p11672

ΠΑΙΔΕΙΑ

&ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΕΥΧΟΣ 81 • ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2013

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΠΑΙΔΕΙΑ & ΚΟΙΝΩΝΙΑ Περιοδική έκδοση της «Αυγής» Κυκλοφορεί μαζί

3

ΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ

4

OΞΥΤΟΝΑ

22

ΝΕΟΛΑΙΑ

23

ΜΑΤΙΕΣ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ

EKΠΑΙΔΕΥΣΗ 5

ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΜΠΑΖΙΓΟΥ

με την «Κυριακάτικη Αυγή» την πρώτη Κυριακή κάθε μήνα

ΑΚΡΙΒΗ ΜΟΥ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ!

6

ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΣΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΩΝ ΜΝΗΜΟΝΙΩΝ

Τεύχος 81, Απρίλιος 2013

ΜΥΡΣΙΝΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑΔΟΥ

7

ΒΑΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΤΗΣ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

Συντακτική Ομάδα:

ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΜΠΑΛΤΑΣ

Δημήτρης Αλεξόπουλος, Χρήστος Πιλάλης, Κωνσταντίνα Ρηγοπούλου, Άλκης Ρήγος, Βασίλης Ρόγγας,

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ 10

ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ

Γιώργος Τσιρίδης, Παύλος Χαραμής

Η ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΗ ΔΙΑΡΧΙΑ

ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΚΟΠΟΥΛΟΣ

10

7ο ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΝΕΟΛΑΙΑΣ ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΥ: ΕΝΑ ΤΕΛΟΣ ΚΑΙ ΜΙΑ ΑΡΧΗ

Επικοινωνία: paideia.koinwnia@gmail.com

ΛΙΝΑ ΖΗΡΓΑΝΟΥ ΚΑΖΟΛΕΑ

11

facebook:

ΤΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ, Η ΑΓΟΡΑ ΚΑΙ Η ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΩΣΤΑΣ Β. ΜΑΡΚΟΥ

Παιδεία και Κοινωνία Επιμέλεια: L• Press, τηλ. 210 82.28.258

ΣΧΕΔΙΟ «ΑΘΗΝΑ» 12

ΟΙ ΜΕΤΑΛΛΑΞΕΙΣ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ «ΑΘΗΝΑ»: ΑΠΟ ΤΗΝ ΔΕΥΤΕΡΗ ΣΤΗΝ ΤΡΙΤΗ ΕΚΔΟΣΗ…

Ιδιοκτησία: «Η ΑΥΓΗ ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ

ΚΟΥΝΤΟΥΡΗΣ ΝΙΚΟΛΑΣ

13

ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΟΣ

ΕΜΕΙΣ ΤΙ ΚΑΝΟΥΜΕ;»

ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ Α.Ε.» Διεύθυνση: Αγ. Κωνσταντίνου 12,

ΘΕΑΝΩ ΦΩΤΙΟΥ

14

Τηλ. 210 52.31.831 Fax: 210 52.31.822

«ΜΕΤΑ ΤΟ ΦΙΑΣΚΟ ΤΟΥ «ΑΘΗΝΑ»,

ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ «ΑΘΗΝΑ» ΚΑΙ Η ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΝΤΟΥΝΤΟΥΝΑΚΗΣ ΜΑΝΟΛΗΣ

15

ΤΟ ΤΕΛΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ «ΑΘΗΝΑ» ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΩΝ ΜΕΤΑΒΟΛΩΝ ΠΟΥ ΕΠΕΡΧΟΝΤΑΙ ΣΤΙΣ ΣΧΟΛΕΣ ΤΩΝ ΑΕΙ ΚΑΙ ΤΕΙ ΑΝΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ

Eικόνα εξωφύλλου: Τροποποιημένη λεπτομέρεια από πόστερ για ημέρα δράσης «Για την υπεράσπιση της δημόσιας εκπαίδευσης και των υπηρεσιών του δημοσίου τομέα»

2

στις 4 Μαρτίου του 2010 στις ΗΠΑ

ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΣΕΛΙΔΕΣ 20

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΑΙ ΦΟΙΤΗΤΙΚΟ ΚΙΝΗΜΑ:

Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΗΣ ΦΟΙΤΗΤΙΚΗΣ ΣΥΝΤΡΟΦΙΑΣ ΑΛΚΗΣ ΡΗΓΟΣ

ΠΑΙΔΕΙΑ

&ΚΟΙΝΩΝΙΑ 7 AΠΡΙΛΙΟΥ 2013

τχ. 81

Η επίθεση στη Δημόσια Εκπαίδευση συνεχίζεται, οι αντιστάσεις εντείνονται

ΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ

Μ

ε καταιγιστικούς ρυθμούς και με άλλοθι την μνημονιακή πολιτική, η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας συνεχίζει καθημερινά να βομβαρδίζει την Εκπαιδευτική και Ερευνητική Κοινότητα με νομοσχέδια, τροπολογίες, πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου, σχέδια Προεδρικών Διαταγμάτων, εγκυκλίους αμφιβόλου συνταγματικότητας. Βασικός -και σχεδόν κυνικά ομολογημένος πια- ο στρατηγικός στόχος της νεοφιλελεύθερης καπιταλιστικής ιδεοληπτικής σύλληψης για αποδιάρθρωση της έννοιας της Παιδείας και της Έρευνας ως Δημόσιου Αγαθού και ενίσχυση της αγοραίας αντίληψης ότι πρόκειται απλά για μια ακόμη εμπορική επιχείρηση. Και βέβαια όλα αυτά σε μια βαλκάνια εκδοχή καπιταλιστικών σχέσεων, πελατειακών δικτύων, κοντόθωρων οικονομίστικών θεωρήσεων. Χαρακτηριστικότερο το πρόσφατο παράδειγμα του μεγαλόπνοου σχεδίου «αναδιάρθρωσης της Ανώτατης Παιδείας», με την επίκληση στην ονοματοδοσία του, της Θεάς της Σοφίας Αθηνάς, το οποίο στο όνομα του εξορθολογισμού των διάσπαρτων ανά την επικράτεια Σχολών και Τμημάτων –με επιμελώς κρυμμένη την ευθύνη για αυτήν την κατάσταση του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ και με ανύπαρκτη την προαπαιτούμενη χωροταξική μελέτη- άλλαξε τέσσερις φορές μέχρι σήμερα ( Η τελική [;] χαρτογράφησή του επιχειρείται στις σελίδες που ακολουθούν). Αξίζει να σημειώσουμε ότι τις τελευταίες αλλαγές του δεν τις ανακοίνωσε καν το αρμόδιο Υπουργείο, αλλά τη μία, περί διατήρησης του μέχρι προχθές καταργούμενου Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας στο οποίο ενώνεται και το αντίστοιχο ΤΕΙ, ανακοίνωσαν με κοινή τους δήλωση 5 Βουλευτές της περιοχής –4 της ΝΔ και 1 του ΠΑΣΟΚ– την δε άλλη, για τη… μετακόμιση του ΤΕΙ Δυτικής Ελλάδας από την Πάτρα στο Μεσολόγγι, ο υφυπουργός Υγείας και βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας! Ταυτόχρονα, επιχειρείται συνολικά να καλυφθεί, δια της μεθόδου της αποσιώπησης και της τηλεοπτικής υποβάθμισης, η συρρίκνωση του αρχικού σχεδίου κάτω από την πίεση ενός εντεινόμενου κινήματος αντιδράσεων, που έφερε σε ορισμένες περιπτώσεις –ενδεικτική εκείνη των μη τελικά καταργούμενων Τμημάτων Ξένων Γλωσσών– τη δημιουργία ενός κοινού αγωνιστικού μετώπου Διδασκόντων και Διδασκομένων, με την Διεθνή συμπαράσταση εκατοντάδων πανεπιστημιακών από κάθε γωνιά του πλανήτη. Στο ίδιο μήκος κύματος η κατάληξη της καινοφανούς πρότασης του πρώτου σχεδίου (περί υπέρβασης του συνταγματικά κατοχυρωμένου Αυτοδιοίκητου των ΑΕΙ, για 5 τελείως διαφορετικά μεταξύ τους θεματικά Πανεπιστήμια σε ένα υπερκείμενο Ομόσπονδο Πανεπιστήμιο με το όνομα Αδαμάντιος Κοραής) σε μια απλή Ιδιωτική Κοινοπραξία, με τον ίδιο τίτλο, μετά τις εύλογες αντιδράσεις της αντίστοιχης Πανεπιστημιακής Κοινότητας με εντονότερη εκείνη του, συντηρητικού κατά τα άλλα, Πρύτανη του Οικονομικού Πανεπιστημίου, γεγονός το οποίο δεν μπορεί να σκιάσει την νεοφιλελεύθερη σύλληψη περί ιδιωτικών ΑΕΙ που επιμένει απροκάλυπτα και στη νέα εκδοχή. Βέβαια ο αδιαφορών για τις συνταγματικές δεσμεύσεις Υπουργός Παιδείας επιχειρεί στην τελευταία εκδοχή του σχεδίου του να επαναλάβει το ίδιο με την συνένωση του μη καταργούμενου τελικά Πανεπιστήμιου της Δ. Μακεδονίας με το αντίστοιχο ΤΕΙ (!), ελπίζοντας ότι στην ακριτική Φλώρινα δεν θα υπάρξουν αντίστοιχες ενστάσεις. Την ίδια ώρα, με μια τροπολογία, που μετά από την ονομαστική ψηφοφορία που ζήτησε ο ΣΥΡΙΖΑ, έλαβε τελικά μόλις 148 ψήφους «υπέρ», ο κ. Υπουργός ανέθεσε στον εαυτό του το δικαίωμα …να καταργεί ή να δημιουργεί επιστημονικές κατευθύνσεις στα Πανεπιστημιακά Τμήματα, να καθορίζει μόνος του τον αριθμό εισακτέων στα ΑΕΙ και ΤΕΙ! Πρόκειται για μια ακόμη αυθαιρεσία η οποία σε συνάρτηση με τις υπερεξουσίες του Θεσμού του Κοσμήτορα δημιουργεί δυό ανεξέλεγκτα πρόσωπα, το ένα μάλιστα εκτός Πανεπιστημίου, που δεν υπόκεινται σε κανένα συλλογικό έλεγχο. Το γεγονός σε συνδυασμό με την επίσης ρητά αντισυνταγματική δημιουργία των Συμβουλίων Ιδρυμάτων από πρόσωπα και εκτός του δυ-

ναμικού των ΑΕΙ και ΑΤΕΙ, καταργεί κάθε έννοια της κατά τα άλλα ισχύουσας συνταγματικής επιταγής περί Αυτοδιοίκητου. Επιπλέον, η ταυτόχρονη επί της ουσίας κατάργηση κάθε φοιτητικής συμμετοχής στα πανεπιστημιακά όργανα, καταλύει και τον συμμετοχικό χαρακτήρα των Ανώτατων Ιδρυμάτων Εκπαίδευσης. Πρόκειται για σαφή προσπάθεια μετάλλαξης της έννοιας «Δημόσιο Πανεπιστήμιο» και μετατροπής του σε επιχείρηση εμπορικού χαρακτήρα με δίδακτρα και ρητή στόχευση τη μείωση των εισακτέων. Η ταξική αυτή στόχευση, που καταργεί τον Δωρεάν Χαρακτήρα της Ανώτατης Εκπαίδευσης, συρρικνώνει τον στοιχειώδη κοινωνικό μισθό των φοιτητών και σταματά τη δωρεάν διανομή συγγραμμάτων. Ακόμη και τα μειωμένα εισιτήρια των φοιτητών δίνονται - με το αζημίωτο βέβαια - από τα καταστήματα «Γερμανός». Τα παραπάνω τελικά οδηγούν σε ενίσχυση της ανθούσας βιομηχανίας ιδιωτικών κολλεγίων και εταιρειών δικαιόχρησης με συμπράξεις ξένων ΑΕΙ. Παράλληλα, η επίθεση συνεχίζεται και στις άλλες βαθμίδες της Εκπαίδευσης με τον περίφημο Νόμο περί «αξιολόγησης» - ουσιαστικά ελέγχου των εκπαιδευτικών από τους διευθυντές τους και τους επιλεγμένους Συμβούλους, που επανέρχονται στο ρόλο του αλήστου μνήμης θεσμού του Επιθεωρητή. Καμία πρόνοια για την επαναλειτουργία των Λυκείων ως πραγματικής εκπαιδευτικής βαθμίδας, με ουσιαστική παροχή γνώσης και πτυχίου, και όχι -στην καλύτερη των περιπτώσεων- συμπληρώματος των ιδιωτικών φροντιστηρίων. Ταυτόχρονα, συνεχίζεται το παράλογο οι τελειόφοιτοι τους να δίνουν πρώτα εισαγωγικές για τα ΑΕΙ και ΑΤΕΙ και μετά …απολυτήριες εξετάσεις. Καμιά σκέψη για την υπέρβαση –δεν λέω κατάργηση που εμείς προτείνουμε– του απ’ όλους καταδικασμένου ως σαφώς αντιπαιδαγωγικού τρόπου διεξαγωγής των εισαγωγικών εξετάσεων. Την ίδια ώρα, έχουν αφεθεί στην μοιραία γοργή κατάληξη της εξαφάνισης τους όλες οι εκπαιδευτικές μονάδες ειδικών σχολείων (μουσικά, ειδικών αναγκών και ενδιαφερόντων κ.λπ.), η σχολική ενίσχυση των μαθητών άλλης εθνοτικής καταγωγής, η διαδικασία ενισχυτικής διδασκαλίας, που ευτυχώς σε μεγάλο βαθμό καλύπτεται από την εθελοντική δράση πολλών καθηγητών. Και η επίθεση δεν σταματά εδώ έπεται η επίθεση στον ήδη συρρικνούμενο Ερευνητικό Ιστό της χώρας! Όλα αυτά σε μια κοινωνία που καταμετρά πάνω από 100 χιλιάδες μεταναστεύσεις νέων επιστημόνων, καταγεγραμμένη ανεργία νέων που άγγιξε το 60%, με την Κυβέρνηση να μιλά ανενδοίαστα για σχέδια πορείας και ανασυγκρότησης από τον προσεχή Ιούνιο! Είναι σαφές ότι η συνείδηση αυτής της θλιβερής πραγματικότητας οδηγεί σε εύλογες αντιδράσεις αντιστάσεις που πληθαίνουν σε κάθε γωνιά της πατρίδας και στη συνάρθρωση τους σε ένα πλατύ κίνημα ανατροπής που θα σαρώσει αυτή την καταστροφική πορεία. Η κοντόθωρη κυβερνητική πολιτική, μέσα στο γυάλινο πύργο που συναγελάζεται, νομίζει ακόμη ότι η διάχυτη προπαγάνδα της περί μονόδρομου, ματαιότητας και διαβολής κάθε αγώνα σε συνάρτηση με την εντεινόμενη λήψη κατασταλτικών μέτρων, ποινικοποίησης της συνδικαλιστικής δράσης, διώξεων φοιτητών και εκπαιδευτικών μπορεί να αναστείλει το επερχόμενο. Ματαιοπονεί. Η έκρηξη επέρχεται. Στόχος των κριτικά σκεπτόμενων ενεργών πολιτών, στους οποίους κατ’ εξοχήν εντάσσεται ο εκπαιδευτικός κόσμος και η Νεολαία αλλά και οι δυνάμεις της Ανανεωτικής Ριζοσπαστικής Αριστεράς, είναι αυτή η έκρηξη να αρθρωθεί μέσα από ένα δημοκρατικό δρόμο ριζικής ανατροπής και αξιακής ανασυγκρότησης με πρόγραμμα και ελευθεριακό σοσιαλιστικό όραμα. Η μάχη του Λόγου απέναντι στη Βαρβαρότητα θα κερδηθεί με Όραμα και Δράση. Προς αυτή την κατεύθυνση ελπίζουμε, στο μέτρο των δυνάμεων μας, να συμβάλουμε και εμείς ως ένθετο περιοδικό.

AΛΚΗΣ ΡΗΓΟΣ

3

ΟΞΥΤΟΝΑ

ΟΞΥΤΟΝΑ ΑΙΧΜΕΣ P P P P P P P P

Χοντρά τα έριξε ο υπουργός της παιδείας σε βουλευτές της Επιτροπής Μορφωτικών που αντιδρούσαν για το σχέδιο «Αθηνά». «Εσείς που τώρα αντιδράτε, πού ήσασταν όταν τα κόμματα που κυβέρνησαν ξεχείλωναν την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση;», κραύγασε. Φυσικά, αυτό δεν τον εμπόδισε μετέπειτα να πιάσει τη γομολάστιχα και να επιδοθεί σε εντυπωσιακές κολοτούμπες. Ακόμα και μετά τη ψήφιση του σχεδίου. Ανησύχησαν τα χρυσαυγόπουλα με την απαγόρευση του χοιρινού κρέατος στα κυλικεία των Δημοτικών σχολείων. Η υποψία τους βάσιμη: Γιατί άραγε να μην απαγορεύεται και στα Λύκεια; Και υπέβαλαν ερώτηση στον αρμόδιο υπουργό. «Για ποιο λόγο;», ρωτούν αφελώς. «Έχει σχέση η απαγόρευση αυτή … με θρησκευτικούς λόγους αλλόθρησκων μαθητών;».

«Συγκινησηθηρία» και Μνημόνιο

«Π

ροπαγάνδα της συγκίνησης» ή «συγκινησηθηρία» (sic) είναι ο νέος όρος που εισάγει στη σύγχρονη ορολογία των μέσων μαζικής επικοινωνίας ο Πάσχος Μανδραβέλης (Καθημερινή, 16-3). Με αυτόν θέλει να αποδώσει ένα είδος δημοσιογραφίας που επιδιώκει την έντονη συγκινησιακή αντίδραση του κοινού, τις «οιμωγές», όπως αναφέρει διευκρινιστικά, σε βάρος του πρώτου στόχου της δημοσιογραφίας, που είναι η ενημέρωση. Ο νεότευκτος αυτός όρος μπορεί να προέκυψε κομμάτι ανορθόγραφος –έξι ομόηχα φωνήεντα στη σειρά δεν είναι παίξε γέλασε- και αισθητικά συζητήσιμος, αλλά έστω κι έτσι καλείται να κάνει τη δουλειά του μέχρι να επινοηθεί κάποιος καταλληλότερος. Και φαίνεται να την κάνει στην περίπτωση που απασχολεί τον αρθρογράφο. Πρόκειται για τη δημοσιογραφική διαχείριση της ενέργειας μιας δασκάλας από τα Τρίκαλα να στείλει επιστολή με την οποία εκθέτει το πρόβλημα της ασιτίας των παιδιών στα σχολεία. «Μπιάφρα της ενημέρωσης» τιτλοφορεί το πόνημά του ο Π.Μ. και επικρίνει τη δημοσιογραφική επιλογή της επικέντρωσης στις 30 λέξεις της καταγγελίας και όχι «στις υπόλοιπες 530 λέξεις του κειμένου της δασκάλας που καλούσε τους δασκάλους να οργανωθούν για να βοηθήσουν τις οικογένειες που πένονται». «Ίσως πάλι οι συγκινησηθήρες (sic) να μην ενδιαφέρονται για τη λύση των προβλημάτων», αποφαίνεται ο αρθρογράφος. «Μπορεί το γινάτι τους για το Μνημόνιο να είναι μεγαλύτερο από την αγάπη τους για τον συνάνθρωπο και τα παιδιά τα οποία κλαίνε». Και, ως γνωστόν, το γινάτι βγάζει μάτι. Ακόμα και συναδελφικό.

Εξετάσεις στα Πειραματικά

Σ

4

το προηγούμενο φύλλο του «Παιδεία και Κοινωνία» σχολιάζαμε τους κινδύνους που εγκυμονεί για το θεσμό των Πειραματικών/Πρότυπων σχολείων η πρόθεση του Υπ. Παιδείας να πραγματοποιήσει εξετάσεις επιλογής. Οι εξελίξεις μας επιβεβαίωσαν. Μόλις δύο μήνες πριν την λήξη του διδακτικού έτους ανακοινώθηκε από το Υπουργείο Παιδείας η ενεργοποίηση των διατάξεων του ν. 3966/11, που αφορούν τη διενέργεια εξετάσεων στα Πρότυπα/Πειραματικά Σχολεία της χώρας. Με την απόφαση αυτή, που προβλέπει διενέργεια εξετάσεων επιλογής για τα Γυμνάσια και τα Λύκεια το τελευταίο δεκαήμερο του Ιουνίου, προκαλείται το κοινό αίσθημα, ενώ παράλληλα δημιουργούνται σοβαρά προβλήματα στην εκπαιδευτική διαδικασία, στους μαθητές/μαθήτριες των σχολείων και στις οικογένειές τους. Από πού άραγε αντλεί το δικαίωμα το Υπ. Παιδείας, με τέτοιες αιφνιδιαστικές αποφάσεις να ανατρέπει τον προγραμματισμό των μαθητών/μαθητριών και των οικογενειών τους; Αξίζει να αναφέρουμε ότι και ο Συνήγορος του Πολίτη επισημαίνει μεταξύ άλλων: «Για όσο διάστημα εκκρεμεί η ρύθμιση σοβαρών ζητημάτων που άπτονται της εκπλήρωσης του σκοπού και της λειτουργίας των προτύπων πειραματικών σχολείων, θα ήταν προβληματικό να απαιτείται -από τους μαθητές τουλάχιστον που εισήχθησαν στην Α΄ τάξη του πειραματικού γυμνασίου με διαφορετικό πλαίσιο, διαφορετική προοπτική και προγραμματισμό– να ανταποκριθούν σε εξετάσεις,

των οποίων το πλαίσιο εξακολουθεί να παραμένει ασαφές». Η ΟΛΜΕ, εξάλλου, με ανακοίνωσή της κάνει λόγο για ένα τρόπο διαχωρισμού των μαθητών που ήδη φοιτούν στα σχολεία αυτά που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί «ιδιότυπα ρατσιστικός», εισάγοντας την έννοια της αλλαγής του σχολικού περιβάλλοντος με βάση μια δίωρη εξέταση αμφίβολης ποιότητας, που δεν συνάδει με την ουσία και τους στόχους του Δημόσιου σχολείου. Καλεί, συνεπώς, τους εκπαιδευτικούς που εργάζονται στα σχολεία αυτά να εργαστούν για την ανατροπή του ν.

3966/11, που μόνο δεινά έχει μέχρι στιγμής προσθέσει στα σχολεία αυτά. Και επιλέγει χαρακτηριστικά: «Δεν χρειαζόμαστε σχολειά αριστείας, αλλά άριστα σχολεία για όλους».

Αριστερή ΔΟΕ και κοινή λογική

Ε

κ του μη όντος επιχείρησε να δημιουργήσει ζήτημα το ΠΑΜΕ Εκπαιδευτικών, εμπλέκοντας στη «λογική» του και την πρόθυμη για καλλιέργεια σύγχυσης πλειοψηφία της ΔΟΕ. Τι βρήκε να καταλογίσει στον ΣΥΡΙΖΑΕΚΜ; Ένα δημοσίευμα της «Αυγής», σύμφωνα με το οποίο οι εκπαιδευτικοί Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ καλούσαν σε συζήτηση με θέμα την αναγκαιότητα ενότητας της Αριστεράς και με σύνθημα «Εμπρός για την Αριστερή ΔΟΕ». Και έπιασε τον ταύρο από τα κέρατα: «Οι στόχοι αυτοί», αναφέρει στο ψήφισμα που πρότεινε, «απειλούν το συνδικαλιστικό κίνημα και την ενότητα των εργαζομένων». Δηλαδή, όποιος, εκτός του ΠΑΜΕ, μιλάει για την αναγκαιότητα της Αριστεράς, απειλεί το συνδικαλιστικό κίνημα; Και όποιος, κατά την προκρούστεια αυτή «λογική», μιλάει για «Αριστερή ΟΛΜΕ», για «Αριστερή ΔΟΕ», θέλει να διαγράψει τους εργαζομένους που δεν είναι αριστεροί; Προφανώς, το ΠΑΜΕ κάνει ότι δεν καταλαβαίνει. Ας απαντήσει, λοιπόν, στον κλάδο: Μιλάμε ή όχι για δεξιές, συντηρητικές και αντιδραστικές κυβερνήσεις, για συντηρητικές και αντιδραστικές ηγεσίες στα συνδικάτα, που πρέπει το συντομότερο να ανατραπούν; Και αν ναι, γιατί κι εκείνοι τα λένε αυτά, με τι πρέπει να αλλάξουν; Τι πρέπει να μπει στη θέση τους; Ένας λογικός άνθρωπος θα έλεγε: «Μια πλειοψηφία αριστερών και προοδευτικών δυνάμεων. Μια πλειοψηφία που δεν θα διώχνει ούτε θα διαγράφει κανένα. Αντίθετα, θα είναι ακριβώς εκείνη που θα μπορεί να συσπειρώνει όλο και περισσότερους εργαζομένους και εργαζόμενες σε ενωτικούς αγώνες για την ανατροπή και την αλλαγή». Το ΠΑΜΕ είναι ή όχι υπέρ μιας τέτοιας ενότητας, μιας τέτοιας προοπτικής; Ή πιστεύει, μήπως, ότι ποτέ δεν θα ανατραπεί η συντήρηση και ο σκοταδισμός στα σωματεία, γιατί σε μια τέτοια περίπτωση θα «αποδυναμωθεί η ενότητα των εργαζομένων»; Χαιρόμαστε ειλικρινά που, επιτέλους, μιλάει το ΠΑΜΕ για «συσπείρωση στο σωματείο», κάτι που για πολλά χρόνια είχε λησμονήσει. Να υποθέσουμε ότι θα εργαστεί στο εξής μέσα στα σωματεία, στη βάση της μεγαλύτερης δυνατής ενότητας για την απόκρουση της επίθεσης που δέχεται ο κόσμος της εργασίας; Αν ναι, θα βρεθούμε πλάι πλάι. Αν όχι, οι εργαζόμενοι θα το προσπεράσουν.

