15/6
11
KΥΡΙΑΚΗ 15 IOYNIOY 2014
ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
www.avgi.gr TIMH: 3 €
ΕΤΟΣ ΙΔΡΥΣΗΣ 1952 • Β’ ΠΕΡΙΟΔΟΣ • ΑΡ. ΦΥΛΛΟΥ 12022
Aλ. Τσίπρας: Ο ΣΥΡΙΖΑ δεσμεύεται με τις θέσεις του Η συνάντηση με τον Ντράγκι στην ΕΚΤ και η ετοιμότητα για τις εκλογές
ΓΙΑΝΗΣ ΒΑΡΟΥΦΑΚΗΣ: Ο Χαρδούβελης σηματοδοτεί την πτωχοΣΕΛ. 16-17 τραπεζοκρατία
Μπάλα, Αριστερά και διαφθορά
MONDE diplomatique
Κείμενα: Ι. Ραμονέ, Εντ. Γκαλεάνο, Ντ. Γκαρσία, Μπ. Κρουμπελιέ, Π. Βασόρ
ΜΕ ΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ ΚΑΙ ΑΠΟΛΥΣΕΙΣ Η «ΝΕΑ ΜΕΡΑ» ΣΑΜΑΡΑ
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ
ΝΙΚΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Ανερχόμενη δύναμη ο ΣΥΡΙΖΑ, αλλά να δει τις ελλείψεις του ΣΕΛ. 15
ΑΦΙΕΡΩΜΑ 12 ΣΕΛΙΔΕΣ: ΤΟ ΜΟΥΝΤΙΑΛ ΤΩΝ ΑΝΤΙΘΕΣΕΩΝ
LE
ΣΕΛ. 7
«Μαύρος Ιούλιος»
για μισθούς - επιδόματα
ΜΕ ΝΕΕΣ μειώσεις στις επικουρικές συντάξεις και το εφάπαξ ξεκινά ο Ιούλιος για τους εργαζόμενους, ενώ οι φορολογούμενοι καλούνται να καταβάλουν τους άδικους φόρους που προβλέπονται από τα εκκαθαριστικά. Από τον Ιούλιο ξεκινά και μείωση των επιδομάτων, που θα επιφέρουν νέες απώλειες στους μισθούς χιλιάδων εργαζομένων σύμφωνα με τις μνημονιακές δεσμεύσεις. Στον ίδιο δρόμο και τα επιδόματα κατάρτισης και ανεργίας, καθώς καταρρέουν τα έσοδα του ΟΑΕΔ. Την ίδια ώρα, με αφορμή τη Χαλυβουργία Eλλάδoς, δόθηκε επισήμως το πράσινο φως σε ομαδικές απολύσεις, ενώ μέχρι τώρα η κυβέρνηση διερρήγνυε τα ιμάτιά της ότι δεν υπάρχει τέτοιο θέμα. Απολύσεις ή νέες μειώσεις αποδοχών και ατομικός μισθός στο Δημόσιο είναι το μήνυμα της τρόικας, εν όψει των συνομιλιών του Ιουλίου, μετά τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας για τους ένστολους και τη διαφωνία Λοβέρδου - Μητσοτάκη για τις διαθεσιμότητες. Σαν να μην έφταναν αυτά, ο Σαμαράς -όπως αποκάλυψε η «Αυγή»- έχει δεσμευτεί να λάβει «τα μέτρα που θα αποδειχθούν αναγκαία» για να επιτευχθούν οι στόχοι του Μνημονίου.
ΤΟΥ ΤΑΣΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ
ς
Η ΑΥΓΗ
EΡΕΥΝΑ ΑΛΕΞΗ ΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΥ ΣΕΛ. 10, 11 ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΣΕΛ. 4, 12, 13
ΝΤΕΜΠΙ ΜΠΑΡΚΕΡ: Τι κρύβει η διατλαντική συμφωνία Ε.Ε. - ΗΠΑ
ΕΥΡΩΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ
ΣΕΛ. 44
Ο χάρτης της ευρωπαϊκής Αριστεράς Δυναμικά στο προσκήνιο για τη μεγάλη ανατροπή
ΣΕΛ. 22, 43
ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ
Τι πρέπει να κάνει η ΔΗΜ.ΑΡ.;
Μιλούν Α. Ξηροτύρη, Β. Ζορκάδης
ΣΕΛ. 8
To νέο πολιτικό προσωπικό των ΟΤΑ ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΥ
ΘΕΜΑ
Ανοίγει ο δρόμος στα μεταλλαγμένα με τη βούλα της ελληνικής προεδρίας
ΣΕΛ. 49
O ΠΡΟΣΦΑΤΟΣ ανασχηματισμός της κυβέρνησης δεν φέρνει καμία αλλαγή ούτε σε πολιτικό ούτε σε κοινωνικό επίπεδο. Το δήλωσε άλλωστε ευθαρσώς ο Γιάννης Στουρνάρας στην παράδοση του υπουργείου Οικονομικών: ο διάδοχός του «δεν θα αλλάξει φιλοσοφία». ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛΙΔΑ 2
ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ - ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ
ANAΓΝΩΣΕΙΣ
Η προέλαση των ισλαμιστών στο Ιράκ
Φίλιππος Τσιμπόγλου
«Πυρετός του Αρχαίου».
Ο ρόλος Ιράν, Τουρκίας, ΗΠΑ ΓΡΑΦΕΙ Ο ΠΑΝΟΣ ΧΑΡΙΤΟΣ ΣΕΛ. 21
Διευθυντής Εθνικής Βιβλιοθήκης
ΣΕΛ. 54-55
Βίκυ Μαραγκοπούλου
Διευθύντρια Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας ΣΕΛ. 51
Ο Μάνος Χατζιδάκις της ΕΠΟΝ
Η έκθεση στον Σύλλογο Αρχαιολόγων. Γράφει η Ευ. Λεδάκη
ΕΝΘΕΜΑΤΑ Nίκη του «Tea Party» στις προκριματικές των Ρεπουμπλικανών. Ανάλυση του Ράιν Λίζα
ΑΡΘΡΑ Μ. Δρεττάκης, Χρ. Λάσκος, Κ. Παπαϊωάννου, Ελ. Πατρικίου, Χρ. Στάικος, Δ. Χριστόπουλος
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 15 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
2
ΠΟΛΙΤΙΚΗ Η ΑΥΓΗ
Με αριστερή αυτοπεποίθηση, αλλ’ όχι υπεροψία Εξατμίστηκε μέσα σε λίγες μέρες η κυβερνητική «αισιοδοξία» για τον ανασχηματισμό. Η έκθεση του ΔΝΤ και η συνοδευτική επιστολή Σαμαρά ότι είναι έτοιμος να λάβει νέα μέτρα αν χρειαστούν, σε συνδυασμό με τη συνεχιζόμενη ύφεση, δημιουργούν μια «μαύρη πολιτική τρύπα». Μέχρι το τέλος του έτους πρέπει να απολυθούν 17.000 εργαζόμενοι από το Δημόσιο, ενώ η απόφαση του ΣτΕ για τα επιδόματα των ενστόλων, καθώς και το μάθημα αξιοπρέπειας των καθαριστριών εκθέτουν ηθικοπολιτικά την κυβέρνηση. Και σαν να μην έφταναν αυτά, άρχισε η δημόσια αντιπαράθεση υπουργών, ανάμεσα σε αυτούς που κάνουν επίδειξη «πολιτικής φιλευσπλαχνίας» και τους ατσαλάκωτους μνημονιακούς. Οι ενδοκυβερνητικές αντιπαραθέσεις εντάσσονται σε υστερόβουλους πολιτικούς σχηματισμούς και εκκολαπτόμενα διιστάμενα σχέδια ανάμεσα σε τμήματα των συγκυβερνώντων κομμάτων, που επιδεινώνουν την ήδη αποσταθεροποιημένη κυβέρνηση. Οι ε πόμενοι μήνες δεν θα κυλήσουν με κοροϊδίες τύπου «κοινωνικού μερίσματος». Ακόμη κι αν μαγειρευτούν τα στοιχεία, ακόμη κι αν δείξουν «σταθεροποίηση», δεν αλλάζει το πολιτικό κλίμα. Ο Σαμαράς περιμένει κυρίως τη διευκρίνιση των πολιτικών σχεδιασμών της Μέρκελ για την Ελλάδα, σε συνάρτηση με τις συζητήσεις για το χρέος, ώστε να αποφασίσει για προσφυγή στις κάλπες ακόμη και πριν από την προεδρική εκλογή του Φεβρουαρίου. Τους επόμενους μήνες, με δεδομένη την υφέρπουσα προεκλογική διάσταση, το στοίχημα είναι σε ποιο βαθμό οι διάσπαρτοι κοινωνικοί πυρήνες αντίστασης, όπως οι καθαρίστριες και τα θύματα των ομαδικών απολύσεων από τον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα, θα αποτελέσουν μήτρα αναζωογόνησης της κοινωνικής κινητικότητας, διαμορφώνοντας δεσμούς κοινωνικών συμμαχιών με εκατομμύρια πολίτες των μεσαίων στρωμάτων που βρίσκονται στη μεθόριο της επιβίωσης και της καταστροφής. Το αμαρτωλό πολιτικό - οικονομικό σύστημα δεν θα παραδοθεί αμαχητί! Ο ΣΥΡΙΖΑ, με αυξημένη λαϊκή εμπιστοσύνη αλλά και απαιτήσεις, καλείται να ανασυγκροτηθεί σε όλα τα επίπεδα. Η σύγχρονη Αριστερά, με κινηματικές αναφορές και προγραμματικές αποσαφηνίσεις, με κοινωνικές αλλά και πολιτικές συμμαχίες, αναγκαίες ακόμη κι αν επιτύχει την αυτοδυναμία, χωρίς την υπεροψία τού πάλαι ποτέ δικομματισμού, καλείται να μετατρέψει τη λαϊκή απόγνωση σε ελπίδα, την κοινωνική δυσφορία σε συγκατάθεση. Να οργανώσει τα κοινά κοινωνικά συμφέροντα των λαϊκών και των μεσαίων τάξεων, των νεότερων και των παλαιών ηλικιών, των ανδρών και των γυναικών. Αυτή η διαδικασία, μέσα σε ασφυκτικό χρονικό πλαίσιο, συναρτάται και με την εσωτερική δημοκρατική αναδιοργάνωση του ΣΥΡΙΖΑ. Πρέπει να απαντήσουμε με ειλικρίνεια. Πόσο ουσιαστικά έχει προχωρήσει η απόφαση του συνεδρίου για τη μετατροπή σε ενιαίο κόμμα; Διαθέτει την αναγκαία πολιτική συνοχή από την κορυφή μέχρι τη βάση; Ποια είναι η πολιτική του στον ευαίσθητο χώρο της επικοινωνίας, όπου αντιμετωπίζει την ανοιχτή εχθρότητα της διαπλοκής και την όψιμη διαθεσιμότητα διαφόρων κέντρων; Πώς αξιοποιείται το πλεονέκτημα της ηγετικής παρουσίας, με ευρωπαϊκή αναγνώριση, του Αλέξη Τσίπρα, με την ταυτόχρονη αναγκαία συλλογική, δημοκρατική και αποτελεσματική λειτουργία που απορρέει από το αριστερό DNA; Κι ακόμη, ποια θα είναι η σχέση του κόμματος της Αριστεράς με την κυβέρνηση της Αριστεράς; Πώς μπορεί να υλοποιηθεί η αναγκαία περιφερειακή ανασυγκρότηση του κόμματος, με συμβούλια και προγράμματα περιοχών, ιδιαίτερα σήμερα που οι δυνάμεις της ριζοσπαστικής Αριστεράς καλούνται να ασκήσουν άμεσα εξουσία στην Περιφέρεια Αττικής; Σε όλα αυτά και πολλά άλλα ερωτήματα ο ΣΥΡΙΖΑ καλείται να απαντήσει όχι με εσωστρέφεια, αλλά με δημοκρατική ειλικρίνεια, σε άμεση συνάρτηση με την κοινωνική αξίωση να είναι καθημερινά μπροστά στους αγώνες και τους προβληματισμούς για τη δημοκρατική ανατροπή.
Η ΑΥΓΗ ΠΡΩΙΝΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ
το νέο κεφάλαιο στο ογκώδες κυβερΑς μιλήσουμε λίγο σήμερα για ΣΗΜΕΡΑ νητικό βιβλίο: Να διορθώσουμε τα πρόσωπα. Για τον Χαρδούβελη, παλάθη, να αποκαταστήσουμε την κοιραδείγματος χάρη, που αφού έσωσε ΕΙΝΑΙ νωνική δικαιοσύνη, να περιθάλψουτη Eurobank ανέλαβε να σώσει τους ΚΥΡΙΑΚΗ με με τα νέα πρόσωπα τους τραυμαπεινώντες και διψώντες εξαιτίας ότίες από την πολιτική που άσκησαν λων των Eurobank. Με την εμπειρία ΤΟΥ ΘΑΝΑΣΗ τα παλιά πρόσωπα. Υπήρχε καλύτεπου απέκτησε υπηρετώντας τραπεΚΑΡΤΕΡΟΥ ρο πρόσωπο για να εκφράσει αυτό το ζίτες, συμβουλεύοντας τον Σημίτη, νέο πρόσωπο από τη Βούλτεψη; δασκαλεύοντας τον Παπαντωνίου, Τοποθετήστε σ’ αυτή την πυραμίμοχλεύοντας χρήμα. Και βολεύοντας δα της εξουσίας και όποια άλλα πρόπάντα τον εαυτό του, τις γνώσεις και σωπα σας έχουν συγκινήσει. Υπάρτις τσέπες του μέσα σε κύκλους και χουν μπόλικα στο νέο υπουργικό κοντά σε ανθρώπους που είχαν δυο συμβούλιο, το καθένα με τις δικές του χαρακτηριστικά: Λεφτά και εξουσία. δάφνες. Καρφώστε στην κορυφή Αυτός είναι ένας από τους πυλώτους αμετακίνητους στο ύψος της νες του ανασχηματισμού της ευαισωτηρίας μας Σαμαρά και Βενιζέλο. σθησίας. Αλλά δεν είναι ο μόνος. ΕίΑν αντέχετε, προσθέστε δίπλα τους ναι κι ο Βορίδης που ανέλαβε να κλείσει τις πληγές που άνοιξε ο Άδωνις στο σώμα της τα μικρά κεφαλάκια με το σκοτεινό ύφος - τον ΣταμάΥγείας. Είναι κι ο Κικίλιας, που ανέλαβε να προσδώσει τη, τον Μουρούτη, τον Λαζαρίδη. Και αφεθείτε στον ανθρώπινο πρόσωπο στον ζήλο των ΜΑΤ. Είναι κι ο λαϊκισμό του Σουρή, λίγο πειραγμένο: Όλα σ’ αυτή τη γη Ντινόπουλος, που ανέλαβε να δείξει σε όλους τι εστί μασκαρευτήκαν, ονείρατα, ελπίδες και σκοποί, οι μούδεξιό βερίκοκο. Και είναι βεβαίως και ο Λοβέρδος, που ρες τους μουτσούνες εγινήκαν, δεν ξέρουν πια τι λέγεχαρίζει μαζί με άλλους μια κεντροαριστερή essence ται ντροπή. Βάλτε ύστερα απέναντί τους μια καθαρίστρια. Μία στους νοσταλγούς του συμμοριτοπολέμου. Να μην ξεχάσουμε τη Βούλτεψη. Γιατί είναι κυβερ- μόνο. Με την οργή στα μάτια και το αίμα της πολιτινητικός εκπρόσωπος. Εκπροσωπεί κατά κάποιο τρόμο κής τους στο πρόσωπο. Θα πάρει έτσι νόημα ένας άλτην εποχή των Μνημονίων. Την ευφυΐα επίσης, την λος στίχος: Έρχεται η στιγμή ν’ αποφασίσεις, με ποιευελιξία, το ανοιχτό μυαλό και τις γνώσεις που απαιτεί ους θα πας και ποιους θ’ αφήσεις...
Μουτσούνες...
ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ
To νέο πολιτικό προσωπικό των ΟΤΑ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΣΕΛΙΔΑ 1 Προετοιμαζόμενοι για τις πρόωρες βουλευτικές εκλογές, οφείλουμε να αναστοχαστούμε τη νέα πραγματικότητα στον χώρο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Η εκλογική τακτική της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ για τις δημοτικές εκλογές προέβλεπε τη μεγιστοποίηση του αριθμού των υποψηφίων. Ποτέ άλλοτε δεν υπήρξαν τόσοι πολλοί υποψήφιοι σε εκλογική αναμέτρηση στη χώρα μας. Με αυτόν τον τρόπο οι συγκυβερνώντες επιδίωκαν αφενός να δυσκολέψουν την κάθοδο δημοτικών παρατάξεων από μικρότερους πολιτικούς σχηματισμούς και αφετέρου να «δεσμεύσουν» τα κοινωνικά δίκτυα των υποψηφίων. Η δεύτερη αυτή επιδίωξη πρακτικά σήμαινε ότι πάρα πολλοί πολίτες θα είχαν κάποιον φίλο - συγγενή συνεργάτη υποψήφιο σε κάποια δημοτική παράταξη να υποστηρίξουν. Κάτι που, σύμφωνα με τους σχεδιασμούς των συγκυβερνώντων, θα μείωνε τον πολιτικό χαρακτήρα των δημοτικών εκλογών. Η επιδίωξη αυτή εν μέρει αποδείχθηκε επιτυχής. Παρήγαγε όμως και ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες συνέπειες για την Αριστερά. Η πλειονότητα των δημοτικών παρατάξεων που υποστηρίχθηκαν από τη Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ ανακύκλωσε το υπάρχον πολιτικό δυναμικό της ή το ενίσχυσε με τους γόνους οικογενειών που έτσι κι αλλιώς εντάσσονταν σε αυτούς τους χώρους. Δεν συνέβη όμως το ίδιο με τους χιλιάδες πολίτες που εντάχθηκαν στις δημοτικές παρατάξεις με τις οποίες συνέπλευσε η Αριστερά. Αρκετοί από αυτούς βρέθηκαν πρώτη φορά σε μια τέτοια διαδικασία. Συγκρότησαν μια πιο ξεκάθαρη πολιτική ταυτότητα, απέκτησαν μια χρήσι-
μη εμπειρία, ενεργοποίησαν κοινωνικά δίκτυα και επαφές, δημιούργησαν φιλίες και ένιωσαν τη συντροφικότητα μιας κοινής προσπάθειας. Οι πιο σημαντικές όμως συνέπειες γίνονται φανερές αν αναλογιστούμε τον χαρακτήρα των δημοτικών και περιφερειακών παρατάξεων που υποστηρίχθηκαν από την Αριστερά και έφεραν τα καλύτερα αποτελέσματα. Ας εξαιρέσουμε από τη συζήτηση την Αττική, όπου τα κριτήρια επιτυχίας είναι διαφορετικά καθότι αναφέρονται στην κεντρική πολιτική σκηνή. Οπουδήποτε αλλού στη χώρα, τα δημοτικά σχήματα που είχαν επιτυχημένη πορεία μοιράζονται τρία χαρακτηριστικά: α) υπέρβαση των κομματικών στεγανών, β) εστίαση όχι μόνο στην ανάλυση της αιτίας των προβλημάτων αλλά στην αντιμετώπισή τους στην καθημερινότητα και κατά συνέπεια γ) ύπαρξη μακροχρόνιων παρεμβάσεων στο τοπικό επίπεδο με σαφέστατες πολιτικές στοχεύσεις (δομές αλληλεγγύης, δράσεις κοινωνικής οικονομίας, πρωτοβουλίες υποστήριξης καίριων τοπικών ζητημάτων, επιτροπές κατοίκων, συμμετοχή σε σωματεία, συλλόγους κ.λπ.). Τα παραπάνω σημαίνουν ότι η διαδικασία των δημοτικών εκλογών ενίσχυσε την ανάδειξη ενός νέου πολιτικού προσωπικού που γνωρίζει να διεκδικεί δυναμικά και να κερδίζει. Το έργο αυτών των συμπολιτών μας θα είναι εξαιρετικά δύσκολο δεδομένων της ανθρωπιστικής κρίσης, της καταστροφής των κρατικών δομών και της κοινωνικής παράλυσης στην οποία έχει βρεθεί η πλειονότητα του πληθυσμού. Το νέο πολιτικό προσωπικό των ΟΤΑ χρειάζεται να υποστηριχθεί. Απαιτείται η μεταφορά τεχνογνωσίας για τα νομικά και οικονομικά ζητήματα των ΟΤΑ, ο-
ριζόντια δίκτυα πληροφόρησης ανάμεσα σε παρατάξεις που λειτουργούν στην ίδια περιφέρεια και σύνδεσμοι σε κρατικό και ευρωπαϊκό επίπεδο για το μοίρασμα καλών πρακτικών δράσης και ενημέρωσης. Η υποστήριξη αυτή είναι δόκιμο να γίνει αφού διαπιστωθούν «από τα κάτω» οι ανάγκες των δημοτικών παρατάξεων με τις οποίες συνάδει η Αριστερά. Η αποφυγή εμπλοκής των περιφερειακών κομματικών μηχανισμών του ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη. Σε ένα δεύτερο επίπεδο σύνθεσης των αναγκών απαιτείται η ύπαρξη μιας συγκροτημένης «δεξαμενής σκέψης» που θα παράγει την απαραίτητη τεκμηρίωση για τα ζητήματα των ΟΤΑ. Μια ολιγομελής ομάδα νέων επιστημόνων και έμπειρων αυτοδιοικητικών στελεχών που θα εφοδιάζει τις δημοτικές παρατάξεις με τα απαραίτητα εργαλεία και την πληροφόρηση για να ανταποκριθούν στο δύσκολο έργο τους. Που θα ενημερώνει για τα νέα νομοσχέδια, που θα παράγει τεκμηρίωση για τις πολιτικές στο τοπικό επίπεδο και που θα τα διαχέει διαδικτυακά σε τακτική βάση. Οι δημοτικές εκλογές παρήγαγαν ένα πρωτόγνωρα πολυπληθές καινούργιο πολιτικό δυναμικό για την Αριστερά. Αυτές οι γυναίκες και άνδρες έχουν αναφορές σε ένα πολύ σημαντικό τμήμα των πολιτών αυτής της χώρας, είναι ικανοί και αποφασισμένοι. Μπορούν να αποτελέσουν τους καταλύτες για την πολιτική κινητοποίηση όλων μας. Οφείλουμε να τους υποστηρίξουμε με όλες μας τις δυνάμεις.
Ο Γ. Αγγελόπουλος διδάσκει στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας
ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ - ΕΚΔΟΣΗ: «Η ΑΥΓΗ ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ Α.Ε.»
ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ: ΝΙΚΟΣ ΦΙΛΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΥΝΤΑΞΗΣ: ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΠΑΚΟΣ, ΚΩΣΤΗΣ ΝΙΚΟΛΑΚΑΚΟΣ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ: ΠΟΛΥ ΚΡΗΜΝΙΩΤΗ, ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΥΡΙΤΣΗΣ, ΝΙΚΟΣ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ, ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΜΑΥΡΟΕΙΔΗΣ, ΛΑΜΠΡΟΣ ΤΣΟΥΚΝΙΔΑΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΪΚΟΣ
ΠΡΟΕΔΡΟΣ Δ.Σ. ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΟΥΛΟΠΟΥΛΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΤΟΥΜΠΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: ΣΠΥΡΟΣ ΛΟΥΠΕΤΗΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: ΑΓ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ 12, 104 31 • ΤΗΛ. ΚΕΝΤΡΟ: 210 5231831-4 • ΦΑΞ: 210 5231822 • ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ - ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ: 210 5231820 • marketing@avgi.gr - ΦΑΞ: 210 5231830 INTERNET: www.avgi.gr e-mail: editors@avgi.gr • ΓΡΑΦΕΙΟ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ: Βασ. Ηρακλείου 37, ΤΗΛ. ΚΕΝΤΡΟ: 2310 261646, ΦΑΞ: 2310 266444, e-mail: avgi@otenet.gr ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ: Π. Παπίδας & Σια Ε.Ε., ΤΗΛ. : 210 8228258 ΕΚΤΥΠΩΣΗ: IΡΙΣ ΑΕΒΕ ΤΣΕΚ - ΕΜΒΑΣΜΑΤΑ: Εφημερίδα «Η ΑΥΓΗ», Αγ. Κωνσταντίνου 12, 10431 Αθήνα
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 15 IOYNIOY 2014
4
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Ο ανασχηματισμός «ξεχάστηκε», τα προβλήματα επιμένουν ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΕΛΙΓΓΩΝΗΣ
Κάθε μέρα και ένας νέος πονοκέφαλος αναδεικνύεται για την κυβέρνηση. Παρότι ο Αντ. Σαμαράς και ο Ευ. Βενιζέλος προσδοκούσαν ότι ο ανασχηματισμός του κυβερνητικού σχήματος και η αντικατάσταση του Γ. Στουρνάρα θα λειτουργούσαν ως «φυγή προς τα εμπρός», το ανακάτεμα της τράπουλας στο υπουργικό συμβούλιο δεν άντεξε... ούτε μία εβδομάδα. Αντιθέτως η κυβέρνηση βρέθηκε αντιμέτωπη με υπουργικούς «εμφυλίους» και νέα κοινωνικά και οικονομικά μέτωπα, που απέδειξαν ότι το θέμα δεν είναι (κυρίως) τα πρόσωπα, αλλά η ασκούμενη πολιτική. Ενόσω ο Αντ. Σαμαράς βρίσκεται μεταξύ των δεσμεύσεων που έχει υπογράψει έναντι των δανειστών και των εισηγήσεων πως πρέπει να «στρίψει το τιμόνι» και να ετοιμαστεί για πρόωρες εκλογές με αφορμή την εκλογή του νέου Προέδρου της Δημοκρατίας, το κλίμα στο Μαξίμου είναι βαρύ καθώς η κυβέρνηση δεν μπορεί να «ανασάνει». Πριν καν οι νέοι υπουργοί εγκατασταθούν στα γραφεία τους, η κυβέρνηση βρέθηκε αντιμέτωπη με νέα, αλλά και παλιά προβλήματα, τα οποία θρυμματίζουν την εικόνα «success story» που προσπαθεί να οικοδομήσει -για... πολλοστή φορά- ο Αντ. Σαμαράς.
Εικόνες ντροπής Κυβερνητικοί παράγοντες δεν κρύβουν σε κατ’ ιδίαν συζητήσεις τους ότι «υποτιμήθηκε» το μέτωπο των απολυμένων καθαριστριών. Ωστόσο, η έλευση νέου «τσάρου» στην οδό Νίκης και στην Καραγεώργη Σερβίας δεν έκαμψε τον αγώνα των απολυμένων καθαριστριών και το αποτέλεσμα ήταν οι εικόνες ντροπής, που έκαναν τον γύρο του κόσμου και πλέον έχουν συγκροτήσει ένα καυτό κοινωνικό μέτωπο για την κυβέρνηση. Πάντως, κατά πληροφορίες, ο Αντ. Σαμαράς δεν σκέφτεται να αναθεωρήσει τη στάση του και οι προσπάθειες του Μεγάρου Μαξίμου για εκτόνωση της κρίσης δεν θα επικεντρωθούν στη λύση του προβλήματος, αλλά στην... «ηπιότερη» διαχείριση των απολυμένων καθαριστριών από τα ΜΑΤ. Πάντως, τα τεκταινόμενα έξω από το υπουργείο Οικονομικών γυρίζουν την κυβέρνηση πολύ πίσω και δεν είναι λίγοι όσοι φοβούνται ότι αντίστοιχες κινητοποιήσεις μπορούν να ανάψουν το φιτίλι της κοινωνικής έκρηξης. Άλλωστε ακόμη και «γαλάζια» στελέχη δεν κρύβουν την ενόχλησή τους για τις ντροπιαστικές σκηνές που εξελίσσονται στην Καραγεώργη Σερβίας. Ακόμη και ο α-
Οι τρεις πονοκέφαλοι του Αντ. Σαμαρά και τα νέα πολιτικά και κοινωνικά μέτωπα κραιφνής «σαμαρικός» Φ. Κρανιδιώτης επισήμανε ότι η υπόθεση των απολυμένων καθαριστριών «εξελίσσεται σε κοινωνική, πολιτική και κυρίως ηθική ήττα» και συνέστησε στους... αρμόδιους ότι «υπάρχουν άλλοι για να δείξουμε πυγμή». Για «αισθήματα απέχθειας» έκανε λόγο ακόμη και η πορτ παρόλ της Ν.Δ., Άννα Ασημακοπούλου. Η εκπρόσωπος του βασικού κυβερνώντος κόμματος υπογράμμισε ότι «ανθρώπινα αισθάνεται απέχθεια γι’ αυτό που συνέβη», ενώ η κυβερνητική εκπρόσωπος, Σ. Βούλτεψη, επιχείρησε να «οχυρωθεί» πίσω από την πρωτοβουλία του υπουργού Δημόσιας Τάξης, Βασ. Κικίλια, να ζητήσει να τεθεί σε διαθεσιμότητα ο αστυνομικός που χτύπησε πισώπλατα καθαρίστρια με «σιδερένιο» γάντι.
Εμφύλιος υπουργών και... αρχηγών Σε πολιτικό επίπεδο η ηρεμία στο νέο υπουργικό συμβούλιο δεν κράτησε ούτε... δύο ημέρες, καθώς από την περασμένη Πέμπτη μαίνεται η σύγκρουση μεταξύ του υπουργού Διοικητικής Μεταρρύθμισης, Κυρ. Μητσοτάκη, και του νέου υπουργού Παιδείας, Ανδρ. Λοβέρδου. Αιτία του κυβερνητικού εμφυλίου είναι ο αριθμός των διοικητικών υπαλλήλων των ΑΕΙ που έχουν τεθεί σε διαθεσιμότητα και πρέπει να επαναπροσληφθούν από την υπηρεσία τους. Ο Κυρ. Μητσοτάκης θεωρεί ότι δεν πρέπει να επαναπροσληφθούν περισσότεροι από 500, ενώ ο Ανδρ. Λοβέρδος ζητεί την επαναπρόσληψη 883. Μάλιστα, οι εμπλεκόμενοι στην κρίση υπουργοί εμφανίζονταν, έως την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές, αμετακίνητοι στις θέσεις τους, με τον μεν Κυρ. Μητσοτάκη να επικαλείται τις «μνημονιακές δεσμεύσεις» της χώρας, τον δε Ανδρ. Λοβέρδο να απειλεί με παραίτηση και να υπενθυμίζει πως δέχθηκε να αναλάβει το υπουργείο Παιδείας υπό τον όρο να μην προβεί σε καμία νέα περικοπή. Τούτων δοθέντων, η κρίση έχει φτάσει σε επίπεδο αρχηγών των συγκυβερνώντων κομμάτων, ωστόσο ο γόρδιος δεσμός δεν είναι εύκολο να κοπεί. Αυτό διότι ο Ευ. Βενιζέλος και η Χαριλάου Τρικούπη άφησαν προ-
χθές να εννοηθεί ότι θα τεθεί θέμα συνολικής επανεξέτασης και των 7.000 απολύσεων, κάτι που θα φέρει εξ αντικειμένου τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης και τον πρωθυπουργό σε τροχιά σύγκρουσης.
Νέα μέτρα και υπογραφές Εν τω μεταξύ, σε νέο πονοκέφαλο για την κυβέρνηση αναδείχθηκε και η απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ, το μεσημέρι της Παρασκευής, που έκρινε αντισυνταγματικές της περικοπές των μισθών των ενστόλων με το επιχείρημα πως πρόκειται για φο-
ρείς του «στενού» δημόσιου τομέα που δεν έχουν δικαίωμα απεργίας. Σε κάθε περίπτωση η κυβέρνηση έχει υπογράψει ρήτρες στο Μνημόνιο ότι για κάθε μέτρο που καταρρίπτεται στα δικαστήρια το οικονομικό επιτελείο και τα συναρμόδια υπουργεία θα πρέπει να βρίσκουν... «ισοδύναμα» μέτρα και περικοπές. Αυτό, πρακτικά, σημαίνει ότι, αν ο Αντ. Σαμαράς αποφασίσει να σεβαστεί τη δικαστική απόφαση (κάτι που η κυβέρνηση έχει δείξει ότι δεν πρέπει να θεωρείται... τόσο δεδομένο), τότε ο νέος «τσάρος» της οικονομίας, Γκ.
Χαρδούβελης, θα πρέπει να κάνει ποδαρικό με το... αριστερό εισηγούμενος αυτά τα «ισοδύναμα» μέτρα. Υπενθυμίζεται ότι, εκτός από τις σχετικές ρήτρες που έχουν υπογραφεί με τους δανειστές στις δανειακές συμβάσεις (ώστε να αποφύγει η τρόικα φαινόμενα τύπου Πορτογαλίας), ο Αντ. Σαμαράς έχει δεσμευθεί και προσφάτως, διά της υπογραφής του σε επιστολή στις 14 Μαΐου (που αποκάλυψε η «Αυγή» την περασμένη εβδομάδα), ότι, «αν κριθεί απαραίτητο», η κυβέρνηση θα λάβει και νέα, «διορθωτικά» μέτρα...
Επιχείρηση «διεύρυνσης» από τον Π. Καμμένο Σε τεστ συνοχής αναμενόταν να αναδειχθεί η διήμερη συνεδρίαση του Εθνικού Συμβουλίου των ΑΝ.ΕΛΛ. που ξεκίνησε χθες, καθώς αρκετοί «φιλοκυβερνητικοί» βουλευτές και στελέχη του κόμματος εμφανίζονταν έτοιμοι να θέσουν όρους και να δηλώσουν την αντίθεσή τους προς την πολιτική γραμμή που ακολουθεί η ηγεσία του κόμματος. Ωστόσο, την ίδια ώρα, ο Π. Καμμένος επιχειρεί να διευρύνει το κόμμα του με «μετεγγραφές» ανεξάρτητων βουλευτών και στελεχών της Κεντροδεξιάς, προκειμένου να επουλώσει τις πληγές που άφησε στους ΑΝ.ΕΛΛ. το φαινόμενο των μαζικών αποχωρήσεων από την Κ.Ο. του κόμματος. Ήδη, από τις τελευταίες εθνικές εκλογές, η Κ.Ο. των ΑΝ.ΕΛΛ. μετρά 7 απώλειες, καθώς έχουν απομείνει 13 βουλευτές. Ο Π. Καμμένος, που αναμενόταν χθες και σήμερα να στείλει σήματα για το πολιτικό στίγμα του κόμματός του, έχει καταγγείλει «επιχείρηση εξαγοράς συνειδήσεων» με το βλέμμα στραμμένο στην προεδρική εκλογή, αφήνοντας βαριές υπόνοιες για τον Βασ. Καπερνάρο και τη Μ. Ιατρίδη, που ανεξαρτητοποιήθηκαν από την Κ.Ο. του κόμμα-
τος μετά τις ευρωεκλογές. Μάλιστα, χθες, ο Π. Καμμένος εφέρετο έτοιμος να επαναλάβει, κατά τις εργασίες του διευρυμένου Εθνικού Συμβουλίου του κόμματος, ότι «όποιος θέλει να φύγει και να στηρίξει την κυβέρνηση να το κάνει τώρα».
Μετεγγραφές Παράλληλα, σύμφωνα με πληροφορίες, ο Π. Καμμένος επρόκειτο να ζητήσει από το Εθνικό Συμβούλιο του κόμματός του να επικυρώσει τη διεύρυνση του κόμματος, αίροντας τη «ρήτρα» πως δεν έχουν θέση στο κόμμα στελέχη που έχουν ψηφίσει το Μνημόνιο ή τους εφαρμοστικούς του νόμους. Κατά πληροφορίες, ο Π. Καμμένος θέλει να αρθεί ο συγκεκριμένος όρος (που προβλέπει ότι δεν μπορεί να προσχωρήσει στους ΑΝ.ΕΛΛ. πολιτικό στέλεχος ή βουλευτής που έχει στηρίξει τη μνημονιακή πολιτική) προκειμένου να ανακοινωθούν προσχωρήσεις ανεξάρτητων βουλευτών στο κόμμα του. Κατά πληροφορίες, ο Π. Καμμένος βρίσκεται σε προωθημένες συζητήσεις με τον Βυρ. Πολύδωρα, τον Ν. Νικολόπουλο, τον Χρ. Ζώη, αλλά και τον Ν. Κακλαμάνη.
ÐÇÔÉÇËÃÍÀ ͽÐÖÔÑ É. £ËÍÑ΢ÑÛ ÑËØÖ¿ÃÙ
Protergia. ¥ ÏÇÉÃÎÂÖÇÔÑÙ, ÃÐÇÌ¢ÔÖÊÖÑÙ ÒÃÔÃÉØÉÀÙ ÊÎÇÍÖÔË;٠ÇнÔÉÇËÃÙ ÕÖÊÐ Î΢Æà ÏÇ ÒÃÔÃÉØÉË; ÆÛÐÃÏËÍÀÖÊÖà ÒÑÛ ÌÇÒÇÔТ ÖÑ 10% ÖØÐ ÃÐÃÉÍÓÐ ÖÊÙ ÚÓÔÃÙ ÕÇ ÊÎÇÍÖÔË; ÇнÔÉÇËÃ. ÒÇÐÆÂÑÐÖÃÙ ÕÇ ÕÂÉÚÔÑÐÇÙ ÏÑТÆÇÙ ÒÃÔÃÉØɾÙ, ÏÇ ÖÑ ÍÂÔÑÙ ÍÃË ÖÊÐ ÃÌËÑÒËÕÖ¿Ã ÖÑÛ ¥Ï¿ÎÑÛ ¨ £ ¥ , Æ¿ÐÑÛÏÇ ÇнÔÉÇËà ÕÇ ÇÒËÚÇËÔ¾ÕÇËÙ, ÇÒÃÉÉÇÎÏÃÖ¿ÇÙ ÍÃË ÐÑËÍÑÍÛÔË¢, ÇÌÛÒÊÔÇÖÓÐÖÃÙ ÖËÙ ÃТÉÍÇÙ ÖØÐ ÒÇÎÃÖÓÐ ÉËà ÃÐÖÃÉØÐËÕÖËͽ٠ÖËϽÙ, ÕÂÉÚÔÑÐÇÙ, ÃÌËÀÒËÕÖÇÙ ÛÒÊÔÇÕ¿ÇÙ ÍÃË ÛÅÊÎÑ ÇÒËÒ½ÆÑÛ ÇÌÛÒÊÔ½ÖÊÕÊ.
KX_Ergostasio_265x320.indd 1
www.protergia.gr
11/06/2014 13:32
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 15 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
6
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Το μεγάλο στοίχημα ΡΕΝΑ ΔΟΥΡΟΥ - ΔΥΝΑΜΗ ΖΩΗΣ
«Πρόκειται για ένα στοίχημα που βάζει σε δοκιμασία τις ιδέες, τις προτάσεις και τις μεθόδους μας. Ένα στοίχημα που αντιλαμβανόμαστε όλοι, ότι υπερβαίνει τα όρια της Αττικής. Γιατί αποτελεί το πρόκριμα που θα συμβάλει στην εμπέδωση ή όχι, από την κοινωνία, της ικανότητας του ΣΥΡΙΖΑ, της Αριστεράς, να ασκήσει διοίκηση από τους πολίτες, με τους πολίτες, για τους πολίτες. Η Αττική μετατρέπεται, με άλλα λόγια, στο στοίχημα εξουσίας της Αριστεράς στη χώρα». Με τα λόγια αυτά η νέα περιφερειάρχης Αττικής Ρένα Δούρου έδωσε το σύνθημα για τη νέα αρχή που ουσιαστικά από τώρα, και τύποις από 1ης Σεπτεμβρίου, επιχειρείται στη μεγαλύτερη Περιφέρεια Αττικής. Με τη Δύναμη Ζωής να καλείται να εκπέμψει από την πρώτη μέρα «μια νέα νοοτροπία, ένα νέο τρόπο διοίκησης, μακριά από συστήματα κολλητών και πελατειακών σχέσεων». Καλείται εν τέλει να εκπέμψει ένα «νέο ήθος εξουσίας», παρά σημειωτέον τα προσκόμματα που θα συναντήσει είτε από την απερχόμενη διοίκηση είτε από την κυβέρνηση. Εν τω μεταξύ, στην ταχύτατη εφαρμογή των αποφάσεων της ιδρυτικής της συνέλευσης, την περασμένη Τετάρτη, προχωρά η Δύναμη Ζωής και έτσι από αύριο, Δευτέρα, αρχίζουν οι συναντήσεις των 18 Θεματικών Επιτροπών, η συγκρότηση των οποίων αποφασίστηκε στη συνέλευση. Στόχος, η επεξεργασία προτάσεων για όλο το φάσμα θεμάτων που θα κληθεί να αντιμετωπίσει η νέα διοίκηση της Περιφέρειας Αττικής από 1ης Σεπτεμβρίου, θέτοντας παράλληλα τις βάσεις μιας ανοιχτής, συμμετοχικής διαδικασίας δημόσιας διαβούλευσης. Σημειωτέον οι συναντήσεις των Επιτροπών είναι ανοιχτές σε όλους όσοι ενδιαφέρονται, ανεξαρτήτως δηλαδή κομματικής προέλευσης, ενώ μέχρι το Σάββατο 21 Ιουνίου κάθε μία από τις Επιτροπές πρέπει να έχει αναδείξει τον συντονιστή της. Αναλυτικά, το πρόγραμμα των πρώτων αυτών συναντήσεων, που θα διεξαχθούν στην οδό Λεωνίδου 16 -18 στο Μεταξουργείο, έχει ως εξής: o Θεματική Επιτροπή ΣΕΣ -Ευρωπαϊκά Προγράμματα, Δευτέ-
ρα στις 6 μ.μ. o Θ.Ε. Οικονομικών - Περιφερειακού Προϋπολογισμού, Δευ-
τέρα στις 7.30 μ.μ. o Θ.Ε. Έργων - Υποδομών, Τρίτη στις 6 μ.μ. o Θ.Ε. Ανάπτυξης - Καινοτομίας - Παραγωγικής Ανασυγκρό-
τησης, Τρίτη στις 7.30 μ.μ. Θ.Ε. Παιδείας - Νεολαίας, Τετάρτη στις 6 μ.μ. Θ.Ε. Αθλητισμού, Τετάρτη στις 7.30 μ.μ. Θ.Ε. Πολιτισμού, Πέμπτη στις 6 μ.μ. Θ.Ε. Χωροταξίας - Ρυθμιστικού, Πέμπτη στις 7.30 μ.μ. Θ.Ε. Κοινωνικής Πολιτικής - Ανθρωπιστικής Κρίσης - Μέτρων Ανακούφισης Κοινωνικών Ομάδων, Παρασκευή στις 6 μ.μ. o Θ.Ε. Τουριστικής Πολιτικής, την ίδια ώρα και μέρα. o Θ.Ε. Περιβάλλοντος, Παρασκευή στις 7.30 μ.μ. o Θ.Ε. Διαχείρισης Απορριμμάτων, την ίδια ώρα και μέρα. o Θ.Ε. Ενέργειας, Σάββατο στις 10 π.μ. o Θ.Ε. Ευρωπαϊκών και Διεθνών Σχέσεων, την ίδια ώρα και μέρα. o Θ.Ε. ΕΔΣΝΑ, Σάββατο στις 11.30 π.μ. o Θ.Ε. ΕΝΠΕ, την ίδια ώρα και μέρα. Η συνεδρίαση των δύο τελευταίων Θ.Ε., Υγείας και Μεταφορών - Τηλεπικοινωνιών, θα οριστεί την ερχόμενη εβδομάδα. o o o o o
Ν. ΠΑΠ.
ΝΕΑ ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΣΑΜΑΡΑ:
Oι καθυστερήσεις που φέρνουν νέα μέτρα ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΝΙΚΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
Η κυβέρνηση όχι μόνο έβαλε την υπογραφή της για νέα μέτρα, όπως η «Αυγή» αποκάλυψε στο φύλλο της προηγούμενης Τετάρτης, αλλά υποδεικνύει η ίδια ποια θα είναι τα μέτρα αυτά! Η νέα αυτή αποκάλυψη της «Αυγής» της Κυριακής προέρχεται από την επιστολή και πάλι, των κ. Σαμαρά, Στουρνάρα και Προβόπουλου με ημερομηνία 14 Μαΐου 2014, καθώς, όπως παραδέχονται στη δεύτερη παράγραφο, «εμείς αποτύχαμε σε ενδεικτικούς στόχους», τους οποίους επισυνάπτουν στον Πίνακα 1 του εγγράφου (σελ. 93). Ανατρέξαμε στον Πίνακα 1, στον οποίο παρατίθεται σειρά προαπαιτούμενων, σε τέσσερις στήλες, πρόβλεψη και πραγματικότητα, Σεπτέμβριο και Δεκέμβριο του 2013 αντιστοίχως. Ξεχωρίζει η, κατά Σαμαρά - Στουρνάρα Προβόπουλο, «αποτυχία» σε τρεις δείκτες: Α. Οροφή στα έσοδα από ιδιωτικοποιήσεις, καθώς είχαν προϋπολογιστεί 1,5 δισ. έσοδα, τελικώς όμως μόλις που... άγγιξαν τα 0,2 (τον Σεπτέμβριο) και 1,0 (τον Δεκέμβριο). Β. Υποχρεωτική έξοδος εργαζομένων (σ.σ.: προφανώς από το δημόσιο τομέα), όπου και πάλι ενώ είχε υπολογιστεί η απόλυση 2.000 και 4.000 (αντιστοίχως Σεπτέμβριο και Δεκέμβριο), η κυβέρνηση ...περιορίστηκε σε απολύσεις 3.200 - 3.500 εργαζομένων. Γ. Στο σύστημα κινητικότητας, η συγκυβέρνηση Σαμαρά - Βενιζέλου... απέτυχε και πάλι, καθώς, ενώ ο στόχος ήταν για 12.500 (τον Σεπτέμβριο)
και 25.000 (τον Δεκέμβριο), μεταφέρθηκαν στην απάνθρωπη αυτή νέα κατάσταση 8.400 και 15.900 αντιστοίχως. Με άλλα λόγια -και αυτό είναι το πιο εξοργιστικό-, αντί η «γαλαζοπράσινη» κυβέρνηση να διαπραγματευθεί, έστω και τώρα, με την τρόικα, υποδεικνύει η ίδια τις «αστοχίες» της παραδεχό-
μενη κατ’ αυτόν τον τρόπο την ατζέντα του επόμενου διαστήματος, που σύντομα θα γίνει αντιληπτή στους πολίτες της χώρας. Μια ατζέντα με ιδιαίτερα βαρύ κοινωνικό και ανθρώπινο κόστος, καθώς, όπως προκύπτει και από τους τρεις δείκτες πιο πάνω, η τρόικα ζητά και η συγκυβέρνηση συναινεί σε μεγαλύτερο ξεπούλημα του δημόσιου πλούτου και περισσότερες απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων. Υπενθυμίζεται ότι η «Αυγή» στο φύλλο της Τετάρτης δημοσιοποιούσε την επιστολή αυτή που το πρωθυπουργικό γραφείο κρατούσε στο συρτάρι του -προεκλογική περίοδος γαρ..., στην οποία η ηγεσία της χώρας δήλωνε έτοιμη για νέα μέτρα «που μπορεί να αποδειχθούν αναγκαία για τον σκοπό αυτόν (σ.σ.: της επίτευξης των στόχων του προγράμματος), καθώς οι συνθήκες αλλάζουν». Και πάντα σε συνεννόηση με τους δανειστές... Στις 14 Μαΐου ο Αντώνης Σαμαράς δήλωνε πρόθυμος για νέο γύρο μέτρων και μία εβδομάδα μετά, στην πλατεία Συντάγματος, «έσκιζε» το Μνημόνιο. Αλλά δεν είναι η πρώτη φορά που δηλώνει, με την υπογραφή του, διαθέσιμος καθώς και το περασμένο καλοκαίρι αναλάμβανε την ίδια δέσμευση επιστολή που και πάλι είδε το φως της δημοσιότητας μέσα από τις στήλες της εφημερίδας μας (βλ. φύλλο 2ας Αυγούστου 2013). Ενώ, στην κυβερνητική προπαγάνδα ότι είθισται ο εκάστοτε πρωθυπουργός να κάνει μια τέτοια, τυπική -όπως ισχυρίζονταν- διατύπωση στις επιστολές προς τους δανειστές, τα μέτρα που οι πολίτες έχουν υποστεί από τότε είναι προφανώς η καλύτερη απάντηση.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 15 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
7
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΛΕΞΗΣ ΤΣΙΠΡΑΣ:
Ούτε βήμα πίσω από τις θέσεις μας Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει υπογράψει τη δική του συμφωνία με τον ελληνικό λαό, η οποία τον δεσμεύει απόλυτα, τόνισε ο πρόεδρος του κόμματος, Αλέξης Τσίπρας, στην ομιλία του στην κοινή συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας με τους ευρωβουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ. Ο επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ ξεκαθάρισε πως το κόμμα δεν πρόκειται να αποκλίνει από τις ριζοσπαστικές θέσεις του ενόσω πλησιάζει στην κυβερνητική εξουσία. Την ίδια στιγμή ο Αλ. Τσίπρας έθεσε το κόμμα σε προεκλογική ετοιμότητα υπογραμμίζοντας πως η κυβέρνηση Σαμαρά «πρέπει να φύγει το συντομότερο δυνατόν», ενώ, σε ό,τι αφορά το θέμα του Προέδρου της Δημοκρατίας, τόνισε πως ο ΣΥΡΙΖΑ δεν πρόκειται να αποδεχτεί λύσεις τύπου Τσιριμώκου. Απευθυνόμενος στην ελληνική κοινωνία, αλλά και στους πολιτικούς αντιπάλους του ΣΥΡΙΖΑ, ο Αλ. Τσίπρας ξεκαθάρισε πως «δεν πρόκειται να κάνουμε βήμα πίσω. Αν κάποιοι πιστεύουν, ελπίζουν, υπολογίζουν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ πλησιάζοντας την εξουσία θα απομακρυνθεί από τις θέσεις, τις ιδέες, την ιστορία, το ήθος, τον ριζοσπαστισμό, την πολιτική του, τότε πολύ σύντομα θα απογοητευτούν. Δεν πρόκειται ούτε να μας γονατίσουν ούτε να μας παραπλανήσουν, ούτε να μας αποπλανήσουν - και κυρίως ούτε να μας φοβίσουν». Και πρόσθεσε: «Αυτά που λέμε θα τα κάνουμε πράξη. Στο κάτω-κάτω έχουμε υπογράψει κι εμείς τη δική μας συμφωνία, όχι με τους δανειστές όπως κάνει ο κ. Σαμαράς, αλλά τη δική μας συμφωνία με τον ελληνικό λαό. Κι αυτό μας δεσμεύει εκατό φορές περισσότερο από ό,τι δεσμεύουν εκείνους τα Μνημόνια που υπέγραψαν με την τρόικα και τους δανειστές.
Εκλογική ετοιμότητα
Γνωρίζουμε και βλέπουμε ότι ορισμένα κέντρα θέλουν τον ΣΥΡΙΖΑ κεντρώο στις πολιτικές θέσεις και αριστεριστή στις συμμαχίες. Δηλαδή θέλουν τον ΣΥΡΙΖΑ νερόβραστο και απομονωμένο. Τους απαντάμε: Ο ΣΥΡΙΖΑ θα είναι αριστερός στις θέσεις, αριστερός και στις συμμαχίες. Ριζοσπαστικός στις θέσεις, ηγεμονικός, πλειοψηφικός και πρωτοπόρος στις συμμαχίες μέσα στην κοινωνία και τον λαό». Ο επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ επεσήμανε ακόμα πως «για να προχωρήσουμε μπροστά, να κάνουμε πράξη αυτά που οραματιζόμαστε, για να κερδίσουμε το παλιό πολιτικό σκηνικό και τις πολιτικές δυνάμεις του χθες που διέλυσαν τη χώρα και να οικοδομήσουμε τη νέα Ελλάδα της δικαιοσύνης, της δημοκρατίας, της προκοπής, χρειαζόμαστε ευρύτατη συστράτευση δυνάμεων σε ένα ριζοσπαστικό πολιτικό πρόγραμμα».
«Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν θα πάει φέτος για μπάνια» τόνισε ο Αλ. Τσίπρας. Και πρόσθεσε: «Η Κοινοβουλευτική Ομάδα πρέπει να είναι παρούσα, οι βουλευτές και οι βουλευτίνες του ΣΥΡΙΖΑ παρόντες και παρούσες. Δεν θα είναι φέτος ένα χαλαρό καλοκαίρι». Στο πλαίσιο αυτό ξεκαθάρισε πως υπάρχουν δύο δρόμοι για τη χώρα: «Ή το φθινόπωρο θα επιβληθούν νέα σκληρά μέτρα και τη διαπραγμάτευση για το χρέος θα αναλάβουν οι διορισμένοι των Καννών και οι εντεταλμένοι των Γερμανών, εκείνοι δηλαδή που μας έφεραν ώς εδώ και δεν τολμούν ούτε να συλλαβίσουν τις λέξεις διαγραφή χρέους [...]. Ή το φθινόπωρο θα υπάρξει νέα κυβέρνηση, με νωπή λαϊκή εντολή, η οποία θα αναλάβει να διαπραγματευτεί με τους δανειστές, με γνώμονα τη σωτηρία της κοινωνίας και του λαού». ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΙΜΟΣ
Κ.Ε. ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ:
Επί τάπητος το εκλογικό αποτέλεσμα και οι επόμενες κινήσεις Με το βλέμμα στραμμένο στην κοινωνία θα επιχειρήσει η Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ, το προσεχές Σαββατοκύριακο, την εκτίμηση της εκλογικής νίκης του κόμματος, αλλά και τον αναγκαίο απολογισμό των πεπραγμένων του για τη χρονιά που πέρασε, έχοντας σε πρώτο πλάνο το ενδεχόμενο να προκηρυχθούν πολύ σύντομα εθνικές εκλογές. Κατά παράδοση, στον χώρο της ριζοσπαστικής Αριστεράς, ακόμα και τα νικηφόρα αποτελέσματα δεν αναστέλλουν την κριτική, πόσο μάλλον που από το ιδρυτικό συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ μέχρι σήμερα όλες οι πλευρές καλούνται να εκτιμήσουν σε ποιο βαθμό έχει προχωρήσει η υλοποίηση της απόφασης για ενιαίο κόμμα. Οι πρώτες εκτιμήσεις της ηγεσίας του κόμματος κάνουν λόγο για μια νίκη ιστορικής σημασίας στις ευρωεκλογές, που έφερε πρώτη φορά την Αριστερά στην πρώτη θέση, γεγονός που ενισχύει τον στόχο
της πολιτικής ανατροπής που έχει θέσει ο ΣΥΡΙΖΑ. Σε ό,τι αφορά τις αυτοδιοικητικές εκλογές, επισημαίνεται η επιτυχία στις περιφέρειες της Αττικής και των Ιονίων Νήσων, αλλά και η επικράτηση σε μια σειρά μεγάλους δήμους της Αττικής και της περιφέρειας και η συνολική προώθηση των θέσεων της ριζοσπαστικής Αριστεράς στην Αυτοδιοίκηση. Στο επίκεντρο της συζήτησης στην Κ.Ε. θα τεθούν ακόμα οι αιτίες της νίκης αλλά και της ήττας στις Περιφέρειες και τους δήμους της χώρας. Στον δρόμο προς την Κ.Ε., έχει ήδη συνεδριάσει η Αριστερή Πλατφόρμα, ενώ χθες συνεδρίασαν τα μέλη της ΑΡ.ΕΝ. Υπενθυμίζεται ότι, στη συνέντευξή του στην «Αυγή», ο Π. Λαφαζάνης είχε τονίσει πως «η Αριστερά, με μια πλατιά, λαϊκή, ριζοσπαστική πολιτική, μπορεί να αποκτήσει άμεσα νέα δυναμική, να κερδίσει την ηγεμονία και να ενώσει σήμερα τον λαό σε μια μεγάλη λαϊκή συμμαχία προοδευτικής διεξό-
δου, σε αντίθεση με όλα τα χρεοκοπημένα ρεύματα του κατεστημένου, σε όποιες παραλλαγές τους». Επίσης, στον ευρύτερο χώρο της πλειοψηφίας διαμορφώνονται διαφορετικές οπτικές που αφορούν το θέμα της δημοκρατικής λειτουργίας του κόμματος, στοιχεία της προεκλογικής εκστρατείας που αφορούν την κωδικοποίηση των συνθημάτων με στόχο το ακροατήριο της «Νέας Ελλάδας», το ζήτημα των συμμαχιών στο κοινωνικό αλλά και στο πολιτικό επίπεδο, την ανάπτυξη των κινημάτων και την επαναλειτουργία των οργανώσεων του κόμματος. Σ’ ό,τι αφορά, τέλος, την εκτίμηση του εκλογικού αποτελέσματος, ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στην κοινωνική - ταξική σηματοδότηση της ψήφου, καθώς και στην επιρροή στη νέα γενιά, επισημάνσεις που αναδεικνύουν την ανάγκη πολιτικών και οργανωτικών πρωτοβουλιών. Χ.Σ.
ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ ΣΤΟΝ Μ. ΝΤΡΑΓΚΙ:
Προϋπόθεση για την ανάπτυξη η διαγραφή χρέους Τις θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ για την οικονομική κρίση και την αντιμετώπιση του επίμαχου ζητήματος του χρέους παρουσίασε στον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Μάριο Ντράγκι, ο πρόεδρος του κόμματος, Αλέξης Τσίπρας. Κατα τη συνάντηση του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης με τον επικεφαλής της ΕΚΤ, που πραγματοποιήθηκε την περασμένη Τρίτη στην έδρα της τράπεζας στη Φραγκφούρτη, ο πρώτος έθεσε το ζήτημα της διαγραφής ενός μεγάλου μέρους του δημόσιου χρέους και πληρωμής του υπολοίπου με ρήτρα ανάπτυξης. Εκεί παρευρέθηκαν ακόμα ο βουλευτής και υπεύθυνος της Επιτροπής Προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ, Γιάννης Δραγασάκης, ο διευθυ-
ντής του γραφείου του Αλ. Τσίπρα, Νίκος Παππάς, και ο Κλάους Μαζούχ, εκπρόσωπος της ΕΚΤ στην τρόικα. Πέραν του μείζονος ζητήματος του χρέους, ο Αλ. Τσίπρας επεσήμανε, σύμφωνα με πληροφορίες, πως μια σειρά ζητήματα που αποτελούν βασικές αιτίες της κρίσης δεν έχουν αντιμετωπιστεί, παρά τα αλλεπάλληλα μνημονιακά μέτρα, με κορυφαία αυτά της φοροδιαφυγής των πλουσίων και του πελατειακού κράτους, τα οποία ο Μ. Ντράγκι αποδέχτηκε πλήρως. Ο επικεφαλής της ΕΚΤ υποστήριξε, σύμφωνα με πληροφορίες, την αναγκαιότητα της συνέχισης των μεταρρυθμίσεων, με τον επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ να του αντιτείνει ότι οι μεταρρυθμίσεις που
πραγματοποιούνται καταστρέφουν την οικονομία και την κοινωνία και επιτείνουν την κρίση. Μετά τη συνάντηση ο Αλ. Τσίπρας δήλωσε ότι ενημέρωσε τον Μ. Ντράγκι «για την πρωτοφανή κατάσταση που έχει δημιουργηθεί στην ελληνική κοινωνία μετά από τέσσερα χρόνια εφαρμογής σκληρής μνημονιακής πολιτικής λιτότητας, που έχει οδηγήσει μεγάλο μέρος του ελληνικού πληθυσμού μπροστά σε μια πρωτοφανή και απαράδεκτη ανθρωπιστική κρίση».
Ευρωπαϊκό New Deal «Είχαμε την ευκαιρία», συνέχισε, «να ενημερώσουμε τον πρόεδρο της ΕΚΤ για τις πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα, αλλά και για τις θέσεις μας
για το πώς πιστεύουμε ότι μπορούμε να ξεπεράσουμε την κρίση μέσα από την αντιμετώπιση των επιπτώσεων του Μνημονίου, μέσα από τη σταθεροποίηση της οικονομίας και ένα αναπτυξιακό πρόγραμμα για την παραγωγική ανασυγκρότηση. Τα νέα μέτρα (σ.σ.: μείωση επιτοκίων) που έλαβε την προηγούμενη εβδομάδα η ΕΚΤ είναι μεν σε θετική κατεύθυνση για την Ευρώπη, αλλά δεν είναι αρκετά, και ιδιαίτερα στην Ελλάδα δεν θα μπορέσουν να λειτουργήσουν, εξαιτίας του αποπληθωρισμού αλλά και της πολύ άσχημης κατάστασης στην οποία βρίσκονται οι ελληνικές τράπεζες, που δεν μπορούν να παρέχουν εγγυήσεις». Επιπλέον ο Αλ. Τσίπρας τόνισε
πως «ο μόνος δρόμος για να βγει συντεταγμένα η Ευρώπη από το οικονομικό αδιέξοδο είναι να υπάρξουν γενναίες πολιτικές αποφάσεις στην κατεύθυνση ενός νέου ευρωπαϊκού New Deal. Μια νέα ευρωπαϊκή συμφωνία, από τον συνδυασμό δράσεων της ΕΚΤ και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, υπό την έγκριση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, θα έδινε τη δυνατότητα για ένα ισχυρό αναπτυξιακό πακέτο προσανατολισμένο αποκλειστικά σε παραγωγικές επενδύσεις». Τέλος, ο Αλ. Τσίπρας γνωστοποίησε στον Μ. Ντράγκι την πλήρη αντίθεση του ΣΥΡΙΖΑ στην τοποθέτηση του Γ. Στουρνάρα στη θέση του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος. Χ.Σ.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 15 IOYNIOY 2014
8
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Τι πρέπει να κάνει η ΔΗΜ.ΑΡ.; Εν όψει του Συνεδρίου της ΔΗΜ.ΑΡ. που έχει προαναγγελθεί για τον Σεπτέμβριο, αλλά και εν μέσω ενός ρευστού πολιτικού σκηνικού, στο οποίο οι Αντ. Σαμαράς και Ευ. Βενιζέλος αναζητούν εναγωνίως συναίνεση για τη συγκρότηση πλειοψηφίας για την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας ώστε να αποφύγουν την πρόωρη κάλπη, η βουλευτής Α’ Θεσσαλονίκης Ασημίνα Ξηροτύρη και το μέ-
λος της Εκτελεστικής Επιτροπής και του Αριστερού Δικτύου της ΔΗΜ.ΑΡ., Βαγγέλης Ζορκάδης απαντούν σε δύο κοινά βασικά ερωτήματα: 1) Η κεντρική απόφαση που θα ληφθεί στο έκτακτο Συνέδριο του Σεπτεμβρίου θα αφορά στο ποιο «μπλοκ εξουσίας» θα επιλέξει να συνδιαμορφώσει και να υπηρετήσει η ΔΗΜ.ΑΡ. με στόχο την «αλλαγή πολιτικής» για τη
χώρα. Σε ποια κατεύθυνση και μαζί με ποιες πολιτικές δυνάμεις υποστηρίζετε ότι πρέπει να κινηθεί η ΔΗΜ.ΑΡ; 2) Ποια στάση θα κρατήσει η ΔΗΜ.ΑΡ. στο θέμα της εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας; Θα συμπράξει στη συγκρότηση της απαιτούμενης πλειοψηφίας ώστε να αποφευχθούν πρόωρες εθνικές εκλογές, όπως επιχειρεί να κάνει ο Αντ. Σαμαράς και η συγκυβέρνηση;
ΑΣΗΜΙΝΑ ΞΗΡΟΤΥΡΗ - ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΑΡΗ:
ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΖΟΡΚΑΔΗΣ:
Εναλλακτική προεδρική πρόταση εξουσίας
Συνάντηση με το άλλο τμήμα της Αριστεράς
Η μεγάλη υποχώρηση της ΔΗΜ.ΑΡ. στις ευρωεκλογές αποτέλεσε ένα οδυνηρό σοκ όχι μόνο για τα μέλη της, αλλά και για μεγάλο μέρος της κοινωνίας, και το πιστεύω βαθιά αυτό, ως μια χαραμάδα ελπίδας για όλους. Γιατί, όπως φαίνεται, υπάρχουν πολλοί που θέλουν ακόμα τη ΔΗΜ.ΑΡ. πραγματική αριστερή, υπεύθυνη, μεταρρυθμιστική και σοσιαλιστική δύναμη. Για να τους επαναφέρουμε κοντά μας, η Δημοκρατική Αριστερά πρέπει να διατηρήσει τον αυτόνομο ρόλο της, να προστατεύσει τις βασικές, ιδρυτικές της θέσεις και αρχές, προοδευτικές και αριστερές, επιζητώντας τη διερεύνηση προγραμματικών συγκλίσεων και συναινέσεων για τη διαμόρφωση μιας εναλλακτικής προοδευτικής πρότασης εξουσίας, τόσο με τον χώρο του προοδευτικού δημοκρατικού σοσιαλισμού όσο και με την Αριστερά και κυρίως τον ΣΥΡΙΖΑ, τον οποίο μεγάλο ποσοστό των πολιτών επιλέγει, αλλά για να τον εμπιστευτεί επιζητεί από αυτόν πιο στέρεες και βιώσιμες προτάσεις διακυβέρνησης.
