ς
Η ΑΥΓΗ
4 ΣΕΛΙΔΕΣ
LE
MONDE diplomatique
KΥΡΙΑΚΗ 29 IOYNIOY 2014
www.avgi.gr TIMH: 3 €
ΕΤΟΣ ΙΔΡΥΣΗΣ 1952 • Β’ ΠΕΡΙΟΔΟΣ • ΑΡ. ΦΥΛΛΟΥ 12034
H EKΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΔΕΗ ΚΑΙ Η ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ ΘΑΝΑΣΗΣ ΠΕΤΡΑΚΟΣ
Δίνουν τα «φιλέτα» της ενέργειας στους ιδιώτες
(υπεύθυνος Ενέργειας ΣΥΡΙΖΑ):
Η ιδιωτικοποίηση έφερε αυξήσεις το ρεύμα ώς 102%
ΣΕΛ. 14, 15
ΝΕΑ ΦΙΛΑΔΕΛΦΕΙΑ
Οι τραμπουκισμοί, οι απειλές και το γήπεδο της ΑΕΚ
ΑΡΗΣ ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΣ (δήμαρχος):
«Αποσύνδεση του γηπέδου από το Άλσος» Άρθρο του βουλευτή Β. Αποστόλου
ΣΕΛ. 22, 43
ΤΟ ΜΕΤΩΠΟ ΓΙΑ ΤΗ ΔΕΗ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΠΕΚΤΑΘΕΙ ΣΕ ΑΙΓΙΑΛΟ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ
Στη δράση κολλάει το σίδερο... ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ
11
29/6
ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
ΚΩΣΤΑΣ ΑΡΓΥΡΟΣ ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ:
Μεταρρυθμίσεις χωρίς ταμπέλες
Η ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ του ΣΥΡΙΖΑ για τη συγκρότηση μετώπου κατά της ιδιωτικοποίησης της ΔΕΗ μπορεί να αποτελέσει το πρόπλασμα ενός μεγάλου και ανοικτού κοινωνικού και πολιτικού μετώπου ανατροπής της μνημονιακής πολιτικής. Στη δράση κολλάει το σίδερο... Η μάχη για να μην περάσει το σχέδιο ιδιωτικοποίησης των φιλέτων της ενέργειας, που προωθεί η κυβέρνηση Σαμαρά - Βενιζέλου μέσα στην εβδομάδα στη Βουλή, μπορεί και πρέπει να επεκταθεί και στα άλλα κρίσιμα ζητήματα, όπως ο αγώνας για τη σωτηρία του αιγιαλού και κατά των νέων περικοπών στις συ-
ΣΕΛ. 17
ντάξεις, που επέρχονται από τον Ιούλιο αν δεν υπάρξουν μαζικές αντιδράσεις. Το σύστημα Σαμαρά υποθηκεύει τη χώρα προκαλώντας τετελεσμένα σε κρίσιμους τομείς της οικονομίας, αποστερώντας την από ΣΥΡΙΖΑ: ΘΕΡΙΝΗ κρίσιμα αναπτυξιακά εργαλεία. Την ίδια ώρα οι πολίτες συνθλίβονται υΑΝΤΕΠΙΘΕΣΗ πό το βάρος της άδικης φορολογίας ΜΕ ΝΕΕΣ και της μαζικής ανεργίας. Τα επίσηΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΕΣ μα στοιχεία δείχνουν ότι οι αποδοχές των εργαζομένων μειώνονται ακόμη και το 2014, ενώ κάθε μήνα ένα επιπλέον δισ. ευρώ συσσωρεύεται στα ληξιπρόθεσμα χρέη. Η κυβέρνηση, μετά το αντάρτικο - παρωδία κάποιων υπουργών, που ακολούθησε τον ανασχηματισμό, σαλπίζει γενική υποχώρηση και τρέχει να υλοποιήσει τα προαπαιτούμενα που αξιώνουν οι δανειστές. Στον αντίποδα, ο ΣΥΡΙΖΑ σημαίνει θερινή αντεπίθεση κατά της γενικής εκποίησης του δημόσιου πλούτου και ετοιμάζει νέες πρωτοβουλίες.
ΣΩΤΗΡΗΣ ΒΑΛΝΤΕΝ
EΡΓΑΣΙΑ - ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
Η ΔΗΜ.ΑΡ. να συμβάλει στην προοδευτική αλλαγή
Η απόφαση του ΣτΕ για τη διαιτησία
ΜΕΛΟΣ ΤΗΣ Κ.Ε. ΤΗΣ ΔΗΜ.ΑΡ.:
Μιλούν AΡΙΣ ΚΑΖΑΚΟΣ και ΑΛΕΞΗΣ ΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΣ
ΣΕΛ. 19
ΣΕΛ. 10
Ο Γιάννης Μηλιός και ο Νίκος Χριστοδουλάκης γράφουν για το δημόσιο χρέος ΣΕΛ. 12, 13 ΓΙΑΝΝΗΣ ΤΣΙΡΩΝΗΣ
ΤΟΥ ΤΑΣΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ ΤΩΝ ΟΙΚΟΛΟΓΩΝ ΠΡΑΣΙΝΩΝ:
ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ
Να αλλάξει ρότα η χώρα ΣΕΛ. 21
Το έδαφος της Αριστεράς TOY ΝΙΚΟΥ ΣΚΟΠΛΑΚΗ
ΚΑΘΕ αριστερό κόμμα που υποτιμά τις πολιτικές και πολιτισμικές προϋποθέσεις της ηγεμονίας είναι καταδικασμένο να ενσωματωθεί, μαζί με τις έκθετες κοινωνικές-ταξικές συμμαχίες του, στον «κεντρώο» δημόσιο χώρο, ακόμα κι αν αυταπατάται ότι με μια λειτουργιστική θεώρηση αυτού του χώρου και με τη συγκινησιακή επίκληση των κοινωνικών δεινών θα επιταχύνει την εδραίωση της αριστερής διακυβέρνησης. ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛΙΔΑ 2
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
ΤΖΙΧΑΝΤ ΣΤΟ ΙΡΑΚ
Η Μάρω Δούκα γράφει για την «Ηλέκτρα» της Διδώς Σωτηρίου
Ο Πάνος Χαρίτος από την ταραγμένη Μέση Ανατολή μεταδίδει για την «Αυγή»
ΣΕΛ. 21
Ο Άρης Μαραγκόπουλος μιλά για το νέο βιβλίο του «Πεδία μάχης αφύλακτα»
ΕΝΘΕΜΑΤΑ
ΣΕΛ 45
Αμερικανικά πανεπιστήμια δουλεύουν για το Πεντάγωνο
ΣΕΛ. 47
ΜΟΥΝΤΙΑΛ Σήμερα η μάχη της Εθνικής με την Κόστα Ρίκα ΣΕΛ. 58, 59
AΡΘΡΑ Ν. Αλιβιζάτος, Ν. Βαλαβάνη, Κ. Γαβρόγλου, Μ. Δρεττάκης, Τζ. Πολίτη, Μ. Φραγκάκη
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 29 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
2
ΠΟΛΙΤΙΚΗ Η ΑΥΓΗ
Χαλάρωση με... σκλήρυνση! Το μακιγιάζ δεν μαλακώνει τις σκληρές γραμμές της μάσκας. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες, στην πρώτη σύνοδό τους μετά τις ευρωεκλογές, συμφώνησαν για τη μοιρασιά των θέσεων αποφεύγοντας να συζητήσουν τα επείγοντα κοινωνικά προβλήματα, τα οποία επιδεινώνονται από την επιμονή τους στις πολιτικές λιτότητας. Κι όμως, τουλάχιστον στον ευρωπαϊκό Νότο το νόημα της ψήφου προς τα αριστερά ήταν σαφώς η καταδίκη της λιτότητας. Στη Σύνοδο Κορυφής, με τη συμφωνημένη κατανομή των αξιωμάτων, επιτεύχθηκε ένας «μεγάλος συνασπισμός». Η γαλλογερμανική συμφωνία ή, ακριβέστερα, η υποταγή της εξασθενημένης Γαλλίας στην αυτοκρατορική Γερμανία (με την απομόνωση της Βρετανίας του Κάμερον, που τίθεται εκτός ευρωπαϊκών ισορροπιών) στηρίζεται στη συνέχιση της σοσιαλ-φιλελεύθερης συναίνεσης. Η δήλωση των Ευρωπαίων ηγετών ότι είναι αποφασισμένοι να αξιοποιήσουν πλήρως την ευελιξία (!) που προσφέρει το Δημοσιονομικό Σύμφωνο και το Σύμφωνο Σταθερότητας είναι άλλη μια άσκηση ισορροπίας εις βάρος των συμφερόντων των Ευρωπαίων πολιτών. Το Παρίσι και η Ευρώπη διερμηνεύουν την κοινή δήλωση ως άνοιγμα προς την ανάπτυξη. Και το Βερολίνο την ερμηνεύει αυθεντικά ως επιμονή στον δρόμο της σωτηρίας, δηλαδή ως δημοσιονομική πειθαρχία. Στη Βουλή η κυβέρνηση επιταχύνει τη νομοθετική εργασία για τις λεγόμενες διαρθρωτικές αλλαγές («μικρή ΔΕΗ», ξεπούλημα δημόσιας περιουσίας με αιχμή τους αιγιαλούς, προοπτική κατεδάφισης συντάξεων), επιχειρώντας με τα τετελεσμένα να δεσμεύσει την κυβέρνηση της Αριστεράς. Η δέσμευση Τσίπρα ότι ως κυβέρνηση δεν θα αναγνωρίσει την πώληση της δημόσιας περιουσίας και τη διάλυση στρατηγικών τομέων της οικονομίας, καθώς και οι πρωτοβουλίες για τη συγκρότηση μετώπου κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων, προδιαγράφει τα στενά όρια του επιχειρούμενου από την κυβέρνηση εκβιασμού. Το πρώτο βήμα έγινε με τη συνάντηση των αντιμνημονιακών - δημοκρατικών πολιτικών κομμάτων με τα κινήματα και τις κοινωνικές οργανώσεις, με αιχμή την αποτροπή της ιδιωτικοποίησης της ΔΕΗ. Θα υπάρξει συνέχεια προκειμένου με βάση προγραμματικές συγκλίσεις να σφυρηλατηθεί η συνεργασία ή και η νέα ενότητα, ώστε να αφαιρεθεί από τον πρωθυπουργό η ικανότητα πολιτικών πρωτοβουλιών, που διαθέτει λόγω του παρόντος κοινοβουλευτικού συσχετισμού, με κορυφαία επιδίωξη την αποτροπή σχηματισμού πλειοψηφίας για την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας από αυτή τη Βουλή. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες, μαζί τους και ο Σαμαράς, δείχνουν να μην έλαβαν το μήνυμα των ευρωεκλογών. Εκείνοι μπορούν να έχουν περιθώρια κινήσεων. Ο Σαμαράς καθημερινά δείχνει να εκτελεί εργολαβίες με το άγχος του πολιτικού ατυχήματος. Η επιλεκτική εφαρμογή δικαστικών αποφάσεων ικανοποιεί ψηφοθηρικά ανοίγματα, καθώς και την επανεξισορρόπηση των σχέσεων ανάμεσα στην εκτελεστική και τη δικαστική εξουσία. Ταυτόχρονα όμως αποτελεί ομολογία ρήγματος στη δημοκρατική νομιμότητα και επιβεβαίωση της δυναμικής ήττας που συνοδεύει την κυβέρνηση λόγω του αποτελέσματος των ευρωεκλογών.
Η ΑΥΓΗ ΠΡΩΙΝΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ
ντάξεις εξαθλίωσης; Με την τραγωδία Άνοιξε τελικώς το σακίδιό του, το ΣΗΜΕΡΑ της ανεργίας; Με τις ταπεινές καθαρίΣάββατο, στο συνέδριο του κόμματός στριες; Αντί για όλα αυτά τα τετριμμένα, του, ο Σταύρος Θεοδωράκης. ΠαρουΕΙΝΑΙ προτίμησε το πεδίο των ιδεών. Και μας σίασε τις πολιτικές του θέσεις. Χάραξε ΚΥΡΙΑΚΗ ενημέρωσε ότι ο τσακωμός Δεξιάς - Αστο Τεχνολογικό Πάρκο του Λαυρίου ριστεράς είναι λίγο εκτός θέματος, διότην κοίτη στην οποία θα τρέξει το ΠοΤΟΥ ΘΑΝΑΣΗ τι στο κάτω-κάτω η δημοκρατία στηρίτάμι του. Έδειξε τα χαρτιά του, όπως συΚΑΡΤΕΡΟΥ ζεται σε μια και μόνη ιδεολογία - τον αννηθίζουμε να λέμε, για να δουν όλοι τι θρωπισμό. πιστεύει, τι έχει σκοπό να κάνει, με ποιΕπ’ αυτού μένεις ψάρι - έστω ποταμίους έχει σκοπό να πάει, ποιους να ασιο. Αν ο ανθρωπισμός ενώνει δημοφήσει, με ποιους να συμβαδίσει και κρατικώς τον Άδωνι με τον Γλέζο, και ποιους να πολεμήσει. την παρθένα με τον Σατανά, τότε το μόΤι είπε, μπορούν να τα διαβάσουν όνο που μένει είναι να ψάλλουμε όλοι μαλοι σε όλες τις εφημερίδες. Ωραία πράγζί την ωδή στη χαρά. Πράγμα που πάματα, που τα βρίσκεις σε μια καλή έκντως δεν λύνει ούτε το πρόβλημα της θεση ιδεών, είτε αυτή αφορά στην ΕλΔΕΗ, ούτε το πρόβλημα των αιγιαλών, λάδα είτε στη Βουλγαρία. Θα φέρει τη ούτε καν το ευτελές πρόβλημα της πλήμεγάλη αλλαγή. Θα αλλάξει το πολιτικό σύστημα με τεχνικές έξυπνες, όπως οι μικρές εκλογικές ρους απελευθέρωσης των απολύσεων. Ούτε και κανένα άλπεριφέρειες και το μικρό υπουργικό συμβούλιο. Θα ανα- λο πρόβλημα, εκτός ίσως από το πρόβλημα της μετατροπής μορφώσει την Παιδεία. Θα ζητήσει από την Ευρώπη δί- ενός σωρού από τηλεοπτικές ναρκισσιάδες σε κομματικό καιη μεταχείριση και μέρισμα ανάπτυξης. Αξιολόγηση, α- πρόγραμμα. Σε ένα πάντως ήταν, αν όχι συγκεκριμένος, τουλάχιστον ξιοκρατία, δικαιοσύνη, ισχυρές ανεξάρτητες αρχές, δίκαιο μαχητικός: Χαρακτήρισε την Αριστερά «δήθεν». Ύστερα έφορολογικό σύστημα. Μια χαρά όλα. Ως εισαγωγή στο πρακτέο, κανέναν δεν κλεισε καταγγέλλοντας τις κενές περιεχομένου διακηρύχαλάνε. Περί του πρακτέου όμως, χέλι ο Σταύρος. Του γλυ- ξεις - των άλλων. Θυμίζοντας εκείνους τους πολιτικούς πακού νερού. Τι θα κάνει με τα Μνημόνια; Με το εργασιακό ρελθουσών δεκαετιών, που έλεγαν κάθε είδους φούμαρα, καθεστώς δουλοπαροικίας; Με τους μισθούς και τις συ- κάτω από ένα τεράστιο πανό: Έργα, όχι λόγια...
Του γλυκού νερού
ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ
Το έδαφος της Αριστεράς ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΣΕΛΙΔΑ 1 Γνωρίζουμε πόσες διαστρωματώσεις ιδεολογικής και κατασταλτικής εξουσίας, κατανεμημένης με τους ρόλους, τους όρους και τις επικοινωνιακές λειτουργίες των εθνικών του αυτονόητων, συνέχουν ως μορφή και περιεχόμενο τον δημόσιο χώρο του συγκεκριμένου «Κέντρου». Το αριστερό κόμμα που παραμελεί τον δημόσιο χώρο της Αριστεράς για να εγγράψει στον «κεντρώο» δημόσιο χώρο εκλογικίστικους πειραματισμούς με ιδεολογικά ψιμύθια ένδοξων αναμνήσεων δεν οξύνει τις αντιφάσεις τού εν λόγω χώρου, αλλά παγιδεύεται από αυτές, συρρικνώνοντας τον πολιτικό ορίζοντα της Αριστεράς σε ετεροκαθοριζόμενη αμηχανία, ανίκανη να επιδράσει αποτελεσματικά στην οικονομική δομή, τις κοινωνικές σχέσεις, την πολιτική κατάσταση. Ο ιδεολογικός και συμβολικός κόσμος του «κεντρώου» δημόσιου χώρου ενδέχεται να διηθεί σύμφυτες αντιλήψεις, ακόμα και αντιφατικά ή υπόρρητα, στο αριστερό κόμμα. Για παράδειγμα, προδιαθέσεις για εξειδικευμένους ρόλους, οι οποίοι πραγματώνουν άτυπα, αλλά ουσιαστικά, διάφορες μορφές εξαναγκασμού, οιονεί θεμελιωμένες σε ανέκδοτες μορφές συγκεντρωτισμού. Κι εδώ, γίνονται χρήσιμες οι πολυτέλειες της «κεντρώας» πολεμικής. Μπορεί κάποιος να υπερασπίζεται τον αντιδιαλεκτικό δογματισμό του πρακτικισμού, τις διαχειριστικές τεχνικές του προσωποπαγούς, τον ανέξοδο και αλαζονικό διδακτισμό που κλείνει πολιτικές συζητήσεις ουσίας προτού αρχίσουν, αλλά να αποκαλεί «σταλινικούς» αυτούς που δεν του αρέσουν. Μπορεί κάποιος άλλος να ασπά-
ζεται την αναπαραγωγή της εξαρτημένης αφωνίας που ανάγει τη χρησιμοθηρία σε ιδεολογία, αλλά να χαρακτηρίζει «μοχθηρούς» εκείνους που δεν βλέπουν το μέλλον στην ακρισία ή στην ανέμελη λήθη. Η ρυθμιστική χρήση της ταμπέλας, σε υποκατάσταση ιδεολογικών συζητήσεων ή πολιτικών επιχειρημάτων υψηλού επιπέδου, υπήρξε πάντα μια εξωτερική, αντιδημοκρατική πρόσχωση στην Αριστερά, την οδηγούσε στο τέλμα, στο δράμα, στην ενσωμάτωση. Άλλωστε, ηθική της Αριστεράς είναι η οργανική σχέση ανάμεσα στον προγραμματικό λόγο του κοινωνικού μετασχηματισμού και στην υλοποίηση των πολιτικών και πολιτισμικών του παραμέτρων. Αυτό είναι το μοναδικό έδαφος του δικού της δημόσιου χώρου. Γι’αυτό, παραμένει επίκαιρη μια αναφορά του Παλμίρο Τολιάτι από το 1956: «να ξαναμάθουμε νά ‘χουμε προσωπική πρωτοβουλία τόσο στη θεωρία όσο και στην πράξη. Να ξαναμάθουμε να επιζητούμε τη συζήτηση.[...] Να ξαναμάθουμε την ανεξαρτησία του χαρακτήρα και της κρίσης». Δηλαδή, όπως το έθεσε ο Άρης Αλεξάνδρου, να είμαστε στις αριστερές συλλογικότητες ύποπτοι σαν την αλήθεια. Εκείνη την αλήθεια που δεν εξιδανικεύει ηθικά κάθε σκοπό για να συνθηκολογήσει συνειδησιακά και με όλα τα μέσα, την αλήθεια που δεν εξωραΐζει υποπολιτικά τεχνάσματα με λούστρο αριστεροφανούς αδολεσχίας, την αλήθεια που αναστοχάζεται διαρκώς τις αντιθέσεις και τις δυνατότητες με κρίσιμα αιτιακά ερεθίσματα, σε σύγκρουση με την εκλεκτικιστική μονοφωνία των καθεστωτικών ΜΜΕ, σε αντίθεση με τους κοινωνικούς αρχαϊσμούς, τους ημιμορφωτικούς διοικητισμούς, τους νοητικούς μηχανισμούς των δεξιών συ-
ναινέσεων, μακριά από τους «διαμορφωτές κοινής γνώμης» με το πάντα επίκαιρο ιδιωτικό πανοπτικόν των δημοσίων τους σχέσεων, σε ρήξη με τη λογική που θέλει τον πειθήνιο αγνωστικισμό αντίδοτο της ομφαλοσκόπησης (και αντιστρόφως). Με αυτόν τον τρόπο, ίσως ανακτήσουν οι έννοιες τα νοήματά τους, ώστε οι επιμέρους θέσεις και επιλογές να κατανοούνται με όρους αριστερής πολιτικής ανάλυσης, αντιπαράθεσης και δημιουργικής σύνθεσης, όχι σαν παιχνίδι εντυπώσεων από βάναυσα απλουστευτικές, ρυθμιστικές ταμπέλες. Κυρίως, όμως, με αυτόν τον τρόπο είναι πιθανότερο να συγκροτηθεί ο δημόσιος χώρος της Αριστεράς, μέσα από τον οποίο και μόνο μπορεί να σαρκωθεί η αριστερή διέξοδος και να υπάρξει αριστερή διακυβέρνηση ως βάσιμη προοπτική και όχι ως κλυδωνιζόμενο και αβάσιμο διάλειμμα: με τα λόγια του Άγγελου Ελεφάντη, δεν υπάρχει Αριστερά που «καταφέρνει και προοδεύει, ενώ οι αριστεροί χειμάζονται και απορούν». Κανένα πολιτικό εγχείρημα αριστερής σύνθεσης (και μάλιστα σε κρίσιμες και περίπλοκες συνθήκες) δεν είναι ανέφελο, δίχως τίμημα, δίχως δυσχέρειες. Αναλόγως με το βάθος και την ποιότητα της σύνθεσης θα διευρύνεται ή θα υποχωρεί ο πολιτικός ορίζοντας της Αριστεράς. Δηλαδή, είτε ο ριζοσπαστικός μετασχηματισμός και εκδημοκρατισμός θα βιώνεται ως ανάγκη πολύμορφης διεκδίκησης και πολιτικής συμμετοχής για τις καταπιεζόμενες τάξεις είτε εκείνες θα παρακολουθούν ακόμα μια εκλογική ανάθεση με διαφορετικούς βαθμούς εμπλοκής, σπρώχνοντας τα υπόλοιπα με ηττοπάθεια στο μυθικό και μακρινό τους μέλλον.
ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ - ΕΚΔΟΣΗ: «Η ΑΥΓΗ ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ Α.Ε.»
ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ: ΝΙΚΟΣ ΦΙΛΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΥΝΤΑΞΗΣ: ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΠΑΚΟΣ, ΚΩΣΤΗΣ ΝΙΚΟΛΑΚΑΚΟΣ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ: ΠΟΛΥ ΚΡΗΜΝΙΩΤΗ, ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΥΡΙΤΣΗΣ, ΝΙΚΟΣ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ, ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΜΑΥΡΟΕΙΔΗΣ, ΛΑΜΠΡΟΣ ΤΣΟΥΚΝΙΔΑΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΪΚΟΣ
ΠΡΟΕΔΡΟΣ Δ.Σ. ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΟΥΛΟΠΟΥΛΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΤΟΥΜΠΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: ΣΠΥΡΟΣ ΛΟΥΠΕΤΗΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: ΑΓ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ 12, 104 31 • ΤΗΛ. ΚΕΝΤΡΟ: 210 5231831-4 • ΦΑΞ: 210 5231822 • ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ - ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ: 210 5231820 • marketing@avgi.gr - ΦΑΞ: 210 5231830 INTERNET: www.avgi.gr e-mail: editors@avgi.gr • ΓΡΑΦΕΙΟ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ: Βασ. Ηρακλείου 37, ΤΗΛ. ΚΕΝΤΡΟ: 2310 261646, ΦΑΞ: 2310 266444, e-mail: avgi@otenet.gr ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ: Π. Παπίδας & Σια Ε.Ε., ΤΗΛ. : 210 8228258 ΕΚΤΥΠΩΣΗ: IΡΙΣ ΑΕΒΕ ΤΣΕΚ - ΕΜΒΑΣΜΑΤΑ: Εφημερίδα «Η ΑΥΓΗ», Αγ. Κωνσταντίνου 12, 10431 Αθήνα
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 29 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
4
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Έρχονται αλλαγές στο νομοσχέδιο για τις παραλίες Μετά τις οξύτατες αντιδράσεις των πολιτών και τη σθεναρή αντίσταση από κόμματα, τις περιβαλλοντικές οργανώσεις, αλλά ακόμη και βουλευτές της κυβέρνησης, το υπουργείο Οικονομικών ετοιμάζεται να φέρει αλλαγές στο νομοσχέδιο για τον αιγιαλό της χώρας. Σύμφωνα με πληροφορίες, τίθεται εκ νέου ως μέγιστο όριο παραχώρησης χρήσης αιγιαλού τα 500 τ.μ. Όμως, μεταξύ δύο χώρων μίσθωσης ομπρελών για παράδειγμα θα πρέπει να παραμένει διάδρομος 70 μέτρων, όταν η ισχύουσα νομοθεσία ορίζει ελεύθερη ζώνη 100 μέτρων μεταξύ των παραχωρήσεων. Επίσης, τα υπό παραχώρηση τμήματα δεν θα μπορούν να υπερβαίνουν το 50% της παραλίας, ενώ από τη διάταξη που αφορούσε τη νομιμοποίηση αυθαίρετων κατασκευών εξαφανίζεται η λέξη «νομιμοποίηση» και αντικαθίσταται από τη λέξη «αδειοδότηση». Ακόμη οι πληροφορίες ανέφεραν ότι εισάγεται διάταξη η οποία προβλέπει ζώνη παραλίας 100 μέτρων στις περιοχές που περιλαμβάνονται στο ευρωπαϊκό δίκτυο προστατευόμενων περιοχών Natura και στους υγρότοπους διεθνούς σημασίας Ramsar. Όπως ανέφεραν στελέχη του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης, θεσμοθετείται υποχρεωτική ζώνη παραλίας πλάτους 15 μέτρων και όχι 10 μέτρων, όπως προβλεπόταν στην προηγούμενη μορφή του νομοσχεδίου. Γενικότερα η ζώνη παραλίας δεν θα μπορεί, σύμφωνα με το τελικό κείμενο του σχεδίου νόμου, να υπερβαίνει σε πλάτος τα 100 μέτρα. Οι έντονες αντιδράσεις φαίνεται ότι... αποσύρουν τη διάταξη για τις επιχωματώσεις, η οποία όμως αναμένεται να αντικατασταθεί από άλλου τύπου διατύπωση. Το νομοσχέδιο για τον αιγιαλό αποτελεί μνημονιακή υποχρέωση και αναμένεται να έρθει προς ψήφιση στη Βουλή τις επόμενες ημέρες. Γ.Α.
ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΕΛΙΓΓΩΝΗΣ
«Οι ευρωεκλογές τελείωσαν, τώρα τα κεφάλια μέσα». Αυτό το μήνυμα εισέπραξε ομοθυμαδόν στη Σύνοδο Κορυφής ο Αντ. Σαμαράς από τους εταίρους και δανειστές, καθώς η κυβέρνηση εισπράττει αιχμές και βολές για «μεταρρυθμιστική κόπωση» και έρχεται ένα βήμα πιο κοντά στο νέο Μνημόνιο - υπό μορφήν «νέου πακέτου στήριξης». Ωστόσο, δημοσίως ο πρωθυπουργός συνεχίζει να διαψεύδει την ανάγκη της Ελλάδα για νέο πακέτο και, στο πλαίσιο του δούναι και λαβείν με τους πιστωτές, έχει δώσει σήμα σε όλους τους υπουργούς «να τελειώνουν» με τα «προαπαιτούμενα». Όμως, στο εσωτερικό μέτωπο, η προώθηση των «προαπαιτούμενων» αποδεικνύεται εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση για την κυβέρνηση. Ήδη, η κυβέρνηση έχει χωριστεί στα δύο, καθώς καλά κρατεί το μέτωπο «μνημονιακών» και «απρόθυμων» υπουργών. Την ίδια ώρα, οι δύο συμπολιτευόμενες κοινοβουλευτικές ομάδες εμφανίζουν σημάδια διάλυσης -κυρίως της Ν.Δ.-, ενώ οι «ανταρσίες» και οι «απειλές» οδηγούν την κυβέρνηση σε «υποχωρήσεις» που δεν είχε υπολογίσει.
Η κυβέρνηση χάνει τον έλεγχο, με φόντο νέο Μνημόνιο και κάλπες
«Δικαστικοί» πονοκέφαλοι Με νωπές τις εντυπώσεις από τη διαμάχη Κυρ. Μητσοτάκη-Ανδρ. Λοβέρδου αναφορικά με την επαναπρόσληψη των «διαθεσίμων» διοικητικών υπαλλήλων των ΑΕΙ, το υπουργικό συμβούλιο παραμένει χωρισμένο στα δύο και οι μισοί υπουργοί υποστηρίζουν τα... εντελώς αντίθετα από τους άλλους μισούς. Εξάλλου, το γεγονός ότι έχουν αναζωπυρωθεί σενάρια για εκλογικό αιφνιδιασμό από τον Αντ. Σαμαρά τον προσεχή Οκτώβριο-Νοέμβριο έχει οδηγήσει πολλούς βουλευτές, αλλά και υπουργούς, να θέτουν ως πρώτη τους προτεραιότητα την εκλογική επιβίωσή τους και όχι την υλοποίηση ή την υπερψήφιση των «προαπαιτούμενων δράσεων» για την εκταμίευση των δύο υποδόσεων του δανείου. Στο πλαίσιο αυτό, η απόφαση των δικαστών για αποκατάσταση των αποδοχών των δικαστικών αποδιάρθρωσε εντελώς το τεταμένο κλίμα στην κυβέρνηση και βάθυνε τη διχοστασία μεταξύ των υπουργών. Παράλληλα, η πειθαρχία της κυβέρνησης στην απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου άνοιξε τον ασκό του Αιόλου και για άλλες, αντίστοιχες, απαιτήσεις. Το ξήλωμα του πουλόβερ της οικονομικής πολιτικής συνεχίστηκε μετά την υποχώρηση της κυβέρνησης στις «απειλές» πέντε βουλευτών της Ν.Δ. πώς δεν θα ψήφιζαν την τροπολογία για την αποκατάσταση των αποδοχών των δικαστικών αν η κυβέρνηση δεν δεσμευόταν για αντίστοιχη κίνηση προς τους ενστόλους. Οι βουλευτές, με επικεφαλής τον Δ. Τζαμτζή (που είδε τον εκλεγόμενο στην ίδια περιφέρεια μ’ εκείνον, Γ. Καρασμάνη, να γίνεται υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης...), ουσιαστικά εκβίασαν την κυβέρνηση, με το βλέμμα στραμμένο σε προνομιακά εκλογικά ακροατήρια της Ν.Δ. Έτσι, το Μαξίμου συγκατένευσε και ανακοίνωσε ότι
Πολλαπλασιάζονται τα «αντάρτικα» βουλευτών για τα προαπαιτούμενα, αλλά και οι ηχηρές διαφοροποιήσεις κορυφαίων στελεχών της Ν.Δ.
«στο άμεσο μέλλον» θα αποκατασταθούν και οι αποδοχές των ενστόλων.
Ηχηρές διαφοροποιήσεις Όμως, το γεγονός ότι η Ν.Δ. και οι βουλευτές της «βράζουν» δεν φαίνεται μόνο από την παρέμβαση-απειλή των πέντε «γαλάζιων» βουλευτών. Τις τελευταίες ημέρες, κορυφαία στελέχη του βασικού κυβερνώντος κόμματος -που έχουν διατελέσει και υπουργοί- προβαίνουν σε ηχηρές διαφοροποιήσεις και στέλνουν μηνύματα δυσφορίας στο Μέγαρο Μαξίμου. Επί παραδείγματι, ο πρώην υπουργός Εσωτερικών Ευρ. Στυλιανίδης για δύο συνεχόμενες ημέρες έστελνε μηνύματα στον Αντ. Σαμαρά πως πρέπει να ανακρούσει πρύμναν ως προς την αντιμετώπιση των απολυμένων καθαριστριών του υπουργείου Οικονομικών, αφήνοντας, μάλιστα, σοβαρές αιχμές: «Αν πραγματικά είμαστε τσαμπουκάδες και θέλουμε να αποδείξουμε την ευαισθησία μας και την αναγκαιότητα μεταρρυθμίσεων, ας τα βάλουμε και με κανέναν μεγάλο, με κανέναν υψηλόβαθμο, καλοπληρωμέ-
νο, βολεμένο. Δεν χρειάζεται να κάνουμε επίδειξη δύναμη πάντοτε στους πιο ασθενείς», τόνισε ο κ. Στυλιανίδης. Τον φόβο του για τη δημιουργία «κοινωνικής αντιπαλότητας μεταξύ ορισμένων επαγγελματικών κλάδων» (δικαστές, ένστολοι, καθαρίστριες, διοικητικοί υπάλληλοι των ΑΕΙ) εξέφρασε και ο πρώην υπουργός και πρώην γραμματέας της Ν.Δ. Ανδρ. Λυκουρέντζος, ενώ ο πρώην υπουργός Πολιτισμού Π. Παναγιωτόπουλος ζήτησε επίσης την αποκατάσταση των αποδοχών των ενστόλων και ενόχλησε το Μαξίμου ζητώντας τη διεξαγωγή «ιδρυτικού Συνεδρίου στη Ν.Δ. χωρίς το κόμμα να εγκαταλείψει τις αρχές του καραμανλισμού», όπως είπε χαρακτηριστικά.
Προαπαιτούμενα αντί... νέου Μνημονίου Ενώ, λοιπόν, η ατμόσφαιρα στη Ν.Δ. και το εκρηκτικό κλίμα στη Βουλή δημιουργούν αβεβαιότητα ως προς την επικύρωση όλων των «προαπαιτούμενων» για τις δύο δόσεις, ο Αντ. Σαμαράς ποντάρει το τελευταίο του χαρτί σ’ αυτά τα «προαπαιτούμενα», προκειμένου να αποφύγει το ενδεχόμενο «νέου πακέτου στήριξης» - που θα ήταν και η πολιτική ταφόπλακα για τον ένοικο του Μεγάρου Μαξίμου. Μάλιστα, ο πρωθυπουργός έχει ήδη διαβεβαιώσει τους εταίρους του πως «θα γίνουν όλα όπως πρέπει να γίνουν», αν και οι διαθέσεις των βουλευτών στα θερινά τμήματα της Βουλής δεν παρέχουν καμία εγγύηση στον πρωθυπουργό γι’ αυτό. Παράλληλα, ο Αντ. Σαμαράς, σε συνέντευξή του στην εφημερίδα Handelsblatt, επανέλαβε εκ νέου ότι «η Ελλάδα δεν θα χρειαστεί νέο πακέτο στήριξης», επιχειρώντας να στείλει και δημοσίως μήνυμα στους δανειστές του πως... δεν αντέχει τίποτα άλλο αυτή η κυβέρνηση.
Protergia. ÒËÚÇËÔ¾ÕÇËÙ, ÇÒÃÉÉÇÎÏÃÖ¿ÇÙ ÍÃË ÐÑËÍÑÍÛÔË¢ ÉÇÏ¿ÜÑÛÐ ÏÇ Ð½Ã ÇнÔÉÇËÃ. Protergia Æ¿ÐÇË ÇнÔÉÇËà ÕÖÊ Üؾ ÏÃÙ ÏÇ ÕÂÉÚÔÑÐÇÙ, ÃÌËÀÒËÕÖÇÙ ÛÒÊÔÇÕ¿ÇÙ ÍÃË ÛÅÊÎÑ ÇÒËÒ½ÆÑÛ ÇÌÛÒÊÔ½ÖÊÕÊ. ¥Ë ÃÐÖÃÉØÐËÕÖËͽ٠ÚÔÇÓÕÇËÙ, Ñ ÌÇÍ¢×ÃÔÑÙ ÖÔÀÒÑÙ ÖËÏÑÎÀÉÊÕÊÙ ÍÃË Ê ÒÑÎËÖË; ÇÒËÄÔ¢ÄÇÛÕÊÙ ÖØÐ ÒÇÎÃÖÓÐ, ÕÛÏÄ¢ÎÎÑÛÐ ÕÖÊ ÏÇ¿ØÕÊ ÖØÐ ÎÇËÖÑÛÔÉËÍÓÐ ÇÌÀÆØÐ ÍÃË ÕÖÊ ÆËÇÛÍÀÎÛÐÕÊ ÖÊÙ ÍÃ×ÊÏÇÔËÐÀÖÊÖ¢Ù ÏÃÙ. ÃË ÀÎà ÃÛÖ¢ ÏÇ ÖÊ ÆÂÐÃÏÊ ÖÑÛ ÏÇÉÃÎÂÖÇÔÑÛ ÃÐÇÌ¢ÔÖÊÖÑÛ ÒÃÔÃÉØÉÑ ÊÎÇÍÖÔË;٠ÇнÔÉÇËÃÙ ÕÖÊÐ Î΢Æà ÍÃË ÖÊÐ ÃÌËÑÒËÕÖ¿Ã ÖÑÛ ¥Ï¿ÎÑÛ ¨ £ ¥ .
KX_FotismPoli_265x320.indd 1
www.protergia.gr
18311 – ®Ô½ØÕÊ ÃÕÖË;٠ÍξÕÊÙ, ÒÃÐÇÎÎÃÆËÍ¢
¿Ã нà ÇнÔÉÇËà ÈØÖ¿ÜÇË ÖÊ Üؾ ÏÃÙ.
23/06/2014 10:52
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 29 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
6
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Η ΔΕΗ ΗΤΑΝ Η ΑΡΧΗ
Θερινή αντεπίθεση του ΣΥΡΙΖΑ ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΝΙΚΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
Σε προεκλογικούς, θαρρεί κανείς, χρόνους συνεχίζει να... τρέχει ο ΣΥΡΙΖΑ, ένα μήνα μετά την τριπλή κάλπη του Μαίου. Οι λόγοι προφανείς: η σειρά πολύ σοβαρών νομοσχεδίων που η κυβέρνηση θα επιχειρήσει να περάσει μέσα από τα θερινά τμήματα είναι ο πρώτος από αυτούς, ενώ και η βάσιμη αίσθηση της έλευσης πολιτικών εξελίξεων το φθινόπωρο υποχρεώνει το στελεχιακό δυναμικό της αξιωματικής αντιπολίτευσης να παραμένει σε επαγρύπνηση. Επαγρύπνηση που ενισχύεται από την επιθετική πολιτική συμμαχιών, που η Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ αποφάσισε μία εβδομάδα πριν, απόφαση που όχι μόνο δεν μένει στα χαρτιά, αλλά το πνεύμα της ήταν «παρόν» στην ιδιαίτερα επιτυχημένη -με κριτήριο το εύρος των πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων που συμμετείχαν- εκδήλωση για τη ΔΕΗ. Πέραν των ανοιγμάτων που η Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ έκανε (σε ΚΚΕ, ΑΝΤΑΡΣΥΑ, Οικολογία, κινήσεις που στήριξαν την ευρω-υποψηφιότητα Τσίπρα και ευρύτερη Αριστερά δεδομένης και της κινητικότητας που παρατηρείται εκεί), έκανε ένα βήμα πιο πέρα απευθυνόμενη «σε όλο τον ελληνικό λαό, όποια και αν ήταν μέχρι σήμερα η πολιτική του προτίμηση, τους πολίτες που δοκιμάζονται καθημερινά, που αγωνιούν, που δεν αντέχουν άλλο, που αναζητούν την ελπίδα με ένα ελάχιστο πρόγραμμα. Και με προοπτική τον νέο συνασπισμό εξουσίας, σε μια
κυβέρνηση της Αριστεράς».
«Ασπίδα μας, ιδεολογία και πρόγραμμα» Ενώ απαντώντας και στις ανησυχίες για υποχώρηση του ριζοσπαστικού χαρακτήρα του ΣΥΡΙΖΑ -θέμα στο οποίο αναφέρθηκε και ο Αλέξης Τσίπρας- η Κ.Ε. διαβεβαίωσε πως «η αριστερή ριζοσπαστική ιδεολογία, το πρόγραμμά μας, εφόσον τα υπηρετούμε, είναι το βάθρο και η ασφάλειά μας σε κάθε απόπειρα ενσωμάτωσής μας». Οι συμμαχίες επιβεβαιώνονται βέβαια -πού αλλού;- στα κοινωνικά μέτωπα, στο πεζοδρόμιο, με την αρχή να γίνεται στην εκδήλωση για τη ΔΕΗ, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι ταυτίζονται οι δύο παράλληλες καμπάνιες (η μία κατά των κυβερνητικών νομοσχεδίων και η άλλη για τη συγκρότηση του νέου συνασπισμού εξουσίας).
που ήδη από χθες ξεκινά η καμπάνια σε κάθε αιγιαλό προς πώληση, με τη Νεολαία ΣΥΡΙΖΑ να παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο. Αντίστοιχη εξάλλου με τη δημόσια εκδήλωση για την ενέργεια θα γίνει και για το θέμα των αιγιαλών, συνάντηση που προετοιμάζουν οι ΕΕΚΕ Περιβάλλοντος και Οικονομικών. Το τρίτο θέμα στο οποίο θα δώσει αγώνα με όλα τα πολιτικά μέσα ο ΣΥΡΙΖΑ είναι το ασφαλιστικό, εκεί όπου αναμένεται και νομοθετική πρωτοβουλία για τα αποθεματικά των ταμείων και στόχο την αποκατάσταση των ζημιών των ταμείων. Αυτονόητα, σημαντικό μέρος της αντιπολιτευτικής δουλειάς πέφτει στη Βουλή. Για τον λόγο αυτό μεθαύριο, Τρίτη, θα συνεδριάσει η Κ.Ο., με
αντικείμενο τις γενικές πολιτικές κατευθύνσεις στα κρίσιμα σχέδια νόμου της περιόδου. Στη συνεδρίαση τις βασικές θέσεις θα αναπτύξουν ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του Α’ θερινού τμήματος Παναγιώτης Λαφαζάνης και οι εισηγητές των επίμαχων νομοσχεδίων.
Πρόγραμμα-θερινώνπεριοδειών Παράλληλα όμως, με τις εκδηλώσεις από κοινού με τα κόμματα της αντιπολίτευσης και επιστημονικούς -κοινωνικούς φορείς, αλλά και την κινηματική δράση, το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης θα αρχίσει τον Ιούλιο μεγάλη πολιτική εξόρμηση, με έμφαση, τη φορά αυτή, όχι τόσο στις μεγάλες πόλεις, αλλά στις
κωμοπόλεις και τα χωριά. Εκεί, στελέχη θα δίνουν άμεσες απαντήσεις για την κυβερνητική πολιτική και το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ ταυτόχρονα θα επιδιωχθεί η σύσταση οργανώσεων ακόμη και στο τελευταίο χωριό, κατεύθυνση που έδωσε άλλωστε η Κ.Ε. με την απόφασή της. Στη νέα αυτή καμπάνια θα πρωταγωνιστήσουν περισσότερα από 300 στελέχη, με τον Αλέξη Τσίπρα επικεφαλής, όπως επίσης βουλευτές, ευρωβουλευτές, κεντρικά στελέχη. Η καμπάνια θα έχει ως κατάληξη, τον Σεπτέμβριο, τη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, εκεί όπου ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ θα παρουσιάσει το πρόγραμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης στην επικαιροποιημένη του μορφή.
Τριπλή δράση Από εβδομάδα πάντως, η Πολιτική Γραμματεία θα καθορίσει τις επόμενες πολιτικές πρωτοβουλίες, ενώ το μέτωπο κατά της ιδιωτικοποίησης της ΔΕΗ παραμένει στην προμετωπίδα. Με πολιτική -κοινωνική απάντηση (έντονες διαπιστώνονται οι αντιδράσεις στους νομούς που ζουν από τη Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού, ακόμη και από τα πιο συντηρητικά κομμάτια των τοπικών κοινωνιών), αλλά και με νομικά όπλα, το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης δίνει μάχη, μαζί με τους πολίτες, για να μην περάσει το νομοσχέδιο - έκτρωμα. Και μετά τη ΔΕΗ, ακολουθεί το νομοσχέδιο για τους αιγιαλούς, εκεί ό-
Ένα από τα βασικότερα χαρακτηριστικά του Μανώλη Γλέζου είναι «η προσήλωσή του στην υπόθεση της εθνικής ανεξαρτησίας» τόνισε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξης Τσίπρας, στην ομιλία του στην παρουσίαση του βιβλίου «Μια κουβέντα με τον Γλέζο», το οποίο έγραψε η περιφερειάρχης Αττικής Ρένα Δούρου. Για το βιβλίο, το οποίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Λιβάνη, μίλησε επίσης η συγγραφέας του, ενώ χαιρετισμό απηύθυνε και ο Μ. Γλέζος.
ΣΥΡΙΖΑ
Μέτωπο για την υπεράσπιση της ΔΕΗ «Υπογραφές που αφορούν την εκποίηση του δημόσιου πλούτου ή υπογραφές που αφορούν την άρση της εθνικής κυριαρχίας και της αξιοπρέπειας του λαού δεν πρόκειται ναν αναγνωρίσουμε», ξεκαθάρισε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξης Τσίπρας, στην ομιλία του στην εκδήλωση του κόμματος για τη συγκρότηση μετώπου υπεράσπισης της ΔΕΗ. Η εκδήλωση στέφθηκε με πλήρη επιτυχία, καθώς στο κάλεσμα ανταποκρίθηκαν πλήθος πολιτικών, συνδικαλιστικών και κοινωνικών φορέων, οι οποίοι δεσμεύτηκαν πως ακόμα κι αν υπερψηφιστεί το νομοσχέδιο για τη «μικρή ΔΕΗ», η κοινή δράση θα συνεχιστεί μέχρι να ανακτηθεί η ΔΕΗ. Για τα θέματα της ΔΕΗ μίλησε
ο βουλευτής του κόμματος και υπεύθυνος του Τομέα Ενέργειας της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ Θ. Πετράκος, ενώ παρενέβη και η περιφερειάρχης Αττικής Ρ. Δούρου. Αναλυτικότερα, στο κάλεσμα ανταποκρίθηκαν οι ΑΝ.ΕΛΛ., οι Οικολόγοι Πράσινοι, η ΑΝΤΑΡΣΥΑ, το ΕΠΑΜ, το Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα, το ΠΡΑΤΤΩ, η Αριστερή Προοπτική, η Κοινωνική Συμφωνία, ανεξάρτητοι βουλευτές, το Κίνημα Δεν Πληρώνω, εργαζόμενοι και συνδικαλιστές της ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ, εργαζόμενοι της ERTopen, εκπρόσωποι της Αυτοδιοίκησης και εκπρόσωποι πολλών ακόμη συνδικαλιστικών, πολιτικών και κοινωνικών φορέων. Η ΔΗΜ.ΑΡ. συμφώνησε στον διάλογο για τη ΔΕΗ, ωστόσο δεν παρέστη
στην εκδήλωση. Η επόμενη μέρα της πρωτοβουλίας βρίσκει πολλαπλά ικανοποιημένο τον ΣΥΡΙΖΑ. Και είναι ικανοποιημένος εν πρώτοις γιατί, χάρη στην πρωτοβουλία που ανέλαβε, πέτυχε να αναδείξει ένα θέμα που η κυβέρνηση επεχείρησε να το περάσει (από τη Βουλή) στα... μουλωχτά και αφού προηγουμένως είχε κλείσει την Ολομέλεια του Κοινοβουλίου. Επιπλέον, το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης δικαιούται να δηλώνει ευχαριστημένο από την ανταπόκριση της οποίας έτυχε η πρωτοβουλία του: ευρύτατο φάσμα πολιτικών δυνάμεων, από διαφορετικές αφετηρίες, βρέθηκαν στο «Τιτάνια» και ένωσαν τις φωνές τους με τον ΣΥΡΙΖΑ στον κοινό στόχο της
αποτροπής πώλησης της ΔΕΗ.
Αλ. Τσίπρας: Να πάρουν όλοι θέση «Συγκροτούμε ένα πλατύ μέτωπο για την αποτροπή της ψήφισης αυτού του εγκληματικού νομοσχεδίου», τόνισε ο Αλ. Τσίπρας. Και πρόσθεσε: «Ας το έχουν υπόψη τους, ό,τι και να ψηφίσει το θερινό τμήμα: Το μέτωπο που συγκροτούμε, φιλοδοξούμε να είναι παρόν και την επόμενη μέρα. Ώστε να εμποδίσουμε την υλοποίηση ενός εγκληματικού για το δημόσιο συμφέρον σχεδιασμού». Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης τόνισε πως στην παρούσα φάση δεν μπορεί να μείνει κανείς ουδέτερος: «Στη μεγαλύτερη οικονο-
μική και ανθρωπιστική κρίση που γνώρισε ο τόπος, όλες οι δυνάμεις, προσωπικότητες και διανοούμενοι, συλλογικότητες, πρέπει να διαλέξουν πλευρά. Και στο ζήτημα της ενεργειακής πολιτικής δύο κόσμοι συγκρούονται». Και συνέχισε: «Με το Μνημόνιο - καθεστώς ή με την κοινωνία. Με τη λιτότητα ή την ανάπτυξη. Με τη δημοκρατία ή με τον αυταρχισμό. Με τη βίαιη φτωχοποίηση και εξαθλίωση ή με την παραγωγική ανασυγκρότηση». Κλείνοντας, ο Αλ. Τσίπρας σημείωσε πως η επανάκτηση της ΔΕΗ «δεν είναι ουτοπία», αν το υπό συγκρότηση μέτωπο διευρυνθεί ακόμα πιο πολύ και αναλάβει πρωτοβουλίες.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 29 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
7
ΣΤΑΥΡΟΣ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ, ΣΤΟ ΙΔΡΥΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΟΥ ΠΟΤΑΜΙΟΥ:
Η Υγεία και η Παιδεία είναι υπεράνω πολιτικής... Υπεράνω πολιτικής αντιπαράθεσης έθεσε ο Σταύρος Θεοδωράκης τους κρίσιμους τομείς της Παιδείας, της Υγείας, του ασφαλιστικού και των εξαγωγών, στην ομιλία του στο ιδρυτικό συνέδριο του Ποταμιού, το οποίο ολοκληρώνεται σήμερα Κυριακή με την εκλογή οργάνων και την ψήφιση των θέσεων. Ο Στ. Θεοδωράκης υποστήριξε πως η διάκριση Αριστεράς - Δεξιάς είναι κενή περιεχομένου, έκανε λόγο για την ανάγκη μικρότερου κράτους, και απέδωσε τα «δεινά» της χώρας στην... Τουρκοκρατία. Επιπλέον, αναφερόμενος στο θέμα της διαπλοκής, υποστήριξε την απόδοση δικαιοσύνης και απέδωσε τις ευθύνες σε όλα τα κόμματα, ανεξάρτητα από το αν έχουν κυβερνήσει ή όχι. Μιλώντας για τις μεταρρυθμίσεις που πρέπει να γίνουν στο κράτος, ο Στ. Θεοδωράκης σημείωσε ότι «σε κρίσιμους τομείς (Παιδεία - Υγεία ασφαλιστικό - εξαγωγές), να επιλεγούν άνθρωποι οικουμενικής αποδοχής, που δεν θα ανασχηματίζονται και δεν θα κάνουν τα χατίρια των κομματικών επιτελείων». Ο μεγάλος κίνδυνος για τη χώρα, τόνισε επίσης ο Στ. Θεοδωράκης, είναι ο «λαϊκισμός», ο οποίος, μάλιστα, «ομοιάζει επικίνδυνα με τον ποπουλισμό της Λατινικής Αμερικής»... Ο Στ. Θεοδωράκης απέδωσε πολά από τα «δεινά της χώρας» στην Τουρκοκρατία, επιχείρημα που κυκλοφορεί ευρέως και σε εθνικιστικούς κύκλους, εκτός από τους εκσυγχρονιστικούς: «Τα προβλήματα που ακόμα και σήμερα μας κατατρέχουν γεννήθηκαν στα χρόνια της Τουρκοκρατίας». Μάλιστα αναρωτήθηκε αν «ασχολήθηκε ποτέ ο αριστερός λαϊκισμός γι’ αυτές τις αδικίες του ανατολίτικου μας συστήματος;». Και πρόσθεσε: «Τι σημασία έχει λοιπόν αν δηλώνεις ‘δεξιός’ ή ‘αριστερός’, αν τάζεις κοινωνία ‘φιλελεύθερη’ ή ‘σοσιαλιστική’, όταν μέσα σου κυριαρχεί ο πολιτικός κοτζαμπάσης και όλους τους βλέπεις σαν ψηφοφόρους -πελάτες ή σαν ψηφοφόρους- εχθρούς;».
Όλοι, πλην Ποταμιού, είναι υπεύθυνοι για τη διαπλοκή Ο Στ. Θεοδωράκης υποστήριξε πως για τις περικοπές υπεύθυνες είναι μόνο οι ελληνικές κυβερνήσεις: «Ακόμα και οι αξιωματούχοι των Βρυξελλών είπαν ‘εμείς τους είπαμε να περιορίσουν το κράτος και να συλλάβουν τη φοροδιαφυγή και αυτοί έκοβαν μισθούς και έβαζαν φόρους’». Επίσης, απέδωσε πολλά προβλήματα στο «μεγάλο κράτος»: «Δεν είναι ανάγκη να είναι κανείς οικονομολόγος για να καταλάβει ότι όσο η οικονομία μειώνεται και όσο το κράτος αρνείται να περιορίσει τις σπατάλες του, η μόνη λύση θα είναι οι περισσότεροι φόροι στους ίδιους και τους ίδιους». Ο Στ. Θεοδωράκης ζήτησε απονομή δικαιοσύνης, αποδίδοντας τις ευθύνες σε όλα τα κόμματα: «Και η δικαιοσύνη; Ναι, δεν αποδόθηκε δικαιοσύνη. Η Βουλή κάλυπτε τα τέκνα της και τα κόμματα, τους συντρόφους τους και τους συναδέλφους τους. [...] Ευθύνη λοιπόν για τη σημερινή κατάσταση έχουν πολλοί. Κι αυτοί που διαχειρίστηκαν την κεντρική εξουσία και τα κόμματα της αντιπολίτευσης και οι συνδικαλιστές και οι δήμαρχοι και οι δημοσιογράφοι».
Δημιούργημα της κρίσης ο ΣΥΡΙΖΑ Αναφερόμενος στον ΣΥΡΙΖΑ, ο Στ. Θεοδωράκης αναπαρήγαγε τη ρητορική κυβερνητικών στελεχών που μιλούν για «δημιούργημα της κρίσης», σημειώνοντας πως «οι καινούργιοι εραστές της εξουσίας, αυτοί που έγιναν ισχυροί μέσα στην απελπισία της κρίσης, ακολουθούν την ίδια συνταγή» με αυτή των «παλιών». Στο πλαίσιο αυτό, ο Στ. Θεοδωράκης υποστήριξε πως δεν χρειάζεται να αυξηθεί ο κατώτατος μισθός, ο οποίος μειώθηκε περαιτέρω διά νόμου το 2013: «Θα αυξήσουν διά νόμου τον κατώτατο μισθό. Δια νόμου μπορείς να αυξήσεις ό,τι θες. Αλλά δεν μπορείς διά νόμου να γεννήσεις τα χρήματα που θα το πληρώσουν. Χιλιάδες μικρές επιχειρήσεις βρίσκονται ήδη στα πρόθυρα του λουκέτου. Αυτές θα δώσουν τις αυξήσεις; Μήπως έτσι, αντί για αυξήσεις, θα έχουμε μερικές εκατοντάδες χιλιάδες ακόμη ανέργους;». ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΙΜΟΣ
Τι κρύβει η συνεργασία βουλευτών του Βέντολα με τον Ρέντζι
ΡΩΜΗ. ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ: ΑΡΓΥΡΗΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ
«Κάποιος στο Δημοκρατικό Κόμμα προσπαθεί να κάνει μια εκστρατεία αγορών και είναι καλύτερα να σταματήσει αμέσως» προειδοποίησε ο ηγέτης της Αριστεράς Οικολογίας Ελευθερίας (SEL) Νίκι Βέντολα την Τετάρτη το βράδυ μετά την απόρριψη της παραίτησής του από την Εθνική Διεύθυνση του κόμματος, το αντίστοιχο Πολιτικό Γραφείο, ενώ την ίδια στιγμή ο βουλευτής και ταμίας του κόμματος Μποκαντούτρι μετανάστευε για το Δημοκρατικό Κόμμα ακολουθώντας την προτροπή του Ρέντζι ότι «οι πόρτες του Δημοκρατικού Κόμματος είναι ανοικτές». Η επιλογή του συνεδρίου της SEL να στηρίξει το «Ψηφοδέλτιο Τσίπρας» στην Ιταλία οδήγησε στην αναμενόμενη ρήξη στο εσωτερικό του κόμματος. Η επιτυχία του «Ψηφοδελτίου Τσίπρας» και το πάθος με το οποίο πολλά ηγετικά στελέχη, μέλη και οπαδοί της SEL ρίχτηκαν στη μάχη στήριξής του απέδειξε αυτές τις ημέρες ότι αποδυνάμωσε κάθε προσπάθεια ουσιαστικής διάσπασης της SEL μετά την αποχώρηση του κοινοβουλευτικού εκπροσώπου Τζενάρο Μιλιόρε και του Κλάουντιο Φάβα πριν από δέκα ημέρες με άλλοθι την υπερψήφιση του «προεκλογικού» διατάγματος στη βουλή που έδινε 80 ευρώ τον μήνα σε εκατομμύρια εργαζομένους. Το αμέσως προηγούμενο διάστημα δύο άλλοι βουλευτές της SEL, οι Ραγκόστα και Αϊέλο, είχαν προσχωρήσει στο Δημοκρατικό Κόμμα, ενώ η βουλευτής Ντι Σάλβο άφησε ανοικτή την προσχώρησή της στο κόμμα του Ρέντζι. Η ρήξη αφορά όμως ξεκάθαρα την κοινοβουλευτική ομάδα του κόμματος, γιατί η βάση της SEL είναι σταθερά προσανατολισμένη στην ανάγκη ενός αντιπολιτευτικού λόγου έναντι της παντοκρατορίας του Ρέντζι και της θύελ-
λας των αντιμεταρρυθμίσεων που προωθεί, ενώ στηρίζει τη διαρκώς αυξανόμενη μετεκλογικά συμμετοχή του κόμματος στο «Ψηφοδέλτιο Τσίπρας». «Η SEL είναι ζωντανή, δεν υπάρχει καμία διασπορά» θα τονίσει αργότερα ο Βέντολα υπογραμμίζοντας ότι η διάσπαση αφορά μόνο την κοινοβουλευτική ομάδα του κόμματος, με τους πολιτικούς αναλυτές να προεξοφλούν ότι μέσα στις επόμενες ημέρες θα αποχωρήσουν συνολικά έως και 10 από τους 17 βουλευτές του κόμματος. Προς το παρόν οι περισσότεροι από τους βουλευτές της SEL που αποχώρησαν, με επικεφαλής τον Μιλιόρε, σχεδιάζουν να δημιουργήσουν μια κοινή ομάδα με τους σοσιαλιστές της Μεικτής Ομάδας και να αποκτήσουν σχέσεις με το Ευρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα, ενώ ο ίδιος ο Μιλιόρε δεν απέκλεισε να είναι υποψήφιος για τη δημαρχία της Νάπολης στις δημοτικές εκλογές του 2015 με τη στήριξη του Δημοκρατικού Κόμματος. Η Εθνική Διεύθυνση της SEL, το αντίστοιχο Πολιτικό Γραφείο, μετά από μια τετράωρη συνεδρίαση κεκλεισμένων των θυρών την Τετάρτη, απέρριψε την παραίτηση του Βέντολα, στήριξε τον συντονιστή Φρατογιάνι και συγκάλεσε τη συνεδρίαση της Εθνική Συνέλευσης, της αντίστοιχης Κεντρικής Επιτροπής, για τις 12 Ιουλίου, ενώ μέχρι τότε θα έχουν πραγματοποιηθεί οι συνεδριάσεις όλων των περιφερειακών οργάνων του κόμματος. Αρκετοί βουλευτές εναποθέτουν την απόφαση παραμονής ή αποχώρησης στις συνελεύσεις των οργανώσεων των περιφερειών όπου ανήκουν. Η αιμορραγία του κόμματος συνεχίστηκε την επομένη της συνεδρίασης της Εθνικής Διεύθυνσης με την αποχώρηση άλλων τριών βουλευτών, των Τζαν, Λαβόνιο και Πιλότσι, που θα συμπεριληφθούν στη Μεικτή Ομάδα.
Οι τρεις βουλευτές στην επιστολή της κοινοποίησης της απόφασης αποχώρησής τους υπογράμμισαν ότι «δεν συμμεριστήκαμε την επιτάχυνση προς ένα σχέδιο, όπως το ‘Ψηφοδέλτιο Τσίπρας’, που διέγραψε τις προσπάθειες πέντε ετών για να ανοικοδομήσουμε μια Αριστερά που θα επέλεγε το Ευρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα στο επίπεδο των σχέσεων». Η απόφαση της ρήξης της ομάδας του Μιλιόρε και όσων στήριζαν στην κοινοβουλευτική ομάδα της SEL την ανάγκη σύγκλισης του κόμματος σε μια συμμαχία με τον Ρέντζι και το Δημοκρατικό Κόμμα φαίνεται ότι κρίθηκε αμέσως μετά τη μετεκλογική συνάντηση του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξη Τσίπρα, κατά τη διάρκεια της επίσκεψης στις Βρυξέλλες, με κλιμάκιο της SEL, με επικεφαλής τους Βέντολα και Φρατογιάνι, και πυροδοτήθηκε αμέσως μετά τη συνεδρίαση της Εθνικής Συνέλευσης της SEL στη Ρώμη. Ο ίδιος ο Βέντολα εκδήλωσε την ικανοποίησή του σε ηγετικά στελέχη του κόμματος για το μήνυμα του πρόεδρου του ΣΥΡΙΖΑ προς τον ηγέτη της SEL και την Εθνική Συνέλευση του κόμματός του, όπου ο Αλ. Τσίρπας υπογράμμισε την ανάγκη συνέχιση του εγχειρήματος της «Άλλης Ευρώπης». Το «Ψηφοδέλτιο Τσίπρας» από την πλευρά του σχεδιάζει την πρώτη πανιταλική συνάντηση των επιτροπών του στις 19 Ιουλίου, με πιθανό χώρο διεξαγωγής της τη Γένοβα, όπου θα συμπέσει με τις εκδηλώσεις μνήμης και αγώνα για το G8 και τη δολοφονία του Κάρλο Τζουλιάνι. Στόχος των επιτροπών είναι να διαμορφώσουν μετεκλογικά τις κατευθυντήριες γραμμές του εγχειρήματος και μια ατζέντα για το εξάμηνο της ιταλικής προεδρίας, ενώ αναμένεται και η παρουσία του Αλέξη Τσίπρα και του ηγέτη του Podemos Πάμπλο Ιγκλέσιας.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 29 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
8
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
ΜΕΤΑ ΤΟ ΛΕΒΕΡΚΟΥΖΕΝ ΚΑΙ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΟΝΑ
Ο Μάξιμος νέος μητροπολίτης Ιωαννίνων Τέσσερις νέους μητροπολίτες εξέλεξε η Ιερά Σύνοδος την περασμένη Τετάρτη, ανανεώνοντας σε σημαντικό βαθμό (και ηλικιακά) τη σύνθεσή της. Η σημαντικότερη μητρόπολη που πληρώθηκε ήταν αυτή των Ιωαννίνων με τον αρχιμανδρίτη Μάξιμο Παπαγιάννη να διαδέχεται τον πρόσφατα αποθανόντα μητροπολίτη Θεόκλητο. Ο Μάξιμος Πα-
παγιάννης, μέχρι σήμερα πρωτοσύγκελος της Αρχιεπισκοπής, είναι στενός συνεργάτης του Ιερώνυμου, που από την αρχή ήθελε να κρατήσει στην επιρροή του την ισχυρή (και οικονομικά) μητρόπολη. Μάλιστα ανέλαβε τοποτηρητής της μητρόπολης μετά τον θάνατο του Θεόκλητου, ενέργεια ασυνήθιστη για Αρχιεπίσκοπο. Ο Μάξιμος Παπαγιάννης πριν αναλάβει τη θέση του πρωτοσύγκελου ήταν προϊστάμενος του Ιερού Ναού Αγίου Παντελε-
ήμονα Αχαρνών την περίοδο της έξαρσης της δράσης της Χρυσής Αυγής κατά των προσφύγων που κατέφθαναν στην περιοχή. Μαζί με τους υπόλοιπους παπάδες του ναού αρνήθηκε να υποκύψει στους εκβιασμούς της Χρυσής Αυγής και των «αγανακτισμένων» πολιτών συνεχίζοντας να επιτελεί το χριστιανικό καθήκον της παροχής φαγητού στους εξαθλιωμένους. Ο Μάξιμος Παπαγιάννης είναι κι ο ίδιος μετανάστης, αφού γεννήθηκε από Έλληνες γονείς στο Λεβερκούζεν της Γερμανίας κι εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Ελλάδα μόλις το 2008. Η ανάρρησή του στον ισχυρό θρόνο της Μητρόπολης Ιωαννίνων, μιας από τις πλουσιότερες της Ελλάδας, δεν ήρθε χωρίς αναταράξεις καθώς το Οικουμενικό Πατριαρχείο, στο οποίο υπάγονται πνευματικά οι Νέες Χώρες, πρότεινε τον αρχιμανδρίτη Αμφιλόχιο Στεργίου ως τον «εκλεκτό» του χωρίς να καταφέρει να τον επιβάλει στην Ιερά Σύνοδο. Εκ των πραγμάτων ο Μάξιμος καθίσταται ένας από τους ισχυρούς μητροπολίτες και το όνομά του σίγουρα ένα από αυτά που θα ακουστούν ξανά στο μέλλον. Άλλωστε είναι μόνο 46 ετών. ΚΩΣΤΑΣ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗΣ
Εκδηλώσεις Πρόγραμμα: Εκδήλωση με θέμα «Η εκποίηση της δημόσιας περιουσίας και το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ» διοργανώνει αύριο Δευτέρα η Ο.Μ. ΣΥΡΙΖΑ Νέου Ψυχικού - Φιλοθέης - Ψυχικού με ομιλητή το μέλος της Π.Γ. και υπεύθυνο Οικονομικής Πολιτικής Γιάννη Μηλιό. Στις 8 το βράδυ, στο «Σπυροπούλειο» Πνευματικό Κέντρο (Ολυμπιονικών και Αγίας Σοφίας 1, στο Νέο Ψυχικό). ΜμΕ: «Προοδευτική παραγωγική ανασυγκρότηση, μικρομεσαίες επιχειρήσεις και απασχόληση» είναι το θέμα εκδήλωσης την οποία διοργανώνει ο ΣΥΡΙΖΑ Κοζάνης - Επιτροπή ΜμΕ με ομιλητές τους Σάββα Ρομπόλη, διευθυντή του ΙΝΕ ΓΣΕΕ, και Νίκο Σκορίνη, συντονιστή του τμήματος ΜμΕ ΣΥΡΙΖΑ και μέλος της Κ.Ε. Την Τετάρτη 2 Ιουλίου στις 8 το βράδυ, στην αίθουσα συνεδριάσεων του τοπικού νομαρχιακού συμβουλίου.
Ευχαριστήριο Ευχαριστούμε τους φίλους της Τασίας Αναστασίου για την προσφορά στη μνήμη της. Κοινωνικό Ιατρείο - Φαρμακείο Αλληλεγγύης Αθήνας.
Αποχαιρετισμός Την Παρασκευή 13 Ιουνίου αποχαιρετήσαμε στο Μαρούσι τον παλιό και εκλεκτό σύντροφο Μανώλη Τουμπακάρη. Ήταν η απώλεια ενός συντρόφου της γενιάς που χαρακτηρίστηκε από το «ήσανε νέοι, ήτανε νέοι, ήταν παιδιά κι έτυχε να ‘ναι και καλή σοδειά» και σηματοδοτεί κάτι μέσα μας που ξεπερνά κατά πολύ, το «ε μωρέ έκλεισε τον κύκλο του».Είναι ακριβώς αυτή η αίσθηση της απώλειας κάτι πολύτιμου που φεύγει μαζί με την εποχή που το δημιούργησε... ...Μακάρι να πιστεύαμε στη δεύτερη ζωή για να σου λέγαμε καλή βαρκάδα στην Αχαιρουσία, και καλή αντάμωση. Αντ’ αυτού στείλαμε αυτό το σημείωμα ελάχιστης μνήμης στην «Αυγή» που αγαπούσες, μαζί με 80 ευρώ. Η Ο.Μ. Αμαρουσίου Αττικής
ΠΑΣΟΚ - ΔΗΜ.ΑΡ.
Θερινές διεργασίες για ένα... εκλογικό φθινόπωρο ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΝΙΚΟΣ ΛΙΟΝΑΚΗΣ
Εντείνεται η παρασκηνιακή κινητικότητα στη λεγόμενη «Κεντροαριστερά», με όλες τις πλευρές που ερίζουν πάνω από τον χώρο να προσπαθούν να οργανώσουν τις στρατηγικές τους κατά το δυνατόν ταχύτερα, εκτιμώντας ως πιθανό το ενδεχόμενο πρόωρης κάλπης το φθινόπωρο. Παρ’ όλα αυτά παραμένουν η ασάφεια και η αμηχανία ως προς τους στόχους και ειδικότερα στις κινήσεις και τις αποφάσεις για την επίτευξη των στόχων αυτών, τόσο στο εσωτερικό του ΠΑΣΟΚ και των διαφόρων πλευρών της Ελιάς όσο και στη ΔΗΜ.ΑΡ. Ο Ευ. Βενιζέλος προσπαθεί να διατηρήσει την πρωτοκαθεδρία των κινήσεων στις εσωκομματικές διαδικασίες που έχει δρομολογήσει ενόψει του συνεδρίου του ΠΑΣΟΚ, με τον κυβερνητικό ρόλο του και την προσκόλληση του κόμματος σε αυτόν όμως να δυσχεραίνει εξαιρετικά τις στοχεύσεις του. Αυτό διότι στον αντίποδα της στόχευσης του ιδίου, αλλά και των «58», για τη διεύρυνση και τη συνέχιση ενός εκλογικού φορέα της «Ελιάς», που δεν θα έχει διαχωρίσει τη θέση του από τη Ν.Δ. στις επόμενες εθνικές εκλογές, βρίσκεται σχεδόν σύσσωμη η εσωτερική αντιπολίτευση, που ζητεί πρωτίστως να ξεκαθαριστεί ότι ο «ιστορικός συμβιβασμός» της «κυβέρνησης εθνικής ανάγκης» τελειώνει στην επόμενη κάλπη. Παρ’ όλο που κόπασε ο ορυμαγδός πυρών που εξαπέλυσαν εναντίον του όλα τα κορυφαία στελέχη τις πρώτες μετεκλογικές ημέρες και παρά την άτυπη «ανακωχή» που έχει συναφθεί μεταξύ του Ευ. Βενιζέλου και των περισσότερων από αυτά τα στελέχη, εκτιμάται ως βέβαιο ότι τα θέματα της αλλαγής στρατηγικής συμμαχιών και πολιτικής, αλλά και της ηγεσίας, θα τεθούν στο συνέδριο.
