Financial Mirror 12-12-25

Page 1

FinancialMirror Issue No. 1011

December 25 - 31, 2012

Farewell to Inflation Targeting?

2013: a Year of Crises for the Euro

By Mohamed El-Erian

By Dr. Jim Leontiades

PAGE 8

PAGE 6

Cyprus haircut: Is it worth it? How much do our banks hold?

PAGE 3

Public to open 2 more stores Tablets, smartphones, Apple are kings of holiday shopping PAGE 10

...give us your budget ...and we’ll give you a solution!

Road-Ferry door to door (6-10days delivery) 20 Bethlehem Str. Strovolos Industrial Area, CY 2033 Call Center: 77778777 - 22606100 www.tnt.com.cy

â‚Ź1.00


December 25 - 31, 2012

FinancialMirror.com

2 | NEWS

EU to give Spain, France more time to cut deficit The European Commission will propose giving Spain, France and several other euro zone states more time to cut their public deficits below the target limit of 3% of GDP, according to a report in the newspaper El Pais. Citing senior Spanish and European Union sources, the Madrid-based daily said France could get an extra year, allowing it to narrow its fiscal gap by 2014, while Spain would be given one or two more years beyond that date. France said on Saturday that it would maintain its deficitreduction goal for 2013 regardless of any softer line from Brussels. A Commission spokeswoman declined to comment on the report. Spain’s fiscal targets are to be reassessed in February, EU Economic and Monetary Affairs Commissioner Olli Rehn said last month. No additional austerity efforts are needed until 2014, he added, when more structural reforms are likely to be required. France does not appear to need additional belt-tightening

and may have room for a “softer adjustment”, the commissioner also said in an interview with France’s Le Monde newspaper on Friday. But France said on Saturday it planned to stick to its 3% goal for next year. “Our public finance path remains unchanged as it was fixed in the autumn,” an aide to Prime Minister Jean-Marc Ayrault said. The French government’s 2013 budget is based on a 0.8% growth forecast for the year - more optimistic than the flat economic output predicted by Brussels and the International Monetary Fund. European and Spanish sources had said earlier this month that Spain’s fiscal path was likely be loosened to offset the country’s second recession in three years. Such decisions need a formal discussion between the 27 European commissioners as well as a political green light from euro zone finance ministers. Spain sought support from its European partners this year

for its ailing banks, hit by a burst property bubble. Recession is also undermining government efforts to keep the public debt burden in check, and financial markets expect Madrid to seek sovereign aid sometime next year. Madrid is to unveil new curbs on index-linked pension payouts and accelerate increases to the retirement age. Both EU demands must be met for Spain to tap international aid, lower its debt costs and fix its stricken economy. According to El Pais, the Commission has agreed on a new Spanish deficit path of 7% of economic output in 2012 and 6% in 2013. That compares to current targets of 6.3% for 2012 and 4.5% for 2013. Senior Spanish officials told Reuters this month the deficit would probably come in at around 7% at year end. Spain’s 17 highly devolved autonomous regions are broadly on course to meet their deficit target of 1.5% of GDP, while the central government is heading for a deficit close to 5.5%, including social security spending.

Monti boldly steps into Italy election race… maybe l

May stand at head of centrist alliance; Opens himself to attacks in more political role

Outgoing Italian Prime Minister Mario Monti has many unquestioned qualities but it is starting to seem that bold political decision-making may not be one of them. After keeping his supporters waiting for weeks to know whether he would lead them in Italy’s upcoming election, Monti held an eagerly awaited news conference on Sunday and announced that they would have to wait a little longer. For most of his 13 months in office Monti repeated that he would withdraw from politics when his term ended. In September he changed tack and said he would be willing to serve a second term but only if the election produced no clear winner, and then in the last few weeks he let it be known that he was considering actually running in the election. Monti’s indecision over whether to stand or not dominated Italian media coverage in just the same way that similar changes of position by his predecessor Silvio Berlusconi had done a couple of months earlier. The issue dominated the two-hour news conference but by the end of it, journalists were still scratching their heads over what the former European commissioner had actually decided. “I have to say that I still don’t understand anything,” Lucia Annunziata, one of Italy’s most experienced journalists told Monti in a television interview later in the day. Roberto Maroni, the leader of the pro-devolution Northern League party, tweeted his derision. “I’m not running, but maybe I am ... Monti has learned from the most false Christian Democrats of the first Republic,” he said, referring to the party that ruled Italy for 60 years after World War Two and was famed for its opaque political intrigues. The picture is now somewhat clearer and can be summed up as follows: Monti will present a list of policy priorities and

wait to see if a credible centrist alliance emerges that adopts the plan as its own and has a chance of doing well in the election. If this happens, he will agree to stand at the election as the alliances’s candidate for prime minister. While this strategy may seem a cautious one, the risk for Monti is that by promoting a centrist alliance he has sacrificed his aura as a non-partisan technocrat. After being put on a pedestal for most of his premiership, he will now be fiercely attacked in the election campaign by left and right alike. It may also all be for nothing, as polls show the centrist parties that back Monti currently command no more than about 10% of the vote. Monti said he hoped new forces from “civil society” emerge to join forces with them and create a major bloc, yet he admitted this was a gamble with “many risks and a high probability of failure”. “NIGHTMARE” If the snowball effect does not materialise, it can be assumed that Monti will simply decline to offer his name to any party, and will be no more than an onlooker at the election. A taste of what he is in for in his new role as politician rather than technocrat was already clear on Sunday from potential foes at the election. Berlusconi said a new Monti government would be a “nightmare”. Another risk for Monti is that what follows may partly overshadow the notable achievements of what has gone before. The 69-year-old former economics professor replaced the scandal-plagued Berlusconi last year as sky rocketing borrowing costs threatened to plunge Italy into a Greek-style debt crisis. When Berlusconi pulled his backing for Monti’s technocrat government on December 6, the gap between Italy’s bench-

mark bonds and safer German Bunds stood below 3.2 percentage points, little more than half the level when Monti took over. With his economist’s training and measured, sober manner Monti was the perfect antidote to the discredited Berlusconi. His rapport with German Chancellor Angela Merkel has been particularly crucial as for the first time in years Italy’s view began to be taken seriously in European decision-making. In a heady first few months that saw him named European of the year in the French parliament and feted by the international media he acted decisively to convince investors that Italy could bring its finances under control. Capitalising on record approval ratings he rushed through 20 bln euros of deficit cuts including a widely praised pension reform to raise the retirement age. He lost some of that shine, at least domestically, as the months went on and the recession deepened, aggravated by a raft of tax hikes. Subsequent reforms to deregulate services and the labour markets got bogged down and diluted by parliamentary and union opposition. Economists are divided over the quality of Monti’s attempts to free up Italy’s economy but he has remained the darling of financial markets and he undoubtedly began to address deeprooted problems that festered unattended for years. He said this week that the structural reforms needed to make Italy competitive had only just begun. Investors will be pleased to see that there is still a chance that after February’s election Monti till still be in charge to tackle them.

EU scientists may have cracked the Christmas hangover EU-funded researchers may have found a way to ease your festive hangover by replacing the chemical preservatives in wine that can lead to headaches. European academics, winemakers and food researchers have discovered two extracts contained within wine to replace sulphur dioxide, a natural chemical which preserves wine but can trigger headaches and asthma attacks in

those allergic to it. “European researchers have made progress towards finding an alternative to adding sulphur dioxide to red wine and other foodstuffs, such as dried fruit, holding out the hope of making future festive seasons healthier for millions,” said the European Commission, which contributed 3 mln euros to the project that started in 2009. Consumer tests of the first red wines made using the extracts showed that wine lovers noticed no difference to

standard wines. A project spokesman said they are keeping the names of the extracts secret for now. Next month, the researchers will uncork another batch of wines bottled in May and if further consumer tests are successful, the licensing process for the product can start. The project also found ways to replace sulphur dioxide in dried fruits where it is used to prevent them from turning brown or mouldy.


FinancialMirror.com

December 25 - 31, 2012

CYPRUS | 3

How much do the banks hold in Cyprus government bonds? And is a hair cut worth it? By Fiona Mullen Director, Sapienta Economics Ltd A report in Der Spiegel on 20 December suggested that the IMF might demand a hair cut on Cypriot government debt before it will approve the bailout for Cyprus that will recapitalise the banks and help finance maturing debt. The crux of the matter is that the bailout could reach as much as EUR 18 bln or around 100% of GDP. According to Sapienta Economics estimates, this could bring the debt/GDP ratio to 140% of GDP by 2016, thus raising questions about sustainability. The notion of a haircut raises two questions. Would it damage Cypriot banks and even if not, would a haircut be worth it in any case? Some reports have suggested that Cypriot banks hold the vast majority of Cyprus government bonds (CGBs). To find out if this is true, we have to dig around a little. We know from the Public Debt Management Office that foreign investors bought “at least 75%” of the primary issues of European Medium Term Notes (EMTNs) in the past few years but a lower proportion of earlier issues. A chart below that statement suggests that Cypriot banks hold 55% of the foreign issues, although to be honest it is not 100% clear if this chart refers only to foreign debt or to both foreign and domestic debt. When the PDO wrote that report, outstanding issues in

the foreign market were EUR 5.2 bln. Fifty-five per cent of that is EUR 2.9 bln. This is within the ballpark of another figure produced by the IMF in 2011, which reported that the Cyprus commercial banks held EUR 8.4 bln in sovereign bonds, of which EUR 4.7 bln were Greek government bonds. This implies that EUR 3.7 bln held elsewhere, including Cyprus. We know that at least one bank has holdings of sovereign bonds beyond Cyprus and Greece, so perhaps a figure of EUR 2.9 bln for CGBs as of 2011 is reasonable.