ΠΑΙΔΕΙΑ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

&ΚΟΙΝΩΝΙΑ 7 AΠΡΙΛΙΟΥ 2013

τχ. 81

Ακριβή μου επιμόρφωση! ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΜΠΑΖΙΓΟΥ*

Η

υποκατάσταση της θεσμικής δωρεάν επιμόρφωσης με σεμινάρια όπου οι συνάδελφοι καταβάλουν δίδακτρα το κόστος των οποίων κυμαίνεται ανάλογα με το κοστολόγιο του κάθε διοργανωτή είναι φαινόμενο πρόσφατο και εξαιρετικά σοβαρό. Το φαινόμενο παρουσιάσθηκε σε μεγάλη κλίμακα με την εισαγωγή των Ερευνητικών Εργασιών στην Α’ Λυκείου πριν δύο χρόνια. Οι επιμορφωτικές ανάγκες που δημιουργήθηκαν με τις Ερευνητικές Εργασίας ήταν και είναι πολύ μεγάλες γιατί οι ΕΕ προέρχονται από μια εκ διαμέτρου διαφορετική παιδαγωγική παράδοση από το κυρίαρχο παιδαγωγικό μοντέλο. Οι συνάδελφοι κλήθηκαν να δουλέψουν ερευνητικά και συνεργατικά έχοντας ελάχιστη υποστήριξη σε επίπεδο επιμόρφωσης. Ο ΟΕΠΕΚ λίγο πριν σταματήσει τη λειτουργία του είχε διοργανώσει δύο διήμερα σεμινάρια (Ιούνιο και Οκτώβριο 2011) στα οποία επιμορφώθηκαν μόλις 2500 εκπαιδευτικοί. Στη συνέχεια η θεσμική δωρεάν επιμόρφωση σίγησε. Τότε ακριβώς εμφανίζεται ένα πλήθος φορέων οι οποίοι προσέφεραν επιμόρφωση με δίδακτρα για τους συμμετέχοντες. Ταυτίζοντας τις Ερευνητικές Εργασίες με τον γενικό όρο «project» πολλοί φορείς ακόμη και κάποιοι που δεν έχουν σχέση με την τυπική εκπαίδευση υλοποίησαν και υλοποιούν σεμινάρια προσελκύοντας την πελατεία τους ανάμεσα στους εκπαιδευτικούς που αναλαμβάνουν Ερευνητικές Εργασίες στο Λύκειο. Η * εκπαιδευτικός

Τα ιδιωτικά επί πληρωμή σεμινάρια παραδίδουν ένα ακόμη δημόσιο αγαθό και μια θεσμική υποχρέωση της πολιτείας στην ιδιωτική πρωτοβουλία προβληματική κατάσταση που διαμορφώνεται έχει πολλές πτυχές. Η πρώτη και προφανής αφορά στην επιστημονική και παιδαγωγική επάρκεια την οποία έχουν αυτά τα σεμινάρια. Οι Ερευνητικές Εργασίες περισσότερο και από ερευνητική διαδικασία είναι παιδαγωγική πορεία προς την κριτική σκέψη με συγκεκριμένες φάσεις υλοποίησης και διδακτικά εργαλεία. Εξίσου, αν όχι πιο σημαντικό όμως και από το περιεχόμενο των σεμιναρίων είναι το γεγονός ότι η παρακολούθηση τους προϋποθέτει την καταβολή διδάκτρων για τους συμμετέχοντες. Το ύψος των διδάκτρων σε μερικές περιπτώσεις είναι συμβολικό και σε άλλες καθόλου ευκαταφρόνητο. Σε κάθε περίπτωση όμως η αμειβόμενη επιμόρφωση σε συνδυασμό με την έλλειψη δωρεάν θεσμικής επιμόρφωσης καθιε-

ρώνει σιγά σιγά στη συνείδηση της εκπαιδευτικής κοινότητας το γεγονός ότι η επιμόρφωση κοστολογείται. Δεδομένου ότι η επιμόρφωση κατατάσσεται πια στις άμεσες προτεραιότητες των συναδέλφων με την επαγγελματική επισφάλεια να εισβάλει και στο δικό μας κλάδο είναι πολύ συχνό το φαινόμενο να επιζητείται η παρακολούθηση επιμορφωτικών σεμιναρίων τόσο για ουσιαστικούς όσο και για τυπικούς λόγους. Λόγω της έλλειψης δωρεάν επιμόρφωσης οι συνάδελφοι αναγκάζονται να πληρώνουν τέτοιου είδους σεμινάρια μειώνοντας ακόμη περισσότερο τις συρρικνωμένες αποδοχές τους. Τα ιδιωτικά επί πληρωμή σεμινάρια είναι ενάντια σε κάθε έννοια συναδελφικής και κοινωνικής αλληλεγγύης. Παραδίδουν ένα ακόμη δημόσιο αγαθό και μια θεσμική υποχρέωση της πολιτείας στην ιδιωτική πρωτοβουλία. Σύρουν τους συναδέλφους στη μοναδική προσφερόμενη επιμόρφωση. Την περυσινή χρονιά, την πρώτη χρονιά αρκετών αλλαγών στην εκπαίδευση, παράλληλα με τα επ’ αμοιβή σεμινάρια οργανώθηκαν και πολλά άλλα κυρίως για τις Ερευνητικές Εργασίες με πρωτοβουλία μεσαίων στελεχών της εκπαίδευσης στα οποία η προσέλευση ήταν εντυπωσιακή. Τα σεμινάρια αυτά ήταν δωρεάν για τους συμμετέχοντες και χωρίς αμοιβή για τους επιμορφωτές. Διοργανώθηκαν προκειμένου να στηρίξουν τις ανάγκες των συναδέλφων που ανέλαβαν Ερευνητικές Εργασίες έστω στη μικρή κλίμακα που μπορούσαν. Η διεκδίκηση θεσμικής επιμόρφωσης και η περιθωριοποίηση των πληρωμένων σεμιναρίων θα πρέπει να είναι βασικό αίτημα της εκπαιδευτικής κοινότητας.

Το δημόσιο Πανεπιστήμιο υπερασπίζεται τη Δημοκρατία με μια σημαντική πράξη αλληλεγγύης Η ΕΠΙΧΕΙΡΟΥΜΕΝΗ ΔΙΩΞΗ ΤΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΓΙΑΝΝΗ ΠΑΝΤΗ, αντιπρύτανη Οικονομικών του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσ/κης, με βάση την π.23 του Ν.4009/12, όπως τροποποιήθηκε με την από 9/11/1912 Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, ξεσήκωσε ένα εντυπωσιακό δίχτυ αλληλεγγύης προς το συνάδελφο από πάνω από 20 συλλόγους ΔΕΠ και Εργαζομένων σε ΑΕΙ και τα ΑΤΕΙ, την ΠΟΣΔΕΠ, με κείμενα στον ημερήσιο τύπο, με υπογραφές συμπαράστασης που μέχρι τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές πλησιάζουν ήδη τις 1000, πανεπιστημιακών αλλά και εκπροσώπων των Θεσμικών Οργάνων ΑΕΙ, 35 Κοσμητόρων και Προέδρων Τμημάτων καθώς και των Πρυτανικών Αρχών του ΑΠΘ. Δεν πρόκειται απλά για εκδήλωση συναδελφικής αλληλεγγύης (που και αυτή είναι σημαντικότατη σε περιόδους όπως η σημερινή), αλλά ευρύτερα για ένα κίνημα υπεράσπισης των στοιχειωδών Δημοκρατικών Αρχών ενός Κράτους Δικαίου και των αναφαίρετων ανθρώπινων δικαιωμάτων ―στη συγκεκριμένη περίπτωση του τεκμήριου της αθωότητας, σύμφωνα με το δεύτερο άρθρο

του Συντάγματος μας. Ηχηρή καταγράφεται μόνο η απουσία του νεόκοπου Συμβουλίου Διοίκησης του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και του… Βρετανού Προέδρου του! Αλήθεια, μήπως στο Ηνωμένο Βασίλειο που υπηρετεί ως πανεπιστημιακός δεν ισχύει το τεκμήριο της αθωότητας; Μήπως επιτρέπεται με μια απλή καταγγελία ενός πολίτη και την γνώμη ενός εισαγγελέα η ηθική σπίλωση ενός Ανώτατου Δημόσιου Λειτουργού, χωρίς δίκη και απολογία; Γιατί στην προκειμένη περίπτωση αυτό συμβαίνει! Δεν έχει σημασία ότι θα αποδειχθεί και δικαστικά πως ο συν. Παντής είναι αθώος. Άλλωστε αποδείχθηκε ότι πρόκειται για θύμα εκδικητικής πλεκτάνης και μέσω δημοσιογραφικής έρευνας. Διότι όπως τεκμηρίωνε με άρθρο του και ο Πρύτανης του Αριστοτέλειου συν. Γ. Μυλόπουλος, το πρόβλημα δεν είναι μόνο η χωρίς τελεσίδικη καταδίκη θέση σε υποχρεωτική αργία οποιουδήποτε δημόσιου υπαλλήλου ή λειτουργού καταγγέλλεται από ένα πολίτη, ακόμη και για απλό πλημμέλημα, αλλά ότι αυτή η νομοθετικά άδικη και αντισυνταγματική ρύθμιση ―η οποία στην ουσία απορρέει από

την μνημονιακή δέσμευση για 7000 άμεσες απολύσεις από το δημόσιο― είναι και ιδιαίτερα επικίνδυνη για το ήδη κλονισμένο κύρος των Θεσμών και της Δημοκρατίας! Αλήθεια, όσο και αν το νιώθουμε περιττό, αναρωτιόμαστε για την έλλειψη πολιτικής ευαισθησίας και διορατικότητας, για τη σιωπή, προφανώς όχι του εμφορούμενου με καισαρικές αντιλήψεις παν/κού Υπουργού Παιδείας και πρώην καθηγητού Συνταγματικού Υπουργού Διοικητικής Μεταρρύθμισης, αλλά του ευαίσθητου σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων Υπουργού Δικαιοσύνης. Η συλλογική κυβερνητική ευθύνη δεν αίρει την προσωπική ευθύνη κανενός και η προηγούμενη διαδρομή κάθε στιγμή κρίνεται. Ή όπως λέει ο Λαός μας «τα στερνά τιμούν τα πρώτα». Ως έντυπο, στο οποίο κλήθηκε και συνεργάστηκε ο συν. Παντής, εκφράζουμε την αμέριστη συμπαράσταση μας στον ίδιο, αλλά και την συμπόρευση μας με το κίνημα δημοκρατικών αξιών που δημιούργησε η δίωξη του. Η ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑ

5

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Παιδαγωγικοί στόχοι στην εποχή των μνημονίων ΜΥΡΣΙΝΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑΔΟΥ *

Μ

6

ε την εκδήλωση της καπιταλιστικής κρίσης και την επιβολή της μνημονιακής πολιτικής δρομολογήθηκε στην εκπαίδευση, εκτός των άλλων, και ένας εκφυλισμός των παιδαγωγικών στόχων και μεθόδων ακυρώνοντας τις αξίες που πρέπει να προβάλει το δημόσιο σχολείο. Θεωρούνταν πάντοτε από μεγάλους παιδαγωγούς και από τον εκπαιδευτικό κόσμο ότι η στάση απέναντι στους διδασκομένους θα έπρεπε να εμφορείται από τους εξής πρωταρχικούς στόχους: α. Να είναι καλοί μαθητές, ώστε να πραγματοποιηθούν οι θεμιτές φιλοδοξίες των ίδιων και των γονιών τους για επαγγελματική αποκατάσταση, αλλά κυρίως για να αγαπήσουν τη μόρφωση ως αυταξία και μόνοι τους μετά να στραφούν στην περιπέτεια της γνώσης. β. να γίνουν «καλοί άνθρωποι» ακολουθώντας τις αρχές της αρχαιοελληνικής παράδοσης και του διαφωτισμού και να επιδεικνύουν αγάπη και αλληλεγγύη προς το συνάνθρωπο, με ανοχή στο διαφορετικό, ανεξάρτητα από φυλή, χρώμα και θρήσκευμα. δ. να είναι καλλιεργημένοι, αναγνωρίζοντας ότι η επιλογή είναι πράξη πολιτική, ώστε να επιλέγουν το αισθητικά ωραίο και ωφέλιμο, αυτό που θα τους ανοίγει νέους δρόμους και θα πλατύνει τους πνευματικούς τους ορίζοντες, ώστε να είναι σε θέση να απορρίπτουν τα εμπορευματοποιημένα προϊόντα της μαζικής υποκουλτούρας. δ. τέλος να είναι πολιτικοποιημένοι και να κατανοούν την αναγκαιότητα της συμμετοχής στα «κοινά» ως υποχρέωσή τους και όχι μόνο ως δικαίωμα, για να μπορέσουν να αλλάξουν την κοινωνία τους και τον κόσμο, εφόσον «για τους νέους είναι το όνειρο και αυτοί έχουν τη μεγαλύτερη δύναμη να το πραγματοποιήσουν». Δυστυχώς σήμερα στην εποχή της μνημονιακής πολιτικής και αυθαιρεσίας πιστεύω ότι είναι δύσκολο ή και αδύνατο να πραγματοποιηθούν αυτοί οι στόχοι. Ο καθηγητής δεν μπορεί να προσφέρει την πολύπλευρη παιδεία που θα ήθελε, γιατί δεν είναι πια ελεύθερος να διδάξει, ενώ η ελευθερία στην τάξη είναι παράγοντας απαραίτητος για τη διδασκαλία, εκτός βέβαια της γνωστικής επάρκειας και της παιδαγωγικής συγκρότησης του διδάσκοντα. Και η έλλειψη ελευθερίας φαίνεται ότι χτίζεται σταδιακά πάνω στο φόβο που αισθάνεται για την αξιολόγηση ή την καταγγελία οποιουδήποτε αντιδραστικού γονιού θέλει να τον τιμωρήσει και να τον οδηγήσει στο πειθαρχικό συμβούλιο με ποινή τη διαθεσιμότητα ή και την απόλυση. Έπειτα η πολύμορφη γνώση του διδάσκοντα, άρα και η μετάδοσή της, έχει σχέση και με την οικονομική του κατάσταση. Πώς να ανταποκριθεί στα οικογενειακά βάρη ο δάσκαλος των οκτακοσίων ευρώ και παράλληλα να ενημερώνεται από την απέραντη βιβλιογραφία αγοράζοντας και κάποια βιβλία, να παρακολουθή* εκπαιδευτικός ΣΥΡΙΖΑ, διδάκτωρ Νεότερης Ιστορίας.

σει μια ποιοτική ταινία ή θεατρική παράσταση, να απολαύσει μια συναυλία, να ενημερώνεται καθημερινά από τον πολιτικό τύπο, για να μην αναφερθούν τα ταξίδια στο εξωτερικό, που είναι πια από καιρό ένα άπιαστο όνειρο, αν και θα πρόσφεραν πολλά στη διδασκαλία του. Έτσι το παλιό μας σύνθημα «δάσκαλος φτωχός αμόρφωτος λαός» σήμερα περισσότερο από ποτέ έχει δυστυχώς την ισχύ του. Από την άλλη πλευρά ο ίδιος ο μαθητής βλέποντας τα οικονομικά και επαγγελματικά αδιέξοδα, που δημιουργεί η μνημονιακή πολιτική, αντιλαμβανόμενος την απαξίωση των πτυχίων, οδηγείται στην αδιαφορία για τη σχολική γνώση, όπως άλλωστε και οι σταστιστικές όλο πιο συχνά το αποδεικνύουν κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου. Όλες οι πράξεις αλληλεγγύης που διοργάνωνε το σχολείο και με χαρά αναλάμβαναν οι μαθητές και οι γονείς τους, που έβλεπαν ότι τα παιδιά τους μάθαιναν μια ανθρωπιστική στάση ζωής, είναι δύσκολο πια να προταθούν σε μαθητές, που στην πλειοψηφία τους έχουν και οι ίδιοι οικονομική ανάγκη, με μεγάλη πιθανότητα κάποιον από τους γονείς του να μην εργάζεται. Στην αδυναμία αυτή του σχολείου να βοηθήσει και να συμπαρασταθεί πρέπει να προστεθεί και η αντιδραστική και η φασιστική προπαγάνδα, που άρχισε να βγάζει ρίζες και στα σχολεία και προσπαθεί να πείσει τα νέα παιδιά ότι για την οικονομική δυσχέρεια των οικογενειών τους φταίνε οι μετανάστες. Έτσι ένας δίαυλος επικοινωνίας και έμπρακτης αλληλεγγύης προς κέντρα προσφύγων ή καταυλισμούς αλλοδαπών μπορεί να ακυρωθεί. Άλλωστε η νέα αυτή κοσμοθεωρία προβάλλει τον ατομισμό και την δύναμη του ισχυροτέρου, σε αντίθεση με τις αξίες της συλλογικότητας, της αλληλεγγύης και της προσφοράς στον αδύναμο, που πρέπει να προβάλει το σχολείο. Αν προσθέσουμε και την ανθρωποφαγία και την ζούγκλα στις ανθρώπινες σχέσεις που προωθείται στην ελληνική κοινωνία από την τρικομματική κυβέρνηση και τους κοινοτικούς εταίρους της που την καθοδηγούν, είναι κατανοητό πόσο εύκολα μπορεί να αλλάξει ο ρόλος του σχολείου και οι αρχές του. Σε μια μεγαλούπολη που μπορεί ακόμη να προσφέρει πολιτιστικές προτάσεις, όπως μια έκθεση ζωγραφικής, την επίσκεψη σε ένα μουσείο ή αρχαιολογικό χώρο, την παρακολούθηση μιας ποιοτικής ταινίας ή μιας θεατρικής παράστασης, το σχολείο δεν μπορεί πια να προβεί σε μια τέτοια πολιτιστική πρόταση, δικαιώνοντας και την πανανθρώπινη αξία ότι «από το σχολείο ξεκινά ο πολιτισμός». Ο μαθητής αδυνατεί πια να πληρώσει και τα τρία ευρώ, για να δει μια ταινία ή για να παρακολουθήσει μια εξειδικευμένη ξενάγηση σε ένα μουσείο. Τελευταία μάλιστα είναι τόσο πολύπλοκη η γραφειοκρατική διαδικασία για έναν μορφωτικό περίπατο, που και οι σύλλογοι διδασκόντων αποτρέπονται από το να προτείνουν να μετατραπεί μια ανούσια «εκδρομή» σε ένα γήπεδο ή χειρότερα σε μια αλάνα της γει-

τονιάς, με το δέλεαρ της παρακείμενης καφετέριας, από την επιλογή μιας πολιτιστικής εξόρμησης, που θα έχει ενδιαφέρον και όφελος για όλους. Τα πράγματα γίνονται χειρότερα για τους πληττόμενους οικονομικά μαθητές, όταν αποφασίζονται μονοήμερες ή πολύ περισσότερο πολυήμερες εκδρομές, που θα μπορούσαν να προσφέρουν στα παιδιά την απαραίτητη χαλάρωση, αλλά και την επαφή με την φύση και τον πολιτισμό. Τέλος η πολιτικοποίηση του νέου ανθρώπου αφήνεται στη διάθεση και στην πολιτική του κουλτούρα και όχι στη συλλογική προτροπή, γιατί και ο διδάσκων φοβάται ότι θα γίνει αντικείμενο επίθεσης από διευθυντές και αντιδραστικούς γονείς, αλλά και οι μαθητές μαθαίνουν στην ατομική λύση. Αρωγός τους η τρικομματική πολιτική και προπαγάνδα που συνεπικουρείται από τα Μ.Μ.Ε. και η αντιδραστική, φασιστική ιδεολογία που αναφύεται και στους σχολικούς χώρους. Είναι λοιπόν μεγάλη η ευθύνη της Αριστεράς που εκτός την υποχρηματοδότηση της παιδείας, τις συγχωνεύσεις των σχολείων, τα κενά σε εκπαιδευτικό προσωπικό, τα αντιδραστικά βιβλία και αναλυτικά προγράμματα, τον συνεχή αγώνα των μαθητών για τις πανελλαδικές εξετάσεις σε συνάρτηση με τα αδιέξοδα στην επαγγελματική αποκατάσταση, έχει να αντιπαλέψει και την εσκεμμένη αλλοίωση μέχρι καταργήσεως των παιδαγωγικών στόχων του σχολείου. Γιατί η μνημονιακή κυβέρνηση, που στοχεύει σε παιδεία για λίγους, έχει απεμπολήσει την πολύμορφη γνώση, την πολύπλευρη καλλιέργεια, την ανθρωπιστική στάση και συμπεριφορά και την πολιτικοποίηση. Επομένως με τη συμμετοχή γονιών και μαθητών και όσων ενδιαφέρονται για το κοινωνικό αγαθό της Παιδείας, που πρέπει να είναι όλη η κοινωνία, η Αριστερά οφείλει να αναδείξει και αυτή την πτυχή του προβλήματος της εκπαίδευσης και να αγωνιστεί για την ανατροπή του, αλλά και του συστήματος που παράγει το συντηρητισμό, την αντίδραση και την απαιδευσία στο δημόσιο σχολείο.

ΠΑΙΔΕΙΑ

&ΚΟΙΝΩΝΙΑ 7 AΠΡΙΛΙΟΥ 2013

τχ. 81

Βάζοντας την πολιτική μέσα στο σχολείο της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΜΠΑΛΤΑΣ*

Η

σχολική χρονιά 2012/2013 είναι αφιερωμένη στον αντιφασιστικό αγώνα,1 στην επιστροφή της ιδιότητας του πολίτη, στην απόδοση της ιθαγένειας στα παιδιά των μεταναστών και στη δυνατότητα να έχουν πολιτικό άσυλο οι κατατρεγμένοι της γης. Συγχρόνως αυτή η χρονιά είναι επίσης αφορμή για στοχασμό. Θέλουμε την πολιτική μέσα στα σχολεία ή δεν την θέλουμε; Νοείται μάθημα Πολιτικής στο σχολείο με παιδιά που δεν θα γίνουν πολίτες; Το σχολείο, το οποίο υπερασπίζει την ισότητα, μπορεί να νοηθεί να κάνει μια τέτοια διάκριση και το μάθημα να γίνεται μόνο για τα παιδιά που θα γίνουν πολίτες; Ας δούμε κάποιες έννοιες. Η ιδιότητα του πολίτη σήμερα αποτελεί ένα νέο αντικείμενο στοχασμού.2 Η χρήση όμως της έννοιας πολίτης σημαίνει τον αποκλεισμό αυτού που δεν είναι πολίτης, είτε ως προς την ιθαγένεια και την υπηκοότητα, είτε ως προς την πλευρά της πολιτικής συμμετοχής. Το πρόβλημα της εκπροσώπησης και του εκπροσωπούμενου στις δυτικές δημοκρατίες αναπαριστάται με την μορφή της παθολογίας και της κρίσης αντιπροσώπευσης της δημοκρατίας. Επίσης ο έχων (ή η έχουσα) την ιδιότητα του πολίτη μπορεί να την αχρηστεύει και ο μη έχων να βρίσκεται σε κατάσταση εξαίρεσης. Η ιδιότητα του πολίτη δεν είναι μόνο αντιμέτωπη με την υποκειμενικότητα του ιδιώτη ή του καταναλωτή, του φτωχού ή του πλούσιου, του δημοκράτη ή του γίγνεσθαι - φασίστα, είναι επίσης αντιμέτωπη με την υποκειμενικότητα του αριστοτελικού άπολι, ο οποίος μπορεί να είναι ο στερούμενος της υπηκοότητας, ο υψίπολις αλλά και ο κοσμοπολίτης. Ο εγκατεστημένος είναι σε διαμάχη με τον νομάδα και τον ξένο, μια διαμάχη που παίρνει μορφές βαρβαρότητας, όπως αυτές που γνωρίζουμε από τα ΜΜΕ και τις ΜΚΟ την περίοδο της ελληνικής κρίσης (2010-). Τι μπορούμε να κάνουμε για όλα αυτά; Θέλουμε ένα τόπο αντίστασης κι αυτός είναι το σχολείο της κοινότητας.3 Οι συλλογικές δράσεις στον χώρο του σχολείου - αλλά και έξω απ’ αυτό με την αποσχολειοποίηση [deschooling] – είναι η πολιτειότητα [citizenship] της επόμενης περιόδου, με αποκορύφωμα το 2014, το οποίο σύμφωνα με την UNESCO, είναι το έτος πολιτειότητας. Το πλήθος [multitude] –το όνομα των αποκλεισμένων παιδιών και των ανθρώπων– είναι το αναδυόμενο υποκείμενο αυτής της καθολικής αντίστασης στις πλατείες στη διάρκεια της ελληνικής κρίσης.4 Με τις έννοιες πολίτης και μη - πολίτης οι δυτικές μετανεωτερικές κοινωνίες, ως «μετά το έθνος-κράτος κοινωνίες», δοκιμάζονται μέσα σ’ αυτά τα μη - ικανοποιητικά κριτήρια για τον ποιον/ ποια θα αποκαλούν πολίτη, σ’ αυτό που αποκαλούμε παθητική συμμετοχή στην πολιτική και αυτό που ονομάζεται απαξίωση της πολιτικής. Ειδικά στο περιβάλλον της τάξης με την συμμετοχή αλλόγλωσσων * δάσκαλος στο 35ο Ολοήμερο Δημοτικό Σχολείο Αθηνών, υποψήφιος διδάκτορας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και αρθρογραφεί τακτικά στο περιοδικό «Σύγχρονη Εκπαίδευση». babisbaltas@gmail.com

παιδιών, η διδασκαλία/ μάθηση του αντικειμένου της πολιτικής γίνεται με την αφοριστική απόφανση του είδους «μερικοί από εσάς εδώ μέσα δεν είναι ή δεν θα γίνουν πολίτες ποτέ». Η έννοια του πολίτη - υπηκόου έχει κι αυτή προβληματοποιηθεί. Όψεις και πλευρές μιας εναλλακτικής ευέλικτης ιδιότητας του πολίτη, ακόμα και από τη σκοπιά του φύλου, χωρίς κλειστή ταυτότητα, με έντονο το κριτήριο της πολιτικής συμμετοχής και με τα χαρακτηριστικά του νομαδικού υποκειμένου, ήδη τίθεται στη δημόσια σφαίρα.5 Η διδακτική της πολιτικής χρειάζεται αυτόν τον ριζοσπαστικό προσανατολισμό, την ιδιότητα του πολίτη για όλα τα παιδιά που έχουμε στα σχολεία μας. Αν πολιτική σημαίνει επίλυση των προβλημάτων, τότε η ανάδειξη της λύσης τους είναι πολιτική πράξη. Η παιδική ηλικία και η πολιτική είναι πιο κοντά από ποτέ. Η προσέγγιση της διδακτικής της πολιτικής επιστήμης εδώ είναι κονστρουκτιβιστική και δίνει προτεραιότητα στους όρους που προηγούνται της επιστήμης, όπως είναι η πολιτική αδιαφορία ή ο βιόκοσμος των υποκειμένων. Το ζήτημα είναι ποια θεωρία απαντά στο πρόβλημα της ιδιότητας του πολίτη σήμερα. Το ξεπέρασμα των προβλημάτων, την ώρα που το 1/8 των παιδιών στην Ελλάδα είναι χωρίς την ιδιότητα του πολίτη, θα μπορούσε να γίνει με την νομαδική υποκειμενικότητα του πλήθους, όπου όλοι/ες θα είχαν την ιδιότητα του πολίτη. Η προβληματική του Antonio Negri στην Αυ-

τοκρατορία ήταν η πρόταση υιοθέτησης από τα κινήματα και τις κυβερνήσεις της παγκόσμιας υπηκοότητας και απέβλεπε στην άρση αυτού του αποκλεισμού, με υποκείμενο αυτής της διαδικασίας μετασχηματισμού το πλήθος.6 Η αντίθεση εθνικής κυριαρχίας και κοσμοπολιτισμού παραμένει ανοιχτή και οι λίγες πολιτικές και φιλοσοφικές προσπάθειες7 για την υπέρβαση αυτής της αντίθεσης με τις πόλεις – καταφύγια παραμένουν ουτοπία. Ο εν δυνάμει πολίτης, το παιδί που θα γίνει πολίτης, είναι το ζητούμενο. Η πρόσφατη απόφαση για την αντισυνταγματικότητα του νόμου 3838/2010, αλλά και η μη εφαρμογή του τελευταίου προσφυγικού νόμου 3907/ 2011, θέτει ζητήματα μη ιδιότητας του πολίτη και φασιστικό - φιλελεύθερες αντιλήψεις για την έξοδο της πολιτικής από την πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Στο παρελθόν αυτοί οι αποκλεισμοί αφορούσαν το φύλο, τις μειονότητες, τα πολιτικά φρονήματα, την εθνικοφροσύνη κι αυτό που αποκαλείται αποκλεισμένες πολιτικές ταυτότητες.8 Σήμερα ο αποκλεισμός αφορά μετανάστες, πρόσφυγες αλλά και ευρωπαίους πολίτες οι οποίοι είναι σχεδόν υποχρεωμένοι στην Ελλάδα να ζουν σ’ ένα ρατσιστικό και ξενοφοβικό – στα όρια του εγκλήματος – περιβάλλον, τόσο στις κάθετες όσο και στις οριζόντιες σχέσεις. Ο μη πολίτης είναι το θύμα της Χρυσής Αυγής. Χρειάζεται

7 ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΕΠΟΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ

