16/3
Γ ΙΑ ΗΜΕΡΟΛΟ ΤΟΣ Α Μ Ω ΚΑΤΑΣΤΡ έρης εφ Σ ος ργ Γιώ DVD
70
λεπτά
Η ταινία τιμήθηκε τικό με το 1ο Κρα Βραβείο Ποιότητας το 2001
οθεσία:
Σενάριο – Σκην
Στέλιος ουλος Χαραλαμπόπ
Η ΑΥΓΗ
ΒΑΣΙΛΗΣ ΧΑΤΖΗΛΑΜΠΡΟΥ
ΣΗΜΕΡΑ ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΤΟ ΒΡΑΒΕΥΜΕΝΟ NΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ΤΟΥ ΣΤΕΛΙΟΥ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΠΟΥΛΟΥ ΜΟΥΣΙΚΗ: ΝΙΚΟΣ ΚΥΠΟΥΡΓΟΣ ΑΦΗΓΗΣΗ: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΤΑΛΕΙΦΟΣ
ΗΜΕΡΟΛΟΓΙA ΚΑΤΑΣΤΡΩΜΑΤΟΣ Γιώργος Σεφέρης
ΥΠ. ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΠΑΤΡΑΣ:
ΤΟΥ ΤΑΣΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ
Προτεραιότητά μας οι κοινωνικές ανάγκες ΣΕΛ. 16
Ν’ αλλάξουμε το τοπίο στην πόλη
TIMH: 3 €
ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΕΛ. 50-51 Δήλωση Στέλιου Χαραλαμπόπουλου Κείμενα Π. Μπουκάλα, Κ. Τερζή
ΣΕΛ. 16
ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ
Ομαδικές απολύσεις ή κυβερνητική αποπομπή;
Κ. ΦΙΛΙΠΠΙΔΗΣ
ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΗΣ:
Oι ιθύνοντες να αλλάξουν νοοτροπία
ΣΕΛ. 59
ΙΠΕΚ ΙΛΚΑΡΑΤΖΑΝ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟΣ - ΤΟΥΡΚΙΑ:
Συνεργασία των προοδευτικών δυνάμεων
diplomatique
Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ Σαμαρά καταρρέει κάτω από το βάρος της κοινωνικής δυσαρέσκειας που πυροδοτεί η σκληρή πολιτική της. Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ κλυδωνίζονται, οι δυνάμεις του κόμματος Βενιζέλου κατακερματίζονται και τα παράκεντρα οργιάζουν. Ο Σαμαράς τρέμει μπροστά στο ενδεχόμενο οι βουλευτές της εύθραυστης κυβερνητικής πλειοψηφίας να κάνουν πράξη τις απειΑΝΙΣΧΥΡΗ λές και να μην ψηφίΜΠΡΟΣΤΑ ΣΤΗΝ σουν τον νόμο για τις απολύσεις, το γάλα, ΤΡΟΪΚΑ ΠΟΥ ΘΕΛΕΙ τις τράπεζες και τα ΝΑ «ΔΕΣΕΙ» ΤΗ ΧΩΡΑ μη συνταγογραφούΓΙΑ 50 ΧΡΟΝΙΑ μενα φάρμακα. Ο Σαμαράς, εγκλωβισμένος στο δόγμα της Μέρκελ, σύρεται στο σχέδιο Σόιμπλε για επιμήκυνση του χρέους στα 50 χρόνια και δέσμευση της χώρας στους δανειστές με συνεχή Μνημόνια και Μεσοπρόθεσμα. Η κυβέρνηση, έρμαιο μπροστά στην τρόικα, αποτελεί βαρίδι για τη χώρα. Αδυνατεί να σταματήσει την κοινωνική καταστροφή που συντελείται με «πλεόνασμα» ανεργίας και δραματική μείωση του εισοδήματος ακόμη και του φτωχότερου 10% του πληθυσμού, όπως ομολογεί και το ΔΝΤ.
ΚΩΣΤΑΣ ΣΠΑΡΤΙΝΟΣ
ΥΠ. ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ:
MONDE
Κυβέρνηση - βαρίδι
ΣΕΛ. 17
ΠΑΝΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ
LE
ΚΑΤΑΡΡΕΕΙ ΒΥΘΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗ ΧΩΡΑ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ
ΥΠ. ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗΣ Δ. ΕΛΛΑΔΑΣ:
Να σαρωθούν οι μνημονιακοί
ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
ΕΤΟΣ ΙΔΡΥΣΗΣ 1952 • Β’ ΠΕΡΙΟΔΟΣ • ΑΡ. ΦΥΛΛΟΥ 11951 • KΥΡΙΑΚΗ 16 MAΡΤΙΟΥ 2014
ρεάν Διανέμεται δω με την «Αυγή» της Κυριακής 16.3.2014
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ
4 ΣΕΛΙΔΕΣ
ΣΕΛ. 44-45
ΕΝΘΕΜΑΤΑ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΨΑΡΡΑΣ Τα «Πρωτόκολλα της Σιών», ο αντισημιτισμός και οι νεοναζί ΣΤΕΛΙΟΣ ΚΟΥΛΟΓΛΟΥ
Η Μέρκελ και η γερμανική ηγεμονία
ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΔΡΟΥΚΟΠΟΥΛΟΥ
ΠΡΙΝ από δύο χρόνια, ένας από τους πιο γενναιόδωρους χρηματοδότες του βρετανικού συντηρητικού κόμματος, ο Έντριαν Μπίκροφτ, δημοσίευσε ένα κείμενο που προπαγάνδιζε τα υποτιθέμενα οφέλη μιας ριζικής απορρύθμισης των εργασιακών σχέσεων με ειδική αναφορά στη διευκόλυνση των ατομικών αλλά και των ομαδικών απολύσεων. ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛΙΔΑ 9
ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ ΑΦΙΕΡΩΜΑ: Το Άουσβιτς και η εβραϊκή αντίσταση στους ναζί Γράφουν: Τζ. Αγκάμπεν, Αλ. Ρήγος, Σ. Μιχαήλ, Δ. Σεβαστάκης, Ι. Χανδρινός
AΡΘΡΑ:
ΙΤΑΛΙΑ
Η «λίστα Τσίπρα»
στη Ματέρα και το Μπάρι Μιλούν: Τερέζα Μασιοπίντο (Ηθική Τράπεζα) Λουίτζι Πατσιόνι (υπ. δήμαρχος Μπάρι) ΣΕΛ. 18-19
Είσαι ΜΕΣΑ; Ίδρυση νέας παράταξης στο συνδικαλιστικό κίνημα ΣΕΛ. 11
Ξεπουλούν τα «φιλέτα» της ενέργειας ΣΕΛ. 10
Γ. Δαράτος, Ν. Κοτζιάς, Γ. Μηλιός, Γ. Τόλιος, Κ. Χρυσόγονος
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
2
ΠΟΛΙΤΙΚΗ Η ΑΥΓΗ
Θα χάσουν τον βρόμικο πόλεμο Αν κάποιος έχει παρακολουθήσει τις τηλεοπτικές εκπομπές και έχει διαβάσει τις αναλύσεις των εφημερίδων για τον χαρακτήρα και το μήνυμα των επερχόμενων εκλογών, θα διαπιστώσει ότι οι αναλυτές στην πλειονότητά τους αναγορεύουν τον ΣΥΡΙΖΑ σε πρωταγωνιστή. Αποδέχονται ότι οι εκλογές αποκτούν χαρακτήρα δημοψηφίσματος για τον ΣΥΡΙΖΑ! Άλλοι επιδιώκουν να στήσουν το σκιάχτρο του κόμματος της Αριστεράς για να φοβίσουν τον κόσμο και άλλοι για να τον συνετίσουν. Αν όμως όλοι τους προσπαθούν να ξορκίσουν τον ΣΥΡΙΖΑ, σημαίνει ότι φοβούνται αυτό το κόμμα. Κι αυτό είναι ένα σημάδι αισιοδοξίας. Η πολιτική σύγκρουση θα κλιμακωθεί στην πορεία προς τις κάλπες. Και το παιχνίδι του μνημονιακού κατεστημένου θα είναι βρόμικο. Τα χτυπήματα κάτω από τη μέση στον ΣΥΡΙΖΑ θα πολλαπλασιαστούν. Οι αθέμιτες προσπάθειες ηθικής και πολιτικής εξόντωσης των στελεχών του θα πληθύνουν. Ήδη δημιουργούνται αναχώματα με την κατασκευή νεόκοπων πολιτικών σχημάτων που ανακυκλώνουν τα ίδια φθαρμένα υλικά του παρελθόντος. Στο τραπέζι είναι η επιβίωση του παλαιού αμαρτωλού πολιτικού κατεστημένου και των μεγάλων οικονομικών συμφερόντων που το στηρίζουν, τα οποία αποβλέπουν σε άμεσα οφέλη. Οι μπίζνες είναι μεγάλες και τα λεφτά πολλά, με λεία τη δημόσια περιουσία. Δεν είναι τυχαίο ότι, παρά τους επιθανάτιους σπασμούς του κυβερνητικού σχήματος, επιταχύνονται οι διαδικασίες για την πώληση της ΔΕΗ, τη διάλυση του ΕΟΠΥΥ, την εκποίηση δημόσιας περιουσίας και δημόσιων χώρων, το σβήσιμο προστίμων για φοροδιαφυγή και λαθρεμπορία καυσίμων κ.ο.κ. Το σκηνικό που στήνεται είναι χειρότερο από εκείνο των εκλογών του 2012. Στην πολιτική υπάρχουν χαμένες και κερδισμένες μάχες, αλλά τον πόλεμο τον χάνεις όταν δεν διδάσκεσαι από τις ήττες σου. Γι’ αυτό χρειάζεται ψυχραιμία, ενότητα του λαϊκού χώρου, ευφυΐα και ικανότητα διάσπασης των γραμμών του αντιπάλου. Η συσπείρωση των οργανωμένων κομματικών δυνάμεων, η έμπνευση και η δραστηριοποίηση των κοινωνικών κινημάτων, η ικανότητα εκπροσώπησης της μεγάλης πλειονότητας των πολιτών που συναποτελούν τις στρατιές των θυμάτων του Μνημονίου είναι προϋποθέσεις για να αποκτήσει νέα ορμή ο αγώνας για τη δημοκρατική ανατροπή. Στην τελική ευθεία προς τις ευρωεκλογές, η κοινωνική πόλωση θα αναζητά έκφραση στο πολιτικό πεδίο, διαμορφώνοντας το ανάγλυφο του νέου πολιτικού διπολισμού. Η αύξηση της δημοσκοπικής αδιευκρίνιστης ψήφου δεν συνιστά δεξαμενή εφεδρείας για το μνημονιακό σύστημα, καθώς η μεγάλη πλειονότητα των απελπισμένων κοινωνικά πολιτών έχει ξεκόψει από τις παραδοσιακές εκλογικές εκπροσωπήσεις και αναζητά την εναλλακτική λύση κοινωνικής σωτηρίας με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ. Απομένει το κόμμα της Αριστεράς να αποδείξει ότι μπορεί να φέρει στην επιφάνεια τη λανθάνουσα λαϊκή διαθεσιμότητα, προσδίδοντάς της προστιθέμενη πολιτική αξία, δηλαδή οργανώνοντας την αριστερή διακυβέρνηση της χώρας. Ο ΣΥΡΙΖΑ ξεπετάχτηκε ως η φερέγγυα πολιτική έκφραση της αντιμνημονιακής - δημοκρατικής αντίστασης, ως η νέα πολιτική δύναμη που δεν ελέγχεται από το σύστημα και είναι ικανή να δημιουργήσει τη δημοκρατική ανατροπή. Ο ΣΥΡΙΖΑ, παρά τις αδυναμίες του, παραμένει η νέα και άφθαρτη πολιτική δύναμη, με κοινωνικές αναφορές και ευρωπαϊκή - αριστερή κατεύθυνση. Έχει κατορθώσει να δημιουργήσει παράδειγμα για την Αριστερά στην Ευρώπη και σε ολόκληρο τον κόσμο. Αυτή η δύναμη αντιμνημονιακής - αριστερής αντίστασης, αυτή η δύναμη του πραγματικά νέου, αποτελεί την ελπίδα για τον λαό μας. Γιατί μπορεί να μετασχηματίσει δημιουργικά την ιστορικότητά της, να σταματήσει την κοινωνική καταστροφή, να αλλάξει τη ζωή των πολιτών, καθώς και την κοινωνία.
Η ΑΥΓΗ ΠΡΩΙΝΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ
ρισσότεροι υποψήφιοι για Υπάρχει ένα συστημαυποψήφιοι δήμαρχοι. Με τικά καλλιεργημένο αρνηστήριξη -κάθε ένας τους διτικό στερεότυπο που ακοΣΗΜΕΡΑ κούς του- στις οργανώσεις, λουθεί τον ΣΥΡΙΖΑ: Ότι δεν ΕΙΝΑΙ άρα και με αποδοχή από έχει αρκετά ικανά στελέχη ΚΥΡΙΑΚΗ την τοπική κοινωνία. για να κυβερνήσει. Ή για o Σε πολλές περιφέρειες να κουμαντάρει τον κρατικαι δήμους υπάρχει τόσο κό μηχανισμό. Ή για να ΤΟΥ ΘΑΝΑΣΗ ΚΑΡΤΕΡΟΥ μεγάλο και ικανό στελεχιδώσει με αξιώσεις τη μάχη κό δυναμικό, ώστε να διεστους δήμους και στις πεξάγεται ένας άτυπος αλλά ριφέρειες. Ή για να διοικήευγενής συναγωνισμός σει δήμους και περιφέρειποιοι θα επωμιστούν ευες. θύνες αντιπεριφερειαρχών, Πρόκειται φυσικά για αντιδημάρχων κ.λπ. Για κατάφωρα άδικη και στρετους συμβούλους δεν το βλή εικόνα, την οποία το συζητάμε. κόμμα όφειλε ήδη να έχει κάνει φύλλο και φτερό, o Απόδειξη όχι μόνο προβάλλοντας την αλήτης πληθώρας ικανών, αλθεια, που είναι ως γνωστό λά και του πολιτικού εθεπάντοτε επαναστατική. λοντισμού, και της κομμαΜια απλή καταγραφή αποτικής αυτοπεποίθησης είδεικνύει του λόγου το αναι ότι σπάνια γίνονται δεσφαλές. κτές προσφορές εκτός κόμo Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει πρωτογενές πλεόνασμα στε- ματος. Όταν διαθέτεις τέτοιο εύρος ικανών και λεχών. Εθελοντών καθ’ όλα έτοιμων για θέσεις κατάλληλων δεν έχεις λόγο να υποχρεώνεσαι προβολής, ευθύνης και εξουσίας. Αυτό το κατα- σε τρίτους και να αναζητάς επισφαλείς συμμάλαβαίνει αμέσως όποιος διαθέτει έστω ελάχιστη χους. πολιτική πείρα. o Για τις διοικήσεις των δημόσιων οργανιo Για τις υπουργικές ευθύνες υπάρχει ήδη ι- σμών και επιχειρήσεων υπάρχουν όχι απλώς ικανός αριθμός καταλληλότερων. Σε ορισμένες κανά στελέχη, αλλά και με δεδηλωμένη από τώπεριπτώσεις μάλιστα υπάρχει και υγιής άμιλλα ρα θέληση να αναλάβουν τη διαχείριση ανθρώμεταξύ τους. πων και πόρων. Στον τομέα αυτό μάλιστα παραo Για τις βουλευτικές έδρες στις επόμενες ε- τηρείται και μεγάλη κινητικότητα πρόθυμων τεκλογές επίσης. Σε ορισμένες εκλογικές περιφέ- χνοκρατών οι οποίοι είχαν θείο στη Μακρόνησο ρειες υπάρχει μάλιστα όχι απλώς μεγάλος αριθ- ή ξάδελφο στο Πολυτεχνείο. μός υποψηφίων, αλλά και συνωστισμός. Έτσι όo Υπάρχουν βέβαια και πολλά κομματικά στεσες έδρες και να καταλάβει ο ΣΥΡΙΖΑ θα τις κα- λέχη που βλέπουν τις θέσεις εξουσίας με καχυλύψει και θα τις υπερκαλύψει. ποψία. Κανένα πρόβλημα. Σε ένα αριστερό κόμo Στους δήμους υπάρχουν και ένας και δύο μα αυτό δεν είναι κακό, αρκεί να μη γενικεύεκαι τρεις και σε κάποιες περιπτώσεις ακόμα πε- ται...
Οι καταλληλότεροι του ΣΥΡΙΖΑ
ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
Καισαριανή Την Δευτέρα, 17 Μαρτίου, στο Στέκι Φίλων και Μελών ΣΥΡΙΖΑ Καισαριανής (Ούλωφ Πάλμε & Συβρισσαρίου 58) θα παρουσιαστεί η ταξιδιωτική εμπειρία «Ένα ταξίδι στα κόκκινα». Ο Γιάννης Αδάμος Θα προβάλει φωτογραφίες και θα μιλήσει για το ταξίδι του στην Βολιβία, το Περού και την Αργεντινή. Αποσπάσματα των ταξιδιωτικών του εντυπώσεων θα διαβάσει ο Μπάμπης Δρίζος. Η εκδήλωση θα ξεκινήσει στις 8 μ.μ.
«Ρατσισμός και Παιδεία» Με αφορμή την 21η Μαρτίου, Παγκόσμια Ημέρα κατά του Ρατσισμού, η «Αντιρατσιστική Κίνηση Πολιτών» διοργανώνει συζήτηση με θέμα «Ρατσισμός και Παιδεία» την Πέμπτη 20 Μαρτίου, στις 6 μ.μ., στην αίθουσα «Ι. Δρακόπουλος» του Πανεπιστημίου Αθηνών, στα Προπύλαια. Ομιλητές: Παναγιώτης Τσίρης, συνταγματολόγος, τ. πρύτανης Παντείου Πανεπιστημίου, Πέτρος Χαραβιτσίδης, δάσκαλος στο 132ο δη-
μοτικό σχολείο, Βάσω Νικολάου, δασκάλα στο 49ο δημοτικό σχολείο, Παύλος Χαραμής, πρόεδρος ΚΕΜΕΤΕ της ΟΛΜΕ.
«Από την κρίση στην κυβέρνηση της Αριστεράς. Η στρατηγική των Αναγκών» Το νέο βιβλίο του Γιάννη Μηλιού, υπεύθυνου του Τμήματος Οικονομικής Πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ, με τίτλο «Από την κρίση στην κυβέρνηση της Αριστεράς. Η στρατηγική των αναγκών», το οποίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πεδίο, θα παρουσιάσει ο εκδοτικός οίκος, σε εκδήλωση που θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη 20 Μαΐου, στις 7 μ.μ., στη Στοά του Βιβλίου. Για το βιβλίο θα μιλήσουν ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξης Τσίπρας, η Ρένα Δούρου, υποψήφια περιφερειάρχης Αττικής, ο Γαβριήλ Σακελλαρίδης, υποψήφιος δήμαρχος Αθηναίων, και ο συγγραφέας του βιβλίου. Τη συζήτηση θα συντονίσει ο διευθυντής του ραδιοφωνικού σταθμού «Στο Κόκκινο» Κώστας Αρβανίτης.
ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ - ΕΚΔΟΣΗ: «Η ΑΥΓΗ ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ Α.Ε.»
ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ: ΝΙΚΟΣ ΦΙΛΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΥΝΤΑΞΗΣ: ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΠΑΚΟΣ, ΚΩΣΤΗΣ ΝΙΚΟΛΑΚΑΚΟΣ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ: ΠΟΛΥ ΚΡΗΜΝΙΩΤΗ, ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΥΡΙΤΣΗΣ, ΝΙΚΟΣ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ, ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΜΑΥΡΟΕΙΔΗΣ, ΛΑΜΠΡΟΣ ΤΣΟΥΚΝΙΔΑΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΪΚΟΣ
ΠΡΟΕΔΡΟΣ Δ.Σ. ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΟΥΛΟΠΟΥΛΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΤΟΥΜΠΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: ΣΠΥΡΟΣ ΛΟΥΠΕΤΗΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: ΑΓ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ 12, 104 31 • ΤΗΛ. ΚΕΝΤΡΟ: 210 5231831-4 • ΦΑΞ: 210 5231822 • ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ - ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ: 210 5231820 • marketing@avgi.gr - ΦΑΞ: 210 5231830 INTERNET: www.avgi.gr e-mail: editors@avgi.gr • ΓΡΑΦΕΙΟ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ: Βασ. Ηρακλείου 37, ΤΗΛ. ΚΕΝΤΡΟ: 2310 261646, ΦΑΞ: 2310 266444, e-mail: avgi@otenet.gr ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ: Π. Παπίδας & Σια Ε.Ε., ΤΗΛ. : 210 8228258 ΕΚΤΥΠΩΣΗ: IΡΙΣ ΑΕΒΕ ΤΣΕΚ - ΕΜΒΑΣΜΑΤΑ: Εφημερίδα «Η ΑΥΓΗ», Αγ. Κωνσταντίνου 12, 10431 Αθήνα
4
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 16 MAΡΤΙΟΥ 2014
OIKONOMIA Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΠΑΡΑΔΙΔΕΤΑΙ ΚΑΙ ΣΕ ΑΥΤΟΝ ΤΟΝ ΓΥΡΟ ΣΥΝΟΜΙΛΙΩΝ
βράδυ λόγο για άτυπη προθεσμία έως αύριο Δευτέρα. Το υπερβολικά («εξωπραγματικά» για κάποιους) φιλόδοξο πλάνο να έχουν τελεσφορήσει ως απόψε οι απανωτές συσκέψεις και συναντήσεις υπουργών με την Τρόικα, προκειμένου να καταλήξουν οι δύο πλευρές σε συμφωνία για την κάλυψη των προαπαιτούμενων για την επόμενη δόση, προκύπτει και από το ότι θα πρέπει να έχει κλείσει η συμφωνία ώστε όλα τα προαπαιτούμενα, και ειδικά εκείνα με τις κεφαλαιακές ανάγκες τραπεζών, τη λίστα του ΟΟΣΑ και τα φορολογικά, να ψηφιστούν σε ένα πολυνομοσχέδιο εντός της ερχόμενης εβδομάδας. Ωστόσο, παραμένουν ακόμη ανοικτά διάφορα ζητήματα, όπως:
ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΘΑΝΟΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ
Την ίδια ώρα που στην Αθήνα το οικονομικό επιτελείο και οι τροϊκανοί ελεγκτές συνεχίζουν σήμερα για 175η ημέρα τις συζητήσεις για την αξιολόγηση του Σεπτεμβρίου με επίκεντρο το πρωτογενές πλεόνασμα, την ανακεφαλαιοποίηση τραπεζών, τις απολύσεις και την «εργαλειοθήκη» του ΟΟΣΑ, στο παρασκήνιο οι δανειστές απεργάζονται το νέο σχέδιό τους για το χρέος της χώρας. Σχέδιο το οποίο θα κρατά ομήρους τρεις γενιές Ελλήνων καθώς θα αναγκάζονται να δουλεύουν -όσοι θα δουλεύουν- αποκλειστικά για να επιβιώνουν και για να πληρώνουν για 50 χρόνια τόκους στις τράπεζες. Αυτόν τον ζόφο διάρκειας μισού αιώνα προοιωνίζεται η επιμήκυνση της αποπληρωμής των ομολόγων στα 50 χρόνια που ανέφερε προχθές σε άρθρο της η γερμανική εφημερίδα Handelsblatt, πόσο μάλλον όταν αυτή η επιμήκυνση θα συνοδεύεται και από μια μακρόχρονη επιτροπεία εκ μέρους των δανειστών...
Ασφυκτικές πιέσεις Παρότι οι προθέσεις των τροϊκανών είναι να «αλυσοδέσουν» τη χώρα και με τρίτο Μνημόνιο και με 50ετή επιμήκυνση του χρέους, δεν φαίνονται διατεθειμένοι να χαλαρώσουν τις ασφυκτικές πιέσεις που ασκούν επίμονα για πολιτικές που αφανίζουν κοινωνία και οικονομία στη χώρα μας. Τελευταίο δείγμα αποτελεί ο εξαναγκασμός της κυβέρνησης από τους Π. Τόμσεν, Μ. Μορς και Κλ. Μαζούχ να μην «πειράξει» το πρωτογενές πλεόνασμα, παρά μόνο να διαθέσει ως «κοινωνικό μέρισμα» κάποιο μικρό μέρος του, ενδεχομένως έως του ύψους των 300 εκατ. ευρώ το πολύ, και αυτό τμηματικά και -κυρίως- μόνο κατόπιν προηγούμενης έγκρισης των δανειστών. Αυτή η υπαναχώρηση ήταν το πρώτο ουσιαστικό βήμα οπισθοχώρησης που πραγματοποίησε η Αθήνα στον υπό εξέλιξη γύρο συνομιλιών. Και, όπως όλα δείχνουν, προετοιμάζεται και για άλλες υποχωρήσεις. Ας σημειωθεί πως, εκτός από το λεγόμενο «κοινωνικό μέρισμα», η κυβέρνηση ανέκρουσε πρύμναν και στις προθεσμίες για τις τράπεζες. Συγκεκριμένα το υπουργείο Οικονομικών υπέβαλε εν τέλει μια πιο «μετριοπαθή» πρόταση στους τροϊκανούς για το θέμα της προθεσμίας που θα δοθεί στις τράπεζες για να καλύψουν τις κεφαλαιακές τους ανάγκες. Ενώ η κυβέρνηση ζητούσε σε
Οι δανειστές αλυσοδένουν τρεις γενιές Ελλήνων πρώτη φάση προθεσμία έως το τέλος του 2015, στη συνέχεια υπέβαλε νέα πρόταση για διορία έως και τον Αύγουστο του 2015, ενώ δεν αποκλείεται να υπαναχωρήσει και για τον Φεβρουάριο του ίδιου έτους. Ωστόσο, παρά τις υποχωρήσεις αυτές, δεν εθεωρείτο έως χθες καθόλου βέβαιο το αν οι συνομιλίες με τους επικεφαλής ελεγκτές με την τρόικα θα έχουν τελειώσει απόψε, όπως άφηνε όλες τις προηγούμενες ημέρες η κυβέρνηση να εννοηθεί. Περισσότερο παραπέμπει η αισιόδοξη, όπως αποδεικνύεται, αυτή πρόβλεψη σε ευσεβή πόθο, αφενός λόγω της επιδιωκόμενης άμεσης έγκρισης για την αποδέσμευση της νέας δόσης και αφετέρου για να προλάβει η κυβέρνηση μια άλλη ημερομηνία, πριν από το Eurogroup της 1ης Απριλίου και τη δόση, δηλαδή την 21η Μαρτίου. Εάν όλα «έκλειναν» ομαλά την ερχόμενη Παρασκευή, δηλαδή με ολοκλήρωση των συνομιλιών κυβέρνησης και τρόικας και ψήφιση του πολυνομοσχεδίου, τότε η Αθήνα θα μπορούσε να ελπίζει βάσιμα τουλάχιστον σε μια αναβάθμιση του outlook της ελληνικής οικονομίας από τον οίκο αξιολόγησης Standard & Poor’s σε θετικό πρόσημο ώστε να βελτιωθεί έτσι κάπως η εικόνα στην αγορά (και με την έκδοση «κλειστού» ομολόγου να βρίσκεται σταθερά στο
Ο πρωθυπουργός είναι πολιτικά απομονωμένος όσο ποτέ άλλοτε στο παρελθόν. Τόσο στο εσωτερικό πεδίο όσο και στην Ε.Ε.
πίσω μέρος του εγκεφάλου των οικονομολόγων της κυβέρνησης). Στο μεταξύ, παντοιοτρόπως συνεχίζουν να σφίγγουν τη θηλιά στον λαιμό της χώρας οι δανειστές της εντείνοντας ακόμη περισσότερο πιέσεις και εκβιασμούς. Σύμφωνα με δημοσίευμα του πρακτορείου Bloomberg, διατυπώνουν σοβαρές αντιρρήσεις στο ενδεχόμενο να επιχειρήσει η ελληνική κυβέρνηση την επιστροφή της στις αγορές μέσα στο τρέχον έτος. Σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα, ο λόγος για τον οποίο οι δανειστές αντιδρούν στα ελληνικά σχέδια περί επιστροφής στις αγορές μέσα στο 2014 δεν είναι άλλος από
το ότι, εάν η Ελλάδα επιστρέψει σε αυτές, τότε θα χαλαρώσει η Αθήνα τα προγράμματα που της έχουν ανατεθεί από τους τροϊκανούς για την οικονομία. Επιπλέον το πρακτορείο επισημαίνει πως η τρόικα ανησυχεί ότι η Αθήνα είναι επίφοβο «να επαναλάβει τα λάθη του παρελθόντος» εάν επιχειρήσει να παρεκκλίνει από τους όρους του οικονομικού προγράμματος που της επιβλήθηκαν.
Όνειρο η επιστροφή στις αγορές Όπως χαρακτηριστικά επισημαίνουν μάλιστα οι αναλυτές της Royal Bank of Scotland: «...Η τρόικα πλέον αντιλαμβάνεται το εξής: Όταν η Ελλάδα είχε έλλειμμα 10%, η τρόικα είχε όλη τη διαπραγματευτική δύναμη και επέμενε για την εφαρμογή της λιτότητας, όχι τόσο για την ανάγκη υλοποίησης των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων. Μια επιστροφή της Ελλάδας στις αγορές μπορεί να σημάνει το εξής: Ορισμένες από τις πιο σκληρές μεταρρυθμίσεις μπορεί να μην εφαρμοστούν ποτέ». Και ενώ οι συνομιλίες συνεχίζονται, το Eurogroup έχει θέσει μια πιο ελαστική διορία για την επίτευξη συμφωνίας, όχι για απόψε, αλλά για την ερχόμενη Τετάρτη, παραμονή της Συνόδου Κορυφής, ενώ κύκλοι του ΔΝΤ έκαναν από προχθές το
o Τα δημοσιονομικά μέτρα για το 2015.
o Η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.
o Το θέμα του γάλακτος, των βιβλίων και των φαρμάκων («εργαλειοθήκη» ΟΟΣΑ).
o Οι ομαδικές απολύσεις. o Η κινητικότητα στο Δημόσιο. o Οι ειδικές φορολογικές ρυθμίσεις. Στο μεταξύ αμετακίνητοι ήθελαν να δείχνουν έως και χθες στις θέσεις τους για αλλαγές στα εργασιακά και απολύσεις στο Δημόσιο τόσο η κυβέρνηση όσο και οι επικεφαλής της τρόικας, ωστόσο οι κυβερνητικοί τονίζουν ότι «υπάρχει η θέληση να τα βρούμε». Ειδικά για το θέμα των ομαδικών απολύσεων στον ιδιωτικό τομέα, κυβερνητικός παράγοντας επισήμανε ότι δεν νοείται να ζητά η τρόικα μετά από τόσες αλλαγές στην αγορά εργασίας, και ενώ υπάρχει μια ισορροπία, νέα απελευθέρωση. Σύμφωνα, επίσης, με τον ίδιο, ούτε η απαίτηση της τρόικας για κατάργηση των τριετιών από το 2017 έχει φύγει από την ατζέντα των συνομιλιών. Ο ίδιος παράγοντας ανέφερε ότι για τις απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων το 2015 η τρόικα δεν έχει αποσύρει τη σχετική απαίτηση, αλλά η ελληνική πλευρά προσπαθεί να πείσει τους εκπροσώπους των δανειστών ότι είναι ένα μέτρο που δεν μπορεί να γίνει δεκτό και ακόμη περισσότερο να ψηφιστεί από τη Βουλή, διότι θα προξενήσει, όπως τονίζεται, γενικότερη αναστάτωση σε ένα σύνολο 600.000 υπαλλήλων.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
6
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΜΕ ΤΟΥΣ ΠΡΟΣ ΑΠΟΛΥΣΗ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΥΣ
Οι 3+1 δεσμεύσεις του Αλέξη Τσίπρα από τη Θράκη ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΝΙΚΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
Με τα πλέον ελπιδοφόρα μηνύματα επέστρεψε ο Αλ. Τσίπρας από τη Θράκη, πρώτο σταθμό των περιοδειών του ανά την επικράτεια. «Η Θράκη έστειλε μήνυμα νίκης», ήταν η χαρακτηριστική φράση με την οποία έκλεισε την κεντρική ομιλία του στην Κομοτηνή το βράδυ της Παρασκευής, παρόντος και του υποψήφιου περιφερειάρχη Κώστα Μορφίδη. Είχαν προηγηθεί οι επισκέψεις σε Εχίνο και Αλεξανδρούπολη: στην πρωτεύουσα του Έβρου ειδικότερα ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ συναντήθηκε με δεκάδες υπαλλήλους του ευρύτερου δημόσιου τομέα, που, μετά από χρόνια εργασίας, έρχονται αντιμέτωποι με το φάσμα της ανεργίας, μετά τη λήξη της διαθεσιμότητας, στην οποία η κυβέρνηση τους είχε θέσει. Όμως, «με την κατάργηση των εφαρμοστικών νόμων του Μνημονίου προχωρούμε στο δύσκολο έργο της αποκατάστασης των αδικιών, όπως αυτών που αφορούν εσάς» ήταν η φράση - κλειδί του Αλ.
Τσίπρα. Ενώ από την Κομοτηνή ανέλαβε τρεις δεσμεύσεις γενικού χαρακτήρα: o «Θα σταματήσουμε τη φοροεπιδρομή στους αδύναμους και θα ξετρυπώσουμε τους έχοντες και κατέχοντες, σε όποια λίστα κι αν κρύβονται, για να πληρώσουν τους φόρους που τους αναλογούν». o «Θα αλλάξουμε εκ βάθρων το πολιτικό σύστημα και τη δημόσια διοίκηση. Θα βαθύνουμε τη δημοκρατία, θα ανοίξουμε τις πόρτες στον πολίτη, θα δώσουμε προτεραιότητα στη θεσμική προώθηση της κοινωνικής δικαιοσύνης». o «Όσοι εγκλημάτησαν κατά του ελληνικού λαού, θα πληρώσουν. Όπως στην αρχαία τραγωδία, μετά την ύβρη θα έρθει η Νέμεση. Δημοκρατικά, συντεταγμένα, η δικαιοσύνη θα κληθεί να επιβάλει την κάθαρση και την τιμωρία των λίγων που πλούτισαν εις βάρος του Δημοσίου και των πολλών». «Δεν μας αξίζει» -τόνισε σε άλλο σημείο της ομιλίας του, «η Ελλάδα του Σαμαρά, του Δέν-
δια, του Άδωνι, του Βενιζέλου, του Στουρνάρα και όλων όσοι τρώνε το πολιτικό τους ψωμί από το χέρι της Μέρκελ», ζητώντας από τους πολίτες με την ψήφο τους τον Μάιο να βάλουν τα θεμέλια για μια νέα αρχή. Την ίδια στιγμή, τέλος, και καθώς ο Αλ. Τσίπρας ολοκλήρωσε έναν πρώτο γύρο ευρωπαϊ-
ΤΗΝ ΤΡΙΤΗ ΟΙ ΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΝΕΟ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ
«Δύναμη Ζωής» με τη Ρένα Δούρου ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΝΙΚΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
Με κεντρικό σύνθημα, «Φτάνει πια. Αρχίζουμε», η Ρένα Δούρου, ο συνδυασμός «Δύναμη Ζωής» και μαζί τους χιλιάδες ανήσυχοι πολίτες της Αττικής πιάνουν δουλειά για ν’ αλλάξει σελίδα η μεγαλύτερη Περιφέρεια της χώρας. Κάθε εβδομάδα, η Ρένα Δούρου και οι υποψήφιοι περιφερειακοί σύμβουλοι θα αναδεικνύουν ένα μεγάλο θέμα - όπου απαιτείται και με επιτόπια επίσκεψη, «εκεί όπου οι άλλοι δεν μπορούν να πάνε», σημειώνουν με νόημα από το επιτελείο της υποψήφιας περιφερειάρχη. Κάθε εβδομάδα και μία συνέντευξη Τύπου για ένα φλέγον ζήτημα που απασχολεί τους κατοίκους της Αττικής. Η παρουσίαση του προγράμματος που σημειωτέον, δεν ετεροκαθορίζεται από συμβούλους επικοινωνίας, θα γίνεται τμηματικά, μετά από διαβούλευση με πολίτες αλλά και τεχνοκράτες. Η αρχή θα γίνει την Τρίτη (στις 12 μ., στο ξενοδοχείο «Αμαλία») με την παρουσίαση, από τη Ρένα Δούρου, των θέσεων για το νέο Ρυθμιστικό Σχέδιο. Εκεί θα γίνουν διαπιστώσεις («τόση είναι η σημασία που δίνεται στο νέο Ρυθμιστικό, το χωροταξικό πλαίσιο για την Αττική, που ο οργανισμός ο οποίος έχει την ευθύνη κατάρτισης και παρακολούθησής του καταργείται», είναι μια φράση -κλειδί της παρουσίασης), αλλά η υποψήφια δεν θα μείνει σε αυτές μόνον. «Καθήκον της Αριστεράς είναι η υπεράσπιση του ουσιαστικού σχεδιασμού όλων των επιπέδων και ιδιαίτερα η υπεράσπιση των Ρυθμιστικών Σχεδίων, για μητροπολιτικές περιο-
χές όπως η Αθήνα και ευρύτερα η Αττική», αναμένεται να πει, αναδεικνύοντας συγχρόνως τον «καθοριστικό ρόλο» που μπορεί να παίξει η Περιφέρεια, «αρκεί να έχει τη βούληση να το πράξει. Η επαναφορά του σχεδιασμού του χώρου στο προσκήνιο και η ιεράρχησή του στις προτεραιότητές της, είναι -ιδιαίτερα σήμερα- μια άκρως πολιτική πράξη και υποχρέωση της αυτοδιοίκησης. Τέλος, η διεύρυνση των τρόπων συμμετοχής σε αυτόν τον σχεδιασμό είναι ζητούμενο ουσιαστικής διεύρυνσης της δημοκρατίας». Πηγαίνοντας όμως στα πιο γενικά, η «Δύναμη Ζωής» έχει θέσει τρεις βασικούς άξονες στη δράση της: o Η κοινωνική πολιτική αναδεικνύεται σε πρώτη προτεραιότητα,
κατά βάση λόγω της ανθρωπιστικής κρίσης. Ανακατανομή πόρων και οργανικός μετασχηματισμός της Περιφέρειας είναι εκ των ων ουκ άνευ. o Μέτωπο στις μνημονιακές πολιτικές που διαλύουν την κοινωνία και την οικονομία, και όχι σιωπηλή υλοποίηση των πολιτικών αυτών, όπως η σημερινή διοίκηση έχει επιλέξει να κάνει. o Καλλιέργεια και ανάδειξη των δυνατοτήτων και των δεξιοτήτων των πολιτών, οι οποίες αποτελούν μοχλό για την ανάπτυξη της Περιφέρειας, με σεβασμό στις παραδόσεις, το περιβάλλον, τις επόμενες γενιές. Οι άνθρωποι που θα δώσουν τη μάχη για να αποκτήσει «δύναμη ζωής» η Αττική, γνωρίζουν πολύ καλά ότι θα βρεθούν αντιμέτωποι με σκληρά συμφέροντα αλλά και παγιωμένες νοοτροπίες και αντιλήψεις. Η προσδοκία όμως αλλαγής σελίδας στην Περιφέρεια και μέσω αυτής -γιατί όχι;- και στην κεντρική διακυβέρνηση, δίνει φτερά για τη συνέχεια.
κών περιοδειών, εντείνεται η προετοιμασία για τη μάχη των ευρωεκλογών: η αρμόδια επιτροπή και η Π.Γ. του ΣΥΡΙΖΑ θα συζητήσουν την τρέχουσα εβδομάδα το σχέδιο ευρωδιακήρυξης, που έχει προετοιμάσει ο Στέλιος Παππάς, υπεύθυνος του Τμήματος Ευρωπαϊκής Πολιτικής.
ΓΑΒΡΙΗΛ ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΔΗΣ
Αλληλεγγύη για την έξοδο από την κρίση Στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι πολίτες της Αθήνας από την οικονομική κρίση και τα Μνημόνια αλλά και στους τρόπους αντιμετώπισής τους, έδωσε έμφαση ο υποψήφιος δήμαρχος με την Ανοιχτή Πόλη, Γαβριήλ Σακελλαρίδης, την εβδομάδα που πέρασε. Άλλωστε, όπως ο ίδιος έχει τονίσει σχεδόν σε όλες τις δημόσιες εμφανίσεις του, οι ανάγκες των πολιτών και η κοινωνική αλληλεγγύη αποτελούν έναν από τους βασικούς άξονες του προγράμματος της παράταξής του. Όσο για το τελευταίο, αύριο Δευτέρα αναμένεται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον η παρουσίαση των προγραμματικών αξόνων και των θέσεων της δημοτικής κίνησης για τον Δήμο Αθηναίων, μπροστά από όλες τις υπόλοιπες υποψηφιότητες, οι οποίες δεν έχουν ανακοινώσει ακόμα κάποια αντίστοιχη πρωτοβουλία. Η παρουσίαση, από τον ίδιο τον Γ. Σακελλαρίδη, θα γίνει στο Αμφιθέατρο του «Αθήνα 9,84» στην «Τεχνόπολη», (Πειραιώς 100, Γκάζι), στις 7 μ.μ. Προκειμένου να ανιχνεύσει τους θεσμούς και τους φορείς που μπορούν να συμβάλουν στο ζήτημα των δομών αλληλεγγύης, ο Γ. Σακελλαρίδης συναντήθηκε με τον πρύτανη του Πανεπιστημίου Αθηνών Θεοδόση Πελεγρίνη. Μετά τη συνάντηση, ο υποψήφιος που στηρίζει ο ΣΥΡΙΖΑ για την Αθήνα δεσμεύτηκε ότι «ως δημοτική αρχή, θα συνεργαστούμε με το Πανεπιστήμιο της Αθήνας γιατί, μέσα από αυτή τη συνεργασία, μπορεί να μεγιστοποιηθεί το κοινωνικό όφελος για όλους τους πολίτες της πόλης μας». Επιπλέον, ο Γ. Σακελλαρίδης επισκέφτηκε το Κέντρο Υποδοχής και Αλληλεγγύης του Δήμου Αθηναίων, έναν θεσμό που ασχολείται με τη σίτιση, στέγαση και ψυχοκοινωνική στήριξη αποκλεισμένων ανθρώπων. Από εκεί, ο Γ. Σακελλαρίδης κάλεσε «την απερχόμενη δημοτική αρχή, αλλά και τους άλλους υποψήφιους για να δηλώσουν ξεκάθαρα, ότι δεν θα δεχθούν άλλες περικοπές προσωπικού και πόρων σε κρίσιμες κοινωνικές υπηρεσίες που παρέχει ο δήμος». Τέλος, μετά την επίσκεψή του στο ΚΕΘΕΑ, ο Γ. Σακελλαρίδης έθεσε ως προτεραιότητα την ουσιαστική στήριΧ.Σ. ξη των θεραπευτικών κοινοτήτων από τη δημοτική αρχή.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
7
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ
Στόχος η επίτευξη συμφωνίας ώς την Τρίτη, στο τραπέζι ομαδικές απολύσεις, μειώσεις μισθών στο Δημόσιο, ανακεφαλαιοποίηση τραπεζών και «εργαλειοθήκη» ΟΟΣΑ
Συμφώνησε στην υποχώρηση, συζητά τα... «ψιλά γράμματα» ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΕΛΙΓΓΩΝΗΣ
Τις «λεπτομέρειες» της υποχώρησής της έναντι των δανειστών διαπραγματεύεται η κυβέρνηση με την τρόικα, υπό τις τελεσιγραφικές απειλές του Eurogroup και του περιορισμένου χρόνου ώς τη λήξη ομολόγων τον Μάιο. Ωστόσο, η προώθηση του πολυνομοσχεδίου - σκούπα στη Βουλή αποτελεί μια διαδικασία υψηλού ρίσκου, καθώς οι αντοχές των βουλευτών έχουν εξαντληθεί, η δεδηλωμένη της κυβέρνησης κινείται στην κόψη του ξυραφιού και αυτές οι «λεπτομέρειες» που συζητεί η κυβέρνηση με την τρόικα μπορεί να οδηγήσουν σε απρόβλεπτες πολιτικές εξελίξεις. Είναι γνωστό, εξάλλου, ότι ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες... Μέχρι την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές, οι διαπραγματεύσεις τον επικεφαλής του τεχνικού κλιμακίου της τρόικας με τους υπουργούς ήταν διαρκείς και το ένα ραντεβού διαδεχόταν το άλλο. Εξάλλου, οι «τροϊκανοί» έχουν βάλει όλα τα θέματα στο τραπέζι, με κυβερνητικούς παράγοντες να παραδέχονται πως «έχουν έρθει για να πάρουν όσα περισσότερα μπορούν». Εξάλλου, μετά το τελεσίγραφο των δανειστών στο Eurogroup της περασμένης Δευτέρας, όταν οι ομόλογοι του Γ. Στουρνάρα αρνήθηκαν στον Έλληνα υπουργό Οικονομικών ακόμη και την έκδοση «δήλωσης προόδου» για την Ελλάδα, η κυβέρνηση βρίσκεται με την πλάτη στον τοίχο και επιχειρεί να προλάβει το «ορόσημο» του Eurogroup της 1ης Απριλίου, ώστε να εκταμιευθεί η δόση ή μέρος αυτής.
Εμπλοκές και προβλήματα Εκτός του κακού κλίματος που επικρατεί για την Αθήνα σε Βρυξέλλες, Βερολίνο και Ουάσιγκτον, η κυβέρνηση Σαμαρά έχει αυτήν τη φορά κι άλλο ένα πραγματικό πρόβλημα: η συμφωνία με την τρόικα και οι υποχωρήσεις που θα σηματοδοτήσει αυτή δεν απειλούν μόνο την εκλογική επίδοση της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ στη διπλή κάλπη του Μαΐου, αλλά ταυτόχρονα δοκιμάζουν σοβαρότερα παρά ποτέ τη συνοχή της κυβέρνησης στη Βουλή. Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ
έχουν οριακή πλειοψηφία 152 εδρών (συν τον, ούτως ή άλλως, «αντάρτη» στον Δήμο Αθηναίων, Ν. Κακλαμάνη) και δεν υπάρχει θέμα για το οποίο να μην έχουν εκφραστεί αρνητικά συγκεκριμένοι βουλευτές. Μάλιστα, όπως έγινε γνωστό προχθές, Παρασκευή, ο αναπληρωτής υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Μαξ. Χαρακόπουλος επιμένει στην αντίθεσή του με τις επιχειρούμενες ρυθμίσεις για τη διάρκεια ζωής του φρέσκου γάλακτος και εμφανίζεται έτοιμος όχι μόνο να παραιτηθεί του υπουργικού του θώκου, αλλά να καταψηφίσει κιόλας τη σχετική ρύθμιση, αν αυτή έρθει στη Βουλή. Παράλληλα, εν μέσω του θολού τοπίου και των διαρκών διαβουλεύσεων, οι εμπλοκές στις συζητήσεις είναι πολλές: φέρ’ ειπείν, η τρόικα διαφωνεί με τη διάθεση του «κοινωνικού μερίσματος» από το πρωτογενές πλεόνασμα και φέρεται να αξιώνει την κάλυψη μέρους των ομολόγων που λήγουν τον Μάιο από το ποσό αυτό. Συν τοις άλλοις, πολλά προσκόμματα υπάρχουν και σε ό,τι αφορά την διαδικασία ανακεφαλαιποίησης των τραπεζών, καθώς το ναρκο-
πέδιο για την κυβέρνηση είναι σύνθετο. Το σχετικό νομοσχέδιο μπορεί να καταψηφιστεί στη Βουλή (ειδικά από «παπανδρεϊκούς» βουλευτές), ενώ αν η συμφωνία κυβέρνησης-τρόικας αφαιρέσει το «μαξιλαράκι» των 13 δισ. από το ΤΧΣ, τότε το Μαξίμου δεν μπορεί να ελπίζει σε κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού από αυτό το «μαξιλαράκι» και, ως εκ τούτου, σύρεται de facto σε νέο Μνημόνιο αμέσως μετά τις ευρωεκλογές.
Κοινοβουλευτικό ναρκοπέδιο Σε κάθε περίπτωση, αυτήν τη στιγμή το πλέον επικίνδυνο ναρκοπέδιο για την κυβέρνηση είναι αυτή καθαυτή η διαδικασία ψήφισης του πολυνομοσχεδίου - σκούπα από τη Βουλή. Αντ. Σαμαράς και Ευ. Βενιζέλος, μη θέλοντας να «προκαλέσουν» περαιτέρω αντιδράσεις συμπολιτευόμενων βουλευτών, έχουν συμφωνήσει να μην φέρουν το πολυνομοσχέδιο με τη μορφή του ενός άρθρου. Παράλληλα, ο πρωθυπουργός και ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης προσανατολίζονται στη μη διαγραφή όσων βουλευτών τυχόν καταψηφί-
σουν επιμέρους άρθρα του πολυνομοσχεδίου, προκειμένου να μη χάσει η κυβέρνηση την πλειοψηφία. Εξάλλου, όπως λένε με νόημα κυβερνητικοί παράγοντες σε κατ’ ιδίαν συνομιλίες τους, η απουσία των προφυλακισμένων βουλευτών της Χ.Α. από τις ψηφοφορίες στη Βουλή έχει «διευκολύνει» την κυβέρνηση αριθμητικά.
Όλα ανοιχτά Όπως προαναφέρθηκε, ώς την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές, κυβέρνηση και τρόικα διαπραγματεύονταν τα πάντα, με το Μαξίμου απλώς να διαχειρίζεται την... «υποχώρησή» του, έχοντας θέσει ως ύστατο στόχο να καταφέρει να «βγάλει» τους δύο μήνες που απομένουν ώς τις ευρωεκλογές. Μέχρι τώρα, πάντως, οι σοβαρότερες εμπλοκές παρατηρούνται στο θέμα των ομαδικών απολύσεων στον ιδιωτικό τομέα και των επιπρόσθετων απολύσεων στο Δημόσιο, θέματα για τα οποία οι «τροϊκανοί» εμφανίζονται αμετακίνητοι. Παράλληλα, στο τραπέζι φαίνεται να παραμένει -με πρωτοβουλία της ελληνικής πλευράς- η καθιέρωση βασι-
κού μισθού 598 ευρώ για τους νεοεισερχόμενους στο Δημόσιο ως «ισοδύναμο» των ζητούμενων πρόσθετων απολύσεων, ενώ έχει επέλθει συμφωνία σε άλλες περικοπές του Δημοσίου, όπως νυχτερινά, οδοιπορικά, εκτός έδρας και υπερωρίες. «Σε καλό δρόμο», σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, βρίσκεται η μείωση των εργοδοτικών εισφορών κατά 3,9%, ενώ «τετελεσμένο» θεωρείται και το θέμα του lock out για τους εργοδότες, όπως και η κατάργηση των «τριετιών» για τους εργαζόμενους. Μείζον πρόβλημα για την κυβέρνηση συνιστά η σφοδρή αντίρρηση της τρόικας να δοθεί «κοινωνικό μέρισμα» άνω των 300 εκατ. ευρώ από το πρωτογενές πλεόνασμα, ενώ το μεγαλύτερο «αγκάθι» όλων των θεμάτων είναι η διαδικασία ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών. Τέλος, σε εκκρεμότητα παρέμεναν, ώς την ώρα που η «Αυγή» έπαιρνε τον δρόμο για το τυπογραφείο, το θέμα της «ελεύθερης πώλησης» των μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων, αλλά και ορισμένες «λεπτομέρειες» ως προς την επέκταση της διάρκειας ζωής του φρέσκου γάλακτος.
Την παραίτηση του Π. Τατούλη ζήτησαν 4 αντιπεριφερειάρχες του Ραγδαίες είναι οι εξελίξεις στο μέτωπο της παράταξης του περιφερειάρχη Πελοποννήσου, Πέτρου Τατούλη, καθώς οι αντιπερειφερειάρχες Παναγιώτης Αλευράς, Γιώργος Δέδες, Ανδρέας Πουλάς και ο πρόεδρος του Περιφερειακού Συμβουλίου Γιώργος Πουλοκέφαλος ζήτησαν, με κοινή ανακοίνωσή τους, την παραίτησή του από το αξίωμα του περιφερειάρχη. Η εξέλιξη αυτή, λίγες εβδομάδες πριν από τη διεξαγωγή των περιφερειακών εκλογών, δίνει νέα τροπή στην αναμέτρηση για την ανάδειξη του επόμενου περιφερειάρχη στην Πελοπόννησο. Η αιτία για την αντίδραση των παραπάνω στελεχών της παράταξης του κ. Τατούλη θα πρέπει να αναζητηθεί στο ότι το ψηφοδέλτιο που καταρτίζει ο νυν περιφερειάρχης περιέχει στελέχη που πρόσκεινται κατά κύριο λόγο στη Νέα Δημοκρατία. Σημειώνεται ότι στις προηγούμενες εκλογές, ο κ. Τατούλης δεν είχε την επίσημη στήριξη της Ν.Δ. Στην ανακοίνωση επισημαίνονται προβλήματα στη λειτουργία της παράταξης: «Η ευθύνη γι’ αυτήν τη διάλυση και τον ευτελισμό κάθε δημοκρατικής διαδικασίας και συλλογικής δράσης βαραίνει αποκλειστικά τον περιφερειάρχη, ως επικε-
φαλής της». Και προσθέτουν: «Αποτελεί στοιχειώδη πράξη πολιτικής ευθύνης να αναλάβει τις ευθύνες του και να υποβάλει άμεσα την παραίτησή του». Η επιστολή, μάλιστα, καταλήγει με την αιχμηρή φράση «Καληνύχτα και καλή τύχη, κ. Τατούλη».
Οδυσσέας Βουδούρης: Το «σύστημα Τατούλη» καταρρέει «Η κατάρρευση εκ των έσω του ‘συστήματος Τατούλη’, με τη φυγή ήδη 4 εκ των 9 στενών συνεργατών του, λίγες εβδομάδες πριν από τις εκλογές, δεν πρέπει να εκπλήσσει κανέναν», τόνισε ο υποψηφίος περιφερειάρχης Οδ. Βουδούρης. Ο υποψήφιος που στηρίζει ο ΣΥΡΙΖΑ για την Πελοπόννησο χαρακτήρισε προδιαγεγραμμένη την κατάληξη αυτή, «μιας και η Πελοπόννησος τα τρεισήμισι τελευταία χρόνια υπήρξε η Περιφέρεια όπου βρήκε εφαρμογή η νεοφιλελεύθερη μνημονιακή πολιτική της κυβέρνησης, στην πιο ακραία της μορφή, με συγκεντρωτισμό, πλήρη αδιαφάνεια και σκοτεινές επιλογές. Το ‘όραμα’ Φούχτελ-Τατούλη για μετατροπή μιας ολόκληρης Περιφέρειας σε Ειδική Οικονομική Ζώνη αποδείχθηκε θνησιγενές».
Καταλήγοντας, ο Οδ. Βουδούρης τόνισε πως «η κοινωνία της Πελοποννήσου δηλώνει έτοιμη και αποφασισμένη να γυρίσει σελίδα και να εμπιστευθεί τις τύχες της σε μια περιφερειακή διοίκηση με όραμα την πραγματική ανάπτυξη, την αποκατάσταση των δημοκρατικών διαδικασιών, την ανάδειξη της Πελοποννήσου στη θέση που επιτάσσει η Ιστορία και ο πολιτισμός της». Χ.Σ.
8
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΙΝΟΥΜΕΝΗ ΑΜΜΟΣ Η «ΚΕΝΤΡΟΑΡΙΣΤΕΡΑ»
ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΝΙΚΟΣ ΛΙΟΝΑΚΗΣ
Μια εβδομάδα μετά τη Συνδιάσκεψη της Ελιάς, του εκλογικού σχήματος που περιλαμβάνει το ΠΑΣΟΚ και τις κινήσεις πρώην υπουργών και στελεχών του, η κατάσταση για το κόμμα του Ευ. Βενιζέλου είναι ακόμα πιο δεινή αλλά και απολύτως απρόβλεπτη, τόσο για το ίδιο το ΠΑΣΟΚ όσο και για την κυβέρνηση. Οι φυγόκεντρες και πολεμικές τάσεις στο εσωτερικό του, μετά την ηχηρή αποστασιοποίηση του Γ. Παπανδρέου και των «παπανδρεϊκών», αλλά και οι διαφαινόμενοι σχεδιασμοί «δελφίνων» απειλούν με ουσιαστική -αν όχι τυπική- διάλυση το εναπομείναν ΠΑΣΟΚ, την ώρα που όλοι -ακόμα και «βενιζελικοί»- προεξοφλούν ότι ο Ευ. Βενιζέλος θα αμφισβητηθεί εφόσον επαληθευτούν τα χαμηλά ποσοστά της Ελιάς. Η εσωκομματική «επόμενη ημέρα» φυσικά δεν μπορεί να αφήσει ανεπηρέαστη την κυβερνητική συνοχή, ειδικά εάν επαληθευτεί και η ήττα της Ν.Δ. στις ευρωεκλογές από τον ΣΥΡΙΖΑ. Άλλωστε «πράσινοι» βουλευτές, όπως ο Μιχ. Κασσής, υποστηρίζουν ότι εάν η Ελιά λάβει 5%-6% και η Ν.Δ. 15%, θα πρέπει να στηθούν εθνικές κάλπες. Τα πράγματα για τον Ευ. Βενιζέλο γίνονται ακόμα πιο περίπλοκα από τον παράγοντα «πολυνομοσχέδιο» που θα κληθούν οι Κ.Ο. της συγκυβέρνησης να υπερψηφίσουν ως προαπαιτούμενο για την επόμενη δόση. Κατά πληροφορίες, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ φοβάται για τη στάση των «παπανδρεϊκών» βουλευτών. Εξ αυτών, μόνο ο Γ. Ντόλιος βρέθηκε στη συνδιάσκεψη της Ελιάς. Σε αυτό το πλαίσιο, φαίνεται ότι ο Ευ. Βενιζέλος έχει διαμηνύσει στον Αντ. Σαμαρά ότι δεν μπορούν να συμπεριληφθούν στο νομοσχέδιο θέματα που ενδέχεται να αποτελέσουν αιτία καταψήφισης από τους προαναφερθέντες. Άλλωστε ο Ευ. Βενιζέλος δήλωσε ότι τα διαρθρωτικά θα «περάσουν» από την Κ.Ο.
Όλα ανοιχτά για Παπανδρέου και... «παπανδρεϊκούς» Σε αυτό το κλίμα, οι «παπανδρεϊκοί» φαίνονται έτοιμοι να διεκδικήσουν τον πρώτο ρόλο την επομένη μιας εκλογικής συντριβής της Ελιάς, χωρίς πάντως να υπάρχει ακόμα σαφές στίγμα των προθέσεών τους. «Η απόφαση διαφοροποίησης από την Ελιά και η απουσία από τη Συνδιάσκεψη, είναι πολιτικό βήμα», τόνιζε στην «Αυγή» κεντρικό «παπανδρεϊκό» στέλεχος, εκτιμώντας από τη μια ότι σε περίπτωση άσχημου εκλογικού αποτελέσματος θα υπάρξει σίγουρα επόμενο βήμα, αλλά χωρίς από την άλλη να προεξοφλεί ποιο θα είναι αυτό. Βουλευτής του «παπαν-
Η πολυδιάσπαση του ΠΑΣΟΚ απειλεί τη δικομματική Το αποτέλεσμα της ευρωκάλπης κρίνει την παραμονή του Ευ. Βενιζέλου στο τιμόνι
δρεϊκού» μπλοκ θεωρεί βέβαιη την επιστροφή της «ομάδας», αν όχι του ίδιου του πρώην πρωθυπουργού, μέσω άλλου προσώπου. Ενδεικτική της διάθεσης που επικρατεί στο παπανδρεϊκό μπλοκ είναι η δήλωση του Γ. Πεταλωτή ότι ο κόσμος του ΠΑΣΟΚ υπάρχει, αν και έχει φύγει εκλογικά από αυτό, «αρκεί βέβαια κάποιος να δώσει το στίγμα». Τα πράγματα θα γίνουν ακόμα πιο πολύπλοκα και δύσκολα για τον Ευ. Βενιζέλο εφόσον επαληθευτεί η φημολογία περί κυκλοφορίας βιβλίου από τον Γ. Παπανδρέου στο οποίο θα αναφέρει και το παρασκήνιο της παραίτησής του από την πρωθυπουργία υπό τις εσωκομματικές πιέσεις.
«Παρών» δηλώνει ο Μιχ. Χρυσοχοΐδης
Ρόλο αναζητεί και ο Ανδ. Λοβέρδος
Στο συγκρουσιακό εσωκομματικό κλίμα ήρθε να προστεθεί και η ανοιχτή αμφισβήτηση της δυνατότητας του Ευ. Βενιζέλου να διατηρήσει βιώσιμο το ΠΑΣΟΚ, εκ μέρους του Μιχ. Χρυσοχοΐδη, ο οποίος απουσίασε από τη διήμερη συνδιάσκεψη και μια ημέρα μετά αρθρογράφησε για το ΠΑΣΟΚ που «δεν έχει καταφέρει να υπερβεί τις στρεβλώσεις του παρελθόντος του» είναι «αμετανόητα αρχηγικό, αυτάρεσκα διδακτικό, στην πράξη άτολμο, ηττημένο πριν καν αρχίσει ο πόλεμος», και «βρίσκεται σε υπαρξιακή απόγνωση».
Στο παιχνίδι της «επόμενης ημέρας» εκτιμάται ότι συμμετοχή αξιώνει για τον εαυτό του και ο Ανδ. Λοβέρδος, ο οποίος φαίνεται ότι προσέγγισε την Ελιά διαβλέποντας ότι η ρευστότητα στο ΠΑΣΟΚ ενδεχομένως να τον ευνοήσει. Σύμφωνα με πληροφορίες, στο όνομα της «σταθερότητας», φέρεται πρόθυμος να συμμετάσχει στην κυβέρνηση σε ενδεχόμενο ανασχηματισμού.
Ο Ευ. Βενιζέλος διαμηνύει ότι δεν εγκαταλείπει Απέναντι στις πολεμικές συνθήκες που ορθώνονται μπροστά του και με
Θέλουν υπέρβαση του ΠΑΣΟΚ με... το Ποτάμι; Παρά τη σαφή επιθετική προσέγγιση του ΠΑΣΟΚ προς το Ποτάμι, το οποίο εκτιμούν στη Χαρ. Τρικούπη ότι μπορεί να τους κοστίσει εκλογικά, ορισμένοι εκ των «58» φαίνεται ότι τηρούν διαφορετική στάση και μοιάζει, ανάλογα με τις εξελίξεις, να βλέπουν περιθώρια συνεργασίας, στο πλαίσιο της διεύρυνσης της «δημοκρατικής παράταξης». Άλλωστε, ο χώρος είναι κάτι παραπάνω από συγγενικός, εάν ληφθεί υπόψη και η δήλωση του Ν. Μπίστη ότι αντιπροσωπεία των «58» είχε προτείνει στον Στ. Θεοδωράκη να συμμετέχει με ηγετικό ρόλο στις διεργασίες της «Κεντροαριστεράς». Ο άτυπος επικεφαλής των «58» Γ. Βούλγαρης, που δεν κρύβει τη δυσφορία του για το πώς κατέληξαν τα πράγματα «προεκλογικά» στον «πόλο» της Ελιάς, επιμένει να δηλώνει ότι το εγχείρημα πρέπει να έχει «σταθερή στόχευση να ξεπεράσει τα όρια του ΠΑΣΟΚ», εκτιμώντας ότι η επιβίωση του ΠΑΣΟΚ εξαρτάται από την επιτυχία ή αποτυχία της Ελιάς και της διεύρυνσής της. Ο ίδιος υποστήριξε ότι «και σήμερα το Ποτάμι μπορεί να προσθέσει δυνάμεις και διαφορετικά ακροατήρια στον ευρύ χώρο της δημοκρατικής παράταξης και της Κεντροαρι-
στεράς». Επιπλέον, αρκετά μέλη των «58», όπως οι Σ. Τριανταφύλλου, Σ. Γκορίτσας και Αρ. Δοξιάδης φέρεται να επικροτούν το εγχείρημα και ενδέχεται να αρθρογραφήσουν υπέρ του. Αλλά κι ο βουλευτής της ΔΗΜ.ΑΡ. Β. Οικονόμου, σε αντίθεση με τη «γραμμή» Κουβέλη, δεν εκφράστηκε επιθετικά προς το Ποτάμι, μιλώντας για πολιτική δύναμη που δείχνει μια δυναμική και ζωντάνια, για να προσθέσει ότι «οφείλουμε να δούμε τι λέει ο καινούργιος πολιτικός παράγων». Ορισμένοι εντός του ΠΑΣΟΚ βλέπουν πίσω από το πασιφανές επικοινωνιακό «σπρώξιμο» του απολίτικου Ποταμιού, προσπάθεια διάσωσης του «χώρου» με αντικατάσταση του ΠΑΣΟΚ, του οποίου την πολιτική εξανέμιση προεξοφλούν. Σύμφωνα με αυτές τις εκτιμήσεις, εφόσον συνεχίσει να υπάρχει το κόμμα του Στ. Θεοδωράκη και δεν «ξεφουσκώσει» πριν τις ευρωεκλογές, λαμβάνοντας ικανό ποσοστό και παρουσιάζοντας ότι διαθέτει ευρύτερη προοπτική από το ΠΑΣΟΚ, θα μπορούσε να λειτουργήσει ακόμα και ως οιονεί κυβερνητικός σύμμαχος της Ν.Δ. στις επόμενες εθνικές εκλογές.