Cypriot banks may holds EUR 2.1 bln in CGBs However, we must now bring the figures up to date. A number of redemptions were made in 2012, bringing the total outstanding figure for securities in the foreign market to EUR 3.8 bln as of September 2012, while 55% of that figure is EUR 2.1 bln. Judging from published statements, Bank of Cyprus (BOC) held EUR 574,927 in CGBs as of September 2012, while Hellenic Bank (HB), the third largest bank, held EUR 327,588. Cyprus Popular Bank (CPB), which has a habit of giving out less information than the other two in its quarterly reporting, gives no data on its exposure to CGBs. But if we know that BOC and HB already own EUR 0.9 bln in EMTNs, and we think that the total exposure of the commercial banks is EUR 2.1 bln, then CPB might hold as much as EUR 1.2 bln. Remember that before the Greek hair cut CPB held EUR 3.1 bln in GGBs, BOC held EUR 2 bln and Hellenic Bank only EUR 110 mln, so it seems to make sense that CPB would also

have bigger exposure to Cyprus. Since CPB is the one with the biggest capital problem then you can see why a haircut on CBGs will only increase CPB’s capital requirement by the same amount. Another question to ask is whether a haircut will make Cypriot debt any more sustainable. Total outstanding debt according to the government’s budget submitted to parliament is EUR 15.3 bln. The troika funding could take it, once you add interest payments, to EUR 28 bln by 2016, or 140% of GDP. So a haircut on only EUR 3.8 bln is not going to make much of a dent in the total debt/GDP ratio. There are only two ways to make Cyprus debt sustainable: either allow the European Support Mechanism (ESM) to funds banks directly—and sooner rather than later—or give Cyprus an extremely long repayment period with very low interest payments. It was only by agreeing to the hair cut for Greece (and the political leadership not understanding its consequences) that Cyprus got into so much trouble in the first place. It would seem a little unfair to hit Cyprus twice for the same reason. For the latest Sapienta Country Analysis go to http://www.sapientaeconomics.com/cyprus/a-products-services163;#business briefings


December 25 - 31, 2012

FinancialMirror.com

4 | CYPRUS

Every euro counts l Anti-Cancer

Society faces €600,000 shortfall to cover gov’t failure

The economic crisis has not left the biggest provider of palliative care untouched. On the contrary, the Cyprus Anticancer Society finds itself in a situation of restructuring, rearranging services and making alliances in order to survive. The state has failed to bring under its wing, and within its annual budget, the Society, let alone the 15-bed ‘Arodaphnousa’ hospital which is entirely funded and operated by the Cyprus Anti-Cancer Society. The state has also failed in 2012 to keep up to its promise to continue to fund the society to cover 20% of its €2.8mln annual budgetary expenses. Consequently, the ACS has been left to struggle with donations, which must all come from philanthropy. The society employs 70 people to offer palliative care to cancer patients. It runs a 15-bed hospital, which is under license from the Ministry of Health and operates very much within the strict laws and regulations imposed by the state. Arodaphnousa is staffed with 22 nurses who work in 24-hour shifts, two doctors specialising in palliative care, one psychologist, one social worker, one physiotherapist, one aromatherapist and is supported up by the society’s central administration. Perhaps it is not well known that Arodaphnousa cares for about 300 in-patients who are spending time in the hospice, and for about 1000 external patients who are using one or more of the other services. To put it in numbers, Arodaphnousa has an annual cost €1.5 mln, while the ACS home care service across Cyprus

Juncker, Asmussen say no haircut on Cypriot debt, yet Outgoing Eurogroup chief Jean-Claude Juncker has dismissed the possibility of writing down Cypriot sovereign debt, saying that would risk the credibility of the euro zone. Echoing similar concerns, European Central Bank board member Joerg Asmussen said that writing down Cypriot sovereign debt is not up for question now as it is not yet clear how much money the island will need to rescue its banks. Finance Minister Vassos Shiarly on Thursday dismissed as “unfounded” any suggestion that the IMF is seeking a writedown of the island’s debt before it agrees to participate in a multi-billion euro bailout. “I expect that a haircut will not be part of the instruments that will be used with priority (in Cyprus). I want to exclude that possibility from my side,” Juncker added. “We didn’t say all Greek speaking countries, we said Greece. It is part of the credibility to stick to the signals you have sent,” he told German radio.“There is no question of a haircut for Cyprus now ... because we have (only) a preliminary financing need for the banks in Cyprus. We will get the final numbers in mid-January,” ECB’s Asmussen told German TV station ARD. “It is already foreseeable that after the final data, the financing need will be so high that the debt level will be very high and unsustainable,” he said, adding that measures to achieve a budget surplus and privatisations would then be looked at.

accounts for €755,000. Home care facilities are supported by district offices of the ACS which include home care nurses, psychologists or social workers and physiotherapists. Limassol has its own palliative care centre, the ‘Evagorion’, which was donated by the Evagoras Lanitis family. It is a is fully fledged centre consisting of a doctor, three nurses, a psychologist, an associate physiotherapist and administration staff. Evagorion runs a day centre for cancer patients, for mild therapies and blood transfusions.

By Maro Ftelleha Markidou Chief Executive, Cyprus Anticancer Society Home care facilities and expenditure also includes the daily bus transportation of patients from Paphos, Limassol, Famagusta and Larnaca to the Nicosia BOC Oncology Centre and the General Hospital. The Society pays an enormous amount in petrol, repairs and drivers to facilitate free and daily transportation of cancer patients to the oncology centres. And this could not have been achieved had it not been for the generous donation of individuals, non-governmental organisations and companies, with the latter also benefitting

from tax deductions. The ACS income is raised mainly from donations and sponsorship. About 1 mln euros comes form general donations and funeral services, where donations are offered instead of flowers or wreaths. The government donation had been more or less fixed in recent years at about €600.000, with the exception of 2012. The annual fundraising campaign of the society, the well known ‘Christodoula March? brings in about €800.000, a big amount of which comes from the Bank of Cyprus which is the main sponsor of the event. The rest comes from membership donations and other income. In these difficult times, every euro counts, every donation counts and it is valuable to the Cyprus Anticancer Society. One thing is for sure, the society has found itself due to pressure and to the lack of initiative by the state, to assume the biggest role in offering palliative care services to more than 4,000 patients every year. It will be a shame for the effort and the voluntary spirit that supported the society for the last 42 years to see services diminished or discontinued due to lack of funds. Donors, big companies and individuals that have not been affected by the crisis can and should support the Cyprus Anti Cancer Society! www.cyprusnaticancersociety.org.cy

HMRC asked to refund tax on property escrow accounts People who bought properties in Cyprus financed by Cypriot banks were shocked to receive tax demands from HM Revenue and Customs in the U.K. for interest earned on their escrow accounts. Cypriot banks have been using this method of releasing funds to property developers during the various stages of construction by placing the total amount of the loan in a holding account (called an escrow account) pending submission of the architect’s certificates by the developer. They argue that the lender is fully compensated for the excess interest they pay on the loan by receiving the equivalent interest on the escrow account, argued George Kounis, Consultant with Maxwell Alves, Solicitors in the City of London. But this is not the end of the story, Kounis said, adding that the bank in Cyprus then notifies HMRC under the European Union Savings Directive (EUSD) that income has been earned by the borrower on the escrow account. HMRC then demands payment of tax on this interest from the borrowers. Revenue and Customs often goes back years to well before the EU Directive came in force and sometimes opens a full investigation into the financial affairs of these individuals. The tax bill can be anything from a few hundred to several thousand pounds. “These are people who purchased a property in Cyprus

anticipating low interest, high rental and high resale values and instead they face up to 40% appreciation in foreign currency loans, high interest, negligible rental income and a drop of up to 70% in property values. The last thing they need is for the tax man to turn up demanding tax on interest they did not earn,” Kounis said. “I suppose we have to thank the banks in Cyprus for their diligence,” he said. Maxwell Alves, who have been involved in negotiations with Cypriot banks on behalf of clients, have now written to HMRC requesting a review of the application of the rules and tax refunds to the thousands of borrowers who have been caught by this procedure applied by Cypriot banks. They have also written to Bill Cash MP who is leading an allparty group of MPs on the Cyprus Property mis-selling scandal to intervene. “Strictly speaking, HMRC may be applying the rules correctly but they are missing the point,” explained Kounis. “The simple way of doing it would have been for the bank to give an undertaking to the developer and add the stage payments to the loan as and when papers were submitted. Even if they chose to do it through an escrow account, the account should have been a non-interest bearing account and the interest earned should be credited to the loan directly which would not give rise to an EUSD declaration.”

Trade deficit shrinks in October

“Hundreds of lawsuits” filed by securities holders

The trade deficit shrank to EUR 373,839 in October according to preliminary figures, from EUR 388,536 in October 2011. For the period January-October, the deficit dropped to EUR 3.65 bln from EUR 4.11 bln in the same period of 2011. According to revised data for January-September 2012, total imports amounted to EUR 4,356.1 mln compared with EUR 4,771.7 mln in January-September 2011. Total exports/dispatches rose to EUR 1,080.8 mln from EUR 1,053.3 mln in January-September 2011. The trade deficit for this period fell to EUR 3,275.3 mln compared with EUR 3,718.4 mln in the same period of 2011.

Hundreds of lawsuits have been filed against banks by securities holders, claiming they were duped into investing in high risk securities, according to Leontios Hatzivasilis, a member of the securities holders association. Hatzivasilis was speaking on the occasion of a civil suit filed in Paphos District Court against the Popular Bank, its former CEO Andreas Vgenopoulos, former Central Bank Governor Athanasios Orphanides and other Popular Bank officials, by a securities holder based in Polis Chrysochous who lost 108,000 euros to

high-interest securities. “With these lawsuits we request that some people will be punished for the disruption, the pain and the losses they caused so that the sense of justice is restored,” Hatzivasilis said, indicating that some 60,000 securities holders and their families were affected by this issue. He also stressed that the findings of the investigation conducted by the central bank, show “in the most official and clear manner” a series of violations about the way the securities were promoted.