8

λοιπόν αγώνας. Ένα πεδίο αγώνα είναι ο υπό σκλήρυνση νόμος για την ιθαγένεια. Ο ν. 3838/2010 διευρύνει την ιδιότητα του πολίτη στην δεύτερη γενιά των μεταναστών, ενώ στην τρίτη την δίνει αυτοδίκαια. Κι αυτός κρίθηκε αντισυνταγματικός από το Συμβούλιο της Επικρατείας κι είναι έτοιμη η νομοθετική κατάργησή του με απόφαση της Βουλής. Ο αριθμός των παιδιών που πήραν την ελληνική ιθαγένεια την προηγούμενη διετία ήταν μικρός, περίπου 6.000. Αν προσθέσουμε τον μικρό αριθμό, είτε των αιτήσεων για πολιτογράφηση είτε των πολιτικών ασύλων που δίνονται ύστερα από τον μικρό αριθμό αιτήσεων, τότε είναι ένα ζήτημα ποιος είναι ο αριθμός τελικά όλων αυτών για τους οποίους τίθενται ζητήματα όπως αυτά της προβληματικής μας.9 Τελικά η μη εφαρμογή στη πράξη της Συνθήκης της Γενεύης (1951), το ασύμπτωτο της ιδιότητας του πολίτη με τον μετανάστη ή τον πρόσφυγα και οι διαχωριστικές γραμμές που καθιστούν την Ευρώπη φρούριο από τις άλλες ηπείρους και τους άλλους πολιτισμούς, οδηγεί στο συρματόπλεγμα. Ένα συρματόπλεγμα που παίρνει πολλά δυνατά ονόματα,1 είτε είναι ο φράχτης του Έβρου, είτε οι κάμερες για την επιτήρηση του πληθυσμού και του βιοπολιτικού ελέγχου της ζωής των ανθρώπων. Ο αγώνας σ’ αυτό το τοπίο είναι να ενημερώσουμε τα παιδιά για τον νόμο κάνουμε μάθημα την ιδιότητα του πολίτη, να την συσχετίσουμε με τους αγώνες των γυναικών για την απόκτηση των πολιτικών δικαιωμάτων, να ενημερώσουμε τους γονείς και να βοήσουμε στην κατάθεση της αίτησης. Να τον υπερβούμε, τώρα που τον σκληραίνουν και να ζητήσουμε την ιδιότητα του πολίτη για όλα τα παιδιά χωρίς προϋποθέσεις. Να παίξουμε στις τάξεις μας τα σποτάκια για την ιθαγένεια της Ελληνικής Ένωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου. Όπως επίσης να εγγράφουμε όλα τα παιδιά – πρόσφυγες στο σχολείο στις τρεις μέρες μετά την άφιξη στη χώρα μας, ανεξάρτητα αν έχουν χαρτιά. Η σχέση της Πολιτικής με την Θρησκεία είναι άλλο ένα πεδίο αγώνα. Η έλλειψη συγκρουσιακής μεθοδολογίας ανάμεσα στις επιστήμες, τις τέχνες, την θρησκεία και την πολιτική ως επιστημονικά αντικείμενα του σχολείου, έχει ως επίπτωση τα αδιευκρίνιστα όρια ανάμεσα στον πιστό και τον πολίτη. Η πολιτική είναι μια έξοδος από τον θεολογικό τρόπο σκέψης. Ο κοσμοπολιτισμός είναι μια ένωση πολιτικής και θεολογίας. Οι Τρεις Ιεράρχες ανέδειξαν τα ζητήματα τόσο της φτώχειας10 όσο και της ρητορικής, της ικανότητας του ομιλητή για πειθώ. Έτσι ένα από τα θέματα του αγαπούν τα παιδιά, όπως αυτό της έγκλησης του πλούσιου και του φτωχού, μπορεί να αποτελέσει ζήτημα τόσο πολιτικής δικαιοσύνης, όσο και γενικότερα ζήτημα μια παύλειας αντίληψης για τον πολίτη του ουρανού. Ο αγώνας όμως είναι διπλός: και να ενισχυθεί η σχέση του πολιτικού με την θεολογία, αλλά και να διαχωριστεί από τις συντηρητικές εκδοχές της. Το αγωνιστικό πλαίσιο είναι ο διαφωτισμός, η δυνατότητα του παιδιού με βάση τις εγκυκλίους (91109/ Γ2/ 10.7.2008 και 10407/ Γ2/ 4.8.2008) να απαλλαγεί από το μάθημα των θρησκευτικών χωρίς υποχρεωτικά να δηλώνει την ετεροδοξία του. Αλλά και η ενδυνάμωση της υποκειμενικότητας μέσα από τα πολιτικά συναισθήματα της ελπίδας, της αγάπης, του θάρρους και του ενθουσιασμού. Αυτό σημαίνει τόσο την εμπέδωση της διάκρισης ιδιωτικού και δημόσιου, όσο και την ενίσχυση του προσωπικού στοιχείου στην υπεράσπιση των πολιτικών ιδεών. Ο δρόμος της Θεολογίας της Απελευθέρωσης μπορεί να συναντηθεί με αντιναζιστικές κοσμικές μορφές της πολιτικής

Το να τολμά ο/η εκπαιδευτικός την δυναμική των ομάδων, έτσι ώστε τα παιδιά να αισθάνονται την πολιτική όπως την πίστη, ένα δρόμο που μπορούν να την χρησιμοποιούν για να πετύχουν την βελτίωση της ζωής τους, σημαίνει πως μέσα από τις αναδυόμενες πολιτικές πρακτικές κατασκευάζει δράσεις με στόχους στη σχολική κοινότητα. Και σημαίνει επίσης ότι εισάγει την πολιτική στην εκπαίδευση

μέσω της συνύφανσης στο ίδιο πρόσωπο του φτωχού, του πολίτη και του πιστού. 11 Η διαφωτιστική επίκληση της ελεύθερης επιλογής κάνει το μήνυμα της αλλαγής του κόσμου ακόμα πιο δυνατό, ακριβώς γιατί η νεωτερικότητα είναι συνυφασμένη με την ελευθερία του προσώπου. Η απαλλαγή από το μάθημα των θρησκευτικών είναι ένα νέο αγωνιστικό πεδίο, το οποίο δεν αφορά αποκλειστικά την ετεροδοξία και την παραγωγή κάποιων μειοψηφιών οι οποίοι είναι αλλόθρησκοι. Κι αυτό σημαίνει να κάνουμε διαφωτι-

σμό με τα παιδιά, τους γονείς και την κοινότητα του σχολείου, έχοντας στο νου την καντιανή δημόσια σφαίρα για την αλλαγή του κόσμου. Διαφωτισμός που άλλες φορές σημαίνει διαχωρισμό της θρησκείας από την πολιτική κι άλλες φορές συνάντηση του πιστού, του πολίτη και του φτωχού στο ίδιο πρόσωπο. Ένα ακόμη πεδίο αγώνα είναι η κακοποίηση του παιδιού από τους ενήλικες, η σωματική τιμωρία ως μέθοδος αλλαγής της συμπεριφοράς του. Σύμφωνα με τον ν. 3500/ 2006 η σωματική τιμωρία απαγορεύεται, ωστόσο το ξύλο είναι στη ζωή του παιδιού, είτε από τους ενήλικες είτε από τα ίδια τα παιδιά μεταξύ τους. Το σώμα και το φύλο [gender] αισθητοποιούνται. Η πολιτική απέναντι στη σωματική τιμωρία μπορεί να είναι μια καμπάνια στο σχολείο κατά της σωματικής τιμωρίας, η οποία μεθοδεύεται από μία τάξη και μετακινείται στις άλλες.12 Μια άλλη περίπτωση είναι η παιδαγωγική της αυλής, η μετατροπή της αυλής σε χώρο παιδαγωγικού περιεχομένου, ο οποίος δεν αντιμετωπίζεται συμβατικά ως διάλειμμα των παιδιών ή χώρος άθλησης, με τη στενή σημασία του όρου. Εξάλλου σήμερα η συζήτηση αφορά εν πολλοίς την παιδαγωγική της αυλής13 ακριβώς γιατί είναι και ο χώρος του κοινωνικού συμβολαίου με τις διακυμάνσεις του, την υπεράσπισή του ή την παραβίασή του. Η παραδοχή είναι πως από την ώρα που οι εκπαιδευτικοί δεν τιμωρούν πια σωματικά τα παιδιά, τα παιδιά όλο και περισσότερο βγάζουν τη βία μεταξύ τους, αλλά και οι γονείς φαίνεται να τα κακοποιούν. Το bullying, αυτό που αποκαλούμε εκφοβισμός, είναι στην ημερήσια διάταξη πια στα σχολεία μας, αλλά συσχετίζεται και με τις δράσεις της Χρυσής Αυγής. Η μη χρήση της σωματικής τιμωρίας, η μη χρήση του σώματος και της επιβολής του, αποβάλλει συγχρόνως το έδαφος για την ανάπτυξη ναζιστικών ιδεών. Η δυναμική των ομάδων είναι ένα ακόμη πεδίο αγώνα γιατί συνδέεται με αυτό που στην πολιτική επιστήμη αποκαλείται ταυτότητες και συλλογική δράση.14 Οι ομάδες δεν είναι μόνο αυτές που είναι προϊόν της κοινωνικοποίησης των παιδιών, η οικογένεια, το σχολείο, η εκκλησία ή οι συνομήλικοι, αλλά κι αυτές που μετατρέπουν το περιεχόμενό τους σε πολιτική ταυτότητα, αυτές που δημιουργούνται με κριτήρια. Έτσι έχουμε πολλά ονόματα αυτών των ομάδων, τα οποία χρησιμοποιούνται κάθε φορά που προκύπτουν ζητήματα συλλογικής δράσης, όπως «εμείς, τα παιδιά, τα συλλογικά όργανα του σχολείου,

ΠΑΙΔΕΙΑ

&ΚΟΙΝΩΝΙΑ 7 AΠΡΙΛΙΟΥ 2013

τα κορίτσια, οι μικροί, ή οι μαθητές/τριες κάποιας τάξης». Συγχρόνως τα παιδιά μπορούν να ταξινομηθούν σε ομάδες με βάση τις εθνικότητες, το φύλο, τα ενδιαφέροντα, τα προβλήματα που θέλουν να λύσουν ή την ταξική αίσθηση που έχουν σε σχέση με τον πλούτο ή την φτώχεια. Με αυτή την έννοια η δημιουργία ομάδων, η δυνατότητα των παιδιών από ένα ομοιογενές σύνολο να μετασχηματιστούν σε ομάδες, οι οποίες θέτουν ζητήματα αναγνώρισης από τα υπόλοιπα συλλογικά όργανα του σχολείου, ή η ρητορική τους για ένταξη και νέων μελών, είναι μια πολιτική διαδικασία. Η πειθώ, η ρητορική, το σώμα, το φύλο [gender] και τα συναισθήματα μπορούν να χρησιμοποιηθούν άφοβα. Σ’ αυτή την διαδικασία η δυναμική των ομάδων δημιουργεί μειοψηφίες και πλειοψηφίες σε σχέση με την ιδιότητα του πολίτη. Αλλά και φέρνει αντιμέτωπο το παιδί με την δημοκρατία και την εφήμερη ομαδοποίησή του. Το να τολμά ο/η εκπαιδευτικός την δυναμική των ομάδων, έτσι ώστε τα παιδιά να αισθάνονται την πολιτική όπως την πίστη, ένα δρόμο που μπορούν να την χρησιμοποιούν για να πετύχουν την βελτίωση της ζωής τους, σημαίνει πως μέσα από τις αναδυόμενες πολιτικές πρακτικές κατασκευάζει δράσεις με στόχους στη σχολική κοινότητα. Και σημαίνει επίσης ότι εισάγει την πολιτική στην εκπαίδευση, καθώς τα παιδιά δεν παραμένουν μόνο σε ένα υπό επιτήρηση καθεστώς, αλλά μετέχουν στο Σχολικό Συμβούλιο με δικαίωμα γνώμης. Το να εργαστεί ο/η εκπαιδευτικός για μια αίσθηση του ανήκειν σημαίνει πως κάνει μια παιδαγωγική πέραν του ατόμου και δημιουργεί ομάδες μέσα από ταξινομήσεις για να δουν τα παιδιά πως μετατρέπεται η πολιτική σε συλλογική δράση. Η δημιουργία ομάδων και το συναίσθημα του ανήκειν είναι μια καλή απάντηση στον πολιτικό φασισμό στα σχολεία μας. Κλείνοντας, το θέμα είναι να μπει η πολιτική στο σχολείο. Η πολιτική μπήκε ως Αγωγή του Πολίτη μετά τον εμφύλιο πόλεμο το 1949, για να βγει τελικά με τον αντικομουνισμό. Σήμερα με την είσοδο της Χρυσής Αυγής στα σχολεία καλείται να βγει μαζί με την Χρυσή Αυγή, όπως θα ήθελε το Υπουργείο Παιδείας. Όμως είναι η ώρα να μπει κι ας παραμένει ακόμα ένα ταμπού, όπως η ιστορία, η σεξουαλικότητα και ο Θεός. Τότε μπορούμε να μιλάμε για το σχολείο της κοινότητας, στο οποίο θα επανέλθουμε.

Σημειώσεις 1

Ειδικότερα όλος ο Μάρτης ήταν αφιερωμένος στα παιδιά όλου του κόσμου που είναι στη χώρα μας και που γεννήθηκαν σ΄ αυτήν και βρίσκονται σε καθεστώς εξαίρεσης. Στις 6 Μάρτη ήταν πανελλήνια μέρα κατά της βίας, στις 21 Μάρτη παγκόσμια ημέρα κατά του ρατσισμού – όπου κι ευτυχώς το Υπουργείο Παιδείας έστειλε εγκυκλίους για να προστατευτούν οι εκπαιδευτικοί από τις αθέμιτες επιθέσεις της Χρυσής Αυγής – και στις 30 Μάρτη μεγάλο συλλαλητήριο, στο οποίο το αίτημα ήταν να γίνουν όλα τα παιδιά πολίτες.

2 Δες για παράδειγμα Γεράσιμος Κουζέλης, Δημήτρης Χριστόπουλος (επιμέλεια), Ιδιότητα του Πολίτη. Πολιτικός λόγος, ιστορία και κανόνες σε συγκριτικές προοπτικές, Πατάκης, Αθήνα 2012.

3

Μπάμπης Μπαλτάς, «Για το σχολείο της κοινότητας: Το παράδειγμα του 35ου Δημοτικού Σχολείου Αθήνας», περιοδικό Λεύγα, τχ.8, Αθήνα 2012, σελ.

55 – 60.

4

Κώστας Δουζίνας, Αντίσταση και Φιλοσοφία στην κρίση. Πολιτική, ηθική και Στάση Σύνταγμα, Αλε-

ξάνδρεια, Αθήνα 2011, σελ. 187 – 223.

5

Rosi Braidotti, «Η Ευρώπη δεν μας κάνει να ονειρευόμαστε», μετάφραση Μάρλεν Λογοθέτη, Παναγιώτης Καλαμαράς, περιοδικό Αυτονοmedia, τχ. 19, Φθινόπωρο 2004, σελ. 62-68. Η πολιτική ενοποίηση της Ευρώπης για τους Negri και Hardt θα μπορούσε να είναι η απάντηση σ’ αυτό το γεμάτο έλλειψη φαντασιακό της Ευρώπης. Για μια σημερινή προβληματική πολιτικής ενοποίησης της Ευρώπης δες Βασίλης Αλεξάκης, Fernando Savater (κα), «Για την Ευρώπη, το μέλλον είναι πολιτική ένωση ή βαρβαρότητα», Le Monde, μετάφραση Ελένη Τσερεζόλε, εφημερίδα Αυγή, 27/1/2013, σελ. 61.

6

Michael Hardt - Antonio Negri, Αυτοκρατορία, μετάφραση Νεκτάριος Καλαϊτζής, Scripta, Αθήνα 2002, σελ. 524.

7

Δες Jacques Derrida, Πέραν του κοσμοπολιτισμού, μετάφραση – σημειώσεις Βαγγέλης Μπιτσώρης, Κριτική, Αθήνα 2003, σελ. 20 – 29.

8

Αντώνης Λιάκος, «Πολλαπλές διαδρομές για την ιδιότητα του πολίτη. Η θεωρία του T. H. Marshall και η ελληνική περίπτωση», στο Steven G. Ellis, Gudmundur Halfdanarson, Ann Katherine Isaacs (επιμέλεια), Πολίτες στην Ευρώπη, μετάφραση Παρασκευή Αράπογλου, Επίκεντρο, Αθήνα 2011, σελ.

141 – 149.

9

Τα μεγαλύτερα προβλήματα που αφορούν τους πρόσφυγες είναι ο μικρός αριθμός χορήγησης πολιτικού ασύλου και η μεταβίβαση των αρμοδιοτήτων γι’ αυτό το θέμα στην αστυνομία. Σύμφωνα με την Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου το 2007 από τα 20.684 αιτήματα ασύλου που εξετάστηκαν σε α΄ βαθμό χορηγήθηκε άσυλο σε 8 μόνο περιπτώσεις ενώ από 6.448 αιτήματα που εξετάστηκαν σε β΄ βαθμό χορηγήθηκε άσυλο σε 132 περιπτώσεις. Το 2008 εξετάστηκαν σε α΄ βαθμό 29.573 αιτήματα και χορηγήθηκε άσυλο σε 14 περιπτώσεις, ενώ από τα 3.342 αιτήματα που εξετάστηκαν σε β΄

τχ. 81

βαθμό χορηγήθηκε άσυλο σε 344 περιπτώσεις. Δες Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (2010), Ετήσια έκθεση 2009, Εθνικό Τυπογραφείο, Αθήνα, σελ. 51 - 57. Δες επίσης Nada Merheb (επιμέλεια), (2008), Οι πρόσφυγες του κόσμου 2006, Αναγκαστικές μετακινήσεις πληθυσμών στη Νέα Χιλιετία, Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες,, Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.

1Ολιβιέ

Ραζάκ, Πολιτική ιστορία του συρματοπλέγματος, μετάφραση Διονύσης Παπαδουκάκης, Βάνιας, σελ. 75 – 88.

10

Δες για παράδειγμα, Μέγας Βασίλειος, Ομιλία προς τους πλουτούντας, μεταγραφή Γιώργος Κοροπούλης, εφημερίδα Αυγή, 6/1, Αθήνα 2013.

11

Για το θεολογικό ρεύμα αυτό δες Gustavo Gutierrez, Θεολογία της απελευθέρωσης, μετάφραση Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, επιμέλεια Θοδωρής Δρίτσας, Άρτος Ζωής, Αθήνα 2012. H Θεολογία της Απελευθέρωσης του Gustavo Gutierrez συναντιέται με την κριτική παιδαγωγική του Paolo Freire και το θέατρο των καταπιεσμένων του Augusto Boal και τα κοινωνικά κινήματα. Δες επίσης Raul Zibechi, Αυτονομίας και χειραφετήσεις. Η Λατινική Αμερική σε κίνηση, Αλάνα, Αθήνα 2010, σελ.

31 – 48.

12

Δες Μπάμπης Μπαλτάς, «Το μάθημα της πολιτικής στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση και ο Συνήγορος του Παιδιού: το παράδειγμα μιας συνεργασίας με το 35ο Ολοήμερο Δημοτικό Σχολείο», περιοδικό Γέφυρες, τχ.49, Αθήνα 2009, σελ. 32 – 35.

13

Μαρκ Φερρό, Φιλίπ Ζαμμέ, Ποιες γνώσεις και ποιες αξίες να μεταδώσουμε στα παιδιά μας;, μετάφραση Πελαγία Μαρκέτου, Μεταίχμιο, Αθήνα 2000, σελ. 173 – 183.

14

Χρήστος Λυριντζής, Σύγκριση και ερμηνεία, Η πορεία και οι προοπτικές στη σύγχρονη πολιτική ανάλυση, Νήσος, Αθήνα 2001, σελ. 92-102.

9

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

Η επικίνδυνη διαρχία του Ελληνικού πανεπιστημίου ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΚΟΠΟΥΛΟΣ

Τ

α χρόνια που πέρασαν, ένα από τα μείζονα επιχειρήματα των οπαδών των Συμβουλίων Ιδρυμάτων, στην προσπάθεια τους να καθιερώσουν το θεσμό αυτό στη χώρα μας, ήταν ότι οι 22 από τις 26 χώρες της Ευρώπης τον είχαν ήδη υιοθετήσει. Μας δήλωναν με άλλα λόγια, απλοί μιμητές ευρωπαϊκών πρακτικών. Να όμως που οι απλοί μιμητές, φαίνεται ότι μιμούνται μόνον όσα κάθε φορά, τους συμφέρουν. Έτσι, με πρωτοβουλία κάποιων Προέδρων Συμβουλίων Ιδρυμάτων (των Πανεπιστημίων Ιωαννίνων, Κρήτης, Θεσσαλίας) ή Αναπληρωτών Προέδρων (ΕΚΠΑ, ΑΠΘ) συγκλήθηκε στις 31 Μαρτίου … Σύνοδος Προέδρων Συμβουλίων στην Αθήνα. Το ότι σε καμία χώρα της Ευρώπης δεν υπάρχει ανάλογος θεσμός, διόλου δεν φαίνεται να ενοχλεί αυτούς τους à la carte ευρωπαϊστές. Σε καμία χώρα της Ευρώπης δεν έχει λειτουργήσει ένας θεσμός παράλληλος προς τη Σύνοδο των Πρυτάνεων. Στην Ελλάδα και μόνο στην Ελλάδα, επιχειρείται η ανοιχτή υπονόμευσή της Συνόδου των Πρυτάνεων με την ανάπτυξη ενός παράλληλου και κατ’ ανάγκην ανταγωνιστικού συστήματος. Σε όλες τις χώρες της Ευρώπης, οι Σύνοδοι * επίκουρος καθηγητής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο

Πρυτάνεων (ανεξάρτητα από τη θεσμική υπόστασή τους) αποτελούν την επίσημη συλλογική και συνολική έκφραση των πανεπιστημίων σε εθνικό επίπεδο. Οι Σύνοδοι Πρυτάνεων αποτελούν τους επίσημους συνομιλητές με το Υπουργείο Παιδείας για όλα τα θέματα που αφορούν την ανώτατη εκπαίδευση. Οι Σύνοδοι των Πρυτάνεων αποτελούν τα συλλογικά μέλη της EUA - European University Association. Πουθενά δεν υπάρχουν Σύνοδοι Προέδρων Συμβουλίων. Το ότι χώρος τέλεσης της Συνόδου Προέδρων Συμβουλίων ορίστηκε το …Υπουργείο Παιδείας, αποτελεί εκείνη ακριβώς τη «λεπτομέρεια», που προσδίδει στο παραπάνω όργανο τον πραγματικό του χαρακτήρα. Ούτε τα προσχήματα –συστατικό στοιχείο του αστικού πολιτισμού- δεν νοιάζονται να περισώσουν. Τα χρόνια που πέρασαν, οι οπαδοί των Συμβουλίων κατηγόρησαν εμάς, τους αρνητές αυτού του ολιγαρχικού θεσμού, ότι δεν σεβόμαστε τον νόμο. Ποιόν νόμο, όμως, σέβονται αυτοί οι ίδιοι, όταν με σαφήνεια, η παράγραφος 18(β) του άρθρου 8 του ν.4009/11 ορίζει ότι ο πρύτανης εκπροσωπεί το κάθε ίδρυμα δικαστικά αλλά και εξωδίκως. Με άλλα λόγια, μόνον ο πρύτανης έχει το δικαίωμα να εκπροσωπήσει το ίδρυμα του προς τα έξω. Οποιοσδήποτε άλλος το επιχειρήσει, διαπράττει το αδίκημα της αντιποίησης αρ-

χής. A la carte ευρωπαϊστές, à la carte νομοταγείς… Το ότι Αναπληρωτής Πρόεδρος Συμβουλίου είναι ως Πρόεδρος Τμήματος- και μέλος της Συγκλήτου διόλου δεν τους ενοχλεί. Δεν τους ενοχλεί, δηλαδή, ότι ο ελεγχόμενος είναι και ελεγκτής, εφόσον σύμφωνα με τον νόμο, το Συμβούλιο ελέγχει τη Σύγκλητο. Ούτε τη βασική αρχή του φιλελεύθερου πολιτισμού περί εξισορρόπησης των οργάνων και αμοιβαίου αλληλοελέγχου δεν νοιάζονται να περισώσουν. Όλα τα παραπάνω γράφονται με ένα μέλημα. Όχι να υπερασπιστούν άκριτα τη Σύνοδο των Πρυτάνεων, της οποίας τα ατοπήματα –για να το πω κομψά- ιδιαίτερα μετά την απομάκρυνση της Διαμαντοπούλου, περισσεύουν. Αλλά για να σταματήσει η ωμή επέμβαση του Υπουργείου στη δημοκρατική ύπαρξη και ζωή των Πανεπιστημίων. Μια επέμβαση που τούτη τη φορά, ενδύεται το μανδύα των εκλεγμένων Συμβουλίων Ιδρυμάτων. Αν αυτήν την επέμβαση δεν τη σταματήσουμε, είτε από αδιαφορία, είτε γιατί ως γνήσιοι «επαναστάτες» δεν πολυδίνουμε σημασία σε αντιθέσεις κορυφής, τότε θα είμαστε άξιοι-ες της μοίρας μας. Και τότε ο Γιάννης ο Παντής δεν θα συμβολίζει μόνον αυτόν που τιμωρείται γιατί «δεν συνεμορφώθη προς τας υποδείξεις», αλλά θα είναι ο πρώτος που θα ακολουθήσουμε αναπότρεπτα όλοι-ες εμείς.

7ο Συνέδριο Νεολαίας Συνασπισμού: Ένα τέλος και μια αρχή ΛΙΝΑ ΖΗΡΓΑΝΟΥ ΚΑΖΟΛΕΑ, ΠΚ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ ΝΟΜΙΚΗΣ

10

ΤΟ 7ο ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΗΣ ΝΕΟΛΑΙΑΣ ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΥ, ήρθε σε μια περίοδο εξαιρετικά κρίσιμη για την ελληνική κοινωνία. Μια περίοδος που πέρα από κρίσιμη, είναι και ιστορική για την Αριστερά. Η Νεολαία Συνασπισμού, μια οργάνωση που γεννήθηκε, μεγάλωσε και ωρίμασε μέσα από την παρουσία της σε κάθε μικρό και μεγάλο αγώνα των τελευταίων χρόνων, κλείνει έναν σημαντικό ιστορικό κύκλο και ανοίγει το δρόμο για τη δημιουργία μιας νέας, μαζικής, ριζοσπαστικής οργάνωσης νεολαίας στα πλαίσια του ΣΥΡΙΖΑ. Τα κεντρικά ερωτήματα του συνεδρίου, δεν ήταν άλλα από αυτά που απασχολούν το σύνολο των δυνάμεων της Αριστεράς. Η προοπτική επικράτησης μιας αριστερής κυβέρνησης στην Ελλάδα, η συγκρότηση μιας αποτελεσματικής στρατηγικής για την αριστερά που θα μπορεί να εμπλέκει οργανικά τον κόσμο που βιώνει την σαρωτική επίθεση του κεφαλαίου και το διαρκές αίτημα για δημοκρατία ως βασικός στόχος μιας αριστερής στρατηγικής. Κεντρικός άξονας στις τοποθετήσεις όλων των συνέδρων που συμμετείχαν στο συνέδριο, από όλη την Ελλάδα και τις οργανώσεις εξωτερικού, ήταν το συλλογικό άγχος για τη δημιουργία μιας οργάνωσης η οποία θα μπορεί να έχει κοινωνική

γείωση, θα είναι ελκτική στον νέο κόσμο που αν και επέλεξε τον ΣΥΡΙΖΑ στην κάλπη, δεν έχει αποκτήσει σταθερούς δεσμούς με την οργανωμένη δράση, και τέλος μια οργάνωση που θα δομείται δημοκρατικά και θα ευνοεί τον ανοιχτό δημόσιο διάλογο μεταξύ των διαφορετικών απόψεων στο εσωτερικό της. Ακόμα, έχει σημασία να σταθούμε στην αναζήτηση που ξεκινά η Νεολαία Συνασπισμού, μέσα από το κείμενο θέσεων της, για μια αυτόνομη στρατηγική για τη νεολαία πάνω στη βάση των αναγκών και των επιδιώξεων της νέας γενιάς. Η κουβέντα που άνοιξε, με μερικό τρόπο, πάνω στα ζητήματα του περιβάλλοντος, του πολιτισμού, των ναρκωτικών, των έμφυλων διακρίσεων, και πολλών ακόμα, είναι συνεχώς υπό εμπλουτισμό. Στόχος είναι η Νεολαία ΣΥΡΙΖΑ, με ιδρυτική της πράξη τη Συνδιάσκεψη του Ιούνη, να αποτελέσει το υπόδειγμα μιας οργάνωσης με πλούσια δράση η οποία θα έχει τη δυνατότητα να παράξει πολιτικό σχέδιο και επεξεργασίες για κάθε ζήτημα που απασχολεί τη νέα γενιά σήμερα. Το νέο Κεντρικό Συμβούλιο που προέκυψε μετά την ψηφοφορία ανάμεσα στους συνέδρους, εξέλεξε Γραμματέα, στην πρώτη του συνεδρίαση τον σ. Ηλία Χρονόπουλο με 29 ψήφους, έναντι 19 του σ. Δημήτρη Καραμάνη, ενώ υπήρξαν και 7 λευκά. Πανθομολογούμενο καθήκον όλων όσων εκλέχθη-

καν στο νέο Κεντρικό Συμβούλιο, αλλά και κάθε μέλους ξεχωριστά είναι να υπάρχει το συντομότερο δυνατό μια διαδικασία συγκρότησης συνελεύσεων Νέων ΣΥΡΙΖΑ, σε επίπεδο βάσης η οποία δεν νοείται ξεκομμένη από μια συνολικότερη δράση του χώρου που θα στοχεύει στην ανατροπή της μνημονιακής κυβέρνησης με ορίζοντα την κυβέρνηση της Αριστεράς. Για τη Νεολαία Συνασπισμού, το τελευταίο τακτικό της συνέδριο ανήκει πια στην ιστορία. Η επόμενη σελίδα που ετοιμάζονται να γράψουν οι νέοι και οι νέες της ριζοσπαστικής αριστεράς, είναι γεμάτη με τις λέξεις ελπίδα, ανατροπή, συλλογικότητα, δημοκρατία, σοσιαλισμός. Τα δύσκολα και τα όμορφα, είναι πλέον μπροστά μας.

