11957

23/3

ΔΙ

ΟΝ ΤΟ ΠΑΡΕΛΘ ΑΒΑΖΟΝΤΑΣ

Η ΑΥΓΗ

1

ΡΑ Η ΑΡΙΣΤΕ 821 ΚΑΙ ΕΙΣ ΤΟΥ 1

ις Οι αναγνώσε το υ 1 8 2 1 ρά κ α ι η Α ρ ισ τε

1

ΩΣ ΟΙ ΑΝΑΓΝ

ΣΕ

ΣΗΜΕΡΑ

ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ

LE

MONDE

diplomatique TIMH: 3 €

Οι αναγνώσεις του 1821 και η Αριστερά

Η ΝΕΑ ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ - ΤΡΟΪΚΑΣ

Το Μνημόνιο παραμένει, οι απολύσεις έρχονται

ΚΕΙΜΕΝΑ: Σπύρος Ι. Ασδραχάς, Δημήτρης Δημητρόπουλος, ΛΟΣ , Σ ΔΗΜ ΗΤΡΌ ΠΟΥ ΡΑΧ ΆΣ, ΔΗΜ ΉΤΡΗ Σ ΚΟΤΑ ΡΊΔΗ Σ, ΣΠΎ ΡΟΣ Ι. ΑΣΔ ΤΟΚΆ Σ, ΝΊΚΟ Ύ, ΝΊΚΟ Σ ΘΕΟ ΤΗΣ ΣΤΆΘ ΗΣ ΑΓΙΏ ΠΑΝ ΦΊΛΙ ΠΠΟ Σ ΗΛΙΟ Σ, ΑΓΙΩ ΤΊΔΗ , ΣΤΑΎ ΡΟΣ ΠΑΝ ΣΤΟΣ ΛΟΎ ΚΟΣ

Φίλιππος Ηλιού, Νίκος Θεοτοκάς, Νίκος Κοταρίδης, Χρήστος Λούκος, Σταύρος Παναγιωτίδης, Παναγιώτης Στάθης

ΣΤ. ΣΙΓΚΦΟΥΣΟΝ

ΠΡΩΗΝ ΥΠ. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΙΣΛΑΝΔΙΑΣ:

Η Αριστερά έσωσε τη χώρα από τις πτωχευμένες τράπεζες ΣΕΛ. 47

ΜΕ ΧΙΛΙΑΔΕΣ απολύσεις καθαριστριών, σχολικών φυλάκων, εκπαιδευτικών, εργαζομένων στους δήμους και τα ασφαλιστικά ταμεία ξεκινά η κυβέρνηση την υλοποίηση της συμφωνίας

ΙΤΑΛΙΑ - ΛΙΣΤΑ ΤΣΙΠΡΑ:

Η Αριστερά θα είναι η έκπληξη των εκλογών

ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΠΑΝΤΕΙΟΥ:

ΤΟΥ ΤΑΣΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ

ΣΕΛ. 22

Λιτότητα στην οικονομία, τη δημοκρατία, τα δικαιώματα ΣΕΛ. 17

ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ

Περί πλεονάσματος ΑΝΤΩΝΗΣ ΛΙΑΚΟΣ

ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΣΤΑΘΑΚΗ

ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ:

ΕΝΘΕΜΑΤΑ

Πέθανε ο Κωστής Παπαγιώργης O πιο σπουδαίος δοκιμιογράφος του καιρού μας πέθανε αργά την Παρασκευή βράδυ σε ηλικία 67 χρόνων...

ΣΕΛ. 11, 12, 13, 14, 15

Zήτημα επιβίωσης

ΦΑΜΠΙΟ ΑΜΑΤΟ

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΧΡΙΣΤΟΠΟΥΛΟΣ

Μιλούν τα θύματα της διαθεσιμότητας: Θ. Αναστασίου (εκπαιδευτικός), Δ. Κωστοπούλου (καθαρίστρια) Σ. Μορφούλα (σχολική φύλακας) Συνεντεύξεις: Γιάννης Κουζής, Σάββας Ρομπόλης

ΑΝΘΡΩΠΟΘΥΣΙΕΣ ΜΕ ΑΠΟΛΥΣΕΙΣ ΚΑΙ ΦΟΡΟΕΠΙΔΡΟΜΗ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Για την Αριστερά του 21ου αιώνα

ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

ΕΤΟΣ ΙΔΡΥΣΗΣ 1952 • Β’ ΠΕΡΙΟΔΟΣ • ΑΡ. ΦΥΛΛΟΥ 11957 • KΥΡΙΑΚΗ 23 MAΡΤΙΟΥ 2014

10ΛΙ0 ΔΕΣ

ΧΡΉ

4 ΣΕΛΙΔΕΣ

ΤΟ ΜΝΗΜΟΝΙΟ τελειώνει τον Μάιο του 2016. Η τελευταία δόση από τα χρήματα των Ευρωπαίων εταίρων θα δοθεί τον Μάιο του 2014. Στη συνέχεια, υπάρχει δανεισμός μόνο από το ΔΝΤ και τα χρήματα αυτά είναι δεσμευμένα για την αποπληρωμή αποκλειστικά των δανείων του ΔΝΤ. Από τα δημοσιονομικά μέτρα προβλέπεται η εφαρμογή του 75% την περίοδο 2012-13 και των υπόλοιπων την περίοδο 2014-16. ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛΙΔΑ 9

με την τρόικα. Η νέα συμφωνία έρχεται στη Βουλή εν μέσω ΑΛΕΞΗΣ ΤΣΙΠΡΑΣ: κλυδωνισμών στις Κοινο- ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΟΝ ΛΑΟ βουλευτικές Ομάδες της ΝΑ ΑΛΛΑΞΟΥΜΕ Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ, ε- ΤΗΝ ΠΟΡΕΙΑ νώ η κυβέρνηση ετοι- ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ μάζει φιέστα κατά τη σύνοδο του Eurogroup στην Αθήνα. Το σύστημα Σαμαρά επιχειρεί να εκβιάσει την ψήφο των βουλευτών, οι οποίοι εκφράζουν διαφωνίες για τις τράπεζες και τις ρυθμίσεις για το γάλα, που πλήττουν την εγχώρια παραγωγή. Με τη νέα συμφωνία ισοπεδώνονται οι μισθοί με πρόσχημα την καταπολέμηση της ανεργίας, χτυπιούνται τα ασφαλιστικά ταμεία και συνεχίζεται η φοροεπιδρομή. Μπροστά σε αυτό το ζοφερό σκηνικό είναι ζήτημα επιβίωσης η ανατροπή αυτής της πολιτικής και η αντιστροφή της πορείας της χώρας.

16ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΚΡΗΤΗ - ΕΚΛΟΓΕΣ

Ερεθιστικές ταινίες ζητούν απαντήσεις για την κρίση

Μιχάλης Κριτσωτάκης (ΥΠ. ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗΣ): Να προστατεύσουμε την Κρήτη από τα χημικά της Συρίας

ΘΕΑΤΡΙΚΕΣ ΟΜΑΔΕΣ

Ηλίας Λυγερός (ΥΠ. ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ): Να αναδείξουμε τον πολιτιστικό πλούτο της πόλης

ΣΕΛ. 15

«Δουλεύουμε για να μπαίνουμε μέσα»

ΜΙΛΟΥΝ: Ν. Αναστασόπουλος, Κ. Γέρου,

Μ. Μαστραντώνη, Ε. Μαραγκού, Σ. Ράδης, Ε. Παπακωνσταντίνου, Ν. Σαντοριναίου

Γιάννης Σαρρής (ΥΠ. ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΧΑΝΙΩΝ): Ο δήμος στα χέρια των πολιτών

ΣΕΛ. 52, 53

ΑΤΤΙΚΗ Το οικονομικό «θαύμα» του Σγουρού

ΣΕΛ. 20, 21

ΣΕΛ. 19

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

2

ΠΟΛΙΤΙΚΗ Η ΑΥΓΗ

Δεν μηδενίζεται το κοντέρ Η ιστορία του Μνημονίου είναι ένα συνεχές κατατρομοκράτησης της κοινωνίας και εκβιασμού των κυβερνητικών βουλευτών. Στην παρούσα φάση η τρομοκρατία γίνεται με εμπόριο ελπίδων. Μας λένε: αν δεν περάσουν τα μέτρα, οι ελπίδες θα χαθούν! Ο εκβιασμός των βουλευτών συντηρείται με την απειλή του πολιτικού αφανισμού τους αν προκληθεί κυβερνητική κρίση. Στην ουσία η ψήφιση του νέου πακέτου ισοδυναμεί με τεχνητή αναπνοή στο καταρρέον πολιτικό σύστημα. Το 2014 δεν είναι 2012. Η εικονική αισιοδοξία για «επανεκκίνηση της οικονομίας» γρονθοκοπείται με τις επώδυνες κοινωνικές εμπειρίες, αλλά και με την επίσημη παραδοχή ότι το δημόσιο χρέος δεν είναι βιώσιμο. Οι δυο κυβερνητικοί εταίροι, παρά την υποταγή τους στην τρόικα, συνειδητοποιούν ότι διαφοροποιούνται τα στρατηγικά συμφέροντά τους. Οι διαφωνίες στη Βουλή δείχνουν ότι στη Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ η αγωνία αφορά την επόμενη μέρα των εκλογών. Πρόκειται για διεργασίες που δεν αντιμετωπίζονται με εκβιαστικά διλήμματα, διότι οι εκβιασμοί αυτοί είναι μέρος του πολιτικού προβλήματος που υποτίθεται ότι θέλουν να παραμερίσουν. Οι διαφωνίες έχουν δημοσίως εστιαστεί στο θέμα του γάλακτος. Υφέρπει, όμως, η διάσταση για τις τράπεζες, που ανάγεται ήδη στη φάση αντικατάστασης του Γ. Παπανδρέου. Η επίδειξη τεχνητής αυτοπεποίθησης εκ μέρους του συστήματος, με νέα παιχνίδια στο χρηματιστήριο και επενδυτικά κόλπα, δεν μπορεί να ξεπεράσει το πρόβλημα, που τροφοδοτείται από τα κοινωνικά αδιέξοδα, αλλά και το αδιέξοδο του Μνημονίου. Μπορεί οι βουλευτές να κληθούν να ψηφίσουν χωρίς καλά-καλά να έχουν διαβάσει τη νέα συμφωνία - Μνημόνιο, αλλά αυτή τη φορά δεν θα έχουν το άλλοθι ότι δεν γνωρίζουν τι ψηφίζουν. Το κοντέρ των πολιτικών εξελίξεων δεν μηδενίζεται. Η κοινωνική καταστροφή δεν παρακάμπτεται. Η λαϊκή οργή δεν υποχωρεί, όσο κι αν έχει στομώσει η κινηματική δράση. Τα πολιτικά αναχώματα που στήνονται θα τα παρασύρει το ποτάμι της λαϊκής απελπισίας. Υπό την προϋπόθεση ότι στην κάλπη θα φτάσουν τα εκατομμύρια θύματα του Μνημονίου, ότι οι εκλογές δεν θα μετατρέψουν την κοινωνική απόγνωση σε πολιτική περιθωριοποίηση. Η εικόνα της Βουλής την επόμενη εβδομάδα θα επιβεβαιώσει την πολιτική ρευστότητα που καταγράφεται στην κοινωνία και αποτυπώνεται με τα τεράστια ποσοστά «αδιευκρίνιστης ψήφου» στις δημοσκοπήσεις. Η μάχη για να μην περάσει το νέο Μνημόνιο δεν τελειώνει με την ψήφιση στη Βουλή. Αντιθέτως, είμαστε σε μια νέα αρχή, αυτή τη φορά για να εμποδιστεί το καθεστώς αιωνίου μνημονίου λιτότητας, στην Ελλάδα και την Ευρώπη. Η συνεδρίαση του Eurogroup την Πρωταπριλιά στην Αθήνα μπορεί να αποδειχθεί καταλυτική για την επιστροφή του λαϊκού παράγοντα στις κινητοποιήσεις. Αυτή την περίοδο αποδεικνύεται παρά φύσιν η διατήρηση του σημερινού κυβερνητικού σχήματος. Το συνειδητοποιούν πολλοί, αρκετοί στο ΠΑΣΟΚ από πολιτική αυτοσυντήρηση. Η πολιτική πρωτοβουλία της Αριστεράς ως εναλλακτικής δύναμης εξουσίας μπορεί να ενισχύσει το πρόσημο της δημοκρατικής ανατροπής, που έρχεται και ξανάρχεται στην επιφάνεια. Πολιτική πρωτοβουλία στη βάση της ενωτικής κινητοποίησης, στον αντίποδα των λογικών της ανάθεσης, ικανή να εμπνεύσει αριστερή - δημοκρατική πολιτική απάντηση.

Η ΑΥΓΗ ΠΡΩΙΝΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ

ματα Τα Συντάγ α του Αγών

Συν ταγ μάτ ων νασ τατ ικώ ν ) μεν α των επα 18 23 , Τρο ιζή νας 18 27 ς Τα πλή ρη κεί 18 22 , Άστ ρου (Επ ιδα ύρο υ

Από σπα σμα

δρο υ Σβώ λου του Αλε ξάν ρικ ή μελ έτη σόγ ονο ς από την ιστο της «Αυγής»: Κώστας Χρυ

Πρό λογ ος

ΜΕ ΤΗΝ ΠΟΛΥΣΕΛΙΔΗ «ΑΥΓΗ» ΤΗΣ ΤΡΙΤΗΣ 25 ΜΑΡΤΙΟΥ

Τα Συντάγματα του Αγώνα Ένα βιβλίο, μια επίκαιρη προσφορά 64 σελίδες με ντοκουμέντα του συνταγματικού πατριωτισμού

Τα Επαναστατικά Συντάγματα της Επιδαύρου (1822), του Άστρους (1823) και της Τροιζήνας (1827). Με εισαγωγή από την ιστορική μελέτη του συνταγματολόγου Αλέξανδρου Σβώλου. Πρόλογος για την έκδοση της «Αυγής»: Κώστας Χρυσόγονος

ση για την έκδο

AΡΘΡΑ ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Ο Γκρέγκορ Γκίζι γράφει για τον ρόλο της Γερμανίας στην Ουκρανία, η Μπάρμπαρα Σπινέλι για την Ευρώπη και ο Κώστας Μελάς για τις ελληνικές εξαγωγές

Ένας χρόνος από το λουκέτο στα Τσιμέντα Χαλκίδoς

ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΣΕΛΙΔΑ 1 Με βάση το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα 2014-2020, η Ελλάδα καλείται να πληρώσει περίπου 80 δισ. σε τόκους, 20 δισ. προερχόμενα από ιδιωτικοποιήσεις και 60 δισ. από το πλεόνασμα του προϋπολογισμού, την περίοδο αυτή. Το πλεόνασμα θα έπρεπε να είναι μηδέν για το 2013 και σταδιακά να αυξηθεί στο 4,5% του ΑΕΠ το 2016 ή περίπου 9 δισ. ετησίως και εκεί να παραμείνει μέχρι το 2020. Ακόμα υπάρχει ένα κενό χρηματοδοτικό, της τάξης των 11 δισ., για το 2014-15, που μένει να αποφασιστεί πώς θα καλυφθεί. Η αναθεώρηση του Μεσοπρόθεσμου έχει ορισθεί για τον Μάιο του 2014. Με βάση τη συμφωνία του Νοεμβρίου του 2011 σχετικά με οτιδήποτε πετυχαίνει πάνω από τον στόχο της σε πλεόνασμα η Ελλάδα, αν θεωρητικώς μία χρονιά πετύχει 6% πλεόνασμα έναντι στόχου 4,5%, τότε μπορεί να ανακυκλώσει το 70% του 1,5% από αυτό για εσωτερικές ανάγκες και το υπόλοιπο να διατίθεται για την πληρωμή του τόκου. Επίσης, η συμφωνία προβλέπει την ελάφρυνση του χρέους, εφόσον επιτευχθεί πλεόνασμα, προκειμένου να βελτιωθούν οι όροι αποπληρωμής του, κάποια δηλαδή επιμήκυνση ή κάποια περαιτέρω μείωση των επιτοκίων. Η κυβέρνηση από τον Οκτώβριο του 2013 θριαμβολογεί ότι, αντί για ισοσκελισμένο προϋπολογισμό που είχε την υποχρέωση να επιτύχει, έχει πετύχει πρωτογενές πλεόνασμα, το οποίο στη συνέχεια αυξάνει κάθε μήνα, αρχικά οριοθετημένο στα 700 εκατομμύρια, στη συνέχεια στα 3 δισ. Τούτου δοθέντος ισχυρίζεται ότι το Μνημόνιο τελείωσε, ότι δεν θα ληφθούν άλλα μέτρα, ότι τα επόμενα χρόνια δεν υπάρχει πρόβλημα δημοσιονομικού κενού και ακόμα ότι το χρημα-

Περί πλεονάσματος τοδοτικό κενό μπορεί να καλυφθεί με προσφυγή, έστω μερική, στις αγορές. Ταυτόχρονα, προαναγγέλλει τη στροφή σε ανάπτυξη το 2014 και φυσικά αναθέρμανση της οικονομίας με προσέλκυση ξένων κεφαλαίων, κυρίως από τις ανακεφαλαιοποιημένες τράπεζες, αλλά και άλλες πρωτοβουλίες των ακραίων ιδιωτικοποιήσεων που επιχειρεί. Πρόκειται αναμφίβολα για το πιο ευφάνταστο success story που θα μπορούσε να διανοηθεί κανείς. Παρακάμπτω το πόσο πραγματικό είναι το πλεόνασμα και τι περιθώρια δημιουργικής λογιστικής ενέχει. Το σημαντικό είναι άλλο. Εάν αυτό είναι επιθυμητό. Διότι, κατά γενική ομολογία πλέον, για κάθε μία μονάδα του προϋπολογισμού (μείωσης του ελλείμματος ή αύξησης του πλεονάσματος), χρειάζονται πολλαπλάσια μέτρα, καθώς επηρεάζεται η πραγματική οικονομία (ο περίφημος πολλαπλασιαστής είναι 1,8 πλέον μετρημένος). Το οποίο σημαίνει σε απλά ελληνικά ότι η βελτίωση κατά 1 δισ. του προϋπολογισμού προκαλεί διπλάσια απομείωση της οικονομίας. Τα τελευταία 4 χρόνια μειώσαμε το έλλειμμα του προϋπολογισμού κατά 12 μονάδες του ΑΕΠ και προκαλέσαμε συσσωρευτικά ύφεση κατά 28 μονάδες του ΑΕΠ. Συνεπώς, καθώς συρρικνώνεται η βάση, η πραγματική οικονομία, εάν θέλουμε να βελτιώσουμε κατά 1 δισ. τον προϋπολογισμό, λαμβάνουμε μέτρα -μείωση δαπανών ή αύξηση εσόδων- πολλαπλάσια του 1 δισ. Η διακήρυξη ότι «αυξήσαμε το πλεόνασμα και τώρα το επιστρέφουμε» από τη σκοπιά της οικονομικής θεωρίας είναι μια κενοφανής ηλιθιότητα, διότι το όφελος για την οικονομία θα ήταν πολλαπλάσιο εάν δεν είχαμε δημιουργήσει το

πλεόνασμα και απλώς δεν είχαμε περικόψει ή απλώς είχαμε από την αρχή αναδιανείμει τις δαπάνες υπέρ όποιου σκοπού θέλαμε. Η εγγραφή της κενοφανούς οικονομικής ηλιθιότητας στο Μνημόνιο αποτελεί από μόνη της ποταπή δέσμευση για τη χώρα και η αναπαραγωγή της από την κυβέρνηση υποδηλώνει την έκταση της αλόγιστης συγκάλυψης της ουσίας του μνημονιακού εγχειρήματος στην Ελλάδα. Τούτου δοθέντος η κυβέρνηση καλείται να εφαρμόσει τα συμφωνηθέντα. Πρέπει να δημιουργήσει πλεόνασμα 9 δισ. μέχρι το 2016, άρα καλείται να λάβει τα επιπρόσθετα μέτρα που αυτό απαιτεί. Υπενθυμίζω ότι το μεγαλύτερο πακέτο μέτρων το 2012 και το 2013 ήταν 11 δισ., συνεπώς όχι μόνο καλείται να λάβει τα μέτρα που αυτό συνεπάγεται, αλλά η δήλωσή της ότι «δεν χρειάζονται νέα μέτρα ή ότι το Μνημόνιο τελείωσε» αποτελεί λογική ανακολουθία. Διότι η επιστροφή στην ανάπτυξη, η υπόθεση δηλαδή ότι η οικονομική κατάρρευση φθάνει φέτος προς το τέλος της και μπορεί να αρχίσει να επιστρέφει σε θετικούς ρυθμούς, έστω σιγά-σιγά, δυναμιτίζεται από την ίδια την επίτευξη του πλεονάσματος των 9 δισ. το 2014-2016. Κοινώς, το εγχείρημα του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος με τα διαρκή τεράστια πλεονάσματα δεσμευμένα στην αποπληρωμή του χρέους προκαλεί μια διαρκή «παγίδα ύφεσης» για την οικονομία και διαρκή οικονομική και κοινωνική εξαθλίωση για μεγάλη μερίδα των πολιτών. Η επικείμενη αναθεώρηση του μεσοπρόθεσμου τον Μάιο θα αποτελέσει την πραγματική προσγείωση του success story της κυβέρνησης και των μνημονιακών φαντασιώσεων.

ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ - ΕΚΔΟΣΗ: «Η ΑΥΓΗ ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ Α.Ε.»

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ: ΝΙΚΟΣ ΦΙΛΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΥΝΤΑΞΗΣ: ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΠΑΚΟΣ, ΚΩΣΤΗΣ ΝΙΚΟΛΑΚΑΚΟΣ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ: ΠΟΛΥ ΚΡΗΜΝΙΩΤΗ, ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΥΡΙΤΣΗΣ, ΝΙΚΟΣ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ, ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΜΑΥΡΟΕΙΔΗΣ, ΛΑΜΠΡΟΣ ΤΣΟΥΚΝΙΔΑΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΪΚΟΣ

ΠΡΟΕΔΡΟΣ Δ.Σ. ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΟΥΛΟΠΟΥΛΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΤΟΥΜΠΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: ΣΠΥΡΟΣ ΛΟΥΠΕΤΗΣ

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: ΑΓ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ 12, 104 31 • ΤΗΛ. ΚΕΝΤΡΟ: 210 5231831-4 • ΦΑΞ: 210 5231822 • ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ - ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ: 210 5231820 • marketing@avgi.gr - ΦΑΞ: 210 5231830 INTERNET: www.avgi.gr e-mail: editors@avgi.gr • ΓΡΑΦΕΙΟ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ: Βασ. Ηρακλείου 37, ΤΗΛ. ΚΕΝΤΡΟ: 2310 261646, ΦΑΞ: 2310 266444, e-mail: avgi@otenet.gr ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ: Π. Παπίδας & Σια Ε.Ε., ΤΗΛ. : 210 8228258 ΕΚΤΥΠΩΣΗ: IΡΙΣ ΑΕΒΕ ΤΣΕΚ - ΕΜΒΑΣΜΑΤΑ: Εφημερίδα «Η ΑΥΓΗ», Αγ. Κωνσταντίνου 12, 10431 Αθήνα

Η αγροτική οικονομία μπορεί να γίνει βάση της οικονομίας μας. Ακόμη και η βάση όμως πρέπει κάπου να στηρίζεται.

Συμβολαιακή Τραπεζική. Συμβολαιακή Γεωργία και Κτηνοτροφία. Τώρα, η παραγωγική διαδικασία περνάει σε ένα νέο επίπεδο οργάνωσης με τον πιο σύγχρονο και αποτελεσματικό τρόπο. Η Τράπεζα Πειραιώς, με τη Συμβολαιακή Γεωργία και Κτηνοτροφία, αλλάζει τη φιλοσοφία και την πρακτική της παραγωγικής διαδικασίας στην Ελλάδα. Με την αναδιοργάνωση ολόκληρης της εφοδιαστικής αλυσίδας, κάνει τον Έλληνα παραγωγό κύριο του μέλλοντός του και του εξασφαλίζει ότι κάθε προϊόν που θα παραχθεί και πληροί τις ποιοτικές προδιαγραφές, θα πουληθεί όποιες και αν είναι οι συνθήκες της αγοράς. Έτσι μπορείς να ασχοληθείς με αυτό που πραγματικά είναι η δουλειά σου. Την παραγωγή των καλύτερων και ποιοτικότερων αγροτικών προϊόντων στην Ελλάδα.

T. 18 2 18, www.piraeusbank.gr

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 MAΡΤΙΟΥ 2014

4

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

«Νέα Ελλάδα» με... άρωμα Εμφυλίου Δεν έχουν περάσει ούτε 15 ημέρες από τότε που το Μαξίμου άφησε να διαρρεύσουν τα -παλιά και ξαναζεσταμένα- σχέδια Σαμαρά για δήθεν «μετεξέλιξη» της Ν.Δ. σε μια ευρύτερη κεντροδεξιά παράταξη. Μάλιστα, έπεσαν ξανά στο τραπέζι των σεναρίων τα ονόματα του «Συναγερμού» και της «Νέας Ελλάδας», ενώ και ο ίδιος ο Αντ. Σαμαράς φρόντισε να ρίξει λάδι στη φωτιά αυτών των φημών, αφού χρησιμοποίησε το λεκτικό σχήμα της «Νέας Ελλάδας» στις τηλεοπτικές του δηλώσεις την περασμένη Τρίτη, όταν θριαμβολόγησε από το υπουργείο Οικονομικών για την επίτευξη της «συμφωνίας» με την τρόι-

Ο αντικομμουνιστής Μπαλτάκος, το φλερτ με τους ένστολους, η ακροδεξιά ρατσιστική διάταξη και η υιοθέτηση ατζέντας Χρυσής Αυγής από την κυβέρνηση κα, αλλά και για τα «ψίχουλα» του κοινωνικού μερίσματος που μοιράζει προεκλογικά η κυβέρνηση. Πάντως, έμπειρα κομματικά στελέχη υποστηρίζουν ότι, πέραν ορισμένων ευκαιριακών «μετεγγραφών», που σχεδιάζει ο πρωθυπουργός, τα σενάρια διεύρυνσης της Ν.Δ. είναι απλώς ασκήσεις επί χάρτου και όχι συγκεκριμένη, προς υλοποίηση, στρατηγική. Εξάλλου, τα σχέδια περί «Νέας Ελλάδας» ερεθίζουν... διαχρονικά τους «καραμανλικούς», αφού συνομιλητές του πρώην πρωθυπουργού αφήνουν να εννοηθεί ότι ο Κ. Καραμανλής, έχοντας ιδιοκτησιακή σχέση DNA με τη Ν.Δ., δεν θα συμφωνούσε εύκολα να αλλάξει το όνομα του κόμματος που ίδρυσε ο θείος του το 1974.

Επιστροφή στην ακροδεξιά ατζέντα Σε κάθε περίπτωση, οι «καραμανλικοί» προς το παρόν δεν έχουν κανέναν λόγο να ανησυχούν. Μετά το δεκαήμερο «ψάρεμα» στα θολά νερά του «κέντρου» και του ακόμη... θολότερου

«μεσαίου χώρου», ο Αντ. Σαμαράς και οι συν αυτώ επανήλθαν στην κλασική ατζέντα τους - δηλαδή την ιδεολογία τους. Το Μαξίμου εφαρμόζει εκ νέου σχέδιο «επαναπατρισμού» των πρώην «γαλάζιων» ψηφοφόρων που «μετακόμισαν» στη νεοναζιστική Χρυσή Αυγή, εκτιμώντας πως έπειτα από την εξάρθρωση της εγκληματικής δράσης του μορφώματος η Ν.Δ. έχει σοβαρές πιθανότητες να προσελκύσει εκ νέου τους ακροδεξιούς πολίτες. Η αρχή, φυσικά, έγινε με τις κυβερνητικές ανακοινώσεις για το «κοινωνικό μέρισμα», όπου οι ένστολοι -προνομιακό εκλογικό ακροατήριο της Ν.Δ., που «αλληθωρίζει προς την Χ.Α.- των 1.500 ευρώ προηγούνται των ανέργων και των χαμηλοσυνταξιούχων των 450 ευρώ. Η συνέχεια δόθηκε στην αίθουσα της Ολομέλειας της Βουλής, με το φιάσκο σε απευθείας τηλεοπτική μετάδοση αναφορικά με τη διάταξη που προέβλεπε απελάσεις μεταναστών που καταγγέλλουν «ψευδώς» ρατσιστική βία εναντίον τους από μέλη των Σωμάτων Ασφαλείας. Η κυβέρνηση, κεντρικά, επιχείρησε να προωθήσει τη συγκεκριμένη διάταξη, προκειμένου να «λύσει» τα χέρια λιμενικών και αστυνομικών, αλλά κατόπιν έντονων αντιδράσεων από σύσσωμο το «δημοκρατικό τόξο» ο προερχόμενος από το ΠΑΣΟΚ αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών, Λεων. Γρηγοράκος ανακοίνωσε την απόσυρσή της. Ωστόσο, ο προϊστάμενός του, υπουργός Εσωτερικών Γ. Μιχελάκης, υλοποιώντας την εντολή του Μαξίμου και, συγκεκριμένα, του γενικού γραμματέα της κυβέρνησης Τ. Μπαλτάκου, «άδειασε» στη Βουλή τον Λεων. Γρηγοράκο και ζήτησε να... επανακατατεθεί η διάταξη. Εντέλει, η κατάθεσή της παραπέμφθηκε στις ελληνικές καλένδες, ωστόσο η κυβέρνηση δεσμεύθηκε ότι θα την ξαναφέρει, με «νομοτεχνικές βελτιώσεις», σε «εύθετο χρόνο».

Εμφυλιοπολεμική ορολογία Σαν να μην έφταναν όλα τα παραπάνω, ο «ιθύνων νους» της διάταξης που «λύνει τα χέρια» των Σωμάτων Ασφαλείας για απαρακώλυτη άσκηση ρατσιστικής βίας σε μετανάστες, ο Τ. Μπαλτάκος, φρόντισε την περασμένη Παρασκευή να... τερματίσει την ακροδεξιά πολιτική του Μεγάρου Μαξίμου. «Ασφαλώς είμαι αντικομμουνιστής, έτσι γεννήθηκα και έτσι θα πεθάνω», παραδέχθηκε ο γραμματέας της κυβέρνησης σε ραδιοφωνικές συνεντεύξεις του, υιοθετώντας ορολογία εμφυλίου πολέμου και προκαλώντας σοκ στους προοδευτικούς πολίτες. Σημειωτέον ότι ο Τ. Μπαλτάκος είναι το alter ego του Αντ. Σαμαρά, «λύνει και δένει» στο Μαξίμου και έχει τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο για όλα τα νομοσχέδια... ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΕΛΙΓΓΩΝΗΣ

Μαξ. Χαρακόπουλος

Ν. Σιφουνάκης

Μιχ. Κασσής

Πολιτικό θρίλερ η ψηφοφορία για τη συμφωνία με την τρόικα Το Μαξίμου εκβιάζει ανοιχτά τους βουλευτές. Θρυαλλίδα εξελίξεων η διάταξη για το γάλα, μετά τις ανοιχτές διαφωνίες βουλευτών

Θ. Μωραΐτης ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΕΛΙΓΓΩΝΗΣ

Ένα όργιο εκβιασμών και παρασκηνιακών διαβουλεύσεων λαμβάνει χώρα τα τελευταία 24ωρα, καθώς το Μαξίμου και η Χαριλάου Τρικούπη επιχειρούν να εκβιάσουν και να πειθαναγκάσουν τους βουλευτές της κυβερνητικής πλειοψηφίας να υπερψηφίσουν το πολυνομοσχέδιο, το οποίο θα αποτυπώνει την συμφωνία της κυβέρνησης με την τρόικα. Ωστόσο, ως την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές, οι επίδοξοι «αντάρτες» δεν έκαναν πίσω, επικεντρώνοντας τις αντιδράσεις τους κυρίως στη διάταξη για το γάλα, η οποία, όπως όλα δείχνουν, μπορεί να αποτελέσει και την αφορμή για ραγδαίες πολιτικές εξελίξεις. Ήδη από την περασμένη Παρασκευή, ο Αντ. Σαμαράς, από τις Βρυξέλλες, έστειλε σκληρό και εκβιαστικό μήνυμα προς τους βουλευτές της συμπολίτευσης, αποκλείοντας το ενδεχόμενο να κάνει πίσω η κυβέρνηση στη διάταξη για το γάλα. Ερωτηθείς σχετικά, ο κ .Σαμαράς επισήμανε πως «είναι άδικο αλλά και στενάχωρο για τον κόσμο, την ώρα που η Ελλάδα ανοίγει τα φτερά της να βγει από το τέλμα να υπάρχουν παραφωνίες», ενώ πρόσθεσε με νόημα: «Προχωράμε και όλα θα γίνουν κανονικά όπως πρέπει να γίνουν».

Για το γάλα; Στο Μέγαρο Μαξίμου, εξάλλου, εκτιμούν πως «δεν πέφτει η κυβέρνηση για το γάλα», ενώ ο Αντ. Σαμαράς δέχεται διαβεβαιώσεις από

Γ. Κουτσούκος

Δ. Τζαμτζής

στενούς συνεργάτες του πως «ουδείς θα τολμήσει να ρίξει την κυβέρνηση για ένα τέτοιο θέμα, όταν έχει ψηφίσει και Μνημόνια και Μεσοπρόθεσμα». Το κλίμα στο πρωθυπουργικό επιτελείο αποτύπωσε, με δήλωσή του, ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της Ν.Δ., Μ. Βορίδης, λέγοντας: «Είμαι αισιόδοξος, έχουμε περάσει πολύ πιο δύσκολα και απαιτητικά νομοσχέδια». Ωστόσο, παρά την αισιοδοξία και την «εκβιαστική» διάθεση του Μεγάρου Μαξίμου, η ανησυχία στο κυβερνητικό στρατόπεδο είναι μεγάλη. Εξάλλου, η ιστορία είναι... γεμάτη από ατυχήματα και το τελευταίο που μπορεί να αντέξει τώρα η κυβέρνηση είναι η απώλεια της δεδηλωμένης εμπιστοσύνης της Βουλής, έστω και στη ρύθμιση για το γάλα. Η συγκυρία για το Μαξίμου, δύο μήνες πριν τις ευρωεκλογές και τις αυτοδιοικητικές εκλογές, είναι εξαιρετικά ευαίσθητη, καθώς η σοβαρή δοκιμασία της κυβερνητικής συνοχής έρχεται την ώρα που ο Αντ. Σαμαράς προσπαθεί να καλλιεργήσει νέο κλίμα τεχνητής αισιοδοξίας, «διαφημίζοντας» τα «ψίχουλα» από το «κοινωνικό μέρισμα» του πλεονάσματος, αλλά και τη σχεδιαζόμενη προσυνεννοημένη και «κλειστή» έξοδο της Ελλάδας στις αγορές.

αναπληρωτής υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Μαξ. Χαρακόπουλος δεν «μεταπείστηκε» από τον γενικό γραμματέα της κυβέρνησης, Τ. Μπαλτάκο, την περασμένη Παρασκευή, επιμένει στις θέσεις του και βρίσκεται σε τροχιά εξόδου από την κυβέρνηση και καταψήφισης της επίμαχης διάταξης. Παράλληλα, φήμες θέλουν και τον ίδιο τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, Αθ. Τσαυτάρη, να σκέφτεται σοβαρά αποχώρηση από το υπουργείο του, ενώ εκτός των «πράσινων» βουλευτών που έχουν προαναγγείλει καταψήφιση (Ν. Σηφουνάκης, Μιχ. Κασσής, Θ. Μωραΐτης, Γ. Κουτσούκος), στην ίδια γραμμή φαίνεται πως κινούνται και «γαλάζιοι» αντάρτες, όπως ο Δ. Τζαμτζής, ο Γ. Βλάχος και ο Νικ. Κακλαμάνης. Στο Μαξίμου πλέον εξετάζουν όλα τα σενάρια, ακόμη και την ψήφιση του πολυνομοσχεδίου ως «πακέτου», δηλαδή χωρισμένου σε τρεις «ενότητες» (φορολογικά, ανακεφαλαιοποίηση τραπεζών, διαρθρωτικές αλλαγές - «εργαλειοθήκη» ΟΟΣΑ). Η τελική μορφή με την οποία θα εισαχθεί προς ψήφιση το νομοσχέδιο, πάντως, αναμένεται να αποφασιστεί σε νέα συνάντηση του Αντ. Σαμαρά με τον Ευ. Βενιζέλο, όπου θα αξιολογηθεί και το άλλο επεισόδιο του κοινοβουλευτικού θρίλερ: οι άδηλες προθέσεις του πρώην πρωθυπουργού Γ. Παπανδρέου και των περίπου 15 βουλευτών του ΠΑΣΟΚ που επηρεάζει, αναφορικά με τις διατάξεις για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών...

Ανταρσίες και εκβιασμοί Πάντως, ώς την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές, όλα έδειχναν ότι η συζήτηση και ψηφοφορία -με τη διαδικασία του κατεπείγοντοςστη Βουλή της συμφωνίας κυβέρνησης-τρόικας θα εξελιχθεί σε πολιτικό και κοινοβουλευτικό θρίλερ. Ο

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

6

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

«Αυτή είναι η τελευταία ευκαιρία» ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΝΙΚΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ

Η ώρα να μιλήσει ο λαός πλησιάζει. Το μήνυμα αυτό έστειλε ο Αλέξης Τσίπρας από τα Γιάννενα το βράδυ της Παρασκευής, δεύτερο σταθμό της ανά την Ελλάδα περιοδείας του. «Η ανάδειξη του ΣΥΡΙΖΑ στην κυβέρνηση είναι η μεγάλη ευκαιρία για όλους ή, μάλλον, ίσως να είναι και η τελευταία ευκαιρία» τόνισε. Στην ομιλία του κατέθεσε τη μία και βασική προϋπόθεση της επίτευξης της ανατροπής: τη συμμετοχή του λαϊκού παράγοντα. Ή, με τα λόγια του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης, «την ανατροπή μόνο ένας μπορεί να την εξασφαλίσει: Εσείς», όπως είπε απευθυνόμενος στους πολίτες της Ηπείρου που τον περιστοίχιζαν -αλλά το μήνυμα είχε πολύ περισσότερους αποδέκτες προφανώς. Αλλά! «Αυτό δεν γίνεται από τον καναπέ. Δεν γίνεται με την απάθεια. Δεν γίνεται με τους καυγάδες για το φύλο των αγγέλων της επανάστασης. Δεν γίνεται με την υπεροψία της μοναδικής αλήθειας. Δεν γίνεται με τον φόβο και την καχυποψία απέναντι σε όσους προσέρχονται στο μέτωπο της δικής μας μάχης από άλλους χώρους έχοντας στις αποσκευές τους ταλαντεύσεις, αυταπάτες και ένα παρελθόν με το οποίο σωστά συγκρουστήκαμε. Γίνεται μόνο με την ενότητα

που ενισχύει την εμπιστοσύνη των απλών ανθρώπων στο κόμμα και τον εαυτό τους» ήταν το μήνυμα του Αλ. Τσίπρα. Έθεσε, παράλληλα, τα «καθαρά» όσο και «αδυσώπητα» διλήμματα της κάλπης: «‘Η συνεχίζεται η καταστροφή, η παρακμή, η τραγωδία ή με τον ΣΥΡΙΖΑ αλλάζει η χώρα ριζικά πορεία. Ή ψηφίζουμε Σαμαρά, Μέρκελ, Σόιμπλε ή ψηφίζουμε ΣΥΡΙΖΑ. Ή αφηνόμαστε στη μοίρα που άλλοι χαράζουν για μας ή σηκωνόμαστε και δίνουμε τη μάχη με την Αριστερά». Ακόμη δήλωσε «βέβαιος ότι θα τη δώσουμε τη μάχη και θα νικήσουμε» προειδοποίησε: «Σε αυτές τις εκλογές δεν ψηφίζουμε απλά για ευρωβουλευτές, δημάρχους, περιφερειάρχες. Ψηφίζουμε για τις ζωές μας. Ψηφίζουμε για την Ελλάδα». Αξίζει επίσης να επισημανθεί το κλίμα ενθουσιασμού, κλίμα νίκης εν τέλει, που συνάντησε μεταξύ των τοπικών στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και των μελών της Νεολαίας (που συχνά διέκοπταν την ομιλία του): όλοι μαζί στον σκοπό της υποστήριξης της υποψηφιότητας της Όλγας Γεροβασίλη, υποψήφιας περιφερειάρχη Ηπείρου, όπως και των υποψήφιων δημάρχων. Όμως, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ είχε και ένα μήνυμα να στείλει προς τους σκεπτόμενους βουλευτές της συμπολίτευσης: μήνυμα που κατέ-

Εκλογικά διλήμματα και προσκλητήριο συμμετοχής από τον Αλέξη Τσίπρα θεσε στα Γιάννενα, αλλά επαναλαμβάνει σήμερα και στη συνέντευξή του στην «Κ. Ελευθεροτυπία»: «Εμείς τις διαφοροποιήσεις θα τις καλωσορίσουμε χωρίς δεύτερες σκέψεις». Ενώ το μήνυμά του προς το ΚΚΕ ήταν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα στηρίξει τους δικούς του υποψήφιους στον δεύτερο γύρο των δημοτικών εκλογών. Στην ίδια συνέντευξη, ερωτηθείς από τον συνάδελφο Σπύρο Κάραλη για την τελευταία συμφωνία κυβέρνησης και τρόικας, ο αρχηγός της μείζονος αντιπολίτευσης απαντά: «Το θέμα είναι ότι αυτό το πλεόνασμα βγήκε μέσα από τη μηχανή του κιμά. Κατακρεούργησαν την κοινωνία και τώρα πανηγυρίζουν πάνω στα ερείπια. Κρύβουν από τον ελληνικό λαό και τους βουλευτές τη συμφωνία που έκαναν».

Η κλοπή και η φούσκα Προσέγγιση που δικαιώνεται από τη γλώσσα των αριθμών: όπως επεσήμαιναν στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, «η κυβέρνηση προτίμησε το 2013 να αφαιρέσει 2 δισ. ευρώ από την οικονομία και την κάλυψη των οξύτατων κοινωνικών αναγκών μόνο και μόνο για να στήσει προεκλογικά την παρούσα επικοινωνιακή φούσκα. Το 1 δισ. είναι ληξιπρόθεσμα χρέη του Δημοσίου που δεν πληρώθηκαν στην ώρα τους, πράγμα που επέτεινε τη χρηματοδοτική ασφυξία των επιχειρήσεων οδηγώντας σε πρόσθετα λουκέτα και ανέργους, ενώ το άλλο 1 δισ. αφαιρέθηκε από τον καθημαγμένο ελληνικό λαό για να δοθεί στους δανειστές για το χρέος, μόνο και μόνο για να πανηγυρίζει σήμερα ο κ. Σαμαράς».

ΠΟΙΑ ΟΝΟΜΑΤΑ ΑΚΟΥΓΟΝΤΑΙ

Μαχητικό το ευρωψηφοδέλτιο του ΣΥΡΙΖΑ Εβδομάδα προετοιμασίας του κεντρικού μηχανισμού του ΣΥΡΙΖΑ ενόψει της πλέον κρίσιμης εκλογικής μάχης, αυτής των ευρωεκλογών, είναι η τρέχουσα, αλλά και η επόμενη λίγο πριν από τη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής, πιθανότατα ακόμη και τις πρώτες ημέρες του Απριλίου. Η ολοκλήρωση της συζήτησης στο κείμενο της ευρωδιακήρυξης, με τη συνδρομή των Ρούντι Ρινάλντι, Αλέκου Καλύβη και Στέλιου Παππά πρωτίστως, είναι το ένα ανοιχτό ζήτημα. Το άλλο είναι αυτό της σύνθεσης του ευρωψηφοδελτίου. Πολλά είναι τα στελέχη του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης που υπογραμμίζουν την ανάγκη για ένα ψηφοδέλτιο - μαγνήτη, με ισχυρές προσωπικότητες εντός και εκτός κόμματος, που θα αποτελείται από ανθρώπους

της διανόησης και πολίτες της καθημερινότητας, που διακρίθηκαν όμως για τη μαχητικότητά τους απέναντι στα απάνθρωπα μνημονιακά σχέδια κυβέρνησης και τρόικας. Για παράδειγμα η συμμετοχή στο ευρωψηφοδέλτιο ενός σχολικού φύλακα, ενός εκπαιδευτικού, μιας καθαρίστριας είναι εκ των ων ουκ άνευ, όπως ακούγεται στον ΣΥΡΙΖΑ. Και κοντά σε αυτούς υποψηφιότητες που δίνουν άλλα σήματα: ένας κάτοικος της Χαλκιδικής, ένας Ρομ και ένας από τη μουσουλμανική μειονότητα (εδώ τελευταία ακούγεται το όνομα του σημαντικού πρώην βουλευτή Μουσταφά Μουσταφά). Δεδομένη θα πρέπει να θεωρείται επίσης η εκπροσώπηση όλων των Περιφερειών της χώρας. Μέσα στο κλίμα της γενικής κινητοποίησης μπροστά σε αυτή τη μεγάλη πολιτική μάχη, οι

«Πρόκειται», σχολίαζαν τα ίδια στελέχη, «για απαράδεκτο κυνισμό που ο ελληνικός λαός δεν θα αφήσει ατιμώρητο. Ιδιαίτερα όταν ο κυνισμός αυτός συνοδεύεται από τον εμπαιγμό του 0,5 δισ. ‘κοινωνικού μερίσματος’, το οποίο προσβάλλει κατάφωρα τους πολίτες, καθώς τους αντιμετωπίζει ως ιθαγενείς που μπορούν να ικανοποιηθούν με χάντρες και καθρεφτάκια. Διότι ‘χάντρες και καθρεφτάκια’ είναι αυτό το μισό δισ. μπροστά στα πάνω από 70 δισ. που υφάρπαξαν οι μνημονιακές κυβερνήσεις από τους πολίτες και μπροστά στις καταστροφικές επιπτώσεις των Μνημονίων αναφορικά με την εφιαλτική ανεργία, την κατάρρευση μισθών και συντάξεων και την έλλειψη προστασίας εξαιτίας της προσχεδιασμένη διάλυσης του κοινωνικού κράτους».

Ισχυρή παρουσία της κοινωνίας, άνθρωποι των γραμμάτων, έμπειροι βουλευτές και στελέχη το τρίπτυχό του

διαθεσιμότητες είναι πολλές, ενώ ήδη ακούγονται ονόματα πολλά, από τα οποία θα γίνει η τελική επιλογή. Πρέπει πάντως να διευκρινιστεί ότι ούτε την Πολιτική Γραμματεία ούτε την επιτροπή ευρωεκλογών έχει απασχολήσει, ως τώρα το θέμα αυτό. Το ευρωψηφοδέλτιο του ΣΥΡΙΖΑ «ξεκινά» από τον μοναδικό ευρωβουλευτή, τον Νίκο Χουντή. Κοντά σε αυτόν ακούγονται και τα ονόματα τριών κορυφαίων επίσης στελεχών - βουλευτών: των κοινοβουλευτικών εκπροσώπων Παναγιώτη Κουρουμπλή και Δημήτρη Παπαδημούλη, αλλά και της Σοφίας Σακοράφα. Καθώς και των μελών της Π.Γ. Γιάννη Μηλιού, Ελένης Σωτηρίου, Αλέκου Καλύβη, Αντώνη Νταβανέλλου, Σόφης Παπαδόγιαννη -οι τρεις τελευταίοι ως προτάσεις της Αριστερής Πλατφόρμας.

Ταυτόχρονα το ευρωψηφοδέλτιο μπορεί να στείλει ισχυρό σήμα με ευρύτερα ονόματα, όπως των Κώστα Βεργόπουλου, Σάββα Ρομπόλη, Δημήτρη Βαρνάβα, Γιάννη Μυλόπουλου, Νικήτα Κανάκη, Νίκου Ξυδάκη, επίσης των συνταγματολόγων Κώστα Χρυσόγονου και Γιώργου Κατρούγκαλου. Θέση στο ευρωψηφοδέλτιο μπορεί να έχουν επίσης στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, όπως η Ελένη Πορτάλιου, η Νατάσα Θεοδωρακοπούλου, η Δέσποινα Σπανού, η Όλγα Αθανίτου, η Σία Αναγνωστοπούλου, η Ράνια Σβίγκου, ο Πάνος Τριγάζης, ο Χάρης Γολέμης, ο Χρήστος Λάσκος, ο Γιάννης Μπουρνούς, ο Στέλιος Παππάς, ο Λουκάς Αξελός, ο Χρήστος Στάικος, ο Γιάννης Τόλιος. Τέλος, έχουν ακουσθεί ονόματα όπως των Γιάννη Σχίζα και Ηλία Νικολόπουλου. Ν. ΠΑΠ.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

7

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Στον ΧΥΤΑ Γραμματικού έπεσε ο Γ. Σγουρός Με ούριο άνεμο, τον θετικό αντίκτυπο που προκάλεσε στην κοινωνία η κίνησή της να παραιτηθεί από βουλευτής, η Ρένα Δούρου συνεχίζει την «πορεία ανατροπής και ελπίδας» στη μεγαλύτερη Περιφέρεια της χώρας. Άλλωστε και η απόφασή της να αφήσει το Κοινοβούλιο ήταν μια πράξη να υπηρετήσει περισσότερο αποτελεσματικά τον αγώνα που ανέλαβε. Ήταν, εν τέλει, «μια απόφαση συνέπειας, συνέχειας και σταθερότητας. Απόφαση συνέπειας λόγων και έργων... Απόφαση προσωπική με συλλογικό πρόσημο». Την ίδια στιγμή δεν είναι υπερβολή να πει κανείς ότι δεν υπάρχει μέρα που ο συνδυασμός «Δύναμη Ζωής» να μην αναδεικνύει και ένα σημαντικό θέμα. Κομβικό ρόλο στην τακτική της Ρ. Δούρου παίζουν, φυσικά, οι θεματικές συνεντεύξεις, μία την εβδομάδα. Η αρχή έγινε την περασμένη εβδομάδα, με την παρουσίαση των θέσεων για το Ρυθμιστικό, ενώ την τρέχουσα εβδομάδα το θέμα που θα απασχολήσει, θα είναι η πρόταση «για τον κοινωνικό - οικολογικό μετασχηματισμό, την προστασία και την διαχείριση του περιβάλλοντος στην Περιφέρεια Αττικής». Μια συνέντευξη Τύπου για το περιβάλλον που έρχεται την ώρα που ο Γιάννης Σγουρός είναι πολιτικά εκτεθειμένος μετά το πόρισμα φωτιά των επιθεωρητών περιβάλλοντος για τον ΧΥΤΑ Γραμματικού. Οι επιθεωρητές, αφού δια-

Θετική απήχηση από την παραίτηση Δούρου

πίστωσαν ακατάλληλη και επικίνδυνη τη χωροθέτηση των έργων στον υπό κατασκευή ΧΥΤΑ, έστειλαν στον εισαγγελέα την Περιφέρεια Αττικής και την ανάδοχο εργολαβική κοινοπραξία συμφερόντων των ομίλων Λ. Μπόμπολα, Σ. Λάτση, Θ. Λασκαρίδη και Χρ. Γιόκαρη. Ένα θέμα που με επιμονή ανέδειξε εξάλλου ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Νίκος Χουντής. Είναι όμως εντυπωσιακή, αν όχι ανησυχητική, η... αφωνία του περιφερειάρχη Γ. Σγουρού για ένα θέμα που αφορά, στην τελική, την υγεία των κατοίκων της ευρύτερης περιοχής, λόγω

ενδεχόμενης μελλοντικής βλάβης της υγείας τους, μέσω της μόλυνσης του υδροφόρου ορίζοντα και της τοπικής γεωργικής παραγωγής. Δυστυχώς ο απερχόμενος περιφερειάρχης, σε μια λογική επικοινωνιακής διαχείρισης, προτίμησε, φαίνεται, να μην κάνει την παραμικρή δήλωση... ποντάροντας στο ότι το σοβαρό αυτό θέμα δεν θα απασχολούσε τα μέσα ενημέρωσης. Φευ, κάποια από τα πρωτοσέλιδα της επομένης τον διέψευσαν πανηγυρικά... Δηλωτική εξάλλου των τριγμών μέσα στη παράταξη Σγουρού είναι και η ανεξαρτητοποίηση, την εβδομάδα που πέρασε, της Ηρούς Ζερβάκη, με την ταυτόχρονη καταγγελία: «Κύριε Σγουρέ, δεν εναγκαλιστήκατε απλώς το σύστημα, γίνατε το σύστημα!». Πρώτη σε σταυρούς στον δυτικό τομέα και τρίτη σε όλη την Αττική με το ψηφοδέλτιο του Γ. Σγουρού, δημοσιοποίησε την ανεξαρτητοποίησή της εν μέσω γνωμοδότησης σε απόφαση της Εκτελεστικής Επιτροπής του ΕΔΣΝΑ για σύναψη προγραμματικής σύμβασης Περιφέρειας και Δήμου Αθηναίων για τη δημιουργία του ΣΜΑ Ελαιώνα. Σε αυτή τη συγκυρία, λοιπόν, με ενδιαφέρον

αναμένονται οι προτάσεις της Δύναμης Ζωής για την τύχη των ελεύθερων αδόμητων χώρων και των μητροπολιτικών πάρκων, ακόμη για το Ελληνικό, το πάρκο «Τρίτση», το Γουδή, τους Εθνικούς Δρυμούς Πάρνηθας και Σουνίου, τους Ορεινούς Όγκους Πεντέλης, Υμηττού και Ποικίλου Όρους. Αλλά και για το Παράκτιο Μέτωπο και την ελεύθερη πρόσβαση των πολιτών σε αυτό. Ασφαλώς, παράλληλα με τις προτάσεις, η Δύναμη Ζωής θα καταθέσει την οπτική της στα χρονίζοντα περιβαλλοντικά ζητήματα, αλλά και στα πιο πρόσφατα, λόγω Μνημονίου, από τότε δηλαδή που, όπως σημειώνουν στο επιτελείο του συνδυασμού, «περάσαμε γρήγορα από τις διακηρύξεις της ‘πράσινης ανάπτυξης’ στην πλήρη απαξίωση κάθε περιβαλλοντικού μέτρου και ελέγχου. Με το περιβάλλον να περιθωριοποιείται περαιτέρω και τη νομοθεσία και τους δημόσιους θεσμούς ελέγχου να προβάλλονται ιδεολογικά ως τροχοπέδη της ανάπτυξης. Με διάλυση, τελικώς, της διοίκησης σε όλα τα επίπεδα (δασαρχεία, πολεοδομίες, αυτοδιοίκηση, φορείς διαχείρισης)».

Οι ανάγκες των πολιτών στο επίκεντρο της Ανοιχτής Πόλης «Οι πολυκατοικίες των Προσφυγικών είναι στοιχείο της ιστορικής μνήμης, είναι στοιχείο αρχιτεκτονικής και πολιτιστικής κληρονομιάς» τόνισε ο υποψήφιος δήμαρχος Αθηναίων, Γαβριήλ Σακελλαρίδης, στη δράση που διοργάνωσε η Ανοιχτή Πόλη το απόγευμα της περασμένης Παρασκευής στην περιοχή των προσφυγικών κατοικιών της Λεωφόρου Αλεξάνδρας. Η εβδομάδα αυτή, όμως, εκτός από την παρέμβαση για τη διάσωση του μνημείου από την ιδιωτικοποίηση, περιλάμβανε την παρουσίαση των βασικών προγραμματικών αξόνων της Ανοιχτής Πόλης από τον υποψήφιο δήμαρχο σε μια εκδήλωση που συγκέντρωσε το ενδιαφέρον 800 και πλέον ανθρώπων που γέμισαν το αμφιθέατρο -αλλά και το προαύλιοτου «9,84» στο Γκάζι. Ο Γ. Σακελλαρίδης υπενθύμισε πως «υπάρχει η πρόταση, που είχε γίνει και από την Άννυ Βρυχέα, για τη μετατροπή μίας πολυκατοικίας των προσφυγικών σε χώρους φιλοξενίας για τους συγγενείς ασθενών του Αγ. Σάββα, υπάρχει η πρόταση για ένα μουσείο ιστορικής μνήμης των προσφύγων, υπάρχει η πρόταση ώστε οι υπόλοιπες πολυκατοικίες να γίνουν χώροι κοινωνικής κατοικίας, αλλά και χώροι όπου μπορούν να δραστηριοποιούνται κοινωνικοί συνεταιρισμοί».

Επιπλέον εξήγγειλε πως η Ανοιχτή Πόλη «θα ασκήσει όλα τα πολιτικά και νομικά μέσα, ώστε να ακυρώσουμε την παραχώρηση των Προσφυγικών στο ΤΑΙΠΕΔ» και κατέληξε υπογραμμίζοντας πως η διάσωση των Προσφυγικών αποτελεί «ζήτημα ιστορίας, πολιτισμού και μνήμης».

Υπεράσπιση των πολιτών, του δημόσιου χώρου και της δημοκρατίας Η μεγάλη αλλαγή που έχει στερηθεί η Αθήνα μπορεί και πρέπει να επιτευχθεί στις επερχόμενες δημοτικές εκλογές του Μαΐου, τόνισε ο Γαβριήλ Σακελλαρίδης, δίνοντας το σύνθημα της νίκης κατά τη διάρκεια της παρουσίασης των θεματικών αξόνων της Ανοιχτής Πόλης. Η παρουσίαση περιείχε τόσο τη γενική φιλοσοφία που διέπει την οκταετή παρέμβαση της παράταξης στην πρωτεύουσα της χώρας όσο και συγκεκριμένες προτάσεις για παρεμβάσεις σε όλα τα ζητήματα που αφορούν τη δημοτική αρχή της πόλης. Ο Γ. Σακελλαρίδης ζήτησε από τους πολίτες της Αθήνας να έχουν αυξημένες προσδοκίες από τη δημοτική αρχή και, την ίδια στιγμή, ξεκαθάρισε πως η συμμετοχή τους είναι το αποφασιστικό σημείο προκειμένου να ξεπεραστούν τα σύνθετα προβλήματα της πόλης, τα οποία έ-

χουν ενταθεί από την εφαρμογή των Μνημονίων. Παρουσιάζοντας τους θεματικούς άξονες του προγράμματος της Ανοιχτής Πόλης, ο υποψήφιος που στηρίζει ο ΣΥΡΙΖΑ για τον Δήμο Αθηναίων ανέφερε τους παρακάτω: 1. Αντιμετώπιση της κοινωνικής κρίσης στην πόλη και η επιστράτευση των δυνάμεων της αλληλεγγύης. 2. Ποιότητα ζωής στις γειτονιές. 3. Πολιτισμός και καλλιτεχνική δημιουργία.

4. Οικονομική ζωή, εμπόριο, τουρισμός, μικρομεσαίες επιχειρήσεις και συνεταιρισμοί. 5. Δημοκρατία, συμμετοχή, δικαιώματα. Αναφερόμενος στον άξονα της αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης, ο Γ. Σακελλαρίδης τόνισε ότι «προτεραιότητα της Ανοιχτής Πόλης είναι να ενισχυθεί το δίκτυο των παιδικών σταθμών του Δημοτικού Βρεφοκομείου Αθηνών. Σε συνθήκες ανθρωπιστικής κρίσης, η φροντίδα του μέγιστου δυνατού αριθμού παιδιών, σε ένα περιβάλλον επαρκές, ασφαλές και πολιτισμένο, αποτελεί βασικό προγραμματικό μας στόχο». Εξειδικεύοντας την πρόταση αυτή σημείωσε ότι «στόχος μας είναι η ίδρυση πέντε νέων ιδιόκτητων παιδικών σταθμών προκειμένου να εξασφαλιστεί η επάρκεια των υποδομών». Επίσης σημείωσε πως η Ανοιχτή Πόλη διερευνά «τη δυνατότητα συγκρότησης μιας επιπλέον κεντρικής

μονάδας μαγειρείων σύμφωνα με σχετική πρόταση του Πολυτεχνείου, ώστε να καλυφθούν οι ανάγκες σε φαγητό των παιδιών, αλλά και των αστέγων της Αθήνας». Για το ζήτημα της ποιότητας ζωής ο Γ. Σακελλαρίδης ανέπτυξε την πρόταση της Ανοιχτής για πέντε μεγάλες αναπλάσεις στην πόλη της Αθήνας: 1. Μητροπολιτικό Πάρκο στο Γουδή.

