβαρά σε οικονομικό επίπεδο από τυχόν σκληρές κυρώσεις κατά της Μόσχας, τις οποίες θέλουν οι Αμερικανοί και οι Ανατολικοευρωπαίοι σύμμαχοί τους. Οι πληροφορίες λένε ότι υπάρχει παρασκηνιακός δίαυλος επικοινωνίας μεταξύ Μέρκελ και Πούτιν. Είναι αλήθεια αυτό; Κοιτάζοντας τα γεγονότα στην Ουκρανία, πιστεύω πως όχι. Ας μην ξεχνάμε πως οι εξελίξεις επιταχύνθηκαν κατόπιν της πρόσκλησης που απηύθυνε η Μέρκελ στους δύο ηγέτες της ουκρανικής αντιπολίτευσης, τους οποίους συνά-

ντησε στο Βερολίνο. Εκείνη την εβδομάδα συνέβησαν όλα... Ήταν η εβδομάδα που ολοκληρώνονταν οι Ολυμπιακοί Αγώνες στο Σότσι, το προσωπικό στοίχημα του Πούτιν. Άρα αντικειμενικά ο Ρώσος πρόεδρος δεν μπορούσε να αντιδράσει. Ο Πούτιν το έχει φυλαγμένο αυτό στη Μέρκελ... Πολλοί μιλούν για έναν νέο Ψυχρό Πόλεμο, που μόλις άρχισε. Συμμερίζεστε αυτή την άποψη; Πράγματι, η ρητορική των τελευταίων ημερών παραπέμπει σε ψυχροπολεμικές αντιλήψεις, ωστόσο θα πρέπει να καταλάβουμε ότι σήμερα έχουμε έναν πολύ διαφορετικό, πολυπολικό κόσμο, που βιώνει πολλές εντάσεις, με περιφερειακές δυνάμεις που κατέχουν δεσπόζουσα θέση. Συνεπώς απαιτείται συνεννόηση μεταξύ των ισχυρών του πλανήτη, των ΗΠΑ, της Ρωσίας, της Κίνας. Δίχως αυτή τη συνεννόηση τα πράγματα θα γίνουν πολύ δύσκολα, οι εντάσεις δεν θα κοπάσουν και τα ανοιχτά μέτωπα δεν θα κλείσουν. Ναι μεν έχουμε μια ψυχροπολεμική ρητορική, αλλά στο τέλος της ημέρας πιστεύω πως θα επικρατήσει ο σώφρων δρόμος της συνεννόησης. Δεν είναι προς όφελος κανενός τα χάσματα να διευρυνθούν. Το ότι δεν έχουμε πια έναν διπολικό κόσμο δεν ευνοεί την επικράτηση ενός νέου Ψυχρού Πολέμου. Είναι δύσκολο να επιστρέψουμε σε μεθόδους και πρακτικές του παρελθόντος, ακόμη κι αν έχουμε ευθεία και μετωπική σύγκρουση μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων. Ο ένας, πλέον, χρειάζεται τον άλλον... Αμερικανοί αναλυτές διακρίνουν στο βάθος της ουκρανικής κρίσης το «αυταρχικό καθεστώς της σημερινής Ρωσίας», που προσπαθεί να «επανασυναρμολογήσει» όσο μεγαλύτερο τμήμα

Η συγκέντρωση στην Ιερουσαλήμ ήταν μια λαοθάλασσα. Όπως πάντα άλλωστε όταν οι υπερορθόδοξοι Εβραίοι του Ισραήλ διοργανώνουν συγκέντρωση διαμαρτυρίας. Δεν υπάρχει περίπτωση αυτή να περάσει απαρατήρητη. Πολλώ δε μάλλον όταν αφορά ένα από τα πιο «ευαίσθητα» ζητήματα που έχουν να κάνουν με τη ζωή τους -αυτό της στρατιωτικής θητείας. Οι εκατοντάδες χιλιάδες υπερορθόδοξοι Εβραίοι λοιπόν διαδήλωσαν την Κυριακή, 2 Μαρτίου, ενάντια σε ένα νομοσχέδιο που προβλέπει τη μεταρρύθμιση της στρατιωτικής θητείας και το οποίο πλέον δεν εξαιρεί από αυτήν τους σπουδαστές των θρησκευτικών σχολών. Ο όγκος των διαδηλωτών ήταν τέτοιος, ώστε η δημοτική αρχή της Ιερουσαλήμ έκλεισε τις κύριες οδικές αρτηρίες κοντά στην είσοδο της πόλης. Από πέρσι η κυβέρνηση Νετανιάχου αποφάσισε να βάλει τέλος σε ό,τι ισχύει μέχρι σήμερα, δηλαδή στο γεγονός ότι οι σπουδαστές των θρησκευτικών σχολών μπορούν να αποφύγουν τη στρατιωτική θητεία, που είναι υποχρεωτική για άνδρες και γυναίκες στη χώρα. Συγκεκριμένα η κυβέρνηση σκοπεύει (άλλο αν θα υλοποιηθεί τελικά) να καταργήσει τη διάταξη σύμφωνα με την οποία δεκάδες χιλιάδες υπερορθόδοξοι Εβραίοι εξαιρούνται της στρατιωτικής θητείας αν σπουδάζουν σε θρησκευτική σχολή. Η σύνθεση της σημερινής κυβέρνησης, όπου υπερισχύουν οι κεντρώοι και οι θρησκευόμενοι εθνικιστές, είναι τέτοια, ώστε άνοιξε τον δρόμο της μεταρρύθμισης -έναν δρόμο που έφραζαν μέχρι τώρα τα υπερορθόδοξα κόμματα που επέβαλλαν τη συνέχιση της εξαίρεσης. Σήμερα μοιάζει να υπάρχουν οι προϋποθέσεις προκειμένου η εξαίρεση να καταργηθεί. Και μπορεί ακόμη η Κνεσέτ να μην έχει πάρει τελική απόφαση, ωστόσο η αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή ενέκρινε το σχέδιο νόμου, που ορίζει ποσόστωση υπερορθόδοξων Εβραίων οι οποίοι θα υποχρεούνται να υπηρετήσουν στον στρατό ή να πραγματοποιήσουν κοινωνική θητεία από το 2017.

τής πρώην Σοβιετικής Ένωσης μπορεί, τόσο για να ικανοποιήσει τον παραδοσιακό ρωσικό μεγαλοϊδεατισμό όσο και για να τον χρησιμοποιήσει ως ρυθμιστικό κεφάλαιο ενάντια στην «εχθρική Δύση». Προβλέπουν, μάλιστα, πως και σ’ αυτό τον «μικρό» Ψυχρό Πόλεμο -όπως χαρακτηριστικά τον αποκαλούν- η Ρωσία θα χάσει επειδή «η κλεπτοκρατική οικονομία της, που βασίζεται στα έσοδα από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, δεν θα μπορέσει να ανταγωνιστεί τις υγιείς οικονομίες των γειτόνων της, όπως της Πολωνίας ή της Εσθονίας, κι αυτό είναι που πραγματικά φοβίζει τον Πούτιν». Πιστεύετε πως η ανάλυση αυτή ευσταθεί; Πρόκειται για ιδιαιτέρως απλοϊκή και μονοδιάστατη προσέγγιση, η οποία δεν λαμβάνει υπόψη όλα τα δεδομένα και τα επιμέρους χαρακτηριστικά της κατάστασης που επικρατεί σήμερα σε ευρωπαϊκό και περιφερειακό επίπεδο. Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι έτσι κι αλλιώς συνηθισμένες και μαθημένες στο να συνεργάζονται με απολυταρχικά καθεστώτα, άρα η «απολυταρχικότητα» της ρωσικής ηγεσίας δεν αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα συνεργασίας, το αντίθετο μάλιστα... Το ότι ο Πούτιν προσπαθεί να «επανασυναρμολογήσει» ορισμένα τμήματα της Σοβιετικής Ένωσης υπό μια άλλη αντίληψη, και κυρίως με μια ενοποίηση εμπορικού και οικονομικού χώρου, αυτό είναι γεγονός αδιαμφισβήτητο. Αλλά οι Αμερικανοί και οι Ευρωπαίοι δεν μπορούν να κάνουν και πολλά για να αντικρούσουν ή να αποτρέψουν αυτή την εξέλιξη. Πολύ περισσότερο όταν δεν επιθυμούν να διαθέσουν τα αναγκαία κεφάλαια για να προσεταιριστούν κάποιες από τις μετασοβιετικές δημοκρατίες, όταν οι εκκλήσεις τους για μεταρρυθμίσεις και εκδημοκρατισμό δεν βρίσκουν ευήκοα ώτα στις ηγεσίες αυτών των δημοκρατιών και πολύ περισσότερο όταν δεν είναι διατεθειμένες, όπως βλέπουμε στην περίπτωση της Ουκρανίας, να πάνε σε μετωπική σύγκρουση με τη Ρωσία...

της εβδομάδας

της στα μάτια της διεθνούς κοινότητας, δημιουργία ακόμη ενός αρνητικού προηγούμενου που δεν είναι διόλου βολικό για την ίδια στο εσωτερικό της, ενίσχυση των αντιρωσικών αισθημάτων και του εθνικισμού στην Ουκρανία και ενθάρρυνση των αποσχιστικών τάσεων σε άλλες περιοχές της ανατολικής Ουκρανίας που ελέγχονται από ρωσόφωνους. Αν όλα αυτά συμβούν, η Ρωσία θα έχει μεν κερδίσει το 1/3 της γεωγραφικής έκτασης της Ουκρανίας, αλλά θα έχει οδηγήσει σε οριακό σημείο τις σχέσεις της με την Ευρώπη και την Αμερική -τις οποίες έχει ανάγκη- και θα έχει απολέσει οριστικά τα υπόλοιπα 2/3 της Ουκρανίας...

ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ ΤΣΕΡΕΖΟΛΕ

Προβλέπει μάλιστα κυρώσεις ενάντια σε όσους προσπαθήσουν να αποφύγουν τη θητεία. Οι κυρώσεις αυτές περιλαμβάνουν και τη φυλακή -γεγονός που προκάλεσε την οργή των υπερορθόδοξων ραββίνων, που θεωρούν ότι πρόκειται για πλήγμα κατά της ελευθερίας της θρησκείας. Η μεταρρύθμιση θεωρείται πάντως από την πλειονότητα των Ισραηλινών ως αναγκαία και απαραίτητη «διόρθωση» της ιστορικής αδικίας που συνιστά η εξαίρεσή τους από τη στρατιωτική θητεία, κατά την ίδρυση του κράτους του Ισράηλ, το 1948. Το θέμα είναι ότι τότε οι υπερορθόδοξοι Εβραίοι αποτελούσαν μια απειροελάχιστη μερίδα της ισραηλινής κοινωνίας. Σήμερα τα πράγματα έχουν αλλάξει δραστικά καθώς αποτελούν περίπου το 10% ενός πληθυσμού 8 εκατομμυρίων ανθρώπων και συχνά πια επιβάλλουν τις απόψεις τους. Στο πλαίσιο κλιμάκωσης της πίεσης λοιπόν εντάσσεται και η μεγάλη διαδήλωση της περασμένης Κυριακής. Στόχος ήταν να δοθεί ένα μήνυμα. Το μήνυμα δόθηκε. Το θέμα είναι αν οι παραλήπτες θα «συμμορφωθούν»...

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

52

ΚΟΣΜΟΣ

ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΕΛΣΙΝΚΙ ΧΡΗΣΤΟΣ ΗΡΑΚΛΕΙΔΗΣ

Σημαντική θέση καταλαμβάνουν στα ρωσικά μέσα ενημέρωσης τα τεκταινόμενα στην Ουκρανία, ήδη από την αρχή του χρόνου. Ένα από τα σημεία που έχει απασχολήσει ιδιαίτερα τη ρωσική κοινή γνώμη, είναι η παρουσία εξτρεμιστικών ακροδεξιών στοιχείων στην Ουκρανία καθώς και οι σχέσεις τους με τη νέα κυβέρνηση, αλλά επίσης και η ανάμειξη των ΗΠΑ. Τα δημοσιεύματα εστιάζουν εξάλλου στην οικονομική διάσταση της κρίσης, τη δεινή κατάσταση της ουκρανικής οικονομίας, την «πρόσκληση» του ΔΝΤ στη χώρα και τις συνέπειες της κρίσης στις οικονομικές σχέσεις Κιέβου-Μόσχας. Άλλωστε, και για τη ρωσική οικονομία οι επιπτώσεις της ουκρανικής κρίσης είναι δυσμενείς και εμφανείς, αφού η πτώση της συναλλαγματικής ισοτιμίας του ρουβλιού κυμαίνεται σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα.

Ουκρανία όπως... Ελλάδα Η κυβερνητική «Ροσίσκαγια Γκαζέτα» σε πρόσφατο δημοσίευμά της με τον χαρακτηριστικό τίτλο «Η Ουκρανία ψάχνει σπόνσορες: ΗΠΑ και Ε.Ε. δεν θα πληρώσουν τα ουκρανικά χρέη απ’ την τσέπη τους», επισημαίνει τη στροφή της κυβέρνησης Γιατσένιουκ προς το ΔΝΤ, κάνοντας στο τέλος του άρθρου ιδιαίτερη αναφορά στην περίπτωση της Ελλάδας. Τα αποτελέσματα της εφαρμογής των πολιτικών της τρόικας δεν δίνουν περιθώρια ελπίδας στον ελληνικό λαό, γράφει η εφημερίδα, με την ανεργία στην Ελλάδα να φθάνει στο 27% και αντίστοιχα το ποσοστό στους νέους το 60%. Βασικό θέμα αποτελούν για την εφημερίδα και οι εξελίξεις στις ρωσο-αμερικάνικες σχέσεις, με τη συνάντηση Κέρι - Λαβρόφ στο Παρίσι να βρίσκεται σε πρώτο πλάνο.

Τα ρωσικά ΜΜΕ και η κρίση στην Ουκρανία Στο ίδιο κλίμα, η οικονομική εφημερίδα «Κομερσάντ» δίνει έμφαση στην απόφαση της Επιτροπής Ερευνών της Ρωσικής Ομοσπονδίας για έναρξη διεθνούς έρευνας σε βάρος του αρχηγού του νεοναζιστικού «Δεξιού Τομέα» της Ουκρανίας, Ντμίτρι Γιαρός, με την κατηγορία της διάπραξης «τρομοκρατικών και εξτρεμιστικών ενεργειών». Αξίζει να σημειωθεί ότι είναι συνεχείς οι αναφορές των ρωσικών ΜΜΕ για τη δράση των νεοναζί στην Ουκρανία.

Η «απάντηση» της Δύσης Η κρίση στις σχέσεις Ρωσίας - Δύσης και το πώς αυτή αντανακλάται στη σύνοδο των G8 τον Ιούνιο στο Σότσι είναι επίσης ένα θέμα που απασχολεί ιδιαίτερα τα ρωσικά μέσα ενημέρωσης. Τα σχετικά δημοσιεύματα αναφέρονται στην πρόθεση των «ισχυρών» της G8 να πραγματο-

ποιηθεί η συνάντηση χωρίς την παρουσία του Ρώσου προέδρου, δηλαδή ως G7 με ορισμό νέας ημερομηνίας και τοποθεσίας και αποκλεισμό ουσιαστικά της Ρωσίας Σχολιάζοντας τη στάση του Πούτιν (με κριτικό όμως τόνο), ο αρχισυντάκτης της «Νεζαβίσιμαγια Γκαζέτα» Κονσταντίν Ρεμτσούκοφ, σε εκπομπή του στον ραδιοφωνικό σταθμό «Ηχώ της Μόσχας», τόνισε πως με τη στάση του στην Κριμαία ο Ρώσος πρόεδρος απέκτησε ουσιαστικά ένα διαπραγματευτικό χαρτί που πρόκειται να χρησιμοποιήσει στο μέλλον αναλόγως της έκβασης της κρίσης. Ο ίδιος επεσήμανε τον ρόλο - κλειδί της Γερμανίας για την «επιτυχία» των όποιων οικονομικών κυρώσεων επιβληθούν στη Ρωσία, αλλά και την ύπαρξη κοινής προσέγγισης μεταξύ Ρωσίας - Κίνας, γεγονός που θα παίξει εξίσου σημαντικό ρόλο στη διαχείριση της κρί-

σης. Ο Ρώσος αναλυτής εκτίμησε πως ο Πούτιν θα θέσει μελλοντικά ως αντικείμενο διαπραγμάτευσης κι άλλες περιοχές της Ουκρανίας με ρωσόφωνους πληθυσμούς.

Η κοινή γνώμη σε Ρωσία - Ουκρανία Την ίδια ώρα, οι δημοσκοπήσεις εμφανίζουν διχασμένη τη ρωσική κοινή γνώμη σε ό,τι αφορά το ποια πλευρά φέρει το μεγαλύτερο μέρος της ευθύνης για την κρίση στην Ουκρανία. Δημοσκόπηση του Ρωσικού Κέντρου Μελέτης Κοινής Γνώμης (www.wciom.ru) σε δείγμα 1.600 πολιτών σε όλη σχεδόν τη ρωσική επικράτεια -με το στατιστικό λάθος να μην ξεπερνάει το +/-3,4%- καταλήγει στα εξής αποτελεσματα: Στην ερώτηση «σε ποια πλευρά στην Ουκρανία εκφράζετε τη συμπάθειά σας», το 50% των ερωτηθέ-

ΕΥΡΩΕΚΛΟΓΕΣ:

Η Ουκρανία φρενάρει τον προεκλογικό αγώνα Κάπως αλλιώς φανταζόταν ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ τη διαδικασία της εκλογής του ως επικεφαλής της Ευρωδεξιάς στις ευρωεκλογές του Μαΐου. Κάπως πιο πανηγυρική, μια ευκαιρία να βρεθεί στο επίκεντρο της δημοσιότητας, να δώσει το στίγμα του -«θέλω να ρίξω γέφυρες μεταξύ Βορρά και Νότου στην Ευρώπη, να φτιάξω συναινέσεις»- και μια κάποια ώθηση στα συντηρητικά κόμματα ανά την Ευρώπη, που μέχρι στιγμής έρχονται δεύτερα στις δημοσκοπήσεις. Όμως, αλλιώς τα έφερε η τύχη και ο πρώην πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου δεν ήταν ο μεγάλος πρωταγωνιστής στο συνέδριο του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος προχθές στο Δουβλίνο. Εξελέγη μεν, αν και όχι με τη σαρωτική πλειοψηφία του Μάρτιν Σουλτς στην αντίστοιχη μάζωξη των Ευρωσοσιαλιστών ή του Αλέξη Τσίπρα στο συνέδριο της Ευρωαριστεράς, αλλά σχεδόν κανείς Ευρωπαίος ψηφοφόρος δεν είδε αναλυτικά ρεπορτάζ στην τηλεόραση για

τον επίδοξο συντηρητικό διάδοχο του Μπαρόζο στην προεδρία της Κομισιόν. Οι κάμερες των καναλιών ήταν στραμμένες στη Γιούλια Τιμοσένκο, άντε και στον Βιτάλι Κλίτσκο, τους Ουκρανούς προσκεκλημένους της Ευρωδεξιάς στο Δουβλίνο. Με την Ουκρανία ασχολείται όλες αυτές τις μέρες και ο Σουλτς, με την ιδιότητα του προέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η οποία του δίνει ένα αθέμιτο μπόνους σ’ αυτήν την προεκλογική εκστρατεία που ακόμη σέρνεται. Δεν είναι τυχαίο ότι ο απερχόμενος συμπρόεδρος των Πράσινων στην Ευρωβουλή Ντάνιελ Κον Μπεντίτ -και όχι μόνο- καλεί τον Σουλτς να παραιτηθεί από το αξίωμά του. Ο υποψήφιος της Ευρωαριστεράς, πάλι, και με την ιδιότητα του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης σε μια γονατισμένη από τη λιτότητα χώρα του Νότου, δεν έχει την... πολυτέλεια να ξεχνάει την ευρωκρίση ούτε λεπτό, όσο κι αν συγκλονίζει την Ε.Ε. η κρίση της Ου-

κρανίας -και η αδυναμία της κι οι εσωτερικές της αντιθέσεις ενώπιόν της. Ο Τσίπρας αφενός πρέπει να βάλει πλάτη στα αδελφά κόμματα στην Ευρώπη, που τον βλέπουν ως το μεγαλύτερο success story που διαθέτει αυτή τη στιγμή η ευρωπαϊκή Αριστερά, αφετέρου πρέπει να εκμεταλλευτεί κάθε στιγμή της προεκλογικής περιόδου για να ακούσουν οι Ευρωπαίοι ψηφοφόροι τα επιχειρήματα για μια αλλαγή πολιτικής, έξω από τον κορσέ της καταστροφικής λιτότητας. Αύριο θα το κάνει στο Δουβλίνο. Θεωρητικά, από προχθές που ολοκληρώθηκε η διαδικασία επιλογής των επικεφαλής των πολιτικών ομάδων -οι Πράσινοι, όπως το συνηθίζουν, τρέχουν με ντουέτο και παραδόξως και οι Φιλελεύθεροι, οι οποίοι δεν θέλησαν να ρισκάρουν μια δύσκολη ψηφοφορία μεταξύ Όλι Ρεν και Γκι Φερχόφστατ-, ξεκίνησε κι ο προεκλογικός αγώνας. Μόνο που η κρίση στην Ουκρανία βάζει τη δική της σφραγίδα -και το δικό της φρένο- στην ατζέντα.

ντων δεν τάσσεται με καμία, το 33% με τον Γιανουκόβιτς, ενώ μόλις το 8% υποστηρίζει τις δυνάμεις της αντιπολίτευσης. Ενδιαφέρον επίσης έχει και το ερώτημα «πώς βλέπετε το μέλλον του κινήματος διαμαρτυρίας στην Ουκρανία», όπου η πλειοψηφία με 40% υποστηρίζει ότι οι ταραχές θα εξελιχθούν σε εμφύλιο πόλεμο ο οποίος θα απειλήσει με τη σειρά του τη χώρα με διάσπαση. Αξίζει να υπενθυμίσουμε πως η παραπάνω έρευνα πραγματοποιήθηκε πριν από τα τελευταία γεγονότα στην Κριμαία. Δημοσκόπηση πραγματοποίησε και το δημοσκοπικό κέντρο «Λεβάδα» της Ουκρανίας σε συνεργασία με το Διεθνές Ινστιτούτο Κοινωνιολογίας του Κιέβου (www.levada.ru και www.kiis.com.ua) με θέμα τις σχέσεις των κατοίκων Ρωσίας-Ουκρανίας μετά τα τελευταία γεγονότα στο Κίεβο. Στη Ρωσία, η έρευνα διεξήχθη το τελευταίο δεκαήμερο του Φεβρουαρίου σε δείγμα περίπου 1.600 πολιτών, ενώ στην Ουκρανία από τις 8 έως 18 του ίδιου μήνα με δείγμα περίπου 2.000 πολιτών. Στο ερώτημα «Ποιος κατά τη γνώμη σας φέρει την κύρια ευθύνη για την κλιμάκωση της διαμάχης στην Ουκρανία», το 49% των κατοίκων Ουκρανίας κατονομάζει τον Γιανουκόβιτς, ενώ με υψηλό ποσοστό της τάξης του 34% χρεώνονται και οι χειρισμοί των δυνάμεων της αντιπολίτευσης. Αξιοσημείωτο είναι ότι σε σύγκριση με τη Ρωσία, για τους Ουκρανούς μεγαλύτερες ευθύνες για την κρίση φέρουν οι δυτικές χώρες (ποσοστά 7% και 18% ). Για τους Ρώσους, αντίστοιχα, ευθύνες φέρει ο Γιανουκόβιτς, ενώ με ιδιαίτερα υψηλά ποσοστά χρεώνονται τόσο η αντιπολίτευση όσο και οι χειρισμοί των δυτικών δυνάμεων (τα πλήρη στοιχεία της έρευνας: http://www.levada.ru/ 03-032014/otnoshenie-zhitelei-ukrainy-irossii-k-sobytiyam-v-ukraine).

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

ΚΟΣΜΟΣ

53

Παραμορφώνοντας τη Ρωσία ΤΟΥ ΣΤΕΦΕΝ ΚΟΕΝ

Η κατρακύλα σε ό,τι αφορά την κάλυψη του αμερικανικού Τύπου για τη Ρωσία, μια χώρα με ζωτική ακόμη σημασία για το εθνικό συμφέρον των ΗΠΑ, συνεχίζεται σταθερά τα τελευταία χρόνια. Αν το πρόσφατο τσουνάμι ντροπιαστικών, αντιδεοντολογικών και πολιτικά εμπρηστικών δημοσιευμάτων -ιδίως για τους Ολυμπιακούς του Σότσι, την Ουκρανία και τον πρόεδρο Πούτιν- μπορεί να αποτελεί ένδειξη, η πρακτική αυτή των ΜΜΕ φαίνεται πλέον να αποτελεί τη νέα νόρμα. Υπάρχουν αξιοσημείωτες εξαιρέσεις, όμως προκύπτει και ένα γενικό μοτίβο. Ακόμη και στους New York Times και την Washington Post, οι ανταποκρίσεις, τα σχόλια και τα εντιτόριαλ δεν υπακούουν πια σε αυστηρούς δημοσιογραφικούς κανόνες, αποφεύγοντας συχνά να δώσουν ουσιώδεις πληροφορίες τόσο για τα ίδια τα γεγονότα όσο και για το γενικότερο πλαίσιο. Δεν διακρίνουν με σαφήνεια το ρεπορτάζ από την ανάλυση, δεν απαιτούν τουλάχιστον δύο γνώμες «ειδικών» για σημαντικές εξελίξεις ούτε δημοσιεύουν αντίθετες απόψεις. Το αποτέλεσμα είναι ότι τα αμερικανικά ΜΜΕ είναι σήμερα απέναντι στη Ρωσία λιγότερο αντικειμενικά, λιγό-

τερο ισορροπημένα, περισσότερο κομφορμιστικά και ελάχιστα λιγότερο ιδεολογικά από ό,τι ήταν τα χρόνια του Ψυχρού Πολέμου. Η κατρακύλα αυτή άρχισε στις αρχές της δεκαετίας του ‘90, μετά το τέλος της Σοβιετικής Ένωσης. Τα αμερικανικά ΜΜΕ υιοθέτησαν τότε την αφήγηση της Ουάσιγκτον ότι οτιδήποτε έκανε ο πρόεδρος Μπορίς Γιέλτσιν ήταν στο πλαίσιο της «μετάβασης από τον κομμουνισμό στη δημοκρατία» και επομένως εξυπηρετούσε τα αμερικανικά συμφέροντα. Αυτό περιλάμβανε την οικονομική «θεραπεία - σοκ» και τη λεηλασία ζωτικών κρατικών περιουσιακών στοιχείων από τους ολιγάρχες της χώρας, μια διαδικασία που κατέστρεψε τις ζωές δεκάδων εκατομμυρίων Ρώσων. Περιλάμβανε επίσης την καταστροφή ενός εκλεγμένου κοινοβουλίου και την επιβολή ενός «προεδρικού» συντάγματος, έναν βάναυσο πόλεμο στη μικροσκοπική Τσετσενία και τη νοθεία στις εκλογές του 1996. Όταν ο Γιέλτσιν εγκατέλειψε τελικά την εξουσία το 1999, άφησε πίσω του μονοψήφια ποσοστά δημοτικότητας και μια διαλυμένη χώρα με όπλα μαζικής καταστροφής. Και παρόλα αυτά, οι περισσότεροι Αμερικανοί δημοσιογράφοι δίνουν ακόμη την εντύπωση ότι ήταν ο ιδανικός Ρώσος ηγέτης.

Από τις αρχές της δεκαετίας του 2000, τα ΜΜΕ ακολούθησαν μια διαφορετική αφήγηση που επικεντρώνεται σε μια ανελέητη προσπάθεια δαιμονοποίησης του Πούτιν ανεξάρτητα από τα γεγονότα. Αν η Ρωσία του Γιέλτσιν παρουσιαζόταν πάντοτε να έχει θεμιτή πολιτική και εθνικά συμφέροντα, σήμερα υποχρεωνόμαστε να πιστέψουμε ότι η Ρωσία του Πούτιν δεν έχει καμία σχέση με όλα αυτά. Η Ρωσία έχει σήμερα σοβαρά προβλήματα και πολλές απωθητικές πολιτικές εκ μέρους του Κρεμλίνου. Οποιοσδήποτε όμως βασίζεται στην κάλυψη των κυρίαρχων αμερικανικών ΜΜΕ δεν θα εντοπίσει εκεί κανένα ίχνος ή επιρροή του παρελθόντος Γιέλτσιν ή της προκλητικής αμερικανικής πολιτικής, μόνο τον αυταρχισμό του Πούτιν. Ο Ρώσος πρόεδρος δεν πιστώνεται ούτε καν τη σταθεροποίηση μιας χώρας με πυρηνικά όπλα ή τη συνεργασία με τις ΗΠΑ σε ζητήματα όπως το Αφγανιστάν, η Συρία και το Ιράν. Δεν προκαλεί επομένως εντύπωση ότι τον Ιανουάριο η Wall Street Journal φιλοξενούσε τις δηλώσεις του ευρύτερα απαξιωμένου προέδρου της Γεωργίας Μιχαήλ Σαακασβίλι, που βάπτιζε την κυβέρνηση Πούτιν ως μια κυβέρνηση «απάτης, βίας και κυνισμού» και το Κρεμλίνο «το επίκεντρο όλων των δεινών που κατατρέχουν τη Δύση». Για εβδομάδες η τοξική αυτή δημοσιογραφική κάλυψη επικεντρώθηκε στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Σότσι και την επιδείνωση της κρίσης στην Ουκρανία. Ακόμη και πριν από την έναρξη των αγώνων, οι New York Times χαρακτήριζαν το νέο ολυμπιακό χωριό «σοβιετική δυστοπία» και προειδοποιούσε στον τίτλο της «Τρομοκρατία και ένταση, όχι αθλητισμός και χαρά». Την ημέρα έναρξης, η εφημερίδα βρήκε χώρο

για τρία εχθρικά άρθρα και ένα ανάλογο εντιτόριαλ, ένα επίτευγμα που μιμήθηκε και η Washington Post. Σχεδόν κάθε αμερικανικό δημοσίευμα επέμενε ότι τα 51 δισεκατομμύρια δολάρια που η Ρωσία «σπατάλησε» για τους αγώνες αποδεικνύουν το πόσο «διεφθαρμένοι» ήταν. Η κάλυψη που προηγήθηκε των αγώνων ήταν ακόμη χειρότερη. Η εκμετάλλευση της απειλής της τρομοκρατίας ήταν τόσο έντονη, ώστε να μοιάζει σχεδόν πορνογραφική. Ένας αθλητικογράφος χαρακτήρισε τους αγώνες «διαγωνισμό θέλησης» ανάμεσα στους «κακοποιούς» του Πούτιν και τους τρομοκράτες «εξεγερμένους». Οι αγώνες του Σότσι πέρασαν, αλλά η δυνητικά μοιραία κρίση της Ουκρανίας παραμένει ανοιχτή. Ένας νέος ψυχροπολεμικός διχασμός μεταξύ Ανατολής και Δύσης ξεδιπλώνεται όχι στο Βερολίνο, αλλά στην καρδιά του ιστορικού πολιτισμού της Ρωσίας. Το αποτέλεσμα ενδέχεται να είναι μια μόνιμη αντιπαράθεση και η απειλή ενός πολέμου χειρότερου από εκείνου της Γεωργίας το 2008. Οι κίνδυνοι αυτοί σχεδόν αγνοήθηκαν από τα εξαιρετικά επιλεκτικά, μονομερή και εμπρηστικά ρεπορτάζ του αμερικανικού Τύπου, που παρουσίασαν θετικά την πρόταση «συνεργασίας» της Ευρωπαϊκής Ένωσης θετικά ως την ευκαιρία της Ουκρανίας για δημοκρατία, ευημερία και απόδρασης από τη Ρωσία. Το μόνο εμπόδιο ήταν ο «εκφοβισμός» από τον Πούτιν και τους «λακέδες» του στο Κίεβο. Η πιο κρίσιμη παράλειψη είναι η βάσιμη πεποίθηση της Μόσχας ότι ο αγώνας για την Ουκρανία αποτελεί ένα ακόμη κεφάλαιο στη συνεχιζόμενη και υποκινούμενη από τη ΗΠΑ προέλαση της Δύσης προς τη μετα-σοβιετική Ρωσία. Μια προέλαση που άρχισε τη δεκαετία του

‘90 με την επέκταση του ΝΑΤΟ προς ανατολάς και συνεχίστηκε με χρηματοδοτούμενες από την Ουάσιγκτον ΜΚΟ στη Ρωσία, μια ΝΑΤΟϊκη βάση στη Γεωργία και αντιπυραυλικές εγκαταστάσεις κοντά στη Ρωσία. Οποιεσδήποτε αμφιβολίες για τις πραγματικές προθέσεις της κυβέρνησης Ομπάμα για την Ουκρανία θα έπρεπε να έχουν παύσει μετά την αποκάλυψη των συνομιλιών της αξιωματούχου του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Βικτόρια Νούλαντ και του Αμερικανού πρεσβευτή στο Κίεβο. Η δημοσιογραφική κάλυψη επικεντρώθηκε στην «γκάφα» της Νούλαντ - «να πάει να γαμηθεί η Ε.Ε.». Ομως, η ουσιαστική αποκάλυψη ήταν ότι υψηλόβαθμοι Αμερικανοί αξιωματούχοι συνωμοτούσαν για να «εκμαιεύσουν» μια νέα, αντιρωσική ουκρανική κυβέρνηση με την ανατροπή ή την αδρανοποίηση του δημοκρατικά εκλεγμένου προέδρου της. Και κάτι τέτοιο αποτελεί πραξικόπημα. Οι Αμερικανοί βρίσκονται επομένως αντιμέτωποι με τη νέα εκδοχή μιας παλιάς ερώτησης. Ήταν η εικοσαετής προσέγγιση της Ουάσιγκτον απέναντι στη Ρωσία του τύπου «ο νικητής τα παίρνει όλα» εκείνη που διαμόρφωσε αυτή την ειδησεογραφική κάλυψη ή μήπως η επίσημη πολιτική διαμορφώνεται από αυτή τη συγκεκριμένη κάλυψη; Για παράδειγμα ο Τζον Μακέιν στάθηκε στο πλευρό του ηγέτη ενός ακραίου εθνικιστικού κόμματος επειδή ήταν ελλιπώς ενημερωμένος από τα ΜΜΕ ή μήπως τα ΜΜΕ διέγραψαν αυτό το κομμάτι του ρεπορτάζ εξαιτίας της απερισκεψίας του; Όποια και αν είναι η εξήγηση ισχύει εδώ μια παλιά ρήση των Ρώσων διανοουμένων όταν βρίσκονται αντιμέτωποι με δύο κακές εναλλακτικές: «Και οι δύο είναι χειρότερες». ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: ΜΙΧΑΛΗΣ ΤΡΙΚΚΑΣ

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

54

ΚΟΣΜΟΣ

ΤΟΥ ΧΑΡΗ ΠΟΛΙΤΟΠΟΥΛΟΥ*

Μέσα σε έναν χρόνο η Γαλλία έχει παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο σε δύο στρατιωτικές επεμβάσεις, στο Μαλί και στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία. Γιατί; Επειδή εξαπλώνεται η ισλαμική απειλή; Μα γιατί, επιτέλους, εξαπλώνεται η ισλαμική απειλή; Και πώς η Γαλλία εξασφαλίζει τόση συναίνεση; Ξαφνικά το κίνημα της ειρήνης βουβάθηκε; Ένα πλέγμα καλών και κακών συμφερόντων, καλών και κακών δεσμών οδηγούν σ’ αυτές τις επεμβάσεις και η γαλλική, η αφρικανική και η διεθνής κοινή γνώμη τις εγκρίνει, ή τουλάχιστον τις ανέχεται. Η Γαλλία είναι η μεγαλύτερη στρατιωτική δύναμη της μαύρης ηπείρου. Καμία άλλη χώρα δεν έχει παρόμοια ικανότητα και ετοιμότητα, επιτόπου, στην Αφρική. Υπάρχουν αφρικανικές μειονότητες στη Γαλλία που πιέζουν για επέμβαση όταν η χώρα τους πέσει σε κακά χέρια, αλλά και γαλλικές μειονότητες στην Αφρική που υπολογίζουν στην προστασία της μητρόπολης. Πολλοί Αφρικανοί καταριόνται την αποικιοκρατία, αλλά ταυτίζονται με κάποια άλλη πλευρά της Γαλλίας, π.χ. την Αριστερά, ή δέχονται τον γαλλικό στρατό γιατί οι παππούδες τους πολέμησαν στον στρατό του Ντε Γκολ.