ΠΑΙΔΕΙΑ

&ΚΟΙΝΩΝΙΑ 7 AΠΡΙΛΙΟΥ 2013

τχ. 81

Τα πανεπιστήμια, η αγορά και η παραγωγή ΚΩΣΤΑΣ Β. ΜΑΡΚΟΥ*

Ε

κατοντάδες άρθρα έχουν γραφεί και πολλοί περισσότεροι πύρινοι λόγοι έχουν εκφωνηθεί με αντικείμενο τη σχέση που πρέπει να διέπει την Ακαδημαϊκή έρευνα και την ευρύτερη κοινότητα, όσον αφορά τους οικονομικούς αλλά και κοινωνικούς δεσμούς. Οι απόψεις διίστανται και οπωσδήποτε κανοναρχούνται από την εκάστοτε πολιτική σκοπιά της ανάλυσης. Διατυπώνονται βεβαίως και οι θεωρούμενες αμιγώς τεχνοκρατικές απόψεις, οι οποίες όπως ξέρουμε πάντα έχουν και στοιχεία πολιτικής, έμμεσα ή άμεσα. Ας δούμε λοιπόν τα βασικά στοιχεία των απόψεων αυτών. Η «τεχνοκρατική» άποψη. Οι υποστηρικτές της θεωρούν πως είναι οπαδοί της απόλυτης και αντικειμενικής έρευνας, που στη καλύτερη περίπτωση εξελίσσεται παράλληλα με την κοινωνία, ενώ στη χειρότερη εντελώς ασύμβατα έως και αδιάφορα με αυτή. Βεβαίως το πρότυπο του «τρελού» επιστήμονα, κλεισμένου σε ένα χώρο με δοκιμαστικούς σωλήνες και έγχρωμα μπουκάλια που αναβλύζουν καπνούς, περισσότερο ανάγεται σε φαντασιακούς οραματισμούς παρά γειώνεται με την πραγματικότητα. Η αυταπάτη που διακατέχει τους «τεχνοκράτες» είναι η θεώρηση ότι η περιρρέουσα ατμόσφαιρα δεν επηρεάζει τους ερευνητικούς τους προσανατολισμούς. Πλανώνται. Ακόμα και έμμεσα και ασυνείδητα κινούνται ερευνητικά στα πλαίσια που τους θέτει η ιστορική φάση της δραστηριότητας τους. Οι αλχημιστές του Μεσαίωνα έψαχναν τη «φιλοσοφική λίθο» που θα τους γέμιζε χρυσάφι, την ίδια στιγμή που η Ισαβέλλα έστελνε τις καραβέλες της στον Νέο Κόσμο για να μαζέψουν χρυσάφι. Παρόλα αυτά η ίδια η ζωή αποδεικνύει ότι «τίποτα δεν πάει χαμένο». Η τεχνολογία που έδωσε τη δυνατότητα στην ανάπτυξη της Μαγνητικής Τομογραφίας, μιας εξέτασης που έδωσε φτερά στην ιατρική επιστήμη, είχε αναπτυχθεί 10ετίες πριν την εφαρμογή της. Τότε δεν φαινόταν στον ορίζοντα καμιά εφαρμογή της. Ακόμα και πρόσφατα οι ερευνητές του CERN, όταν τους ρώτησαν που θα έχει εφαρμογή η απομόνωση του «μποζονίου του Higs” είπαν ..δεν ξέρουμε.. θα δούμε!. Η άποψη της «αγοράς». Έχουμε κυριολεκτικά κατακλυσθεί από τα επιχειρήματα των οπαδών της. Τόσο από την κυρίαρχη εξουσία, όσο και από τις θεραπαινίδες της, τα καθεστωτικά ΜΜΕ. Βομβαρδισμός πρωτοβουλιών, παραινέσεων και κινήτρων που προωθούν το δέσιμο Πανεπιστημίων και αγορών. Είναι η εφαρμογή της νεοφιλελεύθερης λογικής στην Ακαδημαϊκή έρευνα. Είναι η λογική της ικανοποίησης της καταναλωτικής λογικής, που δεν λαμβάνει υπόψη την κοινωνική ανάγκη αλλά την καταναλωτική λογική για τη μεγιστοποίηση των κερδών. Είναι η λογική που επιλέγει να επενδύει εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια ή ευρώ για την έρευνα και ανάπτυξη νέων πανάκριβων φαρμάκων που αφορούν σπάνιες ασθένειες με συχνότητα 1-2 νέες περιπτώσεις ανά εκατομμύριο πληθυσμού ετησίως, αντί για την επένδυση λιγότερων χρημάτων για την παραγωγή γνω* αναπληρωτής Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Πάτρας

Σε εποχές οικονομικής κρίσης η έρευνα ελαχιστοποιείται. Η αριστερή άποψη όμως στα Πανεπιστήμια πρέπει να μην υιοθετήσει τη μανιχαϊστική αυτή λογική, υιοθετώντας επιλογές που μπορεί να υπηρετήσουν ένα στρατηγικό σχέδιο ανάπτυξης που υπηρετεί την κοινωνία

στών φαρμάκων που αντιμετωπίζουν χιλιάδες περιπτώσεις ασθενών του τρίτου (και όχι μόνο) κόσμου, όπως φυματίωση, ηπατίτιδες κλπ. Βεβαίως κάθε ασθενής είναι μοναδική περίπτωση. Εκείνο που λείπει είναι η ισορροπία, με μέτρα και σταθμά την ίδια τη κοινωνία. Τα παραδείγματα αφορούν την ιατρική επιστήμη, αλλά αντίστοιχα υπάρχουν σε κάθε επιστήμη όπως της πληροφορίας, της φυσικής ακόμα και στις ανθρωπιστικές επιστήμες. Αξιοσημείωτο είναι όμως το γεγονός ότι οι αντιφάσεις και οι τα προβλήματα που παρουσιάζει η «νεοφιλελεύθερη» άποψη στην οικονομία, εμφανίζονται και στην επηρεαζόμενη από αυτή Ακαδημαϊκή έρευνα. Στοχευόμενη έρευνα, ενίοτε και κατασκευασμένη, που συναντά κοντοπρόθεσμα ή μακροπρόθεσμα, αδιέξοδα. Τα παραδείγματα είναι και πάλι από το χώρο της ιατρικής. Προοδευτικά τις τελευταίες δύο 10ετίες τα συνιστώμενα από τις έρευνες ανώτερα φυσιολογικά όρια της χοληστερίνης στο αίμα μειώνονται. Αρχικά καλώς. Με την πάροδο του χρόνου όμως η «αγοραία» ανάγκη κατανάλωσης των πανάκριβων αντιλιπιδαιμικών φαρμάκων συνέχισε

να συνιστά ολοένα και χαμηλότερα όρια χοληστερίνης, με ερευνητικές μελέτες και συνέδρια υποστηριζόμενα από τις κατασκευάστριες φαρμακευτικές εταιρείες των αντιλιπιδαιμικών φαρμάκων! Χαμηλότερα απαιτούμενα όρια χοληστερίνης, περισσότερη κατανάλωση φαρμάκων. Αυτά έως ότου διαπιστώθηκε ότι τα πολύ χαμηλά επίπεδα χοληστερίνης, βλάπτουν την παραγωγή άλλων στεροειδών ορμονών στον οργανισμό και τότε ο καταρράκτης αυτός σταμάτησε. Και τέλος η άποψη της «παραγωγής». Η αριστερή άποψη. Κατ αρχήν «αγορά» και «παραγωγή» είναι διαφορετικοί όροι που αναφέρονται στο ίδιο αντικείμενο, ανάλογα με την πολιτική οπτική. Η άποψη της «παραγωγής» οραματίζεται πανεπιστήμια και εκπαιδευτικά Ιδρύματα συνδεμένα με την κοινωνία, και τις παραγωγικές της επιλογές που εξυπηρετούν τις ανάγκες της. Ως εδώ έχει καλώς. Τα προβλήματα όμως αναφύονται όταν η πραγματικότητα αναδεικνύει ότι στη συγκεκριμένη χρονική στιγμή, στο συγκεκριμένο τόπο και χρόνο η παραγωγική διαδικασία δεν είναι στην υπηρεσία της κοινωνίας, αλλά υπηρετεί την άποψη της αγοράς όπως καληώρα στις μέρες μας. Τότε οι επιλογές περιορίζονται και είτε μεταλλάσσονται σε «τεχνοκρατικές», είτε υποτάσσονται στην αγορά είτε παύει να υφίσταται έρευνα. Ούτως ή άλλως σε εποχές οικονομικής κρίσης η έρευνα ελαχιστοποιείται. Η αριστερή άποψη όμως στα Πανεπιστήμια πρέπει να μην υιοθετήσει τη μανιχαϊστική αυτή λογική. Μπορεί να βρει διέξοδα που να τη συνδέουν με μια παραγωγική διαδικασία που δεν υπηρετεί την καταναλωτική άποψη και δεν αδρανεί αναμένοντας τη «Δευτέρα Παρουσία της Επανάστασης». Πως; υιοθετώντας επιλογές που μπορεί να υπηρετήσουν ένα στρατηγικό σχέδιο ανάπτυξης που υπηρετεί την κοινωνία. Υπάρχει ένα τέτοιο σχέδιο σήμερα; Προφανώς όχι. Ευελπιστούμε σε μια μελλοντική κυβέρνηση με άξονα την Αριστερά που να θέλει και να μπορεί να διαμορφώσει ένα τέτοιο σχέδιο. Υπάρχουν επιλογές έως τότε. Απάντηση, βεβαίως. Η Ακαδημαϊκή κοινότητα με τον πλουραλισμό των αντικειμένων της μπορεί να συνεργαστεί με παραγωγικές δυνάμεις που δεν υπηρετούν τη καταναλωτική λογική, αλλά την ανάπτυξη προς όφελος της κοινωνίας. Γιατί, επί παραδείγματι, η συνεργασία του Γεωλογικού Τμήματος του Πανεπιστημίου της Πάτρας με τους φορείς που θα προωθήσουν την εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων του Ιονίου θα θεωρηθεί πλειοδοσία στις δυνάμεις της αγοράς; Γιατί, επί παραδείγματι η ανάπτυξη, στο τομέα των ανθρωπιστικών επιστημών, Αρχαιολογικών Σχολών και Τμημάτων Ξεναγών δεν θα υπηρετήσουν την «βαριά βιομηχανία» της Ελλάδας, που είναι η ιστορία της και κατ` επέκταση ο τουρισμός της. Γιατί, επί παραδείγματι η σύνδεση των Γεωπονικών Σχολών με τη βιομηχανία της τροφικής αλυσίδας και τους Γεωργικούς Συνεταιρισμούς θα σημαίνει υποταγή στις νεοφιλελεύθερες επιταγές ; Οι κρίσιμες στιγμές που διανύει ο τόπος και οι ραγδαίες εξελίξεις στο «παγκόσμιο χωριό» επιβάλουν στην Αριστερά σταθερότητα σε αρχές, ευελιξία στη τακτική, πλουραλισμό στις επιλογές και απαλλαγή από στερεότυπα που και παρωχημένα είναι και έχουν αποτύχει στην πράξη.

11

ΣΧΕΔΙΟ «ΑΘΗΝΑ»

Οι μεταλλάξεις του σχεδίου «Αθηνά»: Από την δεύτερη στην τρίτη έκδοση… ΚΟΥΝΤΟΥΡΗΣ ΝΙΚΟΛΑΣ*

12

«Και επειδή έχετε ζητήσει με τα έγγραφά σας όλα αυτά τα αποτελέσματα, θα σας τα επισυνάψω -είναι ένα μπαούλο προτάσεις- και θα σας ευχηθώ καλό διάβασμα…». (Πρακτικά Ολομέλεια Βουλής, 22/3/2013). Με αυτή την φράση ολοκλήρωσε την απάντησή του ο Υπουργός Παιδείας, στην επίκαιρη επερώτηση του ΣΥΡΙΖΑ – ΕΚΜ για το σχέδιο «Αθηνά». Το «μπαούλο με τις προτάσεις» είναι οι αιτιολογήσεις του Υπουργείου, οι γνωμοδοτήσεις των Ιδρυμάτων και οι εξωτερικές αξιολογήσεις, με βάση τις οποίες υποτίθεται ότι τεκμηριώνονται με ακαδημαϊκά κριτήρια οι καταργήσεις και οι συγχωνεύσεις του σχεδίου «Αθηνά». Εν αναμονή λοιπόν της κατάθεσης αυτών των εγγράφων, οι τελευταίες θεσμικές εξελίξεις σε σχέση με το σχέδιο «Αθηνά», αφορούν στην «αγχωτική» υπερψήφιση της τροπολογίας για τις Κατευθύνσεις που δημιουργούνται εντός των Τμημάτων και τις οποίες μπορεί να καταργεί ή να συγχωνεύει ο Υπουργός Παιδείας με Προεδρικό Διάταγμα. Οι Κατευθύνσεις αυτές θα απονέμουν διαφορετικούς τίτλους σπουδών για τους αποφοίτους του ίδιου τμήματος ενώ θα είναι και διαφορετικών ταχυτήτων, καθώς σε κάποια τμήματα θα επιλέγονται από το πρώτο εξάμηνο, ενώ σε άλλα από το πέμπτο. Λίγες μέρες νωρίτερα, το Υπουργείο Παιδείας είχε δώσει στην δημοσιότητα και το σχέδιο μηχανογραφικού της φετινής χρονιάς, στο οποίο εν αντιθέσει με τις προηγούμενες εκδόσεις του «Αθηνά», μια σειρά από τμήματα δεν καταργούνται, αλλά υποβαθμίζονται σε κατευθύνσεις. Ανάμεσα στο αναθεωρημένο σχέδιο «Αθηνά» των αρχών Μαρτίου και στο σχέδιο μηχανογραφικού που παρουσίασε το Υπουργείο στα τέλη του ίδιου μήνα, την δημοσιότητα απασχόλησαν και μια σειρά από νέα στοιχεία. Καταρχήν η αποκάλυψη ότι η βάση δεδομένων πάνω στην οποία στηρίχθηκε το σχέδιο «Αθηνά» καταρτίστηκε από εταιρία ομίλου επιχειρήσεων, θυγατρικές του οποίου δραστηριοποιούνται επιχειρηματικά στην ιδιωτική μεταλυκειακή εκπαίδευση. Σε σχέση με την συζήτηση για το μέλλον των εγκαταστάσεων των τμημάτων που συγχωνεύονται, ενδεικτικά, την ίδια περίοδο δημοσιεύτηκε στο διαδίκτυο μέσω της σελίδας του ΤΑΙΠΕΔ, η αγγελία πωλητηρίου του κτιρίου του Υπουργείου Παιδείας, με την διευκρίνιση ότι οι Υπηρεσίες δεν θα μετακινηθούν, καθώς το Δημόσιο θα το επαναμισθώσει από τον ενδιαφερόμενο ιδιώτη αγοραστή! Είναι σαφές ότι καμία από τις τρεις εκδόσεις του σχεδίου «Αθηνά» δεν βασίστηκε σε ακαδημαϊκά κριτήρια. Ούτε καν στα ποσοτικά κριτήρια που υποτίθεται ότι θα λάμβανε υπόψη του το Υπουργείο και που θα συνέλεγε η ιδιωτική εταιρία που πλήρωσε, όπως η «κρίσιμη ακαδημαϊκή μάζα» και η ζήτηση. Αντίθετα τα δεδομένα που σταθμίστηκαν για την συρρίκνωση του δημόσιου ακαδημαϊκού χάρτη ήταν δύο τύπων, δημοσιονομικά και πελατειακά. Σε σχέση με τα πρώτα, η κατάσταση υποχρηματοδότησης των δημοσίων Ιδρυμάτων είναι εκρηκτική. Με τον νέο προϋπολογισμό, ήδη τα περισσότερα Ιδρύματα έχουν εξαντλήσει την κρατική επιχορήγηση για έκτακτο διδακτικό προσωπικό και για λειτουργικές δαπάνες. * συνεργάτης ΕΕΚΕ Παιδείας

Υπό αυτή την δημοσιονομική μέγγενη, το Υπουργείο Παιδείας επιχειρεί να περιορίσει καταρχήν τους «χρήστες» του δημοσίου αγαθού, δηλαδή τους φοιτητές. Η υποβάθμιση των τμημάτων σε κατευθύνσεις είναι ένας τρόπος μείωσης των εισακτέων, άσχετα με τους όποιους αντίθετους επικοινωνιακούς ισχυρισμούς της κυβέρνησης. Από το νέο ακαδημαϊκό έτος, το σχετικό κονδύλι περιορίζεται κατά 90% και αν θέλουν τα Ιδρύματα να κρατήσουν ενεργή μία κατεύθυνση θα πρέπει να πληρώνουν τα ίδια το έκτακτο αυτό προσωπικό, μέσω εσόδων που θα προκύπτουν κατά βάση από δίδακτρα. Τους προηγούμενους μήνες, το Υπουργείο Παιδείας φρόντισε να προβλεφθούν όλα τα προαναφερθέντα σε διάφορες νομοθετικές ρυθμίσεις και σήμερα αποτελούν νόμους του Κράτους. Σε σχέση με το πελατειακό κριτήριο, ανάμεσα στα αλλεπάλληλα σχέδια «Αθηνά» διαδραματίστηκε μία άτυπη διαπραγμάτευση μεταξύ των διαφόρων κυβερνητικών παραγόντων, με στόχο την αποκόμιση πολιτικού οφέλους, σε τοπικό επίπεδο, από τον κάθε πολιτευτή που «πίεσε για να σωθεί το ΤΕΙ της πόλης». Είδαμε στο πλαίσιο αυτό τμήματα να αλλάζουν μία ή δύο πόλεις στις διάφορες εκδόσεις του σχεδίου

«Αθηνά», να καταργούνται, μετά να συγχωνεύονται και έπειτα να συγχωνεύουν άλλα. Η δημιουργία κατευθύνσεων αποτέλεσε μια διέξοδο για το Υπουργείο σε αυτή την διαπραγμάτευση, δημιουργώντας ένα νέο επίπεδο ισορροπίας ανάμεσα σε τμήματα που συγχωνεύονται μεν, δεν καταργούνται άμεσα δε. Εντούτοις τα αποτελέσματα που προκύπτουν είναι τραγελαφικά, όπως για παράδειγμα το Τμήμα «Σχεδιασμού και Τεχνολογίας Ξύλου και Δασικού Περιβάλλοντος» που συγχωνεύει ένα τμήμα σχεδιασμού επίπλου με ένα τμήμα δασοπονίας! Είναι σαφές ότι η κυβέρνηση επιχειρεί να κερδίσει χρόνο πολιτικής επιβίωσης με τα διάφορα νομοτεχνικά «κόλπα», όπως η σταδιακή εφαρμογή του σχεδίου «Αθηνά» μέσω των κατευθύνσεων, ακροβατώντας ανάμεσα στις μνημονιακές δημοσιονομικές δεσμεύσεις και στον κίνδυνο πολιτικής κατάρρευσης σε εσωτερικό επίπεδο. Να σημειωθεί τέλος, ότι το ζήτημα του «Αθηνά» παραμένει ανοιχτό, καθώς μέχρι την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, δεν έχει κατατεθεί κανένα σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος. Δεν θα αποτελεί έκπληξη στο πλαίσιο αυτό αν επιχειρηθούν και νέες αλλαγές, σε οποιοδήποτε επίπεδο.

«Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ συζητά ανοικτά για την Ανώτατη Εκπαίδευση» ΤΗ ΔΕΥΤΕΡΑ 11-3-2013 ο ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ διοργάνωσε μεγάλη διαβούλευση στην αίθουσα Γερουσίας της Βουλής, όπου συμμετείχαν πλέον των 200 εκπροσώπων φορέων της ακαδημαϊκής κοινότητας, μεταξύ των οποίων και πολλοί εκπρόσωποι της Συνόδου Πρυτάνεων και της Συνόδου των Προέδρων ΤΕΙ. Στην, πεντάωρης διάρκειας, διαδικασία έλαβαν το λόγο περισσότεροι από 30 ομιλητές. Κοινή συνισταμένη όλων των τοποθετήσεων αποτέλεσε ότι το σχέδιο «Αθηνά» εξαπολύει μια πολύπλευρη επίθεση τόσο στην ακαδημαϊκή υπόσταση των Πανεπιστημίων και των ΤΕΙ, όσο και στη ζωή και αναπτυξιακή προοπτική των τοπικών κοινωνιών -αφού οι ραγδαίες αλλαγές που το σχέδιο επιβάλει θα μεταβάλουν ριζικά την Περιφέρεια. ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΛΛΕΡΓΗΣ, ΝΙΚΟΛΑΣ ΚΟΥΝΤΟΥΡΗΣ

ΠΑΙΔΕΙΑ

&ΚΟΙΝΩΝΙΑ 7 AΠΡΙΛΙΟΥ 2013

τχ. 81

«Μετά το φιάσκο του «Αθηνά», εμείς τι κάνουμε;» ΘΕΑΝΩ ΦΩΤΙΟΥ*

Τ

ο σχέδιο «Αθηνά» βρίσκεται ακόμη «υπό διαμόρφωση» στο γραφείο του Υπουργού, ο οποίος κατάφερε το ακατόρθωτο -να γελοιοποιήσει όλες τις έννοιες: του εξορθολογισμού, της αναπτυξιακής και χωροταξικής λογικής και της επιστημονικής και ακαδημαϊκής τεκμηρίωσης. Οι επισκέψεις των βουλευτών της συγκυβέρνησης στο γραφείο του Υπουργού έφερναν άμεσες αλλαγές στο σχέδιο. Μέσα σε δύο μήνες κουρελιάστηκε κάθε έννοια σοβαρότητας και αξιοπιστίας του Υπουργού και καταδείχτηκε με τον πιο γλαφυρό τρόπο με πολιτικά, ρουσφετολογικά κριτήρια φτιάχτηκε ο ανορθολογικός χάρτης της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης από την ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ, με τα ίδια ακριβώς υλικά επιχείρησαν οι ίδιες δυνάμεις με τη συνδρομή της ΔΗΜΑΡ να τον αναδιατάξουν κατά τις επιταγές των μνημονίων. Τίποτα περισσότερο, τίποτα λιγότερο.

Το Φιάσκο Το σχέδιο «Αθηνά» υπήρξε ένα φιάσκο για την τρικομματική κυβέρνηση και τον ίδιο τον κύριο Αρβανιτόπουλο. Η ακαδημαϊκή κοινότητα και οι τοπικές κοινωνίες αντέδρασαν με αγωνία και ένταση και διέσωσαν μέσα σε ένα αρνητικό επικοινωνιακό τοπίο τον μεγαλύτερο αριθμό των Τμημάτων των Πανεπιστημίων και ΤΕΙ. Παράλληλα κατέδειξαν με την πίεση που άσκησαν τον τραγέλαφο της διαδικασίας όπου Τμήματα εξαφανίζονταν και επανεμφανίζονταν, συγχωνεύονταν και μετά αποκτούσαν την πρότερη τους μορφή, μετακινούνταν ως οχήματα ευκαιρίας και μετά επέστρεφαν στους τόπους καταγωγής τους. Όμως τι σηματοδοτεί αυτό το «φιάσκο», ποιες ήττες υπέστη η τρικομματική κυβέρνηση και ποια η επικίνδυνη, αόρατη πλευρά του «Αθηνά» που απειλεί άμεσα σε επόμενη φάση τη Δημόσια Δωρεάν Ανώτατη Εκπαίδευση;

Τρείς Στόχοι σε ένα Τονίσαμε από την αρχή ότι οι 3 στόχοι της δημοσιονομικής μνημονιακής προσαρμογής των ΑΕΙ μέσω του σχεδίου «Αθηνά» ήταν: 1. Η δημιουργία «χώρου» για την ανάπτυξη προϊόντων ιδιωτικής Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Είχε προηγηθεί η επαίσχυντη τροπολογία του άρθρου 30 του ν.4111/2013 που έδινε το «δικαίωμα» στα ΑΕΙ να ιδρύουν ιδιωτικά κολλέγια ενώ άλλη τροπολογία σε προηγούμενο νόμο ισοτιμούσε τα επαγγελματικά δικαιώματα των πτυχίων των ιδιωτικών κολλεγίων με των ΑΕΙ. Το «Αθηνά» δημιουργούσε το «χώρο». Δηλαδή καταργούσε, συγχώνευε και μείωνε τον αριθμό των εισακτέων σε δημοφιλή Τμήματα των Πανεπιστημίων και των ΤΕΙ, για τα οποία τα ιδιωτικά ΙΕΚ, ΚΕΚ και κολλέγια είχαν μεγάλο ενδιαφέρον. Αναρίθμητα είναι τα παραδείγματα με εξαιρετικά προφανή την περίπτωση των Τμημάτων Ξένων Γλωσσών και Φιλολογίας του ΕΚΠΑ. Ότι οι ιδιωτικοί όμιλοι ΙΕΚ και κολλεγίων συμμετείχαν σε αυτήν την αναδιάρ-

* καθηγήτρια ΕΜΠ, βουλευτής Επικρατείας ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ

θρωση, έγινε φανερό, όχι μόνο από το γεγονός ότι τα Τμήματα αυτά είχαν υψηλές βάσεις εισακτέων, ικανό αριθμό διδασκόντων και μεγάλη απορρόφηση από την αγορά εργασίας, αλλά και από την αποκάλυψη του ΣΥΡΙΖΑ ότι σε χαρτογράφηση των ΑΕΙ για το σχέδιο «Αθηνά» είχε ανατεθεί από τον Υπουργό στον όμιλο του ΙΕΚ ΞΥΝΗ έναντι 137.000 ευρώ. Κάτω από τη γενικευμένη κατακραυγή επανέφερε σε λειτουργία τα Τμήματα αυτά, τα «προίκισε» όμως με μια βραδυφλεγή βόμβα: τις Κατευθύνσεις.

Ο κ. Αρβανιτόπουλος έδωσε πραγματική μάχη για τη θεσμική κατοχύρωση αυτής της αυθαιρεσίας. Μια τροπολογία που του έδινε αυτό το δικαίωμα, να ιδρύει μόνος του Κατευθύνσεις. Η τροπολογία εισηγείτο με απίθανη νευρικότητα επί δύο μήνες σε άσχετα νομοσχέδια του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Οικονομικών και αποσυρόταν μόλις την κατήγγειλε ο ΣΥΡΙΖΑ. Τελικά, ψηφίστηκε την περασμένη εβδομάδα με ψήφους 148 έναντι 128. Νομιμοποίησε έτσι το «Αθηνά», πυροδότησε την Μπολόνια και την κατάργηση των Τμημάτων.