2. Ανάπλαση της ευρύτερης πολεοδομικής ενότητας του Ελαιώνα με κριτήρια παραγωγικά, οικολογικά και κοινωνικά. 3. Δημιουργία φυσικού και θεματικού πάρκου στη Ριζούπολη με αξιοποίηση του κληροδοτήματος Προμπονά. 4. Συνολική ανάπλαση της Ακαδημίας Πλάτωνος, με σκοπό την ανάδειξη της τεράστιας αρχαιολογικής σημασίας της περιοχής. 5. Ανάπλαση της ευρύτερης περιοχής Αμπελοκήπων

και, βεβαίως, υπεράσπιση των Προσφυγικών. Σε σχέση με την οικονομική δραστηριότητα της πόλης, ο Γ. Σακελλαρίδης ξεκαθάρισε πως «δεν θα δεχτούμε τα λουκέτα ως μία αναπόφευκτη συνέπεια της πολιτικής που ψηφίζεται στη Βουλή και εφαρμόζεται στον δήμο». Στο πλαίσιο αυτό σημείωσε πως πρέπει να «μπει ένα τέρμα στην κατασκευή πολυκαταστημάτων -τύπου Mall- τα οποία ερημώνουν τις τοπικές εμπορικές αγορές». Επιπλέον επεσήμανε πως η Αθήνα πρέπει να αλλάξει τουριστική πολιτική, με σκοπό να μετατραπεί από ενδιάμεσο σταθμό σε τουριστικό προορισμό, αναδεικνύοντας την πολιτιστική διάσταση της πόλης, η οποία δεν θα εστιάζει μόνο στα αρχαία μνημεία. ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΙΜΟΣ

8

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

ΧΩΡΙΣ ΕΛΕΓΧΟ ΚΟΜΜΑΤΟΣ ΚΑΙ Κ.Ο. Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ

Συγκυριακό «αντάρτικο» ή σκηνές από το μέλλον για τον Ευ. Βενιζέλο; 3 συν 2 βουλευτές του ΠΑΣΟΚ έτοιμοι να καταψηφίσουν με αφορμή το γάλα Ο Γ. Παπανδρέου κρατά κλειστά τα χαρτιά του για το θέμα των τραπεζών ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΝΙΚΟΣ ΛΙΟΝΑΚΗΣ

Σε σκηνές από ένα κοντινό μέλλον, όταν ο Ευ. Βενιζέλος μετά τις ευρωεκλογές θα συνεχίσει πιθανότατα να αδυνατεί να ασκεί οποιονδήποτε έλεγχο στο κόμμα του, με ό,τι αυτό συνεπάγεται, παραπέμπουν οι εξελίξεις με τις απειλές βουλευτών του ΠΑΣΟΚ για καταψήφιση του σκέλους του πολυνομοσχεδίου - συμφωνίας με την τρόικα που αφορά το γάλα. Το κεντρικό κομμάτι στο παζλ αυτού του μετεκλογικού «deja vu» για τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ έχει πάνω του τη... φωτογραφία του Γ. Παπανδρέου, που έχει δείξει με όλους τους τρόπους τις τελευταίες δέκα ημέρες ότι δεν τον συνδέει πλέον τίποτα με τη σημερινή κατάσταση του κόμματος και την ηγεσία του. Η σημερινή εικόνα του ΠΑΣΟΚ, με τουλάχιστον τρεις βουλευτές να έχουν δηλώσει δημόσια ότι θα καταψηφίσουν τη διάταξη που αφορά το γάλα και αρκετούς ακόμα να μην κρύβουν τις σοβαρές επιφυλάξεις τους σε κατ’ ιδίαν συζητήσεις, αλλά κυρίως ο τρόπος με τον οποίο αδια-

φορούν για τις «προειδοποιήσεις» και τις «νουθετήσεις» που τους απευθύνει καθημερινά ο Ευ. Βενιζέλος, αποτελεί το «σύμπτωμα». Η «ασθένεια», που έχει διαγνωστεί από όλους και εκτιμάται ως μη αναστρέψιμη, είναι η κοινή παραδοχή «φίλων» και «εχθρών» ότι «δεν τραβάει». Σε αυτό το κλίμα μιας απόλυτης απώλειας ελέγχου του κόμματος και της Κ.Ο. εκ μέρους του Ευ. Βενιζέλου άπαντες στο ΠΑΣΟΚ συμπεριφέρονται ως εάν να προετοιμάζονται για την «επόμενη ημέρα» ή, έστω, ως εάν να είναι βέβαιοι ότι αυτή θα υπάρξει. Εάν αυτή δεν προκύψει μέσα από την απώλεια της δεδηλωμένης με αφορμή το κατεπείγον πολυνομοσχέδιο, θεωρείται βέβαιο ότι θα προκύψει αμέσως μετά τις ευρωεκλογές εφόσον επιβεβαιωθούν τα εξαιρετικά χαμηλά ποσοστά που αποδίδουν οι δημοσκοπήσεις στην «Ελιά». Σε αυτό το πλαίσιο ο τρόπος που εκδηλώνεται η διαφωνία των αντιδρώντων στην επίμαχη διάταξη αποτελεί προμήνυμα για το τι θα επακολουθήσει, ανεξάρτητα από το εάν

εκείνοι θα εφαρμόσουν την ύστατη στιγμή στη Βουλή τις προειδοποιήσεις τους ή όχι. Ο Μιχ. Κασσής δήλωσε πρώτος ότι δεν την ψηφίζει, ότι «ο βρεγμένος δεν φοβάται τη βροχή». Ο «παπανδρεϊκός» Θ. Μωραΐτης εξέδωσε επίσημη ανακοίνωση ασκώντας έντονη κριτική στην κυβέρνηση και προϊδεάζοντας για τη δήλωσή του την επόμενη ημέρα ότι θα καταψηφίσει. Και οι δύο είπαν ότι η διαφοροποίηση για το γάλα είναι ομόφωνη απόφαση της Κ.Ο. Επ’ αυτού η Χαρ. Τρικούπη υποστήριξε ότι επρόκειτο για συνεδρίαση του Συντονιστικού και όχι της Κ.Ο. και ότι δεν υπάρχει απόφαση αλλά συζήτηση. «Κι εμείς θα θέλαμε να είναι διαφορετικά, αλλά στη διαπραγμάτευση δεν παίρνεις το 100%» έλεγε στην «Α» συνεργάτης του Ευ. Βενιζέλου. «Θα την καταψηφίσω» διαμήνυσε την Παρασκευή και ο Ν. Σηφουνάκης, ο οποίος βρίσκεται σε τροχιά σύγκρουσης με τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ εδώ και μεγάλο χρονικό διάστημα. Κατά πληροφορίες, σοβαρές επιφυλάξεις για το ζήτημα του γάλα-

κτος εκφράζουν και οι Φ. Σαχινίδης και Γ. Κουτσούκος. Το θέμα του γάλακτος όμως δεν είναι παρά η αιχμή του δόρατος το τελευταίο διάστημα για όσους στο ΠΑΣΟΚ αναζητούν ευκαιρία ή δεν διστάζουν να δυσκολεύουν και να εκθέτουν με τις διαφοροποιήσεις τους την ηγεσία του Ευ. Βενιζέλου. Άλλωστε, μόλις μια εβδομάδα νωρίτερα, στη Συνδιάσκεψη της Ελιάς, η μισή Κ.Ο. επέλεξε να απουσιάσει και να κάνει σαφές το στίγμα της για το επόμενο διάστημα. Επιπλέον 11 βουλευτές, μεταξύ των οποίων όλοι οι «παπανδρεϊκοί» εκτός του Γ. Ντόλιου, απουσίαζαν και από την άτυπη συνεδρίαση της Κ.Ο. που πραγματοποιήθηκε στο περιθώριο της Συνδιάσκεψης. Όπως επίσης δεν ήταν και καθόλου τυχαίο ότι οι Γ. Πεταλωτής και Π. Γερουλάνος αποφάσισαν τελικά να αρνηθούν μια θέση στο ευρωψηφοδέλτιο. Από την πλευρά της η Χαρ. Τρικούπη επιμένει ότι μέσα από τις κομ-

ματικές συσκέψεις και συνεδριάσεις θα καταφέρει να κάμψει τις αντιδράσεις και να «μαζέψει» την κατάσταση. Σε κάθε περίπτωση αυτό δεν είναι κάτι που θα μπορούσε να υποστηρίξει και για την περίπτωση του Γ. Παπανδρέου σχετικά με τη διάταξη που θα αφορά την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Ο πρωθυπουργός διεμήνυσε μέσω συνεργατών του πως το τι θα πράξει στην ψηφοφορία θα το αποφασίσει όταν δει το τελικό κείμενο του νομοσχεδίου και πως ό,τι αποφασίσει θα το κάνει «με γνώμονα το δημόσιο συμφέρον». Αυτό προκάλεσε τεράστια αναταραχή στο Μαξίμου, ενδεικτικό της οποίας ήταν το γεγονός ότι μετά από σύσκεψη των Αντ. Σαμαρά - Ευ. Βενιζέλου ακολούθησε τηλεφωνική επικοινωνία του Γ. Στουρνάρα με τον πρώην πρωθυπουργό επί του θέματος. Ο Γ. Παπανδρέου επανέλαβε ότι θα περιμένει το τελικό κείμενο για να αποφασίσει τι θα κάνει.

«Σύννεφα» εσωστρέφειας φέρνουν στη ΔΗΜ.ΑΡ. οι δημοσκοπήσεις Οι εκτιμήσεις της Αγ. Κωνσταντίνου ότι η απογοητευτική εικόνα που εμπεδώθηκε για την Ελιά από την αρνητική τροπή που πήρε η σχέση του Ευ. Βενιζέλου με τους «58» θα έφερνε εκ των πραγμάτων τη ΔΗΜ.ΑΡ. σε πλεονεκτική θέση στον χώρο της «Κεντροαριστεράς» διαψεύδονται -προς το παρόν τουλάχιστον- από μια σειρά δημοσκοπήσεις της τελευταίας περιόδου. Παρά το γεγονός ότι η ρήξη μεταξύ ΠΑΣΟΚ και «58» λειτούργησε θετικά, συσπειρωτικά για το εσωτερικό της ΔΗΜ.ΑΡ. δρομολογώντας την «επιστροφή» εκείνων που «φλέρταραν» με μια ενεργό συμπόρευση με την «Ελιά», το κόμμα του Φ. Κουβέλη μοιάζει σταθερά «βαλτωμένο» πασχίζοντας να προσεγγίσει το ποσοστό εισόδου του στη Βουλή. Αν και ο πρόεδρος της ΔΗΜ.ΑΡ. δηλώνει ότι τα δημοσκοπικά ποσο-

στά δεν αντιπροσωπεύουν την απήχηση του κόμματος στην κοινωνία, οι διαρκείς επιθέσεις του ίδιου και της ηγετικής ομάδας στο «Ποτάμι» προδίδουν τον προβληματισμό τους για το τι θα επακολουθήσει σε περίπτωση που το «μιντιακό πείραμα», όπως το χαρακτηρίζουν, δεν «ξεφουσκώσει» πριν από τις ευρωεκλογές. Υπό το βαρύ δημοσκοπικό κλίμα ο Φ. Κουβέλης εισέπραξε έντονη και συντονισμένη κριτική στην κοινή συνεδρίαση της Κ.Ο. και της Ε.Ε. την περασμένη Πέμπτη. Τα «βέλη» εστιάστηκαν σε δύο κυρίως κατηγο-

ρίες σε αυτή περί παραγκωνισμού των βουλευτών από τη λήψη αποφάσεων και σε εκείνη περί ελλιπούς παρουσίας του προέδρου στο βήμα της Βουλής και τις κοινοβουλευτικές διαδικασίες. Την επόμενη ημέρα δύο στελέχη που πίεζαν και συγκρούστηκαν με τον Φ. Κουβέλη για συμπόρευση με το ΠΑΣΟΚ, αλλά «επέστρεψαν» στη ΔΗΜ.ΑΡ. μετά το «ναυάγιο» των σχεδιασμών των «58», οι Γρ. Ψαριανός και Ανδ. Παπαδόπουλος, άφησαν σαφείς αιχμές προς την ηγεσία της Αγ. Κωνσταντίνου.

Ο Γρ. Ψαριανός δήλωσε και δημόσια ότι «αν πάρουμε 1,5%, 2% η 3 παρά τέταρτο% θα είναι ένα πρόβλημα», καθώς επίσης και ότι «ο κ. Κουβέλης δεν εμφανίζεται στη Βουλή, δεν μιλάει και δεν ψηφίζει και εμφανιζόμαστε ακέφαλοι».

Ο Ανδ. Παπαδόπουλος υποστήριξε με άρθρο του στα «Νέ» πως στο κόμμα πρέπει να γίνει κάτι δραστικό, τόσο σε επίπεδο επικαιροποίησης προγραμματικών αρχών όσο και σε επίπεδο ουσιαστικών πρωτοβουλιών «για να μην οδεύσει το ρεύμα της ανανεωτικής Αριστεράς, που προσέφερε τόσα πολλά, προς το τέλος του». Υπενθυμίζεται ότι τα δύο στελέχη, όταν πλέον φαινόταν καθαρά ότι η πρωτοβουλία των «58» όδευε σε αδιέξοδο, εξέφραζαν τη θέση ότι το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών και για τα δύο κόμματα αντικειμενικά θα δρομολογήσει εξελίξεις στην κατεύθυνση της προσέγγισης των «κεντροαριστερών δυνάμεων». Ζήτημα που δεν αποκλείεται να επαναφέρουν, εάν επαληθευτούν, οι σημερινές δημοσκοπήσεις. ΝΙΚΟΣ ΛΙΟΝΑΚΗΣ

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 MAΡΤΙΟΥ 2014

9

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Μια βολική συμφωνία για τους Ευρωπαίους ΤΗΣ ΚΑΚΗΣ ΜΠΑΛΗ

Εν αρχή ην η ανακούφιση. Η ανακούφιση για την προσωρινή απαλλαγή από ένα χρόνιο πρόβλημα, σε μια Ευρώπη που είναι βυθισμένη αυτές τις μέρες στην αγωνία της για το πώς θα διαχειριστεί ενωμένη την κρίση με τη Ρωσία. Ολοκληρώθηκε επιτέλους η πέμπτη αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος από την τρόικα, με έξι και κάτι μήνες καθυστέρηση, οπότε η εκταμίευση της επόμενης δόσης μπορεί να γίνει εγκαίρως -και να αποφευχθεί κάποιο χρηματοπιστωτικό ατύχημα στον δρόμο προς τις ευρωεκλογές. Ο επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων Όλι Ρεν, λίγες μέρες πριν υποβάλει την παραίτησή του για να ηγηθεί του προεκλογικού αγώνα των Ευρωφιλελευθέρων, μαζί με τον πρώην πρωθυπουργό του Βελγίου, Γκι Φερχόφστατ, δηλώνει ανακουφισμένος που επιτεύχθηκε η συμφωνία της ελληνικής κυβέρνησης με την τρόικα, κυρίως επειδή εκτιμά ότι με αυτή διασφαλίζεται η χρηματοδότηση για το 2014 -»αυτή είναι η μεγάλη επιτυχία». Στην ίδια φράση, βέβαια, ο Ρεν προσθέτει ότι «η ελληνική κυβέρνηση πρέπει τώρα να υλοποιήσει τις συμφωνηθείσες οικονομικές μεταρρυθμίσεις». Οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι ξέρουν το πρόβλημα που έχει η ελληνική κυβέρνηση με τις μεταρρυθμίσεις -και με τις αμφιλεγόμενες και με τις αυτονόητες- και δεν είναι διατεθει-

Το ζητούμενο είναι να μην παίξει σημαντικό ρόλο η Ελλάδα στον προεκλογικό αγώνα προς τις ευρωκάλπες, να μην τρομάξουν οι Γερμανοί, Ολλανδοί ή Φινλανδοί ψηφοφόροι με την ιδέα ενός τρίτου πακέτου Mεγάλη επιτυχία χαρακτήρισε τη συμφωνία ο Όλι Ρεν

μένοι να αφήσουν για πολύ λάσκα το σκοινί. Θα επιμείνουν στη μεταρρύθμιση της εργατικής νομοθεσίας, στην υποχρέωση για υψηλά πρωτογενή πελονάσματα και τα επόμενα χρόνια, άρα και παράταση των «έκτακτων» φορολογικών μέτρων μετά τη λήξη τους και βεβαίως στην εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων του ΟΟΣΑ- στην εφαρμογή της συμφωνίας, δηλαδή. Ωστόσο, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις ονειρεύονται μια παύση συναγερμού στο ελληνικό μέτωπο μέχρι τις ευρωεκλογές και θα τους βόλευε να μην μιλάνε για δυο μήνες για τα «μαθήματα» που δεν έχει κάνει ακόμη η Αθήνα. Δεν είναι τυχαίο ότι ακόμη και ο λαλίστατος Βόλφγκανγκ Σόι-

μπλε απέφυγε να μιλήσει για την Ελλάδα, την εβδομάδα που πέρασε, στις ως συνήθως πολλές συνεντεύξεις που έδωσε, ακόμη κι όταν οι ερωτώντες προχωρούσαν σε -τραβηγμένες από τα μαλλιά- συγκρίσεις μεταξύ των όρων που θα συνοδεύουν το ευρωπαϊκό «πακέτο βοήθειας» για την Ουκρανία και των όρων του ελληνικού προγράμματος. Το ζητούμενο είναι να μην παίξει σημαντικό ρόλο η Ελλάδα στον προεκλογικό αγώνα προς τις ευρωκάλπες, να μην τρομάξουν οι Γερμανοί, Ολλανδοί ή Φινλανδοί ψηφοφόροι με την ιδέα ενός τρίτου πακέτου για την Ελλάδα, το οποίο οι περισσότεροι αξιωματούχοι θεωρούν αναπόφευκτο.

Και να μην τρομάξουν και οι Έλληνες ψηφοφόροι από τους όρους που θα συνοδεύουν το τρίτο πακέτο, ακόμη κι αν αυτοί δεν βαφτιστούν «μνημονιακοί». Παρά την γκρίνια τους για τις καθυστερήσεις της εκάστοτε αξιολόγησης από την τρόικα -για την οποία επιρρίπτουν την ευθύνη στην Αθήναπροεκλογικά τις θεωρούν βολικές. Με την επίκληση της ατάκας που λάνσαρε ο Ρεν, ότι «στην Ελλάδα τα πράγματα είναι πολύπλοκα και διαρκούν πολύ», δεν χρειάζεται περισσότερες εξηγήσεις η συνεχής αναβολή από πλευράς των εταίρων της έναρξης της δύσκολης διαπραγμάτευσης για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους. Αυ-

τή θα ξεκινήσει το νωρίτερο τον Αύγουστο -εάν δεν υπάρξει και επόμενη αναβολή- κι έτσι στερούνται οι ευρωσκεπτικιστές, και όχι μόνο, το προεκλογικό επιχείρημα ότι οι φορολογούμενοι της Ευρώπης θα πληρώσουν το «κούρεμα» του χρέους των Ελλήνων. Το ότι οι περισσότεροι οικονομολόγοι είναι πεπεισμένοι ότι το ελληνικό χρέος δεν είναι «διαχειρίσιμο» αυτή τη στιγμή δεν απασχολεί τους Ευρωπαίους πολιτικούς, θα αντιμετωπίσουν το ζήτημα αργότερα. Πολύ περισσότερο τους απασχολεί ο κίνδυνος να «χαλαρώσει» υπερβολικά προεκλογικά η ελληνική κυβέρνηση και να πληθύνουν πάλι τα δημοσιεύματα ότι «η Ελλάδα δεν κάνει τίποτε». Το σχόλιο της συντηρητικής Frankfurter Allgemeine την ημέρα επίτευξης της συμφωνίας απηχεί τους φόβους πολλών στην Εσπερία: «Αναφορικά με τη διαχείριση των συμπεφωνημένων μεταρρυθμίσεων διαπιστώνεται στις τάξεις της ελληνικής κυβέρνησης μια αντικειμενικά τελείως αβάσιμη χαλαρότητα. Ο πρωθυπουργός Σαμαράς θέλει να αξιοποιήσει το περίσσευμα του πρωτογενούς πλεονάσματος για κοινωνικές δαπάνες. Δεδομένης της εύθραυστης κατάστασης στο εσωτερικό ενόψει των ευρωεκλογών, μπορεί να δείξει κανείς κατανόηση για το ηρεμιστικό αυτό χάπι για τους πολίτες. Εντούτοις δεν προοιωνίζεται τίποτε καλό για το μέλλον».

ΚΩΔΙΚΑΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ

Κυβερνητική κρίση υπό την πίεση της Αριστεράς Μέχρι και τις αρχές της εβδομάδας, ο Κώδικας Μετανάστευσης ήταν, για την κυβέρνηση και τα φιλικά της ΜΜΕ, ένα θέμα-μη θέμα. Για τη Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ, το ζήτημα έμπαινε για πρώτη φορά με όρους κοινωνικής ένταξης, έστω άτολμης και λειψής, συνεπώς δεν προσφερόταν για πολιτική εκμετάλλευση. Τα οικεία τους ΜΜΕ, λοιπόν, αρκούνταν να παρουσιάζουν μια εικόνα συναίνεσης κυβέρνησης - ΣΥΡΙΖΑ, αποσιωπώντας την κριτική για τις αντιφάσεις του νομοσχεδίου, εξαιτίας των οποίων ο ΣΥΡΙΖΑ ψήφισε «παρών». Κι ύστερα, στο και πέντε δηλαδή της διαδικασίας, ήρθε (και έφυγε, και ξαναήρθε) η τροπολογία Μπαλτάκου - Μιχελάκη. Κι έτσι, ακόμα και το ακροδεξιό προπαγανδιστικό Αntinews έφτασε να μιλά για «κυβερνητική κρίση» - και δη στο πιο οικείο «γήπεδο» για τους κυβερνητικούς κύκλους που εκπροσωπεί. Η κυβερνητική κρίση ήταν, κατ’ αρχάς, αποτέλεσμα της ομηρείας της κυβέρνησης στην ίδια της τη στρατηγική. Μπαλτάκος και Μιχελάκης εκπαραθύρωσαν τον αναπληρωτή υπουργό Εσωτερικών, επιχειρώντας να υπονομεύσουν ακόμα κι αυτό το λειψό βήμα προς την κοινωνική ένταξη των μεταναστών που επιχειρούσε ο νέος Κώδικας. Εκβιάζοντας λοιπόν την προσάρτηση του ΠΑΣΟΚ στο έδαφος

της Ακροδεξιάς (τι άλλο ήταν η απόπειρα θεσμοποίησης της ρατσιστικής κρατικής βίας;), το «βαθύ Μαξίμου» έφερε εκπρόθεσμα την υποτιθέμενη «βελτίωση» του άρθρου 19: Μια «βελτίωση» απολύτως άσχετη με το άρθρο (που ορίζει ποιοι δικαιούνται άδεια διαμονής για ανθρωπιστικούς λόγους), άσχετη με ολόκληρο το νομοσχέδιο κι όσα συζητούνταν ένα μήνα τώρα στην Επιτροπή της Βουλής και, κυρίως, άσχετη με τις συστάσεις των πλέον αδιάβλητων αρχών για την αντιμετώπιση της ασυλίας που απολαμβάνουν κρατικά όργανα όταν αυθαιρετούν ή εγκληματούν σε βάρος μεταναστών. Η κυβερνητική κρίση δεν μπορεί να πιστωθεί στο ΠΑΣΟΚ. Στη συζήτηση της Πέμπτης, Κουκουλόπουλος και Κακλαμάνης βιάστηκαν να υποβαθμίσουν την τροπολογία Μιχελάκη Μπαλτάκου ως «διαδικαστικό ζήτημα», προκαλώντας την αντίδραση της Μαρίας Ρεπούση («όσο σας έχουν δεδομένους, αυτά και χειρότερα θα σας κάνουν»). Αλλά και υποσκελίζοντας τον Κ. Τριαντάφυλλο, που μίλησε για παραβίαση ακόμα και της αστικής δημοκρατίας. Μέριμνα των δύο βουλευτών ήταν να τα βάλουν... με τον ΣΥΡΙΖΑ, που «δημιουργεί τεχνητή ένταση», και να στηρίξουν τον εκπαραθυρωμένο Λ. Γρηγοράκο, ως

ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΘΕΝΗ ΠΑΠΑΔΑΤΟΥ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ

υπουργό μιας ομονοούσας, υποτίθεται, κυβέρνησης. Ήταν εξάλλου το ΠΑΣΟΚ που, ήδη από τη συζήτηση στην Επιτροπή, έδινε διά του Π. Ρήγα τη μάχη κατά των «παράνομων μεταναστών» (σε ένα νομοσχέδιο περί κοινωνικής ένταξης...), αφήνοντας μόνο τον ΣΥΡΙΖΑ να επιμένει για ένα νέο νόμο περί ιθαγένειας, που να διατηρεί το θετικό κεκτημένο του νόμου Ραγκούση. Ενδεικτικά, το μόνο που υποστήριξε το ΠΑΣΟΚ όσον αφορά την ιθαγένεια, ήταν αιφνιδιαστική τροπολογία για τη μη λήψη ιθαγένειας από μετανάστες με ποινή σε αναστολή... Η κυβερνητική κρίση, λοιπόν, πρέπει να πιστωθεί στον ΣΥΡΙΖΑ. Ήταν χάρη στο δικό του αίτημα για ονομαστική ψηφοφορία, για να μην περάσει η τροποποίηση του άρθρου 19, που η κυβέρνηση αναγκάστηκε να αποσύρει από την ψηφοφορία επί των άρθρων ολόκληρο

το άρθρο 19, προκειμένου να διαχειριστεί την κρίση, και τελικά να φέρει προς ψήφιση αναθεωρημένη εκδοχή του άρθρου την ερχόμενη εβδομάδα. Για την τελική έκβαση, πολλά θα εξαρτηθούν από τη στάση του ΠΑΣΟΚ, το σθένος του οποίου μπροστά σε άθλιες κυβερνητικές μεθοδεύσεις δεν είναι αυτό για το οποίο φημίζεται. Ειδικά σε ό,τι αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα, το ίδιο έχει να αντιμετωπίσει μια αντίφαση. Για το ΠΑΣΟΚ, τα δικαιώματα δεν είναι αυταξία, αλλά «πλυντήριο»: το μόνο πεδίο διαφοροποίησής του από τη Ν.Δ., εν μέσω πλήρους ταύτισής του στην «κυρίως» ατζέντα που ορίζουν τα Μνημόνια. Την ίδια στιγμή, ΠΑΣΟΚ εκτός κυβέρνησης δεν υπάρχει - εξ ου και η ρήξη με την πιο αντικοινωνική Δεξιά από τη Μεταπολίτευση μέχρι σήμερα δεν είναι ποτέ πλήρης. Η πρόσφατη κριτική Ραγκούση σε ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ., για την τροπολογία που αφορά την ψήφο των μεταναστών, είναι απολύτως ενδεικτική. Κάπως έτσι, το κύριο βάρος για την υπεράσπιση των αυτονοήτων του κράτους δικαίου, απέναντι σε μια κυβέρνηση που επενδύει πολιτικά στον ρατσισμό και την κρατική βία, πέφτει και πάλι στον ΣΥΡΙΖΑ. Την Πέμπτη έγινε ένα πρώτο βήμα. Πρέπει να ολοκληρωθεί.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

10

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Γιάννης Αναστασιάδης Μας άφησε στις 28 Ιανουαρίου σε μεγάλη ηλικία και μετά από μακρόχρονη ασθένεια ο Γιάννης Αναστασιάδης. Γεννημένος στην Αλεξάνδρεια το 1921, πήρε ενεργό μέρος στο Αιγυπτιώτικο Αριστερό Κίνημα από τα νεανικά του χρόνια. Υπήρξε στέλεχος της Αντιφασιστικής Πορείας (Α.Π.), του παραρτήματος του ΚΚΕ στην Αίγυπτο. Το 1961 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα. Η ΕΔΑ ήταν ήδη ένα δραστήριο, νόμιμο πολιτικό κόμμα. Αρκετοί αριστεροί Αιγυπτιώτες, επαναπατριζόμενοι, εντάσσονται σ’ αυτό. Σε κάποια φάση τού ανατέθηκε η διεύθυνση ενός τυπογραφείου - κομματικής επιχείρησης, αντίστοιχης με εκείνη της Κύπρου, που κράτησε μέχρι το χουντικό πραξικόπημα. Μετά τη διάσπαση του 1968 πέρασε στις γραμμές του ΚΚΕ Εσωτερικού και συνέβαλε στη δημιουργία της Κομματικής Οργάνωσης Αιγυπτιωτών. Ήταν ο υπεύθυνος και βασικός συντάκτης του περιοδικού της οργάνωσής μας «Η Φωνή», που κυκλοφόρησε επί δεκαπέντε χρόνια διευρύνοντας την εξωκομματική επιρροή της μεταξύ των δημοκρατικών συμπατριωτών μας. Η σημαντικότερη συνεισφορά του ήταν η συγγραφή του βιβλίου του «Μνήμες από τη δράση του Αριστερού Κινήματος του Αιγυπτιώτη Ελληνισμού» (Αθήνα 1993). Δεν ήταν ολοκληρωμένο ιστορικό έργο, αλλά προσπάθεια συγκέντρωσης διάσπαρτου γραπτού υλικού και μαρτυριών που αναφέρονταν στο Αιγυπτιώτικο Αριστερό Κίνημα. Υπήρξε στενός συνεργάτης και φίλος του αξέχαστου γραμματέα της οργάνωσής μας, γιατρού Μανώλη Νικολάου, που με την ηθική και υλική συμπαράστασή του έγινε δυνατή η συγγραφή - έκδοση αυτού του βιβλίου. Ήταν κοινή και έντονη η επιθυμία τους γιατί, εκτός από την καταγραφή στοιχείων σχετικών με το παροικιακό Κίνημα, φωτιζόταν λεπτομερώς με αντικειμενικότητα και αυτοκριτική διάθεση η αντιπαράθεση «Τσίρκας - Ανθρωπάκι». Είχαν και οι ίδιοι προσωπική ανάμειξη σ’ αυτή την υπόθεση. Χαμηλών τόνων, χωρίς εύκολες συναισθηματικές εξάρσεις, γειωμένος, με οξύ πολιτικό κριτήριο, ο Γιάννης Αναστασιάδης παρέμεινε πιστός στις ιδέες της Ανανέωσης. Για μας τους Αιγυπτιώτες, που συμπορευτήκαμε επί δεκαετίες μαζί του ακολουθώντας την περιπέτεια της Αριστεράς, θα έχει στη μνήμη μας ξεχωριστή θέση. ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΤΣΕΛΙΟΣ

ΠΡΟΣΦΟΡΑ Στη μνήμη του Γιάννη Αναστασιάδη, παλιοί σύντροφοί του από την Π.Κ. Αιγυπτιωτών προσφέρουν στην «Αυγή» 150 ευρώ.

ΔΩΡΕΕΣ Στη μνήμη της μητέρας της Μαρίας Παπαδοπούλου η Εύα Ζορμπά κατέθεσε στο «Δίκτυο για τα Δικαιώματα του Παιδιού» το ποσό των 100 ευρώ για τους σκοπούς του σωματείου.

Η Στατιστική Υπηρεσία της Ε.Ε. (η Eurostat), εκτός από τα στοιχεία για το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) των κρατών-μελών της Ε.Ε., δημοσιεύει και στοιχεία για τις περιφέρειες των κρατών αυτών. Η συλλογή, όμως, και η επεξεργασία των στοιχείων αυτών απαιτεί μεγάλο χρονικό διάστημα, με αποτέλεσμα η δημοσίευσή τους να καθυστερεί και πέραν των δύο ετών. Τα στοιχεία για τις περιφέρειες των 28 πλέον κρατών της Ε.Ε. του έτους 2011 δόθηκαν στη δημοσιότητα μόλις τον περασμένο Φεβρουάριο. Τα αναλυτικά στοιχεία υπάρχουν στη βάση δεδομένων της Eurostat και αφορούν το συνολικό και το κατά κεφαλή ΑΕΠ τόσο σε ευρώ όσο και σε Μονάδες Αγοραστικής Δύναμης (ΜΑΔ), δηλαδή σε μονάδες που επιτρέπουν τη σύγκριση ανάμεσα στα κράτη, δεδομένου η αγοραστική δύναμη του ευρώ, λόγω διαφοράς τιμών, είναι διαφορετική σε κάθε χώρα. Στο άρθρο αυτό θα εξετάσουμε το συνολικό και το κατά κεφαλή ΑΕΠ σε ΜΑΔ των περιφερειών και του Συνόλου Χώρας σε σύγκριση με εκείνο του συνόλου των 214 περιφερειών των 15 κρατών-πρώτων μελών της Ε.Ε. (Ε.Ε.15) το έτος 2011 σε σύγκριση με εκείνο του έτους 2008. Το 2008 δεν είχαν γίνει ακόμα αισθητές οι επιπτώσεις της διεθνούς οικονομικής κρίσης στο ΑΕΠ σε ΜΑΔ της χώρας μας, ενώ 2011 είναι το πρώτο έτος στο οποίο σημειώθηκαν πλήρως οι επιπτώσεις της εφαρμογής των μέτρων Μνημονίων στη χώρα μας που άρχισαν να επιβάλλονται το δεύτερο εξάμηνο του 2010. Τα σχετικά στοιχεία δίνονται στον Πίνακα που ακολουθεί. Στην 1η στήλη του πρώτου μέρους του Πίνακα δίνεται το συνολικό ΑΕΠ σε εκατ. ΜΑΔ των 13 περιφερειών της χώρας, της Ελλάδας και της Ε.Ε.15 το έτος 2008, στη 2η στήλη το έτος 2011 και στην 3η η ποσοστιαία μεταβολή του, στις τρεις επόμενες στήλες δίνονται τα αντίστοιχα στοιχεία για το κατά κεφαλή ΑΕΠ σε ΜΑΔ και στις τρεις τελευταίες η θέση που κατείχαν οι 13 περιφέρειες ανάμεσα στις 214 περιφέρειες των 15 κρατών-πρώτων μελών της Ε.Ε. με βάση το ύψος του κατά κεφαλή ΑΕΠ τους σε ΜΑΔ. Στις τρεις πρώτες στήλες του δεύτερου μέρους του Πίνακα δίνεται το ποσοστό που το συνολικό ΑΕΠ της χώρας μας αντιπροσωπεύ-

Βουλιάζουν οι περιφέρειες της χώρας στη μνημονιακή ύφεση ΤΟΥ ΜΑΝΟΛΗ Γ. ΔΡΕΤΤΑΚΗ*

ει σε εκείνο του συνόλου των 15 κρατών και στις τρεις τελευταίες οι δείκτες ανισότητας και συνοχής των περιφερειών της χώρας. Από τον Πίνακα φαίνεται ότι το 2011 σε σχέση με το 2008: Το συνολικό ΑΕΠ σε ΜΑΔ, ενώ αυξήθηκε λίγο στην Ε.Ε.15, στη χώρα μας και στις περιφέρειές της μειώθηκε σημαντικά, με αποτέλεσμα να μειωθεί το ποσοστό που αντιπροσώπευε στο συνολικό ΑΕΠ σε ΜΑΔ της Ε.Ε.15 Το κατά κεφαλή ΑΕΠ σε ΜΑΔ της Ε.Ε.15 μειώθηκε ελαφρά, ενώ στην Ελλάδα και στις περιφέρειές της η μείωσή του ήταν μεγάλη. Η μεγαλύτερη μείωση σημειώθηκε στα Ιόνια Νησιά και η μικρότερη στη Δυτική Μακεδονία, με αποτέ-

λεσμα να αυξηθεί η ανισότητα και να μειωθεί η συνοχή των περιφερειών. Τα ποσοστά μείωσης του κατά κεφαλή ΑΕΠ των 12 από τις 13 περιφέρειες της χώρας μας ήταν τα μεγαλύτερα ανάμεσα σε εκείνα των 102 από τις 214 περιφέρειες στις οποίες σημειώθηκε μείωση και μόνο το ποσοστό μείωσης της Δυτικής Μακεδονίας ήταν 32ο. Εξαιτίας των υψηλών αυτών ποσοστών μείωσης σημειώθηκε μεγάλη υποβάθμιση όλων των περιφερειών της χώρας σε σχέση με τις υπόλοιπες. Η έκταση της υποβάθμισης αυτής δίνεται στην τελευταία στήλη του Πίνακα. Από τη στήλη αυτή φαίνεται ότι η μεγαλύτερη υποβάθμιση σημειώθηκε στα Ιόνια Νησιά, στο Νότιο Αιγαίο και στην Αττική και η μικρότερη στην Ήπειρο, με αποτέλεσμα, ενώ το 2008 τρεις περιφέρειες της χώρας περιλαμβάνονταν στις 14 τελευταίες ανάμεσα στις 214 σε ό,τι αφορά το ύψος του κατά κεφαλή ΑΕΠ, το 2011 ο αριθμός τους αυξήθηκε σε 7 και η θέση της Αττικής

και του Νότιου Αιγαίου, που το 2008 περιλαμβανόταν ανάμεσα στις 100 πρώτες, χειροτέρευσε κατά πολύ και το 2011 μόνο η Αττική παρέμεινε ανάμεσα σ’ αυτές. Ο βασικός λόγος της υποβάθμισης των περιφερειών και των νομών της χώρας στο πλαίσιο της Ε.Ε. είναι η μεγάλη ύφεση που προκάλεσε η εφαρμογή των μέτρων των Μνημονίων. Η ύφεση όμως αυτή στην Ελλάδα δεν έληξε, όπως συνέβη σε άλλες χώρες, αλλά συνεχίστηκε και επιτάθηκε το 2012 και 2013, γεγονός το οποίο σημαίνει ότι η θέση τόσο της χώρας μας όσο και των περιφερειών της ανάμεσα στα 15 κράτη-πρώτα μέλη της Ε.Ε θα χειροτερεύσει. Το πόσο θα χειροτερεύσει σε ό,τι αφορά τις περιφέρειες θα το γνωρίζουμε μετά ένα έτος για το 2012 και μετά δύο για το 2013.

* Ο Μανόλης Γ. Δρεττάκης είναι πρώην αντιπρόεδρος της Βουλής, υπουργός και καθηγητής της ΑΣΟΕΕ

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Τι είδε ο ξένος αναλυτής ΤΟΥ ΘΑΝΟΥ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΥ

Εάν ένας ξένος επενδυτικός αναλυτής, που θα υποχρεούτο να παραδώσει άμεσα σε έναν μεγάλο οίκο (επενδυτικό, επιχειρηματικό κ.λπ.) μελέτη για τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας, εμπιστευόταν -καθώς θα συνέλλεγε τις πληροφορίες του- τις ανακοινώσεις και τις «διαρροές» της ελληνικής κυβέρνησης, το πιθανότερο θα ήταν να κατέληγε σε μια διαμετρικά αντίθετη εισήγηση από εκείνην ενός αναλυτή που θα εμπιστευόταν τα «reports» των ξένων οίκων, των αγορών ή ακόμη και των δανειστών της Ελλάδας. Αυτό θα οφειλόταν προφανώς στις αποκλίνουσες -και σε πολλά σημεία αντίθετες- εντυπώσεις αλλά και εκτιμήσεις ουσίας από τη μία πλευρά της κυβέρνησης και από την άλλη των δανειστών και των αγορών. Θα διάβαζε στην προκειμένη περίπτωση ο πρώτος τις ειδήσεις που συνεπικουρούν το σχέδιο του «success story - 2» και την αντίστροφη μέτρηση για την «κορύφωσή» του που αναμένεται να είναι η έκδοση «κλειστού» ομολογιακού δανείου και θα εισηγείτο στους λεγόμενους «decision makers» να εμπιστευθούν αβλεπί την Ελλάδα.

Σκεπτικισμός από οίκους, αγορές και δανειστές, ροζ συννεφάκια από την κυβέρνηση Αντίθετα, ο δεύτερος θα διάβαζε τις εκθέσεις δανειστών και αγορών να αποδομούν -είτε ευθέως είτε με «διπλωματική» γλώσσα- το επικοινωνιακό παιχνίδι της κυβέρνησης, προβλέποντας νέα μέτρα μετεκλογικά, και θα αποθάρρυνε όσους τυχόν ήσαν έτοιμοι να «κάνουν τα κουμάντα τους» πάνω στο «success story». Θα επεκαλείτο βεβαίως και το ότι, ακόμη και αν οι εκτιμήσεις των αγορών, που προβλέπουν συνέχιση της ύφεσης ή των δανειστών που στην έκθεσή τους προαναγγέλλουν μέτρα, πιθανόν να κρύβουν τυχόν ευνόητες και μη σκοπιμότητες, θα ήταν υποχρεωμένος να λάβει σοβαρά υπόψη του ότι οι εκτιμήσεις αυτές, ιδιαίτερα αυστηρές ή μετριοπαθείς, δεν είναι και τόσο αυθαίρετες. Αναπτύσσουν συγκεκριμένη επιχειρηματολογία με την ωμή και αμείλικτη αλήθεια των αριθμών. Το ποιος από τους δύο αναλυτές θα έκανε καλύτερα τη δουλειά του το έδειξε χωρίς ιδιαίτερες δυσκολίες η ειδησεογραφία των ημερών, με αιχμή της την πολυαναμενόμενη έκθεση της S&P, σύμφωνα με την οποία ο οίκος διατήρησε την αξιολόγηση «Β-/Β» για την Ελλάδα με σταθερό outlook (προοπτική) σημειώνοντας ότι το χρέος της γενικής κυβέρνησης και το εξωτερικό χρέος της Ελλάδας παραμένουν υπερβολικά, παρότι είχαν καλλιεργηθεί προσδοκίες για κάπως καλύτερη αξιολόγηση. Εν αναμονή της παραπάνω έκθεσης αλλά και των επόμενων προγραμματισμένων αξιολογήσεων από τη Moody’s στις 3 Απριλίου και την Fitch στις 23 Μαΐου, από κυβερνητικής πλευράς η εκτέλεση του επικοινωνιακού σχε-

δίου «success story - 2» περιελάμβανε την εβδομάδα που πέρασε δύο συγκεκριμένες εξελίξεις: o Η πρώτη ήταν τα 500 εκατομμύρια ευρώ «κοινωνικό μέρισμα» που «μοίρασε» ο πρωθυπουργός. o Η δεύτερη ήταν η προώθηση του σχεδίου «έξοδος στις αγορές». Έξοδος όμως που χάριν του επικοινωνιακού εντυπωσιασμού θα στοιχίσει στους Έλληνες πολίτες έως και 550 εκατομμύρια ευρώ, ήτοι 10% παραπάνω από ένα «μέρισμα» (110 εκατ. ευρώ τόκοι ετησίως). Αυτή η κίνηση εντυπωσιασμού είναι η πολυδιαφημισμένη «έξοδος στις αγορές», όπως κατ’ ευφημισμόν την ονομάζει η κυβέρνηση, μιας και, όπως όλα δείχνουν, θα είναι πενταετής «κλειστή» έκδοση με προσυνεννόηση ή «βιβλίο προσφορών». Οι κυβερνώντες θεωρούν επιτυχία δανεισμό με 5,5% για ποσό, σύμφωνα με πληροφορίες, 2 δισ. ευρώ. Από αυτό προκύπτουν ένα κόστος 550 εκατ. ευρώ, αλλά και ένα ερώτημα: Είναι απαραίτητη σήμερα η έξοδος στις αγορές με τόσο υψηλό επιτόκιο για τόσο «μικρό» για τις κρατικές ανάγκες ποσό, που θα μπορούσε να αναπληρωθεί λ.χ. από δημοπρασία εντόκων γραμματίων; Η ψυχρή λογική λέει «όχι». Επαΐοντες περί την αγορά θεωρούν πως μια τέτοια κίνηση θα ευνοήσει μόνο μεγάλους «παίκτες» των χρηματογορών, όπως ο Paul Kazarian της Japonica Partners, που μάζεψε προ έτους ό,τι κουρεμένο ελληνικό ομόλογο βρήκε (2,9 δισ. ευρώ). Διότι ναι μεν θα ανέβουν πιθανότατα οι τιμές στη δευτερογενή αγορά, αλλά αυτό δεν προοιωνίζεται κατ’ ανάγκην ούτε αποκατάσταση επιτοκίων των πρωτογενών εκδόσεων σε λελογισμένα επίπεδα ούτε άμεση επιστροφή στις αγορές. Προσθέτουν δε ότι οι αστερίσκοι στη συμφωνία των δανειστών και τα «δύσκολα» που έρχονται καθιστούν διάτρητο το επικοινωνιακό τέχνασμα «success story - 2» που τουλάχιστον οι αγορές δεν είναι εύκολο να το πιστέψουν. Πιο απλά, μια «προσδοκία» και μια επιχείρηση τεχνητής αισιοδοξίας ενόψει ευρωεκλογών και τρίτου Μνημονίου, θα στοιχίσει στους Έλληνες πολίτες περισσότερα όσων επέστρεψε ως «κοινωνικό μέρισμα» ο πρωθυπουργός. Βέβαια, αυτό δεν εμποδίζει οργανισμούς όπως το IIF να προβλέψει πως η επίτευξη συμφωνίας μεταξύ Αθήνας και δανειστών ανοίγει τον δρόμο για έκδοση πενταετούς ομολόγου, ίσως και εντός του Απριλίου. Ωστόσο διεθνείς οίκοι, αναλυτές κ.λπ., όπως έπραξε προχθές η RBS, επισημαίνουν πως όσο και αν έχει συμβολικό χαρακτήρα η έκδοση ομολόγου, «το μεγάλο στοίχημα παραμένει η στήριξη της πραγματικής οικονομίας». Αν μη τι άλλο, αυτό προσέχουν οι διεθνείς αναλυτές, την προβλεπόμενη από την S&P και για το 2014 ύφεση (-0,3%) τα συνεχή ρεκόρ ανεργίας, το ανεξέλεγκτο χρέος και τις εκθέσεις των δανειστών που προαναγγέλλουν παράταση φοροεπιδρομών (εισφορά αλληλεγγύης και μετά το 2016), απελευθέρωση ομαδικών απολύσεων, στέγνωμα των ταμείων με μειωμένες εισφορές, ακριβότερο ρεύμα και νέο γύρο ισοπέδωσης μισθών που πρωτίστως θα «ωφελήσουν» την ύφεση...

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

12

ΕΡΓΑΣΙΑ

Μνημόνιο ισοπέδωσης μισθών και ταμείων ΤΟΥ ΑΝΔΡΕΑ ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΥ

Η νέα παρέμβαση στα εργασιακά, που συμφώνησαν την προηγούμενη εβδομάδα οι δανειστές και η κυβέρνηση, όχι μόνο δεν έχει να ζηλέψει τίποτα από τις αντίστοιχες παρεμβάσεις του 2010 (πρώτο Μνημόνιο) και του 2012 (Μεσοπρόθεσμο), αλλά ουσιαστικά συνιστά ένα νέο Μνημόνιο πλήρους ισοπέδωσης των μισθών και ταυτόχρονα PSI διαρκείας στα σχεδόν ετοιμόρροπα ασφαλιστικά ταμεία Η μείωση των τριετιών κατά 50% για τους μακροχρόνια ανέργους σε συνδυασμό με την απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων εκτιμάται ότι θα οδηγήσουν με μαθηματική ακρίβεια σε νέα δραματική μείωση -

κατεδάφιση των μισθών στον ιδιωτικό τομέα και σε ανακύκλωση της φθηνής και ευέλικτης απασχόλησης. Πριν εγκαινιαστεί ο «μηχανισμός του κατώτατου μισθού» (2017), με τον οποίο οι κατώτατες αμοιβές θα μπορεί να αναθεωρούνται κάτω από τα σημερινά επίπεδα των 586 ευρώ, όλοι οι μισθοί στον ιδιωτικό τομέα θα συμπιεσθούν στα σημερινά επίπεδα. Και αυτό γιατί η μείωση των τριετιών για τους μακροχρόνια ανέργους κατά 50% θα υπονομεύει τις σημερινές «παγωμένες» αποδοχές των εργαζομένων. Ταυτόχρονα τα ταμεία, όχι μόνο από την ισοπέδωση των μισθών, αλλά κυρίως από τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών (3,9 μονάδες συνολικά για τους εργοδότες ή 21% επί

Τι δρομολογεί η συμφωνία για μείωση των τριετιών, απελευθέρωση των απολύσεων, μείωση των εισφορών του μισθολογικού κόστους και 1 μονάδα για τους εργαζόμενους ή 7%), θα βιώσουν ένα δεύτερο PSI που θα «απλωθεί» σε βάθος χρόνου. Αν στο πρώτο περιβόητο κούρεμα του 2011 που αφορούσε στα αποθεματικά τους έχασαν περί τα 13 δισ. ευρώ, τώρα και σε βάθος δεκαετίας με μια α-

γορά χαμηλών μισθών και με «ψαλιδισμένες» τις εισφορές, οι απώλειες θα είναι καθοριστικές για τη βιωσιμότητά τους. Μόνο από τη μείωση των εργοδοτικών ασφαλιστικών εισφορών οι απώλειες των ταμείων θα είναι 1 δισ. ευρώ το 2014. Γνώστες της κοινωνικής ασφάλι-

σης, που εκφράζουν σοβαρές επιφυλάξεις όσον αφορά τις κυβερνητικές δεσμεύσεις σύμφωνα με τις οποίες μέρος της φετινής «μαύρης τρύπας» θα καλυφθεί με 350 εκατ. ευρώ από το πρωτογενές πλεόνασμα, τονίζουν ότι σε περίπτωση που αυτό δεν συμβεί τουλάχιστον μέχρι τον προσεχή Σε-

ΣΑΒΒΑΣ ΡΟΜΠΟΛΗΣ καθηγητής - επιστημονικός διευθυντής ΙΝΕ/ΓΣΕΕ:

Νέο έλλειμμα 1 δισ. στα ταμεία από τη μείωση των εισφορών Σήμερα στην Ελλάδα δύο στους πέντε εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα απασχολούνται με ευέλικτες μορφές Οι πολιτικές ευελιξίας της εργασίας και των μισθών δεν αντιμετωπίζουν την ανεργία, αλλά ανακυκλώνουν τους ανέργους με μορφές μερικής και προσωρινής απασχόλησης

Το ΙΝΕ θεωρεί έτος μηδέν για το ασφαλιστικό το 2015. Με δεδομένο το εκρηκτικό πρόβλημα ρευστότητας που αντιμετωπίζουν τα Ταμεία, η μείωση των εισφορών τι αποτελέσματα θα επιφέρει. Πράγματι το 2016 το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης στην Ελλάδα, για να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του, θα πρέπει εκτός από τα έσοδα που θα έχει από εισφορές εργαζομένων, εργοδοτών και κρατικές επιχορηγήσεις, να εξασφαλίσει επιπρόσθετα 950 εκατ. ευρώ. Το ποσό αυτό αυξάνεται το 2017 στα επίπεδα των 1,88 δισ. ευρώ, το 2018 στα επίπεδα των 2,14 δισ. ευρώ, το 2019 στα επίπεδα των 2,40 δισ. ευρώ, το 2020 2,67 δισ. ευρώ και εξελίσσεται σταδιακά αυξανόμενο τις επόμενες δύο δεκαετίες. Έτσι, με αυτά τα δεδομένα η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών εργαζομένων και εργοδοτών κατά

3,9% επιπλέον της μείωσης 1,4% των εργοδοτικών εισφορών αποστερεί το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης από έσοδα τουλάχιστον της τάξης του 1 δισ. ευρώ τον χρόνο, επηρεάζοντας αρνητικά το ελάχιστο αποθεματικό κεφάλαιο ή το σημερινό επίπεδο των συντάξεων εάν δεν εξασφαλιστούν βραχυπρόθεσμα και μεσο-μακροπρόθεσμα οι αναγκαίοι πόροι. Μπορεί ένα μέρος του νέου ελλείμματος στα ταμεία να καλυφθεί από αύξηση της απασχόλησης όπως ισχυρίζεται το υπουργείο Εργασίας; Θεωρητικά ένα μέρος του νέου προκαλούμενου ελλείμματος μπορεί να καλυφθεί από την αύξηση της απασχόλησης. Όμως, σε ποσοτικούς και συγκεκριμένους όρους, η κάλυψη του 1 δισ. ευρώ τον χρόνο προϋποθέτει αύξηση της απασχόλησης τουλάχιστον κατά

300.000 άτομα. Η παρατήρηση αυτή σημαίνει ότι, εάν για παράδειγμα το 2015 στη χώρα μας η αύξηση του ΑΕΠ θα είναι 1,5%, η προκαλούμενη αύξηση της απασχόλησης θα είναι 22.000 νέες θέσεις εργασίας και τα επιπλέον έσοδα της κοινωνικής ασφάλισης από εισφορές εργαζομένων και εργοδοτών θα είναι 66 εκατ. ευρώ, ποσό ελάχιστο σε σχέση με αυτό του προκαλούμενου ελλείμματος. Κατά συνέπεια το νέο προκαλούμενο έλλειμμα θα πρέπει να καλυφθεί από νέους πρόσθετους πόρους. Θεωρείτε ότι συνολικά οι νέες παρεμβάσεις στην αγορά εργασίας μπορούν να οδηγήσουν σε περιορισμό ή συγκράτηση της ανεργίας (που την εκτιμάτε στο 29% - 30% για το 2014;) Καταρχήν απαιτείται να σημειωθεί ότι οι νέες παρεμβάσεις στην αγορά εργασίας για την α-

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

13

ΕΡΓΑΣΙΑ ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΟΥΖΗΣ καθηγητής Παντείου:

Είδος ελεύθερης οικονομικής ζώνης η Ελλάδα

πτέμβριο το πρόβλημα των εσόδων και κατ’ επέκταση της καταβολής των συντάξεων θα λάβει ανεξέλεγκτες διαστάσεις. Με άλλα λόγια, το έτος μηδέν για τα ταμεία, που είχε προσδιορίσει για το 2016 το ΙΝΕ/ΓΣΕΕ, ήδη αναθεωρείται σε πολύ συντομότερο χρόνο, ενώ μετά και τις δεσμεύσεις της κυβέρνησης στους δανειστές «να παρακολουθεί στενά την πορεία των ταμείων», το πλέον πιθανό σενάριο είναι μια νέα οριζόντια και δραματική μείωση των συντάξεων αμέσως μετά τις ευρωεκλογές.

πασχόληση κυριαρχούνται από πολιτικές επιδοτούμενης απασχόλησης και από πολιτικές αύξησης της εκ περιτροπής εργασίας, της μερικής, της προσωρινής και εποχικής απασχόλησης. Σήμερα στην Ελλάδα δύο στους πέντε εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα απασχολούνται με τις προαναφερόμενες ευέλικτες μορφές απασχόλησης. Ως εκ τούτου, ενώ η πρόβλεψή μας για το επίπεδο της ανεργίας το 2014 είναι ότι θα κινηθεί μεταξύ του 29%30% (29,5%), λόγω των προαναφερόμενων παρεμβάσεων των ευέλικτων πολιτικών απασχόλησης εκτιμούμε ότι από 27,5% το 2013 θα αυξηθεί στο 28,5% το 2014. Με άλλα λόγια οι πολιτικές ευελιξίας της εργασίας και ευελιξίας των μισθών αποδεικνύεται ότι δεν αντιμετωπίζουν την ανεργία με την δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, αλλά ανακυκλώνουν στη διάρκεια του έτους τους ανέργους με μορφές μερικής και προσωρινής απασχόλησης.

καθήλωση των συλλογικών συμβάσεων.

Πιστεύετε ότι η μείωση των τριετιών για τους μακροχρόνια ανέργους είναι μια «ενδιάμεση στάση» πριν την πλήρη κατάργησή τους και θα οδηγήσει σε νέα μείωση των μισθών στον ιδιωτικό τομέα;

Αυτό σε συνδυασμό με τις ελεύθερες απολύσεις τι αποτελέσματα θα επιφέρει στην αγορά εργασίας;

Ο θεσμός των τριετιών, που παραπέμπει στη θεσμική αναγνώριση της προϋπηρεσίας του εργαζόμενου ως προστιθέμενης αξίας για την επιχείρηση, έχει και αυτός πληγεί στην εποχή των Μνημονίων. Τα ήδη εφαρμοζόμενα μέτρα για το πάγωμα των ωριμάνσεων μέχρις ότου η ανεργία μειωθεί κάτω από το... 10% και ο περιορισμός τους στις τρεις κατά ανώτατο όριο τριετίες θα συμπληρώνεται από τη μείωση κατά 50% του ποσού των τριετιών από την προϋπηρεσία των ανέργων που προσλαμβάνονται με τον κατώτατο μισθό προκειμένου να καθηλώνονται οι κατώτατες αμοιβές και να μην αποκλίνουν με την αναγνώριση δικαιωμάτων στους «ανακάμπτοντες». Ας σημειωθεί ότι τα 586 ευρώ μεικτά είναι το πρώτο κατώτατο μισθολογικό επίπεδο αφού ακολουθεί το αντίστοιχο για τους νέους μέχρι 25 ετών στα 510 ευρώ. Εάν προστεθεί και η κοινωφελής εργασία των 493 και 421 ευρώ αντίστοιχα, διαμορφώνεται ήδη το κλίμα για περαιτέρω συμπίεση των νόμιμων κατώτατων μισθών. Αυτή η μισθολογική πολυμορφία των κατώτατων ορίων ευνοεί μια τέτοια εξέλιξη συμπαρασύροντας το σύνολο των μισθών που προκαλεί η απο-

Η απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων πέραν του μηνιαίου ορίου του 5% για τις επιχειρήσεις άνω των 150 εργαζομένων και των διοικητικών διαδικασιών που τις συνοδεύουν (έγκριση υπουργού) θα προσθέσει μεγαλύτερη ανεργία μαζί με τα πρόσθετα μέτρα περικοπών προσωπικού στον δημόσιο τομέα. Είναι μέτρα που στοχεύουν στη διευκόλυνση των απολύσεων σε μεγάλες επιχειρήσεις, κυρίως στον τραπεζικό κλάδο και στις πρώην ΔΕΚΟ. Στην εποχή των Μνημονίων αυξήθηκαν ήδη κατά 50% και 150% τα σχετικά όρια ανάλογα με το μέγεθος των επιχειρήσεων. Παράλληλα, διευκολύνθηκαν και οι ατομικές απολύσεις με τη μείωση του ανώτατου ποσού αποζημίωσης από τους 24 στους 12 μισθούς σε συνδυασμό με την αύξηση του αριθμού των δόσεων καταβολής της και τη μείωση των ποσών κάθε δόσης. Επιπλέον ευνοήθηκε η χαμηλότερου κόστους απόλυση με προειδοποίηση με τη μείωση του ανώτατου χρόνου προειδοποίησης από τους 24 τους 4 μήνες απαλλάσσοντας τους εργοδότες από μέχρι και 14 μισθούς αποζημίωσης αν επιλέγουν αυτή τη μορφή απόλυσης. Αυτά τα μέτρα ήδη συνέβαλαν στην υπερδιόγκωση της ανεργίας, αλλά

Διαμορφώνεται ήδη το κλίμα για περαιτέρω συμπίεση των νόμιμων κατώτατων μισθών Τα μέτρα ήδη συνέβαλαν στην υπερδιόγκωση της ανεργίας, αλλά και στην αντικατάσταση «παλαιών» από εργαζόμενους χαμηλού κόστους

και στην όποια αντικατάσταση «παλαιών» από εργαζόμενους χαμηλού κόστους. Γιατί πιστεύετε ότι στοχοποιείται διαρκώς το μισθολογικό κόστος; Η δογματική ενοχοποίηση του μισθολογικού κόστους, που συντελείται με την αποδιάρθρωση του εργατικού δικαίου, εντάσσεται στον στρατηγικό σχεδιασμό του μεγάλου και πολυεθνικού κεφαλαίου για τη δημιουργία όρων μεγιστοποίησης του κέρδους, που στην Ελλάδα μεταφράζεται σε βίαιη μετατροπή της σε είδος Ελεύθερης

Οικονομικής Ζώνης. Σε αυτό το πλαίσιο τα υψηλά ποσοστά ανεργίας αποτελούν βασικό εργαλείο για την επίτευξη αυτού του στόχου λόγω των πιέσεων που ασκούν στο περιεχόμενο της εργασίας. Διακηρυγμένος στόχος, άλλωστε, των Μνημονίων δεν είναι η μείωση της ανεργίας, αλλά η συμπίεση των μισθών στα επίπεδα των γειτονικών βαλκανικών χωρών χάριν της «ανταγωνιστικότητας», διαμορφώνοντας, στην ουσία, συνθήκες για την παγίωση ενός εντελώς νέου εργασιακού τοπίου και μιας εργασιακής κουλτούρας κατάλληλων για υψηλή κερδοφορία.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

14

ΕΡΓΑΣΙΑ

ΠΡΟΣ ΔΙΑΛΥΣΗ Η ΑΓΕΛΑΔΟΤΡΟΦΙΑ ΤΩΝ ΣΥΝΟΛΙΚΑ 100.000 ΑΠΑΣΧΟΛΟΥΜΕΝΩΝ

Πλήγμα στην εγχώρια παραγωγή γάλακτος Πρόσχημα η μείωση των τιμών καταναλωτή Με αποπροσανατολισμό των καταναλωτών και απαξίωση των κτηνοτρόφων επιχειρεί η κυβέρνηση τις τελευταίες ημέρες να αντιμετωπίσει τις διαφωνίες στο εσωτερικό της, και μάλιστα ενόψει εκλογών, ενώ έχει συμφωνήσει με την τρόικα στην απελευθέρωση της διάρκειας ζωής του φρέσκου γάλακτος εξυπηρετώντας εγχώρια και ξένα συμφέροντα. Οι δε ειρωνικές αναφορές υπουργών περί συζητήσεων αστείων, «για γέλια», ως προς την έκταση που έχει λάβει η επίμαχη απόφαση με την αύξηση των διαφωνούντων βουλευτών, όχι μόνο υποτιμούν τη νοημοσύνη της κοινής γνώμης, αλλά αποτελούν χυδαίο εμπαιγμό για χιλιάδες οικογένειες που απασχολούνται στην ελληνική κτηνοτροφία και παράγουν. Το υπουργείο Ανάπτυξης εμμένει με «σημαία» την αποκλιμάκωση των τιμών υπέρ των καταναλωτών, ενώ οι κτηνοτρόφοι εκτιμούν ότι η μείωση θα είναι αμελητέα, καθώς θα επέλθει το πολύ μια πτώση 5 λεπτών, ενώ θα έχει καταστραφεί ένας κλάδος με πάνω από 100.000 θέσεις απασχόλησης.

Απελευθέρωση Στην ουσία, αυτό που επιχειρείται είναι η απελευθέρωση των βαθμών παστερίωσης στο γάλα, ώστε οι ίδιες οι βιομηχανίες να προσδιορίζουν και τις ημέρες διάρκειάς του, χωρίς όμως να απολέσουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιούν για λόγους marketing τον όρο «φρέσκο». Εκπρόσωποι των αγελαδοτρόφων έχουν εξηγήσει ότι από 71,5 βαθμούς Κελσίου που είναι σήμερα η παστερίωση του φρέσκου 5 ημερών γάλακτος, ο στόχος είναι να πάει στους 85-90 βαθμούς για να ανέβουν αντίστοιχα και οι μέρες ζωής, ενώ υποβαθμίζεται σημαντικά η ποιότητα, καθώς στις υψηλότερες θερμοκρασίες καταστρέφονται και περισσότερα θρεπτικά συστατικά. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα -ακριβά- γάλατα υψηλής παστερίωσης με ένα μήνα διάρκεια ζωής παστεριώνονται στους 115-120 βαθμούς, ενώ το μακράς διάρκειας στους 130 βαθμούς με διάρκεια έως και δύο χρόνια. Τη διαφοροποίηση της ποιότητας στο πλαίσιο της εκάστοτε παστερίωσης έχει τεκμηριώσει επιστημονικά και η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης. Στην ουσία, η επιμήκυνση αυτή διευκολύνει τις εισαγωγές όχι μόνο από τις υπερ-παραγωγούς βόρειες ευρωπαϊκές χώρες αλλά και από τρίτες χώρες, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την υποβάθμιση του τελικού προς κατανάλωση προϊόντος. Το υπουργείο Ανάπτυξης προτάσσει την αποκλιμάκωση των τιμών στο ράφι και δίνει στοιχεία για τις υψηλές τιμές: στο παστεριωμένο γάλα 5 ημερών η μέση τιμή ενός λίτρου (πλήρες) έφτασε το 2012 σε 1,27 ευρώ, καταγράφοντας αύξηση κατά 13,4% σε σχέση με το 2009 (1,12 ευρώ). Πάντως, σύμφωνα με τους κτηνοτρόφους, οι τιμές παραγωγού παραμένουν στα επίπεδα σχεδόν της τελευταίας 15ετίας φτάνοντας για το αγελαδινό γάλα κατά μέσο όρο στα 40-45 λεπτά. Και βέβαια ούτε λόγος για την ατελεύτητη διερεύνηση του καρτέλ στο γάλα, με ηχηρά ονόματα της γαλακτοβιομηχανίας να φέρονται ως συμμετέχοντα.

