October 24 - 30, 2012
FinancialMirror.com
2 | NEWS
EU Commission backs 10 euro zone states’ financial transaction tax The European Commission backed on Tuesday an initiative by ten euro zone countries to introduce a harmonised financial transaction tax (FTT) among themselves to make the financial sector contribute to the costs of the sovereign debt crisis. “I am delighted to see that ten member states have indicated their willingness to participate in a common FTT along the lines of the Commission’s original proposal,” Commission President Jose Manuel Barroso said in a statement. “This tax can raise billions of euros of much-needed revenue for member states in these difficult times. This is about fairness: we need to ensure the costs of the crisis are shared by the financial sector instead of shouldered by ordinary citizens,” he said. The ten countries are France, Germany, Austria, Belgium, Greece, Italy, Portugal, Slovakia, Slovenia and Spain. They decided to push on with the introduction of the tax after the idea, which was first floated by the Commission in September 2011, failed to win unanimous support among the EU’s 27 member states in June. To go ahead without the support of all the EU’s members, at least nine countries had to support it, enabling a legal process called enhanced cooperation, which makes it possible for only some countries to implement it. In September 2011, the Commission estimated that the harmonised tax would deliver 57 bln euros in revenues each year.
STM Opens Office In Cyprus By Andrew Gardner - Managing Director, STM Fidecs Management Ltd STM, the London Stock Exchange AIM -listed cross border financial services provider, is delighted to announce the opening of an office in Cyprus, in line with our strategy of having offices in key jurisdictions around the world to facilitate the provision of clear, innovative and impartial financial and commercial solutions for clients and their advisers. There are a number of features which make Cyprus attractive for us, including: As a small country which is a full member of the European Union, it is able to punch above its weight on the global stage; The legal framework is constantly under review and is modernised to meet commercial needs (eg the recent changes in the International Trust Law and the forthcoming Regulatory framework for trusts and companies); The tax regime is both modern and designed to facilitate international business; There are many tax treaties, which combine with the European rules on free trade and transfer of capital within Europe to make Cyprus the perfect gateway into Europe. In particular, we are keen to expand our natural markets eastward. Cyprus will open up interest from Eastern European Countries, Russia and India, in particular to create companies which are efficient at permitting the flow of funds across borders. We see an increasing number of clients interested in taking advantage of weak asset values in Europe, and a Cyprus company is a perfect structure for inward investment into Europe. We would expect that family trust structures will be used increasingly in relation to inward investment. These facilitate the transmission of wealth to future generations without the need to have wills in multiple countries, many of which have inheritance rules that are in conflict with each other, and rarely reflect the exact wishes of our client. We are able to bring the expertise and systems already applied in our complementary offices of Gibraltar, Jersey, Malta and Spain to offer specialist structuring and fiduciary services in Cyprus which will facilitate the needs of existing and new clients and which will complement, rather than compete with, other advisers such as lawyers, accountants or investment managers. For information contact deVere Group (Cyprus) on 25559555
Brothel, funeral home bail out Greek soccer clubs A brothel and a funeral home have become the newest benefactors of two cash-strapped Greek soccer clubs struggling to survive the country’s economic crisis. As Greece endures its worst slump since World War Two, thousands of businesses have closed, one in four is jobless and government funding for anything from health to sports is hard to come by. So Yiannis Batziolas, chairman of the Voukefalas club that competes in the A1 amateur league, decided to turn to the local brothel owner for help. “We had a very serious financial problem so I thought, why not?” Batziolas, who has managed the club since 2010, told Reuters from the team’s home city of Larissa in central Greece. Their new sponsor Soula Alevridou, a stocky 67-year-old woman who owns three luxury brothels, agreed to cover all costs and the players now flaunt pink shorts and T-shirts emblazoned with her brothels’ logos, including “Villa Erotica”. “The players couldn’t believe it at first but now they’re happy about it,” Batziolas said, estimating the club needs about 10,000 euros a year to survive. “The first thing they said to me - half-joking, half-serious was ‘What kind of bonuses will we get?’” he added, laughing. Voukefalas, named after the horse of Alexander the Great, is not the only ailing club to sign a deal with unconventional sponsors. On Saturday Voukefalas, which is fighting a ban by local league organisers to wear the jerseys at matches, played against Hercules, a team sponsored by the All Day Bar, an escorts bar. Further north in the city of Trikala, the Palaiopyrgos club many of whose players still attend school - have signed a deal
with a funeral home. “For us it was a matter of survival,” manager Lefteris Vassiliou told Greek radio, saying the team had not been able to secure any sponsorship since Europe’s debt crisis erupted here three years ago. Despite the macabre attire - black jerseys with the undertaker’s logo and a large white cross down the middle - Vassiliou said the players had taken it well, and it had even given them an advantage over their opponents. Recounting a recent match, he said: “The goalkeeper kept crossing himself, our competitors lost every play. It seems they were too scared to come near us.”
Gov’t offers Troika €1 bln in cuts The government has come up with total savings of 978 mln euros from cuts in public sector wages and pensions, as well as from projected revenue resulting from higher taxes, including VAT which will rise to 18% from January 1, 2013. The bulk is expected to airise from savings and about a third from higher anticipated earnings. The government plans to propose its counter-measures to the Troika of international lenders when inspectors visit, some time next week. These include wage cuts on a scale of 6.5% to 12.5% for civil servants earning more than 1000 euros a month and in
increments of 1,000 euros thereupon. Contractual staff will see the highest cuts of 14%, while private sector employees, who are the the hardest hit of all the labour force will also be expected to contribute some 219 mln euros from a levy of 2.5 to 3.5% on wages. The government also hopes to boost its revenues from tax collection resulting from the extension of the retirement age to 65 years, at a rate of 6 months a year. The tourist sector will see taxes rising by one percentage point to 9% from 2014, while higher taxes will be slapped on property, rolling tobacco, betting and ethyl alcohol.
4th Holland Trader Evening a success Corporate Social Responsibility was the theme of the fourth annual Holland Trader Evening hosted by the Embassy of the Netherlands. The event took place at the recently renovated Theatre Royal in Nicosia where Irma Keijzer, policy advisor from the Dutch Ministry of Economic Affairs, Agriculture and Innovation and Georgia Lefkariti from Petrolina Holdings Ltd., winner of the CSR Award 2011, were the main speakers. The event was addressed by Ambassador Bea ten Tusscher and was well attended by public officials and businessmen. For information about Dutch entrepreneurship visit www.mfa.nl/nic or on facebook.com/NLEmbassyCyprus.
CERTIFYING OFFICER Available for the following: l
DOCUMENTS CERTIFICATION
l
NOTARY
l
APOSTILE
Antonis Antonopoulos 99 304 009
FinancialMirror.com
October 24 - 30, 2012
CYPRUS | 3
Gov’t proposes exchanging €1.4 bln with bonds Report to point blame on BOCY, Laiki The Ministry of Finance wants to offer duped investors the opportunity to convert about 1 bln euros of bank-issued securities to government bonds, after which it will probably seek a higher stake in both Bank of Cyprus and Laiki Group, with its shareholding in the latter already at 84%. However, the government is not too sure about the proposal as it would increase its public debt even further. According to Finance Minister Vassos Shiarly’s proposal that has been sent to the Central Bank and the Securities and Exchange Commission for approval, the interest on these government bonds will be 4% and will be 5- and 10-year paper. Such a development would rescue the thousands of investors who say they were lied to and have seen their securities diminish in value and not worth the paper they were printed on. Any new government bond issue would need approval from the Troika of international lenders as it would represent about 5.5% of GDP and would be traded on the Cyprus Stock Exchange. The Bank of Cyprus has also submitted an alternative proposal that would see the creation of a Special Investors Compensation Fund that would cover all small and mediumsized investors. Meanwhile, a Central Bank investigation has reportedly thrown the full weight of the blame on the island’s two main lenders saying that securities were sold without any compliance with proper investment and regulatory procedures. Both Bank of Cyprus and Laiki Bank face fines of 375,000 euros each for the actions of at least two senior executives who urged employees to convince depositors to buy the securities, without warning them of the risks. These are the Laiki securities issued in 2008, 2009, 2010 and 2011 and Bank of Cyprus securities issued in 2009 and 2011.
According to the Central Bank report, instructions were given by phone at the Bank of Cyprus and by email at Laiki. These securities were described as “an ideal choice in times of crisis” that secured high rates of liquidity, but did not mention any of the risk these products entailed. Branch staff were given targets that they had to meet and offered generous commissions to convince depositors to convert their savings to securities. Both banks have until the end of the week to respond.
CRIMINAL CHARGES
The parliamentary Ways and Means Committee reviewed the Central Bank report and also discussed the developments surrounding the European bailout fund and ongoing negotiations with Troika. Deputies also suggested that criminal charges be filed against anyone found to have incited bank staff to sell the securities to the unknowing investors, many of whom were demonstrating outside the House of Representatives. However, Attorney General Petros Clerides explained that “with criminal charges, no one will get any money back, because these charges are just a form of punishment, not restitution.” The deputies were also told that senior bankers received very large bonuses and that these were, in effect, based on paper profits and projections after the conversion to securities. The Association of Securities Holders had suggested that they be offered loans to fully cover the value of their securities while using the said securities as collateral. Furthermore, these loans would be converted to five-year fixed deposits carrying an interest rate of 4.5%, but that no more than 20% of the value could be cashed in each year. Their proposal was rejected.
CARD SPENDING ACROSS THE GREEN LINE, JAN-SEP Turkish Cypriot card spending Clothing DIY Department stores Supermarkets Total
2011 2 256 385 1 813 896 929 507 2 725 315 12 737 321
2012 % change 2 079 998 -7.8 2 024 356 11.6 879 953 -5.3 2 805 728 3.0 12 872 739 1.1
Greek Cypriot card spending Airlines Entertainment Hotels Total occ areas Turkey Occ areas and Turkey
2011 690 151 1 038 691 1 250 912 3 953 561 3 900 319 7 853 877
2012 % change 825 142 19.6 732 213 -29.5 1 343 779 7.4 3 804 690 -3.8 3 915 818 0.4 7 720 507 -1.7
Source: JCC (data), Sapienta Economics (analysis).
Greek Cypriot Green Line spend leaps 17.6% in September Card spending across the Green Line by Greek Cypriots leapt by 17.6% over the year earlier in September, according to JCC Payments Systems data analysed by Sapienta Economics. Total spending reached EUR 440,675, compared with EUR 374,701 in September 2011. The main increase was in expenditure on entertainment (mainly casinos), which jumped by 55.5% to EUR 162,188, from EUR 104,326 in September 2011. It is not clear why there was a sudden jump in expenditure on this item, since prior to this, expenditure on entertainment had fallen every month this year. Largely because of this decline, spending is still down for the year as a whole. Greek Cypriots spent EUR 3.80 mln in January-September, a decline of 3.4% compared with the EUR 3.95 mln spent in the first nine months of 2011.
October 24 - 30, 2012
FinancialMirror.com
4 | CYPRUS
Is Cyprus debt really sustainable? Why direct bank recap is critical for Cyprus TROIKA REQUIREMENTS AND IMPACT ON PUBLIC DEBT
By FIONA MULLEN
1. Known Bank recapitalisation requirement (EBA and bank announcements) CBP
Director Sapienta Economics Ltd In a speech to the Association of International Banks on Monday, the Central Bank governor, Panicos Demetriades, gave three reasons why the public debt of Cyprus should be sustainable: direct bank recapitalisation, bank privatisation in three years’ time and natural gas. The problem is that all three reasons are based on highly questionable assumptions. The first and the most critical assumption is that the planned European Support Mechanism (ESM) will allow the European Central Bank (ECB) to recapitalise banks not only directly but with retroactive effect, meaning that money borrowed to recapitalise the banks could be assumed by the ECB instead of the Cyprus government. As shown in the table, I estimate that this could reduce the debt/GDP ratio to less than 100% of GDP by 2016, which is just about sustainable, compared with a very unsustainable ratio of 140% of GDP—around the ratio of Greece before it fell into crisis.
ESM may not be retroactive But there are still many obstacles to overcome before the ESM, agreed in principle in June, is in place. While the legal framework might be in place by the end of 2012, Germany among others is insisting that it is proven to work properly before any of the EUR 500 bln in funds can be released. A second obstacle for the ESM is that its very legality is currently being challenged at the European Court of Justice by members of the Irish parliament. But the real risk for Cyprus is that even if ESM does come into force, it may not have retroactive effect. On Friday, Bloomberg quoted Germany’s Chancellor, Angela Merkel, as saying “There will not be any back-dated direct recapitalisation”, although Ireland has already been on the phone to Merkel trying to argue the case for its own banks. If ESM does not have retroactive effect, then according to my estimates Cyprus would already have a debt/GDP ratio of more than 100% of GDP by the time any direct recapitalisation comes into force (possibly January 2014) and getting on
S&P downgrades Cyprus Standard & Poor’s Ratings Services has lowered its long-term sovereign credit rating on the Republic of Cyprus to ‘B’ from ‘BB’, whilst has affirmed its short-term sovereign credit rating at ‘B’. The long-term rating remains on CreditWatch with negative implications, where it was initially placed on August 1. The rating agency said that the downgrade reflects S&P’s view that Cyprus’ creditworthiness has deteriorated since the last downgrade on August 2, as the government has not yet negotiated a support package, whilst external and fiscal risks have risen. According to S&P, electoral considerations prior to the February 2013 presidential polls have contributed to policy inertia at a time when the country faces a banking crisis, in part triggered by the involvement of Cypriot banks in the restructuring of Greece’s debt in early 2012.
BOC 2. Possible additional bank recapitalisation 3. Total bank recapitalisation (1+2) 4. Maturing debt (public Debt Management Office) 5. Total troika requirement ex budget deficits* (3+4) 6. Estimated budget deficits 7. Total troika requirement inc budget deficits (5+6) Debt/GDP ratio with no direct recap** Debt/GDP ratio with direct recap**
2012
2013
2014
2015
2016
TOTAL
2 388 1 888 500 2 388 307 2 695 900 3 595 92.4 79.1
1 850 1 100 750 1 850 2 140 3 990 600 4 590 110.9 85.2
2 000 2 000 964 2 964 500 3 464 126.7 89.1
1 000 1 000 1 312 2 312 400 2 712 135.6 91.5
1 000 1 000 3 231 4 231 300 4 531 142.4 93.3
4 238 2 988 1 250 4 000 8 238 7 954 16 192 2 700 18 892 -
* Strictly speaking troika funding should not go to fund the budget. **Does not include maturing debt since this does not add to total debt stock. Sources: Public Debt Management Office, EBA, Sapienta Economics forecasts.
The second assumption is that Cyprus Popular Bank (CPB, Laiki) and, presumably, Bank of Cyprus if it ends up in government hands, could be privatised in three years’ time. If these two banks can clean up the EUR 22 bln they have lent to the Greek private sector in three years it will be nothing short of a miracle. Only if the Greek loans are somehow hived off from the core bank operations would the banks be attractive to any buyer. But they would not fetch billions. Currently their market capitalisation is only a few hundred thousand.
Financiers are more likely to wait until greater quantities of gas have been secured, so that a larger plant with better economies of scale and therefore less dependence on high gas prices can be built. This, in turn depends on either more gas finds or a decision by Israel to allow some of its gas to be exported from a non-Israeli facility. All of this puts financing back a few years and revenue generation even further. Unless we suddenly become as efficient as the Australians, an LNG plant will take around 10 to 12 years to build—and that is after all the feasibility studies have been conducted. A more realistic timetable for gas investment is therefore four to five years from now, which puts actual gas revenues another 15 to 20 years away.
Gas revenues still 15-20 years away
Our only hope is special pleading
This third assumption, that investment in natural gas will save us (at least he was careful not to claim actual gas revenues), is based on questionable assumptions about how soon we can get financing to make such investments. The small liquefied natural gas (LNG) plant that is currently planned is based in the estimated reserves of 7 trillion cubic feet in Block 12. But a small plant has poor economies of scale. Financing it will therefore be extremely challenging for a junk-rated country in the context of downward pressure on global gas prices as a result of discoveries of US shale gas.
With all of these considerations in mind, our only hope, like Ireland, is for special pleading – the kind that should have happened when Cyprus signed up for the Greek haircut but never did because no one would grant an audience to the former Central Bank Governor, Athanasios Orphanides, who foresaw what it meant for Cyprus. The new governor has better relations with the government. Let’s hope that despite his reassurances in public, he is fighting hard to ensure that whatever the eurozone leaders decide about direct ECB bank recapitalisation in general, they will make sure that it does indeed apply to little Cyprus.
for 130% of GDP by the end of 2014.
Privatisation will not bring in billions
Demetriades: debt under troika will be sustainable Cyprus should be allowed to recapitalise its Greece-exposed banks directly from the EU’s permanent bailout fund, the head of the central bank said on Monday. The island can also manage the debt burden it takes on when receiving financial aid, and speculation it would not be able to do so is not “well-founded”, said Governor Panicos Demetriades. Cyprus sought EU and IMF aid in June after its two largest banks – Bank of Cyprus and Laiki Bank – suffered huge losses on a writedown of their Greek debt holdings. But ratings agencies have warned the island risks taking on too much debt to bail out its banks. “By Cypriot banks receiving capital support directly from the ESM, not only is the stability of the domestic financial system safeguarded but financial stability in the EU is enhanced as well,” Demetriades told bankers in Nicosia. Demetriades is the second official in less than a week to highlight the need for the island’s banks to have direct access to the European Stability Mechanism (ESM). The combined loss from the Greek writedown forced on privatesector lenders and sanctioned by EU leaders was equivalent to 25% of Cyprus’s 17 bln euro GDP. German Chancellor Angela Merkel on Friday said banks could not be retrospectively recapitalised via the ESM, but the Cypriots are
holding out hope. Finance Minister Vassos Shiarly told reporters on Friday that direct access would be a “firm demand” in upcoming discussions with international lenders. Cyprus, Demetriades said, “should not be treated less favourably than other countries”. “There are at least three reasons in my mind why public debt will remain sustainable, even after adding a new loan amounting to 60% of GDP.., (it) emanates from the observation that the loan is primarily intended to recapitalise the banking system,” Demetriades said. Even though the ESM facility may not be operational until as late as January 2014, Cyprus could still replace part of a loan from the EFSF - the EU’s current temporary funding arm - with a direct capital injection into the banks from the ESM, he said. His reference to a loan amounting to 60% of Cyprus’s GDP, or about 10 bln euros, is often given as a figure for Cyprus’s bailout requirements. Demetriades said authorities had no way of knowing the true requirements until an asset-quality review of the banking system by consultancy Pimco was completed. He said bailed-out banks could be privatised within three years, while the discovery of rich natural gas deposits off Cyprus’s southern coast would substantially enhance public finances.
FinancialMirror.com
October 24 - 30, 2012
CYPRUS | 5
A very Cypriot Swissgate The recent move of Alpha Bank Cyprus against thousands of British buyers of properties in Cyprus who defaulted on their mortgages was anticipated, according to a legal expert investigating property fraud and other cases on the island Swiss Franc mortgages and other low interest currencies, such as the Japanese Yen, became very popular a few years ago in many countries. Cyprus was no exception. What people did not realise at the time was that the increases in their value (the Swiss Franc rose by nearly 40% since 2008) would quickly absorb any interest rate savings and increase the original capital borrowed. So if one borrowed 100,000 in 2008 he now owes 140,000 before any interest is added. Add to this the economic downturn, which meant that property values did not appreciate and in many areas have even fallen (up to 70% on Paphos holiday homes) and the fact that banks have since put up interest rates despite Swiss Franc deposit rates going down and one can see why these borrowers are in dire straits. The situation is so serious in some countries that the Supreme Court in Iceland has ruled against banks hiking interest rates on these loans and the Government of Hungary is taking steps to force the banks to write-off the currency appreciation differential. So what
makes Cyprus different? First of all, most borrowers of Cypriot Mortgages are foreign nationals buying holiday or retirement homes. They had to trust local people for sound advice and promises that never materialised. The second disadvantage they found themselves in is that they are locked into these loans. “Buyers of properties in Cyprus that do not have title deeds do not have a choice of lender and cannot remortgage unless the land is unencumbered,” explains George Kounis, Consultant with Maxwell Alves Solicitors in the City of London. “The bank that has lent the money to the developer is also the only possible lender to the purchaser unless it consents to another bank lending the money.” This places purchasers who run into problems at the mercy of the lender. For example, as a condition to restructure these loans to ease the repayment burden, borrowers were asked by the bank to sign a declaration that they knew and understood the risks of taking a foreign currency loan four years after they took it. But the third and perhaps the most important difference is that at the time, these borrowers could not have anticipated what could happen. If the other side to the transaction (which included what they thought were their professional advisers) had foreseen the pit-
falls and did not tell or worse still if they planned it this way, then we would have a scam of scandalous proportions, a Cypriot ‘Swissgate’. “I believe this is the criterion that differentiates a normal transaction from a sting operation,” said George Kounis. “You expect a bank to be making a profit on the interest rate differential. That is normal. What would be unacceptable is if the bank is using a developer to sell off Swiss Franc loans in anticipation of a rise in the currency value so that it can make a killing, for the developer to be using low-cost convenient mortgages to sell-off properties that would otherwise not sell and that a lawyer purporting to be acting for you would be used to keep you in darkness.” Maxwell Alves are asking the Central Bank of Cyprus, the Disciplinary Committee of the Cyprus Bar Association and the Attorney General of Cyprus a number of searching and they are also asking the bank, the developer and the lawyer in each case to demonstrate that they were acting in good faith. “There are just too many coincidences and irregularities that point in the other direction,” declared George Kounis who is visiting Cyprus for meetings. “But we need to give them every opportunity to explain.”
Blue Sky Thinking for Blue Growth By CONSTANTINOS HADJISTASSOU, PH.D. The “Limassol Declaration,” signed on October 8 will be remembered as one of the hallmarks of the Cyprus Presidency of the Council of the EU in the second half of 2012. Cyprus as a world maritime centre currently possesses the third largest merchant fleet in terms of gross tonnage in the EU and consistently ranks in the top-ten in the world. Tapping on this vast experience, the Cyprus EU presidency has galvanised political will of the rest of the member states to re-energise the EU’s marine and maritime potential. Blue growth is increasingly seen as a vital means to spur economic growth within the EU. Prevailing facts show that the marine and maritime sectors with a combined annual gross value added of 495 bln euros employ 5.4 mln Europeans, 88 mln EU citizens are working in coastal regions and 205 mln live in such areas. For economic prosperity to flourish the Cyprus Presidency proposes that the EU invests in areas with substantial potential such as shipping, shipbuilding, ship equipment industry, coastal and maritime tourism and offshore renewable energy sources. Although shipbuilding activities are predominantly concentrated in China and Korea, still, European maritime clusters generate value by tapping on niche markets such as cruise ships and yacht construction, the offshore oil and gas
industry and offshore wind turbines. The discovery of sizeable amounts of hydrocarbons in the Eastern Mediterranean, although not mentioned in the declaration, opens up new opportunities. Innovations in areas such as offshore wind and coastal solar power generation will offer a competitive edge to EU countries. Wave energy, for example, remains largely unexploited not just in the EU but at the global level as well. Incentives to spearhead
Cyprus’s proximity with respect to Middle East & North Africa (MENA) countries with sizeable oil & gas reserves and potential.
creative thinking with tangible results will push things forward. In this spirit, governments have the obligation to allocate funds in research and development (R&D) not just in applied but in basic research topics as well. Private sector engagement can also help expedite things squeezing inefficiencies and
commercialising any products or services with potential. Recently, we presented a roadmap as to how Cyprus can transform itself into a regional oil and gas maritime cluster. Despite the lack of state funding in several EU countries, there is no obstacle as to providing other incentives such as moderate tax allowances to entrepreneurial companies and small to medium size enterprises (SMEs). Tackling challenges such as shipping and yacht emissions should not per se be viewed as a threat to the competitiveness of an EU member state, but as an opportunity. For example, lowering the carbon footprint of ships and boats besides the environmental benefits can lead to energy conservation which results in lower operational costs. Higher initial capital costs in equipment, machinery, and training can translate into long term benefits accompanied by tangible financial and climate change gains. Concluding, for blue growth to positively impact EU economies, member states have to craft appropriate policies based on a long-term vision. Ultimately, the sustainable exploitation and management of resources, be it wind or solar energy or natural resources will lower unemployment and raise the competitiveness of member states. Careful planning and execution are quintessential ingredients for policy makers. The paradigm shift in policy must transcend traditional business model boundaries and guides us through the mist. The author is a researcher at the University of Cyprus specialising in hydrocarbons and low-carbon technologies. ckhadjis@cytanet.com.cy
FinancialMirror.com
October 24 - 30, 2012
6 | OPINION
Did Christofias foil an economic Coup? EDITORIAL Judging from the anger on his reddened face during various public appearances over the weekend, one might believe that President Christofias had foiled an attempted economic coup d’etat to topple his financially-fit regime. How else can one explain the fury with which the island’s chief executive unleashed a new round of attacks on the island’s banks and the former central bank governor, in particular? How come he has only now realised that there had been an issue of the then-Marfin Egnatia bank moving its operations out of Cyprus? Was he told only last week that Cypriot banks were buying Greek bonds when the Germans were dumping them?
CIIM, CFA seminar on the role of the director The Cyprus International Institute of Management and the Cyprus Fiduciary Association will present a one-day training seminar on ‘The Role of the Director’, an introduction to the role, duties and legal responsibilities of a nominee director acting for client companies. The seminar will take place on Thursday, October 25, at Hilton Hotel Nicosia and it is open both to CFA member and to anyone interested to attend. The cooperation between CIIM and CFA for this seminar emerged from CIIM’s role as the official training provider of Institute of Directors programmes in Cyprus and CFA’s role in regulating the sector of professional activities provided by fiduciary service providers and firms providing advisory services in managing private companies in Cyprus. The seminar is addressed to anyone involved with the provision of directorship services, as well as senior administrators/corporate officers and managers. It will take place from 9am to 1pm. The fees for CFA members are 75 euros per person and 150 euros for non-members. A special discount applies for groups of three or more. The seminar will be presented by Paul Munden, an experienced commercial law barrister and chartered director. Over the last ten years Paul has served as CEO and general counsel of the Business Link operation in London. He is currently the lead tutor at the IoD responsible for designing the governance and director roles and responsibly elements of the internationally recognised chartered director qualification syllabus. For registration contact CIIM Executive Education on 22462246 or by e-mail at execedu@ciim.ac.cy.
FinancialMirror Financial Mirror Published every Wednesday by Financial Mirror Ltd. Tel. 22 678 666 Fax. 22 678 664 www.financialmirror.com P.O. Box 16077, CY2085 Nicosia
Publisher/Managing Editor Masis der Parthogh masis@financialmirror.com Greek Section Editor Angela Komodromou angelak@financialmirror.com Editorial submissions: info@financialmirror.com Advertising inquiries: marketing@financialmirror.com Subscriptions: http://www.financialmirror.com/signup/index.html
Did all this just happen to coincide with the confidential briefing he had from the incumbent governor about the as-yet incomplete report by Pimco? Why all this fuss now, when the banking scandal has been brewing from last year, but all past Finance Ministers had assured the public that Cyprus banks were robust? Could it be that there is another inquest pending that he plans to ignore once again? Or is he aware of the report’s conclusions and just wants to drum up support and redirect public anger away from the inevitable austerity measures? Before accusing others of whatever they had allegedly done, perhaps the president ought to consider what he had or hadn’t done – he did not heed to calls that Cyprus banks seek direct aid from the ECB, but instead dragged his feet (on the advice
of his economic circle, no doubt) to “go with the flow” of the rest of the EU politicians who have delayed the creation of any bailout fund for fear of sacrificing their own banking supervision independence. Christofias also accused all sane voices of unfairly criticising his administration for all the ills that hit the Cypriot economy. And he refuses to consider drastically cutting back on public sector spending that has spiraled out of control during the past four and a half years of his term in office. Perhaps the president ought to deal less with the banking sector and more with how his administration plans to resolve the economic crisis. Unless he plans to pass the responsibility (and then the blame) to the next president in five months’ time.
Governance and succession in family-controlled businesses Your article on Wednesday, October 17, on the Cheung Kong corporate empire and the Li Ka-shing family was fascinating as it highlights the whole issue of governance, succession and continuity in family-controlled businesses. While many family businesses remain small and in private control, a significant number grow to become mega corporations that rival those PLCs etc in public ownership. They share the same kinds of risk and control issues but with some additional ones at board level such as sibling and inter-generational LETTER TO rivalries, a tendency for dominant joint CEO/chairmen to thwart good governance, Non-Executive Directors being ignored or even not appointed and minority shareholders’ interests being sidelined. Hong Kong examples include the succession battles over SJM Holdings (the Stanley Ho family), Sun Hung Kai Holdings (the Kwok family) and Yung Kee Holdings (the Kam Shim-fai family). The FrouFrou Biscuits case in Cyprus in 2007 was a local example of family boardroom battles and dubious governance (see Financial Mirror articles passim). Regarding succession and continuity, there are arguments for maintaining family control of the boardroom, such as their close understanding of the company’s history, standing in the community, traditions, culture and how to get things done, the family’s network of contacts and relationships and the fact that they are not beholden to remote, overseas owners. Such factors are very important in a place such as Hong Kong and an outsider, especially one not from Hong Kong, would struggle for years to successfully replace the controlling patriarch or matriarch of a family owned corporation. Even a close family member would probably find it difficult for a time and there is evidence from drops in share price that markets do not like such transitions. Nevertheless, as your article indicates, in Hong Kong at least, many of the oligarchs of the family owned corporations have developed a degree of maturity in dealing with control, governance, succession and continuity. More and more corporate patriarchs are welcoming back their sons
(and daughters), loaded with MBAs and some corporate experience in the West, to take on senior executive positions and be groomed as successors-in-waiting. This was abundantly evident from the contribution of several corporate leaders and their sons to the discussion and debate on Family Businesses at the 2nd Asian Corporate Governance Conference in 2007 held in Hong Kong. In view of the significance of such issues to many parties, I have included a chapter on Family Businesses, Governance and Risk in my forthcoming book “Corporate Risk and Governance” (Gower, ISBN 978-1THE EDITOR 4094-4836-5, due out in 2013). Ultimately, it is unlikely that those large corporations which are traditionally family owned and run will be able to survive in the long term unless they accept a realistic degree of professional management (including risk management) and this implies bringing in outsiders as it is unlikely that the number of qualified family members will ever be sufficient. The days of large corporations being run by amateurs (gifted or not) are over. Such a change may be unwelcome by dominant joint CEO/chairmen in family controlled large businesses who often regard the company as their private plaything and the company’s money as their own. I have heard it said that many family-controlled businesses in Cyprus are like this. A few months ago, the judge made this very point about “who’s money is it?” in sentencing Asil Nadir to 10 years’ imprisonment for how he stole his company’s money and thereby caused the collapse of Polly Peck International before hiding from justice in north Cyprus for 17 years. Moreover, as a result of their growth and transition to large corporate status, family firms will be exposed to a number of risk-laden issues which, if they fail to manage competently, can adversely affect corporate reputation, market confidence, access to capital, share values and, ultimately, survival.
Kind regards Dr Alan Waring (contributor of The Risk Watch column)
Bravo Makaria-Andri Dear Sir I read with great interest the Q&As you published in your 1000th edition with respect to the views of the four main presidential candidates on the economy. Some were clear, others were vague, immature even. However, what impressed me most is that a week after you asked them all to comment on the (delay) Transparency and Private Assets Declaration, aka “Pothen Esxes” of all politicians, only Makaria-Andri Stylianou came forth revealing her
household income and assets. Was she smart or is this the true ethical standard of a struggling single parent? In any case, in the past I recall that only Greens MP Yiorgos Perdikes had the guts to declare his income and has been badgering the remaining 55 deputies to do the same. It’s a shame that MPs, ministers, high-ranking government and presidential palace officials and other public officers refuse to declare their interest. What do they have to hide? M. Georgiou (Mrs) Strovolos
© Copyright No part of the Financial Mirror newspaper, the Greeklanguage XÚ‹Ì· & AÁÔÚ¿, the daily Xpress-OIKONOMIKH electronic PDF edition or any of the contents of the website www.financialmirror.com, may be reproduced,
stored in a retrieval system or transmitted in any form or by any means (electronic, mechanical photocopying, recording or otherwise) without prior permission of the publishers. Any person or company found in violation
will be prosecuted and financial damages will be sought as this implies theft of the intellectual property rights of the publishers, their associates and contributing services or agencies.
October 24 - 30, 2012
FinancialMirror.com
COMMENT | 7
Haircut and 2nd bailout inevitable l
Unless Troika and politicians smarten up
We procrastinated to no end. We developed, according to the Finance Minister over 80 versions of measures (or memoranda) and we discussed them with the political parties, social partners and vested interest groups. Yet, the final version of our counterproposals to the Troika’s measures, makes a second bailout and haircut of debt more ‘inevitable’ than ‘likely’. Is there anyone out there who doubts that the measures proposed by the troika in the case of Greece have deepened the recession there and anywhere else they have been tried out? The fact that they are necessary for fiscal correction does not make them sufficient, let alone optimal. The painful Greek experience should have alerted us to the dire need to accompany (indeed counterbalance) austerity with measures that will stimulate demand and economic activity, will lower cost and raise productivity, and generally recover the lost competitiveness of the Cyprus economy. Unfortunately, and, this is the saddest part of this saga, neither the government nor the opposition parties have made a correct diagnosis of the causes of our current misfortune and its impending aggravation by the troika’s bitter medicine. Instead of proposing additional measures aiming to lower costs, raise productivity and competitiveness, they tinker with the measures proposed by the troika to lower the burden on certain groups and in the process they created even stronger disincentives against productivity and competitiveness. Thus one more great opportunity has been lost in the land of lost opportunities, whether we are talking about the economy or the Cyprus problem. We can say with a high degree of accuracy that we are heading for a haircut and a second bailout. First, the post-memorandum public revenues are wishfully optimistic and grossly overstated while costs underestimated. Technically, the relevant income and price elasticities of demand have not been incorporated in the calculation of the post-memorandum demand and economic activity and hence the resulting public revenues. In lay terms, when you increase taxes you lower demand and profits and the economic activity will be inevitably curtailed, while part of it will be driven underground into the black economy. You cannot be assuming that your public revenues will expand proportionately with higher tax rates. Arthur Laffer demonstrated three decades ago that higher tax rates may even lead to lower revenues.
CONSPIRACY OF SILENCE
Similarly, cutting wages, benefits and other spending will not lead to the estimated savings because of induced higher unemployment, welfare and retirement expenditure and other social spending which is certain to become necessary. Politically, overestimating both the additional tax revenues from tax hikes and the savings from the wage and spending cuts serves well both the Government and the opposition since it lowers the need for more drastic measures that would be politically unpalatable to voters in the midst of an election campaign. Hence, the conspiracy of silence in the interest of facing the troika with unity and consent.
The troika, of course, is unlikely to buy our watered-down and temporary counter-measures with the overoptimistic projections as they don’t guarantee that they will get their money back. But this is not to say that the troika measures are perfect. Necessary they are, sufficient they are not. They will also be proven wrong and overoptimistic. The troika has demonstrated an incorrigibility that is astounding. They are refusing to learn from their experience in Greece and Portugal, even in the face of compelling evidence that their extreme austerity measures of fiscal correction, while neces-
By THEODORE PANAYOTOU Cyprus International Institute of Management
sary, led to deeper recession and the need for bigger loans. Recently, during the IMF meetings in Tokyo, the troika admitted that they used the wrong fiscal multiplier in their first Memorandum in Greece and, as a result, they projected a zero growth in 2012 and a positive growth in 2013, while Greece is now expected to end up with a growth of minus 6% in 2012 and minus 4% in 2013. Yet, that lesson has not convinced them of the dire necessity to structure their austerity measures either in Greece, the second time around, and in Cyprus at present, in such a way as to become incentives to raise productivity in the public sector and boost competitiveness in the private sector. Nor have they bothered to bundle their fiscal consolidation measures with measures to stimulate innovation and entrepreneurship to create job and new sources of revenue.