2. Η εξυπηρέτηση του χρέους με την υπαγωγή της ακίνητης περιουσίας των ΑΕΙ στο ΤΑΙΠΕΔ για ξεπούλημα. Γι’ αυτόν τον λόγο μετακινούνται τα μεγάλα ΤΕΙ από τη Θεσσαλονίκη στις Σέρρες ή από τη Χαλκίδα στην Λαμία. Για να αδειάσουν μεγάλα συγκροτήματα πολλών χιλιάδων τετραγωνικών μέτρων δομημένης και αδόμητης επιφάνειας και να υπαχθούν στο ΤΑΙΠΕΔ. Και αυτός ο στόχος δεν επιτεύχθηκε στην έκταση που είχε σχεδιαστεί.

Η επαναφορά του νόμου Διαμαντοπούλου

3. Η κατάργηση της Δωρεάν Δημόσιας Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, δηλαδή οι πολίτες θα πληρώνουν δίδακτρα για να σπουδάσουν. Ο τρίτος αυτός στόχος είναι ο πιο σοβαρός. Δεν διακηρύσσεται πουθενά στο σχέδιο Αθηνά, όμως ο Υπουργός ίδρυσε όπου μπορούσε με αφορμή τις συγχωνεύσεις-Κατευθύνσεις στα Τμήματα. Παράλληλα τα υπήγαγε όλα κάτω από Σχολές. Αυτά τα δύο ακαδημαϊκά εργαλεία χρησιμοποιούνται εκτεταμένα στο σχέδιο «Αθηνά» για να ενεργοποιηθούν στη δεύτερη φάση του. Είναι η εξέλιξη που θα συμβεί γρήγορα τους επόμενους μήνες και θα αφορά την εφαρμογή της Μπολόνια, δηλαδή τη δημιουργία δύο κύκλων σπουδών με την επιβολή διδάκτρων στο δεύτερο κύκλο και τη διάλυση των πανίσχυρων ελληνικών πτυχίων.

Ο Υπουργός κ. Αρβανιτόπουλος δεν φάνηκε να ενοχλείται ιδιαίτερα από τον ευτελισμό που υπέστη όταν επί τρεις μήνες αναγκαζόταν σε μια κοπτοραπτική χωρίς όρους και όρια. Είχε λάβει σαφείς εντολές και είχε και σαφή στόχο (α) Δεν πρέπει να δημιουργήσει κοινωνική και φοιτητική αναταραχή -γι’ αυτό εγκατέλειπε αμαχητί τις προτάσεις του που δημιουργούν αντιστάσεις. Ας κρατήσουμε αυτό το δίδαγμα. (β) Έπρεπε πάση θυσία να μετακυλήσει το κόστος της Ανώτατης Εκπαίδευσης στους πολίτες –το κράτος δεν θα πληρώσει άλλο! Αυτός ο δεύτερος στόχος σκοντάφτει στον δικό του νόμο 4076/12 που επανέφερε το Τμήμα. Το Τμήμα είναι εμπόδιο για τους δύο κύκλους σπουδών, όπως γνώριζε και η κ. Διαμαντοπούλου που το είχε καταργήσει. Στη θέση του εκείνη έβαζε τα Προγράμματα Σπουδών και τις Σχολές. Οι Κατευθύνσεις του «Αθηνά» είναι τα Προγράμματα Σπουδών της Διαμαντοπούλου. Γι’ αυτό το λόγο ένας πανεπιστημιακός όπως ο κ. Αρβανιτόπουλος ισχυρίζεται στην Βουλή ότι η Κατεύθυνση μπορεί να ισχύει από το πρώτο έτος σπουδών; Γνωρίζει ότι αυτό είναι παγκό-

13 ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΕΠΟΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ

ΣΧΕΔΙΟ «ΑΘΗΝΑ» ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ

σμια πρωτοτυπία, ότι οι Κατευθύνσεις σημαίνουν εξειδικεύσεις και αφορούν το δεύτερο κύκλο σπουδών ή το τελευταίο έτος και τη Διπλωματική Εργασία. Γνωρίζει επίσης ότι οι Κατευθύνσεις που αυθαίρετα ίδρυσε, «διδάσκουν» τη νέα γενιά ότι τα προγράμματα σπουδών και τα πτυχία είναι κουρελόχαρτα, αφού κάθε Υπουργός μπορεί να τα καταργεί και να φτιάχνει νέα όποτε θέλει με συμβούλους που αρνείται να αποκαλύψει, γράφοντας στα παλιά του τα παπούτσια και παρακάμπτοντας τα Ιδρύματα, τις Σχολές και τα Τμήματα που είναι καθ’ ύλην αρμόδια. Ο ευγενικός και ήπιος καθηγητής-υπουργός ευτελίζει την ακαδημαϊκή διαδικασία, τη γνώση, τις σπουδές.

Τμήματα και ενιαία πτυχία τα νέα πεδία ανατροπής Από τα παραπάνω προκύπτει ότι ο βασικός στόχος μας μετά το φιάσκο του «Αθηνά» είναι η υποστήριξη των Τμημάτων και των ενιαίων αδιάσπαστων πτυχίων και της δημοκρατίας. Η υποστήριξη δηλαδή της γενικής συνέλευσης του τμήματος και της ενίσχυσης της λειτουργίας της. Στα Τμήματα θα παιχτεί η ιδιωτικοποίηση της ανώτατης εκπαίδευσης, η Μπολόνια και τα δίδακτρα. Τα Τμήματα μπορούν να γίνουν οι πυρήνες αντίστασης και οργάνωσης της πάλης μας, μπορούν να μπορούν να γίνουν οι τόποι ανατροπής και αντίστασης όλων των μνημονιακών νόμων για την Ανώτατη Εκπαίδευση. Στα Τμήματα και τις Συγκλήτους θα συζητηθούν οι οργανισμοί –κανονισμοί των Ιδρυμάτων. Πρέπει να συντάξουμε άμεσα ένα ενιαίο μέτωπο θέσεων δημοκρατικής λειτουργίας των ΑΕΙ και να το επιβάλλουμε ως αντίπαλο δέος στην υποχώρηση της Δημοκρατίας, στην ενίσχυση αυταρχικών δομών, στην ποινικοποίηση της ακαδημαϊκής ζωής. Είναι καθήκον μας να αποκαλύψουμε τι σημαίνει η περαιτέρω εξειδίκευση στα περιεχόμενα σπουδών και τον κατακερματισμό των πτυχίων που φέρνουν οι Κατευθύνσεις. Σε συνθήκες κρίσης αυτό θα ήταν εγκληματικό τόσο για το μέλλον της νέας γενιάς επιστημόνων όσο και για την ανάπτυξη και ανασυγκρότηση του τόπου.

Αναβάθμιση του ενιαίου χώρου Ανώτατης Εκπαίδευσης και Έρευνας

14

Το σχέδιο «Αθηνά» απέδειξε ότι η φιλοσοφία της τρικομματικής κυβέρνησης για το μέλλον της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης πέραν των μνημονιακών πολιτικών είναι ο περαιτέρω κατακερματισμός της γνώσης, η εξειδίκευση, η εκπληροφόρηση και η κατάρτιση –η πεμπτουσία δηλαδή του νεοφιλελευθερισμού στην Παιδεία. Οι φοιτητές μαθαίνουν τα πάντα και τίποτε, με μια μεγάλη απίθανη εντατικοποίηση σπουδών, με μεγάλο βαθμό εξειδικευμένων μαθημάτων, χωρίς να μπορούν να συνολικοποιήσουν τη γνώση, χωρίς να αποκτούν στέρεα επιστημονικά εφόδια ώστε να μην χρειάζονται να εκπαιδεύονται «διά βίου» πληρώνοντας. Μια τέτοια συζήτηση εντός των Τμημάτων με επίκεντρο τα πτυχία και την εντατικοποίηση συνιστά ένα προνομιακό ιδεολογικό και πολιτικό πεδίο για την αριστερά, ώστε να αρχίσει να διαμορφώνει τον δικό της καταστατικό και ακαδημαϊκό χάρτη της ενιαίας Ανώτατης Εκπαίδευσης και Έρευνας.

Το σχέδιο «Αθηνά» και η Αριστερά ΝΤΟΥΝΤΟΥΝΑΚΗΣ ΜΑΝΟΛΗΣ

M

ε ευθύνη των προηγούμενων κυβερνήσεων ιδρύθηκαν, χωρίς κανένα απολύτως κριτήριο - ακαδημαϊκό, αναπτυξιακό – τμήματα και σχολές σε διάφορες πόλεις της πατρίδας μας. Οι δυνάμεις της αριστεράς εναντιώθηκαν, εξ αρχής, σε αυτήν την πρακτική και κατήγγειλαν τις πελατειακές, ρουσφετολογικές μεθοδεύσεις, με την ίδρυση τμημάτων χωρίς μέριμνα για υποδομές και προσωπικό. Σήμερα, με το Σχέδιο «Αθηνά» προωθείται με στενά δημοσιονομικά και παλαιοκομματικά κριτήρια το κλείσιμο δεκάδων τμημάτων Πανεπιστημίων και ΤΕΙ, και η προοπτική σημαντικής μείωσης των εισακτέων που δεν αποσκοπούν στο «νοικοκύρεμα» του ακαδημαϊκού χάρτη, - πως θα μπορούσε άλλωστε, αφού υποτίθεται πως επιχειρείται να λυθεί από τους ίδιους κομματικούς φορείς που το δημιούργησαν - αλλά στον περιορισμό της πρόσβασης στη δημόσια ανώτατη εκπαίδευση, την κατάργησή της ως κοινωνικό αγαθό, ενισχύοντας διαδικασίες εμπορευματοποίησης και ιδιωτικοποίησης. Χωρίς επιστημονική τεκμηρίωση, επιφέρει σημαντικές χωροταξικές αλλαγές στον ακαδημαϊκό Εθνικό χάρτη με σκοπό δήθεν τον εξορθολογισμό του, και επαναφέρουν το κεντρικό πολιτικό ερώτημα: Τριτοβάθμια εκπαίδευση και Ακαδημαϊκή Έρευνα για το δημόσιο συμφέρον ή για το κέρδος; Είναι, ο μηχανισμός για την εφαρμογή των νεοφιλελεύθερων επιλογών της Μπολόνια και της τρικομματικής κυβέρνησης, για τους δύο κύκλους σπουδών και τελικά την επιβολή διδάκτρων, για την πριμοδότηση ιδιωτικών δομών εκπαίδευσης μέσα στα Πανεπιστήμια και στα ΤΕΙ. Συνδυάζει, την ένταση του κεντρικού πολιτικού ελέγχου των πανεπιστημίων, την ακόμη μεγαλύτερη προσαρμογή των σπουδών στο στόχο των επιχειρήσεων, τη μείωση προσωπικού και γενικά κρατικής χρηματοδότησης, το ξεπούλημα ακίνητης περιουσίας, το άνοιγμα χώρου για ίδρυση κολλεγίων. Οι φετινές προτάσεις είναι μόνο η αρχή. Πρέπει να περιμένουμε αλλεπάλληλα κύματα περικοπών και συγχωνεύσεων/καταργήσεων με βάση τα κριτήρια της «οικονομικής βιωσιμότητας» που προτάσσονται στους σχετικούς νόμους. Το σχέδιο «Αθηνά» δεν λύνει κανένα πρόβλημα, αντιθέτως αυτό το ίδιο είναι ένα πρόβλημα για την Ανώτατη Εκπαίδευση επειδή έρχεται χωρίς διάλογο, χωρίς πόρους, χωρίς διασφάλιση των δικαιωμάτων τoυ προσωπικού, χωρίς διασφάλιση των πτυχίων και των επαγγελματικών δικαιωμάτων, να χαρίσει την ανώτατη εκπαίδευση στο ιδιωτικό κεφάλαιο. Σήμερα πρέπει να υπάρξει συνολική απόρριψη του Σχεδίου Αθηνά που έχει ως στόχο το ίδιο το Δημόσιο, Δωρεάν, Πανεπιστήμιο. Η ισχύς της Αριστεράς θεμελιώνεται στο ότι ήταν στην πρωτοπορία για την υπεράσπιση του δημόσιου χαρακτήρα αυτού του δημόσιου θεσμού. Σήμερα, το στοίχημα για όλους μας δεν μπορεί να είναι, ακόμη μια φορά, η «άμυνα», η «αντίσταση και η ανυπακοή». Σήμερα, πρέπει να εντατικοποιήσουμε τον διάλογο στην Πανεπιστημιακή κοινότητα, για το μέλλον του πανεπιστημίου, με στόχο ένα καινοτόμο, δυναμικό, δημόσιο, δωρεάν πανεπι-

στήμιο. Να ενισχύσουμε τις συλλογικότητες, τα συνδικαλιστικά και ακαδημαϊκά όργανα. Και σε αυτήν την κατεύθυνση θα προχωρήσουμε, για να διαμορφώσουμε μαζί με την κοινωνία, δημοκρατικά και πρωτοπόρα, άλλο ένα κομμάτι του προγράμματος της κυβέρνησης της Αριστεράς. Χρειαζόμαστε, έναν νέο οδικό χάρτη για τον ενιαίο δημόσιο χώρο της ανώτατης εκπαίδευσης και της έρευνας και τον εξορθολογισμό της με ακαδημαϊκά, κοινωνικά και επιστημονικά κριτήρια στην κατεύθυνση της περιφερειακής αποκέντρωσης αλλά και της διατήρησης του ακαδημαϊκού χαρακτήρα των ιδρυμάτων. Αυτό απαιτεί τη συνέργια της ακαδημαϊκής κοινότητας και τη διαβούλευση με τους φορείς και τις τοπικές κοινωνίες. Αυτή η συζήτηση πρέπει να ανοίξει τώρα χωρίς καθυστέρηση. Είναι ευνόητο ότι η διαδικασία αυτή απαιτεί χρόνο, οφείλει να είναι εις βάθος και απαιτεί σταδιακή εφαρμογή. Η διαδικασία θα πρέπει να είναι διαρκής, κύρια από τα κάτω προς τα πάνω και μη Αθηνοκεντρική. Στην περιφέρεια θα πρέπει να συγκροτηθούν μεγάλοι πανεπιστημιακοί πόλοι σε συγκεκριμένες πόλεις, ενώ η μεγάλη διασπορά τμημάτων πρέπει να ακυρωθεί. Στις περιοχές από τις οποίες θα απομακρυνθούν τα τμήματα, θα πρέπει να δοθούν ισχυρά αντισταθμιστικά αναπτυξιακά οφέλη, ώστε να μην πληγεί η τοπική οικονομία. Οι μεταρρυθμίσεις στην Παιδεία δεν γίνονται από τις κυβερνήσεις, γίνονται μόνο εάν οι διδάσκοντες και οι διδασκόμενοι ενθουσιαστούν, ενθαρρυνθούν, πάρουν τα πράγματα στα χέρια τους, τα διεκδικήσουν και τα υλοποιήσουν, χωρίς εκφοβισμό, απειλές, συγχώνευσης, καταργήσεις στο όνομα της δήθεν «αξιολόγησης» και αναβάθμισης ποιότητας. Πρέπει ως κοινωνία και πολιτεία να στηρίξουμε τις δομές παροχής εκπαίδευσης και έρευνας με κάθε τρόπο και μέσο, απλόχερα και χωρίς υποκρισία, ώστε να είναι αυτά σε θέση να λειτουργήσουν με κριτήρια ποιότητας, αξιοκρατικά και ανταγωνιστικά. με άλλα λόγια να ανταποκριθούν στον ρόλο τους. Στη θέση δημαγωγικών αιτημάτων τύπου Κάθε πόλη και Α.Ε.Ι., κάθε χωριό και Τ.Ε.Ι. πρέπει να θριαμβεύσει η ανάγκη για ΕΝΙΑΙΑ ΑΝΩΤΑΤΗ, ΔΗΜΟΣΙΑ ΚΑΙ ΔΩΡΕΑΝ, κεντρικά σχεδιασμένη και κρατικά χρηματοδοτούμενη για την αναπαραγωγή του επιστημονικού δυναμικού που χρειάζεται ο τόπος μας, με σκοπό οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη που θα υπηρετεί αυτόν και όχι τα κερδοσκοπικά συμφέροντα και ταυτόχρονα δημοκρατική γιατί χωρίς Δημοκρατία και ελευθερία, διδασκαλία και έρευνα δεν γίνονται. Η λύση για να νικήσουμε την σημερινή οικονομική, κοινωνική κρίση και την γενικότερη κρίση των αξιών, είναι φυσικά η ενίσχυση και η αναβάθμιση του ρόλου των ελληνικών πανεπιστημίων. Να ανοίξουμε τώρα, τις πόρτες των Σχολείων, των Πανεπιστημίων και ΤΕΙ για να βοηθήσουμε με κάθε τρόπο την κοινωνία που υποφέρει. Αυτό είναι το αναπτυξιακό μας εργαλείο. Τώρα είναι η ώρα της Αριστεράς για να ανατρέψει την κυρίαρχη νεοφιλελεύθερη ιδεολογία: ατομισμός και ανταγωνισμός. Να δημιουργήσει νέες σχέσεις αμφισβητώντας τα κυρίαρχα πρότυπα. Να δώσουμε ελπίδα και όραμα, να σχεδιάσουμε το μέλλον της Παιδείας του τόπου μας.

ΠΑΙΔΕΙΑ

&ΚΟΙΝΩΝΙΑ 7 AΠΡΙΛΙΟΥ 2013

τχ. 81

Το τελικό σχέδιο «Αθηνά» ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ Στην Κομοτηνή θα λειτουργούν τα τμήματα: l Οικονομικών Επιστημών, με κατεύθυνση 1ου εξαμήνου: Διοίκησης Επιχειρήσεων l Οικονομικών Επιστημών, με κατεύθυνση 1ου εξαμήνου: Οικονομικής Ανάλυσης l Γλώσσας, Φιλολογίας και Πολιτισμού Παρευξείνιων Χωρών l Ελληνικής Φιλολογίας l Ιστορίας και Εθνολογίας l Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού l Νομικής l Πολιτικής Επιστήμης, Δημόσιας Διοίκησης και Κοινωνικής Διοίκησης, με κατεύθυνση 1ου εξαμήνου: Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης l Πολιτικής Επιστήμης, Δημόσιας Διοίκησης και Κοινωνικής Διοίκησης, με κατεύθυνση 1ου εξαμήνου: Κοινωνικής Διοίκησης (Τα πρώην Τμήματα Πολιτικών Επιστημών Θράκης και Διοίκησης Επιχειρήσεων Θράκης μετατρέπονται σε κατευθύνσεις.) Στην Ξάνθη θα λειτουργούν τα τμήματα: l Αρχιτεκτόνων Μηχανικών l Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών l Μηχανικών Παραγωγής και Διοίκησης l Μηχανικών Περιβάλλοντος l Πολιτικών Μηχανικών Στην Αλεξανδρούπολη θα λειτουργούν τα τμήματα: l Επιστημών Εκπαίδευσης στην Προσχολική Ηλικία l Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπαίδευσης l Ιατρικής l Μοριακής Βιολογίας και Γενετικής

Στην Ορεστιάδα θα λειτουργούν τα τμήματα: Ανάπτυξης l Δασολογίας και Διαχείρισης Περιβάλλοντος και Φυσικών Πόρων

νολόγων Μηχανικών Μηχανικών ΤΕ και Μηχανικών Τεχνολογίας Πετρελαίου και Φυσικού Αερίου ΤΕ - (Σχολή Τεχνολογικών Εφαρμογών), με κατεύθυνση 1ου εξαμήνου Μηχανικών Τεχνολογίας Πετρελαίου και Φυσικού Αερίου l Ηλεκτρολόγων Μηχανικών ΤΕ - (Σχολή Τεχνολογικών Εφαρμογών) l Μηχανικών Πληροφορικής ΤΕ (Σχολή Τεχνολογικών Εφαρμογών), με κατευθύνσεις: 1. Μηχανικοί Δικτύων 2. Μηχανικοί Η/Υ και 3. Μηχανικοί Λογισμικού l Διοίκησης Επιχειρήσεων (Σχολή Οικονομίας και Διοίκησης), με κατευθύνσεις 5ου εξαμήνου: 1. Διοίκηση Επιχειρήσεων, 2. Πληροφοριακά Συστήματα Διοίκησης και 3. Μάρκετινγκ l Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής (πρώην Τμήμα Λογιστικής) (Σχολή Οικονομίας και Διοίκησης) l Μηχανικών Πληροφορικής ΤΕ (πρώην Τμήμα Βιομηχανικής Πληροφορικής) με κατευθύνσεις: 1. Μηχανικοί Δικτύων 2. Μηχανικοί Η/Υ και 3. Μηχανικοί Λογισμικού l Μηχανολόγων

Τα Τμήματα Διαχείρισης Πληροφοριών και Διοίκησης Επιχειρήσεων συγχωνεύονται στο νέο Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων. Το Τμήμα Μηχανολογίας της Σχολής Τεχνολογικών Εφαρμογών μπαίνει σε μεταβατικό στάδιο. Θα συνεχίσει να λειτουργεί, χωρίς να δέχεται εισακτέους, έως την αποφοίτηση των φοιτούντων σπουδαστών. Στη Δράμα θα λειτουργούν τα τμήματα: l Δασοπονίας και Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος (Σχολή Γεωπονίας, Τεχνολογίας Τροφίμων και Διατροφής) l Οινολογίας και Τεχνολογίας Ποτών (Σχολή Γεωπονίας, Τεχνολογίας Τροφίμων και Διατροφής) Το Τμήμα Αρχιτεκτονικής Τοπίου μπαίνει σε μεταβατικό στάδιο. Θα συνεχίσει να λειτουργεί, χωρίς να δέχεται εισακτέους, έως την αποφοίτηση των φοιτούντων σπουδαστών. Στο Διδυμότειχο Το Τμήμα Νοσηλευτικής της Σχολής Επαγγελμάτων Υγείας και Πρόνοιας παραμένει ως έχει.

l Αγροτικής

ΤΕΙ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗΣ Το ΤΕΙ Καβάλας μετονομάζεται σε «ΤΕΙ Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης». Στην Καβάλα θα λειτουργούν τα τμήματα: l Μηχανολόγων Μηχανικών ΤΕ και Μηχανικών Τεχνολογίας Πετρελαίου και Φυσικού Αερίου ΤΕ (Σχολή Τεχνολογικών Εφαρμογών), με κατεύθυνση 1ου εξαμήνου Μηχα-

ΤΕΙ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ 1. ΣΕΡΡΕΣ Μηχανικών Πληροφορικής ΤΕ με κατευθύνσεις 5ου εξαμήνου: 1.Μηχανικοί Δικτύων 2. Μηχανικοί Η/Υ 3. Μηχανικοί Λογισμικού l Σχολή Μηχανολόγων Μηχανικών ΤΕ με κατευθύνσεις 5ου εξαμήνου: 1.Ενεργειακών Μηχανολόγων Μηχανικών 2. Κατασκευαστών Μηχανολόγων Μηχανικών l Πολιτικών Μηχανικών ΤΕ και Μηχανικών Τοπογράφων και Γεωπληροφορικής με κατεύθυνση 1ου εξαμήνου: Πολιτικών Μηχανικών ΤΕ (462) και Μηχανικών Τοπογράφων

και Γεωπληροφορικής ΤΕ l Διοίκηση Επιχειρήσεων με κατευθύνσεις 5ου εξαμήνου: 1.Διοίκηση Επιχειρήσεων 2. Μάρκετινγκ l Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής l Το τμήμα Εσωτερικής Αρχιτεκτονικής Διακόσμησης κ Σχεδιασμού απορροφάται από το αντίστοιχο του ΤΕΙ Αθήνας

2. ΚΑΤΕΡΙΝΗ l Διοίκηση

Συστημάτων Εφοδιασμού

3. ΚΙΛΚΙΣ l Σχεδιασμού

Τεχνολογίας και Ένδυσης

ΤΕΙ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Τελική διαμόρφωση και Συστημάτων Πληροφόρησης l Βρεφονηπιοκομίας: 1ο Επιστ. πεδίο, 2ο επιστ. Πεδίο l Τεχνολόγων Γεωπόνων με κατευθύνσεις 5ου εξαμήνου: 1. Φυτικής παραγωγής 2. Ζωικής παραγωγής 3. Αγροτικής Οικονομίας l Αυτοματισμού l Ηλεκτρονικών Μηχανικών ΤΕ l Μηχανικών Πληροφορικής ΤΕ με κατευθύνσεις 5ου εξαμήνου: 1.Μηχανικών Δικτύων 2. Μηχανικών Η/Υ 3. Μηχανικών Λογισμικού l Μηχανολόγων Οχημάτων ΤΕ l Πολιτικών Μηχανικών ΤΕ με κατευθύνσεις 5ου εξαμήνου: 1. Μηχανικοί Υποδομών 2. Δομοστατικοί Μηχανικοί l Τεχνολογίας Τροφίμων l Διοίκηση Επιχειρήσεων με κατευθύνσεις 5ου εξαμήνου: 1. Διοίκηση Επιχειρήσεων 2. Μάρκετινγκ 3. Διοίκηση Τουριστικών Επιχειρήσεων και Επιχειρήσεων Φιλοξενίας l Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής l Αισθητικής και Κοσμετολογίας l Διατροφής και Διαιτολογίας l Ιατρικών Εργαστηρίων l Μαιευτικής l Νοσηλευτικής l Φυσικοθεραπείας l Βιβλιοθηκονομίας

Σε μεταβατικότητα μπαίνουν: l Τεχνολογίας Αλιείας και Υδατοκαλλιέργειας (Μουδανιά) l Εμπορίας

και Διαφήμισης (Θες/νικη) Επιχειρήσεων (Θες/νικη)

l Τουριστικών

l Σχολή

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ l Μεταφέρεται στη Θεσ/νίκη το τμήμα Μηχανικών Χωρο-

ταξίας και Ανάπτυξης από τη Βέροια.

15

ΣΧΕΔΙΟ «ΑΘΗΝΑ» ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ Το τμήμα Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων απορροφά το τμήμα Μάρκετινγκ από την Έδεσσα και το τμήμα Διοίκησης κ’ Τεχνολογίας Νάουσας l Το τμήμα Βαλκανικών Σπουδών Δυτικής Μακεδονίας(Φλώρινα) του ΠανεπιστημίουΔυτικήςΜακεδονίας απορροφάται από το τμήμα Διεθνών&ΕυρωπαϊκώνΣπουδώνΜακεδονίας (Θεσσαλονίκη) του Πανεπιστημίου Μακεδονίας Οικονομικώνκαι ΚοινωνικώνΕπιστημών, και συγκροτούν το νέο τμήμα Διεθνών &ΕυρωπαϊκώνΣπουδών του ΠανεπιστημίουΜακεδονίας με έδρα την Θεσσαλονίκη. l Το τμήμα Εικαστικών& ΕφαρμοσμένωνΤεχνών εντάσσεται στη Σχολή Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας με έδρα την Φλώρινα. l

ΤΕΙ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ 1. ΚΟΖΑΝΗ l Ηλεκτρολόγων

Μηχανικών ΤΕ l Μηχανολόγων Μηχανικών ΤΕ με κατευθύνσεις 5ου εξαμήνου: 1. Ενεργειακών Μηχανολόγων Μηχανικών 2. Μηχανολόγων Μηχανικών Παραγωγής l Τεχνολόγων Περιβάλλοντος με κατεύθυνση 1ου εξαμήνου: Τεχνολόγων Απορρύπανσης και Γεωτεχνολόγων l Διοίκηση Επιχειρήσεων με κατευθύνσεις 5ου εξαμήνου: 1. Διοίκηση Επιχειρήσεων 2. Μάρκετινγκ l Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής l Μαιευτικής (Πτολεμαΐδα)

κτήρα με ονομασία «Συνομοσπονδιακό ΑΕΙ Δυτικής Μακεδονίας. Το «Συνομοσπονδιακό ΑΕΙ Δυτικής Μακεδονίας» αποτελείται από το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας με έδρα την Κοζάνη και το ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας με έδρα την Κοζάνη τα οποία γίνονται μέλη του, ενώ διατηρούν τη νομική τους προσωπικότητα, τον χαρακτήρα τους ως Ανωτάτων Ιδρυμάτων, την αυτοτέλεια, τα όργανα, την περιουσία, το προσωπικό, τους φοιτητές τους, και γενικότερα την ατομικότητα και διακριτότητα τους.