Το εκλογικό αποτέλεσμα ήταν αυτό που επέβαλε τη σύγκλιση του έκτακτου συνεδρίου της Δημοκρατικής Αριστεράς. Πέραν των εκτιμήσεων των εκλογικών αποτελεσμάτων και της αποτίμησης της μέχρι τώρα πορείας μας, η βασική απόφαση που, κατά τη γνώμη μου, θα πρέπει να ληφθεί στο έκτακτο συνέδριο είναι να ξεκαθαρίσει το κόμμα μας το πολιτικό του στίγμα ως κόμμα της Αριστεράς και της Οικολογίας και σε αυτή τη βάση να κάνει τις διορθωτικές κινήσεις και την περαιτέρω επεξεργασία του πολιτικού του λόγου. Κατά την άποψή μου, το εκλογικό σώμα μάς τιμώρησε διότι, καλώς ή κακώς, θεώρησε ότι εγκλωβιστήκαμε σε συντηρητικές κυβερνητικές επιλογές, απομακρυνθήκαμε από τις αρχές μας σε μια πολύ δύσκολη φάση της ελληνικής κοινωνίας και μετασχηματιστήκαμε από κόμμα αρχών και σαφών κοινωνικών αναφορών σε κόμμα γνώμης. Προκειμένου να συμβάλουμε στη διαμόρφωση της νέας κοινωνικής και πολιτικής πλειοψηφίας για τη διακυβέρνηση της χώρας προέχει να ξεκαθαρίσουμε πρωτίστως και χωρίς
Πρόεδρο της Δημοκρατίας θα ψηφίσω μετά τις εθνικές εκλογές και αν υπάρξει ένα άλλο πρόγραμμα προοδευτικής ανασυγκρότησης
Πρέπει να επαναφέρουμε τον διάλογο και κυρίως την επαφή μας με την κοινωνία για τις προτάσεις διεξόδου από την κρίση και την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας και να ξεκαθαρίσουμε στους πολίτες ότι ο στόχος μας και οι συνεργασίες είναι για την αλλαγή της ασκούμενης πολιτικής και η ώθηση των πολιτικών εξελίξεων προς μια άλλη, προοδευτική κατεύθυνση. - Η πολιτική και οργανωτική συγκρότηση της ΔΗΜ.ΑΡ., ώστε να αποτελέσει και πάλι σημαντικό πολιτικό μέγεθος, είναι, όπως εί-
παμε, απαραίτητη, πρέπει όμως ταυτόχρονα να διαμορφώσει και να διατυπώσει μια εναλλακτική προοδευτική πρότασης εξουσίας και αυτό δεν μπορεί να γίνει με τον εγκλωβισμό στην υπάρχουσα κατάσταση, τις διεργασίες της νυν Κεντροαριστεράς, ούτε και με τα ευχολόγια περί αλλαγών στις ασκούμενες πολιτικές από τη σημερινή κεντροδεξιά συντηρητική διακυβέρνηση, αλλά με προοδευτικές και αριστερές συμμαχίες για μια άλλη διακυβέρνηση της χώρας. Σε αυτό το πολιτικό πλαίσιο, επικεντρώνοντας δηλαδή με σαφήνεια τον στόχο μας στην αλλαγή της ασκούμενης πολιτικής, θα πρέπει να ενταχθεί και η απόφασή μας, και εγώ αυτό προτείνω, όταν έρθει η ώρα της εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας. Οι σειρήνες σε αυτό το κρίσιμο ζήτημα για εμάς τους βουλευτές δεν είναι ούτε «οι Δαναοί δώρα φέροντες» της Ν.Δ. ούτε «οι Κασσάνδρες για αποστασίες» του ΣΥΡΙΖΑ, είναι ο ελληνικός λαός και το μήνυμα που έδωσε θέλει αλλαγή στις πολιτικές που ασκούνται από τη σημερινή συντηρητική διακυβέρνηση, θέλει την ώθηση των πολιτικών εξελίξεων προς μια άλλη, προοδευτική κατεύθυνση. Γι’ αυτό και έχω δηλώσει ήδη ως βουλευτής ότι Πρόεδρο της Δημοκρατίας θα ψηφίσω μετά τις εθνικές εκλογές και αν υπάρξει ένα άλλο πρόγραμμα προοδευτικής ανασυγκρότησης της χώρας και εξυγίανσης του πολιτικού συστήματος.
Η συνάντησή μας με το άλλο τμήμα της Αριστεράς, που είναι προ των πυλών για τη διακυβέρνηση της χώρας, είναι βασική προϋπόθεση για μια άλλη πολιτική πρόταση σε προοδευτική κατεύθυνση αμφισημίες τι ακριβώς λέμε εμείς στους Έλληνες πολίτες. Η συνάντησή μας με το άλλο τμήμα της Αριστεράς, που είναι προ των πυλών για τη διακυβέρνηση της χώρας, είναι βασική προϋπόθεση για μια άλλη πολιτική πρόταση σε προοδευτική κατεύθυνση. Η σχέση μας μαζί του θα είναι σχέση διαλόγου, συνθέσεων και αντιπαραθέσεων, στην προσπάθεια διαμόρφωσης της προγραμματικής βάσης της νέας πλειοψηφίας. Παρά το δύσκολο του εγχειρήματος στο συ-
νέδριο, η ανασυγκρότηση της Δημοκρατική Αριστεράς είναι ο στόχος, το μήνυμα είναι πως η Δημοκρατική Αριστερά δεν ρευστοποιείται, δεν ετεροπροσδιορίζεται, δεν εκχωρείται και θα είναι παρούσα στις πολιτικές εξελίξεις. - Η εκλογή Πρόεδρου της Δημοκρατίας δεν μπορεί να είναι ανεξάρτητη από τις ασκούμενες πολιτικές της σημερινής κυβέρνησης. Η κυβέρνηση, η οικονομική και μιντιακή ελίτ, επιθυμούν τη συνέχιση της ίδιας πολιτικής, δε σκοπεύουν μόνο στην εξάντληση της τετραετίας από την υπάρχουσα συγκυβέρνηση Ν.Δ. - ΠΑΣΟΚ, αλλά και στην αποτροπή του ενδεχόμενου συγκρότησης προοδευτικής κυβέρνησης στη χώρα μας. Θεωρούν ότι η μεγάλη ήττα της Δημοκρατικής Αριστεράς καθιστά τους βουλευτές της ευάλωτους και πιθανόν χρήσιμους στους σχεδιασμούς τους. Θα διαψευστούν. Το κόμμα μας θα αποδείξει ότι, παρά την ήττα του, δεν ρευστοποιείται, έχει εμπιστοσύνη στις δυνάμεις του και δεν πρόκειται να γίνει παρανάλωμα των κυβερνητικών σχεδιασμών. Όποιοι σχεδιάζουν να χρησιμοποιήσουν τη διαδικασία εκλογής νέου Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας ως μοχλό διατήρησής τους στην κυβέρνηση πλανώνται. Η διέξοδος από την κρίση είναι υπόθεση των δυνάμεων της εργασίας και όσων παράγουν και δημιουργούν, που, στο πλαίσιο μιας κοινωνίας αλληλεγγύης, σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να εκφραστούν από την παρούσα κυβέρνηση.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 15 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
9
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Χίλια και ένα κομμάτια η «Κεντροαριστερά» ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΝΙΚΟΣ ΛΙΟΝΑΚΗΣ
Κινούμενη άμμο θυμίζει όλο και πιο έντονα η λεγόμενη «Κεντροαριστερά», αντανακλώντας την κατάσταση που επικρατεί στο εσωτερικό των κομμάτων που αυτοπροσδιορίζονται στον χώρο, την ώρα που η ταχύτητα με την οποία εκτιμάται ότι θα προκύψουν ραγδαίες πολιτικές εξελίξεις από τον Σεπτέμβριο -με απώτατο χρονικό ορίζοντα την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας-, όχι μόνο δυσχεραίνει, αλλά καθιστά βεβιασμένους τους όποιους σχεδιασμούς βρίσκονται σε εξέλιξη.
Όλοι εναντίον όλων σε ΠΑΣΟΚ / Ελιά Σε αυτό το θολό τοπίο, στο ΠΑΣΟΚ αναζητούν βηματισμό ενόψει του συνεδρίου, έχοντας από τη μια να ισορροπήσουν στις απαιτήσεις και δυσκολίες που αντιμετωπίζει το νέο σχήμα της συγκυβέρνησης και από την άλλη, να αναμετρηθούν οι εσωτερικές «ομάδες» που ζητούν αλλαγή ηγεσίας και πολιτικού προσήμου με την ηγεσία της Χαρ. Τρικούπη. Ο πρόσφατος ανασχηματισμός, που σηματοδότησε την ακόμα μεγαλύτερη πρόσδεση του κόμματος με τον Αντ. Σαμαρά, ενδέχεται να λειτουργήσει ως ένα ακόμα σημαντικό σημείο τριβής μεταξύ των διάφορων στρατοπέδων και του Ευ. Βενιζέλου, αφού, ελλείψει της περιβόητης νέας προοδευτικής προγραμματικής συμφωνίας, ουσιαστικά προσπερνάται το «προοδευτικό πρόσημο» του κυβερνητικού σχήματος. Το έντονο εσωκομματικό παρασκήνιο επηρεάζει όμως και τις προοπτικές που αξιώνουν για την Ελιά οι πρωταγωνιστές της (πέραν του Ευ. Βενιζέλου), καθώς το μέλλον της θα εξαρτηθεί σε πολύ μεγάλο βαθμό από τις προθέσεις όποιας πλευράς επικρατήσει στον εσωτερικό «εμφύλιο» έως το ιδρυτικό συνέδριο της «δημοκρατικής παράταξης» τον Οκτώβριο. Σε κάθε περίπτωση, κομβικό σημείο για την τροπή που θα λάβουν τα πράγματα θα αποτελέσουν οι κομματικές διαδικασίες που θα προηγηθούν του συνεδρίου για την Ελιά. Σε μια προσπάθεια να «μαζευτεί» το ρευστό εσωκομματικό κλίμα, η Χαρ. Τρικούπη αναμένεται να συγκροτήσει τρεις επιτροπές, για την ανασυγκρότηση και το συνέδριο της Ελιάς, την πολιτική και οργανωτική προετοιμασία ενός συνεδρίου του ΠΑΣΟΚ. Όμως και οι σημερινές σχέσεις του ΠΑΣΟΚ / Ελιάς με τους όμορους πολιτικούς χώρους αποτελούν από μόνες τους ένα ακόμα σημαντικό πρόσκομμα στο εγχείρημα διεύρυνσης και ενιαιοποίησης της «δημοκρατικής παράταξης». Αυτό διότι, σε επίπεδο ηγεσιών, τόσο η ΔΗΜ.ΑΡ. όσο και το Ποτάμι απορρίπτουν διάλογο με τον Ευ. Βενιζέλο, ενώ και η υπουργοποίηση του Ανδ. Λοβέρδου, που εκπροσωπεί την Ελιά στην κυβέρνηση, δεν διευκολύνει την εξομάλυνση αυτών των σχέσεων.
Συνεχίζεται η μάχη χαρακωμάτων στη ΔΗΜ.ΑΡ. Ακόμα πιο πολύπλοκη είναι η κατάσταση στη ΔΗΜ.ΑΡ., η οποία προσπαθεί να συνέλθει
από την εκλογική συντριβή επανακαθορίζοντας την πολιτική κατεύθυνσή της και ειδικότερα ορίζοντας ποιοι θα πρέπει να είναι οι πολιτικοί συνομιλητές της. Αυτό, παράλληλα, είναι και το σημείο σύγκρουσης για τα δύο βασικά στρατόπεδα στο κόμμα, της πλειοψηφίας και της μειοψηφίας, με τους πρώτους να επιδιώκουν διάλογο στην Κεντροαριστερά, αποκλείοντας όμως εξαρχής μελλοντική κυβερνητική συνεργασία με τη Ν.Δ., και τους τελευταίους να επικεντρώνουν στη διαμόρφωση της «μεγάλης Κεντροαριστεράς» μέσω συμπόρευσης με το ΠΑΣΟΚ / Ελιά και το Ποτάμι, χωρίς να αποκλείουν το κόμμα του Αντ. Σαμαρά από τις μελλοντικές συνεργασίες. Οι εντάσεις της τελευταίας Κεντρικής Επιτροπής επιβεβαίωσαν τις διαφωνίες και έδειξαν ότι προς το παρόν τουλάχιστον μοιάζει ανέφικτη η επίτευξη συμβιβαστικής λύσης στο συνέδριο του Σεπτεμβρίου, κάτι που αφήνει ανοικτά όλα τα ενδεχόμενα για το μέλλον της κομματικής συνοχής. Ήδη ο επικεφαλής της μειοψηφίας Σπ. Λυκούδης έχει τοποθετηθεί απαξιωτικά για το επικείμενο συνέδριο, ενώ τα έτερα βασικά στελέχη της Μεταρρυθμιστικής Τάσης, Γρ. Ψαριανός και Ανδ. Παπαδόπουλος, απουσίαζαν από τη συνεδρίαση και εμφανίζονται να θεωρούν απίθανη μια αλλαγή πορείας του κόμματος στην κατεύθυνση που επιθυμούν. Αλλά και το μέλος της Ε.Ε. Γερ. Γεωργάτος, που συντάσσεται με τον Σπ. Λυκούδη, ουσιαστικά μοιάζει να θέτει εαυτόν εκτός κόμματος, δηλώνοντας ότι δεν έχει νόημα να συμμετάσχει στο συνέδριο και δεν τον αφορούν «στημένα συνέδρια», ότι «έχει ξεφτιλιστεί το
brandname της ΔΗΜ.ΑΡ.», καθώς επίσης και με τη θέση του ότι «η Μεταρρυθμιστική Τάση, αντί να βαλτώνει και να σαπίζει μαζί με τη ΔΗΜ.ΑΡ., θα πρέπει να αναλάβει άμεσα
πρωτοβουλίες», με βασική τη «συγκρότησή της σε ενός τύπου Πολιτική Κίνηση που θα προχωρήσει άμεσα σε διάλογο με τους άλλους φορείς και τις κινήσεις του χώρου για κοινή κάθοδο με κοινό πρόγραμμα στις προσεχείς εθνικές εκλογές».
Παράλληλες διεργασίες Υπ’ αυτά τα δεδομένα, παρατηρείται τις τελευταίες ημέρες έντονη κινητικότητα με συζητήσεις και συνεννοήσεις βουλευτών των δύο κομμάτων, οι οποίες διεξάγονται πέρα από τους επίσημους σχεδιασμούς των ηγεσιών του ΠΑΣΟΚ και της ΔΗΜ.ΑΡ. και ενδεχομένως σε αντίθεση με αυτούς. Πρωταγωνιστές σε αυτόν τον διάλογο, που βρίσκεται στο ξεκίνημα και που προσβλέπει να έχει σύντομα παρεμβατικό ρόλο, είναι από το ΠΑΣΟΚ οι Θ. Μωραΐτης, Φ. Σαχινίδης και Κ. Τριαντάφυλλος, οι οποίοι ουκ ολίγες φορές έχουν διαφοροποιηθεί από τον Ευ. Βενιζέλο, με τον Θ. Μωραΐτη μάλιστα να επαναλαμβάνει και χθες ότι το ΠΑΣΟΚ χρειάζεται άμεσα νέο αρχηγό. Από την πλευρά της ΔΗΜ.ΑΡ. συμμετέχουν οι Γ. Πανούσης και Θ. Ψύρρας. Οι προαναφερθέντες δείπνησαν την Τετάρτη σε ταβέρνα στο Χαλάνδρι και, σύμφωνα με πληροφορίες, προετοιμάζουν κοινό κείμενο - «οδικό χάρτη» για την ανασυγκρότηση της Κεντροαριστεράς, στο οποίο αναμένεται να προστεθούν και οι υπογραφές κι άλλων στελεχών των δύο κομμάτων. Υπενθυμίζεται ότι οι Φ. Σαχινίδης και Κ. Τριαντάφυλλος παραβρέθηκαν στην εκδήλωση του Σπ. Λυκούδη, όπου πρότεινε συγκρότηση επιτροπής για διάλογο μεταξύ ΕλιάςΔΗΜ.ΑΡ.-Ποταμιού, κάτι που οι ίδιοι δεν βλέπουν αρνητικά και δηλώνουν ανοικτοί σε συζήτηση με όλους, θέτοντας γενικά ως αυτοσκοπό τη διαμόρφωση του τρίτου πόλου της Κεντροαριστεράς. Στον διάλογο συμμετέχουν και ορισμένα στελέχη του Ποταμιού ανεπίσημα.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 15 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
10
EΡΓΑΣΙΑ ΟΙ ΕΠΕΡΧΟΜΕΝΕΣ ΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΕ ΜΙΣΘΟΥΣ ΚΑΙ ΕΠΙΔΟΜΑΤΑ
«Μαύρος Ιούλιος» για τους εργαζόμενους Από 1.7.2014 καταργούνται τα οικογενειακά επιδόματα (γάμου, τέκνων, μητρότητας, λοχείας) και το στράτευσης Μειώνονται τα επιδόματα ανεργίας, ασθένειας, κατάρτισης - εκπαίδευσης Καταρρέουν τα έσοδα του ΟΑΕΔ ΤΟΥ ΑΛΕΞΗ ΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΥ*
μισθός χωρίς 1 «Γυμνός» επιδόματα Από το σχέδιο ήδη του πρώτου Μνημονίου είχαμε διατυπώσει την άποψη ότι ένας από τους πρώτιστους στόχους των δανειστών ήταν η ισοπέδωση όλων των εργασιακών συστημάτων (δημόσιου, ιδιωτικού, ΔΕΚΟ) και η θέσπιση ενός «γυμνού μισθού» («single minimum wage system»), χωρίς επιδόματα και προσαυξήσεις, αποσυνδεδεμένου από όλα τα άλλα υποσυστήματα του κοινωνικού κράτους. Μνημονιακός στόχος είναι η συνάρτηση εργασιακού - ασφαλιστικού να «ισορροπήσει» στο κατώτατο δυνατό επίπεδο, έξω από το μέχρι σήμερα ευρωπαϊκό κεκτημένο, και να προσομοιάσει στις συνθήκες της προδημοκρατικής εποχής. Απώτερος στόχος των δανειστών είναι η χώρα μας να ενταχθεί στην περιφερειακή ζώνη της Ε.Ε. και ως μεταμοντέρνα «αποικία χρέους» να λειτουργήσει ως συμπληρωματική - υπηρετική οικονομία των κεντρο-ευρωπαϊκών χωρών και της κηδεμονεύουσας χώρας, της Γερμανίας. Στη σημερινή έρευνα ειδικά για την «Αυγή» αναλύουμε τις μειώσεις που επέρχονται στα διάφορα επιδόματα που αποτελούσαν μέχρι πρότινος συστατικό του μισθού και του ημερομισθίου και τις συνέπειές τους.
Κατάργηση - μείωση 2 των στοχευμένων
εισφορών
Από 1.7.2014 επέρχεται μείωση των εργοδοτικών και εργατικών εισφορών υπέρ ΟΑΕΔ κατά 2,9% και 1% αντίστοιχα. Έτσι προκαλείται μεγάλη ανατροπή στους μισθούς χιλιάδων εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα. Οι καταργούμενες από τον επόμενο μήνα εισφορές σύμφωνα με τον πρόσφατο νόμο 4254/2014 (υπό παρ. ΙΑ.3, σελ. 1427), συμπαρασύρουν στην κατάργηση βασικά επιδόματα, αλλά και μειώνουν δραστικά άλλα. Είναι γνωστό ότι οι εισφορές αυτές στήριζαν συγκεκριμένους λογαριασμούς (ΔΛΟΕΜ, ΛΑΕΚ, ΕΚΛΑ, ΕΛΚΕΠΕ, στράτευσης κ.ά.), οι οποίοι για αρκετές δεκαετίες προσέφεραν συγκεκριμένες στοχευμένες παροχές στους πλέον χαμηλόμισθους εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα. Η μείωση των εισφορών κατά 3,9% είναι η δεύτερη που επιβάλλει η μνημονιακή κυβέρνηση. Τον Νοέμβριο του 2012 είχε προηγηθεί η μείωση των εργοδοτικών εισφορών που καταβάλλονταν υπέρ του Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας και του Οργανισμού Εργατικής Εστίας κατά 0,75% και 0,35% αντίστοιχα (Ν. 4093/2012 σελ. 5.608). Η ποσοστιαία αυτή μείωση των εισφορών είχε ο-
δηγήσει σε απώλειες ύψους 300 εκατ. ευρώ για τα ταμεία και στην κατάργηση των δύο αυτών σημαντικών οργανισμών. Έτσι ανεστάλησαν τα προγράμματα επιδότησης ενοικίου, επιδότησης δανείου και ανέγερσης νέων εργατικών κατοικιών, από τα οποία επωφελούνταν τα χαμηλόμισθα εισοδηματικά στρώματα της εργατικής τάξης.
- εισφορές 3 Μισθοί Βουλγαρίας... Η δραστική μείωση των εισφορών, όπως και η μεγάλη μείωση του κατώτατου μισθού, είναι ρητές διατάξεις του Μνημονίου που ψήφισε η κυβερνητική πλειοψηφία στη Βουλή. Σύμφωνα με το β’ Μνημόνιο (Ν. 4046/2012, σελ. 713), ο κατώτατος μισθός αλλά και το «μη μισθολογικό κόστος» της μισθωτής εργασίας (εισφορές) θα πρέπει, μέχρι το τέλος του προγράμματος «δημοσιονομικής προσαρμογής» να ευθυγραμμιστούν με τα αντίστοιχα των χωρών της ΝΑ Ευρώπης (Βουλγαρία, Ρουμανία). Για τον κατώτατο μισθό το Μνημόνιο αναφέρει ότι η μείωσή του «θα δώσει τη δυνατότητα μείωσης της απόκλισης στο επίπεδο του κατώτατου μισθού σε σχέση με τους ανταγωνιστές μας (Πορτογαλία, Κεντρική και ΝΑ Ευρώπη)» και ότι το μέτρο αυτό «θα ευθυγραμμίσει το πλαίσιο του κατώτατου μισθού της Ελλάδας με αυτό των συγκρίσιμων κρατών και θα του επιτρέψει να εκπληρώσει τη βασική του λειτουργία, δηλαδή της διασφάλισης ενός ενιαίου δικτύου ασφαλείας για όλους τους υπαλλήλους». Εξάλλου, η ελληνική μνημονιακή συγκυβέρνηση, «πιεσμένη» από την Τριαρχία των δανειστών να «προσαρμόσει» και τις εισφορές («μη μισθολογικό κόστος εργασίας») με τα αντίστοιχα της Βουλγαρίας και της
Ρουμανίας, ψήφισε με τον άνω νόμο (σελ. 713) ότι «η μείωση του μη μισθολογικού κόστους θα ευθυγραμμίσει το φορολογικό βάρος της εργασίας στην Ελλάδα με αυτό των συγκρίσιμων ευρωπαϊκών χωρών», ενώ σε άλλο σημείο προέβλεπε ρητά ότι «οι εισφορές θα μειωθούν μόνο όταν έχουν ληφθεί τα απαραίτητα μέτρα για να καλυφθούν οι μειώσεις στα έσοδα». Ο οικονομικός και κοινωνικός ανορθολογισμός αυτού του μνημονιακού αποσπάσματος είναι προφανής! Η χώρα μας μετατάσσεται, με ουσιαστική κατάργηση του Συντάγματος, του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη, των Διεθνών Συμβάσεων Εργασίας κ.λπ., στο επίπεδο εργασιακής λειτουργίας από το οποίο απουσιάζουν όλες οι διαχρονικές κατακτήσεις-ρυθμίσεις του συλλογικού πολιτισμού!
Καταργούνται τα 4 οικογενειακά επιδόματα
και το στράτευσης
Σύμφωνα με τον νόμο που ψήφισε προ των εκλογών η μνημονιακή κυβέρνηση, από 1.7.2014 καταργείται: α) Η προβλεπόμενη με το Ν.Δ. 3868/1958 εργοδοτική εισφορά ύψους 1% για τη χορήγηση οικογενειακών επιδομάτων, β) η προβλεπόμενη από την ίδια διάταξη εργατική εισφορά ύψους 1% και γ) η προβλεπόμενη από τη διάταξη του ν. 2054/1952 ειδική εισφορά 1% για την επιδότηση των στρατευμένων μισθωτών. Είναι προφανές ότι με την κατάργηση των ανωτέρω εισφορών παύουν και οι αντίστοιχες παροχές που καλύπτονταν μέχρι σήμερα από τους αντίστοιχους πόρους. Επειδή όμως οι εισφορές κατεβλήθησαν μέχρι τα τέλη Ιουνίου 2014, τα προβλεπόμενα οικογενειακά επιδόματα (γάμου, τέκνων, μητρότητας, λοχείας) και το επίδομα στράτευσης, σύμφωνα με την ίδια διάταξη, θα μειωθούν προσωρινά στο μισό και ύστερα θα καταργηθούν πλήρως.
Μειώνονται επιδόματα 5 ανεργίας, ασθένειας,
κατάρτισης
Εξάλλου, σύμφωνα με την ίδια διάταξη του Ν. 4254/2014 (σελ. 1427), από 1.7.2014 περιορίζονται στο
0,46% (από 0,81% που είναι σήμερα) οι εισφορές υπέρ του Ταμείου Ανεργίας και υπέρ του Κλάδου Παροχών Ασθένειας και Μητρότητας και διαμορφώνονται εφεξής ως ακολούθως: α) Η εργοδοτική εισφορά υπέρ του Ειδικού Λογαριασμού Προγραμμάτων Επαγγελματικής Κατάρτισης και Εκπαίδευσης (ΕΛΚΕΠΕ) στο 0,24%. β) Η εργοδοτική εισφορά υπέρ του Ειδικού Κοινού Λογαριασμού Ανεργίας (ΕΚΛΑ) στο 0,12% γ) Η εισφορά εργαζομένου υπέρ του Ειδικού Κοινού Λογαριασμού Ανεργίας (ΕΚΛΑ) στο 0,10%. δ) Τέλος, από 1.7.2014 η εισφορά εργοδότη υπέρ του Κλάδου Παροχών Ασθένειας και Μητρότητας σε χρήμα μειώνεται σε ποσοστό 0,25%. Άμεση συνέπεια αυτής της μείωσης των εισφορών και των πόρων θα είναι ο περιορισμός του ήδη χαμηλού επιδόματος ανεργίας (σήμερα 361 ευρώ) καθώς και η δραστική περικοπή των προγραμμάτων επαγγελματικής κατάρτισης και εκπαίδευσης.
μισθών 6 Μείωση για χιλιάδες
εργατοϋπαλλήλους
Εξαιτίας όλων των παραπάνω «δημοσιονομικών παρεμβάσεων» 330.000 οικογένειες των πιο χαμηλόμισθων εργαζομένων θα αποστερηθούν τα οικογενειακά επιδόματα, 30.000 περίπου εργαζόμενες μητέρες θα χάσουν το επίδομα μητρότητας, αρκετές χιλιάδες νέοι μας δεν θα λάβουν επίδομα στράτευσης και ασφαλώς δεν θα διενεργούνται τα επιδοτούμενα σεμινάρια κατάρτισης ΛΑΕΚ, από τα οποία επωφελούνται ετησίως περίπου 100.000 νέοι.
Καταρρέουν τα έσοδα 7 του ΟΑΕΔ Η μείωση των εισφορών κατά 3,9% θα προξενήσει στα ασφαλιστικά ταμεία και τον ΟΑΕΔ, σύμφωνα με τον συνημμένο στο Μεσοπρόθεσμο 2015-2018 κατάλογο περικοπών (Ν. 4263/2014 σελ. 3894), απώλειες ύψους 974 εκατ. ευρώ. Στον σχετικό πίνακα (ΦΕΚ Α 117/14.5.2014), οι σχετικές απώλειες ανά έτος επιμερίζονται ως εξής: 428,06 εκατ. ευρώ το 2014, 425,08 εκατ. ευρώ το 2015, 41,41 εκατ. ευρώ το 2016, 42,57 εκατ. ευρώ το 2017 και 36,34 εκατ. ευρώ
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 15 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
11
ΕΡΓΑΣΙΑ
Ανοίγει ο ασκός του Αιόλου για τις απολύσεις ΤΟΥ ΑΝΔΡΕΑ ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΥ
το 2018. Η κυβέρνηση, αντί να αναπληρώσει τις απώλειες αυτές όπως προσχηματικά όριζε το β’ Μνημόνιο (Ν. 4046/2012 σελ. 713), καταργεί τα επιδόματα, μειώνει τους μισθούς, απαξιώνει τον ΟΑΕΔ και στερεί από τα ασφαλιστικά ταμεία πολύτιμους πόρους για τη διατήρηση της καταβολής των συντάξεων, όπως άλλωστε και η μείωση των εργοδοτικών εισφορών 1,1% υπέρ ΟΑΕΔ και Εργατικής Εστίας τον Νοέμβριο του 2012 οδήγησε στην κατάργηση των δύο οργανισμών και σε απώλειες 300 εκατ. ευρώ, χωρίς ποτέ αυτά να αναπληρωθούν.
καταβύθιση 8 Ραγδαία των μισθών. Ενιαίο
εργασιακό-μισθολογικό σύστημα για όλους
Η στοχευμένη μείωση των εργατικών και εργοδοτικών αυτών εισφορών, που προορίζονταν για να στηρίξουν παροχές εκτός του «στενού μισθού», δεν συνδέονται «με τη στήριξη της απασχόλησης και της ανταγωνιστικότητας», όπως ψευδεπίγραφα αναφέρουν διάφορα μνημονιακά κείμενα. Αν αυτή η ανορθολογική αρχή ίσχυε, τότε πολλές γειτονικές μας χώρες (Ρουμανία, Βουλγαρία κ.ά.), στις οποίες έχουν εφαρμοστεί από πολλών ετών αντίστοιχα «προγράμματα», δεν θα ήσαν τελευταίες στην κατάταξη της ανταγωνιστικότητας και από τις πρώτες στα ποσοστά ανεργίας! Ουσιαστικά το Μνημόνιο προετοιμάζει τους εργαζόμενους για τον νέο γύρο αποψίλωσης του κατώτατου μισθού, την «κατωτατοποίηση» όλων των μισθών του ιδιωτικού τομέα και για το εργασιακό - μισθολογικό σύστημα για όλους (δημόσιο τομέα, ιδιωτικό, ΔΕΚΟ), όπως προέβλεψε η από 2.7.2011 τέταρτη επικαιροποίηση του πρώτου Μνημονίου και η αξιολόγηση του ΔΝΤ που δόθηκε στις 10.6.2014 στη δημοσιότητα. Έτσι, οι εισφορές, πριν τελικά καταργηθούν ολοσχερώς, θα περιοριστούν μόνο στη στήριξη της σύνταξης χωρίς άλλες παροχές και προσαυξήσεις. Ειδικότερα: o Η μείωση του κατώτατου μισθού στα 586 και 510 ευρώ αντίστοιχα για ενήλικους και ανήλικους εργαζομένους (Ν. 4046/2012 ΙΑ.11, σελ. 5.612).
o Η κατάργηση των τριετιών πέραν της τρίτης (δηλαδή μέχρι 9 χρόνια). o Η μείωση της προσαύξησης από 10% σε 5% για κάθε μία από τις τρεις πρώτες τριετίες για νέους εργαζόμενους, με πρόσχημα τη μακροχρόνια ανεργία τους (Ν. 4254/2014 ΙΑ.7, σελ. 1.430). o Η κατάργηση όλων των προσαυξήσεων (επιδομάτων) στον νέο νομοθετικώς καθοριζόμενο κατώτατο μισθό. o Η αναγνώριση μόνο της προσαύξησης λόγω προϋπηρεσίας, που και αυτή παγώνει μέχρι να πέσει η ανεργία στο 10%! Οι περιορισμοί αυτοί και οι μειώσεις είναι διάφορες εκφράσεις της ίδιας πολιτικής μισθών στον ιδιωτικό τομέα. Της πλήρους δηλαδή ευθυγράμμισης με τις χώρες της ΝΑ Ευρώπης, με άλλα λόγια της «βουλγαροποίησης» των μισθών του ελληνικού ιδιωτικού τομέα, που με μαθηματική ακρίβεια θα οδηγήσει σε κατάρρευση των ασφαλιστικών ταμείων. Με πλήρως λεηλατημένα τα αποθεματικά τους, με λιγότερες και μικρότερες εισφορές, με διαρκώς μειούμενη κρατική χρηματοδότηση, είναι βέβαιο πως δεν θα μπορούν να εγγυηθούν στο μέλλον ούτε το μισό ποσό των σημερινών συντάξεων!
Συμπέρασμα Οι μισθοί, οι συντάξεις, οι κοινωνικές παροχές, μετά και την κατάργηση όλων των συλλογικών ρυθμίσεων του εργασιακού πολιτισμού, βρίσκονται σε διαδικασία διαρκούς καταβύθισης, μείωσης, αποσάθρωσης. Το νομοθετικό πλαίσιο γίνεται όλο και περισσότερο δεσμευτικό, σύνθετο, δύσκολα αναστρέψιμο. Γι’ αυτό η απάντηση πρέπει να είναι πολιτική και σήμερα τον λόγο προεχόντως έχουν η εν γένει Αριστερά, το συνδικαλιστικό κίνημα και συνολικά η κοινωνία, που πρέπει να υπερβούν τον μνημονιακό εκφοβισμό, την αδράνεια και την παθητικότητα και να επιβάλουν, με κάθε δημοκρατικό τρόπο κινητοποίησης, όλες τις διαχρονικές κατακτήσεις του κοινωνικού κράτους.
* Ο Αλέξης Π. Μητρόπουλος είναι βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ και πρόεδρος της Ένωσης για την Υπεράσπιση της Εργασίας και του Κοινωνικού Κράτους - ΕΝΥΠΕΚΚ (amitropoulos@parliament.gr)
Ένα 48ωρο μετά το τελεσίγραφο του ΔΝΤ, που συνέπεσε χρονικά με τη δημοσιοποίηση της υπογραφής του πρωθυπουργού στη συμφωνία με τους δανειστές για τη λήψη νέων μέτρων, το υπουργείο Εργασίας προχώρησε στην άμεση και πλήρη απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων στον ιδιωτικό τομέα. Η απόφαση που έλαβε την περασμένη Τετάρτη το βράδυ το Ανώτατο Συμβούλιο Εργασίας (ΑΣΕ), εγκρίνοντας με οριακή πλειοψηφία (4 ψήφων έναντι 3) την απόλυση 45 από τους 74 εργαζόμενους στην Χαλυβουργία Ελλάδας συμφερόντων της οικογένειας Νικολάου Μάνεση, επιβεβαίωσε πανηγυρικά την κρυφή συμφωνία τρόικας - κυβέρνησης και την εφαρμογή νέων εξοντωτικών μέτρων στην αγορά εργασίας (και το ασφαλιστικό) αμέσως μετά τις ευρωεκλογές. Η απόφαση για τις απολύσεις στη Χαλυβουργία Ελλάδος ανοίγει τον δρόμο για μαζικές απολύσεις κυρίως σε μεγάλες επιχειρήσεις άνω των 150 εργαζομένων (τράπεζες, ΜΜΕ, μεγάλες βιομηχανικές μονάδες) και σύμφωνα με πληροφορίες αντίστοιχοι φάκελοι με αιτήματα «αναδιάρθρωσης» έχουν κατατεθεί από δεκάδες επιχειρήσεις που θα σπεύσουν το επόμενο διάστημα να εκμεταλλευτούν την (ουσιαστική) απελευθέρωση των απολύσεων με το προκάλυμμα του ΑΣΕ.
Πώς ελήφθη η απόφαση... Σύμφωνα με πληροφορίες, το ΑΣΕ χρειάστηκε έξι συνεδριάσεις για να καταλήξει στην απόφαση. Το αίτημα της εταιρείας μετά τη μελέτη του φακέλου και των ισολογισμών υπερψήφισαν η διορισμένη γ.γ. του υπουργείου Εργασίας (και προεδρεύουσα του ΑΣΕ) Άννα Στρατινάκη, που εισηγήθηκε την έγκριση των απολύσεων, ο ειδικός συνεργάτης του υπουργού Εργασίας κ. Τσαγκαρόπουλος, η δικηγόρος και έμμισθο στέλεχος του υπουργείου Μ. Ντότσικα, στην οποία η κ. Ά. Στρατινάκη έχει αναθέσει τη μελέτη για τον μηχανισμό μείωσης του βασικού μισθού (!) από τον επόμενο χρόνο, και ο εκπρόσωπος του ΣΕΒ Αντ. Βάγιας. Κατά της εισήγησης για έγκριση των απολύσεων ψήφισαν ο εκπρόσωπος της ΓΣΕΕ Ε. Παπαγιάννης, ο εκπρόσωπος του υπουργείου Οικονομικών Αντ. Τσάρνας και η εκπρόσωπος του υπουργείου Εργασίας Κ. Παπαδοπούλου. Στις συνεδριάσεις η εταιρεία επικαλέστηκε το αυξημένο κόστος ενέργειας υποστηρίζοντας ότι, αν
Οδηγός η απόφαση του ΑΣΕ για τη Χαλυβουργία Ελλάδος Πιέσεις και για τον κατώτατο μισθό
δεν γινόταν δεκτό το αίτημα των απολύσεων, επρόκειτο να κλείσει και το εργοστάσιο του Βόλου, ενώ εστίασε και στα προβλήματα ανταγωνισμού και κυρίως στο γεγονός ότι οι ελληνικές κατασκευαστικές εταιρείες προτιμούν την εισαγωγή μεταλλευμάτων από την Ιταλία σε χαμηλότερες τιμές. Καθοριστικό ρόλο στη λήψη της απόφασης είχε η γ.γ. του υπουργείου Εργασίας Άννα Στρατινάκη. Επιχειρηματολογώντας υποστήριξε σχετικά με την απόφαση πως οι ομαδικές απολύσεις αυτού του μεγέθους αφορούν μόλις το 0,8% των ελληνικών επιχειρήσεων (!) επιβεβαιώνοντας ταυτόχρονα ότι θα ακολουθήσει κυριολεκτικά «τσουνάμι» απολύσεων το επόμενο διάστημα, καθώς μεγάλες επιχειρήσεις που σκέπτονται να προχωρήσουν σε αναδιάρθρωση έχουν πλέον «οδηγό» τη συγκεκριμένη απόφαση. Η Ά. Στρατινάκη ισχυρίστηκε πώς αυτό που μέτρησε στη λήψη της συγκεκριμένης απόφασης ήταν ότι οι εργαζόμενοι σε διαφορετική περίπτωση θα έπρεπε να ζουν με 150 ευρώ τον μήνα, αφού θα επιβαλλόταν εκ περιτροπής απασχόληση 5 ημερών τον μήνα. Ωστόσο κάτι τέτοιο δεν φαίνεται να ευσταθεί, καθώς αντίστοιχη περίπτωση (Ναυπηγεία Σκαραμαγκά) έχει κριθεί από ελληνικό δικαστήριο ως καταχρηστική και άρα άκυρη. Πολλαπλά εκτεθειμένος με τη συγκεκριμένη εξέλιξη είναι και ο πρόεδρος της ΓΣΕΕ Γ. Παναγόπουλος, ο οποίος είχε αποδεχθεί τη διαδικασία απελευθέρωσης των απολύσεων μέσω του ΑΣΕ. Όπως υπενθύμισε η συνδικαλιστική παράταξη ΜΕΤΑ, ο πρόεδρος της ΓΣΕΕ είχε τονίσει τότε: «Με τη συμφωνία που επετεύχθη στο Ανώτατο Συμβούλιο Εργασίας μπαίνουν όρια, κριτήρια και
υποχρεωτικοί περιορισμοί στους εργοδότες, ενώ δεν αλλάζει καθόλου το εθνικό νομοθετικό πλαίσιο για τις ομαδικές απολύσεις και τις αρμοδιότητες του υπουργού»!
Πιέζουν και για «γυμνό» μισθό... Μετά την απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων το ΔΝΤ επικεντρώνει τις πιέσεις στον κατώτατο μισθό, ενώ απαιτεί ουσιαστικά μείωση των δαπανών για επιδόματα ανεργία, με πρόσχημα την πιλοτική εφαρμογή του λεγόμενου «ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος», που στην καλύτερη περίπτωση δεν θα ξεπερνά τα 300 ευρώ και θα δίνεται κάτω από αυστηρές προϋποθέσεις (π.χ. προϋποθέτει οικογενειακό εισόδημα μέχρι 4.800 ευρώ). Οι δανειστές επιβεβαιώνουν με τον πλέον εμφατικό τρόπο ότι οι τριετίες οι αποκαλούμενες ωριμάνσεις, δεν θα αποτελούν συστατικό στοιχείο του κατώτατου μισθού, που θα ισχύει ίσως και νωρίτερα από το 2017. Όπως αναφέρεται στην έκθεση αξιολόγησης που είδε το φως της δημοσιότητας την προηγούμενη εβδομάδα, η πρόσφατη μείωση των ωριμάνσεων κατά 50% (μόνο για τους μακροχρόνια ανέργους που θα προσληφθούν ως υπάλληλοι) αποτελεί ένα μεταβατικό βήμα για την πλήρη κατάργηση των ωριμάνσεων μετά το 2017. Υπενθυμίζεται ότι οι ωριμάνσεις, οι οποίες έχουν «παγώσει» και δεν αυξάνονται περαιτέρω, προσθέτουν από 10% έως 30% στους κατώτατους μισθούς με βάση τρεις τριετίες - προϋπηρεσία για τους παλαιούς εργαζόμενους. Κατά το ΔΝΤ η διατήρηση του επιδόματος θέτει σε δυσμενέστερη θέση τους λιγότερο εκπαιδευμένους και τους μακροχρόνια άνεργους!
12
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 15 IOYNIOY 2014
ΑΡΘΡΑ ΔΕΝ ΕΧΟΥΝ ΤΕΛΕΙΩΜΟ ΤΑ
Η πρωτιά του ΣΥΡΙΖΑ στις ευρωεκλογές έγραψε ιστορία. Παρά τις προβλέψεις και τις επιθυμίες των αντιπάλων περί παροδικού και συγκυριακού φαινομένου της ανόδου του ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές του 2012, η παρουσία και η πορεία του τα δύο αυτά χρόνια, σε συνδυασμό με το αποτέλεσμα αποδεικνύει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ ήρθε για να μείνει. Εγγράφεται στο κοινωνικό και πολιτικό γίγνεσθαι ως εκείνη η δύναμη που διεκδικεί την κυβέρνηση για να ανατρέψει την πολιτική των Μνημονίων, αποτελώντας τον σταθερό αριστερό και προοδευτικό πόλο στη χώρα μας που μπορεί να ενισχυθεί περαιτέρω. Αυτή η νέα συνθήκη δημιουργεί διεργασίες σε όλους τους χώρους, επιβεβαιώνοντας ακόμα περισσότερο τον κυρίαρχο ρόλο του κόμματός μας. Έχει δε σαφή αντανάκλαση στην Ευρώπη, όπου παράλληλα με την υποψηφιότητα του Αλέξη Τσίπρα για την προεδρία της Κομισιόν και τις μετεκλογικές πρωτοβουλίες αποκαλύφθηκαν δυνατότητες που μπορούμε να αξιοποιήσουμε δημιουργώντας το παράδειγμα και διεκδικώντας χώρο και ρόλο σε μια Ε.Ε. που κυριαρχεί η πολιτική της λιτότητας και το έλλειμμα δημοκρατίας και όπου οι ευρωεκλογές έδειξαν άνοδο της Ακροδεξιάς. Από αυτές τις εκλογές, ωστόσο, εξάγονται πολλαπλά συμπεράσματα. Ενώ οι πολίτες δείχνουν σε μεγάλο βαθμό να εκφράζουν την επιθυμία για την αλλαγή που χρειάζεται σε κεντρικό επίπεδο, την ίδια στιγμή αρκετοί συνδέονται με τους «αρμούς του κράτους» και τους μηχανισμούς μικροεξουσίας, που, έστω και ισχνότεροι, λειτουργούν, φανερώνοντας το υπαρκτό ακόμα μπλοκ εξουσίας του πάλαι ποτέ δικομματισμού στο αυτοδιοικητικό και όχι μόνο επίπεδο. Παρόλα αυτά, είναι αξιοσημείωτη η εκλογή πολλών στη διοίκηση σε Περιφέρειες και δήμους, οι οποίοι βέβαια στην πλειονότητά τους είχαν αυτοδιοικητική σχέση και μίλησαν για προβλήματα και λύσεις σε τοπικό επίπεδο, χωρίς να παραβλέπουμε ότι σε πολλές περιπτώσεις δεν είχαμε τα επιθυμητά αποτελέσματα για πολλούς λογούς, μεταξύ των οποίων ότι θεωρήθηκε πως αρκεί η κεντρική πολιτική μάχη να συμπαρασύρει και την τοπική, έχοντας ταυτόχρονα και μια στενή αντίληψη για συμμαχίες. Σε αυτό το πλαίσιο χρειάζεται ανάλυση και το καινούργιο φαινόμενο στον Πειραιά, σε συνδυασμό με αυτό του Βόλου, όπου παράγοντες πέραν του πολιτικού εμφανίζονται και ενδεχομένως να διεκδικήσουν ρόλο στο κοντινό μέλλον με μια αντίληψη μεταπολιτικής που έχουμε συναντήσει και σε άλλες χώρες. Έχοντας τώρα την εκτίμηση ότι αποτελούμε τον σταθερό αριστερό και προοδευτικό
Σε δυσμε οι επικείμ ΤΟΥ ΘΑΝΟΥ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΥ
Ο ΣΥΡΙΖΑ ΗΡΘΕ ΓΙΑ ΝΑ ΜΕΙΝΕΙ...
Πώς προχωράμε πόλο (ο άλλος πόλος, δεξιός - νεοφιλελεύθερος, της Ν.Δ.), θεωρώ ότι βρισκόμαστε σε ένα περιβάλλον που οδηγείται όλο και πιο πολύ στην πολωτική σύγκρουση σε κοινωνικό και πολιτικό επίπεδο, που εμπεριέχει τη διαμάχη νέου-παλιού και που θα υπερβεί σε έναν βαθμό σε μια επόμενη μέρα το Μνημόνιο - αντιμνημόνιο. Ο ισχυροποιημένος αριστερός προοδευτικός πόλος του ΣΥΡΙΖΑ έρχεται να υπερασπιστεί τα κοινωνικά αγαθά και τη δημοκρατία χωρίς απολυτοποιήσεις ούτε του ταξικού ούτε του πατριωτικού και το νέο έρχεται να αντιπαρατεθεί με τις δυνάμεις διαπλοκής και διαφθοράς εκφράζοντας παράλληλα την προσδοκία, βάζοντας ξανά στο παιχνίδι ιδιαίτερα τους νέους και τους ανέργους, επεκτείνοντας ταυτόχρονα τις συμμαχίες στα πληττόμενα μεσαία στρώματα. Υπό αυτό το πρίσμα, και ακριβώς μάλιστα γιατί είχαμε και επιτυχία που δημιουργεί επιπλέον δυνατότητες τώρα είναι μια καλή ευκαιρία να διορθώσουμε εσωτερικές αδυναμίες, να δούμε λάθη μας και να πάρουμε πρωτοβουλίες με στόχο να δοθεί η όσο το δυνατόν μεγαλύτερη δύναμη -ακόμα και η απόλυτη πλειοψηφία στη Βουλή- στον ΣΥΡΙΖΑ για τη νίκη και την ανατροπή. Ενδεικτικά χρειάζεται: Α. Πρωτοβουλία για τη δημιουργία ενός φόρουμ διαλόγου με δυνάμεις που διατηρούν την αυτονομία τους και θεωρούν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ αποτελεί την ισχυρή δύναμη ανατροπής για μια αριστερή, προοδευτική κυβέρνηση κοινωνικής σωτηρίας, ώστε να βρεθούν πολιτικές και προγραμματικές προϋποθέσεις συνεργασίας. Μια ανάλογη επιτροπή, π.χ., δημιουργήθηκε για την υ-
ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ ΣΤΑΪΚΟΥ*
Τώρα είναι ευκαιρία να διορθώσουμε εσωτερικές αδυναμίες, να δούμε λάθη μας και να πάρουμε πρωτοβουλίες
ποστήριξη της υποψηφιότητας Τσίπρα στην Ευρώπη. Β. Ο εξορθολογισμός των διαφορετικών προσεγγίσεων μέσα στο κόμμα, που δεν θα παίρνουν διαστάσεις δυσανάλογες από αυτές που έχουν και η συμβολή όλων στην προγραμματική εμβάθυνση. Θα είχε τη σημασία του, π.χ. να βγουν συμπεράσματα από αυτούς που έβαζαν επιτακτικά προεκλογικά τα θέματα σχεδίου Β και νομίσματος, καθώς αυτές οι απόψεις δεν απασχόλησαν, με τους όρους που υπήρξαν εσωκομματικά, την κοινωνία στις εκλογές. Γ. Η περαιτέρω ομογενοποίηση και η αναβάθμιση της λειτουργίας του κόμματος, που, ενώ προφανώς θα είναι πολυτασικό και πολυφωνικό, οφείλει να λειτουργεί με δημοκρατία και διαφάνεια, έχοντας ταυτόχρονα και ένα ενιαίο, ισχυρό, πολιτικό κέντρο που θα προσπαθεί μεταξύ άλλων να αποφεύγει και να διορθώνει λάθη και αδυναμίες, όπως αυτά που συνέβησαν και κατά την προεκλογική περίοδο. Δ. Ουσιαστική ενίσχυση του κόμματος με ένταξη ζωντανών οργανικών κομματιών της κοινωνίας που είτε μας παρακολουθούν κριτικά και αμήχανα είτε δεν τους δεχτήκαμε για λόγους αδυναμίας, αλλά και άρνησης να μπλεχτούμε με το καινούργιο και το διαφορετικό, αφήνοντας μετέωρο το βήμα ενίσχυσης της συλλογικότητάς μας. Γιατί το απαραίτητο άνοιγμα στην κοινωνία να μη γίνει μέσω ενός μηνύματος ότι το κόμμα επανιδρύεται και χρειάζεται τη στήριξη στην πιο δύσκολη και ελπιδοφόρα μάχη που έρχεται;
* Ο Χρήστος Στάικος είναι μέλος της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ
Η συρρίκνωση του πρωτογενούς πλεονάσματος με αριθμητική πρόοδο (από 1,5 δισ. ευρώ τον Μάρτιο σε 1 δισ. ευρώ τον Απρίλιο και 711 εκατ. ευρώ τον Μάιο) η επανεμφάνιση της δυσοίωνης πορείας δεικτών που οι αρχές «φτιασίδωναν» προεκλογικά (λ.χ. της ανεργίας, που κλιμακώθηκε το α’ τρίμηνο στο 27,8%, από 27,6% την αντίστοιχη περυσινή περίοδο), αλλά ακόμη και λεγόμενοι «έκτακτοι» παράγοντες, όπως οι πέντε αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας με τις οποίες κρίθηκαν αντισυνταγματικές οι αναδρομικές περικοπές στους ένστολους, είναι μερικές μόνο από τις τρέχουσες εξελίξεις που αναμένεται να «χρωματίσουν» αρνητικά τις επικείμενες συνομιλίες κυβέρνησης - τρόικας. Ο νέος γύρος συνομιλιών θα ξεκινήσει τον Ιούλιο και αναμένεται να διαρκέσει περί τις 10 ημέρες, με μια αλλαγή στη σύνθεση της τρόικας: επικεφαλής ελεγκτής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα είναι ο Ιρλανδός Ντέκλαν Κοστέλο σε αντικατάσταση του Γερμανού Ματίας Μορς, ενώ κανονικά αναμένονται από πλευράς Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου ο Πόουλ Τόμσεν και από την Ευρωπαϊκή
ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΓΟΥΡΙΔΗΣ
Μεγάλη «βόμβα» για το μέλλον τόσο της ελληνικής οικονομίας όσο και των νοικοκυριών αποτελούν τα «κόκκινα δάνεια», με την Τράπεζα της Ελλάδος, αλλά και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, να κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου στην κυβέρνηση, η οποία μάλλον περί άλλα τυρβάζει... Στην Ελλάδα, από 5% μη εξυπηρετούμενα δάνεια στο τέλος του 2008 έχουμε πλέον ξεπεράσει το 40% σε επίπεδο ομίλων ή 84 δισ. ευρώ, λόγω της... συσσωρευμένης ύφεσης κατά την περίοδο του Μνημονίου, η οποία πέρασε το 25%, αλλά και τους 1,3 εκατομμύρια επίσημα ανέργους. Ο αριθμός των προβληματικών δανείων είναι εξωφρενικός, καθώς πλησιάζει με ταχείς ρυθμούς το μισό ΑΕΠ της χώρας! Την ίδια ώρα, τραπεζικοί παράγοντες αναφέρουν ότι ο αριθμός των εν λόγω δανείων αυξάνεται, αν συνυπολογίσει κάποιος ότι στην αγορά υπάρχει πλήθος ομολογιακών δανείων (κυρίως επιχειρήσεων) που απλώς αναχρηματοδοτούνται στο ελάχιστο. Αν συνυπολογίσει κανείς
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 15 IOYNIOY 2014
13
ΑΡΘΡΑ ΜΕΤΡΑ ΠΟΥ ΖΗΤΟΥΝ ΟΙ ΔΑΝΕΙΣΤΕΣ
νές για την Αθήνα τάιμινγκ ενες συνομιλίες με την τρόικα Κεντρική Τράπεζα ο Κλάους Μαζούχ. Οι δανειστές που εκπροσωπεί ο Ντ. Κοστέλο έδωσαν ήδη ένα πρώτο στίγμα του πνεύματος που θα μεταφέρει η τρόικα: διεμήνυσαν στην Αθήνα ότι θα πρέπει να εκτελέσει αμέσως την εντολή των δανειστών είτε για μισθολογικές περικοπές στο Δημόσιο («ατομικός μισθός») είτε για στοχευμένες απολύσεις και πάντως σε κάθε περίπτωση να μειώσει, όπως περιγράφεται στην έκθεση της Κομισιόν, το σύνολο των δαπανών για μισθοδοσία του ευρύτερου δημόσιου τομέα. Η πίεση αναμένεται εντονότερη μετά και την υποχρέωση της κυβέρνησης -με βάση την απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας- να επιστρέψει στους ένστολους περί τα 150 εκατομμύρια ευρώ ως «αχρεωστήτως κρατηθέντα». Εν μέσω αυτών των εξελίξεων, καθίσταται επισφαλής η μείωση του ΕΦΚ στο πετρέλαιο θέρμανσης που «θυμήθηκε» η κυβέρνηση, έστω και αν τα έσοδα από τον ΦΠΑ που επιβάλλεται σε αυτό βαίνουν μειούμενα λόγω ακριβώς της περιορισμένης κατανάλωσης που επέφερε η αύξηση του ΕΦΚ: Στο διάστημα 2012-2013, το Δημόσιο είχε απώλειες εσόδων ΦΠΑ στο πετρέλαιο θέρμανσης περί τα
300 εκατ. ευρώ, ενώ εκτιμάται ότι και εφέτος υπήρξαν απώλειες. Μικρότερη θεωρείται από τους αρμόδιους οι αβεβαιότητα για τη διατήρηση του χαμηλού συντελεστή ΦΠΑ στην εστίαση, την οποία επίσης αναμένεται να θέσει ως αίτημα η κυβέρνηση. Ο νέος γύρος συνομιλιών ακολουθεί το «καμπανάκι» που χτύπησε για το χρέος το ΔΝΤ, θεωρώντας το μη βιώσιμο και προαναγγέλλοντας έτσι νέο Μνημόνιο. Όπως προαναγγέλλουν επίσης μέτρα (την λήψη των οποίων έχει, όπως αποκάλυψε η «Αυγή», εγγράφως αποδεχθεί ο πρωθυπουργός), που για την τριετία 2015 2017 θα ξεπεράσουν τα 7,5 δισ. ευρώ και την τετραετία 2014-2017 τα 7,7 δισ. ευρώ για την κάλυψη του αντίστοιχου δημοσιονομικού κενού. Μάλιστα, ζητεί νέες περικοπές μισθών και συντάξεων, αφού, όπως επισημαίνει στην πρόσφατη έκθεση αξιολόγησης, για να αποφευχθούν οι μειώσεις αυτές θα πρέπει να έχει επιτευχθεί μια δραματική βελτίωση της αποτελεσματικότητας του δημοσίου τομέα και ειδικά στην είσπραξη των φόρων. Ανάμεσα στα εισπρακτικά μέτρα που προτείνει είναι και η κατάργηση χαμηλών συντελεστών ΦΠΑ (μειω-
μένοι κατά 30% συντελεστές για νησιά του Αιγαίου και συντελεστής ΦΠΑ 6,5% για φάρμακα, τουρισμό, εκδόσεις περιοδικών, βιβλίων και εφημερίδων και εισιτήρια θεάτρου). Το συνολικό άνοιγμα της οικονομίας, ήτοι δημοσιονομικό κενό (μέτρα για τα οποία, σύμφωνα με πληροφορίες, έχει δεσμευθεί στους δανειστές ο πρωθυπουργός), συν χρηματοδοτικές ανάγκες (χρηματοδοτικό κενό) που διαπιστώνει το ΔΝΤ, ανέρχεται σε 20,1 δισ. ευρώ (χρηματοδοτικό κενό από τον Μάιο 2015 ύψους 12,6 δισ. ευρώ και δημοσιονομικό 2,0 δισ. ευρώ για το 2015, άλλων 3,7 δισ. ευρώ για το 2016 και 1,8 δισ. ευρώ για το 2017). Το δημοσιονομικό κενό του 2015
θα επανεξεταστεί το φθινόπωρο με δέσμευση της κυβέρνησης να λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα, όπως επέκταση «χαρατσιών» (λ.χ. έκτακτη εισφορά), ενώ οι εκτιμήσεις του Ταμείου για το χρέος κάνουν λόγο για ποσοστό 127,7% του ΑΕΠ το 2020 και 117,2% του ΑΕΠ το 2022 (υπέρβαση περί τα 15 δισ. ευρώ από το προβλεπόμενο 110% του ΑΕΠ) «πετώντας το μπαλάκι» στους Ευρωπαίους για νέα ρύθμιση που θα το καθιστά βιώσιμο. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η απουσία ευθείας αναφοράς εκ μέρους του Π. Τόμσεν σε «κούρεμα» του ελληνικού χρέους και η παραδοχή ότι υπάρχουν και άλλοι τρόποι (λ.χ. επιμήκυνση, χαμηλότερα επιτόκια κ.λπ.) να καταστεί βιώσιμο.
ΣΧΕΔΟΝ ΜΙΣΟ ΑΕΠ ΑΠΟΤΕΛΟΥΝ ΤΑ «ΚΟΚΚΙΝΑ ΔΑΝΕΙΑ»
«Βόμβα» μεγατόνων απειλεί την οικονομία και το γεγονός ότι μέρος αυτών περνάει... εξ αντικειμένου σε funds (όπως στην περίπτωση Eurobank), αντιλαμβάνεται ότι το πρόβλημα είναι ιδιαίτερα ακανθώδες, καθώς πολλά νοικοκυριά βρίσκονται ήδη σε «ασφυξία». Πρόκειται επί της ουσίας για μια τεράστια «μαύρη τρύπα», η οποία κάθε άλλο παρά διαχειρίσιμη μπορεί να θεωρηθεί με την ακολουθούμενη οικονομική πολιτική, ενώ το νέο οικονομικό επιτελείο καλείται να προχωρήσει άμεσα σε συνεννόηση με τους δανειστές για την εξεύρεση βιώσιμης λύσης, η οποία θα πρέπει να περιλαμβάνει κατ’ ελάχιστον μεγάλες διευκολύνσεις για τους αδύναμους και όχι να προκρίνει τη... μετακύλιση των διοικήσεων των ελληνικών τραπεζών σε funds και μάλιστα σε τιμές ιδιαιτέρως χαμηλές που ζημιώνουν το Δημόσιο.
SOS από ΔΝΤ και ΤτΕ Αναφερόμενος στο τραπεζικό σύστημα, ο απερχόμενος διοικητής της ΤτΕ Γιώργος Προβόπουλος επισήμανε ότι είναι ανάγκη να γίνει αποτελε-
Σε πτώση οι καταθέσεις των νοικοκυριών
Ακόμη 6 δισ. ευρώ στις τράπεζες!
σματικότερη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, υποστηρίζοντας παράλληλα ότι το τραπεζικό σύστημα οφείλει να συμβάλει στην κλαδική αναδιάρθρωση της οικονομίας. Μια μέρα πριν, το ΔΝΤ εξέφρασε ανησυχία και για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια των ελληνικών τραπεζών, επισημαίνοντας ότι έχουν ανέλθει στο 40% επί του συνόλου των δα-
νείων (σ.σ πλέον είναι παραπάνω...). Συγκεκριμένα το ΔΝΤ ανέφερε πως οι «ελληνικές τράπεζες αντιμετωπίζουν ένα βουνό από μη εξυπηρετούμενα δάνεια, ενώ ταυτόχρονα διαθέτουν εύθραυστους ισολογισμούς». Ειδικότερα, το Ταμείο κάλεσε τις ελληνικές τράπεζες να προχωρήσουν στη λήψη μέτρων για τη συγκράτηση της αύξησης των μη εξυπηρετούμενων δανείων.
Στις κυριότερες επισημάνσεις - συστάσεις του, το Ταμείο ζητάει: o Κατάργηση περιορισμών στις ομαδικές απολύσεις και θέσπιση του «lock out» (εργοδοτική ανταπεργία). o Πλήρη κατάργηση μισθολογικών ωριμάνσεων και μισθό «γυμνό» από επιδόματα με βασικό 580 μεικτά για όλους. o Νέο «μαχαίρι» στο ασφαλιστικό. o Κατάργηση φοροαπαλλαγών και χαμηλών συντελεστών ΦΠΑ καθώς και κατάργηση των απαλλαγών που εξακολουθούν να ισχύουν στη φορολογία εισοδήματος. o Αλλαγές στο μισθολόγιο δημοσίων υπαλλήλων και άλλες 2.000 απολύσεις το πρώτο τρίμηνο του 2015, πέραν των 11.000 του 2014.
Όμως το πιο... καλό ήταν πιο... κάτω στην έκθεση του ΔΝΤ. Ούτε λίγο ούτε πολύ, το Ταμείο φοβάται ότι, παρά τις δύο συνεχόμενες ανακεφαλαιοποιήσεις που έγιναν στις ελληνικές τράπεζες μέσα σε 9 μήνες και παρά τα 230 δισ. ευρώ και πλέον που έχουν λάβει από την εποχή Αλογοσκούφη... ενδέχεται να χρειάζονται ακόμη 6 δισ. ευρώ! Όπως προειδοποίησε, δεδομένης της χαμηλής ποιότητας μέρους των κεφαλαίων των ελληνικών τραπεζών και σε συνδυασμό με τα υψηλά ποσοστά των NPLs, είναι ορατός ο κίνδυνος οι ελληνικές τράπεζες να χρειαστούν πρόσθετα κεφάλαια. Με βάση τις εκτιμήσεις του Ταμείου, οι ελληνικές τράπεζες χρειάζονται έως και 6 δισ. ευρώ επιπρόσθετα κεφάλαια σε σχέση με το δυσμενές σενάριο των ασκήσεων προσομοίωσης που διενήργησε η Τράπεζα της Ελλάδος, ανεβάζοντας τον συνολικό λογαριασμό στα 15,42 δισ. ευρώ. Από τα 6 δισ. ευρώ, τα 4 δισ. ευρώ προκύπτουν από πρόσθετες προβλέψεις που υπολογίζει λόγω διαφορετι-
κής μεθοδολογίας το ΔΝΤ και τα 2 δισ. ευρώ από τις συντηρητικότερες παραδοχές που χρησιμοποιούν οι οικονομολόγοι του σχετικά με τον βαθμό ανάκτησης μη εξυπηρετούμενων στεγαστικών δανείων.
Τα νοικοκυριά χάνουν καταθέσεις λόγω Μνημονίων Την ίδια ώρα, οριακά πάνω από τα 160 δισ. ευρώ ήταν το σύνολο των καταθέσεων τον Απρίλιο του 2014, αφού απωλέσθηκαν 3 δισ. ευρώ από το τέλος του 2013. Το σύνολο των καταθέσεων ήταν πέρσι τον Δεκέμβριο 163 δισ. ευρώ, αλλά μόνον 44,56 δισ. ευρώ ήταν καταθέσεις Ταμιευτηρίου, δηλαδή καταθέσεις του κοινού, των μικρών εισοδημάτων. Αντίθετα, οι καταθέσεις προθεσμίας ήταν 97,98 δισ. ευρώ και οι επιχειρηματικές καταθέσεις όψεως 20,5 δισ. ευρώ. Διαγράμματα που εμπεριέχονται στην έκθεση δείχνουν ότι τα νοικοκυριά, αντί να αποταμιεύουν (μέχρι και 7% του ΑΕΠ το 2007), κάνουν πλέον αναλήψεις από το 2010 και μετά σε ποσοστό περίπου 3% του ΑΕΠ το 2013.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 15 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
14
AΡΘΡΑ
Ώσπου ο εξευτελισμός τους να γίνει τέλειος… Ε, ναι λοιπόν, είναι αυτό που όλοι σκεφτήκαμε, αυτό που όλοι καταλάβαμε άμα τω ακούσματι. Ότι η παρακμή έπρεπε να αποτυπωθεί και στο κυβερΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ νητικό σχήμα. Η έσχατη πολιτική παΠΑΪΚΟΥ ρακμή. Είναι εκεί ακριβώς που οι συγκυβερνώντες ηγέτες απέδειξαν ότι αδυνατούν και να αντιληφθούν ακόμη το γελοίον του πράγματος. Ως συνέπεια της ραγδαίας πτώσης. Της πτώσης, που δεν είναι μονάχα αριθμητική ή ποσοστιαία. Είναι πτώση, ή μάλλον έκπτωση αρχών, αξιών, έκπτωση στα κριτήρια επιλογής, έκπτωση στα πάντα. Μαζί με την απώλεια συνείδησης της πραγματικότητας... Έτσι το κατάλαβε το μήνυμα ο Αντώνης Σαμαράς. Το μήνυμα της κάλπης. Να επιχειρήσει το «άλμα προς τα εμπρός», παρουσιάζοντας στον λαό υλικά κατεδαφίσεως σε συσκευασία υπουργικού συμβουλίου. Ότι τάχαμου κάτι διορθώνει, κάτι αλλάζει, κάτι βελτιώνει. Αν τελικά ο σημερινός πρωθυπουργός έχει τέτοια ιδέα για τη νοημοσύνη (και για την αισθητική) των Ελλήνων, τότε εντάξει, πάσο. Τότε πράγματι μας χρειάζονται ο Ντινόπουλος, ο Κικίλιας, η Βούλτεψη, ο Γιακουμάτος, η Παπακώστα, ο Κουκοδήμος, ο Βορίδης, ο Λοβέρδος και τ’ άλλα παιδιά. Και καλά να πάθουμε. Μα είναι δυνατόν να κατατάσσεται ο Λοβέρδος μαζί με τους άλλους;
θα πει κανείς. Μαζί μ’ όλες αυτές τις τηλεπαραθυράτες ασημαντότητες. Η αλήθεια είναι πως πρόκειται για εντελώς διαφορετική, για απολύτως ιδιαίτερη περίπτωση. Και για να προσπεράσουμε τα όσα «διέπραξε» στα υπουργεία απ’ όπου πέρασε, πρόκειται επιπλέον για ‘κείνον που την έκανε εν ψυχρώ από το ΠΑΣΟΚ, που έστησε δικό του κόμμα. Κόμμα που δεν ανιχνεύτηκε ποτέ στις δημοσκοπήσεις. Για να προσπαθήσει στη συνέχεια, όταν είδε τα ζόρικα, να συνεργαστεί με τη ΔΗΜ.ΑΡ. Κι όταν σχεδόν είχε κλείσει η συμφωνία, και πάλι την έκανε. Και κατευθύνθηκε προς την Ελιά, αφού προηγουμένως την είχε απαξιώσει στην εντέλεια. Επιχειρώντας, στο μεταξύ, να το παί-
ξει και ολίγον αντιπολίτευση, τόσο ώστε δεν έχει ψηφίσει τον προϋπολογισμό τον οποίον σήμερα καλείται να υλοποιήσει στο υπουργείο του. Ε, και τώρα, βρέθηκε πρώτο τραπέζι πίστα στη δικομματική Ν.Δ. - ΠΑΣΟΚ. Γι’ αυτό σου λέω, πρόκειται για πολύ ιδιαίτερη περίπτωση. Μην τον φοβάσαι λοιπόν, είναι από κείνες τις περιπτώσεις, που ποτέ δεν χάνονται...