Συμφέροντα, «φιλανθρωπία»... Η Γαλλική γλώσσα αποτελεί ισχυρό δεσμό. Ο Γάλλος στρατιώτης διαβάζει τις πινακίδες και τους χάρτες και μπορεί να μιλήσει στους ντόπιους. Η Γαλλία έχει πανεπιστήμια και ινστιτούτα που μελετούν την Αφρική στα οποία σπουδάζουν οι γαλλόφωνες αφρικανικές ελίτ. Αυτές οι ελίτ προσδοκούν πάντα κάτι από τη Γαλλία, θετικό ή αρνητικό. Η Γαλλία έχει μεγάλες επενδύσεις και πλούσιες εμπορικές σχέσεις με την Αφρική. Παράγει, για παράδειγμα μεγάλο μέρος του ηλεκτρισμού της από πυρηνική ενέργεια και η AREVA χρειάζεται ουράνιο. Λένε ότι ο ορυκτός πλούτος είναι η κύρια αιτία για το πραξικόπημα και την επέμβαση στην Κεντρική Αφρική. Όμως όλοι όσοι κάνουν business στην Αφρική καλοδέχονται τον Γάλλο χωροφύλακα. Οι αδιάκριτες ισλαμιστικές επιθέσεις εναντίον κάθε ξένου έχουν σφυρηλατήσει τη διεθνή ενότητα. Έτσι προκύπτουν οι ομόφωνες αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας. Η Γαλλία -αντίθετα με τον νεότερο Μπους- επεμβαίνει με την έγκριση των περιφερειακών οργάνων, της Αφρικανικής Ένωσης, της Ε.Ε. και του ΟΗΕ. Άγγλοι και Γάλλοι συνεργάζονται. Υπάρχει πάντα και το ανθρωπιστικό ενδιαφέρον μερίδας του γαλλικού λαού, η φιλάνθρωπη πλευρά του ιμπεριαλισμού (sic), όπως εκφράζεται από οργανώσεις του τύπου Γιατροί Χωρίς Σύνορα, με αδιαμφισβήτητη προσφορά στους φτωχούς και τους άρρωστους. Ούτε αυτοί ανέχονται μια ισλαμική εξουσία και καλωσορίζουν τις επεμβάσεις.

...και πολιτικο-οικονομική διαπλοκή Στους κακούς δεσμούς περιλαμβάνονται οι παράνομες αμφίδρομες οικονομικές ροές για τη στήριξη προεκλογικών αγώνων, κυβερνήσεων και εφημερίδων, οι «πελατειακές» δαπάνες των πολυεθνικών και όλα τα σκοτεινά κυκλώματα της λαθρεμπορίας ναρκωτικών, ανθρώπων και μαύρου χρήματος, που δυστυχώς αποτελούν πάντα μέρος της συνολικής μήτρας των «διε-

Η ΝΕΑ ΓΑΛΛΙΚΗ ΑΠΟΙΚΙΟΚΡΑΤΙΑ ΣΤΗΝ ΑΦΡΙΚΗ

Συμφέροντα, «φιλανθρωπία», διαπλοκή και επεμβάσεις θνών» σχέσεων. Και αυτοί οι «κύριοι» έχουν συμφέροντα και δουλειές να υπερασπιστούν, όταν μια ισλαμιστική οργάνωση καταλαμβάνει την πρωτεύουσα μιας χώρας και θέλει να επιβάλει τους δικούς της νόμους. Το μέτωπο υπέρ των επεμβάσεων είναι ευρύτατο! Τι θα γινότανε ο γαλλικός στρατός, το ΝΑΤΟ και όλοι οι πολέμαρχοι χωρίς αυτούς τους «βαρβάρους»; Τέλος, στη συγκεκριμένη συγκυρία τα εσωτερικά αδιέξοδα του Φρανσουά Ολάντ αυξάνουν τον ενθουσιασμό του για αποφασιστική δράση στο εξωτερικό, όταν υπάρχει και η έγκριση της κοινής γνώμης, ενώ συγχρόνως ψύχραιμες μακροπρόθεσμες γεω-στρατηγικές σκέψεις δίνουν προτεραιότητα στην ανερχόμενη μαύρη ήπειρο.

Η ισλαμική απειλή Πώς όμως ξαφνικά εξαπλώνεται η ισλαμική απειλή και φυτρώνει εκεί που δεν είχε εμφανιστεί μέχρι σήμερα; Η ισλαμική απειλή στο Μαλί μοιάζει να είναι παιδί της επιχορηγημένης «επανάστασης» στη Λιβύη. Οι άνεργοι ισλαμιστές εξασφάλισαν κάποια χρηματοδότηση, ακούμπησαν στους νομάδες του βόρειου Μαλί (που είχαν πραγματικά προϋπάρχοντα προβλήματα και αποσχιστικά όνειρα) και σε μια φτωχή χώρα, 15 εκ. κατοίκων, με υποτυπώδη στρατό και διοίκηση, έφτασαν μέχρι την πρωτεύουσα. Στην Κεντρική Αφρική, μια φτωχή ηπειρωτική χώρα 4,5 εκατ. κατοίκων, με πολλά ορυκτά, έγινε πραξικόπημα τον Μάρτιο του 2013. Στην πρωτεύουσα υπήρχαν Γάλλοι και Νοτιοαφρικανοί στρατιώτες. Οι Νοτιοαφρικανοί πολέμησαν και είχαν 13 νεκρούς. Οι Γάλλοι δεν έκαναν τίποτε. Οι πραξικοπηματίες υποσχέθηκαν να αναθεωρήσουν τις κινεζικές συμβάσεις και να ζητήσουν Γάλλους και Αμερικανούς εκπαιδευτές για τον στρατό τους. Αν δεν τους υποστήριξαν οι Γάλλοι, σίγουρα τους ανέχτηκαν. Η θρησκευτική διάσταση μοιάζει να προέκυψε σταδιακά καθώς η χώρα βυθιζόταν στο χάος. Οι πραξικοπηματίες δεν ήταν ισλαμιστές, αλλά ήταν κυρίως μουσουλμάνοι και ήταν ε-

Η συνολική κατάσταση της Υποσαχάριας Αφρικής πρέπει να θεωρείται ικανοποιητική. Η ειρήνη έχει κάνει άλματα προόδου. Πριν από είκοσι χρόνια στο Κονγκό, στην Ανγκόλα, στη Μοζαμβίκη και στη Ρουάντα μετράγαμε εκατομμύρια νεκρούς γκληματίες και πλιατσικολόγοι. Οι μουσουλμάνοι αποτελούν μόνον το 15% του πληθυσμού της χώρας. Το μουσουλμανικό Τσαντ υποστήριξε το πραξικόπημα. Αυτό είχε συμβεί και σε προηγούμενα πραξικοπήματα, αλλά για πρώτη φορά εγκαταστάθηκε μουσουλμάνος πρόεδρος και αποδείχτηκε ανίκανος να ελέγξει τους εγκληματίες. Μέσα σε εννέα μήνες ανωμαλίας ξεπήδησαν χριστιανικές οργανώσεις αντίστασης, άρχισαν σφαγές ως αντίποινα και προέκυψε ανθρωπιστική κρίση και κίνδυνος γενοκτονίας. Τα ΜΜΕ μιλούν για 2.000 νεκρούς και 1 εκατ. πρόσφυγες.

Γαλλικό ρίσκο Σε μια ευρύτερη κλίμακα, βέβαια, η ανεργία των μαχητών της Λιβύης, η αδράνεια της Γαλλίας ή οι ανταγωνισμοί της με τους Κινέζους ή η πολιτική βλακεία των πραξικοπηματιών, δεν μπορούν να εξηγήσουν την άνοδο των θρησκευτικών εντάσεων σε όλο τον κόσμο. Οι χιλιάδες που τυλίγονται στις βόμβες και θυσιάζονται, δεν είναι παιδιά μιας τυχαίας συγκυρίας, αλλά μιας καθολικής κρίσης που δυστυχώς περιλαμβάνει και την αποτυχία της Αριστεράς να πείσει και να δείξει ότι σε αυτόν τον υλικό κόσμο, και όχι σε κάποιον άλλο θεολογικό, υπάρχει αποτελεσματική και δίκαιη λύση.

Τα εγκλήματα του ιμπεριαλισμού αλλά και οι αποτυχίες του σοσιαλισμού άνοιξαν τον δρόμο στο Ισλάμ.

H κατάληξη της γαλλικής επέμβασης στο Μαλί θεωρείται θετική. Μέσα σε λίγους μήνες έγιναν νομιμοποιητικές εκλογές και ο Φρανσουά Ολάντ εμφανίστηκε σε ανοιχτό στάδιο με 20 πρωθυπουργούς και προέδρους της περιοχής να γιορτάσει την επιτυχία... Πάντως παραμένουν στη χώρα 1.000 από τους 4.000 Γάλλους στρατιώτες, και προβλέπεται και η αποστολή ευρωπαϊκής γαλλο-ηερμανικής δύναμης. Η κατάληξη της επέμβασης στην Κεντρική Αφρική είναι ακόμα άδηλη. H επέμβαση δεν είχε την ίδια εσωτερική στήριξη στη Γαλλία όπως εκείνη στο Μαλί. Οι Αφρικανοί ζήτησαν τη βοήθεια της Γαλλίας και η Γαλλία τη βοήθεια του ΟΗΕ και της Ευρώπης. Έφυγε ο πραξικοπηματίας πρόεδρος και ορίστηκε μεταβατική κυβέρνηση. Υπάρχουν κάποιοι φόβοι για επέκταση της κρίσης σε γειτονικές χώρες και για μακροπρόθεσμη εμπλοκή. Υπάρχουν πολλές πραγματικές εστίες έντασης στην ευρύτερη περιοχή, με κορυφαία την ένταση Χαρτούμ -Ουάσινκτον - Τελ Αβίβ. Αυτή η αντιπαράθεση θα ορίσει το κλίμα της ευρύτερης περιοχής και σίγουρα θα έχει ισλαμική διάσταση. Η συνολική όμως κατάσταση της Υποσαχάριας Αφρικής πρέπει να θεωρείται ικανοποιητική. Η ειρήνη έχει κάνει άλματα προόδου. Πριν είκοσι χρόνια στο Κονγκό, στην Ανγκόλα, στη Μοζαμβίκη και στη Ρουάντα μετράγαμε εκατομμύρια νεκρούς. Σήμερα μιλάμε για χιλιάδες και οι πολεμικές συγκρούσεις αφορούν ένα ελάχιστο ποσοστό του συνολικού πληθυσμού. Επικρατεί ειρήνη.

*Ο Χάρης Πολιτόπουλος είναι οικονομολόγος, τ. εμπειρογνώμων του ΟΗΕ και της Ε.Ε., με πολυετή πείρα στην Υποσαχάρια Αφρική Η ηλεκτρονική έκδοση του ίδιου άρθρου δημοσιεύεται στο avgi.gr με συνδέσμους προς πολλά σχετικά διεθνή άρθρα.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

ΓΡΑΜΜΑΤΑ&ΤΕΧΝΕΣ

55

a i c u L e d Paco

Ένα ιερό τέρας της κιθάρας ΤΟΥ ΝΟΤΗ ΜΑΥΡΟΥΔΗ

Ήταν για πάντα το δέος τής κιθαριστικής τέχνης! Ταχύτατος, βιρτουόζος όσο δεν έπαιρνε, σώφρων, ρομαντικός, ήρεμος, που ανέδυε μια φυσιογνωμία φιλική, δίχως αποστάσεις. Όπως όλων των απλών ανθρώπων. Ο Paco de Lucia, ο βαθύτατα μουσικός-κιθαρίστας του φλαμένκο, έζησε μόνο 66 χρόνια. Υπήρξε ο απόλυτος άρχοντας μιας τεχνικής απαράμιλλης, ενός άμεσου ανακλαστικού ενστίκτου που βοηθάει πάντα στον αυτοσχεδιασμό. Υπήρξε μια αστείρευτη μηχανή ιδεών παραλλαγής μουσικών φράσεων που είναι αναγκαίες στη δημιουργία του αυτοσχεδιασμού. Με την ισπανική παράδοση στις φλέβες του, κατακτούσε

και άλλες μουσικές φιλοσοφίες, όπως εκείνη της μαύρης κουλτούρας της τζαζ. Άρχοντας που ήξερε να «γεφυρώνει», διαφορετικά μουσικά είδη με την τέχνη (και την τεχνική) τού φλαμένκο. Στις 26 Φεβρουαρίου μάς ήρθε η κακή πληροφορία για τον θάνατό του και απανταχού ο κιθαρόκοσμος (και όχι μόνο) πάγωσε! Δεν έχει την πολυτέλεια (ο κόσμος) να χάνει τέτοιους καλλιτέχνες-μουσικούς, αυτοσχεδιαστές, σε ηλικίες που θεωρούνται άδικες και πρόωρες. Ο Paco νιώθω πως ήταν ένα πρόσωπο οικείο, σαν να τον γνώριζα προσωπικά, φιλικός, πρόσωπο με ιστορική σημασία. Το είδος τής μουσικής που υπηρετούσε έως τα 66 του χρόνια είχε

ΠΟΙΗΤΙΚΟ ΑΝΘΟΛΟΓΙΟ

σχέση με ένα νέο-σύγχρονο πνεύμα, παρ’ ότι το πάθος του ήταν πάντα η ιβηρική παράδοση των φλαμένκος και των απαράμιλλων χορών-ρυθμών τής Μεσογείου, όσων συγγενεύουν με την ισπανική παράδοση, στο πέρασμα των αιώνων και στην αλυσίδα του χρόνου... Ο Paco, παρ’ όλο που είναι σύγχρονος, ανέπτυξε τη δράση του και ζυμώθηκε στον 20ο αιώνα, από τις ρίζες τού πατέρα του, που τον ενέπλεξε από μικρό παιδί στο παίξιμο της κιθάρας φλαμένκο, ανάμεσα στο κατάλληλο περιβάλλον αυτής της μουσικής, που είναι σύνθετο μίγμα εμπειριών από έναν ιδιόμορφο κόσμο, βασισμένο σε φιλοσοφίες και ιστορίες νομάδων, μεταναστών, ξεριζωμένων, φτωχών και ταλαιπωρημένων ανθρώπων με τις αναμφισβήτητες επιρροές τού αραβικού στοιχείου. Η λαϊκή μουσική, σε οποιοδήποτε μέρος τού πλανήτη, είναι απόσταγμα φυλετικών ενώσεων και προσμίξεων. Τίποτα δεν είναι τυχαίο! Ο Paco έζησε όλη τη ζωή του μέσα στο κατάλληλο περιβάλλον και, όπως αποδείχτηκε, διέθετε το πάθος, τον οίστρο, το κατάλληλο στιλ, την αρχιτεκτονική ιδιαιτερότητα του φλαμένκο, και όλα αυτά μαζί θα αναδυθούν και θα σχηματίσουν εκείνο που σηματοδοτεί για τους γνώστες και παλιούς παραδοσιακούς φλαμενκίστες η λέξη: duende και cante jondo (βαθύ τραγούδι). Λέξεις και έννοιες που περικλείουν τις σταθερές αξίες τής κιθαριστικής τέχνης του φλαμένκο. Υπήρξε ο ιδιοφυής φλαμενκίστας που μπόρεσε με την ερμηνεία του να

μπολιάσει τη λόγια ισπανική μουσική με τέτοιο τρόπο ώστε ακούγοντάς τη από την κιθάρα του, να σου φέρνει αέρα και ανανεωτική δροσιά. Από την άλλη μεριά, η κλασική κιθάρα, με τις δικές της ιδιομορφίες και παράλληλη ιστορία, κρατάει τα δικά της ονόματα και αξίες (Andres Segovia, Williams, Bream, Russel κ.λπ.), ωστόσο το βλέμμα όλων εστιάζεται στον Paco, που αποτελεί μια ξεχωριστή περίπτωση λόγιου φλαμενκίστα, άξιου για να παραδειγματιζόμαστε όλοι, λόγιοι και λαϊκοί. Ίσως να είναι ο μόνος από τους αυτοσχεδιαστές που προσελκύει τόσον θαυμασμό από άλλους μουσικούς χώρους. Ο Paco, απόλυτος κάτοχος της τεχνικής τού οργάνου κιθάρα, υπήρξε ο εμπνευστής μιας ιδιάζουσας περίπτωσης αυτοσχεδιασμού, που κράτησε την πόρτα ανοιχτή για να μπουν στο παίξιμό του αέρηδες από άλλες θάλασσες και στεριές. Ενέταξε στα ενδιαφέροντά του (στο παίξιμό του) και άλλα μουσικά ιδιώματα, που φιλτραρίστηκαν δίχως διακρίσεις και παρωπίδες. Άφησε τις αρμονίες να εισχωρήσουν και ο ίδιος ζύγισε με τις αισθήσεις και το ένστικτό του τις ιδιαίτερες ηχητικές αποχρώσεις από όλο το ιβηρικό και μεσογειακό τοπίο... Δεν επιθυμώ να κάνω μουσικολογική ανάλυση του παιξίματος του Paco, για να τον καταστήσω σημαντική persona της παγκόσμιας σκηνής. Η ίδια η ιστορία του και η διαδρομή του αποδεικνύουν το μέγεθος της προσωπικότητας. Εξάλλου, δεν κατέχω τον τρόπο γραφής και ομιλίας μιας εξειδικευμένης μουσικο-

λογικής παρουσίασης σε ένα μουσικό ιδίωμα όπως το φλαμένκο, που είναι απόσταγμα τέχνης και βιώματος μιας κοινωνίας τής οποίας δεν γνωρίζω τα βαθύτερα χαρακτηριστικά... Ένα «αντίο» σε έναν σπουδαίο κιθαριστή τής γενιάς μου θέλω να πω και να καταθέσω μια πρώτη σκέψη, αφού είναι πολλά χρόνια τώρα που έχω πάρα πολλές φορές εστιάσει το βλέμμα μου στον τρόπο που κατέχει και ερμηνεύει απαράμιλλα τις δικές του μουσικές, των προγόνων του, τις προσμίξεις που επιδίωξε να προσθέσει στο πλούσιο σεντούκι τού προσωπικού του ταξιδιού. Όχι πως ήταν ο μόνος ικανός φλαμενκίστας, αντιθέτως, η Ισπανία έχει γεννήσει εκατοντάδες καταπληκτικούς κιθαριστές αυτού τού ιδιώματος. Το παίξιμο του Paco όμως ήταν μια κλωστή που πέρναγε από την μικρή τρύπα τής βελόνας... Ισορροπίες, προσμίξεις με βαρύτητα, μνήμες και οικογενειακά βιώματα, πολλά-πολλά μαζί, και αν προσθέσουμε τον κοσμοπολίτη Paco, που γύριζε ακούραστα όλο τον κόσμο για εμφανίσεις, θα έχουμε το κάδρο τής προσωπικότητάς του ακέραιο! Η ζωή του ήταν σύντομη και αυτή η φυγή ξάφνιασε όλους μας, από οποιονδήποτε μουσικό χώρο κι αν προέρχεται ο καθένας. Εάν κανείς θέλει να ανακαλύψει τα βαθύτερα μυστικά τής μουσικής Τέχνης, ας σταθεί στους δίσκους του και στις λεπτομέρειες της πορείας του. Θα αποκομίσει συμπεράσματα που θα είναι χρήσιμα και δημιουργικά για όλους...

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

56

ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ

Να είμαι εδώ Λέω σήμερα να είμαι στην Καβάλα, στην γενέθλια πόλη. Και λέω σήμερα να είναι χτες, ένα αργόσυρτο χτες που μακραίνει όπως η βροχή που φεύγει κατά τη Θάσο. Δεν είναι νοσταλγία. Νοσταλγία υπήρχε όταν το χτες ήταν πιο κοντινό, είχε περισσότερο πληθυσμό, πιο πολύ διάθεση να μη νικήσεις και απλώς να είσαι. Σήμερα ακόμη και η νοσταλγία απομακρύνεται και γίνεται μνήμη. Αυτού του είδους η μνήμη, λέω, πως είναι τώρα. Αγαθή ως η άκανθος. Δηλαδή το μέσα αίμα μιας κάτω νύχτας που μέτρησε τον χρόνο αλλιώς για πάντα. Για πάντα απαρηγόρητο καθώς σήμερα λέω να είμαι στην Καβάλα και να είναι για πάντα κι ας μην είναι. Αυτό το «μη είναι» συνιστά τη μνήμη και αφαιρεί τα σύννεφα που έτρεχαν μαζί με μια κίτρινη Ford mustang στις υγρές στροφές μετά την Ελευθερούπολη στον παλιό δρόμο προς Θεσσαλονίκη. Πρώτη φορά που έφευγες για πάντα. Και από τότε, τόσες και τόσες φορές που φεύγεις για πάντα, από πάντα. Πού να το ήξερες, διψώντας την έξω δίψα του εαυτού, το έξω όνειρο που σκοτεινά πλατάγιζε κι εσύ νόμιζες πως ήταν οι σημαίες που έδειχναν τον άνεμο του μέλλοντός σου. Α, οι σημαίες. Γένους θηλυκού. Η Μάγκυ, η Νίτσα, η Θώμη,

η Τασούλα, η Καλλιόπη, η Χρύσα, η Θεοδώρα, όλες αυτές οι σημαίες πλοίων που ναυπηγήθηκαν με το έρμο το ξύλο όλων των τρομαγμένων ελλείψεων και καθελκύστηκαν μ’ ένα τραγούδι χαϊδεμένου φόβου νύχτες και νύχτες ακατάσχετες της μέθης προς το άλλο σώμα. Λέω εκεί να είμαι σήμερα. Και να μετρώ τα βήματά μου. Να ακούω τον ρυθμό τους σε όλα τα εμβατήρια της σιωπής, εκεί όπου αντιφεγγίζουν οι σονατίνες της χαράς. Κι ας βρέχει. Κι ας είναι μια τεράστια παρέα έξω από το στρατόπεδο στο Καρά Ορμάν. Κι ας είμαστε μεθυσμένα παιδιά. Κι ας έχουμε σπάσει ό,τι είχε και δεν είχε σε γυαλί η ακταιωρός ταβέρνα. Και σκοτάδι. Και πόλη. Και κλάμα στον ώμο του άλλου. Μεθυσμένα παιδιά. Και μεγαλώσαμε. Εκεί λέω να είμαι σήμερα. Παραπατώντας. Να παρηγορώ. Και να τραγουδώ την 3η Διεθνή εντελώς παράφωνα. Εκεί θέλω να είμαι σήμερα. Για να τραγουδήσω την 3η Διεθνή παράδοξα, έτσι για ένα «πάντα» που έφυγε για «πάντα» χωρίς επιστροφή. Είμαι βέβαιος ότι θα βρέχει σήμερα. Κι αν δεν βρέχει έξω, θα βρέχει μέσα. Στον μέσα φόβο και στη μέσα μοναξιά της εφηβείας. Θα βρέχει κατακλυσμούς του χρόνου που μας αιφνιδίασαν

ΥΠΑΡΧΕΙ ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΚΑΝΑΒΟΥΡΗ kostaskanavuris @hotmail.com

Στο έδαφος που λέγεται γενέθλιο «εμείς» θέλω να είμαι σήμερα. Γεωργημένο έδαφος βήμα προς βήμα κι ας ήταν καμωμένο από θάλασσα. Όχι από αμμουδιά, όχι από ενάλια βράχια, από θάλασσα. Σ’ αυτή τη θάλασσα μπορεί και να πνιγήκαμε, πού ξέρεις;

και μεγαλώσαμε πριν το καταλάβουμε. Και βλέπουμε τα πρόσωπά μας στις τερατουργίες των ειδήσεων και πανικόβλητοι λέμε: «δεν είμαι εγώ». Κι όμως. εμείς είμαστε. Σ’ αυτό το έδαφος θέλω να είμαι σήμερα: στο έδαφος που λέγεται γενέθλιο «εμείς». Γεωργημένο έδαφος βήμα προς βήμα κι ας ήταν καμωμένο από θάλασσα. Όχι από αμμουδιά, όχι από ενάλια βράχια, από θάλασσα. Σ’ αυτή τη θάλασσα μπορεί και να πνιγήκαμε, πού ξέρεις; Σ’ αυτή τη θάλασσα που όλο έρχεται και ποτέ δεν επιστρέφει κι απλώς κρεμάει τα καΐκια της πάνω από τα κεφάλια μας, σαν θρήνους πολιορκημένων πόλεων και πολιορκημένων ασμάτων επί έτη και έτη. Ασμάτων. Και να τρέχει μια λιγνή γραμμή από κορμί που βγήκε από μαρτύριο. Ένα βρυσάκι από φλεγόμενη αρμύρα καθοδικής λυχνίας του καιρού που πάει προς τον χρόνο αφήνοντας πίσω τους νεκρούς που όμως ποτέ δεν μπόρεσαν να επιστρέψουν σ’ αυτό που λέγεται ζωή. Εδώ λέω να είμαι σήμερα. Και να μυρίζει φούμο και πετρέλαιο κι όλο εκείνο το στεκάμενο νερό στα ύφαλα που έγινε στασίδι σε πάνω εκκλησίες. Όπου αλαλιάζοντας ο ήχος γινόταν ψαλμός. Ένας ήχος που πήγαινε το παρελθόν πιο μέσα: στο πα-

Ο ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΑΡΙΟΣ

ρελθόν του παρελθόντος. Εκεί όπου δεν είναι κανείς. Ένα «εδώ» επικίνδυνο. Σ’ αυτό τον κίνδυνο λέω να είμαι σήμερα. Στον κίνδυνο που διαρκώς επιστρέφει όπως επιστρέφει το καφενείον «Μαύρη θάλασσα» ολίγα μέτρα από το σπίτι όπου μετανάστευσα πανικόβλητος (κι ακόμα μεταναστεύω) από το σπίτι όπου γεννήθηκα στην συνοικία του Κυρτζή ή Βύρωνος ή δεν ξέρω πια τα ονόματα της μνήμης. Εκεί θέλω να είμαι. Κι ας ήταν καλοκαίρι. Τώρα θέλω να είναι αρχή της Άνοιξης. Και θέλω να είναι βράδυ όταν θα φτάσω. Να με περιμένει ο αδελφός μου. Ν’ αγκαλιαστούμε. Να πάμε στο αυτοκίνητο. Να πάμε προς την Καβάλα. Με όλη την σκεύη της επιστροφής που λέγαμε. Να περάσουμε τα φώτα. Και όπως γίνεται πάντα με τον αδελφό μου να μη φτάσουμε πουθενά. Άλλωστε το «πουθενά» δεν είναι στόχος. Δεν έχουμε στόχους, έχουμε επιθυμίες. Εκεί λέω να είμαι σήμερα. Στο δύσκολο εγώ. Βουίζει ο καιρός, βουίζει και ο χρόνος. Έρχομαι ή φεύγω; Είμαι εδώ ή δεν είμαι; Λέω πως είμαι. Επειδή είναι βράδυ και είμαι εδώ. Και δεν θέλω τίποτε άλλο παρά να είναι βράδυ και να είμαι εδώ. Αλλά εδώ. Όπως κανείς δεν ξέρει το «εδώ». Το σκοτεινό υπόλοιπο του φόβου.

http://www.vivliothekarios.blogspot.gr

Βιβλιοθήκες και φυλακές Από το «Τελευταία έξοδος: Ρίτα Χέιγουορθ» του Frank Darabont (1994) έως το «I love you» του Phillip Morris (2009) και από το «Johny Apollo» του Henry Hathaway (1940) έως το «Edmond» του Stuart Gordon (2005) είναι δεκάδες οι αμερικανικές ταινίες που περιέχουν σκηνές με βιβλιοθήκες φυλακών. Στις εν λόγω σκηνές οι βιβλιοθήκες λειτουργούν είτε ως φόντο εξέλιξης της πλοκής είτε ως σημαντικό μέρος της. Τούτο σημαίνει πως στην αμερικανική κουλτούρα οι βιβλιοθήκες αυτές δεν είναι κάτι ιδιαίτερο ή ξένο, είναι μια οικεία εικόνα όπως τόσες άλλες του κόσμου των φυλακών. Οι πρώτες βιβλιοθήκες σε φυλακές υπήρξαν στις Ηνωμένες Πολιτείες ήδη από το 1790, με αρχικό στόχο μέσα από τη θρησκευτική κατήχηση να επηρεάσουν τη συμπεριφορά και τον σωφρονισμό των κρατουμένων. Βιβλιοθήκες σε φυλακές δεν έχουν βέβαια μόνο οι ΗΠΑ. Ο Καναδάς ήδη ενδιαφερόταν γι’ αυτές από τον 19ο αιώνα, η Βρετανία βάσει νόμου οφείλει να έχει βιβλιοθήκες στις φυλακές ή να δίνει πρόσβαση σε βιβλιοθήκη στους κρατουμένους. Κατά κανόνα βιβλιοθηκονόμους απασχολούσαν και απασχολούν οι βιβλιοθήκες των φυλακών σε Γερμανία και Γαλλία, οι οποίες επίσης πρωτοεμφανίστηκαν τον 19ο αιώνα, και στην Ιταλία (αρχές του 20ου). Η ανάπτυξη των εν λόγω βιβλιοθηκών ποικίλλει βέβαια από χώρα σε χώ-

ρα, οι ανεπτυγμένες ωστόσο χώρες τις έχουν ως αναπόσπαστο στοιχείο του σωφρονιστικού τους συστήματος. Ποια είναι, αλήθεια, η ελληνική πραγματικότητα; Δεν είναι σπάνιο το αίτημα που κατά καιρούς εμφανίζεται από συλλογικότητες και μεμονωμένους ανθρώπους για τη δωρεά βιβλίων και τη συγκρότηση βιβλιοθηκών στις ελληνικές φυλακές. Τούτο δείχνει πως κάποιοι αντιλαμβάνονται την ανάγκη και προσπαθούν αυτενεργώντας να την καλύψουν. Έτσι έχουν προκύψει συλλογές στις γυναικείες φυλακές Θηβών, στις Φυλακές Ανηλίκων Αυλώνα, στις φυλακές της Κω, των Διαβατών και αλλού. Τι αντιλαμβάνεται λοιπόν αυτή η κίνηση και τι δεν θέλει να καταλάβει χρόνια τώρα η υπηρεσιακή και πολιτική ηγεσία του υπουργείου Δικαιοσύνης; Ότι οι βιβλιοθήκες είναι χρήσιμες και κρίσιμες στις φυλακές, είναι εργαλείο μόρφωσης, ψυχαγωγίας και σωφρονισμού, είναι δικαίωμα που πρέπει να παρέχει το κράτος σε όσους παρανόμησαν και εγκλημάτησαν. Λαμβάνοντας υπόψη μάλιστα τη γλώσσα, το θρήσκευμα, την κάθε είδους ταυτότητα των εγκλείστων στις φυλακές. Όλες αυτές οι εθελοντικές και πρωτοβουλιακές κινήσεις θα πρέπει να μην καταλήξουν στην αναπόφευκτη απαξίωση του ερασιτεχνισμού, αλλά να αποτελέσουν έμπνευση και τομή στις πολιτικές σω-

φρονισμού του ελληνικού κράτους. Μια δημοτική βιβλιοθήκη στη Φινλανδία στήριξε ένα πρόγραμμα για κρατουμένους σε φυλακές: έθεσε το υλικό και τον εξοπλισμό της στη διάθεσή τους. Βοήθησε κρατούμενους γο-

νείς να ηχογραφήσουν τον εαυτό τους να διαβάζει παραμύθια και παιδικά βιβλία. Τα CD που δημιουργούνται φτάνουν στα παιδιά τους με το ταχυδρομείο. Δεν είναι ότι λείπουν οι ιδέες. Η θέληση να τις εφαρμόσουμε λείπει.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ

57

ΓΙΑ ΤΟΝ ΣΩΤΗΡΗ ΣΙΩΚΟ

Ένας δύσκολος αποχαιρετισμός Είναι δύσκολο το αντίο για τους πολύτιμους ανθρώπους της ζωής μας. Ένας τέτοιος άνθρωπος ήταν ο Σωτήρης Σιώκος, ο γλυκός, ο αγωνιστής, ο ανιδιοτελής. Ο ξαφνικός θάνατός του την περασμένη Πέμπτη, στο τρένο για τα Τρίκαλα, όπου θα μιλούσε σε εκδήλωση για το βιβλίο, έκοψε πρόωρα μια γόνιμη και πλούσια διαδρομή. Μέλος της Κ.Ε. και υπεύθυνος του Τομέα Πολιτισμού του ΣΥΡΙΖΑ, παλαιός συνδικαλιστής, υπέρμαχος των κινημάτων και κυρίως των αξιακών προταγμάτων της Αριστεράς, άνθρωπος για τον οποίο ο πολιτισμός

ήταν βίωμα και η ευγένεια φιλοτεχνημένη στην όψη του, ο Σωτήρης ήταν πέρα και πάνω απ’ όλα ο πολύτιμος σύμμαχός μας στην ομορφιά της ζωής και την ηθική του ευ ζην. Είναι ένας δύσκολος αποχαιρετισμός... Στιγμές από την πολύτιμη συναναστροφή με τον Σωτήρη Σιώκο καταθέτουν η Μαρία Κανελλοπούλου, βουλευτής Αχαΐας και υπεύθυνη Πολιτισμού της ΕΚΚΕ του ΣΥΡΙΖΑ, ο Χριστόφορος Παπαδόπουλος, μέλος της Π.Γ. του ΣΥΡΙΖΑ, ο Ρήγας Αξελός, ηθοποιός, και ο Δημήτρης Σεβαστάκης, καθηγητής ΕΜΠ.

ΜΑΡΙΑ ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΥ

ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ

Θαύμαζα πάντα εκείνους που μπορούσαν, με σοβαρότητα και ψυχραιμία περισσή, να εκφωνούν επικήδειους, φυλλομετρώντας βιογραφικά κι απαριθμώντας προτερήματα, αν και μου ήταν πάντα ανεξήγητο πώς, άραγε, σε τόσο λίγο χρόνο, τα είχαν καταφέρει να διαχειριστούν μέσα τους αυτό το παγερό, το άθραυστο, το συντριπτικό αμετάκλητο «ποτέ πια»... Κι ιδού, μου ανατέθηκε τώρα να το κάνω εγώ αυτό, εγώ για σένα, Σωτήρη. Δεν μετρώ τα χρόνια που σε ξέρω, ξεφυλλίζοντας κομματικές περγαμηνές, που αναμφισβήτητα κατέχεις. Δεν στέκομαι στον αντιδικτατορικό αγώνα, στις τίμιες μάχες μέσα απ’ τις γραμμές του ΚΚΕ, του ΣΥΝ, του ΣΥΡΙΖΑ. Στην πλούσια δράση σου στο συνδικαλιστικό κίνημα. Στην ενεργό συμμετοχή σου στα κινήματα για την ειρήνη και τον αφοπλισμό. Στα τόσα και τόσα άλλα... Δεν στέκομαι. Στο μόνο που θα ‘θελα για λίγο να σταθώ, μόνον για λίγο, είναι η ανιδιοτελής αγάπη σου για τον πολιτισμό. Κι αυτό, όχι τώρα, ως υπεύθυνος του Τμήματος Πολιτισμού, αλλά από πάντα. Κι ήταν αδιαπραγμάτευτη η αγάπη σου για το σινεμά, καθώς σπούδασες, παράλληλα με τη δουλειά σου στην τράπεζα, παράλληλα με τη σταθερή σου παρουσία στους αγώνες, κινηματογράφο. Και ήταν αμείωτες οι προσπάθειές σου -ατελέσφορες ενίοτε, πράγμα που πολύ σε στενοχωρούσε- να συνδέσεις την καθημερινή παρουσία του κόμματος με τον πολιτισμό. Και ήταν ατέλειωτος ο θαυμασμός σου για τους ανθρώπους του πνευματικού μόχθου. Και η αγάπη σου για τους βιοπαλαιστές της τέχνης. Η έγνοια σου για τις νεότερες και ο σεβασμός σου για τις παλαιότερες γενιές δημιουργών. Και λέει, θαρρώ, πολλά για τη συνέπειά σου το γεγονός ότι, αν και άρρωστος, ξεκίνησες για τα Τρίκαλα και την εκδήλωση για το βιβλίο που είχες αναλάβει. Λέει φυσικά πολλά και για την αγάπη σου για τα βιβλία. Σπουδαία κληρονομιά για το κίνημα, για τη δική μας Αριστερά. Δεν εννοώ να φτάσω στη στιγμή του μεγάλου αποχαιρετισμού, καθώς μετρώ δεκάδες εκκρεμότητες, αγαπημένε μας Σωτήρη! Η συμβολή του Τμήματος στο Πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ. Έχουμε κάνει όλα όσα έπρεπε; Αγωνιούσες. Θέλω να σου υποσχεθώ πως όλα θα γίνουν όπως θα ‘θελες. Πως θα προσπαθήσουμε τουλάχιστον... Αλλά, να -όπως σου έλεγα- είμαι ανήμπορη να διαχειριστώ αυτό το αμείλικτο «ποτέ πια»! Γιώγια, Άσπα, Γιώργο... Δύναμη, αντοχή και ανήμερη μνήμη. Καλό ταξίδι, Σωτήρη! «Να μας θυμάσαι και να μας αγαπάς», όπως κι εμείς εξάλλου.