Ο Βενιζέλος φοβάται τις πρωτοβουλίες του ΣΥΡΙΖΑ Έως τότε, ο Ευ. Βενιζέλος προσπαθεί με διάφορα επικοινωνιακά τεχνάσματα ενδοκυβερνητικής υφής να δείξει ότι το ΠΑΣΟΚ δεν συγκλίνει ιδεολογι-
κά με τη συγκυβερνώσα Ν.Δ. Σε αυτό το πλαίσιο, ο στενός συνεργάτης του, Χρ. Πρωτόπαπας, δήλωσε ότι το ΠΑΣΟΚ «δεν είναι δεκανίκι» και ότι δεν είναι απαραίτητο να είναι το κόμμα σε θέση εξουσίας «πάση θυσία». Προκειμένου να συγκρατήσει τις κοινωνικές, τις συνδικαλιστικές, αλλά και τις στελεχιακές δυνάμεις που πρόσκεινται στον χώρο του ΠΑΣΟΚ ή σε κάθε περίπτωση να μη χάσει κι άλλο έδαφος στο «κυνήγι» της «Κεντροαριστεράς», επιχειρεί να πείσει ότι πρώτιστος στόχος του είναι μια ισχυρή, αυτόνομη «Κεντροαριστερά». Ενδεικτική αυτής της ανησυχίας του ήταν η σπασμωδική αντίδραση απέναντι στην απόφαση της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ για το θέμα των πολιτικών συμμαχιών, κάνοντας λόγο για «ψευδεπίγραφη, παραπλανητική και υποκριτική» «κεντροαριστερή στροφή». Διότι εκτιμά ότι εάν βρει απήχηση η απεύθυνση του ΣΥΡΙΖΑ σε αριστερές, προοδευτικές δυνάμεις και σε πρόσωπα που έχουν απορρίψει το ΠΑΣΟΚ, εκ των πραγμάτων θα βρεθεί σε ακόμα πιο δύσκολη θέση τόσο ως προς την ανασυγκρότηση του ΠΑΣΟΚ όσο και στο εγχείρημα για τη συγκρότηση της Ελιάς.
...και το «κοινωνικό» ΠΑΣΟΚ Ο φόβος του Ευ. Βενιζέλου είναι δικαιολογημένος, δεδομένων και των κινήσεων που οργανώνονται από «πασοκογενείς» του συνδικαλιστικού και κοινωνικού χώρου του κόμματος, που βρίσκονται σε ανοικτή ρήξη με την ηγεσία της Χαρ. Τρικούπη και οι οποίοι μετά από μεταξύ τους διαβουλεύσεις πρόκειται να ασκήσουν έντονη πίεση στον πρόεδρο του κόμματος με πρωτοβουλία που αναμένεται να δημοσιοποιήσουν τις επόμενες ημέρες. Μεταξύ των πρωταγωνιστών αυτής της κίνησης βρίσκεται και ο πρόεδρος του ΤΕΕ Χρ. Σπίρτζης, ο οποίος είχε ασκήσει δριμεία κριτική στον Ευ. Βενιζέλο προεκλογικά και επιπλέον ήταν μεταξύ αυτών που έδωσαν το «παρών» στην εκδήλωση του ΣΥΡΙΖΑ για τη συγκρότηση παλλαϊκού μετώπου κατά της ιδιωτικοποίησης της ΔΕΗ. Η κίνηση αυτή, στην οποία, σύμφωνα με πληροφορίες, συμμετέχουν, μεταξύ
άλλων, ο Δ. Βερβεσός (ΔΣΑ), ο πρώην πρόεδρος των επαγγελματοβιοτεχνών Δ. Ασημακόπουλος, ο Γ. Καββαθάς (ΓΣΕΕΒΕ), αλλά και στελέχη της ΓΣΕΕ και της ΑΔΕΔΥ, όπως ο πρώην πρόεδρός της Σπ. Παπασπύρος, και του αγροτοσυνδικαλισμού, θα ζητεί διαχωρισμό των σχέσεων του ΠΑΣΟΚ από τη Ν.Δ. και αποσυγκόλληση από αυτή, διεξαγωγή ανοικτού συνεδρίου με όρους κοινωνίας και στροφή στην αναζήτηση προγραμματικών συμπτώσεων με τον ΣΥΡΙΖΑ και άλλους χώρους για τη διαμόρφωση εναλλακτικού, προοδευτικού σχεδίου διακυβέρνησης με τον ΣΥΡΙΖΑ και άλλους χώρους. Με την κίνηση διατηρούν ανοικτή επικοινωνία και στελέχη και πρώην υπουργοί του κόμματος.
Η ΔΗΜ.ΑΡ. διστάζει, αλλά αναζητεί αριστερή στροφή Από την πλευρά της, η ηγεσία της ΔΗΜ.ΑΡ., παρά τις αντιδράσεις της μειοψηφίας, που είναι έτοιμη ουσιαστικά να αποχωρήσει και έχει δηλώσει ότι δεν θα συμμετάσχει στο Συνέδριο, επιμένει -αν και διστακτικά- στην κατεύθυνση του διαλόγου τόσο στον χώρο της «Κεντροαριστεράς» όσο και με τον ΣΥΡΙΖΑ. Αυτό επιβεβαίωσε ο τρόπος που η Αγ. Κωνσταντίνου υποδέχτηκε τόσο την απόφαση της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ όσο και την πρόσκληση του κόμματος για την εκδήλωση για τη ΔΕΗ. Αν και αρνήθηκε ευγενικά να συμμετάσχει λόγω του «σφικτού» κομματικού χαρακτήρα της εκδήλωσης, κορυφαία στελέχη της ΔΗΜ.ΑΡ. ανέφεραν ότι το κόμμα είναι ανοικτό σε διάλογο με τον ΣΥΡΙΖΑ και ότι αυτός θα πρέπει να διεξάγεται με σαφείς όρους και οργανωμένο τρόπο. Ενδεικτική είναι και η θέση που εξέφρασε ο Φ. Κουβέλης σε συνέντευξή του («Εφ. Συν».) «σημειώνοντας» ότι «ο ΣΥΡΙΖΑ από την αντίληψη της μονοκομματικής αυτάρκειας μοιάζει να περνά στη λογική της αναζήτησης κοινών τόπων και συμπτώσεων με άλλους χώρους» και ότι «το μοναδικό εργαλείο για τις όποιες συμπτώσεις είναι οι προγραμματικές συμφωνίες επί συγκεκριμένων θεμάτων και συγκεκριμένων πολιτικών».
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 29 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
9
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Η Ουκρανία, γέφυρα ασφάλειας και όχι τείχος διαίρεσης ΤΗΣ ΝΑΝΤΙΑΣ ΒΑΛΑΒΑΝΗ*
Στην επέτειο των 100 χρόνων από το «σφαγείο των λαών», που υπήρξε ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος, θα πρέπει να μπορούμε να συμφωνήσουμε όλοι ότι η Ευρώπη χρειάζεται συνεννόηση και πολιτικές συλλογικής ασφάλειας χωρίς αποκλεισμούς, προκειμένου να επικρατήσει όχι μόνο η ειρήνη, αλλά και το αναγκαίο κλίμα ειρήνευσης στη θέση της ατμόσφαιρας Ψυχρού Πολέμου, που ξαναζούμε σήμερα, δυστυχώς, και μέσα σε αυτή την αίθουσα. Προϋπόθεση γι’ αυτό είναι και ο τερματισμός των πολιτικών λιτότητας, που γεννούν ύφεση και ανεργία στα σημερινά ιστορικά υψηλά επίπεδα και αποξενώνουν τους λαούς από δημοκρατικές διαδικασίες οποιασδήποτε μορφής στην ήπειρο, όπως έδειξε και η συμμετοχή στις εκλογές για το Ευρωκοινοβούλιο. Αποτέλεσμα και αυτής της κατάστασης είναι η αναβίωση νεοναζιστικών απόψεων, οργανώσεων και κομμάτων σε όλη την Ευρώπη. Οι εξελίξεις στην Ουκρανία και οι τύχες του λαού της αποτελούν σήμερα κλειδί για τις εξελίξεις στην ήπειρο. Ο νέος πρόεδρος της χώρας εκλέχθηκε υποσχόμενος ειρήνευση και διευρυμένες αρμοδιότητες στις περιφέρειες. Θα έχει μεγάλη σημασία η επιτυχής κατάληξη της 1ης άτυπης διαβούλευσης όλων των εμπλεκομένων στην ουκρανική κρίση πλευρών, που ξεκίνησε τη Δευτέρα στο Ντονέτσκ. Ελπίζω ότι αυτή τη φορά θα αποφευχθεί το φαινόμενο της προηγούμενης περιόδου, κάθε φορά που ο πρόεδρος της Ουκρανίας μιλούσε για ειρήνη, να βομβαρδίζονται με βαρύ οπλισμό άμαχοι, με αποτέλεσμα νεκρούς, κατεστραμμένα χωριά και εργοστάσια και 16.000 γυναικόπαιδα να βρίσκονται σε καταυλισμούς από τη ρωσική πλευρά των συνόρων, σύμφωνα με δηλώσεις εκπροσώπου του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες. Θα πρέπει να βρεθεί πολιτική λύση για την εξέγερση στις ανατολικές περιφέρειες και να αποφευχθεί μια ανθρωπιστική καταστροφή. Αυτό όμως είναι αδύνατον, αν η λεγόμενη «αντιτρομοκρατική εκστρατεία» συνεχιστεί. Πολύ περισσότερο, δεν πρέπει να κλείνουμε τα μάτια στο ότι τα στρατεύματα στα ανατολικά αποτελούνται κυρίως από παραστρατιωτικές ακροδεξιές οργανώσεις, που έχουν ενταχθεί όπως-όπως στον ουκρανικό στρατό, όπως οι νεοναζιστικές «Δεξιός Τομέας» και «Σοσιαλεθνική Συνέλευση», αλλά και ακροδεξιές όπως το «Αζόφ / Εθνική Φρουρά» - όλοι αυτοί, δηλαδή, που συμμετείχαν στις εκλογές και από άποψη ψήφων δεν πήραν σχεδόν τίποτα, ενώ εξακολουθούν να ελέγχουν σημαντικά υπουργεία στην ουκρανική κυβέρνηση. Αν δεν τερματιστεί σήμερα η ουκρανική κρίση, για την οποία δεν μπορεί να υπάρξει στρατιωτική λύση, η Ουκρανία θα οδηγηθεί σε συνολική οικονομική κατάρρευση και ο λαός της σε καταστάσεις ανάλογες με αυτές που ζει ο λαός της Ελλάδος. Η Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης δεν πρέπει να επιτρέψει τον εκβιασμό του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, το οποίο για το υπεσχημένο δάνειο των 17 δισ. δολαρίων απαιτεί αύξηση των τιμολογίων ύδρευσης, ηλεκτρισμού και κατά 40% της τιμής του φυσικού αερίου, και αύξηση της φορολογίας με ταυτόχρονη μείωση μισθών και συντάξεων. Θα πρέπει να τερματιστούν επίσης οι κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας, που οδήγησαν και στην απόφαση έξωσης των Ρώσων βουλευτών από τη Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης, του ενός από τα δύο, όλα-όλα, fora που συνυπήρχαμε όλοι μαζί. Χάριν των συμφερόντων του λαού της Ουκρανίας, για να αποφευχθεί μια πολύ μεγαλύτερη ανθρωπιστική καταστροφή, αλλά και προς όφελος των συμφερόντων όλων των ευρωπαϊκών λαών, η Ουκρανία, αντί για τείχος διαίρεσης, θα πρέπει να γίνει γέφυρα συνεργασίας και ασφάλειας μεταξύ των λαών της Ευρώπης και της Ευρασίας, που εκπροσωπούνται και στο Συμβούλιο της Ευρώπης.
Παρέμβαση της υπεύθυνης της Εξωτερικής Πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ στη συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης
ΣΥΝΟΔΟΣ ΚΟΡΥΦΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ
Η επιλογή Γιούνκερ και η λιτότητα με ευελιξία ΤΗΣ ΚΑΚΗΣ ΜΠΑΛΗ
Εκατόν δώδεκα μέρες κράτησε η αγωνία του Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, από τις 7 Μαρτίου που του έδωσε το χρίσμα η πολιτική ομάδα της Ευρωδεξιάς μέχρι το απόγευμα της περασμένης Παρασκευής που αποδέχτηκαν οι πρωθυπουργοί της Ευρώπης να δοκιμάσει την τύχη του ως πρόεδρος της επόμενης Κομισιόν. Μετά από μια μακρά κι ασυνήθιστα πολωμένη Σύνοδο Κορυφής οι «28» αποφάσισαν να εισηγηθούν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο την εκλογή του πρώην πρωθυπουργού του Λουξεμβούργου στο τιμόνι της... κυβέρνησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι περισσότεροι δεν το έκαναν με ενθουσιασμό -εξαίρεση αποτελεί ο πρωθυπουργός της Ελλάδας, Αντώνης Σαμαράς-, αλλά είτε υπό την πίεση του αποτελέσματος των ευρωεκλογών και του νέου Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου είτε παζαρεύοντας ανταλλάγματα. Στην πρώτη κατηγορία ανήκει αναμφισβήτητα η καγκελάριος της Γερμανίας, Άνγκελα Μέρκελ, που άργησε πολύ να «αγκαλιάσει» την υποψηφιότητα Γιούνκερ, παρά το γεγονός ότι ανήκει στη δική της πολιτική οικογένεια. Στη δεύτερη κατηγορία, ανήκουν οι Γάλλοι και πρωτίστως οι Ιταλοί, οι σοσιαλιστικές κυβερνήσεις των οποίων επέβαλαν την υπόσχεση για μια κάποια χαλάρωση των κανόνων δημοσιονομικής πειθαρχίας, ως αντάλλαγμα για τη στήριξη του ευρωδεξιού Μίστερ Γιούρο στην προεδρία της Κομισιόν. Θεωρητικά, λοιπόν, ο μεγάλος νικητής αυτής της συνόδου ήταν ο Ιταλός πρωθυπουργός Ματέο Ρέντζι, αλλά πάντα με την προϋπόθεση ότι η «ευελιξία» που υπόσχεται από το Σύμφωνο Σταθερότητας θα πάρει σάρκα και οστά στα τέλη της χρονιάς, όταν η νέα Κομισιόν θα... συγκεκριμενοποιήσει τις αποφάσεις της συνόδου, καθορίζοντας ποιες ακριβώς μεταρρυθμίσεις θα χρηματοδοτηθούν χωρίς να μετρηθεί το κόστος τους στο έλλειμμα και ποια αναπτυξιακά μέτρα θα θεωρούνται «νόμιμα», ακόμη κι αν αυγατίζουν το χρέος. Η δήλωση του απερχόμενου προέδρου
Μεγάλες οι πιθανότητες Γιούνκερ να πάρει άνετη πλειοψηφία στην Ευρωβουλή με τις ψήφους ευρωδεξιών, ευρωσοσιαλιστών και φιλελευθέρων
της Κομισιόν Ζοζέ Μπαρόζο, μετά το πέρας της συνόδου, ότι καλωσορίζει «τη δέσμευση όλων των Ευρωπαίων ηγετών στο Δημοσιονομικό Σύμφωνο και την απόφαση για εφαρμογή του με ευελιξία σε όποια χώρα χρειαστεί και αναλόγως με τις ιδιαιτερότητες και τις ανάγκες της», αφήνει πολλαπλά περιθώρια ερμηνείας. Πάντως, η απόφαση αυτή σίγουρα είναι ένα πρώτο βήμα, μακριά από τη... θρησκευτική προσήλωση στους κανόνες του Συμφώνου, που ήθελαν η Γερμανία και οι σύμμαχοί της στην επιβολή της δημοσιονομικής πειθαρχίας στους υπόλοιπους. Ο μεγάλος ηττημένος της συνόδου -κι αυτό δεν αποτέλεσε έκπληξη- ήταν ο Βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον, ο οποίος έδωσε τη μάχη όλων των μαχών να κόψει τον Γιούνκερ, χωρίς επιτυχία. Μάλιστα, έδειξε ότι δεν ξέρει και να χάνει, καθώς μετά τη σύνοδο έσπευσε να προειδοποιήσει τους ομολόγους του ότι θα μετανιώνουν όλη τους τη ζωή για την επιλογή Γιούνκερ -για την ακρίβεια την... υποταγή τους στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Ο Κάμερον αφενός θεωρούσε τον Γιούνκερ ακατάλληλο για τη θέση, ως υπερβολικά φεντεραλιστή, αλλά και υπερβολικά κομμάτι του ευρωπαϊκού κατεστημένου, άρα ανίκανου να δρομολογήσει τις μεταρρυθμίσεις που θέλει η Βρετανία. Αφετέρου θεωρεί επικίνδυνη την αναβάθμιση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου έναντι των ηγετών της Ε.Ε. Στις 16 Ιουλίου θα γίνει η ψηφοφορία στην Ευρωβουλή για τον Ζαν Κλοντ Γιούνκερ και οι πιθανότητες να πάρει μια
άνετη πλειοψηφία - τις ψήφους των ευρωδεξιών, των ευρωσοσιαλιστών και των φιλελευθέρων- είναι μεγάλες. Κι αυτό διότι το χρίσμα που έλαβε πάει πακέτο με την υποχρέωση να εντάξει στις προγραμματικές του δηλώσεις για τη δράση της Κομισιόν την επόμενη πενταετία περισσότερες αναπτυξιακές δράσεις και λιγότερη λιτότητα. Το παζάρι για τη... δοσολογία θα είναι σκληρό και θα συνδυαστεί με το παζάρι για τα χαρτοφυλάκια της νέας Κομισιόν. Τη θέση του επιτρόπου Οικονομικών Υποθέσεων, αυτή που είχε μέχρι τώρα ο Όλι -»καλό κουράγιο»- Ρεν, διεκδικούν με αξιώσεις η Ισπανία και δευτερευόντως η Ιταλία, χώρες του Νότου και οι δύο, που χρειάζονται απελπισμένα τη χαλάρωση του δημοσιονομικού κορσέ. Να σημειωθεί, πάντως, ότι, όσο σημαντικό ρόλο κι αν παίζουν τα πρόσωπα, οι συνθήκες παραμένουν εν ισχύι, μέχρι να βρεθεί τρόπος -και συσχετισμοί δυνάμεων- για να αναθεωρηθούν. Οπότε οι προσδοκίες για σημαντική αλλαγή πλεύσης είναι, αν όχι υπερβολικές, τουλάχιστον πρόωρες. Σκληρό παζάρι αναμένεται και για τα άλλα σημαντικά πόστα, από το χαρτοφυλάκιο της Ενέργειας και της Εξωτερικής Πολιτικής μέχρι την προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Για το πρώτο θα κονταροχτυπηθούν Γερμανία και Βρετανία, με τη Μέρκελ να θέλει διακαώς να διατηρήσει τον Γκίντερ Έτινγκερ και τον Κάμερον να θέλει μέσω αυτής της θέσης να καθορίσει τις σχέσεις Ε.Ε. - Ρωσίας. Ανοιχτά είναι όλα για τη διαδοχή της βαρόνης Άστον, τη θέση της οποίας διεκδικεί η Ιταλία με την υπουργό της επί των Εξωτερικών Φεντερίκα Μογκερίνι, ενώ φαβορί για την προεδρία του Συμβουλίου θεωρείται η πρωθυπουργός της Δανίας, Χέλε Τόρινγκ - Σμιτ, η οποία ανήκει στο στρατόπεδο των ευρωσοσιαλιστών, αλλά λέγεται ότι έχει και τις ευλογίες του Κάμερον. Το πού θα κάτσει η μπίλια για όλα αυτά τα πόστα αναμένεται να κριθεί στην έκτακτη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε. που θα γίνει στις 16 Ιουλίου.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 29 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
10
ΕΡΓΑΣΙΑ
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ
«Βήμα σημειωτόν» ή βήμα επαναφοράς των συμβάσεων; Πώς αποτιμάται η πρόσφατη απόφαση του ΣτΕ για τη διαιτησία Οι εκτιμήσεις για την πρόσφατη απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας που έκρινε αντισυνταγματικές τις διατάξεις της Πράξης Υπουργικού Συμβουλίου (ΠΥΣ) με τις οποίες καταργήθηκε η δυνατότητα των σωματείων να καταφεύγουν μονομερώς στη διαιτησία, σε περίπτωση που δεν υπάρξει συμφωνία με τους εργοδότες για τη σύναψη Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας, διίστανται... Και αυτό γιατί η απόφαση ακυρώνει μέρος της ΠΥΣ 6/2012 με την οποία καταργήθηκε το δικαίωμα των συνδικάτων να προσφύγουν μονομερώς στη Διαιτησία, ω-
στόσο το Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο έκρινε συμβατές με το Σύνταγμα όλες τις άλλες ρυθμίσεις της ίδιας ΠΥΣ (Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου) με τις οποίες περικόπηκαν οι κατώτατες αποδοχές (κατά 22% και 32% για εργαζόμενους κάτω των 25 ετών) και η μετενέργεια, που αποτελούν σημαντικό μέρος του νομοθετικού πλέγματος της εφαρμογής των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας. Επομένως το ερώτημα που τίθεται είναι αν η συγκεκριμένη απόφαση αποτελεί απλώς ένα βήμα για την επαναδιεκδίκηση των συλλογικών διαπραγματεύσεων και των συλλογικών συμβάσεων ή εν τέλει είναι μια «νί-
Αλέξης Μητρόπουλος*: Η απόφαση δεν προσφέρεται για θριαμβολογίες... Η υπ’ αριθ. 2307/2014 απόφαση του ΣτΕ δεν δημιουργεί έδαφος για θριαμβολογίες και πανηγυρισμούς εκ μέρους της εργατικής τάξης και των εκπροσώπων της. Ουσιαστικά έδωσε δικαστικό κύρος και συνταγματικότητα στην ΠΥΣ 6/2012, που περιλαμβάνει πολύ σκληρές ρυθμίσεις για τους μισθούς και το σύστημα των ΣΣΕ στον ιδιωτικό τομέα. Η μοναδική αντισυνταγματικότητα που αναγνώρισε σ’αυτή την -πρωτοφανή για πολιτισμένη χώρα- ΠΥΣ είναι η ρύθμιση της προσφυγής στη διαιτησία μόνο κατόπιν συμφωνίας των ταξικών αντιπάλων και η κρίση πως η διαιτησία δεν θα έπρεπε να περιορίζεται μόνο στον καθορισμό του βασικού μισθού και ημερομισθίου. Στην πράξη όμως, η μεμονωμένη αυτή «νίκη» των συνδικάτων είναι παντελώς ατελέσφορη, αφού, αφενός εξήγγειλε τη συνταγματικότητα των κυριότερων διατάξεων της ΠΥΣ, αφετέρου, και στα μεμονωμένα θέματα αρμοδιότητας διαιτησίας, η διαδικασία επιλογής των διαιτητών και τα κριτήρια που η ίδια η ΠΥΣ θέτει αποκλείουν μια φιλεργατική έκβαση και αυτών των περιορισμένων θεμάτων αρμοδιότητάς της. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την ΠΥΣ, ο διαιτητής ή η Επιτροπή Διαιτησίας λαμβάνει υπόψη οικονομικά και χρηματοοικονομικά στοιχεία της επιχείρησης, τις οικονομικές συνθήκες, την «πρόοδο» στη μείωση του κενού ανταγωνιστικότητας(!!), τη μείωση του μοναδιαίου κόστους εργασίας κατά τη διάρκεια του προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής της χώρας και την παραγωγική δραστηριότητα στον επαγγελματικό κλάδο που σχετίζεται με τη διαφορά! Ως εκ τούτου, είναι «δώρον άδωρον» και στα όρια της προδιαγεγραμμένης φιλοεργοδοτικής κρίσης. Δυστυχώς, όλες οι άλλες ρυθμίσεις και περικοπές (22%, 32%) μισθών και ημερομισθίων, επιδομάτων, καθώς και σπουδαία θεσμικά ζητήματα (με-
τενέργεια, ρήτρα μονιμότητας κ.λπ.) κρίθηκαν συμβατά με το Σύνταγμα και το Διεθνές Δίκαιο που απορρέει από τις Διεθνείς συμβάσεις Εργασίας. Επομένως, χρειάζεται κατεπειγόντως επανεκκίνηση του εργατικού και συνδικαλιστικού κινήματος, ταχύτατη ανασυγκρότησή του, με την συμπερίληψη των ανέργων και των συνταξιούχων κάθε κλάδου και ασφαλώς στεντόρεια φωνή από την επιστήμη του Εργατικού Δικαίου, που πρέπει να εκπονήσει μαζί με τα συνδικάτα μιαν αποτελεσματική νομική στρατηγική. Και που πρέπει να ξεδιπλωθεί με μεγάλη μελέτη, προσοχή και ιεράρχηση μέσα στο διακεκαυμένο τοπίο του νέου καθολικώς αντισυνταγματικού μνημονιακού θεσμικού πλαισίου.
(*) Ο Αλέξης Π. Μητρόπουλος είναι βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ και πρόεδρος της Ένωσης για την Υπεράσπιση της Εργασίας και του Κοινωνικού Κράτους - ΕΝΥΠΕΚΚ (amitropoulos@parliament.gr).
κη» - «δώρο άδωρο» για τα εκατομμύρια των εργαζομένων που υπέστησαν τις βίαιες μνημονιακές παρεμβάσεις που περιελάμβανε η συγκεκριμένη ΠΥΣ. Δηλαδή ανοίγει ο δρόμος στα συνδικάτα να έχουν και πάλι τη δυνατότητα να ρυθμίζουν τους όρους αμοιβής και εργασίας με συλλογικές συμβάσεις εργασίας και, στην ανάγκη, ακόμα κα με διαιτητικές αποφάσεις; Η «Αυγή» ζήτησε τις απόψεις του Άρι Καζάκου, καθηγητή του Εργατικού Δικαίου στη Νομική Σχολή του ΑΠΘ, και του εργατολόγου και βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξη Μητρόπουλου.
Άρις Καζάκος: Τα συνδικάτα έχουν και πάλι τη δυνατότητα Συνοψίζοντας το νόημα και τη σημασία της τελευταίας απόφασης της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΟλΣτΕ) 2307/2014: Οι εργαζόμενοι και τα συνδικάτα τους έχουν και πάλι τη δυνατότητα να ρυθμίζουν συλλογικά και αυτόνομα την τιμή της εργασίας (μισθό) και τους λοιπούς όρους εργασίας με συλλογικές συμβάσεις εργασίας και, στην ανάγκη, με διαιτητικές αποφάσεις. Από την άποψη αυτή, η απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας σηματοδοτεί μια σπουδαία νίκη της ελληνικής κοινωνίας, γιατί το Δικαστήριο δέχθηκε ότι α) η κατάργηση με την ΠΥΣ 6/2012 του δικαιώματος μονομερούς προσφυγής στη Διαιτησία του Οργανισμού Μεσολάβησης και Διαιτησίας είναι αντίθετη στο Σύνταγμα (άρθρο 22 παρ. 2 για τη συλλογική αυτονομία), καθώς και ότι β) η διαιτητική απόφαση μπορεί να ρυθμίζει το σύνολο των όρων εργασίας, όπως ακριβώς και η συλλογική σύμβαση, και όχι μόνο τον βασικό μισθό / ημερομίσθιο. Είναι κοινώς γνωστό ότι η λειτουργία του επικουρικού μηχανισμού της διαιτησίας στηρίζει αποφασιστικά τη συλλογική αυτονομία, τη δυνατότητα σύναψης συλλογικών συμβάσεων εργα-
σίας. Στην άνιση, συχνά αντιφατική, κονφορμιστική ή αμφιρρέπουσα νομολογία των δικαστηρίων μας για τα Μνημόνια, τις περικοπές μισθών και συντάξεων, την κατάργηση της ειδικής προστασίας των ιδιωτικών εκπαιδευτικών με εγκύκλιο του υπουργείου Παιδείας, τις διαθεσιμότητες του 2011, την ΕΡΤ και τους απολυμένους της ΕΡΤ, τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, τις καθαρίστριες τους μισθούς και τις συντάξεις των δικαστών και των ενστόλων... προστίθεται η θεμελιώδης για τα συμφέροντα της κοινωνίας απόφαση 2307/2014 της Ολομέλειας του ΣτΕ. Η Ολομέλεια του ΣτΕ παραδέχεται, μεταξύ άλλων, ότι τα χειρουργικά νομοθετικά χτυπήματα σε βάρος των συλλογικών συμβάσεων εργασίας και της διαιτησίας με την ΠΥΣ 6/2012 κρίνονται με βάση το Σύνταγμα της χώρας και όχι το παρα-Σύνταγμα των Μνημονίων. Η ΟλΣτΕ 2307/2014 δεν έχει μόνο θετικά στοιχεία. Το Δικαστήριο δέχτηκε τη συνταγματικότητα της αναγκαστικής λήξης των συλλογικών συμβάσεων, της μερικής κατάργησης της μετενέργειας, της ρήτρας μονιμότητας. Δεν είναι όμως αλήθεια ότι δέχτηκε τη συνταγματικότητα της μείωσης των μισθών της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας. Ως προς αυτό το ζήτημα το δικαστήριο έκρινε καταργημένη τη δίκη για τυπικούς
(μη ουσιαστικούς) λόγους. Η επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων και των διαιτητικών αποφάσεων με ταυτόχρονη αντιμετώπιση των συσσωρευμένων ζημιών δεν θα είναι αυτόματη μετά την απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ. Απαιτείται οργανωμένη συλλογική προσπάθεια των συνδικάτων, που τώρα πια όμως μπορεί να στηρίζεται και στα θεσμικά αντίβαρα που κατέκτησαν οι εργαζόμενοι με την ΟλΣτΕ 2307/2014 απέναντι στη νομοθετική επιδρομή. Κατ’ αποτέλεσμα, η απόφαση της ΟλΣτΕ δεν αποκαθιστά μόνο μια συνθήκη αξιοπρέπειας των εργαζομένων, δηλαδή τη δυνατότητά τους να ρυθμίζουν με συλλογικό τρόπο τους όρους εργασίας και ιδίως τους μισθολογικούς και να μην υποτάσσονται στη βία του ισχυροτέρου (με όργανο την ατομική σύμβαση εργασίας). Σηματοδοτεί συγχρόνως την πλήρη αποδοκιμασία και ανατροπή των μνημονιακών πολιτικών που στηρίζονται στην αποδόμηση των συλλογικών συμβάσεων εργασίας και της διαιτησίας με σκοπό την εσωτερική υποτίμηση με δραστική μείωση των μισθών χάριν της βελτίωσης (υποτίθεται) της ανταγωνιστικότητας. Ας μη γελιόμαστε, η αυτοδύναμη προστασία των υλικών όρων ύπαρξης των πολιτών εξακολουθεί να έχει προτεραιότητα. Αυτό όμως δεν συγχωρεί κανενός είδους μηδενισμό της δικαστικής προστασίας. Η σχέση της αυτοδύναμης προστασίας των εργαζομένων, των ταξικών αγώνων, με το αίτημα δικαστικής προστασίας είναι μια δυναμική διαλεκτική σχέση. Περί αυτού δεν έχει παρά να ρωτήσει κανείς οποιονδήποτε εργαζόμενο, συνδικαλιστή ή μη, τον ίδιο τον εαυτό του.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 29 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
11
OIKONOMIA
Εξάμηνο - κόλαση ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ
Έξι μεγάλες ανατροπές σε ασφαλιστικό και εργασιακά δρομολογούνται από την ερχόμενη εβδομάδα και μέχρι το τέλος του χρόνου θα τεθούν σε εφαρμογή σειρά μέτρων που έχουν εγκριθεί ως προαπαιτούμενα στην τελευταία διαπραγμάτευση με την τρόικα και θα επηρεάσουν περισσότερους από επτά εκατομμύρια εργαζόμενους και συνταξιούχους οι οποίοι θα βιώσουν ουσιαστικά την εφαρμογή ενός νέου Μνημονίου. Το εναρκτήριο λάκτισμα για τον πλήρη επανασχεδιασμό του ασφαλιστικού συστήματος δίνεται με τις νέες οριζόντιες μειώσεις στις επικουρικές συντάξεις κατά 5,2% από την 1η Ιουλίου, στο πλαίσιο του νέου «δόγματος» για «μηδενικά ελλείμματα». Εγκαινιάζεται έτσι ένας νέος κύκλος αλλεπάλληλων μειώσεων στις συντάξιμες αποδοχές, που θεωρείται βέβαιο ότι θα επεκταθούν και στις κύριες συντάξεις μέχρι τις αρχές του 2015, καθώς το έλλειμμα των ασφαλιστικών ταμείων σύμφωνα με όλους τους υπολογισμούς, θα προσεγγίσει τα 3 δισ. ευρώ μέσα στο 2014.
Ιδιωτικό σύστημα παροχών... Το νέο ασφαλιστικό έχει ανατεθεί στο ΚΕΠΕ (Κέντρο Προγραμματισμού και Οικονομικών Μελετών), που θα εκπονήσει αναλογιστική μελέτη εντός δύο μηνών για την επερχόμενη ασφαλιστική μεταρρύθμιση. Τα μέτρα αναμένεται να οριστικοποιηθούν εντός του Σεπτεμβρίου, να ψηφιστούν τον Οκτώβριο και να ισχύσουν από τον Ιανουάριο του 2015. Ο σχεδιασμός θα προσιδιάζει σε ένα ιδιωτικό σύστημα ασφάλισης (με σταδιακή ισχυρή παρουσία των ιδιωτικών ασφαλιστικών εταιρειών), θα περιλαμβάνει περαιτέρω ενοποιήσεις των ασφαλιστικών ταμείων -τρία ταμεία κύριας ασφάλισης- και καθιέρωση ενιαίων κανόνων και όρων ασφάλισης για όλους τους ασφαλισμένους. Οι νέες περικοπές συνταξιοδοτικών παροχών (κύριες και επικουρικές) και οι μειώσεις των εσόδων από το ασφαλιστικό σύστημα με την κατάργηση των κοινωνικών πόρων (φόροι υπέρ τρίτων) αποτελούν τις κεντρικές κατευθύνσεις της νέας μεταρρύθμισης. Η κεντρική φιλοσοφία της «μεταρρύθμισης» του νέου ασφαλιστικού συστήματος, είναι η «διασφάλιση της οικονομικής αυτοδυναμίας του», δηλαδή η κάλυψη των υποχρεώσεών του χωρίς την ανάγκη της συνεισφοράς του κρατικού προϋπολογισμού! Μέχρι το τέλος του χρόνου η λογική της λεγόμενης ρήτρας μηδενικού ελλείμματος θα εφαρμοστεί στο σύνολο των ταμείων κύριας επικουρικής ασφάλισης και εφάπαξ βοηθήματος. Αυτό σημαίνει ότι τα εν λόγω ταμεία θα προσαρμόζουν ανά τρίμηνο τις παροχές τους στα όρια των εσόδων τους, έτσι ώστε στο τέλος του έτους τα ίδια έσοδα να καλύπτουν τις παροχές χωρίς την ανάγκη χρηματοδότησης. Επιπλέον οι περικοπές από την 1η Ιουλίου θα επεκταθούν και στα επιδόματα που χορη-
Με ανατροπές σε ασφαλιστικό, εργασιακά... Ερώτηση 50 βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ στον υπουργό Εργασίας για τα νέα μέτρα που ζητάει το ΔΝΤ μετατρέποντας τη χώρα σε «ειδική οικονομική ζώνη»
γεί ο ΟΑΕΔ στους πλέον ασθενέστερους εργαζόμενους, λόγω της μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών, με αποτέλεσμα τα οικογενειακά επιδόματα και τα επιδόματα μητρότητας να καταβάλλονται πλέον μειωμένα κατά 50% και να καταργηθούν από το 2015!
Μισθοί «ζώνης»... Η σκυτάλη των ανατροπών θα περάσει μέχρι το φθινόπωρο στα εργασιακά, όπου προβλέπεται, «νέος κύκλος επιθέσεων της μνημονιακής συγκυβέρνησης ενάντια στον κόσμο της εργασίας, προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος της πλήρους κατεδάφισης των εργασιακών δικαιωμάτων, της ισοπέδωσης των εργασιακών σχέσεων και της μετατροπής ολόκληρης της χώρας σε ‘ειδική οικονομική ζώνη’» σύμφωνα με την επίκαιρη ερώτηση που κατέθεσαν την προηγούμενη εβδομάδα στον υπουργό Εργασίας 50 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ. Στην ερώτηση υπογραμμίζεται πως ο σχεδιασμός, όπως προκύπτει από την πρόσφατη έκθεση του ΔΝΤ, προβλέπει: o Πλήρη κατάργηση των προσαυξήσεων προϋπηρεσίας για τους μακροχρόνια άνεργους. Στην έκθεση αναγράφεται σαφώς ότι ο περιορισμός στο 50% της προσαύξησης των τριετιών, ο οποίος νομοθετήθηκε πρόσφατα στο Μεσοπρόθεσμο (4254/2014), δεν επαρκεί και χρειάζονται γρηγορότερα βήματα στην κατεύθυνση της κατάργησης των δικαιωμάτων λόγω προϋπηρεσίας, προκειμένου να προετοιμαστεί το έδαφος για την οριστική κατάργηση των τριετιών μέχρι το 2017. o Κατάργηση των περιορισμών στις ομαδικές απολύσεις και πλήρη απελευθέρωσή τους, με χρονοδιάγραμμα μάλιστα υλοποίησης μέχρι το φθινόπωρο του 2014. o Επαναφορά της δυνατότητας «ανταπεργίας» των εργοδοτών, με κλείσιμο των επιχειρήσεων (lock out), περιορισμό των συνδικαλιστικών ελευθεριών και της προστασίας στην άσκηση των συνδικαλιστικών δικαιωμάτων και αλλαγή των προϋποθέσεων με τις οποίες λαμβάνονται οι αποφάσεις για την κήρυξη απεργίας, ώστε να καταστεί ιδιαίτερα δύσκολη η δυνατότητα λήψης τέτοιας απόφασης.
«ΕΦΑΡΜΟΣΤΕ ΤΑ ΠΡΟΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΑ» ΛΕΝΕ ΟΙ ΔΑΝΕΙΣΤΕΣ
Οι μισθοί πέφτουν και το 2014! ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΘΑΝΟΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ
Με το αυριανό EuroWorking Group, που με τη συμμετοχή του νέου προέδρου του ΣΟΕ Χριστόδουλου Στεφανάδη θα προετοιμάσει το Eurogroup της 2ας Ιουλίου, ξεκινά ένα «καυτό» εξάμηνο για την ελληνική οικονομία, με τους δανειστές να πιέζουν με αμείωτους ρυθμούς για εκπλήρωση των προαπαιτούμενων και εν γένει των υποχρεώσεων που ενυπογράφως έχει αναλάβει η κυβέρνηση Σαμαρά. Την ίδια ώρα όμως που οι δανειστές πιέζουν και στο υπουργείο Οικονομικών διακηρύσσουν την ανάγκη να φανεί αξιόπιστη η Αθήνα στην υλοποίηση των δεσμεύσεων, συντεχνίες με ισχυρό «lobbying» σε Βουλή και κυβέρνηση καταφέρνουν σε αντίθεση με το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού να ξεπερνούν την κρίση πιέζοντας για μικρότερες δυνατές απώλειες (π.χ. δικαστικοί και ένστολοι). Κάτι που καταφέρνουν χάριν των μικροκομματικών ισορροπιών που αναζητεί η συγκυβέρνηση Ν.Δ. - ΠΑΣΟΚ έστω και με φαλκίδευση της πορείας του προϋπολογισμού και τα επαπειλούμενα νέα μέτρα που φέρνουν οι αποφάσεις των Ανώτατων Δικαστηρίων, αφού το κόστος ενδεχόμενης επαναφοράς όλων των ειδικών μισθολογίων στα επίπεδα του 2012 θα έφτανε ενδεχομένως ακόμη και το 1 δισ. ευρώ. Αντίθετα οι «πληβείοι» δηλαδή όλες οι υπόλοιπες ομάδες εργαζομένων, συνθλίβονται ολοένα και περισσότερο οικονομικά. Του λόγου το ασφαλές πιστοποιεί πλήθος δεδομένων και -ενδεικτικά και μόνο- δύο προχθεσινές εξελίξεις: o Πρώτον, η αδυναμία εκατομμυρίων ελληνικών νοικοκυριών να ανταποκριθούν στις φορολογικές τους υποχρεώσεις λόγω συνεχιζόμενης λιτότητας και χαρατσιών, η οποία μεταφράσθηκε σε μαζική αποφυγή υποβολής φορολογικών δηλώσεων, με αποτέλεσμα οι προθεσμίες υποβολής Ε1 να παραταθεί έως τις 14 Ιουλίου (είναι προφανές ότι το υπουργείο Οικονομικών «θορυβήθηκε» για να δώσει αυτήν την παράταση όχι από την αδυναμία των Ελλήνων να πληρώσουν φόρους αλλά για το αν θα καταφέρει να μαζέψει τα ογκώδη ποσά φόρων που απαιτεί η τρόικα).
Τα ληξιπρόθεσμα χρέη στο πεντάμηνο του έτους έφθασαν στο ύψος των 66,37 δισ. ευρώ
o Δεύτερον, τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ βάσει των οποίων Ελλάδα και Κύπρος εμφανίζουν τη μεγαλύτερη μείωση εισοδημάτων μεταξύ των 28 χωρών της Ε.Ε. Στο α’ τρίμηνο η Ελλάδα βρέθηκε στη 2η θέση μεταξύ των κρατών της Ευρωπαϊκής Ένωσης στα οποία σημειώθηκαν μειώσεις μισθών με 3,3% πίσω από Κύπρο (-7,9%) και μπροστά από Κροατία (-1,7%) Ιρλανδία (-0,3%) και Ιταλία (0,2%). Σε ένα τέτοιο περιβάλλον γενικευμένης οικονομικής δυσπραγίας των Ελλήνων, οι δανειστές πιέζουν για τα έξι πρώτα προαπαιτούμενα που κανονικά έπρεπε να έχουν ικανοποιηθεί τον Μάιο προκειμένου να εκταμιευθεί η υπο-δόση του 1 δισ. ευρώ και πλέον θα πρέπει να έχουν διευθετηθεί ωσότου έλθουν οι επικεφαλής ελεγκτές της τρόικας στην Αθήνα (πιθανότατα στις 8 Ιουλίου) και αυτά αφορούν: 1. Τον ήδη υιοθετηθέντα νόμο για το υπαίθριο εμπόριο. 2. Το ήδη θεσπισθέν πλαίσιο των αδειοδοτήσεων και του χωροταξικού σχεδιασμού. 3. Τη συμπλήρωση της λίστας φόρων υπέρ τρίτων. 4. Τον προωθούμενο κώδικα συμπεριφοράς για τα μέλη της κυβέρνησης. 5. Απόφαση για σχέδιο δράσης σχετικά με την είσπραξη των οφειλών. 6. Νόμο για τη μείωση του περιθωρίου κέρδους των φαρμακοποιών. Στη συνέχεια, πρέπει να προχωρήσει η υλοποίηση των άλλων έξι προαπαιτούμενων μέτρων για την εκταμίευση της δεύτερης υπο-δόσης του 1 δισ. ευρώ, που ήταν προγραμματισμένη να εκταμιευθεί τον Ιούλιο. Παράλληλα, σειρά σημαντικών νόμων θα απασχολήσει τη Βουλή έως και την ολοκλήρωση στις 3 Οκτωβρίου του Γ’ θερινού τμήματος της Βουλής.
Είναι τέτοια η πίεση που ασκούν οι δανειστές ώστε καθημερινά να παρατηρούνται μίνι εκτροπές. Όπως π.χ. η άρνηση του υπουργείου Οικονομικών να συμμορφωθεί με δύο αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας που έκριναν αντισυνταγματικές τις διατάξεις φορολόγησης του επιδόματος βιβλιοθήκης των πανεπιστημιακών και του επιδόματος αλλοδαπής πολιτικών υπαλλήλων του Δημοσίου. Σε έγγραφο που εξέδωσε η Διεύθυνση Φορολογίας Εισοδήματος του υπουργείου περιγράφεται η πρόθεση του τελευταίου να αποφύγει την καθολική εφαρμογή αποφάσεων ανωτάτων δικαστηρίων που ανατρέπουν την εφαρμογή φοροεισπρακτικών μέτρων σε βάρος μεγάλου αριθμού φορολογουμένων και, όπως γνωστοποιεί, καλύπτονται μόνο όσοι προσέφυγαν στη Δικαιοσύνη. Μάλιστα, υπάρχει το ενδεχόμενο να τηρήσει παρόμοια στάση το υπουργείο Οικονομικών και σε άλλες περιπτώσεις αποφάσεων ανωτάτων δικαστηρίων, όπως αυτές με τις οποίες κρίθηκαν αντισυνταγματικές οι διατάξεις για το «χαράτσι» στα ακίνητα μέσω ΔΕΗ και τη φορολόγηση της πάγιας αποζημίωσης των δικαστικών. Στο μεταξύ με δραματικούς ρυθμούς αυξάνονται τα ληξιπρόθεσμα χρέη των φορολογουμένων. Ξεπερνούν από την αρχή του έτους το 1 δισ. ευρώ κατά μέσον όρο μηνιαίως, καταδεικνύοντας με τον τρόπο αυτόν τη μεγάλη αδυναμία τόσο των νοικοκυριών όσο και των επιτηδευματιών και επιχειρήσεων να πληρώσουν τους υπέρογκους μνημονιακούς φόρους που έχουν «γονατίσει» τα τελευταία χρόνια μισθωτούς και μικρομεσαίους. Με βάση τα νεότερα στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων, τα ληξιπρόθεσμα χρέη στο πεντάμηνο του έτους έφθασαν στο ύψος των 66,37 δισ. ευρώ (66.370 εκατ. ευρώ, έναντι 65.969 εκατ. ευρώ τον Απρίλιο). Υπερβαίνουν δηλαδή το ένα τρίτο του ελληνικού ΑΕΠ! Παρά λοιπόν αυτήν τη ζοφερότατη εικόνα, από το υπουργείο Οικονομικών εκπέμπεται μετ επιτάσεως ένα μήνυμα: «να φανούμε συνεπείς στους δανειστές», με ό,τι και αν σημαίνει αυτό για την καθημερινότητα εκατομμυρίων ελληνικών νοικοκυριών...
12
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 29 IOYNIOY 2014
ΚΟΙΝΩΝΙΑ
Ρεκόρ αύξησης της ανισότητας και της φτώχειας στην Ελλάδα ΤΗΣ ΜΑΡΙΚΑΣ ΦΡΑΓΚΑΚΗ
Ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανασυγκρότησης (ΟΟΣΑ) πρόσφατα δημοσίευσε ορισμένα στοιχεία σχετικά με την κατανομή εισοδήματος και τη φτώχεια στις 33 χώρες - μέλη του, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα1. Τα στοιχεία αναφέρονται στα έτη 2007 και 2011, αναδεικνύοντας τις επιπτώσεις της κρίσης την περίοδο αυτή. Η εικόνα η οποία αναδύεται ειδικά για τη χώρα μας παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, ενώ η μελέτη των εν λόγω στοιχείων μπορεί να αποτελέσει εργαλείο και για την καλύτερη κατανόηση της εκλογικής συμπεριφοράς του πληθυσμού. Σε ό,τι αφορά στην κατανομή του εισοδήματος, η εικόνα η οποία διαμορφώνεται την πιο πάνω περίοδο έχει ως εξής: Το κατά νοικοκυριό διαθέσιμο εισόδημα μειώθηκε στη χώρα μας κατά 9,8% έναντι 1,31% στο σύνολο των χωρών του ΟΟΣΑ. Μάλιστα, η Ελλάδα είναι η χώρα με τη μεγαλύτερη μείωση, ακολουθούμενη από το Ισραήλ (9,1%), την Ισπανία (5,6%) και την Ιρλανδία (5%). Κατά εισοδηματική κατηγορία, η μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος ήταν σημαντικά μεγαλύτερη για τα χαμηλά εισοδήματα σε σχέση με τα υψηλά. Ειδικότερα, το 10% του πληθυσμού με το χαμηλότερο εισόδημα υπέστη μείωση ίση με το 26% το 2010 και το 33% το 2011. Αντίθετα, η μείωση που σημειώθηκε για το 10% του πληθυσμού με το υψηλότερο εισόδημα ήταν ίση με το 16% και το 22% αντίστοιχα. Την επιδείνωση της ανισοκατανομής του εισοδήματος που υποδηλώνουν τα στοιχεία αυτά προσεγγίζει η Ισπανία. Μάλιστα οι δύο αυτές χώρες παρουσιάζουν τη μεγαλύτερη αύξηση της ανισότητας μεταξύ των 33 χωρών - μελών του ΟΟΣΑ! Συγκεκριμένα, το 2011, το μερίδιο του εισοδήματος που αντιστοιχούσε στο 10% του πληθυσμού με το υψηλότερο εισόδημα ήταν 13 φορές μεγαλύτερο από εκείνο που αντιστοιχούσε στο 10% με το χαμηλότερο εισόδημα (24,4% έναντι μόλις 1,9%). Σημειώνεται ότι το 2007 το μερίδιο
του πλουσιότερου τμήματος του πληθυσμού ήταν σχεδόν 11 φορές μεγαλύτερο από εκείνο του φτωχότερου. Με άλλα λόγια, η ήδη μεγάλη ανισοκατανομή του εισοδήματος στην Ελλάδα έγινε ακόμα χειρότερη με την κρίση. Στην Ισπανία, ο αντίστοιχος λόγος (μερίδιο του πλουσιότερου 10% του πληθυσμού σε σχέση με το φτωχότερο 10%) το 2011 ήταν 14 από 8 το 2007. Κατά ηλικία, η μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος ήταν σημαντικά μεγαλύτερη για τα νεώτερης ηλικίας άτομα, φθάνοντας στο 10,8% για τα παιδιά (έως 17 ετών), στο 8,7% για τους νέους (έως 25 ετών) και στο 5,4% για τα άτομα άνω των 65 ετών. Την Ελλάδα ακολουθεί η Ισλανδία (μείωση κατά 6,1%, 6,9% και 3,8% αντίστοιχα), η Ιρλανδία (μείωση κατά 7,2%, 5,6% και 1,8%) και η Ισπανία (μείωση κατά 4,9%, 3,9% και 0,2%). Σημειώνεται ότι κατά μέσο όρο στις 33 χώρες μέλη του ΟΟΣΑ τα αντίστοιχα μεγέθη ανέρχονται σε μείωση κατά 1% για τα παιδιά και κατά 0,7% για τους νέους, αλλά αύξηση κατά 0,9% για τα μεγαλύτερης ηλικίας άτομα. Όπως θα ήταν αναμενόμενο, η φτώχεια αυξήθηκε, ιδιαίτερα αν μετρηθεί σε σχέση με την πριν από την κρίση περίοδο. Ειδικότερα -η φτώχεια, μετρούμενη ως το ποσοστό των νοικοκυριών με εισόδημα μικρότερο από το 50% του μέσου διαθέσιμου εισοδήματος- αυξήθηκε από το 14% στο 15,2% μεταξύ 2007 και 2011
Η ήδη μεγάλη ανισοκατανομή του εισοδήματος έγινε ακόμα χειρότερη με την κρίση
στην Ελλάδα, δηλαδή κατά 1,2%2. Αν όμως η φτώχεια μετρηθεί σε σχέση με το εισόδημα του 2005, τότε η αύξηση αυτή φθάνει στο 14,7% κατατάσσοντας τη χώρα μας στην πρώτη θέση μεταξύ των 33 χωρών, με τη μεγαλύτερη δηλαδή αύξηση της φτώχειας! Έτσι, το 2011, σε σχέση με το 2005, το ποσοστό των νοικοκυριών με εισόδημα μικρότερο από το 50% του μέσου διαθέσιμου εισοδήματος έφθασε στο 26,8% έναντι 12,1% το 2007. Κατά ηλικία, η φτώχεια πλήττει κατά κύριο λόγο τα παιδιά και τα νεώτερης ηλικίας άτομα. Το 2011, αυτή ήταν ίση με το 20,4% για τα παιδιά (έως 17 ετών), 21,6% για τα άτομα 1825 ετών, 15% για τα άτομα ηλικίας 26-65 και 7,3% για τα άτομα ηλικίας μεγαλύτερης των 65 ετών (έναντι μέσου όρου 15,2% για το σύνολο του πληθυσμού, όπως αναφέρεται πιο πάνω). Συνολικά, η κρίση έχει πλήξει διαφορετικές κατηγορίες του πληθυσμού με διαφορετική ένταση. Οι ε-
πιπτώσεις είναι πολύ μεγαλύτερες για τα μεσαία και χαμηλά εισοδήματα, καθώς και για τα παιδιά και τους νέους. Μάλιστα, τα φαινόμενα αυτά εμφανίζονται με ιδιαίτερη δριμύτητα στη χώρα μας σε σύγκριση με τον υπόλοιπο κόσμο. Δεδομένου ότι η πιο πάνω εικόνα αναφέρεται στο έτος 2011 και ότι η κρίση συνεχίζεται, εικάζεται ότι η ανισότητα και η φτώχεια επιδεινώνονται διαρκώς. Είναι προφανές ότι η ανακοπή των τάσεων αυτών και πολύ περισσότερο η ανατροπή τους καθιστά απολύτως αναγκαία τη δραστική και ριζική μεταβολή της ασκούμενης οικονομικής και κοινωνικής πολιτικής. Οι επιδόσεις του ΣΥΡΙΖΑ στις
πρόσφατες εκλογές υποδηλώνουν την ευρεία αναζήτηση διεξόδου σε αριστερή, προοδευτική κατεύθυνση. Αποτελεί ιστορικό καθήκον για την ανανεωτική, ριζοσπαστική Αριστερά η δικαίωση των προσδοκιών αυτών. Η κοινωνία πρέπει να βγει όρθια από την κρίση. Δεν μπορεί να γίνει διαφορετικά. Δεν πρέπει να επιτρέψουμε να γίνει διαφορετικά. OECD (2014) Income Inequality Update June 2014 www.oecd.org/social/inequality.htm 1
Οι δείκτες φτώχειας του ΟΟΣΑ είναι διαφορετικοί από εκείνους της Ε.Ε. 2
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 29 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
13
AΡΘΡΑ
Η σχέση αυτοδυναμίας και διαπραγμάτευσης Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει εξηγήσει με πολύ καθαρό τρόπο ότι το χρέος αποτελεί ένα εργαλείο, έναν μοχλό εκβιασμού των λίγων ισχυρών της κοινωνίας απέναντι στους πολλούς για να περάσει η πολιτική λιτότητας που ευνοεί τα συμφέροντά τους. Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει μπει στη λογική που λέει ότι το ζήτημα του χρέους είναι ένα ζήτημα αντιπαράθεσης ανάμεσα στην Ελλάδα και τη Γερμανία, ούτε ένα ζήτημα «συνεννόησης» ανάμεσα στην Ελλάδα και τη Γερμανία, όπως προτείνει ο κ. Σαμαράς, που υπαινίσσεται ότι πρέπει να παραμείνει στην εξουσία γιατί «οι Γερμανοί είναι φίλοι του».
Ο ΣΥΡΙΖΑ αρνείται πεισματικά να συνδράμει στην υποτιθέμενη διαπραγμάτευση που κάνει ο κ. Σαμαράς με τους φίλους του, δεν πρόκειται να συμφωνήσει ότι τίθεται ζήτημα «εθνικής διαπραγμάτευσης» Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει διακηρύξει από πολύ νωρίς ότι το πρόβλημα του ελληνικού δημόσιου χρέους είναι μόνο μια ασθενής πτυχή ενός μεγάλου ευρωπαϊκού προβλήματος και ότι για τη λύση αυτού του προβλήματος συγκρούονται δύο πολιτικά στρατόπεδα, που εκφράζουν διαφορετικά κοινωνικά συμφέροντα: των νεοφιλελεύθερων και της Αριστεράς. Όλα τα άλλα στρατόπεδα που εμφανίζονται θα αναγκαστούν την κρίσιμη ώρα να πάνε είτε από τη μία είτε από την άλλη πλευρά. Ο ΣΥΡΙΖΑ αρνείται πεισματικά να συνδράμει στην υποτιθέμενη διαπραγμάτευση που κάνει ο κ. Σαμαράς με τους φίλους του, δεν πρόκειται να συμφωνήσει ότι τίθεται ζήτημα «εθνικής διαπραγμάτευσης» (όπως υπενθύμισε πρόσφατα σε συνέντευξή του ο Γ. Σταθάκης). Ο εχθρός των πληττόμενων κοινωνικών στρωμάτων δεν είναι μόνο το κεφάλαιο και οι ελίτ στο εξωτερικό, αλλά κυρίως στο εσωτερικό. Με το εσωτερικό μέτωπο η σύγκρουση θα είναι πιο δύσκολη αλλά και πιο σημαντική (όπως υπενθύμισε πρόσφατα σε συνέντευξή του ο Γ. Δραγασάκης). Για τον λόγο αυτόν ο ΣΥΡΙΖΑ δεν υιοθετεί μια ρητορική που λέει ότι ο κ. Σαμαράς πιέζεται από τους δανειστές και υποκύπτει, αλλά αντίθετα συστηματικά αποκαλύπτει ότι οι μνημονιακές κυβερνήσεις χρησιμοποιούν την τρόικα και το χρέος ως φόβητρο για να εφαρμόσουν πολιτικές που ευνοούν τα κοινωνικά συμφέροντα που εκπροσωπούν. Από τη στάση του ΣΥΡΙΖΑ στο θέμα της διαπραγμάτευσης μπορεί κανείς να ανιχνεύσει μια πολιτική στρατηγική υπέρ της αναδιανομής του κοινωνικού πλούτου. Η αναδιανομή που επαγγέλλεται ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι η δημιουργία μιας νέας ελίτ που θα αντικαταστήσει την παλιά, αλλά η αποδυνάμωση κάθε ελίτ. Πρόκειται για την αναδιανομή πλούτου και εξουσίας (μέσω της
ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΜΗΛΙΟΥ
εμβάθυνσης της δημοκρατίας σε όλα τα επίπεδα) υπέρ των υποτελών τάξεων. Η αντίθεση των πολιτικών δυνάμεων που στήριξαν και στηρίζουν τα μνημόνια με αυτή τη στρατηγική αναδιανομής πλούτου και εξουσίας του ΣΥΡΙΖΑ είναι κάθετη. Το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών επιβάλλει την επικαιροποίηση αυτής της πολιτικής στρατηγικής μας. Ο ΣΥΡΙΖΑ από δεύτερο κόμμα έγινε πρώτο, καίτοι τα ποσοστά του παρέμειναν σταθερά. Δύο τρόποι υπάρχουν να ερμηνεύσει κανείς αυτό το αποτέλεσμα και από την ερμηνεία προκύπτει και η στρατηγική για το μέλλον. Ο ένας είναι να θεωρηθεί αυτό το αποτέλεσμα το μέγιστο που μπορεί να πετύχει ο ΣΥΡΙΖΑ και να αναζητηθούν κυβερνητικές συμμαχίες και ο άλλος να θεωρηθεί το εφαλτήριο για την εκτίναξη στην αυτοδυναμία. Σ’ αυτήν την περίπτωση το δίλημμα στην κοινωνία πρέπει να τεθεί όσο πιο ξεκάθαρα γίνεται. Δεν συνεργαζόμαστε με κανέναν. Η επιλογή είναι: ΣΥΡΙΖΑ αυτοδύναμος ή ξανά εκλογές με το δίλημμα ακόμη πιο ισχυρό. Για να επιλέξει το κόμμα ποια από τις δύο στρατηγικές θα ακολουθήσει πρέπει να ορίσει ποιο είναι το διακύβευμα. Κατά την άποψή μου το διακύβευμα είναι ο σκληρός πυρήνας της πολιτικής μας: η διαπραγμάτευση του χρέους. Το δίλημμα αυτοδυναμία ή συνεργασίες στην πραγματικότητα αποτελεί μια μετωνυμία του διλήμματος: Διαπραγμάτευση για τη βιωσιμότητα του χρέους με δεδομένη την κατάργηση του Μνημονίου ή σταθεροποίηση της σημερινής κατάστασης με μικρές περιθωριακές βελτιώσεις; Η δεύτερη θέση είναι αυτή που εκφωνείται σε διάφορες αποχρώσεις από τις δυνάμεις που αυτοπαρουσιάζονται ως δυνάμει σύμμαχοι του ΣΥΡΙΖΑ. Η ΔΗΜ.ΑΡ. καθιστά σαφή τη θέση της ψηφίζοντας «παρών» για τον κ. Στουρνάρα, ανεξάρτητοι βουλευτές ψηφίζουν υπέρ της διαθεσιμότητας δημοσίων υπαλλήλων, το Ποτάμι επιτίθεται συνεχώς στη στρατηγική αναδιανομής του ΣΥΡΙΖΑ και είναι στην ίδια ευρωομάδα με το ΠΑΣΟΚ και το ΠΑΣΟΚ - Ελιά είναι η γκροτέσκ εκδοχή της Μαρίας Αντουανέτας. Είναι προφανές ότι συνεργασία με οποιαδήποτε από αυτές τις δυνάμεις σημαίνει μια άλλη διαπραγμάτευση από αυτήν για την οποία μας ψήφισαν οι πολίτες. Η εκφώνηση λόγου υπέρ αυτών των συνεργασιών είναι ένα σήμα στην κοινωνία το οποίο μόνο κακό μπορεί να μας κάνει. Είναι μεγάλη ανάγκη να επιμείνουμε στη στρατηγική της πολιτικής αυτοδυναμίας για να πετύχουμε τον μεγάλο στόχο μας, που δεν είναι άλλος από την ανατροπή υπέρ των κοινωνικά αδύναμων.
ΧΡΕΟΣ, ΑΝΕΡΓΙΑ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ:
Η ανάγκη μιας νέας πολιτικής Αν και μετά τις ευρωεκλογές κάνει διαρκώς φάλτσα, παίζει ακόμα η ορχήστρα του «success story» που προσπαθεί να εμφανίσει την ανακοπή κατάρρευσης της οικονομίας ως ανάκαμψη και τη φορολογική εξουθένωση ως μεταρρύθμιση. Από την απέναντι πλευρά, ο αντίλαλος επιστρέφει συχνά ως πλήρης απόρριψη θεωρώντας ότι όλα πρέπει να ξαναγίνουν από την αρχή και μόνο τότε θα είναι καλύτερα. Και οι δύο εντυπώσεις είναι πολιτικά μεγεθυμένες: Στην πραγματικότητα η ελληνική οικονομία έχει μπει σε μια παρατεταμένη περίοδο στασιμότητας, όπου ναι μεν δεν καταρρέει με πάταγο όπως συνέβαινε τα πρώτα χρόνια του Μνημονίου, αλλά ούτε και έχει επιλυθεί κανένα δομικό στοιχείο της κρίσης που θα την έθετε σε μια τροχιά σταθερής ανάκαμψης. Γι’ αυτό εξακολουθούν σήμερα να κυριαρχούν τρεις επίμονες κακοδαιμονίες, οι οποίες αποδεικνύουν ότι τα βασικά ζητήματα δεν λύθηκαν με τις μέχρι τώρα πολιτικές και επαναφέρουν την ανάγκη διαμόρφωσης μιας νέας στρατηγικής για την αντιμετώπισή τους, χωρίς ανεδαφικούς βολονταρισμούς και χωρίς βαρύγδουπες δόσεις τεχνητής ευφορίας. Η πρώτη κακοδαιμονία είναι το χρέος, που υποτίθεται ότι είχε ελαφρυνθεί κατά 130 δισ. ευρώ με το «κούρεμα» του 2012. Σύμφωνα όμως με επίσημη μελέτη της Τράπεζας Ελλάδος, «το πραγματικό όφελος ήταν μόλις 51,5 δισ. ευρώ», δηλαδή αισθητά χαμηλότερα ακόμα και από το ήμισυ των κυβερνητικών πανηγυρισμών. Η αποτυχία ουσιαστικής ελάφρυνσης του χρέους σε συνδυασμό με την μεγάλη ύφεση το οδήγησε φέτος να είναι στο 180% του ΑΕΠ, ένα επίπεδο πολύ πιο απειλητικό από αυτό που ήταν πριν το PSI.
Μόνη λύση είναι η ελληνική οικονομία να χρηματοδοτηθεί με ένα ξεχωριστό πακέτο νέων επενδύσεων τύπου Μάρσαλ από την Ευρωπαϊκή Ένωση Η επίσημη αναγνώριση ότι η διαγραφή των 80 δισ. ευρώ δεν έγινε πράξη δίνει το ηθικό δικαίωμα στην Ελλάδα να τη διεκδικήσει τώρα και ταυτόχρονα να επιδιώξει μια σειρά ελαφρύνσεων και αναδιαρθρώσεων που αφενός θα κάνουν το χρέος πραγματικά βιώσιμο, αφετέρου θα διαμορφώσουν συνθήκες σταθερότητας για να αρχίσουν να επιστρέφουν στη χώρα τα διαφυγόντα κεφάλαια και να ξαναμπούν στη χρηματοδότηση των επιχειρήσεων. Δεύτερη και κοινωνικά πιο απειλητική κακοδαιμονία είναι η μονιμοποίηση της μαζικής ανεργίας, ιδιαίτερα στις νέες και τις μεγάλες ηλικίες. Επειδή σήμερα ο απασχολούμενος εύκολα βρίσκεται άνεργος, αλλά το αντίστροφο γίνεται πολύ αργά, η μαζική επανένταξη στην αγορά εργασίας θα πάρει μια δεκαετία ακόμα και αν οι ρυθμοί ανάπτυξης ξεφύγουν από τα σημερινά αναιμικά ποσοστά. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι οι άνεργοι μέσης ηλικίας δεν θα προλάβουν να ξαναδουλέψουν και οι νεότεροι θα πρωτομπούν στην απασχόληση ως μεσήλικοι, πράγμα που θα οδηγήσει όχι μόνο το ασφαλιστικό σύστημα σε απανωτές καταρρεύσεις, αλλά και στην οικονομική εκτόπιση μιας γενιάς. Για να αποφευχθεί μια τέτοια εξέλιξη, χρειάζεται από τη μια μεριά να επιταχυνθεί η ανάπτυξη
ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΑΚΗ
της οικονομίας με ένα κύμα ιδιωτικών και δημόσιων επενδύσεων και από την άλλη να εφαρμοστούν άμεσα προγράμματα μαζικής προσωρινής απασχόλησης για να αποτραπεί η διά βίου εργασιακή απαξίωση των νεότερων ανέργων. Η τρίτη κακοδαιμονία είναι η αποτυχία της ελληνικής οικονομίας να γίνει πιο ανταγωνιστική παρά τις δραστικές μειώσεις μισθών στον ιδιωτικό τομέα και την κατάργηση πολλών εργασιακών ρυθμίσεων. Παρά τις σποραδικές εξαιρέσεις μερικών καλών επιχειρήσεων, οι εξαγωγές κινούνται πτωτικά και για άλλη μια φορά φαίνεται ότι ο βασικός παράγων της ύφεσης ήταν η απότομη κατάρρευση της εσωτερικής ζήτησης και η δραστική περικοπή των δημοσίων επενδύσεων που τόσο άκριτα εφαρμόστηκαν για τη δημοσιονομική προσαρμογή. Με τη σειρά της η ύφεση προκάλεσε μαζική αποεπένδυση παραγωγικού κεφαλαίου στην ελληνική οικονομία σε έκταση ανάλογη με βομβαρδισμένες περιοχές. Για να επανέλθει η παραγωγική ικανότητα στα προ της κρίσης επίπεδα θα χρειαστεί να γίνουν καθαρές νέες επενδύσεις γύρω στα 100 δισ. ευρώ στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα μέχρι το 2020 και το πρώτο ερώτημα είναι πού θα βρεθούν αυτά τα χρήματα. Ακόμα και αν υλοποιηθούν επακριβώς τα δύο ΚΠΣ και ο ιδιωτικός τομέας επενδύσει μαζικά στον τουρισμό και την ενέργεια, πάλι η Ελλάδα θα χρειαστεί ένα σημαντικό ποσόν για να καλύψει το επενδυτικό χάσμα. Μόνη λύση είναι η ελληνική οικονομία να χρηματοδοτηθεί με ένα ξεχωριστό πακέτο νέων επενδύσεων τύπου Μάρσαλ από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Επειδή και άλλες οικονομίες της Ευρωζώνης είναι εγκλωβισμένες σε μακρά ύφεση, το αίτημα του μεγάλου επενδυτικού σχεδίου αρχίζει να κερδίζει έδαφος σε πολλές χώρες. Η Γερμανία ανθίσταται ακόμα, αλλά εκτιμάται πως υπό την πίεση Ιταλίας και Γαλλίας το φθινόπωρο οι εξελίξεις θα είναι ραγδαίες και ίσως η Ευρωπαϊκή Ένωση ξαναζήσει το κύμα δημοσίων επενδύσεων όπως τη δεκαετία του 1990. Σε αντάλλαγμα οι κυβερνήσεις θα αναλάβουν την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων που πραγματικά προωθούν τον ανταγωνισμό και δεν είναι οι κακέκτυπες και αποτυχημένες συνταγές των Μνημονίων. Η Ελλάδα σε μια τέτοια περίπτωση πρέπει να είναι έτοιμη, απαιτητική αλλά και ενωμένη. Έτοιμη, γιατί ανάλογα προγράμματα θα διεκδικούν σχεδόν όλες οι χώρες και πρέπει να αποδείξει την απόλυτη προτεραιότητα να ξεφύγει οριστικά η ελληνική οικονομία από τις πιο πάνω κακοδαιμονίες πριν την καταστρέψουν. Απαιτητική, γιατί στην πλάτη της παίχτηκε η πιο άσχημη φάρσα ταχύρρυθμης λιτότητας που θα ξανάφερνε δήθεν την ανάπτυξη σε λίγους μήνες, όπως με περισσή αφέλεια διακήρυτταν οι εταίροι του Μνημονίου και με ανεξήγητη ευκολία αποδέχτηκε η τότε ελληνική κυβέρνηση. Κυρίως όμως πρέπει να είναι ενωμένη στις διεκδικήσεις της, γιατί το χρέος, η μαζική ανεργία και η καθίζηση της παραγωγής είναι χρόνια προβλήματα και διαφορετικά θα τα βρουν μπροστά τους πολλές κυβερνήσεις.