FinancialMirror.com

December 25 - 31, 2012

CYPRUS | 5

Public to open 2 more stores in 2013 l Tablets,

smartphones, Apple are kings of holiday shopping

Sales at the Public stores in Cyprus were up in the third and fourth quarters of this year, despite an overall drop recorded in the local retail market, encouraging the Greek-owned books-totablets chain to open two more outlets next year. Christos Noulis, General Manager of Public Cyprus, told the Financial Mirror that Q3 and Q4 “were positive in terms of sales versus last year. This was achieved through growing the range and increasing our market share both in technology and in culture, the two main axes of the Public retail entertainment concept.” “As regards technology, we are increasing our presence in all mobility categories —smartphones, tablets, notebooks and Apple products,” Noulis said. “We have plans to expand by 2 or 3 more stores in Cyprus, always at high traffic locations. Our mid-term plans include two more Public stores inside the new malls that are being built – the Mall of Paphos in 2013 and a new mall in Nicosia,” he

explained. As regards online buying trends in Cyprus, Noulis said that there is very little online traffic. “We, at Public are looking to it in the future,” he said, adding that, “up to now, we have very high instore traffic: 2 mln visitors per year is a remarkably high number for the Cyprus market.” About 75% of Public sales are attributed to technology and the rest from culture (books, toys, CDs, DVDs). “The book market is slightly more prevalent in Greece (30%) but we are working on it now in our Cyprus stores. Public book sales are growing as we develop our range of Greek and foreign language books to cater to the international community. We now offer 150,000 books for every taste, age and preference and thus, have become the biggest bookseller on the island,” Noulis said. Public is also keeping up with developments as new technology and social mobility are pushing consumers more and more towards mobile devices. “Tech is mobility nowadays,” Noulis explained. “The mobility category is expected to grow in share, as more and more people use mobile tech platforms to the detriment of desktop appliances.” “The global mobility trend is clearly visible in the Greek and Cypriot Public stores. Notebook and PC sales are being impacted by this trend. Consumers are increasingly asking for more tablets, smartphones and Apple products which is why we have placed our focus in these categories.” Noulis said that Public has also struck a new deal with alternative mobile operator MTN. “We have welcomed MTN in our stores and we firmly believe that through this strategic alliance we will be able to offer a full,

integrated experience in terms of mobility.” When it comes to new trends, he said that “tablets, smartphones and Apple products are the kings of the holiday shopping. This trend is expected to grow in 2013 and become even more prominent. Gaming is moving towards online and mobile platforms, while TV is expected to be impacted by the new products and technologies that Apple, Microsoft and Google are planning to launch.” “It is important to understand that Public, as a retail entertainment store is in a unique position to change its product mix every time there is a new trend so that it can introduce any lifestyle category the consumer may require without damaging its brand positioning. This is something the static retailers cannot do and it defines our unique selling proposition.”

Challenges while working in a multicultural environment The Cyprus International Institute of Management (CIIM) and the Rotaract Club of Limassol Berengaria Cosmopolitan recently organised a one-day professional development seminar on “Working in an International Environment”, in an attempt to shed some light on the challenges faced by young professionals who work in multicultural environments. The speaker line-up included three distinguished and international speakers who now live and work in Cyprus: Dr. Olga Kvasova from Russia, a lecturer in marketing, Graeme Sherman from the U.K. and Chief Operating Officer of a telecoms company, and Mike McCormac from Ireland, a sales and marketing consultant.

Dr. Kvasova touched upon the various elements and the importance of cultural issues in international marketing. She also explained the implications in marketing with the cultural differences from country to country and gave some lighter examples of blunders in cross-cultural advertising. Graeme Sherman shared his personal experiences and challenges that he experienced working in countries in the Middle East, Europe and Africa, and for the past two years Limassol, while Mike McCormac explained the art of negotiation from an international perspective. More information about the event is available at www.ciim.ac.cy/rotaract.

Invest in health and medicinal innovation We have recently been observing the difficulties and challenges faced by many European states. Cutting costs is imperative. Today, more than ever, we must not view costs as mere expenditures but more as an investment, which will bring long term benefits in the broader sense. Could expenditures for health and more specifically those involving the use of innovative medication be considered as an investment? How could the results of using an innovative medicine be measurable? The value (in regards to benefits) of innovative medication is summarised in three domains: Therapeutic/clinical benefit: here we refer to innovative pharmaceuticals, which have the ability to treat or prevent diseases, and for which there have so far been no treatments, or whereby the new therapy offers advantages in regards to effectiveness and safety. Benefit in regards to the patient’s “quality of life”: here we refer to the benefits from using innovative medication, which compared to existing treatment offer patients a better quality of life. Social/financial benefit: meaning the benefits from using an innovative medicine, compared to an existing treatment, in relation to improvement of the population’s health and general saving of funds. The benefits from using innovative medication can also be categorised through the prospects from which one assesses this usage. In general terms, there are two basic prospects through which the benefits from using an innovative medicine can be measured: Assessment of the benefits from the patient’s point of view. The patients’ criteria for such an assessment are usually based

on how effective the treatment was (how many patients avoided complications from the ailment or even death), how far life expectancy was extended, what the quality of life was while undergoing treatment and whether possible undesirable side effects related to the treatment were reduced. Assessment of the benefits from the specific treatment’s employer/sponsor’s point of view (i.e. in countries where there

By Petros Mavrogenis

are health systems), which is based on criteria such as the use of invasive methods, reduction of visits to the accidents and emergencies departments (or even the doctor in general), reduction in the number of sick-leave taken, increase in productivity, generally the improvement of the population’s health. Research and Development (R&D) pharmaceutical companies have for decades been offering innovative medication, which provide patients and society as a whole with multiple benefits. It is no coincidence that life expectancy has increased by four years since 1990 (global population). Many diseases that had high mortality rates, such as influenza and poliomyelitis, have been brought under control and restricted from spreading with the use of innovative medications (medicines and vaccines). They have also dramatically

reduced deaths caused by diseases such as AIDS, asthma, cardiac arrests and strokes. A study carried out in the US showed that each of the 436 new innovative medicines that circulated from 1970 until 1991 added (cumulatively) 11,200 years of life in total to the American population. Deaths from child diseases, atherosclerosis, hypertension and stomach ulcers reduced by 80%, 68%, 67% and 61% respectively, during the period 19651995. People today are not only living longer, but they are also enjoying a better quality of life. Today, the need to stay in hospital or undergo surgery or painful diagnostic methods has reduced significantly. Generally these days, we enjoy more years of life while at the same time remaining active and productive citizens, without being dependent on other people’s care for long. For all the aforementioned reasons, the majority of European governments consider expenditures for health as an investment. The general health condition of the population is considered a national treasure and is counted along with other parameters in assessing prosperity. So it is no coincidence that the majority of European governments spend a significant part of their GDP as an investment in health. The majority of states are in favour of their publics’ swift and equal access to innovative medicines and treatments, because they are aware of the multiple benefits reaped by the patient as an individual, as well as society as a whole, from using such medications. *Petros A. Mavrogenis, PharmD Medical Director, is a member of the Cyprus Association of Research and Development Pharmaceutical Companies (KEFEA).


FinancialMirror.com

December 25 - 31, 2012

6 | OPINION

Dear Mr Zuckerberg, move Facebook to Cyprus EDITORIAL Despite the likes of Facebook, Starbucks and Amazon facing public condemnation for their tax-avoiding techniques in the UK and the rest of the EU, it is now clear that Troika-bailed-out Ireland is getting away with offering low corporate tax rates in order to seduce multinationals to move their European registered offices to the Emerald Isle. With the world’s social media phenomenon clocking up nearly 800 mln euros in profits, the company only paid 3 mln to the tax authorities in Ireland, based on the low corporate rate the country enjoys, with the full blessing of its international lenders – the European Commission, the European Central Bank and the IMF.

This has also quelled the myth that the “blood-sucking” Troika, as our communist-led government loves to refer to our lenders-to-be, will demolish the island’s preferential tax regime which is the mainstay of our services-based economy, in the absence of growth in any other sector. Obviously, those with some business sense in Ireland do not want to jeopardize their prize money earner, unlike in Cyprus, where anything and everything may be sacrificed for the sole purpose of winning the next elections. But in order for Cyprus to attract the Mark Zuckerbergs of the global corporate brands, we have to first get our act together, and fast. A recent briefing by the inadequately-funded Cyprus Investment Promotion Agency shed some light on the ills of the Cyprus services sector, with the agency’s officials highlighting the weaknesses of our jurisdiction. As is also usual

in Cyprus, some public-sector officials grumbled that the Doing Business report for 2013 was based on false statements and that the World Bank is part of a greater conspiracy to destroy Cyprus. Others, such as representatives of the Land Surveys Dept., took the criticism constructively and have pledged to work on improving things. If CIPA’s recommendations are adopted by high-ranking civil servants and public officials, and are embraced by the winner of the presidential elections, less than 50 days from now, then there is a glimmer of hope that Cyprus could enjoy a turnaround in 2013, at least in the services sector and no matter how small. We do not need to wait for the next Doing Business report in order to improve procedures and introduce reforms that will, in the longer term, prove to be the best decisions powers-that-be have ever made in Cyprus.

2013: a Year of Crises for the Euro Will the Euro survive in 2013? Probably, although by no means certain. Quite certain is the fact that it will encounter a number of crises during the year which will affect all member countries including Cyprus. Not all such events are presently knowable but the following five appear to be more than probable.

1. Crisis of confidence The Euro Zone as a whole is now officially in recession, it’s second since 2008. Some member countries are entering their sixth year of a recession which looks more and more like a depression. Despite continued failure and consequent civil disruption, Euro Zone officials have shown remarkable confidence in the sustainability and ultimate success of their austerity policies. Ollie Rehn, European Union Commissioner for Monetary and Economic Affairs was recently quoted in the media as seeing: “a light at the end of the tunnel”, “signs of “confidence” and “tangible progress”. Mr. Rehn had predicted similar good news some two years previously, e.g., “Europe’s recovery… has taken hold”, and “the Commission’s strategy is working”. Mario Draghi, the head of the European Central Bank, claims that the Euro zone “has the best fundamentals that we can find right now”. Much of the general population does not share this confidence, witness the growing number of protest marches. The Euro Zone’s economic projections of improved economic growth in Greece, Spain, Italy, Portugal and Ireland have all consistently been proved wrong and revised downwards. A continued recession in Greece and the other peripheral countries (including Cyprus) during 2013 will challenge official optimism and further undermine whatever confidence remains. 2. Investment Crisis New investment is critical to an emergence from the current recession . According to the McKinsey Global Institute, private investment in the EU has declined by 354 bln Euros over the 200720011 period. This is some 20 times more than the decline in consumption spending during this time. In Ireland alone capital investment is estimated to have declined 29% over the previous year. It has been evident for some time that Euro Zone money has been flowing out of the weak peripheral countries and toward financially stronger countries such as Germany and Finland. These investment flows contribute to the economic crisis in the weaker peripheral

FinancialMirror Published every Wednesday by Financial Mirror Ltd. www.financialmirror.com Tel. 22 678 666 Fax. 22 678 664 P.O. Box 16077, CY2085 Nicosia

Publisher/Managing Editor Masis der Parthogh masis@financialmirror.com Greek Section Editor Angela Komodromou angelak@financialmirror.com Editorial submissions: info@financialmirror.com Advertising inquiries: marketing@financialmirror.com Subscriptions: http://www.financialmirror.com/signup/index.html

countries and make a recovery in 2013 more difficult.