Εικόνα τους είναι και τους μοιάζει Ως «σχήμα εκλογών» χαρακτηρίστηκε από πολλούς σχολιαστές το νέο υπουργικό συμβούλιο. Όμως και «σχήμα πανικού» να το πεις, μέσα είσαι. Εκείνου του πανικού που θολώνει το μυαλό, σκοτίζει τη σκέψη και κάνεις τη μια κουτουράδα μετά την άλλη. Δεδομένου ότι εδώ δεν μπορούμε να μιλάμε καν για «τα ρούχα αλλιώς του Μανωλιού». Ποια ρούχα, ποιου Μανωλιού και πώς αλλιώς; Εδώ μιλάμε για χοντροκομμένη φάρσα. Όπου ο Σαμαράς κι ο Βενιζέλος νομίζουν ότι μπορούν να κοροϊδέψουν το άπαν σύμπαν. Ότι και καλά πήραν το μήνυμα, το αποκωδικοποίησαν και αλλάζουν πολιτική επί το φιλολαϊκότερον. Ή επί το ορθολογικότερον, έστω. Και δεν ακούν τον κόσμο που καγχάζει. Για να μην μελαγ-
χολήσει άχρι θανάτου. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει εν προκειμένω η στάση του ΠΑΣΟΚ. Του οποίου ο αρχηγός αποφάσισε να εντάξει το κόμμα, πάση δυνάμει αυτή τη φορά, στο κεντροδεξιό σχήμα. Για να δικαιώσει απολύτως όλους εκείνους που επιμένουν πως δεν είναι ευκαιριακή, αλλά στρατηγικού χαρακτήρα η συνεργασία του με τη Δεξιά. Επιλογή που, απ’ όποια όψη κι αν τη δεις, δεν βοηθάει στο ελάχιστο το εν εξελίξει(;) εγχείρημα της Κεντροαριστεράς, κάθε άλλο. Αναμένεται όθεν με ιδιαίτερο ενδιαφέρον η αντίδραση των συμμάχων του Βενιζέλου στην Ελιά, στους 58, ή όπου αλλού τέλος πάντων. Αναμένεται με μεγαλύτερο ενδιαφέρον η στάση των στελεχών της ΔΗΜ.ΑΡ. που βλέπουν το μέλλον του κόμματός τους σε συνεργασία μ’ αυτήν την Κεντροαριστερά, του Βενιζέλου. Ως τον φυσικό τους πολιτικό χώρο, λέει. Όσο για τον Γκίκα Χαρδούβελη, τον άξονα περί τον οποίο περιεστράφη ο ανασχηματισμός, πρόκειται, χωρίς αμφιβολία, για σοβαρό άνθρωπο. Της απολύτως δεδομένης πάντως κατεύθυνσης, των απολύτως δεδομένων επιλογών. Των ίδιων κι απαράλλαχτων επιλογών μ’ εκείνες του Στουρνάρα. Και πώς θα μπορούσε
να γίνει αλλιώς, εδώ που τα λέμε; Όπως κι ο ίδιος είπε, ακολουθεί την ίδια ακριβώς φιλοσοφία μ’ αυτήν του προκατόχου του. Οπότε δεν κομίζουν γλαύκα στην Αθήνα όσοι εκ των αντιπολιτευομένων μιλούν για μία απ’ τα ίδια. Άντε, το πολύ-πολύ να πλασάρει ο Χαρδούβελης επιτυχέστερη επικοινωνιακή φόρμα από κείνη -την όντως ατυχέστατη- του Στουρνάρα. Να είναι, ας πούμε, πιο προσεκτικός στον δημόσιο λόγο του. Και να προκαλεί λιγότερο. Το πολύ-πολύ. Είναι προφανές πως ο Σαμαράς επενδύει, διά του Γκίκα Χαρδούβελη, μονάχα στο φαίνεσθαι. Ή, αν προτιμάτε, στο θεαθήναι. Στο περιτύλιγμα. Κάτι που, εξάλλου, χαρακτηρίζει ολόκληρο το εγχείρημα. Μόνο που οι εντυπώσεις από τους ανασχηματισμούς και οι συζητήσεις που τους ακολουθούν κρατάνε - δεν κρατάνε μια εβδομάδα. Για να ‘ρθει μετά η προσγείωση, η απότομη. Πόσο μάλλον που, στην περίπτωσή μας, με την εξαίρεση ίσως του Χαρδούβελη, και οι εντυπώσεις, και το περιτύλιγμα είναι άσ’ τα να πάνε, για τα μπάζα, κανονικά. Αλλά τελικά μη νομίζεις, αυτός είναι ο Σαμαράς, αυτός κι ο Βενιζέλος. Και το καινούργιο κυβερνητικό σχήμα, «εικόνα τους είναι και τους μοιάζει»...
Βγάλτε τις φανέλες και φύγετε από ’δω... ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΧΡΗΣΤΟΥ
Όποιος ελέγχει το χρέος της χώρας ελέγχει τη χώρα ολόκληρη και όσο μεγαλύτερο είναι το χρέος τόσο μεγαλύτερος είναι και ο ιδιοκτησιακός έλεγχος. Κλασική συνταγή γεωοικονομικής κυριαρχίας, που εφαρμοζόταν κυρίως σε χώρες του τρίτου κόσμου, αλλά πλέον είναι ο κανόνας για την επέκταση της κυριαρχίας των μεγάλων δυνάμεων. Ο σχεδόν απόλυτος έλεγχος των ΜΜΕ, η μαζική πώληση πολιτιστικών υποπροϊόντων, η εξαφάνιση της κοινωνικής συνοχής, η εύκολη εξαγορά και υποταγή των περισσοτέρων κυβερνήσεων από τα μεγάλα παγκόσμια ιερατεία του κεφαλαίου που, έχοντας ξεμπερδέψει με το αντίπαλο δέος, εφορμούν να αρπάξουν χώρες ολόκληρες κακή ώρα σαν τη δική μας, κάνει το έργο τους εύκολο. Έχουν δουλέψει αρκετά χρόνια με εκατοντάδες «δεξαμενές σκέψης» και ξέρουν πολύ καλύτερα από όλους τη συμπεριφορά των μαζών σε καταστάσεις φόβου, άγχους και πείνας. Κανείς δεν μπορεί να είναι σίγουρος για το πού μπορούν να φτάσουν και τι εναλλακτικά σχέδια αυταρχικών εκτροπών έχουν στα συρτάρια τους για να ολοκληρώσουν τη δουλειά που έχουν ξεκινήσει. ΟΙ ΣΥΝΤΑΓΕΣ της σχολής του Σικάγου δοκιμάστηκαν για πρώτη φορά σε κοινοβουλευτική δημοκρατία στη δική μας χώρα. Όπως αποκαλύφθηκε πρόσφατα με αφορμή τον ανασχηματισμό, ο γενικός γραμματέας εσόδων κ. Θεοχάρης, όταν έμαθε ότι τον διώχνουν σαν
αποδιοπομπαίο τράγο, επικοινώνησε με τον επικεφαλής της τρόικας, Πολ Τόμσεν. Μόλις του μετέφερε το κλίμα, ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ του απάντησε ότι αν το επιθυμεί, θα μπορούσε να ζητήσει από τη Γερμανίδα καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ να μιλήσει με τον Έλληνα πρωθυπουργό για να λήξει το θέμα και να συνεχίσει απρόσκοπτα το έργο που είχε αναλάβει! Και για όσους δεν κατάλαβαν, όταν μετά την ανάληψη των καθηκόντων του ο διάδοχος του κ. Στουρνάρα, Γκίκας Χαρδούβελης τόλμησε να πει πως «Πρέπει να κάνουμε αυτό που θέλουμε εμείς και όχι μόνο αυτό που λέει η τρόικα» την επομένη μέρα έλαβε απάντηση από τον χερ Σόιμπλε ότι «Ο ανασχηματισμός στην Ελλάδα δεν σημαίνει αλλαγή πολιτικής». Άλλωστε ο πρωθυπουργάκος μας ενημέρωσε πρόσφατα το ΔΝΤ ότι βρίσκεται πάντα στις διαταγές του! ΠΟΙΟ είναι το σχέδιο; Η ελληνική κυβέρνηση δεν διαθέτει κανένα σχέδιο εφαρμόζοντας τα Μνημόνια και τις εντολές των δανειστών. Οι μπούρδες του Σαμαρά, που κάλεσε τους νέους υπουργούς να δουλεύουν 20 ώρες το 24ωρο, μόνο ως ανέκδοτο έχουν αξία. Και μία ώρα την ημέρα αρκεί και περισσεύει για να βλέπουν οι υπουργοί τα mail που αποστέλλονται από την τρόικα και να βάζουν τις υπογραφές τους. Αν υπήρχε φιλότιμο ή έστω κάποια μικρά περιθώρια να κάνουν κάτι μέσα στο ασφυκτικό πλαίσιο που έχουν καθοριστεί, δεν θα τοποθετείτο ένας δικηγόρος για υπουργός Ανάπτυξης με δύο γιατρούς για υφυπουργούς. Στα δύο χρόνια που έμειναν στην κυβέρνηση Στουρ-
νάρας - Χατζηδάκης δεν συνεργάστηκαν ούτε μία φορά (!) για το μέλλον της ελληνικής οικονομίας, ενώ τα υπουργικά συμβούλια καταργήθηκαν! Και το σχέδιο των δανειστών; Σε ό,τι με αφορά, από την διακυβέρνηση Παπανδρέου έγραφα στην «Αυγή» πως η Ελλάδα προορίζεται να γίνει μια ιδιωτική χώρα - θέρετρο τύπου Φλόριντα με μέτρα που θα οδηγούσαν στη δραματική συρρίκνωση του πληθυσμού της. Θα αρπάξουν τα καλύτερα κομμάτια της ελληνικής φύσης και όσοι μη προνομιούχοι απομείνουν θα απομονωθούν σε ευρωπαϊκού τύπου φαβέλες. Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ οικονομία, σε τομείς που έχουν ενδιαφέρον, όπως για παράδειγμα ο ορυκτός πλούτος, τα κτηνοτροφικά και αγροτικά προϊόντα, θα είναι υπόθεση των ξένων ολιγοπωλίων, ενώ τα υπόλοιπα αγαθά θα εισάγονται από τις επιχειρήσεις και τα εμπορικά δίκτυα των δανειστών. Όπως καταγγέλλει το Επιμελητήριο Μεσσηνίας, ο κ. Στουρνάρας υπέβαλε στο Eurogroup ένα σχέδιο για την «Ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας τα επόμενα δέκα χρόνια», αμελώντας επιδεικτικά να συζητήσει το περιεχόμενό του με τα συναρμόδια υπουργεία και τους εμπλεκόμενους κλάδους. Το σχέδιο - σοκ δείχνει τον δρόμο προς την ανεργία σε χιλιάδες αγρότες και μικροεπιχειρηματίες, αφού προβλέπει ότι ώς το 2024 θα πρέπει να λειτουργούν σε όλη την επικράτεια μόλις δύο φαραωνικές επιχειρήσεις, δύο ελαιοτριβεία και τρία συσκευαστήρια φρούτων
και λαχανικών, τα οποία θα ελέγχουν το σύνολο της παραγωγής! ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ: Οι εγχώριες παραγωγικές μονάδες τι στο διάβολο περιμένουν για να αντιληφθούν επιτέλους ότι στη συντριπτική του πλειονότητα θα εξαφανιστούν; Ζήτησαν μειώσεις μισθών και ελαστικές σχέσεις εργασίας για να αντέξουν! Τζίφος. Χωρίς οργανωμένο εθνικό κράτος, με αξιόπιστους μηχανισμούς τεχνικής και χρηματοπιστωτικής υποστήριξης δεν έχουν καμιά τύχη. Οι δικαστές και οι νομικοί άρχισαν να αντιδρούν, αλλά ο Άρειος Πάγος βρίσκεται σε άλλο κόσμο. Τα πολιτικά κόμματα και κυρίως τα ιστορικά στελέχη τους, όσα τουλάχιστον διαθέτουν ακόμα αξιοπιστία και νοιάζονται για τη χώρα, κρύβονται; Το ακροτελεύτιο άρθρο του Συντάγματος των Ελλήνων δεν τους αφορά! Γιατί ανέχονται τα συνεχή, όπως καταγγέλλουν και οι δικαστές, συνταγματικά πραξικοπήματα Σαμαρά - Βενιζέλου; Οι πολίτες τι περιμένουν για να αποφασίσουν να εξοστρακίσουν αυτό το επικίνδυνο για την πατρίδα μας τσούρμο των οπορτουνιστών; Αν αυτή η κυβέρνηση ήταν ποδοσφαιρική ομάδα, όλο το γήπεδο θα φώναζε: Πουλημένοι, βγάλτε τις φανέλες και φύγετε από δω. Ας αναρωτηθούν λοιπόν τα στελέχη και τα μέλη του ΣΥΡΙΖΑ για το τι πρέπει να κάνουν. Κι αν δεν μπορούν να το βρουν μέσα στα γραφεία, ας βγουν έξω να ρωτήσουν τον κόσμο. Κι αν συναντήσουν έναν απλό άνθρωπο που ονομάζει την κακοφωνία πλουραλισμό, εμένα να μου τρυπήσετε τη μύτη. dchristou52@gmail.com
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 15 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
15
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
“
ΝΙΚΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ
Κάθε επινόηση για να αποτραπούν οι εκλογές θα προκαλέσει αποσταθεροποιητικές συνέπειες
ΠΡΩΗΝ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΥ
Ανερχόμενη δύναμη ο ΣΥΡΙΖΑ...
...να δει όμως και τις ελλείψεις του Τη δική του αποτίμηση για την τριπλή κάλπη κάνει, μέσω της «Αυγής», ο πρώην πρόεδρος του Συνασπισμού Νίκος Κωνσταντόπουλος. Ο οποίος όμως προβαίνει και σε επισημάνσεις για τις κυβερνητικές επιστολές προς την τρόικα, που δημοσιοποίησε η εφημερίδα μας, για την προεδρική εκλογή και το πρόωρο κλείσιμο της Βουλής. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΝΙΚΟ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
Ποια η δική σας εκτίμηση για το αποτέλεσμα στις ευρωεκλογές αφενός, τις περιφερειακές / αυτοδιοικητικές εκλογές αφετέρου; Οι ευρωεκλογές δείξανε ότι ο άλλοτε κραταιός, αδίστακτος και αχόρταγος δικομματισμός είναι ηθικά, κοινωνικά και πολιτικά ο ηττημένος της μεταπολίτευσης. Οι μανδύες και οι ρομφαίες της εξουσίας, η επίδειξη του κυβερνητισμού, ο λαϊκισμός της διαφθοράς, ο αγροίκος νεοπλουτισμός, «ο πολιτικός χατζηαβατισμός και σουσουδισμός» των ανίκανων, ασήμαντων και αμοραλιστών κάνανε την Ελλάδα συφοριασμένη χώρα. Οι διάφοροι ρολίστες, διαφημιστές και αναλυτές, που πασχίζουν, με το αζημίωτο, να αντιστρέψουν την πραγματικότητα, προκαλούν θυμηδία και θυμό στους πολίτες. Ο στοχοποιημένος και αδικημένος στη μεταπολίτευση Συνασπισμός κοιτάζει όλα αυτά τα ναυαγισμένα πρόσωπα και σχήματα, συνειδησιακά και ιδεολογικοπολιτικά δικαιωμένος. Όσο για τις περιφερειακές - αυτοδιοικητικές εκλογές, εκεί προκύψανε αντιφατικά αποτελέσματα, όχι βεβαίως τυχαία, αλλά σε συνάφεια με επιλογές και πρακτικές που πρέπει να τις δούνε όλοι σοβαρά. Τα εκλογικά, αυτοδιοικητικά - περιφερειακά, αποτελέσματα σημαίνουν πολύ περισσότερα και σύνθετα προβλήματα ανοιχτά, πίσω απ’ την εικόνα των αριθμών. Και ο ΣΥΡΙΖΑ τι συμπεράσματα πρέπει να βγάλει; Οι ευρωεκλογές και οι αυτοδιοικητικές εκλογές αναδείξανε σοβαρά οργανωτικά, λειτουργικά και πολιτικά θέματα, που πρέπει να αντιμετωπιστούν δημιουργικά. Η νέα
κοινωνική και πολιτική πραγματικότητα, στην Ελλάδα της επιτήρησης και των Μνημονίων, επιβάλλει άλλου τύπου σχέσεις κοινωνίας και κόμματος, διαφορετικής δομής οργανώσεις και λειτουργίες, νέες μορφές πολιτικής παρέμβασης. Έχει ευρύτερες διαστάσεις η ιδιότητα του πολίτη, υπάρχουν κι άλλες συλλογικότητες οργάνωσης και έκφρασης της κοινωνίας, έχει πάψει το τυπικό κόμμα να παίζει τον αποκλειστικό ρόλο διαμεσολάβησης και ανάδειξης εκπροσώπων και ηγεσιών. Οι κατά τόπους οργανώσεις να κάνουν ανοιχτή κριτική συζήτηση, κι όχι με τη γνωστή νοοτροπία μίζερης λαθολογίας, ούτε με την επίσης γνωστή ψυχολογία ότι φταίνε τα πράγματα και οι άλλοι για όλα και για τίποτε εμείς. Η κοινωνία είναι ανοιχτή, περιμένει, και ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ανερχόμενη δύναμη, που πρέπει να δει τις εσωτερικές ελλείψεις και αδυναμίες του, αλλά και τις ορατές στρεβλωτικές αναντιστοιχίες του προς τα έξω, σε σχέση με το κοινωνικό και πολιτικό γίγνεσθαι. Είναι δύσκολες οι ασκήσεις που έχουν μπει για τον ΣΥΡΙΖΑ και δεν λύνονται με την «απλή μέθοδο των τριών» και τα παραδοσιακά λυσάρια. Την ίδια στιγμή η κυβέρνηση δηλώνει πως... σκίζει τα Μνημόνια, αλλά ταυτόχρονα αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο για νέα μέτρα. Προβλέπεται ότι θα μακροημερεύσει ο κ. Σαμαράς στο Μέγαρο Μαξίμου; Η Ιστορία δεν χαρίζεται και όποιες πολιτικές τη χαραμίζουν και την κακοποιούν τελικά αποδοκιμάζονται. Διαχρονικά, πολλοί που βρίσκονται στη διακυβέρνηση, είτε από άκριτη «υπεροψία και μέθη» εί-
“
Είναι δύσκολες οι ασκήσεις που έχουν μπει για τον ΣΥΡΙΖΑ και δεν λύνονται με την «απλή μέθοδο των τριών» και τα παραδοσιακά λυσάρια
”
τε από ασυγκράτητο ναρκισσισμό και λαϊκισμό, επιλέγουν συνθήματα που τους σημαδεύουν δια βίου. Το «δωράκι» του Ανδρέα Παπανδρέου, «το ποιος μετά δέκα χρόνια θα θυμάται» του Κ. Μητσοτάκη, το «αυτή είναι η Ελλάδα» του Κ. Σημίτη, «η επανίδρυση του κράτους» του Κώστα Καραμανλή, το «λεφτά υπάρχουν» του Γ. Παπανδρέου, το «σκίζω τα Μνημόνια» του Αντ. Σαμαρά προσέφεραν κάκιστη υπηρεσία σε όσους τα εκφώνησαν, όπως εγκληματική υπηρεσία προσέφεραν προς αυτούς όσοι τα επινόησαν και τα έγραψαν, υποβιβάζοντας τον πολιτικό λόγο σε επικοινωνιακή ατάκα της στιγμής. Οι επιστολές της κυβέρνησης προς το ΔΝΤ, που αποκάλυψε η «Αυγή», αποτελούν ρητή αναγνώριση της διγλωσσίας της για τα παλαιά και νέα χρέη, αλλά και της διαθεσιμότητάς της να πάρει όσα νέα μέτρα της ζητηθούν από τους δανειστές. Η κυβέρνηση θέλει να αποπροσανατολίσει τον φοβισμένο κι απογοητευμένο πολίτη, αλλά προκαλεί την απελπισμένη κι αδικημένη κοινωνία. Είναι αναλώσιμες τέτοιες πολιτικές και όσο διαρκούν τόσο μεγιστοποιούν τη συλλογική καταστροφή. Αυτό πάντως που δείχνει να ενδιαφέρει περισσότερο τη συγκυβέρνηση είναι η εξασφάλιση 180 βουλευτών για την προεδρική εκλογή. Πώς χαρακτηρίζετε τη διαδικασία αυτή; Σας θυμίζει άλλες, παλαιότερες εποχές;
Τα κομματικά παιχνίδια με τους θεσμούς, για να αντιμετωπιστούν πολιτικά προβλήματα και να υπηρετηθούν τρέχουσες σκοπιμότητες, είναι μια από τις αιτίες του πολιτικού ξεπεσμού και του θεσμικού ευτελισμού της μεταπολιτευτικής δημοκρατίας. Οι νέες πολιτειακές και πολιτικές ηγεσίες, που θα αποπνέουν θεληματική αφιέρωση για την ανόρθωση της ταπεινωμένης κοινωνίας, αλλά και θα εμπνέουν την αγωνιστική προσπάθεια ανασυγκρότησης της Δημοκρατίας, δεν μπορεί να έχουν σχέση με βυζαντινισμούς διαπλεκόμενων παρασκηνίων, ούτε, βεβαίως, με κοινοβουλευτικούς φραξιονισμούς μικροομάδων ή προσώπων, που έχουν βαρύτατα προσβληθεί από κομματικό, κυβερνητικό και εξουσιολάγνο ιδρυματισμό. Κάθε επινόηση για να αποτραπούν οι εκλογές θα προκαλέσει αποσταθεροποιητικές συνέπειες. Άλλωστε μια από τις αιτίες αστάθειας και εκτροπής είναι η μεγάλη διάσταση μεταξύ κοινωνίας και πολιτικής. Μιλάμε για μια διαρκή κατάσταση ανάγκης, που κάτω από διεθνή επιτήρηση παραμερίζει το Σύνταγμα και καταργεί το Κοινοβούλιο για να επιβληθεί. Αυτά δεν είναι ουδέτερες διαπιστώσεις, για να σχολιάζονται σε επετείους και άλλες εκδηλώσεις. Σχετίζονται με την ταυτότητα και τον αυτοπροσδιορισμό της Ελληνικής Δημοκρατίας, που οι πολιτειακές και πολιτικές ηγεσίες πρέπει να υπερασπίζονται κι όχι να υπονομεύουν με Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου και Μνημόνια. Δικαιούται η αξιωματική αντιπολίτευση να ζητεί συναίνεση σε θέσεις όπως αυτή του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος ή εκείνη του επιτρόπου; Μέσα στην εξουθενωτική κρίση, η ελληνική κοινωνία αναζητάει εναγωνίως με αποφασιστικότητα εθνικές αντιπροσωπευτικές ηγεσίες, που να μην έχουν τίποτε το κοινό με τον αμαρτωλό δικομματισμό, τα παραφερνάλιά του και τα σκεύη του. Είναι πολιτικός παραλο-
”
γισμός και κοινωνικοηθική πρόκληση να βλέπεις σήμερα στα κυβερνητικά και τεχνοκρατικά ιερατεία να σου μιλάνε για σταθερότητα, ανάπτυξη, απασχόληση και εξυγίανση, φορείς που με τα ίδια συνθήματα προκάλεσαν την αστάθεια, τη χρεοκοπία, την ανεργία, τη διάλυση και τη διαφθορά. Διάβασα, μάλιστα, ότι κάποιο από αυτά τα στελέχη «παντός καιρού και κάθε σημαίας» είπε κυνικά πως «είναι εντολοδόχος, είναι δοτός», λες και είναι ανεύθυνος. Ναι, η σημερινή πραγματικότητα επιβάλλει κοινωνική συμφωνία, εθνικό σχέδιο παραγωγικής και κοινωνικής ανόρθωσης, αναδιάρθρωση του πολιτικού συστήματος, ριζοσπαστική αναμόρφωση του δημοσίου βίου, κοινές δράσεις των δυνάμεων της πνευματικής και παραγωγικής δημιουργίας. Αυτά δεν μπορεί να γίνουν με φορείς διατεθειμένους να ανακυκλώνουν το παρελθόν και να συμμορφώνονται στις υποδείξεις. Μέσα στην κρίση είναι πολλά τα εσωτερικά ρήγματα κοινωνίας και δημοκρατίας, όπως είναι πολλές οι ταυτότητες που φτιάχνονται κι αυτοπροσδιορίζονται λυτρωτικά για την επόμενη μέρα.
σας;
Γιατί η κυβέρνηση έκλεισε τη Βουλή; Ποια είναι η εκτίμησή
Είναι γνωστά αυτά τα διαδικαστικά κοινοβουλευτικά τερτίπια, που χρησιμοποιούνται για να συγκαλύψουν σοβαρά πολιτικά προβλήματα και τη λογοδοσία των υπευθύνων γι’ αυτά. Εγκλωβισμένες οι θεσμικές, πολιτειακές και πολιτικές ηγεσίες στο ξεχαρβαλιασμένο και σαρακοφαγωμένο πολιτικό σύστημα, παίζουν μεταξύ τους τα παιχνίδια που ξέρουν, αγνοώντας με πείσμα και φόβο ότι είναι πια μπροστά τους η νέα εποχή που δεν τους χρειάζεται, που τους έχει ξεπεράσει και δεν έχει καμιά διάθεση να τους νοσταλγήσει. Η διάλυση της Βουλής, οι εθνικές εκλογές του 2012 και οι ευρωεκλογές του 2014 δείχνουν ότι είναι σταθερή και ολοένα πιο εμφανής η πτωτική εκλογική, πολιτική και κοινωνική στήριξη του μεταπολιτευτικού δικομματικού κυβερνητισμού. Επίσης, τεκμηριώνουν ότι είναι σταθερή και ενισχυόμενη η δυναμική της ριζοσπαστικής ανανέωσης του δημοσίου βίου και της πολιτικής ζωής. Η νέα εποχή αξιώνει ριζοσπαστικές αλλαγές σε όλα και παντού.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 15 IOYNIOY 2014
16
AΡΘΡΑ
Περί νέου συσχετισμού δυνάμεων Τρεις εβδομάδες είναι αρκετές για να χωνευτούν και να αφομοιωθούν τα όποια συναισθήματα χαράς, συγκρατημένης ικανοποίησης, απαισιοδοξίας ή πλήρους απογοήτευσης γέννησαν τα εκλογικά αποτελέσματα. Γιατί, προφανώς, τα ίδια τα αποτελέσματα δεν γέννησαν τα ίδια συναισθήματα σε όλους, ακόμη κι αν περιοριστούμε στον κόσμο της Αριστεράς. Αλλά μετά τα συναισθήματα έρχεται η ώρα της περισυλλογής. Τη συμβολική σημασία της εκλογικής πρωτιάς του ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να την προσπερνάει κανείς όσο «συριζοσκεπτικιστής» κι αν είναι. Ούτε αυτοί για τους οποίους η «ενσωμάτωσή του στο σύστημα» ή η «στροφή του στο κέντρο» είναι τελειωμένες υποθέσεις. Ακόμη κι αν ίσχυαν οι δύο αφορισμοί, και μόνο το γεγονός ότι το ένα τρίτο του εκλογικού σώματος αυτοκατατάσσεται πλέον με σχετική σταθερότητα στην Αριστερά είναι μια αλλαγή, υπό προϋποθέσεις, ιστορική. Φυσικά, δεν είναι αρκετή για να μιλήσει κανείς για νέο συσχετισμό δυνάμεων, σύμφωνα με το μότο που ακούγεται συχνά εδώ και τρεις εβδομάδες. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει, βεβαίως, κάθε λόγο να προβάλλει τον εκλογικό συσχετισμό που καταγράφηκε στις 25/5, να τον αντιμετωπίζει σαν μη αναστρέψιμη κατάσταση, τουλάχιστον όσον αφορά την ήττα της συγκυβέρνησης, η οποία δεν νομιμοποιείται πλέον να δεσμεύει με καίριες αποφάσεις μια νέα κυβέρνηση, η οποία μπορεί να προκύψει ανά πάσα στιγμή μέχρι τα μέσα του 2015. Αλλά, αυτό είναι κάτι διαφορετικό από το να μιλά κανείς για «νέο συσχετισμό δυνάμεων». Ας προσπαθήσουμε να περιγράψουμε τον πραγματικό συσχετισμό
Μια πραγματική αλλαγή στον συσχετισμό δυνάμεων προϋποθέτει ν’ αλλάξει η θλιβερή σταθερά της τελευταίας διετίας. Να ξαναβγεί στο προσκήνιο η κοινωνία. Ο ΣΥΡΙΖΑ, που έχει καρπωθεί το πολιτικό «πλεόνασμα» της διετίας του «μεγάλου θυμού», οφείλει τώρα να επιστρέψει το δικό του «μέρισμα» στην κοινωνία
δυνάμεων που επικρατεί σήμερα, κοινωνικά και πολιτικά. Τα αδρά χαρακτηριστικά του, προσωπικά τουλάχιστον, τα αντιλαμβάνομαι ως εξής: Πρώτον, το εγχώριο καθεστώς, με ό,τι περιλαμβάνει η έννοια (βαθύ κράτος, επιχειρηματική ελίτ, οργανικοί διανοούμενοι, μιντιακό σύστημα, τεχνοκράτες της αγοράς), εμφανίζεται με τη μεγαλύτερη συσπείρωση και συνοχή από την αρχή της κρίσης. Συμπεριφέρεται με αξιοσημείωτη ομοιογένεια και ταξική αυτοπεποίθηση και υποστηρίζει με φανατισμό όλες τις στρατηγικές επιλογές των δανειστών και της τρόικας. Ακόμη κι όταν κάποιες απ’ αυτές προκαλούν θύματα εντός του ίδιου του καθεστώτος. Δεύτερον, μια ιδιότυπη αντανάκλαση της αταραξίας τού καθεστώτος είναι η συμπεριφορά του μι-
ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΚΙΜΠΟΥΡΟΠΟΥΛΟΥ
ντιακού λόμπι. Το εκλογικό αποτέλεσμα δεν κλόνισε την επιμονή του να ζει στην εικονική πραγματικότητα της επελαύνουσας «ανάπτυξης», να βλέπει «ηχηρά όχι» της κυβέρνησης σε νέα μέτρα και να αντιμετωπίζει τον ΣΥΡΙΖΑ με το γνωστό μείγμα εχθρότητας και πατερναλιστικής εξώθησης προς το «κέντρο». Τρίτον, τα αφεντικά του εγχώριου καθεστώτος, οι δανειστές και οι εκπρόσωποί τους, αντιδρούν σαν να μην έχει αλλάξει τίποτα μετά τις 25 Μαΐου. Δεν φαίνεται να αισθάνονται κάποια απειλή από τον «νέο συσχετισμό δυνάμεων». Είτε γιατί πιστεύουν ότι αποτελεί συγκυριακή καταγραφή, είτε γιατί θεωρούν ότι, ακόμη κι αν η εκλεκτή τους συγκυβέρνηση καταρρεύσει στην επόμενη εκλογική δοκιμασία, έχουν πολλά όπλα ώστε να χειραγωγήσουν σε οδυνηρούς συμβιβασμούς ακόμη και μια αριστερή κυβέρνηση. Σε κάθε περίπτωση, θεωρούν πια την Ελλάδα παρωνυχίδα μπροστά στα μέτωπα που έχουν ανοίξει με τη Γαλλία ή τη Βρετανία. Ακόμη και το ΔΝΤ, αν και καθησυχασμένο από το πολυαναμενόμενο «μπαζούκα» του Ντράγκι, κάθε άλλο παρά χαλαρώνει την πίεσή του για νέα μέτρα, ενώ αξιωματούχοι της κυβέρνησης Ομπάμα χειροκροτούν ως «μοντέλο εκσυγχρονισμού» το ακραίο πείραμα που πραγματοποιείται στη χώρα μας. Τέταρτο, στον αντίποδα βρίσκεται, βεβαίως, ένας νέος εκλογικός
συσχετισμός, με σαφή αριστερή υπεροχή, αλλά και με έναν πλειοψηφικό χυλό διεσπαρμένο σε πολιτικά και ιδεολογικά ανερμάτιστες επιλογές. Η εκλογική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να ενισχύσει τη δυναμική της επιρροής του, τίθεται όμως το ερώτημα ποιο ακριβώς είναι το κοινωνικό της έρεισμα. Το αποτέλεσμα προέκυψε σε συνθήκες χαρακτηριστικής κοινωνικής ακινησίας, ηττοπάθειας και αδυναμίας να ορθωθούν σοβαρά μέτωπα αντίστασης, πέρα από τις εμβληματικές εστίες της ΕΡΤ, των καθαριστριών του ΥΠΟΙΚ ή των κατοίκων της Χαλκιδικής. Ο κόσμος της δουλειάς, οι άνεργοι, οι νέοι, οι κατεστραμμένοι μικρομεσαίοι πλήττονται όχι μόνο από τα μέτρα, αλλά κυρίως από την τρομακτική έλλειψη αυτοπεποίθησης ότι έχουν τη δύναμη να αποτρέψουν τον κυβερνητικό ολετήρα. Μια πραγματική αλλαγή στον συσχετισμό δυνάμεων προϋποθέτει ν’ αλλάξει αυτή η θλιβερή σταθερά της τελευταίας διετίας. Να ξαναβγεί στο προσκήνιο η κοινωνία, τουλάχιστον με την ένταση και τις διαστάσεις της πρώτης διετίας της κρίσης. Ο ΣΥΡΙΖΑ, που έχει καρπωθεί το πολιτικό «πλεόνασμα» της διετίας του «μεγάλου θυμού», οφείλει τώρα να επιστρέψει το δικό του «μέρισμα» στην κοινωνία. Ενθαρρύνοντας εστίες αντίστασης, εμπνέοντας μια νέα αφύπνιση των θυμάτων του Μνημονίου, ένα ξαναγέμισμα των πλατειών και των λεωφόρων. Μια κοινωνία ηττοπαθής και αδρανής, και τις πιο ριζοσπαστικές εκλογικές επιλογές να κάνει, λειτουργεί σαν δύναμη συντήρησης. Και, τελικά, είναι ο καλύτερος σύμμαχος του ατάραχου καθεστώτος.
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΣΤΑΥΡΟ ΚΑΠΑΚΟ
Η αλλαγή του υπουργού Οικονομικών στην Ελλάδα προιωνίζεται κάποιες αλλαγές στην ακολουθούμενη οικονομική πολιτική; Δεν θα υπάρξουν αλλαγές. Αν η επιλογή του κ. Χαρδούβελη σημαίνει κάτι αυτό το «κάτι», είναι η αποφασιστικότητα με την οποία η κυβέρνηση θα παραμείνει αταλάντευτα πιστή στο δόγμα Παπακωνσταντίνου, το οποίο πρώτα ο κ. Παπαδήμος και κατόπιν ο κ. Στουρνάρας, υπηρέτησαν και εφάρμοσαν πιστά. Πρόκειται για το δόγμα της υιοθέτησης από την κυβέρνηση: α) της ευρωπαϊκής αποφασιστικότητας με την οποία η χρεοκοπία του Ελληνικού Δημοσίου επεκτείνεται στο διηνεκές, β) της συμπεριφοράς του «υποδειγματικού κρατούμενου» (ο οποίος ελπίζει ότι θα αποφυλακιστεί αν κάνει ό,τι του υπαγορεύουν οι «φύλακες»), και γ) της «ευχής» ότι, όπου νά ‘ναι, η κρίση θα περάσει. Από μόνη της! Σηματοδοτεί και κάτι άλλο η επιλογή του νέου υπουργού Οικονομικών: την πλήρη επικράτηση του καθεστώτος το οποίο ονομάζω «πτωχοτραπεζοκρατία», δηλαδή ενός συστήματος εξουσίας στο πλαίσιο της οποίας όσο πιο πτωχευμένη είναι μια τράπεζα τόσο μεγαλύτερη εξουσία επί της κοινωνίας αποκτούν οι διοικούντες την. Σημειώστε ότι ο νέος υπουργός Οικονομικών ήταν για χρόνια, έως και την περασμένη εβδομάδα, Chief Economist της Eurobank, της πιο πτωχευμένης των τεσσάρων συστημικών τραπεζών της χώρας. Δουλειά του ήταν, από εκείνο το πόστο, να προειδοποιεί το Δ.Σ. της τράπεζας για την κρίση που έρχεται, για τους κινδύνους που θα αντιμετώπιζε η ίδια και το τραπεζικό σύστημα, η ελληνική οικονομία κ.ο.κ. Πώς κρίνετε τις εκτιμήσεις του για την ελληνική οικονομία τα τελευταία κρίσιμα χρόνια; Όλα αυτά τα χρόνια, ο κ. Χαρδούβελης δεν έχασε ευκαιρία να αποτύχει στις προβλέψεις και στις διαπιστώσεις του. Το 2009 αρνείτο ότι το δημόσιο θα πτώχευε. Το 2010 ισχυριζόταν ότι το Μνημόνιο 1 θα πετύχαινε και προέβλεπε επιστροφή στην ανάπτυξη το 2012. Από το 2010 μέχρι τα μέσα του 2011, μαζί με τον κ. Παπαδήμο, κατακεραύνωνε όσους εξ ημών υποστηρίζαμε ότι η αναδιάρθρωση του χρέους (το κούρεμα) ήταν αναπόφευκτη, λέγοντας ότι δεν χρειάζεται και δεν πρέπει να γίνει. Κι όταν αυτό έγινε το 2012, υπό τη μορφή του τοξικού PSI, το εκθείαζε. Έκρινε ότι το Μνημόνιο 2, του ο-
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 15 IOYNIOY 2014
17
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΓΙΑΝΗΣ ΒΑΡΟΥΦΑΚΗΣ:
Ο Γκ. Χαρδούβελης σηματοδοτεί το καθεστώς της πτωχοτραπεζοκρατίας Ο Γκ. Χαρδούβελης απέτυχε στις προβλέψεις του για την ελληνική οικονομία, ενώ η επιλογή του σηματοδοτεί την πλήρη επικράτηση του καθεστώτος της τραπεζοκρατίας, δηλώνει στην «Αυγή» ο Γιάνης Βαρουφάκης. Ο γνωστός καθηγητής Οικονομικών εκτιμά ότι οι εκθέσεις του ΔΝΤ και της Κομισιόν είναι σαν να μας προϊδεάζουν για τα νέα μέτρα που έρχονται και τονίζει ότι το ελληνικό δημόσιο χρέος δεν είναι βιώσιμο και θα ποίου το PSI αποτελούσε μέρος, θα ήταν λυτρωτικό για την ελληνική οικονομία και πως νέο κούρεμα του δημόσιου χρέους δεν θα χρειαζόταν. Μέχρι να πτωχεύσει η Eurobank ισχυριζόταν ότι στηριζόταν σε γερά θεμέλια. Πρόσφατα, από τη θέση του στη Eurobank, βοήθησε να απαξιωθεί η συμμετοχή του Ελληνικού Δημοσίου στο κεφάλαιο της τράπεζας μια κίνηση της «πτωχοτραπεζοκρατίας» που θα στοιχίσει στους φορολογούμενους έως και 10 δισ. Πρόκειται για το κύριο χαρακτηριστικό της «πτωχοτραπεζοκρατίας»: Όσο πιο αποτυχημένες οι οικονομικές αναλύσεις των στελεχών της και όσο πιο πτωχευμένες οι τράπεζες στις οποίες εργάζονται, τόσο πιο μεγάλες οι πιθανότητες να προαχθούν οι ίδιοι σε θέσεις-κλειδιά. Οι εκθέσεις ΔΝΤ και Κομισιόν για το δημοσιονομικό και το χρηματοδοτικό κενό υποβαθμίζονται από την κυβέρνηση. Πώς το κρίνετε αυτό; Πρόκειται για σιβυλλικές εκθέσεις που επιτηδείως αναφέρουν, στα ψιλά, ενστάσεις και δυσοίωνες προβλέψεις, κρυμμένες μέσα σε εύσημα και προπαγανδιστικές παραγράφους. Στόχος τους είναι, όταν σε μερικούς μήνες η σκληρή πραγματικότητα επανέλθει στο προσκήνιο (μετά, π.χ., από το ξεκαθάρισμα που θα φέρει μια εκλογική αναμέτρηση), να μπορούν το ΔΝΤ και η Κομισιόν να πουν: «Εμείς σας είχαμε προϊδεάσει για τα νέα μέτρα που έρχονταν». Αυτό είναι, προφανώς, κάτι που η κυβέρνηση δεν έχει κανένα λόγο να συζητήσει πριν τις εκλογές. Το τελευταίο πακέτο Ντράγκι μπορεί να τονώσει την οικονομία της Ευρωζώνης ή θα παραμείνει σε μια κατάσταση ασθενούς ανάκαμψης; Όχι, δεν μπορεί. Και ο κ. Ντράγκι το γνωρίζει πολύ καλά. Γι’ αυτό έκλεισε την συνέντευξη Τύπου,
κουρευτεί. Ο Γιάνης Βαρουφάκης υποστηρίζει ότι η ΕΚΤ όφειλε να προχωρήσει σε «μαζική αγορά ομολόγων και άλλων μορφών, ιδιωτικού και δημόσιου, χρέους» αλλά κάτι τέτοιο δεν το επιτρέπει η Γερμανία, ενώ την Τρίτη θα παρουσιάσει στην Αθήνα τη «μετριοπαθή πρόταση» -όπως την ονομάζουν- που επεξεργάστηκαν από κοινού με τον Στ. Χόλαντ και τον Τζ. Γκαλμπρέιθ για τις αλλαγές στην Ευρωζώνη.
στην οποία ανακοίνωσε τα μέτρα στα οποία αναφέρεστε, με τη ρητορική ερώτηση «Έχουμε τελειώσει με αυτά τα μέτρα;», σπεύδοντας να απαντήσει η ίδιος: «Όχι!» Η ουσία των τριών μέτρων από τον κ. Ντράγκι είναι ότι η ΕΚΤ τα ανακοίνωσε ώστε να μην πράξει το ένα πράγμα το οποίο θα μπορούσε να θεραπεύσει τον αποπληθωρισμό: τη λεγόμενη «ποσοτική χαλάρωση» (δηλαδή τη μαζική αγορά από την ΕΚΤ ομολόγων και άλλων μορφών ιδιωτικού και δημόσιου χρέους), την οποία η Γερμανία δεν του επιτρέπει να κάνει. Η μείωση του βασικού επιτοκίου από το 0,25% στο 0,15% δεν έχει καμία απολύτως αξία καθώς, όταν είσαι τόσο κοντά στον μηδέν και οι τιμές μειώνονται, τα πραγματικά επιτόκια... αυξάνονται. Το ίδιο και για το αρνητικό επιτόκιο στα αποθεματικά των εμπορικών τραπεζών, που δεν έχει σημασία, καθώς οι τράπεζες τα έχουν ήδη αποσύρει από την ΕΚΤ. Τέλος, τα 400 δισ. δανείων στις τράπεζες που δανείζουν σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις θα «χαθούν» μέσα στο πέλαγος των μη εξυπηρετούμενων δανείων των τραπεζών, χωρίς να φτάσουν ποτέ στην πραγματική οικονομία. Τα νέα μέτρα Ντράγκι είναι προς την κατεύθυνση της λειτουργίας της ΕΚΤ κατά το πρότυπο της Fed; To αντίθετο. Καθ’ όλη τη διάρκεια της κρίσης, η Fed υιοθέτησε την «ποσοτική χαλάρωση», αγοράζοντας πάνω από 80 δισ. δολάρια χρέους κάθε μήνα, ώστε να μην πέσει η αμερικανική οικονομία στο τέλμα του αποπληθωρισμού. Η ΕΚΤ, ακόμα και σήμερα, λόγω πιέσεων από το Βερολίνο, δεν έχει καν αρχίσει να κάνει κάτι αντίστοιχο. Παρά τα μέτρα, το ευρώ παραμένει ακριβό. Τι φταίει; Φταίει ότι δεν περιλαμβάνουν «ποσοτική χαλάρωση» και ότι
οι αγορές, συνεπώς, προεξοφλούν πως α) θα είναι αναποτελεσματικά στην πάταξη των αποπληθωρισμού και β) οι εισαγωγές της Ευρωζώνης θα παραμείνουν χαμηλές (λόγω της ύφεσης), με αποτέλεσμα το εμπορικό πλεόνασμα να παραμένει μεγάλο και η ισοτιμία του ευρώ να παραμένει κι αυτή υψηλή.
Ένα μη βιώσιμο χρέος κουρεύεται. Το ελληνικό δημόσιο χρέος δεν είναι βιώσιμο και θα κουρευτεί. Αυτό το γνωρίζουν όλοι
Μετά τα εκλογικά αποτέλεσμα στις ευρωεκλογές ενισχύεται ή μειώνεται το ενδεχόμενο συνέχισης της πολιτικής λιτότητας στην Ευρωζώνη;
χουν φτάσει στα προ της κρίσης χαμηλά επίπεδα, χωρίς η κρίση να έχει υποχωρήσει. Απλά, η κρίση μεταφέρθηκε στην πραγματική οικονομία όπου «θριαμβεύει», οδηγώντας ακόμα και τη Γαλλία στην αποτελμάτωση.
Οριακές θα είναι οι διαφορές. Μόνο στην Ιταλία, όπου ο Μ. Ρέντζι ενισχύθηκε, ίσως υπάρξει κάποια κίνηση για μια λιγότερο σφικτή εφαρμογή της λιτότητας. Δεν θα έχει όμως κανένα αξιοσημείωτο αποτέλεσμα όσον αφορά την κατάσταση στη Ευρωζώνη συνολικά. Πού οφείλεται η μείωση των αποδόσεων των ομολόγων στις χώρες του Νότου την ίδια ώρα που, από ό,τι φαίνεται, ενισχύεται η αποβιομηχάνιση στις χώρες αυτές μη εξαιρουμένης και της Γαλλίας; Ο αποπληθωρισμός είναι η άλλη όψη του νομίσματος της ύφεσης. Όταν ο πληθωρισμός τείνει να πέσει κάτω από το μηδέν, τότε ακόμα και ένα μηδενικό ονομαστικό επιτόκιο ισοδυναμεί με... θετικό πραγματικό επιτόκιο (δηλαδή με τη διαφορά ονομαστικού επιτοκίου και πληθωρισμού). Οπότε, ένα ονομαστικό επιτόκιο της τάξης του 3,5% είναι ιδιαίτερα ελκυστικό για τους επενδυτές σε μια περίοδο σχεδόν μηδενικών πραγματικών επιτοκίων στις ΗΠΑ, στην Ιαπωνία, τη Βρετανία. Αν προσθέσετε σε αυτή την «εξίσωση» το γεγονός ότι η ΕΚΤ έχει πείσει τους επενδυτές ότι, αν χρειαστεί, θα αγοράσει η ίδια τα «φρέσκα» ομόλογα των χωρών του Νότου, έχετε την απάντηση στο ερώτημα γιατί οι αποδόσεις αυτών των ομολόγων έ-
Με τους σημερινούς συσχετισμούς στην Ευρωζώνη πώς μπορεί να τεθεί το μείζον θέμα για την Ελλάδα της πραγματικής απομείωσης του χρέους, χωρίς να τεθεί εν αμφιβόλω η συμμετοχή στο ευρώ; Ένα μη βιώσιμο χρέος κουρεύεται. Το ελληνικό δημόσιο χρέος δεν είναι βιώσιμο και θα κουρευτεί. Αυτό το γνωρίζουν όλοι. Το ζητούμενο είναι εάν το νέο κούρεμα θα είναι θεραπευτικό ή τοξικό (όπως ήταν η επιμήκυνση του Μαρτίου του 2011, το PSI της άνοιξης του 2012, και η «επαναγορά χρέους» που ακολούθησε μερικούς μήνες μετά). Για να μην είναι τοξικό, θα πρέπει να αποφευχθεί πάση θυσία η επιμήκυνση και να επιβληθεί είτε ένα απλό και τίμιο κούρεμα είτε έκδοση νέων ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου με α) ρήτρα ανάπτυξης (π.χ. η μείωση στο ένα τρίτο των προβλεπόμενων ετήσιων αποπληρωμών τις χρονιές που η ανάπτυξη δεν ξεπερνά το 3% και εκμηδενισμό τους όταν η ανάπτυξη πέφτει κάτω από το 1,5%) και β) ημερομηνία λήξης (π.χ., τα ομόλογα αυτά «εξαϋλώνονται» το 2035 ανεξάρτητα των έως τότε αποπληρωμών). Μαθαίνουμε ότι την Τρίτη, παρουσία του Αλέξη Τσίπρα, πρόκειται να ανακοινώσετε προτάσεις για αλλαγές στην Ευρωζώνη.
Σε γενικές γραμμές, ποιες είναι αυτές και πόσο απαιτείται νέα συνθήκη για την υλοποίησή τους; Πρόκειται για μια πρόταση για την Ευρωζώνη που επεξεργαζόμαστε με τον Στιούαρτ Χόλαντ και τον Τζέιμς Γκαλμπρέιθ, εδώ και χρόνια, και την οποία προλογίζει ο τ. πρωθυπουργός της Γαλλίας, ο κ. Μ. Ροκάρ. Την ονομάζουμε «Μετριοπαθή Πρόταση» επειδή οι λύσεις που προτείνει είναι άμεσα εφαρμόσιμες, δεν προϋποθέτουν καμία τροποποίηση των ευρωπαϊκών Συνθηκών, επαναθεμελιώνουν την αρχιτεκτονική της Ευρωζώνης, καθιστώντας τη βιώσιμη, και δίνουν την ευκαιρία στην Ευρώπη να αποδράσει από τόσο από το σιδερένιο κλουβί της λιτότητας και της αυτο-τροφοδοτούμενης κρίσης όσο και από την παγίδα του ψευδοδιλήμματος μεταξύ της παρούσας κατάστασης και μιας ανέφικτης, απολυταρχικής, ομοσπονδίας. Στην εκδήλωση της Τρίτης, στην οποία θα μας τιμήσει ο Αλέξης Τσίπρας με την παρουσία και την τοποθέτησή του, θα παρουσιάσουμε τέσσερις πολιτικές για την ταυτόχρονη καταπολέμηση των τεσσάρων παράλληλων κρίσεων: τραπεζικής, δημόσιου χρέους, επενδύσεων, και την ανθρωπιστική κρίση. Αν μη τι άλλο, με τη «Μετριοπαθή Πρόταση» πασχίζουμε να δείξουμε στους λαούς της Ευρώπης ότι υπάρχει λελογισμένη εναλλακτική λύση στο σημερινό αδιέξοδο, το οποίο παρουσιάζεται ως μονόδρομος, και να τους εφοδιάσουμε με την αυτοπεποίθηση που χρειάζονται για να θέσουν τους ηγέτες τους προ των ευθυνών τους.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 15 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
18
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
ΕΚΛΟΓΙΚΕΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΕΣ
Μεγάλες ανακατάξεις και μεταβολές Στο άρθρο μας στην «Αυγή» της προηγούμενης Κυριακής (1.6.14) εξετάσαμε τη μεταβολή της δύναμης των κομμάτων σε ψήφους στο Σύνολο Χώρας στις Ευρωεκλογές της 25.5.14 (Ε.14) σε σχέση με τις Βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου του 2012 (Β.12). Στο άρθρο εκείνο δώσαμε τις ψήφους που πήραν τα κόμματα στις Ε.14 και στις Ε.12, τη διαφορά τους καθώς και το ποσοστό που η διαφορά αυτή αντιπροσωπεύει στις ψήφους των Β.12, δηλαδή το ποσοστό μείωσης ή αύξησης της δύναμης τους σε ψήφους. Στο άρθρο αυτό εξετάζουμε τις ίδιες μεταβολές στις 56 εκλογικές περιφέρειες και στο Σύνολο Χώρας. Λόγω του μεγάλου αριθμού των στηλών που απαιτούνται και του περιορισμένου χώρου της μιας σελίδας της εφημερίδας, στον Πίνακα που ακολουθεί δεν δίνουμε τις ψήφους που πήραν τα κόμματα στις Ε.14 και Β.12, αλλά για το καθένα από τα 7 που ξεπέρασαν το όριο του 3% των έγκυρων ψηφοδελτίων και μπήκαν στη Βουλή το 2012 και για όλα τα υπόλοιπα που δεν ξεπέρασαν το όριο αυτό και στις δύο εκλογές (ΑΛΛΑ) δίνουμε μόνο τη μείωση (-) ή την αύξηση (+) των ψήφων τους στις Ε.14 σε σχέση με τις Β.12 και το ποσοστό που η διαφορά αυτή αντιπροσωπεύει στις ψήφους που πήραν στις 56 εκλογικές περιφέρειες και στο Σύνολο Χώρας (βλέπε την 1η στήλη για το κάθε κόμμα) και το ποσοστό το οποίο η διαφορά αυτή αντιπροσωπεύει στις ψήφους που πήρε στις Β.12 (βλέπε 2η στήλη του Πίνακα για το κάθε κόμμα). Για συμπλήρωση της εικόνας των Ευρωεκλογών στις δύο τελευταίες στήλες του Πίνακα δίνονται οι ψήφοι και το ποσοστό που πήρε το Ποτάμι στις Ε.14 δεδομένου ότι ξεπέρασε το όριο του 3% (αυτές οι ψήφοι και τα ποσοστά είναι και «διαφορά» δεδομένου ότι το κόμμα αυτό δεν μετείχε στις Β.12.). Στην τελευταία γραμμή του Πίνακα δίνεται ένας δείκτης της ανισότητας των ποσοστών μεταβολής. Πρόκειται για τη διαφορά της μικρότερης από τη μεγαλύτερη μεταβολή του κάθε κόμματος σε σχέση με τη μεταβολή του στο Σύνολο Χώρας: π.χ. η μέγιστη αύξηση στα ΑΛΛΑ κόμματα σημειώθηκε στη Ροδόπη (1007,1%!) και η ελάχιστη στην Α’ Αθηνών (72,3%), ενώ η αύξηση τους στο Σύνολο Χώρας ήταν 146,9%. Κατά συνέπεια, ο δείκτης της ανισότητας των ποσοστών αύξησης της δύναμης των ΑΛΛΩΝ κομμάτων σε ψήφους είναι (1007,1-72,3)/146,9 =6,36. Από τον Πίνακα αυτόν φαίνεται ότι το ποσοστό που αντιπροσωπεύει η μείωση ή η αύξηση σε ψήφους της δύναμης των κομμάτων στις ψήφους
που πήραν στις Β.12 παρουσιάζει τεράστιες διαφορές. Συγκεκριμένα, από τη δεύτερη στήλη του Πίνακα για κάθε κόμμα φαίνεται ότι η δύναμη που αντιπροσωπεύει το ποσοστό για: Τον ΣΥΡΙΖΑ μειώθηκε σε όλες τις εκλογικές περιφέρειες. Η μεγαλύτερη μείωση (πάνω από 50%) παρουσιάστηκε στους νομούς Ροδόπης (59,3%) και Ξάνθης (-50,9%) (λόγω της παρουσίας στους νομούς αυτούς του μειονοτικού κόμματος και του λάθους που έκανε το κόμμα αυτό στην επιλογή υποψηφίου του σε έναν από τους δύο αυτούς νομούς) και η μικρότερη στον νομό Ιωαννίνων (-6,0%). Μείωση άνω του 10% παρουσίασε σε 8 νομούς (κατά σειρά: Κεφαλληνίας, Β’ Πειραιώς, Σάμου, Α’ Πειραιώς, Γρεβενών, Α’ Θεσσαλονίκης, Αττικής και Β’ Αθηνών). Αποτέλεσμα των μεγάλων αυτών διαφορών ήταν ο ΣΥΡΙΖΑ να κατέχει τη 2η, μετά τα ΑΛΛΑ, κόμματα στον δείκτη της ανισότητας των ποσοστών μείωσης της δύναμής του σε ψήφους. Τη Ν.Δ. μειώθηκε σε όλες τις εκλογικές περιφέρειες. Η μεγαλύτερη σημειώθηκε στον νομό Ροδόπης (46,1%) (για τον λόγο που προαναφέρθηκε) και η μικρότερη στον νομό Χίου (-4,3). Μείωση άνω του 40% σημειώθηκε επίσης στους νομούς Ευρυτανίας και Λευκάδας. Εξαιτίας του μικρού σχετικά εύρους των ποσοστών μείωσης, η Ν.Δ. κατέχει την 6η θέση στον δείκτη ανισότητας. Τη Χρυσή Αυγή αυξήθηκε σε 54 εκλογικές περιφέρειες και μειώθηκε σε 2 (Ευρυτανία και Ρεθύμνης). Η μεγαλύτερη αύξηση σημειώθηκε στον νομό Πέλλας (65,5%) και η μικρότερη στον νομό Βοιωτίας (5,2%). Αύξηση μεγαλύτερη του 50% σημειώ-
ΤΟΥ ΜΑΝΟΛΗ Γ. ΔΡΕΤΤΑΚΗ*
θηκε στους νομούς Καστοριάς και Β’ Θεσσαλονίκης και μεγαλύτερη από το 40% στους νομούς Κιλκίς, Ημαθίας, Έβρου, Πιερίας, Φλώρινας και Χαλκιδικής, δηλαδή σε νομούς της Βόρειας Ελλάδας και της Θράκης, γεγονός που καθιστά την έτσι κι’ αλλιώς μεγάλη αύξηση της δύναμης του κόμματος αυτού ακόμα πιο δυσοίωνη και επικίνδυνη. Στον δείκτη ανισότητας των ποσοστών αύξησης της δύναμής του σε ψήφους καταλαμβάνει την 4η θέση. Την Ελιά (δηλαδή κυρίως του ΠΑΣΟΚ) μειώθηκε σε όλες τις εκλογικές περιφέρειες. Η μεγαλύτερη μείωση σημειώθηκε στον νομό Ροδόπης (75,9%!) (για τον λόγο που προαναφέρθηκε) και η μικρότερη στον νομό Λευκάδας (-23,8%). Μείωση μεγαλύτερη του 50% σημειώθηκε επίσης στους νομούς Ευρυτανίας, Φλώρινας, Μεσσηνίας και Πιερίας και άνω του 40% σε 27 νομούς. Στον δείκτη ανισότητας καταλαμβάνει τη 5η θέση λόγω της μεγάλης μείωσής της στο Σύνολο Χώρας. Το ΚΚΕ αυξήθηκε σε 51 εκλογικές περιφέρειες και μειώθηκε σε 5 (κατά σειρά Ξάνθης, Κέρκυρας, Σάμου, Ροδόπης και Λέσβου). Η μεγαλύτερη αύξηση σημειώθηκε στον νομό Κορινθίας (48,4%) και η μικρότερη στον νομό Λευκάδας (1,6%). Αυξήσεις πά-
νω από 40% σημειώθηκαν στους νομούς Αργολίδας, Πέλλας και Αχαΐας και άνω του 30% σε 13 νομούς. Λόγω του εύρους των μεταβολών της δύναμής του σε ψήφους καταλαμβάνει την 3η θέση στον δείκτη ανισότητάς τους. Τους Ανεξάρτητους Έλληνες μειώθηκε σε όλες τις εκλογικές περιφέρειες. Η μεγαλύτερη μείωση σημειώθηκε στον νομό Χίου (-68,4%) και η μικρότερη στον νομό Κοζάνης (36,5%). Μειώσεις άνω του 65% σημειώθηκαν στους νομούς Δράμας, Λέσβου, Φωκίδας, Λακωνίας, Λάρισας, Κέρκυρας, Αργολίδας και Ευρυτανίας. Λόγω του μικρότερου σχετικά εύρους των ποσοστών μείωσης καταλαμβάνουν την 7η θέση στον δείκτη ανισότητάς τους. Τη ΔΗΜ.ΑΡ. μειώθηκε σε όλες τις εκλογικές περιφέρειες. Η μεγαλύτερη μείωση (σχεδόν αφανισμός) σημειώθηκε στον νομό Ροδόπης (97,3%) (για τον λόγο που προαναφέρθηκε) και η μικρότερη στον νομό Δράμας (-49,8%). Μειώσεις άνω του 85% σημειώθηκαν στους νομούς Ηρακλείου, Λασιθίου, Ρεθύμνης, Μαγνησίας, Εύβοιας, Α’ Πειραιώς και Χανίων. Και το κόμμα αυτό, λόγω του μικρού σχετικά εύρους των ποσοστών μείωσης, καταλαμβάνει την 8η θέση στον δείκτη ανισότητάς τους. Των ΑΛΛΩΝ κομμάτων αυξήθηκε σε πολύ μεγάλα ποσοστά σε όλες τις εκλογικές περιφέρειες. Η μεγαλύτερη αύξηση σημειώθηκε στον νομό Ροδόπης (1.007,1%, δηλαδή 11πλασιασμός!!) λόγω του μειονοτικού κόμματος και η μικρότερη στην Α’ Αθηνών (72,3%). Αυξήσεις άνω του 200% σημειώθηκαν στους νομούς Ξάνθης, Λασιθίου, Γρεβενών, Ημαθίας, Πέλλας, Δράμας και Ζακύνθου.
Λόγω του μεγάλου εύρους των ποσοστών αύξησης καταλαμβάνει την 1η θέση στον δείκτη ανισότητάς τους. Ο βασικός λόγος της μεγάλης αυτής ανισότητας οφείλεται στο γεγονός ότι τα πολλά κόμματα που δεν ξεπέρασαν το 3% είχαν διαφορετική απήχηση στους διάφορους νομούς. Τέλος, Το Ποτάμι δεν έχει ποσοστά αύξησης ή μείωσης, δεδομένου ότι δεν υπήρχε το 2012. Σε ό,τι αφορά την ποσοστιαία δύναμή του, η μεγαλύτερη σημειώθηκε στον νομό Χανίων (12,9%) και η μικρότερη στον νομό Λασιθίου (0,8%). Από τη λεπτομερέστερη αυτή ανάλυση των Ευρωεκλογών σε σχέση με τις Βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου 2012 προκύπτουν ορισμένα σημαντικά συμπεράσματα: o Η μείωση της δύναμης του ΣΥΡΙΖΑ είναι μεν μικρή, αλλά παρουσιάζει μεγάλο εύρος στις εκλογικές περιφέρειες, γεγονός που σημαίνει ότι παρουσίασε μεγάλες οργανωτικές αδυναμίες σε πολλούς νομούς, αλλά ακόμα και στις εκλογικές περιφέρειες της Αττικής (αυτό φάνηκε εντονότερα στις περιφερειακές και δημοτικές εκλογές). Σ’ αυτές επείγει να συγκεντρώσει την προσπάθειά του προκειμένου να αυξήσει τη δύναμή του. o Οι μειώσεις στη Ν.Δ., στο ΠΑΣΟΚ και περισσότερο στους Ανεξάρτητους Έλληνες και στη ΔΗΜ.ΑΡ. είναι πολύ μεγάλες και με μικρότερο εύρος, γεγονός που σημαίνει ότι, αν δεν ανακάμψουν μέχρι τις Βουλευτικές εκλογές, η μείωσή τους θα συνεχιστεί σε όλες τις εκλογικές περιφέρειες. o Η αύξηση του ΚΚΕ σε 51 εκλογικές περιφέρειες και η μείωσή του σε 5 δείχνει μεγάλο εύρος στη αυξομείωση των ποσοστών του, η οποία οφείλεται μάλλον στις διαφορές στην οργανωτική του δομή, αλλά και στην ιστορία του στις διάφορες εκλογικές περιφέρειες. o Το Ποτάμι παρουσιάζει μικρό σχετικά εύρος των ποσοστών δύναμής του. Σε Βουλευτικές εκλογές αυτό είναι μάλλον απίθανο να επαναληφθεί, δεδομένου δεν του απομένει πολύς χρόνος για να αποκτήσει οργανωτική δομή σε όλες τις εκλογικές περιφέρειες. Τέλος, o Η μεγάλη αύξηση της δύναμης σε ψήφους των ΑΛΛΩΝ κομμάτων δεν πρόκειται να επαναληφθεί, δεδομένου ότι τα περισσότερα από αυτά αδυνατούν να παρουσιάσουν πλήρεις συνδυασμούς στις περισσότερες εκλογικές περιφέρειες.