ελάχιστες εσωτερικές συμμαχίες να του έχουν απομείνει, ο Ευ. Βενιζέλος διαμηνύει ότι δεν εγκαταλείπει και, στο ίδιο πλαίσιο, δεν έχει βλέψεις και φιλοδοξίες για ευρωπαϊκά αξιώματα. Στην προσπάθειά του να αποκρούσει τις επιθέσεις και να περιορίσει τη ζημιά που λογικά θα προκαλέσουν αυτές στο εκλογικό αποτέλεσμα για την Ελιά, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ «προειδοποιεί» ότι όποιος αντιτίθεται στην προσπάθεια αυτή υπονομεύει ή μπορεί να λειτουργήσει υπονομευτικά για την κυβερνητική σταθερότητα και κατά συνέπεια για την προσπάθεια της χώρας. Στην προσπάθεια να μετατρέψει το εκλογικό αποτέλεσμα της Ελιάς σε «συλλογική» υπόθεση ώστε να διαμοιραστούν οι ευθύνες την «επόμενη ημέρα», αλλά και σε μια προσπάθεια να επιτύχει μεγαλύτερη συσπείρωση, ο Ευ. Βενιζέλος εντείνει τις πιέσεις για εκπροσώπηση όλων των εσωτερικών ομάδων στο ευρωψηφοδέλτιο. Έτσι, εκτός από τις υποψηφιότητες των Σ. Ράπτη, Κυρ. Πιερρακάκη και Αφ. Αλ Σάλεχ, που φαίνεται να προωθεί ο ίδιος, επιθυμεί έντονη παρουσία «παπανδρεϊκών» με τους Γ. Πεταλωτή, Κ. Μπατζελή και Π. Γερουλάνο. Η άρνηση της Φ. Γεννηματά παραμένει δεδομένη, ενώ ο Ν. Ανδρουλάκης μοιάζει να είναι πολύ κοντά στη συμμετοχή. Ο Οδ. Κωνσταντινόπουλος έχει δηλώσει ότι εάν είναι υποψήφιος, θα παραιτηθεί από το βουλευτικό του αξίωμα.
Η ΔΗΜ.ΑΡ. προσπαθεί να επωφεληθεί Μέσα σε αυτό το άκρως ρευστό κλίμα, ο Φ. Κουβέλης προσπαθεί να αξιοποιήσει προς όφελος της «ΔΗΜ.ΑΡ. - Προοδευτικής Συνεργασίας» τα ανυπέρβλητα εσωκομματικά προβλήματα του ΠΑΣΟΚ, επιλέγοντας να τηρήσει ίσες αποστάσεις τόσο από την κυβέρνηση Ν.Δ. - ΠΑΣΟΚ όσο και από τον ΣΥΡΙΖΑ. Χαρακτηριστική όμως είναι και η κριτική ρητορική της ΔΗΜ.ΑΡ. απέναντι στο Ποτάμι που «δεν έχει απαντήσεις για κανένα καίριο ζήτημα» και «ποντάρει σκοπίμως στην ασάφεια», όπως σχολιάζουν και κατ’ ιδίαν κορυφαία στελέχη της Αγίου Κωνσταντίνου. Ωστόσο, τα πολύ χαμηλά ποσοστά που της αποδίδουν οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι προς το παρόν τουλάχιστον αδυνατεί να επωφεληθεί της ζοφερής κατάστασης του ΠΑΣΟΚ. Ο Φ. Κουβέλης, πάντως, υποστηρίζει ότι αυτά τα ποσοστά δεν απηχούν την πραγματικότητα για το κόμμα του.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 16 MAΡΤΙΟΥ 2014
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Η πιο απότομη προσγείωση, όμως, ήρθε από το Βερολίνο, στο οποίο έ-
χει εναποθέσει τις ελπίδες της για πολιτική στήριξη εν όψει των ευρωεκλογών η κυβέρνηση Σαμαρά. Ο υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, σαφώς εκνευρισμένος επειδή του χάλασαν το πάρτι της παρουσίασης του πρώτου πλεονασματικού προϋπολογισμού μετά από δεκαετίες με... δυσάρεστες ερωτήσεις, απείλησε ότι, εάν η Ελλάδα δεν κάνει τα μαθήματά της, «δεν θα εκταμιευτεί η δόση». Κατανοεί μεν ότι «δεν είναι απλά τα πράγματα στην Ελλάδα», αλλά διαπιστώνει ότι η χώρα «δεν έχει εκπληρώσει όσα έχουν συμφωνηθεί». Ο Σόιμπλε δεν έχει κουραστεί από πέρσι τον Αύγουστο να μιλάει για την αναγκαιότητα ενός τρίτου πακέτου για την Ελλάδα άμα τη λήξει του τρέχοντος, το οποίο, βεβαίως, θα συνοδεύεται από όρους. Τα περί τρίτου πακέτου δεν αρέσουν ούτε στη γερμανική κυβέρνηση -που πάντοτε έχει μπροστά της κάποιο είδος εκλογών και δε θέλει προεκλογικά να θυμούνται οι ψηφοφόροι ούτε την αποτυχία των πακέτων ούτε την πιθανότητα να δώσουν νέο δάνειο στην Ελλάδα- ούτε στην ελληνική, η οποία επιμένει ότι δεν το χρειάζεται, καθώς δεν αντέχει νέους όρους. Με περισσή ειρωνεία, λοιπόν, ο Σόιμπλε είπε τις προάλλες: «Μην ανησυχείτε, δεν πρόκειται να δώσουμε οικονομική βοήθεια με το ζόρι σε κάποιον που δεν τη θέλει».
νικά κατασκευάσματα, πρέπει μόνον ελάχιστα να επεμβαίνουμε. Με αυτόν τον τρόπο, και σε αντίθεση με την άκαμπτη και σκληρωτική αγορά εργασίας -διατείνονται οι νουθετούντες- ενισχύεται η παραγωγική απασχόληση, ενδυναμώνεται η κερδοφορία των επιχειρήσεων με συνέπεια την άνοδο των επενδύσεων, εντείνεται η καινοτομική δραστηριότητα, μειώνεται η ανεργία, αυξάνει η παραγωγικότητα κ.ο.κ. Και πώς επιτυγχάνεται ένα τέτοιο ειδυλλιακό αποτέλεσμα στον θαυμαστό αυτόν μυθικό κόσμο; Μα βέβαια με την αποφυγή γραφειοκρατικών διαδικασιών και της εμπλοκής του κράτους, με την αποδυνάμωση των εργατικών συνδικάτων, με την ενίσχυση του διευθυντικού δικαιώματος, με την ελαχιστοποίηση της φυγοπονίας, με τους πιο χαμηλούς κατώτατους μισθούς, με τη μείωση των επιδομάτων ανεργίας, τη σύντμηση τής διάρκειάς τους και την αυστηροποίηση των προϋποθέσεων που αφορούν στους δικαιούχους, με την πιο ενεργητική προσπάθεια των ανέργων για ανεύρεση εργασίας, με την αύξηση της μερικής, προσωρινής και επισφαλούς εργασίας, με τους «αχρήστους» να μην αποτελούν πλέον «φόρτωμα» στις επιχειρήσεις και ταυτόχρονα με την εισροή νέου
αίματος, σε ηλικία, δυναμικότητα και ποιότητα. Με αυτό τον τρόπο η «τύχη» της εργατικής τάξης αφήνεται ανεξέλεγκτα στις ασύδοτες δυνάμεις της αγοράς και θεωρείται πλέον προσωπικό και όχι ως συστημικό διακύβευμα. Τι κι αν όλα αυτά αντιστρατεύονται, κατά κανόνα, τα ευρήματα της διεθνούς βιβλιογραφίας; Κανείς δεν ανησυχεί ούτε κι ενοχλείται. Αρκεί που οι επιταγές και οι παραινέσεις βρίσκονται σε συμφωνία και αντανακλούν την κατανομή της οικονομικής και πολιτικής ισχύος, τις θεωρητικές προκείμενες και τους ανομολόγητους στόχους των διακινητών της θεωρίας των ελαστικών αγορών εργασίας που με τόση ιεραποστολική εμμονή και ζέση επιχειρούν να εφαρμόσουν. Να μην ξεχνούμε ότι η αγορά εργασίας είναι το θεσμικό πλαίσιο μέσω του οποίου κατανέμονται οι θέσεις απασχόλησης, πραγματοποιείται ή αντιπαλεύεται η εκμετάλλευση, η αντίσταση παίρνει τη μορφή της. Αυτή η αντίσταση είναι στο χέρι μας να οδηγήσει τελικά στην απόλυση της παρούσας συγκυβέρνησης, με όλα τα ευμενή αποτελέσματα: στην απόλυση των ολίγων που θα αποτρέψει τις ομαδικές απολύσεις των πολλών.
ΤΗΣ ΚΑΚΗΣ ΜΠΑΛΗ
Το δόγμα είναι «λέγε λέγε, κάτι θα μείνει». Μόνο που η αέναη επανάληψη των ίδιων και των ίδιων δηλώσεων, των ίδιων προβλέψεων και των ίδιων «έγκυρων πληροφοριών από κύκλους...» ενίοτε οδηγεί το ακροατήριο στην απόλυτη σύγχυση. Κυρίως όταν συνοδεύεται από δηλώσεις του έξω κόσμου -μονίμως επαναλαμβανόμενες κι αυτές- σε διαφορετικό μήκος κύματος. Ο λόγος για την αξιολόγηση της τρόικας, την εκταμίευση της επόμενης δόσης, το «πάμε καλά» και το «βάζουμε κόκκινες γραμμές» της ελληνικής κυβέρνησης. Το πολλοστό επεισόδιο του σίριαλ ξεκίνησε στις αρχές της εβδομάδας, πριν μαζευτούν στις Βρυξέλλες οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης. Το κλίμα στην Αθήνα ήταν ότι η Ελλάδα θα πάρει μια «πολιτική δέσμευση» από τους εταίρους, ότι σύντομα κλείνει η εκκρεμότητα της δόσης, η οποία εάν όλα είχαν γίνει βάσει προγράμματος θα έπρεπε να είχε εκταμιευθεί τον περασμένο Νοέμβριο, άντε Δεκέμβριο. Λίγες ώρες αργότερα, αφού έληξε το Eurogroup, το κλίμα ήταν πολύ διαφορετικό: Διαρροές για σκληρό «τελεσίγραφο» από τους εταίρους να τα βρει επιτέλους η Ελλάδα με την τρόικα μέχρι αυτή την Κυριακή. Πιο διπλωματικές δηλώσεις από τον
Κυβέρνηση- εταίροι: Παράλληλοι κόσμοι πρόεδρο του Eurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ ότι «αισιοδοξεί» πως θα υπάρξει αποτέλεσμα αυτή την εβδομάδα, ότι δεν επιρρίπτει ευθύνες «σε κανέναν» για την καθυστέρηση, αλλά και ότι «είναι στα χέρια της ελληνικής κυβέρνησης να ανταποκριθεί στις δεσμεύσεις της και να κάνει προτάσεις», αφού οι εκπρόσωποι της τρόικας «δεν μπορούν να μείνουν επ’ αόριστον στην Αθήνα». Στο διά ταύτα, εάν καταφέρει η ελληνική κυβέρνηση να συμφωνήσει με την τρόικα μέχρι απόψε, τότε θα μπορούσε το άτυπο Eurogroup, που έχει προγραμματιστεί να γίνει στην Αθήνα την 1η Απριλίου -σαν ανέκδοτο ακούγεται- να αποφασίσει για την εκταμίευση της δόσης.
Η προσγείωση από το ΔΝΤ Για ποια δόση, όμως, μιλάμε; Τη διευκρίνιση σ’ αυτό το ερώτημα έσπευσε να τη δώσει μέσα στην εβδο-
Ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, απείλησε ότι, εάν η Ελλάδα δεν κάνει τα μαθήματά της, «δεν θα εκταμιευτεί η δόση»
9
μάδα που πέρασε ο εκπρόσωπος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου από την Ουάσιγκτον, ο οποίος επισήμως δεν είχε τίποτε άλλο να πει, δεν είχε «φρέσκιες» ειδήσεις για την Ελλάδα. Υπενθύμισε, λοιπόν, ο Τζέρι Ράις ότι αυτός ο γύρος της αξιολόγησης, ο πέμπτος κατά σειρά, που δεν λέει να τελειώσει, αφορά μία δόση, αυτή που ήταν να δοθεί πέρσι. Όχι τις δόσεις που θα κρίνονταν από τις αξιολογήσεις του περασμένου Δεκεμβρίου και του τρέχοντος Μαρτίου, οι οποίες δεν άρχισαν ποτέ. Οπότε, εάν κλείσει απόψε η συμφωνία με την τρόικα, το Διοικητικό Συμβούλιο του ΔΝΤ θα πάρει στα χέρια του την απαραίτητη εισήγηση το νωρίτερο σε ένα μήνα, ώστε να αποφανθεί εάν θα εκταμιεύσει 1,7 δισεκατομμύρια ευρώ.
Ο ειρωνικός Σόιμπλε
ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ
Ομαδικές απολύσεις ή κυβερνητική αποπομπή; ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΣΕΛΙΔΑ 1
Προς μεγάλη έκπληξη όλων, ο υπουργός Επιχειρήσεων και Καινοτομίας Βινς Κέιμπλ που ανήκει στο κόμμα των Φιλελευθέρων -ελάσσονα συνεταίρο του κυβερνητικού σχηματισμού- αποκήρυξε τις προτάσεις ως «παλαβές». Σ’ εμάς οι «χρηματοδότες», εντόπιοι και αλλοδαποί, τα ίδια υποστηρίζουν για να δικαιολογήσουν την πλημμυρίδα των αντεργατικών μέτρων που έχουν ήδη νομοθετηθεί ή σχεδιάζεται να εφαρμοστούν. Όμως εδώ οι αρμόδιοι υπουργοί δεν απορρίπτουν τις σχετικές προτάσεις αλλά ασμένως τις δέχονται γιατί έτσι τους δίνεται η ευκαιρία να εφαρμόζουν κάτι που ιδεολογικά, ως ομογάλακτοι, εγκολπώνονται ενώ μπορούν να ισχυρίζονται ότι τους επιβλήθηκαν επειδή «προβλέπονται από τα Μνημόνια». Ωσάν να μην είναι οι ίδιοι που τα έχουν προσυπογράψει. Πρόσφατο παράδειγμα η συζήτηση για την άρση των όποιων περιορισμών έχουν εναπομείνει αναφορικά με τις ομαδικές απολύσεις. Αυτό το κύριο «αίτημα» από την τρόικα συνοδεύεται από μια σειρά αντεργατικών φετφάδων, όπως η άρση των περιορισμών για την πρόσληψη ενοικιαζόμενων εργαζόμε-
νων μέσω Εταιρειών Προσωρινής Απασχόλησης, η νέα μείωση στους κατώτατους μισθούς, η κατοχύρωση του δικαιώματος της ανταπεργίας, η υιοθέτηση απαγορευτικών υποχρεώσεων για την κήρυξη απεργιών, η μείωση των μισθών των (τυχόν) νεοπροσλαμβανόμενων δημόσιων υπαλλήλων στο επίπεδο του κατώτατου μισθού, η κατάργηση προσαυξήσεων (τριετιών) και επιδομάτων (ανθυγιεινό, τέκνων, πτυχίου), η δρομολόγηση χιλιάδων πρόσθετων απολύσεων από το Δημόσιο για το 2015 κ.λπ. Έχει διαρρεύσει ότι η ελληνική πλευρά δεν είχε σημαντικές ενστάσεις ως προς την ουσία του θέματος των ομαδικών απολύσεων. Αντιμετωπίζει όμως το ενδεχόμενο της σχετικής μη υπερψήφισης από την ξεζουμισμένη κυβερνητική πλειοψηφία στη Βουλή λόγω των επερχόμενων εκλογών του Μαΐου. Με άλλα λόγια, είναι η εξασθένηση του βαθμού της επερχόμενης πανωλεθρίας που επιδιώκεται και όχι η αντίθεση στη φιλοσοφία που διέπει αυτό και τα υπόλοιπα μέτρα. Τι πιο πειστικό επιχείρημα υφίσταται όταν άρθρο στο Βήμα (12.3.2014) καταλήγει: «Αν τα γκρεμίσουμε όλα, όπως απαιτεί σήμερα η τρόικα, για ποια Ευρώπη θα κληθούν αύριο να ψηφίσουν οι πολί-
τες;». Ας παραπεμφθούν λοιπόν όλα, όχι βέβαια στις ελληνικές καλένδες, αλλά μετεκλογικά και ας γκρεμιστούν τότε όλα όσα έχουν εναπομείνει. Μόνον οι απελευθερωμένες από θεσμικούς «ασφυκτικούς» περιορισμούς «ευέλικτες» ή «ελαστικές» αγορές εργασίας -προβάλλεται ο ισχυρισμός- είναι σε θέση να εγγυηθούν την ανάπτυξη και ευημερία και σ’ αυτές, ως φυσικές δυνάμεις που υποτίθεται ότι είναι και όχι κοινω-
«Η μαγεία μιας καλά τακτοποιημένης κοινωνίας έγκειται στο ότι κάθε άνθρωπος δουλεύει για άλλους, ενώ νομίζει ότι δουλεύει για τον εαυτό του» Μιραμπώ
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
10
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ των λιγνιτικών μονάδων που θα παραχωρηθούν έχει στο υπέδαφός του λιγνίτη αξίας 300 δισ ευρώ, σημειώνει ότι η Μελίτη Ι είναι η πιο σύγχρονη λιγνιτική μονάδα της Ελλάδας, η καθαρότερη από πλευράς ρύπων με τον μεγαλύτερο βαθμό απόδοσης. Τονίζει ότι ο ΑΗΣ Κομοτηνής αποτελεί τη μεγαλύτερη επένδυση στην ευαίσθητη περιοχή της Θράκης, αφού στηρίζεται ενεργειακά η περιοχή από εισαγωγές ρεύματος από Τουρκία και Βουλγαρία. Επιπλέον, το 30% δεν αφορά τις μονάδες των νησιών που επιβαρύνουν τη ΔΕΗ.
ΤΗΣ ΑΝΤΙΓΟΝΗΣ ΖΟΥΝΤΑ
Τη θεσμοθέτηση της εκποίησης σημαντικών τμημάτων της ΔΕΗ προωθεί με συνοπτικές διαδικασίες η κυβέρνηση, προκειμένου ικανοποιώντας ιδιωτικά συμφέροντα να παραχωρήσει δημόσια περιουσία αλλά και το αγαθό της ενέργειας, σε βάρος καταναλωτών αλλά και τοπικών κοινωνιών. Έχοντας δρομολογήσει την ιδιωτικοποίηση των δικτύων μεταφοράς (ΑΔΜΗΕ), διαδικασία που υπολογίζεται να ολοκληρωθεί έως το τέλος του καλοκαιριού, η κυβέρνηση την περασμένη εβδομάδα δημοσιοποίησε το «σχέδιο» της περίφημης «μικρής ΔΕΗ», που προορίζεται για εκποίηση και περιγράφει την «προίκα» προς τους ιδιώτες με μονάδες-φιλέτα, παραχώρηση «φθηνών» καυσίμων (λιγνίτες-υδροηλεκτρικά) αλλά και του 30% της πελατειακής βάσης της ΔΕΗ. Την Παρασκευή έληξε η «διαβούλευση» και εντός της εβδομάδας αναμένεται η κατάθεση του νομοσχεδίου στη Βουλή, ενώ σύμφωνα με την κυβέρνηση σε έναν χρόνο θα γίνει η πώληση της «μικρής ΔΕΗ» για να μείνει μετά μόνο η ιδιωτικοποίηση του 17% από την αποψιλωμένη πλέον «μεγάλη ΔΕΗ».
Η προίκα Με «προίκα» παραγωγικά τμήματα-φιλέτα της ΔΕΗ από το διασυνδεδεμένο σύστημα ηλεκτρισμού, συνολικής ισχύος τουλάχιστον 2.318 MW, πέντε λιγνιτωρυχεία αλλά και σχεδόν 2 εκατ. πελάτες, η κυβέρνηση «στήνει» νέα καθετοποιημένη εταιρεία ηλεκτρικής ενέργειας, προς πώληση. Θα δημιουργηθεί μια νέα εταιρεία, με απόφαση γενικής συνέλευσης, μέσα από το σπάσιμο της υφιστάμενης και παραχώρηση προνομιακού της δυναμικού που ανέρχεται περίπου στο 30%, η οποία, ως θυγατρική πλέον της ΔΕΗ, θα εκποιηθεί άμεσα. Υπενθυμίζεται ότι στη νέα εταιρεία παραχωρούνται: o Μονάδες ηλεκτροπαραγωγής με καύσιμο λιγνίτη: ΑΗΣ Αμύνταιο Ι και ΙΙ, ισχύος 600 MW, ΑΗΣ Μελίτη Ι, ισχύος 330 MW. o Άδεια ηλεκτροπαραγωγής για τον νέο σταθμό Μελίτη ΙΙ, ισχύος 450 MW. o Λιγνιτωρυχεία: Αμύνταιου -συμπεριλαμβανομένου του ορυχείου Λακκιάς-, Κλειδιού, Λόφων Μελίτης, Κομνηνών Ι και ΙΙ, Βεύης. o Υδροηλεκτρικές μονάδες: Πλατανόβρυσης, ισχύος 116 MW, Θησαυρού, ισχύος 384 MW, Άγρας, ισχύος 50 MW, Εδεσσαίος, ισχύος 19 MW, Πουρνάρι Ι και ΙΙ, συνολικής ισχύος 334 MW. o Μονάδα ηλεκτροπαραγωγής με καύσιμο φυσικό αέριο, ΑΗΣ Κομοτηνής, ισχύος 485 MW. Συγχρόνως, οι συμβάσεις προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας των καταναλωτών μεταβιβάζονται αυτού-
Ερωτηματικά
ΜΕΓΑΛΗ Η «ΜΙΚΡΗ ΔΕΗ»
Στήνουν νέα εταιρεία με συνοπτικές διαδικασίες! σιες στη νέα εταιρεία και μάλιστα χωρίς να απαιτείται η συγκατάθεση των πελατών της ΔΕΗ και δεν μπορούν να λυθούν προτού περάσει ένα τετράμηνο από την ολοκλήρωση της απόσχισης. Για δε την επιλογή των παραχωρούμενων πελατών μπορούν να ληφθούν υπόψη ο αριθμός συνδέσεων, η συνολική κατανάλωση μεμονωμένου πελάτη, αλλά και τα δεδομένα κατανάλωσης, τα στοιχεία οικονομικής συμπεριφοράς και η γεωγραφική τους κατανομή.
Η μικρή ΔΕΗ «τρώει» τη μεγάλη Με αυτό το χαρτοφυλάκιο -που δεν αποκλείεται να τροποποιηθεί ελαφρώς στην τελική του μορφή, καθώς για παράδειγμα συζητείται αντικατάσταση της μονάδας της Κομοτηνής
με αυτή του Αλιβερίου- στην ουσία επιχειρείται η προσέλκυση αγοραστών αλλά και «άνοιγμα» της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και πάλι υπέρ των ιδιωτών, αφού προσφέρονται έτοιμες λύσεις. Η νέα εταιρεία που υποτίθεται ότι θα είναι ανταγωνιστική προς την ΔΕΗ όχι μόνο θα πάρει κομμάτι της, αλλά αυτό θα ξεπερνά το 30% του παραγωγικού δυναμικού που έχει τεθεί ως όριο, απειλώντας στην ουσία να υποκαταστήσει τη δυναμικότητα της σημερινής δημόσιας επιχείρησης ηλεκτρισμού. Σε σχέση με τους λιγνίτες, λαμβάνοντας υπόψη και την απόσυρση παλαιών μονάδων, αλλά και την άδεια παραχώρησης σε ιδιώτη για την κατασκευή νέας μονάδας στη Φλώρινα, η νέα εταιρεία θα έχει παραγωγικό δυναμικό με καύσιμο λιγνίτη μεγα-
λύτερο αυτού της ΔΕΗ. Σύμφωνα με υπολογισμούς του σωματείου των βορείων «Σπάρτακος», με τις αποσύρσεις και τις μονάδες που θα έχουν μεγαλύτερο βαθμό απόδοσης, η μέση θερμογόνος δύναμη για τη νέα εταιρεία θα φτάσει σε 1.890 Κcal/τόνο έναντι 1.250 Kcal/τόνο που θα εκμεταλλεύεται η ΔΕΗ, φτάνοντας σε παραγωγικό δυναμικό μεγαλύτερο του 50%. Επιπλέον αυξήθηκαν τα προς πώληση MW υδροηλεκτρικής ισχύος σε 902 MW, από 500 που προέβλεπε ο αρχικός σχεδιασμός εντάσσοντας μάλιστα και το μεγαλύτερο αντλητικό υδροηλεκτρικό εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας (Νέστου) που μπορεί να λειτουργεί περισσότερες ώρες. Ο Σύλλογος Διπλωματούχων Μηχανικών ΔΕΗ αναφέρει ότι το 30%
Σημαντικά ερωτηματικά εγείρει όχι μόνο η επιλογή των μονάδων αλλά και η εφαρμογή του σχήματος, ιδιαίτερα δε στα χέρια του ιδιώτη στον οποίο θα παραχωρηθεί η νέα εταιρεία. Για παράδειγμα, στο σχέδιο της κυβέρνησης προβλέπεται η παραχώρηση φραγμάτων των οποίων οι ταμιευτήρες περιέχουν νερό, που αποτελεί δημόσιο αγαθό, ενώ εξυπηρετούν συγχρόνως την άρδευση αγροτικών εκτάσεων και την ύδρευση οικισμών. Επιπλέον, στη νέα εταιρεία (βάσει του 30%) αντιστοιχεί και 1,45 δισ. επί του συνολικού χρέους της ΔΕΗ (επί 4,8 δισ.) κάτι για το οποίο πρέπει να υπάρχει και η σύμφωνη γνώμη των δανειστών, ενώ θα πρέπει η νέα εταιρεία να διεκδικήσει και το 1,3 δισ. των οφειλών προς τη ΔΕΗ εκ των οποίων 200 εκατ. προέρχονται από το Ελληνικό Δημόσιο. Δύσκολο είναι και το εγχείρημα της μεταβίβασης μέρους της πελατειακής βάσης της ΔΕΗ, ειδικά αναφορικά με τα κριτήρια επιλογής των πελατών και δεδομένου ότι πρέπει να αναληφθεί μερίδιο και από ειδικά τιμολόγια των ευάλωτων κατηγοριών πελατών, τα αγροτικά, των νησιών, αλλά και τα νέα, με εκπτώσεις, βιομηχανικά τιμολόγια κ.λπ. Τέλος, όπως είναι γνωστό, μέρος των προς πώληση παγίων αποτελεί αναγνωρισμένη περιουσία των εργαζομένων και συνταξιούχων της ΔΕΗ (Ν.2773/99).
ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΔΑΜΙΔΗΣ:
Σε αναβρασμό οι τοπικές κοινωνίες Ο πρόεδρος του Σωματείου εργαζομένων ΔΕΗ «Σπάρτακος», μιλώντας στην «Αυγή» της Κυριακής αναφέρθηκε στη σύνδεση της ΔΕΗ με την κοινωνική ζωή επισημαίνοντας ότι έχει προκαλέσει αναβρασμό στις τοπικές κοινωνίες το επίμαχο νομοσχέδιο της κυβέρνησης. Πρόσθεσε ότι όλη αυτή η υπομονή και η ανοχή ακόμα και για περιβαλλοντικά ζητήματα και όχι μόνο- των τοπικών κοινωνιών ως προς τις δραστηριότητες της ΔΕΗ υπάρχει για λόγους δημοσίου συμφέροντος, όχι για κερδοσκοπικούς. Ανέφερε ότι η πώληση προφανώς εξυπηρετεί μόνο επιχειρηματικά συμφέροντα, παρέχοντας στους ιδιώτες φθηνότερη ενέργεια αφού τα νερά δεν ήταν στην κουβέντα από το 2010, υπάρχουν δύο άδειες εδώ και πέντε χρόνια για κατασκευή λιγνιτικού εργοστασίου από ιδιώτες, αλλά και κοιτάσματα διαθέσιμα που μπορούν να δοθούν για εκμετάλλευση... Όμως, πρόσθεσε, «προφανώς είναι κοστοβόρες επενδύσεις και θέλουν να πάρουν από τα έτοιμα, επιβαρύνοντας παράλληλα το σύνολο, τους καταναλωτές».
Σημείωσε ότι η επιλογή του χαρτοφυλακίου της «μικρής ΔΕΗ» πραγματοποιήθηκε βάσει γεωπολιτικής στρατηγικής, ενώ υπάρχουν και πολιτικοί λόγοι, δεδομένης και της περιόδου που διανύουμε. Ζήτησε να γίνει δημόσια διαδικασία διαλόγου και προειδοποίησε «δεν θα μείνουμε με σταυρωμένα χέρια» ούτε οι εργαζόμενοι αλλά ούτε και οι τοπικές κοινωνίες, παραπέμποντας στα περιφερειακά/δημοτικά συμβούλια που ήδη έχουν καταδικάσει την εκποίηση δημόσιας περιουσίας. o Στην έκτακτη συνεδρίαση της Παρασκευής το σωματείο εργαζομένων «Σπάρτακος» αποφάσιε επαναλαμβανόμενες 48ωρες απεργιακές κινητοποιήσεις με την κατάθεση και έναρξη της συζήτησης του νομοσχεδίου στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής, καθώς και ενημέρωση όλων των κοινωνικών φορέων, ιδιαίτερα στους νομούς όπου υπάρχουν εγκαταστάσεις και δραστηριότητες της ΔΕΗ. Επίσης θα γίνουν συλλαλητήρια κι εκδηλώσεις ενώ σχεδιάζεται και σχετικό δημοψήφισμα.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
11
EΡΓΑΣΙΑ ΜΕΤΩΠΟ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΣΤΟΝ ΣΥΝΔΙΚΑΛΙΣΜΟ
Είσαι ΜΕΣΑ;
Νέα δεδομένα στα συνδικάτα και τους εργασιακούς χώρους φιλοδοξεί να διαμορφώσει η δημιουργία νέας και ενιαίας συνδικαλιστικής παράταξης σε ιδιωτικό και δημόσιο τομέα που πραγματοποιεί την ιδρυτική της συνδιάσκεψη το διήμερο χθες και σήμερα στο Σινέ Κεραμεικός. Συνδικαλιστικοί φορείς, συλλογικότητες και ανένταχτοι συνδικαλιστές με το βλέμμα στραμμένο στο μέλλον, σε μια περίοδο που το Μνημόνιο έχει σαρώσει τις καθεστωτικές συνδικαλιστικές ηγεσίες, ανταποκρίνονται στο καθολικό αίτημα των εργαζομένων για επαναθεμελίωση του συνδικαλιστικού κινήματος καλώντας σε συμμετοχή όλες τις δυνάμεις που ενεργοποιούνται σήμερα στους χώρους εργασίας προκειμένου να συμβάλουν καθοριστικά στην ανασυγκρότηση του εργατικού κινήματος. Μακριά από τις πρακτικές ήττας και παθητικότητας και σε ευθεία
σύγκρουση με τις λογικές συμβιβασμού που αποθαρρύνουν και καθηλώνουν τις διεκδικήσεις των εργαζομένων, η νέα παράταξη θα επιδιώξει τη δημιουργία ενός μαζικού ταξικού πόλου που θα βάλει τη σφραγίδα του σε μια πορεία επαναπροσδιορισμού και ανασυγκρότησης του συνδικαλιστικού κινήματος. Σύμφωνα με την επιτροπή πρωτοβουλία, οι προσυνδιασκέψεις, που πραγματοποιήθηκαν σε αρκετές μεγάλες πόλεις με τη συμμετοχή εργαζομένων από διάφορους κλάδους εργασίας του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα, υπήρξαν κάτι παραπάνω ενθαρρυντικές. «Θέτουμε τις βάσεις για μια μεγάλη ταξική, αγωνιστική, πραγματική πολιτική αντεπίθεση»σημειώνουν οι οργανωτές. ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ
Η διεξαγωγή της συζήτησης για τα συνδικάτα διαμεσολαβείται αναγκαστικά από επαναλαμβανόμενα μοτίβα που συγκροτούν εικόνες απαξίωσης, αναποτελεσματικότητας, διαφθοράς. Αποτυπώνονται έτσι, σε έναν βασανιστικό αλλά αναγκαίο αναστοχασμό, πτυχές της μακροχρόνιας παθογένειας του ελληνικού συνδικαλιστικού κινήματος, συσκοτίζοντας όμως κοινωνικές και ιδεολογικές πτυχές του φαινομένου, αλλά και παραδειγματικούς τρόπους συνδικαλιστικής δράσης, ειδικά τα τελευταία χρόνια. Αναφέρομαι στην περίπτωση του πολύμηνου απεργιακού αγώνα του διοικητικού προσωπικού των πανεπιστημίων. Ανασκοπώντας από μια χρονική απόσταση, θα συναντήσουμε υποδειγματικούς τρόπους οργάνωσης και δράσης, ενταγμένους πλήρως στην «πολεμική» κατάσταση της συγκυρίας. Συγκεκριμένα, αν και η μορφή πάλης δεν είναι πάντα καθοριστική, φαίνεται πως η κήρυξη απεργιακού αγώνα διαρκείας λειτούργησε επιτελεστικά στις συνειδήσεις των εργαζομένων κι αυτό γιατί περιέγραφε το κυρίαρχο συναίσθημα, αυτό μιας μεγάλης μάχης, ενώ παράλληλα αποτελούσε μια ισοδύναμη απάντηση στο μέγεθος της επίθεσης. Η διαχείριση της συγκρουσιακής κατάστασης δεν ανατέθηκε αποκλειστικά στα θεσμοθετημένα όργανα ούτε σε μαχητικές ελίτ, αλλά μέσω αυτής ενεπλάκησαν δεκάδες εργαζόμενοι, πολλοί εκ των οποίων χωρίς προηγούμενη εμπειρία και συγκρουσιακή τεχνογνωσία. Αυτή ακριβώς η ιδιαιτερότητα προσέφερε φρέσκιες ιδέες, παρείχε τη δυνατότητα διατύπωσης εναλλακτικών ρεπερτορίων δράσης και επέλυε στην πράξη το πρόβλημα των αρνητικών συσχετισμών στα συνδικαλιστικά όργανα. Παράλληλα η διατύπωση του απεργιακού αιτήματος δεν περιορίστηκε στην υπεράσπιση της εργασίας, αλλά συνδέθηκε επιτυχώς με την υπεράσπιση του κοινωνικού αγαθού της δημόσιας τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Στην προσπάθεια αυτή ενεπλάκησαν
ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ:
Αναζητώντας παραδειγματικούς τρόπους οργάνωσης
-άλλοτε με μικρότερη και άλλοτε με μεγαλύτερη επιτυχία- οι φορείς της πανεπιστημιακής κοινότητας διευρύνοντας έτσι το αγωνιστικό μέτωπο. Κατανοώντας την ταξική διάσταση της σύγκρουσης, το πεδίο της δράσης δεν εγκλωβίστηκε στην αυτοαναφορικότητα της «συντεχνίας», αλλά επεκτάθηκε στο κοινωνικό σώμα εξασφαλίζοντας έτσι τη συναίνεση που στη πράξη ακύρωνε τους κυβερνητικούς χειρισμούς. Τέσσερα χρόνια μετά την υπαγωγή της χώρας στο Μνημόνιο και με τις εικόνες της κοινωνικής καταστροφής να συνθέτουν τη καθημερινότητά μας, η ανάταξη του συνδικαλιστικού κινήματος είναι επιβεβλημένη. Στην προσπάθεια αυτή επιβάλλεται να ξεβολευτούμε από τις ευκολίες μας και τις βεβαιότητες του παρελθόντος και να αναστοχαστούμε κριτικά τις νίκες και τις ήττες μας. Στα αχαρτογράφητα νερά της κοινωνικής δυστοπίας ας σταθούμε τολμηροί.
* Ο Γιώργος Πετρόπουλος είναι μέλος της Ε.Ε. της ΑΔΕΔΥ, εργαζόμενος στο Πάντειο Πανεπιστήμιο
Το συνδικαλιστικό κίνημα, που μέχρι πριν από λίγα χρόνια φάνταζε άτρωτο κάστρο, σήμερα αμφισβητείται, συκοφαντείται και κυρίως υπονομεύεται από τους διαχειριστές των παγκόσμιων κεφαλαίων και τον κύριο εκφραστή τους, το νεοφιλελεύθερο καπιταλιστικό σύστημα, αλλά και το ελληνικό νεοσοσιαλδημοκρατικό μόρφωμα που απεχθάνονται κάθε τι συλλογικό. Δυστυχώς στις μέρες μας βρήκαν πρόσφορο έδαφος, εξαιτίας και των παθογενειών που αναπτύχθηκαν στο εσωτερικό των συνδικάτων, ώστε να εξαπολύσουν ολομέτωπη επίθεση στην εργατική τάξη και μέσω αυτής σε ολόκληρη την κοινωνία. Οι σημερινές ηγεσίες των κυβερνητικών συνδικαλιστικών παρατάξεων, αποκομμένες από τη βάση και μακριά από τις ανάγκες των καιρών, επέλεξαν τον ρόλο του θεατή των εξελίξεων την πιο δύσκολη στιγμή. Στην κρισιμότερη μάχη αποδείχτηκαν ριψάσπιδες. (...) Οι μεγάλες συνδικαλιστικές οργανώσεις κατάντησαν γραφειοκρατικοί κρατικοί θεσμοί με ανύπαρκτη ζωντανή εκπροσώπηση και χωρίς δυνατότητα οργάνωσης και κινητοποίησης των εργατικών αντιστάσεων. Ο παλιός συνδικαλισμός που ξέραμε, που ξεκίνησε σαν χείμαρρος, δεν κατάφερε να συναντήσει τη θάλασσα (κοινωνία), έγινε λίμνη που τελικά βάλτωσε και έπνιξε τα όνειρά μας. Αν αυτό που ζούμε σήμερα είναι ο συνδικαλισμός που οραματιστήκαμε, τότε η κατάντια ποια είναι; Σήμερα είναι άμεση απαίτηση των εργαζομένων και της κοινωνίας να μπει ένα φρένο εδώ και τώρα! Είναι επιτακτική ανάγκη να αλλάξουν τα πράγματα και, για να αλλάξουν, πρέπει πρώτα να αλλάξουμε εμείς, να γίνουμε η αλλαγή που θέλουμε να δούμε.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΕΡΙΓΟΣ:
Αν όχι εμείς, ποιοι; Αν όχι τώρα, πότε;
Δεν είναι καθόλου εύκολο, όμως πρέπει να προσπαθήσουμε, πρέπει να κινητοποιηθούμε, πρέπει να κινηθούμε, μόνο τότε ίσως να ακούσουμε τις αλυσίδες μας. Αυτό το συνδικαλιστικό κίνημα πρέπει ν’ αλλάξει, πρέπει να εξυγιανθεί και εμείς είμαστε αποφασισμένοι να το κάνουμε και θα το κάνουμε. Απέναντι στον νεοφιλελευθερισμό είμαστε υποχρεωμένοι να χτίσουμε το δικό μας ιδεολογικό οπλοστάσιο. Έχουμε καθαρούς στόχους, συγκεκριμένες θέσεις και σαφείς ιδεολογικές αναφορές. Η πρωτοβουλία μας για τη δημιουργία της Νέας Παράταξης έχει βασικό στόχο τον επαναπροσδιορισμό της έννοιας και του ρόλου του συνδικαλιστικού κινήματος. Γυρίζουμε στις ρίζες, στις αρχές, τις αξίες, τα ιδανικά και τα οράματα του ανιδιοτελούς, ταξικού και αγωνιστικού συνδικαλισμού. Δημιουργούμε ξανά από τη βάση ένα καινούργιο, υγιές συνδικαλιστικό κίνημα, απαλλαγμένο από τις αγκυλώσεις και τις παθογένειες που το ταλαιπωρούν, κοινό για τον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα. Το συνδικαλιστικό κίνημα που ο-
ραματιζόμαστε πηγάζει από τους εργαζόμενους, εκφράζει τους εργαζόμενους, υπηρετεί τους εργαζόμενους και εν τέλει ελέγχεται και απολογείται στους εργαζόμενους. Η λογική της συνδιαχείρισης της εξουσίας δεν μας ταιριάζει, είμαστε απέναντι σε κάθε κυβέρνηση, σε κάθε εργοδοσία, σε κάθε παράγοντα και κάθε συναλλαγή. Τα συνδικάτα πρέπει να ξαναγίνουν υπερασπιστές των συμφερόντων των εργαζομένων, των ανέργων, των συνταξιούχων και ολόκληρης της κοινωνίας. Πρέπει να σταματήσουν να είναι διεκπεραιωτικοί - γραφειοκρατικοί μηχανισμοί δημιουργίας παραταξιακών συσχετισμών για τις μεγάλες συνδικαλιστικές οργανώσεις. Πρόθεσή μας είναι να συγκροτήσουμε μια νέα παράταξη από όλες εκείνες τις αγωνιστικές, ταξικές δυνάμεις και συλλογικότητες σκεπτόμενων ατόμων, με τα οποία έχουμε κοινούς στόχους, ίδια οράματα και προτάσσουν το εμείς και όχι το εγώ (το πλήθος χειραγωγείται εύκολα όταν στηρίζεται στο εγώ). Ο σκεπτόμενος άνθρωπος είναι ο μεγάλος αντίπαλος του συστήματος. Συγκροτούμε ένα μαχητικό κίνημα ταξικής αλληλεγγύης, ανυπακοής, αντίδρασης, αντίστασης και ανατροπής του σάπιου κατεστημένου. Οικοδομούμε το δικό μας μέτωπο ανατροπής των Μνημονίων και των νεοφιλελεύθερων αντεργατικών πολιτικών. Είσαι ΜΕΣΑ;
* Ο Γιάννης Βερίγος είναι μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της ΠΟΣΤ (Πανελλήνια Ομοσπονδία Σωματείων Ταχυδρομικών)
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
12
AΡΘΡΑ
Δεν είναι δαίμονας ο απέναντι... Ε, λοιπόν, όχι, ο απέναντι δεν είναι δαίμονας επ’ ουδενί. Δεν είναι δαίμονας ο πολιτικός αντίπαλος, ο όποιος αντίπαλος. Ούτε καν εχθρός. Είναι μόνο αντίπαλος. Αν δεν το συνειδητοποιήσουμε, δεν το δεχτούμε και δεν το ενσωματώσουμε στις πρακτικές μας, η ζωή μας μπορεί να γίνει κόλαση. Εμείς εδώ, σήμερα, στο τσακ είμαστε να αντιστρέψουμε τα δεδομένα. Και, χωρίς να το καταλάβουμε, να βρεθούμε στην κόλαση. Αλλά τι τα θες, πρόκειται για παλιά, για πολύ παλιά αμαρτία, που ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ διατρέχει τη νεότερη πολιτική ιστοΠΑΪΚΟΥ ρία της χώρας από τις απαρχές της. Και ακόμη καλά κρατεί... Σώζεται σήμερα λιθογραφία της δεκαετίας του 1910, η οποία απεικονίζει τον Ελευθέριο Βενιζέλο με κέρατα. Ήταν η εποχή του μεγάλου διχασμού, η εποχή των δύο ελληνικών κρατών, η εποχή του «αναθέματος». Όπως σώζονται αφίσες του «εθνικόφρονος» μετεμφυλιακού κράτους, με τους αριστερούς ζωσμένους στα φυσεκλίκια, με δόντια και με χέρια να στάζουν αίμα. Αφίσες που «κοσμούσαν» τότε δημόσιες υπηρεσίες και σχολεία! Αλλά δεν είναι μονάχα σε τόσο ακραίες πολιτικές συνθήκες, όπως στον Εθνικό Διχασμό ή αμέσως μετά
τον Εμφύλιο, όπου η δαιμονοποίηση του πολιτικού αντιπάλου ήταν κοινός τόπος. Και σε ηρεμότερες πολιτικές περιόδους οι δαίμονες ήταν πάντα εδώ. Δαίμονας ήταν ο Νικόλαος Πλαστήρας για τους «Λαϊκούς» και στη συνέχεια για τους «Συναγερμικούς», επειδή εισήγαγε την πολιτική της «λήθης» από τα πάθη του Εμφυλίου. Δαίμονας ήταν ο Γεώργιος Παπανδρέου για τη ΕΡΕ το 1963 (που «θα έκλεβε τη δραχμή» από την τσέπη του Έλληνα πολίτη), αλλά και το 1965-1967 για το όλο «κατεστημένο» της εποχής επειδή, μετά την αποστασία, ζητούσε επιμόνως ε-
κλογές. Δαίμονας ήταν ο Ανδρέας Παπανδρέου προδικτατορικά ως συνωμότης του ΑΣΠΙΔΑ, αλλά κυρίως μετά τη Μεταπολίτευση, αφού θα πήγαινε τη χώρα κατά Καντάφι μεριά. Δαίμονας ήταν ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης για το ΠΑΣΟΚ, ο κατά Ανδρέα «εφιάλτης». Δαίμονας είναι σήμερα ο Αλέξης Τσίπρας για το πολύχρωμο δεξιο-κεντρο-αριστερό ορκισμένο αντι-ΣΥΡΙΖΑ μέτωπο αφού, αν έρθει στην εξουσία, θα επιπέσουν επί της κεφαλής μας οι εφτά πληγές του Φαραώ. Αλλά κι από την άλλη δαίμονες είναι, για κάποιες πτέρυγες της Αριστεράς, πάντες οι «μνημονιακοί», ανεξαρτήτως χρώματος, προθέσεων, στόχων και εξέλιξης, ακόμη και οι άπαξ «αμαρτήσαντες»...
Ο «πόλεμος» είναι αλλού Δεν υπάρχουν, άραγε, αυθεντικοί «δαίμονες» σήμερα στο ελληνικό πολιτικό σκηνικό; Ασφαλώς υπάρχουν και είναι ορατοί δια γυμνού οφθαλμού. Πρόκειται για τους νεοναζί της Χρυσής Αυγής, καθώς και για τους κουμπουροφόρους που στο όνομα του «αριστερού» αντάρτικου πόλεων κυκλοφορούν και οπλοφορούν αφή-
νοντας πτώματα στο πέρασμά τους. Κατά μία έννοια θα μπορούσαν να ενταχθούν στην κατηγορία των «πολιτικών δαιμόνων» και όσοι αποδεδειγμένα και στη βάση δικαστικών αποφάσεων κατέκλεψαν δημόσιο χρήμα, ζημιώνοντας πολύ σοβαρά τον ελληνικό λαό. Αυτοί και ουδείς άλλος. Δεν είναι, δεν μπορεί να είναι σήμερα πολιτικοί δαίμονες ούτε ο Τσίπρας ούτε ο Σαμαράς, ούτε ο Βενιζέλος, ούτε ο Στουρνάρας, κανείς. Πρόκειται για πολιτικούς αντιπάλους, με -για πολλούς- αντιπαθείς, λαθεμένες έως ζημιογόνες απόψεις, επιλογές και πρακτικές. Στη βάση των δικών τους αναλύσεων, των δικών τους προτεραιοτήτων, των δικών τους αξιών. Στις οποίες απόψεις, επιλογές και πρακτικές μπορεί κάποιος να αντιπαρατίθεται με όση δριμύτητα κρίνει και επιθυμεί. Αλλά ώς εκεί. Μερικοί υποστηρίζουν, καλόπιστα ασφαλώς, πως στη σημερινή μνημονιακή πραγματικότητα και στο όνομα της όντως υφιστάμενης ανθρωπιστικής κρίσης, επικρατούν πολεμικές συνθήκες. Πως εντέλει εδώ έχουμε πόλεμο, όπου δεν έχουν θέση
οι παραδοσιακοί κανόνες «καλής πολιτικής συμπεριφοράς». Ε, λοιπόν, η συγκεκριμένη αντίληψη, σε συνθήκες Κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας, της όσο στρεβλής, είναι εξαιρετικά επικίνδυνη. Δεδομένου ότι συνεπάγεται τη νομιμοποίηση όλων των μέσων, και των πιο ακραίων, και των πιο διχαστικών, και των πιο «φονικών». Και επιπλέον η συγκεκριμένη αντίληψη αποτρέπει τις πολιτικές δυνάμεις του τόπου από το να επικοινωνούν καν, από το να συνομιλούν, από το να συνυπάρχουν επί κοινού εθνικού πεδίου. Και ούτε λόγος ασφαλώς για την προοπτική πολιτικής ή και κυβερνητικής συνεργασίας του οποιουδήποτε με τον οποιονδήποτε. Οι συνεργασίες, μ’ αυτή τη λογική, είναι ενοχοποιημένες, είναι δαιμονοποιημένες από χέρι. Έτσι ώστε η κάθε πολιτική δύναμη να ταμπουρώνεται στην ασφάλεια του μικρόκοσμου των δικών της καθαρών ιδεών και να πυροβολεί τον απέναντι. Ε, αν δεν είναι αυτό η κόλαση, τότε τι είναι; Και σ’ αυτή την κόλαση, ναι, οι δαίμονες έχουν πάντα το πάνω χέρι...
Ο δογματισμός, ο Θανάσης, ο Φάλιν και ο Χρουστσόφ... ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΧΡΗΣΤΟΥ
Μια μελέτη που οδηγεί σε πρόταση πρέπει να δοκιμαστεί έστω και σε προσομοίωση στις συνθήκες της πραγματικής οικονομίας, όπως είναι σήμερα, για να διαπιστωθεί η αποτελεσματικότητά της. Και όταν λέμε της πραγματικής οικονομίας, οφείλουμε να λάβουμε υπόψιν το παγκόσμιο περιβάλλον και τις συνθήκες του διεθνούς εμπορίου. Η αποβιομηχάνιση, με αφορμή την κατάρρευση της εσωτερικής ζήτησης, δεν μπορεί να αποτραπεί, αν τα παραγόμενα προϊόντα δεν είναι ανταγωνιστικά στις διεθνείς αγορές. Όταν μάλιστα στον βιομηχανικό τομέα δεν υπάρχουν κλάδοι με προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας και κανείς δεν σχεδιάζει νέες καινοτόμες επενδύσεις, τα λουκέτα είναι αναπόφευκτα. Το παράδειγμα του Ντιτρόιτ είναι χαρακτηριστικό των οικονομικών και παραγωγικών εξελίξεων, των συνεπειών της παγκοσμιοποίησης και μάλιστα σε μια χώρα πλούσια από κάθε άποψη. ΠΡΕΠΕΙ να δοθούν ανταγωνιστικά κίνητρα (φορολογικά, ενεργειακά κ.λπ.) σε ιδιωτικές επιχειρήσεις για να καταφέρουν να αντέξουν στην κρίση που βιώνουμε; Κάποιοι λένε ένα ξερό όχι, χωρίς να υπολογίζουν τον αριθμό των εργαζομένων στις επιχειρήσεις αυτές. Αλλά ας υποθέσουμε πως αυτοί που λένε τόσο εύκολα το όχι γίνονται υπουργοί και κρατικοποιούν την ελληνική βιομηχανία. Πώς και πού θα πουληθούν -για παράδειγμα- τα βιομηχανικά προϊόντα που προορίζονται για την οικοδομή, όταν δεν υπάρχουν χρήματα, εσωτε-
ρική ζήτηση για αγορές κατοικιών; Πριν λύσουμε λοιπόν το θέμα της αύξησης της αγοραστικής δύναμης, πρέπει να κρατήσουμε όρθιες τις επιχειρήσεις, κυρίως με την ενίσχυση των εξαγωγών τους, που θα φέρνουν στον τόπο το πολύτιμο συνάλλαγμα, αν μάλιστα είμαστε εκτός ευρώ. Για να γίνει αυτό, εκτός της τιμής στην οποία πρέπει να πουλάνε αυτές οι κρατικές επιχειρήσεις τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες τους, πρέπει να βρουν τους εμπορικούς εταίρους και τους διεθνείς μηχανισμούς διανομής του παγκόσμιου εμπορίου.
βρεις λύσεις από πρωτοπόρες κοινωνικές και παραγωγικές δυνάμεις, δεν θα μπορέσεις να κάνεις διανομή πλεονασμάτων και θα συνθλιβείς από την καλπάζουσα φτώχεια και τον υψηλό πληθωρισμό. Αυτοί που αγνοούν την πραγματικότητα και αδιαφορούν για τους τεράστιους κινδύνους και τις ευθύνες απέναντι στον ελληνικό λαό το κάνουν από την... ασφαλή θέση της ισόβιας αντιπολίτευσης, καθώς ξέρουν πως όλες αυτές οι ανιστόρητες ανοησίες που ξεφουρνίζουν δεν πρόκειται να δοκιμαστούν ποτέ στην πράξη.
ΦΥΣΙΚΑ όλα αυτά και πολλά άλλα πρέπει να είναι προϋπολογισμένα και προετοιμασμένα. Αν δεν έχεις τις πρώτες ύλες, πρέπει να ξέρεις πού θα τις βρεις και με τι χρήματα θα τις πληρώσεις. Χρειάζεσαι σαΐνια στην εξωτερική οικονομική πολιτική για να βρουν αγορές ικανές να απορροφήσουν τις εξαγωγές σου. Στο διεθνές εμπόριο και τις οικονομικές σχέσεις δεν υπάρχουν φιλίες. Υπάρχουν τα συμφέροντα του δώσε - πάρε. Κάποιοι γοητεύονται με πετυχημένα παραδείγματα αυτοδιαχείρισης στην Αργεντινή. Οι πολιτικοί συσχετισμοί και ο χαρακτήρας της οικονομίας στη Λατινική Αμερική αφήνουν πράγματι περιθώρια αναζήτησης αγορών. Αν όμως τα παραγόμενα από τέτοιες μονάδες προϊόντα δεν είναι διαρκώς ανταγωνιστικά σε τιμή και ποιότητα, η παραγωγή σου δεν θα αντέξει για πολύ.
ΤΗΝ ΤΕΤΑΡΤΗ που μας πέρασε, καθόμουν στο καφενείο της Βουλής και χωρίς να το θέλω άκουσα τον βουλευτή του ΚΚΕ Θανάση Παφίλη να λέει στην παρέα του, στο διπλανό τραπέζι, πως το θέμα της τεράστιας ανεργίας στη χώρα μπορεί να λυθεί μόνο στον σοσιαλισμό. Οι συνομιλητές του, δυστυχώς, δεν των ρώτησαν πώς θα γίνει αυτό, τι θα παράγουν αυτοί οι 1.500.000 άνθρωποι που σήμερα δεν έχουν δουλειά, με τι χρήματα θα πληρώνονται και ποια θα είναι η συναλλακτική αξία των χρημάτων που θα λαμβάνουν. Με την ευκαιρία αυτή, θυμήθηκα ένα απόσπασμα από το βιβλίο του Βαλεντίν Φάλιν, επικεφαλής του τμήματος Διεθνών Σχέσεων του ΚΚΣΕ και πρώην πρέσβη της ΕΣΣΔ στη Δυτική Γερμανία, με τίτλο «Συγκρούσεις στο Κρεμλίνο», όπου σε επιστολή του (1988) στον Γκορμπατσόφ αναφέρει πως σήμερα στη χώρα υπάρχουν 43 εκατομμύρια φτωχοί (!) και 40 εκατομμύρια αχρείαστες (αντιπαραγωγικές) θέσεις εργασίας (!), ενώ μετά από 60 χρόνια λειτουργίας τα Κολχόζ και τα Σοφχόζ δεν είναι σε θέση να θρέ-
Η ΤΕΧΝΗ και η ικανότητα να παράγεις πλούτο είναι εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση, ανεξάρτητα από την μορφή ιδιοκτησίας των μέσων παραγωγής. Αν δεν έχεις την ικανότητα να
ψουν τη χώρα. Ήταν όμως πολύ αργά για τόσο γιγάντιες μεταρρυθμίσεις. ΠΟΛΛΕΣ από αυτές τις αλλαγές - τομές τις είχε εισηγηθεί ο Νικίτα Χρουστσόφ, όπως αποκάλυψε στο ουκρανικό περιοδικό «Μπουλβάρ Γκορντόνα» ο γιος του Σεργκέι, καθηγητής σε αμερικανικό πανεπιστήμιο. Στο 22ο Συνέδριο του ΚΚΣΕ ο Νικίτα Χρουστσόφ έκανε δύο τολμηρότατες προτάσεις. Πρώτο, την ψήφιση νέου Συντάγματος, όπου σε όλα τα κρατικά όργανα δεν θα επιτρέπονται πάνω από δύο πενταετείς θητείες, ενώ για κάθε θέση θα πρέπει υποχρεωτικά να υπάρχουν τουλάχιστον δύο υποψήφιοι. Επίσης ο έλεγχος της κυβέρνησης να γίνεται από τη Βουλή και όχι από το κόμμα. Δεύτερο, στο πλαίσιο ανάπτυξης της παραγωγικότητας και τις αποκέντρωσης της οικονομίας, πρότεινε τον θεσμό της αυτοδιαχείρισης των εργοστασίων με πενταετή συμβόλαια στα διευθυντικά στελέχη. Τότε ίσως ήταν νωρίς. Αλλά και μόνον η πρώτη πρόταση αρκούσε και περίσσευε για να καθαιρεθεί από την κομματική γραφειοκρατία το 1964. ΛΥΠΑΜΑΙ που γράφω τόσο συχνά για αυτονόητα και απαντημένα από τη ζωή ζητήματα. Όταν όμως, ειδικά σήμερα, που οι ανιστόρητες και δογματικές απόψεις υπονομεύουν την πατριωτική ανάγκη να πρωταγωνιστήσει και να λυτρώσει τους Έλληνες η νέα μεγάλη Αριστερά του Δημοκρατικού Σοσιαλισμού, δεν μπορώ να κάνω ότι δεν βλέπω, δεν ακούω και δεν ανησυχώ. dchristou52@gmail.com
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
13
AΡΘΡΑ
Η τρόικα, τα «μαγαζάκια» και η κυβερνητική υποκρισία ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΧΡΥΣΟΓΟΝΟΥ*
Την προηγούμενη εβδομάδα παρακολουθήσαμε ένα πολιτικό αλλά και συνταγματικό θέατρο του παραλόγου εκ μέρους της μνημονιακής συγκυβέρνησης. Υφυπουργός της τελευταίας, σε κρίσιμο οικονομικό υπουργείο, δήλωσε δημόσια ότι η τριαρχία των δανειστών είναι «μαγαζάκι που εξυπηρετεί ιδιωτικά συμφέροντα». Επί της ουσίας, βέβαια, η δήλωση ανταποκρίνεται στην αλήθεια και μάλιστα σε μια αλήθεια που έχει γίνει αντιληπτή από πολύ καιρό σε όλους τους νοήμονες παρατηρητές των πολιτικών μας πραγμάτων. Έτσι π.χ. η επιμονή της τριαρχίας στο φαινομενικά ασήμαντο θέμα της διάρκειας των συσκευασιών γάλακτος υποκρύπτει μάλλον την πρόθεση συγκεκριμένων πολυεθνικών ομίλων να κυριαρχήσουν στην ελληνική αγορά, δίνοντας τη χαριστική βολή στην προβληματική (κυρίως λόγω των κοινοτικών «ποσοστώσεων» τις προηγούμενες δεκαετίες) ελληνική κτηνοτροφία κ.ο.κ. Το ζήτημα όμως δεν είναι τόσο τι συμβαίνει στην πράξη, όσο τι αποτελεί κυβερνητική θέση και τι όχι. Αν ο πρωθυπουργός, σε ένα τόσο κεντρικό θέμα για τη λειτουργία της κυβέρνησής του, όπως είναι η συνεργασία της με την επικυρίαρχη τριαρχία των δανειστών, έχει την ίδια γνώμη με τον υφυπουργό του, τότε θα έπρεπε να το δηλώσει ευθαρσώς ο ίδιος και να καταγγείλει την τριαρχία στους εντολείς της, δηλαδή στις κυβερνήσεις των άλλων κρατών της Ευρωζώνης και στην κοινή γνώμη των χωρών τους. Και τούτο διότι προφανώς οι «διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις» που απαιτεί ένα τέτοιο «μαγαζάκι» δεν αποσκοπούν στην ανάταξη της καταρρέουσας ελληνικής οικονομίας, αλλά στην εξυπηρέτηση των πελατών του. Αν αντίθετα ο πρωθυπουργός θεωρεί ότι ο υφυπουργός του διασπείρει ψευδείς ειδήσεις και συκοφαντεί τους αξιότιμους και καλοπροαίρετους εκπροσώπους των δανειστών, τότε οφείλει να ζητήσει την παραίτησή του ή να τον παύσει. Και τούτο διότι, σύμφωνα με το άρθρο 82 παρ. 2 του Συντάγματος, ο «πρωθυπουργός εξασφαλίζει την ενότητα της κυβέρνησης και κατευθύνει τις ενέργειές της», ενώ το άρθρο 37 παρ. 2 του δίνει την αρμοδιότητα να προτείνει στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας το διορισμό και την παύση υπουργών και υφυπουργών. Στην πραγματικότητα, οι δηλώσεις του υφυπουργού για «μαγαζάκι» μάλλον εντάσσονται στην κυβερνητική ρητορική περί «αντίστασης» στις εξωφρενικές απαιτήσεις της τριαρχίας των δανειστών, προκειμένου να δημιουργηθούν προεκλογικές εντυπώσεις. Αυτά όμως είναι ασύμβατα με τους κομπασμούς του ίδιου του πρωθυπουργού περί «success story», όπου βέβαια η υποτιθέμενη «επιτυχία» θα έπρεπε, κατά ένα μέρος τουλάχιστον, να πιστωθεί και στις νεοφιλελεύθερες συνταγές τριαρχίας. Αν η τελευταία είναι «μαγαζάκι», δεν μπορεί να είναι ταυτόχρονα και αρχιτέκτονας της «επιτυχίας». Η κυβερνητική υποκρισία καταλήγει σε συνταγματική και πολιτική σχιζοφρένεια.
* Ο Κώστας Χρυσόγονος είναι καθηγητής Νομικής του ΑΠΘ, μέλος της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ
ΠΛΕΟΝΑΣΜΑ:
Νεοφιλελεύθερες προτεραιότητες και συμφέροντα ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΚΟΤΖΙΑ
Ο νεοφιλελευθερισμός στηρίχτηκε στην ηγεμονία των χρηματοπιστωτικών αγορών πάνω στο βιομηχανικό κεφάλαιο και όλες τις άλλες μερίδες επιχειρηματιών. Εμπεδώθηκε μέσα από την καθυπόταξη της κοινωνίας και της μισθωτής εργασίας στις ανάγκες και απαιτήσεις του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου. Η ηγεμονία του νεοφιλελευθερισμού εκφράστηκε τις τρεις τελευταίες δεκαετίες με την κυριαρχία των διλημμάτων και θεματικών που έθεσε και την εμφάνιση των όποιων στρατηγικών λύσης τους ως μονόδρομο.