Με τον Σωτήρη γνωριστήκαμε στην ΟΤΟΕ στις αρχές της δεκαετίας του ‘80, εποχή των μεγάλων απεργιακών κινητοποιήσεων στον χώρο των τραπεζοϋπαλλήλων, σε διαφορετικές παρατάξεις, με διαφορετικές κομματικές αναφορές. Εκείνος στο ΚΚΕ, εγώ στο ΚΚΕ εσωτ. Εποχή μεγάλων ιδεολογικών, πολιτικών, αλλά και συνδικαλιστικών συγκρούσεων μεταξύ των τμημάτων της Αριστεράς. Θυμάμαι τον Σωτήρη στο βήμα του γενικού συμβουλίου της ΟΤΟΕ, σε μια καμπή μεγάλης απεργίας, όταν η παράταξή του δεχόταν ανηλεή κριτική από τα αριστερά, εκείνος, με τη στεντόρεια φωνή και το επικό του ύφος, να ανυψώνει το ηθικό των συντρόφων του λέγοντας «Οι κομμουνιστές δεν λυγίζουν»... Παρά την ένταση της εποχής, ο Σωτήρης επικοινωνούσε με όλους, φίλους, συναγωνιστές και αντιπάλους, φιλικός, ανεκτικός, ανοικτός

στην κριτική και εν τελεί αγαπητός απ’ όλους. Ιδιότητες που δεν έχασε ποτέ σε όλη την πολυκύμαντη και πολυτάλαντη ζωή του. Γιατί ο Σωτήρης δεν ήταν μια μονοσήμαντη προσωπικότητα, αντιθέτως! Εργάτης στο συνδικάτο και την ίδια στιγμή δραστήριος στο αντιπαγκοσμιοποιητικό, αντιπολεμικό και φιλειρηνικό κίνημα. Συνδικαλιστικό στέλεχος πρώτης γραμμής και ταυτόχρονα άνθρωπος που ενδιαφερόταν για την ιστορία, ψάχνοντας και στήνοντας αρχεία των εργατικών αγώνων, για την επιστήμη, μετέχοντας στο Ινστιτούτο Εργασίας και τον ΟΜΕΔ και, πάνω απ’ όλα, για την τέχνη. Μαζί με την αγαπημένη του σύντροφο, Γιώγια, διακεκριμένη ποιήτρια εκείνη, προσπαθούσαν να στήσουν στέκια πολιτισμού παντού, στα συνδικάτα, στις συνοικίες, στις διάφορες πόλεις της χώρας.

Με τον Σωτήρη συναντηθήκαμε στην ίδια στέγη, στον Συνασπισμό και τον ΣΥΡΙΖΑ, και δουλέψαμε μαζί στα Τμήματα Πολιτισμού. Τον πείραζα και του έλεγα: «είσαι ο άνθρωπος - ορχήστρα», γιατί ήταν παντού. Ήταν εκεί με τον δικό του τρόπο, χωρίς έπαρση, φιλικός, ιδανικός στο να κατευνάζει τις εντάσεις και τα πάθη, ευγενικός και προσηνής με όλους, μια και οι «ιεραρχικές σχέσεις» τού ήταν άγνωστη λέξη. Τον θυμάμαι να κρατά σημειώσεις με τεράστια γράμματα, σε χαρτί Α3, σαν εφημερίδα τοίχου... Σκέφτομαι ότι ίσως ο Σωτήρης έφυγε όπως θα ήθελε, στις επάλξεις, σε μια διαδρομή με συντρόφους για να μιλήσουν στην επαρχία για την κρίση, το βιβλίο, τον πολιτισμό. Γι’ αυτά που πάνω απ’ όλα αγαπούσε και τίμησε στη ζωή του. Θα μας λείψει. Θα τον θυμόμαστε.

ΡΗΓΑΣ ΑΞΕΛΟΣ Θα τον αποχαιρετήσουν πολλοί. Θα τον θυμούνται πολύ περισσότεροι. Θα μιλήσουν πολλοί για τον Σωτήρη. Αλλά εκείνη η ομιλία του για το βιβλίο στα Τρίκαλα, ακόμη περιμένει το τρένο να φτάσει... Οι πολύχρονοι αγώνες σε πολλά μετερίζια, οι πολυσχιδείς δραστηριότητες, το ακάματο τρέξιμο παντού, όποια στιγμή τον χρειαζόσουν. Η ενασχόληση με αυτό που αγαπούσε ήταν πηγή ευδαιμονίας γι’ αυτόν. Δεν αγαπούσε απλώς την τέχνη. Αγαπούσε τους καλλιτέχνες. Και είχε αφοσιωθεί σε αυτό. Είναι το παράδοξο για μερικούς ανθρώπους. Όταν αποχαιρετούν τη ζωή, τότε διαπιστώνεις σχεδόν με έκπληξη το μέγεθος της εκτίμησης και της αγάπης που τρέφει κόσμος ατέλειωτος γι’ αυτούς. Για τη νηφαλιότητα, τη σοφία, τη γλυκύτητα των αντιδράσεων, ποτέ διχαστικός, πάντα συμφιλιωτικός και συνθετικός. Χωρίς μισαλλοδοξία, ακόμη και για όσους τον πίκραναν. Με έναν λόγο ήρεμο και κατευναστικό των παθών που πάντα ανάβουν όπου συνδιαλέγονται καλλιτέχνες.

Οι δημόσιες αρετές του, αλλά και οι ιδιωτικές του στιγμές. Με την ευγένεια που αντιμετώπιζε τους άλλους, όχι προσποιητή ή επιλεκτική, αλλά έμφυτη και τρυφερή. Πάντα μέσα από ένα χαμόγελο απέραντης κατανόησης και ενδιαφέροντος ουσιαστικού. Οι αναλύσεις του για τον αγαπημένο του Κεν Λόουτς, καρέ-καρέ, φράση-φράση, μια ολόκληρη πραγματεία. Και όταν ξεφύλλιζε με χαρά μια παλιά «Επιθεώρηση Τέχνης», ας πούμε, αφημένη στο γραφείο για εκείνον, φωτιζόταν ολόκληρος. Για εκείνο τον πάπυρο με το ποίημα της Γιώγιας που λάτρευε, που επέμενε να διαβάσει πάνω στο προσκέφαλο του βαριά εγχειρισμένου, γιατί, καθώς έλεγε, η τέχνη ανασταίνει τους ανθρώπους. Μόνο που στην κρίσιμη στιγμή αυτή του η αφοσίωση στην τέχνη δεν έγινε ασπίδα. Γιατί πάντα θα υπάρχει για όλους μας η αχίλλειος πτέρνα. Θα σε θυμόμαστε, Σωτήρη, όχι απλώς γιατί σε συναντήσαμε στον βηματισμό μας, αλλά γιατί κινητοποιούσες την ψυχή μας.

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ Ο Σωτήρης μπορούσε να είναι κομματικός, χωρίς την ωραιοπάθεια και την ανασφαλή ανάγκη επιβολής. Είχε την ποιότητα να προχωρά στις αναγνώσεις ιδεολογικών κειμένων που στο μάτι του παρέκκλιναν προς την ποίηση και τον λυρισμό. Μπορούσε να είναι αξιαγάπητος γι’ αυτές τις μικρές «προδοσίες» της κομματικής συνήθειας, για τη γενική επιείκεια, για το ότι πάντα καταλάβαινε τη δυσκολία του άλλου, διαισθανόταν τις ευαισθησίες, χορηγούσε ζωτικό χώρο. Έξυπνα παραγωγικός, ήξερε να αφοπλίζει τον φορτωμένο, τον ανασφαλή, τον αδικημένο. Υπόμεινε απέραντες εξομολογήσεις, παράπονα, διαφωνίες, ανθρώπινα. Αποταμίευε διαβάσματα και βιώματα. Μπορούσε ευρύχωρα να αγαπάει τους παλιούς κομμουνιστές, τους νέους φίλους, τους ταγμένους και τους άτακτους. Περίεργο είδος αριστερού. Συνέθετε, δεν πίεζε, δεν ταξινομούσε εύκολα, δεν θεωρούσε τους αν-

θρώπους εύκολα διαθέσιμους. Τηλεφωνούσε δειλά «αν μπορείς, ξέρω πως είσαι πνιγμένος, θέλεις να το αφήσουμε;». Λίγες λέξεις, πολλά περιθώρια που συγκροτούσαν κρυφές πειθαρχίες, και μια απλή συμφωνία: κάνεις αυτό που μπορείς, για μια κοινή υπόθεση. Στεναχωριόταν, άκουγε, σημείωνε. Χώνευε πίκρες, ζήλιες, «μεγαλοφυΐες» που δεν τις έχει αναγνωρίσει ακόμη η ανθρωπότητα. Ακόμη και περιστασιακούς τύπους, εμφανώς ιδιοτελείς, που πλησίαζαν κι έφευγαν, τους αντιμετώπιζε με τη συγκατάβαση του περπατημένου, όχι με οίηση. Τεράστια γράμματα -έχω ακόμη ένα τελευταίο χειρόγραφο που εκκρεμεί. Σαν να περιείχαν, τα κενά περιθώρια ανάμεσά τους, μια άλλης ποιότητας εντολή: αυτή της ανοικτότητας και της ανοχής. Μικρά πράγματα που δένουν τους ανθρώπους όταν καθίστανται συντροφικοί. Ο Σωτήρης κατάφερε να παρακολουθήσει και να συμπράξει στη διεύρυνση και ωρίμανση του

Τμήματος Πολιτισμού. Από τις υπώρειες της θλίψης και της ερημιάς, από τη διάσπαση και την αποχώρηση της ανανεωτικής πτέρυγας (δεν είπε πικρές κουβέντες), μέχρι την κατακλυσμιαία ροή νέων φίλων του 2012-’13. Από τους πέντε - έξι της Σαρρή, στους 400 της συγκέντρωσης Γκίνη. Πίστευε την ποίηση της συντρόφου του, κυνηγούσε καλές παραστάσεις, εκδηλώσεις, καταλάβαινε και εκκοσμίκευε, παχουλός, πολυμερής και σεμνός. Τον πείραζα, Σουσλώφ, του άρεσε. Ήθελε να πάμε να δούμε τον παλαιό κομμουνιστή ζωγράφο Φαρσακίδη (είχε το βιβλίο του στο γραφείο του για μένα). Δεν προλάβαμε. Πρέπει να πάω και να γράψω. Στις εκδηλώσεις διαμόρφωνε αλληλένδετες ομάδες ομιλητών, να μην πλήξει ο κόσμος, να κερδίσει έναν ακόμη μικρό κρίκο αριστερής επιρροής, αλλά και να περνά κι ο ίδιος καλά μέσα σε μια ανεξίθρησκη πληρότητα. Ο Σωτήρης...

58

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ

«Θέλω να δώσω στον θεατή την ελευθερία φαντασίας που έχει ένας αναγνώστης μυθιστορήματος. Θέλω γύρω από την εικόνα, πίσω από την εικόνα, ακόμη και στο εσωτερικό της εικόνας, να μπορεί να αφεθεί στη φαντασία του, ενώ νιώθει ταυτόχρονα τη μαγεία της οθόνης». Αλέν Ρενέ

Ο Αλέν Ρενέ (δεύτερος από δεξιά) στα γυρίσματα του ντοκιμαντέρ «Νύχτα και καταχνιά», το 1955

ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΤΕΡΖΗ

Αξίζει να κρατήσουμε ως παρακαταθήκη από τον μεγάλο δημιουργό Αλέν Ρενέ, που έφυγε από τη ζωή στα 91 του χρόνια, την τόλμη του, τόσο σε προσωπικό επίπεδο όσο και στην πραγμάτωση της τέχνης του. Αυτός ο μειλίχιος άνθρωπος, που εκφραζόταν με εξαιρετική σαφήνεια και πλούτο στη σκέψη του, όπως τον γνώρισα πριν από λίγα χρόνια στο Φεστιβάλ των Καννών, προσπαθώντας να κατανικήσω μια αίσθηση δέους μέσα μου, είχε δώσει μάχες προκειμένου να υπερβεί κάθε όριο, κάθε φραγμό ή απαγόρευση που έθεταν η κοινωνική συνθήκη ή τα παραδοσιακά «δεδομένα» του κινηματογραφικού χώρου και της φιλμικής αφήγησης. Στα τέλη της δεκαετίας του 1950 ο Αλέν Ρενέ φεύγει για την Ιαπωνία, προκειμένου να γυρίσει εκεί την πρώτη του ταινία με υπόθεση, έπειτα από μακρά θητεία στο ντοκιμαντέρ. Οι παραγωγοί δεν έχουν διάθεση να ξοδέψουν αρκετά χρήματα για έναν σκηνοθέτη που δεν έχει αποδείξει ακόμη τι αξίζει στο σινεμά μυθοπλασίας, κι έτσι ο Ρενέ μπορεί να πάρει στην Ιαπωνία μονάχα ένα άτομο, τη γραμματέα του (πέρα από την πρωταγωνίστρια της ταινίας Εμανουέλ Ριβά) και είναι υποχρεωμένος να δουλέψει για το κινηματογραφικό ντεμπούτο του με εντελώς άγνωστους συνεργάτες, σε μια εντελώς άγνωστη γι’ αυτόν χώρα! Η ταινία, το «Χιροσίμα, αγάπη μου», ιστορία μιας Γαλλίδας που φτάνοντας στην Ιαπωνία γνωρίζει έναν Γιαπωνέζο αρχιτέκτονα - περιστασιακό εραστή, με τις μνήμες του πυρηνικού θανάτου που ερήμωσε την πόλη να «παντρεύονται» με τις προσωπικές της αναμνήσεις από τη δική της πατρίδα, το Νεβέρ, όπου κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής είχε ερωτική σχέση μ’ έναν Γερμανό στρατιώτη, πέφτει σαν βόμβα στο Φεστιβάλ των Καννών το 1959. Ο Ρενέ αναμειγνύει το παρόν με το παρελθόν, η σύντομη ερωτική σχέση της ηρωίδας με τον Γιαπωνέζο ανακαλεί την εμπειρία της Κατοχής με τον Γερμανό στρατιώτη, τον οποίο είδε να δολοφονείται μπροστά στα μάτια της, κι εκείνη να διαπομπεύεται για τη συνεργασία της με τον εχθρό, ο προσωπικός πόνος θα «συναντηθεί» με τη φρίκη του πυρηνικού ολέθρου στη Χιροσίμα: Η εκμηδένιση των ανθρώπινων σωμάτων από τη βόμβα συμπλέκεται με το ερωτικό αγκάλιασμα, οι φωνές των εραστών (με βάση το κείμενο της Μαργκερίτ Ντιράς), σε αντιπαράθεση, η γυναίκα να επιμένει ότι τα είδε όλα στη Χιρο-

Αιχμηρός πολιτικά, καθόρισε τη γλώσσα του μοντέρνου κινηματόγραφου σίμα, ο άντρας να της απαντά ότι τίποτα δεν έχει δει από τη μεριά της... Στα 1961 ο Ρενέ θα γυρίσει την ταινία - ορόσημο για τη «μοντέρνα» κινηματογραφική γλώσσα, το «Πέρυσι στο Μάριενμπαντ» σε σενάριο του Αλέν - Ρομπ Γκριγιέ. Δεν είναι απλώς μια τολμηρή αναζήτηση πάνω στον χρόνο και τη μνήμη, είναι μια ριζοσπαστική αναδόμηση της κινηματογραφικής εμπειρίας... Πριν από το «Χιροσίμα, αγάπη μου», ο Ρενέ είχε γυρίσει στα 1955 το αριστουργηματικό ντοκιμαντέρ «Νύχτα και καταχνιά» για τα στρατόπεδα συγκέντρωσης του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, μόλις δέκα χρόνια μετά το τέλος του πολέμου, όταν όλη η Ευρώπη ήθελε να ξεχάσει βιαστικά, να θάψει τις ενοχές και τα εγκλήματα, όταν η ιστορική αποτίμηση δεν είχε αρχίσει ακόμα... Η φράση «Νύχτα και καταχνιά» είναι παρμένη από μια όπερα του Βάγκνερ, τον «Χρυσό του Ρήνου». Από εκεί τη δανείστηκαν οι Ναζί, ως κωδική ονομασία για μια διαταγή του Χίτλερ το 1941 για τον εκτοπισμό και την εξόντωση των αντιπάλων του Τρίτου Ράιχ. Δουλεύοντας μπρος - πίσω στον χρόνο και από το χρώμα στο ασπρόμαυρο των ντοκουμέντων της φρίκης, με τη συνοδεία της μουσικής

του Χανς Άισλερ, του συνεργάτη του Μπρεχτ, ο Ρενέ μιλά (μέσα από το «σχόλιο» του έγκλειστου στα στρατόπεδα Ζαν Κεϊρόλ) για τον «βαθμό μηδέν» της ανθρώπινης ύπαρξης σε τόνους ήπιους, με «τρομερή γλυκύτητα», όπως γράφτηκε. «Είναι η καλύτερη ταινία στην ιστορία του κινηματογράφου», γράφει ο Φρανσουά Τριφό, της «αντίπαλης» ομάδας της

νουβέλ βαγκ. Ενώ το «Νύχτα και καταχνιά» έχει επιλεγεί να προβληθεί στο επίσημο πρόγραμμα του Φεστιβάλ Καννών του 1956, η γερμανική κυβέρνηση παρεμβαίνει και ζητεί την αποβολή της ταινίας από τη διοργάνωση με το αιτιολογικό ότι «υποδαυλίζει το μίσος κατά του γερμανικού λαού». Οι Γάλλοι δεν θέλουν και πολύ για να κάνουν αποδεκτό το

αίτημα, μια και ο Ρενέ έχει συμπεριλάβει στο φιλμ αιχμές για τη συνεργασία των γαλλικών αρχών επί Κατοχής με τους Ναζί. Ωστόσο, ο αποκλεισμός της ταινίας από τις Κάννες θα προκαλέσει ένα αντίρροπο κύμα συμπαράστασης στο εσωτερικό της Γερμανίας. Οι προοδευτικοί Γερμανοί, με αξιοσημείωτο παράδειγμα τον Βίλι Μπραντ, τότε πρόεδρο της τοπικής Βουλής του Βερολίνου, οργανώνουν προβολές της ταινίας, ζητούν από την κυβέρνησή τους να τη συμπεριλάβει στο πρόγραμμα των σχολείων, ακόμη και να διοργανώσει προβολές για όλους τους δημόσιους υπαλλήλους της χώρας... Και σε κάποιο βαθμό, αυτές οι προσπάθειες έφεραν χειροπιαστά αποτελέσματα. Πολλά χρόνια αργότερα, τη δεκαετία του 1980, ο Αλέν Ρενέ σε συνέντευξή του μιλά για εκείνη την περίοδο και αποκαλύπτει ότι φίλοι του, μέλη του Γαλλικού Κομμουνιστικού Κόμματος, του είχαν ζητήσει να αφαιρέσει μια φράση από την κατάληξη της ταινίας, που έλεγε πάνω κάτω ότι «η υπόθεση των στρατοπέδων συγκέντρωσης δεν έχει τελειώσει οριστικά και οφείλουμε να επαγρυπνούμε». Οι κομμουνιστές φίλοι του σκηνοθέτη φοβήθηκαν ότι η φράση αυτή θα μπορούσε να ερμηνευτεί σαν αιχμή για τα σοβιετικά γκουλάγκ... «Όμως», απαντά ο Ρενέ, «εμένα εκείνη την εποχή άλλα πράγματα με απασχολούσαν. Έβλεπα γύρω μου στη Γαλλία να δημιουργούνται καινούργια στρατόπεδα συγκέντρωσης όπως τα παλιά, για τους Αλγερίνους της χώρας, μια και η κυβέρνηση φοβόταν μήπως εξεγερθούν. Ακόμη κι αν πλησίαζες τις περιοχές αυτές με αυτοκίνητο, απαγορευόταν αυστηρά ακόμη και να ελαττώσεις ταχύτητα...».

ÛÛÛÛÛÛÛÛÛÛÛÛÛÛ £ ¨ Û £ ¡ ¨

ģ ĥ ģĥ ģĥ

ƾÜѾÆ˺¾ÜÑÌÖÜ Ñ¸ÉÆÌÖܪ¾Ï¾É¾ÊÍ»ÍÌÖÉÌÖ

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ

59

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ ΚΟΡΤΩ:

Θεωρώ χρέος μου να στέκομαι στο πλευρό των αδυνάμων Έχει φανατικούς αναγνώστες αλλά και αδιάφορους για το έργο του. Στα τριάντα πέντε του χρόνια μετράει πάνω από είκοσι βιβλία, μυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα και σχεδόν διπλάσιες μεταφράσεις. Τις επόμενες ημέρες πρόκειται να κυκλοφορήσει η μετάφρασή του στο «Ο ξένος στο χώμα» του Ουίλιαμ Φώκνερ (εκδ. Καστανιώτης). «Το βιβλίο της Κατερίνας» (εκδ. Πατάκης), ένα συγκινητικό, σκληρό, πικρό και ευαίσθητο, οδοιπορικό στη ζωή της μητέρας του, γραμμένο σε μόλις δύο εβδομάδες, αγαπήθηκε πολύ και εξακολουθεί να διαβάζεται. «Με άλλαξε τόσο ως συγγραφέα όσο και ως κατάκοπο από τις ενοχές, ορφανεμένο γιο» ομολογεί. Λίγοι, πριν απ’ αυτό το βιβλίο που κυκλοφόρησε τη χρονιά που μας πέρασε, γνώριζαν για την αυτοχειρία της διπολικής μητέρας του. Όσοι γνωρίζουν τον Αύγουστο Κορτώ μπορούν μετά λόγου γνώσεως να μιλήσουν για ένα γλυκό, γενναιόδωρο, αξιαγάπητο πλάσμα. Είναι ένα ντροπαλό, κατά βάθος, παιδί, που αγαπάει πολύ τα παιδιά, γράφει για εκείνα βιβλία με το πραγματικό του όνομα, Πέτρος Χατζόπουλος, φωνάζει για τα δικαιώματά τους και περνάει καλά μαζί τους όταν επισκέπτεται τα σχολεία και μιλάει μαζί τους για τα βιβλία. Γνωρίζουν επίσης ότι διεκδικεί ισόνομη μεταχείριση για τους ομοφυλόφιλους από το κρά-

τος, τον έχουν δει να πουλάει τη «Σχεδία» στη λαϊκή της Καλλιδρομίου, παρακολουθούν κείμενά του στο Protagon, τις έξυπνες και αγαπησιάρικες αναρτήσεις του στα σόσιαλ μίντια. Δεν διεκδικεί τα φώτα της δημοσιότητας. Ωστόσο, την περασμένη εβδομάδα βρέθηκε στο επίκεντρο των συζητήσεων, μετά τις αποστάσεις που κράτησε από το Ποτάμι του Σταύρου Θεοδωράκη, αλλά και τις ομοφοβικές αντιδράσεις που η δήλωσή του προκάλεσε σε ραδιοφωνική εκπομπή του Alpha και ειδικά η παραδοχή του «Ήμουν και παραμένω αφοσιωμένος - ταγμένος - σε δύο μόνο πράγματα σ’ αυτή τη ζωή: στον άντρα μου και στα βιβλία μου». (Αντιδράσεις για τις οποίες προσέφυγε στη δικαιοσύνη ο Α. Κορτώ). Όπως επίσης και για τη θέση που πήρε, μέσω φέισμπουκ, για την έκδοση του βιβλίου του Δημήτρη Κουφοντίνα. Θεωρεί ότι «η πιο βαθιά πολιτική πράξη ενός συγγραφέα στις μέρες μας είναι η συγγραφή ολοένα και καλύτερων βιβλίων, που να χαρίζουν λίγο φως στον ζόφο». Παραπέμπει στην ήδη γνωστή δήλωσή του για το Ποτάμι, όμως επιμένει «ο Σταύρος Θεοδωράκης υπήρξε συνεργάτης και φίλος μου επί σειρά ετών, κι εξακολουθώ να τον εκτιμώ και να εύχομαι γι’ αυτόν το καλύτερο». Ο Αύγουστος Κορτώ δεν κρύβει τις αλήθειες του. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΠΟΛΥ ΚΡΗΜΝΙΩΤΗ

«Βέβαια, αν όλοι οι εκδοτικοί οίκοι γύριζαν την πλάτη στον Κουφοντίνα και απέρριπταν το βιβλίο του αναφανδόν, δεν θα επρόκειτο για στέρηση ελευθερίας του λόγου, αλλά για αξιοπρέπεια του εκδοτικού κόσμου. Φευ, η ξετσιπωσιά και η φιλαργυρία έχουν τον πρώτο λόγο. διαβάζεται απνευστί και «εξιλεώθηκε» Ξαφνικά γίνατε το πρόσωπο των ημερών. Διαψεύσατε τον Σταύρο Θεοδωράκη για τη συμμετοχή σας στο Ποτάμι, εξαιτίας της δήλωσής σας για το Ποτάμι η πρωινή εκπομπή του Alpha καταφέρθηκε εναντίον σας για τις σεξουαλικές σας προτιμήσεις, εκφράζετε ενστάσεις για την έκδοση του βιβλίου του Κουφοντίνα. Μοιάζει λίγο με μυθιστόρημα όλο αυτό. Τι τίτλο να του βάλουμε; Θα ήταν άδικο να τσουβαλιάσουμε ανθρώπους με καλή προαίρεση - κι εδώ αναφέρομαι στον Σταύρο Θεοδωράκη - μαζί με ανθρώπους καθ’ έξιν κακοπροαίρετους, πολλώ δε μάλλον με κάποιον σαν τον Κουφοντίνα. Με το Ποτάμι τι ακριβώς συνέβη; Δεν σας είχε ενημερώσει ο Σταύρος Θεοδωράκης πριν αναφερθεί το όνομά σας στους υποστηρικτές της κίνησης; Ό,τι είχα να πω επί του θέματος το είπα ήδη. Ο Σταύρος Θε-

οδωράκης υπήρξε συνεργάτης και φίλος μου επί σειρά ετών, κι εξακολουθώ να τον εκτιμώ και να εύχομαι γι’ αυτόν το καλύτερο. Ένας συγγραφέας, ειδικά σήμερα, οφείλει να έχει πολιτικό λόγο ή όχι; Η πιο βαθιά πολιτική πράξη που μπορεί να έχει ως στόχο του ένας συγγραφέας στις μέρες μας είναι η συγγραφή ολοένα και καλύτερων βιβλίων, που να χαρίζουν λίγο φως στον ζόφο. Εσείς πού τοποθετείστε πολιτικά; Πολλές φορές έχω αποτολμήσει να θεωρήσω εαυτόν αριστερό, μα δεν μπορώ να οικειοποιηθώ ελαφρά τη καρδία έναν όρο που για μένα τουλάχιστον έχει ταυτιστεί με αγώνες και θυσίες τόσων πολλών γενναίων και άξιων ανθρώπων. Σας γνωρίζουμε από τα βιβλία σας, σας βλέπουμε να μοιράζετε τη «Σχεδία», το περιοδικών των αστέγων στην Αθήνα, να υπερασπίζεστε τα δικαιώματα των παιδιών. Αυτός είναι ο ρόλος του συγγραφέα σήμερα; Ως άνθρωπος βαθύτατα και ποικιλότροπα αδύναμος, αισθάνομαι ομοαίματό μου κάθε αδύναμο συνάνθρωπό μου, και θεωρώ χρέος μου να στέκομαι, με όποιο μι-

κρό τρόπο μπορώ, στο πλευρό του.

Tι σας έκανε να δηλώσετε «Ήμουν και παραμένω αφοσιωμένος -ταγμένος- σε δύο μόνο πράγματα σ’ αυτή τη ζωή: στον άντρα μου και στα βιβλία μου». Δεν υπάρχει χώρος για τίποτε άλλο; Η αλήθεια της καθημερινότητάς μου. Το γεγονός ότι έχω δύο χαρές διαρκείς κι ανυπέρβλητες: τη χαρά της ζωής μου και τη χαρά της φαντασίας μου. Υπερασπίζεστε τα δικαιώματα των ομοφυλόφιλων, δηλώνετε ανοιχτά ότι είστε gay. Θεωρείτε ότι η ελληνική κοινωνία είναι προκατειλημμένη εναντίον των ομοφυλόφιλών; Πώς σχολιάζετε τις εναντίον σας επιθέσεις; Οι ομοφυλόφιλοι εξακολουθούμε να στερούμαστε την ισόνομη μεταχείριση που μας αξίζει από το κράτος. Κι αυτό συνιστά κοινωνική φαυλότητα που οφείλει άμεσα να εξαλειφθεί. Όσο για τις όποιες επιθέσεις, πέρα απ’ τη δική μου ψυχική οδύνη, νοιάζομαι κυρίως για τις επιπτώσεις τους στα αγαπημένα μου πρόσωπα και στο ενδεχόμενο αύριομεθαύριο να έχουν ως στόχο τους κάποιον ακόμη πιο ευάλωτο από μένα. Εκφράσατε την άποψη ότι θα ήταν πιο αξιοπρεπής στάση εκ μέρους των εκδοτών να γυρί-

σουν την πλάτη στο βιβλίο του Κουφοντίνα. Η στέρηση των πολιτικών δικαιωμάτων περιλαμβάνει και τη στέρηση της ελευθερίας της έκφρασης;

«Το βιβλίο της Κατερίνας» έχετε πει ότι σας εξιλέωσε για την ψυχασθένεια και την αυτοκτονία της μητέρας σας. Εξιλεώνει το γράψιμο;

Σαφώς όχι. Αλλιώς θα είχαμε χάσει από τα έργα του Σαντ μέχρι τη μετάφραση του Προυστ από τον Παύλο Ζάννα. Δεν τίθεται βεβαίως θέμα σύγκρισης, ωστόσο το δικαίωμα στην ελευθερία της έκφρασης παραμένει αδιαπραγμάτευτο. Όσο για την ευχέρεια της έκδοσης, αυτό επαναλαμβάνω πως επαφίεται στη συνείδηση του εκάστοτε εκδότη.

Πολύ. Όπως και η αυτογνωσία που απορρέει από την ψυχοθεραπεία. Το συγκεκριμένο βιβλίο με άλλαξε τόσο ως συγγραφέα όσο και ως κατάκοπο από τις ενοχές, ορφανεμένο γιο. Στην πραγματικότητα, όλα αυτά τα χρόνια είχα ξεχάσει το πρόσωπό της, τη φωνή της, αυτή τη φωνή που ακόμα κι όταν δεν είμασταν μαζί την άκουγα από το τηλέφωνο. Με το βιβλίο την ξαναβρήκα, ξαναβρήκα το Κατερινάκι μου.

Σε όλη την Ευρώπη έχουν κυκλοφορήσει βιβλία για υποθέσεις τρομοκρατίας, π.χ στελεχών των Ερυθρών Ταξιαρχιών και ειδικότερα των απαγωγέων του Μόρο στην Ιταλία, μελών του ΙΡΑ στη Β. Ιρλανδία, της Μάινχοφ στη Γερμανία. Γιατί ειδικά στην Ελλάδα θα έπρεπε να παρεμποδιστεί η έκδοση του βιβλίου του Κουφοντίνα; Δεν είπα ποτέ κάτι τέτοιο. Υπάρχει πάντοτε η δυνατότητα της αυτοέκδοσης, την οποία έχουν ακολουθήσει πλείστοι τιτάνες του ανθρώπινου πνεύματος και η οποία συνάδει περισσότερο με τη συνείδηση κάποιου που θεωρεί και ορίζει εαυτόν επαναστάτη. Όπως, στη δεύτερη περίπτωση, η «Κατήχηση» του Νετσάγιεφ. Η ελευθερία του λόγου πώς προσμετράται στις μέρες μας; Με την προσπάθεια όλων μας για τη διατράνωσή της, όπως πάντα. Νιώσατε την ανάγκη τις τελευταίες ημέρες να είχατε τη μητέρα σας δίπλα σας; Η μητέρα μου μου λείπει αφάνταστα κάθε μέρα. Και ξέρω πως, αν την είχα κοντά μου, θα αγκάλιαζε όπως πάντα με την ίδια αγάπη κάθε μου επιλογή.

Η ανταπόκριση των αναγνωστών σας σας αντάμειψε; Μου χάρισε συγκίνηση εφάμιλλη με αυτήν που θα ένιωθα αν η Κατερίνα μου χαμογελούσε για μια στιγμή απ’ την ανυπαρξία της. Το τελευταίο διάστημα ο πολιτισμός γενικά, το βιβλίο ειδικότερα δέχονται ανηλεή επίθεση από την κυβέρνηση. Η κατάργηση του ΕΚΕΒΙ, η μεταφορά των αρμοδιοτήτων του στο Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού υπό τη διεύθυνση του κ. Γιαλλουρίδη, υποστηρικτή του ακροδεξιού Δικτύου 21, τώρα η υπό κατάργηση Ενιαία Τιμή Βιβλίου, πόσο πολιτισμένα είναι όλα αυτά και τι περιθώριο ελευθερίας αφήνουν στον κόσμο του βιβλίου, σε σας τους συγγραφείς; Χωρίς να υποτιμώ την αξία του συνδικαλιστικού αγώνα υπέρ της προάσπισης θεσμών και δικαιωμάτων, φρονώ ότι ως συγγραφείς οφείλει να μας απασχολεί πρωτίστως το να γράφουμε καλά βιβλία. Τι γράφετε τώρα; Θα είναι για παιδιά ή για μεγάλους; Το επόμενο βιβλίο έχει ήδη γραφτεί. Και απευθύνεται σε «παιδιά», όπως τα ορίζει στο μουσικό και ποιητικό του έργο ο Μάνος Χατζιδάκις.

60

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ ANA VUJANOVIC

JANEZ JANSA Για το ευρωπαϊκό φαντασιακό, τα Βαλκάνια αποτελούν μια «τρύπα στη γεωγραφία», ταυτισμένη με τα στερεότυπα του εθνικισμού και της σύγκρουσης. Στερεότυπα που η Ελλάδα, έχοντας πιστέψει ότι είχε απαλλαγεί από τη βαλκανική μοίρα της, έζησε με αγριότητα τούτα τα χρόνια της κρίσης... Αυτή η πληθυντική κοινωνική και πολιτισμική πραγματικότητα που αποτελεί τη γειτονιά μας, έχοντας επεξεργαστεί το συλλογικό πένθος που σηματοδότησαν οι γιουγκοσλαβικοί εμφύλιοι, έχοντας βιώσει στο πετσί της τα αδιέξοδα του «άγριου» νεοφιλελευθερισμού, επιδεικνύει σήμερα ανεξάντλητο δυναμισμό και ώριμο ριζοσπαστισμό, ιδιαίτερα στον τομέα των παραστατικών τεχνών, όπως αποδεικνύει το δεκαήμερο «γεωπολιτικό» φεστιβάλ με τίτλο Transitions που διεξάγεται έως την επόμενη Κυριακή 16.3 στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών. Καλεσμένοι καλλιτέχνες της ανεξάρτητης σκηνής από όλες τις βαλκανικές χώρες. Ανάμεσά τους θα βρεθούν και η Ana Vujanovic από τη Σερβία, η οποία θα παρουσιάσει μαζί με τον Sasa Asentic την Τετάρτη ένα υβριδικό θέαμα με τη συμμετοχή των θεατών, με τίτλο On Trial Together, που θέμα του έχει τη δημοκρατία και τους μηχανισμούς προπαγάνδας, τον δημόσιο διάλογο και η συλλογικότητα... Την Παρασκευή, ο Janez Jansa από τη Σλοβενία θα παρουσιάσει τη διαδραστική περφόρμανς Who is Next?, με επίκεντρο την ευθύνη του επαναστατημένου πολίτη και καλλιτέχνη σε συνθήκες ύστερου καπιταλισμού και παθητικού κυνισμού. Με αφορμή την παρουσία τους στην Αθήνα, θέσαμε στους δύο καλλιτέχνες το ερώτημα ποια θέση έχει η Ελλάδα της κρίσης στη δουλειά που θα παρουσιάσουν. «Κεντρικό ρόλο!» απαντά η Ana Vujanovic. «Όποιος μας διαβάσει ας έρθει να το διαπιστώσει. Η περφόρμανς On Trial Together έχει πρωταγωνιστή το κοινό και ασχολείται με επίκαιρα πολιτικά και κοινωνικά γεγονότα. Στην αθηναϊκή μας παράσταση αυτά τα ζητήματα φωτίζονται από την κρίση και όσα θα ακολου-

Τα Βαλκάνια δεν υπάρχουν στον ενικό... θήσουν μετά από αυτήν». Στην ερώτηση αν βλέπει την κρίση ως απειλή για τη δημοκρατία, απαντά: «Φαίνεται πως η ελληνική κρίση είναι εξ ορισμού ευρωπαϊκή. Όμως, αντί να αποτελεί απειλή για τη δημοκρατία, ίσως στο τέλος καταλήξει να είναι απειλή για τον ίδιο τον νεοφιλελεύθερο καπιταλισμό. Μπορεί κάτι τέτοιο να αργήσει και να κοστίσει ακριβά στον ελληνικό λαό, όμως, σε τελευταία ανάλυση, η εμπειρία της κρίσης μπορεί να οδηγήσει στη διάρρηξη της σχέσης της σύγχρονης δημοκρατίας με τον καπιταλισμό». Μιλώντας για το ίδιο θέμα, ο Janez Jansa λέει: «Στο επίκεντρο της περφόρμανς Who is next? βρίσκονται τα θέματα της αντίδρασης και της ευθύνης. Η κρίση είναι παγκόσμια, το ζήτημα λοιπόν είναι τι κάνουμε για να την αντιμετωπίσουμε. Ο καπιταλισμός βασίζεται στις κυκλικές κρίσεις, είναι ο τρόπος με τον οποίο λειτουργεί. Στο Who is next? παρουσιάζουμε τρόπους με τους οποίους κανείς ενεργοποιείται ή όχι, από τη βίαιη αντίδραση μέχρι την παθητικότητα και τον αποκλεισμό. Η κρίση κινητοποιεί τους ανθρώπους προς διάφορες κατευθύν-

Από την παράσταση «Who is next?»