MISDIAGNOSE ROOT CAUSES
The troika’s stubborn insistence to focus exclusively on the symptoms of our economic malaise and to ignore or misdiagnose the root causes of the problem is akin to professional malpractice in medicine with analogous disastrous consequences for the “patient” but not analogous liabilities for the “physician”. The latter has a readymade explanation: the patient failed to take the prescribed medicine and therefore a more powerful medicine with more discipline must be prescribed a la Greece. Thus, the need for a haircut of our post-memorandum unsustainable debt and a second memorandum are not far-off. The Government and the opposition had ample chance to study the troika’s proposed measures and analyse the experience of Greece with similar (incomplete) measures, as well as other cases of troika malpractice and to counter them with more effective ways. They chose instead to water down the troika measures in order to minimise the short term impact on their constituents and to excel in populism in order to win additional voters without much concern about the long-term effects, which will
manifest themselves after the elections. The final measures that will be agreed next week will be essentially those originally proposed by the troika with cosmetic changes and some lip service paid to our concerns. They will be the “perfect” measures for the next six months (the extent of our forward planning), as they will enable us to get the loan we badly need; their deleterious effects will unfold gradually and surely and there will be enough blame to go around. This is what happens when you let politicians and unions negotiate with the accountants of your creditors the economic recovery measures which are the province of highly qualified macroeconomists. Even the creditors cannot ensure that they will get their money back since instead of boosting economic growth by making the economy more productive and competitive they do the reverse: the politicians get the votes, and the accountants create the surplus to get their money back. It is logical to ask: what are you proposing? Having asked this innumerable times, I am reluctant to go into it again. But there are some simple things that could have been done: First, we could have gone beyond the apparent symptoms and made a scientific diagnosis as to the root causes of our predicament. Second, we could have learned from the experience of Greece; yes, we were different but increasingly we look the same and with the troika measures and our own wrongheaded countermeasures in a year’s time we will be identical. Yet we insist to learn the hard way. Third, we could have challenged the troika to show us how we can possibly recover and resume growth with our dismal public sector productivity (which is fed by the institutional delinking of wages from productivity) and our ever sliding international competitiveness (which is driven by lack of innovation and dormant entrepreneurship). Lastly, we could have gone back to rediscover how we managed to recover from the loss of three quarters of our economy and most of our productive base following the Turkish invasion and produce an economic miracle. Certainly it wasn’t with the opportunistic economic model, the bubbles, the leveling of incentives and the reckless spending. Having deliberately allowed things to reach here we are out of money and time. We are reduced to begging for economic salvation, and beggars cannot be choosers. We have already allowed all opportunities to pass us by untapped and gave up all our options to have a real say in our destiny. We deserve what we will soon be served. I want but I cannot, in good conscience, be optimistic. The only hope is that our good old friend, serendipity, gets us out of the tight spot we got ourselves in with its help. Dr. Theodore Panayotou, Director of CIIM and Professor of Economics and the Environment at Harvard University, served as consultant to the UN and to governments in the U.S., China, Russia, Brazil, Mexico and Cyprus. He has published and was recognised for his contribution to the Intergovernmental Committee on Climate Change that won the Nobel Peace Prize in 2007.
JP Morgan: Cast the net wider for income Difficult economic conditions around the world and ultralow interest rates mean that investors may need to reassess their approach to generating income, according to a note from J.P. Morgan Asset Management. “Traditional sources such as bank savings and government bonds are likely to remain under pressure for some time, while single asset class solutions lack sufficient diversification to reduce risk. Investors may need to consider a broader approach,” explained Mark Riggall, Vice President, J.P.Morgan Asset Management UK International Sales, who will be speaking at the seminar on “The Future of the Euro-zone” in Limassol on Wednesday, organised by the deVere Group.
Benefit from a globally diversified approach
One of the ways that investors have sought to meet their income needs in today’s challenging environment is by using equities for income, the J.P. Morgan note added. With dividend yields above bond yields in many markets, investors can currently obtain a more attractive income from a portfolio of defensive, quality stocks, with strong balance sheets and well-
covered dividends, than they can from comparable bonds. Investors can benefit from a globally diversified approach, both by region and by asset class. Combining lowly correlated assets within a portfolio can improve risk-adjusted returns, as well as improving the prospect of maintaining an attractive level of income in varying market conditions. Asset classes such as corporate bonds, property, high yield and emerging market debt also represent significant income opportunities for investors with a longer-term investment horizon. Property is widely used for capital growth, but yields from rental properties have the potential to provide a steady income. For those with the ability to take on higher risk, high yield and emerging market bonds are also gaining recognition for their income-generating potential. In exchange for their higher risk profile, high yield and emerging market debt offer generous yield premiums over government and investment grade corporate bonds. Since the financial crisis, high yield companies, particularly in the US, have focused on strengthening their balance sheets. Businesses have paid down debt and built
up high levels of cash, helping to bring down default rates. Meanwhile the transformation of emerging market economies in recent years has resulted in a dramatic improvement in the credit quality of emerging market debt.
Global multi-asset funds offer a one-stop income solution
One way of accessing diversified income opportunities may be through a global multi-asset income fund, in which expert investors seek out the most attractive income opportunities from around the world. Multi-asset funds can provide exposure to asset classes investors may struggle to access, or greater diversification than your clients could achieve themselves. Ideally, a multi-asset income fund should offer exposure to a broad range of income-generating assets and have the flexibility to move between asset classes, depending on the prevailing market conditions. This approach may improve the prospect of maintaining an attractive income through varying market conditions, helping to satisfy investor’s regular income needs even in today’s low interest rate environment.
FinancialMirror.com
October 24 - 30, 2012
8 | CΟΜΜΕΝΤ
Banks Bailout – Colonial Capitalism The author admits he is not an economist, but a man who believes in a fair society based on the Rule of Law, Meritocracy and free from corruption and nepotism If banks loaned money at their own risk, there would be far less reprehensible moneymaking in the world today. Unfortunately that is not the case. Convinced that the banks had all the answers to the ever-increasing socio-economic problems, governments have endorsed the banking establishment to set up the rules of practice. Consequently, bankers ensured that those rules exonerate them from any social responsibility other than to make money out of nothing. The result of the “free market principle” sponsored by the banking establishment, has enabled banks to exercise absolute financial dominance by way of international monetary cartels and monopolisation over the supply of credit and money. As Sir Josiah Stamp, director of the Bank of England in 1928-1941 and the 2nd richest man in England, said: “if you want to continue to be slaves of the banks and pay the cost of your own slavery, then let bankers continue to create money and control credit. Take this great power away from them, for then, this world would be a better and happier world to live in.” In fact, those calculating cartels have blatantly abused the free market principle through sheer greed. Banks not only control governments but they have successfully “colonised” entire continents through debts and virtual loans. They have now become the new “untouchable” supranational masters in world colonisation. Gone are the days when coin dealers spread their coins on banca - hence the word “banks” - to make transactions atop counters covered by green tablecloths. Everything was visible and transparent. If dealers were caught cheating they would be severely punished or lynched. Banking institutions today operate quite differently; not only without transparency or accountability but also on the borderline of criminality. They have been known to deal with drug-money, money laundering and crooked behaviour, the financing of weapons (to both warring factions to kill one another) and other dubious activities. The bankers’ greatest financial wizardry ever conceived could be none other than the invention of mortgage, where citizens globally are enslaved until death to pay off a loan. This word is a French law-term meaning “death contract”. It implies that the pledge ends (dies) when either the obligation is fulfilled or the property is repossessed. When property loans end costing the consumer four or five or even six times as much on interest, that is legalised extortion. Sir J. Stamp warned: “the terms of such a facility can only cause financial slavery.” The Rothschild group of bankers, such as Goldman Sachs, Neuberger Bergman and others, have allegedly played an active role recently in reducing nations to near bankruptcy.
The result of this unprecedented financial crisis triggered by unethical speculation on high-risk investments and an insatiable greed for profit at any cost, has caused millions of people to lose their homes in the U.S. and in Europe. Yet, no government has ever held banks responsible for their sleight of hand. Instead, governments borrow billions from Troika lenders (IMF, World Bank, ECB) and then hand over those billions directly back to banks, as a bailout gift! As a precondition, the Troika calls for severe austerity programmes such as tax
VANISHING CYPRUS By ANDREAS C CHRYSAFIS
rises, layoffs and punitive taxation. The result of those cold measures - which so far have proven to be ineffective - has caused the ruin of millions of lives across Europe, especially in Greece. Cyprus is about to experience a similar fate!
COLONIAL CAPITALISM Today there is a new buzzword: colonial capitalism! This is achieved not through acts of brutalities of war but through virtual loans and virtual capital executed at the click of a button. Those supranational corporations have wittingly established an economic web such that no economist can truly unravel how those markets work. They have become so complicated they confuse even the brightest financial wizards. However, their positive influence on society cannot be ignored and banks play a pivotal role in the free market principle, but that power should not be to the detriment of everything else. It is this freedom of the right to profit through the abuse of privileged power, as opposed to the right to profit within the boundaries of fairness in a society. It would seem this inconsistency should have been tackled and yet, it has been utterly ignored. Cyprus today is in dire straits and its credit rating has been reduced to junk status making it impossible to borrow money on the international markets. Due to its negative outlook, bad management and profound economic difficulties, no lender is prepared to come to its rescue; hence the ominous Troika invite. A figure as high as 20 bln Euros has been suggested, which the government must borrow to bail out the banks and itself out of the crisis. It is not the responsibility of the taxpayer to bail out failed banks; that is the responsibility of their shareholders. Forcing
the innocent public to bail out crooked banks is not only ludicrous but it’s also criminal! In a just society, those bankers operating ponzi schemes would end up in prison; not so in Cyprus. Iceland was one of those countries that ignored banking warnings of “economic doomsday scenarios”. She refused to make the public pay the price of a bailout and the government let the banks go bust. Nobel Prize-winner US economist Paul Krugman wrote in the New York Times: “Where everyone else was fixated on trying to placate international investors, Iceland imposed temporary controls on the movement of capital to give itself room to manoeuvre”.
ICELAND’S EXAMPLE With the right policies in place, Cyprus should have followed the Icelandic example and allow the banks to go bust rather than taxing citizens to death and ruin the economy. There were other measures to consider, such as bank takeover or apply restrictions on the transfer of assets abroad through the imposition of capital controls. To beat a temporary economic setback, Iceland, Britain and Cyprus have used similar policies in the past with great success. Unfortunately, for political expediency, the government failed to take precautionary measures and chose the easy option: to borrow billions from either Russia or the Troika and force the taxpayer to pay for it through punitive taxation! In doing so, the next government in February 2013 will inherit the biggest debt ever accrued in the history of Cyprus. It will take an economic miracle to ride the storm. The time has come to re-examine the entire banking system - in Cyprus at least - and introduce new stringent laws and put in place solid guarantees to protect consumers against a similar situation from ever happening again. No bank should have the right to gamble with their depositors’ money without their knowledge or approval. Banking institutions are simply a business and the sooner depositors realise that bankers are not their friends, but they are bank employees trained to make money for their masters, the better off they will be and probably sleep better at night. At the end of the day, which government has the foresight and vision to deal with the banking system? Above all, to prosecute banks when necessary and do the right thing! Andreas C. Chrysafis is the author of “Who Shall Govern Cyprus – Brussels or Nicosia?” “Andartes”, “Porphyra in Purple” and the “Vanishing Cyprus Series” info@evandia.com
SMEs bullish on growth despite doldrums, says EIU Small and midsized firms worldwide put sales and earnings growth at the top of their list of priorities, and expect to see growth despite a gloomy economic outlook, according to a global survey of 1,072 small and midsized enterprises (SMEs) by the Economist Intelligence Unit. The survey, sponsored by SAP, is roughly evenly divided between SME managers in five developed and five emerging economies. All companies in the sample have annual revenues under US$750m; about three-quarters are considerably smaller, with revenues of under US$250m. The survey shows broad similarities in goals, with 53% of SMEs in developed markets and 55% of those in emerging markets citing growth in sales and earnings as a top priority. Besides pursuing growth in revenues and earnings, other top priorities for SMEs in both developed and developing countries include becoming more efficient, using technology more effectively, and developing
new products and services. The survey also shows broad similarities in expectations, with 65% of emerging market SMEs and 58% of developed country SMEs expecting a tougher business environment over the next three years. Despite these expectations, companies are optimistic about their own prospects. In developed markets, 68% expect higher turnover over the next 12 months, and in developing countries, 78% do. A sign of this confidence is that clear majorities of SMEs expect to grow their workforces. Beyond this sense of optimism, SMEs are wary of the impact of government on their businesses, both in developed and developing countries. Large majorities of SMEs—86% in industrialised countries and 90% in developing countries—point to government bureaucracy and regulation as an obstacle to their business. However, in other areas, SMEs in developed and developing countries diverge in their outlooks and expecta-
tions. Here are some of the main areas of divergence:
l Developed-market SMEs are more likely to have
deep concerns about flagging market demand. Weak economic prospects and shrinking or stagnant markets are seen as a major obstacle for 30% of SMEs in developed countries, compared to 22% in emerging markets. l Perhaps due to this concern about stagnant economic growth in their existing markets, SMEs in developed countries (28%) are more likely than those in emerging economies (22%) to believe strongly they must expand abroad to keep their competitive edge. l Confidence in their own capabilities runs higher in SMEs in industrialised countries. Although SMEs worldwide are confident about their own future growth, those in developed countries (42%) are more likely than those in emerging markets (25%) to believe they are well equipped to deal with the obstacles they face.
October 24 - 30, 2012
FinancialMirror.com
COMMENT | 9
Monetary Policy: The Only Game in Town What should central banks do when politicians seem incapable of acting? Thus far, they have been willing to step into the breach, finding new and increasingly unconventional ways to try to influence the direction of troubled economies. But how can we determine when central banks overstep their limits? When does boldness turn to foolhardiness? Central banks can play an important role in a cyclical downturn. Interest-rate cuts can boost borrowing – and thus spending on investment and consumption. Central banks can also play a role when financial markets freeze up. By offering to lend freely against collateral, they “liquify” assets and prevent banks from being forced to unload loans or securities at fire-sale prices. Anticipating such liquidity insurance, banks can make illiquid long-term loans or hold other illiquid financial assets. To the extent that unconventional monetary policy – including various forms of quantitative easing, as well as pronouncements about prolonging low interest rates – serves these roles, it might be justified. For example, the US Federal Reserve’s first round of so-called quantitative easing (QE1), implemented in the midst of the crisis, was doubly effective: By purchasing mortgage-backed securities, the Fed brought down interest rates in that important market (in part, probably, by signaling its confidence in those securities), and restored it to vitality. Similarly, with its outright monetary transaction (OMT) program, the European Central Bank has offered to buy peripheral eurozone countries’ sovereign bonds in the secondary market – provided that they sign up to agreed reforms. The logic is that conditionality will ensure that countries are solvent, while OMTs will restore trust to a market that has broken down because investors fear that the countries concerned will exit the eurozone. Again, its effect, thus far, has been significant. Other unconventional policies, however, have been undertaken to stimulate the economy, rather than to deal with broken markets. The benefits have been commensurately smaller. QE2, in which the Fed bought long-term government bonds, did not have a dis-
cernible effect on long-term government interest rates. Indeed, with its recent decision to pursue QE3, the Fed is focusing once again on the mortgage-backed securities market; but, given that the market is much healthier now, it is unclear how much good this will do. Recently, the Fed expressed its intent to keep policy rates low for a long time – until employment picks up strongly. The hope is that if investors consider this announcement credible, longterm interest rates will come down further, encouraging spending. But the immediate effect on long-term bond rates has not been encouraging.
By RAGHURAM RAJAN A former chief economist of the IMF, is Professor of Finance at the University of Chicago Booth School of Business and the author of Fault Lines: How Hidden Fractures Still Threaten the World Economy.
As central banks venture farther into uncharted territory, advocates argue that at worst they will do no harm. In fact, no one really knows. For example, sustained low interest rates hurt savers who traditionally prefer safe short-term investments. Pensioners and those near retirement, facing low income from interest, may cut back further on consumption, weakening the economy. Bolder pensioners, desperate to generate higher returns, may take undue risks – for example, investing in junk bonds – that could jeopardize their nest eggs. And, unfortunately, such financial risk-taking may have little impact in terms of spurring corporations to assume more risk by investing. Similarly, a potential downside to quantitative easing is that low interest rates send capital to higher-growth, high-interest-rate countries. In theory, as capital floods in, these countries’ exchange rates will appreciate rapidly, making them look unattractive and
automatically stemming the flow. In practice though, as investors make money on their trades, they bring in yet more money, forcing further currency appreciation. All too often, the process does not end smoothly but in a crash. No wonder recipient countries resist inflows of hot capital. We also know little about how smooth the exit from quantitative easing will be. In theory, as the economy picks up and interest rates begin to climb, central banks will simply pay higher interest rates on their reserves, so that they can finance their holdings of long-term securities and shrink them slowly. But higher interest rates also imply large capital losses for central banks’ asset holdings. Even if some of these losses are offset for the government as a whole (as the central bank loses on its holdings of government debt, the treasury gains in equal measure, because the debt it owes is worth less), the losses on long-term private debt holdings are real. Moreover, the argument that losses are offset is not easy to explain to the public. A last defense offered by advocates of continuing on the path of adventurous monetary policy, even when the perceived benefits are small, is that, because politicians refuse to settle their differences and act, monetary policy is “the only game in town.” In democracies, when there are no other alternatives, politicians often eventually do the right thing. By creating the impression that something beneficial is being done, unconventional monetary policy relieves pressure on politicians. So, when central bankers argue that they are the only game in town, they are ensuring that outcome. Central bankers nowadays enjoy the popularity of rock stars, and deservedly so: their response to the difficult and uncertain environment during and after the financial crisis has been largely impeccable. But they must be able to admit when they are out of bullets. After all, the transformation from hero to zero can be swift. © Project Syndicate, 2012. www.project-syndicate.org
FinancialMirror.com
October 24 - 30, 2012
12 | WORLD
Four Magic Tricks for Fiscal Conservatives The United States is famous for its ability to innovate. Aspiring fiscal conservatives around the world thus might be interested in learning four tricks that American politicians commonly use when promising to cut taxes while simultaneously reducing budget deficits. These are hard promises to keep, for the simple reason that a budget deficit equals government spending minus tax revenue. But, each of the four tricks has been refined over three decades. Indeed, they first acquired their colorful names in the early years of Ronald Reagan’s presidency: the “magic asterisk,” the “rosy scenario,” the Laffer hypothesis, and the “starve the beast” scenario. As shop-worn as these tricks are, voters and journalists still fall for them, so they remain useful tools for anyone posing as a fiscal conservative. The first term was coined by Reagan’s budget director, David Stockman. Originally, it was an act of desperation, because the numbers in the 1981 budget plan did not add up. “We invented the ‘magic asterisk,’” Stockman wrote in The Triumph of Politics in 1986. “If we couldn’t find the savings in time – and we couldn’t – we would issue an IOU. We would call it ‘Future savings to be identified.’” Ever since, the magic asterisk has become a familiar American device. Recent examples include the recommendation of the Simpson-Bowles commission – tasked in 2010 with charting a fiscal-consolidation path – to cut real spending growth by precise amounts, without saying where the cuts would be made. US presidential candidate Mitt Romney’s spending plans contain the same conjuring trick. So, too, his plan to eliminate enough tax expenditures to offset the $5 trillion in revenue lost from cutting marginal tax rates by 20%, while refusing to say which tax loopholes he would close. As Election Day nears, the pressure on a candidate to be more specific grows. The conjurer thus resorts to the rosy scenario: since he cannot find enough tax loopholes to eliminate, he must claim that what he meant by closing the revenue gap was that stronger economic growth will bring in the additional revenue.
Russia’s Rosneft beefs up with TNK-BP purchase Rosneft tightened its grip on Russia’s oil industry on Monday with a $55 bln deal to buy TNK-BP that also makes Britain’s BP a one-fifth shareholder in the statecontrolled company. Rosneft, already the top oil company in the world’s biggest producing country, will be pumping more oil and gas than Exxon Mobil with TNK-BP under its wing. With BP’s as a partner with two seats on Rosneft’s board, powerful chief executive Igor Sechin can also pursue his dream of rivalling the U.S.-based industry number one on the world stage. The acquisition, keeps BP’s technical expertise and international clout in Russia and provides the “quality” private shareholder President Vladimir Putin needs to show critics he is pursuing privatisation and modernisation. Part one of the Kremlin-backed deal folds BP’s half of TNK-BP, Russia’s third-largest oil firm, into Rosneft. In exchange, BP gets $12.3 bln of cash and 18.5% of Rosneft, raising its holding to 19.75%. In stage two, BP’s 50-50 partner in the TNK-BP venture, AAR, would get $28 bln, but the two deals are independent of each other. It leaves the businessmen behind AAR with weakened negotiating power and Rosneft firmly in the driving seat, analysts said. The main benefit for BP is an exit from a stormy relationship with AAR, and the chance for closer ties with a Kremlin that exerts a much tighter hold on the oil industry than it did in the 1990s when BP first invested in Russia. BP shares climbed 4% last week as preliminary details of the deal emerged. On Monday they fell 1.5% to 443.5 pence, slightly underperforming the broader market. The four tycoons who own AAR, Mikhail Fridman, German Khan, Viktor Vekselberg and Len Blavatnik, are reluctant to remain in a joint venture with the powerful Russian state oil company.
Here, Murray Weidenbaum, the chairman of Reagan’s first Council of Economic Advisers, deserves the credit for inventing what he called “perhaps my most lasting legacy.” In its early years, the Reagan administration forecast 5% income growth (twice the long-run average), in order to imply in its projections a boost to revenues big enough to make up for its many tax cuts. Since then, candidates of both major US political parties have relied on rosy scenarios. Indeed, overly buoyant, official growth forecasts are a fact of life in almost all of a sample of 33 countries, contributing to
By JEFFREY FRANKEL Professor of Capital Formation and Growth at Harvard University
overly optimistic budget forecasts. European governments are particularly biased. From 1991 to 2010, for example, Italy forecast growth rates at the three-year horizon that were, on average, 2.3 percentage points above what was actually achieved. In the Republican primaries last year, candidate Tim Pawlenty assumed a 5% growth rate to make his own plan work. He was all but laughed out of the race. Romney probably cannot get away with this sleight-of-hand, either. The press asks, “Why should we believe that the growth rate will magically accelerate just because you become president? Where will this GDP come from? It sounds like pulling a rabbit out of a hat.” Right on cue, it is time for the famous Laffer hypothesis – the proposition, identified with the economist Arthur Laffer and “supply-side economics,” that reductions in tax rates are like magic beans: they so stimulate economic growth that total tax revenue (the tax rate times income) goes up rather than down. One might think that the Romney campaign would not res-
urrect so discredited a trick. After all, two of his main economic advisers, Glenn Hubbard and Greg Mankiw, have both authored textbooks in which they argue that the Laffer hypothesis is incorrect as a description of US tax rates. Mankiw’s book, in its first edition, even called proponents of the hypothesis “charlatans.” Each Republican presidential candidate since Reagan has had good economic advisers who disavow the Laffer hypothesis. Yet, time and again, the president (or candidate), his vice president (or running mate), and his political aides eventually rely on Laffer’s flawed argument. And they, not academic economists, formulate policy. Hubbard and Mankiw advised former President George W. Bush in his first term, when he cut taxes and transformed a record surplus into a record deficit. The final trick, “starve the beast,” typically comes later, if and when the president has enacted his tax cuts and discovers that smoke and mirrors do not trump reality. He cannot find enough spending to cut (the magic asterisk has disappeared up the conjurer’s sleeve); the acceleration in GDP is nowhere to be seen (the rosy scenario having vanished); and tax revenues have not grown (no rabbit in the Laffer hat). The audience is now told that losing tax revenue and widening the budget deficit was the plan all along. The performer explains that the deficit is all the fault of congress for not cutting spending and that the only way to tame the beast is to raise the budget deficit because “Congress can’t spend money it doesn’t have.” This trick never works either, of course. Congress can, in fact, spend money it doesn’t have, especially if the president has been quietly sending it budgets that call for just that. By the time the crowd realizes that it has been conned, the magician has already pulled off the greatest trick of all: yet another audience that came to see the deficit shrink leaves the theater with the deficit bigger than before. © Project Syndicate, 2012. www.project-syndicate.org
Mall of Emirates is 7th best in world Mall of The Emirates, Majid Al Futtaim Properties’ flagship mall in Dubai, the region’s top shopping resort, has been ranked the seventh most productive shopping centre in the world, earning USD 1,423 per square foot per annum, according to research by the International Council of Shopping Centres (ICSC). The 233,000 mln sq.m. mall is nearly three times more profitable than the industry average, and its sales surpass those of some of the most prominent shopping destinations in Los Angeles, Toronto and Orlando. Since opening its doors in 2005, the annual footfall numbers have increased by an average 8 to 10% annually. In the first half of 2012, the Mall welcomed more than 20 mln visitors, on track to surpass 2011’s total of 36 mln visitors. Despite already housing 535 international retail brands and 80 luxury stores, there are over 160 international brands on the waiting list for space. Peter Walichnowski, CEO of Majid Al Futtaim Properties, said: “We are constantly investing in refreshing our retail mix and developing new entertainment concepts. This has contributed to our leadership of the market, both in the region and worldwide, and has also played a fundamental role in positioning Dubai as the second top retail hub in the world after London.” The mall includes the largest Carrefour in the city, as well as
the Magic Planet family entertainment area, a 14-screen VOX Cinemas, the Ski Dubai indoor ski resort and snow park, the 500-seat Dubai Theatre and Arts Centre and 95 dining and cafe options. It also has two adjoining hotels: the 5-star Kempinski Mall of the Emirates and the 4-star The Pullman Hotel, Mall of the Emirates. The company operates 11 malls in the UAE, Bahrain, Oman and Egypt and two currently under development in Cairo and Beirut.
Wal-Mart hit with minimum wage lawsuit A new lawsuit accused Wal-Mart Stores Inc and two staffing agencies of requiring temporary employees to show up early for work, stay late, and work through lunch at the world’s largest retailer. The proposed class action, filed in a Chicago federal court, alleged Wal-Mart and the agencies violated minimum wage and overtime laws which could affect several hundred temporary workers in the Chicagoland area. Wal-Mart has faced protests in various U.S. cities lately and some workers have planned to walk off the job on Black Friday, the busy shopping day right after Thanksgiving. In early October, workers who are part of the union-con-
trolled OUR Walmart pressure group staged what it called the first-ever strike against Walmart in Los Angeles. Store employees also walked off the job in other cities including Dallas. Wal-Mart’s labor practices have garnered criticism among consumers and have gotten attention in the press, but so far have not affected investors. Roughly half of Wal-Mart’s stock is controlled by descendents of founder Sam Walton. In 2008 Wal-Mart agreed to pay $640 mln to settle dozens of federal and state class-action lawsuits alleging it deprived workers of wages. Last year, the U.S. Supreme Court ruled that women suing Wal-Mart for gender discrimination could not proceed as a national class action.
EB¢OMA¢IAIA OIKONOMIKH ¶√§π∆π∫∏ EºHMEPI¢A
www.financialmirror.com
AÚ. 886
∆∂∆∞ƒ∆∏, 24 √∫∆øµƒπ√À, 2012
µ·Ú‡Ù·Ù˜ ¢ı‡Ó˜ Û ∆Ú. ∫‡ÚÔ˘ Î·È §·˚΋ ÁÈ· Ù· ·ÍÈfiÁÚ·Ê· ∞ÍÈfiÁÚ·Ê· ›ÛÔÓ ·Ú·ÓÔÌ›·
∆Ô fiÚÈÛÌ·, ÔÈ Â˘ı‡Ó˜ Î·È ÙÈ Ì¤ÏÏÂÈ ÁÂÓ¤Ûı·È Βαρύτατεσ ευθύνεσ στην Τράπεζα Κύπρου και τη Λαϊκή Τράπεζα καταλογίζει το πÞρισµα τησ Κεντρικήσ Τράπεζασ για το θέµα των τραπεζικών αξιογράφων αξίασ 1,4 δισ. ευρώ. Σύµφωνα µε την έρευνα που διενήργησε η Κεντρική Τράπεζα, οι δύο τράπεζεσ έχουν εµπλακεί σε διαδικασίεσ και πρακτικέσ προώθησησ τησ διάθεσησ των αξιÞγραφων κεφαλαίου, οι οποίεσ συνίστανται στην παροχή τησ επενδυτικήσ συµβουλήσ, χωρίσ να έχουν τηρηθεί οι πρÞνοιεσ του περί Επενδυτικών Υπηρεσιών και ∆ραστηριοτήτων ΝÞµου και τησ Οδηγίασ που εξέδωσε η Κεντρική Τράπεζα για την «Επαγγελµατική Συµπεριφορά των τραπεζών κατά την Παροχή Επενδυτικών ή ΠαρεπÞµενων Υπηρεσιών και κατά την Άσκηση Επενδυτικών ∆ραστηριοτήτων». Για τη Λαϊκή, αφορούν τα αξιÞγραφα που έκδωσε κατά τα έτη 2008, 2009, 2010 και 2011 και για την Τράπεζα Κύπρου το 2009 και 2011. Το πÞρισµα που είδε το φωσ τησ δηµοσιÞτητασ «φωτογραφίζει» συγκεκριµένα στελέχη των δύο τραπεζών, ωσ ηθικούσ αυτουργούσ, και τουσ κατηγορεί Þτι συνέβαλαν, ώστε καταθέτεσ να µετατραπούν σε επενδυτέσ, µετά απÞ παρÞτρυνση ή συµβουλέσ µη εξουσιοδοτηµένων ατÞµων, εργαζοµένων στισ δύο τράπεζεσ. Συγκεκριµένα στην περίπτωση τησ Τράπεζασ Κύπρου οι επαφέσ µε τουσ πελάτεσ ήταν τηλεφωνικέσ, αλλά και προσωπικέσ, και οι υπάλληλοι τησ τράπεζασ έδιναν έµφαση στα πλεονεκτήµατα, αποκρύβοντασ τα µειονεκτήµατα τησ επένδυσησ. Ùσοι προωθούσαν τα αξιÞγραφα δεν είχαν τα απαραίτητα πιστοποιητικά παροχήσ επενδυτικών υπηρεσιών, ούτε την απαιτούµενη απÞ τον νÞµο άδεια να το κάνουν. ΠαρÞµοιεσ καταγγελίεσ αναφέρονται και στην περίπτωση τησ Λαϊκήσ Τράπεζασ, το προσωπικÞ τησ οποίασ έλαβε κατευθυντήριεσ γραµµέσ µέσω ηλεκτρονικήσ εγκυκλίου, να δίνει έµφαση στο ψηλÞ επιτÞκιο. Τα αξιÞγραφα χαρακτηρίζονταν ωσ «ιδανική επιλογή εν µέσω κρίσησ», που εξασφαλίζει πολύ υψηλή ρευστÞτητα, αλλά δεν γινÞταν αναφορά σε κινδύνουσ. Στην αξιολÞγηση των υπαλλήλων τησ τράπεζασ λαµβάνονταν υπÞψη ο αριθµÞσ των καταθετών, τουσ οποίουσ έπειθαν να στραφούν στα αξιÞγραφα. Τα καταστήµατα, εξάλλου, πιστώνονταν µε προµήθειεσ, ανάλογα µε τισ επιτυχίεσ τουσ στα αξιÞγραφα. Το πÞρισµα δεν είναι καταδικαστικÞ αφού ακÞµα εκκρεµεί η τοποθέτηση τÞσο των τραπεζών για το θέµα Þσο και τησ Επιτροπήσ Κεφαλαιαγοράσ. Μάλιστα αρµÞδιεσ πηγέσ µασ ανέφεραν Þτι πρÞκειται απλά για προσχέδιο.
Οι τράπεζεσ µε βάση το πÞρισµα πρέπει να δώσουν τισ απαντήσεισ τουσ µέχρι τισ 26 Οκτωβρίου, ενώ η Κεντρική Τράπεζα έχει το δικαίωµα επιβολήσ διοικητικού προστίµου µέχρι τισ 375,000 ευρώ
º√ƒª√À§∞ ∞¶√∑∏ªπø™∏™ ∂¶∂¡¢À∆ø¡ Την ίδια ώρα αναζητείται η φÞρµουλα αποζηµίωσησ των κατÞχων αξιογράφων. Σύµφωνα µε την εισηγητική πρÞταση του Υπουργείου Οικονοµικών, την οποία εξασφάλισε η εφηµερίδα µασ, οι κάτοχοι αξιογράφων θα µεταβιβάσουν τα αξιÞγραφα τουσ στην κυβέρνηση, η οποία µε τη σειρά τησ θα τα µετατρέψει σε κρατικά αξιÞγραφα. Με βάση την πρÞταση, την οποία ο ΥπουργÞσ Οικονοµικών, Βάσοσ Σιαρλή, απέστειλε στην Κεντρική Τράπεζα και την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράσ, το επιτÞκιο στα κρατικά αξιÞγραφα θα είναι τησ τάξησ του 4% και θα έχουν ηµεροµηνία λήξησ που θα κυµαίνεται µεταξύ 5 και 10 χρÞνων. Μία τέτοια εξέλιξη, εφÞσον η πρÞταση γίνει αποδεκτή απÞ την ΤρÞϊκα, θα προστατεύσει Þλουσ τουσ κατÞχουσ αξιογράφων απÞ πιθανÞ κούρεµα των αξιογράφων, αφού το κÞστοσ θα επωµιστεί εξ’ ολοκλήρου η κυβέρνηση. ΩστÞσο, θα επιβαρύνει σηµαντικά το δηµοσιονοµικÞ έλλειµµα µε ποσÞ που θα ξεπεράσει το ένα δισεκατοµµύριο ευρώ που αντιστοιχεί στο 5,5% του Ακαθάριστου Εγχώριου ΠροϊÞντοσ. Με βάση την πρÞταση τα αξιÞγραφα θα διαπραγµατεύονται στο ταµπλÞ του Χρηµατιστηρίου Αξιών Κύπρου κάτι το οποίο συνεπάγεται Þτι η κυβέρνηση θα αυξήσει περαιτέρω τη συµµετοχή τησ στη Λαϊκή Τράπεζα που σήµερα ανέρχεται στο 84%, ενώ σηµαντικÞ µερίδιο αναµένεται να αποκτήσει και στην Τράπεζα Κύπρου. Αξίζει να σηµειωθεί Þτι ενώπιον του Υπουργείου Οικονοµικών και των εποπτικών αρχών βρίσκεται και αντιπρÞταση τησ Τράπεζασ Κύπρου, η οποία προβλέπει τη δηµιουργία Ειδικού Ταµείου Αποζηµιώσεωσ Επενδυτών απÞ την οποία θα εξαιρούνται µÞνο αυτοί που επένδυσαν µεγάλα ποσά. Την πρÞταση του Υπουργείου Οικονοµικών απορρίπτει ωστÞσο η κυβέρνηση αφού πρÞσφατα ο ΚυβερνητικÞσ ΕκπρÞσωποσ την είχε χαρακτηρίσει απλά ωσ άσκηση επί χάρτου. Ο λÞγοσ τησ απÞρριψησ είναι ο αρνητικÞσ αντίκτυποσ που θα έχει για τα δηµÞσια οικονοµικά.
ºø¡∞∑√À¡ √π ∫∞∆√Ã√π ∞•π√°ƒ∞ºø¡ Εκδήλωση διαµαρτυρίασ πραγµατοποίησε ο Σύνδεσµοσ των κατÞχων αξιογράφων έξω απÞ το κτίριο τησ Βουλήσ των Αντιπροσώπων, την ώρα που το θέµα συζητείτο στην Επιτροπή Θεσµών. Οι επηρεαζÞµενοι κρατούσαν πανÞ που ανέγραφαν “Η ΤρÞικα και το κράτοσ δεν µπορούν να νοµιµοποιήσουν την παρανοµία” και “ΑξιÞγραφα ίσον παρανοµία”. Υπενθυµίζεται Þτι η εισήγηση του συνδέσµου ήταν οι τράπεζεσ να παραχωρήσουν δάνεια στουσ κατÞχουσ των αξιογράφων στο 100% τησ αξίασ τουσ, µε εγγύηση τα αξιÞγραφα και το προϊÞν των δανείων να γίνει εµπρÞθεσµη κατάθεση για πέντε χρÞνια µε επιτÞκιο 4,5% και δυνατÞτητα άντλησησ του 20% ετησίωσ, θέση η οποία ωστÞσο απορρίφθηκε.
¶π£∞¡∂™ ¶√π¡π∫∂™ ∂À£À¡∂™ Χθεσ η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Θεσµών συζήτησε το πÞρισµα τησ Κεντρικήσ Τράπεζασ για τα αξιÞγραφα. Στην συζήτηση η οποία διεξήχθη σε έντονο κλίµα αναφέρθηκε Þτι µετά την ολοκλήρωση των ερευνών για τισ τράπεζεσ ενδεχοµένωσ να διερευνηθούν και πιθανέσ ποινικέσ ευθύνεσ. Ο ΓενικÞσ Εισαγγελέασ Πέτροσ Κληρίδησ διευκρίνισε πωσ «µε τισ ποινικέσ διώξεισ δεν θα πάρει κανένασ πίσω τα λεφτά του αφού οι ποινικέσ διώξεισ είναι για να επιβληθεί τιµωρία». Στην Επιτροπή ακούστηκε επίσησ πωσ αρκετά υψηλά µπÞνουσ έπαιρναν τα διευθυντικά στελέχη των τραπεζών και τα µπÞνουσ αυτά κρίνονταν πάνω σε ουσιαστικά εικονικά κέρδη. Ο ΓενικÞσ Εισαγγελέασ σηµείωσε πωσ ήταν «παράλογα υψηλοί οι µισθοί».