Η αντίφαση Είναι πάντως απορίας άξιο πώς η κτηνοτροφία από τη μια αποτελεί «βασικό πυλώνα οικονομικής ανάπτυξης» διά στόματος Αντ. Σαμαρά, αλλά και των ηγεσιών των συναρμόδιων υπουργείων, και από την άλλη αντιμετωπίζεται ψυχρά ως εμπόδιο στα σχέδια των ξένων αγορών, των μεγάλων γαλακτοβιομηχανιών, των εισαγωγέων και των πολυεθνικών. Η κυβέρνηση κάνει λόγο για «μόλις» 3.500 αγελαδοτρόφους, όταν, σύμφωνα με τον Σύνδεσμο Ελληνικής Κτηνοτροφίας, ανέρχονται σε περίπου 100.000 οι απασχολούμενοι, άμεσα ή έμμεσα στον τομέα της αγελαδοτροφίας (παραγωγή, εμφιάλωση, διακίνηση γάλακτος). Παρά τη φθίνουσα πορεία, σήμερα το ζωικό κεφάλαιο φτάνει στα 85.000-90.000 ζώα και η παραγωγή ανέρχεται στους 580.000 τόνους (με ποσόστωση 842.000), ενώ οι εισαγωγές ήδη φτάνουν στα 600-700 εκατ. ευρώ. Η κτηνοτροφία (στοιχεία 2010) συνολικά συνεισφέρει με 2,6% στο ΑΕΠ και απασχολεί το 1/3 του γεωργικού εργατικού δυναμικού. ΑΝΤΙΓΟΝΗ ΖΟΥΝΤΑ

ΣΥΜΠΛΗΡΩΘΗΚΕ ΤΟ ΟΚΤΑΜΗΝΟ ΤΗΣ ΔΙΑΘΕΣΙΜΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥΣ

Στον Καιάδα της ανεργίας 1.453 σχολικοί φύλακες και εκατοντάδες εκπαιδευτικοί ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΝΙΚΟΣ ΜΟΡΦΟΝΙΟΣ

Στον Καιάδα της ανεργίας ρίχτηκαν και τυπικά 1.453 σχολικοί φύλακες και εκατοντάδες καθηγητές τεχνικής εκπαίδευσης με τη συμπλήρωση της οκτάμηνης διάρκειας του καθεστώτος διαθεσιμότητας. Ο ακριβής, μάλιστα, αριθμός των εκπαιδευτικών που απολύονται παραμένει άγνωστος εξαιτίας του αλαλούμ με τις προθεσμίες υποβολής των αιτήσεων μετάταξης. Σήμερα λήγει και τυπικά η διαθεσιμότητα για τους σχολικούς φύλακες, με τους τελικούς πίνακες του ΑΣΕΠ, που εκδόθηκαν την Παρασκευή, να προβλέπουν την απόλυση 1.453 εργαζομένων, καθώς και τη μετακίνηση 526 σε υγειονομικές θέσεις σε νοσοκομεία της χώρας. Την έξοδο από το Δημόσιο είδαν χθες και εκατοντάδες καθηγητές τεχνικής εκπαίδευσης, καθώς στην προχθεσινή συνάντηση που είχε ο υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης Κυρ. Μητσοτάκης με την ΟΛΜΕ εμφανίστηκε ξανά αδιάλλακτος, αρνούμενος να ικανοποιήσει το αίτημα για την προκήρυξη νέων θέσεων, προκειμένου να μην μείνει άνεργος κανένας εκπαιδευτικός Ο ακριβής αριθμός των καθηγητών που θα απολυθούν παραμένει γρίφος, καθώς η υποβολή των αιτήσεων μετάταξης, που δύναται να παρατείνει το καθεστώς διαθεσιμότητας μέχρι την οριστική ανάρτηση των τελικών πινάκων διάθεσης, έληξε μόλις την Παρασκευή, ως αποτέλεσμα του αλαλούμ που δημιούργησαν σειρά λαθών του υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης στη διαδικασία μετακι-

Γρίφος παραμένει ο ακριβής αριθμός απολύσεων καθηγητών τεχνικής εκπαίδευσης

νήσεων. Για τον λόγο αυτό, εξάλλου, και μπροστά στο διαφαινόμενο ναυάγιο με τις προθεσμίες, το ΥΔΜΗΔ είχε καταθέσει ρύθμιση στον πρόσφατα ψηφισθέντα νόμο για τις συγχωνεύσεις με την οποία «ο υπάλληλος δεν απολύεται εφόσον έχει υποβάλει τη σχετική αίτηση - υπεύθυνη δήλωση για τη μετάταξη / μεταφορά του έως την έκδοση των τελικών πινάκων διάθεσης και υπό την προϋπόθεση ότι θα συμπεριληφθεί σε αυτούς». Το ΑΣΕΠ, πάντως, από την πλευρά του, στους τελικούς πίνακες που δημοσιοποίησε προχθές, προσδιορίζει τη μετακίνηση σε άλλες θέσεις 1.066 καθηγητών, καθώς και την παραμονή στη διαθεσιμότητα 670. Την ίδια στιγμή, το υπουργείο Παιδείας κάνει λόγο για 250 εκπαιδευτικούς που μένουν εκτός, λόγω της προκήρυξης 1.600 θέσεων σε σύνολο 1.850 διαθέσιμων καθηγητών. Σε μια απόπειρα, μάλιστα, να απεκδυθεί τις ευθύνες, ο υπουργός Παιδείας Κων. Αρβανιτόπουλος δήλωσε ότι ο ίδιος μερίμνησε για τη μετακίνηση και των 250 δημιουργώντας αντίστοιχες θέσεις

«στους χώρους της μεταλυκειακής εκπαίδευσης, στους χώρους της κατάρτισης, στις δομές του υπουργείου Παιδείας», όμως βρήκε τοίχο λόγω των δεσμεύσεων για απολύσεις.... Διαφορετική εκδοχή, όμως, είχε, από τη μεριά του, το υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης, υποστηρίζοντας ότι προκηρύχθηκαν 1.709 θέσεις σε σύνολο 1.787 διαθέσιμων, αφήνοντας εκτός μόλις 78, που θα απολυθούν μαζί με εκείνους που δεν θα καλύψουν κάποια από τις κενές θέσεις ή δεν θα έχουν καταθέσει εντός των προβλεπόμενων προθεσμιών τις σχετικές αιτήσεις μετακίνησης. Όποια τελική μορφή, πάντως, κι αν λάβει ο πύργος της Βαβέλ που συνέθεσε η κυβέρνηση, η 22η Μαρτίου χαρακτηρίζεται ως αποφράδα μέρα για την ιστορία της εκπαιδευτικής κοινότητας, καθώς, όπως επισημαίνουν στελέχη της ΟΛΜΕ, μετά από έναν αιώνα οι πρώτες απολύσεις εκπαιδευτικών είναι γεγονός. Από την πλευρά τους, οι καθηγητές δηλώνουν ότι δεν θα σταματήσουν και ότι οι κινητοποιήσεις θα συνεχιστούν «με κάθε μέσο», όπως ανέφερε χαρακτηριστικά στην «Αυγή» ο πρόεδρος της ΟΛΜΕ Θέμης Κοτσυφάκης. Σειρά στην καρμανιόλα των απολύσεων έχουν σε δύο μήνες οι υπάλληλοι που τέθηκαν σε διαθεσιμότητα τον περασμένο Σεπτέμβριο, μεταξύ των οποίων βρίσκονται οι 595 καθαρίστριες του υπουργείου Οικονομικών, υπάλληλοι υπουργείων, ασφαλιστικών ταμείων, δημοτικοί αστυνομικοί, κ.λπ.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

15

ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ, ΣΧΟΛΙΚΗ ΦΥΛΑΚΑΣ ΚΑΙ ΚΑΘΑΡΙΣΤΡΙΑ ΜΙΛΟΥΝ ΣΤΗΝ «Α» ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΧΗ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΗ ΔΙΑΘΕΣΙΜΟΤΗΤΑ ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΚΩΣΤΑΣ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ

Έμαθαν να διαπραγματεύονται με υπουργούς, να φτιάχνουν πανό, να εφευρίσκουν συνθήματα. Έγιναν χωρίς τη θέλησή τους πρωταγωνιστές στις δραματικές ιστορίες που υφαίνουν τα κανάλια, σαν άλλες αράχνες που θέλουν να παγιδέψουν θεατές, αλλά δεν παραστράτησαν ποτέ από τη βασική τους αρχή. «Δεν είμαστε ήρωες, αγωνιζόμαστε για την αξιοπρέπειά μας». Αρκετούς μήνες μετά τις πρώτες ανακοινώσεις για τη διαθεσιμότητα, χιλιάδες εργαζόμενοι, από διαφορετικούς κλάδους και πόστα, συνεχίζουν να ενώνουν τις φωνές τους με φόντο τις απειλητικές ανακοινώσεις του υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης και της καταστολής. Σε κάθε τους κινητοποίηση αντικρίζουν κλούβες και άνδρες των ΜΑΤ. Τους ψέκασαν με χημικά, τους συνέλαβαν, τους χτύπησαν. Είπαν ακόμα ψέματα για τον αγώνα τους, αλλά εκείνοι δεν λύγισαν, οχυρώθηκαν πίσω από τις δίκαιες διεκδικήσεις τους. Συναντήσαμε τρεις εργαζομένους, θύματα της διαθεσιμότητας, από διαφορετικούς κλάδους, αλλά με τα ίδια αιτήματα. Μας μίλησαν για τους δύσκολους μήνες, έχοντας από πάνω τους το σύννεφο της απόλυσης. Την καθημερινότητα που άλλαξε και τη μόνιμη θέση που έχουν πια στο πρόγραμμά τους οι κινητοποιήσεις. Η επιλογή να τα πούμε στο κιόσκι ενημέρωσης των σχολικών φυλάκων στην πλατείας Κλαυθμώνος, λίγο πριν τη διαδήλωση, ήταν και πρακτική και συμβολική. Πρακτική γιατί από εκεί θα ξεκινούσε μία ακόμα διαμαρτυρία. Συμβολική γιατί στην πλατεία αυτή κάποτε οι δημόσιοι υπάλληλοι οδύρονταν για τις δικές τους απολύσεις, τώρα οι δημόσιοι υπάλληλοι είναι μπροστά στη μεγάλη πρόκληση να κερδίσουν.

«Aν χάσουμε, θα πάρω κι εγώ τη σφουγγαρίστρα» «Η αλλαξιά μου είναι ακόμα στο υπουργείο», λέει η Δέσποινα Κωστόπουλου, καθαρίστρια, μία από τις 595 που βρίσκονται στις επάλξεις. Τα λόγια της διαδέχεται ο ενθουσιασμός της Σοφίας Μορφούλας, σχολικής φύλακα. «Έχω κάνει το ίδιο, με παίρνουν τηλέφωνο, αλλά εγώ ξέρω ότι θα γυρίσω». Η πεποίθηση προκύπτει από τη διάρκεια και τη μαζικότητα των αγώνων. «Αντλούμε τη δύναμη μας από την ανάγκη, αλλά και από τους διπλανούς μας. Από την ανάγκη γιατί δεν υπάρχει άλλη δουλειά για μας, άλλο μέλλον σε αυτή την ηλικία. Συνεχίζουμε όμως και για τους συναδέλφους μας και για τις καθαρίστριες και τους δασκάλους, επειδή νιώθουμε πια ότι είμαστε ένα. Κι αν εμείς χάσουμε, τότε αύριο εγώ θα πάρω μια σφουγγαρίστρα και θα κατέβω μαζί με τη Δέσποινα», λέει η Σοφία. «Η είδηση για τη διαθεσιμότητα με

«Σηκώσαμε κεφάλι, θα σκύψουν αυτοί»

βρήκε στην παιδική χαρά με την κόρη μου», λέει ο Θανάσης Αναστασίου, καθηγητής Οδοντιατρικής σε ΕΠΑΣ. Η πρώτη του αντίδραση ήταν να... βάλει τα γέλια. «Δεν μπορούσα να το πιστέψω. Να καταργήσουν ολόκληρες ειδικότητες, μου φαινόταν αδιανόητο!». Ήταν όμως η πραγματικότητα, που ήταν η φυσιολογική συνέχεια του «μαύρου» στην ΕΡΤ και των περικοπών σε όλες τις κοινωνικές παροχές. «Μας είπαν ότι χρησιμοποιούμε τα παιδιά για δικά μας συμφέροντα. Τόσα χρόνια στην εκπαίδευση, δουλεύαμε για τα παιδιά. Αυτό ξέρουμε να κάνουμε, όχι να τα βάζουμε να δουλεύουν για μας όπως το εννοούν», λέει ο Θανάσης. Κι ο θυμός του μεγαλώνει. «Η εξυγίανση ξεκίνησε από τα κάτω κι όχι από τα πάνω, όπως θα έπρεπε», υπογραμμίζει και χρησιμοποιεί ένα προσωπικό παράδειγμα. «Στην τάξη μου δεν θα μπορούσα να πω σ’ έναν πιτσιρικά να μην κάνει κάτι αν το έκανα εγώ. Κι όμως εκείνοι λειτουργούν ακριβώς έτσι. Εξολοθρεύουν τους τελευταίους τροχούς της αμάξης κι αφήνουν στο απυρόβλητο όποιους πράγματι έφταιξαν».

Μαζί με την οδοντιατρική και... φωτογραφία Τα παιδιά, όπως έγραφε κι ο Σαββόπουλος, τα ξέρουν καλύτερα. Μαθητές του Θανάση μάς... μαρτύρησαν ότι στο ΕΠΑΣ, εκτός από οδοντιατρική, έκαναν και μαθήματα για φωτογραφία. «Κανονίζαμε να βρεθούμε μία ώρα πριν το μάθημα και μας έκανε μαθήματα φωτογραφίας. Είχε πάθος γι’ αυτό και μας το μετέδωσε». Χάρη σ’ αυτά τα μαθήματα, σήμερα μια κοπέλα βγάζει τα προς το ζην. Αφού δεν βρήκε πρώτα δουλειά στο αντικείμενο της, παρά τα πτυχία και τα μεταπτυχιακά, τώρα ζει από τη φωτογραφική της μηχανή. Η Παιδεία που δεν έχει όρια δεν εγκλωβίζεται σε καλούπια, ανοίγει ορίζοντες στην πράξη. Και αυτή η Παιδεία δεν υπάρχει πια. Μπήκε στο συρτάρι, όπως τα χαρτιά χιλιάδων εκπαιδευτικών με τον τίτλο «διαθεσιμότητα» στο όνομα της εξυγίανσης

του δημόσιου τομέα από την κυβέρνηση πάνω στους αριθμούς που ζήτησε η τρόικα. Οι τραγικές συνέπειες της διαθεσιμότητας έχουν ήδη αρχίσει να φαίνονται. «Υπάρχουν συνάδελφοι που δεν μπορούν να πληρώσουν τα εισιτήρια του μετρό. Η μείωση του μισθού όσο βρίσκονται σε διαθεσιμότητα έγινε πολλαπλάσια, όταν έχασε και κάποιος άλλος στην οικογένειά τη δουλειά του, αλλά τα έξοδα παρέμειναν ίδια. Είναι δεδομένο πως θα έχουμε πολύ χειρότερες εξελίξεις με τις απολύσεις. Στο δικό μου σπίτι θα ζούμε από ένα μισθό. Το παιδί μου είναι φοιτητής στην επαρχία και ζούμε με νοίκι . Αν και 2ο έτος, θ’ αναγκαστώ να τον γυρίσω πίσω», τονίζει η Σοφία. Ο διορισμός επιστατών μέσω ΕΣΠΑ και η παρουσία αστυνομικών στα σχολεία επιβεβαιώνει αυτό που φωνάζουν οι σχολικοί φύλακες στον δρόμο.»Δεν είμαστε μπαλάκι κανενός, αλλά κοινωνικός θεσμός». Οι εργαζόμενοι δίνουν όμως και μια ακόμα διάσταση του προβλήματος. «Το σχολείο γίνεται ξένο για τους μαθητές». Στην πράξη η απόσυρση σχολικών φυλάκων και καθηγητών σημαίνει «ότι χάνει το βασικό συστατικό του για να λειτουργεί με υγεία. Οι μαθητές με τους δασκάλους

τους και τους σχολικούς φύλακες ανέπτυσσαν μια ξεχωριστή σχέση. Αυτό δεν θα υπάρχει με ομάδες σεκιούριτι που θέλουν να βάλουν», λέει ο Θανάσης κι η Σοφία συμφωνεί. «Είχαμε τους κήπους μας. Κάθε δεντράκι είχε τ’ όνομα ενός παιδιού. Ήταν το δεντράκι που του άρεσε. Αυτά τα μικρά καθημερινά μάς έδεναν».

Η ιστορία του γκλομπ Οι κινητοποιήσεις την τελευταία εβδομάδα φούντωσαν ακόμα περισσότερο. Η εικόνα της Δέσποινας Κωστόπουλου σε μία από αυτές, να κρατάει το γκλομπ αστυνομικού, συγκλόνισε. Aπό τα συστημικά media ερμηνεύτηκε ως προκλητική συμπεριφορά «που οι μανάδες δεν θα έκαναν ποτέ». Άλλοι πάλι, προχώρησαν ακόμα και σε σεξιστικά σχόλια. «Το γκλομπ ήταν κάτω. Ήμασταν πάνω σε σύγκρουση. Δεν ξέρω αν το είχε απασφαλίσει για να μας χτυπήσει ή αν του έπεσε. Ελπίζω το δεύτερο. Όταν το είδα, το πήρα σ’ ένδειξη διαμαρτυρίας. Ήθελα να κάνω μια συμβολική κίνηση και να ρωτήσω τον αστυνομικό αν θα χτυπούσε τη μάνα του», είναι η δική της απάντηση.

H βία της εξουσίας λύγισε μπροστά σε μια σπάνια στιγμή θάρρους. ‘Όμως ο αγώνας δεν τελειώνει εδώ. «Κα-

ταλάβαμε ότι οι τσάντες μας χρησιμεύουν κι αλλιώς», λέει με νόημα η Σοφία. «Μέσα έχω από μαλόξ μέχρι πανό». «Και ξηρά τροφή!» προσθέτει η Δέσποινα. Η καθημερινότητά τους άλλαξε. «Περνάμε πολλές ώρες στον δρόμο. Δεν ξέρουμε πότε μπορεί να τελειώσει μια κινητοποίηση, αν θ’ ακολουθήσει άλλη». Παλιότερα είχαν τη συνηθισμένη για τους περισσότερουε μονότονη εναλλαγή «σπίτι - δουλειά και δουλειά - σπίτι». «Έχει ενδιαφέρον. Δυστυχώς όμως έχουμε πάνω στα κεφάλια μας το βάρος της απόλυσης», λέει η Δέσποινα. Το βάρος αυτό το αντέχουν, αλλά υπάρχει λόγος. «Μοιάζει με πούπουλο αν σκεφτείς ότι μπροστά μας υπάρχει ο κίνδυνος να μην τρώνε τα παιδιά μας, άσε που με τους αγώνες έχασα κιλά!». Το αστείο της Δέσποινας τους «λύνει» για λίγο. Μέσα στον καθημερινό αγώνα υπάρχουν κι αυτές οι στιγμές. «Δέσαμε με τα παιδιά, έτσι μας βγαίνουν τα συνθήματα, έτσι μας βγαίνει και να συνεχίζουμε». Οι φωνές που ακούγονται από μακριά είναι οι συνάδελφοί τους. Η συζήτηση σταματά. Μια ακόμη διαδήλωση ξεκινά. Το πρώτο τους σύνθημα: «Μας φαίνονται μεγάλοι γιατί είμαστε σκυφτοί, σηκώστε το κεφάλι να σκάψουνε αυτοί»!

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

16

AΡΘΡΑ

Πάρε κόσμε...

«Δεν πρόκειται να δώσουμε βοήθεια σε κάποιον που δεν την θέλει...» μας είπε προ ημερών, με το γνωστό ξινό ύφος του, ο Βόλφγκαν Σόιμπλε. Απαντώντας σε δημοσιογραφική ερώτηση και σχολιάζοντας τη διαβεβαίωση των Σαμαρά-Βενιζέλου-Στουρνάρα πως η χώρα δεν θα χρειαστεί νέο δάνειο. Ο καθένας διέκρινε βεβαίως την ειρωνεία με την οποία ήταν διανθισμένα τα λόγια του Γερμανού υπουργού Οικονομικών. Σαν να μας έλεγε δηΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ λαδή, άσ’ τους να λένε ό,τι θέλουν ο ΠΑΪΚΟΥ Σαμαράς, ο Βενιζέλος και ο Στουρνάρας. Ποιος τους λογαριάζει...

τι αν ξεφύγουμε από τη στενή εποπτεία τους, θα ξανακάνουμε τα δικά μας. Κάποιοι δε -ξένοι προπάντωναπό τους αναλυτές υποστηρίζουν πως η συγκεκριμένη μεθόδευση επιλέγεται και εν όψει της ανόδου του ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία. Ώστε, ως πρωθυπουργός ο Αλέξης Τσίπρας να είναι εγκλωβισμένος σε δεσμεύσεις από τις οποίες θα είναι πολύ δύσκολο να ξεφύγει...

Ποιος δεν αναγνωρίζει, στα ως άνω αυτονόητα, τη σημερινή πραγματικότητα της χώρας μας; Και ποιος δεν καταλαβαίνει πόθεν η υπεροπτική συμπεριφορά του Σόιμπλε; Είναι γι’ αυτό που πολλοί, οι περισσότεροι εκ των ειδικών, θεωρούν αναπότρεπτο το νέο δάνειο, το νέο Μνημόνιο, τα νέα μέτρα, την περαιτέρω επ’ αόριστον δέσμευση της χώρας και του λαού της σε νέα ασφυκτικά δεσμά. Ο ελληνικός, αλλά και ο διεθνής Τύπος, βρίθουν από αναλύσεις σύμφωνα με τις οποίες οι πιστωτές δεν μας εμπιστεύονται ώστε να μας «απελευθερώσουν». Φοβούνται, λέει, ό-

Τώρα πώς συμβιβάζονται τα ως άνω με τη διαβεβαίωση του Αντώνη Σαμαρά ότι έχει προ πολλού κατακτήσει την αξιοπιστία των πιστωτών έναντι της Ελλάδος ως «κανονικής» πλέον χώρας, είναι ένα ερώτημα. Γιατί δηλαδή εκείνοι που μας δάνεισαν, αλλά πλέον μας εμπιστεύονται, εννοούν να μας κρατούν υπό ασφυκτικό έλεγχο, ώστε να είναι σίγουροι πως θα πάρουν πίσω τα λεφτά τους. Και μέσα σ’ αυτό το κλίμα, ο πρωθυπουργός προετοιμάζεται πυρετωδώς για το «πακέτο των προεκλογικών προσφορών». Σε συσκευασία δώρου, ξέρετε. Τι ακριβώς περιλαμ-

Ακούγεται λογική η άποψη του Βόλφγκαν Σόιμπλε. Πράγματι, ποιος μπορεί να δώσει με το ζόρι δάνειο σε κάποιον που δεν το θέλει; Και να τον υποχρεώσει, ως εκ τούτου, να υπογράψει νέο Μνημόνιο; Μπορεί όμως, εδικά αν πρόκειται για τον Σόιμπλε, να οδηγήσει τη χώρα στην οποία αναφέρεται, σε κατάσταση τέτοιας ανάγκης, ώστε να μην μπορεί να κάνει αλλιώς. Το μπορεί με το να προβάλλουν, ας πούμε, οι ελεγκτές όλο και καινούργιες απαιτήσεις, με το να μην προσυπογράφουν τις ώς τώρα επιδόσεις της χώρας αναφοράς, με το να ζητούν διαρκώς όλο και περισσότερα. Όπως καλή ώρα.

Όλα για τους «συμβολισμούς»

βάνει το πακέτο; Μα τα γνωστά, τα ήδη προαναγγελθέντα. Τη διανομή του λεγόμενου «κοινωνικού μερίσματος», μέρους δηλαδή του πρωτογενούς πλεονάσματος. Και, φυσικά, την περιλάλητη «έξοδο στις αγορές», η οποία, εννοείται, θα σηματοδοτήσει την έξοδο από το Μνημόνιο. Είναι εκεί όπου, με το που θα βγούμε στις αγορές, θα πετάξουμε τους τροϊκανούς στη θάλασσα ή κάτι τέτοιο τέλος πάντων. Και ως προς μεν το «κοινωνικό μέρισμα», αν θυμάμαι καλά, ο πρωθυπουργός μάς είχε υποσχεθεί τη διανομή του 70% του πρωτογενούς πλεονάσματος. Στις γνωστές ευπαθείς κοινωνικές ομάδες. Στις οποίες, όπως όλοι ξέρουμε, εντάσσονται οι ένστολοι, δεν εντάσσονται όμως οι άνεργοι, από πού κι ώς πού; Όπως δε ο ίδιος ο πρωθυπουργός εξήγησε, σκοπεύει να διανείμει 500 εκατομμύρια ευρώ, έναντι 2,9 δισ.(!) πρωτογενούς πλεονάσματος για το 2013. Καλά είναι, δεν λέω, όμως μάλλον δεν πρόκειται ακριβώς για το 70%, αλλά μόλις για το 17,5%. Εκτός πια κι αν έχουν αλλάξει τόσο δραστικά οι κανόνες των μαθηματικών που είχαμε μάθει στο σχολείο. Σε ό,τι δε αφορά στην έξοδο στις αγορές, αυτή την -κατά Σαμαρά- «δοκιμαστική», και «προστατευμένη» έ-

ξοδο της οποίας, καθώς οίκοθεν ομολογείται, προέχει το συμβολικό έναντι του οικονομικού στίγματος. Εντάξει, έχει όντως το συμβολικό της βάρος, ακόμη κι αν πρόκειται για... κάπως «στημένη» επιχείρηση. Όμως ποιος μπορεί να εγγυηθεί πως δεν θα αποδειχθεί φούσκα και δεν θα γυρίσει ανάποδα, ακόμη και ως προς τις εντυπώσεις; Που πάει να πει πως αν δεν εξασφαλισθεί η «διατηρησιμότητα» της κίνησης, αν δηλαδή από κει και πέρα δεν είναι μονάχα οι αγορές που θα μας δανείζουν, τότε μαζί με τις εντυπώσεις χάνεται και η ουσία. Τότε η αναγκαστική επιστροφή μας στη συνδρομή του EFSF δεν θα είναι μονάχα ταπεινωτική, αλλά και επώδυνη. Και βέβαια όλ’ αυτά υπό την προϋπόθεση πως το «πρωτογενές πλεόνασμα» είναι, για λογαριασμό μας, ένα το κρατούμενο. Πως το έχουμε δηλαδή δεμένο και κλειδωμένο και για φέτος και για του χρόνου και για του παραχρόνου. Ε, λοιπόν, κάτι τέτοιο θα μπορούσε να υποστηρίξει μονάχα όποιος δεν έχει πάρει χαμπάρι πώς εξασφαλίστηκε το παρόν «πλεόνασμα». Γιατί βέβαια κανείς δεν μπορεί πλέον να ζητήσει (και να πάρει) κάτι παραπάνω από έναν λαό στραγγισμένο, καθημαγμένο, από μια κοινωνία στα γόνατα...

Πουλημένοι (για την εξουσία) στον διάβολο ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΧΡΗΣΤΟΥ

Όταν ο Σαμαράς καταψήφισε το πρώτο Μνημόνιο, έχοντας μάλιστα αναλύσει στα... Ζάππεια τη λάθος συνταγή, δεν είχε ακόμα νιώσει τη μέγγενη της ευρωπαϊκής Δεξιάς και των κέντρων διαμόρφωσης των αποφάσεων στην Ευρώπη. Έχοντας μέχρι τότε κεϋνσιανή αντίληψη για την ανάπτυξη και διάθεση να τιμήσει την όποια πατριωτική πολιτική προίκα του, πίστευε πως θα κατάφερνε να βρει περιθώρια ισορροπίας. Ελπίζω στον άπλετο χώρο που θα έχει μετά την απομάκρυνσή του από την εξουσία, να βρει διάθεση και θάρρος να αποκαλύψει -για την ιστορία- τα όσα συνέβησαν μέχρι την κωλοτούμπα. Την ταπεινωτική, τραμπούκικη και υβριστική συμπεριφορά απέναντί του. Ο Σαμαράς, που είχε υποσχεθεί στον εαυτό του πως θα γίνει πάση θυσία πρωθυπουργός, κατάλαβε ότι για να γίνει το όνειρο πραγματικότητα πρέπει να πουλήσει την ψυχή του στον διάβολο και να θυσιάσει του Έλληνες πολίτες. Από τη στιγμή που αποφάσισε να το κάνει και ταπεινώθηκε δημοσίως ζητώντας άφεση αμαρτιών από τη Μέρκελ για όσα υποστήριζε πριν από το Μνημόνιο, δεν υπάρχει δρόμος επιστροφής και είναι υποχρεωμένος να φτάσει στον πάτο.

ΕΥΤΥΧΩΣ γι’ αυτόν και δυστυχώς για τον ελληνικό λαό, βρήκε το ταίρι που χρειαζόταν, τον μέγα οπορτουνιστή και αμοραλιστή Βενιζέλο, αγοράζοντας ένα ισχυρό... ασφάλιστρο κινδύνου. Δεν έχει κανένα πρόβλημα να φωνάζει πως ο γάιδαρος πετάει, δίνοντας όρκους (!) πως θα κάνει διανομή το 70% του πρωτογενούς πλεονάσματος. Τα καθαρά ψηφοθηρικά κριτήρια διανομής αποκαλύπτουν και τις προθέσεις του. Και παρ’ ότι οι τροϊκανοί δέχτηκαν πως η μαϊμουδιά του πλεονάσματος φτάνει τα 3 δισ. ευρώ, του έδωσαν άδεια να μοιράσει 500 χιλιάδες, δηλαδή μόλις το 17%! Όταν όμως έχεις πουληθεί, δεν υπάρχει κανένα περιθώριο για να γλιτώσεις. Σαμαράς και Βενιζέλος, βλέποντας να πλησιάζουν ταχύτατα στη λαϊκή καταδίκη του εξοστρακισμού, δεν θα διστάσουν να παίξουν τα ρέστα τους και να χρησιμοποιήσουν κάθε αθέμιτο μέσο που μπορεί να τους σώσει, έστω και προσωρινά, καθώς το αναπόφευκτο είναι σίγουρο.

τούς φέρνουν πλησιέστερα, απλώς θα απολυθούν. Το ζήσαμε με τον ΓΑΠ. Μάλιστα στην... παλαιά Ν.Δ. έχει τεθεί όριο στις ευρωεκλογές, ένα αποτέλεσμα που μπορεί να δικαιολογήσει τα αδικαιολόγητα. Αν το σκορ είναι συντριπτικό, η σκανδάλη στο πιστόλι του αφέτη, που θα σηματοδοτήσει την εκκίνηση της κούρσας διαδοχής, θα πιεστεί χωρίς δισταγμό.

ΣΤΗΝ πολιτική όμως, κανένα σχέδιο δεν είναι ασφαλές. Τα δικά τους πολιτικά και προσωπικά συμφέροντα δεν συμβαδίζουν πάντα με τα συμφέροντα των εγχωρίων ελίτ που κινούν τα νήματα και η πρώτη τους υποχρέωση είναι να εμποδίσουν τον ΣΥΡΙΖΑ να φτάσει στην κυβερνητική εξουσία. Αν Σαμαράς και Βενιζέλος θεωρηθούν καμένα χαρτιά και αντί να αντιμετωπίζουν τους κινδύνους

ΟΙ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ είναι γοργές. Ο Βενιζέλος κατάφερε να οικειοποιηθεί το άνοιγμα των «58» διαλύοντας τον ηγετικό πυρήνα της σημιτικής πρωτοβουλίας. Κράτησε το σήμα της Ελιάς και έκανε ενότητα α λα ΚΚΕ, με δορυφορικά υπολείμματα του ΠΑΣΟΚ. Οι εντολοδότες του φαιδρού μας πολιτικού συστήματος πάντα έχουν σχεδιασμούς που προηγούνται της στρατηγικής των εντολοδόχων.

Αν Σαμαράς και Βενιζέλος θεωρηθούν καμένα χαρτιά και, αντί να αντιμετωπίζουν τους κινδύνους τούς φέρνουν πλησιέστερα, απλώς θα απολυθούν

Έτσι ξεφύτρωσε το Ποτάμι του Σταύρου Θεοδωράκη, που, αν και νωρίς, φαίνεται να διαλύει τη ΔΗΜ.ΑΡ., να πιέζει το ΠΑΣΟΚ, αλλά και τον ΣΥΡΙΖΑ. Η δύναμη των ΜΜΕ είναι στα χέρια των συγκεκριμένων ελίτ, οι οποίες συνομιλούν με τον Σαμαρά και τον Βενιζέλο σαν να είναι υπάλληλοί τους. Τώρα έγινε εκτοξευτήρας για τη μεταμοντέρνα κίνηση του Σταύρου. Στην περίοδο του Μνημονίου δημιουργήθηκαν αρκετές νέες πολιτικές κινήσεις από πρόσωπα με ισχυρό προφίλ, χωρίς κανένα μέσο από αυτά που καθορίζουν και επιβάλλουν την πολιτική ατζέντα να προσφέρει βοήθεια. Πώς όμως το Ποτάμι ήταν έτοιμο 24 ώρες μετά τη διάλυση της κίνησης των «58» είναι θέμα για σοβαρή δημοσιογραφική έρευνα. Υπάρχουν ακόμα δημοσιογράφοι; ΣΥΝΑΝΤΗΣΑ πριν από λίγες μέρες μια κοπέλα που μου αποκάλυψε ότι θα ψηφίσει το Ποτάμι διότι θεωρεί πως έχει μια κάποια φρεσκάδα. Δεν ξέρω αν θα το κάνει, καθώς η πρώτη αντίδραση δεν προσφέρεται για σοβαρή εκτίμηση. Άλλωστε κανείς από τους νονούς του εγχειρήματος δεν πρόκειται να επιτρέπει ερωτήσεις, όπως αυτές με τις οποίες βομβαρδίζεται ο ΣΥΡΙΖΑ. Για παράδειγμα: Έχετε θέσεις για την οικονομία και άποψη για το Μνημόνιο, κ. Θεοδωράκη, και αν ναι, ποιες είναι; Τι να τις κάνει όμως τις θέσεις όταν με μια νοικιασμένη παλαιά βέσπα και σπορ κά-

ζουαλ ντύσιμο γίνεται πρωτοσέλιδη αφίσα στην πρώτη σε κυκλοφορία εφημερίδα και οι κάμερες έχουν διαταχθεί για καθημερινή σκηνοθετημένη προβολή; Είναι αυτό φρεσκάδα; Γιατί όμως αυτή η νέα κοπέλα δεν νιώθει φρεσκάδα για τον ΣΥΡΙΖΑ, τον οποίο -όπως μου είπε- προτίμησε στις εκλογές του 2012; Ας το ψάξουν οι αρμόδιοι. ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ παρόμοιου τύπου απασχολούν τους πολιτικούς αναλυτές για τα τα υπερπολλαπλάσια του ΠΑΣΟΚ ποσοστά του Σγουρού στην Περιφέρεια Αττικής καθώς και για τον δήμαρχο της Αθήνας Καμίνη. Πρόκειται για δύο συστημικές υποψηφιότητες που έχουν δημιουργήσει ισχυρούς μηχανισμούς και εξασφαλίσει σέρβις από τους διαπλεκόμενους ολιγάρχες των ΜΜΕ. Ειδικά στην περίπτωση Σγουρού, οι παράγοντες της Ν.Δ. στην Τοπική Αυτοδιοίκηση είναι φουλ μαζί του καθώς περιμένουν μοίρασμα της εξουσίας και των οφελημάτων που την συνοδεύουν. Βλέποντας πως ο υποψήφιος του κόμματός τους δεν έχει πιθανότητες νίκης και δεν θα εκλέξει ικανό αριθμό συμβούλων, δεν έχουν καμιά διάθεση να στρατευτούν. Η φαυλότητα και το πελατειακό σύστημα του καταστροφικού δικομματισμού αντέχει ακόμα όπου δεν υπάρχει ισχυρός δημοκρατικός έλεγχος και δημοσιότητα. dchristou52@gmail.com

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Ως πανεπιστημιακός δάσκαλος, αλλά και ως ενεργός πολίτης, ασχολείστε ιδαίτερα με τα δικαιώματα. Πόσο έχουν πληγεί τα δικαιώματα στην εποχή του Μνημονίου και πώς θα χαρακτηρίζατε τη σημερινή φάση; Υπάρχει ένα κακό ντόμινο με τα δικαιώματα. Το πουλόβερ, όταν αρχίσει να ξηλώνεται, είναι ευκολότερο να συνεχίσει παρά να σταματήσει. Παράδειγμα: απολύεσαι... Το κοινωνικό δικαίωμα στην εργασία πάει περίπατο. Στη συνέχεια, κάνεις υποχρεωτικά ατομική διαπραγμάτευση μήπως προσληφθείς κάπου, επομένως οι συλλογικές διαπραγματεύσεις πάνε περίπατο. Η πολιτική συμμετοχή, πεμπτουσία της δημοκρατίας, έτσι, αποκλείεται: κι αυτό γιατί δεν υπάρχουν συναινέσεις. Αφού δεν υπάρχει κανένα απόθεμα συναίνεσης, νομοθετούμε «εν κρυπτώ» με νομοσχέδια ενός άρθρου που τα λένε όλα και πρέπει -με κάθε κόστος- να περάσουν μέχρι μεθαύριο κ.ο.κ. Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου, διαρκής επίκληση έκτακτης ανάγκης κ.ο.κ. Το λουκέτο, εν μιά νυκτί, στη δημόσια ραδιοτηλεόραση είναι το πιο αντιπροσωπευτικό παράδειγμα του πώς ένα μέτρο «δημοσιονομικής προσαρμογής» διαλύει το κοινωνικό δικαίωμα στην εργασία και το ατομικό στην πληροφόρηση. Το Σύνταγμα εν υπνώσει... Απέναντι λοιπόν σε μια εκτελεστική εξουσία που νομοθετεί χωρίς ν’ ακούει κανέναν παρά την τρόικα, έρχεται η στιγμή της κοινωνικής διαμαρτυρίας. Και μετά έρχεται η καταστολή. ΜΑΤ, χημικά και ξύλο... Η Αθήνα κλειστή για να έρθει ο Γερμανός πρόεδρος, του οποίου το όνομα κανένας περίπου δεν ξέρει, κλειστή για την έλευση του Μπαρόζο και του Ρομπάι, λες κι έρχονται ο Ιησούς, ο Ναπολέοντας ή ο Μέγας Αλέξανδρος. Κοινώς, έχει χαθεί το μέτρο... Λιτότητα στην οικονομία, λιτότητα στα δικαιώματα, λιτότητα στη δημοκρατία. Πώς αποτιμάτε τη μέχρι σήμερα δικαστική έρευνα για τη Χρυσή Αυγή, την άρση ασυλίας των βουλευτών της, για την οποία υπήρξαν διαφορετικές απόψεις στο πλαίσιο της Αριστεράς; Έχουμε ακόμη πολλά επεισόδια να δούμε. Πάντως, λέω «κάλλιο αργά παρά ποτέ». Το λέω, επειδή με τον τρόπο που κινούνταν η πολιτεία μέχρι τη δολοφονία του Π. Φύσσα βρισκόμασταν σαφώς στον αστερισμό του «ποτέ». Το γεγονός ότι η Δικαιοσύνη έδρασε καθ’ υπουργική υπαγόρευση είναι προβληματικό, αλλά το ολέθριο ήταν ότι τόσο καιρό παρακολουθούσε τη Χρυσή Αυγή χωρίς να κάνει τα πολιτειακά αυτονόητα. Για μένα, το πρόβλημα είναι η πολιτική και ιδεολογική ασυλία που επί μακρόν έχαιρε η Χρυσή Αυγή για την εγκληματική της δράση.

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΧΡΙΣΤΟΠΟΥΛΟΣ

Λιτότητα στην οικονομία, στα δικαιώματα, στη δημοκρατία «Αν η Ευρώπη δεν πάρει ένα μήνυμα να στρίψει και μάλιστα αριστερά-, τα βλέπω δύσκολα», τονίζει στην «Αυγή» ο Δημήτρης Χριστόπουλος, καθηγητής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, με μακρά δράση στον τομέα υπεράσπισης των δικαιωμάτων. «Το Σύνταγμα είναι εν υπνώσει» και η κυβέρνηση επικαλείται διαρκώς έκτακτη ανάγκη πλήττοντας τα δικαιώματα, αναφέρει. Ο αντιπρόεδρος της Διε-

θνούς Ομοσπονδίας Δικαιωμάτων του Ανθρώπου υποστηρίζει ότι «η Χρυσή Αυγή πρέπει να τεθεί ενώπιον του νόμου», ενώ αναφερόμενος στη φοβία ορισμένων αριστερών για την άρση της ασυλίας των βουλευτών της δηλώνει ότι τη θεωρεί «κατανοητή για ιστορικούς λόγους» αλλά «πολιτικά αδιέξοδη» και επισημαίνει ότι στην Ελλάδα «απαγορεύεται η απαγόρευση κόμματος». ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΣΤΑΥΡΟ ΚΑΠΑΚΟ

17 καμία διαπραγμάτευση με την Ευρώπη ώστε να μοιραστεί κομμάτι αυτού του πληθυσμού. Και αν οι περί της οικονομίας ειδήμονες βεβαιώνουν ότι καμία διαπραγμάτευση δεν έγινε για τα Μνημόνια, εγώ, από την πλευρά μου, βεβαιώνω ότι καμία διαπραγμάτευση δεν γίνεται για το μεταναστευτικό. Ο ‘Μεταναστευτικός’ λεγόμενος Κώδικας, που συζητήθηκε στη Βουλή αυτή την εβδομάδα, αν δεν «ροκανιστεί» εντελώς από τις παρεμβάσεις του κ. Μπαλτάκου -γιατί αυτή είναι η εικόνα τη στιγμή που σας μιλάω-, θα αποτελέσει ένα μικρό βήμα εμπρός. Ωστόσο, δεν ασχολείται με το ζήτημα των σύγχρονων μεταναστευτικών ροών, παρά μόνο με τους ανθρώπους που βρίσκονται ήδη χρόνια εδώ. Ποιο είναι το διακύβευμα των επικείμενων ευρωεκλογών και τι νομίζετε ότι φέρνει ή πρέπει να φέρει στην Ευρώπη μια αριστερή δύναμη όπως ο ΣΥΡΙΖΑ; Το όνομά σας ακούγεται μεταξύ των υποψηφίων. Θα είστε υποψήφιος;

Όταν, επιτέλους, δείχνει να σπάει η ασυλία αυτή, μου φαίνεται παράξενο να συζητάμε για το αν πρέπει να αρθεί και η κοινοβουλευτική ασυλία. Η άρση της ασυλίας -και επιμένω- θα θέσει τους ανθρώπους αυτούς ενώπιον της Δικαιοσύνης, όπως θα έθετε εσάς κι εμένα. Ούτε θα τους καταδικάσει ούτε η Βουλή τους δικάζει διά της παραπομπής. Η φοβία κάποιων αριστερών ενώπιον της άρσης της ασυλίας είναι ώς ένα βαθμό κατανοητή, για ιστορικούς λόγους, αλλά πολιτικά είναι αδιέξοδη. Υπό το φως των σημερινών δεδομένων, ποια είναι η θέση σας για το ενδεχόμενο απαγόρευσης της Χρυσής Αυγής; Και πόσο μπορεί να αλλάξει η θέση σας αν έχουμε νεότερα δεδομένα; Στην ελληνική έννομη τάξη δεν τίθεται θέμα απαγόρευσης κόμματος. Πρέπει να κάνουμε τρεις ουσιώδεις διακρίσεις. Πρώτον, να διακρίνουμε την άρση της ασυλίας από την ενδεχόμενη ποινική καταδίκη. Δεύτερον, την ποινική καταδίκη από την έκπτωση από το κοινοβουλευτικό αξίωμα. Τρίτον, την έκ-

πτωση αυτή από την απαγόρευση κόμματος. Αυτά μπορεί να φαίνονται ως πιθανή συνέχεια, αλλά είναι αυτοτελή επεισόδια. Πρέπει εδώ να είμαστε σαφείς: στην Ελλάδα απαγορεύεται η απαγόρευση κόμματος. Ακόμα και ο Άρειος Πάγος, όταν ελέγχει τα κόμματα που κατεβαίνουν στις εκλογές, δεν κάνει ουσιαστικό έλεγχο νομιμότητας. Τυπικά μόνο εξετάζει αν η υποψηφιότητα είναι εντάξει, αν παραπλανά κ.λπ. Για να αλλάξει αυτό, χρειάζεται νόμος. Υπό το φως λοιπόν των σημερινών δεδομένων απαντώ με μεγάλη προσοχή στην ερώτηση- τα πράγματα έχουν αδιαπραγμάτευτα έτσι. Αν, ωστόσο, οι δίκες καταλήξουν σε καταδίκες των στελεχών της Χρυσής Αυγής, και μάλιστα των ηγετικών, ο Άρειος Πάγος, ενώπιον μιας μελλοντικής εκλογικής αναμέτρησης, μπορεί οριακά να πει: «Εσείς, με τη βούλα της Δικαιοσύνης, δεν είστε κόμμα, αλλά εγκληματική οργάνωση». Θα είναι βέβαια καινοφανές, αλλά καινοφανές είναι και το να αποτελεί ένα κόμμα εγκληματική οργάνωση. Για μένα, πάντως, το επίδικο δεν είναι η απαγόρευση κόμματος,

αλλά η εξάρθρωση της εγκληματικής οργάνωσης, έπειτα από ποινικές καταδίκες της ηγεσίας της. Αυτό είναι το κρίσιμο. Αυτό σημαίνει «η Χ.Α. ενώπιον του νόμου», που ορθώς λέγεται. Τις ημέρες αυτές είχαμε ακόμη μια τραγωδία στο Αιγαίο με θύματα μετανάστες. Πώς κρίνετε τη μεταναστευτική πολιτική στην Ελλάδα και την Ευρώπη; Τι πρέπει να αλλάξει; Η ευρωπαϊκή μεταναστευτική πολιτική θέλει έναν «σταθμό πρώτων βοηθειών» στην Ελλάδα, ο οποίος να κρατά τον κόσμο για να μην μπαίνει στο «νοσοκομείο» της Ε.Ε. Η ελληνική πολιτική, πάλι, στην πράξη είναι: «Εμείς δεν είμαστε σε θέση να φτιάξουμε τον ‘σταθμό πρώτο βοηθειών’, αλλά ένα νεκροταφείο - μέχρι να καταλάβετε ότι έτσι δεν συνεχίζουμε». Κυνισμός και απανθρωπιά από τη μια, υποκρισία και κροκοδείλια δάκρυα από την άλλη. Λέμε, χρόνια τώρα, στην Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου πως, αν η Ελλάδα δεν καταγράψει τους χωρίς χαρτιά μετανάστες της, δεν θα μπορέσει να κάνει

Αν η Ευρώπη δεν πάρει ένα μήνυμα να στρίψει -και μάλιστα αριστερά-, τα βλέπω δύσκολα. Ο ακροδεξιός ευρωσκεπτικισμός είναι εθνικισμός εναντίον της Ευρώπης a priori. Έτσι, σε ένα βεβαρημένο παρελθόν, αποτελεί εφιάλτη. Η πολιτική συγκρότηση της Ευρώπης είναι, πιστεύω, διαρκές ζητούμενο. Για να γλιτώσουμε τη βία. Η Ουκρανία φοβάμαι ότι δείχνει πως το ευρωπαϊκό βαρέλι δεν έχει πάτο. Μόλις φέτος κλείνει ένας αιώνας από το ξεκίνημα του Α’ Παγκόσμιου. Έχουμε λοιπόν πολλούς λόγους να μην κλείνουμε τα μάτια. Απορούμε που ανεβαίνει η Άκρα Δεξιά! Απορώ που απορούμε. Όσο πιο ακραία τα φαινόμενα, τόσο πιο άκρα η Δεξιά. Το ζητούμενο λοιπόν είναι να είμαστε εναντίον αυτής της Ευρώπης, επειδή είμαστε με την Ευρώπη. Αυτή είναι δύσκολη σύνθεση των καιρών, που μόνο η Αριστερά μπορεί να κάνει. Ούτε οι παραλλαγές του κέντρου που λένε «Ευρώπη να ‘ναι κι ό,τι να ‘ναι» και ούτε, ασφαλώς, η εθνικιστική Ακροδεξιά. Η Ευρώπη θέλει την Αριστερά της και η Αριστερά δεν γίνεται να μη θέλει την Ευρώπη της. Ο καθένας στον δρόμο αυτό να προσφέρει αυτό που διαθέτει. Είναι ένας από τους βασικούς λόγους που βολιδοσκοπήθηκα από βουλευτές και στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ και συζητώ το ενδεχόμενο υποψηφιότητάς μου. Δεν έχω κανένα λόγο να το κρύψω. Ούτε όμως αρμόζει να λέω ότι θα είμαι υποψήφιος, διότι δεν αποφασίζω μόνος μου. Και κάτι τελευταίο: δύο μήνες πριν απο τις εκλογές, δεν έχουμε εκλογικό νόμο. Τι να συζητάμε για ψηφοδέλτια; Αυτό είναι πολιτειακή ντροπή.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

18

AΡΘΡΑ

Ο θίασος ανασυντάσσεται Οι θεωρίες συνωμοσίας είναι ακατάλληλες για να ερμηνεύσουν αξιόπιστα την πραγματικότητα. Οδηγούν σε επικίνδυνες παραπλανήσεις. Οι θεωρίες σκηνοθεσίας, όμως, ίσως είναι κατάλληλες, ιδιαίτερα αν πρόκειται να ερμηνευθεί μια επινοημένη πραγματικότητα. Και, πράγματι, οφείλουμε να ομολογήσουμε ότι η σκηνοθεσία της «ολικής επαναφοράς» του μνημονιακού μπλοκ είναι άψογη. Έστω κι αν κινείται στην παραδοσιακή γραμμή του happy end. Παρακολουθώντας το βράδυ της περασμένης Τρίτης την τηλεοπτική απόδοση του «έπους» της συμφωνίας με την τρόικα, έμενε κανείς αμήχανος από το πόσο επιδέξια επινοείται η πραγματικότητα. Για κάποιους που η τηλεοπτική οθόνη είναι το μόνο παράθυρο ενημέρωσης (κι είναι πολλοί), η αμηχανία πολλαπλασιάζεται από το χάσμα που χωρίζει αυτή την επινοημένη πραγματικότητα από τη δική τους ζοφερή καθημερινότητα: Ο Σαμαράς αναγγέλλει το τέλος της κρίσης, το μπρα ντε φερ των 178 ημερών μεταξύ κυβέρνησης και τρόικας λήγει με ισοπαλία, ίσως και με κυβερνητική νίκη, αρχίζει η διανομή του «κοινωνικού μερίσματος», η Πειραιώς ανοίγει την πόρτα των αγορών με τεράστια επιτυχία, η κυβέρνηση ετοιμάζει τη δική της έξοδο πριν τις ευρωεκλογές... Τα υπόλοιπα δεν μας πολυα-

φορούν, αλλά παίρνουν τη δέουσα έκταση στο δελτίο ειδήσεων: η ουκρανική κρίση, το χαμένο Boeing, η Χρυσή Αυγή. Τέλος. Από την Τρίτη και μετά, τα πρωτοσέλιδα αναγγέλλουν διθυραμβικά την «αλλαγή σελίδας». Εξαφανίστηκαν σκιές και σκαμπρόζικες πληροφορίες που καρύκευαν το εξάμηνο αγωνιώδες παζάρι. Από τις δηλώσεις των κοινοτικών αξιωματούχων χάθηκαν οι τελεσιγραφικές προειδοποιήσεις και στην ανακοίνωση της τρόικας οι «αστερίσκοι» της συμφωνίας διατυπώθηκαν διακριτικά, με τρόπο που να μην δημιουργούν πολιτικό πρόβλημα. Το λόμπι των αγορών αβαντάρει το σχέδιο εσπευσμένης εξόδου στις αγορές, όχι μόνο με διαρροές, αλλά και με ένα αξιοσημείωτο κερδοσκοπικό πάρτι στο χρηματιστήριο και στα ομόλογα. Έκλεισε και το μέτωπο της τραπεζικής ένωσης, η ευρωκρατία πορεύεται προς τις ευρωεκλογές με μόνο παράγοντα αβεβαιότητας την ουκρανική κρίση. Ακόμη κι εκεί, η πολιτική συσπείρωση είναι θεαματική και αντιστρόφως ανάλογη των άνισων ρίσκων που αναλαμβάνει κάθε χώρα στη ρήξη με τη Ρωσία. Με όλα αυτά, ο εγχώριος μνημονιακός θίασος εμφανίζεται ανασυντεταγμένος, με μια νέα αυτοπεποίθηση, έτοιμος να κάνει παιχνίδι. Ίσως υποτιμήθηκε τραγικά η ενστικτώδης ικανότητα του «συστήμα-

ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΚΙΜΠΟΥΡΟΠΟΥΛΟΥ

Τα 500 εκατ. του «κοινωνικού μερίσματος» είναι ένα προσβλητικό τίποτα μπροστά στα 75 δισ. που έχει κοστίσει στο λαϊκό εισόδημα η βίαιη δημοσιονομική προσαρμογή

τος», που εδώ και δύο χρόνια εμφανίζεται διαλυμένο και μετέωρο πάνω από ένα κενό ηγεμονίας και εξουσίας, να επανασυσπειρώνεται την κρίσιμη στιγμή. Και η στιγμή δεν είναι μόνο οι ευρωεκλογές, αλλά κυρίως το παράθυρο ευκαιρίας που ανοίγει στους κυνηγούς του πλούτου να πάρουν το αίμα τους πίσω.

Στην τετραετία του μνημονίου χάθηκαν πολλά και για την επιχειρηματική ελίτ που είχε συνηθίσει στον κανόνα «win win». Τώρα, έχει την ευκαιρία, τουλάχιστον ένα τμήμα της, να αντλήσει πάλι υπεραξίες από την επινοημένη πραγματικότητα της «ανάκαμψης». Το ισοπεδωμένο κόστος εργασίας, το «Ελντοραντο» των ιδιωτικοποιήσεων και η παρέλαση κεφαλαίων, δημιουργούν ευκαιρίες πλουτισμού ακόμη κι αν η ελληνική οικονομία παραμείνει για χρόνια στη δίνη της εκπτώχευσης. Αυτή, λοιπόν, είναι η «πρωταρχική συσσώρευση» για την ανασυγκρότηση της κοινωνικής συμμαχίας που θα στηρίξει με ζήλο το μνημονιακό μπλοκ. Αλλά όχι μόνο αυτή. Τα 500 εκατ. του «κοινωνικού μερίσματος» είναι ένα προσβλητικό τίποτα μπροστά στα 75 δισ. που έχει κοστίσει στο λαϊκό εισόδημα η βίαιη δημοσιονομική προσαρμογή. Αλλά προσφέρονται για σημαντική πολιτική μόχλευση. Ιδιαίτερα στα στρώματα που ζουν με μόνη προσδοκία «να πιάσουμε, επιτέλους, πάτο». Η πολιτική σκηνοθεσία που οργανώθηκε μεταξύ Αθηνών και Βρυξελλών προσφέρεται για τέτοια μόχλευση. Βεβαίως, η ζημιά που έχει υποστεί το πολιτικό σύστημα είναι απίθανο να αποκατασταθεί σε δυο μήνες. Μπορεί να μη διορθωθεί ποτέ, και να δούμε τη σταδιακή υποκατάστα-

σή του από ένα «μεταμνημονιακό» πολιτικό αστερισμό, που θα συνδυάζει τη μετάλλαξη της Ν.Δ. με τη συγκρότηση ενός νέου «μεσαίου πόλου». Το σιγανό Ποτάμι, που αυτοπροσδιορίζεται ως κατεξοχήν «μεταμνημονιακό», έχει τις προδιαγραφές και της συστημικής στήριξης και της κινητοποίησης πολιτικά αποστρατευμένων στρωμάτων. Ωστόσο, ο κύριος μηχανισμός αποκατάστασης της ζημιάς του μνημονιακού μπλοκ, είναι το ψαλίδισμα του πλεονεκτήματος που είχε κατακτήσει ο ΣΥΡΙΖΑ και η Αριστερά ως εναλλακτική ελπίδας ή, έστω, απελπισίας. Κι αυτό πρέπει να αναρωτηθεί κανείς αν είναι αποτέλεσμα της δαιμόνιας σκηνοθεσίας των πιστωτών και των εγχωρίων υποτελών τους, ή της νωχέλειας, της υπερβολικής αυτοπεποίθησης και μιας μάλλον άστοχης καθησυχαστικής πολιτικής από την πλευρά της Αριστεράς που, αντί να ευνοήσει μια κουλτούρα ρήξεων και ανατροπών στον «θυμωμένο λαό», συμβιβάστηκε με τη νοοτροπία ανάθεσης και προσδοκίας άνωθεν σωτηρίας. Αυτά διατυπώνονται με τη βάσιμη ελπίδα να διαψευσθούν και η ανασύνταξη του μνημονιακού θιάσου να αποδειχθεί το ίδιο επινοημένη με την «αλλαγή σελίδας» του.

Σερβία: Από τα μεγάλα πάθη στην απάθεια; Από τα μεγάλα πάθη στην απάθεια; Αυτό αναρωτήθηκα παρακολουθώντας ως παρατηρητής του ΟΑΣΕ τις εκλογές στη Σερβία. Το κλίμα -πέρα από τις γιγαντοαφίσες, μερικές φορές δίπλα σε άλλα προϊόντα ή για εκδρομές στη Μάλτα- δεν μαρτυρούσε εκλογές. Ο κόσμος πίστεψε, μετά την πτώση του Μιλόσεβιτς, ότι η Δημοκρατία θα οδηγούσε την πληγωμένη σε βαθμό ακρωτηριασμού χώρα σε καλύτερες μέρες και απογοητεύθηκε. Αντ’ αυτού, μια διαφθορά - λερναία ύδρα και η απειλή νέας, οικονομικής αυτή τη φορά, καταστροφής, τύπου Ελλάδας. Η συμμετοχή κυμάνθηκε στο 50% και θεωρήθηκε επιτυχία. Το ποσοστό αυτό, σε εκλογικά τμήματα αγροτικών περιοχών όπου παραβρέθηκα, ήταν πολύ ψηλότερο, ενώ στο κέντρο του Βελιγραδίου, το αντίστροφο. Ο κόσμος προσήλθε ήσυχα και πολιτισμένα, κάτι που δεν μαρτυρούσε το φλογερό ταμπεραμέντο των Σέρβων, το οποίο, σε άλλες εκφάνσεις της κοινωνικής ζωής όπως το ποδόσφαιρο ή το μπάσκετ, οδηγεί σε πραγματικούς εμφύλιους πολέμους. Ο Βούτσιτς, παντοδύναμος αντι-

ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΒΑΡΕΜΕΝΟΥ

πρόεδρος και κινών τα νήματα της μέχρι τώρα συμμαχικής κυβέρνησης με το Σοσιαλιστικό Κόμμα, προκάλεσε τις εκλογές για να τις κερδίσει πανηγυρικά και το πέτυχε, με ένα 49%. Ποιές οι περγαμηνές του και ποιοί οι στόχοι του; Και κυρίως, ποιο το παρελθόν του; Δεν έκανε τίποτα άλλο παρά να πρωτοστατήσει στη σύλληψη ενός διαβόητου ολιγάρχη συνδεδεμένου με το οργανωμένο έγκλημα, σαν αυτούς που υπάρχουν στη Σερβία και έχουν δημιουργήσει πρότυπα αξιών. Ανέβασε τη δημοφιλία του και προκάλεσε εκλογές. Ο Βούτσιτς ήταν σκληρός εθνικιστής και στενός συνεργάτης του Βόιτσλαβ Σέσελι, ο οποίος είναι 14 χρόνια στη φυλακή από το Διεθνές Δικαστήριο, χωρίς συγκεκριμένη καταδίκη. Εκείνος, λοιπόν, στη φυλακή και ο στενός συνεργάτης του πρωθυπουργός, πλέον, και προνομιακός

Η Σερβία πορεύεται μέσα από αντιφάσεις σε ένα «ευρωπαϊκό» μέλλον γεμάτο πελώρια ερωτηματικά.

συνομιλητής της Δύσης, υποσχόμενος προσέγγιση στην Ευρώπη με τη λήψη μέτρων που πιθανώς να οδηγήσουν σε κοινωνική έκρηξη και σ’ ένα κλίμα στη χώρα που δεν θα μοιάζει με αυτό των εκλογών της Κυριακής. Ο έτερος Καπαδόκης της μέχρι

πρότινος κυβερνητικής συνεργασίας, Ντάτσιτς, υπήρξε σε ηλικία 25 ετών πασίγνωστος κυβερνητικός εκπρόσωπος του Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς, ο οποίος πέθανε σε φυλακή της Χάγης. Αν και ένας λαϊκός μύθος στη Σερβία λέει ότι ζει κάπου (κατόπιν συμφωνίας), διότι κανείς, λέει, δεν είδε το πτώμα του, ούτε και έγινε κάποια κηδεία. Η οικογένειά του και ο γιος του, που κάποτε τα έσπαγε στη Γλυφάδα, είναι γεγονός ότι ζουν στη Ρωσία. Ο Ντάτσιτς, λοιπόν, απέσπασε ένα 14%, κάτι που ορισμένοι στο Βελιγράδι λένε ότι μπορεί να μην είναι αρκετό για να τον γλυτώσει από τη φυλακή, που πιθανώς να τον οδηγήσει (για διαφθορά) ο μέχρι πρότινος κυβερνητικός συνεταίρος του και νικητής των εκλογών, Βούτσιτς. Εσωτερική σκηνή αντίστοιχη της διεθνούς πολιτικής, που καθόρισε με κυνικό τρόπο την τύχη της Σερβίας και των προσώπων που την κυβερνούν. Εντύπωση προκάλεσε η ήττα του Κοστούνιτσα, ο οποίος αντιπροσώπευε την ευρωσκεπτικιστική άποψη και την υποστήριξη ουδετερότητας

της Σερβίας. Ο νικητής των εκλογών Βούτσιτς, στο κόμμα του που προέκυψε από εκείνο του Σέσελι, έχει ενσωματώσει σε μεγάλο βαθμό το λαϊκό εθνικιστικό ρεύμα, υποσχόμενος ταυτόχρονα ευρωπαϊκή προοπτική με μέτρα τύπου ΔΝΤ, σε ένα λαό που βιώνει μια οριακή οικονομική κατάσταση. Αν δεν υπήρχαν τα εμβάσματα της διασποράς, ένας θεός ξέρει πώς θα τα έβγαζε πέρα, αν υποτεθεί ότι τώρα τα βγάζει... Το οργανωμένο έγκλημα, που με τη δολοφονία του Τζίτζιτς δήλωσε κάποτε αιχμηρά την παρουσία του, έκτοτε άλλαξε μορφή και πήρε άλλες, πιο θεσμικές εκφάνσεις. Το μεγάλο θέμα του Κοσόβου ήταν στο δεύτερο πλάνο της προεκλογικής ατζέντας, η οποία καθορίστηκε υπό το βάρος της αδήριτης ανάγκης των οικονομικών διλημμάτων. Κάτω από τη σκιά αυτών, η Σερβία πορεύεται μέσα από αντιφάσεις σε ένα «ευρωπαϊκό» μέλλον γεμάτο πελώρια ερωτηματικά. ΥΓ.: Υπάρχει ένα κομμουνιστικό κόμμα στη χώρα, που στις εκλογές ήταν άφαντο...