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ: ΣΠΥΡΟΣ ΚΑΚΟΥΡΙΩΤΗΣ

σεις, η Ελλάδα είναι ένα πολύ καλό παράδειγμα. Από μια άποψη, η Ελλάδα είναι ένα ευρωπαϊκό πείραμα, που επεκτάθηκε στο σύνολο της νότιας Ευρώπης. Οι κυβερνώντες σήμερα είναι στην υπηρεσία του καπιταλισμού. Παρουσιάζονται ως τεχνοκράτες και δεν ενδιαφέρονται για την αντιπροσώπευση της λαϊκής βούλησης. Η διαχείριση της ελεύθερης ροής των κεφαλαίων έχει αντικαταστήσει τη δημοκρατία. Από την άποψή τους, είναι πολύ ακριβή, γι’ αυτό και έχει συρρικνωθεί στο ελάχιστο. Τόσο στην Ελλάδα όσο και σε πολλές άλλες χώρες...». Ρωτάμε του δύο καλλιτέχνες για τα στερεότυπα με τα οποία αντικρίζουν τα Βαλκάνια η Ευρώπη και η διεθνής πολιτική. «Καταρχάς, η ‘διεθνής πολιτική’ είναι που κατασκεύασε αυτήν την αντίληψη για τα Βαλκάνια», λέει η Ana Vujanovic. «Πάντα πρέπει να αναστοχαζόμαστε τι σημαίνουν ορισμένοι όροι και να παίρνουμε υπόψη τις χρήσεις τους. Τα Βαλκάνια, έτσι όπως διαμορφώθηκαν στο δυτικό φαντασιακό, δεν υπάρχουν, ούτε υπάρχει κάποια μονολιθικότητα ό-

πως πιστεύεται σε τοπικό επίπεδο. Το φεστιβάλ είναι τόσο πολυδιάστατο, που μπορεί να δώσει χώρο για συζητήσεις σχετικά με την κατάσταση η οποία επικρατεί σε κάθε πόλη, επαρχία ή περιφέρεια απ’ όπου προέρχονται οι συμμετέχοντες, τις επιρροές που έχουμε όλοι μας, γεωγραφικές, πολιτικές, πολιτισμικές, ακόμα και οικονομικές. Πιστεύω πως η εικόνα των Βαλκανίων σαν ‘μαύρης τρύπας’ της Ευρώπης αποτελεί μάλλον προβολή των ίδιων των φόβων της Ευρώπης παρά πραγματικότητα». Από τη μεριά του ο Janez Jansa επισημαίνει: «Τα Βαλκάνια δεν υπάρχουν στον ενικό. Η δυτική ματιά για τα Βαλκάνια αφορά μια περιοχή αγροτική γεμάτη συγκρούσεις. Όμως τα ίδια τα Βαλκάνια, ιδιαίτερα στην πρώην Γιουγκοσλαβία, έχουν περάσει από μια διαδικασία αστικοποίησης, όχι μόνο οικονομική αλλά και πολιτισμική και κοινωνική. Τον πόλεμο στη Γιουγκοσλαβία τον κέρδισε η τοπικιστική αγροτική νοοτροπία, όμως τα Βαλκάνια είναι μία από τις δυναμικότερες περιοχές του κόσμου. Το μέλλον βρίσκεται στην αλλαγή μιας ιστορικής κληρονομιάς προς νέα μοντέλα κοινωνικής αλληλεπίδρασης».

Τέλος, ρωτάμε τους δύο Βαλκάνιους καλλιτέχνες κατά πόσον οι παραστατικές τέχνες μπορούν να αποτελέσουν εργαλείο κοινωνικής αλλαγής και με ποιον τρόπο. «Στην περφόρμανς On Trial Together ενδιαφερόμαστε, πάνω απ’ όλα, να ξανασκεφτούμε και να στηρίξουμε την αλλαγή του θεάτρου, του κοινωνικού του ρόλου και της θέσης του στη δημόσια σφαίρα σήμερα», επισημαίνει η Ana Vujanovic. «Όμως, σε ένα ευρύτερο πλαίσιο, αυτό που μας ενδιαφέρει είναι τι θα μπορούσαμε να κάνουμε ως πολίτες συλλογικά, αν ήμασταν εμείς που αποφασίζαμε για την κοινωνία μας; Ο προβληματισμός μας και για τα δύο ζητήματα συνδέεται άμεσα: αν το θέατρο μεταμορφωνόταν σε έναν δημόσιο χώρο όπου οι πολίτες μαζεύονται για να στοχαστούν και να συζητήσουν για την κοινωνία τους, τότε αυτή η κοινωνία θα ήταν πολύ διαφορετική. Αν και θα έπρεπε αυτό να είναι κοινός τόπος για μια δημοκρατική κοινωνία και το θέατρό της, είναι απλώς μια δυνατότητα, που εμείς οι πολίτες πρέπει να ενεργοποιήσουμε. Έτσι λοιπόν περιορίζουμε τις προσδοκίες μας στο να διαμορφώσουμε συνθήκες για ένα προσωρινά διαφορετικό θέατρο. Αυτό θέλουμε να διερευνήσουμε μέσα από την περφόρμανς». «Η τέχνη είναι μέρος της κοινωνίας, είναι δομικό χαρακτηριστικό της», υποστηρίζει ο Janez Jansa. Ευθύνη της είναι να αναγνωρίζει αυτή της τη θέση. Δεν μπορεί να αλλάξει το πολιτικό καθεστώς, όμως μπορεί να συμβάλει θέτοντας νευραλγικά ερωτήματα στον δημόσιο διάλογο. Η θέση της τέχνης και του καλλιτέχνη στη νεοφιλελεύθερη συνθήκη έχει προσαρμοστεί στη γενικότερη διαχείριση της εργασίας: Οι καλλιτέχνες είναι αφοσιωμένοι, δημιουργικοί, ανοιχτόμυαλοι, δυναμικοί, ευέλικτοι, πάντοτε διαθέσιμοι, ταξιδεύουν, είναι πάντα έτοιμοι να δουλέψουν τζάμπα ή για πολύ λίγα... Ιδιότητες που κάθε μάνατζερ περιμένει από τους υπαλλήλους του! Οι καλλιτέχνες είναι από τους πλέον εκμεταλλευόμενους στον νεοφιλελεύθερο καπιταλισμό. Κι όχι χωρίς δική τους ευθύνη...».

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

61

ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ KΡΙΤΙΚΗ ΘΕΑΤΡΟΥ

ΤΟΥ ΛΕΑΝΔΡΟΥ ΠΟΛΕΝΑΚΗ

«Δι’ ελέου και φόβου» «Η πόλη» της Αναγνωστάκη στο «Επί Κολωνώ» Για το έργο της κορυφαίας μας συγγραφέως Λούλας Αναγνωστάκη έχω καταθέσει πολλές φορές τη γνώμη μου. Πολύ πρόσφατα, μάλιστα, έγραφα ότι «το θέατρό της, βαθύτατα πολιτικό και βαθιά ανθρωπιστικό, περιστρέφεται γύρω από τον μετεμφυλιακό Έλληνα άνθρωπο και τα παθήματά του. Τα έργα της κλείνουν έναν αρχαίο κύκλο αιμάτων με αθώους θύτες και ένοχα θύματα, παγιδευμένα εξίσου στον εφιαλτικό και ατέρμονα χορό των ‘οικείων κακών’ τους. Επικρατεί σε αυτά το μαύρο χρώμα της νύχτας και βρισκόμαστε σε ένα ‘κατοικητήριο ερινύων’. Μπορούμε, όμως να περιμένουμε κάτι περισσότερο από την ‘καθαρτήρια επιστροφή της οδύνης και του φόβου’ που ευαγγελίζεται το αυθεντικό ‘θέατρο του παραλόγου’, στη σύγχρονη, κυρίως γερμανική εκδοχή του, σε ένα μεταφυσικό σχεδόν κλίμα, δίχως να διακρίνει το ατομικό από το κοινωνικό. Τα σκληρά τοπία της Αναγνωστάκη, όπου κι αν ταξιδεύουμε, μας πληγώνουν, αλλά δεν μας συντρίβουν. Επειδή φωτίζονται από το αγγελικό και μαύρο φως της σολωμικής, τραγικής και μόνης ελευθερίας. Περαίνοντας (ολοκληρώνοντας σε σημασία) με την (τραγική) μίμηση πράξεως, δι’ ελέου και φόβου το τέλος (κάθαρση) των παθημάτων του ήρωα... Φερόμαστε, από άλλο

δρόμο, στον χώρο της τραγωδίας. Η εμβληματική τριλογία (‘Διανυκτέρευση’, ‘Πόλη’ ‘Παρέλαση’), της πρώτης ιστορικής παράστασης του Θεάτρου Τέχνης το 1965, δεν έχει χάσει τίποτε από την επικαιρότητά της. Όπως επισημαίνει ο Γιώργος Μιχαηλίδης στο βιβλίο του ‘Νεοέλληνες θεατρικοί συγγραφείς’: ‘Οι ήρωές της δεν είναι ιστορικά πρόσωπα, απλώς ζουν την ιστορία και αντιδρούν σαν παγιδευμένοι με τους σπασμούς και την απόγνωση ενός εγκλωβισμένου. Περιμένουν συνεχώς μια καταστροφή. Με το άγχος της απειλής να κυριαρχεί στην ψυχολογία τους, δεν ελέγχουν τη μοίρα τους, δεν ορίζουν τη ζωή τους... Ο Κίμων και η Ελισάβετ της ‘Πόλης’ παίζουν ένα επικίνδυνο παιχνίδι... Γνωρίζονται με άλλους ανθρώπους, τους προσκαλούν για μια φιλική επίσκεψη, η Ελισάβετ μιμείται την ερωτευμένη με τον άγνωστο, του ζητάει να την πάρει μαζί του, αναγκάζουν τον φιλοξενούμενο να ανοίξει την καρδιά του, να τους εξομολογηθεί τα πάντα και πάνω στην κρίσιμη στιγμή πατάνε τις μάσκες, τον χλευάζουν και τον διώχνουν... Μα είναι κουρασμένοι, το παιχνίδι γίνεται ολοένα πιο επικίνδυνο, τους εξαντλεί. Κάποια μέρα, η φάρσα της αυτοκτονίας του Κίμωνα θα γίνει πραγματικότητα... Ίσως από τα

KΡΙΤΙΚΗ MOYΣΙΚΗΣ

παραπάνω να σχηματίστηκε η εντύπωση ότι το έργο της Αναγνωστάκη καταλήγει σε μια απαισιόδοξη στάση απέναντι στη ζωή. Αυτό θα ήταν λάθος. Αν η Αναγνωστάκη παρέμενε αποκλειστικά στον κλειστό ατομικό χώρο των ηρώων της, θα μπορούσε ίσως κανείς να οδηγηθεί σε τέτοιο συμπέρασμα. Σε όλα της τα έργα ο ατομικός χώρος δίνεται σε άμεση σχέση με την κοινωνική πραγματικότητα... Αισιοδοξία είναι να δίνεις σε βάθος το αληθινό πρόσωπο της εποχής σου χωρίς παραμορφωτικό καλλωπισμό. Να παρουσιάζεις τη διαλεκτική σχέση ατόμων και κοινωνικής πραγματικότητας... Δεν υπάρχει τίποτα το υπαρξιακό ή μεταφυσικό σε αυτόν τον τρόμο... Μια κοινωνία που αστυνομεύει, καταπιέζει και ταπεινώνει το άτομο, είναι εύκολο μετά από αυτό, το άτομο να φοβάται ότι οπωσδήποτε κάτι έχει κάνει». Ο Στέλιος Μάινας στο «Επί Κολωνώ» διάβασε και σκηνοθέτησε υπό το φως του τραγικού

την «Πόλη». Πηγαίνοντας πέρα από το κλασικό παράλογο ή την τραγική, έστω, φάρσα. Είδε τον φλεγόμενο πυρήνα του έργου και τον έδωσε καθαρά, χωρίς προσμίξεις. Μια παράσταση αυστηρή, δωρική, λιτή και ουσιώδης. Σε ύφος αφηρημένου ρεαλισμού, με τις μορφές να αντανακλώνται σε ένα παραμορφωτικό, αλλά με μαθηματική νόρμα, υδάτινο κάτοπτρο. Το ζευγάρι της Ελισάβετ και του Κίμωνα δίνεται αδρότατα, με λόγο γνώσης και με ορμή ζωική, χωρίς τη στατικότητα των συμβόλων, από την Κάτια Σπερελάκη και τον Βαγγέλη Ρόκκο. Σε μια μοναδικής εμβέλειας, τραγική, μαύρη κλοουνερί επιδίδεται ο Γιώργος Ψυχογιός, χαράζοντας με έξοχες, αιφνιδιαστικές «φλασιές» τον «τρίτο», προσκεκλημένο του ζεύγους, φωτογράφο. Με τη θαυμαστή μουσική των Lost Bodies, τα ωραία σκηνικά - κοστούμια και βίντεο του Γιώργου Χατζηνικολάου, τους λειτουργικούς φωτισμούς του Παναγιωτόπουλου.

TOY ΚΥΡΙΑΚΟY Π. ΛΟΥΚΑΚΟY

1688 - 1749: Χρυσικόπουλος και Κούρεντας ερμηνεύουν μπαρόκ Οχτώ ημέρες μετά τον πρώτο αθηναϊκό του «Μεσσία», ο Μάρκελλος Χρυσικόπουλος στεκόταν στο πόντιουμ της ΚΟΑ για ένα πρόγραμμα υπό τον τίτλο «Ο Γ.Σ. Μπαχ και οι γιοί του», ευκαιρία υπενθύμισης ότι το έτος 2014 σηματοδοτεί την 300η επέτειο της γέννησης του πρεσβύτερου μουσικού εκ των νεοσσών του Κάντορα, του Carl Philip Emmanuel Bach (1714 - 1788, εφεξής CPE). Πλημμυρισμένοι σήμερα από την μοναδικού θεωρητικού, φιλοσοφικού και καλλιτεχνικού μεγαλείου δημιουργία του ογκόλιθου πατέρα του, κινδυνεύουμε να παραβλέψουμε τη σημασία αυτού του 5ου κατά τη σειρά γέννησης και 2ου κατά την τάξη επιβίωσης από τους γιους του Γιόχαν Σεμπάστιαν, ενός μουσουργού που εξοστράκισε, για 78 τουλάχιστον χρόνια, από το προσκήνιο της φήμης τον σήμερα αναντιρρήτως κυρίαρχο πατέρα του, όπως εξάλλου και τον ανάδοχό του, Γκέοργκ Φίλιπ Τέλεμαν. Ο CPE δέχθηκε την καλλιτεχνική επιρροή αμφοτέρων, αλλά εισηγήθηκε το δικό του «Empfindsamer Stil», «ευαίσθητο» και, εν τούτω, προδρομικό της κλασικής και ρομαντικής ε-

ποχής. Πτυχιούχος της νομικής, ο νεαρός συνθέτης κατέστη και παρέμεινε ευνοούμενος του Μεγάλου Φρειδερίκου της Πρωσίας και της αδελφής του, συνθέτριας πριγκίπισσας Άννα Αμάλια, ενώ την επιρροή του στον Χάυντν, τον Μπετόβεν και τον Μότσαρτ συνοψίζει η ομολογία του τελευταίου «είναι ο πατέρας κι εμείς τα παιδιά του». Οι προφανώς ελλιπείς δοκιμές κατέστησαν εν τέλει ανεπιθύμητη ανάμνηση την εκτέλεση του 1ου (BWV 1046) από τα 6 «Βραδεμβούργεια Κοντσέρτα»(1717-21) του Γ.Σ, Μπαχ, που εγκαινίασε τη συναυλία της 23ης Δεκεμβρίου στην αίθουσα «Χρήστος Λαμπράκης» του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών. Ούτε όμως το μοτέτο «Si nocte tenebrosa» (αρ. κατ.

CW F4a), του Βενιαμίν των υιών Μπαχ, Johann Christian (1735 1782), του επιλεγόμενου «Μπαχ του Λονδίνου», εμφάνισε αυτόν τον τόσο αγαπητό στον Μότσαρτ συνθέτη όπερας στην υψηλότερη βαθμίδα των δυνατοτήτων του, παρά την εν πολλοίς επιμελημένη δεξιοτεχνία της υψιφώνου Ελπινίκης Ζερβού, σε κάθε περίπτωση λιγότερο ατρόμητη

από παλαιότερες εμφανίσεις της που συντηρούμε στη μνήμη μας. Η συναυλία, ωστόσο, κατέλειπε αξιομνημόνευτο ίχνος στο παραστασιολόγιο της τρέχουσας περιόδου μέσα από το β’ μέρος της, στο οποίο προφανώς και, εν τέλει, ευτυχώς φαίνεται ότι αφιερώθηκε το μεγαλύτερο μέρος της προετοιμασίας της. Μοναδικό έργο αυτού του κεφαλαίου ήταν το εξαιρετικής συνθετικής ποιότητας και εκφραστικής δύναμης 9μερές «Magnificat» του CPE, το πρώτο μεγάλο βερολινέζικο φωνητικό του έργο, του έτους 1749, αποκαλυπτικό της άρσης του δημιουργού του στις προσδοκίες ενός τόσο φιλόμουσου πάτρωνα όσο ο αυλητής και συνθέτης Φρειδερίκος ο Μέγας και ο εκλεκτός κύκλος των αυλικών συνθετών που απάρτιζαν τη βασιλική ορχήστρα του στο ανάκτορο του Sans-Souci. Η σύνθεση αποκτά ιδιαίτερη σημασία και για την αναπόφευκτη σύγκρισή της με την αντίστοιχη του Μπαχ πατρός, σύγκριση που δεν αποδίδει τον εκλεκτό του Πότσδαμ ως υποδεέστερο του γεννήτορά του, αφού πιστοποιεί τον νεότερο συνθέτη ως μαΐστορα της εκλεκτικιστικής σύν-

θεσης ποικίλων καλλιτεχνικών επιρροών, από την βενετσιάνικη παράδοση ενός Βιβάλντι και την πατρική μαθητεία στον Άγιο Θωμά μέχρι το νέο ύφος που γεφυρώνει το παρελθόν με το μέλλον. Πρόκειται για δημιουργία γεμάτη ιδέες, υποδειγματική συνοχή και πάθος βιώματος, στοιχεία που ανέδειξε η λογική μουσική διεύθυνση του Χρυσικόπουλου, ευτυχώς χωρίς υπερβολές στα τέμπι και τη δυναμική. Ενθουσιώδης και η σύμπραξη της παιδικής χορωδίας Rosarte, σε διδασκαλία Ρόζης Μαστροσάββα, που μοιάζει να έχει ενισχύσει ορισμένες -παλαιότερα ατροφικές- πτέρυγές της. Οι 4 σολίστ (Ελπινίκη Ζερβού, Θεοδώρα Μπάκα, Βασίλης Καβάγιας και Κώστας Μαυρογένης) συνέπραξαν με κυμαινόμενη, αλλά υπαρκτή επίγνωση υφολογικών ζητούμενων. Ήταν πάντως προφανές ότι η τεσσιτούρα της άριας του τενόρου ήταν αδύνατον να υπηρετηθεί από την στρατοσφαιρικής α-

νάτασης ελαφράδα της φωνής του Βασίλη Καβάγια. Η αναδρομή στο αρχείο μας, μάλιστα, απέδωσε ότι, κατά τη συναυλία της 14ης Δεκεμβρίου 1988, για την 200η επέτειο θανάτου του Καρλ Φίλιπ Εμμάνουελ στο τότε ακόμη Ανατολικό Βερολίνο, το μέρος του τενόρου είχε ανατεθεί στον ηλικιακά ώριμο Peter Schreier, παρεμπιπτόντως ανατριχιαστικό Ευαγγελιστή των «Παθών» του Γιόχαν Σεμπάστιαν. Μια περίσταση που, αν είχε έκτοτε υποπέσει στην αντίληψή μας, θα μάς είχε ασφαλώς αφυπνίσει ταχύτερα σε σχέση με το πραγματικό διαμέτρημα του νεότερου συνθέτη. Ας είναι! Αυτή η καθυστερημένη εγρήγορση πιστώνεται στη συγκεκριμένη συναυλία της ΚΟΑ υπό τον Μάρκελλο Χρυσικόπουλο και το γεγονός αυτό σηματοδοτεί αυτοτελή λόγο ευγνωμοσύνης μας σε όλους τους συντελεστές της βραδιάς. (Συνεχίζεται...)

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

62

ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ κτική συναντά τη γλυπτική, που εγκαινιάζεται σήμερα στη Δημοτική Πινακοθήκη Αθήνας (Μυλλέρου και Γερμανικού, Μεταξουργείο), στις 8.00 μ.μ.

Πρόσφυγες

Η ΑΤΖΕΝΤΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ

Ίχνη Κατοχής Με αφορμή την επέτειο των μαζικών κινητοποιήσεων των Αθηναίων, τον Μάρτιο του 1943, ενάντια στο μέτρο της πολιτικής επιστράτευσης, ο ραδιοσταθμός «105,5 Στο Κόκκινο» διοργανώνει σήμερα συλλογικό περίπατο με τίτλο «Αναζητώντας τα ίχνη της Κατοχής και της Αντίστασης στην Αθήνα», με ξεναγό τον ιστορικό Μενέλαο Χαραλαμπίδη. Ξεκινώντας από τα Προπύλαια θα ακολουθήσει περιήγηση στους δρόμους και τα κτήρια όπου σημειώθηκαν οι σημαντικότερες αντιστασιακές κινητοποιήσεις, με στόχο την ανάδειξη ενός μέρους της ιστορίας της πόλης που παραμένει μέχρι σήμερα άγνωστο. Μετά το τέλος του περιπάτου θα ακολουθήσει συζήτηση με τον ίδιο και τον ερευνητή Μανώλη Κασσιμάτη, ενώ παράλληλα θα προβληθεί σπάνιο οπτικοακουστικό υλικό από την περίοδο της Κατοχής στο Πολυτεχνείο (Αμφιθέατρο Γκίνη). Ώρα εκκίνησης 11.00 π.μ.

Steve Turre Ο Στιβ Τουρέ, που εκτός από ένας σπουδαίος τρομπονίστας της σύγχρονης τζαζ σκηνής συνθέτης και ενορχηστρωτής είναι και μοναδικός στο να παίζει κοχύλια, αποσπώντας τους έναν εκπληκτικό ήχο, εμφανίζεται σήμερα στην Αθήνα για μια μοναδική συναυλία με το κουιντέτο του (Nino Menci, πιάνο, Marco Marzola, μπάσο, Dion Parson, ντραμς, Bruce Williams, σαξόφωνο), στο Μέγαρο Μουσικής (Β. Σοφίας και Κόκκαλη), στις 8.30 μ.μ.

ΠΕΜΠΤΗ

ΚΥΡΙΑΚΗ

Τρεις αδελφές μόνο Εμπνευσμένη από το έργο του Άντον Τσέχωφ Οι τρεις αδελφές, η ομάδα Theater can kill παρουσιάζει από σήμερα και για τέσσερις Κυριακές τη δική του εκδοχή πάνω στο κλασικό αριστούργημα, σε κείμενο και σκηνοθεσία Μαρίας Κυριάκη, με τίτλο Τρεις αδελφές μόνο... και ερμηνεία από τις Δώρα Γιαγτζίδου, Μικαέλλα Θεοδουλίδου και Κορνέλια Κυριάκη, στον Πολυχώρο Vault (Μελενίκου 26, Βοτανικός), στις 6.00 μ.μ.

ΔΕΥΤΕΡΑ

Ι Love U Στιγμές γυναικών σε διαφορετικούς χρόνους, με θραύσματα από τα έργα της Λούλας Αναγνωστάκη Σ’ εσάς που μ’ ακούτε, Αντόνιο ή το μήνυμα, Η πόλη, Διαμάντια και μπλουζ, Ο ήχος του όπλου και ολόκληρο το έργο Ο ουρανός κατακόκκινος, ερμηνεύει η Ελένη Ουζουνίδου σε μια παρτιτούρα ερμηνείας με τίτλο Ι Love U, που συνθέτει ο Σταμάτης Κραουνάκης και παρουσιάζεται από σήμερα και κάθε Δευτέρα και Τρίτη στο Ίδρυμα Μ. Κακογιάννης (Πειραιώς 206), στις 8.00 μ.μ.

Αύγουστος Κορτώ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΣΠΥΡΟΣ ΚΑΚΟΥΡΙΩΤΗΣ agenda.avgi@gmail.com

Με θέμα «Η συμβολή του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης στην προσφυγική αποκατάσταση (19221930)» μιλά η ιστορικός του Ιστορικού Αρχείου Προσφυγικού Ελληνισμού της Καλαμαριάς Ελένη Ιωαννίδου, στην Αίθουσα του ΕΒΕΘ (Τσιμισκή 29), στις 7.00 μ.μ.

Συνάντηση με τον Αύγουστο Κορτώ, με αφορμή Το βιβλίο της Κατερίνας, διοργανώνουν οι εκδόσεις Πατάκη στον χώρο της Πινακοθήκης Γιώργου Ν. Βογιατζόγλου (Ελ. Βενιζέλου 63-71, Ν. Ιωνία), στις 8.00 μ.μ.

ΤΡΙΤΗ

Αιώνας άστεγος Τη νέα ποιητική συλλογή της Γιώγιας Σιώκου Αιώνας άστεγος (εκδ. Ταξιδευτής) παρουσιάζουν οι Στ. Ελληνιάδης, Α. Πρίγγουρη, Λ. Πολενάκης, Κ. Φάκαλου, ενώ ποιήματα δια-

βάζουν οι Β. Βλάχος, Α. Γιαννούλη, με μουσική συνοδεία του Π. Μπούσαλη, στον Πολυχώρο Αλεξάνδρεια (Σπάρτης 14, πλ. Αμερικής), στις 7.00 μ.μ.

Μαρίνα Αμπράμοβιτς Με αφορμή την έκδοση του δοκιμίου Μαρίνα Αμπράμοβιτς: Η καλλιτέχνις είναι εδώ (εκδόσεις Τόπος) ο συγγραφέας του Δημοσθένης Δαββέτας και ο εκδότης και πεζογράφος Άρης Μαραγκόπουλος συζητούν στο Polis Art Cafe (Αίθριο Στοάς Βιβλίου), στις 7.30 μ.μ.

ΤΕΤΑΡΤΗ

Χαρακτική - γλυπτική Δύο καταξιωμένοι καλλιτέχνες, ο γλύπτης Θεόδωρος Παπαγιάννης με τα πρωτότυπα και μνημειακά γλυπτά του, και ο καταξιωμένος ξυλογράφος Νίκος Δεσεκόπουλος, ο οποίος αντλεί από αυτά έμπνευση σχεδίου και χάραξης, συνυπάρχουν στην έκθεση Όταν η χαρα-

Λευκό αίμα Σε ένα όχι και τόσο γνωστό κεφάλαιο της νεότερης (ευρωπαϊκής) ιστορίας αναφέρεται το ντοκιμαντέρ της Regine Dura Λευκό αίμα (2011), την αποστολή ορφανών γερμανόπουλων στη Νότια Αφρική μέσω δικτύου ακροδεξιών Μπόερς, προκειμένου «να παραμείνει λευκοί σε μια μαύρη χώρα», που προβάλλεται παρουσία της σκηνοθέτιδας και με σχολιαστή τον Νίκο Τζαβάρα στο Ινστιτούτο Γκαίτε (Ομήρου 14-16), στις 8.30 μ.μ.

Αυτοκίνηση Την έρευνα του Ηλία Καφάογλου Ελληνική αυτοκίνηση, 1900-1940. Άνθρωποι, δρόμοι, οχήματα, αγώνες (εκδ. Ύψιλον) παρουσιάζουν ο καθηγητής ΕΜΠ Μιχάλης Ασημακόπουλος και ο ερευνητής Τάσος Τσιπλάκος, ενώ οι δημοσιογράφοι Δημήτρης Φύσσας και Γιάννης Τριάντης συνομιλούν με τον συγγραφέα, στο Polis Art Cafe (Στοά Βιβλίου), στις 7.30 μ.μ.

Βαλέριος Καλούτσης Φόρο τιμής σε έναν ομότεχνο που έφυγε από τη ζωή πριν από λίγο καιρό, χωρίς το ελληνικό κοινό να έχει γίνει όσο θα έπρεπε οικείο με το έργο του, τον αριστοκράτη της ελληνικής μεταπολεμικής πρωτοπορίας Βαλέριο Καλούτση (1927-2014), αφιερώνει ο Δημήτρης Αληθεινός την πρώτη από τις τέσσερις εκθέσεις που παρουσιάζει και εγκαινιάζεται την Τρίτη στον νέο χώρο τέχνης, που φέρει το όνομα Οπλοστάσιο (Μηλιώνη 10, Κολωνάκι), στις 7.00 μ.μ.

Αντιφασιστικό θέατρο Με σύνθημα «Ο φασισμός δεν ξέρει να χορεύει, δεν έχει χρώματα και δεν τραγουδάει» ξεκινά την Πέμπτη το Δεκαήμερο Αντιφασιστικό Φεστιβάλ Παραστατικών Τεχνών. Στο Φεστιβάλ συμμετέχουν με θεατρικές παραστάσεις και εργαστήρια για παιδιά και ενήλικους, χορός, συναυλίες, performances, προβολές, δρώμενα και οργανωμένες συζητήσεις, δεκάδες θεατρικές και χορευτικές ομάδες, ηθοποιοί, τραγουδιστές, μουσικοί και συγκροτήματα, κοινότητες μεταναστών κ.ά. Θα διεξαχθεί, με ελεύθερη είσοδο για το κοινό, σε δημόσιους χώρους της Αθήνας και, κυρίως, στο Αυτοδιαχειριζόμενο Θέατρο Εμπρός (Ρ. Παλαμήδη 2, Ψυρρή)

Κλέφτικο Ένα σύγχρονο τελετουργικό της άνοιξης, εμπνευσμένο από παράξενες τελετές αναγέννησης διαφορετικών πολιτισμών και εποχών, οργανώνεται γύρω από το ποίημα Κλέφτικο του Γιώργου Πρεβεδουράκη, στην παράσταση της ομάδας Per-Theater-Formance To Κλέφτικο (Μία Τελετουργία), που διερευνά σκηνικά τη σχέση των τελετών, του ιερού και των εκστατικών φαινομένων με το θέατρο και παρουσιάζεται από σήμερα σε σκηνοθεσία Δημήτρη Τσιάμη στο Bios (Πειραιώς 84), στις 9.00 μ.μ.

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ

Αγόρασα ένα φτυάρι... Κείμενα του ανατρεπτικού Rodrigo Garcia και ποιήματα του Χιλιανού Nicanor Parra, καθώς και θεματικοί αυτοσχεδιασμοί συνθέτουν την παράσταση Αγόρασα ένα φτυάρι από το ΙΚΕΑ για να σκάψω τον τάφο μου, που συνδυάζει το θέατρο, τη μουσική, τις εικαστικές τέχνες, το video και την performance και παρουσιάζει από σήμερα η ομάδα «Παίκτες» σε σκηνοθεσία Μαρίας Σάββα στο Βυρσοδεψείο (Ορφέως 174, Βοτανικός), στις 9.00 μ.μ.