Συγκρότηση Σχολών και Τμημάτων: ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ (ΚΟΖΑΝΗ) 1. Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής & Τηλεπικοινωνιών 2. Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών 3. Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος

ΣΧΟΛΗ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ (ΦΛΩΡΙΝΑ) 1. Τμήμα Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπαίδευσης 2. Τμήμα Παιδαγωγικό Νηπιαγωγών Ιδρύεται τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος το οποίο εντάσσεται στην ΠολυτεχνικήΣχολή του ΠανεπιστημίουΔυτικήςΜακεδονίας- Συνομοσπονδιακό ΑΕΙ ΔυτικήςΜακεδονίας με έδρα την Κοζάνη και το οποίο θα δεχθεί για δεχθεί εισακτέους από το ακαδημαϊκό έτος 2015- 2016. l Το τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας καταργείται.

l Ψηφιακών

Μέσων και Επικοινωνίας ΤΕ με κατευθύνσεις 5ου εξαμήνου: 1. Μηχανικοί Δικτύων 2. Μηχανικοί Η/Υ 3. Μηχανικοί Λογισμικού

l Μηχανικών Πληροφορικής

4. ΓΡΕΒΕΝΑ κατευθύνσεις 5ου εξαμήνου: 1. Διοίκηση Τουριστικών Επιχειρήσεων και Επιχειρήσεων Φιλοξενίας 2. Πληροφοριακά Συστήματα Διοίκησης 3. Διεθνές Εμπόριο l Διοίκηση Επιχειρήσεων με

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ (ΔΕΝ ΚΑΤΑΡΓΕΙΤΑΙ)

16

Τελική διαμόρφωση Συγκροτείται Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου, Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα συνομοσπονδιακού χαρα-

ΤΕΙ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Λάρισα 1. Φυτικής παραγωγής, 2. Ζωικής παραγωγής, 3. Αγροτικής οικονομίας, 4. Μηχανικοί Βιοσυστημάτων l Ιατρικών Εργαστηρίων l Νοσηλευτικής l Ηλεκτρολόγων Μηχανικών ΤΕ l Μηχανικών Πληροφορικής ΤΕ με κατευθύνσεις 5ου εξαμήνου: 1. Μηχανικοί Δικτύων, 2. Μηχανικοί Η/Υ, 3. Μηχανικοί Λογισμικού l Μηχανολόγων Μηχανικών ΤΕ l Πολιτικών Μηχανικών ΤΕ, με κατεύθυνση 5ου εξαμήνου: Μηχανικοί Υποδομών l Διοίκησης Επιχειρήσεων, με κατευθύνσεις 5ου εξαμήνου: 1. Διοίκηση επιχειρήσεων, 2. Μάρκετινγκ, 3. Διοίκηση Τουριστικών Επιχειρήσεων και Επιχειρήσεων Φιλοξενίας l Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής Αλλαγές: l Το νέο τμήμα Τεχνολόγων Γεωπόνων συγχωνεύει σε κατευθύνσεις τα παλαιά τμήματα Φυτικής Παραγωγής, Ζωικής Παραγωγής και Μηχανικής Βιοσυστημάτων. l Το νέο τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων συγχωνεύει σε κατευθύνσεις τα παλιά τμήματα Διοίκησης και Διαχείρισης Έργων, Διοίκησης Επιχειρήσεων, Τουριστικών Επιχειρήσεων.

ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ

l Τεχνολόγων Γεωπόνων με κατευθύνσεις 5ου εξαμήνου:

3. ΚΑΣΤΟΡΙΑ

και Ελεγκτικής στην Πρέβεζα συγχωνεύονται στο Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής.

l Τεχνολόγων Γεωπόνων με κατευθύνσεις 5ου εξαμήνου:

2. ΦΛΩΡΙΝΑ 1. Φυτικής Παραγωγής 2. Ζωικής Παραγωγής 3. Αγροτικής Οικονομίας

l Το Τμήμα Λογιστικής και το Τμήμα Χρηματοοικονομικής

Τρίκαλα l Διοίκησης

Επιχειρήσεων (Ηγουμενίτσα) με κατευθύνσεις 5ου εξαμήνου: 1.Διοίκηση Επιχειρήσεων, 2. Εφαρμοσμένες ξένες γλώσσες στη Διοίκηση και την Οικονομία, 3. Διοίκηση Τουριστικών Επιχειρήσεων και Επιχειρήσεων Φιλοξενίας l Λαϊκής και Παραδοσιακής Μουσικής (Άρτα) l Τεχνολόγων Γεωπόνων (Άρτα) με κατευθύνσεις 5ου εξαμήνου: 1. Φυτικής Παραγωγής, 2. Ζωικής Παραγωγής, 3. Ανθοκομίας – Αρχιτεκτονικής Τοπίου l Μηχανικών Πληροφορικής Τ.Ε. (Άρτα) με κατευθύνσεις 5ου εξαμήνου: 1. Μηχανικοί Δικτύων, 2. Μηχανικοί Η/Υ, 3. Μηχανικοί Λογισμικού l Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής (Πρέβεζα) l Το Τμήμα Λαϊκής και Παραδοσιακής Μουσικής στην Άρτα διατηρείται και δεν απορροφάται από το Τμήμα Τεχνολογίας Ήχου και Μουσικών Οργάνων στο Ληξούρι. l Το Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής στην Άρτα απορροφά το τμήμα Τεχνολογίας Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών της Λευκάδας, χωρίς μεταβατική περίοδο λειτουργίας. l Το Τμήμα Ιχθυοκομίας – Αλιείας της Ηγουμενίτσας απορροφάται από το Τμήμα Τεχνολογίας Αλιείας – Υδατοκαλλιεργειών του Μεσολογγίου, χωρίς μεταβατική περίοδο λειτουργίας, αν και το ακαδημαϊκό έτος 2011-2012 εμφάνιζε 110 ενεργούς φοιτητές.

Μηχανικών ΤΕ με κατευθύνσεις 5ου εξαμήνου:1. Δομοστατικοί Μηχανικοί, 2. Αρχιτέκτονες Μορφολογίας και Αναστήλωσης Αλλαγές: Στα Τρίκαλα συγχωνεύονται τα τμήματα Πολιτικών Δομικών Έργων και Ανακαίνισης και Αποκατάστασης Κτηρίων στο Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών ΤΕ με 2 κατευθύνσεις 5ου εξαμήνου. l Πολιτικών

Καρδίτσα l Διατροφής

και Διαιτολογίας Τροφίμων l Σχεδιασμού και Τεχνολογίας Ξύλου και Δασικού Περιβάλλοντος Αλλαγές: Στην Καρδίτσα συγχωνεύονται τα Τμήματα Σχεδιασμού Τεχνολογίας Ξύλου και Επίπλου και Δασοπονίας και Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος και δημιουργείται το τμήμα Σχεδιασμού και Τεχνολογίας Ξύλου και Δασικού Περιβάλλοντος Σχόλιο: Συγχωνεύονται δύο τμήματα με εντελώς διαφορετικό αντικείμενο και επαγγελματικά δικαιώματα. l Τεχνολογίας

ΠΑΙΔΕΙΑ

&ΚΟΙΝΩΝΙΑ 7 AΠΡΙΛΙΟΥ 2013

τχ. 81

τρών) συγχωνεύεται με το Τμήμα Οπτικής και Οπτομετρίας ΤΕΙ Αθήναςκαι μετονομάζεται σε: Τμήμα Οπτικής και Οπτομετρίας Αττικό ΤΕΙ.

Τμήματα που μετακινούνται από τον Πύργο στην Πάτρα l Το

Τμήμα Πληροφορικής και ΜΜΕ ΤΕΙ Πύργου (Πατρών) συγχωνεύεται μετοΤμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στην Διοίκηση και στην Οικονομία ΤΕΙ Πατρών, με έδρα την Αμαλιάδακαι μετονομάζεται σε Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής ΤΕΙ Δ. Ελλάδας και Ιονίων Νήσων (έδρα Πάτρα).

Τμήματα που παραμένουν στην Πάτρα αλλά συγχωνεύονται με άλλα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ l Εντάσσεται διοικητικά το τμήμα Πληροφορικής με εφαρμογές στην Βιοϊατρική με έδρα τη Λαμία από το καταργούμενο Πανεπιστήμιο Στερεάς Ελλάδος. l Το τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής και Δικτύων μετατρέπεται σε τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Η/Υ.

ΤΕΙ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ l Τεχνολογίας

Τροφίμων (Αργοστόλι) l Τεχνολόγων Περιβάλλοντος Τ.Ε. (Ζάκυνθος) l Διοίκησης Επιχειρήσεων (Λευκάδα) με κατευθύνσεις 5ου εξαμήνου: 1. Διοίκηση Επιχειρήσεων, 2. Πληροφοριακά Συστήματα Διοίκησης, 3. Διοίκηση Τουριστικών Επιχειρήσεων και Επιχειρήσεων Φιλοξενίας l Τεχνολογίας Ήχου και Μουσικών Οργάνων (Ληξούρι) l Το Τμήμα Τεχνολογίας Βιολογικής Γεωργίας και Τροφίμων του Αργοστολίου διατηρείται και μετονομάζεται σε Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων (με το «ΑΘΗΝΑ» 2 εμφανιζόταν σε μεταβατική λειτουργία μέχρι το 2018). l Το Τμήμα Εφαρμογών και Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία της Λευκάδας απορροφά άμεσα, χωρίς μεταβατική περίοδο στη λειτουργία του, το Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων από το Ληξούρι (το οποίο με το «ΑΘΗΝΑ» 2 συγχωνευόταν στο Μεσολόγγι), και μετονομάζεται σε Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων με τρεις κατευθύνσεις στο 5ο εξάμηνο. l Το Τμήμα Προστασίας και Συντήρησης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ζακύνθου απορροφάται από το Τμήμα Προστασίας και Συντήρησης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Σχολής Καλλιτεχνικών Σπουδών του ΤΕΙ Αθηνών, το οποίο μετονομάζεται σε Τμήμα Συντήρησης Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης. (Στην ουσία το τμήμα καταργείται, χωρίς να δοθεί μεταβατική περίοδος λειτουργίας του μέχρι να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους οι φοιτούντες. Επισημαίνεται ότι οι ενεργοί φοιτητές του τμήματος, το

ακαδημαϊκό έτος 2011-2012, σύμφωνα με τον πίνακα του «ΑΘΗΝΑ» 2, «Υφιστάμενη Κατάσταση» ανερχόταν στους 345.) l Το Τμήμα Δημοσίων Σχέσεων και Επικοινωνίας του Αργοστολίου διατηρείται σε μεταβατική λειτουργία μέχρι το 2018 και στη συνέχεια απορροφάται από το Τμήμα Διοίκησης Τουριστικών και Πολιτιστικών Μονάδων στον Πύργο, το οποίο μετονομάζεται σε Διοίκηση, Οικονομία και Επικοινωνία Πολιτιστικών και Τουριστικών Μονάδων με ΚΩΔ. 743 και κατευθύνσεις 5ου εξαμήνου: 1. Διοίκηση Πολιτιστικών Μονάδων και Επιχειρήσεων Φιλοξενίας, 2. Μουσειολογία, 3. Επικοινωνία Πολιτιστικών Μονάδων.

Τμήματα που μετακινούνται από Πάτρα στο Μεσολόγγι αφού ολοκληρώσουν οι υπάρχοντες φοιτητές lΗ

l Το Τμήμα Ανακαίνισης και Αποκατάστασης Κτιρίων ΤΕΙ Πάτρας συγχωνεύεται με το Τμήμα Πολιτικών Έργων Υποδομής ΤΕΙ Πάτραςκαι μετονομάζονται σε Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών ΤΕ, Σχολή Τεχνολογικών Εφαρμογών ΤΕΙ Δ. Ελλάδας και Ιονίων Νήσων, με έδρα την Πάτρα. l Το Τμήμα Επιχειρησιακού Σχεδιασμού και Πληροφοριακών Συστημάτων ΤΕΙ Πάτρας συγχωνεύεται με το Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία ΤΕΙ Αμαλιάδας (Πατρών)και μετονομάζονται σε Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής ΤΕΙ Δ. Ελλάδας και Ιονίων Νήσων, με έδρα την Πάτρα.

Τμήματα που παραμένουν στην Πάτρα μέχρι να ολοκληρώσουν οι υπάρχοντες φοιτητές και μετά κλείνουν l Τμήμα

Κοινωνικής Εργασίας ΤΕΙ Πάτρας

Τμήματα που μετακινούνται από Μεσολόγγι (Ναύπακτος) στην Πάτρα l Το

τμήμα Τηλεπικοινωνιακών Συστημάτων και Δικτύων του ΤΕΙ Μεσολογγίου (Ναύπακτος) μεταφέρεται στο Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής ΤΕΙ Δ. Ελλάδας και Ιονίων Νήσων, με έδρα την Πάτρα.

Τα τμήματα που φεύγουν από το ΤΕΙ Μεσολογγίου είναι:

Σχολή Διοίκησης κ’ Οικονομίας (ΣΔΟ) ΤΕΙ Πάτρας με τα 3 τμήματά της μεταφέρεται στο Μεσολόγγι (ΤΕΙ Δυτικής Ελλάδας). l Το Τμήμα Διοίκηση Επιχειρήσεων και τοΤμήμα Τουριστικών Επιχειρήσεων ΤΕΙ Πάτραςσυγχωνεύονται με το τμήμα Διοίκηση Κοινωνικών-Συνεταιριστικών Επιχειρήσεων και Οργανώσεων του ΤΕΙ Δ. Ελλάδας (Μεσολογγίου) καιμετονομάζονται σεΔιοίκηση Επιχειρήσεων Οργανισμών και ΣυστημάτωνΤΕΙ Δ. Ελλάδας και Ιονίων Νήσων με έδρα το Μεσολόγγι. l Το Τμήμα Λογιστικής ΤΕΙ Πάτρας συγχωνεύεται με το Τμήμα Λογιστικής του ΤΕΙ Δ.Ελλάδας (Μεσολογγίου)και μετονομάζονται σε Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής ΤΕΙ Δ.Ελλάδας και Ιονίων Νήσων, με έδρα το Μεσολόγγι.

l Το Τμήμα Τηλεπικοινωνιακών Συστημάτων και Δικτύων που βρίσκεται στη Ναύπακτο αλλά ανήκε στο ΤΕΙ Μεσολογγίου μεταφέρεται στη Πάτρα στο Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής ΤΕΙ Δ. Ελλάδας και Ιονίων Νήσων. l Το Τμήμα Θερμοκηπιακών Καλλιεργειών και Ανθοκομίας απορροφάται από το Τμήμα Βιολογικών Θερμοκηπιακών Καλλιεργειών και Ανθοκομίας του ΤΕΙ Πελοποννήσου, μετονομάζεται σε Τμήμα Φυτικής Παραγωγής και πάει στην Αμαλιάδα. l Το τμήμα Αυτοματισμού παραμένει στο Μεσολόγγι αλλά δεν δέχεται νέους φοιτητές και κλείνει όταν ολοκληρώσουν τις σπουδές τους οι υπάρχοντες.

Τμήματα που μετακινούνται από το Αίγιο σε Πάτρα και Αθήνα

l Το

l ΠΡΟΣ ΠΑΤΡΑ: Το Τμήμα Φυσικοθεραπείας

ΤΕΙ Αιγίου (Πατρών) εντάσσεται στη Σχολή Επαγγελμάτων Υγείας του ΤΕΙ Δ.Ελλάδας και Ιονίων Νήσων, με έδρα την Πάτρα. l ΠΡΟΣ ΑΘΗΝΑ: Το Τμήμα Οπτομετρίας ΤΕΙ Αιγίου (Πα-

Τμήματα άλλων ιδρυμάτων που συγχωνεύονται και θα λειτουργούν στο Μεσολόγγι Τμήμα Ιχθυοκομίας - Αλιείας του ΤΕΙ Ηπείρου που λειτουργούσε στην Ηγουμενίτσα συγχωνεύεται με το Τμήμα Υδατοκαλλιεργειών και Αλιευτικής Διαχείρισης του ΤΕΙ Μεσολογγίου και μετονομάζεται σε Τμήμα Τεχνολογίας- Αλιείας και Υδατοκαλλιεργειών. l Το Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων του ΤΕΙ Ιονίων Νήσων, που λειτουργούσε στο Ληξούρι, απορροφάται από

17

ΣΧΕΔΙΟ «ΑΘΗΝΑ» το Τμήμα Διοίκησης Κοινωνικών Συνεταιριστικών Επιχειρήσεων και Οργανώσεων του ΤΕΙ Μεσολογγίου και μετονομάζεται σε Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων. l Το Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων του ΤΕΙ Πάτρας απορροφάται από το Τμήμα Διοίκησης Κοινωνικών Συνεταιριστικών Επιχειρήσεων και Οργανώσεων του ΤΕΙ Μεσολογγίου και μετονομάζεται σε Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων. l Το Τμήμα Τουριστικών Επιχειρήσεων του ΤΕΙ Πάτρας απορροφάται από το Τμήμα Διοίκησης Κοινωνικών Συνεταιριστικών Επιχειρήσεων και Οργανώσεων του ΤΕΙ Μεσολογγίου και μετονομάζεται σε Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων. l Το Τμήμα Λογιστικής του ΤΕΙ Πάτρας απορροφάται από το Τμήμα Λογιστικής του ΤΕΙ Μεσολογγίου και μετονομάζεται σε Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής. l Το Τμήμα Εμπορίας και Διαφήμισης του ΤΕΙ Πάτρας που λειτουργούσε στην Αμαλιάδα απορροφάται από το Τμήμα Διοίκησης Κοινωνικών Συνεταιριστικών Επιχειρήσεων και Οργανώσεων του ΤΕΙ Μεσολογγίου και μετονομάζεται σε Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων.

Τμήματα που λειτουργούσαν στο Μεσολόγγι και συγχωνευμένα παραμένουν στο Μεσολόγγι l Το Τμήμα Μηχανολογίας και Υδάτινων Πόρων του ΤΕΙ Μεσολογγίου απορροφάται από το Τμήμα Υδατοκαλλιεργειών και Αλιευτικής Διαχείρισης, μετονομάζεται σε Τμήμα Τεχνολογίας Αλιείας και Υδατοκαλλιεργειών και παραμένει στο Μεσολόγγι.

ΤΕΙ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

l Το τμήμα Περιφερειακής Ανάπτυξης με έδρα τη Λειβαδιά απορροφάται από το αντίστοιχο του Παντείου.

ΕΚΠΑ

1 ΧΑΛΚΙΔΑ l Ηλεκτρολόγων

Μηχανικών ΤΕ l Μηχανολόγων Μηχανικών ΤΕ l Μηχανικών Τεχνολογίας Αεροσκαφών l Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής l Διοίκησης Επιχειρήσεων σε μεταβατικότητα l Αυτοματισμού σε μεταβατικότητα

l Το πρόγραμμα Ψυχολογίας της Φιλοσοφικής σχολής με-

τατρέπεται σε τμήμα. Ξενόγλωσσα τμήματα παραμένουν ως είχαν. l Το τμήμα Σλαβικών σπουδών εντάσσεται διοικητικά στη Φιλοσοφική σχολή. l Το τμήμα Τουρκικών σπουδών εντάσσεται διοικητικά στη σχολή Πολιτικών Επιστημών. l Τα

2. ΛΑΜΙΑ

ΤΕΙ ΑΜΑΛΙΑΔΑΣ * Ιδρύεται νέο τμήμα, με την ονομασία «Τμήμα Τεχνολόγων Γεωπόνων»με κατευθύνσεις 5ου εξαμήνου: 1. Φυτικής Παραγωγής, 2. Ζωικής Παραγωγής, 3. Αγροτικής Οικονομίας, 4. Θερμοκηπιακών Καλλιεργειών και Ανθοκομίας. Το τμήμα θα ανήκει στο ΤΕΙ Δυτικής Ελλάδας. Τμήμα Εφαρμογών Πληροφορικής στη Διοίκηση και στην Οικονομία: Οι σπουδαστές του τμήματος θα ενσωματωθούν ή στο Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής ΤΕ (με κατευθύνσεις 5ου εξαμήνου: Μηχανικοί Δικτύων, 2. Μηχανικοί Η/Υ, 3. Μηχανικοί Λογισμικού), με έδρα τη Ναύπακτο (όχι την Πάτρα, όπως αρχικά προβλεπόταν), ή στο Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (με κατευθύνσεις 5ου εξαμήνου: 1. Διοίκηση Επιχειρήσεων, 2. Διοίκηση Επιχειρήσεων Κοινωνικής Οικονομίας, 3. Διοίκηση Τουριστικών Επιχειρήσεων και Επιχειρήσεων Φιλοξενίας, 4. Πληροφοριακά Συστήματα Διοίκησης), με έδρα το Μεσολόγγι. Και τα δύο τμήματα θα ανήκουν στο ΤΕΙ Δυτικής Ελλάδας. l

ΤΕΙ ΠΥΡΓΟΥ l Τμήμα

18

Πληροφορικής και ΜΜΕ: Μπαίνει σε μεταβατικό στάδιο. Θα συνεχίσει να λειτουργεί, χωρίς να δέχεται εισακτέους, έως την αποφοίτηση των φοιτούντων σπουδαστών. l Ιδρύεται νέο τμήμα, με την ονομασία «Τμήμα Διοίκησης, Οικονομίας και Επικοινωνίας Πολιτιστικών και Τουριστικών Μονάδων» (με κατευθύνσεις 5ου εξαμήνου: 1. Διοίκηση Πολιτιστικών Μονάδων και Επιχειρήσεων Φιλοξενίας, 2. Μουσειολογία, 3. Επικοινωνία Πολιτιστικών Μονάδων). Το τμήμα θα ανήκει στο ΤΕΙ Δυτικής Ελλάδας.

ΤΕ με κατευθύνσεις 5ου εξαμήνου: 1. Μηχανικοί Δικτύων 2.Μηχανικοί Η/Υ 3. Μηχανικοί Λογισμικού l Ηλεκτρονικών Μηχανικών ΤΕ l Νοσηλευτικής l Φυσιοθεραπείας l Ηλεκτρολογίας σε μεταβατικότητα l Μηχανικών Πληροφορικής

3. Άμφισσα l Διοίκηση,

Οικονομία και Επικοινωνία Πολιτιστικών και Τουριστικών μονάδων με κατευθύνσεις 5ου εξαμήνου: 1. Διοίκηση Πολιτιστικών Μονάδων και Επιχειρήσεων Φιλοξενίας 2. Μουσειολογία 3. Επικοινωνία Πολιτιστικών Μονάδων και κωδικό (121) για το 1Ο Επιστημονικό πεδίο και για το 5ο επιστ. Πεδίο. l Εμπορίας και Διαφήμισης σε μεταβατικότητα

4. Θήβα l Διοίκηση Συστημάτων Εφοδιασμού: για το 4ο επιστ. πε-

δίo και για το 5ο επιστ. Πεδίο

5. Καρπενήσι l Δασοπονίας και Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος για το 2ο επιστ. Πεδίο και 405 για το 4ο επιστ. Πεδίο

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΣΤΕΡΕΑΣ (καταργείται) l Η σχολή Πληροφορικής με Εφαρμογές στην Βιοϊατρικήπαραμένει στη Λαμία και εντάσσεται διοικητικά στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας.

ΑΤΤΙΚΟ ΤΕΙ l Δημιουργείται διοικητική υπερδομή των ΤΕΙ Αθήνας, ΤΕΙ Πειραιά, ΑΣΠΑΙΤΕ. l Το τμήμα Προσχολικής Αγωγής μετατρέπεται σε τμήμα Βρεφονηπιοκομίας και εντάσσεται στο Α’ επιστημονικό πεδίο και στο Β’. l Το τμήμα Αυτοματισμού συνεχίζει τη λειτουργία του και αίρεται η μεταβατικότητα. l Παραμένει ως είχε το τμήμα Εργοθεραπείας. l Δημιουργείται σχολή Δημόσιας Υγείας και Κοινοτικής Υγείας με κατεύθυνση Δημόσιας Υγείας και Κοινοτικής Υγείας από συγχώνευση των τμημάτων Δημόσιας Υγιεινής και Επισκεπτών Υγείας. l Συνενώνονται σε μία σχολή Γραφιστικής με κατεύθυνση 1ου Εξαμήνου 1. Γραφιστικής και Τεχνολογίας Γραφικών Τεχνών. l Συνενώνονται σε ένα τα δύο τμήματα Νοσηλευτικής. l Δημιουργείται μια σχολή Διοίκησης Επιχειρήσεων Αθήνας και Πειραιά με 3 κατευθύνσεις 5ου εξαμήνου 1. Διοίκηση Επιχειρήσεων 2. Μάρκετινγκ 3. Τουριστικών Επιχειρήσεων και επιχειρήσεων Φιλοξενίας. l Πολιτικών Μηχανικών ΤΕ Πειραιά με κατεύθυνση 5ου εξαμήνου Μηχανικοί Υποδομών. l Πολιτικών Μηχανικών ΤΕ και Μηχανικών Τοπογράφων και Γεωπληροφορικής Αθήνας με κατεύθυνση 1ου εξαμήνου Πολιτικών Μηχανικών ΤΕ και Μηχανικών Τοπογράφων και Γεωπληροφορικής. l Δημιουργείται τμήμα Μηχανικών Ηλεκτρονικών Υπολογιστών Συστημάτων Πειραιά. l Στο τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής ΤΕ Αθήνας δημιουργούνται κατευθύνσεις 5ου εξαμήνου: 1. Μηχανικών Δικτύου 2. Μηχανικοί Η/Υ 3. Μηχανικοί Λογισμικού. l Το Αρχιτεκτονικής Διακόσμησης απορροφά το αντίστοι-

ΠΑΙΔΕΙΑ

&ΚΟΙΝΩΝΙΑ 7 AΠΡΙΛΙΟΥ 2013

χο του ΤΕΙ Σερρών. l Τμήμα Εκπαιδευτικών Ηλεκτρολογίας και Ηλεκτρονικής ΑΣΠΑΙΤΕ (Μαρούσι) με κατεύθυνση 1ου εξαμήνου Εκπαιδευτικών Ηλεκτρολογίας (486) και Εκπαιδευτικών Ηλεκτρονικής. l Το τμήμα Εμπορίας και Διαφήμισης Αθήνας μπαίνει σε μεταβατικότητα με όριο λειτουργίας το 2018.

ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ «Α. ΚΟΡΑΗΣ» l Εγκαταλείπεται

το αρχικό σχέδιο και δίδεται η δυνατότητα συμπράξεων ιδιωτικού δικαίου σε προγράμματα μεταξύ των πέντε Πανεπιστημίων. l Καταργούνται τα ΓΕΝΙΚΑ τμήματα Παντείου κ’ Γεωπονικού.

ΑΣΚΤ l Δημιουργούνται 3 κατευθύνσεις: 1. Ζωγραφικής 2. Γλυ-

πτικής 3. Χαρακτικής

κών Καλλιεργειών και Ανθοκομίας. Το τμήμα αυτό θα ανήκει στη Σχολή Γεωπονίας, Τεχνολογίας Τροφίμων και Διατροφής. l Το Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων παραμένει και εντάσσεται στην παραπάνω Σχολή. l Το Τμήμα Τοπικής Αυτοδιοίκησης και το Τμήμα Διοίκησης Μονάδων Υγείας και Πρόνοιας συγχωνεύονται και μετονομάζονται σε «Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων» με κατευθύνσεις: 1. Διοίκησης Επιχειρήσεων, 2. Διοίκησης Μονάδων Υγείας και Πρόνοιας, 3. Διοίκησης Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Το τμήμα αυτό θα ανήκει στη Σχολή Διοίκησης και Οικονομίας. l Το Τμήμα Χρηματοοικονομικής και Ελεγκτικής μετονομάζεται σε «Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής»,το οποίο επίσης θα ανήκει στη Σχολή Διοίκησης και Οικονομίας.

l Τμήμα

Φιλολογίας l Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Διαχείρισης Πολιτισμικών Αγαθών.