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ

19

κ.λπ. κ.λπ.

ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ ΚΑΠΑΤΑΗ*

Η τελευταία συζήτηση την Τρίτη 18/3/2014 για τον Απολογισμό του 2013 της Περιφέρειας Αττικής εξελίχθηκε για άλλη μια φορά, τώρα εντονότερα, σε προσπάθεια προβολής επικοινωνιακού χαρακτήρα. Τόσο τα 52 λεπτά ομιλίας του κ. περιφερειάρχη, η προβολή κακόγουστου και επαναλαμβανόμενου βίντεο, όσο και οι κλασικές κορόνες για το περίφημο πλέον αποθεματικό, δεν μπορούν να σκεπάσουν και να διαστρέψουν την αλήθεια των αριθμών.

Οι αριθμοί Η αποτύπωση των αριθμητικών δεδομένων τα οποία έχει παραδώσει η διοίκηση του απερχόμενου περιφερειάρχη είναι ο πιο αντικειμενικός κριτής του έργου της τετραετίας 2010 - 2014. Ο προϋπολογισμός 2013 είναι δομημένος με τρεις κατηγορίες κονδυλίων. Το τακτικό αποθεματικό (2%), τις δαπάνες (41%) και τα έργα (57%), με συνολικό ποσό 471 εκατομμύρια. Ο προϋπολογισμός εκτελέστηκε κατά 23% (109 εκατομμύρια) ή έμεινε ανεκτέλεστος κατά 77% (362 εκατομμύρια). Από το σύνολο του προϋπολογισμού που εκτελέστηκε, αυτά δηλαδή που έγιναν πραγματικά, οι

Αλήθειες και (πολλά) ψέματα του περιφερειάρχη δαπάνες ήταν το 74% και τα έργα μόλις 29,9 εκατομμύρια ή 26,4%

Η αποτυχία Από εδώ και κάτω μπορούμε να δούμε ολοφάνερα την πραγματικότητα. Τα έργα που πραγματικά τιμολογήθηκαν, άρα εκτελέστηκαν, ήταν μόλις το 11% (29,9 εκατομμύρια) από αυτά που είχαν προγραμματιστεί (266 εκατομμύρια). Αν δε συγκρίνουμε τα έργα με τον συνολικό προϋπολογισμό, τότε αυτά φτάνουν μόλις το 6%. Η πραγματικότητα δηλαδή είναι ότι όλα τα έργα του 2013 είναι αξίας 29,9 εκατομμυρίων ευρώ, τα οποία αντιστοιχούν σε 6,43 ευρώ για κάθε κάτοικο της Αττικής.

Κεφάλαια στην κατάψυξη... Αυτό είναι το ποσοτικό έργο της Περιφέρειας Αττικής για το 2013. Παρόμοια είναι και η διαχείριση των προηγούμενων ετών. Όλες οι αναφορές περί δισεκατομμυρίων σε έργα είναι απλώς παραπληροφόρηση που αντέχει λόγω της προστασίας και της υποστήριξης των διαπλεκόμενων κρα-

Είναι επιτυχία να μείνει ανεκτέλεστο το 77% των προϋπολογισμένων δαπανών και το 70,1% των προγραμματισμένων έργων όταν οι δημόσιες επενδύσεις θεωρούνται «φάρμακο» για τη δοκιμαζόμενη οικονομία και την κοινωνία;

τικοδίαιτων επιχειρηματιών. Τα αριθμητικά δεδομένα, τα οποία επίσημα δημοσίευσε η Περιφέρεια Αττικής με τον Απολογισμό έτους 2013, είναι αμείλικτα και αδιάψευστα. Έτσι λοιπόν με αυτούς τους ρυθμούς επένδυσης του Δημόσιου χρήματος, είναι δεδομένο ότι το περίφημο ταμειακό αποθεματικό των 313 εκατομμυρίων, όχι μόνο δεν θα μειωθεί, αλλά θα αυξηθεί. Το προηγούμενο έτος 2012 κατά δήλωση της διοίκησης, το αποθεματικό ήταν 222 εκατομμύρια. Η διοίκηση δικαιολογείται ότι τα έργα καθυστερούν στην εκτέλεσή τους τέσσερα - πέντε χρόνια ή και παραπάνω, παραβλέποντας βέβαια το γεγονός ότι οι ίδιοι ασκούν διοίκηση εδώ και δέκα χρόνια. Έτσι λοιπόν, αφού η διοίκηση για 10 χρόνια αδυνατεί να ελέγξει την πορεία των έργων, κρατά το δημόσιο χρήμα σε τραπεζικούς λογαριασμούς...

Άστοχες επενδύσεις Η υποχρέωση του Δημοσίου, ειδικά σε εποχές ανθρωπιστικής κρίσης, είναι να κάνει στοχευμένες επενδύ-

σεις. Ούτε να σκορπά δημόσιο χρήμα, αλλά ούτε να είναι μονίμως κατατεθειμένα σε τραπεζικούς λογαριασμούς. Οι στοχευμένες επενδύσεις αυτές θα πρέπει να παράγουν κοινωνικό έργο, υπηρεσίες και νέες θέσεις μόνιμης εργασίας. Αν θέλουμε να δούμε και ποιοτικά τα παραπάνω έργα, θα πρέπει αρχικά να σημειώσουμε ότι υπάρχει ροπή προς έργα τα οποία δεν συμβαδίζουν με τις ανάγκες της συγκεκριμένης χρονικής στιγμής, είναι χωρίς προσανατολισμό στο μεγάλα ζητήματα που απασχολούν την κοινωνία, είναι χαμηλής κοινωνικής προστιθέμενης αξίας. Κάποια από αυτά μπορούν να χαρακτηριστούν και «έργα βιτρίνας».

Οι προκλήσεις του μέλλοντος Κλείνοντας πρέπει να τονίσω ότι η νέα αριστερή διοίκηση είναι υποχρεωμένη να ανταποκριθεί στο κάλεσμα των καιρών και είμαι πεπεισμένος ότι θα το κάνει. Η νέα αριστερή διοίκηση της Περιφέρειας Αττικής εκτός όλων των άλλων καλείται να δώσει πολλές και καθημερινές εξετάσεις τόσο στο οικονομικό πεδίο όσο και στο πεδίο της διαχείρισης των πόρων. Μοναδικός κριτής θα είναι οι κάτοικοι της Αττικής. Σ αυτές τις καθημερινές προκλήσεις θα δοκιμαστούμε και θα πετύχουμε.

* O Χρήστος Καπάταης είναι οικονομολόγος, περιφερ. σύμβουλος Αττικής

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 MAΡΤΙΟΥ 2014

20

AYTOΔΙΟΙΚΗΣΗ

ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΑΡΡΗΣ ΥΠΟΨΗΦΙΟΣ ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΧΑΝΙΩΝ:

ΗΛΙΑΣ ΛΥΓΕΡΟΣ

Να πάρουν οι πολίτες τον δήμο στα χέρια τους

ΥΠΟΨΗΦΙΟΣ ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ:

Ο δήμος οφείλει να παρέχει όλες τις βασικές υπηρεσίες στου πολίτες, τονίζει ο υποψήφιος δήμαρχος Χανίων Γιάννης Σαρρής. Στη συνέντευξη που παραχώρησε στην «Αυγή» της Κυριακής, ο Γ. Σαρρής αναλύει τις βασικές προγραμματικές πτυχές της δημοτικής του παράταξης για την πόλη των Χανίων

Να αναδείξουμε τον πλούτο της

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ XΡΗΣΤΟ ΣΙΜΟ

Πώς κρίνετε τον απερχόμενο δήμαρχο της πόλης Μανώλη Σκουλάκη; Ποια είναι τα κυριότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει η πόλη; Για εμάς, ο απερχόμενος δήμαρχος εκφράζει την πολιτική «παλιάς κοπής». Έργα βιτρίνας, ευνοιοκρατία στην επιλογή των συνεργατών, με ταυτόχρονη απαξίωση τεκμηριωμένων προτάσεων που προέρχονται από επίσημους φορείς της πόλης (ΤΕΕ, Πολυτεχνείο κ.ά.), αλλά και πρωτοβουλιών των πολιτών για τους ελεύθερους χώρους και για ζητήματα κοινωνικής αλληλεγγύης. Ένας δήμαρχος που χρησιμοποιεί ως βασικό επιχείρημα τις περικοπές λόγω Μνημονίου, ενώ το έχει ψηφίσει. Βασικό πρόβλημα θεωρούμε την ανεπάρκεια δομών κοινωνικής πολιτικής, που κυρίως αφορούν τις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού. Δεν υπάρχει γενικότερος σχεδιασμός για το κυκλοφοριακό, κάτι που γίνεται αίτιο μεγάλης ταλαιπωρίας για δημότες και επισκέπτες, προπάντων την τουριστική περίοδο. Εγκατάλειψη των περιαστικών δήμων λόγω της εφαρμογής του «Καλλικράτη». Έλλειψη ελεύθερων χώρων και χώρων έκφρασης και πολιτισμού στον αστικό πυρήνα της πόλης, πράγμα που πλήττει ιδιαίτερα τους νέους. Η κρίση μάς φέρνει αντιμέτωπους με το τεράστιο έλλειμμα στη μεταφορά και τη διάχυση του υπάρχοντος γνωστικού κεφαλαίου που εδράζεται είτε στην παράδοση είτε στις νέες τεχνολογίες. Ποιο μοντέλο ανάπτυξης προτείνει η «Πρωτοβουλία Πολιτών» για τον τουρισμό; Σε κάθε περίπτωση μας ενδιαφέρει η βιώσιμη ανάπτυξη, όχι για πέντε χρόνια, αλλά και για τα παιδιά μας. Μερικά σημεία από τις πολλές ιδέες που έχουμε: α) Να προσφέρομε ουσιαστικές υπηρεσίες στους επισκέπτες μας. Κεντρικό θέμα είναι να τους απο-

Δήμος δεν είναι μόνο τα Χανιά. Οι υπηρεσίες και οι παροχές του δήμου πρέπει να φτάνουν παντού καλύψουμε όλες τις ιδιαιτερότητες των Χανίων: από τα αρχαιολογικά μνημεία κάθε εποχής ώς τα μικρά φυσικά διαμάντια γύρω από τα Χανιά. Ταυτόχρονα να δείχνουμε τη σχέση των Χανίων με τις υπόλοιπες φυσικές ιδιαιτερότητες του νομού . β) Να κατοχυρώσουμε τον δημόσιο χαρακτήρα του αεροδρομίου και του λιμανιού των Χανίων και να εξετάσουμε όλες τις δυνατότητες που υπάρχουν για τη μείωση του κόστους των θαλάσσιων μεταφορών. γ) Θα πρέπει να εξετάσουμε τη συνεργασία με άλλους δήμους και την περιφέρεια γιατί, για να αναπτυχθεί ο τουρισμός, πρέπει να έχουμε κοινό βηματισμό. Τα αιτήματα του ποδηλατικού κινήματος των Χανίων, το οποίο έχει ισχυρή παρουσία στην πόλη, δεν εισακούονται από τη δημοτική αρχή. Πώς βλέπετε την κίνηση αυτή; Πρόκειται για δυναμικό κίνημα, που αγκαλιάζει όλο και περισσότερες ηλικίες και κοινωνικά στρώματα και ενεργοποιεί ένα διαφορετικό μοντέλο ζωής. Ένα μοντέλο που λειτουργεί με πιο φιλικό τρόπο προς το περιβάλλον και λειτουργεί πλέον στην πόλη ως παράδειγμα εναλλακτικού τρόπου ζωής. Ποιες είναι οι βασικές προτεραιότητες της παράταξης για τα Χανιά; Αλληλεγγύη. Ο δήμος οφείλει να στηρίξει στην πράξη κάθε δράση που αναπτύσσεται με στόχο το δικαίωμα στα βασικά κοινωνικά αγαθά.

Υπηρεσίες στους πολίτες. Ο δήμος πρέπει να παρέχει τις αναγκαίες υπηρεσίες στους πολίτες. Οι διαφαινόμενες ιδιωτικοποιήσεις βασικών κοινωνικών δομών και υπηρεσιών θα μας βρουν αντίθετους. Δήμος δεν είναι μόνο τα Χανιά. Οι υπηρεσίες και οι παροχές του δήμου πρέπει να φτάνουν παντού. Η πόλη στους πολίτες. Πεζόδρομοι και ποδηλατόδρομοι, όχι μόνο σε μακέτες. Διεκδίκηση και ανάπλαση ελεύθερων χώρων, από τους μεγάλους ώς τις πιο μικρές γωνιές της πόλης και των χωριών. Ολοκληρωμένη διαμόρφωση της Παλιάς Πόλης με ζώνες και αντίστοιχους κανόνες χρήσεων. Περιβάλλον. Μείωση των σκουπιδιών, δενδροφύτευση δημόσιων χώρων, ανάπτυξη Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στα κτήρια του Δήμου, αλλά και το κυκλοφοριακό. Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία. Οι Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις είναι βασικό εργαλείο που ενεργοποιεί δυνάμεις της κοινωνίας σε παραγωγική κατεύθυνση με θετικές επιπτώσεις στην ανεργία και την τοπική οικονομία. Πολιτισμός. Άνοιγμα χώρων πολιτισμού στους πολίτες με έμφαση στα παιδιά. Ο Αθλητισμός είναι χαρά και ζωή και ανθρωπιά. Χώροι και δραστηριότητες αθλητισμού, σε κάθε γειτονιά, ανοιχτοί και ελκυστικοί για όλους. Δημοκρατία. Να πάρουμε τα πράγματα στα χέρια μας. Να γίνουν οι συνελεύσεις γειτονιάς το ζωντανό κύτταρο λήψης αποφάσεων. Λαϊκά δημοψηφίσματα σε σημαντικά ζητήματα, προτάσεις στον δήμο με συλλογή ελάχιστου αριθμού υπο-

Η υπέρβαση των επιπτώσεων της οικονομικής κρίσης είναι η σημαντικότερη ανάγκη των πολιτών του Ηρακλείου, τονίζει ο υποψήφιος δήμαρχος της πόλης Ηλίας Λυγερός. Στη συνέντευξη που παραχώρησε στην «Αυγή» της Κυριακής, εξηγεί τους λόγους για τους οποίους η πολιτιστική αναγέννηση του Ηρακλείου βρίσκεται στην πρώτη γραμμή του προγράμματός του. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ XΡΗΣΤΟ ΣΙΜΟ

Πώς κρίνετε τον απερχόμενο δήμαρχο της πόλης Γιάννη Κουράκη; Ποια είναι τα κυριότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει η πόλη; O απερχόμενος δήμαρχος, παρά τη μεγάλη εκλογική νίκη που πήρε στις προηγούμενες εκλογές, ουσιαστικά αδιαφόρησε για τις επιπτώσεις της κρίσης και δέχθηκε κάθε πολιτική που αποδυνάμωνε την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Δεν έδειξε ενδιαφέρον για τη μείωση και εξάλειψη του κοινωνικού κράτους, τη στιγμή που η ανεργία έφτασε στο 28% και στην πόλη μας. Στην τελευταία δημοσκόπηση, μάλιστα, μόνο 3 στους 10 δημότες είναι ικανοποιημένοι με τη δημοτική πολιτική. Τα προβλήματα από τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης, η υδροδότηση (μη συνεχής ροή), το κυκλοφοριακό, το θέμα καθαριότητα σκουπίδια, σχέδια πόλης, τα πολιτιστικά κλπ, είναι μερικά από τα προβλήματα που έχουμε στην πόλη μας. Τα νέα προβλήματα από τις επιπτώσεις των νεοφιλελεύθερων πολιτικών, ανεργία, στέγη, υγεία, παιδεία, ασφάλεια κ.λπ., είναι στην καθημερινότητα. Το ίδιο και η ιδιωτικοποίηση πλευρών υδροδότησης (μη πόσιμο νερό - χρήση μόνο εμφιαλωμένου κ.λπ.) και η ιδιωτικοποίηση, μέσω ΤΑΙΠΕΔ, παραλιακής δημοτικής έκτασης 300 στρεμμάτων. Το πρόγραμμα της παράταξης σας αποδίδει ιδιαίτερη έμφαση στον πολιτισμό. Για ποιο λόγο κάνατε αυτήν την επιλογή; Έχουμε την τύχη να ζούμε σε ένα δήμο που γέννησε ανθρώπινο πολιτισμό και έχει μια πλούσια

παράδοση στα γράμματα και τις τέχνες. Τα τελευταία χρόνια, η σχέση αυτή έχει διαταραχθεί. Θέλουμε τη συνέχεια αυτής της ιστορικής σχέσης πόλης - γραμμάτων - πολιτισμού. Στις μέρες μας, η δημιουργία αξιών, πολιτισμού, δεν είναι στις δημοτικές και τις μνημονιακές προτεραιότητες. Εμείς οφείλουμε να σχεδιάσουμε δράσεις και πολιτικές τέτοιες που θα δίνουν στον πολιτισμό την αξία του στην καθημερινότητα, στη ζωή, και κυρίως θα κάνουν τη γνώση δικαίωμα όλων. Θέλουμε να αναδείξουμε τον τεράστιο πολιτιστικό μας πλούτο: Ανάδειξη του μινωικού ανακτόρου της πόλης Κνωσσού με την δημιουργία αρχαιολογικού και περιβαλλοντολογικού πάρκου στην περιοχή. Βικελαία Βιβλιοθήκη, χώρος πνευματικού κέντρου γραμμάτων και τεχνών διεθνούς εμβέλειας. Ανάδειξη και ενίσχυση της πλούσιας δράσης ερασιτεχνικών δράσεων πολιτισμού, στην πόλη και την ύπαιθρο, που το καθένα στον τομέα του δημιουργεί. Η επιλογή λοιπόν στην προτεραιότητα των θεμάτων του πολιτισμού έχει να κάνει με το γεγονός ότι θεωρούμε τον πολιτισμό στοιχείο ατομικής συγκρότησης, συμπεριφοράς, σχέσης με την πόλη και τον συμπολίτη μας, βασικό στοιχείο πανανθρώπινων αξιών. Έχει να κάνει με την καθημερινή μας ζωή και σαν τέτοιο τον αντιμετωπίζουμε. Με ποιον τρόπο έχει επηρεάσει η οικονομική κρίση τους πολίτες του Ηρακλείου; Η οικονομική κρίση στο Ηράκλειο, όπως και στην υπόλοιπη

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 MAΡΤΙΟΥ 2014

21

AYTOΔΙΟΙΚΗΣΗ ΜΙΧΑΛΗΣ ΚΡΙΤΣΩΤΑΚΗΣ ΥΠΟΨ. ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗΣ ΚΡΗΤΗΣ:

Κουβέντα για το Μνημόνιο από τους «ακομμάτιστους» υποψηφίους Ν.Δ. - ΠΑΣΟΚ Σφοδρή επίθεση στους μνημονιακούς υποψήφιους περιφερειάρχες κ. Αρναουτάκη (ΠΑΣΟΚ) και Τσόκα (Ν.Δ.) εξαπολύει ο υποψήφιος του ΣΥΡΙΖΑ στο νησί της Κρήτης Μιχάλης Κριτσωτάκης. Διευκρινίζει εξάλλου ότι δεν προτίθεται να παραιτηθεί από τη θέση του βουλευτή, παρά μόνον σε περίπτωση εκλογής του, ενώ μιλά και για το σημερινό παγκρήτιο συλλαλητήριο για τα χημικά της Συρίας. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΝΙΚΟ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ

πόλης Ελλάδα, ως αποτέλεσμα των νεοφιλελεύθερων επιλογών, οδήγησε σε μείωση των εισοδημάτων (αστικών και αγροτικών περιοχών). Το αποτέλεσμα: Ανεργία στο 28%. Λουκέτα στα εμπορικά καταστήματα. Οι απολύσεις σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα είναι σημαντικές. Και το παράδοξο; Ενώ υπάρχει ανοδική πορεία στην τουριστική κίνηση, αυτή συνοδεύεται με αύξηση της ανεργίας στους ξενοδοχοϋπαλλήλους, μείωση του χρόνου εποχικής απασχόλησης κ.λπ. και επιδείνωση των όρων εργασίας τους. Οι νέοι επιστήμονες φεύγουν στο εξωτερικό για εργασία: Περισσότεροι από 400 γιατροί έφυγαν την τελευταία τετραετία από το Ηράκλειο για το εξωτερικό. Το προηγούμενο δεκαπενθήμερο, έξι συμπολίτες μας αποπειράθηκαν να αυτοκτονήσουν και ένας πέθανε από το κρύο. Στο κοινωνικό ιατρείο και φαρμακείο προσφέρθηκαν υπηρεσίες πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας σε 1.211 άτομα σε 18 μήνες. Αυτά και αλλά πολλά έχουν διαμορφώσει μια κοινωνική πραγματικότητα δύσκολη, που συνεχώς γίνεται απάνθρωπη. Χρειάζεται να αλλάξει αυτή η πορεία. Ποιες είναι βασικές προτεραιότητες της παράταξής σας για τον δήμο; Αντίπαλος είναι τα προβλήματα των δημοτών και της πόλης και ότι στέκεται εμπόδιο στην επίλυσή τους. Οι προγραμματικοί μας άξονες είναι: Η στροφή της δημοτικής πολιτικής στα καθημερινά και οξυμένα κοινωνικά προβλήματα. Αναγέννηση της αυτοδιοίκησης με συμμετοχή και έλεγχο από τους δημότες. Η σοβαρή ενασχόληση της δημοτικής πολιτικής με τα καθημερινά οξυμένα προβλήματα των δημοτών. Η πολιτιστική αναγέννηση της πόλης και των δημοτών. Η ποιότητα ζωής και η διαχείριση των ελεύθερων χώρων. Η παραγωγική ανασυγκρότηση και η επιχειρηματικότητα. Η νεολαία και τα ιδιαίτερά της προβλήματα.

Ποιο είναι το κλίμα στην Κρήτη, μετά την τελευταία συμφωνία τρόικας και δανειστών; Ο κόσμος δεν μπορεί πια να ξεγελαστεί και δεν έχει καμία διάθεση να πιστέψει όλους αυτούς που του λένε επί πολλά χρόνια ψέμματα και ιδιαίτερα τα τελευταία τέσσερα χρόνια εφαρμογής του Μνημονίου. Ο κόσμος έχει καταλάβει ότι αυτά τα μέτρα που κρύβονται πίσω από τη συμφωνία κυβέρνησης τρόικας δεν περνούν ούτε από τις Κ.Ο. των δύο κομμάτων που συγκυβερνούν. Έχει καταλάβει πως ό,τι και αν λένε, η πραγματικότητα δεν βρίσκεται στα λόγια, αλλά σε ό,τι έχει αποτυπωθεί στο σώμα μιας καθημαγμένης κυριολεκτικά, κοινωνίας. Αυτό που λείπει σήμερα δεν είναι το να αντιληφθεί τι γίνεται, αλλά να δοθεί η προοπτική και η ελπίδα για το τι πρέπει να γίνει από εδώ και πέρα: αυτό κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ με το πολιτικό σχέδιο που προτείνει, ότι δηλαδή πρέπει να τους διώξουμε για να φύγουν, για να μπορεί να ξεκινήσει μια άλλη πορεία για την ανάκαμψη της κοινωνίας. Τι ιδιοτυπίες έχει το να είναι κανείς υποψήφιος σε μια Περιφέρεια που ήταν, το πάλαι ποτέ, «καταπράσινη» πολιτικά; Οι προηγούμενες διακυβερνήσεις απέτυχαν, όπως και η «πράσινη» πλειοψηφία, που υπήρχε στο νησί, απέτυχε. Τώρα το κύριο βάρος, μετά την αποτυχία και του Μνημονίου, το αναλαμβάνει ο ΣΥΡΙΖΑ, που προσπαθεί με διαφορετικούς τρόπους από τους προηγούμενους να δώσει λύσεις σε μια κοινωνία που έχει ξεπεράσει τα όρια της ανθρωπιστικής κρίσης. Η απογοήτευση του κόσμου που είχε εναποθέσει την ελπίδα του στην «πράσινη» πλειοψηφία πρέπει να γίνει τώρα ελπίδα - και αυτή είναι μια δυσκολία που ο ΣΥΡΙΖΑ δείχνει ότι μπορεί να ξεπεράσει και να δημιουργήσει ένα νέο κίνημα και ελπίδα. Το βασικό όμως που πρέπει να γίνει γενικά, αλλά και στην τριπλή κάλπη, είναι η συμμετοχή, όσο γίνεται μεγαλύτερη, ώστε να σπάσουν μηχανισμοί και καταστάσεις του πάλαι ποτέ αποτυχημένου συστήματος. Εξάλλου, στην Αυτοδιοίκηση η συμμετοχή είναι από τα πλέον

βασικά ζητήματα - προϋποθέσεις, για να μπορέσει να πετύχει η κοντινότερη στον πολίτη εξουσία. Έχετε απέναντί σας ακομμάτιστους αντιπάλους; Οι δύο βασικοί ανθυποψήφιοί μας προσπαθούν να παρουσιαστούν ως ακομμάτιστοι. Ωστόσο, ο ένας υποψήφιος του ΠΑΣΟΚ ήταν ευρωβουλευτής, βουλευτής και υφυπουργός, και μάλιστα την εποχή της ψήφισης του Μνημονίου, δεν είχε δηλαδή απλή συμμετοχή ως βουλευτής αλλά είχε θέση σε νευραλγικό υπουργείο. Ο άλλος υποψήφιος, της Ν.Δ., ήταν διορισμένος από την προηγούμενη κυβέρνηση της Ν.Δ. γ.γ. της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης, και τώρα είναι διορισμένος και πάλι από τη μνημονιακή συγκυβέρνηση, γ.γ. του υπουργείου Ανάπτυξης. Τόσο πια... ακομμάτιστοι και οι δύο, που δεν έχουν πει κουβέντα ενάντια στο Μνημόνιο. Ο συνδυασμός του οποίου ηγείσθε ρίχνει μεγαλύτερο βάρος στα αυτοδιοικητικά ή στα πολιτικά ζητήματα; Η Ριζοσπαστική Συνεργασία Κρήτης θεωρεί ότι το κεντρικό ζήτημα, το οποίο ταλανίζει σήμερα την ελληνική κοινωνία, είναι η κρίση και το χρέος που κάποιοι ήθελαν να αντιμετωπίσουν με το Μνημόνιο. Αλλά στην ουσία, αντί να λύσουν κάτι, πρόσθεσαν ένα τρίτο πρόβλημα στα προηγούμενα δύο. Πρόβλημα που δεν μπορεί παρά να απασχολεί υποχρεωτικά την Αυτοδιοίκηση. Ωστόσο είναι πολύ σημαντικά και τα καθαρά αυτοδιοικητικά ζητήματα. Και στα δύο, οι «αντίπαλοί» μας είναι εκτεθειμένοι. Στο μεν πρώτο γιατί είναι καθαρά μνημονιακοί, στο δε δεύτερο γιατί η πρακτική τους είναι παρακολούθημα της κεντρικής διοίκησης. Στην ουσία, ο απολογισμός της σημερινής «κυβέρνησης» στην Περιφέρεια Κρήτης, της παράταξης, δηλαδή, του κ. Αρναουτάκη, αποδεικνύει ότι δεν έχουν ούτε αυτοδιοικητική αντίληψη ούτε θετικά αποτελέσματα από τη «διακυβέρνησή» τους. Και από την άλλη πλευρά, ο κ. Τσόκας είτε ως διορισμένος γ.γ. της Περιφέρειας -το μακρύ χέρι της κυ-

βέρνησης- είτε ως γ.γ. του υπουργείου Ανάπτυξης, μόνο περιφερειακά και αυτοδιοικητικά εύσημα δεν μπορεί να διεκδικήσει. Ένα προσωπικό ερώτημα: Σκέπτεστε να παραιτηθείτε τώρα από βουλευτής; Σκέφτομαι ότι η βουλευτική ιδιότητα, που δεν είναι διορισμός αλλά είναι εκλογή, δεν έχει καμία σχέση με όσα έλεγα πριν για τους ανθυποψηφίους μου. Σκέφτομαι επίσης ότι η βουλευτική ιδιότητα είναι σημαντικός παράγων, που δίνει τη δυνατότητα να φέρνουμε τα προβλήματα της κοινωνίας στο Κοινοβούλιο, αλλά και να παίρνουμε πρωτοβουλίες που θα αναδεικνύουν και θα λύνουν προβλήματα της κοινωνίας και της Περιφέρειας. Είναι προφανές όμως ότι αν με την ψήφο του κρητικού λαού εκλεγώ περιφερειάρχης, θα παραιτηθώ από το Κοινοβούλιο. Σήμερα, Κυριακή, έχει προγραμματιστεί παγκρήτιο συλλαλητήριο, στο Αρκάδι, για τα χημικά της Συρίας. Ποια η θέση σας στο θέμα; v

Ένα θέμα που τέσσερις χώρες το απέφυγαν, η Ελλάδα ουσιαστικά το φορτώθηκε μέσα από ολιγωρίες και παραλείψεις της κυβέρνησης, που δεν αντιστάθηκε, αλλά αντιθέτως παραδόθηκε με τον ίδιο τρόπο που παραδίδεται στον νεοφιλελευθερισμό και το

Μνημόνιο. Η υδρόλυση εν πλω είναι μέθοδος που δεν έχει δοκιμαστεί. Η ενημέρωση για το θέμα από την πλευρά της κυβέρνησης είναι λειψή και δίνει το δικαίωμα στους πολίτες και τον ελληνικό λαό να ανησυχεί και να αντιδρά. Δεν είμαστε υπέρ της άποψης «μακριά από μένα και όπου θέλει ας είναι». Αλλά είναι φανερό ότι υπάρχουν χώρες που δημιούργησαν, πούλησαν και κέρδισαν από αυτά τα όπλα και τώρα δεν αναλαμβάνουν τις ευθύνες τους. Υπάρχουν άλλες χώρες στη Μεσόγειο, όπως η δική μας, που πάνε να φορτωθούν ένα σοβαρό κίνδυνο σε μια κλειστή θάλασσα, χωρίς να έχουν καμία ευθύνη. Καλούμε φορείς και πολίτες της Κρήτης στο συλλαλητήριο ενάντια στην καταστροφή χημικών στη Μεσόγειο. Θεωρούμε ότι είναι χρέος μας και ιδιαίτερα των φορέων της Τ.Α. η συμμετοχή στον αγώνα για την προστασία του περιβάλλοντος, την ασφάλεια των λαών της Μεσογείου, το ίδιο το μέλλον του τόπου. Καθώς οι συνέπειες ενός «ατυχήματος» για το οικοσύστημα, την υγεία των ανθρώπων, τον τουρισμό και την οικονομία θα είναι ανεξέλεγκτες και ανεπανόρθωτες, αν συμβούν.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

22

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

ΦΑΜΠΙΟ ΑΜΑΤΟ (ΥΠ. ΔΙΕΘΝΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΗΣ ΕΠΑΝΙΔΡΥΣΗΣ):

Έκπληξη των εκλογών η Ευρωπαϊκή Αριστερά «Η Ευρωπαϊκή Αριστερά θα αποτελέσει την έκπληξη των ευρωεκλογών και αυτό θα το οφείλουμε σε μεγάλο βαθμό στη συνέπεια των αγώνων μας, που συμβολίζει η υποψηφιότητα του Αλέξη Τσίπρα για την προεδρία της Κομισιόν», τόνισε στην «Αυγή» ο Φάμπιο Αμάτο, ο υπεύθυνος διεθνών σχέσεων της Κομμουνιστικής Επανίδρυσης, συντονιστής της προεκλογικής εκστρατείας του Κόμματος της Ευρωπαϊκής Αριστεράς και υποψήφιος του ψηφοδελτίου «Η Άλλη Ευρώπη με τον Τσίπρα» στη Περιφέρεια της Κεντρικής Ιταλίας. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΑΡΓΥΡΗ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟ

Το Κόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς φαίνεται ότι μπαίνει στην τελική ευθεία για τις ευρωεκλογές... Υπάρχει μια γενική ευφορία ανάμεσα στο Αριστερά κόμματα του Ευρωπαϊκού Νότου και όχι μόνο ότι θα έχουμε θετικά εκλογικά αποτελέσματα. Η Αριστερά σε όλες τις χώρες έδωσε και δίνει μια πραγματικά πολιτική και κοινωνική μάχη εναντίον της λιτότητας, της καταστροφής του κοινωνικού κράτους, της κατάργησης των εργασιακών δικαιωμάτων και ελευθεριών, ενώ την ίδια στιγμή αποτελεί τη μόνη πολιτική δύναμη που έχει μια ξεκάθαρη πρόταση για να βγούμε από την κρίση. Στην Ελλάδα ο ΣΥΡΙΖΑ θα είναι πρώτο κόμμα, δίνοντας ένα ράπισμα στους εγχώριους και ξένους δυνάστες του ελληνικού λαού, στην Ισπανία η Αριστερά ετοιμάζεται να διπλασιάσει τα ποσοστά της, στην Πορτογαλία τα δύο Αριστερά κόμματα που συμμετέχουν στο GUE θα πλησιάσουν ή θα ξεπεράσουν το 20%, στη Γαλλία το Μέτωπο της Αριστεράς και στη Γερμανία το Die Linke στοχεύουν σε καλά αποτελέσματα, ενώ έχουμε και σε μια σειρά χώρες σημαντικές εξελίξεις για την Αριστερά, όπως στην Ιρλανδία και τη Σλοβενία, χάρις στην επιμονή του Αλέξη Τσίπρα και το μεγάλο κύρος που προσφέρει η υποψηφιότητά του για την προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Στόχος μας είναι η ανοικοδόμηση της Ευρώπης διαμέσου μιας ευρωπαϊκής επαναδιαπραγμάτευσης διαγραφής του χρέους, την κατάργηση του ισοσκελισμού του προϋπολογισμού και ένα σχέδιο για την ανάκαμψη με δημόσιες επενδύσεις για τη δημιουργία σταθερών θέσεων εργασίας και τον οικολογικό σχεδιασμό της ευρωπαϊκής οικονομίας. Η συστημική κρίση απαιτεί ριζο-

σπαστικές λύσεις και αυτές τις προτείνει μόνο η Αριστερά. Όπως λέτε και στην Ελλάδα, «ή εμείς ή αυτοί»! Η Μέρκελ θα έχει δύο υποψηφίους, τον Γιούνκερ και τον Σουλτς, υπάρχει ο κίνδυνος της ανόδου της Άκρας Δεξιάς, των λαϊκιστών και της αποχής. Η Αριστερά θα δώσει τη μάχη για την ανατροπή των συσχετισμών και για μια νέα Ευρώπη, δημοκρατική, αλληλέγγυα και δίκαιη. Τα μέσα ενημέρωσης δίνουν την εντύπωση ότι η νέα κυβέρνηση Ρέντσι μπαίνει δυναμικά στο πολιτικό στίβο... Η νέα κυβέρνηση ξεκίνησε με τις πλέον χαρακτηριστικές πολιτικές της παλιάς Χριστιανικής Δημοκρατίας προσπαθώντας να εξαγοράσει την ψήφο των πολιτών, υποσχόμενη αυξήσεις για αρκετούς εργαζόμενους, που φθάνουν τα 80 ευρώ τον μήνα από την 1η Μαΐου, τον μήνα δηλαδή που θα στηθούν οι κάλπες για τις ευρωεκλογές και σε ένα τμήμα της Αυτοδιοίκησης. Την ίδια στιγμή αύξησε το πρεκαριάτο(σ.σ.: επισφαλώς εργαζόμενοι) κατά ένα έτος, κυρίως ανάμεσα στους νέους εργαζόμενους. Οι επισκέψεις του Ρέντσι στον Ολάντ και τη Μέρκελ δεν διάφεραν σε τίποτε από αυτές του Σαμαρά, τον Ραχόι και του Πάσος Κοέλιο. Ο Ρέντσι υπόσχεται ότι θα σεβαστεί τις δεσμεύσεις των προηγούμενων κυβερνήσεων σε ό,τι αφορά τα ελλείμματα, το χρέος, τις (αντι)μεταρρυθμίσεις. Προσπαθούν να δελεάσουν τους ψηφοφόρους χωρίς να μπαίνουν στην ουσία της κρίσης και τη διάσωση της κοινωνίας μας. Μετά τις εκλογές θα παρουσιάσουν τον λογαριασμό στους πολίτες, αφού, για παράδειγμα, ήδη ακούστηκαν οι πρώτες φωνές για μείωση του αριθμού των δημοσίων υπαλλήλων κατά περίπου 85.000 άτομα. Καταλαβαίνουμε πολύ καλά ότι οι περι-

Η Αριστερά θα δώσει τη μάχη για την ανατροπή των συσχετισμών, για μια νέα Ευρώπη, δημοκρατική, αλληλέγγυα και δίκαιη

κοπές και η διάλυση του δημοσίου τομέα αποτελούν στρατηγικό στόχο της λιτότητας. Στην Ευρώπη και κυρίως στον Ευρωπαϊκό Νότο εφαρμόζεται μια καθαρά ταξική πολιτική, που διαλύει τη μεσαία τάξη και φτωχοποιεί τεράστια κομμάτια του πληθυσμού. Οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι πληρώνουν το κόστος της κρίσης, ενώ οι πλούσιοι γίνονται πλουσιότεροι ακόμη και χάρη στη φοροδιαφυγή. Στην Ιταλία η Αριστερά ετοιμάζεται να δώσει ενωμένη τη μάχη των ευρωεκλογών... Αυτή τη στιγμή υπάρχει μεγάλος ενθουσιασμός από τη δημιουργία του ψηφοδελτίου «Η Άλλη Ευρώπη με τον Τσίπρα». Για αυτό θα πρέπει να ευχαριστήσουμε όλοι τον

Αλέξη Τσίπρα και τον ΣΥΡΙΖΑ. Η προσωπική συνεισφορά του Αλ. Τσίπρα στη δημιουργία του ψηφοδελτίου είναι τεράστια. Επίσης θα πρέπει να ευχαριστήσουμε τους διανοουμένους που πήραν την πρωτοβουλία και κυρίως τη Μπάρμπαρα Σπινέλι. Ο γραμματέας της Επανίδρυσης Πάολο Φερέρο είχε προτείνει από το προηγούμενο έτος την υποψηφιότητα του Αλ. Τσίπρα και η πρωτοβουλία των διανοούμενων ήρθε να συμπληρώσει αυτό που θέλαμε. Το ψηφοδέλτιο όμως αντιμετωπίζει τεράστιες δυσκολίες εξαιτίας της ανελεύθερης και αντιδημοκρατικής ιταλικής νομοθεσίας, που απαιτεί 150.000 υπογραφές για την παρουσίασή του, εκ των οποίων 3.000 υπογραφές σε κάθε περιφέρεια, ακόμη και σε αυτές που έχουν πληθυσμό κάτω από εκατό χιλιάδες. Η Κομμουνιστική Επανίδρυση έχει ριχτεί με πάθος στη συγκέντρωση των υπογραφών, μαζί με χιλιάδες άλλους ακτιβιστές από συλλόγους και κινήματα και στελέχη άλλων αριστε-

ÅÊÅÉ ÐÏÕ ÏÉ ÁËËÏÉ ÂÁÆÏÕÍ ÔÅËÅÉÁ

ÅÌÅÉÓ ÂÁÆÏÕÌÅ ÔÁ ÐÑÁÃÌÁÔÁ ÓÔÇ ÈÅÓÇ ÔÏÕÓ ÁÕÔÇ ÔÇÍ ÐÅÌÐÔÇ 27 ÌÁÑÔÉÏÕ

ρών πολιτικών οργανώσεων και κομμάτων. Μέχρι σήμερα έχουμε συγκεντρώσει πάνω από 50.000 υπογραφές. Αυτό όμως που μας έχει προκαλέσει έκπληξη είναι η συμμετοχή του κόσμου και το πάθος του να δει την Αριστερά ενωμένη να αντιπαλεύει τη λιτότητα, τον νεοφιλελευθερισμό και την αριστερά των «πλατιών συμμαχιών» με τη Δεξιά, που καταστρέφουν τη χώρα μας. Η αλήθεια είναι ότι πολλοί φοβούνται το ψηφοδέλτιό μας, γιατί καταλαβαίνουν ότι από τη στιγμή που η πολιτική Αριστερά σταθεί στα πόδια της μπορεί να ανοίξει ένας άλλος κύκλος μαζικών πολιτικών και κοινωνικών αγώνων. «Η Άλλη Ευρώπη με τον Τσίπρα» αποτελεί μια πραγματικά ανατρεπτική πρόκληση, ακόμη και από τη σύνθεση του ψηφοδελτίου της. Η Επανίδρυση δίνει τη μάχη με όλο τον κόσμο των κινημάτων και των συλλογικοτήτων που συμμετέχουν στο πρωτοφανές για την ευρύτητά του ψηφοδέλτιο.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

ΚΟΣΜΟΣ

43

«ΚΛΟΠΗ ΜΙΣΘΩΝ» ΣΤΙΣ ΗΠΑ

Οι απλήρωτοι αντεπιτίθενται ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ ΤΡΙΚΚΑ

O Τζέφρι Στιλ ήθελε να γίνει μέρος της ιστορίας της ανοικοδόμησης της Νέας Ορλεάνης μετά το καταστροφικό πέρασμα του τυφώνα Κατρίνα. Όταν διάβασε μια αγγελία που υποσχόταν «δωρεάν διαμονή και τροφή και 10 δολάρια την ώρα», επιβιβάστηκε στο λεωφορείο της εταιρείας Work-force Development Corp και αναχώρησε μαζί με πολλούς άλλους εργάτες για τη ρημαγμένη πόλη του αμερικανικού Νότου. Όταν έφτασαν στη Νέα Ορλεάνη, ο Στιλ και οι συνεπιβάτες του άρχισαν να εργάζονται ασταμάτητα για την αποκατάσταση των ζημιών. Ωράριο δεν υπήρχε, ούτε κανείς τούς έφερε φαγητό. Και όσο για το δωρεάν κατάλυμα, αυτό υποχρεώνονταν να το αναζητήσουν κάθε βράδυ στα καθίσματα του εταιρικού λεωφορείου. Όταν ήλθε η ώρα να λάβει τον πρώτο μισθό του, ο Στιλ υπολόγιζε να πάρει 1.400 δολάρια χωρίς να υπολογίζει τις υπερωρίες. Τελικά πληρώθηκε 230 δολάρια. Και όταν αναζήτησε δουλειά σε άλλο εργολάβο, η ιστορία επαναλήφθηκε. Αντί για τα 7.000 δολάρια που θα έπρεπε να λάβει ύστερα από δουλειά 100 ωρών την εβδομάδα, πήρε μόλις 1.300. Στην ιστοσελίδα wagetheſt.org μπορεί να διαβάσει κανείς εκατοντάδες καταγγελίες όπως αυτή. Μαρτυρίες εργαζομένων που έπεσαν θύματα της πιο στυγνής εκμετάλλευσης λαμβάνοντας μόνο μερικά ψίχουλα από την αμοιβή που δικαιούνταν. Η ιστοσελίδα χαρακτηρίζει το φαινόμενο «κλοπή μισθών» και αναφέρει ως πιο συνηθισμένες μορφές του τις απλήρωτες υπερωρίες, την παρακράτηση του τελευταίου μισθού όταν ο εργαζόμενος εγκαταλείπει τη δουλειά του, την πληρωμή ενός μέρους του μισθού και στις πιο ακραίες περιπτώσεις την άρνηση κάθε αμοιβής. Το φαινόμενο έχει λάβει τέτοια έκταση στην Αμερική της οικονομικής «ανάκαμψης» ώστε η Πολιτεία της Νέας Υόρκης να καταλήξει την προηγούμενη εβδομάδα σε συμβιβασμό με τον ιδιοκτήτη μιας εταιρείας franchise και κάτοχο επτά εστιατορίων McDonalds προκειμένου ο τελευταίος να αποζημιώσει με μισό εκατομμύριο δολάρια τους εργαζομένους του που δεν πληρώνονταν όσο δικαιούνταν. Η Επιθεώρηση Εργασίας ανακάλυψε ότι οι ταμίες των εστιατορίων υποχρεώνονταν να εκτελούν μια σειρά από εντελώς άσχετες εργασίες

πριν και μετά τη λήξη των βαρδιών τους. Δεν λάμβαναν τα επιδόματα που προβλέπει η αμερικανική νομοθεσία για τον καθαρισμό των στολών τους ούτε πληρώνονταν υπερωρίες. Το ποσό της αποζημίωσης θα μοιραστούν περισσότεροι από 1.600 νυν και πρώην υπάλληλοι των McDonald’s. Οι χιλιάδες εργαζόμενοι στις αλυσίδες φαστ-φουντ και τα πολυκαταστήματα Walmart έχουν πραγματοποιήσει τα τελευταία χρόνια αρκετές απεργίες ζητώντας αξιοπρεπείς μισθούς και τη δυνατότητα συνδικαλισμού. Σύμφωνα με την wagetheſt.org, τα περισσότερα κρούσματα εργοδοτικής αυθαιρεσίας σε σχέση με την καταβολή μισθών συμβαίνουν σε χώρους δουλειάς που απαγορεύουν την ίδρυση σωματείων. Και τα εστιατόρια τύπου McDonalds που πρωτοστατούν σε αυτό απασχολούν σήμερα περισσότερους από 13 εκατομμύρια Αμερικανούς με βάση τα στοιχεία της Εθνικής Ένωσης Εστίασης των ΗΠΑ.

Εντυπωσιακές κινητοποιήσεις Οι κινητοποιήσεις των εργαζομένων ξεκίνησαν στα τέλη του 2012 στη Νέα Υόρκη και έχουν έκτοτε εξαπλωθεί σε πολλές άλλες πολιτείες των ΗΠΑ. Μόλις τον περασμένο Ιούλιο, εργαζόμενοι των McDonald’s Corp, Wendy’s Restaurants LLC, Burger King Worldwide Inc και άλλων εταιρειών φαστ-φουντ πραγματοποίησαν εντυπωσιακές διαδηλώσεις σε επτά αμερικανικές μεγαλουπόλεις. Την Τρίτη σημειώθηκε μια ακόμη πετυχημένη κινητοποίηση με αφορμή αυτή την φορά την απόφα-

ση των εργαζομένων να κινηθούν και δικαστικά σε βάρος των εργοδοτών τους. Δικηγόροι που εκπροσωπούν υπαλλήλους των McDonald’s στη Νέα Υόρκη, την Καλιφόρνια και το Μίσιγκαν κατέθεσαν πριν από μερικές μέρες σειρά αγωγών σε βάρος της εταιρείας και όσων υπενοικιάζουν το όνομα και τις προδιαγραφές της. Οι ενάγοντες κατηγορούν την εταιρεία και τους συνεργάτες τους για παραβιάσεις που συνδέονται με τον κατώτατο μισθό, τις υπερωρίες και τα επιδόματα. Η επιτυχημένη καμπάνια των εργαζομένων στα McDonalds έχει προκαλέσει σοβαρά προβλήματα στην εταιρεία, όπως αποκαλύπτουν και οι αμήχανες ανακοινώσεις με τις οποίες σχολιάζει κάθε εξέλιξη υποσχόμενη να τοποθετηθεί όταν η «έρευνα ολοκληρωθεί». Και η πίεση θα γίνει σίγουρα εντονότερη αν ο δήμαρχος της Νέας Υόρκης δημιουργήσει ειδικές τηλεφωνικές γραμμές όπου εργαζόμενοι στα φαστ-φουντ θα μπο-

Η επιτυχημένη καμπάνια των εργαζομένων στα McDonalds έχει προκαλέσει σοβαρά προβλήματα στην εταιρεία, όπως αποκαλύπτουν και οι αμήχανες ανακοινώσεις της

ρούν να καταγγέλλουν υπό καθεστώς ανωνυμίας παράνομες ή άδικες πρακτικές των εργοδοτών τους. Η Τις Τζέιμς, Συνήγορος του Πολίτη της Νέας Υόρκης, συμμετείχε την Τρίτη στις κινητοποιήσεις των εργαζομένων στο Μανχάταν και μίλησε στο πλήθος υιοθετώντας και αυτή τον όρο «κλοπή μισθών». Υποσχέθηκε εντατικοποίηση των ελέγχων και νέα νομοθεσία, που θα διασφαλίζει

την προστασία «των εργαζομένων που γίνονται θύματα μεγάλων επιχειρήσεων, οι οποίες κερδίζουν δισεκατομμύρια από τη σκληρή δουλειά τους». «Είναι ήδη δύσκολο για τους χαμηλόμισθους να επιβιώσουν σε αυτή την οικονομία. Πόσο μάλλον όταν οι μισθοί τους γίνονται αντικείμενο κλοπής» πρόσθεσε. Η Τζέιμς δεν έχει βέβαια τη δυνατότητα να υλοποιήσει από μόνη της τα μέτρα. Υποσχέθηκε όμως στους διαδηλωτές ότι ο νέος δήμαρχος της πόλης, Μπιλ ντε Μπλάζιο, γνωστός για την ευαισθησία του σε εργασιακά ζητήματα, θα υποστηρίξει τις προτάσεις της. Ανεξάρτητα όμως από το αν θα εξασφαλίσουν την πολύτιμη στήριξη του δήμου, οι εργαζόμενοι φαίνονται αποφασισμένοι να συνεχίσουν τον αγώνα τους μέχρι να δικαιωθούν. Ενδεικτικό της αυτοπεποίθησής τους ήταν το χάπενινγκ που διοργάνωσαν περιφέροντας τον γνωστό κλόουν-μασκότ των McDonalds με χειροπέδες. Όταν η κατάληψή τους στο εστιατόριο του Μανχάταν τερματίστηκε από τους πραγματικούς αστυνομικούς, οι απεργοί συνέχισαν την κινητοποίησή τους στον δρόμο φωνάζοντας συνθήματα όπως «Ντροπή σας» και «Αξίζουμε κάθε δεκάρα από τις υπερωρίες μας». Και διεκδικούν πραγματικά πενταροδεκάρες. «Εδώ και μήνες κάνω υπερωρίες. Μπορεί να μην είναι πολλά, αλλά όταν ζεις στο όριο όπως εγώ, κάθε σεντς μετράει», τόνισε μιλώντας στο πλήθος ο 25χρονος Φράνκλιν. Η μετανάστρια Ρόσα Ριβέρα δήλωσε, από την πλευρά της, ότι θέλει τα 408 δολάρια που δεν έλαβε ποτέ για το πλύσιμο της στολής της. «Ήλθα σε αυτή τη χώρα για μια καλύτερη ζωή» κατέληξε. «Ποτέ δεν φανταζόμουν ότι τα πράγματα θα ήταν έτσι».

ΣΥΡΙΑ

44

Ένα καθεστώς χαμένο στο... διάστημα

της εβδομάδας

ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ ΤΣΕΡΕΖΟΛΕ

Μπορεί οι νεκροί να ανέρχονται σε 146 χιλιάδες και οι πρόσφυγες σε 2.5 εκατομμύρια (επί συνόλου 22 εκατομμυρίων κατοίκων) στον εμφύλιο της Συρίας, ο οποίος διαρκεί εδώ και τρία χρόνια, το καθεστώς δεν δείχνει να αποθαρρύνεται και φέρεται να έχει αποφασίσει τη δημιουργία μίας «δορυφορικής υπηρεσίας» προκειμένου να προχωρήσει σε επιστημονικές έρευνες. Απίστευτο; Και όμως αυτό μετέδωσε το συριακό πρακτορείο Ειδήσεων, η επίσημη δηλαδή φωνή του καθεστώτος. Σύμφωνα λοιπόν με το επίσημο Πρακτορείο, η κυβέρνηση ενέκρινε το σχέδιο ίδρυσης ενός τέτοιου οργανισμού με στόχο «τη χρησιμοποίηση δορυφορικών τεχνολογιών για επιχειρήσεις έρευνας και παρατήρησης της γης και για την εξυπηρέτηση της ανάπτυξης»! Από την πλευρά του ο πρωθυπουργός της χώρας, Ουαέλ αλ Χαλάκι, επιβεβαίωσε ότι το ύψος των καταστροφών που οφείλονται στον πόλεμο, ανέρχεται σε 31 δισ. δολάρια. Πρόκειται περίπου για το ΑΕΠ της χώρας, που για το 2014 φθάνει στα 34 δισ. Παράλληλα η Συρία είναι αντικείμενο αυστηρών διεθνών κυρώσεων. Ωστόσο αυτή η εξόχως καταστροφική κατάσταση δεν αποθαρρύνει τον Μπασάρ αλ Άσαντ σε σχέση με τις... δορυφορικές του φιλοδοξίες. Σύμφωνα μάλιστα με την Ουάσινγκτον Ποστ, αρκετές χώρες δεν έχουν ανάγκη να διαθέτουν τον προϋπολογισμό των ΗΠΑ ή της Ρωσίας προκειμένου να αποκτήσει τη δική της διαστημική υπηρεσία. Και προς επίρρωση των λόγων της έφερε τα παραδείγματα της Νιγηρίας και της Ουκρανίας, που διαθέτουν διαστημικές υπηρεσίες. Η είδηση πάντως περί διαστημικής υπηρεσίας σηματοδοτεί το ξεκίνημα του τέταρτου χρόνου από το ξέσπασμα του εμφυλίου, με την κατάσταση πλέον να έχει βαλτώσει, την αντιπολίτευση να έχει πολυδιασπαστεί με τους τζιχαντιστές να έχουν το πάνω χέρι ενώ η κυβέρνηση ετοιμάζεται να επανεκλέξει τον Ιούνιο τον Μπασάρ αλ Άσαντ. Κι ενώ στον ορίζοντα δεν διαφαίνεται κανενός είδους πολιτική, διπλωματική ή στρατιωτική διευθέτηση... Η αποτυχία των διαπραγματεύσεων της διεθνούς κοινότητας τον Ιανουάριο στη Γενεύη σήμανε και το διπλωματικό αδιέξοδο, ενώ πλέον έχει απομακρυνθεί το ενδεχόμενο στρατιωτικού πλήγματος του χημικού οπλοστασίου του καθεστώτος. Και τώρα τι; Εύλογο το ερώτημα, ωστόσο οι απαντήσεις κάθε άλλο παρά αυτονόητες είναι. Το γεγονός είναι ότι το καθεστώς εξακολουθεί να ελέγχει την κατάσταση, έχοντας στο πλευρό τη διπλωματική και στρατιωτική υποστήριξη της Μόσχας, ενώ την ίδια στιγμή η αντιπολίτευση σπαράσσεται από εσωτερικές έριδες (διαλυτικός παράγοντας είναι οι τζιχαντιστές, των οποίων η επιρροή διευρύνεται) ενώ Σαουδική Αραβία και Κατάρ, που τους στηρίζουν οικονομικά, συγκρούονται. Το επόμενο πάντως διπλωματικό σκαλοπάτι είναι στις 28 Μαρτίου, η έκθεση του γ.γ. του ΟΗΕ σχετικά με τις προσπάθειες που έκανε το καθεστώς για την καλύτερη πρόσβαση της ανθρωπιστικής βοήθειας από τότε που ψηφίστηκε η απόφαση 2239 τον Φεβρουάριο. Η έκθεση πάντως δεν αναμένεται επικριτική για το καθεστώς... Άρα δεν αναμένονται ραγδαίες εξελίξεις...

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

ΚΟΣΜΟΣ ΠΡΟΣΑΡΤΗΣΗ THΣ ΚΡΙΜΑΙΑΣ Χαμένες πήγαν οι αμέτρητες ώρες που μιλούσαν οι Ευρωπαίοι υπουργοί Εξωτερικών με τον Ρώσο ομόλογό τους, Σεργκέι Λαβρόφ στη Ρώμη, το Παρίσι ή τη Μαδρίτη. Χαμένα και τα αμέτρητα τηλεφωνήματα μεταξύ της καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ και του προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν. Κανείς τους δεν κατάλαβε ότι αυτή τη φορά η Μόσχα ήταν αποφασισμένη να σπάσει το τελευταίο ταμπού μετά το τέλος του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου, να προχωρήσει στην προσάρτηση της Κριμαίας. Οι περισσότεροι ήταν πεπεισμένοι ότι όλα θα σταματούσαν στην ανεξαρτητοποίηση της Κριμαίας-, κι ότι κάποια στιγμή η κατάσταση θα επέστρεφε στο... business as usual. Όπως ακριβώς έγινε μετά τον πόλεμο της Γεωργίας το 2008. Μόνο που αυτή τη φορά ο Βλαντίμιρ Πούτιν, αλλά και το ρωσικό κοινοβούλιο, η Δούμα, δεν είχαν καμία διάθεση για business, ήταν αποφασισμένοι να δείξουν τα όριά τους στη Δύση, με τον σκληρό τρόπο. Να προχωρήσουν σε

Όταν έπεσε το τελευ προσάρτηση της χερσονήσου, όπου έχει τη βάση του ο ρωσικός στόλος της Μαύρης Θάλασσας, αν και αυτή η βάση θα παρέμενε σίγουρα δική τους μέ-

Είναι προφανές ότι μετά την Κριμαία ο κόσμος όπως τον ξέραμε στην Ευρώπη μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου αλλάζει. Όμως η βίαιη επιστροφή της γεωπολιτικής δεν φέρνει τον πόλεμο

χρι το 2042. Ανεξάρτητα από το αν η Κριμαία δόθηκε «ρεγάλο» απ’ τον Νικήτα Χρουτσόφ στην Ουκρανία μόλις στη δεκαετία του 1950, ανεξάρτητα απ’ το αν στο δημοψήφισμα της περασμένης Κυριακής οι κάτοικοί της τάχθηκαν σχεδόν ομόφωνα υπέρ της ένωσής τους με τη Ρωσία, η απόφαση της ρωσικής Βουλής την Πέμπτη να εντάξει την Κριμαία στη Ρωσική Ομοσπονδία αποτελεί κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου. Και η Δύση δεν έχει άλλη λύση από το να δώσει μια απάντηση, πολιτική κατ’ αρχάς και στη συνέχεια οικονομική - αλλά σίγουρα όχι στρατιωτική. Το πρόβλημα με τη Δύση είναι ότι έχει κι αυτή λερωμένη τη φωλιά της, με εξίσου κατάφορες παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου - με κορυφαία την επέμβαση των ΗΠΑ και των «προθύμων» εκ των Ευρωπαίων συμμάχων τους στο Ιράκ το 2003. Τότε η Ουάσιγκτον είχε αγνοήσει τις αντιρρήσεις της «παλιάς» Ευρώπης και της Μόσχας - χωρίς καμία επίπτωση σε βάρος της. Πιθανότατα, χωρίς σοβαρές επιπτώσεις για τη Μόσχα θα περάσει και η προσάρτηση της Κριμαίας, ειδικά εάν δεν υπάρξει συνέχεια με τις ανατολικές περιοχές της Ουκρανίας. Ο Πούτιν, πάντως, στην ομιλία του την Τρίτη στο Κρεμλίνο διαβεβαίωσε ότι «δεν θέλουμε διάσπαση της Ουκρανίας», ότι η Ρωσία θέλει να είναι η Ουκρανία «ένα ισχυρό και ανεξάρτητο κράτος».

Η επιστροφή της γεωπολιτικής Ο Ρώσος πρόεδρος ανέδειξε πανηγυρικά στην ομιλία του την επιστροφή της γεωπολιτικής, περίπου όπως στα χρόνια του Ψυχρού Πολέμου. «Μετά την εξαφάνιση του διπολικού συστή-

Η Καταλονία και το «πρότυπο» της Κριμαίας Οι εξελίξεις με την Κριμαία προκαλούν αυξημένο πονοκέφαλο σε μια πολύ απομακρυσμένη από τη Σεβαστούπολη και τη Γιάλτα ευρωπαϊκή πρωτεύουσα, στη Μαδρίτη. Κι αυτό, διότι η τοπική κυβέρνηση της Καταλωνίας του Αρτούρ Μας σχεδιάζει για τις 9 Νοεμβρίου δημοψήφισμα για τη «δημιουργία ενός νέου κράτους» στην Ευρώπη. Από τη Μαδρίτη, ο Ισπανός υπουργός Εξωτερικών δεν κουράζεται όλες αυτές τις μέρες να καταγγέλλει το «παράνομο» δημοψήφισμα στην Κριμαία και να το συγκρίνει με τα σχέδια των Καταλάνων, ενώ στη Βαρκελώνη οι εκπρόσωποι της τοπικής κυβέρνησης βλέπουν το δημοψήφισμα της Κριμαίας ως «πρότυπο». Ενώ αρχικά η ισπανική Βουλή σκόπευε να συζητήσει μετά τις ευρωεκλογές το αίτημα της τοπικής κυβέρνησης της Καταλονίας να λάβει επίσημη άδεια για τη διενέργεια του δημοψηφίσματος, τώρα ο πρωθυπουργός Μαριάνο Ραχόι συγκαλεί τη συνεδρίαση για τις 8 Απριλίου - και θεωρεί βέβαιο ότι η Βουλή θα πει «όχι» με μεγάλη πλειοψηφία. Σ’ αυτή την περίπτωση ο Αρτούρο Μας απειλεί με «μονομερή διακήρυξη της ανεξαρτησίας», ενώ ήδη ετοιμάζει ένα υπουργείο Εξωτερικών της Καταλωνίας, το οποίο θα αναλάβει να κερδίσει την κατανόηση των ευρωπαϊκών χωρών για τη δημιουργία ανεξάρτητου κράτους.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

45

ΚΟΣΜΟΣ

ΡΕΠΟΡΤΑΖ-ΑΝΑΛΥΣΗ: ΚΑΚΗ ΜΠΑΛΗ

ταίο ταμπού της «παλιάς» Ευρώπης... ματος», είπε, δεν υπήρχε πλέον «σταθερότητα». Τώρα είναι αποφασισμένος να την επιβάλει. Και φαίνεται ότι δεν τον ενδιαφέρει να ρισκάρει την προσέγγιση με τη Δύση, που επιτεύχθηκε τις τελευταίες δύο δεκαετίες: τη συμμετοχή της Ρωσίας στο G8, την πλατφόρμα της παγκόσμιας οικονομικής διακυβέρνησης, που φαίνεται ότι θα ξαναγίνει G7, τη συμμετοχή της Ρωσίας στο κοινό συμβούλιο με το ΝΑΤΟ. Παράλληλα, βάζει απότομα τέλος στα ευρωπαϊκά όνειρα για διεύρυνση προς Ανατολάς- απαντά με την απειλή για διεύρυνση προς Δυσμάς της ρωσικής σφαίρας επιρροής. «Κάτω τα χέρια από τις μετασοβιετικές χώρες», είναι το μήνυμα. Το 2008 ο Πούτιν είχε... περιοριστεί να υπερασπιστεί με τα όπλα την ανεξαρτησία δύο αποσχισμένων επαρχιών της Γεωργίας, της Νότιας Οσετίας και της Αμπχαζίας. Τώρα στέλνει το μήνυμα ότι μπορεί να προχωρήσει και παραπέρα...