3. Exchange rate crisis Closely related to the above, we may expect a decline of the exchange rate of the Euro. At approximately 1.30 euros to the dollar, the exchange rate of the Euro is still above its issue price of 1.17 to the dollar but below the 1.50 to the dollar it commanded in 2011.

By Dr. Jim Leontiades Cyprus International Institute of Management Considering the poor performance of the Euro Zone economy and its many crises, analysts have been surprised that the common currency has held its exchange rate as well as it has. A decline of the common currency to 1.20 Euros to the dollar in 2013 is a distinct possibility.

4. Political crisis 2013 will mark an exceptional year for political upheaval. This will come in the form firstly of elections which threaten to replace some of the current politicians backing the Euro Zone. In Germany, Angela Merkel will face a major election in September. In Italy, Mario Monti, the technocrat Prime Minister responsible for guiding Italy successfully through the crisis despite recession and a national debt of 130% of GDP was forced to resign. An election is due this Spring. Silvio Berlusconi, the bad boy of Italian politics, has threatened to run for office once again. Even if he finally chooses not to do so, he is likely to oppose any party backing Mario Monti, throwing the con-

test for the presidency wide open. In Spain, the present government, already deeply unpopular, is preparing new austerity measures. In France, President Francois Hollande is fighting to keep factories open in the face of declining popularity and growing unemployment. In Greece, the Pasok party has been virtually destroyed. The other major party, New Democracy, is bearing the political cost of the current depression there. In the wings, waiting for office are a collection of extreme left and right parties with apparently no plan except to leave the Euro. Few would bet against another political crisis in Greece. Also, the idea that Greece could be safely jettisoned (a “Grexit”) has been abandoned. It is clear that such an event would threaten the entire Euro Zone.

5. Cyprus Cyprus has already experienced social unrest related to the troika agreement. The agreement itself makes it clear that our government has fought fiercely to protect the public sector – particularly as regards their generous pensions and 13th salaries. Considering the closed shops, bankruptcies and unemployment in the private sector, it is safe to say that the public sector has not come off as badly from the Troika agreement as expected. The government’s fierce support of “the workers” prevented much worse. On the other hand, it appears there has been less government concern devoted to shielding the more vulnerable segments of Cypriot society, families with many children or the severely disabled. Under the agreement signed with the Troika, many feel that such groups bear an unfair portion of the austerity burden. We have yet to comprehend the full extent of such anomalies, nor have we heard the last of the Troika agreement. Its repercussions will feature prominently in 2013.

CMOs mandate is muddled, says EIU Nearly two decades after the CMO (chief marketing officer) title first nudged its way into the C-suite, many organisations still have trouble defining the CMO’s role and responsibilities. Outside looking in: The CMO struggles to get in sync with the C-suite, an Economist Intelligence Unit report sponsored by SAS, reveals a disconnect between CMOs and the rest of the executive suite over marketing’s priorities. For example, non-marketing C-suite members see driving revenue as CMOs’ number-one responsibility, by a wide margin over finding new customers (30% to 19%). CMOs see their priorities as creating new products/services and customer acquisition; driving revenue ranks third. Indeed, no one role captured a clear majority as a marketing priority, even among CMOs themselves. Incredibly, a fifth of CMOs surveyed say they are only consulted on marketing strategy, but don’t take the lead (and 3% say they play no role at all). It would appear that CMOs need to do a better job convincing their C-suite colleagues that marketing is a significant contributor to business value. Perhaps this is why CMOs view communication (80%) and team-building (69%) as increasingly important skills they need to succeed, rating these types of internal organisational skills higher than functional expertise, even in emerging areas

©

COPYRIGHT

No part of the Financial Mirror newspaper, the Greek-language XÚ‹Ì· & AÁÔÚ¿, the daily XpressOIKONOMIKH electronic PDF edition or

like social media and data-driven analytical capabilities. Other research findings include: l Tracking of return on marketing investment (ROMI) is spotty. Half of CMOs polled say marketing can track the value of marketing investments across different functions and channels, but fewer than 40% of non-CMOs believe marketing has this capability. The two sides also disagree on which metrics are best for tracking ROMI: the majority of the C-suite cites customer satisfaction, while sales leads are the top metric for CMOs. l CMOs disagree with their C-suite colleagues over the “voice of the customer”. More than two-thirds (67%) of CMOs say their company has a clear understanding of its customers’ tastes and needs, but just over half of their C-suite peers agree (52%). More than a quarter of CMOs believe they are the “voice of the customer” at their organisation, while only 13% of C-suite executives see the CMO in this role. l Who benefits most from marketing programmes? CMOs believe marketing is delivering significant business value to product development, followed by customer service and sales. Among the rest of the C-suite, those rankings are reversed, with sales seen as the primary beneficiary of marketing initiatives.

any of the contents of the website www.financialmirror.com, may be reproduced, stored in a retrieval system or transmitted in any form or by any means (electronic, mechanical photocopying, recording or otherwise) without prior permission of the

publishers. Any person or company found in violation will be prosecuted and financial damages will be sought as this implies theft of the intellectual property rights of the publishers, their associates and contributing services or agencies.


December 25 - 31, 2012

FinancialMirror.com

PROPERTY NEWS | 7

U.S. is most attractive region for global real estate investment l

European investors see this as a good time to invest

The most desirable region for heightened global investment in real estate in the coming year will be the United States, followed by Asia and Western Europe, in particular London, Paris and several of the major cities in Germany; according to the Global Investor Sentiment Survey published by Colliers International. With nearly 500 responses from the most active real estate investors from the US, Canada, Latin America, Asia Pacific, Europe and the Middle East, the survey highlights a number of key indicators suggesting improved investor sentiment, such as ambitious expansion plans in 2013 and migration of funds for offshore investment opportunities. A lack of quality stock and availability of finance are the primary obstacles to expansion plans. “Major investors are becoming more critical when selecting their investment locations,” said Tony Horrell, CEO, U.K. and Ireland, Colliers International. “This is supported by the overarching themes we found when asking respondents about their investment strategies – they are more likely to look at home locations first, and when they do look at international opportunities, they are far more specific about the individual markets and sectors in which they are interested. “The survey also found that the availability and price of debt finance will remain an issue in a number of territories, particularly in EMEA, as stringent lending requirements endure,” Horrell added. “This is opening the door for new lenders, in the form of insurance companies, and the resurgence in the provision of mezzanine finance. As a result, we anticipate more activity from specialist debt funds seeking higher returns than those available from core direct real estate investment.” Other key findings in the Colliers’ 2013

Sentiment survey conclude that investors consistently chase properties in the same, “safe” markets including London, Paris, Frankfurt, Hamburg, Munich and New York. London and New York are the only two markets identified as key investment areas by investors from other regions. Investors will continue to target these markets through 2013, while monitoring the effects of the U.S. election result and continuing problems in the Eurozone. Though many investors prefer to invest in their local markets, there are those (about 25%) that are taking their real estate ventures overseas. Investors who look offshore tend to favour Western Europe. In addition, some Asian investors are likely to explore property opportunities closer to home in Australia and New Zealand. The survey also found that wealth preservation and secure income are still a priority for the majority of investors. However, in the next six months, investors in the U.S., Asia and Latin America are the mostly likely to take on more risk.

SECTOR PREFERENCE

Investors have shown a strong preference for the office sector from a global standpoint. In the U.S. and Latin America, the industrial sector ranked highest, whereas Australia, Canada, and New Zealand saw increasing interest in shopping center investments. Most Europe, Middle East and Africa (EMEA) markets will continue to struggle with securing debt in 2013, and specialist debt funds pursuing higher returns are expected to see more activity, according to Colliers. Investors in the Asian markets were identified as the most likely to extend debt, while investors in Latin America tended avoid taking on more debt. In EMEA specifically, Colliers has uncov-

ered several key findings: Despite Europe’s economic woes and the fears of a Eurozone break-up, many European investors (60%) see this period as a good time to invest, with a similar proportion looking to expand their portfolio in the short term. London and major German cities continue to attract international investment due to their safe haven status. In particular, 74% of investment in London has been from or involved international sources through October this year. Lack of supply is seen as a key constraint, particularly given investor focus on CBD offices, and the scarcity of development in many European markets that has exacerbated the shortage of high quality properties.

GREECE ATTRACTIVE

More activity from global investors in Greece in 2013 is estimated because the first signs of privatisations are evident. In Q3 2012, the first major investment sale through privatisation took place, the

Usufruct Right on the Exploitation for 90 years of the International Broadcasting Centre (IBC) to Lamda Development, the highest bidder. Although it is just the beginning, it is expected to speed up privatisation projects and plans, sending a message for a business friendly framework that can upgrade the role of Greece and its potential for economic recovery and growth. Ultimately, in the future reviving investment transactions in Greece and stimulating investor sentiments. “The scenario of a “Grexit” starts to deviate following recent progress in talks and negotiations between Euro Zone, IMF and Greece,” said Ana Vukovic, Managing Director of Colliers International Greece. “The new bailout package is going to reduce dramatically the sovereign debt leading to a more secure period. Recapitalisation of domestic banks, combined with higher absorption rates of credits from European funds, and improvements in the country’s competitiveness through reforms are expected to stimulate the investment market.”