Σπάρτη: l Τμήμα l Τμήμα

Νοσηλευτικής Οργάνωσης και Διαχείρισης Αθλητισμού

Τρίπολη: l Τμήμα

Οικονομικών Επιστημών l Τμήμα Επιστήμης και Τεχνολογίας Υπολογιστών Πελοποννήσου l Το Τμήμα Επιστήμης και Τεχνολογίας Τηλεπικοινωνιών Πελοποννήσου της Σχολής Θετικών Επιστημών και Τεχνολογίας συγχωνεύονται στο «Τμήμα Επιστήμης και Τεχνολογίας Τηλεπικοινωνιών και Πληροφορικής», το οποίο θα ανήκει στη Σχολή Οικονομίας, Διοίκησης και Πληροφορικής.

νου: 1. Διοίκηση Επιχειρήσεων, 2. Διοίκηση Τουριστικών Επιχειρήσεων και Επιχειρήσεων Φιλοξενίας, 3. Μάρκετινγκ l Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής

Ν. Λασιθίου l Διατροφής

και Διαιτολογίας (Σητεία) l Διοίκησης Επιχειρήσεων (Άγ. Νικόλαος) μεκατευθύνσεις 5ου εξαμήνου: 1. Διοίκηση Επιχειρήσεων, 2. Πληροφοριακά Συστήματα Διοίκησης, 3. Μάρκετινγκ

Ν. Ρεθύμνης l Μουσικής

Τεχνολογίας & Ακουστικής

Ν. Χανίων l Ηλεκτρονικών

Σπάρτη: l Το Τμήμα Τεχνολογίας, Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών μετονομάζεται σε «Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής ΤΕ»,με κατευθύνσεις: 1. Μηχανικοί Δικτύων, 2. Μηχανικοί Η/Υ, 3. Μηχανικοί Λογισμικού. Το τμήμα αυτό θα ανήκει στη Σχολή Τεχνολογικών Εφαρμογών.

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ Καλαμάτα:

τχ. 81

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ Τμήμα Στατιστικής και Αναλογιστικών - Χρηματοοικονομικών Μαθηματικών (ΣΑΧΜ) συγχωνεύεται με το Τμήμα Μαθηματικών στη Σάμο και περιλαμβάνεται στο σχέδιο του μηχανογραφικού δελτίου ως Τμήμα Μαθηματικών με δύο κατευθύνσεις 1ου εξαμήνου: Μαθηματικών και Στατιστικής, Αναλογιστικών και Χρηματοοικονομικών Μαθηματικών.

Μηχανικών Τ.Ε. l Φυσικών Πόρων & Περιβάλλοντος l Το Τμήμα Πολιτικών Δομικών Έργων στο Ηράκλειο θα λειτουργεί σε μεταβατική περίοδο μέχρι να αποφοιτήσουν οι εγγεγραμμένοι φοιτητές. Όσοι έχουν διακόψει ή θα διακόψουν τις σπουδές τους θα μετεγγράφονται στο Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών Τ.Ε. το οποίο ορίζεται ως καθολικός διάδοχος. Τα μέλη ΔΕΠ μεταφέρονται στο Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών Τ.Ε. και στο Τμήμα Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος στα Χανιά. l Το Τμήμα Εμπορίας και Διαφήμισης της Ιεράπετρας θα λειτουργεί σε μεταβατική περίοδο μέχρι το 2018.

l Το

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ l Τμήμα Εφαρμοσμένων Μαθηματικών συγχωνεύεται με το Τμήμα Μαθηματικών στο Ηράκλειο και περιλαμβάνεται στο σχέδιο του μηχανογραφικού δελτίου ως Τμήμα Μαθηματικών με δύο κατευθύνσεις 1ου εξαμήνου: 1. Μαθηματικών και 2. Εφαρμοσμένων Μαθηματικών.

Σύμφωνα με το «ΑΘΗΝΑ» 2, το Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων του Ηρακλείου, απορροφούσε τα τμήματα Επιχειρηματικού Σχεδιασμού και Πληροφοριακών Συστημάτων του Αγ. Νικολάου, και Εμπορίας και Διαφήμισης της Ιεράπετρας. Τα μέλη ΔΕΠ του Τμήματος Επιχειρηματικού Σχεδιασμού και Πληροφοριακών Συστημάτων μεταφέρονταν και στο Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής Τ.Ε. του Ηρακλείου. Αξίζει να σημειωθεί ότι το εκπαιδευτικό προσωπικό του Τμήματος Διοίκησης Επιχειρήσεων του Ηρακλείου, διαμαρτυρήθηκε έντονα για την ίδρυση αντίστοιχου τμήματος στον Άγ. Νικόλαο και απαιτεί από το Υπουργείο Παιδείας να υλοποιήσει το σχέδιο «ΑΘΗΝΑ» 2, όπως είχε αποσταλεί στο ΤΕΙ Κρήτης με το υπ. αριθμ. πρωτ.

3313/1-3-2013 έγγραφο, υιοθετώντας τις προτάσεις Σ.Ι. του ΤΕΙ Κρήτης, οι οποίες στάλθηκαν στο Υπουργείο Παιδείας με το υπ. αριθμ. πρωτ. 1047/11-3-2013 έγγραφο.

ΤΕΙ ΚΡΗΤΗΣ ΤΕΙ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ Το ΤΕΙ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ μετονομάζεται σε «ΤΕΙ Πελοποννήσου».

Καλαμάτα: l Το

Τμήμα Λογοθεραπείας μπαίνει σε μεταβατικό στάδιο. Θα εξακολουθήσει να λειτουργεί ως έχει, χωρίς να δέχεται εισακτέους, ως το 2018. Στη συνέχεια, θα μεταφερθεί στην Πάτρα. l Το Τμήμα Βιολογικών Θερμοκηπιακών Καλλιεργειών και Ανθοκομίας και το Τμήμα Φυτικής Παραγωγής συγχωνεύονται και μετονομάζονται σε «Τμήμα Γεωπονίας», με κατευθύνσεις: 1. Φυτικής Παραγωγής, 2. Θερμοκηπια-

Ν. Ηρακλείου l Κοινωνικής

Εργασίας l Τεχνολόγων Γεωπόνων με κατευθύνσεις 5ου εξαμήνου: Φυτικής Παραγωγής, Ζωικής Παραγωγής, Αγροτικής Οικονομίας, Θερμοκηπιακών Καλλιεργειών και Ανθοκομίας l Νοσηλευτικής l Ηλεκτρολόγων Μηχανικών Τ.Ε. l Μηχανικών Πληροφορικής Τ.Ε. με κατευθύνσεις 5ου εξαμήνου: 1. Μηχανικοί Δικτύων, 2. Μηχανικοί Η/Υ, 3. Μηχανικοί Λογισμικού l Μηχανολόγων Μηχανικών Τ.Ε. με κατευθύνσεις 5ου εξαμήνου: 1. Ενεργειακών Μηχανολόγων Μηχανικών, 2. Κατασκευαστών Μηχανολόγων Μηχανικών l Διοίκησης Επιχειρήσεων με κατευθύνσεις 5ου εξαμή-

H επεξεργασία των στοιχείων έγινε από τους: l Τούλα Τριαντάφυλλου, συνεργάτης ΕΕΚΕ Παιδείας ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ l Δημήτρη Σκλάβο, εκπαιδευτικός - συνεργάτης ΕΕΚΕ Παιδείας ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ l Κώστα Αλεξίου, εκπαιδευτικός - συνεργάτης Τμήμα Παιδείας ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ l Μαρία Συμεώνιδου, εκπαιδευτικός - συνεργάτης ΕΕΚΕ Παιδείας ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ l Ελένη Κουρουμπλή, κοινωνιολόγος - συνεργάτης ΕΕΚΕ Παιδείας ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ

19

ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΣΕΛΙΔΕΣ Π Α Ν Ε Π Ι Σ Τ Η Μ Ι Ο Κ Α Ι Φ Ο Ι Τ Η Τ Ι ΚΟ Κ Ι Ν Η Μ Α 6 7 o

Η τελευταία περίοδος της Φοιτητικής Συντροφιάς α ) Η αριστερή επαναδραστηριοποίηση της Φ.Σ.

20

Μετά μια περίοδο σχετικής αδρανοποίησης -μια που τα περισσότερα μέλη του Προεδρείου ήταν πια τελειόφοιτοι- από το 1927 εμφανίζεται και πάλι έντονη δραστηριοποίηση της Φοιτητικής Συντροφιάς, καθώς και η άμεση εμπλοκή της στις ιδεολογικό-πολιτικές διεργασίες ανάμεσα στους δημοτικιστές. Σ’ αυτό συνετέλεσε η νέα έξαρση του γλωσσικού αλλά και η εκλογή στη Φιλοσοφική Σχολή, αυτό το προπύργιο της πιο συντηρητικής καθαρολογίας και ενός «ψευτοκλασικισμού», δημοτικιστών καθηγητών όπως ο Νίκος Βέης. «Tις παραδόσεις του παρακολουθούσαν φοιτητές από όλες σχεδόν τις Σχολές», καταθέτει ο Λάμπης Χρονόπουλος στον Φλούντζη, τις πολύτιμες μαρτυρίες του οποίου ακολουθούμε στο συγκεκριμένο κομμάτι, όπως και εκείνες του Λίνου Πολίτη. Σημαντικό ρόλο έπαιξε και η αποφασιστική στάση των Άμαντου και Κεραμόπουλου που μετέφεραν την γλωσσική διαμάχη και στο εσωτερικό της Σχολής. Στη νέα αυτή πραγματικότητα ανταποκρίθηκε η απόφαση της Οργάνωσης Κομμουνιστών Σπουδαστών - πριν ακόμη από την δημιουργία της Φοιτητικής Αχτίδας –με τη μαζική εγγραφή τους στην Φοιτητική Συντροφιά μετά από συνεννοήσεις με το προεδρείο της, κυρίως με τα πιο προοδευτικά στοιχεία του όπως τον Νίκη Καλαμάρη– ο μετέπειτα γνωστός υπερρεαλιστής ποιητής Κάλας –που έκλεινε προς τον Σοσιαλισμό, την Δώρα Βουρλούμη και τον Γρηγόρη Δαφνή, δημοκρατικούς φιλελεύθερους, τον Διονύσιο Ζακυνθινό, τον Κώστα Φωτιάδη, τον Κύπριο Χριστόδουλο Μιχαηλίδη, τον αλβανικής καταγωγής Π. Μαρτινιανό. Στις συζητήσεις αυτές συμφωνήθηκε το άνοιγμα του σωματείου σε νέα μέλη καθώς και η άμεση πολιτιστική ανάμειξη του στα ευρύτερα κοινωνικά και πολιτικά προβλήματα -χωρίς κομματική βέβαια ένταξη– που έφερνε το δημοτικιστικό κίνημα και ο δημοκρατικός φιλελευθερισμός. Τα παλιότερα μέλη όπως ο Πρόεδρος της, Γιώργος Θεοτοκάς της Νομικής, ο Γενικός της Γραμματέας Λίνος Πολίτης της Φιλοσοφικής, δεν ενέκριναν βέβαια τις νέες αυτές κατευθύνσεις αλλά δεν είχαν και διάθεση να τις πολεμήσουν -μια που ήταν πια τελειόφοιτοι– και έτσι άφησαν το έδαφος ελεύθερο στους νέους προβληματισμούς του σωματείου. Η αθρόα εγγραφή μελών όλων των δημοκρατικών κατευθύνσεων και των αριστερών ρευμάτων –σοσιαλιστικών, κομμουνιστικών, τροτσκιστικών, αρχειομαρξιστικώνοδήγησε σε αρχαιρεσίες το 1928 στις οποίες πλειοψήφησαν οι κομμουνιστές. Η νέα Διοικητική Επιτροπή εξέλεξε Πρόεδρο της τον Κώστα Φωτιάδη και προχώρησε άμεσα σε δυό μεγάλες ανοιχτές εκδηλώσεις για το φαινόμενο της Αγραμματοσύνης στο θέατρο «Κοτοπούλη», το οποίο η μεγάλη ηθοποιός, όχι μόνο παραχώρησε δωρεάν στη μνήμη του εκλεκτού της Ίωνα Δραγούμη - φανατικού ως γνωστόν δημοτικιστή, παρά τις άλλες απόψεις του - αλλά και παρακολούθησε τις εκδηλώσεις από τα παρασκήνια. Στην πρώτη, ομιλητής ήταν ο Πρόεδρος του Εκπαιδευτικού Ομίλου, Δημήτρης Γληνός και στην δεύτερη ο Γενικός Γραμματέας της Διδασκαλικής Ομο-

Μέσα σ’ εποχές αντιδραστικές, σ’ εποχές πνευματικής και κοινωνικής συντηρητικότητας η Φ.Σ. δούλεψε για την απολύτρωση των νέων από την σκλαβιά του σχολαστικισμού και για την ανάπτυξη τους την πνευματική και την ηθική σπονδίας, Ντεγιάννης, πατέρας του γνωστού μας αεροπαγίτη από την δίκη των πρωταιτίων του πραξικοπήματος της 21ης Απριλίου του 1967. Με «πεδίο δράσης» το ίδιο θέατρο ακολούθησε νέα -επίσης μεγάλη- εκδήλωση προς τιμή του πρωτεργάτη του δημοτικιστικού κινήματος, Γιάννη Ψυχάρη με ομιλητές τον Γληνό, τον πρόεδρο της Φοιτητικής Συντροφιάς Κώστα Φωτιάδη και τον Γρηγόρη Δαφνή από την «Πανεπιστημιακή Ομάδα για την Κοινωνία των Εθνών» με προλόγισμα του αντιπροέδρου της Φ.Σ Λάμπη Χρονόπουλου. Η μεγάλη αποδοχή των εκδηλώσεων αυτών, από όλο το φάσμα προοδευτικών φοιτητών και ανανεωτικών δυνάμεων της παιδείας και της κοινωνίας, οδήγησε την ίδια χρονιά στο ίδιο πάντα κατάμεστο Θέατρο σε σειρά εκδηλώσεων για την γλώσσα, την λογοτεχνία, το θέατρο κ.λπ. με ομιλητές, πέραν του Γληνού, τους Ελισαίο Γιαννίδη, Δημήτρη Καλιτσουνάκη, Στρατή Σωμερίτη, Χρήστο Χωμενίδη, Αντώνη Κεραμόπουλο, τον πρωτοεμφανιζόμενο θεατρικό κριτικό Γιάννη Σιδέρη καθώς και φοιτητές μέλη του σωματείου. Παράλληλα, το νέο προεδρείο προχώρησε και στη διοργάνωση εκδρομών που τις συνδύαζε και με συζητήσεις πάνω σε θέματα αρχαιολογίκα και φιλολογικά. Σ’ αυτές συμμετείχαν και προοδευτικοί καθηγητές όπως οι Κεραμόπουλος. Λορεντζάτος, Χατζηδάκης οι οποίοι αρθρογραφούσαν και στην επανέκδοση της ομώνυμης εφημερίδας του Σωματείου.

β) Η επανέκδοση της εφημερίδας του σωματείου Για την νέα αυτή εκδοτική προσπάθεια της Φ.Σ. ο Λίνος Πολίτης σημειώνει: «Τη γλώσσα της εφημερίδας και το ύφος της διακρίνει μια σεμνότητα και μια σιγουριά, χωρίς να λείπει και το άκακο χιούμορ. Και δεν αρκεί παρά να ξεφυλλίσει κανείς παράλληλα μιαν από τις καθαρευουσιάνικες φοιτητικές εφημερίδες για να δει σε τι ανώτερο επίπεδο στέκονταν οι δημοτικιστές φοιτητές. Στις σελίδες της Φοιτητικής Συντροφιάς κυριαρχεί η αλήθεια και μια ειλικρινής προσπάθεια διαφωτισμού». Πρόκειται για μια αρθρογραφία ήρεμα μαχητική,

χωρίς περιττές κραυγές, αλλά αποφασιστική υπέρ των προσπαθειών εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης που επιχειρούνται την ίδια εποχή στο Διδασκαλείο της συμπρωτεύουσας, αλλά και των αναλόγων στο Βόλο και την Μαράσλειο Ακαδημία. Ταυτόχρονα η εφημερίδα καταγγέλλει τόσο τις αποβολές-διώξεις φοιτητών για τις πολιτικές ιδέες τους όσο και τις αντίστοιχες διώξεις στους εργατικού και αθλητικούς συλλόγους που εντείνονται λόγο της ψήφισης στις 17 Ιουλίου του 1929, του περίφημου «Ιδιώνυμου» νόμου «Περί Μέτρων Ασφαλείας του Κοινωνικού Καθεστώτος» (ν. 4229) από την Κυβέρνηση Βενιζέλου που έχει έρθει στην εξουσία με τις εκλογές του 1928. Είναι χαρακτηριστικό ότι γύρω από το θέμα αυτό δεν αναλώνεται σε δικά της σχόλια και καταγγελίες, αλλά παραθέτει γνώμες καθηγητών κατά την περίοδο ψήφισής του. Σταχυολογούμε από τον Γιάνναρη που αποδελτίωσε τα αντίστοιχα φύλλα της «Φοιτητικής Συντροφιάς»: Θ. Πετμεζάς - «Μπροστά σε μια τέτοια κατάσταση εγώ τουλάχιστον ως άτομον δεν θα διστάσω να πετάξω και υπαλληλίαν και όλα δια ν’ αποδυθώ εις αγώνα εις τους δρόμους μαζί με τους άλλους». Τριανταφυλλόπουλος - «Το Νομοσχέδιο αυτό είναι αλήθεια αντισυνταγματικό και στρέφεται κατά της ελευθερίας της σκέψεως, η οποία όμως δεν υπήρξε ποτέ. Θα θυμόσαστε πως πέρσι ένας φοιτητής της Νομικής αποβλήθηκε δυό χρόνια, επειδή ανακαλύφθηκε επιστολή, την οποία είχε στείλει σε φίλο του και στην οποία ανέπτυσσε τις κομμουνιστικές του αντιλήψεις». Άμαντος - «φρικώδη εγκλήματα θα προκαλέσει το Νομοσχέδιο». Στο ίδιο φύλλο δημοσιεύεται και το ψήφισμα από την συγκέντρωση για την Αγραμματοσύνη. Ανάμεσα στα 16 αιτήματα διαβάζουμε «Να συγχρονιστεί το Πανεπιστήμιο, να πάψει η προσκόλληση του σε ιδέες απαρχαιωμένες και ανεδαφικές. Να δοθούν στους φοιτητές όλα τα μέσα για να μορφωθούν επιστημονικά, βιβλιοθήκες εργαστήρια και φροντιστήρια πραγματικά και όσα χρειάζονται. Να χορηγούνται ορισμένα επιστημονικά συγγράμματα επιστημονικά βιβλία δωρεάν ή σε χαμηλές τιμές στους πραγματικά φτωχούς και ικανούς φοιτητές. Να υποχρεωθούν οι καθηγητές να γράφουν τα βιβλία τους στη δημοτική γλώσσα και να δέχονται φροντιστηριακές και επιστημονικές εργασίες των φοιτητών γραμμένες στη δημοτική γλώσσα». Σε άλλα σημεία προτείνεται η εντελώς δωρεάν παιδεία σε όλες τις βαθμίδες και η χορήγηση υποτροφιών σε ικανούς σπουδαστές των ανώτερων επαγγελματικών σχολείων. Παράλληλα, καταγγέλλονται οι κυβερνητικές επεμβάσεις στους φοιτητικούς συλλόγους, αναδεικνύονται τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι φοιτητές αλλά και οι ελλείψεις σε Σχολές και υιοθετείται ενεργή θέση στη διάλυση του παλιού συντηρητικού συλλόγου των φοιτητών της Φιλοσοφικής, με κατάθεση λεπτομερούς προγράμματος για τον νέο σύλλογο. Προς την ίδια κατεύθυνση υποστηρίζεται η επανίδρυση του Φοιτητικού Συλλόγου των Πολιτικών Μηχανικών του Πολυτεχνείου, που έχει περιπέσει σε αδράνεια και προτείνεται η διοργάνωση ευρύτερων πολιτιστικών εκδηλώσεων, εκδρομών διαλέξεων κ.λπ. Καλούνται επίσης οι συνάδελφοι της Φιλοσοφικής του

ΠΑΙΔΕΙΑ

&ΚΟΙΝΩΝΙΑ 7 AΠΡΙΛΙΟΥ 2013

Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης να ενωθούν μαζί τους. Η έκκληση αυτή θα εισακουσθεί, αλλά με καθυστέρηση δύο χρόνων, οπότε θα δημιουργηθεί και στο δεύτερο Πανεπιστήμιο αντίστοιχη οργάνωση. Παράλληλα η Φ.Σ. παίρνει ανοικτά θέση σε τρέχοντα πολιτικά προβλήματα εσωτερικά και διεθνή επισημαίνοντας ιδιαίτερα τους κινδύνους της δημοκρατίας από την εξάπλωση του φασιστικού φαινομένου στην Ευρώπη! Αξίζει τέλος να σημειώσουμε ότι ειδική επιτροπή βιβλιογραφίας ασκεί μέσω της εφημερίδας ουσιαστικές βιβλιοκριτικές παρουσιάσεις κάτι σπάνιο για την εποχή.

γ ) Η τελευταία μεγάλη δημόσια εκδήλωση της Φ.Σ. Με ιδιαίτερη πανηγυρική μορφή στην αίθουσα της «Εταιρείας των Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών» το σωματείο στις 16 Φεβρουαρίου του 1929 οργάνωσε εκδήλωση για την 19χρονη παρουσία του στην πολιτιστική σκηνή της χώρας. Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους και οι καθηγητές Αλέξανδρος Σβώλος και Δημήτρης Καλιτσουνάκης, ενώ μίλησαν αναφερόμενοι στην ιστορική πορεία του σωματείου τα παλιά του στελέχη Μηλιάδης, Γλέζος, Πολίτης, και ο Πρόεδρος της, κ. Φωτιάδης που συγκεφαλαιώνοντας τόνισε: (αντιγράφουμε από το αντίστοιχο 3ο φύλλο της εφημερίδας του της 1ης Μαρτίου) «Μέσα σ’ εποχές αντιδραστικές, σ’ εποχές πνευματικής και κοινωνικής συντηρητικότητας η Φ.Σ. δούλεψε για την απολύτρωση των νέων από την σκλαβιά του σχολαστικισμού και για την ανάπτυξη τους την πνευματική και την ηθική […] Μέσα στο Πανεπιστήμιο, μέσα σε 10 χιλιάδες φοιτητές είναι λυπηρό να βλέπουμε πως λιγοστοί είναι εκείνοι που φωτίστηκαν με την αλήθεια του δημοτικισμού. Χρέος μας να ξυπνήσουμε και τους άλλους. Μέσα στην κοινω-

νία ένας λαός ολόκληρος παραδέρνει δω και κει αγράμματος, ασυνειδητοποίητος. Υποχρέωση μας να τον μορφώσουμε να τον εξυψώσουμε […]». Τέλος, όπως παρατηρεί και ο Γιάνναρης παραπέμποντας στο ίδιο κείμενο, ο Φωτιάδης επισημαίνει: «Μέλη της Συντροφιάς αντί να αγωνιστούν, πρόδωσαν τον αγώνα μας τον μεγάλο, συμμάχησαν με την αντίδραση και μας χτυπούν»!

δ ) Η κρίση και η διάλυση Δυστυχώς αυτή η εκδήλωση έμελε να είναι και η τελευταία δημόσια παρουσία της Φ.Σ. Οι εσωτερικές έριδες και όχι η εξωτερική πίεση οδηγούν το πρωτοποριακό αυτό σωματείο την ίδια χρονιά σε πορεία διάλυσης. Αξίζει να σημειώσουμε ότι λίγο νωρίτερα είχε απορριφθεί από την Νομαρχία Αττικής πρόταση διαφωνούντων μελών -προφανώς αυτούς εννοούσε ο Φωτιάδης στην ομιλία του– αίτηση έκπτωσης της Διοίκησης του σωματείου επειδή είχε ξεφύγει των καταστατικών του σκοπών. Οι αιτίες της διάλυσης πολλαπλές: Από την μια, η πίεση της Κομμουνιστικής Φοιτητικής Αχτίδας για άμεση πολιτικοποίηση του σωματείου –επί της ουσίας δηλαδή κομματικοποίηση του- από την άλλη εκείνη του Γληνού για ένταξη του, ως νεολαία του Εκπαιδευτικού Ομίλου. Η απάντηση της Διοικητικής Επιτροπής της Φ.Σ. μετά από αλλεπάλληλες ανοικτές συνεδριάσεις υπήρξε αρνητική και προς τις δυο προτάσεις: «Η Φ.Σ. θα έπρεπε να παραμείνει ανεξάρτητο σωματείο που σκοπό του θα είχε να τραβήξει όσο το δυνατόν μεγαλύτερο αριθμό φιλελεύθερων και δημοκρατικών φοιτητών στο δημοτικισμό και στις φιλελεύθερες πολιτιστικές εκδηλώσεις…» ενώ η όποια ένταξη «θα μείωνε τον κύκλο των συμπαθούντων». Και αν ο Δ. Γληνός δέχτηκε τελικά την άποψη της Φ.Σ. ζητώντας της μόνο να συστήσει στα μέλη της που φοιτούσαν στις δυο καθηγητικές Σχολές Φιλοσοφική και Φυσικομαθηματική, ως μελλοντικών εκ-

τχ. 81

παιδευτικών, να ενταχθούν στον Ε.Ο. -αίτημα που αποδέχθηκε η Φ.Σ., με θετικά μάλιστα αποτελέσματα. Δε συνέβη το ίδιο και με την Κομμουνιστική Αχτίδα, η εχθρική στάση της οποίας εντάθηκε μετά την άρνηση της Φ.Σ., με αποτέλεσμα –που παραλείπουν να μας αναφέρουν και ο Χρονόπουλος και ο Φλούντζης αλλά καταθέτει ο Θανάσης Χατζής στέλεχος τότε της φοιτητικής Αχτίδας σε μαρτυρία του στον Άγγελο Ελεφάντη– στις αρχαιρεσίες της ίδιας χρονιάς οι Κομμουνιστές να συγκεντρώσουν μόνο 380 ψήφους στους 1500 ψηφοφόρους, χάνοντας την πλειοψηφία. Μάλιστα, την πλειοψηφία τελικά απέσπασαν … οι «αχρείοι», όπως ονόμαζαν τα μέλη του ΚΚΕ τους αρχειομαρξιστές! Με αυτά και με αυτά, η πορεία διάλυσης ήταν πια προδιαγεγραμμένη, γιατί όπως διαπιστώνει με πίκρα και ο Λίνος Πολίτης στην ιστορία της Φ.Σ. που έγραψε στα 1937, «Η εσωτερική κρίση ήταν εντονότερη από την εξωτερική δράση, κι αυτή στάθηκε η αιτία που το 1929 διαλύθηκε οριστικά η «Φοιτητική Συντροφιά». Έλειψε έτσι μες από το Πανεπιστήμιο ένα όργανο των προοδευτικών φοιτητών κι ένα πνευματικό κέντρο. Κι ένα σωματείο που έπρεπε να ζει και να ενεργεί, βρίσκεται τοποθετημένο στην ιστορία…»! Σταθήκαμε λίγο περισσότερο στην τελευταία αυτή περίοδο της Φοιτητικής Συντροφιάς γιατί έχουμε την αίσθηση ότι η συμβολή του φοιτητικού αυτού σωματείου από το 1910 -παρά τις κατά καιρούς αδράνειες του – η γενικά έντονη δραστηριότητά του, ιδίως αυτή της τελευταίας περιόδου, υπήρξε καταλυτική στη δημιουργία εγρήγορων δημοκρατικών συνειδήσεων, των οποίων τη σημασία δυστυχώς δεν κατόρθωσε να αντιληφθεί η κομματική ορθοδοξία του ΚΚΕ. Όπως δεν κατόρθωσε επίσης να αντιληφθεί την σημαντική συμβολή του Εκπαιδευτικού Ομίλου, τον οποίο επίσης οδήγησε σε διάλυση την ίδια ακριβώς περίοδο.

