6/7
11
ΠΑΡΕΛΘΟΝ
Η νε ολ αία πά ει δια κο
Η ΑΥΓΗ
4
πέ ς
Αρι στε ρές συλ λογ ικό τητ ες και ελε ύθε ρος χρό νος
100
ΚΑΤΑΦΕΥΓΕΙ ΣΤΗΝ ΕΠΙΣΤΡΑΤΕΥΣΗ ΚΑΙ ΤΑ ΜΑΤ Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ
Καταλύτης εξελίξεων η ενότητα για τη ΔΕΗ
ΣΕΛ. 15
Η ενότητα που οικοδομείται γύρω από το κίνημα για την υπεράσπιση της ΔΕΗ αναδεικνύεται καταλύτης των εξελίξεων. Η κυβέρνηση στριμώχνεται στο καναβάτσο και λόγω της διευρυνόμενης κοινωνικής συμπαράστασης στους εργαζομένους της ΔΕΗ, παρά το στερεότυπο της «σκληρής συντεχνίας», το οποίο καλλιεργεί με πείσμα το σύστημα Σαμαρά. Η κυβέρνηση καταφεύγει στην επιστράτευση ελπίζοντας πλέον μόνο στα ΜΑΤ και τον «κοινωνικό αυτοματισμό», τον οποίο τροφοδοτεί με όλες της τις δυνάμεις. Την ίδια ώρα κερδίζει καθημερινά περισσότερους υποστηρικτές και
ΚΟΥΡΤΣΙΟ ΜΑΛΤΕΖΕ: Η Αριστερά στην Ιταλία επέστρεψε για να μείνει
O
ικοτριβές
F>GB:;7G6GHF@5 B<7@>AF IHGFEDHGFECBAFB@?FC>=<;:?F9<8 B2?F G7@5BC7A?1F 3CHF E9<7<0ECF 9<5<5BAF B4HF 38HAEC4HF @,F+CBAFG9.F38 <F*7.H@GF 9G7AFHGFC/EG5B CF9@<FG@5@.3<-< F<F*)7<?FB2?F7@(<59G5B@5GHFG-@4EGB@>DFGHB@9<=/BC8521 )?F>G=0BC7<8? F3C5E<0?F >D?FG7@5BC7A?F' CEC=@)HC@F3@G7> 5B<8?F'C5E<0?FB2?FG8B<ECFB2HF><@H4H/ G1FC37G@)HCBG@F &G7E.5C@F%9@=< B@>A$FB<F 3@</>252?F>G@F: B5@FE9<7C/FHGFC 4?F9<=@B@>DFC9 @=<;DFEG97.;7GEEAFB<8 1F>GBG-@)HCBG@F 7)EGBGF9<8F97<53<><0HF >7A?F9H<D?F;@GFBGF><@H4H@>AF5B F >G@F ECF G7>CBAF %-C9CBA;EGBG$ GHGB7<9:?#F "G7A==2=GF >)HF97A5@H4HF38HAEC4HF B4HFG7@5BC7)H F>G@F7@(<59G5B@ 7@5B@>.FB<8? 1F 5B2HF!87)92F ECF9@<F*G7G>B2 HF><@H4H/GFEC; G=0BC72F 2FAH<3<?FB<8F F3/HC@F5B2 9<7<0HFHGFG== A-<8H#F GF G@5@<3<-/GF.B@F BGF97A;EGBGFE @5*C3/<8F B<8F HC<&@=C=C8'C7 G3@:-<3GF B<8F 9<=@B@><0F B<8F5CFEC;A=GF ><EEAB@GF 5E<0F>G@F2FG9< H<E@E<9</252F HFG9.FB@?F C@?F>G@FG9G@B<0 B2?F><@H4H/G?F ;CHH<0HFC-C=/@5BC7A?FB<FG9<& G5@5B@>.F 7@(<59G5B@>:?F3 8HAEC@?FB2?F 7 GEEGB@>DF97.BG52F5CF58 DEGF9<8FECBGB7:9C@FE@GF97<;7 >DF97G;EGB@>. B2BG# ;>C>7@E:H2F8=@ >DF>G@F><@H4H@ E@>DF>G@F2F97< 53<>/GF G/HCBG@F94?FG >7@ )?F2F38HG H1F:*C@F'<78 D5 C@FB@?F>87G;3G/4HF9<=@ B@>)HFC-C=/-C4 B2EGF:*<8HFC-G 9<=05C@F 7/G7*C?F38HAEC @?#F 8B.FB<F3@A5 E.5@GF9C7@<85/ G1FECFH:GF :HGFH:<F>0EGFC 9/'C52?F5B2F32 GFG@;@G=<0?F>G @FC>%97<G9G@B<0EC HG$ ,FH<E<5*:3@<F;@ ! 1FH:<F78'E@5B@>.F D?$F 9</252FC>BA5C4H1F9)=252F%E@>7 @<1FH:GF3G5@>DFH <E<'C5/GF 'DHG?F>G@F*4 7<BG-@>.F9=G/5 9C7@55.BC7<8?F.B@F2F >#A#F /HCBG@F&GHC7.1F;@GF<=<:HGF>G@F @52FG&<7AF@3@G/ BC7GFB2HF HC<&@=C=C0'C72 FGHB@ECBG770'E >G@F >G@F 3@G*C/7@52F G;G')HF ><@HD1F ><@H4H@>DF %>BD52$F ?F>A=862?FB4H FGHG;>)HF 89<3<E)H1FB<8? F G5@><0?F.7<8 7GFG==AF>G@F5B <F<7GB.F B4HFGH'7)94H F F.*@FE.H<F5DEC >H)H<8HFB<HF> @H2EGB@>.F E:==<H#F @FC9@' :5C@?FG8B:?FF98 @GF97<C>=<;@>D F9C7/<3<F >G@F9<=@B@>.F*7 .H<FECBAFG9.FE HGF 58;>7<B2'C/F 2F G&D;252F 5B2HF <9</GF C9@*C@7D'2>CF 8*/G# B<8F F F*47/?FC9@B 59C/.7GF52EA3@GF58 @ FG8B.F =:9<8E CF9<=0FC=9@3<& G@F9<=@B@>AFCHC 7;)HF387452?FC870BC7 4HF><@H4H@>AF> BC=C8BG/GFG9<B C=:5EGBGF HAEC4HF9<8F5B 27@(.ECHGF5BGF 1F>G@F.*@FE.H<1F> G=<0HBG@F B4HFG8B<3@<@>2 B@>)HFC>=<;)H <FG;)H4HF5B<FE H2E<H@HGFC;>G@H@A5<8 HFB2FH:GF9C7/<3 @GFB<8?FG@;@G=< 0?F>G@F2F G>.F5>2H@>.#F <FH<E<5*:3@<F; ! FE9<7C/FHGF>GB G=GE AH<8HF 9)=252FB2?F%E @>7D?$F (:HBG1FC/HG@F.E 4?F>G@F<@F >CHB7@>DF':52F 5B2F32E.5@GFGB 32E@<87;<0HFB @?F58H'D9@<F9C7@&C7C@G >:?FEA*C?F9<8F 7@5BC7<0F7@(<5 9G5B@><0F >C?F><@H4H@>D? F;C/452?FB<8FG 97<;7AEEGB<?#F 7/9B452FB4HFG9<*G7G @F ><87@:?F>G@F2F97.5&GB2F9C B<F =5<?FB2?F @=G3:=&C@>B27@5E)HF9<8F58H3:<HBG@FECF CFE@GF>CHB7@>DF 9<=@B@>DF G?F;@GF:HGF;D9 C3<F9<8F;:HH25
24 ΣΕΛΙ
ΔΕΣ
Ιούλιος 2014, τ. 13
η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για τη διενέργεια δημοψηφίσματος για τη ΔΕΗ. Θετική στάση παίρνουν αρκετοί ανεξάρτητοι βουλευτές, οι ΑΝ.ΕΛΛ., η ΔΗΜ.ΑΡ. αλλά και το ΚΚΕ, το οποίο διατηρεί το δικό του σκεπτικό. Από αύριο ξεκινούν συναΚΕΡΔΙΖΕΙ ντήσεις στο πολιτικό ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΕΣ επίπεδο για να πάρει σάρκα και οστά η πρωΗ ΠΡΟΤΑΣΗ τοβουλία αυτή, χωρίς ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ ΓΙΑ βεβαίως να αγνοούΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ νται, ούτε όμως και να μεγεθύνονται, οι επιμέρους διαφορές. Η θετική δυναμική στην κοινωνία αποτελεί ήδη μια κατάκτηση, που πρέπει να αξιοποιηθεί θετικά από όλους. Κάθε μάχη έχει τη δική της αυτονομία, όμως η ενότητα για τη ΔΕΗ μπορεί να γίνει καταλύτης εξελίξεων και πρόπλασμα νέων συμπτώσεων στα κρίσιμα θέματα του αιγιαλού και των συντάξεων, που έπονται.
Πέντε βουλευτές για την εκποίηση και το δημοψήφισμα Μιλούν: ΟΔ. ΒΟΥΔΟΥΡΗΣ, Γ. ΚΑΣΑΠΙΔΗΣ, Ρ. ΜΑΚΡΗ, Μ. ΜΠΟΛΑΡΗΣ, Ν. ΣΤΑΥΡΟΓΙΑΝΝΗΣ
ΣΕΛ. 19
ΕΝΘΕΤΟ ΟΙΚΟΤΡΙΒΕΣ ΑΦΙΕΡΩΜΑ: Οι παραλίες ως κοινό αγαθό και τα σχέδια για πώλησή τους
Αριστερές συλλογικότητες και ελεύθερος χρόνος
ΤΕΚΜΗΡΙΑ ΑΠΟ ΤΗ «ΝΕΑ ΓΕΝΙΑ», ΤΟ ΑΡΧΕΙΟ ΤΟΥ Κ.Σ. ΤΗΣ ΕΠΟΝ, ΤΟ ΑΡΧΕΙΟ ΤΗΣ ΕΔΑ, ΤΗΝ «ΠΑΝΣΠΟΥΔΑΣΤΙΚΗ», ΤΗ «ΓΕΝΙΑ ΜΑΣ», ΤΟΝ «ΘΟΥΡΙΟ»
ΜΑΝΩΛΗΣ ΓΛΕΖΟΣ: Αν τολμούν, ας κάνουν δημοψήφισμα για τη ΔΕΗ
ΣΕΛ. 17
Η νεολαία πάει διακοπές
KEIMENA: ΓΙΩΡΓΟΣ ΒΟΪΚΛΗΣ, ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΓΙΑΝΝΑΡΟΣ, ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ, ΓΙΑΝΝΗΣ ΖΑΪΜΑΚΗΣ, ΜΑΡΙΑ ΖΕΡΜΠΙΝΗ, ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΗΛΙΟΥ, ΝΙΚΟΣ ΚΑΡΑΝΤΙΝΟΣ, ΑΛΙΚΗ ΚΟΣΥΦΟΛΟΓΟΥ, ΠΑΝΑΓΗΣ ΛΕΚΑΤΣΑΣ, ΚΛΕΙΩ ΜΑΚΡΗ, ΕΙΡΗΝΗ ΜΙΣΣΙΟΥ, BAΣΙΛΙΚΗ ΝΙΚΟΛΑΟΥ, ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ, ΝΙΚΟΣ ΠΑΠΑΔΟΓΙΑΝΝΗΣ, ΗΛΙΑΣ ΣΤΑΒΕΡΗΣ, ΝΙΚΟΣ ΦΙΛΗΣ, ΝΙΚΟΣ ΦΩΤΙΑΔΗΣ, ΗΛΙΑΣ ΧΡΟΝΟΠΟΥΛΟΣ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΚΑΡΑΜΑΝΩΛΑΚΗΣ, ΙΩΑΝΝΑ ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ
ΝΙΚΙ ΒΕΝΤΟΛΑ: Να ρίξουμε το «τείχος του Βερολίνου» για να κερδίσουμε το μέλλον μας
TIMH: 3 €
ΣΗΜΕΡΑ ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΗΝ «ΑΥΓΗ» ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΣΕ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΤΑ ΑΣΚΙ
ΕΣ
ΣΕΛΙΔ
ΗΣ ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ, ΗΣ ΓΙΑΝΝΑΡΟΣ, ΓΡΗΓΟΡ ΤΙΝΟΣ, ΓΙΩΡΓΟΣ ΒΟΪΚΛΗΣ, ΓΡΗΓΟΡ ΟΣ ΗΛΙΟΥ, ΝΙΚΟΣ ΚΑΡΑΝ ΜΑΡΙΑ ΖΕΡΜΠΙΝΗ, ΦΙΛΙΠΠ ΜΙΣΣΙΟΥ, ΓΙΑΝΝΗΣ ΖΑΪΜΑΚΗΣ, ΑΣ, ΚΛΕΙΩ ΜΑΚΡΗ, ΕΙΡΗΝΗ ΛΕΚΑΤΣ Σ ΠΑΝΑΓΗ Υ, ΗΣ, ΑΛΙΚΗ ΚΟΣΥΦΟΛΟΓΟ ΝΙΚΟΣ ΠΑΠΑΔΟΓΙΑΝΝ ΔΗΣ, ΝΙΚΟΛΑ ΛΟΣ ΕΥΑΓΓΕ Σ BAΣΙΛΙΚΗ ΝΙΚΟΛΑΟΥ, ΗΣ, ΗΛΙΑΣ ΧΡΟΝΟΠΟΥΛΟ ΦΙΛΗΣ, ΝΙΚΟΣ ΦΩΤΙΑΔ ΗΛΙΑΣ ΣΤΑΒΕΡΗΣ, ΝΙΚΟΣ
ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
Ολοκληρώνεται σήμερα το Αντιρατσιστικό φεστιβάλ
ΕΤΟΣ ΙΔΡΥΣΗΣ 1952 • Β’ ΠΕΡΙΟΔΟΣ • ΑΡ. ΦΥΛΛΟΥ 12040 • KΥΡΙΑΚΗ 6 IOYΛIOY 2014
ΤΟΥ ΤΑΣΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ
ς
ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ ΤΟ
ΣΕΛ. 7
Οι αυξήσεις του ρεύματος στις χώρες της Ε.Ε. και τα σενάρια επιστράτευσης ΣΕΛ. 12, 13 ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ
Η ΔΕΗ-ση του Χο Τσι Μινχ για την Έδεσσα
Οι πολλαπλές όψεις των αποκλεισμών
ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΔΡΟΥΚΟΠΟΥΛΟΥ
ΣΧΕΤΙΚΑ πρόσφατα έχει διαδοθεί η φήμη ότι ο ηγέτης της βιετναμέζικης αντιαποικιακής και αντιμπεριαλιστικής επανάστασης Χο Τσι Μινχ είχε περάσει από την Έδεσσα (Βοδενά) το 1916 ως στρατιώτης - μάγειρας του γαλλικού εκστρατευτικού σώματος στο μακεδονικό μέτωπο του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου. ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛΙΔΑ 2
Συζητούν: Θ. Φωτίου, Τ. Μοροπούλου, Γ. Παντής, Μ. Σπαθής, Σπ. Γεωργάτος, Β. Αναστασόπουλος ΣΕΛ. 20, 21
LE MONDE diplomatique Ο Σερζ Αλιμί γραφεί για τις σχέσεις ΗΠΑ - Ιράκ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ: Π. ΧΑΡΙΤΟΣ
Το χαλιφάτο των τζιχαντιστών στο Ιράκ και η ανάφλεξη στα ΣΕΛ. 44 κατεχόμενα
ΕΛΛΑΔΑ - ΙΣΠΑΝΙΑ
Μποϊκοτάζ στην Coca - Cola για τις απολύσεις
ΣΕΛ. 11
ΙΑΠΩΝΙΑ
Ανάμεσα στον αναθεωρητισμό και τον νεοφιλελευθερισμό
AΡΘΡO Η Μπάρμπαρα Σπινέλι απαντά στον Ματέο Ρέντζι
ΣΕΛ. 46
ΣΕΛ. 18
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 6 ΙΟΥΛΙΟΥ 2014
2
ΠΟΛΙΤΙΚΗ Η ΑΥΓΗ
Στο καναβάτσο η κυβέρνηση Σε πύρρεια εξελίσσεται η κοινοβουλευτική νίκη της κυβέρνησης να επιβάλει την εκποίηση της ΔΕΗ. Παρότι φρόντισε να κλείσει την Ολομέλεια και να στήσει τις συνθέσεις των θερινών τμημάτων, μεγάλωσε η κοινωνική αντίθεση, με αποτέλεσμα οι απεργοί να αποκτούν ευρύτερη στήριξη και να τροφοδοτείται πολιτική κινητικότητα με αιχμή την πρόταση Τσίπρα για τη διενέργεια δημοψηφίσματος. Με αφετηρία τα αποτελέσματα των εκλογών, που κατέγραψαν δυναμική ήττας για τα κυβερνώντα κόμματα, ο Σαμαράς και ο Βενιζέλος αδυνατούν να διαχειριστούν την υπόθεση της εκποίησης της ΔΕΗ. Οι εκπρόσωποί τους στα κανάλια δεν παρουσιάζουν κανένα σοβαρό επιχείρημα. Γι’ αυτό ο Σαμαράς επέλεξε, από τις Βρυξέλλες, να καταφύγει σε επίθεση εναντίον των «φανατικών λαϊκιστών» και όσων εμποδίζουν την «πρόοδο, που περνά και μέσα από τις αποκρατικοποιήσεις». Πρόκειται για τετριμμένα ιδεολογικά σχήματα, για απροκάλυπτα νεοφιλελεύθερα δόγματα, που οδήγησαν στην παγκόσμια οικονομική κρίση και αρχίζουν να αναθεωρούνται ήδη σε άλλες χώρες του ανεπτυγμένου καπιταλισμού. Ειδικότερα στην Ελλάδα αυτή η ρητορική, κατά την περίοδο της «ισχυρής Ελλάδας», αποτέλεσε τον πέπλο κάτω από τον οποίο η πολιτική και η οικονομική ελίτ βούλιαζαν στη διαπλοκή και τη διαφθορά και μας έφτασαν στα σημερινά χάλια. Οι πολίτες αντιλαμβάνονται ότι κανένα μοντέλο ανάπτυξης δεν μπορεί να υπάρξει προς όφελος της χώρας, αν η κινητήρια δύναμη, η ενέργεια, είναι στα χέρια ιδιωτικών ολιγοπωλίων. Η συνειδητοποίηση αυτής της απειλής προκαλεί κύκλους διευρυνόμενης κοινωνικής συμπαράστασης προς τους απεργούς της ΔΕΗ. Το στερεότυπο της «σκληρής συντεχνίας» αντιστοιχεί στην προ Μνημονίου εποχή. Αυτή η κοινωνική απήχηση του αγώνα για τη ΔΕΗ προσλαμβάνει άμεση πολιτική δραστικότητα. Η κοινή στάση των κομμάτων της αντιπολίτευσης, ανεξαρτήτως των ιδιαίτερων σκεπτικών, ενεργοποιεί τη θετική δυναμική της κοινωνίας. Η ενότητα δρα ως καταλύτης για την πολιτική απομόνωση της κυβέρνησης, η οποία, λόγω αμηχανίας αλλά και ροπής προς κοινοβουλευτικά πραξικοπήματα, θα βουλιάξει ακόμη περισσότερο στη λαϊκή ανυποληψία και, ίσως πολύ σύντομα, σε αναγκαστικές κινήσεις που την αποσταθεροποιούν πολιτικά. Κάθε μάχη έχει τη δική της σημασία και αυτονομία. Αλλά το αίτημα για δημοψήφισμα, εξ αντικειμένου, προβάλλει στον ορίζοντα γοργών πολιτικών εξελίξεων, καθώς αποτελεί πρόκριμα σχετικά με την αδυναμία της κυβερνητικής πλειοψηφίας να συγκροτήσει γύρω της προεδρική πλειοψηφία και να παρακάμψει τις εκλογές. Μετά τη ΔΕΗ έρχονται οι «κάβοι» της εκποίησης των ακτών και της μείωσης των συντάξεων. Η κυβέρνηση στριμώχνεται πολιτικά στο καναβάτσο. Χωρίς κοινωνική ανοχή, χωρίς πολιτικές εφεδρείες και χωρίς δυνατότητα προσδιορισμού του πολιτικού χρόνου, καθώς οι πιστωτές δεν δείχνουν αποφασισμένοι να δώσουν κάποιο αξιόλογο πολιτικό μπόνους για το χρέος. Η πολιτική πρωτοβουλία αρχίζει να περνά σε μια συμμαχία κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων, με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ, που επιδιώκει να βγάλει τη χώρα από τον μεσαίωνα του Μνημονίου και να οργανώσει την παραγωγική ανασυγκρότηση και τη δημοκρατική αναγέννηση.
Η ΑΥΓΗ ΠΡΩΙΝΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ
ΣΥΡΙΖΑ. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει χάσει τον Με τη Σοφία Βούλτεψη δεν θα μπούσουλα. Δεν υπάρχει θέμα ΔΕΗ, υπλήξουμε, αυτό είναι το μόνο σίγουρο. ΣΗΜΕΡΑ πάρχει θέμα ΣΥΡΙΖΑ. Ο ΣΥΡΙΖΑ παραΚουρασμένοι μάλιστα από την αυστηΕΙΝΑΙ μένει εκτός χρόνου, τόπου και ηπείρου. ρή μονοτονία του Σίμου, μπορούμε να Αυτό με την ήπειρο είναι το πιο πετυυποδεχτούμε με κάποια ανακούφιση ΚΥΡΙΑΚΗ χημένο, αφήνει όμως την απορία για την κωμική αύρα της νέας κυβερνητιΤΟΥ ΘΑΝΑΣΗ ποια ήπειρο πρόκειται. Την Ευρώπη, κής εκπροσώπου. Που άρχισε με εμΚΑΡΤΕΡΟΥ την Ασία ή τη δική μας της καταγωγής φανή χαρά, προς μεγάλη μας χαρά να του Τσίπρα. Σε κάθε περίπτωση όμως, ασκεί μια χαρά, τα καθήκοντά της. Σε αυτό που μένει είναι ότι ο Τσίπρας είκάθε εμφάνιση όλο και θα γελάσει το ναι εκτός. Ενώ ο Σαμαράς εντός - πιο χειλάκι μας με κάποια παροιμία, κάεντός δεν γίνεται. ποια παρομοίωση, κάποια γκριμάτσα, Ξέρετε γιατί βγάζει γέλιο η Σοφία; κάποια μπερδεμένη, αλλά πάντα γελαΓιατί λέει τις πιο αστείες ατάκες με το στική εκδοχή της κυβερνητικής προπιο σοβαρό ύφος. Κι αν θέλουμε να είπαγάνδας. μαστε δίκαιοι, πρέπει να αναγνωρίΠοιο είναι, για παράδειγμα, το σχόσουμε ότι αυτό δεν συμβαίνει μόνο ελιό της για την περίπτωση που μαζευπειδή είναι καλή ηθοποιός. Συμβαίνει τούν οι 120 υπογραφές βουλευτών για επειδή πιστεύει ότι αυτά που λέει είναι το δημοψήφισμα; Αν είχε η γιαγιά μου σοβαρά. Κι αυτό όπως καταλαβαίνετε καρούλια, θα ήταν πατίνι. Και πώς κρίνει τον Τσίπρα και τις πρωτοβουλίες του για κοινή δράση την κάνει μια μοναδική στο είδος της παραγωγό γέλιου. Στο της αντιπολίτευσης στο θέμα της ΔΕΗ; Βλέπει ο ποντικός κωμικό πεδίο αναδεικνύεται ήδη η πιο παραγωγική κυτη σκιά του και θαρρεί πως είναι λιοντάρι. Για να προσθέ- βερνητική εκπρόσωπος των τελευταίων χρόνων. Τελειώνοντας: Ο Ηλίθιος του Ντοστογιέφσκι αναρωσει με ύφος απορίας: Θα παραδώσουν οι άλλοι αρχηγοί τα κλειδιά των κομμάτων τους στον Τσίπρα; Αν είναι δυ- τιέται κάποια στιγμή: «Τι ηλίθιος είμαι αφού καταλαβαίνω ότι όλοι με θεωρούν ηλίθιο;». Η Σοφία Βούλτεψη είναι νατόν - αυτό είναι δικό μας. Και αυτά ήταν μόνο μιας ημέρας. Δείτε ένα απάνθισμα φανερό ότι δεν έχει τέτοιο πρόβλημα. Πιστεύει ότι όλοι τη της εβδομάδας. Ο Τσίπρας δεν μπορεί να συμμαζέψει τον θεωρούν έξυπνη...
Τα πατίνια της κυρίας Βούλτεψη
ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ
Η ΔΕΗ-ση του Χο Τσι Μινχ για την Έδεσσα ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΣΕΛΙΔΑ 1 Μάλιστα λέγεται ότι ο Χο Τσι Μινχ μαζί με συναδέλφους του φύτεψαν ένα δέντρο άγνωστο ώς τότε στην Ελλάδα, το Τζίνγκο Μπίλομπα, που ακόμα και σήμερα στέκεται περήφανο στην αυλή του παλιού γαλλικού νοσοκομείου (σημερινό ΚΑΠΗ Έδεσσας δίπλα στη Δημοτική Βιβλιοθήκη). Αν αληθεύει το γεγονός, η είδηση ότι περίπου έναν αιώνα αργότερα (1.7.2014) οι Εδεσσαίοι αναγκάστηκαν να πραγματοποιήσουν πάνδημο συλλαλητήριο εναντιωνόμενοι στην ιδιωτικοποίηση των υδροηλεκτρικών σταθμών Άγρα και Εδεσσαίου δημιουργεί μια οδυνηρή σχετική αναφορά. Δεν θα είναι μόνον η ροή των νερών προς τους καταρράκτες και η άρδευση των παρακείμενων αγρών που θα τεθούν σε πιθανό κίνδυνο, αλλά, ποιος ξέρει, ακόμα και το Τζίνγκο Μπίλομπα. Ας φέρουμε στη μνήμη μας συναφή ιστορικά παραδείγματα διευρύνοντας τους γεωγραφικούς μας ορίζοντες: α. Μια από τις πλέον πρώιμες και σκληρές πολιτικές ιδιωτικοποίησης ήταν εκείνη της πρώτης φασιστικής κυβέρνησης στην Ιταλία (1922-25). Πέραν των ιδεολογικών αρχών που ικανοποιούνταν από τα συγκεκριμένα μέτρα (π.χ. εκχώρηση σε ιδιωτικές εταιρείες δικαιωμάτων διάνοιξης και εκμετάλλευσης αυτοκινητοδρόμων), οι πολιτικές απέβλεπαν στην εξάλειψη του ελλείμματος του προϋπολογισμού -κύριο μέλημα της οικονομικής πολιτικής εκείνης της εποχής- και βέβαια, στην ενίσχυση της εμπιστοσύνης των βιομηχάνων προς την κυβέρνηση και το Εθνικό Φασιστικό Κόμμα. Η πολιτική του Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος στη Γερμανία τη δεκαετία του 1930 είχε πολλά κοινά χαρακτηριστικά με τα παραπάνω. Είναι δε αξιοσημείωτο ότι επιδιωκόταν μέσω της ιδιωτικοποίησης η αύξηση της άνισης κατανομής του εισοδήματος, που θα επέφερε τη μείωση της ροπής προς κατανάλωση, η οποία απαιτείται από μια οικονομία που προετοιμάζεται για πόλεμο. β. Το αποτέλεσμα των πρακτικών της νεοφιλελεύθερης εποχής που μεταφέρουν στοιχεία ενεργητικού και διοχετεύουν εισόδημα και πλούτο από την τάξη των εργαζόμενων στα ανώτερα κοινωνικά στρώματα ή από τις χώρες της περιφέρειας στα κέντρα του παγκόσμιου καπιταλιστικού συστήματος έχει αποκληθεί από τον Ντέιβιντ Χάρβεϊ «συσσώρευση μέσω της απώλειας ιδιοκτησίας». Η λίστα περιλαμβάνει την ιδιωτικοποίηση, τη χρηματιστικο-
ποίηση, τον χειρισμό των οικονομικών κρίσεων, την αναδιανομή υπέρ του κεφαλαίου μέσω της δημοσιονομικής πολιτικής, τη μετατροπή γαιών σε επενδυτικές κτηματικές ευκαιρίες, την εκχώρηση των αιγιαλών και των δασών σε δικαιώματα κατοχής, χρήσης και εκμετάλλευσης από ιδιωτικά συμφέροντα, της περιβαλλοντικής υποβάθμισης κ.λπ. Αυτές οι πρακτικές έχουν κριθεί από τον Χάρβεϊ ως επέκταση της έννοιας «πρωταρχική συσσώρευση» του Μαρξ, ο οποίος είχε διακρίνει δύο σχετικές κατηγορίες: πρώτον, την απαλλοτρίωση της γης του αγροτικού πληθυσμού και τη μετατροπή των δημόσιων γαιών σε ιδιωτικά βοσκοτόπια και, δεύτερον, την εκμετάλλευση της περιφέρειας μέσω κατακτήσεων, αφαίμαξης και λεηλασίας πόρων και πλούτου, με κυβερνητική κάλυψη και πρωτοβουλία. Όπως χαρακτηριστικά είχε επισημάνει: «...η δόλια απαλλοτρίωση των κρατικών εκτάσεων, η ληστεία της κοινών γαιών, ο σφετερισμός της φεουδαρχικής και οικογενειακής ιδιοκτησίας και η μετατροπή τους στη σύγχρονη ατομική ιδιοκτησία κάτω από συνθήκες επικίνδυνης τρομοκρατίας ήταν όλες ειδυλλιακές μέθοδοι της πρωταρχικής συσσώρευσης» (Το Κεφάλαιο, Τόμος Ι, Κεφ. 27). Δεν φαίνεται λοιπόν να απέχουμε σήμερα και πολύ απ’όσα συνέβαιναν σε παλιότερους καιρούς. Γι’ αυτό το αν υποεκτιμούμε τον βαθμό που αυτές οι πολιτικές είναι καλοσχεδιασμένες ταξικές τακτικές είναι ωσάν να συσκοτίζουμε τον σκοπό και τα αποτελέσματά τους συναινώντας έτσι κι εμείς στην ιδιωτικοποίηση της ανθρώπινης δυστυχίας. Αλλά ας επανέλθουμε στο Νομό Πέλλας. Ο Χο Τσι Μινχ φέρεται να αποκάλεσε την Έδεσσα «πολιτεία των νερών και των κερασιών». Για φανταστείτε τα ιδιωτικά κεφάλαια που θα αγοράσουν τους τοπικούς υδροηλεκτρικούς σταθμούς να είναι αμερικανογαλλικών συμφερόντων! Η ιστορία μάς περιγράφει πώς αυτός και ο βιετναμέζικος λαός αντέδρασαν, τελικά νικηφόρα, στην επικράτηση των Γάλλων, Αμερικανών και των αυτοχθόνων ανδρεικέλων τους. Ας μην το λησμονήσουν αυτό οι Εδεσσαίοι, οι υπόλοιποι κάτοικοι των άλλων ατμοηλεκτρικών και υδροηλεκτρικών σταθμών, αλλά και εμείς, που βρισκόμαστε πιο μακριά από τους σταθμούς και τα ορυχεία, ως απλοί καταναλωτές και Έλληνες πολίτες. Ο Χο Τσι Μινχ σίγουρα θα μας υποστήριζε ενεργά, γιατί η λέξη ΔΕΗ-ση μπορεί να παραπέμπει στην παρακλητική προσευχή, αλλά προέρχεται από το ρήμα «δέω», που σημαίνει «έχω ανάγκη, χρειάζομαι» και αυτό παραπέμπει στο αγαθό μιας δημόσιας ΔΕΗ.
ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ - ΕΚΔΟΣΗ: «Η ΑΥΓΗ ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ Α.Ε.»
ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ: ΝΙΚΟΣ ΦΙΛΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΥΝΤΑΞΗΣ: ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΠΑΚΟΣ, ΚΩΣΤΗΣ ΝΙΚΟΛΑΚΑΚΟΣ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ: ΠΟΛΥ ΚΡΗΜΝΙΩΤΗ, ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΥΡΙΤΣΗΣ, ΝΙΚΟΣ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ, ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΜΑΥΡΟΕΙΔΗΣ, ΛΑΜΠΡΟΣ ΤΣΟΥΚΝΙΔΑΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΪΚΟΣ
ΠΡΟΕΔΡΟΣ Δ.Σ. ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΟΥΛΟΠΟΥΛΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΤΟΥΜΠΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: ΣΠΥΡΟΣ ΛΟΥΠΕΤΗΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: ΑΓ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ 12, 104 31 • ΤΗΛ. ΚΕΝΤΡΟ: 210 5231831-4 • ΦΑΞ: 210 5231822 • ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ - ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ: 210 5231820 • marketing@avgi.gr - ΦΑΞ: 210 5231830 INTERNET: www.avgi.gr e-mail: editors@avgi.gr • ΓΡΑΦΕΙΟ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ: Βασ. Ηρακλείου 37, ΤΗΛ. ΚΕΝΤΡΟ: 2310 261646, ΦΑΞ: 2310 266444, e-mail: avgi@otenet.gr ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ: Π. Παπίδας & Σια Ε.Ε., ΤΗΛ. : 210 8228258 ΕΚΤΥΠΩΣΗ: IΡΙΣ ΑΕΒΕ ΤΣΕΚ - ΕΜΒΑΣΜΑΤΑ: Εφημερίδα «Η ΑΥΓΗ», Αγ. Κωνσταντίνου 12, 10431 Αθήνα
13.000 ΠΑΡΑΓΩΓΟΙ 75 ΚΟΡΥΦΑΙΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ €400 ΕΚ. ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΕΙΣ
ΕΝΑΣ ΧΡΟΝΟΣ ΣΥMΒΟΛΑΙΑΚΗ ΤΡΑΠΕΖΙΚΗ ΣΥΜΒΟΛΑΙΑΚΗ ΓΕΩΡΓΙΑ. ΣΥΜΒΟΛΑΙΑΚΗ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ.
Το μεγαλύτερο βήμα εκσυγχρονισμού της πρωτογενούς παραγωγικής διαδικασίας στην Ελλάδα γίνεται πραγματικότητα.
Γιατί η Ελλάδα έχει ανάγκη από περισσότερα πρώτα βήματα. www.piraeusbank.gr
Σταθερή γιατί κινείται
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 6 IOΥΛΙΟΥ 2014
4
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Εφιάλτης για την κυβέρνηση το δημοψήφισμα και το «μπλοκ των 120» ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΕΛΙΓΓΩΝΗΣ
Τις απρόβλεπτες πολιτικές συνέπειες που μπορεί να έχει για την κυβέρνηση η μάχη για τη «μικρή ΔΕΗ» φοβάται ο Αντ. Σαμαράς, καθώς η κυρίαρχη ανάγνωση του Μαξίμου είναι πως η πολιτική πρωτοβουλία που ανέλαβε ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης για συγκέντρωση υπογραφών και πρόταση διεξαγωγής δημοψηφίσματος μπορεί να οδηγήσει την κυβέρνηση μοιραία σε πρόωρες εκλογές. Εδώ και ημέρες, το Μαξίμου επιχειρεί να λοιδορήσει και να απαξιώσει την πρωτοβουλία του ΣΥΡΙΖΑ, με βασικό επιχείρημα -που απευθύνεται στα υπόλοιπα κόμματα της αντιπολίτευσης, κυρίως στη ΔΗΜ.ΑΡ., αλλά και στους ανεξάρτητους βουλευτές που έχουν «ανασφάλεια» μη χάσουν τις έδρες τους- ότι η πρωτοβουλία αυτή δεν αφορά τη «μικρή ΔΕΗ», αλλά στη συγκρότηση ενός μπλοκ εντός Βουλής, που μπορεί να αποτελέσει τροχοπέδη για την εκλογή Προέδρου Δημοκρατίας από την παρούσα Βουλή. Με τον τρόπο αυτό ο Αντ. Σαμαράς επιχειρεί να «μαζέψει» τους ανεξάρτητους βουλευτές και να «φοβερίσει» τα υπόλοιπα κόμματα πως «παίζουν το παιχνίδι του ΣΥΡΙΖΑ», όπως τονίζουν και κυβερνητικά στελέχη σε δημόσιες εμφανίσεις τους.
Σε δύσκολη θέση Ωστόσο, η μάχη για την «μικρή ΔΕΗ», όπως αυτή εξελίσσεται σε όλα τα επίπεδα -πολιτικό, κοινοβουλευτικό αλλά και κοινωνικό- έχει ρίξει την κυβέρνηση στο καναβάτσο. Οι πολιτικές αντοχές του Μαξίμου και των συμπολιτευόμενων βουλευτών είναι ούτως ή άλλως εξαντλημένες και οι επιπτώσεις από μία πολιτική κρίση μπορεί να επιταχύνουν τη ροή των εξελίξεων. Η δυσχερής θέση της κυβέρνησης φάνηκε την περασμένη Πέμπτη, όταν ο -συνήθως σιωπηλός- Δ. Σταμάτης παρενέβη δημοσίως και επιχείρησε να «περάσει» τη γραμμή υπονόμευσης της πρωτοβουλίας του Αλ. Τσίπρα. Ο υπουργός Επικρατείας, που έως τώρα έχει παρέμβει δημοσίως μόνο μετά τις αποκαλύψεις για την υπόθεση Μπαλτάκου και τις συνομιλίες του «δεξιού χεριού» του Αντ. Σαμαρά με χρυσαυγίτες, προέβη σε δήλωση κατά του ΣΥΡΙΖΑ, ισχυριζόμενος με έμφαση πως στόχος του Αλ. Τσίπρα και του ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι να σώσει τη
Ύστατη μάχη μέχρις εσχάτων από το Μαξίμου για τη «μικρή ΔΕΗ» «μικρή ΔΕΗ» (και τη ΔΕΗ... γενικότερα), αλλά να συγκροτήσει το μπλοκ των 120 βουλευτών που, εκτός από τις υπογραφές τους για την κατάθεση πρότασης δημοψηφίσματος, θα μπλοκάρουν σε δεύτερο χρόνο και την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας από την παρούσα Βουλή. «Αυτό που στην πραγματικότητα επιδιώκει ο κ. Τσίπρας είναι, με πρόσχημα τη συγκέντρωση των 120 υπογραφών βουλευτών για τη ΔΕΗ, να εγκλωβίσει κόμματα και βουλευτές σε ένα μέτωπο που στόχο έχει να προκαλέσει πολιτική ανωμαλία μπλοκάροντας την εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας από την παρούσα Βουλή» είπε χαρακτηριστικά ο «εξ απορρήτων» του Αντ. Σαμαρά επιχειρώντας να δημιουργήσει «αντισυσπειρώσεις» στην πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για διεξαγωγή δημοψηφίσματος περί τη «μικρή ΔΕΗ».
Προπαγάνδα και φόβοι Μπορεί ο Δ. Σταμάτης να εξέφρασε την κυβερνητική προπαγάνδα με στόχο να μειωθεί η πολιτική ουσία της πρότασης του Αλ. Τσίπρα, ωστόσο, επί της ουσίας, εξέφρασε τους μύχιους πόθους της κυβέρνησης: οι παροικούντες την κυβερνητική Ιε-
ρουσαλήμ γνωρίζουν πως αυτή τη στιγμή η μόνη συγκολλητική ουσία της κυβέρνησης και των κομμάτων που την απαρτίζουν είναι, εκτός από την εξουσία, η ελπίδα τους ότι ο Αντ. Σαμαράς και ο Ευ. Βενιζέλος θα καταφέρουν να βρουν τη νόθα κοινοβουλευτική πλειοψηφία των 180 βουλευτών που θα εκλέξει Πρόεδρο της Δημοκρατίας από την παρούσα Βουλή. «Αν φανεί προς τα έξω ότι υπάρχουν 120 βουλευτές πρόθυμοι να μπλοκάρουν την εκλογή Προέδρου, η κατάσταση θα γίνει διαλυτική» παραδέχονται κυβερνητικές πηγές, ενώ απώτατος στόχος του Αντ. Σαμαρά είναι να μην προεξοφληθεί ότι οι δυνάμεις της αντιπολίτευσης μπορούν να μπλοκάρουν την προεδρική εκλογή. Στην περίπτωση αυτή, κυβερνητικές πηγές παραδέχονται πως «η κατάσταση θα είναι δύσκολη», τα διαλυτικά φαινόμενα στο κυβερνητικό σχήμα θα ενταθούν και η παράλυση την κυβέρνηση και στη συμπολιτευόμενη πλειοψηφία στη Βουλή θα οδηγήσει αναπόδραστα τον Αντ. Σαμαρά, με δεμένα τα χέρια, σε εκλογές -όπως ακριβώς η παράλυση της κυβέρνησης της Ν.Δ. το 2009 μετά τις
ευρωεκλογές είχε οδηγήσει τον Κ. Καραμανλή άρον άρον σε προκήρυξη εκλογών τον Σεπτέμβριο.
Προαπαιτούμενα, χρέος και κάλπες Για όλους τους παραπάνω λόγους και υπό τον φόβο της παράλυσης της κυβέρνησης, ο Αντ. Σαμαράς έχει αναγάγει σε μείζον θέμα την «πάταξη» των απεργών της ΔΕΗ με αυταρχικό τρόπο. Μάλιστα, έως την ώρα που η «Αυγή» έπαιρνε τον δρόμο προς το τυπογραφείο, ο πρωθυπουργός και ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης είχαν πάρει την απόφαση για πολιτική επιστράτευση των απεργών, ενώ το βράδυ της Παρασκευής ο αρμόδιος υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης Κυρ. Μητσοτάκης είχε περάσει στο ΦΕΚ υπουργική απόφαση σύμφωνα με την οποία όλο το σαββατοκύριακο θα παραμένει ανοιχτό το Εθνικό Τυπογραφείο, ώστε να είναι έτοιμο να τυπώσει την απόφαση επιστράτευσης και να επιδοθούν τα «φύλλα πορείας» στους απεργούς.
Σχεδιασμός Σε κάθε περίπτωση, παρά το γεγο-
νός ότι ένα μόνο «προαπαιτούμενο», δηλαδή η δημιουργία της «μικρής ΔΕΗ», έχει προκαλέσει οξύτατη κοινωνική και πολιτική σύγκρουση, η στρατηγική του πρωθυπουργού προβλέπει την εκπλήρωση όλων των «προαπαιτούμενων» δράσεων για την εκταμίευση των δύο υποδόσεων του Μνημονίου. Ήδη προχθές, μετά τη δρομολόγηση των πρώτων 6 προαιτούμενων, το EuroWorking Group ενέκρινε την εκταμίευση του 1 δισ. ευρώ, ενώ ο πρωθυπουργός επιθυμεί έως τα τέλη Ιουλίου να έχουν τελειώσει όλες οι υπόλοιπες «μνημονιακές» υποχρεώσεις της κυβέρνησης. Στόχος του Αντ. Σαμαρά και του Ευ. Βενιζέλου είναι να δείξει η κυβέρνηση πως «έκανε τα μαθήματά» της, ώστε να αξιώσει από τους δανειστές να ξεκινήσει η συζήτηση για τη διευθέτηση του ελληνικού χρέους. Μάλιστα, σύμφωνα με πολλούς, αναλόγως του πολιτικού κλίματος και της δημοσκοπικής εικόνας της κυβέρνησης, δεν αποκλείεται η διευθέτηση του χρέους να χρησιμοποιηθεί από τον Αντ. Σαμαρά ως το διακύβευμα των επόμενων εκλογών...
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 6 ΙΟΥΛΙΟΥ 2014
6
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
ΠΡΟΤΑΣΗ ΤΣΙΠΡΑ ΓΙΑ ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ ΓΙΑ ΤΗ ΔΕΗ
Από αύριο ξεκινούν οι επαφές μεταξύ των κομμάτων της αντιπολίτευσης
προσπάθεια που στόχο έχει την αποτροπή αυτού που ο Αλ. Τσίπρας αποκάλεσε «εθνικό και οικονομικό έγκλημα» (σε άρθρο του στο www.tvxs.gr.).
ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΝΙΚΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
Σε πλήρη εξέλιξη τίθεται από αύριο ο σχεδιασμός του ΣΥΡΙΖΑ, οι διεργασίες για συνεννόηση μεταξύ των κομμάτων της αντιπολίτευσης (πλην του νεοναζιστικού κόμματος, εννοείται) για τη διενέργεια δημοψηφίσματος για τη ΔΕΗ. Πρόταση που κρίνεται εθνικά επιβεβλημένη, αν φυσικά υπερψηφιστεί το νομοσχέδιο από την πλειοψηφία του Α’ Θερινού Τμήματος, επιβεβλημένη για τη διάσωση της «ατμομηχανής» της ελληνικής οικονομίας και άρα ό,τι αυτό συνεπάγεται για τα συμφέροντα των πολιτών και των τοπικών κοινωνιών. Οι απαντήσεις που εισέπραξε ο Αλέξης Τσίπρας από τους πολιτικούς αρχηγούς των κομμάτων της ελάσσονος αντιπολίτευσης, με τους οποίους επικοινώνησε, έδωσαν μια πρώτη αίσθηση αισιοδοξίας ότι μπορεί να βρεθεί κοινός τόπος και, εν τέλει, οι 120 βουλευτές που θα συνυπογράψουν το αίτημα να γίνει συζήτηση στην Ολομέλεια του Κοινοβουλίου. Με βάση το άρθρο 44, παράγραφος 2 του Συντάγματος απαιτούνται στη συνέχεια 180 θετικές ψήφοι για τη διενέργεια του δημοψηφίσματος. Ποια κυβέρνηση όμως μπορεί να σταθεί, αν συγκεντρώσει, σε εκείνη τη δεύτερη ψηφοφορία, έστω και μία ψήφο λιγότερη, είναι ένα ερώτημα που εκ των πραγμάτων τίθεται. Το πρώτο ζητούμενο, όμως, είναι η εξεύρεση των 120 βουλευτών και η πρώτη τηλεφωνική συνομιλία που είχε ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης το πρωί της Πέμπτης, ήταν με τον Πάνο Καμμένο, ο οποίος διατύπωσε ένα «ναι χωρίς επιφυλάξεις». Σε ό,τι αφορά τη ΔΗΜ.ΑΡ., η θετική αντίδραση του Φώτη Κουβέλη, στην επικοινωνία του με τον Αλ. Τσίπρα, αναμένεται να επικυρωθεί στην αυριανή κοινή συνεδρίαση της Εκτελεστικής Επιτροπής και της Κοινοβουλευτικής Ομάδας. Πηγές της Αγίου Κωνσταντίνου επισήμαιναν εξάλλου ότι η ΔΗΜ.ΑΡ. θα καταψηφίσει το σχετικό νομοσχέδιο και άρα θα ήταν ανακόλουθο να μην στηρίξει το δημοψήφισμα. Ενώ, όπως δήλωσε ο Χρήστος Μαχαίρας, στην αυριανή συνεδρίαση «αυτό που τίθεται προς συζήτηση είναι η υποστήριξη του αιτήματος διεξαγωγής δημοψηφίσματος αποκλειστικά και μόνο για τη ‘μικρή ΔΕΗ’». Μια αναφορά που έχει περισσότερο ως αποδέκτη το ΚΚΕ, το οποίο αντιπροτείνει δημοψήφισμα για το σύνολο των νόμων που έχουν απελευθερώσει τον τομέα της Ενέργει-
Στη Βουλή, το 2008, είχαν αθροιστεί τέσσερις διαφορετικές προτάσεις για δημοψήφισμα. Η αντιπολίτευση θέλει να αποφασίσουν οι πολίτες, την ώρα που η κυβέρνηση επιλέγει τον αυταρχισμό ας. Όμως σε ανακοίνωση της Κοινοβουλευτικής του Ομάδας -και ενώ είχαν προηγηθεί περισσότερο αρνητικές δηλώσεις στελεχών του- γνωστοποίησε την πρόθεσή του να καταθέσει αίτημα για δημοψήφισμα, ταυτόχρονα δε με «τη δυνατότητα κάθε κόμματος να καταθέσει τη δική του σχετική πρόταση, όπως άλλωστε συνέβη και σε άλλες περιπτώσεις».
Το προηγούμενο της... Λισσαβώνας Ποιες όμως είναι οι «άλλες περιπτώσεις»; Στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ θύμιζαν το ιστορικό προηγούμενο του 2008, όταν δηλαδή και πάλι είχε τεθεί θέμα δημοψηφίσματος, τότε για τη Συνθήκη της Λισσαβώνας. Τότε που έγινε συζήτηση σε ειδική ημερήσια διάταξη και αυτό γιατί είχαν αθροιστεί τα σχετικά αιτήματα από
Σύγκρουση δύο κόσμων
τέσσερις διαφορετικές προτάσεις: των 101 βουλευτών του ΠΑΣΟΚ, των 22 του ΚΚΕ, των 14 του ΣΥΡΙΖΑ και των 10 του Λαϊκού Ορθόδοξου Συναγερμού. Συνεπώς, αθροιστικά, άνω των 120 βουλευτών. Εν κατακλείδι, στις 11 Ιουνίου 2008 είχε ψηφιστεί από τη Βουλή η Συνθήκη της Λισσαβώνας, ενώ έξι ημέρες αργότερα και κατά απόλυτη προτεραιότητα, όπως άλλωστε προβλέπεται από Σύνταγμα και Κανονισμό της Βουλής, έγινε η συζήτηση στο Κοινοβούλιο, με το αίτημα για δημοψήφισμα να απορρίπτεται από
τη «γαλάζια» πλειοψηφία της εποχής. Στη «μάχη» για την εξασφάλιση των 120 βουλευτών σημαντικό ρόλο θα παίξουν οι ανεξάρτητοι βουλευτές, αρκετοί από τους οποίους -και με δηλώσεις στην εφημερίδα μας- έχουν προϊδεάσει ότι θα σταθούν και εκείνοι απέναντι στα κυβερνητικά σχέδια κατάτμησης και εκποίησης της Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού. Συμπερασματικά, λοιπόν, από αύριο αρχίζουν οι επαφές μεταξύ των κομμάτων της αντιπολίτευσης και των ανεξάρτητων βουλευτών, σε μια
Εμμέσως όμως αναδεικνύεται και μια άλλη, ουσιώδης διαφορά με την κυβέρνηση: οι κ. Σαμαράς και Βενιζέλος επιλέγουν τον αυταρχισμό, το «αποφασίζομεν και διατάσσομεν», την επιστράτευση, αλλά και τη... συσκότιση των αποτελεσμάτων που η ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ θα έχει για τους πολίτες. Και στην άλλη πλευρά ο ΣΥΡΙΖΑ και τα άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης προκρίνουν τη Δημοκρατία: να αποφασίσουν δηλαδή οι πολίτες αν θέλουν Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού ή... «Πάουερ». Μέσα όμως από τη σύγκρουση κυβέρνησης και αξιωματικής αντιπολίτευσης την τελευταία εβδομάδα αναδείχθηκε πάντως και κάτι ακόμη: ο Αλέξης Τσίπρας με την κίνησή του να προτείνει το δημοψήφισμα -από το Αμύνταιο, αυτό το αγωνιστικό προπύργιο σημειωτέον-, έφερε σε εξαιρετικά δύσκολη θέση την κυβέρνηση. Το Μέγαρο Μαξίμου αιφνιδιάστηκε και επιδεινώθηκε το κυβερνητικό πρόβλημα ότι από την ημέρα των ευρωεκλογών αδυνατεί να ανακτήσει το «πάνω χέρι» στα πολιτικά πράγματα. Και αυτή δείχνει πλέον μια μόνιμη κατάσταση, με την οποία μάλλον θα πρέπει να συνηθίσει ο Αντ. Σαμαράς. Ώς τις επερχόμενες εθνικές εκλογές, οπότε θα κλείσει -όπως όλα δείχνουν- ο πολιτικός του κύκλος.
Η Π.Γ. ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ ΓΙΑ ΤΟ ΓΗΠΕΔΟ ΤΗΣ ΑΕΚ
Γήπεδο στον υπάρχοντα χώρο Την καταψήφιση του νομοσχεδίου για το Ρυθμιστικό Σχέδιο, στο σύνολό του και κατ’ άρθρο, αλλά και την απόφαση να μην καταθέσει τροπολογίες επί του άρθρου 81, στο οποίο περιλαμβανόταν ρύθμιση για το γήπεδο της ΑΕΚ, αποφάσισε η Πολιτική Γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ με ψήφους 12 έναντι 9. Ο ΣΥΡΙΖΑ ζητάει «να ανεγερθεί το γήπεδο της ΑΕΚ στα όρια του παραχωρητηρίου στην ερασιτεχνική ΑΕΚ χωρίς καμία επέκταση στο άλσος Φιλαδέλφειας που αποτελεί δασική έκταση, με απόλυτο σεβασμό στο περιβάλλον, τη λειτουργικότητα της πόλης και των πολεοδομικών κανόνων». Σημειώνεται ότι το παραχωρητήριο περιγράφει μια έκταση της τάξης των 26,6 στρεμμάτων, η οποία επαρκεί για την ανέγερση του γηπέδου. Η Π.Γ. του ΣΥΡΙΖΑ κατέληξε στην παραπάνω απόφαση μετά από ψηφοφορία δύο προτάσεων: Η πρόταση που πλειοψήφησε, την οποία εισηγήθηκε ο Αλ. Καλύβης εκ μέρους της Αριστερής Πλατ-
φόρμας και την υπερψήφισαν, κατά πληροφορίες, στελέχη της ΚΟΕ, της ΑΝΑΣΑ, αλλά και στελέχη της ΑΡΕΝ, ζητά από την κυβέρνηση να αποσύρει το άρθρο 81 του νομοσχεδίου για το Ρυθμιστικό Σχέδιο και «να επανέλθει μετά το πέρας του διαλόγου με αυτοτελές σχέδιο νόμου για το θέμα του γηπέδου». Επιπλέον η απόφαση τονίζει πως ο ΣΥΡΙΖΑ, «εφόσον υπάρξει άρνηση να αποσυρθεί το άρθρο 81, δεν θα επιμείνει στη διαδικασία υποβολής τροπολογιών και θα καταψηφίσει το άρθρο 81 μαζί με τα υπόλοιπα άρθρα». Ακόμη, η απόφαση ξεκαθαρίζει ότι το κόμμα «δεν πρόκειται να αναγνωρίσει τετελεσμένα εφόσον η κυβέρνηση επιμείνει και υπερψηφίσει έναν νόμο - έκτρωμα», δηλώνει την αμέριστη στήριξη της στον δήμαρχο της πόλης Άρη Βασιλόπουλο και καταδικάζει «τις επιθέσεις και την προσπάθεια επιβολής κλίματος τρομοκρατίας και φόβου στην περιοχή». Η πρόταση που μειοψήφησε, την οποία εισηγή-
θηκε ο Τ. Κορωνάκης εκ μέρους της ΑΡΕΝ, σημείωνε πως «αν η κυβέρνηση επιμείνει στο λάθος και, επομένως, αναλάβει την ευθύνη για ό,τι ακολουθήσει καταθέτοντας το άρθρο 81 ως έχει εντός του σχεδίου νόμου για το Ρυθμιστικό, θα προωθήσουμε από την πλευρά μας την κατάθεση τροπολογίας», τα βασικά σημεία της οποίας προέβλεπαν: Περιορισμό της δόμησης και κάλυψη με τρόπο που αφενός να εξυπηρετεί την ανέγερση γηπέδου, αφετέρου να μη δημιουργεί περιθώρια περαιτέρω εκμετάλλευσης και τσιμεντοποίησης του χώρου για χρήσεις που δεν σχετίζονται με το γήπεδο. Εξασφάλιση αντισταθμιστικών ωφελημάτων για τον δήμο από τη λειτουργία του γηπέδου και την απομείωση του άλσους που συνεπάγεται, τα οποία είναι νέοι κοινόχρηστοι χώροι πρασίνου, και επιπλέον δημοτικές θέσεις στάθμευσης εντός των ορίων του δήμου. Προάσπιση του δασικού χαρακτήρα του άλσους. ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΙΜΟΣ
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 6 IOYΛIOY 2014
7
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Όχι στην ιδιωτικοποίηση της «μικρής ΔΕΗ» ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΚΩΣΤΑΣ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗΣ Η ιδιωτικοποίηση της «μικρής ΔΕΗ» δεν έχει ξεσηκώσει μόνο τους εργαζομένους ή τους κατοίκους των περιοχών όπου βρίσκονται τα εργοστάσια και τα λιγνιτωρυχεία της μεγαλύτερης βιομηχανίας της χώρας. Αποστάσεις από τις επιλογές της κυβέρνησης παίρνουν κι οι περισσότεροι από τους ανεξάρτητους βουλευτές, αρκετοί από τους οποίους εκλέχτηκαν με τη σημαία των δύο συγκυβερνώντων κομμάτων. Ήδη με κοινή τους δήλωση πέντε ανεξάρτητοι βουλευτές (Π. Μουτσινάς, Ν. Σταυρογιάννης, Γ. Κασαπίδης, Μ. Μπόλαρης, Β. Καπερνάρος) έχουν δηλώσει ότι «ως βουλευτές συμπαρατασσόμαστε στο ευρύτατο μέτωπο των φορέων και των κοινωνικών δυνάμεων που έχει συγκροτηθεί πανελλαδικά για την απόσυρση του νομοσχεδίου που αφορά την πώληση του 30% της ΔΕΗ». Παράλληλα, ο ανεξάρτητος βουλευτής Μ. Ανδρουλάκης παρενέβη στο ζήτημα με την πώληση της «μικρής ΔΕΗ» με ανάρτησή του στο facebook, στην οποία σχολιάζει ότι «το Όχι στο συγκεκριμένο σχέδιο νόμου για τη «μικρή ΔΕΗ» - άμεσα στην ολομέλεια της Βουλής και στο λαό με δημοψήφισμα- θα αποκτήσει πληρότητα πολιτικού νοήματος αν συνοδεύεται από το Ναι: τη θετική, συγκεκριμένη πρόταση επανασχεδιασμού της εθνικής ενεργειακής πολιτικής στο ευρωπαϊκό πλαίσιο για την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας». Η «Αυγή» επικοινώνησε με κάποιους από τους βουλευτές που συνυπέγραψαν την κοινή δήλωση των πέντε ανεξάρτητων βουλευτών, όπως και με τον επίσης ανεξάρτητο βουλευτή, Οδ. Βουδούρη, αλλά και την εισηγήτρια των ΑΝ.ΕΛΛ. στο επίμαχο νομοσχέδιο, Ρ. Μακρή, ζητώντας τους να σχολιάσουν την επιχειρούμενη ιδιωτικοποίηση της «μικρής ΔΕΗ», αλλά και την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για δημοψήφισμα.
Γ. Κασαπίδης (Κοζάνη): Ο Σαμαράς άλλα έλεγε πριν από τις εκλογές Δεν είναι δυνατόν ένα κοινωνικό αγαθό, όπως το ηλεκτρικό ρεύμα, να οδηγείται στην εμπορευματοποίηση. Η λογική των ιδιωτών είναι η μεγιστοποίηση των κερδών κι όχι η κοινωνική προσφορά. Μέχρι σήμερα η ΔΕΗ εξαιτίας των λιγνιτικών μονάδων είχε την πιο φθηνή τιμή κιλοβατώρας. Εφόσον μπουν οι ιδιώτες πώς θα ρίξουν τις τιμές; Ως Ν.Δ., άλλα λέγαμε πριν από τις εκλογές. Ο λαός τον Αντ. Σαμαρά τον επέλεξε γι’ αυτά
ΜΙΛΟΥΝ ΟΙ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ Ν. ΣΤΑΥΡΟΓΙΑΝΝΗΣ, Γ. ΚΑΣΑΠΙΔΗΣ, Μ. ΜΠΟΛΑΡΗΣ, ΟΔ. ΒΟΥΔΟΥΡΗΣ ΚAΙ Η Ρ. ΜΑΚΡΗ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΑΝ.ΕΛΛ. που έλεγε πριν από τις εκλογές. Κατά συνέπεια, ο Αντ. Σαμαράς δεν έχει ούτε το ηθικό δικαίωμα να τα κάνει αυτά. Πώς μπορούν να περάσουν στα χέρια ιδιωτών λιγνιτικά κοιτάσματα αξίας δεκάδων δισεκατομμυρίων ευρώ; Με ποιο δικαίωμα; Η ΔΕΗ είναι η μεγαλύτερη βιομηχανία της χώρας κι η πώληση τμήματός της περνά από ένα θερινό τμήμα της Βουλής. Τι φοβάται ο Αντ. Σαμαράς και περνά αυτό το νομοσχέδιο τόσο βιαστικά κι εκβιαστικά; Φοβάται την ενημέρωση των πολιτών για το ζήτημα; Όλα αυτά επιβάλλουν το θέμα να έρθει σε ολομέλεια της Βουλής. Όσον αφορά την πρόταση για δημοψήφισμα είμαι υπέρ, άλλωστε πρώτος το πρότεινε ο εκπρόσωπος των Ανεξάρτητων Δημοκρατικών Βουλευτών, ο Π. Μουτσινάς.
Ν. Σταυρογιάννης (Φθιώτιδα): Έγκλημα η πώληση της «μικρής ΔΕΗ» Η δημιουργία και η μετέπειτα πώληση της «μικρής ΔΕΗ» είναι έγκλημα σε βάρος του δημοσίου συμφέροντος που οδηγεί στην ιδιωτικοποίηση του κοινωνικού αγαθού της ενέργειας, δηλαδή του ηλεκτρικού ρεύματος. Προωθείται δε με τον διαμελισμό της επιχείρησης, που γίνεται στο όνομα του δήθεν ανταγωνισμού και της ελεύθερης αγοράς, αλλά στην πραγματικότητα είναι δώρο στα μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα, που επιθυμούν να μετατρέψουν το φυσικό δημόσιο μονοπώλιο σε ιδιωτικό για να κερδοσκοπήσουν. Αρπάζοντας στην κυριολεξία τις μεγάλης αξίας λιγνιτικές μονάδες και τα υδροηλεκτρικά εργοστάσια της ΔΕΗ, που είναι περιουσία του ελληνικού λαού. Αλήθεια, πιστεύει κανείς ότι χωρίς δημόσιο έλεγχο και στον χώρο της ενέργειας υπάρχει περίπτωση να έχουμε παραγωγική ανασυγκρότηση και ανάπτυξη στην πατρίδα μας; Γι’ αυτό πρέπει, με κάθε τρόπο και με όλα τα μέσα, να αποτραπεί η κυβερνητική προσπάθεια να περάσουν στα επιχειρηματικά, κερδοσκοπικά συμφέροντα οι πλουτοπαραγωγικές πηγές που παράγουν ενέργεια, βασικό μοχλό ανάπτυξης, αλλά και κοινωνικό αγαθό.
Οδ. Βουδούρης (Β’ Αθηνών): Ζημιά για την Ελλάδα Μέχρι πρότινος το ξεπούλημα της Ακρόπολης και των ελληνικών νησιών ακουγόταν σαν υπερβολικό ανέκδοτο. Ωστόσο, σήμερα η κυβέρνηση προχωράει πραγματικά στο ξεπούλημα ιστορικών και αρχαιολογικών χώρων, στο ξεπούλημα των πιο όμορφων παραλιών της Ελλάδας, στο ξεπούλημα στρατηγικής σημασίας επιχειρήσεων, όπως η ΔΕΗ. Το κακόγουστο ανέκδοτο γίνεται πράξη! Η συγκυβέρνηση έχει απολέσει κάθε αίσθημα εθνικής ευθύνης. Εκτελώντας απαράβατα τις εντολές της τρόικας, καταστρέφει τον παραγωγικό ιστό της χώρας και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και οδηγεί την κοινωνία σε φτωχοποίηση. Ο δρόμος εξόδου από την κρίση είναι ένας: ανατροπή της νεοφιλελεύθερης πολιτικής και των εντολοδόχων της τρόικας από μια ευρεία πολιτική και κοινωνική συμμαχία, στη βάση μιας προγραμματικής συμφωνίας, που δεν θα περιορίζεται στην καλύτερη διαχείριση της κρίσης, αλλά θα εφαρμόσει δομικές ριζικές μεταρρυθμίσεις στο πολιτικό σύστημα, στη δημόσια διοίκηση, στην οικονομία. Το δημοψήφισμα για τη «μικρή ΔΕΗ» είναι εθνική επιταγή και ταυτόχρονα είναι αφετηρία μιας τέτοιας συμμαχίας. Το τερτίπι της κυβέρνησης με το πρόωρο κλείσιμο της Βουλής δεν πρέπει να γίνει εμπόδιο στη συλλογή των 120 υπογραφών.
Μ. Μπόλαρης (Σέρρες): Σύγκληση της ολομέλειας και μετά δημοψήφισμα Η μεταβίβαση του 30% της ΔΕΗ δεν είναι μόνο μείζον πολιτικό θέμα ενεργειακής πολιτικής, είναι και ζήτημα δημοσίου συμφέροντος, άρα αποτελεί αρμοδιότητα της ολομέλειας της Βουλής και όχι των θερινών τμημάτων. Με τη συζήτηση του νομοσχεδίου για τη «μικρή ΔΕΗ» στα θερινά τμήματα υπάρχει υποβίβαση αυτού του τεράστιας σημασίας ζητήματος. Δεν μπορούμε να ακολουθούμε μια fast track διαδικασία, να τελειώνουμε δηλαδή το νομοσχέδιο σε μία εβδομάδα. Ο πολίτης δεν παίρνει χαμπάρι για το τι πρόκειται.
Όσον αφορά την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ, για μένα μπαίνει πρώτα θέμα σύγκλησης της ολομέλειας της Βουλής και μετά ζήτημα δημοψηφίσματος. Άλλωστε δεν μπορεί να γίνει δημοψήφισμα πριν ψηφιστεί το νομοσχέδιο. Δεν λέω όχι στο δημοψήφισμα, θεωρώ όμως ότι πρέπει να υπάρξει μια κλιμάκωση. Δεν μπορείς να βάλεις τα δύο θέματα μαζί. Η σύγκληση της ολομέλειας της Βουλής απαιτεί στήριξη από 120 βουλευτές κι εκτιμώ ότι αποτελεί έναν εφικτό στόχο. Αν το νομοσχέδιο περάσει και γίνει νόμος, τότε μπαίνει και θέμα δημοψηφίσματος.