* Ο Μανόλης Γ. Δρεττάκης είναι πρώην αντιπρόεδρος της Βουλής, υπουργός και καθηγητής της ΑΣΟΕΕ
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 15 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
19
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
στη δύναμη των κομμάτων Ψήφοι που έχασαν (-) ή κέρδισαν τα κόμματα στις Ευρωεκλογές του 2014 σε σχέση με τις Βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου 2012 και ποσοστά που αντιστοιχούν στις ψήφους που πήραν στις Βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου 2012 και ψήφοι και ποσοστά που πήρε το Ποτάμι στις Ευρωεκλογές στις 56 εκλογικές περιφέρειες και στο Σύνολο Χώρας.
20
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 15 IOYNIOY 2014
ΘΕΜΑΤΑ
ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΠΕΤΡΟΣ ΚΑΤΣΑΚΟΣ
Στο φύλλο του περασμένου Σαββάτου, η «Αυγή» παρουσίασε τον κατάλογο των αρχαιολογικών χώρων που διά της πλαγίας οδού και μέσω του ΤΑΙΠΕΔ κινδυνεύουν να βρεθούν στα χέρια ιδιωτών, στο όνομα της πολυπόθητης ανάπτυξης. Μνημεία και αρχαιολογικοί χώροι βγαίνουν στο σφυρί και θυσιάζονται στον βωμό του κέρδους, που βάζει πωλητήριο στην ιστορική μνήμη του τόπου. Στο 1387 Φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως, που δημοσιεύτηκε στις 30.5.2014, μέσα σε δυο αράδες κρύβεται η συνέχεια ενός τεράστιου ιστορικού εγκλήματος που ξεκινά από την δεκαετία του ‘60, συνεχίζεται τα χρόνια της χούντας και ολοκληρώνεται σήμερα με «εντολή Σαμαρά». Με μια τυπική υπουργική απόφαση περνούν στο χαρτοφυλάκιο του ΤΑΙΠΕΔ τρία εμβληματικά ξενοδοχεία της πόλης του Ναυπλίου, δύο από τα οποία όμως βγαίνουν στο σφυρί μαζί με τον περιβάλλοντα χώρο που ανήκει σε «αρχαιολογική ζώνη Α». Με τη μεταβίβαση της κυριότητας του «Τουριστικού Συγκροτήματος Ναυπλίου» στην ΤΑΙΠΕΔ Α.Ε. και την εκποίηση που θα ακολουθήσει, «το Δημόσιο -δηλαδή όλοι οι πολίτες και οι επόμενες γενιές- χάνει διά παντός 33 στρέμματα στην ιστορική Ακροναυπλία και κάθε δυνατότητα παρέμβασης στη χρήση και αξιοποίηση των χώρων αυτών» σημειώνει ο βουλευτής Αργολίδας του ΣΥΡΙΖΑ Δημήτρης Κοδέλας. Τα τρία ξενοδοχεία που ανήκουν στο «Ξενία» Ναυπλίου έχουν από το 2000 περάσει στα χέρια της τουριστικής επιχείρησης «Αργολικός Ήλιος» για 30 χρόνια. Όπως έχουν καταγγείλει δεκάδες φορές τα τελευταία χρόνια βουλευτές της περιοχής και τοπικοί παράγοντες, η μισθώτρια ξενοδοχειακή εταιρεία λειτουργεί και εκμεταλλεύεται τα δύο από τα τρία ξενοδοχειακά συγκροτήματα, ενώ το τρίτο ξενοδοχείο παραμένει ακόμα κλειστό, 14 χρόνια μετά την υπογραφή της αρχικής σύμβασης, και βρίσκεται σε άθλια κατάσταση, χωρίς να έχουν γίνει οι εργασίες ανακαίνισης όπως προβλέπει η σύμβαση μίσθωσης. Επίσης, παρά τη σύμβαση μίσθωσης και παρ’ ότι η περιοχή της Ακροναυπλίας βρίσκεται σε αρχαιολογική ζώνη Α (πράγμα που αναφέρεται στη σύμβαση μίσθωσης), όπου απαγορεύεται η οποιαδήποτε νέα δόμηση, η ξενοδοχειακή εταιρεία έχει προβεί σε ανέγερση νέων κτηρίων στην Ακροναυπλία και στο ξενοδοχειακό συγκρότημα «Νafplia Palace». «Οι κυβερνώντες αντί να κάνουν έναν απολογισμό και την αυτοκριτική τους για τα τραγικά αποτελέσματα που είχε για τις υποδομές και την τοπική ανάπτυξη η εδώ και 15 χρόνια παραχώρηση των τριών ‘Ξενία’ με μακροχρόνια μίσθωση σε ιδιώτη (το ένα παραμένει ‘κουφάρι’ και τα άλλα
Το ξεπούλημα της Ακροναυπλίας (Από τη χούντα ώς το ΤΑΙΠΕΔ) δύο υπολειτουργούν ή είναι κλειστά το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου), τυφλωμένοι από την υποτελή και ακραία νεοφιλελεύθερη λογική τους εκχωρούν για πάντα σε ιδιωτικά συμφέροντα τις υποδομές αυτές» τονίζει ο Δημήτρης Κοδέλας σημειώνοντας ότι «η συγκυβέρνηση παίρνει από τους πολίτες την κυριότητα και τη δυνατότητα διαχείρισης αυτής της περιοχής και την παραδίδει στους δανειστές και σε ιδιώτες αποξενώνοντας πλήρως και οριστικά την τοπική κοινωνία από αυτήν». Η Ακροναυπλία κατοικείται αδιάκοπα από τον 7ο αιώνα π.χ. και ο βραχώδης όγκος της φέρει τα ιστορικά αποτυπώματα Βυζαντινών, Ενετών και Φράγκων, όπου ο καθένας με το πέρασμά του από την πόλη του Ναυπλίου συμπλήρωνε το δικό του κομμάτι στο κάστρο και τα τείχη, και το 1960, με ΦΕΚ, η Ακροναυπλία χαρακτηρίζεται «Τουριστικό Δημόσιο Κτήμα». Έναν χρόνο αργότερα και συγκεκριμένα στις 18 Ιουνίου του 1961 έγιναν τα εγκαίνια του πολυτελούς ξενοδοχείου «Ξενία» Ναυπλίου χωρητικότητας 100 κλινών, στην Ακροναυπλία, που όμως χτίστηκε επάνω σε προμαχώνα της Α’ Ενετικής περιόδου και δίπλα στο συγκρότημα των Φυλακών της Ακροναυπλίας. Μιλάμε για την Ακροναυπλία, τον τόπο όπου φυλακίστηκαν και βασανίστηκαν χιλιάδες Αριστεροί αγωνιστές, διότι ο Μεταξάς άνοιξε αυτές τις φυλακές το 1937 αποκλειστικά για τους κομμουνιστές. Μάλιστα, οι φυλακές της Ακροναυπλίας μετονομάστηκαν επισήμως σε «Στρατόπεδο Κράτησης Κομμουνιστών». Είναι η Ακροναυπλία, του Μπελογιάννη, του Γληνού, του Σουκατζίδη και εκατοντάδων άλλων. Ώς το 1966 οι φυλακές της Ακροναυπλίας άδειασαν, ενώ το 1970 η χούντα τις γκρέμισε προκειμένου να χτιστεί ξενοδοχειακό συγκρότημα,
Με τη μεταβίβαση της κυριότητας του «Τουριστικού Συγκροτήματος Ναυπλίου» στην ΤΑΙΠΕΔ Α.Ε. και την εκποίηση που θα ακολουθήσει, το Δημόσιο χάνει διά παντός 33 στρέμματα στην ιστορική Ακροναυπλία που κατέλαβε ολόκληρο τον αρχαιολογικό χώρο. Πάνω στα ερείπια της ιστορικής μνήμης θεμελιώθηκε στη συνέχεια η επέκταση της μεταπολιτευτικής τουριστικής ανάπτυξης που «φύτεψε» και το δεύτερο ξενοδοχειακό συγκρότημα μέσα στον αρχαιολογικό χώρο της Ακροναυπλίας.
Ένα ιστορικό κείμενο του Άγγελου Τερζάκη Ο Άγγελος Τερζάκης έγραφε το 1973 στο «Βήμα»: «Η πρόθεση θεάρεστη φυσικά: Ν’ αξιοποιηθεί η Ακροναυπλία, μην απομείνει ιστορικό μνημείο, δηλαδή περιττή. Αλλά με τι αντίτιμο! Ποιος έχει ποτέ καθήσει να κάνει λογαριασμό τι κερδίζεται βραχυπρόθεσμα και τι χάνεται μακροπρόθεσμα με κάποιες πλαστικές εγχειρήσεις; [...] Το επιχειρηματικό πνεύμα έχει μέσα του κάτι το αδίσταχτο. Στην Ελλάδα, τουριστική αξιοποίηση θα έπρεπε να σημαίνει πρώτα απ’ όλα αξιοποίηση πνευματική, καλλιτεχνική, ιστορική, εθνική. Τι θα κερδίσουμε αν μεταμορφώσουμε την Ελλάδα σε κάτι που δεν θα είναι πια αυτή η ίδια; Τι θα ‘πουλάμε’ στους περιηγητές, αν αυτός κατά κύριο λόγο είναι ο σκοπός μας; Ξενοδοχεία; Έχουν και στους τόπους τους... Πόσα ωραία θα μπορούσαν να έχουν γίνει, χωρίς να σχετίζονται με την καταστροφή που είναι κατά κανόνα ανεπανόρθωτη. [...] Ευτυχώς η πολιτεία του Ναυπλίου αντέχει ακόμα, αντιστέκεται σιωπηρά με τραυματισμένη την αξιοπρέπεια της προ-
αιώνιας αρχοντιάς της. Ως πότε όμως;...».
Από την ΕΤΑ του ΠΑΣΟΚ στο ΤΑΙΠΕΔ της συγκυβέρνησης Η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, στο πλαίσιο ενός άκρατου νεοφιλελευθερισμού, δημιουργεί το 1998 την ΕΤΑ με το πρόσχημα να διαχειριστεί την κινητή και ακίνητη περιουσία του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού. Η περιουσία αυτή ήταν και είναι πολύ μεγάλης οικονομικής αξίας και έχει επίσης τεράστια ιστορική, αρχαιολογική, αρχιτεκτονική και περιβαλλοντική σημασία. Η ΕΤΑ είχε, με βάση την ισχύουσα νομοθεσία, τη δυνατότητα να νοικιάσει, να πωλήσει ή και να εκμεταλλευτεί η ίδια τα περιουσιακά στοιχεία του ΕΟΤ, (περίπου εβδομήντα χιλιάδες στρέμματα, παραλίες, ξενοδοχεία, αρχαιολογικά μνημεία). Μία από τις πρώτες εμπορικές πράξεις της ΕΤΑ ήταν η ενοικίαση των ξενοδοχείων της Ακροναυπλίας στην εταιρία «Αργολικός Ήλιος» το 2000 και παρ’ ότι η περιοχή της Ακροναυπλίας βρίσκεται σε αρχαιολογική Ζώνη Α, η ξενοδοχειακή εταιρεία έχει προβεί τα τελευταία χρόνια σε ανέγερση νέων κτηρίων στο ξενοδοχειακό συγκρότημα Nafplia Palace, δημιουργώντας κατ΄ αυτό τον τρόπο νέους όρους και νέα δεδομένα στη μισθωτική σχέση, τα οποία δεν υπήρχαν κατά τη διενέργεια του διαγωνισμού. Από το 2000 ως σήμερα παρότι η μακροχρόνια εκμίσθωση του «Τουριστικού Συγκροτήματος
Ναυπλίου», στέρησε από το Ελληνικό Δημόσιο σημαντικά εργαλεία για την άσκηση τουριστικής πολιτικής, η έκταση της Ακροναυπλίας τυπικά παρέμενε υπό τον έλεγχο του Δημοσίου. Προκειμένου να χρυσώσουν το χάπι και να μη υπάρξουν αντιδράσεις για την σκανδαλώδη εκποίηση περιουσίας, είχαν υποσχεθεί στους «ιθαγενείς» πολλαπλά οφέλη για την πόλη, αύξηση θέσεων εργασίας, περισσότερους τουρίστες, περισσότερη δουλειά για τα καταστήματα κ.λπ. Υποσχέσεις που έμειναν όλα αυτά τα χρόνια στα χαρτιά και τώρα μέσω του ΤΑΙΠΕΔ τα ξενοδοχεία της Ακροναυπλίας και ο αρχαιολογικός χώρος που τα περιβάλλει δίνονται δώρο σε ιδιώτες τυλιγμένα για μια ακόμη φορά στην συσκευασία των υποσχέσεων. «Αυτή τη στιγμή, περιττεύει οποιαδήποτε πρόταση από τις πολλές που έχουν ακουστεί για την αξιοποίηση αυτών των εκτάσεων και υποδομών προς όφελος της τοπικής κοινωνίας και οικονομίας, καλύπτοντας κοινωνικές ανάγκες, στηρίζοντας ένα άλλο αναπτυξιακό και τουριστικό πρότυπο και αποκαθιστώντας τη σχέση της πόλης με τον χώρο ιστορικής μνήμης και αρχαιολογικής αξίας», τονίζει ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Δημήτρης Κοδέλας. «Αυτή τη στιγμή, όποια άποψη κι αν έχει κανείς για το μοντέλο ανάπτυξης της περιοχής, πρέπει να επιδιωχθεί η μέγιστη ενεργοποίηση και συμπαράταξη της κοινωνίας ώστε να μπει ένα φρένο στην υπεξαίρεση της πολύτιμης δημόσιας περιουσίας και της μεταφοράς της στο ΤΑΙΠΕΔ, ένα Ταμείο με μοναδικό στόχο την ‘όσο - όσο’ εκποίηση για να αποπληρωθεί το μη βιώσιμο δημόσιο χρέος, αντιμετωπίζοντας τη χώρα ως οικόπεδο προς εκποίηση και τους πολίτες ως υπηκόους των υποψήφιων μεγάλων επενδυτών» συμπληρώνει στη δήλωσή του ο βουλευτής Αργολίδας.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 15 IOYNIOY 2014
ΚΟΣΜΟΣ
επιθέσεις τους στη Βαγδάτη για την επίτευξη του τελικού στόχου, που είναι το σουνιτικό ισλαμικό χαλιφάτο. Ασχέτως των επιθυμιών και των επιτυχιών τους, δεν θα πρέπει να υπερεκτιμηθούν οι πραγματικές τους δυνατότητες. Δεν διαθέτουν ούτε τον οπλισμό για κάτι περισσότερο από ανταρτοπόλεμο ούτε τόσα στρατηγικά μυαλά για να επιβληθούν στο πεδίο. Ωστόσο, αν δεν υπάρξουν λεπτοί χειρισμοί από πλευράς Βαγδάτης, και κυρίως της σιιτικής ηγεσίας του Νούρι Αλ Μαλίκι, τότε ίσως η απώλεια ελέγχου να επέλθει από άλλους παράγοντες.
ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ: ΠΑΝΟΣ ΧΑΡΙΤΟΣ
Από τον Απρίλιο του 2003 και την εισβολή των αμερικανικών δυνάμεων στο Ιράκ μέχρι και σήμερα ουδέποτε υπήρξε, έστω και ως ψευδαίσθηση, σε κάποιο από τα κοινωνικά στρώματα των πολιτών της χώρας, η ασφάλεια στις καθημερινές δραστηριότητες. Παγιδευμένα αυτοκίνητα, βομβιστές αυτοκτονίας και ομάδες ενόπλων που δρουν στο επαρχιακό οδικό δίκτυο, καθώς και σε αρκετές πόλεις, συνθέτουν το παζλ των καθημερινών αιματηρών επιθέσεων. Οι προβλέψεις για τις εξελίξεις στο Ιράκ διαδέχονται η μία την άλλη, με σενάρια χειρότερα από τα προηγούμενα. Μια μερίδα αναλυτών προέβλεπαν στο παρελθόν ότι η αποχώρηση των αμερικανικών δυνάμεων από τη χώρα το 2011 θα οδηγούσε σε μια προσωρινή κλιμάκωση της βίας, ωστόσο η απομάκρυνση του πραγματικού εχθρού θα επέφερε σταδιακή επαναφορά της κανονικότητας σε πόλεις και χωριά. Η εκτίμηση αυτή κατέρρευσε από τα ίδια τα γεγονότα. Το «αντιστασιακό κίνημα» πολυδιασπάστηκε σε ισλαμικές ομάδες πιστές στην Αλ Κάιντα, σε Ισλαμική Τζιχάντ, Ισλαμικό Κράτος για το Ιράκ και την Εγγύς Ανατολή, Σουνιτικό Τόξο και δεκάδες άλλες οργανώσεις που αντιμάχονται η μια την άλλη και όλες μαζί τον κοινό εχθρό, τις δυνάμεις του στρατού και της αστυνομίας.
Το Ισλαμικό Κράτος για το Ιράκ και την Εγγύς Ανατολή Από τις πλέον ισχυρές οργανώσεις στο Ιράκ και την ευρύτερη περιοχή αναδεικνύεται το Ισλαμικό Κράτος για το Ιράκ και την Εγγύς Ανατολή. Επί της ουσίας πρόκειται για ομάδα ενόπλων ο οποίοι αποσχίστηκαν από την οργάνωση Jabhat Al Nusra (η οργάνωση που πολεμά στη Συρία υπό την σκέπη της Αλ Κάιντα). Ένα χρόνο μετά την απόσχισή τους δήλωσαν πως ξεκινούν από κοινού δράση με την Jabhat Al Nusra, ωστόσο αυτό εκτιμήθηκε από τον σημερινό ηγέτη της Αλ Κάιντα Αϊμάν Αλ Ζαουάχρι ως ενέργεια παραγκωνισμού του και δημοσίως απέρριψε τη σύμπραξη. Από τότε οι δύο οργανώσεις αντιμάχονται για τον έλεγχο των περιοχών τόσο στη Συρία όσο και στο Ιράκ. Στη Συρία το αντιστασιακό μέτωπο ζήτησε επίσημα βοήθεια από το Κατάρ, τη Σαουδική Αραβία και την Τουρκία για την αντιμετώπιση της εν λόγω οργάνωσης. Για την ακρίβεια, η δύναμη που διαθέτει η οργάνωση στη Συρία είναι κατά πολύ μικρότερη από εκείνη που δρα στο Ιράκ και που για αρκετούς λόγους έχει γιγαντωθεί τα δύο τελευταία χρόνια.
Βόρειο Ιράκ και τζιχαντιστές Στο Ιράκ, όποιες ισλαμικές οργανώσεις απέκτησαν πλήθος μαχητών
21
ΕΚΤΟΣ ΕΛΕΓΧΟΥ Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΤΑ ΒΟΡΕΙΟΔΥΤΙΚΑ - ΟΧΥΡΩΝΕΤΑΙ Η ΒΑΓΔΑΤΗ
Το Ιράκ παραδίδεται αμαχητί στο ακραίο Ισλάμ και δύναμη το πέτυχαν χάρη στον έλεγχο μιας πόλης. Ο λόγος για τη Μοσούλη, η οποία αποτελεί και την πόλη υποδοχής από το βόρειο Ιράκ των ξένων μαχητών που εντάσσονται στις ομάδες του Ιερού Πολέμου (Τζιχάντ). Καθ’ όλη τη διάρκεια της αμερικανικής στρατιωτικής παρουσίας στο Ιράκ, οι ντόπιες δυνάμεις ενισχύονταν με εναέρια μέσα για να ελέγξουν τα γύρω χωριά και την ευρύτερη περιοχή. Από τον Δεκέμβριο του 2011, οπότε και οι Αμερικανοί αποχώρησαν, οι περίπου δέκα χιλιάδες στρατιώτες και αστυνομικοί που είχαν αναπτυχθεί στην περιοχή ταμπουρώθηκαν στη Μοσούλη, αφήνοντας έδαφος στις ακραίες ισλαμικές οργανώσεις να δρουν ανενόχλητες. Αποτέλεσμα, ο έλεγχος των περιφερειακών πόλεων και χωριών από το Ισλαμικό Κράτος για το Ιράκ και την Εγγύς Ανατολή, το οποίο και γιγαντώθηκε ακριβώς επειδή κατάφερε να είναι η οργάνωση που έλεγξε το σημείο υποδοχής των ξένων μαχητών που έρχονταν να πολεμήσουν στο Ιράκ. Οι στρατιωτικές δυνάμεις που στάθμευαν στη Μοσούλη δεν σχετίζονται στο ελάχιστο με τις ειδικές δυνάμεις του Ιράκ. Πρόκειται για σώμα που απαρτίζεται από σουνίτες, Κούρδους και ελάχιστους σιίτες. Για σχεδόν μια δεκαετία πολεμούν τζιχαντιστές στην περιοχή και καθημερινά έχουν τεράστιες απώλειες σε βομβιστικές επιθέσεις στη διάρκεια των περιπολιών τους ή ακόμη κι όταν βρίσκονται εντός των στρατοπέδων τους. Ο εξοπλισμός τους δεν τους επιτρέπει να αντιμετωπίσουν την τακτική ανταρτοπολέμου που έχουν υιοθετήσει οι τζιχαντιστές και βεβαίως
η αυτοπεποίθησή τους δεν χαρακτηρίζει αξιόμαχες μονάδες. Αυτό βεβαίως οφείλεται και στις αντιξοότητες και την εγκατάληψή τους από τη Βαγδάτη. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι η κυβέρνηση του Νούρι Αλ Μαλίκι εξοπλίζει με τα πλέον εξελιγμένα ατομικά όπλα τις ειδικές δυνάμεις του στρατού που αποτελούνται από σιίτες και έχει αναπτύξει στην περιφέρεια και το κέντρο της Βαγδάτης, αλλά στέλνει δίχως τα βασικά κουρασμένους Κούρδους και σουνίτες στρατιώτες να επιχειρήσουν στο σουνιτικό τόξο που βρίσκεται στο επίκεντρο της δίνης.
Εγκατέλειψαν στρατόπεδα και βάσεις δίχως καμία αντίσταση Έτσι εξηγείται λοιπόν και το γεγονός της εγκατάλειψης των στρατοπέδων τους στη Μοσούλη την προηγούμενη εβδομάδα, από το σύνολο των 10.000 στρατιωτών, οι οποίοι πέταξαν τις στολές τους κι έφυγαν με τα πόδια για να επιστρέψουν στις πόλεις τους. Το ίδιο συνέβη και στο Κιρκούκ και μερικώς στο Τικρίτ. Στην περίπτωση της Μοσούλης, οι επιτιθέμενοι ήταν μόλις 1.000 με 1.300 άτομα. Στην πραγματικότητα, οι αμυνόμενοι παραδόθηκαν στη φήμη μιας μεγάλης επίθεσης και μάλιστα αμαχητί. Η ταχύτητα με την οποία οι μαχητές της οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος για το Ιράκ και την Εγγύς Ανατολή κατέλαβαν τις πόλεις αυτές, καθώς και την ευρύτερη περιοχή της επαρχίας Ντιγιάλα, οφείλεται στον πανικό εξαντλημένων από τον πόλεμο στρατιωτών και όχι τόσο στην επιχειρη-
σιακή δυνατότητα των επιτιθεμένων. Το Κιρκούκ και οι περιοχές των Κούρδων δεν έπεσαν χάρη στην άμεση αντίδραση των Πεσμεργκά, οι οποίοι στελέχωσαν μέσα σε δύο ώρες τα στρατόπεδα που εγκαταλείφθηκαν και εκεί. Επίσης η αποτυχία εκτίμησης και πρόβλεψης των επιχειρησιακών δράσεων της οργάνωσης σχετίζεται με το γεγονός ότι όλες οι ξένες μυστικές υπηρεσίες που δραστηριοποιούνται στο πεδίο προσεγγίζουν και αναλύουν τις οργανώσεις αυτού του τύπου με βάση την ιδεολογική τους ταύτιση ή την απόκλιση από το Κοράνι και την Τζιχάντ, ωστόσο δεν τους αποδίδουν καμία ορθολογική δυνατότητα σχεδιασμού και εκτέλεσης επιχειρήσεων όπως αυτές που διεξήγαγαν την περασμένη εβδομάδα. Για μία ακόμη φορά οι μυστικές υπηρεσίες και οι εκτιμητές τους απέτυχαν στην ανάγνωση των δεδομένων.
Οι επιχειρησιακές τους δυνατότητες και οι πιθανότητες επικράτησής τους Αντιθέτως, η ηγεσία των επιτιθέμενων εκμεταλλεύτηκε μια όχι και τόσο ορατή, αλλά υπαρκτή ευκαιρία: την έλλειψη κεντρικής ηγεσίας, αφού οι προσπάθειες για σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού στη Βαγδάτη είχαν επί της ουσίας αποδιοργανώσει πλήρως τις δομές των αρχών ασφαλείας. Πλέον οι τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους για το Ιράκ επιχειρούν να δημιουργήσουν μια ζώνη ελέγχου από τη Μοσούλη μέχρι το Τικρίτ, ώστε από εκεί να εντείνουν τις
Ο ρόλος των ξένων χωρών Στην προσπάθεια για την ανακατάληψη των απολεσθέντων περιοχών, η κεντρική ηγεσία αποδέχθηκε τη βοήθεια της Τεχεράνης. Δυνάμεις των Φρουρών της Επανάστασης πέρασαν στο Ιράκ κι από κοινού με δυνάμεις του πεζικού επιχείρησαν αρχικά στην περιφέρεια της Μοσούλης, από την οποία οι τζιχαντιστές, ύστερα από ελάχιστη αντίσταση, τράπηκαν σε φυγή. Στη Μοσούλη, ο σουνιτικός πληθυσμός δεν συμπαθεί τους ακραίους ισλαμιστές. Όταν όμως βλέπεις Ιρανούς στρατιώτες να απελευθερώνουν την πόλη σου, αυτό δεν δημιουργεί αίσθημα ασφάλειας, αλλά αντίθετα οξύνει τις αντιθέσεις και προβληματίζει. Το ΝΑΤΟ και οι ΗΠΑ ξεκαθάρισαν πως δεν θα συνδράμουν με εμπλοκή τους στον πόλεμο του Ιράκ. Ο Ομπάμα δήλωσε πως θα αποστείλει όπλα και ελικόπτερα για να ενισχύσει τις ντόπιες δυνάμεις, αλλά μέχρι εκεί. Η Βαγδάτη δεν απειλείται ούτε αναμένεται να απειληθεί, αφού μονάδες των Φρουρών της Επανάστασης του Ιράν έχουν αναπτυχθεί μαζί με ειδικές δυνάμεις του Ιράκ γύρω και μέσα στην πόλη. Προσωπική εκτίμηση για τη μελλοντική δράση της οργάνωσης του Ισλαμικού Κράτους για το Ιράκ είναι ότι θα επιχειρήσουν να ελέγξουν τις επαρχίες Ανμπάρ, Νινάουα και Σαλάχ Εντίν. Έτσι θα διασφαλίσουν το δυτικό τμήμα του Ιράκ, που συνορεύει με την Ανατολική Συρία, την οποία και ελέγχουν και στην οποία δύσκολα θα επιχειρήσουν εναντίον τους σιιτικές, κουρδικές δυνάμεις ή ο στρατός, μιας και δεν είναι περιοχές αμέσου στρατηγικού ενδιαφέροντος. Από εκεί κι έπειτα, αναλόγως των εξελίξεων στη Συρία, στο Κουρδικό, αλλά και από μια αναγκαία στροφή στην πολιτική της σιιτικής κεντρικής εξουσίας αναφορικά με τη διαχείριση του πληθυσμού του Ιράκ, θα εξαρτηθεί η επιβίωση των τζιχαντιστών στα διάφορα πεδία των μαχών της Μέσης Ανατολής.
22 Σε τροχιά πλειοψηφίας ιρλανδική και ισπανική Αριστερά ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΚΗ
Τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών έχουν δημιουργήσει ισχυρούς «αριστερούς» κραδασμούς στους πολιτικούς συσχετισμούς τουλάχιστον δύο χωρών της Ευρωπαϊκής περιφέρειας, με ορατή πλέον την ανάδειξη της πέραν των σοσιαλιστών Αριστεράς σε διεκδικητή της εξουσίας. Τόσο στην Ιρλανδία όσο και στην Ισπανία, οι πολιτικοί συσχετισμοί φαίνεται να έχουν επηρεαστεί ουσιαστικά από την άνοδο της Αριστεράς. Στην Ιρλανδία, το Sinn Fein αναδεικνύεται σε πρώτη πολιτική δύναμη δημοσκοπικά μετά τη σημαντική ενίσχυσή του στις ευρωεκλογές και τις τοπικές εκλογές, σύμφωνα με έρευνα του Irish Independent / Millward Brown που δημοσιεύθηκε στις 7 Ιουνίου. Όπως σχολίασε η εφημερίδα, «το εκλογικό σώμα έχει διαχωρίσει την πολυδιαφημισμένη από την κυβέρνηση έξοδο της χώρας από τα Μνημόνια, από τη συνολική αξιολόγησή της». Ακόμα και στο μειωμένο ποσοστό των σημερινών ψηφοφόρων των Εργατικών, μόλις ένας στους πέντε υποστηρικτές τους πιστεύουν πως η κυβέρνηση συνασπισμού πηγαίνει καλά - ενώ πάνω από τους μισούς ψηφοφόρους του κυβερνώντος κεντροδεξιού Fine Gael είναι ικανοποιημένοι από το έργο της. Όπως θα περίμενε κανείς, τα υψηλότερα επίπεδα δυσαρέσκειας καταγράφονται μεταξύ των ψηφοφόρων του Sinn Fein, του Fianna Fail και των διαφόρων ανεξαρτήτων υποψηφίων (που συνολικά φτάνουν το 27% από 15% και μεταξύ των οποίων βρίσκονται αρκετοί υποψήφιοι και κόμματα στα αριστερά του S.F.) - και μεταξύ των ψηφοφόρων με τα χαμηλότερα εισοδήματα... Το θέατρο της διαφημισμένης ιρλανδικής εξόδου από τα Μνημόνια, λοιπόν, έχει μάλλον επιταχύνει τη φθορά των κυβερνητικών κομμάτων και δεν μοιάζει πια απίθανο (αν και το ιρλανδικό εκλογικό σύστημα έχει ιδιομορφίες) να προκύψει κυβέρνηση στην Ιρλανδία με κορμό το Sinn Fein με τη στήριξη ανεξαρτήτων ή και μικρότερων κομμάτων. Στην Ισπανία, μετά την απρόσμενη εκτόξευση του κινηματικού Podemos, πολιτικής έκφρασης των ισπανικών «πλατειών», οι ισορροπίες στο πολιτικό σύστημα έχουν οδηγήσει σε μια διπλή ανατροπή: - Αφενός μέσα στην Αριστερά ενισχύεται το Podemos πλάι στην Ενωμένη Αριστερά (Izquerda Unida), που, παρ’ ότι βρίσκεται πάνω από τα εκλογικά της ποσοστά, υπολείπεται ξαφνικά των «νεοεμφανιζόμενων». - Αφετέρου αναδύεται ένας δυνητικά ισχυρός αριστερός πόλος στο πολιτικό σύστημα, ισομεγέθης με τους Σοσιαλιστές και το Λαϊκό Κόμμα. Σε έρευνα της Gabinet d’Estudis Socials i Opinió Pública (GESOP) για το El Periodico στην εκτίμηση ψήφου, το Λαϊκό Κόμμα (P.P.) είναι στο 25,6%, το Σοσιαλιστικό Κόμμα (PSOE) στο 19,4%, το Podemos στο 15,1%, η Ενωμένη Αριστερά (I.U.) στο 8,1% και το Κεντρώο UPD στο 7,8%. Η δυναμική του Podemos, που θυμίζει -τηρουμένων των αναλογιών- τη δυναμική του ΣΥΡΙΖΑ μετά τις εκλογές του Μαΐου του 2012, φαίνεται καθαρά στην «αστάθμητη πρόθεση ψήφου», όπου αναδεικνύεται πρώτο κόμμα στην Ισπανία, με 16,1% επί του συνόλου των ερωτηθέντων, έναντι 15,1 μόλις του Λαϊκού Κόμματος. Από τη δυναμική του Podemos και τη συγκυρία της ανάδειξης του πολιτειακού ζητήματος στην Ισπανία, στην οποία πρωτοστατεί η Αριστερά όλων των τάσεων ζητώντας δημοψήφισμα για την κατάργηση της βασιλείας, μπορεί κανείς να διαπιστώσει πως η ευρύτερη Αριστερά αναδεικνύεται σε ισχυρό τρίτο πόλο με «κυβερνητικό» μέγεθος. Προϋπόθεση γι’ αυτό είναι φυσικά η συνεννόηση μεταξύ των δυνάμεών της, κάτι που, ως γνωστόν, δεν είναι ασήμαντη λεπτομέρεια, αλλά πάντως το μετεκλογικό τοπίο δείχνει δυνατότητες ανατροπής.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 15 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
ΚΟΣΜΟΣ
Δυναμικά στο προσκήνιο η Ευρωπαϊκή Αριστερά για τη μεγάλη ανατροπή Αυξημένη η εκπροσώπησή της σε όλες τις μνημονιακές χώρες (Ισπανία, Πορτογαλία, Ιρλανδία, Ελλάδα, Κύπρος), κατάφερε να διατηρήσει τις δυνάμεις της στον σχετικά άθικτο από την κρίση Βορρά (Γερμανία, Ολλανδία, Φινλανδία, Δανία, Σουηδία, Βρετανία) ΤΗΣ ΚΑΚΗΣ ΜΠΑΛΗ
Η πρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας της Ευρωπαϊκής Αριστεράς, Γκάμπι Τσίμερ, είχε κάθε λόγο να χαίρεται την εβδομάδα που πέρασε, όταν μετρούσε τους ευρωβουλευτές της ομάδας για την επόμενη πενταετία. Από 35 έγιναν 52, μια αύξηση της τάξης του 50% -η μεγαλύτερη από κάθε άλλη «κανονική» πολιτική ομάδα-, με πολύ μικρές απώλειες σε σχέση με το 2009 και με πολλές και ενδιαφέρουσες νέες εισόδους. Αν και το ποσοστό της Αριστεράς παραμένει μικρό, η επιρροή της αναμένεται να αυξηθεί, αφενός επειδή τα τρία βασικά στοιχήματα που βάζει μέχρι το 2019 είναι πλειοψηφικά στις περισσότερες ευρωπαϊκές κοινωνίες, αφετέρου διότι δεν θα είναι πλέον απομονωμένη στην Ευρωβουλή, όπως παλιά, αφού υπάρχουν πολλά σημεία σύγκλισης με τις πέραν της Δεξιάς πολιτικές ομάδες. «Με τη νέα ενισχυμένη ομάδα μας θα πιέσουμε για πραγματικές εναλλακτικές πολιτικές στο ευρωπαϊκό επίπεδο σε όλους τους τομείς, κυρίως στα επείγοντα θέματα του τερματισμού της λιτότητας, της καταπολέμησης της φτώχειας και της ανεργίας και της αντίθεσής μας στις
διαπραγματεύσεις για τη ζώνη ελεύθερων συναλλαγών με τις ΗΠΑ (ΤΤΙΡ). Εκατομμύρια πολίτες μάς εμπιστεύτηκαν και δεν θα τους απογοητεύσουμε», δήλωσε η Τσίμερ, εν αναμονή των νέων ευρωβουλευτών. Ποιοι είναι οι νέοι στην ομάδα; Οι εκλεγμένοι του Podemos από την Ισπανία και του Bildu από τη χώρα των Βάσκων, της «Άλλης Ευρώπης με τον Τσίπρα» από την Ιταλία, των κομμάτων για την προστασία των ζώων από τη Γερμανία και την Ολλανδία και του Λιουκ -»Μινγκ»Φλάναγκαν, ανεξάρτητου από την Ιρλανδία. Τρεις είναι οι απώλειες, το ΚΚΕ από την Ελλάδα, που αποφάσισε να εγκαταλείψει την ευρωομάδα, και οι... μοναχικοί καβαλάρηδες από τη Λετονία και την Κροατία, που δεν κατάφεραν να επανεκλεγούν. Επίσης, οριακά μειωμένη είναι η κοινοβουλευτική εκπροσώπηση της τσεχικής Αριστεράς (3 από 4 την περασμένη πενταετία) και της γαλλικής Αριστεράς (4 από 5). Την πιο εντυπωσιακή αύξηση της κοινοβουλευτικής δύναμής της σημείωσε η ισπανική Αριστερά, που είχε μόλις δύο ευρωβουλευτές πριν από τις 25 Μαΐου και τώρα έχει 11 από τρεις διαφορετικούς σχηματισμούς. Πολύ μεγάλη ήταν και η αύξηση της ελληνικής Αριστεράς, που
από τρεις ευρωβουλευτές -των δύο του ΚΚΕ συμπεριλαμβανομένωνμετράει σήμερα έξι μόνον από τον ΣΥΡΙΖΑ. Η δύναμη της Αριστεράς στην Ευρώπη δεν είναι ομοιόμορφα κατανεμημένη. Με εξαίρεση την Τσεχία, δεν εκπροσωπείται σε καμία κοινοτική χώρα του πρώην υπαρκτού σοσιαλισμού, ενώ, από τις χώρες της «παλιάς» Ευρώπης, απουσιάζει μόνο από το Βέλγιο, το Λουξεμβούργο και την Αυστρία. Δεν είναι τυχαίο ότι έχει αυξημένη εκπροσώπηση σε όλες τις μνημονιακές ή περίπου μνημονιακές χώρες (Ισπανία, Πορτογαλία, Ιρλανδία, Ελλάδα, Κύπρος), ενώ κατάφερε να διατηρήσει τις δυνάμεις της στον σχετικά άθικτο από την κρίση Βορρά (Γερμανία, Ολλανδία, Φινλανδία, Δανία, Σουηδία, Βρετανία). Από τη σύσταση της νέας κοινοβουλευτικής ομάδας της Ευρωπαϊκής Αριστεράς προκύπτει ότι τον τόνο τα επόμενα χρόνια θα τον δώσει ο Νότος -εννοείται, με την αλληλεγγύη των Βόρειων-, σε μια προσπάθεια «να αποκτήσουν ισχυρή φωνή οι φτωχοί, οι άνεργοι, οι νέοι και οι περιθωριοποιημένοι, καθώς και τα κοινωνικά κινήματα και οι εργαζόμενοι», όπως τόνισε η πρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 15 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
43
KOΣΜΟΣ
Ενισχυμένη η Αριστερά στον Νότο ΙΤΑΛΙΑ, ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ: ΑΡΓΥΡΗΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ
Ιταλία
Το success story της ιρλανδικής Αριστεράς Στον Νότο, ελέω κρίσης, ανήκει και η Ιρλανδία, όπου το success story της εξόδου της χώρας από το Μνημόνιο απαντήθηκε από τους ψηφοφόρους με το success story του Σιν Φέιν, της ιρλανδικής Αριστεράς. Για τους εκτός Ιρλανδίας, το Σιν Φέιν θεωρείται ακόμη το πολιτικό σκέλος του εθνικοαπελευθερωτικού IRA στη Βόρεια Ιρλανδία, επαρχία της Μεγάλης Βρετανίας. Στην ίδια την Ιρλανδία, όμως, ήταν το μοναδικό κόμμα που έδωσε τη μάχη εναντίον της λιτότητας που επέβαλε η ένταξη της χώρας σε πρόγραμμα «διάσωσης», καθώς είχε φτάσει στο όριο της χρεοκοπίας εξαιτίας των τραπεζών. Και επιβραβεύτηκε από τους ψηφοφόρους στις ευρωκάλπες, ενώ δυο εβδομάδες μετά τις ευρωεκλογές βλέπει τη δύναμή του στις δημοσκοπήσεις να αυξάνεται και να αποκτά διαστάσεις «ΣΥΡΙΖΑ». Είναι, λοιπόν, πιθανό, στις βουλευτικές εκλογές της επόμενης χρονιάς, το Σιν Φέιν να αναδειχθεί πρώτο κόμμα με ποσοστό 26%, με το κυβερνών κεντροδεξιό Φίνε Γκαέλ να καταβαραθρώνεται στο 20% από 36% (τηρουμένων των αναλογιών, όπως η Νέα Δημοκρατία) και το κεντρώο Φιάνα Φέιλ να το ακολουθεί κατά πόδας (20%). Μπορεί το Σιν Φέιν να ηγηθεί της επόμενης κυβέρνησης της Ιρλανδίας; Είναι πολύ νωρίς να το πει κανείς, δυνάμει κυβερνητικοί σύμμαχοι υπάρχουν στην πολύχρωμη κατηγορία των ανεξάρτητων (27%), αλλά πολλά θα εξαρτηθούν από το αν θα καταφέρει να επιβιώσει το Εργατικό Κόμμα της Ιρλανδίας, που ακολουθεί κατά πό-
δας τη μοίρα του ΠΑΣΟΚ...
Οι ενδοαριστερές ανατροπές στην Ιβηρική χερσόνησο «Όταν κερδίζει κανείς ένα εκατομμύριο ψήφους περισσότερες και δεν μπορεί στ’ αλήθεια να πανηγυρίσει, κάτι δεν πάει καλά». Το εν λόγω τιτίβισμα ενός μέλους της Ενωμένης Αριστεράς στην Ισπανία περιγράφει επιτυχώς το κλίμα αμηχανίας εντός της παραδοσιακής Αριστεράς, η οποία είδε μεν την εκλογική της δύναμη να αυξάνεται, αλλά ένιωσε ότι την «έκλεψαν» οι Podemos, η φρέσκια είσοδος στο ισπανικό πολιτικό σκηνικό, απότοκο του κινήματος των Αγανακτισμένων. Μαζί ο μετασχηματισμός του ισπανικού ΚΚ, με το Podemos και το πράσινο «Έκο» πήραν σχεδόν το 20% των ψήφων στις ευρωεκλογές. Το θέμα είναι εάν θα καταφέρουν να συνεργαστούν, ώστε να προκύψουν αριστερές πλειοψηφίες στις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές της ερχόμενης άνοιξης. Αριθμητικά είναι σε πολλές περιπτώσεις εφικτό, πολιτικά είναι δύσκολο. Η πολιτική κουλτούρα της Ενωμένης Αριστεράς είναι πολύ πιο ιεραρχική από τον κινηματικό και δημοκρατικό στη βάση - ώς τώρα τουλάχιστονχαρακτήρα του Podemos και του «Έκο». Αλλά και στην Πορτογαλία, όπου συνολικά οι δυνάμεις της Αριστεράς ενισχύθηκαν, το κάποτε ισχυρό Μπλόκο -που μερικά χρόνια νωρίτερα ήταν περίπου πρότυπο για τον ΣΥΡΙΖΑ- είδε την εκλογική του δύναμη να συρρικνώνεται, ενώ ταυτόχρονα ενισχύθηκε εντυπωσιακά ο Ενωτικός Δημοκρατικός Συνασπισμός, μια συμμαχία του πορτογαλι-
κού ΚΚ με τους Πορτογάλους Πράσινους. Στη μικρή αδελφή της Ιβηρικής ξεκινά επίσης μια συζήτηση για συνεργασίες, που επίσης δε θα είναι καθόλου εύκολες, αλλά μπορούν να ανοίξουν τον δρόμο σε μια άλλη κυβερνητική πλειοψηφία, μετά και την ενίσχυση του Σοσιαλιστικού Κόμματος.
Οι ασκήσεις ισορροπίας της γερμανικής Αριστεράς Στον Βορρά, το ισχυρότερο αριστερό κόμμα είναι η Linke στη Γερμανία, η οποία κατάφερε μεν οριακά να διατηρήσει τις δυνάμεις της στο 8%, πλην όμως πήρε ανάσα από την άνοδο των Νότιων συντρόφων. Βέβαια, η ενίσχυση των Ελλήνων, των Ιρλανδών, των Ισπανών και των Πορτογάλων αναγκάζει τη γερμανική Αριστερά να ξαναδεί τις προτεραιότητές της - και να προχωρήσει σε δύσκολες ασκήσεις ισορροπίας. Από τη μια πλευρά, ετοιμάζεται το φθινόπωρο να δώσει τη μεγάλη μάχη για να εκλέξει τον πρώτο δικό της πρωθυπουργό σε τοπικό επίπεδο, τον Μπόντο Ράμελο στη Θουριγγία (η Linke με 28% προηγείται δέκα μονάδες από τον δυνάμει «μικρό» κυβερνητικό εταίρο του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος), προσπαθώντας να μην τρομάξει τους Γερμανούς ψηφοφόρους με... υπερβολικές κινήσεις αλληλεγγύης προς τους Νότιους. vΑπό την άλλη, δεν αποτελεί πλέον τη μεγαλύτερη κοινοβουλευτική ομάδα στην Ευρωβουλή, όπως το 2009, και δεν θα μπορεί να δίνει αυτή τον τόνο.
Η ιταλική Αριστερά επέστρεψε έπειτα από μια πενταετία στην Ευρωβουλή με την «Η Άλλη Ευρώπη με τον Τσίπρα» και τρεις ευρωβουλευτές. Οι Ιταλοί ευρωβουλετές ήταν ιδιαίτερα συγκινημένοι στην πρώτη συνεδρίαση του GUE, που ιδρύθηκε από την πρωτοβουλία των Ιταλών κομμουνιστών. Η απερχόμενη πρόεδρος του GUE Γκάμπι Τσίμερ καλωσόρισε την είσοδο στην ευρωομάδα της Αριστεράς της Μπάρμπαρα Σπινέλι, κόρης του Αλτιέρο Σπινέλι. Οι τρεις Ιταλοί ευρωβουλευτές ετοιμάζονται να παρουσιάσουν ένα πρόγραμμα πρωτοβουλιών ενόψει της ανάληψης της ευρωπαϊκής προεδρίας από τον Ματέο Ρέντζι, ο οποίος μεταξύ των άλλων φιλοδοξεί να ολοκληρώσει τις διαπραγματεύσεις και να υπογράψει το διατλαντικό εμπορικό σύμφωνο ΤΤΙΡ. Η Μπ. Σπινέλι εκλέχθηκε πανηγυρικά σε δύο εκλογικές περιφέρειες, πυροδοτώντας όμως αντιδράσεις για την επιλογή της περιφέρειας εκλογής της στο εσωτερικό του ψηφοδελτίου. Η ίδια ζήτησε να συμμετάσχει στην Επιτροπή Συνταγματικών Θεμάτων που ίδρυσε ο πατέρας της. Η Ελεονόρα Φορέντζα της Κομμουνιστικής Επανίδρυσης εκλέχθηκε στην περιφέρεια της Νοτίου Ιταλίας και στοχεύει να δραστηριοποιηθεί στην Επιτροπή Εξωτερικού Εμπορίου, λόγω των διαπραγματεύσεων για το ΤΤΙΡ, ενώ ο δημοσιογράφος Κούρτσιο Μαλτέζε σχεδιάζει την είσοδό του στην Επιτροπή Ενημέρωσης και Κουλτούρας. «Η Άλλη Ευρώπη με τον Τσίπρα» σχεδιάζει μια σειρά πρωτοβουλιών στην Ιταλία, που θα ολοκληρωθούν με μια πιθανή εκδήλωση στη Γένοβα, στην επέτειο του Φόρουμ εναντίον του G8.
Πορτογαλία Η πορτογαλική Αριστερά αντιπροσωπεύεται από 4 ευρωβουλευτές, τους 3 ευρωβουλευτές της συμμαχίας CDU του Κ.Κ. Πορτογαλίας και των Πρασίνων και την ευρωβουλευτή του Μπλόκου της Αριστεράς Μαρίζα Ματίας. Η CDU κατάφερε τα καλύτερα εκλογικά αποτελέσματα της τελευταίας 25ετίας στις ευρωεκλογές λαμβάνοντας 12,7%, για να εκλέξει τον 35χρονο βιολόγο Ζοάο Φερέιρα, την 34χρονη κοινωνιολόγο Ινές Ζούμπερ και τον 44χρονο καθηγητή Πανεπιστημίου Μιγκουέλ Βιέγκας. Το Μπλόκο επανεξέλεξε τη Μαρίζα Ματίας με το 5%, ενώ είχε τρεις ευρωβουλευτές λαμβάνοντας το 10,73% στις ευρωεκλογές του 2009. Το Μπλόκο υπογράμμισε την ανάγκη ενίσχυσης της πολιτικής και κοινωνικής Αριστεράς για την καταπολέμηση του Μνημονίου και προγραμματίζει τη διοργάνωση συνεδρίου του τον Νοέμβριο.
Κύπρος Το ΑΚΕΛ επανεξέλεξε δύο ευρωβουλευτές του, τον αντιπρόεδρο του GUE Τάκη Χατζηγεωργίου και τον πρώην υπουργό Εσωτερικών Νεοκλή Συλικιώτη, αλλά κατέβαλε ένα βαρύ τίμημα από την προηγούμενη κυβερνητική του πολιτική και τη μεγάλη αποχή, που έφθασε στο 56,03%, αφού μόλις 266.891πολίτες ή το 43,9% προσήλθαν στις κάλπες. Το ΑΚΕΛ σταθεροποιήθηκε στο 26,98% λαμβάνοντας 69.852 ψήφους, με πτώση 8,37% σε σχέση με τις ευρωεκλογές του 2009. Το ΑΚΕΛ υπογράμμισε την ανάγκη αντιπαράθεσης με τη μνημονιακή πολιτική στην Κύπρο και την κρίση του πολιτικού συστήματος, προχωρώντας παράλληλα σε μια αυτοκριτική για την πολιτική που ακολούθησε το κόμμα το προηγούμενο διάστημα.
Τσεχία Το Κομμουνιστικό Κόμμα Βοημίας και Μοραβίας πήρε 10,98% και εξέλεξε 3 ευρωβουλευτές, ενώ η συμμετοχή στις ευρωεκλογές κατέρρευσε στο 18,2%!
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 15 IOYNIOY 2014
44
ΚΟΣΜΟΣ
ΝΤΕΜΠΙ ΜΠΑΡΚΕΡ, διευθύντρια Κέντρου για την Ασφάλεια των Τροφίμων:
«Οι δικοί τους φραγμοί είναι οι δικές μας εγγυήσεις» Η Διατλαντική Εταιρική Σχέση Εμπορίου και Επενδύσεων ή αλλιώς TTIP (Transatlantic Trade and Investment Partnership) είναι μια συμφωνία που φιλοδοξεί να μεταμορφώσει τις ευρωαμερικανικές εμπορικές σχέσεις. Η Ντέμπι Μπάρκερ, διευθύντρια διεθνούς προγράμματος του Κέντρου για την Ασφάλεια των Τροφίμων της Ουάσιγκτον, επισκέφτηκε τη χώρα μας για να συμμετάσχει στην εκδήλωση που διοργάνωσε την προηγούμενη εβδομάδα για το θέμα το Ίδρυμα Ρόζα Λούξεμπουργκ σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς. Η «Αυγή» της Κυριακής τη συνάντησε και μίλησε μαζί της. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΜΙΧΑΛΗ ΤΡΙΚΚΑ
Για μια εμπορική συμφωνία που αναμένεται να επηρεάσει άμεσα τη ζωή τόσων ανθρώπων, η TTIP αναφέρθηκε ελάχιστα στη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας για τις πρόσφατες ευρωεκλογές. Οι διαπραγματεύσεις εξακολουθούν να καλύπτονται από πέπλο μυστικότητας. Πώς το εξηγείτε; Ξέρετε, είναι ακριβώς το ίδιο και στις ΗΠΑ. Ακόμη και μέλη του Κογκρέσου δεν γνωρίζουν το περιεχόμενο των διαπραγματεύσεων. Όλα είναι υπόθεση των λεγόμενων διαπραγματευτών του εμπορίου. Το πρόβλημα για την κοινωνία των πολιτών είναι ότι κανένα προσχέδιο της συμφωνίας ή οποιοδήποτε κείμενο δεν έχει βγει μέχρι τώρα στη δημοσιότητα. Και είναι κάτι ιδιαίτερα προβληματικό καθώς σε προηγούμενες διαπραγματεύσεις για εμπορικές συμφωνίες, όπως η NAFTA ή η ΠΟΕ, υπήρχε πάντοτε ενημέρωση. Δεν χρειάζεται επομένως να είναι κανείς καχύποπτος για να υποθέσει ότι οι δύο πλευρές φοβούνται τις κοινωνικές αντιδράσεις. Πιθανότατα, οι διαπραγματευτές να επικαλούνται την τεχνική ορολογία, που μπορεί εύκολα να γίνει αντικείμενο παρερμηνειών. Ωστόσο είμαστε όλοι ενήλικες και δεν χρειάζεται κανείς να εργάζεται για κάποιο ευρωπαϊκό ή αμερικανικό υπουργείου Εμπορίου για να έχει κάποια ιδέα για τα συγκεκριμένα ζητήματα. Νομίζω επομένως ότι πίσω από αυτή τη βαθιά αντιδημοκρατική συμπεριφορά βρίσκεται ο φόβος για τις αντιδράσεις καθώς στο παρελθόν ο λαϊκός παράγοντας ακύρωσε αρκετές παρόμοιες προσπάθειες. Οι συμφωνίες για την περαιτέρω απελευθέρωση του εμπορίου δικαιολογούνται πάντοτε στη βάση τού ότι δημιουργούν νέες θέσεις εργασίας. Πόσο ακριβές είναι αυτό;
Είναι κάτι για το οποίο διαθέτουμε ήδη αρκετή εμπειρία. Όπως γνωρίζετε, φέτος συμπληρώθηκαν 20 χρόνια από την υπογραφή της NAFTA που δημιούργησε μια ζώνη ελεύθερου εμπορίου σε ολόκληρη τη βορειοαμερικανική ήπειρο. Το βασικό επιχείρημα της κυβέρνησης Κλίντον όταν προωθούσε τη συμφωνία ήταν ακριβώς αυτό. «Θα δώσει δουλειές». Ωστόσο, οι επικριτές της συμφωνίας δικαιώθηκαν. Οι εξαγωγές των ΗΠΑ δεν αυξήθηκαν σημαντικά, ενώ την ίδια στιγμή μεγάλο μέρος του κατασκευαστικού τομέα στη χώρα μετακόμισε στο Μεξικό όπου υπάρχει πιο χαλαρό νομοθετικό πλαίσιο σε ό,τι αφορά τα εργασιακά ή την προστασία του περιβάλλοντος. Έτσι και τώρα οι Αμερικανοί διαπραγματευτές της TTIP υποστηρίζουν ότι η συμφωνία θα δημιουργήσει εκατοντάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας στις ΗΠΑ. Ωστόσο, οι προβλέψεις τους δεν βασίζονται σε πραγματικά στοιχεία και έχουμε κάθε λόγο να αμφιβάλλουμε για την ακρίβειά τους. Με βάση τη NAFTA, οι επενδυτές έχουν το δικαίωμα να κινηθούν νομικά εναντίον μιας χώρας αν κρίνουν ότι έχουν διαφεύγοντα κέρδη εξαιτίας κάποιων κανόνων που διασφαλίζουν εργασιακά δικαιώματα ή την προστασία του περιβάλλοντος. Ναι, είναι κάτι που αποκαλείται Σύστημα Επιλύσεως Διαφορών μεταξύ Επενδυτών και Κρατών (ISDS). Αναμφίβολα είναι και στο τραπέζι της TTIP. Δεν έχω αμφιβολία ότι θα δούμε και εδώ κάποια μορφή του μηχανισμού αυτού. Οι ΗΠΑ επιμένουν σε αυτό. Με βάση τη NAFTA, το Μεξικό και ο Καναδάς -γιατί οι ΗΠΑ δεν έχασαν ποτέ κάποια διαμάχηυποχρεώθηκαν να καταβάλουν περισσότερο από 400 εκατομμύρια δολάρια σε αμερικανικές εταιρείες για αποζημιώσεις. Και θα έλεγα ότι το οικονομικό κόστος είναι το μικρότερο κακό. Με την προσφυγή στον διαιτητικό αυτό μηχανισμό, οι επενδυτές αμφισβητούν κανόνες ασφαλείας που αφορούν τη δημόσια υγεία, τα τρόφιμα, το νερό και το περιβάλλον. Είναι, επομένως, κάτι που μας αφορά όλους πολύ σοβαρά.
σεις;
Τι ρόλο πιστεύετε ότι παίζουν τα λόμπι των επιχειρήσεων στις διαπραγματεύ-
Αυτό που γνωρίζουμε είναι ότι οι μεγάλες επιχειρήσεις, είτε αμερικανικές είτε ευρωπαϊκές, τάσσονται 100% υπέρ της TTIP και επιθυμούν να απομακρυνθεί οτιδήποτε θεωρούν «φραγμό» στο εμπόριο. Και είναι βέβαια οι ίδιοι «φραγμοί’ εκείνοι που εγγυώνται μια σειρά από κοινωνικά, οικονομικά και περιβαλλοντικά δικαιώματα. Μιλούν για «φραγμούς» τη στιγμή που οι δασμοί ανάμεσα στην Ε.Ε. και τις ΗΠΑ είναι ήδη ελάχιστοι... Ακριβώς. Γι’ αυτό πιστεύουμε ότι η ΤΤΙP, όπως και όλες οι εμπορικές συμφωνίες των τελευταίων δεκαετιών, στην πραγματικότητα δεν αφορούν κλασικές έννοιες του εμπορίου όπως οι δασμοί, αλλά την απομάκρυνση οποιουδήποτε εμποδίου στην ανεξέλεγκτη δράση των επιχειρήσεων: κανόνων που διασφαλίζουν την προστασία του περιβάλλοντος ή της δημόσιας υγείας. Γι’ αυτό ανησυχούμε και τόσο. Δεν είναι κάτι που αφορά εμπορεύματα αλλά δημοκρατικές εγγυήσεις που κατακτήθηκαν έπειτα από αγώνες δεκαετιών. Κεντρική θέση στην ορολογία παρόμοιων συμφωνιών έχει η «εναρμόνιση των κανόνων». Εναρμόνιση ως προς τι; Είναι μια κούρσα προς τον πάτο. Μετά την υπογραφή της NAFTA, είμαστε μάρτυρες μιας σταθερά καθοδικής πορείας. Πολλές φορές αυτό συμβαίνει εμμέσως, μέσω των διαιτητικών μηχανισμών που προανέφερα. Θα σας δώσω ένα παράδειγμα: Η αμερικανική κυβέρνηση προσέφυγε κατά του Καναδά που είχε απαγορεύσει την παρουσία μιας τοξίνης στα καύσιμα που εισήγαγε. Τελικά ο Καναδάς υποχώρησε. Απολογήθηκε δημοσίως, κατέβαλε αποζημιώσεις και, φυσικά, αναθεώρησε τους κανόνες του προς το χειρότερο. Είναι ένα μόνο από τα πολλά παραδείγματα για το πώς κανόνες για τη διασφάλιση του δημοσίου συμφέροντος διαγράφηκαν προς όφελος επιχειρηματικών συμφερόντων.
Η αμερικανική κυβέρνηση προσπαθεί σήμερα να αλλάξει τους ευρωπαϊκούς κανόνες ώστε να μπορέσει να κυκλοφορήσει στην ευρωπαϊκή αγορά κρέας με ορμόνες ή αντιβιοτικά. Και νομίζω ότι έχουμε ήδη αρκετές ενδείξεις ότι η Ευρώπη είναι έτοιμη να υποχωρήσει
Μπορείτε να μας δώσετε και κάποια παραδείγματα που αφορούν και τις σημερινές διαπραγματεύσεις της ΤΤΙP; Σε γενικές γραμμές, οι ΗΠΑ πιέζουν την Ε.Ε. να αναθεωρήσουν ή να διαγράψουν τη νομοθεσία τους για την ασφάλεια των τροφίμων. Στην Ευρώπη, η προστασία έχει ακόμη τη μορφή προληπτικών μέτρων, κάτι που στις ΗΠΑ ισχύει μόνο για τα φάρμακα. Αυτό σημαίνει ότι στη χώρα μου τα τρόφιμα είναι νόμιμα μέχρις ότου κάποιος μπορέσει να αποδείξει ότι είναι επικίνδυνα για την υγεία. Επομένως, η αμερικανική κυβέρνηση προσπαθεί σήμερα να αλλάξει τους ευρωπαϊκούς κανόνες προς αυτή την κατεύθυνση, έτσι ώστε να μπορέσει να κυκλοφορήσει στην ευρωπαϊκή αγορά κρέας με ορμόνες ή αντιβιοτικά. Και φυσικά μεγάλο μέρος των προσπαθειών επικεντρώνεται στην αποδοχή των γενετικά μεταλλαγμένων τροφίμων. Και νομίζω ότι έχουμε ήδη αρκετές ενδείξεις ότι η Ευρώπη είναι έτοιμη να υποχωρήσει.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 15 IOYNIOY 2014
ΚΟΣΜΟΣ Χωρίς αμφισβήτηση, το Ιράκ είναι πια ένα κράτος υπό κατάρρευση. Η κεντρική εξουσία φυλλορροεί, ο εθνικός ιστός είναι κατακερματισμένος απ’ τους φυλετικούς και θρησκευτικούς διαχωρισμούς, ο στρατός διαλυμένος. Το ‘βαλε στα πόδια μόλις είδε τους τζιχαντιστές του Αλ Μπαγκντάντι να μπαίνουν στην Μοσούλη. Όμως αυτό δεν είναι κατ’ ανάγκη κακό... Το πετρέλαιο ανήκει πια σε πολλούς, όχι σε μια κάστα προνομιούχων του καθεστώτος. Η εθνοτική πολυδιάσπαση διευκόλυνε την κατάσταση - φάνηκε άλλωστε απ’ το ιστορικό πετρελαϊκό ντιλ του Ερντογάν με τους Κούρδους του βορείου Ιράκ. Η παταγώδης αποτυχία των νεοταξικών πολέμων της Αμερικής στη Μέση Ανατολή έχει όμως κόστος, όπως κι αν το δει κανείς. Όχι μόνο σε
45 ΑΠΟ ΤΟΝ ΝΙΚΟ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗ n.kyriakidis@avgi.gr
Έγκλημα και τιμωρία ζωές ανθρώπων, υλικές καταστροφές ή ενεργειακή ασφάλεια, έχει κόστος και για το ίδιο το σύστημα της παγκόσμιας τάξης. Τα μετριοπαθή καθεστώτα στην περιοχή αποτελούν πια παρελθόν. Δύο απ’ τα βασικά αντίβαρα των στρατηγικών ισορροπιών στη Μέση Ανατολή μετά την ίδρυση του κράτους του Ισραήλ, η αλεβίτικη Συρία των Άσαντ και το κοσμικό Ιράκ των σουνιτών και του Μπάαθ, είναι σήμερα σωροί ερειπίων. Η σχετική πολιτική και οικονομική σταθερότητα των υπερσυγκεντρωτικών, αυταρχικών καθεστώτων τούς έδωσε τη θέση της στο θερμοκήπιο της πιο ακραίας φονταμενταλιστικής βίας.
Γνωστή παλαιότερα ως «Αλ Κάιντα στο Ιράκ», το ΙΚΙΛ (Ισλαμικό Κράτος στο Ιράκ και το Λεβάντε) ή ISIS (Islamic State of Iraq and al-Sham, όπου al-Sham εννοείται η ευρύτερη Συρία) είναι μια ομάδα εξτρεμιστών μαχητών που στελεχώνεται και διοικείται από Ιρακινούς και υποστηρίζεται από ένα ευρύ δίκτυο στρατολόγησης μελών και χρηματοδότησης. Οι καμικάζι που χρησιμοποιεί στις βομβιστικές επιθέσεις της είναι κυρίως εθελοντές από το εξωτερικό, οι στρατιώτες της προέρχονται από τις μάχιμες τάξεις της στο Ιράκ και στη Συρία, ενώ τα χρήματα που στηρίζουν τη δράση της έχουν τις πηγές τους στην εκμετάλλευση ενεργειακών πόρων και σε παράνομες δραστηριότητες. Το ΙΚΙΛ χρησιμοποίησε τον συριακό εμφύλιο για να χτίσει τη δύναμή του και να γίνει αξιόμαχο αλλά και για να διεκδικήσει την «ανεξαρτησία» του από την ανώτερη ηγεσία της Αλ Κάιντα στο Πακιστάν, η οποία τελικά το αποκήρυξε τον περασμένο Φεβρουάριο. Ο εμφύλιος στο στρατόπεδο των Σύρων αντικαθεστωτικών ανάμεσα στο μέτωπο Αλ Νούσρα και το ΙΚΙΛ ανάγκασε τον αρχηγό της Αλ Κάιντα Αϊμάν Αλ Ζαουάχρι να αποκηρύξει την ιρακινή οργάνωση, διατάζοντας τους μαχητές της να εγκαταλείψουν τη Συρία και να επιστρέψουν στο Ιράκ, εκεί όπου βρίσκονται άλλωστε οι «φιλοδοξίες» της. Η πλειοψηφία των μελών της ηγεσίας του, οι βαθμοφόροι και οι μαχητές του, είναι Ιρακινοί, όπως φυσικά κι ο αρχηγός του, ο εμίρης Αμπού Μπακρ αλ Μπαγκντάντι.
Αποφασισμένοι μαχητές Η οργάνωση ενίσχυσε τις τάξεις της πολεμώντας κατά του Άσαντ, στρατολογώντας χιλιάδες εθελοντές από το εξωτερικό, ορισμένους μάλιστα από την Ευρώπη και τις ΗΠΑ. Υπολογίζεται ότι σήμερα έχει υπό τις διαταγές της περισσότερους από 10.000 ετοιμοπόλεμους άνδρες. Όπως λένε στρατιωτικοί αναλυτές, σε αντίθεση με τα ιρακινά στρατεύματα, οι μαχητές του ΙΚΙΛ έχουν υψηλό ηθικό, διαθέτουν εμπειρία μάχης και είναι καλά εκπαιδευμένοι και οπλισμένοι.