14 ΤΗΣ ΑΝΤΙΓΟΝΗΣ ΖΟΥΝΤΑ
Ενάντια στην κοινωνία, η συγκυβέρνηση προωθεί με συνοπτικές διαδικασίες τον βίαιο διαμελισμό και τελικά τη διάλυση της δημόσιας ΔΕΗ με παραχώρηση σε ιδιώτες όλων των σημαντικών λειτουργιών της αγοράς ηλεκτρισμού, όπως είναι τα δίκτυα, ζωτικά κομμάτια από την ίδια την επιχείρηση, καθώς και τα «φθηνά» καύσιμά της (λιγνίτης, υδροηλεκτρικά), παραχωρήσεις που αναμένεται να έχουν σοβαρές επιπτώσεις κυρίως στους εργαζόμενους και τα νοικοκυριά. Αφού δρομολογήθηκε η πώληση των δικτύων μεταφοράς -ΑΔΜΗΕ-, προχωρεί πλέον και η διαδικασία για τη δημιουργία «μικρής ΔΕΗ», μέσα από την ίδια τη ΔΕΗ, με σκοπό την πώλησή της. Ωστόσο, εμπόδιο στα σχέδια της συγκυβέρνησης έρχονται να σταθούν η ίδια η κοινωνία και οι εργαζόμενοι του ομίλου ΔΕΗ, που ξεκινούν τον αγώνα τους με απεργιακές κινητοποιήσεις και συλλαλητήρια την ερχόμενη Τετάρτη, ημέρα που θα ξεκινήσει στη Βουλή η συζήτηση του νομοσχεδίου για τη «μικρή ΔΕΗ».
Η μεγάλη - μικρή ΔΕΗ Η ετοιμοπαράδοτη επιχείρηση μόνο «μικρή» δεν θα είναι, ενώ στο άμεσο μέλλον το πιθανότερο είναι πως θα ξεπεράσει τη σημερινή, ενιαία, δημόσια ΔΕΗ, με κίνδυνο τελικά να την υποκαταστήσει στην αγορά. Το 30% που θα «κοπεί» από τη μητρική εταιρεία είναι ποσοστό σχετικό και όχι πραγματικό, δεδομένων της ποιότητας και της δυναμικότητας των μονάδων που περιλαμβάνονται στο επιλεγμένο προς παραχώρηση μείγμα. Άλλωστε δεν θα είχε ενδιαφέρον για ιδιώτη επενδυτή κάτι λιγότερο, ενώ οι «σωστές» επιλογές διασφαλίστηκαν υπό την επίβλεψη Κομισιόν και τρόικας. Για παράδειγμα, αναφορικά με τους λιγνίτες, λαμβάνοντας υπόψη και την απόσυρση παλαιών μονάδων, αλλά και την άδεια παραχώρησης σε ιδιώτη για την κατασκευή νέας μονάδας στη Φλώρινα, η νέα εταιρεία θα έχει παραγωγικό δυναμικό με καύσιμο λιγνίτη μεγαλύτερο αυτού της ΔΕΗ. Σύμφωνα με υπολογισμούς του σωματείου των βορείων «Σπάρτακος», με τις αποσύρσεις και τις μονάδες που θα έχουν μεγαλύτερο βαθμό απόδοσης, η μέση θερμογόνος δύναμη για τη νέα εταιρεία θα φτάσει σε 1.890 Κcal/τόνο έναντι 1.250 Kcal/τόνο που θα εκμεταλλεύεται η ΔΕΗ, φτάνοντας σε παραγωγικό δυναμικό μεγαλύτερο του 50%. Επιπλέον αυξήθηκαν τα προς πώληση MW υδροηλεκτρικής ισχύος σε 902 MW, από 500 που προέβλεπε ο αρχικός σχεδιασμός, εντάσσοντας μάλιστα και το μεγαλύτερο αντλητικό υδροηλεκτρικό εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας (Νέστου), που μπορεί να λειτουργεί περισσότερες ώρες. Σημειώνεται επίσης ότι ούτε το ποσοστό συμμετοχής των μονάδων,
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 29 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
OIKONOMIA ΣΕ ΠΛΗΡΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΒΙΑΙΟΥ ΔΙΑΜΕΛΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΕΚΠΟΙΗΣΗΣ ΤΗΣ ΔΕΗ
Ετοιμοπαράδοτες στους ιδιώτες μεγάλη και μικρή ΔΕΗ Επί ποδός εργαζόμενοι και κοινωνία ανάλογα με το χρησιμοποιούμενο καύσιμο, στην παραγωγή αντιστοιχεί στο 30%, καθώς για το 2013 οι λιγνιτικές μονάδες συμμετείχαν σε ποσοστό 48%, οι πετρελαϊκές 0%, οι μονάδες φυσικού αερίου 25%, τα υδροηλεκτρικά 12% και οι ΑΠΕ 16%. Επιπλέον, το 30% δεν αφορά τις μονάδες των νησιών που επιβαρύνουν τη ΔΕΗ. Ο Σύλλογος Διπλωματούχων Μηχανικών ΔΕΗ αναφέρει ότι το 30% των λιγνιτικών μονάδων που θα παραχωρηθούν έχει στο υπέδαφός του λιγνίτη αξίας 300 δισ. ευρώ και σημειώνει ότι η Μελίτη Ι είναι η πιο σύγχρονη λιγνιτική μονάδα της Ελλάδας, η καθαρότερη από πλευράς ρύπων, με τον μεγαλύτερο βαθμό α-
πόδοσης. Τονίζει ότι ο ΑΗΣ Κομοτηνής αποτελεί τη μεγαλύτερη επένδυση στην ευαίσθητη περιοχή της Θράκης, αφού στηρίζεται ενεργειακά η περιοχή από εισαγωγές ρεύματος από Τουρκία και Βουλγαρία.
Θολά σημεία Πάντως, εκτός των ανωτέρω, πολλά είναι και τα σημεία στα οποία είτε δεν υπάρχει καμία αναφορά είτε είναι αόριστα και ασαφή, αφήνοντας «πεδίον δόξης λαμπρό» στον επίδοξο αγοραστή. Αν και η υποτιθέμενη «αναστάτωση» του ΠΑΣΟΚ αποσοβήθηκε με «φρασεολογικές βελτιώσεις προς αποφυγήν παρερμηνειών», υπάρχουν πολλές γκρίζες ζώνες, όπως:
o Στο σχέδιο της κυβέρνησης προβλέπεται η παραχώρηση φραγμάτων των οποίων οι ταμιευτήρες περιέχουν νερό, που αποτελεί δημόσιο αγαθό, ενώ εξυπηρετούν συγχρόνως και την άρδευση αγροτικών εκτάσεων και την ύδρευση οικισμών. o Η υδροηλεκτρική παραγωγή περιλαμβάνει μονάδες υψηλού κόστους, εκ των οποίων πολλές δεν έχουν αποπληρωθεί. Τίθεται ζήτημα εκτίμησης μεταξύ αγοραίας τιμής και απόσβεσης στην 30ετία (συνήθης χρόνος αποπληρωμής). o Ο ιδιώτης που θα έχει πρόσβαση στον λιγνίτη θα τον εκμεταλλεύεται μόνο για τη νέα εταιρεία ή θα μπορεί να εξάγει ή να κλείνει τις μονάδες και να συμπληρώνει με φθη-
νές εισαγωγές, με ό,τι αυτό συνεπάγεται και για την απασχόληση; o Παραχωρείται η άδεια ηλεκτροπαραγωγής στον σταθμό Μελίτη ΙΙ χωρίς δέσμευση για στο χρόνο υλοποίησης της κατασκευής. o Ως προς τις μονάδες Αμύνταιο Ι και ΙΙ που τροφοδοτούν με θερμική ενέργεια (τηλεθέρμανση) τους οικισμούς Φιλώτα, Λεβαίας και Αμυνταίου, δεν εξασφαλίζει η αδιάλειπτη παροχή στους κατοίκους των περιοχών αυτών όπου επικρατεί δριμύ ψύχος τον χειμώνα. o Εισφέρονται ορυχεία, που όμως δεν είναι περιουσιακό στοιχείο της ΔΕΗ, αλλά, όπως προβλέπεται και στον ιδρυτικό της νόμο, έχει παραχωρηθεί η εκμετάλλευσή τους σε αυτήν ως δημόσια επιχείρηση προς όφελος του δημοσίου συμφέροντος και της κοινωνίας. o Στη νέα εταιρεία (βάσει του 30%) αντιστοιχεί και 1,45 δισ. επί του συνολικού χρέους της ΔΕΗ (επί 4,8 δισ.), κάτι για το οποίο πρέπει να υπάρχει και η σύμφωνη γνώμη των δανειστών, ενώ θα πρέπει η νέα εταιρεία να διεκδικήσει και το 1,3 δισ. των οφειλών προς τη ΔΕΗ εκ των οποίων 200 εκατ. προέρχονται από το Ελληνικό Δημόσιο. o Δυσκολίες διαφαίνονται και στη μεταβίβαση μέρους της πελατειακής βάσης της ΔΕΗ, ειδικά αναφορικά με τα κριτήρια επιλογής των πελατών και δεδομένου ότι πρέπει να αναληφθεί μερίδιο και από ειδικά τιμολόγια των ευάλωτων κατηγοριών πελατών, τα αγροτικά, των νησιών, αλλά και τα νέα με τις εκπτώσεις στα βιομηχανικά τιμολόγια κ.λπ. o Ως γνωστόν, μέρος των προς πώληση παγίων αποτελεί αναγνωρισμένη περιουσία των εργαζομένων και συνταξιούχων της ΔΕΗ (Ν. 2773/99). Σε κάποια εκ των ανωτέρω σημείων το ΥΠΕΚΑ αναμένεται να φέρει «φρασεολογικές βελτιώσεις» για να μην υπάρξουν παρερμηνείες.
Ολοταχώς προς το ξεπούλημα τα δίκτυα μεταφοράς Την ίδια στιγμή, το ξεπούλημα των δικτύων μεταφοράς, δηλαδή του 66% του ΑΔΜΗΕ, βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, με τέσσερα ξένα επιχειρηματικά σχήματα να έχουν προκριθεί από το διοικητικό συμβούλιο για την τελική φάση της υποβολής δεσμευτικών οικονομικών προσφορών, που τοποθετείται το φθινόπωρο. Η σημασία του συστήματος μεταφοράς και του δημόσιου ελέγχου του είναι συνώνυμη της ύπαρξης του ηλεκτρισμού, δεδομένου ότι το ρεύμα δεν αποθηκεύεται κι εφόσον παραχθεί πρέπει να μεταφερθεί ανάλογα με το φορτίο του, κάτι που, σύμφωνα με τους εργαζόμενους, σημαίνει ότι «όσο ηλεκτρισμό κι αν παράγει ο ιδιώτης, δεν μπορεί να το πάει πουθενά, χωρίς τα δίκτυα μεταφοράς». Η όλη διαδικασία ξεπουλήματος του ΑΔΜΗΕ αποτελεί «δώρο» ελέγχου της ενέργειας στη χώρα μας, αλλά και σε όλη την Ανατολική Ευρώπη, με τους Ευρωπαίους να έχουν πολλά να κερδίσουν, αφού για να βγάλουν την παραγωγή τους οι ιδιώτες από τα εργοστάσια πρέπει να ελέγξουν τους δρό-
μους. Παράλληλα, δεν είναι σαφές πώς οι ιδιώτες θα αντιμετωπίσουν ζητήματα όπως οι βλάβες ή η ακριβή συντήρηση, ενώ στην «προίκα» του ΑΔΜΗΕ περιλαμβάνονται ο εκσυγχρονισμός που γίνεται ήδη, αλλά και οι προγραμματισμένες επενδύσεις μέσω ΕΣΠΑ. Εξάλλου, η πώληση του διαχειριστή των δικτύων θα κοστίσει τελικά περισσότερο από τα έσοδα που θα επιφέρει, δεδομένου ότι το εναπομείναν 34% των δικτύων θα κοστολογηθεί με βάση τιμή που θα αποφασίσει ο ιδιώτης επενδυτής και για να αποκτηθεί από το Δημόσιο θα γίνει συμψηφισμός με χρέη κ.λπ., ενώ ο έλεγχος της μειοψηφίας αυτής θα ασκείται από διαφορετικό φορέα, όχι από τη ΔΕΗ ΑΕ. Μετά από αυτό τον βίαιο ακρωτηριασμό το τελειωτικό χτύπημα στη ΔΕΗ θα είναι η ιδιωτικοποίηση του εναπομείναντος 17%. Από την αποψιλωμένη ΔΕΗ, δηλαδή χωρίς τον ΑΔΜΗΕ και με λιγότερο από 70% του παραγωγικού δυναμικού της, θα ιδιωτικοποιηθεί το 17% του μετοχικού της κεφαλαίου που κατέχει το Δημόσιο, «κατά προτίμηση μέσω της προσέλκυσης
στρατηγικού επενδυτή». Η διαδικασία θα γίνει μέσω ΤΑΙΠΕΔ (στο οποίο έχει γίνει η σχετική μεταβίβαση) και αναμένεται να ολοκληρωθεί στο τέλος του 2015 ή στο πρώτο τρίμηνο του 2016.
Κινητοποιήσεις Την Τετάρτη, 2 Ιουλίου, ημέρα που τοποθετείται η έναρξη της συζήτησης στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου στη Βουλή του νομοσχεδίου για τη «μικρή ΔΕΗ» οι εργαζόμενοι της επιχείρησης θα βρίσκονται επί ποδός καλώντας όλους σε γενικό ξεσηκωμό. Ήδη έχουν εξαγγείλει την έναρξη 48ωρων επαναλαμβανόμενων απεργιακών κινητοποιήσεων καθώς και συγκεντρώσεων και το παρασκήνιο αναμένεται να είναι έντονο και τις επόμενες ημέρες καθώς η συγκυβέρνηση θέλει να αποφύγει κυριολεκτικά και μεταφορικά το «μπλακ άουτ». Έντονα αντιδρούν και οι τοπικές κοινωνίες, ιδιαίτερα της Μακεδονίας, όπου βρίσκεται ο κύριος όγκος των προς εκποίηση περιουσιακών στοιχείων της ΔΕΗ, δηλώνοντας ετοιμότητα για αγώνα μέχρι τέλους.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 29 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
15
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
“
Αν διασπαστεί και ιδιωτικοποιηθεί εντελώς η ΔΕΗ, ιδιωτικά μονοπώλια θα ελέγχουν πλήρως τον τομέα του ηλεκτρισμού δηλώνει στη «Αυγή» ο Θανάσης Πετράκος, υπεύθυνος Ενέργειας του ΣΥΡΙΖΑ. Ο βουλευτής Μεσσηνίας τονίζει ότι, στην περίπτωση που προχωρήσουν τα σχέδια της κυβέρνησης, το ρεύμα από κοινωνικό αγαθό θα μετατραπεί σε εμπόρευμα και θα ακριβύνει περισσότερο ενώ θα τεθεί υπό αμφισβήτηση η ενεργειακή ασφάλεια της χώρας. Η ΔΕΗ, τονίζει ο Θανάσης Πετράκος, είναι η ναυαρχίδα της βαριάς μας βιομηχανίας, βασικός μοχλός για την παραγωγική ανασυγκρότηση και δεσμεύεται ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν θα αναγνωρίσει την ιδιωτικοποίησή της.
Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν αναγνωρίζει ούτε την ιδιωτικοποίηση του ΑΔΜΗΕ ούτε τη μεταβίβαση και πώληση του 17% των μετοχών της ΔΕΗ στο ΤΑΙΠΕΔ ούτε τη δημιουργία και ιδιωτικοποίηση της λεγόμενης «μικρής ΔΕΗ»
Ποιοι είναι οι λόγοι για τους οποίους ο ΣΥΡΙΖΑ διαφωνεί με την πώληση της λεγόμενης «μικρής ΔΕΗ»; Η ιδιωτικοποίηση του τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας είναι καταστροφική για την οικονομία, την κοινωνία και τα εθνικά συμφέροντα της χώρας. Η υπόθεση της ΔΕΗ έχει εθνικές διαστάσεις και το ζήτημα της ηλεκτρικής ενέργειας είναι άκρως στρατηγικής σημασίας για την οικονομία και τον ελληνικό λαό. Αν διασπαστεί, διαλυθεί και ιδιωτικοποιηθεί εντελώς η ΔΕΗ, το ρεύμα από κοινωνικό αγαθό μετατρέπεται πλήρως σε εμπόρευμα και θα ακριβύνει ακόμα περισσότερο με συνέπεια να γίνει απρόσιτο για τον μικρομεσαίο, τον μισθωτό, τον άνεργο και τον συνταξιούχο. Δεύτερον, η δημόσια ΔΕΗ, που είναι η ναυαρχίδα της βαριάς μας βιομηχανίας, δεν θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως βασικός μοχλός για την παραγωγική ανασυγκρότηση της ελληνικής οικονομίας. Τρίτον, θα τεθεί υπό αμφισβήτηση η ενεργειακή ασφάλεια της χώρας. Η αγορά ενέργειας δεν είναι ήδη ανοικτή, δεν έχει δοθεί η δυνατότητα σε επιχειρηματικούς ομίλους να επενδύσουν στον τομέα αυτόν; Ποιοι είναι οι όμιλοι που εποφθαλμιούν τη «μικρή ΔΕΗ»; Η αγορά της ενέργειας είναι ανοικτή εδώ και χρόνια και έχει δοθεί η δυνατότητα σε επιχειρηματικούς ομίλους να επενδύσουν στον τομέα αυτόν. Δόθηκε η δυνατότητα σε όσους θέλανε να επενδύσουν σε εργοστάσια παραγωγής ενέργειας να το υλοποιήσουν. Οι κερδοσκόποι επενδυτές επέλεξαν να επενδύσουν σε εργοστάσια φυσικού αερίου, καθώς έχουν πολύ μικρό κόστος κατασκευής και άρα πιο γρήγορη απόσβεση, προσφέρουν ελάχιστες θέσεις εργασίας και έχουν υψηλό κόστος λειτουργίας λόγω χρήση, φυσικού αερίου.
“
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΣΤΑΥΡΟ ΚΑΠΑΚΟ
ΘΑΝΑΣΗΣ ΠΕΤΡΑΚΟΣ (ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΥΡΙΖΑ):
Η ιδιωτικοποίηση της ενέργειας έφερε αυξήσεις έως 102% στο ρεύμα Αποτέλεσμα αυτού του ανοίγματος είναι ότι η ΔΕΗ έχει σήμερα μόνο το 53,5% με 8.667 MW στο διασυνδεδεμένο σύστημα και οι ιδιώτες έχουν 7.531 MW, δηλαδή το 46,5%. Οπότε η αγορά είναι ανοικτή νομοθετικά και πρακτικά. Βέβαια η αγορά ήταν κλειστή για τη ΔΕΗ για πολλά χρόνια, διότι αποφασίστηκε η αναστολή του επενδυτικού προγράμματος της ΔΕΗ μέχρι να ενταχθούν 1.600 MW από ιδιωτικές μονάδες (ΦΑ), απαγορεύθηκε στη ΔΕΗ να κάνει επενδύσεις στις ΑΠΕ υπήρξε διακοπή σε όλα τα έργα ανάπτυξης υδροηλεκτρικών σταθμών και απαγόρευση στην κατασκευή νέων λιγνιτικών μονάδων. Και όλα αυτά για να δημιουργηθεί χώρος για ιδιωτικές μονάδες ΑΠΕ και χαμηλού κόστους κατασκευής μονάδες Φυσικού Αερίου με καύσιμο το ακριβό εισαγόμενο φυσικό αέριο. Από το άνοιγμα της αγορά ενέργειας μέχρι σήμερα έχει ωφεληθεί ο καταναλωτής; Ποια είναι τα στοιχεία που συνθέτουν σήμερα τα δεδομένα στην αγορά ενέργειας; Ο καταναλωτής δεν έχει δει την παραμικρή ωφέλεια από την ιδιωτικοποίηση και τη λεγόμενη απελευθέρωση. Αντίθετα έπειτα από 12 χρόνια ιδιωτικοποιήσεων (20012013), το ηλεκτρικό ρεύμα αυξήθηκε 102% στα νοικοκυριά και 76,3% στη βιομηχανία. Αυτό συμβαίνει γιατί έχει αυξηθεί το ενεργειακό κόστος. Επιδοτούμε τους ιδιώτες ηλεκτροπαραγωγούς ρεύματος για 3.047 MW από Φυσικό Αέριο με τα Αποδεικτικά Διαθεσιμό-
τητας Ισχύος και τον Μηχανισμό Ανάκτησης με 470 εκατομμύρια ευρώ το 2013. Συνολικά οι επιδοτήσεις τριετίας στις μονάδες ΦΑ είναι 1,2 δισ. για ΜΑΜΚ και ΑΔΙ και 20092013 και πολλά δισ. για ΒΑΠΕ. Σήμερα υπάρχει υπερπληθώρα προσφοράς, παρ’ ότι οι καταναλωτές επιδοτούν τις ιδιωτικές μονάδες παραγωγής ρεύματος από φυσικό αέριο που δεν χρειάζονται. Η μέση ζήτηση ανέρχεται στα 7.000 MW, με αιχμή τα 9.000 MW, και η εγκατεστημένη ισχύς στο διασυνδεδεμένο είναι 16.198 MW. Χρησιμοποιούν το παράδειγμα του ΟΤΕ και λένε ότι η απελευθέρωση της αγοράς και η πώληση του ΟΤΕ στην Deutsche Telekom έριξε τις τιμές στην τηλεφωνία. Παραλείπουν να πουν ότι να πουν ότι υπήρξε η παγκόσμια τεχνολογική ωρίμανση τα τελευταία χρόνια με το πέρασμα από την αναλογική στην ψηφιακή εποχή η οποία συντελέστηκε επί δημοσιου ΟΤΕ. αναλογικά είναι σαν να περά-
Έπειτα από 12 χρόνια ιδιωτικοποιήσεων (2001-2013), το ηλεκτρικό ρεύμα αυξήθηκε κατά 102% στα νοικοκυριά και 76,3% στη βιομηχανία
σαμε από το βόδι και το άροτρο στο τρακτέρ και την εντατική γεωργία. Αυτή είναι η αιτία για τις πτώσεις τιμών στις επικοινωνίες. Οπότε δεν μπορεί να υπάρχει σύγκριση μεταξύ ανόμοιων πραγμάτων. Εκτός από τη σαλαμοποίηση και την πώληση σε ιδιώτες της «μικρής ΔΕΗ», η κυβέρνηση προωθεί και την ιδιωτικοποίηση μέσω ΤΑΙΠΕΔ του 17% των μετοχών της ΔΕΗ, αλλά και την ιδιωτικοποίηση των δικτύων; Ποια θα είναι η νέα τάξη πραγμάτων στην ενέργεια αν προχωρήσουν οι κυβερνητικές αυτές επιλογές; Καταστροφική και για τον λαό και για τη χώρα. Η συγκυβέρνηση αποφάσισε στις 23 Ιουλίου 2013 την πλήρη διάσπαση, διάλυση και ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ. Συγκεκριμένα την ιδιωτικοποίηση του ΑΔΜΗΕ, την εκχώρηση στο ΤΑΙΠΕΔ του 17% των μετοχών της ΔΕΗ και τη δημιουργία και πώληση της λεγόμενης «μικρής ΔΕΗ». Συνεπώς ιδιωτικοποιείται πλήρως η ΔΕΗ. Ιδιωτικά μονοπώλια θα ελέγχουν πλήρως τον τομέα του ηλεκτρισμού. Αυτό έχει συνέπεια νέες μεγάλες αυξήσεις σε όλα τα τιμολόγια, πλήρη έλεγχο του ηλεκτρενεργειακού συστήματος από τους ιδιώτες, δραματική αύξηση της ενεργειακής πενίας του λαού. Οι αγρότες, οι επιχειρήσεις και η βιομηχανία θα έχουν υψηλότερο ενεργειακό κόστος, συνεπώς θα μειωθεί η ανταγωνιστικότητά τους σε σχέση με τους αγρότες, τις επιχειρήσεις και τη βιομηχανία των υπολοίπων χωρών. Άρα θα έχουμε αύξηση της ανεργίας ή περαιτέρω μείωση μισθών. Μια έν-
δειξη του τι θα επακολουθήσει το βιώνουμε σήμερα, καθώς 300.000 νοικοκυριά έχουν μείνει χωρίς ρεύμα και οι ενεργοβόρες βιομηχανίες κλείνουν ή μετακομίζουν στο εξωτερικό. Για όλους αυτούς τους λόγους ο ΣΥΡΙΖΑ δεν αναγνωρίζει ούτε την ιδιωτικοποίηση του ΑΔΜΗΕ ούτε τη μεταβίβαση και πώληση του 17% των μετοχών της ΔΕΗ στο ΤΑΙΠΕΔ ούτε τη δημιουργία και ιδιωτικοποίηση της λεγόμενης «μικρής ΔΕΗ». Η οποία δεν είναι μικρή, αλλά είναι η καλή ΔΕΗ. Ο ΣΥΡΙΖΑ πήρε την πρωτοβουλία για τη συγκρότηση ενός μετώπου για τη σωτηρία της ΔΕΗ... Ο ΣΥΡΙΖΑ πήρε την πρωτοβουλία και κάλεσε όλες τις κοινωνικές οργανώσεις και όλο τον λαό ώστε να δημιουργηθεί ένα παλλαϊκό μέτωπο για την υπεράσπιση των δημόσιων κοινωνικών αγαθών. Θα πρέπει να δημιουργηθούν λαϊκές επιτροπές αγώνα με συμμετοχή όλου του λαού κατά της διάλυσης, διάσπασης και ξεπουλήματος της ΔΕΗ και των θυγατρικών της. Δεσμευόμαστε ότι ένα από τα πρώτα μέτρα της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ θα είναι η επαναφορά της ΔΕΗ υπό δημόσιο έλεγχο και ιδιοκτησία ως μιας ενιαίας επιχείρησης. Η ενέργεια είναι δημόσιο και κοινωνικό αγαθό και συνεπώς η ΔΕΗ πρέπει να είναι 100% δημόσια και ενιαία ώστε να εξυπηρετεί τις γενικότερες κοινωνικές και αναπτυξιακές ανάγκες του τόπου.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 29 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
16
OIKOΛΟΓΙΑ
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Λ. ΣΤΑΥΡΟΓΙΑΝΝΗ L.Stayrogianni@avgi.gr
ΟΙ ΜΝΗΜΟΝΙΑΚΕΣ ΠΑΡΕΚΚΛΙΣΕΙΣ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΚΑΝΟΝΑΣ
Ταφόπλακα στον χωρικό σχεδιασμό Βίαιη κατεδάφιση όλου του θεσμικού πλαισίου της ισχύουσας χωροταξικής και πολεοδομικής νομοθεσίας του τελευταίου αιώνα, με τις παρεκκλίσεις του Μεσοπρόθεσμου του 2011 και της προηγηθείσας fast track νομοθεσίας να γίνονται ο κανόνας, φέρνει ο νόμος με τον ψευδεπίγραφο τίτλο «Χωροταξική και Πολεοδομική Μεταρρύθμιση - Βιώσιμη Ανάπτυξη». Ταυτόχρονα επιτρέπει παντού τα πάντα, με τον κατάλογο των χρήσεων και των δραστηριοτήτων που θεσμοθετεί να υποβαθμίζει ακόμη περισσότερο τις περιοχές κατοικίας που υποφέρουν από την απουσία ελέγχου στις χρήσεις γης. Κοντά σε αυτά, το πελατειακό κράτος, στις δόξες του, αλλάζει, μέσω της Βουλής, χρήσεις γης στους οδικούς άξονες και όχι μόνο, προσφέροντας νέες περιοχές για κερδοσκοπία. Το νομοσχέδιο κατατέθηκε το βράδυ της Δευτέρας και με τη διαδικασία του κατεπείγοντος ψηφίστηκε την Τετάρτη. Η συζήτηση την Τρίτη στην Επιτροπή κράτησε από τις 12.25 το μεσημέρι έως τις 16.35 μόλις και στο θερινό τμήμα, την επομένη, από τις 10.25 το πρωί έως τις 16.00 περίπου το απόγευμα. Για τη χύδην και σημειακή χωροθέτηση και πολεοδόμηση της «ανάπτυξης παραγωγικών ή επιχειρηματικών δραστηριοτήτων ή την πραγματοποίηση προγραμμάτων και παρεμβάσεων μεγάλης κλίμακας ή στρατηγικής σημασίας», στο νέο σύστημα απορρύθμισης κυριαρχεί ένα νέο εργαλείο, το Ειδικό Χωρικό Σχέδιο,»ανεξαρτήτως διοικητικών ορίων» στην κατώτερη πυραμίδα του σχεδιασμού. Εργαλείο κομμένο και ραμμένο για την εξυπηρέτηση των επενδυτών, οι οποίοι θα αρπάξουν τη δημόσια περιουσία μέσω των Ειδικών Σχεδίων Χωρικής Ανάπτυξης Δημοσίων Ακινήτων (ΕΣΧΑΔΑ) ή των Ειδικών Σχεδίων Χωρικής Ανάπτυξης Στρατηγικών Επενδύσεων (Ε-
ΣΧΑΣΕ) για τα ιδιωτικά ακίνητα. Άλλωστε, σε άλλη διάταξη αποσαφηνίζεται ότι ως Ειδικά Χωρικά Σχέδια νοούνται τα ΕΣΧΑΔΑ και ΕΣΧΑΣΕ, οι Περιοχές Ολοκληρωμένης Τουριστικής Ανάπτυξης, Ανάπτυξη Παραγωγικών Δραστηριοτήτων, τα Επιχειρηματικά Πάρκα και τα Εμπορευματικά Κέντρα. Αυτά θα καθορίζουν χρήσεις γης, όρους και περιορισμούς δόμησης και θα εγκρίνονται με Προεδρικό Διάταγμα. Η διαδικασία εκπόνησής τους εκκινεί με πρωτοβουλία του υπουργού ΠΕΚΑ, ή των συναρμόδιων υπουργείων, από τον δήμο, την Περιφέρεια, ή από τον φορέα υλοποίησης του «σχεδίου, έργου η προγράμματος». Κατισχύουν δε έναντι θεσμοθετημένων Ζωνών Οικιστικού Ελέγχου στις εκτός σχεδίου περιοχές, συμπεριλαμβανομένων και όσων θεσμοθετήθηκαν βάσει του Νόμου 1650/86 για την προστασία περιβαλλοντικά ευαίσθητων περιοχών ή άλλων ειδικών διαταγμάτων που καταργούνται μετά την έγκριση των ΕΧΣ. Με τον νόμο καταργείται η κορυφή της πυ-
ραμίδας του ολοκληρωμένου χωρικού σχεδιασμού: το Εθνικό Χωροταξικό, το Ρυθμιστικό Σχέδιο της Θεσσαλονίκης και άλλων πέντε μεσαίων πόλεων (Ιωαννίνων, Λάρισας, Βόλου, Πάτρας, Ηρακλείου), η εκπόνηση των οποίων είχε χρηματοδοτηθεί με 1,1 εκατ. ευρώ και πλέον από το Γ’ ΚΠΣ. Το Ρυθμιστικό Αθήνας - Αττικής επέχει θέση Περιφερειακού Χωροταξικού. Επίσης καταργούνται και τα Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια, τα οποία θέτουν δεσμευτικούς κανόνες για την οργάνωση και τη λειτουργία των πόλεων, καθορίζουν χρήσεις γης, όρους και περιορισμούς δόμησης, οριοθετούν τις περιοχές προστασίας και τις ζώνες παραγωγικών δραστηριοτήτων στον εξωαστικό χώρο. Το σύστημα της απορρύθμισης περιγράφεται ως εξής: o Το Εθνικό Χωροταξικό, το οποίο θεσμοθετήθηκε και εγκρίθηκε από τη Βουλή μόλις το 2008 και περιέχει βασικές προτεραιότητες και στρατηγικές κατευθύνσεις (π.χ. περιορισμός της εκτός σχεδίου δόμησης, προστασία της γεωργικής γης υψηλής παραγωγικότητας) «για την ολοκληρωμένη χωρική ανάπτυξη και αειφόρο οργάνωση του εθνικού χώρου», εξαφανίζεται. Αντικαθίσταται από κείμενο αρχών «Εθνικής Χωροταξικής Στρατηγικής», μια κυβερνητική ανακοίνωση στη Βουλή. o Τα σημερινά Ειδικά Χωροταξικά, π.χ. του τουρισμού και των ιχθυοκαλλιεργειών, μετονομάζονται σε Εθνικά Χωροταξικά Πλαίσια και κάνουν κουμάντο παρ’ ότι είναι τομεακά. o Τα Περιφερειακά Χωροταξικά παραμένουν υποβαθμισμένα, παραλαμβάνοντας εκ των προτέρων και τους εγκεκριμένους υποδοχείς παραγωγικών και επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, όπως και εγκεκριμένα σχέδια δημόσιων ή ιδιωτικών επενδύσεων μεγάλης κλίμακας.
Αλαλούμ και αντιφάσεις εντοπίζει η Επιστημονική Υπηρεσία της Βουλής Αντισυνταγματική κρίνει την απλή ανάγνωση και μόνον στη Βουλή της «Εθνικής Χωροταξικής Στρατηγικής» και όχι την έγκρισή της από την Ολομέλεια του Σώματος η Επιστημονική Υπηρεσία της Βουλής, διότι αποτελεί πρόγραμμα οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης (άρθρο 79 παράγραφος 8 του Συντάγματος). Στην έκθεσή της επί του νομοσχεδίου με ημερομηνία 24.6 εντοπίζει αντιφάσεις και αλαλούμ στην ιεραρχική διάρθρωση των επιπέδων σχεδιασμού, άλλο ένα δείγμα της ποιότητας του νομοθετήματος. Όπως επισημαίνει: «Επί των άρθρων 5 παρ. 7α και 13 παρ. 3 ορίζεται, αφ’ ενός, ότι ‘όπου στις διατάξεις της ισχύουσας νομοθεσίας αναφέρονται τα Ειδικά Πλαίσια Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης νοούνται εφεξής τα Εθνικά Χωροταξικά Πλαίσια’, αφ’ ετέρου, ότι «το ισχύον Γενικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης (...) εντάσσεται στα Εθνικά Χωροταξικά Πλαίσια (...)». Θα έχρηζε, ενδεχομένως, διασαφήνισης
το ζήτημα της ιεράρχησης, εντός της κατηγορίας «Εθνικά Χωροταξικά Πλαίσια», μεταξύ ισχυόντων «Ειδικών Πλαισίων Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης» και του ισχύοντος «Γενικού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης». - Το άρθρο 6 παρ. 2β ορίζει ότι, σε περίπτωση που προκύψουν «αντικρουόμενες κατευθύνσεις μεταξύ των Πλαισίων του Περιφερειακού και του Εθνικού Σχεδιασμού», εκδίδεται απόφαση του υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής «ως προς την ισχύουσα κατεύθυνση». Η ρύθμιση αυτή φαίνεται να μην αναγνωρίζει προβάδισμα στην κατεύθυνση που ακολουθεί το Εθνικό Χωροταξικό Πλαίσιο. Ως εκ τούτου, έρχεται σε αντίφαση προς τα οριζόμενα στην παρ. 2α τού εν λόγω άρθρου, συμφώνως προς την οποία «τα Περιφερειακά Χωροταξικά Πλαίσια οφείλουν να εναρμονίζονται προς τις κατευθύνσεις των Εθνικών Χωροταξικών Πλαισίων». Στην έκθεση αναδεικνύεται η παντοδυναμία των Ειδικών
Χωρικών Σχεδίων παρ’ ότι εμφανίζονται ισότιμα, στο ίδιο επίπεδο σχεδιασμού, με τα Χωρικά Σχέδια. Παντοδυναμία που προκύπτει από άλλη διάταξη, η οποία λέει πως «με τα Ειδικά Χωρικά Σχέδια μπορεί να τροποποιούνται προγενέστερα Τοπικά Χωρικά Σχέδια και τυχόν ισχύουσες για την περιοχή του σχεδίου γενικές και ειδικές πολεοδομικές ρυθμίσεις (...). Οι ρυθμίσεις των Ειδικών Χωρικών Σχεδίων είναι δεσμευτικές για όλα τα εκπονούμενα Τοπικά Χωρικά Σχέδια καθώς και για κάθε ένταξη των περιοχών που καλύπτονται από ΕΧΣ σε σχέδιο πόλεως». Παρατηρήσεις που αγνοήθηκαν και πάλι. Η έκθεση στις γενικές της παρατηρήσεις καταγράφει εκτενώς τους κανόνες χωροταξικής και πολεοδομικής ανάπτυξης όπως έχουν διαμορφωθεί από τη νομολογία του ΣτΕ, π.χ. απαγόρευση χρήσης των περιαστικών δασικών εκτάσεων για κοινωφελείς δραστηριότητες ή του αστικού πρασίνου για λειτουργία υπόγειων χώρων στάθμευσης.
Πολεοδομικός Σχεδιασμός o Τα Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια καταργούνται. Εμφανίζονται τα Τοπικά Χωρικά Σχέδια, τα οποία καθορίζουν «γενικές χρήσεις, γενικούς όρους και περιορισμούς δόμησης» και καλύπτουν την έκταση μίας ή και περισσότερων δημοτικών ενοτήτων ή και το σύνολο της έκτασης του δήμου, όπως προστέθηκε την τελευταία στιγμή, και εγκρίνονται με Π.Δ. o Ρυμοτομικά Σχέδια εφαρμογής στη θέση της πολεοδομικής μελέτης (ρυμοτομικό, χρήσεις γης, όροι δόμησης κ.λπ.) εγκρίνονται με απόφαση του γενικού γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης.
Τα πάντα όλα, μαζί και τα ρουσφέτια Αντί με Προεδρικό Διάταγμα, που προϋποθέτει έλεγχο νομιμότητας από το ΣτΕ, ο νόμος έχει έναν κατάλογο με δεκαοκτώ χρήσεις γης και το περιεχόμενό τους, αποφεύγοντας χρήσεις για τις εκτός σχεδίου περιοχές. Φορτώνει τις περιοχές κατοικίας με πλήθος εμπορικών δραστηριοτήτων, ενώ υπονομεύει τους ελεύθερους χώρους αστικού και περιαστικού πρασίνου, στις οποίες επιτρέπει βαριές εγκαταστάσεις αστικών υποδομών, από σταθμούς μεταφόρτωσης απορριμμάτων έως εγκαταστάσεις αποθήκευσης - καύσης στερεών τοξικών αποβλήτων. Κατά παραγγελία σε πρωτεύουσες και δευτερεύουσες αρτηρίες όλων των θεσμοθετημένων Γενικών Πολεοδομικών Σχεδίων και των Ρυθμιστικών Σχεδίων Αθήνας και Θεσσαλονίκης, τα οικόπεδα που έχουν πρόσωπο σε αυτές με χρήση αμιγούς κατοικίας... τιμωρούνται. Μπορούν να δεχτούν δεκαπέντε δραστηριότητες, από εμπορικά καταστήματα, εκπαίδευση, εστιατόρια, αναψυκτήρια έως και ξενοδοχεία.
Συζήτηση για τις επιπτώσεις της απορρύθμισης «Η αποδόμηση του χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού ως απόρροια της μεταρρύθμισης και των επικείμενων θεσμικών ρυθμίσεων - Επιπτώσεις στο χωροαναπτυξιακό γίγνεσθαι και το περιβάλλον», είναι το θέμα της ανοιχτής συζήτησης που προγραμματίζει για αύριο Δευτέρα, ώρα 5.00 9.00 μ.μ., στην Αίθουσα Εκδηλώσεων του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας, Νίκης 4, Σύνταγμα, 1ος όροφος, ο Σύλλογος Ελλήνων Πολεοδόμων και Χωροτακτών. Το πρόγραμμα προβλέπει έναρξη της συζήτησης με κεντρική εισήγηση του ΣΕΠΟΧ διάρκειας 15 λεπτών και θα ακολουθήσουν εισηγήσεις - τοποθετήσεις διάρκειας 10 λεπτών ή/και παρεμβάσεις διάρκειας 5 λεπτών φορέων και οργανώσεων, βάσει καταλόγου ομιλητών.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 29 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
17
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
“
Θέλουμε να πετύχουμε μια μεγάλη συμμαχία των πραγματικά προοδευτικών δυνάμεων, που δεν θα αρνούνται την ανάγκη για σημαντικές μεταρρυθμίσεις
ΚΩΣΤΑΣ ΑΡΓΥΡΟΣ εκπρόσωπος Τύπου του Ποταμιού:
Μεταρρυθμίσεις μακριά από... «ταμπέλες»
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΧΡΗΣΤΟ ΣΙΜΟ
Με δεδομένη την ένταξη των ευρωβουλευτών σας ως ανεξάρτητων στην ευρωομάδα των Σοσιαλιστών, πώς τοποθετείστε σε σχέση με την, κλασική για την πολιτική, διάκριση μεταξύ Δεξιάς και Αριστεράς; Tην ερχόμενη Τρίτη, που θα καθήσουν για πρώτη φορά στην αίθουσα του Ευρωκοινοβουλίου στο Στρασβούργο οι δύο ευρωβουλευτές μας, θα δούμε πού θα τοποθετηθούν... χωροταξικά. Κάπως έτσι προέκυψε ιστορικά κι αυτή η ορολογία, για να μην ξεχνιόμαστε. Τώρα, για να μιλήσουμε πιο σοβαρά. Το ότι θέλουμε να αποφύγουμε έναν τέτοιο προσδιορισμό δεν έχει να κάνει με κάποια φοβία μας, αλλά με το γεγονός ότι μια μεγάλη μερίδα της κοινωνίας δείχνει να μη νοιάζεται για τέτοιους διαχωρισμούς. Εμείς λέμε ότι θέλουμε να πετύχουμε μια μεγάλη συμμαχία των πραγματικά προοδευτικών δυνάμεων, που δεν θα αρνούνται την ανάγκη για σημαντικές μεταρρυθμίσεις. Όχι αυτές που θα μας έχουν «επιβάλει» οι δανειστές, αλλά αυτές που εμείς οι Έλληνες θα έχουμε καταλήξει ότι απαιτούνται για να αλλάξει η χώρα. Δεν έχω ακούσει ανθρώπους στο Ποτάμι να ξεκινάνε συζητήσεις αυτοπαρουσιαζόμενοι ως δεξιοί ή αριστεροί. Υπάρχουν κάποιοι που προέρχονται από την Αριστερά, άλλοι από τον φιλελεύθερο χώρο, αλλά δεν κυκλοφορούν με μιά ταμπέλα στο χέρι. Συντηρητισμός και παλαιοκομματισμός δεν υπάρχει πάντως μόνο στη Δεξιά. Κι αυτή η περίφημη συζήτηση για την «Κεντροαριστερά» έχει καταντήσει αυτοσκοπός. Ορισμένοι πάνε να φτιάξουν ένα σύγχρονο μαντρί και να προσπαθήσουν να χωρέσουν μέσα όσο γίνεται περισσότερους. Και τους λύκους, και τα πρόβατα. Δεν συζητάνε για προγράμματα, αλλά για ετικέτες. Μια τέτοια αντίληψη αφήνει παγερά αδιά-
φορη την κοινωνία, για να μην πω ότι την εκνευρίζει κιόλας. Ο κόσμος θέλει δουλειά, αξιοπρεπείς αμοιβές, ασφάλεια και μια προοπτική για το αύριο. Τα πολιτικά μαγειρέματα κορυφής βρίσκονται πολύ χαμηλά στην ατζέντα των ενδιαφερόντων του. Τα αποτελέσματα των πρόσφατων εκλογικών αναμετρήσεων δείχνουν ότι στις εθνικές εκλογές το πιθανότερο είναι να επικρατήσει είτε ο ΣΥΡΙΖΑ είτε η Ν.Δ. Με ποια από τις δύο πολιτικές δυνάμεις θα προκρίνατε το ενδεχόμενο συνεργασίας; Αν το ερώτημα είναι προσωπικό, η απάντηση θα μπορούσε να προκύψει και από τη δική μου βιογραφία. Προέρχομαι από τον χώρο της Αριστεράς και θεωρώ ότι θα έπρεπε κι αυτή να αποδείξει κάποια στιγμή ότι είναι σε θέση να κυβερνήσει, χωρίς να καταφύγει σε παλαιοκομματικές μεθόδους, αλλά εφαρμόζοντας αρχές που πάντα υπερασπίστηκε, όπως η δικαιοσύνη, η ισονομία και η αξιοκρατία. Αλλά και με σεβασμό στις διεθνείς υποχρεώσεις της χώρας. Λυπάμαι που το λέω, αλλά με συνθήματα τύπου «Merkel, go home» νομίζω ότι δεν βελτιώνεται η αξιοπιστία μιας πολιτικής δύναμης, που βρίσκεται μια ανάσα από την εξουσία. Ζούμε στην Ευρώπη. Δεν μπορούμε να το ξεχνάμε αυτό. Κι εδώ δεν λύνεις τα προβλήματά σου με συνθήματα. Αν με ρωτάτε σαν εκπρόσωπο Τύπου, πρέπει να σας πω ότι το θέμα φυσικά μας απασχολεί, αλλά ακόμα... σε θεωρητικό επίπεδο. Όλα θα εξαρτηθούν από το αποτέλεσμα των εκλογών, αλλά και από το τι θα έχει προηγηθεί. Το Ποτάμι έχει προτείνει να προϋπάρξει ένας ουσιαστικός διάλογος για κάποια σημεία-κλειδιά για το μέλλον της χώρας. Δεν θέλουμε να επιβάλουμε τις θέσεις μας σε κανέναν, αλλά πρέπει να δούμε με
”
την επικαιρότητα είναι αυτά της περαιτέρω ιδιωτικοποίησης της ΔΕΗ, του αιγιαλού, και οι αλλαγές στο χωροταξικό. Ποια είναι η θέση του κόμματός σας γι’ αυτά;
Το Ποτάμι αναζητά λύσεις «προοδευτικές» και «μεταρρυθμιστικές» σημειώνει ο Κώστας Αργυρός εκπρόσωπος Τύπου του κόμματος, το οποίο ολοκληρώνει σήμερα Κυριακή το ιδρυτικό του συνέδριο. Στη συνέντευξη που παραχώρησε στην «Αυγή» της Κυριακής, ο Κ. Αργυρός υποστηρίζει πως η διάκριση Δεξιάς-Αριστεράς είναι ξεπερασμένη.
Η περίφημη συζήτηση για την «Κεντροαριστερά» έχει καταντήσει αυτοσκοπός
ποιους μπορούμε να βρούμε τις περισσότερες συναινέσεις. Όπως λέει και το ρητό «χρειάζονται δυο για το τανγκό». Εμείς δεν νιώθουμε σαν την καινούργια νύφη στο χωριό, που βγάζει τα κάλλη της σε πλειστηριασμό μπροστά στους υποψήφιους γαμπρούς. Εμείς λέμε ότι αυτή η κυβέρνηση δεν είναι καλή, όπως απέδειξε και ο πρόσφατος ανασχηματισμός. Η χώρα χρειάζεται κάτι άλλο. Ενώ όλοι παραδέχονται ότι αυτό το γερασμένο πολιτικό σύστημα είναι ο βασικός υπεύθυνος για τα χάλια της χώρας, αυτοί παραμένουν εδώ «κατσικωμένοι», άλλοτε απαγγέλλοντας ποιήματα για το υπέροχο μέλλον κι άλλοτε εκβιάζοντας με τη συντέλεια του κόσμου. Το Ποτάμι στήθηκε με επίκεντρο τον επικεφαλής του, τον Στ. Θεοδωράκη, κι αυτό οδήγησε πολλούς να το χαρακτηρίσουν ως προσωποπαγές πολιτικό σχήμα. Πώς βλέπετε να εξελίσσεται το κόμμα μετά το συνέδριο; Ο ίδιος ο Θεοδωράκης έχει πει ότι δεν θέλει να γίνει Κάστρο ή Κιμ ιλ Σουνγκ. Έχει επίσης πει ότι θέ-
λει κάποια στιγμή να μπουν άλλοι, νεότεροι άνθρωποι στο Ποτάμι, να πάρουν τη θέση του και να συνεχίσουν αυτή την προσπάθεια. Νομίζω πως όλοι καταλαβαίνουν ότι μπορεί ένας ηγέτης να κάνει την αρχή, μπορεί να πείσει ή να εμπνεύσει κάποιους ανθρώπους για μια ιδέα, για μια πρωτοβουλία, αλλά δεν μπορεί να είναι ένα κόμμα μόνος του. Θα ήταν αφελές να πιστεύουμε κάτι τέτοιο. Στο συνέδριο θα εκλεγεί μια Πανελλήνια Επιτροπή από 70 μέλη και μια Συντονιστική Επιτροπή από 9 άτομα. Το Ποτάμι θέλει να αρχίσει να λειτουργεί διαφορετικά από ό,τι λειτούργησε στην κατάσταση «έκτακτης ανάγκης», στην οποία βεβαίως εθελοντικά μπήκαμε όλοι πριν τις ευρωεκλογές. Έτσι θα μπορεί να αντλήσει και καινούριες δυνάμεις, όπως έδειξε και η «δίψα» των χιλιάδων εθελοντών σε όλη την Ελλάδα, που συχνά ζητούσαν να αξιοποιηθούν ακόμα καλύτερα, αλλά δεν υπήρχε πάντα ο χρόνος και οι υποδομές για να γίνει κάτι τέτοιο. Στην τρέχουσα συγκυρία, τα ζητήματα που απασχολούν
Το Ποτάμι έχει προτείνει να προϋπάρξει ένας ουσιαστικός διάλογος για κάποια σημεία-κλειδιά για το μέλλον της χώρας
Ήμασταν από τους πρώτους που αντιδράσαμε για το θέμα του αιγιαλού. Είχαμε πει ότι σε μια χώρα σαν την Ελλάδα δεν μπορεί να «κόβεις» την πρόσβαση στη θάλασσα στους πολίτες. Οι ακτές μας είναι η κληρονομιά μας, ο δημόσιος πλούτος μας, ένα «αγαθό» για όλη την κοινωνία. Δεν είναι για «τα μπάζα». Σε ό,τι αφορά τα άλλα ζητήματα της επικαιρότητας, μας προβληματίζει ο τρόπος που επιχειρείται να περάσουν κάποια νομοσχέδια. Έκλεισαν άρονάρον τη Βουλή. Πάνε στα θερινά τμήματα, σε καταστάσεις πιο ελεγχόμενες, για να περάσουν κάποια θέματα χωρίς την απαραίτητη προεργασία. Αυτή η τακτική μας βρίσκει ενάντιους. Αν και δεν είμαστε στη Βουλή και δεν έχουμε αυτή τη στιγμή ούτε την πρόσβαση, ούτε τη δυνατότητα, ούτε τους ανθρώπους για να μελετήσουμε ακριβώς τις νομικές λεπτομέρειες, σίγουρα διαφωνούμε με τη μεθοδολογία. Και για το ζήτημα των ιδιωτικοποιήσεων το Ποτάμι έχει πει ότι δεν μπορεί να είσαι αρνητικός σε όλα, αλλά δεν μπορείς να πουλάς «φιλέτα» σε τιμές ευκαιρίας και με διαδικασίες εξπρές. Αυτό πάντα δημιουργεί καχυποψία, ειδικά όταν μιλάμε για ένα γερασμένο πολιτικό σύστημα, βουτηγμένο στη διαπλοκή και στα σκάνδαλα. Σειρά δημοσιευμάτων αναφέρουν πως το Ποτάμι θα επιχειρήσει να εκφράσει το «ριζοσπαστικό κέντρο». Τι περιλαμβάνει αυτό; Δεν έχω εισάγει εγώ αυτόν τον όρο. Ριζοσπαστικές λύσεις χρειάζεται σίγουρα η χώρα. Όπως χρειάζεται να απομονώσει τις ακραίες φωνές που κάνουν πολιτικό εμπόριο επενδύοντας στον διχασμό. Η δική μας προσέγγιση απευθύνεται προς όλους αυτούς που θέλουν λύσεις προοδευτικές, μεταρρυθμιστικές, που δεν θα εκπορεύονται από ακραίες λογικές και αποκλεισμούς. Που δεν θα συνεχίζουν να συντηρούν τεχνητά ψευδοδιλήμματα, τα οποία απλά αναπαράγουν τα σημερινά αδιέξοδα.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 29 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
18
AΡΘΡΑ
Για τους 180; Ή μήπως για τους 121; Όλα για τους 180 λοιπόν. Την λεγόμενη «προεδρική πλειοψηφία». Ή, από την άλλη μεριά, όλα για τους 121. Για την ακύρωση της «προεδρικής πλειοψηφίας». Νόμιμες επιδιώξεις και οι δυο. Νόμιμες και πολιτικά ορθές. Των μεν προκειμένου να παραταθεί ο βίος της δικομματικής κυβέρνησης. Των δε προκειμένου να ανατραπεί η κυβέρνηση και να οδηγηθεί η χώρα σε εκλογές. Και, εδώ που τα λέμε, αλίμονο αν εκείνοι που πιστεύουν πως η κυβέρνηση Σαμαρά - Βενιζέλου ζημιώνει σοβαρά τη χώρα και τον λαό δεν αξιοποιούσαν όλα τα προσφερόμενα νόμιμα μέσα για να την ανατρέψουν... Περισσεύει η υποκρισία στις μέρες μας. Η υποκρισία όλων εκείνων που διαρρηγνύουν τα ιμάτιά τους ότι παίζονται, λέει, μικροπολιτικά παιγνίδια εις βάρος του θεσμού της Προεδρίας της Δημοκρατίας. Λησμονούν, φαίνεται, ή προσποιούνται πως λησμονούν ότι, πρώτα-πρώτα, το ίδιο το Σύνταγμα «περιγράφει» αυτού του είδους τα «μικροπολιτικά παιγνίδια». Προβλέποντας τη διάλυση της Βουλής σε περίπτωση μη εξασφάλισης της πλειοψηφίας των 3/5 κατά την τρίτη φάση της ψηφοφορίας. Πρόβλεψη την οποία οι κυρίαρχες, ως τώρα, πολιτικές δυνάμεις απέφυγαν να τροποποιήσουν (παρά τις σχετικές προτάσεις), στις αναθεωρήσεις του Συντάγματος που πραγματοποιήθηκαν από το 1975 έως σήμερα. Λησμονούν επίσης ή προσποιούνται πως λησμονούν ότι τέτοια «μικροπολιτικά παιγνίδια» παίχτηκαν σε πολλές, στις περισσότερες, περιπτώσεις προεδρικής εκλογής. Λησμονούν ή προσποιούνται πως λη-
σμονούν ότι την μη εκλογή Προέδρου επεδίωξε το ΠΑΣΟΚ το 1980, όταν, για την πρώτη του θητεία, εξελέγη ο Καραμανλής. Λησμονούν ή προσποιούνται πως λησμονούν πως την μη εκλογή Προέδρου επεδίωξε η Ν.Δ. το 1985, αλλά και το 1995. Κατά την εκλογή Σαρτζετάκη και Στεφανόπουλου αντίστοιχα. Στη δεύτερη μάλιστα περίπτωση η Ν.Δ. του Μιλτιάδη Έβερτ κατήγγειλε την ΠΟΛ.ΑΝ. του Σαμαρά, ότι προσέφερε σωσίβιο στο ΠΑΣΟΚ και το διατήρησε στην εξουσία. Κατά την ανάλυσή της μάλιστα, πολλαπλώς διατυπωθείσα από τα επιφανέστερα των στελεχών της, αυτό ακριβώς πλήρωσε η ΠΟΛ.ΑΝ. και δεν κατόρθωσε να εκπροσωπηθεί καν στη Βουλή κατά τις εκλογές του 1996 που ακολούθησαν...
Σενάρια προωθημένης φαντασίας Η πρόβλεψη για διάλυση της Βουλής λόγω αδυναμίας εκλογής Προέ-
ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΧΡΗΣΤΟΥ
Είσαι ένα κόμμα του Δημοκρατικού Σοσιαλισμού. Συμφωνούν όλοι; Διότι, όταν κάποτε έγραψα, αγανακτισμένος από τις κακοφωνίες, αν ισχύει η ρήση Πουλαντζά, πως ο σοσιαλισμός ή θα είναι δημοκρατικός ή δεν θα υπάρχει, ανώτερο στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ απάντησε ότι αυτό είναι μάθημα κατ’ επιλογή! Ένα δημοκρατικό κόμμα, για να φτάσει στον στόχο του, πρέπει να συγκεντρώσει στις εκλογές την πλειοψηφία των πολιτών. Αν δεν τη συγκεντρώνει, πρέπει να κάνει συνεργασίες για να σχηματίσει κυβέρνηση χωρίς να ακυρώνεται ο στρατηγικός στόχος. Διαφορετικά, αν κρίνεις πως δεν μπορείς να συνεργαστείς με κανέναν, παραδίδεις την εντολή και περιμένεις, όπως και το ΚΚΕ, κάποτε να ισιώσει ο γιαλός! Αν οι πολίτες αντέχουν να περιμένουν, κανένα πρόβλημα. Αν δεν αντέχουν; ΜΕ ΛΙΓΑ λόγια ο δρόμος για τον σκοπό είναι περίπλοκος και δύσκολος και απαιτεί διπλωματία, εξαιρετικές ικανότητες και εμπειρία, ειδικές γνώσεις, διεργασίες με εγχώριες και διεθνείς δυνάμεις. Η πολιτική στα επίπεδα της άσκησης εξουσίας δεν είναι εργαστήριο χημείας, όπου, αν ο καθηγητής και οι βοηθοί του κάνουν λάθος στο πείραμα, θα κινδυνέψει μόνον η δική τους ζωή. Εδώ μιλάμε για τον αφανισμό μια ολόκληρης χώρας. Λυπάμαι ειλικρινά που τόσο συχνά αναφέρομαι στα αυτονόητα της πολιτικής. Δυστυχώς αυτά τα αυτονόητα παραμένουν ακόμα ζητούμενα.
ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΠΑΪΚΟΥ
δρου εκτιμήθηκε, από το 1975 ήδη, ως συνταγματικός «εκβιασμός». Απέναντι στις πολιτικές δυνάμεις οι οποίες, προκειμένου να αποφύγουν τη δοκιμασία των πρόωρων εκλογών, θα έπρεπε να συναινέσουν στην εκλογή Προέδρου με αυξημένη πλειοψηφία. Και, θα πρέπει να πούμε, ο «εκβιασμός» έπιασε σχεδόν πάντοτε. Από τις επτά περιπτώσεις εκλογής Προέδρου, από την εγκαθίδρυση της Προεδρευομένης Κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας, μονάχα σε μία (εκείνη του1990), δεν εξελέγη Πρόεδρος και η χώρα οδηγήθηκε σε εκλογές. Αλλά και τότε, δεν επρόκειτο για κανενός είδους... αντιστασιακή παλληκαριά των κομμάτων, αφού η -τότε- οικουμενική κυβέρνηση Ζολώτα είχε, έτσι κι αλλιώς, περιορισμένο βίο. Και η Ν.Δ. του Μητσοτάκη δεν έβλεπε την ώρα για νέες εκλογές μπας και εξασφαλίσει την αυτοδυναμία που το εκλογικό σύστημα της στέρησε στις δύο προηγηθείσες απόπειρες. Ενδιαφέρον έχει να θυμηθούμε εν προκειμένω πως, σύμφωνα με τις σχετικές συνταγματικές προβλέψεις, εάν
ο ΣΥΡΙΖΑ κατορθώσει να μπλοκάρει την ανάδειξη Προέδρου κατά την επικείμενη εκλογή, και η χώρα οδηγηθεί σε εκλογές, τότε ο Πρόεδρος, μπορεί να εκλεγεί -από την επόμενη Βουλήκαι με 151 ή ακόμη, σε έσχατη περίπτωση, και με 120 βουλευτικές ψήφους. Θα πρόκειται δηλαδή για αποκλειστική επιλογή της νέας πλειοψηφίας. Τούτων όλων δοθέντων, είναι διάφορα τα σενάρια που παίζουν ως προς τις εν όψει εξελίξεις. Σενάριο πρώτο. Να επιχειρήσουν οι Σαμαράς - Βενιζέλος να τραβήξουν το πράμα ώς τον Φεβρουάριο του 2015. Με την ελπίδα της εξασφάλισης τότε των 180. Και ό,τι γίνει. Εννοείται πως αν δεν τα καταφέρουν, υπολογίζουν πως θα χρεωθεί ο ΣΥΡΙΖΑ το κόστος της πρόωρης προσφυγής στις κάλπες. Σενάριο δεύτερο. Να επισπευσθεί, με κυβερνητική πρωτοβουλία, η προεδρική εκλογή. Να ξεκινήσουν δηλαδή οι σχετικές διαδικασίες το προσεχές φθινόπωρο. Θα πρόκειται για επίδειξη ισχύος του πρωθυπουργού, ο οποίος αναλαμβάνει έτσι το ρίσκο της διατήρησής του στην εξουσία. Λογαριάζοντας πάντως στον εύλογο φόβο πολλών βουλευτών (και όχι μόνο των ανεξάρτητων...), απέναντι σε ενδεχόμενη εκλογική δοκιμασία. Δοκιμασία που θα άφηνε, με βεβαιότητα, εκτός κοινοβουλευτικού νυμφώνος τους πε-
ρισσότερους απ’ αυτούς. Σενάριο τρίτο. Να ζητήσει ο Αντώνης Σαμαράς από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας την προσφυγή σε πρόωρες εκλογές, αμέσως μετά το καλοκαίρι, τον Οκτώβριο, ας πούμε. Με επίκληση της ανάγκης για νωπή λαϊκή εντολή για τη ρύθμιση του χρέους. Θα μεταθέσει έτσι στην επόμενη κοινοβουλευτική πλειοψηφία, σ’ εκείνη του ΣΥΡΙΖΑ πιθανότατα, την ευθύνη της συγκέντρωσης των 180 βουλευτικών ψήφων για την εκλογή Προέδρου. Λογαριάζοντας ίσως, σε μια βραχείας διάρκειας «αριστερή παρένθεση» στη διακυβέρνηση της χώρας. Σενάρια όλα, με τα υπέρ και τα κατά τους, με τις παγίδες τους, με τα ρίσκα τους. Για λογαριασμό του πρωθυπουργού, ο οποίος διατηρεί εν προκειμένω την πρωτοβουλία των κινήσεων. Τέταρτο σενάριο, πάντως, δεν υπάρχει. Με δεδομένη τη δεσμευτικότητα των χρονικών ορίων, ως προς τη λήξη της θητείας του σημερινού Προέδρου. Εκτός πια κι αν η κυβέρνηση Σαμαρά - Βενιζέλου δεν αντέξει ώς τότε. Αν η πίεση των δανειστών για πιστή και απαρέγκλιτη τήρηση των συμφωνηθέντων, από τη μια, και οι σημειούμενες ήδη διαφοροποιήσεις στον χώρο της συμπολίτευσης, από την άλλη, προσλάβουν εκρηκτικές διαστάσεις. Τέτοιες που θα είναι αδύνατον να τιθασευτούν. Οπότε, χαιρετίσματα...
Λίγος πλουραλισμός παραπάνω δεν βλάπτει... ΣΥΝΕΧΙΖΟΥΜΕ με το κείμενο που κατάθεσαν στην Κ.Ε. τα 53 στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ. Επέλεξα ορισμένα σημεία για να συμβάλω και εγώ στον πλουραλιστικό προβληματισμό. Αναφέρουν: «Η επόμενη μέρα ξεκινά με ένα σημαντικό κεκτημένο: την κομβικής σημασίας νίκη στην Αττική, τη μεγάλη επιτυχία στα Ιόνια, το νικηφόρο αποτέλεσμα σε πόλεις και συνοικίες με ισχυρή συμβολική και πολιτική αξία για την Αριστερά και τον παρ’ ολίγο θρίαμβο της Ανοιχτής Πόλης στην Αθήνα μετά από μια εκστρατεία - πρότυπο. Στην Αττική και την Αθήνα η ψήφος εξέφρασε με τη μεγαλύτερη διαύγεια τις ταξικές αντιθέσεις». ΕΙΝΑΙ σωστό η ομάδα που κουμαντάρισε την εκστρατεία του Γαβριήλ Σακελλαρίδη και υπογράφει το κείμενο να χαρακτηρίζει η ίδια τη δουλειά της εκστρατεία πρότυπο; Μάλιστα, ανάμεσα στις υπογραφές είδα πρόσωπα από την επαρχία, πρόσωπα που δεν μετείχαν της εκστρατείας ώστε να έχουν ασφαλή εικόνα να υπογράφουν αβασάνιστα τον ορισμό «πρότυπο». Από πού τεκμηριώνεται ότι στην Αττική και στην Αθήνα η ψήφος εξέφρασε με τη μεγαλύτερη διαύγεια τις ταξικές αντιθέσεις; Ένας παλαιός δεξιός στις πεποιθήσεις συνάδελφος, που ψήφισε δαγκωτό Σακελλαρίδη θεωρώντας τον Καμίνη τον χειρότερο δήμαρχο στην ιστορία της πόλης και τους δύο υποψήφιους της Ν.Δ. ντροπή για την παράταξη, ποια ταξική ψήφο εξέφρασε; Όταν στη γειτονιά μου οι περισσότερες ψήφοι που... μάζεψα έγιναν
για την απελπιστική κατάσταση των σκουπιδιών, ποια ταξική αντίθεση περιέχουν; Γιατί στα πιο φτωχά διαμερίσματα της πόλης ήρθε πρώτη η Χρυσή Αυγή; Τι θα γινόταν αν η Ν.Δ. δεν ήταν διασπασμένη; Το 20% του πρώτου γύρου ήταν κατά 7% μικρότερο του ποσοστού των ευρωεκλογών. ΣΕ ΑΛΛΟ σημείο αναφέρεται: «Παραγνωρίσαμε ότι οι αυθεντικές κοινωνικές εκπροσωπήσεις δεν «φυτεύονται αλλά οικοδομούνται σε βάθος χρόνου». Σε ποιο βάθος χρόνου οικοδομήθηκε η υποψηφιότητα του συμπαθέστατου Σακελλαρίδη; Από στέλεχος των οικονομικών επιτελείων, φυτεύτηκε σαν υποψήφιος δήμαρχος. Όταν μάλιστα κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας ρώτησα τον ίδιο τον Γαβριήλ Σακελλαρίδη αν γνωρίζει πόσοι είναι οι δημοτικοί φόροι, πόση είναι η φοροαποφυγή και φοροδιαφυγή, ώστε, αν αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά, να μπορεί να εξαγγείλει μειώσεις δημοτικών τελών αυτή τη δύσκολη εποχή, μου απάντησε με ειλικρίνεια πως δεν γνωρίζει. Που σημαίνει ότι κανείς από το επιτελείο δεν έκρινε σκόπιμο να μάθει. ΠΑΡΑΚΑΤΩ διαβάζουμε; «Είναι απαραίτητο λοιπόν να πείσουμε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να κυβερνήσει με επιτυχία γιατί διαθέτει απολύτως σαφές πρόγραμμα, ριζοσπαστικό και ταυτόχρονα ρεαλιστικό». Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν διαθέτει -ακόμααπολύτως σαφές πρόγραμμα και κατά συνέπεια ούτε ο ριζοσπαστισμός μπορεί να κριθεί ούτε η ρεαλιστικότητά του. Μα, ακόμα και αν αυτά σύ-
ντομα διευκρινιστούν, το επόμενο ερώτημα είναι αν ο ΣΥΡΙΖΑ διαθέτει τις δυνάμεις και τα ικανά στελέχη να το υλοποιήσουν. Άλλωστε άκαμπτο πρόγραμμα σε διαρκώς μεταβαλλόμενες συνθήκες δεν υπάρχει. ΤΕΛΕΙΩΝΟΥΜΕ με ένα ακόμα, περίεργο απόσπασμα: «...για τους ‘τεχνικούς’ της εξουσίας, είτε στην εκδοχή τοπικών παραγόντων είτε σε εκείνη των ανώτερων διαμεσολαβητών ισχύος, από την αποκοπή του γραφείου του προέδρου (!) ώς τους απίθανους συμβούλους (του προέδρου) και την εκ μέρους τους ωμή περιφρόνηση (!) των αξιών της Αριστεράς, όπως καταγράφηκε στις περιπτώσεις Καρυπίδη και Σαμπιχά.» Εδώ οργίζομαι. Ο πρόεδρος του κόμματος έχει το δικαίωμα και την ευθύνη των επιλογών του. Οι περιπτώσεις Καρυπίδη και Σαμπιχά και ο απαξιωτικός τρόπος αναφοράς (που ειδικά για τη Σαμπιχά θυμίζει σταλινικές μεθόδους με καταδίκη χωρίς δίκη και απολογία) πρέπει επιτέλους να διευκρινιστούν. Θυμίζω δε, ότι ο λαός της Δυτικής Μακεδονίας χωρίς την υποστήριξη του ΣΥΡΙΖΑ εξέλεξε περιφερειάρχη τον Καρυπίδη με 59%, ο δε μουσουλμάνος αντικαταστάτης της Σαμπιχά στο ευρωψηφοδέλτιο τερμάτισε τελευταίος. Στη Θράκη έγιναν τέρατα και σημεία, με αποτέλεσμα ο «ασυμβίβαστος και ριζοσπαστικός» ΣΥΡΙΖΑ να λάβει στις ευρωεκλογές στη μεν Ξάνθη 17,11% από 38,56% το 2012, στη δε Ροδόπη 10,8% από 20% το 2012. Πάσα απάντηση δεκτή, αλλά και από τους 53 μαζί.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 29 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΩΤΗΡΗΣ ΒΑΛΝΤΕΝ (ΜΕΛΟΣ Κ.Ε. ΤΗΣ ΔΗΜ.ΑΡ.):
Η ΔΗΜ.ΑΡ. να συμβάλει στην προοδευτική αλλαγή
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΣΤΑΥΡΟ ΚΑΠΑΚΟ
Η ΔΗΜ.ΑΡ. θα παίξει σημαντικό ρόλο «εφόσον επιλέξει με σαφήνεια να συμβάλει στην προοδευτική αλλαγή» υποστηρίζει ο Σωτήρης Βαλντέν, μέλος της Κ.Ε. του κόμματος, μιλώντας στην «Αυγή». Εκφράζει την άποψη πως είναι «σαφώς θετική» η απόφαση της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ για προσκλητήριο προς τις δυνάμεις της ευρύτερης Αριστεράς και τονίζει πως το ζήτημα σήμερα είναι «αν θα υπάρξει σύντομα μια νέα προοδευτική κυβέρνηση» που θα ανακόψει τις «σημερινές βάρβαρες πολιτικές της κυβέρνησης Σαμαρά». Ο Σωτήρης Βαλντέν δηλώνει ότι «δεν είναι συμβατά» τα δύο σχέδια που συνυπάρχουν σήμερα στη ΔΗΜ.ΑΡ.. Ποια είναι η προοπτική της ΔΗΜ.ΑΡ. μετά την εκλογική ήττα; Τι προσδοκάτε από το συνέδριο; Αυτό που πρώτιστα ενδιαφέρει δεν είναι η προοπτική της ΔΗΜ.ΑΡ., αλλά η προοπτική του τόπου. Και συγκεκριμένα, αν θα συνεχισθούν οι σημερινές βάρβαρες πολιτικές υπό την κυβέρνηση Σαμαρά ή θα υπάρξει σύντομα νέα προοδευτική κυβέρνηση που θα ανακόψει αυτή την πορεία και θα δρομολογήσει την ανοικοδόμηση της χώρας με κοινωνική συνοχή, πάντα μέσα στον ευρωπαϊκό δρόμο. Η προοδευτική κυβέρνηση θα γίνει ρεαλιστικό πολιτικό σχέδιο μόνο αν διευρυνθεί ο χώρος επιρροής της, πέρα από τα όρια του ΣΥΡΙΖΑ, που σήμερα καθιστούν, κατά τη γνώμη μου, ανέφικτη την πολιτική και αριθμητική του αυτοδυναμία. Στο πλαίσιο αυτό, η ΔΗΜ.ΑΡ., ως συνεπής φορέας μιας αριστερής και σταθερά ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας και εφόσον επιλέξει με σαφήνεια να συμβάλει στην προοδευτική αλλαγή, μπορεί να έχει έναν σημαντικό ρόλο, ασφαλώς μεγαλύτερο από το 1,2% των ευρωεκλογών. Βέβαια, σε κάθε περίπτωση, ο δρόμος μας, ύστερα από μιας τέτοιας έκτασης εκλογική ήττα, θα είναι δύσκολος. Από το συνέδριο του Σεπτεμβρίου προσδοκώ την επιβεβαίωση της πολιτικής μας αυτοτέλειας και ένα ξεκάθαρο, χωρίς διφορούμενα, μήνυμα προς τους πολίτες για το τι κυβέρνηση επιδιώκουμε και με ποιες συμμαχίες. Το συνέδριο θα πετύχει αν προτάξουμε την πολιτική και όχι τις εσωκομματικές λογικές.