Ρ. Μακρή, ΑΝ.ΕΛΛ. (Κοζάνη): Οι πολίτες να αποφασίσουν Η ΔΕΗ αποτέλεσε για δεκαετίες και εξακολουθεί να αποτελεί τον βασικό κορμό της βιομηχανικής ανάπτυξης της χώρας. Η κυβερνητική μεθόδευση για παραχώρηση της δημόσιας επιχείρησης σε ιδιώτες που έχουν αποδειχθεί αναποτελεσματικοί ως προς την παραγωγή φτηνού ρεύματος δεν συμβαδίζει με το οικονομικό αξίωμα μεγιστοποίησης του οφέλους από την καταβαλλόμενη προσπάθεια. Προσπάθεια που γενιές Ελλήνων έκαναν για να φτιάξουν μια εταιρεία διαχείρισης του ορυκτού πλούτου, της ενέργειας, των υδάτων που υδρεύουν οικισμούς και αρδεύουν ποτάμια, μια εταιρεία που με την τεχνογνωσία και τον εξοπλισμό της είναι ο αναπτυξιακός μοχλός της πατρίδας μας. Για όλους αυτούς τους λόγους οι πολίτες απαιτούν να έχουν τη δυνατότητα να αποφασίσουν άμεσα και δημοκρατικά για το μέλλον της ΔΕΗ. Οι Ανεξάρτητοι Έλληνες, αφουγκραζόμενοι τόσο τους καταναλωτές, όσο και τους εργαζόμενους, θα αγωνιστούμε για να τους παρέχουμε αυτό το δικαίωμα. Χωρίς συμπλεγματικές αγκυλώσεις πρωτιάς στην πρόταση, χωρίς υπεκφυγές μέσω απαιτήσεων γενικότερης διεκδίκησης για να δικαιολογηθεί μια άρνηση που εξυπηρετεί μόνο την κυβερνητική προσπάθεια ξεπουλήματος. Απλά, ξεκάθαρα και αληθινά, γιατί τα κόμματα δεν υπάρχουν για τις διαδικασίες και την δογματική προσκόλληση αλλά για υπηρετούν το συμφέρον της πατρίδας και των πολιτών της.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 6 IOΥΛΙΟΥ 2014
8
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ
Οι νεοφιλελεύθεροι της διπλανής όχθης Η απελευθέρωση του ωραρίου των καταστημάτων και εμμέσως η θέσπιση διδάκτρων σε όλες τις βαθμίδες της δημόσιας εκπαίδευσης ήταν δύο από τις πολιτικές θέσεις που υπερψήφισαν με μεγάλη πλειοψηφία οι σύνεδροι του ιδρυτικού Συνεδρίου του Ποταμιού, το οποίο διεξήχθη στο Λαύριο, από τις 27 ώς και τις 29 Ιουνίου. Το σώμα του συνεδρίου εξέλεξε, δι’ ανατάσεως χειρών, «επικεφαλής» -και όχι πρόεδρο- τον Σταύρο Θεοδωράκη, ενώ τα μέλη του κόμματος αποφασίστηκε πως θα ονομάζονται «εθελοντές». Επιπλέον, εξέλεξε Πανελλήνια Επιτροπή 86 μελών και 7μελή Κεντρική Συντονιστική Επιτροπή. Μέσω καταστατικής ρύθμισης, η Επιτροπή Διαλόγου του Συνεδρίου, η οποία αποτελείται από πρόσωπα που δεν ανήκουν στο κόμμα, διαθέτει συμβουλευτικό ρόλο στην Κεντρική Συντονιστική Επιτροπή. Μετά την τριήμερη διαδικασία, είναι σαφές πλέον ότι το ιδεολογικό στίγμα του Ποταμιού είναι νεοφιλελεύθερο. Τόσο τα αποτελέσματα από τις θεματικές επιτροπές όσο και τα αποτελέσματα από τη διαδικασία του dotmocracy επικύρωσαν το πρόσημο του κόμματος, παρά την πεισματική αποφυγή του ίδιου να τοποθετηθεί στον άξονα Αριστερά-Δεξιά. Η μεγάλη πλειοψηφία των συνέδρων δήλωναν πως είναι εργαζόμενοι σε υψηλές θέσεις στον ιδιωτικό τομέα και επιχειρηματίες μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Από ‘κει και πέρα, το δείγμα γραφής του Στ. Θεοδωράκη την εβδομάδα που πέρασε ήταν εξίσου σαφές: τάχθηκε υπέρ της ιδιωτικοποίησης της ενέργειας, αποφεύγοντας ωστόσο να πάρει θέση επί του συγκεκριμένου νομοσχεδίου για τη «μικρή ΔΕΗ», ενώ τάχθηκε υπέρ της εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας από την παρούσα Βουλή.
Σενάρια συγκυβέρνησης «Ο λαός θα πρέπει να επιλέξει κάποιον με ευρωπαϊκή λογική, ανθρωπιστική λογική» και που θα «ισορροπήσει είτε τις ακρότητες της Ν.Δ. είτε τις ακρότητες του ΣΥΡΙΖΑ», τόνισε ο Στ. Θεοδωράκης αναφερόμενος στο ενδεχόμενο εθνικών εκλογών. Το Ποτάμι δεν κρύβει την επιθυμία του να συμμετάσχει στη νομή της εξουσίας. Είναι προφανές ότι επιδιώκει να παίξει τον ρόλο του μπαλαντέρ-ρυθμιστή του πολιτικού συστήματος, γι’ αυτό και τονίζει διαρκώς τη σημασία της πολιτικής συνεννόησης μεταξύ των κομμάτων. Κρίσιμο ρόλο σε αυτή τη διαδικασία παίζει ο ευρύτερος χώρος της κεντροΑριστεράς: οι δύο βασικοί προσκεκλημένοι του συνεδρίου ήταν οι δήμαρχοι Αθηνών και Θεσσαλονίκης, Γιώργος Καμίνης και Γιάννης Μπουτάρης. Σε κάθε περίπτωση, οι υπόλοιπες πολιτικές δυνάμεις δεν είναι αδιάφορες για το πού το πάει το Ποτάμι. Ξεκινώντας από το κυβερνητικό μπλοκ, ο γραμματέας της Ν.Δ., Ανδρέας Παπαμιμίκος τόνισε πως η Ν.Δ. και το Ποτάμι ανήκουν στην ίδια όχθη, στον χαιρετισμό του στο συνέδριο. «Χρειάζεται διάλογος και συναίνεση όλων των
προοδευτικών δυνάμεων για να προκύψει επιτέλους ένα εθνικό σχέδιο για την υπέρβαση της σημερινής επώδυνης κατάστασης», τόνισε ο γραμματέας του ΠΑΣΟΚ Νίκος Ανδρουλάκης. «Ελάτε να συζητήσουμε για τις πρωτοβουλίες και τις ανατροπές που πραγματικά χρειάζεται ο τόπος για να ορθοποδήσει. Ελάτε να μιλήσουμε, χωρίς προκαταλήψεις και προαπαιτούμενα. Με ειλικρίνεια. Χωρίς σκόπιμες διαστρεβλώσεις και καρικατούρες των απόψεων των άλλων», σημείωσε ο γραμματέας της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ Δημήτρης Βίτσας. «Η συμμετοχή του Ποταμιού (σ.σ.: στον διάλογο για την Κεντροαριστερά) θα συμβάλει στο να εξασφαλιστεί η ισχυρή παρουσία του προοδευτικού χώρου», σημείωσε ο γραμματέας της ΔΗΜ.ΑΡ. Θανάσης Θεοχαρόπουλος. Σαφή θέση για ένα κεντροαριστερό εγχείρημα πήρε ο Γ. Καμίνης στην ομιλία του στο Ποτάμι, υπογραμμίζοντας ότι «ποθούμε ένα Ποτάμι αλλαγών. Δεν έχουμε χρόνο για να επαναλάβουμε τα ίδια λάθη. Είτε με μνημόνια είτε με αντιμνημόνια. Έχω όμως ελπίδα και πίστη, γι’ αυτό είμαι εδώ». Από την πλευρά του, ο Γ. Μπουτάρης, στον μαγνητοσκοπημένο χαιρετισμό που απέστειλε, σημείωσε πως ένα από τα πρώτα πράγματα που πρόταξε το Ποτάμι ως αδήριτη ανάγκη είναι η πολιτική σταθερότητα. «Γι’ αυτό και ορθά, κατά τη γνώμη μου, δήλωσε χωρίς περιστροφές ότι αν χρειαστεί, θα συνεργαστεί για τον σχηματισμό κυβέρνησης και με τα δύο μεγάλα κόμματα».
Το ιδεολογικό στίγμα Με μέθοδο που παρέπεμπε σε δημοσκόπηση αποφασίστηκαν οι πολιτικές θέσεις του Ποταμιού. Συγκεκριμένα, στην αίθουσα της συνεδρίασης υπήρχαν αναρτημένες 50 ερωτήσεις που αφορούν πλειάδα πολιτικών θεμάτων, για τα οποία οι σύνεδροι κλήθηκαν να απαντήσουν… συμφωνώντας ή διαφωνώντας. Στο πλαίσιο αυτό, το Ποτάμι στηρίζει τη σύσταση ιδιωτικών πανεπιστημίων, την επιβολή διδάκτρων και στα σχολεία, την απελευθέρωση του ωραρίου των καταστημάτων και την εκχώρηση κρίσιμων τμημάτων της δημόσιας διοίκησης στον ιδιωτικό τομέα. Αναλυτικότερα, το 95% των συνέδρων ψήφισαν «να υπάρχουν βαθμίδες στους δασκάλους και καθηγητές της μέσης εκπαίδευσης μετά από αξιολόγηση». Επίσης, το 59% ψήφισαν τη θέση «σε περίπτωση αδυναμίας των κρατικών μηχανισμών, η καταδίωξη καταχραστών του Δημοσίου και μεγάλων φοροφυγάδων να ανατίθεται σε ιδιώτες, οι οποίοι θα αμείβονται με βάση τα αποτελέσματα της δουλειάς τους». Τέλος, ψήφισαν τη σύσταση φυλακών «ειδικού τύπου», το «νομικό ασυμβίβαστο για το αξίωμα του βουλευτή και του υπουργού», αλλά και το ότι πρέπει «ο άμεσα επωφελούμενος πολίτης από μια παροχή του Δημοσίου (όπως παιδεία, υγεία, πολιτισμό κ.ο.κ.) να έχει μια άμεση μικρή προσωπική συμμετοχή για τη βελτίωση της υπηρεσίας». ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΙΜΟΣ
Το ΠΑΣΟΚ μένει μόνο του... με τη Ν.Δ. ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΝΙΚΟΣ ΛΙΟΝΑΚΗΣ
Σε πολιτική απομόνωση, που δεν μπορεί να αφήσει ανεπηρέαστους και τους σχεδιασμούς τους για διεύρυνση της Ελιάς, αυτοεγκλωβίζονται ο Ευ. Βενιζέλος και το ΠΑΣΟΚ. Με αφορμή τη στάση σύγκρουσης που υπό το κράτους πολιτικού πανικού υιοθετεί απέναντι στον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά ακόμα και στη ΔΗΜ.ΑΡ., με αφορμή την πρωτοβουλία του Αλ. Τσίπρα για δημοψήφισμα κατά της ιδιωτικοποίησης της ΔΕΗ, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ επιτυγχάνει μόνο να επιβεβαιώσει ότι όλες οι στοχεύσεις του αφορούν την επαναβεβαίωση και συνέχιση της πρόσδεσης με τη Ν.Δ., στο πλαίσιο της συγκυβέρνησης. Το μείζον θέμα της ιδιωτικοποίησης της ΔΕΗ και η κινητικότητα που προκαλεί στο πολιτικό σκηνικό η πρωτοβουλία για το δημοψήφισμα έρχονται σε μια κρίσιμη για το ΠΑΣΟΚ και την Ελιά χρονική περίοδο, όπου ο συγκεκριμένος χώρος καλείται να λάβει αποφάσεις για την πορεία του με απώτερο στόχο να αυξήσει τις δυνάμεις και την επιρροή του στο πλαίσιο της «Κεντροαριστεράς». Σε αυτή τη συγκυρία, όπου οι στρατηγικές των συμμαχιών τίθενται στον εσωκομματικό διάλογο και θα και τεθούν επίσημα στις συνεδριάσεις των οργάνων, η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ οδηγείται σε περιχαράκωση αμυνόμενη με επίθεση απέναντι στην αξιωματική αντιπολίτευση (και όποιον στηρίξει την πρωτοβουλία της), για την οποία εκτιμά ότι προσπαθεί να χτίσει συμμαχίες με αφορμή το ζήτημα της ΔΕΗ, ώστε να μπλοκάρει την προεδρική εκλογή. Σε αυτό το πλαίσιο έσπευσε να προκαταβάλει τη στάση των κομμάτων της αντιπολίτευσης και να την υποβαθμίσει, μιλώντας για προσπάθεια του ΣΥΡΙΖΑ να μετατρέψει το θέμα της ΔΕΗ «σε μέσο εγκλωβισμού και ομηρείας των άλλων κομμάτων και των ανεξαρτήτων βουλευτών» και να «να τους καταστήσει μία ακόμη συνιστώσα του ΣΥΡΙΖΑ, προκειμένου να προκαλέσει αδιέξοδο στην εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας». Μάλιστα, μετά την καταρχήν θετική αντίδραση του Φ. Κουβέλη για το δημοψήφισμα, η Χαρ. Τρικούπη εμφανώς θορυβημένη διερωτήθηκε αν η ΔΗΜ.ΑΡ. θα επιλέξει «την αντιευρωπαϊκή γραμμή του ΚΚΕ απαρνούμενη την ευρωπαϊκή της πορεία, γινόμενη συνιστώσα όχι μόνο του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και του ΚΚΕ». Η αντίδραση του Ευ. Βενιζέλου δεν προκαλεί εντύπωση. Πριν ακόμα από την ανακοίνωση της πρωτοβουλίας για το δημοψήφισμα, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ από τη συνεδρίαση της συντονιστι-
Ο Βενιζέλος περιχαρακώνεται υπό τον φόβο πολτικών εξελίξεων γύρω από την πρωτοβουλία του ΣΥΡΙΖΑ για δημοψήφισμα κής επιτροπής της Ελιάς υποδείκνυε στους «ενδιαφερόμενους» για συμμετοχή στη «συγκρότηση της Κεντροαριστεράς» ότι το βασικό κριτήριο για τις όποιες συζητήσεις είναι η «επίδειξη θεσμικής ευθύνης σε σχέση με την εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας». Συνέδεσε δηλαδή ευθέως το εγχείρημα της διεύρυνσης της Ελιάς με την προεδρική εκλογή καλώντας ουσιαστικά όσους αυτοπροσδιορίζονται στον χώρο της «Κεντροαριστεράς της ευθύνης» να συμβάλουν στην αποφυγή πρόωρης κάλπης. Με αυτόν τον τρόπο όμως διατύπωνε και τον ρόλο τον οποίο ευελπιστεί να έχει η «Κεντροαριστερά» που επιχειρείται να συγκροτηθεί, δηλαδή ως συγκυβερνώσα δύναμης της Ν.Δ. Από εδώ ξεκινά ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα για την Ελιά και τις επιδιωκόμενες «επαφές» μεταξύ των «όμορων» πολιτικών δυνάμεων, καθώς για πολλές πλευρές του χώρου της λεγόμενης «ευρωπαϊκής σοδιαλδημοκρατίας», αλλά και του ΠΑΣΟΚ, βασική προϋπόθεση για την όποια επιτυχία του εγχειρήματος είναι είτε η αποσύνδεση από την ασκούμενη πολιτική είτε η «αυτονομία» του χώρου. Η άλλη πλευρά, στην οποία ανήκουν υπουργικά στελέχη του ΠΑΣΟΚ, συνεργάτες και στελέχη πέριξ του Ευ. Βενιζέλου, τα πρωταγωνιστικά μέλη των «58» και οι συνιστώσες της Ελιάς, ουσιαστικά επιζητούν μια διακριτή παρουσία της Ελιάς ως συνασπισμού δυνάμεων που θα συνεχίσει να κινείται στην ίδια πολιτική και «μεταρρυθμιστική» κατεύθυνση όπως το σημερινό κυβερνών ΠΑΣΟΚ. Οι δύο αυτές βασικές αντικρουόμενες «γραμμές» αναμένεται να συγκρουστούν μετ’ επιτάσεως αρχής γενομένης από την αυριανή συνεδρίαση του Πολιτικού Συμβουλίου και εν συνεχεία στην ΚΠΕ του Σαββάτου. Στο Π.Σ. ο Ευ. Βενιζέλος αναμένεται να ανακοινώσει τις συνθέσεις των προσυνεδριακών επιτροπών, καθώς επίσης και της ομάδας επαφής για τον διάλογο στην «Κεντροαριστερά». Σε αυτές θα συμπεριλαμβάνονται κορυφαία στελέχη σε μια προσπάθεια του Ευ. Βενιζέλου να διαμοιράσει ρόλους και συνεπώς να τους εντάξει στις αποφάσεις στις οποίες θα τους καλέσει εν συνεχεία να συμφωνήσουν.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 6 IOΥΛΙΟΥ 2014
9
OIKONOMIA
ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΘΑΝΟΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ
Στη δυσμενή γι’ αυτήν τριπλή συγκυρία εξαιτίας α) του μετώπου που ανοίγει με την κοινωνία και την αντιπολίτευση λόγω ΔΕΗ, β) του ηχηρού ραπίσματος που δέχεται η δημοσιονομική της πολιτική από τις αποφάσεις της Δικαιοσύνης για τα ειδικά μισθολόγια και γ) της αγωνίας της για το τι «άνοιγμα» θα δείξουν τα «stress tests» των τραπεζών, η κυβέρνηση υποδέχεται σε τρία 24ωρα τους επικεφαλής ελεγκτές της τρόικας. Αντίθετα, το μοναδικό «καλό νέο» που έχει αποκομίσει το τελευταίο διάστημα (αλλά και αυτό είχε ούτως ή άλλως προεξοφληθεί) είναι το «πράσινο φως» που έδωσε το Euro Working Group για την πρώτη υποδόση του 1 δισ. ευρώ και που αναμένεται να οριστικοποιηθεί από το Eurogroup, το οποίο θα συνεδριάσει την ερχόμενη εβδομάδα με αντικείμενο, μεταξύ άλλων, την πρόοδο στην υλοποίηση των μνημονιακών υποχρεώσεων της Ελλάδας και (πιθανότατα αύριο), από το Διοικητικό Συμβούλιο του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Στο οικονομικό επιτελείο, έχουν στρέψει την προσοχή τους στη δεύτερη (τη λεγόμενη «του Ιουλίου») δέσμη προαπαιτούμενων (επίσης αποτελούμενη από 6 μέτρα, όπως και η πρώτη του «Ιουνίου» που συνδέονται με τη δεύτερη υπο-δόση του 1 δισ. ευρώ) και ευελπιστούν ότι είναι εφικτό να ολοκληρωθούν οι σχετικές διαδικασίες ώς το τέλος του μήνα. Στη δεύτερη αυτή δέσμη με τις έξι προαπαιτούμενες δράσεις περιλαμβάνεται και το φλέγον θέμα της ΔΕΗ, το οποίο είχε συμφωνηθεί να έχει
Με «κόκκινα στυλό» έρχονται την Τρίτη οι τροϊκανοί κλείσει έως το τέλος Ιουλίου, ώστε να εκταμιευθεί η δεύτερη δόση του 1 δισ. ευρώ. Οικονομικοί και πολιτικοί παρατηρητές σχολίασαν μάλιστα ότι δεν είναι τυχαίο το ότι η ψηφοφορία στη Βουλή για το ξεπούλημα της ΔΕΗ αποφασίστηκε να διενεργηθεί την Τετάρτη για να συμπέσει με την άφιξη των τροϊκανών «επικυρίαρχων».
«Πρώτη» των Χαρδούβελη και Κοστέλο Ο υπουργός Οικονομικών θα έχει την πρώτη επί ελληνικού εδάφους συνομιλία του με τους επικεφαλής της τρόικας, οι οποίοι επανέρχονται στις 8 Ιουλίου για διάστημα 10 ημερών. Εκτός όμως του Γκ. Χαρδούβελη, την πρώτη του παρουσία θα έχει μα-
ζί με τους εκπροσώπους των δανειστών εκ μέρους του ΔΝΤ, Π. Τόμσεν, και της ΕΚΤ, Κλ. Μαζούχ, και ο νέος επικεφαλής ελεγκτής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής καθώς τον Μ. Μορς αντικατέστησε ο Ντέκλαν Κοστέλο. Οι δύο πλευρές αναμένεται να επικεντρωθούν στην εκτέλεση του προϋπολογισμού, αλλά και στο ζήτημα των δικαστικών αποφάσεων για τα μισθολογικά των ένστολων και ειδικότερα αφενός για το πώς θα καλυφθεί το δημοσιονομικό κενό που δημιουργείται, αφετέρου για το τι θα πράξει η κυβέρνηση εάν προκύψουν αποφάσεις και για τα άλλα ειδικά μισθολόγια (λ.χ. πανεπιστημιακοί, διπλωματικοί υπάλληλοι, ιατροί). Πρόγευση πάντως για το τι θα ακολουθήσει αναμένεται να δώσουν εκ μέ-
Την πρώτη επί ελληνικού εδάφους συνάντηση με την τρόικα θα έχει ο κ. Χαρδούβελης
ρους της τρόικας, την ερχόμενη Τετάρτη και την Πέμπτη αντίστοιχα, οι Π. Τόμσεν και Ντ. Κοστέλο, καθώς θα
είναι ομιλητές στο συνέδριο του Economist, στου οποίου τη «συζήτηση στρογγυλής τραπέζης» θα βρεθεί, σύμφωνα με το πρόγραμμα την Τετάρτη και ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) Κλάους Ρέγκλινγκ. Πέραν όμως της υπο-δόσης του 1 δισ. ευρώ, η ελληνική πλευρά προσβλέπει από τις συζητήσεις που θα έχει με τους Π. Τόμσεν, Κλ. Μαζούχ και Ντ. Κοστέλο και στη δόση του 1,8 δισ. ευρώ από τα κέρδη των ελληνικών ομολόγων που έχουν στα χαρτοφυλάκιά τους οι κεντρικές τράπεζες στην Ευρωζώνη. Σημειώνεται ότι τις επαφές αυτές θα ακολουθήσουν οι συζητήσεις του φθινοπώρου για την 5η αναθεώρηση του Μνημονίου, καθώς τότε αναμένεται να μπει στο τελικό του στάδιο και το μείζον ζήτημα της νέας διευθέτησης του ελληνικού δημοσίου χρέους. Ως τότε πάντως, η ελληνική πλευρά θα πρέπει να αντιμετωπίσει τα σημαντικά προβλήματα που έχουν ενσκήψει: τις δικαστικές αποφάσεις για επιστροφές χρημάτων αναφορικά με τα μισθολόγιο, τις ιδιωτικοποιήσεις που δεν προχωρούν σύμφωνα με τα χρονοδιαγράμματα που έχουν θέσει οι δανειστές, την αγανάκτηση της κοινωνίας και της αντίθεσης της αντιπολίτευσης για το ζήτημα της ΔΕΗ καθώς και το σοβαρό ενδεχόμενο να δείξουν τα stress tests που διενεργούνται από την ΕΚΤ νέα «μαύρη τρύπα» στις τράπεζες (πρόσθετες κεφαλαιακές ανάγκες, παρ’ ότι έχουν ώς τώρα εγκριθεί γι’ αυτές ήδη από τον πρώτο «νόμο Αλογοσκούφη», το 2008, πάνω από 230 δισ. ευρώ), η οποία, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του ΔΝΤ, ενδέχεται να φτάσει τα 6 δισ. ευρώ.
Προβληματισμός για τα μισθολόγια Ειδικά για το πρώτο από αυτά τα προβλήματα, θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι τη γρηγορότερη επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος «ψαλιδίζουν» οι δικαστικές αποφάσεις για τα ειδικά μισθολόγια με την κυβέρνηση -παραμονές της επιστροφής της τρόικας- να μην έχει ακόμη υπολογίσει το κόστος για τους ενστόλους, τους οποίους δεσμεύθηκε να αποζημιώσει, ενώ οι πρώτες εκτιμήσεις για το κόστος που θα προκύψει αν τελεσιδικήσουν ανάλογες προσφυγές ιατρών ΕΣΥ, πανεπιστημιακών και άλλων μισθολογίων φτάνουν στο 1 δισ. ευρώ. Έτσι, οι Έλληνες πολίτες κινδυνεύουν να υποστούν ακόμη μεγαλύτερα βάρη προκειμένου να»ανακουφίσουν» δικαστικούς και ενστόλους, με ορατό το ενδεχόμενο να επεκταθεί η έκτακτη εισφορά αλληλεγγύης». Υπενθυμίζεται ότι μέσα στον πανικό του για το πρόβλημα που προέκυψε από τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας αναφορικά με τις
μισθολογικές περικοπές στους ενστόλους, με τη δημοσιονομική επίπτωση που προκύπτει να ανέρχεται στα 800 εκατ. ευρώ, το υπουργείο Οικονομικών διέψευσε προ ημερών πληροφορίες για μέτρο που θα έκλεινε την τρύπα αυτή, ξεχνώντας όμως ότι το μέτρο αυτό αποτελεί μνημονιακή δέσμευση! Όπως προβλεπόταν στο Μνημόνιο, έχει συμφωνηθεί παράταση της «εισφοράς αλληλεγγύης» («special solidarity surcharge» όπως αναφέρεται στο κείμενο) έως και για τα εισοδήματα του 2016 (ήτοι για τους φόρους που θα αποδοθούν το 2017). Μάλιστα, προβλέπεται ότι το θέμα θα συζητηθεί ανάμεσα στην κυβέρνηση και τους δανειστές ενόψει και της κατάρτισης του προϋπολογισμού του 2015. Το πρόβλημα με τα 800 εκατ. ευρώ που θα επιβαρύνει τον προϋπολογισμό η απόφαση για τους ένστολους (600 εκατ. ευρώ για αναδρομικά που πρέπει να επιστραφούν συν 200
εκατ. ευρώ ετησίως για τις αυξήσεις των μισθών μετά την επαναφορά τους στα επίπεδα του 2012) προέκυψε με τις αποφάσεις του ΣτΕ (βλ. «Αυγή» 2 Ιουλίου 2014, σελ. 7: «Ετοιμάζουν μέτρα 800 εκατ. ευρώ για να χρηματοδοτηθεί το μισθολόγιο των ενστόλων»). Το ποσό αυτό θεωρείται πρακτικά αδύνατον να αντιμετωπιστεί χωρίς τη λήψη ισοδύναμων μέτρων. Παρ’ ότι όμως υπήρξαν δημοσιεύματα πως θα παραταθεί η εισφορά αλληλεγγύης, (κάτι που άλλωστε από πέρυσι έχει προβλεφθεί), το υπουργείο Οικονομικών εξέδωσε, μέσα στον πανικό του, διάψευση: «Από το υπουργείο Οικονομικών ανακοινώνεται ότι τα δημοσιεύματα περί πρόθεσης της κυβέρνησης για παράταση της εισφοράς δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα»! Πανικός που αν μη τι άλλο, δείχνει και το κλίμα μέσα στο οποίο θα διεξαχθούν οι συζητήσεις κυβέρνησης τροϊκανών τις επόμενες ημέρες...
10
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 6 ΙΟΥΛΙΟΥ 2014
OIKONOMIA
ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΜΕΛΑ*
Ακόμη μια ένδειξη ότι ο ελληνικός εξαγωγικός τομέας αδυνατεί να αποτελέσει την ατμομηχανή της ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας, παρά τα όσα ευαγγελίζονται κυβέρνηση και τρόικα, αποτελούν τα αποτελέσματα των εξαγωγών - αφίξεων που έδωσε στη δημοσιότητα (25.06.2014) η ΕΛΣΤΑΤ, για την περίοδο Ιανουαρίου - Απριλίου 2014. Η συνολική αξία των εξαγωγών - αποστολών κατά το χρονικό διάστημα Ιανουαρίου - Απριλίου 2014 ανήλθε στο ποσό των 8.398,9 εκατ. ευρώ έναντι 9.104,5 εκατ. ευρώ κατά το ίδιο διάστημα του έτους 2013, παρουσιάζοντας μείωση, σε ευρώ, 7,8%. Η αντίστοιχη μεταβολή χωρίς τα πετρελαιοειδή παρουσίασε μείωση κατά 362,9 εκατ. ευρώ, δηλαδή 6,5%. Η συνολική αξία των εισαγωγών αφίξεων κατά το χρονικό διάστημα Ιανουαρίου - Απριλίου 2014 ανήλθε στο ποσό των 15.507,4 εκατ. ευρώ έναντι 15.760,5 εκατ. ευρώ κατά το ίδιο διάστημα του έτους 2013, παρουσιάζοντας μείωση, σε ευρώ, 1,6%. Η αντίστοιχη μεταβολή χωρίς τα πετρελαιοειδή παρουσίασε αύξηση κατά 733,8 εκατ. ευρώ, δηλαδή 7,4%. Σημασία έχει να υπογραμμισθεί ότι ο τομέας των αγαθών (λοιπά αγαθά, σύμφωνα με την κατάταξη της ΤτΕ), ο οποίος περιλαμβάνει την παραγωγή του πραγματικού τομέα της οικονομίας, την ίδια περίοδο (4569,5 εκατ. ευρώ), βρίσκεται ουσιαστικά σε στασιμότητα, σε σχέση με την αντίστοιχη του 2013 (4.606,2 εκατ. ευρώ). Η παρουσιαζόμενη αύξηση του τομέα των υπηρεσιών το πρώτο τετράμηνο του 2014 (6.449,0 εκατ. ευρώ) έναντι του αντίστοιχου τετραμήνου 2013 (5.707,0 εκατ. ευρώ) ουσιαστικά σώζει τα φαινόμενα του εξαγωγικού τομέα της ελληνικής οικονομίας. Μαζί με την αύξηση των ταξιδιωτικών εισπράξεων (900 εκατ. ευρώ), αύξηση παρουσιάζουν και οι συνδεδεμένες εισπράξεις από τις μεταφορές (4152,3 εκατ. ευρώ). Τώρα, σχετικά με τις χρηματοοικονομικές συναλλαγές, δηλαδή την εισροή μη δανειακών κεφαλαίων, έχουμε τις ακόλουθες εξελίξεις την ίδια περίοδο: Το ύψος των ΑΞΕ, που αποτελούν τον δεύτερο πυλώνα της κυβερνητικής πολιτικής για την μεγέθυνση της οικονομίας, ανήλθε σε 228,6 εκατ. ευρώ το πρώτο τετράμηνο του 2014, έναντι 380,5 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο τετράμηνο του 2013. Συγχρόνως είχαμε και εκροή ΑΞΕ από Έλληνες επιχειρηματίες στο εξωτερικό ύψους 220 εκατ. ευρώ. Το ύψος των Επενδύσεων Χαρτοφυλακίου, δηλαδή βραχυπρόθεσμα κεφάλαια για αγορά μετοχών, ομολόγων και λοιπών συναφών χρηματοπιστωτικών προϊόντων, ανήλθε σε 6.322,8 εκατ. ευρώ έναντι 3.965,3 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο τετράμηνο του 2013. Παρατηρούμε εδώ ότι οι εξελίξεις είναι αντίστροφες από αυτό που η κοινή λογική, αλλά και η οικονομική θε-
Παρά τις κυβερνητικές κορώνες για εισροή (βραχυπρόθεσμων) κεφαλαίων στην ελληνική οικονομία, τα οποία θα αυξήσουν τη ρευστότητα, βλέπουμε ότι δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο διότι παράλληλα έχουμε σχεδόν ισόποση εκροή
Ανταγωνιστικότητα και απόδοση των ελληνικών εξαγωγών
ωρία υποστηρίζει ως υγιείς: πρώτα εισρέουν οι ΑΞΕ, οι οποίες ακινητοποιούνται στην εγχώρια οικονομία αυξάνοντας το φυσικό της κεφάλαιο, και μετά με βάση αυτές δημιουργούνται οι προϋποθέσεις εισροής των επενδύσεων χαρτοφυλακίου για εκμετάλλευση των νέων ευκαιριών (τάσεις ανόδου των περιουσιακών στοιχείων, κάλυψη αναγκών σε νέα κεφάλαια των επενδύσεων μέσω ΑΞΕ κ.λπ.). Θα πρέπει όμως να σημειωθεί ότι εκτός των εισροών βραχυπροθέσμων επενδύσεων έχουμε παράλληλα και εκροή παρόμοιων κεφαλαίων από τη χώρα. Οι κινήσεις αυτές αντιστάθμισαν σε μεγάλο βαθμό την αύξηση των εισροών. Πρόκειται για τοποθετήσεις κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα, αλλά και σε χρηματοοικονομικά παράγωγα του εξωτερικού. Το συνολικό ύψος των εκροών (επενδύσεις χαρτοφυλακίου και λοιπές επενδύσεις ) ανήλθε στα 4.956,0 εκατ. ευρώ. Επομένως, παρά τις κυβερνητικές κορώνες για εισροή (βραχυπρόθε-
Παρά την ανάκτηση της ανταγωνιστικότητας, η απόδοση των εξαγωγών είναι πολύ μικρότερη από τις αντίστοιχες των άλλων χωρών που επίσης έχουν εισέλθει σε παρόμοιο πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής σμων) κεφαλαίων στην ελληνική οικονομία, τα οποία θα αυξήσουν τη ρευστότητα, βλέπουμε ότι δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο διότι παράλληλα έχουμε σχεδόν ισόποση εκροή παρό-
μοιων κεφαλαίων. Β. Σύμφωνα με την έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής1, προβλέπεται ότι η ελληνική οικονομία το 2014 θα ξανακερδίσει την ανταγωνιστικότητα του έτους 1995, ως προς το κόστος εργασίας και σε σχέση με τους εταίρους στην Ευρωζώνη. Η πραγματική συναλλαγματική ισοτιμία (real effective exchange rate) της ελληνικής οικονομίας, βασισμένη στο μοναδιαίο κόστος εργασίας (ULC), προβλέπεται να πέσει κατά 21,6% μεταξύ 2009 και 2014. Αντίστοιχα η πραγματική συναλλαγματική ισοτιμία (real effective exchange rate), με βάση τον Δείκτη Κατανάλωσης (HICP), προβλέπεται να μειωθεί κατά 10,6. Οι «μεταρρυθμίσεις» του θεσμικού πλαισίου της αγοράς εργασίας (νέος κατώτατος μισθός, κατάργηση συλλογικών συμβάσεων κ.λπ.), μείωση σε άλλα μη εργασιακά κόστη, μείωση των αποδοχών των εργαζομένων κατά 3,7% το 2012, 7,8% το 2013 και περαιτέρω μείωση κατά 1,5% το 2014 υ-
ποστήριξαν τη μείωση του κόστους ανά μονάδα εργασίας και αύξησαν την ανταγωνιστικότητα κόστους της ελληνικής οικονομίας. Συνολικά η πραγματική συναλλαγματική ισοτιμία με βάση το κόστος εργασίας μειώθηκε κατά 21,6% μεταξύ 2009 και 2014.2 Αντίστοιχα με βάση το ΔΤΚ μειώθηκε κατά 10,6%. Όμως παρά την ανάκτηση της ανταγωνιστικότητας, η απόδοση των εξαγωγών είναι πολύ μικρότερη από τις αντίστοιχες των άλλων χωρών που επίσης έχουν εισέλθει σε παρόμοιο πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής. Οι συγκρίσεις των αποδόσεων του εξαγωγικού τομέα των οικονομιών της Ιρλανδίας, της Ισπανίας, της Πορτογαλίας, της Λεττονίας και της Ελλάδας παρουσιάζονται στις γραφικές παραστάσεις 2,3 και 2,4. Μάλιστα, σύμφωνα την έκθεση, η εξαγωγική απόδοση της ελληνικής οικονομίας, με δεδομένο το μέγεθος του ΑΕΠ της χώρας και τη γεωγραφική απόστασή της από τις χώρες με τις οποίες συναλλάσσεται εμπορικά (56 στον αριθμό), είναι χαμηλότερη κατά -32,6 % από την αναμενόμενη. Με απλά λόγια, οι αποδόσεις των ελληνικών εξαγωγών παρουσιάζονται πολύ κατώτερες των αναμενομένων. Τώρα, όσον αφορά στην εισροή ΑΞΕ, η Ελλάδα βρίσκεται στις τελευταίες θέσεις των αναπτυγμένων οικονομιών το 2013 με εισροές 2.567 εκατ. ευρώ. Στην Ε.Ε. είχαμε εισροές, το 2013, 24.6207 εκατ., στις αναπτυγμένες οικονομίες 56.5626 εκατ. ευρώ και στον πλανήτη 1.451.965 εκατ. ευρώ. Βλέπουμε ότι τα δύο επιλεγέντα μέσα που θα αποτελέσουν την ατμομηχανή της επανεκκίνησης της ελληνικής οικονομίας δεν είναι, εν τοις πράγμασι, σε θέση να το πραγματοποιήσουν. Η μονοδιάστατη μεγέθυνση της οικονομίας με βάση την εξωτερική ζήτηση είναι μια απόλυτη αυταπάτη για οικονομίες όπως η ελληνική. 1 European Economy, Occasional Papers 192, April 2014. The Second Economic Adjustment Programme for Greece, Fourth Review - April 2014 2 Όπως αποδεικνύεται στην πράξη, η δραστική μείωση των μισθών δεν συμβάλλει, όπως θα επιθυμούσε το κυρίαρχο υπόδειγμα, στην αύξηση της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών προϊόντων
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 6 ΙΟΥΛΙΟΥ 2014
11
OIKONOMIA
Οι Ισπανοί σταματούν την Coca-Cola, ενώ στην Ελλάδα επικρατεί περίεργη σιωπή
ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΠΕΤΡΟΣ ΚΑΤΣΑΚΟΣ
Πριν από λίγους μήνες, η θυγατρική της Coca-Cola στην Ισπανία ανακοίνωσε το κλείσιμο τεσσάρων από τα έντεκα εργοστάσια εμφιάλωσης στη χώρα και ομαδικές απολύσεις περίπου χιλίων εργαζομένων. Τα εργατικά συνδικάτα δεν κάθισαν με σταυρωμένα χέρια. Πέρα από τις απεργιακές κινητοποιήσεις και τις μαζικές διαδηλώσεις που διοργάνωσαν, κάλεσαν μέσω των κοινωνικών δικτύων τους συμπατριώτες τους να σταματήσουν να καταναλώνουν προϊόντα της διάσημης φίρμας. Κεντρικό τους σύνθημα: «Αν η Μαδρίτη δεν παρασκευάζει πια Coca-Cola, οι Μαδριλένοι σταματούν να πίνουν». Λίγους μήνες μετά, οι κινητοποιήσεις απέδωσαν καρπούς. Σύμφωνα με στοιχεία που είδαν το φως της δημοσιότητας, τον Φεβρουάριο οι πωλήσεις της εταιρείας στην ισπανική πρωτεύουσα έπεσαν στο μισό, σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του προηγούμενου έτους. Και σαν να μην έφτανε αυτό, στις 13 Ιουνίου, ισπανικό δικαστήριο διέταξε την αναστολή του προγράμματος απολύσεων των 821 εργαζομένων και διέταξε την εταιρεία να τους αποδώσει αναδρομικά τους οφειλόμενους μισθούς. Την ίδια ώρα, στην Ελλάδα η CocaCola 3Ε προσπαθώντας να αντιμετωπίσει το διογκούμενο κύμα του «μποϊκοτάζ» στο οποίο έχουν καλέσει οι απεργοί τους καταναλωτές έχει φτάσει ώς τη Δικαιοσύνη καταθέτοντας στο Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών αίτηση «με σωρευμένο αίτημα έκδοσης προσωρινής διάταξης» με την οποία η διεύθυνση της πολυεθνικής ζητάει, ούτε λίγο ούτε πολύ, τη διακοπή όλων των δραστηριοτήτων των απεργών για ενημέρωση του καταναλωτικού κοινού. Στην ουσία, η εταιρεία ζητάει από τη Δικαιοσύνη να εκδώσει προσωρινή απόφαση με την οποία θα λογοκρίνονται οι απεργοί και θα τους απαγορευτεί να καλούν τους καταναλωτές σε μποϊκοτάζ. Είναι τέτοιος δε ο πανικός της εταιρείας που φτάνει σε σημείο να ζητάει να αποσυρθούν ακόμη και τα μπλουζάκια που φορούν οι απεργοί και γράφουν «μποϊκοτάζ μέχρι να επαναλειτουργήσει το εργοστάσιο». Δεν είναι όμως η πρώτη φορά που η εταιρεία επιχειρεί τους τελευταίους εννέα μήνες να «τρομοκρατήσει» και να ποινικοποιήσει τις προσπάθειες που κάνουν οι απεργοί για να επαναλειτουργήσει το εργοστάσιο και να επιστρέψουν στις δουλειές τους, καθώς εκκρεμεί αγωγή εις βάρος των απεργών με την οποία η ε-
Μποϊκοτάζ στην Coca-Cola για τις απολύσεις ταιρεία ζητάει αποζημίωση για «ηθική βλάβη» της τάξεως των 250 χιλιάδων ευρώ - η υπόθεση θα εκδικαστεί τον ερχόμενο Οκτώβριο. Πέρα όμως από τις νομικές πρακτικές, η Coca-Cola 3E ακολουθεί παρασκηνιακά πολιτική αποσιώπησης του προβλήματος και των απεργιακών κινητοποιήσεων στα μέσα ενημέρωσης μέσω των διαφημιστικών πακέτων που προσφέρει στα ΜΜΕ. Οι απεργοί, παρ’ ότι δεν είχαν πρόσβαση στα ΜΜΕ, κατόρθωσαν όχι μόνο να κάνουν γνωστό το πρόβλημά τους στο εσωτερικό της χώρας και να προωθήσουν την πρακτική του μποϊκοτάζ, αλλά και να το γνωστοποιήσουν στο εξωτερικό. Με πρωτοβουλία του σωματείου των απεργών της Coca-Cola Θεσσαλονίκης, η 5η Μαΐου κηρύχτηκε σε συνάντηση ευρωπαϊκών συνδικαλιστικών οργανώσεων στη Μαδρίτη πανευρωπαϊκή ημέρα ενάντια στην πολιτική της Coca-Cola. Είναι χαρακτηριστική η πρόσφατη ανακοίνωση της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ενώσεων Συντακτών (ΠΟΕΣΥ), την οποία εξέδωσε για το ζήτημα του «αποκλεισμού» των εργαζομένων της Coca-Cola από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Στην ανακοίνωσή της η ΠΟΕΣΥ επισημαίνει πως «παρά τον εννεάμηνο αγώνα τους οι απεργοί της Coca Cola αντιμετωπίζουν αποκλεισμό από τα μεγάλα μέσα ενημέρωσης» και καλεί τους δημοσιογράφους σε όλα τα ΜΜΕ να τον προβάλλουν όσο μπορούν. Καλεί επίσης στους εργαζόμενους στα ΜΜΕ να συνυπογράψουν στην καμπάνια
που βρίσκεται στην ηλεκτρονική σελίδα www.elastithesitous.gr. Σύμφωνα με τους απεργούς, η επιχείρηση της Coca-Cola 3Ε που ξεκίνησε από την Ελλάδα και επεκτάθηκε με τεράστια κερδοφορία σε πολλές χώρες του εξωτερικού, μετά το κλείσιμο παραγωγικών μονάδων σε όλη τη χώρα, τη μεταφορά της έδρας στην Ελβετία και άλλων δραστηριοτήτων της εκτός Ελλάδας, τώρα προχωράει ένα ακόμη βήμα προς την πλήρη απαξίωση των εργοστασίων της στη χώρα μας. Το τελευταίο διάστημα, η εταιρεία έχει προχωρήσει σε κλείσιμο κρίσιμων τοπικών εγκα-
ταστάσεων ανά την Ελλάδα, διακοπή δραστηριοτήτων, περικοπές εκατοντάδων θέσεων εργασίας. Οι αποφάσεις αυτές έχουν οδηγήσει στην ανεργία και την οικονομική ανέχεια εκατοντάδες εργαζόμενους και τις οικογένειές τους. Μέσα από την ιστοσελίδα οι απεργοί απαιτούν από την κυβέρνηση ν’ αναλάβει τις ευθύνες που της αναλογούν, κάνοντας όλες τις απαιτούμενες πολιτικές παρεμβάσεις που θα προωθούν το άνοιγμα των κλειστών εργοστασίων και τη δημιουργία νέων και καλούν τους πολίτες να υπογράψουν το κείμενο διαμαρτυρίας. «Απαιτούμε πίσω κα-
ÅÊÅÉ ÐÏÕ ÏÉ ÁËËÏÉ ÂÁÆÏÕÍ ÔÅËÅÉÁ ÅÌÅÉÓ ÂÁÆÏÕÌÅ ÔÁ ÐÑÁÃÌÁÔÁ ÓÔÇ ÈÅÓÇ ÔÏÕÓ ÁÕÔÇ ÔÇÍ ÐÅÌÐÔÇ 10 ÉÏÕËÉÏÕ
θεμιά από τις χαμένες θέσεις εργασίας» τονίζουν οι απεργοί συμπληρώνοντας πως «οι πολίτες αυτής της χώρας, οι εργαζόμενοι και καταναλωτές των προϊόντων της, δεν είμαστε διατεθειμένοι ν’ ανεχτούμε πλέον τέτοιου είδους συμπεριφορές». Ήδη 16 χιλιάδες πολίτες έχουν υπογράψει ηλεκτρονικά το κείμενο των απεργών που ζητούν από τους πολίτες «να χαράξουμε τα όρια της ανοχής μας ακριβώς εδώ κι ας δημιουργήσουμε ένα κύμα διαμαρτυρίας από κάθε γωνιά της Ελλάδας, τόσο μαζικό ώστε να μην είναι δυνατόν να αγνοηθεί».
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 6 IOΥΛΙΟΥ 2014
12
OIKONOMIA ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
Στην παρουσίαση του βιβλίου του δημοσιογράφου συγγραφέα Μιχάλη Ψύλου με τίτλο «Από τον Ράιχενμπαχ του Όθωνα... στον Ράιχενμπαχ της Μέρκελ» καλούν οι εκδόσεις Λιβάνη, την Τρίτη 8 Ιουλίου, στη 1 μ.μ., στην αίθουσα εκδηλώσεων της ΕΣΗΕΑ (Ακαδημίας 20, 1ος όροφος). Για το βιβλίο θα μιλήσουν οι Προκόπης Παυλόπουλος, καθηγητής, βουλευτής της Ν.Δ., Παναγιώτης Λαφαζάνης, κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ, βουλευτής Β’ Πειραιά, Γιάννης Πανούσης, καθηγητής, βουλευτής της ΔΗΜΑΡ. Τη συζήτηση θα συντονίσει ο δημοσιογράφος Γιώργος Δελαστίκ. Την Τετάρτη 16 Ιουλίου, στις 8 μ.μ., οι εκδόσεις Εκτός Γραμμής καλούν στον κήπο του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων (Ερμού 134-136) στην παρουσίαση του νέου βιβλίου τους, με τίτλο «Η βία; Ποια βία;», του Ζορζ Λαμπικά. Θα μιλήσουν: Γιώργος Λιερός, συγγραφέας, δημοτικός σύμβουλος Χαλανδρίου, Δημήτρης Μπελαντής, νομικός, συγγραφέας, Κώστας Ράπτης, δημοσιογράφος, εκδόσεις Εκτός Γραμμής. Μετά τη βιβλιοπαρουσίαση θα ακολουθήσει πάρτι.
Για την ενέργεια, το νερό και τους αιγιαλούς «Προασπίζοντας τα δημόσια αγαθά» είναι το θέμα της πρώτης από σειρά εκδηλώσεων που θα διοργανώσει το προσεχές διάστημα η Κοινωνική Συμφωνία. Η πρώτη αυτή συζήτηση, που έρχεται μεσούσης της σύγκρουσης για τη ΔΕΗ, θα επικεντρώσει στην εκποίηση της ενέργειας, του νερού και των αιγιαλών. Η εκδήλωση, που θα γίνει την Τετάρτη 9 Ιουλίου, στο ξενοδοχείο «Τιτάνια», από τις 4 μ.μ. έως τις 9 μ.μ., θα ξεκινήσει με χαιρετισμό της προέδρου της Κοινωνικής Συμφωνίας Λούκας Κατσέλη, ενώ για τη συνέχεια έχουν προσκληθεί να χαιρετίσουν εκπρόσωποι από τον ΣΥΡΙΖΑ, τους Ανεξάρτητους Έλληνες, τη ΔΗΜ.ΑΡ. και το ΚΚΕ.
Μήνυμα αλληλεγγύης κατά του ρατσισμού Oλοκληρώνεται σήμερα στα Ιλίσια το 18ο Αντιρατσιστικό Φεστιβάλ
Τα τιμολόγια ρεύματος στις χώρες της Ευρώπης Η εξέλιξη τιμών την περίοδο 2000-2012
ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΓΕΩΡΓΑΚΑΚΗ
Έχω αναφερθεί και σε προηγούμενο άρθρο στις ανατιμήσεις στα ενεργειακά αγαθά, που έχουν προκύψει την περίοδο εφαρμογής της Νεοφιλελεύθερης (ΝΦ) Πολιτικής. Ανατιμήσεις που διαφέρουν μεν από χώρα σε χώρα, όμως αφορούν όλες τις χώρες της Ε.Ε. Σε προηγούμενο άρθρο μου είχα προσεγγίσει τις ανατιμήσεις με βάση στοιχεία της Eurostat. Το γεγονός ότι διάφοροι ομιλητές σε ΜΜΕ, αλλά και βουλευτές της Ν.Δ., θέλησαν να παρουσιάσουν το μαύρο άσπρο και να αντικρούσουν αυτή την αλήθεια με παρακίνησε να καταφύγω και σε άλλη πηγή, τη Διεθνή Υπηρεσία Ενέργειας (Energy Prices and Taxes / First Quarter 2013), που δεν μπορεί να πει κάποιος πως ελέγχεται από τον ΣΥΡΙΖΑ. Τα στοιχεία παρουσιάζονται στον πίνακα και αποδεικνύουν πως δεν υπάρχει χώρα στην οποία να μην έχουν προκληθεί ανατιμήσεις την εξεταζόμενη περίοδο που βρίσκεται στο φόρτε της η εφαρμογή του νεοφιλελεύθερου μοντέλου. Μπορεί από χώρα σε χώρα να υπάρχουν διαφορές στα ποσοστά αυξήσεων, όμως οι αυξήσεις αφορούν όλες τις χώρες. Αν η Αυστρία, η Γαλλία με την πυρηνική ενέργεια και η Ολλανδία είχαν
Επίσημοι φορείς επιβεβαιώνουν τις συνέπειες του νεοφιλελευθερισμού
σχετικά μικρές ανατιμήσεις, είχαμε αντίθετα χώρες όπως οι Ουγγαρία, Εσθονία, Τσεχία, Σουηδία, ακόμη και η Γερμανία, με τσουχτερές ανατιμήσεις.
Με βάση σχετικά πρόσφατη έκθεση της Διεθνούς Υπηρεσίας Ενέργειας (Α’ τριμήνου 2013) που αναφέρει τους δείκτες λιανικής στην ηλεκτρική ενέργεια έχουμε τον παρακάτω πίνακα. Την αλήθεια για τις ανατιμήσεις, λοιπόν, τις παρουσιάζουν και τις παραδέχονται και οι ίδιοι οι διεθνείς οργανισμοί και γι’ αυτό ας μην συνεχίζουν οι πολιτικοί και εκείνοι οι δημοσιογράφοι που βρίσκονται σε διατεταγμένη υπηρεσία να κοροϊδεύουν. Οι ανατιμήσεις είναι λοιπόν γενικευμένες, σε όλες τις χώρες που έχει εξαπλωθεί ο ΝΦ και μάλιστα, όπως φαίνεται από τον παραπάνω πίνακα, δεν είναι απλά ονομαστικές, αλλά πραγματικές. Αυτό φαίνεται αν συγκρίνει κάποιος τις ανατιμήσεις με τον αντίστοιχο τιμάριθμο (ΔΤΚ). Μόνη εξαίρεση που επιβεβαιώνει τον κανόνα είναι η Ολλανδία. Εδώ οι ανατιμήσεις είναι μικρότερες του τιμαρίθμου, κάτι που δηλώνει ότι οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας συγκρατούνται Όμως σε όλες τις άλλες περιπτώσεις και χώρες, οι ανατιμήσεις στην ηλεκτρική ενέργεια είναι αυτές που εντείνουν την ακρίβεια.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 6 IOYΛIOY 2014
13
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
ΠΑΡΑΝΟΜΗ Η ΑΠΕΡΓΙΑ ΤΗΣ ΓΕΝΟΠ ΕΠΙ ΠΟΔΟΣ ΟΙ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ
ΤΗΣ ΑΝΤΙΓΟΝΗΣ ΖΟΥΝΤΑ
Αντιμέτωπος με εκ των προτέρων ενεργοποίηση διεργασιών για τη σκληρή καταστολή των απεργιακών κινητοποιήσεων από πλευράς συγκυβέρνησης βρέθηκε ο αγώνας εργαζομένων και κοινωνίας ενάντια στις μεθοδεύσεις για τον διαμελισμό και την εκποίηση της μεγαλύτερης δημόσιας επιχείρησης της χώρας. Η δικαστική απόφαση του Πρωτοδικείου Αθηνών, που αργά το βράδυ της Παρασκευής αποφάνθηκε υπέρ της αγωγής της διοίκησης της ΔΕΗ, κρίνοντας παράνομες τις απεργίες της ΓΕΝΟΠ και του σωματείου των βορείων, του Σπάρτακου, με το σκεπτικό ότι δεν διατέθηκε το εξαιρούμενο προσωπικό ασφαλείας, και κατά περίπτωση (ως προς τα αιτήματα) καταχρηστικές, δρομολογεί πλέον τις εξελίξεις. Η ΔΕΗ αμέσως μετά -λίγα λεπτά πριν από την εκπνοή της πρώτης μαζικής 48ωρης απεργίας- ανακοίνωσε ότι περιμένει την πλήρη συμμόρφωση των εργαζομένων προς την ανωτέρω απόφαση. Σε κάθε περίπτωση, εφόσον οι εργαζόμενοι αποφασίσουν νέες απεργίες, η συγκυβέρνηση βρίσκεται σε επιφυλακή για πολιτική επιστράτευση. Μέχρι την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές δεν είχαν ληφθεί αποφάσεις, καθώς οι συνδικαλιστές βρίσκονταν σε έκτακτες συνελεύσεις, προκειμένου να καθορίσουν την παραπέρα στάση τους -επισημαίνοντας πάντως ότι θα εξαντλήσουν κάθε νόμιμο μέσο. Ενόσω αναμενόταν η ολοκλήρωση της εκδίκασης, έσπευσε να προχωρήσει σε έκτακτη απόφαση (σ.σ.: προχθές το βράδυ) διά του υπουργού Διοικητικής Μεταρρύθμισης, Κ. Μητσοτάκη, που ενέκρινε τη λειτουργία του Εθνικού Τυπογραφείου το Σαββατοκύριακο 5 και 6 Ιουλίου «λόγω έκτακτων υπηρεσιακών αναγκών» στην ουσία για την επιστράτευση των εργαζομένων. Η συγκυβέρνηση προφανώς τέθηκε εξ αρχής εν αναμονή της δικαστικής απόφασης αλλά και των εν συνεχεία νέων κινήσεων, δηλαδή της «μη συμμόρφωσης», της ΓΕΝΟΠ που με τη στήριξη ΓΣΕΕ και πρωτοβάθμιων σωματείων δήλωνε έτοιμη για κλιμάκωση των κινητοποιήσεων - προκειμένου να κάνει χρήση του νόμου 3536/2007 για την επίταξη των προσωπικών υπηρεσιών των απεργών και των εγκαταστάσεων της επιχείρησης. Πέραν των απεργιακών κινητοποιήσεων που τεχνηέντως δαιμονο-
ΕΤΟΙΜΟΤΗΤΑ ΓΙΑ ΕΠΙΣΤΡΑΤΕΥΣΗ
Σκληρό «παιχνίδι» της συγκυβέρνησης για καταστολή των κινητοποιήσεων ποιήθηκαν όλη την περασμένη εβδομάδα, ιδιαίτερα σημαντική ήταν και παραμένει η συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών στην περιφέρεια, κυρίως στις περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας, καθώς εκπρόσωποι της τοπικής αυτοδιοίκησης, παραγωγικών και κοινωνικών φορέων και απλοί πολίτες κατέβηκαν στους δρόμους και στάθηκαν στο πλευρό των εργαζομένων ακόμα και στις απεργίες. Οι δε «αλλαγές» που έφερε στη Βουλή ο υπουργός ΠΕΚΑ Γ. Μανιάτης δεν επιφέρουν επί της ουσίας καμία βελτίωση ούτε στον βασικό σχεδιασμό ούτε στις επιπτώσεις του για εργαζόμενους και κοινωνία, θέτοντας δήθεν όρους στους αγοραστές, ενώ δεν λείπουν οι περιπτώσεις που απλώς διευκρινίζονται τα αυτονόητα.
Κοινό μέτωπο Συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας και συλλαλητήρια πραγματοποιήθηκαν σε πολλές περιοχές της χώρας ενώ με ιδιαίτερη ένταση συμμετείχαν οι τοπικές κοινωνίες των άμεσα θιγόμενων ενεργειακών δήμων στη Δυτική Μακεδονία. Κινητοποιήσεις με συλλαλητήρια και πορείες διοργανώθηκαν στην Πτολεμαΐδα, στο Αμύνταιο, στην Κοζάνη, στην Άρτα αλλά και στη Μεγαλόπολη, στη Θεσσαλονίκη και στο Ηράκλειο, ενώ δεν έλειψαν και τα κλειστά καταστήματα και οι εκδηλώσεις παραγωγικών και κοινωνικών φορέων σε ένδειξη συμπαράστασης στον αγώνα των εργαζομένων. Εκπρόσωποι φορέων των τοπικών κοινωνιών βρέθηκαν ακόμα και στις πύλες των ΑΗΣ (σταθμών) και ορυχείων της ΔΕΗ στις επίμαχες περιοχές, ενισχύοντας με την παρουσία τους, ουσιαστικά και συμβολικά, την απεργία των εργαζομένων. Οι κινητοποιήσεις κορυφώθηκαν με το συλλαλητήριο στην Αθήνα την πρώτη ημέρα της απεργίας.
Η απεργία Με την έναρξη της πρώτης 48ωρης απεργίας της ΓΕΝΟΠ, βγήκαν άμεσα εκτός λειτουργίας 13 μονάδες, καθώς ο σχεδιασμός ήταν να τεθούν εκτός το συντομότερο περισσότερες μονάδες, προκειμένου να δοθεί ξεκάθαρο μήνυμα αποφασιστικότητας προς τη συγκυβέρνηση. Ο προσανατολισμός των συνδικαλιστών ήταν να μην προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα στην ηλεκτροδότηση, καθώς και να μην υπάρξουν αποκλεισμοί εισόδων και παρεμπόδιση διελεύσεων στα εργοστάσια. Έτσι, αν και παρέμειναν εκτός λειτουργίας και τις δύο ημέρες οι 13 μονάδες που εξ αρχής «έσβησαν», περιορισμένες ήταν οι διακοπές ηλεκτροδότησης, ενώ συντηρούνταν η «προπαγάνδα» για δήθεν γενικό μπλακ άουτ και «αιχμαλωσία» των καταναλωτών. Ο προγραμματισμός των διακοπών από τον Διαχειριστή (ΔΕΔΔΗΕ) δεν επαληθεύτηκε στο σύνολό του, καθώς εν τέλει έγιναν κάποιες δια-
κοπές μόνο τις απογευματινές - βραδινές ώρες της Πέμπτης σε διάφορες περιοχές της χώρας και την Παρασκευή μόνο για ένα δίωρο το βράδυ σε περιοχές της Κρήτης.
Άνευ ουσίας οι «βελτιώσεις» του ΥΠΕΚΑ Χωρίς επί της ουσίας αλλαγές, καθώς παραμένουν ο βασικός κορμός του «μείγματος» των μονάδων που θα παραχωρηθούν για το στήσιμο της λεγόμενης «μικρής ΔΕΗ» που θα εκποιηθεί και ο γενικός σχεδιασμός, κατατέθηκε στη Βουλή συμπλήρωμα ρυθμίσεων στο επίμαχο νομοσχέδιο, από τον υπουργό ΠΕΚΑ, Γ. Μανιάτη. Ο ίδιος διαβεβαίωνε για τα οφέλη εργαζομένων και κοινωνίας από την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ. Σε όλες τις περιπτώσεις πρόκειται για προσθήκες, διευκρινίσεις και ερμηνείες των άρθρων του νομοσχεδίου που αφορούν κυρίως διατήρηση υποχρεώσεων της ΔΕΗ από τη νέα εταιρεία έναντι εργαζομένων,
νερών, τοπικών κοινωνιών καθώς και σχετικά με το πελατολόγιο, το τίμημα κ.λπ. Πάντως, όπως έλεγαν εργαζόμενοι και συνδικαλιστές, δεν υπάρχει καμία βελτίωση, ενώ σημείωναν ότι η απόλυση μετά την πενταετία είναι «ρήτρα θανάτου» για το προσωπικό και ανέφεραν ότι καμία ιδιωτική επιχείρηση δεν ενδιαφέρεται και δεν δεσμεύεται για τα συμφέροντα των τοπικών κοινωνιών, τις κοινωνικές παροχές, την εντοπιότητα κ.λπ. Στις προσθήκες του υπουργείου περιλαμβάνονται και διευκρινίσεις για αυτονόητα, εμπαίζοντας την κοινή γνώμη, όπως ότι το τίμημα για τη νέα εταιρεία δεν θα υπολείπεται της λογιστικής αξίας των εισφερομένων στοιχείων του κλάδου -εκτός κι αν ήταν ξεκάθαρη η πρόθεση για ξεπούλημα μπιρ παρά- και μάλιστα άρχισαν οι κοστολογήσεις στα 1,6-1,7 δισ., ή ότι πριν από τη σύμβαση μεταβίβασης θα γίνει ενημέρωση της αρμόδιας επιτροπής της Βουλής κ.λπ.
ΘΡΑΚΗ
Nύχτα αγώνα για τη ΔΕΗ Κόσμος, κόμματα, αυτοδιοικητικοί και, βεβαίως, οι εργαζόμενοι συγκεντρώθηκαν έξω από την πύλη του ΑΗΣ της Κομοτηνής για να εκφράσουν την αντίθεσή τους στην ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ. Μεταξύ αυτών που εκφράζουν την αντίθεσή τους είναι και ο επιχώριος μητροπολίτης, ο οποίος έστειλε και σχετική επιστολή στον πρωθυπουργό, με την οποία μεταξύ άλλων εκφράζει τη στήριξή του στα αιτήματα των εργαζομένων, όπως άλλωστε δηλώνει... «Διά τούτο θερμώς παρακαλούμε και συντασσόμενοι μετά των θέσεων των Σωματείων Εργαζομένων και της Ενώσεως Τεχνικών ΔΕΗ ΑΗΣ Κομοτηνής, της υπ’ αριθμ. 86/2014 Αποφάσεως του Περιφερειακού Συμβουλίου Ανατολικής Μακεδονίας - Θράκης, των Δημάρχων Κομοτηνής και Μαρωνείας - Σαπών, όπως ενσκύψητε και τροποποιήσητε τον προτεινόμενον νόμον ιδιωτικοποιήσεως του 30% της παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος και συνεπώς της ιδιωτικοποιήσεως της ΑΗΣ Κομοτηνής με όσα προβλήματα θα προσθέσ η τυχόν ισχύς του εις τα ευρύτερα στρώματα και δη εις την περιοχήν μας». Ο περιφερειακός σύμβουλος του ΣΥΡΙΖΑ Τάκης Χαρίτος μεταξύ άλλων τόνισε ότι η υπόθεση του ΑΗΣ είναι μέρος του συνολικού σχεδίου ιδιωτικοποίησης της ΔΕΗ σημειώνοντας ότι η ΔΕΗ είναι περιουσία του λαού και αυτός μόνο διά δημοψηφίσματος μπορεί να αποφασίσει. Τόνισε επίσης τη θέση του ΣΥΡΙΖΑ για μια ενιαία ΔΕΗ δημόσιου χαρακτήρα. Η συμμετοχή στην απεργία στον ΑΗΣ της Κομοτηνής ξεπερνά το 90% και οι εργαζόμενοι δηλώνουν αποφασισμένοι να συνεχίσουν ζητώντας τη στήριξη του λαού. Με θετικό τρόπο, άλλωστε, αντιμετωπίζουν τόσο τις δεσμεύσεις του ΣΥΡΙΖΑ για το μέλλον της εταιρείας όσο βέβαια και την προσπάθεια που κάνει το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης για τη σύγκληση της ολομέλειας της Βουλής και για το ενδεχόμενο δημοψηφίσματος. ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΣΑΚΕΛΛΙΩΝ
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 6 ΙΟΥΛΙΟΥ 2014
14
AΡΘΡΑ
Ες (Λ)αύριον τα σπουδαία Μπορεί το εύρημα, διά του οποίου επιχειρήθηκε να συνδυαστεί ο τόπος διεξαγωγής του Συνεδρίου με τις κομματικές προοπτικές, να ήταν μάλλον ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ευτελές, και όχι και τόσο καλού γούΠΑΪΚΟΥ στου, όμως δεν πρόκειται ασφαλώς περί αυτού. Τα συνέδρια των κομμάτων, των όσο καινούργιων, δεν κρίνονται από τη συνεδριακή συνθηματολογία. Αλλά από το περιεχόμενο, από τις διαδικασίες και από τα συμπεράσματά τους. Και εκεί, επ’ αυτών, το Ποτάμι δεν έχει και πολλά να μας πει, κάθε άλλο... Θα μπορούσε κάλλιστα να πρόκειται για κόμμα του Δημήτρη Αβραμόπουλου. Ναι, πράγματι, στο ταμπεραμέντο του σημερινού υπουργού Άμυνας θα ταίριαζε γάντι ο άχρωμος και άοσμος και επιτηδευμένα στρογγυλεμένος χαρακτήρας του εγχειρήματος. Όταν μάλιστα το νέο σχήμα γεννιέται μέσα στην πιο βαθιά οικονομική, κοινωνική και πολιτική κρίση που έχει βιώσει ο τόπος σε καιρό ειρήνης. Με έντονα τα χαρακτηριστικά ανθρωπιστικής τραγωδίας. Γιατί μπορεί μεν κάπως έτσι να ήταν από ιδρύσεως τα πράγματα, όμως όταν το καινούργιο κόμμα προχωρεί σε ιδρυτικό Συνέδριο, άλλα πράματα περιμένεις, εντελώς άλλα. Όμως φαίνεται πως στρατηγικός στόχος της ηγεσίας του Ποταμιού
παραμένει η απόλυτη πολυσυλλεκτικότητα. Έναντι οιουδήποτε τιμήματος, σε βάρος αρχών, θέσεων, προτάσεων, προγραμματικών ορίων. Στο Ποτάμι, μ’ άλλα λόγια, όλοι οι καλοί χωράνε. Είναι γι’ αυτό που είδαμε να συνωθείται εκεί μέσα το άπαν σύμπαν. Αυτή η απίστευτη πολυχρωμία πολιτευομένων κάθε λογής, κάθε προέλευσης και κάθε γούστου, γενικώς. Με μοναδικό -προφανές- κριτήριο, εκείνο της αναζήτηση πολιτικής στέγης. «Το Ποτάμι θα φέρει τη μεγάλη αλλαγή» κόμπασε στην εισήγησή του ο ιδρυτής. Τη «μεγάλη αλλαγή» με μια εισήγηση - έκθεση ιδεών, με την απλή παράθεση αφόρητα κοινότοπων και ξεπερασμένων τσιτάτων, διαπιστωτικής κατά κανόνα φυσιολογίας.
Για την «επανάσταση του αυτονόητου», για το «ρουσφέτι ως μείζον εθνικό πρόβλημα, ευρισκόμενο στον πυρήνα της ελληνικής κακοδαιμονίας», για την «αξιοκρατία ως μέγιστο ζητούμενο της εποχής μας», για την ανάγκη «αναδιάρθρωσης της Ελλάδας και όχι της Κεντροαριστεράς ή της Κεντροδεξιάς» και άλλα, παρόμοιας πρωτοτυπίας και έμπνευσης. Και, φυσικά, με εκπλήσουσα υποτίμηση της τραγικής πραγματικότητας την οποία βιώνει σήμερα η χώρα και ο λαός...