Η ρεβάνς Η αποχώρηση των Αμερικανών από το Ιράκ πυροδότησε, όπως πολλοί περίμεναν, τη ρεβάνς. Μια ρεβάνς που μπορεί να μην είναι άρτια οργανωμένη ή καθοδηγούμενη με ακρίβεια, στηρίζεται όμως και έχει αν όχι την έγκριση, σίγουρα την ανοχή των υπολειμμάτων του σανταμικού καθεστώτος. Τα θρυμματισμένα, πολιτικά μεταλλαγμένα κομμάτια του, ενώθηκαν κάτω από τη σημαία του τζιχαντικού αγώνα και στράφηκαν με μένος κατά των σιιτών, των εκλεκτών των Αμερικανών. Η σιιτική πολιτική τάξη που προσπάθησε να κατασκευάσει η Ουάσιγκτον με τον πακτωλό των
δολαρίων της -εκτοπίζοντας την παραδοσιακή σουνιτική κυριαρχίαγια να εξασφαλίσει ένα φιλοαμερικανικό καθεστώς στη Βαγδάτη μετά τη φυγή των στρατευμάτων της, χρεοκόπησε. Η ανικανότητα, η αποδιοργάνωση, η διαφθορά, οι μηχανορραφίες, οι εθνοτικές έριδες απομάκρυναν τις όποιες πιθανότητες υπήρχαν για εθνική συμφιλίωση. Η δημιουργία ενός φιλοαμερικανικού, αποτελεσματικού καθεστώτος αποδείχθηκε αποτυχημένο πείραμα του δοκιμαστικού σωλήνα. Η σομαλοποίηση του πάλαι ποτέ κραταιού Ιράκ, κι ενδεχομένως ένας συνεπακόλουθος οριστικός εδαφικός και ενεργειακός διαμελισμός
ΙΚΙΛ
Το τζιχάντ του τρόμου Σε ό,τι αφορά τους οικονομικούς πόρους, αυτοί προέρχονται από τα μεγάλα δίκτυα εκβιασμών και άλλων παράνομων δραστηριοτήτων που απλώνονται στην περιοχή της Μοσούλης και προϋπήρχαν της απόσυρσης των Αμερικανών, αλλά και από την εκμετάλλευση ενεργειακών εγκαταστάσεων στην περιοχή και πέραν αυτής. Τον περασμένο Φεβρουάριο το ΙΚΙΛ κατάφερε να αποσπάσει από το μέτωπο Αλ Νούσρα τον έλεγχο του μεγάλου κοιτάσματος φυσικού αερίου Conoco, στο Ντεΐρ Ετζόρ της Συρίας, η εκμετάλλευση του οποίου αντιστοιχεί σε έσοδα εκατοντάδων χιλιάδων δολαρίων κάθε εβδομάδα...
Προπαγάνδα και... «διαλλακτικότητα» Η κατάληψη της Φαλούτζα τον Ιανουάριο του 2014 από το ΙΚΙΛ, την οποία υπερπροέβαλε ο προπαγανδιστικός μηχανισμός του, ήταν μάλλον ευκαιριακή. Η οργάνωση εκμεταλλεύτηκε την αργοπορία της κυβέρνησης της Βαγδάτης και με αστραπιαίες κινήσεις κατέλαβε την πόλη. Σε πλήρη αντίθεση, η κατάληψη της Μοσούλης την περασμένη εβδομάδα, της δεύτερης μεγαλύτερης πόλης του Ιράκ, πολι-
τικής και οικονομικής «πρωτεύουσας» της σουνιτικής κοινότητας, ήταν μια καλά σχεδιασμένη στρατιωτική ενέργεια που εκτελέστηκε με ακρίβεια. Ο απώτερος στόχος των τζιχαντιστών είναι να χάσει η κεντρική κυβέρνηση τον έλεγχο του βορείου Ιράκ και να αφεθεί το ΙΚΙΛ ως απόλυτος κυρίαρχος στην περιοχή. Πρόκειται για μια στρατιωτική επιτυχία με τεράστια προπαγανδιστική αξία. Παρά τη βίαιη φήμη του, το ΙΚΙΛ έχει δείξει πολιτική ευελιξία στο Ιράκ για να κερδίσει τους δυσαρεστημένους σουνίτες του Βορρά που αντιπαθούν τη σιιτική κυβέρνηση του Νούρι αλ Μαλίκι. Οι μαχητές του δεν στράφηκαν κατά των ιερωμένων όταν οι φυλές στη Φαλούτζα αρνήθηκαν να υψώσουν τα μαύρα λάβαρα της οργάνωσης. Ο Αλ Μπαγκντάντι διέταξε του μαχητές του να μην επιμείνουν και να προσπαθήσουν να συνεργαστούν με τους εκπροσώπους των φυλών και τους ιερωμένους.
Κράτος εν κράτει Η οργάνωση λειτουργεί σαν κράτος. Η δομή της παραπέμπει σε κρατική οντότητα, παρά το ότι δεν έχει εδαφική επικράτεια. Ιδρύει δικαστήρια και σχολεία, λει-
του, είναι σήμερα περισσότερο από ποτέ το ρεαλιστικό σενάριο. Το ίδιο και ένας τρίτος πόλεμος στο Ιράκ, αυτή τη φορά ίσως πιο βίαιος και φονικός, εφόσον ο Ομπάμα υποκύψει στις πιέσεις των γερακιών του Πενταγώνου και στο λόμπι των νεοσυντηρητικών που παραμένει πάντα ισχυρό και ενεργό πέριξ της Ουάσιγκτον. Η «νέα τάξη πραγμάτων» στη Μέση Ανατολή, που «οραματίστηκε» το πολιτικο-στρατιωτικό κατεστημένο της Αμερικής μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου και ωρίμασε ως ιδέα στα μυαλά του Μπους και των ομοϊδεατών του μετά την 11η Σεπτεμβρίου, άνοιξε τους ασκούς του Αιόλου απελευθερώνοντας βία και χάος. Η Ουάσιγκτον πληρώνει το τίμημα των πράξεών της με το ίδιο νόμισμα και, δυστυχώς, μαζί της υποφέρουν κι οι λαοί του κόσμου.
τουργεί δημόσιες υπηρεσίες και υπηρεσίες κοινής ωφέλειας, υψώνοντας πάντα τη μαύρη σημαία της σε κάθε εγκατάσταση που θέτει υπό τον έλεγχό της. Στη Ράκα του Ιράκ, ίδρυσε ακόμα και υπηρεσία προστασίας και ελέγχου της ποιότητας των τροφίμων... Οι εντολές της όμως είναι «νόμος». Αμέσως μετά την κατάληψη της Μοσούλης, εξέδωσε διάταγμα για το τι επιτρέπεται και τι απαγορεύεται να κάνουν οι εναπομείναντες κάτοικοι της πόλης, εξηγώντας παράλληλα ποιοι είναι οι στόχοι της: «Για όσους ρωτούν, τους λέμε: Είμαστε στρατιώτες του Ισλάμ και έχουμε πάρει την ευθύνη να ξαναδώσουμε δόξα στο Ισλαμικό Χαλιφάτο». Ως εκ τούτου, όλοι οι μουσουλμάνοι της πόλης υποχρεούνται να συμμετάσχουν σε πέντε προσευχές την ημέρα σε τζαμί, απαγορεύεται να κάνουν χρήση ναρκωτικών, αλκοόλ και καπνού, απαγορεύεται να συναθροίζονται. Όσο για τις γυναίκες είναι υποχρεωμένες να καλύπτουν το σώμα τους «ευπρεπώς» και επιτρέπεται να κυκλοφορούν εκτός σπιτιού μόνο για λόγους ανάγκης... Σε ό,τι αφορά τους αστυνομικούς, τους στρατιώτες και τα άλλα μέλη του κρατικού μηχανισμού, δεν δόθηκαν «οδηγίες», παρά μόνο ένα αυστηρό τελεσίγραφο: ή «μετανοείτε» και σταματάτε να υπακούτε στην κυβέρνηση ή θα αντιμετωπίσετε την εσχάτη τιμωρία...
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 15 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
46
AΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
ΜΟΥΝΤΙΑΛ 2014
Η ΦΙΦΑ έδειξε τις προθέσεις της... ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΠΑΝΤΑΖΙΔΗ
Ξεκίνησε το Μουντιάλ 2014 και η πρώτη εικόνα με την πρεμιέρα ανάμεσα στη Βραζιλία και την Κροατία δεν είναι και τόσο ενθαρρυντική για τα όσα θα ακολουθήσουν. Και δεν αναφερόμαστε στην αγωνιστική εικόνα των «γηπεδούχων», που παρατάσσουν την πιο «άχρωμη» ομάδα όλων των εποχών, αλλά για το πού θέλει να το πάει η ΦΙΦΑ... Η Βραζιλία νίκησε 3-1 την Κροατία, με το σκορ να διαμορφώνεται εν πολλοίς από το πέναλτι-«φάντασμα» που κέρδισε όταν το σκορ ήταν 1-1 στα μισά του β’ ημιχρόνου κι ενώ ήταν φανερά ανίκανη να απειλήσει. Έχουμε δει κι άλλες φορές η ορισμένη από τη ΦΙΦΑ διαιτησία να «σπρώχνει» την ομάδα της χώρας που φιλοξενεί τη διοργάνωση (χαρακτηριστική περίπτωση η Νότια Κορέα το 2002), αλλά ποτέ στο παρελθόν αυτό δεν είχε φανεί από το πρώτο ματς της διοργάνωσης. Ο Σάιμονς Κούπερ, αρθρογράφος των «Financial Times», «Observer» και «Guardian», συγγραφέας δύο best sellers βιβλίων, του «Football against the Enemy» και του Soccernomics, που θεωρείται αυθεντία στην ανθρωπολογική διάσταση του ποδοσφαίρου, κατέθεσε την παρακάτω άποψη στον απεσταλμένο του «Gazzetta.gr» στη Βραζιλία: «Κατά την αντίληψή μου ο μεγαλύτερος κίν-
«Άχρωμη» η Βραζιλία, νίκησε με «σπρώξιμο» στην πρεμιέρα δυνος για αυτό το Μουντιάλ κρύβεται στην ψυχολογία των Βραζιλιάνων. Δεν θα είναι ενθουσιώδεις, δεν έχουν καμία όρεξη για το Παγκόσμιο Κύπελλο, φτάνουν να είναι έως και εχθρικοί απέναντί του, και θα γίνουν περισσότερο εχθρικοί ειδικά στην περίπτωση που η Εθνική Βραζιλίας παίξει άσχημα και αποκλειστεί νωρίς. Αυτό θα είναι πολύ κακό για το τουρνουά, διότι η μεγαλύτερη μάζα των θεατών στα γήπεδα θα είναι Βραζιλιάνοι». Στην πρεμιέρα μπορεί να μπήκαν τέσσερα γκολ, αλλά το ένα ήταν... χειρότερο από το άλλο! Το πρώτο γκολ της διοργάνωσης ήταν... αυτογκόλ, τα δύο γκολ της Βραζιλίας (μακρινά σουτ όχι και τόσο δυνατά) τα «έπνιξε» ο Κροάτης τερματοφύλακας Πλετίκοσα και το 2-1 έγινε με πέναλτι που το «είδε» μόνο ο Σκολάρι και ο Γιαπωνέζος -«καμικάζι» - διαιτητής, Γουίτσι Νισιμούρα. Το σίγουρο είναι ότι υπάρχουν ομάδες σ’ αυτό το Μουντιάλ που είναι καλύτερες από τη Βραζιλία και που μπορούν να τη νικήσουν, αν το... επιτρέψει η ΦΙΦΑ.
Μια εικόνα, χίλιες... λέξεις!
Η Κροατία προκρίθηκε στη διοργάνωση νικώντας στα «μπαράζ» την Ισλανδία και πριν δύο χρόνια είχε προκριθεί και πάλι στα «μπαράζ» στο Euro 2012, παίζοντας στον ίδιο προκριματικό όμιλο της εθνικής μας, που είχε προκριθεί ως πρώτη. Μπορεί να έχει την αίγλη από την ομάδα του 1998, αλλά τα τελευταία χρόνια δεν έχει δείξει κάτι το ιδιαίτερο. Κι όμως αυτή η ομάδα, αν δεν «σεβόταν» υπερβολικά
την Βραζιλία, θα μπορούσε να τη νικήσει, ακόμη και κόντρα στη διαιτησία... Οι περισσότεροι Έλληνες φίλαθλοι έχουμε παραδοσιακά φίλα - ποδοσφαιρικά - αισθήματα για τη Βραζιλία, όπως και οι περισσότεροι «ουδέτεροι» φίλαθλοι σε όλον τον κόσμο. Υπάρχει ο κίνδυνος, αν συνεχιστεί η... παράγκα, ο «θρύλος», που ακολουθεί τη «σελεσάο», να σβήσει μέσα στο ίδιο της το σπίτι...
ΜΟΥΝΤΙΑΛ 1950 - ΜΟΥΝΤΙΑΛ 2014
Από τις αυτοκτονίες στο έξω η «ΦΙΦΑ»! ΤΟΥ ΜΑΝΩΛΗ ΓΑΣΠΑΡΑΚΗ
Στη χώρα που λάτρεψε το ποδόσφαιρο περισσότερο από κάθε άλλη επέστρεψε το Μουντιάλ μετά από 64 χρόνια. Η Βραζιλία ωστόσο αυτήν τη φορά, σε αντίθεση με το 1950, δεν έβαλε τα «καλά» της, ούτε έκρυψε τα προβλήματα κάτω από το χαλί... «Θέλουμε σχολεία και νοσοκομεία, όχι γήπεδα» φωνάζει ο βραζιλιάνικος λαός, που κάποτε αυτοκτονούσε μαζικά για ένα χαμένο Μουντιάλ! Ήταν λίγους μήνες μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου όταν η ΦΙΦΑ όριζε ως τόπο διεξαγωγής του 4ου Παγκοσμίου Κυπέλλου τη Βραζιλία. Η Ευρώπη μετρούσε τις πληγές της και προσπαθούσε να κάνει μία νέα αρχή, με συνέπεια οι χώρες της να μην έχουν ούτε την επιδίωξη, ούτε τη δυνατότητα να φιλοξενήσουν τη διοργάνωση. Έτσι, οι «ισχυροί άνδρες» της Παγκόσμιας Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας επέλεξαν μια χώρα της Λατινικής Αμερικής, τη μοναδική, άλλωστε, που είχε εκδηλώσει ενδιαφέρον. Η είδηση της ανάληψης του Μουντιάλ βρήκε περιχαρείς τους φτωχούς και πεινασμένους Βραζιλιάνους, οι οποίοι θα «χόρταιναν» από το ποδοσφαιρικό θέαμα της «σελεσάο» και των υπόλοιπων 12 μνηστήρων
Δεκάδες αυτόχειρες μετά την ήττα της Βραζιλίας από την Ουρουγουάη...
του βαρύτιμου τροπαίου. Το ενδιαφέρον του κόσμου για τη διοργάνωση αποτυπώθηκε και στις πωλήσεις εισιτηρίων, καθώς το Μουντιάλ 1950 είχε σχεδόν τη διπλάσια παρουσία ο-
παδών στις κερκίδες σε σχέση με τα τρία προηγούμενα, ενώ ακόμα και σήμερα φιγουράρει πολύ υψηλά. Από τα 19 Παγκόσμια Κύπελλα, η πρώτη μεταπολεμική διοργάνωση έχει την 7η καλύτερη επίδοση (47.432 θεατές μέσο όρο), προσπερνώντας ακόμα και το Μουντιάλ της Γαλλίας (1998) και των Ν. Κορέας / Ιαπωνίας (2002). Σε αυτό βοήθησε και το μεγαλύτερο γήπεδο στο κόσμο, γήπεδο που δημιουργήθηκε για τη διοργάνωση και κόστισε περίπου 145 εκατ. ευρώ σε σημερινά χρήματα. Πρόκειται για το αχανές Μαρακανά των 200.000 -τότε- θεατών, τη «Μέκκα το ποδοσφαίρου» για τους Βραζιλιάνους. Στο ίδιο γήπεδο, που κόστισε 400 εκατ. ευρώ μόνο η ανακατασκευή του, θα διεξαχθεί κι ο φετινός τελικός. Το Μαρακανά πάντως θεωρείται «καταραμένο» για τον λαό της Βραζιλίας καθώς τον στοιχειώνει τα τελευταία 64 χρόνια. Ήταν 11 λεπτά πριν το τέλος του «τελικού» με την Ουρουγουάη, όταν ο Αλσίδες Γκίτζια σημάδευε την κλειστή γωνία του Μπαρμπόσα και «έκλεβε» τη νίκη και το τρόπαιο από τα χέρια της Βραζιλίας. Ήταν ο τελευταίος αγώνας του ομίλου με τις 4 φιναλίστ. Η Βραζιλία είχε συντρίψει νωρίτερα 7-1 τη Σουηδία και 6-1 την Ισπανία και είχε δημιουργήσει την πεποίθηση ότι το ίδιο
Το νικητήριο γκολ της Ουρουγουάης...
θα έκανε και με την Ουρουγουάη. Η τελική βαθμολογία: Ουρουγουάη 5, Βραζιλία 4, Σουηδία 2, Ισπανία 1. Αμέσως με τη λήξη του αγώνα, αρκετοί φίλαθλοι πέθαναν από ανακοπή στις κερκίδες του γηπέδου, ενώ η νύχτα που ακολούθησε ήταν νύχτα τρόμου, καθώς δεκάδες Βραζιλιάνοι έγιναν αυτόχειρες για τα μάτια της «στρογγυλής θεάς»! Σήμερα ο κόσμος δεν αυτοκτονεί (τουλάχιστον δεν έχουμε τέτοιες ενδείξεις), αλλά βγαίνει στο δρόμο απαιτώντας από τη ΦΙΦΑ να «πάει σπίτι της». Σύμφωνα με δημοσκόπηση του Pew Research Centre, έξι στους δέ-
κα Βραζιλιάνους πιστεύουν πως η διοργάνωση του Μουντιάλ ήταν κακή ιδέα, ενώ σε διαδικτυακή δημοσκόπηση του περιοδικού Veja μόλις το 22% των Βραζιλιάνων θα υποστηρίξουν την εθνική ομάδα, με το 34% να είναι εναντίον της! «Νόμιζαν ότι θα σταματούσαμε για να δούμε ποδόσφαιρο, αλλά η Βραζιλία δεν είναι μόνο ποδόσφαιρο. Είναι το πρώτο βήμα για να δείξουμε ότι δεν είμαστε νεκροί» λένε οι Βραζιλιάνοι, που για πρώτη φορά γυρνάνε την πλάτη στον «βασιλιά των σπορ».
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 15 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
AΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
47
ΕΘΝΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟΥ
Δέκα χρόνια από το «έπος της Πορτογαλίας»! TOY KΩΣΤΑ ΜΑΡΟΥΝΤΑ
Ήταν από εκείνες τις πολύ σπάνιες περιπτώσεις που κάθε προγνωστικό καταρρίπτεται και στην κορυφή φτάνει μια ομάδα που κυριολεκτικά δεν την περίμενε κανένας. Μοναδικό, ίσως, αντίστοιχο παράδειγμα αποτελεί η κατάκτηση του «Euro 1992» από τη Δανία, που κλήθηκε τελευταία στιγμή -κυριολεκτικά από τις παραλίες- να αντικαταστήσει τη Γιουγκοσλαβία και έφτασε μέχρι το υπέρτατο σημείο της κατάκτησης του τροπαίου... Φέτος, συμπληρώνονται τα πρώτα δέκα χρόνια από το επονομαζόμενο «Έπος της Πορτογαλίας», όταν η ομάδα του Ότο Ρεχάγκελ στέφθηκε Πρωταθλήτρια Ευρώπης… Η Εθνική είχε προκριθεί τότε για δεύτερη φορά στην ιστορία της στην τελική φάση ενός «Εuro» (η προηγούμενη ήταν το 1980, όταν και συμμετείχε στη διοργάνωση, που διεξήχθη στα γήπεδα της Ιταλίας), καταλαμβάνοντας την πρώτη θέση του προκριματικού ομίλου, αφήνοντας πίσω της την Ισπανία, την Ουκρανία, την Αρμενία και τη Β. Ιρλανδία. Η κλήρωση είχε φέρει ως αντιπάλους της Ελλάδας στην τελική φάση τη διοργανώτρια Πορτογαλία, την Ισπανία εκ νέου και τη Ρωσία. Μια δύσκολη αποστολή, ειδικά λόγω της
Σταθερά παρούσα τα τελευταία χρόνια σε μεγάλες διοργανώσεις η εθνική μας ομάδα...
Το «χρυσό» γκολ του Άγγελου Χαριστέα που έδωσε τον τίτλο στην εθνική μας ομάδα...
απειρίας της ομάδας μας από παρόμοιες διαδικασίες. Εκ πρώτης όψεως, βέβαια, γιατί μέσα στο γήπεδο έγιναν άλλα πράγματα... Η Ελλάδα πραγματοποίησε ονειρικό ξεκίνημα (12 Ιουνίου) επικρατώντας της Πορτογαλίας με 2-1 (Καραγκούνης και Μπασινάς οι σκόρερ), στη συνέχεια, ήρθε ισόπαλη 11 με την Ισπανία (το γκολ ο Χαριστέας) και παρά την ήττα την τελευταία
αγωνιστική από τη Ρωσία με 1-2 (ο Βρύζας είχε σημειώσει το μοναδικό τέρμα) πήρε την πρόκριση στους προημιτελικούς, δεύτερη πίσω από την Πορτογαλία, υπερισχύοντας με περισσότερα γκολ στην ισοβαθμία με την Ισπανία και πάνω από τη Ρωσία. Από εκεί και πέρα, όλα εξελίχθηκαν με τέτοιο τρόπο έτσι ώστε να νοηματοδοτηθεί εμπράκτως η έννοια του... θαύματος. Νίκη με 1-0
στον προημιτελικό επί των πρωταθλητών Ευρώπης Γάλλων (με γκολ του Χαριστέα), νίκη με το ίδιο σκορ στον ημιτελικό απέναντι στην κατά πολλούς καλύτερη ομάδα του τουρνουά, την Τσεχία (το γκολ ο Δέλλας στην παράταση) και φινάλε με νίκη ξανά με 1-0 στον μεγάλο τελικό (4 Ιουλίου) επί της αποσβολωμένης Πορτογαλίας, χάρη σε ένα γκολ και πάλι του Χαριστέα (στο 57ο λεπτό του αγώνα). Η Ελλάδα ήταν στην κορυφή της ποδοσφαιρικής Ευρώπης, μπροστά στα έκπληκτα μάτια σύσσωμου του ποδοσφαιρικού πλανήτη. Ο αρχηγός της ομάδας Θοδωρής Ζαγοράκης αναδείχθηκε ο πολυτιμότερος παίκτης της διοργάνωσης, ενώ η τεχνική επιτροπή της ΟΥΕΦΑ ανακοινώνοντας την 23άδα των καλύτερων παι-
Μόλις πέντε λεπτά από το Ολυμπιακό Πάρκο κατασκεύαζεται το Ολυμπιακό Χωριό στο Ρίο...
ΡΙΟ ΝΤΕ ΤΖΑΝΕΪΡΟ - ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ 2016
Χειρότερα κι απ’ την... Αθήνα! ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΠΑΝΤΑΖΙΔΗ
Δεν μας τιμά ως χώρα οι αρνητικές συγκρίσεις να γίνονται με την... αφεντιά μας, αλλά αυτή είναι η πικρή αλήθεια! Αν υπάρχουν προβλήματα στη διοργάνωση του «Μουντιάλ 2016», τα πράγματα είναι τα ίδια και χειρότερα για τους Βραζιλιάνους στην πορεία προς τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2016 στο Ρίο Ντε Τζανέιρο, τόσο που να χαρακτηρίζεται η κατάσταση «χειρότερη κι απ’ αυτήν της... Αθήνας»! Στην τελευταία του επίσκεψη στο Ρίο ο αντιπρόεδρος της ΔΟΕ, Αυστραλός Τζον Κόουτς, μίλησε με άσχημα λόγια για όσα συνάντησε: «Υπάρχουν μεγάλες καθυστερήσεις στα έργα υποδομής και, γενικά, δεν έχω ξαναδεί τέτοια προχειρότητα. Είναι η χειρότερη πορεία προετοιμασίας έργων, ακόμη κι από την αντίστοιχη της Αθήνας του 2004, που έχω δει όλα αυτά τα χρόνια της εμπειρίας μου στην Ολυμπιακή Επιτροπή». Ο Κόουτς, που ασχολείται εδώ και 40 χρόνια με την διοργάνωση Ολυμπιακών
Για δωροδοκία καταγγέλλεται ο πρώην πρόεδρος της ΦΙΦΑ και «αθάνατος» Ζοάο Χαβελάνζε... Αγώνων, απέκλεισε το ενδεχόμενο οι 31οι Ολυμπιακοί να δοθούν σε κάποια άλλη χώρα, με τις εξελίξεις όμως να έχουν ανοίξει την... όρεξη στο Λονδίνο, που δήλωσε πρόθυμο να τους διοργανώσει, έχοντας έτοιμες τις εγκαταστάσεις, αλλά και ετοιμοπόλεμο ανθρώπινο δυναμικό. Όλα αυτά τη στιγμή που «αναμορφώθηκε» ο αρχικός προϋπολογισμός και είναι αυξημένος κατά 25% σε σχέση με τον αρχικό, αλλά και κατά 1 δισ. 680 εκατομμύρια δολάρια μεγαλύτερος της αντίστοιχης διοργάνωσης του Λονδίνου το 2012, νούμερο που είναι ακόμη μεγαλύτερο αν συγκρίνει κανείς τις αποδοχές του εργατικού δυναμικού στις δύο χώρες. Να σημειωθεί ότι δύο χρόνια πριν τους Ολυμπιακούς Αγώνες εργάζονται αποκλειστικά για τη διοργάνωση 600 άτομα, όσα ήταν την αντίστοιχη
χρονική περίοδο και στους προηγούμενους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου, με το επίπεδο εμπειριών να απέχει, όμως, παρασάγγας. Στις αρχές του 2014 έγινε η μεγαλύτερη απεργία στα Ολυμπιακά Έργα, με 2.500 εργάτες να απέχουν για δύο εβδομάδες από τις εργασίες διαμόρφωσης του Ολυμπιακού Πάρκου, που θα φιλοξενήσει 16 αθλήματα. Τελικά τα σωματεία των εργαζομένων και οι εργολάβοι συμφώνησαν να αυξηθεί η αξία των κουπονιών των γευμάτων και να πληρωθούν οι υπερωρίες κι οι «εργατοώρες» των Σαββατοκύριακων. Το ίδιο διάστημα δεν είχαν ξεκινήσει καν οι εργασίες στο συγκρότημα Ντεοντόρο, που θα φιλοξενήσει άλλα 7 αθλήματα, με τον σχετικό διαγωνισμό να γίνεται μόλις το δεύτερο 15θήμερο του Απριλίου. Όλα αυτά συμβαίνουν υπό την ο-
κτών συμπεριέλαβε πέντε Έλληνες (δίπλα σε «μεγάλα» ονόματα, όπως του Ζιντάν, του Φίγκο, του Νέντβεντ, του Τσεχ, του Ρούνεϊ, του Φαν Νίστελρόι, του Μπάλακ, του Λάμπαρντ, και του «νεοσσού» τότε Κριστιάνο Ρονάλντο): Νικοπολίδης, Δέλλας, Σεϊταρίδης, Ζαγοράκης και Χαριστέας. Ξαφνικά, το ελληνικό ποδόσφαιρο (σε επίπεδο εθνικών ομάδων) βρέθηκε από την ανυποληψία μιας παρατεταμένης μετριότητας στην κορυφή. Αν κατάφερνε να σταθεροποιηθεί σε υψηλό επίπεδο, θα έδινε άλλη διάσταση στον θρίαμβο της Πορτογαλίας. Πραγματικά, με μόνη παρασπονδία την αποτυχία για πρόκριση στο «Μουντιάλ 2006», η Ελλάδα συμμετέχει από τότε σε όλες τις μεγάλες διοργανώσεις: «Εuro 2008» (αποκλείστηκε στη φάση των ομίλων), «Μουντιάλ 2010» (αποκλείστηκε πάλι στη φάση των ομίλων, αλλά πετυχαίνοντας τα πρώτα της γκολ και την πρώτη της νίκη στον θεσμό), «Euro 2012» (με σημαντική πρόκριση στους προημιτελικούς) και τώρα στη Βραζιλία, στο Μουντιάλ του 2014. Αν συνεχίσει στο ίδιο μοτίβο, με επόμενη υποχρέωση -υπό την καθοδήγηση νέου ομοσπονδιακού τεχνικού- την πρόκριση στο «Εuro 2016», που θα γίνει στη Γαλλία, θα ανέβουν ακόμη περισσότερο οι... μετοχές της!
σμή των σκανδάλων, που κι εδώ... βρομάνε από το «κεφάλι», όχι της κυβέρνησης, αλλά αθλητικών παραγόντων! O Άντριου Τζένινγκς είναι ερευνητής - δημοσιογράφος, ο οποίος στο παρελθόν έχει αναδείξει πολλά σκάνδαλα διαφθοράς στον χώρο του ποδοσφαίρου και γενικότερα του αθλητισμού. Με το τελευταίο βιβλίο του, με τίτλο «Omerta», «ταράζει τα νερά» και στη ΔΟΕ. Ο Τζένινγκς μιλάει με ονόματα και αναφέρει συγκεκριμένα τον Ζοάο Χαβελάνζε και τον Ζαν-Μαρί Γουέμπερ. Ο πρώτος είναι μέλος της ΔΟΕ, πρώην πρόεδρος της ΦΙΦΑ και μέλος της Βραζιλιάνικης Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας. Παρά τα 97 του χρόνια, καταγγέλλεται πως ταξίδεψε, έχοντας διπλωματικό διαβατήριο,
πέντε φορές με βαλίτσες με ράβδους χρυσού, αξίας 25.000 ευρώ κάθε φορά, για να τις παραδώσει στον Γουέμπερ, ιδιοκτήτη της ελβετικής ISL (International Sport and Marketing), ο οποίος έχει καταδικαστεί στο παρελθόν για δωροδοκία και που θα έκανε τις δοσοληψίες με τους «αθανάτους». Σύμφωνα με τον Τζένινγκς, οι δυο τους είχαν πρώτα πλησιάσει συγκεκριμένα μέλη σε «γκαλά» της ΔΟΕ και τους είχαν απευθυνθεί ευθέως! Θυμίζουμε ότι οι 31οι Ολυμπιακοί Αγώνες είχαν δοθεί στο Ρίο στις 2 Οκτωβρίου του 2009 στην ολομέλεια της ΔΟΕ στην Κοπεγχάγη. Στην τελική ψηφοφορία η υποψηφιότητα της Βραζιλίας είχε πάρει 66 ψήφους έναντι 32 της Μαδρίτης.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 15 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
48
AΘΛΗΤΙΣΜΟΣ «Το ποδόσφαιρο είναι το μπαλέτο των μαζών» Ντμίτρι Σοστακόβιτς
ΤΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΣ ΓΙΑΜΑΛΗ
Πράγματι. Το ποδόσφαιρο είναι το μπαλέτο των μαζών, όταν όμως περιλαμβάνει τις μάζες, και κυρίως όταν δεν στρέφεται εναντίον τους. H ανάπτυξη των μεγάλων διοργανώσεων, των μεγάλων «εθνικών στόχων», στην οποία έχει παγιδευτεί η αριστερή κυβέρνηση του Κόμματος των Εργατών [Partido dos Trabalhadores (ΡΤ)] υιοθετώντας όλη τη διαφθορά που συνήθως πάει μαζί με τα φαραωνικά έργα και αποτελεί ενδημική πληγή για τη χώρα, κάνει πολλούς Βραζιλιάνους, αλλά και αριστερούς πολίτες σε όλον τον κόσμο, να μην μπορούν να απολαύσουν το αγαπημένο τους σπορ. Η κυβέρνηση της Βραζιλίας έρχεται αντιμέτωπη με τους ίδιους τους ανθρώπους υπέρ των οποίων είχε αγωνιστεί και που αποτελούν τον στρατό της. Άνθρωποι που, μέσα από τα προγράμματα κατά της φτώχειας που εφαρμόζει το PT, γλίτωσαν από την ακραία εξαθλίωση, ζητούν σήμερα την αυτονόητη λογική συνέχεια: «Δεν μας λείπουν γήπεδα, αλλά σχολεία». Και έρχονται αντιμέτωποι με τη διάχυτη διαφθορά και την καταστολή, για τις οποίες το PT ελάχιστα πράγματα έχει κάνει. Γήπεδα - υπερπαραγωγή, νεκροί εργάτες, καταστολή, «τάγματα θανάτου» στις φαβέλες, ισοπέδωση «τσαουσεσκικού» τύπου ολόκληρων περιοχών, προσωπικότητες του ποδοσφαίρου που πληρώνονται αδρά για να στολίσουν με το χαμόγελό τους μια καμπάνια, σταρ και στάρλετ που ποζάρουν με τη φανέλα της Βραζιλίας, η FIFA που αποκλείει σε ακτίνα δύο χιλιομέτρων τα στάδια για να πωλείται και να διαφημίζεται μόνο ό,τι εκείνη έχει επιτρέψει, ό,τι εισπράττει, η Coca Cola να βγάζει σποτάκια με κεντρικό σύνθημα «A Copa de Todo Mundo» («ένα παγκόσμιο κύπελλο για όλους»). Το έργο το έχουμε ξαναδεί. Το είδαμε στη Ν. Αφρική πριν από τέσσερα χρόνια, το ζήσαμε και το 2004 με τους δικούς μας Ολυμπιακούς... Αλλά εδώ την «εθνική συναίνεση» του τσιμέντου και της ντόπας αμφισβητούσαν μόνον οι «γραφικοί» τού τότε Συνασπισμού... Οι Βραζιλιάνοι δεν είναι Έλληνες, τα σωματεία βγήκαν στους δρόμους για να ακουστεί η φωνή τους απ’ άκρη σ’ άκρη του κόσμου. Το Μουντιάλ είναι άλλωστε μια εξαιρετική ευκαιρία για να μπουν θέματα στο τραπέζι, και με όλα τα φώτα της δημοσιότητας στραμμένα στη Βραζιλία ο αντίκτυπος θα είναι μεγάλος. Ένα από τα βασικά συνθήματα της Αριστεράς στην Ελλάδα και στον κόσμο είναι κάποια εκδοχή τού «αυτοί μιλάνε για κέρδη και ζημιές, εμείς μιλάμε γι’ ανθρώπινες ζωές». Δεν είναι όλοι οι δείκτες το ίδιο... Ας ρίξουμε, λοιπόν, μια ματιά σε κάποιους αριθμούς που αφορούν την Αριστερά, διότι ακριβώς αφορούν ανθρώπινες ζωές.
ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ Το δεύτερο παιχνίδι της εθνικής μας ομάδας στο πλαίσιο του 3ου ομίλου του «Μουντιάλ 2014» είναι κόντρα στην Ιαπωνία, τη νύχτα Πέμπτη προς Παρασκευή (1.00 μετά τα μεσάνυχτα). Το πρόγραμμα της εβδομάδας:
Αριστερές κυβερνήσεις, μπάλα και διαφθορά Η κυβέρνηση της Βραζιλίας θα δαπανήσει για το Μουντιάλ 11,2 δισ. δολάρια. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία της ομοσπονδιακής κυβέρνησης της Βραζιλίας, από τον κρατικό προϋπολογισμό ξοδεύτηκαν 1,76 δισ. δολάρια για την κατασκευή σταδίων. Οι κατασκευές των σταδίων ξεκίνησαν το 2010. Ωστόσο από το 2010 μέχρι τις αρχές του 2014 η κυβέρνηση της Βραζιλίας επένδυσε 363 δισ. δολάρια για την Υγεία και Παιδεία. Η αριστερή κυβέρνηση του PT, την τελευταία δεκαετία που βρίσκεται στην εξουσία, έχει δαπανήσει περισσότερα χρήματα από κάθε προηγούμενη κυβέρνηση για το κοινωνικό κράτος. Μόνο το 2010 για τις κοινωνικές παροχές δαπανήθηκαν 280,9 δισ. δολάρια. Οι δείκτες της φτώχειας, της ανισότητας και της ανεργίας είναι τρεις δείκτες που μας αφορούν. Η Βραζιλία μείωσε τον αριθμό των πολιτών της που ζουν σε συνθήκες ακραίας φτώχειας τα τελευταία δέκα χρόνια κατά 89% με το πρόγραμμα Bolsa Familia, που βοηθά ένας στους τέσσερις Βραζιλιάνους, δηλαδή 50.000.000 κόσμο. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα -που
δεν είναι το μόνο- έχει προϋπολογισμό για το 2014 σχεδόν 8 δισ. ευρώ (24 δισ. ρεάλ). Όσο για την ανισότητα, σύμφωνα με τον δείκτη Gini οι ανισότητες στη Βραζιλία πέφτουν κατά μέσο όρο κατά 1,2% ετησίως, καθώς η αναδιανομή αποτελεί βασικό πυλώνα της πολιτικής του PT. Οι δείκτες γενικής και ακραίας φτώχειας σημειώνουν επίσης σημαντική μείωση από το 2003, οπότε και ανέλαβε ο Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα και η χώρα ζήτησε να αναλάβει τη διοργάνωση του Παγκοσμίου Κυπέλλου. Ενδεικτικά, το 1995 ο δείκτης της γενικής φτώχειας ήταν στο 35,08% και της ακραίας φτώχειας στο 15,19%, ενώ το 2012 έπεσε στο 15,96% και στο 5,3%, αντίστοιχα. Το 2014 η ανεργία στη Βραζιλία είναι στο 5%, ενώ το 2003 ήταν στο 12,3%.
Πέφτει η Ρούσεφ; Η πρόεδρος της Βραζιλίας Ντίλμα Ρούσεφ βλέπει τη δημοτικότητά της να πέφτει στο 38% στην τελευταία σφυγμομέτρηση, από το 40% που ήταν τον Μάιο, ωστόσο προη-
γείται άνετα και σταθερά έναντι των δύο κύριων αντιπάλων της. Άλλωστε παραμένει η επιλογή των φτωχών. Η αποδοχή της Ρούσεφ φτάνει το 52% ανάμεσα σε εκείνους που κερδίζουν λιγότερα από 1.356 ρεάλ τον μήνα, ενώ απολαμβάνει μηδενική στήριξη (0) από εκείνους που κερδίζουν περισσότερα από 33.900 ρεάλ τον μήνα, σύμφωνα με δημοσκόπηση της Datafolha, που πραγματοποιήθηκε στις 28 και 29 Νοεμβρίου. Αν οι προεδρικές εκλογές του ερχόμενου Οκτωβρίου είχαν γίνει τότε, η Ρούσεφ θα είχε πάρει 42%, σε σύγκριση με το 26% της μεγαλύτερης αντιπάλου της, πρώην υπουργού Περιβάλλοντος Μαρίνα Ντα Σίλβα. Ο «αγαπημένος των πλουσίων», γερουσιαστής Αέσιο Νέβες από το κεντρώο κόμμα PSDB, λαμβάνει μόλις το 22% της προτίμησης και ο σοσιαλιστής Εντουάρντο Κάμπος, κυβερνήτης της πολιτείας Περναμπουκάνο στα βορειοανατολικά της χώρας, παίρνει το 13%, από 11% τον Μάιο. Ωστόσο κάθε πτώση της Ρούσεφ στις δημοσκοπήσεις ευχαριστεί τις αγορές, τόσο που ακόμη και το χρηματιστήριο ανεβαίνει! Όλα τα παραπάνω δεν αναιρούν το γεγονός πως το 8,5% του πληθυσμού (16,3 εκατ. Βραζιλιάνοι) ζουν με λιγότερο από 1,5 δολάριο την ημέρα, ούτε όμως και τη διαπίστωση ότι μια φιλολαϊκή κυβέρνηση δεν είναι θωρακισμένη αυτομάτως απέναντι στη διαφθορά. Τέτοιου είδους θωράκιση απαιτεί συνειδητή προσπάθεια και ύπαρξη θεσμών και διαδικασιών που θα την επιτυγχάνουν. Διότι η προσωπική εντιμότητα δεν φτάνει...
ΚΥΡΙΑΚΗ 15 ΙΟΥΝΙΟΥ o 19.00 Ελβετία - Εκουαδόρ (Μπραζίλια) o 22.00 Γαλλία - Ονδούρα (Πόρτο Αλέγκρε) o 01.00 Αργεντινή - Βοσνία (Ρίο Ντε Τζανέιρο) ΔΕΥΤΕΡΑ 16 ΙΟΥΝΙΟΥ o 19.00 Γερμανία - Πορτογαλία (Σαλβαντόρ) o 22.00 Ιράν - Νιγηρία (Κουριτίμπα) o 01.00 Γκάνα - ΗΠΑ (Νατάλ) ΤΡΙΤΗ 17 ΙΟΥΝΙΟΥ o 19.00 Βέλγιο - Αλγερία (Μπέλο Οριζόντε) o 22.00 Βραζιλία - Μεξικό (Φορταλέζα) o 01.00 Ρωσία - Νότια Κορέα (Κουιάμπα) ΤΕΤΑΡΤΗ 18 ΙΟΥΝΙΟΥ o 19.00 Αυστραλία - Ολλανδία (Πόρτο Αλέγκρε) o 22.00 Ισπανία - Χιλή (Ρίο Ντε Τζανέιρο) o 01.00 Καμερούν - Κροατία (Μανάους) ΠΕΜΠΤΗ 19 ΙΟΥΝΙΟΥ o 19.00 Κολομβία - Ακτή Ελεφαντοστού (Μπραζίλια) o 22.00 Ουρουγουάη - Αγγλία (Σάο Πάουλο) o 01.00 Ιαπωνία - Ελλάδα (Νατάλ) ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 20 ΙΟΥΝΙΟΥ o 19.00 Ιταλία - Κόστα Ρίκα (Ρεσίφε) o 22.00 Ελβετία - Γαλλία (Σαλβαντόρ) o 01.00 Ονδούρα - Εκουαδόρ (Κουριτίμπα) ΣΑΒΒΑΤΟ 21 ΙΟΥΝΙΟΥ o 19.00 Αργεντινή - Ιράν (Μπέλο Οριζόντε) o 22.00 Γερμανία Γκάνα (Φορταλέζα) o 01.00 Νιγηρία - Βοσνία (Κουιάμπα)
Η Η ΑΥΓΗ ΑΥΓΗ •• ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΡΙΤΗ 16 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 15 IOYNIOY 2012 2014
OIKOΛΟΓΙΑ
49 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Λ. ΣΤΑΥΡΟΓΙΑΝΝΗ L.Stayrogianni@avgi.gr
ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΣΤΗ Ν. ΦΙΛΑΔΕΛΦΕΙΑ
Για την πόλη, το άλσος και τη ζωή μας... Την Πέμπτη 19 Ιουνίου, στις 7 μ.μ., το Συντονιστικό Κατοίκων Νέας Φιλαδέλφειας - Νέας Χαλκηδόνας και γύρω περιοχών καλεί τους πολίτες σε εκδήλωση στην πλατεία Πατριάρχου για «να μην επιτρέψουμε να γίνει η πόλη και το άλσος αυλή επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, να αποφασίσουμε εμείς για την πόλη μας, για το άλσος μας, για τις ζωές μας». Το Συντονιστικό εκφράζει την πλήρη αντίθεσή του με το νομοσχέδιο για το ρυθμιστικό της Αθήνας - Αττικής καθώς: o «Με τα άρθρα 8, 9 και 11 ο Δήμος Φιλαδέλφειας Χαλκηδόνας συμπεριλαμβάνεται στη Χωρική Υποενότητα Κεντρικής Αθήνας, όπου ‘προβλέπεται να αναπτυχθούν δραστηριότητες επιτελικής διοίκησης, χρηματοπιστωτικές, γραφείων και εδρών επιχειρήσεων, εμπορίου, τουρισμού, εκπαίδευσης και πολιτισμού’ και οι δεκάδες χιλιάδες κάτοικοι της περιοχής μας αντιμετωπίζονται ως ένας πληθυσμός που πρέπει να ‘συγκρατηθεί’, μιας και η γειτονιά μας θα χάσει τον χαρακτήρα της, ως περιοχή κυρίως κατοικίας. o Με τα άρθρα 18 και 19 του νομοσχεδίου το Άλσος μετατρέπεται σε Μητροπολιτικό Πάρκο Νέας Φιλαδέλφειας, η διαχείριση του οποίου στη συνέχεια θα περάσει από τον Δήμο Φιλαδέλφειας - Χαλκηδόνας στον ‘Φορέα Ανάπλασης και Διαχείρισης Μητροπολιτικών και Υπερτοπικών Πάρκων Αττικής’. Το άλσος δεν θα υπάγεται πλέον στην αρμοδιότητα του δήμου, αλλά ενός φορέα που θα εξυπηρετεί άλλα συμφέροντα. o Με τα άρθρα 81 και 82 αποχαρακτηρίζεται -με κατάφωρα αντισυνταγματικές μεθοδεύσεις- ο δασικός χαρακτήρας του άλσους, καθώς παραχωρούνται άμεσα 6 στρέμματα και στη συνέχεια άλλα 23 στρέμματα (5% της συνολικής έκτασης του Άλσους) ‘για την ανέγερση νέων αθλητικών εγκαταστάσεων’». Η πρώτη δημόσια εκδήλωση με αντικείμενο συζήτησης τα παραπάνω θέματα στις 29 Μαΐου, στο Πνευματικό Κέντρο Νέας Φιλαδέλφειας, υπενθυμίζει το Συντονιστικό, «δεν μπόρεσε να πραγματοποιηθεί, καθώς διαλύθηκε με τη βία και τις απειλές κατά της ζωής των συμμετεχόντων, αλλά και τις απειλές περί εμπρησμού του άλσους από ορδές οργανωμένων τραμπούκων, κατ’ εντολή συγκεκριμένων επιχειρηματικών συμφερόντων που επιχειρούν να απλώσουν τα χέρια τους πάνω από την πόλη μας».
ÅÊÅÉ ÐÏÕ ÏÉ ÁËËÏÉ ÂÁÆÏÕÍ ÔÅËÅÉÁ ÅÌÅÉÓ ÂÁÆÏÕÌÅ ÔÁ ÐÑÁÃÌÁÔÁ ÓÔÇ ÈÅÓÇ ÔÏÕÓ ÁÕÔÇ ÔÇÍ ÐÅÌÐÔÇ 19 ÉÏÕÍÉÏÕ
ΠΡΟΣΧΗΜΑ ΟΙ ΕΘΝΙΚΕΣ ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΕΙΣ
Πράσινο φως για την καλλιέργεια των μεταλλαγμένων στην Ευρώπη
«Το ευρωπαϊκό οχυρό (της απαγόρευσης της καλλιέργειας μεταλλαγμένων φυτών) έπεσε όταν για κακή του τύχη προεδρεύων του συμβουλίου των υπουργών Περιβάλλοντος ήταν ο συμπατριώτης μας Γ. Μανιάτης» κατέληγε η εκτενής ανταπόκριση του Γιώργου Δαράτου στην «Αυγή» της 5ης Μαρτίου. Ύστερα από εισήγηση της Κομισιόν στις 3 Μαρτίου οι υπουργοί Περιβάλλοντος έλαβαν την πολιτική απόφαση να επιτρέψουν σε όσες κοινοτικές χώρες το επιθυμούν την καλλιέργεια Γενετικά Τροποποιημένων Οργανισμών και σε όσες αντιτίθενται σ’ αυτό να αποδείξουν ότι δεν είναι... ελέφαντες έναντι των πολυεθνικών των αγροχημικών. Εν τέλει, την περασμένη Πέμπτη, στο συμβούλιο των υπουργών Περιβάλλοντος, με μόνον δύο αποχές, του Βελγίου και του Λουξεμβούργου, και 26 «ναι», ενέκρινε (πολιτική συμφωνία) την τροποποίηση της Οδηγίας 2001/18, η οποία προβλήθηκε ως «δυνατότητα των κρατών - μελών να περιορίζουν ή να απαγορεύουν μονομερώς την καλλιέργεια Γενετικά Τροποποιημένων Οργανισμών στην επικράτειά τους» που έχουν εγκριθεί σε επίπεδο Ε.Ε. Μόνον που οι προτεινόμενες αλλαγές όχι μόνο δεν δίνουν ισχυρά νομικά εργα-
λεία στα κράτη - μέλη που αντιτίθενται, αλλά αναγορεύουν τις πολυεθνικές των μεταλλαγμένων σε ισότιμους συνομιλητές των εκλεγμένων κυβερνήσεων στη διαδικασία των απαγορεύσεων, με διαιτητή την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Επιπλέον για την αδειοδότηση των ΓΤΟ προς καλλιέργεια διατηρείται ο σημαντικός ρόλος της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Ασφάλειας Τροφίμων (ΕFSA), η οποία γνωμοδοτεί και συντάσσει την έκθεση αξιολόγησης περιβαλλοντικών κινδύνων και κινδύνων υγείας. Υπηρεσία με βεβαρημένο παρελθόν, καθώς μέχρι τώρα ουδέποτε έχει γνωμοδοτήσει αρνητικά. Αναλυτικότερα οι αλλαγές - προσθήκες που διεκπεραίωσε η ελληνική προεδρία μέσω του ΥΠΕΚΑ στην Οδηγία 2001/18 ως προς την καλλιέργεια ΓΤΟ, όπου «γνωστοποιών - αιτών» είναι η εταιρεία βιοτεχνολογίας, προβλέπεται (άρθρο 26 β) ότι: «Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας έγκρισης ενός συγκεκριμένου ΓΤΟ ή κατά τη διάρκεια της ανανέωσης μιας συγκατάθεσης / έγκρισης ένα κράτος - μέλος μπορεί να ζητήσει μέσω της Επιτροπής από τον γνωστοποιούντα / αιτούντα να αναπροσαρμόσει το γεωγραφικό πεδίο εφαρμογής της γνωστοποίησης / αίτησής του που υποβλήθηκε... ώστε να αποκλεισθεί από την καλλιέργεια τμήμα ή το σύνολο της επικράτειας αυτού του κράτους - μέλους. Η αίτηση αυτή κοινοποιείται στην Επιτροπή εντός τριάντα ημερών το αργότερο από την ημερομηνία της κυκλοφορίας της έκθεσης αξιολόγησης βάσει του άρθρου 14 παράγραφος 2 της παρούσας Οδηγίας ή από την παραλαβή της γνώμης της Αρχής βάσει του άρθρου 6 παράγραφος 6 και του άρθρου 18 παράγραφος 6 του κανονισμού (Ε.Κ.) αριθ. 1829/2003. Η Επιτροπή κοινοποιεί αμελλητί την αίτηση του κράτους μέλους στον γνωστοποιούντα / αιτούντα, καθώς και στα άλλα κράτη - μέλη»... Κάθε απόπειρα εθνικής απαγόρευσης δυναμιτίζεται εξ αρχής, καθώς τίθεται ένα πλήθος περιορισμών, όταν οι πολυεθνικές διαθέτουν στρατιές συμβούλων και οι πρεσβείες πιέζουν ασφυκτικά, ενώ προϋποθέτει και συμφωνία με τη γνωμοδότηση της ΕFSA. Όπως αναφέρεται: «Σε περίπτωση που ο γνωστοποιών / αιτών αντιταχθεί στην αναπροσαρμογή του γεωγραφικού πεδίου εφαρμογής της γνωστοποίησης / αίτησής του ανταποκρινόμενος
σε αίτηση που υποβάλλει κράτος - μέλος (...), αυτό το κράτος - μέλος μπορεί να θεσπίσει μέτρα που περιορίζουν ή απαγορεύουν την καλλιέργεια αυτού του ΓΤΟ στο σύνολο ή σε τμήμα της επικράτειάς του, που είχε κάποτε εγκριθεί κατ’ εφαρμογή της παρούσας Οδηγίας ή του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1829/2003, υπό τον όρο ότι τα εν λόγω μέτρα συνάδουν με το ενωσιακό δίκαιο, είναι αιτιολογημένα, αναλογικά και δεν εισάγουν διακρίσεις και, επιπλέον, βασίζονται σε επιτακτικούς λόγους, σχετικούς με: α. Στόχους περιβαλλοντικής πολιτικής διαφορετικούς από τα στοιχεία που αξιολογούνται βάσει της Οδηγίας 2001/18/EΚ και του κανονισμού (E.Κ.) αριθ. 1829/2003. β. Την πολεοδομία και χωροταξία. γ. Χρήσεις γης. δ. Κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις. ε. Την αποφυγή παρουσίας ΓΤΟ σε άλλα προϊόντα με την επιφύλαξη του άρθρου 26α. στ. Στόχους γεωργικής πολιτικής. ζ. Τη δημόσια τάξη. Αυτοί οι λόγοι μπορούν να προβληθούν μεμονωμένα ή σε συνδυασμό, εκτός από τον λόγο στο σημείο ζ) που πρέπει να προβληθεί σε συνδυασμό με άλλον, αναλόγως με τις ειδικές περιστάσεις του κράτους μέλους, της περιφέρειας ή της περιοχής όπου θα εφαρμοστούν τα εν λόγω μέτρα, όμως δεν πρέπει να συγκρούονται σε καμία περίπτωση με την αξιολόγηση περιβαλλοντικών κινδύνων που έχει καταρτιστεί κατ’ εφαρμογή της παρούσας Οδηγίας ή του κανονισμού 1829/2003». Στην περίπτωση που ένα κράτος - μέλος... μετανιώσει μετά την έγκριση ΓΤΟ προς καλλιέργεια δεν μπορεί να προχωρήσει σε απαγόρευση, παρά μόνο όταν «δεν θίγεται η καλλιέργεια κανενός εγκεκριμένου ΓΤΟ σπόρων σποράς και φυτικού πολλαπλασιαστικού υλικού, που φυτεύτηκαν νομότυπα». Και για όποιον δεν κατάλαβε ότι οι προτάσεις ανοίγουν διάπλατα την πόρτα στους ΓΤΟ, ξεκαθαρίζεται πως οι εθνικές απαγορεύσεις ή περιορισμοί επ’ ουδενί δεν θα πρέπει «να θίγουν την ελεύθερη κυκλοφορία εγκεκριμένων ΓΤΟ ως προϊόντων ή εντός προϊόντων». Σε κάθε περίπτωση το τελικό κείμενο θα διαμορφωθεί από Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το φθινόπωρο...
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 15 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
50
ΓΡΑΜΜΑΤΑ&ΤΕΧΝΕΣ ΕΙΚΟΣΙ ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟ ΤΟΥ (15 ΙΟΥΝΙΟΥ 1994)
Ο Μάνος Χατζιδάκις της ΕΠΟΝ ΤΩΝ ΑΛΕΞΗ ΒΑΚΗ ΚΑΙ ΙΑΣΟΝΑ ΧΑΝΔΡΙΝΟΥ
Όπως έχει εύστοχα επισημάνει η ιστορικός Οντέτ Βαρών - Βασάρ, «ποτέ μια γενιά δεν υπήρξε τόσο ταυτισμένη με μια οργάνωση όσο η νεολαία της Κατοχής με την ΕΠΟΝ». Η Ενιαία Πανελλαδική Οργάνωση Νέων (ΕΠΟΝ) ιδρύθηκε στις 23 Φεβρουαρίου 1943 σε μια παράνομη συνδιάσκεψη στους Αμπελοκήπους. Για πρώτη φορά στην ελληνική ιστορία, μέσα στο σκοτάδι της Κατοχής, εμφανιζόταν μια οργάνωση με έντονη μαχητικότητα και προγραμματικές φιλοδοξίες που υπερέβαιναν κατά πολύ το πλαίσιο μιας εθνικοαπελευθερωτικής πρωτοβουλίας. Η ΕΠΟΝ πρότεινε τη ριζοσπαστικοποίηση της ελληνικής νεολαίας με βάση αρχές που ποτέ δεν είχαν συνυπάρξει σε ιδρυτικό κείμενο οργάνωσης: Αντιφασισμός, μόρφωση, ευημερία, ειρήνη, πολιτισμός. Το σύνθημα «πολεμάμε και τραγουδάμε» ήταν απόλυτα ενδεικτικό μιας νέας αντίληψης
του κόσμου. Από τον Φεβρουάριο του 1943 μέχρι τον Οκτώβριο του 1944, η ΕΠΟΝ είχε συσπειρώσει στις τάξεις της 600.000 νέους και νέες και είχε εξαπλωθεί σε όλη τη χώρα. [...] Η στρατολόγηση του Μάνου Χατζιδάκι στην ΕΠΟΝ επιβεβαιώνεται από τον ίδιο, με τον πιο απλό και κατηγορηματικό τρόπο: «Ήμουνα στην ΕΠΟΝ, όπως κάθε νέος άνθρωπος τότε. Ήταν μια εποχή που ο καθένας έδινε τη συμμετοχή του στον αγώνα εναντίον των Γερμανών». Για να συμπληρώσει αμέσως, φωτίζοντας με παράλληλες παραμέτρους την απόφασή του να ενταχθεί στην Αντίσταση: «Αλλά δεν ήταν μόνο αυτό. Εμείς οι νέοι, νομίζω, είχαμε και άλλα κίνητρα συγχρόνως: Ήτανε η κλασική επανάσταση που κάνει ο νέος στο σπίτι του, αλλά βρίσκαμε μια νομιμοφάνεια για να την κάνουμε. Η Αντίσταση ήταν μια νομιμοφανής ανταρσία απέναντι στο σπίτι μας. Το ξενύχτι αποκτούσε νομιμότητα, οι ερωτικές μας ιστορίες αποκτούσαν νομιμότητα, διότι όλα αυτά ήταν συνδεδεμένα με την Αντίσταση.» [...]
ΠΟΙΗΤΙΚΟ ΑΝΘΟΛΟΓΙΟ
Μετά την Απελευθέρωση, ο Δεκέμβρης του ‘44 ήταν ένα πυκνό σε γεγονότα διάστημα, γεμάτο ηρωισμούς, τραγωδίες, ενθουσιασμούς και απογοητεύσεις που κορυφώθηκαν με τη «μεγάλη έξοδο» από την Αθήνα. Ο Χατζιδάκις ακολούθησε, μαζί με τους συναγωνιστές του της ΕΠΟΝ αλλά και χιλιάδες πολίτες, την οπισθοχώρηση του ΕΛΑΣ έξω από την πολιορκημένη πόλη. Για τις εμπόλεμες ανατολικές συνοικίες το καταφύγιο ήταν ο Υμηττός κι από εκεί τα ανταρτοκρατούμενα εδάφη της Βοιωτίας. Η τότε ΕΠΟΝίτισσα Ελένη Γλύκατζη - Αρβελέρ θυμάται εκείνες τις μέρες: «Φθάνουν πια τα Χριστούγεννα. Ο Βύρωνας ‘πέφτει’. Θα πρέπει να ήταν 26 ή 27 Δεκεμβρίου όταν μας λένε ότι πρέπει να φύγουμε από τον Βύρωνα, από το Παγκράτι, από την Καισαριανή. Περνάμε τον Υμηττό μέσα στην παγωνιά. Με κρατούσε από το χέρι ο Μάνος Χατζιδάκις. Στις αρχές Ιανουαρίου φθάνουν οι Εγγλέζοι στην Κυψέλη. Φεύγουμε ένα βράδυ κι από εκεί. Εγώ με κάτι μποτάκια στο χέρι, τα κρατούσα για το δρόμο. Κι ο Μάνος τυλιγμένος με μια κουβέρτα. Εκείνος σταμάτησε στο Σχηματάρι». [...] Τη χειμερινή περίοδο 1945-46, η Μικρή Σκηνή των Ενωμένων Καλλιτεχνών ανέβασε στο θέατρο Βρετάνια το έργο του Ίρβιν Σόου «Θάψτε τους νεκρούς», σε σκηνοθεσία Γιώργου Σεβαστίκογλου και μουσική Μάνου Χατζιδάκι. Και λίγο αργότερα το ελληνικό έργο «Το καλοκαίρι θα θερίσουμε» του πρωτοεμφανιζόμενου
Ο Μάνος Χατζιδάκις στο πιάνο, 25-26 χρόνων. Φωτογραφία της Μαργαρίτας Λυμπεράκη όπου δημοσιεύθηκε στο βιβλίο Ανοιχτές Επιστολές στον Μάνο Χατζιδάκι, Εκδόσεις Μπάστα - Πλέσσα, 1996.
Νέα γενιά, το περιοδικό της ΕΠΟΝ
συγγραφέα Αλέξη Δαμιανού. Για την παράσταση αυτή ο Χατζιδάκις έγραψε το τραγούδι «Τα παιδιά κάτου στον κάμπο», το οποίο ξαναχρησιμοποίησε αργότερα (1974) στην ταινία του Ντούσαν Μακαβέγιεφ «Sweet Movie». Οι στίχοι της παράστασης του 1945 ήταν οι εξής: Τα παιδιά κάτου στον κάμπο / στήσαν όλα το χορό / και λυγάνε τα ποτάμια / και σταυρώνουν τον αητό. Έλα κόρη μ’ έλα και τ’ αυγερινού / κοίτα στήσανε καρτέρι / χίλι’ αστέρια τ’ ου-
1946. Ενωμένοι Καλλιτέχνες. Διακρίνονται, μεταξύ άλλων, ο Μάνος Χατζιδάκις (δεύτερος από αριστερά), η Αλέκα Παΐζη και όρθιος επάνω ο Γιώργος Σεβαστίκογλου. Η φωτογραφία δημοσιεύτηκε στο βιβλίο της Άλκης Ζέη Με μολύβι φάμπερ νούμερο δύο, Εκδόσεις Μεταίχμιο, 2013
ρανού. Το τραγούδι εκτελούνταν από χορωδία που διηύθυνε ο ΕΠΟΝίτης μουσικός Μίκης Θεοδωράκης: «H πρώτη μας συνύπαρξη με τον Μάνο έγινε στις κουίντες του θεάτρου της Βρετάνιας. Αυτός είχε γράψει τη μουσική για ‘Το καλοκαίρι θα θερίσουμε’ κι εγώ διηύθυνα τη μικρή χορωδία από ΕΠΟΝίτες. Κάπου - κάπου τον αντικαθιστούσα στο αρμόνιο. Ο θίασος των Ενωμένων Καλλιτεχνών ήταν ο επίσημος θίασος της Αριστεράς, του EAM, κι αυτό από μόνο του έδειχνε το ιδεολογικό στρατόπεδο στο οποίο ανήκαμε και οι δύο». [...] Την άνοιξη του 1946 η Μικρή Σκηνή των Ενωμένων Καλλιτεχνών έλαβε εντολή να περιοδεύσει στη Θεσσαλία, όπου δρούσε η διαβόητη συμμορία του Σούρλα (η οποία λίγους μήνες αργότερα, το καλοκαίρι του 1946, θα δολοφονούσε τον δημοσιογράφο του Ριζοσπάστη Κώστα Βιδάλη). Ο Γιώργος Σεβαστίκογλου θυμάται τις λεπτομέρειες αυτής της περιοδείας: «Ξεκινήσαμε μ’ ένα ερείπιο υπεραστικό λεωφορείο. Μαζί μας και ο Μάνος. Πρώτος σταθμός η Λάρισα. Κάναμε έναρξη με το ‘Μακρινό δρόμο’, έργο σοβιετικό, με ήρωες κομσομόλους. Στο θέατρο δεν έπεφτε καρφίτσα. Κοινό ενθουσιώδες. Τέλειωσε η παράσταση και ξεκινήσαμε για το ξενοδοχείο. Ξαφνικά, από μια γωνιά του δρόμου ορμούν καταπάνω μας φαντάροι, με λυμένους ζωστήρες, κι αρχίζουν να μας χτυπούν. Αναμπουμπούλα, φωνές, κακό. Η γειτονιά έρημη, περασμένα μεσάνυχτα. Μόνη ανοιχτή και μισοφωτισμένη η εξώπορτα ενός ‘σπιτιού’. Οι κοπέλες του θιάσου προλαβαίνουν και κρύβονται, ώσπου να περάσει ο κίνδυνος. Το κυνηγητό συνεχιζόταν, ο Μάνος είχε αγκαλιάσει μια κολώνα ηλεκτρικού και φώναζε ‘Μη βαράτε, βρε!’.» (Προδημοσίευση από το τεύχος - αφιέρωμα του περιοδικού Μετρονομος στον Μάνο Χατζιδάκι που θα κυκλοφορήσει στις 23 Ιουνίου).
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 15 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
51
ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ «Ένας καλλιτεχνικός διευθυντής πρέπει να μπορεί να λειτουργεί και με τα πολλά και με τα λίγα» λέει, καθώς γνωρίζει καλά πως είναι να διευθύνεις έναν πολιτιστικό θεσμό σε συνθήκες κρίσης, όπως αυτή που βιώνουμε σήμερα. Θα μπορούσε να καμαρώνει ότι είναι η κυρία που έβαλε τον χορό στη ζωή μας. Όμως αποφεύγει τέτοιου είδους χαρακτηρισμούς. Η Βίκυ Μαραγκοπούλου προτιμά να κάνει τη δουλειά της αθόρυβα. Διευθύνοντας το Διε-
θνές Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας επί είκοσι συναπτά χρόνια, κατόρθωσε να εντάξει μια ελληνική πόλη της περιφέρειας στο διεθνή φεστιβαλικό χάρτη καθιστώντας τη σε κομβικό σημείο συνάντησης της αφρόκρεμας του ελληνικού και διεθνούς σύγχρονου χορού.»Ήθελε τόλμη» λέει. Όντως... Λίγο πριν την έναρξη του φετινού Φεστιβάλ, που φέτος θα πραγματοποιηθεί από τις 17 ως τις 24 Ιουλίου 2014,
η Βίκυ Μαραγκοπούλου μιλά για την 20χρονη διαδρομή, το παρόν και το μέλλον του, για τον αντίκτυπό του στην περιοχή που το φιλοξενεί, αλλά και για το νέο απόκτημα της πόλης το Μέγαρο Χορού Καλαμάτας, για τη λειτουργία των πολιτιστικών θεσμών στα χρόνια της κρίσης αλλά και για τις συζητήσεις περί αυτοχρηματοδότησης των πολιτιστικών φορέων που φουντώνουν, επικίνδυνα, διεθνώς.