∞ӷ̤ÓÔÓÙ·˜ ÙÔ˘˜ ∆ÚÔ˚ηÓÔ‡˜ ∆ιαβιβάστηκαν στην ΤρÞικα η προτάσεισ τησ Κυβέρνησησ για τα µέτρα που αντιπροτείνει να περιληφθούν στο µνηµÞνιο για τη δανειοδÞτηση τησ Κυπριακήσ ∆ηµοκρατίασ, και πλέον αναµένουµε τουσ Τροϊκανούσ να ορίσουν την ηµεροµηνία τησ καθÞδου τουσ στην Κύπρο για έναρξη τησ διαπραγµάτευσησ. Σύµφωνα µε τον Σάιµον Ù ΚÞνορ, εκπρÞσωπο του ΑντιπρÞεδρου τησ ΚοµισιÞν για το ευρώ Ολι Ρεν, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρέλαβε τισ αντιπροτάσεισ τησ Κύπρου για την έναρξη των διαπραγµατεύσεων µε την τρÞικα, θα τισ εξετάσει λεπτοµερώσ, και Þταν θα είναι έτοιµη θα ανακοινώσει ηµεροµηνία άφιξησ στη Λευκωσία του κλιµακίου τησ. Η κυβέρνηση δια του Κυβερνητικού Εκπροσώπου Στέφανου Στεφάνου, εξέφρασε την εκτίµηση Þτι µέχρι τη σύνοδο του Eurogroup (12 Νοεµβρίου) υπάρχει επαρκήσ χρÞνοσ για διαπραγµάτευση και συνοµολÞγηση του Μνηµονίου δανειοδÞτησησ. Ο κ. Στεφάνου ζήτησε επίσησ να τερµατι-
στεί η παραφιλολογία για σχέδιο Β’ (εναλλακτικÞ σενάριο πακέτου µέτρων).
κταση στισ συντάξεισ και τα επιδÞµατα, στον δηµÞσιο και ευρύτερο δηµÞσιο τοµέα.
π‰Ô‡ ÙÔ ·Î¤ÙÔ ·ÓÙÈÚÔÙ¿ÛˆÓ
ΠΕΡΙΚΟΠΕΣ ΣΤΟΥΣ ΜΙΣΘΟΥΣ - απÞ 1001 έωσ 1500 ευρώ: 6,5% - απÞ 1501 έωσ 2000 ευρώ: 8,5% - απÞ 2001 έωσ 3000 ευρώ: 9,5% - απÞ 3001 έωσ 4000 ευρώ: 11,5% - απÞ 4001 ευρώ και άνω: 12,5%
Το τελευταίο έγγραφο που απέστειλε η κυβέρνηση σε κÞµµατα και συντεχνίεσ, περιλαµβάνει µεγαλύτερεσ περικοπέσ σε µισθούσ και συντάξεισ και αυξηµένεσ φορολογίεσ, προσ εξοικονÞµηση έωσ και 978 εκ. ευρώ, µε στÞχο να πείσει την ΤρÞικα να δεχθεί τισ αντιπροτάσεισ τησ. ΤΙ ΘΑ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΘΕΙ Συγκεκριµένα η Κυβέρνηση προτείνει εξοικονÞµηση 978.900.000 εκ. ευρώ µέχρι το τέλοσ του 2016, εκ των οποίων τα 670.100.000 εκ. ευρώ θα προέλθουν απÞ περικοπέσ δαπανών και τα 308.800.000 εκ. ευρώ απÞ αυξηµένα έσοδα. Αναλυτικά, η τελική, κατά πάσα πιθανÞτητα, πρÞταση προβλέπει µεγαλύτερεσ περικοπέσ στουσ µισθούσ, και κατ’ επέ-
Το σύνολο των εξοικονοµήσεων απÞ τισ αποκοπέσ σε µισθούσ και συντάξεισ ανέρχεται στα 635 εκ. ευρώ, και απÞ αυτÞ αφαιρείται ποσÞ 240 εκ. ευρώ που είναι οι απώλειεσ για τον ΦÞρο Εισοδήµατοσ. Άρα η καθαρή εξοικονÞµηση ανέρχεται στα 395 εκ. ευρώ. Περαιτέρω, η πρÞταση προβλέπει: - ΕξοικονÞµηση 205 εκ. ευρώ απÞ τη σταδιακή αύξηση (έξι µήνεσ το χρÞνο) του ορίου συνταξιοδÞτησησ ώστε να φθάσει στο 65ο έτοσ - 104 εκ. ευρώ θα εξοικονοµηθούν µέσω τησ µείωσησ των επιδοµάτων των κρατικών
υπαλλήλων και αξιωµατούχων και του ωροµίσθιου προσωπικού κατά 15% - 219 εκ. ευρώ µε ισχύ απÞ το 2014 υπολογίζεται Þτι θα είναι τα έσοδα απÞ την έκτακτη εισφορά στον ιδιωτικÞ και δηµÞσιο τοµέα. Συγκεκριµένα: ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΙΣΦΟΡΑ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ Οι εισφορέσ θα ξεκινούν απÞ 2,5% για Þσουσ έχουν απολαβέσ µεταξύ 1501 και 2500 ευρώ, 3% για απολαβέσ µέχρι 3500 ευρώ και 3,5% για άνω ων 3501 ευρώ.
2 σελ. 2/14
ΧΡΗΜΑ&ΑΓΟΡΑ
24 OKTΩΒΡΙΟΥ, 2012
2/14 | ΕΙ∆ΗΣΕΙΣ
∞ӷ̤ÓÔÓÙ·˜ ÙÔ˘˜ ∆ÚÔ˚ηÓÔ‡˜ 2 Σελ. 1/13 ΕΙΣΠΡΑΞΕΙΣ ΑΠΟ ΦΟΡΟΥΣ - ΑπÞ τισ νέεσ φορολογίεσ που θα εισαχθούν 200 εκ. ευρώ υπολογίζεται Þτι θα εισπραχθούν απÞ την αύξηση του ΦÞρου Προστιθέµενησ Αξίασ απÞ το 17% στο 18% απÞ την 1η Ιανουαρίου του 2013. - Ενώ απÞ την αύξηση του φÞρου για τη τουριστική βιοµηχανία απÞ το 8% στο 9% µε ισχύ απÞ την 1η Ιανουαρίου του 2014 υπολογίζεται Þτι θα εισπραχθούν άλλα 54 εκ. ευρώ. - 192 εκ. θα είναι τα έσοδα απÞ την εισαγωγή αυτοφορολογίασ για φυσικά πρÞσωπα και την επιβολή νέων φορολογικών συντελεστών σε τρέχουσεσ αξίεσ ακινήτων. - 160 εκ. θα είναι τα επιπρÞσθετα έσοδα απÞ τη µείωση του αφορολÞγητου ποσού για την ακίνητη ιδιοκτησία στισ 40 χιλιάδεσ - 124 εκ. υπολογίζεται να εισπραχθούν απÞ την αύξηση του φÞρου κατανάλωσησ στα στριφτά τσιγάρα απÞ 60 ευρώ στα 100 ευρώ το κιλÞ και την αύξηση τησ τιµήσ των τσιγάρων κατά 25 σεντ - 52 εκ. υπολογίζονται τα επιπρÞσθετα έσοδα απÞ τη φορολÞγηση µε 10% στα κέρδη των παιχνιδιών του ΟΠΑΠ και του Κρατικού Λαχείου
- 50 εκ. ευρώ θα προέλθουν απÞ την αύξηση του φÞρου κατανάλωσησ στην αιθυλική αλκοÞλη και του φÞρου κατανάλωσησ στη µπύρα κατά 25%. Ùσον αφορά στισ κοινωνικέσ παροχέσ η κυβέρνηση περιέβαλε πρÞνοια για ποσοστιαία ετήσια µείωση τησ τάξησ του 6,8%. ΧΡΗΜΑΤΟΠΙΣΤΩΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ Σε Þτι αφορά τον χρηµατοπιστωτικÞ τοµέα το πρωί, τησ ∆ευτέρασ πραγµατοποιήθηκε σύσκεψη στο ΠροεδρικÞ Μέγαρο, υπÞ τον ΠρÞεδρο τησ ∆ηµοκρατίασ στην οποία συµµετείχαν ο υπουργÞσ Οικονοµικών Βάσοσ Σιαρλή, ο ΓενικÞσ διευθυντήσ Χρίστοσ Πατσαλίδησ, ο ∆ιοικητήσ τησ Κεντρικήσ Τράπεζασ Πανίκοσ ∆ηµητριάδησ και η υπουργÞσ Εργασίασ Σωτηρούλα Χαραλάµπουσ. Η σύσκεψη η οποία διήρκησε περίπου δυÞµισι ώρεσ, έγινε µακριά απÞ τα φώτα τησ δηµοσιÞτητασ. Τα περιθώρια πάντωσ, για κοινή διαπραγµάτευση στισ 12 Νοεµβρίου στην κρίσιµη σύνοδο του Eurogroup που θα εξετάσει το αίτηµα τησ Ισπανίασ και τησ Ελλάδασ, στενεύουν επικίνδυνα, µε την έλλειψη ρευστÞτητασ και τα προβλήµατα στο χρηµατοπιστωτικÞ µασ σύστηµα, να αποκτούν απρÞβλεπτεσ διαστάσεισ.
∂ÚÈÍ ڢıÌfi ·ÏÏ¿ ‰È·Ù‹ÚËÛ ٷ Î¤Ú‰Ë ÙÔ Ã∞∫ Οριακά κέρδη κατέγραψε χθεσ το Χρηµατιστήριο Αξιών Κύπρου, µετά το εντυπωσιακÞ ράλι που έκανε προχθεσ σηµειώνοντασ άλµα ανÞδου κατά 13,5% στισ 158,740 µονάδεσ. Κατάφερε, ωστÞσο, να κάνει συντήρηση κερδών και να παρουσιάσει για έβδοµη συνεχή χρηµατιστηριακή συνάντηση άνοδο, βοηθούµενο απÞ τα διψήφια κέρδη τησ Λαϊκήσ Τράπεζασ. Ο ΓενικÞσ ∆είκτησ σηµείωσε σήµερα αύξηση µÞλισ 0,08% και διαµορφώθηκε στισ 158,87 µονάδεσ. Ο ∆είκτησ FTSE/CySE 20 παρουσίασε αύξηση 0,05% και ανέβηκε στισ
59,85 µονάδεσ. Ο Þγκοσ συναλλαγών διαµορφώθηκε στα 3.88 εκ. ευρώ. Το µεγαλύτερο επενδυτικÞ ενδιαφέρον συγκέντρωσαν και χθεσ οι τραπεζικέσ µετοχέσ, µε τισ µετοχέσ τησ Λαϊκήσ Τράπεζασ να συγκεντρώνουν Þγκο συναλλαγών 2.457.798 ευρώ (τιµή κλεισίµατοσ 0,064 ευρώ – άνοδοσ 12,28%). Οι τίτλοι τησ Τράπεζασ Κύπρου συγκέντρωσαν Þγκο συναλλαγών 1.208.198 ευρώ (τιµή κλεισίµατοσ 0,368 ευρώ – πτώση 1,6%), και τησ Ελληνικήσ Τράπεζασ Þγκο 189.523 ευρώ (τιµή κλεισίµατοσ 0,195 ευρώ – πτώση 5,33%.
™ÙȘ 29 √ÎÙˆ‚Ú›Ô˘ Ë ·fiÊ·ÛË ÁÈ· ÙÂÚÌ·ÙÈÎfi Την εκτίµηση Þτι στισ 29 Οκτωβρίου θα ληφθεί η τελική απÞφαση για την επιλογή του επιτυχηµένου προσφοροδÞτη για την κατασκευή του ενεργειακού κέντρου στο ΒασιλικÞ, εξέφρασε η Γενική ∆ιευθύντρια του Υπουργείου Εµπορίου, Βιοµηχανίασ και Τουρισµού Ζέτα Αιµιλιανίδου. Η κ. Αιµιλιανίδου, η οποία προεδρεύει τησ Επιτροπήσ ΑξιολÞγησησ των προσφορών για το έργο, παρευρέθηκε χθεσ στην Επιτροπή Εµπορίου τησ Βουλήσ, η οποία συζήτησε το
θέµα καθυστέρησησ υλοποίησησ του έργου, έπειτα απÞ πρÞταση των Βουλευτών του ∆ΗΣΥ, Τάσου ΜητσÞπουλου, Ζαχαρία Ζαχαρίου, Κυριάκου Χατζηγιάννη και Γεώργιου Τάσου. Μιλώντασ ενώπιον τησ Επιτροπήσ, η κ. Αιµιλιανίδου απέρριψε τισ επικρίσεισ για καθυστέρηση τησ Þλησ διαδικασίασ, λέγοντασ Þτι η Επιτροπή ήταν αναγκασµένη να αντιµετωπίσει και να απαντήσει “δεκάδεσ διαδικαστικά θέµατα”.
S&P, Moody’s, Fitch… Î·È ÙÒÚ· Ë Credit Rating Ο κινεζικÞσ οίκοσ αξιολÞγησησ Dagong ανακοίνωσε Þτι θα συµµαχήσει µε τον αµερικανικÞ Egan-Jones Ratings Co (EJR) και τον ρωσικÞ RusRating JSC για να σχηµατίσουν έναν “ανεξάρτητο” οίκο αξιολÞγησησ και να αµφισβητήσουν την κυριαρχία στον τοµέα των Standard & Poor’s, Moody’s και Fitch. Ο νέοσ οίκοσ θα ονοµαστεί Credit Rating Group και θα πραγµατοποιεί αξιολογήσεισ ωσ “πάροχοσ µιασ εντελώσ ανεξάρτητησ υπηρεσίασ αξιολογήσεων”. Οι τρεισ εταίροι υποστηρίζουν πωσ “δεν εκπροσωπούν τα ιδιαίτερα συµφέροντα καµιάσ χώρασ ή οµάδασ” και διαβεβαιώνουν πωσ ο Universal Credit Rating Group “θα παρέχει αµε-
ρÞληπτη ενηµέρωση Þσον αφορά την αξιολÞγηση στισ διεθνείσ κεφαλαιαγορέσ”. Οίκοσ αξιολÞγησησ που δηµιουργήθηκε το 1994, την ώρα τησ αναδιάρθρωσησ των κινεζικών κρατικών επιχειρήσεων, ο Dagong Global Credit Rating έγινε γνωστÞσ τα τελευταία χρÞνια αξιολογώντασ κρατικά χρέη µε διαφορετικά κριτήρια και κυρίωσ υποβαθµίζοντασ την αξιολÞγηση των ΗΠΑ. Ο Dagong εκτιµά πωσ οι τρεισ αµερικανικοί οίκοι Moody’s, Fitch και Standard & Poor’s δίνουν υπερβολικÞ βάροσ σε κριτήρια Þπωσ η ιδιωτικοποίηση και η απελευθέρωση των αγορών σε βάροσ τησ ικανÞτητασ µιασ χώρασ να δηµιουργεί αξία.
∞Ô˙ËÌ›ˆÛË €600 ·Ó¿ ÂÈ‚¿ÙË Οι επιβάτεσ αεροπλάνων στην Ευρωπαϊκή Ενωση δικαιούνται αποζηµίωση έωσ και 600 ευρώ αν οι πτήσεισ τουσ έχουν καθυστέρηση µεγαλύτερη των τριών ωρών, αποφάνθηκε το ΕυρωπαϊκÞ ∆ικαστήριο, απορρίπτοντασ τα επιχειρήµατα των αεροπορικών εταιρειών. Το ΕυρωπαϊκÞ ∆ικαστήριο έκρινε το 2009 Þτι οι επιβάτεσ θα πρέπει να αποζηµιώνονται Þχι µÞνο για τισ µαταιώσεισ πτήσεων, αλλά και για τισ πολύωρεσ καθυστερήσεισ εκτÞσ αν αυτέσ οφείλονται σε “εξαιρετικέσ συνθήκεσ” τισ οποίεσ η αεροπορική εταιρεία δεν µπορούσε να αποφύγει. Γερµανικά και βρετανικά δικαστήρια ζήτησαν απÞ το
δικαστήριο, το οποίο εδρεύει στο Λουξεµβούργο, να επεκτείνει την αρχική του απÞφαση ύστερα απÞ την κίνηση των Lufthansa, British Airways, easyJet, TUI Travel και τησ ∆ιεθνούσ Ενωσησ Αεροµεταφορών να προσβάλουν την απÞφαση για την καταβολή αποζηµιώσεων. “Οι επιβάτεσ των οποίων οι πτήσεισ έχουν καθυστέρηση και εκείνοι των οποίων οι πτήσεισ µαταιώνονται `την τελευταία στιγµή` πρέπει να θεωρείται Þτι βρίσκονται σε παρÞµοια κατάσταση...επειδή οι επιβάτεσ αυτοί υφίστανται παρÞµοια ταλαιπωρία-προπάντων χάσιµο χρÞνου”, έκρινε το δικαστήριο.
∏ ª¿ÏÙ· ͤڷÛ ÙËÓ ∫‡ÚÔ ÛÙȘ ÂÂÓ‰‡ÛÂȘ Η άλλοτε ουραγÞσ στον τοµέα τησ προσέλκυσησ επενδύσεων Μάλτα έχει προσπεράσει την Κύπρο και θεωρείται πρÞτυπο, δήλωσε ο ΠρÞεδροσ τησ Κοινοβουλευτικήσ Επιτροπήσ Εµπορίου Λευτέρησ ΧριστοφÞρου, καλώντασ εκ νέου την Κυβέρνηση να λάβει µέτρα για βελτίωση τησ κατάστασησ. Είπε ακÞµη Þτι το αρµÞδιο τµήµα στο Υπουργείο Οικονοµικών που ασχολείται µε τισ συµβάσεισ αποφυγήσ
διπλήσ φορολογίασ µε άλλεσ χώρεσ έµεινε χωρίσ προσωπικÞ, αφού αφυπηρέτησε το µοναδικÞ στέλεχοσ που εργαζÞταν εκεί. Η Επιτροπή συνέχισε χθεσ τη συζήτηση την αναγκαιÞτητα λήψησ µέτρων για ενίσχυση τησ Κύπρου ωσ επιχειρηµατικού κέντρου, κατÞπιν πρÞτασησ των βουλευτών Λευτέρη ΧριστοφÞρου, Ζαχαρία Ζαχαρίου, Ανδρέα Μιχαηλίδη (∆ΗΣΥ), Άγγελου ΒÞτση (∆ΗΚΟ) και Γιώργου Βαρνάβα (ΚΣ Ε∆ΕΚ).
Σύµφωνα µε πληροφορίεσ, ο ΠρÞεδροσ ΧριστÞφιασ επέµεινε στισ επιφυλάξεισ του για αλλαγή του καθεστώτοσ εποπτείασ του Συνεργατικού Κινήµατοσ, που προτείνει ο ∆ιοικητήσ τησ Κεντρικήσ Τράπεζασ, σύµφωνα µε την οποία: Στο κεφάλαιο των συνεργατικών ιδρυµάτων, προνοείται µετατροπή τησ Συνεργατικήσ Κεντρικήσ Τράπεζασ σε πρωτοβάθµιο εποπτικÞ φορέα, και µεταφορά αρµοδιοτήτων στην Κεντρική Τράπεζα. ΚΛΕΙ∆ΩΣΑΝ ΤΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ - Στο θέµα τησ εκποίησησ ακινήτων καταγράφεται εισήγηση να γίνεται σε περίοδο τριών χρÞνων αντί 18 µήνεσ που προτείνει η ΤρÞϊκα, και να εξαιρείται η ιδιοκατοίκηση. - Για τα ίδια κεφάλαια των πιστωτικών ιδρυµάτων προτείνεται η αύξηση στο 9% και σε δύο χρÞνια η αύξηση στο 10%, σε σύγκριση µε 10% που ζητά εδώ και τώρα, η ΤρÞικα - Γίνεται αποδεκτή η εισήγηση τησ ΤρÞικα, αφού αποτελεί και ευρωπαϊκή οδηγία, να θεωρούνται µη εξυπηρετούµενα δάνεια για περίοδο 90 ηµερών. Την ίδια στιγµή, ο διοικητήσ τησ Κεντρικήσ Τράπεζασ εκφράζει την προσδοκία, πωσ µε την απευθείασ ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών απÞ το µηχανισµÞ στήριξησ το 2014 το κυπριακÞ χρέοσ θα υποχωρήσει σε επίπεδα κάτω του 100% του ΑΕΠ.
∂È‚ÔÏ‹ ÊfiÚÔ˘ ÛÙȘ ¯ÚËÌ·ÙÔÔÈÎÔÓÔÌÈΤ˜ Û˘Ó·ÏÏ·Á¤˜ Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υιοθέτησε χθεσ πρÞταση προσ το Συµβούλιο Υπουργών ECO-FIN για την επιβολή φÞρου στισ χρηµατοπιστωτικέσ συναλλαγέσ, µέσω «ενισχυµένησ συνεργασίασ» 10 χωρών τησ Ευρωζώνησ. Οι χώρεσ που θα επιβάλλουν το φÞρο είναι οι εξήσ: Γερµανία, Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία, Ελλάδα, Αυστρία, Βέλγιο, Πορτογαλία, Σλοβακία, Σλοβενία. Σύµφωνα µε την ΚοµισιÞν, η πρÞταση είναι απολύτωσ συµβατή µε το κοινοτικÞ δίκαιο, δεδοµένου Þτι πληρείται η βασική πρÞταση που ορίζει η Συνθήκη για την «ενισχυµένη συνεργασία», δηλαδή να υποβληθεί σχετικÞ αίτηµα απÞ το 1/3 των κρατών µελών. Τονίζει επίσησ Þτι οποιαδήποτε χώρα που δεν συµπεριλαµβάνεται στην οµάδα των «10» µπορεί Þποτε το θελήσει να ενταχθεί, αλλά στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να αποδεχθεί τα ισχύοντα σε σχέση µε το ύψοσ του φÞρου και τον τρÞπο επιβολήσ. Η πρÞταση θα πρέπει τώρα να υιοθετηθεί απÞ το Συµβούλιο Υπουργών µε ειδική πλειοψηφία και στη συνέχεια και απÞ την Ευρωβουλή, ενώ µέσα στισ επÞµενεσ βδοµάδεσ η ΚοµισιÞν θα καθορίσει τισ λεπτοµέρειεσ εφαρµογήσ του µέτρου. Οπωσ αναφέρει θα βασιστεί σε πολύ µεγάλο βαθµÞ στην πρÞταση που είχε ήδη υποβάλει στο Συµβούλιο το Σεπτέµβριο του 2011. Αυτή προβλέπει την εισαγωγή φÞρου επί των χρηµατοπιστωτικών συναλλαγών, ο οποίοσ θα κυµαίνεται ανάλογα µε το επενδυτικÞ προϊÞν µεταξύ 0,01% (παράγωγα προϊÞντα) και 0,1% (µετοχέσ, οµÞλογα). Η εν λÞγω πρÞταση καλύπτει το 85% των χρηµατοπιστωτικών συναλλαγών µεταξύ των χρηµατοπιστωτικών ιδρυµάτων. Οι πολίτεσ και οι επιχειρήσεισ δεν θα φορολογούνται.
24 OKTΩΒΡΙΟΥ, 2012
ΧΡΗΜΑ&ΑΓΟΡΑ
ΕΙ∆ΗΣΕΙΣ | 3/15
AΛÓËÙ· Èڛ˜ ∑‹ÙËÛË = ∞͛˜; ∞¡∆ø¡∏™ §√π∑√À ∞ÓÙÒÓ˘ §Ô›˙Ô˘ F.R.I.C.S. & ™˘ÓÂÚÁ¿Ù˜ §Ù‰, ∂ÎÙÈÌËÙ¤˜ ∞ÎÈÓ‹ÙˆÓ & ¢È·¯ÂÈÚÈÛÙ¤˜ ŒÚÁˆÓ ∞Ó¿Ù˘Í˘
Η ύφεση στην παγκÞσµια και στην Κυπριακή οικονοµία, έφερε τα άνω κάτω στισ τιµέσ των ακινήτων στην Κύπρο. Έχουµε δηµοσιεύσει την άποψη µασ για το επίπεδο των τιµών που έδειξαν γενικά µια µειωτική πορεία τα τελευταία 2 χρÞνια, µε διαφοροποιήσεισ απÞ 20% και µέχρι 30%(+). Οι πιο ψηλέσ µειώσεισ κυρίωσ παρατηρούνται σε τουριστικά έργα, ιδιαίτερα εκείνα τα οποία η ζήτηση προέρχεται απÞ ξένουσ. Η ζήτηση απÞ ξένουσ έχει δείξει τισ πιο κάτω µειώσεισ.
Ο πιο πάνω πίνακασ αναφέρεται σε αριθµÞ καταθέσεων πωλητηρίων εγγράφων απÞ ξένουσ. Οι ντÞπιοι αγοραστέσ δείχνουν τον πιο κάτω πίνακα:
Η κατάσταση είναι ιδιαίτερα τραγική για χωράφια σε µακρινέσ περιοχέσ, Þπου ολÞκληρα τετραγωνικά στα σχέδια δεν δείχνουν καµία πώληση στο έτοσ 2009-2012 και άρα καµία ζήτηση, ενώ οι νέοι κανονισµοί για την µεµονωµένη κατοικία που (σχεδÞν) απαγορεύουν την µεµονωµένη κατοικία, είναι ένα πρÞσθετοσ λÞγοσ. Ωσ εκ τούτου σε µια περιοχή στην οποία δεν υπάρχει ζήτηση τα τελευταία δύο χρÞνια ιδιαίτερα τώρα, ποιεσ είναι οι αξίεσ; O εκτιµητήσ είναι ο ερµηνευτήσ τησ αγοράσ και Þχι το
άτοµο εκείνο που προηγείται και καθορίζει τισ τιµέσ (οι τιµέσ καθορίζονται απÞ την ζήτηση και προσφορά και δεν βασίζονται στην άποψη ενÞσ εκτιµητή). Ωσ εκ τούτου τι είναι η αξία ενÞσ κτήµατοσ Þταν δεν υπάρχει ζήτηση; Είναι µήπωσ µηδέν; ∆εν νοµίζουµε µια και τα πάντα έχουν µια αξία. Κτήµατα π.χ. που πριν τησ ύφεσησ επωλούντο προσ 10 ευρώ/τ.µ. και τώρα δεν υπάρχουν πράξεισ/ζήτηση, η τιµή/αξία είναι µήπωσ 1.0 ευρώ/τ.µ.; Έχοντασ υπÞψη Þτι ο Κύπριοσ ιδιοκτήτησ δύσκολα αποδέχεται «ζηµιά» στα ακίνητα του, υπάρχει επιπλέον µια τεχνητή απÞσυρση προσφοράσ, διÞτι εάν κάποιοσ αγÞρασε ένα κτήµα προσ 10 ευρώ, δεν θα αποδεχθεί την µείωση στο 10% ή 1.0 ευρώ/τ.µ. Ναι µεν και καλά ωσ εδώ, αλλά υπάρχει κάποιοσ αγοραστήσ που θα του προσφέρει εκείνο το 1 ευρώ/τ.µ.; Στισ δύσκολεσ οικονοµικέσ στιγµέσ που ζούµε και στην δύσκολη εξασφάλιση χρηµατοδÞτησησ, οι επενδύσεισ σε ακίνητα δεν είναι η προτεραιÞτητα των πιθανών αγοραστών. Στισ πιο προηγµένεσ αγορέσ ακινήτων, υπάρχουν οι αγοραστέσ σε κάποια τιµή. Στην Βρετανία π.χ. Þπου η ύφεση προκάλεσε πτώση των τιµών κατά 30%, υπήρξαν οι ανάλογοι αγοραστέσ, για να σταθεροποιήσουν την αγορά στο -30%. Στην Κύπρο Þµωσ έστω και µε τισ µειωµένεσ τιµέσ των 35% (στα τουριστικά, ιδιαίτερα στην Πάφο και Πρωταρά), υπάρχει εκείνοσ ο αγοραστήσ Þµωσ, έστω και µε τέτοια µεγάλη έκπτωση; Και εκεί είναι που απÞ πλευράσ εκτίµησησ, αρχίζουν τα προβλήµατα. Με την µείωση του 30%-35% εκείνα τα διαµερίσµατα στην Πάφο έχουν φθάσει στισ 1.200 ευρώ /τ.µ., τιµή πιο κάτω του σηµερινού κÞστουσ κατασκευήσ και γησ. Εάν δε δεν υπάρχουν τίτλοι ή πρÞβληµα προσ εξασφάλιση των (Þπου σχεδÞν η ζήτηση απÞ ξένουσ είναι κοντά στο µηδέν), τι είναι η τιµή; Με την δυσφήµιση που υπάρχει για την µη δυνατή εξασφάλιση τίτλων ιδιοκτησίασ (ιδιαίτερα στην Πάφο), µήπωσ η τιµή που θα προσελκύσει τον προτιθέµενο αγοραστή είναι 850 ευρώ/τ.µ.; Αλλά και πάλι εάν κάποιοσ θα διαθέσει για ένα διαµέρισµα των δύο υπνοδωµατίων 85.000 ευρώ, θα το ρισκάρει εάν δεν έχει κάποια εξασφάλιση; Το µεγάλο αυτÞ πρÞβληµα εστιάζεται Þπωσ προαναφερθήκαµε στην Πάφο και σε κάποιο λιγÞτερο βαθµÞ στην περιοχή Παραλιµνίου/Αµµοχώστου και περιορίζεται κατά κύριο λÞγο σε µονάδεσ Þπου ο ιδιοκτήτησ/επιχειρηµατίασ ανάπτυ-
ξησ, αδυνατεί να προσφέρει ελευθέρωση τησ υποθήκησ (mortgage release) και την διευκÞλυνση τησ επανα-πώλησησ (resale). Πωσ καθορίζονται λοιπÞν οι τιµέσ/αξίεσ Þταν σε µια περιοχή απÞ 200 περίπου οικÞπεδα, πωλήθηκε µÞνο ένα το έτοσ 2009 µε µείωση (απÞ το έτοσ 2008) 10%. Μήπωσ η σηµερινή τιµή τουσ είναι ένα µείον 20% απÞ το έτοσ 2008 και εάν ναι, µια πώληση είναι αρκετή ωσ ένδειξη; ΑπÞ την άλλη εάν προσπαθήσετε να αγοράσετε ένα οικÞπεδο σε αυτή την περιοχή, θα βρείτε ιδιοκτήτη οικοπέδων να σασ το πωλήσει µε -20%; ∆εν το νοµίζουµε. Ùλα εξαρτώνται πλέον απÞ τισ προσωπικέσ συνθήκεσ του πωλητή. Εάν πιέζονται απÞ τουσ δανειστέσ τουσ ή απÞ άλλεσ καταστάσεισ, ίσωσ να αποδεχθεί για 1-2 πράξεισ την µείωση, εάν Þµωσ Þχι, η τιµή παραµένει η ίδια; Και πάλι εάν ένα ξενοδοχείο ζηµιώνει, τι είναι η αξία του; Θα πρέπει ο ιδιοκτήτησ να πληρώσει και απÞ πάνω αποζηµίωση στον αγοραστή για να το αγοράσει; Υπάρχει πιστεύετε τέτοια προοπτική στα Κυπριακά δεδοµένα; Έστω και εάν στο τέλοσ η τιµή διάθεσησ είναι «µούχτη», υπάρχουν σήµερα αγοραστέσ σε τέτοια επίπεδα; Που θα βρουν την χρηµατοδÞτηση (αδύνατη) και τα εισοδήµατα αυτού του αγοραστή είναι σίγουρα; ∆ηλαδή εκτÞσ (ίσωσ) απÞ τουσ ∆ηµÞσιουσ/ Ηµικρατικούσ υπαλλήλουσ, οι υπÞλοιποι έχουν σίγουρη δουλειά; ∆εν το νοµίζουµε, διÞτι ο ιδιωτικÞσ τοµέασ περνά µια δύσκολη περίοδο και εκτÞσ των συνεχών απολύσεων, υπάρχει ο φÞβοσ τησ µελλοντικήσ των απÞλυσησ, ενώ µη επιτευχθείσεσ εισπράξεισ, οι επιταγέσ που επιστρέφονται ωσ ανείσπρακτεσ κλπ, προσθέτουν στην Þλη αβεβαιÞτητα. Ναι µεν τα «καφέ» είναι γεµάτα, αλλά για 10 ευρώ το άτοµο για 2-3 ώρεσ παραµονήσ και µε τουσ γονείσ (κυρίωσ) να χρηµατοδοτούν τουσ νέουσ, δεν είναι ένδειξη ευφορίασ τησ οικονοµίασ. ΠÞσεσ αντιπροσωπείεσ αυτοκινήτων πωλούν και ποια καταστήµατα οικιακών συσκευών και «είδη προίκασ» βρίσκονται σε καλή κατάσταση (ίδε αριθµÞ πρÞσφατων κλεισιµάτων επιχειρήσεων µεγάλων ονοµάτων). Στο τέλοσ τησ ηµέρασ, πωσ θα «σταθούν» οι χρηµατοδοτικοί οργανισµοί Þταν οι εξασφαλίσεισ τουσ είναι µάλλον θεωτηρικέσ; Πωσ επηρεάζεται το χαρτοφυλάκιο τουσ και τι θα γίνει εάν «τολµήσουν» να εκποιήσουν τισ υποθήκεσ τουσ; ∆υστυχώσ αυτÞ το άρθρο µε την απαισιÞδοξη κατάσταση τησ αγοράσ, υποδεικνύει µια κατάσταση αλαλούµ τησ αγοράσ και ουδείσ γνωρίζει τισ επιπτώσεισ και χειρÞτερα την κατάσταση τησ οικονοµίασ.
YÔÏ›ÂÙ·È ÛÔ‚·ÚfiÙËÙ·˜ Ë ÚfiÙ·ÛË ÙÔ˘ ∫ÈÓ¤˙Ô˘ ÂÂÓ‰˘Ù‹ ª¤¯ÚÈ ·Ú¯¤˜ ¡ÔÂÌ‚Ú›Ô˘ ı· Ú¤ÂÈ Ó· ··ÓÙ‹ÛÂÈ ÁÈ· ÙÔ ·Ï·Èfi ·ÂÚÔ‰ÚfiÌÈÔ Μέχρι τισ αρχέσ Νοεµβρίου θα πρέπει η κινεζική εταιρεία Far Eastern Phoenix να δώσει την τελική τησ απάντηση για την επένδυση στο παλαιÞ αεροδρÞµιο Λάρνακασ µε χρονικÞ ορίζοντα τα 19 χρÞνια, ενώ την ίδια ώρα διαφαίνεται Þτι το ενδεχÞµενο επένδυσησ για διάστηµα 50 χρÞνων δεν είναι εφικτÞ. Σε έκθεση τησ ad hoc επιτροπήσ που συστάθηκε για το θέµα τησ κινεζικήσ επένδυσησ και τισ διαδικασίεσ που ακολουθήθηκαν, καταγράφεται Þτι η πρÞταση του επενδυτή Þπωσ αρχικά κατατέθηκε µε την εκδήλωση ενδιαφέροντοσ, «δεν έχει την αναγκαία σοβαρÞτητα». Η Επιτροπή Ελέγχου τησ Βουλήσ συνέχισε τη συζήτηση του θέµατοσ στη βάση τησ έκθεσησ τησ Γενικήσ Λογίστριασ. Η συνεδρίαση έγινε χθεσ παρουσία του Υπουργού Συγκοινωνιών. Η Γενική Λογίστρια Ρέα Γεωργίου µιλώντασ στο πλαίσιο τησ συνεδρίασ τησ Επιτροπήσ είπε Þτι η πρÞταση του επενδυτή είναι προβληµατική, προσθέτοντασ Þτι «η ad hoc επιτροπή κρίνει Þτι δηµιουργείται πρÞβληµα σοβαρÞτητασ». Βουλευτέσ έθεσαν θέµα Þτι η έκθεση είναι προκατειληµµένη, λέγοντασ Þτι δηµιουργούνται ερωτήµατα για τισ αναφορέσ περί στρέβλωσησ τησ αγοράσ λÞγω των κινεζικών προϊÞντων, περί προϊÞντων µαϊµού και περί δηµιουργίασ γκέτο µε
∞ÏÏ¿˙ÂÈ Ë ÒÚ· ÛÙȘ 28 √ÎÙˆ‚Ú›Ô˘ Η περίοδοσ τησ θερινήσ ώρασ για το 2012 τερµατίζεται την Κυριακή, 28 Οκτωβρίου, στισ 4 το πρωί. Σύµφωνα µε ανακοίνωση του Υπουργείου Εµπορίου, Βιοµηχανίασ και Τουρισµού, κατά την ώρα αυτή οι δείκτεσ των ρολογιών θα πρέπει να µετακινηθούν κατά µία ώρα πίσω. Προστίθεται Þτι σχετικÞ ∆ιάταγµα δηµοσιεύθηκε στην Επίσηµη Εφηµερίδα τησ ∆ηµοκρατίασ στισ 22 Ιουλίου 2011. Ο θεσµÞσ εφαρµÞζεται σε Þλεσ τισ χώρεσ τησ ΕΕ.