A good time to buy property? l

Need to wait further, as RICS Price Index sees house prices fall 1.1%, apts down 0.4%

With property prices recording significant falls across all urban areas, and with prices and rents falling across all districts, cash-rich investors are waiting on the sidelines for prices to drop further in order to buy at lows. However, considering the stagnant situation in the commercial and rental markets, low yields mean that for corporate investors and funds, now is not a very good time to buy either. Perhaps the best opportunities are for individuals looking for long-term bargains in holiday homes or a second family property. In the 12th quarterly report of the RICS Cyprus Property Price Index, Nicosia faired the worst, as it was the least affected markets up until the second half of 2012. The worsening state of the economy and the growing political and economic uncertainty across the eurozone led to a pronounced slowdown in mortgage and corporate lending and a further rise in the rate of unemployment, the RICS report said. “There was a minimal number of investment transactions during the first half of 2012, with the third quarter lacking any notable transactions except the sale of some prime homes in the Limassol area,” the survey said, adding that “property, both commercial and residential, is increasingly viewed as a risky asset and one with negative prospects in the near to medium term. Local buyers in particular were the

most discerning as the increase in unemployment and the worsening prospects of the local economy led to a sharp reduction in interest.” SALE PRICES: Residential prices for both houses and flats fell by 1.1% and 0.4% respectively, with the biggest drop being in Larnaca (2.1% for apartments and 4.6% for houses). Values of retail properties fell by an average of 7.1%, whilst those of offices and warehouses fell by 3.3% and 2.8%, respectively. Compared to Q3 2011, prices dropped by 6.4% for apartments, 6.7% for houses, 15.1% for retail, 10.8% for office, and 10.8% for warehouses. RENTAL: Rental values decreased by 0.3% for apartments, 3.1% for houses, 5.3% for retail units, 1.9% for warehouses, and 0.1% for offices. Compared to Q3 2011, rents dropped by 3.1% for apartments, 5.8% for houses, 12.6% for retail, 9.8% for warehouses, and 13.1% for offices. All asset classes and geographies continue to be affected, with areas that had dropped the most early on in the property cycle now nearing the trough. YIELDS: At the end of Q3 2012, average gross yields stood at 3.8% for apartments, 2.0% for houses, 6.2% for retail, 4.8% for warehouses, and 4.6% for offices. The parallel reduction in capital values and rents is keeping investment yields

relatively stable and at very low levels (compared to yields overseas). This suggests that there is still room for re-pricing of capital values to take place, the RICS report concluded.


FinancialMirror.com

December 25 - 31, 2012

8 | CΟΜΜΕΝΤ

Farewell to Inflation Targeting? NEWPORT BEACH – In a four-day period in mid-December, three seemingly unrelated developments suggested that modern central banking is in the midst of an historic change. The implications go well beyond academia and policy circles. To the extent that this shift gains momentum – which appears likely – it will affect economic performance, the functioning of markets, and asset-price valuations. The three developments began on December 12 in the United States, where the Federal Reserve, led by Ben Bernanke, announced that it will go much further than doubling (to $1 trillion) the volume of market securities that it intends to buy in 2013 in order to stimulate the economy. The Fed also left no doubt that it will maintain its foot on the accelerator until the US unemployment rate declines significantly, at least to 6.5%, and as long as inflation is contained at or below 2.5%. According to most analysts, the novelty in the announcement was the Fed’s willingness to be explicit about its quantitative policy thresholds and, therefore, about the future course of its monetary policy. But my reading of what the Fed announced (and what Bernanke said in the subsequent press conference) suggests that the innovation goes beyond this. The Fed is taking very different approaches to the specification of the two quantitative thresholds: unemployment will be based on historical data, while inflation will be based on the Fed’s own projections. This subtle difference has interesting operational effects. Most important, it prioritizes the unemployment objective over the inflation target. This realignment of the Fed’s dual mandate, which I have called the “reverse Volcker moment,” has been evident for a few months. Let me explain by going back to the end of the inflationary 1970’s, when President Jimmy Carter appointed Paul Volcker to lead the Fed. In order to prevent pathological inflationary dynamics from becoming embedded even more deeply in the structure of the economy (including through wage indexation), Volcker dramatically changed the policy stance and made inflation public enemy number one. The equivalent of today’s policy rate rose to 22% as he launched a bold anti-inflationary crusade, accepting significant upfront costs for gains down the road. This “Volcker moment” was, as students of economic history know, the catalyst not only for “winning the war against

inflation,” but also for a multi-decade shift in conventional wisdom about central banking. Most important, inflation targeting and independence from the fiscal authorities became core features of mainstream policy – a requirement for any country seeking the macroeconomic stability deemed crucial for sustained economic growth and high rates of job creation. I suspect that historians one day will view last month’s Fed announcement as the catalyst for a similar change in conventional wisdom – both in America and around the world. They will conclude that two factors motivated Bernanke: persistently high US unemployment – which, like the inflation problem that Volcker faced, risks becoming

By Mohamed A. El-Erian CEO and co-CIO of PIMCO, and the author of When Markets Collide deeply embedded in the structure of the economy – and virtual paralysis on the part of other policymaking agencies. There are almost five million “long-term unemployed” Americans, constituting more than 40% of total unemployment. Millions more have dropped out of the measured labor force altogether. And about a quarter of 16-19-year-olds in the labor force are unemployed. All of this risks serious skill atrophy. And the unemployed young face the additional risk of becoming a lost generation. It is therefore doubly surprising that, aside from the Fed, America’s policymaking agencies are essentially missing in action. The problem is not a lack of leadership from President Barack Obama, who has put forward several proposals to address the country’s unemployment problem, including a comprehensive jobs initiative. Rather, the problem is a polarized Congress that has taken no major economic decisions in the last few years – other than missteps (like the fiscal cliff) that risk tripping the economy into recession. With political paralysis likely to continue in 2013, notwithstanding occasional agreements, the Fed will be busy

implementing the paradigm shift for central banking. And the impact could well spread. Which brings us to the two other developments in that four-day period in midDecember. A few hours after the Fed’s announcement, news came that the British government was open to considering a change in the Bank of England’s policy anchor. Unlike the Fed, the BoE’s sole objective for years has been price stability, with no additional employment mandate. If the target is missed repeatedly, as it has been, the governor must send a public explanatory letter to the government. Now it looks like politicians may be looking to offload onto the Bank responsibility for generating economic growth and jobs. The third development occurred in Japan, where the newly-elected Liberal Democratic government of Shinzo Abe, commanding a two-thirds parliamentary majority, is pressing the Bank of Japan to stimulate growth – a “discussion” that looks set to evolve into something much more assertive. In short, expect central banks to devote greater attention to unemployment. And it is a good thing that the official sector is paying more attention to joblessness – a very good thing. Yet, unfortunately, this shift will not solve a problem that eats away at the social fabric of any society. As much as Bernanke and others wish otherwise – and as much as bickering politicians seek to dump policy responsibilities on others – central banks do not have the proper tools to deal with the component of the unemployment crisis that results from insufficient investment in education, training, and physical capital. Likewise, they cannot fix debt overhangs, repair broken home financing, or address mediumterm fiscal-reform challenges on their own. The best that central banks can do is to buy time, albeit at an increasing cost, for other policymaking entities to get their act together. If this window closes, the monetary-policy paradigm shift now visible in the US, Britain, and Japan would risk a damaging loss of credibility and political independence for institutions that are critical to well-managed economies. © Project Syndicate, 2012. www.project-syndicate.org

Emerging Europe’s Deleveraging Dilemma LONDON – Serbia’s Tigar Corporation, a privatized automobile tire and tube maker, was a poster child for corporate makeovers in transition economies. Then eurozone deleveraging kicked in, and now the child in the poster is in serious trouble. When Tigar sold its tire division to France’s Michelin, it invested the entire proceeds in new businesses. Perhaps capital expenditures were overly ambitious, but they triggered rapid export growth, and more than 2,000 jobs were created in the small town of Pirot to manufacture boots for European fishermen and New York City firemen, as well as technical rubber products. Expansion was, for lack of other options, financed largely through short-term loans. Many banks in Serbia and other transition countries in Europe rely heavily on funding from their eurozone parent institutions. But, since the onset of the global financial crisis, eurozone-based banks’ subsidiaries in emerging Europe have been reducing their exposure to the region. In 2009-2010, the European Bank Coordination Initiative – known informally as the “Vienna Initiative” – helped to avert a systemic crisis in developing Europe by stopping foreignowned parent banks from staging a catastrophic stampede to the exits. But, in the second half of 2011, the eurozone-based parent banks that dominate emerging Europe’s banking sector came under renewed pressure to deleverage. Many are now radically changing their business models to reduce risk. Over the last year, funding corresponding to 4% of the region’s GDP – and, in some countries, as much as 15% of GDP – has been withdrawn. Bank subsidiaries will increasingly have to finance local lending with local deposits and other local funding. Without disputing the need for some deleveraging, a new incarnation of the Vienna Initiative – Vienna 2.0 – seeks to make the process orderly. After all, excessive and chaotic deleveraging by lenders to emerging Europe – and the

ensuing credit crunch – would destabilize this economically and institutionally fragile region. For Tigar, deleveraging has meant that banks that had pursued its business only a couple of years ago have suddenly cut lending – even though the company never missed a debt payment. Previous loans came due, while cash-flow needs grew. Despite its good operating margins, growing markets, and prime international clients, the company experienced a drop in liquidity, requiring serious balance-sheet restructuring. Tigar will make it; but many promising companies that lack its solid financial footing will not.

be issued only on the basis of local subsidiary equity, without support from the parent’s balance sheet. Furthermore, collateral – especially real-estate assets – will continue to be downgraded. Poor 2012 corporate financial results will further undermine credit ratings. Fewer and fewer companies will meet basic risk criteria. While governments might offer attractive liquidity facilities, banks will be unable to on-lend the funds. And spillover effects from Greece will continue to affect Balkan and other emerging European banking markets. Some progress has been made toward safeguarding emerging Europe’s banking system. The European Investment Bank, the World Bank, and the European Bank for Reconstruction and Development have agreed on a new Joint Action Plan, including investment totaling ?30 billion ($39 billion) over the next two years, as well as policy advice, to support economic recovery and sustained growth in the region. They must now deliver. The European Commission and multilateral lenders should help to facilitate ongoing structural change in the banking sector, including bank acquisitions and balance-sheet restructuring for viable export-driven companies. In exchange, private banks must live up to their collective responsibility to smooth the deleveraging process and limit the systemic impact of their actions. Under these conditions, deleveraging could put emerging Europe on a more sustainable growth path.