ΦΕΣΤΙΒΑ Λ ΧΟΡΟΥ ΚΑΛΑΜΑ ΤΑΣ
ΒΙΚΥ ΜΑΡΑΓΚΟΠΟΥΛΟΥ:
Οι περιστάσεις απαιτούν εγρήγορση και ευαισθησία ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΠΟΛΥ ΚΡΗΜΝΙΩΤΗ
Πώς σκοπεύετε να γιορτάσετε τα 20 χρόνια του; Πού θα επικεντρωθεί η φετινή διοργάνωση, τι καλό θα δούμε; Πολύ ωραίες παραστάσεις από κορυφαίες ομάδες, χορογράφους και χορευτές Έλληνες και ξένους, μεγάλη έμφαση σε εκπαιδευτικά προγράμματα που αφορούν την κοινότητα του χορού, αλλά και την ακόμα μεγαλύτερη εμπλοκή των κατοίκων της πόλης. Αρκεί πλέον για το Φεστιβάλ η φιλοξενία της αφρόκρεμας της διεθνούς σκηνής του χορού; Συνοπτικά, θεωρώ σπουδαίο το γεγονός ότι το Διεθνές Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας επαναπροσέγγισε την αντίληψη ενός περιφερειακού φεστιβάλ με διεθνή χαρακτήρα. Ήθελε τόλμη, για να φέρει τη σύγχρονη χορευτική δημιουργία σε μία χώρα που δεν υπήρχε μεγάλη παράδοση στον σύγχρονο χορό και σύντομα στάθηκε ισότιμα δίπλα σε πολύ μεγάλες αντίστοιχες διεθνείς διοργανώσεις, και να βρίσκεται σε ανοικτή συνομιλία με την εποχή του. Αυτό που θα ονειρευόμουν θα ήταν το Φεστιβάλ να έρχεται ως μία κορύφωση μιας σταθερής παρουσίας του χορού στην πόλη, μακροχρόνιες φιλοξενίες Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών για παραγωγή έργου «residencies», να δίνει στέγη ιδιαίτερα στον ελληνικό χορό, καθώς, και να εκπονούνται περισσότερα προγράμματα και δραστηριότητες που θα εμπλέκουν δημιουργικά την κοινότητα της πόλης. Κάτι που οι καινούργιες συνθήκες και υποδομές στην Καλαμάτα, με το Μέγαρο Χορού, το επιτρέπουν. Βέβαια, θα το θεωρούσα μεγάλο πλήγμα αν κάποια στιγμή δεν θα είχαμε τη δυνατότητα να βλέπουμε και τους μεγάλους καλλιτέχνες την αφρόκρεμα, όπως λέτε, της διεθνούς σκηνής στο Φεστιβάλ. Ο αντίκτυπος του Φεστιβάλ στην πόλη αλλά και την ευρύτερη περιοχή είναι ανάλογος
της φήμης του; Ο αντίκτυπος στην πόλη, στο σύνολό της πάντα, δεν είναι ο ίδιος όσο με την αναγνώριση και αναγνωσιμότητα του θεσμού εκτός. Είναι φυσικό κάτι που είναι καινοτόμο, διαφορετικό από αυτό που έχουμε συνηθίσει να χρειάζεται περισσότερο χρόνο, μέθοδο και συνέπεια για να αφορά όλο και περισσότερο κόσμο. Στο Φεστιβάλ το κοινό μας διευρύνεται συνέχεια και οι παραστάσεις μας μέχρι τώρα γεμίζουν με ένα κοινό όλων των ηλικιών, και με πολλούς νέους. Πιστεύω ότι η πόλη, όλο και περισσότερο καμαρώνει για το Φεστιβάλ της. Όμως, ο τρόπος που ο πολίτης θα έλθει κοντά και θα αγαπήσει την τέχνη είναι ένα μεγάλο ζήτημα και κατά τη γνώμη μου μεγάλο ζητούμενο, μία διαδικασία που χρειάζεται έναν εθνικό συντονισμό στον οποίο να συμμετέχουν δημιουργικά μαζί με την πολιτεία και οι φορείς και οι πρωτοβουλίες των πολιτών. Πώς αναδιαμορφώνει ένας θεσμός τη λειτουργία του μέσα σε συνθήκες βαθιάς κρίσης, όπως αυτή που βιώνουμε; Πως διατηρεί τη δημοφιλία, το στίγμα και την εξωστρέφειά του όταν μειώνονται κονδύλια αλλά και το ανθρώπινο δυναμικό του; Κάθε μείωση κονδυλίων σε φέρνει μπροστά σε καινούργια διλήμματα. Ένας καλλιτεχνικός διευθυντής πρέπει να μπορεί να λειτουργεί και με τα πολλά και με τα λίγα. Αυτό προϋποθέτει βαθιά γνώση, συνεχή ενημέρωση, δυνατότητα να συμμετέχεις στον διεθνή διάλογο και προβληματισμό για τα σύγχρονα ζητήματα της τέχνης κάτι που το Φεστιβάλ έχει κατακτήσει. Και ικανότητα να θέτεις σωστά τις προτεραιότητες σου. Πάντα το πίστευα αυτό, στις σημερινές εποχές, όμως, το ηθικό φορτίο είναι μεγάλο. Οι άνθρωποι δοκιμάζονται, οι θεσμοί εξαφανίζονται, οι καλλιτέχνες δοκιμάζονται και οι περιστάσεις απαιτούν μεγάλη εγρήγορση και ευαισθησία.
Με την έλλειψη ανθρώπινου δυναμικού τα πράγματα γίνονται ακόμα πιο κοπιαστικά. Η πολύ μεγάλη δυσκολία των προσλήψεων, με τις δαιδαλώδεις διαδικασίες του δημοσίου, συχνά βάζουν σε κίνδυνο την έγκαιρη λειτουργία μας. Παράλληλα, χρειάζεται μεγάλη ψυχραιμία και φαντασία για να αντιμετωπίσεις τους ανεβασμένους στα ύψη προϋπολογισμούς με τις πολύ ψηλές φορολογίες και τις επιβαρύνσεις που απειλούν το έργο. Είναι φανερό πως οι αλόγιστες περικοπές είναι εξίσου καταστροφικές και δαπανηρές όσο και οι αλόγιστες σπατάλες. Ακόμα περισσότερο σε έναν οργανισμό σαν τον δικό μας που απαρτίζεται, κυρίως, από εποχικό προσωπικό. Η δημοφιλία του θεσμού, ακόμα, δεν κινδυνεύει. Το κοινό παραμένει κοντά μας και νιώθουμε πως ο ρόλος της τέχνης, σήμερα, αποδεικνύεται ζωτικός και παρηγορητικός. Νομίζω ότι το κοινό και οι καλλιτέχνες το αναγνωρίζουν αυτό και μας στηρίζουν με πάθος. Στο εξωτερικό, αλλά και στη χώρα μας, εντείνεται η συζήτηση για την αυτοχρηματοδότηση των πολιτιστικών θεσμών και οργανισμών. Τι επιβάλει ο σεβασμός στον πολιτισμό; Το σημαντικό ερώτημα είναι πώς αντιλαμβάνεται κανείς γενικότερα τον πολιτισμό, τι σημασία του δίνει, και τι πιστεύει για τη λειτουργία και την αξία της Τέχνης για την κοινωνία. Πολύ σημαντικό είναι πώς αντιλαμβάνεται κανείς τον σύγχρονο πολιτισμό, και αν πιστεύει ότι είναι αναγκαία η στήριξή του. Το πως απαντά κανείς σε αυτά τα θεμελιώδη ερωτήματα συνιστά μία πολιτική θέση και πράξη και από εκεί απορρέει η πολιτιστική πολιτική. Η προτεινόμενη αυτοχρηματοδότηση των θεσμών, αλλοιώνει το περιεχόμενό τους και πολλές φορές, αναιρεί και την ίδια την ύπαρξη τους. Οι προσπάθειες εξεύρεσης πόρων είναι αναγκαία και μας αφορά, ακόμα περισσότερο, σήμερα. Αρκεί να μιλάμε για Τέχνη και Πολιτισμό και όχι απλώς για μία εμπορική επιχείρηση ή βιομηχανία.
Έχοντας την εμπειρία του Φεστιβάλ, πώς υλοποιείται επί του πρακτέου αυτό που ακούμε διαρκώς από όλους σχεδόν τους υπουργούς Πολιτισμού για τον πολιτισμό, ότι δηλαδή αποτελεί τη «βαριά βιομηχανία» της χώρας; Είναι επώδυνο να σκέφτεται κανείς πόσα δεν γίνονται ή πόσα αντίθετα γίνονται από αυτά που θα απαιτούντο για να είναι αποτελεσματική μία πολιτιστική πολιτική ανάδειξης της αποκαλούμενης «βαριάς μας βιομηχανίας». Λυπάται κανείς να βλέπει τόσοι ταλαντούχοι καλλιτέχνες μας να αναγκάζονται να βρεθούν σε άλλες χώρες για να αναπτυχθούν και να αξιοποιηθούν. Πιστεύω πολύ στη στήριξη που μπορεί να δώσει η επιστήμη της πολιτιστικής διαχείρισης, όμως η εμμονή της ενασχόλησης με τις τέχνες ως βιομηχανία, πολιτιστικό προϊόν, δείκτες ανταποδοτικότητας κ.ά. που γίνεται αυτοσκοπός. Με κάνουν να ανησυχώ που σε όλα αυτά βρίσκεται η ενασχόληση με την Τέχνη και τον Πολιτισμό. Προβληματισμός που απασχολεί τους ανθρώπους της τέχνης διεθνώς. Πέρσι για πρώτη φορά εκδηλώσεις του Φεστιβάλ στεγάστηκαν στο Μέγαρο Χορού. Πώς σκέφτεστε τη λειτουργία του για την πόλη και το Φεστιβάλ της καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους; Είναι σχεδόν αυτονόητο ότι ένα τέτοιο Μέγαρο έχει τη δυνατότητα να στεγάσει όλες τις τέχνες και πολλές άλλες δραστηριότητες. Είναι ένα μεγάλο απόκτημα για την πόλη, τη γύρω περιοχή και ολόκληρη την Πελοπόννησο. Κατά την εμπει-
ρία μου θα μπορούσε και αυτό να γίνει, όπως το Φεστιβάλ Χορού, σημείο αναφοράς σε εθνικό και διεθνές επίπεδο. Το Μέγαρο Χορού Καλαμάτας χρειάζεται απαραίτητα ένα συνολικό καλλιτεχνικό όραμα και καλλιτεχνική ακεραιότητα και να είναι φιλόξενο σε όλες τις δημιουργικές δυνάμεις της πόλης, αλλά και εκτός αυτής να είναι ανοικτό και να απευθύνεται σε όλους. Φαντάζομαι, λοιπόν, το Μέγαρο Χορού Καλαμάτας σαν έναν χώρο που θα είναι ζωντανός, δημιουργικός, σύγχρονος, με φαντασία, φιλικός και φιλόξενος στο κοινό και τους καλλιτέχνες. Ο διεθνής του δε χαρακτήρας να μην περιορίζεται μόνο σε φιλοξενίες ξένων καλλιτεχνών, αλλά να ενθαρρύνει και διεθνείς συνεργασίες. Η μελέτη βιωσιμότητας της Εθνικής Τράπεζας είναι εύχρηστο εργαλείο για τη χρήση και προοπτική του Μεγάρου, δεδομένου ότι η πρώτη εκδήλωση που φιλοξένησε τον Απρίλιο του 2011 ήταν έκθεση φωτογραφίας γάμων. Σύντομα θα έχω και εγώ αυτή τη μελέτη στα χέρια μου. Είμαι σίγουρη ότι θα περιέχει πολύ χρήσιμα στοιχεία και θα είναι ένα εργαλείο για ένα πρώτο βήμα. Από εκεί και πέρα η πρόθεση, η τεχνογνωσία, η εξισορροπημένη διαχείριση, ο προβληματισμός και η ευρηματικότητα είναι αυτά που θα προσδώσουν σε αυτόν τον χώρο το στίγμα του. Τι εύχεστε για τα επόμενα 20 χρόνια του Φεστιβάλ; Πρώτα από όλα τη συνέχειά του και βεβαίως τη δημιουργική εξέλιξη του.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 15 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
52
ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ
Per vilta Κύριε Πρόεδρε της Προεδρευομένης Κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας της Ελλάδα, κύριε Κάρολε Παπούλια, δεν ξέρω αν έφτασε στα (Συνταγματικώς βαρήκοα) ώτα σας ότι την Τετάρτη που μας πέρασε, δηλαδή στις 11 Ιουνίου 2014, συμπληρώθηκε ένα χρόνος από το μαύρο κλείσιμο της ΕΡΤ, το οποίο ανακοίνωσε μεν ένας φαιδρός, εν τη τερατώδη άγνοιά του τι εξέρχετο από το έρκος των οδόντων του Σίμος Κεδίκογλου, προστατευμένος όμως από τη δική σας υπογραφή, η οποία προσέδιδε δημοκρατικό κύρος στο κλείσιμο ως Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, που βεβαίως δεν περιείχε τίποτε άλλο εκτός από ένα αποκρουστικό έγκλημα εις βάρος αυτής ταύτης της Προεδρευομένης Κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας. Με μία και μόνη κίνηση κλάσματος δευτερολέπτου, όσο κράτησε δηλαδή το χρονικό κόστος της υπογραφής σας, μέχρι να ανοιγοκλείσετε δυο φορές τα (Συνταγματικώς βαριά) βλέφαρά σας, πετάξατε στον δρόμο 2.650 οικογένειες. Per vilta, κύριε Πρόεδρε. Είναι οι δυο λέξεις του δαντικού στίχου που σκοπίμως παραλείπει ο Καβάφης στο ποίημά του Che fece...il gran rifiuto. Per vilta. Από δειλία. Θα το θυμάστε το ποίημα, κύριε Παπούλια: «Σε μερικούς ανθρώπους»... κ.λπ. κ.λπ. Επειδή λοιπόν μέσα στο ποίημα είμαστε απολύτως ισάξιοι, κύριε Πρόεδρε, και επειδή, θέλουμε δεν θέλουμε, εκεί μέσα στο ποίημα Συντακτικώς (όχι με πράξεις εξαρθρώσεως της Συνταγματικής συν-
Ο ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΑΡΙΟΣ
θήκης) αληθεύουμε την αξία μας, θα ήθελα να σας πω με την αφοσίωση του κάθε ανθρώπου που αγωνίζεται για αξιοπρέπεια και δημοκρατία, ότι δεν σας εκτιμώ. Κι αυτό το «δεν σας εκτιμώ» δεν υποβαστάζεται κυρίως από την οργή. Υποβαστάζεται κυρίως από την οδύνη. Κύριε Πρόεδρε της Δημοκρατίας, ως πολίτης ισάξιος με σας, δεν σας εκτιμώ, επειδή θεωρώ ότι δεν υψώσατε το θεσμικό σας ανάστημα απέναντι σ’ εκείνους που αντιστρατεύονται την ποιητική οικονομία της δημοκρατίας. Όπως και μόλις πριν από λίγες μέρες, με δική σας πάλι υπογραφή, η Βουλή της Προεδρευόμενης Κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας έκλεισε πρόωρα τραυματίζοντας καίρια το πολίτευμα. Ας επανέλθουμε όμως στην επέτειο. Πριν από ένα χρόνο, βοηθήσατε καθοριστικά να μας πετάξουν στον δρόμο, ανθρώπους που δουλεύαμε παράγοντας πλούτο (η ΕΡΤ ήταν πλεονασματική) για την Ελληνική Δημοκρατία. Δεν σας εκτιμώ, κύριε Παπούλια. Βαθύτατα δεν σας εκτιμώ, όσες ορκωμοσίες λειχόμενων την εξουσία κι αν κάνετε. Δεν σας εκτιμώ. Και γιατί να σας εκτιμώ; Ακόμα και η παρακρουστική Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου με την οποία έκλεισε η ΕΡΤ δεν κυρώθηκε από τη Βουλή των Ελλήνων. Δηλαδή η υπογραφή σας, κύριε Παπούλια, Πρόεδρε της Προεδρευομένης Κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας, έγινε μπαίγνιο στα χέρια του κάθε λαθρέμπορου του πολιτεύματος, του κάθε τεχνοκράτη της ύποπτης οικονομίας,
ΥΠΑΡΧΕΙ ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΚΑΝΑΒΟΥΡΗ kostaskanavuris @hotmail.com
Κύριε Πρόεδρε της Δημοκρατίας, ως πολίτης ισάξιος με σας, δεν σας εκτιμώ, επειδή θεωρώ ότι δεν υψώσατε το θεσμικό σας ανάστημα απέναντι σ’ εκείνους που αντιστρατεύονται την ποιητική οικονομία της δημοκρατίας
του κάθε διαμεσολαβητή της φασιστικής αφήγησης περί τη δικαιοσύνη και τη δημοκρατία. Κι εσείς χαμογελάτε. Και ήσαστε ήρεμος πάνω στις ρημαγμένες μας ζωές. Κρυπτόμενος απ’ άρθρου εις άρθρον του Συντάγματος. Δηλαδή ούτε καν κρυπτόμενος από χωρίου εις χωρίον. Δεν σας εκτιμώ, κύριε Παπούλια. Λυπάμαι που θα το πω: θεσμικά επιδείξατε δειλία. Είστε, γι’ αυτό, ένα πολιτικό υποκείμενο που πληγώνει τη δημοκρατία κι έτσι ανοίγει την πόρτα στα κτήνη της Χρυσής Αυγής. Αν είχατε αναπέμψει έστω μία από τις Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου ή τα Προεδρικά Διατάγματα που καταργώντας τη δημοκρατία, ωφέλησαν οικονομικά και πολιτικά τους ταξικούς και ιδεολογικούς εχθρούς της, τότε αλλιώς θα κουβεντιάζαμε. Αλλά όχι. Ούτε ένα. Ούτε κιχ που θα ενοχλούσε την εφαρμοσμένη βαρβαρότητα του συστήματος εις βάρος παιδιών που λιποθυμούν από έλλειψη τροφής. Κύριε Πρόεδρε, η πολιτειακή δειλία έχει σημαντικό μερίδιο ευθύνης στην έλλειψη μερίδας τροφής των παιδιών. Δεν σας εκτιμώ. Τα παιδιά λιποθυμούν, οι άρρωστοι πεθαίνουν, οι άνθρωποι αυτοκτονούν, οι ζωές χάνονται μέσα στην απελπισία, τα μεγαλύτερα παιδιά μας φεύγουν πριν τα καλωσορίσουμε στην ενήλικη ζωή κι εσείς υπάρχετε ως φάντασμα πραγματικότητας, αρπαγμένος από τα άρθρα του Συντάγματος, το οποίο μετατρέψατε από βασικό Συντακτικό νόμο, σε κείμενο «υποδειγματικής» αταραξίας. Γιατί βέβαια γνωρίζετε ότι το Σύστημα θα ταραχθεί αν μας καλέσετε στο Προ-
εδρικό Μέγαρο ως επιδήλωση βράβευσης όλους εμάς που αγωνιζόμαστε για μια ΕΡΤ αληθινά ελεύθερη. Δεν σας απαγορεύει το Σύνταγμα, κύριε Παπούλια, να καλέσετε εμάς και τις οικογένειές μας στο Προεδρικό Μέγαρο, ως υπόδειγμα αγωνιζόμενης Δημοκρατίας. Όμως δεν θα το κάνετε. Γιατί δεν φτάνετε ώς εκεί. Γι’ αυτό δεν σας εκτιμώ. Όχι για τη Συνταγματική σας προσήλωση, αλλά για την παρασυνταγματική σας νομοτεχνική παρουσία. Που ουσιαστικά είναι απουσία από τη Δημοκρατία. Εκεί, όπου ανθίζουν οι ωραίες γυναίκες που η πρόχειρη πραγματικότητα τις ονομάζει «καθαρίστριες του υπουργείου Οικονομικών» και η αληθινή πραγματικότητα τις ονομάζει ελπίδα. Ούτε εκεί ήσασταν, κύριε Πρόεδρε, την ώρα που τα παιδιά της αγριεμένης φασίζουσας αστυνομίας έστελναν ξυλοκοπώντας, στο νοσοκομείο τις μάνες τους. Μη στενοχωριέστε. Εσείς είστε ασφαλής. Γι’ αυτό δεν σας εκτιμώ. Επειδή είστε ασφαλής. Ένας (και δεν εννοώ τον μισθό σας) πανάκριβα πληρωμένος άεργος. Ένας βραδυπορών της κίνησης. Γι’ αυτό δεν σας εκτιμώ, κύριε Παπούλια. Επειδή μάς θεωρείτε αριθμούς. Επειδή μόνο εσείς, λόγω του αξιώματός σας, επιτρέπετε στο αποχαλινωμένο κέρδος να μας θεωρεί αριθμούς. Γι’ αυτό, με οδύνη επαναλαμβάνω, πως σας θεωρώ έναν δειλό του πολιτεύματος. Που δεν ακούει τις κραυγές. Και υπογράφει με τις κραυγές άλλων την καταστροφή του πολιτεύματος. Per vilta.
http://www.vivliothekarios.blogspot.gr
Τι δανείζονται οι γυναίκες Πλημμύρισε ο Τύπος τον τελευταίο καιρό με εύκολους τίτλους και δημοσιογραφικά συμπεράσματα σχετικά με έρευνα που διενήργησε ερευνήτρια σε συνεργασία με τις δημοτικές βιβλιοθήκες της Θεσσαλονίκης. Η εν λόγω ερευνήτρια αξιοποίησε τα στοιχεία δανεισμού του υλικού που οι βιβλιοθήκες αυτές κρατούν και επιχείρησε την ιχνογράφηση των αναγνωστικών συνηθειών των χρηστών τους. Σύμφωνα λοιπόν με τα συμπεράσματα μερίδας του Τύπου από αυτή την έρευνα, «οι γυναίκες διαβάζουν ροζ βιβλία», οι γυναίκες διαβάζουν, ενώ οι άντρες όχι και στις προτιμήσεις των αναγνωστών κυριαρχεί (παρά τη θέληση των συγγραφέων...) η «παραλογοτεχνία» της Χρυσηίδος Δημουλίδου και της Λένας Μαντά. Αγαπημένοι ξένοι συγγραφείς είναι η Τζ.Κ. Ρόουλινγκ (ανεπίκαιρο πια στοιχείο) για τα παιδιά και ο Κοέλιο
για τους ενήλικους, αγαπημένα είδη το αστυνομικό μυθιστόρημα και τα έργα που μεταφέρθηκαν στον κινηματογράφο ή την τηλεόραση. Η εν λόγω «φωτογραφία» των αναγνωστικών συνηθειών πάσχει στην επιχειρούμενη γενίκευσή της. Καταρχάς όσοι επιχειρούν εντυπωσιακές γενικεύσεις αγνοούν πως πρόκειται για κινήσεις δανεισμού σε μια (μεγάλη βέβαια) δημοτική βιβλιοθήκη - δεν θα έδειχναν την ίδια σπουδή αν η έρευνα γινόταν σε μια πανεπιστημιακή βιβλιοθήκη, ας πούμε του Παντείου, της ΑΣΟΕΕ ή του Πολυτεχνείου ή ακόμη και στην Εθνική Βιβλιοθήκη, τη Γεννάδειο, τη Βιβλιοθήκη της Βουλής ή της Ακαδημίας Αθηνών. Οι δημοτικές βιβλιοθήκες έχουν άλλο υλικό και άλλο κοινό από τις ειδικές, τις ακαδημαϊκές, τις νοσοκομειακές, τις κυβερνητικές βιβλιοθήκες. Δεύτερο προβληματικό σημείο
στα «συμπεράσματα» είναι η σύγχυση χρήσης και δανεισμού - οι βιβλιοθήκες σπάνια καταγράφουν την εσωτερική χρήση, σε αντίθεση με τον εξωτερικό δανεισμό, επομένως ο δανεισμός είναι ένας μόνο, ισχυρός ωστόσο, δείκτης κίνησης των βιβλίων. Τρίτο σημείο είναι η μάλλον επί τούτου σύγχυση βιβλίου και λογοτεχνίας. Το γεγονός ότι η λογοτεχνία πουλάει και είναι εύκολο στα Μέσα που επιθυμούν να έχουν λόγο στην αγορά βιβλίου να ασχολούνται με αυτήν, δεν σημαίνει ότι ένα μεγάλο κομμάτι της κίνησης των ιδεών και των γνώσεων δεν κινείται και από τα άλλα είδη βιβλίου (λεξικά, επιστημονικά, ιστορικά βιβλία, βιογραφίες, αφηγήσεις κ.ά.). Στόχος του παρόντος σημειώματος δεν είναι να αμφισβητήσει τα συμπεράσματα μιας μεμονωμένης έρευνας, αλλά να σχολιάσει την ευκολία αναπαραγωγής απόψεων και
στερεοτύπων που απροβλημάτιστα γίνεται από τα Μέσα. Θα ήταν μονομερές να θεωρήσουμε μόνο δείγμα άγνοιας την εν λόγω παθογένεια. Θα ήταν δίκαιο σε αυτό να προστεθεί η αναμφισβήτητη εμπορικότητα του βιβλίου και η αναγκαστική παρουσία ενός «χρηματιστηρίου αξιών» που θα την υποστηρίζει. Θα μπορούσαμε να προσθέσουμε ότι επί του προκειμένου προηγούνται τα συμπεράσματα της έρευνας, αφού η γυναίκα είναι ίσως καθοριστικός παράγοντας της αγοράς και πρέπει να αναδεικνύουμε τον ρόλο της αυτό για να συνεχίσει με σπουδή να τον υπηρετεί.
Θα μπορούσαν πολλά να ειπωθούν πάνω σε αυτό το θέμα. Ο λόγος που θα μπορούσαμε να πούμε πολλά είναι γιατί δυστυχώς στην Ελλάδα η αναγνωστική εμπειρία δεν έχει τύχει εμβριθούς και επιστημονικής μελέτης, δεν έχει γίνει επαρκώς ποτέ στόχος ευρείας στατιστικής έρευνας που θα έχει σκοπό την πολλαπλή μελέτη και τον σχεδιασμό στον χώρο του βιβλίου, τόσο από τις βιβλιοθήκες και τους εκδότες, όσο και από το ίδιο το κράτος. Κι εδώ θα ήταν κομβική η παρουσία του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 15 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ
53
ΤΑΣΟΣ ΖΩΓΡΑΦΟΣ 1926-2011
Στο μέτρο της λαϊκής σοφίας ΤΗΣ ΛΗΔΑΣ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗ
Ο Τάσος Ζωγράφος είναι ένας πολύτροπος δημιουργός, με την κυριολεκτική έννοια του όρου. Η αναδρομική του έκθεση, που επιμελήθηκε με τη γνωστή της συνέπεια και ευαισθησία η πρώην διευθύντρια της Δημοτικής Πινακοθήκης Νέλλη Κυριαζή, καθρεφτίζει την πολυσχιδή, εξηντάχρονη πορεία του ως σκηνογράφου και ενδυματολόγου στο θέατρο, στον κινηματογράφο και σε τηλεοπτικές σειρές και ως ζωγράφου αλλά και το εύρος των τεχνοτροπιών που χρησιμοποιεί. Υπάρχουν εικονογραφήσεις παραμυθιών που τα πρόσωπά τους ανακαλούν στη μνήμη, με τα λεπτεπίλεπτα γραμμένα γνωρίσματά τους και το εσωτερικευμένο βλέμμα τους, τα πορτραίτα του φαγιούμ. Ενώ τα επιμηκυμένα, άσαρκα σώματα των αγγέλων και των γοργόνων του μας παραπέμπουν στη βυζαντινή αγιογραφία. Υπάρχουν πάλι χρωματικές συνθέσεις εντελώς αφηρημένες σαν αυτές του Καντίνσκυ και συνθέσεις κατ’ εξοχήν ονειρικές σαν αυτές του Σαγκάλ όπου οι απρόσωπες φιγούρες που υπερίπτανται συγκροτούν ωστόσο τον συγκεκριμένο εθνικά και κοινωνικά χώρο των επαναστατημένων Ελλήνων με τις φορεσιές και τις αρματωσιές τους, τα εθνικά τους σύμβολα. Ο Ζωγράφος δεν έχει ουδεμία σχέση με τον εβραϊκό- ρώσικο μυστικισμό του Σαγκάλ ούτε με τα κυβιστικά του πειράματα. Αυτό που τους συνδέει είναι η ικανότητά τους να συνδέουν με ένα τρόπο μαγικό στοιχεία ετερόκλητα, ο καθένας σύμφωνα με τις καταβολές του κινούμενοι αμφότεροι στα όρια του διακοσμητικού. Η ελληνική λαϊκή τέχνη είναι το υπόβαθρο πάνω στο οποίο δομεί τον χώρο του επίπεδα, με γοργόνες, την Αρετούσα και τον Ερωτόκριτο, φιγούρες του Καραγκιόζη και ήρωες του ‘21, καράβια που πλέουν πάνω στη γαλάζια λωρίδα που τόσο συχνά πλαισιώνει τα έργα του. Γι’ αυτό πολλοί συνέδεσαν την τέχνη του με εκείνην του μεγάλου λαϊκού ζωγράφου Θεόφιλου στον οποίο έχει αφιερώσει άλλωστε και το έργο «Η Αποθέωση του Θεόφιλου Χατζημιχαήλ», ντυμένου ως οπλαρχηγού. Η πρώτη ματιά αναγνωρίζει πράγματι εμφανείς εκλεκτικές συγγένειες στην «αφελή» απόδοση του μύθου και της ιστορίας. Μια προσεκτικότερη ανάγνωση εντοπίζει τις διαφορές ανάμεσα στις πρωτόγονα και πυκνά πλασμένες φιγούρες του Θεόφιλου και τις ποιητικές μορφές του Ζωγράφου. «Ο Μακρονησιώτης λαϊκός τεχνίτης, κάτοχος της τεχνικής και κυρίως
των εκφραστικών μέσων, αποφεύγει τις κακοτοπιές», δηλώνει ο Μποστ σε μια από τις άκρως ενημερωτικές για τον θεατή αναρτήσεις που πλαισιώνουν τα έργα του και δυστυχώς συχνά λείπουν από πολλές σημαντικές εκθέσεις που οργανώνονται στην Ελλάδα. Ο Τάσος Ζωγράφος γνωρίζει καλά
φή στα φτερά των γυναικείων αγγέλων του αλλά και των κύκνων του με παχιές άσπρες κηλίδες που θυμίζουν κεντήματα με χάντρες και μιλούν για τα πρότυπά τους, όπως και οι ήλιοι του οι πλαισιωμένοι με πολύχρωμα λουλουδένια στεφάνια. Επιλέγει κάθε φορά, διόλου τυχαία πιστεύω, τα υλικά με τα οποία θα
ΤΑΣΟΣ ΖΩΓΡΑΦΟΣ (1926-2011) αναδρομική έκθεση Πινακοθήκη Δήμου Αθηναίων Κτήριο Α, Γερανικού και Μυλλέρου Διάρκεια έκθεσης: 12.05-29.06 Ώρες λειτουργίας: Τρίτη: 10.00-21.00 Τετάρτη - Σάββατο: 10.00-19.00 Κυριακή: 10.00-15.00
το σχέδιο με το οποίο αποτυπώνει με λιγοστές λεπτομέρειες τον συγκεκριμένο τύπο ανθρώπου που θέλει να προβάλλει από τα πρώτα χρόνια της πορείας του στην τέχνη. Εκεί βλέπουμε, από τα χρόνια της εξορίας του, στα αδρά γραμμένα πρόσωπα όπως εκείνο του Μπάμπη που μας κάρφωσε και δε σήκωσε κεφάλι όλες τις μέρες της ανάκρισης, τα συναισθήματα που διακατέχουν τον προδότη των συντρόφων του. Εκεί αναγνωρίζουμε, στις μακέτες του, τον Θανάση Βέγγο από το σχήμα του προσώπου του και τα φουντωτά γύρω από τα αυτιά μαλλιά, εκεί διακρίνουμε από τη στάση του σώματος και των ποδιών αλλά και τα άκρως απαραίτητα εξαρτήματα τις φιγούρες του βοσκού, του παπά, του διανοούμενου. Ο Τάσος Ζωγράφος αποφεύγει τη γραφικότητα των σκηνικών και των ζωγραφικών του έργων έχοντας ενσωματώσει στη δουλειά του τις τεχνοτροπίες του μοντέρνου. Βάφει με νευρώδεις πινελιές τα άσαρκα γυμνά των ακρόπρωρών του που δηλώνουν έτσι την ξύλινη προέλευσή τους, προσδίδει μιαν απτή υ-
φτιάξει τις μακέτες του. Έτσι ώστε η τέμπερα να αποδώσει την παλαιομοδίτικη, ασφυκτική ατμόσφαιρα στην τηλεοπτικά μεταφερμένη «Μενεξεδένια Πολιτεία» του Άγγελου Τερζάκη, τα λάδια το ζόφο της ταινίας «Ο Θανάσης και το καταραμένο φίδι», το μολύβι την ανατρεπτική πρόθεση έργων όπως «Η Αριάδνη μένει στη Λέρο». Ενισχύει, επίσης διόλου τυχαία τον κυνικό σχολιασμό του πραγματικού με απλά σύμβολα. Φορά στο «Σκιάχτρο» του ως εσάρπα την ελληνική σημαία και ως
προσωπείο μια λευκή, νεκρική μάσκα σαν αυτές του προδρόμου του εξπρεσιονισμού Ένσορ, ενώ τοποθετεί στο πλάι του το ξύλινο αλογάκικούνια, ενδεικτικό παιγνίδι της παλαιάς αστικής τάξης και φωτίζει με ένα τεράστιο υπερρεαλιστικό φεγγάρι. Δείχνει στο τρίπτυχο που τιτλοφορεί «Ήσυχο απόγευμα», όπου απεικονίζει μια μητέρα με την κόρη της πλάι σε μια φοράδα με το πουλάρι της, κυρίως με την αφύσικη στάση των χεριών του μικρού κοριτσιού, το
πεποιημένο και πλαστό της ειδυλλιακής λαογραφίας. Αποκαλύπτει με μια καυστική ειρωνεία τον σχολιασμό του στα πολιτικά τεκταινόμενα, στο τόσο σύγχρονο «Αφιέρωμα στον Καραγκιόζη», φτιαγμένο την περίοδο 2007-2008, που φέρει την επιγραφή «Έξω φτώχεια» και προτάσσει ως μάθημα πρώτο: «Πιο καλά υγιής και πλούσιος παρά φτωχός και άρρωστος». Ισορροπεί τις υφολογικές αντιθέσεις και τις αντιφάσεις με το μέτρο της λαϊκής σοφίας, αντλεί την εικαστική του μέσα από τη ζωή που γνώρισε καλά και τη μνήμη της. Τολμά να προβάλλει ως ανατρεπτικό πρότυπο μιας διαφορετικής, οραματικής ύπαρξης την πολυσήμαντη μορφή της γυναίκας, ως γοργόνα, άγγελο, μάνα, ερωτική σύντροφο, προασπιστή των αξιών των πανανθρώπινων αξιών του κόσμου ικανή να μεταμορφωθεί παίρνοντας τα χρώματα της γης, της άμμου, του ξύλου. «Ζωγραφίζοντας φτιάχνω έναν κόσμο δικό μου», διαμηνύει ο καλλιτέχνης. «Έναν κόσμο που κάποτε ήταν ολωνών μας. Σ’ αυτόν τον κόσμο ο ουρανός είναι όπως και πρώτα καταγάλανος και ανέφελος. Στις θάλασσές του πλέουν τα καράβια των παιδικών μας χρόνων. Οι πορτοκαλιές κατάφορτες. Τα παλιά νεοκλασικά σώζονται ολόρθα με σημαίες στα μπαλκόνια. Παντού στα παράθυρα, στον ουρανό και στη θάλασσα ΓΥΝΑΙΚΑ».
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 15 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
54
ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ
ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΤΣΙΜΠΟΓΛΟΥ:
Η Εθνική Βιβλιοθήκη υπάρχει ακόμη επειδή τη στηρίζουν οι άνθρωποί της «Είναι ευθύνη κάθε κράτους, από τη σύστασή του, να διατηρεί τον δημόσιο χαρακτήρα της Εθνικής Βιβλιοθήκης του» λέει ο Φίλιππος Τσιμπόγλου, ο νέος διευθυντής της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος. Με μακρά εμπειρία στα ζητήματα των βιβλιοθηκών και πολυετή θητεία στη διεύθυνση της Βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου της Κύπρου, σ’ αυτή την πρώτη του δημόσια τοποθέτηση για την Εθνική Βιβλιοθήκη, μας μιλά για τη σημερινή της κατάσταση, «ζει ακόμα επειδή υπάρχει το προσωπικό της» λέει, για όσα έχει κατά νου για τη λειτουργία της, για τον δημόσιο χαρακτήρα, τις συλλογές και τα προβλήματά της, για τη μετεγκατάστασή της στο Φαληρικό Δέλτα, αλλά και για τις ενστάσεις γύρω από τον ρόλο του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος. Ξετυλίγει τις σκέψεις τους με ηρεμία σε ένα όμως ζήτημα επανέρχεται διαρκώς. Στον ρόλο του κράτους. «Αν το κράτος συνεχίσει να μην εκπληρώνει τις υποχρεώσεις του έναντι της ΕΒΕ δεν θα χαθεί ο δημόσιος χαρακτήρας της ΕΒΕ, θα χαθεί η ΕΒΕ».
Αν το κράτος συνεχίσει να μην εκπληρώνει τις υποχρεώσεις του έναντι της ΕΒΕ δεν θα χαθεί ο δημόσιος χαρακτήρας της ΕΒΕ, θα χαθεί η ΕΒΕ
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΠΟΛΥ ΚΡΗΜΝΙΩΤΗ
Ποιος είναι ο καθοριστικός παράγοντας που σας έπεισε να εγκαταλείψετε μια «στρωμένη» καριέρα στη Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου της Κύπρου για να αναλάβετε την Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδας; Δεν υπήρξε απολύτως τίποτα που να με διώξει από την Κύπρο. Με ελκύει η πρόκληση και η κρίσιμη κατάσταση στην οποία βρίσκεται η Εθνική Βιβλιοθήκη. Κρίσιμη γιατί; Είναι δισυπόστατη η κατάσταση στη Βιβλιοθήκη. Η μία αφορά στην εγκατάλειψή της από την πολιτεία και η άλλη είναι η πρόκληση του ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος και η ευκαιρία που δίνεται όχι απλά για την ανάπτυξη, αλλά για την «ανάσταση» της ΕΒΕ. Η Βιβλιοθήκη ζει ακόμα επειδή υπάρχουν οι άνθρωποί της, το προσωπικό που κλείνει 25 και 30 χρόνια δουλειάς, και δεν του πάει η καρδιά να την εγκαταλείψει. Είναι παιδιά της και είναι παιδί τους. Εκτός από το δισυπόστατο, η πραγματική κατάσταση που βρήκατε ποια είναι; Δεν έχει προϋπολογισμό. Οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις φτάνουν τις 600 χιλιάδες ευρώ, δηλαδή δάνεια, ΔΕΗ, κοινόχρηστα, και άλλες ανελαστικές δαπάνες, και ο προϋπολογισμός της είναι 295.000 ευρώ. Όταν δεν δίνεται συμπληρωματικός προϋπολογισμός τα χρέη αυξάνονται. Βιβλίο έχει να αγοραστεί 11 χρόνια, άρα μιλάμε για στάσιμη συλλογή. Συμμετοχή σε συνέδρια και άλλες απαραίτητες δραστηριότητες απουσιάζουν από την ατζέντα της ΕΒΕ. Όσο για το προσωπικό, προκειμένου να λειτουργήσει ως μια σύγχρονη βιβλιοθήκη, απαιτείται ένα δυναμικό της τάξης των 220-300 ατόμων. Αυτό δείχνουν οι ανεξάρτητες μελέτες. Αυτή τη στιγμή το μόνιμο προσωπικό είναι 48 άτομα εκ των οποίων οι 17 συνταξιοδοτούνται μέσα στον επόμενο χρόνο και άλλοι 30 αποσπασμένοι εκπαιδευτικοί. Όταν η
Λετονία με 2 εκατ. πληθυσμό έχει 466 άτομα προσωπικό ή η Λιθουανία με 3.500 εκατ. πληθυσμό έχει 527 άτομα προσωπικό τότε καταλαβαίνεται για τι μεγέθη μιλάμε. Στην ουσία το προσωπικό της βιβλιοθήκης έχει αποδεκατιστεί. Και αυτό το προσωπικό που έχει μείνει συμβάλλει ιδίοις εξόδοις για να αγοράσει είτε σμίλες, αναλώσιμα και εργαλεία για τη συντήρηση των πολύτιμων βιβλίων είτε καθαριστικά και απορρυπαντικά για την υγιεινή των χώρων, ακόμα και τη βενζίνη για τη μεταφορά βιβλίων και περιοδικών από και προς τα παραρτήματα. Οι υπολογιστές της Βιβλιοθήκης είναι ηλικίας πάνω από 15 χρονών, λειτουργούν χάρη στην ευρηματικότητα των υπαλλήλων. Οι συνθήκες στους χώρους φύλαξης των βιβλίων δεν είναι ιδανικές, οι θερμοκρασίες το καλοκαίρι φτάνουν 45 βαθμούς, αλλά τα βιβλία έχουν εγκλιματιστεί. Ευτυχώς δεν έχουμε καταστροφές. Επί έξι χρόνια περίπου, οι συντηρητές έχουν αποκοπεί από τα εργαλεία και τις συσκευές συντήρησης. Η υποδομή είναι στο κτήριο του Βοτανικού και οι συντηρητές στο Βαλλιάνειο, όπου συντηρούν με τα διαθέσιμα εργαλεία που έχουν. Αυτή είναι η κατάσταση που υπάρχει στη Βιβλιοθήκη. Υπ’ αυτή την κατάσταση ποια είναι τα σχέδια και οι προτεραιότητές σας; Η μετεγκατάσταση στο Φαληρικό Δέλτα, σε ένα κτήριο με σύγχρονες προδιαγραφές, με εξοπλισμό τελευταίας τεχνολογίας και δέσμευση του Ιδρύματος να χρηματοδοτήσει την εκπαίδευση του προσωπικού, ώστε να μπορέσει να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις του νέου κτηρίου και των νέων υπηρεσιών. Ωστόσο αναμένουμε καινούργιο προσωπικό, είτε με προκηρύξεις στην Ελλάδα του Μνημονίου και από διαθεσιμότητα. Μία σύνθεση και από νέους ανθρώπους και από έμπειρους ανθρώπους, όπως οι εργαζόμενοι των πανεπιστημιακών βιβλιοθηκών που έχουν τεθεί σε διαθεσιμότητα είναι σε θέση να αξιοποιηθούν από την Εθνική Βιβλιοθήκη.
Μια μελέτη σκοπιμότητας έχει ξεκινήσει για τη μετεγκατάσταση ανθρώπων, εξοπλισμού, συλλογών, υποδομών στο καινούργιο κτήριο, η οποία αναμένεται να ολοκληρωθεί τον Οκτώβριο. Τότε θα ξέρουμε τις ακριβείς ανάγκες σε προσωπικό, σε εκπαίδευση και κόστος μετεγκατάστασης. Οι προετοιμασίες και η υλοποίηση της μετεγκατάστασης θα ξεκινήσουν μόλις ολοκληρωθεί η μελέτη. Υπό ποίες συνθήκες γίνονται οι συνεννοήσεις μεταξύ υπουργείου Παιδείας, Εθνικής Βιβλιοθήκης και Ιδρύματος Νιάρχου εν όψη της μετεγκατάστασης; Οι υποχρεώσεις του Ιδρύματος εκπληρώνονται στην ώρα τους, οι υποχρεώσεις της πολιτείας καθυστερούν. Να πούμε την καθυστέρηση επί εννέα χρόνια στον διορισμό διευθυντή της Βιβλιοθήκης όταν το προσωπικό φυλλορροεί και δεν αναπληρώνεται; Και επειδή κάποιος θα μπορούσε να τα αποδώσει όλα στην οικονομική κρίση, που είναι υπαρκτή, θέλω να θυμίσω ότι η κατάσταση της μη εκπλήρωσης των υποχρεώσεων της πολιτείας προς την Εθνική Βιβλιοθήκη εμφανίζεται τουλάχιστον από την εποχή του Ροΐδη, όταν το 1880 ως έφορος αυτής, εκλιπαρούσε για την προσοχή των βουλευτών και τη συνδρομή της πολιτείας για να λειτουργήσει και να επιτελέσει τη διατήρηση της εθνικής μνήμης. Το ελληνικό κράτος αδιαφορεί για την Εθνική του Βιβλιοθήκη και αυτός είναι ο μεγάλος κίνδυνος. Είναι δυνατόν από το 2003 οπότε από δημόσια υπηρεσία μετατράπηκε σε Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου και παρά τον ιδρυτικό νόμο 3149/2003 που όριζε την ψήφιση οργανισμού σε ένα εξάμηνο και παρά του ότι έχουν υποβληθεί δύο ή τρία σχέδια οργανισμών δεν έχουν εγκριθεί. Γιατί; Ποιος εξυπηρετείται απ’ αυτό; Πάντως όχι η Εθνική Βιβλιοθήκη, όχι ο σκοπός της φύλαξης της εθνικής μνήμης. ΤΗ ΕΒΕ διαθέτει πλουσιότατες συλλογές, χειρογράφων, παλαιτύπων και αρχείων. Πώς πάει η α-
πογραφή τους; Πράγματι είναι πλουσιότατες. Ξαφνιάζουν και τον πλέον ειδικό. Το πιο παλιό ελληνικό βιβλίο που διαθέτει η Βιβλιοθήκη είναι η Γραμματική του Λάσκαρη, που έχει εκδοθεί στο Μιλάνο το 1476. Έχει εντυπωσιακά βιβλία, τα περισσότερα από τα οποία είναι από συλλογές που δωρίστηκαν στην ΕΒΕ. Ευτυχώς είναι καταλογογραφημένα. Αυτό που δεν έχει γίνει είναι βιβλιολογική τους περιγραφή, η ιστορία του κάθε αντιτύπου που βρίσκεται στα ράφια. Αυτή η ιστορία είναι που το καθιστά το αντίτυπο πολύτιμο και τη λειτουργία της ΕΒΕ αναντικατάστατη. Τώρα είναι σε εξέλιξη η απογραφή των χειρογράφων, θα ολοκληρωθεί τον Αύγουστο. Έχει ήδη ολοκληρωθεί ο έλεγχος των κλειστών συλλογών παλαιτύπων και δεν υπήρχαν απώλειες. Θα ακολουθήσουν τα Αρχεία. Απογραφή της κύριας συλλογής είναι πολύ δύσκολο να γίνει τώρα λόγω του μεγέθους της, είναι περίπου 1.000.000 αντίτυπα. Μία πτυχή της μελέτης σκοπιμότητας αφορά τον τρόπο καταμέτρησης και απογραφής με τη χρήση ραδιοσυχνοτήτων. Εγώ τουλάχιστον αυτό θα προτείνω για το τμήμα της συλλογής που επιδέχεται τέτοιας σήμανσης. Ποιες συλλογές θα μεταφερθούν στο νέο κτήριο και τι θα
παραμείνει στο Βαλλιάνειο; Ποια χρήση επιφυλάσσεται στο Βαλλιάνειο για το μέλλον; Τα στοιχεία που θα προκύψουν από τη μελέτη σκοπιμότητας θα μας δείξει ποιες συλλογές θα μεταφερθούν. Η χρήση του Βαλλιανείου είναι αντικείμενο μελέτης μιας ομάδας εργασίας που αποτελείται από μέλη του Εφορευτικού Συμβουλίου και του προσωπικού της ΕΒΕ. Αυτό βλέπω ότι χρειάζεται η Βιβλιοθήκη, η ενεργή συμμετοχή του προσωπικού σε κάθε διαδικασία διαμόρφωσης πολιτικής. Είναι ο ζωντανός οργανισμός της ΕΒΕ, το σώμα, το μυαλό, τα χέρια της, οι γνώσεις, οι δεξιότητες, η αφομοίωση της αποστολής της. Η συνείδηση της ευθύνης απέναντι στις επόμενες γενιές είναι αυτοί οι άνθρωποι, δεν πρέπει να τους βγάλουμε έξω από τις διαδικασίες λειτουργίας της Βιβλιοθήκης. Πρέπει να γίνουν «ηγέτες» στον χώρο τους και στο γνωστικό τους πεδίο. Η χρήση του Βαλλιάνειου δεν καθορίζεται από το κληροδότημα των αδελφών Βαλλιάνων; Πεντακάθαρα. Το Βαλλιάνειο ανήκει στην Εθνική Βιβλιοθήκη. Είναι η ιστορία της και θα πρέπει να αξιοποιηθούν τα χαρακτηριστικά που έχει και να ενταχθούν λειτουργίες που συνάδουν με αυτά. Άρα εκεί πρέπει να αναδεικνύεται η ιστορία της Εθνικής Βιβλιοθήκης, του βιβλίου, της τυπο-
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 15 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ
55
Ναι, γιατί το Future Library καλύπτει ένα πραγματικό κενό. Αυτό είναι το ζητούμενο μιας Εθνικής Βιβλιοθήκης, να ενσωματώνει και τους τρεις παραπάνω ρόλους της. ΤΤο Μνημόνιο συνεργασίας που υπέγραψε τα Χριστούγεννα η ΕΒΕ με το Future Library τι προβλέπει;
Δεν υπάρχει Νέα Εθνική Βιβλιοθήκη, υπάρχει Εθνική Βιβλιοθήκη σε νέα στέγη και με νέες υπηρεσίες
γραφίας, του χαρτιού, της ανάγνωσης, της βιβλιοθηκονομίας. Πρέπει οι λειτουργίες του να είναι συμπληρωματικές με τις λειτουργίες του νέου κτηρίου και να ταιριάζουν στον χαρακτήρα του εμβληματικού Βαλλιάνειου. Παράλληλα πρέπει να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητα του κτηρίου όχι μόνο οικονομικά. Ας μην ξεχνάμε ότι είναι μέρος της Τριλογίας, πρέπει να ανακαινιστεί και να συντηρηθεί για να μπορέσει να ανταποκριθεί στον ρόλο του και στο μέλλον. Θα επιδιώξετε και οικονομικά οφέλη από τη μελλοντική λειτουργία του; Αν εννοείτε εισιτήριο, δεν θα το ήθελα. Αυτό θα το αποφασίσει το Εφορευτικό Συμβούλιο, η δική μου εισήγηση θα είναι αρνητική. Δεν επιτρέπεται να αρνηθείς σε κανέναν πολίτη, Έλληνα ή μη, τη δωρεάν είσοδο στην Εθνική Βιβλιοθήκη της χώρας. Όμως μπορεί να φιλοξενήσει ένα πωλητήριο με αντικείμενα, εκδόσεις που αφορούν στη διάδοση και την ανάδειξη των θησαυρών και του πλούτου της. Έχει εξαγγελθεί ότι στον καινούργιο χώρο θα λειτουργήσει
και η Δημόσια Βιβλιοθήκη στο Κέντρο Πολιτισμού Σ.Ν. Με το δεδομένο ότι υπάρχει εκτεταμένο δίκτυο δημόσιων βιβλιοθηκών και ότι ακριβώς απέναντί του το Ευγενίδειο Ίδρυμα έχει μια εξαιρετικά οργανωμένη δημόσια δανειστική βιβλιοθήκη και επίσης αυτή θα «κλέψει» πολλά τ.μ. από την ΕΒΕ. Ποια η σκοπιμότητα λειτουργίας της και βάση ποιάς στρατηγικής αποφασίστηκε η σύστασή της; Ποιος το αποφάσισε; Υπάρχουν τρεις διακριτοί ρόλοι για μια Εθνική Βιβλιοθήκη. Ο ρόλος της παραδοσιακής Εθνικής Βιβλιοθήκης που επικεντρώνεται στη δημιουργία και τη διαφύλαξη της παραγόμενης δημοσιευμένης γνώσης εντός της χώρας ή που αφορά τη χώρα, ο ρόλος της σύγχρονης που εμπεριέχει τον πρώτο και επικεντρώνεται στην παροχή υπηρεσιών προς τις βιβλιοθήκες της χώρας. Υπάρχει και ο τρίτος ρόλος που αναπληρώνει την έλλειψη υποδομών Παιδείας και πληροφόρησης. Σ’ αυτόν εντάσσεται η Δημόσια Βιβλιοθήκη, διακριτά εντός της Εθνικής. Είναι μία επιπλέον λειτουργία της ΕΒΕ, η οποία καλείται να συμβάλλει στην αντιμετώπιση του πληροφοριακού αναλφαβητισμού. Δηλαδή βοηθάει τον αναγνώστη να αναγνωρίσει τις πληροφοριακές του ανάγκες, να εντοπίσει τις σχετικές πηγές, να αντλήσει τις κατάλληλες πληροφορίες μέσω του Διαδικτύου, να εξοικειωθεί με τις νέες τεχνολογίες και να έχει, κυρίως, την ικανότητα να τις αξιολογήσει και να τις επεξεργαστεί. Παράλληλα απευθύνεται και στις υπόλοιπες βιβλιοθήκες της χώρας, δημόσιες, δημοτικές και σχολικές, αν είχαμε, και λειτουργεί ως πρότυπο και ως υποστηρικτής τους. Δηλαδή αυτή η λειτουργία της Δημόσιας Βιβλιοθήκης «κλέβει» το Future Library από το Ίδρυμα Νιάρχος και το ενσωματώνει στις λειτουργίες της ΕΒΕ;
Στο πλαίσιο αυτής της συμφωνίας χρηματοδοτείται η απασχόληση παλαιογράφων για την απογραφή - καταγραφή των χειρογράφων και η απασχόληση εμπειρογνωμόνων για τη μελέτη σκοπιμότητας με τη συνεργασία όμως του προσωπικού της ΕΒΕ. Στο ίδιο πλαίσιο αναμένεται και η χρηματοδότηση της εκπαίδευσης του προσωπικού της ΕΒΕ. Εν όψει της μετεγκατάστασης εγείρονται ερωτηματικά και ανησυχίες σχετικά με τον ρόλο του Ιδρύματος Νιάρχου και τον δημόσιο χαρακτήρα της Εθνικής Βιβλιοθήκης. Τι απαντάτε σε όσα υποστηρίζονται και γράφονται; Ο κίνδυνος να μην υπάρχει Εθνική Βιβλιοθήκη προέρχεται από την αδιαφορία ή αδυναμία αυτού που οφείλει να διατηρεί και να διαφυλάττει τον δημόσιο χαρακτήρα της, δηλαδή το ελληνικό κράτος. Είναι ευθύνη κάθε κράτους, από τη σύστασή του, να διατηρεί τον δημόσιο χαρακτήρα της Εθνικής Βιβλιοθήκης του. Τη σύμβαση που έχει υπογραφεί μεταξύ πολιτείας και Ιδρύματος Νιάρχου για την Εθνική Βιβλιοθήκη τη γνωρίζετε, τι προβλέπει; Προβλέπει τη χρηματοδότηση από το Ίδρυμα των δύο κτηρίων (της ΕΒΕ και της Εθνικής Λυρικής Σκηνής) και του Πάρκου και του εξοπλισμού τους, και την εξασφάλιση του αναγκαίου προσωπικού για τη λειτουργία τους από το κράτος. Ποια θα είναι η ανάμειξη του Ιδρύματος Σταύρου Νιάρχου που διαθέτει το νέο κτήριο και του Κέντρου Πολιτισμού που διαχειρίζεται την κατασκευή του έργου, στη μελλοντική λειτουργία της ΕΒΕ; Η σύμβαση προβλέπει ότι με την παράδοση του κτηρίου, όλο το κτήριο, το πάρκο και η λειτουργία του παραχωρούνται στο Δημόσιο, το οποίο οφείλει να εξασφαλίσει τη βιωσιμότητα των δύο οργανισμών, ΕΒΕ και ΕΛΣ.
τό;
Ακούμε περί Νέας Εθνικής Βιβλιοθήκης. Τι σημαίνει αυ-
Δεν υπάρχει Νέα Εθνική Βιβλιοθήκη, υπάρχει Εθνική Βιβλιοθήκη σε νέα στέγη και με νέες υπηρεσίες. Είπατε ότι απαιτούνται τουλάχιστον 250-300 εργαζόμενοι για τη λειτουργία της ΕΒΕ σύμφωνα με τη μελέτη του Ιδρύματος Νιάρχος. Με την οικονομική κρίση που μαστίζει τη χώρα αν η πολιτεία δηλώσει αδυναμία να ανταποκριθεί, τώρα βλέπουμε απολύσεις παντού, χάνεται και ο δημόσιος χαρακτήρας της ΕΒΕ; Αν το κράτος συνεχίσει να μην εκπληρώνει τις υποχρεώσεις του έναντι της ΕΒΕ δεν θα χαθεί ο δημόσιος χαρακτήρας της ΕΒΕ, θα χαθεί η ΕΒΕ. Είναι ψηφιοποιημένες οι συλλογές της ΕΒΕ; Είναι ένα μέρος των εφημερίδων και των χειρογράφων της. Στις προθέσεις μου είναι η συνεργασία με άλλες βιβλιοθήκες της χώρας, ώστε να αρχίσει μια συστηματική ψηφιοποίηση όλων των συλλογών, εφημερίδων, παλαίτυπων, χειρογράφων, αρχείων με χρηματοδότηση από διαρθρωτικά προγράμματα. Αυτό θωρακίζει τον δημόσιο χαρακτήρα της ΕΒΕ και των άλλων βιβλιοθηκών και εξασφαλίζει την ανοιχτή πρόσβαση στα ψηφιακά δεδομένα. Αλλιώς η διαχείριση του ψηφιακού υλικού εγκαταλείπεται στη διακριτική ή αδιάκριτη ευχέρεια του χρηματοδότη. Με δεδομένο ότι το μεγάλο διακύβευμα της εποχής μας είναι η διαχείριση της ψηφιοποιημένης γνώσης, ποιος είναι ο κίνδυνος για την ΕΒΕ και κάθε βιβλιοθήκη ή αρχείο;
Με προβληματίζει η διατήρηση του ψηφιακού υλικού μακροπρόθεσμα. Μελέτες από ευρωπαϊκά προγράμματα, όπως το LIFE, έχουν δείξει ότι το κόστος ψηφιοποίησης είναι ένα μόνο μέρος της ψηφιακής επιμέλειας, δηλαδή της διαδικασίας να παραμένει προσβάσιμο και αναγνώσιμο το ψηφιοποιημένο υλικό για πάντα. Αν δυσκολεύεται η κοινωνία να εξασφαλίσει χρήματα για την ψηφιοποίηση φαντάζεστε πόσο πιο μεγάλη προσπάθεια απαιτείται από την ΕΒΕ για να διατηρηθεί η προσβασιμότητα στο απώτερο μέλλον; Πώς αντιμετωπίζετε το γεγονός ότι η ΕΒΕ μεταφέρεται σε ένα σημείο χωρίς εύκολη πρόσβαση από το κοινό, έξω από τον κεντρικό ιστό της πρωτεύουσας; Είναι ένα πρόβλημα υπαρκτό. Η επίλυσή του μπορεί να υλοποιηθεί σε δύο φάσεις. Άμεσα, με συνεχή δρομολόγια λεωφορείων από τον σταθμό του μετρό Φιξ, που είναι ο πιο κοντινός, στο συγκρότημα του Φαληρικού Δέλτα και μακροπρόθεσμα να δημιουργηθεί ένας σταθμός μετρό που ακούω ότι προγραμματίζεται για το 2025. Ωστόσο από τώρα το Ίδρυμα Νιάρχος έχει βάλει δωρεάν λεωφορείο από το Φιξ προς το Κέντρο Επισκεπτών του εργοταξίου. Ποιος πιστεύετε ότι είναι ο ρόλος της Εθνικής Βιβλιοθήκης στον 21ο αιώνα; Είναι η συμβολή της στη δημιουργία και διατήρηση της εθνικής ψηφιακής μνήμης πέρα από τα όρια του χρόνου και του χώρου σαν ενεργό συστατικό του παγκόσμιου πλέγματος καταγεγραμμένης γνώσης που ενεργοποιεί, συντονίζει και «παρασύρει» τις κοινωνίες για την υπέρβαση από το τοπικό στο οικουμενικό και από το ατομικό στο συλλογικό.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 15 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
56
ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ
KΡΙΤΙΚΗ ΘΕΑΤΡΟΥ
ΤΟΥ ΛΕΑΝΔΡΟΥ ΠΟΛΕΝΑΚΗ
«ΔΥΤΙΚΗ ΑΠΟΒΑΘΡΑ» ΤΟΥ ΚΟΛΤΕΣ ΣΤΟ ΕΘΝΙΚΟ
Από τοίχο σε τοίχο Ένας ακόμη «καταραμένος» ποιητής της σκηνής, ο Γάλλος Μπερνάρ-Μαρί Κολτές (1948 - 1989), ανατρέπει στα έργα του τη λογική του κακοχωνεμένου αξιώματος: «σκέπτομαι άρα υπάρχω», βάση του νεωτερικού πολιτισμού και σταθερό «πιστεύω» των διαφωτισμένων (;) αστών. Μαζί, απορρίπτει ως άχρηστη τη δομή του «καλοχτισμένου» δραματικού έργου, βασισμένη στον στέρεο διάλογο και στην προφάνεια των γλωσσικών σημείων. Παιγμένη για πρώτη φορά το 1985, η «Δυτική αποβάθρα» παραπέμπει σε έναν δυσμενή, κακοφωτισμένο πολιτισμό και σε έναν δύσμορφο κακοφορμισμένο λόγο, εκπλήσσοντας με την προφητική της διάνοια. Ο Κολτές έβλεπε μακριά, έβλεπε, το κυριότερο, πολιτικά. Πρόκειται για ένα τοπίο που κείται πέραν και αυτής της ίδιας της μπεκετικής ερημίας. Ένα παγωμένο, λεηλατημένο μεταβιομηχανικό και μετα-γλωσσικό τοπίο, που ορίζεται από δυο συνιστάμενες, του ύψους και του βάθους. Σαν ένα σημείο σταυρού, σύμβολο ατιμωτικού θανάτου, μα και καθαγίασης. Γίνεται, υπό αυτήν την έννοια, η «Δυτική αποβάθρα» μια βλαστήμια που θέλει να είναι προσευχή. «Συμβαίνει» στον ενδιάμεσο χώρο, ανάμεσα στην πτώση (που ισοδυναμεί με μια γέννηση) και στην ερημιά (που είναι ο θάνατος απογυμνωμένος από κάθε μεταφυσική αίγλη). Ο
υπεσχημένος επί γης παράδεισος και η κόλαση, ένα και το αυτό: τοπίο επιμετρημένο με τα βήματά μας, διαμπερώς, από τοίχο σε τοίχο. Γεωμετρικός εφιάλτης, γι’ αυτούς που πίστεψαν και για όσους δεν πίστεψαν. Όπου η ίδια η ανθρώπινη ανάγκη της ανταλλαγής ανταλλάσσεται με αντικατοπτρισμούς ειδώλων σε νερό, που είναι και εκείνο αντικατοπτρισμός της ερήμου για τους διψασμένους οδοιπόρους. Εδώ, δεν πρόκειται για την ασυμφωνία και το ασύμπτωτο, που μας διχάζουν, μας δικάζουν, και από κοινού ορίζουν «δίχα» τη μοίρα μας. Δεν είναι οι παλιές, καλές, γνωστές μας Ερινύες. Πρόκειται για ακριβώς το αντίθετο: η προεξαγορασμένη «συμφωνία» και η προεξοφλημένη «σύμπτωση» όλων με όλα, μας προ-ορίζουν. Για πού; Κάποιοι, αυτό το ονόμασαν «παγκοσμιοποίηση». Είναι ένας (καφκικός) πύργος της Βαβέλ, από την ανάποδη, όπου δεν υπάρχει διάλογος, κίνηση ζωής και όπου όλα υπόκεινται στον νόμο της βαρύτητας: «Παν ό,τι διαθέτει σώμα, πίπτει. Εις ουδένα αναγνωρίζεται πτητική ικανότης. Εντέλλεσθε όπως παραδώσητε εις την είσοδον του ναού το ζεύγος των πτερύγων σας. Οι παραβάται θα αποπέμπονται». Η «Δυτική αποβάθρα» παραπέμπει στον Κάφκα και μέσω αυτού στον Ντοστογιέφσκι. Αρκετά, όμως, με την ανάλυση του έργου.
KΡΙΤΙΚΗ MOYΣΙΚΗΣ
Στη σκηνή «Νίκος Κούρκουλος» του Εθνικού, σε σκηνοθεσία του Ludovic Lagarde, σε στερεοσκοπική, κρυστάλλινη μετάφραση του Βασίλη Παπαβασιλείου (δραματουργία της Marion Stoufflet), με βάση εκκίνησης το εξαίρετο σκηνικό του Antoine Vasseur και τα ίσης αισθητικής αξίας κοστούμια της Εύας Νάθενα, τους λειτουργικούς φωτισμούς του Sebastien Michaud, τα βίντεο του Γρηγόρη Ρέντη, δίνεται μια ισορροπημένη σκηνικά, αλλά κάπως «ελαφρυμένη» πολιτικά εκδοχή της «Δυτικής αποβάθρας». Το βάρος πέφτει στον «αμλετικό» υπαρξιακό προβληματισμό: «να ζεις ή να μη ζεις;». Όπως όμως ανέπτυξα πιο πάνω, το έργο (όπως και ο αυθεντικός «Άμλετ») είναι βαθιά πολιτικό. Σε κάθε περίπτωση, η παράσταση αποδίδει τα δέοντα στους δέοντες, με ρυθμούς, ατμόσφαιρα, ύφος, όλα τα απαιτούμενα. Το κείμενο ήθελε, ωστόσο, σχετική συντόμευση, για να αποφευχθεί μια χαλάρωση ρυθμών, στη μέση πε-
ρίπου... Να μείνουν όσα κρίσιμα λέει, που απευθύνονται στον σημερινό θεατή. Να φύγουν τα θεωρητικά κομμάτια, που κουράζουν. Οι διδασκαλίες των ρόλων προσεγγίζουν αρκετά τον στόχο τους. Πρώτη, αναμφισβήτητα, τοποθετώ την σπουδαία Θέμιδα Μπαζάκα (Σεσίλ) που κάνει εδώ ένα μεγάλο ρόλο «μαύρης ντάμας». Ο Νίκος Χατζόπουλος δίνει δημιουργικά τον «Κοχ» ως εκμαγείο πεσμένου σώματος σε λάσπη. Η Μαρία Ναυπλιώτη ισορροπεί, ίσως λίγο περισσότερο του δέοντος, τις αντίρροπες δυνάμεις που ξεσχίζουν την «Μονίκ». Ο Δημήτρης Λάλος δίνει ακέραιο τον «Σαρλ», σφυρήλατο, κατορθώνοντας να μην ακούγονται οι «σφυριές»... Ο Γιώργος Κοτανίδης είναι ένα θαυμαστό, ομιλούν επιτύμβιο ανάγλυφο. Ο Γιάννης Νιάρος με άριστες τοποθετήσεις, ο Μιχάλης Αφολαγιάν ικανοποιεί. Μια πολύ ελπιδοφόρα παρουσία, με «άλας», η νεαρή Αναστασία - Ραφαέλα Κονίδη.