την κάθοδο χιλιάδων Κινέζων. Μίλησαν επίσησ για επιλεκτικέσ διαρροέσ στο Τύπο µε στÞχο να σκοτωθεί η επένδυση. Επί αυτού του σηµείου, µέλοσ τησ επιτροπήσ που κατέληξε στην έκθεση, σηµείωσε Þτι έγινε αναφορά σε προϊÞντα µαϊµού καθώσ υπήρξε παρÞµοιο περιστατικÞ σε κινεζική έκθεση στο Ντουµπάϊ, ενώ έθεσε και θέµα για την οικονοµική επιφάνεια τησ εταιρείασ, το µετοχικÞ τησ κεφάλαιο και το γεγονÞσ Þτι δεν ήταν σε θέση να παρουσιάσει τραπεζικέσ εξασφαλίσεισ. Ο ΥπουργÞσ Συγκοινωνιών Ευθύµιοσ Φλουρέντζου ανέφερε Þτι υπάρχει γνωµάτευση τησ νοµικήσ υπηρεσίασ για το θέµα τησ σύµβασησ παραχώρησησ ή ενοικίασησ και αυτÞ θα µελετηθεί Þταν υποβληθεί επίσηµο αίτηµα για επένδυση 19 χρÞνων. Είπε ακÞµη Þτι θα ενηµερώσει το ΥπουργικÞ Συµβούλιο για την πορεία του θέµατοσ και Þτι προσ τούτο θα συνταχθεί και σηµείωµα µε παραλήπτη τον ΠρÞεδρο τησ ∆ηµοκρατίασ. ΑπÞ πλευράσ τησ διαχειρίστριασ εταιρείασ των αεροδροµίων Hermes Airports τονίστηκε Þτι µε την εκδήλωση ενδιαφέροντοσ απÞ την κινεζική εταιρεία, πραγµατοποιήθηκε επίσκεψη στη Κίνα και διάφορεσ επαφέσ και «πειστήκαµε για την
εταιρεία και ικανοποιηθήκαµε για τα οικονοµικά τησ».Αναφέρθηκε ακÞµη Þτι η Hermes δεν έγινε κοινωνÞσ τησ έκθεσησ τησ ad hoc επιτροπήσ. Ενδιαφέρουσα ήταν και η παρέµβαση εκπροσώπου του CIPA (ΟργανισµÞσ Προσέλκυσησ Επενδύσεων), ο οποίοσ ανέφερε Þτι τώρα γίνεται µια νεκροψία, ενώ θα έπρεπε να εξετάσουµε αν ο ασθενήσ µπορούσε να ζήσει. Είπε ακÞµη Þτι «αν εγώ ήµουν επενδυτήσ, δεν θα ξανακÞντευα στην Κύπρο µε αυτά που ακούω και τισ διάφορεσ αµφισβητήσεισ». Είπε ακÞµη Þτι είναι λυπηρÞ να δαπανώνται χρήµατα για προσέλκυση επενδύσεων και στο τέλοσ να έχουµε αυτά τα αποτελέσµατα.
¢Èη›ˆÛË ™È·ÎfiÏ· ÁÈ· Ù· ÍÂÔ˘Ï‹Ì·Ù· Το Ανώτατο ∆ικαστήριο µε χθεσινή του απÞφαση έκρινε οµÞφωνα Þτι η πρÞνοια του ΝÞµου που ρυθµίζει τα ξεπουλήµατα και περιορίζει το δικαίωµα πώλησησ εµπορευµάτων σε τιµέσ εκπτώσεων εκτÞσ των καθορισµένων χρονικών περιÞδων αντίκειται και είναι ασύµβατη µε την Ευρωπαϊκή Οδηγία Περί Αθέµιτων Εµπορικών Πρακτικών, σύµφωνα µε ανακοίνωση του Γραφείου ∆ηµοσίων Σχέσεων τησ Εταιρείασ του Οµίλου ΣιακÞλα Ermes Department Stores Plc. Στην ανακοίνωση αναφέρεται πωσ “το ∆ικαστήριο, ακυρώνοντασ τη µοναδική µέχρι σήµερα καταδικαστική απÞφαση εναντίον τησ, αθώωσε την εταιρεία Ermes Department Stores Plc, του Οµίλου ΣιακÞλα ωσ και αξιωµατούχουσ τησ, και επιβε-
βαίωσε την ορθÞτητα προηγούµενων αθωωτικών αποφάσεων για την Εταιρεία απÞ πρωτÞδικα Επαρχιακά ∆ικαστήρια”. Οπωσ αναφέρεται, “η πώληση εµπορευµάτων σε τιµέσ εκπτώσεων χωρίσ χρονικÞ περιορισµÞ δεν απαγορεύεται απÞ την Ευρωπαϊκή Οδηγία, η οποία, αντίθετα, απαγορεύει στα κράτη-µέλη να εισάγουν ή διατηρούν σε ισχύ νοµοθετικά µέτρα πιο αυστηρά απÞ αυτά που προβλέπει η Οδηγία, ούτε µέτρα που περιορίζουν την ελεύθερη κυκλοφορία αγαθών”. Με την απÞφαση του Ανωτάτου ∆ικαστηρίου αποφασίζεται τελεσίδικα πλέον Þτι ο αναχρονιστικÞσ θεσµÞσ του χρονικού περιορισµού των ξεπουληµάτων αντίκειται στην ευρωπαϊκή νοµοθεσία, καταλήγει η ανακοίνωση.
24 OKTΩΒΡΙΟΥ, 2012
ΧΡΗΜΑ&ΑΓΟΡΑ
4/16 | ΕΙ∆ΗΣΕΙΣ
•¤ÚÂÙ οÔÈ· ¤Ӊ˘ÛË Ô˘ ‰ÂÓ ¤¯ÂÈ Ú›ÛÎÔ; √È Î›Ó‰˘ÓÔÈ Â›Ó·È ÔÏÏÔ›, ÙÔ ı¤Ì· Â›Ó·È ÙÈ Î¿ÓÔ˘Ì ˆ˜ ÂÂÓ‰˘Ù¤˜ ∞§∂•∏™ ∞§∂•π√À ¶ÈÛÙÔÔÈË̤ÓÔ˜ ‰È·¯ÂÈÚÈÛÙ‹˜ ¯·ÚÙÔÊ˘Ï·Î›ˆÓ Û ∞∂¶∂À
Ζούµε σε έναν νέο κÞσµο επενδύσεων, Þπου οι επενδυτέσ αναγκάζονται να αναλάβουν κινδύνουσ, χωρίσ να έχει σηµασία ποια είναι η επένδυση, έτσι ώστε να κερδίσουν κάποιεσ αποδÞσεισ. Ξέρετε κάποια επένδυση που δεν έχει ρίσκο; Με τα επιτÞκια τÞσο χαµηλά και το δηµοσιονοµικÞ έλλειµµα τÞσο υψηλÞ, υπάρχει ακÞµη και στουσ τίτλουσ του ∆ηµοσίου των ΗΠΑ ένασ σηµαντικÞσ δυνητικÞσ κίνδυνοσ Þταν κάποτε εκεί ήταν η ασφαλέστερη επένδυση. ΑκÞµη και η τάδε ελληνική τράπεζα µε το ελκυστικÞ επιτÞκιο στην προθεσµιακή διατρέχει τον κίνδυνο να κλείσει. Είναι τυχαίο που δίνουν τέτοια επιτÞκια; ∆εν λέω θα γίνει, ούτε το εύχοµαι, Þµωσ θέλω να τονίσω Þτι κίνδυνοι υπάρχουν παντού. ∆εν χρειάζεται να βάζουµε ταµπέλεσ σε προϊÞντα. Μέχρι πρÞσφατα ξέραµε Þτι η επένδυση σε οµÞλογα του ελληνικού δηµοσίου ήταν ασφαλήσ επένδυση. ΟµÞλογα ίσον συντηρητική επένδυση και µετοχέσ, managed futures, hedge funds και άλλεσ εναλλακτικέσ επενδύσεισ ίσον επιθετικέσ επενδύσεισ µε µεγάλο ρίσκο. Στα ελληνικά οµÞλογα Þλοι γνωρίζουµε τι έγινε. Πολλέσ απÞ τισ άλλεσ επενδύσεισ «ρίσκου» Þχι µÞνο είχαν θετικέσ αποδÞσεισ αλλά µάλιστα και σηµαντικέσ. Κάθε φορά που οι οικονοµίεσ επιβραδύνονται, το ρίσκο τησ ύφεσησ αυξάνεται. Τώρα βρισκÞµαστε σε ένα περιβάλλον αργήσ οικονοµικήσ ανάπτυξησ (δεν αναφέροµαι στισ χώρεσ που βρίσκονται ήδη σε ύφεση Þπωσ η δική µασ) το οποίο µάλιστα εξασθενεί. Αν οι παγκÞσµιεσ οικονοµίεσ επιβραδύνονται, το ίδιο κάνουν και τα κέρδη των εταιρών και κατά συνέπεια θα είναι δύσκολο για τισ µετοχέσ τουσ να διατηρηθούν σε αυτά τα επίπεδα. Ασ µην ξεχνάµε γιατί οι παγκÞσµιεσ τράπεζεσ και η Fed παρέχουν µέτρα τÞνωσησ: Γιατί οι οικονοµικέσ συνθήκεσ είναι κακέσ και φθίνουν.Τι έχουν κάνει τα πάνω απÞ $3 τρισ ενίσχυσησ στην οικονοµία των ΗΠΑ τα τελευταία 4 έτη; Ùχι πολλά µιασ και η ανεργία ακÞµη βρίσκεται σε υψηλÞτατα επίπεδα και η οικονοµία επιβραδύνεται τρία χρÞνια µετά το τέλοσ τησ νέασ «Μεγάλησ Ύφεσησ». ∆εν µπορούµε να αντιστρέψουµε τουσ κύκλουσ... Þπωσ δεν µπορούµε να εµποδίσουµε τον ήλιο να ανατέλλει, τουσ ανθρώπουσ να είναι χαρούµενοι και µετά λυπηµένοι ή την παλίρροια να έρχεται και να φεύγει. Οι κυβερνήσεισ και οι τράπεζεσ προσπαθούν να αποτρέψουν µια ύφεση αλλά το
∆Ú›· Ó¤· ΢Úȷο ¶ÚÔÍÂÓ›· ÛÙË ƒˆÛ›· Η ίδρυση τριών νέων έµµισθων Προξενείων στη Ρωσική Οµοσπονδία εκρίθη σκÞπιµη µέσα στα πλαίσια των µέτρων που αποφάσισε το ΥπουργικÞ Συµβούλιο για ενίσχυση του τουριστικού ρεύµατοσ και των εµποροοικονοµικών σχέσεων Κύπρου και Ρωσίασ, αναφέρει σε ανακοίνωσή του το Υπουργείο Εξωτερικών. Τα προξενεία βρίσκονται στισ πÞλεισ Κρασνοντάρ, Αικατερίνµπουργκ και Σαµάρα, το Υπουργείο Εξωτερικών ανακοινώνει Þτι η ίδρυσή τουσ “εκρίθη σκÞπιµη µέσα στα πλαίσια των µέτρων που αποφάσισε το ΥπουργικÞ Συµβούλιο για ενίσχυση του τουριστικού ρεύµατοσ και των εµποροοικονοµικών σχέσεων Κύπρου και Ρωσίασ, λÞγω τησ παγκÞσµιασ οικονοµικήσ κρίσησ”.
ÃÂÈÌÂÚÈÓfi øÚ¿ÚÈÔ AHK Η Αρχή Ηλεκτρισµού Κύπρου ανακοίνωσε Þτι απÞ την ∆ευτέρα, 29 Οκτωβρίου 2012 µέχρι και την Παρασκευή, 31 Μαΐου 2013, θα εφαρµÞζεται το ακÞλουθο ωράριο στα Κεντρικά Γραφεία και Περιφερειακά Γραφεία ωσ εξήσ: ∆ευτέρα – Παρασκευή 07:15 – 14:15 και Τρίτη 14:45 - 17:45. Ùλα τα ταµεία τησ Αρχήσ τÞσο στα Κέντρα Εξυπηρέτησησ Πελατών (ΚΕΠ) Þσο και στα Περιφερειακά Γραφεία θα είναι ανοιχτά ωσ εξήσ: ∆ευτέρα – Παρασκευή 07:45 - 13:45 και Τρίτη 15:00 - 17:15. Για περαιτέρω εξυπηρέτηση του κοινού, µÞνο τα πιο κάτω Κέντρα Εξυπηρέτησησ Πελατών θα είναι ανοιχτά και την Πέµπτη απÞ τισ 15:00 - 17:15: Περιφερειακού Γραφείου Λευκωσίασ-Κερύνειασ-ΜÞρφου, Φώτη Πίττα 15, Λευκωσία, Περιφερειακού Γραφείου Λεµεσού, Αγίου Ανδρέου 55, ΛεµεσÞσ, Περιφερειακού Γραφείου Αµµοχώστου-Λάρνακασ, Κ. ΠαλαιολÞγου 57, Λάρνακα, Περιφερειακού Γραφείου Πάφου, Τεπελενίου 13, Πάφοσ.
µÞνο που µπορούν να κάνουν είναι να την καθυστερήσουν και στη διαδικασία αυτή να την κάνουν χειρÞτερη. Ίσωσ αυτÞ συµβαίνει τώρα και µια ύφεση τύπου “double dip” να είναι αναπÞφευκτη. Ίσωσ τη δούµε πριν το τέλοσ τησ επÞµενησ χρονιάσ, ίσωσ και νωρίτερα. Η σηµαντική επιδείνωση των οικονοµικών δεικτών πάντωσ δεν είναι καλή για τισ µετοχέσ. Προσθέστε σε αυτÞ και την κρίση χρέουσ στην Ευρώπη και το “Fiscal Cliff” στισ ΗΠΑ και έχετε άφθονουσ λÞγουσ ανησυχίασ για την χρηµατιστηριακή αγορά στο άµεσο µέλλον, εδικά Þσοι δεν είστε διαφοροποιηµένοι και σε εµπορεύµατα, χρυσÞ ή άλλεσ επενδυτικέσ επιλογέσ ασυσχέτιστεσ µε την αγορά των µετοχών. Σε προηγούµενο άρθρο είχα γράψει ακÞµη και για διαφοροποίηση επενδύοντασ στο ελληνικÞ χρηµατιστήριο το οποίο είναι µεν ρηχή αγορά αλλά ιδιαίτερα τασική. Μέχρι τώρα φαίνεται να επικρατεί το σενάριο αλλαγήσ τάσησ απÞ πτωτική (Þποιοσ έµεινε short αρκετÞ διάστηµα έβγαλε καλά κέρδη) σε ανοδική. Τα περισσÞτερα χρήµατα βρίσκονται στα αµερικανικά οµÞλογα. Σε αυτÞ το περιβάλλον εξαιρετικά χαµηλών επιτοκίων το ρίσκο απÞ τισ λεγÞµενεσ «ασφαλείσ» τοποθετήσεισ είναι µεγάλο. Για παράδειγµα αν το επιτÞκιο στο 10ετέσ των ΗΠΑ αυξηθεί κατά 1% στο 2% αυτÞ συνεπάγεται µε ζηµιά σχεδÞν 9%. Με τα επιτÞκια σε ιστορικά χαµηλά και τέτοιο έλλειµµα στον προϋπολογισµÞ πολλοί πιστεύουν Þτι τα επιτÞκια θα αυξηθούν απÞτοµα Þπωσ έχει συµβεί στο παρελθÞν. Στισ 19 Ιουνίου 1979 το βασικÞ επιτÞκιο ήταν στο 11,50% και 6 µήνεσ αργÞτερα πήγε στο 15,25% και 10 µήνεσ αργÞτερα στισ 2 Απριλίου 1980 πήγε στο 20%. Στα κρατικά οµÞλογα των ΗΠΑ λοιπÞν κανείσ πρέπει να πάει 10 και 30 χρÞνια µακριά για να πάρει απÞδοση 1,5% και 2,5% ρισκάροντασ πάνω απÞ 20%,
εδικά µε αυξηµένεσ πιθανÞτητεσ ανÞδου των επιτοκίων Þταν κανείσ δεν θα το περιµένει. Με ένα P/E ratio κοντά στο 20 οι αποτιµήσεισ των µετοχών µοιάζουν σχετικά υψηλέσ. Προηγούµενεσ bear markets δεν έληξαν αν το P/E δεν έφτανε στο 10. Αν η αγορά πέσει σε P/E 10 απÞ αυτά τα επίπεδα, αυτÞ ισοδυναµεί µε µια πτώση µεγαλύτερη του 50%. Οι αγορέσ τείνουν να επιστρέφουν στον ιστορικÞ µέσο Þρο τουσ. O Dow Jones για παράδειγµα έχει κατά µέσο Þρο περίπου 7% ετησιοποιηµένη απÞδοση για 65 χρÞνια. Κατά τη διάρκεια των τελευταίων 3 ? χρÞνων, απÞ το χαµηλά του ο Dow ξεπέρασε το µέσο Þρο του κατά 5 φορέσ. Η επαναφορά του Dow στο µέσο Þρο του ίσωσ τον φέρει πίσω κοντά στα χαµηλά του 2008. Το δολάριο των ΗΠΑ ύστερα απÞ µια διÞρθωση τησ πτώσησ του αναµένεται σύντοµα να συνεχίσει την πτωτική του πορεία. Αυτή η διÞρθωση άσκησε πίεση σε µετοχέσ και εµπορεύµατα. Ùταν κατοχυρώνονται κέρδη αυτÞ είναι φυσιολογικÞ. Μέχρι τισ εκλογέσ στισ ΗΠΑ ίσωσ να µην γίνουν πολλά πράγµατα και τα περισσÞτερα επενδυτικά στοιχεία ρίσκου (πχ. µετοχέσ) να κινηθούν πλαγιοανοδικά. Ήδη έχουµε δει σηµάδια αδυναµίασ στο πετρέλαιο και τα βιοµηχανικά µέταλλα. Εάν µπουν σε εµφανή καθοδική τάση ίσωσ αυτÞ είναι η αρχή τησ νέασ bear market. Οι µÞνοι άνθρωποι που βγάζουν λεφτά απÞ το χρηµατιστήριο είναι Þσοι αγοράζουν σχετικά κοντά στον πυθµένα µιασ µεγάλησ κίνησησ και πωλούν κοντά στην κορυφή ενÞσ µεγάλου ράλι, πριν γυρίσει κάτω και πάλι. ΑκÞµη και οι περισσÞτεροι επαγγελµατίεσ traders δεν µπορούν να το κάνουν αυτÞ. Οι απλοί επενδυτέσ που το κάνουν έχουν µια κρυστάλλινη σφαίρα ή απλώσ είναι πολύ τυχεροί. Απλά δεν έχω γνωρίσει κανέναν µέχρι τώρα που να µπαίνει και να βγαίνει Þταν του λέει η κρυστάλλινη σφαίρα και δεν θα εµπιστευÞµουν το χαρτοφυλάκιÞ µου απλά στην τύχη! Η χρηµατιστηριακή αγορά έχει πέσει ιστορικά κοντά στο 40% οδηγώντασ σε µια ύφεση. Με την αγορά των ΗΠΑ σχετικά κοντά στα υψηλά τησ και µια ύφεση να µην έχει συνυπολογιστεί ακÞµη δεν νοµίζετε Þτι η πτώση θα µπορούσε να είναι µεγάλη; Σε µια τέτοια περίπτωση δεν θα ήταν ακÞµη πιο επικίνδυνο για τουσ επενδυτέσ να µην κάνουν τίποτα και να µείνουν µουδιασµένοι περιµένοντασ «να γυρίσει»; Είναι πάντα καλύτερα να αντιδράει κανείσ πριν παρά µετά το γεγονÞσ και µε µεγάλεσ ζηµιέσ. Ùπωσ έχει δείξει η πρÞσφατη εµπειρία απÞ το 2000 και το 2008 ακÞµη και το 1999 στην Ελλάδα, Þταν συµβεί το κακÞ γίνεται γρήγορα χωρίσ πολλά περιθώρια αντίδρασησ.
OÈ ‰ËÌÔÛÈÔÓÔÌÈΤ˜ ÂȉfiÛÂȘ Ù˘ ∫‡ÚÔ˘ ÙÔ 2011 Αύξηση του δηµÞσιου ελλείµµατοσ και του χρέουσ στην Κύπρο το 2011, καταγράφουν τα οριστικά στοιχεία για τισ δηµοσιονοµικέσ επιδÞσεισ των χωρών τησ ΕΕ, που δηµοσιοποίησε η Eurostat. Οι προσωρινέσ εκτιµήσεισ είχαν δοθεί τον περασµένο Απρίλιο. ΕιδικÞτερα, το δηµÞσιο έλλειµµα ανήλθε σε απÞλυτουσ αριθµούσ σε 1.132 εκ. ευρώ, έναντι 920 εκ. ευρώ το 2010. Σε ποσοστÞ του ΑΕΠ κυµάνθηκε στο 6,3% απÞ -5,3% το 2010. Το δηµÞσιο χρέοσ έφτασε τα 12.777 εκ. ευρώ απÞ 10.677 εκ. ευρώ το 2010. Σε ποσοστÞ του ΑΕΠ ανήλθε στο 71,1%, ενώ το 2010 ήταν 61,5%. Θα πρέπει να σηµειωθεί Þτι τον Απρίλιο η Eurostat εκτιµούσε το δηµÞσιο χρέοσ ελαφρώσ ψηλÞτερα στο 71,6% του ΑΕΠ. Αναφορικά µε τα δηµÞσια έσοδα, Þπωσ προκύπτει απÞ τα στοιχεία τησ Eurostat, το 2011 µειώθηκαν στο 39,8% του ΑΕΠ απÞ 40,9% το 2010. Μειωµένεσ ελαφρώσ ήταν οι δηµÞσιεσ δαπάνεσ, οι οποίεσ έφτασαν το 46,1% του ΑΕΠ, ενώ το 2010 είχαν κυµανθεί στο 46,2% του ΑΕΠ. Θα πρέπει να σηµειωθεί Þτι µÞνο 6 απÞ τισ 17
χώρεσ τησ ευρωζώνησ εµφάνισαν το 2011 έλλειµµα κάτω του 3% του ΑΕΠ που είναι και το ανώτατο αποδεκτÞ Þριο. ΠρÞκειται για το Λουξεµβούργο, τη Φινλανδία, την Εσθονία, τη Μάλτα, την Αυστρία και τη Γερµανία. Οι υπÞλοιπεσ βρίσκονται σε καθεστώσ επιτήρησησ. Στο σύνολο τησ ευρωζώνησ καταγράφηκε µέσο δηµÞσιο έλλειµµα 4,1% του ΑΕΠ απÞ 6,2% το 2010. Το µέσο δηµÞσιο χρέοσ αυξήθηκε περαιτέρω φτάνοντασ το 87,3% απÞ 85,4% το 2010. Σύµφωνα µε την Eurostat το 2011 το ποσÞ των δανείων που διέθεσε η Κύπροσ στο πλαίσιο τησ στήριξησ χωρών που βρίσκονται σε καθεστώσ µνηµονίου (Ελλάδα, Ιρλανδία, Πορτογαλία) ανήλθε σε 144 εκ. ευρώ. Οι δηµοσιονοµικέσ επιδÞσεισ τησ Κύπρου το 2011 ήταν οι εξήσ: -ΑΕΠ (σε εκ. ευρώ) 17.979 -∆ηµÞσιο έλλειµµα (σε εκ. ευρώ) 1.132 (σε % ΑΕΠ) 6,3% -∆ηµÞσιο χρέοσ (σε εκ. ευρω) 12.777 (σε % ΑΕΠ) 71,1% -∆ηµÞσιεσ δαπάνεσ (σε % ΑΕΠ) 46,1% -∆ηµÞσια έσοδα (σε % ΑΕΠ) 39,8%
™ÂÌÈÓ¿ÚÈÔ ÔÚÁ¿ÓˆÛ˘ ÂÙ·ÈÚÈÎÒÓ ÂΉËÏÒÛÂˆÓ Το Κέντρο Εκπαίδευσησ Ενηλίκων του Ευρωπαϊκού Πανεπιστηµίου Κύπρου οργανώνει το πρÞγραµµα ΣχεδιασµÞσ, Οργάνωση και Υλοποίηση Εταιρικών Εκδηλώσεων το οποίο θα υλοποιηθεί στισ εγκαταστάσεισ του Ευρωπαϊκού Πανεπιστηµίου στην Λευκωσία στισ 26 Νοεµβρίου 2012, απÞ τισ 9:00 -5:30µµ. Η γλώσσα διδασκαλίασ είναι η Ελληνική. Το πρÞγραµµα απευθύνεται σε στελέχη Επιχειρήσεων, φορέων ή οργανισµών – ∆ιοικητικούσ Βοηθούσ, Γραµµατείσ, Γραµµατείσ ∆ιευθύνσεων, Personal Assistants. Administrative Assistants/Clerks,Υπεύθυνουσ ∆ηµοσίων Σχέσεων οι οποίοι παράλληλα µε τα καθήκοντά τουσ καλούνται να οργανώσουν, να συντονίσουν κάποιεσ εκδηλώσεισ ή καµπάνιεσ αλλά δεν
έχουν την απαιτούµενη κατάρτιση και θέλουν να γνωρίζουν τα βασικά συστατικά µιασ επιτυχηµένησ επιχειρηµατικήσ εκδήλωσησ. Η διοργάνωση εκδηλώσεων δεν είναι µÞνο ένα ενηµερωτικÞ ή ψυχαγωγικÞ γεγονÞσ για τουσ προσκεκληµένουσ, αλλά ένα εργαλείο ικανÞ να ενώσει ανθρώπουσ γύρω απÞ ένα γεγονÞσ, γύρω απÞ ένα brand, γύρω απÞ µια ιδέα. Κάθε είδοσ εκδήλωσησ έχει τισ δικέσ τησ ιδιαίτερεσ ανάγκεσ και πρέπει να είστε πολύ σαφείσ για το τι ελπίζετε να πετύχετε µε την εκδήλωση και στη συνέχεια να αποφασίσετε πώσ πρÞκειται να φτάσετε το στÞχο σασ. Για περισσÞτερεσ πληροφορίεσ ή δηλώσεισ συµµετοχήσ µπορείτε να αποτείνεστε στην κ. Σοφία Παπαθεοδούλου στο τηλ 22.713.000 ή ηλεκτρονικά στο training@euc.ac.cy.
24 OKTΩΒΡΙΟΥ, 2012
ΧΡΗΜΑ&ΑΓΟΡΑ
ΕΙ∆ΗΣΕΙΣ | 5/17
€11 ÂÎ. ÁÈ· ¡Â·ÓÈ΋ Î·È °˘Ó·ÈΛ· ∂ȯÂÈÚËÌ·ÙÈÎfiÙËÙ· ŒÌÊ·ÛË ÛÙË ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· Û‡Á¯ÚÔÓˆÓ ·ÓÙ·ÁˆÓÈÛÙÈÎÒÓ ÂȯÂÈÚ‹ÛÂˆÓ Σύνολο 465 επενδυτικών προτάσεων, µε την υλοποίηση των οποίων προβλέπεται η δηµιουργία 1.400 περίπου νέων θέσεων απασχÞλησησ, συµπεριλήφθηκαν στισ δύο προκηρύξεισ των σχεδίων ενίσχυσησ γυναικείασ και νεανικήσ επιχειρηµατικÞτητασ, σύµφωνα µε τον ΥπουργÞ Εµπορίου, Βιοµηχανίασ και Τουρισµού Νεοκλή Συλικιώτη. Ο κ. Συλικιώτησ, µιλώντασ στα πλαίσια εκδήλωσησ, κατά την οποία δÞθηκαν επίσηµα εγκρίσεισ για σχέδια νεανικήσ και γυναικείασ επιχειρηµατικÞτητασ, στη Λευκωσία, ανακοίνωσε την παραχώρηση πρÞσθετου ποσού 5,5 εκ. ευρώ για έγκριση Þλων των επιλέξιµων αιτήσεων. Εξήγγειλε επίσησ την 3η προκήρυξη του Σχεδίου για Ενίσχυση τησ Νεανικήσ ΕπιχειρηµατικÞτητασ, µε πρÞσθετουσ πÞρουσ ύψουσ 2 εκ. ευρώ. Στο ποσÞ αυτÞ, ανέφερε, «θα προστεθούν και οι εξοικονοµήσεισ των Σχεδίων τησ ΕπιχειρηµατικÞτητασ και του Σχεδίου για Τεχνολογική Αναβάθµιση των Μικροµεσαίων Επιχειρήσεων του Μεταποιητικού Τοµέα, που εφαρµÞζει το Υπουργείο Εµπορίου και που συνολικά εκτιµάται Þτι θα ανέλθουν τουλάχιστον στα 4 εκ. ευρώ». ΠρÞσθεσε Þτι «υπογραµµίζεται το γεγονÞσ πωσ για ικανοποίηση Þλων των επιλέξιµων αιτήσεων του Σχεδίου για Τεχνολογική Αναβάθµιση των Μικροµεσαίων Επιχειρήσεων του Μεταποιητικού Τοµέα, έχουν επίσησ παραχωρηθεί πρÞσθετεσ πιστώσεισ 3,5 εκ. ευρώ». «Είναι ευρέωσ παραδεκτÞ πωσ η δηµιουργία ενÞσ κατάλληλου περιβάλλοντοσ και η παροχή κινήτρων για την ενθάρρυνση των νέων ανθρώπων στην ανάπτυξη επιχειρηµατικών δραστηριοτήτων, που να βασίζονται στισ γνώσεισ, στισ εµπειρίεσ και στα ταλέντα τουσ, είναι σήµερα, Þσο ποτέ άλλοτε, αναγκαία και επιβεβληµένη», ανέφερε. Στη δύσκολη οικονοµική περίοδο που διανύουµε, πρÞσθεσε, «η ανάπτυξη τησ επιχειρηµατικÞτητασ και η δηµιουργία νέων καινοτÞµων µικρών επιχειρήσεων συµβάλλει στη στήριξη τησ οικονοµικήσ προÞδου και αποτελεί ανάχωµα για αντιµε-
τώπιση των προβληµάτων που δηµιουργούνται λÞγω τησ οικονοµικήσ κρίσησ». Σύµφωνα µε τον ΥπουργÞ, «στο πλαίσιο των Σχεδίων δίδεται έµφαση στη δηµιουργία σύγχρονων ανταγωνιστικών επιχειρήσεων, οι οποίεσ να ασχολούνται µε νέεσ δραστηριÞτητεσ που αφορούν το περιβάλλον, την ενέργεια και τισ σύγχρονεσ µορφέσ εµπορίου και προσφοράσ υπηρεσιών». Αυτέσ οι επιχειρήσεισ, είπε, «θα αξιοποιούν µοντέρνεσ τεχνολογίεσ και καινοτÞµεσ µεθÞδουσ παραγωγήσ και προώθησησ προϊÞντων και υπηρεσιών». Ο κ. Συλικιώτησ συνέχισε λέγοντασ Þτι «για τη χρηµατοδÞτηση των Σχεδίων την τρέχουσα προγραµµατική περίοδο 2007-2013, είχε αρχικά εγκριθεί προϋπολογισµÞσ 11 εκ. ευρώ: 6 εκ. ευρώ για τη Νεανική και 5 εκ. ευρώ για τη Γυναικεία ΕπιχειρηµατικÞτητα». ΠρÞσθεσε Þτι «επειδή Þµωσ το ενδιαφέρον που είχε επιδειχθεί ήταν ιδιαίτερα αυξηµένο, µε αποτέλεσµα πολλέσ αξιÞλογεσ επενδυτικέσ προτάσεισ να µην ενταχθούν στα Σχέδια, η
Κυβέρνηση αποφάσισε την παραχώρηση πρÞσθετου ποσού 5,5 εκ. ευρώ για έγκριση Þλων των επιλέξιµων αιτήσεων». Η απÞφαση αυτή, είπε, «θα δώσει τη δυνατÞτητα σε 180 νέουσ και νέεσ να ενισχυθούν µέσω τησ εξασφάλισησ µη επιστρεπτέασ χορηγίασ, µε ανώτατο ποσÞ τισ 70.000 ευρώ για δραστηριÞτητεσ τησ µεταποίησησ και τισ 50.000 ευρώ για τισ άλλεσ δραστηριÞτητεσ, έτσι ώστε να ξεκινήσουν τισ δικέσ τουσ επιχειρήσεισ». «Συνολικά στισ δύο προκηρύξεισ των Σχεδίων έχουν ενταχθεί 465 επενδυτικέσ προτάσεισ, µε την υλοποίηση των οποίων προβλέπεται η δηµιουργία 1.400 περίπου νέων θέσεων απασχÞλησησ, γεγονÞσ ιδιαίτερα σηµαντικÞ για απάµβλυνση τησ ανεργίασ µεταξύ των νέων», υπογράµµισε. Ο ΥπουργÞσ επεσήµανε Þτι «δεν υπάρχει αµφιβολία Þτι οι ενισχύσεισ υπÞ τη µορφή παραχώρησησ χορηγιών, λειτουργούν ωσ βασικÞ κίνητρο για δηµιουργία νέων και εκσυγχρονισµÞ, αναδιάρθρωση και τεχνολογική αναβάθµιση, υφιστάµενων επιχειρήσεων». Ακολουθώντασ τισ συστάσεισ τησ Ευρωπαϊκήσ Ένωσησ, που η Κυβέρνηση καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια για τη δηµιουργία ενÞσ ευνοϊκού περιβάλλοντοσ για την ίδρυση και λειτουργία σύγχρονων, έξυπνων και βιώσιµων µικρών επιχειρήσεων, ανέφερε. Παράλληλα, διαβεβαίωσε Þτι «στο πλαίσιο τησ εφαρµογήσ των βασικών αρχών τησ Πράξησ Small Business Act, που υιοθέτησε η Ευρωπαϊκή Ένωση, θα συνεχίσουµε µε σύγχρονεσ µεθÞδουσ και µε τισ καλύτερεσ πρακτικέσ, να προωθούµε σχέδια, µέτρα και δράσεισ, για την πρÞσβαση των Μικροµεσαίων Επιχειρήσεων στη χρηµατοδÞτηση, να µειώνουµε τη γραφειοκρατία και το διοικητικÞ κÞστοσ που τισ ταλαιπωρούν, να ενθαρρύνουµε την εξωστρέφεια και τη διεθνοποίησή τουσ και, τέλοσ, να τουσ δώσουµε κίνητρα για να ασχοληθούν µε την έρευνα και την καινοτοµία». Τα σχέδια συγχρηµατοδοτούνται απÞ το ΕυρωπαϊκÞ Ταµείο Περιφερειακήσ Ανάπτυξησ και την Κυπριακή ∆ηµοκρατία.
∏ ∂˘ÚÒË ¯¿ÓÂÈ ÙÔ˘˜ Ó¤Ô˘˜, ÙÔÓ ‰˘Ó·ÌÈÛÌfi Î·È ÙËÓ ÚÔÔÙÈ΋ Ù˘ Η οικονοµική κρίση έχει πλήξει τουσ νέουσ δυσανάλογα σε σχέση µε τισ άλλεσ οµάδεσ του πληθυσµού σε τέτοιο βαθµÞ που είναι ορατÞσ πλέον ο κίνδυνοσ να χάσουµε µια ολÞκληρη γενιά θέτοντασ ταυτÞχρονα εν αµφιβÞλω ολÞκληρο το ευρωπαϊκÞ οικοδÞµηµα, αφού χάνοντασ τουσ νέουσ η Ευρώπη χάνει τον δυναµισµÞ και την προοπτική τησ. ΕκτÞσ απÞ το ψηλÞ αριθµÞ νεαρών ανέργων στην ΕΕ, τησ τάξησ των 5,5 εκ., άλλα ανησυχητικά στοιχεία είναι το Þτι το 28% αυτών είναι µακροχρÞνια άνεργοι, ενώ παράλληλα, πολλοί εξ αυτών που έχουν εργασία εργοδοτούνται σε προσωρινή βάση ή εργάζονται σε µερική απασχÞληση. Το κÞστοσ, σηµείωσε, για την Ευρώπη είναι τεράστιο, τησ τάξησ του 1,1% του ΑΕΠ. ΑνησυχητικÞ είναι το γεγονÞσ Þτι οι στατιστικέσ δεν λαµβάνουν υπÞψη το γεγονÞσ Þτι πολλοί νέοι επιστρέφουν στην εκπαίδευση επειδή ακριβώσ δεν βρίσκουν δουλειά, καθώσ και Þτι υπάρχουν πολλοί νέοι, οι οποίοι δεν προσπαθούν καν να βρουν δουλειά γιατί δεν πιστεύουν Þτι µπορούν. Οι νέοι άνθρωποι αποτελούν το 46% των ατÞµων που απασχολούνται σε προσωρινή ή µερική απασχÞληση. Το 36% αυτών αφορά µερική απασχÞληση.