Η αποθέωση του δήθεν Επίδειξη «διαφορετικότητας» επιχειρήθηκε, για λογαριασμό του νέου κόμματος, στο ιδρυτικό του Συνέδριο. Δεν επρόκειτο ωστόσο παρά για απλή προσομοίωση διαφορετικότητας. Ενώ υιοθετήθηκε, για παράδειγμα, η κλασικά «λενινιστικού τύπου» κομματική δομή, εκτιμήθηκε πως αν αλλάξουν ονόματα και τίτλοι, ιδού το καινούργιο, φρέσκο και ετοιμοπαράδοτο. Έτσι ο πρόεδρος ονομάστηκε «επικεφαλής», η Κεντρική Επιτροπή «Πανελλήνια Επιτροπή», το Εκτελεστικό Γραφείο «Συντονιστική Επιτροπή», οι οργανώσεις βάσης «Επιτροπές Πρωτοβουλίας» και τα κομματικά μέλη «εθελοντές». Λες
και δεν είναι εθελοντές τα μέλη όλων των κομμάτων απανταχού της γης. Αλλά είπαμε, η επίδειξη «διαφορετικότητας» πάνω απ’ όλα. Ή, για να κυριολεκτήσουμε, η αποθέωση του δήθεν... Η πιο συντηρητική περί την φύση της πολιτικής αντίληψη, σύμφωνα με την οποία «δεν υπάρχει σήμερα Δεξιά, Κέντρο και Αριστερά», κυριάρχησε στον συνεδριακό διάλογο του Ποταμιού. Με την ομοίως κοινότοπη και χιλιοφορεμένη ατάκα ότι «τα προβλήματα δεν έχουν χρώμα», να επαναλαμβάνεται μονότονα από τους πάντες. Λες και θέλει πολύ μυαλό για να καταλάβει κανείς πως, κι αν δεχτούμε ότι πράγματι «τα προβλήματα δεν έχουν χρώμα», έχουν και παραέχουν εντούτοις χρώμα τόσο οι αιτίες που τα δημιούργησαν όσο και οι προτεινόμενες συνταγές αντιμετώπισής τους. Τη στιγμή δε που αποχρωματίζονταν, με περισσευούμενη ευκολία, οι διαχωριστικές πολιτικές γραμμές, την ίδια στιγμή οι σύνεδροι του Ποταμιού υιοθετούσαν, με θηριώδη ποσοστά μάλιστα, θέσεις που και μόνη η απλή αναφορά τους αρκεί για να τις χαρακτηρίσει και να τις κατατάξει. Από τα ιδιωτικά πανεπιστήμια ώς τις φυλακές υψίστης ασφαλείας. Και από την πλήρη
απελευθέρωση του ωραρίου όλων των καταστημάτων αδιακρίτως ώς την κατάφαση στην ιδιωτικοποίηση σχεδόν των πάντων. Έτσι ώστε προσλαμβάνει ασφαλώς περιεχόμενο και κύρος η αποστροφή από τον χαιρετισμό του γραμματέα της Κ.Ε. της Ν.Δ., ότι «η Ν.Δ. και το Ποτάμι βρίσκονται στην ίδια όχθη». Αν κάποιος ανυποψίαστος προσπαθούσε να καταλάβει τι συμβαίνει στην Ελλάδα σήμερα, παρακολουθώντας το ιδρυτικό Συνέδριο του Ποταμιού, πολύ δύσκολα θα υποψιαζόταν πως έχουμε Μνημόνια πάνω από το κεφάλι μας και πως η ελληνική κοινωνία βρίσκεται στα γόνατα. Ή, κι αν το καταλάβαινε, θα απέδιδε όλα τα δεινά στο ρουσφέτι και στην αναξιοκρατία. Άσε που θα στοιχημάτιζε ότι ευθύνονται όλοι το ίδιο. Όλοι οι «παλιοί». Έτσι, προκειμένου να κολακευτεί και η πράγματι εδραιωμένη σήμερα αντίληψη σε μερίδα της νεολαίας ότι «όλοι ίδιοι είναι». Η έκδηλα απολίτικη αντίληψη, η οποία, επί της ουσίας, δίνει συγχωροχάρτι στους αίτιους και στις αιτίες της κακοδαιμονίας. Η αντίληψη που οδηγεί σε πολιτικό αναχωρητισμό. Και που, από την άλλη, ίσως οδηγεί σε μορφώματα είτε μπερλουσκονικού τύπου είτε απλώς άχροα και άοσμα και, βέβαια, διόλου ενοχλητικά, πολύ βολικά μάλιστα, για το σύστημα και για τους πυλώνες του...
Η «μικρή ΔΕΗ» και η μικρή Ελλάδα... ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΧΡΗΣΤΟΥ
Το σπάσιμο της ενιαίας Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού είναι, λέει, προαπαιτούμενο της τρόικας. Γιατί όμως να είναι προαπαιτούμενο όταν η συγκεκριμένη επιχείρηση είναι κερδοφόρα και μπορεί να πάει ακόμα καλύτερα οικονομικά, σχεδιάζοντας την ανασυγκρότησή της απαλλαγμένη από τα βαρίδια που της φόρτωσαν τόσα χρόνια Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ, αναπτύσσοντας τις εν αφθονία νέες πηγές (ΑΠΕ), τα νέα κοιτάσματα υδρογονανθράκων, τις τεχνολογίες δικτύων και τα σύγχρονα συστήματα διαχείρισης της παραγωγής ηλεκτρισμού; Ένας τεράστιος τομέας εθνικής ανάπτυξης, καινοτομιών και απορρόφησης νέων επιστημόνων και τεχνικών. Γιατί λοιπόν η ενεργειακή ανεξαρτησία της χώρας, τόσο σε επάρκεια όσο και σε κόστος, στην Ελλάδα ισότιμο θεωρητικά μέλος της Ε.Ε., είναι δευτερευούσης σημασίας ζήτημα και σε όλες τις άλλες χώρες είναι βασικός κρίκος στην οικονομική και βιομηχανική ανάπτυξη, τον οποίο διαχειρίζονται παντού κρατικής διεύθυνσης εταιρείες; ΚΑΜΙΑ χώρα δεν είναι υποχρεωμένη από κανόνες της Ε.Ε. να πουλήσει πολύτιμα για όλους τους πολίτες της εθνικά αγαθά. Το μόνο ζήτημα που μπορεί να θέσει κανείς για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας είναι η απελευθέρωση της αγοράς που ισχύει σε όλη την Ε.Ε. και την Ελλάδα. Ποιος εμποδίζει τον οποιοδήποτε να κατασκευάσει ένα εργοστάσιο ηλεκτρισμού και να πουλάει σε χαμηλότερες από τη ΔΕΗ τιμές; Κανένας. Απλά προτιμούν να αρπάξουν τα
έτοιμα και μάλιστα μονοπωλιακά κομμάτια με διαγωνισμούς μαϊμού, αντί να επενδύσουν δικά τους χρήματα. Ποιος εμποδίζει τους ξένους τραπεζίτες να έρθουν και να ιδρύσουν εδώ νέα τραπεζικά δίκτυα, αντί να απαιτούν την πώληση αρπαγή του τραπεζικού συστήματος του οποίου ιδιοκτήτης στην πραγματικότητα είναι το Ελληνικό Δημόσιο; Όταν λοιπόν δύο από τα σημαντικότερα θέματα για την ανάπτυξη, όπως είναι η ενέργεια και χρηματοδοτική δυνατότητα, που δημιουργούν τεράστιες ανισότητες στην ευρωπαϊκή αγορά, παραχωρούνται στους δανειστές και όσους εγχώριους νταβατζήδες χρειάζονται στα πρώτα στάδια της εισβολής, για ποια εθνική ανάπτυξη μπορούμε να μιλήσουμε, όταν η ραγδαία αποβιομηχάνιση που βιώνουμε οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην πολιτική ενέργειας και στο ακριβό χρήμα; ΠΟΙΑ είναι η απάντηση; Η απάντηση είναι ότι η Ελλάδα είναι πλέον μια κανονικά υπόδουλη χώρα, της οποίας κατάσχονται τα δημόσια περιουσιακά στοιχεία. Ό,τι μπορεί να εισαχθεί από τις ιδιοκτήτριες χώρες και τα ολιγοπώλια θα εξαφανίσει τις εγχώριες παραγωγές, όπως συνέβη με το ξύλο και το έπιπλο, όπως συμβαίνει με τη μεταλλευτική βιομηχανική παραγωγή. Στον κλάδο των τροφίμων που υπάρχει ενδιαφέρον, ήδη οι μεγάλοι πολυεθνικοί παίκτες έχουν εισβάλει ελέγχοντας τομείς όπως το γάλα, το παγωτό και το γιαούρτι. Θα ακολουθήσει η κυριαρχία τους στις ιχθυοκαλλιέργειες, στο λάδι και στα τυροκομικά, μια και έχουν δεσπόζουσα θέση στο εγχώριο λιανικό εμπόριο με δυνατότητα να καθορίζουν από τα ράφια τους τις πωλήσεις. Με τι οικονομικά πλεονεκτήματα θα μπορέσουμε να ξεχρεώσουμε τα οικονομικά
«βάρη - χειροπέδες» που μας επέβαλαν κατά παραβίαση των δημοσιονομικών κανόνων της Ε.Ε.; Απλά, δεν θα ξεχρεώσουμε ποτέ, αν δεν αναλάβουμε την ευθύνη και το καθήκον να κρατήσουμε την πατρίδα μας ως ισότιμο εταίρο στην Ε.Ε. Πόσο δύσκολο είναι να καταλάβει κανείς αυτό που γίνεται και πού πάει το πράγμα; ΤΑ ΣΑΠΙΣΜΕΝΑ κόμματα της Μεταπολίτευσης, και συγκεκριμένα οι ηγεσίες τους, έχουν παραδοθεί στους κατακτητές. Οι βουλευτές που τους ακολουθούν θα καταλάβουν τι έκαναν όταν βρεθούν εκτός Βουλής. Το ακροτελεύτιο άρθρο του ελληνικού Συντάγματος για τον πατριωτισμό των Ελλήνων έχει χάσει πλέον κάθε αξία. Όσοι δεν αντιλαμβάνονται τον εθνικό χαρακτήρα του κινδύνου δεν θα καταφέρουν να ενώσουν τους πολίτες για να σώσουν μια χώρα στην οποία, υπό κανονικές συνθήκες, θα έπρεπε να πληρώνεις εισιτήριο για να μπεις. Στην Ελλάδα ο αφανισμός αφορά τους πάντες. Πρόκειται όχι μόνο για ταξική, αλλά συνολικά, για εθνική καταστροφή. Ο ΣΑΜΑΡΑΣ δήλωσε με στόμφο ότι: «Δεν πρόκειται σε καμιά περίπτωση να επιτρέψω
Όσοι δεν αντιλαμβάνονται τον εθνικό χαρακτήρα του κινδύνου δεν θα καταφέρουν να ενώσουν τους πολίτες για να σώσουν τη χώρα
(μόνος του, ο γίγαντας!) σε φανατικούς λαϊκιστές και δημιουργούς ψεύτικων εντυπώσεων να μας αφαιρέσουν το δικαίωμα για πρόοδο»! Αυτό που ζούμε σήμερα και αυτό που θα συμβαίνει κάθε μέρα είναι είσοδος στην πρόοδο; Αξίζει στο σημείο αυτό να αναφέρω τι έγραφε μια αφίσα της Ν.Δ. το 2011 για αυτά που υποσχόταν ο Αντώνης ως «εθνικό σχέδιο εξόδου από την κρίση». Αύξηση χαμηλών συντάξεων, πολυτεκνικών επιδομάτων, ειδικών μισθολογίων. Επίδομα ανεργίας και σε μη μισθωτούς. Όχι άλλες μειώσεις μισθών. Τέλος στο χαράτσι. Χρονική επέκταση περικοπής δημοσίων δαπανών. Ελάφρυνση δανειοληπτών. Ενίσχυση ρευστότητας της αγοράς. Αξιοποίηση ακίνητης περιουσίας Δημοσίου. Επίδομα ανεργίας από ένα σε δύο έτη. Μείωση φόρων που εκκρεμούν. Σταδιακή αύξηση αφορολόγητου στις 16.000 ευρώ. Μείωση όλων των φορολογικών συντελεστών. Προστασία δημοσίων υπαλλήλων. Συμψηφισμός οφειλών από και προς το Δημόσιο. Όχι μόνο δεν υλοποίησε τίποτα, αλλά έκανε και τα ακριβώς αντίθετα! ΣΤΟΥΣ άλλους, αυτούς που ενοχλούνται και ταράζονται (!) από τη χρήση των όρων πατρίδα και πατριωτισμός, συνιστώ να μελετήσουν καλά τι ψήφισαν οι εργατικές τάξεις στην υπό διάλυση Ε.Ε., αν εστάλη ταξικό ενωτικό μήνυμα από Βορρά έως τον Νότο και ειδικά για την Ελλάδα, ποια ήταν η ταξική επιλογή των πολιτών του Δήμου Αριστοτέλη στη Χαλκιδική. Βαρεθήκαμε τις διαπιστώσεις πως «αυτό είναι σοβαρό και πρέπει να το δούμε». Δείτε το λοιπόν και πείτε μας. Aμάν πια!
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 6 IOΥΛΙΟΥ 2014
15
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
ΜΑΝΩΛΗΣ ΓΛΕΖΟΣ:
του πληθυσμού της. Διότι είναι η μοναδική χώρα που είχε λιγότερο πληθυσμό μετά τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου εν συγκρίσει με εκείνον που είχε πριν από την έναρξη του πολέμου.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να συνεδριάζει και στην Ελλάδα
Καταθέσατε επίσης πρόταση να συνεδριάζει το Ε.Κ. στην Αθήνα. Ποιες είναι οι λεπτομέρειες της ιδέας αυτής;
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΝΙΚΟ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
Μόλις μία εβδομάδα πέρασε από τότε που άρχισαν οι συνεδριάσεις στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με τη νέα του σύνθεση και ο Μανώλης Γλέζος μετέφερε ήδη την αύρα του εκεί. Πότε με την παρέμβασή του για το Κυπριακό και πότε με την πρότασή του για συνεδρίαση του Σώματος και στην Ελλάδα, τη χώρα που γέννησε την Ολυμπιακή Ιδέα, όπως είπε. Στη συνέντευξή του προς την «Αυγή» της Κυριακής μιλά επίσης για το ευρωπαϊκό όραμα του ΣΥΡΙΖΑ και την προσπάθεια που θα καταβάλει για τις γερμανικές οφειλές. Αναπόφευκτο είναι και το ερώτημα για τη ΔΕΗ και την πρόταση δημοψηφίσματος, ιδίως όταν συνομιλείς με έναν άνθρωπο που είναι ταυτισμένος με τον αγώνα υπέρ της πατρίδας, του δημοσίου συμφέροντος και της άμεσης δημοκρατίας. Ποιες οι πρώτες εντυπώσεις σας από την... επιστροφή σε ένα χώρο που γνωρίζετε καλά, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (Ε.Κ.) δηλαδή; Μπορεί να επιτεύχθηκαν ορισμένες κατακτήσεις από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, να απέκτησε δηλαδή αρμοδιότητες που δεν είχε πριν από 30 χρόνια, αλλά εξακολουθεί να μην είναι το κυρίαρχο όργανο της Ε.Ε. Ποια είναι η Ευρώπη για την οποία θα αγωνιστείτε; Η ομάδα των έξι ευρωβουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ έδωσε συνέντευξη Τύπου στις 2 Ιουλίου και ανέλυσε πώς θέλει την Ευρώπη. Τη θέλει, λοιπόν, Ευρώπη των λαών, Ευρώπη των πολιτών της και όχι Ευρώπη εξαρτημένη από οποιαδήποτε χώρα (γερμανική ή αγγλική Ευρώπη επί παραδείγματι) ούτε εξαρτημένη από οποιαδήποτε άλλη χώρα εκτός Ευρώπης. Δεν τη θέλει χώρα του ΝΑΤΟ. Τη θέλει αυτόνομη, αυτοδύναμη, αυτοδιοικούμενη και ανεξάρτητη. Δεν τη θέλει Ευρώπη του χρήματος, του κεφαλαίου, των τραπεζών και των μονοπωλίων. Τη θέλουμε μια Ευρώπη που να είναι δημιουργικός παράγων ειρήνης σε όλο τον κόσμο και που δεν θα ασκεί εξωτερική πολιτική με τα όπλα, αντίθετα θα αγωνιστεί για τον αφοπλισμό.
Με δεδομένο τον σημερινό συσχετισμό πολιτικών δυνάμεων, πώς θα γίνει πράξη το ευρωπαϊκό σας όραμα; Το πρώτο θέμα είναι το Ε.Κ. να γνωρίσει τα προβλήματα, αλλά και οι λαοί της Ευρώπης να πιέσουν τους ευρωβουλευτές να ακολουθήσουν τον σωστό δρόμο και πορεία. Όσο και αν φαίνεται περίεργο, οι πρώτες συνεδριάσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου έδειξαν ότι υπάρχει η δυνατότητα -παρά την πλειοψηφία που κατέχουν τα συντηρητικά κόμματα- να παρθούν και αποφάσεις υπέρ του Δικαίου. Το διαπίστωσα αυτό όταν έθεσα το θέμα της κατοχής ευρωπαϊκού εδάφους από ξένα στρατεύματα. Εκεί διαπίστωσα και την απήχηση που είχε η συγκεκριμένη πρότασή μου. Σε μία, λοιπόν, από τις πρώτες παρεμβάσεις σας μιλήσατε για τη συνεχιζόμενη εδώ και 40 χρόνια κατοχή της Κύπρου. Τι σας κάνει να πιστεύετε ότι θα μεταβληθεί η ευρωπαϊκή απραξία; Κατ’ αρχήν όλοι οι Κύπριοι ευρωβουλευτές, ασχέτως παράταξης, δέχθηκαν με ενθουσιασμό την πρότασή μου. Πέρα από αυτό και άλλοι ευρωβουλευτές ήλθαν και με βρήκαν και δεν με συνεχάρησαν απλώς, αλλά συζητήσαμε και σε ποιες άλλες ενέργειες πρέπει να προβούμε. Η απήχηση καταφαίνεται ήδη και από την έ-
κταση που πήρε το θέμα στον κυπριακό Τύπο και τα ΜΜΕ εν γένει, όπως και στο διαδίκτυο στην Ελλάδα.
ποθετήσεων, να σκεφθούν το θέμα, γιατί δηλαδή, όταν η Ελλάδα είχε την προεδρία, δεν το έθεσε.
Ποια ήταν η πρότασή σας για το Κυπριακό;
Έχετε δεσμευθεί ότι ένα από τα θέματα στα οποία θα επικεντρώσετε τις προσπάθειές σας είναι αυτό των γερμανικών οφειλών. Με ποιες ενέργειες θα το αναδείξετε στο εξής, ως μέλος του Ε.Κ.; Με ποια εργαλεία θα πιέσετε την κυβέρνηση του Βερολίνου;
Να εφαρμοστούν οι αποφάσεις των Ηνωμένων Εθνών και του Συμβουλίου Ασφαλείας, οι οποίες ρητά και κατηγορηματικά καλούν τα τουρκικά στρατεύματα εισβολής και κατοχής να αποχωρήσουν από την Κύπρο. Αυτό να εφαρμοστεί! Επιπλέον έθεσα το θέμα στον Ιταλό πρωθυπουργό Μ. Ρέντζι, ρωτώντας τον τι θα κάνει για αυτό, τώρα που αναλαμβάνει την προεδρία της Ε.Ε. Δεν είχε την ίδια υποχρέωση και η ελληνική κυβέρνηση, που είχε την προεδρία το περασμένο εξάμηνο; Θα ήθελα την ερώτηση αυτή να την απευθύνετε στον πρωθυπουργό της χώρας μας και όλοι οι Έλληνες, ανεξαρτήτως πολιτικών το-
Θα μελετήσουμε πολύ προσεκτικά τις δυνατότητες που προσφέρονται μέσα στο Ε.Κ., επίσης την κοινή γνώμη, όπως έχει διαμορφωθεί στην Ευρώπη και ιδιαίτερα στη Γερμανία, και θα το θέσουμε την κατάλληλη στιγμή. Ήδη το θέσαμε αλλά θα δούμε πώς θα το αναπτύξουμε ακόμη περισσότερο. Διότι πρώτα πρέπει να μάθουν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και η ευρωπαϊκή κοινή γνώμη ότι η Ελλάδα είναι η πρώτη χώρα σε απώλειες από όλο τον κόσμο. Διότι έχει χάσει το 13%
Στις Βρυξέλλες ξεκίνησε η Ένωση Άνθρακα και Χάλυβα. Εξελίχθηκε εν συνεχεία στην ΕΟΚ και από εκεί στην Ε.Ε. Και γι’ αυτό ένα μέρος της λειτουργίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου πραγματώνεται στις Βρυξέλλες. Επίσης στο Στρασβούργο, πρωτεύουσα της Αλσατίας, διεξάγονται οι Ολομέλειες του Ε.Κ., επειδή η Αλσατία υπήρξε το μήλον της έριδος στους γαλλογερμανικούς πολέμους. Γιατί λοιπόν να μην διεξάγονται και ορισμένες λειτουργίες του Ε.Κ. και στην Ελλάδα, η οποία γέννησε και εφάρμοσε την Ολυμπιακή Ιδέα; Την ιδέα δηλαδή να σταματούν οι πόλεμοι μεταξύ των διαφόρων περιοχών της Ελλάδας και οι νέοι, αντί να θυσιάζονται στους πολέμους, να συναγωνίζονται μεταξύ τους στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Γι’ αυτό, η Ολυμπιακή Ιδέα είναι το δικό μας επιχείρημα, γιατί πρέπει μία από τις τρεις λειτουργίες του Ε.Κ. (σ.σ.: ολομέλεια, επιτροπές, συναντήσεις παρατάξεων) να διεξάγεται στην Ελλάδα. Η έναρξη να γίνεται στην Ολυμπία και η λειτουργία στην Αθήνα, όπου υπάρχουν και οι αναγκαίες εγκαταστάσεις και χώροι. Η ιδέα αυτή προκάλεσε μεγάλη εντύπωση στους ευρωβουλευτές από όλες τις χώρες, που ήλθαν και μού είπαν, αφού ζήτησαν διευκρινίσεις, ότι θα υπερασπιστούν το δίκαιο αυτό αίτημα. Μερικοί μάλιστα μου είπαν ότι δεν χρειάζεται να γίνεται καν η λειτουργία στο Στρασβούργο και στις Βρυξέλλες. Μόνο στην Ελλάδα.
ΓΙΑ ΤΗ ΔΕΗ
Αν τολμάει η κυβέρνηση, ας κάνει δημοψήφισμα! Την ίδια ώρα, το θέμα που κυριαρχεί στη χώρα μας είναι η ΔΕΗ. Εσείς ακούσατε στο Στρασβούργο τον Έλληνα πρωθυπουργό να επιτίθεται κατά των «φανατικών λαϊκιστών που θέλουν να εμποδίσουν τις μεταρρυθμίσεις». Εσείς τι λέτε και για τη δήλωση και για την ουσία του θέματος; Η εκποίηση της δημόσιας περιουσίας, το ξεπούλημα δηλαδή της περιουσίας του ελληνικού λαού, με όποια λέξη και αν... βαφτιστεί, δεν παύει να είναι μια υποταγή στους ξένους. Όλος ο ελληνικός λαός πρέπει να εξεγερθεί μπροστά σε αυτήν την εφαρμογή της πολιτικής της τρόικας που υπηρετεί πιστά η δικομματική κυβέρνηση. Πέρα όμως από αυτό καλώ και τον διοικητή της ΔΕΗ, τον Αρθούρο Ζερβό, επιτέλους να α-
νταποκριθεί σε αυτό που του υπαγορεύει η συνείδησή του. Έχετε αφιερώσει τη ζωή σας στην προώθηση της άμεσης δημοκρατίας. Θα ήθελα συνεπώς τη γνώμη σας για την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ και του Αλέξη Τσίπρα για τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος στο θέμα της ΔΕΗ. Στα θέματα αυτά δεν χρειάζεται δημοψήφισμα, είναι ολοφάνερο ποιος δρόμος πρέπει να ακολουθηθεί. Αλλά, επειδή η δικομματική κυβέρνηση εξακολουθεί την πολιτική της οσφυοκαμψίας, γι’ αυτό καλώς ζητάμε την κρίση του ελληνικού λαού, δηλαδή δημοψήφισμα. Αν τολμάει η κυβέρνηση, ας το κάνει!
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 6 ΙΟΥΛΙΟΥ 2014
16
AΡΘΡΑ
ΠΕΡΙΘΑΛΨΗ ΑΝΑΣΦΑΛΙΣΤΩΝ
Καθυστερημένο, αλλά θετικό βήμα ΤΟΥ ΑΝΔΡΕΑ ΞΑΝΘΟΥ*
Ο αποκλεισμός των ανασφάλιστων πολιτών από την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη δεν ήταν μνημονιακός στόχος, αλλά μια σκληρή «παρενέργεια» της λιτότητας και των περικοπών στο κοινωνικό κράτος. Το φαινόμενο αυτό υποτιμήθηκε εξ αρχής λόγω του μνημονιακού φανατισμού της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Υγείας, ξέφυγε από κάθε έλεγχο και εξελίχθηκε στο πιο σοβαρό κοινωνικό πρόβλημα στη χώρα μετά την ανεργία. Χρειάστηκε η πρωτοφανής κινητοποίηση χιλιάδων εθελοντών από τα κοινωνικά ιατρεία-φαρμακεία όλης της χώρας, η ευαισθησία των εργαζομένων στο ΕΣΥ, η κατακραυγή από όλη την επιστημονική κοινότητα και τις ανθρωπιστικές οργανώσεις για τη συντελούμενη «υγειονομική τραγωδία» στην Ελλάδα για να αντιληφθεί η κυβέρνηση το κοινωνικό αλλά και το πολιτικό κόστος αυτού του παρατεινόμενου αποκλεισμού και της συνακόλουθης «υγειονομικής φτώχειας» που εξέθετε τη χώρα μας διεθνώς. Οι «ζηλωτές» του Μνημονίου επέδειξαν εγκληματική
Η υπόθεση των συνεργασιών δεν είναι απλά θέμα πολιτικών γειτνιάσεων μεταξύ κομμάτων και προσωπικοτήτων, συμφωνιών πάνω στο τάδε ή το δείνα θέμα, ούτε απλά θέμα ιδεολογικών συγγενειών, κοσμοθεώρησης κ.λπ. Όχι μόνο για την Αριστερά, αλλά ευρύτερα, η υπόθεση των συνεργασιών σχετίζεται με τη δομική ανασυγκρότηση των ίδιων των κομμάτων αλλά και τη σχετιζόμενη με την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας μακροημέρευση ή θάνατό τους. Γι’ αυτόν τον λόγο η υπόθεση των συνεργασιών γεννά μια άναρχη και ασύντακτη αγωνία. Προκαλεί αναταράξεις. Στη νέα συνθήκη, το πιθανότερο είναι να ανακαθοριστούν οι διακομματικές και εσωκομματικές επικράτειες, αφού η νέα κομματική διαίρεση είναι ευμετάβλητη. Τόσο το παλαιό -κυβερνητικό κυρίως- σύστημα (εφόσον δεν υπάρχουν οι πόροι ώστε να εξασφαλιστούν πιστά κομματικά ακροατήρια) όσο και οι νέοι παίκτες (εφόσον δεν υπάρχει ιδεολογική ωριμότητα ώστε να πυκνώσουν οι γραμμές και οι στοιχίσεις) θα αντιμετωπίσουν βίαιες μετατοπίσεις. Στη νέα συνθήκη θα αναδιανεμηθούν ρόλοι, επομένως δημιουργείται μια ολική αβεβαιότητα στοιχείο που είτε εκβιάζει, είτε καταστρέφει τα συνεργατικά επίδικα... Υπ’ αυτό το κλίμα αβεβαιότητας
«άγνοια κινδύνου», αγνόησαν την πολιτική κριτική του ΣΥΡΙΖΑ και της υπόλοιπης Αριστεράς και άφησαν το πρόβλημα των ανασφάλιστων να αποκτήσει χαρακτηριστικά «δομικής βίας», σύμφωνα με έναν κοινωνιολογικό ορισμό, δηλαδή βίας που απορρέει από τις ίδιες τις κρατικές δομές όταν αυτές δεν ικανοποιούν στοιχειώδεις κοινωνικές ανάγκες. Έφτασε και η ίδια η τρόικα να επισημαίνει σε εκθέσεις της την κυβερνητική ολιγωρία και να θέτει ως προαπαιτούμενο για τις επόμενες δόσεις τη δραστική αντιμετώπιση του προβλήματος. Έτσι, μετά από κοινωνική και πολιτική πίεση, έγινε αυτό το καθυστερημένο, χωρίς χρηματοδοτική διασφάλιση ακόμα, αλλά κρίσιμο και θετικό βήμα άρσης του θεσμικού αποκλεισμού των ανασφάλιστων από την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Αυτό το βήμα «πιστώνεται» στο κίνημα κοινωνικής αλληλεγγύης στον χώρο της Υγείας και οι άνθρωποι των κοινωνικών ιατρείων πρέπει να αισθάνονται δικαιωμένοι και περήφανοι. Όμως πρέπει να τονίσουμε ότι: To νεοφιλελεύθερο σχέδιο της συρρίκνωσης του ΕΣΥ υπέρ της ιδιωτικής αγοράς Υγείας και ασφάλι-
σης δεν αναιρείται και ο αποκλεισμός από τη δημόσια περίθαλψη συνεχίζεται με πραγματικούς όρους, δηλαδή μέσω της αδυναμίας των δημόσιων δομών να καλύψουν τις αυξημένες λόγω της κρίσης ανάγκες των ασθενών, μέσω της υποχρηματοδότησης και της λειτουργικής κατάρρευσης των δημόσιων νοσοκομείων, μέσω της δυσβάστακτης οικονομικής επιβάρυνσης των πολιτών για να έχουν πρόσβαση στην ιατρική παρακολούθηση, στις εξετάσεις, στα φάρμακα και στη νοσηλεία που χρειάζονται. Άρα όσο διαρκεί η λιτότητα θα «παράγεται» υγειονομική ανισότητα και αποκλεισμός, στην πράξη, των φτωχών και αδύναμων. Στο πρόσφατο νομοσχέδιο που ψήφισε η κυβερνητική πλειοψηφία, η ανισότητα στην περίθαλψη μονιμοποιείται και επεκτείνεται με τα απογευματινά ιδιωτικά χειρουργεία στο ΕΣΥ, δημιουργώντας ασθενείς δύο ταχυτήτων στο ίδιο νοσοκομείο, με μοναδικό διακριτικό στοιχείο την αγοραστική τους δύναμη. Οι μετανάστες χωρίς χαρτιά δεν συμπεριλαμβάνονται στη ρύθμιση και με αυτή την έννοια η χρησιμότητα των κοινωνικών ιατρείων σε καμιά περίπτωση δεν αμφισβητείται. Όσο υπάρχουν άνθρωποι σ’ αυτή τη
χώρα που δεν «αναγνωρίζονται» από το διάτρητο μνημονιακό κράτος, όσο το πολιτικό αίτημα της καθολικότητας και της ισοτιμίας στην περίθαλψη δεν κατοχυρώνεται, τόσο η «ασπίδα προστασίας» της κοινωνικής αλληλεγγύης θα είναι απολύτως αναγκαία. Η δημόσια φαρμακευτική δαπάνη έχει καταβαραθρωθεί σε επικίνδυνα επίπεδα (η κατά κεφαλή δαπάνη είναι 178 ευρώ το 2014, όταν ο μέσος όρος της Ε.Ε. των 27 είναι 320 ευρώ) και από τις μέχρι στιγμής δηλώσεις του υπουργού Υγείας φαίνεται ότι τα φάρμακα των ανασφάλιστων θα καλυφθούν χωρίς επιπλέον χρηματοδότηση και με μετακύλιση του κόστους στη φαρμακευτική αγορά. Η αδυναμία μεγάλου τμήματος του πληθυσμού (57%) να αντιμετωπίσει την αυξημένη οικονομική συμμετοχή στο κόστος των φαρμάκων θα επιδεινωθεί ακόμα περισσότερο. Και η συνεισφορά των κοινωνικών φαρμακείων θα εξακολουθήσει να είναι σημαντική. Συμπερασματικά, το βήμα που έγινε δικαιώνει και ενθαρρύνει τον αγώνα διαρκείας για το δικαίωμα όλων των ανθρώπων, ανεξάρτητα από εργασία, ασφάλιση, εισόδημα και νομιμότητα παραμονής, να έχουν
Συνεργασίες και φοβίες φαίνεται ότι εκτυλίσσεται και η υπόθεση των συνεργασιών για την Αριστερά. Σε μια τέτοια υπόγεια και πλατιά ανασφάλεια θα οφείλεται το αν δεν προχωρήσουν οι ζυμώσεις, ο τολμηρός διάλογος, αν φθαρούν οι διαδικασίες σε μια διαρκή αναβολή και λάσπωμα. Ξαναλέω, η αλλαγή των διακομματικών συνόρων ορίζει και τις εσωκομματικές πυραμίδες. Έτσι: Πολλοί προσπαθούν να πάρουν θέση στη νέα συνθήκη, να δημιουργήσουν τους όρους ώστε να θεωρηθούν απαραίτητοι. Άλλοι αντιδρούν, αφού «εμείς τραβήξαμε το κάρο και μας εκτοπίζουν οι απ’ έξω». Άλλοι θέλουν να «χωθούν» γιατί έχουν εκπαιδευτεί να τρυπώνουν στην ισχυρή κάθε φορά κατάσταση. Άλλοι έχουν την τίμια διάθεση να προσφέρουν . Άλλοι φοβούνται ότι τους παραλείπει η νέα συνθήκη ή φοβούνται ότι περιλαμβάνει προνομιακά κάποιον εχθρό τους. Μύλος φοβιών, ανυπομονησίας, υποψιών. Αλλά όσο κι αν αυτά τα εργαλεία δεν αποτελούν το νόημα και το εύφορο έδαφος συνεργασίας, άλλο τόσο και η συνεργασία δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς αυτούς τους ψυχαναγκασμούς. Στη ζωή δεν υπάρχει παράδεισος ούτε άγγελοι (γι’ αυτό έχει επινοηθεί η άλλη ζωή). Με αυτά τα δύσκολα υλικά θα σκαφτεί και θα περαιωθεί (ή όχι) το συνεργατικό διάβημα. Όμως υπάρχει μια σημαντική λε-
ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ Α. ΣΕΒΑΣΤΑΚΗ*
πτομέρεια που αλλάζει τους όρους: Οι μεγάλες κυβερνητικές αποφάσεις, ακατέργαστες, βιαστικές, αγχωμένες και τουλάχιστον ιδεοληπτικές -που λαμβάνονται σχεδόν πάντα στα θερινά τμήματα και πάντα στις παρυφές του Αυγούστου εδώ και σχεδόν τέσσερα χρόνια- οι μεγάλες αποφάσεις, λοιπόν, προσπαθούν να «κλειδώσουν» το μέλλον στο αναπότρεπτο και ανεπίστρεπτο. Μια τέτοια επιλογή της εκτελεστικής ελίτ, να «κλειδώσει» δηλαδή το μέλλον, ώστε να μπλοκάρει τις όποιες δυνατότητες της Αριστεράς να παράγει μια διαφορετική πολιτική, έχει τον εξής σκοτεινό και τυφλό σχεδιασμό: θα έρθουν «αυτοί» με τους δυσμενείς και άκαμπτους πολιτικούς όρους που έχουμε διαμορφώσει, άρα σύντομα θα φύγουν άπρακτοι και φθαρμένοι. Μια τέτοια επιλογή είναι εθνικά ολέθρια, είναι όμως ειλημμένη. Σε όλα τα πολιτικά και διοικητικά πεδία αναγνωρίζει κανείς αυτή την κατεύθυνση «δεσμευτικότητας», σκληρού καπελώματος και τετελεσμένων. Και αυτό το πολιτικό-οικονομικό γιουρούσι α-
ποκλείει την επινόηση πολιτικής, την εκλογίκευση πολιτικής, την παραγωγή πολιτικής. Η συνθήκη ασθμαίνοντος πλιάτσικου, που αφορά ενέργεια, παραλιακό μέτωπο, δασικό, τουριστικό, αστικό, αγροτικό, γεωλογικό και κλιματικό πλούτο (αύριο αρχαιολογικό και πολιτισμικό πλούτο), αυτή λοιπόν η συνθήκη τυφλοσούρτη ανάμεσα σε έναν θρησκευτισμό της αγοράς και σε έναν αντιλαϊκιστικό λαϊκισμό, αυτό το πλαίσιο αναδιπλασιάζει την κρίση όχι στα επιφαινόμενα αλλά στα αιτιακά της χαρακτηριστικά. Στο διαγραφόμενο «πολεμικό» πλαίσιο πρέπει να δει κανείς την υπόθεση των συνεργασιών με άξονα τη Αριστερά. Υπάρχουν δύο πεδία. Το εύκολο: είναι οι διακομματικές και διαπροσωπικές ζυμώσεις. Ξέρουν ο ένας τη γλώσσα του άλλου, τα ιδεολογικά, ψυχολογικά όρια κ.λπ. Τόσο με τη ΔΗΜ.ΑΡ. όσο και με τις κομμουνιστογενείς δυνάμεις, το πλαίσιο είναι εύκολα προσδιορίσιμο. Στο άλλο όμως κομμάτι, που αφορά τις συνεργασίες «βάθους», τους κατοίκους του 40% που απέχουν, θα έλεγα ότι το πλαίσιο είναι άτυπο, περίπλοκο και προϋποθέτει σοβαρή μελέτη. Κι αυτό είναι το δύσκολο στοίχημα. Το 40% του εκλογικού σώματος περιμένει και πρέπει να συνομιλήσει, να πεισθεί, να κερδηθεί.
την ώρα της ανάγκης δωρεάν και αξιόπιστη δημόσια περίθαλψη. Ο ΣΥΡΙΖΑ θα επιμείνει στους όρους υλοποίησης της ΚΥΑ, θα διεκδικήσει μαζί με τους εργαζόμενους στο ΕΣΥ και τους ανθρώπους των κοινωνικών ιατρείων τη λειτουργική και χρηματοδοτική διασφάλισή της, αλλά και τη διεύρυνση του πεδίου εφαρμογής της σε όλο τον ανασφάλιστο πληθυσμό. Για την Αριστερά, η Υγεία είναι χώρος αναγκών και δικαιωμάτων και όχι χώρος επιχειρηματικότητας, αγοράς και κερδοφορίας. Αυτή είναι η κομβική ιδεολογική μας διαφορά με τον νεοφιλελευθερισμό και από αυτήν απορρέει η πολιτική μας αντίθεση στα σχέδια των κυβερνώντων για ολιγοπωλιακή αναδιάρθρωση της αγοράς υπηρεσιών Υγείας και κοινωνικής φροντίδας. Η υπεράσπιση και ανασυγκρότηση του ΕΣΥ και του Κοινωνικού Κράτους είναι ζήτημα ποιοτικών υγειονομικών στάνταρ, ανθρώπινης αξιοπρέπειας, είναι όρος άρσης των κοινωνικών ανισοτήτων και άρα ζήτημα κοινωνικής «μεροληψίας» και δημοκρατίας.
* Ο Ανδρέας Ξανθός είναι βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ Ρεθύμνου, συντονιστής της ΕΕΚΕ Υγείας του ΣΥΡΙΖΑ
Ας κλείσω με μια σημείωση. Έχω γράψει συχνά ότι η παραδοσιακή πολιτική χωροταξία Αριστερά - Κέντρο Δεξιά έχει εξαρθρωθεί. Π.χ το σημερινό κυβερνητικό ΠΑΣΟΚ δεν διατηρεί κανένα στοιχείο από τη μνήμη της Κεντροαριστεράς παράταξης που κάποτε υπήρξε, με τα κοινωνιστικά και δικαιωματικά στοιχεία. Είναι ένα εξουσιοκεντρικό μόρφωμα, βαθιά συντηρητικό και εύθραυστο. Επίσης, η Ν.Δ. έχει χάσει τα κεντρώα χαρακτηριστικά από τον ιδεολογικό της πυρήνα, έχει απολέσει τα ιδεολογικά χαρακτηριστικά του κοινωνικού φιλελευθερισμού που την έκαναν τη σημαντική μεταρρυθμιστική μεταδικτατορική παράταξη. Η συνολική ιδεολογική έκπτωση αντανακλά συχνά και στην Αριστερά ιδιόλεκτο που πολλές φορές μπερδεύει την συντεχνιακή λογική με τον ακτιβιστικό διεκδικητισμό ή θεωρεί ταυτόσημο έναν γενικό ριζοσπαστισμό, με τον σοσιαλισμό. Όμως το ευρύ ιδεολογικό πρόβλημα, η καχεξία, απηχεί το στενό μπαλκόνι που επιβάλλει η συνθήκη πολιτικής εξάρτησης και παραγωγικής ανυπαρξίας που κάνει εξαιρετικά δύσκολη μια νέα πολιτική παραγωγή. Σ’ αυτές τις δυσκολίες θα αναπτυχθεί το συνεργατικό διακύβευμα.
* Ο Δημήτρης Α. Σεβαστάκης είναι ζωγράφος, αν. καθηγητής ΕΜΠ dsevastakis@arch.ntua.gr
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 6 IOΥΛΙΟΥ 2014
17
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΝΙΚΙ ΒΕΝΤΟΛΑ (ΗΓΕΤΗΣ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ - SEL):
Να ρίξουμε το «τείχος του Βερολίνου» για να διεκδικήσουμε το μέλλον μας «Πρέπει να ρίξουμε το Τείχος του Βερολίνου για να διεκδικήσουμε το μέλλον μας. Ο Ρέντζι δεν αμφισβητεί την καταστροφική λιτότητα και ο Γκρίλο επέλεξε την Άκρα Δεξιά για να επωφεληθεί από την κρίση του μπερλουσκονισμού. Η ιταλική Αριστερά χρειάζεται να δράσει στο πολιτικό και κοινωνικό επίπεδο λαμβάνοντας υπόψη και την πολιτική και κοινωνική πρακτική του ΣΥΡΙΖΑ» τόνισε στην «Αυγή», Νίκι Βέντολα, ηγέτης της ιταλικής Αριστεράς Οικολογίας Ελευθερίας που συμμετέχει στο «Ψηφοδέλτιο Τσίπρας». ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΑΡΓΥΡΗ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟ H ιταλική εξάμηνη προεδρία ξεκίνησε με το Ρέντζι να μιλάει για κουράγιο. Πώς σας φάνηκαν οι δηλώσεις του στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο; Ήταν μια ομιλία κομψή και εντυπωσιακή, αλλά και χωρίς καμία συγκεκριμένη πολιτική ατζέντα. Η συζήτηση που πυροδότησε η ομιλία του Ματέο Ρέντζι σε ό,τι αφορά τη «γενιά του Τηλέμαχου» αποτελεί μια αρκετά παράδοξη πολεμική, γιατί δεν υπάρχει κανένα αίτημα επανεξέτασης των ευρωπαϊκών συμφωνιών και δεσμεύσεων. Δεν υπάρχει καμία αμφισβήτηση της πολιτικής της λιτότητας, που εμποδίζει προγραμματικά τη λιτότητα. Ιδιαίτερα γιατί το Σύμφωνο Σταθερότητας αποτελεί μια αγχόνη στον λαιμό των επενδύσεων. Η ανάπτυξη δεν είναι μια μαγική λέξη. Η ανάπτυξη πραγματοποιείται ανοίγοντας εργοτάξια και χρηματοδοτώντας παραγωγικές δραστηριότητες. Θα πρέπει επίσης να βάλουμε έναν επιθετικό προσδιορισμό στη λέξη ανάπτυξη: οικολογικά εφικτή. Κυρίως γιατί στη Νότιο Ευρώπη είχαμε ένα καταστροφικό αναπτυξιακό μοντέλο για τον φυσικό και τον κοινωνικό μας πλούτο. Θα έλεγα στον Ρέντζι ότι η «γενιά του Τηλέμαχου» ακρωτηριάστηκε σε ό,τι αφορά την προοπτική του μέλλοντός της, τής στερείται το δικαίωμα στην εργασία, με την προοπτική ενός κοινωνικού μοντέλου που μοιάζει με μια ανταγωνιστική ζούγκλα και μια έρημα δικαιωμάτων.
δοτεί ένα κύμα μισαλλοδοξίας από την πλευρά του Βερολίνου και των νεοφιλελεύθερων δορυφόρων της Γερμανίας της κυρίας Μέρκελ. Αυτό σημαίνει ότι μια ανεύθυνη πολιτική τάξη αρχειοθέτησε το δίδαγμα των ευρωεκλογών της 25ης Μαΐου. Ας πούμε ότι δεν υπήρχαν νικητές στις ευρωεκλογές. Μα υπάρχει σίγουρα ένας ηττημένος: το κόμμα της λιτότητας. Μετά τις ευρωεκλογές ένα μεγάλο τμήμα της κοινοβουλευτικής ομάδας της Αριστεράς Οικολογίας Ελευθερίας αποχώρησε...
Από τη μια πλευρά είναι η πολιτική του Ρέντζι και η κυρίαρχη πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Από την άλλη πλευρά τι υπάρχει;
Η αποχώρηση ενός τμήματος της κοινοβουλευτικής μας εκπροσώπησης δημιουργήθηκε από τον εσωτερικό μας διάλογο. Τις πιο θερμές ημέρες έγιναν και ορισμένα εγχειρήματα για να γοητευτούν και να αποπλανηθούν οι βουλευτές μας. Για να παραμείνουμε στα κλασικά παραδείγματα, η μάγισσα Κίρκη του «μετασχηματισμού» είναι μονίμως σε ενεργό δράση. Το πρόβλημα είναι πολιτικό. Η λειτουργία της Αριστεράς Οικολογίας Ελευθερίας, όπως ήταν έως σήμερα, εξαντλήθηκε, γιατί ο Ρέντζι με το δυναμισμό που εισήγαγε στην ιταλική πολιτική σκηνή ενσάρκωσε και εξάντλησε το πεδίο της δυνατής και πιθανής Αριστεράς. Δεν υπάρχει πια εκείνος ο χώρος, η ενδιάμεση γη, ανάμεσα στην Αριστερά που έχει παραδοθεί, που σήμερα αποφάσισε να συμπεριληφθεί στο «ρεντζισμό», και στην Αριστερά της μνησικακίας και της έχθρας, του ριζοσπαστικού μειοψηφισμού. Αυτή ήταν και η φύση και η πολιτική πρόσκληση της Αριστεράς Οικολογίας Ελευθερίας ως ενδιάμεσης γης μέχρι σήμερα.
Είναι απίστευτο. Βρισκόμαστε σε μια περίοδο που απαγορεύεται ακόμη και να αναφερθεί κανείς στην ανάγκη μιας αλλαγής πορείας. Ακόμη και να προφέρει κανείς λέξεις που ασκούν μια αόριστη και ασαφή κριτική έναντι της λιτότητας πυρο-
Για πρώτη φορά είδαμε να αποχωρούν βουλευτές, και μάλιστα όχι συντεταγμένα, και να μην υπάρχει ένα κλίμα πυρετού αποχωρήσεων από τη βάση, κείμενα, υπογραφές... Το κλασικό κλίμα
δηλαδή των διασπάσεων στις αριστερές δυνάμεις... Η Αριστερά Οικολογία Ελευθερία δεν αντιμετώπισε μια διάσπαση. Είχαμε μια ρήξη της πολιτικής τάξης, της τάξης των πολιτικών της. Που μοιάζει παρά πολύ με έναν τυπικό ελιγμό κυβερνητικής εξουσίας. Πώς διαμορφώνεται η «επόμενη μέρα» για την Αριστερά Οικολογία Ελευθερία; Θα πρέπει να συνεισφέρουμε στη συζήτηση με τους συντρόφους και τις συντρόφισσες που ζήσαμε την εμπειρία του ψηφοδελτίου Η Άλλη Ευρώπη με τον Τσίπρα, για να καταφέρουμε να φτιάξουμε ένα πεδίο προτάσεων, αγώνων, διεκδικήσεων με άξονα το εξάμηνο της ιταλικής προεδρίας. Είμαστε αντίθετο στη μετατροπή των Επιτροπών του Ψηφοδελτίου Τσίπρας στο εργοτάξιο για την ίδρυση ενός νέου πολιτικού κόμματος. Είμαστε αντίθετοι στο να ζήσουμε για άλλη μια φορά μια μεγάλη συζήτηση για τη «συσκευασία» και πολύ λιγότερο για το «περιεχόμενό» της. Εμείς δεν θέλουμε να συζητήσουμε μόνο για το «περιεχόμενο», όπως τον αγώνα εναντίον του συμφώνου δημοσιονομικής σταθερότητας, τον αγώνα για τα πολιτικά και κοινωνικά δικαιώματα. Θέλουμε να συζητήσουμε για τις μορφές της πολιτικής δράσης, γιατί διαφορετικά η πρόκληση που φέρνει το όνομα του Αλέξη Τσίπρα χάνει την αξία της. Αυτή η πρόκληση έχει πλάτες της όχι μόνο τη συνέπεια μιας μάχης εναντίον του νεοφιλελευθερισμού και εναντίον της λιτότητας. Έχει τη δύναμη μιας νέας πολιτικής και κοινωνικής πρακτικής, όπως την οικοδόμηση οριζόντιων δικτύων αλληλεγγύης. Γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ περπάτησε στην καρδιά της κρίσης, δεν έβλεπε από το μπαλκόνι την κρίση, για να τη διηγηθεί και βγάλει μετά τις κόκκινες σημαίες από το μπαλκόνι. Μπήκε στα σωθικά της κρίσης. Το θέμα της πολιτικής και κοινωνικής πρακτικής αποτελεί ένα επίμαχο θέμα για την προδιάθεση των οργανωτιστικών μορφών και των οργανωτιστικών συντομεύσεων για να μας επιτρέψουν να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις. Από την πλευρά μου σε αυτό το σημείο στέκονται στην «ενδιάμεση γη», δηλαδή στον διάλογο με τους συντρόφους και τις συντρόφισσες, και δεν λέω τους «εγγυητές» που ο ρόλος
“
Ο «ρεντζισμός» αποτέλεσε μια έφοδο ιππικού με την έννοια των διαφημιστικών μηνυμάτων. Μια φοβισμένη και εξαντλημένη κοινωνία, όπως η ιταλική, βρήκε έναν πωλητή ελπίδων
”
τους ολοκληρώθηκε, τα δίκτυα των νέων, που αποτελούν τα πιο ενδιαφέροντα στοιχεία του Ψηφοδελτίου Τσίπρας, όπως και με άλλα κομμάτια που υπάρχουν στην ιταλική κοινωνία ή με τμήματα της Αριστεράς του Δημοκρατικού Κόμματος.
Το Ψηφοδέλτιο Τσίπρας ίσως έχει ανάγκη να επεκταθεί προς το εκλογικό σώμα των ψηφοφόρων του Δημοκρατικού Κόμματος και του Γκρίλο... Ο Γκρίλο έκανε μια διαυγή πολιτική επιλογή τοποθετώντας το «Κίνημα των Πέντε Αστέρων» στην Άκρα Δεξιά, γιατί έκλεισε το κίνημα σούπερ μάρκετ, όπου μπορούσες να βρεις τα πάντα, από τα επιχειρήματα της Άκρας Αριστεράς, την οικολογία της τελευταίας αποκάλυψης και την απόρριψη της παραδοσιακής ιατρικής. Από μια προσφορά σε επίπεδο σούπερ μάρκετ αποφάσισε να τοποθετήσει το κίνημά του στην ιταλική και ευρωπαϊκή Ακροδεξιά, γιατί πιστεύει ότι εκεί ανοίγεται ένας μεγάλος χώρος με την κρίση και την παρακμή της ηγεσίας του Μπερλουσκόνι. Ένα τμήμα του εκλογικού σώματος του Γκρίλο είναι της Αριστεράς, που ψήφησε ίσως Γκρίλο για να τιμωρήσει την Αριστερά. Ακόμη και ανάμεσα στους εκπροσώπους του Γκρίλο υπάρχουν ιστορίες και κουλτούρες της Αριστεράς. Ανοίγεται λοιπόν ένας μεγάλος χώρος.
Το Δημοκρατικό Κόμμα αυτή τη στιγμή έχει μείνει εμβρόντητο και έχει αναισθητοποιηθεί από το εκλογικό αποτέλεσμα του Ρέντσι, αλλά μέχρι σήμερα ο «ρεντζισμός» αποτέλεσε μια έφοδο ιππικού με την έννοια των διαφημιστικών μηνυμάτων. Μια φοβισμένη και εξαντλημένη κοινωνία, όπως η ιταλική, βρήκε έναν πωλητή ελπίδων. Η αλήθεια είναι ότι πίσω από όλη αυτή την παντομίμα των Βρυξελλών και του Στρασβούργου υπάρχει μια απόφαση του ιταλικού κοινοβουλίου μιας τεράστιας μετριοπάθειας και μιζέριας, ζητώντας από την κυβέρνηση να ζητήσει από την Ευρώπη μια παράταση για ένα ή δύο χρόνια για τη μείωση του δημοσίου ελλείμματος στο 3% του ΑΕΠ και τη μείωση του χρέους. Ακόμη δεν του δώσανε τη παράταση ούτε για ένα έτος. Θέλανε να μεταφέρουν το χρόνο που θα κάνουν τους λογαριασμούς τους με την πραγματικότητα και όχι μόνο. Οι προβλέψεις για το ΑΕΠ, που προέβλεπαν μια μικρή ανάπτυξη του 0,8%, διορθώθηκαν ήδη προς τα κάτω και φαίνεται ότι θα ξαναδιορθωθούν εκ νέου προς τα κάτω. Αυτό σημαίνει ότι, ακόμη και εάν η Ευρώπη μας έδινε ένα κάποιο περιθώριο ελαστικότητας, αυτό το έχουμε ήδη καταναλώσει! Το χρέος, που αποτελεί το πραγματικό παράδοξο της ιδεολογικής ηλιθιότητας των πολιτικών της λιτότητας, μετά από επτά χρόνια περικοπών του κοινωνικού κράτους συνεχίζει να αυξάνεται! Όπως σε όλες τις άλλες χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου. Βρισκόμαστε εδώ όμηροι για να φτάσουμε στο 3%, ενώ άλλες χώρες το ξεπερνούν κατά πολύ. Ο Ρέντζι έχει μόνο μια πιθανότητα να παγιοποιήσει το 40% που πήρε στις ευρωεκλογές, να οδηγήσει την Ιταλία έξω από την κρίση και να βοηθήσει την Ευρώπη να ξαναβρεί την πυξίδα της πορείας της: πρέπει να ρίξει το Τείχος του Βερολίνου. Ένα Τείχος που οικοδομήθηκε ίσως στο Βερολίνο, αλλά που το βλέπουν όλη η μεσαία τάξη, οι συνταξιούχοι, ο νέοι, εκατομμύρια οικογένειες σε όλη την Ευρώπη.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 6 ΙΟΥΛΙΟΥ 2014
18
ΠΟΛΙΤΙΚΗ Η ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΤΗΣ ΜΠΑΡΜΑΡΑΣ ΣΠΙΝΕΛΙ ΣΤΟΝ ΜΑΤΕΟ ΡΕΝΤΖΙ:
«Τα λόγια πρέπει να αντιστοιχούν με συγκεκριμένες πράξεις» ΤΗΣ ΜΠΑΡΠΑΡΑΣ ΣΠΙΝΕΛΙ*
Ο Ματέο Ρέντζι δήλωσε ότι η Ευρώπη θα πεθάνει εάν δεν αλλάξει. Ότι η σταθερότητα χωρίς ανάπτυξη μετατρέπεται σε ακινησία. Ότι δεν είναι αρκετό να έχουμε ένα κοινό νόμισμα για να συμμεριστούμε ένα πεπρωμένο. Ασφαλώς θα συμφωνούσα εάν στα λόγια αντιστοιχούσαν συγκεκριμένες πράξεις. Τα πάντα πρέπει να αλλάξουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι οικονομικοί κανόνες, οι θεσμοί, οι διορισμοί αυτών που οδηγούν τα όργανά της, η ελάχιστα δημοκρατική λειτουργία της εάν θέλουμε η ενότητα ανάμεσα στους Ευρωπαίους να μη μετατραπεί σε μια λέξη που να στερείται κάθε έννοιας. Αντίθετα, το εξάμηνο της ιταλικής προεδρίας ξεκινά με μια ανησυχητική διαβεβαίωση: η υπακοή στους οικονομικούς κανόνες δεν μπορεί να τεθεί ξανά σε συζήτηση, παρόλο που είναι αυτοί ακριβώς οι κανόνες που επιδείνωσαν σημαντικά την ύφεση. Που παρήγαγαν μια κρίση εμπιστοσύνης στους ευρωπαϊκούς θεσμούς που δεν έχει όμοιό της στην ιστορία της Ένωσης. Δεν αμφισβητείται ού-
ξης»: ο συλλογισμός είναι πλέον ανυπόφορος. Αποτελεί έναν φαύλο κύκλο από τον οποίο πρέπει να βγούμε το γρηγορότερο. Αυτό που ζητούμε από την ιταλική κυβέρνηση, που το επόμενο εξάμηνο θα προεδρεύσει στο συμβούλιο υπουργών, δεν είναι η ρητορική, αλλά η αρχή μιας ριζοσπαστικής ανοικοδόμησης της Ένωσης. Δεν αρκεί η ελαστικότητα των ευρωπαϊκών παραμέτρων για τις επενδύσεις εάν λείπουν οι εθνικοί πόροι. Αυτό που χρειαζόμαστε είναι ένα πραγματικό ευρωπαϊκό new deal, ένα σημείο καμπής όπως του Ρούσβελτ, και όχι μικρές και πλασματικές απαλλαγές, διαπραγματεύσιμες ανάμεσα τις ισχυρές και τις αδύναμες χώρες μιας Ένωσης που δεν αξίζει πλέον το όνομα που φέρει, που βασίζεται όπως είναι στην «ισορροπία δυνάμεων» του ‘80. Χρειαζόμαστε μια Ένωση που να έχει επαρκείς ιδίους πόρους, γιατί το new deal πρέπει να βοηθήσει ολόκληρη την Κοινότητα, και ειδικά τις χώρες που έχουν υποστεί περισσότερο τη λιτότητα. Γιατί πρέπει να δοθεί εργασία στους ανθρώπους, 25,7 εκατομμύρια μόνο στον χώρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που την έχασαν ή δεν μπόρεσαν ποτέ να τη βρουν.
νας Αμερικανός, ο Τζέιμς Κ. Γκαλμπρέιθ. Τα δύο ιδρύματα θα μπορούσαν να συλλέξουν το σύνολο των απαραίτητων κεφαλαίων από τις χρηματοοικονομικές αγορές. Μιλάμε ακόμη για μια διάσκεψη για το χρέος παρόμοια με εκείνη του 1953, που διέγραψε ένα μεγάλο τμήμα των πολεμικών χρεών της Γερμανίας και που τη βοήθησε να αναγεννηθεί. Μην το ξεχνάμε: ήταν οι χώρες που κατηγορούνται σήμερα για το χρέος, η Ελλάδα και η Ιταλία ανάμεσα σε πολλές άλλες, που έδωσαν το χέρι στην ετοιμοθάνατη Ομοσπονδιακή Γερμανία. Το new deal πρέπει να στοιχηματίσει σε μια εντελώς διαφορετική ανάπτυξη σε σχέση με το παρελθόν: που να αντιμετωπίζει την καταστροφή της ανεργίας, που να είναι οικολογικά εφικτή, που να προστατεύει το δικαίωμα του πολίτη στην προστασία των κοινών αγαθών και των δημοσίων υπηρεσιών που μειώθηκαν σε ακραία επίπεδα, που να ενισχύει τις δημοκρατίες αντί να τις παρακάμπτει και να τις ταπεινώνει, όπως καταγράφεται σταδιακά από τις αρχές της κρίσης που ξεκίνησε το 2007-2008. Να επενδύσουμε στις υποδομές, τις ανανεώσιμες ενέργειες,
Η ιταλική προεδρία ξεκινά με μια ανησυχητική διαβεβαίωση: η υπακοή στους οικονομικούς κανόνες δεν μπορεί να τεθεί ξανά σε συζήτηση, παρόλο που είναι αυτοί ακριβώς οι κανόνες που επιδείνωσαν σημαντικά την ύφεση
τε το νεοφιλελεύθερο δόγμα που επέτρεψε σε αυτούς τους κανόνες να παγιοποιηθούν και να αποστεωθούν, που έχουν ακόμη αιχμαλωτίσει τα μυαλά αυτών που μας κυβερνούν: οι αποκαλούμενες δομικές μεταρρυθμίσεις, με την εργασία διαρκώς πιο επισφαλή, την επικράτηση του αδιαμφισβήτητου πλέον «δημοψηφίσματος των αγορών» έναντι της λαϊκής ψήφου, τη μείωση των δημοσίων δαπανών, της μείωσης των δικαιωμάτων, της πλήρους αποστέρησης των Κοινοβουλίων και των δημοκρατικών Συνταγμάτων αποτελούν ακόμη και σήμερα απαραίτητες προϋποθέσεις για την ανάπτυξη. Τα πάντα παραμένουν όπως είναι, αλλάζουν μόνο οι λέξεις για να το πούνε. «Δεν υπάρχει ανάπτυξη χωρίς περικοπές, γιατί οι περικοπές αποτελούν την προϋπόθεση της ανάπτυ-
Είναι αυτό που διεκδικούν εδώ και καιρό τα συνδικάτα, συμπεριλαμβανομένου του γερμανικού DGB, για τη δυνατή χρηματοδότησή του διαμέσου της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, των project bonds, του φόρου επί των χρηματοοικονομικών συναλλαγών και των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (carbon tax): δύο σημαντικούς φόρους, γιατί περιορίζουν τις υπερβολές του χρηματοπιστωτικού τομέα και της χρηματοδότησης της οικονομίας και που σέβονται τις υποχρεώσεις που απορρέουν από την επιδείνωση του κλίματος. Υπάρχουν και άλλα σχέδια που συζητήθηκαν από το ψηφοδέλτιο Η Άλλη Ευρώπη με τον Τσίπρα. Απλά περιμένουν να υλοποιηθούν. Μιλάμε για ένα πρόγραμμα που θα διαχειριστεί η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων, όπως πρότειναν εδώ και πολύ καιρό ένας Έλληνας οικονομολόγος, ο Γιάνης Βαρουφάκης, και έ-
στην έρευνα, στο σχολείο, στις μεταφορές. Αυτό είναι το καθήκον της Ένωσης. Ήδη στην Ένωση συγκεντρώνονται υπογραφές από την Πρωτοβουλία Πολιτών (New Deal 4Europe), που θέλει να κατακτήσει ακριβώς αυτό. Η απασχόληση, λέει ο πρόεδρος του υπουργικού συμβουλίου, θα είναι στο επίκεντρο του ιταλικού εξαμήνου. Μα το διάταγμα Πολέτι, που συστηματικά διευρύνει τις επισφαλείς εργασίες και το πρεκαριάτο και στο μακροπρόθεσμο επίπεδο την απασχόληση των νέων, δεν είναι καλός οιωνός. Ακόμη χειρότερος οιωνός, πράγματι σκανδαλώδης, είναι η απόφαση να μετατεθεί στο τέλος του ιταλικού εξαμήνου η Ευρωπαϊκή Διάσκεψη για την Εργασία, που ανακοινώθηκε επισήμως από την ιταλική προεδρία για τον Ιούλιο στο Τορίνο. Μια ανάλογη στροφή απαιτείται στη μεταναστευτική πολιτική, που πρέπει να αντιμετωπιστεί με πραγ-
ματικούς ανθρωπιστικούς διαδρόμους για αυτούς που ζητούν άσυλο τους πολέμους από τους οποίους διαφεύγουν είμαστε εμείς που τις περισσότερες φορές τους τροφοδοτούμε. Δεν είναι αυτή η γραμμή του τελευταίου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, σύμφωνα με το οποίο μόνο οι χώρες του Νότου πρέπει να σώζουν ζωές στη Μεσόγειο (...) Καθήκον των κυβερνήσεων και εμάς των κοινοβουλευτικών εκπροσώπων είναι να ακούσουμε πάνω απ’ όλα τους ανθρώπους που εκφράστηκαν με την ψήφο τους στις ευρωεκλογές, απαιτώντας μια ξεκάθαρη ρήξη με τη συνέχιση των πολιτικών που εφαρμόστηκαν μέχρι σήμερα. Ρήξη με τις οικονομικές και κοινωνικές πολιτικές και ρήξη με την εξωτερική πολιτική: πρέπει να αποκτήσουμε την ιδέα ότι τελείωσε η εποχή που η ειρήνη στην Ευρώπη αποφασιζόταν στις ΗΠΑ, με την Ευρώπη να μπαίνει στην ουρά και να σιωπά, όπως στην εποχή του Ψυχρού Πολέμου. Στα σύνορά μας με τη Ρωσία και τη Μεσόγειο έχουμε ανάγκη μια ευρωπαϊκή ειρήνη. Το μοντέλο της ομοσπονδοποίησης της Ευρώπης θα είναι ικανό να ενσαρκώσει και να μετατραπεί στο μοντέλο της εθνικής και πολιτικής συνύπαρξης ακόμη και στις χώρες της δική μας «γειτονιάς». Ακόμη και με την Αμερική απαιτείται μια στροφή. Ο Ρέντζι υποσχέθηκε να ολοκληρώσει τη Συνθήκη Εμπορίου ΤΤΙΡ ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τις αμερικανικές πολυεθνικές. Φαίνεται να αγνοεί τους κινδύνους, καταστροφή των ευρωπαϊκών και εθνικών κανόνων που αφορούν το περιβάλλον, την υγιεινή διατροφή, τα κοινά αγαθά που δεν μπορούν να ιδιωτικοποιηθούν, ούτε φαίνεται ότι θα αγωνιστεί για να σταματήσει η σκανδαλώδης μυστικότητα των διαπραγματεύσεων (...) Η συντριπτική πλειονότητα των πολιτών ζητά άλλα πράγματα, τα οποία τα δόγματα του νεοφιλελευθερισμού που κυριαρχούν σήμερα δεν μπορούν να απαντήσουν, για τον απλό λόγο ότι δεν μπόρεσαν να λειτουργήσουν. Γιατί όταν υπολογίζουν το ΑΕΠ, δεν συνυπολογίζουν το μέγεθος της πορνείας και των ναρκωτικών, ή τον πλούτο που αναδύεται από τη φοροδιαφυγή ή το λαθρεμπόριο τσιγάρων και αλκοόλ, όπως ανακοίνωσε η Ιταλική Στατιστική Υπηρεσία τον Μάιο του 2014, αλλά εισάγονται άλλες μεταβλητές του εθνικού πλούτου, όπως ο εθελοντισμός ή η εργασία των νοικοκυρών. Το new deal που απαιτούμε πρέπει να έχει στο επίκεντρό του την ανάπτυξη από την ποιότητα της ζωής. Όχι το ΑΕΠ.