ΣΑΒΒΑΤΟ

Λίμνη των κύκνων Το διασημότερο μπαλέτο όλων των εποχών, τη Λίμνη των κύκνων του Πιοτρ Ίλιτς Τσαϊκόφσκι, σε νέα χορογραφία του Ρενάτο Τζανέλλα, παρουσιάζει από σήμερα και για επτά παραστάσεις το Μπαλέτο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών (Β. Σοφίας και Κόκκαλη), στις 8.00 μ.μ.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

ΠΕΡΙΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ

Για πρώτη φορά, μετά από χρόνια, η Ιταλία όχι μόνο αισιοδοξεί αλλά και βρίσκεται σε έναν (θετικό) αναβρασμό. Ο Ρέντσι, με τις γνωστές επικοινωνιακές του ικανότητες αλλά και έναν λόγο που προσπαθεί να μένει προσκολλημένος στα πραγματικά προβλήματα της χώρας και όχι σε λαϊκίστικα συνθήματα και σε χίμαιρες, έδωσε νέα πνοή στο μέχρι χθες κουρασμένο πολιτικό τοπίο της Ιταλίας. Και παρ’ ότι η αναπάντεχη κίνησή του να ρίξει την κυβέρνηση Λέτα στην αρχή παραξένεψε και δυσαρέστησε και έδωσε αφορμή για σχόλια περί εγωισμού και προσωπικών φιλοδοξιών, μέσα σε ελάχιστες μέρες κατάφερε να ανατρέψει υπέρ του τις εντυπώσεις και να γίνει το σύμβολο μιας νέας επιθετικής πολιτικής πρότασης που κινείται σε προοδευτική κατεύθυνση και βασίζεται στην ανάγκη γρήγορων και βαθιών μεταρρυθμίσεων. Μέσα σε αυτό το κλίμα διάχυτης αισιοδοξίας, η γνωστή μας «Unita», η εφημερίδα που ίδρυσε ο Αντόνιο Γκράμσι το 1924 (η σχετική υπενθύμιση εξακολουθεί ακόμα και σήμερα να συνοδεύει τον τίτλο της εφημερίδας), έκλεισε τα ενενήντα χρόνια ζωής. Και γιόρτασε τα γενέθλιά της με ένα ένθετο 96 σελίδων, στο οποίο ανατυπώνει μερικά από τα πιο σημαντικά πρωτοσέλιδα της εφημερίδας αυτών των χρόνων - άρα και τα σπουδαιότερα γεγονότα της ιταλικής Ιστορίας. Αυτό που έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, ξεφυλλίζοντας το ένθετο αυτό, είναι η αποτύπωση της εξέλιξης της σκέψης αλλά και της γραφής των Ιταλών κομμουνιστών, παρότι σχεδόν από την αρχή -με τον φασισμό να εξαπλώνεται στην Ιταλία και τον σταλινισμό στην Κομμουνιστική Διεθνή- η γλώσσα και οι αντιλήψεις του ΙΚΚ διαφοροποιούνταν αρκετά από αυτές άλλων Κ.Κ., όπως π.χ. της Ελλάδας. Ενδεικτική είναι η επιστολή του Γκράμσι που ανοίγει το αφιέρωμα, μια επιστολή που απευθύνεται στην Εκτελεστική Επιτροπή του Κ.Κ. Ιταλίας (1923) και στην οποία ο κομ-

UNITA

Ενενήντα χρόνια ειδήσεις μουνιστής ηγέτης λέει τις απόψεις του για την εφημερίδα που το κόμμα μελετούσε να ξεκινήσει: «Επομένως η εφημερίδα όχι μόνο δεν θα πρέπει να έχει οποιαδήποτε κομματική ένδειξη, αλλά θα πρέπει να γράφεται με τέτοιο τρόπο ώστε η de facto εξάρτησή του από το κόμμα μας να μη φαίνεται πολύ καθαρά. Θα πρέπει να είναι μια εφημερίδα της Αριστεράς [...] που θα δημοσιεύει τις κομματικές δραστηριότητες και συζητήσεις, όπως θα κάνει στο μέτρο του δυνατού και για τις δραστηριότητες και συζητήσεις των αναρχικών, των ρεπουμπλικάνων, των συνδικαλιστών και θα λέει την άποψή της με έναν ανι-

διοτελή τόνο, σαν να έχει μια επιστημονική θέση στον αγώνα...» Ας ξεφυλλίσουμε όμως μαζί ορισμένα πρωτοσέλιδα. Το πρώτο φύλλο έχει την ημερομηνία 12 Φεβρουαρίου 1924. Δεν υπάρχει ένας ενιαίος, μεγάλος τίτλος: ο μεγαλύτερος είναι δίστηλος (η εφημερίδα είναι χωρισμένη σε έξι στήλες) και πληροφο-

ρεί ότι «Η Ιταλία αναγνώρισε χωρίς όρους τη σοβιετιστική Ρωσία». Το κύριο άρθρο, ένα μονόστηλο που καλύπτει όλο το ύψος της σελίδας, έχει τίτλο «Το καθήκον των λενινιστών». Η εφημερίδα κυκλοφορεί νόμιμα μέχρι τον Νοέμβριο του 1926, ύστε-

ρα ο Μουσολίνι την κλείνει. Το πρώτο παράνομο φύλλο, με τις φωτογραφίες των Σάκκο και Βαντσέτι, κυκλοφορεί στις 27 Αυγούστου της επόμενης χρονιάς. Το κύριο άρθρο, με τίτλο «Ξαναρχίζοντας», αναφέρεται στον τίτλο της εφημερίδας (Unita=ενότητα) και την ανάγκη για ενότητα των αντιφασιστικών δυνάμεων. Πάντα παράνομη, η Unita (τώρα με την ένδειξη Κεντρικό όργανο του ΙΚΚ) στις 27 Ιουλίου 1943 ανακοινώνει τη σύλληψη του Μουσολίνι και προτρέπει τους Ιταλούς να βγουν στους δρόμους και να απαιτήσουν «ειρήνη, ελευθερία και μια δημοκρατική κυβέρνηση». Στις 2 Ιανουαρίου 1945 θα πάψει και επισήμως η περίοδος παρανομίας και δυο χρόνια αργότερα, στις 23 Δεκεμβρίου

1947, θα πανηγυρίζει την ψήφιση του πρώτου «αντιφασιστικού και δημοκρατικού συντάγματος» (την ίδια εποχή ο δικός μας ο Ζαχαριάδης προχωράει στην κάθετη σύγκρουση του εμφυλίου). Στις 6 Μαρτίου του 1953 το μισό πρωτοσέλιδο της εφημερίδας καλύπτεται από μια φωτογραφία και τον τίτλο «Ο Στάλιν είναι νεκρός». Οι Ιταλοί κομμουνιστές κλαίνε «τον άνθρωπο που περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο πάλεψε για την απελευθέρωση και την πρόοδο της ανθρωπότητας». Ακόμα μεγαλύτερη η φωτογραφία που αφιερώνει όμως στον σύντροφο Γκαγκάριν στις 13 Απριλίου του 1961, όταν ο αστροναύτης ολοκληρώνει με επιτυχία την αποστολή του. Τεράστια και η φωτογραφία από την κηδεία του Παλμίρο Τολιάτι. «Ήμασταν ένα εκατομμύριο που του δώσαμε το τελευταίο αντίο» γράφει ο τίτλος. Ήταν η 26η Αυγούστου του 1964. «Δραματικές ώρες στην Πράγα. Το Πολιτικό Γραφείο του ΙΚΚ εκφράζει τη σοβαρή διαφωνία του» ανακοινώνει η Unita στους σοκαρισμένους

63 ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΝΤΑΙΟ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΙΔΗ

αναγνώστες της (την ίδια ώρα ο Γιάννης Ρίτσος έβλεπε τα τανκς να χορεύουν όλο χάρη στην τσέχικη πρωτεύουσα). Η οπτική γωνία και ο τόνος έχουν αλλάξει από το 1956, όταν η εφημερίδα επικροτούσε την επέμβαση στη Βουδαπέστη που σκοπό είχε να «σταματήσει την αντεπανάσταση». Το 1969 οι βόμβες στο Μιλάνο, το 1974 η δολοφονία του Αλιέντε και η μεγάλη νίκη στο δημοψήφισμα για το διαζύγιο, το 1975 η νίκη του Βιετνάμ και η δολοφονία του Πιερ Πάολο Παζολίνι, το 1976 το ΙΚΚ που περνάει το 34,3% (και η Unita πουλάει καθημερινά γύρω στις 300.000 φύλλα), το 1978 η δολοφονία Μόρο από τις Ερυθρές ταξιαρχίες, το 1982 οι δολοφονίες εισαγγελέων από τη Μαφία, Τέλος, στις 14 Ιουνίου, φωτογραφία από την κηδεία του Ενρίκο Μπερλινγκουέρ, με δύο εκατομμύρια κόσμο να αποχαιρετά τον μεγάλο Ιταλό κομμουνιστή ηγέτη. Κάπου εκεί κλείνει μια ολόκληρη εποχή. Το 1991 όλα αλλάζουν. Το ΙΚΚ διαλύεται, ιδρύεται το Αριστερό Δημοκρατικό κόμμα (αλλά οι επίγονοι του Μπερλινγκουέρ δεν είναι στο ύψος των περιστάσεων) και ένα πραξικόπημα στη Μόσχα αφαιρεί την εξουσία από τον Γκορμπατσόφ που έχει την πλήρη υποστήριξη της «Unita». Πέντε χρόνια αργότερα, στις 22 Απριλίου 1996, η Κεντροαριστερά επιτέλους στην εξουσία, με πρωθυπουργό τον Μάσιμο Ντ’ Αλέμα, πρώην γραμματέα της νεολαίας του ΙΚΚ. Το 2000, λόγω οικονομικών προβλημάτων η ιστορική εφημερίδα κλείνει. Θα ξανανοίξει έναν χρόνο αργότερα, αλλά δεν θα αποκτήσει ξανά την παλιά της λάμψη. Βρισκόμαστε στα σκοτεινά χρόνια του μπερλουσκονισμού, όπου ένας αντιδημοκράτης αλλά χαρισματικός μεγιστάνας αλωνίζει στην ιταλική πολιτική ζωή. Μόνος σοβαρός αντίπαλός του ένα παλιό στέλεχος του ΙΚΚ, ο Τζόρτζιο Ναπολιτάνο, ο οποίος, σχεδόν αναπάντεχα, θα αποδειχθεί όχι μόνο ο καλύτερος πρόεδρος της Ιταλίας αλλά και ο σωτήρας της Δημοκρατίας - παρά τις λίγες εξουσίες που το ιταλικό σύνταγμα του παρέχει. Η «Unita» της 11ης Μαΐου 2006 πανηγυρίζει και μιλάει για ιστορική καμπή - και έχει δίκιο. Κάπου εδώ κλείνουν ενενήντα χρόνια ιταλικής Ιστορίας. Στις 13 Νοεμβρίου η Unita θα βγει με την ιταλική σημαία στην πρώτη της σελίδα και τον πηχυαίο τίτλο «Απελευθέρωση!». Είναι η πολυπόθητη πτώση του μπερλουσκονισμού. Και το αφιέρωμα θα κλείσει με το νεανικό, γελαστό πρόσωπο του Ματέο Ρέντσι. Το ημερολόγιο δείχνει 9 Δεκεμβρίου του 2013. Η συνέχεια στα περίπτερα.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 MAΡΤΙΟΥ 2014

64 Παρακαλούνται οι αναγνώστες να ενημερώνονται για τυχόν αλλαγές από τα παρακάτω τηλέφωνα Α ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΑΑΒΟΡΑ Ιπποκράτους 180, Νεάπολη, 2106423271-2106462253, Ο εγωιστής γίγαντας 18:40, 20:30, 22:20 ΑΒΑΝΑ Κηφισίας 234 και Λυκούργου 3, 2106756546, Η τέλεια ομορφιά 18:00 Πατέρας και γιος 20:30, 22:40 ΑΕΛΛΩ CINEMAX 5+1 CYTA Πατησίων 140, 2108259975 2108215327, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr Αίθουσα 1 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 17:30 3D, 19:45 3D, 22:00 3D Αίθουσα 2 Φιλομένα 17:45, 20:00 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 22:20 Αίθουσα 3 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 19:00, 21:15, 23:30 Αίθουσα 4 Gravity 22:30 Non-Stop 18:00 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 20:15 ΑΘΗΝΑΙΟΝ Βασιλίσσης Σοφίας 124, Αμπελόκηποι, 2107782122-2112112222, www.athinaioncinemas.com Αίθουσα 1 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 16:10 3D, 18:20 3D, 20:30 3D, 22:40 3D Αίθουσα 2 Φιλομένα 16:00, 18:00, 20:00, 22:00 ΑΘΗΝΑΙΟΝ CINEPOLIS Ζησιμοπούλου 7 & Ιωάννου Μεταξά, Γλυφάδα, 21089832382112112222, www.athinaioncinemas.com Αίθουσα 1 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 16:00 3D, 18:10 3D, 20:20 3D, 22:30 3D Αίθουσα 2 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 17:00, 19:00, 21:00, 23:00 Αίθουσα 3 Φιλομένα 18:00, 20:00, 22:00 Αίθουσα 4 Non-Stop 17:50, 20:00, 22:20 ΑΙΓΛΗ Λεωφόρος Πεντέλης 98, Χαλάνδρι, 2106841010 Αίθουσα 1 Φιλομένα 18:30, 20:30, 22:30 Αίθουσα 2 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 18:50, 20:50 3D, 22:50 Ο εγωιστής γίγαντας 17:00 ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ EUROPA CINEMAS Λεωφόρος Αλεξάνδρας και Πατησίων 77-79, σταθμός ΗΣΑΠ «Βικτώρια», 2108219298 Ξενοδοχείο Grand Budapest 18:00, 20:20, 22:40 ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ NEW STAR ART CINEMA Κρέμου 141, Καλλιθέα, 2109512624 2109512604 Αίθουσα 1 Φιλομένα 17:00, 18:45, 20:30 Ο εγωιστής γίγαντας 22:30 Αίθουσα 2 Το δέντρο και η κούνια 16:45 Η τέλεια ομορφιά 20:30 Gravity 23:00 Νάντια Κρούπσκαγια 18:45 ΑΝΟΙΞΗ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ 2+1 Αγωνιστών στρατοπέδου 49, Χαϊδάρι, 2105813470-2105813450 Αίθουσα 1 Dallas Buyers Club 18:00, 20:15, 22:30 Αίθουσα 2 ART CINEMA Gravity 18:45 Μια χειμωνιάτικη ιστορία 20:30, 22:30 ΑΣΤΥ Κοραή 4, Αθήνα, 2103221925, Φως μετά το σκοτάδι 20:15, 22:15 Ομάρ 18:10 ΑΤΛΑΝΤΙΣ 3D DIGITAL Λεωφόρος Βουλιαγμένης 245, Πλατεία Καλογήρων, Δάφνη, 2109711511 Αίθουσα 1 Ξενοδοχείο Grand Budapest 17:50, 20:00, 22:10 Αίθουσα 2 12 χρόνια σκλάβος 19:00, 21:40 ΑΤΤΑΛΟΣ DIGITAL CINEMA Κοτιαίου & Ελευθερίου Βενιζέλου Νέα Σμύρνη, 2109331280 Φιλομένα 18:30, 20:30, 22:30 ΒΑΡΚΙΖΑ Θάσου 22, 2108973926 Αίθουσα 1 3D Digital Ξενοδοχείο Grand Budapest 18:40, 20:30, 22:20 Αίθουσα 2 Φιλομένα 18:30, 20:25, 22:20 CAPITOL 3D CINEMA Ιουλιανού 33-35 & Γ’ Σεπτεμβρίου 74-78, Capitol Mall (Σταθμός Βικτώρια), 2108210038, www.facebook.com/CineCapitol, SR Η κλέφτρα των βιβλίων 17:15 The Deep 19:30, 21:15 CINERAMA DIGITAL CINEMA Αγίας Κυριακής 30, Παλαιό Φάληρο, 21094035932109403595, Φιλομένα 18:30, 20:30, 22:30 VILLAGE 15 CINEMAS @ THE MALL Ανδρέα Παπανδρέου 35 (παράπλευρος Αττική οδού) θέση ψαλίδι, Μαρούσι, Τηλ.14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Περπατώντας με τους δεινόσαυρους (μεταγλ.)

16:20 Dallas Buyers Club 20:50 Φωτιά πάνω από την Πομπηία 18:30, 23:20 Αίθουσα 2 - Post Credit Ο κος Πίμποντι και ο Σέρμαν (μεταγλ.) 15:00 3D, 17:10 3D 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 19:15, 21:50, 00:30 Αίθουσα 3 Ο κος Πίμποντι και ο Σέρμαν (μεταγλ.) 15:30 Μνημείων άνδρες 17:30, 20:00, 22:40 Αίθουσα 5 - Cinema Europa, Heineken Ο κος Πίμποντι και ο Σέρμαν (μεταγλ.) 16:30, 18:30 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 20:40, 23:00 Αίθουσα 6 - Cinema Europa Φιλομένα 18:10, 20:30 Μια χειμωνιάτικη ιστορία 22:50 Αίθουσα 7 - max screen, Cosmote 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 18:45 3D, 21:30 3D, 00:15 3D Αίθουσα 8 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 17:45 3D, 20:10 3D, 22:30 3D Αίθουσα 9 Non-Stop 19:00, 21:15, 23:40

ΘΕΑΜΑΤΑ ΕΠΙΛΟΓΕΣ «Νεμπράσκα» του Αλεξάντερ Πέιν. Συγκινητικό, και ταυτόχρονα διεισδυτικό στις «αιχμές» του, ασπρόμαυρο road movie στην «καρδιά» της Αμερικής, με τη σκηνοθετική υπογραφή του Αλεξάντερ Πέιν. Ο ηλικιωμένος πατέρας της οικογένειας, αλκοολικός, στα πρόθυρα του Αλτσχάιμερ (Μπρους Ντερν), επιμένει να κάνει ένα ταξίδι από τη Μοντάνα, όπου ζει, στη Νεμπράσκα, προκειμένου να εισπράξει ένα εκατομμύριο δολάρια, όπως του υπόσχεται ένα τετριμμένο διαφημιστικό κόλπο. Ο ένας από τους δύο γιους του θα υποκύψει τελικά στην επιμονή του πατέρα και θα δεχθεί να τον συνοδεύσει σε αυτό το ταξίδι, που θα αποδειχθεί ταξίδι αυτογνωσίας αλλά και «επιστροφής στις ρίζες» (Ιντεάλ, Σινέ Παράδεισος).

300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 16:45 Αίθουσα 10 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 15:30, 18:20, 21:00, 23:30 Αίθουσα 11 Ξενοδοχείο Grand Budapest 19:30, 21:40, 23:50 Ψυχρά κι ανάποδα (μεταγλ.)

17:20 Αίθουσα 12 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 17:20, 19:45, 22:15 Αίθουσα 13 gold class 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 21:00, 23:30 Αίθουσα 14 - gold class 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 19:45, 22:15 VILLAGE 5 CINEMAS PAGRATI Υμηττού 110 & Χρεμωνίδου, Εμπορικό κέντρο Millennium, Παγκράτι, 210 7566240 - 14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 18:40, 21:00, 23:20 Αίθουσα 2 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 18:00, 20:20, 22:40 Αίθουσα 3 Cosmote Non-Stop 19:30, 21:50, 00:10 Αίθουσα 4 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 19:10, 21:30, 23:50 Αίθουσα 5 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 19:40 3D, 22:00 3D, 00:20 3D VILLAGE 9 CINEMAS @ FALIRO Παλαιά Λεωφόρος Ποσειδώνος 1 & Μωραϊτινη 3 Δέλτα Παλαιού Φαλήρου, Τηλ.14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Ο κος Πίμποντι και ο Σέρμαν (μεταγλ.) 17:10 3D 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 19:50 3D, 22:10 3D, 00:30 3D Αίθουσα 2 NonStop 19:40, 21:50, 00:10 Ο κος Πίμποντι και ο Σέρμαν (μεταγλ.) 17:40 Αίθουσα 3 Φιλομένα 18:00, 20:10 Μνημείων άνδρες 22:20 Αίθουσα 4 - Post Credit 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 17:45, 20:20, 22:40 Αίθουσα 5 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 18:20, 20:50, 23:10 Αίθουσα 6 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 18:50 3D, 21:10 3D, 23:40 3D Αίθουσα 7 - VMAX - Cosmote 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 17:00, 19:20, 21:40, 00:00 Αίθουσα 8 - gold class 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 18:00, 20:20, 22:40 Αίθουσα 9 - gold class 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 19:10, 21:30, 23:50 VILLAGE CINEMAS ATHENS METRO MALL ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Λεωφόρος Βουλιαγμένης 276, Άγιος Δημήτριος, 210 6104100 - 14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Ο κος Πίμποντι και ο Σέρμαν (μεταγλ.)

17:20 3D 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 19:30 3D, 21:45 3D, 00:00 3D Αίθουσα 2 Cosmote 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 16:45, 19:00, 21:15, 23:30 Αίθουσα 3 Ψυχρά κι ανάποδα (μεταγλ.) 17:45 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 20:00, 22:15, 00:30 Αίθουσα 4 Non-Stop 18:45, 21:00, 23:10 Ο κος Πίμποντι και ο Σέρμαν (μεταγλ.) 16:30 Αίθουσα 5 Barbie: Η Πριγκίπισσα των μαργαριταριών (μεταγλ.) 16:15 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 18:15 3D, 20:30 3D, 22:45 VILLAGE SHOPPING AND MORE Θηβών 228 & Παρνασσού, Άγιος Ιωάννης Ρέντης, 210 4215100 - 14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 - Comfort 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 22:00, 00:30 Αίθουσα 2 - Comfort 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 20:15, 22:45 Αίθουσα 3 Ψυχρά κι ανάποδα (μεταγλ.)

«Νεμπράσκα» του Αλεξάντερ Πέιν

«Γρηγόρης Λαμπράκης - Μαραθώνιος μιας ημιτελούς άνοιξης» του Στέλιου Χαραλαμπόπουλου. Πενήντα χρόνια από τη δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη στη Θεσσαλονίκη, ο Στέλιος Χαραλαμπόπουλος έρχεται να μας δώσει το κινηματογραφικό αποτέλεσμα μιας εξαντλητικής έρευνας τριών χρόνων, που συμπεριλαμβάνει άγνωστα μέχρι σήμερα κινηματογραφικά ντοκουμέντα για τον γιατρό - ακτιβιστή Γρηγόρη Λαμπράκη (Τριανόν).

17:00 Nymphomaniac: Μέρος Β’ 19:10, 21:40, 00:10 Αίθουσα 4 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 19:00 3D, 21:30 3D, 00:00 3D Αίθουσα 5 Περπατώντας με τους δεινόσαυρους (μεταγλ.) 17:10 Μια χειμωνιάτικη ιστορία 19:20, 21:50, 00:20 Αίθουσα 6 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 17:45, 20:15, 22:45 Αίθουσα 7 Ο κος Πίμποντι και ο Σέρμαν (μεταγλ.) 18:00 3D 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 20:00 3D, 22:30 3D Αίθουσα 8 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 18:15 3D, 20:45 3D, 23:15 3D Αίθουσα 9 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 17:00, 19:30, 22:00, 00:30 Αίθουσα 10 - Cosmote Non-Stop 19:40, 21:50, 00:10 Αίθουσα 11 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 18:30, 21:00, 23:30 Αίθουσα 12 Φωτιά πάνω από την Πομπηία 21:10, 23:40 Ο κος Πίμποντι και ο Σέρμαν (μεταγλ.) 18:50 Αίθουσα 13 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 18:45, 21:15, 23:45 Αίθουσα 14 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 17:15, 19:45, 22:15 Αίθουσα 15 Μνημείων άνδρες 19:15, 21:45, 00:15 Ο κος Πίμποντι και ο Σέρμαν (μεταγλ.) 17:10 Αίθουσα 16 Ο λύκος της Wall Street 19:50, 23:20 Αίθουσα 17 RoboCop 18:50, 21:20, 23:50 Αίθουσα 18 Vampire Academy 17:50, 20:10, 22:20, 00:30 Αίθουσα 19 Φρανκεστάιν 22:50 Delivery Man: Δεν τα φέρνει τα παιδιά ο πελαργός 18:20, 20:40 Αίθουσα 20 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 18:00, 20:30, 23:00 ΓΑΛΑΞΙΑΣ 3D DIGITAL Μεσογείων 6, Αμπελόκηποι, 2107773319-2107700491 Αίθουσα 1 Nymphomaniac: Μέρος Β’ 22:20 Πατέρας και γιος 17:45, 20:00 Αίθουσα 2 Μικρά Αγγλία 18:30, 21:30 GAZARTE Βουτάδων 34, Γκάζι, 21034522772103460347, www.gazarte.gr, Nymphomaniac: Μέρος Α’ 18:00 Nymphomaniac: Μέρος Β’ 20:15, 22:30 ΓΛΥΦΑΔΑ ODEON Ζέππου 14 & Ξενοφώντος 31, Γλυφάδα, 2109650318, www.odeon.gr, www: i-ticket.gr Αίθουσα 1 Ξενοδοχείο Grand Budapest 20:10, 22:30 Αίθουσα 2 Μνημείων άνδρες 21:40 Ο κος Πίμποντι και ο Σέρμαν (μεταγλ.) 19:20 ΔΑΝΑΟΣ Λεωφόρος Κηφισίας 109 & Πανόρμου, Αμπελόκηποι, 2106922655, www.danaoscinema.gr Αίθουσα 1 Ξενοδοχείο Grand Budapest 18:10, 20:20, 22:30 Αίθουσα 2 12 χρόνια σκλάβος 17:00, 19:40, 22:15 ΔΙΑΝΑ Περικλέους 14, Μαρούσι, 2108028587, Η τέλεια ομορφιά 22:15 Φιλομένα 18:15, 20:15 ΕΛΛΗ Ακαδημίας 64, Αθήνα, 2103632789, Φιλομένα 17:40, 19:50, 22:00 ΕΜΠΑΣΣΥ NOVA ODEON Πατριάρχου Ιωακείμ 5 και Ηροδότου, Κολωνάκι, Αθήνα, 2107215944, www.i-ticket.gr, Ξενοδοχείο Grand Budapest 17:50, 20:10, 22:30 ΙΛΙΟΝ DIGITAL CINEMA Τροίας 34 & Πατησίων 113, 2108810602-6955466939, Nymphomaniac: Μέρος Α’ 22:10 Πατέρας και γιος 18:00, 20:10 ΙΝΤΕΑΛ Πανεπιστημίου 46, Αθήνα, 2103826720, Nebraska 17:40 Nymphomaniac: Μέρος Α’ 20:00 Nymphomaniac: Μέρος Β’ 22:20 ΚΗΦΙΣΙΑ CINEMAX CYTA Λεωφόρος Κηφισίας 245, (Ζηρίνειο), Κηφισιά, 2106233567-

«Ομάρ» του Χανί Αμπού Ασάντ. Σινεμά από την Παλαιστίνη, και μάλιστα πρώτης κατηγορίας! Ο Ομάρ του τίτλου αγαπάει τη Νάντια, που βρίσκεται από την άλλη πλευρά του Τείχους... Η «συνεργασία» με τους Ισραηλινούς, η δυναμική αντίσταση, η υποταγή, η αγάπη, η φιλία, αλλά κυρίως η αίσθηση του διπλού διχασμού, εσωτερικού και εξωτερικού, είναι τα νήματα της αφήγησης του Αμπού Ασάντ σε αυτή την εξαιρετική ταινία (Άστυ).

2106232808, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr Αίθουσα 1 Φιλομένα 17:45, 20:00, 22:20 Αίθουσα 2 Gravity 22:00 12 χρόνια σκλάβος 17:00, 19:30 ΚΗΦΙΣΙΑ CINEMAX CLASS CYTA Δροσίνη 6 (απέναντι από Βάρσο), Κηφισιά, 21062316012106231933, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr, Ξενοδοχείο Grand Budapest 18:00, 20:15, 22:30 ΜΙΚΡΟΚΟΣΜΟΣ FILMCENTER Λεωφόρος Συγγρού 106, 2109215305, Πέρα από την λογική 20:30, 22:30 Ο εγωιστής γίγαντας 19:00 ΝΑΝΑ CINEMAX CYTA Λεωφόρος Βουλιαγμένης 179 Δάφνη (στάση ΜΕΤΡΟ Αγ. Ιωάννης), 2109703158-2109706865, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr Αίθουσα 1 Φιλομένα 18:00, 20:15 Dallas Buyers Club 22:30 Αίθουσα 2 Ο κος Πίμποντι και ο Σέρμαν (μεταγλ.) 17:30 3D 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 19:40 3D, 22:00 3D Αίθουσα 3 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 17:40, 20:00, 22:20 Αίθουσα 4 Non-Stop 23:00 Ο κος Πίμποντι και ο Σέρμαν (μεταγλ.) 18:30 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 20:40 3D Αίθουσα 5 Πέρα από την λογική 17:00 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 19:20, 21:40 Αίθουσα 6 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 18:50, 21:15, 23:30 ΝΙΡΒΑΝΑ CINEMAX CYTA Λεωφόρος Αλεξάνδρας 192, Αμπελόκηποι, 21064693982106445221, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr, Πέρα από την λογική 17:45, 20:00, 22:15 ODEON KΟSMOPOLIS ΜΑΡΟΥΣΙ Λεωφόρος Κηφισίας 73 & Πουρνάρα (Κόμβος Αττικής οδού), 14560 (από σταθερό 0,49 ευρώ ανά λεπτό και 0,98 ευρώ από κινητό ανά λεπτό), www.odeon.gr, www.i-ticket.gr Αίθουσα 1 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 18:00, 20:10, 22:30 Αίθουσα 2 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 20:10, 22:30 Αίθουσα 3 Φιλομένα 19:30, 21:50 Αίθουσα 4 12 χρόνια σκλάβος 18:50 Dallas Buyers Club 21:40 Αίθουσα 5 Non-Stop 20:50, 23:10 Ο κος Πίμποντι και ο Σέρμαν (μεταγλ.) 18:40 3D Αίθουσα 6 Το παιδί απο τη Γερμανία 18:30 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 20:40 3D, 23:00 3D Αίθουσα 7 Μνημείων άνδρες 21:15 Ο κος Πίμποντι και ο Σέρμαν (μεταγλ.)

19:00 Αίθουσα 8 - Vodafone Ξενοδοχείο Grand Budapest 18:20, 20:30, 22:40 Αίθουσα 9 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 17:30 3D, 19:40 3D, 22:00 3D Αίθουσα 10 Ο κος Πίμποντι και ο Σέρμαν (μεταγλ.) 18:10 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 21:00, 23:20 Αίθουσα 11 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 17:00, 19:10, 21:30 Αίθουσα 12 Η κλέφτρα των βιβλίων 19:20 Φωτιά πάνω από την Πομπηία 22:15 ODEON ΟΠΕΡΑ Ακαδημίας 57, Αθήνα, 2103622683, www.odeon.gr , www.i-ticket.gr Αίθουσα 1 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 18:00 3D, 20:15 3D, 22:30 3D Αίθουσα 2 12 χρόνια σκλάβος 19:00, 22:00 ΟDEON STARCITY Λεωφόρος Συγγρού 111 & Λεοντίου, Νέος Κόσμος, 14560 (από σταθερό 0,49 ευρώ ανά λεπτό και 0,98 ευρώ από κινητό ανά λεπτό), www.odeon.gr , www.iticket.gr Αίθουσα 1 300: Η άνοδος της αυ-

τοκρατορίας 17:00, 19:10, 21:30 Αίθουσα 2 Μνημείων άνδρες 21:15 Ο κος Πίμποντι και ο Σέρμαν (μεταγλ.) 19:00 Αίθουσα 3 Ξενοδοχείο Grand Budapest 18:20, 20:30, 22:40 Αίθουσα 4 Φωτιά πάνω από την Πομπηία 21:40 12 χρόνια σκλάβος 18:50 Αίθουσα 5 Ο κος Πίμποντι και ο Σέρμαν (μεταγλ.) 18:10 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 21:00, 23:20 Αίθουσα 6 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 17:30 3D, 19:40 3D, 22:00 3D Αίθουσα 7 - Vodafone 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 18:30 3D, 20:40 3D, 23:00 3D Αίθουσα 8 Φιλομένα 19:30, 21:50 Αίθουσα 9 Non-Stop 18:40, 20:50, 23:10 Αίθουσα 10 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 18:00, 20:10, 22:30 ΟΣΚΑΡ DIGITAL Αχαρνών 330, Κάτω Πατήσια, 2102281563, Φιλομένα 18:00, 20:10, 22:15 ΠΑΛΑΣ Υμηττού 109, Παγκράτι, 2107511868, Μικρά Αγγλία 17:30 Δικός της 20:25, 22:45 ΣΙΝΕ ΧΟΛΑΡΓΟΣ (ΠΡΩΗΝ ΑΛΟΜΑ) Μεσογείων 232 & Βεντούρη, Χολαργός, 2106525122, Ξενοδοχείο Grand Budapest 18:10, 20:20, 22:30 ΣΟΦΙΑ Ευσταθιάδου 2, Πλατεία Αγίας Τριάδος, Αργυρούπολη, 2109927447-2109917094, Oh Boy 22:30 Το δέντρο και η κούνια 18:30, 20:30 ΣΠΟΡΤΙΓΚ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ Κωνσταντίνου Παλαιολόγου 18, Νέα Σμύρνη, 2109313360 Αίθουσα 1 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 18:30, 20:30, 22:30 Αίθουσα 2 Dallas Buyers Club 18:00, 20:20, 22:40 STER CINEMAS Λεωφ. Δημοκρατίας 67α, εμπορικό κέντρο ESCAPE, Ίλιον, 801 801 7837 -210 8092690, www.stercinemas.gr Αίθουσα 1 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 14:10, 16:30, 18:45, 21:00, 23:15 Αίθουσα 2 Ο κος Πίμποντι και ο Σέρμαν (μεταγλ.) 14:20 3D, 16:15, 18:10 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 20:10, 22:15 Αίθουσα 3 Οδηγός διαπλοκής 18:00 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 15:40, 20:40, 23:00 Αίθουσα 4 Μικρά Αγγλία 14:00 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 17:30, 19:45, 22:00 Αίθουσα 5 Barbie: Η Πριγκίπισσα των μαργαριταριών (μεταγλ.) 14:50 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 16:50 3D, 19:10 3D, 21:30 3D, 23:50 3D Αίθουσα 6 Φιλομένα 18:00 12 χρόνια σκλάβος 20:00, 22:30 Δικός της 15:30 Αίθουσα 7 Ο κος Πίμποντι και ο Σέρμαν (μεταγλ.) 15:00, 17:00 Ξενοδοχείο Grand Budapest 19:00, 21:15, 23:30 ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ - ΛΑΪΣ Ιερά Οδός 48 & Μεγάλου Αλεξάνδρου 134136, 2103609695-2103612046, contact@tainiothiki.gr, www.tainiothiki.gr Αίθουσα 1 Τα μηχανικά πιάνα 19:00 Αίθουσα 2 Φιλομένα 18:00, 20:00, 22:00 ΤΙΤΑΝΙΑ CINEMAX Πανεπιστημίου & Θεμιστοκλέους 5, Αθήνα, 2103811147, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr, Η Περιφρόνηση 22:00 Ουγκέτσου Μονογκατάρι 20:00 Γερτρούδη 18:00 ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ 3D DIGITAL Λεωφόρος Ηρακλείου 386, Νέο Ηράκλειο, 21028268732102825607, www.triaasteria.gr Αίθουσα 1 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 18:15, 20:30, 22:40 3D Αίθουσα 2 Ξενοδοχείο Grand Budapest 17:45, 20:15, 22:20 ΤΡΙΑΝΟΝ FILMCENTER Κοδριγκτώνος 21 & Πατησίων 101, 2108222702-2108215469, , Το δέντρο και η κούνια 22:00 Μαραθώνιος μιας ημιτελούς Άνοιξης: Γρηγόρης Λαμπράκης 18:00, 20:00 ΦΟΙΒΟΣ DIGITAL CINEMA Εθνικής Αντιστάσεως 1, στάση ΜΕΤΡΟ Περιστέρι, 2105711105, 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 18:20, 20:30, 22:40 ΠΡΟΑΣΤΙΩΝ ΑΛΙΚΗ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΝΕΑΣ ΜΑΚΡΗΣ Λεωφόρος Μαραθώνος 196, 22940-69871, kedmarahon@yahoo.gr, Φιλομένα 21:00 ΑΡΤΕΜΙΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ Γιαννάκη 2, Μαρκόπουλο, 22990-23924, Η κλέφτρα των βιβλίων 19:00, 21:15 ΜΑΓΙΑ Αβάντων 83 & Ιατρίδου, Χαλκίδα, 22210-25625, www.odeon.gr, www.i-ticket.gr, 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 17:50 3D, 20:10 3D, 22:30 3D ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΣΙΝΕ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ Αγίου Γεωργίου & Ζάππα 4, Κορυδαλλός, 2104960955, Nebraska 18:45, 21:00 ΣΙΝΕΑΚ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ Πλατεία Δημαρχείου, 2104225653 300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας 17:40, 19:50, 22:00

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

65

ΣΚΑΚΙ

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΚΟΣΜΑΣ ΚΕΦΑΛΟΣ kosmaskefalos@gmail.com

ΑΤΟΜΙΚΟ ΠΡΩΤΑΘΛΗΜΑ ΕΥΡΩΠΗΣ ΜΕ 123 ΓΚΡΑΝ ΜΕΤΡ

Ρωσική «εισβολή» στο Ερεβάν

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ o Αφιερωμένο στη μνήμη του Κώστα Φιλίνη είναι το 25ο τουρνουά «Κάισσα». Αύριο, ώρα 6.30 μ.μ., Μαυροματαίων 26, Πεδίον του Άρεως, θα διεξαχθεί συμπληρωματικός πρώτος γύρος. Οι επόμενοι θα γίνονται κάθε Πέμπτη. Δηλώσεις συμμετοχής στον Δ. Σταματάκο, τηλ.

6956021777 ή στο e-mail: marianna_gia_skaki@yahoo.gr.