™˘Ó·ÓÙ‹ÛÂȘ ÃÚÈÛÙfiÊÈ· Ì ¶¿· Î·È √Ï¿ÓÙ Συνάντηση µε τον Πάπα Βενέδικτο θα έχει αύριο Πέµπτη ο ΠρÞεδροσ τησ ∆ηµοκρατίασ ∆ηµήτρησ ΧριστÞφιασ, ενώ την Παρασκευή θα έχει συνάντηση µε το Γάλλο ΠρÞεδρο Φρ. Ολάντ. Σήµερα το απÞγευµα ο ΠρÞεδροσ αναχωρεί για την Αγία Έδρα συνοδευÞµενοσ απÞ τη σύζυγÞ του Έλση ΧριστÞφια, Þπου θα πραγµατοποιήσει επίσηµη επίσκεψη στο πλαίσιο τησ οποίασ θα έχει συνάντηση µε τον Πάπα. Τον ΠρÞεδρο ΧριστÞφια θα συνοδεύουν, η υπουργÞσ Εξωτερικών Ερατώ Κοζάκου Μαρκουλλή και ο ∆ιευθυντήσ του Γραφείου του Προέδρου τησ ∆ηµοκρατίασ Χρίστοσ Χριστοφίδησ. Στισ 26 Οκτωβρίου, ο ΠρÞεδροσ ΧριστÞφιασ, συνοδευÞµενοσ απÞ το ∆ιευθυντή του Γραφείου του, θα µεταβεί στο Παρίσι, Þπου θα συναντηθεί µε το Γάλλο ΠρÞεδρο Φρανσουά Ολάντ.. Ο ΠρÞεδροσ τησ ∆ηµοκρατίασ θα επιστρέψει στην Κύπρο το Σάββατο 27 Οκτωβρίου.
Η ΚοµισιÞν έχει προχωρήσει στη διάθεση 7,3 δισ ευρώ που µπορούν να ανακατανεµηθούν ή να χρησιµοποιηθούν σε σύντοµο χρονικÞ διάστηµα στα 8 κράτη µέλη που παρουσιάζουν τα ψηλÞτερα επίπεδα νεανικήσ ανεργίασ. ΑπÞ τα κονδύλια αυτά θα επωφεληθούν 56.000 µικροµεσαίεσ επιχειρήσεισ και 460.000 νέοι άνθρωποι. Οι σύνεδροί που έλαβαν µέροσ σε διήµερο συνέδριο τησ κυπριακήσ Προεδρίασ και αφορούσε τουσ νέουσ προσπάθησαν να δώσουν απαντήσεισ στην καλπάζουσα νεανική ανεργία. Ùπωσ τÞνισαν πρέπει να βρεθούν νέοι µέθοδοι εργασίασ και να υπάρξει συµµαχία µεταξύ Þλων των εµπλεκοµένων στη διαδικασία λήψησ αποφάσεων. Αναφέρθηκε επίσησ Þτι υπάρχουν σειρά θεµάτων που πρέπει να µελετηθούν ωσ προσ το τι πρέπει να γίνει. ΤÞνισαν πωσ πρέπει να αυξηθούν οι προσπάθειεσ που καταβάλλονται για να υπάρξει πιο ειδική αντιµετώπιση του προβλήµατοσ και να υπάρξει προσαρµογή τησ εκπαίδευσησ µε την αγορά εργασίασ. Τα µέτρα που θα πρέπει να ληφθούν δεν πρέπει να είναι µÞνο διορθωτικά τησ παρούσασ κατάστασησ, αλλά και προληπτικά. Τέλοσ λέχθηκε πωσ ακÞµη και Þταν υπάρχει χαµηλή ανά-
πτυξη, δηµιουργούνται θέσεισ εργασίασ, πολλέσ εξ αυτών, Þµωσ, δεν είναι θέσεισ στισ οποίεσ θα επιθυµούσαν οι νέοι να παραµείνουν για το υπÞλοιπο τησ ζωήσ τουσ. ΩστÞσο ίσωσ πρέπει να µελετηθεί το ενδεχÞµενο των προσωρινών λύσεων αν αυτÞ σηµαίνει Þτι η αγορά εργασίασ θα αποκτήσει περισσÞτερη δυναµική. Οι νέοι, µπορούν να επιβιώσουν και να αποδεχθούν κάτι τέτοιο αν γνωρίζουν Þτι θα ανταµειφθούν στο µέλλον.
™Â ‡„Ô˜ ÚÂÎfiÚ ÙÔ ¯Ú¤Ô˜ Ù˘ ∂˘Úˆ˙ÒÓ˘ Στο υψηλÞτερο επίπεδο Þλων των εποχών εκτοξεύτηκε πέρσι το δηµÞσιο χρέοσ στα κράτη-µέλη τησ Ευρωζώνησ, παρά τισ σκληρέσ πολιτικέσ λιτÞτητασ που υιοθετήθηκαν και οδήγησαν τισ οικονοµίεσ στην ύφεση. Ùπωσ ανακοίνωσε η Eurostat, το 2011 το σύνολο του χρέουσ των 17 κρατών-µελών ξεπέρασε τα 8,2 τρισ ευρώ, απÞ 7,8 τρισ ευρώ το 2010, καθώσ οι κυβερνήσεισ εµφάνισαν αθροιστικά στουσ προϋπολογισµούσ τουσ ελλείµµατα 390 δισ ευρώ. Ωσ ποσοστÞ του ΑΕΠ, το δηµÞσιο χρέοσ διαµορφώθηκε στο επίπεδο-ρεκÞρ 87,3%, ενώ το σύνολο των ελλειµµάτων αντιστοιχεί στο 4,1% του ΑΕΠ. ΑπÞ τα 17 κράτη-µέλη µÞνο η Εσθονία παρουσίασε φέτοσ πλεÞνασµα στον προϋπολογισµÞ και µÞνο 5 άλλα (Γερµανία, Αυστρία, Φινλανδία, Μάλτα και Λουξεµβούργο) δεν παραβιάζουν το Þριο του 3% για το έλλειµµα. Αντίστοιχη είναι η εικÞνα και για το χρέοσ, µε µÞλισ 5 κράτη-µέλη (Εσθονία, Φινλανδία, Λουξεµβούργο, Σλοβενία
και Σλοβακία) να µην παραβιάζουν το Þριο του 60%. Το υψηλÞτερο χρέοσ ωσ ποσοστÞ εµφανίζει η Ελλάδα (για πρώτη φορά στα χρονικά ευρωπαϊκÞ κράτοσ ξεπερνά το 170%) και ακολουθεί η Ιταλία µε 120,7%, οι µνηµονιακέσ Πορτογαλία (108,1%) και Ιρλανδία (106,4%), το Βέλγιο (97,8%), η Γαλλία (86%) και η Γερµανία (80,5%), µε την τελευταία να έχει το υψηλÞτερο χρέοσ σε απÞλυτα µεγέθη. ΠρÞκειται, µάλιστα, για τη µÞνη οικονοµία στα ευρωπαϊκά χρονικά µε δηµÞσιο χρέοσ υψηλÞτερο των 2 τρισ ευρώ. ΕκτÞσ Ευρωζώνησ, η εικÞνα δεν είναι πολύ διαφορετική, µε το µέσο Þρο των ελλειµµάτων να διαµορφώνεται στο 4,4% και του χρέουσ στο 82,5%. Στη Βρετανία το ποσοστÞ του δηµοσίου χρέουσ έφτασε το 85% και το έλλειµµα στον προϋπολογισµÞ διαµορφώθηκε στο 7,8%. ΠλεÞνασµα, τέλοσ, παρουσίασαν στουσ προϋπολογισµούσ για το 2011 η Ουγγαρία και η Σουηδία.
24 OKTΩΒΡΙΟΥ, 2012
ΧΡΗΜΑ&ΑΓΟΡΑ
6/18 | ∆ΙΕΘΝΗ
™Â ·Ó·˙‹ÙËÛË ÔÚ›·˜ ÙÔ Â˘ÚÒ ™Â ·Ó·˙‹ÙËÛË Î·Ù‡ı˘ÓÛ˘ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È Ë ÈÛÔÙÈÌ›· ∂˘ÚÒ – ¢ÔÏ·Ú›Ô˘ Ë ÔÔ›· fï˜ Û˘Ó¯›˙ÂÈ Ó· ‰È·ÙËÚ› ÙÔ ·ÓÔ‰ÈÎfi Ù˘ momentum ·Ó·Ì¤ÓÔÓÙ·˜ ÙȘ ÂÍÂÏ›ÍÂȘ ·fi ∂˘ÚÒË Î·È ∞ÌÂÚÈ΋ ¡π∫√™ ªπÃ∞∏§π¢∏™ Foreign Exchange Analyst Email: michailidisn@aol.com
Σταθεροποιητικά κινήθηκε για άλλη µια εβδοµάδα η ισοτιµία Ευρώ – ∆ολαρίου παραµένοντασ για ακÞµα µια εβδοµάδα εντÞσ πολύ στενού εύρουσ. Συγκεκριµένα η ισοτιµία απÞ τα 1.3000 τησ περασµένησ εβδοµάδοσ αν και αρχικά ενισχύθηκε µέχρι και τα 1.3130 στην συνέχεια υποχώρησε και πάλι κοντά στα 1.3000 Þπου και κινείται τισ τελευταίεσ ηµέρεσ. Η ισοτιµία συνεχίζει να κινείται για τέταρτη συνεχÞµενη εβδοµάδα σε πολύ στενÞ εύροσ, ψάχνοντασ τον καταλύτη που θα τησ δώσει νέα κατεύθυνση. Η Σύνοδο Κορυφήσ την εβδοµάδα που µασ πέρασε δεν έδωσε κάτι καινούριο αφού οι Ευρωπαίοι ηγέτεσ διατηρώντασ χαµηλούσ τÞνουσ επανέλαβαν τισ δεσµεύσεισ τουσ για αλληλεγγύη και βοήθεια. Βασικά το κύριο θέµα τησ συνάντησησ στισ Βρυξέλλεσ ήταν η τελειοποίηση του πανευρωπαϊκού µηχανισµού τραπεζικήσ ρύθµισησ, αλλά και σ’ αυτÞ το ζήτηµα ακÞµα, τα Υψηλά ΣυµβαλλÞµενα Μέρη δεν κατάφεραν να συγκλίνουν σε µία κοινή θέση. «Ο Ολάντ και η Μέρκελ αν και παρευρίσκονταν στην ίδια Σύνοδο για ακÞµα µια φορά επιβεβαίωσαν τουσ πάντεσ πωσ πιο πολύ διαφωνούν παρά συµφωνούν σε ουσιώδη θέµατα. Με το Βερολίνο να µην είναι έτοιµο για τη λήψη ουσιαστικών µέτρων επίδρασησ στουσ αδιάλλακτουσ συναδέλφουσ του στην Ευρωπαϊκή Ένωση, προτίµησαν να επιµείνουν στη διεύρυνση των υφιστάµενων µηχανισµών στήριξησ των αδύναµων οικονοµιών τησ ευρωζώνησ, χωρίσ την παρα-
Google: ∞Ó·Óˆ̤ÓÔ Android Την πολυαναµενÞµενη νέα έκδοση του λειτουργικού τησ συστήµατοσ Android 4.2, καθώσ και νέεσ συσκευέσ Þπωσ το tablet Nexus 7 αναµένεται να ανακοινώσει στα τέλη του µήνα η Google, µε πιθανÞτερη ηµεροµηνία τισ 29 Οκτωβρίου. Σηµειώνεται Þτι φέτοσ τον Οκτώβριο υπάρχει καταιγισµÞσ ανακοινώσεων απÞ τισ σηµαντικÞτερεσ εταιρείεσ του χώρου, Þπωσ για το το iPad mini τησ Apple στισ 23 Οκτωβρίου, τα Windows 8 και το Surface τησ Microsoft στισ 25 και 26 αντίστοιχα, αλλά και πλέον τησ Google για το νέο Android και το Nexus 7 στισ 29 Οκτωβρίου. Στισ 29 Οκτωβρίου η εταιρεία θα παρουσιάσει το Nexus 7 µε χωτηρικÞτητα 32GB αλλά και ένα ακÞµα µοντέλο µε δυνατÞτητα 3G. ΕκτÞσ του Nexus 7, θα υπάρξει άλλο ένα tablet µε το Þνοµα Manta που Þπωσ εικάζεται θα είναι το Nexus 10.
∏ ÎÚ›ÛË… ¤ÎÔ„Â Ù· ·È‰È¿ Το δικÞ τησ σηµαντικÞ µερίδιο στη µείωση των γεννήσεων έχει η οικονοµική κρίση, γεγονÞσ που σε συνδυασµÞ µε τη µείωση του προσδÞκιµου επιβίωσησ- κάνει τουσ επιστήµονεσ να µιλούν για γήρανση του πληθυσµού. ΧαρακτηριστικÞ είναι Þτι τη χρονιά που πέρασε ο δείκτησ θανάτων (0,93%) σχεδÞν ταυτίζεται µε τον δείκτη γεννήσεων (0,98%).
χώρηση πρÞσθετων δικαιωµάτων και δυνατοτήτων ελέγχου των προϋπολογισµών στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ο υπολογισµÞσ των αντιπάλων του Βερολίνου έχει δικαιωθεί και µία άλλη προσπάθεια τησ Μέρκελ να καταναγκάσει την υπÞλοιπη Ευρώπη να ζήσει σύµφωνα µε τουσ γερµανικούσ κανÞνεσ αποδείχτηκε αποτυχηµένη. Μια άλλη τρανή απÞδειξη πωσ στην Ευρώπη η εσωστρέφεια κυριαρχεί και πωσ οι «κανÞνεσ του παιχνιδιού», πάνω στη βάση των οποίων παίζουν οι Ευρωπαίοι πολιτικοί δεν επιτρέπουν στουσ ηγέτεσ τησ ΕΕ να αναγνωρίσουν Þτι η νέα προσπάθεια να συµφωνήσουν σε Þλα, οδήγησε στο Þτι δεν κατάφεραν να συµφωνήσουν σε τίποτα. Μπορεί οι αγορέσ να έχουν ηρεµήσει και προσ το παρÞν η Þλη κατάσταση να βρίσκεται σε ύφεση µε τουσ Ευρωπαίουσ πολίτεσ Þµωσ που βγαίνουν στουσ δρÞµουσ Þλο και να πληθαίνουν είναι απλώσ θέµα χρÞνου πÞτε θα ξεσπάσει η επÞµενη θύελλα στην ζώνη του Ευρώ. Η έλλειψη προÞδου στη Σύνοδο Κορυφήσ τησ Ε.Ε. Þσον αφορά τα φλέγοντα θέµατα τησ κρίσησ χρέουσ ελέω τησ συνεχιζÞµενησ σκληρήσ λιτÞτητασ αποτελεί αρνητική εξέλιξη για τα αδύναµα µέλη τησ ευρωζώνησ. ΑκÞµη οι έντονεσ διαφωνίεσ και η διαρκήσ παραφωνία ανάµεσα στουσ ηγέτεσ τησ Ευρωπαϊκήσ Ένωσησ σχετικά µε την τον τρÞπο αντιµετώπισησ τησ κρίσησ θα συνεχίσει να υπονοµεύει την πιστοληπτική ικανÞτητα των χωρών που δέχονται πίεση. Σηµαντική αναµένεται να είναι και η τακτική συνεδρία τησ Fed αυτή την εβδοµάδα η τελευταία πριν απÞ τισ Αµερικάνικεσ εκλογέσ και η πρώτη µετά την ανακοίνωση του QE3 του περασµένου µήνα. Αν και οι αγορέσ δεν αναµένουν οτιδήποτε σηµαντικÞ απÞ την συνεδρία αυτή τα µάτια θα είναι στραµµένα σε τυχÞν προβλέψεισ για την πορεία τησ Αµερικάνικησ οικονοµίασ καθώσ και σε πιθανÞν εξηγήσεισ για
το µέγεθοσ του νέου προγράµµατοσ αγορά κρατικών οµολÞγων (QE3). Τεχνικά η ισοτιµία συνεχίζει να βρίσκεται σε ένα στενÞ εύροσ 200 µονάδων γύρω απÞ τα 1,30 και ψάχνει τον καταλύτη που θα την οδηγήσει είτε προσ τα 1,25 είτε προσ τα 1,35. Ùσο Þµωσ η ισοτιµία κρατάει τα 1,28 Þπωσ έχουµε ξανά αναφέρει το ανοδικÞ momentum διατηρείται µε το εβδοµαδιαίο σπάσιµο του 1,32 να απαιτείται για να ενισχύσει την ανοδικήσ αυτήσ τάσησ. ΑπÞ την άλλη το εβδοµαδιαίο σπάσιµο του 1,28 θα ανατρέψει την τάση αυτή και θα ανοίξει τον δρÞµο και πάλι για τα χαµηλά επίπεδα του περασµένου Μάιου. Με τισ Αµερικάνικεσ εκλογέσ να είναι Þλο και πιο κοντά και τισ χρηµαταγορέσ να σταθεροποιούνται στα ψηλά και την Þλη κατάσταση στην Ευρωζώνη να έχει προσ το παρÞν ηρεµήσει η ισοτιµία το πιο πιθανÞν για ακÞµα κάποιεσ εβδοµάδεσ να συνεχίσει να κινείται εντÞσ του στενού αυτού εύρουσ.
∏ °ÂÚÌ·Ó›· ÂÈۋ̈˜ Û ‡ÊÂÛË Ο ρυθµÞσ ανάπτυξησ τησ Γερµανίασ αναµένεται να επιβραδυνθεί κατά το τελευταίο τρίµηνο του τρέχοντοσ έτουσ, εκτιµά το υπουργείο Οικονοµικών τησ χώρασ, Þπωσ επισηµαίνεται στη µηνιαία έκθεση οικονοµικών εξελίξεων, µηνÞσ Οκτωβρίου. Η βιοµηχανική δραστηριÞτητα τησ κυριÞτερησ ευρωπαϊκήσ οικονοµίασ εµφανίστηκε ισχυρή κατά το µήνα Σεπτέµβριο, υπογραµµίζεται στην έκθεση. “Κατά το τελευταίο τρίµηνο του 2012, ωστÞσο, η Γερµανία θα βιώσει
µια καθαρή οικονοµική επιβράδυνση”. Σύµφωνα µε την ίδια έκθεση, η επιβράδυνση αυτή οφείλεται στην αδυναµία που εµφανίζουν άλλεσ οικονοµίεσ τησ ευρωζώνησ. Στην ίδια έκθεση γίνεται επίσησ λÞγοσ για τον δείκτη επιχειρηµατικήσ εµπιστοσύνησ που εκπονεί το Ινστιτούτο “IFO”, ο οποίοσ υποχώρησε, για πέµπτο κατά σειρά µήνα, το Σεπτέµβριο. ΠρÞσφατα, η γερµανική κυβέρνηση ανα-
θεώρησε τισ προβλέψεισ τησ σχετικά µε την οικονοµική πορεία τησ χώρασ, εκτιµώντασ Þτι θα καταγραφεί ανάπτυξη 0,8% έναντι 0,7% που προέβλεπε έωσ τώρα. Αντιστοίχωσ, Þµωσ, το Βερολίνο αναθεώρησε και τισ προβλέψεισ του σχετικά µε το 2013, εκτιµώντασ Þτι θα σηµειωθεί αύξηση του ΑΕΠ κατά 1% έναντι 1,6%, που εκτιµούσε έωσ τώρα, εξαιτίασ τησ κρίσησ στην ευρωζώνη και τησ επιβράδυνσησ που εµφανίζουν οι αναδυÞµενεσ οικονοµίεσ.
™Ù‹ÚÈÍË ÛÙÔ Â˘ÚÒ, ÙÒÛË ÁÈ· ÙÔ ÁÈ¤Ó ¢√•√À§∞ ¶∞™Ã∞§π¢√À Treasury Division, Alpha Bank (Cyprus) Ltd Το ευρωπαϊκÞ νÞµισµα έτυχε διαπραγµάτευσησ απÞ τη περασµένη Παρασκευή µέχρι χθεσ το πρωί µεταξύ των 1,3010 1,3083 δολαρίων. Στήριξη παρέχει στο ευρώ η εκτίµηση Þτι η Ισπανία θα αιτηθεί χρηµατοδοτική βοήθεια µέσω του προγράµµατοσ πιστωτικήσ διευκÞλυνσησ προκειµένου να ενεργοποιηθεί το νέο πρÞγραµµα αγοράσ κρατικών οµολÞγων τησ χώρασ απÞ την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Σηµειώνεται Þτι ο ΠρωθυπουργÞσ τησ Ισπανίασ δήλωσε Þτι δεν υπάρχει πίεση για υποβολή αιτήµατοσ χρηµατοδÞτησησ απÞ το µηχανισµÞ στήριξησ τησ Ευρωζώνησ (ESM). Παράλληλα, θετικÞ παράγοντα αποτέλεσε για το ευρώ το ευνοϊκÞ αποτέλεσµα για την ισπανική κυβέρνηση η οποία διατήρησε την πλειοψηφία στισ περιφερειακέσ εκλογέσ στη Γαλικία. Σε µια άλλη εξέλιξη, το γιεν έτυχε δια-
πραγµάτευσησ το πρωί τησ Τρίτησ στα 80,01 γιεν ανά δολάριο που αποτελεί χαµηλÞ 3,5 µηνών ενώ έναντι του ευρώ κατέγραψε χαµηλÞ πέντε µηνών στα 104,61 γιεν. Η πτώση του γιέν στηρίζεται στην ενίσχυση τησ εκτίµησησ Þτι η Τράπεζα τησ Ιαπωνίασ θα προβεί σε πρÞσθετα µέτρα επεκτατικήσ νοµισµατικήσ πολιτικήσ στη σύσκεψη τησ στισ 30 Οκτωβρίου. Σύµφωνα µε δηµοσίευµα, η ιαπωνική κυβέρνηση παροτρύνει την Τράπεζα τησ Ιαπωνίασ να προβεί σε αύξηση του προγράµµατοσ αγοράσ τίτλων κατά 20 τρισ γιεν. ΩστÞσο, ο ΥπουργÞσ Οικονοµικών τησ Ιαπωνίασ το διέψευσε και ανέφερε Þτι επιθυµεί η Ιαπωνική Κεντρική Τράπεζα να συνεχίσει την επεκτατική τησ νοµισµατική πολιτική για να επιτευχθεί ο στÞχοσ για πληθωρισµÞ στο 1%. ΕπιπρÞσθετο αρνητικÞ παράγοντα για το γιεν αποτελεί η διατήρηση των δυσµενών στοιχείων για το εµπορικÞ ισοζύγιο στην Ιαπωνία. Συγκεκριµένα, το έλλειµµα του εµπορικού ισοζυγίου στην Ιαπωνία διαµορφώθηκε το Σεπτέµβριο στα 558,6 δισ. γιεν (εκτίµηση:
548 δισ. γιεν, Αύγουστοσ: 756 δισ γιεν), καθώσ οι εξαγωγέσ κατέγραψαν τη µεγαλύτερη ετήσια υποχώρηση (10,3%) απÞ το Μάιο του 2011. Επίσησ, η Τράπεζα τησ Ιαπωνίασ στην τριµηνιαία έκθεσή τησ αναθεώρησε καθοδικά την εκτίµησή τησ για την προοπτική τησ οικονοµικήσ δραστηριÞτητασ.
24 OKTΩΒΡΙΟΥ, 2012
ΧΡΗΜΑ&ΑΓΟΡΑ
∆ΙΕΘΝΗ | 7/19
∂Ù¿ ¯ÒÚ˜ ˆÊÂÏ‹ıËÎ·Ó ÌÂÙ¿ ÙÔ 2008 ∆· ϤÔÓ ÂÈÙ˘¯Ë̤ӷ ·Ú·‰Â›ÁÌ·Ù· ˘¤Ú‚·Û˘ Ù˘ ‰ÈÂıÓÔ‡˜ ÎÚ›Û˘ Ποιοι υπήρξαν οι κερδισµένοι απÞ τη µεγάλη διεθνή κρίση που ξέσπασε το 2008; Η ιστοσελίδα του αµερικανικού περιοδικού “Foreign Policy” αφιερώνει στο ερώτηµα αυτÞ έναν εκτενή φάκελο, στο πλαίσιο του οποίου ξεχωρίζει ο ισχυρισµÞσ του ερευνητή και δηµοσιογράφου ΤζÞσουα Κίτινγκ πωσ επτά αναδυÞµενεσ οικονοµίεσ υπήρξαν τα πλέον επιτυχηµένα παραδείγµατα υπέρβασησ τησ κρίσησ. Παρά το διαδεδοµένο κλισέ, σε αυτέσ δεν συµπεριλαµβάνονται η Ινδία και η Κίνα...
¶ÔÏÒÓÈ· Τουσ πολωνούσ δύσκολα θα µπορούσε να τουσ συµπεριλάβει κανείσ στουσ τυχερούσ τησ γηραιάσ ηπείρου, καθώσ εργάζονται κατά µέσο Þρο ετησίωσ 500 ώρεσ περισσÞτερο απÞ τουσ Γερµανούσ για το ένα πέµπτο των εισοδηµάτων τουσ. Κι Þµωσ, η πολωνική οικονοµία υπήρξε η µÞνη στην Ευρώπη που δεν συρρικνώθηκε το 2009, χειρÞτερη χρονιά τησ κρίσησ, ενώ συνολικά την περίοδο 2008-201 1 η Πολωνία αναπτύχθηκε κατά 15,8%. Η σώφρων νοµισµατική και δηµοσιονοµική πολιτική, το χαµηλÞ επίπεδο δηµÞσιου χρέουσ και η µεγάλη εσωτερική αγορά, που µειώνει την εξάρτηση απÞ τισ διακυµάνσεισ τησ ζήτησησ στο εξωτερικÞ, θεωρούνται τα µυστικά αυτού του πολωνικού µίνι θαύµατοσ.
¡fiÙÈÔ˜ ∫ÔÚ¤· Ùταν, το 2009, Þλοι περιέκοπταν, η κυβέρνηση του Λι Μιουνγκ-µπακ αύξανε τισ δηµÞσιεσ δαπάνεσ για έρευνα και τεχνολογία απÞ το ήδη υψηλÞ 3,4% ΄ στο 5% του ΑΕΠ, µε αποτέλεσµα η ΝÞτιοσ Κορέα να αποτελέσει την πρώτη ανεπτυγµένη χώρα που εξήλθε τησ ύφεσησ. Το εισÞδηµα των νοικοκυριών κινείται ανοδικά εδώ και 1 1 τρίµηνα, ενώ τον Σεπτέµβριο ο οίκοσ Fitch αναβάθµισε την πιστοληπτική αξιολÞγηση τησ χώρασ. Η έµφαση στην καινοτοµία, οι γενναιÞδωρεσ επιδοτήσεισ και η διατήρηση τησ ισοτιµίασ του εθνικού νοµίσµατοσ σε χαµηλά επίπεδα έχουν εξασφαλίσει σε βιοµηχανικούσ I γίγαντεσ, Þπωσ οι Samsung, Kia και Hyundai, ολοένα και µεγαλύτερο µερίδιο αγοράσ διεθνώσ. ΩστÞσο, η χαµηλή ιδιωτική κατανάλωση και η υπερχρέωση των νοικοκυριών αποτελούν αδύνατα σηµεία.
ª¤ÍÈÎÔ Την 1η Ιουλίου, ηµέρα τησ εθνικήσ εορτήσ του Καναδά, ανακοινώθηκε επισήµωσ Þτι ο µέσοσ ΚαναδÞσ είναι, πλέον, πλουσιÞτεροσ, για πρώτη φορά στα χρονικά, απÞ τον µέσο ΑµερικανÞ. Μετά την περίοδο των «ισχνών αγελάδων», προ εικοσαετίασ, ο Καναδάσ Þχι µÞνο έβαλε τάξη στα δηµοσιονοµικά του, αλλά και κρατήθηκε έξω απÞ τον χορÞ τησ απορρύθµισησ του χρηµατοπιστωτικού συστήµατοσ, µε αποτέλεσµα η
κρίση του 2008 να βρει τον τραπεζικÞ τοµέα λιγÞτερο εκτεθειµένο και το ∆ηµÞσιο περισσÞτερο ικανÞ να ακολουθήσει τονωτικέσ πολιτικέσ χαλάρωσησ. Οι Καναδοί είδαν το διαθέσιµο εισÞδηµά τουσ να αυξάνεται κατά 15% την προηγούµενη δεκαετία, ενώ η έµφαση στισ υποδοµέσ είχε ωσ αποτέλεσµα 3 απÞ τισ 10 πÞλεισ του κÞσµου µε την καλύτερη ποιÞτητα ζωήσ, κατά τον «Economist», να βρίσκονται στον Καναδά. ΩστÞσο, η εξάρτηση τησ καναδικήσ οικονοµίασ απÞ τισ εξαγωγέσ υδρογονανθράκων και η εκτÞξευση τησ τιµήσ των ακινήτων αποτελούν ανησυχητικά σηµάδια.
∫·Ó·‰¿˜ Η τραγωδία του χαώδουσ «πολέµου κατά των ναρκωτικών», που στοίχισε 50.000 ζωέσ τα τελευταία έξι χρÞνια, επισκιάζει το γεγονÞσ Þτι το ΜεξικÞ σηµείωσε πέρυσι ρυθµούσ ανάπτυξησ ανώτερουσ και απÞ τησ Βραζιλίασ, ενώ η µετανάστευση Μεξικανών προσ τισ ΗΠΑ υπολογίζεται Þτι το 2012 θα µηδενιστεί ή και θα αντιστραφεί. Το 2010 δηµιουργήθηκαν 700.000 νέεσ θέσεισ εργασίασ στο ΜεξικÞ, το οποίο διεκδικεί επαξίωσ απÞ την Κίνα τη θέση του δεύτερου σηµαντικÞτερου εµπορικού εταίρου των ΗΠΑ (µετά τον Καναδά). Το χαµηλÞ χρέοσ και ο χαµηλÞσ πληθωρισµÞσ λειτουργούν ευνοϊκά.
™Ô˘Ë‰›· Η Σουηδία βίωσε τη δική τησ στεγαστική και τραπεζική κρίση το 1992, οπÞτε οι εξελίξεισ των τελευταίων ετών δεν την αιφνιδίασαν. Με δηµÞσιο χρέοσ (38% του ΑΕΠ) µπροστά στο οποίο η Γερµανία (µε 80%) φαντάζει παράδειγµα δηµοσιονοµικήσ ασυδοσίασ, η Σουηδία µπÞρεσε να διατηρήσει τισ υψηλέσ κοινωνικέσ δαπάνεσ τησ, Þσο και αν η επίσησ υψηλή φορολογία τησ βρίσκεται, συγκριτικά, σε υποχώρηση. Το 201 1 η σουηδική οικονοµία ήταν η ταχύτερα αναπτυσσÞµενη στην Ευρώπη (µετά την εσθονική), ενώ η κορώνα διαρκώσ ανατιµάται έναντι του ευρώ, το οποίο οι Σουηδοί σωφρÞνωσ απέφυγαν να υιοθετήσουν.
πÓ‰ÔÓËÛ›· Πάνω απ΄ Þλα η αυτοπεποίθηση: οι Ινδονήσιοι πιστεύουν, σε ποσοστÞ 80%, Þτι η χώρα τουσ προορίζεται να γίνει παγκÞσµια δύναµη και τον Ιούλιο ξεπέρασαν σε καταναλωτική εµπιστοσύνη τουσ Ινδούσ. Σε Þλη την περίοδο τησ κρίσησ, η Ινδονησία διατήρησε ρυθµούσ ανάπτυξησ τησ τάξησ του 4,5% και πέρυσι κατέγραψε τον δεύτερο υψηλÞτερο (µετά την Κίνα) ρυθµÞ αύξησησ του ΑΕΠ µεταξύ των χωρών τησ G-20. Οι επιδÞσεισ αυτέσ καθορίζονται κυρίωσ απÞ τισ εξαγωγέσ πρώτων υλών (άνθρακασ, ψευδάργυροσ κ.ο.κ.), αλλά και απÞ την
ενίσχυση τησ κατανάλωσησ των εγχώριων µεσοστρωµάτων. Λ.χ., οι αγορέσ αυτοκινήτων αυξήθηκαν κατά 1 5% πέρυσι και η Nissan επενδύει 400 εκατ. δολάρια για να διπλασιάσει την αυτοκινητοπαραγωγή τησ στην Ινδονησία. Συνολικά, οι ξένεσ επενδύσεισ αντιπροσώπευαν περίπου το ένα τρίτο του ΑΕΠ το δεύτερο τρίµηνο του 2012, ενώ το δηµογραφικÞ προφίλ τησ Ινδονησίασ (τέταρτησ πολυπληθέστερησ χώρασ του κÞσµου, µε 250 εκατοµµύρια κατοίκουσ) δηµιουργεί την ίδια ευνοϊκή αναλογία εργαζοµένων προσ εξαρτηµένα πρÞσωπα που την προηγούµενη δεκαετία τροφοδÞτησε την ανάπτυξη τησ Κίνασ και τησ Ινδίασ.
∆Ô˘ÚΛ· Πρωτίστωσ οικονοµικέσ και Þχι, Þπωσ νοµίζουµε, πολιτικέσ ήταν οι εξελίξεισ οι οποίεσ κατεξοχήν µεταµÞρφωσαν την Τουρκία την περασµένη δεκαετία, οπÞτε το ΑΕΠ και το κατά κεφαλήν εισÞδηµα σχεδÞν τριπλασιάστηκαν. Χάρη στισ ενέργειεσ τησ κυβέρνησησ Ερντογάν για την πάταξη τησ διαφθοράσ και την απελευθέρωση του ρυθµιστικού πλαισίου των επενδύσεων, η Τουρκία αποτελεί πλέον τον µεγαλύτερο αυτοκινητοπαραγωγÞ τησ Ευρώπησ (µε εργοστάσια των Honda, Renault,Toyota και Ford) και ηγέτιδα δύναµη στη φαρµακοβιοµηχανία. Τα µεσανατολικά ανοίγµατα έχουν καταστήσει Ιράν, Ιράκ, Αίγυπτο και Σαουδική Αραβία εξίσου σηµαντικούσ µε τη Γερµανία εµπορικούσ εταίρουσ. ΩστÞσο, η άνοδοσ του πληθωρισµού παραµονεύει απειλητικά, ενώ η έλλειψη ενδιάµεσων αγαθών σηµαίνει Þτι η αύξηση τησ τουρκικήσ βιοµηχανικήσ παραγωγήσ οδηγεί, εντέλει, σε διÞγκωση του ελλείµµατοσ τρεχουσών συναλλαγών.
€17 ÙÚȘ ÙÔ ÎfiÛÙÔ˜ ÂÍfi‰Ô˘ ÙˆÓ ¯ˆÚÒÓ ÙÔ˘ ¡fiÙÔ˘ ∏ ∂ÏÏ¿‰· Ú¤ÂÈ Ó· Ì›ÓÂÈ ÛÙÔ Â˘ÚÒ ÁÈ· Ó· ·ÔÌ·ÎÚ˘Óı› Ô Î›Ó‰˘ÓÔ˜ «ÓÙfiÌÈÓÔ» Πραγµατικά ολέθρια θα είναι τα αποτελέσµατα ενδεχÞµενησ «τετραπλήσ» εξÞδου τησ Ελλάδασ, τησ Πορτογαλίασ, τησ Ισπανίασ και τησ Ιταλίασ απÞ το ευρώ, σύµφωνα µε νέα µελέτη του οµίλου οικονοµικών µελετών Prognos για λογαριασµÞ τησ γερµανικήσ δεξαµενήσ σκέψησ (think tank) «Bertelsmann Stiftung». Η µελέτη προειδοποιεί Þτι κάτι τέτοιο θα σηµάνει µείωση του παγκÞσµιου ΑΕΠ κατά 17 τρισ ευρώ ωσ το 2020 και θα βυθίσει ολÞκληρο τον πλανήτη σε ύφεση, µε την Γαλλία να υποφέρει τισ µεγαλύτερεσ απώλειεσ. Τονίζει, µάλιστα, Þτι αν και η έξοδοσ µÞνο τησ Ελλάδασ απÞ την ευρωζώνη «θα µπορούσε να αποτελέσει διαχειρίσιµη εξέλιξη» πρέπει να αποφευχθεί για να απÞ αποµακρυνθεί ο κίνδυνοσ «ντÞµινο».