Αυτό που ζητούμε από την ιταλική κυβέρνηση δεν είναι η ρητορική, αλλά η αρχή μιας ριζοσπαστικής ανοικοδόμησης της Ένωσης Για να είμαστε πιο ακριβείς: οι ψηφοφόροι απαιτούν από τις ευρωπαϊκές αρχές - όλες, όχι μόνο τους ευρωγραφειοκράτες που κριτικάρει ο Ρέντσι, αλλά και αυτές των κυβερνήσεων, που αποτελούν τους πρώτους υπεύθυνους των πολιτικών της λιτότητας- να παραδεχθούν δημοσίως ότι έσφαλαν: ιδεολογικά και πρακτικά. Ο Κέυνς έλεγε το 1936, μετά την έναρξη του new deal, ότι «οι ιδέες των οικονομολόγων και των πολιτικών φιλοσόφων, σωστές ή λανθασμένες, είναι πολύ πιο δυνατές από αυτό που νομίζουμε. Οι πρακτικοί άνθρωποι, που νομίζουν ότι είναι εντελώς ελεύθεροι από κάθε διανοουμενίστικη επιρροή, είναι γενικά σκλάβοι κάποιου αποβιώσαντος οικονομολόγου». Αυτό που ζητώ από την ιταλική εξάμηνη προεδρία που οδηγεί η κυβέρνηση του Ματέο Ρέντζι είναι να μη μας κάνει να πιστέψουμε ότι το νέο βρίσκεται στην καταγγελία των τεχνοκρατών. Εάν η Ένωση βρίσκεται σε αυτή την κακή κατάσταση, δεν οφείλεται στο γεγονός ότι οι γραφειοκρατίες εμποδίζουν τους «πρακτικούς ανθρώπους» να αποφασίσουν, αλλά στους πολιτικούς που χρησιμοποιούν τις γραφειοκρατίες των Βρυξελλών σαν δικαιολογία για να μην κάνουν τίποτα και για να μας παραδώσουν χειροπόδαρα δεμένους σε κάποιον αποβιώσαντα οικονομολόγο ή οπαδός, στρατηγικών από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού.
* Από την ομιλία της ευρωβουλευτού της Αριστεράς (Η Άλλη Ευρώπη με τον Τσίπρα - Ομάδα GUE/NGL) στην ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ - ΑΠΟΔΟΣΗ: Α. ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 6 IOYΛIOY 2014
19
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Το τελευταίο «αντίο» στην Αννίτα Στο νεκροταφείο της Νέας Σμύρνης την Παρασκευή εκατοντάδες σύντροφοι και συντρόφισσες από την πολύχρονη αγωνιστική πορεία και την πλούσια σε κοινωνικότητα ζωή της αποχαιρέτησαν με πολιτική κηδεία την Αννίτα Μιχαηλίδου, η οποία πέθανε την περασμένη Πέμπτη σε ηλικία 62 ετών μετά από πολύμηνη μάχη με τον καρκίνο. Γεννήθηκε στην Κύπρο, τέλειωσε τη Νομική Σχολή Αθήνας και πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στο Kings College Λονδίνου σε θέματα Ευρωπαϊκού Δικαίου και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Στη διάρκεια της δικτατορίας συμμετείχε στο αντιστασιακό κίνημα των φοιτητών. Αμέσως μετά την πτώση της δικτατορίας, μαζί με άλλους αντιχουντικούς αγωνιστές, από τη θέση της προέδρου στην Ένωση Δημοκρατών Κυπρίων φοιτητών, δραστηριοποιήθηκε για την αποχουντοποίηση στα πανεπιστήμια. Εντάχθηκε από την αρχή στο ΚΚΕ Εσωτερικού, κρατώντας όμως πάντα ενεργές σχέσεις με το ΑΚΕΛ. Εργάστηκε στην κοινοβουλευτική Ομάδα της Ενωμένης Αριστεράς με τους Ηλία Ηλιού και Μπάμπη Δρακόπουλο. Συμμετείχε στην οργάνωση της Νέας Σμύρνης, της οποίας για αρκετό διάστημα υπήρξε γραμματέας. Με τη διάσπαση του ΚΚΕ Εσωτερικού εντάχθηκε στο ΚΚΕ Εσωτερικού - Ανανεωτική Αριστερά του οποίου υπήρξε και μέλος της Κ.Ε. Παρακολουθώντας από κοντά τις εξελίξεις στην Αριστερά, εργάστηκε δραστήρια για τη σταθεροποίηση του ΣΥΡΙΖΑ. Εργάστηκε στον Δήμο Καλλιθέας ως ειδική σύμβουλος για θέματα κοινωνικής πολιτικής και την εφαρμογή προγραμμάτων για άστεγα, τοξικοεξαρτημένα και μειονεκτούντα άτομα καθώς και για τη νομιμοποίηση και ένταξη των μεταναστών. Δραστηριοποιήθηκε επίσης στον Σύλλογο για την υποστήριξη του αγώνα των Παλαιστινίων (Intifada) και είχε συμμετοχή στις ομάδες μαχητικής στήριξης του αγώνα τους στη Δυτική Όχθη και στη Γάζα την οποία επισκέφθηκε και το Γενάρη του 2008 κατά τη διάρκεια της μεγάλης ισραηλινής επίθεσης. Για την πολύπλευρη προσωπικότητα της Αννίτας μίλησαν στην κηδεία της ο γραμματέας της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ Νίκος Βούτσης, ο Πάνος Λάμπρου, μέλος της Π.Γ. του κόμματος, και η Μάνια Επιθυμιάδου, με την οποία συμπορεύτηκε στην κομμουνιστική ανανέωση και τον αριστερό φεμινισμό. Την αποχαιρέτησαν επίσης συναδέλφισσά της από τον Δήμο Καλλιθέας και η Αναστασία Κότσαλη, μια μικρότερη φίλη της και φίλη της Όλγας. Ο Νίκος Βούτσης στον αποχαιρετισμό του ανέφερε: «Πριν αισθανθούμε το βάρος της απουσίας του από αυτόν τον σκληρό αγώνα, που γίνεται όλο και πιο σκληρός, καθώς η ριζοσπαστική Αριστερά πλησιάζει το ιστορικό ορόσημο της ανάληψης της διακυβέρνησης της χώρας, θέλουμε να σου καταθέσουμε την πίστη μας ότι θα νικήσουμε. Γιατί, Αννίτα, με τη δική σου διαχρονική συμβολή, με το έμπρακτο παράδειγμά σου σε δύσκολες εποχές και σε οριακά μειοψηφικές, πρωτοπόρες όμως δυνάμεις της Αριστεράς, σήμερα έχουμε ένα απίστευτο απόθεμα και ένα τεράστιο φυτώριο αγωνιστών, νέων και παλαιότερων». Ο Πάνος Λάμπρου, μέλος της Π.Γ. του ΣΥΡΙΖΑ, αναφέρθηκε «στο κριτικό πνεύμα, τον χαρακτήρα της ανυπάκουης αιρετικής και κινηματικής μέχρι τέλους Αννίτας». Και υπενθύμισε συμβολικά τα χρώματα του πολύχρονου ταξιδιού της: Το κόκκινο του ανανεωτικού κομμουνισμού, το μωβ του φεμινισμού και το πράσινο της ριζοσπαστικής οικολογίας. Ο Π. Λάμπρου θύμισε μια χαρακτηριστική παρέμβαση της Αννίτας για τους φυλακισμένους: «Θυμάμαι, Αννίτα, τον αγώνα που δώσαμε μαζί τον Νοέμβριο του 2008, που πήρες άδεια από τη δουλειά σου για να αφιερωθείς ολοκληρωτικά, από νωρίς το πρωί έως αργά το βράδυ, στην αλληλεγγύη στον συγκλονιστικό αγώνα των χιλιάδων κρατουμένων που έκαναν απεργία πείνας, τη μεγαλύτερη κρατουμένων σε όλον τον κόσμο. Και υπήρχαν κέρδη από αυτόν τον αγώνα. Απόδειξη για αυτό, έστω μικρή, αλλά όχι ασήμαντη, η παρουσία σήμερα εδώ της Μαριάνθης, που τότε ήταν ο άνθρωπός μας στις γυναικείες φυλακές». Η «Αυγή» συλλυπείται τον Μάκη Μπαλαούρα, σύντροφο της Αννίτας και την κόρη τους Όλγα. ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΙΜΟΣ
KOΥΡΤΣΙΟ ΜΑΛΤΕΖΕ:
Η Αριστερά στην Ιταλία επέστρεψε για να μείνει Με κόστος καμπάνιας μόλις 200.000 ευρώ, όλα τα συστημικά ΜΜΕ εναντίον της και το ζοφερό ιταλικό πολιτικό κλίμα, κάποιος θα μπορούσε να ισχυριστεί ότι 1,2 εκατομμύρια ψήφοι και τρεις ευρωβουλευτές είναι ένα εξαιρετικό επίτευγμα. Ο λόγος αφορά, φυσικά, την «Άλλη Ευρώπη με τον Τσίπρα», τη λεγόμενη «Λίστα Τσίπρας». Για την επιτυχία της «λίστας» στην τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της Ε.Ε. μιλάει σήμερα στην «Αυγή» ο δημοσιογράφος της εφημερίδας La Repubblica και πλέον ευρωβουλευτής Κούρτσο Μαλτέζε. O Κούρτσιο Μαλτέζε βρέθηκε στην Αθήνα για το φεστιβάλ Resistance στη Γεωπονική, τον συναντήσαμε ένα πρωί στο κέντρο της Αθήνας και μας μίλησε για την εμπειρία του, για την πολιτική πραγματικότητα στην Ιταλία και βέβαια για την μεγάλη πρόκληση που καλείται να αντιμετωπίσει η Λίστα Τσίπρας: τη δημιουργία ενός ενωτικού και συμμετοχικού χώρου όλων των τάσεων και απόψεων της ιταλικής κινηματικής, κοινωνικής και πολιτικής Αριστεράς, με «μοντέλο» τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και το ισπανικό Podemos. Η «Άλλη Ευρώπη», παρά την «από τα πάνω» διαδικασία δημιουργίας της με το κάλεσμα των διανοουμένων, κατάφερε να κερδίσει το ενδιαφέρον χιλιάδων ακτιβιστών και στελεχών της Αριστεράς και να δημιουργήσει μια νέα ενωτική κουλτούρα ανάμεσα στα μέλη και τον κόσμο των κινημάτων και των πολιτικών εκφράσεων της Αριστεράς. Η εκτίμηση της Λίστας Τσίπρα πως η κυβέρνηση Ρέντζι θα ακολουθήσει την πεπατημένη της λιτότητας και των περικοπών γεμίζει αισιοδοξία για το μέλλον της ριζοσπαστικής Αριστεράς, ενώ και η «αποκάλυψη» των πραγματικών χρωμάτων του Γκρίλλο θα είναι η αρχή «της επιστροφής» του κόσμου της Αριστεράς εκεί που πραγματικά ανήκει. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΓΙΑΜΑΛΗ
H Λίστα Τσίπρας μάζεψε εκλογικά την ιταλική Αριστερά και της έδωσε κοινοβουλευτική υπόσταση. Ποια είναι τα επόμενα βήματα; Γεννηθήκαμε πριν από τρεις μήνες, ήμασταν αποκλεισμένοι από τα ιταλικά ΜΜΕ. Το συνολικό κόστος της προεκλογικής μας εκστρατείας κόστισε λιγότερο απ’ ό,τι η προεκλογική καμπάνια ενός υποψηφίου των παραδοσιακών κομμάτων, του Δημοκρατικού Κόμματος, του κόμματος του Μπερλουσκόνι και όλων των άλλων. Παρ’ όλα αυτά ξεπεράσαμε τις 1.000.000 ψήφους, εξελέξαμε τρεις ευρωβουλευτές. Όλοι μας ενταχτήκαμε στην ευρωομάδα της Gue/Ngl και με δεδομένο ότι εδώ και 15 χρόνια δεν είχαμε παρουσία, είναι πολύ ευχάριστο που επιστρέψαμε. Δεν είμαστε κόμμα, δεν έχουμε ηγέτη, θα προσπαθήσουμε να συγκροτήσουμε πρόγραμμα ακολουθώντας το μοντέλο του ΣΥΡΙΖΑ και των Podemos. Mπορεί η Αριστερά στην Ιταλία να επιστρέψει στην κεντρική πολιτική σκηνή; Yπάρχει γόνιμο έδαφος για κάτι τέτοιο; O Ρέντζι και το Δημοκρατικό Κόμμα σημείωσε μια πολύ μεγάλη νίκη, αλλά είναι πλαστή νίκη διότι βασίστηκε σε υποσχέσεις που δεν μπορούν να τηρηθούν. Η αλήθεια είναι ότι το Δημοκρατικό Κόμμα στην Ιταλία είναι σύμμαχος της δεξιάς ευρωπαϊκής συντήρησης, υποστηρίζει τη λιτότητα και τα Μνημόνια. Πιστεύ-
ουμε ότι όταν ο ιταλικός λαός συνειδητοποιήσει την «απάτη» του Δημοκρατικού Κόμματος, η ιταλική Αριστερά θα έχει λαμπρό μέλλον όπως συνέβη και στην Ελλάδα. Υπάρχει αριστερός κόσμος ο οποίος ψήφισε το Κίνημα των Πέντε Αστέρων του Γκρίλλο; Υπάρχουν πάρα πολλοί αριστεροί που ψήφισαν Γκρίλλο, αλλά τώρα που συμμάχησε με την Άκρα Δεξιά της Ευρώπης αυτός ο κόσμος επιστρέφει και μάλιστα γνωρίζω πολύ κόσμο που έχει εκφράσει την επιθυμία να επιστρέψει στην Αριστερά. Γνωρίζω τον Γκρίλλο εδώ και 30 χρόνια, ήμασταν κάποτε φίλοι, αλλά είναι περισσότερο δεξιός παρά αριστερός. Ναι, αλλά τον στηρίζει και ο Ντάριο Φο... Είναι πράγματι πλήγμα αυτό. Κι άλλοι διανοούμενοι και κόσμος της Αριστεράς τον στήριξαν. Τώρα όμως που οι μάσκες έπεσαν, θεωρώ πως αυτός ο κόσμος θα επιστρέψει στον χώρο όπου ανήκει, θα επιστρέψει στην Αριστερά. Μετά τις εκλογές μού τηλεφώνησε ο Ντάριο Φο και μου ζήτησε να συμμαχήσουμε με τον Γκρίλλο για το μέλλον της Ευρώπης, απάντησα πως εμείς είμαστε ανοιχτοί στον διάλογο και πως ο Γκρίλλο είναι εκείνος που δεν συνομιλεί μαζί μας. Οι Ιταλοί αντιλαμβάνονται την Ιταλία ως ευρωπαϊκή υπερδύ-
ναμη ή ως χώρα του ευρωπαϊκού Νότου που πλήττεται από την κρίση; Έτσι κι άλλως η Ιταλία είναι η δεύτερη παραγωγική χώρα στην Ευρώπη μετά τη Γερμανία. Πιστεύω ότι το μεγαλύτερο μέρος των Ιταλών τα τελευταία έξι χρόνια της κρίσης κατάλαβε ότι η όλη ιστορία είναι υπέρ της Γερμανίας και εναντίον των υπόλοιπων χωρών του Νότου της Ευρώπης. Έτσι κι αλλιώς, 1.200.000 Ιταλοί ψήφισαν ένα κόμμα που είχε το όνομα ενός Έλληνα πολιτικού. Εδώ ο κόσμος πεινάει. Δεν είναι φιλολογική υπερβολή, αλλά πραγματικότητα. Κατά πόσο κάτι τέτοιο ισχύει και για την Ιταλία; Πριν από την κρίση, 3.000.000 Ιταλοί ζούσαν κάτω από το όριο της φτώχειας, αυτός ο αριθμός σήμερα έχει αυξηθεί στα 7.000.000. Σε αυτά τα 7.000.000 δεν ανήκουν μόνο οι άνεργοι, αλλά άνθρωποι που εργάζονται, δάσκαλοι και καθηγητές, εργάτες. Η φτώχεια έχει επεκταθεί και σε στρώματα τα οποία δεν ήταν πριν σ’ αυτήν την κατηγορία. Το μεγαλύτερο όμως πρόβλημα αυτή τη στιγμή είναι η ανεργία στους νέους. Μοιραστείτε μαζί μας μια «προεκλογική» ανάμνηση Η ωραιότερη ημέρα της προεκλογικής εκστρατείας ήταν τότε που ο Αλέξης μίλησε στην Μπολόνια. Είχαμε να δούμε τόσες κόκκινες σημαίες στην πλατεία από την εποχή του Μπερλινγκουέρ. Η ομιλία του ενθουσίασε τον κόσμο, θεωρώ πως ήταν η αποφασιστική στιγμή χάρη στην οποία ξεπεράσαμε το 4%. Πιστεύω ότι οι Ιταλοί, οι Έλληνες, οι Ισπανοί, ολόκληρος ο Νότος πρέπει αυτή τη στιγμή να κάνουν ένα νέο μανιφέστο για την Ευρώπη, όπως ο Αλτιέρο Σπινέλλι είχε γράψει την εποχή εκείνη τον συνταγματικό, τότε, χάρτη της Ευρώπης.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 6 IOΥΛΙΟΥ 2014
20
ΠΑΙΔΕΙΑ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ:
Οι πολλαπλές όψεις των αποκλεισμών Αυτές τις μέρες διενεργούνται οι εκλογές για πρυτάνεις στα πανεπιστήμια της χώρας με προεπιλεγμένους από τα Συμβούλια Ιδρυμάτων (Σ.Ι.). υποψήφιους. Κατά τη διαδικασία αυτή, αποκλείσθηκαν πέντε γνωστοί ακαδημαϊκοί δάσκαλοι: ο αντιπρύτανης του ΑΠΘ Γιάννης Παντής, η αντιπρύτανις του ΕΜΠ Τώνια Μοροπούλου, ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Πατρών Βασίλης Αναστασόπουλος, ο τέως αντιπρύτανης του ΕΜΠ Μάκης Σπαθής και ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Σπύρος Γεωργάτος. Η συζήτηση που ακολουθεί, και την οποία συντονίζει η βουλευτής Επικρατείας του ΣΥΡΙΖΑ Θεανώ Φωτίου, αναδεικνύει τις πολλαπλές όψεις αυτού του αποκλεισμού. Αγαπητοί συνάδελφοι, τι σημαίνει αυτή η γενικευμένη επίθεση των Σ.Ι. και ο κυνικός τρόπος εξόντωσης της αντίπαλης πολιτικής άποψης που βιώσατε; Γιάννης Παντής: Τα συμβούλια των πανεπιστημίων έχουν την απαράδεκτη δυνατότητα να αποφασίζουν για εμάς πριν από εμάς (δικαίωμα προεπιλογής των υποψηφίων), γεγονός που συμβαίνει μόνο στο Ιράν, όπου η προεπιλογή των υποψηφίων προέδρων γίνεται από το αντίστοιχο θρησκευτικό συμβούλιο των μουλάδων. Την αντιδημοκρατική αυτή δυνατότητα τα συμβούλια τη χρησιμοποίησαν με μεθοδευμένο τρόπο έτσι ώστε το «τυχαίο» αποτέλεσμα σε όλα σχεδόν τα πανεπιστήμια να είναι η εξόντωση της πολιτικής άποψης που προασπίζεται το δημόσιο και δημοκρατικό πανεπιστήμιο. Βασίλης Αναστασόπουλος: Δεν νομίζω ότι πρόκειται για εξόντωση αντιπάλων πολιτικής άποψης, αλλά για φίμωση κάθε φωνής που υποστηρίζει τον θεσμικό ρόλο των ΑΕΙ στην πρόοδο της κοινωνίας. Ο ρόλος των συμβουλίων είναι φανερός σε κάθε δημοκράτη, σε οποιονδήποτε πολιτικό χώρο κι αν ανήκει. Στα πανεπιστήμια, οι θιασώτες των συμβουλίων και του «νέου πανεπιστήμιου» μάλλον ντρέπονται πλέον για την κατάντια τους. Σπύρος Γεωργάτος: Θα έλεγα ότι οι «εκκαθαρίσεις» στη διοίκηση των ΑΕΙ μέσω της προεπιλογής υποψηφίων για τη θέση του πρύτανη από τα Σ.Ι. είναι η τελευταία φάση της κατάργησης του αυτοδιοίκητου. Πρόκειται για ένα σχεδιασμένο «πρόγραμμα» που υλοποιείται σταδιακά από τις αρχές του 2000. Στόχος του είναι η παράδοση του δημόσιου πανεπιστημίου στους ιδιώτες, τόσο μέσω της αλλαγής του θεσμικού πλαισίου όσο και μέσω της φθοράς συνειδήσεων. Προσέξτε κάτι σ’ αυτό το σημείο: «ιδιώτες» δεν είναι μόνο οι επιχειρηματίες που ενδιαφέρονται να επενδύσουν σε «εκπαιδευτικά προϊόντα», αλλά και ορισμένοι πανεπιστημιακοί, που έχουν συγκροτήσει πελατειακά δίκτυα και «ζυμώ-
ΘΕΑΝΩ ΦΩΤΙΟΥ
νουν» την ιδέα του «αυτοχρηματοδοτούμενου πανεπιστημίου» τόσα χρόνια. Τα δίκτυα αυτά είναι ο Δούρειος Ίππος και η ιδεολογική παρακαταθήκη του νεοφιλελευθερισμού στα ΑΕΙ. Τα Σ.Ι. συγκροτούν το καθαρά εκτελεστικό του σκέλος. Μάκης Σπαθής: Κατά την άποψή μου, η ενορχηστρωμένη επίθεση των Σ.Ι. δεν εκφράζει παρά τη μεταφορά μέσα στα πανεπιστήμια του ολοκληρωτικού κοινωνικού πολέμου που η σημερινή κυβέρνηση των Μνημονίων διεξάγει σε όλα τα επίπεδα. Πώς αλλιώς να ερμηνεύσει κανείς τις ερωτήσεις οι οποίες υποβάλλονταν από τα μέλη του Σ.Ι. προς τους υποψήφιους, εν είδει ιεράς εξέτασης. «Θα ζητήσετε τη συνδρομή του εισαγγελέα για κάθε είδους κινηματική διαδικασία που αναπτύσσεται εντός του Πανεπιστημίου;», «Θα προχωρήσετε άμεσα στους οργανισμούς που εξειδικεύουν το ισχύον θεσμικό πλαίσιο στη διαγραφή των φοιτητών, στην επιβολή των πιστωτικών μονάδων, την εισαγωγή των διδάκτρων και τους δύο κύκλους σπουδών;», «Θα προβείτε στην ιδιωτικοποίηση της ιδιαίτερης περιουσίας και της έρευνας που διεξάγεται στο ΑΕΙ;». Πρόκειται δηλαδή για μια διαδικασία που εγκυμονεί ευρύτερους κινδύνους; Τ. Μοροπούλου : Όταν ο κυβερνητικός επίτροπος επί Χούντας απέκλειε τον αείμνηστο Κοκκινόπουλο από την πρυτανεία του Πολυτεχνείου δεν φανταζόμαστε ποτέ ότι θα ζούσαμε ξανά σήμερα τέτοια πλήγματα κατά της δημοκρατίας. Είναι άλλωστε σαφής ο κίνδυνος, όταν παραβιάζεται η απορρέουσα από το Σύνταγμα, αρχή της αξιοκρατίας κατά
το άρθρο 5 του Συντάγματος. Αυτή η κατάλυση του Συντάγματος επιφέρει και την παραβίαση της θεμελιώδους αρχής της ασφάλειας του δικαίου, χωρίς την οποία δεν μπορεί να λειτουργήσει εύρυθμα το Δημόσιο, πόσο μάλλον το δημόσιο πανεπιστήμιο, το οποίο επιπλέον είναι χώρος κοινωνικής προσφοράς και αριστείας αφενός και αφετέρου είναι και χώρος αμφισβήτησης, χώρος έκφρασης της συνείδησης, της κοινωνίας, ώστε η ανάπτυξή της να υπηρετείται από τη γνώση, με κρίση και σύμφωνα με τις ανάγκες της. Η ελευθερία είναι συνώνυμο της έννοιας του πανεπιστημίου, αλλά και της έννοιας της δημοκρατικής πολιτείας. Χωρίς αυτήν δεν υπάρχει δημιουργία και χωρίς δημιουργία δεν υπάρχει μέλλον. Αυτός είναι ο κίνδυνος , ότι στενεύει η προοπτική του δημόσιου πανεπιστημίου και μιας ευνομούμενης πολιτείας. Γ.Π.: Κατά την άποψή μου, τα επόμενα χρόνια το διπολικό σύστημα εξουσίας στα ΑΕΙ (Σ.Ι. και πρυτάνεις) θα επιχειρήσει να αναδιαταχθεί, ώστε να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο σε ζητήματα που αφορούν μεταξύ άλλων την καθιέρωση διδάκτρων, τον τριετή κύκλο σπουδών και την εφαρμογή ιδιωτικών οικονομικών λογικών. Τα Σ.Ι., «καθαρίζοντας» με αυτόν τον τρόπο το τοπίο από «ενοχλητικές» απόψεις ουσιαστικά έστειλαν μήνυμα ισχύος προς την πανεπιστημιακή κοινότητα, το υπουργείο και την ελληνική κοινωνία. Β.Α.: Το πιο σοβαρό για μένα είναι ότι τα πανεπιστήμια μετατρέπονται σταδιακά σε ΙΕΚ, ελεγχόμενα από «ημέτερους» πλιατσικολόγους. Δεν πιστεύω ότι οι σημερινές κυβερνήσεις στοχεύουν σε πανεπιστήμια - επιχειρήσεις. Αυτό μοιάζει μεγαλεπή-
Γ. ΠΑΝΤΗΣ: Μόνο στο Ιράν η προεπιλογή των υποψηφίων προέδρων γίνεται από το αντίστοιχο θρησκευτικό συμβούλιο των μουλάδων
ΣΠ. ΓΕΩΡΓΑΤΟΣ: Οι «εκκαθαρίσεις» στη διοίκηση των ΑΕΙ μέσω της προ-επιλογής είναι η τελευταία φάση της κατάργησης του αυτοδιοίκητου.
Β. ΑΝΑΣΤΑΣΟΠΟΥΛΟΣ: Πρόκειται για φίμωση κάθε φωνής που υποστηρίζει το θεσμικό ρόλο των ΑΕΙ στην πρόοδο της κοινωνίας.
Μ. ΣΠΑΘΗΣ; Η κυβέρνηση μεταφέρει στα Πανεπιστήμια τον ολοκληρωτικό κοινωνικό πόλεμο που διεξάγει σε όλα τα επίπεδα.
βολο. Ούτε για αυτό είναι ικανές. Στοχεύουν στην κατεδάφιση του πανεπιστήμιου. Παίζουν έτσι έναν καθαρά αντεθνικό ρόλο, αποστερώντας τη χώρα από έναν μοναδικό αναπτυξιακό μοχλό. Με αυτή την οπτική η κατάργηση του νόμου Διαμαντοπούλου αποτελεί προοδευτική επιταγή.
κυριαρχήσει. Οι «πρόθυμοι» στα πανεπιστήμια πρέπει να απομονωθούν. Το οφείλουμε στη διαφύλαξη της αξιοπρέπειά μας και στους φοιτητές μας. Τ.Μ.: Είναι φανερό από την ένσταση που κατέθεσα ήδη ότι οφείλουμε να αξιοποιήσουμε όλες τις δυνατότητες που δίνει το θεσμικό πλαίσιο της δημόσιας διοίκησης και του Συντάγματος. Είναι επίσης φανερό ότι, η ακεραιότητα της γνώσης και το ακαταμάχητο της λογικής, δεν μπορεί να ανεχτούν καμία παραβίαση. Τα μέλη ΔΕΠ, καθηγητές των πανεπιστημίων ήδη μιλούν. Σπάζοντας την πολιτική αφωνία. Η αφωνία είναι επικίνδυνη, καλλιεργεί τα «άνθη του κακού». Επιζητείται όμως όταν
Νομίζετε ότι υπάρχει τρόπος αντίδρασης της πανεπιστημιακής κοινότητας; Β.Α.: Απαιτείται συμμαχία μέσα και έξω από την ακαδημαϊκή κοινότητα με όποιον δημοκράτη είναι σε θέση να αντιδράσει σε αυτές τις λογικές. Η διάσωση των ΑΕΙ αποτελεί χρέος όλων. Ο φόβος δεν μπορεί να
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 6 IOΥΛΙΟΥ 2014
21
ΠΑΙΔΕΙΑ ΕΝΑ ΧΡΟΝΟ ΜΕΤΑ ΤΗ ΔΟΛΟΦΟΝΙΑ ΤΟΥ ΠΑΥΛΟΥ ΦΥΣΣΑ
«Αντιφασιστικός Σεπτέμβρης» στο Κερατσίνι και τη Δραπετσώνα ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΣΠΥΡΟΣ ΡΑΠΑΝΑΚΗΣ
καλλιεργούνται αισθήματα ενοχής από πολλά μέλη συμβουλίων, όπως φερ’ ειπείν ότι «η γενιά του Πολυτεχνείου φταίει για τη σημερινή κρίση του δημόσιου πανεπιστημίου», ή ότι φταίει η πρυτανεία για τα δεινά της κρίσης. Θα ήταν ζοφερή η πρόβλεψη για μια κοινωνία, που θα έχει ένα άφωνο πανεπιστήμιο, με αυταρχική διοίκηση και επιπλέον επιτροπεία τέτοιου τύπου. Γ.Π.: Το δημόσιο πανεπιστήμιο για πρώτη φορά βρίσκεται σε φάση συρρίκνωσης και μετάλλαξης των βασικών αξιακών του αρχών και βιώνει πρωτόγνωρη οικονομική ασφυξία, θεσμική απορρύθμιση, διοικητική ανεπάρκεια, ελεγκτική στοχοποίηση, κυβερνητική προπαγανδιστική απαξίωση και στοχευμένη από τα ΜΜΕ δημιουργία ενοχικού συνδρόμου μη αποτελεσματικότητας. Για να αντιμετωπιστεί αυτή η κατάσταση, πιστεύω ότι θα πρέπει να οικοδομηθούν νέες συμμαχίες, χωρίς κανένα ενοχικό σύνδρομο, με όποιες δυνάμεις στα πανεπιστήμια βλέπουν την ανάγκη για τη διασφάλιση των minimum στόχων του δημόσιου, δωρεάν και δημοκρατικού πανεπιστήμιου, στη βάση όμως μιας καλά διατυπωμένης πλατφόρμας συμφωνιών στην προοπτική ενός νέου νομικού πλαισίου. Όλη αυτή την περίοδο της κρίσης, ποιος ήταν ο ρόλος των Συμβουλίων Ιδρύματος; Β.Α.: Τα συμβούλια διοίκησης θεωρώ ότι ήλθαν για να αποτελέσουν μοχλό άλωσης της ακαδημαϊκής κοινότητας και του ισχυρού θεσμού του δημόσιου πανεπιστήμιου. Το δημόσιο πανεπιστήμιο θα πρέπει να πάψει να αντιδρά και να αμφισβητεί. Θα πρέπει να πάψει να στηρίζει την κοινωνία και να αποτελεί μέσο προσδιορισμού των στόχων της και της ευημερίας της. Θα πρέπει να πάψει να βγάζει προβληματισμένους πολίτες, δημοκράτες. Θα πρέπει να αποτελέσει μέσο υλοποίησης των χαμερπών προσωπικών επιλογών των διαπλεκόμενων του συστήματος, όπως η διασπάθιση του ΕΣΠΑ αλλά και των ελάχιστων χρηματικών πόρων που θα μπορούσαν να υποστη-
ρίξουν την ανάπτυξη. Η κοινωνία δεν πρέπει να έχει θεσμικά ερείσματα, χώρους προβληματισμού και αμφισβήτησης, φυτώρια δημοκρατίας. Έτσι είναι περισσότερο ευάλωτη. Μ.Σ.: Είναι γεγονός ότι τα Σ.Ι. τα δύο πρώτα χρόνια μετά τη συγκρότησή τους ως εξωτερικά όργανα ελέγχου και εποπτείας των ΑΕΙ δεν είχαν κάποιον ιδιαίτερο ρόλο στα μικρά και μεγάλα δρώμενα στο ΑΕΙ, πέραν κάποιων ανακοινώσεων που υποσημείωναν τον πολιτικό και ιδεολογικό τους ρόλο. Σήμερα, με αφορμή τις εκλογές κοσμητόρων και πρυτάνεων για πρώτη φορά με τον ισχύοντα νόμο Διαμαντοπούλου - Αρβανιτόπουλου, εισβάλλουν επιθετικά στην εσωτερική ζωή των ΑΕΙ και επαναφέρουν με κυνικό τρόπο το καθεστώς των «κοινωνικών φρονημάτων» και τον αποκλεισμό των ιδεολογικών και πολιτικών αντιπάλων του νεοφιλελεύθερου υποδείγματος. Αν κάποιοι υποψήφιοι πρυτάνεις τώρα αντιμετωπίζονται ως μέλη εγκληματικής ή τρομοκρατικής οργάνωσης, το γεγονός αυτό αποτελεί τον προπομπό ενός μαζικού πογκρόμ που θα ακολουθήσει με την αποπομπή και απόλυση κάθε ελεύθερα σκεπτόμενου πανεπιστημιακού και ερευνητή που δεν χωράει στο ευρύ πλαίσιο του νεοφιλελεύθερου πλήθους. Ποιες πρωτοβουλίες πρέπει να αναλάβει η αξιωματική αντιπολίτευση για την ανώτατη εκπαίδευση; Σπ.Γ.: Όπως λέει ο ποιητής, «ψαρεύοντας έρχεται η θάλασσα». Ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί και πρέπει να εισηγηθεί μια δέσμη θεσμικών μέτρων και να τα θέσει άμεσα σε δημόσιο διάλογο. Μια μελλοντική κυβέρνηση της Αριστεράς με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ οφείλει να καταργήσει τον νόμο 4009/11 στο σύνολό του και να εφαρμόσει άμεσα ένα εναλλακτικό σχέδιο. Εξυπακούεται ότι η άμεση εφαρμογή ενός τέτοιου σχεδίου θα πρέπει να περιλαμβάνει την επανάληψη των αρχαιρεσιών και την εκλογή νέων πρυτανικών αρχών. Οι εκλογές που γίνονται τώρα δεν είναι ελεύθερες.
Γ.Π.: Θεωρώ ότι η αξιωματική αντιπολίτευση μπορεί και πρέπει να δώσει ελπίδα για τη διατήρηση και βελτίωση του δημόσιου, ακαδημαϊκού και δημοκρατικού πανεπιστημίου καθώς επίσης και για τη βελτίωση της ζωής των μελών της πανεπιστημιακής κοινότητας . Αναγκαία προϋπόθεση γι’ αυτό είναι μια σαφής ριζοσπαστική μεταρρυθμιστική πρόταση έτσι ώστε να μπορέσουν οι ιδέες του δημόσιου και δημοκρατικού πανεπιστημίου να ηγεμονεύσουν και πάλι στα ΑΕΙ. Μόνο αν συνδυαστούν οι εξελίξεις της κεντρικής πολιτικής σκηνής με την ανάπτυξη διαδικασιών για τη διαμόρφωση μιας τεκμηριωμένης πολιτικής ριζοσπαστικής μεταρρύθμισης στα πανεπιστήμια, θα δοθεί διέξοδος στην πανεπιστημιακή κοινότητα και θα αντιμετωπιστεί η ανασφάλεια, η απόγνωση και ο φόβος που έχουν κυριαρχήσει στα μέλη της. Τ.Μ.: Είναι αυτονόητη πολιτική υποχρέωση κάθε φορέα που πιστεύει σε μια ριζοσπαστική μεταρρύθμιση του πανεπιστημίου, πόσο μάλλον της αξιωματικής αντιπολίτευσης, η αλλαγή του θεσμικού πλαισίου που επιφυλάσσει δεινά στο Πανεπιστήμιο, ακόμη και εκτροπή από την αποστολή του στην κοινωνία. Απαιτείται όλοι οι πνευματικοί και δημοκρατικοί άνθρωποι, όλοι όσοι κατανοούμε ότι δεν πρέπει να περιχαρακώνεται στα κομματικά χαρακώματα η ανάταση του πανεπιστημίου, της κοινωνίας και της χώρας να υψώσουμε το ανάστημά μας και να ενώσουμε τις δυνάμεις μας, για άμεσα πολιτικά αποτελέσματα Θ.Φ.: Αγαπητοί Συνάδελφοι, σας ευχαριστώ πολύ γι’ αυτή τη συζήτηση.
Τώνια Μοροπούλου, αντιπρυτάνις ΕΜΠ Γιάννης Παντής, αντιπρύτανης ΑΠΘ Μάκης Σπαθής, τέως αντιπρύτανης ΕΜΠ Σπύρος Γεωργάτος, καθηγητής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Βασίλης Αναστασόπουλος, καθηγητής Πανεπιστημίου Πατρών Θεανώ Φωτίου, βουλευτής Επικρατείας του ΣΥΡΙΖΑ
Ένα χρόνο μετά τη δολοφονία του αντιφασίστα μουσικού Παύλου Φύσσα από τάγμα εφόδου της ναζιστικής Χρυσής Αυγής, οι συλλογικότητες και οι φορείς της πόλης του Κερατσινίου και της Δραπετσώνας αποφάσισαν να κηρύξουν τον Σεπτέμβριο «αντιφασιστικό μήνα», με πρώτο σταθμό τη διοργάνωση μεγάλης συγκέντρωσης την ημέρα της δολοφονίας (18/9) στην Αμφιάλη. Η δολοφονία του Παύλου, ορόσημο για το αντιφασιστικό κίνημα και το Κερατσίνι «Τον Σεπτέμβριο θα συμπληρωθεί ένας χρόνος από την εν ψυχρώ δολοφονία του Κερατσινιώτη αντιφασίστα μουσικού Παύλου Φύσσα, από τάγμα εφόδου της Χρυσής Αυγής, μια μαύρη επέτειος, που αποτελεί ένα σημαντικότατο πολιτικό ορόσημο για το αντιφασιστικό κίνημα στην περιοχή μας, αλλά και γενικότερα», αναφέρει η ανακοίνωση της πρωτοβουλίας, όπως αυτή αποφασίστηκε στη συνάντηση των συλλογικοτήτων την περασμένη Τετάρτη. Στόχος όλων, αυτός ο μήνας να καθιερωθεί, να γίνει ένα ετήσιο γεγονός, που δεν θα λειτουργεί απλώς ως διάσωση της μνήμης, αλλά και ως συνεχής υπενθύμιση της ανάγκης αντιφασιστικής δράσης και παρέμβασης, όχι μόνο από λίγους και «ειδικούς» αλλά ως παρακαταθήκη για όλους στις γειτονιές, στα σχολεία, στα μαγαζιά, στους χώρους δουλειάς, στα στέκια καλλιτεχνικής δημιουργίας. Σε αυτή την κατεύθυνση άλλωστε κινείται η προσπάθεια της εμπλοκής και της συμμετοχής σε αυτή την πρωτοβουλία εργατικών σωματείων, φορέων της πόλης, συλλόγους γονέων και διδασκόντων, μαθητών και φοιτητών, ανέργων και μεταναστών. Ιδιαίτερο συμβολισμό σε αυτό έχει η προγραμματισμένη παρέμβαση στο χώρο της Ναυπηγοεπισκευαστικής Ζώνης στο Πέραμα, όπου λίγες μέρες πριν τη δολοφονία του Παύλου, τάγμα εφόδου είχε χτυπήσει συνδικαλιστές του μετάλλου. Τον χώρο εκείνο που οι ναζί σε συνεργασία με εφοπλιστές και εργολάβους έχουν βάλει στο «μάτι», εδώ και καιρό. Γι’ αυτό τον λόγο, το Πέραμα θα ανοίξει την αυλαία του αντιφασιστικού μήνα με τη διοργάνωση αντιφασιστικού φεστιβάλ, ίσως και εντός της Ναυπηγοεπισκευαστικής Ζώνης. Ν. ΣΥΡΙΖΑ: «Σύνδεση του αντιφασιστικού κινήματος σήμερα με την συλλογική μνήμη και την αντιφασιστική ιστορία» Το Κερατσίνι και η Δραπετσώνα είναι πόλεις με βαθιά ιστορία λαϊκών αγώνων ενάντια στον φασισμό. Οι γειτονιές τους έδωσαν εκατοντάδες νεκρούς στη μάχη κατά των ναζί κατακτητών, υπήρξαν η μήτρα ισχυρών πυρήνων του ΕΛΑΣ και της ΕΠΟΝ. Το νήμα της αντιφασιστικής ιστορίας και της συλλογικής μνήμης επιδιώκει να πλέξει η Νεολαία ΣΥΡΙΖΑ, στην πρόταση συμβολή που καταθέτει στην πρωτοβουλία, θέτοντας τρεις κόμβους κορύφωσης. «Η πρότασή μας έχει στόχο να συνδέσει τις αντιφασιστικές κινητοποιήσεις που ακολούθησαν τη δολοφονία του Π. Φύσσα με τις ιστορικές μάχες ενάντια στον ναζισμό και παράλληλα επανανοηματοδοτεί και αλλάζει τον χαρακτήρα του εορτασμού τους», σημειώνεται και τονίζεται: «Ο αντιφασιστικός μήνας (στην πραγματικότητα, αντιφασιστικό 40ήμερο) να ξεκινάει από την ημέρα της δολοφονίας και να έχει αυτή ως πρώτο κόμβο, δεύτερο κόμβο την επέτειο της μάχης της Ηλεκτρικής στις 13 Οκτωβρίου και να έχει κορύφωση την 28η Οκτωβρίου». Συγκεκριμένα, η Νεολαία ΣΥΡΙΖΑ ζητάει από τη νέα δημοτική αρχή να προχωρήσει στη μετονομασία της Π. Τσαλδάρη σε «οδό αντιφασίστα Παύλου Φύσσα», την ημέρα συμπλήρωσης ενός έτους από τη δολοφονία, πριν τη μεγάλη αντιφασιστική πορεία. Παράλληλα, τονίζεται η ανάγκη πραγματοποίησης παρεμβάσεων μέσα στα σχολεία, οι σύλλογοι των οποίων καλούνται να διοργανώσουν ιστορικές εξορμήσεις σε σημεία της πόλης όπου έχουν γίνει μάχες και εκτελέσεις με στόχο τόσο την αναβίωση της ιστορικής μνήμης όσο και την ανάδειξη αυτών των σημείων.Σε αυτό το πλαίσιο, η Νεολαία ΣΥΡΙΖΑ στοχεύει στη διοργάνωση ιστορικών περιπάτων, με τη συμμετοχή ιστορικών, καθηγητών και άλλων φορέων και συλλογικοτήτων, ενώ αναμένεται να προχωρήσει σε κάλεσμα προς νέους καλλιτέχνες, ηθοποιούς, μουσικούς, κινηματογραφιστές, ζωγράφους, καλλιτέχνες γκράφιτι, για ενίσχυση της νεανικής δημιουργίας με αντιφασιστικό πρόταγμα. Η 13η Οκτωβρίου, με τη συμπλήρωση των 70 χρόνων από τη μάχη της Ηλεκτρικής, να αποτελέσει ημέρα μνήμης και αντιφασιστικής διαμαρτυρίας, με συγκέντρωση στον χώρο της παλιάς Ηλεκτρικής, και, τέλος, η 28η Οκτωβρίου να γιορταστεί ως μια μέρα αντιφασιστικής μνήμης και διαμαρτυρίας και όχι ως άλλη μια παρέλαση, με τη διοργάνωση μεγάλης αντιφασιστικής συναυλίας και παράλληλων πολιτικών, ιστορικών και πολιτιστικών εκδηλώσεων.
22
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 6 ΙΟΥΛΙΟΥ 2014
OIKOΛΟΓΙΑ
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Λ. ΣΤΑΥΡΟΓΙΑΝΝΗ L.Stayrogianni@avgi.gr
Στο έλεος της αιθαλομίχλης και όχι μόνο Περίπου μία στις πέντε ημέρες το 2013, χρονιά με ήπιο χειμώνα, οι κάτοικοι της Αττικής βρίσκονταν εκτεθειμένοι στα επικίνδυνα για την υγεία αιωρούμενα σωματίδια. Χρονιά όπως και η προηγούμενη, που το ακριβό πετρέλαιο, σε συνδυασμό με την κατάρρευση μισθών και εισοδημάτων, οδήγησε σε βίαιη ανατροπή του τρόπου θέρμανσης σε όλα τα αστικά κέντρα. Όπως καταδεικνύει η ετήσια έκθεση για την ατμοσφαιρική ρύπανση της αρμόδιας υπηρεσίας του ΥΠΕΚΑ για το 2013, η οριακή τιμή (μέση ημερήσια) των 50 μικρογραμμαρίων ανά κυβικό μέτρο αέρα ξεπεράστηκε στο σύνολο των έξι σταθμών μέτρησης των αιωρούμενων σωματιδίων PΜ 10. Για λόγους
προστασίας της δημόσιας υγείας, η οριακή τιμή δεν πρέπει να ξεπερνάει τις 35 ημέρες ετησίως. Στη Λυκόβρυση ο αριθμός των ημερών με υπερβάσεις έφτασε τις 70 και ακολουθούν η Αριστοτέλους στο κέντρο της Αθήνας με 48 ημέρες, το Μαρούσι με 44, ο Πειραιάς με 39, η Αγία Παρασκευή με 19 και οι Θρακομακεδόνες με 18. Επ’ αυτού η έκθεση παρατηρεί μόνον ότι «απότομη αύξηση παρουσιάζεται στις τιμές των αιωρούμενων σωματιδίων από τον Δεκέμβριο του 2012 και μετά, κατά τη χειμερινή περίοδο του έτους, λόγω της έναρξης χρήσης βιομάζας ως θερμαντικού μέσου». Στην περιοχή της Λυκόβρυσης ξεπεράστηκε και η μέση ετήσια τιμή, τα 40 μικρογραμμάρια, η οποία α-
ποδίδεται σε φυσική συνεισφορά. Ένα άλλο στοιχείο που προκύπτει είναι ότι, χρόνο με τον χρόνο, το ανεπαρκές δίκτυο σταθμών καταγραφής και μέτρησης στην Αττική καταρρέει. Το 2013 σταμάτησαν οι μετρήσεις για τα σωματίδια στο Κορωπί, τον μοναδικό σταθμό που καταγράφει την ατμοσφαιρική ρύπανση εκτός Λεκανοπεδίου στην περιοχή των Μεσογείων. Φέτος προστέθηκε και ο σταθμός στους Θρακομακεδόνες. Ο καλοκαιρινός ρύπος, αυτός του όζοντος, «έδωσε» υπερβάσεις του ορίου ενημέρωσης κοινού (180 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο αέρα) σε 8 σταθμούς, με τον μεγαλύτερο αριθμό να καταγράφεται στην περιφέρεια, στους Θρακομακεδόνες. Αλλά και το όριο - στόχος για
την προστασία της δημόσιας υγείας, τα 120 μικρογραμμάρια, που λογαριάζεται ως μέγιστη μέση τιμή οκταώρου επί τρία συνεχή έτη (2011-2013), ξεπεράστηκε σε επτά σταθμούς. Ο αριθμός των ημερών με υπερβάσεις έφτασε τις 88 στους Θρακομακεδόνες, τις 76 στην Αγία Παρασκευή, τις 59 στη Λυκόβρυση, τις 53 στη Νέα Σμύρνη, τις 47 στα Λιόσια, τις 38 στον Πειραιά και τις 31 στο Μαρούσι. Το καθ’ ύλην αρμόδιο ΥΠΕΚΑ, απασχολημένο με το ξεκλήρισμα κάθε περιβαλλοντικού και χωροταξικού κανόνα, δεν δίνει δεκάρα για το πρόβλημα. Στο τέλος του 2013 καθόρισε έκτακτα μέτρα για τα σωματίδια, εάν ξεπεράσουν τα 150 μικρογραμμάρια, τάζοντας δωρεάν ηλεκτρικό...
«Εξαφανίζουν» ρέματα για να κουκουλώσουν παρανομίες Ως πλυντήριο αναδρομικού ξεπλύματος παρανομιών εις βάρος των ρεμάτων αποδεικνύεται πως λειτουργεί ο νόμος 4258/2014 του ΥΠΕΚΑ «Διαδικασία οριοθέτησης και ρυθμίσεις θεμάτων για τα υδατορέματα», ο οποίος ψηφίστηκε στις 14 Απριλίου. Στις Σκουριές Χαλκιδικής, περιοχή την οποία λυμαίνονται οι χρυσοθήρες, όπου οι κάτοικοι αγωνίζονται για τα αυτονόητα, με ένα Προεδρικό Διάταγμα το οποίο αναρτήθηκε στη Διαύγεια στις 25 Ιουνίου οριοθετούνται τμήματα και όχι το σύνολο τριών ρεμάτων «Λοτσάνικου Λάκκου, Καρατζά Λάκκου και Καρόλακκα». Σε κάθε περίπτωση η οριοθέτηση, βάσει της νομοθεσίας, έπρεπε να προηγηθεί της 201745/26.7.2011 Κοινής Υπουργική Απόφασης «Έγκρισης περιβαλλοντικών όρων» για τα έργα: α) «Μεταλλευτικές - Μεταλλουργικές Εγκαταστάσεις Μεταλλείων Κασσάνδρας» και β) «Απομάκρυνση, καθαρισμό χώρου απόθεσης παλαιών τελμάτων Ολυμπιάδας» της εταιρείας Ελληνικός Χρυσός ΑΕΜΒΧ στον νομό Χαλκιδικής». Στο Π.Δ. αναγράφεται ως ημερομηνία έκδοσής του η 26η Μαΐου και μεταξύ άλλων, στα «έχοντας υπόψη», γίνεται αναφορά στις διατάξεις του (άρθρα 3 και 9) του νέου νόμου, αλλά και σε γνωμοδότηση του Συμβουλίου της Επικρατείας την υπ’ αριθμ. 97/2014 «με πρόταση του υπουργού αναπληρωτή ΠΕΚΑ» Ν. Ταγαρά. Ασυνήθιστη σβελτάδα, εκτός αν το σχέδιο Π.Δ. περιέργως πήγε χέρι με χέρι στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Έτσι «επικυρώνεται ο καθορισμός οριογραμμών τμημάτων τριών ρεμάτων, ‘Λοτσάνικου Λάκκου, Καρατζά Λάκκου και Καρόλακκα’, που βρίσκονται στη θέση ‘Σκουριές’ του Δήμου Αριστοτέλη (Ν. Χαλκιδικής), όπως εγκρίθηκαν στις
26.9.2012 από τη Διεύθυνση Τεχνικών Έργων της Περιφερειακής Ενότητας Χαλκιδικής (Ν. Χαλκιδικής) και αποτυπώνονται με κόκκινη γραμμή στα τριάντα τέσσερα (34) σχετικά πρωτότυπα διαγράμματα σε κλίμακα 1:500 (με τις συντεταγμένες των κορυφών τους), αντίτυπα των οποίων σε φωτοσμίκρυνση, θεωρημένα από τον προϊστάμενο της Διεύθυνσης Τοπογραφικών Εφαρμογών με την υπ’ αρ. 23172/2014 πράξη του συνδημοσιεύονται με το παρόν διάταγμα».
Γραμματικό Με τη βοήθεια του ίδιου νόμου (άρθρο 1 και 4) επιχειρείται να εξαφανιστεί και το ρέμα εντός του ΧΥΤΑ Γραμματικού, αφού βαφτίστηκε πρώτα μικρό ρέμα, οπότε και δεν απαιτείται η οριοθέτησή του. Και όπως γνωμοδότησε αναρμοδίως στις 29.4.2014, με εργαλείο τον νέο νόμο, ο ειδικός γραμματέας Υδάτων του ΥΠΕΚΑ Κ. Τριάντης, «η εν λόγω επιφανειακή πτύχωση απορροής δεν χαρακτηρίζεται ως ρέμα». Η σκανδαλώδης μεθόδευση υπονομεύει το πόρισμα των επιθεωρητών Περιβάλλοντος (7.3.2014), οι οποίοι εντόπισαν καραμπινάτες παραβάσεις της περιβαλλοντικής νομοθεσίας, με πρώτη και βασική τις παράνομες εργασίες στο μη οριοθετημένο ρέμα που διατρέχει τον ΧΥΤΑ. Διαπίστωσαν έξι παραβάσεις και εισηγήθηκαν την επιβολή προστίμων συνολικού ύψους 160.000 ευρώ στην Περιφέρεια Αττικής και στην κοινοπραξία των εργολάβων που κατασκευάζει ο ΧΥΤΑ (Λάμβδα Τεχνική - Ηλέκτωρ - Μεσόγειος). Με απόφαση υπουργού (16 Απριλίου) ο ειδικός γραμματέας Υδάτων εξουσιοδοτείται να αποφασίζει την επιβολή προστίμων που εισηγούνται οι επιθεωρητές Περιβάλλοντος...
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 6 IOYΛIOY 2014
ΚΟΣΜΟΣ
43
Εν όψει ενός πρωτοφανούς για τα γαλλικά δεδομένα δικαστικού μαραθώνιου που μόλις ξεκινά
Τη στρατηγική της θυματοποίησης επιλέγει ο Σαρκοζί ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ ΤΣΕΡΕΖΟΛΕ
Ο Νικολά Σαρκοζί σίγουρα θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως ο «κύριος πρώτη φορά». Γιατί πράγματι είναι η πρώτη φορά στην ιστορία της Πέμπτης Γαλλικής Δημοκρατίας, του σημερινού δηλαδή γαλλικού πολιτεύματος, που τέως πρόεδρος αντιμετωπίζει σοβαρές κατηγορίες για άσκηση επιρροής και παραβίαση του δικαστικού απορρήτου, ενώ ανακρίθηκε επί 15 ώρες τα ξημερώματα της Τετάρτης. Αξίζει να σημειωθεί ότι τις ώρες αυτές της ανάκρισης ο τέως πρόεδρος της Γαλλίας βρέθηκε μόνος του στο ανακριτικό γραφείο καθώς ο δικηγόρος του Τιερί Ερζόγκ βρισκόταν και αυτός αντιμέτωπος με τη Δικαιοσύνη, στο πλαίσιο της ίδιας υπόθεσης, και ανακρινόταν 24 ώρες πριν από τον πελάτη του. Έτσι ο Σαρκό προτίμησε να υπερασπιστεί ο ίδιος τον εαυτό του (είναι δικηγόρος) καθώς δεν ήταν δυνατόν να βρεθεί σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα άλλος συνήγορος που να γνωρίζει σε βάθος την υπόθεση... Μόλις έγινε γνωστή η είδηση για την ανάκριση του Σαρκοζί από το πρωί της Τετάρτης, όλη η πολιτική επικαιρότητα πέρασε σε δεύτερο πλάνο, όπως και η χαμηλή δημοφιλία του νυν προέδρου Φρανσουά Ολάντ και τα προβλήματα της σοσιαλιστικής κυβέρνησης... Όπως ήταν αναμενόμενο, ο Σαρκοζί έσπευσε να κάνει λόγο για πολιτική δίωξη, και μάλιστα τη στιγμή που ετοιμαζόταν να κάνει τη μεγάλη επιστροφή - αυτήν που ονειρεύεται η πλειοψηφία των οπαδών του κόμματός του, της Ένωσης για ένα Λαϊκό Κίνημα. Πάντως οι δικαστικές του περιπέτειες, που σχετίζονται με την ανακάλυψη του σκανδάλου στο πλαίσιο της έρευνας για τη χρηματοδότηση της προεκλογικής του εκστρατείας το 2007 από τον Μουαμάρ Καντάφι, δεν συγκίνησαν ιδιαίτερα τους μεγαλόσχημους του κόμματός του. Μάλιστα ο πρώην πρωθυπουργός Αλέν Ζιπέ, που μαζί με τους επίσης πρώην πρωθυπουργούς Ζαν Πιέρ Ραφαρέν και Φρανσουά Φιγιόν αποτελούν την τριανδρία που διοικεί το κόμμα μετά την παραίτηση του Ζαν
Φρανσουά Κοπέ, λόγω ανάμειξης σε άλλο σκάνδαλο (που και αυτό «αγγίζει» τον Σαρκό), έκρουσαν τον κώδωνα του κινδύνου σχετικά με τις επιθέσεις κατά του θεσμού της Δικαιοσύνης. «Το να λοιδορείται ένας θεσμός της Δημοκρατίας, στη συγκεκριμένη περίπτωση ο δικαστικός, όπως κάνουν ορισμένοι πολιτικοί, θεωρώ ότι δεν αποτελεί τη σωστή μέθοδο» είπε σε ραδιοφωνική του παρέμβαση την Πέμπτη ο Ζιπέ. Ο Σαρκοζί, σε συνέντευξή του στην ιδιωτική τηλεόραση TF1 την Τετάρτη, είχε στραφεί ευθέως κατά της Δικαιοσύνης κάνοντας λόγο για «πολιτική εργαλειοποίηση ενός μέρους της». «Όλα γίνονται για να παρουσιαστεί μια εικόνα μου που δεν συμβαδίζει με την πραγματικότητα» είπε απαντώντας στις διόλου δύσκολες ερωτήσεις των δημοσιογράφων που απέφυγαν να τον θέσουν σε δύσκολη θέση. Ο ίδιος αρνήθηκε κατηγορηματικά ότι διέπραξε κάτι που δεν συμβαδίζει με τις δημοκρατικές αρχές ή με το κράτος δικαίου. «Ήλθε ο καιρός να εξηγηθώ» είπε ο Σαρκοζί, ο οποίος είναι φανερό ότι έχει επιλέξει τη στρατηγική της θυματοποίησης, καθώς οι κατηγορίες που αντιμετωπίζει είναι σοβαρές και, σύμφωνα με τον γαλλικό Τύπο, καλά τεκμηριωμένες. Πράγματι, το ισχυρότερο «χαρτί» της υπόθεσης έχει να κάνει με το περιεχόμενο των τηλεφωνικών υποκλοπών των συνομιλιών του Σαρκοζί με τον δικηγόρο του, τον Ερζόγκ. Οι συνομιλίες αποκαλύπτουν, σύμφωνα με τις δύο ανακρίτριες, την άσκηση επιρροής εκ μέρους του τέως προέδρου, ο οποίος φαίνεται ότι διαθέτει ισχυρά ερείσματα στους μηχανισμούς της Δικαιοσύνης - (όπως δικαστές), τα οποία θέλησε να τα χρησιμοποιήσει για την υπόθεση που τον είχε φέρει να χρηματοδοτείται από την πλούσια κληρονόμο Βιβιάν Μπετανκούρ. Η στρατηγική της θυματοποίησης φαίνεται ότι προκρίνεται από τον Σαρκοζί, προκειμένου να πάρει με το μέρος του την κοινή γνώμη και να μπορέσει να επιστρέψει έτσι στο προσκήνιο της πολιτικής ζωής, αποφεύγοντας έτσι και τις κυρώσεις από τα δικαστικά του μπλεξίματα. Και τούτο παρά το γεγονός ότι το 2012
δήλωνε ότι, αν χάσει, σταματά την πολιτική. «Δεν θα ακούσετε να μιλούν πλέον για μένα» έλεγε. Ωστόσο, έκτοτε έχει κυλήσει πολύ νερό κάτω από το αυλάκι και πλέον ο Σαρκό, όπως τον ονομάζουν οι οπαδοί του, επιθυμεί διακαώς να παίξει πρώτο ρόλο στην πολιτική ζωή.
«Χαλαρή» στήριξη από την κομματική ηγεσία Τα πράγματα όμως δεν διαγράφονται εύκολα για τον τέως πρόεδρο, όχι μόνο γιατί οι κατηγορίες είναι σοβαρές, αλλά και γιατί, ακριβώς λόγω αυτής της σοβαρότητας, οι «προύχοντες» του κόμματός του δεν δείχνουν ιδιαίτερη προθυμία να τον στηρίξουν. Πέραν λοιπόν του Ζιπέ, που ουσιαστικά τον «επανέφερε στην τάξη» σε ό,τι αφορά τις κατηγορίες κατά της Δικαιοσύνης (τόσο από την πλευρά του όσο και από την πλευρά των οπαδών του), ο πρωθυπουργός του, ο Φρανσουά Φιγιόν, επέδειξε την ελάχιστη δυνατή αλληλεγγύη. Σε μια εξόχως λακωνική ανακοίνωση θύμισε ότι ο τέως πρόεδρος «δικαιούται σεβασμό» και το «τεκμήριο της αθωότητας». Τίποτε επιπλέον, ούτε μία έκφραση συμπαράστασης... Πάντως, Σαρκοζί και Ερζόγκ ακολούθησαν, κατά την ανάκρισή τους, την ίδια τακτική: αρνήθηκαν να απαντήσουν στις ερωτήσεις που είχαν να κάνουν με τις υποκλοπές των συνομιλιών, των οποίων αμφισβητούν τη νομιμότητα. Ο μεν δικηγό-
«Όλα γίνονται για να παρουσιαστεί μια εικόνα μου που δεν συμβαδίζει με την πραγματικότητα»
ρος επικαλέστηκε το επαγγελματικό απόρρητο, ο δε τέως πρόεδρος μίλησε για «παραβίαση» της ιδιωτικότητάς του. Πάντως ο Σαρκοζί αρνήθηκε σημείο προς σημείο τις εις βάρος του κατηγορίες, όπως έκανε και στην τηλεοπτική του συνέντευξη. Υποστήριξε, για παράδειγμα, ότι γνωρίζει ελάχιστα τον δικαστή του Εφετείου, Ζιλμπέρ Αζιμπέρ, από τον οποίο, σύμφωνα με την ανάκριση, ζήτησε βοήθεια για να μάθει απόρρητες πληροφορίες σχετικά με την υπόθεση Μπετανκούρ, για την οποία εν τέλει, πέρσι, ο Σαρκοζί αθωώθηκε. Ωστόσο, μπορεί στη διάρκεια της ανάκρισής του, να μην υπήρξε ένταση ή εκνευρισμός -ο τέως πρόεδρος παρήγγειλε πίτσα-, αλλά στο τέλος, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τη συμπεριφορά των δικαστών απέναντί του, ο Σαρκόζί αρνήθηκε να υπογράψει τα πρακτικά. Όμως εκείνο που πραγματικά τον εξόργισε ήταν... η βλάβη του ασανσέρ, στο τέλος της ανάκρισης. Ο Σαρκό αναγκάστηκε να μείνει εγκλωβισμένος στο ασανσέρ του δικαστικού μεγάρου στη Ναντέρ περιστοιχισμένος από πολυπληθή συνοδεία, επί 20 λεπτά, έως ότου τους απεγκλωβίσει η Πυροσβεστική! Ήταν σίγουρα και αυτό κάτι που συνέβη για πρώτη φορά σε τέως πρόεδρο της Γαλλικής Δημοκρατίας, ο οποίος είχε, πέραν όλων των άλλων πονοκεφάλων, να αντιμετωπίσει και τη γελοιοποίηση...
44
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 6 IOYΛIOY 2014
ΙΣΡΑΗΛ - ΧΑΜΑΣ
Συμφώνησαν σε εκεχειρία, ετοιμάζονται για κλιμάκωση ΙΕΡΟΥΣΑΛΗΜ: ΠΑΝΟΣ ΧΑΡΙΤΟΣ
Με την Ανατολική Ιερουσαλήμ να μοιάζει με σκηνικό βγαλμένο από εμπόλεμη ζώνη, με το Ισραήλ να εξακολουθεί την ανάπτυξη δυνάμεών του στα σύνορα με τη Γάζα, τη Χαμάς να επιχειρεί να πείσει πως μπορεί να σταθεί απέναντι στην όποια στρατιωτική επιχείρηση και τον παλαιστίνιο πρόεδρο Μαχμούντ Αμπάς να παρακολουθεί αμήχανα και δίχως δυνατότητα αντίδρασης, η περιοχή βιώνει μια ακόμα κρίση, η οποία όσο γρήγορα κλιμακώθηκε, άλλο τόσο γρήγορα θα μπορούσε να αποκλιμακωθεί. Τα γεγονότα που ακολούθησαν την απαγωγή και τη δολοφονία των τριών Ισραηλινών θρησκευόμενων εποίκων στα κατεχόμενα εδάφη της Δυτικής Όχθης, με κυρίαρχο εκείνο της απαγωγής την περασμένη Τετάρτη 16χρονου Παλαιστίνιου στα Ανατολικά Ιεροσόλυμα, ο οποίος βρέθηκε νεκρός αργότερα σε δάσος της περιοχής, κλιμάκωσαν επικίνδυνα την αντιπαράθεση. Αν και επισήμως η αστυνομία δεν έχει αποδεχθεί την εκδοχή της εκδικητικής δολοφονίας, μέσα ενημέρωσης και πολίτες δεν διατηρούν την ελάχιστη αμφιβολία επ’ αυτού. Εκατοντάδες Παλαιστίνιοι βγήκαν στους δρόμους, συνεπλάκησαν με τις δυνάμεις καταστολής, πυρπόλησαν στάσεις και υποδομές του τραμ της Ιερουσαλήμ, έθεσαν το δίκτυο εκτός λειτουργίας, εκατοντάδες άτομα τραυματίστηκαν στη διάρκεια των συμπλοκών και δεκάδες συνελήφθησαν. Το Ισραήλ, προς αποφυγήν απώλειας ελέγχου της κατάστασης, επέλεξε να μην παραδώσει τον δολοφονηθέντα Παλαιστίνιο στην οικογένειά του για την πραγματοποίηση της κηδείας μέχρι την Παρασκευή, αργά το απόγευμα. Ο φόβος που κυριαρχούσε ήταν να μετατραπεί η προσευχή της Παρασκευής σε διαδήλωση για τη δολοφονία του 16χρονου, ενώ την ίδια ώρα βρίσκονταν σε εξέλιξη διαπραγματεύσεις με τη Χαμάς στη Γάζα, με τη διαμεσολάβηση της Αιγύπτου. Η παραπάνω εξέλιξη αποδεικνύει την απώλεια ισχύος από την ισλαμική οργάνωση της Χαμάς, αφού αποδέχεται τη βοήθεια της Αιγύπτου (δηλαδή της χώρας που διέλυσε τη μητρική οργάνωση της Μουσουλμανικής Αδελφότητας κι έκοψε κάθε δίαυλο εξοπλισμού της Γάζας) για να πετύχει εκεχειρία με το Ισραήλ. Παρά τις δημόσιες τοποθετήσεις της οργάνωσης, που ανέφεραν ότι «δεν επιθυμούν στρατιωτική αντιπαράθεση με το Ισραήλ, ωστόσο είναι έτοιμοι για ένα τέτοιο ενδεχόμενο», η πραγματικότητα είναι διαφορετική. Η Χαμάς διαθέτει περιορισμένο οπλοστάσιο, έχει ιδιαίτερα χαμηλά ποσοστά αποδοχής στον πληθυσμό της Γάζας και πέραν αυτού βρίσκεται κοντά στο να κερδίσει τα πολιτικά ζητούμενα που από τη σύσταση της οργάνωσης διεκδικούσε. Ο λόγος για την εκπροσώπησή της στις τάξεις της PLO (Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης) και τη σύγκλιση με τη Φατάχ για σχηματισμό κυβέρνησης εθνικής ενότητας. Αν και το Ισραήλ θα έπρεπε να χαίρεται με την εξέλιξη αυτή, αφού οι προοδευτικές δυνάμεις θα ενσωμάτωναν τις τάξεις των σκληροπυρηνικών και θα ήλεγχαν τις αποφάσεις τους, παρά ταύτα ο Μ. Νετανιάχου εκμεταλλεύτηκε στο έπακρο την απαγωγή και τη δολοφονία των τριών εποίκων για να αποτρέψει τη σύγκλιση των δυο κυριότερων παλαιστινιακών πολιτικών δυνάμεων. Στην πραγματικότητα, το επιχείρημα που προβάλλει το Ισραήλ είναι πως ο Μαχμούντ Αμπάς δεν εκπροσωπεί το σύνολο των Παλαιστινίων, οπότε τι μου ζητάτε να διαπραγματευτώ μαζί του; Η σύγκλιση που επιχειρεί ο Αμπάς καταρρίπτει τον ισχυρισμό αυτό και αποδυναμώνει τα όποια επιχειρήματα αποφυγής εμπλοκής στην ειρηνευτική διαδικασία της ισραηλινής πλευράς. Η ανάπτυξη δυνάμεων του Ισραήλ στα σύνορα με τη Γάζα και η κλήση εφέδρων στα όπλα υποδεικνύει σαφέστατα ότι η ακροδεξιά κυβέρνηση Νετανιάχου θέλει να περάσει το μήνυμα στη Χαμάς, πως αυτός που έχει τη δύναμη ορίζει και τις εξελίξεις. Ωστόσο οι αναστολές του αρχηγού του στρατού για μια χερσαία επιχείρηση, καθώς και του επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών, δείχνουν να φρενάρουν την όποια αρχική πρόθεση Νετανιάχου, Λίμπερμαν και άλλων υπέρμαχων της επιθετικής τακτικής. Οι ενστάσεις έχουν να κάνουν με τις απώλειες που θα υπάρξουν στις τάξεις των Παλαιστίνιων αμάχων, αλλά και με την πιθανότητα, κατόπιν της επιχείρησης, η Χαμάς, έστω κι αν χάσει τη μάχη στο πεδίο, να βγει κερδισμένη στον πόλεμο της δημοτικότητας. Η εκεχειρία που συμφωνήθηκε με τη διαμεσολάβηση της Αιγύπτου δεν θα διαρκέσει για πολύ. Οι δυο πλευρές έχουν αποδείξει στο παρελθόν ότι δυσκολεύονται να τηρήσουν τις δεσμεύσεις τους. Η Χαμάς διότι δεν ελέγχει τις λοιπές ισλαμικές οργανώσεις (πόσο μάλλον τώρα που κάποιες δεν επιθυμούν τη σύγκλιση με τη Φατάχ) και το Ισραήλ διότι θέλει να αφήνει την αίσθηση του νικητή στην κοινή γνώμη. Η κρίση αναμένεται να διαρκέσει. Ίσως όχι για πολύ, ωστόσο στο διάστημα των επόμενων δέκα ημερών είναι η δράση του Ισραήλ που θα καθορίσει και τον βαθμό κλιμάκωσης.