1
Η ιδεολογική κυριαρχία του νεοφιλελευθερισμού και των χρηματοπιστωτικών μερίδων κεφαλαίου συμπυκνώνονται στην αναγωγή των νομισματικών μεγεθών στο άπαν της οικονομίας και της οικονομικής πολιτικής. Και αυτό, διότι οι χρηματοπιστωτικές αγορές / μερίδες κεφαλαίου κινούνται και πραγματώνονται μέσα από νομισματικά μεγέθη και ιδεατούς νομισματικούς λογαριασμούς, πράξεις, δράσεις. Η ηγεμονία του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου προτάσσει πολλαπλά φετίχ χρήματος/νομίσματος. Προβάλλει ως λύση κάθε προβλήματος μεγέθη και πολιτικές από τις νομισματικές περιοχές. Τέτοιες είναι οι πολιτικές που έχουν ως στόχο το πλεόνασμα και τα ελλείμματα. Στόχο νομισματικό, πίσω από τον οποίο κρύβουν τα εξυπηρετούμενα συμφέροντα. Ασφαλώς, χρήμα και νόμισμα παίζουν σημαντικό ρόλο στη λειτουργία και ανάπτυξη της οικονομίας. Όμως, η ανάπτυξη και ο υλικός πλούτος ενώ παράγονται και με τη διαμεσολάβησή του χρήματος, ασφαλώς δεν το έχουν ως πηγή τους. Η πολιτική οικονομία του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου έχει στο επίκεντρό της το χρήμα και τη μετασχηματισμένη μορφή του, το
2
νόμισμα. Η ρευστότητα, η ανακεφαλαιοποίηση και τα κέρδη των τραπεζών ανάγονται από την κυρίαρχη νεοφιλελεύθερη ιδεολογία στην ύψιστη αρχή λειτουργίας της κοινωνίας, ενώ οι ίδιες οι ανάγκες της κοινωνίας στο δευτερεύον. Στην κρίση κηρύσσεται ως ιερό και άγιο καθήκον ο περιορισμός του ελλείμματος και ως δείκτης ευμάρειας το όποιο -πραγματικό ή μηπλεόνασμα. Ως πρώτιστη ανάγκη η σωτηρία των τραπεζιτών, έστω και αν αυτό σημαίνει ανθρωπιστική καταστροφή. Το παν υποστηρίζει ο νεοφιλελευθερισμός και τα κοινωνικά συμφέροντα που εκπροσωπεί είναι το πεδίο των χρηματοπιστωτικών αγορών και του νομίσματος, τα συμφέροντα που είναι εμποτισμένα σε αυτές. Συμφέροντα που υποκαθιστούν το πεδίο της πραγματικής ανάπτυξης, καθώς και των υλικών σχέσεων, των μισθών και της κοινωνικά δίκαιης ανακατανομής. Σε κάθε περίπτωση, υποστηρίζει ο νεοφιλελευθερισμός και οι πολιτικοί που τον πραγματώνουν, τα προβλήματα δεν είναι πολιτικά, δεν αφορούν το ποιος έχει την εξουσία, δεν συνδέονται με τις αναδιανομές πλούτου και εισοδήματος. Προσπαθούν, δηλαδή, να συγκαλύψουν το γεγονός ότι η φετιχοποίηση των νομισματικών/χρηματοπιστωτικών μεγεθών, όπως η «πολιτική πλεονάσματος» εξυπηρετεί την Ολιγαρχία και τη Διαπλοκή. Η ηγεμονία του νεοφιλελευθερισμού εκφράζει ταξικά συμφέροντα και κοινωνικούς συσχετισμούς ισχύος. Από αυτή τη σκοπιά η ηγεμονία του δεν εκδηλώνεται μόνο στο ότι τα προστάγματά του καθορίζουν τις κυρίαρχες πολιτικές και λογικές, αλλά και από το γεγονός ότι τα διλήμματά του επηρεάζουν αρκετές φορές ακόμα και τη σκέψη των αντιπάλων του. Δεν είναι λίγοι εκείνοι οι οποίοι θεωρούν ότι το 2009 το κεντρικό ζήτημα της χώρας ήταν τα ελλείμματα και σήμερα, ως συνέχεια αυτής της λογικής, τα πλεονάσματα. Σε μια τέτοια περίπτωση, η κριτική προς
3
την κυβέρνηση γίνεται μόνο από τη σκοπιά του αν είναι πραγματικά ή όχι τα εμφανιζόμενα πλεονάσματα. Μια κριτική που ασφαλώς οφείλεται να γίνεται. Αλλά μια τέτοια κριτική είναι φτωχή όταν δεν συνοδεύεται με την αποκάλυψη ότι ένα κεντρικό πρόβλημα της μνημονιακά σχεδιαζόμενης πολιτικής είναι η κυριαρχία των νομισματικών και όχι των πραγματικών μεγεθών. Ότι ακόμα και αν δεν είναι πλαστά τα στοιχεία, που είναι, το όποιο πλεόνασμα λύνει επιμέρους προβλήματα των κυρίαρχων χρηματοπιστωτικών δομών, αλλά δεν αποτρέπει τη μονόπλευρη λιτότητα, ούτε εξασφαλίζει την παραγωγική ανάπτυξη του τόπου. Κατά συνέπεια οφείλουμε να αλλάξουμε τη θεματολογία που κυριαρχεί στον δημόσιο διάλογο. Αντί του πλεονάσματος, να μιλήσουμε για την υλική ανάπτυξη της κοινωνίας, με πρόγραμμα και σχέδιο, καθώς και για την ανακατανομή του πλούτου. Η κριτική στις πρακτικές του νεοφιλελευθερισμού δεν είναι αποτελεσματική όταν ασυνείδητα υιοθετούνται οι προτεραιότητες και τα προστάγματά του. Εκείνο που απαιτείται είναι η αντικατάσταση τους με διαμετρικά αντίθετα κοινωνικά κριτήρια και με τα εργαλεία μιας προοδευτικής πολιτικής οικονομίας. Κατά προέκταση και σε αναλογία, το νομισματικό ζήτημα του ευρώ δεν μπορεί να θεωρείται ως το άπαν μιας πολιτικής σωτηρίας της χώρας. Εξάλλου, δεν είναι τυχαίο, ότι στο Η.Β. όντας ένα μεγάλο κέντρο του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου, αυτό που ενώνει τους κυβερνώντες έναντι της κοινωνίας -παρά τις διαφορές που υπάρχουν στο εσωτερικό τους ως προς το «ποιο» νόμισμα- είναι η άποψη ότι το κύριο εργαλείο που οφείλει να προβάλλει μια νεοφιλελεύθερη πολιτική είναι το χρήμα/νόμισμα συσκοτίζοντας, ταυτόχρονα, τις σχέσεις εξουσίας και τις ανάγκες της κοινωνίας.
4
5
Η μάχη ενάντια στον νεοφιλελευθερισμό είναι μια μάχη για την επιβολή στην πολιτική της προτεραιότητας των συμφερόντων των λαϊκών κοινωνικών ομάδων. Σε αυτή τη μάχη το κεντρικό μέτωπο οφείλει να στρέφεται πρωταρχικά και κυρίαρχα ενάντια στη διασυνδεμένη εξουσία τρόικας-ολιγαρχίας, και κατόπιν ενάντια στο όποιο εργαλείο αυτού του συμπλέγματος που είναι το «έλλειμμα/ πλεόνασμα» και εν γένει τα νομισματικά μεγέθη. Επιλογή η οποία αποτελεί προαπαιτούμενο για μια άλλη πολιτική ηγεμονία και προοδευτική οικονομική πολιτική.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
14
AΡΘΡΑ
ΜΕΤΑΠΟΛΙΤΙΚΗ
Ο σοβαρότερος κίνδυνος για την κοινωνία και τη δημοκρατία ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΜΗΛΙΟΥ
Στις αρχές Νοεμβρίου 2011 στην Ελλάδα και την Ιταλία επιβλήθηκαν, ουσιαστικά ταυτόχρονα, ως πρωθυπουργοί - «σωτήρες» οι «άνθρωποι των αγορών» Λουκάς Παπαδήμος και Μάριο Μόντι, άνθρωποι τους οποίους δεν είχαν εκλέξει οι πολίτες, αλλά οι ίδιες οι «αγορές». Μπορεί να μην ψήφισαν οι πολίτες τους κ. Παπαδήμο και Μόντι, αλλά ήξεραν πολύ καλά τι πρέσβευαν και την αποστολή που έρχονταν να εκπληρώσουν. Η δημοτικότητά τους ήταν ελάχιστη, παρά το γεγονός ότι τεράστια συγκροτήματα ΜΜΕ τους λάνσαραν σαν προϊόντα και τους στήριζαν με νύχια και με δόντια. Σ’ εκείνη τη φάση της κρίσης, οι κοινωνικοί αγώνες δεν επέτρεψαν τη συνέχιση του μετα-πολιτικού πειράματος σε Ελλάδα και Ιταλία. Στη συνέχεια οι δρόμοι των δύο χωρών χωρίζουν. Στην Ιταλία, στην οποία η Αριστερά, πληρώνοντας μεγάλα λάθη και ταξικούς συμβιβασμούς του παρελθόντος, έχει καταρρεύσει, τη θέση του κόμματος που θα αντιτασσόταν στα
Μνημόνια ανέλαβε ένα θολό συνονθύλευμα χωρίς συγκεκριμένες θέσεις και ιδεολογία, το κόμμα του Γκρίλο. Αντίθετα, στην Ελλάδα ανέτειλε το πολιτικό άστρο του ΣΥΡΙΖΑ. Η ήττα του ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές του 2012 καθησύχασε την ελληνική αστική τάξη, που έπρεπε όμως να βρει μια λύση μέχρι τις ευρωεκλογές. Η απάντηση στην απελπισία των ελίτ από την παταγώδη κατάρρευση του παλιού πολιτικού σκηνικού έρχεται και πάλι με μια μορφή μετα-πολιτικού πειράματος. Μια εικονική φιγούρα των μέσων «επιστρατεύεται» στην «πολιτική μάχη». Η εικονική φιγούρα είναι η προσωποποίηση του «αυτονόητου», η εικόνα που είναι οικεία από την τηλεόραση. Δεν χρειάζονται άλλα πρόσωπα. Χρειάζεται ένα κόμμα χωρίς συγκεκριμένη ιδεολογία, αλλά που υπερασπίζεται με πάθος την «αυτονόητα κυρίαρχη» ιδεολογία των Μνημονίων, ένα κόμμα το οποίο αποτελεί τον σημαιοφόρο της ενοποίησης όλων των αστικών κομμάτων σε ένα κόμμα, το «κόμμα του κράτους». Το κόμμα αυτό παριστάνει ότι βρίσκεται πάνω από συγκεκριμένα ταξικά συμφέροντα, γιατί αυτός είναι ο καλύτερος τρόπος
για να υπερασπιστεί τα ταξικά συμφέροντα της ολιγαρχίας. Πόσο έξω από την ταξική πάλη βρίσκεται όμως αυτό το κόμμα; Προτείνει τη μείωση της δημόσιας επιχορήγησης στα κόμματα, άρα είναι υπέρ της αύξησης της επιχορήγησης κομμάτων απευθείας από καπιταλιστές. Προτείνει να μη γίνονται ποτέ πρόωρες εκλογές, να μπορεί μια κυβέρνηση να κάνει άλλα από αυτά που υποσχέθηκε και να μη λαμβάνεται υπόψη η κοινωνική δυσφορία. Προτείνει να επιλέγονται υποψήφιοι ανεξάρτητα από κόμμα και ιδέες, όπως επιλέγονται οι διευθυντές στις επιχειρήσεις. Προτείνει τη μονιμότητα υπουργών, δηλαδή, η κοινωνία να μην μπορεί να ελέγξει τον υπουργό, καθώς το θέμα είναι τι θέλουν οι «αγορές», όχι η κοινωνία. Προτείνει να επεκταθεί η επιδοτούμενη υποαπασχόληση από τον δημόσιο στον ιδιωτικό τομέα, γιατί φυσικά δεν έχει σημασία αν ο μισθός δεν φθάνει ούτε για φαγητό, σημασία έχει να είναι ευχαριστημένα τα αφεντικά του ιδρυτή του κόμματος. Προτείνει να μειωθεί η φορολογία των επιχειρήσεων, καθώς, ως γνωστόν, οι ιδιοκτήτες επιχειρήσε-
ων δεν μπορεί να πληρώνουν για άχρηστα πράγματα, όπως σχολεία και νοσοκομεία. Προτείνει να ενταχθούν όλα τα εισοδήματα σε μια ενιαία φορολογική κλίμακα, γιατί φυσικά πρέπει να πληρώσει το ίδιο αυτός που δεν έχει στον ήλιο μοίρα με τους πλούσιους. Για τους άνεργους και φτωχούς προτείνει κουπόνια σίτισης, όχι βέβαια μισθό και εργασία, γιατί φυσικά η κρίση είναι ένα φυσικό φαινόμενο που τους έπληξε και όχι αποτέλεσμα της καπιταλιστικής οικονομίας, οπότε το κράτος δεν φέρει την ευθύνη να μπορούν οι πολίτες να έχουν εργασία. Το ζήτημα πίσω από όλα αυτά δεν είναι το κάθε ποταμάκι, που αναδύεται και ξεραίνεται αμέσως. Το ζήτημα είναι η λυσσαλέα προσπάθεια της ποταμοποίησης της πολιτικής ζωής από τους ισχυρούς, δηλαδή ότι όλα τα κόμματα του «αστικού τόξου» μοιάζουν πια με παραπόταμους. Για την Αριστερά, το ζήτημα είναι να αντιπαλέψει με πάθος τη μεταπολιτική, τον μεγαλύτερο σύγχρονο κίνδυνο για την κοινωνία και τη δημοκρατία.
Το νεκρό κοινό δεν ανήκει, δεν πιστεύει, δεν ορά ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗ
Η κατάρρευση του ΠΑΣΟΚ, η διάλυση της Ελιάς, το ερωτηματικό του Ποταμιού, ο γενικότερος σπασμός του Κέντρου καθησυχάζει και ανησυχεί. Καθησυχάζει μερικούς αριστερούς που θεωρούν το θέμα μακρινή αναταραχή, ένα ευπρόσδεκτο χάος στο σπίτι παλαιών συστημικών. Καθησυχάζει παλαιούς Πασόκους, που ως προνοητικοί και ακριβείς, πρόλαβαν και έφυγαν. Καθησυχάζει κάποιους Δεξιούς που πιστεύουν ότι θα τρυγήσουν από το κουρασμένο αμπέλι. Οι κεντρώες, όμως, ωδίνες ανησυχούν και αρκετούς. Γιατί το κενό στον πολιτικό χάρτη φαίνεται μεγάλο και αυτή η μωβ μπάρα της δημοσκοπικής αποχής και αναποφασιστικότητας, που συγχρόνως σημαίνει και την έκλειψη του μεσαίου χώρου, θα αποσταθεροποιήσει -λένετο πολιτικό σύστημα. Ποιο είναι το σημείο ευστάθειας του πολιτικού συστήματος το οποίο κινδυνεύει; Και σε τι ακριβώς συνίσταται το ελληνικό πολιτικό σύστημα; Ποια παραγωγή διαμοιράζει, ποιους πολιτικούς πόρους διαθέτει, σε ποιες ακριβώς κοινωνικές ομάδες μεσολαβεί συγκροτώντας πολιτική και ποια
ακριβώς είναι η κανονιστική συνεισφορά του; Γνωρίζουμε ότι το ελληνικό πολιτικό σύστημα είναι ένα ελάχιστα χρήσιμο εξάμβλωμα, που δεν εισηγείται κανενός είδους πολιτική, παρά μόνο ένα, πολιτικά, υπανάπτυκτο μνημονιακό τυφλοσούρτη. Επίσης, αφού έχει αποδομήσει -με τη νωθρότητά του και την απίστευτη ανικανότητά του - κάθε παραγωγική ικμάδα, δεν έχει να διαχειριστεί (ούτε καν να κληροδοτήσει) κανέναν πόρο, είτε πολιτικό, είτε οικονομικό. Το λεγόμενο σύστημα παραμένει αυτοσύστημα, μια ομάδα ενδιάμεσων του υψηλού κρατισμού, που βγάζει εγκυκλίους, χαώνοντας το σύμπαν, που φορολογεί κάθετα, κοφτά και με τεχνική πορτοφολά, ό,τι είναι παραγωγικό. Το σύστημα διαθέτει, βέβαια, μια μεταφυσική των θεσμών, προκαλεί ακόμα το λαϊκό δέος που μπορεί να πείσει κάποιον και διαθέτει στην εργαλειοθήκη του τα ποικίλα εργασιακά ανοσιουργήματα (μικροσυμβάσεις, κοινωνική εργασία, εργασιακή μαθητεία κ.λπ.) τα οποία μπορούν να ξαναεκμαυλίσουν να δημιουργήσουν μια ψευδαίσθηση εργασίας, κυρίως να δώσουν άλλοθι σε ανέργους. Μπορεί δηλαδή να εμπορευτεί το πιο δυσεύρετο, που είναι το αίσθημα του ανήκειν, και πέραν τούτου ουδέν.
Πολλοί αναλυτές επίσης εκτιμούν ότι η Αριστερά, κυρίως διά του ΣΥΡΙΖΑ, έχει αγγίξει μια οροφή στη επιρροή της -κομπάζουν μάλιστα για την ανικανότητά του να ταξιδεύσει από το 4% στο 40%-. Εκτιμούν ότι υπάρχει μια απογοητευμένη συστράτευση, μια δυσφορούσα συμφωνία, μια δυσανεκτική ψήφος που δεν του δίνει πολιτικό βάθος. Για
Αυτό που αποκατοικεί τον πολιτικό μας τόπο είναι οι πολίτες της παραίτησης. Και αυτοί διατρέχουν ποσοστά και χρωματισμένες μπάρες ως βέλος του νέου πολιτικού τοπίου. Αυτοί είναι η έσω τρόικα
τους σχολιογράφους αυτούς δεν υπάρχει μεν σύστημα, αλλά και δεν μπορεί να υπάρξει αντι-σύστημα. Όλα έχουν την εν μέρει αλήθεια τους. Και ο ΣΥΡΙΖΑ σπαταλάει πολιτικές πιστώσεις και πολιτική ύλη χάνοντας χρόνο, βράζοντας με οργανωτικές απεραντολογίες. Και το Κέντρο χωρίς την εξουσία (το κεντρικό εργαλείο πολιτικής ενότητας ) αποσυντίθεται και το πολιτικό σύστημα εκδηλώνει το βαθύ ιδεολογικό, ηθικό και λειτουργικό έλλειμμα και βυθίζεται στη λάσπη που διαπράττει. Είναι εύκολο να κατηγορείς αυτό το σύστημα. Όμως αυτή είναι μια πολιτική υπνηλία που αφήνει έξω από την ανάλυση ορισμένα κρίσιμα και ανεξήγητα. Με ποια ποιότητα θα αντικατασταθεί η υπάρχουσα πολιτική; Ποιος θεσμός στη θέση τίνος; Ρέει κόσμος στον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά ακόμα περισσότερος διαρρέει προς τη βαθιά παρελκυστική νιρβάνα, προς την παραίσθηση. Δεν είναι το κρίσιμο ερώτημα ποια δημοσκοπικά ποσοστά έρχονται ή στέκονται, αλλά ποιο το ποσοστό αυτών που παραιτούνται. Ποιο είναι το ποσοστό αυτών που μισούν απλώς τον διπλανό σε μια νέα εγωπαθή και φτωχή ατομικότητα; Τι θα κάνεις με αυτούς τους συναισθηματικά κατεστραμμένους ανθρώπους; Πώς θα ανακτήσουν στοιχειώδες σθένος,
αυτοεκτίμηση και κυρίως πώς θα επανεπενδύσουν στο μέλλον τους αντί να καθηλώνονται ως ψυχάκηδες, αντιδραστικοί, βίαιοι και αντιπαραγωγικοί; Αυτοί οι άνθρωποι δεν κερδίζονται αν κατασκευάσουν μια λίμνη απέχθειας για όλα. Αυτοί θα είναι ο Δεξιός Τομέας της ελληνικής Ουκρανίας. Και αυτό θα είναι το δυσνόητο, απείθαρχο και αιχμαλωτιστικό κληροδότημα. Νομίζω, πέρα από τις θεσμίσεις που, έχοντας ενσωματωθεί στην ελληνική πραγματικότητα, αποτελούν ήδη ένα κεκτημένο στα χέρια της τροϊκανής κουλτούρας, πέρα από την ευρεία καταστροφή δημοκρατικών κανόνων (που ήδη θρηνούμε τον χαμό τους αφού συχνά και επιπόλαια δικαιώσαμε τις μούντζες και τις ευκολίες ως πολιτική γλώσσα) αυτό που αποκατοικεί τον πολιτικό μας τόπο είναι οι πολίτες της παραίτησης. Και αυτοί διατρέχουν ποσοστά και χρωματισμένες μπάρες ως βέλος του νέου πολιτικού τοπίου. Αυτοί είναι η έσω τρόικα. Που δεν εκδιώκεται, ούτε αναθεωρεί...
* Ο Δημήτρης Α. Σεβαστάκης είναι ζωγράφος, Αν. Καθηγητής ΕΜΠ dsevastakis@arch.ntua.gr
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
15
ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ
ΘΕΜΑΤΑ
Οικονομικοί πόροι και αναπτυξιακός ρόλος
ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΤΟΛΙΟΥ*
Οι επικείμενες αυτοδιοικητικές εκλογές φέρνουν στο προσκήνιο το κρίσιμο ζήτημα των οικονομικών πόρων και του αναπτυξιακού ρόλου της Δημοτικής και Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης. Πρόκειται για ένα ζήτημα με μεγάλο βάθος χρόνου, το οποίο σε καθεστώς «Μνημονίων» αποκτά νέες όψεις και χαρακτηριστικά.
Η Αυτοδιοίκηση σε ρόλο... Ιφιγένειας Ειδικότερα η προώθηση της νεοφιλελεύθερης πολιτικής δεν μπορούσε να αφήσει ανέπαφη την Αυτοδιοίκηση. Η ενοποίηση δήμων και περιφερειών, με τα σχέδια «Καποδίστριας» και «Καλλικράτης», οδήγησαν από τη μια σε «γιγαντισμό» των αυτοδιοικητικών δομών με μεταφορά αρμοδιοτήτων (κυρίως κοινωνικού χαρακτήρα στην Τοπική Αυτοδιοίκηση), χωρίς να γίνει μεταφορά αντίστοιχων πόρων, με αποτέλεσμα τη μετακύλιση νέων βαρών στους δημότες και τη συρρίκνωση του κοινωνικού και αναπτυξιακού ρόλου των ΟΤΑ. Από την άλλη, με το Μνημόνιο η κατάσταση επιδεινώθηκε, διότι στο όνομα της δημιουργίας «πρωτογενούς πλεονάσματος» η Αυτοδιοίκηση έπαιξε τον ρόλο... της Ιφιγένειας! Η θεσμοθετημένη κρατική επιχορήγηση από τους ΚΑΠ (κεντρικοί αυτοτελείς πόροι), στο διάστημα 2009-2014, μειώθηκε κατά 55% (από 3.907 εκατ. ευρώ σε 1.760 ευρώ), με αποτέλεσμα το προσδοκώμενο «πλεόνασμα» για το 2013, ύψους 800 εκατ. ευρώ, κατά 754 εκατ. ευρώ να προέλθουν από το «πλεόνασμα» των προϋπολογισμών των ΟΤΑ. Δηλαδή από «πλεόνασμα»... περικοπών κοινωνικών, αναπτυξιακών, μισθολογικών δαπανών, αυξήσεις δημοτικών φόρων και τελών, μειώσεις προσωπικού, ελαστικές μορφές απασχόλησης κ.ά.
Βασικοί άξονες της «μνημονιακής αντεπανάστασης» Ειδικότερα, οι κυριότεροι άξονες γύρω από τους οποίους περιστρέφεται η «μνημονιακή αντεπανάσταση» στην Αυτοδιοίκηση πολύ συνοπτικά αφορούν τα εξής: Πρώτον, μεταφορά αρμοδιοτήτων χωρίς αντίστοιχους πόρους (στο διάστημα 2010-13 μεταφέρθηκαν 220 δραστηριότητες την Τοπική και 355 στην Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση). Δεύτερον, εκτός
από τις μειώσεις μισθών και επιδομάτων, είχαμε μεγάλη μείωση προσωπικού (μη ανανέωση συμβάσεων, διαθεσιμότητες, μετατάξεις, απολύσεις, πολλές συνταξιοδοτήσεις, μηδενικές σχεδόν προσλήψεις κ.ά). Τρίτον, κλείσιμο ή συγχώνευση δημοτικών επιχειρήσεων (από τις 6.000 έκλεισαν οι 4.000) καθώς και μεταφορά αρμοδιοτήτων σε ανώνυμες εταιρείες. Πέμπτον, προώθηση των λεγόμενων ΣΔΙΤ (Συνεργασία Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα), με παραχώρηση δημόσιων χώρων και αρμοδιοτήτων στην κερδοσκοπική εκμετάλλευση ιδιωτών (απορρίμματα, κοινωνικές υπηρεσίες κ.ά). Έκτον, ακρωτηριασμός αυτοτέλειας των ΟΤΑ στην άσκηση του ρόλου τους, με τη δημιουργία «Παρατηρητηρίου Οικονομικής Αυτοτέλειας» των ΟΤΑ (στην ουσία πρόκειται για την εφαρμογή των αρχών του «Δημοσιονομικού Συμφώνου» της Ευρωζώνης στην Αυτοδιοίκηση). Ειδικότερα σε δήμους με ελλειμματικούς προϋπολογισμούς, μπορούν με απόφαση του υπουργού Εσωτερικών να επιβληθούν μέτρα αύξησης των εσόδων είτε από τέλη και φόρους, είτε αύξηση ανώτατου συντελεστή τέλους ακίνητης περιουσίας, αύξηση τέλους παρεπιδημούντων επί των ακαθαρίστων εσόδων των επιχειρήσεων από 0,3-2%, συνέχιση μείωσης προσωπικού τουλάχιστον ώς το 2016. Έβδομον, διακριτική οικονομική μεταχείριση των δήμων ανάλογα με τα... πολιτικά φρονήματα του δημάρχου. Τέλος, όσον αφορά τον αναπτυξιακό ρόλο των ΟΤΑ, έχουμε στην ουσία ένα... ναυάγιο προγραμμάτων. Από τα προγράμματα που έχουν κατά καιρούς εξαγγελθεί, στο όνομα του συντονισμού ενοποιήθηκαν υπό κοινή «ομπρέλα» που λέγεται «ΑΚΣΙΑ» (Αυτοδυναμία, Κοινωνική Συνοχή, Ισόρροπη Ανάπτυξη) και βασικό στόχο την περικοπή κονδυλίων. Πρό-
κειται για το πρόγραμμα «Θησέας» (επιλεγμένα έργα με χρηματοδότηση από ΕΣΠΑ και εθνικούς πόρους), τα δημοτικά προγράμματα ΕΣΠΑ «Αλέξαν. Μπατλατζής» (για διοικητική μεταρρύθμιση και ψηφιακή σύγκλιση), τα έργα εξοικονόμησης ενέργειας (χρηματοδότηση από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων-ΕΤΕπ), ειδικό πρόγραμμα «Εξυγίανσης ΟΤΑ» (χρηματοδότηση για επίτευξη ισοσκελισμένων προϋπολογισμών και πληρωμή ληξιπρόθεσμων χρεών), το πρόγραμμα «ΕΛΛΑΔΑ» (Ελληνική Αρχιτεκτονική Διοίκησης Αυτοδιοίκησης) για μη επιλεγμένα έργα και δράσεις με συγχρηματοδότηση από ΕΣΠΑ και, τέλος, το πρόγραμμα αυτεπιστασίας έργων τοπικής και περιφερειακής ανάπτυξης, με χρηματοδότηση 50% από ΟΑΕΔ και 50% από ΕΤΕπ, για τη δημιουργία προσωρινών θέσεων εργασίας (135 μεροκάματα τον χρόνο) που ο αριθμός τους συνεχώς μειώνεται (από 100.000, αρχικά, σε 50.000 και τελευταία σε 20.000 άτομα). Η φιλοσοφία του «ΑΚΣΙΑ» είναι λιγότερα κονδύλια, μεγαλύτερος έλεγχος στην Αυτοδιοίκηση, υποταγή στα ιδιωτικά συμφέροντα και τελικά αυτοδιοικητική... καχεξία!
Μόνη διέξοδος η ριζοσπαστική αυτοδιοικητική ανατροπή Η αυτοδιοίκηση μπορεί και πρέπει να γίνει σημαντικός μοχλός προοδευτικής εξόδου από την κρίση, συμβάλλοντας στην επιβίωση του λαού, την κοινωνική φροντίδα, τη βιώσιμη ανάπτυξη, την αύξηση της απασχόλησης, την παραγωγική ανασυγκρότηση, την πολιτιστική αναγέννηση και την περιβαλλοντική προστασία. Κρίσιμος παράγοντας είναι η εξασφάλιση της οικονομικής της αυτοδυναμίας, δημοκρατικής α-
ποκέντρωσης, κατάργησης «Παρατηρητηρίου Οικονομικής Αυτοτέλειας», ο έλεγχος νομιμότητας και όχι σκοπιμότητας στη δράσης της κ.ά. Ειδικότερα χρειάζεται: Α) Πλήρης απόδοση των θεσμοθετημένων πόρων (ΚΑΠ) και καμιά μεταφορά αρμοδιοτήτων χωρίς αντίστοιχους πόρους. Β) Αύξηση κονδυλίων ΠΔΕ για Αυτοδιοίκηση (έκτακτο πρόγραμμα 4 δισ. για δημιουργία 250.000 θέσεων εργασίας σε βάθος πενταετίας). Γ) Αναπροσαρμογή των έργων ΕΣΠΑ με προτεραιότητα στην απασχόληση και τη δημιουργία θέσεων εργασίας (σε κοινωνικό και παραγωγικό τομέα). Δ) Αξιοποίηση προγραμμάτων «ΑΚΣΙΑ» για τη βελτίωση υλικοτεχνικών και κοινωνικών υποδομών, προστασία περιβάλλοντος, εξοικονόμηση ενέργειας και δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, με ακύρωση ταυτόχρονα των μέτρων διαθεσιμότητας και απολύσεων. Ε) Στήριξη δομών κοινωνικής αλληλεγγύης για σίτιση, περίθαλψη, στέγαση (κοινωνικά παντοπωλεία, ξενώνες, κοινωνικά φαρμακεία κ.ά). ΣΤ) Καταγραφή οικιστικού αποθέματος και ενοικίαση άδειων κατοικιών με οικονομικό τίμημα για τη διαμονή αστέγων. Ζ) Εξασφάλιση βιωσιμότητας κοινωνικών δομών για τη στήριξη των ευπαθών ομάδων και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Η) Μείωση δημοτικών τελών και φόρων για τις αδύναμες εισοδηματικά κοινωνικές ομάδες, απαλλαγή όσων βρίσκονται κάτω από το όριο της φτώχειας. Θ) Δημιουργία αποδοτικών δημοτικών επιχειρήσεων και νέων θέσεων εργασίας (απορρίμματα, ΑΠΕ, κατασκευές κ.ά). Ι) Δανειοδότηση με κοινωνικά και αναπτυξιακά κριτήρια από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, με τη διατήρηση του δημόσιου χαρακτήρα του. ΙΑ) Εφαρμογή του «συμμετοχικού προϋπολογισμού»,
καθώς, του περιφερειακού, χωροταξικού και δημοτικού δημοκρατικού προγραμματισμού. ΙΒ) Κατάργηση «Καλλικράτη», αποσυμπίεση δήμων και ριζική αλλαγή του «υπέργηρου» Κώδικα της Αυτοδιοίκησης. Όλα τα παραπάνω προϋποθέτουν όχι μόνο την ανατροπή του Μνημονίου και τη διαγραφή του μεγαλύτερου μέρους του χρέους, αλλά και την προώθηση ενός μεταβατικού αριστερού προγράμματος παραγωγικής ανασυγκρότησης, εθνικοποίησηςκοινωνικοποίησης τραπεζών, στήριξης αγοραστικής δύναμης μισθών και συντάξεων, επαναφορά των βιώσιμων ΔΕΚΟ στο Δημόσιο, ριζοσπαστική φορολογική μεταρρύθμιση, επανίδρυση κοινωνικού κράτους, βαθύς εκδημοκρατισμός δημόσιας διοίκησης κ.ά, στη βάση των αποφάσεων του πρόσφατου συνεδρίου του ΣΥΡΙΖΑ. Εξυπακούεται ότι όλα τα παραπάνω απαιτούν μια αριστερή κυβέρνηση και την ενεργητική συμμετοχή του ελληνικού λαού. Μια αποφασιστική στιγμή στην επίτευξη του στόχου είναι η έντονη αποδοκιμασία των μνημονιακών πολιτικών στις επερχόμενες αυτοδιοικητικές και ευρωβουλευτικές εκλογές.
* Ο Γιάννης Τόλιος είναι διδάκτωρ Οικονομικών και μέλος Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
16
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΙΜΟΣ
ΠΑΝΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ
ΚΩΣΤΑΣ ΣΠΑΡΤΙΝΟΣ
υποψήφιος δήμαρχος Μεσολογγίου:
υποψήφιος δήμαρχος Πάτρας:
Να αλλάξουμε το τοπίο στο Μεσολόγγι
Προτεραιότητά μας οι κοινωνικές ανάγκες
Το Μεσολόγγι μπορεί να αλλάξει, αρκεί να στηριχθεί στους θεσμούς του Δημοτικού Συμβουλίου και στους πολίτες του, τονίζει ο Πάνος Παπαδόπουλος, υποψήφιος δήμαρχος της πόλης με τη δημοτική παράταξη Η Κοινωνία Μπροστά, την οποία στηρίζει ο ΣΥΡΙΖΑ. Στη συνέντευξη που παραχώρησε στην «Αυγή» της Κυριακής, ο Π. Παπαδόπουλος μιλά για τα προβλήματα της πόλης και για το όραμα της παράταξής του. Πώς κρίνετε τη διοίκηση του δήμου από τον νυν δήμαρχο Παναγιώτη Κατσούλη; Ποια είναι τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει η πόλη; Η σημερινή διοίκηση του δήμου από τον απερχόμενο δήμαρχο Παναγιώτη Κατσούλη κρίνεται και αποτυχημένη και ανεπαρκής. Οι λόγοι που συνηγορούν σ’ αυτό είναι: Ο συγκεντρωτικός τρόπος λειτουργίας του δήμου, η απώλεια σημαντικών κατακτήσεων της πόλης (π.χ. ΤΕΙ), οι ανύπαρκτες προσπάθειες για την παραγωγική ανασυγκρότηση του διευρυμένου δήμου (Αιτωλικό - Οινιάδες) καθώς και η παντελής εγκατάλειψη των δημοτικών και τοπικών κοινοτήτων, ως απόρροια θέσπισης κι εφαρμογής του «Καλλικράτη» στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Τα σημαντικότερα προβλήματα, όχι μόνο της πόλης αλλά και του διευρυμένου δήμου, είναι η καθημερινότητα του πολίτη, η διαχείριση των απορριμμάτων, η διάσωση της ΔΕΥΑΜ, η ύδρευση του Αιτωλικού, η παραγωγική ανασυγκρότηση της περιοχής Οινιαδών - Αιτωλικού και η ανάδειξη των πλεονεκτημάτων του ιστορικού, φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος ώστε το Μεσολόγγι να γίνει προορισμός. Για ποιο λόγο παραιτηθείκατε από τα Δ.Σ. και τις επιτροπές όπου συμμετέχετε; Η παραίτησή μου από όλα τα συλλογικά όργανα και επιτροπές όπου συμμετείχα είχε στόχο να καταδείξω ότι ο προσεχής προεκλογικός αγώνας πρέπει να γίνει στη βάση όχι των όποιων εξαρτήσεων και επιρροών που θα ασκούσε μια τέτοια παραμονή, αλλά και με το γεγονός ότι μια τέτοια ενέργεια είναι στην κατεύθυνση της απόλυτης αφοσίωσης στο αυτοδιοικητικό επίπεδο, πράγμα που σημαίνει ότι η αντιπαράθεση πρέπει να κινηθεί σε προγραμματικό επίπεδο θέσεων και προγραμμάτων καθώς και άσκησης πολιτικών. Οφείλουμε να δείξουμε μέσα από πράξεις ότι δεν είμαστε ίδιοι, ότι είμαστε διαφορετικοί. Τι επιδιώκει να αλλάξει η παράταξή σας στο Μεσολόγγι; Η αυτοδιοικητική μας κίνηση Η Κοινωνία Μπροστά επιδιώκει να εφαρμόσει ένα άλλο μοντέλο -στον αντίποδα του δημαρχοκεντρικού- στον τρόπο λειτουργίας του δήμου. Το διοικητικό και αναπτυξιακό στοίχημα που θέτουμε θα στηριχθεί και στους θεσμούς του Δημοτικού Συμβουλίου, αλλά και στους πολίτες και τις λοιπές συλλογικότητες της περιοχής. Η καθημερινότητα, λοιπόν, η διεκδίκηση πόρων και χώρων για την οικονομική αυτοδυναμία του δήμου (αλυκές, λιμνοθάλασσα, Λιμενικό Ταμείο, περιουσία του Δημοσίου), η θέσπιση δημοτικού κοινωνικού ταμείου αλληλεγγύης, η παραγωγική ανασυγκρότηση, η απόλυτη διαφάνεια και η καταπολέμηση της διαφθοράς και η οργάνωση ξεχωριστών γραφείων υποστήριξης των αγροτών και των ευρωπαϊκών προγραμμάτων θα αλλάξουν το τοπίο στον δήμο και θα δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις για όσα ονειρευόμαστε και θα κάνουμε πράξη.
«Επιθυμούμε μία αυτοδιοίκηση συνυφασμένη με τη δημοκρατία, την κοινωνική αλληλεγγύη, δίπλα στον πολίτη και τις ανάγκες του» τονίζει ο Κώστας Σπαρτινός, υποψήφιος δήμαρχος Πάτρας με την παράταξη Πάτρα Ανθρώπινη Πόλη, την οποία στηρίζει ο ΣΥΡΙΖΑ. Κρίνοντας την εν ενεργεία διοίκηση της πόλης, ο Κ. Σπαρτινός σημειώνει πως ο Γ. Δημαράς υποτάχθηκε πλήρως στις κυβερνητικές επιλογές. Πώς κρίνετε τη διοίκηση του δήμου από τον νυν δήμαρχο Γιάννη Δημαρά; Ποια είναι τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει η πόλη; Η σημερινή δημοτική αρχή υπήρξε μια μεγάλη, διπλή απογοήτευση για τους δημότες της Πάτρας. Πρώτα, γιατί αποδείχτηκε πολύ κατώτερη των προσδοκιών όσων τη στήριξαν ελπίζοντας ότι θα τέλειωνε μια μακριά περίοδος κομματικών, αδιαφανών και πελατειακών λογικών, μακριά από τις ανάγκες της πόλης και των πολιτών της, με αποτέλεσμα την υπερχρέωση του δήμου χωρίς την παραγωγή χρήσιμου έργου. Και επιπλέον γιατί -ιδιαίτερα μετά την απώλεια της πλειοψηφίας στο δημοτικό συμβούλιο, για την οποία φέρει την κύρια ευθύνη ο ίδιος ο δήμαρχος- διολίσθησε σταθερά σε επιλογές αντίθετες με τις προγραμματικές της δεσμεύσεις, υποταγμένες πλήρως στις κυβερνητικές, μνημονιακές επιλογές, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα τη διαχείριση των απορριμμάτων. Όπου αποδέχθηκε πλήρως τις κυβερνητικές εντολές για την κατασκευή και λειτουργία των περιβόητου εργοστασίου που ανεβάζει κατακόρυφα το κόστος διαχείρισης, επιβαρύνει το περιβάλλον και δημιουργεί αντικίνητρο στην προσέγγιση που στοχεύει στην τελική διάθεση υπολειμμάτων και όχι σύμμεικτων απορριμμάτων. Έριξε σε μαρασμό τα διαμερίσματα, δεν ενεργοποίησε τους πολίτες, ήταν παρατηρητής σε όλες τις κοινωνικές διεκδικήσεις. Δεν έδειξε λογική αντιπαράθεσης με επιχειρηματικά συμφέροντα που εποφθαλμιούν δημόσιο χώρο και πηγές πλούτου που διαθέτουν η πόλη και η περιοχή: στη διαχείριση των απορριμμάτων, στο θαλάσσιο μέτωπο της πόλης, στην απειλούμενη ιδιωτικοποίηση διαχείρισης των νερών του Πείρου - Παραπείρου. Έφτασε ακόμα - σε μια έξαρση αυταρχισμού και αντιδραστικής ιδιοτέλειας- να χτίσει την πόρτα του παλαιού Παραρτήματος του Πανεπιστημίου, χώρου ιστορικής μνήμης των αγώνων της νεολαίας κατά της χούντας. Ποιες είναι οι επιπτώσεις από την κρίση και τα Μνημόνια στην Πάτρα; Πώς μπορεί να συμβάλει η Αριστερά από τη θέση της διοίκησης του δήμου στην υπέρβαση των συνεπειών; Η Πάτρα έχει βιώσει πολύ πριν από τα Μνημόνια μια ραγδαία αποβιομηχάνιση που έστειλε στην ανεργία σημαντικά ποσοστά εργαζομένων με ιδιαίτερη εμπειρία και τεχνογνωσία σε συγκεκριμένους κλάδους παραγωγής. Τα Μνημόνια ήρθαν τη στιγμή που η πόλη είχε ανάγκη ενός νέου αναπτυξιακού σχεδίου. Η σειρά των κλειστών μαγαζιών στο κέντρο και τις συνοικίες της είναι αντανάκλαση του παραγωγικού και οικονομικού μαρασμού της. Έχουμε περάσει από την κοινωνία των 2/3 στην κοινωνία του 1/3. Η κοινωνική πολιτική ενός κράτους πρόνοιας σε εποχές ευημερίας είναι ανεπαρκές μοντέλο για τη σημερινή κατάσταση. Πρέπει να βγάλουμε τους αποκλεισμένους στο προσκήνιο, ώστε να γίνουν οι ίδιοι τα υποκείμενα της Ιστορίας. Ο δήμος της Πάτρας έχει υποχρέωση να ενισχύσει
τις δικές του κοινωνικές δομές, να στηρίξει κάθε προσπάθεια που έχει γεννηθεί από συλλογικότητες της πόλης και να συνεργαστεί μαζί τους. Να αξιοποιήσει τη σημαντική δημοτική περιουσία για σκοπούς στήριξης εγχειρημάτων κοινωνικής αλληλεγγύης, προαγωγής της ερασιτεχνικής πολιτιστικής δημιουργίας. Ποια είναι η πρότασή σας για το λιμάνι, το οποίο οδεύει προς ιδιωτικοποίηση; Η ιστορία παραχώρησης του θαλάσσιου μετώπου της πόλης είναι μια υπόθεση χονδροειδούς εμπαιγμού των δημοτών της. Ενώ πριν από λίγο καιρό υπογράφτηκε προσωρινή παραχώρηση στο δήμο ενός μετώπου 3.500 μέτρων με επίκεντρο το παλιό λιμάνι, πρόσφατα ο κ. Βαρβιτσιώτης ανακοίνωσε ότι τελικά αυτή θα συρρικνωθεί στα... 350 μέτρα. Το υπόλοιπο θα «αξιοποιηθεί» από το ΤΑΙΠΕΔ. Μετά τις τελευταίες εξελίξεις και τα κλαψουρίσματα του κ. δημάρχου αλλά και του επικεφαλής της παράταξης της Ν.Δ. κ. Χριστόπουλου, ζητήσαμε να οργανωθεί από το δημοτικό συμβούλιο δημοψήφισμα για τη μετατροπή της προσωρινής παραχώρησης σε οριστική. Γιατί είμαι σίγουρος ότι δεν είναι μόνο οι κυβερνητικές επιλογές που θέλουν να αποκόψουν το άνοιγμα της πόλης προς τη φυσική της θαλάσσια διέξοδο, αλλά και τοπικά συμφέροντα που καραδοκούν να κερδοσκοπήσουν. Το θαλάσσιο μέτωπο πρέπει να αποδοθεί στους πολίτες ως χώρος αναψυχής, πολιτιστικών και αθλητικών δραστηριοτήτων, κοινωνικής συνεύρεσης και για εγκαταστάσεις του δήμου με ήπιες χρήσεις. Σε συνδυασμό με παρεμβάσεις που προτείνουμε, η ενοποίησή του με το ιστορικό και εμπορικό κέντρο της πόλης θα αλλάξει την όψη και τη λειτουργία της κάνοντάς την ανθρώπινη και φιλική για τους κατοίκους της και ελκυστική για τους φιλοξενούμενούς της. Ποια είναι τα βασικά φυσιογνωμικά χαρακτηριστικά της παράταξής σας; Δημιουργήσαμε μια αυτοδιοικητική κίνηση με απόλυτα δημοκρατικές και συλλογικές διαδικασίες, που καμιά άλλη παράταξη, όλο το πολιτικό και ιδεολογικό φάσμα, δεν τόλμησε να εφαρμόσει. Με αυτές τις διαδικασίες διαμορφώσαμε τον κανονισμό λειτουργίας της και εκλέξαμε τη συντονιστική της επιτροπή και τον υποψήφιο δήμαρχο. Η ριζοσπαστική αυτοδιοικητική πρόταση ‘Πάτρα Ανθρώπινη Πόλη’ πιστεύει ότι με τις απαραίτητες πολιτικές και κοινωνικές συμμαχίες και με όρους ανατροπής ο δήμος Πατρέων θα πορευτεί στον δρόμο της ανασυγκρότησης, όπου ο πολίτης θα έχει λόγο και συμμετοχή. Επιθυμούμε μία Αυτοδιοίκηση συνυφασμένη με τη δημοκρατία, την κοινωνική αλληλεγγύη, δίπλα στον πολίτη και τις ανάγκες του. Που θα σχεδιάζει και θα αποφασίζει μαζί με τους πολίτες. Συμβάλλοντας στην ανάπτυξη της περιοχής, με ιδιαίτερη φροντίδα και έμφαση στις κοινωνικές ανάγκες, την περιβαλλοντική βιωσιμότητα και προστασία, με στήριξη δομών κοινωνικής οικονομίας. Με προοδευτικά πολιτικά αλλά όχι κομματικά χαρακτηριστικά.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Πώς μνημονιακές κυβερνήσεις και τρόικα κατήργησαν ουσιαστικά, βήμα βήμα, την αυτοδιοίκηση, αλλά και πώς συνήργησαν σε αυτό οι «13 μικροί πρωθυπουργοί περιγράφει στη συνέντευξη που ακολουθεί ο υποψήφιος περιφερειάρχης Δυτικής Ελλάδας με τον ΣΥΡΙΖΑ. Υποψήφιος σε μια περιφέρεια που αντιμετώπιζε μεγάλα προ-
17
βλήματα και πριν από το Μνημόνιο, προβλήματα που κατά πολύ έχουν επιδεινωθεί πια, ο Βασίλης Χατζηλάμπρου καταθέτει τους στόχους του συνδυασμού, του οποίου ηγείται - ενός συνδυασμού που, όπως πολλοί πιστεύουν και εκτιμούν, θα στείλει μήνυμα ανατροπής το βράδυ των εκλογών. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΝΙΚΟ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
ΒΑΣΙΛΗΣ ΧΑΤΖΗΛΑΜΠΡΟΥ Υπ. περιφερειάρχης δυτικής Ελλάδας
Πρέπει να σαρωθούν οι μνημονιακοί το βράδυ των εκλογών Τελικά τι είναι οι περιφερειακές εκλογές για τον πολίτη: η διαδικασία μέσω της οποίας θα επιλέξει εκείνον που θα λύσει τα προβλήματα της περιφέρειάς του ή το μέσο για να πέσει η κυβέρνηση; Το επίπεδο πολιτικής και διοικητικής λειτουργίας των περιφερειών είναι συνδεδεμένο στην καθημερινότητα του πολίτη. Άρα, έτσι πρέπει να το αντιμετωπίσεις και στις εκλογές. Η κυβέρνηση και τα Μνημόνια -πέρα από τις περικοπές σε μισθούς, συντάξεις, κοινωνικές δαπάνες- επέβαλαν περικοπές και στην αυτοδιοίκηση. Δημιούργησαν ψευδή, συκοφαντική εικόνα για τη διαφθορά και την κατασπατάληση πόρων - όταν είναι γνωστό ότι η αυτοδιοίκηση έχει συμβάλει κατά 1% στο γενικό χρέος. Στη συνέχεια ήρθαν οι περικοπές. Τον Νοέμβριο του 2011 οι Κεντρικοί Αυτοτελείς Πόροι περικόπηκαν κατά 15%, μείωση που προστέθηκε στις περικοπές κατά 20% των νομαρχιών τα έτη 2009-2010. Από τον Απρίλιο του 2012 το σκέλος των λειτουργικών δαπανών μειώθηκε πάλι σε ποσοστό 16%. Οι επενδυτικοί Κεντρικοί Αυτοτελείς Πόροι έχουν ουσιαστικά καταργηθεί. Το 2013, για παράδειγμα, η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας έλαβε 18,5 εκατ. από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων. Για το 2014, οι πιστώσεις στον προϋπολογισμό είναι 519 εκατ. περίπου, όταν μόνο η κάλυψη της μισθοδοσίας απαιτεί 350 εκατ. Στην πραγματικότητα κατάργησαν τη δυνατότητα των περιφερειακών συμβουλίων να έχουν δικά τους κονδύλια για τα οποία να αποφασίζουν. Κατάργησαν, δηλαδή, την αυτοδιοίκηση. Οι αυτοδιοικητικοί παράγοντες κυριαρχούνται από την αντίληψη ότι αποτελούν, κυρίως, διοικητική λειτουργία και λιγότερο πολιτικό όργανο. Οι περιφερειάρχες κομπάζουν ότι είναι 13 «μικροί πρωθυπουργοί». Λειτούργησαν, όμως, σαν κλητήρες. Σήμερα, το πιο αυτοδιοικητικό πρόγραμμα είναι εκείνο που μπορεί να βοηθήσει ώστε να ανατραπούν οι θλιβεροί κλητήρες και να ανοίξει ο δρόμος προκειμένου να πέσει η καταστροφική -και για την αυτοδιοίκηση- κυβέρνηση των Μνημονίων. Είναι θετικό ή αρνητικό που τα κόμματα θα κάνουν... ταμείο το βράδυ των εκλογών πάνω στις 13 περιφέρειες; Θα υπάρξουν πολλές φαινομενικά «βάσιμες ερμηνείες» των αποτελεσμάτων,
δημιουργώντας παραστάσεις που δεν θα δίνουν αισιοδοξία στον κόσμο για τη δεύτερη Κυριακή και τις ευρωεκλογές. Τη διαχείριση της εικόνας κρατούν συμφέροντα που δεν θα ήθελαν να «κοκκινίσει» ο χάρτης και να αλλάξει η κατάσταση. Από αυτή την άποψη, τα αποτελέσματα πρέπει να είναι τέτοια που να μην επιτρέπουν χειρισμούς. Αυτό σημαίνει να σαρωθούν εκλογικά. Για εμάς αυτό σημαίνει ότι δεν κάνουμε εκλογές με την κλασική έννοια. Δημιουργούμε ένα μεγάλο ρεύμα, ένα πολιτικό αίτημα ανατροπής, και το υπηρετούμε με τον λόγο μας, την κίνησή μας, την οργάνωσή μας, το ψηφοδέλτιό μας, τη συμμετοχή του κόσμου. Μόνο έτσι μπορούμε να νικήσουμε στις εκλογές και να έχουμε κάνει ένα σταθερό βήμα αλλαγής της κατάστασης συνολικότερα. Στην πορεία προς τις εκλογές να οικοδομήσουμε τη στερεή πεποίθηση για συμμετοχή και αλλαγή. Ποια τα προβλήματα της δυτικής Ελλάδας και σε ποιο βαθμό αυτά συναρτώνται με τα Μνημόνια; Η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, από τις πιο φτωχές περιφέρειες, με υστέρηση στις υποδομές, επλήγη βάναυσα από τα σχέδια δημοσιονομικής σταθερότητας και κυρίως από την ανεργία. Η «παραγωγή» φτώχειας ε-
Δημιουργούμε ένα μεγάλο ρεύμα και το υπηρετούμε με τον λόγο μας, την κίνησή μας, το ψηφοδέλτιό μας, τη συμμετοχή του κόσμου
πιταχύνθηκε, η απόσταση μεγάλωσε. Περιφέρεια με πολύ μεγάλες δυνατότητες, με γεωργική παραγωγή, αλιεία, κτηνοτροφία, με μεταποιητική παράδοση, με φυσικό πλούτο, ξεπέρασε τον εθνικό μέσο όρο ανεργίας. Δεν αντέδρασε, δεν διεκδίκησε, περιορίστηκε σε ό,τι της έδωσαν. Κατανοούν πολύ λάθος τον ρόλο τους. Αυτό είναι, ίσως, το μεγαλύτερο από τα προβλήματα. Να είσαι θεατής στις καταστροφικές συνέπειες που οι πολίτες υφίστανται και να κρύβεσαι πίσω από τα όρια των αρμοδιοτήτων σου. Να βρίσκεται κόσμος στους δρόμους και η περιφερειακή αυτοδιοίκηση να στέλνει ψηφίσματα για να μην υπάρξει... κοινωνική έκρηξη. Κάθε αξιοποίηση την αντιλαμβάνονται ως συνέργεια σε κερδοφόρα επιχειρηματικά σχέδια και όχι ως ικανοποίηση των αναγκών των πολιτών. Αυτή, άλλωστε, είναι η ουσία του νεοφιλελευθερισμού: παράδοση στα ιδιωτικά συμφέροντα, ακόμα κι αν πρόκειται για κοινωνικά αγαθά. Μιλάτε πολύ για αναγκαίες αλλαγές. Στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας ποιοι οι στόχοι και το όραμά σας; Οι περιφέρειες έχουν διπλό ρόλο: της διοίκησης αλλά και πολιτικό ρόλο. Μεγάλες αλλαγές χρειάζονται και στα δύο επίπεδα. Στο επίπεδο της διοίκησης, ο ζόφος της απόλυσης και της διαθεσιμότητας είναι παραλυτικός. Την ίδια στιγμή που οι ειδικές γνώσεις των ανθρώπων είναι εξαιρετικές. Πρέπει να απελευθερώσεις δυνάμεις, η διοίκηση να υπερασπιστεί το δημόσιο συμφέρον και όχι να σέρνεται πίσω από κατεστημένα εργοληπτικά συμφέροντα. Υπάρχουν τέτοιες δυνάμεις στη δημόσια διοίκηση. Πρέπει να αξιώσεις άλλη στάση και να διαμορφώσεις άλλο κλίμα, όπου να ενθαρρύνεται και να επιβραβεύεται η δημιουργικότητα και η ουσία. Η προσπάθεια θέλει διάρκεια και περιμένουν από εμάς οι άνθρωποι να τους δώσουμε τις δυνατότητες. Όσον αφορά τον πολιτικό ρόλο, το πρώτο είναι να διαμορφώσουμε άλλους συσχετισμούς στο επίπεδο της περιφέρειας και να προκαλέσουμε τη συμμετοχή. Παραγωγική ανασυγκρότηση και ενίσχυση των παραγωγών δεν γίνεται χωρίς να είναι οργανωμένοι, χωρίς να βλέπουν τα διάφορα «χρηματοδοτικά εργαλεία» ή άλλες βοήθειες να υπηρετούν αυτή
την προσπάθεια. Ορκιζόμαστε στο Σύνταγμα και στην υπεράσπιση του δημοσίου συμφέροντος. Αυτό καθορίζει το εύρος της παρέμβασης και όχι οι διάφορες εγκύκλιοι αρμοδιοτήτων. Ο κώδικας «αρμοδιοτήτων» δεν μπορεί να λειτουργεί ως άλλοθι όταν μιλάμε για τον πολιτικό ρόλο της περιφερειακής αυτοδιοίκησης. Το εύρος των παρεμβάσεών της είναι μεγάλο. Όταν έχουμε κυβερνήσεις αντιλαϊκές, υποταγμένες σε σχέδια τοκογλύφων και δανειστών, η περιφερειακή αυτοδιοίκηση θα πρέπει να μετατρέπεται σε μια «αντι-εξουσία» που θα είναι το στήριγμα του λαού της περιοχής. Θα τον υποβοηθά στον αγώνα του. Θα είναι δίπλα στους αγροτικούς συνεταιρισμούς, στον εργατικό αγώνα, στην πολιτιστική δημιουργική προσπάθεια των νεολαίων. Θα οργανώνει δράσεις στο επίπεδο της κοινωνικής αλληλεγγύης, απαιτώντας να ανοίξουν τα νοσοκομεία για τους ανασφάλιστους, να έχει φάρμακα ο άρρωστος. Με τη στενή έννοια των αρμοδιοτήτων, όπως ορίζονται από τον «Καλλικράτη», ο περιφερειάρχης μπορεί να τα αποφύγει όλα αυτά. Αλλά έτσι από «μικρός πρωθυπουργός» γίνεται γραναζάκι της κεντρικής διοίκησης. Το όραμά μας «περιορίζεται» στο να ξεπεράσουμε την καθημερινή αθλιότητα που βιώνουν οι πολίτες στο σπίτι, στην πόλη, στον πολιτισμό, στην περιφέρεια. Νομίζουμε ότι θα μας πάρει καιρό μέχρι να φανταστούμε πιο ωραίους στόχους. Αν επικεντρωθούμε σε αυτά τα καθήκοντα, μιλάμε για μια πραγματική επανάσταση. Γιατί ο πολίτης να ψηφίσει τον δικό σας συνδυασμό και όχι κάποιον άλλο, με αντιμνημονιακά χαρακτηριστικά επίσης; Μιλάμε για μια αναγκαία αναγεννητική προσπάθεια που περνά από την ανατροπή στις περιφερειακές εκλογές και στο άνοιγμα του δρόμου για συνολικότερες αλλαγές. Από αυτή την άποψη, δεν είμαστε ένα ακόμα αντιμνημονιακό ψηφοδέλτιο. Απαντάμε στο κύριο ερώτημα της κοινωνίας: μπορούν να αλλάξουν οι συσχετισμοί; Απαντάμε έμπρακτα: αλλάζουν. Διαμορφώνουμε όρους ενός πολιτικού κινήματος που δεν θα περιορίζεται στην εκλογική επιτυχία. Όσο πιο καθαρό είναι αυτό σε ύφος, κλίμα, περιεχόμενο, συμμετοχή, τόσο θα κατοχυρώνουμε την επιτυχία στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας.
18
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΛΟΥΙΤΖΙ ΠΑΤΣΙΟΝΙ (ΥΠΟΨΗΦΙΟΣ ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΜΠΑΡΙ):
Από τα κάτω ανατρέπουμε τις δημοτικές αρχές της λιτότητας Στο Μπάρι της Απουλίας οι κινηματικές, ακτιβιστικές και αριστερές δυνάμεις ετοιμάζονται να δώσουν μαζί με τις ευρωεκλογές και τον αγώνα των δημοτικών εκλογών, όπως σε εκατοντάδες άλλους δήμους στην Ιταλία. «Θέλουμε να εκφράσουμε την κοινωνία των πολιτών από τα κάτω και να μην αφήσουμε κανέναν μόνο του στην κρίση», τόνισε στην «Αυγή» ο Λουίτζι Πατσιόνι, ο υπο-
ψήφιος δήμαρχος του κινηματικού και αριστερού ψηφοδελτίου «Συγκεντρωνόμαστε για το Μπάρι», λίγο πριν από την παρέμβασή του στην εκδήλωση για το «Ψηφοδέλτιο Τσίπρα». Για τον Λ. Πατσιόνι η λιτότητα δολοφονεί την τοπική αυτοδιοίκηση, περιορίζοντας κάθε δυνατότητα συνεργασίας με κόμματα και προσωπικότητες που τη στηρίζουν.
ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΜΠΑΡΙ - ΙΤΑΛΙΑ
Πώς δημιουργήθηκε η δημοτική σας κίνηση «Συγκεντρωνόμαστε για το Μπάρι»: Σύλλογοι και κινήματα από το Μπάρι συναντηθήκαμε πριν από μερικούς μήνες για να συζητήσουμε την πιθανότητα δημιουργίας ενός ψηφοδελτίου ενεργών πολιτών για τις δημοτικές εκλογές του Μαΐου, το οποίο ονομάσαμε «Συγκεντρωνόμαστε για το Μπάρι». Από την αρχή θέσαμε στο επίκεντρο των προσπαθειών μας την ανασύσταση της κοινότητας των πολιτών, γιατί το να ζει κανείς σε μια πόλη δε σημαίνει ότι ζει σε μα κοινότητα. Εμείς στοχεύουμε στην ανασύσταση της κοινότητας διαμέσου της συμμετοχής των πολιτών τόσο με τη φυσική όσο και με τη νοητή παρουσία τους, γιατί μπορούμε να χρησιμοποιούμε την ψηφιακή τεχνολογία για ανταλλαγή των πιο διαφορετικών και ποικίλων απόψεων. Δημιουργήσαμε έξι κυκλικά τραπέζια συζήτησης, τη μεθοδολογία της συμμετοχής στη διαχείριση της πόλης, τον πολιτισμό και την κουλτούρα, το δημόσιο σχολείο, την εργα-
σία, τα κοινά αγαθά και τις δημόσιες υπηρεσίες. Μιλήσατε για συλλόγους, ακτιβιστές, ανένταχτους. Ποιό ρόλο διαδραματίζουν τα κόμματα της Αριστεράς; Αποδεχθήκαμε με μεγάλη ευχαρίστηση την απόφαση της Κομμουνιστικής Επανίδρυσης να συμμετάσχει σε αυτό το σχέδιο. Κάνοντας ουσιαστικά ένα βήμα πίσω, σε σχέση με την οργάνωση του κόμματός τους, αποδέχθηκαν να συμμετέχουν σαν σύντροφοι σε όλα τα θεματικά τραπέζια, χωρίς να υπάρχει καμία απολύτως διάθεση να επιβληθεί κανείς μας στους υπόλοιπους. Θέλουμε να μπολιάσουμε και τα άλλα κόμματα της Αριστεράς με αυτό το πνεύμα συνεργασίας, γιατί δεν θεωρούμε ότι πρέπει να υπάρχει αντιπαράθεση ανάμεσά μας. Δεν συμφωνούμε όμως όταν προσπαθούν να τοποθετήσουν το Δημοκρατικό Κόμμα στην Αριστερά και να προτείνουν κεντροαριστερά σενάρια. Οι περισσότεροι από εμάς δεν πιστεύουν ότι μπορεί κανείς να αλλάξει από τα μέσα την Κεντροαριστερά. Πώς αντέδρασε ο κόσμος της Αριστεράς; Βλέπουμε ότι υπάρχει ενθουσιασμός και ανταπόκριση από τον κόσμο πολύ εμφανείς σε ό,τι αφορά τη λειτουργία και την αυτοχρηματοδότησή μας. Ανατρέψαμε στην πράξη τους κανόνες για τη συμμετοχή των πολιτών στις δημοτικές εκλογές. Ξεκινήσαμε από τα κάτω, από την κοινωνία και τις ανάγκες της, συνθέσαμε απόψεις και
ιδέες συλλογικοτήτων και ανένταχτων, αποφασίσαμε το πρόγραμμα και μετά επιλέξαμε τον άνθρωπο που πιστεύουμε ότι θα το εκφράσει καλύτερα προς τα έξω. Ποιος είναι ο στόχος σας; Ο συνδυασμός εστιάζει το ενδιαφέρον του στην αναζωογόνηση της πολιτικής ζωής από τα κάτω, στοχεύοντας να μετατρέψει τις τοπικές κοινωνίες σε κέντρα λαϊκής δημοκρατίας, την οποία αποκαλούμε «κυριαρχία της λαϊκής κοινωνίας των πολιτών». Την ιδέα του Αλ. Τσίπρα να προτείνει την αναζωογόνηση της πολι-
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ ΣΤΟΝ ΑΡΓΥΡΗ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟ
τικής ζωής ξεκινώντας από τα κάτω εμείς προσπαθούμε να την εφαρμόσουμε εδώ και καιρό. Ίσως γι’ αυτό αισθανόμαστε τόσο κοντά και στηρίζουμε τις προσπάθειές του στην Ιταλία, την Ελλάδα και την Ευρώπη. Ελπίζουμε να διοικήσουμε την πόλη με τρόπο που θα βοηθά και τις πιο απόμακρες περιφέρειες του Μπάρι, και κυρίως τις λιγότερο πλούσιες, να αποφύγουν την περιθωριοποίηση και τον αποκλεισμό που επιβάλλει η πολιτική των μεγάλων χρηματοοικονομικών ομίλων οι οποίοι κερδοσκοπούν στην αγορά ακινήτων και αλλάζουν τα χαρακτηριστικά των πόλεών μας σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Ποιος είναι ο Λουίτζι Πατσιόνι Είναι δικηγόρος και υποψήφιος δήμαρχος του κινηματικού ψηφοδελτίου «Συγκεντρωνόμαστε για το Μπάρι». Υπερασπίστηκε ως δικηγόρος στις αίθουσες των δικαστηρίων τα κοινά αγαθά, δρομολόγησε λαϊκές διαδικασίες εναντίον της ανομίας των αιρετών και αποτέλεσε τον πρωταγωνιστή για την υπεράσπιση του δημοσίου χαρακτήρα του ιστορικού θεάτρου του Μπάρι «Πετρουτσέλι». Ο Πατσιόνι κίνησε επίσης τις διαδικασίες για το κλείσιμο του τοπικού κέντρου κράτησης μεταναστών χωρίς άδεια παραμονής.