Μερικά στελέχη που επέκριναν την αποχώρηση από την κυβέρνηση Σαμαρά ανακοίνωσαν πως δεν θα συμμετάσχουν στο συνέδριο. Πώς το κρίνετε αυτό; Τα δύο πολιτικά σχέδια που συνυπάρχουν στη ΔΗΜ.ΑΡ., αυτό της συμβολής στην προοδευτική αλλαγή και αυτό της οικοδόμησης μιας «Κεντροαριστεράς», συμμάχου της κυβέρνησης Σαμαρά, που αγωνίζεται να την κρατήσει στην εξουσία, δεν είναι συμβατά. Νομίζω πως, αργά ή γρήγορα (και μάλλον γρήγορα παρά αργά), όλοι οι ενδιαφερόμενοι θα το αναγνωρίσουν και θα συναγάγουν τα συμπεράσματά τους. Η σημερινή κατάσταση, όπου μια τάση του κόμματος δεν συμμετέχει στο συνέδριό του, αποτελεί μάλλον παγκόσμια πρωτοτυπία. Όπως και η εικόνα στα ΜΜΕ, με την πρακτική «κάθε κανάλι και (άλλη) ΔΗΜ.ΑΡ.» που αποτελεί βέβαια παρωδία της ελευθερίας έκφρασης και της εσωκομματικής δημοκρατίας. Μπορεί να αποτελεί γραμμή των δυνάμεων της Κεντροαριστεράς ή της ΔΗΜ.ΑΡ. η άποψη «ούτε Ν.Δ. ούτε ΣΥΡΙΖΑ»; Ποια είναι η γνώμη σας για τη στρατηγική και τις συμμαχίες της ΔΗΜ.ΑΡ.; Ένα συμπέρασμα από την εκλογική μας ήττα είναι, νομίζω, πως το «ούτε-ούτε» κατανοήθηκε ως απομονωτισμός και υπεκφυγή από το καίριο ερώτημα «με ποια κυβέρνηση». Αλλά και το «και-και» ερμηνεύτηκε ως «και με τον αστυφύλαξ και με τον χωροφύλαξ». Η φυσιογνωμία της ΔΗΜ.ΑΡ. και μιας αυθεντικής Κεντροαριστεράς τις οριοθετεί και από τη
19 Το προσκλητήριο του ΣΥΡΙΖΑ προς τις δυνάμεις της ευρύτερης Αριστεράς, της οικολογίας και της αριστερής σοσιαλδημοκρατίας, που αποδεσμεύονται από τις μνημονιακές πολιτικές, για τη συγκρότηση ενός νέου συνασπισμού εξουσίας, πώς το βλέπετε;
Ν.Δ. και από τον ΣΥΡΙΖΑ. Όμως αυτό δεν συνεπάγεται πολιτική ίσων αποστάσεων. Η διαχωριστική γραμμή Δεξιάς - Αριστεράς υπάρχει και σ’ αυτήν η θέση της σοσιαλδημοκρατίας και της Κεντροαριστεράς (πρέπει να) είναι δεδομένη. Στη σημερινή φάση, κατά τη γνώμη μου, το μείζον για τη ΔΗΜ.ΑΡ. είναι να συμβάλει στη διαμόρφωση ενός νέου, πλατιού, προοδευτικού, φιλοευρωπαϊκού συνασπισμού εξουσίας, όπου προφανώς ο ΣΥΡΙΖΑ θα έχει τον κεντρικό ρόλο. Παράλληλα, θα πρέπει να εργαστούμε για τη συγκρότηση μιας ευρύτερης Κεντροαριστεράς, που θα εντάσσεται στο πολιτικό σχέδιο που προανέφερα. Πώς κρίνετε τις ζυμώσεις στην ευρύτερη Κεντροαριστερά; Μετά την ενίσχυση του ΠΑΣΟΚ σε σχέση με τη ΔΗΜ.ΑΡ., δυσκολεύει ή όχι η προτεινόμενη ανασυγκρότηση της Κεντροαριστεράς; Με ποιες δυνάμεις, ποιες προϋποθέσεις και ποια πολιτική μπορεί να γίνει η ανασυγκρότηση; Έχω επανειλημμένα υποστηρίξει πως συγκρότηση Κεντροαριστεράς σε συμμαχία με τη Δεξιά και σε μετωπική αντιπαράθεση με την Αριστερά δεν νοείται. Μόνο στην Ελλάδα επιχειρήθηκε κάτι τέτοιο και το εγχείρημα εκφυλίστηκε σε απόπειρα οικοδόμησης Κεντροδεξιάς, όχι Κεντροαριστεράς. Για εμάς, οι ζυμώσεις στον χώρο της Κεντροαριστεράς δεν μπορούν να οδηγήσουν σε φορέα - δεκανίκι της συντηρητικής και νεοφιλελεύθερης κυβέρνησης ούτε σε γενικές προτάσεις για μελλοντικά σχήματα και ιδέες, χωρίς τοποθέτηση πάνω στις τρέχουσες πολιτικές και το κυβερνητικό ζήτημα. Όμως διεργασίες σε προοδευτική κατεύθυνση διεξάγονται σε όλους αυτούς τους χώρους, περιλαμβανομένου και του ΠΑΣΟΚ, και οι προοδευτικές δυνάμεις της χώρας δεν έχουμε την πολυτέλεια να τις αγνοήσουμε. Πολλώ μάλλον που και στον ΣΥΡΙΖΑ η διαδικασία πολιτικής του ωρίμανσης από κόμμα του 3% σε κόμμα κυβερνητικό είναι αργή και συχνά βασανιστική.
Το μείζον για τη ΔΗΜ.ΑΡ. είναι να συμβάλει στη διαμόρφωση ενός νέου, πλατιού, προοδευτικού, φιλοευρωπαϊκού συνασπισμού εξουσίας, όπου προφανώς ο ΣΥΡΙΖΑ θα έχει τον κεντρικό ρόλο Συνεπώς οι ζυμώσεις αυτές που περιλαμβάνουν το ΠΑΣΟΚ/Ελιά, τη ΔΗΜ.ΑΡ. και, ενδεχομένως, εφόσον το ίδιο το επιθυμεί, και το Ποτάμι, εξακολουθούν να έχουν ενδιαφέρον. Ασφαλώς, ο εκλογικός καταποντισμός της ΔΗΜ.ΑΡ. αλλάζει τους συσχετισμούς στον χώρο αυτό και καθιστά τον διάλογο δυσκολότερο. Όμως ήττα υπέστη και το ΠΑΣΟΚ που έχασε τον 1/3 της εκλογικής του δύναμης και ακόμη περισσότερο όσοι πίστευαν σε μιαν ισχυρή Ελιά με υπέρβαση του ΠΑΣΟΚ. Γενικότερα η έκβαση των εκλογών του Μαΐου κάθε άλλο παρά επιβραβεύει την πολιτική του αντι-ΣΥΡΙΖΑ μετώπου. Ο διάλογος για την Κεντροαριστερά θα πρέπει να έχει στο επίκεντρό του τον στόχο της διαμόρφωσης μιας προοδευτικής κυβέρνησης και άρα πρέπει να γίνει παράλληλα με τον διάλογο με τον ΣΥΡΙΖΑ. Θα ήταν παράλογο να συζητούμε με ένα ΠΑΣΟΚ που συμμετέχει στην κυβέρνηση Σαμαρά για το πώς θα φτιάξουμε κυβέρνηση με τον ΣΥΡΙΖΑ και να μη συζητάμε με τον ίδιο τον ΣΥΡΙΖΑ! Εξάλλου, κατά τη γνώμη μου δεν υπάρχουν, ούτε πρέπει να υπάρχουν, σινικά τείχη ανάμεσα στην Κεντροαριστερά και τη ριζοσπαστική Αριστερά. Θα ήταν λάθος να γυρίσουμε έναν αιώνα πίσω και να τροφοδοτούμε νέες διαιρέσεις αντί να επιδιώκουμε συγκλίσεις στην ευρύτερη Αριστερά.
Θεωρώ σαφώς θετική τη σχετική απόφαση της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ. Εξάλλου προς την ίδια κατεύθυνση κινήθηκε και η απόφαση της Κ.Ε. της ΔΗΜ.ΑΡ. μία ημέρα νωρίτερα, που επιζητεί διάλογο για τη διαμόρφωση μιας προοδευτικής κυβέρνησης. Ο διάλογος και οι όποιες συγκλίσεις πρέπει να γίνουν σε προγραμματική βάση και με σεβασμό της αυτοτέλειας των συμμετεχόντων. Για εμάς, κρίσιμο ζήτημα είναι η σταθερότητα του ευρωπαϊκού προσανατολισμού, όπως και η διατύπωση ενός σοβαρού προγράμματος ανόρθωσης της χώρας, ριζοσπαστικού και ταυτόχρονα οριοθετημένου από τον λαϊκισμό, που θα δρομολογεί μεγάλες μεταρρυθμίσεις με προοδευτικό πρόσημο. Η συγκρότηση του νέου συνασπισμού εξουσίας δεν πρέπει να γίνει με όρους μετατόπισης των συμμετεχόντων προς τα αριστερά ή τα δεξιά. Η επιτυχία μιας προοδευτικής κυβέρνησης θα εξαρτηθεί τόσο από τη διατήρηση του ριζοσπαστισμού της όσο και από τη σοβαρότητα και τον ρεαλισμό των πολιτικών της. Εννοείται πως θα πρέπει να αντισταθούμε στους πειρασμούς του ηγεμονισμού, αλλά και του μικρομεγαλισμού των συνιστωσών του εγχειρήματος. Πώς βλέπετε το ζήτημα της εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας; Πρέπει να εκλεγεί από την παρούσα Βουλή ή έπειτα από νωπή λαϊκή εντολή; Ποια νομίζετε πως πρέπει να είναι η στάση του Φώτη Κουβέλη ή οποιασδήποτε άλλης προσωπικότητας που θα προέρχεται από την ευρύτερη Αριστερά, σε περίπτωση πρότασης από τον Σαμαρά; Οι προσπάθειες των κ. Σαμαρά και Βενιζέλου να εξασφαλίσουν 180 βουλευτικές ψήφους για την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας μοναδικό στόχο έχουν φυσικά την παράταση για έναν ακόμη χρόνο της ζωής της κυβέρνησης και της πολιτικής της. Η δε δημοτικότητα του Φώτη Κουβέλη ως υποψηφίου Προέδρου σε όσους ακριβώς τον έχουν κατασυκοφαντήσει από τότε που αρνήθηκε να συμπορευθεί μαζί τους μόνο χαμόγελα προκαλεί. Προφανώς, λοιπόν, οι δυνάμεις που αγωνίζονται για την αλλαγή αυτής της πολιτικής και την αντικατάσταση αυτής της κυβέρνησης δεν μπορούν να συναινέσουν σ’ αυτές τις μεθοδεύσεις, ανεξαρτήτως από τα πρόσωπα που θα προταθούν. Η ΔΗΜ.ΑΡ. και ο πρόεδρός της έχουν πάρει επ’ αυτού σαφή θέση και είμαι βέβαιος πως αυτή η θέση θα επικυρωθεί και στο συνέδριο.
20
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 29 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
AΡΘΡΑ
Οι σχέσεις δύναμης των κομμάτων στις ευρωεκλογές Οι ευρωεκλογές στις 25.5.14 (Ε.14), λόγω δεινών που υποφέρει η πλειονότητα του λαού από τα μέτρα που εφάρμοσαν κατ’ εντολήν των δανειστών μας οι κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ - Ν.Δ. - ΔΗΜ.ΑΡ. είχαν τον χαρακτήρα βουλευτικών εκλογών. Πράγματι αυτό αποτυπώθηκε στα αποτελέσματα των Ε.14 σε σχέση με τις βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου 2012 (Β.12). Είναι, κατά συνέπεια, ενδιαφέρον να εξεταστεί ποιοι είναι οι κυριότεροι συσχετισμοί των ποσοστών που πήραν τα κόμματα στις Ε.14 (θετικοί ή αρνητικοί, δηλαδή συγγένειες η αντιπαλότητες) των κομμάτων (στο Μέρος Ι του άρθρου) στις Ε.14 και ποιοι οι συσχετισμοί των κερδών σε ποσοστά ψήφων σε σχέση με τις βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου 2012 (Β.12) της Χρυσής Αυγής, του ΚΚΕ, του νέου κόμματος Ποτάμι και όλων των Άλλων κομμάτων μαζί (που δεν ξεπέρασαν το 3% και δεν έβγαλαν ευρωβουλευτή) και των απωλειών σε ποσοστά ψήφων του ΣΥΡΙΖΑ, της Ν.Δ., της Ελιάς/ΠΑΣΟΚ, των Ανεξάρτητων Ελλήνων (ΑΝ.ΕΛΛ.) και της ΔΗΜ.ΑΡ. (στο Μέρος ΙΙ).
Ι. Συσχετισμοί της δύναμης σε ποσοστά των κομμάτων στις Ε.14 Από τον βαθμό συσχέτισης των
και ο βαθμός συσπείρωσης των ψηφοφόρων τους ποσοστών που πήρε το κάθε κόμμα με τα ποσοστά που πήραν όλα τα άλλα κόμματα προκύπτει ότι στις Ε.14: o Ο ΣΥΡΙΖΑ είχε έντονη αντιπαλότητα με τα Άλλα κόμματα και λιγότερο έντονη με τη Χρυσή Αυγή (στις εκλογικές περιφέρειες στις οποίες τα ποσοστά του ήταν υψηλά εκείνα των κομμάτων αυτών ήταν χαμηλά και αντίστροφα), ενώ συμπορεύτηκε, αλλά όχι πολύ έντονα, με το ΚΚΕ (όπου τα ποσοστά του ήταν υψηλά, υψηλά ήταν και εκείνα του ΚΚΕ και το αντίστροφο). Σε σχέση με τις Β.12 ή αντιπαλότητά του με τη Ν.Δ. ήταν λιγότερο έντονη και, ενώ στις Β.12 υπήρξε έντονη αντιπαλότητα με το ΠΑΣΟΚ, στις Ε.14 δεν υπήρξε, δεδομένου ότι το ΠΑΣΟΚ συρρικνώθηκε. o Η Ν.Δ., εκτός από την έντονη αντιπαλότητά της με τον ΣΥΡΙΖΑ, είχε έντονη αντιπαλότητα με τους ΑΝ.ΕΛΛ. και λιγότερο με τα Άλλα κόμματα, ενώ τα ποσοστά της κινήθηκαν παράλληλα με τα πολύ χαμηλά ποσοστά της ΔΗΜ.ΑΡ., όχι όμως έντονα. o Η Χρυσή Αυγή, εκτός από τη αντιπαλότητά της με τη Ν.Δ. και τον ΣΥΡΙΖΑ, είχε έντονη αντιπαλότητα και με την Ελιά / ΠΑΣΟΚ.
ΤΟΥ ΜΑΝΟΛΗ Γ. ΔΡΕΤΤΑΚΗ*
o Το ΚΚΕ, είχε έντονη αντιπαλότη-
τα με τα Άλλα κόμματα και, όπως προαναφέρθηκε, τα ποσοστά του κινήθηκαν παράλληλα με εκείνα του ΣΥΡΙΖΑ. o Οι ΑΝ.ΕΛΛ., εκτός από την αντιπαλότητά τους με τη Ν.Δ., έντονη αντιπαλότητα είχαν και με τα Άλλα κόμματα. o Η ΔΗΜ.ΑΡ. δεν είχε σημαντική αντιπαλότητα με κανένα κόμμα. o Το Ποτάμι είχε έντονη αντιπαλότητα με τους ΑΝ.ΕΛΛ. και συμπορεύτηκε με τα Άλλα κόμματα. o Τα Άλλα κόμματα είχαν, όπως προαναφέρθηκε, έντονη αντιπαλότητα με τον ΣΥΡΙΖΑ, τους ΑΝ.ΕΛΛ. και το ΚΚΕ και λιγότερο έντονη με τη Ν.Δ. Από την ανάλυση αυτή φαίνεται ο διπολισμός που είχε εμφανιστεί στις Β.12 ανάμεσα στη Ν.Δ. και τον ΣΥΡΙΖΑ μειώθηκε στις Ε.14, ίσως εξαιτίας της δυναμικότερης παρουσίας της Χρυσής Αυγής, η οποία μα-
ζί με τα Άλλα κόμματα είχαν επέδειξαν μεγαλύτερο δυναμισμό στις Ε.14. Το Ποτάμι φαίνεται ότι συμπορεύεται με τα Άλλα κόμματα. Το αν και κατά πόσο οι τάσεις αυτές θα εμφανιστούν και στις βουλευτικές εκλογές θα εξαρτηθεί από τη μια μεριά από τη δυνατότητά τους να καταρτίσουν συνδυασμούς με απαιτήσεις και στις 56 εκλογικές περιφέρειες και από την άλλη από την ένταση της αντιπαλότητας ΣΥΡΙΖΑ Ν.Δ.
ΙΙ. Συσχετισμοί κερδών και απωλειών των κομμάτων στις Ε.14 σε σχέση με τις Β.12 Από τη συσχέτιση των ποσοστών κατά τα οποία αυξήθηκε ή μειώθηκε η δύναμη των κομμάτων στις Ε.14 σε σχέση με τις Β.12 και των ποσοστών που πήρε το Ποτάμι, καθώς και από παραπέρα επεξεργασία τους, προέκυψαν τα ακόλουθα: o Τις μικρές, σχετικά, απώλειες του ΣΥΡΙΖΑ τις προσπορίστηκαν κυρίως τα Άλλα κόμματα. o Τις μεγάλες απώλειες της Ν.Δ. προσπορίστηκαν η Χρυσή Αυγή, το Ποτάμι και τα Άλλα κόμματα. o Η Χρυσή Αυγή απέσπασε ποσοστά κυρίως από τη Ν.Δ. και τους
ΑΝ.ΕΛΛ.
o Τις απώλειες της Ελιάς / ΠΑΣΟΚ προσπορίστηκαν κυρίως τα Άλλα κόμματα. o Για το ΚΚΕ αναφέρθηκε η σχέση του με τα Άλλα κόμματα. o Για τους ΑΝ.ΕΛΛ. αναφέρθηκε η σχέση τους με τη Χρυσή Αυγή. o Οι απώλειες της ΔΗΜ.ΑΡ. πήγαν κυρίως στα Άλλα κόμματα. o Το Ποτάμι πήρε τις απώλειες της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ. o Τα Άλλα προσπορίστηκαν τα κέρδη τους από τη Ν.Δ., τους ΑΝ.ΕΛΛ., τη ΔΗΜ.ΑΡ. και τον ΣΥΡΙΖΑ. Αυτή είναι μια πρώτη προσέγγιση της διερεύνησης του ερωτήματος σε ποια από τα κόμματα που αύξησαν τα ποσοστά τους πήγαν οι απώλειες των υπολοίπων. Είναι, όμως, προφανές ότι για το θέμα αυτό πρέπει να γίνει μια εις βάθος διερεύνηση, η οποία απαιτεί και άλλα στοιχεία (π.χ. την κατά εκλογική περιφέρεια αύξηση της ανεργίας, αύξηση των ποσοστών φτώχειας, μείωση των δηλωθέντων εισοδημάτων στις ΔΟΥ κ.λπ.) και, κυρίως, χρόνο.
* Ο Μανόλης Γ. Δρεττάκης είναι πρώην αντιπρόεδρος της Βουλής, υπουργός και καθηγητής της ΑΣΟΕΕ
Podemos? «Οι αυταπάτες με την αυτοδυναμία τελείωσαν... Στην Κουμουνδούρου πρέπει να αντιληφθούν ότι, αν επιμείνουν αριστερά, δεν πρόκειται να βρουν εκλογικό πεδίο. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι τη διόρθωση πορείας του ΣΥΡΙΖΑ την έχει ανάγκη η χώρα». Μ’ αυτή την αποστροφή την περασμένη Δευτέρα το ΔΟΛιο συγκρότημα («Νέα») συνόδευσε την εκτίμηση (ή ευχή;) για «στροφή 45 μοιρών από τον Τσίπρα». Ήταν ό,τι πιο «φιλικό» για τον ΣΥΡΙΖΑ κατάφερε να ψελλίσει εδώ και χρόνια. Το τι έχει ανάγκη η χώρα εξαρτάται από το σε ποιον «όροφό» της κατοικείς. Όταν βρίσκεσαι στην κορυφή της πυραμίδας, λογικό είναι να θεωρείς ανάγκες της χώρας αποκλειστικά τις δικές σου. Το ΔΟΛιο συγκρότημα έχει προσκολληθεί στον ακροδεξιάς κοπής Σαμαρά, αλλά ταυτόχρονα θέλει απελπισμένα να αναστήσει την «Κεντροαριστερά» του. Πρόκειται για άθλο που δεν μπορούν να επιτελέσουν η φαιοπράσινη «Ελιά», το θολό «Ποτάμι» και η θολότερη ΔΗΜΑΡ. Ενώ, λοιπόν, ο Σαμαράς επιχειρεί με κοινοβουλευτική μηχανική να χτίσει πλειοψηφία 180 βουλευτών, ώστε να παρατείνει τον βίο της συγκυβέρνησης, το «εθνικό» συ-
γκρότημα ασκεί τη δική του σολομωνική. Ενθαρρύνει με γραφικό ζήλο τη μετατόπιση του ΣΥΡΙΖΑ προς τον αγαπημένο του μεσαίο χώρο («Δεξιότερα, Κουροπάτκιν», παραινούσαν τα «Νέα») και προσπαθεί να καταστήσει τον ΣΥΡΙΖΑ καταλύτη ανασύνθεσης της λατρεμένης «Κεντροαριστεράς». Δεν υπάρχει τίποτε παράδοξο στη συμπεριφορά της μιντιακής και οικονομικής ελίτ. Πάλεψε για καιρό με δαίμονες και ψευδαισθήσεις, τώρα συμφιλιώνεται με το αυτονόητο. Μια τεράστια μάζα πολιτών, όπως καταγράφηκε και στις ευρωεκλογές, αποδεσμεύτηκε από το μνημονιακό μπλοκ. Το μεγαλύτερο μέρος κερδήθηκε από τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά ένα μεγάλο τμήμα της παραμένει σε κατάσταση μετάβασης, ταλαντευόμενο ανάμεσα στους πόλους του νέου, ατελούς διπολισμού. Σ’ αυτό η εκτίμηση της διαπλεκόμενης ελίτ συγκλίνει μ’ αυτήν του ΣΥΡΙΖΑ. Η αναμέτρηση θα κριθεί από το ποιος θα κερδίσει τον υπό μετάβαση, ενδιάμεσο (και ουχί μεσαίο) χώρο. Ωστόσο, είτε μιλάμε για τη Ν.Δ. που προσπαθεί με ρουσφετάκια να ανακτήσει επιρροή στα στρώματα αυτά, είτε για τη μιντιακή διαπλοκή
ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΚΙΜΠΟΥΡΟΠΟΥΛΟΥ
που αναβιώνει την παλιά της τέχνη, την πολιτική μαγειρική, είτε για τον ΣΥΡΙΖΑ που επιδιώκει να κερδίσει την ηγεμονία, η επιρροή στον «ενδιάμεσο» χώρο αποκλείεται να κερδηθεί με ανακύκλωση φθαρμένων και ανυπόληπτων πολιτικών υλικών. Όσες «μετεγγραφές» και «απαγωγές» κι αν γίνουν μεταξύ μνημονιακού και αντιμνημονιακού μπλοκ, θα έχουν ελάχιστη επίδραση στην πραγματική κοινωνία. Βεβαίως, είναι φυσικό για ένα κόμμα που «χτυπάει» διακυβέρνηση, όπως ο ΣΥΡΙΖΑ, να επιδιώκει ρήγματα στους αντιπάλους του. Είναι επίσης εύλογο να προσπαθεί να ξεπεράσει με ένα βαθμό συγκεντρωτισμού τις φυσιολογικές ωδίνες συγκρότησής του σε κόμμα εξουσίας, την «οργανωτική υστέρηση έναντι της πολιτικής του επιρροής» ή τη μετεξέλιξή του «από ομοσπονδία σε ενιαίο κόμμα». Ωστόσο, αυτά είναι ερ-
γαλεία που αντιστοιχούν στην παραδοσιακή πολιτική και στη συμβατική κομματική συγκρότηση. Δύσκολα υπηρετούν πια στόχους μακράς πνοής (κυβέρνηση Αριστεράς, παλλαϊκό μέτωπο κ.λπ.), κι ακόμη πιο δύσκολα στρατεύουν και κινητοποιούν ανθρώπους. Η παραδοσιακή κομματική δομή, με την αυστηρή ιεραρχία και τον «δημοκρατικό συγκεντρωτισμό» της, αποτελεί κι αυτή συνιστώσα της κρίσης εκπροσώπησης. Η ικανότητα του παραδοσιακού κόμματος να υποδέχεται τη ριζοσπαστικοποίηση της κοινωνίας έχει εξαντληθεί. Και ίσως μ’ αυτό σχετίζεται το εντυπωσιακό ξεφούσκωμα των Ελλήνων «Αγανακτισμένων», που άφησε απορία κι απογοήτευση. Ωστόσο, αυτή δεν είναι η μοναδική εμπειρία. Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα στοιχεία των ευρωεκλογών ήταν η επιτυχία του Podemos, γνήσιου τέκνου των Ισπανών «Αγανακτισμένων». Ο διεθνής Τύπος το χαρακτηρίζει «κόμμα υπό κατασκευή». Όμως, μια προσεκτικότερη ματιά στον τρόπο συγκρότησής του αποδεικνύει ότι όχι μόνο δεν είναι κόμμα, αλλά δεν θέλει και να γίνει. Το «πείραμα» είναι εντυπωσιακό: περί-
που 300 «κύκλοι» πολιτών σε όλη την Ισπανία λειτουργούν με τη μορφή των λαϊκών συνελεύσεων και τροφοδοτούν με ερωτήματα, θέσεις και στοιχεία προγράμματος έναν φορέα που κινείται μεν στην τροχιά της ριζοσπαστικής Αριστεράς, αλλά ταυτόχρονα δέχεται στις τάξεις του άτομα και ομάδες χωρίς πολιτικο-ιδεολογικό face control, με κριτήριο την επανίδρυση της δημοκρατίας στην κοινωνική ζωή και στη διακυβέρνηση. Αυτό άλλωστε, ο ακρωτηριασμός της δημοκρατίας, είναι και πυρήνας της κρίσης που προκάλεσε ο νεοφιλελεύθερος, ολοκληρωτικός καπιταλισμός, με τον μανδύα του Μνημονίου ή χωρίς αυτόν. Το Podemos πειραματίζεται στο πιο ευρύ μέτωπο που μπορεί να υπάρξει στην εποχή του ολοκληρωτικού καπιταλισμού. Το μέτωπο της πραγματικής δημοκρατίας, με όλο το πολιτικό, κοινωνικό και οικονομικό βάθος της. Το όνομά του («Μπορούμε») ακούγεται σαν ένεση αυτοπεποίθησης, αλλά ο πειραματισμός του υπαινίσσεται κι ένα ερωτηματικό. Σ’ αυτή την εκδοχή (Podemos?) καθίσταται ένα ενδιαφέρον ερώτημα και για την καθ’ ημάς Αριστερά. Εμείς μπορούμε, άραγε;
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 29 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
21
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Φυλακές: Σε ανοιχτή εκδήλωση-συζήτηση σχετικά με τις φυλακές «υψίστης ασφαλείας (τύπου Γ’), τις οποίες προωθεί με νομοσχέδιό του το υπουργείο Δικαιοσύνης, καλούν την Τρίτη 1 Ιουλίου και ώρα 6.30 μ.μ., στο Ξενοδοχείο «Τιτάνια», η ΕΕΚΕ Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και τα Τμήματα Δικαιοσύνης και Δικαιωμάτων του ΣΥΡΙΖΑ. Στην εκδήλωση θα παρέμβουν οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ Ζωή Κωνσταντοπούλου και Βασιλική Κατριβάνου, η συντονίστρια του Τμήματος Δικαιοσύνης Δανάη Κολτσίδα και η συντονίστρια του Τμήματος Δικαιωμάτων Τασία Χριστοδουλοπούλου. Κυπριακό: «Ελλάδα -Κύπρος: απειλές και προοπτικές. 40 χρόνια εισβολής και κατοχής», είναι το θέμα εκδήλωσης που διοργανώνουν κινήσεις της «Πατριωτικής Αριστεράς» στην αίθουσα τελετών του Πάντειου Πανεπιστημίου. Την Τετάρτη 2 Ιουλίου και ώρα 7 μ.μ., με εισηγητές τους: β, πρόεδρο της Συμμαχίας Πολιτών Κύπρου, Γεράσιμο Αρσένη, πρώην υπουργό Άμυνας, Δημήτρη Κωνσταντακόπουλο, συγγραφέα - δημοσιογράφο, Ηλία Νικολόπουλο, καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου και μέλος της Διοικούσας Επιτροπής του ΔΗΚΚΙ, και Θέμο Στοφορόπουλο, πρώην πρέσβη της Ελλάδας στην Κύπρο. Παρεμβάσεις θα γίνουν από την Αγνή Καλογερή, βουλευτή Σάμου του ΣΥΡΙΖΑ και Σταυρούλα Αγγελίδου, δημοτική σύμβουλο της Αθήνας. Εξάρχεια Η Ο.Μ. του ΣΥΡΙΖΑ Εξαρχείων διοργανώνει ανοιχτή συνέλευση την Τετάρτη 2 Ιουλίου στις 8 μ.μ. στα σκαλάκια του λόφου του Στρέφη (Καλλιδρομίου και Μπενάκη), με θέμα «Η κοινωνία να δώσει το σήμα για την ανατροπή της μνημονιακής κυβέρνησης». Εισηγούνται οι βουλευτές Α’ Αθήνας του κόμματος Νίκος Βούτσης, Ζωή Κωνσταντοπούλου και Μαρία Μπόλαρη. Αμπελόκηποι Εκδήλωση με θέμα «Πρώτη φορά Αριστερά: Η ανατροπή ξεκίνησε» διοργανώνουν οι οργανώσεις του ΣΥΡΙΖΑ 7ου Διαμερισματος του Δ. Αθηναίων, την Τετάρτη 2 Ιουλίου, στις 8 μ.μ., στο Πάρκο των οδών Κεδρηνού και Τσέλιου (δίπλα στο 11ο Δημοτικό Σχολείο). Εισηγούνται οι βουλευτές του κόμματος Θεανώ Φωτίου και Ευκλείδης Τσακαλώτος. Μετά την εκδήλωση, θα ακολουθήσει ρεμπέτικο γλέντι. Συνέλευση: Σε γενική συνέλευση καλεί τη Δευτέρα 30 Ιουνίου, στις 7.30 μ.μ., η δημοτική Αυτόνομη Ριζοσπαστική Κίνηση του Δήμου Αχαρνών. Στη συνέλευση, η οποία θα έχει θέμα τον απολογισμό των πρόσφατων δημοτικών εκλογών και τον προγραμματισμό δράσης, καλούνται όλοι οι υποψήφιοι, τα μέλη και οι φίλοι της παράταξης. Η διαδικασία θα πραγματοποιηθεί στην Αίθουσα Εκδηλώσεων του Δημαρχείου Αχαρνών (Φιλαδελφείας 97).
ΓΙΑΝΝΗΣ ΤΣΙΡΩΝΗΣ (συντονιστής Οικολόγων - Πράσινων):
Η επόμενη κυβέρνηση οφείλει να ριζώσει και να πετύχει ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΧΡΗΣΤΟ ΣΙΜΟ
«Μόνο μια ευρεία κοινωνική συμμαχία μπορεί να υπερασπιστεί μια ουσιαστική αλλαγή» τονίζει ο συντονιστής της Εκτελεστικής Γραμματείας των Οικολόγων Πράσινων, Γιάννης Τσιρώνης. Στη συνέντευξη που παραχώρησε στην «Αυγή» της Κυριακής, ο Γ. Τσιρώνης απευθύνει προσκλητήριο για κοινή δράση σε μια σειρά θεμάτων, λίγες μέρες μετά την παρουσία του στο κάλεσμα του ΣΥΡΙΖΑ για την υπεράσπιση της ΔΕΗ. Πώς αξιολογείτε το κάλεσμα του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ για συμπόρευση, το οποίο σας απηύθυνε την περασμένη εβδομάδα; Το σκάνδαλο του Ελληνικού, ο επαπειλούμενος κατακερματισμός της ΔΕΗ, η εκποίηση των αιγιαλών και γενικότερα οι κυβερνητικές επιλογές αποδεικνύουν ότι δεν αντιμετωπίζουμε απλώς μία νεοφιλελεύθερη πολιτική, αλλά μία τριτοκοσμική αρπαχτή, που αποκλίνει σημαντικά από το ευρωπαϊκό κεκτημένο και το Σύνταγμα της Ελλάδας. Σε οποιαδήποτε ευνομούμενη χώρα, οι υπαίτιοι της εκχώρησης παραλιακής έκτασης 7.000 στρεμμάτων, με τελική επιβάρυνση του Δημοσίου περίπου 2 δισ., θα είχαν οδηγηθεί κατευθείαν στον εισαγγελέα! Οι Οικολόγοι Πράσινοι ήδη από το 2010 είχαμε αντιταχθεί στις κυβερνητικές επιλογές, έχοντας τονίσει, ότι για να σταματήσουν οι καταστροφικές πολιτικές απαιτείται η ανάδειξη ενός πειστικού και συγκροτημένου εναλλακτικού σχεδίου, ικανού να διαμορφώσει μια διαφορετική πορεία. Οι κατεπείγουσες αλλαγές πρέπει να στηριχθούν σε μία ευρεία κοινωνική συμμαχία, πολιτικών φορέων, επαγγελματικών οργανώσεων, αυτοδιοικητικών παρατάξεων, πρωτοβουλιών πολιτών και γενικότερα όσων κατανοούμε, ότι η χώρα δεν θα σωθεί από καταγγελίες αλλά από την υλοποίηση ενός φερέγγυου και πειστικού προγράμματος διακυβέρνησης στην κατεύθυνση της βιωσιμότητας και της κοινωνικής συνοχής. Ο πρόεδρος, λοιπόν, της αξιωματικής αντιπολίτευσης είχε κατά τη γνώμη μου υποχρέωση να απευθύνει αυτό το κάλεσμα, γιατί οι αλλαγές που θα κληθεί να κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ, εάν αποκτήσει κυβερνητική πλειοψηφία, θα αντιμετωπίσουν ισχυρές αντιστάσεις: Οργανωμένα συμφέροντα, με εδραιωμένες εξαρτήσεις στη δημόσια διοίκηση και στον κοινωνικό ιστό, θα επιχειρήσουν να ακυρώσουν στην πράξη κάθε προσπάθεια εξυγίανσης. Μόνο μια ευρεία κοινωνική συμμαχία μπορεί να υπερασπιστεί μια ουσιαστική αλλαγή. Την περασμένη Πέμπτη ανταποκριθήκατε στο κάλεσμα του ΣΥΡΙΖΑ για τη συγκρότηση ενός μετώπου για την υπεράσπιση της ΔΕΗ. Υπάρχουν άλλα ζητήματα για
τα οποία οι Οικολόγοι Πράσινοι θα μπορούσαν να αναπτύξουν κοινή δράση με τον ΣΥΡΙΖΑ; Ήδη παραπάνω αναφέρθηκα στα κατεπείγοντα ζητήματα, του Ελληνικού και των αιγιαλών. Στο άμεσο μέλλον τα ασφαλιστικά ταμεία απειλούνται με κατάρρευση, αφού η κυβέρνηση, όχι μόνον δεν σχεδιάζει επιστροφή αποθεματικών που υφαρπάζονταν επί δεκαετίες, αλλά εξακολουθεί να ορέγεται τα ελάχιστα εναπομείναντα αποθεματικά ταμείων, όπως το ΤΣΜΕΔΕ. Πέρα όμως από την αντιμετώπιση των κυβερνητικών επιλογών, οι Οικολόγοι Πράσινοι προσκαλούμε σε ανάληψη πρωτοβουλιών: Δίκτυα παραγωγών - καταναλωτών, τράπεζες χρόνου, συνεταιριστικές επιχειρήσεις για την αξιοποίηση των απορριμμάτων, είναι ενδεικτικοί τομείς μίας παράλληλης αυτοδιαχειριζόμενης οικονομίας, με αρωγή και από φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης. Στρατηγικός τομέας επίσης, είναι η αναδιοργάνωση της αγροτικής παραγωγής, στην κατεύθυνση της μειωμένης εξάρτησης από την εισαγωγή τροφίμων. Τέλος είναι αναγκαίος ο συντονισμός για τη συμμετοχή των πολιτών στα ζωτικά προβλήματα της γειτονιάς τους. Για παράδειγμα οι σύλλογοι Γονέων και Κηδεμόνων, μπορούν να πρωτοστατήσουν στην κοινωνική αλληλεγγύη και την αξιοποίηση των σχολείων για εξωδιδακτικές δραστηριότητες. Από τους πολίτες - πελάτες που περιμένουν τα πάντα από το κράτος οφείλουμε να ενθαρρύνουμε τη συμμετοχή κάθε παραγωγικού πολίτη, σε κάποια συλλογικότητα. Η αποκόλληση των πολιτών από την ιδιώτευση είναι το πρόκριμα για μία κοινωνική συμμαχία, που δεν θα στηρίξει απλώς μία κυβερνητική πλειοψηφία, αλλά θα οχυρώσει την κοινωνία απέναντι στον εκφασισμό. Πώς εκτιμάτε το αποτέλεσμα των εκλογών του Μαΐου; Στις εκλογές καταδικάστηκε καθαρά η κυβερνητική πολιτική, με τον ΣΥΡΙΖΑ να εδραιώνεται ως πρώτο κόμμα. Από την άλλη πλευρά οι πολίτες δεν έδωσαν στην αξιωματική αντιπολίτευση ψήφο εμπιστοσύνης. Κατά τη γνώμη μου οι αυτοδιοικητικές εκλογές και οι ευρωεκλογές δεν πρέπει να μετατρέπονται σε «δημοψήφισμα». Σε αρκετές περιπτώσεις φάνηκε καθαρά η μεγάλη απόσταση ανάμεσα σε αυτοδιοικητικά σχήματα και τα κόμματα που τα στήριξαν. Εκτιμώ όμως, ότι η ψήφος των πολιτών θα αποδειχθεί «σοφή». Εάν οι ψηφοφόροι είχαν ανταποκριθεί στην πρόταση: «Σήμερα ψηφίζουμε - αύριο φεύγουν» με το ΠΑΣΟΚ να καταρρέει και τον ΣΥΡΙΖΑ να ξεπερνά το 30%, πιθανότατα θα είχαμε βεβιασμένες εξελίξεις. Σε αυτήν την περίπτωση, ακόμα κι εάν ο ΣΥΡΙΖΑ συγκέντρωνε μία πλειοψηφία ικανή να του δώσει ψήφο εμπιστοσύνης στη Βουλή, θα ήταν αμφίβολο, εάν θα είχε την κοινωνική αποδοχή να «σπάσει αυγά».
“
Ο πρόεδρος της αξιωματικής αντιπολίτευσης είχε υποχρέωση να απευθύνει αυτό το κάλεσμα, γιατί οι αλλαγές που θα κληθεί να κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ, εάν αποκτήσει κυβερνητική πλειοψηφία, θα αντιμετωπίσουν ισχυρές αντιστάσεις
“
EKΔΗΛΩΣΕΙΣ
Το ζητούμενο δεν είναι να ανατραπεί η σημερινή κυβέρνηση. Το ζητούμενο είναι να αλλάξουμε ρότα, όχι για λίγους μήνες, αλλά οριστικά! Η επόμενη κυβέρνηση οφείλει να ριζώσει και να πετύχει. Αυτή την στιγμή λοιπόν προέχει, η ευρεία κοινωνική συμμαχία, που να υποστηρίξει ένα αξιόπιστο πρόγραμμα εναλλακτικής διακυβέρνησης. Για ποιο λόγο οι Οικολόγοι Πράσινοι έμειναν χωρίς εκπροσώπηση στην Ευρωβουλή;
Δυστυχώς δεν καταφέραμε να ξεπεράσουμε τα οργανωτικά προβλήματα, που μας καθήλωσαν τον τελευταίο χρόνο στο περιθώριο. Γεγονός είναι ότι πλέον στη συνείδηση των πολιτών η πολιτική οικολογία είναι ένας σοβαρός πολιτικός χώρος με ολοκληρωμένες προτάσεις και όχι ένα άθροισμα «γραφικών» φίλων του περιβάλλοντος. Ενώ όμως οι οικολογικές απόψεις είναι σεβαστές από μία μεγάλη μερίδα πολιτών που σε δημοσκοπήσεις συχνά ξεπερνά το 30%, το κόμμα των Οικολόγων Πράσινων δεν κατάφερε να κερδίσει την εμπιστοσύνη αυτού του μεγάλου κοινού. Τη χαριστική βολή έδωσε η διασπαστική ενέργεια του ευρωβουλευτή Νίκου Χρυσόγελου με τη δημιουργία αντίπαλης λίστας. Κατά την προσωπική μου εκτίμηση, όχι μόνον ο Νίκος Χρυσόγελος, αλλά και η πλειοψηφία των στελεχών που πρωτοστατήσαμε επί δεκαετίες στον οικολογικό χώρο, οφείλουμε να κατανοήσουμε τις βαρύτατες ευθύνες μας και να παραδώσουμε τη σκυτάλη στην επόμενη γενιά. Πιθανόν εάν ο ΣΥΡΙΖΑ εξακολουθούσε να βρίσκεται υπό την ηγεσία των αξιοσέβαστων στελεχών που τον ίδρυσαν, να παρέμενε ακόμα στο 4%. Ωστόσο η παράδοση της σκυτάλης οφείλει να γίνει συντεταγμένα, ώστε τα λάθη να γίνουν διδάγματα. Οι Οικολόγοι Πράσινοι έχουν τεράστιες δυνατότητες διείσδυσης σε ακροατήρια, που έχουν αποστασιοποιηθεί από την πολιτική. Εάν λοιπόν ξεπεράσουν τον κύκλο εσωστρέφειας, έχουν μεγάλες δυνατότητες να αποτελέσουν σοβαρή συνιστώσα στην αλλαγή σελίδας στη χώρα μας.
22
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 29 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
EΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
Τρομοκρατικός κλοιός στη Ν. Φιλαδέλφεια ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΚΩΣΤΑΣ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ
Αντισυγκεντρώσεις, αντιδιαδηλώσεις, ξυλοδαρμοί, πολιορκίες δημοτικών συμβουλίων, επίθεση σε κοινωνικούς χώρους. Η κατάσταση στη Νέα Φιλαδέλφεια έχει ξεφύγει. Οπαδοί της ΑΕΚ ξυλοφορτώνουν στο όνομα του νέου γηπέδου οποιονδήποτε φέρει αντίρρηση στην τσιμεντοποίηση του Άλσους. Κάτοικοι και νέα δημοτική αρχή, που υποστηρίζουν να κατασκευαστεί το γήπεδο στη θέση του παλιού χωρίς να κοπούν δέντρα, έχουν στοχοποιηθεί κι επικηρυχθεί σε σημείο που δεν μπορούν να κυκλοφορήσουν στη γειτονιά τους.
Όταν πήγαν να κάψουν τη Στρούγκα Την προηγούμενη Παρασκευή (20/6) από τύχη δεν υπήρξαν θύματα. Όπως καταγγέλλει κόσμος που βρέθηκε στη Στρούγκα, δεκάδες οπαδοί της ΑΕΚ όχι μόνο επιτέθηκαν στον ελεύθερο κοινωνικό χώρο, που μετρά πολλές δράσεις στην περιοχή (από πράξεις αλληλεγγύης μέχρι καλλιτεχνικά δρώμενα), αλλά έβαλαν φωτιά, την ώρα που μέσα βρίσκονταν τουλάχιστον 15 με 20 άτομα. Ευτυχώς, με παρέμβαση των κατοίκων η φωτιά έσβησε, αποτράπηκαν τα χειρότερα. Τελευταίο περιστατικό φίμωσης των κατοίκων, η «διάλυση» της ανοιχτής δημόσιας συζήτησης για το νέο Ρυθμιστικό Σχέδιο Αττικής (αφορά άμεσα το γήπεδο και το άλσος) που προγραμμάτισαν από κοινού ο νεοεκλεγείς δήμαρχος της Ν. Φιλαδέλφειας - Ν. Χαλκηδόνας Άρης Βασιλόπουλος και ο δήμαρχος Νέας Ιωνίας Ηρακλής Γκότσης. Περί τα 100 άτομα εισέβαλαν στο Πολιτιστικό Κέντρο που θα διεξαγόταν η συζήτηση και τη ματαίωσαν με την ίδια μέθοδο. Βρισιές, απειλές και... φάπες. Η αστυνομία ήταν και πάλι απούσα. Ενώ κάτοικοι και οργανώσεις εκφράζουν φόβους για νέες συγκρούσεις στη συγκέντρωση που έχουν συγκαλέσει την Πέμπτη.
Κάτοικοι: «Δεν μπορούμε να μιλήσουμε μεταξύ μας» «Είμαι οπαδός της ΑΕΚ. Δεν είμαι οργανωμένος. Ήρθα όμως από την Κωνσταντινούπολη 8 χρονών για να ‘μαι πιο κοντά στην ομάδα μου. Αυτή δεν είναι η δικιά μου ΑΕΚ», λέει για τους τραμπουκισμούς στην «Α» ο Σταύρος Φωκαεύς, 58 ετών. Είναι κά-
τοικος της περιοχής για πάνω από 40 χρόνια κι είδε την καθημερινότητά του ν’ αλλάζει ξαφνικά. «Μου αφαιρείται το δικαίωμα να συζητήσω με τους γείτονες, τους φίλους και τους συναγωνιστές μου. Δεν μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τον χώρο της Λαϊκής Συνέλευσης γιατί υπάρχει κίνδυνος επίθεσης». Από την πρώτη στιγμή που οι κάτοικοι όρθωσαν το ανάστημά τους απέναντι στο ξεπούλημα του Άλσους, είχαν ν’ αντιμετωπίσουν το «κάθε μέρα θα είμαστε εδώ» των τραμπούκων οπαδών. Αυτό μεταφράζεται σε «διάλυση» οποιασδήποτε συζήτησης αφορά στις επιπτώσεις του νέου γηπέδου της ΑΕΚ. Ενδεικτικό του πώς αντιλαμβάνονται την παρουσία τους στην περιοχή οι ρωμαϊκοί αριθμοί, που έγραψαν πάνω σε τοίχο της Στρούγκας IX-XΙ και συμβολίζουν την κατάληψη του χώρου με όρους απόλυτης επιβολής. Κι αν τους ρωτήσεις γιατί, η απάντησή τους είναι γραμμένη σε άλλο τοίχο της Στρούγκας: «Γιατί έτσι μας αρέσει». Οι κάτοικοι κάνουν λόγο για μετακινούμενο στρατό και οπαδούς από διάφορους συνδέσμους της Αθήνας. «Βλέπουμε τις περιοχές στις μπλούζες τους», λένε, ενώ μάς περιγράφουν ένα κωμικοτραγικό περιστατικό, όταν «κάποιος από αυτούς κάνει στον άλλο ‘έχω βαρεθεί να ‘μαστε κάθε μέρα εδώ’». Θεωρούν επίσης δεδομένη την παρουσία φασιστικών στοιχείων.
Eπιθέσεις σε κατοίκους από δήθεν οπαδούς της ΑΕΚ στο όνομα του νέου γηπέδου Αποθέωση των επιθέσεων από ναζί κι αθλητικά ΜΜΕ «Χαιρετίζουμε συναγωνιστικά την ‘επίσκεψη’ στην Πρεζοφωλιά Στρούγκα των συναγωνιστών οπαδών της ΑΕΚ», γράφουν οι θαυμαστές του Περίανδρου, «Ανένταχτοι Μαιάνδριοι Εθνικιστές» για την επίθεση στη Στρούγκα. Ενώ η εφημερίδα «Στόχος» σ’ ένα από τα πολλά άρθρα που αναρτήθηκαν στο σάιτ της για το θέμα έχει τίτλο: «Τρεις άπλυτοι τραυματίες από την εισβολή των ΑΕΚτζήδων στην αναρχοκατάληψη Στρούγκα στη Νέα Φιλαδέλφεια». Εντύπωση όμως προκαλεί ο όρος «αντιφρονούντες», που χρησιμοποιείται από αθλητικά ΜΜΕ όπως το AEK365.gr, όρος που παραπέμπει σε άλλες εποχές. Τα επεισόδια δεν καταδικάζονται από κανέναν. Ούτε από την κυβέρνηση ούτε από τον δήμο, ούτε από την ομάδα. Σιγή ιχθύος και από την Original. Σημειώνεται ωστόσο ότι στην τελευταία της ανακοίνωσή (17/6) αναφέρει πως είναι υπέρ μόνο του άρ-
θρου 81. «Όσον αφορά άλλες δραστηριότητες, βλέψεις, σχέδια, δουλειές διαφόρων μεγαλοεπιχειρηματιών ανά την επικράτεια (άρθρο 82), φυσικά και είμαστε κάθετα αντίθετοι, αρνητικοί και ενίοτε στο πλευρό όσων αντιστέκονται σε τέτοιες βλέψεις». Μονάχα ο ηθοποιός Πασχάλης Τσαρούχας, ιδρυτικό μέλος της «Ένωσης Φίλων της ΑΕΚ» (μη κερδοσκοπικό σωματείο που συστάθηκε για να αποκτήσει το πλειοψηφικό πακέτο της ΠΑΕ), πήρε θέση απέναντι στις επιθέσεις. «Σε καμία περίπτωση δεν θα επιτρέψω να γίνω ο ‘μπροστινός’ ενός διαφαινόμενου νέου ποδοσφαιρικού παρακράτους και καλώ και τα υπόλοιπα μέλη αυτής της κίνησης να κάνουν το ίδιο, εάν όντως η διάθεσή τους είναι ανιδιοτελής», υπογράμμισε.
Ο «Μεσσίας» Μελισσανίδης Το κακό φαίνεται πως ξεκινά από την προεκλογική περίοδο για τις τύχες της ΑΕΚ. Ο Μελισσανίδης τάζει
νέο γήπεδο με οποιοδήποτε κόστος, αγγίζοντας την πιο ευαίσθητη χορδή των οπαδών της Ένωσης. Έντεκα χρόνια χωρίς το δικό τους σπίτι είναι πολλά. Ο Μελισσανίδης αντιμετωπίζεται ως η μοναδική ελπίδα, ως Μεσσίας. Υπό τον φόβο να χαθεί αυτή η ελπίδα έχει καλλιεργηθεί η αντίληψη, που έχει υιοθετηθεί από αρκετό κόσμο της ομάδας, ότι το γήπεδο πρέπει να γίνει κι ας μικρύνει το Άλσος. Δεν θεωρείται τυχαίο, ότι ένα από τα συνθήματα των οπαδών - μπράβων είναι: «Όλο το Άλσος γήπεδο».
Τι λέει η νεολαία Ο Βαγγέλης Γαβριηλίδης, 21 ετών, ζει στην περιοχή από τότε που γεννήθηκε. Δεν συμφωνεί με την εμπορευματοποίηση και καταπάτηση του Άλσους για να γίνει ξανά ζωντανό. «Θέλουμε να φτιαχτεί και να συντηρηθεί, χωρίς να πάψει να είναι χώρος πρασίνου». Είναι θετικός για την ανέγερση του γηπέδου, αρκεί «να γίνει νόμιμα». Στις παρέες του μιλάνε για το θέμα του γηπέδου. Έχει γνωστούς που είναι υπέρ του άρθρου 81 (παραχώρηση των έξτρα 6 στρεμμάτων), αλλά όχι του ξεπουλήματος. Ενώ μετά τις επιθέσεις αρκετοί από αυτούς είπαν ότι δεν θέλουν «η ΑΕΚ μας να γίνει Λάτσιο».
AΡΗΣ ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΣ (ΔΗΜΑΡΧΟΣ Ν.Φ.):
«Να αποσυνδεθεί το γήπεδο από το Άλσος» Αυτό που δεν καταλαβαίνουν όσοι εποφθαλμιούν το Άλσος, όπως αναφέρει στην «Α» ο Α. Βασιλόπουλος, είναι ότι πριονίζουν το κλαδί που στέκονται: «Όταν πας να χτίσεις σε δασική έκταση, κάτι που προϋποθέτει τον αποχαρακτηρισμό της, μιλάμε για μία κίνηση έωλη συνταγματικά». Ενώ ξεκαθαρίζει: «Εμείς λέμε, ναι, στο γήπεδο. Θέλουμε την επιστροφή της ομάδας στη φυσική της έδρα, με απόλυτη όμως περιφρούρηση του δάσους. Ζητάμε να κατεβάσουν ξεχωριστό νομοσχέδιο για το γήπεδο, που συνδέεται με τον αποχαρακτηρισμό του Άλσους». H χρόνια αδιαφορία για τις τύχες του Άλσους στα χρόνια του Μνημονίου συνέβαλε καθοριστικά στην απαξίωσή του και στην αντιμετώπισή του ως «εμποδίου». Διαλυμένα μονόζυγα, ξεραμένες λίμνες και σιντριβάνια, χαλασμένα φώτα, κομμένα δέντρα που δεν αντικαταστάθηκαν, φωτισμός που δεν υπάρχει, είναι η εικόνα που παρουσιάζει σήμερα το Άλσος. Η εικόνα του Άλσους χρησιμο-
για την ανάπλαση από τον παλιό δήμο, ύψους 130.000 ευρώ. Θέλουμε να την αξιοποιήσουμε και να πιέσουμε την Περιφέρεια για να γίνει. Η δραματοποίηση της εικόνας του Άλσους γίνεται εκ του πονηρού».
Υπάρχει λύση;
ποιείται ως επιχείρημα από την πλευρά Μελισσανίδη για την αναζωογόνηση της περιοχής. Ο Α. Βασιλόπουλος τονίζει ότι υπάρχει κι άλλος δρόμος. «Υπάρχει έτοιμη, ακριβοπληρωμένη μελέτη
Ο Ά. Βασιλόπουλος έχει πέσει θύμα αμέτρητων προπηλακισμών, που ξεκινούν από την προεκλογική περίοδο των δημοτικών εκλογών. Προειδοποιεί για κίνδυνο μετατροπής της περιοχής σε Άγιο Παντελέημονα, καθώς βιώνει «φασιστικές πράξεις που δεν επιτρέπουν την έκφραση οποιαδήποτε διαφορετικής άποψης». Πιστεύει ωστόσο ότι μπορεί να βρεθεί λύση. Αλλά για να μπορέσει να γίνει συζήτηση με την ΑΕΚ πάνω στο θέμα θα πρέπει πρώτα «να καταδικαστούν οι ενέργειες από τον κ. Μελισσανίδη». Κι αν αυτό συμβεί, «θα κάτσουμε να δούμε όλες τις διαθέσιμες λύσεις στον χώρο που υπήρχε το γήπεδο».
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 29 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
EΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
43
Η διαχρονική σχέση του Άλσους Ν. Φιλαδέλφειας με το γήπεδο της ΑΕΚ Το Άλσος - Πάρκο της Νέας Φιλαδέλφειας αποτελεί μια σωστή επιλογή της πρώτης δεκαετίας του 1.900 να ιδρυθούν χώροι πρασίνου στην τότε αναπτυσσόμενη οικιστικά Αθήνα, ώστε μαζί με άλλους παρόμοιους, όπως οι λόφοι Λυκαβηττού, Στρέφη, Αγίου Ιωάννου Βουλιαγμένης, Πεδίου του Άρεως και άλλοι, να αποτελούν έκτοτε τους μοναδικούς πνεύμονες πρασίνου της Αθήνας. Η σημερινή επιφάνεια των 423 στρεμμάτων καθορίστηκε ταυτόχρονα με τη σύσταση του προσφυγικού οικισμού της Νέας Φιλαδέλφειας, όταν κηρύχθηκε ως αναδασωτέα έκταση από ένα ευρύτερο δημόσιο κτήμα. Μετά την πάροδο πολλών ετών ο υπουργός Γεωργίας εξέδωσε δύο παραχωρητήρια υπέρ του δήμου, το ένα κατά κυριότητα για 122 στρέμματα και το άλλο κατά χρήση για την υπόλοιπη έκταση, με σκοπό τη συντήρηση, την προστασία και τη συμπλήρωση του δάσους στο διηνεκές. Δίπλα και σε επαφή με το άλσος, προς τη νοτιοδυτική πλευρά, παραχωρήθηκε και από το υπουργείο Οικονομικών έκταση 26,6 στρεμμάτων στο ερασιτεχνικό τότε αθλητικό σωματείο της ΑΕΚ για να ανεγερθεί το γήπεδό της. Μέχρι το 1980, σχεδόν τίποτε δεν σηματοδοτούσε τι θα επακολουθήσει στην περιοχή, όταν ο δήμος άρχισε να βλέπει το Άλσος σαν παρακαταθήκη οικοπεδικών εκτάσεων, όπου μπορούσαν να αναπτυχθούν κερδοσκοπικές επιχειρήσεις από τρίτους, αλλά και από τον ίδιο. Έτσι όλως αυθαίρετα αναπτύχθηκε στο τμήμα των 122 στρεμ. ένα τουριστι-
ΤΟΥ ΒΑΓΓΕΛΗ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ*
κό περίπτερο με τεχνητή λίμνη, που, αν και κρίθηκε οριστικά και αμετάκλητα παράνομο και κατεδαφιστέο, ο δήμος επιμένει να το λειτουργεί εκμισθώνοντάς το. Όλως αυθαίρετα επίσης λειτούργησε στον χώρο σινεμά, εγκαταστάθηκε εκκλησία, έγιναν πεζοδρομήσεις, επιλέχθηκε έκταση για την εγκατάσταση και το πλύσιμο των απορριμματοφόρων, λειτούργησε ζωολογικός κήπος, παιδικές χαρές κ.λπ. Το κυριότερο βέβαια όλων είναι ότι την προολυμπιακή περίοδο ο δήμος επεδίωξε να εντάξει όλο το Άλσος σε αναπτυξιακό πρόγραμμα της Ε.Ε., με σκοπό την πλήρη τουριστική και επιχειρηματική οικονομική εκμετάλλευση, πράγμα που δεν έγινε γιατί υπήρξε αυστηρή προειδοποίηση ότι σε παραμικρή νέα μεταβολή μέρους του Άλσους θα ανακληθεί το παραχωρητήριο. Δυστυχώς λίγο πριν από τη διενέργεια των Ολυμπιακών Αγώνων έγινε με νόμο πρόβλεψη να αλλάξουν οι όροι και οι συντελεστές δόμησης στην περιοχή, προκειμένου να κατασκευασθεί το νέο γήπεδο της ΑΕΚ. Η ρύθμιση ήταν τόσο πρόχειρη, ώστε οι εμπνευστές της συμπεριέλαβαν στην αλλαγή χρήσης και μέρος του Άλσους, χωρίς να ρωτηθούν οι αρ-
ÅÊÅÉ ÐÏÕ ÏÉ ÁËËÏÉ ÂÁÆÏÕÍ ÔÅËÅÉÁ ÅÌÅÉÓ ÂÁÆÏÕÌÅ ÔÁ ÐÑÁÃÌÁÔÁ ÓÔÇ ÈÅÓÇ ÔÏÕÓ ÁÕÔÇ ÔÇÍ ÐÅÌÐÔÇ 3 ÉÏÕËÉÏÕ
μόδιες Δασικές Υπηρεσίες και, το κυριότερο, χωρίς να λάβουν υπόψη το ιδιοκτησιακό καθεστώς του και την κατάτμηση που επιφερόταν στην ιδιοκτησία, ερήμην του δήμου. Το όλο σκηνικό, με το σαθρό του υπόβαθρο, συμπλήρωσε και η διοίκηση της ΑΕΚ, η οποία ήταν τόσο βέβαιη ότι θα πετύχει την κατασκευή νέου σταδίου με χρήση και παρακείμενης αναδασωτέας έκτασης του Άλσους, ώστε έφτασε μέχρι του σημείου όχι μόνο να γκρεμίσει το παλιό γήπεδο, αλλά και να αποψιλώσει τον προβλεπόμενο για το νέο γήπεδο χώρο του Άλσους, κάνοντας και εκσκαφές θεμελίωσης του νέου σταδίου. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο δήμος, αν και ιδιοκτήτης, παρακολουθούσε απαθής τα συμβαίνοντα, για τα οποία τρίτοι προσέφυγαν στο ΣτΕ, που ως γνωστόν με απόφασή του έκρινε τον νόμο αντισυνταγματικό, χωρίς να κριθούν και άλλα επιμέρους ζητήματα. Κάτι ανάλογο θα συμβεί και με το νομοσχέδιο για το Ρυθμιστικό της Αθήνας (άρθρο 81) που επαναφέρει τη χωροθέτηση του νέου γηπέδου της ΑΕΚ, χρησιμοποιώντας και πάλι έκταση 6 στρ. από το Άλσος. Ιδιαίτερα δε η τροπολογία που εισηγείται ο ΣΥΡΙΖΑ για να ψηφίσει τη συγκεκριμένη ρύθμιση είναι τόσο εξειδικευμένη, ώστε επαναλαμβάνει ουσιαστικά το ίδιο λάθος της προηγούμενης αντισυνταγματικής ρύθμισης. Η δυνατότητα να αλλάξει χρήση έστω και τμήμα του Άλσους δεν είναι σήμερα εφικτή, νομικά και συνταγματικά, για τους παρακάτω λόγους: 1) Γιατί στο Άλσος, που αποτελεί
αναδασωτέα έκταση στο διηνεκές, δεν μπορεί να αιτιολογηθεί άρση αναδάσωσης. Μια τέτοια πράξη προϋποθέτει την επιστροφή της έκτασης στο προ της κήρυξης καθεστώς, δηλαδή στη διαχείριση της έκτασης ως δημοσίου κτήματος από το υπουργείο Οικονομικών. Στην περίπτωση αυτή αναγκαστικά πρέπει να αιτιολογηθεί και ανάκληση της παραχώρησης που έγινε προς τον δήμο, κατά το μέρος που γίνεται εισήγηση για άρση αναδάσωσης. 2) Γιατί το ισχύον Σύνταγμα του 1974 βρήκε το Άλσος με χαρακτήρα και δάσους, που προστατεύεται πλέον και στο πλαίσιο των άρθρων 24 και 117 παρ. 3 του Συντάγματος. Η προβλεπόμενη από το Σύνταγμα άλλη χρήση, εκ δημοσίου συμφέροντος επιβαλλομένη (βλέπε άρθρο 24 Συντάγματος), δεν μπορεί σε καμιά περίπτωση να αιτιολογηθεί με επέκταση εγκαταστάσεων ήδη υπάρχοντος γηπέδου. Άλλωστε η επίκληση έλλειψης χωρητικότητας όταν γίνονται σημαντικοί αγώνες δεν αντέχει στη λογική της εξυπηρέτησης δημοσίου συμφέροντος, αφού στις περιπτώσεις αυτές οι αγώνες μπορούν να προγραμματίζονται σε μεγαλύτερα γήπεδα με συμφωνία της ΑΕΚ (π.χ. ΟΑΚΑ). 3) Γιατί, όπως έχει κάνει δεκτό η σχετική νομολογία του ΣτΕ, η κατάτμηση δασικής ιδιοκτησίας συγχωρείται μόνο για λόγους καλύτερης διαχείρισης, δηλαδή για δασοπονικούς σκοπούς. Πόσο μάλλον όταν ο δήμος δεν έχει την ευχέρεια από τους συμβατικούς όρους παραχώρησης να συγκατατεθεί σε εκχώρηση τμήματος του παραχωρηθέντος σε αυτόν Άλσους, αλλά μόνο να μεριμνά στο διηνεκές για την προστασία του και τη συμπλήρωση της αναδάσωσης όπου κρίνεται αναγκαίο. 4) Γιατί κάθε προσπάθεια τροποποίησης του ρυθμιστικού σχεδίου Αθήνας, διά της νομοθετικής οδού, θα κρίνεται ότι αντίκειται στο ισχύον Σύνταγμα, αν δεν παρατίθενται εύλογοι ισχυρισμοί για την αναγκαιότητά της, πόσο μάλλον όταν λόγω παραλείψεων στον σχεδιασμό δεν υπολογίζονται οι επιπτώσεις στο φυσικό περιβάλλον και στο δημόσιο συμ-
Πάνω απ’ όλα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι η υπεράσπιση του φυσικού περιβάλλοντος σημαίνει ταυτόχρονα και θεραπεία του δημοσίου συμφέροντος φέρον. Στη συγκεκριμένη περίπτωση του δάσους - Άλσους στη Νέα Φιλαδέλφεια, οι λόγοι διατήρησης και προστασίας του έχουν αναχθεί από μακρού ήδη σε λόγους δημοσίου συμφέροντος. 5) Γιατί οι επεμβάσεις σε δάση και δασικές εκτάσεις, με το ισχύον Σύνταγμα, αποτελούν μέτρο εξαιρετικού χαρακτήρα και τέτοια αναγκαιότητα δεν στοιχειοθετείται σήμερα στο δάσος - Άλσος της Νέας Φιλαδέλφειας. Αντιθέτως, στοιχειοθετούνται πλήρως οι επιδιώξεις καλά οργανωμένων κέντρων κερδοσκοπικών συμφερόντων, που ποδηγετώντας τις ευαισθησίες των οπαδών μιας λαοφιλούς ποδοσφαιρικής ομάδας, όπως είναι η ΑΕΚ, επιδιώκουν μια άλλη μορφή (πολλαπλών κερδοσκοπικών χρήσεων) εκμεταλλεύσεων, ακόμα και αυτών των ποδοσφαιρικών γηπέδων, με απώτερο σκοπό το οικονομικό όφελος. Με βάση τα παραπάνω το γήπεδο της ΑΕΚ μπορεί και πρέπει να γίνει στην έκταση των 26,2 στρ., που της έχει παραχωρηθεί για τον συγκεκριμένο σκοπό, όπως εξάλλου και η νεοεκλεγείσα δημοτική αρχή υποστηρίζει. Πάνω από όλα, όμως, πρέπει να γίνει κατανοητό ότι η υπεράσπιση του φυσικού περιβάλλοντος σημαίνει ταυτόχρονα και θεραπεία του δημοσίου συμφέροντος.