ΚΟΣΜΟΣ
Το Χαλιφάτο ανατρέπει τις ισορροπίες στη Μέση Ανατολή ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ: ΠΑΝΟΣ ΧΑΡΙΤΟΣ
Αν και ελάχιστα από τα ξένα μέσα ενημέρωσης ανέδειξαν το θέμα την εβδομάδα που πέρασε, η μετονομασία της οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος για το Ιράκ και την Εγγύς Ανατολή (ISIS) σε Ισλαμικό Κράτος και η επανασύσταση του Χαλιφάτου δημιουργεί νέες προϋποθέσεις και δυναμικές που θα επηρεάσουν τις εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή. Κατ’ αρχάς η ιδέα της δημιουργίας Χαλιφάτου είναι κάτι που η οργάνωση δεν έκρυβε και δεν αποτελεί κάτι νέο ως ιδέα. Πρόκειται για την Ισλαμική Αυτοκρατορία, η οποία εκατοντάδες χρόνια πριν εκτεινόταν στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής και επιχειρήθηκε τουλάχιστον επτά φορές στο πρόσφατο παρελθόν ανεπιτυχώς, από ισάριθμες ισλαμικές οργανώσεις. Ο ορισμός του Χαλιφάτου είχε αποτυπωθεί σε επιστολή του επιχειρησιακού στελέχους της Αλ Κάιντα το 2005 Αϊμάν Αλ Ζαουάχρι προς τον τότε υπαρχηγό της οργάνωσης Αμπού Μουσάμπ, Αλ Ζαρκάουι. Χαρακτηριστικά ανέφερε: «Έχω πάντα την πεποίθησή ότι η νίκη του Ισλάμ δεν θα πραγματοποιηθεί μέχρι ένα μουσουλμανικό κράτος να εγκατασταθεί, με τον τρόπο που ορίζει ο Προφήτης, στην καρδιά του ισλαμικού κόσμου». Επίσης σημείωνε πως το πρώτο στάδιο σε ένα τέτοιο σχέδιο ήταν να εκδιώξουν τους Αμερικανούς από το Ιράκ. Το δεύτερο στάδιο ήταν να δημιουργηθεί εμιράτο και να μετεξελιχθεί σε χαλιφάτο. Το τρίτο στάδιο ήταν, τότε, να επιτεθεί στις χώρες γύρω από το Ιράκ, κυρίως τη Σαουδική Αραβία, το Κουβέιτ, τη Συρία και την Ιορδανία, και να τις εντάξει στο Χαλιφάτο. Το τέταρτο στάδιο ήταν να χρησιμοποιηθεί η συνδυασμένη δύναμη του Χαλιφάτου για να επιτεθεί στο Ισραήλ. Αυτό που δεν κατάφερε τότε η Αλ Κάιντα λόγω της διάσπασής της σε τρία, επί της ουσίας, κομμάτια (Μέση Ανατολή, Αραβική Χερσόνησος, Αφρική), το πέτυχε σήμερα ο ηγέτης του Ισλαμικού Κράτους, Αμπού Μπακρ Αλ Μπαγκντάντ, ο οποίος πλέον οικειοποιείται τον τίτλο του χαλίφη Ιμπραήμ και με διάγγελμά του ζητάει από τους σουνίτες να τον ακολουθήσουν και να τον στηρίξουν. Ώς εδώ η είδηση δεν έχει κάποια ιδιαίτερη βαρύτητα. Ωστόσο, σειρά από ταυτόχρονες ενέργειες σε Ιράκ και Συρία έρχονται να διαφοροποιήσουν τις ισορροπίες στην περιοχή.
Απόλυτος έλεγχος της ανατολικής Συρίας Τρεις ημέρες μετά την ενέργεια αυτή, η ισχυρότερη φυλή σουνιτών στην ανατολική Συρία και συγκεκριμένα στο προπύργιο της Αλ Κάιντα, την πόλη Σεχέιλ, γνωστοποίησε την προσχώρησή της στην οργάνωση Ισλαμικό Κράτος. Την ίδια ημέρα, το ένοπλο τμήμα της Αλ Κάιντα στα σύνορα Συρίας - Ιράκ παρέδωσε τη μεγαλύτερη περιοχή πετρελαιοπηγών, αυτή του Αλ Ομάρ, στην ίδια οργάνωση δηλώνοντας πίστη σε αυτούς. Ήδη από την προηγούμενη εβδομάδα η Αλ Κάιντα έθεσε τις δυνάμεις της στην υπηρεσία του Ισλαμικού Κράτους. Ακόμη και οι ένοπλες δυνάμεις της συριακής αντιπολίτευσης δήλωσαν πως, εφόσον δεν εξοπλιστούν εντός μίας εβδομάδας με όπλα και πυρομαχικά από το εξωτερικό, θα σταματήσουν να αντιμάχονται την οργάνωση Ισλαμικό Κράτος - η συγκεκριμένη ενέργεια πάντως εκτιμάται περισσότερο ως πίεση προς τις ΗΠΑ και όχι ως πραγματική πρόθεση.
Ελέγχουν ανατολική Συρία και μεγάλο τμήμα του δυτικού Ιράκ Προβληματισμός στους σουνίτες του Ιράκ Την ίδια στιγμή, στο Ιράκ, ο ισχυρότερος σουνίτης πολιτικός και κυβερνήτης της επαρχίας Νινέβεχ (πλούσιας σε πετρέλαιο, με δεκαπέντε πηγές ανενεργές και μεγάλα αποθέματα), ονόματι Άθελ Αλ Νουτζάιφι, ζήτησε την ανεξαρτησία των σουνιτών της επαρχίας του. Αιτία, η εγκατάλειψη από τον στρατό και την κεντρική ηγεσία της Βαγδάτης, στην οποία, όπως ανέφερε, απώλεσαν την εμπιστοσύνη τους. Οι επιτυχίες του ιρακινού στρατού στο πεδίο των απολεσθέντων περιοχών ικανοποιούν κυρίως τους τζιχαντιστές, που καλά κρατούν. Οι ΗΠΑ αποφάσισαν να ενισχύσουν με επιπλέον 200 άτομα το στρατιωτικό προσωπικό στην πρεσβεία τους στη Βαγδάτη, καθώς και να δώσουν 75 πυραύλους τύπου Hellfire στις δυνάμεις του Μαλίκι. Σ’ αυτή την απόφαση οδηγήθηκαν κατόπιν πληροφοριών που έφτασαν στις αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες και αναφέρουν την ύπαρξη περίπου 1.500 τζιχαντιστών εντός της ιρακινής πρωτεύουσας, με άλλους 1.000 να περιμένουν εντολές στην περιφέρεια της πόλης. Η εκτίμηση που υπάρχει είναι πως θα πραγματοποιήσουν μπαράζ βομβιστικών επιθέσεων αποδιοργανώνοντας τις αρχές ασφαλείας στη Βαγδάτη, με στόχο τη δημιουργία προϋποθέσεων για ανταρτοπόλεμο. Αν σε όλα τα παραπάνω προσθέσουμε και την απόφαση της ηγεσίας των Κούρδων του Ιράκ να προχωρήσουν σε δημοψήφισμα για την ανεξαρτητοποίησή τους -ενέργεια που έχει την αμέριστη συμπαράσταση της Τουρκίας, αφού ο Ερντογάν προσβλέπει στη στήριξη των Κούρδων ψηφοφόρων στις επερχόμενες προεδρικές εκλογές-, τότε δεν θα ήταν υπερβολή να καταλήξουμε σε πρόωρο, αλλά όχι παράλογο συμπέρασμα. Το Ιράκ βρίσκεται σε διαδικασία αναζήτησης ταυτότητας και, τουλάχιστον για την ώρα, τις εξελίξεις δεν τις ορίζουν κάποιες μεγάλες δυνάμεις.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 6 IOYΛIOY 2014
ΚΟΣΜΟΣ
45
ΒΕΝΕΖΟΥΕΛΑ
Εσωκομματική αμφισβήτηση για τον Μαδούρο ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ ΤΡΙΚΚΑ
ΧΙΛΗ
Ο «αγνοούμενος», 40 χρόνια μετά Φως σε ένα από τα πιο σκοτεινά κεφάλαια της χούντας του Πινοσέτ έριξε την προηγούμενη εβδομάδα δικαστική απόφαση στη Χιλή που κρίνει ότι ο αμερικανικός στρατός έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη δολοφονία δύο Αμερικανών υπηκόων τις πρώτες μέρες του αιματηρού πραξικοπήματος. Η υπόθεση έγινε παγκοσμίως γνωστή χάρη στην ταινία «Ο Αγνοούμενος» που γύρισε ο Κώστας Γαβράς το 1982. Ο 31χρονος δημοσιογράφος Τσαρλς Χόρμαν συνελήφθη στο σπίτι του από στρατιώτες στις 17 Σεπτεμβρίου 1973 και μεταφέρθηκε στο Εθνικό Στάδιο του Σαντιάγκο που εκείνες τις μέρες η χούντα είχε μετατρέψει σε στρατόπεδο συγκέντρωσης. Ο Χόρμαν βασανίστηκε και δολοφονήθηκε την επόμενη ημέρα. Το πτώμα του κρύφτηκε πίσω από τοίχο του σταδίου και ανακαλύφτηκε ένα μήνα μετά. Ο δεύτερος Αμερικανός, ο 24χρονος φοιτητής Φράνκ Τερούτζι, είχε την ίδια τύχη στις 21 Σεπτεμβρίου. Η απόφαση του Χιλιανού δικαστηρίου αναφέρει ότι «οι στρατιωτικές υπηρεσίες πληροφοριών των ΗΠΑ διαδραμάτισαν καθοριστικό ρόλο στις δολοφονίες των δύο Αμερικανών υπηκόων που διεπράχθησαν από αξιωματικούς του στρατού της Χιλής». Σημειώνει ακόμη ότι οι φόνοι εντάσσονταν σε «μυστική επιχείρηση» των υπηρεσιών αυτών με στόχο τη συλλογή πληροφοριών για τους Αμερικανούς υπηκόους στη Χιλή. Όπως αποκαλύπτει η απόφαση, ο αξιωματικός του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ Ρέι Ντέιβις πληροφόρησε τον Χιλιανό σύνδεσμο του Ραούλ Μονσάλβε ότι οι δύο Αμερικανοί ήταν «ανατρεπτικοί της Αριστεράς». Στη συνέχεια, ο Μονσάλβε ειδοποίησε την Ασφάλεια, που προχώρησε στη σύλληψη τους. Ο Χόρμαν και ο Τσερούγκι ήταν μέλη μιας μικρής κοινότητας Αμερικανών διανοουμένων που είχε προσελκύσει στη Χιλή η εκλογή της κυβέρνησης Αλιέντε. Και οι δύο εργάζονταν για έντυπο της Αριστεράς. O Χόρμαν ερευνούσε την εμπλοκή της CIA στη δολοφονία του ναυάρχου Ρενέ Σνάιντερ το 1970, στο πλαίσιο των σχεδιασμών για το πραξικόπημα. Ο δημοσιογράφος φαίνεται να είχε συγκεντρώσει και σημαντικά στοιχεία για την ανάμειξη των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών στο πραξικόπημα της 11ης Σεπτεμβρίου. Την ημέρα άλλωστε του πραξικοπήματος βρισκόταν στη Βίνια ντελ Μαρ, το παραθαλάσιο θέρετρο που αποτέλεσε τη βάση συντονισμού για τους Αμερικανούς και Χιλιανούς συνωμότες. Για να φύγουν από εκεί και προκειμένου να περάσουν χωρίς προβλήματα τα μπλόκα του χιλιανού στρατού, ο Χόρμαν και ο Τσερούγκι αποδέχτηκαν την πρόσκληση του λοχαγού Ντέιβις να τους μεταφέρει στο Σαντιάγκο με το αυτοκίνητό του. Στη διάρκεια της διαδρομής, ο Αμερικανός στρατιωτικός πείστηκε ότι οι συνεπιβάτες του διέθεταν σοβαρά και επιβαρυντικά στοιχεία για την υπηρεσία του. Σχολιάζοντας την απόφαση της χιλιανής Δικαιοσύνης, ο δικηγόρος των οικογενειών των θυμάτων υπογράμμισε τον ρόλο των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών στον χαμό τους. « Ο χιλιανός στρατός δεν θα είχε κινηθεί από μόνος του εναντίον του. Δεν ενδιαφερόταν γι’ αυτούς ούτε διέθετε στοιχεία ότι αποτελούσαν κίνδυνο» τόνισε ο Σέρχιο Κορβαλάν. Παράλληλα, η Τζόις Χόρμαν, σύζυγος του «αγνοούμενου» δημοσιογράφου, εξέφρασε την οργή της για το γεγονός ότι καμία δικαστική έρευνα στις ΗΠΑ δεν είχε εξετάσει τον ρόλο του Ντέιβις στην υπόθεση. Η απόφαση του χιλιανού δικαστηρίου «εμπλέκει και ενοχοποιεί το προσωπικό των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών για τον σκοτεινό ρόλο που έπαιξαν στη δολοφονία του συζύγου μου» τόνισε.
Συσσωρεύονται τα προβλήματα για τον πρόεδρο της Βενεζουέλας Νίκολας Μαδούρο, που μετά τις κινητοποιήσεις της δεξιάς αντιπολίτευσης, τα προβλήματα της οικονομίας, τις ελλείψεις στην αγορά και τα απανωτά μπλακ άουτ αντιμετωπίζει τώρα και το πρώτο σοβαρό κύμα αμφισβήτησης στο εσωτερικό του κόμματός του. Όλα ξεκίνησαν πριν από δύο περίπου εβδομάδες, όταν ο Μαδούρο αποφάσισε να παύσει από τα καθήκοντά του έναν από τους μακροβιότερους υπουργούς της κυβέρνησης του PSUV, τον Χόρχε Τζορντάνι, στενό συνεργάτη του Ούγκο Τσάβες και κατά πολλούς αρχιτέκτονα των οικονομικών μεταρρυθμίσεων της τελευταίας δεκαετίας. Ο πρώην υπουργός Σχεδιασμού δεν αποδέχτηκε στωικά την απόφαση και πέρασε ευθύς στην αντεπίθεση. Στη δημόσια επιστολή του κατήγγειλε τον πρόεδρο της Βενεζουέλας για έλλειψη ηγετικών ικανοτήτων, για τη γενικευμένη αίσθηση ότι υπάρχει κενό εξουσίας στη χώρα και για σημαντικά λάθη στην οικονομική πολιτική. Προειδοποίησε μάλιστα ότι μια ομάδα εκμεταλλεύεται την επιρροή της για να βάζει χέρι στα πετρελαϊκά κέρδη της χώρας. Η επιστολή, που φυσικά αποδοκιμάστηκε από την κυβέρνηση, ξεκίνησε μια αλυσιδωτή αντίδραση. Δύο πρώην υπουργοί του PSUV, ο Έκτορ Ναβάρο και ο Ραφαέλ Ίσλα, έσπευσαν να συμπαραταχθούν στον Τζορντάνι καταγγέλλοντας με τη σειρά τους την κυβέρνηση για ένα «εξαιρετικά σοβαρό λάθος». Ακολούθησαν και άλλες αντιδράσεις, οι περισσότερες από μέλη της «παλιάς φρουράς» του PSUV, δίνοντας έτσι την εντύπωση ότι το χάσμα γενεών στις τάξεις του τσαβισμού τελικά οδηγούσε σε ανοιχτή αντιπαράθεση. Στις περισσότερες περιπτώσεις μάλιστα η κριτική ξεκινούσε από τα αριστερά, με τους επικριτές να κατηγορούν τον Μαδούρο ότι εγκαταλείπει σταδιακά την πολιτική του Τσάβες ακολουθώντας ένα δρόμο παρόμοιο με εκείνο που πήρε ο Ντενγκ Σιαό Πινγκ όταν άνοιξε την κινεζική οικονομία στις ξένες επενδύσεις. Εκείνο όμως που πρέπει να θορύβησε περισσότερο την κυβέρνηση ήταν οι αντιδράσεις μιας μερίδας στρατιωτικών. Ο Γιοέλ Ακόστα Τσιρίνος, που μαζί με τον Τσάβες επιχείρησαν το 1992 να ανατρέψουν τον πρόεδρο Πέρες, έσπασε τη σιωπή του τη Δευτέρα ζητώντας χωρίς περιστροφές την παραίτηση του Μαδούρο. «Οι παραιτήσεις του Μαδούρο και των υπουργών του είναι αναπόφευκτες» έγραψε στη δική του επιστολή.
Σύμφωνα με τους επικριτές του o Ν. Μαδούρο εγκαταλείπει σταδιακά την πολιτική του Τσάβες ακολουθώντας δρόμο παρόμοιο με εκείνον που πήρε ο Ντενγκ Σιαό Πινγκ στην Κίνα
«Το να περιμένουμε περισσότερο θα ήταν μια άσκοπη θυσία» σημείωσε καλώντας τους πρώην συναδέλφους του στον στρατό «να αναλάβουν την ιστορική τους αποστολή να σώσουν τη δημοκρατία». Με τη σειρά του ο Φλορένσιο Πόρας, ένας ακόμη αξιωματικός που συμμετείχε στο αποτυχημένο πραξικόπημα του 1992 και εξελέγη αργότερα κυβερνήτης της Μέριδα με το PSUV, άνοιξε και αυτός πυρ: «Ζουμε την εποχή της αντεπανάστασης» δήλωσε στον τοπικό Τύπο. Η πρώτη αντίδραση του Μαδούρο στο κύμα αμφισβήτησης ήταν οργισμένη. «Γράφουν επιστολές για να καταστρέψουν την επανάσταση και να δικαιολογήσουν τα λάθη τους» τόνισε σε ομιλία του. Εξέφρασε τη λύπη του για το γεγονός ότι «σε μια ιστορική στιγ-
μή» κάποιοι επιλέγουν να «τον μαχαιρώνουν πισώπλατα», κάλεσε τους υποστηρικτές του τσαβισμού να συνταχθούν είτε με την κυβέρνηση είτε με όσους ακολουθούν «προσωπικά σχέδια» και έκλεισε με μια επίθεση κατά της διανόησης καθώς πολλοί πανεπιστημιακοί φαίνεται να βρίσκονται ανάμεσα στους επικριτές: «Προτιμώ τις συμβουλές του απλού λαού από τις συμβουλές των ψευτο-σοφών» είπε. Την προηγούμενη εβδομάδα ο πρόεδρος της Βενεζουέλας προανήγγειλε έναν σαρωτικό ανασχηματισμό που δεν θα αφορά μόνο την κυβέρνηση αλλά ολόκληρη τη δημόσια διοίκηση. Όπως είπε, η χώρα χρειάζεται «μια ολοκληρωτική και βαθιά επανάσταση». Το σχέδιο, που αναμένεται να πάρει σάρκα και οστά μέχρι τα μέσα του μήνα, θα αποδείξει σε μεγάλο βαθμό αν οι καταγγελίες της εσωκομματικής αντιπολίτευσης για συντηρητική στροφή έχουν κάποια βάση. Το τοπίο θα ξεκαθαρίσει ακόμη περισσότερο στα τέλη Ιουλίου, όταν θα πραγματοποιηθεί το συνέδριο του PSUV. Η εκλογή του Μαδούρο στην προεδρία του κόμματος φαινόταν προδιαγεγραμμένη πριν από μερικούς μήνες, ωστόσο κάτω από τις σημερινές συνθήκες δεν μπορεί να θεωρείται δεδομένη. «Όλα αυτά αποτελούν μια προσπάθεια ελέγχου του συνεδρίου» παραδέχτηκε ο πρόεδρος της εθνοσυνέλευσης Ντιοσντάντο Καμπέγιο, η στήριξη του οποίου στον Μαδούρο έχει καθοριστική σημασία καθώς διαθέτει προνομιακές σχέσεις με τον στρατό και θα μπορούσε κάποια στιγμή να αποτελέσει λύση εναλλακτική στη σημερινή ηγεσία.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 6 IOYΛIOY 2014
46
ΚΟΣΜΟΣ
Ανάμεσα στον ακραίο και στον ιστορικό ρεβι Φτώχεια
Ο γραμματέας του Κομμουνιστικού Κόμματος Ιαπωνίας Καζούο Σίι (στο κέντρο) μαζί με την ηγέτιδα του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος Μιζούκο Φουκουσίμα (δίπλα του αριστερά) σε διαδήλωση στο Τόκιο κατά των σχεδίων της κυβέρνησης για αλλαγή του πασιφιστικού Συντάγματος.
Κατάγεται από πολιτικό τζάκι. Ο πατέρας του, Σιντάρο Άμπε, ήταν ο μακροβιότερος υπουργός Εξωτερικών της Ιαπωνίας. Υπηρέτησε στη δεξιά κυβέρνηση του Γιασουχίρο Νακασόνε, τη δεκαετία του ‘80, συμβάλλοντας στην παγίωση της σχέσης σφιχτού εναγκαλισμού Ιαπωνίας - ΗΠΑ. Φαίνεται πως η Ιστορία κράτησε για τον γιο του, Σίνζο Άμπε, τον σημερινό πρωθυπουργό της χώρας, έναν μεγαλύτερο ρόλο. Είναι γεγονός πάντως πως η σημερινή συζήτηση για την απεμπόληση του μεταπολεμικού πασιφιστικού δόγματος της Ιαπωνίας δεν θα μπορούσε ποτέ να είχε αρχίσει αν δεν υπήρχαν όχι μόνον ο Άμπε στην εξουσία, αλλά και οι κατάλληλες, ευρύτερες συνθήκες. Η παραδοσιακά συντηρητική οικονομική και εξωτερική πολιτική του κυβερνώντος Φιλελεύθερου Δημοκρατικού Κόμματος (LPD) -που κυβερνά την Ιαπωνία με διάφορες συμμαχίες και με μικρά διαλείμματα απ’ το 1955 μέχρι σήμερα- έχει υποχωρήσει εδώ και καιρό μπροστά στον πειρασμό του ιστορικού αναθεωρητισμού αλλά και στις νεοφιλελεύθερες συνταγές...
Καζίνο και φοροαπαλλαγές Την ώρα που ο Άμπε προσπαθούσε να πείσει τους συμπατριώτες του ότι είναι «αναγκαία» η αποστολή ιαπωνικών στρατευμάτων στο εξωτερικό, η κυβέρνησή του ετοίμαζε γενναίες φοροαπαλλαγές για τις επιχειρήσεις και άνοιγμα των συνόρων για τη βιομηχανία του τζόγου. Η επεξεργασία του νομοσχεδίου για την ίδρυση καζίνο στη χώρα άρχισε τον περασμένο μήνα σε διακομματική κοινοβουλευτική επιτροπή. Εκτός απροόπτου, το νομοσχέδιο αναμένεται να ψηφιστεί το φθινόπωρο, με την επαναλειτουργία της Βουλής ύστερα από τις θερινές διακοπές. Οι υποστηρικτές του νόμου λένε ότι θα δώσει ώθηση στον τουρισμό απ’ το εξωτερικό, την ίδια ώρα που οι ιδιοκτήτες καζίνο απ’ την Κίνα και την Αμερική ετοιμάζονται να «επενδύσουν» δισεκατομμύρια δολάρια για να μετατρέψουν την Ιαπωνία σε δεύτερο Λας
Βέγκας της Ασίας μετά το Μακάο. Ανάμεσά τους είναι και ο Λόρενς Χο, γιος του Κινέζου μεγιστάνα των καζίνο Στάνλεϊ Χο. Η εταιρεία του, η Melco Crown Entertainment Ltd, περιμένει πώς και πώς να ψηφιστεί ο νόμος για να ξεκινήσει τις μπίζνες της στην Ιαπωνία. Ο υιός Χο προτίθεται να ρίξει ένα πρώτο πακέτο 5 δισ. δολαρίων. Σημειώνεται πως, μέχρι στιγμής, ο μόνος νόμιμος τζόγος στη χώρα είναι το στοίχημα στον ιππόδρομο, στις ποδηλατοδρομίες, στους αγώνες ταχύπλοων και τα «πατσίνκο» («φρουτάκια» που παίζονται με μεταλλικές μπίλιες ανταλλάξιμες με χρήματα).
Την ίδια ώρα, η φτώχεια στη χώρα μεγαλώνει. Ιστορίες σαν αυτή της Ριρίκο Σάιτο που έφερε στο φως της δημοσιότητας το Reuters τον περασμένο μήνα, μιας 49χρονης ανύπαντρης μητέρας απ’ το Τόκιο που μαζί με την 11χρονη κόρη της γεμίζουν παγούρια και πλαστικά μπουκάλια από μια βρύση του πάρκου επειδή ο δήμος τους έκοψε το νερό, είναι σήμερα όλο και πιο συχνές στην Ιαπωνία. Η Ριρίκο δεν είναι άνεργη. Δουλεύει παρτ τάιμ νοσηλεύτρια σε νοσοκομείο του Τόκιο, όμως τα λεφτά του πενιχρού μισθού της δεν της φτάνουν για να πληρώσει τον λογαριασμό του νερού, ενώ είναι αναγκασμένη να περιμένει το επίδομα της κοινωνικής πρόνοιας. Σημειώνεται ότι πέρσι τέτοια εποχή, επικαλούμενη ελλειμματικά ταμεία, η κυβέρνηση προχώρησε σε «γενναίες» περικοπές των κοινωνικών επιδομάτων. Έτσι, η στρατιά των εργαζόμενων νεόπτωχων της χώρας μεγαλώνει... Με ποσοστό φτώχειας στο 16%, η Ιαπωνία βρίσκεται ήδη στην έκτη χειρότερη θέση ανάμεσα στις 34 χώρες του ΟΟΣΑ, ένα σκαλί μάλιστα μπροστά απ’ τις ΗΠΑ. Η παιδική φτώχεια στις εργαζόμενες μονογονεϊκές οικογένειες είναι μακράν η χειρότερη στο κλαμπ των ανεπτυγμένων -με ποσοστό άνω του 50%-, καθιστώντας την Ιαπωνία τη μόνη ανεπτυγμένη χώρα που δεν έχει καταφέρει να μειώσει το ποσοστό της φτώχειας στη συγκεκριμένη κοινωνική ομάδα. Είναι χαρακτηριστικό πως από το 1997 μέχρι σήμερα, ο αριθμός των μερικώς
ΙΑΠΩΝΙΑ
«Ισοδύναμα μέτρα»... Με ανάλογο τρόπο, η κυβέρνηση Άμπε κάνει παιχνίδι με τις μεγάλες επιχειρήσεις, «επιδοτώντας» την κερδοφορία τους με ολοένα και μεγαλύτερες φοροαπαλλαγές. Το πλάνο της προβλέπει σταδιακή μείωση του εταιρικού φόρου απ’ του χρόνου. Η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι το μέτρο είναι «αναγκαίο» για να ξεκολλήσει η στάσιμη ιαπωνική οικονομία. Ύστερα από σύσκεψη με τους υπουργούς Δημόσιων Οικονομικών και Οικονομίας Τάρο Άσο και Ακίρα Αμάρι, ο πρωθυπουργός Άμπε εξήγγειλε πρόσφατα σχέδιο μείωσης της φορολογίας των επιχειρήσεων, με στόχο να πέσει κάτω απ’ το 30% τα επόμενα χρόνια. Όπως είπε, η «τρύπα» που θα προκύψει στα φορολογικά έσοδα θα καλυφθεί με τη λήψη… «ισοδύναμων μέτρων». Για το ποια θα είναι αυτά, η κυβέρνηση έδωσε πριν λίγο καιρό το «στίγμα» της: Τον Απρίλιο αύξησε τον ΦΠΑ κατά τρεις μονάδες, απ’ το 5% στο 8%. Ήταν η πρώτη αύξηση ύστερα από 17 χρόνια. Η πρόθεσή της είναι να πάει στο 10%, αλλά η τελική απόφαση αναβάλλεται για τον Δεκέμβριο λόγω του φόβου ότι θα υπάρξουν έντονες αντιδράσεις. Ήταν ένα μέτρο που κατήγγειλε με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο το Κομμουνιστικό Κόμμα (JCP), κάνοντας λόγο για μια «εξωφρενική αύξηση που περιφρονεί τον θυμό, την ανησυχία και τις αντιρρήσεις του λαού ενάντια στην αύξηση της φορολογίας».
απασχολούμενων, των ανθρώπων που έπεσαν στον λάκκο των «ελαστικών μορφών εργασίας» στη Χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου, έχει αυξηθεί κατά 70%, φθάνοντας τα 19,7 εκατομμύρια, δηλαδή στο 38% του εργατικού δυναμικού της χώρας!
Η Ακροδεξιά παίρνει πόντους Σε ένα τέτοιο κοινωνικό περιβάλλον δεν αποτελεί έκπληξη το ότι η Ακροδεξιά παίρνει συνεχώς πόντους. Στις περιφερειακές εκλογές του περασμένου Φεβρουαρίου, ο υποψήφιός της Τόσιο Ταμογκάμι, πρώην αρχηγός της πολεμικής αεροπορίας, αναδείχθηκε τέταρτος στην περιφέρεια του Τόκιο, ανάμεσα σε 16 άλλους υποψήφιους. Το ποσοστό 12% που συγκέντρωσε αντιστοιχεί σχεδόν στο ένα τρίτο των ψήφων με τις οποίες εκλέχθηκε ο Γιοΐτσι Μασαζούε, ο «επίσημος» υποψήφιος της κυβέρνησης. Ο Ταμογκάμι σέρνει ένα «μαύρο» παρελθόν πίσω του. Το 2008 εκδιώχθηκε από την ηγεσία της πολεμικής αεροπορίας εξαιτίας ενός άρθρου του με το οποίο αρνούνταν τις θηριωδίες της Ιαπωνίας στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Στο ίδιο κείμενο ισχυρίζονταν ότι η Ιαπωνία «εξαπατήθηκε» και οδηγήθηκε στον πόλεμο από τις ΗΠΑ, την Κίνα και την... «παγκόσμια κομμουνιστική συνωμοσία» και καλούσε τους συμπατριώτες του «να πάρουν πίσω την ένδοξη ιστορία της Ιαπωνίας». Μετά το τέλος της στρατιωτικής καριέρας του, ο Ταμογκάμι ίδρυσε την Γκανμπάρε Νίπον (σε ακριβή μετάφραση «Βάλε τα δυνατά σου Ιαπωνία!») μια ακραία εθνικιστική πολιτική οργάνωση, στην ατζέντα της οποίας υπάρχουν μέτρα για τον πε-
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 6 IOYΛIOY 2014
ΑΠΟ ΤΟΝ ΝΙΚΟ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗ n.kyriakidis@avgi.gr
ΚΟΣΜΟΣ
νεοφιλελευθερισμό ζιονισμό ριορισμό της μετανάστευσης και άρνηση του δικαιώματος ψήφου στους αλλοδαπούς. Η Γκανμπάρε διοργάνωνε τακτικά τα τελευταία χρόνια διαδηλώσεις έξω από το κτήριο της Δίαιτας, της ιαπωνικής Βουλής, όπου πολλοί ξένοι αλλά και Ιάπωνες πολίτες κορεατικής και κινεζικής καταγωγής, προπηλακίστηκαν και κακοποιήθηκαν από οπαδούς της. Η πολιτική εκστρατεία του Ταμογκάμι βασίστηκε σε μεγάλο βαθμό στο Ίντερνετ και στα social media. Στις προεκλογικές συγκεντρώσεις και τις άλλες δημόσιες εμφανίσεις του, συνοδεύονταν συχνά από διασημότητες και νεαρές όμορφες γιαπωνέζες ντυμένες στα λευκά, ενώ ο ίδιος συνήθιζε να χαιρετά το πλήθος στρατιωτικά. Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, ο ένας στους τέσσερις ψηφοφόρους του είναι νέος 20-30 ετών κι απ’ αυτούς οι τρεις στους τέσσερις είναι άνδρες... Ο Ταμογκάμι δηλώνει «ιδεολογική συγγένεια» με τον Άμπε: «Σε σχέση με το πώς βλέπουμε την Ιστορία και το έθνος μας, πιστεύω ότι ουσιαστικά μοιραζόμαστε την ίδια ιδέα, ότι δηλαδή η Ιαπωνία δεν είναι μια τόσο διαβολική χώρα σε σύγκριση με άλλα έθνη», είχε δηλώσει ο πρώην στρατιωτικός. Και ο πρωθυπουργός απέδειξε στην πράξη τη «συγγένειά» τους αυτή. Διόρισε ένα απ’ τα υψηλόβαθμα στελέχη του ακροδεξιού πολιτικού, τον συγγραφέα Ναόκι Γιακούτα, στο διοικητικό συμβούλιο της κρατικής ραδιοτηλεόρασης ΝΗΚ. Ο διορισμός προκάλεσε μάλιστα την έντονη αντίδραση της αμερικανικής πρεσβείας στο Τόκιο, καθώς ο Γιακούτα είχε υποστηρίξει στις προεκλογικές συγκεντρώσεις της Γκανμπάρε ότι οι Αμερικανοί κατασκεύασαν τα εγκλήματα πολέμου κατά της Ιαπωνίας στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο για να καλύψουν τις δικές τους θηριωδίες... «Το εκλογικό αποτέλεσμα στην περιφέρεια
47
Από τις μεγάλες αντικυβερνητικές διαδηλώσεις στο Τόκιο κατά της αλλαγής του Συντάγματος
του Τόκιο είναι ακόμα μια ένδειξη ότι η άνοδος της εθνικιστικής Δεξιάς στην Ιαπωνία είναι πραγματική κι όχι απλά προπαγάνδα της Κίνας. Πρόκειται για μια πολύ ανησυχητική τάση», σημειώνει ο Γιου Τιεγιούν υποδιευθυντής του Κέντρου Διεθνών και Στρατηγικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Πεκίνου και επισκέπτης καθηγητής στο Εθνικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Πολιτικών Μελετών του Τόκιο.
Λαϊκό μέτωπο Μέσα στη χώρα, η λαϊκή αντίδραση μπορεί να είναι χαμηλών τόνων, αλλά δεν έχει πάψει να σημειώνει επιτυχίες. Στις αρχές του χρόνου, εξελέγη δήμαρχος στην πόλη Νάγκο, της Οκινάουα, ο Ιναμίν Σουζούμου. Ήταν υποψήφιος με το μέτωπο που αγωνίζεται κατά της εγκατάστασης νέων αμερικανικών στρατιωτικών βάσεων στην περιοχή. Ο Σουζούμου υποστηρίχθηκε από τα κόμματα της αντιπολίτευσης, συμπεριλαμβανομένου του Κομμουνιστικού Κόμματος, κατατροπώνοντας τον υποστηριζόμενο από την κυβέρνηση φιλοαμερικανό αντίπαλό του, νικώντας τον μάλιστα από τον πρώτο γύρο της ψηφοφορίας με ποσοστό 56%. Το αποτέλεσμα χαιρέτισε ο γραμματέας του JCP Καζούο Σίι χαρακτηρίζοντάς το ιστορική νίκη για τον λαό της Οκινάουα και καλώντας την κυβέρνηση του Τόκιο να εγκαταλείψει τα σχέδιά της για κατασκευή νέας αμερικανικής βάσης στη Νάγκο. Στη διακήρυξη του 28ου συνεδρίου του Κομμουνιστικού Κόμματος, που έγινε τον Ιανουάριο, αναφέρεται ρητά πως η αντιπαράθεση με το κυβερνών Φιλελεύθερο Κόμμα θα εξελιχθεί σε πλήρη κλίμακα την επόμενη περίοδο με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που δεν υπήρχαν μέχρι τώρα. Ο Σίι έχει υποσχεθεί ό,τι το κόμμα θα κάνει ότι είναι δυνατόν για να συντρίψει τα σχέδια του Άμπε να αλλάξει τον ρόλο και τον χαρακτήρα των ιαπωνικών ενόπλων δυνάμεων όπως αυτός ορίζεται από το μεταπολεμικό πασιφιστικό Σύνταγμα της χώρας.
Oι «μετριοπαθείς» της Συρίας δεν είναι τόσο μετριοπαθείς στο Ιράκ ΤΟΥ ΡΟΜΠΕΡΤ ΦΙΣΚ*
Ο Θεός να έχει καλά τον Μπάρακ Ομπάμα που βρήκε κάποιους «μετριοπαθείς» αντάρτες στην Συρία. Αρκετά μετριοπαθείς για να τους προμηθεύσει με όπλα και εκπαίδευση ύψους 500 εκατ. δολαρίων. Το Κογκρέσο, βλέπετε, θέλει να εξοπλίσει αυτούς τους θαρραλέους μαχητές της ελευθερίας. Και ο Ομπάμα, έχοντας στείλει τους δικούς του «300 της Σπάρτης» στο Ιράκ να βοηθήσουν τον Νούρι Αλ Μαλίκι να πολεμήσει τους εκεί αντάρτες, χρειάζεται να στείλει βοήθεια στους αντάρτες της Συρίας - αν και οι περισσότεροι εξ αυτών είναι στην ίδια πλευρά με τους αντάρτες στο Ιράκ που ο Ομπάμα θέλει να ηττηθούν από τον Μαλίκι. Περίπλοκο; Σίγουρα. Άρα, ας εξηγηθούμε. Ποιοι είναι οι «μετριοπαθείς» που θέλει να εκπαιδεύσει και να εξοπλίσει ο Ομπάμα; Δεν τους κατονομάζει - και δεν μπορεί να το κάνει, γιατί οι αυθεντικοί «μετριοπαθείς» που η Αμερική ορκίστηκε να οπλίσει (με τη βοήθεια της CIA, των Βρετανών, της Σαουδικής Αραβίας, του Κατάρ και της Τουρκίας) ήταν ο λεγόμενος Ελεύθερος Συριακός Στρατός (Free Syrian Army - FSA) που αποτελούνταν κυρίως από στρατιωτικούς του Άσαντ που αυτομόλησαν. Αλλά ο FSA -σύντομη αγάπη του Τζον Μακέην μέχρι που ανακάλυψε πως φωτογραφήθηκε δίπλα σ’ έναν μαχητή της Αλ Κάιντα στη βόρεια Συρία- έχει αποσυντεθεί. Οι άντρες του FSA πήγαν σπίτια τους, το γύρισαν στους μουσάτους Ισλαμιστές του Νουσρά ή του Ισλαμικού Κράτους στο Ιράκ και τη Συρία (ISIS) -ή όπως είναι το τελευταίο ακρωνύμιο, το Ισλαμικό Κράτος στο Ιράκ και το Λεβάντε (Isil)- ή επέστρεψαν στον κυβερνητικό στρατό και μάχονται για τον Άσαντ, ξανά. Μαχητές της Ελευθερίας σου λέει! Δεν τους δόθηκαν αρκετά όπλα, μας λένε. Τώρα θα πάρουν περισσότερα. Και χωρίς αμφιβολία θα τα πουλήσουν - όπως έκαναν με την τελευταία παραλαβή. Άλλωστε, είναι μια από τις θλιβερές αλήθειες του πολέμου πως όποτε ένα όπλο περνάει τα σύνορα, δεν συμβολίζει πίστη σε μια ιδέα αλλά ρευστό χρήμα...
Αναζητώντας τους «μετριοπαθείς»... Δώστε σε έναν άνδρα του FSA -αν μπορέσετε να βρείτε κανέναν- ένα αντιαεροπορικό βλήμα και θα πουληθεί στον μεγαλύτερο πλειοδότη. Σε όλους τους εμφυλίους που έχω καλύψει, δεν έχω δει ποτέ όπλο στα χέρια της μυστικής αστυνομίας που να μην το έχει αγοράσει από κάποιον άλλο. Σε μια ντροπιαστική συνέντευξη στο Channel 4, ο Βρετανός υπουργός Άμυνας παραδέχθηκε πως τα όπλα που δώσαμε στους Σύρους αντάρτες έπεσαν στα χέρια των «κακών». Πώς ελέγχεις όλους εκείνους τους οποίους εξοπλίζεις; Πώς τους αφήνεις με ένα προσωπικό μη επανδρωμένο αεροσκάφος αν θες να είσαι σίγουρος ότι δεν θα το πουλήσουν; Πέραν τούτου, πως βρίσκεις έναν «μετριοπαθή» αυτές τις ημέρες στον πόλεμο της Συρίας; Oι ισλαμιστές αντάρτες παλεύουν
μέχρι θανάτου. Δεν τους λες «μετριοπαθείς». Και -σύμφωνα με την επίμονη πραγματικότητα- πρόκειται για τους ίδιους ισλαμιστές που απειλούν το ιρακινό κράτος. Και ακριβώς για να γίνουν τα πράγματα ακόμη πιο περίπλοκα, ο Μαλίκι έχει μόλις ευχαριστήσει τους άντρες του Άσαντ για τις εναέριες επιθέσεις στους δικούς του αντάρτες στα σύνορα Ιράκ - Συρίας με την αιτιολογία ότι η Συρία και το Ιράκ είναι «φίλοι». Aς πούμε λοιπόν αλήθειες. Ό,τι έχει απομείνει από τον FSA πολεμάει τους ισλαμιστές του ISIS και ISIL. Το ίδιο και οι Κούρδοι αντάρτες στη βόρεια Συρία. Το ίδιο και κάποιοι αντάρτες από τα χωριά. Και οι Σύροι υποπτεύονται πως αυτό είναι και το σχέδιο του Ομπάμα: να εξοπλίσει τους αντι-ισλαμιστές Σύρους αντάρτες να πολεμήσουν τους υποστηρικτές αντάρτες της Αλ Κάιντα και έ-
τσι -έμμεσα- να διατηρήσουν και τα δύο καθεστώτα του Μαλίκι και του Άσαντ στην εξουσία.
Ίδιος εχθρός Το πρόβλημα είναι πως ο Ομπάμα πρέπει να το κάνει αυτό δίχως να αποκαλύψει πως η συρο-ιρακινή μάχη ενάντια στους σουνίτες, είναι η ίδια. Δηλαδή, ο πόλεμος του συριακού στρατού του Άσαντ (με τη χρήση ρώσικων αεροσκαφών) έχει τον ίδιο ακριβώς εχθρό που έχει κι ο στρατός του Μαλίκι, ο οποίος σύντομα θα υποβοηθηθεί (αν πιστέψουμε όσα είπε στο αραβικό BBC) από ρωσικά αεροσκάφη. Με άλλα λόγια, ο Άσαντ δεν έχει μόνο τη δημόσια στήριξη της Μόσχας, έχει και την μυστική υποστήριξη της Ουάσινγκτον (και κατά συνέπεια βέβαια του Ισραήλ). Για ποιον άλλο λόγο άλλωστε θα έλεγε ο Λευκός Οίκος πως τα χρήματα για τους Σύρους «μετριοπαθείς» θα βοηθούσαν «να αντιμετωπιστούν οι τρομοκρατικές απειλές» όπου ως «τρομοκράτες» περιγράφει ο Άσαντ τους εχθρούς του. Αλλά βέβαια, ο Ομπάμα πρέπει να συνεχίζει να αποκαλεί τον Άσαντ «σκληρό δικτάτορα». Όλο αυτό βέβαια είναι δύσκολο να το εξηγήσουμε στις ειδήσεις... Οπότε συνεχίζουμε να επαναλαμβάνουμε τη λέξη «μετριοπαθείς». Ξανά και ξανά, και ξανά...
*Δημοσιεύθηκε στην Independent στις 27.6.2014 ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΓΙΑΜΑΛΗ
48 ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΝΤΑΙΟ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΙΔΗ
Αυτές είναι οι πρώτες αράδες του πρώτου άρθρου που φιλοξενεί το μεγάλο ένθετο αφιέρωμα (86 σελίδες) της «Ουνιτά» με το οποίο η εφημερίδα τίμησε την επέτειο από τον ξαφνικό θάνατο του σπουδαίου ευρωκομμουνιστή ηγέτη. Το κείμενο είναι του Αλφρέντο Ράιχλιν, που υπήρξε ένα από τα επιφανέστερα στελέχη του ΙΚΚ της γενιάς Μπερλινγκουέρ. Στις επόμενες σελίδες παρελαύνουν με άρθρα ή συνεντεύξεις τους κι άλλα γνωστά στελέχη του κόμματος που έπαιξαν ιδιαίτερο ρόλο στη μεταΜπερλινγκουέρ περίοδο, όπως ο σημερινός πρόεδρος της Δημοκρατίας (ο άνθρωπος που έσωσε την Ιταλία από τον λαίλαπα Μπερλουσκόνι - ένας ήρωας) Τζόρτζιο Ναπολιτάνο, ο Μάσιμο Ντ’ Αλέμα, ο Βάλτερ Βελτρόνι, ο Ακίλε Οκέτο, ο θεωρητικός Τζουζέπε Βάκα, ο Αντόνιο Τατό και πολλοί άλλοι. Και ύστερα είναι οι φωτογραφίες: με το σακάκι του και τη γραβάτα του, στους διαδρόμους των γραφείων του κόμματος, πάντα με ένα μάτσο χαρτιά στο χέρι, ή στο πάλκο, μπροστά σε εκατομμύρια κόσμο, ή σε φάμπρικες, να μιλάει με τους εργάτες, ή στο πανεπιστήμιο, μπροστά σε ένα ανήσυχο και όχι πάντα φιλικό ακροατήριο. Σχεδόν πάντα χαμογελαστός, αλλά με ένα χαμόγελο που δεν φανέρωνε ανεμελιά ή αφέλεια ή πολιτικαντισμό. Με τις ρυτίδες του στο μέτωπο, βαθιές, να συγκεντρώνουν λες πάνω τους τη δύσκολη πορεία ενός κόμματος που δεν προσπάθησε ποτέ να πάρει εύκολα την εξουσία. Και με εκείνη την έμφυτη γοητεία του που τόσο άρεσε στις γυναίκες και που προκαλούσε τον σεβασμό των ανδρών. Πουθενά δεν τον βλέπεις να ξεκαρδίζεται στα γέλια, πουθενά δεν τον βλέπεις να είναι επιθετικός, πουθενά δεν είναι είρωνας. Διηγείται γι’ αυτόν μια χαριτωμένη ιστορία ο Μάσιμο Ντ’ Αλέμα, τότε γραμματέας της Νεολαίας του κόμματος. Είναι σε ένα ξενοδοχείο, κατεβαίνουν στο λόμπι για καφέ και εκεί συναντούν την ομάδα της Γιουβέντους. Αμέσως οι ποδοσφαιριστές τον κυκλώνουν, ανάμεσα στα αστέρια αυτός είναι το μεγαλύτερο αστέρι. Οι ποδοσφαιριστές τον ρωτάνε αν αληθεύει ότι είναι οπαδός της ομάδας τους. Οποιοσδήποτε πολιτικός στη θέση του, λέει ο Ντ’ Αλέμα, θα χαμογελούσε συγκαταβατικά και θα έδινε την εντύπωση ότι ναι, κάτι τέτοιο συμβαίνει, προκειμένου να κερδίσει την εύνοιά τους. Ο Μπερλινγκουέρ όμως, όχι, είμαι με την ομάδα της πατρίδας μου, τους είπε, ήσυχα χωρίς φανατισμούς, αλλά και χωρίς τη διάθεση να τους κολακέψει. Σχεδόν όλοι οι αρθρογράφοι, καθένας με τον τρόπο του, συμφωνούν ότι ο Μπερλινγκουέρ έκανε ορισμένα πράγματα όσον αφορά την κομματική πορεία της ιταλικής -αλλά και ευρωπαϊκής- Αριστεράς που έσωσαν όχι μόνο την τιμή της και το καλό της όνομα, αλλά και την ίδια την προσωπικότητά της. Σε αντίθεση με την
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 6 ΙΟΥΛΙΟΥ 2014
ΠΕΡΙΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ
Ενρίκο Μπερλινγκουέρ, τριάντα χρόνια μετά «Ο χρόνος που πέρασε από τον θάνατο του Ενρίκο Μπερλινγκουέρ δεν είναι και τόσος πολύς. Τριάντα χρόνια. Αλλά σε αυτά τα τριάντα χρόνια αυτό που άλλαξε, έτσι όπως δεν συνέβαινε εδώ και αιώνες, είναι ο κόσμος. Πρόκειται για μια αλλαγή που μπορεί να συγκριθεί μόνο με τις μεγάλες γεωγραφικές ανακαλύψεις ή με το πέρασμα από τον αγροτικό κόσμο στη βιομηχανική επανάσταση. Σε αυτά τα τριάντα χρόνια μια άλλη επανάσταση, αυτή της ψηφιακής και οικουμενικής επικοινωνίας, άλλαξε τις αν-
γαλλική και την ισπανική Αριστερά, που λίγα χρόνια μετά καταποντίστηκαν, η ιταλική Αριστερά, αν και μέσα από πολλαπλές διασπάσεις και αστοχίες και τραυματικές ρήξεις, κατάφερε να προσαρμοστεί, να επιβιώσει και να προσπαθεί να βρει τον δικό της δρόμο στη σημερινή Ευρώπη της πλειοψηφίας των συντηρητικών κομμάτων και της λιτότητας. Όπως το μεγάλο μάθημα του Ιστορικού Συμβιβασμού. Ο Μπερλινγκουέρ, απορρίπτοντας ουσιαστικά τη λενινιστική αντίληψη περί εφόδου στην εξουσία, παίρνει μαθήματα από τη τραγωδία της Χιλής και καταλαβαίνει ότι πρέπει να διεκδικήσει την εξουσία μονάχα αν έχει την υποστήριξη ενός πλατιού κοινωνικού και πολιτικού μπλοκ, ενός μπλοκ που πρέπει να συγκροτείται «τόσο από τα ψηλά όσο και από τα χαμηλά». Η ηθελημένη επιλογή της λέξης «συμβιβασμός», που τόσο τάραξε -και, φευ, εξακολουθεί να ταράζει- τους αριστεριστές και σταλινικούς κάθε είδους, άνοιξε νέους δρόμους στην σκέψη και στην αντίληψη για μια σύγχρονη, ανανεωτική και ανανεωμένη Αριστερά. Μετά τον Ιστορικό Συμβιβασμό, όσα αριστερά κόμματα προσπαθούν να αγγίξουν την εξουσία από μόνα τους, βασισμένα στην αυτάρκειά τους, είτε εθελοτυφλούν
είτε λένε ψέματα στον κόσμο. Όπως οι αποστάσεις που πήρε από τη νοοτροπία και τις αντιλήψεις του υπαρκτού σοσιαλισμού. Χωρίς να φτάσει στην απόλυτη και μεγάλη ρήξη (λέγεται ότι φοβόταν ενδεχόμενη διάσπαση του κόμματος), ο Μπερλινγκουέρ έκοψε τις γέφυρες με τον νεοσταλινικό, δογματικό και γραφειοκρατικό χαρακτήρα των κυβερνητικών κομμάτων της ΕΣΣΔ και των δορυφόρων της, πολύ πριν αρχίσει να διαφαίνεται η κατάρρευσή τους. Με αυτό τον τρόπο έδωσε μια άλλη εικόνα της Αριστεράς, αποσυνδεδεμένη από μια παράδοση που είχε γίνει τροχοπέδη και βραχνάς. Όπως η αντίληψή του για την ηθική της πολιτικής. Η εμμονή στην ιδέα της δημοκρατίας, η αντίληψη ότι το μέλλον δεν μπορεί να επαφίεται στις βολονταριστικές επιδιώξεις κάποιων επαναστατημένων ομάδων ή προσώπων, αλλά σε συλλογικές προσπάθειες, οδήγησε στη πρόταση για μια «δημοκρατική εναλλακτική λύση», η οποία θα συγκεντρώνει «τις καλύτερες ενέργειες της ιταλικής δημοκρατίας, ικανούς και τίμιους ανθρώπους από διάφορα κόμματα αλλά και εκτός κομμάτων». Και όταν μιλούσε στους μονίμως επαναστατημένους φοιτητές, δεν τους χάιδευε τα αυτιά: μην γκρεμίζετε τίποτα, τους έ-
θρώπινες συνήθειες. Επιπλέον, με την εμφάνιση στη σκηνή νέων λαών, έπαιρνε τέλος η κυριαρχία αιώνων της Ευρώπης στην οποία εμείς, οι σύντροφοι του Μπερλινγκουέρ, γεννηθήκαμε: το δημοκρατικό κράτος, τα ατομικά δικαιώματα, η κοινωνική δικαιοσύνη, το εργατικό κίνημα, η ιδέα του σοσιαλισμού. «Ξεκινώ από εδώ. Διότι ζω στον κόσμο του σήμερα και αναρωτιέμαι ποιο σημάδι μπορεί να άφησε ο Μπερλινγκουέρ στη σημερινή δύσκολη ιταλική πολιτική ζωή».
λεγε, αν προηγουμένως δεν έχετε βρει τι θα αντικαταστήσει το ερείπια. Και η κατεύθυνση που έδινε στα συνδικάτα δεν ήταν αυτή της συντεχνιακής ικανοποίησης των πάντων, αλλά μιας αγωνιστικής κινητοποίησης που λάβαινε κάθε φορά σοβαρά την πραγματικότητα, ακόμα και τις αντικειμενικές δυσκολίες που οδηγούσαν π.χ. στην απόλυση χιλιάδων εργαζομένων της Φίατ. «Το ηθικό ζήτημα είναι σήμερα το πιο σημαντικό ζήτημα» λέει τον Νοέμβριο του 1980 σε μια ταραγμένη συνεδρίαση της ηγεσίας του ΙΚΚ. Και αυτό το «ηθικό ζήτημα» δεν αναφερόταν μόνο στη διαφθορά σοσιαλιστών και χριστιανοδημοκρατών, αλλά και στη διαφθορά μιας ολόκληρης κοινωνίας. Αναφερόταν επίσης στον τρόπο να κάνεις πολιτική χωρίς λαϊκισμούς, χωρίς να δηλώνεις ότι κατέχεις την απόλυτη αλήθεια, χωρίς να θεωρείς όλους τους άλλους προδότες και ριψάσπιδες. Αναφερόταν, τέλος, σε μια σταθερή στάση απέναντι στους τρομοκράτες, σε όσους με τη δικαιολογία των «παράπλευρων απωλειών» περιφρονούσαν την αξία της ανθρώπινης ζωής προκειμένου να πραγματοποιήσουν τις επαναστατικές τους χίμαιρες. Όλοι σχεδόν οι αρθρογράφοι του αφιερώματος της «Ουνιτά» συμφω-
νούν ότι όταν στις 13 Ιουνίου 1984, δύο εκατομμύρια άνθρωποι συνόδευαν τον Μπερλινγκουέρ στην τελευταία του κατοικία, στο φέρετρο δεν ήταν ο αγαπημένος τους ηγέτης αλλά και η ίδια η ιδέα του κομμουνισμού για την Ιταλία. Ο Βελτρόνι διηγείται ότι πολλοί ήταν εκείνοι, λίγα χρόνια πριν την κατάρρευση του τείχους του Βερολίνου, που στη νεκρώσιμη ακολουθία είχαν ήδη συνειδητοποιήσει ότι είχε πεθάνει και η ιδέα του κομμουνισμού, έτσι όπως αυτή αναδείχθηκε στον εικοστό αιώνα, και ότι οι ήδη σημαντικές ρήξεις που είχε εγκαινιάσει ο Μπερλινγκουέρ έπρεπε να ακολουθηθούν από άλλες, εξίσου σημαντικές ρήξεις. Πράγματι, τα χρόνια που ακολούθησαν έδειξαν ότι όλα έπρεπε να αλλάξουν. Ότι ακόμα και οι πολιτικοί σχηματισμοί που εξακολουθούν να αυτοπροσδιορίζονται ως κομμουνιστικοί αδυνατούν να παίξουν ουσιαστικό ρόλο στα πολιτικά τεκταινόμενα. Είναι εκείνα τα χαρτιά που κρατούσε πάντα ο Μπερλινγκουέρ, είναι η εμμονή του στα ηθικά ζητήματα της πολιτικής, είναι ο ήπιος λόγος του και οι ρήξεις που τόλμησε, αυτά που ουσιαστικά, τριάντα χρόνια μετά τον θάνατό του, εξακολουθούν να φωτίζουν την πορεία μιας σύγχρονης ευρωπαϊκής Αριστεράς.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 6 ΙΟΥΛΙΟΥ 2014
ΓΡΑΜΜΑΤΑ&ΤΕΧΝΕΣ
49
Κλασική λογοτεχνία, τέλος ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΜΠΛΑΝΑ*
Η μετάφραση αποτελεί έναν από τους ισχυρότερους πυλώνες της ελληνικής λογοτεχνίας. Όπως έχει επανειλημμένως επισημανθεί, αποτελεί εν τέλει λογοτεχνικό είδος με τη δική του δημιουργική δυναμική. Αρκετά από τα μεταφρασμένα έργα είναι από καιρό ελληνικά. Δύσκολα θα μπορούσε να χαρακτηρίσει κανείς απλά μεταφράσεις τη Θεία Κωμωδία του Δάντη από τον Ν. Καζαντζάκη, την Έρημη Χώρα του Τ. Σ. Έλιοτ από τον Γ. Σεφέρη, το Αναζητώντας τον Χαμένο Χρόνο του Μ. Προυστ, από τον Παύλο Ζάννα, τον Μόμπι Ντικ του Χ. Μέλβιλ - από τον Α. Χριστοδούλου, τους Αδελφούς Καραμάζοβ του Φ. Ντοστογέβσκη από τον Ά. Αλεξάνδρου, τον Φάουστ του Γκαίτε α-
πό τον Π. Μάρκαρη, τον Θάνατο του Βιργιλίου του Χ. Μπροχ από τον Γ. Κεντρωτή και πολλά άλλα έργα, τα οποία χρειάστηκαν χρόνο, κόπο και βαθιά γνώση της λογοτεχνίας για να αναπλαστούν στα ελληνικά, πλουτίζοντας τη λογοτεχνία μας με ιδέες, συναισθήματα και εκφραστικούς τρόπους, πολύτιμους -αν όχι απαραίτητους- στην ανάπτυξή της. Είναι προφανές πως τέτοια έργα διαμόρφωσαν το γούστο των αναγνωστών και πλούτισαν την εργαλειοθήκη των συγγραφέων. Δεν θα ήταν άστοχο να λέγαμε πως, αν έλειπαν, η ελληνική λογοτεχνία θα περιοριζόταν στην επανάληψη στερεότυπων σχημάτων, μέχρι την πλήρη κατάρρευσή της στο επίπεδο της ρητορικής άσκησης. Άλλωστε η λογοτεχνία, όπως κάθε τέχνη, έχει χαρακτήρα παγκόσμιο. Τα παραπάνω είναι αυτονόητα, α-
ΠΟΙΗΤΙΚΟ ΑΝΘΟΛΟΓΙΟ
φού προκύπτουν από την εφαρμογή της στοιχειώδους λογικής στα πράγματα της λογοτεχνίας. Αυτονόητα, αλλά όχι για το ελληνικό κράτος ή τουλάχιστον για το ελληνικό κράτος όπως το κατάντησε μια μειοψηφική κυβέρνηση, που κρατά σε ομηρεία την ελληνική κοινωνία. Σήμερα, στην Ελλάδα των Μνημονίων, η φορολογική νομοθεσία θεωρεί τον μεταφραστή ελεύθερο επαγγελματία, δηλαδή πρόσωπο το οποίο ασκεί ελευθέριο επάγγελμα, προσφέρει υπηρεσίες, μισθώνει την εργασία του. Ο μεταφραστής είναι υποχρεωμένος να εκδίδει Απόδειξη Παροχής Υπηρεσιών. Οφείλει να καταθέτει περιοδικές δηλώσεις ΦΠΑ, να πληρώνει Τέλος Επιτηδεύματος, Εισφορά Αλληλεγγύης και φυσικά να καταβάλλει αγόγγυστα τα ιλιγγιώδη ποσά που του ζητά ο ΟΑΕΕ - εργαστεί δεν εργαστεί, έχει ή δεν έχει. Ας φανταστούμε, λοιπόν, έναν μεταφραστή ο οποίος αποφασίζει να εργαστεί σκληρά επί δύο έτη, για τη μετάφραση των Κάντος του Έζρα Πάουντ, του Τσάιλντ Χάρολντ του Μπάιρον, της Ιλιάδος, του Οδυσσέα του Τ. Τζόις ή όποιου άλλου κλασικού έργου. Το αποφασίζει διότι η πορεία του στα γράμματα δείχνει πως έχει τα προσόντα, διότι ο εκδότης τον εμπιστεύεται και διότι ο ίδιος δεν φείδεται χρόνου και κόπου, προκειμένου να προσφέρει στη γλωσσική του κοινότητα κάτι περισσότερο από μεταφράσεις ευχάριστων -πλην χαμηλής ποιότητας- βιβλίων. Ο άνθρωπος αυτός, για να αποκτήσει το νόμιμο δικαίωμα να μεταφράσει το συγκεκριμένο έργο, να εκχωρήσει την εκμετάλλευσή του στο εκδότη και να αμειφθεί, θα πρέπει να καταβάλει στο Ελληνικό Δημόσιο 8.000 ευρώ. Επειδή το βάρος είναι δυσβάσταχτο και αδύνατον να καλυφθεί από τον εκδότη, σε βαθμό που να προσφέρει στον μεταφραστή το ελά-
Η βιβλιογραφία των επομένων δεκαετιών θα είναι τόσο φτωχή σε μεταφράσεις κλασικών και σημαντικών λογοτεχνικών έργων, ώστε θα παρουσιάζει εικόνα πρωτοφανή για την ελληνική Ιστορία. Ίσως ανάλογη της εικόνας που παρουσίαζε η βιβλιογραφία μας στη διάρκεια του 18ου αιώνα
χιστο για την επιβίωσή του ποσό: 8000 + 10.000= 18.000 το λιγότερο εκδότης είναι, όχι εφοπλιστής- ο δυστυχής μεταφραστής επιστρέφει στη μετάφραση ευχάριστων -πλην χαμηλής ποιότητας- βιβλίων. Όσο για τον εκδότη, εγκαταλείπει τα «μεγαλεπήβολα» σχέδιά του για εμπλουτισμό της ελληνικής βιβλιογραφίας. Ιδού, λοιπόν, ένα ακόμα από τα παράδοξα, που διαψεύδουν τις αναπτυξιακές παραστάσεις των νεοφιλελεύθερων γελωτοποιών: Οι εκδότες είναι έτοιμοι να επενδύσουν στην παραγωγή ποιοτικών βιβλίων τα περιορισμένα ομολογουμένως κεφάλαιά τους. Οι μεταφραστές είναι έτοιμοι να δαπανήσουν -με ελάχιστη, αν χρειαστεί, αμοιβή- τις δυνάμεις τους στη μάχη με ποιοτικά κείμενα. Οι αναγνώστες είναι έτοιμοι να υποδεχθούν το καλύτερο βάζοντας το χέρι στη μονίμως νηστική τσέπη τους. Σαν να λέμε: Η οικονομική και πολιτισμική ανάπτυξη προ των πυλών! Τις πύλες όμως τις φυλάει ο Μολώχ του νεοφιλελευθερισμού ελληνικής
κοπής, ένα παράδοξο τέρας φτιαγμένο με την βαρβαρότητα της κλασικής Δεξιάς και τον αναλφαβητισμό της ημιθανούς -πλην ακόμα φαρμακερής- Σοσιαλδημοκρατίας. Αυτό το τερατώδες κατασκεύασμα έχει ήδη καταδικάσει την ελληνική λογοτεχνία σε μαρασμό. Απαγορεύει στους μεταφραστές να ασχοληθούν με τα σημαντικά έργα της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Απαγορεύει στους εκδότες να χρησιμοποιούν τους μεταφραστές που εκείνοι επιλέγουν. Στερεί από τους αναγνώστες τη δυνατότητα να διαβάσουν σημαντική λογοτεχνία. Η βιβλιογραφία των επομένων δεκαετιών θα είναι τόσο φτωχή σε μεταφράσεις κλασικών και σημαντικών λογοτεχνικών έργων, ώστε θα παρουσιάζει εικόνα πρωτοφανή για την ελληνική Ιστορία. Ίσως ανάλογη της εικόνας που παρουσίαζε η βιβλιογραφία μας στη διάρκεια του 18ου αιώνα. Βαρβαρότητα, άγνοια, αδιαφορία, ανικανότητα, παραλογισμός, αυτοματισμός; Τι σημασία έχει! Έτσι κι αλλιώς, ο νεοφιλελευθερισμός τα διαθέτει όλα. Και επιπλέον διαθέτει υποκρισία, αβυσσαλέα υποκρισία, αν σκεφτεί κανείς πως κάνει ότι δεν καταλαβαίνει -μετά από τόσες εκκλήσεις αξιοσέβαστων πνευματικών φορέων- το στοιχειώδες: Ο μεταφραστής, όπως και ο συγγραφέας, δεν προσφέρει υπηρεσίες, αλλά «ενοικιάζει»κάτι που είναι ιδιοκτησία του (το πρωτότυπο έργο ή τη μετάφρασή ΤΟΥ) στον εκδότη για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα ή και αριθμό αντιτύπων. Αυτό δα θα μπορούσε να το καταλάβει ο καθένας... Ε, ναι, λοιπόν. Και βαρβαρότητα και άγνοια, και αδιαφορία, και ανικανότητα, και αυτοματισμός, και παραλογισμός, και υποκρισία, απίστευτη υποκρισία. Κλασική λογοτεχνία, τέλος!