Η Υπερδνειστερία σε αναμονή Θα είναι αυτό το «παραπέρα» η προσάρτηση της Υπερδνειστερίας; Η ηγεσία της αποσχισμένης επαρχίας της Μολδαβίας, σφηνωμένης ανάμεσα στον ποταμό Δνείστερο και την Ουκρανία, ζήτησε την περασμένη εβδομάδα από το ρωσικό κοινοβούλιο να μια νομοθετική φόρμουλα, ώστε

να ενταχθεί και η Υπερδνειστερία στη Ρωσική Ομοσπονδία. Άλλωστε κι εκεί έχει γίνει το ανάλογο δημοψήφισμα με την Κριμαία -και μάλιστα από το 2006 και με ποσοστό 95% υπέρ της ένωσης με τη Ρωσία. Αν και η Υπερδνειστερία αποσχίστηκε -με αιματηρό τρόπο- από τη Μολδαβία στις αρχές της δεκαετίας του 1990, αν και στο έδαφός της σταθμεύουν ρωσικές δυνάμεις, η Μόσχα ποτέ δεν έθεσε θέμα προσάρτησης. Μέχρι τώρα τουλάχιστον. Φρόντισε όμως να προειδοποιήσει την κυβέρνηση της Μολδαβίας με «επιπτώσεις» στην περίπτωση που προχωρήσει το καλοκαίρι, όπως σχεδιάζει, την υπογραφή συμφωνίας σύνδεσης με την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Μια ακριβή εποχή Είναι προφανές ότι μετά την Κριμαία ο κόσμος όπως τον ξέραμε στην Ευρώπη μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου αλλάζει. Όμως η βίαιη επιστροφή της γεωπολιτικής δεν φέρνει τον πόλεμο. Ούτε η Ρωσία ούτε η Ευρώπη είναι πρόθυμες να αιματοκυλιστούν για την Κριμαία. Φέρνει όμως μια εποχή με στρατιωτικά γυμνάσια, με ξεχασμένους ανταγωνισμούς, ενδεχομένως με αναθέρμανση συγκρούσεων που μέχρι χθες έμοιαζαν ξεπερασμένες και με νέα αύξηση των εξοπλιστικών δαπανών. Φέρνει μια εποχή ακριβή και για τις

δύο πλευρές. Δισεκατομμύρια δηλώνει ότι θέλει να ρίξει στην Κριμαία η Ρωσία, δισεκατομμύρια ετοιμάζονται να δανείσουν Ευρωπαίοι και Αμερικάνοι στην Ουκρανία. Κι αυτά είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου. Πολύ περισσότερα δισεκατομμύρια θα αναγκαστούν να επενδύσουν οι Ευρωπαίοι στα ευρωπαϊκά δίκτυα ενέργειας, για να μειώσουν όσο γί-

νεται την εξάρτησή τους από το ρωσικό αέριο. Πολλά δισεκατομμύρια θα χάσει η Ρωσία εάν απαντήσει, όπως απειλεί, με εμπορικές κυρώσεις στις οικονομικές κυρώσεις της Δύσης - που δεν της επιβλήθηκαν ακόμη. Αλλά αυτό το μαχαίρι είναι δίκοπο: Ο γερμανικός σύνδεσμος βιομηχάνων θύμισε στην κυβέρνηση του Βερολίνου αυτές τις μέρες ότι εκατοντάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας ε-

ξαρτώνται από τις εξαγωγές στη Ρωσία. Και η Γαλλία δεν είναι καθόλου σίγουρη εάν θα μπορέσει να παραδώσει στη Μόσχα τα πολεμικά πλοία Mistral, που της έχει παραγγείλει το ρωσικό ναυτικό. Βέβαια, οι πιο ψύχραιμοι εκτιμούν ότι η οικονομική αλληλεξάρτηση Ευρώπης - Ρωσίας είναι τόσο μεγάλη, ώστε «καμιά από τις δυο πλευρές να μη θέλει να αυτοκτονήσει»...

ΕΥΡΩΠΗ - ΡΩΣΙΑ

Το μετέωρο βήμα των κυρώσεων Η συμφωνία σύνδεσης της Ουκρανίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση -για την ακρίβεια μόνο το πολιτικό σκέλος της- υπογράφτηκε τελικά την Παρασκευή, ως «σαφές μήνυμα αλληλεγγύης», όπως είπε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Χέρμαν Βαν Ρομπάι. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι η υπογραφή αυτή είναι η επιβράβευση του αγώνα των πρώτων διαδηλωτών που κατέβηκαν τον Νοέμβριο στην πλατεία Μαϊντάν στο Κίεβο, εξαγριωμένοι με την υπαναχώρηση του τότε προέδρου τους Βίκτορ Γιανουκόβιτς να προχωρήσει στη συμφωνία. Αλλά η πορεία προς αυτή την επιβράβευση ήταν πολύ ακριβή για την Ουκρανία. Της στοίχισε πάνω από εκατό νεκρούς μέχρι σήμερα. Βάθυνε τον προϋπάρχοντα διχασμό της χώρας. Κόστισε την απόσχιση της Κριμαίας και ποιος ξέρει τι ακόμη. Στερνή μου γνώση, να σε είχα πρώτα... Πόσο διαφορετικά θα ήταν σήμερα τα πράγματα εάν Ευρώπη και Ρωσία δεν είχαν βάλει στην Ουκρανία το μαχαίρι στο λαιμό να διαλέξει με ποιον θα πάει και ποιον θα αφήσει. Εάν δεν έμπαινε διαζευκτικά το δίλημμα ή με την Ε.Ε. ή με την τελωνειακή ένωση της Ευρασίας. Ωστόσο, πάνω στις πλάτες της Ουκρανίας βλέπουμε να αναβιώνει ένα είδος ψυχροπολεμικού ανταγωνισμού. Δυναμικά από την πλευρά του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν, με περισσή α-

μηχανία από την πλευρά των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ο φόβος του διχασμού Στην εαρινή σύνοδο κορυφής της Ε.Ε. προχθές στις Βρυξέλλες ήταν εμφανής η αγωνία των «28» ηγετών να δείξουν ενιαίο μέτωπο ενάντια στη Ρωσία, να μην αφήσουν την ουκρανική κρίση να τους διχάσει. Γι’ αυτό, παρά τη σκληρή καταδίκη της Μόσχας για την προσάρτηση της Κριμαίας, οι «28» αποφάσισαν μια «λάιτ» επέκταση των «λάιτ» κυρώσεων που είχαν ήδη επιβάλει στη Ρωσία. Μετά από τέσσερις ώρες συνεδρίασης ανήγγειλαν ότι θα κόψουν τη βίζα για άλλους 12 Ρώσους αξιωματούχους -το είχαν ήδη κάνει για 21- κι ότι θα παγώσουν μερικούς ακόμη τραπεζικούς λογαριασμούς. Αυτό το τελευταίο, μάλιστα, μπορεί να βολεύει και τον Βλαντίμιρ Πούτιν, ο οποίος πιέζει εδώ και καιρό τους Ρώσους ολιγάρχες και τους πλούσιους αξιωματούχους του να μη βγάζουν τα λεφτά τους στο εξωτερικό. Επιπλέον, οι «28» ανέθεσαν στην Κομισιόν να προετοιμάσει «περιορισμούς» στους τομείς της οικονομίας, του εμπορίου και του χρηματοπιστωτικού τομέα για την Κριμαία. Αντίθετα, ήταν προφανές στις Βρυξέλλες ότι η προσάρτηση της Κριμαίας δεν ήταν αρκετή για να προχωρήσει η Ε.Ε. στην άμεση επιβολή οικονομικών κυρώσεων στην ίδια τη Ρωσία. Επιφυλάσσεται να το κάνει εάν η κατάσταση... επιδεινωθεί, εάν δηλαδή η

Ρωσία απειλήσει στρατιωτικά τις ανατολικές επαρχίες της Ουκρανίας, κάτι που ο Πούτιν διαψεύδει κατηγορηματικά.

Ο κίνδυνος του εμπορικού πολέμου Η επιφύλαξη αυτή δεν είναι μόνο προϊόν ψυχραιμίας, μια προσπάθεια να κρατηθούν κάποιες γέφυρες με τη Ρωσία όρθιες. Οι ευρωπαϊκές χώρες ξέρουν καλά ότι οι οικονομικές κυρώσεις είναι δίκοπο μαχαίρι, καθώς η Ε.Ε. δεν είναι καθόλου έτοιμη για έναν εμπορικό πόλεμο με τη Ρωσία. Εάν ο Πούτιν απαντήσει, όπως απειλεί, με τις δικές του κυρώσεις, κάποιες χώρες, όπως, για παράδειγμα, η Αυστρία ή η Σλοβακία, μπορεί να τις πληρώσουν πολύ ακριβά. Επιπλέον, η κρίση με τη Ρωσία μπορεί να διχάσει εσωτερικά την Ε.Ε., περισσότερο κι από τον πόλεμο του Ιράκ το 2003, να ανοίξει και πάλι το μέτωπο μεταξύ της, κατά Ράμσφελντ (σ.σ.: ο τότε υπουργός Άμυνας της αμερικανικής κυβέρνησης), «παλαιάς» και «νέας» Ευρώπης. Δεν είναι τυχαίο ότι η Πολωνία και άλλες ανατολικοευρωπαϊκές χώρες, σε αγαστή συνεργασία με τον Αμερικανό πρόεδρο Ομπάμα, πιέζουν για πιο «αποφασιστική» στάση έναντι της Ρωσίας, με τη Γερμανία και τη Γαλλία να θέλουν να δώσουν στη διπλωματία άλλη μια ευκαιρία. Πάντως, αυτή τη φορά με τη «νέα» Ευρώπη δεν συντάσσεται η Βρετανία, καθώς το Λονδίνο ξεχειλίζει από ρωσικό χρήμα και δεν θέλει να το ρισκάρει...

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

46

ΚΟΣΜΟΣ

ΑΠΟ ΤΟΝ ΝΙΚΟ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗ n.kyriakidis@avgi.gr

Στο μυαλό του Βλαντίμιρ Βλαντιμίροβιτς Για να προβλέψει κανείς τι σχεδιάζει η Μόσχα θα πρέπει να διαβάσει τη σκέψη του Πούτιν...

Σε αρκετές απ’ τις σημερινές εφαρμογές σύνταξης κειμένου, η αυτόματη διόρθωση παρεμβαίνει όταν πληκτρολογεί κανείς τ’ όνομα «Πούτιν» αλλάζοντάς το αυθαίρετα σε...»Ρασπούτιν»! Συμβολισμός πρώτου μεγέθους, θα πουν μερικοί, ειδικά όσοι αρέσκονται στη δαιμονοποίηση του Ρώσου προέδρου. Άλλωστε, μια ολόκληρη παραφιλολογία κυκλώνει την προσωπικότητά του με βάση το στερεότυπο της πανουργίας. Αναπόφευκτα, η γοητεία ή η ανάγκη να αποκρυπτογραφήσει κανείς τη μυστηριώδη, απόμακρη, ναρκισσιστική προσωπικότητά του, που διακατέχεται από το ψυχρό πάθος της εξουσίας, γίνεται σχεδόν εμμονή. Αλλά κι αυτό δεν είναι ανεξήγητο. Ναι μεν η Ρωσία έχει κυβέρνηση και κοινοβούλιο, θεσμούς, επιτροπές κι όλα τα σχετικά -ανάμεσά τους και το πανίσχυρο «Συμβούλιο Ασφαλείας»-, όμως όλες οι καίριες αποφάσεις στη χώρα λαμβάνονται από έναν και μοναδικό άνθρωπο. Όπως έγραψε ο ανταποκριτής του BBC στη Μόσχα Στιβ Ρόζενμπεργκ, ο Βλαντίμιρ Πούτιν κάθεται στην κορυφή της πυραμίδας εξουσίας που κατασκεύασε ο ίδιος κι ως εκ τούτου είναι ο μοναδικός άνθρωπος που αποφασίζει ποια πορεία θα ακολουθήσει η Ρωσία. «Προσπαθώντας κανείς ν’ αναλύσει τι σκέφτεται και τι σχεδιάζει η Μόσχα, ενδεχομένως να είναι δύσκολο. Θα πρέπει να μπει στο μυαλό του προέδρου Πούτιν», υπογραμμίζει ο Βρετανός δημοσιογράφος.

Ο άρπαγας Αυτό το τελευταίο φαίνεται πως έχει γίνει έμμονη ιδέα στους Αμερικανούς. Το Πεντάγωνο έχει ξοδέψει εκατοντάδες χιλιάδες δολάρια τα τελευταία χρόνια χρηματοδοτώντας ειδικό ερευνητικό πρόγραμμα για τη μελέτη της γλώσσας του σώματος του Πούτιν (!) ώστε να προβλεφθούν οι μελλοντικές αποφάσεις του, σύμφωνα με αποκαλυπτικό ρεπορτάζ του Ρέι Λόκερ στην USA Today. Το πρόγραμμα έχει κωδική ονομασία Body Leads και υποστηρίζεται από την ομάδα Office of Net Assessment (ONA). Μάλιστα, οι υπεύθυνοί του παραδίδουν τα όποια ευρήματά τους απευθείας στον υπουργό Άμυνας Τσακ Χέγκελ... Τα διάφορα συγγραφικά πονήματα αποτελούν επίσης μια καλή πηγή πληροφόρησης για το «μυστήριο Πούτιν». Η γεννημένη στη

Σοβιετική Ένωση και μεγαλωμένη στην Αμερική Ρωσοεβραία δημοσιογράφος Μάσα Γκέσεν, που έχει γράψει μια πολιτική αντι-βιογραφία του Ρώσου προέδρου με τίτλο «Ο Άνθρωπος Δίχως Πρόσωπο», χρησιμοποιεί αυτούσια μια ελληνική λέξη (πλεονεξία) για να υποστηρίξει ότι ο Πούτιν δεν πάσχει απλώς από κλεπτομανία, αλλά από κάτι χειρότερο: μια ακόρεστη επιθυμία να αποκτά ό,τι δικαιωματικά ανήκει στους άλλους. Αν αυτό ισχύει, η προσάρτηση της Κριμαίας θα πρέπει να θεωρείται έκφραση αυτού του «βίτσιου»... Ως παράδειγμα αναφέρει ένα περιστατικό τον Σεπτέμβριο του 2005 στο μουσείο Γκούγκενχαϊμ της Νέας Υόρκης. Ο Πούτιν είδε ένα γυάλινο ομοίωμα ντουφεκιού «Καλάσνικοφ» γεμάτο με βότκα που του άρεσε. Η τιμή του ήταν 300 δολάρια. Διέταξε έναν σωματοφύλακά του να το αρπάξει καθώς έβγαιναν από το μουσείο, αφήνοντας άφωνους τους παριστάμενους. Προσπαθώντας να φτιάξουν το ψυχογράφημά του, πολλοί ειδικοί και μη, στέκονται στο μεγάλο «ελάττωμά» του: την καθυστέρηση με την οποία εμφανίζεται στα ραντεβού του, φυσικά και στα επίσημα. Θύμα του έχει πέσει ακόμα και ο Πάπας Φραγκίσκος. Ο δρ. Φιλ Μακ Γκρόου, Αμερικανός ψυχολόγος ειδικευμένος στην συμπεριφορά των διασημοτήτων, υποστηρίζει ότι η αναβλητικότητα και η καθυστέρηση είναι ένας τρόπος να χειραγωγεί κανείς και να ελέγχει την κατάσταση σε βάρος των άλλων. «Δεν θα σταματήσει αν δεν πάρει κάποια ανταμοιβή γι’ αυτό. Είναι μια αλαζονική συμπεριφορά», υποστηρίζει ο ψυχολόγος.

Η εξουσία είναι για τους δυνατούς... Άλλος Αμερικανός ειδικός, ο ψυχίατρος δρ. Κιθ Άμπλοου, θεωρεί ωστόσο πως ο Πούτιν δεν είναι το ψυχολογικό μυστήριο που νομίζουν οι περισσότεροι. Όπως λέει, οι κινήσεις του στη διεθνή σκηνή φανερώνουν ένα πράγμα: την πεποίθησή του πως οι άνθρωποι που διαθέτουν εξουσία πρέπει να την χρησιμοποιούν και πως όσοι είναι απρόθυμοι να την χρησιμοποιήσουν δεν διαφέρουν από εκείνους που έχουν γεννηθεί αδύναμοι εκ φύσεως. Ακόμα περισσότερο, ο Βλαντίμιρ πιστεύει ότι τα αδύναμα άτομα, οι λαοί και τα έθνη γενικά, έχουν βρεθεί στον δρόμο του με σκοπό να ενδώσουν στην ηγεσία του και στη Ρωσία, τα οποία, όπως πι-

στεύει, είναι σχεδόν το ίδιο πράγμα. «Με εντυπωσίαζε φοβερά το πως μια μικρή δύναμη, ένας άνθρωπος μόνος του, μπορεί να καταφέρει κάτι που δεν μπορεί να καταφέρει ένας ολόκληρος στρατός», είχε πει στους βιογράφους του το 1999, πριν ακόμα εκλεγεί πρόεδρος της Ρωσίας. Σ’ εκείνη την βιογραφία - «προσωπική μυθολογία» την χαρακτηρίζουν οι πολέμιοί του- με τίτλο «Σε Πρώτο Πρόσωπο», ο άνθρωπος που τον στρατολόγησε στην KGB τον περιέγραφε ως «όχι ιδιαίτερα εξωστρεφή, αλλά δραστήριο, προσαρμοστικό -και γενναίο και, το πιο σημαντικό, έπιανε γρήγορα επαφή με τους ανθρώπους». Ένας από τους «καθηγητές» του στη «σχολή κατασκοπίας» της Μόσχας το 1984, τον είχε επιπλήξει επίσης επανειλημμένα για τη «χαμηλή αίσθηση κινδύνου» που τον διέκρινε, άλλο ένα στοιχείο της προσωπικότητάς του που σκόπιμα έχει διογκωθεί από τους υποστηρικτές του. «Ο Πούτιν δεν είναι ένας απλός κακοποιός σε μια σόλο διαδρομή εξουσίας που τροφοδοτείται από καθαρό ατομικό ναρκισσισμό», λέει χαρακτηριστικά ο δρ. Άμπλοου και εξηγεί: «Απ’ την παιδική ηλικία του, είχε ταυτιστεί με τη πατρίδα του, τη Σοβιετική Ένωση τότε, τη Ρωσία σήμερα»...

«Πώς μπορούν να το κάνουν αυτό;» Ο πατέρας του, ο Βλαντίμιρ ο πρεσβύτερος, πολέμησε και σακατεύτηκε στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ανήκε στις λεγόμενες «υπονομευτικές δυνάμεις» του Κόκκινου Στρατού, στο Λένινγκραντ. Οι «υπονομευτικές δυνάμεις» ήταν μικρά αποσπάσματα αλεξιπτωτιστών που πραγματοποιούσαν καταδρομικές επιχειρήσεις δολιοφθοράς πίσω από τις γραμμές των Ναζί και έδιναν απευθείας αναφορά στη διαβόητη NKVD, τη σοβιετική μυστική αστυνομία. Σε μια από αυτές, οι Ναζί κυνήγησαν το πρεσβύτερο Βλαντίμιρ κι εκείνος βυθίστηκε σ’ έναν βάλτο παραμένοντας κάτω απ΄ το νερό για πολύ ώρα αναπνέοντας μ’ ένα καλάμι. Ήταν ένας από τους μόλις τέσσερις επιζήσαντες της αποστολής των 28 αλεξιπτωτιστών... Μετά την πτώση του Τείχους το ‘89, και ενώ ο Πούτιν είχε πια επιστρέψει από τη ΓΛΔ στη Σοβιετική Ένωση, η οποία βρίσκονταν ήδη στα πρόθυρα της διάλυσης, με τη γυναίκα του Λουντμίλα να περνά τον περισσότερο χρόνο της στις ουρές έξω από τ’ άδεια

καταστήματα για ν’ αγοράσει τα απολύτως απαραίτητα, ο Βλαντίμιρ δεν έκρυβε την οργή, την πίκρα και την απογοήτευση του για τον αργό θάνατο της πατρίδας του, ένιωθε προδομένος από τους ηγέτες της. «Δεν μπορούν να το κάνουν αυτό. Πώς μπορούν να το κάνουν; Καταλαβαίνω πως εγώ μπορώ να κάνω λάθη, αλλά πως μπορούν να κάνουν λάθη αυτοί, οι άνθρωποι που τους θεωρούμε τους καλύτερους επαγγελματίες;» έλεγε και ξανάλεγε στον φίλο του, τον μουσικό Σεργκέι Ρολντούγκιν.

«Επανασυναρμολογώντας» τη Σοβιετική Ένωση Ο Ντέιβιντ Ρέμνικ, παλαίμαχος Αμερικανός ανταποκριτής στην Μόσχα, επιμένει πάντως πως ο Πούτιν δεν τρέφει κανένα ενδιαφέρον για την «παλιά κομμουνιστική ιδεολογία, κανένα απολύτως». Το ενδιαφέρον του, λέει, είναι η αποκατάσταση, η επανάκτηση, για την ακρίβεια, της ρωσικής ισχύος, του «ρωσικού μεγαλείου», όπως το βλέπει ο ίδιος, και των ρωσικών συμφερόντων. «Κι αυτό που θεωρεί ως απώλεια της Ουκρανίας, ως προδοσία της χώρας αυτής απέναντι στη Ρωσία, είναι κάτι το δυσβάσταχτο για έναν Ρώσο εθνικιστή σαν τον Πούτιν», υποστηρίζει ο Αμερικανός δημοσιογράφος, καταλήγοντας συμπερασματικά: «Λοιπόν, δεν νομίζω ότι ο Πούτιν είναι τόσο τρελός. Με την ευκαιρία, θα έλεγα ότι είναι εξαιρετικά έξυπνος με τον τρόπο του - με κάποιο τρόπο η Σοβιετική Ένωση πρόκειται να ανασυσταθεί...» Όσοι παρατηρούν τις κινήσεις του στη διπλωματική σκακιέρα, μιλούν όλο και πιο συχνά γι’ αυτό. Πρόσφατα, η ρωσική κυβέρνηση αποφάσισε να «κουρέψει» κατά 90% (!) τα χρέη των χωρών που ανήκαν στην σφαίρα επιρροής της Σοβιετικής Ένωσης με αντάλλαγμα νέες εμπορικές και οικονομικές συμφωνίες μαζί τους. Τον περασμένο Δεκέμβριο, την ώρα που στο Κίεβο ξέσπαγαν οι αντικυβερνητικές διαδηλώσεις, η Ρωσία διέγραφε το 90% του χρέους της Κούβας που είχε συσσωρευτεί από την εποχή της ΕΣΣΔ (29 δισ. δολάρια σε σύνολο 32,2), σε μια καθαρά πολιτική απόφαση που εγκαινίαζε νέα εποχή οικονομικής συνεργασίας κυρίως στον τομέα του πετρελαίου- με το «νησί της επανάστασης». Απ’ αυτό που κάποτε η πάλαι ποτέ ΕΣΣΔ παρακολουθούσε με τα... κιάλια τους Αμερικανούς...

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

47

ΣΤΕΪΝΓΚΡΙΜΟΥΡ ΣΙΓΚΦΟΥΣΟΝ:

Η Ισλανδία σώθηκε επειδή είχε αριστερή κυβέρνηση Ο υπουργός Οικονομικών της Ισλανδίας από το 2009 ώς το 2013 μιλάει στην «Α» Ο Στέινγκριμουρ Σίγκφουσον βρέθηκε στην Ελλάδα για το διεθνές συνέδριο «Η Αριστερά στην κυβέρνηση: Τι, γιατί και πώς» που διοργάνωσε το Ίδρυμα Ρόζα Λούξεμπουργκ (παράρτημα Ελλάδας) σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς και το transform!europe. Είναι ο άνθρωπος που κλήθηκε να μαζέψει τα συντρίμμια της κατάρρευσης των ισλανδικών τραπεζών και που προσπάθησε από τη θέση του υπουργού Οικονομικών από το 2009 μέχρι το 2013 να ανορθώσει, «σωστά αυτή τη φορά», την ισλανδική οικονομία και να την κάνει να σταθεί πάλι στα πόδια της. Τον συναντήσαμε και μας εξήγησε τι έκανε, τι κατάφερε, γιατί το κόμμα του έχασε τις εκλογές και τι πρέπει να κάνει μια αριστερή κυβέρνηση στην Ελλάδα. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΓΙΑΜΑΛΗ

Η Ισλανδία, σε αντίθεση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες που βρέθηκαν στη δίνη της κρίσης, αρνήθηκε να επωμιστεί το κόστος των τραπεζών. Έξι χρόνια μετά, θεωρείτε ότι η επιλογή αυτή δικαιώθηκε; Νομίζω είναι υπερβολικό να πει κανείς ότι κάναμε μια ελεύθερη επιλογή, η αλήθεια είναι πως ήταν αδύνατον για την Ισλανδία να διασώσει τον υπερδιογκωμένο τραπεζικό της τομέα, ήταν αδύνατο και δεν το επιχειρήσαμε καν. Η Ισλανδία έχει δικό της νόμισμα, είχαμε περιορισμένο αποθεματικό και τα χρέη των τραπεζών ήταν τεράστια, σχεδόν 10 φορές το μέγεθος της οικονομίας μας, και δούλευαν πολύ με το εξωτερικό. Έπρεπε να καταρρεύσουν. Το να αφήσουμε τις τράπεζες να πτωχεύσουν ήταν καλύτερο από μια απέλπιδα προσπάθεια να τις σώσουμε. Ωστόσο μην νομίζετε ότι αυτό ήταν εύκολο, παρά την κατάρρευση των τραπεζών, η διαδικασία ήταν κοστοβόρα και συνεχίζει να είναι. Όμως υπάρχουν και άλλες πιο σημαντικές δαπάνες από το να ρίχνεις ατέλειωτα νέα κεφάλαια στο βαρέλι δίχως πάτο των τραπεζών. Έπρεπε να ξαναφτιάξουμε από την αρχή τον χρηματοπιστωτικό τομέα και να τον αναχρηματοδοτήσουμε, οπότε ανεξάρτητα από τη χρεοκοπία των τραπεζών η κρίση κόστισε στην Ισλανδία. Ίσως τελικά να ανακάμψουμε πιο γρήγορα διότι έχουμε ξεμπερδέψει με τις ζημιογόνες τράπεζες, έχουμε οικοδομήσει έναν νέο χρηματοπιστωτικό τομέα κατάλληλο για την ισλανδική οικονομία, δύο φορές το μέγεθος του ΑΕΠ, έχουμε ανακεφαλαιοποιήσει τις νέες τράπεζες. Υπάρχουν κάποιες ομοιότητες με την κρίση της Ισλανδίας και την ελληνική ή την ιρλανδική, σε όλες τις

περιπτώσεις ο τραπεζικός τομέας αποτελούσε μέρος του προβλήματος, όμως είναι αρκετές και οι διαφορές. Πράγματι, υπάρχουν διαφορές. Oι ιδιαιτερότητες της Ισλανδίας (μικρή χώρα με εθνικό νόμισμα) ήταν καθοριστικές για την πορεία την οποία ακολούθησε; Θα μπορούσε να ακολουθήσει τον ίδιο δρόμο και κάποια χώρα εντός του ευρώ; Προφανώς η αντιμετώπιση αν μια χώρα ανήκει στη ζώνη του ευρώ- θα είναι διαφορετική, καθώς δεν γίνεται να υποτιμηθεί το νόμισμα, ο κίνδυνος είναι η οικονομία να υιοθετήσει το μέτρο προκαλώντας υψηλότερη ανεργία κ.λπ. Στην περίπτωση της Ισλανδίας, η υποτίμηση της κορώνας βοήθησε διότι δούλεψε υπέρ της ανταγωνιστικής μας εξαγωγικής βιομηχανίας και απέτρεψε τη μεγάλη άνοδο της ανεργίας. Ωστόσο, κατά τη γνώμη μου, η Ισλανδία ήταν τυχερή που είχε μια αριστερή κυβέρνηση από τις αρχές του 2009, στην οποία συμμετείχα ως υπουργός Οικονομικών και η οποία προσπάθησε να έχει ισχυρό κοινωνικό προφίλ σε κάθε μέτρο και να διατηρήσει το ισλανδικό σύστημα

Το πρόγραμμα Ισλανδίας - ΔΝΤ όπως εξελίχθηκε ήταν πολύ ενδιαφέρον: αποφασίζαμε εμείς, εμείς ήμασταν κυρίαρχοι

πρόνοιας, αυτό που ονομάζουμε σκανδιναβικό μοντέλο. Ποιο ήταν το κόστος της κρίσης στην κοινωνία; Tι μέτρα πήρατε για να προστατεύσετε τους χαμηλόμισθους; Αλλάξαμε το σύστημα φορολογίας δραστικά. Πριν το σύστημά μας -αυτό της δεξιάς περιόδου-, ήταν νεοφιλελεύθερο οριζόντιο. Φτιάξαμε ένα σύστημα τριών βαθμίδων εισοδήματος, το χαμηλό, το μεσαίο και το υψηλό ώστε να διαφυλάξουμε τους χαμηλόμισθους. Κανένας επιπλέον φόρος δεν επιβλήθηκε για την πρώτη βαθμίδα, αντίθετα, εισάγαμε φόρο μεγάλης περιουσίας στα καθαρά εισοδήματα που ξεπερνούσαν τις 700.000 ευρώ. Έτσι πλήρωναν οι πλουσιότερες οικογένειες της χώρας. Βέβαια, η δεξιά κυβέρνηση που ανέλαβε ακύρωσε τον φόρο υψηλής περιουσίας. Ακόμη θεσπίσαμε και έναν φόρο πρώτης ύλης, οπότε οι βιομηχανίες που χρησιμοποιούσαν τις δημόσιες δομές έπρεπε να πληρώσουν φόρο. Βάλαμε και φόρο για τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, γιατί θέλαμε να έχουμε μια πιο πράσινη πολιτική. Noμίζω τα πήγαμε καλά, η έκθεση του ΟΟΣΑ δείχνει πως η Ισλανδία έχει ανακτήσει τη θέση της, είμαστε στην κορυφή ως χώρα με πολύ μικρή εισοδηματική ανισότητα. Βγήκαμε λοιπόν από την ύφεση και όχι μόνο διατηρήσαμε, αλλά βελτιώσαμε την εισοδηματική ανισότητα, και αυτό εννοούμε όταν μιλάμε για δίκαιη κατανομή βαρών. Τα δικά μας μέτρα δεν είχαν μόνο κοινωνικό χαρακτήρα αλλά αποδείχθηκαν και οικονομικά επικερδή, η Ισλανδία έχει ανάπτυξη κατά μέσο όρο 2,5% τα τρία προηγούμενα χρόνια, υψηλότερη από τις περισσότερες χώρες του ΟΟΣΑ. Οικονομικά αποτελεσματικά ήταν τα μέτρα διότι αποφύγαμε την περιθωριοποίηση των χαμηλόμισθων, αντίθετα, παρέμειναν ενεργά μέρη της οικονομίας. Είναι πολύ σημαντικό να διατηρείται η αγοραστική δυνατότητα των χαμηλών εισοδημάτων ώστε να συνεισφέρουν και στην ανάκαμψη. Όλα αυτά τα πολύ θετικά που μας περιγράφετε όμως δεν σας έδωσαν τη νίκη και στις πρόσφατες εκλογές. Πού το αποδίδετε; Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι μιλάμε για σκληρά μέτρα. Έπρεπε

Δεν θεωρώ ότι βρήκαμε τη μαγική συνταγή. Μπορείτε όμως να μάθετε από το παράδειγμά μας

να περικόψουμε δαπάνες, η κρίση στην Ισλανδία ήταν τόσο μεγάλη που δεν μπορούσαμε να επιλέξουμε αν θα κόψουμε αυτό ή το άλλο, έπρεπε να κοπούν και τα δύο. Αναγκαστήκαμε να πάρουμε και μέτρα λιτότητας τα οποία όμως σχεδιάσαμε με τέτοιο τρόπο ώστε να διασφαλίσουμε το κράτος πρόνοιας. Δεν ήμασταν σε θέση να λέμε μόνο καλά νέα. Πολλοί Ισλανδοί παραμένουν οργισμένοι, υπάρχει ένα αίσθημα αντικοινοβουλευτισμού, νιώθουν προδομένοι. Δικαίως ο κόσμος δεν είναι ικανοποιημένος, η δική μας απάντηση είναι πως δεν πρέπει να τσουβαλιάζουν όλο το πολιτικό σύστημα. Όμως αναλάβαμε και κάναμε ένα μεγάλο ξεκαθάρισμα, αρχικά υπήρχαν και συζητήσεις για χρεοκοπία, κάναμε βήματα όμως, πήραμε και δημοσιονομικά μέτρα, ρίξαμε το έλλειμμα από σχεδόν 40% κοντά στο μηδέν. Είναι δύσκολο όταν η κατάσταση είναι τέτοια να είσαι δημοφιλής όσο κι αν προσπαθείς, αντιμετωπίσαμε μια πολύ επιθετική αντιπολίτευση που έδινε υποσχέσεις. Σφετερίστηκαν την πρόοδο που κάναμε και είπαν πως όταν γίνουν κυβέρνηση θα διαγράψουν 20% του χρέους των νοικοκυριών και άλλα τέτοια. Πράγματα τα οποία αδυνατούν να φέρουν εις πέρας. Ανά την Ευρώπη, λίγες είναι οι

κυβερνήσεις που έχουν επιβιώσει από τέτοιες κρίσεις. Ήξερα από όταν αναλάβαμε πως θα είναι δύσκολο το έργο, προχωρήσαμε έχοντας καθήκον να σώσουμε τον λαό. Η Ιστορία θα μας κρίνει και θα μας δικαιώσει. Αν και στην περίπτωση μας, ήδη μας δικαιώνει, είχαμε 3,3% ανάπτυξη πέρυσι. Από πού πρέπει να ξεκινήσει η κυβέρνηση της Αριστεράς στην Ελλάδα; Μου ζητούν συχνά να δώσω συμβουλές, είναι δύσκολες οι συγκρίσεις, αποφεύγω τις άμεσες συμβουλές, δεν θεωρώ ότι βρήκαμε τη μαγική συνταγή. Μπορείτε να μάθετε από το παράδειγμά μας. Είναι σημαντικός ο κοινωνικός διάλογος, εμείς δεν τα καταφέραμε τόσο καλά πάνω σε αυτό και είναι εύκολο να σου ξεφύγει όταν είσαι τόσο πιεσμένος σε συνθήκες κρίσης. Πρέπει συνεχώς να εξηγείς γιατί κάνεις ό,τι κάνεις, να καταλαβαίνει ο κόσμος. Δεν πρέπει επίσης να αναβάλεις τα δύσκολα για μετά, δεν ξέρεις ποτέ πόσο χρόνο έχεις. Πρέπει απαραίτητα να διατηρείται το κοινωνικό δίχτυ, η κοινωνική συνοχή, η προστασία των χαμηλόμισθων. Αν πρέπει να συνεργαστείς με διεθνή οργανισμό, το ΔΝΤ, την ΕΚΤ, την Ε.Ε. νομίζω πως πρέπει να είσαι ο κυρίαρχος του προγράμματος για να μπορέσεις να το εκτελέσεις κιόλας. Είναι εύκολο να σχεδιάσεις ένα πρόγραμμα στα χαρτιά από τις Βρυξέλλες ή την Ουάσιγκτον... Δεν τα λέω αυτά μόνο για την Ελλάδα, τα λέω και στο ΔΝΤ. Το πρόγραμμα Ισλανδίας - ΔΝΤ όπως εξελίχθηκε ήταν πολύ ενδιαφέρον, αποφασίζαμε εμείς, εμείς ήμασταν κυρίαρχοι. Πρέπει να πας διαβασμένος, να ξέρεις τι θες να κάνεις.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

48

ΠΕΡΙΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ

ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΝΤΑΙΟ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΙΔΗ

Η φυλακή, η ζωή και το δέντρο Είναι κάποια είδη βιβλίων που έχουν πάψει να κυκλοφορούν και να εκδίδονται, και που μια πιθανή έκδοσή τους μοιάζει με αναπάντεχο γεγονός που μας ξενίζει. Και μας ξενίζει λίγο επειδή η κρίση έχει στρέψει αλλού τα μυαλά μας, λίγο επειδή είναι εκτός μόδας και θεωρούνται παρωχημένα, και λίγο επειδή μας έχουν πείσει πως πρέπει διαρκώς να έχουμε το βλέμμα προς τα εμπρός κι όχι προς τα πίσω - γι’ αυτό και δύο από τα πιο χαρακτηριστικά ελαττώματα της φυλής και του έθνους μας είναι η απουσία σοβαρής κριτικής πολιτικής ανάλυσης και η παντελής έλλειψη ιστορικής μνήμης. Ένα από αυτά τα βιβλία κυκλοφόρησε την εβδομάδα που μας πέρασε. «Πείτε μου πώς είν’ το δένδρο. Αναμνήσεις από τη φυλακή και τη ζωή» (μτφρ. Νάννα Παπανικολάου, εκδ. Καστανιώτη) είναι ο τίτλος του βιβλίου και Μάρκος Άνα το όνομα του συγγραφέα. Λίγοι σήμερα θυμούνται το όνομα του Άνα (ανάμεσά τους ο Μανώλης Γλέζος - στο βιβλίο υπάρχει και μία φωτογραφία των δύο), όμως ο Άνα υπήρξε μια από τις γνωστότερες και πιο εμβληματικές μορφές του αντιφρανκικού κινήματος. Ο Άνα γεννήθηκε το 1920 από φτωχή οικογένεια σε ένα μικρό χωριό της Σαλαμάνκα. Μπαίνει από νωρίς στο κομμουνιστικό κόμμα, λαβαίνει μέρος στον εμφύλιο, συλλαμβάνεται το 1939 και μένει στη φυλακή για 23 χρόνια. Στη φυλακή γράφει ποιήμα-

τα που τον κάνουν γνωστό στους αριστερούς όλου του κόσμου. Το 1961, μετά από μια περιορισμένη αμνηστία του Φράνκο για τους φυλακισμένους πάνω από 20 χρόνια, ο Άνα βγαίνει στο εξωτερικό και περιοδεύει στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ μιλώντας για τη δικτατορία του Φράνκο και οργανώνοντας ένα μεγάλο κίνημα αλληλεγγύης για τους Ισπανούς αντιφασίστες πολιτικούς κρατούμενους. Στο Παρίσι, μαζί με τον Πικάσο, ιδρύει το Κέντρο Ενημέρωσης και Αλληλεγγύης στην Ισπανία το οποίο έμεινε ενεργό μέχρι την πτώση της δικτατορίας. Το 2007, μετά από πιέσεις φίλων και συντρόφων, αποφασίζει να γράψει την αυτοβιογραφία του - ουσιαστικά τη βιογραφία μιας φέτας ευρωπαϊκής ιστορίας του 20ού αιώνα. Το βιβλίο -του οποίου τα δικαιώματα για κινηματογραφική προσαρμογή έχει αγοράσει ο Πέδρο Αλμοδόβαρ- προλογίζει ο νομπελίστας (και Πορτογάλος κομμουνιστής) Ζοζέ Σαραμάγκου: «Πείτε μου πώς είναι το δέντρο, πείτε μου πώς είναι η δικαιοσύνη, μη μου λέτε πώς είναι η αξιοπρέπεια». Πείτε τους πώς είναι το δέντρο, διότι η φυλακή, σαν αχόρταγος βρικόλακας, ρουφάει σιγάσιγά τις αναμνήσεις απ’ τον έξω κόσμο. Πείτε τους πώς είναι η δικαιοσύνη, διότι εκεί όπου βρίσκονται, ανάμεσα σε τέσσερις βρομερούς τοίχους ή απέναντι απ’ το εκτελεστικό απόσπασμα, έχει γίνει ποταπή γελοιογραφία, μια πομπώδης α-

Υπέρ της πασιέντσας; Υπάρχουν μερικά πράγματα που δυσκολεύομαι να καταλάβω. Όπως, για παράδειγμα, το θέμα των μεταρρυθμίσεων. Όλοι στην Ελλάδα -αριστεροί και δεξιοί, αριστερόχειρες και δεξιόχειρες, πλούσιοι και φτωχοί, ωραίοι και άσκημοι- είναι υπέρ των μεταρρυθμίσεων. Αρκεί οι μεταρρυθμίσεις να μην λαβώνουν το σινάφι μας, τις συνήθειές μας, τα κεκτημένα μας. Ομοίως όλοι είμαστε κατά του πρησμένου, αργοκίνητου, γραφειοκρατικού και σπάταλου κράτους. Κι όταν γίνεται κάποια προσπάθεια να κλείσουν κάποιοι άχρηστοι κρατικοί οργανισμοί που τρώνε χρήματα από τον κρατικό κορβανά (και φτιάχτηκαν από ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ. τις τελευταίες δεκαετίες ακριβώς γι’ αυτόν τον σκοπό) ενώ η μόνη δραστηριότητα που έχουν να επιδείξουν είναι οι μεγάλες πρόοδοι στις πασιέντσες στο κομπιούτερ, χαλάμε τον κόσμο. Ειλικρινά δεν καταλαβαίνω.

πομίμηση, το ίδιο το προσωπείο του εξευτελισμού. Μην τους λέτε όμως τι είναι αξιοπρέπεια, διότι την γνωρίζουν πολύ καλά, μαζί της κοιμούνται και μαζί της ξυπνούν, έχουν φάει στο τραπέζι της ή της έχουν προσφέρει την πείνα τους κι, ανάμεσα στο ένα και στο άλλο, αντιμέτωποι με δεσμοφύλακες και δημίους, σφίγγοντας τα χείλια και τα δόντια την ώρα των ακραίων βασανιστηρίων, τούτοι οι άνθρωποι επαναπροσδιόρισαν την ανθρώπινη αξιοπρέπεια στα μέρη όπου, σύμφωνα με τον κήρυκα των εγκληματιών, θα έπρεπε εντέλει να την χάσουν. Αυτό το βιβλίο του Μάρκος Άνα μας διηγείται πώς συνέβη. Παρουσιάζεται ως αναμνήσεις μιας ζωής, αλλά είναι πολύ περισσότερο από κάτι τέτοιο, όχι μόνον επειδή ο συγγραφέας απορρίπτει όλους και έναν-έναν τους πειρασμούς να κοιταχτεί ικανοποιημένος στον καθρέφτη, αλλά, κυρίως, επειδή τον σπάει, ώστε, στα πάμπολλα κομμάτια του, να καθρεφτιστούν τα πρόσωπα των συντρόφων του στη δυστυχία. Το εγώ, εδώ, είναι πάντα εμείς.

Τούτο το βιβλίο είναι ένα μάθημα ανθρωπιάς, αλλά όχι επειδή στόχος και σκοπός του ήταν να δώσει ένα μάθημα στους αναγνώστες γύρω από τον σωστό δρόμο, λες κι απ’ αυτές τις σελίδες έπρεπε να προκύψει κάποιος ηθικός κώδικας ή ένα εγχειρίδιο κανόνων δημοσίας και ιδιωτικής χρηστοήθειας. Κατά κάποιον τρόπο που ταυτοχρόνως είναι και ωμός και ποιητικός, ο Μάρκος Άνα εξετάζει και περιγράφει, με επιδέξια πένα κι ένα ύφος σίγουρο για τις πηγές του, τη ζωή στη φυλακή, με τους ηρωισμούς και της αδυναμίες της, την αλληλεγγύη που είχε μετατραπεί σε ένστικτο, τη γενναιότητα ως συνήθεια, χαρακτηριστικά χωρίς τα οποία δεν θα ήταν δυνατή η επιβίωση στην κόλαση της μέρας και της νύχτας, από τον φόβο της αυγής που έφερνε τον θάνατο, από την μακρά αναμονή μιας απελευθέρωσης που για πολλούς δεν ήρθε ποτέ. Πες μας πώς είναι το δέντρο για να μην αμφιβάλουμε ως κάτι στον κόσμο, έξω από τούτους τους τοίχους, εξακολουθεί ν’ αγωνίζεται εναντίον του εξευτελισμού, εναντίον του ψέματος, εναντίον της παράλογης

βαρβαρότητας των εχθρών της ζωής. Πες μας πώς είναι και πού βρίσκεται η δικαιοσύνη, ώστε να της ξεσκεπάσουμε τα μάτια για να δει, επιτέλους, αυτόν που ουσιαστικά υπηρετούσε. Μην μας πείτε όμως πώς είναι η αξιοπρέπεια, διότι αυτό ήδη το ξέρουμε. Ακόμα κι όταν λέγαμε πως δεν είναι παρά μόνο μια λέξη, καταλαβαίναμε ότι επρόκειτο για την καθαρή ουσία της ελευθερίας με την πιο βαθιά της έννοια, αυτήν που μας επιτρέπει να πούμε, ακόμη κι όταν τα γεγονότα μαρτυρούν το αντίθετο, πως ήμασταν φυλακισμένοι, αλλά ελεύθεροι. Τούτο το βιβλίο το αποδεικνύει, σαν πνοή δροσερού αέρα, που έρχεται να κατατροπώσει τον κυνισμό, την αδιαφορία, τη δειλία. Αποδεικνύει ακόμα πως είναι πραγματικά δυνατή η πρόσβαση στη σφαίρα του πραγματικά ανθρώπινου. Ο Μάρκος Άνα πήγε εκεί. Πήγε και θα εξακολουθήσει να βρίσκεται εκεί όσο ζει. Ας του ευγνωμονούμε την απλότητα, τη φυσικότητα με τις οποίες είναι φτιαγμένος ο άνθρωπος. Ολόκληρος, αυθεντικός και ολοκληρωμένος.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

ΓΡΑΜΜΑΤΑ&ΤΕΧΝΕΣ

49

ΕΝΑ ΒΙΒΛΙΟ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΡΙΑ ΚΑΡΑΓΙΩΡΓΗ...

Γιατί το όνειρο δεν έσβησε… Μπορεί μια ζωή τόσο γεμάτη όσο αυτή της Μαρίας Καραγιώργη να χωρέσει σε ένα βιβλίο; «Ένα βιβλίο μπορεί να σταθεί αφορμή για να μη σβήσουν από τη μνήμη μας εμβληματικές προσωπικότητες, όπως ήταν η Μαρία Καραγιώργη. Ειδικά στις μέρες μας, που το αυτονόητο έχει παραμεριστεί», λέει η Κατερίνα Ζωϊτοπούλου - Μαυροκεφαλίδου, συγγραφέας βιβλίου Μαρία Καραγιώργη: το όνειρο δεν έσβησε... (εκδ. Παρασκήνιο), το οποίο διατρέχει τη ζωή και τους αγώνες της, αποτυπώνει το πάθος της για ελευθερία και δικαιοσύνη, τον άσβεστο ώς το τέλος έρωτά

της με τον Κώστα Καραγιώργη (Γυφτοδήμο). Στις σελίδες του, η διαδρομή αυτής της σπουδαίας αγωνίστριας της Αριστεράς ξετυλίγεται σε παραλληλία με τα γεγονότα και τα πρόσωπα που βρέθηκαν στη δίνη της σύγχρονης ελληνικής περιπέτειας, αντλώντας αποσπάσματα από τα τέσσερα βιβλία της ίδιας της Καραγιώργη. Η Κατερίνα Ζωιτοπούλου - Μαυροκεφαλίδου έκανε ένα ενδιαφέρον «κολαζ» από τα γραφόμενα της αγωνίστριας, ξεκινώντας από το Μέχρι την Απόδραση, που αφηγείται τα παιδικά και φοιτητικά της χρόνια μέχρι

ΠΟΙΗΤΙΚΟ ΑΝΘΟΛΟΓΙΟ

την Κατοχή, και συνεχίζοντας με το Από μια σπίθα ξεκίνησε που περιλαμβάνει τη ζωή της καπετάνισσας, πλέον, της αντάρτισσας στη Θεσσαλία, μέχρι και τα Δεκεμβριανά, για να φτάσει στα δύο τελευταία, τα Περιμένοντας την Ειρήνη και Περιμένοντας τη Δημοκρατία, στα οποία τη συναντάμε στα δύσκολα χρόνια από τον Εμφύλιο μέχρι και μετά τη Μεταπολίτευση. Ο εγκλεισμός της στα στρατόπεδα της Χίου, στο Τρίκερι και τη Μακρόνησο, οι φυλακές Αβέρωφ, τα πέτρινα χρόνια και ο θάνατος του Καραγιώργη, η κομματική απομόνωση, η «δήθεν» αποκατάσταση Καραγιώργη, τα κινήματα ειρήνης και η κοινοβουλευτική της δράση, τα χρόνια της χούντας, οι φυλακίσεις σε Αλικαρνασσό, Λέρο, Ωρωπό, αλλά και τα ήσυχα χρόνια, αρχικά στη Σουηδία με τα παιδιά και τα εγγόνια της και μετά πίσω στην Αθήνα και στο χωριό της, τις Μηλιές του Πηλίου, όπου και αναπαύεται εδώ και έναν χρόνο, ξετυλίγονται ανάγλυφα. «Ήταν σαν χρέος αγάπης αυτό το βιβλίο για μένα», μας λέει η Κατερίνα Ζωιτοπούλου - Μαυροκεφαλίδου. «Εκτός από τα σημαντικά κομμάτια της ζωής της Μαρίας Καραγιώργη, που φαίνονται άλλωστε από τα αποσπάσματα που πήρα από τα βιβλία της, εκτός από τις διαδρομές της στον αγώνα και τον πολιτικό στίβο, ήθελα να μιλήσω λίγο και για τον τρόπο που με καθόρισε. Η Μαρία υπήρξε ό,τι καλύτερο συνάντησα στη ζωή μου. Ένας δικός μου άνθρωπος, ένας δικός μου μύθος». Η Μαρία Καραγιώργη, παρ’ ότι έγραψε τέσσερα βιβλία, σε διάστημα 20 χρόνων, από το 1978 που τελείωσε το χειρόγραφο του Μέχρι την Απόδραση μέχρι το Περιμένοντας τη Δημοκρατία το 2007, στην ουσία δυσκολευόταν πολύ να μιλάει για όλα

αυτά που έζησε, ειδικά για τις εσωκομματικές διενέξεις και τις διώξεις της από τους συντρόφους της. «Ένας κομμουνιστής δεν έχει ή δεν πρέπει να έχει ιδιωτική ζωή. Η ζωή του είναι το κόμμα» έλεγε συχνά η ίδια, όπως μας θυμίζει η Κατερίνα Ζωιτοπούλου - Μαυροκεφαλίδου. «Ήταν βαθιά κομμουνίστρια μέχρι το τέλος της. Όταν ξαναμπήκε στην ΕΔΑ μετά τον θάνατο του Καραγιώργη και άρχισε πάλι τον αγώνα, πολλοί την ρωτούσαν ‘πώς αγωνίζεσαι μ’ αυτούς που σκοτώσαν τον άντρα σου’. Εκείνη απαντούσε ‘αυτά θα τα ξεκαθαρίσουμε όταν βγούμε από τη σκλαβιά της Δεξιάς, τώρα πρέπει να αγωνιστούμε’. Βέβαια, το ξεκαθάρισμα δεν έγινε ποτέ. Αυτή την πίκρα την κουβαλούσε μέχρι το τέλος η Μαρία», λέει η συγγραφέας. Η Μαρία Καραγιώργη ήταν η επιτομή της μαχήτριας. Στους αγώνες της Αριστεράς για την ελευθερία και τη δημοκρατία, αλλά και στον αγώνα του ανθρώπου για την ίδια τη ζωή. «Θυμάμαι μετά την αρρώστια της με πόσο πείσμα επέμενε να διαβάζει βιβλία και εφημερίδες, με με-

γεθυντικό φακό και ειδικό φωτισμό. Και να γράφει με ειδικό μαλακό μολύβι. Ο καρκίνος δεν την πτόησε, τον πολέμησε με δύναμη και στην ουσία τον νίκησε. Δεν την έβαλε κάτω, συνέχισε τη ζωή της, κουτσουρεμένη, αλλά συνέχιζε να ζει και να χαίρεται τη ζωή». Ωστόσο σ’ αυτό το βιβλίο, παρ’ ότι πρωταγωνιστεί η Μαρία Καραγιώργη και η ζωή της, σε παραλληλία παρακολουθούμε πώς προσλαμβάνει όλα αυτά τα γεγονότα η επόμενη από εκείνη γενιά μέσα από τα μάτια της Κατερίνας Ζωιτοπούλου - Μαυροκεφαλίδου. «Οι γονείς μου είναι φίλοι της Μαρίας, εγώ παίζω με τον γιο της τον Αλέξη. Επομένως όσα περιγράφει η Μαρία στα βιβλία της είναι και δικά μου βιώματα. Οι φυλακίσεις, οι εξορίες των γονιών μου εγγράφονται με τον δικό τους τρόπο στη ζωή μου και η σύνδεσή μου με τη Μαρία δεν είναι μια απλή συνάντηση, προκειμένου να επιμεληθώ τα βιβλία της, αλλά είναι μια κοινή διαδρομή ζωής που τη χωρίζει η απόσταση μιας γενιάς». Σε όλη αυτή τη διαδρομή ο Καραγιώργης είναι παρών. Παρ’ ότι η κοινή τους ζωή συμπιέζεται σε δυόμισι μόλις χρόνια, «η Μαρία παραμένει ώς το τέλος, η ερωτευμένη γυναίκα μ’ αυτόν τον ξεχωριστό άντρα. Όταν μιλάει γι’ αυτόν ζωντανεύει η φωνή της, λάμπουν τα μάτια της και δεν έχουν τελειωμό οι διηγήσεις της». Σ’ αυτό λοιπόν το βιβλίο ο αναγνώστης θα συναντήσει μια γενναία γυναίκα, μια αγωνίστρια που δεν πρόδωσε τον εαυτό της και τους συντρόφους της, που αψήφισε καριέρα και πλούτη για να ριχτεί στην περιπέτεια των ιδανικών της. Πιστεύοντας πάντα ότι «το όνειρο δεν έσβησε...». ΠΟΛΥ ΚΡΗΜΝΙΩΤΗ

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

50

ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ

Τρίτο; Ποιο Τρίτο; Επειδή πολύ περίσσεψε η θριαμβολογία για την επιστροφή της κουλτούρας στο ραδιόφωνο με την επαναλειτουργία του Τρίτου Προγράμματος και επειδή επίσης πολύ περίσσεψε η ανεξήγητη σιωπή των αρμοδίων φορέων (ΕΣΗΕΑ, ΠΟΕΣΥ, ΠΟΣΠΕΡΤ, ΕΣΡ κ.ά.), καλό είναι να τεθούν επί τάπητος μερικές απορίες. Άλλωστε έχω και προσωπικό ενδιαφέρον αφού είμαι ένας από τους απολυμένους της ΕΡΤ και ανήκω στο «σχεδόν» των «σχεδόν» όλων των παραγωγών του Τρίτου που ξαναρίχτηκαν στη μάχη του ραδιοφωνικού πολιτισμού. Οι υπόλοιποι «σχεδόν» είναι ο Μιχάλης Μεσσήνης, η Λήδα Δημητρίου, η Μαρίνα Παπαδημητρίου και ο Πανταζής Τσάρας (που του ζητήθηκε να συμμετάσχει αλλά αρνήθηκε). Όλοι μας συνεχίζουμε να αγωνιζόμαστε και να κάνουμε εκπομπές από την ertopen.com. Άρα αφού είναι θρίαμβος η επαναλειτουργία του Τρίτου με «σχεδόν» όλους τους παλιούς παραγωγούς, γιατί δεν λέγατε ότι εμείς οι τέσσερις ήμασταν το πρόβλημα αντί να ηθικοποιείται το κλείσιμο της ΕΡΤ αναγκάζοντας ολόκληρο Κεδίκογλου να μιλάει για όργιο σπατάλης, για κέντρο διαφθοράς, για ιερές αγελάδες και άλλα τιμαλφή της εντιμότητας; Σε ό,τι αφορά το επονομαζόμενο «Τρίτο», αρκούσε ένα «σχεδόν» και ούτε γελάδα ούτε ζημιά. Ξανάρχισε την πορεία του σαν να μη συνέβη τίποτα. Μήπως όμως πρέπει οι αρμόδιοι φορείς να αναρωτηθούν και να ρωτήσουν πως έγινε αυτό το θαύμα τού «σχεδόν»; Ένα θαύμα που πραγματοποιήθηκε κατ’ ανάθεση από τη ΝΕΡΙΤ σε εταιρεία και που θα κρατήσει δύο μήνες. Για ύστερα βλέπουμε. Η παρένθετη εταιρία -πώς λέμε «παρένθετη μητέρα»;- είναι η

«ΑΝΚ Μουσική και Ψυχαγωγία ΕΠΕ». Γιατί επελέγη η συγκεκριμένη; Με ποια κριτήρια; Υπό ποιο νομικό πλέγμα; Απ’ ό,τι έχει γραφτεί η «ΑΝΚ ΕΠΕ» ανήκει στον κ. Θάνο Φουριώτη και την κ. Χριστίνα Τσεκούρα που είναι ανδρόγυνο και βάλανε εξ ημισείας 26.000 ευρώ και κάτι ψιλά από μισά ο καθένας και την ιδρύσανε το 2003, με έδρα τον Χολαργό. Έκτοτε η μοναδική χρήση αυτής της εταιρείας που δημοσιεύτηκε ήταν το 2011 για τζίρο 5.577,14 ευρώ και ζημιές 26.000 και κάτι ψιλά, δηλαδή σχεδόν το ποσό της ίδρυσης. Σ’ αυτή λοιπόν την εταιρεία με τις λαμπρές περγαμηνές ανατέθηκε ένα έργο, το οποίο ψευδωνύμως ονομάστηκε επαναλειτουργία του «Τρίτου Προγράμματος». Πόσο νόμιμο είναι αυτό; Με ποια κριτήρια επιλέχθηκε η «ΑΝΚ ΕΠΕ»; Προκηρύχθηκε κανένας διαγωνισμός ανάθεσης έργου και δεν το γνωρίζουμε; Πόσα ακριβώς θα κερδίσει και γιατί η εν λόγω εταιρεία από την ψευδώνυμη λειτουργία ενός προγράμματος που ονομάσθηκε «Τρίτο Πρόγραμμα»; Μήπως αναδύεται μια ελαφρά οσμή απάτης; Και υπό την νομική και υπό την οικονομική και προπαντός υπό την πολιτική έννοια. Οι αρμόδιοι δεν θα έπρεπε να αναρωτηθούν και να ρωτήσουν; Ιδού μερικές ακόμα απορίες της «τραγωδίας ενός γελοίου ανθρωπάκου» όπως η αφεντιά μου. Και πώς να μην έχω απορίες όταν στη σύμβαση μεταξύ «ΝΕΡΙΤ» και «ΑΝΚ ΕΠΕ» αναγράφεται (ρεπορτάζ Δ. Κανελλόπουλου, «Εφημερίδα των Συντακτών», Σάββατο 15 Μαρτίου 2014) πως η ανάθεση γίνεται για «την παραγωγή μέσω έγκριτων ραδιοφωνικών παραγωγών επιλογής αναδόχου» κ.λπ. κ.λπ. ραδιοφωνικών προγραμμάτων που θα μεταδίδο-

Ο ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΑΡΙΟΣ

ΥΠΑΡΧΕΙ ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΚΑΝΑΒΟΥΡΗ kostaskanavuris @hotmail.com

Μήπως αναδύεται μια οσμή απάτης; Και υπό την νομική και υπό την οικονομική και προπαντός υπό την πολιτική έννοια. Οι αρμόδιοι δεν θα έπρεπε να αναρωτηθούν και να ρωτήσουν;

νται «από τις δημόσιες ραδιοφωνικές συχνότητες». Πώς είπατε; «Μέσω έγκριτων παραγωγών επιλογής του αναδόχου;» Δηλαδή όλα αυτά τα λαμπρά ονόματα του Τρίτου είναι επιλογής του αναδόχου; Δηλαδή του Θάνου Φουριώτη και της Χριστίνας Τσεκούρα; Τότε για ποιο Τρίτο μιλάμε; Με ποια κριτήρια στελέχωσαν το ραδιοφωνάκι τους οι ιδιοκτήτες της «ΑΝΚ ΕΠΕ»; Νομικά πως ορίζεται ο όρος «έγκριτος παραγωγός;» Πόσοι νόμοι «κοιμήθηκαν» ώστε να τους δοθεί για δύο μήνες το πιο πολύτιμο brand name του ελληνικού ραδιοφώνου; Και το πιο μυθευμένο επίσης, πράγμα που το καθιστά ανυπολόγιστης αξίας ραδιόφωνο. Πόσα ευρώπουλα θα πάρουν και γιατί; Πώς θα γίνει η κίνηση του χρήματος; Με ποιους νόμους; Γιατί κοστίζουν (από το ίδιο ρεπορτάζ του Δ. Κανελλόπουλου) το υπέρογκο ποσό των 42.000 ευρώ μηνιαίως (συν 23% ΦΠΑ) μόνο οι αμοιβές των ραδιοφωνικών παραγωγών «επιλογής του αναδόχου»; Ποιος κοστολογεί; Γιατί όχι 30.000 ή 130.000 μηνιαίως; Ποια ακριβώς γραφειοκρατία παρακάμπτεται υπέρ του νόμου προκειμένου να λειτουργήσει το «Τρίτο» που δεν είναι «Τρίτο», αλλά το ραδιοφωνάκι των Φουριώτη - Τσεκούρα, ο οποίος Φουριώτης μάλιστα δεν παρέλειψε να προσλάβει και τον εαυτό του παραγωγό στο μετώνυμο «Τρίτο Πρόγραμμα»; Θα πληρωθεί άραγε έξτρα ως εργοδότης που προσέλαβε ως μισθωτό τον εαυτό του; Ποιο είναι το υπόλοιπο κοστολόγιο για «στούντιο, ηχολήπτες, κεραίες, ρεύματα, τηλέφωνα, τεχνικούς και λοιπά έξοδα»; Ποιοι είναι αυτοί; Πόσο κοστίζουν; Ποιος τους πληρώνει; Με βάση ποιο νόμο είναι αυτοί

που είναι, όσοι είναι, κοστίζουν όσο κοστίζουν και γιατί; Συνεχίζω: Πού γίνονται οι παραγωγές του «Τρίτου»; Στα στούντιο της ΕΡΑ; Δηλαδή ο «ανάδοχος» έχει πρόσβαση στο αρχείο; Το προβλέπει ο νόμος; Υπάρχει νόμος για την παράκαμψη της γραφειοκρατίας που είναι η λογικοφανής απάντηση για την ανάθεση; Τότε πώς γίνεται και δεν παρεκάμφθη η γραφειοκρατία ώστε να πληρωθούμε τα νόμιμα οι ενταγμένοι στον νόμο Παυλόπουλου; Μυστήριο… Πώς γίνεται να παρεκάμφθη η γραφειοκρατία της καθολικής απόλυσης από την ΕΡΤ με ένα νομικώς ασύστατο κουρελόχαρτο και, από την άλλη, να μην βγαίνουν αφρίζοντας οι αρμόδιοι φορείς και παράγοντες για το ψευδώνυμο «Τρίτο Πρόγραμμα»; Πώς γίνεται να μην «παρακάμπτεται» νομίμως η γραφειοκρατία όσον αφορά τις νόμιμες πληρωμές αποζημιώσεων, επιδομάτων και λοιπόν παροχετεύσεων της οδύνης στους δικαιούχους και καθημαζόμενους απολυμένους της ΕΡΤ, την ώρα που γλεντίζεται η διά της παρακάμψεως λειτουργία ενός Τρίτου Προγράμματος της επιλογής των Θ. Φουριώτη και Χ. Τσεκούρα; Ας σταματήσω εδώ??? αλλά με μια σημείωση: επειδή κινείται ομιχλωδώς η αθωωτική συμπάθεια περί των ανθρώπων που θέλουν δουλειά, θα ήθελα να πω ότι αυτή η συμπάθεια, στη περίπτωση του «Τρίτου», βρίσκεται στον αέρα. Πολλοί από τους συμμετέχοντες και συντάξεις παίρνουν και άλλες δουλειές έχουν. Κραυγαλέα περίπτωση η συμμετοχή διευθυντή κορυφαίου πνευματικού ιδρύματος της χώρας. Αυτά. Προς το παρόν.

http://www.vivliothekarios.blogspot.gr

Πρώτο Φεστιβάλ Παιδείας Ανοιχτό σχολείο και πολιτισμός στη γειτονιά. Αυτό ήταν το πείραμα του 1ου Φεστιβάλ Παιδείας που συνδιοργάνωσαν 14 και 15 Μαρτίου στα Άνω Πατήσια η Γ’ ΕΛΜΕ και η Ένωση Γονέων της 5ης Δημοτικής Κοινότητας. Αρωγοί σε αυτή τη διοργάνωση η Α’ ΕΛΜΕ και οι Ενώσεις Γονέων της 6ης Δημοτικής Κοινότητας, του Γαλατσίου και της Νέας Φιλαδέλφειας-Χαλκηδόνας. Το πρόγραμμα του φεστιβάλ περιείχε εισηγήσεις και συζήτηση για την εκπαίδευση, δύο θεατρικές παραστάσεις και συναυλία μαθητικών συγκροτημάτων. Την πρώτη μέρα μίλησαν για το Νέο Λύκειο και τις αλλαγές στην εκπαίδευση ο Παύλος Χαραμής και για την αξιολόγηση, τη διαθεσιμότητα και τις απολύσεις εκπαιδευτικών ο Γρηγόρης Καλομοίρης. Η συζήτηση που ακολούθησε έδωσε τη θέση της στην παράσταση του έργου «Himmelweg» του Χουάν Μαγιόρκα από τη Θεατρική Ομάδα της Πολιτιστικής Λέσχης της ΟΛΜΕ. Η δεύτερη μέρα ξεκίνησε με τη δια-

δραστική παράσταση της ακτιβιστικής ομάδας «Θέατρο του Καταπιεσμένου» για τη ρατσιστική βία και ακολούθησαν οι συναυλίες των μαθητικών συγκροτημάτων Acoustica, Ηχώ από Σκιάθου και Subtle Approach. Όπως είπαν οι διοργανωτές, το 1ο φεστιβάλ θα το ακολουθήσει και δεύτερο, αφού γι’ αυτούς ο θεσμός που ξεκίνησε είναι ο τρόπος που προτείνεται ώστε τα σχολεία να ανοίξουν στην κοινωνία, να τη δεχτούν με τα ζητήματα που αυτή θέτει και να την «παντρέψουν» με την ενέργεια και την αποστολή τους. Γονείς, μαθητές και εκπαιδευτικοί καλούνται μαζί να δουλέψουν γι’ αυτό, να σκεφτούν, να μιλήσουν και να διεκδικήσουν από κοινού την ποιότητα της εκπαίδευσης. Η γειτονιά αποκτάει σχέση με το σχολείο, όλες οι ηλικίες, οι εθνότητες, οι απόψεις έχουν βήμα έκφρασης και χώρο πρόσβασης στην πολιτιστική δράση. Η κοινωνική συνοχή, ο σεβασμός στη διαφορετικότητα, ο στοχασμός, η ελευθερία έκφρασης, η καλλιέργεια

της τοπικής ιστορίας είναι ζητούμενα, στόχοι και κατακτήσεις. Οι δράσεις αυτές αποτελούν έκφραση της συλλογικής δημιουργίας και επιχειρούν τον δεσμό, εκεί που η κοινωνική, πολιτική και οικονομική συγκυρία εργάζεται για τη διάλυση της κοινωνίας. Είναι στην πράξη διεκδίκηση της ελεύθερης έκφρασης, στην πράξη ρητορική πάνω στα κοινωνικά προβλήματα, στην πράξη άμεση επικοινωνία και όχι διαμέσου Μέσων που φιλτράρουν για λογαριασμό μας και επιλέγουν για λογαριασμό των αφεντικών τους την πληροφορία. Όλα αυτά δεν ανακαλύπτονται τώρα. Το παράδειγμα του φεστιβάλ παιδείας είναι άλλη μια προσπάθεια. Με τα κενά, τις εμμονές, τις αδυναμίες του, αλλά και το κέφι, την έμπνευση, τον ερασιτεχνισμό του. Στην παράσταση του «Θεάτρου του Καταπιεσμένου» ένας μικρός θεατής, ο Παύλος νομίζω, διέκοψε και ζήτησε την αντικατάσταση του ηθοποιού που έπαιζε τον ρόλο του ρατσιστή.