* Ο Βαγγέλης Αποστόλου είναι βουλευτής Ευβοίας του ΣΥΡΙΖΑ
44
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 29 IOYNIOY 2014
ΚΟΣΜΟΣ
ΟΥΚΡΑΝΙΑ
Τρία σενάρια στο τραπέζι Κάπως αλλιώς φαντάζεται κανείς μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός. Υπό ιδανικές συνθήκες μόλις υπογράφεται, τα όπλα σιγούν, και οι αντιμαχόμενες πλευρές δράττονται της ευκαιρίας να παλέψουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Ιδανικές συνθήκες δεν υπάρχουν στην ουκρανική κρίση, αλλά υπάρχει μια αυξανόμενη... «σύνεση» στο στρατόπεδο των μεγάλων. Ήταν εντυπωσιακή η κίνηση του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν να πάει στη Βουλή της ρωσικής ομοσπονδίας και να πει ότι δεν χρειάζεται πια την εν λευκώ εξουσιοδότησή της για ενδεχόμενη επέμβαση στην Ουκρανία, ενώ ήταν έντονες και οι πιέσεις της Δύσης στον νέο πρόεδρο της Ουκρανίας Πέτρο Ποροσένκο να τηρήσει τη μονομερή εκεχειρία για λίγο ακόμη, παρά την κατάρριψη του ελικοπτέρου του ουκρανικού στρατού από τους ρωσόφιλους αυτονομιστές την περασμένη Τρίτη. Την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές δεν ήταν γνωστό εάν η εκεχειρία θα παραταθεί και την επόμενη εβδομάδα, ωστόσο έχουν αρχίσει να διαφαίνονται τρία σενάρια για το τι μέλλει γενέσθαι με την ουκρανική κρίση, αυτήν, που ελέω Μουντιάλ και εξαιτίας της νέας κλιμάκωσης στο Ιράκ και τη Συρία, φαίνεται να έχει ξεχαστεί - προσωρινά;- από τη διεθνή κοινή γνώμη.
Εικασίες και πιθανότητες Το πρώτο σενάριο, και ίσως το καλύτερο, είναι να το πάρει απόφαση η νέα κυβέρνηση του Κιέβου και να συμπεριλάβει στην όποια λύση τους αυτονομιστές της ανατολικής Ουκρανίας. Αυτό είναι δύσκολο, τόσο για τον Ποροσέκνο, ο οποίος εξελέγη για να διατηρήσει την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας, όσο και για τους αυτονομιστές, στους κόλπους των οποίων υπάρχουν πολλοί, οι οποίοι θεωρούν ότι κάθε συζήτηση με το Κίεβο αποτελεί «εσχάτη προδοσία». Ωστόσο, εάν η κεντρική κυβέρνηση αποφασίσει να εκχωρήσει μια ευρεία αυτονομία στις ανατολικές επαρχίες, κι αν οι αυτονομιστές αποφασίσουν να δημιουργήσουν ένα δικό τους πολιτικό κόμμα - στα πρότυπα του Σιν Φέιν στη Βόρεια Ιρλανδία -υπάρχει μια ελπίδα να επικρατήσει η ειρήνη στη λεκάνη του Ντονμπάς, χωρίς καμία από τις αντιμαχόμενες πλευρές να αισθανθεί ταπεινωμένη. Το δεύτερο σενάριο, και ίσως το χειρότερο, είναι να αποφασίσει η νέα κυβέρνηση του Κιέβου να δώσει την τελική μάχη. Είτε την κερδίσει, είτε την χάσει, η ουκρανική κρίση δεν πρόκειται να τελειώσει. Οι πιθανότητες να την κερδίσει είναι 50-50. Θεωρητικά θα μπορούσαν οι ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις να επαναλάβουν την επιτυχία τους, της ανάκτησης της Μαριούπολης.
Στις ελληνικές καλένδες Πλην όμως, και οι αυτονομιστές διαθέτουν αρκετά βαρέα όπλα, ενώ κάθε σύγκρουση εντός των πόλεων, σπίτι- σπίτι, θα έχει ως αποτέλεσμα πολλούς άμαχους νεκρούς, κι ως γνωστόν... όταν το αίμα κυλάει, εκδίκηση ζητάει. Επιπλέον, δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι η Μόσχα θα μείνει με σταυρωμένα τα χέρια, εάν το Κίεβο ξεκινήσει την τελική επίθεση. Το τρίτο σενάριο, και ίσως το πιθανότερο, είναι να «παγώσει» η κρίση και να διαιωνιστεί, αλλά χωρίς υψηλό φόρο αίματος. Να συνεχιστούν για πολύ καιρό οι διαπραγματεύσεις μεταξύ Δύσης και Ρωσίας, με μίνι προόδους και μίνι πισωγυρίσματα, να οργανωθεί μια ουσιαστικά μόνιμη αποστολή του ΟΑΣΕ (του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη) στα ανατολικά σύνορα της Ουκρανίας, με τη συμμετοχή και Ουκρανών και Ρώσων στρατιωτών, που θα επιβλέπει μια περίπου διαρκή εκεχειρία. Το ποιο από τα τρία σενάρια θα γίνει πραγματικότητα μένει να φανεί... ΚΑΚΗ ΜΠΑΛΗ
ΥΠΟΘΕΣΗ ALSTOM
Η Siemens, το Μέγαρο των Ηλυσίων και οι Αμερικανοί ΤΗΣ ΚΑΚΗΣ ΜΠΑΛΗ
Το νέο αφεντικό της Siemens, ο Τζο Κέζερ, είχε υποσχεθεί να κάνει θαύματα. Πρώτον, να ξεμπερδέψει μια κι έξω με το αμαρτωλό παρελθόν του μεγαλύτερου βιομηχανικού ομίλου της Γερμανίας, να κλείσει τις δίκες περί διαφθοράς, να οργανώσει έτσι την εταιρεία ώστε να λειτουργεί στο μέλλον... «καθαρά». Αυτό είχε προσπαθήσει σχετικά επιτυχώς να κάνει και ο προκάτοχός του, αλλά οι μεγαλομέτοχοι τον έφαγαν. Δεύτερον, στόχος του ήταν να στρέψει τον όμιλο στις μπίζνες του 21ου αιώνα, στην ενέργεια και τα δίκτυα - και γι’ αυτό χρειαζόταν συμμάχους. Και, τρίτον, τον ακολουθεί η... κατάρα κάθε αφεντικού της Siemens - έπρεπε να μετρηθεί με τον μεγάλο αντίπαλο στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, την General Electric. Έδωσε, λοιπόν, τη μάχη όλων των μαχών για να αγοράσει τη γαλλική Alstom, τη «μαμά» του θρυλικού τρένου TGV, έφτασε σχεδόν μέχρι τη βρύση - και νερό δεν ήπιε. Μέχρι συμμαχία με τη γιαπωνέζικη Mitsubishi έστησε για να ανεβάσει το ποντάρισμα και να δώσει υψηλό τίμημα στους Γάλλους. Επί εβδομάδες ξημεροβραδιαζόταν στο μέγαρο των Ηλυσίων, στο Παρίσι, προσπαθώντας να πείσει τον πρόεδρο Φρανσουά Ολάντ ότι η πρότασή του ήταν η καλύτερη - «για τις θέσεις εργασίας στη Γαλλία, για τις μελλοντικές προοπτικές στην Ευρώπη τόσο στα ενεργειακά όσο και τα σιδηροδρομικά δίκτυα. Και τελικά το προη-
γούμενο Σαββατοκύριακο αναγκάστηκε να παραδεχτεί την ήττα του. Και δη από τον αιώνιο αντίπαλό του, την General Electric.
Η ήττα σου, η νίκη μου... Οι Αμερικανοί έκαναν το όνειρό τους πραγματικότητα και κατάφεραν να πατήσουν πόδι στην αγορά ενέργειας της Γηραιάς Ηπείρου αγοράζοντας το τμήμα ενέργειας της Alstom έναντι σχεδόν 10 δισεκατομμυρίων ευρώ. Κι επειδή η γαλλική κυβέρνηση δεν έχει καμία εμπιστοσύνη στα νέα αφεντικά αποφάσισε να αγοράσει η ίδια το 20% των μετοχών της Alstom από τον μεγαλομέτοχό της, την κατασκευαστική Bouygues - και δη σε τσιμπημένη τιμή, πάνω από αυτήν της αγοράς. Μόνο έτσι έχει μία πιθανότητα να προβάλει βέτο σε κάποιες μελλοντικές επιλογές των Αμερικανών, όπως για παράδειγμα τη μεταφορά της έδρας του «κοσμήματος» της γαλλικής βιομηχανίας στις Ηνωμένες Πολιτείες ή ένα κύμα απολύσεων. Και για να βρει τα λεφτά να αγοράσει αυτές τις μετοχές, περί το 1,5 δισεκατομμύριο, πούλησε ένα 3% από το μετοχικό κεφάλαιο της Suez, αυτής που έχει ένα ποσοστό της ΕΥΑΘ στη Θεσσαλονίκη...
Το πολιτικό παρασκήνιο Η Siemens προσπαθεί τώρα να χωνέψει την ήττα της -και να καταλάβει από πού προέκυψε. «Σεβόμαστε και καταλαβαίνουμε τα πολιτικά συμφέροντα της γαλλικής κυβέρνησης στον τομέα της ενέργειας» ήταν η πρώτη δήλωση του Τζο Κέζερ, ο ο-
ποίος εποίησε την ανάγκη φιλοτιμία. Πλην όμως ήταν η γαλλική κυβέρνηση αυτή που ζήτησε μερικούς μήνες νωρίτερα από τη Siemens να σώσει το «κόσμημα», που δεν τα πάει τόσο καλά τελευταία. Ο γερμανικός όμιλος είχε προσπαθήσει και νωρίτερα να εξαγοράσει την Alstom, αλλά του έκοψε τη φόρα ο τότε πρόεδρος της Γαλλίας Νικολά Σαρκοζί. Γι’ αυτό στην αρχή δίστασε να κάνει την προσφορά του, ενώ, όταν χρειάστηκε να την ανεβάσει, ζήτησε τη βοήθεια της Mitsubishi. Προφανώς, όμως, οι Γάλλοι ήθελαν κυρίως να ανεβάσουν το τίμημα και να μην παραδώσουν την Alstom άνευ όρων στην General Electric, η οποία είχε εκφράσει από νωρίς το ενδιαφέρον της. Βάζοντας στο παιχνίδι και τους Γερμανούς ανταγωνιστές κατάφεραν να πουλήσουν λίγο πιο ακριβά το... τομάρι της Alstom, αλλά δεν επέβαλαν και τους όρους τους. Γι’ αυτό στο τέλος τα περισσότερα χρήματα από την αρχική προσφορά των Αμερικανών που πήραν οι μέτοχοι της Alstom από την πίσω πόρτα τα πλήρωσε το γαλλικό δημόσιο, αφού αναγκάστηκε να αγοράσει την καταστατική μειοψηφία της εταιρείας. Με αυτή την έννοια, ούτε η γαλλική κυβέρνηση βγήκε κερδισμένη από τη συμφωνία, η οποία παρεμπιπτόντως -όπως όλες οι μεγάλες εξαγορές- χρειάζεται και το πράσινο φως από την Επιτροπή Ανταγωνισμού της Ε.Ε.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 29 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
45
ΚΟΣΜΟΣ
Βαθαίνει το ρήγμα στο Ιράκ Ανύπαρκτος ο στρατός στην επαρχία ΙΕΡΟΥΣΑΛΗΜ. ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ: ΠΑΝΟΣ ΧΑΡΙΤΟΣ
Η άρνηση του Νούρι Αλ Μαλίκι για σχηματισμό κυβέρνησης με τη συμμετοχή και σουνιτών αξιωματούχων οξύνει ακόμα περισσότερο την κρίση στο Ιράκ. Σύμφωνα με αξιωματούχο των αρχών ασφαλείας, το σενάριο της οργανωμένης αντεπίθεσης από τις κυβερνητικές δυνάμεις στα σημεία που έχουν καταλάβει οι ένοπλοι τζιχαντιστές δεν είναι τίποτα περισσότερο από επικοινωνιακό πυροτέχνημα. Η ίδια πηγή επισημαίνει πως επτά μεραρχίες του στρατού -δηλαδή σχεδόν το 50% των δυνάμεων του Ιράκ- δεν έχουν καν επανασυσταθεί μετά τη διάλυσή τους κατά την άτακτη υποχώρησή του. Οι δυνάμεις που επιχειρούν στο Τικρίτ και ευρύτερα στην επαρχία Ντιγιάλα δύσκολα θα καταφέρουν να διασφαλίσουν τις όποιες επιτυχίες τους στο πεδίο, αφού οι δυνάμεις της οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος για το Ιράκ και την Εγγύς Ανατολή (ISIS) έ-
χουν αποκτήσει πλεονέκτημα λόγω των όπλων τα οποία πέρασαν στην κατοχή τους από τις εγκαταλελειμμένες αποθήκες του στρατού. Ταυτόχρονα, αρκετές από τις φυλές των σουνιτών του Ιράκ έχουν συνταχθεί με τον ISIS (η αποστολή στη Μοσούλη 150 στελεχών των υπηρεσιών ασφαλείας της Σαουδικής Αραβίας δεν απέτρεψε τη σύμπραξη) και προελαύνουν νοτιότερα πλησιάζοντας τη Βαγδάτη. Οχυρωμένη με ικανό αριθμό στρατού και πολιτοφυλάκων (από τις τάξεις των σιιτών) η πρωτεύουσα, δεν αντιμετωπίζει πρόβλημα για την ώρα. Ωστόσο δεν χρειάζεται να είναι κανείς στρατηγός για να καταλάβει ότι οι επιτιθέμενοι δεν θα επιχειρήσουν κατά μέτωπο επίθεση, αλλά ανταρτοπόλεμο, με ιδιαίτερο βάρος στις βομβιστικές επιθέσεις.
Οι ΗΠΑ και ο Άσαντ Αυτό που θα μπορούσε να διαφοροποιήσει την ισορροπία στο πεδίο στην παρούσα φάση είναι η εξωτερική βοήθεια. Ιράν και ΗΠΑ έχουν
υποσχεθεί βοήθεια, ενώ ήδη έχουν πραγματοποιηθεί τρεις αεροπορικές επιδρομές από μαχητικά αεροσκάφη της Συρίας εντός του Ιράκ στις θέσεις των τζιχαντιστών (η μία μάλιστα την ημέρα που ο Κέρι ήταν στο Ιράκ). Το γεγονός ότι οι ΗΠΑ, σχεδόν μία εβδομάδα μετά, δεν το έχουν σχολιάσει, δείχνει το αδιέξοδο στο οποίο έχουν περιέλθει όσοι υπόσχονται βοήθεια. Οι ΗΠΑ, ως γνωστόν, δεν θέλουν τον Άσαντ. Ο Ομπάμα γνωστοποίησε την Παρασκευή πως θα ενισχύσει με 500 εκατομμύρια δολάρια την αντίσταση στη Συρία (ποσό ικανό για μια αξιόλογη οργάνωσή τους). Ταυτόχρονα, όμως, η Ουάσιγκτον αποδέχεται τη στήριξη του Άσαντ στους σιίτες του Ιράκ. Στην πραγματικότητα, αυτό που γίνεται στο Ιράκ δύσκολα θα αφήσει
αναλλοίωτο τον χάρτη των χωρών που συνορεύουν, αλλά ίσως και το ίδιο το Ιράκ. Οι μόνοι πραγματικά κερδισμένοι για την ώρα είναι οι Κούρδοι, που θα διαπραγματευτούν από θέση ισχύος την αυτονομία τους. Στη Συρία, η οργάνωση Jabhat Al Nusra, που πολεμά υπό την σκέπη της Αλ Κάιντα, γνωστοποίησε αυτή την εβδομάδα πως συντάσσεται με τον ISIS. Για μία ακόμη φορά η αμερικανική διπλωματία ακολουθεί τις εξελίξεις κι έτσι ο Τζον Κέρι, στη συνάντηση που είχε με την ηγεσία της εξόριστης συριακής αντίστασης, ζήτησε την αντικατάσταση του στρατιωτικού επικεφαλής διότι δεν κατάφερε να συσπειρώσει τις φυλές.
Οι αεροπορικές επιδρομές Η αμερικανική κατασκοπεία ξεκαθάρισε πως θα χρειαστούν εβδο-
μάδες στο Ιράκ για να καταλήξουν σε ασφαλή συμπεράσματα για τη δράση του ISIS κι έτσι το σενάριο για άμεσους αεροπορικούς βομβαρδισμούς από τις ΗΠΑ δεν είναι και τόσο άμεσο. Πέραν αυτού, οι αεροπορικοί βομβαρδισμοί πιθανότατα θα επιφέρουν τα αντίθετα αποτελέσματα, αφού εκτιμάται ότι θα σύρουν στην ένοπλη αντιπαράθεση και τις σουνιτικές φυλές που για την ώρα κρατούν αποστάσεις. Σε στρατιωτικό επίπεδο, η επιτυχία του ISIS είναι δεδομένη. Κατέχουν το κομμάτι της Συρίας που συνορεύει με το Ιράκ και διασφάλισαν το Δυτικό Ιράκ. Το αν στις περιοχές που ελέγχουν καταφέρουν να γίνουν αποδεκτοί από την κοινωνία, θα εξαρτηθεί από τον Μαλίκι και τις ξένες δυνάμεις που θα εμπλακούν.
Πολιτική, ήξεις - αφήξεις και φυλακίσεις Ασχέτως των όποιων αποφάσεων ή ενεργειών τόσο σήμερα όσο και στο παρελθόν, ο Αμπντέλ Φατάχ Αλ Σίσι, ο σημερινός πρόεδρος της Αιγύπτου, κατάφερνε να συγκεντρώνει τα βλέμματα των γύρω του. Ακόμα και την περίοδο που ως φοιτητής περιφερόταν στους διαδρόμους της Πολεμικής Ακαδημίας της Αιγύπτου, το παρατσούκλι του ήταν «ο ήρεμος στρατηγός». Ήξερε να επιβάλλεται, είχε άποψη για τα εσωτερικά και τα διεθνή τεκταινόμενα και φρόντιζε να παρεμβαίνει στις συζητήσεις, όταν οι άλλοι είχαν πλέον εξαντλήσει την επιχειρηματολογία τους και τις αντοχές τους. Ένας από τους καθηγητές του τον περιγράφει ως επιβλητικό, διορατικό και με πλουραλιστικές τάσεις, αποδεχόμενο ως πολιτική θεωρία ότι η πολιτική κυριαρχία δεν αποτελεί μονοπώλιο μιας ομάδας ή μιας τάξης, αλλά πρέπει να βασίζεται στη συνεργασία και τη συγκατάθεση της πλειοψηφίας του κοινωνικού συνόλου. Θυμάται επίσης σε ένα συνέδριο με Αμερικανούς πολιτικούς και στρατιωτικούς αξιωματούχους τον Αλ Σίσ, να δηλώνει υπέρμαχος της συνύπαρξης θρησκείας και δημοκρατίας.
Δηλώσεις και πράξεις Οι ενέργειες του Σίσι ίσως είναι δύσκολο να μπουν σε κάποια καλούπια μιας λογικής προσέγγισης και εξήγησης. Επικαλείται τη δημοκρατία σε ιδιωτικές συ-
ζητήσεις ή σε κλειστά συνέδρια, από την άλλη όμως στέλνει στη φυλακή δημοσιογράφους, όπως τους συναδέλφους από το Al Jazeera ή άλλα αμερικανικά και αυστραλιανά μέσα, έστω κι αν οι κατηγορίες που τους αποδόθηκαν δεν αποδείχθηκαν. Από τον Ιούλιο του 2013 έως και σήμερα έξι δημοσιογράφοι έχουν χάσει τη ζωή τους, 65 έχουν συλληφθεί και περισσότεροι από 17 εξακολουθούν να κρατούνται. Δημοσίως εμφανίζεται ως υπέρμαχος της ελεύθερης πληροφόρησης και της ενημέρωσης, ωστόσο έσπευσε να αγοράσει ένα από τα πλέον εξελιγμένα προγράμματα παρακολούθησης των κοινωνικών δικτύων. Μιλά για συνύπαρξη μουσουλμάνων και δημοκρατικών αξιών, ωστόσο περί τα 900 μέλη της Μουσουλμανικής Αδελφότητας και ο ηγέτης της έχουν καταδικαστεί σε θάνατο και το κόμμα βρίσκεται εκτός νόμου. Έχει σπουδάσει στο Στρατιωτικό Κολέγιο Πολέμου των ΗΠΑ, ωστόσο, με το που κατέλαβε την εξουσία, άνοιξε διάλογο με τη Μόσχα αναφορικά με τα νέα εξοπλιστικά προγράμματα. Αμφισβητεί το ΔΝΤ για την αποτελεσματικότητά του, όμως μόλις την προηγούμενη εβδομάδα υπέγραψε συμφωνία με την τράπεζα στρατηγικών επενδύσεων Lazard, η οποία θα προχωρήσει σε μια συνολική πρόταση εκσυγχρονισμού της αιγυπτιακής οικονομίας και αποτέλεσε υπόδειξη του ΔΝΤ. Διατηρεί άριστες σχέσεις με Κουβέιτ, Σα-
ουδική Αραβία, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και διαρρηγνύει τις σχέσεις με το Κατάρ που στηρίζει ακραίες ισλαμικές ομάδες ανά τον κόσμο. Αποφεύγει να καλέσει αξιωματούχο από το Ισραήλ στην ορκωμοσία του και αναφέρεται στην Ανατολική Ιερουσαλήμ ως την πρωτεύουσα των Παλαιστινίων, αποφεύγει όμως να κρίνει τις ενέργειες του Ισραήλ στα κατεχόμενα της Δυτικής Όχθης. Οι αντικρουόμενες δηλώσεις και πολιτικές επιλογές δημιουργούν ένα θολό τοπίο ως προς την αποκωδικοποίηση του πολιτικού του χαρακτήρα. Για να γίνει πιο εύκολα κατανοητός ένας αξιωματικός που από τα είκοσι πέντε του χρόνια αποκαλούνταν στρατηγός από τους συμφοιτητές του, θα πρέπει να ανατρέξουμε στο παρελθόν του. Η δημοκρατία στην οποία αναφέρεται δεν είναι άλλη από αυτήν που στις εκλογές αποφέρει 97% σε όποιον βρίσκεται ήδη στην εξουσία. Η περίπτωση της καταδίκης των συναδέλφων του Al Jazeera αποτελεί μήνυμα προς το Κατάρ. Όσο για την ελεύθερη πληροφόρηση, αρκεί να ρίξει κάποιος μια ματιά στα στοιχεία των Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα για να κατανοήσει την ελευθερία του Τύπου στη σημερινή Αίγυπτο. Λίγα καθεστώτα ανά τον κόσμο έχουν προχωρήσει σε τέτοιο βαθμό σε διώξεις ξένων δημοσιογράφων. Όσο για την τακτική ήξεις - αφήξεις, σε σχέ-
ση με την οικονομία, το ΔΝΤ, τα εξοπλιστικά, τη Μόσχα, την Ουάσιγκτον, τις σχέσεις με το Ισραήλ, την εκτέλεση της θανατικής ποινής για τα μέλη της Μουσουλμανικής Αδελφότητας ή ό,τι άλλο αποφασίζει ή ευλογεί και στη συνέχεια παγώνει ή αναιρεί, υπάρχει μια εξήγηση που επίσης σχετίζεται με τον χαρακτήρα των ανθρώπων και τη γεωγραφική θέση.
Το παζάρι και η πολιτική Ο σημερινός πρόεδρος της Αιγύπτου ως παιδί μεγάλωσε σε μια από τις πλέον πολυπολιτισμικές γειτονιές του Καΐρου συνυπάρχοντας με χριστιανούς, Εβραίους, και μετριοπαθείς ή συντηρητικούς αλλά όχι ακραίους (ισλαμιστές) μουσουλμάνους. Ο πατέρας του διατηρούσε κατάστημα με αντίκες στην πασίγνωστη και κοσμική αγορά του Χαν Αλ Χαλίλ. Στον ελεύθερο χρόνο του ο Αλ Σίσι, σε αντίθεση με τα άλλα παιδιά της ηλικίας του που κυνηγιούνταν στις αλάνες παίζοντας μπάλα, αυτός παζάρευε την πραμάτεια του μαγαζιού τους με ντόπιους και ξένους τουρίστες. Άλλωστε το παζάρι κυλάει στο αίμα και ορίζει τη σκέψη των ανθρώπων της περιοχής. Και για να πετύχεις τον στόχο σου πολλές φορές πρέπει να στρέψεις αλλού την προσοχή -έστω κι αν δεν θες να αλλάξεις το παραμικρό για να αποσπάσεις τα δικά σου ζητούμενα. ΠΑΝΟΣ ΧΑΡΙΤΟΣ
46
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 29 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
ΚΟΣΜΟΣ
Όταν το «Ουράνιο Τόξο» ξεθωριάζει
της εβδομάδας
ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ ΤΣΕΡΕΖΟΛΕ
Άνω - κάτω έχει γίνει η διεθνής περιβαλλοντική οργάνωση Greenpeace, ύστερα από την αποκάλυψη οικονομικού σκανδάλου. Και δεν είναι τόσο το γεγονός ότι χάθηκαν κάποια εκατομμύρια δολάρια, συγκεκριμένα πάνω από πέντε, όσο το θέμα ότι η οργάνωση δέχθηκε σοβαρό πλήγμα στην εικόνα της αξιοπιστίας που έχει χτίσει εδώ και τόσα χρόνια. Εικόνα χάρη στην οποία ενεργοποιούνται χιλιάδες μέλη της σε όλο τον κόσμο, στο πλαίσιο εκστρατειών οικολογικής ευαισθητοποίησης. Σύμφωνα με τα όσα έγιναν γνωστά, η απώλεια των χρημάτων οφείλεται σε πρωτοβουλία υπαλλήλου της στο οικονομικό τμήμα, ο οποίος παραβίασε τους κανόνες της οργάνωσης και υπέγραψε συμβόλαια συναλλάγματος αξίας 59 εκατομμυρίων ευρώ για να περιορίσει τους συναλλαγματικούς κινδύνους της Greenpeace. Όταν όμως έληξαν κάποια από τα συμβόλαια αυτά, το ευρώ, ανέλπιστα, είχε ανέβει έναντι των άλλων νομισμάτων, προκαλώντας τα αντίθετα από τα προσδοκώμενα αποτελέσματα... Το περιστατικό, που ήταν γνωστό από τον Αύγουστο του 2013, δεν είχε όμως να κάνει μόνο με τα χαμένα εκατομμύρια: έφερε στο προσκήνιο ότι η οργάνωση που αποκαλεί τους ακτιβιστές της «μαχητές του Ουράνιου Τόξου» δραστηριοποιείται και στις... χρηματοπιστωτικές αγορές (κάνοντας μάλιστα και γκάφες) και δεν περιορίζεται στις δωρεές των μελών της... Σε επίπεδο εικόνας, αυτή η αποκάλυψη έχει καταστροφικές συνέπειες, καθώς θίγει την ίδια την αξιοπιστία της ΜΚΟ. Παράλληλα, το σφάλμα του υπαλλήλου αποκάλυψε και τα προβλήματα που έχει προκαλέσει από το 2009, η απόφαση του εκτελεστικού της διευθυντή, Νοτιοαφρικανού Κούμι Ναϊντού, να εστιάσει το ενδιαφέρον της οργάνωσης στις αναπτυσσόμενες οικονομίες του πλανήτη - Βραζιλία, Ινδία και Κίνα εν όψει της κλιματικής αλλαγής. Το γεγονός αυτό έχει προκαλέσει πολλά οργανωτικά προβλήματα στην Greenpeace. Αλλά και οικονομικά. Γιατί αποδεικνύεται... ακριβή απόφαση. Έτσι, το 2012, η Greenpeace ξόδεψε περίπου 90 εκατομμύρια ευρώ, το 1/3 των εξόδων της, για συγκέντρωση χρημάτων, προκαλώντας έντονη κριτική. Έντονες επικρίσεις προκάλεσε επίσης και το γεγονός ότι καταργήθηκε ο κεντρικός συντονισμός από την έδρα της, στο Άμστερνταμ, και ότι πλέον τα εθνικά γραφεία αναλαμβάνουν τις εκστρατείες. Τα κεντρικά γραφεία θα διαλυθούν και 150 άτομα θα πρέπει να φύγουν... Μέσα δε σε αυτή την αναδιοργάνωση, η οικονομική επιτήρηση πέρασε σε δεύτερο πλάνο. Και τούτο φάνηκε καθαρά από την γκάφα που στοίχισε πέντε εκατομμύρια δολάρια. Στο παρελθόν, μια τέτοιου είδους διαχείριση δεν θα είχε περάσει, ή, στην περίπτωση που είχε συμβεί κάτι τέτοιο, ο μετέπειτα χειρισμός της κρίσης θα ήταν διαφορετικός. Στη σημερινή συγκυρία, απλώς δεν υπήρξε κανείς χειρισμός της κρίσης... Και όλα αυτά έχουν ήδη αρχίσει να έχουν συνέπειες. Για παράδειγμα, το γερμανικό τμήμα της Greenpeace, το οποίο προσελκύει και τις περισσότερες δωρεές, ενημέρωσε ότι έχασε 700 υποστηρικτές... Η Greenpeace Ελβετίας, το ίδιο εύρωστη οικονομικά, απέστειλε επιστολή συγγνώμης στα μέλη της ζητώντας «εκ βάθους καρδίας συγγνώμη». Θα είναι άραγε αρκετές αυτές οι επιστολές για να κατευνάσουν την κρίση; Μάλλον δύσκολο...
Ν. ΑΦΡΙΚΗ:
Όταν το οικονομικό σύστημα του απαρτχάιντ παραμένει άθικτο... ΤΟΥ ΧΑΡΗ ΠΟΛΙΤΟΠΟΥΛΟΥ*
Οι επαναλαμβανόμενες απεργίες διαρκείας στα ορυχεία πλατίνας που έχουν συνοδευτεί από ταραχές με δεκάδες νεκρούς σηματοδοτούν την κρίση του ιστορικού συμβιβασμού που έγινε στη Νότια Αφρική με το τέλος του απαρτχάιντ, πριν 20 χρόνια, και ο οποίος κατάργησε τις φυλετικές διακρίσεις αλλά άφησε άθικτο το οικονομικό σύστημά του απαρτχάιντ. Η Νότια Αφρική παραμένει μια από τις πιο άνισες και πιο βίαιες κοινωνίες του πλανήτη με ανεργία 36%. Το τέλος της απεργίας (οι εργαζόμενοι κέρδισαν, σε βάθος τριετίας, τις αυξήσεις που ζητούσαν) δίνει μια ανάσα στην κυβέρνηση και στην οικονομία της χώρας που έχει υποστεί σοβαρές απώλειες συναλλαγματικών εσόδων. Οι συνδικαλιστές όμως επιμένουν ότι οι αδιαφανείς διεθνείς συναλλαγές της πολυεθνικής LONMIN κοστίζουν περισσότερο στη νοτιοαφρικανική οικονομία από τις απεργίες τους.
Το παράδειγμα αυτού του ορυχείου και αυτής της πολυεθνικής χρησιμοποιεί ο Τομά Πικετύ στην αρχή και στο τέλος του συγκλονιστικού βιβλίου του «Le Capital au 21e Siècle» (Το Κεφάλαιο στον 21ο Αιώνα) για να αναδείξει την αέναη σύγκρουση εργασίας - κεφαλαίου για τη μοιρασιά της πίτας, και το παγκόσμιο πρόβλημα της αδιαφάνειας των διεθνών συναλλαγών. Με αυτήν την έννοια οι απεργοί της Μαρικάνα δεν κάθισαν ποτέ έξω από το ορυχείο τους. Κάθισαν πάνω στο τραπέζι των G 20. Πλάι τους κάθονταν τα πολλά δισεκατομμύρια ανθρώπων που δεν έχουν τίποτε, και τα λιγότερα δισεκατομμύρια που έχουν λίγα πράγματα, δηλαδή το 90% του πλανήτη, και ρωτούν: Τι θα γίνει με το 10%, με το 1% και με το ένα χιλιοστό, που έχουν μαζέψει τα πλούτη της γης, και που όχι μόνο δεν μπορείτε να φορολογήσετε, αλλά ούτε καν ξέρετε, που τα έχουν και πώς τα διακινούν; Το Αφρικανικό Κογκρέσο και οι σύμμαχοι του, κέρδισαν τις πρόσφατες ε-
κλογές, στη Ν. Αφρική, αλλά, για πρώτη φορά, έχουν στα αριστερά τους μια αξιόλογη πολιτική δύναμη, με 6% των ψήφων, τους EFF (Economic Freedom Fighters = Μαχητές της Οικονομικής Ελευθερίας) του πολύ επικοινωνιακού Τζούλιους Μαλέμα, με ανατρεπτική ριζοσπαστική γραμμή. Την προπερασμένη Κυριακή, ο τελευταίος πρόεδρος του απαρτχάιντ, Ντεκλέρκ, πρόβλεψε σε μια συνέντευξη του, στην «Καθημερινή», ότι η κυβερνώσα συμμαχία (Αφρικανικό Κογκρέσο - Κομουνιστικό κόμμα - συνομοσπονδία συνδικάτων COSATU) θα διασπαστεί και θα υπάρξει ένα νέο αριστερό κόμμα που θα συσπειρώσει τους κομουνιστές, μεγάλο μέρος των συνδικάτων και το EFF και αναρωτήθηκε αν το Αφρικανικό Κογκρέσο θα γείρει αριστερά ή δεξιά. Το οικονομικό απαρτχάιντ απειλείται!
* Ο Χάρης Πολιτόπουλος είναι συντονιστής της ομάδας εργασίας του ΣΥΡΙΖΑ για την Υποσαχάρια Αφρική
Η Κένυα και το κουβάρι του σομαλικού εμφυλίου Σύμφωνα με την Αφρικανική Ένωση, η αεροπορία της Κένυας βομβάρδισε στις 22 (;) Ιουνίου χωριά της Σομαλίας και σκότωσε 80 αντάρτες της Αλ Σαμπάμπ. Υπενθυμίζεται ότι η Κένυα συμμετέχει σε μια δύναμη 22.000 ανδρών της Αφρικανικής Ένωσης που μάχεται για την απελευθέρωση της Σομαλίας από τους ισλαμιστές εξτρεμιστές. Δεν θα έκανε καμιά ιδιαίτερη εντύπωση η είδηση αυτή, αν μια βδομάδα νωρίτερα, ο πρόεδρος της Κένυας, Ουχούρου Κενυάτα, δεν είχε απορρίψει την ανάληψη της ευθύνης από την Αλ Σαμπάμπ για τις τελευταίες τρομοκρατικές επιθέσεις στη χώρα του, επιμένοντας ότι οφείλονται σε εσωτερικούς εχθρούς! Τι συμβαίνει λοιπόν; Άλλοι τον χτυπούν και άλλους χτυπάει ο Κενυάτα; Η απλούστερη εξήγηση είναι βέβαια ότι η Αλ Σαμπάμπ έχει αναζητήσει συμμάχους εντός της Κένυας και τους βρήκε στη φυλή που είχε συγκρουστεί με τον Κενυάτα το 2007. Η Κένυα είχε βρεθεί τότε στο χείλος του εμφυλίου πολέμου όταν τα δύο μεγάλα κόμματα κινητοποίησαν την
φυλετική τους βάση, για τις εκλογές, και ξέσπασαν φυλετικές συγκρούσεις με κάπου 1.000 νεκρούς αμέσως μετά. Για αυτές τις συγκρούσεις είναι υπόδικος στο δικαστήριο της Χάγης και ο ίδιος ο Κενυάτα. Όμως, η Κένυα απομακρύνθηκε από τον γκρεμό και κατάφερε να οργανώσει εκλογές, χωρίς βία, το 2013, που κέρδισε ο Κενυάτα και αποδέχτηκε η αντιπολίτευση. Προφανώς τα εμφυλιοπολεμικά πάθη έχουν αδυνατίσει αλλά δεν έχουν σβήσει και εκεί επιστράτευσε εθελοντές η Αλ Σαμπάμπ. Κάτι ανάλογο συνέβη και στο Μαλί όπου οι Τουαρέγκ συνεργάστηκαν με τους ισλαμιστές, με την ελπίδα να αποκτήσουν δική τους ανεξάρτητη περιοχή. Είναι παλιά η τέχνη του να βρίσκεις συμμάχους στο στρατόπεδο του αντιπάλου, από τους Πέρσες, τους Έλληνες και τους Ρωμαίους, μέχρι τους Αγγλογάλλους, τους Γερμανούς και τους Αμερικάνους. Την χρησιμοποιούν και οι ισλαμιστές. Σ’ αυτό δεν υπάρχει είδηση... ΧΑΡΗΣ ΠΟΛΙΤΟΠΟΥΛΟΣ
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 29 IOYNIOY 2014
ΚΟΣΜΟΣ
47
«ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΜΙΝΕΡΒΑ»
Ο πόλεμος κατά της τρομοκρατίας παίρνει διδακτορικό ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ ΤΡΙΚΚΑ
Γιατί στην Αίγυπτο και την Ουκρανία και όχι κάπου αλλού; Ποιοι παράγοντες προκαλούν σήμερα τις κοινωνικές εξεγέρσεις και πώς μπορεί αυτές να μεταδοθούν από χώρα σε χώρα; Το αμερικανικό Πεντάγωνο ξοδεύει τα τελευταία χρόνια εκατομμύρια δολάρια για να μάθει τις απαντήσεις. Και μάλλον όχι από επιστημονικό ενδιαφέρον... Το 2008, τη χρονιά δηλαδή που ξέσπασε η χρηματοπιστωτική κρίση στις ΗΠΑ, ο αμερικανικός στρατός άρχισε να συνεργάζεται με πανεπιστημιακά ιδρύματα και να χρηματοδοτεί ερευνητικά προγράμματα προκειμένου «να κατανοήσει καλύτερα τις κοινωνικές, πολιτισμικές, συμπεριφορικές και πολιτικές δυνάμεις που διαμορφώνουν περιοχές του κόσμου με στρατηγική σημασία για τις ΗΠΑ». Το πρόγραμμα αποκαλείται Πρωτοβουλία Μινέρβα και η ιστοσελίδα του αποκαλύπτει ότι το αμερικανικό υπουργείο Άμυνας έχει ήδη χρηματοδοτήσει 12 ερευνητικά προγράμματα πανεπιστημίων σε όλο τον κόσμο. Πώς ακριβώς στρατιωτικοποιούνται οι κοινωνικές επιστήμες; Μα φυσικά με την υιοθέτηση ερευνών που εμπίπτουν στα ενδιαφέροντα του Πενταγώνου. Έρευνες με τίτλους όπως «Ανιχνεύοντας την κρίσιμη μάζα στις κοινωνικές μεταδόσεις» (Πανεπιστήμιο του Κορνέλ) και «Κατανοώντας την προέλευση, τα χαρακτηριστικά και τις επιπτώσεις των μαζικών κινημάτων» (Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον) εντάσσονται στη σχετική πρωτοβουλία - με το αζημίωτο, βέβαια. Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Λόουελ της Μασαχουσέτης θα λάβουν δύο εκατομμύρια δολάρια για να ερευνήσουν τη συμπεριφορά των τρομοκρατών. Και ξεκινούν από πολύ νωρίς. «Η έρευνα σκοπεύει να αναγνωρίσει ακριβώς πως εμπλέκονται τα παιδιά στη διαδικασία» δηλώνει η καθηγήτρια Μια Μπλουμ στην εφημερίδα Λόουελ Σαν εξηγώντας ότι οι ερευνητές θα επικοινωνήσουν με παιδιά που συμμετέχουν σε τρομοκρατικές ομάδες, σε στρατούς και σε
συμμορίες για να κατανοήσουν καλύτερα τα κοινά τους σημεία και τις μεταξύ τους διαφορές. Το Πανεπιστήμιο του Ντένβερ διαπίστωσε ότι οι περισσότερες έρευνες αφορούν την αστάθεια στις φτωχές χώρες και αποφάσισε να επικεντρώσει τη δική του στις «χώρες μεσαίου εισοδήματος». Πέρσι, η Πρωτοβουλία Μινέρβα χρηματοδότησε έρευνα του Πανεπιστημίου του Μέριλαντ που εστιάζει στους κινδύνους κοινωνικής αναταραχής από την κλιματική αλλαγή. Το τριετές πρόγραμμα χρηματοδοτείται με περίπου δύο εκατομμύρια δολάρια για να επεξεργαστεί σενάρια σχετικά με το πώς η περιβαλλοντική κρίση μπορεί να επηρεάσει μια σειρά χώρες. Μέχρι σήμερα, το Μινέρβα έχει δαπανήσει 75 εκατομμύρια δολάρια σε αντίστοιχες έρευνες. Φέτος, το αμερικανικό Κογκρέσο ενέκρινε 17,8 εκατομμύρια για τη συνέχισή του.
Τα κοινωνικά κινήματα στο μικροσκόπιο Ο ανεξάρτητος δημοσιογράφος Ναφίζ Αχμέντ ερεύνησε με τη σειρά του τα διάφορα προγράμματα που χρηματοδοτούνται από το Πεντάγωνο για να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι πολλά από αυτά αφορούν μαζικά κινήματα και πράξεις πολιτικής ανυπακοής των τελευταίων χρόνων. Το Πανεπιστήμιο Κορνέλ, παρα-
δείγματος χάριν, ερευνά «την κρίσιμη μάζα» των εξεγερμένων - το αριθμητικό σημείο ύστερα από το οποίο οι διαδηλωτές γίνονται επικίνδυνοι για την εξουσία. Από την πλευρά του, το Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον βάζει στο μικροσκόπιο κοινωνικά κινήματα με περισσότερα από 1.000 μέλη σε 58 χώρες για να αποκαλύψει τη δυναμική τους, σημειώνει στο άρθρο του στην εφημερίδα Γκάρντιαν. Με βάση την ορολογία των «επιστημών τρομοκρατίας» ή «τρομοκρατικών επιστημών», οι άνθρωποι που συμμετέχουν σε ένα κίνημα αποκαλούνται «μεταδότες» με την επιδημιολογική έννοια. Η έρευνα του Πανεπιστημίου του Κορνέλ προσπαθεί να ανακαλύψει την κοινή συνι-
Κάθε δίκτυο ανθρώπινης επικοινωνίας μπαίνει στο μικροσκόπιο και αναλύεται από πράκτορες και «ενσωματωμένους» επιστήμονες υπό το φόβο της επιδημίας εξεγέρσεων
σταμένη ανάμεσα στην αιγυπτιακή επανάσταση του 2011, το κίνημα διαμαρτυρίας κατά του Πούτιν μετά τις εκλογές του 2012 και τις περσινές αντικυβερνητικές διαδηλώσεις στην Τουρκία. Για να το πετύχουν αυτό, οι ερευνητές παραδέχονται ότι εξετάζουν συζητήσεις σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης όπως το Twitter προκειμένου «να αναγνωρίσουν τα άτομα που κινητοποιούνται σε μια κοινωνική μετάδοση και το πότε ακριβώς κινητοποιούνται». Πέρσι, το Μινέρβα χρηματοδότησε ερευνητικό πρόγραμμα με τον ευφάνταστο τίτλο «Ποιος δεν γίνεται τρομοκράτης και γιατί;» Διαβάζοντας όμως το προοίμιο της μελέτης ανακαλύπτει κανείς ότι ο πραγματικός στόχος της έρευνας είναι άλλος. «Σε πολλές περιπτώσεις συναντούμε άτομα που μοιράζονται το ίδιο δημογραφικό, οικογενειακό, πολιτισμικό και κοινωνικοοικονομικό υπόβαθρο με εκείνους που ενεπλάκησαν με την τρομοκρατία, αλλά απείχαν από τον ένοπλο ακτιβισμό αν και συμμερίζονται τους στόχους των ένοπλων ομάδων. Το πεδίο των σπουδών τρομοκρατίας δεν έχει μέχρι σήμερα επιχειρήσει να μελετήσει αυτή την ομάδα. Το πρόγραμμά μας δεν επικεντρώνεται στους τρομοκράτες, αλλά στους υποστηρικτές της πολιτικής βίας», σημειώνουν οι ερευνητές.
«Μήπως είσαι τρομοκράτης;» Και τελικά δεν επικεντρώνεται ούτε καν σε αυτούς, αφού διαβάζοντας κανείς λίγο παρακάτω διαπιστώνει ότι οι ερευνητές διεξήγαγαν 14 συνεντεύξεις με μέλη πολιτικών κομμάτων ή μη κυβερνητικών οργανώσεων που, αν και «ριζοσπαστικά», δεν επέλεξαν τον δρόμο της βίας. Ο Αχμέντ επικοινώνησε με την ερευνήτρια Μαρία Ράσμουσεν για να μάθει ποια ακριβώς κόμματα και ΜΚΟ κλήθηκαν σε ανάκριση από την πανεπιστημιακή ασφάλεια. Δεν έλαβε απάντηση. Ο δημοσιογράφος επικοινώνησε και με τους διευθύνοντες του προγράμματος Μινέρβα ρωτώντας ευθέ-
ως αν τα κινήματα διαμαρτυρίας σε πολλές χώρες του κόσμου θεωρούνται απειλή για την ασφάλεια των ΗΠΑ. Απάντησε το ίδιο το Πεντάγωνο: «Το υπουργείο Άμυνας παίρνει σοβαρά τον ρόλο του για την ασφάλεια των ΗΠΑ, των πολιτών και των συμμάχων τους. Αν και όλες οι προκλήσεις δεν αποτελούν αιτία σύγκρουσης και όλες οι συγκρούσεις δεν περιλαμβάνουν τον αμερικανικό στρατό, το Μινέρβα βοηθά στη χρηματοδότηση κοινωνικών ερευνών που ενισχύουν την κατανόηση του υπουργείου για το τι προκαλεί αστάθεια και ανασφάλεια στον κόσμο. Με το να κατανοεί καλύτερα αυτές τις συγκρούσεις και τις αιτίες τους, το υπουργείο μπορεί να προετοιμάζεται καλύτερα για το δυναμικό περιβάλλον ασφαλείας του μέλλοντος». Τώρα επομένως έχουμε μια καλύτερη ιδέα γιατί η Υπηρεσία Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ παρακολουθεί τις τηλεφωνικές και ηλεκτρονικές επικοινωνίες ολόκληρου του πλανήτη, όπως αποκάλυψε πέρσι ο καταζητούμενος πλέον Έντουαρντ Σνόουντεν. Κάθε δίκτυο ανθρώπινης επικοινωνίας μπαίνει στο μικροσκόπιο και αναλύεται από μια σειρά πράκτορες και «ενσωματωμένους» επιστήμονες για να εντοπιστούν πιθανές εστίες αντίστασης που μπορούν να προκαλέσουν ενδεχόμενη «επιδημία» εξεγέρσεων. Τη χρονιά άλλωστε που ξεκινούσε το πρόγραμμα Μινέρβα, το Ινστιτούτο Στρατηγικών Σπουδών του αμερικανικού στρατού προειδοποιούσε ότι μια σειρά από «εσωτερικές κρίσεις» θα μπορούσαν κάποια στιγμή να πυροδοτήσουν γενικευμένο κύμα διαμαρτυρίας. «Το υπουργείο Άμυνας ενδεχομένως να υποχρεωθεί από τις συνθήκες να θέσει τα μέσα που διαθέτει στη διάθεση της πολιτικής εξουσίας για να συγκρατηθούν και να ανατραπούν οι βίαιες απειλές προς τη δημόσια τάξη» σημείωνε η έκθεση αποκαλύπτοντας έτσι ότι η εισβολή στις κοινωνικές επιστήμες αποτελεί απλώς το πρώτο στάδιο μιας μακροχρόνιας εκστρατείας.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 29 IOYNIOY 2014
48
ΚΟΣΜΟΣ
ΑΠΟ ΤΟΝ ΝΙΚΟ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗ n.kyriakidis@avgi.gr
Ο Τζιχάντ κατακτά το Χόλιγουντ
Ο Σύρος ηθοποιός Τζιχάντ Αμπντό είδε το άστρο του να δύει στην πατρίδα του όταν τόλμησε να κριτικάρει τον Άσαντ. «Ανέτειλε» όμως ξανά στο Χόλιγουντ πλάι στη Νικόλ Κίντμαν και τον Τομ Χανκς
Ήταν ήδη σταρ στην πατρίδα του πολύ πριν φτάσει στο Χόλιγουντ, το 2012. Τριάντα χρόνια ηθοποιός στη Συρία, είχε παίξει σε 43 ταινίες, σε δεκάδες θεατρικά και σε εκατοντάδες σίριαλ, τα αποκαλούμενα «μοσάλ-σαλάτ», τις αραβικές σαπουνόπερες της TV. Άλλοτε υποδυόταν τον κακοποιό, άλλοτε τον αξιωματικό του στρατού ή τον γιατρό, άλλοτε τον... πρίγκηπα. Στη Δαμασκό, δεν μπορούσε να περπατήσει στον δρόμο δίχως να γίνει λεία των θαυμαστών του. «Το να πάω μόνος μου για ψώνια ήταν ένας εφιάλτης», θυμάται ο Τζιχάντ Αμπντό. Πριν τρία χρόνια κι ενώ η συριακή εξέγερση ήταν ήδη σε εξέλιξη, ο 51χρονος Τζιχάντ είχε ρόλο πρωταγωνιστή σ’ ένα δημοφιλές πολιτικό θρίλερ της συριακής TV με τον χαρακτηριστικό τίτλο «Ραγισμένος απ’ τη μήτρα». Έπαιζε έναν γιατρό που αποκάλυπτε τα βασανιστήρια των θυμάτων της μυστικής αστυνομίας, της διαβόητης Μουκαμπαράτ, φόβο και τρόμο του καθεστώτος. Παρά τον ασφυκτικό αυταρχισμό του Άσα-
ντ, η τηλεόραση της Συρίας είχε καταφέρει τα τελευταία χρόνια να δημιουργήσει έναν αντικατοπτρισμό ελεύθερου λόγου. «Ευαίσθητα» ζητήματα όπως η διαφθορά, οι σχέσεις των δύο φύλων, η τρομοκρατία, ακόμα και η κατάχρηση εξουσίας από τις παντοδύναμες υπηρεσίες ασφαλείας, παρουσιάζονταν μ’ ένα τρόπο που δημιουργούσε στο κοινό ψευδαίσθηση ελεύθερης έκφρασης. Μάλιστα, το συγκεκριμένο σίριαλ έγινε αντικείμενο επικοινωνιακής εκμετάλλευσης από το καθεστώς. Πολλοί έσπευσαν να χειροκροτήσουν τον Άσαντ που δεν διστάζει να αντιμετωπίσει θέματα-ταμπού - εφόσον βέβαια η κριτική δεν στρέφεται εναντίον του. Πρόσφερε στο καθεστώς του μια εικόνα μεταρρυθμιστικής ανοχής. Όμως, αυτό δεν ήταν παρά η βιτρίνα, ένας ακόμη ρόλος...
Επιστροφή στην πραγματικότητα Η ζωή και η καριέρα του Τζιχάντ πήραν άσχημη τροπή μετά από μια συνέντευξη που έδωσε στους Los Angeles Times τον Αύγουστο του 2011, σ’ ένα ταξίδι του στη γειτονική Βηρυτό. Η ρεπόρτερ τον ρώτησε πώς είναι η πραγματική ζωή στη Συρία. Ο Τζιχάντ αρνήθηκε στην αρχή να μιλήσει, αλλά στη συνέχεια ενέδωσε. Της είπε ότι η μυστική αστυνομία κι ο στρατός συλλαμβάνουν και σκοτώνουν κόσμο. Τον ίδιο μήνα, ο Αλί Φαρζάτ, ο πιο γνωστός γελοιογράφος της Συρίας, ξυλοκοπήθηκε άγρια από πράκτορες των μυστικών υπηρεσιών, του έσπασαν τα χέρια. Όσα είπε ο Τζιχάντ στην αμερικανική εφημερίδα για την
«πραγματική ζωή στη Συρία» δημοσιεύθηκαν την άλλη ημέρα με τ’ όνομά του... Όταν γύρισε πίσω, η μέχρι τότε άνετη και απροβλημάτιστη ζωή του στη Δαμασκό άρχισε να καταρρέει. Οι απειλές και ο συστηματικός εκφοβισμός διαδέχθηκαν το κυνηγητό των θαυμαστών του για αυτόγραφα. Άγνωστοι τον σταματούσαν στον δρόμο και τον έβριζαν, τού έλεγαν να βγει στην τηλεόραση και να ζητήσει συγγνώμη απ’ τον Άσαντ, έσπασαν τα παράθυρα του αυτοκινήτου του πολλές φορές. Καταλάβαινε πως αν δεν ήθελε να καταλήξει σε κάποιο σκοτεινό κελί, έπρεπε να σηκωθεί και να φύγει όσο ήταν ακόμα καιρός...
Στην Αμερική Τον Οκτώβριο του 2011 εγκατέλειψε την Συρία και ζήτησε πολιτικό άσυλο στις ΗΠΑ, όπου βρίσκονταν ήδη η γυναίκα του για σπουδές. Πήγε στο Λος Άντζελες και άρχισε να ψάχνει για δουλειά στη βιομηχανία του θεάματος. Πρώτα βέβαια έπρεπε ν’ αλλάξει τ’ όνομά του, το άκουσμά του και μόνον προκαλούσε υστερία. Έτσι, ο Τζιχάντ έγινε... Τζέι και οι οντισιόν άρχισαν. Ο επαγγελματισμός του, το ότι μιλά τέσσερις γλώσσες και το ότι παίζει επαγγελματικά βιολί, δεν τον βοήθησαν να βρει κάποιο ρόλο. Επί πολλούς μήνες ζούσε με τη γυναίκα του σ’ ένα μοτέλ για πελάτες του πληρωμένου έρωτα. Για να τα βγάλει πέρα, έπιασε δουλειά σε ανθοπωλείο και μοίραζε ανθοδέσμες. Μετά, ντελίβερι στην Domino’s Pizza και στο τέ-
Αγώνας για το νερό παντού
Είναι μια χρεοκοπημένη πόλη-φάντασμα. Το αμερικανικό μεσοαστικό όνειρο δεν έχει πια θέση στο Ντιτρόιτ. Η άλλοτε κραταιά «πρωτεύουσα» της αμερικανικής αυτοκινητοβιομηχανίας βουλιάζει στη φτώχεια και την κοινωνική κρίση, αλλά αυτό δεν αγγίζει τις τοπικές αρχές. Αυτές έχουν άλλα σχέδια... Ο δήμος συνεχίζει να αυξάνει τις τιμές του νερού. Τα τελευταία δέκα χρόνια τα τιμολόγια αυξήθηκαν κατά 119%, όταν το ίδιο διάστημα ο αριθμός των κατοίκων που έπεσαν κάτω απ’ το όριο της φτώχειας αυξήθηκε κατά 40%. Για πολλούς δημότες είναι αδύνατον πια να πληρώσουν -και- τους λογαριασμούς του νερού... Φέτος τον Μάρτιο, η Υπηρεσία Ύδρευσης και Αποχέτευσης του Δήμου του Ντιτρόιτ (DWSD) ανακοίνωσε ότι θ’ αρχίσει να κόβει την παροχή νερού σ’ όσους χρωστούν, υπολογίζοντας πως το «μέτρο» αφορά 1.500 ώς 3.000 καταναλωτές την εβδομάδα. Στη συντριπτική πλειοψηφία τους πρόκειται για νοικοκυριά. Το συνολικό χρέος τους δεν ξεπερνά κατά μέσο όρο τα 600 δολάρια. Την ίδια ώρα, εταιρείες και άλλοι μεγάλοι καταναλωτές χρωστούν πάνω από 7.700 δολάρια ο καθένας. Σύμφωνα με τον τοπικό Τύπο, σχεδόν το 50% των 323.900 λογαριασμών ύδρευσης του περασμένου Μαρτίου δεν είχαν εξοφληθεί ώς την ημερομηνία λήξης τους. Περισσότερα από 80.000 νοικοκυριά καθυστερούν να πληρώσουν τα τέλη ύδρευσης για πολλούς μήνες. Συνολικά, το χρέος από απλήρωτους λογαριασμούς νερού στον Δήμο του Ντιτρόιτ έχει φτάσει τα 175 εκατομμύρια δολάρια! Το εξοργιστικό είναι ότι μαζί με τις απειλές για διακοπή της υδροδότησης στους «κακοπληρωτές» ήρθαν και νέες αυξήσεις. Το δημοτικό συμβούλιο ψήφισε αύξηση των τιμολογίων κατά 8,7% ακόμη... Από τις αρχές Απριλίου, που ξεκίνησε η «καμπάνια» για τις καθυστερούμενες οφειλές, ο δήμος έκοψε σχεδόν 7.000 πα-
ροχές που οι περισσότερες αφορούσαν νοικοκυριά. Σε πολλά σπίτια η διακοπή έγινε χωρίς καμία προειδοποίηση ή κάποια έγκληση για διακανονισμό του χρέους, αφήνοντας κυριολεκτικά τους ανθρώπους απ’ τη μια στιγμή στην άλλη χωρίς τρεχούμενο νερό στις κουζίνες και τις τουαλέτες τους...
Προσφυγή στον ΟΗΕ! Η ανάλγητη συμπεριφορά των ανθρώπων του δήμου κινητοποίησε ακτιβιστές και λαϊκό κίνημα. Κατήγγειλαν την Υπηρεσία Ύδρευσης ότι κυνηγάει τους πιο ευάλωτους πολί-
λος γκαρσόνι σε ιταλικό εστιατόριο. «Αισθανόμουν σαν ένα φυτό που το είχαν ξεριζώσει απ’ το χώμα του και το φύτεψαν σε λάθος μέρος» είπε πρόσφατα σε συνέντευξή του. Όλο αυτό το διάστημα έπαιζε αφιλοκερδώς σε ταινίες φοιτητών σχολών κινηματογράφου και σ’ ένα τηλεοπτικό ριάλιτι. Προς το τέλος του 2012, έπαιξε σε μια 93λεπτη κωμωδία, μια ανεξάρτητη παραγωγή χαμηλού προϋπολογισμού με τον χαρακτηριστικό τίτλο... «We’ve Got Balls». Η τύχη του άνοιξε τελικά πέρυσι το φθινόπωρο, όταν ο καταξιωμένος σκηνοθέτης Βέρνερ Χέρτζοκ του πρόσφερε έναν ρόλο δίπλα στη Νικόλ Κίντμαν στην ταινία του «Βασίλισσα της Ερήμου». Μετά ήρθε και η δεύτερη επιτυχία: συμπρωταγωνιστής με τον Τομ Χανκς στην ταινία «Ένα ολόγραμμα για τον βασιλιά», που θα βγει στις αίθουσες του χρόνου. Ο Τζιχάντ κατάφερε να γίνει ένα ανερχόμενο αστέρι του Χόλιγουντ, μ’ έναν τρόπο που ούτε ο ίδιος είχε φανταστεί ποτέ...
Ο Τζιχάντ με τον Τομ Χανκς
τες για να καλύψει τη δική της διαχειριστική αποτυχία. Οργανώσεις πολιτών και άλλες ομάδες παρέμβασης όπως το «Λαϊκό Συμβούλιο για το Νερό» (Detroit People’s Water Board), το «Παρατηρητήριο Τροφίμων και Νερού» (Food and Water Watch) και το «Σχέδιο για τον Γαλάζιο Πλανήτη» (Blue Planet Project) προχώρησαν σε μια πιο ριζοσπαστική κίνηση: Προσέφυγαν στον ΟΗΕ! Με υπόμνημά τους προς την Καταρίνα Αλμπουκέρκ, Ειδική Εισηγήτρια των Ηνωμένων Εθνών για το ανθρώπινο δικαίωμα στο ασφαλές πόσιμο νερό και την υγιεινή, κάλεσαν τον διεθνή οργανισμό να παρέμβει και να λάβει άμεσα μέτρα για την αποκατάσταση της υδροδότησης στους πολίτες του Ντιτρόιτ, αποτρέποντας παράλληλα περαιτέρω διακοπές από τις υπηρεσίες του δήμου. «Με το να αρνείται την παροχή νερού σε χιλιάδες ανθρώπους, ο Δήμος του Ντιτρόιτ παραβιάζει το ανθρώπινο δικαίωμα στην πρόσβαση σε καθαρό πόσιμο νερό. Ύστερα από δεκαετίες πολιτικών που βάζουν τις επιχειρήσεις και τα κέρδη πάνω απ’ το κοινό συμφέρον (...) είναι σκανδαλώδες και αποτρόπαιο να υποβάλλονται οι άνθρωποι σε μια τέτοια δοκιμασία», αναφέρεται στο υπόμνημα. Είναι κοινό μυστικό στην πολιτεία του Μίσιγκαν ότι μετά την περυσινή χρεοκοπία του Ντιτρόιτ ο ειδικός διαχειριστής του δήμου Κέβιν Ορ προσπαθεί να ιδιωτικοποιήσει την Υπηρεσία Ύδρευσης και Αποχέτευσης. Οι κομμένες παροχές και οι τελευταίες αυξήσεις θεωρούνται μια προσπάθειά του να προσελκύσει «επενδυτές». Στην περιοχή των Μεγάλων Λιμνών, οι μεγάλες ιδιωτικές εταιρίες ύδρευσης χρεώνουν κατά μέσο όρο τις διπλές τιμές σε σχέση με τις δημοτικές εταιρείες. Την ίδια ώρα εγκαλούνται για προβληματικές υπηρεσίες, μειώσεις προσωπικού, κακή συντήρηση και συχνές διαρροές στο δίκτυο της αποχέτευσης.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 29 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
ΓΡΑΜΜΑΤΑ&ΤΕΧΝΕΣ
49
Σημεία προσέγγισης για την ποίηση της Ελένης Πορτάλιου ΤΗΣ EΛΕΝΑΣ ΠΑΤΡΙΚΙΟΥ*
Την περασμένη Δεύτερα παρουσιάστηκε σε μια κατάμεστη αίθουσα του Πολυτεχνείου η ποιητική συλλογή της Ελένης Πορτάλιου με τίτλο ΄Ιχνη Ζωής (εκδ. Μικρή Άρκτος). Αρχιτέκτων, πανεπιστημιακή δασκάλα, στέλεχος της Αριστεράς της διαρκούς ανανέωσης και της ακατάπαυστης αναθεώρησης των κάθε είδους δογμάτων, η Πορτάλιου μάς «χαρίζει» αυτό που ως αναγνώστες των πολιτικών και αισθητικών της κειμένων ξέραμε ήδη: ότι ο λόγος της εμπνεόταν από μια ιδιαίτερη ποιητική πνοή. Όσοι περιμένουν να διαβάσουν «πολιτικά» με τη στενή και τετριμμένη έννοια, θα περιμένουν ματαίως. Τα ποιήματα της Πορτάλιου αποδεικνύονται μια ακόμη οδός για την προσέγγιση μιας πολυεπίπεδης προσωπικότητας, που έθεσε στη ζωή της έναν και μόνο στόχο: την ανάδειξη του πολιτικού σε κάθε
Ανιχνεύοντας την ποιητική της Ε. Πορτάλιου εστιάζουμε σε τρία κομβικά σημεία: στον θάνατο του παιδιού ως προϋπόθεση της ποίησης, στα σώματα ως σπίτια και στη βαριά κληρονομιά της ποίησης της ήττας
έκφανση της ανθρώπινης ζωής και την αποκάλυψη της ανθρώπινης ευαισθησίας σε κάθε πολιτική χειρονομία. Ανιχνεύοντας την ποιητική της εστιάζουμε σε τρία κομβικά σημεία, στον θάνατο του παιδιού ως προϋπόθεση της ποίησης, στα σώματα ως σπίτια και στη βαριά κληρονομιά της ποίησης της ήττας. Ο θάνατος του παιδιού ως προϋπόθεση της ποίησης. Υπήρχε στο καφενείο των φουτουριστών, στην Μόσχα των πρώτων επαναστατικών ετών, μαζί με άλλους αναρτημένους στίχους, «ραπίσματα στο κοινό γούστο», κι ένας στίχος του Μαγιακόφσκι: «Μ’ αρέσει να βλέπω πώς πεθαίνουν τα παιδιά». Πέρα από την γελοιοποίηση μιας ποίησης που αυτο-
ΠΟΙΗΤΙΚΟ ΑΝΘΟΛΟΓΙΟ
διαφημίζει την ντελικάτη φύση του ποιητή, ο στίχος δηλώνει το γεγονός ότι η νεωτερική ποίηση έχει θέσει ως μια από τις λειτουργίες της τη θέαση του θανάτου του παιδιού που ήταν κάποτε ο ποιητής. Ακριβώς επειδή είναι από πολλές απόψεις ορθή η φροϋδική προσέγγιση του ποιητή ως νευρωσικού που δεν διαφεύγει προς τη φαντασίωση, αλλά μέσω της φαντασίας κατορθώνει να επιστρέψει στην αρχή της πραγματικότητας, γι’ αυτό η νεωτερική ποίηση είναι, μεταξύ άλλων, ένας τρόπος θέασης του θανάτου του παιδιού που ήταν κάποτε ο ποιητής. Η θέαση του παιδιού που πέθανε ακριβώς επειδή ολοκληρώθηκε είναι μια σταθερά στα ποιήματα της Ελένης Πορτάλιου. Η μνήμη εκείνου του παιδιού είναι αυτό που καθορίζει, όχι μόνο μέσω του τραύματος, αλλά και χάριν των παραμέτρων που τέθηκαν τότε οριστικά, το πριν και το μετά. Είναι αυτό που ορίζει τον ενεστώτα και τον αόριστο κάθε καινούργιας εμπειρίας, κάθε καινούργιου τραύματος και αισθήματος. Η φαντασία που κινητοποίησε εκείνο το παιδί ώστε να μετουσιώσει το τραύμα όχι σε απώθηση, αλλά σε μια απελευθερωτική αποπνευματοποίηση που επιτρέπει τη σύνδεση με την αρχή της πραγματικότητας και, ταυτοχρόνως, την επιθυμία της αλλαγής της, είναι οι οδοδείχτες που ορίζουν αισθητικά και συναισθηματικά, ηθικά και πολιτικά, συμβολικά και ειρωνικά, ποιητικά και πραγματικά, το σύμπαν μέσα στο οποίο κινείται η ποίηση της Πορτάλιου. Τα σώματα ως σπίτια. Τα σπίτια, τόσο ως εσωτερικοί όσο και ως εξωτερικοί χώροι, στοιχειώνουν την ποίηση της Πορτάλιου. Ο λόγος δεν είναι ο προφανής. Η ποίησή της μας δείχνει ότι το γεγονός πως τα σπίτια αποτελούν την κυριαρχική εικόνα, την κυριαρχική μεταφορά, δεν αποτελεί συνέπεια της επαγγελματικής της ιδιότητας. Αντίθετα, επειδή τα σπίτια, τόσο ο εσωτερικός, κατοικημένος και οικείος χώρος τους, όσο και ο εξωτερικός, ο πολεοδομημένος χώρος τους, είναι γι’ αυτήν οι απόλυτες μεταφορές των ανθρώπινων εμπειριών, των τραυμάτων και αναμνήσε-
ων, γι’ αυτό και οδηγήθηκε στο είδος της αρχιτεκτονικής ενασχόλησης μέσα στην οποία μπορούμε να εντάξουμε και την πολιτική. Πολύ περισσότερο από τις μεταφυσικές πόλεις του Ντε Κίρικο ή του Εγγονόπουλου, τα σπίτια της Πορτάλιου είναι οι απόλυτες μεταφορές του σώματος. Όπως στα όνειρα. Μεταφορές του σώματος στην ολότητά του, δηλαδή μεταφορές του σώματος μαζί με την ψυχή του. Γι’ αυτό ακόμα κι όταν η κυρίαρχη μεταφορά ενός ποιήματος είναι ένα εξωτερικό τοπίο, είναι πάντα αρχιτεκτονημένο. Ακόμα και η θάλασσα είναι λιμάνι. Αλλά τότε, ο έρωτας και, κυρίως, η ματαίωσή του δεν μπορεί παρά να έχει ως αναγκαίο περιβάλλοντα χώρο τον δρόμο. Τον ακατοίκητο δρόμο, τις εθνικές οδούς, τις εσχατιές πάνω στις οποίες καρφώνονται οι ράγες των τρένων. Αν ο έρωτας είναι εμπειρία μέσα στην οποία διακινδυνεύει η ακεραιότητα, η αυτάρκεια και το ίδιο το σχήμα του σώματος (άρα και της ψυχής), τότε η μεταφορά του σπιτιού και, συνακόλουθα, της ρυμοτομημένης πόλης, δεν είναι δυνατόν ούτε να χωρέσουν ούτε να αντέξουν την ποιητική του έρωτα. Η βαριά κληρονομιά της ποίησης της ήττας. Έχει κάνεις συχνά την αίσθηση (που αγγίζει την βεβαιότητα) πως η γενιά της Αντίστασης και η ποίησή της έχουν θέσει έναν τρόπο μέτρησης και συνειδητοποί-
ησης της ατομικής και συλλογικής πολιτικής πράξης που είναι αδύνατον να παρακαμφθεί και να αγνοηθεί. Λες και η «ποίηση της ήττας» να έθεσε ταυτοχρόνως δύο μέτρα αναπόδραστα: ένα μέτρο ηρωισμού και προσωπικών αντοχών με το οποίο κανείς πλέον δεν μπορεί να αναμετρηθεί κι έναν τρόπο οδυνηρής συνειδητοποίησης του γεγονότος της ήττας. Η μεταδικτατορική λογοτεχνία των «πολιτικοποιημένων» λογοτεχνών βρίσκεται υπό το απόλυτο κράτος αυτής της αισθητικής και πολιτικής αντίληψης. Η ποίηση της Ελένης Πορτάλιου αποτελεί εξαίρεση σ’ αυτόν τον κανόνα, κυρίως στον βαθμό που δεν ακολουθεί την συνήθη στενή ανάπλαση των ποιητικών τρόπων αυτής της ποίησης και την τυφλή αναπαραγωγή και των ρυθμολογικών της ιδιοτροπιών. Κι ίσως εδώ η αρχή της πραγματικότητας να προσέφερε μεγάλη απογοήτευση, αλλά και μεγάλη χάρη: γιατί αν οι προηγούμενες γενιές έζησαν την σύγκρουση με τις κομματικές ηγεσίες σε μια εποχή σταλινικής «εποποιίας», σταλινικής νευρωσικής φαντασίωσης και σταλινικής καταστολής, οι ακόλουθες γενιές την έζησαν και την ζουν μέσα στην ανυπόφορη γκριζάδα της μπρεζνιεφικής κοινοτοπίας του κακού. Αλλά έστω κι έτσι, η απόλυτη έκπτωση του κύρους της (πολιτικής) φαντασίωσης μας επιτρέπει να επιλέγουμε, μοιάζει να λέει η Πορτάλιου, με περισσότερη ασφάλεια ως αρχή της πραγματικότητας το «ακριβό μέταλλο της συνείδησης».