50
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 6 ΙΟΥΛΙΟΥ 2014
ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ
Μήπως να το σκεφτούμε; Μάλλον θα πρέπει μα αρχίσουμε να αναρωτιόμαστε στα σοβαρά: μήπως ο πρωθυπουργός της χώρας έχει το ακαταλόγιστο; Μήπως δηλαδή η εθελοδουλία του απ’ όπου εκπορεύεται μια ανυπολόγιστη καταστροφή δεν προέρχεται μόνο από έναν αλγεινό και ατιμωτικό για τη χώρα αμοραλισμό, αλλά και από μια κοινή, κοινότατη ηλιθιότητα με απαραίτητο καρύκευμα τον κουτσαβακισμό εκεί που θεωρεί ότι «τον παίρνει;» Αυθόρμητα αναρωτήθηκα γι’ αυτό, διαβάζοντας τα όσα είπε ο Σαμαράς στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο. Επαναλαμβάνω: στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Εκεί λοιπόν, υπερασπιζόμενος το «εθνικό έγκλημα» κατά τον απολύτως εύστοχο χαρακτηρισμό του Αλέξη Τσίπρα- της πώλησης σε ιδιώτες της «μικρής ΔΕΗ», αλλά και την πρόοδο διά της καταστροφής (άλλη διαστροφή αυτή), δεν αρκέστηκε στο γνωστό χυδαιολόγιο εναντίων «εκείνων» (λέγε με ΣΥΡΙΖΑ) που αντιστρατεύονται τη φυγή προς τα εμπρός ούτε στην αοριστολογική χυδαιολογία εναντίον του συνδικαλισμού. Δεν αρκέστηκε ούτε στους κουτσαβάκικους λεονταρισμούς επίδειξης πυγμής για την εφαρμογή της ακραίας θατσερικής και ρηγκανικής πολιτικής του, αποδεικνύοντας απώλεια αίσθησης του χώρου (χαρακτηριστικό δείγμα ηλιθιότητας) και των ανθρώπων στους οποίους απευθύνεται: στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Εκεί όμως που υπερέβη εαυτόν στην αδυναμία να συνειδητοποιήσει από ποιο βήμα ομιλεί, ήταν όταν, προκειμένου να προβάλει τα καλά της ιδιωτικοποίησης, αυτός ο υ-
Ο ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΑΡΙΟΣ
πεύθυνος της ανθρωπιστικής κρίσης στην χώρα του με τη δημιουργία ενός ολόκληρου σύμπαντος από ανθρώπινες τραγωδίες και από χιλιάδες αυτοκτονίες, προκειμένου λοιπόν να αποδείξει ότι είναι ωφέλιμο το ξεπούλημα των πάντων, όπως κατά τερατώδη ευφημισμό λέγονται οι ιδιωτικοποιήσεις, είπε το εξής αμίμητο επιχείρημα: «Από τον καιρό που αποκρατικοποιήθηκε ο ΟΤΕ οι Έλληνες απέκτησαν εύκολη πρόσβαση στο τηλέφωνο, παλιά περίμενες χρόνια». Άγαλμα το περιστέρι, όπως λένε και στην πατρίδα μου. Αν αυτό δεν εγείρει ερωτήματα περί τη νοητική συγκρότηση του πρωθυπουργού της χώρας, τότε τι άλλο μπορεί να εγείρει; Έχει πει κι άλλες φορές τέτοιες ηλιθιότητες ο Σαμαράς, όπως εκείνο το «δωρεάν Wi - Fi σε έξι μήνες» και άλλα παρεμφερή, αλλά ξεχάστηκαν ως μηδέποτε λεχθέντα. Δείγμα κι αυτό του «κύρους» τους, αλλά και των δυνατοτήτων του συστήματος να σκεπάζει τις βρομιές κάτω από το χαλί. Δείγμα όμως και της αδυναμίας των υπόλοιπων ημών να αντιληφθούμε την ψυχική και νοητική κατάσταση υγείας του κεντρικού πολιτικού προσώπου της χώρας. Δείγμα της αδυναμίας μας να αναρωτηθούμε και να μιλήσουμε γι’ αυτήν. Στο κάτω - κάτω, διάβολε, αφορά τη ζωή όλων μας το κατά πόσο έχει ο Σαμαράς συνείδηση της πραγματικότητας. Διότι αυτό το περί ΟΤΕ επιχείρημα που εξήλθε από το έρκος των οδόντων του (στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, επαναλαμβάνω για ακόμα μια φορά) θα πρέπει επιτέλους να μας προβληματίσει σοβαρότατα για το κατά πόσο ο Σαμαράς αντέχει
ΥΠΑΡΧΕΙ ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΚΑΝΑΒΟΥΡΗ kostaskanavuris @hotmail.com
«Από τον καιρό που αποκρατικοποιήθηκε ο ΟΤΕ οι Έλληνες απέκτησαν εύκολη πρόσβαση στο τηλέφωνο, παλιά περίμενες χρόνια». Άγαλμα το περιστέρι, όπως λένε και στην πατρίδα μου. Αν αυτό δεν εγείρει ερωτήματα περί τη νοητική συγκρότηση του πρωθυπουργού της χώρας, τότε τι άλλο μπορεί να εγείρει;
τις ψυχικές και νοητικές πιέσεις λόγω του αξιώματός του και εάν είχε βέβαια το κατάλληλο υπόβαθρο για να τις αντέξει. Διότι το επιχείρημα περί εύκολης πρόσβασης στο τηλέφωνο δείχνει πλήρη αδυναμία ιεράρχησης επιχειρημάτων, πλήρη αδυναμία κατανόησης της σοβαρότητας της κατάστασης, πλήρη αδυναμία για στοιχειώδη ανάλυση των ιδίων του των πολιτικών αποτελεσμάτων εφαρμογής και πλήρη αδυναμία -πάνω από όλα- συνείδησης του «σώματος» (που είναι κάτι πολύ διαφορετικό από την έννοια του ασύντακτου «κοινού») στο οποίο απευθύνεται. Αν αυτά δεν είναι χαρακτηριστικά ηλιθιότητας, τότε τι είναι; Έχω την αίσθηση ότι μόνο η τυπική, καθώς πρέπει, πολιτική ευγένεια (αλλά και δείγμα συνείδησης χώρου) των ευρωβουλευτών εμπόδισε από το να τρανταχτεί η αίθουσα από τα χάχανα. Αν τα πράγματα δεν ήταν τόσο τραγικά σοβαρά, θα έπρεπε πάραυτα να απονεμηθεί στον Έλληνα πρωθυπουργό «εύθυμος μνεία» για την ιλαρότητα της παρουσίας του. Φυσικά, ούτε που το κατάλαβε ο Σαμαράς. Και πώς να το καταλάβει ο άνθρωπος που έχει μπλέξει (άλλη αδυναμία συνείδησης εννοιών) τον πολιτικό κουτσαβακισμό του πρώτου προσώπου (θα κάνω, θα ράνω κ.λπ.), με την αποφασιστικότητα και τον πολιτικό γραψαρχιδισμό (του να μην παρίστασαι σχεδόν ποτέ στη Βουλή και ποτέ στην ώρα του πρωθυπουργού, αλλά και να γυρνάς την πλάτη σου στον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης την ώρα που μιλάει από το βήμα του Κοινοβουλίου «για να μη γελάσεις» με τα όσα λέει), με το αγέρωχο (παρά λίγο να πω αβέρωφο) στυλ εξουσίας.
Λοιπόν: Είναι σοβαρή ένδειξη ηλιθιότητας όχι τόσο το επιχείρημα περί εύκολης πρόσβασης στο τηλέφωνο όσο η αδυναμία συνείδησης ότι απευθύνεται στο σώμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Σε μια συγκροτημένη πανσπερμία εκατοντάδων ανθρώπων μιας χαώδους απεραντοσύνης απόψεων, δυνατοτήτων, επιδιώξεων, επιπέδων. Σε μια απίστευτη ποικιλομορφία κουλτούρας (με την καθολική έννοια της κουλτούρας), γνωστικών αντικειμένων, πολιτικών επιδιώξεων, οικονομικών απόψεων και ιδεολογικών διαφορών. Σε μια πανσπερμία ανθρώπων που εκπροσωπούν επιτέλους εκατοντάδες εκατομμύρια πολιτών από διαφορετικούς λαούς και έθνη. Κι εσύ να τους απευθύνεσαι σαν να μιλάς σε κλειστή συγκέντρωση στελεχών (ούτε καν μελών) της τοπικής οργάνωσης της Νέας Δημοκρατίας Πύλου ή σε ακροατήριο δέκα γερόντων στην Άνω Πετρομαγούλα, επιπέδου «εμείς, παιδάκι μου, έτσι τα βρήκαμε, έτσι θα τ’ αφήσουμε». Δεν έχουμε να κάνουμε με την ατιμωτική γελοιότητα του επαρχιωτισμού. Έχουμε να κάνουμε με την τραγικά ακούσια (λόγω μειωμένων νοητικών και ψυχικών δυνατοτήτων) για τη χώρα διάσταση της γελοιότητας απ’ όπου απορρέει η εφαρμοζόμενη πολιτική. Συνεπώς θα πρέπει με άλλους όρους να σκεφτούμε και την περιφρόνηση του Σαμαρά στο Κοινοβούλιο, άρα και στον ελληνικό λαό. Βεβαίως η αδυναμία συνείδησης της φρίκης που προκαλεί, δεν αποτελεί άλλοθι λόγω ηλιθιότητας. Αποτελεί μια ακόμα αιτία απομάκρυνσης από τη διακυβέρνηση της χώρας.
http://www.vivliothekarios.blogspot.gr
Ο ΔΟΛ και οι βιβλιοθήκες Η ιστορία είναι παλιά και γνωστή στους παροικούντες την Ιερουσαλήμ: υπήρξε εποχή που η πολιτική βιβλιοθηκών στην Ελλάδα ανεβοκατέβαζε πολιτικούς στον υπουργικό θώκο του υπουργείου Παιδείας. Ετούτο φαντάζει εξωπραγματικό σήμερα, που τα πάντα έχουν παραχωρηθεί στην ελεήμονα δράση του Ιδρύματος Νιάρχου, οι λόγοι όμως που το... κυβερνητικό ασανσέρ είχε δουλειά δεν ήταν ούτε πολιτικοί ούτε εκπαιδευτικοί, αλλά καθαρά επιχειρηματικοί, διαπλεκόμενα επιχειρηματικοί. Ένα από τα σημαντικότερα πειράματα στην εκπαιδευτική μας πολιτική των τελευταίων δεκαετιών ήταν αυτό της εισβολής των βιβλιοθηκών στα σχολεία, ένα αρκετά φιλόδοξο, καινοτόμο για τα εκπαιδευτικά μας ήθη, αλλά και ακριβό πρόγραμμα των τελών της δεκαετίας του ‘90 και των
αρχών της δεκαετίας του 2000. Το πρόγραμμα των σχολικών βιβλιοθηκών αποτέλεσε την «αγορά του αιώνα» στον χώρο του βιβλίου (αρκετά δισ. δραχμές), έσωσε και εξαφάνισε εκδότες, που στριμώχτηκαν (πολλές φορές «άκομψα») στους διαδρόμους υπουργείων και ιδρυμάτων για να εξασφαλίσουν μερικές χιλιάδες παραγγελίες. Οι παλιές ιστορίες αναφύονται τον τελευταίο καιρό, προφανώς όχι τυχαία: η διάλυση ενός σημαντικού τμήματος του μεταπολιτευτικού συστήματος ανοίγει τα στόματα. Πριν λίγους μήνες, σε ανάρτηση στο blog* του ο Γιάννης Πανάρετος αναφέρθηκε στη διαχείριση των κοινοτικών προγραμμάτων και τον θεσμικό και παραθεσμικό ρόλο προσώπων και φορέων στη διαμόρφωση και υλοποίηση των πολιτικών για τις βιβλιοθήκες στη χώρα.
Το κείμενο, κατά τον συντάκτη του «καταγραφή μνήμης» που υποδεικνύει πως «δεν ήταν όλοι ίδιοι» την περίοδο που ανθούσαν οι λοβιτούρες με τα εξοπλιστικά, τον φέρει σε σύγκρουση με το Συγκρότημα Λαμπράκη, αφού ως υπεύθυνος στο υπουργείο Παιδείας για το ΚΠΣ (1995) ήταν πιο κοντά στις απόψεις που ο Γιάννης Τροχόπουλος είχε για το τι πρέπει να γίνει παρά σε αυτές του Συγκροτήματος. Ο ίδιος θεωρεί ως συνέπεια της υποστήριξής του στον (νυν διευθυντή του Κέντρου Πολιτισμού του Ιδρύματος Νιάρχου) τότε διευθυντή της βιβλιοθήκης της Βέροιας την αφαίρεση της αρμοδιότητας διαχείρισης των Κοινοτικών πόρων από τον ίδιο. Η δεύτερη «βόμβα» έσκασε πριν λίγες στην Πάτρα, όταν, σε εορταστική εκδήλωση για τα 50 χρόνια από την ίδρυση του πανεπιστημίου της πό-
λης, ο Γεράσιμος Αρσένης ανέφερε πως αποπέμφθηκε από τη θέση του υπουργού Παιδείας λόγω απαίτησης του Συγκροτήματος Λαμπράκη στον τότε πρωθυπουργό Κ. Σημίτη. Ως επίδικο φέρεται υλικό του Συγκροτήματος που δεν εγκρίθηκε να μπει στις βιβλιοθήκες, οπότε το Συγκρότημα πέτυχε την αντικατάσταση του υπουργού με δικό του εκλεκτό και δημοσιογράφο (τον Πέτρο Ευθυμίου), ο οποίος όχι μόνο ενέκρινε ό,τι δεν ενέκρινε ο Γ. Αρσένης, αλλά οδήγησε γρήγορα τον νέο θεσμό στη διά-
λυση. Γεγονός είναι ότι η πολιτική βιβλιοθηκών, η πολιτική πολιτισμού και προφανώς όχι μόνο αυτή- δεκαετίες τώρα δεν διαμορφώνεται από αρμόδιους κρατικούς φορείς και υπηρεσιακούς παράγοντες, αλλά, στην «καλή» εκδοχή, από «φωτισμένες ηγεσίες», στην κακή, από ιδιωτικά συμφέροντα. Στρεβλά και πρόσκαιρα αμφότερα. http://panaretos.blogspot.gr/2013/12/bl og-post_31.html
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 6 ΙΟΥΛΙΟΥ 2014
51
ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΚΡΑΟΥΝΑΚΗΣ - ΕΝΚΕ ΦΕΖΟΛΛΑΡΙ
Σωκράτης, μια αλογόμυγα στο πλευρό της δημοκρατίας ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ: ΣΠΥΡΟΣ ΚΑΚΟΥΡΙΩΤΗΣ
Πέρσι, ήταν ο Αριστοφάνης που οδήγησε τον Σταμάτη Κραουνάκη και την ομάδα «Σπείρα-Σπείρα» σε ένα μουσικοθεατρικό ελληνικό πανηγύρι με οδηγό την κωμωδία. Φέτος, ήρθε η σειρά εκείνου που ο Αριστοφάνης είχε κατηγορήσει για «σοφιστή» να οδηγήσει τα θεατρικά βήματα του δημοφιλούς περφόρμερ. Τον δικό του Σωκράτη όμως τον προσεγγίζει μέσα από τη ματιά του Κώστα Βάρναλη, έτσι όπως ο ποιητής ζωντανεύει την αδιάκοπα κριτική αυτή «αλογόμυγα» της δημοκρατίας... Έτσι, από την επόμενη Πέμπτη, στο θέατρο του Ιδρύματος Μιχάλης Κακογιάννης, η ομάδα της Σπείρας και ο Σταμάτης Κραουνάκης θα παρουσιάζουν, σε σκηνοθεσία του Ένκε Φεζολλάρι, την Αληθινή απολογία του Σωκράτη. Πώς όμως οδηγήθηκε στο κείμενο του Βάρναλη ο δημοφιλής μουσικοσυνθέτης; «Μετά από μια συναυλία στο Ηράκλειο, πριν από τρία χρόνια, είδα το βράδυ στ’ όνειρό μου ότι έπαιζα το κείμενο αυτό, ξυπόλητος και ντυμένος μ’ έναν ζουρλομανδύα! Ήταν ένα μήνυμα από το ασυνείδητο. Μόλις ξύπνησα, βρήκα το κείμενο του Βάρναλη, με εντυπωσίασε ιδιαίτερα κι είπα μέσα μου πως θέλω να το ανεβάσω στη σκηνή», λέει εξομολογητικά. Ποιο στοιχείο του κειμένου τον εντυπωσίασε; «Η Αληθινή απολογία του Σωκράτη μοιάζει σαν να έχει γραφτεί αυτή τη στιγμή» λέει. «Είναι
γραμμένο την εποχή του Ιδιώνυμου και του Καλπακίου - οι αριστεροί ξέρουν πολύ καλά για τι πράγμα μιλάμε... Ε, δεν είναι και πολύ μακριά από τις σημερινές φυλακές που θέλει να κατασκευάσει η κυβέρνηση. Σε κάποιο σημείο γράφει ο Βάρναλης: ‘Η δημοκρατία σας είναι μασκαρεμένη τυραννία’ και κάπου αλλού: ‘Ελεύθεροι πολίτες, δική σας η πατρίδα, μα τίποτα δικό σας μέσα σ’ αυτήν, όλα ξένα’. Ε, αυτά τα δύο σημεία είναι για μένα το κλειδί της επικαιρότητάς του» συμπληρώνει, λέγοντάς μας κατηγορηματικά πως «το να πω αυτό το κείμενο στη συγκεκριμένη συγκυρία το αισθάνθηκα σαν μια προσωπική μου πολιτική ανάγκη». Παρεμβαίνοντας στη συζήτηση, ο σκηνοθέτης της παράστασης Ένκε Φεζολλάρι μας λέει: «Ο Βάρναλης, με αφορμή τον Σωκράτη, στηρίζει την Απολογία πάνω στην ιδέα ενός ανθρώπου καταδικασμένου άδικα σε θάνατο σε καιρό δημοκρατίας, προκειμένου να καταγγείλει τις εκτροπές αυτού του πολιτεύματος. Όταν η διαχείρισή του περνάει σε χέρια δημοκόπων, τότε μετατρέπει τη δημοκρατία σε μηχανή θανάτου». Παρόλα αυτά, ο σκηνοθέτης, που τα τελευταία χρόνια καταπιάνεται συστηματικά με το νεοελληνικό έργο, είναι κατηγορηματικός: «Δεν θέλουμε να κάνουμε στρατευμένη τέχνη, δεν θέλουμε να κουνήσουμε το δάχτυλο σε κανέναν. Η επιτυχία μας θα είναι αν, καθώς θα φεύγει ο θεατήςπολίτης από την παράσταση, κάτι θα έχει μετακινηθεί μέσα του»... Πώς προσεγγίσατε τον Σωκράτη,
αλλά και τον ίδιο τον Βάρναλη, ρωτάμε τον Σταμάτη Κραουνάκη. «Με βοήθησε πάρα πολύ στην προσέγγιση του ήρωά μου η μελέτη της Έμιλυ Γουίλσον Ο θάνατος του Σωκράτη, που αφορά την αντιμετώπιση του θανάτου του στην τέχνη, από την εποχή του μέχρι σήμερα. Από την άλλη, μελετώντας την Απολογία, πραγματικά αποκαταστάθηκε μέσα μου ο ποιητής Βάρναλης τα μέγιστα. Όσο κι αν περνάνε τα χρόνια, πρέπει να
Σταμάτης Κραουνάκης: Ο Ένκε είναι ένας σκηνοθέτης που ξέρει πολύ καλά τη γλώσσα του λαϊκού θεάτρου, γιατί, όταν ήρθε στην Ελλάδα μικρό παιδί, έζησε τον «δρόμο» και ξέρει τι θα πει φτώχεια.
Ένκε Φεζολλάρι: Με τον Σταμάτη είχαμε γνωριστεί στις Θεσμοφοριάζουσες του Εθνικού, όπου έκανε τη μουσική και μας δίδασκε τα χορικά. Είναι αλήθεια πως αισθάνθηκα κάποιο άγχος, γιατί είναι ένας πληθωρικός και ταλαντούχος περφόρμερ
γυρνάμε και να ξαναγυρνάμε στη μελέτη των ποιητών». «Προσεγγίσαμε με ταπεινοφροσύνη το κείμενο κι αυτό από μόνο του οδήγησε στη σκηνοθεσία», λέει από τη μεριά του ο Ένκε Φεζολλάρι. «Μόλις το διάβασα, κατάλαβα ότι είχα τη
σωστή διανομή, κι αυτό, ξέρετε, είναι η μισή σκηνοθεσία». Πώς είναι να σκηνοθετείς τον Στ. Κραουνάκη, τον ρωτήσαμε. «Στις πρόβες εγώ μαθαίνω από αυτόν. Όλους αυτούς τους μήνες γίναμε ένα πολύ δεμένο ντουέτο. Ακόμα και οι διαφωνίες μας, είτε υποκριτικές είτε δραματουργικές, ήταν δημιουργικές». Όσο κι αν η παράσταση της Απολογίας βασίζεται στον λόγο, είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς τον πρωταγωνιστή της χωρίς μουσική. «Ο Άρης Βλάχος έχει γράψει τη μουσική. Είναι ένας εξαιρετικός νέος συνθέτης, συνεργάτης μας στη Σπείρα. Ήθελα ο καθένας να είναι επικεντρωμένος στη δουλειά του, το σαρκίο μου δεν άντεχε να σηκώσει και αυτήν την ευθύνη. Έγραψε μουσική πάνω σε λυρικά μέρη και αποσπάσματα που διαλέξαμε με τον Ένκε και τη σύμβουλό δραματουργίας Ναταλί Μινιώτη». «Θα χαρακτήριζα την παράσταση θέατρο δρόμου με μουσικά κομμάτια... Πρόκειται για εννέα τραγούδια που είναι συνέχεια του λόγου, λειτουργώντας αντιστικτικά στη δραματικότητα του κειμένου, άλλοτε σχολιάζοντας άλλοτε υπογραμμίζοντας». Η γλώσσα του κειμένου, δημοτι-
κή της δεκαετίας του 1930, σας δυσκόλεψε; «Ο Σταμάτης κατάφερε να κάνει αυτή τη γλώσσα δική του, έτσι ώστε ο λόγος να ακούγεται πολύ φυσικός, χωρίς να παραξενεύει καθόλου, αντίθετα, να λειτουργεί υπέρ της παράστασης». Ο Ένκε Φεζολλάρι θέλησε να δώσει μια άχρονη όψη στην παράσταση που σκηνοθετεί. «Το σκηνικό είναι μονάχα μια γλυπτή ξύλινη καρέκλα, το έδρανο του Σωκράτη, και δέκα σκαμνιά που κάθονται τα παιδιά της Σπείρας, μιλώντας άλλοτε σαν κατήγοροι, άλλοτε σαν μαθητές και άλλοτε σαν ‘δημόσια γνώμη’, όπως τη λέει ο Βάρναλης. Το ενδιαφέρον είναι ότι κατήγοροι είναι το κοινό», λέει ο Στ. Κραουνάκης. Δηλαδή; Την απάντηση αναλαμβάνει να δώσει ο σκηνοθέτης: «Ο Βάρναλης απευθύνει ένα δριμύ κατηγορώ στον λαό. Μοιραία, οι θεατές, ως πολίτες που έρχονται να δουν την απολογία του Σωκράτη, ταυτίζονται με τον ρόλο των δικαστών που θα βγάλουν την ετυμηγορία». Και τα κοστούμια; Είναι ο ζουρλομανδύας που λέγατε στην αρχή; «Όχι» απαντά γελώντας ο Στ. Κραουνάκης, «είναι λίγο καλύτερο!»
info
Η ΑΛΗΘΙΝΗ ΑΠΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΣΩΚΡΑΤΗ του Κώστα Βάρναλη. Σκηνοθεσία: Ένκε Φεζολλάρι. Μουσική: Άρης Βλάχος. Σκηνικά - κοστούμια: Ένκε Φεζολλάρι, Σταμάτης Κραουνάκης. Ερμηνεία: Σταμάτης Κραουνάκης, Αθηνά Αφαλίδου, Χρήστος Γεροντίδης, Αναστασία Έδεν, Τζέρομ Καλούτα, Σάκης Καραθανάσης, Χρήστος Μουστάκας, Κώστας Μπουγιώτης, Ελευθερία Σικινιώτη, Γιώργος Στιβανάκης. ΙΔΡΥΜΑ Μ. ΚΑΚΟΓΙΑΝΝΗΣ, 10-12, 14-19/7.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 6 ΙΟΥΛΙΟΥ 2014
52
ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ
GUGGENHEIM ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΥΟΡΚΗΣ
Η αρχή και το τέλος του ιταλικού Φουτουρισμού ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΗ ΠΑΝΤΑΖΗ
Την πρώτη ολοκληρωμένη αναδρομική έκθεση του πιο αμφιλεγόμενου κινήματος του Μοντερνισμού που έχει οργανωθεί σε αμερικανικό έδαφος, με τίτλο Ιταλικός Φουτουρισμός 1909 - 1944: Ανοικοδομώντας το σύμπαν και έργα που προέρχονται από διάφορα αμερικανικά μουσεία, φιλοξενεί το μουσείο Guggenheim της Νέας Υόρκης έως την 1η Σεπτεμβρίου 2014, φέροντας στο προσκήνιο όλη αυτή την αντιφατικότητά του, καθώς έχει συνδεθεί από τη μία με τον φασισμό, τον μισογυνισμό και την καταστροφή και από την άλλη με τον πειραματισμό, τις νέες μεθόδους έκφρασης, την ταχύτητα, τη δυναμική και την άνευ όρων αφοσίωση στις εξελίξεις της τεχνολογίας. Ιδρυτής ήταν ο Filippo Tommaso Marinetti, ο οποίος έγραψε και δημοσίευσε την ίδρυση και το μανιφέστο του Φουτουρισμού στη γαλλική εφημερίδα Le Figaro το 1909 και συνέχισε να τον καθοδηγεί ώς τον θάνατό του. Οι Φουτουριστές ήθελαν η χώρα τους, που εκείνη την εποχή ήταν οπισθοδρομική κι ανίσχυρη και που κοίταζε στο ένδοξο παρελθόν της για την ταυτότητά της, να εισχωρήσει δυναμικά στον 20ό αιώνα - κι ο τρόπος για να γίνει αυτό ήταν η είσοδος της Ιταλίας στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Πηγή έμπνευσής τους ήταν η βιομηχανική πόλη, οι μηχανές, η ταχύτητα, οι πτήσεις και γενικά τα τεχνολογικά και βιομηχανικά επιτεύγματα της εποχή τους, με αποτέλεσμα να αντιτάσσονται σε ό,τι παλιό, όπως στις παλιές τεχνοτροπίες, την παράδοση, τα μουσεία, τις βιβλιοθήκες και την αρχαιολογία. Βέβαια, αυτό έρχεται σε αντίθεση με το γεγονός ότι, μετά το 1929, πολλοί Φουτουριστές συμμορφώνονται με το φασιστικό καθεστώς κι ο Marinetti γίνεται μέλος της Ακαδημίας της Ιταλίας. Ο Φουτουρισμός ήταν αρχικά λογοτεχνικό κίνημα, με αποτέλεσμα να παραχθούν μανιφέστα, μυθιστορήματα, ελευθέρων λέξεων και στίχων ποιήματα και περιοδικά σχετικά με την
διάδοση των θέσεών του. Στη συνέχεια όμως οι ιδέες του κινήματος εισχώρησαν στα εικαστικά, στην αρχιτεκτονική, στις θεατρικές και παραστατικές τέχνες, στη διαφήμιση και στο design. Για τους Φουτουριστές η ζωγραφική αποτελούσε την ανώτατη μορφή έκφρασης, παρ’ όλο που δεν προσδοκούσαν τον διαχωρισμό μεταξύ υψηλής και χαμηλής κουλτούρας και κατά αυτή τη λογική ήταν αντίθετοι στο μηχανοποιημένο μέσο της ταινίας, ενώ εξυμνούσαν τη μηχανή. Το κοινό έρχεται σε επαφή με 360 έργα καλλιτεχνών, αρχιτεκτόνων, σχεδιαστών, φωτογράφων και συγγραφέων. Σε αντίθεση με τις περισσότερες προηγούμενες εκθέσεις για τον Φουτουρισμό, η συγκεκριμένη δεν περιορίζεται μόνο στην «ηρωική φάση» του κινήματος, δηλαδή αυτή που καταλήγει στην έναρξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, πολύ πριν από την άνοδο του φασισμού στην Ιταλία, αλλά φέρνει
στο φως και την επόμενη φάση, τον γνωστό δεύτερο Φουτουρισμό, που λήγει το 1944, έτος θανάτου του Marinetti. Από την πρώτη φάση, μεταξύ άλλων ξεχωρίζουν ο πίνακας Η κηδεία του αναρχικού Galli (1910) του Carlo Carrà, Η πόλη ξεσηκώνεται (1910 - 11) του Umberto Boccioni και το μπρούντζινο γλυπτό του Μοναδικές μορφές συνοχής στο διάστημα (1913) και οι φωτογραφίες του 1911 του Anton Giulio Bragaglia, όπου κυρίαρχα στοιχεία είναι η αποθέωση της ταχύτητας και η δημιουργία ασαφών κι αλλοιωμένων μορφών, ενώ από τη δεύτερη φάση, ξεχωρίζουν έργα όπως του Fortunato Depero και του Giacomo Balla, όπου είναι ορατό και έντονο το πάθος των καλλιτεχνών με τις πτήσεις, τα αεροπλάνα και την ιλιγγιώδη θέα που προσφέρουν. Πέρα από πίνακες και γλυπτά, το κοινό έχει την ευκαιρία να δει διάφορα μανιφέστα, κεί-
μενα, βιβλία και περιοδικά του κινήματος, σχέδια από ελεύθερους στίχους ή πιο σωστά ελεύθερες λέξεις του Marinetti, αυθεντικά είτε τυπωμένα σε εξώφυλλα είτε σελίδες βιβλίων και περιοδικών, δύο μικρού μήκους ταινίες που δίνουν μια ενστικτώδη ιδέα των performance/ happenings όπου αυτοί οι ελεύθεροι στίχοι διαβάζονταν ή παίζονταν συνοδευόμενοι από τη μουσική του Luigi Russolo και τη συχνά αποδοκιμαστική ανταπόκριση του κοινού και προγράμματα κι αφίσες συνοδευτικές αυτών των εκδηλώσεων. Στο τμήμα του δεύτερου Φουτουρισμού, εκτίθενται κεραμικά έργα διαφόρων καλλιτεχνών, κουστούμια θεάτρου και σκηνικά του Enrico Prampolini, παιχνίδια, κινούμενα σχέδια, μια σειρά ανδρικών γιλέκων όπως αυτό του Balla, κεντημένο με μοτίβα βασισμένα στα γράμματα του ονόματός του (1924 - 25), και μια φουτουριστική Αρτ Ντεκό τραπεζαρία του Gerardo Dottori. Επίσης σε έναν ξεχωριστό χώρο έχει αναδημιουργηθεί ένα εντυπωσιακό πρώιμο ψυχεδελικό θέαμα με φώτα λέιζερ που σχεδίασε ο Balla για τα «Πυροτεχνήματα» του Igor Stravinsky, όπου σχήματα από χρωματιστά φώτα αντικαθιστούν χορευτές. Παρ’ όλο που το μανιφέστο του Marinetti έχει αντιφεμινιστική διάθεση, το παράδοξο είναι ότι πολλές γυναίκες ήταν ενεργά μέλη του κινήματος. Η επιμελήτρια της έκθεσης Vivien Greene φέρνει στο φως τους πίνακες της Benedetta Cappa, συζύγου του Marinetti, και τη συνεργασία του με τη χορεύτρια και χορογράφο Giannina Censi, καθώς και τη συνεργασία του φουτουριστή ζωγράφου, γλύπτη και χορογράφου Enrico Prampolini με τη χορεύτρια και χορογράφο Maria Ricotti. Εμφανής είναι και η συμμετοχή γυναικών σε διάφορες φουτουριστικές εκδόσεις, όπως της Marietta και Nina Angelini, που ήταν σημαντικές συνεργάτιδες του Marinetti, τα κείμενα της Rosa Rosà και της Maria Ginanni (που διετέλεσε και συντάκτης) για το περιοδικό L’Italia Futurista (1916 - 18). Είναι πολύ σημαντικό να σημειωθεί ότι μεγάλος αριθμός έργων και εντύπων έχει δοθεί από συλλογές ιταλικών μουσείων κι αρχείων, που σπάνια έχουν εκτεθεί έξω από τη χώρα, όπως οι πέντε εντυπωσιακές τοιχογραφίες της δεκαετίας του ‘30 της Benedetta Cappa από το ταχυδρομείο του Παλέρμου, που η θεματολογία τους έχει να κάνει με τα ταξίδια, τον ηλεκτρισμό, το ραδιόφωνο και τις τηλεπικοινωνίες. Οι πίνακες είναι στο τέλος της έκθεσης κάνοντας το τέλειο φινάλε, διότι αποτελούν ξεκάθαρο παράδειγμα της ενσωμάτωσης του άλλοτε ριζο-
σπαστικού κινήματος στα γρανάζια της γραφειοκρατίας και σηματοδοτούν τη ριζική αλλαγή της ιταλικής ζωγραφικής που θα επέλθει μετά το 1944 και στις επόμενες δεκαετίες, όπου ο Piero Manzoni, ο Alberto Burri κι ο Lucio Fontana θα πειραματιστούν με το μέσο ανοίγοντας τον δρόμο στους καλιτέχνες της Arte Povera να μεταπηδήσουν από τη ζωγραφική στη δημιουργία κατασκευών. Η αρχιτεκτονική του μουσείου, σχεδιασμένη από τον Frank Lloyd Wright, αναδεικνύει τη
έκθεση εφόσον είναι ένα φουτουριστικό περιβάλλον, όπου ο θεατής μπαίνοντας στον ανοδικό διάδρομο καταλήγει στο υψηλότερο σημείο περνώντας από όλα τα επίπεδα της ροτόντας όπου τα εκθέματα είναι κατά προσέγγιση οργανωμένα με χρονολογική σειρά. Αυτός ο ανοδικός «περίπατος» και η θέα από ψηλά θυμίζει το πάθος των Φουτουριστών για τα αεροπλάνα και την αεροδυναμική. Συνολικά η έκθεση αποτελεί ένα μεγάλο εγχείρημα όπου τελικά η επιμελήτρια καταφέρνει με εξαιρετικό τρόπο να παρουσιάσει το κίνημα από τη γέννησή του και ώς το τέλος του. Παρ’ όλο που το κίνημα είχε ακραίες αντιλήψεις και έχει συνδεθεί με τον φασισμό, δεν υπάρχει περίπτωση ο θεατής να μην εκτιμήσει και συνειδητοποιήσει την πρωτοπορία στο καλλιτεχνικό τους έργο και κυρίως το ότι έχτισαν τις βάσεις για τις νέες μορφές έκφρασης όπως την performance και τα happenings.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 6 ΙΟΥΛΙΟΥ 2014
ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ
53
ΑΚΡΟΝΑΥΠΛΙΑ
Εκποιούνται η μνήμη και η Ιστορία Όσα πολύτιμα αποτυπώματα του ανθρώπινου πολιτισμού διαφύλαξε ο χρόνος στο πέρασμά του έρχεται εν μια νυκτί η ελληνική Πολιτεία να εντάξει στο χρηματιστήριο της κερδοσκοπίας. Με το άλλοθι της κρίσης αρχαιολογικοί και ιστορικοί χώροι, τα ιερά και τα όσια ενός τόπου δηλαδή, εντάσσονται στη ρουλέτα της νεοφιλελεύθερης πρακτικής. Στον τροχό αυτής της ρουλέτας δεν έχει σημασία σε ποιο χρώμα θα «κάτσει» η μπίλια σημασία έχει να εξαργυρωθούν οι μάρκες της ιστορίας και της συλλογικής μνήμης έναντι οποιουδήποτε αντιτίμου. Στο όνομα αυτής της πρακτικής που ακολουθεί η κυβέρνηση, μετά και την υπουργική απόφαση που δημοσιεύτηκε στο 1387 Φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως, στις 30.5.2014, η Ακροναυπλία, ένας βράχος σκληρός και πανέμορφος, με αποτυπωμένα πάνω του τα χνάρια της ελληνικής Ιστορίας από τους προϊστορικούς ακόμα χρόνους, μέχρι τα ματωμένα χρόνια των πολιτικών διώξεων των αριστερών, με την ένταξή της στο ΤΑΙΠΕΔ οδεύει προς ιδιωτικοποίηση. Η κοινωνία της περιοχής ανάστατη, αντιδρά και κινητοποιείται. Μαζί της ενώνει τη φωνή της και η επιστημονική κοινότητα. «Το ΤΑΙΠΕΔ έχει πάρει φόρα και δεν πρόκειται να σταματήσει αν δεν το σταματήσουμε» λέει η Όλγα Σακαλή, πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων και θυμίζει ότι «η αρχή έγινε με την εκποίηση του Αστέρα Βουλιαγμένης, παρότι ο χώρος εμπεριέχει σημαντικές αρχαιότητες και τον ναό του Απόλλωνος Ζωστήρος. Στη συνέχεια το ΤΑΙΠΕΔ έβαλε στο χαρτοφυλάκιό του τα νεοκλασικά κτήρια που έχει απαλλοτριώσει το ΥΠΠΟ για αρχαιολογικούς λόγους στην Πλάκα (μερικά από τα οποία στεγάζουν υπηρεσίες του υπουργείου!), τα προσφυγικά, 150 παραλίες της χώρας, ακόμη και με κηρυγμένους αρχαιολογικούς χώρους ή περιοχές Natura και τώρα θέλει να πουλήσει και το Ναύπλιο». Για τον Σύλλογο Ελλήνων Αρχαιολόγων, τονίζει η Ό. Σακαλή, «όλες αυτές οι «παραχωρήσεις» στο ΤΑΙΠΕΔ είναι άκυρες, καθώς δεν πρόκειται για αντικείμενα της «ιδιωτικής περιουσίας του Δημοσίου», αλλά για δημόσια περιουσία, τη μνήμη, την ιστο-
ρία, τον πολιτισμό και το φυσικό περιβάλλον του ελληνικού λαού. Και δεν πουλιέται! Όπως φάνηκε και με τις κινητοποιήσεις ενάντια στην ιδιωτικοποίηση του νερού στη Θεσσαλονίκη, η αντίδραση των πολιτών και των επιστημονικών και συνδικαλιστικών φορέων μπορούν να φέρουν αποτέλεσμα». Στην ιστορία της Ακροναυπλίας, θα μπορούσε να αποτυπωθεί η διαχρονία της ελληνικής περιπέτειας από τα προϊστορικά χρόνια, ιδιαιτέρως δε την περίοδο του Βυζαντίου. Αξίζει να θυμηθούμε ξανά την ιστορία αυτής της βραχώδους χερσονήσου, που έχει κηρυχθεί «προέχον βυζαντινό μνημείο» ήδη από το 1922 (ΦΕΚ 28/Α/26-2-1922), ως αρχαιολογικός χώρος και ιστορικό διατηρητέο μνημείο το 1966 (ΦΕΚ 429/Β/Β/8-7-1966) και ως αρχαιολογικός χώρος το 2011 (ΦΕΚ 181/20.7.2011). Η Ακροναυπλία κατοικείται από τους προϊστορικούς χρόνους μέχρι και την περίοδο της Ενετοκρατίας, συγκροτώντας επί της ουσίας την αρχαία -και κυρίως τη μεσαιωνικήπόλη του Ναυπλίου. Σε όσα τμήματά της έχουν μέχρι σήμερα ανασκαφεί, έχουν εντοπιστεί θεμέλια εκκλησιών, σπιτιών και ίχνη οδών που δίνουν στοιχεία για τη ρυμοτομία του μεσαιωνικού Ναυπλίου, ενώ σώζονται τμήματα των τειχών. Η βυζαντινή πόλη, σκαρφαλωμένη στην απόκρημνη χερσόνησο και οχυρωμένη, ταλαιπώρησε αρκετά τους Φράγκους, που μόχθησαν επί χρόνια, πλην όμως μάταια, να την καταλάβουν. Εξαιτίας του απόρθητου της χερσονήσου, όπως αναφέρει το «Χρονικό του Μορέως» η πόλη παρεδόθη τελικά στους Λατίνους με συμφωνία μετά από πολυετή πολιορκία. Οι Φράγκοι, μετά την παράδοσή της, περιτείχισαν την πόλη, χωρίζοντας σε Φράγκικο και Ρωμαίικο το κάστρο της ώστε να είναι εύκολος ο έλεγχός της. Από την περίοδο αυτή, μάλιστα, σώζονται σήμερα τμήματα των τειχών, πύργοι, ακόμα και τοιχογραφίες. Όταν οι Ενετοί κατέλαβαν το Ναύπλιο, θέλοντας να αποσυμφορήσουν την πόλη, προχώρησαν σε αποξηραντικά έργα στα βόρεια της Ακροαναυπλίας, έχτισαν κατοικίες κάτω απ’ αυτήν στον κάμπο κι έτσι δημιουργήθηκε η γνωστή σε όλους μας
σήμερα παλαιά πόλη του Ναυπλίου. Επιπλέον το 1502 επισκεύασαν και συμπλήρωσαν τα μεσαιωνικά τείχη κοσμώντας τα παράλληλα με ανάγλυφα οικόσημα αλλά και με το σύμβολο της Βενετίας, το λιοντάρι του Αγίου Μάρκου. Έχτισαν όμως κι ένα άλλο μικρότερο κάστρο, μπροστά από το μεσαιωνικό, το κάστρο Τόρων. Τοποθέτησαν πέντε μεγάλα ισομεγέθη κανόνια, τα λεγόμενα τότε «πέντε αδέλφια», εξ ου και η τότε ονομασία «κάστρο πέντε αδέλφια». Όταν το 1540 οι Τούρκοι κατέλαβαν το Ναύπλιο, ενίσχυσαν περισσότερο την οχύρωση της Ακροναυπλίας με μεγαλύτερα κανόνια ονομάζοντάς την Ιτς-Καλέ (εσωτερικό κάστρο), ενώ κατά τη Β’ Ενετοκρατία ο Φραγκίσκος Μοροζίνι απαγόρευσε την κατοίκησή της προκειμένου να χρησιμοποιηθεί ως φρούριο. Μετά την απελευθέρωση, ο Κολοκοτρώνης και ο Πλαπούτας ήταν από τους πρώτους αγωνιστές που είχαν την τιμή να φυλακιστούν στην Ακροναυπλία, στην περίοδο της Αντιβασιλείας, επί ποινή θανάτου. Στη Μεταξική δικτατορία οι στρατιωτικές φυλακές της Ακροναυπλίας μετατράπηκαν σε «Στρατόπεδο Κράτησης Κομμουνιστών». Στην «Ακρό», όπως την αποκαλούσαν οι πολιτικοί κρατούμενοι, φυλακίστηκαν εκατοντάδες κομμουνιστές, αντιφασίστες και δημοκρατικοί πολίτες. Στη διάρκεια της Κατοχής οι συνθήκες κράτησης τους ήταν δραματικές, πολλοί πέθαναν από πείνα, ενώ αρκετοί μεταφέρθηκαν σε άλλα στρατόπεδα. Μετά τον πόλεμο γίνεται και πάλι τόπος εκτόπισης πολιτικών κρατουμένων μέχρι το οριστικό κλείσιμο των φυλακών. Σε ένα κρεσέντο λήθης της Ιστορίας ακολουθεί το γκρέμισμά τους. Η πρώτη «ανάπτυξη» έφερε στην Ακροναυπλία μπουλντόζες και άφθονο μπετόν. Ακριβώς πάνω στο κάστρο Τόρων χτίστηκε, εν είδει αεροπλανοφόρου, το παλαιό Ξενία, ενώ οι μπουλντόζες ανέλαβαν να κα-
τεδαφίσουν τα τείχη, για να μπορούν οι τουρίστες να θαυμάζουν τη θέα από την κορυφή της Ακροναυπλίας με το αυτοκίνητό τους! Νέο κύμα δρεπανηφόρας «ανάπτυξης» έφερε νέες μπουλντόζες, περισσότερο μπετόν, νέο Ξενία, το γνωστό Ξενία Παλάς ή σήμερα Ναυπλία Παλάς, ελικοδρόμιο πάνω στα βυζαντινά ερείπια που ισοπεδώθηκαν και πολλούς «πετράδες», που -πάντα στο όνομα των επενδύσεων και της ανάπτυξης- έχτισαν νέα τείχη, τα ρείθρα του αυτοκινητοδρόμου που οδηγούσε στο Ναυπλία Παλάς και το ελικοδρόμιο.
Σήμερα πλέον έρχεται το ΤΑΙΠΕΔ να βάλει -ελπίζουμε όχι- την τελευταία πάντως την πιο ζοφερή πινελιά σ’ αυτή τη μακρά ιστορία. Η ένταξη της Ακροναυπλίας έρχεται την «κατάλληλη» στιγμή, λίγο πριν τον επανακαθορισμό των Αρχαιολογικών Ζωνών ενόψει κατάρτισης του αρχαιολογικού κτηματολογίου. Έτσι ο δρόμος προς ένα ακόμα κύμα, σαρωτικό αυτή τη φορά, δρεπανηφόρας «ανάπτυξης» είναι ορθάνοικτος. Μοναδική ελπίδα, όπως επισημαίνει και η πρόεδρος του ΣΕΑ, είναι η βούληση των πολιτών. ΠΟΛΥ ΚΡΗΜΝΙΩΤΗ
ΔΥΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ ΔΕΥΤΕΡΑ ΚΑΙ ΤΡΙΤΗ ΣΤΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΑΚΟΓΙΑΝΝΗ
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 6 ΙΟΥΛΙΟΥ 2014
54
ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ
KΡΙΤΙΚΗ ΘΕΑΤΡΟΥ
ΤΟΥ ΛΕΑΝΔΡΟΥ ΠΟΛΕΝΑΚΗ
Στη σωφρονιστική αποικία Στο πλαίσιο του φεστιβάλ Αθηνών, δόθηκε από την ομάδα «Σημείο μηδέν» μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα και άκρως επίκαιρη παράσταση, βασισμένη στο αφήγημα του Κάφκα: «Στη σωφρονιστική αποικία». Κείμενο αλληγορικό σε πρώτο επίπεδο, που προσφέρεται, όμως, σε ποικίλες, ψυχαναλυτικές, θρησκειολογικές ή άλλες αναγνώσεις. (Θυμίζω ότι το ίδιο διήγημα είχε εμπνεύσει στον Ιάκωβο Καμπανέλλη ένα ομώνυμο αριστουργηματικό μονόπρακτο. Γράφηκε και παίχτηκε στη διάρκεια της χούντας, στο θρυλικό πρώτο υπόγειο θέατρο της Μαριέττας Ριάλδη στην οδό Ακαδημίας, ξεγελώντας τη λογοκρισία). Ο Κάφκα περιγράφει στο σύντομο αφήγημά του τη διαδικασία της μαρτυρικής εκτέλεσης, χωρίς δίκη, ενός κατάδικου, σε μια «αποικία τιμωρημένων», που θα μπορούσε να είναι το ναζιστικό στρατόπεδο Μαουτχάουζεν, η αμερικανική βάση του Αμπού Ντάμπι ή οποιοδήποτε άλλο σύγχρονο κολαστήριο. Στο διήγημα του Κάφκα, ο δικαστής, βασανιστής και δήμιος ταυτοχρόνως, υποκαθιστά στο τέλος πρό-
θυμα το μελλοντικό θύμα παίρνοντας τη θέση του, με τον απαραίτητο όρο η εκτέλεση να πληροί τους όρους ενός θεάματος προς σωφρονισμόν των απίστων! Η επιθυμία του φόνου του πατέρα, θα έλεγε ο Φρόυντ, απωθείται ως αίσθημα ενοχής στο θέατρο του ασυνειδήτου, πριν ξεσπάσει ως ασυγκράτητη φονική παρόρμηση. ΄Η, σύμφωνα με τη διάσημη κριτική του Νίτσε για τον Ιουδαϊσμό / Χριστιανισμό (με δικά μου λόγια): ο «μονογενής λαός - γιος της Βίβλου επιλέγει εκούσια, για λόγους αυτοσυντήρησης, τον προνομιούχο ρόλο του επιλεγμένου θύματος ενός τρομερού ζώντος, ζηλωτή, πατέρα Θεού που σώζει τους ευσεβείς, in extremis». Ο Κάφκα, Ιουδαίος της διασποράς, είχε δει από κοντά τις ανοιχτές αβύσσους. Στο έργο του μας μιλά για το πάσχον σώμα του ανθρώπου, τη μόνη αυθεντική περιουσία του στον εφιαλτικό μας κόσμο της εικονικής πραγματικότητας. Μεταφέρω ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα του κειμένου του προγράμματος που υπογράφει η Ελευθεία Ράπτου : «Στη ‘Σωφρονιστική α-
ποικία’ ανατέμνεται η δομή της εξουσίας και αποκαλύπτεται το πλέον αδρό και διαχρονικό πρόσωπό της. Η νομή και η κατοχή του σώματος ως πολιτική πράξη... Η εξουσία διαμορφώνει το υποκείμενο, ιδρύει το περιβάλλον, περιφράσσει τις συνθήκες ύπαρξής του, ορίζει τις επιθυμίες του, συγκροτεί το είναι του, και το ‘εγγράφει’. Ο Κάφκα απογυμνώνει την εξουσία από τους ιδεολογικούς μετατονισμούς της και την αναδεικνύει σε μοναδική κοινωνική σταθερά, η οποία αναπαράγεται στο διηνεκές λαμβάνοντας διαφορετικές διαλεκτικές μορφές στον χώρο και στον χρόνο. Στη ‘Σωφρονιστική αποικία’ ο άνθρωπος είναι η τροφή της εξουσίας. Το πάσχον σώμα του είναι το προνομιακό πεδίο εγγραφής των νόμων της ηδονής και της οδύνης...». Ο σκηνοθέτης και μεταφραστής Σάββας Στρούμπος είναι ένας χαρισματικός μαθητής του Θόδωρου Τερζόπουλου. Κάνει συλλογικό σωματικό θέατρο, μετατρέποντας το σώμα του ηθοποιού σε εργαλείο, όχι, όμως, μιας τιτάνιας προμηθεϊκής υπέρβασης των δοσμένων δυνατοτήτων και
KΡΙΤΙΚΗ MOYΣΙΚΗΣ
ορίων του, αλλά για να συνομολογήσει, με τον τρόπο του «Ζεν», την άρρητη ενότητά του με τον κόσμο. «Σημείο μηδέν» δεν είναι για τον σκηνοθέτη η επιστροφή του ανθρώπου σε ένα προσυνειδησιακό όλον, «που ολοφύρεται για τον κατακερματισμό του σε ατομικές συνειδήσεις», σύμφωνα, πάλι, με τη νιτσεϊκή ρήση. Σκοπός δεν είναι το σβήσιμο της ατομικής συνείδησης, αλλά η ανάδυσή της εκ νέου, μετά την καταβύθιση στα άδυτα μιας μύησης. Υπό αυτό το πρίσμα ο σκηνοθέτης μεταβαίνει, χωρίς να προδίδει τον Κάφκα, από τη νιτσεϊκή - μιλλερική ρήξη του όντος με τον κόσμο, που είναι λήθη, στη φιλότητα που είναι μνήμη. Επιλογή σωτήρια για το υποκείμενο της παράστασης, τον άνθρωπο. Η χαρισματική Ελεάνα Γεωργού-
λη, με απόλυτο, υποδειγματικό έλεγχο του νευρικού της συστήματος, δίνει ως άφυλο πλάσμα, ντοστογιεφσκικά, παγώνοντας τον χρόνο, τον «κατάδικο». Ο μπρεχτικός «παρατηρητής - αφηγητής» Ηλίας Μελέτης γίνεται ζων μετρονόμος μιας ψυχρής κόλασης. Ο «αξιωματικός» Δαυίδ Μαλτέζε αναδεικνύει τη φρίκη σε προνομιακό πεδίο αναμέτρησης της ύπαρξης με τον εαυτό της. Με ένα μικρό είδωλο της τέχνης των προκολομβιανών θα παρομοίαζα τον «στρατιώτη» της Δέσποινας Χατζηπαυλίδου. Τα σκηνικά - κοστούμια του Ηλία Παπανικολάου συνομιλούν με το κοινό. Το ίδιο μπορώ να πω για τους απέριττους φωτισμούς της Χριστίνας Θανάσουλα, την υποβάλλουσα, γεμάτη ιδέες μουσική του Λεωνίδα Μαριδάκη.
TOY ΚΥΡΙΑΚΟY Π. ΛΟΥΚΑΚΟY
ΔΙΠΛΗ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΓΙΑ ΤΟΝ «ΒΕΡΘΕΡΟ» (Α’ ΣΥΝΕΧΕΙΑ)
Οι απαιτήσεις του γαλλικού ρεπερτορίου Τον καιρό των πρώτων μουσικών μας αναζητήσεων αντιμετωπίσαμε στα βοηθητικά εγχειρίδια της δισκογραφίας την χωρίς περιστροφές απαξίωση έργων του γαλλικού λυρικού δραματολογίου και μάλιστα από ισχυρά ονόματα σχολιαστών και κριτικών. Αλώβητα, αλλά και σταθερά έκθετα σε σαρκασμό, το πολύ η «Κάρμεν» και «Τα παραμύθια του Χόφμαν», ενώ ξεχώριζε ο διαφορετικός «Πελλέας και Μελισάνθη» του Ντεμπυσσύ για την ασυλία του από τη σχεδόν στερεότυπη μομφή της επιφανειακότητας και της χαμηλής μουσικής ποιότητας. Ακόμη και για την πάντοτε δημοφιλή «Μανόν» του Μασσνέ απαιτήθηκε η καθ’ υπερβολήν ρήση του σερ Τόμας Μπήτσαμ ότι «θα αντάλλασσε γι’ αυτήν όλο τον Μπαχ», πολυαγαπημένοι εξωτικοί τίτλοι του παρελθόντος, όπως «Οι Αλιείς Μαργαριταριών» του Μπιζέ και η «Λακμέ» του Ντελίμπ, εθεωρούντο πλέον μουσειακά απολιθώματα μιας ταριχευμένης αστικής τάξης, ενώ όπερες όπως ο «Φάουστ» ή ο «Βέρθερος» απορρίπτονταν ως ανεπίτρεπτες εκλαϊκεύσεις του «θείου» Γκαίτε. Με δεδομένο ότι στον γερμανόφωνο χώρο η όπερα του Γκουνώ επιβεβαίωνε τη δημοφιλία της υπό την αυθαίρετη επωνυμία «Margarethe», αποτελεί ειρωνεία του πεπρωμένου το γεγονός ότι ο Jules Massenet (1842 - 1912), απογοητευμένος από την ανεπιτυχή απόπειρα παραγωγής του στην παρισινή Opéra Comique, εμπιστεύθηκε την πρεμιέρα του «Βέρθερου»
στην Hofoper της Βιέννης (16 Φεβρουαρίου 1892) και μάλιστα στην ευθέως υπομνηστική του Johann Wolfgang von Goethe γερμανική απόδοση του κειμένου από τον Max Kalbeck! Η ειρωνεία κορυφώνεται αν αναλογισθεί κανείς ότι αυτό ακριβώς το έργο, το οποίο έμελλε να αποτελέσει ορόσημο ενός αναγνωρίσιμου ερμηνευτικού ήθους για το μελοδραματικό fin de siècle των Παρισίων, έφθασε στην πόλη των μετέπειτα υπερχιλίων παραστάσεων της πρώτης 50ετίας (!) μέσω... Γενεύης (27 Δεκεμβρίου 1892), που διασφάλισε έτσι το ιστορικό προνόμιο της πρώτης παρουσίασης στο γαλλικό πρωτότυπο του λιμπρέτου των Édouard Blau, Paul Milliet και Georges Hartmann (ο τελευταίος υπό το ψευδώνυμο Henri Grémont). Πρακτικός άνθρωπος, ο Μασσνέ ουδέποτε φυσικά επιδίωξε να αντιπαρατεθεί στη διανοητική εμβέλεια του Γκαίτε. Από το Briefroman (επιστολικό μυθιστόρημα) του τελευταίου «Τα πάθη του νεαρού Βέρθερου» (Die Leiden des jungen Werthers, 1774), ο Γάλλος συνθέτης κράτησε τον σκελετό της πλοκής, που αξιοποίησε για τη σκιαγράφηση δύο εξεχόντων κεντρικών χαρακτήρων, του υπερευαίσθητου 23χρονου ποιητή και ασκούμενου δικηγόρου Werther, που υποθηκεύει στον ανέλπιδο έρωτα μια πολλά υποσχόμενη σταδιοδρομία διπλωμάτη, και της 20χρονης Charlotte, που υποκύπτει στη συμβατικότητα ενός υπεσχημένου γάμου, ανίκανη να ακολουθήσει τον ανατρε-
πτικό έρωτά της για τον νέο και, έτσι, να επιλύσει αντικομφορμιστικά το προσωπικό της δίλημμα. Γύρω τους, ο στοργικός πατέρας της Bailli, πολύτεκνος και χήρος δικαστικός επιμελητής, ο Albert, αφοσιωμένος αλλά πεζός σύζυγος, η άγουρη, μόλις 15ετής αδελφή της Sophie, τα νήπια της οικογένειας, οι καλόκαρδοι οινόφλυγες φίλοι του Πατριάρχη Schmidt και Johann, το ζεύγος Brühlmann και Käthchen με την υπαινικτική εμμονή στην α λα «Biedermeier» ποίηση του Klopstock, όλοι χαρακτήρες περιφερειακοί και, σε κάθε περίπτωση, «καλοί». Συγκροτείται έτσι ένας ιστός «ανίδεων και απλοϊκών ανθρώπων», τον οποίο αδυνατούν να παραβλέψουν οι αστοί νέοι μας, αποκαλύπτοντας την κοινωνική συμβατικότητα ως τον πιστευτό βρόχο τους. Ο Μασσνέ δεν βιάζεται να επιβάλει την κορύφωση του δράματος, αλλά εστιάζει σταδιακά σε ψυχές, δεσμεύσεις και όρια: Η αρχική «Invocation à la Nature» του Βέρθερου, η διακριτική ομολογία αγάπης του Αλμπέρ για την ανέκαθεν μνηστή του, η γλυκόπικρη και έξοχα ενορχηστρωμένη (όπως και όλο το έργο) «μουσική του σεληνόφωτος», που ακολουθεί Βέρθερο και Καρλότα στην επιστροφή τους από τον χορό ως ατμοσφαιρικό πλαίσιο για την πρώτη αντιπαράστασή τους με τη μαγεία και το τίμημα των συναισθημάτων τους, οικοδομούνται αδιόρατα από τον συνθέτη, με τη μαεστρία και την ευαισθησία πραγματικού ανα-
τόμου της ανθρώπινης ψυχής, ιδίως της πιο περίπλοκης γυναικείας. Είναι αυτή η γερή θεμελίωση του δράματος που επιτρέπει εν συνεχεία μια πλοκή διαδοχής κυρίως ενδιάθετων επεισοδίων, χωρίς παραβίαση ή ευτελισμό της εσωστρέφειάς τους, πρώτα με τη συνειδητοποίηση του αδιεξόδου και τον ιδεασμό αυτοκτονίας του ερωτευμένου στη β’ πράξη, κατόπιν με τη μεγάλη σκηνή των δακρύων της παντρεμένης πλέον γυναίκας υπό τους ήχους του σαξόφωνου και με την ανάγνωση των στίχων του Οσσιάν, λίγο αργότερα με το σπαρακτικό ορχηστρικό οδοιπορικό από την γ’ προς την δ’ πράξη, όπου ο συνθέτης μελοποιεί μοναδικά τη σιγή της χιονόπτωσης, και τέλος με τον μακρύ αλλά αφόρητης έντασης επιθανάτιο διάλογο των αποτυχημένων εραστών... Συνεχίζεται!
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 6 ΙΟΥΛΙΟΥ 2014
55
ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ
Έλληνες στο Παρίσι
Η ΑΤΖΕΝΤΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ
Μικρό αφιέρωμα σε τέσσερις μεγάλους Έλληνες διανοητές που έφυγαν από την Ελλάδα αναζητώντας διέξοδο σε πολιτικό, αλλά κυρίως διανοητικό επίπεδο, στο Παρίσι, διοργανώνουν οι εκδόσεις Γαβριηλίδης με προβολές αρχειακού υλικού και συζητήσεις. Έτσι, την Τρίτη για τον Κορνήλιο Καστοριάδη μιλά ο ψυχαναλυτής Γεράσιμος Στεφανάτος, την Τετάρτη ο ζωγράφος Δημήτρης Σεβαστάκης μιλά για τον Νίκο Πουλαντζά, την Πέμπτη για τον Μιχάλη Ράπτη (Πάμπλο) συζητούν ο Σάββας Μιχαήλ και ο σκηνοθέτης Λευτέρης Ξανθόπουλος, ενώ ο κύκλος ολοκληρώνεται την παρασκευή με μια βραδιά αφιερωμένη στον Κώστα Αξελό, για τον οποίο μιλά η Άλκη Ζέη, στο Art Bar Poems & Crimes (Αγ. Ειρήνης 17, Μοναστηράκι), στις 8.30 μ.μ.
ΚΥΡΙΑΚΗ
ΤΕΤΑΡΤΗ
νάκη (Πειραιώς 138), στις 4.00 μ.μ.
Γιάννης Μαρκόπουλος
Φλαμένκο
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ
Με μία μεγάλη συναυλία με παλιά έργα του, αλλά και τέσσερα καινούρια τραγούδια που θα ακουστούν για πρώτη φορά, που ερμηνεύουν οι Γιώργος Νταλάρας, Έλενα Κελεσίδη, Vassilikos, Μυρτώ Ναούμ, Χαράλαμπος Γαργανουράκης, Λάκης Χαλκιάς, Σοφία Μάνου και Νεφέλη Μπερή, συμμετέχει στο Φεστιβάλ Αθηνών ο Γιάννης Μαρκόπουλος, στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού (Δ. Αρεοπαγίτου), στις 9.00 μ.μ.
Ένα μουσικό ταξίδι στην ανδαλουσιανή μουσική κουλτούρα και την εξέλιξη του φλαμένκο, το «πριν» και το «μετά» της παθιασμένης αυτής μουσικής, επιχειρούν οι Σπ. Καρβέλας (κιθάρα), Yota «Baron» και Δανάη Ταταλιά (τραγούδι), Φανή Δεμέστιχα (χορός), Π. Μπουραζάνης (μπάσο), Μ. Καταχανάς (βιόλα) και Γ. Παπαγιαννούλης (κρουστά) στον κήπο του Μουσείου Ελληνικών Λαϊκών Μουσικών Οργάνων (Διογένους 13, Πλάκα), στις 8.30 μ.μ.
ΔΕΥΤΕΡΑ
Πλούτος To θεατρικό πείραμα ομάδας Πείρα(γ)μα με το ουτοπικό αριστοφανικό πανηγύρι, τον Πλούτο, συνεχίζει τη διαδρομή του, αυτή τη φορά μαζί με ζωντανή κρητική μουσική επί σκηνής από το συγκρότημα και μέλη της θεατρικής ομάδας του Συλλόγου Κρητών Πετρούπολης «Η Μεγαλόνησος», σε σκηνοθεσία Αγγελικής Κασόλα, στο Θέατρο Πέτρας (Πετρούπολη), στις 9.30 μ.μ.
ΠΕΜΠΤΗ
Σουφισμός Ημερίδα με θέμα «Σουφισμός, προσεγγίσεις και εμπειρίες», με στόχο την προσέγγιση των αρχών και της ιστορίας του σουφισμού, καθώς και την παρουσίαση της έκφρασής του σε Ανατολή, Βαλκάνια και Β. Αφρική, διοργανώνεται στο πλαίσιο της έκθεσης Χρόνης Πεχλιβανίδης, ένα ταξίδι στον κόσμο του σουφισμού, στο Μουσείο Μπε-
Αλεξίου - Τσανακλίδου Πάθος και δύναμη, χιούμορ και οικειότητα και φυσικά πολλά και αγαπημένα τραγούδια συνοδεύουν τη συνάντηση της Χαρούλας Αλεξίου και της Τάνιας Τσανακλίδου, μια σύμπραξη που ζωντανεύει την ξεχωριστή πορεία τους στην πιο καλή περιοχή του ελληνικού τραγουδιού στη συναυλία που δίνουν σήμερα, συνοδεία του Nouveau Sextet, στο Κατράκειο Θέατρο (Νίκαια), στις 9.30 μ.μ.
Jazz on the Hill Με ένα τριήμερο αφιερωμένο στην τζαζ, το Jazz on the Hill, που ξεκινά σήμερα με την ντράμερ και συνθέτρια Terri Lyne Carrington, που παρουσιάζει το The Mosaic Project 2, με ένα αποκλειστικά γυναικείο σχήμα και τη διάσημη τραγουδίστρια Lizz Wright, ανοίγει η αυλαία του Sani Festival στον Λόφο Σάνης (Χαλκιδική), στις 9.00 μ.μ.
Βωβό σινεμά Με την πειραματική βωβή ταινία μικρού μήκους The Search for Inspiration Gone (2012) του Ashley Michael Briggs και τους Τέσσερις ιππότες της Αποκαλύψεως (1921) του Rex Ingram, με ζωντανή μουσική των Χρήστου Σακελλαρίδη και Κωνσταντίνου Σκουρλή, ξεκινά σήμερα το δεκαήμερο 5ο Φεστιβάλ Βωβού Κινηματογράφου στο Ίδρυμα Μ. Κακογιάννης (Πειραιώς 206), στις 9.00 μ.μ.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΣΠΥΡΟΣ ΚΑΚΟΥΡΙΩΤΗΣ agenda.avgi@gmail.com
Το έργο του Γιάννη Μαυριτσάκη Μετατόπιση προς το ερυθρό παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα, σήμερα και τη Δευτέρα, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών. Το φαινόμενο, στην αστρονομία, είναι τεκμήριο της αδιάπτωτης διαστολής του σύμπαντος. Στο έργο του Έλληνα δραματουργού, οι ήρωες, από τις ερμητικά κλειστές αίθουσες συνεδριάσεων με το αυστηρό τελετουργικό, μέχρι την αγκαλιά μιας βασίλισσας-τροφού που εκπληρώνει φαντασιώσεις, αποσυνδέονται από το παρελθόν τους και μετατοπίζουν τον κόσμο. Την παράσταση σκηνοθετεί ο Θάνος Παπακωνσταντίνου και ερμηνεύουν οι Αμαλία Μουτούση, Αλεξία Καλτσίκη, Αντώνης Μυριαγκός, Μάριος Παναγιώτου, Κατερίνα Σπυροπούλου, Αμαλία Κοσμά, Νάντη Γώγουλου, στην Πειραιώς 260 (Αίθουσα Η).
Rockwave Με περισσότερους από 40 καλλιτέχνες και δύο σκηνές, ανάμεσα στους οποίους ξεχωρίζουν ο Εric Burdon, οι Godfathers, οι Active Member κ.ά. ξεκινά σήμερα το διήμερο Rockwave Festival 2014 στο TerraVibe Park (Μαλακάσα), από τις 4.30 μ.μ.