«Ίσως να μην θέλει να είναι κακός, ίσως όταν ήταν μικρός να είχε υποστεί και ο ίδιος βία, ίσως να μην ξέρει τι κακό κάνει η βία». Όλοι γελάσαμε αμήχανα και τον χειροκροτήσαμε θερμά. Ο Παύλος, Παύλο τον έλεγαν νομίζω, είναι η φωνή μας.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ

51

16o ΔΙΕΘΝΕΣ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Η τελευταία ταινία του κορυφαίου ντοκιμαντερίστα Κλωντ Λανζμάν (δημιουργού του αριστουργηματικού «Shoah») έχει τον τίτλο «Ο τελευταίος των Αδίκων», και επικεντρώνεται στην περίπτωση του ραβίνου Μπένγιαμιν Μουρμελστάιν, μοναδικού επιζώντος από τους «πρεσβύτερους» που διοικούσαν τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, επιλεγμένοι από τους Ναζί. Μετά τον πόλεμο, ο Μουρμελστάιν κατηγορήθηκε από τους Εβραίους για συνεργασία με τον εχθρό, ειδικά με τον Άιχμαν, και απομονώθηκε στη Ρώμη, ανεπιθύμητος στο Ισραήλ. Ο Λαντζμάν τον είχε συναντήσει σαράντα χρόνια πριν, γυρίζοντας μια ταινία με εξαντλητικές συζητήσεις μαζί του, προσπαθώντας να διαφωτίσει την όποια «προδοσία» του. Μετά το τέλος των γυρισμάτων, δεν ήταν σίγουρος εάν έπρεπε να δημοσιοποιήσει το υλικό του, και το έβαλε στο αρχείο του. Σήμερα, με το τέλος της ζωής του να πλησιάζει, αισθάνεται την ιστορική ευθύνη να φέρει στο φως τις «γκρίζες» πλευρές του Ολοκαυτώματος... Η μεγάλη διάρκεια της ταινίας (218 λεπτά) επιτρέπει στον σκηνοθέτη να «σμιλέψει» το θέμα του ψηφίδα -ψηφίδα, χωρίς να κουράσει καθόλου. Ο Μουρμελστάιν ήταν ο «πρεσβύτερος» στην λουτρόπολη-γκέτο του Τερεζίενσταντ, που οι Ναζί χρησιμοποιούσαν σαν «βιτρίνα» για επίδειξη στον Διεθνή Ερυθρό Σταυρό. Παρά το γεγονός ότι ήταν για χρόνια «συνεργάτης» του Άιχμαν, μετά τον πόλεμο οι Ισραηλινοί αρνήθηκαν να τον καλέσουν ως μάρτυρα στη δίκη του ναζί εγκληματία στο Τελ Αβίβ. Συζητώντας με τον Λανζμάν, ο Μουρμελστάιν απορρίπτει κατηγορηματικά τη θεωρία της «κοινοτοπίας του κακού», της Χάνα Αρεντ. «Ο Άιχμαν», λέει, «δεν είχε τίποτε το κοινότοπο. Ηταν αλπινιστής του κακού». Κάποια στιγμή ο Κλοντ Λανζμάν ρωτά τον Μουρμελστάιν εάν η «εργαλειακή», γραφειοκρατική αντίληψή του, εκείνα τα χρόνια που ήταν πρεσβύτερος, και αποτέλεσε έναυσμα για τις εναντίον του κατηγορίες, τον είχε αποκόψει από τα συναισθήματά του, τον ρωτά εάν ένιωθε κάτι για τα θύματα - ομοεθνείς του... Ο Μουρμελστάιν έχει έτοιμη την απάντηση όχι και τόσο πρωτότυπη: «Εάν ο χειρουργός που ετοιμάζεται να χειρουργήσει έναν ασθενή ξεσπάσει σε κλάματα, σε τι θα βοηθήσει αυτό;». Ο Λανζμάν «δένει» το υλικό των συζητήσεων με τον Μουρμελστάιν, σαράντα χρόνια πριν, με σημερινές επισκέψεις του στους χώρους του εκτοπισμού, του βασανισμού, των εκτελέσεων... Το ντοκιμαντέρ «Καιρός για ήρωες» της Καλλιόπης Λεγάκη και του Άγγελου Κοβότσου εξιστορεί,

Ερεθιστικές δημιουργίες αναζητούν απαντήσεις για την εποχή της κρίσης ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ, ΑΠΟΣΤΟΛΗ: ΚΩΣΤΑΣ ΤΕΡΖΗΣ

«Από τότε που έκλεισε η ΕΡΤ και μεταβίβασε το χρέος της προς τους σκηνοθέτες στο υπουργείο Οικονομικών, η κατάσταση του ελληνικού ντοκιμαντέρ είναι τραγική. Παραγωγοί και δημιουργοί βρίσκονται στα όρια της πτώχευσης. Από τις 60 ελληνικές ταινίες που συμμετέχουν στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, το 90% είναι αυτοχρηματοδοτούμενες. Δεν ξέρω

πόσο θα αντέξουμε, δεν ξέρω αν του χρόνου θα είμαστε εδώ», μας είπαν οι κινηματογραφιστές που συμμετέχουν στο φετινό Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. Παρά τα προβλήματα, το «μείγμα» ελληνικών και ξένων παραγωγών που φιλοξένησε το φετινό πρόγραμμα ήταν αρκούντως ερεθιστικό, προσφέροντας «τροφή» για σκέψη:

Ο Κλωντ Λανζμάν (αριστερά) συζητώντας με τον Μπένγιαμιν Μουρμελστάιν στη Ρώμη, σαράντα χρόνια πριν (από την ταινία «Ο τελευταίος των Αδίκων»)

μέσα από μια συνάντηση του βετεράνου δημοσιογράφου Ηλία Δημητρακόπουλου με τον σκηνοθέτη Ροβήρο Μανθούλη, τον αγώνα του πρώτου εναντίον της δικτατορίας των συνταγματαρχών, μέσα από την αποκάλυψη της ελληνικής πτυχής του σκανδάλου Watergate. Η συνάντηση έγινε στην Ουάσιγκτον, όπου ο Δημητρακόπουλος ζει μόνιμα. Παρά την προχωρημένη ηλικία του, συνεχίζει να συγκεντρώνει στοιχεία εναντίον του Χένρι Κίσινγκερ, για να τον οδηγήσει στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης και να δικαστεί ως εγκληματίας πολέμου. Επιπλέον, δεν δίστασε να εμπλακεί και σε έναν μακροχρόνιο δικαστικό αγώνα εναντίον της CIA. Ο Ροβήρος Μανθούλης είχε συναντήσει και παλαιότερα τον Δημητρακόπουλο, κατά τη διάρκεια συλλογής υλικού για ένα ντοκιμαντέρ με θέμα τον ελληνικό εμφύλιο. Ο ίδιος ο Μανθούλης άλλωστε ήταν που το 2009 πρότεινε στην Καλ-

λιόπη Λεγάκη και τον Αγγελο Κοβότσο να γυρίσουν ντοκιμαντέρ με θέμα τη ζωή του Δημητρακόπουλου. «Δεχτήκαμε», λένε σήμερα, «γιατί η ιστορία του αγγίζει καυτά θέματα της ελληνικής ιστορίας και φτάνει έως το σήμερα». Ο ίδιος ο Ροβήρος Μανθούλης μας είπε πως «ο Δημητρακόπουλος είναι ένας αδέκαστος άνθρωπος που πίστευε στην αλήθεια, πράγμα που δεν ισχύει πάντα με τους δημοσιογράφους. Καταπιάστηκε με ό,τι θεωρούσε πως ήταν άδικο στην πολιτική. Έκανε ό,τι μπορούσε για να τερματιστεί η δικτατορία». Η Καλλιόπη Λεγάκη συμπληρώνει: «Σήμερα, που εκτός από την οικονομική βιώνουμε και μια πνευματική κρίση και πολύς κόσμος αναζητά έναν Μεσσία, για εμάς οι πραγματικοί ήρωες είναι οι άνθρωποι της αξιοπρέπειας και του θάρρους, αυτοί που με τις πράξεις τους αλλάζουν τα πράγματα». Και ο Ροβήρος Μανθούλης, με τη μακρά και διεθνή θητεία

του στο ντοκιμαντέρ, θυμάται την εποχή που ξεκινούσε να δουλεύει στην Ελλάδα: «Όταν γύρισα από την Αμερική, κανείς από τους παραγωγούς και τους σκηνοθέτες δεν ενδιαφερόταν γι’ αυτό το είδος τέχνης, γιατί το ντοκιμαντέρ είναι ένα είδος τέχνης. Ό,τι γυρίζεται χωρίς ηθοποιούς δεν σημαίνει ότι είναι ντοκιμαντέρ, μπορεί να είναι απλώς ρεπορτάζ». Η Ηρώ Σιαφλιάκη έφερε στη Θεσσαλονίκη την ταινία «Genevieve Clancy -Στιγμές της ζωής», πορτρέτο της Γαλλίδας ποιήτριας και φιλοσόφου Ζενεβιέβ Κλανσί: «Η Κλανσί δεν ξεχώριζε το προσωπικό από το δημόσιο». Και το κύριο ερώτημα φυσικά είναι πώς το έργο της Γαλλίδας φιλοσόφου, που έφυγε από τη ζωή το 2005, μπορεί να εμπνεύσει δράσεις σήμερα, στον καιρό της κρίσης: «Πρέπει να διαρρήξουμε τον χαρακτήρα της κρίσης ως παντοδύναμης και αμετακίνητης, να κάνου-

με μια διαφορετική πρόταση γι’ αυτά που τώρα αποσιωπούνται», λέει η Ηρώ Σιαφλάκη. Και για τον ρόλο των διανοούμενων σήμερα, στον καιρό της κρίσης, η σκηνοθέτις επισήμανε ότι, σε αντίθεση με τη γενιά του Μάη του ‘68, όταν η διανόηση έπαιρνε ενεργά θέση, σήμερα «δεν είναι τόσο φανερή η θέση της». «Τα όνειρα της δημοκρατίας» του Ιρανού Μορτέζα Τζαφάρι είναι ένα ντοκιμαντέρ για επτά Ιρανούς μετανάστες που αναζητούν μια διαφορετική ζωή στην Ευρώπη, με πρώτο σταθμό την Ελλάδα και συγκεκριμένα τη Θεσσαλονίκη, συνειδητοποιώντας όμως ότι η δημοκρατία που φαντάζονταν προτού ξεκινήσουν το ταξίδι είναι πολύ διαφορετική... Ο σκηνοθέτης είχε ως αφετηρία τη δική του προσωπική εμπειρία, αφού και ο ίδιος έφυγε από το Ιράν με πρώτο σταθμό την Ελλάδα. «Δεν ήρθα εδώ για να κάνω σινεμά, αλλά για να γλιτώσω τη ζωή μου». Το «Επιστροφή στη Χομς» του Σύρου Ταλάλ Ντέρκι, ταινία βραβευμένη στο Φεστιβάλ του Σάντανς, μας μεταφέρει στην «καθημερινότητα» της εμφύλιας σύγκρουσης στη Συρία. Δύο νέοι, 20χρονοι άντρες, μάχονται ενάντια στο καθεστώς του Άσαντ. Ο Μπασέτ είναι ίνδαλμα του ποδοσφαίρου και ταυτόχρονα σπουδαίος τραγουδιστής. Ο Οσάμα είναι δημοσιογράφος και φωτορεπόρτερ. Συμμετέχουν στις ειρηνικές διαμαρτυρίες του 2011, στις πλατείες, φωνάζοντας συνθήματα και τραγουδώντας. Κάποια στιγμή ωστόσο, ο Μπασέτ κοιτά την κάμερα και λέει: «Με τις ειρηνικές διαμαρτυρίες δεν πρόκειται να νικήσουμε». Και θα ακολουθήσει η αιματοχυσία, η καταστροφή, ο θάνατος... Στα Καλάβρυτα βρέθηκε ο Ηλίας Γιαννακάκης («Καλάβρυτα - Άνθρωποι και σκιές»), προκειμένου να γυρίσει μια ταινία με αφορμή τα 70 χρόνια από το ολοκαύτωμα στην πόλη αυτή. Η Ένωση Καλαβρυτινών πρότεινε στον σκηνοθέτη να κάνει την ταινία, θέτοντας εξ αρχής ένα ζήτημα που διχάζει ακόμα την κοινωνία της πόλης: Οι αντάρτες είχαν αιχμαλωτίσει Γερμανούς, τους οποίους και εκτέλεσαν όταν ναυάγησαν οι διαπραγματεύσεις για ανταλλαγή αιχμαλώτων. Μετά από αυτό, άρχισαν από την πλευρά των Γερμανών τα φοβερά «αντίποινα»... «Το θέμα αυτό ακόμα ‘καίει’ τους ανθρώπους της πόλης. Κάποιοι λένε ότι εάν δεν είχε προηγηθεί η εκτέλεση, δεν θα συνέβαιναν τα αντίποινα. Άλλοι υποστηρίζουν ότι έτσι κι αλλιώς θα συνέβαιναν», λέει ο Ηλίας Γιαννακάκης.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

52

ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ

«Δουλεύουμε για να... μπαίνουμε μέσα» ΑΣΤΕΓΕΣ ή ΧΩΡΙΣ ΚΑΝΕΝΑ ΚΕΡΔΟΣ ΟΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΘΕΑΤΡΙΚΕΣ ΟΜΑΔΕΣ Αποκλεισμός από το σανίδι, τα όνειρα, τον βιοπορισμό. Το σενάριο είναι ίδιο για τις περισσότερες θεατρικές ομάδες στα χρόνια του Μνημονίου. Η εύρεση ενός χώρου που θα στεγάσει την παράστασή τους και παράλληλα θα αποφέρει τουλάχιστον τα έξοδα της παραγωγής ισοδυναμεί με όνειρο θερινής νυκτός. Οι όροι των θεατρικών χώρων δεν αφήνουν περιθώρια για συνδυασμό ποιοτικού καλλιτεχνικού αποτελέσματος και καλού μεροκάματου. Αρκετές φορές τα έργα μένουν στις πρόβες.

Αφενός γιατί το κόστος της παραγωγής για τις θεατρικές ομάδες είναι υψηλό και σε συνδυασμό με τα ελάχιστα έσοδα γίνεται δυσβάσταχτο. Αφετέρου οι σκηνές ζητούν πολλά περισσότερα απ’ όσα δίνουν. Οι ομάδες ζουν με την αγωνία των εισπράξεων, καθώς οι συμφωνίες με τα θέατρα στηρίζονται πια αποκλειστικά σε ποσοστά, ενοίκια και γκαραντί. Ακόμα όμως κι αν γεμίσουν οι αίθουσες, τα χρήματα που βγαίνουν για τους συντελεστές της παράστασης δεν ξεπερνούν ένα μικρό χαρτζιλίκι.

Για τις δύσκολες αυτές συνθήκες που αντιμετωπίζουν οι θεατρικές ομάδες σε ό,τι αφορά την εύρεση του χώρου, αλλά και τη χρήση του για τις ανάγκες τής εκάστοτε παράστασης άνοιξαν διάλογο μέσα από την «Α» παλιοί και νέοι άνθρωποι του κόσμου της Τέχνης. Συμφώνησαν ότι «απ’ αυτό δεν βιοπορίζεσαι», αλλά έδωσαν διαφορετικές ερμηνείες και προεκτάσεις για την πρόσβαση των καλλιτεχνικών εγχειρημάτων στις θεατρικές στέγες. ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΚΩΣΤΑΣ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ

«Εφιαλτικό τοπίο για ομάδες και θέατρα» Πέρασε πολλές ώρες φέτος στα μικρά θέατρα. Συμμετείχε σε τρεις παραστάσεις και η αυλαία τους τη βρήκε να χαμογελά από ικανοποίηση.»Και γιατί καλύψαμε τα έξοδα της παραγωγής, και γιατί βγάλαμε κάποια μεροκάματα». Η Κάτια Γέρου έζησε την εξαίρεση. «Οι θεατρικές ομάδες περνούν κατά κανόνα δύσκολα». Oι δυσκολίες συνοψίζονται σε δύο φάσεις. Πριν και μετά την παράσταση. Πριν την παράσταση υπάρχει το αντικειμενικό πρόβλημα χώρου για τις πρόβες. «Δεν έχουμε τη δυνατότητα για πρόβες σε θέατρα. Οι ομάδες δεν έχουν να πληρώσουν τα νοίκια για δύο και τρεις μήνες, οπότε τα σπίτια μας συνιστούν μονόδρομο», λέει η Κ. Γέρου. Η εικόνα συμπληρώνεται από ηθοποιούς που «εργάζονται παράλληλα (άλλες δουλειές στον χώρο της Τέχνης ή τελείως διαφορετικές δουλειές, όπως σερβιτόροι), είναι διαλυμένοι σε χίλια κομμάτια», με τελικό ζητούμενο για την κάθε προσπάθεια που ξεκινά «να γυρίσουν τα λεφτά μας πίσω».

Τα θέατρα με τα οποία συνεργάστηκε η Μαρίλη Μαστραντώνη στο πρόσφατο παρελθόν ενσαρκώνουν όλα τα προβλήματα που αναφέρουν οι θεατρικές ομάδες. «Το νοίκι είναι υψηλότερο και αναντίστοιχο των παροχών. Οι αρχικές συμφωνίες συχνά παραβιάζονται και ερχόμαστε αντιμέτωποι να διαλέξουμε αν προτιμάμε τον γκρεμό ή το ρέμα». Το έργο να δίνει άλλες συμφωνίες προφορικά και άλλες να έρχονται στα χαρτιά το έχει δει κατ’ επανάληψη. «Δίνουμε τα χέρια για ένα συγκεκριμένο ποσό, με συγκεκριμένους όρους και παροχές κι όταν έρχεται στα χέρια μας το ιδιωτικό συμφωνητικό, αρκετά είναι αυτά που έχουν αλλάξει. Δεν μπορούμε να σκίσουμε τη συμφωνία, γιατί οι ημερομηνίες έχουν ήδη δοθεί και δεν θέλουμε να βρεθούμε στη δυσάρεστη θέση να εκτεθούμε». Αντίστοιχα περιστατικά θυμάται όταν «πηγαίναμε στα θέατρα και δεν βρήσκαμε σχεδόν τίποτα απ’ όσα είχαμε ζητήσει. Όπως προτζέκτορες ή ειδικό πάτωμα που χρειάζεται γιατί κάνουμε physical theatre».

Δίπλα σε αυτή την εικόνα απόγνωσης, έβαλε την εικόνα των ανθρώπων από τους θεατρικούς χώρους, που δίνουν επίσης σκληρή μάχη επιβίωσης: «Εκτός των κρατικών σκηνών, οι υπόλοιποι δεν παίρνουν επιχορηγήσεις». Αυτά ξεκινούν από το ρεύμα και καταλήγουν στην εκτύπωση φυλλαδίων για την παράσταση. «Δεν αναιρούνται τα προβλήματα για τις θεατρικές ομάδες, αλλά το πρόβλημα είναι συνολικό» ξεκαθαρίζει και προσθέτει: «πολλές θεατρικές σκηνές δεν μοιράζονται μόνο τα κέρδη, αλλά και το ρίσκο, που είναι να μπουν μέσα και να μην έχουν να πληρώσουν τους δικούς τους λογαριασμούς και οφειλές». Νιώθει ευγνωμοσύνη για την ύπαρξη των μικρών θεατρικών σκηνών, τις οποίες έζησε τη χρονιά που μας πέρασε. «Υπάρχουν προβλήματα, αλλά ζώντας τους μικρούς θεατρικούς χώρους νιώθω τυχερή. Τυχερή γιατί είχαμε μια πολύ καλή συνεργασία, οι άνθρωποί τους μας αγκάλιασαν και καταφέραμε να φτάσουμε σε καλά αποτελέσματα».

«Θυσία» στην τέχνη ο βιοπορισμός

Το κυρίαρχο δίλημμα για τις θεατρικές ομάδες είναι «καλλιτεχνικό αποτέλεσμα ή εξασφάλιση των προς το ζην». Στις περισσότερες περιπτώσεις «οι ομάδες θυσιάζουν τον βιοπορισμό για το καλλιτεχνικό αποτέλεσμα» τονίζει η Ευγενία Μαραγκού που παίζει στο «Ελάτε σε εμάς για έναν καφέ». Οι Εξαρχειώτες ανταποκρίνονται στο κάλεσμα και πάνε για καφέ στον «Φούρνο». Παρ’ ότι οι αίσθουσες γεμίζουν, τα έξοδα της παραγωγής δεν είναι εξασφαλισμένα. Η ομάδα κινδυνεύει να μπει μέσα. Όπως τονίζει η Ε. Μαραγκού, ακόμα και μια τυπική παραγωγή προϋποθέτει σεβαστό μπάτζετ. «Εκτός από σκηνοθέτη, σκηνογράφο και ηθοποιούς, έχει έναν ολόκληρο κόσμο που κινείται γύρω της. Κάποιος πρέπει να γράψει μουσική, να φτιάξει τα φώτα, να τα χειριστεί. Για κάθε εργασία αντιστοιχεί ένα μεροκάματο, που δεν έχουμε το δικαίωμα να στερήσουμε από κανένα». Η ομάδα μπορεί να γλιτώσει κάτι, αν τα μέλη της ξέρουν τη δουλειά, άρα τα έσοδα μοιράζονται επί ίσοις όροις, ή αν προσφερθούν φίλοι να βοηθήσουν αφιλοκερδώς. Στον «Φούρνο» η συμφωνία είναι με ποσοστά, με καλούς όρους και λυμένα βασικά ζητήματα, όπως τα φώτα και η προώθηση. «Από θέατρο σε θέατρο η κατάσταση διαφέρει» τονίζει η Ε. Μαραγκού.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ

53

«Φτιάξαμε τον δικό μας χώρο για να κάνουμε πρόβες οι ίδιοι»

«Δύο μήνες δουλειά χαραμίστηκαν» Οι δυσκολίες αφορούν τους πάντες. Έργα έμειναν στη μέση, όπως η παράσταση που ετοίμαζε ο Νίκος Αναστασόπουλος, ο οποίος μετρά 30 χρόνια πορείας στον χώρο. «Αντιμετωπίσαμε μία κατάσταση που μας αιφνιδίασε. Φέτος ετοιμάζαμε δύο παραστάσεις με συναδέλφους και το εμπόδιο που έπρεπε να ξεπεράσουμε ήταν το ίδιο. Μεγάλο οικονομικό κόστος που προέκυπτε από τις απαιτήσεις των θεατρικών σκηνών. Κάναμε πρόβες δύο μήνες κι όταν πήραμε τηλέφωνο, ακούσαμε απαγορευτικά νούμερα. Αυτόματα ακύρωσαν τον

κόπο μας, τα όνειρά μας να δούμε τις παραστάσεις μας να στεγάζονται κά-

που. Έχουμε φτάσει στο σημείο να γίνεται μόνο ό,τι σου επιτρέπει η τσέπη σου. Αν δεν έχεις χρήματα, είναι πολύ πιθανό να μην κάνεις αυτό που θες». Είναι η πρώτη φορά που έρχεται σε αυτή τη θέση όπως λέει. Ενώ παρόμοιες είναι οι ιστορίες που του περιγράφουν συνάδελφοι του. «Είτε γίνονται οι ίδιοι ταμίες και ηλεκτρολόγοι, είτε κάθε μέρα που περνά το βασικό τους άγχος δεν αφορά το πώς θα βγει μια σκηνή καλά, αλλά το ενοίκιο στο θέατρο κι οι πληρωμές των εξωτερικών συνεργατών».

«Να υποστηρίξουμε τη σύμπραξη θεάτρων - ομάδων» Στο «Βυρσοδεψείο» το σκηνικό είναι διαφορετικό. Σήμα κατατεθέν των μέχρι τώρα παραστάσεων που γίνονται είναι η αλληλοϋποστήριξη. «Πιστεύουμε στη συλλογικότητα και την προώθηση ποιοτικών καλλιτεχνικών δράσεων» λέει η Έλλη Παπακωνσταντίνου, σκηνοθέτης και καλλιτεχνικός διευθυντής του «Βυρσοδεψείου», που έχει δώσει άλλο χρώμα στην περιοχή του Ελαιώνα. Μέλημα δεν τα χρυσά deals για το θέατρο και τις ομάδες. Επί της σκηνής οι καλλιτέχνες δεν έχουν το μυαλό τους ούτε στις εισπράξεις, ούτε στα φώτα ή τους προτζέκτορες. Δουλεύουν απερίσπαστοι, το επίπεδο ανεβαίνει. Σε αυτή την κατεύθυνση, «που είναι ευρέως διαδεδομένη στο εξωτερικό», τονίζει ότι πρέπει να κινηθούν τα θέ-

ατρα η Ε. Παπακωνσταντίνου. Αδυνατεί να καταλάβει την πολιτιστική πολιτική της κυβέρνησης, «η οποία χορηγεί ιδρύματα, αλλά όχι καλλιτέχνες που το έχουν ανάγκη» και υπογραμμίζει ότι το μέλλον βρίσκεται στην αλλαγή προσανατολισμού σε όλα τα επίπεδα. «Το κράτος πρέπει να πει ότι θα παράγει πολιτισμό, ν’ αποφασίσει, όπως στην Πολωνία που μιλούσα με συναδέλφους, ότι θέλει να επενδύσει στον Πολιτισμό», εξηγεί και κρούει τον κώδωνα του κινδύνου: «Μπαίνουμε σε σκοτεινές εποχές. Οι καλλιτέχνες ήδη έχουν κουραστεί γιατί δεν μπορούν να ζήσουν από τη δουλειά που αγαπούν και το μέλλον, που είναι κοινό για όλους μας, βρίσκεται σε κίνδυνο».

Σε λίγες μέρες συμπληρώνεται ένας χρόνος από τα γεννητούρια του «Scrow Theater» στο Παγκράτι. «Φτιάξαμε τον δικό μας χώρο πρώτα για να κάνουμε πρόβες οι ίδιοι», λένε οι «γονείς του’, η θεατρική ομάδα Scrow Theater Group, που το παράδειγμά της, μέχρι να καταφέρει ν’ ανοίξει το θέατρο, αντιπροσωπεύει όσα ισχύουν για τις περισσότερες θεατρικές ομάδες. «Έγινε μια βίαιη μετάβαση εις βάρος μας. Τα θέατρα άρχισαν να μην πληρώνουν αυτά που υπόσχονταν και από τους μισθούς πήγαμε στα ποσοστά, το ενοίκιο και το γκαραντί», ανέφερε ο Σεραφείμ Ράδης, συνιδρυτής του Scrow. Το γκαραντί εφαρμόζεται από όλο και περισσότερα θέατρα. «Σημαίνει ότι σου βάζει ένα στάνταρ ποσό. Αν ας πούμε έχεις συμφωνήσει στα 100 ευρώ και βγάλεις 100, θα σου πάρει τόσα. Το γκαραντί συνδυάζεται κάποιες φορές και με ποσοστά ή νοίκι, που κάνει ακόμα πιο ασύμφορη τη συμφωνία για την ομάδα». Τα θέατρα δεν ζητούν μόνο περισσότερα, αλλά δίνουν διαρκώς και λιγότερα. «Βάζουν τις ομάδες να πληρώνουν τον ηλεκτρολόγο, να παίρνουν πάνω τους την προώθηση, να τρέχουν για τα πάντα. Δεδομένου ότι πολλές σκηνές χωράνε λίγο κόσμο, 50-60 θέσεις, ακόμα και να γεμίσει το θέατρο, χωρίς να έχουν δοθεί προσκλήσεις, η ομάδα μπορεί να μπει μέσα. Αν κόβει 25 εισιτήρια, τότε μιλάμε για καταστροφή», υπογραμμίζει ο Σ. Ράδης. Με αφετηρία τη δική τους ανάγκη για πρόβες και παραστάσεις, τα παιδιά του Scrow έφτιαξαν μια σκηνή που λειτουργεί υποστηρικτικά όχι μόνο για τα δικά τους πρότζεκτ, αλλά και για εκείνα άλλων θεατρικών ομάδων. Παράλληλα, όμως, αναδεικνύουν το σοβαρό πρόβλημα που υπάρχει με τις σκηνές, αλλά και το συνολικό πλαίσιο που περιβάλλει την οποιαδήποτε πρωτοβουλία από τη γέννησή της. Το δικό τους θέατρο δεν θα τους φέρει αύριο λεφτά, αλλά «στόχος μας είναι να βγάζουμε τα λειτουργικά, να στηρίζουμε τις δικές μας δουλειές και τις δουλειές ανθρώπων που εκτιμούμε». Υποστηρικτικά σημαίνει για το Scrow ότι «δεν επιβαρύνουμε με τα έξοδα του ηλεκτρολόγου ή της διαφήμισης τους καλλιτέχνες, δίνουμε τα χέρια με ποσοστά 40-60 υπέρ των ομάδων».

Απέναντι στο ζοφερό τοπίο υψώνεται η δημιουργία Η αυλαία στην κουβέντα μας πέφτει με λόγια ελπίδας. Η Ντοντό Σαντοριναίου, από τον «Φούρνο», αναγνωρίζει επίσης τα προβλήματα και την αλλαγή τοπίου στο θέατρο, αναφέροντας ότι «Οι ομάδες μικραίνουν, ενώ βλέπουμε περισσότερους μονολόγους για να μπορούν οι καλλιτέχνες να βγάζουν τα έξοδα της παραγωγής, αν αυτές δεν είναι του θεάτρου». Ωστόσο, αντιπαραθέτει τα περισσότερα κομμένα εισιτήρια που έχει φέτος ο «Φούρνος», αλλά και τις συνεχείς πρωτοβουλίες που παίρνουν οι καλλιτέχνες. «Το καλό θα ξεχωρίσει. Χτυπούν την πόρτα μας πολλές θεατρικές ομάδες και φέτος βλέπουμε τις αίθουσες γεμάτες. Το θέατρο, όπως και παλιά, θα επιβιώσει ξανά σε περιόδους κρίσης». Την άποψη αυτή συμμερίζεται και η Κάτια Γέρου, λέγοντας ότι «ένα πρότζεκτ μπορεί να γεννηθεί από το μηδέν. Μια καρέκλα, ένα κανονάκι κι ένα γερό κείμενο μπορούν ν’ αρκούν. Βρίσκουμε πατέντες». Ενώ ο Ν. Αναστασόπουλος δίνει το έναυσμα «για πρωτοβουλίες με σήμα κατατεθέν το πείσμα, που θα αλλάξουν το σκηνικό στο θέατρο». Μέχρι όμως αυτό να γίνει πραγματικότητα, επισημαίνουν ότι «θα πρέπει να παλεύουμε καθημερινά για μη χαθεί ο ηθοποιός ως ειδικότητα, αλλά και για να μην κατρακυλήσουμε στην προχειρότητα».

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

54

ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ

KΡΙΤΙΚΗ ΘΕΑΤΡΟΥ

ΤΟΥ ΛΕΑΝΔΡΟΥ ΠΟΛΕΝΑΚΗ

Ένα ευπώλητο στη σκηνή «Πρόβα νυφικού» στο «Εθνικό» Η «Πρόβα νυφικού» ήταν ένα καλογραμμένο, με όλους τους κανόνες του είδους, ευπώλητο, αισθηματικό μυθιστόρημα της Ντόρας Γιαννακοπούλου. Έγινε, έπειτα, μια εξίσου πετυχημένη, αισθηματική κατά βάση τηλεοπτική σειρά. Στη συνέχεια διασκευάστηκε για το θέατρο από την συγγραφέα και τον Θανάση Νιάρχο, με τον εντυπωσιακό υπότιτλο «Νωπογραφία πεπτωκότων αγγέλων», για να ανέβει στο πρώτο κρατικό θέατρό μας, στην κεντρική σκηνή, σε σκηνοθεσία του διευθυντή, Σωτήρη Χατζάκη. Μια πολύ φιλόδοξη παράσταση, που είχε ως στόχο της να βυθιστεί κατακόρυφα στην Ιστορία και να αναδείξει το κείμενο περίπου ως εθνικό μας έπος. Φοβάμαι, όμως, ότι αυτό ήταν κάτι έξω από τις προδιαγραφές του κειμένου, που δεν άντεξε τόσο βάρος. Δεν έχει, ακόμη, βρεθεί φόρμα θεατρική για να αποδώσει ολόκληρη την απίστευτη τραγωδία του ελληνικού εικοστού αιώνα. Με τα μισά του χρόνια εν πολέμω, με δύο δικτατορίες, με δύο επίσημες πτωχεύσεις, με τη φρικτή κατοχή, με την πλήρη αποτυχία της ελληνικής

αστικής τάξης να παίξει τον ιστορικό της ρόλο, με μια ηττημένη επανάσταση, με τα φοβερά «πέτρινα χρόνια», με τους συνεχείς εμφύλιους σπαραγμούς, με τον μισό πληθυσμό χαμένο σε καταστροφές, με το συστηματικό «δούλεμα» της τελευταίας εικοσαετίας, με την τελική έφοδο των ξένων και ντόπιων ακρίδων σήμερα, για να αρπάξουν ό,τι έμεινε ! Όλα αυτά, γραμμένα με αίμα στο πετσί μας, δεν μπορούν να ειπωθούν με τούλια, με δαντέλες, με ιπτάμενα νυφικά, με γαμήλιες τούρτες και με κοριτσάκια - αγγέλους να λένε τετριμμένα. Το μυθιστόρημα και το έργο αποπνέουν έναν νοσταλγικό ρομαντισμό του 19ου αιώνα, που είναι κι αυτός, κατά μεγάλο μέρος, μια φιλολογική κατασκευή. Αν σκύψουμε επάνω στον αληθινό, συκοφαντημένο ως στείρο, ελληνικό θεατρικό δέκατο ένατο αιώνα, θα ανακαλύψουμε ένα πλήθος αναξιοποίητα, διόλου ρομαντικά, διόλου νοσταλγικά, «διαμάντια στη λάσπη». Υπάρχουν έργα που υπερβαίνουν τον καιρό τους και φωτίζουν, κάποτε μάλιστα προφητικά το μέλλον. Ενδεικτικά αναφέρω

τον παραγνωρισμένο, σήμερα, λόγω του γλωσσικού φανατισμού, σπουδαίο ποιητή της καθαρεύουσας Σπυρίδωνα Βασιλειάδη, με έξοχη, κρυστάλλινη γλώσσα. Η «Αμάλθεια» (ειδύλλιο) είναι γραμμένη το 1870, ενώ η δράση της τοποθετείται... στα 1920. Και ο ποιητής πέφτει «διάνα», σε όλα όσα προβλέπει ! Οι «Γραικύλοι» του, μια επιφυλλίδα σε διαλόγους, είναι ένα «ταχυδράμα», που θα το υπέγραφε σήμερα... ο Μανιώτης ! Η «Ευρώπη», επιφυλλίδα επίσης σε διαλόγους... τα λέει όλα. Η σκηνοθεσία, χωρίς να στερείται ρυθμού, είδε το έργο... περίπου σαν μια ελληνική εκδοχή του «Πόλεμος και Ειρήνη», επιχειρώντας να το αποδώσει αναλόγως, σε ένα ύφος αναπεπταμένο επικό και ρεαλιστικό, με μεγάλες χειρονομίες, με υπερτονισμένες φράσεις και ατελείωτα υποκριτικά θαυμαστικά, με εξαγγελτικές μουσικές (Βασίλης Δρογκάρης), ανάλογους φωτισμούς (Αντώνης Παναγιωτόπουλος), χορογραφία «εποχής» (Κική Μπάκα), παραγνωρίζοντας τη ρομαντική του φύση. Με αποτέλεσμα, όπως είπαμε, να καθίσει

KΡΙΤΙΚΗ MOYΣΙΚΗΣ

στα ρηχά το σκάφος. Επιπλέον, σε βασικές λεπτομέρειες, δεν ανταποκρίθηκε στις απαιτήσεις του κειμένου. Έδωσε τον πληθυσμό του, σαν να επρόκειτο για τη μεγαλοαστική τάξη της Αθήνας, ενώ αυτό «συμβαίνει» σε ένα νησί. Ακόμη και η αστική, τότε, αρχοντική Σύρα, δεν έπαυε να είναι μια επαρχία, με τα δικά της, κλειστά, σεμνότυφα, το υπογραμμίζω αυτό, ήθη και με κλειστά στο φως παραθυρόφυλλα. Δεν γινόντουσαν έτσι τα πράγματα, οι γάμοι είχαν μια άλλη, οικογενειακή μορφή, δεν ήταν επίδειξη πλούτου, και ο έρωτας αυστηρά απαγορευμένος. Οι ρόλοι, όμως, εδώ, είχαν σχεδιασθεί και αποδόθηκαν με πρόσωπο, σαν ελεύθεροι, «προοδευμένοι», «φωτισμένοι» εξελιγμένοι αστοί του μεσοπολέμου. Τα κοστούμια και τα σκηνικά της

΄Ερσης Δρίνη εξέπεμπαν στο ίδιο μήκος κύματος, υπαινισσόμενα την Αθήνα της εποχής του μεταπολέμου, με την αντιπαροχή και την ανοικοδόμηση Οι είκοσι τρεις ηθοποιοί, πιστοί στη σκηνοθετική γραμμή, διέγραψαν ρεαλιστικά, λίγο συνοπτικά και κάπως εν περιλήψει τις κατατομές των ηρώων. Επειδή ο χώρος δεν επαρκεί, χωρίς να θέλω να υποτιμήσω τη φιλότιμη, επαγγελματική συμβολή των άλλων στη συλλογική προσπάθεια, θα αναφερθώ στην μονίμως ουσιώδη Θέμιδα Μπαζάκα, στον πάντοτε ακριβή Θέμη Πάνου, στην λαμπερή Τζένη Σκαρλάτου, στον καίριο Γρηγόρη Σταμούλη και στον δυνατό Άλκη Κούρκουλο, ως πλησιέστερους σε αυτό που ονομάζουμε θεατρική παιδεία.

TOY ΚΥΡΙΑΚΟY Π. ΛΟΥΚΑΚΟY

Μάκβεθ σε νέα παράγωγη από την ΕΛΣ Θυμάμαι ακόμη το λυρικό ντεμπούτο του αόμματου Αντρέα Μποτσέλλι, στα 1998, ως Ροδόλφου στην «Μποέμ» του Πουτσίνι στο Κάλιαρι της Σαρδηνίας. Η παράσταση είχε μεταδοθεί από την ιταλική τηλεόραση και η ιδιωτική βιντεοταινία βρίσκεται μάλλον ακόμη στο αρχείο μου. Αυτό που ωστόσο δεν είχα συγκρατήσει ήταν το γεγονός ότι η οικονομημένη και κομμένη στα μέτρα του συμπαθούς ερμηνευτή σκηνοθεσία ανήκε στον Lorenzo Mariani, τον ίδιο που υπέγραψε την πλέον πρόσφατη παραγωγή της όπερας του Τζουζέππε Βέρντι «Μάκβεθ» από την Εθνική Λυρική Σκηνή, όπως αυτή παρουσιάσθηκε και σταδιακά αναπτύχθηκε στον ιδεώδη για όπερα χώρο της αίθουσας «Αλεξάνδρα Τριάντη» του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών. Εβδομάδες μετά την παρακολούθηση δύο παραστάσεων του κύκλου, η εντύπωσή μας παραμένει ισχυρή, ότι το θέαμα επιβεβαίωνε υψηλού επιπέδου μουσικοθεατρική πρόσληψη του ιστορικά κατάφορτου δραματουργικού και λοιπού υλικού, ενώ, παρά το επιφαινόμενο μιας σύγχρονου ήθους αφαιρετικής σκηνογραφίας (Maurizio Balò), δεν υπολειπόταν σε αισθητικές αξιώσεις (χάρη και στους έξοχους φωτισμούς του Linus Fellbom), αποφεύγοντας, στο όνομα επικαιροποίησης της πλοκής, μια trash διευθέτηση του σκηνογραφικού και ενδυματολογικού στοιχείου (Silvia

Aymonino). Η διαδρομή του Ιταλοαμερικανού πάντως, από μιαν ανήσυχη νεότητα πολλαπλών επιδόσεων ως μουσικού, ηθοποιού, μουσικολόγου και σκηνοθέτη, με σπουδές στα εμβληματικά Taſt και Harvard Schools των ΗΠΑ, μέχρι την καλλιτεχνική διεύθυνση του πολύπαθου, αλλά μεγαλειώδους -όχι μόνον κατ’ όνομα- Τεάτρο Μάσσιμο του Παλέρμο, εξηγεί την ευστοχία επικέντρωσης της παραγωγής του στα στοιχεία της ουσίας του δράματος. Σε έναν σιδηρόφρακτο ερμητικό χώρο, με μια μόνον κλίμακα για τους βασιλείς που αποδίδονται στον αμείλικτο μηχανισμό της Ιστορίας, με τους θρόνους ως σχεδόν αδιαλείπτως παρόν διακύβευμα, αλλά και με τις τρεις μοίρες να πλαισιώνουν ασφυκτικά τους πρωταγωνιστές (clin d’ oeil στα Νορν του Βάγκνερ, το αιματοβαμμένο Seil των οποίων μετατρέπεται, εν τέλει, σε αγχόνη για τη Λαίδη), ο Μαριάνι εκθέτει γυμνό το δράμα της σταδιακής αποξένωσης του ζεύγους Μάκβεθ, μεταξύ τους και με τον κόσμο ολόγυρά τους. Η αυτοκαταστροφική εμμονή στην κενή αρχομανία υποκαθιστά τη στειρότητα της Λαίδης, αλλά και μια συζυγική σχέση που βασίζεται προϊόντως στην άρνηση, γεγονός που εξηγεί τη σαρκαστική στωικότητα του Μάκβεθ στο άγγελμα θανάτου της βασίλισσάς του. Παρά το γεγονός της συνεπούς ένστασής μας για την φωνητική καταλληλότητα του Δη-

μήτρη Τηλιακού και της Δήμητρας Θεοδοσίου ως ζεύγους Μάκβεθ, αμφότεροι έχουν ωριμάσει συγκινητικά στους ρόλους τους, ενώ κεφαλαιοποιούν με επιτυχία τη όλο και μακρύτερη διεθνή εμπειρία τους. Ακόμη και η αδυναμία της χαμηλής περιοχής της Θεοδοσίου, προφανέστερη στην άρια της β’ πράξης, αξιοποιήθηκε με τους όρους καρικατούρας που νομιμοποιεί ο ίδιος ο Βέρντι στην αλληλογραφία του! Η μεγάλη έκπληξη υπήρξε για μας, μολαταύτα, ο Μάκβεθ του Τάση Χριστογιαννόπουλου, μια πραγματική tour de force αυτού του βασικά λυρικού βαρυτόνου, που χάρισε στον χαρακτήρα παθιασμένη διάσταση εξαγγελίας, χωρίς θυσία της γραμμής του τραγουδιού. Πλάι του η Ουκρανή Tatiana Melnychenko, με πρόσφατη την επιτυχία της, ως Λαίδης Μάκβεθ, στο Δημοτικό Θέατρο του Klagenfurt της Αυστρίας, φωνή χαρισματικά προορισμένη για τον ρόλο, αλλά με ορατά όρια τεχνικής, όπως στη σκηνή της υπνοβασίας. Από τους καλλιεπείς ερμηνευτές του Μπάνκο επιλέγουμε τον ηχηρότερο των δύο Τάσο Αποστόλου, σε έναν ρόλο γραμμένο για την καλύτερη περιοχή της φωνής του, έναντι του Πέτρου Μαγουλά που αισθανθήκαμε ως λιγότερο άνετο σε αυτή την ανάθεση. Στη σπαρακτική άρια του Μακντάφ απολαύσαμε το πάντα νεανικό ηχόχρωμα και την άμεμπτη φραστική του έμπειρου Βαγγέλη Χατζησίμου, όπως και την

αρρενωπή ομοιογένεια εκφοράς του νεώτερου Δημήτρη Πακσόγλου. Τον τελευταίο στήριξε καθοριστικά για το επίμετρο της σκηνής ο ασφαλής Μάλκολμ του Χαράλαμπου Αλεξανδρόπουλου, έναντι ενός γενικώς αμήχανου Γιώργου Ζωγράφου στον ρόλο του Σκωτσέζου βασιλόπαιδα. Κυριολεκτικά πολύτιμες οι πέραν του πενταγράμμου εκτινάξεις στα σύνολα πρωτίστως της Αντωνίας Καλογήρου, αλλά και της Σοφίας Κυανίδου, που εναλλάχθηκαν στον ρόλο της κυρίας των τιμών της Λαίδης. Κινητική και εστιασμένη η χορωδία υπό τη διδασκαλία του Αγαθάγγελου Γεωργακάτου, σε εγρήγορση αποχρώσεων η ορχήστρα της ΕΛΣ υπό την ενδιαφέρουσα μουσική διεύθυνση του Μύρωνος Μιχαηλίδη. Τέλος, παρά κάποια μακρηγορία στη δράση, επικροτούμε τον εμπλουτισμό της γ’ πράξης με τα παριζιάνικα ballabili, χορογραφημένα με γούστο από τον Renato Zanella...

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

55

ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ του δουλειά πάνω στη μουσικότητα και την εκφορά του τραγικού λόγου, από σήμερα και κάθε Τετάρτη και Πέμπτη στο θέατρο Σημείο (Χ. Τρικούπη 4, όπισθεν Παντείου), στις 9.15 μ.μ.

Θεολογία Απελευθέρωσης Συζήτηση με θέμα την Θεολογία της Απελευθέρωσης και ομιλητές τους Κώστα Αθανασίου, Ανδρέα Αργυρόπουλο, Άγγελο Γουνόπουλο και Βασίλη Ξυδιά, με συντονιστή τον Παναγιώτη Βενέτη, διοργανώνει ο ΣΥΡΙΖΑ Εξαρχείων στον Πολυχώρο Ανοιχτή Πόλη (Πανεπιστημίου 56, 1ος όρ.), στις 7.30 μ.μ.

ΠΕΜΠΤΗ

Τα συμβόλαια του εμπόρου Το έργο της βραβευμένης με Νόμπελ Ελφρίντε Γέλινεκ Τα συμβόλαια του εμπόρου, μετατρέπεται από τον Nicolas Stemann και το Thalia Theater του Αμβούργου σε μια «οικονομική κωμωδία» προσαρμοσμένη στη συνθήκη της ελληνικής οικονομικής κρίσης, που παρουσιάζεται σαν ένα ξέφρενο μουσικοθεατρικό χάπενινγκ με όλους τους συντελεστές επί σκηνής, που θυμίζει ταυτόχρονα αναλόγιο, συναυλία, καμπαρέ, περφόρμανς, αρχαίο χορό, τηλεοπτικό σόου και... συνάντηση μετόχων. Η ανατρεπτική και κωμική παράσταση του πρωτοποριακού γερμανικού θιάσου θα παρουσιαστεί από την Πέμπτη έως και το Σάββατο στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών (Συγγρού 107), στις 8.00 μ.μ.

Η ΑΤΖΕΝΤΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ

ΚΥΡΙΑΚΗ

Μουσικά παραμύθια Τρία μουσικά παραμύθια, γραμμένα από παιδιά και βασισμένα σε παραδοσιακά αφηγήματα, προικισμένα με μουσική από τους Αχ. Γουάστωρ (Το άλλο του μισό), Κ. Κριτσωτάκη (Το όνειρο της πέτρας) και Τ. Ρωσόπουλο (Το νερολούλουδο), ερμηνεύει η Καμεράτα υπό τη διεύθυνση του Μ. Λογιάδη, με αφηγητές τους Α. Καφετζόπουλο, Μυρτώ Αλικάκη και Μ. Μαυροματάκη, αντίστοιχα, στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών (Συγγρού 107), στις 12.00 και 4.00 μ.μ.

ΔΕΥΤΕΡΑ

Md. Jojo Μια έκτακτη τελευταία παράσταση πραγματοποιεί σήμερα το μαύρο, σαρκαστικό μιούζικαλ του Νίκου Καμτσή Md. Jojo, όλα τα έσοδα της παράστασης θα διατεθούν για τους σκοπούς του ιδρύματος «Το Σπίτι του Ηθοποιού», στο Θέατρο Τόπος Αλλού (Κεφαλληνίας 17 και Κυκλάδων), στις 9.00 μ.μ.

ΤΡΙΤΗ

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΣΠΥΡΟΣ ΚΑΚΟΥΡΙΩΤΗΣ agenda.avgi@gmail.com

«Παντρέψου με» Το ντοκιμαντέρ των Uli Gaulke και Jeannette Eggert Παντρέψου με (2002), ένα φιλμ για τη διαπολιτισμική επικοινωνία, τη διαμάχη των δυο φύλων και τη σύγκρουση δυο διαφορετικών πολιτισμών, προβάλλεται από το Goethe-Institut σε συνεργασία με την ομάδα Docutrance, με ελεύθερη είσοδο στο Booze Cooperativa (Κολοκοτρώνη 57), στις 8.30 μ.μ.

Πάνος Τζαβέλλας Βραδιά αφιερωμένη στη μνήμη του Π. Τζαβέλλα με το Μουσικό Σύνολο Ρωμιοσύνη και τους Ηλ. Λογοθέτη, Μ. Παπαδημητρίου, Μ. Ζαχαρή, Ν. Παπαδοπούλου-Τζαβέλλα, Ν. Μποφίλιου, Ν. Μποφίλιο, Στ. Ξένο, διοργανώνουν ο 93,4 Στο Κόκκινο, η «Θεσσαλονί-

κη - Ανοιχτή Πόλη» και η Ριζοσπαστική Ενωτική Κίνηση Καλαμαριάς στο Love Casual living (Εθν. Αντιστάσεως 16) στις 8.30 μ.μ.

ΤΕΤΑΡΤΗ

«Τρεις κι εγώ» Μια αναδρομή στην Commedia dell’ arte, από τον Ρουτζάντε μέχρι τον... Κοκτώ, με κείμενα που συνοδεύονται από μουσική, τραγούδια, αυτοσχεδιασμό στο ύφος κάθε εποχής, με τίτλο Τρεις κι εγώ, παρουσιάζει η ομάδα «Ανήσυχοι Θεατρίνοι», σε σύνθεση και σκηνοθεσία Αθηνάς Κεφαλά, κάθε Τετάρτη και Πέμπτη στη Μουσική Σκηνή Δ3 (Διδότου 3), στις 9.30 μ.μ.

Άρης Ρέτσος Σκηνές και ήρωες από τον τραγικό κύκλο των Ατρειδών παρουσιάζει στην solo performance με τίτλο Έπεα πτερόεντα, ο Άρης Ρέτσος, συνεχίζοντας τη συστηματική

Θεατρικό Μουσείο Σε συγκέντρωση διαμαρτυρίας και ενημέρωσης καλεί τον κόσμο του θεάτρου το Δ.Σ. και το απλήρωτο προσωπικό του ΚΜΕΕΘ - Θεατρικό Μουσείο, της μοναδικής αρχειακής πηγής για τη μελέτη της ιστορίας του ελληνικού θεάτρου, που έχει αφεθεί από την πολιτεία στην τύχη του και παραμένει μέχρι σήμερα κλειστό, στον χώρο του Θεατρικού Μουσείου (Ακαδημίας 50), στις 1.00 μ.μ.

Bazaar Μπενάκη Εκδόσεις που εκτείνονται από την κλασική Ελλάδα, τον βυζαντινό πολιτισμό, τη λαογραφία, τη νεοελληνική ζωγραφική, τη γλυπτική και την ευρωπαϊκή τέχνη, μέχρι τη φωτογραφία και την αρχιτεκτονική, 244 τίτλοι συνολικά, θα διατίθενται με έκπτωση 50% 70% στο bazaar βιβλίων που διοργανώνεται από την σήμερα έως και την Κυριακή στο Μουσείο Μπενάκη (Πειραιώς 138), από τις 10.00 π.μ.

Παρα-μύθοι Στο πλαίσιο της έκθεσης έργων ζωγραφικής της Μαρίας Σκουλά με τίτλο 22 Παραμύθοι (26/3-2/4), ο Λεωνίδας Εμπειρίκος παρουσιάζει ένα άγνωστο κείμενο του Ανδρέα Εμπειρίκου με τίτλο «Το υπερεγώ και η σύγχρονη τέχνη», ενώ ο σκηνοθέτης Νίκος Αλευράς μιλά με θέμα «Έρως, Λόγος, ελλη-

Απλό Θέατρο Αφιερωμένη στον Αντώνη Αντύπα και το Απλό Θέατρο είναι η βραδιά της Παγκόσμιας Ημέρας Θεάτρου, την Πέμπτη, ζωντανεύοντας βήμα-βήμα τη διαδρομή του θεάτρου από το πρώτο κουδούνι του 1990 μέχρι το 2012. Μέσα από την ομιλία του Κώστα Γεωργουσόπουλου, τη συζήτηση του σκηνοθέτη με τον Παύλο Τσίμα, τη Μάνια Παπαδημητρίου που ερμηνεύει έναν μονόλογο από την επιτυχημένη Μόλλυ Σουήνυ και την Ελένη Καραΐνδρου στο πιάνο να θυμίζει μουσικά σημαντικές παραστάσεις, μαζί με τους Β. Χριστόπουλο (όμποε), Γ. Καλούδη (τσέλο) και Μ. Παπαδημητρίου (τραγούδι), και την προβολή σπάνιων και οπτικών και ηχητικών ντοκουμέντων στο βιβλιοπωλείο Ιανός (Σταδίου 24), στις 8.30 μ.μ.

νική τέχνη: έστησε ο έρωτας χορό με τον ξανθό Απρίλη», στην Γκαλερί Titanium (Βασ. Κωνσταντίνου 44), στις 8.00 μ.μ.

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ

Εγώ, ο Θουκυδίδης Μια σύγχρονη αφήγηση της ιστορίας του Πελοποννησιακού πολέμου, όπως την καταγράφει ο «πατέρας της Ιστορίας», παρουσιάζει η Άννα Κοκκίνου στον μονόλογο Εγώ ο Θουκυδίδης του Ολόρου Αλιμούσιος, μια επιλογή κειμένων από το έργο του που ανεβαίνει στο Θέατρο Σφενδόνη (Μακρή 4, Μακρυγιάννη), στις 8.00 μ.μ.

Αργεντινή και σκιές

Νέλλη Ανδρικοπούλου Μια επιλογή από το έργο της Νέλλης Ανδρικοπούλου, σχέδια και υδατογραφίες, ελαιογραφίες και τέμπερες, μέσα από τα οποία ανασυντίθεται το κλίμα της δεκαετίας του ‘4050, φωτίζονται τα δύσκολα μετεμφυλιακά χρόνια αλλά και η σχέση της με τον Εγγονόπουλο, παρουσιάζονται στην πρώτη, στην πραγματικότητα, έκθεση της ζωγράφου μετά το 1950 και ταυτόχρονα πρώτη της αναδρομική παρουσίαση που διοργανώνει το ΜΙΕΤ, που εγκαινιάζεται την Πέμπτη στο Μέγαρο Εϋνάρδου (Αγ. Κωνσταντίνου 20), στις 8.00 μ.μ.

Μια ιδιαίτερη παράσταση σύγχρονου θεάτρου σκιών, χωρίς λόγια και με τη συνοδεία μουσικής, με τίτλο Μακριά από τα χέρια μου, παρουσιάζει η Valeria Guglietti από την Αργεντινή, στο πλαίσιο του Διεθνούς Φεστιβάλ Κουκλοθέατρου, στο Εργαστήρι Μαιρηβή (Σαχτούρη 4, Ψυρρή), στις 9.00 μ.μ.