* Η Έλενα Πατρικίου είναι ιστορικόςσκηνοθέτης Το κείμενο διαβάστηκε στην παρουσίαση της περασμένης Δευτέρας
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 29 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
50
ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ
Θα έπρεπε Δεν είναι που δεν θέλω να πανηγυρίσω για τη νίκη της Εθνικής μας ομάδας ποδοσφαίρου στο Μουντιάλ ποδοσφαίρου της Βραζιλίας, εις βάρος της Ακτής Ελεφαντοστού με σκορ 2-1, γεγονός που της επέτρεψε να περάσει στους 16 του τουρνουά και αυτομάτως (μας αρέσουν άλλωστε οι αυτοματισμοί) να θεωρηθεί μια από τις καλύτερες ομάδες του κόσμου. Δεν είναι -επαναλαμβάνω- που δεν θέλω να πανηγυρίσω για μια τέτοια σπουδαία ποδοσφαιρική νίκη. Είναι που δεν μπορώ. Και δεν μπορώ γιατί δεν μ’ αφήνουν. Ας αφήσω κατά μέρος το γεγονός πως η νίκη της Εθνικής Ομάδας Ποδοσφαίρου δεν με κάνει ολιγότερο άνεργο, έναν από τους απολυμένους της ΕΡΤ και ιδιαίτερα του «Τρίτου Προγράμματος», το οποίο λυμαίνονται διάφοροι και διάφοροι έμποροι λευκών ειδών της επωνυμίας, αλλ’ όμως γνώστες βαθείς της μουσικής, ου μην αλλά και των ελληνικών της γλώσσας και των ελληνικών της σκέψεως, αλλά και των ελληνικών της Αριστεράς, προσποριζόμενοι ίδιον όφελος. Όφελος το οποίο δυστυχώς -με κάθε επιείκεια- αποδέχεται η Αριστερά. Όλοι αυτοί οι εμπορευάμενοι την υψηλή ποιότητα της καμαροφρύδας ευαισθησίας, αυτής της αλγεινής μουσίτσας που «τρουπώνει» όπου βρει χωρίς να ντρέπεται για το κακό -πάντοτε υψηλής ποιότητας- που διαχέει. Δεν αισθάνομαι λοιπόν ολιγότερον άνεργος ακόμα και μετά τον
Ο ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΑΡΙΟΣ
Partalistas Είναι Δευτέρα βράδυ και στην «ούτε για πλάκα Ανατροπή» του Mega μια τηλεοπτική σεζόν κλείνει με συνέντευξη και συζήτηση ηθοποιών της πετυχημένης τηλεοπτικής σειράς «Κάτω Παρτάλι». Αν και η συζήτηση είναι δυσχερής και οι ηθοποιοί μάλλον απρόθυμοι να γεμίσουν τη διάρκεια της εκπομπής με τις κοινοτοπίες που με δυσκολία επιχειρεί να εκμαιεύσει ο δημοσιογράφος, στο τέλος επιχειρείται μια καφενειακή πολιτική συζήτηση. Οι νεαροί ηθοποιοί κατά κανόνα δεν ψήφισαν στις εκλογές. Το μήνυμά τους διόλου πρωτότυπο, αφού καλλιεργείται και προβάλλεται αυτή η άποψη από τα Μέσα με σπουδή: «Δεν μπόρεσα να διαμορφώσω πολιτική άποψη, γιατί είμαι πολύ δημιουργικός και δεν προλαβαίνω να ενημερωθώ». «Δεν με πείθουν», «είναι όλοι ίδιοι, δεν λένε κάτι διαφορετικό» ήταν οι φράσεις που συνό-
θρίαμβο της Εθνικής Ποδοσφαιρικής μας ομάδας, ο οποίος, όπως ομολογούν με υπερήφανη αίσθηση ελληνοχριστιανικής καταρτίσεως οι ποδοσφαιριστές μας, κατέστη δυνατός με τη βοήθεια του Θεού. Βοήθησε, απ’ ό,τι μας λένε οι γνώστες, και η Παναγία, αλλά κυρίως ο Θεός ήταν ο ανιματέρ της προσπάθειας. Θα έπρεπε βέβαια να πανηγυρίσω γιατί πάνω από το άνεργος είμαι Έλληνας. Έλληνας βέβαια μαζί με τους Μυτιληναίους, τους Μπομπολαίους και τους άλλους Έλληνες αυτού του είδους που τους χαρίζεται η ΔΕΗ για να σκοτεινιάσουν ακόμη περισσότερο τη ζωή μου. Τους τη χαρίζει ο Σαμαράς (όχι ο ποδοσφαιριστής), ο Βενιζέλος, ο πρόθυμος (και τεράστιος) στρατός των δουλόφρονων που υπάρχει σαν κόκκινη κλωστή σ’ όλη την κλίμακα της ελληνικής κοινωνίας, ο ίδιος τεράστιος στρατός που επεκτείνεται από την πλατεία Ομονοίας των ποδοσφαιρικών πανηγυρισμών (όπως και επί χούντας) μέχρι τον Άγιο Παντελεήμονα της ναζιστικής χρυσαυγίτικης εγκληματοσύνης και της πρόσφατης νεοναζιστικής γρονθοκοπικής πειθούς προκειμένου η λαθρεμπορία της Μελισσανίδιας οικονομικής αντίληψης να γίνει εμπόριο κατεστραμμένων ψυχών και άεργων μυαλών και -άρα επιθετικών- κερματισμένων σωμάτων, στη Νέα Φιλαδέλφεια. Πώς να πανηγυρίσεις όταν αντιλαμβάνεσαι ότι το συστημικό κέρδος αυτής της ποδοσφαιρικής νίκης είναι
ΥΠΑΡΧΕΙ ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΚΑΝΑΒΟΥΡΗ kostaskanavuris @hotmail.com
Πώς να πανηγυρίσεις για τη νίκη της Εθνικής μας ομάδας ποδοσφαίρου όταν αντιλαμβάνεσαι ότι το συστημικό κέρδος αυτής της ποδοσφαιρικής νίκης είναι πιο πέρα, πιο πάνω και πιο βαθιά από το ταξικό κέρδος της υπεραξίας;
πιο πέρα, πιο πάνω και πιο βαθιά από το ταξικό κέρδος της υπεραξίας; Πώς να πανηγυρίσεις όταν αντιλαμβάνεσαι ότι το ταξικό κέρδος παράγεται από την ανεργία, αντιστρέφοντας με θηριώδη φαντασία όλα τα εργαλεία ερμηνείας όχι μόνο της πτωχείας, αλλά και της κατοχής των εργαλείων παραγωγής; Πώς να πανηγυρίσεις όταν την ώρα των πανηγυρισμών περνάει από τη Βουλή με την άθλια διαδικασία του κατεπείγοντος το νέο καταστροφικό χωροταξικό; Ή, όπως θα έλεγε ο Γιώργος Σκούρτης, «μπήκαν στην πόλη οι οχτροί κι εμείς φωνάζαμε ζήτω και γεια την άλλη μέρα». Πώς να πανηγυρίσεις όταν την ώρα των πανηγυρισμών ένας 71χρονος στην Καλαμάτα αυτοκτονούσε επειδή η Τράπεζα Πειραιώς του βούτηξε την πενιχρή κατάθεση των 3.500 ευρώ για δύο καθυστερημένες δόσεις καλλιεργητικού δανείου; Στα χέρια μου δεν έχω τίποτα. Είμαι άνεργος. Πώς να πανηγυρίσω; Πώς να το πω με τρόπο που να το ακούσει ο διπλανός μου άνεργος ότι ο Έλλην ποδοσφαιριστής Σαμαράς εκτέλεσε το κάθε πέναλτι της κάθε τράπεζας εις βάρος της ανεργίας μου; Ζήτω λοιπόν. Η Ελλάδα νίκησε. Η Ελλάδα των ηρώων. Ας μη στερήσουμε από τις καθαρίστριες του υπουργείου Οικονομικών αυτή τη χαρά. Ας μη τις στερήσουμε από τη χαρά ενός επόμενου ξυλοδαρμού. Η Ελλάδα νίκησε! Είναι στις 16 καλύτερες ποδοσφαιρικές ομάδες του κόσμου. Ας μη στερήσουμε από τον αγαθό πρε-
σβύτη του Προεδρικού Μεγάρου τα συμπαγή εύγε ενός ολόκληρου Έθνους που το έκαμε περήφανο η νίκη. Είναι σ’ αυτό το συμπαγές που δεν μπορώ να πανηγυρίσω. Δεν μπορώ να κινηθώ βλέποντας μια σημαία ακίνητη πάνω από τους άστεγους και μια σημαία παγωμένη μέσα στο βλέμμα των απελπισμένων στα νοσοκομεία, στα πεζοδρόμια, στα υπόνομα ρήματα, στα υποβρύχια φάρμακα σημαιών που ποτέ δεν πανηγύρισαν. Ούτε κι εγώ πανηγυρίζω. Γιατί είμαι άνεργος. Άνεργος μαζί με όλους τους άνεργους. Μερικούς από αυτούς τους επισκέφτηκε προχτές ο Μανού Τσάο. Στη ΒΙΟΜΕ, στη μητέρα Θεσσαλονίκη. Σέρνοντας πίσω του τον ήχο που γεωμετρεί και αναμετράται με το χρόνο: τη μουσική. Το χορευτικό μετέχειν -άρα τη μέθη- στον κόσμο. Πού πήγε ο Μανού Τσάο; Σε ανθρώπους που παλεύουνε με τα νερά, με τα νερά που τρέχουν μέσα στη ζωή τους, για να φτιάξουν σπίτια από σταθερό νερό. Πάει να πει από αίσθημα συμπαγές κάθε υγρής συντροφικότητας. Δεν είναι μακριά η ΒΙΟΜΕ. Το θέμα είναι, από πού δεν είναι μακριά; Από τη νίκη της Εθνικής Ποδοσφαιρικής Ομάδας; Από τον Μανού Τσάο; Από την ανεργία; Γιατί από κάπου πρέπει να είναι μακριά. Αλλιώς -πρέπει να πω- μας νίκησαν. Κι ας έχουμε νικήσει. Γι’ αυτό δεν μπορώ να πανηγυρίσω.
http://www.vivliothekarios.blogspot.gr
δεψαν την απάντησή τους στην ερώτηση «πώς βλέπουν την πολιτική και τις εκλογές που έγιναν». Είναι ενδιαφέρον πώς στον σύγχρονο δημόσιο λόγο η δημιουργικότητα διαχωρίζεται από την πολιτική και η πολιτική από τη δημιουργικότητα και χαρίζεται στις παρέες, τα ιδρύματα, τον εθελοντισμό, τις εταιρείες και τις προσωπικότητες. Ιδιαίτερα αυτή τη μεταβατική εποχή μια ολόκληρη γενιά, σπορά της δεύτερης φάσης της μεταπολίτευσης (πρέπει να της βρούμε ένα όνομα αυτής της δεκαετίας 1995-2005), φαίνεται να απέχει από οποιαδήποτε έκφανση συλλογικής, αμιγώς πολιτικής παρουσίας. Θα ήταν εύκολο να σταθούμε στην κριτική αυτού του δημόσιου λόγου που με περισσή ευκολία απλώνει τον βερμπαλισμό του και χωρίς περαιτέρω συναίσθηση απαξιώνει την πολιτική δράση. Και άλλοι παλιότερα ι-
σχυρίστηκαν πως δεν ήξεραν γιατί διάβαζαν. Αυτό όμως που διαφοροποιεί τον μακαριστό Χριστόδουλο από τους ηθοποιούς στο «Κάτω Παρτάλι» είναι ότι στους δεύτερους δίνεται αφειδώς η δυνατότητα να διαφημίσουν την πολιτική αποχή τους. Στον λόγο τους υπάρχει άλλο ένα ενοχλητικό στοιχείο: καλούνται να πειστούν για το πολιτικό προϊόν, αντιμετωπίζουν τα κόμματα, τις ιδεολογίες, την πολιτική σαν σαμπουάν που πρέπει να διαλέξουν. Πολύ περισσότερο, ενώ είναι πεισμένοι για την αναγκαιότητα του μαλακτικού στα σαμπουάν, δεν είναι πεισμένοι πλέον για την αναγκαιότητα του πολιτικού προϊόντος. Ή έστω αυτό λένε. Η αποδόμηση δεν αφορά βέβαια συνολικά τις καπιταλιστικές δομές, δεν αμφισβητούνται ας πούμε τα κυρίαρχα μέσα και ο μιντιακός ρόλος, γιατί το σύστημα αυτό τους ταΐζει για
να απαξιώνουν την πολιτική. Η ανατροπή δεν είναι βέβαια τηλεοπτική εκπομπή, ούτε η δημιουργικότητα γλυκανάλατοι χαριεντισμοί τηλεοπτικών σόου. Το φαινόμενο της «αποπολιτικοποίησης» των νέων δεν είναι έγκλειστο σε μια εκπομπή,
είναι όμως από τα κυρίαρχα πολιτικά μηνύματα που οι τηλεοπτικές εκπομπές προβάλλουν. Για όσους η πολιτική δεν είναι προϊόν κατανάλωσης, αλλά μέθοδος παραγωγής, τα παραπάνω είναι απλά σπασμοί ενός καταρρέοντος συστήματος.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 29 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ
51
Ύμνος στην αντίσταση, στα νιάτα, στη ζωή που επιμένει... Το βιβλίο της Διδώς Σωτηρίου για την Ηλέκτρα Αποστόλου ΤΗΣ ΜΑΡΩΣ ΔΟΥΚΑ*
Βρισκόμαστε σήμερα εδώ, στην εκδήλωση - κάλεσμα των εκδόσεων Κέδρος, για να τιμήσουμε δυο εμβληματικές γυναίκες. Εβδομήντα χρόνια από τη δολοφονία της Ηλέκτρας. Δέκα χρόνια από τον θάνατο της Διδώς. Και ανάμεσά τους το βιβλίο της Διδώς για την Ηλέκτρα... Γενναιόδωρη η Διδώ Σωτηρίου, λαμπερή, αεικίνητη πάντα, υπερήφανη, αγωνίστρια, μαχόμενη, καταξιωμένη δημοσιογράφος, τότε που η δημοσιογραφία ήταν πρωτίστως λειτούργημα, σπουδαία πεζογράφος. Κι αν θα ‘πρεπε να συμπυκνώσω σε μια φράση τις οφειλές μου: αυτή ήταν που με δίδαξε, θα σας έλεγα, την ευρυχωρία της αυτάρκειας, να ζεις, ας πούμε, σε μιαν γκαρσονιέρα και να αισθάνεσαι πως ζεις σε ένα παλάτι. 1942. Αύγουστος. Τμήμα Μεταγωγών. Ακούγεται το γέλιο της μικρής Αγνής, που παίζει κρυφτό με τη μάνα της, την τριαντάχρονη Ηλέκτρα. Κι αμέσως ας αφεθούμε στη μαχητική, παρηγορητική, διδακτική φωνή της Διδώς, καθώς, σελίδα τη σελίδα, επιχειρεί σε τούτο το βιβλιαράκι να ζωντανέψει τη ζωή της Ηλέκτρας Αποστόλου. Από ευκατάστατη, λένε οι μάρτυρες, οικογένεια η Ηλέκτρα. Γι’ αυτό και ο υπότιτλος: από την άνετη ζωή στην υπέρτατη θυσία για τον λαό και την πατρίδα. Τυπική μονογραφία, με την τεχνική του φλας μπακ, συναισθηματικά φορτισμένη, έστω κι αν έχουν ήδη περάσει 17 χρόνια από τον μαρτυρικό θάνατο της Ηλέκτρας (1944) έως τη χρονιά συγγραφής τούτου του βιβλίου (1961). Κι εδώ ο χρόνος συμπυκνώνεται: Γέννηση της Ηλέκτρας το 1912 στο Νέο Ηράκλειο Αττικής. Επόμενη χρονολογία το 1926: Στα δεκατέσσερά της η Ηλέκτρα οργανώνεται την ΟΚΝΕ. Τέσσερα χρόνια αργότερα, 1930, στα δεκαοχτώ της, φεύγει από το σπίτι της. Μέλος του ΚΚΕ και μέλος της καθοδήγησης της ΟΚΝΕ. Το 1933 διευθύνει την εφημερίδα της ΟΚΝΕ «Νεολαία». 1934. Επικεφαλής της ελληνικής αντιπροσωπείας στο Παγκόσμιο Αντιφασιστικό Αντιπολεμικό Συνέδριο Γυναικών στο Παρίσι. 1935. Συμμετέχει στο 6ο Συνέδριο της ΚΔΝ (Κομμουνιστικής Διεθνούς Νέων) και αργότερα, για λίγο διάστημα, θα βρεθεί και αυτή μαζί με τον Βασίλη Μπαρτζιώτα στη Μόσχα. Μέλος της Κεντρικής Επιτροπής της ΟΚΝΕ. Από το 1936 έως το 1938 στις φυλακές Αβέρωφ. 1939. Παντρεύεται τον κομμουνιστή γιατρό Γιάννη Σιδερίδη. Για λίγο της δίνεται η χάρη να ζήσει στη Θεσσαλονίκη, δίπλα στους αγαπημένους της. Επτά ημερών λεχώνα με τη μικρή της Αγνή θα βρεθεί εξόριστη στην Ανάφη. Ο άντρας της στις φυλακές της Κέρκυρας. Μεθοδικά, από την οικογενειακή στην αγω-
νιστική ζωή, σκιαγραφείται αδρά η Ηλέκτρα, τυπική, υποδειγματική αγωνίστρια της εποχής της, πάνω απ’ όλες τις αξίες, η αγάπη της για τον λαό, η άνευ όρων αφοσίωση στην ιδεολογία της. Κι όσο προχωράμε στην ανάγνωση αντιλαμβανόμαστε ότι η ζωή και το μαρτύριο της Ηλέκτρας Αποστόλου θα μπορούσε να είναι το όχημα για ένα χρονικό της Κατοχής. Από το ένα γεγονός στο άλλο, με δημοσιογραφική ακρίβεια αλλά και με λογοτεχνική διεισδυτικότητα, ο λόγος της Σωτηρίου αναπαριστά την καθημερινότητα εκείνων των χρόνων. Εικόνες ολοζώντανες από τον αγώνα για την επιβίωση ενάντια στην πείνα, την απεργία των δημοσίων υπαλλήλων, τους εμπόρους χρυσού, τους μαυραγορίτες, εικόνες βίας και φρίκης αλλά και εικόνες απερίγραπτου μεγαλείου. Ναι, όχημα η μονογραφία για την Αποστόλου, προκειμένου να αναδειχτεί ο αγώνας του ελληνικού λαού στα χρόνια της γερμανικής Κατοχής. Αλλά και όχημα ή και πρόσχημα, θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς, η ανάπλαση εκείνων των χρόνων προκειμένου να αναδειχτεί ανάγλυφα η προσωπικότητα, η αξιοσύνη, η αντοχή, το ηθικό σθένος, η επιμονή και το πείσμα της Ηλέκτρας, που προχωρούσε με σταθερά βήματα στον μεγάλο δρόμο της αντίστασης και της κοινωνικής δικαιοσύνης όταν οι ελπίδες ήταν ακόμη ολόκληρες και τα ραγίσματα δυσδιάκριτα. 8 Σεπτεμβρίου 1942. Η Ηλέκτρα θα εμπιστευτεί τη μικρή Αγνή σε συντρόφους. Και εξουσιοδοτεί, θα λέγαμε, τη φίλη της Διδώ να μας περιγράψει με τον στέρεο λόγο της τις δύσκολες στιγμές του αποχωρισμού μιας μάνας από το παιδί της. Την επομένη, 9 Σεπτεμβρίου, η Ηλέκτρα θα αποδράσει. Με μια ρόμπα καθαρίστριας και με μια καραβάνα στο χέρι, έξω στους δρόμους, τους απέραντους δρόμους, χάρη στη δική της μεγάλη απόφαση. Το είπα ήδη. Θα το επαναλάβω. Η μονογραφία για την Ηλέκτρα είναι το δείγμα της λογοτεχνίας που κερδίζει σε αμεσότητα, καθαρότητα, λιτότητα, μέσω του δημοσιογραφικού λόγου. Και είναι ταυτόχρονα το δείγμα της δημοσιογραφίας που κερδίζει σε βάθος, σε παραστατικότητα, ζωντάνια, στοχασμό, μέσω του λογοτεχνικού λόγου. Ύμνος στην αντίσταση, στα νιάτα, στη ζωή που επιμένει. Το ζευγαράκι, ο Κωστής και η Βαγγελιώ, με το χωνί. Σκοτώνεται ο Κωστής. Συνεχίζει με το χωνί η Βαγγελιώ. Τούτες οι ηρωικές πράξεις είναι το ψωμοτύρι του αγώνα. Η Ηλέκτρα έχει ξανασυνδεθεί με όλες τις παλιές γνωριμίες της και πιάνει χιλιάδες καινούργιες. Ο αγώνας είναι εθνικός, μας επισημαίνει, δεν είναι ταξικός. 28 Οκτωβρίου 1942, πλημμύρισαν οι δρόμοι της Αθήνας. Φάλαγγες ατέλειωτες ξεκινούν από την πλατεία Κλαυθμώνος, απ’ την Κάνιγγος, απ’
το Κολωνάκι, τον Ξυλοθραύστη, τη Χρυσοσπηλιώτισσα, τον Άγιο Κωνσταντίνο. Το «Όχι» του λαού κεντιέται πάνω στις πλατείες και τους δρόμους της Αθήνας. Η Ηλέκτρα υπεύθυνη διαφώτισης. Εντυπωσιάζει ο χωρίς έπαρση λόγος της, η γνώση, η κρίση της. Περνούν οι μέρες, ο αντιστασιακός αγώνας φουντώνει. 1943. Πρωτοχρονιά. Μικρές παράγραφοι, μια - δυο σελίδες κέντημα, μιλώντας η Διδώ εδώ για τις απλές, τις οικογενειακές, τις μετρημένες και πολύτιμες στιγμές της Ηλέκτρας με την κόρη της, τη μικρή Αγνή. Κι έπειτα πάλι ο αγώνας. Το 1943 είναι η χρονιά που η αντίσταση φουντώνει. Τα τυπογραφεία δουλεύουν νύχτα - μέρα, οι τοίχοι ζωγραφίζονται, τα χωνιά δεν σταματούν. Από το μεγάλο συλλαλητήριο στις 5 Μαρτίου, ενάντια στην πολιτική επιστράτευση και τα κάτεργα της Γερμανίας, στον εορτασμό της 25ης Μαρτίου. Για να βροντοφωνάξει η σκλαβωμένη Ελλάδα πως ξαναζεί το ‘21 της. 25 Ιουνίου. Νέο συλλαλητήριο ενάντια στην επιστράτευση. Ακολουθεί στις 23 Ιουλίου νέο ξεσήκωμα που συγκλονίζει την Αθήνα. Τετρακόσιες χιλιάδες στους δρόμους. Σύνθημα: Να φύγουν οι Βούλγαροι φασίστες από τα ελληνικά χώματα. Με ξεδιπλωμένη την ελληνική σημαία μπροστά στο τανκ η θρυλική δεκαοχτάχρονη Παναγιώτα Σταθοπούλου. Το τανκ θα περάσει από πάνω της. Στις 25 Ιουλίου του 1943 ο Ντούτσε γκρεμίστηκε και στις 8 Σεπτεμβρίου η Ιταλία συνθηκολόγησε χωρίς όρους. Ποια θα είναι τώρα η πολιτική των Γερμανών; Οι 18 ιταλικές μεραρχίες, που έκαναν χρέη χωροφύλακα, θα αντικατασταθούν από Έλληνες πρόθυμους προδότες, εγκληματίες, σαδιστές, βενιζελικούς πανικόβλητους μπροστά στο ενδεχόμενο μιας κοινωνικής επανάστασης, δημοκρατικούς αναποφάσιστους, τυφλωμένους βασιλόφρονες. Οι διαβόητοι γερμανοτσολιάδες θα συνεργαστούν με τα Ες Ες επιδεικνύοντας, μάλιστα, απίστευτη αγριότητα. Επιβάλλεται η ποινή της συλλογικής ευθύνης. Για κάθε Γερμανό που θα σκοτώνεται θα εκτελούνται πενήντα όμηροι. Απερίγραπτες σκηνές βαρβαρότητας. Αλλά και θαυμαστές πράξεις ηρωισμού. Στους τοίχους, στην άσφαλτο, παντού, τα παιδιά της Ηλέκτρας ζωγραφίζουν πελώρια ρολόγια που σημειώνουν τη μεγάλη στιγμή της Ιστορίας. Δώδεκα παρά πέντε. 25 Ιουλίου του 1944. Σε όλες τις συνοικίες της Αθήνας θα γίνονταν συνεδριάσεις με θέμα τη λαϊκή διαφώτιση. Η Ηλέκτρα έχει πάρει πάλι, ανάλαφρη, με άκρα προσοχή, από νωρίς τους δρόμους. Κι εκεί, στην οδό Καλύμνου, αντικρίζεται μ’ έναν δεσμοφύλακα, γνωστό της από το Τμήμα Μεταγωγών πριν από δύο χρόνια. Και η Διδώ θα κλείσει τη μονογραφία - χρονι-
κό της αποτυπώνοντας με τον μοναδικό, δικό της τρόπο, μέσα σε δεκαεφτά σελίδες, το μαρτύριο της Ηλέκτρας. Σας διαβάζω: «Να είσαι έτοιμη, κόρη», της έλεγε. «Μην ξαφνιαστείς και σε πάρει το παράπονο, αν λάχει και φύγεις πάνω στα νιάτα σου. Δεν θα ξαφνιαστώ, Χάρε, και δεν θα με πάρει κανένα παράπονο. Είμ’ έτοιμη από καιρό. Η ζωή δεν είναι για χόρταση. Κάποτε θα ‘ρθει το τέλος. Αν δεν το λασπώσεις αυτό το τέλος... αν, όπως όμορφα έζησες, πεθάνεις κι όμορφα...». Αρχετυπική η συνομιλία της Ηλέκτρας Αποστόλου με τον Χάρο. Αρχετυπική και η γραφή της Διδώς Σωτηρίου. Το παραμορφωμένο από τα βασανιστήρια κορμί της Ηλέκτρας με τον αριθμό 59953, που πετάχτηκε στις 26 Ιουλίου στον δρόμο από το ξενοδοχείο Κρυστάλ, δεν είναι, γράφει και κλείνει η Διδώ την αφήγησή της, η Ηλέκτρα που θέλουμε να κρατήσουμε στη μνήμη μας. Η Ηλέκτρα της μνήμης μάς χαμογελάει σε μια ειρηνική ενωμένη Ελλάδα δίχως βαρβαρότητες. Και τελειώνοντας δεν θα μπορούσα να ορίσω αλλιώς τη συγκίνησή μου, διαβάζοντας την Ηλέκτρα της Σωτηρίου, παρά μόνο με μια στροφή από ένα ποίημα της Ρίτας Μπούμη Παπά: «Αν βγω περίπατο με τις νεκρές μου φίλες, θα ιδούν κατάπληκτα τα πλήθη πως φάλαγγα πιο ανάλαφρη δεν πάτησε τη γη, πως λιτανεία πιο ιερή δεν έχει παρελάσει, ανάσταση πιο ένδοξη και ματωμένη - αν βγω περίπατο με τις νεκρές μου φίλες». inFo
Διδώ Σωτηρίου «Ηλέκτρα» εκδ. Κέδρος σελ. 144, τιμή: 11 ευρώ * Το κείμενο είναι η ομιλία της Μάρως Δούκα στην παρουσίαση του βιβλίου της Διδώς Σωτηρίου «Ηλέκτρα» από τις εκδόσεις Κέδρος (24.6.2014)
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 29 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
52
ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ
Ο ΜΙΚΕΛΑΝΤΖΕΛΟ ΠΙΣΤΟΛΕΤΟ ΣΤΗΝ ΕΛΕΥΣΙΝΑ
Από την Arte Povera στην οικολογική σκέψη Ένας από τους σημαντικότερους Ιταλούς καλλιτέχνες, ο Michelangelo Pistoletto, ένας «ζωντανός θρύλος» της σύγχρονης τέχνης, καθώς θεωρείται πατέρας του κινήματος της Arte Povera, βρέθηκε την προηγούμενη εβδομάδα στην Αθήνα, προκειμένου να παραστεί στην παρουσίαση του προγράμματος των φετινών «Αισχυλείων», όπου θα παρουσιάσει έργα του για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Καλλιτέχνης με έντονα πολιτικό λόγο, ο Pistoletto στηρίζει το έργο του με ένα ολοκληρωμένο οικολογικό όραμα, όπου κυρίαρχη θέση έχουν οι έννοιες της βιωσιμότητας, της ανάκτησης και της επανάχρησης. Σε αυτήν την αντίληψη άλλωστε στηρίζεται το ένα από τα δύο μνημειακά έργα που θα παρουσιάσει στην Ελευσίνα, ο Τρίτος Παράδεισος. Πρόκειται για μια κατασκευή που βασίζεται στο μαθηματικό σύμβολο του απείρου, το οποίο επανασχεδιά-
ζει με την προσθήκη ενός τρίτου δακτυλίου στο κέντρο του, που είναι το σύμβολο του πεπερασμένου. «Αυτό είναι το στοιχείο του παραδείσου» λέει ο Pistoletto. «Η λέξη παράδεισος σημαίνει τον προστατευμένο κήπο. Αυτός ο κήπος είναι το στοιχείο που εξισορροπεί τη φύση, από τη μια μεριά, και την τεχνική από την άλλη. Τα δύο αντίθετα πρέπει να εξισορροπηθούν μέσω αυτού του κεντρικού δακτυλίου... Το φυσικό και το τεχνητό είναι παρόντα στην Ελευσίνα. Εκεί θα παρέμβουμε, θραύοντας και χαράσσοντας το τσιμέντο, που ζημιώνει τη φύση, ώστε να επιτρέψουμε να αναδυθεί το σύμβολο του Τρίτου Παραδείσου, ως ένας νέος μύθος». Εκτός από τον Τρίτο Παράδεισο και έναν διπλό Λαβύρινθο, με δύο κέντρα, ένα τραπέζι αντικατοπτρισμού στο σχήμα της Μεσογείου και τον νεκρό κορμό ενός δένδρου, απ’ όπου θα γεννηθεί ένα νέο κλωνάρι, ο καλλι-
ΕΥΡΙΠΙΔΗ 29|6 ΒΥΡΩΝΑΣ 30|6 ΠΕΤΡΟΥΠΟΛΗ 2|7 ΙΩΑΝΝΙΝΑ 3|7 ΚΟΖΑΝΗ 7-8-9-10-11|7 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 12|7 ΚΑΣΣΑΝΔΡΑ 14 |7 ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΥΛΗ 15|7 ΚΟΜΟΤΗΝΗ 16|7 ΞΑΝΘΗ 19|7 ΔΙΟΝ 20|7 ΤΡΙΚΑΛΑ 21|7 ΛΑΡΙΣΑ 22|7 ΒΟΛΟΣ 2|8 ΑΜΑΛΙΑΔΑ 3|8 ΖΑΚΥΝΘΟΣ 4|8 ΚΕΦΑΛΛΟΝΙΑ 7-8|8 ΗΡΑΚΛΕΙΟ 10|8 ΙΕΡΑΠΕΤΡΑ 11|8 ΡΕΘΥΜΝΟ 12-13|8 ΧΑΝΙΑ 22-23|8 ΚΑΒΑΛΑ
τέχνης θα βρεθεί σε ανοιχτό διάλογο με την Ελληνίδα εικαστικό Μαίρη Ζυγούρη, η οποία, μέσα από την πομπή που θα διοργανώσει από τον Κεραμεικό μέχρι τον αρχαιολογικό χώρο της Ελευσίνας, συνομιλεί με το διάσημο έργο του Ιταλού Η Αφροδίτη των κουρελιών. Πρόκειται για ένα έργο που δημιούργησε αγοράζοντας ένα άγαλμα της Αφροδίτης από ένα κατάστημα διακόσμησης κήπων, το οποίο, στη συνέχεια, έφερε αντιμέτωπο με έναν σωρό κουρέλια που χρησιμοποιούσε για να καθαρίζει. «Άρχισα να καταλαβαίνω ότι η Αφροδίτη, που έρχεται από το παρελθόν, είναι ένα ον που δεν χάνεται ποτέ: περνάει από τους ναούς στη διακόσμηση των κήπων. Κάποια στιγμή αναδύεται και ξαναδίνει ζωή στα κουρέλια», ενώ δεν παρέλειψε να πει πως «Η Αφροδίτη είναι πανευτυχής που γυρνά στο σπίτι της μέσω της πομπής που επιμελείται η Μαίρη».
Ρωτήσαμε τον M. Pistoletto ποια θέση έχει στο οικολογικό του όραμα η έννοια της ισότητας. Αφού διευκρίνισε πως ο ίδιος προτιμά να μιλά για «μοίρασμα», συνέχισε: «Βιώνουμε μια τεράστια ανισορροπία ανάμεσα στα έργα των ανθρώπων και στο ότι πρέπει να θυσιάζονται στον βωμό του χρήματος. Φτάσαμε σε μια εποχή που ο άνθρωπος δεν έχει καμία αξία, παρά μόνο το χρήμα, που μέσω της κερδοσκοπίας καταστρέφει ολόκληρη την ανθρωπότητα. Πρέπει να καταφέρουμε, έστω και μέσω μιας περιορισμένης ανταλλαγής, να ανακτήσουμε μια διαπροσωπική σχέση. Μια οικονομία, δηλαδή, που θα α-
νακαλύψει εκ νέου τις υγιείς αρχές της ανταλλαγής και του μοιράσματος. Το δικαίωμα στην κατανάλωση είναι βασικό, το ίδιο και το δικαίωμα στην παραγωγή. Σήμερα όμως βιώνουμε μια κοινωνία υπερκατανάλωσης και εξάντλησης όχι μονάχα του ανθρώπου αλλά και της γης, ένα χρηματοοικονομικό σύστημα πέρα για πέρα επιζήμιο». Η έκθεση του M. Pistoletto, σε επιμέλεια Manuela Gandini, καθώς και εκείνη της Μ. Ζυγούρη, θα εγκαινιαστούν στις 30 Αυγούστου. ΣΠΥΡΟΣ ΚΑΚΟΥΡΙΩΤΗΣ
ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: ΘΕΜΗΣ ΜΟΥΜΟΥΛΙΔΗΣ ΚΟΜΝΗΝΟY•ΜAΪΝΑΣ ΛΕΜΠΕΣΟΠΟΥΛΟΣ•ΔΟΥΚΑ ΠΑΠΠΑ•ΠΡΩΤΟΠΑΠΠΑ ΠΛΑΪΝΗΣ•ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟYΛΟΥ ΠΑΠΑΛΗΓΟYΡΑ•ΜΙΧΑΛΟΠΟYΛΟΥ ΠΑΛΑΙΟΘOΔΩΡΟΥ•ΚΥΡΜΙΖΑΚΗ ΚΥΡΙΑΚIΔΗ•ΜAΡΑ
ΔΗΠΕΘΕ ΒΕΡΟΙΑΣ
http://www.facebook.com/5seasonart ΧΟΡΗΓΟΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΠΡΟΠΩΛΗΣΗ
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 29 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ
HAIG YAZDJIAN:
καπέντε χρόνια, μέχρι περίπου τα μέσα της δεκαετίας του ‘90, έγινε σχεδόν εκβιαστικά ευρωπαϊκή χώρα, ενώ στο πολύ πρόσφατο παρελθόν της υπήρχαν προβλήματα, πολλά εκ των οποίων παραμένουν άλυτα και που, όπως και αν έχει, τα τραύματά τους δεν έχουν επουλωθεί. Πάνω σε αυτό το υπέδαφος μιας ήδη τραυματισμένης χώρας ήρθε και πάτησε η κρίση... Από την άλλη, πρέπει να σου πω, με κίνδυνο ίσως να θεωρηθώ αφελής, ότι δεν πιστεύω πως υπάρχει στ’ αλήθεια αυτή η περιβόητη κρίση, νομίζω ότι κάποιοι τη δημιούργησαν και μας την επέβαλαν, κάποιοι έκαναν ένα πείραμα σε βάρος της Ελλάδας και κάποιοι άλλοι χρησιμοποιούν την «καραμέλα» των αποτελεσμάτων αυτού του πειράματος επειδή έτσι τους βολεύει. Δεν γίνεται οι ίδιοι άνθρωποι και τράπεζες που την μια ημέρα σχεδόν μας κυνηγούσαν για να μας μοιράσουν χρήματα δύο ημέρες μετά να μας κυνηγούν για να μας τα πάρουν πίσω και με τόκο... Δημιούργησαν με το ζόρι μια επίπλαστη ευδαιμονία με σαθρές βάσεις, είναι σαν να δίνεις σε ένα πεντάχρονο παιδί να οδηγήσει ένα πολύ γρήγορο αυτοκίνητο, είναι δυνατόν να μη συντριβεί;
Η Ελλάδα με έκανε πολίτη της και αυτό δεν θα το ξεχάσω ποτέ! Μια από τις καλές παραστάσεις του τελευταίου καιρού είναι το «Στο Γαλατά Ψιλή Βροχή» που παίζεται στο Αίθριο του Ιδρύματος Μιχάλης Κακογιάννης κάθε Δευτέρα και Τρίτη, η ανταπόκριση μάλιστα του κοινού είναι τέτοια ώστε πήρε παράταση για δύο ακόμα ημέρες, τις 7 και 8 Ιουλίου. Πρόκειται για μια μουσικοθεατρική σύλληψη υπό τη σκηνοθετική επιμέλεια του πολυτάλαντου Πάνου Σκουρολιάκου σε κείμενα που έχει συλλέξει ή γράψει επί τούτου, με τραγούδια από την περιοχή της Μικράς Ασίας και της ευρύτερης Ανατολής, με τον ίδιο τον Π. Σκουρολιάκο να έχει τον μοναδικό «ρόλο», εκείνο του αφηγητή χαρακτηριστικών ιστοριών που συνδέουν νοηματικά αλλά και συναισθηματικά αυτά τα τραγούδια. Ερμηνεύουν τέσσερις πολύ καλές και χαρακτηριστικές φωνές τής με ευρεία έννοια παραδοσιακής και λαϊκής μουσικής, οι Θεοδοσία Στίγκα, Haig Yazdjian, Αρετή Κετιμέ και Φώτης Τσορανίδης, με μόνη συνοδεία τα όργανα στα οποία οι τρεις τελευταίοι είναι σολίστες, αντίστοιχα δηλαδή το ούτι, το σαντούρι και την κιθάρα. Μιλήσαμε με τον Haig Yazdjian γι’ αυτή την παράσταση, αλλά και για το τι σημαίνει να ασκείς τη σύγχρονη εκδοχή οποιασδήποτε παραδοσιακής μουσικής, με άλλα λόγια να κάνεις αυτό που διεθνώς αποκαλείται world music, στην Ελλάδα, σήμερα. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΘΑΝΟ ΜΑΝΤΖΑΝΑ
Πώς γνώρισες τον Πάνο Σκουρολιάκο και πώς εκλαμβάνεις ο ίδιος αυτό που προσπαθεί να πει και να εκφράσει μέσα από αυτή την παράσταση; Τον Πάνο τον γνώρισα μέσω της Θεοδοσίας Στίγκα, η οποία μου τηλεφώνησε μια ημέρα για να μου πει ότι ετοίμαζε αυτή την παράσταση. Όταν τον συνάντησα κατάλαβα αμέσως ότι θα ήταν κάτι σοβαρό και αξιόλογο και έτσι δέχτηκα με χαρά να συμμετάσχω... Αυτό που θέλει να εκφράσει η συγκεκριμένη παράσταση δεν είναι παρά η χαρά της ζωής που τόσο μας λείπει τελευταία, να κάνει τον κόσμο να χαρεί λίγο, όλα τα τραγούδια της έχουν ως θέμα είτε αυτό είτε την ξενιτιά. Και είμαστε όλοι πολύ ευχαριστημένοι για το ότι ο κόσμος το εισπράττει αυτό και μετά το τέλος φεύγει χαμογελώντας... Πιστεύεις ότι η συγκεκριμένη παράσταση αναδεικνύει και κάτι που αποτελεί κεντρικό στοιχείο και συνολικά της δικής σου δουλειάς, δηλαδή της οικουμενικό-
53
Αισιόδοξος για την έκβαση της κρίσης; Βλέπεις μιαν ίσως πολιτική διέξοδο από αυτήν;
τητας της μουσικής; Σαφέστατα και ναι! Τα μουσικά είδη και ιδιώματα μπορεί να έχουν το καθένα διαφορετική γεωγραφική προέλευση, από την άλλη όμως δεν γνωρίζουν σύνορα, όλα τους κάπου και κάπως συναντώνται, αφού τελικά όλα δεν είναι παρά μουσική. Και γι’ αυτό ακριβώς όλοι εμείς που τα παίζουμε, οι μουσικοί, εντέλει είμαστε αδέλφια... Είσαι αρμενικής καταγωγής, αλλά εδώ και πολλά χρόνια ζεις μόνιμα στην Ελλάδα. Πώς αισθάνθηκες, τουλάχιστον όταν πρωτοήρθες εδώ, πρόσφυγας ή μετανάστης; Καταρχήν ας ξεκαθαρίσουμε ότι μπορεί η οικογένειά μου να είναι αρμενικής καταγωγής, αλλά γεννήθηκα και μεγάλωσα στη Συρία. Έφυγα από εκεί σε πολύ νεαρή ηλικία, επειδή η πολιτική κατάσταση ήταν πολύ άσχημη, κάποιοι προσπαθούσαν να κάνουν αυτό που συμβαίνει τώρα στη Συρία, τα σχέδιά τους τότε ευτυχώς δεν ευοδώθηκαν, αλλά ήταν ορατός ο κίνδυνος μιας ακόμα γενοκτονίας, με θύματα τους Αρμενίους και όχι μόνον. Έτσι βρέθηκα το 1980 στην Ελλάδα, εγκαταστάθηκα και από τότε ζω και εργάζομαι εδώ. Και όχι, ούτε τότε ούτε ποτέ δεν αισθάνθηκα πρόσφυγας, ούτε καν μετανάστης... Η Ελλάδα μού έχει δώσει πολλά, πάρα πολλά, σχεδόν τα πάντα. Αυτός είναι πια ο τόπος μου... Πάνω απ’ όλα η χώρα αυτή μού έδωσε μια υπηκοότητα, μπορεί να είναι ένα τυπικό έγγραφο, αλλά η έλλειψή του σε κάνει να συνειδητοποιείς πόσα πολλά σημαίνει. Η Ελλάδα με έκανε πολίτη της και αυτό δεν θα το ξεχάσω ποτέ! Νιώθεις λοιπόν τη μουσική παράδοση, αλλά και τον λαό της Ελλάδας, δικά σου;
Τα μουσικά είδη και ιδιώματα δεν γνωρίζουν σύνορα, όλα τους κάπου και κάπως συναντώνται
Ανεπιφύλακτα ναι, ίσως να μην έχω το δικαίωμα, καθώς δεν γεννήθηκα εδώ, όπως εσύ, αλλά είναι τιμή για εμένα να αποκαλώ τον εαυτό μου Έλληνα! Οι Έλληνες είναι καλός και πολύ φιλόξενος λαός και ακόμα και οι μειοψηφίες οι οποίες επιδεικνύουν ρατσιστικές συμπεριφορές πιστεύω ότι χειραγωγούνται από ορισμένους που έχουν συγκεκριμένους σκοπούς για δικά τους οφέλη. Αλήθεια, Haig, πιστεύεις ότι παραδοσιακά όργανα όπως το ούτι και το σαντούρι έχουν θέση στο σημερινό διεθνές μουσικό και ηχητικό τοπίο που έχει αλλάξει τόσο πολύ; Ναι, τα πράγματα έχουν αλλάξει πάρα πολύ, αλλά νομίζω ότι κάθε όργανο, ακόμα και τα πιο παραδοσιακά, έχει τη θέση του... αρκεί ο εκτελεστής του να έχει προσωπικότητα στο παίξιμό του! Αυτός είναι ο πλέον καθοριστικός παράγοντας για εμένα. Πόσο βρίσκεις να έχει αλλάξει η ζωή στην Ελλάδα κατά τα τέσσερα χρόνια της κρίσης; Κοίταξε, πριν έρθω εδώ από τη Συρία, είχα περάσει για λίγο και από τον Λίβανο, οπότε όταν έφτασα στην Ελλάδα, το ‘80, μου φάνηκε σαν... χωριό! Και ξαφνικά, μέσα σε δε-
Γι’ αυτή τη χώρα, όχι, δυστυχώς δεν μπορώ να είμαι αισιόδοξος... Βλέπεις, νιώθω σαν να έκλεψαν κάτι από μέσα μας, την ίδια τη χαρά της ζωής. Και πες με ρομαντικό, αλλά, ακόμα και αν εγώ νιώθω και είμαι καλά, για πόσο θα μπορώ να είμαι όταν βλέπω σε πόσο δύσκολη κατάσταση βρίσκεται ο φίλος και ο γείτονάς μου; Όσο και αν υποκρίνομαι τον τυφλό, αναπόφευκτα κάποια στιγμή θα με επηρεάσει... Όσο για την πολιτική, κοίταξε τι συμβαίνει και σε μιαν άλλη χώρα, που είναι φυσικό να με απασχολεί καθώς εκεί ζει ακόμα ο αδελφός μου, τη Συρία. Δυστυχώς νομίζω ότι, στην εποχή μας, όποιος και αν ηγείται, όποια κυβέρνηση και αν υπάρχει, στις περισσότερες χώρες του κόσμου τα χέρια της είναι δεμένα καθώς τα νήματα τα κινούν άλλοι, λίγοι και αόρατοι. Οφείλω όμως να σου πω και ότι, από την άλλη, κάπου σκέφτομαι ότι ίσως έπρεπε να περάσουμε από αυτή την «κρίση» γιατί σε ένα βαθμό μπορεί και να μας ωφελήσει, τουλάχιστον δημιουργικά. Κάτι πολύ καλό κυοφορείται ήδη και είναι θέμα χρόνου να εκδηλωθεί... Αφού λοιπόν είναι έτσι, τι ετοιμάζεις για το καλοκαίρι και για το υπόλοιπο της χρονιάς; Θα θέλαμε να πάμε αυτή την παράσταση και σε άλλους χώρους, με αυτή τουλάχιστον την επιδίωξη την δημιούργησε ο Πάνος. Κατά τα άλλα, δίνουμε μαζί με την Ελένη Βιτάλη συναυλίες σε όλη τη χώρα καθώς και με το δικό μου σχήμα και κάπως έτσι θα συνεχίσω... Για δίσκο το βλέπω πολύ δύσκολο από κάθε πλευρά, είναι αληθινά πολύ άσχημο ότι είχα τόσο κέφι για να κάνω μουσική και μου το αφαίρεσαν, το έκλεψαν και από εμένα όπως και από όλους μας. Θέλω να πιστεύω όμως ότι είναι προσωρινό... Το ελπίζουμε και το ευχόμαστε και εμείς, γιατί άνθρωποι και μουσικοί όπως ο Haig Yazdjian και αξίζει και πρέπει να παραμένουν δημιουργικοί...
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 29 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
54
ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ
KΡΙΤΙΚΗ ΘΕΑΤΡΟΥ
ΤΟΥ ΛΕΑΝΔΡΟΥ ΠΟΛΕΝΑΚΗ
«ΨΕΥΔΟΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΕΙΣ» TOY ΜΑΡΙΒΩ ΚΑΙ «ΟΥΡΑΝΟΣ» THS ΑΝΧΕΛΙΚΑ ΛΙΝΤΕΛ
Ένα σχόλιο για δύο παραστάσεις Μολιέρος και Μαριβώ προαναγγέλλουν στο θέατρό τους την άνοδο στην εξουσία της αστικής τάξης πριν ακόμη γίνει ιστορικό γεγονός. Βλέπουμε τις νευρόσπαστες, μονοδιάστατες φιγούρες της παραδοσιακής Κομμέντια να εγκαταλείπουν τον παλιό κόσμο μέσα στον οποίο εκτελούσαν τους προδιαγεγραμμένους ρόλους τους, χωρισμένοι στις στεγανές κατηγορίες του ευγενούς, του στρατιώτη, του ιερωμένου και του χωρικού, για να κάνουν τα πρώτα διστακτικά τους βήματα στον καινούργιο κόσμο που έφτιαξαν από κοινού Μεταρρύθμιση και Αντιμεταρρύθμιση: τον δικό μας κόσμο, των ελεύθερων (;) οικονομικών, εμπορικών και ερωτικών ανταλλαγών. Ο Μολιέρος προαναγγέλλει τους κώδικες συμπεριφοράς της αστικής τάξης, πριν ακόμη επικρατήσουν. Επινοεί μια φόρμα τραγικωμωδίας με αφομοιωμένα τα διδάγματα της Κομμέντια, τόσο χαλαρή όσο χρειάζεται για να δραπετεύουν περιστασιακά τα πρόσωπά του από το «κουτί» του κουκλοθεάτρου και να γίνονται για λίγο άνθρωποι, με σκέψη, χαρακτήρα και ψυχο-
λογία. Ο Μαριβώ, έναν αιώνα αργότερα, θα προχωρήσει ακόμη πιο πολύ αυτήν την διαδικασία. Οι ήρωές του βρίσκονται ήδη μέσα στην αστική σύμβαση, κάτι που εκφράζεται και στη γλώσσα τους. Μια γλώσσα συνθετότερη, αλλά συγχρόνως ακρωτηριασμένη στο τελεστικό της. Οι λέξεις έχουν χάσει το χρησμικό τους βάρος, δεν σημαίνουν, αλλά λένε. Έτσι ώστε γίνεται απαραίτητη η χρήση μιας «γέφυρας», για τη μετάβασή μας, ως υποκειμένων του λόγου, από το σημείο στο σημαινόμενο, δηλαδή στο νόημα κάθε λέξης. Ο υποκειμενικός αστικός λόγος απαιτεί, αντιστοίχως, την εξ υποκειμένου ερμηνεία. Βρισκόμαστε πλέον στην επικράτεια της αστικής, χρηστικής γλώσσας, μιας γλώσσας όχι ανταλλακτικής, αλλά συναλλακτικής, «κομμένης και ραμμένης» στα μέτρα της μεταπρατικής τάξης. Η αξία των έργων του Μαριβώ είναι εν τέλει η γλώσσα τους. Οι «Ψευδοεξομολογήσεις» του Μαριβώ που είδαμε στην κατάμεστη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών με το γαλλικό κρατικό θέατρο Odeon, είναι ένα τέτοιο αμφίσημο έργο. Έξυπνο
και ειρωνικό, δίνεται σε κομψή σκηνοθεσία του Γάλλου Luc Bondy, γνώστη των κωδίκων, με την λεπταίσθητη Ιζαμπέλ Υππέρ στον κύριο ρόλο και με μια πλειάδα Γάλλων ηθοποιών ασκημένων στο ύφος του συγγραφέα. Δεν θα μείνω άλλο στην παράσταση, με ενδιαφέρουν πιο πολύ οι υπερβολικές αντιδράσεις του ελληνικού κοινού, που αποθέωσε, κυριολεκτικά, στο τέλος την παράσταση (μόνο στα χέρια δεν σήκωσε τους ηθοποιούς), χωρίς, φοβάμαι, να έχει αντιληφθεί τη διάθεση του έργου, που είναι όλο και όλο ένα ειρωνικό μειδίαμα. Τα άφθονα γέλια σε εντελώς άκαιρες στιγμές πρόδιδαν αυτό ακριβώς. Ένα κοινό μεσαίο προς μεγαλοαστικό αποθεώνει παραληρηματικά ένα κείμενο και μια παράσταση, δίχως να αντιλαμβάνεται ότι αντικείμενο της ειρωνείας του είναι αυτό το ίδιο! Μόνο επειδή το έργο και η παράσταση έρχονται από μια Ευρώπη, κατά την αντίληψή του, «ανώτερη», εξ ορισμού, σε πνεύμα, πολιτισμό και διάνοια. Έλεος! Έχω παρακολουθήσει ισάξιες ελληνικές παραστάσεις έργων Μαριβώ, που δεν
έτυχαν τέτοιας θριαμβευτικής υποδοχής... Ακόμη ένα παράδειγμα του φαινομένου. Στην «Πειραιώς 260» δίνεται άλλη μια αλλοδαπή παράσταση, της χαρισματικής Ισπανίδας συγγραφέως, ηθοποιού, περφόρμερ και σκηνοθέτιδας Aνχέλικα Λίντελ, με τον τίτλο «Όλος ο ουρανός πάνω στη γη». Πρόκειται για ένα ριζικό και προχωρημένο «αντιθέατρο», της μορφής που εγκαινίασε ο Πήτερ Χάντκε στη δεκαετία του ‘60, που κατεδαφίζει όλες τις αστικές, θεατρικές ή μη συμβάσεις, χρησιμοποιώντας όλα τα μέσα, χορό, τραγούδι, υπόκριση, για να καταγγείλει με χλεύη τον συνδυασμό κακοήθειας, υποκρισίας, βλακείας και βίας που χαρακτηρίζει την άρχουσα τάξη. Και εδώ ένα κοινό όμοιας κοινωνικής σύστασης αποθέωσε παραληρηματικά το έργο
KΡΙΤΙΚΗ MOYΣΙΚΗΣ
και την παράσταση, χωρίς ουδόλως να αντιλαμβάνεται περί τίνος πρόκειται. Με την ευκαιρία θυμίζω ότι από τη δεκαετία του ‘80 στην Ελλάδα η εξίσου χαρισματική Μαρία Ξενουδάκη θητεύει επίμονα στο είδος του «αντιθεάτρου», χωρίς να έχει τύχει καμιάς αναγνώρισης από το «κοινό» και συκοφαντούμενη από τα «Μέσα». Ένα μεσαίο προς μεγαλοαστικό κοινό αποθεώνει θεατρικές παραστάσεις χωρίς να προβληματίζεται, ακόμη και όταν το ειρωνεύονται ανοιχτά (Μαριβώ) ή το φτύνουν κατάμουτρα (Λίντελ). Αρκεί μόνο να φέρουν «ανώτερη» ευρωπαϊκή σφραγίδα ή περιτύλιγμα. Κάτι τέτοιο, εν μέρει, εξηγεί τον τρόπο με τον οποίο προσέρχεται στην κάλπη για να ψηφίσει αυτή η μερίδα του αστικού κοινού.
TOY ΚΥΡΙΑΚΟY Π. ΛΟΥΚΑΚΟY
ΑΓΓΕΛΑΚΗΣ, ΙΜΠΕΡ, ΠΡΟΚΟΦΙΕΦ
Τα «δύσκολα» προγράμματα της ΚΟΑ
Ήταν όντως απογοητευτική η προσέλευση του κοινού στη συναυλία της 7ης Μαρτίου 2014. Η αίθουσα «Χρήστος Δ. Λαμπράκης» παρέμεινε μετρίως πλήθουσα για ένα από τα πλέον ενδιαφέροντα μουσικά γεγονότα του απελθόντος χειμώνα (παρεμπιπτόντως χαιρόμαστε που και η δική μας αυστηρή στάση απέναντι στη μετονομασία της έχει συμβάλει στην επί των εισιτηρίων εντός παρενθέσεως παράλληλη αναγραφή της αρχικής ονομασίας της, «Φίλων της Μουσικής»). Συναριθμείται, κατά την άποψή μας, στις σημαντικές πρωτοβουλίες του απελθόντος καλλιτεχνικού διευθυντή της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών ο εμπλουτισμός του θεματικού εύρους των προγραμμάτων της με έργα που από μακρού μεν αποτελούν διεθνώς «κλασικά του 20ού αιώνα», στη χώρα μας όμως εξακολουθούν να αντιμετωπίζονται ως εξωτικά και ανεπιθύμητα, ιδίως από ένα οιονεί συνδρομητικό, πιστό κοινό που απηχεί μουσικολογικές προσλήψεις και απόψεις βικτωριανού πουριτανισμού. Γι’ αυτό τον λόγο ανέκαθεν θεωρούσαμε ότι
δεν θα έπρεπε να αναζητούνται στον κ. Βασίλη Χριστόπουλο οι ευθύνες για την ελλιπή λαϊκή πλαισίωση των ανανεωτικών ενέσεων των προγραμμάτων που ευνοούσε, αλλά, αντιθέτως, στο ίδιο το κοινό και, κατά κύριο λόγο, στην ελλιπή, παλαιότερα και τώρα, εκπομπή γνωστικού και κριτικού σχολιασμού της κάθε ελληνικής και διεθνούς μουσικής επικαιρότητας από τα δημόσια μέσα ραδιοτηλεοπτικής ενημέρωσης και, κυρίως, από το τότε και σήμερα «Τρίτο Πρόγραμμα». Μόνον ο εκσυγχρονισμός του σε ποιοτική κατεύθυνση, έστω και αν αυτό για την ελληνική πραγματικότητα αποτελεί ουτοπική φαντασίωση, θα ήταν δυνατόν να παράσχει τη σφριγηλή, ελκυστική, ουσιαστική, αναλυτική και συνάμα πυκνή ενημέρωση που θα δημιουργούσε ροή συνειδητών θεατών προς τις συναυλιακές αίθουσες. Όσο δε η λειτουργία του σταθμού αυτού ανακυκλώνει και διαιωνίζει συστατικά στοιχεία του μαρασμού, στον οποίο είχε περιπέσει πολύ πριν από την περυσινή αιφνίδια σφράγισή του, τόσο η μομφή θα εξακολουθήσει να απευθύνεται σε λάθος αποδέκτη, με τη συνήθη επωδό απεμπλοκής εκ μέρους των «υπευθύνων» «ποιος ενδιαφέρεται, βρε αδελφέ»... Επειδή, λοιπόν, διά του παρόντος δηλώνουμε ότι στη χώρα αυτή θα εξακολουθήσουν να υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι και ενδιαφέρο-
νται και μετρούν τα πράγματα με συγκεκριμένα σταθμά πολιτισμένου περίγυρου, ας αναφέρουμε ότι οι αναμεταδόσεις των συναυλιών της ΚΟΑ, υπέρ των οποίων έχουμε για πολλά χρόνια επί ματαίω αγωνισθεί, παραμένουν αναπόδραστο εργαλείο ενίσχυσης της ακροαματικότητάς της. Γιατί έτσι μόνο και με την κατάλληλη σοβαρού επιπέδου παρουσίαση της συγκεκριμένης συναυλίας, φερ’ ειπείν, θα είχε πληροφορηθεί το κοινό για έναν ακόμη καρπό της εκπαιδευτικής προσφοράς του διαπρεπούς Θεσσαλονικέως συνθέτη Χρήστου Σαμαρά στο πρόσωπο του περίπου 25ετούς μαθητή του στη σύνθεση Γιάννη Αγγελάκη, ο οποίος, μόλις λίγους μήνες πριν, απέσπασε το Α’ Βραβείο του Διεθνούς Διαγωνισμού Σύνθεσης «Τόρου Τακεμίτσου». Το έργο του «Υ-87-ΧΙΙ13», με παράτιτλο «Τρόμος και Σιγή, Ανάμεσά τους μια Φλόγα», παραγγελία της ΚΟΑ, εγκαινίασε τη βραδιά και επιβεβαίωσε όχι μόνο τη βιωματική διάσταση που υπόσχεται το εύληπτης φιλοσοφικής διάθεσης εισαγωγικό του κείμενο, ως αναδημοσίευση στο προγραμματικό δελτάριο, αλλά και την τεχνική του δεινότητα αφ’ ενός μεν στην οργάνωση μακρών κλιμακώσεων και αποκλιμακώσεων, αφ’ ετέρου δε στην ενορχήστρωση, όπως θεαματικά τη δικαίωσε η Ορχήστρα υπό έναν Λουκά Καρυτινό κυριολεκτικά κυρίαρχο της απαιτητικής παρτιτούρας. Οι ίδιοι ραδιοφωνικοί ακροατές της φαντα-
σίωσής μας θα επληροφορούντο ότι κόσμημα της σχετικά μικρής μετακλασικής εργογραφίας κοντσέρτων για το φλάουτο αποτελεί εκείνο (Παρίσι 1934) του Jacques Ibert (1890 - 1962), συνθέτη αναφοράς και για τον Μάνο Χατζιδάκι. Θα διαπίστωναν δε ότι η νεαρή δεξιοτέχνις Θεοδώρα Ιορδανίδου, μια ακόμη αξιόλογη Βορειοελλαδίτισσα της βραδιάς, με γερμανική παιδεία, διέθετε, ακόμη και στην απώτερη διαδοχή του πρώτου διδάξαντος Marcel Moyse, πέρα από την αναγκαία ελαφράδα για τα εξωτερικά μέρη του Κοντσέρτου, και την απαραίτητη ποιότητα ήχου και ελέγχου αναπνοής για την άνθηση της εσωτερικότητας του κεντρικού andante σε μαγνητική αρμονία με έναν χρωματικά και δυναμικά ευαίσθητο Καρυτινό. Οι ίδιοι ακροατές θα μέμφονταν εαυτούς επιπλέον γιατί έχασαν το κύριο πιάτο της Συναυλίας, ένα συμφωνικό αριστούργημα του 20ού αιώνα, τη συμφωνία αρ. 5, σε σι ύφεση μείζονα, έργον 100 (Μόσχα 1945) του Sergei Prokofiev (1891 - 1953), σύνθεση που οφείλει επειγόντως να ενταχθεί στο κεντρικό ρεπερτόριο της ΚΟΑ, ιδίως στον απόηχο μιας τόσο συγκερασμένης ανάγνωσης όσο αυτή που επέτυχε ο Καρυτινός, στοχαστικής αλλά και γεμάτης από εσωτερικό δυναμισμό, καθώς και από ανενδοίαστη επιστράτευση καταληκτικής αισιοδοξίας, τόσο επίκαιρης στην ανάγκη μας. Αν...
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 29 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
55
ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ
Τρωάδες Μια σύγχρονη ανάγνωση της τραγωδίας του Ευριπίδη Τρωάδες, μια μεταφορά της στο παγκόσμιο «σήμερα», στις συνέπειες των πολέμων, της οικονομικής κρίσης και των απολυταρχικών καθεστώτων επιχειρεί ο Θέμης Μουμουλίδης, παρουσιάζοντας ένα κατεξοχήν αντιπολεμικό κείμενο, που αποτυπώνει όσο κανένα άλλο της αρχαίας ελληνικής γραμματείας την αλαζονεία της εξουσίας και τις ολέθριες συνέπειές της. Με έναν θίασο που αποτελούν οι Φιλαρέτη Κομνηνού, Στέλιος Μάινας, Άρης Λεμπεσόπουλος, Ζέτα Δούκα, Ιωάννα Παππά, Μαρία Πρωτόπαππα, Χρήστος Πλαΐνης, Μαρούσκα Παναγιωτοπούλου, Λένα Παπαληγούρα, Λουκία Μιχαλοπούλου, Τζωρτζίνα Παλαιοθόδωρου, Ίρις Μάρα, Ιώ Κυριακίδη, ξεκινά την καλοκαιρινή της περιοδεία σήμερα στο Θέατρο Βράχων (Βύρωνας) και τη Δευτέρα στο Θέατρο Πέτρας (Πετρούπολη), στις 9.00 μ.μ.
ΚΥΡΙΑΚΗ
Η ΑΤΖΕΝΤΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ
Ζορμπάς Το μυθιστόρημα του Νίκου Καζαντζάκη Ο βίος και η πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά ζωντανεύει από τους χορευτές του Μπαλέτου της Λυρικής Σκηνής, που παρουσιάζει την κλασική χορογραφία του Λόρκα Μασσίν, βασισμένη στη μουσική του Μίκη Θεοδωράκη, με την επιβλητική φωνή της Μαρίας Φαραντούρη, σε μουσική διεύθυνση του Ηλία Βουδούρη, στη σκιά της Ακρόπολης, στο Παναθηναϊκό Στάδιο (Καλλιμάρμαρο), στις 9.00 μ.μ.
ΔΕΥΤΕΡΑ
Αγνοούμενοι 1974 Συνεχίζοντας τον κύκλο εκδηλώσεων για τα 40 χρόνια από την τουρκική εισβολή και κατοχή στην Κύπρο, με γενικό τίτλο «Αγνοούμενοι 1974 - Αγνοούντες 2014», η Καλλιτεχνική Εταιρεία «Αργώ» παρουσιάζει σήμερα, με την ευκαιρία των εγκαινίων έκθεσης φωτογραφίας και εικαστικών εγκαταστάσεων, και με την παρουσία των προέδρων των σωματείων συγγενών αγνοουμένων, τον μονόλογο του Δημήτρη Λέντζου Ο γιος μου ο Ελπήνορας, γραμμένο ειδικά για να τιμηθεί η επέτειος, τον οποίο ερμηνεύει η Αιμιλία Υψηλάντη, στο Θέατρο Αργώ (Ελευσινίων 15, Μεταξουργείο), στις 8.00 μ.μ.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΣΠΥΡΟΣ ΚΑΚΟΥΡΙΩΤΗΣ agenda.avgi@gmail.com
Omar Faruk Tekbilek Ένας χαρισματικός μουσικός, αγαπημένος του ελληνικού κοινού, που παίζει νέι, ζουρνά, μπαγλαμά, ούτι και κρουστά, ο Τουρκοαιγύπτιος Ομάρ Φαρούκ Τεκμπιλέκ, συναντιέται με τον Μιχάλη Νικολούδη της Αιολίας, που τον συνοδεύει με τον ήχο της μαντόλας, του αυτοσχέδιου οργάνου που έχει δημιουργήσει, μαζί με τους Γιάννη Παπαϊωάννου (ούτι, μπουζούκι), Γιάννη Δημητριάδη (keyboards), Βαγγέλη Καρίπη (κρουστά), Κώστα Μερετάκη (κρουστά), στο Θέατρο Βράχων (Βύρωνας), στις 9.30 μ.μ.
Μέλπω Αξιώτη Το βιβλίο της Μέλπως Αξιώτη Ρεπυμπλίκ - Βαστίλλη (République - Bastille), σε επιμέλεια Μαίρης Μικέ και μετάφραση Τιτίκας Δημητρούλια, παρουσιάζουν η συγγραφέας Μά-
ρω Δούκα, η ιστορικός Πόπη Πολέμη και ο δημοσιογράφος Νίκος Ξυδάκης στην ταράτσα των Εκδόσεων Άγρα (Ζ. Πηγής 99), στις 8.15 μ.μ.
Δράκος Με την προβολή της ταινίας του Νίκου Κούνδουρου Ο Δράκος (1955), σε σενάριο Ιάκωβου Καμπανέλη και μουσική Μάνου Χατζιδάκι, ολοκληρώνονται οι εκδηλώσεις στο πλαίσιο της έκθεσης Τάσος Ζωγράφος, αναδρομική, της Πινακοθήκης του Δήμου Αθηναίων. Για την ταινία μιλούν ο σκηνοθέτης της και ο κριτικός Γιάννης Μπακογιαννόπουλος στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης (Πειραιώς 206), στις 8.30 μ.μ.
Προβολές Κινηματογραφικό διήμερο, στο πλαίσιο της Παγκόσμιας Ημέρας Κατά των Ναρκωτικών, διοργανώνει το Θεραπευτικό Πρόγραμμα Απεξάρτησης ΚΕΘΕΑ Διάβαση, σε συνεργασία με το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου και τον Σύλλογο Ελλήνων Αρχαιολόγων, με προβολή ταινιών μικρού μήκους (σήμερα) και της ταινίας του Αντώνη Κόκκινου Τέλος εποχής (αύριο), στον Κήπο του ΣΕΑ (Ερμού 134-136), στις 9.00 μ.μ.
ΤΕΤΑΡΤΗ
Moondance Δύο νέες τραγουδοποιοί, η Ελληνοβραζιλιάνα Κατερίνα Πολέμη και η γαλλόφωνη Katerine Duska, συνδέουν δύο διαφορετικές κουλτούρες με πολυπολιτισμικά στοιχεία, ενώνουν τις διαφορετικές ιδιοσυγκρασίες τους και χαράσσουν στην ίδια σκηνή τη δική τους κατεύθυνση στην παράσταση Moondance, που θα ανοίξει η δεκαεξάχρονη Αρετή Κοσμίδου στον Κήπο του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών (Β. Σοφίας και Κόκκαλη), στις 9.00 μ.μ.
ΠΕΜΠΤΗ
Φεστιβάλ Αίγινας Στο πλαίσιο του 9ου Διεθνούς Μουσικού Φεστιβάλ Αίγινας (8-30/8), ο Σύλλογος των Φίλων του διοργανώνει προφεστιβαλική βραδιά όπερας, με τη συμμετοχή των Τζούλιας Σουγλάκου, Ειρήνης Καράγιαννη και Βαγγέλη Χατζησίμου, με τη συνοδεία του Δημήτρη Γιάκα στο πιάνο, στον κήπο του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου (Β. Σοφίας 22), στις 9.00 μ.μ.
Σοφία Βάρη στην Άνδρο Τη σφαιρική προσέγγιση του συνόλου του έργου της γλύπτριας Σοφίας Βάρη, Ελληνίδας που έχει περάσει το μεγαλύτερο μέρος της δημιουργικής της ζωής στο εξωτερικό, με σημαντική παρουσία σε δημόσιους χώρους πολλών πόλεων στον κόσμο, όπου έχουν τοποθετηθεί γλυπτά της μεγάλων διαστάσεων, επιχειρεί η αφιερωμένη σε αυτήν καλοκαιρινή έκθεση του Ιδρύματος Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή, που εγκαινιάζεται σήμερα στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (Χώρα Άνδρου), στις 8.00 μ.μ. λούζου, Κώστα Βασαρδάνη, Αιμιλία Βάλβη, σε μια απροσδόκητη πρεμιέρα και για δύο τριήμερα στη Βιβλιοθήκη του Φουγάρου (Ναύπλιο), στις 9.30 μ.μ.