Μια ελληνική έξοδοσ απÞ την ευρωζώνη θα µπορούσε απÞ µÞνη τησ να οδηγήσει σε συνολική µείωση του ΑΕΠ τησ τάξησ των 164 δισεκατοµµυρίων ευρώ ή 14.300 ευρώ κατά κεφαλήν ωσ
∫∞∆∞™∆ƒ√ºπ∫√™ ∞¡∆π∫∆À¶√™
το 2020, µέσω υποτίµησησ του νέου νοµίσµατοσ, ανεργίασ και κατακÞρυφησ πτώσησ τησ εγχώριασ ζήτησησ προϊÞντων, σύµφωνα µε την µελέτη. Το ενδεχÞµενο αυτÞ θα κÞστιζε στη Γερµανία 64 δισ ευρώ σε χαµένη πίστωση και 73 δισ ευρώ σε χαµένη ανάπτυξη µεταξύ 2013 και 2020 - ποσÞ που αντιστοιχεί Þµωσ µÞλισ στο 2,9% του γερµανικού ΑΕΠ. Οι συνέπειεσ εάν ακολουθήσουν και άλλεσ χώρεσ την Ελλάδα σε περίπτωση εξÞδου τησ απÞ την ευρωζώνη θα είναι ακÞµη πιο δεινέσ. Στην περίπτωση τησ Πορτογαλίασ, η Γερµανία θα χάσει 225 δισ ευρώ ωσ το 2020 και θα πρέπει να «ξεχάσει» δάνεια ύψουσ 99 δισ ευρώ. Οι απώλειεσ στην παγκÞσµια ανάπτυξη θα ανέλθουν σε ωσ και 2,4 τρισ ευρώ, µε τισ Ηνωµένεσ Πολιτείεσ και την Κίνα να πρέπει να υποστούν απώλειεσ 365 και 275 δισ ευρώ αντιστοί-
Η αποχώρηση τησ Ελλάδασ απÞ την ευρωζώνη θα είχε σχετικά µικρέσ συνέπειεσ για την παγκÞσµια οικονοµία, Þµωσ εάν οδηγήσει σε αλυσιδωτή αντίδραση η οποία θα αναγκάσει τα άλλα κράτη του ευρωπαϊκού ΝÞτου να αποχωρήσουν και εκείνα απÞ το κοινÞ νÞµισµα, ο αντίκτυποσ θα είναι καταστροφικÞσ. Ο λÞγοσ που οι ερευνητέσ κατέληξαν σε αυτή τη ζοφερή εκτίµηση είναι Þτι δεν υπολÞγισαν απλώσ τισ απώλειεσ των πιστωτών που έχουν δανείσει στισ πληγείσεσ απÞ την κρίση χώρεσ, αλλά ανέλυσαν επίσησ τον αντίκτυπο µιασ πιθανήσ κατάρρευσησ του ευρώ στην οικονοµική ανάπτυξη των 42 πιο σηµαντικών βιοµηχανικών και αναδυÞµενων οικονοµιών, οι οποίεσ αντιστοιχούν σε ποσοστÞ µεγαλύτερο του 90% τησ παγκÞσµιασ οικονοµίασ.
χωσ. Αν εγκατέλειπε και η Ισπανία την ευρωζώνη, η Γερµανία θα έχανε 850 δισ ευρώ απÞ το ΑΕΠ τησ ωσ το 2020 και θα έχανε 266 δισ ευρώ απÞ δάνεια. Οι ΗΠΑ θα έχαναν 1,2 τρισ ευρώ απÞ το ΑΕΠ τουσ και οι 49 ισχυρÞτερεσ χώρεσ συνολικά θα έχαναν 7,9 τρισ ευρώ.
∂∫∆√™ ∂§∂°Ã√À Αν, µάλιστα, εγκατέλειπε το ενιαίο νÞµισµα και η Ιταλία, η τρίτη µεγαλύτερη οικονοµία τησ ευρωζώνησ, «η κατάσταση θα έβγαινε τελείωσ εκτÞσ ελέγχου, µε σοβαρή διεθνή ύφεση και παγκÞσµια οικονοµική κρίση, µε µεγαλύτερουσ χαµένουσ την Γαλλία, ακολουθούµενη απÞ τισ ΗΠΑ, την Κίνα και την Γερµανία.
¶ÚˆÙÈ¿ ÁÈ· ÙËÓ ™ÈÁηԇÚË Στην 78η θέση τησ συνολικήσ λίστασ τησ Ετήσιασ Εκθεση Doing Business απÞ την ΠαγκÞσµια Τράπεζα και την International Finance Corp. βρίσκεται η Ελλάδα απÞ την 100η πέρυσι, και βρίσκεται µεταξύ των 10 χωρών που έχουν εµφανίσει την µεγαλύτερη βελτίωση παγκοσµίωσ. Στην πρώτη θέση κατατάσσεται η Σιγκαπούρη. Η ετήσια έκθεση παρακολουθεί τουσ ρυθµιστικούσ κανÞνεσ σε 185 χώρεσ σε 10 τοµείσ. Οι Ηνωµένεσ Πολιτείεσ βρίσκονται στην τέταρτη θέση αυτήσ τησ λίστασ, πίσω απÞ τισ Σιγκαπούρη, Χονγκ Κονγκ και Νέα Ζηλανδία, ενώ η δεύτερη µεγαλύτερη οικονοµία του κÞσµου, η Κίνα, βρίσκεται στην 91η θέση, Þπου βρισκÞταν και πέρυσι.
24 OKTΩΒΡΙΟΥ, 2012
ΧΡΗΜΑ&ΑΓΟΡΑ
8/20 | ΑΓΟΡΑ
™ÙȘ 9 ¢ÂÎÂÌ‚Ú›Ô˘ Ô 3Ô˜ Quantum Nicosia Marathon Στισ 9 ∆εκεµβρίου 2012 θα διεξαχθεί ο 3οσ Quantum Nicosia Marathon. Φέτοσ θα διοργανωθούν πέντε αγωνίσµατα: Μαραθώνιοσ, Ηµιµαραθώνιοσ. 10 χιλιοµέτρων, δρÞµοσ τησ παρέασ 5 χιλιοµέτρων και δρÞµοσ Unicef 1000 µέτρων. Επίσησ πέρα απÞ τα έπαθλα στουσ πρώτουσ νικητέσ θα δοθούν ειδικά έπαθλα τα οποία ενθαρρύνουν το «ευ αγωνίζεσθαι» σε Þλεσ τισ ηλικίεσ και επίπεδα ειδικών ικανοτήτων. Με κεντρικÞ σύνθηµα «Νίκησε την Ιστορία σου», ο πρÞεδροσ του Ιδρύµατοσ Αθανάσιοσ Κτωρίδησ, και µαραθωνοδρÞµοσ Νάσοσ Κτωρίδησ, αφιέρωσε το Μαραθώνιο Λευκωσίασ στο «Μαραθώνιο στον οποίο εµείσ ωσ Κύπριοι προσκαλούµαστε να διαβούµε µε το κεφάλι αγέρωχα στα σύννεφα και τα πÞδια γερά στο δρÞµο.» Βαρυσήµαντο πολιτιστικÞ γεγονÞσ χαρακτήρισε ο κ. Κτωρίδησ τη µεταφορά τησ φλÞγασ απÞ τον Τύµβο του Μαραθώνα, για πρώτη φορά στην Κύπρο. ΑκÞµα µια καινοτοµία τησ φετινήσ διοργάνωσησ είναι η ηλεκτρονική χρονοµέτρηση Þλων των αγωνισµάτων πλην των 1000 µέτρων.
°È· ΢ÚȷοÙÈÎÔ Brunch ÛÙÔ Presse Café Έχοντασ συµπληρώσει ενάµισι χρÞνο λειτουργίασ στην Κύπρο και µε παρουσία σε τρία καταστήµατα στη Λευκωσία, το Presse Café συνεχίζει να λαµβάνει τα θετικÞτερα σχÞλια για τα ροφήµατα, τα σνακ, τισ σαλάτεσ και Þλα του τα εύγευστα και ολÞφρεσκα προϊÞντα. To µενού του Presse Café εµπλουτίζεται τώρα µε το νέο απολαυστικÞτατο Brunch δίνοντασ σασ τη δυνατÞτητα να απολαµβάνετε ένα πλούσιο ενδιάµεσο γεύµα. Τα πρωινά των Κυριακών σασ γίνονται ακÞµα πιο νÞστιµα, αφού το brunch του Presse Café περιλαµβάνει καλοψηµένα λουκάνικα, χαλούµι και µπέικον, αυγά, κρουασάν και άλλεσ πολλέσ λιχουδιέσ συνοδευµένα απÞ µυρωδάτο ζεστÞ καφέ φίλτρου. Απολαύστε το σε µια χαλαρωτική και άνετη ατµÞσφαιρα και περάστε ένα υπέροχο πρωινÞ µε την οικογένεια ή τουσ φίλουσ σασ. Το brunch σερβίρεται κάθε Κυριακή απÞ τισ 9 το πρωί µέχρι τισ 12 το µεσηµέρι στo Presse Café Σταυρού και Λήδρασ.
150 ÛÙÂϤ¯Ë Û˘ÌÌÂÙ›¯·Ó Û ÂΉ‹ÏˆÛË Ù˘ Eurobank «Η µοναδική αξιÞπιστη διέξοδοσ τησ Ελλάδασ απÞ την κρίση είναι η παραµονή µασ στην Ευρωζώνη και η ταυτÞχρονη υλοποίηση ενÞσ επιτυχούσ προγράµµατοσ δηµοσιονοµικήσ προσαρµογήσ, παραγωγικήσ ανάπτυξησ και µεταρρυθµιστικήσ ανασυγκρÞτησησ τησ οικονοµίασ και των θεσµών, στο πλαίσιο πάντα τησ ευρωπαϊκήσ οικογένειασ. Οποιαδήποτε άλλη εναλλακτική εγκυµονεί υψηλÞτερο κÞστοσ και σοβαρούσ και, πιθανά, µη διαχειρίσιµουσ οικονοµικούσ, κοινωνικούσ, πολιτικούσ και εθνικούσ κινδύνουσ, που θα ήταν ολέθριο για Þλουσ µασ να υποτιµηθούν. Άρα, η µάχη για τη δηµιουργία µιασ παραγωγικήσ και ανταγωνιστικήσ ελληνικήσ οικονοµίασ πρέπει να δοθεί µέσα και Þχι έξω απÞ την Ευρωζώνη». Τα παραπάνω τÞνισε ο Αναπληρωτήσ ∆ιευθύνων Σύµβουλοσ τησ Eurobank κ. ΝικÞλαοσ Καραµούζησ σε εκδήλωση που διοργάνωσε η Eurobank Κύπρου στη ΛεµεσÞ µε τη συµµετοχή 150 πελατών καθώσ και υψηλÞβαθµων στελεχών τησ Eurobank Κύπρου και του οµίλου Eurobank. Στην εκδήλωση παρουσιάστηκαν οι οικονοµικέσ και επενδυτικέσ εξελίξεισ στην εγχώρια και τισ διεθνείσ αγορέσ. Οι παρευρισκÞµενοι είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν επίσησ την παρουσίαση του κ. Γκίκα Χαρδούβελη µε θέµα «Η κρίση στην Ελλάδα και την Ευρωζώνη και ο ∆ρÞµοσ τησ Ανάπτυξησ».
«ÃÂÈÌÂÚÈÓ¤˜ ·Ô‰Ú¿ÛÂȘ» ·fi ÙËÓ Top Kinisis Η Top Kinisis Travel Public Ltd, κυκλοφÞρησε τον ΧειµερινÞ τησ Κατάλογο που επιφυλάσσει πολλέσ εκπλήξεισ για το ταξιδιωτικÞ κοινÞ τησ Κύπρου καθώσ και επιλογέσ για τα τριήµερα τησ Καθαράσ ∆ευτέρασ, 25ησ Μαρτίου και τησ Πρωταπριλιάσ. Ο ταξιδιωτικÞσ κατάλογοσ «Χειµερινέσ Αποδράσεισ 2012 - 2013» περιλαµβάνει ταξιδιωτικά πακέτα για Þλα τα γούστα και τισ προτιµήσεισ των Κυπρίων ταξιδιωτών. Ταξίδια στην µαγική Disneyland, στο χωριÞ του Αη Βασίλη και κρουαζιέρεσ πολυτελείασ µε την MSC είναι µερικέσ απÞ τισ επιλογέσ των Κυπρίων. Ο νέοσ ταξιδιωτικÞσ κατάλογοσ «Χειµερινέσ Αποδράσεισ 2012 2013» διατίθεται απÞ Þλα τα γραφεία τησ Top Kinisis σε Þλη την Κύπρο. Τον κατάλογο µπορείτε επίσησ να τον διαβάσετε η να τον κατεβάσετε στην ιστοσελίδα µασ www.taxidiamprosta.com Για πληροφορίεσ και κρατήσεισ καλέστε στο Παγκύπριο Τηλέφωνο 77 78 78 78 καθηµερινά 365 µέρεσ το χρÞνο απÞ τισ 08:00 – 23:00 και στην ιστοσελίδα µασ www.taxidiamprosta.com
¶Ï·ÛÙÈΤ˜ Û·ÎԇϘ Mr. Bin Η επιτυχηµένη και καινοτÞµοσ κυπριακή εταιρεία ΕΥΡΗΚΑ, ανακοίνωσε την ένταξή τησ σε ακÞµα µια κατηγορία προϊÞντων, τισ πλαστικέσ σακούλεσ. Η ΕΥΡΗΚΑ, µε την ανακοίνωση του νέου τησ προϊÞντοσ, µε το Þνοµα Mr. Bin, που βρίσκεται ήδη στα ράφια των υπεραγορών, ευελπιστεί να ικανοποιήσει Þλεσ τισ ανάγκεσ και τα “θέλω” των καταναλωτών, µε ευχάριστο τρÞπο. Τα χαρακτηριστικά των σακουλιών Mr. Bin είναι η ποιÞτητα και αντοχή τουσ, το µέγεθοσ, το άρωµα, καθώσ και το χρώµα, το οποίο Þχι µÞνο θα προκαλεί ευχάριστη διάθεση αλλά και θα αποτελεί παράγοντα διαχωρισµού των σακουλιών, ανάλογα µε το µέγεθοσ και τη χρήση τουσ. Οι σακούλεσ Mr. Bin διατίθενται σε διάφορα είδη Þπωσ για σκυβαλοδοχείο, κήπο και εξωτερική χρήση, γραφείο και τουαλέτα, κουζίνα, γενικήσ χρήσησ για τρÞφιµα, ανακύκλωσησ πλαστικού και χαρτιού και τσάντεσ γενικήσ χρήσησ. Η νέα σειρά σακουλιών Mr. Bin είναι ΟΞΟΒιοδιασπώµενεσ, δηλαδή έχουν την ικανÞτητα να διασπώνται στη φύση χωρίσ να εκπέµπουν οποιεσδήποτε επιβλαβείσ ουσίεσ.
Dama Bianca: Õڈ̷ “∏ §Â˘Î‹ ∫˘Ú›·” O ιταλικÞσ Οίκοσ πολυτελών αρωµάτων Xerjoff παρουσιάζει, ωσ φÞρο τιµήσ στην κοµψÞτητα τησ σύγχρονησ γυναίκασ, το έβδοµο άρωµα τησ συλλογήσ Casamorati 1888, Dama Bianca. To Dama Bianca, ή αλλιώσ «Η Λευκή Κυρία», είναι ένα πολυτελέσ µπουκέτο θηλυκÞτητασ µε στοιχεία ζεστασιάσ και πολυπλοκÞτητασ. «Η Λευκή Κυρία» είναι η ιστορία µιασ γυναίκασ παγιδευµένησ µέσα στα Þνειρά τησ. Ψηλά να ατενίζει τη θέα, «κλειδωµένη» πίσω απÞ τοίχουσ ζήλιασ και εξαπάτησησ, µÞνη τησ διαφυγή είναι οι µακρινέσ αρωµατικέσ νÞτεσ φρούτων και λουλουδιών. Το δώρο που τησ φέρνει καθηµερινά µια µυστηριώδησ φιγούρα ωσ µÞνη επαφή τησ µε τον έξω κÞσµο.Το Dama Bianca διατίθεται σε ειδική συσκευασία των 100ml αποκλειστικά στα καταστήµατα Dora Theophilou Haute Parfumerie στη ΛεµεσÞ και στη Λευκωσία στο Hilton Cyprus. Ο ιταλικÞσ Οίκοσ πολυτελών αρωµάτων Xerjoff είναι γνωστÞσ για την εκπληκτική ποιÞτητα υλικών, την σχολαστική προσοχή στη λεπτοµέρεια και τη δηµιουργικÞτητα ακÞµη και στα µπουκάλια των αρωµάτων του που είναι κατασκευασµένα απÞ πολύτιµουσ λίθουσ, Þπωσ χαλαζία και γυαλί Murano.
∏ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ· ÙÔ˘ ¯˘ÌÔ‡ ∂¡∞ Û˘Ó¯›˙ÂÈ Ó· ÌÂÁ·ÏÒÓÂÈ Η οικογένεια του χυµού ΕΝΑ συνεχίζει να µεγαλώνει και αυτή τη φορά προσθέτει στην γκάµα τησ ένα νέο προϊÞν για τουσ µικρούσ τησ φίλουσ! Το νέο φρουτοποτÞ ΕΝΑ µε τον τέλειο συνδυασµÞ φρούτων : Φράουλα, ΒατÞµουρο, Σταφύλι βρίσκεται ήδη στην αγορά και περιµένει να το δοκιµάσετε! Η νέα απίθανη γεύση που θα συνοδεύει τα παιδιά σασ και γιατί Þχι και εσάσ!! κάθε στιγµή. Στο σπίτι , στο σχολείο, στο πάρτι γενεθλίων ακÞµα και στισ εκδροµέσ µε την οικογένεια. Το ΦρουτοποτÞ ΕΝΑ διανέµεται απÞ την Φώτοσ Φωτιάδησ ∆ιανοµείσ Λτδ, 22471100. ΧυµÞσ ΕΝΑ… Πρώτη Γεύση, Αµέτρητη ΑπÞλαυση!
24 OKTΩΒΡΙΟΥ, 2012
ΧΡΗΜΑ&ΑΓΟΡΑ
ΕΛΛΑ∆Α | 9/21
Aegean Î·È Olympic Air ÂȘ Û¿ÚÎ·Ó ÌÈ·Ó Στην εξαγορά του 100% τησ Olympic Air προχώρησε η Aegean. Συγκεκριµένα η Aegean και η Marfin Investment Group συµφώνησαν στην πώληση του 100% τησ Olympic Air στην Aegean έναντι 72 εκ. ευρώ. Με την ολοκλήρωση τησ συναλλαγήσ η Οlympic Air θα καταστεί θυγατρική τησ εισηγµένησ Aegean. Οι δυο αεροπορικέσ εταιρείεσ θα διατηρήσουν η καθεµιά το Þνοµα και τα σήµατα τουσ, καθώσ και διακριτÞ πτητικÞ έργο, στÞλο και προσωπικÞ. Οι διοικητικέσ υπηρεσίεσ θα ενοποιηθούν, ώστε να προκύψουν οι απαραίτητεσ οικονοµίεσ κλίµακασ και η βελτιστοποίηση στην αξιοποίηση στÞλου και δικτύου µε γνώµονα την ακÞµη καλύτερη κάλυψη των αναγκών των επιβατών τÞσο εντÞσ τησ Ελλάδασ Þσο και στο εξωτερικÞ. Η συµφωνία τελεί υπÞ την αίρεση τησ εγκρίσεώσ τησ απÞ τισ Αρχέσ Ανταγωνισµού, βάσει τησ οποίασ θα προσδιορισθεί και το χρονοδιάγραµµα ολοκλήρωσησ τησ. Το τίµηµα του 100% τησ Olympic Air έχει οριστεί σε 72 εκ. ευρώ µε τµηµατική καταβολή µετρητών απÞ την Aegean προσ την ΜIG. Η συναλλαγή δεν διαφοροποιεί τη σηµερινή µετοχική βάση τησ Aegean. Η επαναπροσέγγιση των δύο εταιριών ήρθε 20 µήνεσ µετά την απÞφαση τησ ΚοµισιÞν να µην επιτρέψει να προχωρήσει η
συγχώνευση των αεροπορικών εταιρειών Aegean Airlines- Olympic Air, µε το σκεπτικÞ Þτι στην Ελλάδα θα υπήρχε µονοπώλιο στισ γραµµέσ εσωτερικού κάτι που θα εκτÞξευε τισ τιµέσ των εισιτηρίων (τουλάχιστον στα δηµοφιλή δροµολÞγια). Ùµωσ η άσχηµη οικονοµική κατάσταση τησ χώρασ καθώσ και η κατακÞρυφη πτώση του πτητικού έργου ανάγκασε τισ δύο εταιρίεσ να ξανακαθίσουν στο ίδιο τραπέζι. Είναι χαρακτηριστικÞ Þτι το πρώτο εξάµηνο τησ χρονιάσ, η συνολική κίνηση απÞ την Αθήνα µειώθηκε κατά περίπου 8,1% στισ γραµµέσ εσωτερικού και κατά 13,9% στισ γραµµέσ εξωτερικού. ΩστÞσο, το µεγάλο ατού σύµφωνα µε πηγέσ απÞ τισ δύο εταιρίεσ είναι το γεγονÞσ
Þτι πλέον στα δροµολÞγια εσωτερικού δρακαι οι Κυπριακέσ στηριοποιούνται Αερογραµµέσ εδώ και περίπου ένα χρÞνο. Ùπωσ αναφέρουν κάποιεσ πηγέσ απÞ την αγορά των αεροµεταφορών, η «πτωχευµένη Κυπριακή αεροπορική εταιρία» εισήλθε στην ελληνική αγορά και λειτούργησε εν γνώση των δύο εταιριών έτσι ώστε να «ξεµπλοκάρει» απÞ την Ε.Ε. το θέµα τησ συγχώνευσήσ τουσ, ενώ σε δεύτερο στάδιο πιθανÞν να ενταχθεί και αυτή στο νέο εταιρικÞ σχήµα Ο ΠρÞεδροσ τησ Aegean ΘεÞδωροσ Βασιλάκησ δήλωσε Þτι Aegean και η Οlympic
Air έχουν επενδύσει τα τελευταία χρÞνια 2 δισ δολάρια σε καινούργιο στÞλο, οργάνωση και καινοτÞµεσ υπηρεσίεσ, ενώ συνεισφέρουν στο κράτοσ 270 εκ ευρώ ετησίωσ σε φÞρουσ, τέλη και εισφορέσ. «Η έλλειψη µεγέθουσ ικανού για να ανταγωνισθούµε σε ευρωπαϊκÞ και παγκÞσµιο επίπεδο και η έντονη κρίση οδηγούν σε ζηµιέσ και συρρίκνωση», ενώ «είναι ορατÞσ πλέον ο κίνδυνοσ πλήρουσ εξάρτησησ τησ στρατηγικήσ µασ βιοµηχανίασ του τουρισµού απÞ ξένουσ αεροµεταφορείσ µε σηµαντικέσ µακροπρÞθεσµεσ απώλειεσ στα έσοδα του κράτουσ και την απασχÞληση», συµπλήρωσε ο κ. Βασιλάκησ. Η Aegean, προσθέτει ο κ. Βασιλάκησ «διαθέτει, ακÞµη, τα οικονοµικά και οργανωτικά αποθέµατα για να συνθέσει τισ ελληνικέσ δυνάµεισ προσ Þφελοσ του τουρισµού µασ, των εσÞδων του κράτουσ, των εργαζοµένων και των µετÞχων µασ». Αναφέρει τέλοσ Þτι οι σηµαντικέσ οικονοµικέσ συνέργειεσ θα επιτρέψουν στην εταιρεία να προσφέρει βελτιωµένη κάλυψη δικτύου αλλά και ακÞµη πιο ανταγωνιστικέσ τιµέσ στουσ καταναλωτέσ. «Ελπίζουµε Þτι Þλοι οι Έλληνεσ θα ενισχύσουν αυτή τη δύσκολη, φιλÞδοξη και απÞλυτα απαραίτητη προσπάθεια», καταλήγει ο ΠρÞεδροσ τησ Aegean.
OÈ ÛÔ‚·Ú¤˜ ÂȯÂÈÚ‹ÛÂȘ ÂÁηٷÏÂ›Ô˘Ó ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· Σε µια εποχή που η ελληνική οικονοµία στενάζει υπÞ το βάροσ τησ µεγαλύτερησ οικονοµικήσ κρίσησ απÞ τον ΠÞλεµο, ίσωσ η πιο ανησυχητική είδηση είναι η φυγή των Þποιων επιχειρηµατικών οµίλων είχαν επενδύσει στην Ελλάδα τισ τελευταίεσ δεκαετίεσ υπογραµµίζει σε άρθρο του ο Γιάννησ Λοβέρδοσ. Μετά τη γαλακτοκοµία ΦΑΓΕ, η απÞφαση τησ Coca Cola Hellas Bottler (3E, ίσωσ τησ σπουδαιÞτερησ αµιγώσ ιδιωτικήσ επιχείρησησ στην Ελλάδα), να µετεγκατασταθεί στην Ελβετία, έσκασε σαν βÞµβα σε µια αγορά που βυθίζεται καθηµερινά. Είναι προφανέσ Þτι µετά τουσ ξένουσ οµίλουσ, Þπωσ η Shell, η Societe General, η Credit Agricole, η Carrefour και άλλεσ, εγκαταλείπουν την Ελλάδα Þλεσ οι σοβαρέσ επιχειρήσεισ. ΑυτÞ, άραγε, σηµαίνει Þτι αναµένουν την χρεοκοπία τησ Ελλάδασ; Ùχι βέβαια. Απλώσ τώρα που το κρατικÞ Ελντοράντο στέρεψε, διαπιστώνουν Þτι στην πραγµατικÞτητα η επιχειρηµατικÞτητα στη χώρα παραµένει υπÞ διωγµÞ. Κι η αδυναµία πρÞσβασησ στον τραπεζικÞ δανεισµÞ σε συνδυασµÞ µε το ασταθέσ φορολογικÞ σύστηµα, που συνεχώσ αλλάζει,
ŒÎÏÂÈÛÂ Ë Û˘Ìʈӛ· ¶ÂÈÚ·ÈÒ˜ - Societe Generale Την εξαγορά τησ Geniki Bank απÞ την Societe Generale, ανακοίνωσε η Τράπεζα Πειραιώσ. ΕιδικÞτερα, η Τράπεζα Πειραιώσ υπέγραψε συµφωνία µε τη Societe Generale για την απÞκτηση του συνολικού ποσοστού συµµετοχήσ (99,08%) τησ τελευταίασ στη Γενική Τράπεζα. Η ∆ιοίκηση τησ Τράπεζασ Πειραιώσ είναι πεπεισµένη Þτι η εξαγορά τησ Γενικήσ προσφέρει συνέργιεσ στο διευρυµένο Ùµιλο και διευκολύνει την επικείµενη ανακεφαλαιοποίηση. Η συναλλαγή αναµένεται να έχει ολοκληρωθεί πριν απÞ το τέλοσ του 2012 και υπÞκειται στισ απαιτούµενεσ κανονιστικέσ εγκρίσεισ.
καθιστά την επιχειρηµατική δραστηριÞτητα ανυπÞφορη. Σε Þλα αυτά συµβάλλουν, φυσικά, η συνεχιζÞµενη ακραία συνδικαλιστική και κοµµατική δράση, που κυνηγά τουσ επιχειρηµατίεσ και τουσ επενδυτέσ και, φυσικά, ο ασφυκτικÞσ πλέον τρÞποσ ζωήσ σε πÞλεισ Þπωσ η Αθήνα, Þπου η ποιÞτητα επιδεινώνεται ραγδαία και καθηµερινά. Το δυστύχηµα είναι Þτι αυτή τη στιγµή, µε τη σαφή εξαίρεση του τουρισµού, που είναι η µÞνη παραγωγική βάση τησ χώρασ, δεν υπάρχει στην Ελλάδα παραγωγή και δηµιουργικÞτητα. Ο πρωθυπουργÞσ Αντώνησ Σαµαράσ σωστά επεσήµανε Þτι τα µέτρα δηµοσιονοµι-
κήσ προσαρµογήσ τησ οικονοµίασ πρέπει να συνοδευθούν µε µέτρα αναπτυξιακού χαρακτήρα. Ùµωσ, τÞσο η κυβέρνησή του Þσο κι η αντιπολίτευση δεν έχουν παρουσιάσει κανένα στρατηγικÞ σχέδιο για την ανάπτυξη τησ ελληνικήσ οικονοµίασ. Ο ΣΥΡΙΖΑ, η αξιωµατική αντιπολίτευση, διακρίνεται για το λαϊκισµÞ του και την άρνηση να δεχθεί οποιαδήποτε αλλαγή και µεταρρύθµιση, κλείνοντασ το µάτι σε Þσουσ πιστεύουν (ή έστω ευελπιστούν) Þτι το πάρτι µε το βÞλεµα στο ∆ηµÞσιο θα µπορέσει να συνεχισθεί. Είναι εντυπωσιακÞ το πώσ η Αριστερά, αντί να είναι δύναµη προÞδου, Þπωσ διακηρύσσει, έχει µετατραπεί στην πλέον αντιδραστική δύναµη τησ χώρασ. Ασφαλώσ η στάση τησ εθνικιστικήσ κι άκρασ ∆εξιάσ δεν αντέχει καν σε κριτική.Αλλά κι η τρικοµµατική κυβέρνηση του κ. Σαµαρά, παρά το γεγονÞσ Þτι προέχει να υπερβεί τον κάβο τησ εκταµίευσησ τησ µεγάλησ δÞσησ των 31 δισ ευρώ, δεν δείχνει να έχει ακÞµα συγκεκριµένο σχέδιο για την ανάκαµψη τησ ελληνικήσ οικονοµίασ.
∂ÏÏËÓ˜ ¤¯Ô˘Ó ·ÁÔÚ¿ÛÂÈ 10.000 ·Î›ÓËÙ· ÛÙËÓ ∆Ô˘ÚΛ· ΣχεδÞν 10.000 Ελληνεσ έχουν αγοράσει κάποιο ακίνητο στη γειτονική Τουρκία. ΑυτÞ αναφέρει δηµοσίευµα τησ τουρκικήσ εφηµερίδασ Μιλιέτ µε τίτλο «Οι Ελληνεσ αγάπησαν πολύ την Προύσα». Συγκεκριµένα, το άρθρο αναφέρει Þτι σύµφωνα µε στοιχεία που έδωσε ο υπουργÞσ Περιβάλλοντοσ, Ε. Μπαϊρακτάρ, στην Προύσα συνολικά 4.738 πολίτεσ τησ Ελλάδασ είναι ιδιοκτήτεσ ακινήτων συνολικήσ έκτασησ 1,1 εκατ. τ.µ. ΕκτÞσ απÞ την Προύσα, 3.646 Έλληνεσ πολίτεσ διαθέτουν ακίνητα έκτασησ 447.000 τ.µ. στην Κωνσταντινούπολη, 349 Έλληνεσ πολίτεσ έχουν ακίνητα 401.000 τ.µ. στη Μάνισα, 1.115 Έλληνεσ πολίτεσ ακίνητα 278.000 τ.µ., 448 Έλληνεσ πολίτεσ ακίνητα 122.191 τ.µ. στη Γιάλοβα, 52 Έλληνεσ πολίτεσ ακίνητα 106.843 τ.µ. Αξίζει, πάντωσ, να σηµει-
ωθεί πωσ το γεγονÞσ Þτι η Προύσα έχει τα πρωτεία στην αγορά ακινήτων απÞ Ελληνεσ µπορεί να συνδυαστεί µε την τάση που έχουν οι µουσουλµάνοι τησ Θράκησ να αποκτούν ακίνητα στη συγκεκριµένη επαρχία. Το δηµοσίευµα και τα επίσηµα στοιχεία του τουρκικού υπουργείου δεν διευκρινίζουν επίσησ αν στα συνολικά ακίνητα Ελλήνων πολιτών στην Τουρκία περιλαµβάνονται και τα ακίνητα των Ελλήνων Κωνσταντινουπολιτών που είχαν απελαθεί το 1964 απÞ την Τουρκία, µε ταυτÞχρονη κατάσχεση τησ ακίνητησ περιουσίασ τουσ. Η τουρκική κυβέρνηση του 1988 κατάργησε τη σχετική «µυστική απÞφαση» του τουρκικού υπουργικού συµβουλίου του 1964, αλλά στην πράξη σε πολλέσ απÞ τισ υποθέσεισ αυτέσ υπάρχουν δικαστικά κωλύµατα.
Ευελπιστεί, και ασφαλώσ έχει σε αυτÞ δίκιο, στην παραµονή τησ χώρασ εντÞσ του ευρώ, µέχρι τουλάχιστον να δοθεί συνολική, σαφήσ κι οριστική λύση στα µεγάλα προβλήµατα, που ταλανίζουν την Ευρωπαϊκή Ένωση κι ειδικÞτερα την Ευρωζώνη. Αλλά µέχρι αυτÞ να συµβεί, τι θα γίνει στην Ελλάδα, Þπου η ανεργία έχει ξεπεράσει κάθε προηγούµενο, το κοινωνικÞ κράτοσ καταρρέει, το δηµÞσιο τελεί υπÞ διάλυση κι, ασφαλώσ, δεν υπάρχει απÞ κανέναν διάθεση να επενδύσει στη χώρα. Αφού ακÞµα κι Þσοι το είχαν πράξει στο παρελθÞν, Þπου φύγει φύγει. Συνεπώσ, το πρÞβληµα τησ οικονοµίασ είναι πολύ πιο σύνθετο. Και, προφανώσ, δεν αρκεί να µιλούν Þλοι για ανάπτυξη. Πρέπει να προτείνουν το είδοσ τησ ανάπτυξη που οραµατίζονται. ∆ιÞτι το σαθρÞ µοντέλο των τελευταίων δεκαετιών, κατά τισ οποίεσ η ανάπτυξη προερχÞταν αποκλειστικά και µÞνον απÞ την λιανική κατανάλωση και την οικοδοµή, που χρηµατοδοτούντο απÞ τα τεράστια δάνεια, που έπαιρνε το ελληνικÞ δηµÞσιο, και απÞ τα κοινοτικά κονδύλια, έχει καταρρεύσει οριστικά και αµετάκλητα.
ƒÒÛÔÈ ÁÈ· ÂÏÏËÓÈο ·Î›ÓËÙ· Ευκαιρίεσ στην ελληνική αγορά ακινήτων αναζητούν οι Ρώσοι επενδυτέσ. Σύµφωνα µε ερευνα, το 10% των Ρώσων τουριστών που επισκέπτονται την Ελλάδα είναι εν δυνάµει επενδυτέσ στο real estate. Με δεδοµένο Þτι φέτοσ εκτιµάται Þτι επισκέφθηκαν την χώρα 1 εκατ. τουρίστεσ, εξάγεται το συµπέρασµα Þτι 100.000 Ρώσοι βάζουν στο «µικροσκÞπιο» την ελληνική κτηµαταγορά. Σήµερα πραγµατοποιείται το 2ο ΕλληνορωσικÞ ΦÞρουµ Ακινήτων, µε βασικέσ ενÞτητεσ την πλεονεκτική θέση τησ Ελλάδασ, πρακτικά θέµατα απÞκτησησ περιουσίασ, νοµικά βήµατα για την απÞκτηση εξοχικού, εξελίξεισ και προοπτικέσ στην κτηµαταγορά, διαµÞρφωση τιµών, το προφίλ του Ρώσου επενδυτή.
FinancialMirror.com
October 24 - 30, 2012
24 | MARKETS
Gold holds above $1,720 Gold held above $1,720 an ounce on Tuesday after demand from jewellers helped prices rebound from their lowest in more than a month, but investors were likely to stay on the sidelines ahead of a U.S. Federal Reserve meeting. Even though the Fed is likely to hold off from new action at its two-day gathering after announcing in September that it would buy $40 bln of mortgagebacked bonds a month until the U.S. job market improves, its policy statement on Wednesday will still be closely scrutinized. Gold was largely unchanged at $1,726.56 an ounce after falling to a six-week low around $1,713 on Monday - a level which ignited demand from jewelers and speculators in Asia. U.S. gold for December was steady at $1,727.70 an ounce. The physical gold market was subdued after seeing strong demand from top consumer India following a drop in prices on Monday. Premiums were steady in Singapore at 80 cents. “Perhaps India will buy again if prices don’t move extensively higher. There’s one thing to note though Indonesia and Thai currencies are strong, so gold has become less appealing as an investment,” said a dealer in Singapore. In India, demand jumped overnight after a rebound in the rupee cut prices 1% during the country’s festival season, which will peak next month with Diwali.
Global shares falter Global stocks faltered on weak corporate results and outlooks, while the euro gained after a regional vote in Spain was seen as moving a solution to the euro zone debt crisis one step closer. Peter Kenny, a managing director at Knight Capital in Jersey City, New Jersey, said with 15 days to go until the U.S. presidential election on November 6, investors are hesitant, with the economy close to a stall and the euro zone still a concern. “It’s more of a wait-and-see. Once we have some clarity on the political front, I think people are going to be more than willing to put some bets on the table,” Kenny said. Of the 123 S&P 500 companies that have reported results, 60.2% have topped analysts’ expectations for earnings. But 61% have missed revenue forecasts, according to Thomson Reuters data.