Ασφαλώς και δεν ξαφνιάζει το γεγονός ότι ο παίκτης που προηγείται με απόλυτο σκορ στο Πρωτάθλημα Ευρώπης, ο Νάγιερ, είναι Ρώσος. Σίγουρα, όμως, δεν είναι συνηθισμένο το ότι ανάμεσα σε 259 παίκτες από 27 χώρες και οι τρεις επόμενοι είναι Ρώσοι (Αρτέμιεφ, Σιμανόφ, Ριαζάντσεφ). Και για να πάμε λίγο παρακάτω, τις 4 από τις 7 επόμενες θέσεις καταλαμβάνουν Ρώσοι (Μοτίλεφ, Αντίποφ, Ντουμπόφ). Σφήνα μπαίνουν ο Βούλγαρος Τσεπαρίνοφ, ο Λετονός Κοβαλένκο και ο Ουκρανός Όνιτσουκ. Από αυτούς τους 11 παίκτες, οι οποίοι βρίσκονται στις πρώτες θέσεις (σύμφωνα με τη βαθμολογία των 4 πρώτων γύρων), θα σταθούμε στον 16χρονο Βλαντισλάφ Αρτέμιεφ. Ανάμεσα στις επιτυχίες των τελευταίων μηνών είναι η κατάκτηση του Πρωταθλήματος Νέων Ρωσίας (με αντιπάλους 20ρηδες), η νίκη του στο κύπελλο σπουδαστών γκραν μετρ με το υψηλό σκορ των 8 βαθμών σε 9 αγώνες και η άνοδος του διεθνούς βαθμού αξιολόγησης μέσα σε ένα χρόνο κατά 126 μονάδες! Το Ατομικό Πρωτάθλημα Ευρώπης διεξάγεται στο Ερεβάν της Αρμενίας και έχει συγκεντρώσει μεγάλο αριθμό τιτλούχων (123 GM, 5 WGM, 46 ΙΜ, 2 WIM, 24 FM, 1 WFM, 2 CM). Σύμφωνα με την προκήρυξη, 23 παίκτες θα προκριθούν στο Παγκόσμιο Κύπελλο. Τα συνολικά έπαθλα είναι 160.000 ευρώ. Από την Ελλάδα αγωνίζονται οι Θ. Μαστροβασίλης (1 νίκη, 2 ισοπαλίες, 1 ήττα), Στ. Χαλκιάς (1 νίκη, 2 ισοπαλίες, 1 ήττα), Τ. Παυλίδης (2 ισοπαλίες -τη μία με τον γκραν μετρ Ολεξιένκο- και 2 ήττες), Κ. Παυλίδου (1 ισοπαλία, 3 ήττες), Κ. Νικολαϊδης (1 ισοπαλία, 3 ήττες). Ηλεκτρονική διεύθυνση: http://www.eicc2014.am/ Στην παρτίδα που θα δούμε, από αυτούς τους αγώνες, τα λευκά κάνουν μεγάλο λάθος και επιτρέπουν στα μαύρα να κερδίσουν γρήγορα και θεαματικά: Πάλατς (Κροατία, 2561) - Ιναρκίεφ (Ρωσία, 2698) [C50] 1.ε4 ε5 2.Iζ3 Iγ6 3.Aγ4 Iζ6 4.δ3 Aγ5 5.00 0-0 6.Πε1 α6 7.γ3 Aα7 8.Aβ3 Πε8 9.Aη5 θ6 10.Aθ4 δ6 11.Iβδ2 η5 12.Aη3 Iθ7 13.Iζ1 Bζ6 14.Iε3 Iε7 15.δ4 Iη6 16.θ3 θ5 17.Bγ2 γ6 18.Iζ5 Iζ4 19.δxε5 δxε5 20.Παδ1 Aγ5 21.θ4 Pθ8 22.θxη5 Ixη5 23.I3θ4 Πη8 24.Pθ2 Iηε6 25.Aγ4 α5 26.Aζ1 Πη4 27.Bδ2

o Νεανικό τουρνουά ράπιντ σήμερα στις 10.30 π.μ. στην Ακαδημία Νέου Ψυχικού (Ρήγα Φεραίου 38), για αγόρια και κορίτσια κάτω των 16 ετών. Δηλώσεις συμμετοχής στο τηλ. 6977-220309 (Κ. Τσιάμης). o Δίαθλο σήμερα στις 11 π.μ. στη Λάρισσα με αγώνες ράπιντ και μπλιτς. Δηλώσεις συμμετοχής στον Κ. Κωνσταντέλια, τηλ. 6983761092. o Τουρνουά ράπιντ απόψε, ώρα 6 μ.μ., στο εντευκτήριο του Σ.Ο. Παγκρατίου και του ΣΜΑΟ Kαισαριανής, στην οδό Ζηνοδότου 22 (συμμετοχές στην Τ. Καραλή, τηλ. 6975300614) και προπονητικά σεμινάρια από αύριο και κάθε Δευτέρα, 7-9 μ.μ., από τον διεθνή μετρ Ηλία Κουρκουνάκη (kourkoun@ otenet.gr). Θέμα: η Τέχνη των Αλλαγών. o Το 13ο Όπεν του Σ.Ο. Περιστερίου θα πραγματοποιηθεί από 11 Μαρτίου μέχρι 29 Απριλίου στο εντευκτήριο της οδού Κρέσνας 80-82 (Γήπεδο Ατρομήτου). Αγωνιστική ημέρα η Τρίτη, με ώρα έναρξης 6 μ.μ. Δηλώσεις συμμετοχής στον Ι. Λαπατά (6947156137, info@ soperisteriou.gr). Τελική κατάταξη στο 2ο ράπιντ του δραστήριου συλλόγου: 1ος Κωστούρος 5,5 βαθμοί σε 6 αγώνες, 2ος Αλ. Γρηγοριάδης 5, 3ος Μεγαλιός 4,5. Καλύτερος κάτω των 16 ετών ο Μ. Γρηγοριάδης και κάτω των 14 ο Χ. Σπανός. o Αγώνες ράπιντ στην Ξάνθη με νικήτρια την Στ. Τσολακίδου (6,5 βαθμοί σε 7 αγώνες). Στις επόμενες θέσεις με 5,5 οι Κ. Μαρκίδης, Σ. Σελχίδης και Γ. Χαροκοπάκης (43 συμμετοχές).

Pθ7 28.ζ3?? [28.α4 ή 28.β3 και τα λευκά στέκονται πολύ καλά]

28...Πxη3! 29.Pxη3 [29.Ixη3 29...Aη1!! με φορσέ ματ! 0-1

Τελικοί Ανδρών - Γυναικών Συγκροτήθηκαν τα Ατομικά Πρωταθλήματα Ελλάδας (πρόκειται για διοργανώσεις του 2013), τα οποία θα διεξαχθούν στο The Mall Athens από 29 Μαρτίου μέχρι 4 Απριλίου. Οι 10 παίκτες, κατά σειρά κλήρωσης, του 36ου Ατομικού Πρωταθλήματος: 1. Ζυγούρης (2241), 2. Κοτρωνιάς (2568), 3. Μουτούσης (2416), 4. Τ. Παυλίδης (2340), 5. Κούρκουλος - Αρδίτης (2290), 6. Θ. Μαστροβασίλης (2554), 7. Μαλικέντζος (2314), 8. Γαλόπουλος (2355), 9. Δημητρόφ (2340), 10. Γ. Γκούμας (2387). Οι 10 σκακίστριες του 36ου Πρωταθλήματος Ελλάδος Γυναικών: 1. Οικονομοπούλου (2102), 2. Ι. Μάκκα (2181), 3. Παυλίδου (2188), 4. Γράψα (2006), 5. Τσολακίδου (2145), 6. Ιορδανίδου (2104), 7. Μακροπούλου (2201), 8. Μαρκαντωνάκη (2160), 9. Ε. Μάκκα (2119), 10. Στεφανίδη (2058). Τίτλο γκραν μετρ κατέχουν οι Κοτρωνιάς, Μαστροβασίλης και γκραν μετρ γυναικών η Μακροπούλου. Στα δύο πρωταθλήματα αγωνίζονται 4 αδέλφια: Τάσος και Κατερίνα Παυλίδη και Ιουλία και Εύη Μάκκα.

ΣΤΑΥΡΟΛΕΞΟ

3

8

4

9

2

1

5

2

1

4

7

5

3

6

8

9

8

9

5

1

6

2

4

3

7

1

4

5

6

2

7

1

8

9

3

8

1

2

9

3

8

4

7

5

6

7

3

8

6

9

5

1

4

2

1

3

4

2

5

1

6

9

7

8

7

5

8

1

9

2

7

3

6

4

9

6

7

4

3

8

5

2

1

6 4

2

2 7

7 4

5

6

2

8

5

6

7

8

9

1 2 3 4

6

6 5

7 8

4 1

3

4

5

3

3

3

8

9 Η ΛΥΣΗ ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ: 1. ΑΛΤΑΜΙΡΑΣ 2. ΛΗΣΤΑΡΧΟΣ 3. ΤΡΙΑ 4. ΑΟΠ, ΚΟΠΤΗ 5. ΣΟΥΡΗΣ 6. ΟΡΓΑΝΤΙΝΑ 7. ΥΑΙΝΑΣ 8. ΡΑΝΤ, ΚΙΝΑ 9. ΑΣΕΑ, ΗΛΟΣ

7

2

ΚΑΘΕΤΑ: 1. ΑΛΤΑΜΟΥΡΑ 2. ΛΗΡΟ, ΡΑΑΣ 3. ΤΣΙΠ, ΓΙΝΕ 4. ΑΤΑ, ΣΑΝΤΑ 5. ΜΑ, ΚΟΝΑ 6. ΙΡΚΟΥΤΣΚΗ 7. ΡΧ, ΠΡΙ, ΙΛ 8. ΑΟΡΤΗΝ, ΝΟ 9. ΣΣ, ΗΣΑΪΑΣ

6

Δύσκολο

Κομπάλια, Λ’ Αμί και άλλων σπουδαίων παικτών. Στην παρτίδα που ακολουθεί ο Γερμανός γκραν μετρ έπαιξε με τη φωτιά: Νάιντιτς (Γερμανία, 2706) - Εζάτ (Αίγυπτος, 2439) [B11] 1.ε4 γ6 2.Iγ3 δ5 3.Iζ3 δxε4 4.Ixε4 Iζ6 5.Ixζ6+ εxζ6 6.Aγ4 Aη4 7.0-0 Aε7 8.θ3 Aθ5 9.Πε1 0-0 10.δ4 Aδ6 11.η4 Aη6 12.Iθ4 Iδ7 13.Aβ3 Bγ7 14.Ixη6 θxη6 15.Bζ3 Πζε8 16.Aδ2 Iζ8 17.θ4 Iε6 18.Πε4 γ5 19.γ3 γxδ4 20.γxδ4 Bδ7 21.Παε1 Iγ7 22.θ5 Πxε4 23.Πxε4 ζ5 24.θxη6! ζxε4 25.Axζ7+? [την προηγούμενη καλή ιδέα ακολούθησε μία πολύ κακή. Τα λευκά θα διατηρούσαν την υπεροχή με 25.ηxζ7+ Pζ8 (25...Pθ7 26.Bθ3+ Pη6 27.Bθ5+ Pζ6 28.Aη5#) 26.Bθ3 Iε6 27.Bθ8+ Pxζ7 28.Bxα8] 25...Pζ8 26.Bθ3 Iε6 27.δ5 [27.Bθ8+ Pε7 28.Bxα8 Iζ4!=] 27...Iζ4 28.Axζ4 Axζ4 29.Aε6 Bα4 30.Bθ8+ Pε7 31.Bxη7+? [31.Bxα8 Bδ1+ 32.Pη2 Bζ3+ 33.Pη1=] 31...Pδ6 32.β3 Bβ4 33.Aζ5 Bε1+! 34.Pη2 ε3 35.Bζ6+ Pγ5 36.Bε7+ Pβ6 37.Bζ6+ Pα5 38.β4+ Bxβ4 με παραπάνω υλικό και ασφαλή βασιλιά! 0-1

Επετειακό τουρνουά στο Ρέικιαβικ με συμμετοχή των Νάιντιτς, Λι Τσάο, Μπέρκες, Ράπορτ,

1

Η λύση του χθεσινού προβλήματος

Δυναμικό ξεκίνημα για τον 16χρονο Ρώσο Βλαντισλάφ Αρτέμιεφ στο Πρωτάθλημα Ευρώπης, με 3 νίκες και 1 ισοπαλία!

Συναρπαστική παρτίδα

SU DO KU

6

Bxθ4#]

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Ι. ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΥ

ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ: 1. Τοποθεσία της Ισπανίας με πασίγνωστα για τις προϊστορικές βραχογραφίες τους σπήλαια (γεν.) 2. Ήταν ο Νταβέλης 3. Τόσα ήταν τα βολιώτικα παιδιά του δημοτικού τραγουδιού 4. α) Ο κορμός της δεν είναι ξυλώδης (αντιστρ.) β) Μονοφυσίτης Χριστιανός της Αιγύπτου (γεν.) 5. Ο δημιουργός του Ρωμιού (1853-1919) 6. Λεπτό και διάφανο ύφασμα 7. Άγριο σαρκοφάγο θηλαστικό (γεν.)

8. α) Νόμισμα της Νοτιοαφρικανικής Δημοκρατίας β) Ξεπέρασε στις εξαγωγές τη Γερμανία 9. α) Χωριό της Αρκαδίας, η γενέτειρα του Νίκου Γκάτσου β) Καρφί αρχαίων ΚΑΘΕΤΑ: 1. Έλληνας ζωγράφος του 19ου αιώνα (γεν.) 2. α) Μωρολογία (αιτιατ.) β) Γερμανικό ομόσπονδο κρατίδιο (αντιστρ.) 3. α) Μαζί με τον Ντέιλ δύο σκιουράκια β) Προστακτική του γίνομαι 4. α) Περίπατος νηπίων β) Μαζί με τη Μαρία, πλοίο του Κολόμβου 5. α) Ορκωτικό μόριο β) Πόλη του Μαλί που είχαν καταλάβει οι ισλαμιστές 6. Πόλη της Ρωσίας με ελληνική κατάληξη 7. α) Άφωνη ράχη β) Ταιριάζει στο γκραν γ) Ιταλικό άρθρο 8. α) Το μεγαλύτερο αγγείο του σώματός μας (αιτιατ., καθ.) 9. α) Όμοια σύμφωνα β) Προφήτης της Π. Διαθήκης

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

ΚΑΡΛΕΣ ΠΟΥΓΙΟΛ

66

AΘΛΗΤΙΣΜΟΣ

Για πάντα, ο αρχηγός... «Τίτλους τέλους» έβαλε η εμβληματική μορφή της «Μπάρτσα»...

ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΜΑΡΟΥΝΤΑ

Πολλές φορές έχουμε συνδέσει κάποιους ανθρώπους με κάτι το συγκεκριμένο, έτσι ώστε όταν αυτοί αποχωρούν από αυτό νιώθουμε παράξενα. Αν σκεφτεί κανείς την ποδοσφαιρική Μπαρτσελόνα και την πορεία της εδώ και πολλά χρόνια, σίγουρα θα εστιάσει στο πρόσωπο του Κάρλες Πουγιόλ, μιας εμβληματικής φιγούρας για τον σύλλογο, και όχι μόνο για τα αγωνιστικά του πεπραγμένα. Γεννημένος στις 13 Απριλίου του 1978, ο συμπαθέστατος και άκρως δυναμικός κεντρικός αμυντικός διέγραψε μια λαμπρή καριέρα τόσο με τα χρώματα της ομάδας της Βαρκελώνης, όσο και της Εθνικής Ισπανίας. Το παλμαρέ του δίνει τον παλμό των επιτευγμάτων του. Τα τρία Τσάμπιονς Λιγκ, τα πέντε πρωταθλήματα Ισπανίας, το «Euro 2008», καθώς και το «Μουντιάλ 2010» είναι μερικοί από τους σημαντικότερους τίτλους του. Αυτό που θα μείνει για πάντα στις μνήμες των ποδοσφαιρόφιλων ήταν η ψυχή που κατέθετε στο γήπεδο και το πάθος που ανάβλυζε σε κάθε του ενέργεια, σε κάθε προσωπική μονομαχία. Δεν θα ήταν υπερβολή να πει κανείς πως χωρίς τον Πουγιόλ στα μετόπισθεν να «καθαρίζει» τις δύσκολες φάσεις, να εμψυχώνει και να παροτρύνει τους συμπαίκτες του, ίσως η Μπαρτσελόνα να ήταν κάτι το λιγότερο από αυτό που έγινε τα τελευταία χρόνια. Βγαλμένος από τα σπλάχνα του συλλόγου (ακαδημίες της Μασία) αποτέλεσε κάτι «περισσότερο από τον αρχηγό της ομάδας»... Το περιβραχιόνιο του αρχηγού που κατείχε για σχεδόν μια δεκαετία συμβόλιζε πολλά παραπάνω από μια τυπική επικύρωση μιας τυχαίας επιλογής... Είναι ηγέτης μέσα και έξω από το γήπεδο, όπως παραδέχθηκε άλλωστε και ο Βιθέντε Ντελ Μπόσκε σε πρόσφατη δημόσια αναφορά του. Την Τρίτη φρόντισε ο ίδιος να βάλει τους «τίτλους τέλους» σε αυτή τη στενή και συναρπαστική σχέση του με τη Μπαρτσελόνα. Διοργάνωσε έκτακτη συνέντευξη τύπου στην οποία ανακοίνωσε την απόφαση του να αποχωρήσει από την ομάδα το καλοκαίρι, και αφού έχει φορέσει τη φανέλα της παραπάνω από 500 φορές. Μεταξύ άλλων, ανέφερε: «Είπα στη διοίκηση της ομάδας πώς έχει η κατάσταση, κι αποφασίσαμε από κοινού ότι αυτή είναι η καλύτερη απόφαση. Θα παραιτηθώ των δυο χρόνων συμβολαίου που έχω ακόμα με τη Μπαρτσελόνα (σ.σ.: δηλαδή αποδοχές 5.000.000 ευρώ τον χρόνο!). Οι τραυματισμοί από τους οποίους υπέφερα ήταν χειρότεροι απ’ ό,τι περίμενα, καθώς δεν μου επιτρέπουν να αγωνιστώ πλέον σε υψηλό επίπεδο». Φαίνεται πως οι τραυματισμοί (στην καριέρα του αντιμετώπισε πάνω από 30) λύγισαν το σώμα, σε καμία περίπτωση όμως δεν μπορούν να αλλοιώσουν στο παραμικρό την προσφορά του. Μάλιστα λέγεται ότι οι τραυματισμοί του ήταν αποτέλεσμα της μαχητικότητάς του, καθώς δεν δεχόταν να δίνει λιγότερο από το 100% σε κάθε αγώνα... Εδώ στην Ελλάδα, δεν είναι λίγοι αυτοί που τον εκτιμούν και τον σέβονται. Αν, μάλιστα, δεν είχε αποτρέψει το 2002, στον ιστορικό αγώνα για τους «8» του Τσάμπιονς Λιγκ Μπαρτσελόνα - Παναθηναϊκός 3-1, το να πετύχει ο Μιχάλης Κωνσταντίνου το γκολ-πρόκριση (ο Πουγιόλ στο 80ο λεπτό έσωσε την ομάδα του αποκρούοντας πάνω στην γραμμή), θα τον αγαπούσαν ενδεχομένως περισσότεροι (και δη φίλοι των «πράσινων»)... Το... λιοντάρι της Καταλωνίας!

Ο Ντάνιελ Πράνιτς έσκυψε πρώτος στον πεσμένο Μάικλ Ολαϊτάν...

ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ - ΥΓΕΙΑ

Πεθαίνοντας στο χορτάρι των γηπέδων ΤΟΥ ΜΑΝΩΛΗ ΓΑΣΠΑΡΑΚΗ

Το ρολόι έδειχνε το 30ο λεπτό όταν ο Μάικλ Ολαϊτάν σωριάστηκε στον αγωνιστικό χώρο κατά τη διάρκεια του ντέρμπι, παγώνοντας το «Γ. Καραϊσκάκης». Οι αγωνιώδεις κινήσεις των παικτών του Παναθηναϊκού για παροχή πρώτων βοηθειών στον φορ των «ερυθρόλευκων», ξύπνησαν αναμνήσεις από το παρελθόν, όταν ποδοσφαιριστές άφησαν την τελευταία τους πνοή στον αγωνιστικό χώρο, προδομένοι από την καρδιά τους. Ευτυχώς, ο νεαρός Νιγηριανός άνοιξε τα μάτια του λίγο πριν βγει με το φορείο από το γήπεδο, με τις πρώτες ιατρικές εξετάσεις να είναι «καθαρές». Η διάγνωση κάνει λόγο για φλεγμονή του μυοκαρδίου, που οφείλεται στην ένταση και στο άγχος στη διάρκεια του αγώνα... Δεν είχαν όμως όλοι την τύχη του Ολαϊτάν ο οποίος, σύμφωνα με τους γιατρούς, θα επιστρέψει σύντομα στους αγωνιστικούς χώρους. Μέσα στα τελευταία 10 χρόνια πάνω από 50 επαγγελματίες ποδοσφαιριστές σ’ όλον τον κόσμο έχουν χάσει τη ζωή τους στο χορτάρι, με τα καρδιακά προβλήματα να τείνουν να εξελιχθούν σε μάστιγα. Οι πολλές αγωνιστικές υποχρεώσεις, σε συνδυασμό με την ανεπάρκεια πρόληψης, αποτελούν δύο βασικές αιτίες για τους πολλούς και ξαφνικούς θανάτους, την ώρα που και οι «φωνές» περί ντόπινγκ δυναμώνουν.

Από τον Φοέ στον Μάρκες... Η μακάβρια λίστα περιλαμβάνει περισσότερα από 100 ονόματα ποδοσφαιριστών. Το πρώτο καταγεγραμμένο θύμα ήταν ο Ουίλιαμ Κρόπερ, στις 13 Ιανουαρίου 1889, με τον ποδοσφαιριστή της Στάβελεϊ να παθαίνει ρήξη του εντέρου στον αγώνα απένα-

Η περίπτωση του Ολαϊτάν θύμισε τραγωδίες του παρελθόντος...

Στις 25 Ιανουαρίου του 2004, η Μπενφίκα έπαιζε με την Γκιμαράες, με τον Ούγγρο διεθνή Μίκλος Φεχέρ, να σωριάζεται στο χορτάρι αναίσθητος στις καθυστερήσεις του αγώνα. Η διάγνωση ανέφερε υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια.

Οι ελληνικές περιπτώσεις... ντι στην Γκρίμσμπι Τάουν και να πεθαίνει την επόμενη ημέρα. Το τελευταίο θύμα ήταν ο Πορτογάλος Αλεξάντερ Μάρκες, παίκτης της Εθνικής Ελπίδων Πορτογαλίας, ο οποίος στις 17 Νοεμβρίου του 2013, σε ηλικία μόλις 20 ετών, κατέρρευσε μέσα στον αγωνιστικό χώρο στη διάρκεια αγώνα της Serie E των εθνικών πρωταθλημάτων της χώρας. Η περίπτωση, που σόκαρε περισσότερο, ήταν του Αντόνιο Πουέρτα. Ο 22χρονος παίκτης της Σεβίλλης έπεσε αναίσθητος στις 25 Αυγούστου 2007 στην πρεμιέρα του ισπανικού πρωταθλήματος κόντρα στη Χετάφε. Σε μια ανύποπτη φάση ο Πουέρτα κατέρρευσε στο 29ο λεπτό, καθώς υπέστη καρδιακή προσβολή. Τρεις μέρες αργότερα, άφησε την τελευταία του πνοή. Ο θάνατός του οφείλεται σε εγκεφαλοπάθεια από τη μη οξυγόνωση του αίματος και δυσλειτουργία οργάνων, αιτία του παρατεταμένου καρδιακού επεισοδίου. Είχε προηγηθεί ο θάνατος του 28χρονου Καμερουνέζου Μαρκ Βιβιάν Φοέ, ο οποίος έπεσε στο χορτάρι του «Ζερλάν» στο 75ο λεπτό του αγώνα του Καμερούν - Κολομβία, για τα ημιτελικά του Κυπέλλου Συνομοσπονδιών το 2003. Παρά την άμεση ιατρική επέμβαση, περίπου μία ώρα μετά διαπιστώθηκε ο θάνατός του. Η αυτοψία έδειξε ότι έπασχε από υπετροφική δεξιά κοιλία, που τον οδήγησε σε ανακοπή.

Στην Ελλάδα έχουν καταγραφεί τρία ανάλογα περιστατικά. Το πρώτο ήταν ανήμερα της Πρωτομαγιάς του 1938, όταν ο Λύσανδρος Δικαιόπουλος του Παναθηναϊκού συγκρούστηκε με τον Τρύφωνα Τζανετή της ΑΕΚ σε παιχνίδι στη Λεωφόρο και έπεσε άτσαλα στο έδαφος. Έχασε τις αισθήσεις του, διεκομίσθη στο νοσοκομείο, όπου ξεψύχησε μετά δύο ημέρες. Τον Οκτώβριο του 1959, σε φιλικό παιχνίδι Παναθηναϊκού - Εθνικού ο 20χρονος παίκτης των «κυανόλευκων» Θοδωρής Ιωάννου διεκδικώντας μια μπαλιά από τον τερματοφύλακα του Παναθηναϊκού, Μιχάλη Βουτσαρά, συγκρούστηκε μαζί του. Ο παίκτης έπεσε αναίσθητος, το πρόσωπό του είχε παραμορφωθεί, ενώ όπως έδειξαν οι ιατρικές εξετάσεις, είχε υποστεί εγκεφαλική αιμορραγία. Στο γήπεδο δεν υπήρχε ούτε γιατρός, ούτε νοσοκόμος, ούτε καν φορείο! Για φορείο χρησιμοποιήθηκε μια διαφημιστική πινακίδα την οποία ξήλωσε ο αρχηγός του Παναθηναϊκού, Κώστας Λινοξυλάκης. Ο άτυχος Ιωάννου μεταφέρθηκε στο «Ιπποκράτειο», όπου πέθανε την επομένη. Στην κηδεία του, που έγινε στον Άγιο Κωνσταντίνο του Πειραιά, παραβρέθηκε 50.000 κόσμος! Τον Απρίλιο του 1995, ο Ζαϊρινός Μουγκαντί Τσιμάνγκα του Ατρομήτου, στον αγώνα με την Ελευσίνα, κατέρρευσε στον αγωνιστικό χώρο και πέθανε αβοήθητος, αφού δεν υπήρχε ασθενοφόρο στο γήπεδο...

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

67

AΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ΟΥΕΦΑ - ΕΠΟ

Δύο διαφορετικοί κόσμοι...

TOY NIKOY ΠΑΝΤΑΖΙΔΗ

Οι οπαδοί του Παναθηναϊκού, που πήγαν στην τελευταία προπόνηση των «πράσινων» πριν το θριαμβευτικό ντέρμπι με τον Ολυμπιακό, μίλησαν για «σύγκρουση δύο κόσμων», ανάμεσα στις δύο μεγάλες ελληνικές ομάδες, αλλά το σίγουρο είναι ότι υπάρχουν «διαφορετικοί κόσμοι» μεταξύ ελληνικού και ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου, αν συγκρίνουμε την εικόνα του «Γ. Καραϊσκάκης» μέσα σε πέντε μέρες, στον αγώνα του Ολυμπιακού με την Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και στο παραδοσιακό ελληνικό ντέρμπι... Στον αγώνα με τους «μπέμπηδες» οι κερκίδες του γηπέδου του Νέου Φαλήρου ήταν υποδειγματικές, ενώ η φιλοξενία στη μεγάλη αγγλική ομάδα (εκτός του ότι την υποχρέωσε σε... ήττα ο Ολυμπιακός) ήταν άψογη. Ο Ολυμπιακός ήταν ήδη τιμωρημένος από τη συμπεριφορά των οπαδών του στο ματς με την Άντερλεχτ για την εμφάνιση των ναζιστικών συμβόλων και 2.000 θέσεις έμειναν κενές. Την περασμένη Κυριακή στο ίδιο γήπεδο και με τους ίδιους οπαδούς η εικόνα ήταν... τριτοκοσμική, καμία σχέση με την «ευρωπαϊκή» του αγώνα που προηγήθηκε για το Τσάμπιονς Λιγκ. Οι φωτοβολίδες, τα βεγγαλικά, τα καπνογόνα και τα «δυναμιτάκια», που απαγορεύονται στους ευρωπαϊκούς αγώνες, χρησιμοποιήθηκαν και ως... πολεμικά όπλα κατά του τερματοφύλακα του Παναθηναϊκού, Στέφανου Καπίνο (του ρίξανε και... πέτρες!), αλλά και του κορυφαίου παίκτη της αναμέτρησης, Μάρκους Μπεργκ, μετά από ένα γκολ της ομάδας του. Την ίδια ώρα η NOVA δεν έδειχνε τις εικόνες βίας για να

Το ελληνικό ποδόσφαιρο αρνείται να... εξευρωπαϊστεί!

μην... δυσφημιστεί το ελληνικό ποδόσφαιρο! Το θέμα ήταν να κρυφτούν τα σκουπίδια κάτω από το χαλί...

Να εναρμονίσουν τους κανονισμούς... Άλλους κανονισμούς έχει το Τσάμπιονς Λιγκ και άλλους το ελληνικό πρωτάθλημα; Κι αν «ναι», γιατί συμβαίνει αυτό; Τι εμποδίζει την ΕΠΟ και την Σούπερ Λιγκ να εναρμονίσουν το πειθαρχικό τους δίκαιο με το αντίστοιχο της ΟΥΕΦΑ; Πριν από λίγες μέρες ο πρόεδρος της ΕΠΟ, Γιώργος Σαρρής και ο πρόεδρος της Σούπερ Λιγκ, Γιάννης Μώραλης έδωσαν συνέντευξη τύπου και υπεραμύνθηκαν του ελληνικού ποδοσφαίρου, ζητώντας παράλληλα προτάσεις για τη βελτίωσή του. «Ιδού η Ρόδος, ιδού και το πήδημα»! Αν ίσχυε το ίδιο δίκαιο σε Ελλάδα και Ευρώπη δεν θα έκανε πάλι την εμφάνισή της στην κερκίδα των οργανωμένων οπαδών του Ολυμπιακού η σημαία με τη ναζιστική νεκροκεφαλή, όπως έγινε στο ντέρμπι και δεν θα τολμούσε ο τραμπούκος από τις θέσεις των «επισήμων» να στείλει το ποτήρι με τα παγάκια στο πρόσωπο του προπονητή του Παναθηναϊκού, Γιάννη Αναστασίου, που μάλιστα κατηγορήθηκε και για... θέατρο! Ήταν το «ευχαριστώ» για τα συγχαρητήρια που έδωσε ο Αναστασίου για τη νίκη του Ολυμπιακού επί της Γιουνάιτεντ... Βέβαια, όλα έχουν γίνει διεθνώς γνωστά, αφού ο Ολυμπιακός έχει αποκτήσει κύρος και όνομα στην Ευρώπη (ακόμη περισσότερο μετά το 20 επί της Γιουνάιτεντ) και μάλιστα το ελληνικό ντέρμπι μεταδόθηκε ζωντανό από το τηλεοπτικό κανάλι

«Αποπνικτική» η ατμόσφαιρα στο ελληνικό ποδόσφαιρο...

Η φωτοβολίδα δεν πέτυχε «γεμάτα» τον Μάρκους Μπεργκ...

της μεγάλης αγγλικής ομάδας. Εκτενής αναφορά έγινε σε πολλά ξένα ΜΜΕ, με χαρακτηριστική την εικόνα που δίνει η αγγλική «Daily Mail», που... καλωσόρισε τους αναγνώστες της στην «σφοδρότερη ελληνική αντιπαλότητα»...

Κόντρα με ΠΑΟΚ και Απόλλωνα... Σ’ όλα αυτά η ΕΠΟ και η Σούπερ Λιγκ τήρησαν σιγή... ασυρμάτου. Αντίθετα, τα ρεπορτάζ βρήκαν «παραθυράκια» των κανονισμών για να μην τιμωρηθεί η έδρα του Ολυμπιακού (για ανάλογα επεισόδια ο Παναθηναϊκός είχε τιμωρηθεί με μια αγωνιστική κεκλεισμένων των θυρών στον πρώτο γύρο), ενώ η Επιτροπή Κυπέλλου της ομοσπονδίας όρισε για τον Απρίλιο τον πρώτο ημιτελικό του Κυπέλλου μεταξύ Ολυμπιακού και ΠΑΟΚ, κάνοντας άνω - κάτω τον προγραμματισμό της κι έτσι είναι άγνωστο το πότε θα γίνει ο τελικός της διοργάνωσης! Είναι η δεύτερη φετινή «πρωτοτυπία» του ελληνικού ποδοσφαίρου, μετά το γεγονός ότι οριστικοποιήθηκε το πόσοι και πώς θα υποβιβαστούν από την Σούπερ Λιγκ, ενώ είχε διεξαχθεί ήδη το μισό του πρωταθλήματος!

Εμαφανίστηκαν ξανά τα ναζιστικά σύμβολα στη Θύρα 7...

Ο πρόεδρος της ΠΑΕ ΠΑΟΚ, ο πρώην διεθνής άσος, Ζήσης Βρύζας σε δήλωση, με αφορμή τον μη ορισμό του ματς στις 12 Μαρτίου, είπε για την ΕΠΟ: «Οι τακτικές της, η πολιτική της, τα πιστεύω της, που αντί να συμβάλλουν στη βελτίωση του ελληνικού ποδοσφαίρου, συντηρούν ένα άρρωστο καθεστώς, το οποίο βυθίζει το άθλημα στην εσωστρέφεια και την ανυποληψία. Η ΕΠΟ της μνημειώδους προχειρότητας και ανοργανωσιάς, η ΕΠΟ που ακόμα δεν ξέρει ουσιαστικά πότε θα γίνει ο τελικός Κυπέλλου σε σεζόν πριν από Μουντιάλ, προτιμά να κάνει νουθεσίες περί συμπεριφοράς και νοοτροπίας πυροδοτώντας το κλίμα εν όψει της συνέχειας. Η καλύτερη απάντηση για τις αιτιάσεις της δεν είΗ «πολεμική ναι άλλη από τη άανταπόκριση» ποψη που έχει της «Daily σχηματίσει για εMail»... κείνην σύσσωμη η κοινή γνώμη, η οποία επιμένει να ασχολείται με το ποδόσφαιρο».

Την βδομάδα που μας πέρασε οι έχοντες την τύχη του ελληνικού ποδοσφαίρου στα χέρια τους «άνοιξαν μέτωπο» και με τον μεγαλομέτοχο του Απόλλωνα, Σταμάτη Βελλή, καθώς τον κάλεσαν δύο φορές μέσα σε δύο μέρες για απολογία οι εισαγγελείς της ΕΠΟ για «δυσφήμιση του ποδοσφαίρου». Κι εδώ η «εκτίμηση» του Βελλή για την ΕΠΟ και τα όργανά της είναι ενδεικτική: «Ευτυχώς, που ο πραγματικός εισαγγελέας κ. Κορέας ενδιαφέρεται πραγματικά για το τι συμβαίνει σε αυτόν τον χώρο και έτσι αφού και εγώ τον ενημέρωσα ότι θα επιθυμούσα να του εκθέσω κάποια πράγματα σχετικά με την ιδιότητα μου ως ιδιοκτήτη της ΠΑΕ Απόλλων Σμύρνης, αυτός με κάλεσε από πλευράς του να καταθέσω σχετικά με τις δηλώσεις μου. Όσον αφορά την ΕΠΟ και τους μαϊμούδες ‘εισαγγελείς’ της, θα πω ότι κύριοι δεν έχω να απολογηθώ για τίποτα σε εσάς. Είσαστε απλά εντεταλμένα όργανα της ΕΠΟ με μοναδικό σκοπό να φιμώνετε όποιον εξασκεί κριτική στην ΕΠΟ και στο ελληνικό ποδόσφαιρο εν γένει. Μην με περιμένετε λοιπόν, αν θεωρείτε ότι είναι κολάσιμα τα όσα είπα, εκδώστε την ποινή μου να μη χάνετε άλλον από τον υπέρ-πολύτιμο χρόνο σας. Άλλωστε, έτσι όπως έχουν καταντήσει τα πράγματα είναι τιμή μου να με τιμωρείτε εσείς»!

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2014

68

ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ ΚΥΡΙΑΚΗ

ANT-1, 13.40

ELISABETHTOWN Αισθηματικό δράμα του Κάμερον Κρόου, παραγωγής 2005, με τους Ορλάντο Μπλουμ, Κίρστεν Ντανστ, Σούζαν Σάραντον, Άλεκ Μπόλντγουιν, Τζέσικα Μπίελ. Ο Ντρου, ένας εργασιομανής που μόλις έχασε τη δουλειά του, κατευθύνεται στη γεννέτειρα του για την κηδεία του πατέρα του. Σε μεγάλη κατάθλιψη, μέσα στο αεροπλάνο συναντά μια νεαρή, ονειροπόλα αεροσυνοδό, η οποία αναλαμβάνει να του μάθει να απολαμβάνει τις χαρές της ζωής, αλλά και να αποδέχεται όλα όσα αυτή επιφυλάσσει.

ALPHA, 23.00

ΕΙΣΒΟΛΗ Υποβλητικό, αγωνιώδες θρίλερ επιστημονικής φαντασίας, παραγωγής 2007. Παίζουν: Νικόλ Κίντμαν, Ντάνιελ Κρεγκ, Τζέρεμι Νόρθαμ, Τζέφρι Ράιτ. Η Κάρολ Μπένελ, ψυχίατρος στην Ουάσινγκτον, διαπιστώνει ότι πολλοί από τους ασθενείς της παρουσιάζουν μια περίεργη αλλαγή στη συμπεριφορά τους. Σύντομα ανακαλύπτει έντρομη ότι αυτό οφείλεται σε έναν εξωγήινο ιό που μετατρέπει τους ανθρώπους σε πειθήνια όντα. Καθώς προσπαθεί απεγνωσμένα να σταματήσει την εξάπλωση της επιδημίας, διαπιστώνει ότι η σωτηρία της ανθρωπότητας εξαρτάται από το πιο πολύτιμο πρόσωπο που έχει στη ζωή της.