By Erik Berglof and Bozidar Delic Of course, after several years of unfettered credit expansion, some retrenchment was necessary and desirable, and Tigar probably overextended itself. But several factors – most of them unrelated to the region – are pressuring banks to pursue faster-than-optimal deleveraging. For starters, the Basel III package of global banking reforms and the European Union’s corresponding Capital Requirements Directive IV rule create disincentives for crossborder financing. To be sure, they will help to prevent banks from using instruments resembling collateralized debt obligations (which banks use to repackage individual loans for placement on secondary markets) to reduce their exposure. But the new regulation also seriously penalizes subsidiary financing in new EU member and accession countries. Indeed, in many countries, bank guarantees can

Erik Berglof is Chief Economist of the European Bank for Reconstruction and Development. Bozidar Delic was Deputy Prime Minister of Serbia. © Project Syndicate, 2012. www.project-syndicate.org


December 25 - 31, 2012

FinancialMirror.com

COMMENT | 9

Taking Back Immigration Within hours of US President Barack Obama’s re-election last month, a powerful belief took hold: overwhelming support from Latino voters had helped to secure his victory. Suddenly, the Republican Party, long identified with a hard line on immigration, started talking about the need for comprehensive reform. Pundits argued that if the Republicans resisted reform, they would lose the Latino vote for the next generation, relegating their party to nearpermanent opposition status. That might or might not be true. But the American election’s implications for immigration run deeper than electoral expediency – with lessons for governments around the world. The remarkable speed with which anti-immigration positions buckled indicates that what most Americans want, above all, is a rational approach; they want their political leaders to take responsibility for the issue, rather than running away from it. When it comes to immigration, politicians usually are driven by fear – a tendency that has become even more acute since the onset of the global financial crisis. The rise of extreme nationalists in places like Greece and Finland has reinforced the belief that talking about immigration, except to argue against it, is politically fraught. So politicians either address immigration in the context of border security and cultural identity, or they ignore it. But they might well be misreading their citizens’ concerns. Voter reaction is often less about disliking immigrants than it is about a profound sense of frustration that governments have failed to create an immigration system that works. They want a system that allows for the legal entry of needed workers, while preventing illegal entry; clamps down on exploitative employers; and provides resources to integrate immigrants into communities. Voters might not like that some migrants enter their country illegally. But many find it equally or even more unconscionable that migrants are forced to live for decades in the shadows – or that children raised by immigrant parents could be deported to countries that they have never seen.

When migration is undertaken in a legal, orderly way, the public supports it. A recent transatlantic survey by the German Marshall Fund found that, while majorities in all countries were worried about illegal immigration, anxiety about legal immigration was low – with only 26% of European respondents expressing concern, and just 18% doing so in the United States. Ceding the immigration debate to extremists has abetted another extraordinary distortion: people generally believe that the number of immigrants in their countries is far higher than it actually is. In the same German Marshall Fund survey, British respondents estimated that 31.8% of the United Kingdom’s population was for-

By Peter D. Sutherland

eign born; the true figure is 11.3%. Americans estimated that the US foreign-born population stood at 37.8% – triple the actual proportion, 12.5%. Such false perceptions make it even more difficult to have a reasonable debate about the issues. Tackling migration-related challenges is necessary regardless of whether one favors more or less immigration. Today, according to the United Nations, there are 214 million people living outside their country of birth, up from approximately 82 million in 1970. So, even if not a single new person were to cross a border, the challenges would still be with us. The reality, of course, is that many countries, especially OECD members, will decide that they need more immigrants as their own populations age and shrink. This implies that they should figure out

how to manage immigration well, rather than outsourcing much of the process to smugglers and extremists. And, in a world in which nearly half of migrants are now moving from one developing country to another, the problems are no longer confined to the West. The good news is that there have been important advances during the last decade in managing migration. For example, policymakers can draw on successful programs to integrate migrant children into educational systems. They can learn how some countries are successfully matching their businesses’ labor needs with immigrants’ skills. Developing countries, meanwhile, are getting smarter about how to leverage the $406 billion in remittances that their expatriate citizens will send home this year – by issuing diaspora bonds, for example, or by creating targeted investment opportunities for them. Many pivotal stakeholders also are advocating for a more rational immigration system. Labor unions, once known for their skepticism toward immigration, are increasingly in favor of pro-immigration reforms. In fact, unions were a driving force behind last year’s Domestic Workers Convention, which seeks to protect the rights of the world’s estimated 50-100 million domestic workers. By supporting smart, progressive reforms, politicians should at least be able to neutralize the issue of immigration on Election Day, if not turn it to their advantage. More important, electoral politics aside, they would be helping to craft better societies whose politics are shaped by reasonable debate among citizens, not distorted by the community-destroying behavior of smugglers and extremists. This, after all, is what democratic politics is all about. Peter Sutherland is the UN Secretary-General’s Special Representative on International Migration and Development. © Project Syndicate, 2012. www.project-syndicate.org



EB¢OMA¢IAIA OIKONOMIKH ¶√§π∆π∫∏ EºHMEPI¢A AÚ. 895

www.financialmirror.com

∆∂∆∞ƒ∆∏, 25 ¢∂∫∂ªµƒπ√À, 2012

¡π∫√™ ∞¡∞™∆∞™π∞¢∏™ ¶ÔÈÔÓ ÚÔÛ¤ÁÁÈÛ ÁÈ· À. √ÈÎÔÓÔÌÈÎÒÓ ¶ÔȘ ÔÈ ÚÔÙÂÚ·ÈfiÙËÙ˜ ÙÔ˘ ºÔÚÔÏÔÁÈ΋ ·ÌÓËÛÙ›· Πέραν απÞ αυτούσ τουσ σχεδιασµούσ ο Νίκοσ Αναστασιάδησ έχει ιεραρχήσει και τισ προτεραιÞτητεσ σε περίπτωση εκλογήσ του. Φαίνεται να ευνοεί µια νέα φορολογική αµνηστία µε στÞχο να γεµίσουν τα κρατικά ταµεία.

5 η˙›ÓÔ Στισ άµεσεσ προτεραιÞτητεσ του Νίκου Αναστασιάδη είναι και η προκήρυξη διαγωνισµού για 5 άδειεσ καζίνο στην Κύπρο και συγκεκριµένα ένα σε κάθε πÞλη.

∫Ú·ÙÈ΋ ∂Ù·ÈÚ›· ¶ÂÙÚÂÏ·›Ô˘ παφέσ µε άτοµα τα οποία θα ήθελε να στελεχώσουν το ΥπουργικÞ του Συµβούλιο σε περίπτωση που ο κυπριακÞσ λαÞσ τον εκλέξει στο ύπατο αξίωµα τησ Κυπριακήσ ∆ηµοκρατίασ ξεκίνησε εντατικά το τελευταίο διάστηµα ο ΠρÞεδροσ του ∆ΗΣΥ και υποψήφιοσ ΠρÞεδροσ τησ ∆ηµοκρατίασ Νίκοσ Αναστασιάδησ. Σύµφωνα µε πληροφορίεσ µασ έχει ωσ στÞχο σε υπουργεία τα οποία θεωρούνται καίριασ σηµασίασ Þπωσ αυτά του Υπουργού Οικονοµικών και του Υπουργού Εµπορίου να διορίσει τεχνοκράτεσ. Ήδη για το Υπουργείο Οικονοµικών φαίνεται να έχει προσεγγίσει το γενικÞ διευθυντή του ΥΠΟΙΚ Χρίστο Πατσαλίδη για τον οποίο υπάρχει θετική άποψη τÞσο απÞ το ∆ΗΣΥ Þσο και απÞ το ∆ΗΚΟ, ενώ για το Υπουργείο Εµπορίου σύµφωνα µε πληροφορίεσ πραγµατοποίησε µια πρώτη επαφή µε το ∆ιευθυντή τησ Υπηρεσίασ Ενέργειασ ΣÞλωνα Κασίνη ο οποίοσ είναι άτοµο φιλικά προσκείµενο προσ το ∆ΗΚΟ. Στα άτοµα που βρίσκονται στουσ σχεδιασµούσ του Νίκου Αναστασιάδη για υπουργοποίηση είναι ο τέωσ ΠρÞεδροσ του ΚΕΒΕ Μάνθοσ Μαυροµµάτησ, για τη θέση του Κυβερνητικού ΕκπρÞσωπου φαβορί παρουσιάζεται ο Τάσοσ ΜητσÞπουλοσ µε αουτσαίντερ τον εκπρÞσωπο Τύπου του ∆ΗΣΥ Χάρη Γεωργιάδη. ΑπÞ τα υπÞλοιπα κοµµατικά στελέχη απÞ το ∆ΗΣΥ στα υπÞψη για υπουργοποίηση βρίσκονται οι Νίκοσ Τορναρίτησ και Ιωνάσ Νικολάου, απÞ το ∆ΗΚΟ οι Φώτησ Φωτίου, Άγγελοσ ΒÞτσησ και Χρίστοσ Πατσαλίδησ και απÞ το ΕΥΡΩΚΟ ο Ρίκκοσ Ερωτοκρίτου.