TOY ΚΥΡΙΑΚΟY Π. ΛΟΥΚΑΚΟY
«ΠΙΚ-ΝΙΚ» ΤΟΥ ΘΕΟΦΡΑΣΤΟΥ ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΔΗ
Ζητούμενο ακόμη η συγκέντρωση του έργου του Αποτιμώντας τη συνολική προσφορά του Θεόφραστου Σακελλαρίδη (1883 - 1950) κατά την εκδημία του, η κριτικός Σοφία Σπανούδη τον αποκάλεσε «Λέχαρ της Ελλάδος». Η εκτίμηση αυτή δεν αμφισβητείται σοβαρά, 65 χρόνια αργότερα, εν όψει τού εν καιρώ κρίσης ανανεωμένου ενδιαφέροντος για το μελοδραματικό έργο του, ιδίως το κεφάλαιο των μελοδραματίων, τα περισσότερο αγαπητά των οποίων ανέκυψαν, συμπτωματικά, στα χρόνια της πρώτης μεγάλης ανατροπής του περασμένου αιώνα, δηλαδή κατά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο: 1914 τα -επίκαιρα στον απόηχο των Βαλκανικών Πολέμων- «Παραπήγματα», που, παρεμπιπτόντως, όχι μόνο λόγω ποιότητας, αλλά και λόγω τρέχουσας επετείου, οφείλουν να προταχθούν στη ροή των αναβιώσεων, 1915 το «Πικ - Νικ», που παρακολουθήσαμε από τις 19 έως τις 28/02 στην αίθουσα «Αλεξάνδρα Τριάντη» του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών, 1918 ο κοσμαγάπητος «Βαφτιστικός» που είχε εγκαινιάσει τη νέα οπτική της οπερέτας στη χώρα μας, όπως αυτή αποτυπώθηκε τότε (2012) στην παραγωγή του Βασίλη Παπαβασιλείου και τη μουσική διεύθυνση του Γιώργου Πέ-
τρου. Είναι σημαντικό η εθνική μουσική ταυτότητα να αναζητηθεί επιτέλους και σε αυτό το πεδίο της λόγιας μουσικής και, προς τον σκοπό αυτό, η ακατάβλητη αγάπη του κοινού και το σοβαρό ενδιαφέρον καλλιτεχνών όπως οι προαναφερθέντες μπορούν να συγκροτήσουν υπολογίσιμη δύναμη ανατροπής κυρίαρχων μέχρι πρότινος αντιλήψεων που σταθερά αποθέωναν ως λαϊκό ένα ευτελές ανατολίτικο τουριστικό στερεότυπο. Η παραγωγή του «Πικ - Νικ» στο Μέγαρο Μουσικής επιβεβαίωσε πρωτίστως την ύπαρξη στρατηγικής γύρω από την ποιοτική αναζωογόνηση της οπερέτας, με κύρια γνωρίσματα τον σεβασμό στο γράμμα του μουσικού κειμένου, την οικονομία στους διαλόγους, την αποφυγή υπερβολών στην επικαιροποίησή τους και την εν γένει επιμελή αντιμετώπιση του ευαίσθητου αυτού genre μέσα από την επιστράτευση σημαντικών σκηνοθετών του Θεάτρου. Υπό αυτήν την έννοια, η παραγωγή του Στάθη Λιβαθινού (σε δραματουργική προσαρμογή της Έλσας Ανδριανού) υπήρξε μετρίως συγκρατημένη σε επίκαιρους αναχρονισμούς, ατμοσφαιρική στα tableaux (vivants και μη) της σκηνογραφίας, α-
νεπαισθήτως αφαιρετική στο ενδυματολογικό στοιχείο (αμφότερα διά χειρός Ελένης Μανωλοπούλου). Επέτρεψε έτσι την ευχερή μεταφορά των θεατών στον «ου τόπο» της αρχικής σύλληψης, δηλαδή στον λωτοφάγο κόσμο μιας ειρήνης εξαντλούμενης σε εσπερίδες του «λαχείου προς αποξήρανσιν της Μεσογείου» και αποδοσμένης στο μέχρι τελικής πτώσεως ερωτικό «γαϊτανάκι». Μοναδική -μολαταύτα κομβική- παρατήρηση, όχι μόνο δική μας, αλλά και πολλών θεατών, υπήρξε η αδυναμία προβολής του κειμένου στην αίθουσα, όχι μόνο κατά την αδόμενη συμμετοχή των γυναικείων χαρακτήρων, αλλά ακόμη και στην πρόζα ταλαντούχων χειριστών της, όπως ο τενόρος Δημήτρης Ναλμπάντης στο μέρος του primo tenore Βερδελή. Μόνοι διασωθέντες από αυτή την καίρια δυσλειτουργία, η οποία, παρά τους υπερτίτλους, συνέβαλε ώστε να αδρανοποιηθεί η ανταπόκριση στις ατάκες του γέλιου, παρέμειναν ο βαρύτονος Χάρης Ανδριανός, ως ζωηρός Αργυρός τόσο στην αδόμενη όσο και στην ομιλούμενη παρέμβασή του, και η παλαίμαχη μέτζο Λυδία Αγγελοπούλου, που ζωντάνεψε τον ρόλο χαρακτήρα της Μπα-
τζαχρούλας Φραμπαλά με υποκριτικούς όρους «χρυσής» εποχής. Ίσως το Δημοτικό Θέατρο Πειραιώς να ενδείκνυται εφεξής ως ο κατάλληλος από πλευράς ακουστικής χώρος για την οπερέτα! Ναλμπάντης και η Μυρσίνη Μαργαρίτη πάντως, η τελευταία ως σκηνική μνηστή του Λόλα Φραμπαλά, πολέμησαν ηρωικά για τη δικαίωση των μεγάλων ποθοπλάνταχτων μελωδιών των δύο ερωτευμένων, βοηθούμενοι από μια «Καμεράτα» με αίσθηση χρωμάτων και δυναμικής, υπό τον τρυφερό απέναντι στις φωνές μαέστρο Πέτρου, ο οποίος ετοιμάζεται για μιαν ακόμη διεθνή επίδοση επικεφαλής της Ορχήστρας του, δηλαδή την επικείμενη πρώτη συμμετοχή ελληνικού σχήματος στην 119ετή ιστορία του περιώνυμου Φεστιβάλ «BBC Proms» του Λονδίνου (Cadogan Hall, 2/08/2014)! Ο υπερβολικά μεγάλος για το φωνητικό διαμέτρημά τους χώρος υπονόμευσε ακόμη και την αποτελεσματικότητα καλλιτεχνών όπως ο Δημή-
τρης Ήμελλος ως Μίστερ Μπρόουντ και ο Κωστής Ρασιδάκις ως Φραμπαλάς (ο τελευταίος είχε να αντιμετωπίσει την ανεξίτηλη «ραδιοφωνική» ανάμνηση του Παρασκευά Οικονόμου στον ρόλο, όπως εξάλλου και ο Στέλιος Ιακωβίδης, ως βραδύγλωσσος Πλούταρχος Μπερλινερής, τη διαδοχή του -ομοίως αείμνηστου- προκατόχου του Κούλη Στολίγκα...). Η συνοπτική ωριαία ηχογράφηση του αείποτε ΕΙΡ υπό τον Τότη Καραλίβανο, που ημιτελή διατηρούμε στο αρχείο μας, εφ’ όσον ανευρίσκεται ακόμη στο Ραδιομέγαρο της Αγίας Παρασκευής (άλλη μουσικά πληρέστερη αλλά δραματουργικά χαλαρότερη πρέπει να υπάρχει στο αρχείο του Γ’ Προγράμματος, αφού είχε αναμεταδοθεί εν έτει 2000 από την τότε παραγωγό του κ. Κατερίνα Χατζηστεφάνου), θα αποτελούσε επείγουσα προτεραιότητα ψηφιοποίησης και διαθεσιμότητάς της στο κοινό εκ μέρους της ΝΕΡΙΤ!
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 15 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
57
ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ
Bloomsday
γνώστες στο βιβλιοπωλείο Public (πλ. Συντάγματος), στις 5.00 μ.μ.
Διεθνής ημέρα τιμής στον Τζέιμς Τζόυς η Δευτέρα 16 Ιουνίου, η μέρα που περιγράφεται στον Οδυσσέα, και στην Αθήνα γιορτάζεται με την προβολή της ποιητικής ταινίας της Βουβούλας Σκούρα The Red Bank. James Joyce: Τα τετράδιά του, των ελληνικών, βασισμένη στο πολυτροπικό κείμενο του Βαγγέλη Ιντζίδη. Με αφορμή την προβολή, οι ηθοποιοί Ευγενία Μαραγκού και Κωνσταντίνα Τάκαλου θα διαβάσουν αποσπάσματα από κείμενα των Μ. Αραβαντινού, Σ. Μιχαήλ, Κλ. Μάγκρις, Σπ. Αργυρόπουλου - Μ. Πολιτοπούλου και Richard Klein, ενώ θα προβληθεί και μια συνέντευξη του Νάνου Βαλαωρίτη, στον Φούρνο (Μαυρομιχάλη 168), στις 7.00 μ.μ. Λίγο αργότερα, το περιοδικό ΚΟΡΕΚΤ των εκδόσεων Νεφέλη διοργανώνουν την εκδήλωση JJ Blues, με ομιλητή τον συγγραφέα Άρη Μαραγκόπουλο, ενώ θα απαγγείλουν αποσπάσματα έργων του Joyce μέλη της Συντακτικής Επιτροπής και θα προβληθεί βίντεο της Ελεάννας Μαρτίνου, στο CAMP (πλ. Κοτζιά), στις 8.00 μ.μ.
Κουντουνάκι Παραμύθια από Πόντο, Μάνη, Κύθνο, Λάρισα, Κάτω Ιταλία, Χίο, Νάξο, Μ. Ασία όπου η ελληνική γλώσσα σκάρωνε ιστορίες να ξεγελάσει τον χρόνο, να νανουρίσει τα παιδιά, να τα μυήσει στη ζωή, αφηγείται η Αγνή Στρουμπούλη και καταγράφει στο βιβλίο Το κουντουνάκι, για παιδιά 3-9 χρόνων, και με όργανα και με τούμπανα συνοδεύει ο Γιάννης Ψαριώτης, στο Πολιτιστικό Κέντρο «Ακαδήμεια» (Μαραθωνομάχων 8), στις 8.00 μ.μ.
ΠΕΜΠΤΗ
Ζούμπιν Μέτα Η ΑΤΖΕΝΤΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ
ΚΥΡΙΑΚΗ
Αποτυπώσεις της Αθήνας Με δύο εκθέσεις και ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα, τις «Αποτυπώσεις της Αθήνας», που περιλαμβάνουν αρχειακά τεκμήρια για την πόλη, και «Οι γειτονιές μας. Προσεγγίζοντας τον ίδιο χώρο μέσα από τέσσερις διαλόγους», εικαστική έκθεση μαθητών του 51ου Δημοτικού Σχολείου (Πλ. Βάθης) και του 2ου Δημοτικού Μαγούλας, συμμετέχει στην εκδήλωση του Δικτύου Μουσείων «H δική μας Αθήνα» το Ιστορικό Αρχείο της Εθνικής Τράπεζας (Μέγ. Διομήδη, 3ης Σεπτεμβρίου 146), από 10.00 π.μ. - 3.00 μ.μ.
ΔΕΥΤΕΡΑ
Δον Κιχώτης Από το Νησί των Ιπποτών ξεκινά την καλοκαιρινή του... εκστρατεία ο Δον Κιχώτης του Θερβάντες, σε σκηνοθεσία και διασκευή για παιδιά του Δημήτρη Αδάμη, που παρουσιάζουν οι Μαγικές Σβούρες στο Θέατρο Μεσαιωνικής Τάφρου (Ρόδος), στις 9.00 μ.μ.
για την 85χρονη πορεία του ομώνυμου εκδοτικού οίκου, στο βιβλιοπωλείο Ιανός (Σταδίου 24), στις 8.30 μ.μ.
ΤΕΤΑΡΤΗ
Καταραμένοι Με την ταινία Οι καταραμένοι του Luchino Visconti (La caduta degli dei, 1969), για την οποία μιλά ο καθηγητής Κύρκος Δοξιάδης, συνεχίζεται ο κύκλος προβολών «Βλέμμα στον φασισμό», που διοργανώνει, με ελεύθερη είσοδο, το Ίδρυμα Ρόζα Λούξεμπουργκ και το ΕΚΠΑ στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος (Ιερά Οδός 48), στις 8.00 μ.μ.
Χόρχε Μπουκάι Με αφορμή την κυκλοφορία του νέου του βιβλίου Ο δρόμος της πνευματικότητας (εκδ. Opera), ο ψυχοθεραπευτής και συγγραφέας Χόρχε Μπουκάι θα συνομιλήσει με τους ανα-
Με τον κορυφαίο μαέστρο Ζούμπιν Μέτα επικεφαλής της Φιλαρμονικής Ορχήστρας του Ισραήλ, που ερμηνεύει την 8η Συμφωνία του Άντον Μπρούκνερ και τη 2η Συμφωνία του Γκούσταβ Μάλερ («της Αναστάσεως») με τη συνοδεία της Κρατικής Χορωδία της Λετονίας με σολίστ τη σοπράνο Γιουλιάνε Μπάνζε και τη μεταζοσοπράνο Κάθριν ΓουίνΡότζερς, ολοκληρώνεται ο κύκλος «Μεγάλες ορχήστρες - Μεγάλοι μαέστροι» στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών (Β. Σοφίας και Κόκκαλη), στις 9.00 μ.μ.
Το πλεκτό Για το βιβλίο της Κατερίνας Σχινά Καλή και ανάποδη. Ο πολιτισμός του πλεκτού (εκδ. Κίχλη) συνομιλούν με τη συγγραφέα η εικαστικός Κατερίνα Ζαχαροπούλου, η κοινωνική ανθρωπολόγος Κατερίνα Μελισσινού και η εικαστικός Ελένη Κρίκκη, με συντονίστρια την ιστορικό τέχνης Λουίζα Καραπιδάκη, στο πλαίσιο της έκθεσης «Από την παραδοσιακή χει-
Ρούλα Αλαβέρα Τα πενήντα χρόνια ποιητικής αφοσίωσης της Ρούλας Αλαβέρα τιμά η Εταιρεία Ελλήνων Συγγραφέων και το ηλεκτρονικό περιοδικό Poeticanet, με ομιλητές τους Ιωσήφ Βεντούρα, Αλέξη Ζήρα, Μάρκο Δραγούμη, Γιάννη Τσεκλένη, Εύα Κοταμανίδου, Σάρα Θηλυκού και Ευαγγελία Τσίρτση, στο Black Duck Garden (Παπαρρηγοπούλου 5-7, πλ. Κλαυθμώνος), στις 8.00 μ.μ.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΣΠΥΡΟΣ ΚΑΚΟΥΡΙΩΤΗΣ agenda.avgi@gmail.com
Στο πλαίσιο του κύκλου εκδηλώσεων «Οι εκδότες και η ιστορία τους: Το παρόν και το μέλλον», ο δημοσιογράφος Γιάννης Μπασκόζος συζητά με τον Αλέξανδρο Παπαζήση
ροτεχνία στη σύγχρονη τέχνη», στο Μουσείο Λαϊκής Τέχνης «Αγγελική Χατζημιχάλη» (Αγγ. Χατζημιχάλη 6, Πλάκα), στις 7.30 μ.μ.
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ
Φαραντούρη Charles Loyd
Γράμματα σπουδάματα To 2o Γυμνάσιο Ηλιούπολης «Δελμούζειο», ολοκληρώνοντας το πολιτιστικό του πρόγραμμα «Γράμματα σπουδάματα», παρουσιάζει τη μουσικοθεατρική παράσταση Η γνώση είναι ουρανός, της πρέπει ελευθερία, στο κλειστό Δημοτικό Θέατρο Ηλιούπολης (Σοφ. Βενιζέλου 114), στις 8.30 μ.μ.
Ελληνική τζαζ
Εκδόσεις Παπαζήση
Τα πέμπτα του γενέθλια γιορτάζει την Παρασκευή και με την ευκαιρία παρουσιάζονται, στο πλαίσιο ενός προγράμματος ψηφιακής αποκατάστασης των γλυπτών του Παρθενώνα, οι ιππείς της δυτικής ζωφόρου σε τρισδιάστατες ψηφιακές εικόνες με προσθήκες χάλκινων όπλων και χαλινών, με εναλλασσόμενο φωτισμό και δοκιμαστικό χρωματισμό, ενώ το βράδυ στο προαύλιο θα δοθεί συναυλία από τον Leon of Athens, με δικά του τραγούδια και διασκευές από τη διεθνή δισκογραφία, στο Μουσείο Ακρόπολης (Διον. Αρεοπαγίτου 15), στις 9.30 μ.μ.
Συνεχίζοντας να αποκαλύπτει στο κοινό την τζαζ πλευρά της, η Μαρία Φαραντούρη επαναλαμβάνει τη συνάντησή της με τον Charles Loyd, έναν από τους σημαντικότερους μουσικούς στο τζαζ στερέωμα, προσκαλώντας και την Φένια Παπαδόδημα, σε μια συναυλία στο Ηρώδειο (Απ. Παύλου), στις 9.00 μ.μ.
ΤΡΙΤΗ
Από σήμερα και για τρεις βραδιές, έξι γκρουπ από τη νέα γενιά της εγχώριας τζαζ σκηνής (Yiannis Papadopoulos Trio, Costis Christodoulou Quintet, Ζoe Efstathiou Τrio, Stelios Chatzikaleas Quintet, ΙnDuologue, Μomo Τrio) παρουσιάζουν τις δημιουργίες τους στη δροσερή ταράτσα της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών (Συγγρού 107), στις 9.15 μ.μ.
Μουσείο Ακρόπολης
ΣΑΒΒΑΤΟ
Μπουένος Άιρες...
Κωνσταντίνος Γραμματόπουλος Πάνω από 150 έργα του χαράκτη και ζωγράφου Κωνσταντίνου Γραμματόπουλου (19162003) προσφέρουν την ευκαιρία για τη γνωριμία με το έργο του, από τις αφίσες ενάντια στους Ιταλούς κατακτητές, που έγιναν αφορμή να συλληφθεί κατά τη διάρκεια της κατοχής, τις προσωπογραφίες Ελλήνων λογοτεχνών (Σικελιανός, Παλαμάς, Βενέζης, Τερζάκης), τα «Αλφαβητάρια» του Δημοτικού Σχολείου, καθώς και τα βιβλία των Π. Δέλτα, Π. Πρεβελάκη, Π. Χάρη, Ν. Βρεττάκου με τις εικονογραφήσεις με έγχρωμες ξυλογραφίες κ.ά. στην αναδρομική έκθεση που εγκαινιάζεται την Πέμπτη στο Ίδρυμα Β. & Μ. Θεοχαράκη (Βασ. Σοφίας 9), στις 8.00 μ.μ.
Με μελωδίες και μια βαλίτσα γεμάτη φαντασία, κινήσεις κι αντικείμενα ταξιδεύουν το κοινό στους μαγευτικούς δρόμους του Μπουένος Άιρες, στο βροχερό Παρίσι και στην Αθήνα οι χορευτές με κινητική ή νοητική αναπηρία και οι χορευτές χωρίς αναπηρία που συμμετέχουν στην παράσταση Μπουένος Άιρες - Παρίσι - Αθήνα, που εντάσσεται στο 13ο Φεστιβάλ Χορού του Σωματείου Ελλήνων Χορογράφων και πραγματοποιείται, με ελεύθερη είσοδο, στο Θέατρο της ΑΣΚΤ (Πειραιώς 256, Ταύρος), στις 9.00 μ.μ.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 15 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
58 Παρακαλούνται οι αναγνώστες να ενημερώνονται για τυχόν αλλαγές από τα παρακάτω τηλέφωνα Α ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΑΒΑΝΑ (Θερινό) Κηφισίας 234 και Λυκούργου 3, 2106756546, Θεέ μου, τι σου κάναμε? 21:00, 23:00 ΑΕΛΛΩ CINEMAX 5+1 CYTA Πατησίων 140, 2108259975 - 2108215327, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr Αίθουσα 1 Στα όρια του αύριο 22:40 Χίλιοι τρόποι να πεθάνεις στην άγρια Δύση 20:15 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 18:00 3D Αίθουσα 2 Maleficent 17:45, 20:00, 22:20 Αίθουσα 3 Χίλιοι τρόποι να πεθάνεις στην άγρια Δύση 22:00 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 17:30, 19:45 Αίθουσα 6 (Θερινή) Χίλιοι τρόποι να πεθάνεις στην άγρια Δύση 22:45 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 20:45 ΑΘΗΝΑΙΑ (ΘΕΡΙΝΟ) Χάρητος 50, Κολωνάκι, 2107215717, Θεέ μου, τι σου κάναμε? 23:00 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 20:45 ΑΘΗΝΑΙΟΝ Βασιλισσης Σοφίας 124, Αμπελόκηποι, 2 1 0 7 7 8 2 1 2 2 - 2 1 1 2 1 1 2 2 2 2 , www.athinaioncinemas.com Αίθουσα 1 Στα όρια του αύριο 18:10 Χίλιοι τρόποι να πεθάνεις στην άγρια Δύση 20:20, 22:40 Αίθουσα 2 Maleficent 20:10, 22:10 Yves Saint Laurent 18:00 ΑΘΗΝΑΙΟΝ CINEPOLIS Ζησιμοπούλου 7 & Ιωάννου Μεταξά, Γλυφάδα, 2108983238-2112112222, www.athinaioncinemas.com Αίθουσα 1 Χίλιοι τρόποι να πεθάνεις στην άγρια Δύση 18:00, 20:20, 22:40 Αίθουσα 2 Maleficent 18:10, 20:10, 22:10 Αίθουσα 3 Yves Saint Laurent 18:30, 20:30 Σκουριασμένη πόλη 22:30 Αίθουσα 4 Στα όρια του αύριο 18:00, 20:10, 22:20 ΑΙΓΛΗ ΖΑΠΠΕΙΟΥ (ΘΕΡΙΝΟ) Κήπος Ζαππείου, 2103369300, Μια Γαλλίδα στο Μανχάταν 21:00, 23:00 ΑΜΥΝΤΑΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Κωνσταντινουπόλεως 16, Υμηττός, 2107626418, Θεέ μου, τι σου κάναμε? 20:50, 22:50 AΝΕΣΙΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Λεωφόρος Κηφισίας 14, Αμπελόκηποι, 2107788778, Κλειστό ΑΝΟΙΞΗ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ 2+1 Αγωνιστών στρατοπέδου 49, Χαϊδάρι, 2105813470-2105813450 Αίθουσα 1 Χίλιοι τρόποι να πεθάνεις στην άγρια Δύση 18:30, 20:45, 22:45 Αίθουσα 2 ART CINEMA Yves Saint Laurent 20:30, 22:30 ΑΝΟΙΞΙΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Αττική & Ευριπίδου 19, Νέο Ηράκλειο, 2102814071, Φιλομένα 21:00, 23:00 ΑΡΚΑΔΙΑ (ΘΕΡΙΝΟ) Καραολή Δημητρίου 36 & Φορμίωνος 222, Πάρκο Νέας Ελβετίας, 2107661166-2107661226, Ξενοδοχείο Grand Budapest 21:00, 23:00 ΑΣΤΥ Κοραή 4, Αθήνα, 2103221925, Μεθυσμένος με γυναίκες και ζωγραφική (Ταινιοραμα 2014) 18:00 Αντρέι Ρουμπλιόφ (Ταινιοραμα 2014) 22:00 Πόλοκ, ο Ασυμβίβαστος (Ταινιοραμα 2014) 20:00 ΑΤΤΙΚΟΝ ΑΛΣΟΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Μέσα στο Αττικό Άλσος, 6944542300-2106997755, Χίλιοι τρόποι να πεθάνεις στην άγρια Δύση 21:00, 23:00 ΒΑΡΚΙΖΑ Θάσου 22, 2108973926 Αίθουσα 1 3D Maleficent 19:00 3D, 20:45 3D, 22:40 3D Αίθουσα 2 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 18:30 3D Χίλιοι τρόποι να πεθάνεις στην άγρια Δύση 20:30, 22:30 Αίθουσα 3 (Θερινή) Suzanne 20:50, 22:50 ΒΟΞ (ΘΕΡΙΝΟ) Θεμιστοκλέους 82, Εξάρχεια, Αθήνα, 2103301170, Θεέ μου, τι σου κάναμε? 21:00, 23:00 VILLAGE 15 CINEMAS @ THE MALL Ανδρέα Παπανδρέου 35 (παράπλευρος Αττική οδού) θέση ψαλίδι, Μαρούσι, Τηλ.14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Rio 2 (μεταγλ.) 17:10 Ανυπόφοροι γείτονες 19:20, 21:30, 23:50 Αίθουσα 2, Post Credit Στα όρια του αύριο 21:00 3D, 23:20 3D Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 18:40 3D Αίθουσα 3 Surround, Godzilla 19:40, 22:20 Η Τίνκερμπελ και οι πειρατές (μεταγλ.) 17:50 Αίθουσα 4, Post Credit X-Men: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 19:30, 22:10 Αίθουσα 5 Cinema Europa, Heineken Maleficent 19:50, 22:00, 00:10 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 17:40 Αίθουσα 6 - Cinema Europa Surround, Brick Mansions 22:50 Yves Saint Laurent 18:10, 20:40 Αίθουσα 7 - max screen, Cosmote Στα όρια του αύριο 21:40, 00:20 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 19:10 Αίθουσα 8 Ζαμπίζια: Πουλιά στον αέρα (μεταγλ.) 18:20 Maleficent 20:30 3D, 22:40 3D Αίθουσα 9 Τα δεσμά του Διαβόλου 18:50, 21:20, 23:40 Αίθουσα 10 Χίλιοι τρόποι να πεθάνεις στην άγρια Δύση 18:30, 21:00, 23:30 Αίθουσα 11 Maleficent 19:00, 21:10, 23:20 Αίθουσα 12 Στα όρια του αύριο 17:30, 20:00, 22:30 Αίθουσα 13 - gold class Χίλιοι τρόποι να πεθάνεις στην άγρια Δύση 21:00, 23:30 Αίθουσα 14 - gold class Στα όρια του αύριο 20:00, 22:30 VILLAGE 5 CINEMAS PAGRATI Υμηττού 110 & Χρεμωνίδου,Εμπορικό κέντρο Millennium, Παγκράτι, 210 7566240 - 14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Χίλιοι τρόποι να πεθάνεις στην άγρια Δύση 19:20, 21:50, 00:15 Αίθουσα 2 X-Men: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 19:00, 21:40, 00:20 Αίθουσα 3, Cosmote Στα όρια του αύριο 19:10, 21:30, 23:50 Αίθουσα 4 Maleficent 21:10, 23:10 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 19:00 3D Αίθουσα 5 Στα όρια του αύριο 22:00, 00:20 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 19:45 VILLAGE 9 CINEMAS @ FALIRO Παλαιά Λεω-
ΘΕΑΜΑΤΑ ΕΠΙΛΟΓΕΣ «Μαύρο ψωμί» του Αγκουστί Βιλαρόνγκα. Στην Καταλωνία, μετά το τέλος του εμφυλίου πολέμου, ο 11χρονος Αντρέου ανακαλύπτει δύο πτώματα στο δάσος. Οι αρχές θεωρούν ύποπτο τον αριστερών πεποιθήσεων πατέρα του και ο μικρός προσπαθεί να αποδείξει την αθωότητά του αναζητώντας τον πραγματικό ένοχο (Διάνα, Τριανόν, Μικρόκοσμος). «Αμελί» του Ζαν-Πιερ Ζενέ. Η Αμελί, μια ρομαντική και γενναιόδωρη γκαρσόνα, καταφέρνει να κάνει ευτυχισμένους τους ανθρώπους γύρω της εκπληρώνοντας τα όνειρά τους... Σε επανέκδοση, η μεγάλη επιτυχία του γαλλικού κινηματογράφου με την Οντρέ Τοτού (Σινέ Ψυρρή). «Μικρά Αγγλία» του Παντελή Βούλγαρη. Στην Άνδρο της φόρος Ποσειδώνος 1 & Μωραϊτινη 3 Δέλτα Παλαιού Φαλήρου, Τηλ.14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Maleficent 21:00 Στα όρια του αύριο 23:10 3D Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 18:40 3D Αίθουσα 2 X-Men: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 18:40, 21:20, 00:00 Αίθουσα 3 Godzilla 22:15 Brick Mansions 20:00 Αίθουσα 4, Post Credit Maleficent 19:30, 21:40, 23:45 Αίθουσα 5 Τα δεσμά του Διαβόλου 20:10, 22:30 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 18:00 Αίθουσα 6 Χίλιοι τρόποι να πεθάνεις στην άγρια Δύση 18:20, 21:00, 23:40 Αίθουσα 7-VMAX, Cosmote Στα όρια του αύριο 19:40, 22:00, 00:20 Αίθουσα 8- Gold Class Στα όρια του αύριο 19:10, 21:30 Αίθουσα 9 - Gold Class Χίλιοι τρόποι να πεθάνεις στην άγρια Δύση 19:40, 22:20 VILLAGE CINEMAS ATHENS METRO MALL ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Λεωφόρος Βουλιαγμένης 276, Άγιος Δημήτριος, 210 6104100 - 14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Maleficent 21:00, 23:10 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 18:50 3D Αίθουσα 2, Cosmote Στα όρια του αύριο 21:50, 00:10 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 19:30 Αίθουσα 3 Χίλιοι τρόποι να πεθάνεις στην άγρια Δύση 19:10, 21:30, 23:50 Αίθουσα 4 X-Men: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 22:20 Maleficent 18:00, 20:10 Αίθουσα 5 Στα όρια του αύριο 20:20 3D Τα δεσμά του Διαβόλου 22:30 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 18:10 VILLAGE RENTI ΘΕΡΙΝΟ Θηβών 228 & Παρνασσού, Αγιος Ιωάννης Ρέντης, 2104215100 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr, Χίλιοι τρόποι να πεθάνεις στην άγρια Δύση 21:00, 23:40 VILLAGE SHOPPING AND MORE Θηβών 228 & ΠαρνασσούΆγιος Ιωάννης Ρέντης, 210 4215100 - 14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 2 - Comfort Χίλιοι τρόποι να πεθάνεις στην άγρια Δύση 20:40, 23:10 Αίθουσα 3 Σκουριασμένη πόλη 18:15, 20:40, 23:15 Αίθουσα 4 Στα όρια του αύριο 21:10 3D, 23:50 3D Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 19:00 Αίθουσα 5 Στα όρια του αύριο 20:00, 22:30 Αίθουσα 6 Maleficent 20:45, 23:00 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 18:30 Αίθουσα 7 Χίλιοι τρόποι να πεθάνεις στην άγρια Δύση 20:15, 22:45 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 18:00 Αίθουσα 8 Maleficent 21:30 3D, 23:45 3D Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 19:20 3D Αίθουσα 9 Χίλιοι τρόποι να πεθάνεις στην άγρια Δύση 19:10, 21:40, 00:10 Αίθουσα 10, Cosmote Στα όρια του αύριο 21:50, 00:20 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 19:40 Αίθουσα 11 Godzilla 21:20, 00:00 Το χέρι του ενός εκατομμυρίου 18:40 Αίθουσα 12 Τα δεσμά του Διαβόλου 19:15, 21:45, 00:15 Αίθουσα 13 Maleficent 18:00, 20:10, 22:20, 00:30 Αίθουσα 14 X-Men: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 18:10, 20:50, 23:30 ΓΛΥΦΑΔΑ ODEON Ζέππου 14 & Ξενοφώντος 31, Γλυφάδα, 2109650318, www.odeon.gr, www: iticket.gr Αίθουσα 1 Τα δεσμά του Διαβόλου 21:30 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 19:00 Αίθουσα 3 (Θερινή) Θεέ μου, τι σου κάναμε? 20:50, 23:10 ΔΕΞΑΜΕΝΗ (ΘΕΡΙΝΟ) Πλατεία Δεξαμενής Κολωνάκι, Αθήνα, 2103623942-2103602363, Μια Γαλλίδα στο Μανχάταν 20:50, 23:00 ΔΙΑΝΑ Περικλέους 14,Μαρούσι, 2108028587, Πατέρας και γιος 20:10 Suzanne 18:20 Μαύρο ψωμί 22:25 ΔΙΟΝΥΣΙΑ (ΘΕΡΙΝΟ) Λεωφόρος Συγγρού 286, & Μυκηνών 2, 2109515514, Χίλιοι τρόποι να πεθάνεις στην άγρια Δύση 20:45, 23:00 ΕΚΡΑΝ (ΘΕΡΙΝΟ) Ζωοδόχο Πηγής & Αγαθίου, Νεάπολη, 2106461895, Ζήτω η ελευθερία 21:00, 23:00 ΕΛΛΗΝΙΣ CINEMAX (ΘΕΡΙΝΟ) Κηφισίας 29, Αμπελόκηποι, Αθήνα, 2106464009-80111300400, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr, Θεέ μου, τι σου κάναμε; 20:45, 22:45 ΖΕΦΥΡΟΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Τρώων 36, Θησείο, 2103462677, Οι δώδεκα ένορκοι 22:45 Τι ξέρεις για τον έρωτα 21:00
«Μαύρο ψωμί» του Αγκουστί Βιλαρόνγκα δεκαετίας του ‘30, με τους άντρες να θαλασσοπνίγονται και τις γυναίκες να μένουν πίσω, τα καταπιεσμένα ανθρώπινα πάθη ταράζουν τα σωθικά της ανθρώπινης ύπαρΘΗΣΕΙΟΝ (ΘΕΡΙΝΟ) Αποστόλου Παύλου 7, Θησείο, 2103470980-2103420864, www.cine-thisio.gr, Φιλομένα 20:50, 23:00 ΛΑΪΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Ιερά Οδός 48 και Μεγάλου Αλεξάνδρου, Μεταξουργείο, 2103609695, Μια ξεχωριστή συμμορία 23:00 ΖΛΓκ/ ΖΛΓκ: Αυτοπροσωπογραφία του Δεκέμβρη 21:15 Οπερ έδει δείξαι 20:45 ΛΑΟΥΡΑ EUROPA CINEMAS (ΘΕΡΙΝΟ) Φορμίωνος & Νικηφορίδη 24, Νέο Παγκράτι, 2107662040, Μια Γαλλίδα στο Μανχάταν 20:50, 23:00 ΛΙΛΑ CINEMA (ΘΕΡΙΝΟ) Νάξου 115, Αγιος Λουκάς, Πατήσια, 2102016849, Μια Γαλλίδα στο Μανχάταν 20:50, 23:00 ΜΙΚΡΟΚΟΣΜΟΣ FILMCENTER Λεωφόρος Συγγρού 106, 2109215305, Μαύρο ψωμί 20:30, 22:30 ΝΑΝΑ CINEMAX CYTA Λεωφόρος Βουλιαγμένης 179 Δάφνη (στάση ΜΕΤΡΟ Αγ. Ιωάννης), 2109703158-2109706865, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr Αίθουσα 1 Σκουριασμένη πόλη 19:15, 21:45 Αίθουσα 2 Χίλιοι τρόποι να πεθάνεις στην άγρια Δύση 22:30 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 18:00, 20:15 Αίθουσα 3 Στα όρια του αύριο 18:30, 20:45, 23:00 Αίθουσα 4 Maleficent 21:15 Χίλιοι τρόποι να πεθάνεις στην άγρια Δύση 23:15 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 19:00 Αίθουσα 5 Χίλιοι τρόποι να πεθάνεις στην άγρια Δύση 19:00, 21:30 Αίθουσα 6 X-Men: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 20:00, 22:45 ΟΑΣΙΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Πρατίνου 7, Παγκράτι, 2107244015, Senso 20:50, 23:00 ODEON KΟSMOPOLIS ΜΑΡΟΥΣΙ Λεωφόρος Κηφισίας .73 & Πουρνάρα (Κόμβος Αττικής οδού), 14560 (από σταθερό 0,49 ευρώ ανά λεπτό και 0,98 ευρώ από κινητό ανά λεπτό), www.odeon.gr, www.iticket.gr Αίθουσα 1 X-Men: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 19:00, 21:50 Αίθουσα 2 Σκουριασμένη πόλη 19:30, 22:10 Αίθουσα 3 Yves Saint Laurent 19:40, 22:00 Αίθουσα 4 Στα όρια του αύριο 19:50, 22:20 Αίθουσα 5 Maleficent 21:30 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 19:10 3D Αίθουσα 6 Τα δεσμά του Διαβόλου 20:20, 22:50 Αίθουσα 7 Maleficent 18:50, 21:00, 23:10 Αίθουσα 8, Vodafone Χίλιοι τρόποι να πεθάνεις στην άγρια Δύση 23:20 Το χέρι του ενός εκατομμυρίου 20:40 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 18:30 Αίθουσα 9 Θεέ μου, τι σου κάναμε? 18:20, 20:30, 22:40 Αίθουσα 10 Brick Mansions 22:20 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 20:10 Αίθουσα 11 Χίλιοι τρόποι να πεθάνεις στην άγρια Δύση 20:00, 22:30 Αίθουσα 12 X-Men: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 20:20, 23:00 ΟDEON STARCITY Λεωφόρος Συγγρού 111 & Λεοντίου, Νέος Κόσμος, 14560 (από σταθερό 0,49 ευρώ ανά λεπτό και 0,98 ευρώ από κινητό ανά λεπτό), www.odeon.gr www.i-ticket.gr Αίθουσα 1 Θεέ μου, τι σου κάναμε? 20:50, 23:00 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 18:40 3D Αίθουσα 2 Σκουριασμένη πόλη 20:15, 22:40 Αίθουσα 3 X-Men: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 20:00, 22:50 Αίθουσα 4 Κλειστό Αίθουσα 5 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 20:10 Brick Mansions 22:20 Αίθουσα 6 Χίλιοι τρόποι να πεθάνεις στην άγρια Δύση 20:30, 23:00 Αίθουσα 7, Vodafone Maleficent 19:00 Στα όρια του αύριο 21:10, 23:30 Αίθουσα 8 Τα δεσμά του Διαβόλου 19:20, 21:50 Αίθουσα 9 Maleficent 21:00, 23:10 Αίθουσα 10 X-Men: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 18:50, 22:00 ΠΑΛΑΣ Υμηττού 109, Παγκράτι, 2107511868 Αίθουσα 1 Τα κόκκινα παπούτσια 22:30 Σύντομη Συνάντηση 19:00, 20:45 Αίθουσα 2 (Θερινή) Γλυκό ψέμα 21:10, 23:00 ΠΑΝΑΘΗΝΑΙΑ (ΘΕΡΙΝΟ) Λεωφόρος Αλεξάνδρας & Μαυρομιχάλη, Αθήνα, 2106425714, Ξενοδοχείο Grand Budapest 21:00, 23:00 ΡΙΒΙΕΡΑ (ΘΕΡΙΝΟ) Βαλτετσίου 46, Εξάρχεια, 2103837716-2103844827, Μια Γαλλίδα στο Μανχάταν 20:45, 23:00 ΣΙΝΕ ΓΑΛΑΤΣΙ (ΘΕΡΙΝΟ) Αλσος Βεϊκου, 2102138119, Maleficent 23:00 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 21:00 ΣΙΝΕ ΠΑΡΙ (ΘΕΡΙΝΟ) Κυδαθηναίων 22, Πλάκα, 2103248057-2103222071, info@cineparis.gr,
ξης. Ταινία βασισμένη στο ομότιτλο μυθιστόρημα της Ιωάννας Καρυστιάνη (Μελίνα Μερκούρη Ηλιούπολης, Σινέ Κήπος Μοσχάτου). www.cineparis.gr, Χίλιοι τρόποι να πεθάνεις στην άγρια Δύση 20:45, 23:05 ΣΙΝΕ ΦΛΟΙΣΒΟΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Πάρκο Φλοίσβου, Παλαιό Φάληρο, 2109821256, cinefloisvos@gmail.com, Μια Γαλλίδα στο Μανχάταν 21:00, 23:15 ΣΟΦΙΑ Ευσταθιάδου 2, Πλατεία Αγίας Τριάδος, Αργυρούπολη, 2109927447-2109917094, Η τέλεια ομορφιά 20:00, 22:30 ΣΠΟΡΤΙΓΚ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Κωνσταντίνου Παλαιολόγου 18, Νέα Σμύρνη, 2109313360, Σκουριασμένη πόλη 23:00 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 20:50 STER CINEMAS Λεωφ.Δημοκρατίας 67α, εμπορικό κέντρο ESCAPE, Ιλιον, 801 801 7837 -210 8092690, www.stercinemas.gr Αίθουσα 1 Θεέ μου, τι σου κάναμε; 22:30 Το χέρι του ενός εκατομμυρίου 16:00 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 18:30, 20:30 Αίθουσα 2 Maleficent 21:30 3D, 23:30 3D Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 17:30, 19:30 Αίθουσα 3 Maleficent 16:00, 18:00, 20:00, 22:00, 00:00 Αίθουσα 4 Ενας σκίουρος σούπερ-ηρωας (μεταγλ.) 17:00 Maleficent 19:00, 21:00, 23:00 Αίθουσα 5 Στα όρια του αύριο 22:10 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 18:10 3D, 20:10 3D Αίθουσα 6 X-Men: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 21:20 Yves Saint Laurent 16:10, 18:40 Αίθουσα 7 Rio 2 (μεταγλ.) 16:20, 18:20, 20:20 Τα δεσμά του Διαβόλου 22:20 Αίθουσα 8 (Θερινή) Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 21:20, 23:20 ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ - ΛΑΪΣ Ιερά Οδός 48 & Μεγάλου Αλεξάνδρου 134-136, 2103609695-2103612046, contact@tainiothiki.gr, www.tainiothiki.gr, Κλειστό ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ 3D Λεωφόρος Ηρακλείου 386, Νέο Ηράκλειο, 2102826873-2102825607, www.triaasteria.gr Αίθουσα 1 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 18:30, 20:30 3D Σκουριασμένη πόλη 22:30 Αίθουσα 3 (Θερινή) Θεέ μου, τι σου κάναμε? 21:00, 22:45 ΤΡΙΑΝΟΝ Filmcenter (Θερινό) Κοδριγκτώνος 21 & Πατησίων 101, 2108222702-2108215469, Μαύρο ψωμί 23:00 [προβαλλεται παραλληλα Το Φεστιβαλ Ρωσικου κιν/φου] ΦΙΛΙΠ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Ελευθερίου Βενιζέλου 40, Νέα Σμύρνη, 2109312866, Μια Γαλλίδα στο Μανχάταν 20:50, 23:00 ΦΙΛΟΘΕΗ (ΘΕΡΙΝΟ) Πλατεία Δροσοπούλου, Φιλοθέη, 2106833398, Μια Γαλλίδα στο Μανχάταν 20:50, 23:00 ΦΟΙΒΟΣ CINEMA Εθνικής Αντιστάσεως 1, στάση ΜΕΤΡΟ Περιστέρι, 2105711105 X-Men: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 20:00, 22:30 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 18:00 ΨΥΡΡΗ (ΘΕΡΙΝΟ) Σαρρή 40, Ψυρρή, 2103247234, Αμελί 21:00, 23:10 ΗΜΙΚΕΝΤΡΙΚΟΙ ΑΛΣΟΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Δεκελείας154, 21025320032102583133, Σκουριασμένη πόλη 23:00 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 21:00 ΑΡΤΕΜΙΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ 3D (ΘΕΡΙΝΟ) Νευροκοπίου 2-4, Παπάγου, 2106561153-2106528173, Χίλιοι τρόποι να πεθάνεις στην άγρια Δύση 22:50 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 20:45 3D ΠΕΡΑΝ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΠΕΡΙΣΤΕΡΙΟΥ (ΘΕΡΙΝΟ) Κώστα Βάρναλη 32 & Μεγάλου Αλεξάνδρου, Περιστέρι, 21057808923, Θεέ μου, τι σου κάναμε; 22:50 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 20:50 ΠΡΟΑΣΤΙΩΝ ΑΕΛΛΩ (ΘΕΡΙΝΟ) Ελευθερίου Βενιζέλου 12, Ραφήνα, 2294023420, Maleficent 21:00, 23:00 ΑΘΗΝΑ (ΘΕΡΙΝΟ) - PISCINES IDEALES Σολωμού 18, Χαλάνδρι, 2106855860 - 6976584717, Η τέλεια ομορφιά 20:50, 23:05 ΑΙΓΛΗ (ΘΕΡΙΝΟ) Λεωφόρος Σαρωνίδος 28-30, Σαρωνίδα, 22910/54941-54261, Χίλιοι τρόποι να πεθάνεις στην άγρια Δύση 20:50, 23:00 ΑΚΤΗ (ΘΕΡΙΝΟ) Θησέως και Αιόλου, Βουλιαγμένη,
2108961337, Η άλλη γυναίκα 20:50, 22:50 ΑΛΕΞ CINEMA (ΘΕΡΙΝΟ) Λεωφόρος Πόρτο Ράφτη 235, 22990-76034, www.alexcinema.gr, Η άλλη γυναίκα 23:00 Yves Saint Laurent 21:00 ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ (ΘΕΡΙΝΟ) - SUZUKI Ηρώων Πολυτεχνείου 27, 5η στάση Χολαργού, 2106777708, X-Men: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 22:40 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 20:50 ΑΛΙΚΗ (ΘΕΡΙΝΟ) Πλατεία Δροσιάς, 2106229645 - 2102234130, Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 20:50 Θεέ μου, τι σου κάναμε; 23:00 ΑΛΟΜΑ (ΘΕΡΙΝΟ) Γερουλάνου 103 & Πόντου, 2109937011, cinealoma@gmail.com, http://cinealoma.tumblr.com/, Godzilla 20:40, 23:10 ΑΜΑΡΥΛΛΙΣ (ΘΕΡΙΝΟ) - SUZUKI Αγίου Ιωάννου 2, 2106010561 Μια Γαλλίδα στο Μανχάταν 21:00, 23:00 ΑΜΙΚΟ (ΘΕΡΙΝΟ) Επιδαύρου & Ανδρούτσου 20, 2106815532-2106826372, Ξενοδοχείο Grand Budapest 21:00, 23:00 ΑΣΤΕΡΙ (ΠΡΩΗΝ ΙΛΙΟΝ) (ΘΕΡΙΝΟ) Φιλοκτήτου 86 & Νέστορος Ιλιον, 2102639030, Νυχτερινό τρένο για τη Λισαβόνα 21:00, 22:45 COOL TYMVOS CINEMAS Δημοσθένους 8, Παραλία Μαραθώνα, 2294055000 Αίθουσα 2 (Θερινή) Yves Saint Laurent 23:00 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 21:00 Αίθουσα 3 (Θερινή) Χίλιοι τρόποι να πεθάνεις στην άγρια Δύση 21:00, 23:00 ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΑΓΙΑΣ ΒΑΡΒΑΡΑΣ ΣΙΝΕ ΠΑΝΘΕΟΝ (ΘΕΡΙΝΟ) Τέρμα Δεληγιάννη, Αγία Βαρβάρα, 2105698855, Κλειστό ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΗΛΙΟΥΠΟΛΗΣ ΜΕΛΙΝΑ ΜΕΡΚΟΥΡΗ (ΘΕΡΙΝΟ) Λεωφόρος Ειρήνης 50, Πλατεία Εθνικής Αντιστάσεως, Ηλιούπολη, 2109937870, www.politismosilioupoli.gr Το παρελθόν 21:00, 23:30 ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΜΙΜΗΣ ΦΩΤΟΠΟΥΛΟΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Αγίου Κωνσταντίνου 40, Μαρούσι, 2106198890, Maleficent 21:00, 23:00 ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΝΟΣΤΑΛΓΙΑ (ΘΕΡΙΝΟ) Κέας & Τερψιχόρης, Ηράκλειο, 2102773731, Επιστροφή στο ρινγκ 21:00, 23:00 ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΣΙΝΕ ΚΑΤΕΡΙΝΑ (ΘΕΡΙΝΟ) Δαβάκη 18, Χαϊδάρι, 2105320003, Maleficent 21:00, 23:00 ΜΑΡΙΑ ΕΛΕΝΑ-ΟΝΑΡ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΑΓ. ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ Αγίας Παρασκευής 40, Ανάκασα- Αγ. Ανάργυροι, 2102632791, Η πεντάμορφη και το τέρας 21:00, 23:00 ΚΟΡΑΛΙ CINEMAX (ΘΕΡΙΝΟ) Αφροδιτης & Ιθάκης, Σαρωνίδα, 2291054097, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr, Φιλομένα 20:45, 22:45 ΜΑΓΙΑ Αβάντων 83 & Ιατρίδου, Χαλκίδα, 2221025625, www.odeon.gr, www.i-ticket.gr Χίλιοι τρόποι να πεθάνεις στην άγρια Δύση 20:10, 22:30 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 17:50 3D ΜΑΪΑΜΙ (ΘΕΡΙΝΟ) Κυανής Ακτής 12, Μάτι, 6942961754-6955466939, Απρόσμενος έρωτας 20:50, 23:00 ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ CINEMA (ΘΕΡΙΝΟ) Δουκίσης Πλακεντίας 87, Χαλάνδρι, 2106014284, Θεέ μου, τι σου κάναμε; 21:00, 23:00 ΜΠΟΜΠΟΝΙΕΡΑ (ΘΕΡΙΝΟ) Παπαδιαμάντη 12, Κηφισιά, 2108019687, Μια Γαλλίδα στο Μανχάταν 20:50, 23:00 ΟΡΦΕΑΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Λεωφόρος Σαρωνίδος 60, Σαρωνίδα, 22910-60077, Η άλλη γυναίκα 23:00 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 21:00 ΡΙΑ (ΘΕΡΙΝΟ) Αφροδίτης 8, Βάρκιζα, 21089708442108971654, Μια Γαλλίδα στο Μανχάταν 20:50, 23:00 ΣΙΝΕ ΓΕΡΑΚΑΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ HD DIGITIAL (ΘΕΡΙΝΟ) Μιλτιάδου & Γαργητού, Γέρακας, 2106612717, Χίλιοι τρόποι να πεθάνεις στην άγρια Δύση 21:00, 23:15 ΣΙΝΕ ΠΑΛΛΗΝΗ (ΘΕΡΙΝΟ) Ελευθερίου Βενιζέλου 3 & Λεωφόρος Μαραθώνος, Παλήνη, 21066668152106666284, Θεέ μου, τι σου κάναμε; 22:50 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 20:50 ΣΙΣΣΥ CINEMA (ΘΕΡΙΝΟ) - Algida Λεωφόρος Μαραθώνος 36, Νέα Μάκρη, 22940918116944141308, X-Men: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 23:15 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 21:00 ΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΑΘΩΟΤΗΤΑΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Λεωφόρο Σουνίου, Λαύριο, 2291054097, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr, Ξενοδοχείο Grand Budapest 22:30 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 20:30 ΦΛΩΡΙΔΑ (ΘΕΡΙΝΟ) Λεωφόρος Ποσειδώνος 124, Ζούμπερη, 2294096923, www.cineflorida.gr, Gravity 21:00, 23:00 ΧΛΟΗ (ΘΕΡΙΝΟ) Κασαβέτη 17, Κηφισιά, 2108011500, Χίλιοι τρόποι να πεθάνεις στην άγρια Δύση 21:00, 23:15 ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΜΟΣΧΑΤΟΥ ΣΙΝΕ ΚΗΠΟΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Θερμοπυλών 49 & Κνωσού, Μοσχάτο, 2104810790, Μικρά Αγγλία 21:00 ΣΙΝΕ ΝΙΚΑΙΑ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Θηβών 245, Νίκαια, 2104830330, www.cinenikaia.gr, Η ζωή της Αντέλ (Κεφάλαια 1 & 2) 21:10 ΣΙΝΕ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Αγίου Γεωργίου & Ζάππα 4, Κορυδαλλός, 2104960955, Ο μεγάλος ύπνος 23:00 Καμίλ Κλοντέλ 1915 21:00 ΣΙΝΕ ΣΕΛΗΝΗ (ΘΕΡΙΝΟ) Αγίου Νικολάου 17 & Πανθέας, Σελήνια Σαλαμίνας, 2104670011 2104670012, blogspot.cineselini.com, Στα όρια του αύριο 21:00, 23:15
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 15 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
59
ΣΚΑΚΙ
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΚΟΣΜΑΣ ΚΕΦΑΛΟΣ kosmaskefalos@gmail.com
ΣΧΕΔΟΝ ΣΥΝΟΜΗΛΙΚΟΙ, ΦΟΡΤΩΜΕΝΟΙ ΕΠΙΤΥΧΙΕΣ ΚΑΙ ΠΑΝΤΑ ΑΝΤΙΠΑΛΟΙ!
Ανταγωνισμός διαρκείας Κάρλσεν - Καριάκιν
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ o Αποτελέσματα αγώνων μπαράζ για το Κύπελλο Ελλάδας: Σ.Ο. Ικαρίας - ΑΕΚ 1-3, Ε.Σ. Αιγιαλείας - ΑΜΕΣ Ν. Ερυθραίας 1,5-2,5, Σκακιστική Άνοιξη - Αργοναύτης Κορινθίας 13, Σ.Ο. Λιβαδειάς - Δίας Πετρούπολης 2-2 (4-6), ΧΑΝ Καλαμαριάς - Σ.Ο. Καβάλας 1-3, Πτολεμαίος Πτολεμαΐδας - Νικόπολη Πρέβεζας 3-1. Ο αγώνας Κύδων Χανίων Π.Σ. Περιστερίου θα διεξαχθεί σήμερα, ώρα 11 π.μ., στο Περιστέρι.
Αναμφίβολα πρόκειται για τις πιο ενδιαφέρουσες σκακιστικές φυσιογνωμίες της νεότερης γενιάς. Με διαφορά ηλικίας μικρότερη από ένα έτος, ο Σεργκέι Καριάκιν (Ρωσία, 2771, 12.1.1990) και ο Μάγκνους Κάρλσεν (Νορβηγία, 2881, 30.11.1990), βρίσκονται σε έναν δεκαετή συνεχή ανταγωνισμό, με τον Καριάκιν να διακρίνεται περισσότερο τα πρώτα χρόνια και με τον Κάρλσεν να υπερέχει σαφέστατα στη συνέχεια. Ο Καριάκιν, γεννημένος στην Ουκρανία, διατηρεί ένα μάλλον ακατάρριπτο ρεκόρ: Το καλοκαίρι του 2002 κατέκτησε τον τίτλο γκραν μετρ σε ηλικία μόλις 12 ετών και 7 μηνών! Δηλαδή, 3 χρόνια πιο γρήγορα από την ηλικία που έγινε γκραν μετρ ο Φίσερ, 4,5 χρόνια από την ηλικία του Κασπάροφ, 5,5 από του Κάρποφ! Τον Ιανουάριο του 2004 εμφανίζεται στο προσκήνιο και εντυπωσιάζει (τουρνουά του Βάικ Άαν Ζέε), ο 13χρονος Κάρλσεν. Τα επόμενα χρόνια ο σκακιστικός κόσμος θα ασχοληθεί αρκετά με την εξέλιξη των δύο νεαρών, θα εντυπωσιαστεί από τις επιτυχίες τους σε διεθνή τουρνουά, καθώς και από τις νίκες επί διάσημων αντιπάλων (του Καριάκιν επί του Κράμνικ στο ράπιντ και του Κάρλσεν επί του Κάρποφ στο μπλιτς). Μέχρι και τον Ιούλιο του 2006, στην πα-
o Η Ζέτα Γράψα κατέκτησε την πρώτη θέση, ύστερα από την άρση ισοβαθμίας, στο 1ο Διεθνές Τουρνουά «Αγίου Πνεύματος» που οργανώθηκε με επιτυχία στο Διδυμότειχο. Μαζί της στην κορυφή (από 5 βαθμούς σε 6 αγώνες) οι Λαγοπάτης, Στεφανίδη και ο Βούλγαρος Σ. Αντρέεφ. Αγωνίστηκαν 89 σκακιστές και σκακίστριες από την Ελλάδα και τη Βουλγαρία. o Άρχισε χθες και συνεχίζεται σήμερα στην Καβάλα το Παγκόσμιο Σχολικό Ράπιντ. Αύριο θα γίνει το αντίστοιχο Μπλιτς και από 17 μέχρι 2 Ιουλίου θα πραγματοποιηθεί το Πανευρωπαϊκό Σχολικό Πρωτάθλημα (http://www.euro schools 2014.org/). o Ο ΕΟΣ Αχαρνών διοργανώνει σήμερα στις 11 π.μ. το 2ο Νεανικό Ράπιντ. Αγωνιστικός χώρος: Φιλαδελφείας 126, Μενίδι. Δηλώσεις συμμετοχής στον Π. Παγώνα (6972865500) ή μέσω e-mail: eosachess@hotmail.gr
γκόσμια λίστα βαθμών αξιολόγησης, προπορεύεται (με ελάχιστες ανατροπές) ο Καριάκιν. Από τον Οκτώβριο του ίδιου έτους περνάει σταθερά μπροστά ο Κάρλσεν. Τον Νοέμβριο του 2009 ο 19χρονος Κάρλσεν επισφραγίζει την υπεροχή του, ξεπερνώντας το φράγμα του 2800 και την ίδια χρονιά κατακτά το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Ράπιντ (ημίωρες παρτίδες). Το 2012 ο Καριάκιν παίρνει τον τίτλο του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος Μπλιτς (πεντάλεπτες παρτίδες). Πέρσι ο Κάρλσεν πραγματοποιεί το μεγάλο άλμα και αναδεικνύεται παγκόσμιος πρωταθλητής!
«Ρεβάνς» στη Νορβηγία Ο Καριάκιν δεν το βάζει κάτω: καταφέρνει να ξεπεράσει τον Κάρλσεν, μέσα στη Νορβηγία, τερματίζοντας μόνος πρώτος στο ισχυρότατο κλειστό του 2013, κάτι που πιθανότατα θα επαναλάβει και φέτος. Έναν γύρο πριν από τη λήξη συγκέντρωνε 5 βαθμούς σε 8 αγώνες. Τον ακολουθούσαν οι Κάρλσεν, Καρουάνα με 4,5, οι Τοπάλοφ, Κράμνικ, Γκριτσούκ με 4 και οι Αρονιάν, Σβίντλερ, Χιρί, Αγκντεστάιν με 3,5 βαθμούς (μέσος όρος ΕΛΟ 2774, http://norwaychess.com). Οι νικηφόρες παρτίδες από τον 3ο
Η μεγάλη γκάφα
Καριάκιν Κάρλσεν σε συνάντηση του 2008, στην Κριμαία, όταν είχε αρχίσει να γίνεται εμφανής η υπεροχή του Νορβηγού
o Οριστικοποιήθηκε το ματς του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος Κάρλσεν - Ανάντ. Θα διεξαχθεί στο Σότσι της Ρωσίας, στις ακτές της Μαύρης Θάλασσας, από 7 μέχρι 28 Νοεμβρίου. Οι Νορβηγοί φαίνεται ότι ξεπερνούν τα οικονομικά εμπόδια και θα διοργανώσουν, τον Αύγουστο, τη Σκακιστική Ολυμπιάδα.
SU DO KU 4
7
6
1
3
9
8
9
8
6
3
4
2
5
1
7
1
7
3
5
8
9
4
6
2
7
3
8
4
1
5
6
2
9
2
6
5
8
9
3
7
4
1
4
1
9
6
2
7
8
5
3
3
5
1
2
7
6
9
8
4
8
9
7
1
5
4
2
3
6
6
4
2
9
3
8
1
7
5
4
6 3 2
6
7 1
1
4
5
7
8
9
8
2 3
6
8
6 4
Μέτριας δυσκολίας
6
7
5 7
3
5
5
9
8
4
4
5
1 7
3
1
2
3
2
8 2
131.Πγ4?? Ύστερα από 131...Aγ3 τα λευκά θα γίνουν ματ!
Α΄ Εθνική Στο 42ο Πανελλήνιο Ομαδικό Πρωτάθλημα Α΄ Εθνικής Κατηγορίας (Ρίο Αχαΐας, 28 Ιουνίου - 3 Ιουλίου) θα αγωνιστούν 32 δεκαμελείς ομάδες: Αργοναύτης Κορινθίας, Π.Σ. Περιστερίου, Σ.Ο. Καβάλας, Φυσιολάτρης Νίκαιας, Πανιώνιος, Ε.Σ. Θεσσαλονίκης, Σ.Ο. Πατρών, Κύδων Χανίων, ΟΦΣ Καβάλας, Σ.Α. Χανίων, Λ.Π. Φλώρινας, Α.Σ. Παπάγου, Σκακιστική Άνοιξη, Επικοινωνία Ηρακλείου, Σ.Ο. Αιγάλεω, Σ.Ο. Ηρακλείου, Κεραυνός Ωραιοκάστρου, ΟΦΗ, ΑΕΚ, Πειραϊκός, Σ.Ο. Κορυδαλλού, ΣΜΣ Ελευσίνας, Σ.Ο. Πολίχνης, Λατώ Αγ. Νικολάου, Πτολεμαίος Πτολεμαΐδας, Ποσειδών Καλαμάτας, Ε.Σ. Αιγιαλείας, Σ.Ο. Ικαρίας, Εθνικός Αλεξανδρούπολης, Ζήνων Γλυφάδας, Πανελλήνιος, Ν.Ε. Πατρών. Υψηλότερους βαθμούς αξιολόγησης από τους ξένους έχουν οι Χαρικρίσνα (Ινδία, 2726, Σ.Ο. Καβάλας), Ιστρατέσκου (Ρουμανία, 2668, Ποσειδών), Μπαλόγκ (Ουγγαρία, 2648, Επικοινωνία), Πόστνι (Ισραήλ, 2641, Σ.Ο. Ηρακλείου), Μπ. Σότσκο (Πολωνία, 2622, Αργοναύτης), Γκάνγκουλι (Ινδία, 2616, Σ.Α. Χανίων) και από τις ξένες σκακίστριες οι Κράμλινγκ (Σουηδία, 2499, Πτολεμαίος), Μ. Σότσκο (Πολωνία, 2463, Αργοναύτης) και Πάετζ (Γερμανία, 2453, Π.Σ. Περιστερίου).