ΤΗΛ.: 210-69.03.000

ΔΕΥΤΕΡΑ MEGA

06.00 Το κορίτσι που αγάπησα 07.00 MEGA Σαββατοκύριακο 10.00 Το κόκκινο δωμάτιο (Ε) 11.00 Εμείς κι εμείς (Ε) 12.10 Ντόλτσε βίτα (Ε) 17.50 Dr. Cook 14.00 Eιδήσεις 14.50 Kεντρική σκηνή: Δυνάμωσέ το. Νεανική 16.35 Eιδήσεις 16.40 Επτά θανάσιμες πεθερές (Ε) 18.50 Aπό την Πόλη έρχομαι 20.00 Eιδήσεις 21.15 Ο Ηλίας του 16ου. Κωμωδία 23.30 ΧΧΧ: Ο απόλυτος πράκτορας 2 00.50 Ειδήσεις 01.00 ΧΧΧ: Ο απόλυτος πράκτορας 2 (Συνέχεια) 01.45 As if 02.45 The shield

ΤΗΛ.: 210-68.86.100

ΑΝΤ1

07.00 Βότκα πορτοκάλι (E) 08.00 TV quiz 09.00 Για μια γυναίκα κι ένα αυτοκίνητο (Ε) 09.50 Θα βρεις το δάσκαλό σου (Ε) 10.50 Ονειροπαγίδα (Ε) 11.50 40 κύματα (Ε) 12.40 Της Alfa τα ζυμώματα (Ε) 13.00 Ειδήσεις 13.30 TV quiz 13.40 Εlizabethtown. Aισθηματική ταινία 16.10 Ελληνική σειρά (Ε) 16.40 Ο πόλεμος των άστρων (Ε) 17.40 Ειδήσεις στη νοηματική γλώσσα 17.50 Νύχτα γάμου. Κωμωδία 20.00 Ειδήσεις 21.15 Your face sounds familiar 00.15 Σε πρώτο πλάνο 01.30 Tης αγάπης μαχαιριά (Ε)

ΤΗΛ.: 210-34.21.201-4

STAR

07.00 Παιδικό πρόγραμμα 13.30 Σαν τον σκύλο με τη γάτα. Κωμωδία 15.15 Τα φιλαράκια (Ε) 16.40 The big bang theory (Ε) 17.40 Ειδήσεις. Δελτίο στη Νοηματική 17.50 House 18.45 Τwo and a half men 19.45 Eιδήσεις 20.55 Κλήρωση Τζόκερ 21.10 Κορόιδο γαμπρέ. Κωμωδία 23.00 Το γαμήλιο party. Θρίλερ 00.45 Το άσυλο. Ταινία μυστηρίου 03.00 Θρυλικός μαχητής. Περιπέτεια

ΤΗΛ.: 210-69.03.000

06.45 Koινωνία ώρα Mega 10.00 Πρωινό mou 13.10 Ντόλτσε βίτα (Ε) 14.00 Eιδήσεις 15.00 Η ώρα η καλή (Ε) 16.30 Ειδήσεις 16.40 Η πολυκατοικία (Ε) 17.40 Σ’ αγαπώ - μ’ αγαπάς (Ε) 18.50 Πενήντα πενήντα (Ε) 20.00 Ειδήσεις 21.15 Κλεμμένα όνειρα 22.30 Κάτω Παρτάλι (Ε) 23.30 Aνατροπή 01.15 Ειδήσεις 01.30 The beast 02.30 H γενιά των 592 ευρώ (Ε) 03.30 Anthony Bourdain No reservations (E)

ΤΗΛ.: 210-68.86.100

ΤΗΛ.: 212-21.24.000

ALPHA

ΤΗΛ.: 210-48.00.170-4

ΣΚΑΪ

06.30 Καλημέρα με τον Γιώργο Αυτιά 10.00 Σαββατοκύριακο με δράση 12.00 Goal χωρίς σύνορα 13.00 Eco news 13.30 Στην πράξη 14.15 Γεύσεις στη φύση (Ε) 15.15 Ελλήνων γεύσεις 16.00 Ο κόσμος ανάποδα 17.00 Joy (Ε) 19.00 The defenders 20.00 Γλυκές αλχημείες 21.00 Ειδήσεις 22.00 Goal 23.15 Ροζ ολοταχώς. Κωμωδία 01.00 Red Bull Air Race 2014 preview (E)

ΑΝΤ1

06.00 Εκείνες κι εγώ (Ε) 07.00 Πρωινό ΑΝΤ1 10.00 Το πρωινό 12.50 Με αγάπη 13.00 Ειδήσεις 13.30 TV Quiz 13.40 Άκρως οικογενειακόν (Ε) 14.50 TV Quiz 15.00 Κωνσταντίνου και Ελένης (Ε) 16.00 TV Quiz 16.10 Το καφέ της Χαράς (Ε) 17.40 Ειδήσεις. Δελτίο στη νοηματική γλώσσα 17.50 Bαλς με δώδεκα θεούς 18.50 Μπρούσκο 20.00 Ειδήσεις 21.15 Νέα τουρκική σειρά 22.15 Επανάληψη ελληνικού προγράμματος 23.15 Ράδιο αρβύλα 00.15 OΛΑ τρέλα 01.45 Της αγάπης μαχαιριά (Ε)

ΤΗΛ.: 210-34.21.201-4

STAR

06.15 Chuck 07.15 Παιδικό πρόγραμμα 08.15 ΦΜ Live (E) 10.00 Live U 13.00 Mελέτησέ το 14.45 ΦΜ Live 16.30 Ειδήσεις. Δελτίο στη νοηματική 16.45 Μίλα 18.40 Η προδοσία 19.45 Ειδήσεις. Δελτίο στη νοηματική 21.00 Sherlock Hοlmes. Θρίλερ 23.30 Στον ενικό 02.15 Η σπείρα. Περιπέτεια

ΤΗΛ.: 212-21.24.000

06.00 Μαγκάιβερ (Ε) 08.00 Άκατα μάτατα με τα Ζουζούνια 09.00 Εντιμότατοι κερατάδες (Ε) 10.00 Μες στην καλή χαρά 14.00 Ειδήσεις 14.15 Έτσι απλά 15.00 Η θεία μου η χίπισσα. Κωμωδία 16.55 Δελτίο στη νοηματική γλώσσα 17.00 Αννίτα SOS 19.00 Eιδήσεις 20.00 Νόστιμη γη 21.00 Ο Άλβιν και η παρέα του. Κωμωδία 23.00 Εισβολή. Θρίλερ 01.00 Stars system (E) 01.45 Θυρίδα τηλεπώλησης (Ε)

MEGA

ALPHA

06.50 Θα σε δω στο πλοίο (Ε) 07.45 Θυρίδα 08.00 Miss Nταίζη (Ε) 08.45 Θυρίδα τηλεπώλησης 09.00 Χορεύοντας στη σιωπή (E) 09.45 Θυρίδα τηλεπώλησης 10.00 Εντιμότατοι κερατάδες (Ε) 11.00 Θυρίδα τηλεπώλησης 11.15 Τι θα φάμε σήμερα μαμά; (Ε) 12.00 Ειδήσεις 13.00 Ελένη 16.00 Δέστε τους! 17.25 Ειδήσεις. Δελτίο στη Νοηματική 17.30 Οικογενειακές ιστορίες (Ε) 18.30 Ειδήσεις 20.00 Κάτι ψήνεται 21.00 Μην αρχίζεις τη μουρμούρα 21.45 Ελληνοφρένεια 22.30 Ένταση. Περιπέτεια 02.00 10η Εντολή (Ε)

ΤΗΛ.: 210-48.00.170-4

ΣΚΑΪ

06.00 Πρώτη γραμμή 10.00 Tώρα 11.50 Magazino 12.50 EXceL!ent 13.50 Μπορώ 15.45 Μαγειρεύω οικονομικά 16.30 Chef στον αέρα 17.30 To μεζεδοπωλείο 17.40 Δελτίο στη νοηματική 17.55 ΣΚΑΪ με το Νίκο Ευαγγελάτο 20.00 Hawaii five - 0 21.00 Ειδήσεις 22.15 CSI Μαϊάμι 23.15 Game of thrones 00.30 H δίκη στον ΣΚΑΪ 02.15 Last woman standing

STAR, 21.00

SHERLOCK HOLMES Περιπέτεια θρίλερ αμερικανικής παραγωγής 2009, σε σκηνοθεσία Γκάϊ Ρίτσι. Παίζουν: Ρόμπερτ Ντάουνι Τζούνιορ, Τζουντ Λο, Ρέιτσελ Μακ Άνταμς. Στα τέλη του 19ου αιώνα η Μεγάλη Βρετανία βρίσκεται στο έλεος του Λόρδου Μπλάκγουντ. Ο μόνος που μπορεί να τον αντιμετωπίσει είναι ο οξυδερκής ντετέκτιβ Σέρλοκ Χολμς. Όταν όμως ο Λόρδος επιστρέφει από τον τάφο, το φάντασμά του συνεχίζει να σπέρνει τον θάνατο. Ο Χολμς αναλαμβάνει και πάλι δράση για να λύσει ένα μυστήριο με δολοφονίες, απάτες και μαύρη μαγεία.

ΤΗΛ. 210-36.73.366

ALPHA, 22.30

ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ

ΕΝΤΑΣΗ Αστυνομική περιπέτεια, παραγωγής 1995, σε σκηνοθεσία Μάικλ Μαν. Παίζουν: Ρόμπερτ ΝτεΝίρο, Αλ Πατσίνο, Βαλ Κίλμερ, Άσλεϊ Τζαντ, Γιον Βόιτ. Ο υπαρχηγός του αστυνομικού τμήματος του Λος Άντζελες, Βίνσεντ Χάνα, παθιασμένος με την πάταξη του εγκλήματος, προσπαθεί να παγιδεύσει τον πολυμήχανο εγκληματία Νιλ ΜακΚόλεϊ, ο οποίος σχεδιάζει μια τελευταία ληστεία. Ξεκινά ένα άγριο παιχνίδι γάτας και ποντικού ξεκινά, που δυσκολεύει συνεχώς, λόγω και των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν στην προσωπική τους ζωή. Πολύ σύντομα η κατάσταση αρχίζει να ξεφεύγει από τον έλεγχο και των δύο.

ΒΟΥΛΗ

12.00 Aντόνιο Βιβάλντι «Εστρο αρμόνικο αρ. 3» 13.15 Ώρα παράδοσης 14.00 Καλειδοσκόπιο 15.00 Κάρτα μέλους 16.00 Τι λέει ο νόμος 17.20 Αστικό τοπίο: Πολυκατοικία στο Νέο Ψυχικό 18.00 Φωτίζοντας την παράδοση: Δημοτικοί χοροί - Β’ μέρος 19.00 Ένα έργο γεννιέται. Τέρνερ 20.00 Αναζητώντας τον πολιτισμό μας: Από την Ιαπωνία στην Κίνα 21.00 Ο πολυτάλαντος Ομάρ Καγιόμ 22.00 «Ο κουρέας της Σεβίλης». Όπερα

ΠΑΜΕ ΑΛΛΙΩΣ. Η Ανοιχτή Δημοτική Κίνηση Κορυδαλλού «Πάμε Αλλιώς» και η υποψήφια δήμαρχος Καίτη Κυλάκου σας καλούν σε ανοιχτή συγκέντρωση - συζήτηση με θέμα: «Ανθρωπιστική Κρίση και Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας. Η διάλυση του ΕΟΠΥΥ». Συμμετέχουν: Μάκης Μαντάς, γιατρός - μέλος Γραμματείας Τμ. Υγείας ΣΥΡΙΖΑ, Μαρία Καλαμάρη, γιατρός - Πανελλήνια Ένωση Εργαστηριακών Γιατρών, Παντελής Καλογιάννης, οδοντίατρος - Αλληλέγγυο Ιατρείο Πειραιά. Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα, 10 Μαρτίου, στις 7 μ.μ., στην Αίθουσα «Πλειάδες» του Πνευματικού Κέντρου Κορυδαλλού (Γρ. Λαμπράκη και Καρυταίνης, 3ος. όρ. - Κορυδαλλός). Την εκδήλωση θα χαιρετίσει η υποψήφια περιφερειάρχης Ρένα Δούρου. ΆΓΙΟΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣ. Το βιβλίο «Κυβέρνηση της Αριστεράς: Δρόμος για το μέλλον ή παρένθεση;», το οποίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Τόπος σε επιμέλεια του Χρήστου Κεφαλή, θα παρουσιάσουν οι συγγραφείς του Γιάννης Δραγασάκης, Ρένα Δούρου, Θεανώ Φωτίου, Σοφία Σακοράφα, Γιάννης Τόλιος, Δημήτρης Μπελαντής, Θανάσης Καμπαγιάννης, Παναγιώτης Σωτήρης, Λεωνίδας Βατικιώτης, Μάκης Ζέρβας και ο επιμελητής του βιβλίου. Η εκδήλωση, που διοργανώνεται από την Αυτόνομη Ριζοσπαστική Συσπείρωση Ανατολικής Αττικής, θα πραγματοποιηθεί την Τρίτη 11 Μαρτίου, στις 8 μ.μ., στον Άγιο Στέφανο Αττικής (Πλατεία Δημοκρατίας και Γρ. Λαμπράκη 3).

ΤΗΛ. 210-36.73.366

ΒΟΥΛΗ

17.00 Eιδήσεις 18.00 Ολομέλεια της Βουλής 22.00 Δελτίο ειδήσεων στη νοηματική γλώσσα 22.15 Θεατροσκόπιο 22.45 «10η Συμφωνία του Μπετόβεν» του Πίτερ Ουστίνοφ 00.50 Κονσέρτο για βιολί και ορχήστρα Αρ. 2 του Μότσαρτ

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ «Τρεις κάλπες - Ένας στόχος. Ανατροπή σε Δήμους, Περιφέρειες, Ελλάδα και Ευρώπη», είναι το θέμα της εκδήλωσης - συζήτησης που οργανώνει η Οργάνωση Μελών Κέντρου του ΣΥΡΙΖΑ Θεσσαλονίκης με ομιλήτρια την βουλευτίνα Ζωή Κωνσταντοπούλου. Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί αύριο Δευτέρα, στις 7 το απόγευμα, στο Εργατικό Κέντρο Θεσσαλονίκης και θα χαιρετίσουν ο υποψήφιος δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Τριαντάφυλλος Μηταφίδης και η υποψήφια περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Δέσποινα Χαραλαμπίδου. ΝΟΜΙΚΗ ΑΘΗΝΩΝ Εκδήλωση με θέμα «Ο Εθνικός Διχασμός: Κοινωνικές διαιρέσεις και πολιτική βία» διοργανώνουν το Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς και τα Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας, την Τετάρτη 12 Μαρτίου, στις 7 μ.μ., στο αμφιθέατρο Παπαρηγοπούλου της Νομικής Σχολής (κτήριο ΜΘΕ, Σόλωνος 57, 1ος όροφος). Ομιλητές: Προκόπης Παπαστράτης, ομότιμος καθηγητής Ιστορίας, Πάντειο Πανεπιστήμιο, Δέσποινα Παπαδημητρίου, επίκουρη καθηγήτρια Ιστορίας, Πάντειο Πανεπιστήμιο. Συντονίζει ο Λουδοβίκος Κωτσονόπουλος, δρ. Πολιτικής Επιστήμης, Πάντειο Πανεπιστήμιο. ΗΛΙΟΥΠΟΛΗ Εκδήλωση με θέμα «Η Παιδεία που ζούμε, η Παιδεία που ονειρευόμαστε» διοργανώνει ο ΣΥΡΙΖΑ Ηλιούπολης, την Τετάρτη 12 Μαρτίου, στις 7 μ.μ., στο Αμφιθέατρο του Ειδικού Σχολείου (Ύδρας και Μνησικλέους). Εισηγείται ο Άλκης Ρήγος, πανεπιστημιακός, μέλος Κ.Ε. ΣΥΡΙΖΑ.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

AΡΘΡΑ

69

OYKΡΑΝΙΑ

Στην επίμονη σκιά του 20ού αιώνα

Αν η Μόσχα ανακτήσει τον έλεγχο της Ουκρανίας, με τον πληθυσμό των 52 εκατομμυρίων, τους σημαντικούς πλουτοπαραγωγικούς πόρους και την πρόσβαση στη Μαύρη Θάλασσα, η Ρωσία θα ανακτήσει αυτόματα τις αναγκαίες προϋποθέσεις για να γίνει ισχυρό αυτοκρατορικό κράτος που θα ενώσει την Ευρώπη και την Ασία.

Zbigniew Brzezinski ΤΟΥ ΚΩΣΤΗ ΓΙΟΥΡΓΟΥ

Αν ισχύει η πληροφορία ότι η στρατιωτική κινητοποίηση στην Κριμαία στοίχισε μέχρι στιγμής στη Μόσχα περισσότερο από ό,τι η Ολυμπιάδα στο Σότσι και ότι το συνολικό κόστος θα κάμψει τον ρυθμό ανάπτυξης της ρωσικής οικονομίας τα επόμενα χρόνια, τότε δεν επανεπιβεβαιώνεται μόνο η πανθομολογούμενη αλήθεια ότι η οικονομική ζημία από τις ολυμπιάδες ξεπερνά το όποιο κέρδος σε κύρος διεθνώς, δικαιώνεται κυρίως η άποψη ότι ο Γ΄ παγκόσμιος είναι σε εξέλιξη, έχοντας ξεκινήσει ήδη την επομένη της παράδοσης της ναζιστικής Γερμανίας, ότι, εκτός απροόπτου, δεν θα κορυφωθεί σε μια θερμή μετωπική αναμέτρηση, και ότι θα έχει τη μορφή της οικονομικής αποδυνάμωσης του αντιπάλου - όπως πιστοποιεί η κατάρρευση της ΕΣΣΔ. Ακόμη και της καθήλωσής του σε κατάσταση παρατεταμένης ανθρωπιστικής κρίσης - όπως στην περίπτωση της Ρωσίας του Γιέλτσιν. Στόχος, ο παραμερισμός από τη διεκδίκηση της παγκόσμιας πρωτοκαθεδρίας. Η «ουκρανική» παρόξυνση των σχέσεων Δύσης - Ρωσίας κάτω από αυτό το πρίσμα πρέπει να εξετάζεται - και σε βάθος χρόνου. Η Ουκρανία είναι κρίσιμο μέγεθος στο μέτωπο «γεωπολιτικής αντιπαράθεσης» στη νεωτερική Ευρώπη των δύο τελευταίων αιώνων, εκτεινόμενο από τη Βαλτική έως τον Εύξεινο, τις μοναδικές δύο θαλάσσιες προσβάσεις της Ρωσίας στην «ευρωπαϊκή απόληξη» της Ευρασίας. Η πρόκληση, κάτι παραπάνω από «αντανακλαστική» αντίδραση στην «άκαμπτη» στάση της Μόσχας στο συριακό, έχει μακροπρόθεσμη στόχευση. Και συνεπάγεται ρίσκο, ιδίως αν αποδειχθεί ότι η Αμερική επιδιώκει να εμπλέξει την Ε.Ε., δηλαδή τη Γερμανία, σε μια κρίση στην οποία αυτή δεν θα ήθελε να εμπλακεί τη συγκεκριμένη ιστορική στιγμή. Στις 3 Μαρτίου συμπληρώθηκαν 96 χρόνια από την υπογραφή, μεταξύ Γερμανίας και νεαρής σοβιετικής κυβέρνησης, της συνθήκης του Μπρεστ - Λιτόβσκ. Η απόσυρσή της, το 1918, από τον πόλεμο με αντάλλαγμα την ειρήνη, κόστισε στη Ρωσία την απώλεια της Λετονίας, της Λιθουανίας, της Πολωνίας, του Καρς, του Μπατούμ και της Ουκρανίας, «300.000 τετ. μιλίων από τις πιο ανεπτυγμένες περιοχές της, με πληθυσμό 56 εκατ., 73% από το σίδερό της, 89% από το κάρβουνο, 1.000 εργοστάσια κατασκευής μηχανών και 900 υφαντουργίας» (Ροθστάιν 1956). Ξέροντας ότι η επανάσταση άλλαζε εκ βάθρων όλα μεγέθη, ποσοτικά και ποιοτικά, της ευρωπαϊκής αντιπαράθεσης, ο Λένιν, σε ομιλία του λίγες μέρες μετά το Μπρεστ-Λιτόφσκ, προειδοποιούσε: Ξεχάστε «τους Ρωμανώφ, τον Κερένσκυ, τους μικροαστούς, τη βλακώδη, δειλή και ανοργάνωτη μπουρζουαζία. [Στην Ευρώπη] στην εξουσία δεν βρίσκονται ούτε ηλίθιοι σαν τους Ρωμανώφ, ούτε καυχησιάρηδες σαν τον Κερέν-

σκυ. Υπάρχουν σοβαροί καπιταλιστές ηγέτες...». Είναι χαρακτηριστικό το άρθρο στην Daily Mai, στις 28 Νοεμβρίου 1933, του Συντηρητικού λόρδου Ράδερμηρ, που γράφει «...οι ρωμαλέοι νέοι ναζί της Γερμανίας είναι φρουροί της Ευρώπης από τον κομμουνιστικό κίνδυνο», συνηγορώντας υπέρ των απαιτήσεων τους για «ζωτικό χώρο» στη Δυτική Ρωσία. «Η στροφή των γερμανικών πηγών ενέργειας και της οργανωτικής τους ικανότητας μέσα στην μπολσεβικική Ρωσία θα βοηθήσει να επανέλθει ο ρωσικός λαός στον πολιτισμό και ίσως για μια ακόμα φορά να στρέψει τη ροή του παγκόσμιου εμπορίου προς την ευδαιμονία. Παράλληλα, θα ικανοποιούνταν η ανάγκη της Γερμανίας για επέκταση...». Στην Ευρώπη όντως υπήρχαν «σοβαροί καπιταλιστές ηγέτες». Που περιλάμβαναν στους σχεδιασμούς τους και τη σύναψη (Ιανουάριος 1934) του γερμανο-πολωνικού συμφώνου μη επίθεσης, που, στρέφοντας τις βλέψεις της Γερμανίας ανατολικά, ανακούφισε όσους «πίστευαν πως η Δυτική Ευρώπη θα μπορούσε να απαλλαγεί από τον κίνδυνο αν η Γερμανία επεκτεινόταν σε βάρος της Ρωσίας». Είναι τότε που, αντιδρώντας, οι Σοβιετικοί μετέφεραν την πρωτεύουσα της Ουκρανίας από το Χάρκοβο στο Κίεβο, 250 μίλια κοντύτερα στα πολωνικά σύνορα. Λίγους μήνες αργότερα, ένα σχέδιο που «έκλεινε την πόρτα του πολέμου προς την Ανατολή» δεν έτυχε, αντιθέτως, καμιάς ενθάρρυνσης: το γαλλο-ρωσικό σχέδιο (Μάιος 1934) για τη σύναψη ενός συμφώνου μη επίθεσης μεταξύ ΕΣΣΔ, Γερμανίας, Πολωνίας, Τσεχοσλοβακίας και Βαλτικών κρατών απορρίφθηκε από τη Γερμανία. «Η χλιαρή και μάλλον αποθαρρυντική αντίδραση της Βρετανίας δεν είναι άμοιρη αυτού. Αντιθέτως, αξιοσημείωτο είναι το περιεχόμενο δήλωσης ενός εξέχοντος Άγγλου συντηρητικού πολιτικού, του λόρδου Λόυντ, στην αξιόπιστη Νόιε Φράιε Πρέσε της Βιέννης, που μεταξύ άλλων έλεγε: ‘Δίνουμε στην Ιαπωνία ελευθερία δράσης ως προς τη Ρωσία, έτσι ώστε η εξαγωγική πολιτική που αναγκάζεται να ακολουθεί τώρα η Ιαπωνία να αλλάξει ριζικά. Δίνουμε στη Γερμανία το δικαίωμα να επανεξοπλιστεί. Κάνουμε συμμαχία με τη Γαλλία, ώστε να είναι αδύνατη η επέκταση της Γερμανίας προς Δυσμάς. Ανοίγουμε παράλληλα στη Γερμανία τον δρόμο προς την Ανατολή, δίνοντάς της τη δυνατότητα να επεκταθεί. Με τον τρόπο αυτό αλλάζουμε την κατεύθυνση της Ιαπωνίας και της Γερμανίας και κρατούμε υπό έλεγχο τη Ρωσία’». Η Βρετανία ποτέ δεν εκφράστηκε επίσημα υπέρ της ιδέας της χρησιμοποίησης της Γερμανίας ως εργαλείο διαχείρισης του «σοβιετικού προβλήματος». Όμως, προσωπικές τοποθετήσεις όπως των Λόυντ και Ράδερμηρ αποκτούν άλλη βαρύτητα όταν αντιπαραβληθούν με «μια ανώνυμη δήλωση ‘εξ αρμοδίας πηγής’ στις εφημερίδες της 12ης Απριλίου 1935, ότι η αγγλική πολιτική δεν

θα εμπόδιζε τις άλλες χώρες να κάνουν ‘περιφερειακές διευθετήσεις’, αλλά καθιστούσε σαφές στους Ναζί ότι η θύρα του επεκτατισμού ήταν κλειστή προς τη Δύση, αλλά ελεύθερη να ανοίξει προς κάθε άλλη κατεύθυνση». Ιδίως όταν «ήταν κοινό μυστικό ότι εμπνευστής της δήλωσης αυτής ήταν ο Νέβιλ Τσάμπερλεν», που ως πρωθυπουργός της Βρετανίας το 1938 ευθύνεται για τη Συμφωνία του Μονάχου, που υποχρέωσε την Τσεχοσλοβακία να παραδώσει τη Σουδητία στον Χίτλερ. Στην ίδια γραμμή, πολιτικός σχολιαστής των Times του Λονδίνου «γνωστός για τις στενές σχέσεις του με τους εγκυρότερους κύκλους του Συντηρητικού Κόμματος», πρότεινε, σε άρθρο του (23 Φεβρουαρίου 1935), «τον σχηματισμό μιας ομοσπονδίας κρατών υπό την ηγεμονία της Γερμανίας», πρόταση στην οποία φαίνεται καθαρά το ίχνος της σκέψης του Χάλφορντ Μάκιντερ, κορυφαίου Άγγλου θεωρητικού της γεωπολιτικής, που υπήρξε «μεγάλος υπέρμαχος του βρετανικού ιμπεριαλισμού, προβάλλοντας το επιχείρημα ότι οι αποικίες στην Ασία και την Αφρική εξασφάλιζαν» την ευχερή διαχείριση στο εσωτερικό των ευρωπαϊκών κοινωνιών (Φόστερ 2006). Ο Μάκιντερ, ανήσυχος μπροστά στην προϊούσα παρακμή της βρετανικής ηγεμονίας και φοβούμενος ότι «ο τερματισμός της ευρωπαϊκής ιμπεριαλιστικής επέκτασης παγκοσμίως θα προκαλούσε την απελευθέρωση ανεξέλεγκτων ταξικών δυνάμεων μέσα στις ευρωπαϊκές κοινωνίες», συνέγραψε -μετά την επιστροφή του από τη νότια Ρωσία, όπου είχε οριστεί το 1919 ύπατος αρμοστής για να βοηθήσει στην οργάνωση της βρετανικής υποστήριξης προς τον στρατηγό Ντενίκιν και τον Λευκό Στρατό κατά τον ρωσικό εμφύλιο πόλεμο- το βιβλίο Δημοκρατικά Ιδεώδη και Πραγματικότητα (1919), για να μεταφέρει στους νικητές του πολέμου τις ανησυχίες του και να επηρεάσει τους σχεδιασμούς τους για μια Κοινωνία των Εθνών υπό τον έλεγχό τους. Στον Μάκιντερ ανήκει η πατρότητα ενός δόγματος που διαπερνά τις γεωπολιτικές προσεγγίσεις των αγγλοσαξώνων, του δόγματος περί «ζωτικής ενδοχώρας», «του τεράστιου διηπειρωτικού όγκου» στο εσωτερικό της Ευρασίας, που περιλαμβάνει την Ανατολική Ευρώπη, τη Ρωσία και την Κεντρική Ασία. Η «Heartland», όπως την ονομάζει, δεν έχει πρόσβαση στις θάλασσες, κάτι που την καθιστά «το μεγαλύτερο οχυρό στον πλανήτη», ελέγξιμο, ωστόσο, από μια ναυτική δύναμη κυρίαρχη των ωκεανών - εξ ου και οι φόβοι μπροστά στη δύουσα βρετανική θαλασσοκρατορία και οι παροτρύνσεις προς τις ΗΠΑ να κινηθούν αναλόγως. Ανήσυχος για το ενδεχόμενο της γερμανικής εκβιομηχάνισης, αλλά και, αντίστροφα, της περίπτωσης «να αφεθεί η Γερμανία να καταρρεύσει οικονομικά και στρατιωτικά», αδυνατώντας έτσι να λειτουργήσει ως «το κύριο αντίβαρο στον έλεγχο της Ανατολικής Ευρώπης από τους Μπολσεβίκους», αναζητά τρόπο εξυπηρέτησης του «πιο άμεσου στόχου της εξωτερικής πολιτικής της βρετανικής αυτοκρατορίας», της αποτροπής

«οποιουδήποτε είδους συμμαχίας ανάμεσα στη Γερμανία και τη Ρωσία», και, ταυτόχρονα, της μη επικράτησης του ενός ή του άλλου στην Ανατολική Ευρώπη. Προτείνει τη δημιουργία ενός αναχώματος από ενδιάμεσα κράτη μεταξύ των δύο. «Ανάμεσα στη Βαλτική και τη Μεσόγειο βρίσκονται επτά μη γερμανικοί λαοί, ένας σε κάθε ευρωπαϊκό κράτος δεύτερης τάξης», γράφει με αφοπλιστικό βρετανικό κυνισμό ο Μάκιντερ. «Πολωνοί, Βοημοί (Τσέχοι και Σλοβάκοι), Ούγγροι, νότιοι Σλάβοι (Σέρβοι, Κροάτες και Σλοβένοι), Ρουμάνοι, Βούλγαροι και Έλληνες» (Μάκιντερ 2006). Αν σήμερα στο «ανάχωμα» του Μάκιντερ προστεθούν οι Βαλτικές χώρες, προσδεμένες ήδη στο άρμα της Δύσης, η Λευκορωσία, που το όνομά της υποψιθυρίζεται μέσα στον ορυμαγδό της σημερινής αναστάτωσης, και, βέβαια, η Ουκρανία, προκύπτει η αμερικανική εκδοχή των εμμονών του Μάκιντερ για τη Μεσευρώπη για το δίδυμο Ρωσία - Γερμανία. Όπου ο μη ελέγξιμος παράγοντας είναι η Ρωσία -κομμουνιστική ή μετακομμουνιστική, λίγο ενδιαφέρει- και το ενδεχόμενο να αποκατασταθεί σε ρόλο πρώτου παίκτη στη Μεγάλη Σκακιέρα, όπως είναι ο τίτλος του γνωστότερου βιβλίου του Ζμπίγκνιου Μπρζεζίνσκι, κορυφαίου Αμερικανού διπλωμάτη και συμβούλου Εθνικής Ασφαλείας του προέδρου Κάρτερ, που στις αναλύσεις του δεσπόζουν αναβαπτισμένες οι ιδέες του Μάκιντερ - και οι ανησυχίες του επίσης: «Η Γερμανία νιώθει ότι έχει ειδική ευθύνη για την πρόσφατα χειραφετημένη Κεντρική Ευρώπη, κατά τρόπο που θυμίσει προγενέστερες αντιλήψεις για μια Μεσευρώπη (Mitteleuropa) υπό την ηγεσία της Γερμανίας...»??? και «Η Ρωσία παραμένει σημαντικός γεωστρατηγικός παίκτης, παρά την αποδυνάμωσή της και την πιθανή παράταση των δυσκολιών της. Η παρουσία της και μόνο έχει μεγάλη επίπτωση στα κράτη που ανεξαρτητοποιήθηκαν πρόσφατα στον ευρύ ευρασιατικό χώρο της πρώην Σοβιετικής Ένωσης...». Ρωσία - Γερμανία: ο παλιός πονοκέφαλος του αγγλόφωνου ιμπεριαλισμού, ο διπλός γρίφος της αποτροπής οποιουδήποτε είδους συμμαχίας των δύο και ο αποκλεισμός της επικράτησης του ενός ή του άλλου στην Ανατολική Ευρώπη. Το «ανάχωμα», με την προσθήκη μιας διχοτομημένης Ουκρανίας σε κατάσταση ελεγχόμενου βρασμού, είναι, άραγε, η απάντηση στο ερώτημα Τι πραγματικά προκάλεσε την κρίση στο μαλακό υπογάστριο των σχέσεων Ρωσίας - Γερμανίας; Βιβλιογραφία Μάκιντερ, Χάλφορντ Τζ., Δημοκρατικά Ιδεώδη και Πραγματικότητα, Παπαζήσης, Αθήνα 2006. Μπρζεζίνσκι, Ζμπίγκνιου, Η Μεγάλη Σκακιέρα, Λιβάνης, Αθήνα 1998. Ροθστάιν, Άντριου, Ιστορία της Σοβιετικής Ένωσης, «Historia», Αθήνα 1956. Φόστερ, Τζων Μπέλλαμυ, «Η νέα γεωπολιτική της αυτοκρατορίας», Monthly Review, Νο 15 (80), Μάρτιος 2006.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 MAΡΤΙΟΥ 2014

70 «Η μόνη διέξοδος από την κρίση είναι ο δημοκρατικός διάλογος και όχι η βία» Ευ. Βενιζέλος (Μην κάνετε χαρές. Για την Ουκρανία το είπε, όχι για την Ελλάδα)

ΡΗΣΕΙΣ&

ΑΝΤΙΡΡΗΣΕΙΣ

«Ό,τι αντικείμενα πετούν οι οπαδοί στα γήπεδα (πέτρες, αναπτήρες, μπουκάλια κ.λπ.) θα διανέμονται σε απόρους». Π. Παναγιωτόπουλος. (Μεγαλοφυές!!!)

ΚΑΚΟΗΘΕΙΕΣ

ΥΠΟ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΥΡΙΤΣΕΩΣ & ΑΓΓΕΛΟΥ ΤΣΕΚΕΡΕΩΣ

Αν θέλετε να απαγορεύονται βιβλία, να πάτε στη Βόρεια Κορέα Άλλα 6,5 δισ. θα χρειαστούν οι τράπεζες. Σιγά το ποσόν. Δεν διευκρίνισαν αν τα θέλουν για αυτή τη βδομάδα ή θα τους φτάσουν και για την επόμενη. Είναι από τότε που οι τραπεζίτες έδιναν στον εαυτό τους μπόνους και θαλασσοδάνεια υπό την ιδεολογική πίεση της Αριστεράς. Και έκαναν μαϊμουδοαυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου. Άμα είσαι το τελευταίο σοβιετικό κράτος, αυτά παθαίνεις. Και από πάνω έχει το θράσος η Αριστερά να απαιτεί να μην απολυθούν οι καθαρίστριες του υπουργείου Οικονομικών. Δεν είναι κάνα τραγικό ποσόν πάντως. Διακόσια τους έχουμε δώσει, στα εξίμισι θα κολλήσουμε; Στην ανάγκη θα κόψουμε λίγο ακόμα τις αναπηρικές συντάξεις. Είναι διεθνές το πρόβλημα των αποζημιώσεων. Πρέπει να τις διεκδικήσει η Ελλάδα από τη Γερμανία, με την κυβέρνηση να κάνει τον Κινέζο. Ναι, άλλα μη ζητάμε τα ρέστα από τους εταίρους μας. Για την Κατοχή ευθύνεται η Αριστερά, με τον στείρο καταγγελτισμό της. Έκανε λαϊκιστική αντίσταση στον κατακτητή χωρίς ρεαλιστικές προτάσεις. Και δεν εξηγούσε και πού θα βρει τα λεφτά. Και δημιούργησε πρόβλημα και στον τουρισμό. Περιμέναμε ένα σχόλιο από τον Κεδίκογλου, αλλά τίποτα. Ούτε καν ότι ο Τσίπρας βάζει τις αποζημιώσεις για να δυναμιτίσει την ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας. Μάλλον είχανε γυρίσει τη μονταζιέρα προς τον Γιαννόπουλο και έτσι τον Τσίπρα τον περάσανε ντούκου. Διότι να περνάνε ντούκου το όλον ζήτημα των αποζημιώσεων, δεν θα μπορούσαμε να το υποθέσουμε.

Τόσο αγώνα κάνανε οι ελληνικές κυβερνήσεις για να διατηρήσουμε το ηθικό πλεονέκτημα έναντι της Γερμανίας. Ογδόντα φτάσανε οι νεκροί από τη γρίπη. Αρχίζουν να φαίνονται τα αποτελέσματα των μεταρρυθμίσεων. Στο ασφαλιστικό θα φανούν σε καμιά δεκαπενταριά χρόνια. Αν βιάζεστε, πάντως, νοικιάστε από το βιντεοκλάμπ τη «Νύχτα των Νεκροζώντανων». Γκρινιάζουν οι Ευρωπαίοι με την Κριμαία, γιατί δεν τη βρίσκουν μέσα στο πακέτο με την Ουκρανία. Αυτά παθαίνεις αν ψωνίζεις από τηλεμάρκετινγκ. Τώρα θα τους μείνει η μισή Ουκρανία και θα πρέπει να της πληρώνουν και το φυσικό αέριο. Μπορούμε βέβαια να τους στείλουμε την εργαλειοθήκη του ΟΟΣΑ. Εμάς μας έσωσε. Αν θέλετε να απαγορεύονται βιβλία, να πάτε στη Βόρεια Κορέα. Την επιχειρηματικότητα κανείς δεν την σκέφτεται; Αυτοί που γκρινιάζανε με την Αριστερά που δεν έχει θέσεις υποθέτουμε ότι τώρα με το Ποτάμι θα είναι κομπλέ. Έχει ακριβώς το στίγμα που χρειάζεται ο τόπος. Συνδυάζει την ολοκληρωτική πολιτική αποβλάκωση με την ομορφιά ενός παραδοσιακού καφενείου στη Φολέγανδρο. Πάντως είναι απολύτως λογικό να ανησυχεί ο ΣΥΡΙΖΑ. Θα χάσει τις ψήφους των λιμενικών. Ενδεχομένως και κάποιους σημιτικούς. Απ’ αυτούς που είναι έξω με περιοριστικούς όρους. Φοβερή η κίνηση Βενιζέλου. Μέσα απο την Ελιά συσπειρώνει πάλι όλους τους μνημονιακούς Πασόκους. Που αποχώρησαν. Στόχος του είναι να ξαναδώσει στο κόμμα τη δυναμική που είχε αποκτήσει μετά την εκλογική συντριβή του Ιουνίου.