Μικρό το Μπάρι για να χωρέσει το «Ψηφοδέλτιο Τσίπρα» Η παρουσίαση του «Ψηφοδελτίου Τσίπρα» στο Μπάρι μετατράπηκε στις 8 Μαρτίου σε μια από τις μεγαλύτερες εκδηλώσεις της Αριστεράς των τελευταίων ετών στην πρωτεύουσα της Απουλίας. Η μεγάλη αίθουσα του ξενοδοχείου Εξέλσιορ που είχε κλειστεί για την εκδήλωση αποδείχθηκε πολύ μικρή. Μέσα στη γενική έκπληξη και αισιοδοξία το άνοιγμα και δεύτερης αίθουσας δεν έλυσε το πρόβλημα, με αποτέλεσμα αρκετοί να παραμείνουν... όρθιοι. Την εκδήλωση άνοιξε ο καθηγητής του Πανεπιστημίου του Μπάρι και μέλος της Επιτροπής στήριξης Λουίτζι Παναράλε, ενώ ο δημοσιογράφος της «Αυγής» Α. Παναγόπουλος παρουσίασε την πολιτική του ψηφοδελτίου. Χαιρετισμό απηύθυναν και οι τέσσερις υποψήφιοι ευρωβουλευτές από το Μπάρι, Γκ. Κατάλντο, Ε. Φορέντζα, Τ. Πασιοπίντο
και Κλ. Ρίτσιο. Ο ενθουσιασμός των κινηματικών, ακτιβιστών και στελεχών της Αριστεράς κορυφώθηκε όταν οι διοργανωτές κάλεσαν τους «απελευθερωτές» του διπλανού εγκαταλελειμμένου στρατοπέδου να πάρουν τον λόγο, γεγονός που έδειξε την ευαισθησία του ψηφοδελτίου σε όλη την κινηματική αριστερά. Η μαζική συμμετοχή, που ξεπέρασε τα τετρακόσια άτομα, και ο ζωηρός διάλογος που ακολούθησε τροφοδότησαν την αισιοδοξία για τη δημιουργία και άλλων επιτροπών στις συνοικίες της πόλης με στόχο τη συγκέντρωση των υπογραφών. Στο Πρίντιζι και τη Μόλα του Μπάρι η συμμετοχή στις δύο εκδηλώσεις ξεπέρασε κάθε πρόβλεψη, ενισχύοντας την αισιοδοξία για τη δημιουργία επιτροπών στήριξης και στους άλλους μεγάλους δήμους της Απουλίας.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
19
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Από τις «Πέτρες» της ιστορικής Ματέρα στις... Βρυξέλλες ποτέλεσε στο παρελθόν σύμβολο της υπανάπτυξης του ιταλικού Νότου. «Κερδίσαμε την πρώτη μάχη ενάντια στο κρύο» τόνισε αισιόδοξη η αρχαιολόγος και μέλος της Επιτροπής στήριξης Κ. Πρασίνα, ενώ ο καθηγητής του Πανεπιστημίου της Μπασιλικάτα Ε. Κούρτι δήλωσε ικανοποιημένος που η παλιά Μεγάλη Ελλάδα του ιταλικού Νότου θα ψηφίσει... Τσίπρα. Για την Κ. Παντούλα, της Επιτροπής Νερό Κοινό Αγαθό και στήριξης του ψηφοδελτίου, η Ματέρα θα αποτελέσει προπύργιο για τη συγκέντρωση υπογραφών και οργάνωσης της δράσης του ψηφοδελτίου τους επόμενους μήνες.
Οι «Πέτρες», το ιστορικό κομμάτι της πολύπαθης Ματέρα, στηρίζουν την «Άλλη Ευρώπη» φιλοδοξώντας να στείλουν στις Βρυξέλλες ένα δικό τους μήνυμα από τον Νότο του Νότου εναντίον της διαχρονικής υπανάπτυξης και της εγκατάλειψης. Η Επιτροπή στήριξης του ψηφοδελτίου, σε συνεργασία με το βιβλιοπωλείο Arco (Τόξο), διοργάνωσαν την Κυριακή 9 Μαρτίου μια συζήτηση με υποψηφίους του ψηφοδελτίου από τον Νότο, και το δημοσιογράφο της «Αυγής» Α. Παναγόπουλο προκαλώντας κάθε λογική: η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε αργά το απόγευμα σε ανοικτό χώρο και με θερμοκρασίες σχεδόν απαγορευτικές. Πάνω από διακόσια άτομα παρακολούθησαν συνολικά την εκδήλωση στο κέντρο της πόλης που α-
«Μια άλλη οικονομία και ένας άλλος χρηματοοικονομικός τομέας είναι εφικτοί» υποστηρίζει στην «Αυγή» η Τερέζα Μασιοπίντο, η υπεύθυνη πολιτιστικών προγραμμάτων και πολιτισμού της Ηθικής Τράπεζας και υποψήφια ευρωβουλευτής του ψηφοδελτίου «Η Άλλη Ευρώπη με τον Τσίπρα» για την περιφέρεια της νοτίου Ιταλίας. Η Μασιοπίντο ζει έντονα την κρίση στη νότιο Ιταλία, όπου εδώ και δεκαπέντε χρόνια συμβάλλει στην ανάπτυξη μιας άλλης αντίληψης για τον χρηματοοικονομικό τομέα και τον τρόπο χρηματοδότησης προγραμμάτων φιλικών στο περιβάλλον, τον άνθρωπο και τον πολιτισμό. Από την Ηθική Τράπεζα και τα κινήματα του ιταλικού Νότου περάσατε στο ψηφοδέλτιο για την «Άλλη Ευρώπη»... Αποδέχθηκα την υποψηφιότητα που μου προτάθηκε από άτομα και στελέχη συλλογικοτήτων που αγωνιζόμαστε όλα αυτά τα χρόνια, γιατί πιστεύω ότι είναι σημαντικό να μεταφέρουμε στην Ευρώπη και έναν τρόπο σκέψης που να ξεφεύγει από το κυρίαρχο οικονομικό μοντέλο και κυρίως το κυρίαρχο χρηματοοικονομικό μοντέλο. Το πιο σωστό πράγμα που θα μπορούσαμε να κάνουμε πολιτικά θα ήταν να μεταφέρουμε ένα τμήμα των χρημάτων που υπάρχουν από τις λάθος στις σωστές τσέπες. Θα πρέπει να ξεκινήσουμε με τη μεταρρύθμιση της ΕΚΤ, γατί μόνο έτσι θα διασφαλίσουμε τη διάσωση του κοινωνικού κράτους, όπως πιστεύουμε όλοι εμείς του «ψηφοδελτίου Τσίπρα». Πρέπει να εργαστούμε για μια κοινή φορολογική πολιτική στην Ευρώπη, για να μπορέσουμε να έχουμε μια δικαιότερη ανακατανομή του πλούτου και να καταργήσουμε στην πράξη τους φορολογικούς παραδείσους. Γνωρίζοντας ότι θα έχουμε απέναντί μας τους μεγαλοεπενδυτές και τους καρχαρίες των αγορών. Είναι απαραίτητο να εργαστούμε για την φορο-
ΤΕΡΕΖΑ ΜΑΣΙΟΠΙΝΤΟ (ΗΘΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ)
Μια άλλη οικονομία είναι εφικτή και αναγκαία και το περιβάλλον, που θα κινείται μακριά από τη λογική των μεγάλων και κυρίως κατασκευαστικών έργων και θα στηρίζει την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των πολιτών. Το καταναλωτικό μοντέλο που γνωρίσαμε φαίνεται ότι έφθασε στο τέλος του.
νει; λόγηση των χρηματοοικονομικών συναλλαγών,γιατί θα διευκολύνει την ανακατανομή του πλούτου. Ζείτε στον Νότο του Νότου. Πώς είναι η κατάσταση που αντιμετωπίζετε με την κρίση; Οι χώρες του ευρωπαϊκού Νότου αντιμετωπίζουμε τις μεγαλύτερες δυσκολίες από τη συστημική κρίση ενός ολόκληρου μοντέλου. Στον Νότο του Νότου, δηλαδή στις πιο αδύναμες περιοχές των χωρών του Ευρωπαϊκού Νότου τα πράγματα είναι ακόμη χειρότερα. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να σκεφτούμε να δώσουμε απαντήσεις ξεκινώντας από τη Μεσόγειο. Τα επίπεδα της φτώχειας στη νότιο Ιταλία είναι πολύ υψηλά. Η κοινωνία μας δεν μπορεί να αντέξει άλλο. Για παράδειγμα το 15% των ανηλίκων στη διοικητική περιφέρεια της Απουλίας ζει κάτω από τα επίπεδα φτώχειας. Σε άλλες περιοχές η κατάσταση είναι ακόμη χειρότερη. Πρέπει να κινητοποιήσουμε όλες μας τις δυνάμεις και να χρησιμοποιήσουμε όλες μας τις ιδέες για να ξεκινήσουμε μια νέα ανάπτυξη από τα κάτω σε όλες τις περιοχές που ζούμε. Όταν αναφερόμαστε στην ανάπτυξη, θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί γιατί εμείς μιλάμε για μια άλλη οικονομία που να είναι εφικτή με την οικολογία
Ασχολείστε και με την Ηθική Τράπεζα. Τι ακριβώς σημαί-
Εργάζομαι στην Ηθική Τράπεζα εδώ και τουλάχιστον μια δεκαπενταετία και είμαι υπεύθυνη των πολιτιστικών δραστηριοτήτων για τη νότιο Ιταλία. Προέρχομαι από την εμπειρία του Ηθικού Χρηματοοικονομικού Τομέα και πιστεύω ότι πρέπει να ενισχύσουμε τη συνείδηση των πολιτών - αποταμιευτών γιατί ο πρωταγωνιστικός ρόλος τους στον χρηματοοικονομικό τομέα μπορεί να οδηγήσει στην επαναλειτουργία της δη-
μοκρατίας. Γιατί τα χρήματα αποτελούν ένα εργαλείο και όχι έναν σκοπό. Με πιο απλά λόγια πρέπει να δώσουμε στο ευρώ τον χαρακτήρα που έχει ως νόμισμα διαμέσου του οποίου θα πρέπει να διασφαλίσουμε μια άλλη πολιτική για τους λαούς της Ευρώπης. Θα πρέπει να αγωνιστούμε για να μετατραπεί σε ένα νόμισμα αλληλεγγύης και όχι ανταγωνισμού, όπως συμβαίνει σήμερα. Δεν πρέπει να χρησιμοποιείται από τους πιο ισχυρούς εναντίον των πιο αδύναμων, αλλά θα πρέπει να το χρησιμοποιήσουμε για να πυροδοτήσει μια πραγματική ανάπτυξη για όλους σεβόμενοι παράλληλα το περιβάλλον. Η Ηθική Τράπεζα το λέει εδώ και χρόνια ότι χρειαζόμαστε διαφάνεια, δημοκρατία, συμμετοχή. Πώς λειτουργεί η
Ηθική Τράπεζα; Η Ηθική Τράπεζα δημιουργήθηκε το 1999 με τη συμμετοχή πολλών ατόμων που συμμετείχαν στο προηγούμενο πείραμα: τον Ηθικό Χρηματοοικονομικό Τομέα. Για την Ηθική Τράπεζα η πίστωση, ο δανεισμός και οι χρηματοοικονομικές συναλλαγές αποτελούν ένα ανθρώπινο δικαίωμα, που μπορεί να διασφαλιστεί με εργαλεία «ηθικών εγγυήσεων» για την «υπεύθυνη χρήση του χρήματος». Με τα κεφάλαια που συγκεντρώνει η Ηθική Τράπεζα χρηματοδοτεί προγράμματα κοινωνικής και διεθνούς συνεργασίας, πολιτισμού και προστασίας του περιβάλλοντος. Η Ηθική Τράπεζα αποτελεί τη μόνη ιταλική τράπεζα που δημοσιεύει στην ιστοσελίδα της όλα τα στοιχεία για τα δάνεια που προσφέρει. Οι μέτοχοί της συμμετέχουν ισότιμα με την αρχή «έ-
20
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
OIKOΛΟΓΙΑ
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Λ. ΣΤΑΥΡΟΓΙΑΝΝΗ L.Stavrogianni@avgi.gr
Πόρτα ακόμη και από την τρόικα Ακόμη και η τρόικα επέστρεψε πρόσφατα ως απαράδεκτες τις προτάσεις της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΕΚΑ για την κατάργηση των κανόνων του χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού μέσω σχεδίου νόμου -κατά ασφαλείς πληροφορίες- που στους μνημονιακούς καιρούς ονομάζεται, όπως και κάθε επίθεση σε δικαιώματα και προστατευτικούς θεσμούς υπέρ της κοινωνίας, «Χωροταξική και Πολεοδομική Μεταρρύθμιση». Ίσως κατά νου η τρόικα είχε κάποιον «επενδυτή» που της θύμισε ότι το Σύνταγμα της Ελλάδας είναι σε ισχύ, η νομολογία του ΣτΕ πλούσια, πολίτες και φορείς αντιστέκονται, άρα η θεσμοθέτηση συνθηκών ζούγκλας στις χωροθετήσεις δραστηριοτήτων με την κατάργηση του σχεδιασμού δεν συμφέρει, καθώς δεν δημιουργεί ασφάλεια δικαίου. Παρά ταύτα η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΚΑ βιάζεται να σπαταλήσει και να «κλείσει» χρήμα αναζητώντας εκτός δημόσιας διοίκησης «υπηρεσίες συμβούλου υποστήριξης για την εφαρμογή Χωροταξικής Πολεοδομικής Μεταρρύθμισης (ΧΩ.ΠΟ.ΜΕ)». Με προϋπολογισμό 49.200 ευρώ εντάχθηκε (6.3) το παραπάνω έργο για χρηματοδότηση στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη (200720013) και σε τέσσερα περιφερειακά. Ως φυσικό αντικείμενο... των συμβουλών περιγράφεται: «Η κατάθεση προτάσεων που θα αναδεικνύουν τη σημαντικότητα της νέας διάρθρωσης του χωροταξικού σχεδιασμού και θα υπεισέλθουν σε λεπτομέρειες σχετικά με τη διάρθρωση και τις προδιαγραφές σύνταξης των σχεδίων του κάθε επιπέδου. Σχετικά με τον Πολεοδομικό Σχεδιασμό, οι προτάσεις θα επικεντρωθούν στη διαδικασία έγκρισης των νέων Γενικών Πολεοδομικών Σχεδίων με σκοπό την εξειδίκευση των αναπτυξιακών χαρακτηριστικών που έχουν αναγνωριστεί από τα υπερκείμενα επίπεδα σχεδιασμού και αποτελούν μοχλό βιώσιμης ανάπτυξης και ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας. Επίσης θα κατατεθούν προτάσεις για την αναδιάρθρωση της δομής των Πολεοδομικών Μελετών και Πράξεων Εφαρμογής».
Φωτογραφικές προσλήψεις Την ώρα που 90 εργαζόμενοι (από τις υπηρεσίες σχεδιασμού και περιβάλλοντος κυρίως) έχουν εκδιωχθεί από το ΥΠΕΚΑ διά της διαθεσιμότητας από τον Σεπτέμβριο, η πρόσκληση για την υποβολή υποψηφιοτήτων που δημοσιεύτηκε στις 28 Φεβρουαρίου με προθεσμία μόλις έως 12 Μαρτίου μόνον όνομα και διεύθυνση των ενδιαφερόμενων δεν έχει. Η πρόσκληση αφορά την πρόσληψη 16 μηχανικών (με μία θέση προσόντων τεχνολογικής εκπαίδευσης - έργων υποδομής ή δομικών έργων), προκειμένου να στελεχωθεί ομάδα Help Desk στη Διεύθυνση Οικοδομικών και Κτηριοδομικών Κανονισμών, με αντικείμενο την εφαρμογή του νόμου 4178/2013 για την τακτοποίηση κάθε αυθαιρεσίας και παρανομίας διά της καταβολής ειδικού προστίμου. Η εν λόγω ομάδα θα εργαστεί κατά την πρόσκληση έως τις 6 Φεβρουαρίου του 2015, όποτε λήγει και η προθεσμία υποβολής αιτήσεων τακτοποίησης, αν και σε όλη τη διαδικασία δεν εμπλέκεται ουδεμία δημόσια αρχή, πέραν του ενδιαφερόμενου ιδιοκτήτη και του ιδιώτη μηχανικού μέσω του ηλεκτρονικού συστήματος του ΤΕΕ... Στα ξεχωριστά προσόντα που οφείλουν να έχουν οι ενδιαφερόμενοι-ες για να γίνει αποδεκτή η αίτησή τους κατατάσσεται η υποβολή τουλάχιστον δέκα δηλώσεων τακτοποίησης στο ηλεκτρονικό σύστημα αυθαιρέτων. Στις εννέα δηλώσεις... καίγεσαι. Τα φωτογραφικά προσόντα εξειδικεύονται ακόμη περισσότερο. Ως δηλώσεις λογίζονται αυτές που είναι σε κατάσταση υπαγωγής και έχει καταβληθεί τουλάχιστον το παράβολο. Οι τέσσερις θέσεις δημιουργούνται στη Θεσσαλονίκη, όπου οι μοναδικές υπηρεσίες του ΥΠΕΚΑ είναι ο καταργούμενος Οργανισμός Ρυθμιστικού Θεσσαλονίκης και ο τομέας Βορείου Ελλάδας των Επιθεωρητών Περιβάλλοντος και, βεβαίως, η εκλογική Περιφέρεια του υπουργού αναπληρωτή ΥΠΕΚΑ Στ. Καλαφάτη και υποψήφιου δημάρχου. Η επιλογή δε των υποψηφίων θα γίνει από τριμελή επιτροπή, η οποία αποτελείται από ειδική σύμβουλο του υπουργού, ειδική συνεργάτιδα του γενικού γραμματέα Χωροταξίας και μια τμηματάρχη...
ΑΠΟ ΤΟ ΥΠΕΚΑ ΜΕ ΨΗΦΟΘΗΡΙΚΟ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ - ΣΚΟΥΠΑ
Στο στόχαστρο πάλι οι προστατευόμενες περιοχές Το καθεστώς προστασίας των περιοχών εγνωσμένης οικολογικής αξίας και των Εθνικών Πάρκων επιχειρεί να ξεδοντιάσει διάταξη σε νομοσχέδιο σκούπα του ΥΠΕΚΑ υπό τον τίτλο «Διαδικασία οριοθέτησης και ρυθμίσεις θεμάτων για τα υδατορέματα - ρυθμίσεις πολεοδομικής νομοθεσίας». Έτσι επιτρέπει κατά παρέκκλιση νέες εγκαταστάσεις και επεκτάσεις υφιστάμενων... αναδρομικά, με τους όρους δόμησης που ίσχυαν κατά τον χρόνο έκδοσης της οικοδομικής άδειας. Όπως είναι γνωστό, με Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις ή με Προεδρικά Διατάγματα οριοθετούν η προστατευόμενη περιοχή και οι ζώνες προστασίας, ενώ καθορίζονται οι επιτρεπόμενες δραστηριότητες και χρήσεις, οι όροι και περιορισμοί δόμησης. Λόγου χάρη για την προστατευόμενη περιοχή της Λίμνης Κορώνειας η ΚΥΑ του 2004 προβλέπει απομάκρυνση νόμιμα υφιστάμενων βιομηχανικών και βιοτεχνικών μονάδων εφόσον διαπιστωθεί ότι η λειτουργία τους υποβαθμίζει το οικοσύστημα... Η νέα διάταξη ορίζει πως «σε εκτάσεις εκτός σχεδίου πόλης ή εκτός ορίων οικισμού που ρυθμίζονται από ει-
δικότερες διατάξεις ΚΥΑ ή Προεδρικού Διατάγματος κατ’ εξουσιοδότηση του Ν. 1650/1986, ως ισχύει, και σε κάθε περίπτωση εκτός ζωνών απολύτου προστασίας, εφόσον δεν απαγορεύεται η δόμηση και η χρήση εγκατάστασης παραγωγικών δραστηριοτήτων, επιτρέπεται η συντήρηση, η βελτίωση, ο εκσυγχρονισμός, η επέκταση υφισταμένων εγκαταστάσεων ή η δημιουργία νέων κατά παρέκκλιση των ειδικών όρων δόμησης που ισχύουν (όπως ανώτερο ύψος, διάσπαση όγκου) υπό τις εξής προϋποθέσεις: o Εκδίδεται απόφαση του γ.γ. Αποκεντρωμένης Διοίκησης για την παρέκκλιση, μετά από γνωμοδότηση του αρμοδίου Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής. o Για την αδειοδότηση απαιτείται η σύμφωνη γνώμη του αρμοδίου Φορέα Διαχείρισης της περιοχής προστασίας εφόσον υπάρχει. Ειδικά η έγκριση και η άδεια δόμησης και επέκτασης υφισταμένων εγκαταστάσεων εκδίδονται σύμφωνα με τους όρους δόμησης που ίσχυαν κατά τον χρόνο έκδοσης της άδειας, εφόσον δεν μεταβάλλεται ο βαθμός όχλησης κατά τις κείμενες διατάξεις. Το πλήθος των άσχετων μεταξύ τους διατάξεων ψηφοθηρικού χαρακτήρα,
κατόπιν αιτημάτων πολλών και διαφορετικών «πελατών», τακτοποιεί από εγκαταστάσεις εκτροφείων σαλιγκαριών με τροποποίηση του Διατάγματος του ‘85 για την εκτός σχεδίου δόμηση, τα των αδειών δόμησης εκκλησιαστικών ακινήτων της Εκκλησίας της Κρήτης έως οικόπεδα σε ρυμοτομικά σχέδια οριστικών διανομών του υπουργείου Υγείας προ του 1960. Τα βαφτίζει «εντός σχεδίου» «ανεξαρτήτως αν περιλαμβάνονται ή όχι τα ίδια στον πίνακα διανομής». Περιλαμβάνει επίσης το σχέδιο νόμου, το οποίο είχε δημοσιοποιηθεί στις 27 Ιανουαρίου και νομιμοποιεί κατά παρέκκλιση τις αυθαιρεσίες των εγκαταστάσεων των ποδοσφαιρικών γηπέδων ανά την επικράτεια, εντός του οικιστικού ιστού των πόλεων, προσθέτει εμπορικές χρήσεις, ενώ για πρώτη φορά επιτρέπονται επεκτάσεις των εγκαταστάσεων εις βάρος κοινόχρηστων χώρων. Επίσης, περιφρονώντας τη νομολογία του ΣτΕ, δίνει τη δυνατότητα να χτίζονται τα τυφλά οικόπεδα και αλλάζει σειρά διατάξεων του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού, που ψηφίστηκε μόλις το 2012.
Όχι στην εκποίηση της ιστορικής κληρονομιάς Την έντονη αντίθεσή του στην απόφαση της κυβέρνησης να περάσουν οι προσφυγικές κατοικίες στο ΤΑΙΠΕΔ για να εκποιηθούν, αφού μέχρι τώρα με ευθύνη της πολιτείας και του Δήμου Αθηναίων συνεχώς υποβαθμίζονται, εκφράζει ο Πολιτιστικός Σύλλογος Άνω Αμπελοκήπων. Με ψήφισμά του ζητάει να αξιοποιηθούν σύμφωνα με τις προτάσεις μαζικών φορέων και του Συμβουλίου της Επικρατείας (κήρυξη ως διατηρητέων) σε χρήσεις κατοικίας, πολιτισμού, μουσείου προσφύγων, εκπαίδευσης, διαμονής και φιλοξενίας (συγγενείς των ασθενών στα παρακείμενα νοσοκομεία κ.λπ.), επισημαίνοντας ότι «έχουμε όλοι χρέος να προστατεύσουμε την πολιτιστική, αρχιτεκτονική και ιστορική κληρονομιά μας». Επίσης διαφωνεί με το προτεινόμενο από τον δήμαρχο Αθηναίων Γ. Καμίνη (Αρ. Πρωτ. Δήμου 93440/5.3.2014) Μνημόνιο Συνεργασίας του Δήμου Αθηναίων με τον Παναθηναϊκό Αθλητικό Όμιλο. Όπως υπογραμμίζει ο Πολιτιστικός Σύλλογος Άνω Αμπελοκήπων, «με το Μνημόνιο προωθείται η παραχώρηση αθλητικών χώρων που υπάρχουν, αλλά και νέων που θα δημιουργηθούν εντός των ορίων του Δήμου Αθηναίων, κατά χρήση στον Παναθηναϊκό Αθλητικό Όμιλο, γεγονός που θα έχει ως συνέπεια τη σταδιακή αποξένωση απ’ τους αθλητικούς χώρους της τοπικής κοινωνίας (ερασιτεχνικοί αθλητικοί σύλλογοι, πολιτιστικοί, γονέων και φυσικά κατοίκων και παιδιών)». Θέση του Συλλόγου είναι να παραμείνουν οι αθλητικοί χώροι στην ευθύνη και διαχείριση του Δήμου Αθηναίων, να είναι ανοιχτοί και διαθέσιμοι στην τοπική κοινωνία, που φυσικά πρέπει να έχει λόγο για το είδος της χρήσης.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
21
ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΠΕΤΡΟΣ ΚΑΤΣΑΚΟΣ
Χτίστηκαν το 1935 για τους πρόσφυγες της Μ. Ασίας και σήμερα κάποια από αυτά φιλοξενούν μια νέα γενιά προσφύγων. Τα Προσφυγικά της Αλεξάνδρας, το ιστορικό συγκρότημα κατοικιών που οικοδομήθηκε τη δεκαετία του 1930 για να στεγάσει του πρόσφυγες της Μικρασιατικής Καταστροφής, βρίσκεται πλέον στα νύχια του ΤΑΙΠΕΔ. Σ’ αυτά τα κτίσματα μπόρεσαν να στεγάσουν τις λύπες και τις χαρές τους 228 οικογένειες προσφύγων, πληρώνοντας 80.000 δραχμές, της εποχής εκείνης, για το παραχωρητήριο. Μία απ’ αυτές τις οικογένειες ήταν και η οικογένεια του αρχιτέκτονα Δημήτρη Ευταξιόπουλου. Σύμφωνα με τον Δ. Ευταξιόπουλο, το πραγματικό κακό ήρθε το 1999, όταν επί υπουργίας Οικονομικών του Γιάννου Παπαντωνίου αποφασίστηκε το γκρέμισμα των Προσφυγικών και η αντικατάστασή τους από πάρκο αναψυχής. «Ο Παπαντωνίου έδρασε κατά παραγγελία της Κτηματικής Εταιρείας του Δημοσίου. Έγινε χαμός, συνελεύσεις επί συνελεύσεων, για το πώς πρέπει να αντιδράσουμε. Στο μεταξύ η ΚΕΔ πρότεινε σε ιδιοκτήτες να εξαγοράσει το διαμέρισμά τους έναντι 50.000 ευρώ - το μισό της τιμής που ίσχυε στην αγορά. Πολλοί άρχισαν τότε να πουλάνε τα σπίτια τους. Στη συνέχεια η ΚΕΔ άρχισε τους εκβιασμούς για αναγκαστικές απαλλοτριώσεις σε πολύ χαμηλότερη τιμή. Τελικά μετά από τρία χρόνια είχαν πουληθεί τα 140 από τα 228 διαμερίσματα. Ενεργοποίησαν και το ΦΕΚ του 1967, της χούντας, σύμφωνα με το οποίο οι τέσσερις από τις οκτώ πολυκατοικίες, θα γκρεμίζονταν για τη διαμόρφωση χώρου πρασίνου για το Δικαστικό Μέγαρο, που επρόκειτο να χτιστεί στη θέση των φυλακών Αβέρωφ» επισημαίνει. Στη συνέχεια υπογραμμίζει ότι ήρθε η ένταξη της περιοχής στα ολυμπιακά έργα με τη Λεωφόρο Αλεξάνδρας να αναδεικνύεται σε ολυμπιακό άξονα. «Τότε ήταν που το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων αποφάσισε να διατηρηθούν οι δύο και να γκρεμιστούν οι υπόλοιπες έξι πολυκατοικίες, ως δήθεν ‘επικίνδυνα κτίσματα’, όταν ήταν γνωστό πόσος κόσμος ήρθε να μείνει εδώ με τους σεισμούς και πόσο γερά είναι αυτά τα κτήρια» λέει και προσθέτει: «Έπρεπε να περιμένουμε μέχρις ότου, το 2008, το Συμβούλιο συνεδριάσει και, με 15 ψήφους υπέρ και μία κατά, τις χαρακτηρίσει όλες διατηρητέες και η απόφαση να επισημοποιηθεί με την υπογραφή του τότε υπουργού Πολιτισμού Αντώνη Σαμαρά» επισημαίνει. Μετά και τις αναγκαστικές απαλλοτριώσεις, μόνο 50 από τους αρχικούς ιδιοκτήτες έχουν μείνει στα Προσφυγικά. Τα υπόλοιπα έχουν «καταληφθεί» από μετανάστες, πρόσφυγες, άστεγους, αντεξουσιαστές, ανθρώπους με ψυχολογικά προβλήματα, ενώ δεν λείπουν και οι περιπτώσεις τοξικομανών που βρίσκουν προσωρινό καταφύγιο σε κάποια από τα
ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΑ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑΣ
Το ξεπούλημα της ιστορίας ερημωμένα διαμερίσματα. Περπατώντας ανάμεσα στα Προσφυγικά της Αλεξάνδρας γίνεσαι μάρτυρας μιας εξόφθαλμης εγκατάλειψης. Η άσφαλτος στους δρόμους έχει δώσει τη θέση της στο χώμα και τα λασπόνερα. Τα εκατοντάδες αυτοκίνητα και μηχανάκια των εργαζομένων και των επισκεπτών του νοσοκομείου του Άγιου Σάββα και της γειτονικής ΓΑΔΑ δίνουν την εικόνα ενός πάρκινγκ. Πόρτες κλειστές παντού και παράθυρα σφραγισμένα. Μοναδικό ίχνος ζωής κάποιες απλωμένες μπουγάδες στα μπαλκόνια και μια
παρέα παιδιών που παίζουν στις λάσπες. Δεν μιλούν ελληνικά και δεν καταλαβαίνουν τη γλώσσα. Μια πόρτα ανοίγει και ένας νεαρός άντρας ρωτά με σπαστά ελληνικά τι συμβαίνει. Δεν θέλει να αποκαλύψει το όνομά του. Το μόνο που λέει είναι πως έχει έρθει από το Ιράν και τα 55 τετραγωνικά τα μοιράζεται για 150 ευρώ τον μήνα με έξι ακόμη ομοεθνείς του. «Σε αυτό το ποσόν έχουν πέσει τα ενοίκια τώρα με την κρίση, ενώ στο παρελθόν η τιμή ήταν διπλάσια» λέει ο Δημήτρης Ευταξιόπουλος, που εδώ και χρόνια συνυπογράφει την πρότα-
ση για ανάπλαση των Προσφυγικών: «Δύο πολυκατοικίες θα μπορούσαν να γίνουν χώρος κατοικίας, 1-2 ξενώνας για τους συγγενείς των ασθενών του Αγίου Σάββα, 1-2 φοιτητική εστία, μία πολυκατοικία Μουσείο Μικρασιατικής Μνήμης και η 8η γραφεία ΜΚΟ. Τα δέκα στρέμματα ελεύθερου χώρου, που τώρα λειτουργούν ως χώρος πάρκινγκ, θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν ως χώρος αναψυχής, με πράσινο, παγκάκια και παιδική χαρά» υποστηρίζει ακόμα και σήμερα που τα Προσφυγικά μπαίνουν στο στόχαστρο ιδιωτικών συμφερό-
ντων. Τα Προσφυγικά της Λ. Αλεξάνδρας εκτείνονται σε 14,5 στρέμματα, αποτελούμενα από οκτώ πολυκατοικίες με 228 διαμερίσματα, 50 τ.μ. το καθένα. Από αυτά, τα 40 ανήκουν στο ΥΠΕΚΑ, τα 51 σε ιδιοκτήτες και τα υπόλοιπα 137 στο Δημόσιο. Η είδηση για τη μεταβίβασή τους από το Δημόσιο στο ΤΑΙΠΕΔ με σκοπό την αξιοποίησή του προκαλεί εύλογες απορίες. «Δεν μπορώ να καταλάβω τι κρύβεται πίσω από αυτή την κίνηση» αναρωτιέται ο Δ. Ευταξιόπουλος και εξηγεί πως «αν δεν είχαν χαρακτηριστεί διατηρητέα τα κτήρια, κάποιος επενδυτής θα μπορούσε να χτίσει σε αυτό το τεράστιο οικόπεδο περίπου 52.000 τ.μ.». Τα σχέδια του ΤΑΙΠΕΔ δεν έχουν πάρει ακόμη συγκεκριμένη μορφή, με τη διοίκηση του Ταμείου να διαρρέει πως θα «εξετάσει όλα τα εναλλακτικά σενάρια για την αξιοποίησή τους». Ωστόσο οι πρώτες σκέψεις του Δ. Ευταξιόπουλου πάνε στο... πονηρό, καθώς, όπως λέει, «μόνο αν έχουν κάποιο κρυφό σχέδιο αποχαρακτηρισμού των κτισμάτων με σκοπό να τα κάνουν δώρο σε κάποιον εργολάβο επενδυτή». Σύμφωνα με το Αρχείο Νεωτέρων Μνημείων του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών (ΕΙΕ), οι πολυκατοικίες χτίστηκαν την περίοδο 1933-1935. Οι πρώτες τέσσερις πολυκατοικίες κοντά στην Αλεξάνδρας σχεδιάστηκαν από τον Δημήτριο Κυριακό και οι υπόλοιπες τέσσερις από τον Κίμωνα Λάσκαρι. Την αντίθεσή της με τη μεταβίβαση των πολυκατοικιών στο ΤΑΙΠΕΔ εξέφρασε και η Ομοσπονδία Προσφυγικών Σωματείων Ελλάδος (ΟΠΣΕ) χαρακτηρίζοντας την κίνηση αυτή απαράδεκτη και προσβλητική εις βάρος του προσφυγικού στοιχείου.
Η ιστορία της πόλης δεν αποτιμάται σε ευρώ Την κάθετη διαφωνία τους με το σχεδιαζόμενο ξεπούλημα των προσφυγικών της Λεωφόρου Αλεξάνδρας εξέφρασαν οι υποψήφιοι που στηρίζει ο ΣΥΡΙΖΑ για την περιφέρεια Αττικής και τον Δήμο Αθηναίων. Τόσο η Ρένα Δούρου όσο και ο Γαβριήλ Σακελλαρίδης τόνισαν πως το συγκεκριμένο μνημείο δεν πρέπει να περάσει στο ΤΑΙΠΕΔ, καθώς πρόκειται για έναν χώρο με τεράστια ιστορική όσο και συμβολική αξία για την πόλη. Μάλιστα, στο πλαίσιο των πρωτοβουλιών για τη διάσωση των προσφυγικών από την ιδιωτικοποίηση, η περιφερειακή παράταξη «Αττική Συνεργασία - Όχι στο Μνημόνιο» ζήτησε να τεθεί το θέμα προ ημερησίας διάταξης στη 10η συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου Αττικής, την ερχόμενη Τρίτη 18 Μαρτίου. Σε ό,τι αφορά το στρατόπεδο της Νέας Δημοκρατίας, οι υποψήφιοί της για την Περιφέρεια της Αττικής και τον Δήμο Αθηναίων εξέφρασαν διαφορετικές απόψεις για το ξεπούλημα των προσφυγικών της Λεωφόρου Αλεξάνδρας. Ενώ ο Γιώργος Κουμουτσάκος υπερθεμάτισε της απόφασης της κυβέρνησης να περάσουν οι προσφυγικές κατοικίες στο ΤΑΙΠΕΔ, ο Άρης Σπηλιωτόπουλος εξέφρασε την αντίθεσή του στην ιδιωτικοποίηση. Την ίδια στιγμή, τόσο ο νυν περιφερειάρχης Γιάννης Σγουρός όσο και ο νυν δήμαρχος Γιώργος Καμίνης δεν είχαν τοποθετηθεί για το επίμαχο θέμα, τουλάχιστον μέχρι την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές.
Ρένα Δούρου: Να προστατεύσουμε την ιστορία της Αθήνας «Η πρώτη Περιφέρεια της χώρας, η Περιφέρεια Αττικής, οφείλει να γίνει προπύργιο προστασίας της πολιτιστικής και ιστορικής κληρονομιάς της χώρας», τόνισε η Ρ. Δούρου. Και πρόσθεσε: «Οφείλει να αναλάβει πρωτοβουλία για την προστασία και διατήρηση της ζώσας Ιστορίας της Αθήνας, με αρμονική ένταξη στον ιστό της του συγκροτήματος των προσφυγικών κατοικιών».
Γαβριήλ Σακελλαρίδης: Η κυβέρνηση έχει την πλήρη ευθύνη «Τα Προσφυγικά της Λεωφόρου Αλεξάνδρας αποτελούν ένα κομμάτι ιστορικής μνήμης και αρχιτεκτονικής κληρονομιάς για την πόλη μας», σημείωσε ο Γ. Σακελλαρίδης. Επιπλέον, υπογράμμισε πως «αυτοί που ευθύνονται για τη σημερινή εικόνα εγκατάλειψης, είναι οι ίδιοι που θέλουν να τα ξεπουλήσουν μέσω του ΤΑΙΠΕΔ στα ιδιωτικά συμφέροντα». «Δεν υπάρχει καμία αντίφαση μεταξύ του χαρακτήρα των κτηρίων ως διατηρητέων και του σκοπού του ΤΑΙΠΕΔ, που δεν είναι άλλος από το να αξιοποιεί την περιουσία του Δημοσίου» υποστήριξε ο Γ. Κουμουτσάκος. Στον αντίποδα, ο Άρ. Σπηλιωτόπουλος τόνισε πως τα Προσφυγικά «δεν μπορεί να ξεπουληθούν». ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΙΜΟΣ
22
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
ΚΟΣΜΟΣ
ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ ΤΡΙΚΚΑ
«H Φουκουσίμα είναι η θαλάσσια εκδοχή του Τσερνομπίλ» γράφει ένας Ιάπωνας μπλόγκερ. Την άποψή του επιβεβαιώνει μάλλον το γεγονός ότι, τρία χρόνια μετά την καταστροφή του 2011, η ραδιενέργεια έχει πια διασχίσει τον Ειρηνικό Ωκεανό και φτάνει στη δυτική ακτή των ΗΠΑ. «Πόσο ραδιενεργός είναι ο ωκεανός μας;» είναι ο ενδεικτικός τίτλος της έρευνας που πραγματοποιεί ο χημικός ωκεανογράφος Κεν Μπούσλερ, ο οποίος εκτιμά ότι η μόλυνση από το πυρηνικό ατύχημα της Ιαπωνίας θα αγγίξει τον Απρίλιο την αμερικανική ήπειρο. Όπως μεταδίδει το ειδησεογραφικό δίκτυο CNN, αντίστοιχες έρευνες διαπιστώνουν ότι το ραδιενεργό στοιχείο Καίσιο 134 -που θεωρείται ως το κατεξοχήν «δακτυλικό αποτύπωμα» της διαρροής στη Φουκουσίμα- έχει ήδη φτάσει στις ακτές του Καναδά και τον Κόλπο της Αλάσκα. Σύμφωνα με τις προβλέψεις του Μπούσλερ, η ραδιενέργεια θα φτάσει πρώτα στο Σιάτλ και στη συνέχεια θα απλωθεί προς τον Νότο. Ο ωκεανολόγος εκτιμά ότι τα ραδιενεργά στοιχεία θα είναι τόσο αραιωμένα μέσα στο νερό ώστε να μην συνιστούν κίνδυνο για την υγεία των Αμερικανών. Ωστόσο, καλεί τις αρχές να κινητοποιηθούν αρχίζοντας επιτέλους να μετρούν τα επίπεδα της ραδιενέργειας στη θάλασσα, κάτι που μέχρι σήμερα αποφεύγουν να κάνουν. Η είδηση ότι η ραδιενεργός μόλυνση από το εργοστάσιο της Φουκουσίμα διέσχισε, αργά αλλά σταθερά, έναν ολόκληρο ωκεανό είναι ενδεικτική των επιπτώσεων της καταστροφής της 11ης Μαρτίου 2011. Εκείνο το πρωί ένας σεισμός μεγέθους 9 Ρίχτερ έπληξε τις ακτές της Ιαπωνίας προκαλώντας ένα τεράστιο τσουνάμι που σάρωσε στο πέρασμά του πόλεις και χωριά αφήνοντας πίσω του περισσότερους από 15.000 νεκρούς. Οι παγκόσμιες διαστάσεις της καταστροφής έγιναν γνωστές λίγο αργότερα, όταν αποκαλύφτηκε ότι τρεις από τους αντιδραστήρες του εργοστασίου Φουκουσίμα Νταϊτσί είχαν υποστεί ανεπανόρθωτες ζημιές. Ακολούθησε γιγαντιαία επιχείρηση για τον περιορισμό της ραδιενεργούς μόλυνσης, με εξαιρετικά αμφίβολα, όμως, αποτελέσματα. Μόλις τον περασμένο Ιούλιο, η εταιρεία Tepco, ιδιοκτήτρια του εργοστασίου και υπεύθυνη για την επιχείρηση «καθαρισμού» μέχρι πέρσι, παραδέχτηκε για πρώτη φορά ότι μεγάλες ποσότητες νερού μολυσμένου με ραδιενέργεια είχαν διαρρεύσει υπογείως στον Ειρηνικό. Πρόκειται μάλλον για την κορυφή του παγόβουνου, με δεδομένη τόσο την αδιαφορία της Tepco να λάβει
ΦΟΥΚΟΥΣΙΜΑ,
3
ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ
Η ραδιενέργεια απλώνεται στον ωκεανό μέτρα προστασίας πριν την 11η Μαρτίου όσο και την αδυναμία της να ελέγξει τη ραδιενεργό μόλυνση την τελευταία τριετία. Το 2012, ανεξάρτητη ιαπωνική έρευνα υπό τον καθηγητή Κιγιόσι Κουροκάβα κατέρριψε την επίσημη και μάλλον βολική εκδοχή ότι η καταστροφή της Φουκουσίμα μπορεί να αποδοθεί σε φυσικά αίτια. Σύμφωνα με τα συμπεράσματα της επιτροπής Κουροκάβα, η Tepco γνώριζε για τις ζημιές που θα προκαλούσε στο εργοστάσιο ένα τσουνάμι, αλλά επέλεξε να μην λάβει πρόσθετα μέτρα ασφαλείας εξαιτίας του κόστους. Η επιτροπή κατήγγειλε επίσης τις ρυθμιστικές αρχές της Ιαπωνίας για «συμπαιγνία» με την πυρηνική βιομηχανία της χώρας. Σημείωνε χαρακτηριστικά ότι οι δύο πλευρές «συγκρότησαν ένα λόμπι τόσο ισχυρό ώστε οι ενέργειές τους να
Για την Ιαπωνία η 11η Μαρτίου δεν σημαίνει μόνο τους χιλιάδες νεκρούς που προκάλεσε το τσουνάμι. Σημαίνει 340.000 περιβαλλοντικούς πρόσφυγες, αυξημένα κρούσματα καρκίνου και καταδικασμένους εργάτες των συνεργείων καθαρισμού
παραμένουν ανέγγιχτες από κάθε κανονισμό». Και η διαπλοκή αυτή δεν αποτελεί φυσικά ιαπωνική ιδιαιτερότητα. «Παρ’ ότι η Ιαπωνία είναι συνυπεύθυνη, δεν πρόκειται για ιαπωνικό πυρηνικό ατύχημα: ήταν ένα ατύχημα που απλώς συνέβη στην Ιαπωνία» σημειώνουν στο πρόσφατο βιβλίο τους για τη Φουκουσίμα τρεις πυρηνικοί επιστήμονες, οι Λόχμπαουμ, Λάιμαν και Στράναχαν. «Τα προβλήματα που οδήγησαν στην καταστροφή της Φουκουσίμα υπάρχουν όπου λειτουργούν πυρηνικοί αντιδραστήρες» σημειώνουν. Παρά τις τρομακτικές και ακόμη αθέατες επιπτώσεις της καταστροφής, η πανίσχυρη πυρηνική βιομηχανία εξακολουθεί να επεκτείνεται επιχειρώντας να κλείσει μια και καλή τη θλιβερή «παρένθεση» της Φουκουσίμα. Και η Ασία βρίσκεται στην
αιχμή του δόρατος αυτής της προσπάθειας: 49 νέοι αντιδραστήρες κατασκευάζονται και 100 άλλοι σχεδιάζονται, με τους περισσότερους από αυτούς να βρίσκονται στην Κίνα, τη Νότια Κορέα και την Ινδία. Στην ίδια την Ιαπωνία, την παρένθεση επιδιώκει να κλείσει η δεξιά κυβέρνηση του Σίνζο Άμπε, που το τελευταίο διάστημα δεν κρύβει την πρόθεσή της να θέσει και πάλι σε λειτουργία τους 50 πυρηνικούς αντιδραστήρες που έκλεισε ο προκάτοχος της μετά το ατύχημα του 2011. Και όλα αυτά σε μια χώρα που έρχεται αντιμέτωπη για δεύτερη φορά στην ιστορία της με τον πυρηνικό εφιάλτη. Γιατί, για την Ιαπωνία, η 11η Μαρτίου δεν σημαίνει μόνο τους χιλιάδες νεκρούς που προκάλεσε το τσουνάμι. Σημαίνει επίσης τους 340.000 περιβαλλοντικούς πρόσφυγες, πολ-
λοί από τους οποίους δεν θα μπορέσουν ποτέ ξανά να επιστρέψουν σπίτια τους. Σημαίνει τα αυξημένα κρούσματα καρκίνου του θυρεοειδή στα παιδιά της Φουκουσίμα και τους μάλλον καταδικασμένους εργάτες των συνεργείων καθαρισμού στις πυρηνικές εγκαταστάσεις - παλαιότερα δημοσιεύματα φέρνυν τους εργολάβους της Tepco να στρατολογούν «αναλώσιμους» αστέγους. Είναι λογικό η πληγή της Φουκουσίμα να παραμένει ανοιχτή για την ιαπωνική κοινωνία. Δεκάδες χιλιάδες συμμετείχαν στην πορεία που συνόδεψε την περσινή επέτειο, ενώ το καλοκαίρι ακόμη περισσότεροι διαδήλωσαν ενάντια στα σχέδια της κυβέρνησης Άμπε για την επαναλειτουργία των εργοστασίων. Μέχρι σήμερα, οι ακτιβιστές κατά της πυρηνικής ενέργειας έχουν συλλέξει περισσότερες από οκτώ εκατομμύρια υπογραφές για μια Ιαπωνία χωρίς πυρηνικά εργοστάσια. Και όλα αυτά σε πείσμα των προσπαθειών του πανίσχυρου πυρηνικού λόμπι και την αύξηση κατά 20% στα τιμολόγια του ηλεκτρικού ρεύματος μετά το κλείσιμο των εργοστασίων. Τη μεταστροφή της κοινής γνώμης φαίνεται να συνοψίζει σήμερα ο Ναότο Καν, πρωθυπουργός της Ιαπωνίας τις μέρες της καταστροφής, ο οποίος δυστυχώς είδε, «το φως το αληθινό» μετά την απομάκρυνσή του από την εξουσία. «Η θέση μου πριν την 11η Μαρτίου ήταν ότι όσο είμαστε σίγουροι ότι λειτουργούν με ασφάλεια, τα πυρηνικά εργοστάσια μπορούν και πρέπει να λειτουργούν. Ωστόσο, μετά την καταστροφή, η σκέψη μου άλλαξε κατά 180 μοίρες. Ατυχήματα συμβαίνουν και μερικές φορές εκατοντάδες άνθρωποι πεθαίνουν σε αυτά. Δεν υπάρχει όμως άλλο ατύχημα που να μπορεί να επηρεάσει 50 εκατομμύρια ανθρώπους. Ίσως ένας πόλεμος. Όμως κανένα άλλο ατύχημα δεν είναι τόσο τραγικό».
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
ΚΟΣΜΟΣ
ΤΗΣ ΚΑΚΗΣ ΜΠΑΛΗ
«Τίποτε δεν ευχόμαστε περισσότερο από μια συμφωνία ελεύθερου εμπορίου μεταξύ Ευρώπης και Ηνωμένων Πολιτειών». Αυτό δήλωνε η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ, τον Φεβρουάριο του 2013, απόλυτα συντονισμένη τότε με τον Αμερικανό πρόεδρο Μπάρακ Ομπάμα ή τον πρόεδρο της Κομισιόν Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο. Στις αρχές της περασμένης χρονιάς, πολλοί πολιτικοί και οικονομικοί παράγοντες εκθείαζαν την ιδέα μιας διατλαντικής συμφωνίας ελεύθερων συναλλαγών (ΤΤΙΡ), υπολόγιζαν τα πλεονεκτήματά της, μιλούσαν για τη δημιουργία εκατομμυρίων θέσεων εργασίας, για αύξηση του μέσου εισοδήματος των εργαζομένων και για την αύξηση του ΑΕΠ στις δύο πλευρές του Ατλαντικού... Η ιδέα δεν ήταν καινούργια, είχε εμφανιστεί για πρώτη φορά στις αρχές της δεκαετίας του 1990, με το όνομα «οικονομικό ΝΑΤΟ», αλλά δεν είχε προχωρήσει, καθώς το βάρος των διαπραγματεύσεων είχε πέσει στην ενίσχυση του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου. Από τα μέσα του 2013, όμως, και με δέλεαρ τον περιορισμό τής όλο και ισχυρότερης εμπορικής παρουσίας της Κίνας, Βρυξέλλες και Ουάσινγκτον ξεκίνησαν τις πρώτες διαπραγματεύσεις, και δη κεκλεισμένων των θυρών. Την προεργασία την είχε κάνει μια ομάδα εργασίας, με επικεφαλής τον εκπρόσωπο του αμερικανικού εμπορίου Ρον Κιρκ και τον αρμόδιο επίτροπο Κάρελ ντε Γκουχτ, και σχεδόν όλα έμοιαζαν να βαίνουν βάση προγράμματος. Κανείς δεν έδινε σημασία στους φόβους των οργανώσεων καταναλωτών στην Ευρώπη, ότι με το ΤΤΙΡ θα τρώμε χλωριωμένα κοτόπουλα, κρέας με ορμόνες και μεταλλαγμένα χωρίς σήμανση, ούτε στους αντίστοιχους αμερικανικούς φόβους για την ταχύτητα με την οποία δίνεται άδεια κυκλοφορίας στα ευρωπαϊκά φάρμακα ή για τα κατά καιρούς κρούσματα των τρελών αγελάδων στη γηραιά ήπειρο. «Υπερβολές», ήταν η μονότονη επίσημη αντίδραση, ενώ ο ντε Γκουχτ διαβεβαίωνε ότι «κανένα ευρωπαϊκό στάνταρτ δεν θα θυσιαστεί στον βωμό της συμφωνίας». Και μετά, το περασμένο καλοκαίρι, ήρθε ο Έντουαρντ Σνόουντεν με τις αποκαλύψεις του για τις αμερικανικές υποκλοπές της NSA όχι μόνο των τηλεφώνων πολιτικών προσώπων στην Ευρώπη, αλλά και εταιρειών - λέγε με «βιομηχανική κατασκοπία»... Πάραυτα, η επίτροπος Δικαιοσύνης Βίβιαν Ρέντινγκ ζήτησε το πάγωμα των δια-
ΔΙΑΤΛΑΝΤΙΚΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΕΛΕΥΘΕΡΩΝ ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ
Το «δίκιο» των επενδυτών πάνω από τη δημοκρατία... πραγματεύσεων, αίφνης πολλοί άρχισαν να κοιτάζουν πιο προσεκτικά το περιεχόμενο του ΤΤΙΡ - ενώ και τα μέσα ενημέρωσης έδωσαν επιτέλους σημασία σε ενστάσεις νομικών και οικονομολόγων που μέχρι τότε περνούσαν στα ψιλά.
Τα υπερβολικά δικαιώματα των επενδυτών Η βασική ένσταση ήταν ότι το ΤΤΙΡ περιορίζει τη δημοκρατία, καθώς δίνει υπερβολικά δικαιώματα στους επενδυτές. Στον βωμό της προστασίας των ξένων επενδύσεων θυσιάζεται το δικαίωμα των εκλεγμένων εκπροσώπων μιας χώρας βουλευτών και κυβερνώντων- να αλλάζουν πολιτική. Και επιτρέπεται στους επενδυτές που θεωρούν ότι θίγονται τα συμφέροντά τους να προσφεύγουν σε μια διαιτησία που δεν υπόκειται σε κανέναν δημοκρατικό και δημόσιο έλεγχο για να βρουν το δίκιο τους. Με δυο λόγια, η «ζωντανή» συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών -μια συμφωνία, δηλαδή, που θα αναθεωρείται συ-
νεχώς- επιδιώκεται να προβλέπει ότι κάθε σχέδιο νόμου θα πρέπει εκ των προτέρων να ελέγχεται για το αν έχει «σημαντικές επιδράσεις στο διατλαντικό εμπόριο και στις ξένες επενδύσεις». Ένα παράδειγμα: Εάν μια χώρα αποφασίσει ότι επιθυμεί να αλλάξει την περιβαλλοντική της νομοθεσία ή κάποιους νόμους για την προστασία των καταναλωτών, ακόμη και την εργασιακή της νομοθεσία, θα αναγκάζεται να το σκεφτεί δυο φορές, αφού ο ξένος επενδυτής που θεωρεί ότι θίγεται από αυτές τις αλλαγές θα μπορεί ανά πάσα στιγμή να προσφύγει στη διαιτησία και να ζητήσει -εάν δικαιωθεί- αποζημίωση. Οι συμφωνίες για την προστασία αυτή των επενδυτών δεν είναι καινούργιες. Ιδιαίτερα της μόδας έγιναν στη δεκαετία του 1990, συνήθως σε διμερές επίπεδο, και μέχρι τώρα έχουν υπογραφεί πάνω από 3.200.
Οι περισσότερες έμοιαζαν… ακίνδυνες. Προστάτευαν κυρίως τους ξένους επενδυτές από αυθαίρετες απαλλοτριώσεις. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια φάνηκε ότι η προστασία πάει πολύ παραπέρα - και μάλιστα πριν οι πολλές κατακερματισμένες συμφωνίες συγκλίνουν σε μια κεντρική, στο πλαίσιο του ΤΤΙΡ. Το πρώτο παράδειγμα, που έκανε αίσθηση και στην κοινή γνώμη -πολλές περιπτώσεις είναι τόσο τεχνικές ώστε οι κοινοί θνητοί να μην μπορούν να τις αντιληφθούν- έρχεται από τη Γερμανία. Ο σουηδικός ενεργειακός όμιλος Vattenfall ζητεί αποζημίωση από τη γερμανική κυβέρνηση, επειδή μετά την πυρηνική καταστροφή της Φουκουσίμα το Βερολίνο αποφάσισε να δρομολογήσει το κλείσιμο των πυρηνικών εργοστασίων, σε δύο από τα οποία είχε επενδύσει ο όμιλος. Μέχρι στιγμής η διαιτησία δεν έχει βγάλει απόφαση - αλλά θεωρείται πολύ πιθανό να δικαιώσει τη Vattenfall. Αυτά τα «διαιτητικά» δικαστήρια μόνο μία στις τρεις φορές μέχρι τώρα έχουν δικαιώσει κράτη. Και υπάρχει ο φόβος να γίνουν πολύ ισχυρότερα και οι ανάλογες προσφυγές να γίνουν ψωμοτύρι- εάν υπογραφεί το περιβόητο ΤΤΙΡ, για το οποίο ξεκίνησε τη Δευτέρα στις Βρυξέλλες νέος γύρος διαπραγματεύσεων. Και πάλι κεκλεισμένων των θυρών, και πάλι με ευρεία συμμετοχή από πάσης φύσεως λομπίστες.
«Κερδίζοντας από την κρίση» Την ίδια μέρα που άρχισαν πάλι οι διαπραγματεύσεις, δόθηκε στη δημοσιότητα και η έρευνα «Profiting from Crisis - How corporations and lawyers are scavenging profits from Europe’s crisis» (σ.σ. Κερδίζοντας από την κρίση πώς οι εταιρείες και οι δικηγόροι βγάζουν κέρδη από την κρίση της Ευρώπης), που έκαναν τα ινστιτούτα Corporate Europe
43
Observatory (CEO) και The Transnational Institute (TNI). Οι συντάκτες της έρευνας παρουσίασαν μια σειρά από παραδείγματα για τις μηνύσεις που τρέχουν τώρα στην κλυδωνιζόμενη από την κρίση Νότια Ευρώπη, χάρη σε ανάλογες διμερείς συμφωνίες. Ένα ξεκάθαρο παράδειγμα είναι αυτό της τράπεζας Postova Bank με έδρα τη Σλοβακία. Η τράπεζα έσπευσε να αγοράσει ελληνικά ομόλογα το 2010, αγνοώντας την κρίση, την οποία είχε ήδη βυθιστεί η Ελλάδα, γοητευμένη από τις εξαιρετικά υψηλές αποδόσεις ως αντιστάθμισμα του υψηλού ρίσκου. Όταν έγινε το PSI, τα ελληνικά ομόλογα έχασαν πάνω από το 50% της ονομαστικής αξίας τους. Η συντριπτική πλειονότητα των ιδιωτών επενδυτών αποδέχτηκε το κούρεμα, η Postova ανήκει σ’ αυτό το 10% που δεν υπέγραψε. Και βασισμένη σε μια διμερή συμφωνία περί επενδύσεων, έσπευσε να μηνύσει το ελληνικό κράτος στο δικαστήριο διαιτησίας της Παγκόσμιας Τράπεζας...
Οι πολίτες πληρώνουν το μάρμαρο Η Postova περιμένει να δικαιωθεί, ενώ τον λογαριασμό θα τον πληρώσουν οι καθημαγμένοι Έλληνες πολίτες. Όπως οι Ισπανοί πολίτες καλούνται να πληρώσουν αποζημιώσεις σε γερμανικές και βρετανικές τράπεζες που επένδυσαν στα φωτοβολταϊκά της Ισπανίας και είδαν τα κέρδη τους να μειώνονται μόλις η κυβέρνηση της Μαδρίτης αποφάσισε να μειώσει τις επιδοτήσεις. «Ήδη σήμερα οι κερδοσκόποι μεταξύ των επενδυτών εκμεταλλεύονται υφιστάμενες συμφωνίες για να λεηλατήσουν τα κρατικά ταμεία των χωρών της κρίσης», υποστηρίζει στη γερμανική Zeit η Πία Έμπερχαρντ, εμπειρογνώμονας για θέματα εμπορίου της CEO. «Εάν, μέσω του ΤΤΙΡ, η Ε.Ε. προσφέρει σε όλες τις εταιρείες αυτά τα υπερβολικά δικαιώματα, τότε πάσχει από ‘πολιτική παράνοια’». Και η συνάδελφός της Σεσίλια Ολιβέ από το ΤΝΙ προσθέτει ότι είναι «άρρωστο» να υποστηρίζει η Κομισιόν τα προνομιακά δικαιώματα των επενδυτών «σε μια εποχή που κλέβει από τους πολίτες της Ευρώπης στοιχειώδη κοινωνικά δικαιώματα». Η κριτική στο ΤΤΙΡ δεν είναι καινούργια, πλην όμως τα στοιχεία της έρευνας «Κερδίζοντας από την κρίση» είναι εκρηκτικά: Ήδη από τώρα επενδυτές μηνύουν ευρωπαϊκές χώρες για διαφυγόντα κέρδη εξαιτίας των μέτρων που λαμβάνονται για την αντιμετώπιση της κρίσης, πολλά από τα οποία δεν τα αποφασίζουν καν οι χώρες αυτές, αλλά τους επιβάλλονται από τις τρόικες. Σύμφωνα με την έρευνα, οι αποζημιώσεις που ήδη έχουν ζητηθεί από τις χώρες της κρίσης είναι 1,7 δισεκατομμύρια ευρώ - και έπεται συνέχεια...
44 Μια επίσκεψη νέων καιρών...
της εβδομάδας
ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ ΤΣΕΡΕΖΟΛΕ
Μια ιδιαίτερη επίσκεψη ήταν αυτή της επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Κάθριν Άστον, στην ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν, από τις 8 έως τις 10 Μαρτίου. Οι συναντήσεις της με επτά ακτιβίστριες που δραστηριοποιούνται στον χώρο των δικαιωμάτων του ανθρώπου προκάλεσαν την οργή των υπερσυντηρητικών της χώρας. Συγκεκριμένα η Άστον συνομίλησε, με την ευκαιρία της Ημέρας της Γυναίκας, με τη Σιρίν Εμπαντί, κάτοχο του βραβείου Νόμπελ Ειρήνης του 2003 και σήμερα αντιπρόεδρο της Ένωσης των Υπερασπιστών των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου καθώς και με τη Ναργκές Μοχαμάντι, πρώην πολιτική κρατούμενη. Η συνάντηση έλαβε χώρα στην πρεσβεία της Αυστρίας στην Τεχεράνη. Στη διάρκεια της συνάντησης ήταν παρούσα η Γκοχάρ Εσγκί, η μητέρα του μπλόγκερ, εργάτη και επικριτή της εξουσίας, που έχασε τη ζωή του ενώ ήταν κρατούμενος το 2012, Σατάρ Μπεχέστ. Η Εσγκί είχε μάλιστα μαζί της τη φωτογραφία του γιου της. Ο θάνατός του πήρε διαστάσεις στα ΜΜΕ χάρη σε ορισμένους βουλευτές που ζήτησαν να γίνουν γνωστές οι συνθήκες υπό τις οποίες επήλθε. Η δίκη για τον θάνατό του είναι ακόμη σε εξέλιξη και η επόμενη συνεδρίαση του δικαστηρίου έχει προγραμματιστεί για τις 9 Απριλίου. Αρνητικά σχολίασε τη συνάντηση η εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών επισημαίνοντας ότι «τέτοιες πρωτοβουλίες το μόνο που κάνουν είναι να αυξάνουν την αμφιβολία του λαού μας σχετικά με τις καλές προθέσεις της Δύσης και δεν θα βοηθήσουν τις σχέσεις μεταξύ του Ιράν και Ε.Ε.». Παράλληλα ανακοίνωσε ότι ήδη η πρεσβεία της Αυστρίας δέχθηκε επίσημη προειδοποίηση από την κυβέρνηση. Την ενόχλησή τους εξέφρασαν και συντηρητικοί βουλευτές, ενώ ο συντηρητικός Τύπος έσπευσε να κάνει λόγο για «παρέμβαση», αφήνοντας όμως αιχμές για το υπουργείο Εξωτερικών: «Γιατί το υπουργείο δεν ανακοινώνει ποτέ τα οφέλη αυτού του είδους των ταξιδιών για την κοινή γνώμη; Γιατί οι αρχές δεν υιοθέτησαν αυστηρές θέσεις έναντι των επεμβάσεων και των εχθρικών ενεργειών των δυτικών ιθυνόντων;» παρατήρησε η συντηρητική εφημερίδα «Τζάβαν» λογοκρίνοντας μάλιστα από τη φωτογραφία τη μητέρα του Σατάρ Μπεχέστ. Την είδηση της συνάντησης μετέδωσε η γνωστή ανταποκρίτρια του BBC Λιζ Ντουσέ, που βρισκόταν στο Ιράν με την Άστον. Πάντως η τελευταία είχε και επίσημες συναντήσεις. Με τον πρόεδρο της χώρας Χασάν Ροχανί, τον υπουργό Εξωτερικών Μοχάμεντ Τζαβάντ Ζαρίφ και τον πρόεδρο της Βουλής Αλί Λαριτζανί. Και δεν συναντήθηκε μόνο με αυτούς, αλλά και με τον παλιό της συνομιλητή στο θέμα του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος: τον πολύ συντηρητικό Σαέντ Τζαλίλι, που σήμερα είναι ο εκπρόσωπος του Ανώτατου Οδηγού, του Αλί Χαμενεΐ, στο Συμβούλιο Ασφαλείας. Η επίσκεψη της Άστον και η συνάντηση που είχε με τις ακτιβίστριες, σε συνδυασμό με εκείνες με τους θεσμικούς παράγοντες, αποτελούν ενδείξεις των εξελίξεων στις σχέσεις Ιράν - Δύσης. Εξελίξεις που σηματοδοτούν λιώσιμο των πάγων, ενώ οι, αναμενόμενες, αντιδράσεις των συντηρητικών δεν είναι τέτοιες που μπορούν να αναστρέψουν το νέο κλίμα που έχει αρχίσει να δημιουργείται από τη συμφωνία της Γενεύης και ύστερα. Σημεία των -νέων- καιρών...