ΣΤΑΥΡΟΛΕΞΟ
9
Η ΛΥΣΗ ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ: 1. ΣΑΜΟΙΛΟΒΑ 2. ΕΥΝΟΥ 3. ΡΑΙΔΕΣΤΟΣ 4. ΚΑΡΑΝΤΙΝΑ 5. ΑΛ, ΡΑΤΛ 6. ΣΤΡΩΤΟ, ΩΙ 7. ΜΟΥΣΑΜΑΣ 8. ΚΩΣ 9. ΣΚΑΛΕΝΑΚΗ
2
1
Αυτό το διάγραμμα θα το συναντήσετε πολλές φορές στο μέλλον, σε βιβλία ή στο διαδίκτυο, ως παράδειγμα προς αποφυγή. Είναι από την παρτίδα Χιρί - Καριάκιν, μετά την 130ή κίνηση του μαύρου, ο οποίος προσπαθεί να διασωθεί με τριπλή επανάληψη κινήσεων. Αντιθέτως, ο λευκός, θέλει να αποφύγει την ισοπαλία και να νικήσει. Ακριβώς σε αυτό το σημείο και ενώ η κίνηση 131.Pα2 διατηρεί την ισότητα, ο Χιρί κάνει το μεγάλο λάθος:
ΚΑΘΕΤΑ: 1. ΣΑΡΚΑΣΜΟΣ 2. ΑΑΛΤΟ 3. ΜΕΙΡ, ΡΥΤΑ 4. ΟΥΔΑΜΩΣ 5. ΙΝΕΝ, ΤΑΚΕ 6. ΛΟΣΤΡΟΜΩΝ 7. ΟΥΤΙΑ, ΑΣΑ 8. ΟΝΤΩΣ 9. ΑΤΣΑΛΙ, ΓΗ
5
Η λύση του χθεσινού προβλήματος
μέχρι και τον 8ο γύρο: Γκριτσούκ - Αρονιάν 1-0, Χιρί - Κράμνικ 0-1, Καριάκιν - Γκριτσούκ 1-0, Κάρλσεν Αρονιάν 1-0, Χιρί - Τοπάλοφ 1-0 (απανωτά σφάλματα του Τοπάλοφ, σε καλύτερη θέση), Κράμνικ - Καρουάνα 1-0, Τοπάλοφ - Κράμνικ 1-0 (ύστερα από σοβαρό λάθος του μαύρου), Χιρί - Καριάκιν 0-1 (μνημειώδης γκάφα του λευκού, ενώ προσπαθούσε να αποφύγει την ισοπαλία!), Αγκντεστάιν - Τοπάλοφ 0-1, Καριάκιν - Κράμνικ 1-0. Πολύ ενδιαφέρουσα ήταν η αναμέτρηση του πρωτοπόρου με τον παγκόσμιο πρωταθλητή: Καριάκιν (Ρωσία, 2771) - Κάρλσεν (Νορβηγία, 2881) [C67] 1.ε4 ε5 2.Iζ3 Iγ6 3.Aβ5 Iζ6 4.00 Ixε4 5.δ4 Iδ6 6.Axγ6 δxγ6 7.δxε5 Iζ5 8.Bxδ8+ Pxδ8 9.θ3 Aδ7 10.Πδ1 Aε7 11.η4 Iθ4 12.Ixθ4 Axθ4 13.Iδ2 Pγ8 14.Iε4 β6 15.Aη5 Axη5 16.Ixη5 θ6! 17.Ixζ7 Πε8! 18.ζ4 Aε6 19.Ixθ6! (μία πολύ καλά υπολογισμένη θυσία) 19…ηxθ6 20.ζ5 Axζ5! 21.ηxζ5 Πxε5 22.Πζ1 Pδ7 23.Παδ1+ Pε7 24.Πζε1 Pζ6 25.Πxε5 Pxε5 26.Πδ7 γ5 27.Pζ2 Πζ8 28.Πxγ7 Πxζ5+ 29.Pη3 Πη5+ 30.Pζ2 Πζ5+ 31.Pε2 Πθ5 32.Πxα7 Πxθ3 33.Πβ7 Πθ2+ 34.Pδ3 Pδ5 35.Πxβ6 Πθ3+ 36.Pδ2 Πθ2+ 37.Pδ3 Πθ3+ 38.Pδ2 Πθ2+ ½-½
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Ι. ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΥ
ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ: 1. Η πρωταγωνίστρια της ταινίας «Όταν περνούν οι γερανοί», που πέθανε φέτος 2. Ευμενής, φιλικά διακείμενος στα αρχαία (γεν.) 3. Παραθαλάσσια πόλη της Ανατ. Θράκης, το σημερινό Τεκίρνταγ 4. Υγειονομικός αποκλεισμός πλοίου 5. α) Ταιριάζει στον Πατσίνο β) Σίμον... διευθυντής της Φιλαρμονικής του Βερολίνου 6. α) Ομαλό, κανονικό β) Κόρη του Ινάχου που ερωτεύθηκε ο Δίας (αντίστρ.) 7. Επικάλυμμα τραπεζιού από κηρωτό ύφασμα 8. Η πατρίδα του Ιπποκράτη 9. Ο σκηνοθέτης της ταινίας «Επιχείρησις Απόλλων» (γεν.) ΚΑΘΕΤΑ: 1. Πικρός ειρωνικός λόγος 2. Φινλανδός αρχιτέκτονας του 20ού αιώνα 3. α) Γυναίκα πρωθυπουργός του Ισραήλ β) Αρχαία ποτήρια 4. Με κανέναν τρόπο (αρχαία) 5. α) Μεταπολεμικός ηγέτης των Ιταλών σοσιαλιστών (αντίστρ.) β) Αρχικά ασφαλιστικού ταμείου κληρικών 6. Μέλος του πληρώματος εμπορικού πλοίου (γεν. πληθ.) 7. α) Έγχορδα μουσικά όργανα ανατολικής προέλευσης β) Μονάδες φωτογραφικής ευαισθησίας 8. Πράγματι 9. α) «Έτσι δέθηκε το ...», μυθιστόρημα σοσιαλιστικού ρεαλισμού β) Ξεχερσωμένη σε βιβλίο του Σολόχωφ
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 15 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
60
ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ ΚΥΡΙΑΚΗ
STAR, 13.30
ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΙΟΥΛΙΕΤΤΑ
ΤΗΛ.: 210-69.03.000
Ρομαντική κομεντί αμερικανικής παραγωγής 2010. Παίζουν: Αμάντα Σέιφριντ, Γκαέλ Γκαρσία Μπερνάλ, Βανέσα Ρεντγκρέιβ, Φράνκο Νέρο. Μια νεαρή Αμερικανίδα ταξιδεύει με τον αρραβωνιαστικό της στη Βερόνα, όπου γίνεται μέλος μιας ομάδας εθελοντών που σκοπός τους είναι να συγκεντρώνουν και να απαντούν σε γράμματα όσων αναζητούν συμβουλές σχετικά με τον έρωτα. Μια απάντηση σε γράμμα που χρονολογείται από το 1951 εμπνέει τη γυναίκα που το έγραψε να ταξιδέψει ώς την Ιταλία μαζί με τον εγγονό της για να αναζητήσει τον χαμένο έρωτα της νιότης της. ALPHA, 21.00
Ο ΑΡΧΟΝΤΑΣ ΤΩΝ ΔΑΚΤΥΛΙΔΙΩΝ: ΟΙ ΔΥΟ ΠΥΡΓΟΙ Περιπέτεια φαντασίας αμερικανικής παραγωγής 2002. Παίζουν: Ελάιζα Γουντ, Βίγκο Μόρτενσεν, Ορλάντο Μπλουμ, Λιβ Τάιλερ, Ίαν Μακ Κέλεν, Κέιτ Μπλάνσετ, Ίαν Χολμ, Σον Μπιν, Κρίστοφερ Λι. Χαμένοι στους λόφους του Έμιν Μιούιλ, ο Φρόντο και ο Σαμ συνειδητοποιούν ότι τους ακολουθεί το μυστηριώδες Γκόλουμ, ένα πανούργο πλάσμα που έχει υποστεί την επίδραση του Δαχτυλιδιού και υπόσχεται να οδηγήσει τα Χόμπιτ ως τις Μαύρες Πύλες της Μόρντορ, αν το ελευθερώσουν. Ο Σαμ δεν εμπιστεύεται τον νέο τους σύντροφο, αλλά ο Φρόντο νιώθει οίκτο για το Γκόλουμ, που, όπως και ο ίδιος, ήταν κάποτε κουβαλητής του Δαχτυλιδιού.
STAR, 21.00
Η ΤΕΧΝΗ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ Αστυνομική περιπέτεια, παραγωγής 2000. Κατά τη διάρκεια μιας εμπορικής συμφωνίας, ο πρέσβης της Κίνας στις ΗΠΑ δολοφονείται. Ο Νιλ Σο, πράκτορας του FBI, αναλαμβάνει την υπόθεση. Μετά από έρευνες ανακαλύπτει ότι οι δολοφόνοι του Κινέζου πρέσβη σκοπεύουν να δολοφονήσουν ομάδα αξιωματούχων του ΟΗΕ. Με τη βοήθεια μιας διερμηνέως, ο Νιλ θα επιστρατεύσει όλες τις ικανότητές του, προκειμένου να βρει τους δολοφόνους και να ματαιώσει τα σχέδιά τους. Παίζουν: Γουέσλι Σνάιπς, Αν Άρτσερ, Μάικλ Μπιν, Ντόναλντ Σάδερλαντ.
ALPHA, 22.30
ΟΙ ΑΘΙΚΤΟΙ Κωμωδία γαλλικής παραγωγής 2011. Παίζουν: Φρανσουά Κλουζέ, Ομάρ Σι, Αν Λε Νι. Βασισμένο στην πραγματική ιστορία του Φιλίπ, ενός πλούσιου αριστοκράτη που έχει μείνει καθηλωμένος σε αναπηρικό καροτσάκι ύστερα από ένα ατύχημα με αλεξίπτωτο. Αφού αλλάζει πολλές νοσοκόμες και έχοντας γίνει πολύ δύστροπος, ο Φιλίπ επιλέγει για βοηθό στην καθημερινότητά του τον Ντρις, έναν πρόσφατα αποφυλακισμένο μαύρο νεαρό, από τις φτωχές συνοικίες στα προάστια του Παρισιού. Δύο διαφορετικοί κόσμοι συναντιούνται και, παρ’ όλες τις διαφορές τους, μοιράζονται μια αληθινή φιλία, δυνατή και κωμική μαζί.
ΔΕΥΤΕΡΑ MEGA
06.00 Βέρα στο δεξί (Ε) 07.00 MEGA Σαββατοκύριακο 10.00 Αν θυμηθείς τ’ όνειρό μου (Ε) 11.00 Βίος ανθόσπαρτος (Ε) 12.10 Εμείς κι εμείς (Ε) 13.10 Dr. Cook 14.00 Eιδήσεις 14.50 Ο άνθρωπος των δύο αιώνων. Κομεντί 17.35 Eιδήσεις 17.40 Ελληνική σειρά (Ε) 18.50 Από την Πόλη έρχομαι 20.00 Eιδήσεις 21.15 Επτά θανάσιμες πεθερές (Ε) 24.00 Ειδήσεις 01.00 Ανίκητη μητέρα. Δραματική ταινία
ΤΗΛ.: 210-68.86.100
ΑΝΤ1
07.00 TV quiz 09.00 Τα κορίτσια του μπαμπά (Ε) 09.50 Θα βρεις το δάσκαλό σου (Ε) 10.50 Ονειροπαγίδα (Ε) 12.00 TV quiz 12.20 Φίλα το βάτραχό σου (Ε) 13.00 Ειδήσεις 13.30 In & Out. Κωμωδία 15.20 Λίτσα.com (E) 16.40 Ο πόλεμος των άστρων (Ε) 17.40 Ειδήσεις στη νοηματική γλώσσα 17.50 Τι 30... τι 40... τι 50... Κωμωδία 20.00 Ειδήσεις 21.15 Your face sounds familiar - Τελικός 01.00 Η Γερμανού ξανάρχεται (Ε) 02.15 TV Quiz
ΤΗΛ.: 210-34.21.201-4
STAR
07.00 Παιδικό πρόγραμμα 13.30 Γράμματα στην Ιουλιέττα. Κομεντί 15.45 Τα φιλαράκια (Ε) 16.40 The big bang theory (Ε) 17.40 Ειδήσεις στη νοηματική 17.50 Revolution 18.45 Ηοuse 19.45 Eιδήσεις 20.55 Κλήρωση Τζόκερ 21.10 Καπετάν φάντης μπαστούνι. Κωμωδία 23.30 Πιράνχας. Θρίλερ 02.30 Το τρίγωνο του μίσους. Θρίλερ 04.00 Επιλογή θανάτου. Δράμα
ΤΗΛ.: 212-21.24.000
ALPHA
06.00 Άκατα μάτατα με τα Ζουζούνια (Ε) 07.00 Πρωινή ενημέρωση Alpha 10.00 Μες στην καλή χαρά 14.00 Ειδήσεις 14.15 Έτσι απλά 15.00 Μια τρελή... τρελή... οικογένεια. Κωμωδία16.55 Δελτίο στη νοηματική γλώσσα 17.00 Αννίτα SOS 19.00 Eιδήσεις 20.00 Τι θα φάμε σήμερα, μαμά; 21.00 Ο άρχοντας των δαχτυλιδιών: Οι δύο πύργοι 01.15 Θυρίδα τηλεπώλησης
ΤΗΛ.: 210-48.00.170-4
ΣΚΑΪ
06.30 Καλημέρα με τον Γιώργο Αυτιά 10.00 Σαββατοκύριακο με δράση 12.00 Eco news 12.30 Goal χωρίς σύνορα 13.15 Ιστορίες Γης 14.15 Γεύσεις στη φύση 15.15 Ελλήνων γεύσεις 16.00 Ο κόσμος ανάποδα 17.00 Joy 19.00 Άριστη κουζίνα (Ε) 20.00 Γλυκές αλχημείες 21.00 Ειδήσεις 22.00 Ευτυχίας 22 22.30 Top gear 23.30 Οι επιζήσαντες 00.30 Deadly women
ΤΗΛ. 210-36.73.366
ΒΟΥΛΗ
11.50 20 Ώρα παράδοσης 12.15 Bραβεία Νόμπελ 2010 Κονσέρτο 14.00 Φωτίζοντας την παράδοση: Δημοτικό τραγούδι - Μέρος Β’ 15.00 Κάρτα μέλους 16.00 Ποιοτική τροφή 17.20 Αστικό τοπίο 18.00 Η αλησμόνητος Αρέτσου Κωνσταντινουπόλεως 19.30 90 χρόνια Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (1920-2010): Με δύναμη και όραμα 20.00 «Η άνοιξη» του Σάντρο Μποτιτσέλι 21.00 «Kαι γλώσσα εγένετο»... 22.00 «Τα παραμύθια του Χόφμαν». Όπερα
ΤΗΛ.: 210-69.03.000
MEGA
06.45 Koινωνία ώρα Mega 10.00 Πρωινό mou 13.10 Η ώρα η καλή (Ε) 14.00 Eιδήσεις 15.00 Δέκα λεπτά κήρυγμα (Ε) 16.30 Ειδήσεις 16.40 Η πολυκατοικία (Ε) 17.40 Στο παρά πέντε (Ε) 18.50 Ευτυχισμένοι μαζί (Ε) 20.00 Ειδήσεις 21.15 Κλεμμένα όνειρα 22.20 Κάτω Παρτάλι 23.30 Aνατροπή 00.50 Ειδήσεις 01.45 Ο τυχοδιώκτης των πέντε ηπείρων
ΤΗΛ.: 210-68.86.100
ΑΝΤ1
06.00 Τα φιλαράκια (Ε) 07.00 Πρωινό ΑΝΤ1 10.00 Το πρωινό 12.50 Με αγάπη 13.00 Ειδήσεις 13.30 TV Quiz 13.40 Άκρως οικογενειακόν (Ε) 14.50 TV Quiz 15.00 Κωνσταντίνου και Ελένης (Ε) 16.00 TV Quiz 16.10 Το καφέ της Χαράς (Ε) 17.40 Ειδήσεις. Δελτίο στη νοηματική γλώσσα 17.50 Bαλς με δώδεκα θεούς 18.50 Μπρούσκο 20.00 Ειδήσεις 21.15 Karadayi 22.15 Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής 23.15 Grey’s anatomy 00.15 Shark 01.15 Λόλα (Ε)
ΤΗΛ.: 210-34.21.201-4
STAR
06.15 Royal pains 07.15 Παιδικό πρόγραμμα 08.15 ΦΜ Live (E) 10.00 Live U 13.00 Mελέτησέ το 14.45 ΦΜ Live 16.30 Ειδήσεις. Δελτίο στη νοηματική 16.45 Μίλα 18.40 Η προδοσία 19.45 Ειδήσεις. Δελτίο στη νοηματική 21.00 Η τέχνη του πολέμου. Περιπέτεια 23.30 Στον ενικό 01.15 The runaways. Βιογραφία
ΤΗΛ.: 212-21.24.000
ALPHA
07.00 Παιδικό πρόγραμμα 08.00 Happy Day στον Alpha (Ε) 10.15 Shop TV 11.00 Θυρίδα τηλεπώλησης 11.15 Μικρή γιατρός 12.00 Ειδήσεις 13.00 Ελένη 16.00 Δέστε τους! 17.35 Ειδήσεις. Δελτίο στη Νοηματική 17.45 Άκου τι είπαν! 18.30 Ειδήσεις 20.00 Κάτι ψήνεται (Ε) 21.00 Μην αρχίζεις τη μουρμούρα 21.45 Ελληνοφρένεια 22.30 Άθικτοι. Κωμωδία 00.55 Θυρίδα τηλεπώλησης
ΤΗΛ.: 210-48.00.170-4
ΣΚΑΪ
06.00 Πρώτη γραμμή 10.00 Tώρα 11.45 Έρρωσο... Να είσαι γερός 12.00 Magazino 13.00 EXceL!ent 14.00 America’s next top model 15.00 To κάστρο του Τακέσι 16.00 Βιολέτα 17.00 Chef στον αέρα 17.50 Δελτίο στη νοηματική 18.00 ΣΚΑΪ στις 6 20.00 CSI Λος Άντζελες 21.00 Ειδήσεις 22.15 CSI Λας Βέγκας 23.15 CSI Μαϊάμι 00.15 H δίκη στον ΣΚΑΪ 02.15 Η μεγαλύτερη πλημμύρα της Αυστραλίας
ΤΗΛ. 210-36.73.366
ΒΟΥΛΗ
08.45 51η Διάσκεψη Επιτροπών Ευρωπαϊκών Υποθέσεων (Li Coscac) (Z) 18.00 Αρκούδα: Χειμερία νάρκη, μια ευεργετική διαδικασία 22.00 Η αλήθεια για τις σταυροφορίες: Άγιοι Τόποι 20.00 Τζέιν Όστιν 21.00 Αναζητώντας τις Μπροντέ 22.00 Αμάντα Μιχαλοπούλου: Ο βαθύτερος λόγος της αναζήτησης 22.15 Η γιόγκα στον 20ό αιώνα 24.00 Ο ήλιος της νύχτας
ΜΝΗΜΗ Στη μνήμη της αγωνίστριας και αγαπημένης φίλης Πόπης Κορναράκη καταθέτω 100 ευρώ στην εφημερίδα «Αυγή» και 100 ευρώ στο περιοδικό «ΕΑΜ Αντίσταση». Άννα Κατσουλη
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 15 IOYNIOY 2014
61
MEDIA
Η ΝΕΡΙΤ απέναντι στην κοινωνία ΤΗΣ ΑΓΓΕΛΑΣ ΝΤΑΡΖΑΝΟΥ
Μια σκιά της παλιάς ΕΡΤ, ονόματι ΝΕΡΙΤ, λειτουργεί εδώ και έναν μήνα στο Ραδιομέγαρο της Αγίας Παρασκευής και εκπέμπει ένα στοιχειώδες ψυχαγωγικό πρόγραμμα και ένα ultra φιλοκυβερνητικό ενημερωτικό πρόγραμμα. Η κυβέρνηση με την επιβολή του λουκέτου πριν από έναν χρόνο αποφάσισε να ξεκινήσει με «λευκή σελίδα» τη νέα δημόσια τηλεόραση, όμως δεν ήξερε πώς θα τη γεμίσει. Παρά τις προσπάθειες, η ΝΕΡΙΤ παραμένει «μόρφωμα» και δεν πλησιάζει καν τις απαιτήσεις και τον ρόλο που οφείλει να εκπληρώνει μια δημόσια τηλεόραση χώρας της Ε.Ε. Οι λόγοι είναι πολλοί. Είναι λόγοι πολιτικοί, κυρίως, που σχετίζονται με την αποδοχή της ελληνικής κοινωνίας, αλλά και λόγοι οργάνωσης και διοίκησης της ΝΕΡΙΤ. o Η ΝΕΡΙΤ δεν έχει τη συναίνεση του πολιτικού συστήματος. Ο τρόπος με τον οποίο έκλεισε η ΕΡΤ προκάλεσε την αντίδραση όλων των κομμάτων της αντιπολίτευσης, περιλαμβανομένης και της τότε κυβερνητικής ΔΗΜ.ΑΡ. Οι αντιδράσεις των εργαζομένων της ΕΡΤ πέρυσι όλο το καλοκαίρι συγκίνησαν την ελληνική κοινωνία, ενώ στη συνέχεια η λειτουργία της ERTopen, έδωσε μικρόφωνο και φωνή σε κοινωνικές ομάδες και αυτοδιαχειριζόμενα εγχειρήματα, που ποτέ δεν είχαν στο παρελθόν, με αποτέλεσμα η ERTopen σε αντίθεση με τη ΔΤ και στη συνέχεια με τη ΝΕΡΙΤ, να δημιουργήσει ισχυρούς δεσμούς με τη βάση των εργαζομένων και της κοινωνίας. Η αντίσταση των εργαζομένων της ΕΡΤ κατόρθωσε να παρατείνει το εμπάργκο των κομμάτων της αντιπολίτευσης, του ΣΥΡΙΖΑ, των ΑΝ.ΕΛΛ. και του ΚΚΕ, μέχρι σήμερα, ενώ και οι δημοσιογραφικές ενώσεις (ΕΣΗΕΑ,
ΠΟΕΣΥ) δεν αναγνωρίζουν τη ΝΕΡΙΤ. Ο σφικτός κυβερνητικός εναγκαλισμός της ΝΕΡΙΤ, που διατρέχει καθέτως το ενημερωτικό αλλά και το ψυχαγωγικό της πρόγραμμα, λίγες φορές εμφανίζεται τόσο καθαρά όσο την περασμένη Τετάρτη. Το «σούπερ» στην οθόνη... «Καθαρίστριες κινήθηκαν κατά των ΜΑΤ» θα μπορούσε να έχει προσφέρει στιγμές άφθονου γέλιου, εάν δεν επρόκειτο για μια προσωπική και οικογενειακή τραγωδία που βιώνουν 500 γυναίκες στην πιο χαμηλή κλίμακα απολαβών. Η ΝΕΡΙΤ στη «συμπλοκή» δεν είδε ούτε τη σιδηρογροθιά του ΜΑΤατζή (η σιδερογροθιά δεν περιλαμβάνεται στον εξοπλισμό των ΜΑΤ, εξ ου και η παραπομπή του σε διαθεσιμότητα έως ότου ολοκληρωθεί η έρευνα), ούτε είδε το χτύπημα από πίσω στο κεφάλι της καθαρίστριας, ούτε τη φωτορεπόρτερ Τατιάνα Μπόλαρη να διακομίζεται στο νοσοκομείο από χτύπημα των ΜΑΤ. Είδε όμως... ποντικό να κινείται εναντίον ελέφαντα! o Η ΝΕΡΙΤ δεν έχει πρόγραμμα. Συνεχίζει να προβάλλει το στοιχειώδες και συχνά απαράδεκτο πρόγραμμα της ΔΤ, με πολλές ξένες σειρές και ταινίες, επαναλήψεις και με κάποια νέα προγράμματα, τα οποία συνήθως προβάλλουν σε τι παράδεισο ζούμε. Χαρακτηριστικό είναι ότι για τις περιγραφές των αγώνων του Μουντιάλ δεν αξιοποιούνται εργαζόμενοι από το αθλητικό τμήμα της ΝΕΡΙΤ, αλλά αθλητικογράφοι από άλλα κανάλια και τον ΟΤΕ TV, που «νοικιάζονται» έναντι μουντιαλικού προγράμματος που παραχωρεί η ΝΕΡΙΤ. Το αθλητικό τμήμα της ΝΕΡΙΤ γίνεται έτσι βοηθητικό προσωπικό ακόμα και συνταξιούχων αθλητικογράφων. Μιλώντας με αριθμούς: Με την κατάργηση της ΕΡΤ, πριν από έναν
EχουΜΜΕ και λέΜΜΕ Μόνο 590.000 τον χρόνο για υπηρεσίες καθαριότητας και φύλαξης στη ΝΕΡΙΤ Διαγωνισμό για υπηρεσίες καθαριότητας στο κτήριο του Ραδιομεγάρου στην Αγ. Παρασκευή προκήρυξε η ΝΕΡΙΤ. Σύμφωνα με τον προϋπολογισμό το κόστος ανεβαίνει στα 24.600 ευρώ τον μήνα ή στα 590.000 ευρώ για δύο χρόνια. Τις προσφορές θα αξιολογήσει ειδική επιτροπή αποτελούμενη από τους διευθυντές Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκμετάλλευσης και Οικονομικής Διεύθυνσης. Τα ίδια ποσά, 24.600 ευρώ τον μήνα ή 590.000 ευρώ για δύο χρόνια, προϋπολογίζονται και για τις υπηρεσίες φύλαξης του κτηρίου του Ραδιομεγάρου.
χρόνο, καταργήθηκαν τρία τηλεοπτικά προγράμματα και ένα δορυφορικό, οκτώ ραδιοφωνικοί σταθμοί και δεκαεννέα περιφερειακοί, μία ιστοσελίδα στο Ίντερνετ, ένα τηλεοπτικό περιοδικό, ορχήστρες, χορωδίες. Στη θέση τους εκπέμπει σήμερα ενάμισι τηλεοπτικό κανάλι, δύο ραδιοφωνικοί σταθμοί, μία ιστοσελίδα και βρίσκεται υπό σύσταση μία ορχήστρα. o Η ΝΕΡΙΤ δεν έχει προσωπικό. Συνεχίζει να απασχολεί περί τους 600 εργαζόμενους που είχαν προσληφθεί με πλήρη αδιαφάνεια στη ΔΤ, με ανανεούμενες δίμηνες συμβάσεις έργου -με ειδική τροπολογία νόμου. Οι εργαζόμενοι της ΝΕΡΙΤ είναι υπάλληλοι του υπουργείου Οικονομικών και όχι της ΝΕΡΙΤ. Ο διαγωνισμός για τις προσλήψεις έχει ξεκινήσει από τις αρχές του έτους, όμως δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη, ούτε για τους μέσω ΑΣΕΠ ούτε για τους εκτός ΑΣΕΠ, δημοσιογράφους και καλλιτεχνικές ειδικότητες. Όπως φαίνεται, με τον διαγωνισμό μέσω ΑΣΕΠ δεν έχουν δημιουργηθεί προβλήματα, όμως για τους εκτός ΑΣΕΠ πολλά είναι τα παρατράγουδα με μαϊμού πιστοποιητικά γλωσσομάθειας, λόγος για τον οποίο έχει διαταχθεί προκαταρκτική έρευνα από την Εισαγγελία Αθηνών. Το
Και άλλα 2,3 εκατ. για μίσθωση τηλεοπτικών συνεργείων Η ΝΕΡΙΤ θα μισθώσει αγνώστου αριθμού μονοκάμερα συνεργεία για όλη την Ελλάδα, προϋπολογισμού 1,2 εκατ. ευρώ. Επίσης άγνωστο αριθμό συνεργείων δορυφορικών μεταδόσεων (κόστους 840.000 ευρώ τον χρόνο) και πολυκάμερα βαν εξωτερικών μεταδόσεων (290.000 ευρώ τον χρόνο). Το outsourcing πάει σύννεφο και μαζί οι ενοικιαζόμενοι εργαζόμενοι των 500 ευρώ... Πρωτοβουλία Κουρή για επαναλειτουργία του Alter Ο Γ. Κουρής βρίσκεται πίσω από την «πρωτοβουλία» των δώδεκα εργαζομένων που αιτήθηκαν την επαναλειτουργία του Alter, με ελάχιστο προσωπικό και χωρίς καμία διασφάλιση για τα δεδουλευμένα, τις αποζημιώσεις και τις θέσεις εργασίας των εκα-
επόμενο διάστημα αναμένεται να ξεκινήσει η δεύτερη από τις τρεις φάσεις του διαγωνισμού, η προσωπική συνέντευξη, αφού πρώτα ολοκληρωθεί ο έλεγχος των 1.000 ενστάσεων που έχουν κατατεθεί. Εν τω μεταξύ η δυσαρέσκεια και η ανησυχία μεταξύ των εργαζομένων της ΝΕΡΙΤ αυξάνεται όσο γίνεται αντιληπτό ότι οι εργαζόμενοι εκεί είναι «μιας χρήσεως» και θα εκπαραθυρωθούν σύντομα, όταν ολοκληρωθεί η διαδικασία των νέων προσλήψεων και το προσωπικό αορίστου χρόνου δεν θα ξεπερνά τα 619 άτομα, σύμφωνα με το Μεσοπρόθεσμο. o Η ΝΕΡΙΤ δεν έχει περιουσία. Μόνο προς χρήση και εκμετάλλευση -και όχι με κυριότητα- της παραχωρήθηκε το Ραδιομέγαρο της ΕΡΤ στην Αγία Παρασκευή. Από την τεράστια ακίνητη περιουσία της ΕΡΤ σε όλη την Ελλάδα, της παραχωρήθηκαν: α) το Ραδιομέγαρο της Αγίας Παρασκευής, ακίνητα και κινητά στοιχεία, β) το ακίνητο στον Δήμο Ιλίου, μια αποθήκη σήμερα αρχειακού υλικού μεγάλης αξίας, κατά κυριότητα, και γ) 45 κέντρα εκπομπής στα βουνά όλης της Ελλάδας, με τον εξοπλισμό και την υποδομή τους, από τα 150 σε όλη τη χώρα. Το μεγαλύτερο μέρος της τερά-
τοντάδων συναδέλφων τους. Αυτή είναι η εκτίμηση της ΕΣΗΕΑ, η οποία υπογραμμίζει ότι ο Γ. Κουρής παραχωρεί δωρεάν τις εγκαταστάσεις όπου λειτουργούσε παλαιότερα το Star, προκειμένου να επαναλειτουργήσει το Alter. H προγραμματισμένη συζήτηση στο Πολυμελές Πρωτοδικείο Αθηνών αναβλήθηκε για τον Σεπτέμβριο. Αίτηση πτώχευσης από την εφημερίδα «Κέρδος» Μετά από πολλούς μήνες απεργίας των εργαζομένων στην εφημερίδα, λόγω μη καταβολής δεδουλευμένων, ο ιδιοκτήτης της εφημερίδας Θ. Λιακουνάκος κατέθεσε στο Πρωτοδικείο αίτηση πτώχευσης λόγω πλήρους αδυναμίας πληρωμών. Η εφημερίδα, που κυκλοφορούσε επί 30 χρόνια, έχει τεράστιες ληξιπρόθεσμες οφειλές στα ασφαλιστικά ταμεία
στιας περιουσίας της ΕΡΤ, από το ακίνητο στη Μουρούζη μέχρι τα ακίνητα στη Θεσσαλονίκη και όλα τα ακίνητα που στεγάζουν τους 19 περιφερειακούς σταθμούς της ΕΡΑ, παραμένουν στο Ελληνικό Δημόσιο. Στη συντριπτική τους πλειονότητα τα ακίνητα της ΕΡΤ βρίσκονται προς αξιοποίηση από το ΤΑΙΠΕΔ, πλην του μεγάλου οικοπέδου της ΕΡΤ στην Περαία της Θεσσαλονίκης, 800 στρεμμάτων, το οποίο ανήκει στην κυριότητα του ΤΑΙΠΕΔ. Παρά το φτωχό πρόγραμμα, τη λειτουργία με το ένα τέταρτο των εργαζομένων και με χαμηλούς μισθούς, παρά τη συνολική αμφισβήτησή της από την ελληνική κοινωνία, η ΝΕΡΙΤ τροφοδοτείται από την ελληνική κοινωνία, που καταβάλλει και πάλι ανταποδοτικό τέλος μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ, ύψους 3 ευρώ τον μήνα, έναντι 4,25 ευρώ επί ΕΡΤ. Το συνολικό κόστος του λουκέτου στον προϋπολογισμό παραμένει ακόμη μυστήριο, καθώς δεν έχει δοθεί κανένα στοιχείο για την οικονομική εκκαθάριση της ΕΡΤ, η οποία με τροπολογία νόμου μπορεί να κρατήσει μέχρι και τέσσερα χρόνια συνολικά. Επίσης άγνωστο παραμένει πόσο κόστισε στον ελληνικό λαό η ΔΤ.
και άλλα χρέη. Ο Θ. Λιακουνάκος βρίσκεται αντιμέτωπος με τη Δικαιοσύνη για υπόθεση εξοπλιστικών συστημάτων. Η ημερομηνία εκδίκασης είναι, σύμφωνα με πληροφορίες, η ερχόμενη Τετάρτη 18 Ιουνίου στην Ευελπίδων. Απεβίωσε ο δημοσιογράφος Άρης Σταθάκης σε ηλικία 71 ετών. Διετέλεσε βουλευτής της Ν.Δ. και ήταν μέλος του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης. Ο Άρης Σταθάκης γεννήθηκε στον Ασωπό Λακωνίας, σπούδασε στην Ανωτάτη Βιομηχανική και ήταν δημοσιογράφος, ειδικός στα θέματα αυτοκινήτου και ασφάλειας. Το 1992 πήρε το βραβείο Δημοσιογραφίας για την προσφορά του, καθώς «έμαθε τους Έλληνες να φορούν ζώνες ασφαλείας και κράνη».
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 15 IOYNIOY 2014
62 Ο Σπ. Λυκούδης απαιτεί από τον Φ. Κουβέλη να κάνει αυτοκριτική. Θυμάται κανείς τον κ. Λυκούδη να έχει κάνει ποτέ στη ζωή του αυτοκριτική;
ΡΗΣΕΙΣ&
ΑΝΤΙΡΡΗΣΕΙΣ
Νομίζω ότι ο Άρειος Πάγος σύντομα θα κατακτήσει τον τίτλο Αρειανός πάγος. Δυστυχώς η κρίση δεν είναι μόνον οικονομική.
ΚΑΚΟΗΘΕΙΕΣ
ΥΠΟ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΥΡΙΤΣΕΩΣ & ΑΓΓΕΛΟΥ ΤΣΕΚΕΡΕΩΣ
Μαχαίρι, σιδερογροθιά κι Αντώνη Σαμαρα Επιτέλους, θα μαζέψει κάποιος τις καθαρίστριες; Κάνουν ζημιά στον τουρισμό. Δυσφημούν τις ομορφιές της Ελλάδας και τα γραφικά της ΜΑΤ. Δεν είναι σιδερογροθιά αυτό που φοράει ο ματατζής, είναι γάντια με ενισχυτικά μπουνιάς για φιλικότερη αστυνόμευση. Τα είδε στο Game of Thrones και του αρέσανε. Τα χορηγεί η υπηρεσία, μαζί με ρόπαλο του μπέιζμπολ και στιλέτο τύπου πεταλούδα. Ευτυχώς που τον βγάλανε φωτογραφία και διετάχθη ΕΔΕ, γιατί αλλιώς ο καθένας φοράει ό,τι γουστάρει. Οι ανώτεροι τους ελέγχουν μόνο αν είναι αξύριστοι. Και αν γυαλίζει αρκετά το μάτι τους. Στη ΝΕΡΙΤ αυτά τα ζητήματα πάντως τα λύνουν πιο λεβέντικα. Ναι ρε, με μαχαίρι του επιτέθηκε. Αν του την έπεφτε με σπασμένο μπουκάλι μπύρας, θα λέγατε ότι πίνει την ώρα της δουλειάς. Θα μπορούσαν πάντως να δώσουν και το ραδιομέγαρο στο ΤΑΙΠΕΔ και να μεταφέρουν τη ΝΕΡΙΤ στην Τρούμπα. Ή στον Αγ. Παντελεήμονα, να μην καθυστερούν στο πηγαινέλα οι σεκιούριτι. Τι να κάνουνε κι αυτοί, κάπως πρέπει να υπερασπιστούν τη σωματική τους ακεραιότητα όταν έχουν να αντιμετωπίσουν πενηντάχρονες γυναίκες. Να τις πυροβολήσουν και να χτυπήσουν κάνα συνάδελφο; Επιτέλους, πήρε ο Στουρνάρας την Τράπεζα της Ελλάδος, να ξεκουραστεί λίγο ο άνθρωπος. Τόσο άγχος που είχε να σώσει την Ελλάδα, είχαμε αρχίσει να τον λυπόμαστε. Τώρα είναι με τους φίλους του και συζητάνε πόσες θέσεις υποδιοικητών χρειάζο-
νται. Σίγουρα θα τις αυξήσουν σε τρεις, διότι οι νόμοι της αγοράς είναι αμείλικτοι. Είναι κι άλλοι που θέλουνε να ξεκουραστούν, δεν είναι μόνο ο Στουρνάρας. Η ξεκούραση από τη θέση του υποδιοικητή δεν είναι βέβαια τόσο άνετη, αλλά για το καλό της χώρας χρειάζονται και θυσίες. Μπορεί να τις κάνουνε και τέσσερις τις θέσεις υποδιοικητών, αν χρειαστεί να τακτοποιηθεί κι ο Δαραβίγκας. Το καλό είναι ότι πρόκειται για δοκιμασμένα παιδιά με τεράστιες επιτυχίες στην πλάτη τους. Τη Γιούρομπανκ και το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο αυτοί τα έχουν στήσει. Εν όψει του διορισμού τους, μάλιστα, σκέφτονται να πουλήσουν τους εαυτούς στους στο κράτος για 1,70 το κιλό, και να τους ξαναγοράσουν για 30 λεπτά. Το έχουν ξαναδοκιμάσει και πέτυχε. Αρνείται να απολύσει διοικητικούς των ΑΕΙ ο Λοβέρδος. Αν δεν τους διασύρει πρώτα, δεν έχει πλάκα. Θέλει να δώσει και τις φωτογραφίες τους στη δημοσιότητα. Ευτυχώς τον βάλαμε στη θέση του τον Μελισσανίδη, γιατί τώρα που θα ‘ρθει στην κυβέρνηση ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να ‘μαστε εξηγημένοι. Μη διανοηθεί ότι θα τον αφήσουμε να επιστρέψει τον ΟΠΑΠ στο Δημόσιο και τέτοια. Αν δεν υπήρχε κίνδυνος να παρεξηγηθεί ο Μπέος, θα του δίναμε να χτίσει και στον Βόλο. Το γήπεδο θα χρηματοδοτηθεί από την πάταξη του λαθρεμπορίου καυσίμων. Τις διαπραγματεύσεις διεκπεραίωσε αυτόνομα το τμήμα Ποδοσφαιρικών Θρησκευμάτων του ΣΥΡΙΖΑ. Το θετικό είναι ότι στα σοβαρά κοινωνικά ζητήματα το κόμμα λειτουργεί πάνω από τάσεις.
ΤΟΥ ΒΑΓΓΕΛΗ ΧΕΡΟΥΒΕΙΜ
Οι λύκοι Επειδή τα ελάφια είχαν πολλαπλασιαστεί ανεξέλεγκτα στον Εθνικό Δρυμό Yellowstone των ΗΠΑ, αφανίζοντας τη χλωρίδα από μερικές περιοχές, οι αρχές επανεγκατέστησαν το 1995 λύκους, που είχαν σχεδόν εξαφανιστεί τα τελευταία 70 χρόνια. Κι έτσι άλλαξε η διαμόρφωση των εδαφών στο Yellowstone, ακόμη και τα ποτάμια. Διαβάστε πώς. Οι λύκοι σκότωσαν μερικά ελάφια, αλλά κυρίως τα ανάγκασαν να αποφεύγουν κοιλάδες και φαράγγια όπου μπορούσαν εύκολα να παγιδευτούν. Μόλις έφυγαν τα ελάφια από εκεί, υπήρξε αναγέννηση των δασών με νέες εκτάσεις από ιτιές, λεύκες και άλλα είδη δέντρων. Έτσι επέστρεψαν τα πουλιά που έφτιαχναν φωλιές στα νέα δάση, ενώ πολλαπλασιάστηκαν και οι κάστορες που τρώνε φλοιούς και κλαδιά από τα δέντρα. Με τα φράγματα που έφτιαχναν οι κάστορες στα ποτάμια δημιουργούσαν κατοικίες για άλλα είδη, όπως βίδρες, μοσχοπόντικες, ψάρια, πάπιες, ερπετά και αμφίβια. Οι λύκοι σκότωσαν και μερικά κογιότ, αφήνοντας έτσι να πολλαπλαστιαστεί ο πληθυσμός των κουνελιών και των ποντικών, καλή τροφή για γεράκια, αλεπούδες και νυφίτσες, που επανήλθαν.
Λόγω της αναγέννησης των δασών και της βλάστησης στις όχθες των ποταμών και τις πλαγιές των βουνών, το έδαφος συγκρατήθηκε και σταθεροποιήθηκε. Όταν μειώθηκε η διάβρωση των εδαφών, οι όχθες των ποταμών σταθεροποιήθηκαν και αυτές, η ροή του νερού έγινε λιγότερο ελικοειδής και πιο σταθερή, δημιουργήθηκαν λίμνες, κάτι που είχε μεγάλη σημασία για την ανάπτυξη της πανίδας. Έτσι, οι λύκοι άλλαξαν τα ποτάμια και γενικότερα τη διαμόρφωση του εδάφους στον Εθνικό Δρυμό Yellowstone. Όσο για τα ελάφια δεν εξαφανίστηκαν, απλώς μειώθηκε ο πληθυσμός τους. Όλα τα παραπάνω τα αποτύπωσε σε βίντεο ομάδα Αμερικανών οικολόγων. Η καλή συνάδελφος Φανή Δημητρακούδη μού έστειλε το βίντεο που μπορείτε να το βρείτε στον ιστότοπο videoman ή ακόμη και στο ηλεκτρονικό BBC. Δεν ξέρω αν αυτά έγιναν ακριβώς έτσι όπως τα λένε οι Αμερικανοί οικολόγοι, αλλά μου φάνηκαν αρκετά πιθανά. - Καλά με τα οικολογικά, θα έλεγε κάποιος,γιατί όμως δεν μας λες τι γίνεται με τα πολιτικά και τη μνημονιακή συγκυβέρνηση που φτιασιδώθηκε με τον ψευτο-ανασχηματισμό; - Έ, μαύρος λύκος θα τους φάει στις επόμενες εκλογές! ΑΝΔΡΕΑΣ ΖΕΜΠΙΛΑΣ
Παράνομο Δ.Σ. στον ΟΚΑΝΑ! Κατάφωρα παράνομη είναι η σύνθεση του νέου Δ.Σ. του Οργανισμού Κατά των Ναρκωτικών (ΟΚΑΝΑ), όπως αυτό ορίστηκε από την τέως υφυπουργό Υγείας Ζέττα Μακρή! Συγκεκριμένα, ενώ στο νέο επταμελές Δ.Σ. του Οργανισμού συμπεριλαμβάνονται... τρεις (3) οικονομολόγοι, σύμφωνα με το άρθρο 52 του νόμου 4139/20-3-2013 ορίζεται ρητώς: «Στο επταμελές διοικητικό συμβούλιο υποχρεωτικά μετέχουν ο επικεφαλής του συντονιστικού οργάνου δίωξης ναρκωτικών και ο πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) ή οι αναπληρωτές τους. Από τα υπόλοιπα μέλη πρέπει να είναι ένας πτυχιούχος σχολών επιστημών υγείας, ένας ανθρω-
πιστικών επιστημών (ψυχολόγος, κοινωνιολόγος) και ένας επιστημών νομικής με αναγνωρισμένο έργο στον οικείο τομέα. Στο Δ.Σ. του ΟΚΑΝΑ μπορεί να συμμετέχουν και μέλη ΔΕΠ των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, ειδικοτήτων σχετικών με τη δράση και τους σκοπούς του Οργανισμού, εφαρμοζομένων των διατάξεων του άρθρου 14 του ν. 2530/1997 (Α’ 218) και των άρθρων 5 παρ. 11β και 14 του ν. 2703/1999 (Α’ 72)»... Φαίνεται ότι μόνον ο νέος πρόεδρος του ΟΚΑΝΑ Μιχάλης Κατρίνης νιώθει άνετα με την παράνομη σύνθεση του νέου επταμελούς Δ.Σ. του Οργανισμού... Β.Β.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 15 IOYNIOY 2014
63
ΡΗΣΕΙΣ&ΑΝΤΙΡΡΗΣΕΙΣ
Για πρώτη φορά στην ιστορία της Ε.Ε. το Βέλγιο παραχώρησε πολιτικό άσυλο σε έναν πρόσφυγα, τον Μαμαντού Μπα, που είχε πολιτικό άσυλο σε άλλη χώρα της Ε.Ε.! Σε ποια χώρα; Στην Ελλάδα του ακροδεξιού Σαμαρά και του «κεντροαριστερού» Βενιζέλου! Αιτιολογία; Το ελληνικό κράτος όχι μόνο δεν είναι σε θέση να τον προστατεύσει από τις επιθέσεις των χρυσαυγιτών, αλλά συμμετέχει και το ίδιο, μέσω των οργάνων «προστασίας του πολίτη», σε κακοποιήσεις! Και τώρα, όλοι μαζί, ας αναφωνήσουμε: Ζήτω ο Ξένιος Ζευς!
«Μετριοπαθής πρόταση» για το ευρώ Το βιβλίο «Μια μετριοπαθής πρόταση για την επίλυση της κρίσης του ευρώ», που κυκλοφορεί στη χώρα μας από τις εκδόσεις Ποταμός, παρουσιάζεται την Τρίτη στην Αθήνα. Συγγραφείς του βιβλίου είναι οι: Γ. Βαρουφάκης, Τζ. Κ. Γκάλμπρεϊθ, Στ. Χόλλαντ. Η παρουσίαση θα γίνει την Τρίτη 17 Ιουνίου 2014, 8 μ.μ., στον κήπο του Βυζαντινού & Χριστιανικού Μουσείου, Βασ. Σοφίας 22. Για το βιβλίο θα μιλήσουν: ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας, ο ομότιμος καθηγητής στο Τμήμα Οικονομικών Επιστημών του Παν. Αθηνών Γεώργος Κριμπάς και ο Γιάνης Βαρουφάκης. Συντονιστής: ο δημοσιογράφος Νίκος Γ. Ξυδάκης.
ΚΑΤΑ ΤΑ ΛΟΙΠΑ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΠΑΪΚΟΥ
Ραγίσανε, σου λέει, τα κρύσταλλα εκεί στην αίθουσα συνεδριάσεων του Υπουργικού Συμβουλίου. Από συγκίνηση. Είχανε να δούνε συνεδρίαση από την προηγούμενη πανηγυρική. Και τώρα, στην επόμενη με το καλό. Σκέψου τι έχει να γίνει όταν εμφανιστεί ο Σαμαράς στη Βουλή. Λέμε τώρα. Μπορεί να σχιστεί το καταπέτασμα του ναού. Και να τρέχουμε. Ο πρωθυπουργός όμως ξέρει να ανταμείβει τους σοβαρούς ανθρώπους, δεν μπορείς να πεις.
Αριστερά με γεωπολιτικό βάθος Στην Αριστερά τα τελευταία χρόνια, εξαιτίας του Μνημονίου, έχουν υποβαθμιστεί κρίσιμα γεωπολιτικά ζητήματα, τα οποία διαδραματίζουν όλο και μεγαλύτερη βαρύτητα στις εσωτερικές πολιτικές εξελίξεις. Τα ζητήματα ισχύος, ιδιαίτερα για τον έλεγχο των ενεργειακών πόρων και των ενεργειακών δρόμων, αλλά και των διακρατικών σχέσεων και των νέων «περίπλοκων συμμαχιών», έχουν μεγάλη σημασία, πολλές φορές και ιστορικό βάθος, το οποίο δεν μπορεί να αγνοηθεί. Τα ζητήματα αυτά δεν μπορούν να προσεγγιστούν μόνο στο πλαίσιο της κλασικής αντίθεσης κεφάλαιο - εργασία, που διαπερνά -αλλά δεν εξαντλεί- την αντίληψη της Αριστεράς. Συνήθως τα σύνθετα ζητήματα χρειάζονται σύνθετες προσεγγίσεις, που δεν εξαντλούνται ούτε στην ανάγκη σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ούτε στις διακηρύξεις για αμοιβαία επωφελείς σχέσεις. Οι μεταβολές ισχύος και οι συμμαχίες που προϋποθέτουν είναι πιο βαθιές και χρειάζονται στρατηγική ικανότητα για να μην ανοίξει κανείς τον λάκκο του με τα ίδια του τα χέρια. Μόνο με μια ματιά στον ταραγμένο κόσμο μας θα διακρίνουμε αυτές τις στρατηγικές ισχύος και τις περίπλοκες συμπτώσεις ή και συμμαχίες, τις οποίες πριν από λίγα μόλις χρόνια δεν εκλαμβάναμε ούτε ως υποθέσεις εργασίας. Ας μην ξεχνάμε κι ας μην υποβαθμίζουμε το κρίσιμο αυτό
Τον Γιακουμάτο, ας πούμε, που απεκάλυψε προχθές ότι ο Σόιμπλε είναι πράκτορας του ΣΥΡΙΖΑ. Παίζει, λέτε, να καταγγείλει και τον ίδιο τον Σαμαρά ως πράκτορα του ΣΥΡΙΖΑ; Αφού, με το κυβερνητικό έκτρωμα που δημιούργησε, καταφανώς ρίχνει νερό στον μύλο του προαιώνιου εχθρού. Πάντως είναι μικρό και ευέλικτο το σχήμα, δεν μπορείς να πεις. Συγκεντρώνει μόλις το ένα τρίτο του συνόλου των συμπολιτευομένων βουλευτών. Είναι δυο, είναι τρεις, είναι χίλιοι δεκατρείς οι Μπαλτάκοι στη Ν.Δ. Όποιος δεν είναι Μπαλτάκος εκεί μέσα, να κάνει ένα βήμα μπροστά. Που πας, ρε Καραμήτρο;
Τελικά, τι τα θες, ο Μπαλτάκος δεν είναι άνθρωπος, είναι ιδέα. Τη σωστή κουβέντα την είπε ο προφυλακισμένος χρυσαυγίτης Λαγός στη Βουλή. «Μ’ εμάς έχετε μπλέξει άσχημα» μας είπε. Και είναι έτσι ακριβώς, μπλέξαμε. Κι άντε να ξεμπλέξουμε. Τίνι τρόπω; Ο εφιάλτης στον δρόμο με τους ουρακοτάγκους. Είχαν προηγηθεί τα -εντός Βουλής- νταηλίκια του υιού Μπαλτάκου. Ακολούθησαν οι -επίσης εντός Βουλής- τραμπουκισμοί των χρυσαυγιτών. Δεν ξέρω, για φιγούρα την έχουμε τη φρουρά στη Βουλή; Ναι, μάλλον για φιγούρα την έχουμε. Και για να την πληρώνουμε, εννοείται. Κι εσύ έλεγες πως ο Σα-
ζήτημα περιορίζοντας την πολιτική στα ασφυκτικά εθνικά πλαίσια αντιπαράθεσης, γιατί θα διακινδυνεύσουμε να καταστούμε «χρήσιμοι ηλίθιοι». Άλλα κρίσιμα ζητήματα, που επίσης προβληματίζουν ιστορικά την Αριστερά, είναι η αντίληψη για την πολιτική, οι συμμαχίες και η μορφή της οργάνωσης. Για παράδειγμα είναι μάλλον ένδειξη πολιτικής ανωριμότητας η αντίληψη που υψώνει στεγανά μεταξύ της πολιτικής δράσης στους θεσμούς και τα μέσα ενημέρωσης από τη μια και στην κινηματική δράση από την άλλη. Τέτοιου είδους διχασμός δεν μπορεί να υπάρξει για την Αριστερά του 21ου αιώνα. Η πολιτική αντιπαράθεση διεξάγεται τόσο στους θεσμούς όσο και στα κινήματα, που αλληλοτροφοδοτούνται εμπλουτίζοντας τις αξίες της αφυδατωμένης δημοκρατίας. Ας μην λησμονούμε ότι ιστορικά η υποβάθμιση των αντιπροσωπευτικών θεσμών άνοιξε στον δρόμο για τη σταλινική εκτροπή, παρά την προειδοποίηση της Ρόζας Λούξεμπρουργκ, η οποία δυστυχώς αγνοήθηκε. Φοβάμαι πως ακόμη και σήμερα ορισμένοι στην Αριστερά δεν έχουν κατανοήσει την τομή που επέφερε ο Γκράμσι στη μαρξιστική σκέψη με την έννοια της ηγεμονίας για την υπέρβαση του οικονομισμού. Ένα άλλο στοιχείο κριτικής αφορά τις συμμαχίες. Θέμα υπαρκτό και κρίσιμο από όποια πλευρά κι αν το προσεγγίσει κανείς. Το κρίσιμο ζήτημα και εδώ δεν είναι αν ο
μαράς κι ο Βενιζέλος μας ταράξανε στους φόρους. Ορίστε, η αλήθεια έλαμψε. Ο Θεοχάρης ήταν η αιτία. Του κεφαλιού του έκανε ο παλιοχαρακτήρας. Και ύστερα, όνομα είναι αυτό; Χάρης Θεοχάρης. Σαν την Πίτσα Κίτσα στο αρσενικό της. Τώρα την πρώτη του μηνός που θα πάτε στο ATM για τη σύνταξη. Μην κοιτάξετε απότομα το χαρτάκι, σούρνονται και εγκεφαλικά. Κι εσύ, σε καλό σου, πήρες τοις μετρητοίς το «όχι άλλα οριζόντια μέτρα». Καλά να πάθεις. Δεν περίμενες τουλάχιστον την έκθεση του ΔΝΤ. Για να τα πληροφορηθείς όλα από πρώτο χέρι.
ΣΥΡΙΖΑ θα είναι ανοικτός σε πολιτικές και κοινωνικές συμμαχίες. Αυτό είναι αυτονόητο. Το κρίσιμο είναι οι προϋποθέσεις και η προγραμματική βάση. Προφανώς κάθε στέλεχος που προέρχεται από το ΠΑΣΟΚ δεν είναι αυτονόητα αποδεκτό ούτε κάθε καρυδιάς καρύδι σε κοινωνικό επίπεδο, γιατί απλούστατα αυτό δεν συνιστά «κοινωνική γείωση». Απαιτούνται στοχευμένες επιλογές σε πρόσωπα, που δεν έχουν προκαλέσει ούτε έχουν πλουτίσει από την πολιτική, και δεσμεύσεις πάνω σε μια προγραμματική βάση. Καμιά συμμαχία όμως δεν εξαντλείται στα πρόσωπα: επεκτείνεται και εδραιώνεται πρώτα από όλα στην κοινωνία και πάντα στη βάση μιας γνήσιας εναλλακτικής πρότασης. Όσο δεν χρειάζονται «οχυρωματικά έργα» απέναντι σε «εισβολείς», άλλο τόσο δεν μπορεί ο ΣΥΡΙΖΑ να είναι «μπάτε σκύλοι αλέστε,» ούτε βεβαίως να επιβεβαιώνει τον γερο-Μίχελς και την «ολιχαρχική τάση» των κομμάτων. Χρειάζεται σχέδιο, πρόγραμμα και συγκλίσεις με τη συνείδηση ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ένα ανοικτό κόμμα στην κοινωνία και τις αντιφάσεις της και όχι κλειστό γραφειοκρατικό, περίκλειστο φρούριο. Εκείνο που προέχει είναι μια γνήσια εναλλακτική πρόταση εξουσίας, που θα καταστήσει τον αριστερό - προοδευτικό πόλο εξουσίας ηγεμονική δύναμη στην κοινωνία, που θα τα αλλάξει όλα και θα ανοίξει στον δρόμο για τον κοινωνικό μετασχηματισμό.
Άσε που σου περνάνε στο ντούκου κάτι άλλα στατιστικά. Τα δυσοίωνα κατά προτίμηση. Όπως, για παράδειγμα, ότι μόνο ένας στους δέκα ανέργους παίρνει επίδομα. Δηλαδή και τι έγινε που τα τελευταία χρόνια τις τύχες μας ορίζουν μονάχα παιδιά του Σημίτη; Παπαδήμος, Στουρνάρας, Χαρδούβελης (παρ’ ολίγο Ράπανος). Για να μη σου βάλω και τους κομματικούς. Και βέβαια δεν τελειώνουν με τίποτα. Υπάρχει φωλιά. Θα μου πεις, έτυχε. Και πέτυχε, εννοείται. Και γιατί σε παρακαλώ έμεινε απ’ έξω η Άννα Μισέλ; Γιατί έμεινε απ’ έξω η Αφροδίτη Αλ Σάλεχ;
ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΠΑΚΟΣ
Στο πηγάδι κατουρήσανε; Η μήπως εκρίθησαν υπερβολικά σοβαρές για τα γράδα του παρόντος σχήματος; Δεν ξέρω πόσοι θυμούνται ότι ο Ζάχος Χατζηφωτίου, ναι ο γνωστός. Έχει γράψει βιβλίο για το πόσο ωραία είχε περάσει στην κατοχή! Ε, λοιπόν, ο Στουρνάρας μας είπε πόσο ωραία πέρασε στις διαπραγματεύσεις με την τρόικα. Εκεί που ξενυχτούσαν με τον Τόμσεν και τ’ άλλα παιδιά. Τρώγοντας σούσι!!! Είναι γι’ αυτό που όταν οι καθαρίστριες, από κάτω, του φώναζαν ότι τους λείπει το ψωμί. Εκείνος τους είπε να φάνε σούσι. Αλλά δεν τον άκουσαν, καλά να πάθουν...
Yσ τ ε ρ ό γ ρ α φ a
Η ΑΥΓΗ ΚΥΡΙΑΚΗ 15 IOYNIOY 2014
ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΕΙΔΗ ΜΠΑΛΤΑ
Του ΤΑΣΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ
Η παρένθεση ΠΑΣΟΚ
ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΜΟΥΛΟΠΟΥΛΟΥ
Και όμως κινείται... ΠΡΙΝ ΑΠΟ λίγα χρόνια, στην αρχή της οικονομικής κρίσης (διηγείται ο Γκουίντο Βιάλε στο Manifesto), γνωστός αριστερός οικονομολόγος και columnist μεγάλης εφημερίδας υποστήριξε σε τηλεοπτική εκπομπή ότι έπρεπε η Ιταλία να μπει άμεσα σε ρυθμούς ανάπτυξης. «Αλήθεια, πιστεύεις ότι αυτό μπορεί να γίνει σύντομα;» τον ρώτησε ο Βιάλε. Για να πάρει την κοφτή απάντηση: «Ούτε σε δέκα χρόνια». Το περιστατικό μού θύμισε ανάλογο με πρωταγωνιστή δικό μας οικονομολόγο -αρθρογράφο επίσης μεγάλης ελληνικής εφημερίδας- της ημετέρας Αριστεράς της ευθύνης. Υποστήριζε και αυτός σε άρθρο του (την ίδια περίπου εποχή) ότι η ανάπτυξη ήταν θέμα μηνών, αρκεί η κυβέρνηση να προχωρούσε άμεσα στην εκποίηση των δημόσιων επιχειρήσεων. Ένα χρόνο μετά βρεθήκαμε σε πολιτικο-δημοσιογραφική παρέα και τον ρώτησα αν εξακολουθεί να το πιστεύει, δεδομένου ότι και τα έσοδα ήταν, όπως αποδείχτηκε, μηδαμινά και το χρέος μεγάλωνε. «Έκανα λάθος», μου απάντη-
σε. Από τότε συνεχίζει να γράφει άρθρα επί άρθρων υποστηρίζοντας και ότι η ανάπτυξη βρίσκεται προ των πυλών και ότι πρέπει να πουλήσουμε όλα τα ασημικά του κράτους. Αυτά τα δύο επεισόδια με έχουν πείσει ότι οι λεγόμενοι mainstream οικονομολόγοι δεν πιστεύουν σε αυτά που υποστηρίζουν δημοσίως. Γνωρίζουν, ή υποψιάζονται, ότι με τις συνταγές τους τα πράγματα θα πηγαίνουν όλο και χειρότερα. Και το ερώτημα είναι: γιατί το κάνουν; Πιστεύω ότι, όσοι τουλάχιστον δεν υπηρετούν συγκεκριμένα οικονομικοκομματικά συμφέροντα, είναι δέσμιοι του δογματισμού της κυρίαρχης τα τελευταία 40 χρόνια οικονομικής επιστήμης. Της μοναδικής σκέψης που έχει καταργήσει τις διακρίσεις Αριστερά - Δεξιά και έχει αναχθεί σε θρησκεία. Αδυνατούν να σκεφτούν χωρίς τους νόμους μιας φανταστικής «αγοράς», γύρω από την οποία περιστρέφεται ο κόσμος. Μια «αγορά» στην οποία (γράφει ο Βιάλε) θεσμοί, πολιτική, πολιτισμός, περιβάλλον, η ίδια η ύπαρξη δισεκατομμυρίων ανθρώπων
οφείλουν να υποταχθούν. Υπάρχουν αρκετά ιστορικά προηγούμενα μιας παρόμοιας εννοιολογικής προσέγγισης, ιδεολογίας, όπως έλεγε ο Μαρξ. Σ’ εμένα θυμίζει τη σύγκρουση γεωκεντρικών και ηλιοκεντρικών. Και τότε οι ιεροεξεταστές που ανάγκασαν τον Γαλιλαίο να «ανακαλέσει» δεν πίστευαν ότι η Γη ήταν το κέντρο του Σύμπαντος. Υπερασπίζονταν το αμετάβλητο της καθεστηκυίας τάξης πραγμάτων της εποχής. Γι’ αυτό και αρνήθηκαν να δουν με το τηλεσκόπιο τους δύο δορυφόρους του Δία, που έθεταν σε αμφισβήτηση την «κανονικότητα» της ουράνιας σφαίρας και κατ’ επέκταση την «κανονικότητα» της κοινωνικής ιεραρχίας. Η κοινωνία όμως, όπως και η Γη, κινείται. Η Αριστερά στην Ελλάδα και στην Ευρώπη βρίσκεται και πάλι στο προσκήνιο. Οι προτάσεις της για έναν κόσμο εκ διαμέτρου αντίθετο από εκείνον της πτολεμαϊκής αντίληψης της αγοράς είναι οι μόνες σήμερα που μπορούν να μας σώσουν από την πυρά της Ιεράς Εξέτασης του νεοφιλελευθερισμού. Y
Η ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ του παρόντος απαιτεί σύνθετες αναδρομές στο παρελθόν. Χρειάζεται να ανασύρουμε νήματα που συνδέουν το σήμερα με περασμένα σταυροδρόμια, νήματα που υφαίνονται συχνά με τρόπους αόρατους σε πρώτη ματιά. Ο «εκσυγχρονισμός» απεχθάνεται τέτοιες αναδρομές. Αποστρέφεται την ιστορία γιατί θέλει να φιλοτεχνήσει την εικόνα του παρθενογέννητου που ιδρύει μόνος το ηλιόλουστο μέλλον. Από τα παρελθόντα και τα τρέχοντα, ο «εκσυγχρονισμός» ανασύρει μόνον ό,τι μπορεί να στιγματίσει ως «κατάλοιπο» που ο ίδιος γεννήθηκε για να ξεπεράσει. Ο «εκσυγχρονισμός» μισεί το παρελθόν. Το ΠΑΣΟΚ εμφανίστηκε ως ανατέλλων ήλιος. Άθροισε Άρη Βελουχιώτη και Ελευθέριο Βενιζέλο, μη προνομιούχους εφοπλιστές και μη προνομιούχος αγρότες, το «συνδικάτο» του ΝΑΤΟ με το «συνδικάτο» Στην κλίμακα της της ΕΟΚ και τα δύο με το «κατεστημένο» εν γένει και ιστορίας το ΠΑΣΟΚ κάλεσε άπαντες, προνομιαποτέλεσε παρένθεση. ούχους και μη, να αυτοοργανωθούν προκειμένου να Που έχει ήδη κλείσει. αθροιστούν υπό τη φωνή του Αρχηγού. Ο οποίος, α- Ίσως αναπόφευκτη για φού έταξε την Ελλάδα το μεσοδιάστημα, αλλά στους Έλληνες, κήρυξε τον Σοσιαλισμό στις 18 (Οκτω- παρένθεση μολαταύτα βρίου 1981). Αλλά ολόκληρη η περίοδος 1936-1974 ήταν της Αριστεράς. Αυτή εστίαζε τον τρόμο των κρατούντων. Άρα κλειδί της όλης επιχείρησης ΠΑΣΟΚ ήταν το να επιβληθεί στην Αριστερά ο χαρακτηρισμός «παραδοσιακή» και στον αμήχανο λαό που προσέρρεε εκείνος του «εαμογενούς». Σαράντα χρόνια βαριάς ιστορίας συρρικνώνονταν έτσι σε ό,τι βόλευε: σεβάσμιο απολίθωμα που αναφέρεται μόνον όσο δείχνει τι το παρθενογέννητο ΠΑΣΟΚ υπάρχει για να υπερβεί. Κι αυτό ξεπέρασε αμέριμνα την ιστορία απλώς πηδώντας από πάνω της. Χωρίς να συμμερίζεται ίχνος από τον πόνο και την αξιοπρέπεια που την έδενε, χωρίς να υποψιάζεται το πόσα θα μπορούσε να είχε μάθει από ένα ακατάλυτο ήθος και μια κοσμοθεώρηση που ακόμη κατορθώνει να το αρθρώνει. Του αρκούσε η τυπική αναγνώριση της Εθνικής Αντίστασης για να κλείσει λογαριασμούς με ένα παρελθόν που μολαταύτα αρνιόταν να βυθιστεί στη λήθη. Πολλοί ανταποκρίθηκαν αδιαφορώντας για το τίμημα. Νεότεροι προσέτρεξαν με ανιδιοτελή ενθουσιασμό. Γιατί όντως ήθελαν να αλλάξουν ριζικά τα πράγματα και πίστευαν -αφού έτσι τους έμαθαν- ότι ο δρόμος του ΠΑΣΟΚ είναι ο μόνος αποτελεσματικός. Που οδηγεί τον λαό στην εξουσία. Δηλαδή το ΠΑΣΟΚ στη κυβέρνηση. Η συνέχεια είναι γνωστή. Το ΠΑΣΟΚ έγινε κράτος και οι ιδέες του μέσο για να εξυπηρετούνται συμφέροντα μεγάλα και μικρά. Δηλαδή για να αναπαράγεται το καθεστώς. Ο ήλιος του έχει δύσει, αλλά λίγοι από εκείνους που κάποτε τον σήκωσαν πάνω από την Ελλάδα και σήμερα του κρύβονται μπορούν ακόμη κάτι να μοιράζουν. Όσο και όπως τους παίρνει. Οι λόγοι εκτίναξης του ΣΥΡΙΖΑ είναι πολλοί. Ίσως κυριότερος είναι ο βαθύς ιστορικός. Οι πολίτες θέλουν να εμπιστευτούν μια αριστερή δύναμη που δεν εκμαυλίστηκε αλλά προτείνει ξανά, κριτικά, τη φλόγα. Γιατί έτσι ξαναβρίσκουν τη μεγάλη διαψευσμένη ελπίδα του ιστορικού βάθους. Διστακτικά, γιατί φοβούνται νέες διαψεύσεις. Κατανοώντας ωστόσο ότι στην κλίμακα της ιστορίας το ΠΑΣΟΚ αποτέλεσε παρένθεση. Που έχει ήδη κλείσει. Ίσως αναπόφευκτη για το μεσοδιάστημα, αλλά παρένθεση μολαταύτα. Τίποτε δεν εγγυάται ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα επιτύχει. Η ιστορία δεν παρέχει εγγυήσεις για το μέλλον. Ούτε οι αγνές προθέσεις. Όμως σήμερα ίσως αχνοφαίνεται πως τα όνειρα μπορεί να λάβουν εκδίκηση. Τα όνειρα. Όχι οι άνθρωποι.
Σε δύο μέτρα και δύο σταθμά παραπέμπουν οι αποφάσεις των Ανωτάτων Δικαστηρίων, του Αρείου Πάγου για τις αγωνιζόμενες καθαρίστριες από τη μια και του Συμβουλίου της Επικρατείας για τους στρατιωτικούς από την άλλη. Ποιος μπορεί να υποστηρίξει σοβαρά ότι οι αποφάσεις αυτές ενισχύουν το αίσθημα ισότητας και δικαιοσύνης και ότι δεν υπάρχουν πολίτες δύο κατηγοριών; Από στραβό ξύλο δεν ΑΙΡΕΤΙΚΟΣ φτιάχνεται τίποτα ίσιο...
Y
24 9 771109 015103