ΤΟΥ ΒΑΓΓΕΛΗ ΧΕΡΟΥΒΕΙΜ

Μούγκα στη στρούγκα «Ματωμένο βιβλίο, ματωμένα χρήματα». Καταλαβαίνω τη συναισθηματική αντίδραση του Κώστα Μπακογιάννη για το βιβλίο του Κουφοντίνα στις εκδόσεις Λιβάνη, αφού έχασε τον πατέρα του από τις σφαίρες της 17Ν. Κατανοώ και όλες τις αντιδράσεις των ανθρώπων που έχασαν τους δικούς τους από τη δράση της τρομοκρατίας. Καθόλου δεν καταλαβαίνω όμως τις οργισμένες αντιδράσεις ανθρώπων όπως ο Π. Τατσόπουλος, ο Αύγουστος Κορτώ και άλλοι ων ουκ έστιν αριθμός δημοσιογράφων, διανοούμενων και άλλων επικοινωνιολόγων για το βιβλίο. Κύριο επιχείρημα ότι πρόκειται για δικαιολόγηση των «εγκλημάτων ενός δολοφόνου» κ.λπ. Μάλιστα, αλλά, αν όλοι αυτοί ήθελαν να είναι έστω και ελάχιστα συνεπείς με τις απόψεις που εκφράζουν σήμερα, έπρεπε να έχουν αντιταχθεί και στη δημοσίευση των απολογιών των μελών της 17Ν στα δικαστήρια από όλα τα ελληνικά ΜΜΕ, αφού τί άλλο ήταν παρά δικαιολόγηση εγκλημάτων; Θα έπρεπε επίσης να είχαν μποϋκοτάρει, όπως λένε πως θα κάνουν τώρα για τον Λιβάνη, και όλα τα έντυπα του Δη-

Οι... χρησμοί του Βενιζέλου Αποχωρώντας από το Μαξίμου, όπου συζητήθηκαν οι διαφορές και οι εκκρεμότητες με την τρόικα, ο κ. Βενιζέλος δήλωσε: «Τα αντικειμενικά δεδομένα της ελληνικής οικονομίας είναι τέ-

μοσιογραφικού Οργανισμού Λαμπράκη («Νέα», «Βήμα», κ.λπ.), καθώς και όλες τις άλλες εφημερίδες, τα κανάλια (μεταξύ τους και το Mega), αλλά και τα ραδιόφωνα που είχαν συχνά φιλοξενήσει απόψεις μελών της 17Ν. Κι αυτό γιατί δεν έκαναν τίποτε άλλο αυτές οι απόψεις -είναι προφανές- παρά να δικαιολογούν τα «εγκλήματα των δολοφόνων». Το ίδιο ισχύει και με την πρόσφατη δημοσιοποίηση του βίντεο του Ξηρού. Λοιπόν; Λοιπόν, σύμφωνα με τη λογική των παραπάνω πολιτών, δεν έπρεπε να έχουν δημοσιευθεί ούτε οι απολογίες στα δικαστήρια ούτε οι συνεντεύξεις στα ΜΜΕ, με τη λογική ότι όλα αυτά ήταν δικαιολογίες εγκλημάτων. Μας λένε δηλαδή όλοι αυτοί οι αγανακτισμένοι πολίτες πως υποστηρίζουν ότι πρέπει να εφαρμόζεται λογοκρισία για τα πολιτικά εγκλήματα, και μάλιστα προληπτική, αν θέλουν να είναι συνεπείς με τη σκέψη και τα λόγια τους. Δηλαδή μούγκα στη στρούγκα. Δεν είναι σοβαρές αυτές οι απόψεις, αλλά πάλι πόσα πράγματα είναι σοβαρά στην σημερινή Ελλάδα μας;

τοια που μας επιτρέπουν να πούμε ότι οι συζητήσεις με την τρόικα θα καταλήξουν αναγκαστικά σε ένα θετικό αποτέλεσμα το ταχύτερο δυνατό». Ερώτηση: Αυτό το αναγκαστικά πώς πρέπει να το ερμηνεύσουμε; Ότι τελικά θα κάνουμε -ως συνήθως- ό,τι μας διατάξουν ή πως οι σκληροί διαπραγματευτές Σαμαράς και Βενιζέλος θα ικετεύσουν τους

ΑΝΔΡΕΑΣ ΖΕΜΠΙΛΑΣ

δανειστές να είναι μαλακοί, γιατί διαφορετικά θα έρθει ο Τσίπρας και θα τα βρουν σκούρα; Και το άλλο; Ότι το αποτέλεσμα θα είναι θετικό τι σημαίνει; Θετικό για ποιον; Για τις ανάγκες της χώρας; Θετικό για τα συμφέροντα του Βενιζέλου και του Σαμαρά; Θετικό για τους δανειστές; Μπορείτε να μας τα διευκρινίσετε αυτά, κύριε καθηγητά;

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 9 MAΡΤΙΟΥ 2014

71

ΡΗΣΕΙΣ&ΑΝΤΙΡΡΗΣΕΙΣ

«Λέω συνέχεια ότι το ΠΑΣΟΚ είναι παντού και πουθενά. Πουθενά με την εκλογική έννοια, ότι είναι ένα κόμμα συρρικνωμένο που παίζεται εάν θα επιβιώσει στην επόμενη εκλογική αναμέτρηση, και παντού με την έννοια ότι σε όλους τους κοινωνικούς χώρους έχουμε ακόμη μια κυριαρχία. Τι σημαίνει αυτό; Ότι ο χώρος δεν πέθανε. Πέθανε το ΠΑΣΟΚ όπως το ξέραμε». Κ. Σκανδαλίδης (Γι’ αυτό ψηφίζεις ναι σε όλα)

Ο ΣΥΡΙΖΑ και οι συμμαχίες

Ο Σαμαράς για το Ελληνικό 753

ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ

Αρ. Φύλλου 45 27 Φεβρουαρίου 2014

ΠΡΑΞΕΙΣ ΥΠΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ Πράξη 7 της 27.2.2014 Συνυπογραφή από το Ελληνικό Δημόσιο του Σχεδίου Σύμβασης Αγοραπωλησίας Μετοχών της ΕΛΛΗΝΙ− ΚΟ Α.Ε. ΤΟ ΥΠΟΥΡΓΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ Έχοντας υπόψη: 1. Τη διάταξη της παραγράφου 2β του άρθρου 5 του ν.

3986/2011 (Α΄ 152), όπως αυτή προστέθηκε με τη διάταξη της παραγράφου 3β του άρθρου 46 του Ν. 4238/2014 «Πρωτοβάθμιο Εθνικό Δίκτυο Υγείας (Π.Ε.Δ.Υ.), αλλαγή σκοπού Ε.Ο.Π.Υ.Υ. και λοιπές διατάξεις» (Α΄ 38).

2. Τις διατάξεις των άρθρων 2, 5, 10 και 90 του Κώδι− κα Νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα Κυβερνητικά Όργανα (Π.Δ. 63/2005, Α΄ 98).

3. Τις διατάξεις των άρθρων 1, 2 , 3, 5, 9, 18 και 19 του Ν. 3986/2011 «Επείγοντα Μέτρα Εφαρμογής Μεσοπρόθε− σμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2012−2015», (Α΄ 152), ιδίως δε τη διάταξη του τελευταίου εδαφίου της παραγράφου 2 του άρθρου 5, όπως αυτή προστέθηκε με την παράγραφο 5δ του άρθρου 7 του Ν. 4038/2012 (Α΄ 14).

4. Το κεφάλαιο Β΄ ΙΙ του Ν. 3985/2011 «Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2011−2015» (Α΄ 151), όπου αποτυπώνεται το προβλεπόμενο από το άρθρο 6Α του Ν. 2362/1995 Πρόγραμμα Αποκρατικοποιήσεων της περιόδου ετών 2011−2015, όπως το άρθρο αυτό προστέ− θηκε με το άρθρο 9 του Ν. 3871/2010 (Α΄ 141).

5. Το σημείο ΙΙΙ «Ακίνητη Περιουσία» του πίνακα που περιέχεται στο Παράρτημα IV «Πρόγραμμα Αποκρατι− κοποιήσεων» του Μνημονίου Οικονομικής και Χρημα− τοπιστωτικής Πολιτικής του Μνημονίου Συνεννόησης μεταξύ της Ελληνικής Δημοκρατίας, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Τράπεζας της Ελλάδος, το οποίο κυ− ρώθηκε με το άρθρο 1 παρ. 2 του Ν. 4046/2012 «Έγκριση των Σχεδίων Συμβάσεων Χρηματοδοτικής Διευκόλυνσης μεταξύ του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (Ε.Τ.Χ.Σ.), της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Τράπεζας της Ελλάδος, του Σχεδίου του Μνημονίου Συνεννόησης μεταξύ της Ελληνικής Δημοκρατίας, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Τράπεζας της Ελλάδος και άλλες επείγουσες διατάξεις για τη μείωση του δη− μοσίου χρέους και τη διάσωση της εθνικής οικονομίας» (Α΄ 28/2012).

6. Το Τμήμα ΙΙ του Κεφαλαίου «Αποκρατικοποιήσεις» του Παραρτήματος Ι του Ν. 4093/2012 «Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2013−2016» (Α´ 222).

7. Τις υπ’ αρ. 225/07.01.2013 (Β´ 15) και 234/25−4−2013 (Β´ 1020), περίπτωση 39 του Κεφαλαίου ΙΙΙ ) αποφάσεις της Διϋπουργικής Επιτροπής Αναδιαρθρώσεων και Απο− κρατικοποιήσεων με θέμα τη μεταφορά στην ανώνυμη εταιρεία «Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου» περιουσιακών στοιχείων του Δημοσίου κατά τις διατάξεις του Ν. 3986/2011.

8. Τις διατάξεις των άρθρων 1−9 του Ν. 4062/2012 «Αξιοποίηση του πρώην Αεροδρομίου Ελληνικού − Πρό− γραμμα ΗΛΙΟΣ − Προώθηση της χρήσης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές (Ενσωμάτωση Οδηγίας 2009/28/ ΕΚ) − Κριτήρια Αειφορίας Βιοκαυσίμων και Βιορευστών (Ενσωμάτωση Οδηγίας 2009/30/ΕΚ)» (Α΄ 70).

9. Την από 6 Δεκεμβρίου 2013 πρόσκληση της ΤΑΙΠΕΔ Α.Ε. στους προεπιλεγέντες επενδυτές για την υποβολή προσφορών για την απόκτηση της πλειοψηφίας του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρείας ΕΛΛΗΝΙΚΟ Α.Ε.

10. Την ανάγκη άμεσης έγκρισης του Σχεδίου Σύμβα− σης Αγοραπωλησίας Μετοχών της Ελληνικό Α.Ε.

11. Την από 25.2.2014 εισήγηση του Δ.Σ. του ΤΑΙΠΕΔ.

12. Την από 27−2−2014 πρόταση του Πρωθυπουργού.

13. Το γεγονός ότι από την παρούσα Πράξη δεν προκα− λείται δαπάνη σε βάρος του Κρατικού Προϋπολογισμού.

14. Το γεγονός ότι μετά την υποβολή των δεσμευτικών προσφορών από τους προεπιλεγέντες επενδυτές και προ της ανάδειξης πλειοδότη και της υπογραφής της Σύμβασης, θα αξιολογηθεί βάσει του προσφερόμενου τιμήματος κατά πόσον η σύναψη της Σύμβασης είναι συμφέρουσα για το Ελληνικό Δημόσιο.

15. Το γεγονός ότι μετά την ανακήρυξη του πλειοδότη και προ της υπογραφής της Σύμβασης θα έχει προηγη− θεί ο προβλεπόμενος στην παράγραφο 4 του άρθρου 9 του Ν. 3986/2011 προσυμβατικός έλεγχος του Ελεγκτικού Συνεδρίου επί του Σχεδίου της Σύμβασης.

16. Το γεγονός ότι όρος για τη θέση της Συμβάσεως σε ισχύ αποτελεί η με νόμο κύρωσή της από τη Βουλή των Ελλήνων, αποφασίζει: 1. Τη συνυπογραφή από το Ελληνικό Δημόσιο, ως εκ τρίτου συμβαλλομένου, του Σχεδίου Σύμβασης Αγορα− πωλησίας Μετοχών της ΕΛΛΗΝΙΚΟ Α.Ε. ως προς τους όρους αυτής που αφορούν σε πράξεις ή παραλείψεις των οργάνων του, εφόσον οι όροι αυτοί εγκριθούν προ−

Δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ (αριθμός 45, τεύχος Α, 27-02-2014) η πράξη του υπουργικού συμβουλίου για τη συνυπογραφή της πώλησης του πρώην αεροδρομίου του Ελληνικού. Με την απόφαση, ουσιαστικά το Δημόσιο αναλαμβάνει την ευθύνη για καθυστερήσεις, πράξεις ή παραλείψεις των οργάνων του. Αυτό είναι κάτι που είχαν απαιτήσει οι επενδυτές ως κάλυψη προστασίας στην περίπτωση που η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ ανατρέψει την πώληση. Διαβάζοντας το ΦΕΚ διαπιστώνουμε (σημείο 12) ότι επί του θέματος υπάρχει μία πρόταση του πρωθυπουργού με ημερομηνία 27 Φεβρουαρίου - δηλαδή την ίδια ημέρα που δημοσιεύθηκε το ΦΕΚ! Θα μάθουμε τι προτείνει ο Αντ. Σαμαράς για την προστασία των επενδυτών;

Το θέμα των πολιτικών και κοινωνικών συμμαχιών για ένα κόμμα με προοπτική εξουσίας είναι σαν το αλφάβητο. Αν δεν το γνωρίζεις, είναι δύσκολο να διαμορφώσεις τις εξελίξεις κι ακόμη πιο δύσκολο να διαδραματίσεις ιστορικό ρόλο. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει κάνει σημαντικά βήματα μετά την εκλογική αναμέτρηση, αλλά οι αντιθέσεις στο εσωτερικό του παραμένουν ισχυρές στο μείζον αυτό θέμα. Μερικοί, για παράδειγμα, ευελπιστούν ότι εξαιτίας των κατακλυσμιαίων επιπτώσεων του Μνημονίου οι πολίτες -αίφνης- θα γίνουν αριστεροί αναγνωρίζοντας τον ΣΥΡΙΖΑ ως τον αυθεντικό τους πολιτικό εκπρόσωπο. Οι μετρήσεις της κοινής γνώμης δείχνουν ότι, παρά τις μεταβολές αυτές, λίγο πάνω από το 15% αυτοπροσδιορίζονται ως αριστεροί , αν και φτάνουν στο 40% συναθροιζόμενα τα ποσοστά του ΣΥΡΙΖΑ, του ΚΚΕ, της ΔΗΜ.ΑΡ., της ΑΝΤΑΡΣΥΑ και των Οικολόγων Πράσινων. Ακόμη κι αν τα ποσοστά αυτά δεν αθροίζονται εξαιτίας των μεγάλων ενδοαριστερών αντιθέσεων, το 40% του εκλογικού σώματος δεν αυτοχαρακτηρίζεται ως «Αριστερά», πράγμα που δείχνει ότι το εκλογικό αποτέλεσμα είναι μια ανολοκλήρωτη μεταβολή, μια τάση, όχι μια παγιωμένη κατάσταση. Ο ΣΥΡΙΖΑ, για να κυβερνήσει, πρέπει να διασπάσει τις συμμαχίες, πολιτικές και κοι-

νωνικές, του σημερινού αστικού μπλοκ εξουσίας και να οικοδομήσει έναν νέο συνασπισμό εξουσίας πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων που θα συγκλίνουν σε ένα εναλλακτικό πρόγραμμα διακυβέρνησης για την Ελλάδα και την Ευρώπη. Αυτό είναι το καθήκον του, παρά τις ενδοαριστερές αντιπαραθέσεις, που λειτουργούν ως τροχοπέδη στην προοπτική της κοινής διακυβέρνησης. Θα αντιτείνει κάποιος: Πώς ζητάς να ξεπεραστούν αδυναμίες χρόνων μέσα σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα, και μάλιστα εν μέσω κρίσης εναλλακτικού υποδείγματος; Σωστή διαπίστωση αυτή, όμως δεν απαντά στα θεμελιώδη ζητήματα του συνασπισμού εξουσίας και του προγράμματος διακυβέρνησης. Ερμηνεύει, όσο ερμηνεύει, τις σημερινές αδυναμίες. Η Ιστορία δεν περιμένει τους αργοπορημένους, γράφεται από αυτούς που την προετοιμάζουν, όχι πάντα σε συνθήκες που οι ίδιοι επέλεξαν, ενώ οι υπόλοιποι απομένουν με τη χλεύη της. Λένε, πάλι, ορισμένοι ότι πίσω από την άποψη για ωρίμανση του ΣΥΡΙΖΑ κρύβονται δεξιές αντιλήψεις προσαρμογής στην πραγματικότητα, ενώ τώρα, όσο ποτέ, απαιτούνται βαθιές τομές. Ποιος είπε πως δεν είναι υπαρκτός ο κίνδυνος της διολίσθησης, της πασοκοποίησης, για να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους, δηλαδή της αλαζονείας και της συ-

ναλλαγής με τη διαπλοκή; Αυτό όμως δεν σημαίνει πως η Αριστερά πρέπει να αυτοεγκλωβιστεί στην ακινησία, φοβούμενη μην αφομοιωθεί από το σύστημα. Ούτε ο κίνδυνος της πασοκοποίησης πρέπει να να την οδηγεί σε «ολιγαρχικές» αντιλήψεις του τύπου «εμείς είμαστε επαναστάτες και οι άλλοι τσιράκια του συστήματος». Πέφτουν σε αυτό το ολίσθημα οι ηγεσίες του ΚΚΕ και της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, όπως και ορισμένοι «ούλτρα επαναστάτες» από τον ΣΥΡΙΖΑ. Σε κάθε περίπτωση, δεν μπορεί να υπάρξει προοπτική εξουσίας χωρίς οικοδόμηση ενός νέου συνασπισμού εξουσίας πάνω σε στέρεο εναλλακτικό πρόγραμμα διακυβέρνησης, που να απαντά στα πιο δύσκολα ερωτήματα. Έχουν παρέλθει, ευτυχώς, οι αντιλήψεις περί «σιδηρού κόμματος», αλλά και πελατειακού κόμματος, που εγκολπώνεται τους πάντες αδιαφορώντας για τις συνέπειες. Όποιος φοβάται να μην λερωθεί πολιτικά εγκλωβίζεται στην αυταρέσκεια της ακινησίας και της ιδεολογικής καθαρότητας, αλλά και όποιος ανακατεύεται με τα πίτουρα τον τρώνε οι κότες... Ασφαλώς, ανάμεσα στις δύο λανθασμένες αντιλήψεις υπάρχει τρίτος δρόμος. Ιδού το πεδίον για να ξεκολλήσει ο ΣΥΡΙΖΑ και να παίξει τον ιστορικό του ρόλο. ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΠΑΚΟΣ

Κ.ΠΟΥ.

ΚΑΤΑ ΤΑ ΛΟΙΠΑ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΠΑΪΚΟΥ

Τι κακό και τούτο, να χωριζόμαστε σήμερα, σώνει και καλά, οι Έλληνες σε ρωσόφιλους και σε δυτικόφιλους. Για την Ουκρανία, ρε γαμώτο. Και να πλακωνόμαστε λες κι από τη μια μεριά υπάρχει το απόλυτο καλό κι από την άλλη το απόλυτο κακό. Με τον Πούτιν και το πειρατικό του ρεσάλτο στην Κριμαία από τη μια. Με τους σχεδόν πραξικοπηματίες του Κιέβου και το ναζιστικό τους παραμάζωμα από την άλλη. Πρόκειται για την εθνική μας παθογένεια, και εθνική κατάρα να την πεις μέσα είσαι.

Αυτή η εργαλειοθήκη του ΟΟΣΑ, που ακούμε και ξανακούμε, τι ακριβώς είναι; Και τι περιλαμβάνει στην τελική; Εκτός από πένσες, σταυροκατσάβιδα, κάβουρες κι όλα τα σχετικά, έχει και κάτι άλλο; Για να την πιάνει στο στόμα του ο Στουρνάρας, δεν μπορεί, κάτι θα ‘χει που μου διαφεύγει. «Η Ελλάδα μπορεί να προσφέρει τεχνογνωσία στην ουκρανική οικονομία», δήλωσε ο Βενιζέλος στο Κίεβο. Να δεις που κάτι ληγμένο παίρνει ο αντιπρόεδρος. Εκτός κι αν τους πρότεινε κανά χαράτσι μέσω της ουκρανικής ΔΕΗ. Οπότε εντάξει, σωθήκανε οι άνθρωποι.

«Εγώ είμαι λαϊκός δεξιός, ενώ ο Άρης Σπηλιωτόπουλος νεοφιλελεύθερος», δήλωσε ο Νικήτας Κακλαμάνης. Και μάλλον, απ’ ό,τι κατάλαβα, το είπε για καλό, για τον εαυτό του. Εννοείται πως τα εσωτερικά των τάσεων και των «συνιστωσών» της Ν.Δ., λίγο μας κόφτουν. Το βέβαιο πάντως είναι ότι αμφότεροι ψηφίσανε με χέρια και με πόδια πάντα τα μνημονιακά. Αμ κι ο άλλος Κακλαμάνης, ο Απόστολος, ο οποίος κάθε τρεις και λίγο μας διευκρινίζει ότι καθόλου δεν τηνε πάει την κυβέρνηση Σαμαρά. Την ψηφίζει όμως, εξηγεί, διότι αν δεν την ψηφίσει, ξέρει τι θα επακολουθήσει.

Τι θα επακολουθήσει, αγαπητέ πρόεδρε, εκλογές θα επακολουθήσουν, όπου ο λαός θα πει πώς θέλει να κυβερνηθεί. Τόσο κακό πια; Θριαμβολογούν διάφοροι καλοί φίλοι ότι έχει ρεύμα η Κεντροαριστερά. Επειδή κάποιοι κεντροαριστεροί κερδίσανε σε δικηγορικούς συλλόγους. Τους καταλαβαίνω, δεν λέω, το ‘χουνε ανάγκη άλλωστε. Να τους θυμίσω μονάχα πως όταν βγήκανε πανηγυρικά πρόεδροι στον ΔΣΑ ο Κουβέλης κι ο Ρουπακιώτης, το ΚΚΕ Εσωτερικού είχε-δεν είχε 1,5%. Κι εκεί έμεινε και μετά τη θριαμβευτική εκλογή. Αυτό που όλοι οι δε-

ξιοί υποψήφιοι κάνουν τη βόλτα τους κι από το γραφείο του Καραμανλή. Για να εξασφαλίσουν την ευλογία του. Πως το ‘χεις κι αυτό; Σεβαστικοί άνθρωποι, δεν μπορείς να πεις. Ενώ οι πασόκοι τον Γιώργο, ε; Ούτε να τονε ... χαιρετίσουνε. Εξ εγκύρου πηγής σάς ενημερώνω πως το «Ράδιο Αρβύλα» δεν πρόκειται να κατέλθει σ’ αυτές τις εκλογές. Ούτε η «Ελληνοφρένεια». Στις επόμενες, στις βουλευτικές, μπορεί. Είναι εκεί ακριβώς, ξέρετε, που αποτυπώνεται η όλη αμηχανία του πολιτικού συστήματος.

Η αμηχανία που τέτοια «φαινόμενα» την επιτείνουν και την πριμοδοτούν και την διογκώνουν. Άκουγα και ξανάκουγα, που λέτε, στο Mega μου ότι το βιβλίο του Κουφοντίνα το προλόγισε στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ. Και να τι είπε ο Βορίδης επ’ αυτού, και να τι κατήγγειλε η Μισέλ μετά συγχωρήσεως. Κάπου εκεί ανάμεσα, χαμένη στη μετάφραση, για ενάμιση δευτερόλεπτο, η δήλωση του ΣΥΡΙΖΑ. Ότι ο περί ου ο λόγος ουδέποτε υπήρξε όχι στέλεχος, ούτε καν μέλος του. Με μεγεθυντικό φακό και ποοολύ τεταμένη την προσοχή, μπορεί και να την έπαιρνες χαμπάρι. Κατά τα άλλα, καλά...

Η ΑΥΓΗ

Yσ τ ε ρ ό γ ρ α φ a

ΚΥΡΙΑΚΗ 9 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΕΙΔΗ ΜΠΑΛΤΑ

Του ΤΑΣΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ

Το αριστερόμετρο και οι μαχόμενοι εραστές του

ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΜΟΥΛΟΠΟΥΛΟΥ

Η trash εξουσία ΈΚΚΛΗΣΗ προς τους βουλευτές, τα μέλη της Π.Γ. της Κ.Ε. και τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξη Τσίπρα: Σύντροφοι, όταν απαριθμείτε τον κατήφορο της χώρας -ανθρωπιστικό, κοινωνικό, οικονομικό, παραγωγικό, πολιτικό, εργασιακό, ηθικό κ.λπ.- προσθέστε στο τέλος και τον πολιτισμικό κατήφορο. Ίσως το «πολιτισμικός» είναι πολύ βαριά λέξη, αλλά πιστεύω πως η εξουσία αναδίδει πλέον μια έντονη οσμή trash. Θα μου πείτε, η εξουσία στην Ελλάδα είχε και έχει πάντα κάτι το γελοίο - κάποτε κρατούσε τουλάχιστον τα προσχήματα, απέφευγε να εκτεθεί. Σήμερα, το μείγμα κυνισμού, θρασύτητας, αμορφωσιάς, χυδαιότητας και ηλιθιότητας θεωρείται προσόν επιτυχίας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο λόγος των δύο εκπροσώπων Τύπου της Ν.Δ., Σίμου και Μισέλ, και τα τιτιβίσματα των πρωθυπουργικών συμβούλων στο Διαδίκτυο, με τον κ. Μουρούτη να παίζει χωρίς αντίπαλο. Αλλά εκεί που η trash εξουσία απογειώνεται είναι όταν συναντά την trash τηλεόραση των talk show και των τηλεπαραθύρων: Στο ένα πάνελ, μαινόμενοι anchormen των 20.000, 30.000 και 40.000 ευρώ μηνιαίως, πλαισιωμένοι από «γλάστρες» που κάνουν τους αναλυτές και κομματικοδίαιτους που κάνουν τους δημοσιογράφους, να κατηγορούν τις απολυμένες καθαρίστριες που

διαδηλώνουν πως θέλουν να διατηρήσουν τα... προνόμιά τους σκοτώνοντας περαστικές γριούλες. Αλλάζεις κανάλι ή πάνελ και ακούς το πρότυπο, το απόλυτο είδωλο της trash εξουσίας, τον υπουργό τηλεκονφερασιέ, και εσχάτως αλλαντοποιό να εξηγεί για 38η φορά την τελευταία εβδομάδα στους κλακαδόρους, που πλασάρονται ως δημοσιογράφοι, πώς κατάφερε να εξαφανίσει τα φάρμακα και ταυτόχρονα να μην υπάρχει Έλληνας χωρίς ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Ακολουθεί διάλειμμα για διαφημίσεις και στη συνέχεια ο τηλεπαρουσιαστής, αφού πλέξει το εγκώμιο του Αδώνιδος, «σκάι» ένα ρεπορτάζ για την πρωτοβουλία του σταθμού να μαζέψει φάρμακα για «τα εκατομμύρια των συμπολιτών μας που χρειάζονται τη βοήθειά μας αυτούς τους δύσκολους καιρούς». Έτσι το επιτελείο του ραδιοτηλεοπτικού σταθμού, ιδιοκτησιακό, διευθυντικό και δημοσιογραφικό, «όλο μαζί (με τον Γεωργιάδη) μπορεί» να γελοιοποιείται χωρίς καν να το συνειδητοποιεί Η ιθύνουσα τάξη της χώρας -μεταξύ μίζας, Μυκόνου και Μνημονίου- καταρρέει με ταχύτατους ρυθμούς. Η απόστασή της από την υπαρκτή Ελλάδα μετριέται πλέον σε έτη φωτός. Περιμένω από τη μια στιγμή στην άλλη, ξεφυλλίζοντας κάποια εφημερίδα, παρακολουθώντας κάποιο κανάλι, ακούγοντας κάποιο ραδιόφωνο, να πέσω σε κάποιον (επιχειρηματία, διανοούμενο, δημοσιογράφο,

πολιτικό) της βλαχομπαρόκ ελίτ που θα αναφωνεί: «Δεν έχουν ψωμί; Όλοι μαζί το φάγαμε». Ακολουθούν ρεπορτάζ στη βίλα του συνεντευξιαζόμενου, με τη σύζυγο (ή τον σύζυγο) να καταγγέλλει τις παράλογες απαιτήσεις και τη χαμηλή ανταγωνιστικότητα των εργαζομένων και να καταδικάζει τις βίαιες συμπεριφορές των ανέργων. Οι στιλάτες φωτογραφίες με τη συλλογή από γραβάτες του συζύγου και τα μοντέλα υψηλής ραπτικής της συζύγου (όπως κάποτε) απαγορεύονται λόγω κρίσης. Εικόνες με έξαλλους εργαζομένους να φωνάζουν στους δρόμους «Liberte, Εgalite» ανήκουν στη σφαίρα των αριστερίστικων φαντασιώσεών μου. Ή μήπως όχι; ΥΓ.: Για όποιους θεωρούν υπερβολικά τα όσα γράφω, τους παραπέμπω στην τελευταία γελοιότητα της trash εξουσίας. Έφθασε να κατηγορεί ακόμη και τον Λιβάνη ως συνοδοιπόρο της τρομοκρατίας γιατί έβγαλε το βιβλίο του Κουφοντίνα. Δεν θυμάμαι να υπήρξαν τέτοιου είδους αντιδράσεις στην Ευρώπη για ανάλογα βιβλία, και υπήρξαν πολλά, για τις Ερυθρές Ταξιαρχίες, την Μπάαντερ Μάινχοφ και λοιπές τρομοκρατικές οργανώσεις. Γι’ αυτό θα προσέθετα και τον επιθετικό προσδιορισμό «βλαχοευρωπαίοι».

Y

ΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ Γραφείο Μέτρων και Σταθμών που εδρεύει στις Σεβρ κοντά στο Παρίσι ιδρύθηκε το 1875, λίγα χρόνια μετά την Κομμούνα. Εκεί φυλάσσονται τα πρότυπα που βαθμονομούν τα μέτρα και σταθμά που χρησιμοποιούμε κατά τις καθημερινές συναλλαγές μας -αλλά και στα επιστημονικά πειράματα- προκειμένου να εξασφαλίζεται η παγκόσμια ομοιομορφία των μετρήσεων. Για να πατάσσεται αμείλικτα όποιος κλέβει στο ζύγι. Μολονότι το αριστερόμετρο χρησιμοποιείται πλατιά, το Γραφείο των Σεβρών δεν διαθέτει το αντίστοιχο πρότυπο. Τα άπαντα του Μαρξ ή του Λένιν δεν προσφέρονται. Εκτείνονται σε πολλές σελίδες επιτρέποντας έτσι μόνον την απόσπαση τσιτάτων που πολλές φορές μάλιστα φαίνεται να κονταροχτυπιούνται. Και πρότυπο δεν νοείται, βέβαια, υπό αυτήν τη συνθήκη. Τα Ζητήματα Λενινισμού του Στάλιν καταλαμβάνουν μικρότερη έκταση και όντως είχαν κερδίσει κάποτε τον επίζηλο ρόλο. Αλλά οι τροπές της Ιστορίας δημιούργησαν νέα δεδομένα. Όχι μόνον οι τροτσκιστές νωρίς αλλά και πολλοί άλλοι αργότερα έφτασαν να βρίσκουν το πρότυπο ανεπαρκές ή παραπλανητικό. Ακόμη και το ΚΚΕ διστάζει σήμερα να το ανακηρύξει απερίφραστα ως τέτοιο. Εικάζω πως αν μια έγκυρη Διεθνής Επιτροπή, επαρκώς πλουραλιστική, επιλαμβανόταν του ζητήματος, μάλλον θα ματαιοπονούσε. Στις νέες εποχές που διάγουμε το αριστερόμετρο έχει επιφορτιστεί με λειτουργίες εντελώς άλλης τάξης. Σήμερα το αριστερόμετρο είναι απολύτως προσαρτημένο στον εκάστοτε χρήστη του. Bαθμονομείται σύμφωνα με το πώς ο ίδιος αντιλαμβάνεται το δικό του μέγεθος (πολιτικό βάρος επί ιδεολογικό ύψος) και εφαρμόζεται με τρόπο ώστε το μέγεθος οποιουδήποτε άλλου να προκύπτει πάντα ελλειμματικό. Το αριστερόμετρο είναι πλέον ιδιωτικό και κατασκευάζεται εξαρχής ως πλήρως ασύμβατο με όλα τα υπόλοιπα. Η κατάσταση δεν είναι εξωφρενική. Στις Φιλοσοφικές Έρευνες ο Βιτγκενστάιν φαντάζεται κοινότητες όπου το χρησιμοποιούμενο μέτρο μεταβάλλεται σε συνάρτηση με το προς μέτρηση αντικείμενο. Είναι κι αυτός ένας τρόπος να διερευνηθεί η έννοια του κανόνα. Στην περίπτωση του αριστερόμετρου, τώρα, ο κανόνας συνάδει πλήρως με την εποχή. Όχι μόνον επειδή κυριαρχούν οι διαδικασίες ιδιωτικοποίησης αλλά και γιατί η ελευθερία άνευ ορίων και όρων που προάγει ο νεοφιλελευθερισμός επεκτείνεται εδώ μέχρι του να ορίζει έκαστος το αποτέλεσμα του πολλαπλασιασμού «βάρος (πολιτικό) επί ύψος (ιδεολογικό)» με τρόπο που να καθιστά το προσωπικό του μέγεθος πρότυπο παγκοσμίου ισχύος. Ο Τσαρούχης είχε διαπιστώσει κάτι ανάλογο, αν και λιγότερο φιλόδοξο, όταν έλεγε πως στην Ελλάδα είσαι ό,τι δηλώσεις. Κατ’ εξοχήν χρήστες του αριστερόμετρου είναι οι αυτοαπασχολούμενοι της πολιτικής. Δηλαδή όσοι μάχονται στα πεδία της έχοντας τάξει τον εαυτό τους στην εμπέδωση του δικού τους μεγέθους ως προτύπου. Το αριστερόμετρο αναβαθμίζεται έτσι σε εργαλείο ηδονής. Η εφαρμογή του πληροί τον χρήστη με αυτοϊκανοποίηση γιατί του επιτρέπει να επιβεβαιώνει κάθε στιγμή, μόνος μπροστά στον καθρέφτη, ότι το μέγεθός του όντως πρωτογενώς πλεονάζει έναντι όλων των άλλων. Όταν κάποιος εφαρμόζει το αριστερόμετρο σε μας ας μην απαντάμε οργισμένα ανασύροντας το έτοιμο δικό μας ή κατασκευάζοντας πρόχειρα ένα για την περίπτωση. Ας υπομείνουμε τη δοκιμασία νηφάλια. Συμβάλλοντας στη αναγκαία σφυρηλάτηση συντροφικών σχέσεων ακόμη και με τους καθ’ έξιν εραστές του αριστερόμετρου. [Χαιρετισμούς στον Θανάση Καρτερό (Αυγή, 16/2) για την ομότροπη τεχνοκρατική σύλληψη]

Y

Συμβουλή προς τηλεαστέρες εν όψει εκλογών: Έρευνα τεσσάρων πανεπιστημίων έδειξε πως ο ανθρώπινος εγκέφαλος χρειάζεται λιγότερο από ένα δευτερόλεπτο για να αναγνωρίσει έναν ψεύτη καθώς διαπιστώνει αμέσως την ανακολουθία ανάμεσα στη γλώσσα του σώματος και τον λόγο... ΑΙΡΕΤΙΚΟΣ

10 9 771109 015103