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
ΚΟΣΜΟΣ
O «τυχαίος» θάνατος του και το κύμα αντιδράσεων
«Ησυχία να κάνετε όταν τα παιδιά κοιμούνται, όχι όταν τα σκοτώνουν» έγραφε ένας τοίχος στην Κωνσταντινούπολη. Και πραγματικά δύο εκατομμύρια άνθρωποι διαδηλώνουν από την Τετάρτη σε όλη την Τουρκία στη μνήμη του 15χρονου Μπερκίν Ελβάν, θύματος της ακραίας αστυνομικής καταστολής στις διαδηλώσεις του περασμένου Ιουνίου κατά του Ερντογάν, ο οποίος έσβησε ύστερα από κώμα 268 ημερών. Ο Μπερκίν ήταν το μεταχρονολογημένο όγδοο θύμα εκείνης της περιόδου που έγινε γνωστή ως «Γκεζί» από το όνομα του πάρκου στην Κωνσταντινούπολη που απετέλεσε το έναυσμα του ξεσηκωμού κατά της νεοσυντηρητικής ατζέντας που προωθούσε η κυβέρνηση Ερντογάν. Ο Μπερκίν δεν ήταν καν διαδηλωτής. Χτυπήθηκε στο κεφάλι από ευθεία βολή δακρυγόνου, καθώς έβγαινε από τον φούρνο όπου είχε πάει να πάρει μια φραντζόλα ψωμί για το σπίτι του. «Θα κοιμόμαστε μέχρι να ξυπνήσει ο Μπερκίν» έγραφαν στα τετράδια οι Τούρκοι μαθητές, που με ακουμπισμένα τα κεφάλια στα θρανία σε όλα τα σχολεία περίμε-
ναν σιωπηλά το ξύπνημα του φίλου τους. Μια διαμαρτυρία που κράτησε 269 μέρες, όσο κράτησε και ο «ύπνος» του Μπερκίν. «Μοιραζόμαστε τον πόνο της οικογένειας του Μπερκίν. Ένας νέος με παιδικό χαμόγελο, ένας άνθρωπος έχασε αιφνίδια τη ζωή του χωρίς λόγο και άδικα. Περιμένουμε να τιμωρηθούν υποδειγματικά οι υπαίτιοι για να θριαμβεύσει η δικαιοσύνη. Ένα παιδί βγήκε από το σπίτι για να πάρει ψωμί και δεν γύρισε ποτέ πίσω. Στην Τουρκία το κράτος έπρεπε να ζητήσει συγγνώμη από την οικογένεια του Μπερκίν. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κάρολος Παπούλιας, στην επιστολή που μας είχε στείλει μετά τον θάνατο του Αλέξη Γρηγορόπουλου, είχε πει ότι ο θάνατός του είναι πλήγμα για το κράτος δικαίου». Αυτό ήταν το μήνυμα της οικογένειας του Αλέξη Γρηγορόπουλου στο CNNTurk . Ο θάνατος του έφηβου μαθητή, του Τούρκου Αλέξη Γρηγορόπουλου, όπως έγινε αντιληπτό και από τις δυο πλευρές του Αιγαίου, τροφοδότησε ένα ακόμα επεισόδιο της αργής πορείας πολιτικής απαξίωσης του Ρετζέπ Τα-
ΡΕΠΟΡΤΑΖ - ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ: ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΓΙΑΜΑΛΗ
ΙΠΕΚ ΙΛΚΑΡΑΤΖΑΝ
Yπάρχει έδαφος στην
Η Ιπέκ Ιλκαρατζάν, καθηγήτρια στο Πολυτεχνείο της Κωνσταντινούπολης και ακτιβίστρια, μίλησε στην «Αυγή» για τον αντίκτυπο του θανάτου του Μπερκίν στην Τουρκία, για τις διαδηλώσεις,τις προοπτικές και την αντζέντα του Ερντογάν. Η Ιπέκ Ιλκαρατζάν έχει δώσει πολλές μάχες για τα δικαιώματα των γυναικών στην Τουρκία και είναι μέλος της ΜΚΟ «Women for Women’s Human Rights» (www.wwhr.org) Σε ποιον βαθμό αυτό το νέο κύμα διαδηλώσεων και οδύνης για τον θάνατο του 15χρονου Μπερκίν Ελβάν είναι η αφετηρία για ένα νέο κίνημα παρόμοιο με εκείνο του Πάρκου Γκεζί; O κόσμος που διαδηλώνει ανήκει στον ίδιο πολιτικό χώρο; Βλέπω το πρόσφατο κύμα αντίδρασης για τον θάνατο του Μπερκίν Ελβάν ως συνέχεια του κινήματος που ξεκίνησε από το Πάρκο Γκεζί. Οι διαδηλώσεις στο Γκεζί ξεκίνησαν ενάντια στην καταστροφή ενός πάρκου πρασίνου στο κέντρο της Κωνσταντινούπολης και ενάντια στην αντιδημοκρατική αντισυμμετοχική διαδικασία λήψης τέτοιων αποφάσεων. Ωστόσο, λίγες ημέρες μετά το ξέσπασμα των αντιδράσεων και των διαδηλώσεων, το ζήτημα της αστυνομικής βίας έγινε κεντρικό θέμα. Επτά άνθρωποι σκοτώθηκαν, περισσότεροι έπαθαν μόνιμες βλάβες (τυφλώθηκαν) και πολλοί ακόμη τραυματίστηκαν σοβαρά. Ένα από τα βασικά αιτήματα της Ομάδας Αλληλεγγύης της Πλατείας Ταξίμ από τους κυβερνητικούς αξιωματούχους - πέρα από το να παραμείνει το Πάρκο Γκεζί χώρος πρασίνου - ήταν η διερεύνηση των θανάτων και των
τραυματισμών και η τιμωρία των υπευθύνων. Μέχρι στιγμής καμία από αυτές τις έρευνες δεν έχει αποφέρει αποτελέσματα, μάλιστα ούτε ένας αστυνομικός έχει αναγνωριστεί ως δρά-
στης. Αντιθέτως, σε δημόσια δήλωσή του ο πρωθυπουργός συνεχάρη αστυνομικό για την επίδειξη θάρρους στη διάρκεια των διαδηλώσεων. Ο θάνατος του Μπερκίν σήμανε την επιτομή της αστυνομικής βίας. Ήταν ένα παιδί και δεν αναμείχθηκε καν στις διαδηλώσεις, πήγαινε στον φούρνο της γειτονιάς του να αγοράσει ψωμί και χτυπήθηκε από ευθεία βολή δακρυγόνου. Αυτό το ξέσπασμα που βλέπουμε είναι μια έκρηξη συσσωρευμένης οργής ενάντια σε μία τυραννία διαρκείας, ενάντια στις παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την απουσία του γράμματος του νόμου όπως αυτός επιβάλλεται από τις αρχές. To 2008 αστυνομικός πυροβόλησε και σκότωσε τον 15χρονο Αλέξη Γρηγορόπουλο προκαλώντας μια εξέγερση των μαθητών. Βλέπετε αναλογίες; Σίγουρα υπάρχουν αναλογίες. Ωστόσο υπάρχουν και σημαντικές διαφορές. Εξ όσων γνωρίζω στην Ελλάδα δεν είχατε έναν πρωθυπουργό τότε ο οποίος να βγαίνει και να υποστηρίζει ανοιχτά την αστυνομική βία. Αυτό που κάνει χειρότερη τη συγκεκριμένη κατάσταση είναι ότι υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι της κυβέρνησης προωθούν ευθέως τη συνέχιση της βίας. Ακόμη, όπως ανέφερα παραπάνω, ο ίδιος ο πρωθυπουργός Ερντογάν χαιρέτισε τις δράσεις της αστυνομίας τον περασμένο Ιούνιο, ενώ το παράδειγμά του ακολούθησαν τις προηγούμενες
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
ΚΟΣΜΟΣ
45
15χρονου Μπερκίν στην Τουρκία γίπ Ερντογάν και της κυβέρνησής του. Πρωθυπουργός και κυβέρνηση από τον Δεκέμβριο κλυδωνίζονται από τις τηλεφωνικές υποκλοπές που αποκαλύπτουν ένα όργιο διαφθοράς, με τον ίδιο τον Ερντογάν αλλά και τον γιο του να εμφανίζονται άμεσα εμπλεκόμενοι σε υποθέσεις χρηματισμού. Ο πρωθυπουργός, που διαβλέπει «ξένο δάκτυλο» και συγκεκριμένα των ΗΠΑ πίσω από τις αποκαλύψεις, κάνει το ένα επικοινωνιακό λάθος πάνω στο άλλο: από το Ίντερνετ που δήλωσε ότι θέλει να απαγορεύσει μέχρι τον Μπερκίν, στον θάνατο του οποίου αναφέρθηκε μόνο σε συνδυασμό με την πτώση του χρηματιστηρίου… Διέπραξε μάλιστα ένα ακόμη, κορυφαίο σφάλμα, αποδοκιμάζοντας τους χιλιάδες διαδηλωτές που διαμαρτύρονται για θάνατο του δεκαπεντάχρονου Μπερκίν Ελβάν, ακόμη ένα θύμα αστυνομικής βίας. Τους κατηγόρησε, ούτε λίγο ούτε πολύ, για αντιδημοκρατική στάση λίγο πριν από τις δημοτικές εκλογές στις 30 Μαρτίου. «Προσπαθούν να βάλουν φωτιά στους δρόμους 18 ημέρες πριν από τις εκλογές, «αυτό δεν είναι δημοκρατι-
κή στάση» δήλωνε ο Ερντογάν κατά τη διάρκεια προεκλογικής συγκέντρωσης στην πόλη Μαρντίν της νοτιοανατολικής Τουρκίας. «Απευθύνω έκκληση προς τις εργοδοτικές οργανώσεις, τα συνδικάτα και τις μη κυβερνητικές οργανώσεις που προκαλούν επεισόδια να επιδείξουν υπευθυνότητα. Όποιος έχει προβλήματα πρέπει να τα λύσει στην κάλπη στις 30 Μαρτίου» πρόσθεσε ο Τούρκος πρωθυπουργός. Συγκεντρώσεις στη μνήμη του Μπερκίν έγιναν σε 53 πόλεις, ανάμεσά τους η Άγκυρα, η Κωνσταντινούπολη και η Σμύρνη. Σημειώθηκαν βίαιες συγκρούσεις που είχαν αποτέλεσμα τον θάνατο ενός 22χρονου διαδηλωτή και ενός αστυνομικού, τον τραυματισμό τουλάχιστον 70 ατόμων, μεταξύ των οποίων 19 αστυνομικοί, και τη σύλληψη 417 διαδηλωτών. Ο συνδυασμός διαφθοράς και καταστολής αποτελεί ένα καταστροφικό μείγμα για τον Ερντογάν και ειδικά ενόψει των δημοτικών εκλογών της 30ής Μαρτίου και των προεδρικών εκλογών της 10ης Αυγούστου.
Τουρκία για συμμαχία των προοδευτικών δυνάμεων ημέρες και βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος. Ένας πρώην υπουργός Ευρωπαϊκής Ένταξης και σύμβουλος του Ερντογάν σχολίασε μέσω Τwitter πως οι εκατοντάδες χιλιάδες που διαδήλωσαν για τον θάνατο του Μπερκίν ήταν «νεκρόφιλοι» που επιχειρούσαν να σαμποτάρουν τις επιτυχίες του ΑΚΡ σε ό,τι αφορά τον εκδημοκρατισμό και να απειλήσουν την ειρήνη. Μάλιστα τουίταρε την ώρα της κηδείας. Τόσο εξοργιστική είναι η στάση του Ερντογάν και των συμβούλων του.
σε θέσεις κλειδιά στη Δικαιοσύνη (καθώς και σε πανεπιστήμια, αστυνομία και άλλες θέσεις κλειδιά του Δημοσίου) ώστε να είναι σε θέση να μετατρέψουν το τρέχον κράτος από την κοσμική του μορφή σε ισλαμικό όταν ανέβουν στην εξουσία. Ο Ερντογάν ισχυρίζεται πως ο Γκιουλέν και οι υποστηρικτές του βρίσκονται πίσω από την παγκόσμια συνωμοσία εναντίον του μαζί με τη CIA. Ω-
στόσο μέχρι τώρα ήταν η κυβέρνηση του Ερντογάν εκείνη που επέτρεψε την εισροή των «γκιουλενιστών» στους δημόσιους οργανισμούς αντιλαμβανόμενη και συμμεριζόμενη τον στόχο της μετατροπής της Τουρκίας σε ισλαμικό κράτος. Όταν οι δύο πλευρές «τα έσπασαν» μεταξύ τους, βγήκαν και οι κασέτες. Ωστόσο ακόμη κι αυτό δεν αλλάζει το απαράδεκτο που αποκαλύπτουν
οι παρακολουθήσεις. Οι κασέτες είναι πράγματι αυθεντικές (την ύπαρξη μερικών από αυτές έχει παραδεχθεί και ο ίδιος ο Ερντογάν) και αποδεικνύουν την ανάμειξη υπουργών αλλά και του ίδιου του πρωθυπουργού σε σκάνδαλα. Ακόμη αποδεικνύεται η ανάμειξη του ίδιου του Ερντογάν σε υποθέσεις λογοκρισίας των ΜΜΕ. Με άλλα λόγια, είτε πρόκειται για
μια διεθνή συνωμοσία είτε όχι, είναι ένα θέμα. Αλλά τα όσα προκύπτουν από τις κασέτες στα σίγουρα, η διαφθορά και οι παράνομες πράξεις από τον πρωθυπουργό και το υπουργικό συμβούλιο, είναι το άλλο θέμα, και το ουσιώδες. H κρίση του 2008 δεν άγγιξε ιδιαίτερα την Τουρκία, αλλά πλέον φαίνεται να την επηρεάζει σε συνδυασμό με την πολιτική αστάθεια και το κύμα αντιδράσεων. Μπορεί να προκύψει κάτι θετικό από αυτό;
Kάθε μέρα γίνονται νέες αποκαλύψεις για τη διαφθορά της κυβέρνησης Ερντογάν. Οι περισσότερες ωστόσο είναι αποτέλεσμα παρακολούθησης των επικοινωνιών. Έχει δίκιο ο Ερντογάν όταν μιλά για μια παγκόσμια συνωμοσία εναντίον του;
Εύχομαι ο αγώνας να καταλήξει σε μια πραγματική συμμετοχική δημοκρατία χωρίς μεγάλη ύφεση. Υπάρχει πάντα ο κίνδυνος, αν κλιμακωθεί η οικονομική κρίση, να αυξηθεί και η βία και η πόλωση ανάμεσα στις κοινωνικές ομάδες.
Δεν ξέρω αν πρόκειται για διεθνή συνωμοσία, αλλά υπάρχουν βάσιμες υποψίες πως υπάρχει κάποια στήριξη από τις ΗΠΑ (CIA) αναφορικά με την εκπόνηση μιας στρατηγικής η οποία θα παρουσίαζε την Τουρκία ως μία μετριοπαθή ισλαμική χώρα. Αυτό σήμαινε πως οι κοσμικές μάζες δεν θα έπαιζαν κάποιο ρόλο, καθώς δεν είναι «αρκετά μουσουλμανικές». Το γεγονός ότι ο ισλαμιστής κληρικός Φετουλάχ Γκιουλέν έχει βρει καταφύγιο στις ΗΠΑ είναι ένας ακόμη διακριτός παράγοντας. Λέγεται πως μέλη της σέχτας του Γκιουλέν αναλάμβαναν θέσεις στις αστυνομικές δυνάμεις αλλά και
Υπάρχουν προοπτικές για μια συμμαχία των προοδευτικών δυνάμεων; Eίναι προαπαιτούμενη η συμμετοχή των κεμαλιστών; Νομίζω πως το κίνημα του Πάρκου Γκεζί απέδειξε πως υπάρχει μεγάλη προοπτική για μία συμμαχία των προοδευτικών δυνάμεων. Η συμμετοχή των Κεμαλιστών θα ήταν μάλλον απαραίτητη γιατί αποτελούν μεγάλο μέρος της κοσμικής αντιπολίτευσης. Ο στρατός είναι μια άλλη κουβέντα, αλλά δεν βλέπω πώς μια προοδευτική συμμαχία θα μπορούσε να έχει και στρατιωτικό σκέλος.
46
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
ΚΟΣΜΟΣ
Το ερώτημα είναι εάν και ποιος θα ανάψει πρώτος το φιτίλι. Για την ώρα, πάντως, στην Ουκρανία δεν φαίνεται να θέλουν να επαναλάβουν... το λάθος της Γεωργίας
ΚΡΙΜΑΙΑ Τα σενάρια της επόμενης μέρας Ο Ρώσος πρωθυπουργός Ντιμίτρι Μεντβέντεφ ανήγγειλε ήδη από την περασμένη Δευτέρα ότι αρχίζει η κατασκευή μιας γέφυρας πάνω από τα στενά του Κερτς, που θα συνδέει τη Ρωσία με τη Κριμαία. Πέντε χρόνια χρειάζονται για να κατασκευαστεί η γέφυρα, και είναι άγνωστο τι θα συνδέει όταν τελειώσει. Δύο κομμάτια της ρωσικής επικράτειας; Τη Ρωσία με μια ανεξάρτητη δημοκρατία, τύπου Αμπχαζίας; Ή τη Ρωσία με μια αυτόνομη περιοχή της Ουκρανίας; Θεωρητικά την απόφαση θα πάρουν σήμερα οι κάτοικοι της Κριμαίας δια δημοψηφίσματος. Ένα δημοψήφισμα που δεν το αναγνωρίζει η κυβέρνηση της Ουκρανίας- ούτε η Ε.Ε. και οι ΗΠΑ. Κι ένα δημοψήφισμα που διευκολύνει μεν, αλλά δεν καθιστά αυτονόητη την προσάρτηση της Κριμαίας στη Ρωσική Ομοσπονδία. Παρά τις διαβεβαιώσεις των προέδρων της Βουλής και του Ομοσπονδιακού Συμβουλίου της Ρωσίας, ότι εάν η Κριμαία θέλει θα γίνει «ισότιμο μέλος» της Ρωσικής Ομοσπονδίας, η απόφαση αυτή δεν έχει ληφθεί από τον Βλαντιμίρ Πούτιν, τόσο στη Συμφερούπολη όσο και στη Μόσχα μελετούν τα σενάρια της επόμενης μέρας, όχι μόνο στο πολιτικό επίπεδο, αλλά και στο... πρακτικό. Όπως η Ρωσία μπορεί να κλείσει τις στρόφιγγες του φυσικού αερίου για την Ουκρανία- θεωρείται πολύ δύσκολο να κλείσει τις στρόφιγγες γενικά για το αέριο που περνάει τράνζιτ μέσω του ουκρανικού εδάφους με προορισμό τους πελάτες της στη Δύση- έτσι και η Ουκρανία μπορεί να απομονώσει με χίλιους τρόπους την Κριμαία. Το 80% του νερού για παράδειγμα που πίνουν οι κάτοικοι της Κριμαίας έρχεται από τον Δνείπερο και μεταφέρεται μέσω του καναλιού της Βόρειας Κριμαίας. Αυτό το κανάλι χρησιμοποιούν και οι αγρότες της περιοχής για να ποτίζουν. Και χρειάζεται μόνο μια πολιτική απόφαση από το Κίεβο για να στερέψει... Αλλά και περισσότερο ηλεκτρικό ρεύμα έρχεται από την υπόλοιπη Ουκρανία, μόλις το 10% των αναγκών καλύπτεται από τις μονάδες της Κριμαίας. Ακόμη και οι αγωγοί που μεταφέρουν το ρώσικο φυσικό αέριο στην Κριμαία διασχίζουν πρώτα ουκρανικό έδαφος. Χωρίς τη στήριξη της υπόλοιπης Ουκρανίας, για κάποια χρόνια τουλάχιστον η Κριμαία δύσκολα θα επιβιώσει... Ο νέος πρωθυπουργός της Κριμαίας Σεργκέι Αξιόνοφ διαβεβαιώνει ότι όλα θα πάνε καλά και χωρίς την Ουκρανία: «Το υπουργείο Ενέργειας της Κριμαίας έχει έτοιμο ένα σχέδιο για το πώς θα καλυφθούν με τη βοήθεια των Ρώσων εταίρων μας οι ανάγκες μας σε ρεύμα, νερό και αέριο». Το πώς μοιάζει αυτό το σχέδιο δεν το είπε. Την ίδια ώρα, πολλοί επιχειρηματίες της Κριμαίας είναι έτοιμοι να τα μαζέψουν και να φύγουν, καθώς αναφέρονται στον Αξιόνοφ με το παρατσούκλι του «Γκόμπλιν» και τον θεωρούν κομμάτι του τοπικού υποκόσμου.
ΟΥΚΡΑΝΙΑ
Οι «απευκταίες» κυρώσεις και η διέξοδος από το αδιέξοδο ΤΗΣ ΚΑΚΗΣ ΜΠΑΛΗ
«Για μας δεν υφίσταται η εκδοχή της στρατιωτικής απάντησης». Αυτή και μόνο η φράση από τα είκοσι λεπτά των... αυστηρών κυβερνητικών δηλώσεων της Άνγκελας Μέρκελ για την κατάσταση στην Ουκρανία, προχτές στη Βουλή του Βερολίνου, μπορεί να κάνει τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν να αισθάνεται πανίσχυρος. Ό,τι κι αν γίνει σήμερα στην Κριμαία, όποιο κι αν είναι το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος - αίτηση για προσάρτηση στη Ρωσική Ομοσπονδία ή αυξημένη αυτονομία της Κριμαίας εντός του ουκρανικού εδάφους- ό,τι κι αν κάνει στη συνέχεια η ρωσική Βουλή, ο Πούτιν ξέρει πως δεν έχει τίποτε να φοβάται από τη Δύση. Στον στρατιωτικό τομέα. Παρά τα μαχητικά αεροσκάφη και τα ιπτάμενα ραντάρ που έστειλαν οι Ηνωμένες Πολιτείες στη Βαλτική, για να στείλουν το μήνυμα στους φοβισμένους γείτονες της Ρωσίας, ότι θα τους προστατεύσουν, είναι προφανές ότι κανείς δεν διανοείται να υπερασπιστεί με τα όπλα την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας. Η απάντηση της Δύσης στη Ρωσίαη οποία δια στόματος Πούτιν επιμένει πως δεν έχει καμία σχέση με τις εξελίξεις στην Κριμαία κι ότι για όλα αποφασίζουν οι κάτοικοί της- εάν υπάρξει, θα είναι οικονομική. Και η υπογράμμιση είναι στο «εάν υπάρξει», καθώς οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης μεταξύ τους, αλλά και οι Αμερικανοί σύμμαχοι δυσκολεύονται να καταλήξουν σε μια κοινή γραμμή. Κυρώσεις, ναι, αλλά πόσο εκτεταμένες; Και με ποιο α-
ντίτιμο; Η Μέρκελ προσπάθησε να πείσει τον Πούτιν ότι θα είναι «καταστροφική» για τη Ρωσία η διατάραξη των οικονομικών σχέσεων της με τη Δύση. Το αν τα κατάφερε, μένει να φανεί. Την ίδια ώρα δεν ξεχνά τους κινδύνους και για τη γερμανική οικονομία- και όχι μόνο. Η αλληλεξάρτηση Ε.Ε. - Ρωσίας είναι τόσο μεγάλη, ώστε λίγη σημασία έχει ποιος θα γονατίσει περισσότερο, εάν προκύψει το κατά Μέρκελ «απευκταίο»...
Η φαεινή ιδέα του Κίσινγκερ... Την ώρα που οι απειλές των κυρώσεων σε βάρος της Ρωσίας πέφτουν βροχή, από την Ε.Ε., τις ΗΠΑ, τους G7, η γριά αλεπού της αμερικανικής διπλωματίας, ο Χένρι Κίσινγκερ καταθέτει από τις σελίδες της Washington Post τη δική του ιδέα για έξοδο από το αδιέξοδο. Ξεκινώντας από τη θέση ότι ούτε η Ρωσία ούτε η Δύση μπορούν να κερδίσουν από μια σύγκρουση για την Ουκρανία, ο έμπειρος διπλωμάτης διατυπώνει τέσσερις προτάσεις: Πρώτον: Η Ουκρανία επιλέγει ελεύθερα με ποιον θα συνδεθεί πολιτικά και οικονομικά Δεύτερον: Η Ουκρανία δεν εντάσσεται στο ΝΑΤΟ Τρίτον: Η Ουκρανία αποκτά ένα καθεστώς ουδετερότητας, ανάλογο με αυτό της Φινλανδίας και τέταρτον: Η Ρωσία δεν προχωρά στην προσάρτηση της Κριμαίας- και σε αντάλλαγμα το Κίεβο ενισχύει την αυτονομία της χερσονήσου. Η Μόσχα άκουσε με ενδιαφέρον την ιδέα του Κίσινγκερ, άλλωστε αρκετές
«δεξαμενές σκέψεις» προσκείμενες προς το Κρεμλίνο είχαν ταχθεί υπέρ κάποιου είδους «φινλανδοποίησης» της Ουκρανίας, πριν ακόμη αποκαθηλωθεί ο Γιανουκόβιτς. Επιπλέον, εάν δεν υπάρξει περαιτέρω κλιμάκωση το αμέσως επόμενο διάστημα, δε θα ήταν απαγορευτικό για το πρεστίζ των δύο πλευρών να καταλήξουν σ’ έναν τέτοιο συμβιβασμό.
...και τα σύννεφα του πολέμου Ο συμβιβασμός είναι το καλό σενάριο. Στο τραπέζι υπάρχει πάντα και το κακό. Ο υπηρεσιακός πρόεδρος της Ουκρανίας, Αλεξάντερ Τουρτσίνεφ υποστηρίζει ότι η Ρωσία είναι έτοιμη να εισβάλει στην Ουκρανία, το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων Interfax μεταδίδει ότι η Μόσχα έστειλε μαχητικά αεροσκάφη στη σύμμαχο Λευκορωσία, το ρωσικό υπουργείο Άμυνας ανακοίνωσε την έναρξη νέας άσκησης στα σύνορα με την Ουκρανία με 12.500 στρατιώτες. Κι ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Τζον Κέρι υποστηρίζει ότι η Ρωσία έχει στείλει επιπλέον 20.000 στρατιώτες στην Κριμαία. Την ίδια ώρα, η Ουκρανία ίδρυσε την Πέμπτη μια νέα εθνοφυλακή, με δύναμη 60.000 ανδρών. Αυτή θα αποτελείται κυρίως από εθελοντές, άνδρες μεταξύ 18 και 50 χρονών, και αποστολή τους θα είναι να φρουρούν τα σύνορα. Το ερώτημα είναι εάν και ποιος θα ανάψει πρώτος το φιτίλι. Για την ώρα, πάντως, στην Ουκρανία δεν έχουν ξεχάσει το ολέθριο λάθος του προέδρου της Γεωργίας, Σαακασβίλι και δε φαίνεται να θέλουν να το επαναλάβουν...
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
ΚΟΣΜΟΣ
47 ΑΠΟ ΤΟΝ ΝΙΚΟ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗ n.kyriakidis@avgi.gr
ΓΕΡΑΚΙΑ ΚΑΙ ΤΥΦΛΟΠΟΝΤΙΚΕΣ
Παίζοντας βρόμικα στην Ουκρανία Δεν είναι η πρώτη φορά που το μακρύ χέρι της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής ξεπροβάλλει πίσω από τις βίαιες και δραματικές ανατροπές που συγκλονίζουν κατά καιρούς τον κόσμο προκαλώντας παγκόσμιες κρίσεις. Απ’ το πραξικόπημα των συνταγματαρχών στην Ελλάδα το 1967 ως την τωρινή ψυχροπολεμική αντιπαράθεση Κίνας - Ιαπωνίας στη σινική θάλασσα και την «εξέγερση» στην πλατεία Μαϊντάν του Κιέβου, το δαιδαλώδες πλέγμα παρεμβάσεων και επιρροής της Αμερικής στον κόσμο σε πολιτικό, οικονομικό, διπλωματικό και επικοινωνιακό πεδίο διαδραματίζει πρωταγωνιστικό ρόλο.
Το λόμπι του πολέμου Βετεράνοι και έμπειροι αναλυτές στην Αμερική είναι σήμερα ιδιαίτερα προβληματισμένοι από την «άγρια υπεραντίδραση», όπως τη χαρακτηρίζουν, των αμερικανικών ΜΜΕ και των πολιτικών ελίτ απέναντι στην κρίση στην Ουκρανία. Πίσω απ’ την ψυχροπολεμική αντιπαράθεση ΗΠΑ - Ρωσίας διακρίνουν το «λόμπι» των νεοσυντηρητικών, εκείνο που με τις νεο-ταξικές ιδεολογικο-πολιτικές κατασκευές του είχε αναλάβει εργολαβικά την περασμένη δεκαετία τη «θεωρητικοποίηση» του πολέμου στο Ιράκ, εξιδανικεύοντας τη χρήση ωμής, απροκάλυπτης στρατιωτικής βίας εναντίον ενός κυρίαρχου κράτους χάριν της αμερικανικής και παγκόσμιας ασφάλειας. Έντεκα χρόνια μετά, η «αμερικανική ασφάλεια» παραμένει ένα ζητούμενο, αλλά οι πλουτοπαραγωγικές πηγές του Ιράκ -ενός καταρρέοντος κράτους, ντε φάκτο διαμελισμένου, οικονομικά και κοινωνικά αποδεκατισμένου- αποτελούν πια εύκολο θύμα εκμετάλλευσης... «Το στρατόπεδο των νεοσυντηρητικών φαίνεται να έχει τεθεί και πάλι εκτός ελέγχου επηρεάζοντας καθοριστικά τις αντιδράσεις της κυβέρνησης Ομπάμα στην Ουκρανία» λένε οι αναλυτές. Η εξήγηση μπορεί να είναι απλή: Οι αποφασιστικές παρεμβάσεις του Πούτιν τον τελευταίο καιρό στις διεθνές διενέξεις, όπως αυτές στον συριακό εμφύλιο και το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, ενόχλησαν τη σκληροπυρηνική Δεξιά καθώς αποστέρησαν τις ΗΠΑ από επιχειρήματα για άλλη μια επίδειξη ισχύος στον κόσμο. «Η διθυραμβική υποστήριξη της Αμερικής στο πραξικόπημα που ανέτρεψε τον εκλεγμένο Ουκρανό πρόεδρο και οι ατελείωτες φωνασκίες των ΜΜΕ εναντίον του Ρώσου προέδρου επειδή δεν δέχθηκε τα τετελεσμένα στο Κίεβο κι αποφάσισε να προστατεύσει τα ρωσικά συμφέροντα στην Κριμαία» αποτελούν ξεκάθαρες ενδείξεις ότι το «λόμπι» των νεοσυντηρητικών του Μπους επέστρεψε στην ενεργό δράση...
Γεράκια και τυφλοπόντικες Ανάμεσα στα προβεβλημένα στελέχη του πολιτικού κατεστημένου της Ουάσιγκτον,
που πολλοί τοποθετούν σήμερα στον πυρήνα του νεοσυντηρητικού εσμού, είναι και το τελευταίο μέλος της «δυναστείας Κλίντον». Συγκεντρώνοντας λεφτά την περασμένη εβδομάδα στο Λος Άτζελες για την προεκλογική κούρσα της στις προεδρικές του 2016, η Χίλαρι δεν δίστασε να παρομοιάσει -σε κλειστό κύκλο- τον Πούτιν με τον Χίτλερ, ο οποίος με πρόσχημα την προστασία των μειονοτικών Γερμανών εισέβαλε το 1939 στην Τσεχοσλοβακία και ξέσπασε ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος... Υπάρχουν όμως και λιγότερο γνωστές φυσιογνωμίες που με τις σκόπιμα χονδροειδείς διαστρεβλώσεις ή απλουστεύσεις τους επηρεάζουν τη χάραξη της πολιτικής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Δουλεύοντας υπόγεια είναι ίσως λιγότερο επικοινωνιακοί, οπωσδήποτε όμως περισσότερο αποτελεσματικοί. Ένας απ’ αυτούς είναι ο Έλιοτ Άμπραμς, ηγετική φιγούρα του νεοσυντηρητικού στρατοπέδου, επιβλέπων τον τομέα Μέσης Ανατολής του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας στις κυβερνήσεις του υιού Μπους. Σε πρόσφατο άρθρο του στον ιστότοπο του Συμβουλίου για τις Διεθνείς Σχέσεις (Council on Foreign Relations -CFR), ενός «ανεξάρτητου» όπως αυτοσυστήνεται, think tank, μέλη του οποίου είναι γνωστά «συγκοινωνούντα δοχεία» πολιτικής-media, όπως ο υπουργός Άμυνας του Ομπάμα Τσακ Χέιγκελ, δημοσιογράφοι του CNN (Έριν Μπερνέτ) του NBC (Μπράιαν Γουίλιαμς) κ.ά. ο Άμπραμς έγραψε: «Τα σημερινά νέα από την Ουκρανία είναι ζοφερά... Η αμερικανική αντίδραση ήταν τραγικά αδύναμη: λίγα λόγια από τον Κέρι και τον Ομπάμα, αλλά καμία ενέργεια, ούτε καν διπλωματική... Η κυβέρνηση Ομπάμα επιδιώκει πάνω απ’ όλα ν’ αποφύγει τις συγκρούσεις με οποιοδήποτε κόστος... Οι φίλοι και οι εχθροί μας μάς βλέπουν ολοένα πιο αδύναμους και απόμακρους... Αυτή η εμφάνιση της αδυναμίας μας δελεάζει τους εχθρούς των ΗΠΑ να περάσουν στη δράση... Η κρίση στην Ουκρανία δείχνει ότι η ισχύς της Αμερικής και η δύναμη της θέλησής της αποδυναμώνονται βάζοντας σε κίνδυνο την ίδια και τους φίλους μας»...
«Δώσαμε τα λεφτά μας»... Όμως, η ηλεκτρονική αυτή «επιφυλλίδα» του Άμπραμς μοιάζει μάλλον με ασήμαντο λογύδριο μπροστά στην κυνική όσο και αποκαλυπτική ομολογία της Βικτώρια Νούλαντ, της άλλοτε εκπροσώπου της Χίλαρι στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ -που ο Ομπάμα αναβάθμισε σε υφυπουργό Εξωτερικών αρμόδια Ευρώπης και Ευρασίας- για τις αμερικανικές «αλχημείες» στην Ουκρανία. Μιλώντας τον περασμένο Δεκέμβριο σε συνέδριο του Αμερικανo-Ουκρανικού Ιδρύματος, η Νούλαντ ομολόγησε πως οι ΗΠΑ έχουν «ξοδέψει» πάνω από 5 δισεκατομμύρια δολάρια στην Ουκρανία απ’ το
1991 που η χώρα απέκτησε την ανεξαρτησία της για να τη... «βοηθήσουν» να οικοδομήσει τις «δημοκρατικές δεξιότητές» της, την «κοινωνία των πολιτών» και θεσμούς «χρηστής διακυβέρνησης». Η Νούλαντ είναι σύζυγος του Ρόμπερτ Κάγκαν, «θεωρητικού» της νεότερης γενιάς των νεοσυντηρητικών. Εκθειάζοντας τον αμερικανικό «τσαμπουκά» στις διεθνείς σχέσεις και ειρωνευόμενος την ευρωπαϊκή «μαλθακότητα», ο Κάγκαν είχε πει κάποτε πως «οι Αμερικανοί κατάγονται απ’ τον Άρη και οι Ευρωπαίοι απ’ την Αφροδίτη»... Ίσως αυτό εξηγεί και το «fuck E.U.» που ξέφυγε της συζύγου του, όταν με τον Αμερικανό πρεσβευτή στο Κίεβο κανόνιζαν τη σύνθεση της νέας ουκρανικής κυβέρνησης λίγο πριν από την ανατροπή του Γιανουκόβιτς. Σύμφωνα με τον Τζέφρι Τέιλερ του Foreign Policy, καθ’ όσον είναι γνωστό, τα λεφτά αυτά δόθηκαν στο πλαίσιο του νόμου «περί Υποστήριξης της Ελευθερίας» (Freedom Support Act) που ψηφίστηκε απ’ το Κογκρέσο το 1992 με σκοπό την τόνωση των οικονομιών των πρώην σοβιετικών δημοκρατιών. Προφανώς κάτι εννοούσε περισσότερο ο Πούτιν όταν μιλούσε στη συνέντευξή του στις αρχές του μήνα, για «δυτικούς ινστρούχτορες» που έδωσαν τον καλύτερο τους εαυτό εκπαιδεύοντας τις «ένοπλες ταξιαρχίες» της πλατείας Μαϊντάν. «Συγγνώμη, αλλά ο Πούτιν δεν είναι τρελός» υπερθεματίζει στον τίτλο του άρθρου του ο Τέιλερ. Ο ασφυκτικός κλοιός ελέγχου που επέβαλε πέρυσι η Μόσχα στη δράση των μη κυβερνητικών οργανώσεων στην ίδια τη Ρωσία μάλλον δεν είναι άσχετος με όσα γνωρίζουν οι ρωσικές μυστικές υπηρεσίες για την αμερικανική διείσδυση στην Ουκρανία...
Το «κληροδότημα» του Ρέιγκαν Ο Ρόμπερτ Πάρι, παλαίμαχος ερευνητής δημοσιογράφος του Associated Press και του Newsweek τη δεκαετία του ‘80, που αποκάλυψε το σκάνδαλο Ιράν - Κόντρας, συγγραφέας πολλών βιβλίων για τη «σκοτεινή πλευρά» της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής- υποστηρίζει πως «μια σκιώδης δομή εξωτερικής πολιτικής που στήθηκε από τον Ρόναλντ Ρέιγκαν για τον Ψυχρό Πόλεμο, επιβιώνει μέχρι σήμερα καλοταΐζοντας τους Αμερικανούς νεοσυντηρητικούς και συνεχίζοντας να αποσταθεροποιεί χώρες - στόχους, συμπεριλαμβανομένης σήμερα της Ουκρανίας». Σύμφωνα με τον Πάρι, κεντρικό ρόλο σε αυτή τη δομή παίζει το Εθνικό Κληροδότημα για την Δημοκρατία (National Endowment for Democracy - NED), μια μη κυβερνητική οργάνωση που ιδρύθηκε το 1983 «για να βοηθήσει όσους εργάζονται εκτός συνόρων με σκοπό να οικοδομήσουν δημοκρατικούς θεσμούς και να διαδώσουν τις δημοκρατικές αξίες».
Το NED χρηματοδοτείται από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ με περισσότερα από 100 εκατομμύρια δολάρια τον χρόνο μέσω της USAID, του αμερικανικού οργανισμού για την παγκόσμια ανάπτυξη. Στο διάστημα 2011-13 διέθεσε σχεδόν 21 εκατομμύρια δολάρια στις χώρες της Ευρασίας. Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του, το «κληροδότημα» χρηματοδότησε 65 προγράμματα στην Ουκρανία το 2012 - μερικά απ’ αυτά με εκατοντάδες χιλιάδες δολάρια- περιλαμβανομένων ακτιβιστικών κινημάτων, σεμιναρίων επιχειρηματικής επιμόρφωσης, εκλογικής επιτήρησης, και δημιουργίας «ανεξάρτητων» μέσων ενημέρωσης. Στο σχεδιάγραμμα στοχοθεσίας του «κληροδοτήματος» για την περιοχή της Ευρασίας για το 2013 υπάρχει μάλιστα και ειδική αναφορά στη Ρωσία: «Ως η μεγάλη δύναμη της περιοχής, η Ρωσία παραμένει η κύρια χώρα προτεραιότητας. Το Κληροδότημα θα εξετάσει την επέκταση των προγραμμάτων του στη Ρωσία για να ανταποκριθεί και να επωφεληθεί από ενδεχόμενα νέα ανοίγματα που έχουν προκύψει τους τελευταίους μήνες ως αποτέλεσμα της δυσαρέσκειας απέναντι στις ελίτ του υφιστάμενου καθεστώτος και των ενδείξεων ενός διογκούμενου κινήματος διαμαρτυρίας»...
Ουκρανία, «το μεγάλο έπαθλο»... Τον περασμένο Σεπτέμβριο, σε άρθρο του στην Washington Post, ο από ιδρύσεως πρόεδρος του NED Καρλ Γκέρσμαν ζητούσε από την κυβέρνηση Ομπάμα να προωθήσει συμφωνίες ελευθέρου εμπορίου με την Ουκρανία και άλλες πρώην σοβιετικές δημοκρατίες και κατά συνέπεια να καταπολεμήσει τις προσπάθειες της Μόσχας να διατηρήσει στενές σχέσεις με τις χώρες αυτές. «Η Ουκρανία είναι το μεγάλο έπαθλο» έγραφε χαρακτηριστικά ο Γκέρσμαν στην Post. «Η Ουάσιγκτον πρέπει να συνεργαστεί με τις κυβερνήσεις και την κοινωνία των πολιτών της Ουκρανίας, της Γεωργίας και της Μολδαβίας για να διασφαλίσει ότι η υπό εξέλιξη μεταρρυθμιστική διαδικασία όχι μόνον θα προωθήσει την αύξηση του εμπορίου, αλλά και θα δώσει κυβερνήσεις λιγότερο διεφθαρμένες. Μια συμφωνία σύνδεσης με την Ε.Ε. θα πρέπει να θεωρείται όχι ως αυτοσκοπός, αλλά ως σημείο εκκίνησης που θα καταστήσει δυνατές βαθύτερες μεταρρυθμίσεις» έγραφε στο άρθρο του ο Γκέρσμαν καταλήγοντας στο «διά ταύτα»: «Η επιλογή της Ουκρανίας να ενταχθεί στην Ευρώπη θα επιταχύνει την κατάρρευση της ιδεολογίας του ρωσικού ιμπεριαλισμού που αντιπροσωπεύει ο Πούτιν. Οι Ρώσοι έχουν να κάνουν κι αυτοί μια επιλογή, και ενδεχομένως ο Πούτιν να δει τελικά τον εαυτό του να χάνει, όχι μόνον στο εγγύς εξωτερικό αλλά και στο εσωτερικό της ίδιας της Ρωσίας»...
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 16 MAΡΤΙΟΥ 2014
48
ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΔΑΡΑΤΟΥ
Κανένα σπίτι χωρίς νερό! Ηράκλειο: Η Πρωτοβουλία για μια Πλατιά Καμπάνια για το Νερό καλεί την Παρασκευή 21 Μαρτίου στις 7.30 μ.μ. στην αίθουσα εκδηλώσεων του ΤΕΕ / ΤΑΚ (Πρεβελάκη και Γρεβενών) σε ανοικτή εκδήλωση - συζήτηση με προβολή του ντοκιμαντέρ «στΑΓΩΝΕΣ» (Οι τοπικοί αγώνες για το νερό στη Ελλάδα: Ασωπός, Κρήτη, Σκουριές, ΕΥΑΘ, Πήλιο) της Νέλλης Ψαρρού. Καλούνται φορείς, συλλλογικότητες και πολίτες να συμπαραταχθούν στον αγώνα για την υπεράσπιση του νερού ως δημόσιου αγαθού. savecretanwater@gmail.com facebook: Save Cretan Water
Ένας χρόνος χωρίς την Έφη Σήμερα συμπληρώνεται ένας χρόνος που «έφυγε» τόσο πρόωρα και άδικα από τη ζωή η πολυαγαπημένη συντρόφισσα και αγωνίστρια Έφη Γιαβή. Για όσους και όσες θυμούνται το γλυκό χαμόγελο, την αγωνιστικότητα και την προσφορά της Έφης, ενημερώνουμε ότι η τελετή θα γίνει στην εκκλησία του κοιμητηρίου του Αγίου Δημητρίου στις 10.30 π.μ. Στη μνήμη της η οικογένειά της συμβολικά καταθέτει για ενίσχυση της «Αυγής» 50 ευρώ.
Eυχαριστήριο Ευχαριστούμε ολόθερμα τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ, τα στελέχη, τα μέλη και όλους τους συναγωνιστές, καθώς και τους συναδέλφους τραπεζοϋπαλλήλους, τους συγγενείς, τους συντοπίτες μας και τους πολυαγαπημένους μας φίλους που μας συμπαραστάθηκαν στις δύσκολες ώρες, μετά την απροσδόκητη απώλεια του πολυαγαπημένου μας συζύγου και πατέρα ΣΩΤΗΡΗ ΣΙΩΚΟΥ Η σύζυγος: Γιώγια. Τα παιδιά: Γιώργος και Άσπα. Στη μνήμη του προσφέρουμε για την εφημερίδα «Αυγή», που τόσο αγάπησε, 200 ευρώ. Στη μνήμη του συντρόφου μας Σωτήρη Σιώκου προσφέρει 100 ευρώ στην «Αυγή» ο σύντροφος Στέλιος Τζώλας.
Δώδεκα έγκριτοι και πολλοί από αυτούς φίλοι δημοσιογράφοι, υπό τον συντονισμό του Ν. Χατζηνικολάου βρέθηκαν τη περασμένοι Δευτέρα στο πάνελ του Star για να συζητήσουν τη σχέση ΜΜΕ και μνημονιακής κρίσης. Τίτλος της εκπομπής «Τα ΜΜΕ, οι δημοσιογράφοι και η κρίση», καθώς και «Τα ΜΜΕ και ο ρόλος των δημοσιογράφων στην εποχή του Μνημονίου». Καθηλώθηκα μπροστά στην τηλεόρασή μου με την ελπίδα ότι θα φωτιζόμουν. Λυπάμαι που θα το πω, αλλά αν εξαιρέσει κανείς κάποιες σκόρπιες φράσεις, κάποιες ανολοκλήρωτες σκέψεις, κάποια «σπαράγματα» φωτεινών ιδεών, πρέπει να ομολογήσω ότι έμεινα με την πείνα μου. Σαν να ήμουν μέλος αυτού του πάνελ, θα προσπαθήσω, από αυτή τη στήλη, να γράψω έστω και περιληπτικά όλα όσα θα ήθελα να είχα ακούσει. Ας αρχίσουμε, λοιπόν, από την ψυχή των ΜΜΕ, την είδηση. Είναι η είδηση ένα προϊόν προς πώληση, όπως όλα τα άλλα; Όπως το τυρί, το κρέας, τα παπούτσια κ.λπ.; Η απάντηση είναι «όχι», η είδηση είναι ένα ιδιότυπο, sui generis, εμπόρευμα, του οποίου η πώληση ακολουθεί άλλους κανόνες από αυτούς που διέπουν τα άλλα προϊόντα - εμπορεύματα. Για τον λόγο αυτό δεν είναι δυνατόν να αφήνουμε το κύκλωμα παραγωγής και εμπορίας της σε χέρια εμπόρων, επιχειρηματιών ή ανθρώπων που, μέσω αυτής, επιδιώκουν άλλους, ξένους προς την ενημέρωση των αναγνωστών / ακροατών / τηλεθεατών - πολιτών, στόχους. Στόχοι οι οποίοι σχετίζονται περισσότερο με αλλότριες της ειδησεογραφίας και σχολιογραφίας πηγές πλουτισμού. Έτσι έφτασαν και στην Ελλάδα τα λεγόμενα ΜΜΕ να βρίσκονται, στη συντριπτική πλειονότητά τους, σε χέρια αδαών, προς την ενημέρωση, ατόμων. Πολλά ειπώθηκαν στο ίδιο πάνελ για την κατάντια των ΜΜΕ, για τη διαπλοκή, για τον παράνομο πλουτισμό των ενασχολούμενων με αυτά, αλλά τρόποι να απαλλαγεί η ενημέρωση / παραγωγή ειδήσεων από αυτή τη γάγγραινα δεν ακούσαμε. Φταίνε οι κυβερνώντες, φταίνε οι θεσμοί και ιδιαίτερα το τραγικό ΕΣΡ και τα τοιαύτα. Δεν λέω, φταίνε, αλλά πώς θα μπορούσαν να μη φταίνε, όταν όλο το σύστημα βασίζεται αμιγώς στους νόμους όχι της προσφοράς και της ζήτησης, αλλά σ’ αυτούς που διέπουν το κέρδος; Τα πράγματα πιστεύω είναι πιο απλά απ’ όσο φαίνονται. Πρέπει να δεχθούμε το αυτονόητο ότι, δηλαδή, η είδηση δεν είναι αμιγώς εμπόρευμα, άρα και η επιχείρηση που τη διαχειρίζεται δεν μπορεί να είναι αμιγώς εμπορική επιχείρηση. Χρειαζόμαστε, λοιπόν, μιας άλλης μορφής οργανισμό που θα παράγει / διανέμει / σχολιάζει ειδήσεις. Ζούμε σε ένα καπιταλιστικό σύστημα, κανείς δεν φαίνεται να το αμφισβητεί σήμερα και να επιδιώκει
Τα ΜΜΕ, οι δημοσιογράφοι και η κρίση την κατάργησή του μεθαύριο ή αντιμεθαύριο. Άρα, αυτό που οφείλουμε να κάνουμε είναι μια προσπάθεια κάμψης αυτού του καπιταλιστικού συστήματος. Πώς ο ΣΥΡΙΖΑ λέει ότι θα κρατικοποιήσει (και δεν θα καταργήσει) τις τράπεζες, ώστε αυτές να ξαναβρούν τον πρωταρχικό τους ρόλο, που είναι η χρηματοδότηση με εύλογο κέρδος, της πραγματικής οικονομίας; Έτσι πρέπει να αντιμετωπίσουμε, αν και όταν έλθει ο ΣΥΡΙΖΑ στα πράγματα, και τα ΜΜΕ. Τι εννοώ; Απλώς η πρότασή μου στοχεύει στην καλύτερη παραγωγή / διανομή ειδήσεων και σχολίων περί αυτές με έναν άλλον τρόπο, που να διασφαλίζει απόλυτα τον πλουραλισμό, την πολυφωνία και την αντιπαράθεση αντίθετων απόψεων. Και ο τρόπος αυτός δεν μπορεί παρά να είναι ένας και μοναδικός: Ο διαχωρισμός της επιχειρηματικής δράσης περί τα ΜΜΕ από το περιεχόμενό τους. Με άλλα λόγια, ένας επιχειρηματίας -Έλληνας ή Ευρωπαίος- που θέλει να επενδύσει σε εφημερίδα, ραδιόφωνο, τηλεόραση, με σκοπό την
αποκόμιση κέρδους, δεν έχει παρά να το κάνει. Ο εν λόγω επιχειρηματίας διατηρεί υπό τον άμεσο έλεγχό του όλο το σύστημα οικονομικής διαχείρισης της επένδυσής του, διορίζει μάλιστα και έναν διευθυντή - δημοσιογράφο με την εντολή να φτιάξει ένα ΜΜΕ συντηρητικό, πολύ συντηρητικό, κεντρώο, κεντροαριστερό, αριστερό ή ακροαριστερό, ό,τι τέλος πάντων επιθυμεί. Αρμόδιος των προσλήψεων είναι ο διορισμένος δημοσιογράφος και το επιτελείο τού ΜΜΕ που θα «στήσει», το οποίο, στη συνέχεια, θα προσλάβει τους υπόλοιπους συντάκτες και θα διαμορφώσει την άυλη (ραδιόφωνο, τηλεόραση) ή την υλική (εφημερίδα, περιοδικό) εμφάνιση του ΜΜΕ του. Ό,τι έχει σχέση με το δημοσιογραφικό περιεχόμενο του ΜΜΕ είναι της αποκλειστικής αρμοδιότητας των εργαζομένων σ’ αυτό δημοσιογράφων που οργανώνονται σε τμήματα, διευθύνσεις κ.λπ. και μπορούν ν’ αποφασίζουν συλλογικά για την έκδοση και το περιεχόμενό της.
Ξεκινώντας από το τι είναι είδηση, από την ειδική μεταχείρισή της ως ιδιόμορφου προϊόντος - εμπορεύματος, μπορούμε να καταλήξουμε σε μια ειδική αντιμετώπιση της κρίσης που μαστίζει τα ΜΜΕ
Τα οικονομικά ανήκουν στον εκδότη - επιχειρηματία που δεν έχει καμία ευθύνη και αρμοδιότητα ως προς το περιεχόμενο. Θα μου πείτε, ποιος επιχειρηματίας θα ήταν τόσο τρελός, που να αποφασίσει να επενδύσει με τέτοιους όρους. Θα σας απαντήσω ότι ήδη έχουμε εφημερίδες που δεν στοχεύουν σε, εκτός της έκδοσης, κέρδη και πάνε συμπαθητικά ή εν πάση περιπτώσει μπορούν να ζήσουν τους συντάκτες τους. Κι ακόμη δεν χρειάζεται να είναι πάντα πίσω από κάθε τέτοιο εγχείρημα ένας επιχειρηματίας. Μπορεί να είναι μια ομάδα δημοσιογράφων ή ένα άλλο ΝΠΙΔ που κρίνει ότι μπορεί να προσθέσει στις δραστηριότητές του και την εκδοτική. Θα σταματήσει έτσι το τραγικό που έζησα, έγκυροι, σοβαροί και φιλότιμοι δημοσιογράφοι να στέλνουν, με φαξ, δύο - τρία εναλλακτικά σχέδια για την πρώτη σελίδα της κυριακάτικης έκδοσης της εφημερίδας στο σπίτι του εκδότη της, που ήταν απολύτως άσχετος με τη δημοσιογραφία, και να περιμένουν να τους ειδοποιήσει να κάνουν το πρωτοσέλιδο με ένα από τα πολλά υποδείγματα που του είχαν υποβάλει, το οποίο όμως ήταν της δικής του, προσωπικής επιλογής. Και τα σκυλιά δεμένα. Ο πλήρης εξευτελισμός της δημοσιογραφίας. Το ίδιο, φυσικά, θα ισχύσει τόσο με το ύψος της μισθοδοσίας του κάθε συντάκτη όσο και με τις απολύσεις. Και τα δύο δεν θα είναι υπόθεση μόνο του διευθυντή του ΜΜΕ, αλλά της γενικής συνέλευσης των συντακτών του. Να σταματήσει έτσι η αυθαιρεσία των ιδιοκτητών, που για ψύλλου πήδημα διώχνουν ένα ή περισσότερους συντάκτες χωρίς κανέναν αποχρώντα λόγο ή δίνουν μισθούς πείνας χωρίς τα οικονομικά του ΜΜΕ του να το επιβάλλουν. Σε παρά πολλές περιπτώσεις της καθημερινής μας ζωής βλέπουμε ότι ο τύπος, η μορφή είναι τόσο σημαντικός όσο και το περιεχόμενο, η ουσία ενός πράγματος, μιας κατάστασης. Έτσι ακριβώς νομίζω ότι συμβαίνει και στην περίπτωση των ΜΜΕ, ξεκινώντας από το τι είναι είδηση, από την ειδική μεταχείρισή της ως ιδιόμορφου προϊόντος - εμπορεύματος, μπορούμε να καταλήξουμε σε μια ειδική αντιμετώπιση της κρίσης που μαστίζει τα ΜΜΕ και, με αφορμή και πρόσχημα τα Μνημόνια, να προχωρήσουμε στη δημιουργία ενός κοινωνικού πεδίου μεγαλύτερης ελευθερίας μέσα στο καπιταλιστικό σύστημα. Για να πάψει να ισχύει η διαπίστωση ότι στις δημοκρατίες μας υπάρχει η ελευθερία του λόγου και της έκφρασης μόνο των ιδιοκτητών - εκδοτών και αυτή να περάσει, όπως οφείλει να είναι, στους δημοσιογράφους και το κοινό τους. Χωρίς καλό ή κακό ΕΣΡ, χωρίς καλούς ή κακούς επιχειρηματίες εκδότες, η μεγάλη υπόθεση της έντιμης -αφού αντικειμενική δεν υπάρχει, εξ ορισμού- πληροφόρησης / ενημέρωσης να γίνει ιδιοκτησία, κτήμα όλων μας.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
ΓΡΑΜΜΑΤΑ&ΤΕΧΝΕΣ
49 ΕΛΕΝΗ ΟΥΖΟΥΝΙΔΟΥ
ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΣΑΚΕΛΛΑΡΟΠΟΥΛΟΥ - ΕΛΕΝΗ ΟΥΖΟΥΝΙΔΟΥ ΓΙΑ ΤΟΥΣ «ΚΑΒΓΑΔΕΣ ΣΤΗΝ ΚΙΟΤΖΑ»
ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΣΑΚΕΛΛΑΡΟΠΟΥΛΟΥ
Από τη Βενετία στον Πειραιά και στην «ψυχή» της Ευρώπης Με ένα κείμενο που πηγαίνει στις ρίζες του σύγχρονου ευρωπαϊκού θεάτρου, στη «στιγμή» της μετάβασης από την κωμωδία της Αναγέννησης και του Μπαρόκ στην ηθογραφία και στο σύγχρονο ρεαλιστικό θέατρο, τους Καβγάδες στην Κιότζα του Κάρλο Γκολντόνι, ο Βασίλης Παπαβασιλείου ετοιμάζεται να κάνει τη δική του «πρεμιέρα», την Τετάρτη, στο Δημοτικό Θέατρο του Πειραιά. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΣΠΥΡΟ ΚΑΚΟΥΡΙΩΤΗ
Για το ταξίδι αυτό του Βενετσιάνου από τη λιμνοθάλασσα του 18ου αιώνα στο πειραϊκό λιμάνι του 21ου, ο σκηνοθέτης έχει στη διάθεσή του για τους πρωταγωνιστικούς ρόλους τρεις εξαίρετους ηθοποιούς, τον Γιάν-
info νη Νταλιάνη και τις Ελένη Ουζουνίδου και Αλεξάνδρα Σακελλαροπούλου. Αυτοί θα ζωντανέψουν «την μικρή κοινωνία των ψαράδων της Κιότζα. Πρόσωπα απλοϊκά, ευσυγκίνητα, αστεία κι αξιαγάπητα. Η γλώσσα τους τρέχει με αφοπλιστική ανευθυνότητα κι αυτό οδηγεί στους καβγάδες όλων με όλους, σαν μέρος, σχεδόν, ενός
ΠΟΙΗΤΙΚΟ ΑΝΘΟΛΟΓΙΟ
παιχνιδιού της καθημερινότητάς τους», μας λέει η Αλεξάνδρα Σακελλαροπούλου, που ερμηνεύει τον ρόλο της σιορα-Πάσκουα σε αυτό το «χορωδιακό σύνολο», όπως το χαρακτηρίζει. Η σκηνοθετική προσέγγιση ισορροπεί μεταξύ κομέντια ντελ άρτε και ηθογραφίας, καθώς «σκιαγραφεί μια συγκεκριμένη καθημερινότητα, τις συμπεριφορές, τις σχέσεις και την αθωότητα μιας ομάδας ανθρώπων», όπως λέει η Ελένη Ουζουνίδου. Όμως ηθογραφία εδώ δεν σημαίνει γραφικότητα, αλλά «ρεαλιστική περιγραφή μέσω των καυστικών υπονοουμένων και των έντονων στιγμών και διαλόγων». Το έργο του Γκολντόνι γράφτηκε το 1762 και αναβίωσε διακόσια χρόνια αργότερα, στο Piccolo Teatro του Μιλάνου, χάρις στον Giorgio Strehler, που ανέδειξε τον ρεαλιστικό του χαρακτήρα αντί για τα συμβατικά φαρσικά του στοιχεία. «Το μεγάλο θέατρο, σαν αυτό του Γκολντόνι, δεν είναι ποτέ μουσειακό. Η κωμική μηχανή που στήνει ο σπουδαίος αυτός τεχνίτης της κωμωδίας των ανθρωπίνων σχέσεων, είναι πάντα εκεί για να μας παρασύρει, να μας ξεσηκώσει, να μας χαρίσει ευφορία», λέει η Αλ. Σακελλαροπούλου. «Η επικαιρότητα του έργου εντοπίζεται στην πολιτική, στην αισθητική οπτική του. Ο δρόμος του ρεαλισμού περνά μέσα από μιαν ιδιότυπη παιδικότητα κι όλα στροβιλίζονται διαρκώς γύρω από έναν καβγά, που όμως αφήνει ν’ αποκαλυφθούν αλήθειες και διαπιστώσεις που αντιστοιχούν στην καθημερινότητα. Οι μη κανονικοί χαρακτήρες, που παρουσιάζονται ως πρόσωπα «θείας αφέλειας» με
ΚΑΒΓΑΔΕΣ ΣΤΗΝ ΚΙΟΤΖΑ του Κάρλο Γκολντόνι. Σκηνοθεσία - μετάφραση: Βασίλης Παπαβασιλείου. Σκηνικά κοστούμια: Μαρί Νοέλ Σεμέ. Μουσική: Δημήτρης Καμαρωτός. Φωτισμοί: Ελευθερία Ντεκώ. Ερμηνεύουν: Αλεξάνδρα Σακελλαροπούλου, Γιάννης Νταλιάνης, Ελένη Ουζουνίδου, Άντρη Θεοδότου, Χριστίνα Μαξούρη, Άγγελος Μπούρας, Τζωρτζίνα Παλαιοθόδωρου, Αντώνης Πριμηκύρης, Χρήστος Σαπουντζής, Μενέλαος Χαζαράκης, Νικόλας Χανακούλας, Στράτος Χρήστου. ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΠΕΙΡΑΙΑ
καυστικότητα και αμεσότητα, φωτογραφίζουν την αθωότητα, μιας και οδηγούν εύστοχα σε σύγχρονο προβληματισμό», συμπληρώνει η Ελ. Ουζουνίδου. Το ότι το έργο θα παρουσιαστεί σε ένα αρχιτεκτονικό κόσμημα του 19ου αιώνα, με κλασική ιταλική σκηνή «ιδανική για τον Γκολντόνι, που η μουσικότητα του λόγου του συνομιλεί με την όπερα», αποτελεί για την Αλ. Σακελλαροπούλου «τη μέγιστη απόλαυση να πατώ αυτή την σκηνή που έχει την τέλεια σχέση με την πλατεία και τα θεωρεία της. Που είναι εκεί για να με υποδεχτεί και να με στηρίξει στην σχέση μου με το κοινό. Ένα θέατροεργαλείο για την σκηνική πράξη!», ενώ η Ελ. Ουζουνίδου, που όπως λέει αισθάνεται κι αυτή «τη μαγεία και τη θετικότητα του χώρου», τονίζει πως η αναβίωση ενός τέτοιου εμβληματικού μνημείου «φαίνεται ότι μπορεί να μας γεμίσει ελπίδες για τη συνέχεια της τέχνης, εντός της σκηνής του». Δεν είναι η πρώτη φορά που οι δύο πρωταγωνίστριες συνεργάζονται με
τον Βασίλη Παπαβασιλείου. Η Αλεξάνδρα Σακελλαροπούλου συνεργάζεται μαζί του για όγδοη φορά, ενώ είναι «και ο τρίτος Γκολντόνι που με προσκαλεί να μοιραστούμε. Ο πρώτος ήταν πριν από 28 χρόνια, το Καινούργιο σπίτι... Μεγαλώσαμε, η Ελλάδα άλλαξε, δυστυχώς όχι προς το καλύτερο που ελπίζαμε...» Πώς τον βλέπει τώρα, έχοντας πίσω της τόσα χρόνια συνεργασίας; «Συναντώ έναν Βασίλη πάντα τρυφερό και υπομονετικό με τους ηθοποιούς του, τους νέους ανθρώπους να ρουφούν τον λόγο του και να εμπνέονται, όπως και εγώ τόσα χρόνια μετά. Μου δίνει την εντύπωση ότι τελευταία πλησιάζει τα κείμενα με μια ανάγκη ανακάλυψης της παιδικότητας, της αθωότητας, της πρώτης ηλικίας της θεατρικής πράξης». Από τη μεριά της, η Ελένη Ουζουνίδου συνεργάστηκε μαζί του στην πρώτη της εμφάνιση στο σανίδι, στη σαιξπηρική κωμωδία Όπως σας αρέσει, που ο Β. Παπαβασιλείου σκηνοθέτησε για το ΚΘΒΕ το 1998. «Είναι χαρακτηριστικό το συναίσθημα που είχα όταν πρωτοσυνεργάστηκα με τον κ. Παπαβασιλείου», μας λέει. «Ήμουν αρκετά νεαρή και λίγο φοβισμένη διότι ήταν ιδιαίτερη τιμή για μένα να δουλέψω για έναν κορυφαίο καλλιτέχνη. Θυμάμαι όμως πως παρά τη συστολή μου έμπαινα στον χώρο της πρόβας χοροπηδώντας, τόσο όμορφα ήταν. Χρόνια μετά, πάλι χοροπηδώντας μπαίνω, ο φόβος έγινε δέος κι αφού απόκτησα κι εγώ κάποια μικρή εμπειρία, νομίζω πως κατανοώ περισσότερο αυτόν τον σπουδαίο άνθρωπο...» Επιστρέφοντας στον Γκολντόνι και τη διαχρονικότητα του έργου του, η Αλ. Σακελλαροπούλου καταλήγει: «Προσωπικά, συναντώντας τον Γκολντόνι θυμάμαι ποια Ευρώπη εδώ και χρόνια αγαπώ! Αυτή των συγγενών πολιτισμών, του κοινού τρόπου να γελάμε, της κοινής θεατρικής λαϊκότητας. Για μένα ο Γκολντόνι, ο Μολιέρος, ο Καραγκιόζης, ο Βιτόριο Γκάσμαν, ο Λογοθετίδης, ο Παπαγιαννόπουλος και όλοι οι άγιοι της κωμωδίας είναι η ψυχή των λαών της Ευρώπης! Τους έχω ανάγκη! Για να αντέξω τον ανέμπνευστο, σοβαροφανή, ξύλινο λόγο των σύγχρονων πολιτικών της».