ΣΑΒΒΑΤΟ
The Goodfellas Ατμοσφαιρικά live από διασκευές της americana, folk, country και blues σκηνής, καθώς και τραγούδια δικά τους παρουσιάζουν η Maria Kilaidoni & the Goodfellas (Β. Τσιμπλάκης, κιθάρα, Κ. Κλάψας, πιάνο, Στ. Κυρλαγκίτσης, μπάσο, φωνή, Β. Τσιμπλάκης, drums) στην αποψινή συναυλία υπό το φως της πανσελήνου στον κήπο του Νομισματικού Μουσείου (Πανεπιστημίου 12), στις 9.00 μ.μ.
ΤΡΙΤΗ
Στο Γαλατά ψιλή βροχή Στην Ανατολή των πολλών και διαφορετικών πολιτισμών μεταφέρει τους θεατές της μουσικοθεατρικής παράστασης Στο Γαλατά ψιλή βροχή ο Πάνος Σκουρολιάκος, ερμηνεύοντας κείμενα για Ρωμιούς, Αρμένηδες, Τούρκους και άλλους, με συνοδεία τραγουδιών που αποδίδουν η Θεοδοσία Στίγκα, ο Χάικ Γιαζιτζιάν (ούτι), η Αρετή Κετιμέ (σαντούρι) και ο Φώτης Τσορανίδης (κιθάρα), για δύο τελευταίες παραστάσεις, χθες και σήμερα, στο Ίδρυμα Μ. Κακογιάννης (Πειραιώς 206), στις 9.00 μ.μ.
Μετατόπιση προς το ερυθρό
Η Κοιμωμένη ξύπνησε
Γιώργος Χαδούλης
Το παραμύθι για παιδιά κάθε ηλικίας Η Κοιμωμένη ξύπνησε, των Ξένιας Καλογεροπούλου και Θωμά Μοσχόπουλου, όπου η ηρωίδα ξυπνά, αλλά όταν γίνεται αυτό αντικρίζει αυτοκινητόδρομους, τρένα, υπολογιστές, τηλεοράσεις, κινητά τηλέφωνα και είναι αναγκασμένη να δουλεύει σκληρά για να βγάλει το ψωμί της και να κερδίσει με το σπαθί της τον έρωτα του σύγχρονου πρίγκιπα, παρουσιάζει τη Δευτέρα το Θέατρο του Νέου Κόσμου, σε σκηνοθεσία Βαγγέλη Θεοδωρόπουλου, στο Θέατρο Βράχων (Βύρωνας), στις 9.00 μ.μ.
Έργα ζωγραφικής και κεραμικά των τελευταίων δύο ετών παρουσιάζει ο Γιώργος Χαδούλης στην ατομική έκθεσή του που διοργανώνεται από τον Δήμο Σίφνου σε συνεργασία με την Γκαλερί Σκουφά έως τις 2 Αυγούστου και εγκαινιάζεται σήμερα στο Παλαιό Σχολείο (Κάστρο Σίφνου), στις 8.00 μ.μ.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 6 ΙΟΥΛΙΟΥ 2014
56 Παρακαλούνται οι αναγνώστες να ενημερώνονται για τυχόν αλλαγές από τα παρακάτω τηλέφωνα Α ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΑΒΑΝΑ (ΘΕΡΙΝΟ) Κηφισίας 234 και Λυκούργου 3, 2106756546, Ερασιτέχνης ζιγκολό 21:00, 23:00 ΑΕΛΛΩ CINEMAX 5+1 CYTA Πατησίων 140, 2108259975 - 2108215327, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr Αίθουσα 1 Transformers 4: Εποχή αφανισμού 18:40, 21:45 Αίθουσα 2 Maleficent 21:15 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 19:15 Αίθουσα 3 Μέχρι το τέλος 20:00, 22:20 Ερασιτέχνης ζιγκολό 18:00 Αίθουσα 6 (Θερινή) Ερασιτέχνης ζιγκολό 21:00, 23:00 ΑΘΗΝΑΙΑ (ΘΕΡΙΝΟ) Χάρητος 50, Κολωνάκι, 2107215717, Το τραγούδι της καρδιάς μου 20:50, 23:00 ΑΘΗΝΑΙΟΝ CINEPOLIS Ζησιμοπούλου 7 & Ιωάννου Μεταξά, Γλυφάδα, 21089832382112112222, www.athinaioncinemas.com Αίθουσα 1 Ερασιτέχνης ζιγκολό 18:30, 20:30, 22:30 Αίθουσα 2 Maleficent 18:10, 20:10, 22:10 Αίθουσα 3 Μαζί..με το ζόρι 22:40 Τα δύο πρόσωπα του Ιανουαρίου 20:40 Ο μάγος του Οζ: Η επιστροφή της Ντόροθι (μεταγλ.) 18:40 Αίθουσα 4 Transformers 4: Εποχή αφανισμού 19:00, 22:10 ΑΙΓΛΗ ΖΑΠΠΕΙΟΥ (ΘΕΡΙΝΟ) Κήπος Ζαππείου, 2103369300, Ερασιτέχνης ζιγκολό 21:00, 23:00 ΑΙΟΛΙΑ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΚΑΙΣΑΡΙΑΝΗΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Σολωμονίδου και Φιλαδελφείας, Καισαριανή, 2107247600, Η αδελφή μου ς20:45, 23:00 ΑΜΥΝΤΑΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Κωνσταντινουπόλεως 16, Υμηττός, 2107626418, Θεέ μου, τι σου κάναμε; 21:00, 23:00 AΝΕΣΙΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Λεωφόρος Κηφισίας 14, Αμπελόκηποι, 2107788778, Μέχρι το τέλος 20:50, 23:00 ΑΝΟΙΞΗ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ 2+1 Αγωνιστών στρατοπέδου 49, Χαϊδάρι, 2105813470-2105813450 Transformers 4: Εποχή αφανισμού 19:15, 22:00 ΑΝΟΙΞΙΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Αττική & Ευριπίδου 19, Νέο Ηράκλειο, 2102814071, Τα δύο πρόσωπα του Ιανουαρίου 21:00, 23:00 ΑΡΚΑΔΙΑ (ΘΕΡΙΝΟ) Καραολή Δημητρίου 36 & Φορμίωνος 222, Πάρκο Νέας Ελβετίας, 2107661166-2107661226, Τα δύο πρόσωπα του Ιανουαρίου 21:00, 23:00 ΑΣΤΥ Κοραή 4, Αθήνα, 2103221925, Η εκδίκηση μιας κυρίας (Ταινιόραμα 2014) 22:00 Oldboy (Ταινιόραμα 2014) 18:00 Η τελευταία εκδίκηση (Ταινιόραμα 2014) 20:00 ΑΤΤΙΚΟΝ ΑΛΣΟΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Μέσα στο Αττικό Άλσος, 6944542300-2106997755, Μέχρι το τέλος 20:50, 23:00 ΒΑΡΚΙΖΑ Θάσου 22, 2108973926 Αίθουσα 1 3D Digital Ζαμπίζια: Πουλιά στον αέρα (μεταγλ.) 18:15 Transformers 4: Εποχή αφανισμού 19:45 3D, 22:10 3D Αίθουσα 2 Τα καλύτερα έρχονται 20:20, 22:30 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 18:15 Αίθουσα 3 (Θερινή) Το τρίτο πρόσωπο 21:00, 23:10 ΒΟΞ (ΘΕΡΙΝΟ) Θεμιστοκλέους 82, Εξάρχεια, Αθήνα, 2103301170, Κολύμπα μικρό μου ψαράκι κολύμπα 21:00, 23:00 VILLAGE 15 CINEMAS @ THE MALL Ανδρέα Παπανδρέου 35 (παράπλευρος Αττική οδού) θέση ψαλίδι, Μαρούσι, Τηλ.14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 2 - Post Credit Transformers 4: Εποχή αφανισμού 20:20 3D, 23:30 3D Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 18:00 Αίθουσα 4 - Post Credit X-Men: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 17:30, 20:10 Στα όρια του αύριο 22:50 Αίθουσα 5 - Cinema Europa, Heineken Maleficent 18:50, 21:00, 23:10 Αίθουσα 6 - Cinema Europa Η Τίνκερμπελ και οι πειρατές (μεταγλ.) 17:40 Μέχρι το τέλος 19:45, 22:15 Αίθουσα 7 - max screen, Cosmote Transformers 4: Εποχή αφανισμού 18:10, 21:40 Αίθουσα 8 Ο μάγος του Οζ: Η επιστροφή της Ντόροθι (μεταγλ.) 17:50 Ερασιτέχνης ζιγκολό 20:00, 22:00, 00:00 Αίθουσα 9 Χίλιοι τρόποι να πεθάνεις στην άγρια Δύση 21:10, 23:40 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 19:00 Αίθουσα 10 Το τρίτο πρόσωπο 18:20, 21:20, 00:15 Αίθουσα 11 Rio 2 (μεταγλ.) 17:00 Μαζί..με το ζόρι 19:10, 21:30, 23:50 Αίθουσα 12 Ενας σκίουρος σούπερ-ήρωας (μεταγλ.) 17:10 Transformers 4: Εποχή αφανισμού 19:10, 22:30 Αίθουσα 13 - gold class Το τρίτο πρόσωπο 21:20 Αίθουσα 14 - gold class Transformers 4: Εποχή αφανισμού 19:10, 22:30 VILLAGE 5 CINEMAS PAGRATI Υμηττού 110 & Χρεμωνίδου, Εμπορικό κέντρο Millennium, Παγκράτι, 210 7566240 - 14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Transformers 4: Εποχή αφανισμού 20:00, 23:10 Αίθουσα 2 Μαζί..με το ζόρι 21:20, 23:40 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 19:15 Αίθουσα 3 - Cosmote X-Men: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 23:00 Maleficent 19:00, 21:00 Αίθουσα 4 Ο μάγος του Οζ: Η επιστροφή της Ντόροθι (μεταγλ.) 19:20 Το τρίτο πρόσωπο 21:10, 23:50 Αίθουσα 5 Transformers 4: Εποχή αφανισμού 19:10, 22:15 VILLAGE 9 CINEMAS @ FALIRO Παλαιά Λεωφόρος Ποσειδώνος 1 & Μωραϊτινη 3 Δέλτα Παλαιού Φαλήρου, Τηλ.14 848 (Γραμμή παραπόνων
ΘΕΑΜΑΤΑ ΕΠΙΛΟΓΕΣ «Το Τρίτο Πρόσωπο» του Πολ Χαγκ. Παρίσι. Ο Μάικλ είναι ένας επιτυχημένος συγγραφέας. Έχει κερδίσει βραβείο Πούλιντζερ για το πρώτο του βιβλίο. Από την πρώιμη αυτή επιτυχία του, φαινόταν όλο και πιο δύσκολο να αποτυπώσει τα συναισθήματα της ψυχής του και σε ένα χαρτί. Είναι αποξενωμένος από τη σύζυγό του, την Ελέιν, και έχει παράλληλη σχέση με την Άννα, επίδοξη συγγραφέα. Ρώμη. Ο Σκοτ είναι ένας σκοτεινός Αμερικανός επιχειρηματίας, ο οποίος βρίσκεται στην Ιταλία με σκοπό να κλέψει κάποια σχέδια από οίκους μόδας και καταλήγει με μια τσιγγάνα σε ένα μπαρ. Νέα Υόρκη. Ο Ρικ ζει σε ένα αριστοκρατικό σπίτι της Νέας Υόρκης, μαζί με το γιο του από τον προηγούμενο γάμο και τη νέα του κοπέλα. Ερμηνεία: Τζέιμς Φράνκο, Μίλα Κούνις, Ολίβια Ουάιλντ, Λίαμ Νίσον, 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Το λάθος αστέρι 20:30 Ο μάγος του Οζ: Η επιστροφή της Ντόροθι (μεταγλ.) 18:30 Transformers 4: Εποχή αφανισμού 23:00 Αίθουσα 2 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 18:50 Μέχρι το τέλος 21:00, 23:30 Αίθουσα 3 Maleficent 21:40 Τα δύο πρόσωπα του Ιανουαρίου 19:40, 23:40 Αίθουσα 4 - Post Credit Το τρίτο πρόσωπο 18:00, 21:00, 00:00 Αίθουσα 5 Μαζί..με το ζόρι 19:30, 21:50, 00:10 Αίθουσα 6 Transformers 4: Εποχή αφανισμού 19:00 3D, 22:10 3D Αίθουσα 7-VMAX, Cosmote Transformers 4: Εποχή αφανισμού 18:00, 21:10, 00:20 Αίθουσα 8 - Gold Class , Transformers 4: Εποχή αφανισμού 18:30, 21:40 Αίθουσα 9 - gold class Το τρίτο πρόσωπο 19:30, 22:30 VILLAGE CINEMAS ATHENS METRO MALL ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Λεωφόρος Βουλιαγμένης 276, Άγιος Δημήτριος, 210 6104100 - 14 848 ( Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Transformers 4: Εποχή αφανισμού 19:00 3D, 22:10 Αίθουσα 2 - Cosmote Transformers 4: Εποχή αφανισμού 18:00, 21:10, 00:20 Αίθουσα 3 Maleficent 18:50, 20:50 Χίλιοι τρόποι να πεθάνεις στην άγρια Δύση 23:00 Αίθουσα 4 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 19:30 Μαζί..με το ζόρι 21:40, 00:00 Αίθουσα 5 Ο μάγος του Οζ: Η επιστροφή της Ντόροθι (μεταγλ.) 18:10 Το τρίτο πρόσωπο 20:00, 22:45 VILLAGE RENTI ΘΕΡΙΝΟ Θηβών 228 & Παρνασσού, Αγιος Ιωάννης Ρέντης, 2104215100 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr, Ερασιτέχνης ζιγκολό 21:00, 23:15 VILLAGE SHOPPING AND MORE Θηβών 228 & Παρνασσού, Άγιος Ιωάννης Ρέντης, 210 4215100 - 14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 3 Στα όρια του αύριο 21:50 Χίλιοι τρόποι να πεθάνεις στην άγρια Δύση 19:10, 00:20 Αίθουσα 4 Transformers 4: Εποχή αφανισμού 19:00 3D, 22:15 3D Αίθουσα 5 Μαζί..με το ζόρι 20:00, 22:30 Αίθουσα 6 Maleficent 20:30, 22:40 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 18:20 Αίθουσα 7 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 19:20 Transformers 4: Εποχή αφανισμού 21:30 Αίθουσα 8 Ο καθρέφτης της Κολάσεως 00:10 Ο μάγος του Οζ: Η επιστροφή της Ντόροθι (μεταγλ.) 18:45 Transformers 4: Εποχή αφανισμού 20:45 Αίθουσα 9 Transformers 4: Εποχή αφανισμού 19:45, 23:00 Αίθουσα 11 Το τρίτο πρόσωπο 18:30, 21:15, 00:00 ΓΛΥΦΑΔΑ ODEON Ζέππου 14 & Ξενοφώντος 31, Γλυφάδα, 2109650318, www.odeon.gr, www: i-ticket.gr Αίθουσα 1 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 19:30 Αίθουσα 3 (Θερινή) Το τρίτο πρόσωπο 21:00 ΔΕΞΑΜΕΝΗ (ΘΕΡΙΝΟ) Πλατεία Δεξαμενής Κολωνάκι, Αθήνα, 2103623942-2103602363, Το τρίτο πρόσωπο 20:45, 23:10 ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΣΙΝΕ ΔΑΦΝΗ (ΘΕΡΙΝΟ) Ηλία Ηλιού 28-30 & Ηλιουπόλεως 77, Δάφνη, 2109731856 - 6971986880, Το τρίτο πρόσωπο 20:50, 23:15 ΔΙΟΝΥΣΙΑ (ΘΕΡΙΝΟ) Λεωφόρος Συγγρού 286, & Μυκηνών 2, 2109515514, Ερασιτέχνης ζιγκολό 21:00, 23:00 ΕΚΡΑΝ (ΘΕΡΙΝΟ) Ζωοδόχο Πηγής & Αγαθίου, Νεάπολη, 2106461895, Τα καλύτερα έρχονται 21:00, 23:00 ΕΛΛΗΝΙΣ CINEMAX (ΘΕΡΙΝΟ) Κηφισίας 29, Αμπελόκηποι, Αθήνα, 2106464009-80111300400, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr, Το τρίτο πρόσωπο 20:45, 23:10 ΖΕΦΥΡΟΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Τρώων 36, Θησείο, 2103462677, Θεώρημα 21:00, 23:00 ΘΗΣΕΙΟΝ (ΘΕΡΙΝΟ) Αποστόλου Παύλου 7, Θησείο, 2103470980-2103420864, www.cinethisio.gr, Το τρίτο πρόσωπο 21:25 ΛΑΪΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Ιερά Οδός 48 και Μεγάλου Αλεξάνδρου, Μεταξουργείο, 2103609695, Fedora 21:00, 23:00
«Το Τρίτο Πρόσωπο» του Πολ Χαγκ. Κιμ Μπέισινγκερ, Έιντριεν Μπρόντι, Μαρία Μπέλ. «Ερασιτέχνης Ζιγκολό» του Τζον Τορτούρο. Ο Φιοβαράντε αποφασίζει να γίνει επαγγελματίας Δον Ζουάν και να ΛΑΟΥΡΑ EUROPA CINEMAS DIGITAL (ΘΕΡΙΝΟ) Φορμίωνος & Νικηφορίδη 24, Νέο Παγκράτι, 2107662040, Το τρίτο πρόσωπο 20:45, 23:10 ΛΙΛΑ DIGITAL CINEMA (ΘΕΡΙΝΟ) Νάξου 115, Αγιος Λουκάς, Πατήσια, 2102016849, Μέχρι το τέλος 20:50, 23:00 ΜΙΚΡΟΚΟΣΜΟΣ FILMCENTER Λεωφόρος Συγγρού 106, 2109215305, mikosmos@otenet.gr, http://www.mikrokosmos.gr, Κολύμπα μικρό μου ψαράκι κολύμπα 20:30, 22:15 ΟΑΣΙΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Πρατίνου 7, Παγκράτι, 2107244015, Το πέρασμα του Μίλερ 21:00, 23:05 ODEON KΟSMOPOLIS ΜΑΡΟΥΣΙ Λεωφόρος Κηφισίας .73 & Πουρνάρα (Κόμβος Αττικής οδού), 14560 (από σταθερό 0,49 ευρώ ανά λεπτό και 0,98 ευρώ από κινητό ανά λεπτό), www.odeon.gr, www.i-ticket.gr Αίθουσα 1 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 20:10 Brick Mansions 22:40 Αίθουσα 2 Τα δεσμά του Διαβόλου 22:00 Αίθουσα 3 Maleficent 19:20, 21:40 Αίθουσα 4 Μέχρι το τέλος 20:30, 23:00 Αίθουσα 5 Θεέ μου, τι σου κάναμε? 21:10 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 19:00 3D Ο καθρέφτης της Κολάσεως 23:20 Αίθουσα 6 Το τρίτο πρόσωπο 19:30, 22:20 Αίθουσα 7 Το λάθος αστέρι 19:40, 22:20 Αίθουσα 8 - Vodafone Ερασιτέχνης ζιγκολό 18:50, 20:50, 23:10 Αίθουσα 9 Transformers 4: Εποχή αφανισμού 21:00 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 18:30 Αίθουσα 10 Transformers 4: Εποχή αφανισμού 19:10, 22:30 Αίθουσα 11 Το πέρασμα του Μίλερ 18:40 Το τρίτο πρόσωπο 21:30 Αίθουσα 12 X-Men: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 21:50 ΟDEON STARCITY Λεωφόρος Συγγρού 111 & Λεοντίου, Νέος Κόσμος, 14560 (από σταθερό 0,49 ευρώ ανά λεπτό και 0,98 ευρώ από κινητό ανά λεπτό), www.odeon.gr , www.i-ticket.gr Αίθουσα 1 Το τρίτο πρόσωπο 19:30, 22:40 Αίθουσα 2 XMen: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 20:45 Αίθουσα 3 Μέχρι το τέλος 20:30, 23:00 Αίθουσα 5 Brick Mansions 21:30 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 19:00 Αίθουσα 6 Transformers 4: Εποχή αφανισμού 21:00 Αίθουσα 7 - Vodafone Ερασιτέχνης ζιγκολό 20:10, 22:10 Αίθουσα 8 Κλειστό Αίθουσα 9 Maleficent 19:20 Τα δεσμά του Διαβόλου 21:50 Αίθουσα 10 Transformers 4: Εποχή αφανισμού 19:10, 22:30 ΠΑΛΑΣ Υμηττού 109, Παγκράτι, 2107511868 Αίθουσα 1 Σύντομη Συνάντηση 19:00, 20:45 Τα κόκκινα παπούτσια 22:30 Αίθουσα 2 (Θερινή) Ζήτω η ελευθερία 21:05, 23:10 ΠΑΝΑΘΗΝΑΙΑ (ΘΕΡΙΝΟ) Μαυρομιχάλη 165 πλησίον λεωφόρου Αλεξάνδρας, 2106425714, Θεέ μου, τι σου κάναμε? 21:00, 23:00 ΡΙΒΙΕΡΑ (ΘΕΡΙΝΟ) Βαλτετσίου 46, Εξάρχεια, 2103837716-2103844827, Η μοναχική σύζυγος 20:45, 23:00 ΣΙΝΕ ΓΑΛΑΤΣΙ (ΘΕΡΙΝΟ) Αλσος Βεϊκου, 2102138119, Transformers 4: Εποχή αφανισμού 21:15 ΣΙΝΕ ΠΑΡΙ (ΘΕΡΙΝΟ) Κυδαθηναίων 22, Πλάκα, 2103248057-2103222071, info@cineparis.gr, www.cineparis.gr, , Μέχρι το τέλος 20:45, 23:10 ΣΙΝΕ ΦΛΟΙΣΒΟΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Πάρκο Φλοίσβου, Παλαιό Φάληρο, 2109821256, cinefloisvos@gmail.com, , Ερασιτέχνης ζιγκολό 21:00, 23:00 ΣΙΝΕ ΨΥΧΙΚΟ CLASSIQUE (ΘΕΡΙΝΟ) Λεωφόρος Κηφισίας 290 & Παρίτση 2, Ψυχικό (Φάρος), 2106777330-1, Το τραγούδι της καρδιάς μου 21:00, 23:00 ΣΠΟΡΤΙΓΚ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Κωνσταντίνου Παλαιολόγου 18, Νέα Σμύρνη, 2109313360, Ερασιτέχνης ζιγκολό 21:00, 23:00 STER CINEMAS Λεωφ. Δημοκρατίας 67α, εμπορικό κέντρο ESCAPE, Ιλιον, 801 801 7837 -210 8092690, www.stercinemas.gr Αίθουσα 1 Transformers 4: Εποχή αφανισμού 18:50, 22:30 Αίθουσα 2 Transformers 4: Εποχή αφανισμού 21:30 Το τρίτο πρόσωπο 19:00 Αίθουσα 3 Πώς να εκ-
βοηθήσει τον αδέκαρο φίλο του Μάρεϊ. Έτσι, ο Μάρεϊ γίνεται προσωπικός μάνατζερ του Φιοβαράντε και σχηματίζουν ένα αχτύπητο δίδυμο. Ερμηνεία: Γούντι Άλεν, Τζον Τορτούρο, Σοφία Βεργκάρα, Σάρα Στόουν, Βανέσα Παραντί παιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 18:20, 20:30, 22:45 Αίθουσα 5 Ερασιτέχνης ζιγκολό 18:00, 20:00, 22:00 Αίθουσα 6 Transformers 4: Εποχή αφανισμού 20:40 Αίθουσα 8 (Θερινή) Ερασιτέχνης ζιγκολό 21:00, 23:00 ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ 3D DIGITAL Λεωφόρος Ηρακλείου 386, Νέο Ηράκλειο, 21028268732102825607, www.triaasteria.gr Αίθουσα 1 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 17:45 Transformers 4: Εποχή αφανισμού 19:30 3D, 22:30 Αίθουσα 3 (Θερινή) Ερασιτέχνης ζιγκολό 21:00, 22:45 ΤΡΙΑΝΟΝ FILMCENTER (ΘΕΡΙΝΟ) Κοδριγκτώνος 21 & Πατησίων 101, 21082227022108215469,, Ασανσέρ για δολοφόνους 23:00 Οι δώδεκα ένορκοι 21:00 ΦΙΛΙΠ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Ελευθερίου Βενιζέλου 40, Νέα Σμύρνη, 2109312866, Το τρίτο πρόσωπο 20:50, 23:20 ΦΙΛΟΘΕΗ (ΘΕΡΙΝΟ) Πλατεία Δροσοπούλου, Φιλοθέη, 2106833398, , Το τρίτο πρόσωπο 20:50, 23:15 ΨΥΡΡΗ (ΘΕΡΙΝΟ) Σαρρή 40, Ψυρρή, 2103247234, Η μοναχική σύζυγος 20:50, 23:00 ΗΜΙΚΕΝΤΡΙΚΟΙ ΑΛΣΟΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Δεκελείας154, 21025320032102583133, Ερασιτέχνης ζιγκολό 21:00, 23:00 ΑΡΤΕΜΙΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ 3D DIGITAL (ΘΕΡΙΝΟ) Νευροκοπίου 2-4, Παπάγου, 2106561153-2106528173, Το τρίτο πρόσωπο 20:50, 23:15 ΠΕΡΑΝ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΠΕΡΙΣΤΕΡΙΟΥ (ΘΕΡΙΝΟ) Κώστα Βάρναλη 32 & Μεγάλου Αλεξάνδρου, Περιστέρι, 21057808923 Ερασιτέχνης ζιγκολό 21:00, 23:00 ΣΙΝΕ ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΙΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Κύπρου 68 & Δωδεκανήσου, Αργυρούπολη, 2109922098, Θεέ μου, τι σου κάναμε; 21:00, 23:00 ΣΙΝΕ ΝΕΑ ΜΑΣΚΩΤ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΜΟΣΧΑΤΟΥ-ΤΑΥΡΟΥ (ΘΕΡΙΝΟ) Κωνσταντινουπόλεως 2, Ταύρος, 2103459531, , Μικρά Αγγλία 21:00 ΧΟΛΑΡΓΟΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Λεωφόρος Περικλέως 53, Χολαργός, 2106561153-2106528173, Φιλομένα 21:00, 23:00 ΠΡΟΑΣΤΙΩΝ ΑΕΛΛΩ (ΘΕΡΙΝΟ) Ελευθερίου Βενιζέλου 12, Ραφήνα, 2294023420, Μυστικά της κρεβατοκάμαρας 21:00, 23:00 ΑΘΗΝΑ (ΘΕΡΙΝΟ) - PISCINES IDEALES Σολωμού 18, Χαλάνδρι, 2106855860 - 6976584717, Maleficent 21:00 Μαζί..με το ζόρι 23:00 ΑΘΗΝΑΙΑ (ΘΕΡΙΝΟ) Χαλκούτσι, 22950-71515, Μια Γαλλίδα στο Μανχάταν 21:00, 23:00 ΑΙΓΛΗ (ΘΕΡΙΝΟ) Λεωφόρος Σαρωνίδος 28-30, Σαρωνίδα, 22910/54941-54261, Ερασιτέχνης ζιγκολό 21:00, 23:00 ΑΚΤΗ (ΘΕΡΙΝΟ) Θησέως και Αιόλου, Βουλιαγμένη, 2108961337, Θεέ μου, τι σου κάναμε? 21:00, 23:00 ΑΛΕΞ DIGITAL CINEMA (ΘΕΡΙΝΟ) Λεωφόρος Πόρτο Ράφτη 235, 22990-76034, www.alexcinema.gr, Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 21:00 Το λάθος αστέρι 23:00 ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ (ΘΕΡΙΝΟ) - SUZUKI Ηρώων Πολυτεχνείου 27, 5η στάση Χολαργού, 2106777708, Μέχρι το τέλος 20:50, 23:00 ΑΛΙΚΗ DIGITAL (ΘΕΡΙΝΟ) Πλατεία Δροσιάς, 2106229645 - 2102234130, Ερασιτέχνης ζιγκολό 20:50, 23:00 ΑΛΟΜΑ (ΘΕΡΙΝΟ) Γερουλάνου 103 & Πόντου, 2109937011, cinealoma@gmail.com, http://cinealoma.tumblr.com/ , www.facebook.com/cine.aloma, Φιλομένα 21:00, 23:00 ΑΜΑΡΥΛΛΙΣ (ΘΕΡΙΝΟ) - SUZUKI Αγίου Ιωάννου 2, 2106010561 Ερασιτέχνης ζιγκολό 21:00, 23:00 ΑΜΙΚΟ (ΘΕΡΙΝΟ) Επιδαύρου & Ανδρούτσου 20,
2106815532-2106826372, Θεέ μου, τι σου κάναμε; 21:00, 23:00 ΑΣΤΕΡΙ (ΠΡΩΗΝ ΙΛΙΟΝ) (ΘΕΡΙΝΟ) Φιλοκτήτου 86 & Νέστορος, Ίλιον, 2102639030, Φιλομένα 21:00, 23:00 ΑΣΤΡΟΝ (ΘΕΡΙΝΟ) Νηρηίδων 9, Αρτεμις, 2294082249, Κλειστό COOL TYMVOS CINEMAS Δημοσθένους 8, Παραλία Μαραθώνα, 2294055000 Αίθουσα 2 (Θερινή) Transformers 4: Εποχή αφανισμού 21:00 Αίθουσα 3 (Θερινή) Ερασιτέχνης ζιγκολό 21:00, 23:00 ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΑΓΙΑΣ ΒΑΡΒΑΡΑΣ ΣΙΝΕ ΠΑΝΘΕΟΝ (ΘΕΡΙΝΟ) Τέρμα Δεληγιάννη, Αγία Βαρβάρα, 2105698855, Ψυχρά κι ανάποδα (μεταγλ.) 21:15 ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΗΛΙΟΥΠΟΛΗΣ ΜΕΛΙΝΑ ΜΕΡΚΟΥΡΗ (ΘΕΡΙΝΟ) Λεωφόρος Ειρήνης 50, Πλατεία Εθνικής Αντιστάσεως, Ηλιούπολη, 2109937870, www.politismosilioupoli.gr Το μυστικό της Μέιζι 21:00, 23:00 ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΜΙΜΗΣ ΦΩΤΟΠΟΥΛΟΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Αγίου Κωνσταντίνου 40, Μαρούσι, 2106198890, Τα δύο πρόσωπα του Ιανουαρίου 21:00, 23:00 ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΝΟΣΤΑΛΓΙΑ (ΘΕΡΙΝΟ) Κέας & Τερψιχόρης, Ηράκλειο, 2102773731, Captain Phillips 21:00, 23:00 ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΡΕΞ ΧΑΛΚΙΔΟΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Οδός Τζιαρντίνι 6, Χαλκίδα, 2221083873, Φιλομένα 21:00, 23:00 ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΣΙΝΕ ΚΑΤΕΡΙΝΑ (ΘΕΡΙΝΟ) Δαβάκη 18, Χαϊδάρι, 2105320003 Dallas Buyers Club 21:00, 23:00 ΜΑΡΙΑ ΕΛΕΝΑ-ΟΝΑΡ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΑΓ. ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ Αγίας Παρασκευής 40, Ανάκασα- Αγ. Ανάργυροι, 2102632791, Godzilla 20:50, 23:00 ΗΛΕΚΤΡΑ (ΘΕΡΙΝΟ) Λεωφόρος Αθηνών-Σουνίου 37, Παραλία κακιάς θάλασσας, Κερατέα, 22910540997, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr, Κλειστό ΚΟΡΑΛΙ CINEMAX (ΘΕΡΙΝΟ) Αφροδίτης & Ιθάκης, Σαρωνίδα, 2291054097, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr, Το τραγούδι της καρδιάς μου 21:00, 23:00 ΜΑΙΑΜΙ (ΘΕΡΙΝΟ) Κυανής Ακτής 12, Μάτι, 6942961754-6955466939, Ερασιτέχνης ζιγκολό 21:00, 23:00 ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ CINEMA (ΘΕΡΙΝΟ) Δουκίσσης Πλακεντίας 87, Χαλάνδρι, 2106014284,, Το τρίτο πρόσωπο 20:50, 23:15 ΜΑΡΙΑΝΑ (ΘΕΡΙΝΟ) Παραλία Καλάμου, Αγιοι Απόστολοι, 22950-85126, Κυριαρχία 23:00 Αεροπλάνα (μεταγλ.) 21:00 ΜΑΡΙΕΛ (ΘΕΡΙΝΟ) Λεωφόρος Μαρκοπούλου 39, Πόρτο Ράφτη, 22990-71335, , SR Ερασιτέχνης ζιγκολό 21:00, 23:00 ΜΠΟΜΠΟΝΙΕΡΑ DIGITAL (ΘΕΡΙΝΟ) Παπαδιαμάντη 12, Κηφισιά, 2108019687, Το τρίτο πρόσωπο 20:50, 23:20 ΟΡΦΕΑΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Λεωφόρος Σαρωνίδος 60, Σαρωνίδα, 22910-60077 Το τρίτο πρόσωπο 20:50, 23:10 ΡΙΑ (ΘΕΡΙΝΟ) Λεωφόρος Ποσειδώνος 20, Μάτι, 22940-34778, Dallas Buyers Club 21:00, 23:10 ΡΙΑ (ΘΕΡΙΝΟ) Αφροδίτης 8, Βάρκιζα, 21089708442108971654, Ερασιτέχνης ζιγκολό 21:00, 23:00 ΣΙΝΕ ΓΕΡΑΚΑΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ HD DIGITIAL (ΘΕΡΙΝΟ) Μιλτιάδου & Γαργηττού, Γέρακας, 2106612717, Τα δύο πρόσωπα του Ιανουαρίου 21:00, 23:00 ΣΙΝΕ ΠΑΛΛΗΝΗ (ΘΕΡΙΝΟ) Ελευθερίου Βενιζέλου 3 & Λεωφόρος Μαραθώνος, Παλλήνη, 21066668152106666284, Ερασιτέχνης ζιγκολό 21:00, 23:00 ΣΙΣΣΥ CINEMA (ΘΕΡΙΝΟ) - ALGIDA Λεωφόρος Μαραθώνος 36, Νέα Μάκρη, 22940918116944141308, Ερασιτέχνης ζιγκολό 21:00, 23:15 SMART CINEMA (ΘΕΡΙΝΟ) Smart Park, E. Πουλάκη, Σπάτα, 2114004956, http://www.smartpark.com.gr, Σκουριασμένη πόλη 23:00 Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2 (μεταγλ.) 21:00 ΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΑΘΩΟΤΗΤΑΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Λεωφόρο Σουνίου, Λαύριο, 2291054097, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr, Θεέ μου, τι σου κάναμε? 21:00, 23:00 ΤΡΙΑΝΟΝ CINEMAX (ΘΕΡΙΝΟ) Κεφαλληνίας 4, Σαρωνίδα, 2291054931-2291054097, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr, Η πεντάμορφη και το τέρας 20:50 Τα καλύτερα έρχονται 23:00 ΦΛΩΡΙΔΑ (ΘΕΡΙΝΟ) Λεωφόρος Ποσειδώνος 124, Ζούμπερη, 2294096923, www.cineflorida.gr, , Maleficent 21:00, 23:10 ΧΛΟΗ (ΘΕΡΙΝΟ) Κασαβέτη 17, Κηφισιά, 2108011500, Ερασιτέχνης ζιγκολό 21:00, 23:00 ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΜΟΣΧΑΤΟΥ ΣΙΝΕ ΚΗΠΟΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Θερμοπυλών 49 & Κνωσού, Μοσχάτο, 2104810790, , Η κλέφτρα των βιβλίων 23:00 Η ταινία Lego (μεταγλ.) 21:00 ΣΙΝΕ ΝΙΚΑΙΑ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Θηβών 245, Νίκαια, 2104830330, www.cinenikaia.gr, Ο εγωιστής γίγαντας 21:00, 23:00 ΣΙΝΕ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Αγίου Γεωργίου & Ζάππα 4, Κορυδαλλός, 2104960955, Η γυναίκα με τη λεοπάρδαλη 23:00 Τα δύο πρόσωπα του Ιανουαρίου 21:00 ΣΙΝΕ ΣΕΛΗΝΗ (ΘΕΡΙΝΟ) Αγίου Νικολάου 17 & Πανθέας, Σελήνια Σαλαμίνας, 2104670011 2104670012, blogspot.cineselini.com Ξενοδοχείο Grand Budapest 23:00 Ο μάγος του Οζ: Η επιστροφή της Ντόροθι (μεταγλ.) 21:00
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 6 ΙΟΥΛΙΟΥ 2014
57
ΣΚΑΚΙ ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΡΙΑ 2014 Η ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΣΤΕΓΗ ΠΕΡΙΣΤΕΡΙΟΥ
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ o Σε ισχύ από 1ης Ιουλίου οι νέοι κανονισμοί της FIDE. Ας αναφέρουμε τα κυριότερα νέα σημεία: - Αντικανονική κίνηση σε ράπιντ ή μπλιτς παρτίδα ισοδυναμεί με ήττα, όπως και δύο αντικανονικές κινήσεις σε κανονικό χρόνο σκέψης. - Οι διαιτητές θα πρέπει να επεμβαίνουν και να υποδεικνύουν τις αντικανονικές κινήσεις σε ράπιντ και μπλιτς. - Απαγορεύονται εντελώς κινητά τηλέφωνα, tablets και ηλεκτρονικές συνσκευές στον χώρο των αγώνων. - Καταργήθηκε ο κανονισμός Zero Default, με βάση τον οποίο ένας παίκτης μηδενιζόταν αν δεν εμφανιζόταν στον αγωνιστικό χώρο με την έναρξη του γύρου. - Τροποποιήθηκε ο κανονισμός που ορίζει τον τρόπο που προάγεται ένα πιόνι (αλλά μην ανησυχείτε, οι υποπροαγωγές επιτρέπονται ακόμη...). o Ξεκίνησε την 30ή Ιουνίου στους Αμπελόκηπους το 146ο όπεν τουρνουά του συλλόγου, αφιερωμένο στην μνήμη του Νίκου Φιλιππάκη, και θα συνεχιστεί έως και την Τετάρτη, 9 Ιουλίου. o Πρωταθλήτρια ομάδα της ΕΣΣΠΕΠ αναδείχθηκε ο «Τιμολέων» Κορίνθου, με 4 νίκες σε ισάριθμους αγώνες. o Το 64ο μπλιτς στο «Caissa Cafe» ανέδειξε νικητή τον Σπύρο Μπούμπουλη με 6 βαθμούς σε 7 αγώνες, ενώ ακολούθησαν Παπαχριστούδης με 5,5 και Χαιρόπουλος με 5.
Επαναλαμβάνοντας την προπέρσινη επιτυχία της
Άνετα, και χωρίς καμία βαθμολογική απώλεια, το ισχυρό φαβορί Π.Σ. Περιστερίου κατέκτησε το φετινό πρωτάθλημα με επτά νίκες σε ισάριθμους αγώνες. Η αναλυτική τελική βαθμολογία: 1. Π.Σ. Περιστερίου 14 β. 2. Σ.Α. Κορινθίας «Αργοναύτης» 12β. 3. Σ.Ο. Καβάλας 10β. 4. Πανιώνιος Γ.Σ. 10β. 5. Ε.Σ. Θεσσαλονίκης 9β. 6. Σ.Ο. Ηρακλείου 9β. 7. Σ.Ο. Ηρακλείου 9β. 8. ΕΟΑΟ «Φυσιολάτρης» Νίκαιας 9β. 9. Σ.Α. Χανίων 8β. 10. ΜΑΠΟ «Κεραυνός» Ωραιοκάστρου 8β. 11. Α.Ο. Κύδων Χανίων 8β. 12. Σ.Ο. Πολίχνης 8β. 13. Α.Σ. Παπάγου 7β. 14. ΣΜΣ Ελευσίνας 7β. 15. Σκακιστική Άνοιξη 7β. 16. Πειραϊκός Ο.Σ. 7β. 17. Σ.Ο. Πατρών 7β. 18. Σ.Ο. Αιγάλεω 7β. 19. Ν.Ο. Καλαμάτας «Ο Ποσειδών» 7β. 20. Α.Ο. Ζήνων Γλυφάδας 7β. 21. Σ.Ο. Πτολεμαΐδας «Ο Πτολεμαίος» 6β. 22. ΟΦΣ Καβάλας 6β. 23. ΑΕΚ 6β. 24. ΦΟΝ Ηρακλείου - Επικοινωνία 6β. 25. ΣΟ Κορυδαλλού 5β. 26. Λ.Π. Φλώρινας 5β. 27. Σ.Ο. Ικαρίας «Ι. Τζελεπής» 5β. 28. Α.Ο. Λατώ Αγ. Νικολάου 4β. 29. Πανελλήνιος Γ.Σ. 4β. 30. Ε.Σ. Αιγιαλείας 3β. 31. ΜΓΣ Εθνικός Αλεξανδρούπολης 2β. 32. ΝΕ Πατρών 2β. Η πρώτη θέση κρίθηκε, σε μεγάλο βαθμό, στο «οικογενειακό» ντέρμπι του περυσινού πρωταθλητή Αργοναύτη με τη Στέγη και με την δεύτερη να επικρατεί άνετα. Οι ομάδες που τερμάτισαν μετά την εικοστή θέση υποβιβάζονται.
o Υπενθυμίζουμε τα δύο (ελληνικά) διεθνή τουρνουά που ξεκινούν μέσα στην εβδομάδα: 37ο διεθνές τουρνουά «Ίκαρος» - Ανοιχτό Πρωτάθλημα Αιγαίου (12-20.7, http://ikariachess.blogspot.gr/), και 6ο διεθνές τουρνουά Ρεθύμνου (12-19.7, http://www.rethymnochess.gr/). o Με πολύ μεγάλη άνεση η Παγκόσμια Πρωταθλήτρια Χόου Γιφάν επικράτησε στο GP γυναικών στην Lopota (Γεωργία) με 9β. σε 11 αγώνες, ενώ ακολούθησαν Τζακνίτζε (Γεωργία) και Ντανιελιάν (Αρμενία) με 2 βαθμούς λιγότερους. o Νικητής στο κλειστό «δεκάρι» τουρνουά GM στο Έντμοντον (Καναδάς) ο Ουκρανός Βασίλι Ίβαντσουκ με 8 βαθμούς, ακολουθούμενος από τον Γουέσλι Σο (Φιλιππίνες) με 7,5 και τους Άντον Κοβαλιόβ (Καναδάς), Σαμ Σάνκλαντ (ΗΠΑ) με 5,5. o Ο 21χρονος Κινέζος Ντινγκ Λιρέν επανέλαβε την περυσινή του επιτυχία και κατέκτησε το τρόπαιο στο κλειστό «δεκάρι» τουρνουά Hainan Danzhou 2014 με 6,5/9, αφού στα κριτήρια ισοβαθμίας επικράτησε του Μπου Ξιανγκζί ενώ Νάιντιτς και Πονομαριόβ ακολούθησαν με 5,5 βαθμούς, ενώ ο φέρελπις 15χρονος Βέι Γι σημείωσε δύο ήττες και επτά ισοπαλίες και περιορίστηκε στην 8η θέση. o Πρωτιά για τον Βούλγαρο GΜ Άλεξ Ντέλτσεβ στο διεθνές όπεν «Ciudad De Jaen» με 8β. σε 9 αγώνες, ενώ μόνος δεύτερος τερμάτισε με 7,5β. ο Ισπανός 18χρονος FM Χάϊμε Σάντος Λατάσα και τρίτος ο Άγγλος ΙΜ Λώρενς Τρεντ με 7β.
1η: Πόστνι (Ηράκλειο) 6/7 2η: Πόλασεκ (Λατώ), Νταβίντ (Σ.Α. Χανίων), Συρίγος (Σ.Ο. Κορυδαλλού) 6/7 3η: Χαλκιάς (Π.Σ. Περιστερίου), Σπύρου (Σ.Ο. Κορυδαλλού) 6,5/7 4η: Σότσκο Μ. (Αργοναύτης) 5/6 5η: Κράμλινγκ (Πτολεμαΐδα) 7/7 6η: Τσολακίδου (Σ.Ο. Καβάλας), Τσολάκη (Ωραιόκαστρο) 7/7 7η: Βοζινάκη (Σ.Α. Χανίων) 7/7 8η: Παπασημακόπουλος (Α.Σ. Παπάγου) 6/8
5
7
6
2
4
8
4
7
8
2
9
3
1
5
6
5
2
6
4
8
1
3
9
7
9
6
5
3
2
7
8
1
4
3
3
1
2
6
4
8
9
7
5
1
7
8
4
1
5
9
6
2
3
5
2
9
7
8
6
4
5
3
1
1
8
4
1
9
3
5
7
6
2
6
5
3
7
1
2
4
8
9
Η λύση του χθεσινού προβλήματος
1
6
9
8 8
9
7
6
5
2 Μέτριας δυσκολίας
5
6
7
8
9
2
5
3
6
3
8
7
2
9
8 9
4 8
4
4
4
1
3
1
3
7
6
2
1
4
10.α5! Ιxα5 11.Πxα5 Βxα5 12.Ιδ5 Βxδ5 13.Αxδ5 Ιxδ5 [13...εxδ5 14.Αη5 Αε7 15.Ιζ4 με υπεροχή] 14.γ4 Ιβ4?! (η υπεροχή των Λευκών δεν είναι αποφασιστική, αλλά η θέση των Μαύρων δεν «παίζεται» εύκολα) 15.0-0 α5 16.Ιη3 [16.Βε1 είναι ακριβέστερο, σύμφωνα με τον ανόητο υπολογιστή μου] 16...Αε7 17.Βε1 γ5?! 18.δ5 εxδ5 19.Αxβ4 αxβ4 20.γxδ5 Ρδ8 21.Ιε4 Πε8 22.Βη3 ζ5 23.Ιη5 Αζ6 24.Ιζ7+ Ρε7 25.Ιδ6 Πεβ8 26.Ιγ4 Αδ4+ 27.Ρθ1 Πδ8 28.Ιβ6 Αxβ2 29.Πε1+ Ρζ7 30.Ιxα8 Πxα8 31.Βγ7 και τα Μαύρα εγκατέλειψαν (1-0)
o Ο σκακιστικός πυρετός συνεχίζεται στο Πόρτο Ρίο, αφού ήδη ξεκίνησε εκεί το Final Eight του Κυπέλλου Ελλάδας, καθώς και οι τελικοί των πανελλήνιων Ατομικών Νεανικών Πρωταθλημάτων. Η κλήρωση των προημιτελικών του Κυπελλου ήταν: ΑΜΕΣ Ν. Ερυθραίας - ΑΣΟ Πετρούπολης Δίας, Ο.Σ. Τριανδρίας - Σ.Ο. Πτολεμαΐδας «Ο Πτολεμαίος», Π.Σ. Περιστερίου - ΑΕΚ, και Σ.Ο. Κορινθίας «Ο Αργοναύτης» Σ.Ο. Καβάλας.
ΣΤΑΥΡΟΛΕΞΟ
Η ΛΥΣΗ: ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ: 1. ΕΚΜΑΓΕΙΟΥ 2. ΥΟΠΜΑ, ΣΤΑ 3. ΝΤΑΒΙΝΤΣΙ 4. ΑΖΕΡΟΙ, ΑΝ 5. ΡΙΖΟΣ, ΟΛΑ 6. ΔΟ, ΣΑΝΤΑ 7. ΟΥΡΙΚΟ, ΝΑ 8. ΣΛ, ΟΟΣΑ 9. ΑΛΣ, ΟΥΡΑ
9
9η: Κελίρης (Αργοναύτης), Γουλούτης (Σ.Ο. Πολίχνης), Παπαδόπουλος Ζ. (Φλώρινα) 6/7 10η: Ρούσος Σ. (Πανιώνιος) 5,5/7 Χαρακτηριστικό είναι ότι και τα τέσσερα 7/7 ήλθαν από το ασθενές φύλο! Μαστροβασίλης Δ. (2605) Lubbε N. (2458) [Α01] 42ο διασυλλογικό πρωτ/μα (2ος γύρος), Porto Rio 29.06.2014 1.ε4 δ5 2.εxδ5 Βxδ5 3.Ιγ3 Βα5 4.δ4 Ιζ6 5.Αδ2 Αη4 6.ζ3 Αδ7 7.Αγ4 Ββ6 8.Ιηε2 ε6 9.α4!? [Έμπνευση της στιγμής; Πάντως η κίνηση δεν φαίνεται να έχει ξαναπαιχθεί.] Ιγ6?! [Απροσεξία, ή υπεραισιοδοξία; Το 9...α5 είναι σίγουρα προτιμότερο]
ΚΑΘΕΤΑ: 1. ΕΥΝΑΡΔΟΣ 2. ΚΟΤΖΙΟΥΛΑ 3. ΜΠΑΕΖ 4. ΑΜΒΡΟΣΙΟΣ 5. ΓΑΙΟΣΑΚΟ 6. ΝΙ, ΝΟΣΟ 7. ΙΣΤ, ΟΤ, ΑΥ 8. ΟΤΣΑΛΑΝ 9. ΥΑΙΝΑ, ΑΝΑ
3
Ο Χριστόδουλος Μπανίκας με την ομάδα της Στέγης και το κύπελλο της πρωταθλήτριας
Οι καλύτερες αποδόσεις ανά σκακιέρα έχουν ως εξής:
SU DO KU 1
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΕΥΑ ΚΟΝΤΟΥ
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Ι. ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΥ
ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ 1. Αρνητικό ομοίωμα μορφής πάνω σε πηλό, γύψο ή κερί (γεν.) 2. α) Γάλλος αρχαιολόγος, συγγραφέας του «Βασιλιά των ορέων» (αντιστρ.) β) Εμπρόθετο άρθρο (πληθ.) 3. Ο Λεονάρδος της Αναγέννησης 4. α) Οι κάτοικοι δημοκρατίας της τ. ΕΣΣΔ β) Υποθέτει 5. α) Ο κοντός του παλιού ελληνικού κινηματογράφου β) Τσοβόλα δώσ’ τα... 6. α) Μισή δόξα β) Η Νέα βρίσκεται στον νομό Κιλκίς 7. α) Ένα οξύ που μπορεί να προκαλέσει αρθρίτιδα β) Δείχνει 8. α) Το κέντρο του Όσλο β) Αρχικά που μας προτείνουν πολιτικές για οικονομία, υγεία, παιδεία κ.λπ. 9. α) Ομηρική θάλασσα β) Έχει και το νυφικό ΚΑΘΕΤΑ 1. Γαλλοελβετός τραπεζίτης που συνέβαλε στην ίδρυση της Εθνικής Τράπεζας 2. Ηπειρώτης ποιητής που συμμετείχε στην Εθνική Αντίσταση (γεν.) 3. Αμερικανίδα τραγουδίστρια που συμμετείχε στο Γούντστοκ 4. Όνομα μητροπολιτών 5. Σάκος για πρόχειρα οχυρωματικά έργα 6. α) Γράμμα για αρχάριο οδηγό β) Η ιλαρά είναι παιδική (αιτιατ.) 7. α) Ένας Λουδοβίκος, θύμα της Γαλλικής Επανάστασης β) Ουδέτερο άρθρο (αντιστρ.) γ) Δίφθογγος 8. Φυλακισμένος Κούρδος ηγέτης 9. α) Άγριο σαρκοφάγο ζώο β) Πρόθεση
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 6 ΙΟΥΛΙΟΥ 2014
58
AΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
Η ΦΑΣΗ ΤΩΝ «16»
Δεν έχει ξαναγίνει! Μόνο τρία ματς κρίθηκαν σε 90 λεπτά... Τη νύχτα της Τρίτης προς την Τετάρτη συμπληρώθηκε μια απίθανη...πεντάδα και ένα ρεκόρ, που ίσως να χρειαστεί να περάσουν πάρα πολλά χρόνια για να καταρριφθεί! Πέντε από τα οκτώ παιχνίδια της φάσης των «16» οδηγήθηκαν στην παράταση, τις περισσότερες φορές ενάντια σε κάθε πρόβλεψη. Βέβαια και στις 8 αναμετρήσεις την πρόκριση πήραν οι ομάδες που είχαν τερματίσει πρώτες στον όμιλό τους στην πρώτη φάση, αλλά η εξέλιξη όλων των αγώνων απέδειξε ότι τα «αουτσάιντερ», όπως π.χ. η Ελλάδα, αποδείχθηκαν καλύτερα του αναμενόμενου. Από τα 8 ματς της φάσης των «16» μόνο σε μια περίπτωση ο νικητής «φαινόταν» πριν μπει το τελευταίο δεκάλεπτο (Κολομβία - Ουρουγουάη 2-0). Το ματς Γαλλία - Νιγηρία 2-0 κρίθηκε με δύο γκολ στα τελευταία λεπτά, σε δύο ματς οι ηττημένοι είχαν δοκάρι στο τελευταίο λεπτό της παράτασης (Χιλή και Ελβετία), στο Ολλανδία - Μεξικό 2-1 οι νικητές πέτυχαν τα γκολ της νίκης μετά το 88’, τρία ματς κρίθηκαν στην παράταση και δύο στα πέναλτι! Αν μη τι άλλο ήταν ένα «χορταστικό», από πλευράς συγκινήσεων, τετραήμερο... Το προηγούμενο ρεκόρ... αγωνίας σε φάση των «16» είχε σημειωθεί πριν 24 χρόνια, στο Μουντιάλ του 1990, που είχε πραγματοποιηθεί στην Ιταλία. Τότε τρία ματς είχαν κριθεί στην παράταση (Γιουγκοσλαβία Ισπανία 2-1, Αγγλία - Βέλγιο 1-0 και Καμερούν - Κολομβία 2-1) και ένα στα πέναλτι (Ιρλανδία - Ρουμανία 00, 5-4). Όλα τα αποτελέσματα στη φάση των «16»: Βραζιλία - Χιλή 3-2 πέναλτι (1-1 κ.α.) Κολομβία - Ουρουγουάη 2-0 Ολλανδία - Μεξικό 2-1 Κόστα Ρίκα - Ελλάδα 5-3 πέναλτι (11 κ.α.) Γαλλία - Νιγηρία 2-0, Γερμανία - Αλγερία 2-1 παράταση (0-0 κ.α.), Αργεντινή - Ελβετία 1-0 παράταση (0-0 κ.α.), Βέλγιο - ΗΠΑ 2-1 παράταση (0-0 κ.α.). Χωρίς να έχουμε απολύτως ασφαλή συμπεράσματα, καθώς την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές δεν γνωρίζουμε την εξέλιξη στα ματς των προημιτελικών, οι αριθμοί λένε, μέχρι τη φάση των «16», ότι το Μουντιάλ 2014 είναι ένα από τα πιο αμφίρροπα όλων των εποχών! Η «ψαλίδα» ανάμεσα στους «μεγάλους» του παγκόσμιου ποδοσφαίρου και τους «μικρούς» έχει μειωθεί, κάτι που κάνει το άθλημα ακόμη πιο συναρπαστικό, καθώς κανείς πλέον δεν μπορεί να είναι σίγουρος για την εξέλιξη του αγώνα πριν ολοκληρωθεί μια αναμέτρηση... Ν.Π.
ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΠΑΝΤΑΖΙΔΗ
Η εθνική μας αποκλείστηκε εξ αιτίας της καταπληκτικής εμφάνισης του Κλαούντιο Νάβας, αλλά ο τερματοφύλακας της Κόστα Ρίκα δεν είναι ο μόνος «πορτιέρο» που διακρίνεται σ’ αυτό το τουρνουά, που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και ως το «Μουντιάλ των τερματοφυλάκων». Το... δυστύχημα είναι ότι απ’ αυτούς τους τερματοφύλακες, που «κατέβασαν ρολά» το προηγούμενο διάστημα οι περισσότεροι δεν συνεχίζουν. Τα ονόματά τους θα θυμούνται, όμως, για πολύ η Ισπανία, η Αγγλία, η Ιταλία, η Πορτογαλία κι άλλες «μεγάλες» ομάδες, που πήραν νωρίς-νωρίς το αεροπλάνο της επιστροφής. Ο Νάβας έκανε καταπληκτική απόκρουση στο πλασέ του Σαλπιγγίδη στο α’ ημίχρονο, ενώ στο «μονότερμα» της εθνικής στην παράταση έσωσε άλλα τρια γκολ, δύο φορές σε προσπάθειες του Μήτρογλου και μια με τον Χριστοδουλόπουλο, όταν κατέβηκαν πέντε Έλληνες και είχαν μπροστά τους μόνο δύο αμυντικούς και τον τερματοφύλακα της Κόστα Ρίκα. Εκεί όμως που ήταν καταλυτική η παρουσία του Νάβας ήταν στη διαδικασία των πέναλτι. Όταν η ομάδα του συγκεντρώθηκε για τα πέναλτι στο κέντρο του γηπέδου έδωσε μία υπόσχεση στους συμπαίκτες του: «Εσείς κάνετε αυτό που πρέπει και εγώ θα αποκρούσω ένα πέναλτι.» Κι ο Νάβας τήρησε την υπόσχεσή του αποκρούοντας το -»καλοχτυπημένο»- πέναλτι του Φάνη Γκέκα, καθώς θυμήθηκε τον τρόπο που εκτελούσε ο Έλληνας διεθνής την «εσχάτη των ποινών» από την κοινή τους θητεία (για λίγους μήνες) στη Λεβάντε. Ο Νάβας, συμπαίκτης φέτος του Λουκά Βύντρα, δεν είναι βέβαια κανένας άγνωστος. Τα στατιστικά του στο ισπανικό πρωτάθλημα και όχι μόνο είναι... απίστευτα! Κανείς άλλος τερματοφύλακας στα πέντε μεγάλα ευρωπαϊκά πρωταθλήματα δεν πραγματοποίησε περισσότερες σωτήριες επεμβάσεις (160) και δεν είχε μεγαλύτερο ποσοστό επιτυχημένων αποκρούσεων ανά σουτ (80,4%).
Η απόκρουση του Νάβας, που στέρησε την πρόκριση στους «8» στην εθνική μας...
ΜΟΥΝΤΙΑΛ 2014
Η διοργάνωση των... τερματοφυλάκων! Ο Νάβας «απέκλεισε» την εθνική μας, αλλά δεν είναι κι ο μόνος «πορτιέρο» που διακρίνεται Κιρόγα, ο οποίος είχε κάνει 13 επεμβάσεις στον αγώνα με την Ολλανδία στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1978 στην Αργεντινή. Μετά από αυτή την εμφάνιση Αμερικανοί Φίλαθλοι του «soccer» (όπως λένε το ποδόσφαιρο) δημιούργησαν στο site «we people» αίτημα με το οποίο ζητούν το αεροδρόμιο της Ουάσινγκτον «Ρόναλντ Ρέιγκαν» να μετονομαστεί σε «Τιμ Χάουαρντ», προκειμένου να τιμηθούν οι... ιπτάμενες ικανότητες του τερματοφύλακα της ομάδας του Γιούργκεν Κλίνσμαν! Το site είναι δημιούργημα του Λευκού Οίκου, και αν μια αίτηση μαζέψει 100.000 διαδικτυακές υπογραφές, πρέπει ο φορέας στον οποίο απευθύνεται να απαντήσει!
Ο «εξαδάκτυλος»... Ο πρώτος τερματοφύλακας, που
-χρονικά- έγινε ο απόλυτος ρυθμιστής ενός αποτελέσματος ήταν ο Γκιγιέρμο Οτσόα, γκολκίπερ της Αζαξιό και της εθνικής Μεξικού, στο 0-0 με τη Βραζιλία. Ο ίδιος έκανε και την καλύτερη απόκρουση στη φάση των «16» στον αγώνα με την Ολλανδία, όταν απέκρουσε κοντινή προβολή του Φρέι και με τη βοήθεια του δοκαριού έσωσε το «σίγουρο» γκολ. Επειδή ο κόσμος είναι... μικρός, να θυμήσουμε ότι για τον Οτσόα είχε ενδιαφερθεί πέρσι το καλοκαίρι ο Ολυμπιακός, για να αποκτηθεί τελικά ο Ισπανός Ρομπέρτο. Ο ποδοσφαιρικός... θρύλος λέει ότι ο Γκιγιέρμο Οτσόα έχει έξι δάκτυλα στο ένα του χέρι, αλλά κανένας μέχρι τώρα δεν το έχει... επιβεβαιώσει! Ο τερματοφύλακας της Χιλής Κλαούντιο Μπράβο έκανε τρεις εξαιρετικές επεμβάσεις σε σουτ των Καθόρλα (80’ και 88’) και Ινιέστα
Ρεκόρ ο «ιπτάμενος»... Στα προκριματικά του Μουντιάλ, ο Νάβας δέχτηκε μόλις επτά γκολ, ένα λιγότερο από τον Τιμ Χάουαρντ των ΗΠΑ, που «έγραψε ιστορία» στη διοργάνωση κάνοντας ρεκόρ επεμβάσεων σε Μουντιάλ, φθάνοντας τις 15 στον αγώνα με το Βέλγιο (0-0 κανονικός αγώνας, νίκη 2-1 του Βελγίου στην παράταση). Ο τερματοφύλακας της Έβερτον κατέρριψε το ρεκόρ του Περουβιανού Ραμόν
Ο Γκιγιέρμο Οτσόα σταματάει τον Φρέι στην δυσκολότερη απόκρουση του Μουντιάλ...
(84’), αλλά η ομάδα του ήδη νικούσε με 2-0 την πρωταθλήτρια κόσμου Ισπανία στον δεύτερο αγώνα της φάσης των ομίλων. «Μεγάλη βραδιά» είχε κι ο τερματοφύλακας της Αλγερίας στην αναμέτρηση με τη Γερμανία. Ο Ράις Μ’Μπολί σταμάτησε με τρομερή διπλή επέμβαση Κρόος και Γκέτσε (40’), κάνοντας το ίδιο και απέναντι σε Σίρλε, Μουστάφι (48’). Συνέχισε τις σωτήριες αποκρούσεις του σε σουτ του Λαμ (55’), σε εξ επαφής κεφαλιά του Μίλερ (80’) κι ακόμα μία κεφαλιά του Σβάινσταϊγκερ (90’), αλλά νικήθηκε στο δεύτερο λεπτό της παράτασης.
Το «μπακότερμα» και ο «ανίκητος»... Αζίζει να αναφέρουμε ακόμη την παρουσία του Γερμανού Μάνουελ Νόιερ, που μέχρι τους προημιτελικούς διακρίθηκε κυρίως στο... μπακότερμα (έβγαινε πολύ μακριά και με επιτυχία από την εστία του), αλλά και του πρωταθλητή Ισπανίας και φιναλίστ του Τσάμπιονς Λιγκ με τη φανέλα της Ατλέτικο Μαδρίτης Βέλγου Τιμπό Κουρτουά, του επονομαζόμενου και «ανίκητου»! Όσο κι αν φαίνεται απίστευτο, ο τερματοφύλακας της Τσέλσι την επόμενη αγωνιστική περίοδο, μετά την επικράτηση κόντρα στις ΗΠΑ και πριν τον αγώνα στους «8» με την Αργεντινή, συμπλήρωσε 21 ματς με τη φανέλα της εθνικής Βελγίου χωρίς να γνωρίσει την ήττα! Το αήττητο σερί του 22χρονου γκολκίπερ ξεκίνησε από τον Νοέμβριο του 2011, όταν και έκανε ντεμπούτο με τους «κόκκινους διαβόλους, σε φιλικό κόντρα στη Γαλλία, ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι σε μέσα σε σχεδόν τρία χρόνια είδε την εστία του να παραβιάζεται μόνο 12 φορές...
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 6 ΙΟΥΛΙΟΥ 2014
59
AΘΛΗΤΙΣΜΟΣ Η εθνική μας ομάδα όπως παρατάχθηκε στο τελευταίο ματς κόντρα στην Κόστα Ρίκα...
Εχθρός του καλού είναι το καλύτερο και οι εμφανίσεις της εθνικής μας στα δύο τελευταία ματς παρουσίας στο Μουντιάλ δίνουν υποσχέσεις πως οι «χοροί» θα «κρατήσουν» και η Ελλάδα θα συνεχίσει να κινείται σε υψηλό επίπεδο στο διεθνές ποδοσφαιρικό στερέωμα και τα επόμενα χρόνια... Ο αρχικός στόχος ήταν να πάει καλύτερα από το Μουντιάλ του 2010,
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΝΙΚΟΣ ΠΑΝΤΑΖΙΔΗΣ
ΕΘΝΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟΥ
«Ας κρατήσουν οι... χοροί!»