ΣΑΒΒΑΤΟ
ΤΡΙΤΗ
Sansarlat
Χρήστος Κεχαγιόγλου
Ρεμπέτικη βραδιά
Ένα μεσαιωνικό πανηγύρι που φτάνει μέχρι την Αναγέννηση ζωντανεύει το μουσικό σχήμα Ex Silentio (Ναταλία Λαμπαδάκη, Τομπίας Σλιρφ, Δημήτρης Κούντουρας, Νίκος Βαρελάς), χρησιμοποιώντας σπάνια μουσικά όργανα εποχής, όπως βιέλα με τροχό, κέρας, αρμόνιουμ, κρούμχορν, γοτθική άρπα κ.ά. στη συναυλία με τίτλο Sansarlat στον κήπο του Μουσείου Ελληνικών Λαϊκών Μουσικών Οργάνων (Διογένους 1-3, Πλάκα), στις 8.30 μ.μ.
Αναδρομική έκθεση του Χρήστου Κεχαγιόγλου, με χαρακτηριστικά ζωγραφικά έργα του καλλιτέχνη από τη δεκαετία του ‘80 μέχρι σήμερα, αλλά και την καινούργια του δουλειά με τίτλο Συναντήσεις στη ζωγραφική, εγκαινιάζεται, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων «Σύρος Πολιτισμός 2014», στην Πινακοθήκη Κυκλάδων (Ερμούπολη), στις 8.30 μ.μ.
Μια βραδιά με ρεμπέτικα και όχι μόνο, με πρωταγωνιστές τη μουσική παρέα των Rast Hitzaz, δηλαδή τους Στράτο Γκρίντζαλη (τρίχορδο μπουζούκι), Μπάμπη Παπαδημητρίου (μπαγλαμάς, τρίχορδο μπουζούκι), Γιάννο Περλέγκα (κιθάρα), καθώς και τους Δημήτρη Παπαδάμη (ακορντεόν), Νικόλα Καραολάνη (βιολί) και Λένα Κιτσοπούλου (φωνή), στο πλαίσιο των δωρεάν εκδηλώσεων του Φεστιβάλ Αθηνών, στην Πειραιώς 260, στις 10.30 μ.μ.
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ
Ναύπλιο Δύο σχέδια του Γιώργου Βέλτσου με πρόφαση τις τραγικές ηρωίδες, τα Σχέδιο για Ηλέκτρα - Σχέδιο για Ιφιγένεια, παρουσιάζει, σε μια performance για τη «γλώσσα εκείνων που τράβηξαν τη σκανδάλη», ο σκηνοθέτης Γιάννης Λεοντάρης, με τους Ηλέκτρα Νικο-
Πέρσες Την τραγωδία του Αισχύλου Πέρσες, την οποία ερμηνεύει μικτός θίασος αποτελούμενος από 5 Έλληνες και έναν Ιρανό ηθοποιό, παρουσιάζει η σκηνοθέτις Βαρβάρα Δούκα, υπό την αιγίδα του «Νοτίου Σήματος», στο Αρχαίο Θέατρο της Μεσσήνης, στις 7.30 μ.μ. Με την ευκαιρία διοργανώνεται αρχαιολογική εκδρομή που θα συνοδευτεί με παρακολούθηση του έργου, από τον σταθμό μετρό Αλίμου, στις 10.30 π.μ.
Κοινός λόγος στο Σκοπευτήριο Μια πολυθεατρική εκδήλωση μνήμης για τους 200 εκτελεσθέντες της Καισαριανής, με τον Κοινό λόγο της Έλλης Παπαδημητρίου, σε σκηνοθεσία Βαγγέλη Θεοδωρόπουλου (Ελ. Ουζουνίδου, Ειρ. Μακρή, Στ. Κοντακιώτης), αλλά και την ομάδα Πείρα(γ)μα με τους Ειρ. Μελά, Γ. Καρούνη, Σπ. Ξένο, Κ. Πέτρου, Κ. Καλαβρυτινό, που θα ζωντανέψουν αποσπάσματα από το βιβλίο του Σπύρου Τζόκα Ο κύκλος των μάταιων πράξεων, σε μία site-specific αναπαράσταση σε σκηνοθεσία Αγγελικής Κασόλα και, τέλος, τραγούδια από την εμβληματική φωνή του Γιώργου Μεράντζα, διοργανώνει ο ραδιοσταθμός 105,5 Στο Κόκκινο απόψε στον χώρο του Σκοπευτηρίου (Καισαριανή), στις 8.00 μ.μ.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 29 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
56 Παρακαλούνται οι αναγνώστες να ενημερώνονται για τυχόν αλλαγές από τα παρακάτω τηλέφωνα Α ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΑΒΑΝΑ (Θερινό) Κηφισίας 234 και Λυκούργου 3, 2106756546, Θεέ μου, τι σου κάναμε; 21:00, 23:00 ΑΕΛΛΩ CINEMAX 5+1 CYTA Πατησίων 140, 2108259975 - 2108215327, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr Αίθουσα 1 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 μεταγλ. 18:15 Μέχρι το τέλος 20:15 Transformers 4: Εποχή αφανισμού 22:45 3D Αίθουσα 2 Maleficent 19:15, 21:15 Αίθουσα 3 Ο μάγος του Οζ: Η επιστροφή της Ντόροθι μεταγλ. 17:00 Transformers 4: Εποχή αφανισμού 18:40, 21:45 Αίθουσα 6 (Θερινή) Τα δύο πρόσωπα του Ιανουαρίου 21:00 Μέχρι το τέλος 23:00 ΑΘΗΝΑΙΑ (Θερινό) Χάρητος 50, Κολωνάκι, 2107215717, Κολύμπα μικρό μου ψαράκι κολύμπα 21:00, 23:00 ΑΘΗΝΑΙΟΝ CINEPOLIS Ζησιμοπούλου 7 & Ιωάννου Μεταξά, Γλυφάδα, 21089832382112112222, www.athinaioncinemas.com Αίθουσα 1 Transformers 4: Εποχή αφανισμού 19:00, 22:10 Αίθουσα 2 Maleficent 18:10, 20:10, 22:10 Αίθουσα 3 Μαζί με το ζόρι 18:20 Τα δύο πρόσωπα του Ιανουαρίου 20:40, 22:40 Αίθουσα 4 Ο μάγος του Οζ: Η επιστροφή της Ντόροθι μεταγλ. 18:50 Transformers 4: Εποχή αφανισμού 20:45 3D ΑΙΓΛΗ ΖΑΠΠΕΙΟΥ (Θερινό) Κήπος Ζαππείου, 2103369300, Τα δύο πρόσωπα του Ιανουαρίου 21:00, 23:00 ΑΙΟΛΙΑ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΚΑΙΣΑΡΙΑΝΗΣ (Θερινό) Σολωμονιδου και Φιλαδελφείας, Καισαριανή, 2107247600, Δον Ζουάν 20:45, 23:00 ΑΜΥΝΤΑΣ (Θερινό) Κωνσταντινουπόλεως 16, Υμηττός, 2107626418, Maleficent 21:00, 22:50 AΝΕΣΙΣ (Θερινό) Λεωφόρος Κηφισίας 14, Αμπελόκηποι, 2107788778, Τα καλύτερα έρχονται 21:00, 23:00 ΑΝΟΙΞΗ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ 2+1 Αγωνιστών στρατοπέδου 49, Χαϊδάρι, 2105813470-2105813450 Αίθουσα 2 ART CINEMA Στα όρια του αύριο 20:15, 22:30 ΑΝΟΙΞΙΣ (Θερινό) Αττική & Ευριπίδου 19, Νέο Ηράκλειο, 2102814071, Μια Γαλλίδα στο Μανχάταν 20:50, 23:00 ΑΡΚΑΔΙΑ (Θερινό) Καραολή Δημητρίου 36 & Φορμίωνος 222, Πάρκο Νέας Ελβετίας, 21076611662107661226, Non-Stop 23:00 Μια Γαλλίδα στο Μανχάταν 20:50 ΑΣΤΥ Κοραή 4, Αθήνα, 2103221925, Ο κόσμος είναι μεγάλος και σωτηρία της ψυχής βρίσκεται στην γωνία (Ταινιόραμα 2014) 18:00 Το χρώμα του Παραδείσου (Ταινιόραμα 2014) 22:00 Συνέβη μια νύχτα (Ταινιόραμα 2014) 20:00 ΑΤΤΙΚΟΝ ΑΛΣΟΣ (Θερινό) Μέσα στο Αττικό Άλσος, 6944542300-2106997755, Μέχρι το τέλος 20:50, 23:00 ΒΑΡΚΙΖΑ Θάσου 22, 2108973926 Αίθουσα 1 3D Digital Transformers 4: Εποχή αφανισμού 18:40 3D, 21:40 3D Αίθουσα 2 Θεέ μου, τι σου κάναμε; 20:45, 22:40 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 μεταγλ. 18:50 3D Αίθουσα 3 (Θερινή) Τα καλύτερα έρχονται 21:00, 22:50 ΒΟΞ (Θερινό) Θεμιστοκλέους 82, Εξάρχεια, Αθήνα, 2103301170, Το πέρασμα του Μίλερ 20:50, 23:05 VILLAGE 15 CINEMAS @ THE MALL Ανδρέα Παπανδρέου 35 (παράπλευρος Αττική οδού) θέση ψαλίδι, Μαρούσι, Τηλ.14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Rio 2 μεταγλ. 19:00 Ανυπόφοροι γείτονες 21:10, 23:10 Αίθουσα 2, Post Credit Ο μάγος του Οζ: Η επιστροφή της Ντόροθι μεταγλ. 18:20 Transformers 4: Εποχή αφανισμού 20:20 3D, 23:30 3D Αίθουσα 3 Τα δύο πρόσωπα του Ιανουαρίου 19:20, 21:30, 23:40 Αίθουσα 4, Post Credit Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 μεταγλ. 17:50 Μαζί με το ζόρι 20:00, 22:20 Αίθουσα 5 - Cinema Europa, Heineken Maleficent 18:20, 20:30, 22:40 Αίθουσα 6 Cinema Europa X-Men: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 19:30, 22:10 Αίθουσα 7 - max screen, Cosmote Transformers 4: Εποχή αφανισμού 18:10, 21:40 Αίθουσα 8 Ο καθρέφτης της Κολάσεως 23:40 Το λάθος αστέρι 17:50 Αίθουσα 9 Χίλιοι τρόποι να πεθάνεις στην άγρια Δύση 19:40, 22:00, 00:20 Αίθουσα 10 Transformers 4: Εποχή αφανισμού 19:10, 22:30 Αίθουσα 11 Στα όρια του αύριο 19:20, 21:50, 00:10 Αίθουσα 12 Μέχρι το τέλος 18:00, 20:40, 23:20 Αίθουσα 13 - gold class Transformers 4: Εποχή αφανισμού 19:10, 22:30 Αίθουσα 14 gold class Μέχρι το τέλος 20:40, 23:20 VILLAGE 5 CINEMAS PAGRATI Υμηττού 110 & Χρεμωνίδου,Εμπορικό κέντρο Millennium, Παγκράτι, 210 7566240 - 14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Transformers 4: Εποχή αφανισμού 20:00, 23:10 Αίθουσα 2 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 μεταγλ. 19:10 Μαζί με το ζόρι 21:20, 23:40 Αίθουσα 3, Cosmote X-Men: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 22:30 Maleficent 20:30 Αίθουσα 4 Ο μάγος του Οζ: Η επιστροφή της Ντόροθι μεταγλ. 19:00 Transformers 4: Εποχή αφανισμού 21:00 3D, 00:10 3D Αίθουσα 5 Transformers 4: Εποχή αφανισμού 19:00, 22:10 VILLAGE 9 CINEMAS @ FALIRO Παλαιά Λεωφόρος Ποσειδώνος 1 & Μωραϊτινη 3 Δέλτα Παλαιού Φαλήρου, Τηλ.14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Transformers 4: Εποχή αφανισμού 23:00 Το λάθος αστέρι 20:30 Ο μάγος του Οζ: Η επιστροφή της Ντόροθι μεταγλ. 18:30 Αίθουσα 2
ΘΕΑΜΑΤΑ ΕΠΙΛΟΓΕΣ «Μέχρι το τέλος» του Τόμι Λι Τζόουνς. Η νέα ταινία του ηθοποιού-σκηνοθέτη Τόμι Λι Τζόουνς τοποθετείται στα μέσα του 19ου αιώνα, στη Νεμπράσκα, αμφίβολο σύνορο του «πολιτισμού» με την Άγρια Δύση. Μια ανύπαντρη γυναίκα αναλαμβάνει μια δύσκολη αποστολή, να μεταφέρει πίσω στην «πολιτισμένη» Ανατολή τρεις γυναίκες του χωριού που έχασαν τα λογικά τους, με βοηθό της έναν οξύθυμο άντρα, απόκληρο της κοινωνίας, τον οποίο υποδύεται ο Τόμι Λι Τζόουνς (Σινέ Paris, Άρτεμις Δημ. Κινηματογράφος, Μαργαρίτα, Odeon Kosmopolis Μαρούσι, Village The Mall, Αελλώ, Αττικόν Άλσος, Διονύσια, Ορφέας, Odeon Starcity, Φιλίπ, Village Φαλήρου, Ίλιον, Odeon Γλυφάδα, Ster Cinemas Ίλιον). «Το θεώρημα» του Πιέρ Πάολο Παζολίνι. Το προκλητικό φιλμ του Παζολίνι Maleficent 21:00 Χίλιοι τρόποι να πεθάνεις στην άγρια Δύση 23:10 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 μεταγλ. 18:50 Αίθουσα 3 Τα δύο πρόσωπα του Ιανουαρίου 19:40, 21:40, 23:40 Αίθουσα 4, Post Credit Μέχρι το τέλος 18:50, 21:30, 00:10 Αίθουσα 5 Μαζί με το ζόρι 19:30, 21:50, 00:10 Αίθουσα 6 Transformers 4: Εποχή αφανισμού 19:00 3D, 22:10 3D Αίθουσα 7-VMAX, Cosmote Transformers 4: Εποχή αφανισμού 18:00, 21:10, 00:20 Αίθουσα 8- Gold Class Transformers 4: Εποχή αφανισμού 19:10, 22:20 Αίθουσα 9 - Gold Class Μέχρι το τέλος 20:10, 22:50 VILLAGE CINEMAS ATHENS METRO MALL ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Λεωφόρος Βουλιαγμένης 276, Άγιος Δημήτριος, 210 6104100 14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Transformers 4: Εποχή αφανισμού 19:00 3D, 22:10 3D Αίθουσα 2, Cosmote Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 μεταγλ. 19:10 Transformers 4: Εποχή αφανισμού 21:20 Αίθουσα 3 Maleficent 18:30, 20:30 Χίλιοι τρόποι να πεθάνεις στην άγρια Δύση 22:30 Αίθουσα 4 Μαζί με το ζόρι 21:45, 00:10 Τα δύο πρόσωπα του Ιανουαρίου 19:40 Αίθουσα 5 Ο μάγος του Οζ: Η επιστροφή της Ντόροθι μεταγλ. 18:00 Transformers 4: Εποχή αφανισμού 20:00, 23:10 VILLAGE RENTI ΘΕΡΙΝΟ Θηβών 228 & Παρνασσού, Αγιος Ιωάννης Ρέντης, 2104215100 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr, Transformers 4: Εποχή αφανισμού 21:30 VILLAGE SHOPPING AND MORE Θηβών 228 & Παρνασσού,Άγιος Ιωάννης Ρέντης, 210 4215100 - 14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 3 Στα όρια του αύριο 19:00, 21:30, 00:00 Αίθουσα 4 Σαμποτάζ 18:20 Transformers 4: Εποχή αφανισμού 21:00 3D, 00:15 3D Αίθουσα 5 Μαζί με το ζόρι 18:40, 21:10, 23:40 Αίθουσα 6 Maleficent 20:45 Χίλιοι τρόποι να πεθάνεις στην άγρια Δύση 23:15 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 μεταγλ. 18:30 Αίθουσα 7 Ο μάγος του Οζ: Η επιστροφή της Ντόροθι μεταγλ. 18:15 Transformers 4: Εποχή αφανισμού 20:15, 23:30 Αίθουσα 8 Transformers 4: Εποχή αφανισμού 18:45, 22:00 Αίθουσα 9 Transformers 4: Εποχή αφανισμού 19:30, 22:45 Αίθουσα 11 Ο καθρέφτης της Κολάσεως 21:40, 00:20 Το λάθος αστέρι 19:10 ΓΛΥΦΑΔΑ ODEON Ζέππου 14 & Ξενοφώντος 31, Γλυφάδα, 2109650318, www.odeon.gr, www: i-ticket.gr Αίθουσα 1 Το λάθος αστέρι 19:15, 22:00 Αίθουσα 2 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 μεταγλ. 18:40 Αίθουσα 3 (Θερινή) Μέχρι το τέλος 20:50, 23:15 ΔΕΞΑΜΕΝΗ (Θερινό) Πλατεία Δεξαμενής Κολωνάκι, Αθήνα, 2103623942-2103602363, Fedora 20:50, 23:05 ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΣΙΝΕ ΔΑΦΝΗ (Θερινό) Ηλία Ηλιού 28-30 & Ηλιουπόλεως 77, Δάφνη, 2109731856, Θεέ μου, τι σου κάναμε; 21:00, 23:00 ΔΙΑΝΑ Περικλέους 14,Μαρούσι, 2108028587, Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 μεταγλ. 19:00 Τα δύο πρόσωπα του Ιανουαρίου 20:45, 22:30 ΔΙΟΝΥΣΙΑ (Θερινό) Λεωφόρος Συγγρού 286, & Μυκηνών 2, 2109515514, Μέχρι το τέλος 20:45, 23:00 ΕΚΡΑΝ (Θερινό) Ζωοδόχο Πηγής & Αγαθίου, Νεάπολη, 2106461895, Frances Ha 21:00, 23:00 ΕΛΛΗΝΙΣ CINEMAX (Θερινό) Κηφισίας 29, Αμπελόκηποι, Αθήνα, 2106464009-80111300400, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr, Τα δύο πρόσωπα του Ιανουαρίου 21:00, 23:00 ΖΕΦΥΡΟΣ (Θερινό) Τρώων 36, Θησείο, 2103462677, Θεώρημα 21:00, 23:00 ΘΗΣΕΙΟΝ (Θερινό) Αποστόλου Παύλου 7, Θησείο, 2103470980-2103420864, www.cine-thisio.gr, Τα δύο πρόσωπα του Ιανουαρίου 20:50, 23:00 ΛΑΪΣ (Θερινό) Ιερά Οδός 48 και Μεγάλου Αλεξάνδρου, Μεταξουργείο, 2103609695, Τα καλύτερα έρχονται 21:00, 23:00 ΛΑΟΥΡΑ EUROPA CINEMAS DIGITAL (Θερινό) Φορμίωνος & Νικηφορίδη 24, Νέο Παγκράτι, 2107662040, Τα δύο πρόσωπα του Ιανουαρίου 21:00, 23:00 ΛΙΛΑ DIGITAL CINEMA (Θερινό) Νάξου 115,
«Μέχρι το τέλος» του Τόμι Λι Τζόουνς από τα 1968. Ένας μυστηριώδης άντρας φτάνει ξαφνικά στο σπίτι μιας πλούσιας μιλανέζικης οικογένειας και, αφού ξελογιάζει σεξουαλικά όλα τα μέλη της (την κόρη, τον γιο, τη μητέρα και τον βιομήχανο πατέρα), Αγιος Λουκάς, Πατήσια, 2102016849, Τα δύο πρόσωπα του Ιανουαρίου 20:50, 23:00 ΜΙΚΡΟΚΟΣΜΟΣ FILMCENTER Λεωφόρος Συγγρού 106, 2109215305, mikosmos@otenet.gr, http://www.mikrokosmos.gr, Κολύμπα μικρό μου ψαράκι κολύμπα 20:30, 22:15 ΝΑΝΑ CINEMAX CYTA Λεωφόρος Βουλιαγμένης 179 Δάφνη,(στάση ΜΕΤΡΟ Αγ. Ιωάννης), 2109703158-2109706865, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr Αίθουσα 1 Maleficent 19:30, 21:30 Αίθουσα 2 Transformers 4: Εποχή αφανισμού 18:40 3D, 21:45 Αίθουσα 3 Στα όρια του αύριο 21:00, 23:15 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 μεταγλ. 19:00 Αίθουσα 4 Τα δύο πρόσωπα του Ιανουαρίου 18:15 Transformers 4: Εποχή αφανισμού 20:30, 23:45 Αίθουσα 5 Ο μάγος του Οζ: Η επιστροφή της Ντόροθι μεταγλ. 17:45 Transformers 4: Εποχή αφανισμού 19:15, 22:30 Αίθουσα 6 Μαζί με το ζόρι 20:00, 22:15 ΟΑΣΙΣ (Θερινό) Πρατίνου 7, Παγκράτι, 2107244015, Ξενοδοχείο Grand Budapest 21:00, 23:00 ODEON KΟSMOPOLIS ΜΑΡΟΥΣΙ Λεωφόρος Κηφισίας .73 & Πουρνάρα (Κόμβος Αττικής οδού), 14560 (από σταθερό 0,49 ευρώ ανά λεπτό και 0,98 ευρώ από κινητό ανά λεπτό), www.odeon.gr, www.iticket.gr Αίθουσα 1 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 μεταγλ. 20:10 Brick Mansions 22:40 Αίθουσα 2 Τα δεσμά του Διαβόλου 19:30, 22:10 Αίθουσα 3 Maleficent 19:20, 21:30 Αίθουσα 4 Μαζί με το ζόρι 20:20, 22:50 Αίθουσα 5 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 μεταγλ. 19:00 3D Ο καθρέφτης της Κολάσεως 21:10, 23:20 Αίθουσα 6 Θεέ μου, τι σου κάναμε; 20:50 Σαμποτάζ 23:10 Ο μάγος του Οζ: Η επιστροφή της Ντόροθι μεταγλ. 18:50 Αίθουσα 7 Μέχρι το τέλος 20:30, 23:00 Αίθουσα 8 Vodafone Το λάθος αστέρι 19:40, 22:20 Αίθουσα 9 Transformers 4: Εποχή αφανισμού 18:40 3D, 22:00 3D Αίθουσα 10 Transformers 4: Εποχή αφανισμού 19:10, 22:30 Αίθουσα 11 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 μεταγλ. 18:30 Transformers 4: Εποχή αφανισμού 21:00 Αίθουσα 12 X-Men: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 21:50 ΟDEON STARCITY Λεωφόρος Συγγρού 111 & Λεοντίου, Νέος Κόσμος, 14560 (από σταθερό 0,49 ευρώ ανά λεπτό και 0,98 ευρώ από κινητό ανά λεπτό), www.odeon.gr, www.i-ticket.gr Αίθουσα 1 Transformers 4: Εποχή αφανισμού 21:00 Αίθουσα 2 X-Men: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 20:45 Αίθουσα 3 Μέχρι το τέλος 20:30, 23:00 Αίθουσα 4 Στα όρια του αύριο 21:15 Αίθουσα 5 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 μεταγλ. 19:00 Brick Mansions 21:30 Αίθουσα 6 Transformers 4: Εποχή αφανισμού 18:40 3D, 22:00 3D Αίθουσα 7, Vodafone Ο καθρέφτης της Κολάσεως 22:40 Το λάθος αστέρι 20:10 Ο μάγος του Οζ: Η επιστροφή της Ντόροθι μεταγλ. 18:10 Αίθουσα 8 Τα δύο πρόσωπα του Ιανουαρίου 20:00, 22:15 Αίθουσα 9 Maleficent 19:30 Τα δεσμά του Διαβόλου 21:45 Αίθουσα 10 Transformers 4: Εποχή αφανισμού 19:10, 22:30 ΠΑΛΑΣ Υμηττού 109, Παγκράτι, 2107511868 Αίθουσα 1 Τα κόκκινα παπούτσια 22:30 Σύντομη Συνάντηση 19:00, 20:45 Αίθουσα 2 (Θερινή) Ζήτω η ελευθερία 21:10, 23:05 ΠΑΝΑΘΗΝΑΙΑ (Θερινό) Μαυρομιχάλη 165 πλησίον λεωφόρου Αλεξάνδρας, 2106425714, Θεέ μου, τι σου κάναμε; 21:00, 23:00 ΡΙΒΙΕΡΑ (Θερινό) Βαλτετσίου 46, Εξάρχεια, 2103837716-2103844827, Τα δύο πρόσωπα του Ιανουαρίου 21:00, 23:00 ΣΙΝΕ ΓΑΛΑΤΣΙ (Θερινό) Άλσος Βεϊκου, 2102138119, Transformers 4: Εποχή αφανισμού 21:15 ΣΙΝΕ ΠΑΡΙ (Θερινό) Κυδαθηναίων 22, Πλάκα, 2103248057-2103222071, info@cineparis.gr, www.cineparis.gr, Μέχρι το τέλος 20:45, 23:10 ΣΙΝΕ ΦΛΟΙΣΒΟΣ (Θερινό) Πάρκο Φλοίσβου, Παλαιό Φάληρο, 2109821256, cinefloisvos@gmail.com, Τα δύο πρόσωπα του Ιανουαρίου 21:00, 23:00 ΣΙΝΕ ΨΥΧΙΚΟ CLASSIQUE (Θερινό) Λεωφόρος Κηφισίας 290 & Παρίτση 2, Ψυχικό (Φάρος), 2106777330-1, Senso 21:00 Ανυπόφοροι γείτονες 23:00 ΣΠΟΡΤΙΓΚ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ (Θερινό) Κωνσταντίνου Παλαιολόγου 18, Νέα Σμύρνη, 2109313360, Τα δύο πρόσωπα του
αλλά και την υπηρέτρια, αποφασίζει να φύγει... Μετά την αναχώρησή του η οικογένεια διαλύεται. Ο δημιουργός και ο παραγωγός της ταινίας σύρθηκαν στα δικαστήρια με την κατηγορία της ανηθικότητας (Ζέφυρος). Ιανουαρίου 21:00, 23:00 STER CINEMAS Λεωφ.Δημοκρατίας 67α, εμπορικό κέντρο ESCAPE, Ιλιον, 801 801 7837 -210 8092690, www.stercinemas.gr Αίθουσα 1 Transformers 4: Εποχή αφανισμού 18:30, 22:00 Αίθουσα 2 Μέχρι το τέλος 19:00, 21:30, 00:00 Αίθουσα 3 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 μεταγλ. 18:20, 20:30 Μαζί με το ζόρι 22:30 Αίθουσα 4 Transformers 4: Εποχή αφανισμού 19:00, 23:00 Αίθουσα 5, Ο μάγος του Οζ: Η επιστροφή της Ντόροθι μεταγλ. 18:00 Transformers 4: Εποχή αφανισμού 20:00 3D, 23:30 3D Αίθουσα 8 (Θερινή) Transformers 4: Εποχή αφανισμού 21:00 ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ 3D DIGITAL Λεωφόρος Ηρακλείου 386, Νέο Ηράκλειο, 21028268732102825607, www.triaasteria.gr Αίθουσα 1, Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 μεταγλ. 17:45 Transformers 4: Εποχή αφανισμού 19:30 3D, 22:30 Αίθουσα 3 (Θερινή) Τα δύο πρόσωπα του Ιανουαρίου 21:00, 22:45 ΤΡΙΑΝΟΝ FILMCENTER (Θερινό) Κοδριγκτώνος 21 & Πατησίων 101, 2108222702-2108215469 Ο γιος του γείτονά σου: πως κατασκευάζεται ένας βασανιστής 20:00 [εισοδος ελευθερη] ΦΙΛΙΠ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ (Θερινό) Ελευθερίου Βενιζέλου 40, Νέα Σμύρνη, 2109312866, Μέχρι το τέλος 20:50, 23:00 ΦΙΛΟΘΕΗ (Θερινό) Πλατεία Δροσοπούλου, Φιλοθέη, 2106833398 Τα δύο πρόσωπα του Ιανουαρίου 21:00, 23:00 ΨΥΡΡΗ (Θερινό) Σαρρή 40, Ψυρρή, 2103247234, Fedora 20:50, 23:00 ΗΜΙΚΕΝΤΡΙΚΟΙ ΆΛΣΟΣ (Θερινό) Δεκελείας154, 21025320032102583133, Τα δύο πρόσωπα του Ιανουαρίου 21:00, 23:00 ΑΡΤΕΜΙΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ 3D digital (Θερινό) Νευροκοπίου 2-4, Παπάγου, 2106561153-2106528173, Μέχρι το τέλος 20:50, 23:00 ΠΕΡΑΝ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΠΕΡΙΣΤΕΡΙΟΥ (Θερινό) Κώστα Βάρναλη 32 & Μεγάλου Αλεξάνδρου, Περιστέρι, 2105780892-3 Τα δύο πρόσωπα του Ιανουαρίου 21:00, 23:00 ΣΙΝΕ ΝΕΑ ΜΑΣΚΩΤ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΜΟΣΧΑΤΟΥ-ΤΑΥΡΟΥ (Θερινό) Κωσταντινουπόλεως 2, Ταύρος, 2103459531 Κλειστό ΧΟΛΑΡΓΟΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ (Θερινό) Λεωφόρος Περικλέως 53, Χολαργός, 2106561153-2106528173, Νώε 20:50 ΠΡΟΑΣΤΙΩΝ ΑΕΛΛΩ (Θερινό) Ελευθερίου Βενιζέλου 12, Ραφήνα, 2294023420, Ξενοδοχείο Grand Budapest 21:00, 23:00 ΑΘΗΝΑ (Θερινό) - PISCINES IDEALES Σολωμού 18, Χαλάνδρι, 2106855860 - 6976584717, Χίλιοι τρόποι να πεθάνεις στην άγρια Δύση 21:00, 23:00 ΑΙΓΛΗ (Θερινό) Λεωφόρος Σαρωνίδος 28-30, Σαρωνίδα, 22910/54941-54261, Transformers 4: Εποχή αφανισμού 20:50, 23:20 ΑΚΤΗ (Θερινό) Θησέως και Αιόλου, Βουλιαγμένη, 2108961337, Ξενοδοχείο Grand Budapest 21:00, 22:50 ΑΛΕΞ DIGITAL CINEMA (Θερινό) Λεωφόρος Πόρτο Ράφτη 235, 22990-76034, www.alexcinema.gr, Η πεντάμορφη και το τέρας 21:00, 23:00 ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ (Θερινό) - SUZUKI Ηρώων Πολυτεχνείου 27, 5η στάση Χολαργού, 2106777708, Ο μάγος του Οζ: Η επιστροφή της Ντόροθι μεταγλ. 20:50 Transformers 4: Εποχή αφανισμού 22:30 ΑΛΙΚΗ DIGITAL (Θερινό) Πλατεία Δροσιάς, 2106229645 - 2102234130, Τα δύο πρόσωπα του Ιανουαρίου 20:50, 23:00 ΑΛΟΜΑ (Θερινό) Γερουλάνου 103 & Πόντου, 2109937011, cinealoma@gmail.com, http://cinealoma.tumblr.com/, www.facebook.com/cine.aloma, Maleficent 21:00, 23:00 ΑΜΑΡΥΛΛΙΣ (Θερινό) - SUZUKI Αγίου Ιωάννου 2, 2106010561 Τα δύο πρόσωπα του Ιανουαρίου
21:00, 23:00 ΑΜΙΚΟ (Θερινό) Επιδαύρου & Ανδρούτσου 20, 2106815532-2106826372, Τα καλύτερα έρχονται 21:00, 23:00 ΑΣΤΕΡΙ (Πρώην ΙΛΙΟΝ) (Θερινό) Φιλοκτήτου 86 & Νέστορος, Ίλιον, 2102639030, The Amazing Spider-Man 2 21:15 ΑΣΤΡΟΝ (Θερινό) Νηρηίδων 9, Αρτεμις, 2294082249, Κλειστό COOL TYMVOS CINEMAS Δημοσθένους 8, Παραλία Μαραθώνα, 2294055000 Αίθουσα 2 (Θερινή) Transformers 4: Εποχή αφανισμού 21:00 Αίθουσα 3 (Θερινή) Τα δύο πρόσωπα του Ιανουαρίου 23:00 Ο μάγος του Οζ: Η επιστροφή της Ντόροθι μεταγλ. 21:00 ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΑΓΙΑΣ ΒΑΡΒΑΡΑΣ ΣΙΝΕ ΠΑΝΘΕΟΝ (Θερινό) Τέρμα Δεληγιάννη, Αγία Βαρβάρα, 2105698855, Free Birds μεταγλ. 21:15 ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΗΛΙΟΥΠΟΛΗΣ ΜΕΛΙΝΑ ΜΕΡΚΟΥΡΗ (Θερινό) Λεωφόρος Ειρήνης 50, Πλατεία Εθνικής Αντιστάσεως, Ηλιούπολη, 2109937870, www.politismosilioupoli.gr Μόνο οι εραστές μένουν ζωντανοί 21:00, 23:00 ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΜΙΜΗΣ ΦΩΤΟΠΟΥΛΟΣ (Θερινό) Αγίου Κωνσταντίνου 40, Μαρούσι, 2106198890, Θεέ μου, τι σου κάναμε; 21:00, 23:00 ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΝΟΣΤΑΛΓΙΑ (Θερινό) Κέας & Τερψιχόρης, Ηράκλειο, 2102773731, Ο λύκος της Wall Street 21:00 ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΣΙΝΕ ΚΑΤΕΡΙΝΑ (Θερινό) Δαβάκη 18, Χαϊδάρι, 2105320003 Ανυπόφοροι γείτονες 21:00, 23:00 ΜΑΡΙΑ ΕΛΕΝΑ-ΟΝΑΡ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΑΓ. ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ Αγίας Παρασκευής 40, Ανάκασα- Αγ. Ανάργυροι, 2102632791, Maleficent 21:00, 23:00 ΚΟΡΑΛΙ CINEMAX (Θερινό) Αφροδιτης & Ιθάκης, Σαρωνίδα, 2291054097, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr, Τα δύο πρόσωπα του Ιανουαρίου 21:00, 23:00 ΜΑΓΙΑ Αβάντων 83 & Ιατρίδου, Χαλκίδα, 2221025625, www.odeon.gr, www.i-ticket.gr, Ο μάγος του Οζ: Η επιστροφή της Ντόροθι μεταγλ. 19:00 Transformers 4: Εποχή αφανισμού 21:00 3D ΜΑΙΑΜΙ (Θερινό) Κυανής Ακτής 12, Μάτι, 6942961754-6955466939, Θεέ μου, τι σου κάναμε; 21:00, 23:00 ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ CINEMA (Θερινό) Δουκίσσης Πλακεντίας 87, Χαλάνδρι, 2106014284, Μέχρι το τέλος 20:50, 23:00 ΜΑΡΙΑΝΑ (Θερινό) Παραλία Καλάμου, Άγιοι Απόστολοι, 22950-85126, Ανυπόφοροι γείτονες 23:00 Η ταινία Lego μεταγλ. 21:00 ΜΑΡΙΕΛ (Θερινό) Λεωφόρος Μαρκοπούλου 39, Πόρτο Ράφτη, 22990-71335, Μαζί με το ζόρι 23:00 Ο μάγος του Οζ: Η επιστροφή της Ντόροθι μεταγλ. 21:00 ΜΠΟΜΠΟΝΙΕΡΑ DIGITAL (Θερινό) Παπαδιαμάντη 12, Κηφισιά, 2108019687, Τα δύο πρόσωπα του Ιανουαρίου 20:50, 23:00 ΟΡΦΕΑΣ (Θερινό) Λεωφόρος Σαρωνίδος 60, Σαρωνίδα, 22910-60077 Μέχρι το τέλος 21:00, 23:00 ΡΙΑ (Θερινό) Λεωφόρος Ποσειδώνος 20, Μάτι, 2294034778, Last Vegas 21:00, 23:00 ΡΙΑ (Θερινό) Αφροδίτης 8, Βάρκιζα, 21089708442108971654, Τα δύο πρόσωπα του Ιανουαρίου 21:00, 23:00 ΣΙΝΕ ΓΕΡΑΚΑΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ HD DIGITIAL (Θερινό) Μιλτιάδου & Γαργητού, Γέρακας, 2106612717, Transformers 4: Εποχή αφανισμού 21:30 ΣΙΝΕ ΠΑΛΛΗΝΗ (Θερινό) Ελευθερίου Βενιζέλου 3 & Λεωφόρος Μαραθώνος, Παλήνη, 21066668152106666284, Τα δύο πρόσωπα του Ιανουαρίου 21:00, 23:00 ΣΙΣΣΥ CINEMA (Θερινό) - Algida Λεωφόρος Μαραθώνος 36, Νέα Μάκρη, 22940918116944141308, Ο μάγος του Οζ: Η επιστροφή της Ντόροθι μεταγλ. 21:00 Transformers 4: Εποχή αφανισμού 23:15 SMART CINEMA (Θερινό) Smart Park, E. Πουλάκη, Σπάτα, 2114004956, http://www.smartpark.com.gr, Θεέ μου, τι σου κάναμε; 21:00, 23:00 ΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΑΘΩΟΤΗΤΑΣ (Θερινό) Λεωφόρο Σουνίου, Λαύριο, 2291054097, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr, Μια Γαλλίδα στο Μανχάταν 20:45, 23:10 ΤΡΙΑΝΟΝ CINEMAX (Θερινό) Κεφαλληνίας 4, Σαρωνίδα, 2291054931-2291054097, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr, Νώε 20:45, 23:10 ΦΛΩΡΙΔΑ (Θερινό) Λεωφόρος Ποσειδώνος 124, Ζούμπερη, 2294096923, www.cineflorida.gr Η άλλη γυναίκα 21:00, 23:10 ΧΛΟΗ (Θερινό) Κασαβέτη 17, Κηφισιά, 2108011500, Τα καλύτερα έρχονται 21:00, 23:00 ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΜΟΣΧΑΤΟΥ ΣΙΝΕ ΚΗΠΟΣ (Θερινό) Θερμοπυλών 49 & Κνωσού, Μοσχάτο, 2104810790, Ψυχρά κι ανάποδα μεταγλ. 21:00 Nebraska 23:00 ΣΙΝΕ ΝΙΚΑΙΑ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ (Θερινό) Θηβών 245, Νίκαια, 2104830330, www.cinenikaia.gr, Το δέντρο και η κούνια 21:00, 23:00 ΣΙΝΕ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ (Θερινό) Αγίου Γεωργίου & Ζάππα 4, Κορυδαλλός, 2104960955, Απέραντο γαλάζιο 23:00 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 μεταγλ. 21:00 ΣΙΝΕ ΣΕΛΗΝΗ (Θερινό) Αγίου Νικολάου 17 & Πανθέας, Σελήνια Σαλαμίνας, 2104670011 2104670012, blogspot.cineselini.com, Τα δύο πρόσωπα του Ιανουαρίου 21:00, 23:00
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 29 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
57
ΣΚΑΚΙ
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΚΟΣΜΑΣ ΚΕΦΑΛΟΣ kosmaskefalos@gmail.com
ΠΡΩΤΗ Η 14ΧΡΟΝΗ ΕΛΛΗΝΙΔΑ ΣΤΟ ΠΑΝΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΤΗΣ ΚΑΒΑΛΑΣ
Κάθε χρόνο και ένα χρυσό η Αβραμίδου!
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ o Με νικητή τον Νίκο
Μενδρινό έληξε στην Πάτρα ο Πανελλήνιος Διαγωνισμός Λύσης Σκακιστών Προβλημάτων. Δεύτερος ήλθε ο Ανδρέας Παπασταυρόπουλος και τρίτος ο Παναγιώτης Κονιδάρης. Πρώτη σκακίστρια η Κυριακή Καλύβα και πρώτος έφηβος ο Κώστας Τριάντης (23 λύτες). o Σαρωτική η Κινέζα παγκόσμια πρωταθλήτρια Χόου Γιφάν στο 5ο τουρνουά του Γκραν-Πρι Γυναικών της ΦΙΝΤΕ, το οποίο διεξάγεται στη Γεωργία (http://lopota2014.fide.com/). Μετά τον 7ο γύρο συγκέντρωνε 6,5 βαθμούς και η απόδοσή της έφθανε στο 2930! o Ολοκληρώθηκε στη Νίκαια το 12ο Φυσιολατρικό Τουρνουά - Ανοικτό Πρωτάθλημα Αττικής. Βαθμολογία: 1-2) Νικολάου, Σαβίτσκι 7 βαθμοί σε 9 αγώνες, 3-4) Κ. Αναγνωστόπουλος, Κ. Κωνσταντέλιας 6,5, 5-8) Ι. Γκούμας, Π. Μιχελάκος, Σ. Κοφίδης, Φ. Τσίρος 6, 9-11) Καραγιάννης, Κουσκούτης, Σιενζέφσκι 5,5. Πρώτες σκακίστριες η Σαλαχίδη και η Στεφανίδη με 5 βαθμούς (225 παίκτες, σε 2 γκρουπ). o Τουρνουά μπλιτς εις Μνήμην Γιώργου Ιωακειμίδη στη Θεσσαλονίκη Τελική κατάταξη: 1ος Μαλικέντζος 8 βαθμοί σε 9 αγώνες, 2ος Εξίζογλου 7,5, 3ος Δαλακλής 7. Ακολούθησαν με 6,5 οι Λαγοπάτης, Μπάλας και με 6 οι Γκούντρας, Τσακνάκης, Χ. Κόκκαλης, Χουσεΐνι-Ταμπαταμπάι και Γιαννουλάκης (49 συμμετοχές). o Τελική βαθμολογία στην κορυφή του 26ου Όπεν Παγκρατίου - Καισαριανής: 1-2) Μ. Παπαδάκης, Σταυρόπουλος 5,5 σε 7, 3-4) Αλεξιάδης, Μητραντζάς 5 (38 συμμετοχές).
Ένα ακόμα χρυσό μετάλλιο πρόσφερε στο ελληνικό σκάκι η Αναστασία Αβραμίδου. Στο Πανευρωπαϊκό Σχολικό Πρωτάθλημα αναδείχθηκε πρωταθλήτρια Ευρώπης στην κατηγορία κοριτσιών μέχρι 15 ετών. Συγκέντρωσε 7 βαθμούς σε 9 αγώνες (6 νίκες, 2 ισοπαλίες, 1 ήττα), έναντι 6,5 βαθμών των σκακιστριών Ντρογκοβόζ (Ρωσία, 2073), Μαμάντοβα (Αζερμπαϊτζάν, 2019), Κουζνέτσοβα (Ρωσία, 1865). Αβραμίδου (2007) Τεμέλ (Τουρκία, 1725) [E91] 1.δ4 Iζ6 2.γ4 η6 3.Iγ3 Aη7 4.ε4 δ6 5.Iζ3 0-0 6.Aε2 Aη4 7.00 Iζδ7 8.θ3 Axζ3 9.Axζ3 ε5 10.δ5 α5 11.Πβ1 ζ5 12.α3 Iζ6 13.β4 αxβ4 14.αxβ4 Iβδ7 15.Bε2 ζ4 16.Aβ2 θ5 17.Iβ5 Iε8 18.γ5 δxγ5 19.βxγ5 γ6 20.δxγ6 βxγ6 21.Πζδ1 Bε7 22.Bγ4+ Pθ7 23.Iδ6 Πζ6 24.Ixε8 Bxε8 25.Aγ3 Aζ8?? 26.Πβ7 Πδ8 27.Aα5 1-0 Τον Αύγουστο του 2012 η Αβραμίδου είχε αναδειχθεί στην Πράγα πρωταθλήτρια Ευρώπης στα κορίτσια μέχρι 12 ετών και πέρσι, στο Παγκόσμιο Σχολικό της Χαλκιδικής, παγκόσμια πρωταθλήτρια κάτω των 13 ετών. Η επιτυχία της 14χρονης σκακίστριας ήλθε να προστεθεί σε μία ακόμα μεγάλη επιτυχία, λίγες ημέρες πριν, της επίσης 14χρονης Σταυρούλας Τσολακίδου, η οποία, όπως γράψαμε την προηγούμενη Κυριακή, κατέκτησε χρυσό μετάλλιο στο Παγκόσμιο Σχολικό Πρωτάθλημα Μπλιτς και αργυρό μετάλλιο στο Παγκόσμιο Σχολικό Ράπιντ. Όλες οι εκδηλώσεις πραγματοποιήθηκαν με επιτυχία στην Καβάλα.
Α΄ Εθνική Άρχισε χθες και ολοκληρώνεται
την Πέμπτη στο Ρίο Αχαΐας το 42ο Πανελλήνιο Ομαδικό Πρωτάθλημα Α΄ Εθνικής Κατηγορίας. Αγωνίζονται 32 δεκαμελείς ομάδες με Ελβετικό σύστημα 7 γύρων (σε παρένθεση ο μέσος όρος ΕΛΟ της καλύτερης δεκάδας): Π.Σ. Περιστερίου (2260), Αργοναύτης Κορινθίας (2223,5), Σ.Ο. Καβάλας (2170,9), Ε.Σ. Θεσσαλονίκης (2069,5), Φυσιολάτρης Νίκαιας (2051,9), Σ.Ο. Ηρακλείου (2029), Σ.Α. Χανίων (2009,2), Πανιώνιος (1996,6), Κύδων Χανίων (1985,8), Σ.Ο. Αιγάλεω (1966,9) , Κεραυνός Ωραιοκάστρου (1965,4), Σ.Ο. Πατρών (1935,1), Σκακιστική Άνοιξη (1927,4) ΑΕΚ (1912,6), Α.Σ. Παπάγου (1910,4), Επικοινωνία Ηρακλείου (1892,1), Πειραϊκός (1891), ΟΦΗ (1885), ΟΦΣ Καβάλας (1863), Σ.Ο. Πολίχνης (1862,7), Λατώ Αγ. Νικολάου (1848,7), Ζήνων Γλυφάδας (1840,5),- Ποσειδών Καλαμάτας (1824,2), Λ.Π. Φλώρινας (1823,4), ΣΜΣ Ελευσίνας (1812,7), Σ.Ο. Κορυδαλλού (1793,9), Πτολεμαίος Πτολεμαΐδας (1792,1), Πανελλήνιος (1775), Σ.Ο. Ικαρίας (1725,4), Ν.Ε. Πατρών (1695,9), Ε.Σ. Αιγιαλείας (1668,6), Εθνικός Αλεξανδρούπολης (1580,2). Υψηλότερο βαθμό αξιολόγησης από τους περίπου 600 σκακιστές και σκακίστριες των 32 σωματείων έχει ο παίκτης του Σ.Ο. Καβάλας Χαρικρίσνα (Ινδία, 2726). Από τις γυναίκες μεγαλύτερο ΕΛΟ έχει η Κράμλινγκ (Σουηδία, 2499), η οποία αγωνίζεται με τον Πτολεμαίο και από τους νέους ο ομογενής Ν. Γεωργιάδης (Ελβετία, 2438), της Ε.Σ. Θεσσαλονίκης. Και δύο παρουσίες, με ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Στην κατηγορία κοριτσιών κάτω των 14 ετών αγωνίζονται δύο νεαρές με πολλές διεθνείς διακρίσεις: η Στ. Τσολακίδου (2152) του Σ.Ο. Καβάλας και η Αν. Αβραμίδου (2007)
της Π.Σ. Περιστερίου (http:// aethniki14.chessdom.com/).
Καλοκαιρινά Όπεν Πλούσιο το πρόγραμμα των Θερινών Διεθνών Τουρνουά στη χώρα μας: 37ο δ.τ. «Ίκαρος» - Ανοιχτό Πρωτάθλημα Αιγαίου (1220.7, http://ikariachess.blogspot. gr/), 6ο δ.τ. Ρεθύμνου (12-19.7, http://www.rethymnochess.gr/), 6ο δ.τ. Λέρου «Artemis Cup» (1724.7, http://leroschess.gr/), 7ο δ.τ. Παλαιοχώρας (21-28.7, http://www.chaniachess.gr/), 3ο δ.τ. Ανωγείων «Ιδαίον Άντρο» (30.7-6.8, http://anogiachess.com/), 10ο δ.τ. Γαζίου - Ηρακλείου (30.7-6.8, http://www.gazichess.gr/), 23ο δ.τ. Καβάλας (2-9.8, http://www.chesskavala.gr/), δ.τ. Βραχατίου Κορινθίας «Ίσθμια» - Ανοιχτά Πρωταθλήματα Ελλάδας (18-25.8, http://korinthiachess.gr/), δ.τ. Χανίων «Αποκόρωνας» (26.8-2.9, minvoulg@gmail.com), 22ο δ.τ. Νίκαιας «Τιμή στην Εθνική Αντίσταση» (26.8-3.9, http://www.fysiolatris.net/), 1ο δ.τ. Ερέτριας (28.8-2.9, http://www.eretria2014.org). Ο 23χρονος Νορβηγός Μάγκους Κάρσεν κατέκτησε και το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Μπλιτς, τερματίζοντας μόνος πρώτος με 17 βαθμούς σε 21 παρτίδες. Ισόβαθμοι στη δεύτερη θέση ο Νεπομνιάτσι και ο Νακαμούρα με 16 και τέταρτος ο Λε Κουάνγκ Λιέμ με 14. Από 13,5 βαθμούς συγκέντρωσαν οι Μαμεντιάροφ, Αρονιάν, Ανάντ, Μαμέντοφ και από 13 οι Σαργκισιάν, Μορόζεβιτς, Σβίντλερ (116 παίκτες). Όπως διαβάσατε την προηγούμε-
3
8
6
7
4
2
8
7
6
2
4
1
3
9
5
4
2
3
7
9
5
8
6
1
7
9
5
6
3
4
1
2
8
6
3
1
8
2
7
4
5
9
2
8
4
1
5
9
6
3
7
5
1
2
4
6
8
9
7
3
3
6
8
9
7
2
5
1
4
9
4
7
5
1
3
2
8
6
Η λύση του χθεσινού προβλήματος
1 6
9 9
2
3
4
5
6
7
8
9
1
3
5
7
5
7
2
2 3 4
8
4
8
5 6
1
5 5
6
7 8
8
7
4 2
Μέτριας δυσκολίας
1
3
8
9 Η ΛΥΣΗ: ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ: 1. ΣΑΜΠΑΝΙΕΣ. 2. ΑΠΑΡΤΑ, ΡΑ 3. ΡΑΔΙΟΥΡΓΟ 4. ΛΙ, ΑΝΤΡΟΥ 5. ΕΣ, ΜΑΟ, ΝΜ 6. ΚΟ, ΛΟ, 7. ΟΙΛ, ΚΟΡΣΕ 8. ΙΟΙ, ΙΓΚΟΡ 9. ΑΜΚΑ, ΟΟ ΚΑΘΕΤΑ: 1. ΣΑΡΛΕΡΟΥΑ 2. ΑΠΑΙΣ, ΙΟΜ 3. ΜΑΔ, ΚΛΙΚ 4. ΠΡΙΑΜΟ 5. ΑΤΟΝΑ, ΚΙ 6. ΝΑΥΤΟΛΟΓΟ 7. ΡΡ, ΟΡΚΟ 8. ΕΡΓΟΝ, ΣΟ 9. ΣΑΟΥΜΠΕΡΤ
9
22.Axθ7+! Pxθ7 23.η6+! ζxη6 [23...Pη8 24.ηxζ7+ Pζ8 25.Πδ8+ (25.Πδδ1)] 24.Bθ3+ Pη8 25.Bxε6+ Pζ8 26.Bδ6+ Pη8 27.Πδδ1 Πζ8 28.Bxη6 [28.Bε6+! Πζ7 29.ζ5 ηxζ5 30.Bε8+ Πζ8 31.Πxη7+ Pxη7 32.Πδ7+] 28...Bγ7 29.Bε6+ Πζ7 30.Bε8+ Pθ7 [30...Πζ8 31.Πδ7 Πxε8 32.Πxγ7 Πε7 33.Πxε7 Ixε7] 31.Πδ3 Aγ8 32.Πδ5 η6 33.Πθ5+ 1-0
ΣΤΑΥΡΟΛΕΞΟ 1
5
Γιου Βανγκί (Κίνα, 2675) Σβίντλερ (Ρωσία, 2753) [B48] 1.ε4 γ5 2.Iζ3 ε6 3.δ4 γxδ4 4.Ixδ4 Iγ6 5.Iγ3 Bγ7 6.Aε3 α6 7.Bδ2 Iζ6 8.0-0-0 Aε7 9.ζ4 β5 10.ε5 β4 11.εxζ6 βxγ3 12.Bxγ3 Axζ6 13.η4 Aβ7 14.η5 Axδ4 15.Πxδ4 Πγ8 16.Πα4 0-0 17.Πη1 δ5 18.Pβ1 Πζδ8 19.Aδ3 δ4 20.Axδ4 Πxδ4 21.Πxδ4 Bβ6
Πρώτος σε όλα!
SU DO KU 1
νη Κυριακή, ο Κάρσεν αναδείχθηκε πρωταθλητής κόσμου και στο Ράπιντ. Δηλαδή, ο παίκτης - φαινόμενο κατέχει τους τίτλους παγκόσμιου πρωταθλητή και στο κλασικό σκάκι και στις δύο κατηγορίες γρήγορου σκακιού! Τα Παγκόσμια Πρωταθλήματα Ράπιντ και Μπλιτς οργανώθηκαν στο Ντουμπάι με συνολικά έπαθλα 400.000 δολάρια. Η παρτίδα που ακολουθεί είναι από το Ράπιντ:
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Ι. ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΥ
ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ 1. Περιλούζουν πρωταθλητές 2. Ήρωες... βουνά 3. Δολοπλόκος, μηχανορράφος (αιτιατ.) 4. α) Συνθετικό κινεζικού ονόματος β) Υπάρχει και της ακολασίας (γεν.) 5. α) Διπλασιαζόμενο δίνει πρότυπα χρυσαυγιτών β) Τον θαύμαζε ο Τατούλης στα νιάτα του γ) Μελοποίησε τον Ερωτόκριτο (αρχικά) 6. α) Του ΣΥΡΙΖΑ αριθμεί 71 μέλη (αρχικά) β) Διπλό δίνει παλιά Ιταλίδα σταρ 7. α) Ταιριάζει στη Μόμπιλ β) Μας έγινε στενός... (γεν.) 8. α) Είναι και το αίτιο της ηπατίτιδας (γεν., αντίστρ.) β) Ένας πρίγκιπας που θυμίζει όπερα του Μποροντίν 9. α) Τα αρχικά αριθμού απαραίτητου για τη συνταγογράφηση φαρμάκων β) Λευκή ισοπαλία ΚΑΘΕΤΑ 1. Πόλη του Βελγίου με Έλληνες μετανάστες στα ανθρακωρυχεία της 2. α) Είναι άτεκνος (καθ.) β) Παλαιότερος ηγέτης της Κένυας (αντίστρ.) 3. α) Ομάδα, χωρίς αρχή και τέλος β) Περιοδικό που εξέδιδε ο Πέτρος Κωστόπουλος 4. Βασιλιάς της Τροίας (αιτιατ.) 5. α) Άνευρα β) Ποιος για τον Ολάντ 6. Στρατολογεί ναύτες (αιτιατ.) 7. α) Όμοια υγρά σύμφωνα β) Μερικοί τον πατούν (αιτιατ.) 8. α) ...ουδέν όνειδος, αεργίη τόνειδος (Ησίοδος) β) 270 9. Γερμανός αρχιτέκτονας που συνέταξε το σχέδιο της Αθήνας μαζί με τον Κλεάνθη
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 29 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
58
AΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
ΦΕΡΝΑΝΤΟ ΣΑΝΤΟΣ
Σπουδαίος προπονητής και άνθρωπος... «Η Ελλάδα είναι γνωστή στον κόσμο όχι γιατί κατέκτησε το Euro, αλλά γιατί διέδωσε τον πολιτισμό σε όλο τον κόσμο» είπε ο Φερνάντο Σάντος σε μια από τις τελευταίες του συνεντεύξεις στη Βραζιλία και μετά τη νίκη-πρόκριση επί της Ακτής Ελεφαντοστού, αλλά δεν ήταν η πρώτη φορά που ο Πορτογάλος προπονητής μιλούσε μ’ αυτόν τον τρόπο για την Ελλάδα. «Mας εμπνέει η ιστορία της Ελλάδας. Αυτό με εμπνέει πάρα πολύ. Γιατί ο ελληνικός λαός έχει τεράστια υπερηφάνεια για την ιστορία που κουβαλάει και αξίζει τον σεβασμό όλου του κόσμου. Θα πρέπει όλοι μας να σεβόμαστε του Έλληνες, για όλη αυτή την ιστορία που έχουν. Όλες αρχές της δημοκρατίας, οι επιστήμες ξεκίνησαν από την Ελλάδα. Οπότε είναι πολύ δύσκολο οποιοσδήποτε να μας κάνει μαθήματα» είχε απαντήσει σε... προβοκατόρικη ερώτηση Βρετανού δημοσιογράφου πριν την αναμέτρηση Ελλάδας - Γερμανίας στο «Euro 2012», ενώ στην ίδια διοργάνωση είχε δηλώσει πως νιώθει «πιο... Έλληνας από πολλούς».
«Θα βρεθούμε κι εμείς από... πάνω!» Μετά την πρόκριση στο Μουντιάλ στα μπαράζ με τη Ρουμανία, σε σχετική ερώτηση έστειλε αυτό το μήνυμα στον ελληνικό λαό: «Στέλνω μήνυμα και ελπίδας. Πίστη για τις ικανότητές μας ότι μπορούμε να αναστρέψουμε κάθε δύσκολη κατάσταση, όχι μόνο στο ποδόσφαιρο, αλλά γενικότερα στην κοινωνία, αλλά και ελπίδα ότι η ρόδα θα κυλήσει και θα βρε-
«Μπορούμε να αναστρέψουμε κάθε δύσκολη κατάσταση, όχι μόνο στο ποδόσφαιρο, αλλά γενικότερα στην κοινωνία...»
θούμε κι εμείς από πάνω!» Παλαιότερα είχε πάρει θέση για πολιτική των μνημονίων στην Ελλάδα: «Ο Έλληνας θέλει να μιλήσει, ωστόσο, υπάρχει η σκιά της αύξησης των φόρων, της λιτότητας και της ανεργίας. Τα χειρότερα ήρθαν μετά την εμπλοκή του ΔΝΤ. Έχουν αρχίσει βάναυσες περικοπές, και τίποτα δεν έχει αλλάξει. Η ανεργία έχει αυξηθεί. Οι άνθρωποι πιστεύουν ότι δεν αξίζει να συνεχιστεί αυτό. Το χαράτσι; Πρόκειται για μια κτηνωδία. Αν δεν πληρώσουν θα διακοπεί το ρεύμα». Αυτός είναι ο προπονητής που οδήγησε την εθνική μας ομάδα για πρώτη φορά στην ιστορία της στους «16» ενός Παγκοσμίου Κυπέλλου και ενδεχομένως ακόμη πιο... μακριά, αν νικήσουμε σήμερα και την Κόστα Ρίκα. Διαφορετικά θα είναι το τελευταίο του παιχνίδι ως ομοσπονδιακός προπονητής της Ελλάδας, καθώς το συμβόλαιό του με την ΕΠΟ λήγει στις 30 Ιουλίου.
Ο Φερνάντο Σάντος σε μια στιγμή αποθέωσης από τους παίκτες του...
Ο Φερνάντο Σάντος γεννήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 1954 στο Εστορίλ. Ως ποδοσφαιριστής ξεκίνησε την καριέρα του το 1972 στην Μπενφίκα, αλλά δεν αγωνίστηκε ποτέ στην πρώτη ομάδα, συνέχισε στη Μαριτίμο, ενώ αγωνίστηκε και στις Οπεράριο, Γκράσα. Τερμάτισε την ποδοσφαιρική του καριέρα στα μέσα του 1987 στην Εστορίλ και πραγματοποίησε το ντεμπούτο του ως προπονητής της ομάδας αυτής μέχρι το τέλος της σεζόν. Στον πάγκο της Εστορίλ επέστρεψε το 1989 και σε διάστημα πέντε χρόνων την ανέβασε δύο κατηγορίες. Τις περιόδους 1994-95 και 1997-98 ήταν προπονητής στην Εστέλα Αμαδόρα, ενώ το 1998 έκανε το άλμα κι ανέλαβε την τεχνική ηγεσία της Πόρτο. Η πρώτη επιτυχία του με τους «δράκους» ήρθε το 1999, όταν η Πόρτο αναδείχθηκε πρωταθλήτρια Πορτογαλίας, ενώ στη συνέχεια κατέκτησε και το Σούπερ Καπ της χώρας του. Την επόμενη χρονιά στέφθηκε Κυπελλούχος Πορτογαλίας και κατέκτησε ξανά το Σούπερ Καπ. Στην Ευρώπη, οδήγησε την Πόρτο μέχρι την προημιτελική φάση του Τσάμπιονς Λιγκ. Το 2001 πήρε με την Πόρτο το Κύπελλο Πορτογαλίας και στην Ευρώπη έφτασε μέχρι την προημιτελική φάση του Κυπέλλου ΟΥΕΦΑ.
Η ΦΑΣΗ ΤΩΝ ΟΜΙΛΩΝ
Όλα τα αποτελέσματα και οι βαθμολογίες Πρώτος όμιλος: Βραζιλία - Κροατία 3-1, Μεξικό - Καμερούν 1-0, Βραζιλία - Μεξικό 0-0, Κροατία - Καμερούν 4-0, Βραζιλία - Καμερούν 41, Μεξικό - Κροατία 3-1 (Βραζιλία 7, Μεξικό 7, Κροατία 3, Καμερούν 0). Δεύτερος όμιλος: Ολλανδία - Ισπανία 5-1, Χιλή - Αυστραλία 3-1, Ολλανδία - Αυστραλία 3-2, Χιλή - Ισπανία 2-0, Ισπανία - Αυστραλία 3-0, Ολλανδία - Χιλή 2-0 (Ολλανδία 9, Χιλή 6, Ισπανία 3, Αυστραλία 0). Τρίτος όμιλος: Κολομβία - Ελλάδα 3-0, Ακτή Ελεφαντοστού - Ιαπωνία 2-1, Κολομβία - Ακτή Ελεφαντοστού 2-1, Ελλάδα - Ιαπωνία 0-0, Ελλάδα - Ακτή Ελεφαντοστού 2-1, Κολομβία - Ιαπωνία 4-1 (Κολομβία 9, Ελλάδα 4, Ακτή Ελεφαντοστού 3, Ιαπωνία 1). Τέταρτος όμιλος: Κόστα Ρίκα - Ουρουγουάη 3-1, Ιταλία - Αγγλία 21, Κόστα Ρίκα - Ιταλία 1-0, Ουρουγουάη - Αγγλία 2-1, Κόστα Ρίκα - Αγγλία 0-0, Ουρουγουάη - Ιταλία 1-0 (Κόστα Ρίκα 7, Ουρουγουάη 6, Ιτα-
λία 3, Αγγλία 1). Πέμπτος όμιλος: Γαλλία - Ονδούρα 3-0, Ελβετία - Εκουαδόρ 2-1, Γαλλία - Ελβετία 5-2, Εκουαδόρ - Ονδούρα 2-1, Γαλλία - Εκουαδόρ 0-0, Ελβετία - Ονδούρα 3-0 (Γαλλία 7, Ελβετία 6, Εκουαδόρ 4, Ονδούρα 0). Έκτος όμιλος: Αργεντινή - Βοσνία 2-1, Νιγηρία - Ιράν 0-0, Αργεντινή - Ιράν 1-0, Νιγηρία - Βοσνία 1-0, Αργεντινή - Νιγηρία 3-2, Βοσνία Ιράν 3-1 (Αργεντινή 9, Νιγηρία 4, Βοσνία 3, Ιράν 1). Έβδομος όμιλος: Γερμανία - Πορτογαλία 4-0, ΗΠΑ - Γκάνα 1-0, Γερμανία - Γκάνα 2-2, ΗΠΑ - Πορτογαλία 2-2, Γερμανία - ΗΠΑ 1-0, Πορτογαλία - Γκάνα 2-1 (Γερμανία 7, ΗΠΑ 4, Πορτογαλία 4, Γκάνα 1). Όγδοος όμιλος: Βέλγιο - Αλγερία 2-1, Ρωσία - Νότια Κορέα 1-1, Βέλγιο - Ρωσία 1-0, Αλγερία - Νότια Κορέα 4-2, Βέλγιο - Νότια Κορέα 1-0, Αλγερία - Ρωσία 1-1 (Βέλγιο 9, Αλγερία 4, Ρωσία 2, Νότια Κορέα 1).
Από το 2001 στην Ελλάδα... Το καλοκαίρι του 2001 ήρθε στην Ελλάδα για λογαριασμό της ΑΕΚ, κατακτώντας το Κύπελλο Ελλάδας το 2002. Συνεργάστηκε την επόμενη αγωνιστική περίοδο για λίγους μήνες με τον Παναθηναϊκό, για να αναλάβει το φθινόπωρο του 2002 την Σπόρτιγκ Λισσαβώνας. Τον Ιούλιο του 2004 επέστρεψε στον πάγκο της ΑΕΚ, όπου παρέμεινε για ένα χρόνο. Το 2006 ανέλαβε την Μπενφίκα πήρε μαζί του τον Κώστα Κατσουράνη από την ΑΕΚ, αλλά και τον Γιώργο Καραγκούνη, σε μια ομάδα που την προηγούμενη περίοδο με προπονητή τον Ρόναλντ Κούμαν είχε φτάσει στα προημιτελικά του Τσάμπιονς Λιγκ. Τον Σεπτέμβριο του 2007 επέστρεψε στη χώρα μας για να αναλάβει τον ΠΑΟΚ, οδηγώντας τον την περίοδο 20092010 στη δεύτερη θέση του ελληνικού πρωταθλήματος και στα προκριματικά του Τσάμπιονς Λιγκ. Από το καλοκαίρι του 2010 είναι προπονητής στην εθνική ανδρών. Πρώτη του επιτυχία η πρόκριση χωρίς ήττα στο «Euro 2012» και εκεί η είσοδος στην οκτάδα. Ως προπονητής της Ελλάδας κατέχει το ρεκόρ των περισσότερων αγώνων χωρίς ήττα (συνολικά 17 αγώνες). Το ρεκόρ αυτό ξεκίνησε από τον πρώτο του αγώνα (στο εκτός έδρας φιλικό εναντίον της Σερβίας, στις 11 Αυγούστου 2010) και «έσπασε» στη φιλική ήττα κόντρα στη Ρουμανία με 3-1, στις 15 Νοεμβρίου 2011. Η Ελλάδα με τον Σάντος έχει δώσει μέχρι τώρα 47 ματς, έχει νικήσει 25 ματς κι έχει ηττηθεί μόνο έξι φορές. Από αυτές οι τέσσερις ήταν σε επίσημα ματς, δύο φορές στο «Euro» από Τσεχία με 2-1 και Γερμανία με 4-2, από τη Βοσνία με 3-1 στα προκριματικά του Μουντιάλ, από την Κολομβία 3-0 στη Βραζιλία και δύο σε φιλικά ματς, από τη Ρουμανία με 1-3 και από τη Νότια Κορέα τον Μάρτιο με 0-2. Σ’ αυτό το τελευταίο ματς ο Σάντος έχασε ένα μοναδικό ρεκόρ, να μην ηττηθεί η Ελλάδα για τέσσερα χρόνια σε εντός έδρας αγώνα, είτε επίσημο, είτε φιλικό. Συνολικά έχει 18 νίκες, 7 ισοπαλίες και 4 ήττες στα επίσημα παιχνίδια...
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 29 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
59
AΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΝΙΚΟΣ ΠΑΝΤΑΖΙΔΗΣ
Ήταν ΠΕΝΑΛΤΙ! Τέλος... Καμιά φορά χρειάζεται να πεις εκατό λέξεις για να αποδείξεις την αξία της... σιωπής, αλλά μερικές φορές αυτό είναι αναγκαίο, γιατί η «σιωπή» θεωρείται σε ορισμένες περιπτώσεις και «ενοχή»... «Ο Χοσέ Χολέμπας, κορυφαίος της εθνικής μας μαζί με τον Λάζαρο Χριστοδουλόπουλο, έδωσε ασίστ στον Σαμαρά, που ανατράπηκε από τον Σιό στο σημείο του πέναλτι» γράψαμε στην περιγραφή του αγώνα στο φύλλο της Τετάρτης, χωρίς ίχνος «πατριωτισμού», αλλά βέβαια δεν είχαμε «προσωπική άποψη», καθώς βρισκόμαστε χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά από την Βραζιλία. Είδαμε τη φάση στο «ζωντανό» της ΤV και αμέσως μετά στο πρώτο ριπλέι είδαμε το πόδι του Σίο να βρίσκει το πόδι του Σαμαρά. Στη συνέχεια οι τηλεοπτικοί διοργανωτές και κατά συνέπεια η ΝΕΡΙΤ, έδειξαν και άλλο ριπλέι, από άλλη οπτική γωνία, αλλά όχι όλη τη φάση από την αρχή, παρά μόνο την πτώση του Σαμαρά, που αν την απομονώσεις φαίνεται σαν «θέατρο». Αυτή ήταν ίσως κι αιτία που οι εκφωνητές της ΝΕΡΙΤ, που μετέδιδαν το ματς μέσα από το γήπεδο, είπαν 34 φορές «δεν υπάρχει πέναλτι».