Brent steady above $109 Brent futures held steady above $109 as investors judged the previous session’s fall in prices to their lowest in nearly three weeks as an opportunity to buy, with simmering tensions in the Middle East providing additional support. Asian shares, the euro and base metals all recovered on renewed interest for riskier assets as better data from the U.S. and Europe revived hopes the global economy is not worsening further. For oil, intensifying violence in Lebanon linked to the conflict in Syria escalated worries about supply disruption from the region. Brent crude rose 36 cents to as much as $109.80 a barrel, after declining for five days to the lowest since October 4. U.S. oil rose 24 cents to $88.89. “We are seeing a moderate risk-on mood in the Asia Pacific,” said Ric Spooner, chief market analyst at CMC Markets in Sydney. “Equities were up and looked like that was flowing through to the oil market. We are seeing a bit of anticipatory confidence about China basing out and on the green shoots in the United States.” Yet, oil is poised to fall in the coming weeks as markets are well supplied while the outlook for global economic growth remains weak, Spooner said. Spooner expects Brent to slide to $105 a barrel in the next few weeks, with U.S. oil trading between $80-$85. Brent may revisit its October 3 low of $107.67 as it has cleared support at $109.68, while U.S. oil is expected to retest support at $88.19, with a good chance of breaking it and falling more to $86.69, said Reuters technical analyst Wang Tao.
FOREX COMMENTARY TECHNICAL ANALYSIS The yen hit a three-month low against the dollar and a five-month trough versus the euro on Tuesday, pressured by expectations that the Bank of Japan will further loosen monetary conditions to help the exportreliant economy face a global slowdown. Earlier, the dollar rose to as high as 80.02 yen on trading platform EBS, its highest level since early July. The Bank of Japan is leaning toward easing monetary policy again at its Oct. 30 policy meeting, according to sources familiar with its thinking, with policymakers discussing additional steps that could come together with a further increase in its asset buying scheme. While the dollar could face some offers from Japanese exporters at levels above 80.00 yen, it will probably find support at levels near 79.50 yen in the near term, said Hiroshi Maeba, head of FX trading Japan for UBS in Tokyo. The dollar’s rise versus the yen, however, may lose steam if the BOJ were to hold off from monetary easing, he said, adding that the dollar may initially fall to the 79.00 yen to 79.50 yen area in that case and could drop further from there. The balance of flows in the foreign exchange market now seem supportive of the dollar against the yen, given that Japan’s trade balance has been in a deficit, and also due to the potential for yen-selling flows related to Japanese firms’ overseas investment, Maeba added. News earlier this month of Japanese mobile operator Softbank Corp’s $20 billion deal to buy about 70 percent of U.S. wireless carrier Sprint Nextel Corp, has refocused attention on Japanese firms’ interest in overseas acquisitions and been viewed as a supportive factor for the dollar versus the yen. A likely pick-up in U.S. economic growth toward the year-end and receding worries about a worsening of the euro zone’s sovereign debt crisis also bode ill for the yen, said Masafumi Yamamoto, chief FX strategist, Japan for Barclays in Tokyo. The dollar’s rise versus the yen has gained steam over the past week after breaching resistance levels on technical charts. The dollar faces more resistance at its late June high of 80.63 yen, while support comes in near 79.45 yen, its 200day moving average, said Andrew Robinson, FX analyst for Saxo Capital Markets in Singapore. The euro rose as high as 104.59 yen, its strongest level versus the Japanese currency since early May. The euro later trimmed its gains and last changed hands at 104.34 yen, steady from late U.S. trade on Monday. Against the dollar, the euro eased 0.1 percent to $1.3053 , staying below a one-month high of $1.3140 set last week. Expectations that Spain will apply for a bailout, prompting the European Central Bank to start buying its bonds, have helped support the euro in recent weeks, although uncertainty over the timing of such a move has helped to limit its gains. Disclaimer: The commentary appearing on this page is for indication purposes only and Eurivex does not take any responsibility for investment action taken. Nothing in this report should be considered to constitute investment advice. It is not intended, and should not be considered, as an offer, invitation, solicitation or recommendation to buy or sell any of the financial instruments described herein. Trading on leverage is very risky and may lead to losses.
FinancialMirror.com
October 24 - 30, 2012
MARKETS | 25
Mystical Rapture And The Euro Marcuard’s Market update by GaveKal Research Of all the miracles, or conjuring tricks, behind the euro’s unlikely survival, perhaps the most intriguing is that investors buy-in to the hypnotic power of magic words. Angela Merkel or Mario Draghi have only to say “Abracadabra” and all the Masters of the Universe fall into an obedient trance. What else but magic or hypnosis explains the narrowing of bond spreads, the rally in the euro and the powerful gains in Spanish equities in response to what looks like one of the most contentious and inconclusive EU summits since the euro crisis started exactly three years ago. A muddled compromise on bank regulation dominated the headlines from Brussels, but this was not the summit’s most important outcome. The bank deal was just another decision to postpone a decision. The new regulatory regime will not be fully operational until 2014 and that means, in turn, that the EU will not be able to break the death-spiral between banks and sovereigns that obsessed investors until June. But nobody seems to care about this vicious circle any longer in the market’s present complacent mood. So let us move on from delays and broken promises over banking to two other issues on which euro leaders didn’t even try to agree: control of national budgets and conditions for a Spanish bailout.
The most significant event last week was the pre-summit clash between Germany and France over centralised control of national budgets. This fissure has created a big new obstacle to the fiscal union now widely recognised as a necessary (though not sufficient) condition for the euro’s long-term survival. Until last week a genuine fiscal union was ruled out by Germany’s refusal to discuss jointly-guaranteed Eurobonds—a refusal that may be only a negotiating stance ahead of next year’s German elections. The problem is that France is threatening to wield a different veto. Paris appears to be implacably opposed to the centralized budgetary supervision that must logically be the quid pro quo for progress towards jointly-guaranteed debts. If President Hollande continues to resist, as a matter of principle, any loss of national sovereignty over budgets, then the euro is surely doomed. Hollande will probably change his mind, of course, if and when France faces a Spanish-style funding crisis. But if a French systemic financial crisis has now become a necessary condition for Hollande to accept the strictures for the euro’s survival, this can hardly be considered reassuring. Even more troubling in the short-term than the FrancoGerman clash over budget sovereignty was the lack of progress on Spanish bailout terms. European markets have rallied mainly on expectations of this bailout, but if the conditionality involves a further tightening of fiscal policy, then the ECB
How To Play The US Housing Recovery Marcuard’s Market update by GaveKal Research Amid the ebb and flow of data accompanying this sub-par US economic recovery, there is now one declarative signal. The housing market has bottomed and is on a clear recovery track. Despite a small dip in sales of existing homes in September, the overall drivers of the market are clear. Inventories are rapidly shrinking and prices are rising in large parts of the country. We are pleased that this confirms our January call but increasingly struggle to answer client questions on how to directly participate in this recovery. The problem is that the US housing-related equities trade looks to have played out. Hence, we advise investors to adjust their portfolios to reflect a broad-based (but moderate) increase in economic growth. Our call in January was based on there being no structural oversupply of US housing even though prices were, at the time, still declining. Housing was (and remains) extremely affordable, due to the lower overall price level and super low interest rates. Given these fundamentals, it was clear that volumes would pick up once potential buyers were provided with sufficient evidence of a price bottom. That process has now matured and we expect US property to be on a recovery track for years to come. A housing recovery benefits the US economy in both direct and indirect ways. The direct benefit comes through a normalization of residential construction activity. This sector norma-
lly contributes about 4% of GDP, but it has languished at 2% since early 2009. We do not expect a rapid recovery in homebuilding activity as existing-home inventory still needs to clear, but over time construction activity will improve, and this will be supportive of headline US economic growth figures. An indirect benefit will manifest through increased consumer confidence. Rising home prices should make the two thirds of families who own a home more likely to consume—at the very least the depressing pall caused by house prices falling 5-10% per year has been lifted. Stable and rising house prices mean that owning a home is no longer a drag on family finances, and this improved confidence should feed through to spending. But how does an investor play this recovery? Buying the biggest house you can afford is a great strategy, but unfortunately only works for relatively small scale private capital. The problem with putting money to work in the equity market is that housingrelated equities are now extremely expensive, and should probably be avoided. While homebuilders should increase their sales volumes over the coming years, these firms are already looking rich at 2.4x price-to-book compared to a historical median of 1.4x. That valuation is close to levels reached during the 2000s boom. REITs are an alternative, but their multiple relative to the overall equity market remains very high. The better strategy is to invest in stocks that benefit from domestic growth, as many of these are trading at less stratospheric levels. In short, US housing remains very good value. US housing stocks are not.
The Financial Markets Interest Rates Base Rates
LIBOR rates
CCY USD GBP EUR JPY CHF
0-0,25% 0.50% 0.75% 0-0,1% 0-0,25%
Swap Rates
CCY/Period
1mth
2mth
3mth
6mth
1yr
CCY/Period
2yr
3yr
4yr
5yr
7yr
10yr
USD GBP EUR JPY CHF
0.21 0.50 0.06 0.14 0.01
0.26 0.51 0.10 0.15 0.02
0.32 0.53 0.14 0.19 0.04
0.56 0.72 0.29 0.31 0.14
0.89 1.12 0.57 0.52 0.33
USD GBP EUR JPY CHF
0.40 0.68 0.51 0.26 0.06
0.51 0.77 0.66 0.25 0.09
0.67 0.90 0.84 0.28 0.15
0.87 1.07 1.04 0.33 0.26
1.32 1.44 1.42 0.49 0.54
1.83 1.97 1.84 0.79 0.91
Exchange Rates Major Cross Rates CCY1\CCY2 USD EUR GBP CHF JPY
1.3046 0.7665
100 JPY
1.6010
1.0776
1.2519
1.2272
0.8260
0.9596
0.6731
0.7819
0.6246
0.8149
0.9280
1.2107
1.4857
79.88
104.21
127.89
1.1617 86.08
www.marcuardheritage.com Disclaimer: This information may not be construed as advice and in particular not as investment, legal or tax advice. Depending on your particular circumstances you must obtain advice from your respective professional advisors. Investment involves risk. The value of investments may go down as well as up. Past performance is no guarantee for future performance. Investments in foreign currencies are subject to exchange rate fluctuations. Marcuard Cyprus Ltd is regulated by the Cyprus Securities and Exchange Commission (CySec) under License no. 131/11. WORLD CURRENCIES PER US DOLLAR CURRENCY
CODE
RATE
EUROPEAN Belarussian Ruble British Pound * Bulgarian Lev Czech Koruna Danish Krone Estonian Kroon Euro * Georgian Lari Hungarian Forint Latvian Lats Lithuanian Litas Maltese Pound * Moldavan Leu Norwegian Krone Polish Zloty Romanian Leu Russian Rouble Swedish Krona Swiss Franc Ukrainian Hryvnia
BYR GBP BGN CZK DKK EEK EUR GEL HUF LVL LTL MTL MDL NOK PLN RON RUB SEK CHF UAH
8520 1.601 1.4988 19.06 5.7166 11.9897 1.3046 1.649 214.42 0.5329 2.6463 0.329 12.14 5.6769 3.1521 3.5063 31.09 6.6051 0.928 8.1455
AUD CAD HKD INR JPY KRW NZD SGD
1.0317 0.9927 7.7499 53.62 79.88 1102.8 1.2242 1.2214
BHD EGP IRR ILS JOD KWD LBP OMR QAR SAR ZAR AED
0.3770 6.1004 12117.90 3.8070 0.7067 0.2810 1501.00 0.3850 3.6404 3.7500 8.6415 3.6729
AZN KZT TRY
0.7831 150.63 1.7944
AMERICAS & PACIFIC Australian Dollar * Canadian Dollar Hong Kong Dollar Indian Rupee Japanese Yen Korean Won New Zeland Dollar * Singapore Dollar MIDDLE EAST & AFRICA Bahrain Dinar Egyptian Pound Iranian Rial Israeli Shekel Jordanian Dinar Kuwait Dinar Lebanese Pound Omani Rial Qatar Rial Saudi Arabian Riyal South African Rand U.A.E. Dirham ASIA
Opening Rates
1 USD 1 EUR 1 GBP 1 CHF
intervention will be a signal to sell rather than buy Spanish bonds. As in all previous bailouts, the fiscal targets imposed on Spain are bound to be missed. And once this happens, the standoff between Spain and the EU institutions will be far more dangerous than any of the tensions in the past with Greece, Portugal or Ireland. After all, ECB and ESM commitments to Spain will run into hundreds of billions of euros—and so will the potential losses when Spain’s fiscal plans go off the rails. The Greek, Irish and Portuguese bailouts were all followed by a widening of their bond spreads and massive deterioration in their economic performance. Spain is likely to suffer the same fate and investors would be crazy to hold onto Spanish bonds once the ECB becomes a willing buyer. The upshot is that much of Spain’s national debt will end up with the ECB. And then it will be Italy’s turn for a bailout, denominated in trillions of euros, not billions. Will that be enough to wake investors from their hypnotic trance?
Weekly movement of USD
CCY\Date
25.09
02.10
09.10
16.10
23.10
CCY
Today
USD GBP JPY CHF
1.2901
1.2863
1.2946
1.2926
1.3020
0.7951
0.7967
0.8070
0.8044
0.8131
100.24
100.34
101.38
101.85
103.91
1.2051
1.2049
1.2087
1.2042
1.2060
GBP EUR JPY CHF
1.6010 1.3046 79.88 0.9280
Last Week %Change 1.6093 1.3007 78.82 0.9290
+0.52 -0.30 +1.34 -0.11
Azerbaijanian Manat Kazakhstan Tenge Turkish Lira
Note:
* USD per National Currency
FinancialMirror.com
October 24 - 30, 2012
26 | WORLD MARKETS
GE, McDonald’s give Wall St a black eye on ‘87 crash date U.S. stocks ended the week on Friday with their worst day since late June after Dow components General Electric and McDonald’s, both barometers of the overall economy’s health, added to a disappointing earnings season. Technology shares kept up a pattern of recent weakness, hurt by anemic results from Microsoft and another losing day for Google. The Nasdaq closed down 2.2%. For the Dow, Friday’s slide marked its biggest loss since June 21 - with the sell-off coming on the 25th anniversary of Black Monday, when the Dow plunged 22.6% in its worst single-day percentage drop ever. For the week, though, the Dow still managed to squeak out a gain of 0.1%, while the S&P 500 gained 0.3% despite Friday’s losses. Wall Street’s mood was sour, given that a large number of companies have fallen short of top-line expectations. Of the 116 S&P 500 companies that have reported results so far, 58% have missed on revenue expectations, according to Thomson Reuters data. “Traders are going to look at things that mimic the U.S economy - and currently, everything that mimics the economy has been performing awfully,” said Todd Schoenberger, managing principal at the BlackBay Group in New York.
General Electric shares fell 3.4% to $22.03 after quarterly revenue fell short of estimates. McDonald’s lost 4.5% to hit $88.72. Chipotle Mexican Grill fell 15% to $243 after quarterly profits missed analysts’ expectations. The technology sector has been a drag on the stock market, which is a concern because it is seen as a leading indicator of market direction. The S&P information technology sector index has dropped 5.3% in the last ten days, compared with a 1.9% decline for the S&P 500 in that time period. “Tech has been lagging for almost a month now. It is obviously very sensitive to the U.S. economy, and the global economy for that matter,” said Ryan Detrick, senior technical strategist at Schaeffer’s Investment Research in Cincinnati, Ohio. Tepid results are being met with particular disappointment because expectations were low to begin with this season, with 95 negative pre-announcements for earnings per share and only 24 positive pre-announcements issued by S&P 500 corporations, Thomson Reuters data shows. Earnings are expected to drop 1.8% in the third quarter from a year ago. The Dow Jones industrial average lost 205.43 points, or 1.52%, to close at 13,343.51. The Standard & Poor’s 500 Index
fell 24.15 points, or 1.66%, to 1,433.19. The Nasdaq Composite Index slid 67.24 points, or 2.19%, to close at 3,005.62. For the week, the Nasdaq lost 1.3%. The sharp decline took the S&P 500 from within striking distance of its highest close of the year - at 1,465.77 set on September 14 - to testing its 50-day moving average. On Friday, the S&P 500 appeared to be testing its 50-day moving average at around 1,433. If the S&P 500 falls below that level, it could trigger more selling. “The S&P 500 has broken trend-line support at 1,441, and is slipping a bit below its 50-day moving average of 1,433,” said Stifel Nicolaus option market strategist Elliot Spar. Near-term volatility is expected to rise. The CBOE Volatility Index, Wall Street’s gauge of investor anxiety, rose 13.5% to close at 17.06, off its session high at 17.60. Options expiration added a bit of volatility to Friday’s trading. Volume was roughly 7.27 bln shares traded on the New York Stock Exchange, the Nasdaq and the NYSE MKT, compared with the year-to-date average daily closing volume of 6.52 bln. Decliners outnumbered advancers on the NYSE by a ratio of more than 3 to 1. On the Nasdaq, about four stocks fell for every one that rose.
Microsoft profit slips as PCs fizzle; Windows 8 awaited Microsoft Corp’s quarterly profit fell a greater-than-expected 22%, as sales of computers running its Windows operating system dipped and some revenue was deferred ahead of upcoming releases of its core Windows and Office products. The sharp decline surprised investors, who had underestimated the effect of weak personal computer sales, sending Microsoft’s shares down 1.3%in after-hours trading on Friday. “To us it seems like the macro conditions certainly deteriorated and no tech company will be immune to it,” said Trip Chowdhry, analyst at Global Equities Research. Earlier on Thursday Google reported sharply lower profit amid slowing advertising, following downbeat reports from Intel and IBM. Sales of PCs are expected to fall this year for the first time since 2001, according to research firm IHS, due to the weak economy and inability of the latest crop of lightweight laptops to compete with Apple’s iPad. Microsoft is betting the release of touch-friendly Windows 8 will rev up sales of PCs, laptops and Windows-compatible tablets as soon as it launches this week, and break Microsoft’s heavy reliance on PC sales for profit. “I don’t control the macro-environment, but there’s a huge
opportunity in the explosion of devices,” Microsoft CFO Peter Klein said in an interview. “There’s demand for compelling devices and a connected set of cloud experiences. That’s what Windows 8 is all about.”
STEEP DIP
Microsoft, the world’s largest software company, said fiscal first quarter profit fell to $4.47 bln, or 53 cents per share, from $5.74 bln, or 68 cents per share, in the year-ago quarter. Wall Street had expected earnings of 56 cents per share, according to Thomson Reuters I/B/E/S. Sales fell 8% to $16.01 bln, largely caused by the dip in demand for personal computers running Windows, as consumers held off new purchases in the tight economy or opted to buy tablet devices instead. The revenue decline was exaggerated by Microsoft’s deferral of some $1.36 bln in revenue, chiefly from its Windows unit, which it will regain next quarter after Windows 8 is launched. Analysts, anticipating the dip in PC sales and accounting for the deferred revenue, had called for sales of $16.4 bln. On the positive side, Microsoft’s fast-growing server and tools business - whose datacenter ‘cloud’ services are in high demand - posted a 12% jump in operating profit to $1.75 bln.
Investors earn record dividends from cash-rich UK companies UK firms handed out record dividends in the last quarter and are on track for annual all-time high payouts as they look to keep investors sweet in the face of faltering earnings growth, Capita Registrars said. The third-quarter payout of 23.3 bln pounds, up 10.2% year-on-year, was the largest ever in nominal terms. In real terms, it was the highest since 2008. “The volume of cash being distributed by UK companies is unprecedented,” said Charles Cryer, Chief Executive of Capita Shareholder Services. “Given the lack of high yielding alternatives, investors can be hugely relieved that equities are providing a decent income,” he said, while acknowledging dividends could not continue to grow rapidly against the slower global economic backdrop. Dividends of 64.6 bln pounds so far this year also represent a record and are already ahead of annual payouts in 2007, 2009 and 2010. The estimated 78.6 bln pound payout for the whole of 2012 would be a record, even accounting for inflation.
The payouts come amid weak economic growth in developed markets and slowing growth elsewhere and illustrate a reluctance among firms to invest in big capital projects or acquisitions. Those firms more exposed to the economic cycle, so-called cyclicals, saw dividends grow three times as fast as more defensive sectors, the report showed, led by basic industrials with a 172% increase year-on-year. Only the technology sector, down 15%, posted a fall. The third-quarter growth rate was the slowest since BP cancelled its payout in the last quarter of 2010 but was the seventh consecutive quarter of payout rises. Payouts in the third quarter were less distorted by special dividends than earlier in the year, with one-offs accounting for only 432 mln pounds, the report said. Special dividends have totalled 6.4 bln pounds for the year so far, 800 mln pounds more than the combined totals of 2008-2010 inclusive, and well over double the amount paid out in the first three quarters of 2011, which was already a record.
Its perennially money-losing online services unit - containing the Bing search engine and MSN portal - narrowed its quarterly operating loss by 29% to $364 mln, as it increased its share of the search advertising market and cut costs.
UK law firms shun private equity investment British law firms are unlikely to sell to private equity investors, according to a survey, dealing a blow to the buyout firms that are searching for deals in the sector. Some 77% of law firms polled by legal publisher Thomson Reuters Sweet & Maxwell, said they do not think private equity is an appropriate source of funding for their businesses. Private equity firms have been eyeing the legal industry, worth nearly 25 bln pounds ($40 bln) a year in fees, since new ownership rules came into force earlier this year. Law firms are now allowed to seek external investment by converting from partnerships into so-called Alternative Business Structures (ABS). Some 20 law firms have converted to ABS so far. But only one, Parabis, has taken private equity investment, selling a controlling stake to UK-based Duke Street. “Some partners feel that pressure from shareholders to deliver short-term returns would radically alter the culture at their firms,” said Teri Hawksworth, managing director of Thomson Reuters Sweet & Maxwell. Private equity firms typically buy underperforming companies to shake them up and sell at a profit. Some lawyers have also expressed concern that allowing fee-earners to cash in their stakes in the business could disincentivise others, Hawksworth said. The survey also showed that 88 out of the 100 biggest law firms thought raising money by selling shares on the stock market was inappropriate for them. Lawyers’ preferred methods of funding were bank loans, supported by 85%, and alternative finance - such lending secured against future incomes - which 50% liked, the survey said.
FinancialMirror.com
October 24 - 30, 2012
WORLD MARKETS | 27
FinancialMirror.com
October 24 - 30, 2012
28 | WORLD MARKETS
Bond traders - exhausted new stars of the markets l
Italian, Spanish bond yields are the new “fear index”, as dealers must now track politics as well as economies
Three years of crisis in the euro zone have thrust the once-sleepy government debt market into the public spotlight and transformed the way bonds are viewed, valued and traded. Huge debts run up by governments since the euro’s creation in 1999 have turned the bond market, which financed a decade of fiscal excess using its huge pool of faithful investors, into an arbiter of economic policy capable of fracturing the euro zone. With those investors now far choosier, once arcane movements in bond yields have become the main indicator of the euro zone crisis and the borrowing costs of struggling countries such as Spain determine whether they have to be bailed out. As a result, government bond traders have emerged from the shadow of the credit market, where private debt is raised and traded. This market had generated huge profits and drawn all the dealing room kudos over the previous decade due to a boom in complex, mortgage-based debt instruments - the very business that led global markets into the abyss. “We’re no longer seen as second class citizens when compared to credit. We’re as much at the forefront of helping clients successfully navigate one of the toughest markets in a generation,” said Carl Norrey, head of rates securities at JP Morgan in Europe, the Middle East and Africa, who oversees the bank’s government bond trading. The challenge is that investors now believe wealthy nations countries can default on debt, just like home owners and firms. That shift began when a new Greek government revealed the disastrous state of its public finances in 2009, forcing investors and traders to rip up their assumption that bonds sold by any euro zone country were of roughly similar quality and risk free. In the chain reaction witnessed since then, Greece has effectively defaulted on its debt, investors have abandoned Ireland and Portugal and, despite a series of previously unthinkable central bank measures, Spain is teetering on the brink of becoming the bloc’s next state to seek a bailout. As a result, the gap between the highest and lowest yielding euro zone government bonds - those of Germany and Greece - has widened to 17 percentage points from only a quarter of a percentage point five years ago.
Traders can therefore no longer rely on making money by dealing large volumes of low-commission trades that capitalise on small pricing distortions.
FINDING ZEN To survive at an investment bank these days, once specialised bond traders need much broader knowledge of the countries on which they concentrate, ranging from government and private debt to day-to-day political developments. This is particularly the case for nations on the euro zone’s “periphery” such as Greece and now Spain. Morgan Stanley merged its peripheral government bond and credit trading units in 2011 to adapt to these changes, said Angelie Moledina, who co-heads rates and government bonds trading at Morgan Stanley in London. At JPMorgan’s London offices, traders have switched from specialising in all euro zone bonds with a particular maturity to become experts in all debt issued by a single country. How traders work has also changed. Deals must be carefully timed to get the best price from volatile markets, where there are fewer buyers and sellers than half a decade ago. Before the crisis erupted, money was made or lost on moves of one hundredth of a percentage point - one basis point - or less. Now, much larger swings happen daily and government bond dealers have to seek calm outside work, as their colleagues on traditionally more volatile markets have long had to do. “Three years ago, a 10 basis point move was quite stressful. Now it becomes a fact of life - you adjust your positions accordingly and learn to live with it,” said Guillaume Amblard, global head of fixed income trading at BNP Paribas. “At the end of the day you need to find ways outside of work to keep zen.” That can be hard when prices are more sensitive to political announcements at any time of day or night than to the scheduled economic data which once chiefly moved the market. For example, Italian bond yields fell almost a full percentage point on December
5 last year after the government in Rome announced sweeping budget reforms, only to rebound fully in the next three days because expectations that the European Central Bank would buy its bonds subsided. Traders typically sit behind banks of six to eight screens juggling price watching with scanning for market moving news. One trader at a European bank said he monitors feeds from five different news agencies as well as continuously checking websites and social media feed Twitter. This is a far cry from the days before the crisis when lunches sometimes stretched long into the afternoon and traders left the office minutes after markets shut, virtually switching off from news headlines until the next day.
DROUGHT MENTALITY Bigger price moves can mean bigger profits, but can also inflict huge losses which devastate investors’ portfolios. This has prompted many investors to quit the worsthit euro zone bond markets and changed the way traders work. The fewer buyers and sellers there are, the less liquid the bond market becomes. This exaggerates price swings and forces traders to break up big single trades into smaller amounts that will be bought or sold gradually during the course of a whole day to avoid moving prices, rather than with a single click or phone call. The human touch has therefore become more important. While trading in financial assets has generally been moving towards offering and accepting prices on a computer, traditional over-the-phone transactions proved an invaluable way to get deals done at crunch points in the crisis when liquidity almost dried up. “One day in one of the (peripheral) benchmark government bonds you could do a 100 mln (euro deal) without too much trouble and then the next day 20 mln would be as much as you could do without moving the market,” said Nick Robinson, head of fixedincome trading at Schroders, a global asset management firm.
FEAR INDEX The importance of the bond market and its traders has grown as gyrations in government debt trigger huge swings in other asset classes and spill well beyond the euro zone borders. In March, when the ECB poured a trillion euros of long-term loans into banks to tackle the crisis, the Australian and New Zealand dollars rose. And when political deadlock in Greece looked like ending in a chaotic default, European stocks tumbled 2.6% in one day. Movements in bonds issued by troubled euro zone states have tracked the general mood of investors throughout the crisis. “In moments of stress, Spanish and Italian bond yields have become the new fear index, it’s the best indicator you can get,” said David Thebault, head of quantitative sales trading at Global Equities in Paris. Their elevated status has helped many bond traders keep their jobs while other desks cut back on numbers. Fixed income trading - the broad category that includes sovereign debt - has not escaped job cuts, but most of the government bond trading desks at big banks have survived intact. Some banks, such as Nomura, have even expanded. Those who have led the industry into its new age are sure of one thing - bond traders must keep acquiring new skills. “Maybe if you are just trading (German) Bunds you can churn out prices and trade the curve - but those days are numbered. That is the old dinosaur mentality,” said Norrey at JPMorgan. “People either reinvent themselves, adapt to the new skill set, and embrace what is needed to do the job better for clients, or they don’t make any money.” With companies, households and budget cuts depending on governments’ borrowing costs, moves in bond yields have taken on global importance, forcing politicians and the public to become familiar with the bond market vocabulary. “Finally after 20 years my mother understands what I do,” a bond trader at a second European bank told Reuters.
FinancialMirror.com
October 24 - 30, 2012
GREECE | 29
Aegean to buy rival Olympic for €72 mln l Both brand names will be kept, to result in synergies and reduced costs Greek carrier Aegean Airlines has agreed to buy rival Olympic Air from Marfin Investment Group for 72 mln euros in a bid to bolster its position during the country’s economic crisis. The brand names and logos of the two companies will be maintained, Aegean said, adding that payment for the acquisition to Marfin will take place in installments. Greece’s economy is in its fifth year of recession as a result of austerity measures to deal with the debt crisis. The airlines tried to merge in 2010 but the European Commission blocked the deal on competition grounds. Aegean, which has a market value of about 121 mln euros, saw its shares rise 2.9% in light volume. Former state carrier Olympic Air was bought by MIG after being privatised in 2009 and is not listed. Both airlines posted losses in 2011. “Their combined market share has been reduced because of the deep recession and new entrants in the market such as Cyprus Airways,” a source said. The EU blocked the merger of Olympic and Aegean in January 2011 on grounds that the combined Greek carrier would have a quasi-monopoly in the domestic air market. The carriers offered to cede take-off and landing slots in Greece, but the Commission ruled this was not enough as Greek airports did not suffer from the levels of congestion affecting others in Europe. Olympic and Aegean rejected suggestions of giving up part of their fleet or one of their two brand names to new entrants. Olympic, founded in 1957 by the late shipping magnate Aristotle Onassis, fell into steady decline after being operated
poorly for many decades by the Greek government and burdened the state budget with losses. Before the previous merger attempt, Aegean offered 170 mln euros to buy the debt-ridden state carrier when it was put it on the block, but lost out to MIG. Greece is also seeing a wave of consolidation in its banking sector, with a flurry of deals as banks tie up to cope with the crisis. MIG is a major shareholder in banks in Greece and Cyprus, property and the health sector. The tourism industry accounts for around one in five jobs in the country and is crucial to its economic recovery. “Our subscale size, combined with the effects of the unprecedented Greek crisis, restrict our ability to successfully compete within the European and global aviation market,”
ND expels MP over anti-austerity stance Greek Prime Minister Antonis Samaras has expelled one of his deputies for threatening to vote against the latest package of austerity measures demanded by international lenders. Greece is finalising a package of spending cuts worth 11.5 bln euros for 2013 and 2014, which must be ratified by parliament before it can secure its next tranche of aid from the EU and IMF to avoid bankruptcy. Nikos Stavrogiannis was dismissed from the New Democracy parliamentary group after saying he would vote against the measures, which include a new wave of cuts to wages and pensions, because they were “unfair, harsh and ineffective”. “My conscience does not allow me to vote for measures that devastate the weakest members of society,” Stavrogiannis told the Real News newspaper in an interview published on Saturday. Samaras’s three-party coalition lost another deputy on Monday when Yannis Mihelogiannakis quit the small Democratic Left party to become an independent over his
Aegean’s Chairman Theodore Vassilakis said in a statement. “As a result, we are faced with the immediate danger of Greek tourism, essential for the country’s recovery, becoming entirely dependent on foreign carriers,” he said. Olympic Air will become a subsidiary of Aegean and each will have distinct aircraft and flight staff. Aegean has a young fleet of 29 Airbus aircraft and flies more international routes than Olympic, which has a fleet of 21 planes. Aegean flies to 51 foreign destinations, including direct flights between Cyprus and the U.K., while Olympic only services seven routes abroad and flies more domestic routes. Aegean had sales of 668 mln euros last year, almost three times the revenues of Olympic. It ended the year with a net loss of 27.2 mln euros. Olympic lost 37.6 mln euros in 2011.
Getting ready for a second wave of privatisations
objections to the cuts. “The new measures will be the grave stone for Greek society,” he said. The expulsion of Stavrogiannis, who also remains in parliament as an independent, underscores Samaras’s hard line on deputies publicly undermining his pledge to push through the cuts to restore Greece’s credibility among lenders. “Obviously we do not see eye to eye with Mr Stavrogiannis,” the government’s spokesman, Simos Kedikoglou, told Greek television on Monday, confirming the expulsion. Stavrogiannis was the first New Democracy MP to be kicked out for threatening to vote against the package. In July, Samaras expelled Deputy Labour Minister Nikos Nikolopoulos after he resigned his post complaining that the government was not being forceful enough in negotiations with its lenders. The two departures reduce the coalition’s backing to 176 seats in the 300-member parliament, still comfortably above the 151-seat majority needed for the measures to pass.
l Tenders expected in 1H 2013 for Hellenic Petroleum, ports, water firm Greece plans to launch tenders to sell or lease a string of state assets, including its biggest refiner and two largest ports, as it battles to pay down debt and meet the terms of an international bailout. The deals will be a second wave of privatisations after six projects which are expected to complete in early 2013. “We have some very significant assets and tenders to launch in the next few months,” said Yannis Emiris, head of Greece’s HRADF privatisation agency. Athens plans to launch tenders to sell stakes in refiner Hellenic Petroleum, the country’s two biggest ports in Piraeus and Thessaloniki, its second-biggest water company Thessaloniki Water, and Larco, one of the world’s biggest nickel producers. The country also plans to seek investors for the biggest airport in Athens, the Egnatia motorway, as well as small regional airports and marinas. Under the terms of its EU/IMF
bailout plan, Athens is supposed to raise 19 bln euros by the end of 2015 and about 50 bln euros by 2020 under its asset sale programme. But Greece has already missed several revenue targets, having raised only 1.6 bln euros in cash since its first bailout in May 2010. The country’s new coalition government under Prime Minister Antonis Samaras has pledged to revive privatisations. Last month it signed a deal to lease a shopping mall in Athens and it plans to sell the state lotteries agency by November. The first big sales, natural gas firm DEPA and a 33% stake in gambling firm OPAP, are expected to be completed early next year. Apart from reducing debt, Greece hopes the privatisation programme will create about 60 bln euros of investments, 50,000 jobs and 3 bln euros of annual tax revenues, boosting GDP by one percentage point each year, Emiris said.
Corporate taxation faces new mix
Troika tolower privatisation targets
Piraeus agrees with SocGen on Geniki
The Finance Ministry plans to apply a corporate tax rate of 28% while abolishing the withholding tax on dividends from the current 20% on undistributed profits and 25% withholding tax rate on dividends. The final plan will be included in the new comprehensive draft tax law which is expected to be submitted to Parliament for vote before the end of the year. The rationale of this amendment is to simplify the tax system and to reduce the total tax burden on corporate profits, which along with the withholding tax on dividends raises the total tax rate to 40%. On the other hand, as most foreign investors are not subject to withholding tax on dividends, they would face a higher tax impact from this amendment.
Greece and its international lenders may agree to lower the country’s privatisation targets for the next three years, Kathimerini reported, citing a draft document. Greece will have to raise 8.8 bln euros from asset sales and leases by the end of 2015, the newspaper said. This is less than the 19 bln euros the country was supposed to raise in the same period under the current terms of its EU/IMF bailout. A long-term target to generate privatisation revenues of 50 bln euros is maintained but pushed back beyond that deadline, the newspaper reported. Sales of state assets are a key part of efforts to pay down debt and pull back from the verge of bankruptcy. But Greece has already missed several revenue targets, having raised only about 1.6 bln euros in cash since its first bailout in May 2010.
Piraeus Bank said it has agreed with Societe Generale for the acquisition of the latter’s Greek unit Geniki Bank (99.1% stake), while it will also seek to acquire the ‘good’ part Hellenic Postbank. SocGen will inject EUR 444 mln, which includes 281 mln as an advance to Geniki to be capitalised and a subscription to a bond issued by Piraeus Bank for 163 mln. According to Konstantinos Manolopoulos, analyst at the Investment Bank of Greece, a Laiki Group subsidiary, the pre-tax sSynergies would be EUR 50 mln p.a. or EUR 244 mln when including ATEbank. NPL coverage increases to 60% from 56%, while cumulative provisions to loans increases to 9.5% from 7.4%.