Ε

ÀÂÚ·ÁÔÚ¤˜ ¶··ÓÙˆÓ›Ô˘: ™Î¤„ÂȘ ÁÈ· §Â˘ÎˆÛ›· Το ενδεχÞµενο επέκτασησ των Υπεραγορών Παπαντωνίου µετά την Πάφο και τη ΛεµεσÞ και στην Λευκωσία µελετά η εταιρεία. Η γνωστή αλυσίδα παρακολουθεί τισ εξελίξεισ µε τισ Υπεραγορέσ Ορφανίδη και φαίνεται να ευνοεί Þταν οι συνθήκεσ το επιτρέψουν την αγορά του εµπορικού κέντρου που πρÞσφατα ανακαίνισε ο Χρίστοσ Ορφανίδησ στη Λευκωσία. Τισ εξελίξεισ στισ Υπεραγορέσ Ορφανίδησ παρακολουθούν και αλυσίδεσ του εξωτερικού που σκέφτονται να επεκταθούν στην Κύπρο οι οποίοι προέρχονται απÞ Βέλγιο, Ηνωµένο Βασίλειο και Γερµανία.

™ ¶ ∂ ™ Ù Ú Ô ‚ fi Ï Ô ˘ : ¶·Ú·Ì¤ÓÂÈ Â‡ÚˆÛÙË ∆ιαβεβαιώσεισ Þτι η ΣΠΕ ΣτροβÞλου θα συνεχίσει να στηρίζει τουσ πολίτεσ, παρά τισ δύσκολεσ οικονοµικέσ συνθήκεσ, έδωσε η ∆ιεύθυνση τησ συνεργατικήσ. Η ΣΠΕ ΣτροβÞλου, Þπωσ τονίστηκε είναι απÞ τα µεγαλύτερα και πλέον εύρωστα Συνεργατικά Ιδρύµατα τησ Κύπρου. ΑυτÞ διαβεβαίωσε ο Γραµµατέασ, ∆ιευθυντήσ ∆ηµητράκη Σταύρου, µιλώντασ κατά την διάρκεια τησ Ετήσιασ Γενικήσ Συνέλευσησ.

Σε Þτι αφορά τα θέµατα ενέργειασ θα προωθήσει δια νοµοθετικήσ ρύθµισησ τη δηµιουργία Κρατικήσ Εταιρείασ Πετρελαίου, στα πρÞτυπα του Νορβηγικού µοντέλου και την ίδρυση Ανεξάρτητου Κρατικού Ταµείου (Sovereign Fund), στα πρÞτυπα επίσησ του Νορβηγικού µοντέλου. Θα προχωρήσει επίσησ σε νοµοθετικÞ πλαίσιο για εγκατάσταση υποθαλάσσιου αγωγού, για το οποίο απαιτούνται άµεσεσ πολιτικέσ αποφάσεισ για τον τρÞπο κατασκευήσ του, είτε ωσ αυτÞνοµου έργου, είτε ωσ έργου συνδεδεµένου µε το τερµατικÞ και µε τισ γεωτρήσεισ και σε σχεδιασµÞ για την λειτουργία Χερσαίου Τερµατικού Υγροποίησησ Φυσικού Αερίου µέσω τησ αξιοποίησησ ευρωπαϊκών κονδυλίων.

Ÿ¯È Û ȉȈÙÈÎÔÔÈ‹ÛÂȘ ËÌÈÎÚ·ÙÈÎÒÓ O κ. Αναστασίαδησ την ίδια ώρα διαβεβαίωσε Þτι δεν είναι στισ προθέσεισ του η ιδιωτικοποίηση ή η µετοχοποίηση οποιουδήποτε ηµικρατικού οργανισµού. «ΑυτÞ που πρωτεύει είναι ο εκσυγχρονισµÞσ του θεσµικού πλαισίου για να γίνει πιο ευέλικτη και ουσιώδησ η συνεισφορά του ηµικρατικού οργανισµού προσ το συµφέρον τησ χώρασ. ΑυτÞ που θέλουµε να αποφύγουµε είναι τη διαπραγµάτευση µε την τρÞικα σε περίπτωση που κριθεί το χρέοσ µη βιώσιµο» ανέφερε. Τέλοσ ο κ. Αναστασιάδησ επανέλαβε πωσ δεν υπάρχει µια ανάλογη πολιτική πρÞθεσησ απÞ δική του πλευράσ, απευθυνÞµενοσ προσ Þλουσ τουσ ηµικρατικούσ οργανισµούσ για να µην διαδίδονται τα Þσα δεν περιλαµβάνονται στο πρÞγραµµα διακυβέρνησήσ του.

¶ÂÚÈ̤ÓÂÈ ÙÔ µÂÚÂÁÁ¿ÚÈ· Ο επιχειρηµατίασ Μιχάλησ Ιωαννίδησ πάντωσ περιµένει το προεδρικÞ «Ok» και τισ ανάλογεσ αλλαγέσ του νοµοθετικού πλαισίου για την δηµιουργία καζίνο στην Κύπρο, για να προχωρήσει στην ανακαίνιση του θρυλικού ξενοδοχείου «Βερεγγάρια» στον ΠρÞδροµο. ΩστÞσο τηρείται µια στάση αναµονήσ σε Þτι αφορά την αλλαγή του νοµοθετικού πλαισίου για την λειτουργία καζίνο, το οποίο σύµφωνα µε τισ εξαγγελίεσ, θα προωθηθεί Þποια κυβέρνηση και αν προκύψει µετά τισ εκλογέσ.Το ξενοδοχείο θα µετονοµαστεί σε Berengaria Kings Hotel Spa and Casino Resort και ο κ. Ιωαννίδησ έχει την προοπτική κατά την διάρκεια των εργασιών ανακαίνισησ του ξενοδοχείου, να δηµιουργήσει δίπλα απÞ το ξενοδοχείο και ένα καζίνο, Þµωσ αυτÞ προϋποθέτει την άδεια απÞ την Κυπριακή κυβέρνηση. Ùπωσ αποκάλυψε στην Φωνή τησ Λεµεσού ο κ. Ιωαννίδησ, επιδίωξη του είναι, να δηµιουργηθεί στο «Βερεγγάρια», ένα απÞ τα πρώτα καζίνο τησ Κύπρου. Συνολικά το ξενοδοχείο θα είναι δυναµικÞτητασ 170 δωµατίων. Ο επιχειρηµατίασ έχει κατά νου ακÞµη πιο µεγαλεπήβολα σχέδια Þπωσ η σύνδεση του ξενοδοχείου µε το Health Center και του ΤροÞδουσ µε τελεφερίκ. ΣτÞχοσ του Þλου εγχειρήµατοσ είναι η προώθηση του χειµερινού και του αθλητικού τουρισµού, του οικοτουρισµού και του αγροτουρισµού. Οι προοπτικέσ εφÞσον δηµιουργηθεί το καζίνο θα είναι ακÞµη µεγαλύτερεσ, αφού σύµφωνα µε πρÞχειρουσ υπολογισµούσ, θα προκύψει ανάγκη για τη δηµιουργία και άλλων καταλυµάτων.

ΠΑΥΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΑ∆ΗΣ

∏ ∫‡ÚÔ˜ fiÏÔ˜ ¤Ï͢ ÁÈ· ÂÏÏËÓÈΤ˜ ÂÂÓ‰‡ÛÂȘ Παρά την οικονοµική κρίση που διέρχεται η Κύπροσ και το γεγονÞσ Þτι θα υπογράψει προσεχώσ µνηµÞνιο οικονοµικήσ στήριξησ, εντούτοισ, παραµένει ελκυστικÞσ προορισµÞσ για ελληνικέσ εταιρείεσ, σύµφωνα µε την έκθεση του Γραφείου Οικονοµικών και Εµπορικών Υποθέσεων τησ Πρεσβείασ τησ Ελλάδασ στη Λευκωσία, για το 2011. Κάποιεσ ελληνικέσ εταιρείεσ έχουν, ήδη, επιδείξει ενδιαφέρον για θαλάσσια οικÞπεδα που βρίσκονται στην κυπριακή Αποκλειστική Οικονοµική Ζώνη (ΑΟΖ). ΛÞγω τησ οικονοµικήσ κρίσησ στην Ελλάδα, οι περισσÞτερεσ ελληνικέσ εταιρείεσ ενδιαφέρονται για ανάπτυξη δραστηριÞτητασ σε ευρύ οικονοµικÞ φάσµα, είτε ωσ µονάδεσ κάποιασ κοινοπραξίασ µε κυπριακέσ εταιρίεσ, είτε ωσ υπεργολάβοι. Στο ηλεκτρονικÞ σύστηµα δηµοσίων συµβάσεων του Γενικού Λογιστηρίου τησ Κυπριακήσ ∆ηµοκρατίασ είναι εγγεγραµµένεσ 4.000 εταιρείεσ, εκ των οποίων 414 (δηλ. άνω του 10%) είναι ελληνικέσ. Ο αριθµÞσ καταγράφεται σταθερά αυξητικÞσ ωσ προσ το ενδιαφέρον ελληνικών εταιρειών για ανάληψη έργων στην Κύπρο. Ενώ το 2009 ήταν εγγεγραµµένεσ 59 ελληνικέσ εταιρείεσ, το 2010 ο αριθµÞσ τουσ ανήλθε στισ 248. ΜÞνο το πρώτο πεντάµηνο του 2011 ενεγράφησαν 107 νέεσ εταιρείεσ. Συνολικά 99 εταιρείεσ ανέλαβαν, απÞ το 2009 έωσ το α’ πεντάµηνο του 2011, έργα που προκηρύχθηκαν απÞ το κυπριακÞ ∆ηµÞσιο. ΠρÞκειται, κυρίωσ, για έργα πληροφορικήσ και παρο-

χήσ συµβουλευτικών υπηρεσιών. Επίσησ, περισσÞτερεσ απÞ 1.500 ελληνικέσ εταιρείεσ φαίνεται να έχουν εγγραφεί για φορολογικούσ σκοπούσ στην Κύπρο, τα τελευταία δύο χρÞνια.Mεγάλεσ ελληνικέσ εταιρείεσ έχουν ευρύτατη και µακροχρÞνια παρουσία στο νησί (Vivartia-Chr.Charalambidis στα γαλακτοκοµικά, Coca-Cola 3E στα αναψυκτικά, Ελληνικά Πετρέλαια στα πετρελαιοειδή), ενώ, άλλεσ εξίσου µεγάλου βεληνεκούσ αναπτύσσονται µε την ίδρυση νέων καταστηµάτων. Μεταξύ αυτών, ο Ùµιλοσ Φουρλή, ο οποίοσ διατηρεί τo κατάστηµα ΙΚΕΑ, τα καταστήµατα INTERSPORT, και το 2011 προχώρησε στο άνοιγµα καταστήµατοσ Leroy Merlyn, στη Λευκωσία. Επίσησ, στην ίδρυση θυγατρικήσ στην Κύπρο, µε την επωνυµία “KLEEMANN INTERNATIONAL HOLDINGS LTD”, προχώρησε η “KLEEMANN HELLAS AEΒE”, µε συµµετοχή 100% στο µετοχικÞ κεφάλαιο. Στον τραπεζικÞ τοµέα δραστηριοποιούνται πέντε ελληνικοί τραπεζικοί Þµιλοι (Alpha Bank, Eurobank, Εθνική Τράπεζα, Εµπορική Τράπεζα και Τράπεζα Πειραιώσ), µε συνολικÞ µερίδιο 14,43% στισ χορηγήσεισ και 10,13% στισ καταθέσεισ. Η κυπριακή αγορά, παρά το µικρÞ µέγεθÞσ τησ, συµβάλλει στην κερδοφορία των τραπεζών αυτών, σε µία δύσκολη περίοδο για την αγορά στην Ελλάδα. Το σύνολο των ελληνικών Άµεσων Ξένων Επενδύσεων στην Κύπρο το 2011 (επενδυτική θέση) ανερχÞταν σε 3,1 δισ. ευρώ.