ΣΑΒΒΑΤΟ

Edith Φόρο τιμής στη μοναδική Εντίθ Πιαφ, τη γυναίκα που σφράγισε το γαλλικό τραγούδι κι έγινε παγκόσμιο σύμβολο, αποτελεί η παράσταση dith, th sh w, μια μουσικοθεατρική βιογραφία της με πρωταγωνίστρια την Jιl Aigr t που ερμηνεύει τα τραγούδια της μαζί με τέσσερις μουσικούς επί σκηνής (πιάνο, ακορντεόν, μπάσο και κρουστά), σήμερα και αύριο στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών (Β. Σοφίας και Κόκκαλη), στις 8.00 μ.μ.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

56 Παρακαλούνται οι αναγνώστες να ενημερώνονται για τυχόν αλλαγές από τα παρακάτω τηλέφωνα Α ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΑΑΒΟΡΑ Ιπποκράτους 180, Νεάπολη, 2106423271-2106462253, Η νονά 18:40, 20:30, 22:20 ΑΒΑΝΑ Κηφισίας 234 και Λυκούργου 3, 2106756546, Η αόρατη γυναίκα 18:20 Ξενοδοχείο Grand Budapest 20:30, 22:30 ΑΕΛΛΩ CINEMAX 5+1 CYTA Πατησίων 140, 2108259975 2108215327, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr Αίθουσα 1 Η ταινία Lego μεταγλ. 17:45 3D Need for Speed 20:00 3D, 22:40 3D Αίθουσα 2 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 18:00, 20:15, 22:30 Αίθουσα 3 Αιωνιότητα 20:50, 23:15 Need for Speed 18:15 Αίθουσα 4 Η ταινία Lego μεταγλ. 17:00, 19:15 Need for Speed 21:30 ΑΘΗΝΑΙΟΝ Βασιλίσσης Σοφίας 124, Αμπελόκηποι, 2107782122-2112112222, www.athinaioncinemas.com Αίθουσα 1 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 20:00 3D, 22:10 3D Η ταινία Lego μεταγλ. 17:30 Αίθουσα 2 Φιλομένα 18:30 Αιωνιότητα 20:30, 22:45 ΑΘΗΝΑΙΟΝ CINEPOLIS Ζησιμοπούλου 7 & Ιωάννου Μεταξά, Γλυφάδα, 21089832382112112222, www.athinaioncinemas.com Αίθουσα 1 Η ταινία Lego μεταγλ. 18:00 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 20:00 3D, 22:10 3D Αίθουσα 2 Φιλομένα 18:30, 20:30 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 22:40 Αίθουσα 3 Αιωνιότητα 18:10, 20:20, 22:30 Αίθουσα 4 Non-Stop 21:00, 23:00 Η ταινία Lego μεταγλ. 19:00 3D ΑΙΓΛΗ Λεωφόρος Πεντέλης 98, Χαλάνδρι, 2106841010 Αίθουσα 1 Φιλομένα 18:30, 20:30, 22:30 Αίθουσα 2 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 22:40 Grand Central 19:00, 20:50 Η ταινία Lego μεταγλ. 17:00 ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ EUROPA CINEMAS Λεωφόρος Αλεξάνδρας και Πατησίων 77-79, σταθμός ΗΣΑΠ «Βικτώρια», 2108219298 Ξενοδοχείο Grand Budapest 18:00, 20:20, 22:40 ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ NEW STAR ART CINEMA Κρέμου 141, Καλλιθέα, 2109512624 2109512604 Αίθουσα 1 Άμλετ 17:30 Η τέλεια ομορφιά 22:00 Η νονά 20:00 Αίθουσα 2 Άμλετ 20:00 Μικρά Αγγλία 17:00 Η νονά 22:30 ΑΝΟΙΞΗ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ 2+1 Αγωνιστών στρατοπέδου 49, Χαϊδάρι, 2105813470-2105813450 Αίθουσα 1 Ο εγωιστής γίγαντας 17:00 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 18:45, 20:45, 22:45 Αίθουσα 2 ART CINEMA Φιλομένα 17:00, 19:00 Ο εγωιστής γίγαντας 21:00, 22:50 ΑΣΤΥ Κοραή 4, Αθήνα, 2103221925, Αίσθηση αμαρτίας 17:40, 20:00, 22:30 ΑΤΛΑΝΤΙΣ 3D DIGITAL Λεωφόρος Βουλιαγμένης 245, Πλατεία Καλογήρων, Δάφνη, 2109711511 Αίθουσα 1 Ξενοδοχείο Grand Budapest 17:50, 20:00, 22:10 Αίθουσα 2 Ο έρωτας είναι το τέλειο έγκλημα 17:30, 19:45, 22:00 ΑΤΤΑΛΟΣ DIGITAL CINEMA Κοτιαιου & Ελευθερίου Βενιζέλου Νέα Σμύρνη, 2109331280 Φιλομένα 18:50 Grand Central 20:40, 22:30 Η ταινία Lego μεταγλ. 17:00 ΒΑΡΚΙΖΑ Θάσου 22, 2108973926 Αίθουσα 1 3D Digital Φιλομένα 18:40 Ξενοδοχείο Grand Budapest 20:30, 22:30 Αίθουσα 2 Η αόρατη γυναίκα 18:30, 20:30, 22:30 CAPITOL 3D CINEMA Ιουλιανού 33-35 & Γ’ Σεπτεμβρίου 74-78, Capitol Mall (Σταθμός Βικτώρια), 2108210038, www.facebook.com/CineCapitol, Η κλέφτρα των βιβλίων 19:00 Ο εγωιστής γίγαντας 17:15, 21:15 CINERAMA DIGITAL CINEMA Αγίας Κυριακής 30, Παλαιό Φάληρο, 21094035932109403595, Πατέρας και γιος 18:15 Ομάρ 20:30, 22:30 VILLAGE 15 CINEMAS @ THE MALL Ανδρέα Παπανδρέου 35 (παράπλευρος Αττική οδού) θέση ψαλίδι, Μαρούσι, 14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Αιωνιότητα 17:40, 20:10, 22:40 Αίθουσα 2, Post Credit 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 19:30 3D, 22:00 3D, 00:30 3D Η ταινία Lego μεταγλ. 17:10 Αίθουσα 3 Ο κος Πίμποντι και ο Σέρμαν μεταγλ. 16:10 Ξενοδοχείο Grand Budapest 18:20, 20:45, 23:00 Αίθουσα 5 Cinema Europa, Heineken Need for Speed 15:40, 18:30, 21:20, 00:00 Αίθουσα 6 Cinema Europa Non-Stop 19:00, 21:30, 23:45 Ο κος Πίμποντι και ο Σέρμαν μεταγλ.

17:00 Αίθουσα 7 max screen, Cosmote 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 21:45, 00:15 Η ταινία Lego μεταγλ. 16:00 3D, 19:15 3D Αίθουσα 8 Need for Speed 17:00 3D, 19:45 3D, 22:30 3D Αίθουσα 9 Η ταινία Lego μεταγλ. 15:20, 17:50 Η ταινία Lego με υπότιτλους 20:00, 22:10 Αίθουσα 10 300:Η

ΘΕΑΜΑΤΑ ΕΠΙΛΟΓΕΣ «Grand Central» της Ρεμπέκα Ζλοτόφσκι. Ο έρωτας της εργατικής τάξης πάει στο πυρηνικό εργοστάσιο. Στη Νότια Γαλλία, ένας περιπλανώμενος άνεργος θα βρει δουλειά σε ένα πυρηνικό εργοστάσιο, όπου θα ερωτευτεί την κοπέλα ενός φίλου του. Πρωταγωνιστεί ο Ταχάρ Ραχίμ. Ερωτικό τρίγωνο με φόντο τις απειλητικές υψικαμίνους του εργοστασίου (Έλλη, Νιρβάνα, Κηφισιά Cinemax, Άτταλος, Αίγλη) «Άμλετ» του Γκριγκόρι Κόζιντσεφ. Από τα 1964, ο κορυφαίος κινηματογραφικός Άμλετ, με τον Ινοκέντι Σμοκτουνόφσκι. Σε μετάφραση του Μπόρις Πάστερνακ και με τη μουσική του Ντμίτρι Σοστακόβιτς. Η ταινία ήταν η σοβιετική συμμετοχή για τον εορτασμό των 400 χρόνων από τη γέννηση του Σαίξπηρ. Ο Κόζιντσεφ μετατοπίζει το κέντρο άνοδος της αυτοκρατορίας 21:00, 23:20 Η ταινία Lego μεταγλ. 16:30, 18:45 Αίθουσα 11 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 15:50, 18:10, 20:30, 22:50 Αίθουσα 12 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 17:20, 20:00, 22:20 Αίθουσα 13 gold class 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 21:00, 23:20 Αίθουσα 14 gold class 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 20:00, 22:20 VILLAGE 5 CINEMAS PAGRATI Υμηττού 110 & Χρεμωνίδου,Εμπορικό κέντρο Millennium, Παγκράτι, 210 7566240 14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 19:10, 21:30, 00:00 Αίθουσα 2 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 18:40, 21:00, 23:20 Αίθουσα 3, Cosmote Non-Stop 19:30, 21:50, 00:10 Αίθουσα 4 Need for Speed 21:10, 23:50 Η ταινία Lego μεταγλ. 19:00 Αίθουσα 5 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 20:10 3D, 22:30 3D Η ταινία Lego μεταγλ. 18:00 3D VILLAGE 9 CINEMAS @ FALIRO Παλαιά Λεωφόρος Ποσειδώνος 1 & Μωραϊτινη 3 Δέλτα Παλαιού Φαλήρου, 14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 21:10 3D, 23:30 3D Η ταινία Lego μεταγλ. 17:00 3D, 19:00 3D Αίθουσα 2 Non-Stop 19:40, 21:50, 00:10 Η ταινία Lego μεταγλ. 17:40 Αίθουσα 3 Ο κος Πίμποντι και ο Σέρμαν μεταγλ. 17:30 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 22:10 Η ταινία Lego μεταγλ. 19:50 Αίθουσα 4, Post Credit Need for Speed 18:00, 21:00, 00:00 Αίθουσα 5 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 17:50, 20:20, 22:45 Αίθουσα 6 Need for Speed 17:00 3D, 19:40 3D, 22:20 3D Αίθουσα 7-VMAX, Cosmote 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 19:20, 21:40, 00:00 Η ταινία Lego μεταγλ. 17:20 Αίθουσα 8- Gold Class 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 18:50, 21:30, 23:50 Αίθουσα 9 Gold Class Need for Speed 19:30, 22:30 VILLAGE CINEMAS ATHENS METRO MALL ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Λεωφόρος Βουλιαγμένης 276, Άγιος Δημήτριος, 210 6104100 14 848 ( Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 19:30 3D, 21:45 3D, 00:00 3D Η ταινία Lego μεταγλ. 17:20 3D Αίθουσα 2 Cosmote 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 21:15, 23:30 Η ταινία Lego μεταγλ. 16:50, 19:00 Αίθουσα 3 Ο κος Πίμποντι και ο Σέρμαν μεταγλ.

15:40, 17:50 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 20:00, 22:15, 00:30 Αίθουσα 4 Ψυχρά κι ανάποδα μεταγλ. 16:00 Need for Speed 18:20, 21:00, 23:40 Αίθουσα 5 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 20:30 3D, 22:45 Η ταινία Lego μεταγλ. 16:10, 18:20 VILLAGE SHOPPING AND MORE Θηβών 228 & Παρνασσού, Άγιος Ιωάννης Ρέντης, 210 4215100 14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Comfort Need for Speed 21:20, 00:00 Αίθουσα 2 Comfort 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 22:00, 00:20 Αίθουσα 3 Nymphomaniac: Μέρος Β’ 19:00, 21:40, 00:10 Αίθουσα 4 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 19:10 3D, 21:30 3D, 00:00 3D Η ταινία Lego μεταγλ. 17:00 3D Αίθουσα 5 Αι-

«Grand Central» της Ρεμπέκα Ζλοτόφσκι

βάρους από τον θεατρικό λόγο στην κινηματογραφική εικόνα, απελευθερώνει την αφήγηση από τις συμβάσεις της σκηνής. Ταυτόχρονα αντιμετώπισε τον Άμλετ ως έναν έντιμο άνθρωπο σε μια πλήρως διεφθαρμένη κοινωνία (Αλεξάνδρα New Star Art Cinema). «Μικρά Αγγλία» του Παντελή

ωνιότητα 18:45, 21:20, 23:50 Αίθουσα 6 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 22:00, 00:20 Η ταινία Lego μεταγλ. 17:30, 19:45 Αίθουσα 7 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 17:30 3D, 20:00 3D, 22:30 3D Αίθουσα 8 Η ταινία Lego μεταγλ. 18:20 3D Need for Speed 20:40 3D, 23:20 3D Αίθουσα 9 Need for Speed 18:40, 21:20, 00:00 Αίθουσα 10, Cosmote 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 17:45, 20:15, 22:45 Αίθουσα 11 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 18:30, 21:00, 23:30 Αίθουσα 12 Εγώ, ο Απαισιότατος 2 μεταγλ.

17:40 Non-Stop 19:40, 21:50, 00:10 Αίθουσα 13 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 21:15, 23:45 Η ταινία Lego μεταγλ. 19:00 Αίθουσα 14 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 17:15, 19:45, 22:15 Αίθουσα 15 Need for Speed 17:00, 19:50, 22:40 Αίθουσα 16 Φωτιά πάνω από την Πομπηία 21:10, 23:40 Ο κος Πίμποντι και ο Σέρμαν μεταγλ. 18:50 Αίθουσα 17 Vampire Academy 20:10, 22:20, 00:30 Ο κος Πίμποντι και ο Σέρμαν μεταγλ. 17:50 Αίθουσα 18 Περπατώντας με τους δεινόσαυρους μεταγλ. 17:20 Μια χειμωνιάτικη ιστορία 19:20, 21:50, 00:20 Αίθουσα 19 Ψυχρά κι ανάποδα μεταγλ. 17:10 Μνημείων άνδρες 19:15, 21:45, 00:15 Αίθουσα 20 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 18:00, 20:30, 23:00 ΓΑΛΑΞΙΑΣ 3D DIGITAL Μεσογείων 6, Αμπελόκηποι, 2107773319-2107700491 Αίθουσα 1 Η αόρατη γυναίκα 18:10 12 χρόνια σκλάβος 20:15, 22:40 Αίθουσα 2 Πέρα από την λογική 18:00, 20:10, 22:20 GAZARTE Βουτάδων 34, Γκάζι, 21034522772103460347, www.gazarte.gr, Η αόρατη γυναίκα 18:00 Nymphomaniac: Μέρος Α’ 20:15 Nymphomaniac: Μέρος Β’ 22:30 ΓΛΥΦΑΔΑ ODEON Ζέππου 14 & Ξενοφώντος 31, Γλυφάδα, 2109650318, www.odeon.gr, www: i-ticket.gr Αίθουσα 1 Need for Speed 19:20, 22:00 Αίθουσα 2 Ξενοδοχείο Grand Budapest 20:10, 22:30 ΔΑΝΑΟΣ Λεωφόρος Κηφισίας 109 & Πανόρμου, Αμπελόκηποι, 2106922655, www.danaoscinema.gr Αίθουσα 1 La bataille de Solférino (15ο Γαλλόφωνο φεστιβάλ ) 18:00 Grand Central (15ο Γαλλόφωνο φεστιβάλ) 20:00 Quai d’Orsay (15ο Γαλλόφωνο φεστιβάλ ) 22:00 Αίθουσα 2 Ξενοδοχείο Grand Budapest 18:10, 20:20, 22:30 ΔΙΑΝΑ Περικλέους 14,Μαρούσι, 2108028587, Η ταινία Lego μεταγλ. 17:00 Πέρα από την λογική 20:30 Φιλομένα 18:45 Ομάρ 22:30 ΕΛΛΗ Ακαδημίας 64, Αθήνα, 2103632789, Grand Central 18:00, 20:00, 22:00 ΕΜΠΑΣΣΥ NOVA ODEON Πατριάρχου Ιωακείμ 5 και Ηροδότου, Κολωνάκι, Αθήνα, 2107215944, www.i-ticket.gr, 9 mois ferme (15ο Γαλλόφωνο φεστιβάλ) 22:00 2 Autumns 3 Winters (15ο Γαλλόφωνο φεστιβάλ) 18:00 Tip Top (15ο Γαλλόφωνο φεστιβάλ) 20:00 ΙΛΙΟΝ DIGITAL CINEMA Τροίας 34 & Πατησίων 113, 2108810602-6955466939, Η αόρατη γυναίκα 20:10 Nymphomaniac: Μέρος Α’ 22:10 Πατέρας και γιος 18:00 ΙΝΤΕΑΛ Πανεπιστημίου 46, Αθήνα, 2103826720, Η αόρατη γυναίκα 17:00 Φιλομένα 19:00 Αιωνιότητα 20:50, 23:00 ΚΗΦΙΣΙΑ CINEMAX CYTA Λεωφόρος Κηφισίας 245, (Ζηρίνειο), Κηφισιά, 21062335672106232808, cinemax1@otenet.gr,

Βούλγαρη. Στην Άνδρο της δεκαετίας του ‘30, με τους άντρες να θαλασσοπνίγονται και τις γυναίκες να μένουν πίσω, καταπιεσμένα ανθρώπινα πάθη ταράζουν τα σωθικά της ανθρώπινης ύπαρξης, σχέσεις εξουσίας δοκιμάζονται μέχρι τα όριά τους. Ταινία βασισμένη στο ομότιτλο μυθιστόρημα της Ιωάννας Καρυστιάνη (Πάλας Παγκρατίου, Αλεξάνδρα New Star Art Cinema). www.cinemax.gr Αίθουσα 1 Η αόρατη γυναίκα 21:30 Η ταινία Lego μεταγλ. 17:00, 19:15 Αίθουσα 2 Ξενοδοχείο Grand Budapest 17:45 Grand Central 20:00, 22:00 ΚΗΦΙΣΙΑ CINEMAX CLASS CYTA Δροσίνη 6 (απέναντι από Βάρσο ), Κηφισιά, 2106231601-2106231933, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr, Ξενοδοχείο Grand Budapest 20:15, 22:30 Η ταινία Lego μεταγλ. 18:00 ΜΙΚΡΟΚΟΣΜΟΣ FILMCENTER Λεωφόρος Συγγρού 106, 2109215305, Διαγωνιστικό μικρού μήκους ζώνη 1 (9ο SFF-Rated of Athens) 17:30 Διαγωνιστικό μικρού μήκους ζώνη 2 (9ο SFF-Rated of Athens) 19:00 Ο κοσμοναύτης (9ο SFF-Rated of Athens) 22:15 The Search for Simon (9ο SFF-Rated of Athens) 20:30 ΝΑΝΑ CINEMAX CYTA Λεωφόρος Βουλιαγμένης 179 Δάφνη,(στάση ΜΕΤΡΟ Αγ.Ιωάννης), 2109703158-2109706865, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr Αίθουσα 1 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 18:30, 20:45, 23:00 Αίθουσα 2 Need for Speed 18:20 3D, 21:00 3D, 23:40 3D Αίθουσα 3 Dallas Buyers Club 22:30 Η ταινία Lego μεταγλ. 18:00, 20:20 Αίθουσα 4 Need for Speed 20:00, 22:40 Η ταινία Lego μεταγλ.

17:40 3D Αίθουσα 5 Αιωνιότητα 21:30, 00:00 Need for Speed 19:00 Αίθουσα 6 Φιλομένα 21:45 Η ταινία Lego μεταγλ. 16:50, 19:10 ΝΙΡΒΑΝΑ CINEMAX CYTA Λεωφόρος Αλεξάνδρας 192, Αμπελόκηποι, 21064693982106445221, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr, Grand Central 18:00, 20:00, 22:00 ODEON KΟSMOPOLIS ΜΑΡΟΥΣΙ Λεωφόρος Κηφισίας .73 & Πουρνάρα (Κόμβος Αττικής οδού), 14560 (από σταθερό 0,49 ευρώ ανά λεπτό και 0,98 ευρώ από κινητό ανά λεπτό), www.odeon.gr, www.i-ticket.gr Αίθουσα 1 Ο κος Πίμποντι και ο Σέρμαν μεταγλ.

18:50 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 21:00, 23:10 Αίθουσα 2 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 21:00 Need for Speed 17:40 Φωτιά πάνω από την Πομπηία 23:15 Αίθουσα 3 Φιλομένα 19:30 Μνημείων άνδρες 21:40 Αίθουσα 4 12 χρόνια σκλάβος 19:00 Dallas Buyers Club 21:50 Αίθουσα 5 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 20:30, 22:40 Ο έρωτας είναι το τέλειο έγκλημα 18:10 Αίθουσα 6 Η ταινία Lego μεταγλ. 17:30 3D Need for Speed 19:50, 22:30 Αίθουσα 7 Ξενοδοχείο Grand Budapest 18:00, 20:10, 22:20 Αίθουσα 8, Vodafone Ξενοδοχείο Grand Budapest 21:15 Η ταινία Lego μεταγλ. 18:40 Αίθουσα 9 Need for Speed 19:20 3D, 22:00 3D Αίθουσα 10 Η ταινία Lego μεταγλ. 18:10 Need for Speed 20:20, 23:00 Αίθουσα 11 Η ταινία Lego μεταγλ. 19:10 Need for Speed 21:30 Αίθουσα 12 Ο κος Πίμποντι και ο Σέρμαν μεταγλ. 17:50 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 20:00, 22:10 ODEON ΟΠΕΡΑ Ακαδημίας 57, Αθήνα, 2103622683, www.odeon.gr www.i-ticket.gr Αίθουσα 1 Ξενοδοχείο Grand Budapest 18:10, 20:20, 22:30 Αίθουσα 2 12 χρόνια σκλάβος 19:00, 22:00 ΟDEON STARCITY Λεωφόρος Συγγρού 111 & Λεοντίου, Νέος Κόσμος, 14560 (από σταθερό 0,49 ευρώ ανά λεπτό και 0,98 ευρώ από κινητό ανά λεπτό), www.odeon.gr www.i-

ticket.gr Αίθουσα 1 Need for Speed 21:30 Η ταινία Lego μεταγλ. 19:10 Αίθουσα 2 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 20:00, 22:10 Αίθουσα 3 Non-Stop 20:10, 22:40 Ο κος Πίμποντι και ο Σέρμαν μεταγλ. 18:00 Αίθουσα 4 12 χρόνια σκλάβος 19:00 Φωτιά πάνω από την Πομπηία 21:50 Αίθουσα 5 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 18:50, 21:00, 23:10 Αίθουσα 6 Η ταινία Lego μεταγλ.

17:30 3D Need for Speed 19:50, 22:30 Αίθουσα 7 Vodafone Need for Speed 19:20 3D, 22:00 3D Αίθουσα 8 Ξενοδοχείο Grand Budapest 18:20, 20:30, 22:50 Αίθουσα 9 Ξενοδοχείο Grand Budapest 20:30, 22:50 Need for Speed 17:40 Αίθουσα 10 Η ταινία Lego μεταγλ. 18:10 Need for Speed 20:20, 23:00 ΟΣΚΑΡ DIGITAL Αχαρνών 330, Κάτω Πατήσια, 2102281563, Surround Φιλομένα 18:00 Η τέλεια ομορφιά 20:00, 22:30 ΠΑΛΑΣ Υμηττού 109, Παγκράτι, 2107511868, Η ζωή της Αντέλ (Κεφάλαια 1 & 2) 21:45 Μικρά Αγγλία 18:00 ΣΙΝΕ ΧΟΛΑΡΓΟΣ (ΠΡΩΗΝ ΑΛΟΜΑ) Μεσογείων 232 & Βεντούρη, Χολαργός, 2106525122 Ξενοδοχείο Grand Budapest 18:30, 20:30, 22:40 ΣΟΦΙΑ Ευσταθιάδου 2, Πλατεία Αγίας Τριάδος, Αργυρούπολη, 2109927447-2109917094, Δικός της 20:10, 22:30 Το δέντρο και η κούνια 18:10 ΣΠΟΡΤΙΓΚ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ Κωνσταντίνου Παλαιολόγου 18, Νέα Σμύρνη, 2109313360 Αίθουσα 1 Πέρα από την λογική 18:10, 20:20, 22:30 Αίθουσα 2 Μοιραία σχέση 17:40, 20:00, 22:20 STER CINEMAS Λεωφ. Δημοκρατίας 67α, εμπορικό κέντρο ESCAPE, Ιλιον, 801 801 7837 -210 8092690, www.stercinemas.gr Αίθουσα 1 Need for Speed 16:00, 18:30, 21:00, 23:30 Αίθουσα 2 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 19:30 3D Η ταινία Lego μεταγλ. 17:30 3D Need for Speed 21:30, 00:00 Αίθουσα 3 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 18:00, 20:10, 22:15 Αίθουσα 4 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 17:00, 19:10, 21:15, 23:20 Αίθουσα 5 Need for Speed 20:00 3D, 22:30 3D Η ταινία Lego μεταγλ. 17:50 Αίθουσα 6 Ξενοδοχείο Grand Budapest 20:50, 23:00 Η ταινία Lego μεταγλ. 16:50, 18:50 Αίθουσα 7 12 χρόνια σκλάβος 19:20, 22:00 Ο κος Πίμποντι και ο Σέρμαν μεταγλ. 17:20 ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΛΑΪΣ Ιερά Οδός 48 & Μεγάλου Αλεξάνδρου 134-136, 2103609695-2103612046, contact@tainiothiki.gr, www.tainiothiki.gr Αίθουσα 1 Από τη γη στη σελήνη 18:30, 20:15, 22:00 Αίθουσα 2 Φιλομένα 20:00, 22:00 ΤΙΤΑΝΙΑ CINEMAX Πανεπιστημίου & Θεμιστοκλέους 5, Αθήνα, 2103811147, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr, Η σκύλα 18:00 Ο άγνωστος 20:00 D.O.A.Κυνηγώντας τον δολοφόνο μου 22:00 ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ 3D DIGITAL Λεωφόρος Ηρακλείου 386, Νέο Ηράκλειο, 21028268732102825607, www.triaasteria.gr Αίθουσα 1 300:Η άνοδος της αυτοκρατορίας 20:15, 22:30 Ξενοδοχείο Grand Budapest 18:20 Αίθουσα 2 Αιωνιότητα 20:40, 22:10 Η ταινία Lego μεταγλ. 17:00 Φιλομένα 18:40 ΤΡΙΑΝΟΝ FILMCENTER Κοδριγκτώνος 21 & Πατησίων 101, 2108222702-2108215469, Πέρα από την λογική 18:00, 22:00 Φιλομένα 20:00 ΦΟΙΒΟΣ DIGITAL CINEMA Εθνικής Αντιστάσεως 1, στάση ΜΕΤΡΟ Περιστέρι, 2105711105 Η ταινία Lego μεταγλ. 17:15 Φιλομένα 19:10 Ξενοδοχείο Grand Budapest 21:00, 22:50 ΠΡΟΑΣΤΙΩΝ ΑΛΙΚΗ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΝΕΑΣ ΜΑΚΡΗΣ Λεωφόρος Μαραθώνος 196, 22940-69871, kedmarahon@yahoo.gr, Dallas Buyers Club 21:00 ΑΡΤΕΜΙΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ Γιαννάκη 2, Μαρκόπουλο, 22990-23924, Μνημείων άνδρες 19:00, 21:15 ΜΑΓΙΑ Αβάντων 83 & Ιατρίδου, Χαλκίδα, 22210-25625, www.odeon.gr, www.i-ticket.gr, Η ταινία Lego μεταγλ. 17:30 3D Need for Speed 19:45 3D, 22:30 3D ΣΙΝΕ ΜΕΛΙΝΑ Λεωφόρος Φυλής 165, Καματερό, 2102311534 Ραγισμένα όνειρα 19:00, 21:00 ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΣΙΝΕ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ Αγίου Γεωργίου & Ζάππα 4, Κορυδαλλός, 2104960955, Nymphomaniac: Μέρος Α’ 18:30, 21:00 ΣΙΝΕΑΚ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ Πλατεία Δημαρχείου, 2104225653 Φιλομένα 17:00 Ξενοδοχείο Grand Budapest 19:00, 21:00, 23:00.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

57

ΣΚΑΚΙ

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΚΟΣΜΑΣ ΚΕΦΑΛΟΣ kosmaskefalos@gmail.com

ΑΝΑΝΤ ΚΑΙ ΑΡΟΝΙΑΝ ΠΡΟΠΟΡΕΥΟΝΤΑΙ ΣΤΟ ΧΑΝΤΙ ΜΑΝΣΙΣΚ

Κομπάρσοι οι Ρώσοι στο Τουρνουά Διεκδικητών

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ o Πολλές και ποικίλες εκδηλώσεις στο σκακιστικό και πολιτιστικό φεστιβάλ Chessnale Athens. Σήμερα, στις 12 το μεσημέρι θα αρχίσει η τελική φάση του Ατομικού Σχολικού Αττικής, στις 2 μ.μ. θα πραγματοποιηθεί επίδειξη σιμουλτανέ και στις 5 μ.μ. Διαγωνισμός Λύσης Προβλημάτων. Αύριο και μεθαύριο (24-25.3, ώρα έναρξης 5 μ.μ.) θα διεξαχθούν Φοιτητικοί - Σπουδαστικοί αγώνες. Την Τρίτη αρχίζει το σεμινάριο πιστοποίησης και κατάρτισης προπονητών. Το Σάββατο 29.3, ώρα 5 μ.μ., θα διεξαχθούν τα Ατομικά και Ομαδικά Πρωταθλήματα Ράπιντ Αττικής και θα αρχίσουν τα Πανελλήνια Πρωταθλήματα Ανδρών και Γυναικών. Το πρόγραμμα διανθίζεται με ομιλίες, θεατρικές παραστάσεις, εκθέσεις ζωγραφικής, κινηματογραφικές προβολές, καλλιτεχνικό εργαστήρι για παιδιά κ.ά. Οι εκδηλώσεις φιλοξενούνται στο The Mall Athens, στη Νερατζιώτισσα (www.essnachess.gr/).

Οι μισοί παίκτες στο Τουρνουά των Διεκδικητών του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος είναι Ρώσοι, αλλά πρωταγωνιστούν οι... άλλοι μισοί! Ο Ανάντ εξακολουθεί να ξαφνιάζει ευχάριστα ενώ συνήλθε γρήγορα μετά την πρώτη ήττα και ο Αρονιάν. Όλα τα αποτελέσματα του πρώτου κύκλου αγώνων: 1ος γύρος: Ανάντ - Αρονιάν 1-0, Αντρέικιν Κράμνικ 1/2 - 1/2, Καριάκιν - Σβίντλερ 1/2 - 1/2, Μαμεντιάροφ - Τοπάλοφ 1/2, 1/2.

2ος: Κράμνικ - Καριάκιν 1-0, Σβίντλερ - Αντρέικιν 1-0, Τοπάλοφ - Ανάντ 1/2 - 1/2, Αρονιάν - Μαμεντιάροφ 1-0. 3ος: Αντρέικιν -Καριάκιν 1/2 - 1/2, Σβίντλερ - Κράμνικ 1/2 - 1/2, Τοπάλοφ - Αρονιάν 1/2 - 1/2, Μαμεντιάροφ - Ανάντ 0-1. 4ος: Μαμεντιάροφ - Αντρέικιν 1-0, Καριάκιν - Τοπάλοφ 1/2 - 1/2, Αρονιάν - Σβίντλερ 1-0, Ανάντ - Κράμνικ 1/2, 1/2. 5ος: Αντρέικιν - Ανάντ 1/2 - 1/2, Καριάκιν - Μαμεντιάροφ 1/2 - 1/2, Σβίντλερ - Τοπάλοφ 1-0, Κράμνικ - Αρονιάν1/2, 1/2. 6ος: Αρονιάν - Αντρέικιν 1/2 - 1/2, Ανάντ - Καριάκιν 1/2 - 1/2, Μαμεντιάροφ - Σβίντλερ 1-0, Τοπάλοφ Κράμνικ 1-0. 7ος: Καριάκιν - Αρονιάν 0-1, Σβίντλερ - Ανάντ 1/2 - 1/2, Κράμνικ - Μαμεντιάροφ 1-0, Αντρέικιν - Τοπάλοφ 1-0. Βαθμολογία σε 7 αγώνες (σε παρένθεση η χώρα, το ΕΛΟ και η ημερομηνία γέννησης): 1-2) Ανάντ (Ινδία, 2770, 11.12.69) Αρονιάν (Αρμενία, 2830, 6.10.82) 4,5, 3) Κράμνικ (Ρωσία, 2787, 25.6.75) 4, 4) Σβίντλερ (Ρωσία, 2758, 17.6.76) 3,5, 5-7) Τοπάλοφ (Βουλγαρία, 2785, 15.3.75), Μαμεντιάροφ (Αζερμπαϊτζάν, 2757, 12.4.85), Αντρέικιν (Ρωσία, 2709, 5.2.90) 3, 8) Καριάκιν (Ρωσία, 2766, 12.1.90) 2,5. Μέσος όρος ΕΛΟ: 2770. Δεδομένου ότι οι μισοί παίκτες ανήκουν στην Ομοσπονδία της

o Τελική κατάταξη στον Προκριματικό Όμιλο Α΄ Εθνικής Αττικής: 1ος Πειραϊκός 14 βαθμοί, 2ος Σ.Ο. Κορυδαλλού 12, 3ος ΣΜΣ Ελευσίνας 11, 4ος Ζήνων Γλυφάδας 11, 5ος Πανελλήνιος Γ.Σ 9, 6ος Σ.Ο. Ν. Φιλαδέλφειας 8, 7ος Σ.Ο. Παγκρατίου 5, 8ος Σ.Ο. Καλλιθέας 2, 9ος ΕΕΣ Κορυδαλλού 0. Οι 4 πρώτες ομάδες θα αγωνιστούν στο Πρωτάθλημα Α΄ Εθνικής (Ρίο Αχαΐας, 28/6 3/7/14). o Οι Αιγαιοπελαγίτικοι Διασυλλογικοί Αγώνες θα διεξαχθούν στη Ρόδο από 22 μέχρι 29 Απριλίου. Αναμένεται να αγωνιστούν ομάδες από Ικαρία, Κάλυμνο, Λέρο, Ρόδο, Σάμο, Σαντορίνη και Σύρο. o Το γιορταστικό 50ό μπλιτς με διεθνές ΕΛΟ θα πραγματοποιηθεί την Τρίτη 25 Μαρτίου στο Κάισσα Café, Μεσογείων 12, Αμπελόκηποι, τηλ. 2114110320. Προβλέπεται δωροεπιταγή για τον νικητή και μετάλλια για τους επόμενους. o Ο Γκάρι Κασπάροφ επισκέφτηκε στις 9 Μαρτίου τον τάφο του Μπόμπι Φίσερ, στην Ισλανδία. Εκείνη την ημέρα ο Φίσερ θα γιόρταζε τα 71 του χρόνια...

Τοπάλοφ και Σβίντλερ σε μια από τις πιο δυνατές παρτίδες του Τουρνουά Διεκδικητών

Ρωσίας, ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι επιμέρους βαθμολογίες. Κατ΄ αρχάς οι βαθμοί των 4 Ρώσων στις 3 μεταξύ τους παρτίδες: Κράμνικ και Σβίντλερ 2, Καριάκιν και Αντρέικιν 1. Οι βαθμοί των άλλων 4 παικτών στις 3 μεταξύ τους παρτίδες: Ανάντ 2,5, Αρονιάν και Τοπάλοφ 1,5, Μαμεντιάροφ 0,5. Και τώρα, το πιο ενδιαφέρον σημείο: Τα ματς μεταξύ των 4 της... μεικτής κόσμου και των 4 Ρώσων: Αρονιάν 3, Μαμεντιάροφ 2,5, Ανάντ 2, Τοπάλοφ 1,5 (σύνολο μεικτής 9 βαθμοί), Κράμνικ 2, Αντρέικιν 2, Καριάκιν 1,5, Σβίντλερ 1,5 (σύνολο Ρώσων 7 βαθμοί). Προηγείται η μεικτή με 9-7. Το Τουρνουά των Διεκδικητών διεξάγεται στο Χάντι Μανσίσκ της Ρωσίας και ολοκληρώνεται στις 30 Μαρτίου. Ζωντανή μετάδοση παρτίδων, με ταυτόχρονη ανάλυση, στο: http://www.chessdom.com/. Σβίντλερ (Ρωσία, 2758) - Τοπάλοφ (Βουλγαρία, 2785) [C78] 1.ε4 ε5 2.Iζ3 Iγ6 3.Aβ5 α6 4.Aα4 Iζ6 5.0-0 Aγ5 6.γ3 β5 7.Aγ2 δ5 8.δ4 δxε4 9.δxε5 Bxδ1 10.Πxδ1 εxζ3 11.εxζ6 ηxζ6 12.Aε4 Aδ7 13.α4 0-0-0!

14.αxβ5 Iε5! 15.Aζ4 Axβ5 16.Iα3 Πxδ1+ 17.Πxδ1 Aε2 18.Πδ5 Πη8?! [18...Aδ6=] 19.η3 Axα3?! 20.βxα3?! [20.Axθ7!]

20...Iη6 21.Aε3 Πε8 22.Aζ5+

Pβ7 23.Πδ4 Πε5 24.η4 α5 25.θ3 θ5 26.Aε4+ Pα6? [26...Pγ8 27.ηxθ5 Πxθ5] 27.ηxθ5 Πxθ5 28.Πδ8! Iε5 29.α4 γ6 30.Πβ8 Iγ4 31.Aδ4 γ5 32.Axζ6 Iβ6 [32...Πxθ3 33.Πα8+ Pβ6 34.Aδ8#] 33.Aδ8 Iδ5 34.Πα8+ Pβ7 35.Πxα5 Πε5 36.Πxγ5 Πxε4 37.Πxδ5 Πxα4 38.Πζ5 Pγ8 39.Aη5 Πγ4 40.Aδ2 Πγ7 41.θ4 Pδ8 42.Aη5+ Pε8 43.Πδ5 ζ5 44.θ5 Πγ4 45.Πδ4! Πxγ3 46.θ6 Πγ8 47.θ7 Pζ7 48.Aδ8! 10. Η τελική θέση:

Αν 48...Pη7 49.Πδ7+ Pθ8 50.Aζ6 ματ! Πολύ κακή ημέρα για τον πρώην παγκόσμιο πρωταθλητή...

Μετάλλια και νόρμες για τη νέα γενιά Δύο στοιχεία θα διατηρήσουν

ΣΤΑΥΡΟΛΕΞΟ

SU DO KU 1

9

2

5

6

1

4

3

5

6

4

1

6

3

5

4

1

8

9

2

7

8

2

5

3

4

1

2

3

7

9

5

8

6

6

9

1

7

1

2

7

6

8

4

3

5

9

5

9

8

7

3

1

2

6

4

4

3

4

6

5

9

2

8

7

1

6

2

5

4

1

6

3

7

9

8

8

6

1

9

2

7

4

3

5

9

7

3

8

4

5

6

1

2

Η λύση του χθεσινού προβλήματος

7

3

6

4

7

8

2 2

Δύσκολο

9

4

5

6

7

8

9

1 2 3 4

8 6

3

4

5

9

6

3

7 8 9 Η ΛΥΣΗ ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ: 1. ΒΟΥΣΤΑΣΙΟ 2. ΙΝΔΟΥΙΣΤΗ 3. ΝΤΑΒΟΣ 4. ΚΑΤΕ, ΧΙΟ 5. ΟΙΕΡΩΕΘ 6. ΛΑΣ, ΖΑΒΟΣ 7. ΜΝΗΜΗ 8. ΑΤΜΟΣ, ΠΥΡ 9. ΝΕΟΛΑΜΠΗΣ

8

2

ΚΑΘΕΤΑ: 1. ΒΙΝΚΕΛΜΑΝ 2. ΟΝΤΑ, ΑΝΤΕ 3. ΥΔΑΤΟΣΗΜΟ 4. ΣΟΒΕΙ, ΜΟΛ 5. ΤΥΟ, ΕΖΗΣΑ 6. ΑΙΣΧΡΑ 7. ΣΣ, ΙΩΒ, ΠΠ 8. ΙΤ, ΟΕΟ, ΥΗ 9. ΟΗΕ, ΘΣΘΡΣ

7

5

στη μνήμη το Ατομικό Πρωτάθλημα Ευρώπης 2014: Το ρεκόρ βαθμών του Ρώσου πρωταθλητή Μοτίελφ και οι εξαιρετικές εμφανίσεις νεαρών σκακιστών. Ας δούμε πρώτα την τελική κατάταξη στην κορυφή: 1) Μοτίλεφ 9 βαθμοί σε 11 αγώνες (αήττητος με 7 νίκες και 4 ισοπαλίες, το υψηλότερο ποσοστό επιτυχίας στην ιστορία του θεσμού!), 2-9) Άντον Γκουιάρτο, Φέντοσεφ, Σόλακ, Ελιάνοφ, Λουπουλέσκου, Ναβάρα, Σάριτς, Λισί 8 βαθμοί. Οι παίκτες που κατέκτησαν αργυρό και χάλκινο μετάλλιο, ο Ισπανός Άντον Γκουιάρτο και ο Ρώσος Φέντοσεφ είναι 19 ετών. Για να πάμε πιο κάτω, ο 16χρονος Αρμένιος Αρτέμιεφ τερμάτισε στις 23 θέσεις που δίνουν πρόκριση στο Παγκόσμιο Κύπελλο, ενώ δύο ακόμα μικρότεροι συμπατριώτες του σημείωσαν νόρμες διεθνών τίτλων: ο 13χρονος Μαρτιροσιάν νόρμα γκραν μετρ και ο 11χρονος Σαργκισιάν, νόρμα διεθνούς μέτρ. Οι βαθμοί που συγκέντρωσαν οι Έλληνες: Στ. Χαλκιάς 6, Θ. Μαστροβασίλης 5,5, Τ. Παυλίδης 5, Κ. Παυλίδου και Κ. Νικολαΐδης 4,5. Οι αγώνες έγιναν στο Ερεβάν της Αρμενίας με συμμετοχή 259 παικτών από 27 κράτη (http://www.eicc2014.am/). ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Ι. ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΥ

ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ: 1. Στάβλος μεγάλων ζώων 2. Οπαδός ασιατικής θρησκείας (γεν.) 3. Εκεί μαγεύεται κάθε χρόνο η πολιτικο-οικονομική ελίτ του πλανήτη 4. α) Πρόδρομος του ΤΕΙ β) Άλλος για... τράβηξε, κι άλλος για Μυτιλήνη 5. Υπάρχει και στην αίθουσα της Βουλής (αντιστρ.) 6. α) Αρχαία πόλη της Λακωνίας β) Συνώνυμο του βλάκα 7. Η πρόσφατη αδυνατίζει στους γέρους 8. α) Χρησιμοποιείται και για κίνηση μηχανών β) Το υγρό, εφεύρεση των Βυζαντινών 9. Αστέρι που η λάμψη του αυξάνει απότομα ΚΑΘΕΤΑ: 1. Ο πατέρας της κλασικής αρχαιολογίας που δολοφονήθηκε στην Τεργέστη το 1768 2. α) Αναζητούνται σε άλλους πλανήτες β) Παρακινεί 3. Το είχαν τα παλιά γραμματόσημα 4. α) Βρίσκεται σε λανθάνουσα κατάσταση (γ’ ενικό προσ.) β) Αμερικανικού τύπου εμπορικό κέντρο 5. α) Παλιά μορφή της νότας ντο (αντιστρ.) β) Όσα... τίτλος αυτοβιογραφίας 6. Επονείδιστα 7. α) Όμοια σύμφωνα β) Υπέφερα τα πάνδεινα με στωικότητα γ) Τα αρχικά του παλιού πολιτικού Πιπινέλη 8. α) Αυτό για Άγγλους β) Τα φωνήεντα του τρομερού γ) Ομόηχα φωνήεντα 9. α) Γ.Γ. του διετέλεσε και ο Κόφι Ανάν β) Άφωνος θεσιθήρας

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

58

AΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΞΙΦΑΣΚΙΑ

ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΠΑΝΤΑΖΙΔΗ

«Όσο μας πληγώνεις, τόσο μας... πωρώνεις» λέει ένα γνωστό οπαδικό σύνθημα στο ποδόσφαιρο και ταιριάζει «γάντι» στον ελληνικό ερασιτεχνικό αθλητισμό και ειδικά στην ελληνική ξιφασκία. Η μνημονιακή κυβέρνηση κόβει κάθε χρόνο κατά 50% την κρατική επιχορήγηση, που έχει φθάσει στο 20% αυτής του 2010, τα σωματεία και κατ’ επέκταση οι «χορηγοί» γονείς των αθλητών πληρώνουν για τη συμμετοχή από τον μικρότερο έως τον μεγαλύτερο αγώνα (έστω κι ένα ένα μικρό ποσό κάθε φορά), αλλά η ελληνική ξιφασκία ζει τις καλύτερες στιγμές της, καθώς τα τελευταία χρόνια έχει αυξηθεί η μαζικότητα, ενώ και σε επίπεδο κορυφής γίνονται πράγματα που δεν έχουν... ξαναγίνει! Η ΕΟΞ έστειλε πέντε ξιφομάχους στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα εφήβων-νεανίδων, που έγινε στην Ιερουσαλήμ κι αυτοί γύρισαν πίσω με τρία μετάλλια, ένα αργυρό και δύο χάλκινα, μια συγκομιδή που αμφιβάλλουμε αν - στατιστικά - υπήρχε ανάλογη στο παρελθόν σε οποιοδήποτε άλλο ατομικό άθλημα σε αντίστοιχης δυσκολίας διοργάνωση. «Το... ρεκόρ είναι ακόμη πιο μεγάλο, αφού στο Ισραήλ πήραν μετάλλιο και οι τρεις, που έστειλε η ομοσπονδία με δικά της έξοδα. Στις άλλες δύο κοπέλες τα έξοδα τα πλήρωσαν οι οικογένειές τους» λέει στην «Αυγή» ο τεχνικός σύμβουλος της ΕΟΞ, Χάρης Τσολάκης. Η παρατήρηση αυτή όμως έχει και μια δεύτερη... ανάγνω-

Στις καλύτερές της στιγμές... Δεν έχει ξαναγίνει επιτυχία όπως αυτή στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα εφήβων - νεανίδων...

Ο Μάριος Γιακουμάτος με τον πρόεδρο της ΕΟΞ Μανώλη Κατσαδιάκη και τον τεχνικό σύμβουλο της ομοσπονδίας Χάρη Τσολάκη...

ση. Θα μπορούσαν να πάνε στην κορυφαία διεθνή διοργάνωση της ηλικίας τους και άλλοι ξιφομάχοι, αγόρια και κορίτσια, που πιθανόν να είχαν κάνει κι αυτοί επιτυχίες, αλλά η ομοσπονδία αδυνατεί να τους καλύψει τα έξοδα και βέβαια οι γονείς τους, στην Ελλάδα της κρίσης και της ανεργίας, δεν έχουν - προφανώς - τη δυνατότητα να βάλουν τόσο βαθιά το

χέρι στην τσέπη. Αυτό αποδείχθηκε λίγες μέρες αργότερα... Ο Μάριος Γιακουμάτος, ο μοναδικός Έλληνας που πήγε στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα εφήβων στην Ιερουσαλήμ, κατέκτησε το αργυρό μετάλλιο στη σπάθη σε σύνολο 51 αθλητών. Ο νεαρός Έλληνας πρωταθλητής έκανε στην πρώτη φάση (στις «πουλ») πέντε νίκες και μια ήττα και

στη συνέχεια νίκησε διαδοχικά τον Γερμανό Μπόναχ (15-10), τον Ρώσο Ιλύιν (15-11), τον περσινό Ιταλό πρωταθλητή Καράντι (15-13) και στους ημιτελικούς τον Γάλλο Σολέρ (15-12), για να ηττηθεί (12-15) από τον Ιταλό Ρικάρντι στον τελικό. Τα χάλκινα μετάλλια κατέκτησαν η Κατερίνα Κοντοχριστοπούλου στο ξίφος ασκήσεως και η Θεοδώρα

Γκουντούρα στη σπάθη. Η Κοντοχριστοπούλου έκανε μόνο νίκες στην πρώτη φάση (πέντε) και στη συνέχεια νίκησε την Ιταλίδα Τανγκερλίνι (15-8), τη Γαλλίδα Μιλεπιέντ (15-1), για να ηττηθεί στον ημιτελικό από την Πολωνέζα Σίμτζακ (7-15). Στο ίδιο όπλο η Μαρία Πλιώτα ήρθε 36η και η Μαρία Ελένη Χαλδαίου 43η. Συνολικά αγωνίστηκαν 61 αθλήτριες. Το πρώτο - χρονικά - μετάλλιο πήρε η Γκουντούρα, μεταξύ 44 αθλητριών. Η ξιφομάχος της ΑΕΚ στις «πουλ» έκανε 4 νίκες και 1 ήττα και στη συνέχεια νίκησε 15-8 τη Γερμανίδα Βόλκαμ, 15-4 την Ουγγαρέζα Παπα και 15-12 τη Γαλλίδα Γκιμαλά, για να ηττηθεί στον ημιτελικό 8-15 από τη Ρωσίδα Κλίμοβα. Αυτό που αξίζει να σημειωθεί είναι ότι οι δύο από τους τρεις «μεταλλιούχους» της Ιερουσαλήμ δεν αναδείχθηκαν πρωταθλητές στο Πανελλήνιο Πρωτάθλημα Νέων, την αμέσως επόμενη εβδομάδα στο OAKA. Ο Γιακουμάτος μάλιστα ήρθε 5ος, καθώς ηττήθηκε 15-14 στα προημιτελικά από τον 16χρονο αθλητή του ΠΓΣ Ιάσωνα Αριανούτσο, που πήρε και την πρώτη θέση. Στη σπάθη νέων γυναικών η Θεοδώρα Γκουντουρα ηττήθηκε από τη μεγαλύτερή της σε ηλικία Σταυρούλα Δήμκου (ΓΕ Φλώρινας), μια αθλήτρια, που έχει κι αυτή διεθνείς διακρίσεις, καθώς ήταν 3η νεάνιδα στον κόσμο στην ειδική βαθμολογία της παγκόσμιας ομοσπονδίας (FIE) το 2012. Δείγμα του ότι υπάρχει βάση για ακόμη μεγαλύτερες επιτυχίες στο μέλλον...

ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΥΠΟΔΟΜΕΣ

Μακάρι να ήμασταν... Πολωνία! Η αίθουσα «στολίδι» του Σόποτ, μιας πόλης 40.000 κατοίκων, που φιλοξένησε και το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα κλειστού στίβου...

Λυπηρές οι συγκρίσεις με την ελληνική μιζέρια... ΤΟΥ ΚΑΡΟΛΟΥ ΣΑΡΓΟΛΟΓΟΥ

Στη γενέτειρα των Ολυμπιακών Αγώνων την Ελλάδα ο αθλητισμός καταθρυμματίζεται μέρα με τη μέρα. Εκποιούνται και διαλύονται οι δημόσιες αθλητικές υποδομές, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τις ολυμπιακές εγκαταστάσεις του Εθνικού Αθλητικού Κέντρου του Αγίου Κοσμά και του Σταδίου Ειρήνης και Φιλίας. Εκατοντάδες μικρές ή μεγάλες αθλητικές εγκαταστάσεις σε ολόκληρη τη χώρα βρίσκονται σε εγκατάλειψη από το 2004 και μετά, με συνέπεια την εξαθλίωση, ενώ συγχρόνως συρρικνώνονται οι αθλητικές δομές την ώρα που υποβαθμίζεται η φυσική αγωγή στη δημόσια εκπαίδευση και καταργούνται οι περισσότεροι αθλητικοί δημοτικοί οργανισμοί. Στα περισσότερα δημόσια σχολεία υπάρχει έλλειψη υλικοτεχνικής υποδομής και ταυτοχρόνως η διοίκηση

του ΟΑΚΑ επιβάλλει υπέρογκες χρεώσεις στις ομοσπονδίες, οι οποίες κάνουν χρήση των χώρων για τις ανάγκες της προετοιμασίας των αθλητών των εθνικών ομάδων, καθώς και στα αθλητικά σωματεία και σε όποιον άλλο φορέα ή φυσικό πρόσωπο κάνει χρήση των αγωνιστικών και βοηθητικών χώρων. Ενώ από έγκυρες πηγές προκύπτει η πρόθεση για εκποίηση και έτερων εξειδικευμένων εγκαταστάσεων που προορίζονται για αθλητισμό υψηλού επιπέδου. Στον αντίποδα, με τη μιζέρια στον ελληνικό αθλητισμό, βρίσκεται το σε πόσο μεγάλη υπόληψη έχουν τον αθλητισμό στην Πολωνία, που την επισκεφθήκαμε πρόσφατα, με αφορμή το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Κλειστού Στίβου του Σόποτ. Στο Γκντανσκ και τα επίνεια του, Σόποτ και Γντίνια, που συνολικά δεν υπερβαίνουν το ένα εκατομμύριο κατοίκους υπάρχουν υποδειγματικές

αθλητικές υποδομές, όπως περισσότερα από δέκα βοηθητικά στάδια, με προθερμαντήρια, εργομετρικά κέντρα και ότι είναι απαραίτητο για μια αγαστή αθλητική προετοιμασία αλλά και αγώνες υψηλού επιπέδου. Αυτό επιβεβαιώνεται από την διενέργεια σειράς σημαντικών αγώνων σε διάφορα αθλήματα, σε μια πόλη που αποτελεί για την Πολωνία το κέντρο του Πολιτισμού και του Αθλητισμού, την πόλη που φιλοξένησε φέτος στις αρχές Μαρτίου το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Κλειστού Στίβου στην «Ergo Arena» ένα καταπληκτικό Στάδιο χωρητικότητας 15.000 θεατών (10.700 για τον στίβο) όπου διεξάγονται αγώνες μπάσκετ, βόλεϊ, χάντμπολ, γυμναστικής, τένις, μότο κρος κ.ά. Στον ίδιο χώρο θα διεξαχθεί φέτος το καλοκαίρι το τρίτο γκρουπ του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος Βόλεϊ Ανδρών, οι υπόλοιποι αγώνες θα διενεργηθούν σε Βαρσοβία, Κρακοβία,

Κατοβίτσε, Μπίντγκος (το λίκνο του στίβου της Πολωνίας), Βρόσλαβ και Λοντζ. Πέρσι, με βάση το Σόποτ, οι Πολωνοί φιλοξένησαν ως συνδιοργανωτές με τους Δανούς, το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Βόλεϊ Γυναικών, ενώ το 2012 με την Ουκρανία το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου, το οποίο έλαβε χώρα σε υπερσύγχρονα και ολοκαίνουργια στάδια της Βαρσοβίας, του Πόζναν, του Βρότσλαβ και του Γκντανσκ. Στο Γκντανσκ διεξάγονται επιπλέον σε ετήσια βάση αγώνες του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος και Κυπέλλου Ιστιοπλοΐας, καθώς και το ετήσιο τουρνουά Τριάθλου της Βαλτικής. Οι Πολωνοί όμως δεν έμειναν μό-

νον σε αυτά... Το 2009 διοργάνωσαν το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα του μπάσκετ, το 2011 το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα ανωμάλου δρόμου στο Μπίντγκος έδρα του στίβου, όπου έγιναν την τελευταία δεκαετία συναντήσεις για το Ευρωπαϊκό Κύπελλο Στίβου, για τους πανευρωπαϊκούς νέων, αλλά και Παγκόσμιο Πρωτάθλημα εφήβων - νεανίδων. Επιπροσθέτως, ως επιστέγασμα των αξιομνημόνευτων υποδομών τους, αλλά και της βαρύτητας, που δίνουν οι Πολωνοί στον αθλητισμό, έχουν θέσει υποψηφιότητα για τους χειμερινούς Ολυμπιακούς του 2022, με την ιστορική Κρακοβία, μια πόλη «κόσμημα»...

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

59

AΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΣ ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΠΑΝΤΑΖΙΔΗ

Στη ζωή - και στο ποδόσφαιρο δεν πρέπει να αφήνεις τις ευκαιρίες να πηγαίνουν χαμένες! Ο Ολυμπιακός, μετά τη νίκη του στον πρώτο αγώνα με 2-0 επί της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, ήταν η ομάδα από το γκρουπ των «αδυνάτων» της φάσης των «16», που είχε τις μεγαλύτερες πιθανότητες να προκριθεί, αλλά τελικά δεν τα κατάφερε, καθώς ηττήθηκε με 3-0, όσο ακριβώς... χρειαζόταν για να αποκλειστεί... Τέτοια ευκαιρία για την ομάδα του Πειραιά, αλλά και γενικότερα για το ελληνικό ποδόσφαιρο, παρουσιάζεται μια φορά στα 15 χρόνια! Ήταν άνοιξη του ‘99, όταν ο Ολυμπιακός αντιμετώπισε την Γιουβέντους και βρέθηκε και πάλι μια... ανάσα από τους «8». Οι «ερυθρόλευκοι» είχαν ηττηθεί 2-1 στο Τορίνο και στο ΟΑΚΑ, ενώ προηγούντο 1-0 με το γκολ του Γκόγκιτς μέχρι το 85’, δέχτηκαν το γκολ της ισοφάρισης από τον Κόντε και έχασαν και τότε τη μεγάλη ευκαιρία. Από τότε παίζουν συνεχώς στους ο-

Μια φορά στα 15 χρόνια! μίλους του Τσάμπιονς Λιγκ (μόνο μια χρονιά αποκλείστηκαν στα προκριματικά), αλλά ποτέ δεν έφθασαν τόσο κοντά στην... πηγή των προημιτελικών, όσο την Τετάρτη το βράδυ. Μια από τις αιτίες του αποκλεισμού του Ολυμπιακού είναι - και πάλι - το νούμερο... 15! Τόσα ήταν τα εκατομμύρια ευρώ, που έβαλε στα ταμεία της η ΠΑΕ από την πώληση στην Φούλαμ του Κώστα Μήτρογλου, του παίκτη, που μαζί με τον τερματοφύλακα Ρομπέρτο σήκωσαν το κύριο βάρος της πρόκρισης από τους ομίλους της διοργάνωσης. Στον αγώνα του «Ολντ Τράφορντ» ήταν φανερό ότι έλειπε ένας κυνηγός κρούσης, που θα έστελνε μέσα από την περιοχή την μπάλα στα δίχτυα, καθώς δημιουργήθηκαν οι προϋποθέσεις για την επίτευξη ενός γκολ, που θα αρκούσε για την πρόκριση. Επιπλέον ο Ολυμπιακός έβαλε τον Ιανουάριο στα ταμεία του 4 εκατομμύρια ευρώ από την παραχώρηση του Βλαντιμίρ Βάις, που σκόραρε επί της Παρί Σεν Ζερμέν στο Νέο Φάληρο και ήταν καταλυτικός στη νίκη (31) επί της Άντερλεχτ, που έδωσε την πρόκριση. Ο αντικαταστάτης του Βάις, που ήταν σε... κόντρα με τον Μίτσελ, ο Ουρουγουανός Ερνάν Πέρες, δεν αποδεικνύεται καλύτερός του...

Ο Ολυμπιακός είναι βέβαια άτυχος από το γεγονός ότι δεν έπαιξε και στα δύο ματς ο τραυματίας Χαβιέ Σαβιόλα, ενώ στη ρεβάνς δεν είχε είχε και τον Μάικλ Ολαϊτάν, που «κατέρρευσε» στον αγώνα με τον Παναθηναϊκό και είναι ο δεύτερος σκόρερ της ομάδας. Η διοίκηση του Ολυμπιακού και ο Μίτσελ έχουν ευθύνη γι’ αυτή τη «δυστοκία», καθώς επέλεξαν για αντικαταστάτη του Μήτρογλου τον Νέλσον Βαλντές, έναν παίκτη που ήταν ουσιαστικά «παροπλισμένος» απ’ το ποδόσφαιρο απαιτήσεων και ήρθε στην Ελλάδα με επιπλέον κιλά! Η είσοδος στο 81’ του 18χρονου Νίκου Βέργου, που είχε παίξει μόλις ένα ματς με την πρώτη ομάδα κι αυτή ως αλλαγή (στον αγώνα Κυπέλλου με τον Φωκικό) δείχνει την αδυναμία επιλογών του Μίτσελ... Η δεύτερη αιτία του αποκλεισμού είναι η αμυντική λειτουργία του πρωταθλητή Ελλάδας στα τελευταία ματς. Στη φάση των ομίλων «παρτενέρ» του Κώστα Μανωλά στο κέντρο της άμυνας ήταν ο Δημήτρης Σιόβας, που τραυματίστηκε σοβαρά στις αρχές της χρονιάς και ακόμη δεν έχει γυρίσει στα γήπεδα. Η λύση της απόκτησης του Ιβάν Μαρκάνο αποδείχθηκε κατώτερη των απαιτήσεων του Τσάμπιονς Λιγκ, την στιγμή που κι ο Α-

Οι «ερυθρόλευκοι» έχασαν την ευκαιρία να «γράψουν ιστορία»...

Οι νεοφερμένοι Πέρες, Βαλντές και Μαρκάνο δεν εκμεταλλεύτηκαν την ευκαιρία που τους δόθηκε...

βραάμ Παπαδόπουλος δεν έχει επανέλθει σε υψηλό επίπεδο, μετά τον δικό του σοβαρό τραυματισμό στην πρεμιέρα του «Euro 2012». Το «καμπάνακι» για τον Ολυμπιακό είχε χτυπήσει στους αγώνες με τον

Παναθηναϊκό και τον ΠΑΟΚ, καθώς δέχτηκε πέντε γκολ σε δύο ματς, αλλά τότε πολλοί πίστευαν ότι οι παίκτες του Μίτσελ «είχαν το μυαλό τους στο Μάντσεστερ». Την Τετάρτη, που το είχαν;

ΤΣΑΜΠΙΟΝΣ ΛΙΓΚ

«Κλειστό κλαμπ για λίγους»...

o 2003-2004: Tσέλσι, Πόρτο, Λιόν,

Προκρίθηκαν στους «8» όλοι οι «δυνατοί» της κλήρωσης των «16»... ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΜΑΡΟΥΝΤΑ

Είναι το ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο μια υπόθεση για λίγους; Η φετινή διοργάνωση του Τσάμπιονς Λιγκ αποδεικνύει πως η «ψαλίδα» ανάμεσα στις πιο εύρωστες ομάδες, που προέρχονται από τις προηγμένες ποδοσφαιρικά χώρες, με τις υπόλοιπες «έχει ανοίξει». Εντύπωση προκαλεί το ότι οι πέντε στις οκτώ ομάδες που προχώρησαν είναι οι ίδιες, που πέρασαν στους «8» και πέρσι. Ενδεικτικό στοιχείο είναι και το γεγονός πως στους πρώτους αγώνες αυτής της φάσης, στους έξι από τους οκτώ νίκησαν οι «ισχυροί» φιλοξενούμενοι, κάτι που δεν έχει προηγούμενο και δείχνει τις διαφορές δυναμικότητας, που υπάρχουν πλέον στο ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο. Παρατηρώντας προηγούμενες διοργανώσεις, διακρίνουμε πως έφταναν στους «8» και ομάδες που δεν συγκαταλέγονταν σ’ αυτές που ονομάζουμε «πρωτοκλασάτες». Στην προημιτελική φάση του Τσάμπιονς Λιγκ έχουν φτάσει ομάδες όπως η Λα Κορούνια, η Μονακό, η Αϊντχόβεν, η Βιγιαρεάλ, η Ρόμα, η Λιόν, η Μπεν-

φίκα, η Βαλένθια, η Φενέρ, η Σάλκε, η Πόρτο, η ΤΣΣΚΑ Μόσχας, η Μπορντό, η Σαχτάρ Ντονέτσκ, η Τότεναμ, η Μαρσέιγ, η Γαλατασαράι, η Μάλαγα και το ΑΠΟΕΛ, που είναι η χαρακτηριστικότερη περίπτωση «Δαυίδ», που τόλμησε να τα βάλει με τους «Γολιάθ» και δικαιώθηκε. Κάποιες από αυτές προχώρησαν ακόμα περισσότερο, όπως η Μονακό που βρέθηκε στον τελικό, ενώ η Πόρτο στέφθηκε ακόμα και Πρωταθλήτρια Ευρώπης... Βέβαια, αν εξαιρέσει κανείς το ΑΠΟΕΛ, οι περισσότερες από τις υπόλοιπες είχαν και «γερό πορτοφόλι»... Γενικότερα, τείνει να παγιωθεί μια κατάσταση που ευνοεί τις ισχυρότερες ομάδες και «κλείνει τον δρόμο» στις ομάδες της συντριπτικής πλειοψηφίας των χωρών-μελών της ΟΥΕΦΑ. Σ’ αυτό συμβάλλει και το γεγονός πως οι χώρες που βρίσκονται ψηλά στην κατάταξη συμμετέχουν με τέσσερις και τρεις ομάδες στον θεσμό. Παλιότερα ήταν πιο εύκολο για μια ομάδα μικρότερου βεληνεκούς να προχωρήσει στο Τσάμπιονς Λιγκ (και κυρίως, στην παλιότερη μορφή του, ως Κύπελλο Πρωταθλητριών), αλλά πλέον τείνει να μεταβληθεί ο θεσμός

σε ένα «κλειστό κλαμπ για λίγους». Το γεγονός ότι προκρίθηκαν και οι οκτώ «δυνατοί» της κλήρωσης στους «16» αποδεικνύει του λόγου το αληθές και δείχνει ότι ο θεσμός κινδυνεύει να χάσει την ομορφιά που δίνει η έκπληξη και κάνει το ποδόσφαιρο το λαοφίλεστερο άθλημα στον κόσμο. Είναι η πρώτη φορά που δεν υπάρχει ούτε ένας «μικρός» στην προημιτελική φάση! Ακόμα και η Ατλέτικο Μαδρίτης, που είχε να προκριθεί στους «8» από το 1997 και το Γιουρόπα Λιγκ έχει κατακτήσει και στις

τρεις καλύτερες ομάδες της Πριμέρα Ντιβιζιόν συγκαταλέγεται, ενώ η Παρί (εξαιτίας του πορτοφολιού των ιδιοκτητών της) διαθέτει ποδοσφαιριστές παγκόσμιας εμβέλειας, όπως ο Ζλάταν Ιμπραϊμοβιτς... Η ΟΥΕΦΑ θεωρητικά θέλει να «ανοίξει» το ποδόσφαιρο στην Ευρώπη, αλλά η πολιτική της κρατάει σταθερά τα «στεγανά» σε επίπεδο κορυφής. Και για τα δικά σας συμπεράσματα, παραθέτουμε τις ομάδες, που είχαν προκριθεί στους «8» στις διοργανώσεις από το 2004 και μετά:

Ο «Δαυίδ» ΑΠΟΕΛ κόντρα στη Ρεάλ του Κριστιάν Ρονάλντο στα προημιτελικά του 2012...