50
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ
Όταν οι φυλακισμένοι νεολαίοι της Αριστεράς «συνάντησαν» τον Γιώργο Σεφέρη «Άνθρωποι με εντελώς διαφορετική ιδεολογική σκευή και στάση, σε οριακές καταστάσεις, βρήκαν αποκούμπι στην ποίηση. Και μάλιστα σ’ έναν ποιητή που δεν είχε σχέση με την Αριστερά και βρέθηκε στο καζάνι των γεγονότων. Είναι σαν να παίρνει η Ιστορία εκδίκηση, για λογαριασμό του και για λογαριασμό της ποίησης» Στέλιος Χαραλαμπόπουλος
ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΤΕΡΖΗ
«Πως υπήρχε ένας Σεφέρης ποιητής το πρωτόμαθα το 1949 στη Γιούρα ξεφυλλίζοντας μια ανθολογία του Αποστολίδη. Δυο ποιήματά του θυμάμαι: την “Αρνηση” και το “Στο πέλαγος σέρνουν φωτιές τα καράβια”. Τα “ανθολόγησα” και τα δύο σ’ ένα τετράδιο που αντέγραφα ποιήματα. Αργότερα σε μια προσωπική μου δυστυχία αντέγραψα την Αρνηση στα τελευταία φύλλα της ατζέντας μου και την έμαθα απ’ έξω. Στα ‘60 κάπου διάβασα που έγραφε ο Αυγέρης ότι ο Σεφέρης είναι βασικά ‘αντιφασίστας ποιητής’. Τι αντιφασίστας μπορεί να είναι ένας ποιητής που έγραψε την “Αρνηση”, αναρωτιόμουν. Μετά ήρθαν οι μελοποιήσεις του Θεοδωράκη. Τότε σκέφτηκα να διαβάσω Σεφέρη. Αλλά δεν ήταν μονάχα ο χρόνος που μου έλειπε. Τι
μπορεί να γράφει τώρα ένας κοσμογυρισμένος διπλωμάτης της ‘άρχουσας τάξης’, όταν βγάζει το φράκο και φοράει τη ρόμπα του!; Θάναι της σχολής Πιερ Λοτί, εξωτισμός κ.λπ., άστον, δεν είναι για μας, έλεγα (...) Τώρα θέλω να τον διαβάσω -έχω βλέπεις και τον καιρό άφθονοαλλά ντρέπουμαι». Το παραπάνω κείμενο, με την υπογραφή Χ.Ζ. (Χρήστος Ζαρμπάνης), περιλαμβάνεται στα θρυλικά «Τετράδια», το χειρόγραφο περιοδικό που έβγαζαν κρυφά μέσα στις φυλακές Αβέρωφ και Κορυδαλλού, την περίοδο 1969-1973, οι αριστεροί πολιτικοί κρατούμενοι της χούντας, νεολαίοι οι περισσότεροι, παλιοί Λαμπράκηδες. Στο διάστημα αυτό κυκλοφόρησαν συνολικά 25 τεύχη, τα περισσότερα από τα οποία φυλάσσονται σήμερα στα αρχεία της ΕΜΙΑΝ (Εταιρεία Μελέτης Ιστορίας Αριστερής
Νεολαίας). Το 1972, έναν χρόνο μετά τον θάνατο του Γιώργου Σεφέρη, ο καταδικασμένος τότε σε 21 χρόνια κάθειρξη (και πρόωρα χαμένος) Νίκος Γιανναδάκης είχε την ιδέα (με τη συνδρομή του Γιάννη Καούνη και του Λευτέρη Τσίλογλου) τα «Τετράδια» να κάνουν ένα αφιέρωμα στον ποιητή Γιώργο Σεφέρη. Στο ειδικό τεύχος που έβγαλαν, εκτός από την περίφημη «δήλωση» του Σεφέρη κατά του απριλιανού καθεστώτος και τον σχολιασμό της, είκοσι κρατούμενοι καλούνται να απαντήσουν με μικρά κείμενά τους στο ερώτημα: «Τι
ξουμε την Αριστερά μόνοι μας, επομένως ήταν μετά γνώσεως αυτό το αφιέρωμα». Ο Στέλιος Χαραλαμπόπουλος, όταν ξεκινούσε την ταινία του «Ημερολόγια Καταστρώματος - Γιώργος Σεφέρης», είχε ακούσει γι’ αυτό το ειδικό τεύχος των «Τετραδίων» και αναζήτησε, μόλις άρχισε τα γυρίσματα του ντοκιμαντέρ, απευθυνόμενος στην κόρη τής Μαρώς Σεφέρη, Άννα Λόντου, το τεύχος που είχαν κάνει δώρο οι κρατούμενοι στη χήρα του ποιητή... Τριάντα χρόνια μετά την έκδοση του τεύχους, ο σκηνοθέτης ήρθε σε
Η ταινία «Hμερολόγια Καταστρώματος - Γιώργος Σεφέρης» του Στέλιου Χαραλαμπόπουλου, με αφηγητή τον Δημήτρη Καταλειφό και παραγωγό τον Θάνο Λαμπρόπουλο, πρωτοπαρουσιάστηκε στις 16 Νοεμβρίου 2001 στο 42ο Διεθνές Φεστιβάλ της Θεσσαλονίκης. Απέσπασε το Α’ Κρατικό Βραβείο Ποιότητας Ντοκιμαντέρ εκείνη τη χρονιά. Η φωτογραφία είναι του Γιάννη Βαρβαρίγου και η μουσική του Νίκου Κυπουργού. Τα γυρίσματα έγιναν σε τόπους όπου έζησε και έδρασε ο ποιητής Γιώργος Σεφέρης: Ελλάδα, Παρίσι, Λονδίνο, Κύπρο, Μικρά Ασία.
είναι για σένα ο Γιώργος Σεφέρης;». «Μέσα στη φυλακή οι στίχοι του λειτουργούσαν παρηγορητικά» λέει ο δημοσιογράφος Παύλος Κλαυδιανός, ένας από τους είκοσι κρατούμενους που έδωσαν την απάντησή τους. «Όταν είσαι μέσα, σκέφτεσαι αυτοκριτικά, είσαι ειλικρινής με τα πάντα. Τον γνωρίζαμε τον Σεφέρη και τον χρειαζόμασταν. Δεν τον γνωρίσαμε μόνο από το ‘Ακρογιάλι’. Ξέραμε ότι υπήρχε μια προκατάληψη στην Αριστερά γι’ αυτόν. Με τη διάσπαση χρειάστηκε να ξαναψά-
επαφή με τους τότε συντάκτες - κρατούμενους, που δέχθηκαν, όσοι άντεξαν στον διάβα του χρόνου, να σταθούν μπροστά στην κάμερα και να διαβάσουν τα μικρά κείμενα - απαντήσεις στο ερώτημα που είχε θέσει η συντακτική ομάδα του περιοδικού... Είναι ο Θανάσης Καλαφάτης, ο Γιάννης Στρατής, ο Γιάννης Καούνης, ο Αντώνης Μαργαρίτης, ο Νίκος Κιάος, ο Χρήστος Ζαρμπάνης, ο Παύλος Κλαυδιανός... «Ηταν επιλογή μας το συγκεκριμένο περιεχόμενο του περιοδικού, με
την έμφαση στις ιδέες και τον πολιτισμό, ειδικά στη δεύτερη περίοδο» λέει ο Γιάννης Καούνης. «Μέσα στη φυλακή θέλαμε να έχουμε τις δικές μας αναφορές. Και θέλαμε να συνδυαστεί η ζωή της κοινωνίας στο πολιτικό, κοινωνικό, πολιτιστικό μέρος με τη ζωή στη φυλακή». «Το ηθικό μας τότε ήταν υψηλό, πιστεύαμε πια ότι η χούντα θα πέσει» θυμάται σήμερα ο Θανάσης Καλαφάτης», πρόεδρος της ΕΜΙΑΝ. «Τα ‘Τετράδια’ αποτελούν ένα μικρό εκδοτικό θαύμα. Εκδίδονται και κυκλοφορούν παράνομα στον χώρο των φυλακών. Η έκδοσή τους συνιστά συγκρότηση πολιτικής οργάνωσης και επισύρει ποινική δίωξη». «Ποίηση δεν διαβάζω ή, για νάμαι ειλικρινής, έχω διαβάσει λίγα πράματα», απαντούσε τότε ο Νίκος Κιάος. «Τον Σεφέρη πρωτογνώρισα σαν Σεφεριάδη, πρεσβευτή στο Λονδίνο. Εκείνη την εποχή εμείς οι νέοι -τότε- αριστεροί δημοκράτες θεωρούσαμε όσους σχετίζονται ‘επίσημα’ με το Κυπριακό κι έδωσαν τη λύση με τις γνωστές Συμφωνίες, σαν προδότες. Ύστερα ήρθαν τα ‘Επιφάνεια’ που μας κατάκτησαν. Το βραβείο Νόμπελ το ‘δαμε σαν ‘πολιτική’ επιβράβευση. Κι ήρθε η δικτατορία... Διάβασα τις ‘Γάτες τ’ Αη-Νικόλα’ (νομίζω έτσι λέγεται το ποίημά του) και συγκλονίστηκα. Πέθανε. Οι σημερινοί νέοι μας είπαν τη γνώμη τους για τον ποιητή. Κηδεία, πολιτική εκδήλωση, πανηγύρι, ξέσπασμα». Μια «παράλληλη διαδρομή» ήταν και η προσέγγιση του ίδιου του σκηνοθέτη Στέλιου Χαραλαμπόπουλου στο έργο του Σεφέρη: «Θυμάμαι, παι-
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
51
ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ ΣΤΕΛΙΟΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΠΟΥΛΟΣ:
«Η ποίηση, αναγκαίο όπλο σε οριακές στιγμές της ζωής»
Κάρτα του «Ρήγα Φεραίου» για τα Χριστούγεννα του 1969. Δημιουργός: Θανάσης Σκρουμπέλος (αρχείο Γιάννη Καούνη)
δί, στο σπίτι μας, υπήρχε μια συγκεντρωτική έκδοση ποιημάτων του που έβγαλε ο Ίκαρος το 1950... Αυτή η συλλογή ήταν στη βιβλιοθήκη των γονιών μου κι ήταν από τα λίγα βιβλία που σώθηκαν από τη δικτατορία, γιατί τα περισσότερα τα θάψαμε σαν ‘επικίνδυνα’. Αργότερα φύγαμε από εκείνο το σπίτι και τα περισσότερα βιβλία χάθηκαν. Ο Σεφέρης σώθηκε... Θυμάμαι λοιπόν τους γονείς μου που διάβαζαν Σεφέρη, αλλά και τον Ρίτσο, σε αντιδιαστολή... Με τον Σεφέρη ήταν μαγκωμένοι, ο Ρίτσος ήταν ‘ο δικός μας’. Αυτό το
βιβλίο, λοιπόν, ενώ γλίτωνε μέσα στον χρόνο, ήταν πάντα σε απόσταση. Ενώ τους άρεσε ο Σεφέρης, ταυτόχρονα ήταν και σαν απαγορευμένος. Όλη αυτή η γενιά είχε ‘ιδεολογικά βαρίδια’ στη σχέση της με τον Σεφέρη. Χρειάστηκε λοιπόν να ξεπεράσω κι εγώ αυτά τα ιδεολογικά βαρίδια για να πλησιάσω τον Σεφέρη, που πιστεύω πως η ποίησή του έρχεται σαν συνέχεια της γνωστής φράσης του Σολωμού ‘πρώτα με δύναμη να συλλάβει ο νους και μετά η καρδιά να αισθανθεί αυτό που ο νους συνέλαβε’».
«Ήταν άνοιξη του 2000 όταν πρωτοπήγαμε για γυρίσματα στο σπίτι της οδού Άγρας 20. Οι κληρονόμοι θα προχωρούσαν σε κάποιες εργασίες ανακαίνισης και θέλαμε να προλάβουμε να αποτυπώσουμε τον χώρο όπως ήταν όταν ζούσε ο Σεφέρης. Τότε, ξεχασμένα στα ράφια κάποιας βιβλιοθήκης, ανακαλύψαμε τα ‘Τετράδια ‘72’, το περιοδικό που έβγαζαν παράνομα οι πολιτικοί κρατούμενοι των φυλακών Κορυδαλλού την περίοδο της χούντας. Ήταν το τεύχος το αφιερωμένο στον ποιητή που κυκλοφόρησε ένα χρόνο μετά τον θάνατό του, και που με χίλια βάσανα κατάφερε ο Νίκος Γιανναδάκης -κρατούμενος κι αυτός- να βγάλει από τις φυλακές, ώστε να φτάσει στα χέρια της Μαρώς Σεφέρη. Έτσι, 30 χρόνια μετά, έφτασε και στα δικά μας χέρια και θα γινόταν το ένα κλειδί που θα άνοιγε την ταινία. Το άλλο κλειδί προέκυψε αναζητώντας τους συντάκτες του εντύπου, που τότε είχαν υπογράψει -για ευνόητους λόγους- μόνο με τα αρχικά τους και από τους οποίους μάθαμε πως υπήρχαν και φωτογραφίες τους της εποχής, μέσα στα κελιά, αλλά δεν ήξεραν αν σώζονταν. Τις φωτογραφίες είχε τραβήξει κρυφά με μια μικρή μηχανούλα ο Χρήστος Ρεκλείτης -επίσης κρατούμενος- και είχαν βγει στο εξωτερικό για να χρησιμοποιηθούν στην καμπάνια κατά της χούντας. Αποδέκτης ήταν ο Νίκος Μπανιάς, χάρη στην προνοητικότητα του οποίου σώθηκαν τα αρνητικά και έφτασαν ως τις μέρες μας. Η προσπάθεια λοιπόν κάποιων ανθρώπων, σε οριακές στιγμές της ζωής τους, να αναζητήσουν αλλά και να χρησιμοποιήσουν ως όπλο την ποίηση, θα όριζε και για μένα τη ματιά προσέγγισης της ταινίας. Και νομίζω πως αυτή η ματιά κάνει και σήμερα επίκαιρη την ταινία και προπαντός την ποίηση αναγκαία».
Ο Στέλιος Χαραλαμπόπουλος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1956. Σπούδασε Οικονομικά και Κινηματογράφο στην Ελλάδα και έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στο Παρίσι. Υπήρξε εκδότης του περιοδικού τέχνης «Γραφή». Το 1996 γυρίζει την πρώτη του ταινία μεγάλου μήκους με υπόθεση, «Άδης», αποσπώντας το Βραβείο σκηνοθεσίας πρωτοεμφανιζόμενου σκηνοθέτη στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Στη φιλμογραφία του περιλαμβάνονται ακόμη τα ντοκιμαντέρ «Είδαν τα μάτια μας γιορτές» (2000), «Γιάννης Μόραλης» (2005) και «Τη νύχτα που ο Φερνάντο Πεσσόα συνάντησε τον Κωνσταντίνο Καβάφη» (2006-2007). Το 2010 επέστρεψε στις ταινίες μυθοπλασίας με την «Υπογραφή», ενώ η τελευταία του δουλειά είναι το ντοκιμαντέρ «Γρηγόρης Λαμπράκης - Μαραθώνιος μιας ημιτελούς άνοιξης».
Η σεφερική ποιητική γλώσσα ΤΟΥ ΠΑΝΤΕΛΗ ΜΠΟΥΚΑΛΑ
(...) Ο Σεφέρης, αριστοκράτης κατ’ ουσίαν και εξ ουσίας, είναι δημοτικός ως προς το εξής: Συνέθεσε τη δική του μυθολογία - γενεαλογία και δοκίμασε με σπάνια επιμονή να της δώσει τη μορφή που θα είχε λάβει αν την είχαν ποιήσει οι (χαμένες και αυτές) κοινότητες. Γι’ αυτό και εγείρεται πελεκημένος ο λόγος του, με άκρα, εφευρημένη οικονομία. Παραμένει όμως λόγος ποιητή, λόγος ενός. Γιατί δεσπόζει και επιβάλλεται, διεισδύει ακόμη και σε μνήμες που κουβαλούν διαφορετική ιδεολογική καταγωγή και δεν υποχωρεί ούτε καν μπροστά στις ισχυρότερες φόρμες
των δημοτικών τραγουδιών, στην πηγή των οποίων στάθηκε συχνά ο Σεφέρης, με τη ζηλόφθονη δίψα που όλοι τους οφείλουμε. «Επιβάλλεται ο λόγος», ο ποιητικός λόγος, παναπεί ότι σου επιτρέπει (αν δεν σε ωθεί προς τα εκεί) να πεις, διαβάζοντάς τον: «Μα, κι εγώ θα μπορούσα να το είχα πει αυτό» και δύο αράδες παρακάτω, μια λάμψη του ρυθμού σε αναγκάζει να ομολογήσεις ταπεινά πως όχι, τέτοια λιτότητα που σώζει ακέραιους τους χυμούς των λέξεων, τέτοια λιτότητα βυθισμένη στην ιστορία δεν θα την άντεχες. (...) Έτσι ο Σεφέρης... Το αυγό της γλώσσας του φαίνεται σαν να το κλώσησε μια κοινότητα, ένας ανθρώπινος τόπος· κι ας είναι πολλές οι νύκτιες ώρες της δικής του, της αυστηρά δικής του θέρμης που έφεραν στον
κόσμο της γραφής μια γλώσσα που η υψηλή ιδιωτικότητά της τής επιτρέπει να αυτοσυστήνεται ακινδύνως σαν κοινή, σαν συλλογική. Ίσως γι’ αυτό στη γλώσσα του Σεφέρη σκοντάφτουμε πιο συχνά σε λέξεις που η ενδυμασία τους τις δείχνει λαϊκότερες των λαϊκών παρά σε κορφολογημένες λόγιες. Ίσως γι’ αυτό η μίμηση της γραφής του, η μαθητική αναπαραγωγή της, η μερική έστω οικειοποίησή της, φαίνεται εύκολη, ενώ είναι πολύ πιο δύσκολη, γιατί απαιτεί τον κόπο του βάθους, απ’ ό,τι η μίμηση των γλωσσικών τρόπων άλλων ποιητών που διαθέτουν προφανώς δικό τους λεξιλόγιο, προφανώς δικό τους, και μάλλον κλειστό, χρωματολόγιο εννοιών. Και ίσως γι’ αυτό ο Γιώργος Σεφέρης είναι
μεγάλος (και, προπαντός, μακροπρόθεσμα μεγάλος) ποιητής: Η γλώσσα του, πυκνή και καίρια, διεκδικεί τη δημοτική ανωνυμία και την κοινή αναδοχή, πράγμα που βέβαια δεν ισχύει για όσα κομίζει, και μεταδίδει, και τα οποία κατορθώνει, χάρη σ’ αυτές της τις ιδιότητες, να τα εγχαράσσει ακόμη και σε ψυχισμούς που ενδεχομένως στέκονται ενάντιοι στον ιδεολογικό κόσμο τον οποίο ιδρύουν ή υπερασπίζουν τα γραπτά του Σεφέρη. (Απόσπασμα από κείμενο του Παντελή Μπουκάλα που δημοσιεύτηκε στην»Καθημερινή» στις 9.10.1991, με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 20 χρόνων από τον θάνατο του Σεφέρη, και περιέχεται στον τόμο «Ενδεχομένως» με κείμενα του Π. Μπουκάλα, εκδόσεις Άγρα, Αθήνα 1986.)
52
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ
Για τις καθαρίστριες του ΥΠ.ΟΙΚ. Την Πέμπτη το πρωί άκουγα στο «Κόκκινο» τον πάντοτε εξαιρετικό Γιώργο Ανανδρανιστάκη (που στην ώρα του θα ήθελα να τον ακούω περισσότερη ώρα, αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία). Ο Γιώργος αντικαθιστούσε τον ενοχλητικό (όχι για μένα φυσικά, Κώστα Βαξεβάνη ο οποίος με την σειρά του ως συνήθης εναγόμενος ή μηνυόμενος έλειπε στα δικαστήρια... ταξίδι για δουλειές, με βάση τον τυποκτόνο νόμο Βενιζέλου (κι αυτός ο άνθρωπος βρε παιδί από τόσα και τόσα υπουργεία πέρασε και το να ψάξεις να βρεις νόμο δικό του που να μην είναι εναντίον του λαού και του τόπου, μοιάζει με καρναβαλικό «κυνήγι του χαμένου θησαυρού» μόνο που εδώ δεν υπάρχει θησαυρός). Να σημειώσω εδώ, ότι σ’ αυτή την επικίνδυνα γελοία (σε βαθμό παρενόχλησης της λογικής και της δημοκρατίας παρεμπιπτόντως) ιστορία της βιομηχανίας αγωγών και μηνύσεων εναντίον δημοσιογράφων, αφού δεν γίνεται να συλληφθεί και να καταδικαστεί η συνταγματικά κατοχυρωμένη έννοια της ελευθεροτυπίας, ίσως χρειαστεί να επανέλθω, αλλά κι αυτή είναι μια άλλη ιστορία. Εδώ, προς το παρόν - ένα παρόν που κρατάει πολύ, όσο και η ευψυχία - μας ενδιαφέρει το πρωί της περασμένης Πέμπτης που ο Γιώργος Ανανδρανιστάκης βρίσκεται στο μικρόφωνο κι έχει βγάλει στον «αέρα» την εκπρόσωπο των καθαριστριών (και ζητώ ταπεινά
-εγώ που απεχθάνομαι την έννοια της ταπεινότητας- συγγνώμη με όλη την κυριολεξία που μπορώ να διαθέσω, γιατί δεν συγκράτησα το όνομα της κυρίας που μιλούσε), αυτών των καθαριστριών του υπουργείου Οικονομικών που για μια ακόμα φορά είχαν μόλις δαρθεί από τα καλόπαιδα του Δένδια (αυτά που άμα τα θίξεις το παίρνει προσωπικά η Ντόρα λες και θίγεται η τιμή -η πανάκριβα πληρωμένη από εμάς, τιμή- και η υπόληψη της ανοικονόμητης και αχόρταγης -για εξουσία εννοείταιοικογένειας Μητσοτάκη). Μιλούσε λοιπόν η κυρία που προφανώς αγνοούσε ότι «και οι αστυνομικοί έχουν μανάδες» οπότε δικαιούνται να ξυλοκοπούν ό,τι κινείται σε μανάδες, ό,τι κολυμπάει σε μανάδες (με απτό αποτέλεσμα εννιά πνιγμένα παιδιά και τρεις μανάδες που είχαν κι αυτές παιδιά) και ευτυχώς όχι ακόμα και ό,τι πετάει γενικώς αλλά που ξέρεις, μπορεί σε λίγο και αυτό το πρόβλημα να λυθεί, αφού όπως είχε δηλώσει κάποτε και ο αείγερος Κώστας Μητσοτάκης στους εργαζόμενους της βαριάς βιομηχανίας δημοκρατικού πολιτισμού που είναι ο ξυλοδαρμός, «εσείς είστε το κράτος». Και ιδού το κράτος: ένα κράτος που δέρνει κι όταν οργίζεται επειδή δέρνει και το λες ή αποκαλύπτεις το γιατί δέρνει, τρως και μια αγωγή εκατοντάδων χιλιάδων μονάδων ενός σκληρότατου νομίσματος, πιο σκληρού κι από τη ζωή των ανθρώπων, επειδή δεν δικαιούσαι (με το
ΥΠΑΡΧΕΙ ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΚΑΝΑΒΟΥΡΗ kostaskanavuris @hotmail.com
Πρέπει να αρθούμε στο ύψος της περίστασης που δημιούργησαν αυτές οι γυναίκες. Όχι για να είμαστε μαζί τους, αλλά για να μαθητεύσουμε στον σεβασμό επειδή είναι μαζί μας
έτσι θέλω) «για να μιλάς» όπως θα έλεγε σε άψογα -δημοκρατικώς- ελληνικά και ο Μένιος Κουτσόγιωργας επί π. Κ. (προ Κοσκωτά) εποχής του ΠΑΣΟΚ, όταν η Δεξιά είχε μπει στο χρονοντούλαπο της Ιστορίας. Και για την ακρίβεια στην τραπεζική θυρίδα της Ιστορίας. Τα offshore χρονοντούλαπα ήρθαν αργότερα. Αλλά πάντα στην ίδια Ιστορία. Ας επιστρέψουμε ωστόσο στην εξαίσια κυρία που μιλούσε στον Γιώργο Αναδρανιστάκη, δηλαδή ας επιστρέψουμε σε όλες τις εξαίσιες κυρίες που μιλούσαν με τη φωνή της. Αυτές τις όρθιες γυναίκες που παλεύουν για όλους μας, για ΟΛΟΥΣ και το εννοώ. Όρθιες και μόνες «μέσ’ την φοβερή ερημία του πλήθους» όπως προείπε και ο Μανόλης Αναγνωστάκης που ένα κατακλυσμιαίο διάστημα της ζωής του, ας μη ξεχνάμε, το πέρασε ως μελλοθάνατος, δηλαδή μέσα στην απέραντη φρίκη στην οποία καταδίκασαν τον ποιητή οι πολιτικοί (και για πολλούς διαλάμποντες αστέρες της διορισμένης εκλεξιμότητας φυσικοί) πρόγονοι εκείνων που σήμερα καταστρέφουν κάθε φυσικό παλμό έξω και έσω ζωής. Εκείνων πάει να πει που σήμερα όπως οι προγονοί τους - με άλλο τρόπο - θανατώνουν. Σαν να μην έχουν μανάδες. Πράγμα που σημαίνει ότι οι καθαρίστριες του υπουργείου Οικονομικών είτε έπεσαν από τον ουρανό, είτε φύτρωσαν. Και στις δύο περιπτώσεις μανάδες δεν
υφίστανται. Οπότε καλά να πάθουν. Οι καθαρίστριες. Όχι οι μανάδες τους, αφού δεν υπάρχουν. Οι μανάδες. Όχι οι καθαρίστριες που υπάρχουν. Με λίγα λόγια, τι θέλουν και φωνάζουν; Μα εδώ ακριβώς είναι το πρόβλημα που θέτουν. Και στην εξουσία και σε όλους: ότι δεν φωνάζουν. Εννοιοδοτούν το ρήμα «αγωνίζομαι» στην καθ’ ημάς πραγματικότητα. Επανασχηματίζουν την ορθοστασία. Φθέγγονται με νέα απειροσύνη την αξιοπρέπεια. Κάνουν ανεμοδαρμένη λυγμική ευπραξία το διαρκές έμπροσθεν της ποιητικής ζωής. Αυτό το «Άξιον Εστί»: «Γυμνώνω τα στήθη μου και ξαπολυούνται οι άνεμοι/ Κι ερείπια σαρώνουν και χαλασμένες ψυχές/ κι απ’ τα νέφη τα πυκνά της καθαρίζουν / Τη γη, να φανούν τα Λιβάδια τα Πάντερπνα». Συνεπώς πρέπει κι εμείς να αρθούμε στο ύψος της περίστασης που δημιούργησαν αυτές οι γυναίκες. Όχι για να είμαστε μαζί τους αλλά για να μαθητεύσουμε στον σεβασμό επειδή είναι μαζί μας. Για να τα σκεφτούμε όλα από την αρχή. Με μια κουβέντα: Όστις θέλει οπίσω τους ελθείν. Είναι μεγάλο πράγμα αυτές οι γυναίκες. Πιο μεγάλο και από την ίδια την ανατροπή. Όπως λέει και ο Ίβαν Γκολ το σώμα τους μεγάλωσε, τις ξεπέρασε. Όποιον δρόμο κι αν πάρουμε επάνω τους θα περπατήσουμε.
http://www.vivliothekarios.blogspot.gr
Ο ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΑΡΙΟΣ
Ένα ταξίδι στην Τσεχία Όταν κοιτάς από το παράθυρο του αυτοκινήτου τα τοπία γύρω σου να φεύγουν, να επιστρέφουν εκεί από όπου εσύ έφυγες, συμβαίνουν δύο πράγματα: καταρχάς εσύ κάπου πας και κατά δεύτερο λόγο εσύ δεν είσαι μέρος του τοπίου που απολαμβάνεις. Το να παρατηρούμε τι κάνει ο κόσμος των βιβλιοθηκών σε όλο τον κόσμο επιφέρει για τους περισσότερους από εμάς αυτό το δυσάρεστο συναίσθημα: δεν είμαστε μέρος του τοπίου που σαφώς θαυμάζουμε. Επομένως το ταξίδι δεν εκπληρώνει την αποστολή του. Το πρόσφατο ταξίδι ενός συναδέλφου στην Τσεχία μας έφερε κάποιες αποσκευές. Η συζήτησή μας πάνω στις εντυπώσεις του από εκεί είχε πάλι αυτή την ελεγχόμενη οργή που προκαλεί η επίμονη ερώτηση: «Εμείς τι κάνουμε;». Η Τσεχία, λοιπόν, με τις 14 περιφέρειες και τις 6000 κοινότητες / δήμους που έχει, διαθέτει αυτή τη στιγμή 1 Εθνική, 14 περιφερειακές, 5.408 δημόσιες
και 3.900 σχολικές βιβλιοθήκες. Στην καταγραφή αυτή εξαιρούμε προφανώς τις λοιπές ειδικές βιβλιοθήκες. Όλες αυτές οι βιβλιοθήκες συγκροτούν ενιαίο δίκτυο, προκειμένου να αντιμετωπιστούν με συγκροτημένο σχεδιασμό και το καλύτερο επιδιωκόμενο αποτέλεσμα ζητήματα πολιτικών λειτουργίας, οικονομικής διαχείρισης, ισότιμης παροχής υπηρεσιών σε όλους τους Τσέχους. Η Εθνική Βιβλιοθήκη της χώρας με τις περιφερειακές και τις ειδικές υποχρεούνται να συνεργάζονται στους δύο βασικούς στόχους της σύνταξης της εθνικής βιβλιογραφίας και της ενημέρωσης του συλλογικού καταλόγου του υλικού όλων των βιβλιοθηκών της χώρας. Διαχειριζόμενη όλο αυτό το δίκτυο η Εθνική Βιβλιοθήκη της Τσεχίας είναι ο μοναδικός διαπραγματευτής για όλες τις βιβλιοθήκες του δικτύου για την απόδοση των πνευματικών δικαιωμάτων για τον δανεισμό, αλλά και
για την πρόσβαση στην ηλεκτρονική πληροφόρηση, τις βάσεις δεδομένων και τα ηλεκτρονικά περιοδικά. Παρέχοντας το δικαίωμα αυτό σε κάθε βιβλιοθήκη του δικτύου, η Τσεχία επιτυγχάνει την πρόσβαση όλων
σε αυτές. Ερχόμαστε λοιπόν τώρα στο αυτοκίνητο, αφήνουμε το τοπίο και παρακολουθούμε τον οδηγό... Δεν υπάρχει δίκτυο βιβλιοθηκών, αλλά δίκτυα, θεσμοποιημένα ή όχι. Υπάρ-
χουν οι δημόσιες / λαϊκές βιβλιοθήκες, οι νοσοκομειακές, οι ακαδημαϊκές, οι σχολικές. Επομένως δεν υπάρχει κεντρικός σχεδιασμός, εξοικονόμηση και αξιοποίηση πόρων, ενισχυμένη διαπραγματευτική ισχύς για την πρόσβαση στις ηλεκτρονικές πηγές, ανάπτυξη μεγάλων έργων οργάνωσης και παροχής πληροφοριακών υπηρεσιών (εθνική βιβλιογραφία, ψηφιοποίηση υλικού κ.ά.). Είναι πάγιο αίτημα δεκαετιών η συγκρότηση ενός δικτύου βιβλιοθηκών και ο κεντρικός οραματικός και ρεαλιστικός σχεδιασμός της πολιτικής βιβλιοθηκών. Όταν επιστρέφεις από το ταξίδι, βλέπεις πάλι τα τοπία που έβλεπες όταν πήγαινες. Τότε εκείνα πήγαιναν εκεί από όπου εσύ έφευγες. Τώρα τα βλέπεις να κάνουν το ίδιο και, ενώ εσύ επιστρέφεις στην αφετηρία σου, εκείνα πάνε στον αρχικό προορισμό σου. Με λίγα λόγια, τοπία και οδηγοί θα συναντιόμαστε μονάχα στις διαδρομές μας.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ
53
ΓΙΩΡΓΟΣ ΧΟΥΛΙΑΡΑΣ:
Η λογοτεχνία ως ουτοπία συνιστά κριτική του τόπου
λώντας στίγματα στην οθόνη του υπολογιστή. Αυτό το βάρος τον παρασύρει εκείνη τη στιγμή έξω από την εποχή του για να τη δει καλύτερα. Αν όμως κάνει το λάθος να νομίσει πως πράγματι είναι έξω από την εποχή του, τότε κινδυνεύει να γίνει χειρότερος, όχι μόνο άνθρωπος αλλά και συγγραφέας. Ξέρω ότι μια εποχή διδάσκατε Οικονομικά στη Νέα Υόρκη. Ως οικονομολόγος, βλέπετε φως στο βάθος του τούνελ σε σχέση με αυτό που βιώνουμε σήμερα στη χώρα μας;
Ποιητής και διπλωμάτης, ο Γιώργος Χουλιάρας επανέρχεται αυτή τη φορά ως πεζογράφος με ένα ευφάνταστο λεξικό στις αποσκευές του. Τα λήμματά του δεν τα συναντούμε στα συνήθη λεξικά. Γιατί το «Λεξικό Αναμνήσεων» (εκδ. Μελάνι) παίρνει από λέξεις αφορμή για να αφηγηθεί μνήμες, μικρές ιστορίες, μια πλάκα, μια σκηνή από ταινία, στιγμές ωφέλιμων αναγνωσμάτων και αιχμηρές σελίδες ξεχασμένων βιβλίων, φράσεις ωραίων γυναικών, στιγμιότυπα μικρών γεγονότων. Όσα χωρούν σε μια ζωή, στη μνήμη ενός συγγραφέα, τα ωφέλιμα και τα ευχάριστα, καταθέτει στο λεξικό του ο Γιώργος Χουλιάρας. Με διαβολικό χιούμορ και πικρό σαρκασμό. ΦΩΤΟΓΡΑΦΙA: ΜΑΡΙΑ ΑΛΒΑΝΟΥ
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΠΟΛΥ ΚΡΗΜΝΙΩΤΗ
Εκτός από τα προφανή, ποια είναι η χρησιμότητα ενός λεξικού στις μέρες μας; Ένα λεξικό μπορεί να μας βοηθήσει να θυμηθούμε όσα έχουμε ξεχάσει, ενώ επιτρέπει επίσης να ξεχνάμε όσα δεν χρειάζεται να θυμόμαστε. Ο τρόπος που είναι οργανωμένη η ζωή μας σήμερα μας γεμίζει σκέψεις και απόψεις που - αν είχαμε έναν τρόπο να τις κρίνουμε- θα καταλαβαίναμε ότι δεν είναι δικές μας. Ένα λεξικό είναι ένα φίλτρο που αφαιρεί από το νερό της σκέψης στοιχεία άχρηστα και βλαβερά, ίσως, κι αυτό δημιουργεί χώρο να σκεφτούμε πιο αυτόνομα, πιο δημιουργικά. Ποια άχρηστα και βλαβερά άφησε έξω από το νερό της σκέψης το «Λεξικό αναμνήσεων»; Ελπίζω τη σοβαροφάνεια, τη συμβατικότητα και την εντύπωση ότι όλα είναι προκαθορισμένα. Γιατί σε ένα λεξικό ισχύει αυτό που ονομάζω «δημοκρατία της αλφαβήτου». Ακόμη και η εισαγωγή ή ο πρόλογος εντάσσονται ως λήμματα στο αρμόδιο ψηφίο. Όταν υπάρχει η δικτατορία του συγγραφέα, πώς αναγνωρίζεται η δημοκρατία της αλφαβήτου; Ο αναγνώστης μπορεί να διαβάσει το «Λεξικό αναμνήσεων» με τον τρόπο ή τη σειρά που εκείνος επιθυμεί. Μπορεί να διαμορφώσει ένα δικό του λεξικό. Υπάρχουν τόσα λεξικά όσοι είναι και οι αναγνώστες. Άλλωστε τα βιβλία ανήκουν πρωτίστως στους αναγνώστες και μετά στους συγγραφείς. Ο συγγραφέας όταν γράφει έχει έναν πραγματικό ή ιδανικό αναγνώστη στο μυαλό του.
Αυτό που ζητώ από τον αναγνώστη είναι να φανταστεί εκείνος τον συγγραφέα, να δηλώσει δηλαδή τη δική του συμμετοχή στη διπλή αυτή διαδικασία της γραφής και της ανάγνωσης. Στο δικό σας λεξικό αυτό το παιχνίδι ανάμεσα στον συγγραφέα και τον αναγνώστη παίρνει διπλή υπόσταση, με την έννοια ότι ως συγγραφέας δεν καλείτε μόνο τους αναγνώστες σας σε ανάγνωση, αλλά διαβάζετε ο ίδιος κλασικά ή και άλλα αναγνώσματα που σας ευεργέτησαν, προτείνοντας έναν τρόπο ανάγνωσης. Σημασία δεν έχει μόνο τι διαβάζουμε αλλά το πώς διαβάζουμε και πιο μεγάλη σημασία απ’ όλα έχει να διαβάζουμε. Το «Λεξικό» άλλωστε προέκυψε όχι μόνο επειδή μου αρέσει να γράφω αλλά επειδή κυρίως μου αρέσει να διαβάζω. Αν και πάντοτε είχα ένα ή περισσότερα λεξικά στο κεφάλι μου, το συγκεκριμένο «Λεξικό αναμνήσεων» προέκυψε όταν βρέθηκα στο Δουβλίνο. Η Ιρλανδία είναι μια χώρα εξίσου μαγική με την Ελλάδα και οι Ιρλανδοί, τους οποίους αγαπώ, είναι όσο δύσκολοι είμαστε και οι Έλληνες. Αν μιλάμε πραγματολογικά, στο Δουβλίνο βρέθηκα μετά την Ουάσιγκτον και για πρώτη φορά έπειτα από πολύ καιρό μπόρεσα πάλι να αρχίσω να διαβάζω και εννοώ πολλά βιβλία ταυτόχρονα, σε ένα περιβάλλον όπου οι άνθρωποι αγαπούν τις λέξεις. Το Δουβλίνο μού θύμισε τη Θεσσαλονίκη. Κάποια κείμενα που έγιναν λήμματα του «Λεξικού» προέκυψαν ή τα ξανασυνάντησα στα τεφτέρια μου και σε χαμένους ηλεκτρονικούς φακέλους και όταν σήκωσα το κεφάλι μου είχε πλέον συγκροτηθεί το σώ-
μα ενός λεξικού το οποίο δεν έχει αρχή ούτε τέλος. Υπάρχουν άλλωστε πάρα πολλά λήμματα που δεν περιλαμβάνονται στο συγκεκριμένο βιβλίο που δεν ήθελα να ξεπερνά τις 216 σελίδες. Γιατί; Γιατί χωρά πιο εύκολα στην τσέπη και στο κεφάλι. Και διευκολύνει τον αναγνώστη να αρχίσει πραγματικά να διαμορφώνει το δικό του λεξικό. Το οποίο τι να περιέχει; Νομίζω, μπορεί να περιέχει μια κριτική τόσο της δικής του ζωής όσο και της ζωής των άλλων, με τρόπο όμως τρυφερό και καυστικό. Γιατί «αναμνήσεων»; Γιατί έχει να κάνει με τη μνήμη. Είμαστε όσα θυμόμαστε όπως και όσα ξεχνάμε. Αν ξεχνούσαμε τα πάντα, δεν θα υπήρχαμε. Αν θυμόμασταν τα πάντα δεν θα μπορούσαμε να υπάρχουμε. Χωρίς μνήμη δεν υπάρχει ούτε ατομική ούτε συλλογική ζωή, δεν μπορούμε να σταθούμε ούτε να αντισταθούμε. Οι λέξεις είναι φορείς μνήμης και αν σιωπήσουμε για μια στιγμή, ίσως νιώσουμε κάποια άλλα χείλη τα οποία τις πρόφεραν πριν από εμάς και θα συνεχίσουν να τις λένε και μετά από εμάς. Έτσι μαθαίνουμε από πού ερχόμαστε και προς τα πού θέλουμε να πάμε. Και τη χειραγώγηση της μνήμης πώς την αντιπαρέρχεται ο συγγραφέας σε μια εποχή απώλειας μνήμης, αλλά και Μνη-
μονίων, σε μια εποχή επανόδου του φασισμού και του νεοναζισμού στην Ελλάδα και την υπόλοιπη Ευρώπη; Δουλειά του συγγραφέα δεν είναι να παρέρχεται ούτε να αντιπαρέρχεται, αλλά να εμμένει και εξωθώντας στα άκρα τις εμμονές του να αναδεικνύει πολλά από εκείνα που χρειάζεται να αλλάξουν. Η επάνοδος των επώδυνων και των επονείδιστων προϋποθέτει την καταστροφή της μνήμης. Επίσης στηρίζεται όμως σε ψευδείς μνήμες και νοσταλγικούς εξωραϊσμούς. Δεν έχει σημασία μόνο να θυμάσαι, αλλά και τι θυμάσαι. Δεν έχει σημασία ότι ξεχνάς, αλλά τι ξεχνάς. Το γεγονός ότι είστε ένας ποιητής και συγγραφέας που έχει ζήσει πάρα πολλά χρόνια σε άλλες χώρες και έχει εργαστεί σε διπλωματικές αποστολές πώς αντικατοπτρίζεται στον τρόπο που βλέπετε την οικονομική, πολιτική και κοινωνική κατάσταση σήμερα; Δεν ξεκινώ με το πώς εμείς βλέπουμε τον εαυτό μας. Εκεί καταλήγω. Ξεκινώ με το πώς μας βλέπουν οι άλλοι. Και αυτό, πιστεύω, επιτρέπει να δούμε πιο καθαρά τόσο εκείνους όσο και εμάς. Μπορεί ένας συγγραφέας να είναι έξω από την εποχή του; Αλίμονο αν δεν είναι, αρκεί να μην το πιστεύει. Θέλω να πω ότι ένας συγγραφέας δεν πρέπει εύκολα να χωρά, γιατί κινδυνεύει να βολευτεί. Θέλω να πω ότι ένας συγγραφέας είναι ακριβώς όπως κάθε άλλος άνθρωπος τη στιγμή όμως που παρεκκλίνει από το βάρος που έχει ένα μολύβι όταν μαυρίζει το χαρτί ή το πλήκτρο καθώς βουλιάζει προκα-
Στην Ελλάδα, που είναι χώρα φωτεινή, είναι ευκολότερο να δει κανείς τα τούνελ στο βάθος του φωτός. Ξεκινώ με την αντιστροφή αυτή για να υπογραμμίσω ότι συχνά παλινδρομούμε και εκεί που άκουγες ότι είμαστε οι καλύτεροι ακούς ότι είμαστε οι χειρότεροι - μια μορφή «αντίστροφου εθνικισμού», αν θέλετε. Χρειάζεται, νομίζω, να ξεφύγουμε από πομφόλυγες και καταστροφολογία και να προχωρήσουμε. Βάζοντας σε αγκύλες στατιστικές και μαθηματικά, δηλαδή, τα οικονομικά ζητήματα είναι κατεξοχήν πολιτικά. Οι οικονομικές πολιτικές όμως είναι συνάρτηση της θέσης της χώρας σε έναν ευρωπαϊκό και παγκόσμιο καταμερισμό. Η λέξη «πολιτική» ως λήμμα είναι έξω από το «Λεξικό» σας όπως και η λέξη «αγάπη» επίσης. Μήπως αυτές οι δυο λέξεις δεν αρκεί μόνο να υπονοούνται αλλά και να επισημαίνονται πραγματολογικά, ιδίως στην εποχή μας; Θα ήθελα να μην αγαπώ την πολιτική. Θα ήθελα να μην πολιτεύομαι στην αγάπη. Στο λήμμα «εξουσία» τι θα γράφατε; Ασφαλώς δεν θα έγραφα αυτό που συνήθως γράφουν, ότι η εξουσία διαφθείρει και ότι η απόλυτη εξουσία διαφθείρει απόλυτα, όπως το διατύπωσε εκλεκτό τέκνο της βρετανικής αυτοκρατορίας. Θα θυμόμουν όμως μια φράση ενός απογόνου του Μακιαβέλι, τον οποίο υποδύεται στην ταινία του Σορεντίνο «Ιλ Ντίβο» ο Τόνι Σερβίλο. Πρόκειται βέβαια για τον Αντρεότι που έχει πει «Η εξουσία διαφθείρει». (Ακολουθεί παύση, έλεγα στους φοιτητές μου.) «Όσους δεν την έχουν». Πώς τελειώνει ένα «Λεξικό Αναμνήσεων»; Δεν θυμάμαι. Ούτε όμως ξεχνώ ότι η λογοτεχνία δεν είναι μόνο, όπως οφείλει να είναι, παρηγορία και ψυχαγωγία ή αγωγή ψυχής. Η λογοτεχνία ως ουτοπία συνιστά κριτική του τόπου.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
54
ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ
KΡΙΤΙΚΗ ΘΕΑΤΡΟΥ
ΤΟΥ ΛΕΑΝΔΡΟΥ ΠΟΛΕΝΑΚΗ
«Συγχαρητήρια, προσλαμβάνεσθε!» Μια σύγχρονη πολιτική κωμωδία του Αντ. Τσιπιανίτη Ένας από τους παλιούς, δοκιμασμένους τρόπους αντιμετώπισης δύσκολων καταστάσεων, όπως αυτή που περνάμε σήμερα... είναι το γέλιο. Από την εποχή του Αριστοφάνη μέχρι σήμερα, το γέλιο ρίχνει κυβερνήσεις! Έτσι η, πικρή στο βάθος της, μαύρη κωμωδία του Αντώνη Τσιπιανίτη, με τον τίτλο «Συγχαρητήρια προσλαμβάνεσθε!», λειτουργεί ως παραμορφωτικός καθρέφτης της στρεβλής πραγματικότητας, διαλύοντας με το γέλιο... συστηματικά τη σοβαροφάνεια του συστήματος. Όπως γράφει το έντυπο του προγράμματος, «στην Ελλάδα σήμερα, το κράτος, στην προσπάθειά του να αντιμετωπίσει την ανεργία, δημιουργεί καινούργια ‘επαγγέλματα’ τα οποία μηδενίζουν την αξιοπρέπεια οδηγώντας τους ανθρώπους στην εξαθλίωση και την πλήρη καταστροφή». Θα πρόσθετα ότι δεν πρόκειται καν για προσπάθεια του κράτους να αντιμετωπίσει την ανεργία, αλλά για ένα πλήρως επεξεργασμένο (παγκόσμιο) σχέδιο, που στοχεύει στη επα-
ναφορά της δουλείας με άλλο όνομα! Ότι δεν πρόκειται απλώς για κλοπή της υπεραξίας σύμφωνα με την κλασική ανάλυση του Μαρξ, αλλά για κλοπή της ίδιας της αξίας, της ίδιας της ζωής. Σε συνεργασία με το ξεπουλημένο στην οικονομική ολιγαρχία κράτος, οι τράπεζες δημιούργησαν αρχικά τεχνητή στενότητα χρήματος, μάζεψαν κατόπιν όλο το παράνομο διεθνές χρήμα και το ξαναπουλούν στη μαύρη αγορά, μεταβάλλοντας την οικονομία σε καζίνο και τους εργαζόμενους σε απλά εξαρτήματα μιας παγκόσμιας μηχανής ξεπλύματος βρόμικων κερδών. Κανείς δεν θέτει το κρίσιμο ερώτημα από πού προήλθε το πλεόνασμα κεφαλαίου που γέννησε την καπιταλιστική κρίση. Θυμάμαι μια απάντηση που δόθηκε κάποτε, όταν κάποιος «αφελής» τόλμησε να το θέσει: «από την εκμετάλλευση», είπαν, «των περιττωμάτων των πουλιών («γκουάνο») σε κάποια ερημικά νησιά του Ειρηνικού!». Εδώ θυμόμαστε τους «Όρνιθες» του Αριστοφάνη και γελάμε!
Όσοι καταφέρουν να εξασφαλίσουν, με μύριους κόπους και ταπεινώσεις, την περιπόθητη «θέση εργασίας», διαπιστώνουν γρήγορα ότι δεν τους χρησιμεύει σε τίποτε άλλο από το να τη βάλουν ως εγγύηση σε μια τράπεζα, να δανειστούν και να επιβιώνουν, έτσι, ως εργαζόμενοι χωρίς μισθό, μεγαλώνοντας τα χρέη τους! Επειδή, αν και όταν τους καταβληθεί ο γλίσχρος μισθός τους, επιστρέφει πάντα στο μεγάλο κεφάλαιο με τη μορφή των τόκων! Η ανακεφαλαιούμενη διαρκώς με το αίμα των εργαζομένων «μπάνκα» του καπιταλιστικού καζίνου ποτέ δεν χάνει! Αυτά όλα τα είχα επισημάνει σε άρθρα μου στην «Αυγή», πριν ξεσπάσει η ολομέτωπη κρίση. Καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι απαιτείται μια νέα Σεισάχθεια. Το έργο του Αντώνη Τσιπιανίτη, καίριο, με όπλο του το γέλιο, διδακτικό και διασκεδαστικό συνάμα, χτυπάει «το καρφί στο κεφάλι». Μια θεατρική παραβολή χωρίς ρητορείες, που μας εξηγεί με απλά λόγια τι είναι και πώς λειτουργεί η μαφία του
σύγχρονου παγκόσμιου καπιταλισμού. Την απομυθοποιεί, την απογυμνώνει, της αφαιρεί τη μάσκα, για να μην τη φοβόμαστε. Καίρια είναι και η παράσταση στο Θέατρο «Χυτήριο», σε σκηνοθεσία του Ιωάννη Παπλωματά. Με αμείωτο κέφι, μια δουλεμένη, ομοιογενής ομάδα νέων κυρίως ηθοποιών, «δίνει ρέστα». Είναι οι Βασίλης Ζώης, Γιώργος Ασπετάκης, Θεοδώρα Παπαϊωάννου, Υρώ Πυρίνη, Ιωάννης Παπλωματάς, Νίκη Λινού. Επικεφαλής ο αμίμητος, πολύπειρος Σπύρος Μπιμπίλας, κατευθύνει μαγικά το πράγμα, σαν μαέστρος, με αόρατη, διαβολική μπαγκέτα και με υπόγειο, βιτριολικό, ανατρεπτικό χιούμορ. Ξετυλίγουν όλοι μαζί, βήμα προς βήμα, σε αύξο-
KΡΙΤΙΚΗ MOYΣΙΚΗΣ
TOY ΚΥΡΙΑΚΟY Π. ΛΟΥΚΑΚΟY
1688 - 1749: Χρυσικόπουλος και Κουρεντζής ερμηνεύουν μπαρόκ (3) Κάθε επάνοδος του Θεόδωρου Κουρεντζή στο πάτριο λίκνο των Αθηνών αποτελεί γεγονός. Ο 41ετής πλέον Έλληνας, καλλιτεχνικός διευθυντής της Όπερας του Perm από το 2008, έχει ήδη διανύσει ιλιγγιώδη αλλά και επίμοχθη πορεία. Γαντζωμένη στα Ουράλια, η νέα του κοιτίδα είναι εκείνη στην οποία, κατά πάσα πιθανότητα, ο Άντον Τσέχωφ είχε τοποθετήσει το πλαίσιο της πλοκής του έργου του «Οι τρεις αδελφές», ενώ υπήρξε κέντρο της σοβιετικής πολεμικής βιομηχανίας, αλλά και τόπος της νεότητας του περίφημου ιμπρεσάριου Σεργκέι Ντιάγκιλεφ. Πολύ προτού επιτύχει τη δημοσιότητα της France Musique ως «chef électrisant» ή την ανάλυση του «θαύματος του Περμ» από τις γερμανικές ραδιοφωνίες, ο Κουρεντζής είχε κληθεί και απέδειξε, επί σκληρά κεφαλαιοκρατικού ρωσικού εδάφους, την ικανότητά του να αντιστρέψει το ρεύμα εγκατάλειψης της επαρχιακής πόλης από τη νεολαία της, περιορίζοντας την ανεργία μέσα από την καλλιτεχνική προβολή και ανάπτυξη. Και αυτό με έργα ουσίας, όπως το χορωδιακό και ορχηστρικό συγκρότημα MusicAeterna, έναν σχηματισμό νέων και επίλεκτων μουσικών, οι οποίοι μέσα από πολύωρες, εξαντλητικές δοκιμές έχουν φθάσει να αποτελούν κυριολεκτικά εκτελεστική προέκταση σώματος και διανοίας του δυναμικού πρωτεργάτη και διευθυντή τους. Στα σύνολα αυτά, εξάλλου, που παρεμπιπτό-
ντως λειτουργούν ως συγκροτήματα της ίδιας της τοπικής Όπερας, απέβλεψε και ο δισκογραφικός κολοσσός SONY για (μιαν ακόμη!) νέα και παρακινδυνευμένη ηχογράφηση της τριλογίας από όπερες του Μότσαρτ σε λιμπρέτα του Λορέντσο Ντα Πόντε, με εντυπωσιακά αποτελέσματα στους ήδη κυκλοφορήσαντες «Γάμους του Φίγκαρο». Με τόσο ιδιαίτερη καλλιτεχνική προϊστορία, οτιδήποτε καλείται να επωμισθεί ο Κουρεντζής διαθέτει εκ προοιμίου το εχέγγυο της υψηλής τεχνικής αρτιότητας και το τεκμήριο ριζοσπαστικών θεωρήσεων, συχνά με επίκληση της ίδιας της παρτιτούρας, όπως στην ενδιαφέρουσα συνέντευξή του που περιέχεται στην κυκλοφορία των «Γάμων». Ωστόσο, η τελευταία εμφάνισή του στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών μάς άφησε σε αμηχανία και με μιαν αίσθηση δυσφορίας κατά την αποχώρησή μας από τον χώρο. Ήδη στο πρώτο μέρος της βραδιάς, ο (110ος) ψαλμός «Dixit Dominus» («Τάδε έφη Κύριος»), ιδιοφυής νεανική σύνθεση (HWV 232) του Georg(e) Fri(e)deric(h) Haendel (1685-1759), κατέδειξε ότι ο Κουρεντζής κινδυνεύει ενίοτε από έναν και μόνο, αλλά υπολογίσιμο αντίπαλο, τον ίδιο τον εαυτό του και την τάση επιβολής του πάνω στα έργα, μια τάση επιβολής όχι ομοιομόρφως ανεκτή όσο πιο πίσω επιστρέφουμε στο χρόνο δημιουργίας των συνθέσεων. Η μεγάλη ζωηρότητα που επιτάσσει ο Χαίντελ για ορισμένες κινήσεις του πλέον πρώι-
ντες τρελούς ρυθμούς και σε ύφος φανταζίστικης κλοουνερί, έως την έκρηξη, τη «μαύρη κωμωδία» του σύγχρονου καπιταλιστικού δράματος. Αποδομώντας πλήρως το «σύστημα». Μια πολιτική κωμωδία για να γελάσεις με την καρδιά σου και, συγχρόνως, να προβληματιστείς βαθιά. Όπου το αδιέξοδο των θύραθεν «λύσεων» γίνεται αυτό το ίδιο η έξοδος από την «κόλαση»: κάθε «μη αναστρέψιμο» ολικό σύστημα είναι, εξ ορισμού, ανατρέψιμο! Με ωραία, πρωτότυπη, υποβάλλουσα μουσική των Ιωάννη Παπλωματά, Θάνου Αστερίου, με ευφάνταστα σκηνικά - κοστούμια της Γεωργίας Τσουλάκου και με τα άρτια αισθητικά βίντεο των Περικλή Λιανού, Μίνας Ορφανού.
μου σωζόμενου σε χειρόγραφη μορφή έργου του (1707) δεν δικαιολογεί, αίφνης, την παρερμηνεία της ως επιταγής νευρωτικής διαχείρισης της ρυθμικής ακρίβειας, ακόμη και αν η διαχείριση αυτή δρα διευκολυντικά για τον προσηλυτισμό νεανικού ακροατηρίου, συνηθισμένου στα ακουστικά ερεθίσματα μιας «μπιτάτης» εποχής. Αυτός δεν ήταν Χαίντελ, με τους εύλογους για την εποχή του μπαρόκ όρους αναβίωσής του. Η αίσθησή μας αυτή ενισχύθηκε στο β’ μέρος της συναυλίας, αφιερωμένο εξ ολοκλήρου στην αριστουργηματικής μουσικής πυκνότητας και εκφραστικής λιτότητας τρίπρακτη όπερα «Dido and Aeneas» (1688?), αρ. κατ.
Zimmermann 626, του Henry Purcell (16591695). Παρά την ιδιοφυή διάταξη των συντελεστών και την υποβλητική χρήση φωτισμών, προκειμένου να παρακαμφθεί ο συναυλιακός χαρακτήρας της παρουσίασης, η ανάγνωση εξελίχθηκε σε ανεπίληπτη αλλά σχοινοτενή δοκιμασία απόσπασης της προσοχής από το βαθυβίωτο δράμα των ηρώων του έπους του Βιργιλίου προς την κατεύθυνση μιας συνεχούς εναλλαγής ανάμεσα σε ακραίες επιλογές δυναμικής και ταχύτητας. Τον εκνευρισμό μας επέτεινε η άχρωμη Διδώ της ανερχόμενης Anna Prohaska, αλλά και μια εκ προθέσεως αντιστοίχως ωχρή Sorceress, κόντρα τόσο στην ανάμνηση της παλαιότερης παρουσίασης του ίδιου έργου στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών, έστω και στον προβληματικό χώρο της «Πειραιώς 260», όσο και στην ηχογράφηση (ALPHA 140) που ανέδειξε τον νεαρότερο μαέστρο, με συγκλονιστική Διδώ τότε, και στις 2 περιπτώσεις, την εξέχουσας τεχνικής και ιδιάζουσας ευαισθησίας υψίφωνο Simone Kermes, à propos Κοντέσα με κλασική γραμμή και εσωτερικότητα στους «Γάμους». Για τη «Διδώ» του Κουρεντζή, λοιπόν, δεν θα σταθούμε στον ισοπεδωτικό αισθητισμό και την ηχητική ηδονοθηρία της παράστασης του Μεγάρου, αλλά θα συνεχίσουμε να επιστρέφουμε στη νεανική εγγραφή, με βασικό κριτήριο έναν περισσότερο ευθύβολο πλούτο ιδεών, κυρίως προσανατολισμένο στην ύψωση του δράματος και όχι στις ούτως ή άλλως εξαρχής αδιαμφισβήτητες -για τον συγκεκριμένο ακροατή- ικανότητες ενός χαρισματικού Έλληνα (και) καλλιτέχνη.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
55
ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ και ο συγγραφέας, σε εκδήλωση που διοργανώνεται στο Πνευματικό Κέντρο Ισραηλιτικής Κοινότητας Αθηνών (Βησσαρίωνος 9, 2ος όρ.), στις 7.00 μ.μ.
Για την τιμή του βιβλίου
Το δίκοχο του Μίμη
Τιμητική εκδήλωση για τον Ευ. Μπιτσάκη
Με αφορμή το νέο βιβλίο του Θανάση Σκρουμπέλου Το δίκοχο του Μίμη μιλούν η ιστορικός Ιωάννα Παπαθανασίου και ο δημοσιογράφος Τάκης Ψαράκης στην εκδήλωση που διοργανώνουν οι Εκδόσεις Θεμέλιο στο Ρότα Art Coffee Community (Σόλωνος 124), στις 8.00 μ.μ.
ΤΡΙΤΗ
James Joyce Το φιλμ James Joyce: Τα τετράδιά του των ελληνικών (James Joyce: His Greek Notebooks), μια «σύγχρονη πολιτική ταινία» της Βουβούλας Σκούρα, σε κείμενο και αφήγηση Βαγγάλη Ιντζίδη, προβάλλεται στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, στην Αίθουσα Τόνια Μαρκετάκη (Λιμάνι), στις 8.00 μ.μ.
Cartel
Άμος Οζ - Εντ. Σαΐντ Με δύο ωριαία ντοκιμαντέρ, Άμος Οζ του Στέλιου Χαραλαμπόπουλου και Έντουαρντ Σαΐντ, η τελευταία συνέντευξη του Mike Dibb, που παρουσιάζουν οι Θ. Λαμπρόπουλος και Ν. Βουλέλης, συνεχίζεται ο κύκλος προβολών πολιτικού κινηματογράφου της Εταιρείας Διαπολιτισμικών Σπουδών, σε συνεργασία με το Ελληνικό Τμήμα της Διεθνούς Αμνηστίας, στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος (Ι. Οδός 48) στις 12.00 μ.
μερα και στις 27/3 οι εμφανίζεις της Έλλης Πασπαλά στο Gazarte (Βουτάδων 32-34, Γκάζι), στις 9.00 μ.μ.
Εν Αιθρία
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ
Παρουσιάζοντας καταξιωμένους και νεότερους Έλληνες καλλιτέχνες που εκπροσωπούν ένα ευρύ φάσμα τεχνοτροπιών και «σχολών», η Έκθεση Comics Εικονογράφησης «Εν Αιθρία» επανέρχεται με την πέμπτη διοργάνωσή της που εγκαινιάζεται σήμερα στο The Box (Δορυλαίου 21, πλ. Μαβίλη), στις 7.00 μ.μ.
Τρεις κι εγώ
Το έργο του Πολωνού συγγραφέα Σλάβομιρ Μρόζεκ Striptease παρουσιάζει σήμερα και την επόμενη Τρίτη η Ομάδα Cartel (Β. Μπισμπίκης, Π. Σούλης, Φ. Τζήμα, Στ. Τυριακίδης), στο παλιό μηχανουργείο που μετατράπηκε στον καινούργιο Τεχνοχώρο Cartel (Αγ. Αννης και Μικέλη 4, Βοτανικός), στις 9.00 μ.μ.
ΠΕΜΠΤΗ
ΤΕΤΑΡΤΗ
Έλλη Πασπαλά
Μαρία Καραγιώργη ΚΥΡΙΑΚΗ
ση που διοργανώνουν οι εκδόσεις Παρασκήνιο στην ΕΣΗΕΑ (Ακαδημίας 20), στις 6.30 μ.μ.
Για το βιβλίο της Κατερίνας ΖωιτοπούλουΜαυροκεφαλίδου Μαρία Καραγιώργη: Το όνειρο δεν έσβησε μιλούν οι Νάντια Βαλαβάνη, Προκόπης Παπαστράτης, Κατερίνα Κουτσοπούλου και Μανώλης Γλέζος σε εκδήλω-
Με ένα πρόγραμμα τραγουδιών Ελλήνων και ξένων συνθετών από Χατζιδάκι, Ξαρχάκο, Καλαντζόπουλο, Σέμση, αλλά και Τομ Γουέιτς, Λέοναρντ Κοέν, Βαν Μόρισον, καθώς και ένα μέρος αφιερωμένο στη σπουδαία τραγουδοποιό Joni Mitchell, με μουσική επιμέλεια του David Lynch, συνεχίζονται σή-
ΣΑΒΒΑΤΟ
4.48 Ψύχωση Το τελευταίο έργο της Σάρα Κέιν 4.48 Ψύχωση, έναν «μονόλογο για πολλές φωνές» που χαρακτηρίζεται από τη μεταδραματική δομή και την ωμή και αποκαλυπτική του γλώσσα, μέσα από το οποίο η αυτόχειρας συγγραφέας καλεί να αντιμετωπίσουμε την πολυπλοκότητα της ανθρώπινης ψυχικής εμπειρίας σε όλο τον τρόμο και την ομορφιά, παρουσιάζει από την Πέμπτη για έναν δεύτερο κύκλο παραστάσεων το Θέατρο Δωματίου και η σκηνοθέτις Άντζελα Μπρούσκου, με τη συμμετοχή και ερμηνεία των Παρθενόπης Μπουζούρη, Κωνσταντίνας Αγγελοπούλου, Nalyssa Green, στο Bios (Πειραιώς 84), στις 9.00 μ.μ.
Ημέρα Αφήγησης Παγκόσμια Ημέρα Αφήγησης και με την ευκαιρία οι Σύλβια Βενιζελέα (αφήγηση) και Λουκία Κωνσταντάτου (τραγούδι, κανονάκι, κρουστά) διηγούνται την ιστορία του μυθικού Περσέα για μεγάλους και παιδιά, προσαρμοσμένη στο φετινό θέμα «Δράκοι και τέρατα», που θα ακολουθήσουν ελεύθερες αφηγήσεις από το κοινό, στον χώρο πολιτισμού Διέλευσις (Λέσβου 15, Κυψέλη), στις 7.30 μ.μ.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΣΠΥΡΟΣ ΚΑΚΟΥΡΙΩΤΗΣ agenda.avgi@gmail.com
Το βιβλίο του Δημήτρη Ψαρρά Το μπεστ σέλερ του μίσους: Τα «Πρωτόκολλα των Σοφών της Σιών» στην Ελλάδα, 1920-2013 (Πόλις) παρουσιάζουν οι Βενιαμίν Αλμπάλας, Γιώργος Καλαντζής, Σταύρος Ζουμπουλάκης
Συζήτηση με τη συμμετοχή των Β. Λάζου, Β. Μπογιατζή, Χρ. Κεφαλή, Βλ. Αγτζίδη με θέμα «Το φαινόμενο του φασισμούναζισμού: Σύγχρονες επιβιώσεις», πραγματοποιείται στο πλαίσιο του σεμιναρίου σύγχρονης ιστορίας στη Βιβλιοθήκη Δήμου Κηφισιάς (Έπαυλη Δροσίνη, Αγ. Θεοδώρων και Κυριακού), στις 6.00 μ.μ.
Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για την Παγκόσμια Ημέρα Κουκλοθεάτρου, το Ελληνικό Κέντρο της Διεθνούς Ένωσης Κουκλοθεάτρου (UNIMA-Ελλάς) διοργανώνει ημερίδα με θέμα «Κουκλοθέατρο και θεραπεία», με στόχο να φέρει σε επικοινωνία τους καλλιτέχνες με τους ειδικούς που χρησιμοποιούν την κούκλα ως θεραπευτικό μέσο και να ανοίξει μια συζήτηση και συνεργασία μεταξύ τους. Στο Ίδρυμα Μ. Κακογιάννης (Πειραιώς 206), από τις 5.00 μ.μ.
Πολιτική πολιτισμού
«Πρωτόκολλα»
Σύγχρονος φασισμός
Κουκλοθέατρο και θεραπεία
ΔΕΥΤΕΡΑ Με θέμα «Ποια πολιτική για τον πολιτισμό στην Ελλάδα της κρίσης; Πού ήμασταν και πού πάμε;» συζητούν οι Αυγ. Ζενάκος, Μ. Μιχαηλίδου, Γ. Παπαθεοδώρου, Γ. Τζιρτζιλάκης, Β. Χαραλαμπίδης και Μυρσίνη Ζορμπά με την ευκαιρία της έκδοσης του βιβλίου της Πολιτική του πολιτισμού. Ευρώπη και Ελλάδα στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα (Πατάκης), στο Θέατρο Εξαρχείων (Θεμιστοκλέους 69), στις 7.00 μ.μ.
Μια αναδρομή στην Commedia dell’ arte, από τον Ρουτζάντε μέχρι τον... Κοκτώ, με κείμενα που συνοδεύονται από μουσική, τραγούδια, αυτοσχεδιασμό στο ύφος κάθε εποχής, με τίτλο Τρεις κι εγώ, παρουσιάζει η ομάδα «Ανήσυχοι Θεατρίνοι», σε σύνθεση και σκηνοθεσία Αθηνάς Κεφαλά, με ελεύθερη είσοδο, σήμερα και αύριο (και 26-27/3) στο CAMP! (πλ. Κοτζιά), στις 9.30 μ.μ.
Η ΑΤΖΕΝΤΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ
Εκδήλωση τιμής για τον Ευτύχη Μπιτσάκη και την 70χρονη παρουσία του στο μέτωπο της πράξης και των ιδεών διοργανώνουν τη Δευτέρα οι «Δρόμοι Φιλίας και Πολιτισμού», με ομιλητές τους καθηγητές Γιώργο Τριμπέρη και Αλέξανδρο Χρύση, τον περιφερειακό σύμβουλο Άγγελο Χάγιο και συντονιστή τον δημοσιογράφο Στέλιο Ελληνιάδη, στο Αμφιθέατρο του Οικονομικού Πανεπιστημίου (Πατησίων 76), στις 8.00 μ.μ. Παράλληλα, την Πέμπτη, για το νέο βιβλίο του Ε. Μπιτσάκη Ανθρώπινη φύση. Για έναν κομμουνισμό του πεπερασμένου μιλούν οι καθηγητές Γιώργος Μανιάτης και Θανάσης Γκιούρας, ο ψυχίατρος Γιώργος Κωνσταντακόπουλος και ο συγγραφέας, σε εκδήλωση που διοργανώνουν οι εκδόσεις Τόπος στον Πολυχώρο Ανοιχτή Πόλη (Μέγαρο Ερμής, Πανεπιστημίου 56, 1ος όρ.), στις 7.00 μ.μ.
Τη συστράτευση όλων των ανθρώπων του βιβλίου προκειμένου να καμφθεί η αδιαλλαξία της κυβέρνησης και να αποσύρει την εξωπραγματική και καταστροφική της πρόταση για την κατάργηση της ενιαίας τιμής βιβλίου ζητά η Ένωση Ελληνικού Βιβλίου και καλεί τη Δευτέρα όλον τον κόσμο του βιβλίου, τους πνευματικούς δημιουργούς και όποιο άλλο πρόσωπο νοιάζεται για τον πολιτισμό να δηλώσουν «παρών» στη μεγάλη εκδήλωση διαμαρτυρίας, όπου έχουν κληθεί βουλευτές και αρχηγοί κομμάτων (χαιρετισμό θα απευθύνει η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Μαρία Κανελλοπούλου), στο Θέατρο Ακροπόλ (Ιπποκράτους 9-11), στις 6.00 μ.μ.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
56 Παρακαλούνται οι αναγνώστες να ενημερώνονται για τυχόν αλλαγές από τα παρακάτω τηλέφωνα Α ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΑΑΒΟΡΑ Ιπποκράτους 180, Νεάπολη, 2106423271-2106462253, Nebraska 18:20, 20:20 Ο εγωιστής γίγαντας 22:20 ΑΒΑΝΑ Κηφισίας 234 και Λυκούργου 3, 2106756546, Η αόρατη γυναίκα 18:10, 20:20, 22:30 ΑΕΛΛΩ CINEMAX 5+1 CYTA Πατησίων 140, 2108259975 2108215327, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr Αίθουσα 1 Ο κος Πίμποντι και ο Σέρμαν (μεταγλ.) 17:30 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 19:30 3D, 21:45 3D Αίθουσα 2 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 17:45, 20:00, 22:20 Αίθουσα 3 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 19:00, 21:15, 23:30 Αίθουσα 4 Ο έρωτας είναι το τέλειο έγκλημα 18:00, 20:20, 22:40 ΑΘΗΝΑΙΟΝ Βασιλισσης Σοφίας 124, Αμπελόκηποι, 2107782122-2112112222, www.athinaioncinemas.com Αίθουσα 1 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 18:20 3D, 20:30 3D, 22:40 3D Αίθουσα 2 Φιλομένα 18:00, 20:00 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 22:00 ΑΘΗΝΑΙΟΝ CINEPOLIS Ζησιμοπούλου 7 & Ιωάννου Μεταξά, Γλυφάδα, 2108983238 2112112222, www.athinaioncinemas.com Αίθουσα 1 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 18:10 3D, 20:20 3D, 22:30 3D Αίθουσα 2 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 17:00, 19:00, 21:00, 23:00 Αίθουσα 3 Η αόρατη γυναίκα 17:50, 20:00, 22:10 Αίθουσα 4 Φιλομένα 18:00, 20:00 Non-Stop 22:00 ΑΙΓΛΗ Λεωφόρος Πεντέλης 98, Χαλάνδρι, 2106841010 Αίθουσα 1 Φιλομένα 18:30, 20:30, 22:30 Αίθουσα 2 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 18:50, 20:50 3D, 22:50 ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ EUROPA CINEMAS Λεωφόρος Αλεξάνδρας και Πατησίων 77-79, σταθμός ΗΣΑΠ «Βικτώρια», 2108219298 Ξενοδοχείο Grand Budapest 18:00, 20:20, 22:40 ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ NEW STAR ART CINEMA Κρέμου 141, Καλλιθέα, 2109512624 2109512604 Αίθουσα 1 Μικρά Αγγλία 17:00 Η τέλεια ομορφιά 22:00 Φιλομένα 20:00 Αίθουσα 2 Το ουράνιο τόξο 20:00 Περσόνα 21:30 Η πηγή των παρθένων 23:00 Η καρδιά της μάνας 18:30 Γεια σας παιδιά 17:00 ΑΝΟΙΞΗ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ 2+1 Αγωνιστών στρατοπέδου 49, Χαϊδάρι, 2105813470-2105813450 Αίθουσα 1 Φιλομένα 18:30, 20:30, 22:30 Αίθουσα 2 ART CINEMA Στη χώρα των άλλων 18:45, 20:45, 22:30 ΑΣΤΥ Κοραή 4, Αθήνα, 2103221925, Αίσθηση αμαρτίας 17:40, 20:00, 22:30 ΑΤΛΑΝΤΙΣ 3D DIGITAL Λεωφόρος Βουλιαγμένης 245, Πλατεία Καλογήρων, Δάφνη, 2109711511 Αίθουσα 1 Ξενοδοχείο Grand Budapest 17:50, 20:00, 22:10 Αίθουσα 2 Ο έρωτας είναι το τέλειο έγκλημα 17:30, 19:45, 22:00 ΑΤΤΑΛΟΣ DIGITAL CINEMA Κοτιαιου & Ελευθερίου Βενιζέλου Νέα Σμύρνη, 2109331280 Φιλομένα 17:00, 18:50 Ο εγωιστής γίγαντας 20:40, 22:30 ΒΑΡΚΙΖΑ Θάσου 22, 2108973926 Αίθουσα 1 3D Digital Ξενοδοχείο Grand Budapest 18:45, 20:40, 22:30 Αίθουσα 2 Φιλομένα 18:30 Nebraska 20:10, 22:20 CAPITOL 3D CINEMA Ιουλιανού 33-35 & Γ’ Σεπτεμβρίου 74-78, Capitol Mall (Σταθμός Βικτώρια), .2108210038, www.facebook.com/CineCapitol, Η κλέφτρα των βιβλίων 17:00, 19:15 The Deep 21:30 CINERAMA DIGITAL CINEMA Αγίας Κυριακής 30, Παλαιό Φάληρο, 21094035932109403595, Η αόρατη γυναίκα 18:15, 20:20, 22:30 VILLAGE 15 CINEMAS @ THE MALL Ανδρέα Παπανδρέου 35 (παράπλευρος Αττική οδού) θέση ψαλίδι, Μαρούσι, 14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Φωτιά πάνω από την Πομπηία 19:50, 22:00, 00:20 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 16:45 Αίθουσα 2, Post Credit Ο κος Πίμποντι και ο Σέρμαν (μεταγλ.) 17:10 3D 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 19:15, 21:50, 00:30 Αίθουσα 3 Μνημείων άνδρες 20:00, 22:40 Ο κος Πίμποντι και ο Σέρμαν (μεταγλ.) 15:50, 17:50 Αίθουσα 5 - Cinema Europa, Heineken Ο κος Πίμποντι και ο Σέρμαν (μεταγλ.) 16:30, 18:30 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 20:40, 23:00 Αίθουσα 6 - Cinema Europa Φιλομένα 18:10, 20:30 Dallas Buyers Club 22:40 Αίθουσα 7 - max screen, Cosmote 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 18:45 3D, 21:30 3D, 00:15 3D Αίθουσα 8 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 17:45 3D, 20:10
ΘΕΑΜΑΤΑ ΕΠΙΛΟΓΕΣ «Αίσθηση αμαρτίας» του Ζία Ζανγκ Κε. Πίσω από τη βιτρίνα της ξέφρενης ανάπτυξης στην Κίνα, τέσσερις ιστορίες μοναχικών και απελπισμένων ανθρώπων που πασχίζουν να επιβιώσουν, μέσα σε ένα περιβάλλον αχαλίνωτης βίας (Άστυ). «Νεμπράσκα» του Αλεξάντερ Πέιν. Συγκινητικό, και ταυτόχρονα διεισδυτικό στις «αιχμές» του, ασπρόμαυρο road movie στην «καρδιά» της Αμερικής, με τη σκηνοθετική υπογραφή του Αλεξάντερ Πέιν. Ο ηλικιωμένος πατέρας της οικογένειας, αλκοολικός, στα πρόθυρα του Αλτσχάιμερ (Μπρους Ντερν), επιμένει να κάνει ένα ταξίδι από τη Μοντάνα, όπου ζει, στη Νεμπράσκα, προκειμένου να εισπράξει ένα εκατομμύριο δολάρια, όπως του υπόσχεται ένα τετριμμένο διαφημιστικό κόλπο. Ο ένας από τους δύο γιους του θα υπο3D, 22:30 3D Αίθουσα 9 Περπατώντας με τους δεινόσαυρους (μεταγλ.) 17:00 NonStop 19:00, 21:15, 23:40 Αίθουσα 10 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 15:30, 18:20, 21:00, 23:30 Αίθουσα 11 Ψυχρά κι ανάποδα (μεταγλ.) 17:20 Ξενοδοχείο Grand Budapest 19:30, 21:40, 23:50 Αίθουσα 12 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 17:20, 19:45, 22:15 Αίθουσα 13 - gold class 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 21:00, 23:30 Αίθουσα 14 gold class 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 19:45, 22:15 VILLAGE 5 CINEMAS PAGRATI Υμηττού 110 & Χρεμωνίδου,Εμπορικό κέντρο Millennium, Παγκράτι, 210 7566240 - 14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 18:40, 21:00, 23:20 Αίθουσα 2 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 18:00, 20:20, 22:40 Αίθουσα 3, Cosmote NonStop 19:30, 21:50, 00:10 Αίθουσα 4 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 19:10, 21:30, 23:50 Αίθουσα 5 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 19:40 3D, 22:00 3D, 00:20 VILLAGE 9 CINEMAS @ FALIRO Παλαιά Λεωφόρος Ποσειδώνος 1 & Μωραϊτινη 3 Δέλτα Παλαιού Φαλήρου, 14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Ο κος Πίμποντι και ο Σέρμαν (μεταγλ.) 17:10 3D 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 19:50 3D, 22:10 3D, 00:30 3D Αίθουσα 2 NonStop 19:40, 21:50, 00:10 Ο κος Πίμποντι και ο Σέρμαν (μεταγλ.) 17:40 Αίθουσα 3 Μνημείων άνδρες 22:20 Φιλομένα 18:00, 20:10 Αίθουσα 4, Post Credit 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 17:45, 20:20, 22:40 Αίθουσα 5 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 18:20, 20:50, 23:10 Αίθουσα 6 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 18:50 3D, 21:10 3D, 23:40 3D Αίθουσα 7-VMAX, Cosmote 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 17:00, 19:20, 21:40, 00:00 Αίθουσα 8- Gold Class 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 18:00, 20:20, 22:40 Αίθουσα 9 - Gold Class 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 19:10, 21:30, 23:50 VILLAGE CINEMAS ATHENS METRO MALL ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Λεωφόρος Βουλιαγμένης 276, Άγιος Δημήτριος, 210 6104100 - 14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Ο κος Πίμποντι και ο Σέρμαν (μεταγλ.) 17:20 3D 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 19:30 3D, 21:45 3D, 00:00 3D Αίθουσα 2, Cosmote 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 16:45, 19:00, 21:15, 23:30 Αίθουσα 3 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 20:00, 22:15, 00:30 Ψυχρά κι ανάποδα (μεταγλ.) 17:45 Αίθουσα 4 Non-Stop 21:00, 23:10 Ο κος Πίμποντι και ο Σέρμαν (μεταγλ.) 16:30, 18:45 Αίθουσα 5 Barbie: Η Πριγκίπισσα των μαργαριταριών (μεταγλ.) 16:15 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 18:15 3D, 20:30 3D, 22:45 VILLAGE SHOPPING AND MORE Θηβών 228 & Παρνασσού, Άγιος Ιωάννης Ρέντης, 210 4215100 - 14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 - Comfort 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 22:00, 00:30 Αίθουσα 2 - Comfort
«Αίσθηση αμαρτίας» του Ζία Ζανγκ Κε
κύψει τελικά στην επιμονή του πατέρα και θα δεχθεί να τον συνοδεύσει σε αυτό το ταξίδι, που θα αποδειχθεί ταξίδι αυτογνωσίας αλλά και «επιστροφής στις ρίζες» (Ααβόρα, Βάρκιζα). «Γρηγόρης Λαμπράκης - Μαραθώνιος μιας ημιτελούς άνοιξης» του Στέλιου Χαραλαμπόπουλου. Πενήντα χρόνια από τη δολοφονία του 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 20:15, 22:45 Αίθουσα 3 Ψυχρά κι ανάποδα (μεταγλ.) 17:00 Nymphomaniac: Μέρος Β’ 19:10, 21:40, 00:10 Αίθουσα 4 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 19:00 3D, 21:30 3D, 00:00 3D Αίθουσα 5 Περπατώντας με τους δεινόσαυρους (μεταγλ.) 17:10 Μια χειμωνιάτικη ιστορία 19:20, 21:50, 00:20 Αίθουσα 6 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 17:45, 20:15, 22:45 Αίθουσα 7 Ο κος Πίμποντι και ο Σέρμαν (μεταγλ.) 18:00 3D 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 20:00 3D, 22:30 3D Αίθουσα 8 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 18:15 3D, 20:45 3D, 23:15 3D Αίθουσα 9 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 17:00, 19:30, 22:00, 00:30 Αίθουσα 10, Cosmote NonStop 19:40, 21:50, 00:10 Αίθουσα 11 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 18:30, 21:00, 23:30 Αίθουσα 12 Ο κος Πίμποντι και ο Σέρμαν (μεταγλ.) 18:50 Φωτιά πάνω από την Πομπηία 21:10, 23:40 Αίθουσα 13 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 18:45, 21:15, 23:45 Αίθουσα 14 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 17:15, 19:45, 22:15 Αίθουσα 15 Μνημείων άνδρες 19:15, 21:45, 00:15 Ο κος Πίμποντι και ο Σέρμαν (μεταγλ.) 17:10 Αίθουσα 16 Ο λύκος της Wall Street 19:50, 23:20 Αίθουσα 17 RoboCop 18:50, 21:20, 23:50 Αίθουσα 18 Vampire Academy 17:50, 20:10, 22:20, 00:30 Αίθουσα 19 Φρανκεστάιν 22:50 Delivery Man: Δεν τα φέρνει τα παιδιά ο πελαργός 18:20, 20:40 Αίθουσα 20 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 18:00, 20:30, 23:00 ΓΑΛΑΞΙΑΣ 3D DIGITAL Μεσογείων 6, Αμπελόκηποι, 2107773319-2107700491 Αίθουσα 1 Η αόρατη γυναίκα 18:10, 20:20 Nymphomaniac: Μέρος Β’ 22:30 Αίθουσα 2 Πέρα από την λογική 17:50, 20:00, 22:10 GAZARTE Βουτάδων 34, Γκάζι, 21034522772103460347, www.gazarte.gr, Η αόρατη γυναίκα 18:00, 20:15, 22:30 ΓΛΥΦΑΔΑ ODEON Ζέππου 14 & Ξενοφώντος 31, Γλυφάδα, 2109650318, www.odeon.gr, www: i-ticket.gr Αίθουσα 1 Ο έρωτας είναι το τέλειο έγκλημα 20:40, 23:00 Αίθουσα 2 Ξενοδοχείο Grand Budapest 20:10, 22:30 ΔΑΝΑΟΣ Λεωφόρος Κηφισίας 109 & Πανόρμου, Αμπελόκηποι, 2106922655, www.danaoscinema.gr Αίθουσα 1 Ξενοδοχείο Grand Budapest 18:10, 20:20, 22:30 Αίθουσα 2 12 χρόνια σκλάβος 17:00, 19:40, 22:15 ΔΙΑΝΑ Περικλέους 14,Μαρούσι, 2108028587, Φιλομένα 17:15 Ομάρ 19:00, 20:50, 22:40 ΕΛΛΗ Ακαδημίας 64, Αθήνα, 2103632789, Φιλομένα 17:40, 19:50, 22:00 ΕΜΠΑΣΣΥ NOVA ODEON Πατριάρχου Ιωακείμ 5 και Ηροδότου, Κολωνάκι, Αθήνα, 2107215944, www.i-ticket.gr, Ξενοδοχείο Grand Budapest 17:50, 20:10, 22:30 ΙΛΙΟΝ DIGITAL CINEMA Τροίας 34 & Πατησίων 113, 2108810602-6955466939, Αύγουστος 20:00 Nymphomaniac: Μέρος Α’ 22:10 Πατέρας και γιος 17:50 ΙΝΤΕΑΛ Πανεπιστημίου 46, Αθήνα, 2103826720, Η αόρατη γυναίκα 17:50, 20:05 Nymphomaniac: Μέρος Β’ 22:20 ΚΗΦΙΣΙΑ CINEMAX CYTA Λεωφόρος Κηφισίας 245, (Ζηρίνειο), Κηφισιά, 2106233567-
Γρηγόρη Λαμπράκη στη Θεσσαλονίκη, ο Στέλιος Χαραλαμπόπουλος έρχεται να μας δώσει το κινηματογραφικό αποτέλεσμα μιας εξαντλητικής έρευνας τριών χρόνων, που συμπεριλαμβάνει άγνωστα μέχρι σήμερα κινηματογραφικά ντοκουμέντα για τον γιατρό - ακτιβιστή Γρηγόρη Λαμπράκη (Ταινιοθήκη της Ελλάδος). 2106232808, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr Αίθουσα 1 Ο έρωτας είναι το τέλειο έγκλημα 18:15, 20:30, 22:45 Αίθουσα 2 Η αόρατη γυναίκα 17:45, 20:00, 22:20 ΚΗΦΙΣΙΑ CINEMAX CLASS CYTA Δροσίνη 6 (απέναντι από Βάρσο), Κηφισιά, 21062316012106231933, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr, Ξενοδοχείο Grand Budapest 18:00, 20:15, 22:30 ΜΙΚΡΟΚΟΣΜΟΣ FILMCENTER Λεωφόρος Συγγρού 106, 2109215305, Πέρα από την λογική 18:30, 20:30, 22:30 ΝΑΝΑ CINEMAX CYTA Λεωφόρος Βουλιαγμένης 179 Δάφνη,(στάση ΜΕΤΡΟ Αγ.Ιωάννης), 2109703158-2109706865, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr Αίθουσα 1 Φιλομένα 18:00, 20:15 Dallas Buyers Club 22:30 Αίθουσα 2 Ο κος Πίμποντι και ο Σέρμαν (μεταγλ.) 17:30 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 19:40 3D, 22:00 3D, 00:15 3D Αίθουσα 3 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 17:40, 20:00, 22:20 Αίθουσα 4 Ο κος Πίμποντι και ο Σέρμαν (μεταγλ.) 18:30 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 20:40 3D, 23:00 Αίθουσα 5 Πέρα από την λογική 19:20 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 21:40, 00:00 Αίθουσα 6 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 18:50, 21:15, 23:30 ΝΙΡΒΑΝΑ CINEMAX CYTA Λεωφόρος Αλεξάνδρας 192, Αμπελόκηποι, 21064693982106445221, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr, Ο έρωτας είναι το τέλειο έγκλημα 17:45, 20:00, 22:15 ODEON KΟSMOPOLIS ΜΑΡΟΥΣΙ Λεωφόρος Κηφισίας .73 & Πουρνάρα (Κόμβος Αττικής οδού), 14560 (από σταθερό 0,49ευρώ ανά λεπτό και 0,98ευρώ από κινητό ανά λεπτό), www.odeon.gr, www.i-ticket.gr Αίθουσα 1 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 18:00, 20:10, 22:30 Αίθουσα 2 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 20:10, 22:30 Αίθουσα 3 Φιλομένα 19:30 Μνημείων άνδρες 21:50 Αίθουσα 4 12 χρόνια σκλάβος 18:50 Dallas Buyers Club 21:40 Αίθουσα 5 Ο κος Πίμποντι και ο Σέρμαν (μεταγλ.) 18:40 3D Ο έρωτας είναι το τέλειο έγκλημα 20:50, 23:10 Αίθουσα 6 Non-Stop 18:30 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 20:40 3D, 23:00 3D Αίθουσα 7 Ξενοδοχείο Grand Budapest 18:20, 20:30, 22:40 Αίθουσα 8, Vodafone Ξενοδοχείο Grand Budapest 19:00, 21:20 Αίθουσα 9 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 19:40 3D, 22:00 3D Αίθουσα 10 Ο κος Πίμποντι και ο Σέρμαν (μεταγλ.) 18:10 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 21:00, 23:20 Αίθουσα 11 , Ο κος Πίμποντι και ο Σέρμαν (μεταγλ.) 19:10 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 21:30 Αίθουσα 12 Η κλέφτρα των βιβλίων 19:20 Φωτιά πάνω από την Πομπηία 22:15 ODEON ΟΠΕΡΑ Ακαδημίας 57, Αθήνα, 2103622683, www.odeon.gr , www.i-ticket.gr Αίθουσα 1 All Cheerleaders Die (1ο φεστιβάλ τρόμου) 20:30 Πρόσεχε (1ο φεστιβάλ τρόμου) 23:00 Αίθουσα 2 12 χρόνια σκλάβος 19:00, 22:00 ΟDEON STARCITY Λεωφόρος Συγγρού 111 & Λεοντίου, Νέος Κόσμος, 14560 (από σταθερό 0,49 ευρώ ανά λεπτό και 0,98 ευρώ από κινητό ανά λεπτό), www.odeon.gr, www.i-ticket.gr
Αίθουσα 1 Ο κος Πίμποντι και ο Σέρμαν (μεταγλ.) 18:10 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 21:30 Αίθουσα 2 Μνημείων άνδρες 21:10 Ο κος Πίμποντι και ο Σέρμαν (μεταγλ.) 19:00 Αίθουσα 3 Φιλομένα 19:30, 21:50 Αίθουσα 4 12 χρόνια σκλάβος 18:50 Φωτιά πάνω από την Πομπηία 21:40 Αίθουσα 5 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 18:30, 20:40, 23:00 Αίθουσα 6 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 19:40 3D, 22:00 3D Αίθουσα 7, Vodafone Ο έρωτας είναι το τέλειο έγκλημα 20:00, 22:20 Αίθουσα 8 Ξενοδοχείο Grand Budapest 18:20, 20:30, 22:50 Αίθουσα 9 Ξενοδοχείο Grand Budapest 20:30, 22:50 Αίθουσα 10 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 18:00, 20:10, 22:30 ΟΣΚΑΡ DIGITAL Αχαρνών 330, Κάτω Πατήσια, 2102281563, Φιλομένα 18:00 Η τέλεια ομορφιά 20:00, 22:30 ΠΑΛΑΣ Υμηττού 109, Παγκράτι, 2107511868, Μικρά Αγγλία 17:30 Δικός της 20:25, 22:45 ΣΙΝΕ ΧΟΛΑΡΓΟΣ (ΠΡΩΗΝ ΑΛΟΜΑ) Μεσογείων 232 & Βεντούρη, Χολαργός, 2106525122, Ξενοδοχείο Grand Budapest 18:10, 20:20, 22:30 ΣΟΦΙΑ Ευσταθιάδου 2, Πλατεία Αγίας Τριάδος, Αργυρούπολη, 2109927447-2109917094, Το δέντρο και η κούνια 18:10 Δικός της 20:10, 22:30 ΣΠΟΡΤΙΓΚ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ Κωνσταντίνου Παλαιολόγου 18, Νέα Σμύρνη, 2109313360 Αίθουσα 1 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 18:30, 20:30, 22:30 Αίθουσα 2 Dallas Buyers Club 18:00, 20:20, 22:40 STER CINEMAS Λεωφ.Δημοκρατίας 67α, εμπορικό κέντρο ESCAPE, Ιλιον, 801 801 7837 -210 8092690, www.stercinemas.gr Αίθουσα 1 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 16:30, 18:45, 21:00, 23:20 Αίθουσα 2 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 20:10 Non-Stop 22:30 Ο κος Πίμποντι και ο Σέρμαν (μεταγλ.) 16:15, 18:10 Αίθουσα 3 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 13:40, 16:00, 18:20, 20:40, 23:00 Αίθουσα 4 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 17:30, 19:45, 22:00 Αίθουσα 5 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 16:50 3D, 19:10 3D, 21:30 3D, 23:50 3D Αίθουσα 6 Ο κος Πίμποντι και ο Σέρμαν (μεταγλ.) 17:00, 19:00 Ξενοδοχείο Grand Budapest 21:15, 23:30 Αίθουσα 7 12 χρόνια σκλάβος 19:30, 22:15 Ψυχρά κι ανάποδα (μεταγλ.) 17:10 ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ - ΛΑΪΣ Ιερά Οδός 48 & Μεγάλου Αλεξάνδρου 134-136, 2103609695-2103612046, contact@tainiothiki.gr, www.tainiothiki.gr Αίθουσα 1 (9ο Διεθνές Φεστιβάλ Animation της Αθήνας ) Αίθουσα 2 Φιλομένα 20:00, 22:00 Μαραθώνιος μιας ημιτελούς Άνοιξης: Γρηγόρης Λαμπράκης 18:00 ΤΙΤΑΝΙΑ CINEMAX Πανεπιστημίου & Θεμιστοκλέους 5, Αθήνα, 2103811147, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr, Blackmail 22:00 Ο τρίτος άνθρωπος 20:00 Το Τέρας 18:00 ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ 3D DIGITAL Λεωφόρος Ηρακλείου 386, Νέο Ηράκλειο, 21028268732102825607, www.triaasteria.gr Αίθουσα 1 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 18:15, 20:30, 22:40 3D Αίθουσα 2 Ξενοδοχείο Grand Budapest 17:45, 20:15, 22:20 ΤΡΙΑΝΟΝ FILMCENTER Κοδριγκτώνος 21 & Πατησίων 101, 2108222702-2108215469, Ο εγωιστής γίγαντας 18:30, 20:15, 22:00 ΦΟΙΒΟΣ DIGITAL CINEMA Εθνικής Αντιστάσεως 1, στάση ΜΕΤΡΟ Περιστέρι, 2105711105, 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 18:20, 20:30, 22:40 ΠΡΟΑΣΤΙΩΝ ΑΛΙΚΗ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΝΕΑΣ ΜΑΚΡΗΣ Λεωφόρος Μαραθώνος 196, 22940-69871, kedmarahon@yahoo.gr, Μνημείων άνδρες 21:00 ΑΡΤΕΜΙΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ Γιαννάκη 2, Μαρκόπουλο, 22990-23924, Η κλέφτρα των βιβλίων 19:00, 21:15 ΜΑΓΙΑ Αβάντων 83 & Ιατρίδου, Χαλκίδα, 22210-25625, www.odeon.gr, www.i-ticket.gr, 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 17:50 3D, 20:10 3D, 22:30 3D ΣΙΝΕ ΜΕΛΙΝΑ Λεωφόρος Φυλής 165, Καματερό, 2102311534 Το παρελθόν 19:00, 21:00 ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΣΙΝΕ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ Αγίου Γεωργίου & Ζάππα 4, Κορυδαλλός, 2104960955, Dallas Buyers Club 18:30, 21:00 ΣΙΝΕΑΚ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ Πλατεία Δημαρχείου, 2104225653 Φιλομένα 17:45 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 19:50, 22:00
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
57
ΣΚΑΚΙ
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΚΟΣΜΑΣ ΚΕΦΑΛΟΣ kosmaskefalos@gmail.com
ΑΡΧΙΣΕ ΣΤΗ ΡΩΣΙΑ ΤΟ ΤΟΥΡΝΟΥΑ ΤΩΝ 8 ΔΙΕΚΔΙΚΗΤΩΝ
Πρεμιέρα με ήττα του Αρονιάν!
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ o Ολοκληρώνονται σήμερα (ώρα έναρξης 10.30 π.μ.) οι αγώνες στον Προκριματικό Όμιλο Α’ Εθνικής Αττικής (σε παρένθεση η βαθμολοί σε 7 αγώνες): Πειραϊκός (12) Ζήνων Γλυφάδας (11), Σ.Ο. Κορυδαλλού (11) - Ν. Φιλαδέλφεια (7), Πανελλήνιος (8) - Ελευσίνα (10), Παγκράτι (3) - ΕΕΣ Κορυδαλλού (0). Ελεύθερος ο Σ.Ο. Καλλιθέας (2 σε 8). Οι ομάδες που θα καταλάβουν τις 3 πρώτες θέσεις θα αγωνιστούν στο Πρωτάθλημα Α’ Εθνικής (28/6 - 3/7/14).
Ο Κάρλσεν τον περιμένει στο ματς για τον τίτλο του παγκόσμιου πρωταθλητή, οι μεγάλοι μετρ Καρουάνα, Σουτόφσκι, Γκριτσούκ, η πρώην παγκόσμια πρωταθλήτρια Κόστενιουκ και πολλοί ακόμα τον θεωρούν ως έναν από τους επικρατέστερους για την πρώτη θέση στο Τουρνουά των Διεκδικητών. Ο Αρονιάν, επιχειρώντας να τους... διαψεύσει, ηττήθηκε στον πρώτο γύρο από τον Ανάντ: Ανάντ (Ινδία, 2770) - Αρονιάν (Αρμενία, 2830) [C88] 1.ε4 ε5 2.Iζ3 Iγ6 3.Aβ5 α6 4.Aα4 Iζ6 5.00 Aε7 6.Πε1 β5 7.Aβ3 0-0 8.θ3 Aβ7 9.δ3 δ5 10.εxδ5 Ixδ5 11.Iβδ2 Bδ7 12.Ixε5 Ixε5 13.Πxε5 Iζ6 14.Πε1! Παε8 15.Iζ3 Aδ6 16.Aε3 Πε7 17.δ4 Πζε8 18.γ3 θ6 19.Iε5! [επιστρέφει το επιπλέον πιόνι και αξιοποιεί το ζεύγος αξιωματικών]19...Axε5 20.δxε5 Πxε5 21.Bxδ7 Ixδ7 22.Πεδ1 Iζ6 23.γ4! γ6 24.Παγ1 Π5ε7 25.α4 βxγ4 26.Axγ4 Iδ5 27.Aγ5 Πε4 28.ζ3 Π4ε5 29.Pζ2 Aγ8 30.Aζ1 Π5ε6 31.Πδ3 Iζ4 32.Πβ3 [οι αδυναμίες του μαύρου στην πλευρά της βασίλισσας είναι καθοριστικές] 32...Πδ8 33.Aε3 Iδ5 34.Aδ2 Iζ6 35.Aα5 Πδε8 36.Πβ6 Πε5 37.Aγ3 Iδ5 38.Axε5 Ixβ6 39.Aδ4 Ixα4 40.Πxγ6 Πδ8 41.Πγ4 [ο ίππος παγιδεύεται] 41...Aδ7 42.β3 Aβ5 43.Πβ4 Iβ2 44.Axβ5 αxβ5 45.Pε3 [45.Pε2? Iγ4!] 45...Πε8+ 46.Pδ2 Πδ8 47.Pγ3 1-0 Ο Αρονιάν εμφανίστηκε στενοχωρημένος, αλλά ψύχραιμος στη συνέντευξη τύπου, η οποία ακολούθησε, λέγοντας ότι στο παρελθόν έχει ανακάμψει από ήττες στην αρχή των αγώνων. Οι άλλες παρτίδες του 1ου γύρου έληξαν ισόπαλες: Αντρέικιν - Κράμνικ, Καριάκιν - Σβίντλερ, Μαμεντιάροφ - Τοπάλοφ. Τα σκορ του 2ου γύρου: Κράμνικ - Καριάκιν 1-0, Σβίντλερ - Αντρέικιν 1-0, Τοπάλοφ - Ανάντ ½-½, Αρονιάν - Μαμεντιάροφ 1-0. Πολλές πιθανότητες για πρώτη θέση δίνουν τα προγνωστικά και στον Κράμνικ.
o Ο Ρώσος Μοτίλεφ διατηρούσε το προβάδισμα στο Ατομικό Πρωτάθλημα Ευρώπης που έληξε χθες στο Ερεβάν. Η βαθμολογία των Ελλήνων σε 10 αγώνες: Θ. Μαστροβασίλης 5,5, Στ. Χαλκιάς 5, Τ. Παυλίδης 4,5, Κ. Παυλίδου 4, Κ. Νικολαΐδης 3,5 (http://www.eicc2014.am/). o Φινάλε στο Διασυλλογικό Κύπελλο «Χειμώνας 2014» με την ομάδα της Ικαρίας να υπερέχει στα κριτήρια άρσης ισοβαθμίας του Πανελληνίου και να τερματίζει πρώτη. Τρίτη θέση για το Παγκράτι (10 ομάδες). o Ο 17χρονος τυφλός σκακιστής Αργύρης Κουμτζής προηγείται στο ανοιχτό τουρνουά Συκεών Θεσσαλονίκης (23 συμμετοχές). o Το 49ο τουρνουά μπλιτς με διεθνή αξιολόγηση θα διεξαχθεί την Τρίτη 18.3 στο Κάισσα Café (Μεσογείων 12, Αμπελόκηποι, τηλ. 2114110320), με ώρα έναρξης 7.20 μ.μ. Πρώτος στο 48ο τουρνουά ο Στ. Χαιρόπουλος με 7 σε 7, δεύτερος ο Γ. Αρβανίτης με 6 και τρίτος ο Μπ. Μανίγκοβιτς με 5.
Οι διεκδικητές
o Άνετη επικράτηση του Κάρλσεν στη Βραζιλία. Σε δύο μικρά τουρνουά ράπιντ και σε ένα μαζικό Όπεν με αυξανόμενο χρόνο σκέψης (16’ στους πρώτους γύρους και 60’στους τελευταίους), σημείωσε 16 νίκες και 3 ισοπαλίες.
Το Τουρνουά των Διεκδικητών διεξάγεται στη Σκακιστική Ακαδημία του Χάντι Μανσίσκ της Ρωσίας και θα ολοκληρωθεί στις 31 Μαρτίου. Ο νικητής θα αντιμετωπίσει τον Κάρλσεν στον τελικό του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος. Οι 8 μεγάλοι μετρ κατά σειρά βαθμού αξιολόγησης (σε
Ο Αρονιάν είναι πρώτος σε ΕΛΟ στο Τουρνουά των Διεκδικητών και συγκεντρώνει τις προτιμήσεις των προγνωστικών για την πρώτη θέση. Στον πρώτο γύρο ηττήθηκε από τον πρώην παγκόσμιο πρωταθλητή Ανάντ (αριστερά), προσδίδοντας μεγαλύτερο ενδιαφέρον στη διοργάνωση!
Κινέζος στο Ρέικιαβικ Στο επετειακό πεντηκοστό Όπεν του Ρέικιαβικ πρώτευσε με 8,5 βαθμούς σε 10 αγώνες ο Κινέζος Λι Τσάο και ακολούθησαν με 8 ο Ολλανδός Βαν Κάμπεν, ο Καναδός Χάνσεν, ο Λιθουανός Ροζεντάλις και ο Ισλανδός Χ. Όλαφσον. Μέχρι τον 7ο γύρο μόνος πρώτος ήταν ο Αιγύπτιος Αμίν Μπάσεμ με 6 νίκες και 1 ισοπαλία. Στους τρεις τελευταίους γύρους ηττήθηκε από τους Λι Τσάο, Βαν Κάμπεν και Πανγουανί, μένοντας πο-
1
1
8
6
4
2
3
5
8
5
2
1
7
3
9
4
6
4
3
6
9
2
5
7
8
1
1
6
3
5
4
7
8
9
2
5
4
8
2
9
1
3
6
7
7
2
9
3
8
6
1
5
4
3
1
7
4
5
8
6
2
9
6
9
4
7
3
2
5
1
8
2
8
5
6
1
9
4
7
3
Η λύση του χθεσινού προβλήματος
6
7
4 5
7
6
7 1
6
9
4
5
6
7
8
9
2 3
5 6
3
2
2
8 5
7 8 9
8 1 Δύσκολο
4
4
9 5
3
1
1
2
2
4
Η ΛΥΣΗ ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ: 1. ΜΠΕΝΕΛΟΥΞ 2. ΠΟΠ, ΛΟΥΦΕ 3. ΑΛΙ, ΟΝ 4. ΚΕΡΑΣΙΤΣΑ 5. ΑΤΡΑΠΟΣ 6. ΚΙΕΛΟ, 7. ΠΗΝΕΙΟΣ 8. ΣΤΗ, ΔΑΡΑ 9. ΑΣΧΗΜΙΕΣ ΚΑΘΕΤΑ: 1. ΜΠΑΚΑΚΟΣ 2. ΠΟΛΕΤΙ, ΤΑ 3. ΕΠΙΡΡΕΠΗΣ 4. ΑΑΛΗ 5. ΕΛ, ΣΠΟΝΔΗ 6. ΛΟΦΙΟ, ΕΑΜ 7. ΟΥ, ΤΣΑΙΡΙ 8. ΥΦΟΣ, ΟΑΕ 9. ΞΕΝΑΚΗΣ
7
34...Axθ3! 35.Ixγ6 [35.Axθ3 Iε4 36.Bη2 Πβ2! 37.Bxβ2 Bxη3+ 38.Pθ1 Bxθ3+ 39.Bθ2 Bxε3-+] 35...Iη4+ 0-1. Αν 36.Pθ1 Bxη3 με εύκολη νίκη και αν 36.Pxθ3 Bθ5 ματ!
ΣΤΑΥΡΟΛΕΞΟ
SU DO KU 9
λύ πίσω. Αγωνίστηκαν 255 σκακιστές από 35 χώρες (28 γκραν μετρ). Γκ. Γκίσλασον (2314) - Χ. Όλαφσον (2546) [A15] 1.Iζ3 Iζ6 2.γ4 η6 3.η3 Aη7 4.Aη2 0-0 5.00 γ6 6.δ4 δ6 7.Iγ3 Iβδ7 8.Bγ2 Iβ6 9.β3 δ5 10.γ5 Aζ5 11.Bβ2 Iβδ7 12.Aζ4 Iθ5 13.Aε3 ε5 14.β4 Πε8 15.Πζδ1 Bε7 16.Παγ1 Aη4 17.Ixε5 Ixε5 18.δxε5 Axε5 19.Aδ4 Iζ6 20.θ3 Aδ7 21.ε3 θ5 22.Axε5 Bxε5 23.Πδ4 β6 24.Πγδ1 βxγ5 25.βxγ5 Aζ5 26.Bβ7 Bε6 27.Pθ2 Bγ8 28.Bβ2 Πβ8 29.Bδ2 Bε6 30.Πα4 Bε7 31.Πα5 θ4 32.Iε2 Bε5 33.Iδ4 θxη3+ 34.ζxη3
παρένθεση η χώρα, το ΕΛΟ και η ημερομηνία γέννησης): 1. Αρονιάν (Αρμενία, 2830, 6.10.82), 2. Κράμνικ (Ρωσία, 2787, 25.6.75), 3. Τοπάλοφ (Βουλγαρία, 2785, 15.3.75), 4. Ανάντ (Ινδία, 2770, 11.12.69), 5. Καριάκιν (Ρωσία, 2766, 12.1.90), 6. Σβίντλερ (Ρωσία, 2758, 17.6.76), 7. Μαμεντιάροφ (Αζερμπαϊτζάν, 2757, 12.4.85), Αντρέικιν (Ρωσία, 2709, 5.2.90). Μέσος όρος ΕΛΟ: 2770. Επικεφαλής διαιτητής είναι ο Παναγιώτης Νικολόπουλος. Το σύστημα είναι πουλ διπλών συναντήσεων. Σύμφωνα με την προκήρυξη τα ματς μεταξύ των Ρώσων προγραμματίστηκαν για τους τρεις πρώτους γύρους, καθώς και τους τρεις πρώτους επαναληπτικούς (8ο, 9ο, 10ο). Τα συνολικά έπαθλα είναι 600.000 ευρώ (135.000 για τον νικητή). Οι αγώνες αρχίζουν στις 11 π.μ. ώρα Ελλάδας και μεταδίδονται από το διαδίκτυο. Κάθε τρεις γύρους υπάρχει μία κενή ημέρα. Το αυριανό πρόγραμμα του 4ου γύρου: Μαμεντιάροφ - Αντρέικιν, Καριάκιν - Τοπάλοφ, Αρονιάν Σβίντλερ, Ανάντ - Κράμνικ. Επίσημος δικτυακός τόπος: http://candidates2014.fide.com.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Ι. ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΥ
ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ: 1. Τρία κράτη από τον ιδρυτικό πυρήνα της ΕΟΚ 2. α) Δημοφιλής μουσικής β) Μισθός των αρματολών 3. α) Επιφώνημα πόνου και λύπης β) Η έννοιά του απασχόλησε πολλούς φιλόσοφους 4. Χωριό της Αρκαδίας, γενέτειρα του Λαμπράκη 5. Μονοπάτι αρχαίων 6. Ναύσταθμος του γερμανικού στόλου 7. Της Λαρίσης το ποτάμι 8. α) Εμπρόθετο άρθρο β) Παλιά Ελληνίδα πρωταθλήτρια της κολύμβησης 9. Ανάρμοστη συμπεριφορά, απρέπεια (πληθ.) ΚΑΘΕΤΑ: 1. Φαρμακείο στην πλατεία Ομονοίας, τόπος ραντεβού 2. Παλιός ξένος τερματοφύλακας του Ολυμπιακού 3. Έχει ροπή σε κάτι 4. Πολιτικός της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας τον 19ο αιώνα 5. α) Ισπανικό άρθρο β) Γινόταν στις ιεροτελεστίες των αρχαίων Ελλήνων 6. α) Υπάρχει σε μερικά στρατιωτικά πηλήκια β) «Τι είναι και τι θέλει το....» (Δημ. Γληνός) 7. α) Δεν τα ήθελε ο Γ. Ράλλης β) Λιβάδι για Μικρασιάτες πρόσφυγες 8. α) Κάθε συγγραφέας έχει το δικό του β) Αρχικά οργανισμού ανασυγκρότησης 9. Ο Ιάνης της πρωτοποριακής μουσικής του 20ού αιώνα
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
58
AΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
ΕΡΑΣΙΤΕΧΝΙΚΟΣ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
Στα... κάγκελα οι ομοσπονδίες! Οργή για την απαξίωση του αθλητισμού από τη μνημονιακή κυβέρνηση... ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΠΑΝΤΑΖΙΔΗ
Το πόσο ανάλγητη είναι η κυβέρνηση Νέας Δημοκρατίας - ΠΑΣΟΚ το έχει διαπιστώσει ο ελληνικός λαός, αλλά έπρεπε να έρθει και ο υφυπουργός, αρμόδιος για τον Αθλητισμό, Γιάννης Ανδριανός να μας το υπενθυμίσει! Η απαξίωση του ελληνικού ερασιτεχνικού αθλητισμού είναι τέτοια που ακόμη κι οι παραδοσιακά «μνημονιακές» αθλητικές ομοσπονδίες βρίσκονται στα... κάγκελα, αφού η κατάσταση έχει φθάσει στο απροχώρητο! Η αλήθεια είναι ότι από τον Δεκέμβριο ο εκπρόσωπος της κυβέρνησης στον αθλητισμό είχε αναγγείλει στην ΕΟΕ και στις αθλητικές ομοσπονδίες ότι το 2014 τα χρήματα για τις τακτικές επιχορηγήσεις θα είναι τα μισά του 2013, χωρίς όμως να αιτιολογήσει αυτήν την τόσο αρνητική επιλογή της μνημονιακής κυβέρνησης. Οι αθλητικοί παράγοντες ζήτησαν νέες συναντήσεις, προκειμένου να βρεθεί μια λύση, ο Γ. Ανδριανός υποσχέθηκε ότι θα γίνουν, αλλά δεν έγιναν ποτέ! Η ΕΟΕ είχε ανακοινώσει για την περασμένη Τρίτη συνέντευξη Τύπου με θέμα «Ο ελληνικός αθλητισμός καταρρέει», με τον εκπρόσωπο της κυβέρνησης να ζητάει να ματαιωθεί η συνέντευξη και τους «κυβερνητικούς» αθλητικούς παράγοντες (ο σύζυγος της Ντόρας Μπακογιάνη και οι λοιποί...) να του κάνουν το προεκλογικό χατήρι. Αλλά αυτή η κυβέρνηση απέδειξε για ακόμη μια φορά ότι δεν έχει... μπέσα! Πριν γίνει η συνάντηση την Πέμπτη, μια μέρα νωρίτερα, το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού εξέδωσε ανακοίνωση με την οποία ανέφερε το τι ποσά θα πάρει κάθε ομοσπονδία (ορισμένες δεν θα πάρουν ούτε ένα ευρώ) και πράγματι το συνολικό ποσό ήταν στο 50% της περσινής επιχορήγησης και λίγο πάνω από το... 10% του ποσού που δινόταν πριν η Ελλάδα μπει στα Μνημόνια! Συνολικά, σε αθλητικές ομοσπονδίες και σε αθλητικούς συνδέσμους θα δοθεί το ποσό των 11.242.400 εκατομμυρίων ευρώ, έναντι 22.268.000 ευρώ πέρσι, από τα οποία 611.000 ευρώ η κυβέρνηση τα χρωστάει ακόμη! Η μείωση σε κάποιες μεγάλες ομοσπονδίες σε σχέση με το 2013 και το 2012 ξεπερνά ακόμη και το 65%, ενώ για τις «μικρές» ούτε λόγος να γίνεται.... Χαρακτηριστική η περίπτωση του ΣΕΓΑΣ, ο οποίος χάνει φέτος το 67% της επιχορήγησης σε σχέση με το 2012 (7.024.170,53 το 2012, 4.916.800,00 το 2013, μόλις 2.288.000 φέτος), ενώ π.χ. η ομοσπονδία του ολυμπιακού αθλήματος του τριάθλου, ραγδαία αναπτυσσόμενου στην Ελλάδα και στον κόσμο, δεν θα πάρει ούτε... ευρώ!
σία, ΒΜΧ)». Η ποδηλασία προβλέπεται να πάρει για το 2014 360.000 ευρώ, όταν μόνο οι διοικητικές και λειτουργικές δαπάνες είναι 215.000 τον χρόνο. Ο πρόεδρος της ομοσπονδίας της γυμναστικής (ΕΓΟ) Σάκης Βασιλειάδης, με γραπτή του δήλωση στο site της ομοσπονδίας, επεσήμανε: «Αυτό που θεωρούμε απρεπές απέναντι στους ανθρώπους του αθλητισμού είναι ότι οι επιχορηγήσεις ανακοίνωθηκαν εντελώς αιφνιδιαστικά, μια μέρα πριν από τη συνάντηση, που ο ίδιος ο υφυπουργός Αθλητισμού ζήτησε να έχει την Πέμπτη συνάντηση με την ολομέλεια της ΕΟΕ. Η σημερινή ανακοίνωση, όμως, μας φέρνει προ τετελέσμενων γεγονότων». Κι η δήλωσή του κατέληγε: «Ή θα βρούμε μια διέξοδο, ή θα αναγκαστούμε να το κλείσουμε. Επιφυλασσόμαστε για τις περαιτέρω εξελίξεις».
ΣΕΓΑΣ: «Περνάμε δύσκολες ώρες...» Μετά το χρυσό μετάλλιο του Κώστα Φιλιππίδη στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα κλειστού στίβου, ο Γ. Ανδριανός κάλεσε τις κάμερες (με ιδιαίτερη... ευαισθησία σ’ αυτή του ΜΕGA) να τον ακολουθήσουν στην επίσκεψή του στο κλειστό προπονητήριο του ΟΑΚΑ, όπου... ιδίοις όμμασι διαπίστωσε ότι οι συνθήκες είναι τριτοκοσμικές, με τα νερά της βροχής να μπαίνουν από τις τρύπες που υπάρχουν στην οροφή της εγκατάστασης! Ο ΣΕΓΑΣ δεν... άντεξε και εξέδωσε ανακοίνωση: «Με ιδιαίτερη έκπληξη παρακολουθήσαμε χθες τηλεοπτικές δηλώσεις του υφυπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού σχετικά με την απαράδεκτη κατάσταση του κλειστού προπονητηρίου στο ΟΑΚΑ. Ο ερασιτεχνικός αθλητισμός περνά δύσκολες ώρες λόγω της τρομακτικής μείωσης της επιχορήγησής του από την πολιτεία. Το τελευταίο που χρειάζεται είναι επικοινωνιακού χαρακτήρα προσεγγίσεις. Εάν υπήρχε το απαιτούμενο ενδιαφέρον και η σωστή αξιολόγηση προτεραιοτήτων, οι απαραίτητες παρεμβάσεις θα είχαν ολοκληρωθεί εδώ και πάρα πολύ καιρό και οι αθλήτριες και οι αθλητές μας θα μπορούσαν να προετοιμαστούν σε πολύ καλύτερες συνθήκες».
«Δεν αποτελεί δαπάνη...» Την ίδια μέρα η ομοσπονδία του στίβου πή-
Από την αρχή της χρονιάς με... κουβάδες μαζεύουν τα νερά της βροχής στο προπονητήριο του ΟΑΚΑ, αλλά τώρα το «ανακάλυψε» ο Γ. Ανδριανός...
ρε θέση και για τις επιχορηγήσεις: «Η ανακοίνωση της επιχορήγησης προς τις αθλητικές ομοσπονδίες αποδεικνύει δυστυχώς ότι ο ερασιτεχνικός αθλητισμός έχει διαγραφεί από τις προτεραιότητες της πολιτείας. Πώς αλλιώς να ερμηνεύσει κανείς την περικοπή κατά 48% σε σχέση με το 2013 και κατά 70% σε σχέση με το 2012 των χρημάτων που αφορούν τις αθλητικές ομοσπονδίες; Πώς μπορεί να περιμένει κανείς ότι θα λειτουργήσει το αγωνιστικό κομμάτι του ελληνικού αθλητισμού, όταν το ποσό της επιχορήγησης δεν καλύπτει σχεδόν ούτε στοιχειώδεις λειτουργικές δαπάνες; Πώς μπορεί να περιμένει κανείς περισσότερα παιδιά στους στίβους και στα στάδια όταν με αυτή τη χρηματοδότηση απειλείται η διεξαγωγή αγώνων και πρωταθλημάτων και τίθεται σε κίνδυνο ακόμη και η ίδια η λειτουργία των ομοσπονδιών; Ο ΣΕΓΑΣ καλεί την πολιτεία να συνειδητοποιήσει ότι η στήριξη του αθλητισμού δεν αποτελεί δαπάνη, αποτελεί επένδυση για τη νεολαία, για την κοινωνία, για καλύτερη υγεία, για καλύτερη ποιότητα ζωής. Ο ερασιτεχνικός αθλητισμός χρειάζεται πρόσθετη χρηματοδότηση. Ο ΣΕΓΑΣ, με τη στήριξη των σωματείων, προτίθεται να διεκδικήσει τη χρηματοδότηση αυτή σε συνεργασία με την Ελληνική Ολυμπιακή Επιτροπή και τις άλλες αθλητικές ομοσπονδίες».
«Λουκέτο» η ποδηλασία...
Βασιλακόπουλος: «Ανεύθυνη η κυβέρνηση...»
Μια μέρα πριν την ανακοίνωση των «επιχορηγήσεων» η Ελληνική Ομοσπονδία Ποδηλασίας είχε ανακοινώσει: «Μετά τη νέα περικοπή στους προϋπολογισμούς των Ομοσπονδιών για το 2014 κατά 50%, αποφασίστηκε ομόφωνα από το Δ.Σ. της ομοσπονδίας η αναστολή των αγωνιστικών εκδηλώσεών της, πανελλήνιων και περιφερειακών πρωταθλημάτων, καθώς και η λειτουργία των εθνικών ομάδων, σε όλα τα ολυμπιακά αγωνίσματα που καλλιεργεί (ποδηλασία δρόμου, πίστας, ορεινή ποδηλα-
Βέβαια, όλα τα παραπάνω τα ΜΜΕ, αθλητικά και πολιτικά, ελάχιστα τα είχαν αξιολόγησει, μέχρι που μίλησε σε αθλητική εκπομπή ο πρόεδρος της ομοσπονδίας μπάσκετ, και πρώην γγΑ, Γιώργος Βασιλακόπουλος και δεν... μάσησε τα λόγια του. Αργότερα εξέδωσε και επίσημη ανακοίνωση: «Η πρωτοφανής μείωση των οικονομικών επιχορηγήσεων των αθλητικών ομοσπονδιών είναι μια βόμβα στα θεμέλια του ελληνικού αθλητισμού. Ο αθλητισμός δεν είναι μια τυπική
Γ. Βασιλακόπουλος: «Αγνοήθηκε η δυνατότητα εκμετάλλευσης της συμφωνίας πώλησης του ΟΠΑΠ Α.Ε. προς όφελος του ελληνικού αθλητισμού...»
δαπάνη που υπόκεινται σε περικοπές. Ο αθλητισμός είναι κοινωνικό αγαθό, κοινωνική επένδυση και όχι οικονομική δαπάνη. Είναι τεράστιες οι ευθύνες αυτών που έκαναν την πραγματικά ανάλγητη αυτή εξαγγελία. Στην ΕΟΚ, από τα 6,15 εκατομμύρια ευρώ που έλαβε το 2003, ανακοινώθηκε το μη ανταποκρινόμενο στις στοιχειώδεις ανάγκες λειτουργίας της ποσό των 1,35 εκατομμυρίων ευρώ. Η Ομοσπονδία μας υποχρεούται να συμμετάσχει σε μια σειρά πανευρωπαϊκών διοργανώσεων σε όλες τις κατηγορίες των Εθνικών ομάδων υποδομής όπως φυσικά και οι άλλες αθλητικές ομοσπονδίες. Ο σχετικός προϋπολογισμός πραγματοποιείται τον Νοέμβριο κάθε έτους, όπως ορίζεται από τον Αθλητικό Νόμο. Μετά την παρέλευση τόσων μηνών, τα εγκεκριμένα ποσά αναιρούνται με την ανεύθυνη απόφαση της μείωσης της οικονομικής επιχορήγησης. Και είναι δραματικά ανεύθυνη επειδή, πέραν των άλλων, αγνοήθηκε και η δυνατότητα εκμετάλλευσης της συμφωνίας πώλησης του ΟΠΑΠ Α.Ε. προς όφελος της οικονομικής επιχορήγησης του ελληνικού αθλητισμού. Θεωρούμε επίσης απαράδεκτη και εν πολλοίς στερούμενης ηθικής βάσης το ότι η ανάλγητη αυτή ανακοίνωση συνδυάζεται με την απειλή για επανασύσταση του Ελεγκτικού Συμβουλίου. Αυτή όμως η απειλή δεν μπορεί να μας αγγίξει. Κάθε χρόνο μάς ελέγχουν η εφορία και το Ελεγκτικό Συνέδριο. Σε τι να μας ελέγξουν πλέον, στην φτώχεια ή στις συνθήκες διάλυσης που επιχειρούν να δημιουργήσουν στο αθλητικό κίνημα; Δεν απομένει παρά να επιχειρήσουν και τον διορισμό δικών τους ανδρείκελων αν έχουν βέβαια το θάρρος, γιατί φυσικά το θράσος περισσεύει. Προκειμένου να λυθεί οριστικά το κρίσιμο αυτό θέμα της συνταγματικής επιταγής και να πάψει να είναι αντικείμενο πελατειακής, κομματικής σχέσης και διαδρομικής λειτουργίας, θα πρέπει το κονδύλι για τον ελληνικό αθλητισμό να εμφανίζεται με συγκεκριμένο ποσοστό στον τακτικό ελληνικό προϋπολογισμό».
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
AΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
59
Ο ΚΩΣΤΑΣ ΦΙΛΙΠΠΙΔΗΣ ΣΤΗΝ «ΑΥΓΗ»
«Οι ιθύνοντες να αλλάξουν τη νοοτροπία τους!»
Κατηγορηματικά όχι, δεν το θέλω, ούτε είμαι τέτοιος χαρακτήρας.
Ο Κώστας Φιλιππίδης, ο 27χρόνος επικοντιστής, που ανέβηκε στο κορυφαίο σκαλί του πόντιουμ του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος κλειστού στίβου του πανέμορφου Σόποτ, υπερβαίνοντας όλα τα ύψη, 5.40μ., 5.55μ., 5.65μ., 5.75μ. και 5.80μ. με την πρώτη προσπάθεια, προσδίδοντας με τη νίκη του αυτή κάποια «ψίχουλα» αίγλης στην πολύπαθη τα τελευταία χρόνια Ελλάδα, μιλάει στην «Αυγή» και τον Κάρολο Σαργολόγο, που παρακολούθησε από κοντά τη μεγάλη διοργάνωση διαπιστευμένος από την εφημερίδα μας... ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΚΑΡΟΛΟ ΣΑΡΓΟΛΟΓΟ
Πριν τον αγώνα προσβλέπατε σε ένα μετάλλιο και μάλιστα χρυσό; Ήμουν πολύ καλά και πίστευα πως μπορώ να διεκδικήσω ένα μετάλλιο. Όλα πήγαν καλά κατά τη διάρκεια του αγώνα, με φυσική συνέπεια να κερδίσω το χρυσό. Τους αθλητές με τους οποίους συναγωνίστηκα, τους συναντώ σε πολλά μίτινγκ και όποιος είναι σε καλύτερη ημέρα κερδίζει. Κάπως έτσι έγινε και στο Σόποτ. Όλο τον χρόνο ανταγωνιζόμαστε, αυτήν τη φορά ήμουν εγώ
Ο Κώστας Φιλιππίδης με τον Κάρολο Σαργολόγο στο Σόποτ...
σε καλύτερη κατάσταση και κατάφερα να πάρω το χρυσό μετάλλιο. Ένιωσα ανακούφιση και ικανοποίηση για την επίτευξη ενός αποτελέσματος, που επιδίωκα χρόνια, από το 2009 έως και σήμερα. Τα τελευταία χρόνια είσαι πολύ πιεσμένος λόγω σπουδών, αλλά και αλλεπάλληλων αθλητικών υποχρεώσεων. Θα αλλάξει κάτι στη συνέχεια; Όχι, θα πορευτούμε με τα ίδια δεδομένα και στο άμεσο μέλ-
λον. Το χρυσό μετάλλιο στο Σόποτ ήταν το επιστέγασμα μιας εξάχρονης θετικής πορείας και το φυσικό αποτέλεσμα όχι μόνον των δικών μου προσπαθειών, αλλά και του προπονητή μου και αυτό το αποτέλεσμα μου δίνει κουράγιο για τη συνέχεια της προσπάθειας. Στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα ανοικτού στίβου της Ζυρίχης ίσως χρειαστεί άλμα πολύ πιο πάνω από τα 5.80μ. για να κατακτήσεις ένα μετάλλιο. Είσαστε έτοιμοι
για κάτι τέτοιο; Ο στόχος μας φέτος είναι να υπερβαίνω όλα τα ύψη με την πρώτη προσπάθεια και να πετυχαίνω όποια επίδοση χρειάζεται για να κερδίσω ένα μετάλλιο. Δηλαδή, είσαι έτοιμος φέτος και για τα έξι μέτρα; Ασφαλώς! Άλλωστε, στην προπόνηση έχω ξεπεράσει τα 6 μέτρα. Η κατάκτηση του χρυσού μεταλλίου θα αλλάξει κάτι στον χαρακτήρα σου;
Η διαφορά υποδομών και συνθηκών προπόνησης, π.χ. μεταξύ Ελλάδας και Πολωνίας, είναι χαώδης. Πώς αντιμετωπίζετε αυτό το πρόβλημα και τι σκοπεύετε να κάνετε; Είναι αλήθεια πως στο Σόποτ και όλη την Πολωνία υπάρχουν πολλά αξιόλογα στάδια στίβου, προπονητήρια, εργομετρικά κέντρα, φυσιοθεραπευτήρια και το κατάλληλο έμψυχο υλικό. Αντίθετα, στην Ελλάδα δεν ισχύει το ίδιο. Δυστυχώς, δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι προς την κατεύθυνση αυτή και έτσι θα πορευτούμε με τις ίδιες συνθήκες, ελπίζοντας πως δεν θα υπάρξουν επιπτώσεις οι οποίες να επηρεάσουν τόσο πολύ την προσπάθειά μας. Θα μεταβώ για δεκαπέντε μέρες και στη Φόρμια, στο διάστημα του Πάσχα, όπου οι συνθήκες που επικρατούν εκεί είναι σίγουρο ότι θα με βοηθήσουν περισσότερο... Προσδοκάς ότι η επιτυχία σου μπορεί να κάνει καλύτερες τις συνθήκες στον αθλητισμό της Ελλάδας και ειδικότερα στον στίβο; Όχι... Το μόνο που θέλω είναι να αλλάξει η νοοτροπία των ιθυνόντων και να βελτιώσουν και να αξιοποιήσουν καλύτερα τους υπάρχοντες αθλητικούς χώρους.
ΤΣΑΜΠΙΟΝΣ ΛΙΓΚ ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΜΑΡΟΥΝΤΑ
H 25η του Φλεβάρη ήταν μια υπέροχη ημερομηνία για τον ποδοσφαιρικό Ολυμπιακό. Η ομάδα του Μίτσελ, πετυχαίνοντας μια από τις μεγαλύτερες νίκες στην ευρωπαϊκή ιστορία της (2-0 τη μεγάλη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ με γκολ του Ντομίνγκεζ και του Κάμπελ), απέκτησε σημαντικό προβάδισμα στην υπόθεση πρόκριση στην προημιτελική φάση του φετινού Τσάμπιονς Λιγκ και την προσεχή Τετάρτη στο «Θέατρο των Ονείρων» θέλει να κάνει το... όνειρό της πραγματικότητα! Οι Πειραιώτες, αν προκριθούν, θα συμμετάσχουν για δεύτερη φορά στους «8» της κορυφαίας διασυλλογικής διοργάνωσης. Η προηγούμενη ήταν την περιοδο 1998-99, όταν έφθασαν κοντά στην... πηγή και για την πρόκριση στους «4», αλλά αποκλείστηκαν από τη Γιουβέντους και αιτία ήταν εκείνο το αλησμόνητο γκολ του Κόντε στο 85ο λεπτό του επαναληπτικού στο ΟΑΚΑ... Το 2-0 του πρώτου αγώνα δίνει στατιστικά- πολλές πιθανότητες στον Ολυμπιακό. Δεν είναι λίγοι αυτοί που πιστεύουν πως αν οι παίκτες του Μίτσελ πραγματοποιήσουν μια εμφάνιση, που να προ-
Στο «Θέατρο των Ονείρων» για το... όνειρο! Η... στατιστική υπέρ του Ολυμπιακού, η παράδοση εναντίον του...