και όχι μόνο τα κατάφερε με την πρόκριση στους «16», αλλά και κόντρα στη... ροή του αγώνα δεν πήρε το «εισιτήριο» και για τους «8». Αν, πριν ξεκινήσει το τουρνουά, έλεγε κάποιος ότι η Ελλάδα θα κάνει μόνο μία ήττα σε τέσσερις αγώνες, ελάχιστοι θα τον πίστευαν! Στα «νοκ άουτ» η εθνική μας ήταν καλύτερη από την Κόστα Ρίκα, που είχε εντυπωσιάσει στην πρώτη φά-
ση της διοργάνωσης, την έπαιξε όπως «η γάτα με το ποντίκι», όταν η ομάδα της Κεντρικής Αμερικής έμεινε με 10 παίκτες στα μισά του δευτέρου ημιχρόνου, ισοφάρισε στο πρώτο λεπτό των καθυστερήσεων και έχασε πλήθος ευκαιριών στην παράταση, προκειμένου να αποφύγει τη διαδικασία των πέναλτι. Εκεί οι Κοσταρικανοί ήταν καλύτερα προετοιμασμένοι και με ανεβασμένη ψυχολογία, καθώς είχαν γλιτώσει την ήττα στα 120’, πήραν την πρόκριση. Τα... χαμόγελα για την εθνική μας ομάδα είναι και γιατί απέδειξε ότι μπορεί να παίζει και να νικάει ακόμη κι αν εγκαταλείπει το αμυντικογενές στιλ παιχνιδιού, που είχε καθιερώσει ο Ρεχάγκελ και ακολούθησε σε μεγάλο βαθμό και ο Φερνάντο Σά-
ντος. Στη Βραζιλία αναδείχθηκαν παίκτες που μπορούν να «τρέξουν» την ομάδα (Χριστοδουλόπουλος, Χολέμπας), αλλά και παίκτες με ηγετικά χαρακτηριστικά, που μπορούν να φανούν ακόμη καλύτερα τα επόμενα χρόνια, όπως οι Μανωλάς, Παπασταθόπουλος, Κονέ, Μανιάτης, Σάμαρης. Στην πορεία θα προστεθούν κι άλλοι ικανοί να κρατήσουν σε «τοπ» επίπεδο την εθνική μας, όπως οι Καπίνο, Φετφατζίδης, Αθανασιάδης, αλλά και ο Μήτρογλου, που ο τραυματισμός δεν του επέτρεψε να δείξει τις ικανότητές του στο σκοράρισμα. Επίσης «κεφάλαιο» για το ελληνικό ποδόσφαιρο αποτελεί ο Κυριάκος Παπαδόπουλος, που κι αυτός είχε ένα σοβαρό τραυματισμό... Ο νέος προπονητής της εθνικής
μας, Κλαούντιο Ρανιέρι, αν μη τι άλλο έχει αρκετά καλό υλικό, ακόμη και μετά την αποχώρηση του Καραγκούνη και την πιθανή (λόγω ηλικίας) των Κατσουράνη, Γκέκα και Σαλπιγγίδη, για να είναι η εθνική μας ομάδα συνεπής σ’ ένα ακόμη «ραντεβού», αυτό του EURO 2016. Θυμίζουμε ότι αντίπαλοι στον 6ο προκριματικό όμιλο είναι η Ρουμανία, η Ουγγαρία, η Φινλανδία, η Βόρεια Ιρλανδία και τα Νησιά Φερόε, με τους δύο πρώτους να παίρνουν απ’ ευθείας την πρόκριση. Το ξεκίνημα της νέας προσπάθειας θα γίνει στις 7 Σεπτεμβρίου στον αγώνα, «κεκλεισμένων των θυρών» λόγω τιμωρίας, με αντίπαλο τη Ρουμανία... N. ΠANTAZIΔΗΣ
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΡΑΓΚΟΥΝΗΣ
Υποστολή ελληνικής... σημαίας! ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΜΑΡΟΥΝΤΑ
Πια το ελληνικό ποδόσφαιρο σε επίπεδο εθνικών ομάδων μπορεί να παράγει τους δικούς του «ήρωες», τις δικές του διαχρονικές προσωπικότητες, όπως για παράδειγμα έκανε από παλιά το ελληνικό μπάσκετ. Και αυτό γιατί πλέον η Εθνική Ελλάδας έχει αρκετά σημεία αναφοράς στον διεθνή ανταγωνισμό, μετά το «έπος της Πορτογαλίας». Εξέχουσα θέση, εξαιτίας της αποχώρησής του από την ενεργό δράση όσον αφορά στην Εθνική, έχει το όνομα του Γιώργου Καραγκούνη. Ο αγώνας με την Κόστα Ρίκα έμελλε να είναι ο τελευταίος για τον ρέκορντμαν των συμμετοχών (ξεπερνώντας εδώ και καιρό τον προηγούμενο κάτοχο του ρεκόρ, τον Θοδωρή Ζαγοράκη που είχε φτάσει τις 120 παρουσίες με το εθνόσημο), με το... κοντέρ να καταλήγει στον αριθμό 139 (στις οποίες σκόραρε 10 φορές). Γεννημένος στις 6 Μαρτίου του 1977, ο Καραγκούνης φόρεσε για πρώτη φορά τη φανέλα της Εθνικής Ανδρών στις 20 Αυγούστου του 1999 σε φιλική αναμέτρηση, στην οποία το αντιπροσωπευτικό μας συγκρότημα επικράτησε του Ελ Σαλβαδόρ με 3-0. Το πρώτο του γκολ το σημείωσε σε μια άσχημη μέρα για την ομάδα, καθώς συνετρίβη στις 5 Σεπτεμβρίου του 2001 εκτός έδρας από τη Φινλανδία με 5-1 (στο πλαίσιο της προκριματικής φάσης του Μουντιάλ του 2002). Από εκεί και πέρα, όμως, ξεκίνησε μια εκπληκτική πορεία, που έφερε σχεδόν τρία χρόνια αργότερα την Εθνική Ελλάδας (επομένως και τον Γιώργο Καραγκούνη) στην κορυφή της Ευρώπης... Το τελευταίο του γκολ με τα χρώματα της «γαλανόλευκης» το σημείωσε στις 15 Οκτωβρίου του 2013 σε αγώνα για τα προκριματικά του Μουντιάλ με αντίπαλο το Λιχτενστάιν (η Ελλάδα είχε νικήσει σε εκείνον τον αγώνα 2-0)... Το αμέσως προηγούμενο γκολ του Γιώργου Καραγκούνη ήταν ένα από τα σημαντικότερα της
Ο πιο πετυχημένος παίκτης στην ιστορία της Εθνικής μας ομάδας «έκλεισε τον κύκλο» του στο Μουντιάλ της Βραζιλίας... καριέρας του με την Εθνική, αυτό που έδωσε τη νίκη με 1-0 επί της Ρωσίας στη φάση των ομίλων του Εuro 2012, άρα και την πρόκριση για τους ποδοσφαιριστές του Φερνάντο Σάντος στην προημιτελική φάση της διοργάνωσης. Φυσικά το γκολ που θα θυμόμαστε όλοι ήταν αυτό στον εναρκτήριο αγώνα του Euro 2004 με το οποίο ο Καραγκούνης άνοιξε το σκορ, οδηγώντας την Ελλάδα στη μεγάλη νίκη (τελικό σκορ το 2-1), και κατ’ επέκταση στη μεγαλειώδη πορεία μέχρι την κατάκτηση του τροπαίου. Αξίζει να σημειωθεί πως ο μεγάλος Έλληνας ποδοσφαιριστής (που κατά τη διάρκεια της σπουδαίας καριέρας του έχει αγωνιστεί σε ομάδες όπως η Ίντερ, η Μπενφίκα, ο Παναθη-
ναϊκός και η Φούλαμ) είχε ατυχήσει και δεν είχε συμμετάσχει στον τελικό του 2004 απέναντι στην Πορτογαλία γιατί ήταν τιμωρημένος, αλλά αυτό σε καμία περίπτωση δεν αλλοιώνει στο ελάχιστο την προσφορά του στα όσα θαυμαστά πέτυχε η ομάδα του Ότο Ρεχάγκελ εκείνο το καλοκαίρι. Συνολικά, ο Καραγκούνης έλαβε μέρος σε τρία Εuro (2004, 2008, 2012), σε δύο Μουντιάλ (2010, 2014), αλλά και σε ένα Κύπελλο Συνομοσπονδιών (2005). Πριν φορέσει τη φανέλα της Εθνικής Ανδρών είχε τιμήσει πολλάκις το εθνόσημο με συμμετοχές σε όλες τις μικρότερες Εθνικές, δίχως να λείπουν και εδώ οι επιτυχίες: Το 1997 κατέκτησε με την Εθνική Ενό-
Ο Γιώργος Καραγκούνης έπαιζε στην Eθνική περισσότερο με την καρδιά και λιγότερο με το κορμί...
πλων το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου Ενόπλων, ενώ το καλοκαίρι του 1998 ήταν ο αρχηγός της Εθνικής Ελπίδων που κατέκτησε τη 2η θέση στο Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα (ήττα με 0-1 στον τελικό με την Ισπανία). Το 1995 είχε οδηγήσει μαζί με τους συμπαίκτες του την Εθνική Νέων στην 3η θέση του αντίστοιχου Ευρωπαϊκού πρωταθλήματος. Στο Παγκόσμιο Κύπελλο της Βραζιλίας έμελλε, λοιπόν, να ολοκληρωθεί η καριέρα του Γιώργου Καραγκούνη με την Εθνική. Μια καριέρα γεμάτη συγκινήσεις και ουκ ολίγες επιτυχίες που λίγα χρόνια πριν έμοιαζαν ως ευσεβείς πόθοι για το εγχώριο ποδόσφαιρο. Τα 120 λεπτά συμμετοχής στον αγώνα με την Κόστα Ρίκα ήταν (όπως άλλωστε είχε προαναγγείλει ο ίδιος σε προγενέστερο χρόνο) το κύκνειο άσμα για τον «Τυπάρα» (αυτό είναι το παρατσούκλι του), και παρ’ ότι το τελικό αποτέλεσμα ήταν πικρό για όλους τους Έλληνες δεν παύει η πρόκριση στους 16 και η παρά τρίχα συμμετοχή στους προημιτελικούς ενός Μουντιάλ (ας όψονται τα πέναλτι...) να αποτελεί ένα άκρως ικανοποιητικό κατευόδιο για τον Γιώργο. Δεν έχουμε παρά να τον ευχαριστήσουμε για τα όσα πρόσφερε τόσα χρόνια στην Εθνική Ομάδα, ελπίζοντας στο άμεσο μέλλον οι διάδοχοι του να κρατήσουν τα υψηλά στάνταρ, που πλέον υπάρχουν και «επί του πρακτέου»...
60
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 6 ΙΟΥΛΙΟΥ 2014
ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ ΚΥΡΙΑΚΗ
ΑΝΤ1, 13.30
ΖΩΝΤΑΝΗ ΜΕΤΑΔΟΣΗ: THE TRUMAN SHOW Αμερικανική ταινία του Πίτερ Γουίαρ. Ο νεαρός και αφελής Τρούμαν, υπάλληλος μιας εταιρίας ζει ακριβώς όπως πολλοί άλλοι άνθρωποι γύρω μας: ως προϊόν μιας γιγαντιαίας διαφήμισης. Η ζωή του, όμως στην πραγματικότητα είναι ένα καθημερινό σίριαλ, τεράστιας ακροαματικότητας, που γυρίζεται σε ένα από τα μεγαλύτερα στούντιο του κόσμου, ενώ ολόκληρο το περιβάλλον του αποτελείται από ηθοποιούς και κομπάρσους. Ώσπου μια μέρα, μια κοπέλα που συμμετέχει στην παράγωγη και τον φλερτάρει, του αποκαλύπτει κάποιες μικρές λεπτομέρειες για την "αληθινή" του ζωή. Τότε ο Τρούμαν αρχίζει σταδιακά να αντιλαμβάνεται τη διαφορετική πραγματικότητα που ζει… Παίζουν: Τζιμ Κάρεϊ, Εντ Χάρις, Λόρα Λίνεϊ. ALPHA, 23.15
HIGH FIDELITY Κομεντί αγγλικής και αμερικανικής συμπαραγωγής του 2000, του Στίβεν Φρίαρς, βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίο του Νικ Χόρνμπι. Παρ’ όλο που οι πελάτες σπανίζουν, ο Ρομπ διατηρεί με πείσμα και μεράκι ένα δισκοπωλείο. Αυτό όμως που χαίρεται περισσότερο είναι να σκαρώνει λίστες top 5. Η πιο πρόσφατη είναι το top 5 των χειρότερων χωρισμών του, όταν η Λάουρα τον εγκαταλείπει για τον Ίαν. Στην προσπάθειά του να βρει γιατί δεν μπορεί να στεριώσει σε μια σχέση αβνατρέχει στους πέντε κορυφαίους έρωτές του που τελείωσαν άδοξα. Μέσα από αυτή την αναζήτηση, θα ανακαλύψει τελικά ότι η γυναίκα της ζωής του απ’ ότι φαίνεται είναι η Λάουρα. Θα μπορέσει όμως να την ξαναπάρει από τα χέρια του Ίαν; Παίζουν: Τζον Κιούζακ, Τιμ Ρόμπινς, Λίζα Μπονέ.
ALPHA, 16.00
ΘΟΥ-ΒΟΥ, ΦΑΛΑΚΡΟΣ ΠΡΑΚΤΩΡ 000: ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΓΗΣ ΜΑΔΙΑΜ Κωμωδία Ελληνικής παραγωγής του Θανάση Βέγγου (1969). Ο θρυλικός πράκτωρ Θου-Βου έχει μείνει μετεξεταστέος. Ξαναδίνει εξετάσεις και καταφέρνει να αποκτήσει το πολυπόθητο δίπλωμα. Η κρίση του επαγγέλματος όμως τον αναγκάζει να ανοίξει μαζί με έναν αριστούχο συναδελφό του, τον ΜΑΠ 31, ένα κινητό γραφείο πρακτόρων. Έτσι για τις ανάγκες της επιχείρησής τους θα προμηθευτούν ένα τροχόσπιτο και θα εγκαταστήσουν εκεί το στρατηγείο τους. Σκηνοθεσία: Θανάσης Βέγγος. Παίζουν: Θανάσης Βέγγος, Σάσα Καζέλη, Αντώνης Παπαδόπουλος, Τάκης Μηλιάδης, Βασίλης Ανδρεόπουλος STAR, 02.45
Ο ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΣ ΕΠΙΖΩΝ Περιπέτεια του Γουόλτερ Χιλ. Την εποχή της ποτοαπαγόρευσης, ο Τζον Σμιθ, ένας ασυνείδητος και κυνικός γκάγκστερ, καταφθάνει στο Τζέρικο, ένα μικρό χωριό του Τέξας, που έχει μετατραπεί σε «πεδίο μάχης» μεταξύ δύο συμμοριών. Ο σερίφης Εντ Γκαλτ, ανίσχυρος να επιβάλει την τάξη, κρατά ήπια στάση, προσπαθώντας να διατηρεί τις ισορροπίες ανάμεσα στις δύο συμμορίες. Στη σύγχρονη εποχή, ο Λούις γνωρίζεται με τον Ντάνιελ Μαλόι, έναν νεαρό ρεπόρτερ και αποφασίζει να του αποκαλύψει το χρονικό της πολυτάραχης και τόσο διαφορετικής ζωής του... Παίζουν: Μπρους Γουίλις, Μπρους Ντερν, Κρίστοφερ Γουόκεν, Ντέιβιντ Πάτρικ Κέλι
ΤΗΛ.: 210-69.03.000
ΔΕΥΤΕΡΑ MEGA
06.00 Βέρα στο δεξί (Ε) 07.00 MEGA Σαββατοκύριακο 10.00 Αν θυμηθείς τ’ όνειρό μου (Ε) 11.00 Βίος ανθόσπαρτος (Ε) 12.10 Εμείς κι εμείς (Ε) 13.10 Dr. Cook 14.00 Eιδήσεις 14.50 Η οικογένεια βλάπτει (Ε) 16.00 LAPD (E) 16.45 Eιδήσεις 16.50 Drop dead diva (E) 17.50 To κόκκινο δωμάτιο (Ε) 18.50 Η ώρα η καλή (Ε) 20.00 Eιδήσεις 21.15 Διαμάντια και έρωτας (Ε) 01.15 Sahara. Περιπέτεια
ΤΗΛ.: 210-68.86.100
ΑΝΤ1
07.00 TV quiz 09.00 Τα κορίτσια του μπαμπά (Ε) 09.50 Θα βρεις το δάσκαλό σου (Ε) 10.50 Ονειροπαγίδα (Ε) 12.00 TV quiz 12.20 Φίλα το βάτραχό σου (Ε) 13.00 Ειδήσεις 13.30 Ζωντανή μετάδοση: The Truman show. Δραματική κωμωδία 15.40 Λίτσα.com (E) 16.40 Ο πόλεμος των άστρων (Ε) 17.40 Ειδήσεις στη νοηματική γλώσσα 17.50 Ζητείται επειγόντως γαμπρός. Κωμωδία 20.00 Ειδήσεις 21.15 Forest Gump. Δράμα 00.20 Επανάληψη ελληνικού προγράμματος 01.30 Super game
ΤΗΛ.: 210-34.21.201-4
STAR
07.00 Παιδικό πρόγραμμα 13.30 Η Χιονάτη και οι 7 σπασίκλες. Κωμωδία 15.45 Τα φιλαράκια (Ε) 16.40 Mike and Molly 17.40 Ειδήσεις στη νοηματική 17.50 Revolution 18.45 Ηοuse 19.45 Eιδήσεις 20.55 Κλήρωση Τζόκερ 21.10 Πίσω μου σ’ έχω, Σατανά. Κωμωδία 23.15 Ηθικόν ακμαιότατον. Κωμωδία 01.30 Ο άλλος. Δράμα 03.15 Θρυλικός μαχητής. Περιπέτεια
ΤΗΛ.: 212-21.24.000
ALPHA
06.00 Άκατα μάτατα με τα Ζουζούνια (Ε) 07.00 Πρωινή ενημέρωση Alpha 10.00 Μες στην καλή χαρά 14.00 Ειδήσεις 14.10 Formula 1 (Ζ) 16.55 Δελτίο στη νοηματική γλώσσα 17.00 Η βίλα των οργίων. Κωμωδία 19.00 Eιδήσεις 20.00 Τι θα φάμε σήμερα μαμά; 21.00 Μπαμπάς για γκολ. Κωμωδία 23.15 High fidelity. Koμεντί 01.30 Θυρίδα τηλεπώλησης
ΤΗΛ.: 210-48.00.170-4
ΣΚΑΪ
06.30 Καλημέρα με τον Γιώργο Αυτιά 10.00 Σαββατοκύριακο με δράση 12.00 Eco news 12.30 Goal χωρίς σύνορα 13.15 Ιστορίες Γης 14.15 Γεύσεις στη φύση 15.15 Ελλήνων γεύσεις 16.00 Ο κόσμος ανάποδα 17.00 Joy (Ε) 19.00 Άριστη κουζίνα (Ε) 20.00 Γλυκές αλχημείες (E) 21.00 Ειδήσεις 22.00 Ευτυχίας 22 22.30 Top gear 23.15 Πραγματικές αποδράσεις 00.15 Deadly women
ΤΗΛ. 210-36.73.366
ΒΟΥΛΗ
12.00 Ώρα παράδοσης 13.00 Ο Κεντ Ναγκάνο διευθύνει τη Συμφωνία Νο 4 του Μπραμς 14.00 Αρκούδα: Χειμέρια νάρκη, μια ευεργετική διαδικασία 15.00 Κάρτα μέλους 16.00 Τι λέει ο νόμος 17.20 Αστικό τοπίο: Κτίριο ΟΛΠ (εκθεσιακό κέντρο) στον Πειραιά 18.00 Το ιερό έλαιο: Λάδι και πολιτισμός 19.00 Γιόχαν Στράους, ο πρεσβύτερος: Η ζωή είναι χορός 20.00 18+1 χρόνια Βουλής των Εφήβων 21.00 «Kαι γλώσσα εγένετο»… 22.00 «Ένας Τούρκος στην Ιταλία». Όπερα
ΤΗΛ.: 210-69.03.000
MEGA
06.45 Koινωνία ώρα Mega 10.00 Πρωινό mou 13.10 Εμείς κι εμείς (Ε) 14.00 Eιδήσεις 14.50 Δέκα λεπτά κήρυγμα (Ε) 16.30 Ειδήσεις 16.40 S1ngles (Ε) 17.40 Eραστής δυτικών προαστίων (Ε) 18.50 Διαμάντια και έρωτας (Ε) 20.00 Ειδήσεις 21.15 Είσαι το ταίρι μου (Ε) 22.30 Το σπίτι της Έμμας (Ε) 23.30 Client list 00.30 The big C 01.10 Community 01.40 IQuiz
ΤΗΛ.: 210-68.86.100
ΑΝΤ1
06.00 Ελλάς, το μεγαλείο σου (Ε) 07.00 Πρωινό ΑΝΤ1 10.00 Το πρωινό 12.50 Με αγάπη 13.00 Ειδήσεις 13.30 TV Quiz 13.50 Άκρως οικογενειακόν (Ε) 15.00 Κωνσταντίνου και Ελένης (Ε) 16.00 Το καφέ της Χαράς (Ε) 17.40 Ειδήσεις. Δελτίο στη νοηματική γλώσσα 17.50 Bαλς με δώδεκα θεούς 18.50 Ελληνική σειρά (Ε) 20.00 Ειδήσεις 21.15 Karadayi 22.15 Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής 23.15 Grey’s anatomy 00.15 Shark
ΤΗΛ.: 210-34.21.201-4
STAR
06.15 Office: Αn American workplace 07.15 Παιδικό πρόγραμμα 08.15 ΦΜ Live (E) 10.00 Live U 13.00 Mελέτησέ το 14.45 ΦΜ Live 16.30 Ειδήσεις. Δελτίο στη νοηματική 16.45 Μίλα 18.40 Η προδοσία 19.45 Ειδήσεις. Δελτίο στη νοηματική 21.00 Person of interest 22.00 Eπιχείρηση εξόντωσης. Περιπέτεια 23.45 Without a trace 00.45 Fringe 01.45 Supernatural 02.45 Ο τελευταίος επιζών. Περιπέτεια
ΤΗΛ.: 212-21.24.000
ALPHA
07.00 Παιδικό πρόγραμμα 08.00 Happy Day στον Alpha (Ε) 10.15 Shop TV 11.00 Θυρίδα τηλεπώλησης 11.15 Μικρή γιατρός 12.00 Ειδήσεις 13.00 Γλυκιά, πικρή αγάπη 14.00 Καλοκαίρι παντού 16.00 Θου-Βου, φαλακρός πράκτωρ 000: Επιχείρηση γης μαδιάμ 17.55 Ειδήσεις. Δελτίο στη Νοηματική 18.00 Οικογενειακές ιστορίες (Ε) 19.00 Ειδήσεις 20.00 Κάτι ψήνεται (Ε) 21.00 Άκου τι είπαν! 22.00 Μην αρχίζεις τη μουρμούρα (Ε) 23.30 World party (E) 00.30 Oι ιστορίες του αστυνόμου Μπέκα (Ε) 01.45 Άκου τι είπαν! (Ε)
ΤΗΛ.: 210-48.00.170-4
ΣΚΑΪ
06.00 Πρώτη γραμμή 10.00 Tώρα 11.45 Eρρωσο... Να είσαι γερός 12.00 Magazino 13.00 EXceL!ent 14.00 America’s next top model 15.00 To κάστρο του Τακέσι 16.00 Βιολέτα 17.00 Chef στον αέρα (Ε) 17.50 Δελτίο στη νοηματική 18.00 ΣΚΑΪ στις 6 20.00 ΝCSI Λος Άντζελες 21.00 Ειδήσεις 22.15 CSI Λας Βέγκας 23.15 ΝCSI Λος Άντζελες 01.15 Dexter 02.15 America’s next top model
ΤΗΛ. 210-36.73.366
ΒΟΥΛΗ
10.00 Oλομέλεια ΙΘ’ Συνόδου της Βουλής των Ελλήνων 16.00 O μαγικός κόσμος της φύσης 17.00 Ειδήσεις 18.00 Η λεωφόρος των τροφίμων 20.00 Ινδία, η χώρα και η ιστορίας της 21.00 Οικογένεια Στάιν 22.00 Δελτίο ειδήσεων στη νοηματική γλώσσα 22.15 Εστιν ουν: Θέατρο Τέχνης Κάρολος Κουν. Οι πρωτεργάτες 23.00 Θέατρο: Όρνιθες του Αριστοφάνη
ΤΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΙΑΤΡΕΙΟ Το Κοινωνικό Ιατρείο και Φαρμακείο Αλληλεγγύης Αθήνας συμμετέχει στο πένθος για τον χαμό του συντρόφου Άγγελου Δανιά και εκφράζει την ευγνωμοσύνη του προς την οικογένειά του, η οποία συμμετέχοντας ενεργά στο κίνημα κοινωνικής αλληλεγγύης ζήτησε αντί στεφάνου να ενισχυθεί το έργο του ΚΙΦΑ με προσφορές φαρμάκων και χρημάτων.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 6 IOΥΛΙΟΥ 2014
61
ΘΕΜΑΤΑ
«Αιτία πολέμου» το νομοσχέδιο για τον αιγιαλό Τελώντας σε κατάσταση πανικού, η μνημονιακή συγκυβέρνηση Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ, υποταγμένη στις απαιτήσεις της τρόικας και αφού πρώτα έκλεισε τη Βουλή ελλείψει σοβαρών νομοσχεδίων προς ψήφιση (!), τρέχει τώρα, μέσα από τη διαδικασία των θερινών τμημάτων να ψηφίσει μια σειρά σημαντικότατες διατάξεις. Μεταξύ των άλλων περιλαμβάνονται νομοσχέδια «γενικής απορρύθμισης του χώρου», τα οποία καταργούν τους όποιους κανόνες χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού, ενώ ταυτόχρονα η κυβέρνηση προωθεί τα νέα Ρυθμιστικά Σχέδια Αττικής (ΡΣΑ) και Θεσσαλονίκης (ΡΣΘ). Πρόσφατα ψηφίστηκε νόμος για τον πολεοδομικό σχεδιασμό και τις χρήσεις γης, ενώ σε διαδικασία συζήτησης στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής, με τον χαρακτηρισμό του κατεπείγοντος, είναι και νομοσχέδιο για τον Τουρισμό. Όλα τα παραπάνω νομοθετήματα είναι ενταγμένα στην ίδια λογική και πλαίσιο -του Μεσοπρόθεσμου και των εφαρμοστικών νόμων- με κατεύθυνση την απλοποίηση ή και την κατάργηση της διαδικασίας των απαραίτητων αδειοδοτήσεων και μελετών, ενώ δυστυχώς ανοίγουν τον δρόμο στο ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας και την άνευ ορίων ενίσχυση του ιδιωτικού τομέα στο όνομα δήθεν της κάλυψης του δημόσιου χρέους. Με βάση τα παραπάνω, μόνο τυχαίο δεν είναι το νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών για τους αιγιαλούς, η διαβούλευση του οποίου έληξε άρον άρον τον Μάιο εν μέσω θύελλας αντιδράσεων. Το εν λόγω νομοσχέδιο, που ετοιμάζεται πλέον να εισαχθεί στη Βουλή, τιτλοφορείται «Οριοθέτηση, διαχείριση και προστασία αιγιαλού και παραλίας» και αποτελεί πραγματικά «αιτία πολέμου». Πρώτα απ’ όλα, έχουμε το παράδοξο ένα φυσικό στοιχείο, όπως ο αιγιαλός, να προσδιορίζεται νομικά από το υπουργείο Οικονομικών. Ο αιγιαλός, οι παραλίες, οι όχθες λιμνών και ποταμών και οι παρόχθιες ζώνες αποτελούν συστατικά στοιχεία του φυσικού περιβάλλοντος και προστατεύονται συνταγματικά. Συγχρόνως αποτελούν ευπαθή οικοσυστήματα, τα οποία έχουν ανάγκη ιδιαίτερης προστασίας εξαιτίας των συνεχών και εκτεταμένων πιέσεων που δέχονται λόγω της οικονομικής ανάπτυξης. Η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος (ακτές, παραλία, παράκτιο και παρόχθιο οικοσύστημα, που περιλαμβάνονται στο νομοσχέδιο)
ΤΗΣ ΧΑΡΑΣ ΚΑΦΑΝΤΑΡΗ*
κατοχυρώνεται από το άρθρο 24 του Συντάγματος και είναι υποχρέωση του κράτους να εξασφαλίσει την ολοκληρωμένη διαχείρισή του, με βάση επιστημονικά κριτήρια και στηριζόμενο στην αρχή της αειφορίας. Θα πρέπει να αναφερθεί στο σημείο αυτό ότι ήδη υφίσταται νόμος σχετικά με τον αιγιαλό (περί προστασίας και οριοθέτησης). Ο περί ου ο λόγος Ν. 2971/2001, σύμφωνα με την επιστημονική θεώρηση και τις διεθνείς συμβάσεις για την προστασία κρίσιμων παράκτιων ζωνών, θεωρείται οριακά επαρκής για την προστασία των ακτών. Αν εκκρεμεί κάτι στον εν λόγω νόμο, αυτό είναι η συμπλήρωσή του με προβλέψεις του νόμου για τη βιοποικιλότητα (Ν. 3937/2011). Πολλές από τις προτεινόμενες νομοθετικές ρυθμίσεις απηχούν μια γενικευμένη απροκάλυπτη παραγνώριση των φυσικών αγαθών, ιδιαίτερα των περιβαλλοντικών, για την ισόρροπη ανάπτυξη. Η κυβέρνηση με το εν λόγω νομοσχέδιο αγνοεί τους πάντες. Αγνοεί την ανάγκη κύρωσης από την Ελλάδα του Πρωτόκολλου της Μεσογείου για την ολοκληρωμένη διαχείριση παράκτιων ζωνών, όπου μεταξύ άλλων προβλέπεται θέσπιση αδόμητης ζώνης τουλάχιστον 100 μέτρων για νέες κατασκευές (απόφαση Συμβουλίου 2009/89/ΕΚ). Αγνοεί διεθνείς οργανισμούς, καθώς και τις συστάσεις της διακυβερνητικής του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC), που αφορούν την άνοδο της στάθμης της θάλασσας λόγω υπερθέρμανσης. Αγνοεί ακόμη την αρνητική εμπειρία κρατών της Μεσογείου όπως η Ισπανία, η οποία σήμερα προσπαθεί να απελευθερώσει τις ακτές της από την άκρατη τσιμεντοποίηση που κατέστρεψε την παράκτια ζώνη της. Το εν λόγω νομοσχέδιο είναι ένα «περιβαλλοντοκτόνο τέρας», το οποίο ανατρέπει τη μέχρι τώρα εθνική και κοινοτική νομοθεσία για τους αιγιαλούς και τις παρόχθιες και παραλίμνιες εκτάσεις, διαταράσσει πιθανώς ανεπανόρθωτα τα παράκτια και θαλάσσια οικοσυστήματα, ενώ ταυτόχρονα καταργεί το συνταγματικό δικαίωμα των πολιτών στην ελεύθερη πρόσβαση στη θάλασσα.
Επίσης, προβλέπει μεταξύ άλλων την αντισυνταγματική νομιμοποίηση πάσης φύσης αυθαιρέτων κατασκευών και καταπατήσεων από επιχειρηματικά συμφέροντα, το μπάζωμα της θάλασσας, την περίφραξη και κατάληψη παραλιών από επιχειρηματικές εκμεταλλεύσεις (ξαπλώστρες, αναψυκτήρια, γήπεδα κ.λπ.) και ανοίγει τον δρόμο πώλησης των αιγιαλών μέσω του ΤΑΙΠΕΔ. Αξίζει να σημειωθεί στο σημείο αυτό, επειδή πολύς λόγος γίνεται για τον τουρισμό, τη «βαριά βιομηχανία» σύμφωνα με πολλούς της χώρας μας, ότι το ελληνικό τουριστικό προϊόν είναι αμιγώς πολιτιστικό και περιβαλλοντικό. Δεν είναι ούτε επιχειρηματικό, όπως του Ντουμπάι, ούτε αναψυχής και τζόγου, όπως του Λας Βέγκας. Η καταστροφή του τοπίου δεν είναι επένδυση. Επένδυση στο μέλλον είναι η διαμόρφωση της παραλίας και του αιγιαλού με σεβασμό στην ιστορικότητα και τη μικρή κλίμακα, ο καθορισμός και η ανάδειξη των ακτογραμμών, η κατεδάφιση των αυθαίρετων κτισμάτων, η προστασία από τους καταπατητές, η ελεύθερη και δωρεάν πρόσβαση σε όλες τις παραλίες. Η αξία των ακτών της Ελλάδας δεν
Στον αντίποδα κυβερνητικής χίμαιρας, κάτι παραπάνω από ενθαρρυντικό είναι το κίνημα που αναπτύσσεται ενάντια εκτρωματικό νομοσχέδιο αφορά μόνο τα πολύτιμα τοπία για τα εκατομμύρια των τουριστών που επισκέπτονται τη χώρα για να την απολαύσουν. Αφορά και τις κρίσιμες υπηρεσίες που προσφέρουν οι ακτές για την προστασία των εδαφών από τη διάβρωση και την αντιμετώπιση ακραίων καιρικών φαινομένων που ελλείψει φυσικής προστασίας απαιτούν πολυδάπανες και αμφίβολης αποτελεσματικότητας λύσεις. Στον αντίποδα της νέας αυτής κυβερνητικής χίμαιρας, κάτι παραπάνω από ενθαρρυντικό είναι το κίνημα που έχει αρχίσει να αναπτύσσεται για τη σωτηρία των παραλιών και του αιγιαλού ενάντια στο εν λόγω εκτρωματικό νομοσχέδιο. Επιστημονικοί φορείς, σύλλογοι, επιμελητήρια, μη
κυβερνητικές οργανώσεις εκφράζουν με κάθε τρόπο την αντίθεσή τους και οργανώνουν τις αντιδράσεις τους. Σημαντικό ρόλο παίζουν σε αυτή την κατεύθυνση η διαδικτυακή προβολή του ζητήματος, η συλλογή υπογραφών (περί τις 200.000 μέχρι σήμερα), οι ακτιβισμοί και οι δράσεις ενημέρωσης σε όλη την Ελλάδα, όπως και η ανεξάρτητη δράση «240 χλμ. για τον αιγιαλό». Αντί επιλόγου αξίζει να αναφερθεί δειγματοληπτικά, καθώς η συνισταμένη όλων των εμπλεκόμενων φορέων είναι κοινή, η αντίρρηση του Συνηγόρου του Πολίτη, που με σχετική επιστολή στον νέο υπουργό κ. Χαρδούβελη ζητάει την επανεξέταση του ν/σ για τους αιγιαλούς. Η Ανεξάρτητη Αρχή μεταξύ άλλων αναφέρει ότι το εν λόγω ν/σ μαζί με τα υπό διαβούλευση «Ρυθμίσεις κατεχόμενων ακινήτων του Δημοσίου» και «Επίλυση ιδιοκτησιακών διαφορών μεταξύ Δημοσίου και ιδιωτών» δημιουργούν βάσιμα την αίσθηση ότι αμιγώς χρηματοοικονομικά κριτήρια υπερισχύουν της πρωταρχικής ισορροπίας μεταξύ ανάπτυξης και περιβαλλοντικής προστασίας.
*Η Χαρά Καφαντάρη είναι βουλευτής Β’ Αθήνας του ΣΥΡΙΖΑ
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 6 IOΥΛΙΟΥ 2014
62 Ένας στους πέντε εργαζόμενους είναι ανασφάλιστος, με αποτέλεσμα το σύνολο σε καθεστώς «μαύρης εργασίας» να προσεγγίζει τους 500.000. (Έτσι... σώζει ο Σαμαράς)
ΡΗΣΕΙΣ&
ΑΝΤΙΡΡΗΣΕΙΣ
«Εκφραστές της βουλιμίας της εξουσίας δεν μπορούν να είναι τιμητές μιας ιστορικής παράταξης.» Ν. Σηφουνάκης για Λοβέρδο. (Και αυτός μπορεί, και εσύ μπορείς, και άλλοι μπορούν)
ΚΑΚΟΗΘΕΙΕΣ
ΥΠΟ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΥΡΙΤΣΕΩΣ & ΑΓΓΕΛΟΥ ΤΣΕΚΕΡΕΩΣ
Πρέπει να αλλάξουμε θερμοσίφωνο, καίει έναν σκληρό δίσκο τη φορά Προχωράνε οι μεταρρυθμίσεις. Ήδη προωθείται το νομοσχέδιο που χωρίζει την Ακρόπολη σε Μικρή και Μεγάλη.
Ήδη έχει καταλάβει τους Ανεξάρτητους Έλληνες και την ΔΗΜ.ΑΡ., εκτός από το ύψωμα Ψαριανός.
Με τον ίδιο ακριβώς τρόπο ιδιωτικοποιήθηκε και η Άρκτος.
Αν πέσει και το ΚΚΕ, χαθήκαμε.
Αντιθέτως, το Κουφονήσι ιδιωτικοποιήθηκε με διαχωρισμό σε Πάνω και Κάτω. Όπως και τα Πετράλωνα. Είναι ανάλογα με τα κέφια του ΤΑΙΠΕΔ. Το Ψυχικό, για παράδειγμα, το σπάσανε σε Παλιό και Νέο. Με βάση το επιτυχημένο παράδειγμα της Σμύρνης. Στην Τούμπα είχαν μια δυσκολία. Γι’ αυτό τον αγαπάμε τον Ταμήλο. Μιλάει σωστά και κρατάει ψηλά το επίπεδο της συζήτησης. Διότι, αν αποκαλέσεις το ρεύμα κοινωνικό αγαθό, μετά θα αποκαλέσεις και τις συντάξεις, τον αγροτικό γιατρό και την αποχέτευση, και δεν θα σταματάς πουθενά. Μόνο τα κουνούπια είναι κοινωνικό αγαθό. Αλλά του τα συγχωρούμε όλα γιατί ανοίγει δρόμους στην πληροφορική. Για προσπάθεια δυναμιτισμού της κοινωνικής ειρήνης καταγέλλει τον ΣΥΡΙΖΑ η Σοφία Βούλτεψη. Να κοιτάξει και κάτω από τη Μεγάλη Βρετανία. Είπε μάλιστα ότι ο Τσίπρας είναι ήδη σε μια σπηλιά στον Γράμμο και σχεδιάζει επίθεση για να προκαλέσει δημοψήφισμα. Έβγαλε και ανακοίνωση από τον ραδιοφωνικό σταθμό Ελεύθερη Ελλάδα. «Η ΔΕΗ θα γίνει ο τάφος του μοναρχοφασισμού». «Το στιλέτο του ΤΑΙΠΕΔ χτυπά πισώπλατα τη λαϊκοδημοκρατική Ελλάδα». Θα σχημάτιζε και κυβέρνηση, αλλά δεν θέλει να αρχίσουν πάλι να πλακώνονται οι τάσεις στην Πολιτική Γραμματεία.
Ευτυχώς ο Κουτσούμπας κρατάει γερά. Για κάθε όρο που αποδέχεται ο Τσίπρας, του προσθέτει άλλους δύο. Μέχρι τώρα έχει καταφέρει να συμπεριληφθεί στην πρόταση για δημοψήφισμα η ακύρωση όλων των νόμων για τη ΔΕΗ από το ‘98, η καταδίκη του ευρωμονόδρομου και τα αντιλαϊκά δεσμά της Ε.Ε. Όσο προχωράμε προς τα πίσω, θα προστεθεί η απαίτηση να φύγει ο Έκτος Στόλος, να ενισχυθούν οι εμπορικές σχέσεις με τις σοσιαλιστικές χώρες και να καταδικαστεί η φραξιονιστική αναθεωρητική ομάδα της 12ης Ολομέλειας. Η Βούλτεψη είπε επίσης ότι είναι υποκρισία να ζητάει δημοψήφισμα ο ΣΥΡΙΖΑ, όταν την ίδια στιγμή στη Βραζιλία βαράει τον κόσμο και ισοπεδώνει τις φαβέλες με μπουλντόζες. Όπου ως γνωστόν, πρόεδρος είναι ο Κορωνάκης. Παίζει πάντως πιο φαντεζί από τον Κεδίκογλου. Αυτός θα έλεγε ότι είναι υποκρισία να ζητάει δημοψήφισμα ο ΣΥΡΙΖΑ, όταν υποστηρίζει τρομοκράτες και επενδύει στην καταστροφή με τις συνιστώσες της δραχμής. Πολλή φασαρία έχει ξεσηκωθεί με τα χημικά της Συρίας. Όλο γι’ αυτό μιλάνε τα κανάλια. Από την άλλη βέβαια δεν είναι και τίποτα σπουδαίο. Απλώς θα πετάξουνε στη θάλασσα υλικό που μπορεί να σκοτώσει 60 εκατομμύρια ανθρώπους. Δεν το ‘χουνε ξανακάνει, αλλά δεν υπάρχει λόγος να γινόμαστε σχολαστικοί. Ούτε τη Χιροσίμα την είχανε ξανακάνει, και μια χαρά τους πέτυχε.
ΤΟΥ ΒΑΓΓΕΛΗ ΧΕΡΟΥΒΕΙΜ
Ο Ανδρέας και η Σοσιαλιστική Τάση Αγαπητέ αιρετικέ, Επειδή είμαι κι εγώ αιρετικός, αλλά και ερωτικός απέναντι σε πνευματώδη σχόλια όπως το δικό σου στην «Αυγή» της προηγούμενης Κυριακής, οφείλω να εξηγήσω κάποιες πτυχές της εποχής που εγκαινίασε η 3η Σεπτέμβρη του ‘74. Η εθνική ανεξαρτησία προϋποθέτει τη λαϊκή κυριαρχία, γιατί οι ταγοί συχνά λυγίζουν μπροστά στην πίεση ή τη γοητεία των ξένων δυνάμεων. Λαϊκή κυριαρχία όμως δεν νοείται χωρίς κοινωνική δικαιοσύνη. Κι αυτή με τη σειρά της βασίζεται στη δημοκρατική διαδικασία, διαφορετικά οδηγεί στον ολοκληρωτισμό. Η εθνική ανεξαρτησία, όπως την αντιλαμβάνεται η Σοσιαλιστική Τάση του ΣΥΡΙΖΑ, δεν επιβάλλεται άνωθεν, δεν εξαγγέλλεται από κανένα καθεστώς. Είναι η αξίωση για ελευθερία, συλλογική και ατομική, στον χώρο και στον χρόνο, ενός λαού -κάθε λαού- που πασχίζει να θεμελιώσει δημοκρατικούς θεσμούς μέσα από πολιτικούς και κοινωνικούς αγώνες. Κυρίαρχο συστατικό της δημοκρατικής διαδικασίας στους πο-
λιτικούς θεσμούς είναι και η εσωκομματική δημοκρατία. Ο υπογράφων και άλλοι σύντροφοί του στη Σοσιαλιστική Τάση, και όχι μόνο την έχουν υπερασπιστεί με προσωπικό πολιτικό κόστος και πιστεύουν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να συνεχίσει να τη διαφυλάττει ως κόρη οφθαλμού. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΟΥΡΟΥΜΠΛΗΣ
Χαίρομαι που ο φίλτατος Παναγιώτης δεν ακολουθεί την γνωστή «εθνολαϊκή» απόκλιση, ισχυρότατη την πρώιμη εποχή Ανδρέα στο ΠΑΣΟΚ, λιγότερο ισχυρή στην ύστερη περίοδο. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, το σωστό να λέγεται, το τρίπτυχο - εθνική ανεξαρτησία, λαϊκή κυριαρχία κοινωνική απελευθέρωση - ήταν αρχικά τετράπτυχο και στην πορεία η τέταρτη αρχή, η δημοκρατική διαδικασία, κατέβηκε από το τρένο. Προσωπικώς δεν νομίζω ότι την κατέβασαν... ΑΙΡΕΤΙΚΟΣ
Προφυλακιστέοι με πρωτοφανές κατηγορητήριο! Προφυλακιστέοι κρίθηκαν την Παρασκευή τα τρία μέλη της Πρωτοβουλίας Αλληλεγγύης για τους Πολιτικούς Κρατουμένους στην Τουρκία, εκ των οποίων ο ένας αναγνωρισμένος πολιτικός πρόσφυγας και οι άλλες δύο αιτούσες άσυλο, γνωστοί για τη συμπαράστασή τους σε Τούρκους πολιτικούς πρόσφυγες, που συνελήφθησαν πριν από δέκα ημέρες, καθώς, όπως ανακοίνωσε η αστυνομία, εις βάρος τους εκκρεμούσαν εντάλματα σύλληψης και τους συνέδεαν με την υπόθεση της προ ενός έτους μεταφοράς οπλισμού με φουσκωτό στη Χίο. Ο εισαγγελέας δεν δέχθηκε κανέναν από τους 35 μάρτυρες που είχαν προσέλθει στο Εφετείο, ενώ έξω από την αίθουσα βρέθηκαν βουλευτές, συνδικαλιστές κ.ά. Σημειώνουμε ότι ο 40χρονος Ερκάν είναι γνωστό πρόσω-
πο, καθώς ήταν παρών και στην πρόσφατη συνάντηση της Επιτροπής με τον υπουργό Δικαιοσύνης Χ. Αθανασίου. Όπως τόνιζε στην «Αυγή» προ ημερών, «το κατηγορητήριο είναι πρωτοφανές», καθώς ο Ερκάν κατηγορείται ότι παρείχε πληροφορίες και χρηματοδότηση σε τρομοκρατική ομάδα, αλλά και ότι «εξασφάλιζε την επαφή της οργάνωσης με πολιτικά κόμματα και συνδικαλιστικά σωματεία που δρουν νόμιμα στην Ελλάδα λόγω της γνώσης ελληνικών, με σκοπό να διευκολύνει με παροχή οποιασδήποτε βοήθειας για την επιτυχία οποιουδήποτε χτυπήματος της οργάνωσης και δημιουργία κλίματος συμπαράστασης προς πιθανούς συλληφθέντες της οργάνωσης». Ε.Ζ.
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 6 IOΥΛΙΟΥ 2014
63
ΡΗΣΕΙΣ&ΑΝΤΙΡΡΗΣΕΙΣ
«Δεν μπορούμε να σκοτώνουμε για ένα κομμάτι ψωμί μονάδες της ΔΕΗ. Εδώ πια είναι ζήτημα εθνικού συμφέροντος. Ό,τι τώρα δίνουμε, αύριο θα το μετανιώνουμε ή θα το πληρώνουμε πολλαπλάσια. Η ιδιωτικοποίηση της ενέργειας απαιτεί πρώτα στρατηγικό σχεδιασμό...». Αντώνης Σαμαράς στο «Ζάππειο 3» (Μια ερώτηση μόνον, κ. πρωθυπουργέ: Τον εθνικό στρατηγικό σχεδιασμό ποιος τον έκανε και πότε συζητήθηκε σε υπουργικό συμβούλιο;)
Οι κολλημένοι νεοφιλελεύθεροι και οι κληρονόμοι της Θάτσερ
Ουκ αν λάβοις... δήλωση παρά του μη έχοντος Μεγάλη ανησυχία επικρατεί στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης σχετικά με τον ρυθμό υποβολής των φορολογικών δηλώσεων, ο οποίος βρίσκεται στο σημείο... μηδέν. Η νέα προθεσμία υποβολής φορολογικών δηλώσεων που ανακοινώθηκε την περασμένη εβδομάδα λήγει στις 14 Ιουλίου και στο διάστημα αυτό θα πρέπει να υποβληθούν περισσότερες από 1,2 εκατ! Αρμόδια στελέχη του υπουργείου Οικονομικών ανέφεραν ότι δεν υπάρχουν περιθώρια για νέα παράταση στην προθεσμία υποβολής των φορολογικών δηλώσεων ενώ υπενθυμίζουν ότι η πρώτη δόση του φόρου θα πρέπει να καταβληθεί ώς τις 31 Ιουλίου, δείχνοντας ότι δεν αντιλαμβάνονται το γεγονός πως οι πολιτικές του Μνημονίου έχουν οδηγήσει χιλιάδες νοικοκυριά σε οικονομική δυσπραγία. Αξίζει να σημειωθεί πως την τελευταία εβδομάδα μετά την ανακοίνωση της παράτασης ο ρυθμός υποβολής των φορολογικών δηλώσεων, μειώθηκε κι άλλο. Την προηγούμενη Πέμπτη, μία μέρα πριν την ανακοίνωση της παράτασης, είχαν υποβληθεί 198.000 φορολογικές δηλώσεις, την Παρασκευή, όταν ανακοινώθηκε η νέα προθεσμία, υποβλήθηκαν 157.000 δηλώσεις, τη Δευτέρα 118.000, την Τρίτη 105.000, την Τετάρτη 104.000. Συνολικά ώς την Παρασκευή είχαν υποβληθεί γύρω στις 4,6 εκατ. φορολογικές δηλώσεις επί συνόλου 5,8 εκατομμυρίων δηλώσεων που πρέπει να υποβληθούν.
Οι νεοφιλελεύθεροι είχαν πάντα ένα κόλλημα με τον συνδικαλισμό. Ισχυρίζονταν πως το συνδικαλιστικό κίνημα λειτουργούσε περίπου ως μονοπωλιακή δύναμη στην αγορά εργασίας, με αποτέλεσμα να προκαλεί στρεβλώσεις στην οικονομία επειδή -όπως έλεγαν- με τον τρόπο αυτόν «διατηρούνται οι μισθοί πάνω από το επίπεδο της αγοράς». Από αυτή τη θέση ορμώμενος ο Μίλτον Φρίντμαν, τρεις δεκαετίες πριν, ζητούσε επιτακτικά να περιοριστεί ο ρόλος των συνδικάτων, προκειμένου, όπως υποστήριζε, «όλες οι τιμές, περιλαμβανομένης και της εργασίας, να προσαρμοστούν, ώστε να εξισωθούν προσφορά και ζήτηση». Αυτή η βασική θέση των νεοφιλελεύθερων για τη συμπίεση των μισθών και τον περιορισμό του ρόλου των συνδικάτων για να επιφέρει αποτελέσματα έπρεπε να εφαρμοστεί, εξ ου και η θανατηφόρα πολεμική της Θάτσερ στα συνδικάτα την εποχή της παντοδυναμίας της. Το «όχημα» για την εφαρμογή της ήταν η καθιέρωση της μυστικής ψηφοφορίας στις αποφάσεις των συνδικάτων. Στο πεδίο της ιδεολογίας τώρα, η επίθεση εναντίον των συνδικάτων ενδύθηκε από τους νεοφιλελεύθερους ως αντίθεση μεταξύ των δικαιωμάτων των καταναλωτών και των
συνδικαλιστών. Επειδή όμως η δύναμη των συνδικάτων σήμερα στην Ελλάδα της κρίσης δεν είναι μεγάλη, αλλά και επειδή οι πολίτες στη χώρα μας έχουν καεί από τις μνημονιακές πολιτικές, η επίκληση της άποψης των νεοφιλελεύθερων για τους συνδικαλιστές δεν είναι καθόλου βέβαιο πως μπορεί να περάσει ως «κοινή λογική». Δεν είναι, δηλαδή, καθόλου βέβαιο ότι μια ιδεολογική εμμονή μπορεί σήμερα να θεωρηθεί ως «αποδεκτή θέση». Οι νεοφιλελεύθερες εμμονές σήμερα έχουν δύο προβλήματα για να περάσουν στην κοινωνία. Το πρώτο είναι ότι αποτέλεσαν απάντηση σε ένα υπαρκτό πρόβλημα του παραγωγικού καπιταλισμού, τον στασιμοπληθωρισμό, κάτι που σήμερα δεν ισχύει στις δυτικές χώρες και στην Ελλάδα, όπου έχουμε αποπληθωρισμό. Παρ’ όλα αυτά, οι νεοφιλελεύθεροι, όπως ο Σόιμπλε, επιμένουν να εγκαλούν την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα επισείοντας τον δήθεν κίνδυνο του πληθωρισμού, λόγω της υπερπροσφοράς χρήματος. Και, δεύτερον, η κοινωνία είναι σήμερα είναι πιο υποψιασμένη, καθώς και η ίδια συνθλίβεται από τις μνημονιακές πολιτικές.
Παρά ταύτα, οι κληρονόμοι της Θάτσερ, μεταξύ των οποίων και ο «δικός μας», ο Σαμαράς, επιμένουν, σαν κολλημένο γραμμόφωνο, να κατακεραυνώνουν τους κακούς συνδικαλιστές, επειδή αντιτίθενται στην εκποίηση της ΔΕΗ. Πώς μπορούν, όμως, σήμερα, οι κληρονόμοι της Θάτσερ να γίνουν πιστευτοί, όταν οι μειώσεις αποδοχών που έχουν υποστεί οι εργαζόμενοι είναι πολύ μεγάλες και ο εφιάλτης της ανεργίας έχει χτυπήσει κάθε σπίτι; Άλλωστε δεν ήταν ο ίδιος ο Σαμαράς την εποχή των Ζαππείων, την περίοδο του αντιμνημονιακού του οίστρου, που εναντιωνόταν στην πώληση της ΔΕΗ; Τώρα κατακεραυνώνει τους συνδικαλιστές και θεωρεί αναπτυξιακή την εκποίησή της. Η υπόθεση της ΔΕΗ δεν είναι απλό πολιτικό πρόβλημα και δεν θα περάσει χωρίς επιπτώσεις στην κυβέρνηση Σαμαρά - Βενιζέλου. Ήδη οι διεργασίες που βρίσκονται σε εξέλιξη δείχνουν ότι έχει «ρεύμα» η αντίθεση στην εκποίηση της ΔΕΗ και η υπεράσπιση των δημόσιων αγαθών. Περισσότερο σήμερα, που η κοινωνία είναι πιο υποψιασμένη από αυτά που και η ίδια έχει υποστεί. ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΠΑΚΟΣ
Γ.Α.
ΚΑΤΑ ΤΑ ΛΟΙΠΑ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΠΑΪΚΟΥ
Εντάξει μωρέ, είπε μια σαχλαμάρα ο Αβραμόπουλος να περνάει η ώρα. Κι εμείς το κάναμε θέμα. Αυτό για το ενδεχόμενο(!) κυβερνητικής συνεργασίας ΣΥΡΙΖΑ - Ν.Δ. Από το πουθενά τού πουθενά, μιλάμε. Έχει όμως και τα δίκια του ο άνθρωπος. Σου λέει, σε ποια περίπτωση θα μπορούσα να γίνω Τζαννετάκης; Σε κανά φολκλόρ τέτοιου τύπου, και αν. Άντε τώρα, μετά από κάτι τέτοια, που τα αναπαρήγαγαν κι άλλοι δεξιοί, σημειωτέον. Άντε να πείσει ο Σαμαράς, πως ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ο Βεελζεβούλ
αυτοπροσώπως. Συμβαίνουν και εις Παρισίους. Ή μάλλον μόνο εις Παρισίους. Να κρατείται και να ανακρίνεται ένας πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Πώς είναι εδώ σ’ εμάς; Καμία σχέση. «Σταύρο, μας σήκωσες από τον καναπέ», είπαν και ξαναείπαν διάφοροι (πολλοί) σύνεδροι του Ποταμιού. Δεν ξέρω αν ο αρχηγός κολακεύτηκε επί τω ακούσματι. Θα αισθανόμουνα πάντως βαθύτατη απογοήτευση αν τα στελέχη του κόμματός μου. Δεν είχαν βρει ώς τώρα, στον τόπο μας και στην εποχή μας, καμιά αφορμή να σηκωθούν από τον καναπέ.
Και περίμεναν το νεύμα του Σταύρου, του όποιου Σταύρου. «Καρικατούρα» χαρακτήρισε το σημερινό ΠΑΣΟΚ ο Μιχάλης Χρυσοχοϊδης. Του κακοφαίνεται δε που «δεν έχει διακριτή προοδευτική ταυτότητα». Και καλά «προοδευτική», ταυτότητα σκέτη έχει άραγε το σημερινό ΠΑΣΟΚ υπουργέ μου; Για το κατά πόσον έβαλε (και εξακολουθεί να βάζει) και ο ίδιος το χεράκι του, καλύτερα μην το συζητήσουμε. Θα χαλάσουμε τις καρδιές μας. Με 40ο υπό σκιάν, δεν λέει. Ε ναι, το μάθαμε κι αυτό. Οι Αμερικανοί διαμαρτυρήθηκαν για τις φυλακές τύπου Γ. Τους προσβάλλει, λένε, η σύγκριση με το
Γκουαντάναμο. Αστεία- αστεία, εκεί πηγαίνουν κάθε τόσο γερουσιαστές για αυτοψία. Εδώ σ’ εμάς, Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ καταψήφισαν σχετικό αίτημα του ΣΥΡΙΖΑ. Κατά τα λοιπά, ο «Τομέας ανθρωπίνων δικαιωμάτων»(!) του ΠΑΣΟΚ διαμαρτύρεται. Επειδή δεν έχει γίνει ακόμη το Τέμενος στο Βοτανικό. Δεν θα βρεθεί κάποιος να τους πει πως το ΠΑΣΟΚ (και οι τομείς του) δεν είναι σχολιαστές των εξελίξεων; Αλλά διαμορφωτές τους, συνδιαμορφωτές τους έστω. Σχολιαστής των εξελίξεων την είδε και ο Γιώργος Παπανδρέου. Μιλώντας κάπου στο Μεξικό, ως πρόεδρος της Σοσιαλιστικής Διεθνούς, παρακαλώ.
Δηλώνοντας απαρηγόρητος για την ανεργία στην Ευρώπη. Και για την εν γένει κοινωνική της μιζέρια. Το καλυτερότερο. Τελείωσε την ομιλία του αναφωνώντας Venceremos. Είναι εκεί ακριβώς που ακόμη και το χιούμορ σου σε εγκαταλείπει καγχάζοντας. Κατά τη γνώμη του Ταμήλου, το ηλεκτρικό ρεύμα δεν αποτελεί κοινωνικό αγαθό. Καλά, το άτομο δεν υπάρχει. Πώς του ξέφυγε του Σαμαρά στον ανασχηματισμό; «Γελοία και βαθιά προσβλητική η συζήτηση περί ηγεσίας στο ΠΑΣΟΚ». Εμ βέβαια, με το δίκιο του εξανέστη ο Βενιζέλος.
Ποιος άραγε νομίζει πως έχει τα κότσια να τον αμφισβητήσει; Αυτόν; Και στο κάτω - κάτω, όποιος το σκεφτεί, ας πάει Ζάππειο. Κατά πώς πρέπει, όμορφα και νοικοκυρεμένα. Κοίτα όμως να δεις, που από τα κανάλια μαθαίνεις μόνο τις συνέπειες των απεργιών. Ποτέ τις αιτίες τους. Κοίτα επίσης να δεις, που από τα κανάλια μαθαίνεις πως τις απεργίες τις κάνουν πάντα οι συνδικαλιστές. Ποτέ οι εργαζόμενοι. Κι ας έχουν 100% συμμετοχή, όπως καλή ώρα...
Yσ τ ε ρ ό γ ρ α φ a
Η ΑΥΓΗ ΚΥΡΙΑΚΗ 6 IOYΛIOY 2014
ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΕΙΔΗ ΜΠΑΛΤΑ
Του ΤΑΣΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ
Το «σύστημα»
ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΜΟΥΛΟΠΟΥΛΟΥ
ΣΥΡΙΖΑ εναντίον ΣΥΡΙΖΑ ΥΠΟΨΙΑΖΟΜΑΙ ότι ο ΣΥΡΙΖΑ πάσχει από πολιτική υψοφοβία. Μια ασθένεια της πολιτικής, ένα είδος ιλίγγου, που εκδηλώνεται με αυτοκαταστροφικές τάσεις κάθε φορά που η πολιτική και εκλογική επιρροή του αυξάνεται. Όσο ο ΣΥΡΙΖΑ πλησιάζει στην εξουσία, τόσο αναπτύσσει φοβικά σύνδρομα απέναντί της. Πολλοί λένε ότι η εξουσία φθείρει αυτόν που την έχει. Ορισμένοι αντιτείνουν πως φθείρει αυτόν που δεν την έχει. Ο ΣΥΡΙΖΑ συμπεριφέρεται σαν να πιστεύει πως διαφθείρει αυτόν που ετοιμάζεται να την πάρει, πριν να την κατακτήσει. Και αυτό είναι πολιτική σχιζοφρένεια. Δεν μπορώ να εξηγήσω αλλιώς τον νέο κύκλο αντιπαραθέσεων που άνοιξε το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών. Για να εξηγηθώ ίνα μην παρεξηγηθώ, δεν υποστηρίζω πως η άσκηση της εξουσίας, η δομή και η λειτουργία του κόμματος, οι πολιτικές συμμαχίες, το πρόγραμμα διακυβέρνησης δεν είναι θέματα που πρέπει να συζητηθούν. Πως δεν πρέπει να υπάρξουν αντιπαραθέσεις, διαφορετικές απόψεις, για τόσο καίρια ζητήματα. Το αντίθετο. Αλλά όλο αυτό δεν μπορεί να γίνεται μέσα σε ένα κλίμα μιζέριας, μεμψιμοιρίας και σύγκρουσης μηχανισμών. Ούτε πρέπει να
υπάρχει η εικόνα «ο καλός ΣΥΡΙΖΑ εναντίον του κακού ΣΥΡΙΖΑ». Πίστευα πως, αν ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν νικητής στις ευρωεκλογές, αυτό θα λειτουργούσε ως καταλύτης για να ολοκληρωθεί η ενοποίηση, η πολιτική σύνθεση και κυρίως η συλλογική λειτουργία του κόμματος. Η περίφημη «ωρίμανση του ΣΥΡΙΖΑ». Πως οι συνιστώσες, οι τάσεις, οι υποτάσεις, οι ομάδες και οι παρέες θα «μηδένιζαν το κοντέρ» για να κάνουν όλοι μαζί το μεγάλο άλμα: την κατάκτηση της εξουσίας -για πρώτη φορά στην Ιστορία- από τη ριζοσπαστική Αριστερά.
Πολλοί λένε ότι η εξουσία φθείρει αυτόν που την έχει. Ορισμένοι αντιτείνουν πως φθείρει αυτόν που δεν την έχει. Ο ΣΥΡΙΖΑ συμπεριφέρεται σαν να πιστεύει πως διαφθείρει αυτόν που ετοιμάζεται να την πάρει...
Και ότι μόνο η εκλογική αποτυχία θα μας γυρνούσε πίσω στο «προπατορικό αμάρτημα» των αλυσιδωτών διαιρέσεων και ομφαλοσκοπήσεων. Συνειδητοποιώ ότι υποτίμησα μια πραγματικότητα: η ριζοσπαστική Αριστερά αδυνατεί να λειτουργήσει με κανόνες τόσο κοινότοπους. Να πέσουν στην εσωστρέφεια, να τσακωθούν, να μιζεριάσουν μετά από μια ήττα είναι ικανοί οι πάντες. Το δύσκολο είναι να το κάνεις μετά από μια νίκη, και μάλιστα ιστορική. Η προοπτική, η πρόκληση να αναλάβει την εξουσία αποδεικνύεται πως είναι η πλέον προσφιλής «αιτία πολέμου» σε όλα τα επίπεδα, από τις Ο.Μ. και τις κλαδικές ώς τις Νομαρχιακές Επιτροπές, την Κεντρική Επιτροπή και την Πολιτική Γραμματεία. Πιστεύω πως μάλλον χρήζει ψυχολογικών ερευνών το φαινόμενο ότι, ενώ η ψυχή, η ιδέα, η πολιτική ταυτότητα του ΣΥΡΙΖΑ είναι η συλλογικότητα, δεν χάνουμε την ευκαιρία να συλλέγουμε διαφωνίες, έριδες, αμοιβαίες καχυποψίες και αναθέματα, εσωτερικούς εχθρούς. Και το κάνουμε, οφείλω να σημειώσω, με πλήρη αφιλοκερδία. Ουδείς κερδίζει κάτι, εκτός από ζημίες. Προσωπικές και συλλογικές. Y
ΤΙ ΕΙΝΑΙ «ΣΥΣΤΗΜΑ»; Πού παραπέμπουν οι ευρείας κατανάλωσης χαρακτηρισμοί «συστημικός», «αντισυστημικός» κ.λπ.; Η ευκολία με την οποία χρησιμοποιούνται τείνει να συσκοτίζει τα επίδικα. Ας προσπαθήσουμε να διευκρινίσουμε. Η λέξη «σύστημα» μάλλον υπονοεί το σύστημα εξουσίας που διέπει έναν κοινωνικό σχηματισμό. Σύμφωνα με έναν γόνιμο ορισμό, ασκεί εξουσία όποιος έχει τη δυνατότητα να δρα επί της δράσεως άλλων και άρα να επηρεάζει καθοριστικά την πορεία αυτών των άλλων δράσεων. Η εξουσία μπορεί είναι οικονομική, ιδεολογική, πολιτική. Μιλάμε για σύστημα εξουσίας επειδή η άσκηση εξουσίας σε κάθε βαθμίδα (επαναλαμβάνω: η δυνατότητα δράσης επί της δράσεως άλλων) συναρθρώνεται με εκείνη στις υπόλοιπες ώστε μαζί να συγκροτούν, ακριβώς, σύστημα. Η πολιτική εξουσία δεσπόζει επί των άλλων μορφών της, ενώ η οικονομική είναι καθοριστική σε τελευταία ανάλυση: επί της πορείας του κοινωνικού σχηματισμού δεσπόζει η πολιτική εξουσία της κυβέρνησης, όσο και αν αυτή υπόκειται -με πολύπλοκους τρόπους, διατηρώντας πάντα βαθμούς σχετικής αυτονομίας- στην καθοριστική οικονομική εξουσία. Η τελευταία υπάγεται στο ίδιο ορισμό: οι τράπεζες, για παράδειγμα, ασκούν εξουσία γιατί μπορούν να δρουν επί της δράσεως άλλων οικονομικών υποκειμένων. Η πολιτική εξουσία δεν ταυτίζεται πάντα με πολιτική κυριαρχία. Σύμφωνα με έναν άλλο γόνιμο ορισμό, κυρίαρχος είναι εκείνος που ελέγχει -μπορεί να κηρύξει και να φέρει σε πέρας- την κατάσταση εκτάκτου ανάγκης. Πριν από τη μεταπολίτευση, κυρίαρχος στα καθ’ ημάς δεν ήταν η κυβέρνηση, αλλά ένα σύνθετο πλέγμα εξουσιών που περιελάμβανε το παλάτι, τον στρατό και τον «ξένο παράγοντα». Το σύστημα εξουσίας διαχέεται σε ολόκληρο τον κοινωνικό ιστό. Διαμορφώνονται έτσι τοπικές εξουσίες με τις δικές τους ιδιαιτερότητες και τη δική τους σχετική αυτονομία. Οι τοπικές εξουσίες, μολονότι συναρθρώνονται με την κεντρική, κατά κανόνα δεν εναρμονίζονται πλήρως με εκείνην. Μπορεί να συμπολιτεύονται ή να αντιπολιτεύονται, να «προηγούνται» ή να «υστερούν». Οι τοπικές εξουσίες ακολουθούν δικές τους ροπές και διέπονται από προσίδιο πολιτικό χρόνο γιατί καθορίζονται από τις δικές τους δυνατότητες να δρουν επί της δράσεως άλλων. Το φαινόμενο σχολιάστηκε εκτενώς μετά τις τελευταίες τριπλές εκλογές. Η εξουσία είναι σχέση. Που όσο παγιώνεται τόσο τείνει να διατηρεί τα συστατικά της γνωρίσματα. Πρόκειται για φαινόμενο ομοιοστασίας: οι σχέσεις εξουσίας τείνουν να επανέρχονται στην πρότερη κατάσταση μετά από αλλαγές που δεν προχωρούν σε επαρκές βάθος. Οι επισημάνσεις του Δημήτρη Γιατζόγλου (Αυγή 29/5/2014) είναι εδώ καίριες: «Πρέπει να δούμε με ποιους τρόπους τα τοπικά κέντρα άσκησης εξουσίας αναπαράγουν και σταθεροποιούν ή αμφισβητούν και αποσταθεροποιούν τις καπιταλιστικές κοινωνικές σχέσεις. Πρέπει να εντοπίσουμε τα σημεία εκείνα στα οποία συμπυκνώνονται και αναδεικνύονται αντίπαλες οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές στρατηγικές. Αν είναι έτσι, τότε απαιτείται από τις δυνάμεις μας στην Τοπική Αυτοδιοίκηση γνώση, προγραμματική εμβάθυνση, παραγωγή στελεχών, μαζικά δημοκρατικά σχήματα, εξειδικευμένες προτεραιότητες υπέρ των λαϊκών στρωμάτων.» Ας αναλογιστούμε τα παραπάνω. Συστημικοί και αντισυστημικοί, εξουσιαστές, εξουσιολάγνοι και αντιεξουσιαστές. Λαμβάνοντας επιπλέον υπόψη ότι η εξουσία γενικώς είναι σύμφυτη με τον ανθρώπινο πολιτισμό και τις εκφάνσεις του, όντας ταυτόχρονα παραγωγική: ο γονιός ασκεί εξουσία όταν απαγορεύει στο παιδάκι να βάλει το δάχτυλο στη πρίζα και η αεροσυνοδός επίσης όταν απαγορεύει στον επιβάτη την τουαλέτα σε ώρα αναταράξεων.
Με την ευκαιρία της ειδικής έκδοσης της «Αυγής» για τη νεολαία θα ήθελα να υπενθυμίσω, επειδή αρκετοί -νέοι ή λιγότερο νέοι- θαρρώ πως το λησμονούν, ότι η νεολαία αποτελεί ειδική κοινωνική κατηγορία. Αυτό σημαίνει ότι υπερπροσδιορίζεται από τους θεσμούς -ιδεολογικούς, εκπαιδευτικούς, πολιτισμικούς, θρησκευτικούς. Τούτο δεν σημαίνει με τη σειρά του ότι το κίνημα νεολαίας υπάρχει μόνο σε αυτονομία από κομματικούς, κρατικούς ή άλλους φορείς συμφερόντων. Το μακρύ χέρι του κόμματος στη νεολαία και οι αμιγώς ταξικές προσεγγίσεις δεν συνάδουν με την Αριστερά του 21ου αιώνα. Κι όποιος κατάλαβε, κατάλαβε... ΑΙΡΕΤΙΚΟΣ
Y
27 9 771109 015103