Λα Κορούνια, Άρσεναλ, Ρεάλ Μ., Μίλαν, Μονακό o 2004-2005: Τσέλσι, Μίλαν, Λιόν, Γιουβέντους, Λίβερπουλ, Αϊντχόβεν, Μπάγερν, Ίντερ o 2005-2006: Μπαρτσελόνα, Γιουβέντους, Βιγιαρεάλ, Άρσεναλ, Μίλαν, Λιόν, Μπεφνίκα, Ίντερ, Άρσεναλ o 2006-2007: Ρόμα, Λίβερπουλ, Τσέλσι, Βαλένθια, Μίλαν, Αϊντχόβεν, Μάντσεστερ Γ., Μπάγερν o 2007-2008: Άρσεναλ, Φενέρ, Μπαρτσελόνα, Μάντσεστερ Γ., Ρόμα, Τσέλσι, Σάλκε, Λίβερπουλ o 2008-2009: Λίβερπουλ, Τσέλσι, Βιγιαρεάλ, Μπάγερν, Μπαρτσελόνα, Άρσεναλ, Μάντσεστερ Γ., Πόρτο o 2009-2010: Άρσεναλ, Μπάγερν, Λυόν, Μάντσεστερ Γ., ΤΣΣΚΑ, Ίντερ, Μπαρτσελόνα και Μπορντό o 2010-2011: Σαχτάρ, Μπαρτσελόνα, Τότεναμ, Σάλκε, Μάντσεστερ Γ, Ίντερ, Τσέλσι, Ρεάλ o 2011-2012: Μπενφίκα, Μίλαν, ΑΠΟΕΛ, Μπαρτσελόνα, Μαρσέιγ, Μπάγερν, Τσέλσι, Ρεάλ o 2012-2013: Ρεάλ, Ντόρτμουντ, Παρί, Γιουβέντους, Γαλατά, Μπαρτσελόνα, Μάλαγα, Μπάγερν o 2013-2014: Μπαρτσελόνα, Μπάγερν, Παρί, Ατλέτικο Μ. Μάντσεστερ Γ., Τσέλσι, Ντόρτμουντ, Ρεάλ.

60

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΛ.: 210-69.03.000

MEGA, 14.50

FUN WITH DICΚ & JANE Κωμωδία, παραγωγής 2006, με τους Τζιμ Κάρεϊ, Τέα Λεόνι, Άλεκ Μπόλντουιν. Όταν ο Ντικ Χάρπερ, απολυμένος αντιπρόεδρος εταιρείας - κολοσσού, αντιλαμβάνεται, μαζί με τη γυναίκα του Τζέιν, ότι είναι αδύνατον να επιστρέψουν στην προηγούμενη πολυτελή ζωή τους, έχουν χάσει ήδη την ιδιοκτησία τους. Πιο απελπισμένοι από ποτέ, αποφασίζουν να στραφούν στις ένοπλες ληστείες. Σύντομα γίνονται σύγχρονοι «Ρομπέν των δασών» των προαστίων, κλέβοντας από τους πλούσιους και δίνοντας στους φτωχούς... δηλαδή στους εαυτούς τους!

ALPHA, 23.15

ΤΟ ΚΗΝΥΓΙ ΤΩΝ ΜΑΓΙΣΣΩΝ Περιπέτεια, με τους Νίκολας Κέιτζ, Ρον Πέρλμαν, Κρίστοφερ Λι. Τον 14ο αιώνα δύο ταλαιπωρημένοι σταυροφόροι επιστρέφουν στην πατρίδα τους, όπου όμως τους περιμένει μια φονική πανδημία. Πόλεις και χωριά έχουν γεμίσει πτώματα, ενώ η Εκκλησία, αδυνατώντας να συγκρατήσει τον πανικό του κόσμου, θα ρίξει το ανάθεμα σε κάποιες γυναίκες με ιδιαίτερα χαρίσματα, που θεωρούνται μάγισσες. Όταν μία απ’ αυτές κριθεί ως η πηγή της Μαύρης Πανώλης, οι Μπέμεν και ο Φέλσον αναγκάζονται να τη μεταφέρουν, όμως δεν είναι σίγουροι ότι αυτή η κοπέλα είναι η πραγματική αιτία του κακού.

STAR, 21.00

RED - ΠΡΑΚΤΟΡΕΣ ΠΑΡΟΠΛΙΣΜΕΝΟΙ ΑΛΛΑ ΠΑΝΤΑ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΙ Κωμική περιπέτεια, παραγωγής 2010, με τους Μπρους Γουίλις, Μαίρη Λουίζ Πάρκερ, Μόργκαν Φρίμαν, Έλεν Μίρεν, Τζον Μάλκοβιτς, Ρίτσαρντ Ντρέιφους. Μια παρέα συνταξιούχοι πράκτορες της CIA αντιλαμβάνονται ότι τα πρώην αφερντικά τους θέλουν να τους βγάλουν από τη μέση και αποφασίζουν να αντιδράσουν. Οι καλύτεροι πράκτορες θυμούνται ξανά τις μαχητικές τους ικανότητες, αποφασισμένοι να βρουν και να εξοντώσουν αυτούς που τους θέλουν νεκρούς.

ALPHA, 22.30

ΠΑΓΙΔΕΥΜΕΝΗ ΨΥΧΗ Μεταφυσικό θρίλερ, παραγωγής 2010, με τους Πάτρικ Γουίλσον, Ρόουζ Μπερν, Μπάρμπαρα Χέρσεϊ. Ο Τζος και η Ρενέ μετακομίζουν με τα παιδιά τους σε νέο σπίτι. Όταν μια τραγωδία στη σοφίτα του σπιτιού τους οδηγήσει τον μικρό τους γιο σε βαθύ και παρατεταμένο κώμα, ανεξήγητα πράγματα αρχίζουν να συμβαίνουν στην οικογένεια, τα οποία ο Τζος και η Ρενέ αδυνατούν να εξηγήσουν με τη λογική.

ΔΕΥΤΕΡΑ MEGA

06.00 Το κορίτσι που αγάπησα 07.00 MEGA Σαββατοκύριακο 10.00 Το κόκκινο δωμάτιο (Ε) 11.00 Εμείς κι εμείς (Ε) 12.10 Ντόλτσε βίτα (Ε) 12.50 Dr. Cook 14.00 Eιδήσεις 14.50 Fun with Dick and Jane. Κωμωδία 16.35 Eιδήσεις 16.40 Επτά θανάσιμες πεθερές (Ε) 18.50 Aπό την Πόλη έρχομαι 20.00 Eιδήσεις 21.15 Οι Αναλώσιμοι. Περιπέτεια 23.30 Αόρατο άγγιγμα 2. Θρίλερ 00.50 Ειδήσεις 01.00 Ξένη ταινία (Συνέχεια) 01.45 As if 02.45 The shield 04.00 Anthony Bourdain: Νο reservations (E)

ΤΗΛ.: 210-68.86.100

ΑΝΤ1

07.00 TV quiz 09.00 Για μια γυναίκα κι ένα αυτοκίνητο (Ε) 09.50 Θα βρεις το δάσκαλό σου (Ε) 10.50 Ονειροπαγίδα (Ε) 11.50 40 κύματα (Ε) 12.40 Της Alfa τα ζυμώματα (Ε) 13.00 Ειδήσεις 13.30 TV quiz 13.40 Aεροπλάνα, λιμουζίνες και τρένα. Κωμωδία 16.00 Καλές δουλειές (E) 17.00 Τα καρντάσιανς (Ε) 18.00 Ειδήσεις στη νοηματική γλώσσα 18.10 Βίβα Ρένα. Κωμωδία 20.00 Ειδήσεις 21.15 Your face sounds familiar 00.15 Σε πρώτο πλάνο 02.15 Λόλα (Ε)

ΤΗΛ.: 210-34.21.201-4

STAR

07.00 Παιδικό πρόγραμμα 13.15 Γλυκός μπελάς. Κομεντί 15.15 Τα φιλαράκια (Ε) 16.40 The big bang theory (Ε) 17.40 Ειδήσεις. Δελτίο στη Νοηματική 17.50 Revolution 18.45 Ηοuse 19.45 Eιδήσεις 20.55 Κλήρωση Τζόκερ 21.10 Τρώει Story 30 χρόνια τώρα! Επιθεώρηση του Μάρκου Σεφερλή, 2012 00.45 Επαγγελματίες απατεώνες. Κομεντί 03.15 Παγκόσμιος στρατιώτης: Αναγέννηση. Περιπέτεια φαντασίας.

ΤΗΛ.: 210-69.03.000

ΤΗΛ.: 210-68.86.100

ΤΗΛ.: 212-21.24.000

ALPHA

ΤΗΛ.: 210-48.00.170-4

ΣΚΑΪ

06.30 Καλημέρα με τον Γιώργο Αυτιά 10.00 Σαββατοκύριακο με δράση 12.00 Goal χωρίς σύνορα 13.00 Eco news 13.30 Στην πράξη 14.15 Γεύσεις στη φύση (Ε) 15.15 Ελλήνων γεύσεις 16.00 Ο κόσμος ανάποδα 17.00 Joy 19.00 The defenders 20.00 Γλυκές αλχημείες 21.00 Ειδήσεις 21.45 Goal 23.00 Λουκουμάδες με μέλι. Κωμωδία 01.00 Πριν την καταστροφή

ΤΗΛ. 210-36.73.366

ΒΟΥΛΗ

12.00 Το Δημοτικό Θέατρο Τρικάλων σε περιοδεία με το έργο «Παραμύθια στο ασανσέρ» 12.30 Συναυλία Αδελφοσύνης - Ραβένα 14.00 Καλειδοσκόπιο 15.00 Κάρτα μέλους 16.00 Τι λέει ο νόμος: Νέο Μουσείο Ακρόπολης 18.00 Φωτίζοντας την παράδοση: Δημοτικό τραγούδι - Α’ μέρος 19.00 Ένα έργο γεννιέται. Βαν Γκονγκ 20.00 Στα άκρα: Στέλιος Ράμφος 21.30 Παλέτες που έγραψαν ιστορία: Ντελακρουά (1798-1863) 22.00 «Μια ζωή για τον τσάρο». Όπερα 01.00 Θεατροσκόπιο

ΑΝΤ1

06.00 Εκείνες κι εγώ (Ε) 07.00 Πρωινό ΑΝΤ1 10.00 Το πρωινό 12.50 Με αγάπη 13.00 Ειδήσεις 13.30 TV Quiz 13.40 Άκρως οικογενειακόν (Ε) 14.50 TV Quiz 15.00 Κωνσταντίνου και Ελένης (Ε) 16.00 TV Quiz 16.10 Το καφέ της Χαράς (Ε) 17.40 Ειδήσεις. Δελτίο στη νοηματική γλώσσα 17.50 Bαλς με δώδεκα θεούς 18.50 Μπρούσκο 20.00 Ειδήσεις 21.15 Νέα τουρκική σειρά 22.15 Επανάληψη ελληνικού προγράμματος 23.15 Ράδιο αρβύλα 00.15 OΛΑ τρέλα 01.45 Της αγάπης μαχαιριά (Ε)

ΤΗΛ.: 210-34.21.201-4

STAR

06.15 Chuck 07.15 Παιδικό πρόγραμμα 08.15 ΦΜ Live (E) 10.00 Live U 13.00 Mελέτησέ το 14.45 ΦΜ Live 16.30 Ειδήσεις. Δελτίο στη νοηματική 16.45 Μίλα 18.40 Η προδοσία 19.45 Ειδήσεις. Δελτίο στη νοηματική 21.00 RED: Πράκτορες παροπλισμένοι αλλά πάντα επικίνδυνοι. Περιπέτεια 23.30 Στον ενικό 02.15 Ωρολογιακή βόμβα. Περιπέτεια

ΤΗΛ.: 212-21.24.000

06.00 Άκατα μάτατα με τα Ζουζούνια 08.00 Το παίζω και πολύ άντρας. Ελληνική κωμωδία 10.00 Μες στην καλή χαρά 14.00 Ειδήσεις 14.15 LOL 15.00 To δόλωμα. Κωμωδία 16.55 Δελτίο στη νοηματική γλώσσα 17.00 Αννίτα SOS 19.00 Eιδήσεις 20.00 Νόστιμη γη 21.00 Νήσος 2. Ελληνική κωμωδία 23.15 Το κυνήγι των μαγισσών. Ξένη ταινία 01.10 Θυρίδα τηλεπώλησης

MEGA

06.45 Koινωνία ώρα Mega 10.00 Πρωινό mou 13.10 Ντόλτσε βίτα (Ε) 14.00 Eιδήσεις 15.00 Η ώρα η καλή (Ε) 16.30 Ειδήσεις 16.40 Η πολυκατοικία (Ε) 17.40 Σ’ αγαπώ - μ’ αγαπάς (Ε) 18.50 Πενήντα πενήντα (Ε) 20.00 Ειδήσεις 21.15 Κλεμμένα όνειρα 22.20 Κάτω Παρτάλι 23.30 Aνατροπή 01.15 Ειδήσεις 01.30 The beast 02.30 H γενιά των 592 ευρώ (Ε) 03.30 Anthony Bourdain No reservations (E)

ALPHA

06.50 Θα σε δω στο πλοίο (Ε) 07.45 Θυρίδα 08.00 Miss Nταίζη (Ε) 08.45 Θυρίδα τηλεπώλησης 09.00 Χορεύοντας στη σιωπή (E) 09.45 Θυρίδα τηλεπώλησης 10.00 Εντιμότατοι κερατάδες (Ε) 11.00 Θυρίδα τηλεπώλησης 11.15 Σφηνάκια (Ε) 12.00 Ειδήσεις 13.00 Ελένη 16.00 Δέστε τους! 17.35 Ειδήσεις. Δελτίο στη Νοηματική 17.45 Άκου τι είπαν 18.30 Ειδήσεις 20.00 Κάτι ψήνεται 21.00 Μην αρχίζεις τη μουρμούρα 21.45 Ελληνοφρένεια 22.30 Παγιδευμένη ψυχή. Περιπέτεια 00.30 Glee 01.30 Θυρίδα τηλεπώλησης

ΤΗΛ.: 210-48.00.170-4

ΣΚΑΪ

06.00 Πρώτη γραμμή 10.00 Tώρα 12.00 Magazino 13.00 EXceL!ent 14.00 America’s next top model 15.00 To κάστρο του Τακέσι 16.00 Βιολέτα 17.00 Mαγειρεύω οικονομικά 17.50 Δελτίο στη νοηματική 18.00 ΣΚΑΪ με το Νίκο Ευαγγελάτο 20.00 Hawaii five - 0 21.00 Ειδήσεις 22.15 CSI Μαϊάμι 23.15 Game of thrones 00.30 H δίκη στον ΣΚΑΪ 02.15 Red Bull Air race Abu Dhabi (E)

ΤΗΛ. 210-36.73.366

ΒΟΥΛΗ

11.00 Γιορτή του Συλλόγου Υπαλλήλων της Βουλής για την επέτειο της 25ης Μαρτίου 12.30 Κοινοβουλευτικό έργο 17.00 Ειδήσεις 18.00 Ολομέλεια της Βουλής 21.30 Θεατροσκόπιο. Το «Αούστρας ή η Αγριάδα»

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

61

MEDIA «Επίδομα αφερεγγυότητας εργοδότη» και στους δημοσιογράφους «Επίδομα αφερεγγυότητας εργοδότη» έχει αναγνωριστεί από τον ΟΑΕΔ στους εργαζόμενους του Alter και των Εκδόσεων Λυμπέρη, το οποίο αντιστοιχεί σε τρεις μισθούς του ύψους της Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας, ανάλογα με την ειδικότητα. Το επίδομα δικαιούνται πλέον και τα μέλη που ασφαλίζονται στο ΕΤΑΠ - ΜΜΕ, υπό την προϋπόθεση ότι οι επιχειρήσεις στις οποίες εργάζονταν βρίσκονται σε καθεστώς πτώχευσης, ενώ οι οφειλές του εργοδότη πρέπει να εμπίπτουν σε χρονική περίοδο ενός εξαμήνου πριν από την αίτηση πτώχευσης. Η ευνοϊκή για τους δημοσιογράφους και διοικητικούς υπαλλήλους αναγνώριση έγινε από τον ΟΑΕΔ μετά από παρέμβαση της ΕΣΗΕΑ και της ΕΠΗΕΑ. Ο ΟΑΕΔ έκρινε ότι οι δημοσιογράφοι αποτελούν ειδική κατηγορία εργαζομένων, δεδομένου ότι το δημοσιογραφικό επάγγελμα δεν είναι συνυφασμένο με την αποκλειστικότητα που επιφέρει η ιδιότητα του υπαλλήλου, όπως οι λοιποί εργαζόμενοι. Ο δημοσιογράφος μπορεί να εργάζεται σε διάφορα μέσα χωρίς περιορισμό. Συνεπώς, καθώς ο σκοπός του επιδόματος αφερεγγυότητας είναι εντελώς διαφορετικός από αυτόν του επιδόματος ανεργίας και αφορά την αδυναμία του εργοδότη να καταβάλλει τον συμφωνημένο μισθό λόγω αφερεγγυότητας, το γεγονός ότι κάποιοι δημοσιογράφοι ενδεχομένως είχαν και άλλη εργασία κατά το επίδικο χρονικό διάστημα του εξαμήνου δεν επηρεάζει την καταβολή του σχετικού επιδόματος σε αυτούς. Το επίδομα αφερεγγυότητας καταβάλλεται στους δικαιούχους που προσκομίζει στον ΟΑΕΔ τα σχετικά δικαιολογητικά. Α.Γ.Ν.

ΕΜΦΑΝΙΣΕ ΠΑΡΑΝΟΜΟ «ΣΧΕΔΙΟ ΣΥΜΒΑΣΗΣ» ΣΕ ΠΑΡΑΓΩΓΟΥΣ ΚΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥΣ

Η ΝΕΡΙΤ καταργεί τον νόμο για τα πνευματικά δικαιώματα των δημιουργών

ΤΗΣ ΑΓΓΕΛΑΣ ΝΤΑΡΖΑΝΟΥ

Να καταργήσει τα πνευματικά και συγγενικά δικαιώματα που κατέβαλλε μέχρι πρότινος, σύμφωνα με τον νόμο, στους παραγωγούς και δημιουργούς επιχειρεί η ΝΕΡΙΤ, εμφανίζοντας συμβάσεις για τις νέες παραγωγές που προωθεί -της περιόδου που ξεκινά από τον Απρίλιο 2014, χωρίς να αναγνωρίζει πνευματικά δικαιώματα. Στις ίδιες συμβάσεις αμφισβητείται και ο ρόλος του (ανεξάρτητου) παραγωγού, ως αυτού που έχει την πρωτοβουλία και την ευθύνη για τη δημιουργία του οπτικοακουστικού έργου, ο οποίος επιφυλάσσεται για την ίδια τη ΝΕΡΙΤ, η οποία όμως είναι «χρήστης» των οπτικοακουστικών έργων. Μια τέτοια παραδοχή δυσκολεύει, αν δεν αποκλείει - τις συμπαραγωγές με το εξωτερικό. Ο νέος δημόσιος ραδιοτηλεοπτικός φορέας, που υποτίθεται ότι δημιουργείται εκ του μηδενός μετά το λουκέτο στην ΕΡΤ προκειμένου να αποκαταστήσει στρεβλώσεις και δυσλειτουργίες, όχι μόνο δεν θεραπεύει τις παθογένειες που δημιούργησαν το «πάρτι» της ΕΡΤ τα προηγούμενα χρόνια σε στενό εναγκαλισμό με τις κυβερνήσεις, αλλά, αντίθετα, προωθεί παράνομες συμβάσεις προτρέποντας εξωτερικούς παραγωγούς και δημιουργούς να... παρανομήσουν από κοινού. Με τον τρόπο αυτόν επιστρέφει σε καιρούς προ του 1993, οπότε θεσπίστηκε ο νόμος για τα πνευματικά δικαιώματα. Πρόκειται για δικαιώματα τα οποία αφορούν κυρίως επαναλήψεις έργων που προβάλλονται από τους τηλεοπτικούς σταθμούς, τα οποία καταβάλλονται σε παραγωγούς και δημιουργούς (σκηνοθέτες, σεναριογράφους, ηθοποιούς, συνθέτες, μουσικούς, τεχνικούς). Τα δικαιώματα αυτά καταβάλλονται στους Οργανισμούς Συλλογικής Διαχείρισης πνευματικών ή συγγενικών δικαιωμάτων (π.χ. ΑΕΠΙ, Απόλλων, Φοίβος, Διόνυσος, Αθηνά κ.ά.), οι οποίοι με τη σειρά τους τα αποδίδουν στα μέλη τους. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, ο οργανισμός «Αθηνά», επί παραδείγματι, που εκπροσωπεί σκηνοθέτες, σεναριογράφους και συγγραφείς και περιλαμβάνει περί τα 1.000 μέλη, λαμβάνει το πολύ περί τα 500.000 ευρώ τον χρόνο από κάθε μεγάλο κανάλι, αναλόγως με τις επαναλήψεις έρ-

EχουΜΜΕ και λέΜΜΕ Νέο πρόγραμμα από τη ΝΕΡΙΤ Την έγκριση και ανάθεση 19 παραγωγών για την περίοδο Μαρτίου - Ιουνίου 2014 έναντι συνολικού ποσού 2,32 εκατ. ευρώ πλέον ΦΠΑ αποφάσισε ομόφωνα το Διοικητικό Συμβούλιο της ΝΕΡΙΤ μετά από σχετική εισήγηση της αναπληρώτριας διευθύνουσας συμβούλου Κατερίνας Ευαγγελάκου, η οποία εξουσιοδοτήθηκε για να υπογράψει τις ανάλογες συμβάσεις. Το κόστος όλων των παραγωγών θα επιβαρύνει τον προϋπολογισμό της ΝΕΡΙΤ για το 2014. Για λόγους «ασφαλείας» Με ειδική διαπίστευση και πάλι οι δημοσιογράφοι, οι φωτορεπόρτερ και τα ραδιοτηλεοπτικά συνεργεία θα καλύψουν τη μαθητική παρέλαση για την επέτειο

Άμεση αντίδραση των παραγωγών και των Οργανισμών Συλλογικής Διαχείρισης

γων που προβάλλει. Άλλες ειδικότητες επαγγελματιών λαμβάνουν δικαιώματα από άλλους οργανισμούς διαχείρισης. Μεγάλο μέρος των εσόδων των οργανισμών προέρχεται από τις καλοκαιρινές επαναλήψεις σειρών των τηλεοπτικών σταθμών. Η νέα σύμβαση - η οποία αναφέρεται μάλιστα ως σχέδιο σύμβασης- που εμφάνισε η ΝΕΡΙΤ σε παραγωγούς και δημιουργούς προκειμένου να προωθήσει τις προτάσεις που εγκρίνονται για την ερχόμενη σεζόν (από σειρές μυθοπλασίας και ντοκιμαντέρ μέχρι τηλεπαιχνίδια και δημοσιογραφικές εκπομπές), όλες εξωτερικές ή μεικτές παραγωγές, δεν αναγνωρίζει πνευματικά και συγγενικά δικαιώματα, ενάντια στον νόμο (2121/93), τις Οδηγίες της Ε.Ε. και τη Χάρτα Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Με δυο λόγια οι συμβάσεις που προτείνει η ΝΕΡΙΤ στους παραγωγούς και δημιουργούς είναι παράνομες και γι’ αυτό άκυρες. Ο νόμος απαγορεύει να υπογράφονται Συμβάσεις για πλήρη παραχώρηση των πνευματικών δικαιωμάτων, σημειώνοντας ότι πρέπει να αναφέρεται ρητά α) το χρονικό διάστημα για το οποίο εκχωρούνται τα δικαιώματα -έως πέντε χρόνια, β) το ύψος του τιμήματος της αμοιβής και γ) το είδος της χρήσης του έργου (π.χ. τηλεοπτική προβολή, διαδικτυακή προβολή κ.ο.κ.). Οι προβλέψεις θεσπίστηκαν προκειμένου όχι μό-

της 25ης Μαρτίου τη Δευτέρα. Επιτέλους! Νέα τουρκική σειρά εντάσσει στο πρόγραμμά του ο ΑΝΤ-1. Η «Iffet», που θα αρχίσει να προβάλλεται από την ερχόμενη Πέμπτη, είναι μια φτωχή κοπέλα, ερωτευμένη με ταξιτζή, ο οποίος την έχει στο φτύσιμο. Παρόλα αυτά τη βιάζει. Εκείνη, προκειμένου να τον εκδικηθεί, τα φτιάχνει με τον πάμπλουτο επιχειρηματία στο σπίτι του οποίου δουλεύει ως οικονόμος και γίνεται μια μεγαλοκυρία. Θα καταφέρει να κρατήσει τον όρκο της για εκδίκηση η Iffet ή η αγάπη θα αποδειχθεί ισχυρότερη από την προδοσία; Διπλό επεισόδιο. Βροχή από πρόστιμα μοίρασε το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης σε Mega, ANT-1 και Alpha για παραβάσεις της ραδιοτηλεοπτικής νομοθεσίας που αφορούν κυρίως υπέρβαση του επιτρεπόμενου ορίου διαφημίσεων -ορίζεται σε 12’

νο να αναγνωρίσουν το δικαίωμα στην πνευματική ιδιοκτησία, αλλά και να προφυλάξουν τους δημιουργούς από εκβιασμούς των χρηστών των έργων τους: τηλεοπτικά δίκτυα, διαδικτυακές πλατφόρμες, εταιρείες διανομής, αίθουσες προβολής κ.λπ.). Όταν στο παρελθόν μάλιστα οι ιδιωτικοί σταθμοί επιχείρησαν να περάσουν συμβάσεις που δεν προέβλεπαν δικαιώματα, οι συμβάσεις κατέπεσαν στα δικαστήρια. Στη συνέχεια επιχείρησαν να συνεργάζονται με επαγγελματίες που δεν ανήκαν σε οργανισμούς Συλλογικής Διαχείρισης και άρα δεν ήταν δικαιούχοι δικαιωμάτων, όμως σταδιακά σχεδόν όλοι οι δημιουργοί έγιναν μέλη οργανισμών και λαμβάνουν δικαιώματα. Μπροστά σε αυτή την πρόταση καταστρατήγησης του νόμου που προτείνει η ΝΕΡΙΤ, οι παραγωγοί μέσω των ενώσεών τους (ήδη πέντε ενώσεις παραγωγών) βρίσκονται ήδη σε συνεννόηση, προκειμένου να παρέμβουν αρχικά στη διοίκηση της ΝΕΡΙΤ και, εάν χρειαστεί, στην κυβέρνηση, ακόμα και σε ευρωπαϊκά όργανα. Ήδη προετοιμάζεται συνάντηση αντιπροσωπείας με τη νομική υπηρεσία της ΝΕΡΙΤ, πιθανώς αυτή την εβδομάδα. Στην ίδια κατεύθυνση έχουν ενεργοποιηθεί και οι Οργανισμοί Συλλογικής Διαχείρισης, οι οποίοι υποστηρίζουν ότι το σχέδιο σύμβασης της ΝΕΡΙΤ είναι απολύτως μαχητό.

την ώρα και προβάλλονται έως και 23 λεπτά, γκρίζα διαφήμιση, αλλά και προβολή παιχνιδιών τζόγου. Τζόγος Το υψηλότερο πρόστιμο, ύψους 100.000 ευρώ, έλαβε ο Alpha για την προβολή παράνομου τυχερού παιχνιδιού, ήδη χαρακτηρισμένου ως τέτοιου από την Επιτροπή Εποπτείας και Ελέγχου Παιγνίων. Το τηλεπαιχνίδι με το όνομα «Τροχός» μεταδόθηκε από την εκπομπή «Αννίτα SOS» την 1η Φεβρουαρίου. Απαγορευμένα αλλά προβάλλονται Πληροφορίες αναφέρουν, πάντως, ότι ο πρόεδρος της ΕΕΤΤ Ε. Γιαννακόπουλος ενημέρωσε το ΕΣΡ ότι τα τηλεπαιχνίδια τζόγου απαγορεύονται. Ότι δηλαδή η προβολή τους δεν είναι νόμιμη. Σε κάθε περίπτωση συνεχίζουν να προβάλλονται από τον Alpha και το E Channel.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 MAΡΤΙΟΥ 2014

62 Το ΤΑΙΠΕΔ ενοχλήθηκε από τη μικρή προσφορά του Λάτση για το Ελληνικό. Το ότι ο πλειοδοτικός διαγωνισμός γίνεται με έναν δεν τους ενόχλησε καθόλου!!!

ΡΗΣΕΙΣ&

ΑΝΤΙΡΡΗΣΕΙΣ

Είπε ο εκπρόσωπος Τύπου του ΠΑΣΟΚ Δ. Καρύδης: «Ακροδεξιές και ρατσιστικές οι πρακτικές του κ. Μπαλτάκου». Δεν είπε ότι «ε, δεν θα ρίξουμε την κυβέρνηση γι’ αυτό».

ΚΑΚΟΗΘΕΙΕΣ

ΥΠΟ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΥΡΙΤΣΕΩΣ & ΑΓΓΕΛΟΥ ΤΣΕΚΕΡΕΩΣ

Αντικομμουνισμός, η παιδική ασθένεια του ακροδεξιού Επί Κωλέττη πάντως, το πρωτογενές πλεόνασμα δινόταν στον λαό υπό μορφή σουβλιστών αρνιών. Προεκλογικά πάντα. Αυτό παραμένει. Έκανε και σκληρή διαπραγμάτευση ο Σαμαράς. Η τρόικα έφυγε από εδώ με γύψους και επιδέσμους. Ευτυχώς τα είχανε φέρει μαζί τους. Εδώ δεν έχουμε. Η πιο σημαντική νίκη της κυβέρνησης ήταν η διατύπωση που μπήκε στην έκθεση της τρόικας για τα εργασιακά. «Τις ομαδ. απολυσ. θα τις σπρωξ. μετά τις ευρωεκλογές» αναφέρει συγκεκριμένα. Μόνο στα μέτρα για το γάλα δεν υποχώρησαν, γιατί είναι καθοριστικής σημασίας για την ανάκαμψη της οικονομίας. Της γερμανικής συγκεκριμένα. Αν πάει στις 15 μέρες η ημερομηνία, θα μπορούμε πάντως να φέρουμε και φρεσκότατες μελαμίνες από την Κίνα. Ο Πάγκαλος το έθεσε καλύτερα. Τι τις θέλουμε τις αγελάδες που τρώνε όλο το χορτάρι και πέρδονται, Αργεντινή θα γίνουμε; Ο Άδωνις πάντως είπε ότι όσοι φωνάζουν για το γάλα είναι κομμούνια που ζούνε με τα λεφτά του μπαμπά τους. Πρέπει να ελέγξουμε τα σύνορα, έρχονται καραβιές από το Λονδίνο. Από τους αρχαίους κλασικούς ο Άδωνις πρέπει να έχει διαβάσει πιο πολύ τον Μανιαδάκη. Μισές δουλειές κάνει η κυβέρνηση. Στη διάταξη που απελαύνει τους αραπάδες αν καταγγείλουν αστυνομικούς

έπρεπε να συμπεριλαμβάνει και την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ. Και γιατί να τους απελαύνουμε; Στην Αρχαία Σπάρτη τους τρώγανε λάχανο. Τα ξέρει αυτά ο Μπαλτάκος, που έχει μελετήσει την Κρυπτεία. Και την αναβίωσή της μετά τη Βάρκιζα, κυρίως γύρω από τα κεφάλια κομμουνιστών. Συγκλονίζει ο Σταύρος Θεοδωράκης και το Ποτάμι, με τις φρέσκες ιδέες του. «Να ενεργοποιήσουμε τις φρέσκες ιδέες της χώρας και να διώξουμε από πάνω μας τη μιζέρια και την καντήφλα» είναι η θέση του για την κρίση. Αλλά το μεγαλύτερο ενδιαφέρον το έχει η θέση «να ξεπεράσουμε το παλιό και να φέρουμε το νέο». Αυτές είναι πολιτικές θέσεις. Όχι οι γενικούρες του ΣΥΡΙΖΑ. Τις έχουνε κοστολογήσει κιόλας. Υποσχέθηκαν και 100.000 θέσεις εργασίας, για να αποστομώσουν τον λαϊκισμό της Αριστεράς. Ως πρώτο μέτρο θα ανεβάσουν στο Διαδίκτυο 50 φωτογραφίες του Σταύρου Θεοδωράκη, να σερφάρει στο άιπαντ και να συλλογίζεται με ευαισθησία το μέλλον του τόπου μας. Έληξε χωρίς προβλήματα η κατάληψη στο γραφείο του Κυριάκου Μητσοτάκη. Ευτυχώς γιατί του το χει πληρώσει όλο η Siemens και οφείλουμε να το σεβαστούμε. Δικά μας λεφτά είναι άλλωστε.

ΤΟΥ ΒΑΓΓΕΛΗ ΧΕΡΟΥΒΕΙΜ

Η περιφανής κρυπτεία Τα νεογέννητα δεν έχουν τη δυνατότητα να επιλέγουν τους προγόνους τους. Ούτε βέβαια κανείς είναι από κούνια κομμουνιστής ή φασίστας, όπως ανακριβώς παρατήρησε ο Π. Μπαλτάκος όταν δήλωσε ότι γεννήθηκε αντικομμουνιστής. Αλλά και ούτε, σύμφωνα με έναν Άγγλο στρατιώτη του 17ου αιώνα, έρχεται κανείς σ’ αυτόν τον κόσμο με μια σέλα στην πλάτη του και κάποιος άλλος με μπότες και σπιρούνια για να τον ιππεύσει. Φαίνεται λοιπόν ότι ο γ.γ. της κυβέρνησης αποκτώντας μπότες και σπιρούνια κάποια στιγμή της νομικής θητείας του, ή και νωρίτερα, αλλά και με το μαστίγιο στο χέρι που πλέον απλόχερα του προσφέρεται θεσμικά και του εξασφαλίζει η κομματική εύνοια, αποσκοπεί στο να κατοχυρωθει τυπικά η απέλαση του όποιου μετανάστη έχει το «ανήκουστο θράσος» να καταγγείλει

«όργανα της πολιτείας» για ρατσιστική βία και του οποίου η καταγγελία κριθεί ανακριβής και καταχρηστική μετά από σχετική προκαταρκτική εξέταση. Το κάθε λάθος τώρα αναγνωρίζεται και με ιαβέρεια εκδικητικότητα τιμωρείται αυστηρά με την απομάκρυνση από το «ταμείο». Η σκοτεινή κρυπτεία της αρχαίας Σπάρτης, στην οποία ξεχωριστή αξία αποδίδει ο γ.γ. («μυστική υπηρεσία του σπαρτιάτικου στρατού» την έχει αποκαλέσει) επανέρχεται στις μέρες μας και βρίσκει την αντιστοιχία της με τη νεοελληνική φανερή εκδοχή του θεσμού, που θα επεκτείνεται πλέον σε όλη την έκταση της επικράτειας, σε στεριά και θάλασσα, σε νέα Φαρμακονήσια και άλλες Μανωλάδες. ΒΑΣΙΛΗΣ ΔΡΟΥΚΟΠΟΥΛΟΣ

Ο Μ. Γλέζος για την Αντίσταση Χαιρετίζοντας, σε ειδική εκδήλωση, την έκδοση από την εφημερίδα «Το Βήμα» των άγνωστων αρχείων του Γενικού Επιτελείου Στρατού, ο Μανώλης Γλέζος παρατήρησε ότι μέσα από τα αρχεία αυτά -που και ο ίδιος έχει επικαλεστεί στο βιβλίο του για την Εθνική Αντίσταση- αποδεικνύεται ότι «το έπος του 1940 και της Εθνικής Αντίστασης οφείλεται στην απόφαση του ελληνικού λαού να πολεμήσει για την ελευθερία του και όχι στο ετοιμοπόλεμο του στρατού,

που από τα αρχεία φαίνεται ότι δεν υπήρχε». Είπε όμως και κάτι ακόμη: Ότι «στην Ελλάδα γιορτάζουμε την έναρξη του αγώνα του 1821, την έναρξη του πολέμου του 1940 και όχι τα επινίκια. Αυτό σημαίνει ότι οι Έλληνες τιμούν την απόφαση να αντισταθούν περισσότερο από την ίδια την νίκη. Γιατί οι Έλληνες είναι λαός που αντιστέκεται και ανατρέπει αυτούς που τον καταπιέζουν» ήταν το μήνυμα του Μ. Γλέζου. Ν. ΠΑΠ.

Στη μνήμη του Γιάννη Μπανιά Πέρασαν δύο χρόνια από τον θάνατο του συντρόφου μας Γιάννη Μπανιά. Η απουσία του από όσα συμβαίνουν στην Αριστερά και το κίνημα είναι εμφανής. Μας λείπουν η γνώση, η σωφροσύνη, η εμπειρία του. Συγγενείς, φίλοι και σύντροφοι θα βρεθούμε στον τάφο του στο 1ο Νεκροταφείο, την Παρασκευή 28 Μαρτίου, στις 12 το μεσημέρι, προκειμένου να τιμήσουμε τη μνήμη του.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 23 MAΡΤΙΟΥ 2014

63

ΡΗΣΕΙΣ&ΑΝΤΙΡΡΗΣΕΙΣ

«Δεν θα έλεγα όχι σε μια συνεργασία ξανά με τον Αντώνη Σαμαρά, υπό προϋποθέσεις όμως. Δεν έχω κάτι προσωπικό με τον πρωθυπουργό, με την πολιτική που ακολουθείται διαφώνησα», σημείωσε ο πρόεδρος της ΔΗΜ.ΑΡ., Φώτης Κουβέλης μιλώντας στην Πόπη Τσαπανίδου (Εάν κάποιος θέλει τόσο πολύ να αυτοκτονήσει, κανείς δεν μπορεί να τον εμποδίσει. Δεν τις βλέπω τις Βρυξέλλες, Γρηγόρη μας)

Ο θεσμικός και ο θεσμός! Ο απερχόμενος περιφερειάρχης Αττικής εποίησε την νήσσα στη βαρυσήμαντη αποκάλυψη για την επικινδυνότητα του ΧΥΤΑ Γραμματικού, έργου της αποκλειστικής ευθύνης του, καθώς θα μολύνει τον υδροφόρο ορίζοντα μιας περιοχής που κοντά της ρέει ο ποταμός Ασωπός μεταφέροντας τοξικά απόβλητα στις αττικές θάλασσες του νότιου Ευβοϊκού. Πλασάρεται ως ανεξάρτητος αυτοδιοικητικός, μιας και η υποστήριξη του ολίγον ΠΑΣΟΚ είναι μειονέκτημα. Παρ’ ότι προσπαθεί να το παίξει θεσμικός, δεν ανήγγειλε την υποψηφιότητά στη συνεδρίαση του συμβουλίου της Περιφέρειας. Το έκανε λίγες ώρες μετά, από το Mega. Σωστό από μια άποψη, αφού το συγκεκριμένο μέσο είναι θεσμός. Ο κύριος υποστηρικτής των συστημικών μνημονιακών δυνάμεων στην Ελλάδα. Δ.Χ.

ΚΑΤΑ ΤΑ ΛΟΙΠΑ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΠΑΪΚΟΥ

Ένα με τέσσερα ευρώ την ημέρα στους αναξιοπαθούντες, καλά είναι. Κιμπάρης άνθρωπος ο Σαμαράς, γνωστό αυτό. Όσο για κείνους που λένε πως και έξω από εκκλησίες να κάθονταν, περισσότερα θα μάζευαν. Μη δίνετε σημασία. Κακοί άνθρωποι και μίζεροι. Συριζαίοι, εννοείται... Κι ύστερα τόσα πρόστιμα ιλιγγιώδη χάρισαν Σαμαράς- Βενιζέλος στους άλλους αναξιοπαθούντες. Στον Λάτση και στον Βαρδινογιάννη συγκεκριμένα. Δεν έχουνε ψυχή αυτοί; Και γιατί, παρακαλώ, η συγκεκριμένη δωρεά να μην λογαριάζεται στο «κοι-

Tα μίντια και το «πείραμα» Ο τρόπος με τον οποίο παρουσίασαν οι «θεσμοί» της ενημέρωσης την κυβερνητική απόφαση για τη διάθεση 500 εκατομμυρίων ευρώ από το πρωτογενές πλεόνασμα σε χαμηλοσυνταξιούχους και ένστολους μού θύμισε τη ρήση του Γκράμσι ότι ο ρόλος των μέσων ενημέρωσης είναι κομβικός στην παραγωγή των ιδεών, στη διαμόρφωση των αντιλήψεων, των συμπεριφορών και τελικά της ίδιας της κοινωνικής συνείδησης. Στοιχειοθετούν αυτό που λέμε «καθημερινή λογική». Η κοινωνική τους λειτουργία είναι να κάνουν τους πολίτες να εκλαμβάνουν την ιδεολογία ως «κοινή λογική». Αυτό δεν σημαίνει ότι οι πολίτες δεν μπορούν να αντιτάξουν τη δική τους ερμηνεία στα «κείμενα» των μίντια. Μπορούν, εξού και η μειωμένη αξιοπιστία τους σήμερα. Ας δούμε τι αποσιώπησαν τα μίντια. Ο πρωθυπουργός, ένα μήνα πριν, στη συνέντευξή του στο «Βήμα», αλλά και κατά τη διάρκεια των «σκληρών» διαπραγματεύσεων, έλεγε σε όλους τους τόνους ότι το 70% του πλεονάσματος θα δοθεί σε «χαμηλοσυνταξιούχους και ένστολους». Τελικά δίνεται μόλις το ένα έκτο του. Η συμφωνία με την τρόικα προβλέπει ακόμη τη διάθεση ενός δισ. σε οφειλές του Δημοσίου, πράγμα που υποδηλώνει ότι το πλεόνασμα δεν είναι πραγματικό, και επιπλέον

νωνικό μέρισμα»; Μονάχα 97% στο δημοψήφισμα της Κριμαίας; Ο Kορεάτης ο μπουλούκος τους έσκισε.

100% πήρε πριν από καμιά δεκαριά μέρες, θα μπορούσε και παραπάνω. Είπε όμως να μην το χοντρύνει. Όμως δημοψήφισμα με τα ρωσικά τανκς να κόβουνε βόλτες έξω απ’ τα εκλογικά τμήματα. Είναι κάπως, ό,τι και να πεις. Κάποιοι το έλεγαν από χρόνια. Πως το πολίτευμα της χώρας εξελίσσεται σε ένα είδος τηλεοπτικής δημοκρατίας. Όποιος αμφιβάλλει, ας ρίξει μια ματιά στις τελευταίες δημοσκοπήσεις. Και θα συμφωνήσει. Από το τηλεοπτικό «δήθεν» στο πολιτικό «τίποτα». Η πορεία απολύτως ομαλή.

ενός δισ. για την εξυπηρέτηση του χρέους, παρ’ ότι δεν προβλεπόταν κάτι τέτοιο. Τι σημαίνει αυτό, αν όχι ότι κυβέρνηση και τρόικα δίνουν το πλεόνασμα στους δανειστές ενώ δεν υπήρχε τέτοια δέσμευση; Σημαίνει ακόμη ότι η κυβέρνηση αποδέχεται πως το πρόγραμμα, ως προς τη βιωσιμότητα του χρέους, βγαίνει. Αφού η χώρα εμφανίζεται να επιτυγχάνει πρωτογενές πλεόνασμα 2,9 δισ. με ύφεση σχεδόν 4% το 2013, γιατί να μην επιτύχει 2,7 δισ. το 2014 με αναιμική -έστω- ανάπτυξη; Αυτό σημαίνει ότι η ίδια η κυβέρνηση υπονομεύει ώς ένα βαθμό τη γραμμή της ελάφρυνσης του χρέους και ότι τελικά θα αποδεχθεί μικρότερη του αναμενομένου. Η δεύτερη θέση που υιοθέτησαν άκριτα οι «θεσμοί» της ενημέρωσης ήταν η έξοδος στις αγορές, την ώρα που γνωρίζουν (σ.σ.: οι ίδιοι οι κυβερνητικοί παράγοντες κάνουν τις σχετικές διαρροές) ότι αυτή θα είναι συμφωνημένη, περιορισμένη, δοκιμαστική και ακριβή, δηλαδή θα αφορά ένα ποσό κοντά στα 2 δισ. ευρώ (σ.σ.: μάλλον θα πάρει περισσότερα) με επιτόκιο 5,5-6%. Εντάξει, η πολιτική είναι διαχείριση συμβόλων και συμβολισμών, οι υπερβολές όμως δείχνουν αμετροέπεια και προσπάθεια της κυβέρνησης να αναθερμάνει ένα υποτιθέμενο «σενάριο επιτυχίας», το οποίο οικο-

Και ευθύγραμμη. Για ένα σακκίδιο αδειανό - για ένα Ποτάμι. «Το σύστημα δεν ανησυχεί για το ενδεχόμενο ανόδου στην εξουσία του ΣΥΡΙΖΑ». Η βαρυσήμαντη δήλωση ανήκει στον Θανάση Παφίλη του ΚΚΕ. Πολύ σωστά, διότι, όπως όλοι βλέπουμε, το σύστημα αδιαφορεί πλήρως γι’ αυτό το ενδεχόμενο. Ούτε έχει ρίξει όλα του τα όπλα προκειμένου να το αποτρέψει. Αντιθέτως, έχει αποδυθεί σε μανιασμένη ολομέτωπη επίθεση κατά του ΚΚΕ. Συνεπέστατη η ηγεσία του Περισσού προς την πάγια τακτική της. Σύμφωνα με τη λογική της οποίας, αν η πραγματικότητα δεν συμφωνεί με τις απόψεις μας... ...Τόσο το χειρότερο για την πραγματικότητα. Εννοείται πως αισθάνομαι βαθειά συγκινημένος και

υπερήφανος για κάποιους συναδέλφους μου. Οι οποίοι έχουν αναδειχθεί σε ειδικούς (πιο ειδικοί δεν γίνεται) αεροπλόους. Με μεταπτυχιακά, με διδακτορικά και γενικώς με πλάκα τα γαλόνια. Φύλλο και φτερό το ‘χουνε κάνει το αγνοούμενο μπόινγκ 777. Και, φυσικά, ξέρουνε τα πάντα κι ακόμη περισσότερα. Αυτές οι καθημερινές αυτοκτονίες από απελπισία συμπολιτών μας. Που συνήθως συνοδεύονται από σπαρακτικά σημειώματα. Και βέβαια δεν βρίσκουν θέση στα δελτία των μεγάλων καναλιών. Ούτε τηλεοπτικό μονόστηλο, μιλάμε. Εδώ που τα λέμε, πώς να χωρέσουν; Ανάμεσα στην καθημερινή δήλωση (επί παντός) του κ. Ανδρέα Ψυχάρη, στο Mega μου.

δομείται πάνω σε ένα βαρύτατο κοινωνικό τίμημα. Η τρίτη θέση που επίσης φαίνεται να υιοθετούν άκριτα οι «θεσμοί» της ενημέρωσης είναι ότι το Μνημόνιο τελειώνει τον Μάιο, ενώ γνωρίζουν ότι τελειώνει, τύποις έστω, το 2016 και ότι υπάρχει ακόμη μεγάλη «ουρά», περίπου 20% των μέτρων, για την επόμενη διετία, χωρίς μάλιστα να υπολογίζονται οι δεσμεύσεις που θα αναλάβει η χώρα έναντι των δανειστών για την πιθανή ελάφρυνση του χρέους. Με αυτόν τον τρόπο ο έλεγχος της χώρας από τους δανειστές θα είναι συνεχής. Αν τελείωνε πραγματικά το Μνημόνιο, τότε την επομένη η Ελλάδα θα μπορούσε αλλάξει τις εργασιακές σχέσεις που έχουν γίνει λάστιχο, να σταματήσει την κατρακύλα αποδοχών και εισοδημάτων, να στηρίξει το κοινωνικό κράτος και τα δημόσια αγαθά, να προχωρήσει την παραγωγική ανασυγκρότηση, να σταθεί δίπλα στους συνανθρώπους μας που αντιμετωπίζουν τον εφιάλτη της ανθρωπιστικής κρίσης. Η δημοσιογραφία, όταν χάνει την ανεξαρτησία της και την κριτική της ικανότητα, γίνεται μέρος του «πειράματος», μετατρέπεται σε θεραπαινίδα της εξουσίας. Έτσι όμως χάνει την αξιοπιστία της.

Στην ομοίως καθημερινή προβολή των αόκνων προσπαθειών της κ. Όλγας Κεφαλογιάννη για τον τουρισμό μας. Στο επίσης καθημερινό πεντάλεπτο της κ. Μαριάννας Βαρδινογιάννη. Α ναι, και, τώρα τελευταία, στην όλη κινητικότητα του νέου ηγέτη του νέου κόμματος. Ε, πού να χωρέσουν οι αυτοκτονημένοι. Ας πρόσεχαν... Τον ερωτεύτηκε, λέει, η Μέρκελ τον Ματέο Ρέντσι. Εκεί που όλοι περίμεναν πως θα του τα χώσει. Εκείνη στα μάτια τονε κοίταζε λιγωμένη, μέλι έσταζε. Μωρέ μπας κι έχει δίκιο ο Τσίπρας; Που υποστηρίζει πως η Γερμανίδα έχει στο συρτάρι Plan B, για την κάθε περίπτωση. Δεν θέλω ούτε να φανταστώ προς τα πού

ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΠΑΚΟΣ

πρόκειται να οδεύσουν οι ανεξαρτητοποιούμενοι της Χρυσής Αυγής. Σε ένα δεύτερο χρόνο έστω. Καθώς μάλιστα κάποιοι φαντασιώνονται τον νέο Συναγερμό της μεγάλης ακρο-δεξιο-κεντρο-αριστερής παράταξης. Πέραν πάσης προσδοκίας πράγματι το «πρωτογενές πλεόνασμα». Θαμπώθηκε, σου λέει, το ευρωπαϊκό σύμπαν από το επίτευγμα. Όμως γιατί μόνο 2,9 δισ; Άνετα θα μπορούσαν να το διπλασιάσουν, να το τριπλασιάσουν μη σου πω. Αν δημιουργούσαν άλλους τόσους άστεγους. Αν έστελναν άλλους τόσους στα συσσίτια των δήμων και της εκκλησίας. Αν δεν τσιγκουνεύονταν στα ποσοστά των Ελλήνων που πλέον ζουν(;) κάτω από το όριο της φτώχειας. Τι τα θες; Μισές δουλειές, όπως πάντα...

Η ΑΥΓΗ

Yσ τ ε ρ ό γ ρ α φ a

ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014

ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΕΙΔΗ ΜΠΑΛΤΑ

Του ΤΑΣΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ

Το παραγωγικό υποκείμενο

ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΜΟΥΛΟΠΟΥΛΟΥ

Σταύρο, θεέ, πάρε την ΠΑΕ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΘΟΔΟ ενός αρχηγού χωρίς κόμμα στον εκλογικό στίβο μπορούμε να πούμε ότι φτάσαμε στο ανώτατο στάδιο της τηλεδημοκρατίας: τη μεταβολή της πολιτικής σε προέκταση της τηλεόρασης. Όχι ότι η πολιτική των «τελευταίων 30 ένδοξων χρόνων» χωρίς τον Σταύρο (χωρίς επώνυμο, παρακαλώ, ως είθισται στους αστέρες της showbiz) ήταν κάτι το ευγενές, αλλά, έστω και με κόπο, έστω και με κωλοτούμπες, διατηρούσε κάποιους αμυδρούς δεσμούς με ιδεολογίες και ιδανικά, σύγχρονα ή περασμένα. Ακόμη και η προσπάθεια των «58» προσπάθησε να οριοθετηθεί στον πολιτικό άξονα Δεξιά - Αριστερά και γι’ αυτό ίσως απέτυχε. Τώρα το τελικό άλμα έγινε. Ο «Σταύρος» έσπασε τα τελευταία δεσμά της πολιτικής με την πολιτική. Της αφαίρεσε τον λόγο και την παρέδωσε στον τομέα προγράμματος των καναλιών και στις σελίδες lifestyle των εντύπων. Εικόνα επένδυσης, ενδιάμεσο σποτ μεταξύ του αποκαλυπτικού ρεπορτάζ για τους «λαθρομετανάστες, που δεν είναι γεννημένοι κακοί, αλλά υποβαθμίζουν το κέντρο της Αθήνας» και της ανάλυσης του ιδεολογικού πολέμου μεταξύ της «επιχειρηματικότητας» και του «παλαιοσυνδικαλισμού».

Για να είμαι δίκαιος, ο Σταύρος δεν είναι ο ηθικός αυτουργός του τέλους της πολιτικής σε απευθείας μετάδοση. Ήταν απλώς ένας από αυτούς που συμμετείχαν στο σίριαλ σε δεύτερους ρόλους καρατερίστα και τώρα βρήκε την ευκαιρία να πρωταγωνιστήσει. Η κυρίαρχη πολιτική των τελευταίων ετών υπήρξε χυδαία στο ήθος και το ύφος, κουτσομπόλα και ηδονοβλεψίας, κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωση της τηλεόρασης. Πεπεισμένη ότι απευθύνεται σε ένα κοινό διεφθαρμένο και αγράμματο. Ότι οι πολίτες - τηλεθεατές είναι απολίτιστοι και απολίτικοι. Αυτήν την αυτοαναφορικότητα της κυρίαρχης τηλε-πολιτικής κατανόη-

Ο Σταύρος είναι ένας αρχηγός χωρίς κόμμα. Δεν το χρειάζεται. Γιατί στόχος του είναι να ανεβάσει τις μετρήσεις της τηλεθέασης

σε και εκμεταλλεύεται ο Σταύρος, υιοθετώντας κριτήρια και γλώσσα της εμπορικής τηλεόρασης, λουκ μεσοαστικό, χαμόγελο τυποποιημένο, μηνύματα απορρυπαντικών. Δεν απευθύνεται στο μυαλό των τηλε-πολιτών οπαδών του, ούτε στην καρδιά. Χτυπάει κατευθείαν στα πιο ταπεινά ένστικτά τους, διεγείρει τα ρεβανσιστικά ένστικτα των μεσοαστών που χάσανε τα πλαστικά όνειρα του «Κλικ», του «Nitro». Τους μπανιστηρτζήδες της ζωής, που τα μεγάλα οράματα, οι έντονες συγκρούσεις, οι σύνθετες σκέψεις τούς τρομάζουν. Για εκείνους που η φτώχεια της γλώσσας και των νοημάτων, η κοινοτοπία του λόγου και του διαλόγου, είναι προτέρημα. Και αυτή τη γλώσσα χρησιμοποιεί ο Σταύρος τέλεια. Τα μηνύματά του είναι απλοϊκά, ο λόγος του είναι τόσο κοινότοπος, τόσο επίπεδος, ώστε το τηλεοπτικό κοινό αισθάνεται ότι είναι ένας από αυτούς. Έχει τα ίδια ενδιαφέροντα, τους ίδιους στόχους, τον ίδιο βαθμό ευφυΐας. Ο Σταύρος είναι ένας αρχηγός χωρίς κόμμα. Δεν το χρειάζεται. Γιατί στόχος του είναι να ανεβάσει τις μετρήσεις της τηλεθέασης που θα του εξασφαλίσει πολλούς και πλούσιους χορηγούς για την πολιτική εκπομπή του.

Y

ΑΦΟΥ ΠΟΛΛΟΙ στερηθούν το παν εκτός από τη δυνατότητα να διαθέτουν ελεύθερα τη δύναμη των χεριών τους, η εργασιακή δύναμη γίνεται εμπόρευμα και εγκαθιδρύεται ο καπιταλιστικός τρόπος παραγωγής. Όπως συμβαίνει με κάθε εμπόρευμα, η εργασιακή δύναμη ανταλλάσσεται στην αγορά κατά την αξία της. Αξία ενός εμπορεύματος είναι ο χρόνος εργασίας που δαπανάται για την παραγωγή του. Οπότε αξία της εργασιακής δύναμης είναι ο χρόνος εργασίας που δαπανάται για την δική της (ανα)παραγωγή. Αυτή ισοδυναμεί με την αξία των εμπορευμάτων που απαιτούνται (τροφή, ένδυση, κ.λπ.) προκειμένου ο εργάτης να ανακτήσει την προς εργασία δύναμή του. Πρόκειται για εμπόρευμα μαγικό: η κατανάλωσή του -η δαπάνη εργασιακής δύναμης για το χρονικό διάστημα που αγοράστηκε (εργάσιμη ημέρα)- παράγει εμπορεύματα αξίας μεγαλύτερης από την αξία του ίδιου: απαιτείται μόνον ένα κλάσμα της εργάσιμης ημέρας για να (ανα)παραχθεί η αξία της εργασιακής δύναμης. Κατά το υπόλοιπο παράγεται υπεραξία. Η παραγωγή υπεραξίας συνιστά τον κινητήρα του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής. Η υπεραξία διακρίνεται σε απόλυτη και σχετική. Η απόλυτη αυξάνει όσο αυξάνει η εργάσιμη μέρα (μεγαλύτερο ωράριο) ή όσο μειώνεται η αξία της εργασιακής δύναμης (μικρότερο ημερομίσθιο). Εκτός των άλλων, η ανεργία ασκεί μεγάλη πίεση συναφώς. Η σχετική υπεραξία αυξάνει όσο μειώνεται το κλάσμα της εργάσιμης ημέρας που αντιστοιχεί στην αξία της εργασιακής δύναμης. Το κλάσμα εκφράζεται κοινώς ως «παραγωγικότητα» της εργασίας. Η «παραγωγικότητα» αυξάνει όσο οι ανθρώπινες δυνάμεις δαπανώνται εντατικότερα καθώς συναρθρώνονται με κατάλληλα σχεδιασμένες μηχανές. Όπου ο σχεδιασμός δεν αφορά μόνον την τεχνολογία, αλλά και την αναγκαία πειθάρχηση της εργασιακής δύναμης, δηλαδή του ανθρώπινου σώματος. Το θέμα εικονογραφείται παραδειγματικά στους Μοντέρνους Καιρούς του Τσάρλι Τσάπλιν. Προς τι αυτά τα γνωστά και απλουστευμένα; Πρώτον, γιατί δεν είναι τόσο γνωστά. Έχουμε υποχρεωθεί να επικεντρωνόμαστε στα περί κρίσεων και κεφαλαιακής συσσώρευσης (κοινώς «ανάπτυξης») αμελώντας υπεραξία και παραγωγικότητα. Όσα συμβαίνουν στα βάθη του εργοστασίου παραμένουν έτσι στο σκοτάδι παρά την καθοριστική σημασία τους. Με κίνδυνο οι συζητήσεις για εργασιακές σχέσεις και κοινωνικό έλεγχο να μένουν μετέωρες. Δεύτερον, γιατί τα παραπάνω εκτίθενται με εξαιρετική σαφήνεια σε ένα πρόσφατο βιβλίο (Pierre Macherey, Φουκώ και Μαρξ: το παραγωγικό υποκείμενο, μετάφραση Τάσος Μπέτζελος, Εκδόσεις Εκτός Γραμμής), όπου το εννοιολογικό οπλοστάσιο του Φουκώ επιστρατεύεται για να φωτίσει τις αναλύσεις του Μαρξ για την εργασιακή δύναμη. Ο Μασερέ εξηγεί πώς η σχεδόν μεταφυσική έννοια της αφηρημένης εργασίας μετατρέπεται σε απτή πραγματικότητα: γυμνές σωματικές δυνάμεις, χωρίς να τις εξατομικεύει κανένα ανθρώπινο χαρακτηριστικό, υποβάλλονται από κοινού στην πειθαρχία που επιτάσσει η αποδοτική λειτουργία μηχανών και εργοστασιακού χώρου. Αποτέλεσμα είναι η συγκρότηση του «παραγωγικού υποκειμένου». Πρόκειται για βιοπολιτική κατά κυριολεξία: συστατικός στόχος, αλλά και διακύβευμα, της πολιτικής εξουσίας, όπως διεισδύει στο εσωτερικό του εργοστασίου, αλλά και όπως ασκείται στην κλίμακα της κοινωνίας, είναι η πειθάρχηση του έμβιου σώματος, πριν καν τεθεί θέμα ιδεολογικών αναπαραστάσεων. Προκειμένου να συγκροτηθεί, ακριβώς, το «παραγωγικό υποκείμενο»... Το μικρό βιβλίο του Μασερέ αναλύει εύληπτα όλα τα προηγούμενα. Οφείλουν να το διαβάσουν διεξοδικά όσοι ενδιαφέρονται για την πορεία των κοινωνιών μας. Να το διαβάσουν κυρίως οι χειρώνακτες και οι άνεργοι.

Προβληματισμό προκαλεί η τελευταία δημοσκόπηση της «Pulse» για το «Ποντίκι». Αν και ο ΣΥΡΙΖΑ είναι μπροστά δύο μονάδες, όσοι εμφανίζονται ως αναποφάσιστοι διάκεινται ευνοϊκότερα στη Ν.Δ. από ό,τι στον ΣΥΡΙΖΑ, πράγμα που σημαίνει ότι η Δεξιά δεν έχει φάει τα ψωμιά της. Ταυτόχρονα, σχεδόν τέσσερις στους δέκα που στρέφονται προς το Ποτάμι λένε ότι προέρχονται από τη ΔΗΜ.ΑΡ.

(27,5%) και τον ΣΥΡΙΖΑ (10%). Για να γυρίσει ο ήλιος, θέλει δουλειά πολλή... ΑΙΡΕΤΙΚΟΣ

Y

12 9 771109 015103