Η αγγλική προϊστορία του Ολυμπιακού... Η παράδοση δεν ευνοεί τον Ολυμπιακό, που δεν έχει γνωρίσει ούτε την ισοπαλία όποτε πήγε για επίσημο ματς στην Αγγλία. Σε 11 αγώνες έχει ισάριθμες ήττες, ενώ έχει πετύχει μόλις τρία γκολ, τα δύο στα πιο πρόσφατα ματς: 1965-1966 Κύπελλο Πρωταθλητριών: Γουέστ Χαμ - Ολυμπιακός 4-0 1972-1973 Κύπελλο ΟΥΕΦΑ: Τότεναμ - Ολυμπιακός 4-0 2000-2001 Κύπελλο ΟΥΕΦΑ: Λίβερπουλ - Ολυμπιακός 2-0 2001-2002 Τσάμπιονς Λιγκ: Μάντσεστερ Γ. - Ολυμπιακός 3-0 2002-2003 Τσάμπιονς Λιγκ: Μάντσεστερ Γ. - Ολυμπιακός 4-0 2004-2005 Τσάμπιονς Λιγκ: Λίβερπουλ - Ολυμπιακός 3-1 2004-2005 Κύπελλο ΟΥΕΦΑ: Νιούκαστλ - Ολυμπιακός 4-0 2007-2008 Τσάμπιονς Λιγκ: Τσέλσι - Ολυμπιακός 3-0 2009-2010 Τσάμπιονς Λιγκ: Άρσεναλ - Ολυμπιακός 2-0 2011-2012 Tσάμπιονς Λιγκ: Άρσεναλ - Ολυμπιακός 2-1 2012-2013 Τσάμπιονς Λιγκ: Άρσεναλ - Ολυμπιακός 3-1
σεγγίζει αυτή του πρώτου αγώνα, δεν θα δυσκολευτούν να πάρουν την πρόκριση. Το μεγάλο ζητούμενο είναι σε ποια αγωνιστική κατάσταση θα βρεθούν οι δύο ομάδες. Ένα γκολ θέλει ο Ολυμπιακός και όλα θα γίνουν πιο εύκολα... Ο Ολυμπιακός, μετά τη σπουδαία νίκη του επί της Γιουνάιτεντ, γνώρισε την «άλλη πλευρά του φεγγαριού», καθώς ηττήθηκε τόσο από τον Παναθηναϊκό (με το εμφατικό 0-3 στην έδρα του), όσο και από τον ΠΑΟΚ (με 2-1 στη Θεσσαλονίκη). Πιθανόν, εξαιτίας της τεράστιας βαθμολογικής διαφοράς που είχε αποκτήσει, να μην έδωσε το 100% σε αυτούς τους δύο αγώνες. Στον αγώνα με τον Παναθηναϊκό ίσως και να μην μπορούσε, λόγω της υπερπροσπάθειας που καταβλήθηκε απέναντι στους Άγγλους, χωρίς να υπάρχει και μεγάλη διαφορά και στον αγώνα της Τούμπας, καθώς τα «μυαλά» ήταν ήδη στο... Μάντσεστερ. Οι «ερυθρόλευκοι» δέχτηκαν πέντε γκολ σε δύο αγώνες, έδειξαν να έχουν προβλήματα στο κέντρο της άμυνας (τραυματίστηκε κι ο Μαρ-
κάνο), ενώ και στην επίθεση τα πράγματα δεν ήταν καλύτερα μετά την «κατάρρευση» του Ολαϊτάν, καθώς ο Βαλντέζ δεν έχει ακόμη πείσει (ο τραυματίας Σαβιόλα ήταν και στο πρώτο ματς απών) και ο Σέποβιτς δεν είναι στη λίστα του Τσάμπιονς Λιγκ. Από την άλλη, η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ στον μοναδικό αγώνα που έδωσε μετά την πικρή εμπειρία του «Γ. Καραϊσκάκης» βρήκε το σθένος να επικρατήσει με 0-3 της Γουέστ Μπρομ. Σήμερα, τρεις μέρες πριν υποδεχτούν τους «ερυθρόλευκους» της Ελλάδας, οι «κόκκινοι διάβολοι» καλούνται να αντιμετωπίσουν «κόκκινους» της Λίβερπουλ και είναι δύσκολο να αποφευχθεί η φυσιολογική καταπόνηση. Ανεξάρτητα από το πώς θα ολοκληρωθεί η πρώτη χρονιά χωρίς τον σερ Άλεξ Φέργκιουσον στον πάγκο, και αν αυτό το τέλος θα βρει τον Μόγιες στη θέση του, το μόνο σίγουρο είναι πως η συγκεκριμένη ομάδα διανύει μια πολύ περίεργη χρονιά, αφού οι απαραίτητες σταθερές τής νέας εποχής δεν έχουν βρεθεί ακόμα...
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
60
ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΛ.: 210-69.03.000
ΔΕΥΤΕΡΑ MEGA
06.00 Το κορίτσι που αγάπησα 07.00 MEGA Σαββατοκύριακο 10.00 Το κόκκινο δωμάτιο (Ε) 11.00 Εμείς κι εμείς (Ε) 12.10 Ντόλτσε βίτα (Ε) 17.50 Dr. Cook 14.00 Eιδήσεις 14.50 Δεν θέλω να γίνω εκατομμυριούχος. Κωμωδία 16.35 Eιδήσεις 16.40 Επτά θανάσιμες πεθερές (Ε) 18.50 Aπό την Πόλη έρχομαι 20.00 Eιδήσεις 21.15 Η κληρονόμος. Κωμωδία 23.30 Armored. Περιπέτεια 01.00 Ειδήσεις 01.15 As if 02.45 The shield 03.15 Anthony Bourdain: Νο reservations (E)
ALPHA, 21.00
Ο ΑΠΙΘΑΝΟΣ ΚΥΡΙΟΣ ΦΟΞ Ταινία κινουμένων σχεδίων, παραγωγής 2009, σκηνοθετημένη από τον Γουές Άντερσον με βιτριολικό χιούμορ. Αν και καθωσπρέπει οικογενειάρχης, ο αλεπούδος κύριος Φοξ παραμένει ένας αθεράπευτος κλεφτοκοτάς. Όταν όμως οι τρεις μεγαλοαγρότες αποφασίζουν να τον εξολοθρεύσουν και οι υπόλοιπες αλεπούδες κινδυνεύουν, ο κ. Φοξ πρέπει να βρει τρόπο να τις βοηθήσει με το πανέξυπνο και πολυμήχανο μυαλό του. Ακούγονται οι φωνές των Τζορτζ Κλούνεϊ, Μέριλ Στριπ, Μπιλ Μάρεϊ, Όουεν Γουίλσον.
ΤΗΛ.: 210-68.86.100
07.00 Βότκα πορτοκάλι (E) 08.00 TV quiz 09.00 Για μια γυναίκα κι ένα αυτοκίνητο (Ε) 09.50 Θα βρεις το δάσκαλό σου (Ε) 10.50 Ονειροπαγίδα (Ε) 11.50 40 κύματα (Ε) 12.40 Της Alfa τα ζυμώματα (Ε) 13.00 Ειδήσεις 13.30 TV quiz 13.40 Ο γάτος. Κωμωδία 15.30 Ο πόλεμος των άστρων (Ε) 17.40 Ειδήσεις στη νοηματική γλώσσα 18.00 Ελληνική ταινία 20.00 Ειδήσεις 21.15 Your face sounds familiar 00.40 Σε πρώτο πλάνο 02.15 Tης αγάπης μαχαιριά (Ε) 04.15 Σύνορα αγάπης
ΤΗΛ.: 210-34.21.201-4
STAR, 23.15
ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΘΕΛΟΥΝ ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ Αισθηματική κομεντί, παραγωγής 2000, σε σκηνοθεσία Νάνσι Μάγιερς. Παίζουν: Μελ Γκίμπσον, Έλεν Χαντ, Μαρίζα Τομέι. Μετά από ένα ατύχημα ο Νικ Μάρσαλ, πετυχημένος διαφημιστής και γυναικάς, αποκτά την ικανότητα να ακούει τις σκέψεις των γυναικών. Όταν στη διαφημιστική εταιρεία αποφασίζουν να προσλάβουν μία νέα τοπ διαφημίστρια, τη Ντάρσι, ο Νικ τής κλέβει τις ιδέες, ενώ παράλληλα αρχίζει να αντιλαμβάνεται ότι οι γυναίκες, εκτός από κορμί, διαθέτουν και συναισθήματα.
ΑΝΤ1
STAR
07.00 Παιδικό πρόγραμμα 13.30 Pluto Nash. Κωμωδία 15.15 Τα φιλαράκια (Ε) 16.40 The big bang theory (Ε) 17.40 Ειδήσεις. Δελτίο στη Νοηματική 17.50 House 18.45 Τwo and a half men 19.45 Eιδήσεις 20.55 Κλήρωση Τζόκερ 21.10 O τρελός τα έχει 400. Κωμωδία 23.15 Αυτό που θέλουν οι γυναίκες. Κομεντί 01.45 The hole. Θρίλερ 03.30 Η αποπλάνηση. Κωμωδία
ΤΗΛ.: 212-21.24.000
ALPHA
06.00 Μαγκάιβερ (Ε) 08.00 Άκατα μάτατα με τα Ζουζούνια 09.00 Εντιμότατοι κερατάδες (Ε) 10.00 Μες στην καλή χαρά 14.00 Ειδήσεις 14.10 Formula 1, Αυστραλία 16.55 Δελτίο στη νοηματική γλώσσα 17.00 Αννίτα SOS 19.00 Eιδήσεις 20.00 Νόστιμη γη 21.00 Ο απίθανος κύριος Φοξ. Κωμωδία 22.50 Τελευταία κραυγή. Μυστηρίου 01.00 Ελληνοφρένεια (E) 01.30 Θυρίδα τηλεπώλησης (Ε) 03.30 Κόκκινος κύκλος (Ε)
ΤΗΛ.: 210-48.00.170-4
ΣΚΑΪ
06.30 Καλημέρα με τον Γιώργο Αυτιά 10.00 Σαββατοκύριακο με δράση 12.00 Goal χωρίς σύνορα 13.00 Eco news 13.30 Στην πράξη 14.15 Γεύσεις στη φύση (Ε) 15.15 Ελλήνων γεύσεις 16.00 Ο κόσμος ανάποδα 17.00 Joy 19.00 The defenders 20.00 Γλυκές αλχημείες 21.00 Ειδήσεις 21.45 Goal 23.00 Safe sex. Κωμωδία 01.00 Red Bull Air Race Αbu Dhabi (E) 02.00 Disaster Earth 03.00 Fifth Gear
STAR, 21.00
ΝΟΜΟΤΑΓΗΣ ΠΟΛΙΤΗΣ Θρίλερ καταγγελίας του νομικού συστήματος των ΗΠΑ, μια ιστορία αυτοδικίας, με τους Τζέραρλντ Μπάτλερ, Τζέιμι Φοξ, Λέσλι Μπίμπ. Δέκα χρόνια μετά τη δολοφονία της οικογένειάς του ο Κλάιν Σέλντον αποφασίζει να πάρει τον νόμο στα χέρια του και σκοτώνει τον έναν από τους δύο διαρρήκτες που είχε ευνοϊκή μεταχείριση από τον εισαγγελέα Νικ Ράις. Μέσα από τη φυλακή, ενορχηστρώνει μια σειρά δολοφονίες, τις οποίες οι αρχές είναι αδύνατον να σταματήσουν. ALPHA, 22.30
ΖΩΝΤΑΝΟΣ ΘΡΥΛΟΣ Περιπέτεια φαντασίας, παραγωγής 2007. Παίζουν: Γουίλ Σμιθ, Άλις Μπράγκα, Τσάρλι Τάαν. Ο Ρόμπερτ Νέβιλ, άλλοτε λαμπρός επιστήμονας, προσπαθεί να περιορίσει έναν θανατηφόρο ιό που έχει αφανίσει δισεκατομμύρια ανθρώπων πάνω στη Γη. Ο Νέβιλ έχει καταφέρει να μείνει αμόλυντος, όμως έχει χάσει την οικογένειά του, ενώ, όπως όλα δείχνουν, είναι ο τελευταίος ζωντανός οργανισμός που έχει απομείνει. Σε μια απέλπιδα προσπάθεια να εντοπίσει άλλα σημεία ζωής, εκπέμπει συνεχώς ραδιοφωνικά μηνύματα, προσέχοντας πάντα να μην εκτεθεί στους μεταλλαγμένους - θύματα της επιδημίας.
ΤΗΛ. 210-36.73.366
ΒΟΥΛΗ
12.00 Oι δρόμοι της φιλίας: Ραβένα - Ναϊρόμπι 13.15 Ώρα παράδοσης 14.00 Καλειδοσκόπιο 15.00 Κάρτα μέλους 16.00 Τι λέει ο νόμος 17.20 Αστικό τοπίο: Βασίλειος Κουρεμένος, ο αρχιτέκτων 18.00 Φωτίζοντας την παράδοση: Μουσεία Α’ μέρος 19.00 Ένα έργο γεννιέται. Νταβίντ 20.00 Αναζητώντας τον πολιτισμό μας: Από την Ινδία στη Σρι Λάνκα 21.00 Ναγκίμπ Μαχφούζ: στο γύρισμα του αιώνα. Όπερα 22.00 «Μπορίς Γκοντουνόφ». Όπερα
ΤΗΛ.: 210-69.03.000
MEGA
06.45 Koινωνία ώρα Mega 10.00 Πρωινό mou 13.10 Ντόλτσε βίτα (Ε) 14.00 Eιδήσεις 15.00 Η ώρα η καλή (Ε) 16.30 Ειδήσεις 16.40 Η πολυκατοικία (Ε) 17.40 Σ’ αγαπώ - μ’ αγαπάς (Ε) 18.50 Πενήντα πενήντα (Ε) 20.00 Ειδήσεις 21.15 Κλεμμένα όνειρα 22.30 Κάτω Παρτάλι (Ε) 23.30 Aνατροπή 01.15 Ειδήσεις 01.30 The beast 02.30 H γενιά των 592 ευρώ (Ε) 03.30 Anthony Bourdain No reservations (E)
ΤΗΛ.: 210-68.86.100
ΑΝΤ1
06.00 Εκείνες κι εγώ (Ε) 07.00 Πρωινό ΑΝΤ1 10.00 Το πρωινό 12.50 Με αγάπη 13.00 Ειδήσεις 13.30 TV Quiz 13.40 Άκρως οικογενειακόν (Ε) 14.50 TV Quiz 15.00 Κωνσταντίνου και Ελένης (Ε) 16.00 TV Quiz 16.10 Το καφέ της Χαράς (Ε) 17.40 Ειδήσεις. Δελτίο στη νοηματική γλώσσα 17.50 Bαλς με δώδεκα θεούς 18.50 Μπρούσκο 20.00 Ειδήσεις 21.15 Για φαντάσου. Κωμωδία, παραγωγής 2009 23.15 Ράδιο αρβύλα 00.15 OΛΑ τρέλα 01.45 Της αγάπης μαχαιριά (Ε)
ΤΗΛ.: 210-34.21.201-4
STAR
06.15 Chuck 07.15 Παιδικό πρόγραμμα 08.15 ΦΜ Live (E) 10.00 Live U 13.00 Mελέτησέ το 14.45 ΦΜ Live 16.30 Ειδήσεις. Δελτίο στη νοηματική 16.45 Μίλα 18.40 Η προδοσία 19.45 Ειδήσεις. Δελτίο στη νοηματική 21.00 Νομοταγής πολίτης. Θρίλερ 23.30 Στον ενικό 02.15 Ο βετεράνος του μέλλοντος. Περιπέτεια
ΤΗΛ.: 212-21.24.000
ALPHA
06.50 Θα σε δω στο πλοίο (Ε) 07.45 Θυρίδα 08.00 Miss Nταίζη (Ε) 08.45 Θυρίδα τηλεπώλησης 09.00 Χορεύοντας στη σιωπή (E) 09.45 Θυρίδα τηλεπώλησης 10.00 Εντιμότατοι κερατάδες (Ε) 11.00 Θυρίδα τηλεπώλησης 11.15 Τι θα φάμε σήμερα, μαμά; (Ε) 12.00 Ειδήσεις 13.00 Ελένη 16.00 Δέστε τους! 17.25 Ειδήσεις. Δελτίο στη Νοηματική 17.30 Οικογενειακές ιστορίες (Ε) 18.30 Ειδήσεις 20.00 Κάτι ψήνεται 21.00 Μην αρχίζεις τη μουρμούρα 21.45 Ελληνοφρένεια 22.30 Ζωντανός θρύλος. Περιπέτεια φαντασίας 00.30 Glee 01.30 Θυρίδα τηλεπώλησης 03.30 Κόκκινος κύκλος (Ε)
ΤΗΛ.: 210-48.00.170-4
ΣΚΑΪ
06.00 Πρώτη γραμμή 10.00 Tώρα 12.00 Magazino 13.00 EXceL!ent 14.00 America’s next top model 15.00 To κάστρο του Τακέσι 16.00 Violetta 17.00 Chef στον αέρα (Ε) 17.50 Δελτίο στη νοηματική 18.00 ΣΚΑΪ με το Νίκο Ευαγγελάτο 20.00 Hawaii five - 0 21.00 Ειδήσεις 22.15 CSI Μαϊάμι 23.15 Game of thrones 00.30 H δίκη στον ΣΚΑΪ 02.15 Air race Abu Dhabi (E)
ΤΗΛ. 210-36.73.366
ΒΟΥΛΗ
08.45 Διάσκεψη προέδρων Επιτροπών Παραγωγής, Εμπορίου και Θαλάσσιων Υποθέσεων 17.00 Ειδήσεις 18.00 Ολομέλεια της Βουλής 20.00 Κοινοβουλευτικό έργο
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
61
MEDIA ΠΡΙΝ ΚΑΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΗΣΕΙ
Θύλακoς αδιαφάνειας η ΝΕΡΙΤ Σε ένα απίστευτο φιάσκο κινδυνεύει να εξελιχθεί ο διαγωνισμός για την πρόσληψη 350 δημοσιογράφων και καλλιτεχνικού προσωπικού στη ΝΕΡΙΤ, εκτός διαδικασιών ΑΣΕΠ, ύστερα από σειρά καταγγελιών για παρατυπίες κατά την εξέταση των δικαιολογητικών: o Ήδη για τον διαγωνισμό έχει παρέμβει ο πρόεδρος του Εποπτικού Συμβουλίου της ΝΕΡΙΤ Θ. Φορτσάκης, ο οποίος ζητάει από τον διευθύνοντα σύμβουλο Γ. Προκοπάκη αφ’ ενός μεν να προσφύγει στη δικαιοσύνη, αφ’ ετέρου να ζητήσει την αρωγή και την τεχνογνωσία του ΑΣΕΠ για να διασφαλίσει το κύρος της ΝΕΡΙΤ. o Πράγματι, ο εισαγγελέας παρενέβη και αναζητάει τώρα ποινικές ευ-
Σε φιάσκο κινδυνεύει να μεταβληθεί ο διαγωνισμός για προσλήψεις θύνες, βάσει καταγγελιών για μαϊμού πιστοποιητικά γλωσσομάθειας τα οποία προμηθεύονταν μαζικά υποψήφιοι από φροντιστήριο της Β. Ελλάδας. o Η καταγγελία έγινε από τον πρόεδρο της ομοσπονδίας Ιδιωτικών Εκπαιδευτικών Δ. Κουρουτό, ο οποίος
τούν ακύρωση του διαγωνισμού. Πρόκειται για όσους από την αρχή αμφισβητούσαν το αδιάβλητο το οποίο έχει καταρρεύσει, στην πρώτη φάση ακόμη, με τη μοριοδότηση των τυπικών προσόντων των υποψηφίων. Η δεύτερη φάση της προσωπικής «συνέντευξης» αναμένεται να είναι πιο επεισοδιακή. Όμως αυτοί
που περισσότερο απ’ όλους μουρμουρίζουν τα περί ακύρωσης είναι οι ίδιοι οι εργαζόμενοι σήμερα στη Δ.Τ., που βλέπουν τα περιθώρια πρόσληψής τους να στενεύουν και αντιλαμβάνονται ότι είναι προς το συμφέρον τους να παραταθεί το σημερινό μεταβατικό καθεστώς. Α.Γ.Ν.
Στερεότυπα και ρητορική μίσους από τα ΜΜΕ αναπαράγουν τον ρατσισμό
Το τρολ ως είδηση Γκάφα ολκής έκανε ο ΑΝΤ-1, όταν πριν από έναν χρόνο περίπου έβγαλε στον αέρα τη δήθεν είδηση ότι ένα παγκοσμίου φήμης αραβικό fund ετοιμάζεται να δημιουργήσει υπερσύγχρονο χιονοδρομικό κέντρο στην Γκιώνα. Το «Ski Dubai», θα έφερνε στη χώρα μας ζεστό χρήμα και πολλές νέες θέσεις εργασίας. Το ρεπορτάζ πλαισιώθηκε μάλιστα με συνεντεύξεις δημάρχων της περιοχής και ειδικών του real estate που εξηγούσαν πώς θα ανέβουν οι αξίες στα γύρω χωριά. Η αλήθεια είναι ότι o ANT-1 την πάτησε. Κι αυτό γιατί δεν αντελήφθη ότι το site tokoulouri που πρώτο δημοσίευσε την είδηση είναι ένας χιουμοριστικός ιστότοπος, ο οποίος με αφορμή την επικαιρότητα και μιμούμενος τη δημοσιογραφική γλώσσα δημοσιεύει φανταστικές ειδήσεις του τύπου: oΚάρτα «εντολή Σαμαρά» προστίθεται στην ελληνική έκδοση της Monopoly. oΕννέα ημέρες θα διαρκέσει φέτος η Μεγάλη Εβδομάδα, ύστερα από απόφαση της τρόικας. oΜαγεμένοι οι Ευρωπαίοι από την ελληνική προεδρία, συζητούν μονιμοποίησή της. oΕξεταστική για το ποιος κρύβεται πίσω από τις προτάσεις για εξεταστικές ζητά ο ΣΥΡΙΖΑ. o«Κάλαντα», το νέο σχέδιο της κυ-
στο παρελθόν είχε καταγγείλει επίσης μαϊμού πιστοποιητικά γνώσης ηλεκτρονικών υπολογιστών (ECDL), χωρίς καμία να υπάρξει αντίδραση. o Δημοσιεύματα στον Τύπο κάνουν λόγο και για άλλα «περίεργα», όπως για παράδειγμα η αναγνώριση μεταπτυχιακών τίτλων σπουδών, χωρίς να υπάρχει προγενέστερο πτυχίο. o Οι ενστάσεις των υποψηφίων υπολογίζονται ήδη σε περισσότερες από 1.000 και μάλιστα με το δικαίωμα να στρέφονται και κατά συνυποψηφίων τους. Με αυτά τα δεδομένα θεωρείται βέβαιο ότι ορισμένοι από τους υποψηφίους που δεν θα προσληφθούν, θα προσφύγουν με ενστάσεις τους στην τακτική δικαιοσύνη. Δεν είναι λίγοι, μάλιστα, αυτοί που σήμερα ζη-
βέρνησης για ενίσχυση της οικονομίας. oΕνεχυροδανειστήρια και μαγαζιά «αγοράζω χρυσό» ανοίγουν μέσα σε εφορίες. o«Επιτέλους χάλασε ο καιρός» δηλώνουν μέλη του Συλλόγου Χειμερινών Κολυμβητών. Πρόκειται για τρολ πρώτου μεγέθους. Από την άλλη, η πραγματικότητα σήμερα ξεπερνάει τη φαντασία, σε βαθμό που κανείς να μην μπορεί να ξεχωρίσει την είδηση από το τρολάρισμα. Σε αυτή τη μεγαλειώδη γκάφα παρενέβη το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης που επέβαλε στον ΑΝΤ-1 την ποινή της «σύστασης», με το αιτιολογικό της «παράλειψης επαλήθευσης της είδησης» και «ανακρίβειας». Ωστόσο, δύο δημοσιογράφοι του Συμβουλίου, η αντιπρόεδρος Λίνα Αλεξίου και η Εύη Δεμίρη, αντιλαμβανόμενες το μέγεθος της γκάφας, πρότειναν την επιβολή προστίμου ύψους 15.000 ευρώ. ΑΓΓΕΛΑ ΝΤΑΡΖΑΝΟΥ
«Μια νέα γεωγραφία και ρητορική μίσους διαμορφώνεται και μετατρέπεται σε βία στους δρόμους, ολοένα πιο συστηματικά και επικίνδυνα. Το μίσος δεν βρίσκεται στο διαδίκτυο. Είναι στους δρόμους. Και πρέπει να δράσουμε». o «Πρέπει να χρησιμοποιήσουμε τις επερχόμενες εκλογές για να αναδείξουμε τα φαινόμενα νεοναζισμού στην Ελλάδα. Να κάνουμε τη Χρυσή Αυγή παγκόσμιο θέμα». o «Τα είδη και οι ταυτότητες της Ακροδεξιάς στις χώρες της Ευρώπης έχουν διαφορετικό ιστορικό υπόβαθρο, όμως κοινή τη ρητορική και πρακτική μίσους. Τα μέσα εστιάζουν στις ψυχολογικές διαστάσεις των ρατσιστικών εγκλημάτων, αγνοώντας τις κοινωνικές τους διαστάσεις. Ο Μπρέιβικ στη Νορβηγία ήταν γι’ αυτά απλώς ένας παρανοϊκός». Ο πρόεδρος της Διεθνούς Ομοσπονδίας Δημοσιογράφων Τζιμ Μπουμέλα, έδωσε το περίγραμμα της προβληματικής για την αναπαραγωγή από τα ΜΜΕ του φασισμού και του ρατσισμού στην Ευρώπη, στη διημερίδα που διοργάνωσε την Παρασκευή και το Σάββατο το Μορφωτικό Ίδρυμα της ΕΣΗΕΑ με τίτλο: «Ο ρόλος των μέσων ενημέρωσης και των δημοσιογράφων στην έξαρση του νεοναζισμού, του φασισμού και του ρατσισμού στην Ελλάδα και σε διεθνές επίπεδο».
Διημερίδα στην Αθήνα από το Μορφωτικό Συμβούλιο της ΕΣΗΕΑ Στο πλαίσιο του συνεδρίου συζητήθηκε και η προοπτική δημιουργίας Διεθνούς Παρατηρητηρίου από τη Διεθνή Ομοσπονδία Δημοσιογράφων με σκοπό την ενημέρωση και την ενεργητική κινητοποίηση της κοινωνίας ενάντια στον νεοναζισμό, τον φασισμό και τον ρατσισμό. Η πρόεδρος της ΕΣΗΕΑ Μαρία Αντωνιάδου πρότεινε τον αποκλεισμό από τις εκπομπές λόγου των εκπροσώπων εγκληματικών ναζιστικών οργανώσεων και την ενσωμάτωση στον Κώδικα Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας παραρτήματος που θα αφορά στον ρατσισμό, την ξενοφοβία και την αντιμετώπιση του φασισμού. «Η εκτόξευση του κόμματος της Χρυσής Αυγής δεν είναι τυχαία ούτε ανεξήγητη, αλλά υπάγεται σε μια προηγηθείσα καθεστωτική ρητορική μισαλλοδοξίας, μίσους και ρατσισμού», τόνισε η βουλευτής του
ΣΥΡΙΖΑ, Ζωή Κωνσταντοπούλου. Κάνοντας μια αναδρομή στην προεκλογική περίοδο του 2012 και σε νομοθετικές πράξεις σημείωσε πως το μεταναστευτικό ζήτημα αναδείχθηκε σε κυρίαρχο για το ΠΑΣΟΚ και τη Ν.Δ., όχι σε ένα πλαίσιο αντιμετώπισης, αλλά ανάπτυξης ρατσιστικού λόγου και έξαρσης ενστίκτων, με την αρωγή κυρίαρχων και καθεστωτικών ΜΜΕ, που διολίσθησαν και υποβοήθησαν σε μια ρητορική ρατσισμού, συνδέοντας -απολύτως αντιεπιστημονικά- τη μετανάστευση με το έγκλημα. «Αρκετοί διεθνείς οργανισμοί καταγράφουν την άρνηση Ελλήνων πολιτικών να καταδικάσουν φαινόμενα ρατσισμού» επισήμανε. Στα επανειλημμένα ρατσιστικά κρούσματα σε αθλητικούς χώρους, από τα μέσα της δεκαετίας του 2000, που αρχικά ξάφνιασαν τους αθλητικούς συντάκτες, «αλλά σταδιακά φανέρωσαν τις βαθιές ρίζες του ρατσισμού», αναφέρθηκε ο πρόεδρος του ΠΣΑΤ, Σωτήρης Τριανταφύλλου. Στη διημερίδα παρενέβησαν επίσης εκπρόσωποι της ιταλικής, ρωσικής και ουκρανικής Ομοσπονδίας Δημοσιογράφων, εκπρόσωποι των ελληνικών δημοσιογραφικών ενώσεων, εκπρόσωποι κομμάτων, κοινωνικών οργανώσεων, πανεπιστημιακών τμημάτων μέσων ενημέρωσης, καθώς και δημοσιογράφοι.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 16 MAΡΤΙΟΥ 2014
62 Σαμαράς προς την τρόικα: «Δεν υποχωρούμε για το πρωτογενές πλεόνασμα». (Σας έδωσαν άδεια να λέτε τέτοια πράγματα ή είστε τόσο απελπισμένος;)
ΡΗΣΕΙΣ&
ΑΝΤΙΡΡΗΣΕΙΣ
Η κ. Λαγκάρντ διόρισε τον Στουρνάρα της Πορτογαλίας Βίτορ Γκασπάρ στη θέση του διευθυντή Φορολογικών Υποθέσεων του ΔΝΤ. (Για τον Γιάννη έχει θέση;)
ΚΑΚΟΗΘΕΙΕΣ
ΥΠΟ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΥΡΙΤΣΕΩΣ & ΑΓΓΕΛΟΥ ΤΣΕΚΕΡΕΩΣ
Γάλα φρέσκο, τύπου φέτα Υποχωρεί η κυβέρνηση και τελικά θα έχουμε φρέσκο γάλα 10 ημερών. Άλλα πράγματα 10 ημερών τα κάνεις και παξιμάδι. Ωραία εργαλειοθήκη πήραμε από τον ΟΟΣΑ. Μας εξηγεί πώς θα φέρουμε γάλα από τη Γερμανία και πώς θα εξαφανίσουμε τους Έλληνες γαλακτοπαραγωγούς. Μάλλον μας δώσανε τη γερμανική εργαλειοθήκη. Την οποία την πληρώσαμε κιόλας. Ειδικά η Σαντορίνη θα υποχρεωθεί να εισάγει και γερμανική φάβα. Ευτυχώς που μας ενημέρωσαν ότι όλο αυτό γίνεται για να ωφεληθεί ο καταναλωτής. Άντε γιατί το παρακάνανε κάποιοι κακόβουλοι με τον στείρο καταγγελτισμό. Και στο κάτω - κάτω τι θέλετε, να πίνουμε ελληνικό γάλα και να μας διώξουν από το ευρώ; Άμα θέλετε να στηρίξετε την ελληνική παραγωγή, να πάτε στη Βόρεια Κορέα. Την υπόλοιπη εργαλειοθήκη του ΟΟΣΑ υποχρεούμαστε να την καταπιούμε με τη μία, χωρίς να κοιτάξουμε τι έχει μέσα. Απλώς θα αναγκαστούμε να άρουμε τις στείρες και αδιέξοδες απαγορεύσεις στο σαφάρι των ελεφάντων. Και να απελευθερώσουμε το κυνήγι της φάλαινας. Ε, με ένα εκατομμύριο που την αγοράσαμε, τη θέλαμε και ραμμένη στα μέτρα μας; Η άλλη μεγάλη τομή της κυβέρνησης είναι που απάλλαξε από κάθε φόρο τις τριγωνικές συναλλαγές. Τριγωνική συναλλαγή είναι να αγοράζεις δούλους από την Αφρική προς 5 ευρώ το κεφάλι, να τους πουλάς στον εαυτό σου προς 500 και να τους διοχετεύεις στις βαμβακοφυτείες του Νότου προς 520. Έτσι φορολογείσαι για κέρδος 20 ευρώ ανά δούλο, ε-
νώ το πραγματικό κέρδος είναι 495. Έτσι ρίξαμε έξω τον Νότο και μας κέρδισε ο κωλοσυριζαίος ο Λίνκολν. Ο Στουρνάρας στην αρχή δεν το έπιανε, αλλά τελικά του το εξήγησαν με πετρέλαιο και το κατάλαβε. Οπότε είπε να το νομιμοποιήσει κιόλας. Μπορεί να είδε στον ύπνο του και τη Μαριάννα Βαρδινογιάννη και να του είπε να βοηθάει τους αδύναμους. Άλλωστε πρέπει να σκεφτούμε ότι έχουνε και εργαζόμενους. Εν αντιθέσει με την ΕΡΤ που δεν είχε. Δεν πειράζει, λεπτομέρειες είναι όλα αυτά. Σημασία έχει ότι αλλάζει το κλίμα. Ένα περίεργο πράγμα. Τόσα χρόνια οι δήμαρχοι της Αθήνας φυτέψανε ένα εκατομμύριο δέντρα, αναβίωσαν τα Αρχαία Παναθήναια, έφτιαξαν πίστες Φόρμουλα 1, λειτούργησαν την Παγκόσμια Ακαδημία Πλάτωνος και δεν κατάφεραν να κάνουν έναν ποδηλατόδρομο. Ούτε καν μετά τη λήξη του Πελοποννησιακού Πολέμου από τον Αβραμόπουλο και την εξομάλυνση της κατάστασης. Είχε υπ’ όψιν του ο Καμίνης να κάνει, αλλά έθεσε ως προτεραιότητα το νοικοκύρεμα του Δήμου. Χρειαζόταν ένας κουβάς με μπογιά και ένα πινέλο και ήθελε ο δήμος να δώσει παράδειγμα καταπολέμησης της σπατάλης. Και επίσης φοβόταν ο Καμίνης μην διευκολύνει τους Αγανακτισμένους να ξαναμαζευτούν στο Σύνταγμα. Θα γινόντουσαν οι ποδηλατόδρομοι βέβαια αν τους ήθελε ο Δασκαλόπουλος, αλλά προτίμησε να του δώσουμε τον Εθνικό Κήπο. Αλλά το σημαντικό είναι να αποφύγουμε τον Γαβριήλ Σακελλαρίδη, που έρχεται με σύνθημα «Αραπάδες - Μπάχαλα παντού - Λεφτά υπάρχουν». Θα κάνει την Αθήνα Κούγκι, όπως έκανε ο Κορτζίδης το Ελληνικό και βγαίνει με 80%.
ΤΟΥ ΒΑΓΓΕΛΗ ΧΕΡΟΥΒΕΙΜ
Σιγά το Δημοψήφισμα Παρακρατικές και παραστρατιωτικές ομάδες ρωσόφιλων (ενίοτε και Ρώσοι στρατιώτες) λυμαίνονται τις πόλεις και την ύπαιθρο, προπηλακισμοί και ξυλοδαρμοί όσων διαφωνούν, «σβήσιμο» των ουκρανικών τηλεοπτικών καναλιών. Μετά από όλα αυτά, το δημοψήφισμα που διεξάγεται σήμερα στην Κριμαία είναι απλώς μια κακοστημένη παρωδία. Να θυμίσουμε ότι και ο Έλληνας δημοσιογράφος Κ. Ονισένκο ξυλοκοπήθηκε από παραστρατιωτικούς μαζί με άλλους δημοσιογράφους κοντά σε στρατιωτική βάση. Του έσπασαν τη μύτη και του έκλεψαν και τα χρήματά του. Κύμα τρομοκράτησης όσων διαφωνούν με την προσάρτηση της Κριμαίας στη Ρωσία καταγγέλλει και η Διεθνής Αμνηστία, ενώ ο Οργανισμός για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) αρνήθηκε να στείλει παρατηρητές στο «δημοψήφισμα» κρίνοντάς το παράνομο. Το ίδιο και η Δύση και βέβαια ο Ομπάμα. Μα θα μου πεις, συμφωνείς με την κυ-
βέρνηση των ΗΠΑ; Ε ναι, αυτή με κίνητρο τα οικονομικά και γεωπολιτικά της συμφέροντα, εγώ από τη σκοπιά της Δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Όμως οι δυτικοί έχουν λερωμένη τη φωλιά τους: με την επέμβαση του ΝΑΤΟ υποκίνησαν και νομιμοποίησαν την απόσχιση του Κοσόβου από τη Σερβία το 1999, παρά τις ρωσικές διαφωνίες, ενώ αναγνώρισαν και την ανεξαρτησία του. Πριν από περίπου ένα μήνα και ο Βενιζέλος, εμμέσως πλην σαφέστατα, είπε ότι η Ελλάδα θα αναγνωρίσει την κρατική οντότητα του Κοσσυφοπεδίου. Με αυτό το προηγούμενο, ο Πούτιν, που δεν αναγνωρίζει την πρώην επαρχία της Σερβίας, φαίνεται να λέει στη Δύση «μία σας και μία μου, εσείς το Κόσοβο, εγώ την Κριμαία». Η Ρωσία μπορεί να επικαλεστεί την Αρχή της Αυτοδιάθεσης του ΟΗΕ, όπου όμως διευκρινίζεται ότι πρέπει να συμφωνεί και το κράτος της περιοχής που θέλει
Ωχ, τα γλειφιτζούρια μας... Ο Σαμαράς το παίζει σκληρός με τους προϊσταμένους του δηλώνοντας πως, ό,τι και να πουν, αυτός θα τηρήσει την υπόσχεσή του για διανομή του 70% του πλεονάσματος στους αδύναμους συνταξιούχους και τους ένστολους. Οι υπόλοιποι θα πάρουμε από ένα γλειφιτζούρι, όπως έγραψε και ο Μιχόπουλος. Άλλωστε αυτά τα στρώματα είναι καλή πελατεία
να αποσχιστεί, δηλαδή η Ουκρανία, όπως έγινε στον χωρισμό Τσεχίας και Σλοβακίας το 1993. Εξάλλου, η Αυτοδιάθεση συγκρούεται με την αρχή της μη αλλαγής των μεταπολεμικών συνόρων στην Ευρώπη. Το ζήτημα είναι αρκετά πολύπλοκο, αλλά το βέβαιο είναι πως οι αρχές αυτές επικαθορίζονται από τους συσχετισμούς δυνάμεων, τα όπλα, ή την απειλή των όπλων. Τι θα γίνει λοιπόν; Το δημοψήφισμαπαρωδία θα εγκριθεί από το περίπου 70% των κατοίκων της Κριμαίας που επιθυμούν την ένωση με τη Ρωσία, η Δύση θα επιβάλει οικονομικές και πολιτικές κυρώσεις που με τον καιρό θα ξεχαστούν, το Διεθνές Δίκαιο θα έχει γίνει για άλλη μια φορά κουρελόχαρτο. Μένει η πολύ πιο επικίνδυνη εκκρεμότητα της υπόλοιπης Ανατολικής Ουκρανίας, επίσης πλειοψηφικά ρωσόφιλης. Νέα απόσχιση; ομοσπονδία; συμβιβασμός με τη Δυτική Ουκρανία; Ίδωμεν. ΑΝΔΡΕΑΣ ΖΕΜΠΙΛΑΣ
για τη Ν.Δ. όπως δείχνουν και οι δημοσκοπήσεις. Το ερώτημα που ευλόγως προκύπτει είναι αν ο Σαμαράς κάνει τον σκληρό, έχοντας αποσπάσει έγκριση λόγω προεκλογικών αναγκών ή πράγματι είναι αποφασισμένος να συγκρουστεί. Τι σύγκρουση όμως να τολμήσει, όταν οι εντολοδότες τον έχουν στο χέρι; Έτσι και επιχειρήσει να κάνει παιχνίδι χωρίς συνεννόηση, θα απολυθεί νύχτα, όπως και ο ΓΑΠ. Δ.Χ.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 16 MAΡΤΙΟΥ 2014
63
ΡΗΣΕΙΣ&ΑΝΤΙΡΡΗΣΕΙΣ (Δηλαδή, φράου Άνγκελα, όλοι οι άλλοι ενήργησαν νόμιμα; Το Κόσοβο νόμιμα έγινε το μεγαλύτερο οικόπεδο λαθραίων με τη μεγαλύτερη αμερικανική βάση στην Ευρώπη; Οι Τούρκοι διαδηλωτές σκοτώνονται νόμιμα; Εμάς νόμιμα μας δέρνει και μας ψεκάζει ο Σαμαράς;)
Η Μόσχα ενήργησε παράνομα, χρησιμοποιώντας τις μεθόδους του δέκατου ένατου και εικοστού αιώνα, είπε η καγκελάριος Μέρκελ στέλνοντας μήνυμα στον Πούτιν.
«Επανίδρυση της Ευρώπης» Σε λίγες μέρες θα βρεθεί στις προθήκες των βιβλιοπωλείων ένα επίκαιρο βιβλίο για την Ευρώπη με τίτλο «Επανίδρυση της Ευρώπης». Συγγραφείς του βιβλίου είναι ο υπεύθυνος Διεθνών Σχέσεων του ΣΥΡΙΖΑ Πάνος Τριγάζης και ο δικηγόρος Γιάννης Γούναρης, ειδικευμένος στο διεθνές και το ευρωπαϊκό Δίκαιο. Το βιβλίο προλογίζουν ο Γιάννης Δραγασάκης και η Λουτσιάνα Καστελίνα, εκ των ηγετικών μορφών της ιταλικής Αριστεράς και εκ των ιδρυτών της εφημερίδας «Il Manifesto». Οι συγγραφείς επισημαίνουν τα θεσμικά και πολιτικά αδιέξοδα της σημερινής Ευρωπαϊκής Ένωσης, που, δέσμια του νεοφιλελευθερισμού, έχει χάσει τον δρόμο και τον διακηρυγμένο στόχο της. Προτείνουν την επιστροφή στις οικουμενικές ιδέες του ευρωπαϊκού διαφωτισμού ως πηγή έμπνευσης και έναυσμα για μια δημοκρατική επανεκκίνηση της Ενωμένης Ευρώπης, θεμελιωμένης στις αξίες της ειρήνης, της δημοκρατίας και της αλληλεγγύης. Παρουσιάζουν συγκεκριμένες προτάσεις για τη ριζική μεταρρύθμιση των θεσμών και των πολιτικών της Ένωσης, μεταξύ των οποίων και τη δημιουργία ενός πανευρωπαϊκού συστήματος ειρήνης και ασφάλειας.
ΚΑΤΑ ΤΑ ΛΟΙΠΑ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΠΑΪΚΟΥ
Θα έρθει, λέει, η Μέρκελ στην Αθήνα, προκειμένου να ενισχύσει τον προεκλογικό αγώνα του Σαμαρά. Στο πλαίσιο της αλληλεγγύης των ευρω-λαϊκών, ξέρεις. Ότι, ας πούμε, θα δει εδώ ο ελληνικός λαός τη Μέρκελ, θα θαμπωθεί και θα μασήσει. Και θα ψηφίσει μονοκούκι Σαμαρά. Τώρα τι να πεις; Μωραίνει Κύριος να πεις; Ναι, αυτό να πεις και θάσαι μέσα. «Διάβασα το ‘πρόγραμμα’ του Σταύρου Θεοδωράκη. Και θυμήθηκα τη Βουλή των Εφήβων». Το έγραψε ο Ριχάρδος Σωμερίτης. Και με κάλυψε απολύτως. Και μιας και τόφερε η κουβέντα, ψυχραιμία παιδιά.
Όλοι εσείς που ασχολείσθε μανιακά νυχθημερόν με το Ποτάμι. Απολύτως αρνητικά οι περισσότεροι. Δεν καταλαβαίνετε πως δουλεύετε για λογαριασμό του; Ρωτάει και ξαναρωτάει η Ρένα Δούρου πού πήγαν τα λεφτά της Περιφέρειας Αττικής; Εννοεί, εκτός απ’ αυτά που χάρισε ο Σγουρός στον Μελισσανίδη για το γήπεδο της ΑΕΚ; «Το ΠΑΣΟΚ όπως το ξέραμε πέθανε», δήλωσε ο Κώστας Σκανδαλίδης. Να σας πω την αλήθεια, δεν ακούγεται για κακό. Να πέθανε όντως το ΠΑΣΟΚ, όπως το ξέραμε. Το ΠΑΣΟΚ του Άκη, δηλαδή, κι όλης της παλιοπαρέας. Το ζήτημα είναι πως έχει πεθάνει και το άλλο ΠΑΣΟΚ.
Ανισορροπία το πλεόνασμα - ρεκόρ της Γερμανίας Πραγματικά είναι να απορεί κανείς με ορισμένες από τις τελευταίες επισημάνσεις του ΔΝΤ και του επιτρόπου Όλι Ρεν για την Ελλάδα. Το ΔΝΤ αναγνωρίζει ότι το φτωχότερο 10% του πληθυσμού στη χώρα μας είχε μεγαλύτερη μείωση εισοδήματος, ενώ ο Όλι Ρεν διαπιστώνει «τεράστιες κοινωνικές ανισότητες» και καλεί την Αθήνα «να προστατεύσει τις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες». Προφανώς οι δύο φορείς, Κομισιόν και ΔΝΤ, που επέβαλαν στην Ελλάδα την πολιτική της σκληρής λιτότητας και της εσωτερικής υποτίμησης, δεν άλλαξαν -αίφνης- πολιτικό στρατόπεδο, απλώς είναι αναγκασμένοι να αναγνωρίσουν ορισμένες πλευρές της θλιβερής πραγματικότητας, αν και αποφεύγουν να τις συσχετίσουν με τις πολιτικές που επέβαλαν. Είναι όμως ηλίου φαεινότερον... Την ίδια ώρα που η Ελλάδα πληρώνει βαριά τη σκληρή πολιτική που της επεβλήθη και ακολούθησαν οι κυβερνήσεις της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ, η Γερμανία παρουσιάζει εμπορικό πλεόνασμα ρεκόρ, ύψους 199 δισ. ευρώ! Πριν από ένα εξάμηνο περίπου δύο Βέλγοι υπουργοί κατηγόρησαν το Βε-
Και μάλλον δεν βρέθηκε ακόμη κάποιος να του το πει. Αγώνα δρόμου έκανε ο δόλιος ο Μάρτιν Σουλτς. Ανάμεσα σε Βενιζέλο και Κουβέλη. Μπας και καταλάβει τι ακριβώς συμβαίνει με την καθ’ ημάς σοσιαλδημοκρατία. Ε, όχι, δεν κατάλαβε Χριστό. Και απήλθε πιο μπερδεμένος και πιο θολωμένος απ’ ό,τι ήρθε. Ας περιμένει τώρα τ’ αποτελέσματα των ευρωεκλογών. Ν’ ανοίξει η καρδιά του. Αλλά να μην ζητήσει να δει και τον Γιώργο, πώς τόχεις κι αυτό;. Κοτζάμ πρόεδρο της Σοσιαλιστικής Διεθνούς. Μμμμ... Ωραίοι τρόποι! Στο λήμμα «αμηχανία», σε κάθε σοβαρή εγκυ-
ρολίνο ότι με τα χαμηλά μεροκάματα και το φθηνό και χωρίς δικαιώματα εργατικό δυναμικό από τις πρώην ανατολικές χώρες κάνει αθέμιτο ανταγωνισμό εις βάρος των άλλων ευρωπαϊκών χωρών. Η Κομισιόν «επέπληξε» τη Γερμανία γιατί ένα πλεόνασμα πάνω από το 6% του ΑΕΠ συνιστά ανισορροπία και συνεπάγεται επιβολή κυρώσεων. Δύσκολα μπορεί να φανταστεί κανείς ότι η γραφειοκρατία των Βρυξελλών θα επιβάλει κυρώσεις ή θα επιμείνει ζητώντας από τη Γερμανία να πάρει μέτρα που θα τονώσουν την εσωτερική ζήτηση μέσω μισθολογικών αυξήσεων, που με τη σειρά τους θα επιφέρουν αύξηση των εισαγωγών. Πιθανότατα η Γερμανία θα το πράξει μόνη της, σε περιορισμένο βεβαίως βαθμό. Τα στοιχεία αυτά δείχνουν ότι ακόμη και την περίοδο της κρίσης ένα μεγάλο μέρος των πλεονασμάτων της Γερμανίας είναι στην πραγματικότητα ελλείμματα των εταίρων της. Το Βερολίνο ζητάει από τους εταίρους του στην Ε.Ε. να ακολουθήσουν τον δικό του δρόμο, όμως είναι αδύνατον συνολικά η Ε.Ε. να είναι τόσο πλεονασματική όσο η Γερμανία. Γιατί τότε ποιος θα είναι ελλειμματικός; Η Κίνα,
κλοπαίδεια, θα βρείτε τη στάση της Ευρώπης στην ουκρανική κρίση. «Το ποντίκι που βρυχάται». Αξέχαστη παλιά ταινία με τον Πίτερ Σέλερς. Ε, αυτό είναι. Αμ, τι νομίζεις; Έτσι τυχαία αφήσανε, εδώ και χρόνια, τα προσφυγικά της Αλεξάνδρας να σαπίζουν; Για να τα παραδώσουν στα άξια χέρια του ΤΑΙΠΕΔ το κάνανε. Καθίστε εσείς τώρα να λέτε διάφορα συγκινητικά του τύπου «η ιστορία δεν πωλείται». Σε ποιον απευθύνεστε; Και ποιος να σας καταλάβει. Άσχετο. Μ’ εκείνο το αντι-ρατσιστικό τι γίνεται, κόκαλα έχει; Ναι, μάλλον κόκαλα έχει. Κάτι σαν το στικάκι της λίστας Λαγκάρντ μου κάνει.
οι χώρες BRICS ή μήπως οι ΗΠΑ σε μεγαλύτερο βαθμό από σήμερα; Αυτά τα πράγματα δεν γίνονται σε διεθνές επίπεδο. Τα ελλείμματα του ενός είναι πλεονάσματα του άλλου. Επομένως η Γερμανία όσο επιβάλλει στις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου πολιτική σκληρής λιτότητας, θα διευρύνει το χάσμα Βορρά - Νότου και θα αυξάνει ανησυχητικά τις κοινωνικές ανισότητες τόσο στο εσωτερικό των χωρών της περιφέρειας όσο και στο εσωτερικό των μητροπόλεων. Αυτό είναι και το πιο ανησυχητικό στοιχείο της γερμανικής πολιτικής στην Ευρωπαϊκή Ένωση: η διεύρυνση των κοινωνικών ανισοτήτων και η αποδόμηση του κοινωνικού κράτους. Ο τιμωρητικός προτεσταντισμός μπορεί να στηρίξει μόνο πρόσκαιρα τη γερμανική ηγεμονία. Μακροπρόθεσμα η κυριαρχία της Γερμανίας δεν μπορεί να συνεχιστεί χωρίς στρατηγική ευημερίας, ανακύκλωση πλεονασμάτων και ρύθμιση του χρέους σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Το κινεζικό απολυταρχικό μοντέλο δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό επί μακρόν στην Ευρώπη.
Που δεν ήξερε που τόχε βάλει ο Βενιζέλος. Ε, έτσι ακριβώς την έπαθε κι ο Αθανασίου. Αυτή η «δήλωση επαρκούς προόδου» που εξασφάλισε ο Στουρνάρας στο Eurogroup. Σαν πιστοποιητικό υγειών δημοσιονομικών φρονημάτων δεν σας φαίνεται; Με διαγωγή κοσμιοτάτη, εννοείται. Όσο για τη διαπραγμάτευση την αδυσώπητα σκληρή, εντάξει. Καταλάβαμε... Να μην αρθεί η ασυλία του Γιακουμάτου για το ύποπτο γηροκομείο, ψήφισαν από κοινού Ν.Δ., ΑΝ.ΕΛΛ. και το ΠΑΣΟΚ παρακαλώ. Το ΠΑΣΟΚ. Της Ελιάς, ξέρεις. Οπότε τι το ψάχνεις, κύριε Σουλτς; Ποιος να το περίμενε
ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΠΑΚΟΣ
πως θάχε καημό και αγωνία ο Σαμαράς για το πώς θα πάει το ΠΑΣΟΚ στις ευρωεκλογές. Μιλάμε για ιστορικές ανατροπές σεισμικών διαστάσεων. Εδώ αγωνιούν η Μέρκελ και ο Ντάισελμπλουμ θα μου πεις και θάχεις δίκιο. Ο αγώνας αυτών των γενναίων γυναικών δεν συγκινεί μόνο. Συναρπάζει. Και διδάσκει αγωνιστικό ήθος. Οι «διαθέσιμες» (απολυμένες ουσιαστικά) καθαρίστριες είναι καθημερινά «παρούσες». Και βέβαια έχουν βάλει σε όλους μας τα γυαλιά, κανονικά. Ο αείμνηστος Ανδρέας το είχε πει καθαρά: «Το ΠΑΣΟΚ δεν κληρονομείται, δεν χαρίζεται, δεν τεμαχίζεται». Ε, λοιπόν, μέσα έπεσε σε όλα...
Η ΑΥΓΗ
Yσ τ ε ρ ό γ ρ α φ a
ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΕΙΔΗ ΜΠΑΛΤΑ
Του ΤΑΣΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ
Οι δύο κουλτούρες και η αλλαγή του κόσμου
ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΜΟΥΛΟΠΟΥΛΟΥ
Για ένα πιάτο φαΐ χωρίς αίμα ΤΗΝ ΠΕΡΑΣΜΕΝΗ Πέμπτη, δύο μήνες πριν από τις εκλογές, μια 60χρονη επιχείρησε να αυτοκτονήσει στo Ηράκλειο πηδώντας στο κενό. Στην τσέπη της είχε 600 ευρώ και ένα σημείωμα για τον άντρα και τη θυγατέρα της που έλεγε «κόρη μου, συγγνώμη, δεν άντεχα άλλο την ταλαιπωρία για ένα πιάτο φαΐ με αίμα». Έλεγε επίσης ότι τα 600 ευρώ ήταν για να πληρωθεί το ΤΕΒΕ και ότι είχε πληρώσει το νοίκι. Την ίδια μέρα, δύο μήνες πριν από τις εκλογές, στα μίντια το πολιτικό θερμόμετρο ανέβαινε. Δηλώσεις για το έλλειμμα, το πλεόνασμα, αντεγκλήσεις για τον χαρακτήρα των εκλογών, για το γήπεδο του Παναθηναϊκού. Με την 60χρονη δεν ασχολήθηκε σχεδόν κανένας. Θα το θεώρησαν, υποθέτω, λαϊκισμό. Όπως θα θεωρήσουν κι εμένα λαϊκιστή, γιατί αυτή η πράξη της 60χρονης μου έλυσε το ερώτημα: ποιος είναι ο χαρακτήρας των επόμενων εκλογών στους δήμους, στις περιφέρειες, στην Ευρώπη. Γιατί θα ψηφίσω σε δύο μήνες. Εγώ θα ψηφίσω γι’ αυτήν την 60χρονη. Για όλους όσοι έκαναν το ίδιο πριν από αυτή. Για να μην υπάρξουν άλλες αυτοκτονίες μετά τις 25 Μαΐου. Αυτό είναι για μένα η διαχωριστική γραμμή, αυτή είναι η δέσμευση που ζητάω απ’ ό-
λες τις πολιτικές δυνάμεις, του ΣΥΡΙΖΑ συμπεριλαμβανομένου. Ένα πιάτο φαΐ χωρίς αίμα για όλους. Την επόμενη μέρα των εκλογών. Το σκηνικό αυτής της επόμενης μέρας οικονομικά, αλλά κυρίως κοινωνικά, περιλαμβάνει συντρίμμια. Ανθρώπινα συντρίμμια. Γιατί όντως «η Ελλάδα άλλαξε», όπως πριν από λίγα μόλις χρόνια μάς έλεγε υπερηφανευόμενο το κυρίαρχο πολιτικό σύστημα. Άνθρωποι αυτοκτονούν, πεθαίνουν γιατί είναι άρρωστοι - ανασφάλιστοι, πεινούν γιατί είναι άνεργοι. Παιδιά δεν εμβολιάζονται, δεν σπουδάζουν, δεν τρέφονται στοιχειωδώς γιατί είναι φτω-
Η Αριστερά έχει κύριο λόγο ύπαρξης να μην υπάρχει ούτε ένας άνθρωπος που να αυτοκτονεί «για ένα πιάτο φαΐ με αίμα»
χά. Κι εμείς συζητάμε για δείκτες, ποσοστά, spread, ανακεφαλαιοποιήσεις, κούρεμα, πλεόνασμα, έλλειμμα. Αποδεχόμενοι ότι οι κατεστραμμένες ζωές εκατοντάδων χιλιάδων συμπολιτών μας είναι παράπλευρες απώλειες. Ανεχόμαστε από τους ηθικούς και φυσικούς αυτουργούς της «ισχυρής Ελλάδας», που την οδήγησαν στην καταστροφή, να ξαναπροτείνουν την ίδια συνταγή που σκοτώνει, για να μας σώσουν από την καταστροφή. Και να καταγγέλλουν όσους τους αμφισβητούν ως επικίνδυνους λαϊκιστές. Εγώ, λοιπόν, το επαναλαμβάνω: είμαι ένας επικίνδυνος λαϊκιστής. Πιστεύω ότι δεν πρέπει να θυσιάζονται άνθρωποι για να βελτιώσουμε τους δείκτες της οικονομίας. Πιστεύω ότι υπάρχουν κόκκινες γραμμές που δεν είναι το «πού θα βρείτε τα λεφτά» ή «αν σας πουν όχι οι δανειστές, τι θα κάνετε». Πιστεύω ότι η αλλαγή, η ανατροπή είναι «ιστορικά αναγκαία», όπως λέγαμε οι αριστεροί σε άλλες εποχές. Και πιστεύω ότι η Αριστερά έχει κύριο λόγο ύπαρξης να μην υπάρχει ούτε ένας άνθρωπος που να αυτοκτονεί «για ένα πιάτο φαΐ με αίμα». Εγώ γι’ αυτό θα ψηφίσω σε ένα μήνα. Για την 60χρονη του Ηρακλείου, ελπίζοντας ότι η δική μου Αριστερά θα δικαιώσει την ψήφο μου.
Y
ΈΝΑ ΔΙΑΣΗΜΟ βιβλίο (C.P. Snow, The Two Cultures and the Scientific Revolution, Cambridge University Press, 1961) επισημαίνει το βαθύ πολιτιστικό ρήγμα που διαχωρίζει όσους έχουν διαμορφώσει τη σκέψη τους με κύρια αναφορά τις θετικές, λεγόμενες, επιστήμες (μαθηματικά, φυσική κ.λπ.) από όσους έχουν μορφωθεί μέσω της ανθρωπιστικής, λεγόμενης, παιδείας (φιλόλογοι, ιστορικοί κ.λπ.). Ο Σνόου υπογραμμίζει κυρίως την ανάγκη να κατανοήσουν τις επιστήμες -και άρα τον κόσμο- οι άνθρωποι των γραμμάτων και των τεχνών. Αλλά προφανώς ισχύει και το αντίστροφο, ίσως στις μέρες μας σημαντικότερο. Έτσι ή αλλιώς πάντως, το ρήγμα ανάμεσα στις δύο κουλτούρες, απότοκο ενός προβληματικού εκπαιδευτικού συστήματος, βαθαίνει και γίνεται επικίνδυνο για την πολιτισμική, τουλάχιστον, συνοχή των κοινωνιών μας. Αλλά δύο κουλτούρες διατρέχουν και την καθ’ ημάς νεότερη Αριστερά. Η μία έρχεται από παλιά: μια συναρπαστική ιδέα -ισότητα, ελευθερία, αλληλεγγύη, καθολική δικαιοσύνη- φλογίζει και παρωθεί τους νέους να εντάξουν τις ατομικές επιδιώξεις τους στη μεγάλη υπόθεση της αλλαγής του κόσμου. Μαθαίνουν από τους μεγαλύτερους ότι η ιδέα έχει βαθιές ιστορικές ρίζες, διαποτίζει μεγαλειώδεις αγώνες, διαθέτει στέρεη θεωρητική θεμελίωση, επιτάσσει την ανάγκη οργάνωσης των δυνάμεων, απαιτεί ιεράρχηση στόχων. Και ότι αγγίζει το παν. Όλα συνδέονται, αλλά τόπος συμπύκνωσης είναι η πολιτική εξουσία. Επίκεντρο της ιεράρχησης γίνεται έτσι η κεντρική πολιτική σκηνή και τα εκεί τεκταινόμενα, γιατί η αλλαγή του κόσμου μπορεί να αρχίσει συντεταγμένα μόνο μέσω της κυριαρχίας στο πολιτικό επίπεδο. Όπου πάντα υπονοείται, αλλά σπανίως τίθεται ρητά το ζήτημα της ουσιαστικής εκπροσώπησης. Η δεύτερη κουλτούρα σηματοδοτεί μια ρήξη στην αλληλουχία των γενεών της Αριστεράς. Οι νέοι που κατ’ εξοχήν τη συμμερίζονται, γυναίκες και άντρες, είναι ευαίσθητοι, μαχητικοί, γενναιόδωροι. Πολλοί είναι μορφωμένοι, με ισχυρές θεωρητικές αναφορές. Εκφράζονται με τους δικούς τους τρόπους στους δικούς τους χώρους και διαδίδουν τις ιδέες τους έξω από τους καθιερωμένους διαύλους της δημοσιότητας. Αφιερώνουν τις δυνάμεις τους στην καταπολέμηση της αδικίας εκεί που τη συναντούν, στο εδώ και στο τώρα που φτάνει η προσωπική ευθύνη τους. Αρνούνται τη μεσολάβηση κομμάτων και συνδικάτων και προσπαθούν να ασκήσουν την άμεση δημοκρατία παντού. Απεχθάνονται συνολοποιητικούς λόγους που πριμοδοτούν το καθαυτό πολιτικό επίπεδο, ενώ στέκονται αμήχανα απέναντι σε ζητήματα που δεν αγγίζουν την καθημερινότητά τους. Ερώτημα εκπροσώπησης δεν τίθεται καν. Και όταν τίθεται εκ των πραγμάτων, το αντιμετωπίζουν από απόσταση, συχνά με ειρωνεία ή χλεύη. Κάθε κουλτούρα έχει τις δικές τις αφετηριακές παραδοχές, τα δικά της αυτονόητα, τους δικούς της κώδικες επικοινωνίας, τα δικά της επίδικα, τις δικές της μορφές συμπεριφοράς. Καμιά δεν είναι εξ ορισμού ανώτερη από την άλλη. Ούτε το πολιτικό όλον μπορεί να αλλάξει τον κόσμο χωρίς τον εμπνευσμένο αγώνα των μερών ούτε τα μέρη μπορούν να επιτύχουν τους γενναιόδωρους στόχους τους χωρίς να συντίθενται σε ανατρεπτικό όλον. Όπως θα ‘λεγε ο Καντ, η πρώτη κουλτούρα χωρίς τη δεύτερη είναι κοινωνικά κενή, η δεύτερη χωρίς την πρώτη είναι πολιτικά τυφλή. Γέφυρες ανάμεσα στις δύο κουλτούρες σήμερα υπάρχουν λίγες και ασταθείς. Αλλά η ευθύνη για την οικοδόμησή τους σίγουρα βαρύνει περισσότερο την πρώτη.
Οι πρώτες απόψεις που διατυπώνει το Ποτάμι δείχνουν ότι πρόκειται για πολιτικό φορέα της φιλελεύθερης Κεντροαριστεράς. Αυτός ο πολιτικός χώρος αντιμετωπίζει μεγάλο πρόβλημα πολιτικής εκπροσώπησης, επομένως είναι δεκτικός επιρροής, πράγμα που σημαίνει ότι δεν πρέπει να υποτιμηθούν οι δυνατότητες του νέου φορέα. Ηλικιακά πρόκειται για άτομα 25-50 ετών, κατά βάση μισθωτούς, που όμως δεν αντιμετωπίζουν οξύ οικονομικό πρόβλημα, έχουν ισχυρή ευρωπαική κουλτούρα και για ένα διάστημα είναι πιθανόν να επιδείξουν κατανόηση σε τυχόν αδεξιότητες στην εκφορά του πολιτικού λόγου. ΑΙΡΕΤΙΚΟΣ
Y
11 9 771109 015103