October 24 - 30, 2012
FinancialMirror.com
30 | CSE PRICES CSE CODE OASIS Index performance CSE General Index FTSE/CySE 20 FTSE/XA & XAK Banking MAIN MARKET MAIN MARKET INDEX BANK OF CYPRUS CYPRUS POPULAR BANK HELLENIC BANK LOGICOM A. TSOKKOS HOTELS LOUIS LTD ORPHANIDES SECTOR TOTAL / OΛIKO PARALLEL MARKET PARALLEL MARKET INDEX WOOLWORTH (CYPRUS) PROP VASSILIKO CEMENT A&P (ANDREOU&PARASKEV.) ERMES DEPARTMENT STORES LAIKI CAPITAL PUBLIC CO K. ATHIENITIS CONTR. - DEV. G.A.P VASSILOPOULOS MITSIDES PHIL. ANDREOU LORDOS HOTELS HOLDINGS LIBERTY LIFE INSURANCE LORDOS UNITED PLASTIC SECTOR TOTAL / OΛIKO ALTERNATIVE MARKET ALTERNATIVE INDEX A. PANAYIDES CONTRACTING ALKIS HADJ. (FROU-FROU) A.L. PROCHOICE FIN. SERV. AMATHUS PUBLIC LTD ASTARTI DEVELOPMENT ATLANTIC INSURANCE BLUE ISLAND FISH FARMING CCC TOURIST ENT. CHARILAOS APOSTOLIDES CHRIS JOANNOU LTD CLARIDGE INVESTMENTS CLR INVESTMENT FUND CONSTANTINOU BROS. CPI ENTER. DEVELOPMENT C.T.O. PUBLIC CO CYPRINT LTD. CYPRUS CEMENT CYPRUS FOREST IND. CYPRUS TRADING CORP. CYVENTURE CAPITAL DIMCO PLC DISPLAY ART LTD ELLINAS FINANCE ELMA HOLDINGS EUROPROFIT CAPITAL EXELIXIS INVESTMENT FILOKTIMATIKI K & G COMPLEX KARAOLIS GROUP KARKOTIS MANUFACTURING KEO LTD KOSMOS INSURANCE KRONOS PRESS DIST. JUPITER PORTFOLIO INV. L.P. TRANSBETON LEPTOS CALYPSO HOTELS MALLOUPAS & PAPACOSTAS MINERVA INSURANCE MODESTOU SOUND & VISION O.C. OPTIONS CHOICE PANDORA INVESTMENTS PIPIS FARM PETROLINA HOLDINGS PIERIDES HOLDINGS PRIMETEL PLC PROODOS AGROS RENOS HADJIOANNOU FARMS ROYAL HIGHGATE LTD SALAMIS TOURS SFS GROUP PUBLIC CO. STADEMOS HOTELS TOP KINISIS TRAVEL TOXOTIS INVESTMENTS UNIFAST FIN. & INV. VISION INTL PEOPLE GROUP SECTOR TOTAL / OΛIKO
ΟΑΣΗΣ
Kωδ.
Number
Nominal
Market
Shares ('000) Aριθµός µετοχών
Value euro Aξία EUR
Cap. ('000) Kεφαλ. EUR
Book Value Price to Per Share euro Λογιστική αξία
Profit/(Loss)
2010 Book Value Times EUR ('000) Tιµή προς Κέρδη µετά λογιστ. αξ. φορολ.
2010 BOCY CPB HB LOG TSH LUI ORF
ΤΡΚΥ ΛΑΙΚ ΕΛΗΤ ΛΟΤΖ ΤΣΟΚ ΛΟΥΗ ΟΡΦΑ
1 795 141 3 411 086 595 436 74 080 246 214 460 547 80 966
1.00 0.10 0.43 0.35 0.35 0.17 0.35
660 612 218 310 116 110 20 520 16 496 9 211 4 696 1 045 955
1.25 0.00035 0.78 0.76 0.52 0.24 1.68 0.75
0.29 182.86 0.25 0.36 0.13 0.08 0.03 26.29
FWW VCW APE ERME LI ACD GAP MIT PHIL LHH LIB LPL
ΓΟΥΛ ΤΣΙΒ ΑΝΠΑ ΕΡΜΕ ΛΕΠΕ ΑΘΗΕ ΒΑΣΙ ΜΙΤΣ ΦΙΛΑ ΛΟΞΕ ΛΙΠΕ ΛΟΡ∆
114 252 71 936 182 725 175 000 282 213 13 416 38 750 8 200 45 000 35 000 122 804 48 006
0.34 0.43 0.17 0.34 0.27 0.35 0.17 1.03 0.17 0.35 0.10 0.35
114 320 31 652 28 871 21 350 14 393 13 818 5 076 4 428 4 275 3 710 4 175 2 400 248 469
1.76 3.07 0.28 0.45 0.26 4.69 0.30 3.16 0.09 1.91 0.05 0.53 1.38
0.15 0.14 0.56 0.27 0.19 0.22 0.43 0.17 1.06 0.06 0.72 0.10 0.34
APC FBI PROP ANC AST ATL BLUE CCCT CHAP CJ CLA CLL CBH CPIH CTO CYP CCC CFI CTC EXE DES DISP ELF ELMA ERP EXIN PES KG KARA KARK KEO COS KRO ARI TRB LCH MPT MINE MSV OPT PND PIPF PHL PGE PTL AGRO FRH ROY SAL SFS SHL TOP COV UFI VIP
ΑΠΑΝ ΦΡΟΥ ΠΡΟΠ ΑΜΑΘ ΑΣΤΑ ΑΤΑΣ ΜΠΛΕ ΣΙΤΟ ΧΑΡΙ ΙΟΑΝ ΚΛΑΡ ΣΛΕΠ ΚΩΝΣ ΚΕΑΕ ΣΤΟ ΣΑΙΠ ΚΕΤΣ ∆ΒΚ∆ ΣΤΣ∆ ΒΕΝΤ ΝΤΙΜ ΝΤΙΑ ΕΛΛΗ ΕΛΕΠ ΓΙΟΥ ΕΞΕΠ ΦΙΛΟ ΚΚΟΜ
36 572 98 861 158 660 110 358 99 925 39 109 15 438 141 692 50 000 10 070 108 163 288 141 1 950 24 379 208 700 5 140 137 611 3 059 92 079 14 973 80 999 13 506 16 000 348 333 31 344 34 000 4 805 100 000 22 343 7 967 30 978 17 985 20 400 62 446 8 571 101 683 43 211 78 415 14 900 46 355 424 435 9 660 87 500 22 100 382 440 3 590 297 915 33 000 36 529 66 520 32 500 12 212 20 700 9 788 75 000
0.35 0.26 0.09 0.35 0.35 0.35 0.17 0.43 0.35 0.35 0.35 0.08 0.35 0.17 0.87 0.43 0.43 1.73 0.85 0.43 0.09 0.35 0.62 0.09 0.09 0.29 0.87 0.17 0.34 0.35 0.43 0.31 0.43 0.20 0.35 0.35 0.35 0.17 0.14 0.17 0.17 0.35 0.35 0.34 0.17 1.73 0.03 0.17 0.43 1.00 0.69 0.34 0.03 0.05 $ 0.10
5 852 17 795 1 587 7 725 4 996 26 203 2 933 5 668 3 000 201 5 408 2 881 137 7 314 6 261 1 388 23 394 3 793 29 465 2 096 7 290 810 6 080 6 967 627 4 760 2 114 10 000 447 956 12 701 1 619 12 036 4 996 1 971 6 101 7 778 1 568 149 464 29 710 773 65 625 1 768 22 946 5 421 2 979 1 650 2 557 3 991 7 475 3 175 414 196 75 000 471 211
0.88 0.49 0.02 0.49 0.02 0.73 0.80 0.49 0.12 0.42 0.39 0.07 -3.03 0.65 0.09 0.27 2.20 6.13 1.84 0.47 0.28 0.29 0.67 0.04 0.20 0.32 2.55 0.97 -0.05 0.09 3.55 0.41 0.68 0.36 0.41 0.80 0.64 0.10 0.02 0.004 0.20 0.18 1.31 0.40 0.01 3.35 0.04 0.12 0.48 1.59 2.36 0.41 0.04 0.11 0.20 0.67
0.18 0.36 0.56 0.14 2.27 0.91 0.24 0.08 0.50 0.05 0.13 0.14 -0.02 0.46 0.33 1.00 0.08 0.20 0.17 0.30 0.32 0.20 0.56 0.52 0.10 0.43 0.17 0.10 -0.43 1.28 0.12 0.22 0.87 0.22 0.56 0.08 0.28 0.20 0.43 2.50 0.35 0.44 0.57 0.20 4.88 0.45 0.25 0.42 0.15 0.04 0.10 0.64 0.50 0.18 5.08 0.56
306 000 87 100 8 889 3 274 -17 397 -10 243 3 328 380 951
2010 8 848 1 310 4 108 6 309 -47 25 987 -1 903 2 574 -1 453 456 -8 419 71 37 841
2010
ΚΑΡΚ ΚΕΟ ΚΟΣΑ ΚΡΟΝ ΤΖΕΠ ΤΡΑΝ ΛΕΠΤ ΜΑΠΑ ΜΙΝΕ ΜΟ∆Ε ΟΚΑΣ ΠΑΝ∆ ΠΙΠΗ ΛΙΝΑ ΠΙΕΡ ΠΤΕΛ ΑΓΡΟ ΡΕΝΟ ΡΟΧΑ ΣΑΛΑ ΕΣΕΦ ΣΤΑ∆ ΤΟΚΙ ΤΟΕΠ ΦΑΣΤ ΒΙΖΝ
1 767 4 363 -5 724 -1 339 -11 422 4 108 257 -6 512 1 542 -622 -3 641 -7 007 440 -157 1 211 -1 031 -6 432 568 13 270 1 157 2 183 -380 575 -5 602 -980 1 048 614 -1 668 -844 -738 -3 358 -760 969 -2 094 -501 -3 469 -1 746 -4 952 -594 -9 573 -9 238 313 8 617 11 -5 231 362 14 344 131 -9 983 1 165 -181 -25 -43 -330 -61 148
6M 2011 EUR ('000) Kέρδη 2011
6M 2012 EUR ('000) Kέρδη 2012
6M '11 161 000 -202 400 -36 618 2 904 -4 278 -28 751 1 062 -107 081
6M '12 -214 000 -1 308 800 14 898 2 697 -5 955 -26 641 -5 040 -1 542 841
6M '11 3 010 1 038 448
6M '12 1 535 1 906 386
-27 2 069 -1 021 258 -727 -414 -398 -383 3 853
-2 638 3 665 -570 -919 -448 -691 -1 747 -981 -502
6M '11 840 1 121 -332 -2 979 -5 391 2 240 417 -3 664 -493 -189 -2 493 -2 739 -522 -6 805 -234 -3 125 -463 1 448 1 239 940 -210 215 -2 944 -111 -161 1 028 3 742 -940 -89 -6 279 323 276 -1 396 -173 -4 233 36 -761 -191 -419 -8 696 -426 4 281 -631 -2 464 -191 -347 234 1 094 -3 875 -787 -151 -16 -22 2 280 -35 584
6M '12 111 887 -325 -3 979 -16 719 1 457 455 -2 768 -1 487 -184 -3 871 -2 043 -665 -6 -186 -282 -2 970 -1 653 -1 778 43 597 -208 -684 -3 487 -75 -1 223 -210 -1 012 -1 393 -160 -2 674 -233 -1 095 -840 -196 -4 478 -964 -302 -140 6 -8 419 -311 2 536 -171 -2 165 -396 -372 -1 427 -1 506 -4 416 -1 074 -132 -133 -13 1 661 -71 072
Profit/(Loss)
2011 EUR ('000) Κέρδη µετά φορολ.
P/E ratio 2011
Earnings Per
Dividend Per
Dividend Yield
Share 2011 Cents
%
Results
Share 2011 Cents
2011 -1 371 000 -3 650 380 -100 658 3 585 -6 894 -82 674 -8 648 -5 216 669
n/a n/a n/a 5.72 n/a n/a n/a 0.11
2011 6 674 -1 174 4 122 245 -1 734 2 133 -1 600 -947 -1 333 759 -2 667 -1 302 3 176
2011 373 2 334 -2 594 -2 121 -6 400 2 306 570 -3 519 -7 900 -375 -3 942 -7 654 -4 006 -65 -3 921 -513 -4 630 -4 127 5 693 1 104 1 604 -526 -257 -212 -15 562 1 608 5 130 -2 198 -110 -3 948 -804 100 -1 392 -438 -6 299 1 345 -3 185 -281 -2 192 -16 880 -1 314 10 753 -868 -6 352 73 151 546 964 -19 100 1 577 -689 11 -37 2 753 -95 416
4.45 n/a 7.00 87.14 n/a 6.48 n/a n/a n/a 4.89 n/a n/a 9.22
2012 High Low EUR EUR Aνώτατο Kατώτατο
Last Close EUR Kλείσιµο
Price 31/12/2011 EUR Tιµή 31/12/2011
31/12/2011 Ποσ. Μετ. 31/12/2011
% Change
since
385.85 134.85 365.45
84.53 34.56 116.68
158.87 59.85 289.67
295.94 104.60 196.84
-46.32 -42.78 47.16
377.70 0.755 0.390 0.356 0.340 0.080 0.037 0.120
75.13 0.160 0.030 0.165 0.240 0.046 0.020 0.058
148.19 0.368 0.064 0.195 0.277 0.067 0.020 0.058
286.83 0.61 0.30 0.36 0.27 0.05 0.04 0.12
-48.34 -39.67 -78.45 -45.98 2.97 31.37 -45.95 -52.07
Cents -76.37 -107.02 -16.90 4.84 -2.80 -17.95 -10.68
Cents
%
2.50
9.03
Cents 5.84 -1.63 2.26 0.14 -0.61 15.90 -4.13 -11.55 -2.96 2.17 -2.17 -2.71
Cents 5.80
% 22.31
704.24 0.340 0.570 0.200 0.167 0.070 1.100 0.180 0.650 0.099 0.120 0.047 0.070
573.37 0.230 0.350 0.150 0.120 0.047 0.280 0.130 0.540 0.090 0.080 0.020 0.050
612.86 0.260 0.440 0.158 0.122 0.051 1.030 0.131 0.540 0.095 0.106 0.034 0.050
656.6 0.32 0.35 0.18 0.167 0.06 1.00 0.18 0.63 0.10 0.08 0.05 0.06
-6.66 -18.50 27.54 -11.73 -26.95 -19.05 3.00 -27.22 -14.29 -3.06 27.71 -27.66 -16.67
Cents 1.02 2.36 -1.63 -1.92 -6.40 5.90 3.69 -2.48 -15.80 -3.72 -3.64 -2.66 -205.44 -0.27 -1.88 -9.98 -3.36 -134.91 6.18 7.37 1.98 -3.89 -1.61 -0.68 -45.77 33.47 5.13 -9.84 -1.38 -12.74 -4.47 0.49 -2.23 -5.11 -6.19 3.11 -4.06 -1.89 -4.73 -3.98 -13.60 12.29 -3.93 -1.66 2.03 0.05 1.65 2.64 -28.71 4.85 -5.64 0.05 -0.38 3.67
Cents
%
740.44
653.85
0.91
5.06
7.00 1.20
10.45 6.32
1.90
2.53
2.00
8.70
665.74 0.16 0.18 0.01 0.07 0.05 0.67 0.19 0.04 0.06 0.02 0.05 0.01 0.07 0.30 0.03 0.27 0.17 1.24 0.32 0.14 0.09 0.06 0.38 0.02 0.02 0.14 0.44 0.10 0.02 0.12 0.41 0.09 0.59 0.08 0.23 0.06 0.18 0.02 0.01 0.01 0.07 0.08 0.75 0.08 0.06 1.51 0.01 0.05 0.07 0.06 0.23 0.26 0.02 0.02 1.00
738.87 0.17 0.16 0.02 0.10 0.05 0.83 0.21 0.07 0.06 0.02 0.05 0.01 0.09 0.31 0.05 0.32 0.18 3.20 0.32 0.17 0.09 0.06 0.38 0.02 0.03 0.15 0.48 0.12 0.03 0.14 0.70 0.09 0.65 0.09 0.23 0.08 0.19 0.04 0.01 0.01 0.11 0.08 0.52 0.06 0.06 1.62 0.01 0.08 0.09 0.10 0.23 0.26 0.02 0.02 1.00
-9.90 -5.88 12.50 -50.00 -30.00 0.00 -19.28 -9.52 -42.86 0.00 0.00 0.00 0.00 -22.22 -3.23 -40.00 -15.63 -5.56 -61.25 0.00 -17.65 0.00 0.00 0.00 0.00 -33.33 -6.67 -8.33 -16.67 -33.33 -14.29 -41.43 0.00 -9.23 -11.11 0.00 -25.00 -5.26 -50.00 0.00 0.00 -36.36 0.00 44.23 33.33 0.00 -6.79 0.00 -37.50 -22.22 -40.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
FinancialMirror.com
October 24 - 30, 2012
CSE PRICES | 31 CSE CODE OASIS
ΟΑΣΗΣ
Kωδ.
APPROVED INVESTMENTS / EΠEN∆YTIKOI OPΓAN. INVESTMENT INDEX ACTIBOND GROWTH FUND ACT ΑΚΕΠ APOLLO INVESTMENT FUND APOL ΑΠΕΠ FINIKAS AMMOCHOSTOU CONF ΚΟΕΠ CYTR ΣΑΕΠ CYTRUSTEES INV. PUBLIC CO DEMETRA INV. PUBLIC CO. DEM ∆ΗΕΠ DODONI PORTFOLIO DOD ∆ΩΕΠ HARVEST CAPITAL HCM ΧΑΕΠ INTERFUND INVESTMENTS INF ΙΝΕΠ ISCHIS INVESTMENT ISXI ΙΣΕΠ REGALLIA HOLD. & INV. REG ΡΕΕΠ TRIENA INV. INCOME TINC ΤΕΕΠ TCAP ΤΚΕΠ TRIENA INV. CAPITAL TRIENA INTERNATIONAL TINT Τ∆ΕΠ UNIGROWTH INVESTMENTS UNI ΓΙΕΠ SECTOR TOTAL / OΛIKO SHIPPING COMPANIES SECTOR SPECIAL CATEGORY / AIANTAS INVESTMENTS AD SHOPPING GALLERIES A. ZORBAS & SONS CEILFLOOR CYPRUS AIRWAYS D.H. CYPROTELS D&M TELEMARKETING DOME INVESTMENTS EFREMICO HOLDINGS EMPIRE CAPITAL INV. FIRSTDELOS GROUP KANIKA HOTELS KARYES INVESTMENTS KNOSSOS INV. K. KYTHREOTIS HOLDINGS LASER INVESTMENT GROUP LIBRA GROUP NEMESIS CONSTRUCTIONS OCEAN TANKERS ROLANDOS ENTERPRISES SAFS HOLDINGS SEA STAR CAPITAL STARIO INVESTMENTS SUPHIRE HOLDINGS USB BANK SECTOR TOTAL / OΛIKO
Number
Nominal
Market
Book Value
Shares ('000) Aριθµός µετοχών
Value euro Aξία EUR
Cap. ('000) Kεφαλ. EUR
Per Share euro Λογιστική αξία
Price to
Profit/(Loss)
2010 Book Value Times EUR ('000) Tιµή προς Κέρδη µετά λογιστ. αξ. φορολ.
NAV
Disc/Prem
0.0379 0.2771 0.0100 0.2665 0.7501 0.0072 0.0667 0.1633 0.0682 0.0308 1.0430 2.1427 0.6125 0.2300
-47.23 -58.50 100.00 -58.35 -64.80 -58.33 33.43 -70.61 -34.02 -35.06 -23.30 -6.66 -15.10 8.70
2010 58 430 56 147 49 385 44 494 200 000 282 483 14 000 56 545 11 000 20 247 2 729 2 729 1 364 13 468
0.17 0.27 0.10 0.30 0.87 0.02 0.17 0.51 0.51 0.09 0.85 0.85 0.85 0.17
1 169 6 457 988 4 939 52 800 847 1 246 2 714 495 405 2 183 5 458 709 3 367 83 777
-760 -3 213 -2 533 -10 875 -15 581 -5 227 -6 -12 850 -112 -195 389 -446 -7 -127 -51 543
6M 2011 EUR ('000) Kέρδη 2011
6M 2012 EUR ('000) Kέρδη 2012
6M '11 -59 -1 207 -284 -3 086 -826 -2 488 -12 -3 619 -72 -75
6M '12 -43 -316 -705 -2 885 2 100 -1 489 -12 -873 -136 -82
-43 -11 771
-241 -4 682
6M '11
6M '12
28
-464
2010 AIAS AD ZRP CFL CAIR DHH TLM DOME EFR EMP ACS KAN KAR KNO KYTH LAS LHG NEM OCT ROL SAFS SEAS STAR SUP USB
ΑΙΕΠ ΑΘΩΣ ΖΟΡΠ ΣΙΦΛ ΚΑΕΡ ∆ΡΟΥ ΤΕΛΕ ΝΤΟ∆ ΕΦΡΕ ΕΜ ΑΒΑΚ ΚΑΝΙ ΚΑΕΠ ΚΝΕΠ ΚΥΘΡ ΛΕΕΠ ΛΙΠΡ ΝΕΜΕ ΤΑΝΚ ΡΟΛΑ ΣΑΦΣ ΣΕΑΣ ΣΤΕΠ ΣΑΠΦ ΤΡΑΓ
81 202 128 936 15 296 5 055 391 155 157 138 7 700 25 000 11 385 47 853 72 562 60 250 2 000 21 827 42 450 61 739 189 377 67 770 296 665 54 166 70 220 629 785 38 581 124 009 60 674
0.21 0.17 0.34 0.03 0.086 0.17 0.12 0.43 0.43 0.87 0.34 0.35 0.43 0.17 0.17 0.06 0.01 0.17 $0.20 0.17 0.17 0.04 0.17 0.09 0.57
812 12 894 11 472 202 7 823 1 571 385 16 250 228 39 239 9 433 7 833 440 218 5 519 9 261 1 894 14 232 2 967 4 875 702 6 298 386 1 240 34 584 190 757
0.1763 0.06 2.40 -1.21 -0.12 -0.20 -0.05 1.30 0.086 0.05 0.29 0.67 0.2208 0.11 0.45 0.06 -0.38 0.50 -0.27 0.28 0.000 -0.06 0.05 -0.12 0.43
-94.33 1.67 0.31 -0.03 -0.16 -0.05 -1.09 0.50 0.23 16.40 0.44 0.19 1.00 0.09 0.29 2.65 -0.03 0.42 -0.04 0.33 33.33 -0.16 -0.08 1.33
2 040 168
MARKET TOTAL / OΛIKO AΓOPAΣ
-214 -3 960 1 846 -1 353 232 -31 800 -335 -1 938 221 -504 -2 203 -703 -180 774 999 -2 378 -7 100 5 981 -50 257 93 -173 -50 598 -1 062 -764 -6 534 -151 910 154 191
Profit/(Loss)
2011 EUR ('000) Κέρδη µετά φορολ.
P/E ratio 2011
Dividend Per
Dividend Yield
Share
Share 2011 Cents
%
Cents
%
11.00
13.75
Results Cents
2011 -737 -4 301 -1 465 -10 771 -14 687 -6 357 -255 -9 493 -165 -150 331 -136 -36 -303 -48 525
Earnings Per
Cents -1.26 -7.66 -2.97 -24.21 -7.34 -2.25 -1.82 -16.79 -1.50 -0.74 12.13 -4.98 -2.64 -2.25
2012 High Low EUR EUR Aνώτατο Kατώτατο
619.02
441.63
Last Close EUR Kλείσιµο
Price 31/12/2011 EUR Tιµή 31/12/2011
31/12/2011 Ποσ. Μετ. 31/12/2011
568.56 0.020 0.115 0.020 0.111 0.264 0.003 0.089 0.048 0.045 0.020 0.800 2.000 0.520 0.250
454.51 0.02 0.09 0.03 0.14 0.19 0.01 0.10 0.10 0.04 0.02 0.80 2.00 0.60 0.25
25.09 0.00 27.78 -33.33 -20.71 38.95 -70.00 -11.00 -52.00 12.50 0.00 0.00 0.00 -13.33 0.00
0.01 0.10 0.75 0.04 0.02 0.01 0.05 0.65 0.02 0.82 0.13 0.13 0.22 0.01 0.13 0.15 0.01 0.21 0.01 0.09 0.01 0.01 0.01 0.01 0.57
0.01 0.11 0.65 0.04 0.06 0.01 0.05 0.65 0.02 0.62 0.16 0.11 0.27 0.01 0.13 0.14 0.01 0.21 0.02 0.10 0.01 0.01 0.01 0.01 0.60
-9.09 15.74 -66.67 32.26 -18.75 18.18 0.00 0.00 -
% Change
since
0.00
2011 641
-132
-70 -29 288 -4 033 -79 -449
-106 -32 125 -4 345 -132 -588
-977 -75
-1 226 -57
369
-919
-2 708 1 121
-2 452 888
64
-111
-12 257
-12 535
-137 -3 801 -51 651
-322 616 -54 010
-27 -12 265 989 -1 856 -23 885 -9 100 -245 -701 35 -551 -2 754 -77 -180 87 612 -2 656 -11 700 2 076 -32 272 -328 -320 -16 501 -1 737 -60 -6 248 -119 664
-202 234
-1 673 107
-5 477 098
11.60
n/a
-0.03 -9.51 6.47 -36.72 -6.11 -5.79 -3.18 -2.80 0.31 -1.15 -3.80 -0.13 -9.00 0.40 1.44 -4.30 -6.18 3.06 -10.88 -0.61 -0.46 -2.62 -4.50 -0.05 -10.30
1.12
4.00
0.80
0.46
0.06
0.03
0.14
0.10
1.72
19.05
source: Eurivex Ltd. NAV: Net Asset Value
PAT:Profit After Tax
Bold: Final results
EPS: Earnings per Share based on existing number of shares. P/E: Price to Earnings ratio. Weighted P/E ratio: Calculated based on market cap weighting of profit reporting companies, Book Value: According to our estimates. N/A Indicates Not Applicable, Price 31/12/2009 is the closing price or in case of New Listings the opening price.
EMERGING MARKET (N.E.A.) FOCUS FINANCIAL SERVICES CONSTANTINOU BROS PROPERTIES CYPRUS LIMNI RESORTS & GOLF PHONE MARKETING S.A. ITTL TRADE TOURIST & LEISURE INT'L LIFE GENERAL INSURANCE SA ORCA INVESTMENT PLC P.C. SPLASH WATER PUBLIC CO. WARGAMING PUBLIC CO. ECHMI S.A. INVESTMENT CONSULTANTS EPILEKTOS ENERGY S.A. KERVERUS IT (CYPRUS) LTD C.O. CYPRUS OPPORTUNITY ENERGY BROZOS IVY PUBLIC INTERLIFE GENERAL INSURANCE SA TOTAL
CSE Code EXTE/EXTE ΚΩΑΜ/CBAM ΛΙΜΝΗ/LIMNI PHONE/PHONE ΙΤΤΛ/ITTL INLE ΟΡΚΑ/ORCA ΠΚΣΓ/PCSW ΓΚ/WG EXMI/ΕΗΜΙ ΕΠΙΕΝ/EPIEN ΚΕΡΒ/KERV ΓΚΑΖ/GAS ΜΠΡΟ/BRO ΙΝΛΙ/INLI
No. of Shares (000) 1 690 1 950 300 000 1 575 100 000 8 057 1 200 35 052 3 400 321 10 906 1 810 8 390 6 500 18 568
Market Cap EUR (000) 11 830 36 855 300 000 5 513 75 000 21 834 14 280 42 062 3 400 1 611 43 624 2 552 14 683 10 010 76 129 647 553
Latest price EUR 7.00 18.90 1.00 3.50 0.75 2.71 11.90 1.20 1.00 5.02 4.00 1.41 1.75 1.54 4.10
Nominal Value EUR 0.30 0.01 0.10 0.30 0.50 1.00 0.01 0.25 0.10 1.00 0.32 1.00 0.01 0.20 0.59
Listing Date 29/3/10 29/3/10 29/3/10 29/3/10 06/8/10 21/7/11 10/9/10 10/10/11 2/11/11 10/04/12 28/06/12 29/06/12 17/07/12 11/09/12 17/10/12
WARRANTS ALKIS HADJ. FROU-FROU (WAR. 2015) AMATHUS NAVIGATION (WAR.07-2013) TOTAL EMERGING MARKET (N.E.A.) GreenTea SA
Ignores weighted number of shares in circulation Forecasted profits are liable to change without notice and responsibility
No. of warrants (000) 24831 17606
Mkt Cap (00) 25 176 224
CSE Code No. of Bonds
Exercise Period
Exercise Price euro cents
Expiry Date
20-30 Jun 2001-2015 1-15 May & 1-15 Nov 07-13
173 20c or EUR 35c
30-06-2005 15-11-2013
Latest Close 0.001 0.010
GRTEA
1 040
Market Cap EUR 104 000 000
Latest price EUR 100 000
Listing Date 8 Nov 2011
Latest NAV N/A
Kappasquare Ltd Nugreat Ltd Zetadynamic Ltd
KPSQ NGRT ZETA
17 000 23 000 9 000
1 700 000 2 300 000 900 000
100 100 100
30 Mar 2012 30 Mar 2012 30 Mar 2012
N/A N/A N/A
Akcern Ltd
AKCN
2 001
200 100
100
9 May 2012
N/A
DISCLAIMER: The information, comments, analyses and financial data published in this newspaper were obtained from sources believed to be reliable, but their accuracy or completeness cannot be guaranteed and may change without notice. Any of the information or opinions published herein should not be construed as an offer or solicitation to buy or sell investments. No liability is accepted whatsoever for any direct or consequential loss arising from the use of this publication.
FinancialMirror.com
October 24 - 30, 2012
32 | BACK PAGE
Investors face earnings blitz with dread WALL ST WEEKAHEAD U.S. earnings started the quarter on the wrong foot, and things have only gotten worse. Expectations for the third quarter were dismal, with forecasts for a decline in profits from a year ago. But a recent flurry of high-profile reports has investors scowling at the weak revenue numbers, adding to worries about the state of the U.S. economy and the outlook for corporate America. “The earnings season is not looking very bright,” said Larry Peruzzi, senior equity trader at Cabrera Capital Markets Inc, in Boston. International Business Machines, General Electric and Microsoft fell short of revenue expectations, creating a sour mood early in the third-quarter reporting period. The third quarter is among the most important for investors and economists because it is when companies begin to give a better picture of what the following year may look like.
IT’S RAINING NUMBERS
The pace of earnings reports will accelerate this week, with eight Dow components and 155 S&P 500 companies scheduled to release results. Tech heavyweight Apple Inc will be among them. Just 38% of S&P 500 companies beat expectations on revenue in the past week, compared with 41% since the start of the reporting period, and well below the 62% long-term average, Thomson Reuters data showed. On the earnings side, the data has been slightly more upbeat: 62% of companies that reported last week beat expectations versus 60.3% since the start of the earnings period, and the 62% long-term average, the data showed. Investors have sold off shares after weak results, and more profit taking may be in store for stocks, given the big gains they
have seen since the start of the year, Peruzzi said. Friday’s sell-off gave Wall Street its worst day in four months. The market’s slide came on the 25th anniversary of Black Monday, when the Dow Jones industrial average plunged 22.6% in its worst one-day percentage loss ever. The S&P 500 ended the week with a gain of just 0.3%. That’s a modest showing when compared with its gain of 2.3% in the first three days alone. For the year, the benchmark S&P 500 Index is still up 14%. Much is riding on Apple, especially given the weakness in technology earnings so far this reporting period. Besides IBM and Microsoft, Intel and Google disappointed Wall Street with their results last week as well. Google’s big miss came as a shock to many investors. Apple “is certainly a bellwether, and today more than any other stock, sets the mood for investors,” said Lawrence Creatura, portfolio manager at Federated Investors in Rochester, New York. Besides Apple, results are expected this week from Caterpillar, Yahoo, United Parcel Service and Whirlpool.
THE UGLY TRUTH
Based on results from 116 companies and estimates for the rest, quarterly earnings of S&P 500 companies are expected to drop 1.8% from a year ago - the first drop in three years. Without Apple, that fall would be about 2.3%, according to Thomson Reuters earnings analyst Greg Harrison.
Outlooks from U.S. companies have added to worries. So far for the fourth quarter, there have been 17 negative outlooks from companies, no positive outlooks and one in line. That compares with 11 negative outlooks, two positive outlooks and two in line at a comparable period for third quarter guidance, Thomson Reuters data showed. “Now is when the truth is revealed,” Creatura said. “Now is when management teams begin to bracket what 2013 results might look like.”
FED TO GRAB ATTENTION
Taking some of the focus away from earnings this week will be the Federal Reserve’s policy meeting on Tuesday and Wednesday. After last month’s meeting, the Fed announced its third round of aggressive economic stimulus, causing stocks to rally despite a slew of earnings warnings. While investors welcomed the Fed’s plan for more economic stimulus, known as quantitative easing, the move underscored worries that the U.S. economy may be in worse shape than feared. Worsening macroeconomic conditions, namely sluggishness in the U.S. economy along with a dramatic slowdown in Europe and weakness in China, have been among the chief reasons cited by companies in their warnings about earnings and revenue. U.S. economic indicators to watch this week will include new home sales for September on Wednesday and durable goods orders for September on Thursday, followed by the first look at third-quarter GDP on Friday, as well as the final reading for October on consumer sentiment from the Thomson Reuters/University of Michigan surveys.
In deadlocked election, one scenario: a Romney-Biden White House l Ultra-close polls raise fears of bitter post-election court battle As polls point to a close U.S. presidential election, the country faces the possibility of political chaos - from a repeat of the disputed 2000 election to the remote possibility of a new administration with a president from one party and a vice president from the other. The most likely result on November 6 will be a clear, if close, victory for President Barack Obama and Vice President Joe Biden or Republican Mitt Romney and his running mate, Paul Ryan. But with surveys showing the presidential candidates running neck-and-neck just 2-1/2 weeks before Election Day and a number of battleground states still in play, a less straightforward outcome seems more possible. One candidate could win more of the popular vote, but lose in the Electoral College, as when Republican George W. Bush defeated Democrat Al Gore 12 years ago after a bitter legal fight that went to the U.S. Supreme Court. Or Obama and Romney could each win 269 of the 538 electoral votes divided between the states. That would throw the outcome of the presidential race into the House of Representatives, which must name the president in the case of a tie. Republicans are expected to keep control of the House in the election, which would almost certainly mean a Romney victory. But the vice presidency would be decided in the U.S. Senate, where Democrats currently have a majority. If they retained control, Biden would likely be selected. Republicans likely would have to win control of the Senate for Ryan to become vice president in a deadlocked election. A further wrinkle is that the sitting vice president breaks tie votes in the Senate, meaning Biden could be in a position to cast the deciding vote for vice president in such a scenario. “In the end, the odds still favor the popular and electoral vote heading in the same direction, but the chances of a split like the one in 2000 are very real, along with the distinct possibility of ambiguity and vote-counting issues once again putting the outcome in question,” Charlie Cook, editor of the Cook Political
Report, wrote in a column in the National Journal. “Ugh,” Cook added. A prolonged legal fight, or a split administration could worry investors and worsen the political gridlock in Washington. Both would be huge obstacles to dealing with the “fiscal cliff,” the $600 billion in spending cuts and tax increases that could occur at the end of the year if lawmakers fail to reach an accord on shrinking the federal budget deficit.
DREADING A BUSH-GORE REPEAT
The bitter legal battle over the 2000 election lasted to midDecember, when the U.S. Supreme Court issued a ruling that gave Bush the White House. The divisions contributed to the partisanship that remains in Washington and state governments. The Obama and Romney campaigns have been lining up legal teams in preparation for possible litigation after a close race, especially in light of new election laws approved by Republicanled legislatures in over a dozen states since 2010. U.S. presidential elections are decided not by a winner-takeall national popular vote as in many countries. Instead, candidates compete in a system of state-by-state contests to win the 538 “electoral votes” assigned to the 50 states and Washington, D.C. The votes are assigned roughly according to population. But since there is a minimum of three per state, they are assigned disproportionately, increasing the likelihood of a difference between how the electoral and popular votes come out. For example, winning California, with 38 mln people, garners 55 electoral votes - a ratio of one electoral vote to 685,000 peo-
ple. Triumphing in Wyoming, with 568,000, adds three to a candidate’s total, for a ratio of one electoral vote to 189,000 residents. A candidate has won the popular vote but lost in the Electoral College in three of the 56 U.S. presidential elections. There is also a historical precedent for a divided administration, albeit in the rather remote past. “It would be kind of similar to what happened to (John) Adams and (Thomas) Jefferson,” Villanova University political scientist Lara Brown said, referring to the second and third presidents of the United States, more than two centuries ago. In 1796, Adams ran for the presidency as a Federalist. Jefferson, a Democratic-Republican, was one of his opponents. There was not yet any such thing as a “running mate.” When the votes were counted, Adams was first and became president. Jefferson, second, became vice president and spent his terms attacking Adams’ policies. The discord helped pave the way for the 12th Amendment to the U.S. Constitution, which established the procedure for electing the top two government officials, starting in 1804. It prevented another divided administration for 207 years. It will be clear in a few weeks whether that run of success will continue.