Η προσωπική μας «δικαίωση», όσον αφορά στην περιγραφή της φάσης, ήρθε την επόμενη μέρα το πρωί, όταν είδαμε ένα ακόμη ριπλέι, από άλλη γωνία, που δεν χωράει αμφισβήτηση. Μπορείτε κι εσείς να το βρείτε στο διαδίκτυο, αν γράψετε στο google «ήταν πέναλτι του Σαμαρά». Τι δείχνει; Τον Σαμαρά να προσπαθεί να σουτάρει και τον Σιό να βρίσκεται σε κίνηση προς τον Έλληνα παίκτη. Αυτό σημαίνει ότι δεν ισχύει αυτό που ακούστηκε ότι «ο Σαμαράς μπλέκει το πόδι του σ’ αυτό του αντιπάλου». Στη συνέχεια ο Σιό, ενδεχομένως και άθελα, βάζει το πόδι του μπροστά από το αριστερό του Σαμαρά (μακριά από την μπάλα) κι ο Έλληνας παίκτης, αντί να σουτάρει, ενώ βρίσκεται τετ-α-τετ με την εστία, ανατρέπεται από το πόδι του αντιπάλου και η μπάλα περνάει δίπλα από το πόδι του Έλληνα επιθετικού. Πιο... πέναλτι δεν υπάρχει! Είναι χαρακτηριστικό ότι καμία ξένη εφημερίδα δεν μίλησε για «πέτσινο» πέναλτι, οι ίδιοι οι παίκτες της Ακτής Ελεφαντοστού ούτε καν διαμαρτυρήθηκαν στον διαιτητή Κάρλος Βέρα, ενώ αν ανατρέξει κανείς στα αθλητικά forum θα δει μαρτυρίες Ελλήνων που ζουν σε ξένες χώρες, όπου κανένα μεγάλο ξένο κανάλι δεν αμφισβήτησε το πέναλτι. Μάλιστα η γερμανική τηλεόραση έδωσε και συγχαρητήρια στον διαιτητή από τον Ισημερινό, γιατί «πήρε την σωστή απόφαση σε μια πολύ δύσκολη χρονικά στιγμή»! Τέλος... Ν. ΠΑΝΤΑΖΙΔΗΣ
Οι Έλληνες παίκτες ελπίζουν σε νέους... χορούς και μετά το ματς με την Κόστα Ρίκα!
ΣΗΜΕΡΑ (11.00 μ.μ.) ΕΛΛΑΔΑ - ΚΟΣΤΑ ΡΙΚΑ
Ο πρώτος στόχος... επετεύχθη! «Πετύχαμε τη μεγαλύτερη νίκη ώς την... επόμενη» είχε πει το 1987 ο μεγάλος Νίκος Γκάλης και σ’ αυτό στοχεύουν και οι παίκτες της εθνικής μας ομάδας ποδοσφαίρου στο Μουντιάλ της Βραζιλίας. Ο πρώτος στόχος επετεύχθη, η Ελλάδα έκανε ένα βήμα περισσότερο σε σχέση με το Μουντιάλ του 2010 και σήμερα (11.00 μ.μ.) δίνει τον πρώτο αγώνα της σειράς των «νοκ άουτ» αντιμετωπίζοντας την πρώτη και αήττητη του δεύτερου ομίλου, Κόστα Ρίκα στη φάση των «16». Η σημερινή αντίπαλος της εθνικής μας είναι «πιο ομάδα» απ’ ό,τι η Ακτή Ελεφαντοστού, αλλά δεν διαθέτει τις ποδοσφαιρικές προσωπικότητες των Ιβοριανών. Το γεγονός ότι ουσιαστικά ηγέτης της είναι ο 22χρονος παίκτης του Ολυμπιακού, «δανεικός» από την Άρσεναλ, Τζόελ Κάμπελ, ίσως κάνει ευκολότερο το έργο των Ελλήνων παικτών, καθώς οι Μανωλάς, Μανιάτης, Χολέμπας και Σάμαρης τον γνωρίζουν πολύ καλά από τις προπονήσεις στου Ρέντη. Ερωτηματικό παραμένει, ως την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, το πώς θα παρατάξει την εθνική μας ο Φερνάντο Σάντος. Η απουσία του Παναγιώτη Κονέ, λόγω του τραυματισμού του στο προηγούμενο ματς, δίνει θέση βασικού στον Ανδρέα Σάμαρη, ενώ είναι άγνωστο αν θα παίξει κάτω από τα δοκάρια ο Γλύκος ή Καρνέζης, που ξεπέρασε τον τραυματισμό του.
«Τρώγοντας έρχεται η όρεξη» για την εθνική μας ομάδα ποδοσφαίρου... Όμως η μεγαλύτερη συζήτηση γίνεται για το αν θα ξεκινήσει ή όχι ο Κώστας Κατσουράνης. Το... ιντερνετικό αίτημα ενάντια στη συμμετοχή του, αποτελεί ασέβεια στην προσφορά ενός πολύ σπουδαίου ποδοσφαιριστή, αλλά από την άλλη δεν είναι εκτός ποδοσφαιρικής λογικής, αν ο Σάντος προτιμήσει τη γρήγορη ομάδα, που παρατάχθηκε κόντρα στην Ακτή, με τον Χριστοδουλόπουλο στο αριστερό άκρο και τον Σαμαρά στην κορυφή της επίθεσης. Ο ίδιος ο Σάντος δήλωσε: «Αυτή είναι μια δουλειά που έχουμε αρχίσει από την πρώτη μέρα και περίμενα να τη δω κάποια στιγμή να βγαίνει στο γήπεδο. Έχουμε δουλέψει σε αυτό το στιλ παιχνιδιού και ικανοποιήθηκα που αυτό έγινε στο κρίσιμο ματς. Έχουμε δει ότι η ομάδα έχει παίξει σε παρόμοια επίπεδα απόδοσης όπως στα δύο ματς με τη Ρουμανία, που είχαμε καλή απόδοση αμυντικά και επιθετικά. Και πλέον πρέπει να πείσουμε τους ποδοσφαιριστές ότι μπορούμε να παίζουμε έτσι. Πρέπει να το κάνουμε ανεξάρτητα από τον αντίπαλο».
Και ο ομοσπονδιακός τεχνικός συνέχισε: «Η Κόστα Ρίκα παίζει με 4-5-1 και είναι εντελώς διαφορετικό το στιλ παιχνιδιού της από την Ακτή Ελεφαντοστού. Πρέπει να βρούμε στρατηγική που δεν θα αφήσουμε την Κόστα Ρίκα να φτιάξει φάσεις και να κάνουμε εμείς πολλές ευκαιρίες». Η Κόστα Ρίκα είναι μια ομάδα που νίκησε 3-1 την Ουρουγουάη, 1-0 την Ιταλία και δεν έχασε (0-0) από την Αγγλία. Ο 32χρονος αμυντικός Μάικλ Ουμάνα δήλωσε: «Είναι αστείο. Ήμασταν η πρώτη Σταχτοπούτα και τώρα είμαστε μεταξύ των φαβορί. Αυτό είναι το ποδόσφαιρο. Πρέπει να κρατήσουμε τα πόδια μας στο έδαφος και να μην χάσουμε από τα μάτια μας τους στόχους μας». «Είχαμε ασχοληθεί με την Κολομβία και την Ακτή Ελεφαντοστού, αλλά τελικά έγινε το λιγότερο αναμενόμενο. Τώρα πρέπει να επικεντρωθούμε στην Ελλάδα, για την οποία γνωρίζουμε ελάχιστα πράγματα. Ο Τζόελ Κάμπελ που παίζει στην Ελλάδα μας έχει πει σε γενικές γραμμές τι πρέπει να προσέξουμε και μας έχει επισημάνει ότι το επίπεδο των Ελλήνων είναι δυνατό. Διαθέτουν πολύ καλή αμυντική λειτουργία και είναι επικίνδυνοι στην επίθεση. Τους είδαμε με την Ακτή Ελεφαντοστού και βγάλαμε ορισμένα συμπεράσματα. Η Ελλάδα προκρίθηκε, επειδή είναι καλύτερη ομάδα απ’ τις υπόλοιπες» δήλωσε στην ιστοσελίδα της ομοσπονδίας της Κόστα Ρίκα ο Γέλτσιν Τεχέδα...
Το πρόγραμμα των «νοκ άουτ» μέχρι και τον τελικό Η φάση των «16» ξεκίνησε χθες Σάββατο με τις αναμετρήσεις Βραζιλίας - Χιλής (49) και Κολομβίας - Ουρουγουάης (50). Το υπόλοιπο πρόγραμμα των «νοκ άουτ» μέχρι τον τελικό είναι: Σήμερα: Φορταλέζα 7.00 μ.μ. Ολλανδία - Μεξικό (53), Ρεσίφε 11.00 μ.μ. Κόστα Ρίκα - Ελλάδα (54). Αύριο Δευτέρα (30.6): Μπραζίλια 7.00 μ.μ. Γαλλία - Νιγηρία (51), Πόρτο Αλέγκρε 11.00 μ.μ. Γερμανία - Αλγερία (52). Τρίτη (1.7): Σάο Πάολο 7.00 μ.μ. Αργεντινή - Ελβετία (55), Σαλβαντόρ 11.00 μ.μ. Βέλγιο - ΗΠΑ (56). Προημιτελικοί:
Παρασκευή (4.7): Ρίο Ντε Τζανέιρο 7.00 μ.μ. νικητές 51-52 (58), Φορταλέζα 11.00 μ.μ. νικητές 49-50 (57). Σάββατο (5.7): Μπραζίλια 7.00 μ.μ. νικητές 55-56 (60), Σαλβαντόρ 11.00 μ.μ. νικητές 53-54 (59). Ημιτελικοί: Τρίτη (8.7): Μπέλο Οριζόντε 11.00 μ.μ. νικητές 57-58 (61). Τετάρτη (9.7): Σάο Πάολο 11.00 μ.μ. νικητές 59-60 (62). Μικρός τελικός: Σάββατο (12.7): Μπραζίλια 11.00 μ.μ. ηττημένοι 61-62. Τελικός: Κυριακή (13.7): Ρίο Ντε Τζανέιρο 11.00 μ.μ. νικητές 61-62.
60
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 29 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ ΚΥΡΙΑΚΗ
ALPHA, 21.00
Η ΠΡΟΤΑΣΗ Ρομαντική κομεντί, παραγωγής 2009, με τους Σάντρα Μπούλοκ, Ράιαν Ρέινολντς. Όταν η Μάργκαρετ, ακριβοπληρωμένο στέλεχος σε εκδοτικό οίκο, έρχεται αντιμέτωπη με το ενδεχόμενο να χάσει την άδεια παραμονής της στις ΗΠΑ για να «επαναπατριστεί» στον Καναδά, αποφασίζει μέσα στην απόγνωσή της να δηλώσει αρραβωνιασμένη με τον Άντριου, τον ανυποψίαστο βοηθό της που ταλαιπωρεί καθημερινά για χρόνια. Ο Άντριου δέχεται να συμμετάσχει στην απάτη υπό την προϋπόθεση ότι θα επισκεφθούν την Αλάσκα, όπου η Μάργκαρετ θα γνωρίσει την οικογένεια του Άντριου.
ΤΗΛ.: 210-69.03.000
ΠΙΑΣΕ ΜΕ, ΑΝ ΜΠΟΡΕΙΣ Ένας πράκτορας του FBI βάζει σκοπό της ζωής του να συλλάβει τον Φρανκ Αμπαγκνάλ, σπεσιαλίστα στις πλαστογραφήσεις επιταγών, ο οποίος σε ηλικία μόλις 21 ετών άσκησε τα επαγγέλματα του πιλότου, του γιατρού και του δικηγόρου. Ο Φρανκ επί 5 χρόνια κατόρθωσε να κλέψει 2,5 εκατ. δολλάρια κυρίως από ακάλυπτες επιταγές. Πρόκειται για ταινία βασισμένη σε αληθινή ιστορία, σκηνοθετημένη το 2002 από τον Στίβεν Σπίλμπεργκ. Παίζουν: Λεονάρντο Ντι Κάπριο, Τομ Χανκς, Κρίστοφερ Γουόκεν.
ΤΗΛ.: 210-34.21.201-4
STAR, 21.00
ΣΟΥΠΕΡΜΑΝ - Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ Περιπέτεια φαντασίας, παραγωγής 2006. Η επιστροφή του Σούπερμαν στη Γη από τον πλανήτη Κρύπτον είναι γεμάτη απρόοπτες εξελίξεις. Η παλιά του αγάπη, η Λόις Λέιν, είναι αρραβωνιασμένη και μητέρα ενός αγοριού. Το μέλλον του πλανήτη απειλείται από τη φιλοδοξία του ψυχοπαθούς Λεξ Λούθορ, ο οποίος σκοπεύει να δημιουργήσει μια καινούρια ήπειρο, καταποντίζοντας τις παλιές ηπείρους και οδηγώντας στον θάνατο δισεκατομμύρια ανθρώπους. Ο Σούπερμαν είναι αποφασισμένος να τον σταματήσει και να κερδίσει πίσω την καρδιά της Λόις. Παίζουν: Μπράντον Ρουθ, Κέιτ Μπάζγουορθ, Κέβιν Σπέισι, Τζέιμς Μάρσντεν.
STAR
07.00 Παιδικό πρόγραμμα 13.30 Σύζυγος κατά λάθος. Κομεντί 15.15 Τα φιλαράκια (Ε) 16.40 Mike and Molly 17.40 Ειδήσεις στη νοηματική 17.50 Revolution 18.45 Ηοuse 19.45 Eιδήσεις 20.55 Κλήρωση Τζόκερ 21.10 Οι Πόντιοι New generation. Ελληνική κωμωδία 23.45 Φονικό όπλο 3. Αστυνομική περιπέτεια 02.00 24 ώρες προθεσμία. Κομεντί 03.45 Επισκέπτες της συμφοράς. Κωμωδία
ALPHA
06.00 Άκατα μάτατα με τα Ζουζούνια (Ε) 07.00 Πρωινή ενημέρωση Alpha 10.00 Μες στην καλή χαρά 14.00 Ειδήσεις 14.10 Formula 1 16.55 Δελτίο στη νοηματική γλώσσα 17.00 Αννίτα SOS 19.00 Eιδήσεις 20.00 Τι θα φάμε σήμερα, μαμά; 21.00 Φύλακας αγγέλων. Δράσης 23.45 Άκου τι είπαν! (Ε) 00.30 Θυρίδα τηλεπώλησης
ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΕΣ ΠΑΡΕΕΣ Κωμική περιπέτεια, παραγωγής 2010, με τους Τομ Κρούζ, Κάμερον Ντίαζ, Πίτερ Σάσγκααρντ, Βαιόλα Ντέιβις. Προσπαθώντας να προλάβει τον γάμο της αδελφής της, η Τζουν θα γνωρίσει τυχαία στο αεροδρόμιο τον γοητευτικό Ρόι. Η έλξη που αισθάνονται μεταξύ τους είναι ακατανίκητη. Η Τζουν όμως δεν θα προλάβει να χαρεί για πολύ, αφού γρήγορα διαπιστώνει ότι έχει μπλέξει άσχημα σε ένα πλανητικών διαστάσεων κυνηγητό ανάμεσα σε κατασκόπους της CIA, όπου η ίδια παίζει τον ρόλο ασπίδας για έναν πράκτορα που αποσκίρτησε από την υπηρεσία.
ΑΝΤ1
07.00 TV quiz 09.00 Τα κορίτσια του μπαμπά (Ε) 09.50 Θα βρεις το δάσκαλό σου (Ε) 10.50 Ονειροπαγίδα (Ε) 12.00 TV quiz 12.20 Φίλα το βάτραχό σου (Ε) 13.00 Ειδήσεις 13.30 Πρωταθλητές στο σκονάκι. Κωμωδία 15.30 Λίτσα.com (E) 16.40 Ο πόλεμος των άστρων (Ε) 17.50 Ειδήσεις στη νοηματική γλώσσα 18.00 Ραντεβού στον αέρα. Κωμωδία 20.00 Ειδήσεις 21.15 Πιάσε με αν μπορείς. Κομεντί 00.20 Total blackout US version 01.30 Super game
ΤΗΛ.: 212-21.24.000
ALPHA, 22.30
MEGA
06.00 Βέρα στο δεξί (Ε) 07.00 MEGA Σαββατοκύριακο 10.00 Αν θυμηθείς τ’ όνειρό μου (Ε) 11.00 Βίος ανθόσπαρτος (Ε) 12.10 Εμείς κι εμείς (Ε) 13.10 Dr. Cook 14.00 Eιδήσεις 14.50 Η οικογένεια βλάπτει (Ε) 16.00 LAPD (E) 16.45 Eιδήσεις 16.50 Drop dead diva (E) 17.50 Το κόκκινο δωμάτιο (Ε) 18.50 Από την Πόλη έρχομαι 20.00 Eιδήσεις 21.15 Επτά θανάσιμες πεθερές (Ε) 00.10 Drop dead diva (E) 01.00 Ελλάς ολέ! Δεν σταματώ να τραγουδώ. Έκτακτη αθλητική εκπομπή 03.00 Ίχνη (Ε)
ΤΗΛ.: 210-68.86.100
ΑΝΤ-1, 21.15
ΔΕΥΤΕΡΑ
ΤΗΛ.: 210-48.00.170-4
ΣΚΑΪ
06.30 Καλημέρα με τον Γιώργο Αυτιά 10.00 Σαββατοκύριακο με δράση 12.00 Eco news 12.30 Goal χωρίς σύνορα 13.15 Ιστορίες Γης 14.15 Γεύσεις στη φύση 15.15 Ελλήνων γεύσεις 16.00 Ο κόσμος ανάποδα 17.00 Joy (Ε) 19.00 Άριστη κουζίνα (Ε) 20.00 Γλυκές αλχημείες (E) 21.00 Ειδήσεις 22.00 Ευτυχίας 22 22.30 Top gear 23.30 Οι επιζήσαντες 00.30 Deadly women
ΤΗΛ. 210-36.73.366
ΒΟΥΛΗ
11.45 Ώρα παράδοσης 12.45 Κοντσέρτο με τον Άλμπρεχτ Μάγερ 14.00 Η αυτοκρατορία της καμήλας 15.00 Κάρτα μέλους 16.00 Τι λέει ο νόμος 17.20 Αστικό τοπίο 18.00 Ύδρα - δοκός: Τα μυστικά του χρόνου 19.15 Λέοναρντ Κοέν, ο δικός μας άνθρωπος 20.00 Οι κολυμβητές 21.00 «Kαι γλώσσα εγένετο»... 22.00 «Η στέψη της Ποππαίας». Όπερα
ΤΗΛ.: 210-69.03.000
MEGA
06.45 Koινωνία ώρα Mega 10.00 Πρωινό mou 13.10 Εμείς κι εμείς (Ε) 14.00 Eιδήσεις 14.50 Δέκα λεπτά κήρυγμα (Ε) 16.30 Ειδήσεις 16.40 S!ngles (Ε) 17.40 Eραστής δυτικών προαστίων (Ε) 18.50 Ευτυχισμένοι μαζί (Ε) 20.00 Ειδήσεις 21.15 Είσαι το ταίρι μου (Ε) 22.30 Το σπίτι της Έμμας (Ε) 23.45 Safe sex (E) 00.45 Kidnapped 01.45 I Quiz 03.00 Ο τυχοδιώκτης των πέντε ηπείρων 04.00 Φεύγα (E)
ΤΗΛ.: 210-68.86.100
ΑΝΤ1
06.00 Ελλάς, το μεγαλείο σου (Ε) 07.00 Πρωινό ΑΝΤ1 10.00 Το πρωινό 12.50 Με αγάπη 13.00 Ειδήσεις 13.30 TV Quiz 13.50 Άκρως οικογενειακόν (Ε) 15.00 Κωνσταντίνου και Ελένης (Ε) 16.00 Το καφέ της Χαράς (Ε) 17.40 Ειδήσεις. Δελτίο στη νοηματική γλώσσα 17.50 Bαλς με δώδεκα θεούς 18.50 Ελληνική σειρά (Ε) 20.00 Ειδήσεις 21.15 Karadayi 22.15 Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής 23.15 Grey’s anatomy 00.15 Shark
ΤΗΛ.: 210-34.21.201-4
STAR
06.15 Office: Αn American workplace 07.15 Παιδικό πρόγραμμα 08.15 ΦΜ Live (E) 10.00 Live U 13.00 Mελέτησέ το 14.45 ΦΜ Live 16.30 Ειδήσεις. Δελτίο στη νοηματική 16.45 Μίλα 18.40 Η προδοσία 19.45 Ειδήσεις. Δελτίο στη νοηματική 21.00 Superman - H Επιστροφή. Περιπέτεια 00.15 Και ξαφνικά σκοτάδι. Θρίλερ μυστηρίου 02.15 Θανάσιμη σκευωρία. Δραματική
ΤΗΛ.: 212-21.24.000
ALPHA
07.00 Παιδικό πρόγραμμα 08.00 Happy Day στον Alpha (Ε) 10.15 Shop TV 11.00 Θυρίδα τηλεπώλησης 11.15 Μικρή γιατρός 12.00 Ειδήσεις 13.00 Ελένη - Best of 16.00 Δέστε τους! - Best of 17.35 Ειδήσεις. Δελτίο στη Νοηματική 17.45 Άκου τι είπαν! 18.30 Ειδήσεις 20.00 Κάτι ψήνεται (Ε) 21.00 Μην αρχίζεις τη μουρμούρα 21.45 Από άλλο ανέκδοτο 22.30 Eπικίνδυνες παρέες. Ρομαντική κομεντί 00.45 Άκου τι είπαν! (Ε) 01.30 Διαγωνισμός ομορφιάς. Κωμωδία
ΤΗΛ.: 210-48.00.170-4
ΣΚΑΪ
06.00 Πρώτη γραμμή 10.00 Tώρα 11.45 Έρρωσο... Να είσαι γερός 12.00 Magazino 13.00 EXceL!ent 14.00 America’s next top model 15.00 To κάστρο του Τακέσι 16.00 Βιολέτα 17.00 Chef στον αέρα (Ε) 17.50 Δελτίο στη νοηματική 18.00 ΣΚΑΪ στις 6 20.00 CSI Λος Άντζελες 21.00 Ειδήσεις 22.15 CSI Λας Βέγκας 23.15 CSI Μαϊάμι 00.30 H δίκη στον ΣΚΑΪ 02.15 Red Bull X - fighters 2014 Osaka (E)
ΤΗΛ. 210-36.73.366
ΒΟΥΛΗ
14.00 Φώρα πορείας 16.00 O μαγικός κόσμος της φύσης 17.00 Ειδήσεις 18.00 Θεός και αυτοκράτορας: Ο λευκός ελέφαντας 19.00 Μάνα Γη 20.00 Αναζητώντας τον πολιτισμό μας: Από το Ουζμπεκιστάν στη Συρία 21.00 Ζαν Μισέλ Μπασκιά 22.00 Δελτίο ειδήσεων στη νοηματική γλώσσα 22.15 Η Αμερική εναντίον του Τζον Λένον 23.50 Σκάκι και Ψυχρός Πόλεμος 00.30 Το πανόραμα του αιώνα, 1914-1915
ΕΥΧΑΡΙΣΤΗΡΙΟ Η Αγγελική, ο Βασίλης και η Ελένη, μαθητές στο Ευρωπαϊκό Σχολείο των Βρυξελλών, ζήτησαν από τους φίλους τους αντί για δώρο στα γενέθλιά τους, χρήματα για να στηρίξουν την προσπάθεια που κάνουμε στο ΚΙΦΑ, προκειμένου να στηρίξουμε -όσο μπορούμε- το κοινωνικό πρόβλημα της υγείας των ανασφάλιστων συμπολιτών μας, ιδιαίτερα των παιδιών. Τους ευχαριστούμε με συγκίνηση. Κοινωνικό Ιατρείο και Φαρμακείο Αλληλεγγύης Αθήνας.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 29 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
MEDIA
61
ΈχουΜΜΕ και λέΜΜΕ Επιμένουν με τον Τύπο Δύο νέες εφημερίδες ετοιμάζονται να προστεθούν στην αγορά της Κυριακής, η οποία εμφανίζει σοβαρή κάμψη τα τελευταία χρόνια. Η μία είναι η εφημερίδα «Εξελίξεις» του παλαιού εκδότη Μιχάλη Ανδρουλιδάκη, ο οποίος επιμένει στην έκδοση φύλλου, παρά τις δικαστικές του περιπέτειες. Τη διεύθυνση, λέγεται, θα έχει ο ίδιος ο Ανδρουλιδάκης και την αρχισυνταξία του πολιτικού ρεπορτάζ ο Κωστής Παρράς. Η δεύτερη είναι το κυριακάτικο φύλλο της «Κontra News» του Γιώργου Κουρή, το οποίο ετοιμάζει ο δημοσιογράφος Αιμίλιος Λιάτσος. Ο οποίος επιπλέον θα παρουσιάζει από τη νέα σαιζόν καθημερινή βραδινή εκπομπή στον τηλεοπτικό Kontra. Κινητικότητα στα αθλητικά 1 Στον Όμιλο Κουρτάκη περνάει ο αθλητικός ραδιοφωνικός σταθμός Sentra FM, ο οποίος ανήκει στον Όμιλο της «Πήγασος» οικογένειας Μπόμπολα. Η πλευρά Κουρτάκη, αφού εξασφάλισε τη συχνότητα του 902 FM του ΚΚΕ και ίδρυσε τον «Παραπολιτικά» FM, εδώ και μήνες διερευνούσε την αγορά προκειμένου να αγοράσει δεύτερη συχνότητα, για την εκπομπή αθλητικού ραδιοφωνικού σταθμού. Σε επόμενο χρόνο ενδέχεται να ακολουθήσει και η εξαγορά της εφημερίδας και της ιστοσελίδας «Goal News» του ίδιου Ομίλου. Κινητικότητα στα αθλητικά 2 Εν τω μεταξύ, άλλες πληροφορίες, μη διασταυρωμένες, κάνουν λόγο για ενδιαφέρον του Ομίλου Αλαφούζου για τον ραδιοφωνικό σταθμό Nova / Σπορ FM, τον μεγαλύτερο αθλητικό ραδιοσταθμό. Οι ίδιες πληροφορίες υποστηρίζουν ότι έχει ήδη γίνει επαφή μεταξύ των δύο πλευρών. Νέα αθλητική εφημερίδα είναι έτοιμη στη Θεσσαλονίκη, με τον τίτλο «Αρένα Press». Προγραμματίστηκε να κυκλοφορήσει χθες, με επικεφαλής τον δημοσιογράφο Νίκο Πετρουλάκη. Μονοπώλιο και η συνδρομητική τηλεόραση; Σημαντικές κινήσεις γίνονται το τελευταίο διάστημα γύρω από τη συνδρομητική τηλεόραση, με στόχο τα μερίδια αγοράς. Αφού η Vodafone και η Wind έχουν αποκτήσει υψηλά ποσοστά στη Forthnet / Nova, τελευταίες πληροφορίες θέλουν και τον ΟΤΕ να ενδιαφέρεται για τη συνδρομητική τηλεόραση Nova, αν και έχει ήδη αναπτύξει τη δική του συνδρομητική τηλεοπτική πλατφόρμα, τον ΟΤΕ TV. Ο ΟΤΕ επιβεβαίωσε επισήμως τις επαφές με τον βασικό μέτοχο της Forthnet / Nova, την εταιρεία Forgendo, με ανακοίνωσή του. Από την πλευρά της η Forthnet ανακοινώνει ότι «δεν βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις με τον ΟΤΕ Α.Ε.» και συμπληρώνει ότι «θα ενημερώσει το επενδυτικό κοινό αμέσως μόλις ενημερωθεί σχετικώς». Πρόταση για την ίδρυση Ακαδημίας Δημοσιογραφίας στο πλαίσιο της ΕΣΗΕΑ κατέθεσε η γενική γραμματέας Μαριλένα Κατσίμη. Σύμφωνα με την πρόταση, η Ακαδημία θα μεριμνά για τη βελτίωση και εξύψωση του μορφωτικού και επαγγελματικού επιπέδου των μελών της, πάνω σε τρεις βασικούς άξονες: α) την εξέλιξη της τεχνολογίας και την παρουσία νέων μέσων β) τους συνεταιρισμούς και τα αυτοδιαχειριζόμενα μέσα και γ) την επιμόρφωση και την πρακτική των δημοσιογράφων. Η χρηματοδότησή της θα προέρχεται από εθνικούς πόρους ή ευρωπαϊκά προγράμματα. Ισόβιοι στο ΕΣΡ; Παρατείνεται η θητεία του προέδρου του ΕΣΡ Ι. Λασκαρίδη και δύο ακόμα μελών του οργάνου, με τροπολογία σε άσχετο νομοσχέδιο. Έχουν πλέον συμπληρώσει 12 συναπτά έτη θητείας και βαδίζουν για το 13ο. Η συνταγματικά ορισμένη θητεία τους είναι 4+4 χρόνια, ενώ η παράτασή της δεν μπορεί να υπερβαίνει τους 8+8 μήνες, σύμφωνα με απόφαση του ΣτΕ. Αυτά. Και η Χ.Α. στο ΕΣΡ; Εν τω μεταξύ, όπως πληροφορούμαι, θέση στη σύνθεση του ΕΣΡ διεκδικεί να έχει και η Χρυσή Αυγή, ως κόμμα του κοινοβουλίου και του Ευρωκοινοβουλίου. Μάλιστα έκανε και τις σχετικές κινήσεις προς το προεδρείο της Βουλής, μετά την απώλεια του μέλους του ΕΣΡ Άρη Σταθάκη. Στην αντεπίθεση περνούν οι εργαζόμενοι της εφημερίδας «Επενδυτής», αφού, μετά από απεργίες και επίσχεση εργασίας και ενώ περιμένουν την επανέκδοση της εφημερίδες, δεν έχουν διαπιστώσει καμία πρόθεση καταβολής των χρεωστούμενων. Έτσι, στρέφονται με νέα αγωγή για το σύνολο δεδουλευμένων και δικαιωμάτων επίσχεσης όλων των εργαζομένων κατά της εταιρείας DBAS και των μετόχων της και προχωρούν σε αναγκαστική εκτέλεση επί του βασικού περιουσιακού στοιχείου της DBAS, του τίτλου «Επενδυτής». Επίσης επιμένουν στην ποινική δίωξη των υπευθύνων της εταιρείας, βάσει των καταγγελιών που ήδη εδώ και μήνες έχουν διαβιβαστεί στην αρμόδια εισαγγελική αρχή. ΑΓΓΕΛΑ ΝΤΑΡΖΑΝΟΥ
Στο περιθώριο της ψηφιακής τηλεόρασης η ΝΕΡΙΤ ΤΗΣ ΑΓΓΕΛΑΣ ΝΤΑΡΖΑΝΟΥ
Εκτός ψηφιακής εποχής έχει τεθεί η ΝΕΡΙΤ, η κρατική τηλεόραση που η κυβέρνηση προσπαθεί να ιδρύσει εδώ και ένα χρόνο, προκειμένου να αντικαταστήσει την ΕΡΤ, με φτωχά ωστόσο αποτελέσματα. Κι αυτό γιατί η ΝΕΡΙΤ, μεταξύ των άλλων ελλείψεων που παρουσιάζει (π.χ. ότι «νοικιάζει» εργαζόμενους από το υπουργείο Οικονομικών και δεν γίνεται δεκτή στην Ένωση δημοσίων τηλεοράσεων της Ευρώπης - EBU), δεν έχει επίσης τη δυνατότητα ψηφιοποίησης της μεταφοράς του σήματός της. Γι’ αυτόν τον λόγο αναγκάζεται να χρησιμοποιεί τις υπηρεσίες της Digea, της εταιρείας των ιδιωτικών καναλιών πανελλαδικής εμβέλειας (Mega, ANT1, Alpha κ.λπ.) προκειμένου να καταφέρει να συμμετάσχει στην ψηφιοποίηση του δικτύου της Πελοποννήσου (switch off) που πραγματοποιήθηκε νωρίς το πρωί την περασμένη Παρασκευή. Από πρωτοπόρος η ΕΡΤ στην ψηφιακή εκπομπή τα προηγούμενα χρόνια, έχει γίνει τώρα ουραγός ως ΝΕΡΙΤ και, παρ’ ότι έχει το δικαίωμα, ως εκ του νόμου «πάροχος δικτύου», να αναπτύξει το δικό της αυτόνομο δίκτυο, αναγκάζεται τώρα να αγοράσει υπηρεσίες από τον ιδιώτη πάροχο. Τα κανάλια ΝΕΡΙΤ και ΝΕΡΙΤ Sports, το Κανάλι της Βουλής και το ΡΙΚ οδηγούνται να ενοικιάσουν χώρο από την Digea ένα multiplex για την εκπομπή του σήματός τους έως ότου η ΝΕΡΙΤ στήσει το δικό της ιδιόκτητο δίκτυο πομπών και αναμεταδοτών στην Πελοπόννησο. Το ύψος του ενοικίου που θα καταβάλει η ΝΕΡΙΤ για την ψηφιακή μετάδοση των τεσσάρων καναλιών δεν έχει ανακοινωθεί, όμως θα αποτελεί μια καλή τονωτική ένεση για τους χαμηλούς
Πρωτοπόρος ως ΕΡΤ, σήμερα λαμβάνει υπηρεσίες μεταφοράς σήματος από την Digea
προϋπολογισμούς των μετόχων της Digea (Mega, ANT-1 και λοιπών) που βρίσκονται σε δυσκολία να αντεπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους. Να σημειωθεί, ως τάξη μεγέθους, ότι η Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων - ΕΕΤΤ έχει προτείνει τιμολόγιο για πανελλαδική κάλυψη τηλεοπτικών σταθμών ύψους 100.000 ευρώ τον μήνα. Με τον τρόπο αυτόν η Digea κατορθώνει να γίνει μοναδικός και μονοπωλιακός πάροχος δικτύου στην Πελοπόννησο, αφού μεταδίδει ψηφιακά, εκτός από τα κανάλια πανελλαδικής εμβέλειας, επίσης τα κανάλια της πλατφόρμας της ΝΕΡΙΤ και ακόμα 16 τοπικά περιφερειακά κανάλια με εμβέλεια σε όλη την Πελοπόννησο, τα παράλια της Στερεάς Ελλάδας και μέρος της Ζακύνθου: από την Πάτρα το Αchaia και το Super-B, από την Τρίπολη την Αρκαδική Τηλεόραση, από την Κόρινθο το Axion, το Ηλέκτρα, το RTP και το Super, από την Καλαμάτα το Βest, το Μεσόγειος και το ΝΕΤ, από το Άργος το DR, από τη Σπάρτη το Ελλάδα TV, α-
πό τη Ζάκυνθο το Ιόνια TV, από τη Ναύπακτο το Lepando, από το Ναύπλιο το MAX και από τον Πύργο Ηλείας το ΟΡΤ. Σύμφωνα με πληροφορίες, το ενοίκιο στην Digea αγγίζει τα 4.300 ευρώ τον μήνα για τα περιφερειακά κανάλια και για το σύνολο των σημείων εκπομπής. Η ανάγκη αγοράς τεχνολογικού εξοπλισμού, δηλαδή νέων, ψηφιακών πομπών αναμετάδοσης είχε επισημανθεί ως αναγκαία στην ΕΡΤ ήδη δύο χρόνια πριν και στη συνέχεια. Γιατί όμως ο κ. Γκίκας Μάναλης, τότε, να κηρύξει διαγωνισμό, αφού γνώριζε καλά ότι πρόκειται να κλείσει την ΕΡΤ; Η ΝΕΡΙΤ λοιπόν σήμερα έχει μείνει χωρίς ψηφιακούς πομπούς και αναμεταδότες, αλλά και χωρίς το εξειδικευμένο τεχνικό επιστημονικό προσωπικό που μπορεί να βάλει μπρος μια τέτοια επένδυση. Η ΝΕΡΙΤ ανακοίνωσε προ ημερών την προκήρυξη ανοικτού διεθνούς διαγωνισμού για την προμήθεια πομπών αναμετάδοσης, συνολικού προϋπολογισμού που θα αγγίζει τα 6,8 εκατ. ευρώ.
Ψηφιακή Πελοπόννησος Χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα, αποκλειστικά με ψηφιακό σήμα, εκπέμπουν οι τηλεοπτικοί σταθμοί στην Πελοπόννησο, μετά το switch off, τα ξημερώματα της Παρασκευής. Ψηφιακά εκπέμπουν πλέον και τα 19 σημεία εκπομπής στην Πελοπόννησο, για ένα εκατομμύριο τηλεθεατές. Τι σημαίνει αυτό για τους κατοίκους της Πελοποννήσου; Κατ’ αρχάς ότι πρέπει να διαθέτουν ψηφιακούς δέκτες τηλεόρασης για την πρόσληψη του σήματος ή έστω ψηφιακό αποκωδικοποιητή. Σημαίνει επίσης ότι θα πρέπει να επανασυντονίσουν τις τηλεοράσεις τους, προκειμένου να λαμβάνουν το νέο σήμα.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 29 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
62 «Αν ψάχνετε απάντηση στο δίλημμα ‘πατριωτισμός ή διεθνισμός’, κοιτάξτε τον Μανώλη Γλέζο». Αλέξης Τσίπρας.
ΡΗΣΕΙΣ&
ΑΝΤΙΡΡΗΣΕΙΣ
«Θέλω μια δεύτερη θητεία στην Κομισιόν» Μαρία Δαμανάκη (Λογικό. Είναι πολύ λίγα τα 1.800 ευρώ της σύνταξης)
ΚΑΚΟΗΘΕΙΕΣ
ΥΠΟ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΥΡΙΤΣΕΩΣ & ΑΓΓΕΛΟΥ ΤΣΕΚΕΡΕΩΣ
Νικήσαμε τον Αιγιαλό Ελεφαντοστού, τώρα μπορούμε να τον χτίσουμε Ορίστε. Περάσαμε στους 16 στο Μουντιάλ, αποφυλακίστηκε ο Λαυρεντιάδης και δόθηκε και παράταση για τις φορολογικές δηλώσεις. Τι άλλο θέλετε για να πειστείτε ότι βγαίνουμε από το Μνημόνιο;
Σαλαμινομάχων, παραχωρούνται σε ιδιώτες και οι Θερμοπύλες.
Αλλάζουν οι χρήσεις γης, προκειμένου κάθε ελληνική οικογένεια να αποκτήσει δίπλα στο σπίτι της τη χωματερή των ονείρων της.
Καιρός ήταν να πουληθούν οι τύμβοι. Έχουν λειτουργικά έξοδα και επιβαρύνουν τον Έλληνα φορολογούμενο.
Ευτυχώς, γιατί για να πάμε σε χώρο καύσης απορριμμάτων, έπρεπε να ταξιδέψουμε χιλιόμετρα ολόκληρα.
Άσε που όλοι εκεί μέσα έχουνε μπει με μέσον.
Άσε που έχουμε τη μικρότερη αναλογία σκυλάδικων ανά κάτοικο σε ολόκληρη την Ευρώπη. Ευτυχώς από τις ρυθμίσεις εξαιρέθηκε την τελευταία στιγμή το Παλαιό Ψυχικό. Αρκετή υποβάθμιση έχει με τις πρεσβείες, μην το φορτώσουμε και με βουλκανιζατέρ. Η αλήθεια πάντως είναι ότι αυτή η ιστορία με τις καθορισμένες χρήσεις γης ήταν μεγάλο πρόβλημα για την ανάπτυξη της χώρας. Ήθελε ο άλλος να ανοίξει μια οχλούσα βιομηχανία στην Πανόρμου, να εξυπηρετείται και από το μετρό, και τον στέλναμε στου διαόλου τη μάνα. Το ίδιο πρόβλημα αντιμετωπίσανε και οι άποικοι με τους Ινδιάνους στην Αμερική. Τι θα πει, ρε φίλε, εδώ βόσκουνε βίσωνες; Ισοδύναμα για την αποκατάσταση των αποδοχών στους δικαστικούς αναζητεί η κυβέρνηση. Ήδη αφήσανε μετεξεταστέους το 40% των μαθητών στα Λύκεια, αλλά η τρόικα μάλλον θα ζητήσει περισσότερα. Ίσως να αυξήσουμε και λίγο τις ποινές. Προχωρούν οι αποκρατικοποιήσεις από το ΤΑΙΠΕΔ. Μετά τον τύμβο των
Τον τύμβο του Μαραθώνα τον έχουμε παραχωρήσει στον Δημοσθένη Βεργή.
Θα τις αγοράσει περσικό fund και θα τις μετατρέψει σε θεματικό πάρκο. Να πηγαίνουν και αυτοί οι περίεργοι με τις περικεφαλαίες να ξεδίνουν μόλις τελειώσει το Μουντιάλ. Η Όλγα Κεφαλογιάννη έχει υπολογίσει ότι μόλις μαθευτεί ότι φύγαμε από εκεί θα κατέβει από την Περσία κανένα εκατομμύριο τουρίστες. Οι ιδιωτικοποιήσεις των Περσικών πολέμων είναι προαπαιτούμενο για τη δόση του Ιουνίου. Για του Ιουλίου πρέπει να ιδιωτικοποιήσουμε Πελοποννησιακό Πόλεμο και διάφορα ρωμαϊκά. Από ρωμαϊκά έχουμε το Ηρώδειο και τους στύλους του Ολυμπίου Διός, αλλά από Πελοποννησιακό Πόλεμο δεν έχει μείνει κάτι. Εκτός αν επαναφέρουμε την επιδημία πανούκλας. Από τότε που υπέγραψε την ανακωχή ο Αβραμόπουλος, ζούμε ειρηνικά με τους Σπαρτιάτες. Μόνο με τους Κορίνθιους έχουμε κάτι συνοριακές διαφορές. Ευτυχώς στον Ισθμό περιπολεί η Φρόντεξ. Το θέατρο του Διονύσου θα παραμείνει υπό δημόσιο έλεγχο, για να πετάμε ανθρώπους στα λιοντάρια. Τα βυζαντινά μνημεία θα ιδιωτικοποιηθούν επίσης όλα, εκτός από το νέο γήπεδο της ΑΕΚ.
ΤΟΥ ΒΑΓΓΕΛΗ ΧΕΡΟΥΒΕΙΜ
Ολέεε, ολέ - ολέ - ολέ! Τον κρίσιμο αγώνα της Εθνικής μας με την Ακτή του Ελεφαντοστού τον είδα σε καφενείο με φίλο μου. Ακόμη δεν είχε αρχίσει το ματς και ο φίλος άρχισε την γκρίνια. - Τι ξεφτίλα είναι αυτή; Φοράνε στις κερκίδες τσίγκινες περικεφαλαίες και χλαμύδες οι ανεγκέφαλοι! -Κάτσε ρε, του λέω, μπορεί να είναι τίποτα περίεργοι Βραζιλιάνοι που έχουν ψωνιστεί με την Εθνική μας. Μπα, ελληνικές φάτσες μοιάζουν. Και αυτοί που φωνάζουν «Ελλάααδα, ολέ - ολέ - ολέ» και αυτοί Βραζιλιάνοι είναι; Και τί πάει να πει «ολέ»; Ελληνική λέξη είναι αυτή; Προσπάθησα να τον ηρεμήσω. - Καλά, η Εθνική μας ομάδα είναι. Θα την απορρίψεις επειδή υπάρχουν μερικοί χαζοβιόληδες στις κερκίδες; - Μα δεν είναι μόνο τα ρεζιλίκια. Το ποδόσφαιρο έχει γίνει το νέο όπιο του λαού, χειραγωγείται από το μεγάλο κεφάλαιο και διευθύνεται από της πολυεθνικές. Κάτι πήγα να πω, αλλά ο Σάμαρης μόλις είχε βάλει το πρώτο γκολ και ο γκρινιάρης φίλος σταμάτησε για λίγο.
Η ώρα περνούσε όμως και οι «Ελέφαντες» είχαν ισοφαρίσει. Σκορ 1-1, και η μουρμούρα ξανάρχισε. - Και τι θα γίνει αν κερδίσουμε; Θα βγουν οι Ελληναράδες στους δρόμους να ουρλιάζουν, ξεχνώντας και ανεργία και κρίση και Μνημόνια. - Δηλαδή άμα χάσει η Εθνική μας, θα μειωθεί η ανεργία; Άσε που επί τόσο χρόνια οι ξένοι μάς λένε τεμπέληδες, σπάταλους, ανίκανους, διεφθαρμένους και τόσα άλλα. Άσε να γελάσει και λίγο τ’ αχείλι του Έλληνα. Η ισοπαλία παρατεινόταν, ο φίλος είχε αρχίσει να στριφογυρίζει στην καρέκλα του, να δαγκώνεται, να παραγγέλνει κι άλλες μπύρες, να πετάγεται με κάθε δοκάρι και άουτ των δικών μας. Έφτασε η παράταση, λίγα λεπτά ακόμη. - Σ’ τα έλεγα εγώ, τέτοιοι ανίκανοι είμ... Πέναλτυ, Σαμαράς, γκολ! Πάνω στην καρέκλα ο φίλος, ουρλιάζοντας. - Ελλάαα-δα!!! Θα τη σκίσουμε την Κόστα Ρίκα... Αμήν! ΑΝΔΡΕΑΣ ΖΕΜΠΙΛΑΣ
Πρόσκληση στο Ποτάμι Κάλεσμα σε διάλογο απηύθυνε στο ιδρυτικό συνέδριο του Ποταμιού ο γραμματέας της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ Δημήτρης Βίτσας, σημειώνοντας πως η ανασυγκρότηση της χώρας χρειάζεται πλατιά συμμαχία: «Απευθυνόμαστε, επίσης, σε όλες τις προοδευτικές πολιτικές δυνάμεις. Από την αντιμνημονιακή, αριστερή σοσιαλδημοκρατία, τους ριζοσπάστες οικολόγους έως και την πέραν του ΣΥΡΙΖΑ Αριστερά», τόνισε ο Δ. Βίτσας. Και πρόσθεσε: «Ελάτε να συζητήσουμε
για τις πρωτοβουλίες και τις ανατροπές που πραγματικά χρειάζεται ο τόπος για να ορθοποδήσει. Ελάτε να μιλήσουμε, χωρίς προκαταλήψεις και προαπαιτούμενα. Με ειλικρίνεια». Στο πλαίσιο αυτό, σημείωσε πως «το να χτίσουμε τη νέα Ελλάδα είναι ένα μεγάλο, ιστορικών διαστάσεων εγχείρημα. Γι’ αυτό χρειάζεται μια μεγάλη συμπαράταξη δυνάμεων. Από την οποία δεν περισσεύει καμιά και κανείς».
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 29 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
63
ΡΗΣΕΙΣ&ΑΝΤΙΡΡΗΣΕΙΣ
«Οι μεταρρυθμίσεις δεν είναι συμφορά για τον λαό, αλλά σωτηρία για τον τόπο». Αντώνης Σαμαράς, θεοσεβούμενος χριστιανός. Απάντηση: «Δεν αντέχει άλλο ο λαός, αυτό πρέπει να το καταλάβουμε. Πρέπει να συμβάλουμε όσο μπορούμε για να μη βουλιάξει κι άλλο η κοινωνία μας, που ζει σε χρόνια που θυμίζουν κατοχή». Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος
Είναι οι δικαστές συντεχνία;
Με Παπαδημούλη και Ιγκλέσιας
Πρόσωπο - έκπληξη θα προτείνει, σύμφωνα με πληροφορίες, η ευρωομάδα της Αριστεράς για τη θέση του προέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, συγκεκριμένα το νεαρότερο... απόκτημα της ομάδας, τον Πάμπλο Ιγκλέσιας των Podemos. Με βάση τους συσχετισμούς ωστόσο δεν έχει, δυστυχώς, ελπίδες εκλογής. Αντιθέτως, σοβαρές πιθανότητες έχει ο Δημήτρης Παπαδημούλης για μία από τις θέσεις αντιπροέδρων του σώματος, τη μοναδική σημειωτέον που θα έχει, βάσει του ποσοστού της, η Αριστερά. Ομόφωνα προτεινόμενος από την ευρωομάδα, ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ αναμένεται να είναι και ο μόνος Έλληνας ευρωβουλευτής που θα έχει τέτοια θέση. Σε λίγα 24ωρα θα ξέρουμε.
Στις δημοκρατικές κοινωνίες ισχύει αυτό που ευφυώς υποστήριζε ο Αναξίμανδρος για την ισορροπία στη φύση. Η γη ισορροπεί επειδή ασκούνται πάνω της αντίρροπες δυνάμεις. Ισορροπία υπάρχει όταν οι δυνάμεις αυτές βρίσκονται μεταξύ τους σε «σχέση δικαιοσύνης». Αυτή η αντίληψη, που θα την ονομάζαμε σήμερα κοινωνική δικαιοσύνη και κοινωνική συνοχή, μου ήρθε στον νου μετά τις αποφάσεις των ανωτάτων δικαστηρίων της χώρας για τις αμοιβές των δικαστών και των ενστόλων από τη μια και τις μειώσεις των μισθών στον ιδιωτικό τομέα ή την αντιμετώπιση των καθαριστριών από την άλλη. Πρόκειται για δύο μέτρα και δύο σταθμά, που δεν προοιωνίζονται θετικές εξελίξεις για μια κοινωνία που θέλει να λέγεται δημοκρατική. Δεν μπορεί τα θεμελιώδη δικαιώματα να υπάρχουν κατ’ αναλογίαν, ούτε να υπάρχουν δυο μέτρα και δυο σταθμά για τους πολίτες μιας χώρας. Σε μια δημοκρατική κοινωνία πρέπει να υπάρχει ισότητα, όπως μας την κληροδότησε η Γαλλική Επανάσταση, διαφορετικά η διάκριση των πολιτών σε πατρίκιους και πληβείους τορπιλίζει την ισονομία και τις δημοκρατικές αρχές. Αν τα μέλη των ανωτάτων δικαστηρίων στη χώρα μας θεωρούν πως τα δικαιώματα υπάρχουν κατ’ αναλογίαν, αν δη-
λαδή ορισμένες φορές, όπως για παράδειγμα στη σημερινή εποχή της βαθιάς κρίσης, δεν είναι καθήκον της πολιτείας να μεριμνά ώστε να γίνονται σεβαστά στον μέγιστο βαθμό τα δικαιώματα στην Υγεία, την Παιδεία, την ελευθερία έκφρασης, την εργασία, τις συλλογικές διαπραγματεύσεις, αλλά λόγω «υπέρτερου κοινωνικού συμφέροντος» μπορούν να περικόπτονται, τότε η αρχή αυτή πρέπει να ισχύει για όλους τους πολίτες. Διαφορετικά η διάκριση δείχνει αντιδημοκρατική αντίληψη ακόμη κι αν επενδύεται με τον μανδύα της υψηλότερης -υποτίθεται- θεσμικής λειτουργίας του ρόλου κάποιας ομάδας, της δικαστικής εν προκειμένω.
Αν είναι σωστό ότι οι άνθρωποι εκπαιδεύονται περισσότερο από τα δημόσια παραδείγματα, οι δικαστές των ανωτάτων δικαστηρίων της χώρας δεν δίνουν το καλύτερο παράδειγμα στους πολίτες. Ο πολιτικός, ο δικαστής, ο δημοσιογράφος, ο άνθρωπος που ασχολείται με τα κοινά, πρέπει να πείθει πρωτίστως με το προσωπικό του παράδειγμα. Ποιο είναι το προσωπικό παράδειγμα που δίνουν οι δικαστές στους πολίτες της χώρας που δοκιμάζονται σκληρά τα τελευταία χρόνια; Το δίκαιο του ισχυρού λόγω της ειδικής του θέσης στην εξουσία. Αυτό όμως προκαλεί το κοινό περί δικαίου αίσθημα των πολιτών.
Οι ανώτατοι δικαστές, αν και ομνύουν στην ισότητα ως θεμελιώδη δημοκρατική αρχή, με τις αποφάσεις τους θεωρούν ότι οι ίδιοι και οι ένστολοι είναι πιο ίσοι από τους άλλους πολίτες. Όσο δε κατεβαίνουμε σε αυτό που -λανθασμένα- θεωρείται κλίμακα της κοινωνικής ιεραρχίας, όσο περνάμε από τις δικαστικές και τις στρατιωτικές αρχές, που αποκαλούνται σκληρός πυρήνας του κράτους, στους εργαζόμενους του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα, τόσο τα δικαιώματα μπορούν να περικόπτονται για λόγους «υπέρτερου κοινωνικού συμφέροντος».
Η Δικαιοσύνη οφείλει να είναι τυφλή στις εξαρτήσεις από το κατεστημένο, πολιτικό και οικονομικό. Ευτυχώς έχουμε αρκετά δείγματα τέτοιας στάσης των δικαστών. Ταυτόχρονα, όμως, η Δικαιοσύνη οφείλει, κρατώντας τη ζυγαριά και το σπαθί, να προστατεύει πρώτα απ’ όλα τους αδύναμους από τις καταχρήσεις των ισχυρών. «Η ισότητα είναι το δίκαιον», έλεγε ο Αριστοτέλης, διαφορετικά οι δικαστές λειτουργούν ως συντεχνία. Και υποθέτω πως δεν θα το ήθελαν. Ή μήπως κάνω λάθος; ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΠΑΚΟΣ
Ν. ΠΑΠ.
ΚΑΤΑ ΤΑ ΛΟΙΠΑ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΠΑΪΚΟΥ
Όταν σταματήσουμε να πιστεύουμε ότι τα γκολ τα βάζει ο «Θεός της Ελλάδος». Όταν πάψουμε να συνδέουμε την καλή μπάλα με την «ελληνική ψυχή».
πύλη εισόδου της Κίνας προς την Ευρώπη. Αυτό θα το δούμε. Το βέβαιο είναι πως έχει γίνει πύλη εισόδου της ηρωίνης προς την Ευρώπη. Κι αυτό δεν μπορεί να μας το αμφισβητήσει κανείς, με τίποτα.
Όταν καταλάβουμε πως καμιά νίκη και καμιά πρόκριση δεν είναι «απ’ τα κόκαλα βγαλμένη».
Όσο για τις ποσότητες, τους χιλιάδες τόνους που διακινούνται από τ’ άγια χώματά μας, τους ακούς και ζαλίζεσαι.
Ουδεμία σχέση έχουσα δε με περικεφαλαίες και με χλαμύδες.
Για να κυριολεκτήσουμε, επί τω ακούσματι μαστουρώνεις.
Καθότι τι δουλειά έχει ο φάντης με το ρετσινόλαδο;
Πάντως δεν μπορείς να πεις, έχουμε πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική.
Όταν χαιρόμαστε ένα καλό αποτέλεσμα μόνο σαν τέτοιο που είναι.
Πολυδιάστατη, πολυμερή, και πληθωρική τη λες.
Και δεν είναι καθόλου λίγο. Τότε ναι, ίσως υπάρχει ελπίδα. Δεν ξέρω αν η Ελλάδα έγινε, γίνεται, θα γίνει
Από τη μια δίνουμε τα πάντα όλα στους Κινέζους κομμουνιστές. Λιμάνια, τραίνα, αεροδρόμια, τα πάντα όλα, σου λέω.
Κι από την άλλη, χαρίζουμε ακτές και παραλίες στη βασιλική οικογένεια της Ολλανδίας. Κάπου στο Πόρτο Χέλι, στην Ερμιόνη, κάπου εκεί. Έτσι είμαστε εμείς, κιμπάρηδες άνθρωποι. Και, προπαντός, ακομπλεξάριστοι. Τι κομμουνιστές και τι βασιλιάδες, αυτά είναι μόνο ταμπέλες. Που στηρίζονται σε ιδεοληψίες του παρελθόντος. Εμείς εδώ, στον δρόμο για τη «Νέα Ελλάδα», δεν έχουμε τέτοια κολλήματα. Εμείς εδώ, πάρε, κόσμε. Τ’ αφεντικό τρελάθηκε, δεν πουλάει, χαρίζει. «Ποτέ δεν χτύπησα άνθρωπο στο ψαχνό», δήλωσε έμπλεος υπερηφανείας, στο «Βήμα», ο Ανδρέας Λοβέρδος.
Α μπα, υπουργέ μου; Και οι οροθετικές εκδιδόμενες γιατί πονάνε ακόμη; Ακριβώς εκεί που λες, στο ψαχνό. Πλακώνονται, λέει, Καραμανλικοί και Γιωργοπαπανδρεϊκοί, για το ποιος ευθύνεται περισσότερο για την κρίση. Τον στίχο του ποιητή ότι «βλάπτουν και οι δύο την Συρίαν το ίδιο», δεν τον έχουν ακουστά; Έτσι, για να ηρεμήσουν δηλαδή. Εκεί δε που «κύκλοι» διευκρινίζουν ότι δεν ενδιαφέρει η Προεδρία τον Καραμανλή. Σαφέστατα υπονοώντας πως είναι γι’ άλλους ρόλους, πιο υπεύθυνους. Ε, λοιπόν, εκεί δοκιμάζεται ακόμη και το χιούμορ σου. Ο Σαμαράς δεν ξέρω αν διατηρεί το χιούμορ του εν προκειμένω. Για τη «μικρή ΔΕΗ» ενίσταται η προοδευτι-
κή συνείδηση των Πασόκων. Για τους «μεγάλους λογαριασμούς» της ΔΕΗ δεν είδα να ιδρώνει το αυτί τους. Ούτε για το «μεγάλο χαράτσι» της ΔΕΗ. Το οποίο εξάλλου αποτελεί έργο των χειρών του αρχηγού τους, μην ξεχνιόμαστε. Πανηγυρίζουμε που φέτος θα δεχτούμε, λέει, τα εκατομμύρια ξένους τουρίστες.
Για τους «58» λέω, που ξανασκάσανε μύτη. Και οι οποίοι δηλώνουν απαρηγόρητοι με την όλη κυβερνητική εικόνα. Όχι τίποτα άλλο, διευκρινίζουν, αλλά έτσι χάλια που τα πάνε οι Σαμαροβενιζέλοι, θά ‘ρθει ο ΣΥΡΙΖΑ και θα τρέχουμε. Θα το ξαναπώ, στην Ελλάδα έχουμε και την Κεντροαριστερά που μας αξίζει. Οι δικαστές έκριναν αντισυνταγματικές τις περικοπές στις συντάξεις των δικαστών!
Δεν άκουσα και πολλούς πάντως να συγκινούνται που, φέτος, τρεις στους τέσσερις Έλληνες δεν μπορούν να κάνουν διακοπές.
Οι δικαστές είχαν, προ καιρού, κρίνει αντισυνταγματικές τις περικοπές στους ένστολους.
Από στοιχεία του ΙΝΚΑ τα σχετικά, όχι του κεφαλιού μας.
Οι δικαστές έκριναν, μόλις πρόσφατα, πως καλώς απολύθηκαν οι καθαρίστριες.
Και ο ένας στους τέσσερις, μη νομίζεις, μίζερες διακοπές, τσουρούτικες, καμιά βδομάδα και αν. Μωρέ καλώς τα παιδιά τα δικά μας.
Εμ κι αυτές οι χριστιανές δεν ακούνε. Να φορέσουνε καμιά στολή, μπας και δούνε προκοπή. Καμιά τήβεννο, έστω...
Yσ τ ε ρ ό γ ρ α φ a
Η ΑΥΓΗ ΚΥΡΙΑΚΗ 29 IOYNIOY 2014
ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΕΙΔΗ ΜΠΑΛΤΑ
Του ΤΑΣΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ
Περί δομών και εστιών
ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΜΟΥΛΟΠΟΥΛΟΥ
Τα παιδιά των νοικoκυραίων ΤΟ ΚΕΝΤΡΟ είναι μια λέξη ανώδυνη, στρογγυλή, από εκείνες που δίνουν ασφάλεια. Είναι ταυτόσημη με τη μετριοπάθεια. Ένας νέος του Κέντρου (δηλαδή χωρίς ανησυχίες πολιτικές, κοινωνικές, εργασιακές) είναι το «καλό παιδί» που κάθε «νοικοκυραίος» ονειρεύεται να κάνει γαμπρό. Αλλά συνήθως δεν τον θέλουν τα κορίτσια. Πάνω σ’ αυτή τη λέξη -με την εκσυγχρονιστική της εκδοχή του μεσαίου χώρου - χτίστηκε τα τελευταία χρόνια μια ολόκληρη θεωρία: Η πολιτική δύναμη του 21ου αιώνα είναι ο «μεσαίος χώρος». Η «ήρεμη δύναμη» των ψηφοφόρων του Κέντρου κερδίζει τις εκλογές. Η θεωρία συνήθως διαψεύδεται στην κάλπη. Αυτό που συμβαίνει είναι ότι, σε καταστάσεις πόλωσης και διπολισμού, όταν μία από τις δύο παρατάξεις μετακινείται υπέρ το δέον προς το Κέντρο δημιουργεί ένα κενό προς τα δεξιά ή προς τα αριστερά, το οποίο καταλαμβάνουν άλλοι πολιτικοί σχηματισμοί ( και η αποχή), οι οποίοι συγκεντρώνουν ψήφους σε αριθμό ικανό να στερήσει τη νίκη. Γι αυτό στις εκλογικές αναμετρήσεις οι ανά την Ευρώπη μετασοσιαλιστές νεκρανασταίνουν την αριστερή φρασεολογία. Θυμηθείτε την προεκλογική ρητορική, τις υποσχέσεις του Ολάντ, του
Γκάμπριελ, του Ρέντζι. Θυμηθείτε τον Βενιζέλο να προσπαθεί να μας πείσει με γουρλωμένα μάτια ότι μόνο αυτός μπορεί να χρησιμοποιεί νομίμως το brad name: σοσιαλιστής. Η θεωρία της μονοταξικής κοινωνίας ξέφτισε μαζί με το ξεφτίλισμα του εκσυγχρονισμού και των εκσυγχρονιστών, αλλά οι μεσαίες τάξεις παραμένουν το σκοτεινό αντικείμενο του πόθου των δημοσκόπων και των κομμάτων. Μεσαία τάξη again λοιπόν: δυναμική, μοντέρνα, ιδιωτικοποιημένη, εργασιομανής. Που θέλει και ψηφίζει για ένα κοινωνικό μοντέλο της αγοράς, ελαστικοποιημένο και ανταγωνιστικό. Που εγκατέλειψε το ΠΑΣΟΚ και δεν εμπιστεύεται τη Ν.Δ. Μεσαία τάξη ορφανή πολιτικά, που αναζητεί το κόμμα της και τον νέο Σημίτη της. Έτσι είναι επειδή έτσι τους αρέσει. Οι πολιτικοί αναλυτές μας για μία ακόμη φορά αρνούνται να εξερευνήσουν τα λαγούμια που σκάβει η κοινωνία που αλλάζει. Κι αν οι νεαροί λύκοι των αγορών, της πληροφορικής και του Χρηματιστηρίου γέρασαν και ψώριασαν; Οι δεκαετίες του εύκολου και γρήγορου πλουτισμού, του lifestyle και των yuppies, έχουν παρέλθει. Ο σαρωτικός ά-
νεμος των ιδιωτικοποιήσεων και της λιτότητας έχει πλήξει το οικονομικό, κοινωνικό και εργασιακό status ενός μεγάλου μέρους της μεσαίας τάξης. H περίοδος της πολιτικής των κολλητών και των λαμόγιων την έχει απογοητεύσει. H κρίση συνεχίζει να ανακατεύει τα μεσαία στρώματα. Το περίφημο Κέντρο είναι μια κινούμενη άμμος με διαρκώς συρρικνούμενα όρια. Τα παιδιά των «νοικοκυραίων» του Πάγκαλου νιώθουν στο πετσί τους τις νέες μορφές εκμετάλλευσης. Οι άνεργοι, οι επισφαλείς εργαζόμενοι, οι συνταξιούχοι, οι νέοι επιστήμονες που μεταναστεύουν, οι απολυμένοι των 40 και 50 ετών, οι ελεύθεροι επαγγελματίες χωρίς πλέον επάγγελμα, είναι μεσαία στρώματα που η κρίση έχει ισοπεδώσει. Και σ’ αυτούς Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ δεν προσφέρουν ούτε διασφάλιση των ταξικών και προσωπικών τους συμφερόντων. Μεσαία τάξη again λοιπόν, αλλά που στρέφεται προς τα Αριστερά. Που είναι έτοιμη να περάσει το Ποτάμι, αρκεί η αριστερά να την πείσει ότι δεν είναι και δεν θα γίνει ίδια με τους άλλους. Ότι μια άλλη Ευρώπη, μια άλλη Ελλάδα, μια άλλη κοινωνία, είναι και αναγκαίες και εφικτές. Y
ΣΥΜΦΩΝΑ με το Σύνταγμα, ο πρωθυπουργός είναι πρόεδρος του υπουργικού συμβουλίου, του οποίου τα μέλη διορίζει ο ίδιος. Πρωθυπουργός και υπουργικό συμβούλιο αναλαμβάνουν -και απολαμβάνουν- την πολιτική ευθύνη διοίκησης της χώρας. Ο πρωθυπουργός διαθέτει θεσμοθετημένο πολιτικό γραφείο με διευθυντή και μέλη που επίσης διορίζει ο ίδιος. Το γραφείο αυτό υποτίθεται πως απαρτίζεται από εξειδικευμένους συμβούλους χωρίς πολιτική ευθύνη. Έργο τους είναι να παρέχουν γνώσεις, πληροφορίες, εκτιμήσεις κ.λπ. στον τομέα της αρμοδιότητάς τους προκειμένου ο πρωθυπουργός να ασκεί μετά λόγου γνώσεως τον κεντρικό του ρόλο. Η δομή της λεγόμενης κεντρικής πολιτικής εξουσίας είναι περίπου αυτή. Η ανάγκη να παταχθεί η παραδοσιακή συντεχνία των αυτόνομων κομματαρχών ώθησε τα κόμματα που παρήγαγαν μέχρι σήμερα πρωθυπουργούς να θεσπίσουν καταστατικό, όργανα, θητείες κ.λπ. Όμως, κατά γενικό κανόνα, αυτά μένουν νεκρό γράμμα. Τα πάντα εξαρτώνται από τον (όχι ακόμα την) Αρχηγό που έχει εκλέξει, δίκην δημοψηφίσματος, ένα απροσδιόριστο πλήθος «μελών» και «φίλων» παρέχοντάς του εν λευκώ εξουσιοδότηση να πράττει κατά το δοκούν. Για το συμφέρον της «παράταξης» και το καλό της χώρας. Ο Αρχηγός ενός τέτοιου κόμματος δεν διαθέτει θεσμοθετημένο πολιτικό γραφείο. Τον ρόλο αναπληρώνει ένα άμορφο και αδιαφανές «περιβάλλον». Εκεί ο Αρχηγός εντάσσει προσωρινούς ή μόνιμους ευνοούμενους των οποίων την ταυτότητα, τη διάρκεια συμμετοχής, τον βαθμό επιρροής κ.λπ. μπορούν να ανακαλύψουν μόνο διεισδυτικοί δημοσιογράφοι. Όποιος επιλέγεται αισθάνεται τον αυτοθαυμασμό του να διογκώνεται ενώ όποιος αποβάλλεται υφίσταται ισχυρό ναρκισσιστικό πλήγμα. Ρόλος του «περιβάλλοντος» είναι να προστατεύει τον Αρχηγό, να διαχέει τις επιθυμίες του, να μετρά την πίστη των στελεχών, να συμβουλεύει για τα περαιτέρω. Και βεβαίως να μεσολαβεί γνωριμίες, αιτήματα, όρους στήριξης, μορφές δοσοληψίας κ.λπ. ώστε μόνος ο Αρχηγός να αποτιμά τα ρεάλια και να τα διαχειρίζεται κατά βούληση. Πάντα για το συμφέρον της «παράταξης» και το καλό της χώρας. Η δομή είναι πλαδαρή γιατί μόνον έτσι εδραιώνεται η αρχηγική υπερβατικότητα. Τα αριστερά κόμματα διαθέτουν μεν σφιχτή οργανωτική δομή, αλλά δεν χαρακτηρίζονται από εκείνη. Εδώ η δομή υπάρχει για να υπηρετεί στόχους που υπερβαίνουν άτομα, συγκυρίες, ιεραρχίες, φιλοδοξίες. Τα αριστερά κόμματα συνιστούν εστίες που συγκεντρώνουν σαν σε σπίτι συντρόφους και συντρόφισσες που διαπνέονται από κοινές αξίες και κοινά ιδανικά, εστίες που μορφοποιούν τον στόχο καθιστώντας τον πολιτικά μαχητό μέσα από τις εκφράσεις της συλλογικής ανιδιοτέλειας. Πρόκειται για εστίες μόνιμα ανοιχτές σε ιδέες, ανθρώπους και κριτική, εστίες-ορμητήρια προς την κοινωνία, εστίες των οποίων η δομή αποσκοπεί απλώς στο να εξυπηρετεί τη σύνθεση ιδεών και την κατάκτηση ενιαίας βούλησης μέσω δημοκρατίας. Σε κάθε βαθμίδα, τα εκλεγμένα όργανα ενός αριστερού κόμματος επιτελούν σύνθετο έργο και απολαμβάνουν υψηλό κύρος. Οι αρμοδιότητες είναι σαφώς προσδιορισμένες, χωρίς επικαλύψεις ή διφορούμενα. Η παράκαμψη ή βραχυκύκλωση οργάνων είναι καταστατικά αδιανόητη. Η ελεύθερη διακίνηση ιδεών και η διαμόρφωση κοινών αντιλήψεων ή εκτιμήσεων κατοχυρώνονται πλήρως, υπό τον όρο ότι δεν συγκροτούνται έτσι παράπλευροι μηχανισμοί ισχύος. Ο σεβασμός στα όργανα και στις αποφάσεις τους οφείλει να παραμένει αδιατάρακτος. Εξιδανικεύσεις; Ίσως. Αλλά και πράγματα εφικτά αν όλες και όλοι καταθέσουν στο κοινό ταμείο τον οβολό του αυτοθαυμασμού τους. Ή τουλάχιστον μέρος του.
Αίσθηση προκάλεσε η ανακοίνωση της Σοσιαλιστικής Τάσης του ΣΥΡΙΖΑ για τον Ανδρέα Παπανδρέου, 18 χρόνια από τον θάνατο του ιδρυτή του ΠΑΣΟΚ. Μακριά από μένα να αμφισβητήσω τη λαϊκότητα και την ιστορική διαδρομή του Ανδρέα. Ενθυμούμαι όμως ότι το τρίπτυχο «εθνική ανεξαρτησία, λαϊκή κυριαρχία,κοινωνική δικαιοσύνη» ήταν αρχικώς τετράπτυχο, περιελάμβανε και τη «δημοκρατική διαδικασία». Αναρωτιέμαι μήπως πρόκειται περί ασθενούς μνήμης, διότι αδυνατώ να αποδεχτώ τα όσα λέγονται από ορισμένους κακεντρεχείς, ότι δηλαδή η αντίληψη του «εθνολαϊκού» ΠΑΣΟΚ αφυδάτωσε τελικώς τη δημοκρατική διαδικασία. ΑΙΡΕΤΙΚΟΣ
Y
26 9 771109 015103