AΛΚΗΣ ΡΗΓΟΣ

ΜΑΤΙΕΣ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ

Αλληλεγγύη στους διωκόμενους Έλληνες εκπαιδευτικούς

Π

ερίπου εκατό εκπαιδευτικοί σε όλη την Ελλάδα διώκονται για τη συμμετοχή τους σε διαμαρτυρίες κατά της λιτότητας. Πληροφορίες αναφέρουν ότι οι εκπαιδευτικοί διώκονται μαζί με άλλους διαδηλωτές για συμμετοχή σε δράσεις όπως καταλήψεις, διανομή φυλλαδίων ή συμμετοχή σε διαδηλώσεις. Σύμφωνα με έναν καθηγητή, «Η κυβέρνηση ετοιμάζεται να επιτεθεί στη δημόσια εκπαίδευση με την εφαρμογή της αξιολόγησης των εκπαιδευτικών, κλείνοντας σχολεία και πανεπιστημιακά τμήματα, με απολύσεις και αύξηση των ωρών εργασίας των εκπαιδευτικών. Είναι χαρακτηριστικό ότι διαδοχικές κυβερνήσεις από το 1985 μέχρι σήμερα έχουν προσπαθήσει να εφαρμόσουν την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών και έχουν ηττηθεί από το συνδικαλιστικό κίνημα. Το τρίτο Μνημόνιο, το οποίο ψηφίστηκε από την κυβέρνηση τον περασμένο Νοέμβριο, προβλέπει ότι κάθε δάσκαλος ή δημόσιος υπάλληλος που υπόκειται σε

κάθε είδους δίωξη θα τίθεται αυτόματα σε διαθεσιμότητα ή θα απολύεται. Πάνω από 100 καθηγητές στην Ελλάδα διώκονται αυτή τη στιγμή. Αγαπημένος στόχος της κυβέρνησης είναι αριστεροί και συνδικαλιστές εκπαιδευτικοί. Συνάδελφοι έχουν στοχοποιηθεί από γονείς με ακροδεξιές πεποιθήσεις, είτε επειδή δεν τους αρέσει ο τρόπος που διδάσκουν, είτε επειδή χρησιμοποιούν στη

διδασκαλία εγχειρίδια που δεν εγκρίνουν. Το Υπουργείο Παιδείας επιχειρεί να επιτύχει ταυτόχρονα με την απόλυσή τους και μια επίθεση εναντίον των συνδικάτων. Κάτι που θα πρέπει να σημειωθεί είναι ότι οποιοσδήποτε μπορεί να κατηγορηθεί, να διωχθεί πειθαρχικά, να τεθεί σε διαθεσιμότητα ή να απολυθεί, χωρίς να απαιτείται προηγούμενη καταδίκη από ποινικό δικαστήριο. Αρκεί η δίωξη. Η αρχή που προβλέπει πως κάποιος θεωρείται αθώος μέχρι αποδείξεως του εναντίου δεν ισχύει. Πρόκειται για κυνήγι μαγισσών. Όλοι οι διωκόμενοι, εκπαιδευτικοί ή δημόσιοι υπάλληλοι, αντιμετωπίζουμε τον κίνδυνο να χάσουμε τη δουλειά μας.» Η ΟΛΜΕ έχει εγκρίνει ένα ψήφισμα για τη στήριξη των εκπαιδευτικών που υπόκεινται σε ποινικές διώξεις. Για να στείλετε το μήνυμα αλληλεγγύης σας, στείλτε email στη διεύθυνση snprdk@yahoo.gr

21

ΦΟΙΤΗΤΙΚΑ Σχέδιο Αθηνά – Κερκόπορτα διάλυσης της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης ΤΣΟΥΤΣΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ, ΦΟΙΤΗΤΗΣ ΣΔΟ ΤΕΙ ΠΑΤΡΑΣ

Με τηψήφιση από τη βουλή της τροπολογίας για το σχέδιο Αθηνά έκλεισε ένα σίριαλγια το πώς η τρικομματική κυβέρνηση και το υπουργείο παιδείας θα κατόρθωνε να περάσει το σχέδιο για την «αναδιάρθρωση» στο χώρο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Αρχικά πρέπει να σημειώσουμε ότι μιλάμε για ένα σχέδιο που στην ουσία αντί να αναδιαρθρώσει το χάρτη των ΤΕΙ και ΑΕΙ με επιστημονικά και ακαδημαϊκάκριτήρια, να καλέσει άμεσα σε σοβαρή διαβούλευση τους εμπλεκόμενους φορείς (καθηγητές, πρυτάνεις , προέδρους ΤΕΙ, εργαζόμενους στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα , φοιτητικούς συλλόγους) λειτούργησε ως το πρώτο σχέδιο διάλυσης του χώρου της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στα χρόνια του μνημονίου. Το υπουργείο και ο κ.Αρβανιτόπουλος στοχευμένα απάντησε στα προβλήματα με λογιστικά κριτήρια αλλά και φανέρωσε σε όλους τους εμπλεκόμενους τη ταξική κατεύθυνση αυτής της μεταρρύθμισης. Διότι μέσα σε αυτή τη ασφυκτική κατάσταση στην περίοδο των μνημονίωνγια τις λαϊκές οικογένειες και τον κόσμο της εργασίας το να κάνεις συγχωνεύσεως καικαταργήσεις τμημάτων κυρίως στο χώρο των ΤΕΙ (όπως στη Πάτρα , το Αίγιο , τη Θεσσαλονίκη , τη Χαλκίδα κ.α.) στη ουσία καλείς τους φοιτητές και τις οικογενειες τους να επωμιστούν ένα βάρος πολύ μεγάλο

σε οικονομικό επίπεδο χωρίς να εξασφαλίζεις σαν κράτος τη φοιτητική μέριμνα για τους σπουδαστές που τους στέλνεις μέχρι και σεάλλη πόλη. Η βασική αιτιολόγηση από πλευράς υπουργείου όσον αφορά το σχέδιο ήταν η εξής: με αυτό το σχέδιο θα καταπολεμήσουμε τα ΤΕΙ ή ακόμα και σχολές ΑΕΙ που ιδρύθηκαν κυρίως στη περιφέρεια με πελατειακά κριτήρια. Κατά πόσο στέκει όμως αυτός ο ισχυρισμός; Αρχικά πρέπει να πούμε στον κ. Αρβανιτόπουλο ότι για αυτά τα ιδρύματα που αναφέρεται και ο ίδιοςτα δυο κόμματα που στηρίζουν τη τρικομματική κυβέρνηση το ΠΑΣΟΚ και ΝΔ ευθύνονται γιατην ίδρυση και λειτουργία τους .Οι τοπικοί πολιτευτάδες των δυο πρώην μεγάλων κομμάτων κερδίζανε εκλογές με αυτέςτις υποσχέσεις και πρακτικές, με τις τοπικές κοινωνίες να βλέπουνε τους φοιτητές ως κουκιά που αφήνουνε λεφτά στα μαγαζιά τους χωρίς να συνδέουν στοιχειωδώς τα Ιδρύματα με την τοπική παραγωγική κατεύθυνση. Λύνει το «Αθηνά» αυτές τις προβληματικές όμως; Σαφώς και όχι και αυτό αποδεικνύεται με το χαρακτηριστικό παράδειγμα του ΤΕΙ Σερρών. Σε αυτή τη περίπτωση είδαμε να μετακινούνται κοντά στους 7.οοο φοιτητές από τη Θεσσαλονίκη στις Σέρρες χωρίς να υπάρχει καμιά υποδομή, χωρίς να μπορεί να καλύψει το Ίδρυμα σε φοιτητική μέριμνα ούτε σε προσωπικό καθηγητών τον όγκο των φοιτητών, καιο πρόεδρος του ιδρύματος έπραξε το καθήκον του,

δήλωσε ευχαριστίες στην οικογένεια Καραμανλή που στήριξε το ΤΕΙ και έφερε και άλλους φοιτητές στο Ίδρυμα… Σε ένα σημείο που πρέπει να σταθούμε είναι το πώς θα είναι η επόμενη μέρα στο χώρο της τριτοβάθμιαςεκπαίδευσης (κυρίως στα ΤΕΙ). Στα τμήματα λοιπόν που υπάρχουν καταργήσεις, όπως η ΣΔΟ Πάτρας, το κράτος ή ακόμα ιδιώτες με την ευλογία του υπουργείου θα ιδρύουν ΚΕΣ (κέντρα ελευθέρων σπουδών)στις σχολές που έχουν καταργηθεί ή συγχωνευτείμε τις ευλογίες πάντοτε του υπουργού μας… Έτσι η μνημονιακή κυβέρνηση θα πετύχει με ένα σμπάρο δυο τρυγόνια και θα φέρει από το παράθυρο τους ιδιώτες και θα υποβαθμίσει περαιτέρω τα ανώτατα ιδρύματα… Κλείνοντας πρέπει να σταθούμε και στις ευθύνες της παρέμβασης της αριστεράς στα ΤΕΙ όπου τα τελευταία χρόνια έχει μειωθεί αισθητά. Η πρώτη καλή αρχή έγινε στις κινητοποιήσεις το προηγούμενο διάστημα στους χώρους παρέμβασης αλλά και από τη κουβέντα- διαβούλευση στη βουλή από το ΣΥΡΙΖΑ… Η δική μας αριστερά οφείλει να δουλέψει ένα συνολικό σχέδιο ανασυγκρότησης και στήριξης της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης με όρους όχι απάντησης στοναντίπαλο αλλά με όρους επίλυσης των προβλημάτων της κοινωνίας με ορίζοντα της κυβέρνησης της αριστεράς…

Φοιτητικές εκλογές 2013: Με τους αγώνες και την αριστερά για το Πανεπιστήμιο των αναγκών μας ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΜΑΤΣΟΥΚΑ

22

Οι φετινές φοιτητικές εκλογές πραγματοποιούνται μέσα σε συνθήκες βαθιάς οικονομικής κρίσης και μοιραία συνδέονται με ξεχωριστά ερωτήματα, επίδικα και διεκδικήσεις. Αν προσπαθήσουμε να συμπυκνώσουμε όλη την ουσία των φοιτητικών εκλογών σε καιρό μνημονίων σε μερικές λέξεις θα καταλήξουμε σε δυο βασικά επιχειρήματα: πρώτον, πάλη και ανατροπή στο πανεπιστήμιο και στην κοινωνία, και δεύτερον, αλλαγή και επανασχεδιασμός της φοιτητικής καθημερινότητας στη βάση της αλληλεγγύης και της δημοκρατίας. Όσο αφορά το πρώτο σκέλος, γίνεται σαφές πως για την αριστερά η παρούσα εκλογική διαδικασία δεν μπορεί να μην ανακινεί και να μην εμπλέκει το στοίχημα της διττής ανατροπής στο σήμερα: σε επίπεδο πανεπιστημίου κατάργηση στην πράξη του νόμου Αρβανιτόπουλου και του σχεδίου «Αθηνά» και στην κοινωνία κατάργηση των μνημονίων και των πολιτικών της εξαθλίωσης. Και όταν μιλάμε για διπλή ανατροπή οφείλουμε να συνδέουμε παράλληλα τη στόχευσή μας αυτή και με το αίτημα για ευρεία αποδυνάμωση και απονομιμοποίηση των καθεστωτικών δυνάμεων. ΠΑΣΠ και ΔΑΠ ως ευθείες αντανακλάσεις των συνιστωσών του μνημονίου μέσα στις σχολές δεν μπορούν να συνεχίσουν να θεωρούνται δυνάμεις εκπροσώπησης στον ακαδημαϊκό χώρο. Ειδικά ως προς το κομμάτι της αντίστασης στο σχέδιο «Αθηνά», έχει γίνει ξεκάθαρο πως παρά τους όποιους ελιγμούς του Υπουργείου με την απόσυρση τμημάτων της αναδιάρθρωσης, ουσιαστικά με την τροπολογία του νόμου 4009 που ψηφίστηκε πριν λίγες μέρες όχι μόνο ανοίγει ο δρόμος για την ίδρυση, συγχώνευ-

ση, κατάργηση και μεταφορά τμημάτων ΑΕΙ και ΤΕΙ, μέσω της έκδοσης Προεδρικών Διαταγμάτων, αλλά μπαίνει «από το παράθυρο» και η δυνατότητα διάλυσης των επιστημονικών αντικειμένων και κατάτμησης των πτυχίων. Τα τεχνολογικά ιδρύματα και οι σχολές ανθρωπιστικών σπουδών θα δεχτούν το πρώτο πλήγμα αλλά μεσοπρόθεσμα μπαίνει στόχος από την πλευρά του υπουργείου να αλλάξει ολόκληρος ο ακαδημαϊκός χάρτης και βέβαια και ο χάρτης των εργασιακών δικαιωμάτων. Σε όλα αυτά έρχονται να προστεθούν και εκπτώσεις και περικοπές στις όποιες κοινωνικές παροχές υπήρχαν -σίτιση, στέγαση, μετακινήσεις. Επομένως, το νέο πλάνο για το πανεπιστήμιο όπως περιγράφηκε πιο πάνω και η οργάνωση του αγώνα για τη μη εφαρμογή του δεν μπορεί παρά να αποτελέσει ένα από τα βασικά επίδικα και έναν από τους βασικούς λόγους για την ενδυνάμωση της αριστεράς και ειδικότερα της Αριστερής Ενότητας στις επερχόμενες φοιτητικές εκλογές. Ωστόσο, για την αριστερά οι φοιτητικές εκλογές ειδικά στην παρούσα συγκυρία θα πρέπει απαραίτητα να συνδέονται και με μια δεύτερη ανάγκη-στόχο που θα αποτελεί το δικό μας ξεχωριστό θετικό πρόταγμα. Ζητάμε την ανατροπή, στο πανεπιστήμιο και στην κοινωνία αλλά στη θέση αυτού που παλεύουμε να ανατρέψουμε επιθυμούμε να χτίσουμε ένα άλλο πανεπιστήμιο που θα ανταποκρίνεται στις ανάγκες των μετεχόντων στην πανεπιστημιακή κοινότητα και της κοινωνίας και όχι στις ανάγκες της αγοράς. Η λύση δεν είναι η εναρμόνιση της ακαδημαϊκής ζωής με την αγορά για την επίτευξη του μεγαλύτερου δυνατού κέρδους αλλά ο ριζικός επανασχεδιασμός της πανεπιστημιακής και φοιτητικής καθημερινότητας στη βάση των δικών μας αξιών.

Τα εγχειρήματα αλληλεγγύης και αυτοδιαχείρισης που ήδη έχουν εμφανιστεί (αυτοδιαχειριζόμενα κυλικεία, δωρεάν μαθήματα σε μαθητές, ομάδες αλληλεγγύης από γιατρούς και φαρμακοποιούς) θα πρέπει να γενικευθούν ως παράδειγμα και να αποτελέσουν τη μαγιά οργάνωσης ενός άλλου μοντέλου ζωής εντός των σχολών κατ΄ αντιστοιχία της προσπάθειας που γίνεται μέσω των δομών αλληλεγγύης και των εγχειρημάτων αυτοδιαχείρισης (ΒιοΜε) στο σύνολο της κοινωνίας. Επίσης, σε ένα περιβάλλον εξαθλίωσης όπου η ακροδεξιά προσπαθεί να βρει ολοένα και περισσότερα ερείσματα είναι απαραίτητη η ανάπτυξη αντιφασιστικής δράσης μέσα στις σχολές με τη δημιουργία ή τη συνέχιση λειτουργίας των αντιφασιστικών συνελεύσεων και πρωτοβουλιών. Μάλιστα, όλες οι παραπάνω μορφές και τρόποι οργάνωσης μια διαφορετικής καθημερινότητας στα πανεπιστήμια δεν μπορούν να εμπλέκουν αποκλειστικά τους φοιτητές και τις φοιτήτριες. Υπάρχει περισσότερο από ποτέ η ανάγκη για συσπείρωση όλων όσων αποτελούν κομμάτι της ακαδημαϊκής κοινότητας και θέσμιση διαδικασιών (π.χ. κοινές συνελεύσεις) που θα τους περιλαμβάνουν στο σύνολό τους: φοιτητές, καθηγητές, εργαζόμενους. Έτσι μπορούν να γεννηθούν νέοι χώροι και διαδικασίες που θα πολιτικοποιούν, θα επιτρέπουν την οργάνωση της αντίστασης, και παράλληλα θα δίνουν δείγματα μιας άλλης κοινωνίας. Κάπως έτσι, με αυτά τα δεδομένα και με αυτούς τους στόχους οδηγούμαστε προς τις φοιτητικές εκλογές. Επιθυμώντας οι αγώνες και η αριστερά να είναι στον προσκήνιο, με σκοπό να χτίσουμε το πανεπιστήμιο των αναγκών μας, στη βάση της αλληλεγγύης, της αυτοοργάνωσης, της αξιοπρέπειας.

ΜΑΤΙΕΣ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ

ΠΑΙΔΕΙΑ

&ΚΟΙΝΩΝΙΑ 7 AΠΡΙΛΙΟΥ 2013

τχ. 81

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ/ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΣΙΡΙΔΗΣ

Μαζικές Συγκεντρώσεις στην επαρχία Karnataka της Ινδίας 8000 άνθρωποι συγκεντρώθηκαν στην πολιτεία της Karnataka στην Ινδία την περασμένη εβδομάδα στα πλαίσια του αγώνα τους για τη δημόσια εκπαίδευση. Εκπαιδευτικοί και ακτιβιστές της κοινότητας συμμετείχαν στην εκδήλωση, θέμα της οποίας ήταν: Είμαστε αντίθετοι σε όλες τις μορφές ιδιωτικοποίησης -εμπορευματοποίησης και κερδοσκοπικών συνεργασιών δημοσίουιδιωτικού τομέα. «Είμαστε αποφασισμένοι να διασώσουμε, να ενισχύσουμε και να μετατρέψουμε τα κυβερνητικά σχολεία σε κοινά σχολεία της γειτονιάς». Παρόλο που ο νόμος για το δικαίωμα των παιδιών στη δωρεάν και υποχρεωτική Παιδεία, ο οποίος τέθηκε σε ισχύ το 2010, απέσπασε πολύ θετικά σχόλια από όλο τον κόσμο, εξακολουθεί η διάδοση της επιλεκτικής εκπαίδευσης. Τα κρατικά σχολεία της ελίτ συνεχίζουν να αναπτύσσονται,

Τα αντίποινα στους Τούρκους καθηγητές πανεπιστημίου συνεχίζονται Πανεπιστημιακοί καθηγητές στην Τουρκία δέχονται αντίποινα για την αντίθεσή τους στις ιδιωτικοποιήσεις και την προώθηση του συνδικάτου τους, «Egitim Sen». Η σελίδα Teachersolidarity έχει λάβει το ακόλουθο άρθρο που περιγράφει λεπτομερώς τα μέτρα που λαμβάνονται από πανεπιστημιακές αρχές ενάντια σε όσους αγωνίζονται κατά των ιδιωτικοποιήσεων και υπέρ ενός πανεπιστημίου «με γνώμονα τον άνθρωπο, τη φύση και την κοινωνία των πολιτών»:

Μια συνηθισμένη ιστορία στο Ορντού (Τουρκία) Αν δεν υπάρχει άλλη προσδοκία από το εκπαιδευτικό προσωπικό εκτός από το αν είναι αποδοτικό σύμφωνα με προκαθορισμένα κριτήρια, αν η πίστη στους ανωτέρους και τη διεύθυνση ελέγχεται μονίμως με τον εφιάλτη της μη ανανέωσης της σύμβασης εργασίας, αν υπάρχει η επιθυμία να μετατρέψουν τα πανεπιστήμια σε θυγατρική εταιρεία του μονοπωλιακού κεφαλαίου, τότε όλοι εκείνοι που λένε πως το πανεπιστήμιο δε μπορεί να έχει αυτή τη μορφή, θα αντιμετωπίζονται ως εμπόδιο στην εξέλιξη. Οι ίδιοι άνθρωποι θα απειλούνται επανειλημμένα, ειδικά αν πιστεύουν ότι η οργάνωση είναι το καλύτερο μέσο διεκδίκησης και προσπαθήσουν να ενισχύσουν τους αριθμούς τους, παρά το γεγονός ότι πιέζονται να μείνουν μόνοι και σιωπηλοί. Έτσι, για αυτόν ακριβώς το λόγο, ξεκίνησε μια έρευνα εναντίον 7 ακαδημαϊκών, εξαιτίας της ανάρτησης στην πόρτα τους μιας κονκάρδας και ενός πανό του συνδικάτου «Egitim Sen» (αριστερό εκπαιδευτικό συνδικάτο), το οποίο έφερε τον τίτλο «Θέλουμε ένα πανεπιστήμιο με γνώμονα τον άνθρωπο, τη φύση και την κοι-

ενώ τα δημόσια σχολεία για παιδιά με χαμηλό εισόδημα συνεχίζουν να απαξιώνονται και οι εκπαιδευτικοί τους να δυσφημούνται. Εν τω μεταξύ, τα ιδιωτικά σχολεία, σύμφωνα με τον παραπάνω νόμο, οφείλουν να παραχωρούν το 25% από τις θέσεις τους σε παιδιά από οικογένειες με χαμηλό εισόδημα. Εν μέρει ως αποτέλεσμα αυτού, αλλά και της έλλειψης επαρκούς χρηματοδότησης της εκπαίδευσης, τα φτηνά ιδιωτικά σχολεία πολλαπλασιάζονται. Αυτό έχει φτάσει στην πιο ακραία του μορφή στη Βομβάη, όπου η πόλη έχει πρόσφατα ανοίξει ολόκληρη τη σχολική υποδομή της σε συ-

νεργασίες δημοσίου και ιδιωτικού τομέα. Μια συντονισμένη εκστρατεία ενάντια σε αυτές τις κινήσεις με σκοπό την υπεράσπιση της δημόσιας εκπαίδευσης εμφανίστηκε ήδη σε πολλά μέρη της Ινδίας, με τη μαζική συγκέντρωση στην Karnataka να αποτελεί μια ακόμη εκδήλωση αυτής της αντίστασης. Η εκδήλωση διοργανώθηκε από τη « Σχολική Ανάπτυξη» και την «Επιτροπή Παρακολούθησης» (SDMC), το σύνδεσμο Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας της Karnataka και το «Κέντρο για το Παιδί και το Νόμο».

νωνία των πολιτών», στο Πανεπιστήμιο της πόλης Ordu. Η απόφαση της έρευνας που διατάχθηκε βιαστικά ανέφερε ότι οι ακαδημαϊκοί είχαν κρεμάσει τα πανό χωρίς άδεια, αλλά δεν ανέφερε ποιο ήταν το περιεχόμενό τους. Την ίδια μέρα, ο επίκουρος καθηγητής Deniz Yıldırım, μέλος του συνδικάτου, έμαθε ότι είχε διωχθεί πειθαρχικά, λόγω της ομιλίας που εκπόνησε σχετικά με το σχέδιο νόμου του Συμβουλίου Ανώτατης Εκπαίδευσης (YOK). Η εξέλιξη αυτή στο Πανεπιστήμιο Ordu μπορεί να θεωρηθεί ως ένα παράδειγμα του τι πρόκειται να διεξαχθεί στην ακαδημαϊκή ζωή, μέσω του σχεδίου που ανοίγει την πόρτα για το νεοφιλελεύθερο μετασχηματισμό των πανεπιστημίων. Από την άλλη πλευρά, λαμβάνοντας υπόψη τις ομιλίες ακαδημαϊκών κατά τη διάρκεια του «Εργαστηρίου» στις 2 Φεβρουαρίου, οι οποίοι συγκεντρώθηκαν μετά το κάλεσμα της πρωτοβουλίας «Το Πανεπιστήμιο δε θα σταματήσει να μιλάει», φαίνεται ότι αυτό που συνέβη στον Deniz Yıldırım και τους συντρόφους του είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου. Υπάρχει μια πολύ μεγαλύτερη επιχείρηση στο βάθος: Οι ακαδημαϊκοί που δεν έχουν εγκριθεί από τις διοικήσεις των πανεπιστημίων, οι οποίες διαμορφώνονται ανάλογα με την πολιτική συγκυρία, εκτίθενται σε διάφορες πρακτικές, όπως η μη πρόσληψη, η απειλή πειθαρχικών μέτρων και απόλυσης. Παρόλα αυτά, σήμερα, δε βρίσκονται μόνο οι αντιφρονούντες ακαδημαϊκοί υπό την απειλή του μαχαιριού, αλλά όλα τα πανεπιστήμια. Στα θύματα συγκαταλέγονται οι βοηθοί καθηγητών που εργάζονται υπό εργασιακό καθεστώς 50-D (ένα ειδικό καθεστώς απασχόλησης) και οι οποίοι αγωνίστηκαν για να επιστρέψουν στη δουλεία τους για αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα. Ωστόσο, το πανεπιστήμιο αποτελεί κάτι περισσότερο από αυτή τη σκοτεινή εικόνα. Κάθε πίεση έχει ως αποτέλεσμα την περαιτέρω οργάνωση και την αναπόφευκτη εμφάνιση διαφόρων τύπων αντίστασης. Τα γεγονότα στο Τεχνικό Πανεπιστήμιο της Μέσης Ανατολής (METU) και η αντίσταση των βοηθών «50-D» ένωσε πολλές μικρές και μεγάλες πρωτοβουλίες και συνδικάτα που ιδρύθηκαν μέσα στο πανεπιστήμιο. Σύντομα μετά

την απάντηση στο ερώτημα «Τι πρέπει να γίνει;», το οποίο αποτέλεσε τον τίτλο μιας από τις ενότητες του 2ου Συνεδρίου το Φεβρουάριο και το οποίο εξέφραζε την ανάγκη για συσπείρωση, ανακοινώθηκε η ίδρυση της «πλατφόρμας του Πανεπιστημίου Αλληλεγγύης» (USP). Πρόκειται για μια πολύ σημαντική εξέλιξη όσον αφορά τη συνένωση των διασπασμένων δυνάμεων. Η USP ιδρύθηκε με τη συνεισφορά 31 οργανώσεων και ο αριθμός τους αυξάνεται κάθε μέρα. Το συνέδριο που διοργανώθηκε από τους φοιτητές του «METU» στις 16 Μαρτίου ήταν επίσης καρπός της οργάνωσης των φοιτητών, ως βασικού φορέα του πανεπιστημίου. Το Πανεπιστήμιο είναι σε κίνηση. Κατά πάσα πιθανότητα η περίπτωσή ακαδημαϊκών που δεν ήταν οργανωμένοι και αντιμετώπισαν τη διαδικασία έρευνας εναντίον τους, λόγω ανάρτησης στις πόρτες τους υλικού της Ένωσης Εκπαιδευτικών, δεν θα κυκλοφορήσει ευρέως. Η Ένωση Εκπαιδευτικών και η πλατφόρμα USP δεν άφησαν τους συντρόφους τους αβοήθητους σε τέτοιες περιπτώσεις. Επειδή η ιστορία στην πόλη Ordu εμφανίστηκε ως ακριβές παράδειγμα για όλα τα πανεπιστήμια στην Τουρκία, σε περίπτωση που η διαδικασία ενάντια στον Deniz Yıldırım και τους συντρόφους του δεν γίνει αντικείμενο μελέτης θα είναι αναπόφευκτο να εφαρμοστεί και σε άλλα πανεπιστήμια. Συνεπώς, αυτή η υπόθεση είναι ζωτικής σημασίας. Η πολιτική εξουσία και τα παρακλάδια της είναι αποφασισμένοι. Αντιτίθενται σθεναρά σε ένα «Πανεπιστήμιο με γνώμονα τον άνθρωπο, τη φύση και την κοινωνία των πολιτών». Όταν καταργείται αυτή η αρχή σε ένα πανεπιστήμιο, τίποτα δεν θα παραμείνει όρθιο. Ούτε επιστήμη ούτε εκπαίδευση ούτε λογική. Αλλά μάλλον όλα αυτά τους αφήνουν αδιάφορους. Αντίθετα, αυτό που προσδοκούν ως όφελος από το Πανεπιστήμιο δεν έχει καμία σχέση με το Πανεπιστήμιο καθαυτό.

NURAY SANCAR nuraysancar@evrensel.net

Μετάφραση στα Αγγλικά από τον Aynur Özcan Πηγή: http://www.teachersolidarity.com/blog/

23