ΧΡΗΜΑ&ΑΓΟΡΑ

25 ∆ΕΚΕΜΒΡΙΟΥ, 2012

2/12 | ΕΙ∆ΗΣΕΙΣ

¡¤· ÂÔ¯‹ ÛÙÔ ¢ËÌfiÛÈÔ ∆Ô̤· ΣχεδÞν οµÞφωνα η Ολοµέλεια τησ Βουλήσ άναψε πράσινο φωσ για τη νέα εποχή στο δηµÞσιο τοµέα. Οι πιο σηµαντικέσ αλλαγέσ που ψηφίστηκαν αφορούν: - Αύξηση του ορίου αφυπηρέτησησ στο 65ο έτοσ και µετά το 2016 πρÞσθετη κατά έξι µήνεσ κάθε πέντε χρÞνια - ΥπολογισµÞ τησ σύνταξησ Þχι στη βάση του τελευταίου µισθού αλλά στη βάση του µέσου Þρου των µισθών Þλησ τησ καριέρασ του υπαλλήλου. - Αναλογικά µειωµένο εφάπαξ και σύνταξη σε περίπτωση πρÞωρησ αφυπηρέτησησ. Για επώδυνεσ αλλά αναγκαίεσ διαρθρωτικέσ ρυθµίσεισ έκανε λÞγο ο Αναπληρωτήσ ΠρÞεδροσ του ∆ηµοκρατικού Συναγερµού, Αβέρωφ Νεοφύτου. Στη διασφάλιση των ωφεληµάτων των εργαζοµένων µέχρι την 31η ∆εκεµβρίου 2012 στάθηκε ο βουλευτήσ ΑΚΕΛ Γιάννοσ Λαµάρησ Αλλαγέσ στο συνταξιοδοτικÞ ενέκρινε η Βουλή και για τα µέλη τησ Εθνικήσ Φρουράσ. Την υστάτη διασφαλίστηκε το δικαίωµα αποστρατείασ χωρίσ συνέπειεσ σε µισθÞ και εφάπαξ. Σφοδρέσ κατηγορίεσ κατά Κυβέρνησησ και ΤρÞικα, για εµπλοκή σε θέµατα άµυνασ, εξαπέλυσε ο ΠρÞεδροσ τησ Βουλήσ Γιαννάκησ Οµήρου. Η συνεδρίαση ήταν πολύωρη και σηµαδεύτηκε απÞ την αντιπαράθεση, κατά τη διαδικασία εξέτασησ νοµοσχεδίου µε τη µορφή του κατεπείγοντοσ για αναδροµική επιβολή ετήσιου τέλουσ 350 ευρώ στισ αδρανείσ εταιρείεσ (45 χιλιάδεσ στον

αριθµÞ) και για το 2012. Πυρά αντάλλαξαν ο ΠρÞεδροσ τησ Επιτροπήσ Οικονοµικών ΝικÞλασ ΠαπαδÞπουλοσ, ο οποίοσ ζήτησε αναβολή, και ο ΚοινοβουλευτικÞσ ΕκπρÞσωποσ του ΑΚΕΛ, Νίκοσ Κατσουρίδησ, ο οποίοσ απέρριψε την εισήγηση Ενάντια στην αναδροµική φορολÞγηση τάχθηκε ο ∆ηµοκρατικÞσ ΣυναγερµÞσ, δια του εκπροσώπου του Χάρη Γεωργιάδη. Το διαφαινÞµενο αδιέξοδο οδήγησε το Προεδρείο σε διακοπή τησ συνεδρίασησ για επανεξέταση του θέµατοσ. Στη Βουλή έσπευσαν ο ΓενικÞσ Εισαγγελέασ Πέτροσ Κληρίδησ, η Γενική ∆ιευθύντρια του Υπουργείου Εµπορίου Ζέτα Αιµιλιανίδου και ο Εφοροσ Εταιρειών Σπύροσ ΚÞκκινοσ. Κατά τισ παρασκηνιακέσ διαβουλεύσεισ διευκρινίστηκε Þτι: - Η υποχρέωση των αδρανών εταιρειών για καταβολή του τέλουσ 350 ευρώ και για το 2012 προκύπτει απÞ τη νοµοθεσία που ψηφίστηκε την περασµένη Πέµπτη - Για να µην θεωρηθεί αναδροµική, άρα και αντισυνταγµατική η πρÞνοια, η νοµοθεσία θα δηµοσιευτεί πριν απÞ το τέλοσ του 2012 - ΑπÞ την υποχρέωση θα εξαιρεθούν οι εταιρείεσ που υπέβαλαν αίτηση διαγραφήσ έστω και αν αυτή δεν έχει ακÞµη εξεταστεί λÞγω φÞρτου εργασίασ - Θα δοθεί περιθώριο µέχρι 30 Μαρτίου για καταβολή του τέλουσ. Η Βουλή ενέκρινε, επίσησ, συµπληρωµατικÞ προϋπολογισµÞ ύψουσ 2,7 εκ. το οποίο θα διαµοιρασθεί ωσ εφάπαξ

¶ÔÈÔ˜ ı· ˘ÔÁÚ¿„ÂÈ ÙÔ ÌÓËÌfiÓÈÔ; µ›˙ÂÚ: ¶¤ÊÙÔ˘Ó ÔÈ ˘ÔÁڷʤ˜ ̤¯ÚÈ 12 ºÂ‚ÚÔ˘·Ú›Ô˘ Πλέον το ερώτηµα που γεννάται είναι ποιοσ θα υπογράψει το µνηµÞνιο, σύµφωνα µε τισ δηλώσεισ του επικεφαλήσ του Συµβουλίου ΕµπειρογνωµÞνων του Eurogroup και τησ Οικονοµικήσ και Νοµισµατικήσ Επιτροπήσ τησ ΕΕ, Αυστριακού οικονοµολÞγου, ΤÞµασ Βίζερ, που προκάλεσαν µπαράζ αντιδράσεων. Ο κ. Βίζερ εκτίµησε Þτι µέχρι τισ 12 Φεβρουαρίου, δηλαδή 5 µέρεσ πριν τον ά γύρο των προεδρικών εκλογών θα έχει υπογραφεί το ΜνηµÞνιο. Το κατά πÞσο αυτÞ είναι εφικτÞ ή αν θα το υπογράψει ο επÞµενοσ πρÞεδροσ αυτÞ θα φανεί στην πορεία. Συνεχίζοντασ ο κ. Βίζερ ανέφερε Þτι η Κύπροσ «έχασε το τρένο», δηλώνοντασ Þτι η κυπριακή κυβέρνηση επέδειξε κωλυσιεργία και έλλειψη πολιτικήσ βούλησησ στισ διαπραγµατεύσεισ µε την τρÞικα. Συνεχίζοντασ τÞνισε και τισ µεγάλεσ, Þπωσ τισ χαρακτήρισε, ανησυχίεσ τησ ΕΕ για τη βιωσιµÞτητα του κυπριακού χρέουσ. Ο ΑυστριακÞσ οικονοµολÞγοσ δηλώνει πωσ “η Κύπροσ πίστευε Þτι θα ενταχθεί σε ένα ενιαίο πακέτο διευθέτησησ µε την Ελλάδα και, παρά τισ προειδοποιήσεισ µασ”, πρÞσθεσε, “καθυστερούσε”.

“Τώρα, έχασε το τραίνο”, δηλώνει ο κ. Βίζερ, παραδεχÞµενοσ Þτι υπάρχουν µεγάλεσ ανησυχίεσ για τη βιωσιµÞτητα του κυπριακού χρέουσ. “Το θέµα τησ βιωσιµÞτητασ θα µπορούσε να λυθεί εν µέρει µε εκτεταµένεσ ιδιωτικοποιήσεισ, αλλά και πάλιν η κυπριακή Κυβέρνηση δεν συµφωνούσε”, προσθέτει ο κ. Βίζερ. Την ίδια ώρα ο κ. Βίζερ εκτιµά Þτι η Ελλάδα και η υπÞλοιπη ευρωζώνη θα αρχίσουν να ανακάµπτουν και να εισέρχονται σε αναπτυξιακούσ ρυθµούσ απÞ το δεύτερο εξάµηνο του 2013.

™ÙÂÊ¿ÓÔ˘: AÓ˘fiÛٷ٘ ‰ËÏÒÛÂȘ ΑπÞ την πλευρά τησ η κυπριακή κυβέρνηση απέρριψε ωσ αυθαίρετεσ και ανυπÞστατεσ τισ δηλώσεισ το Βίζερ,. Ο κυβερνητικÞσ εκπρÞσωποσ Στέφανοσ Στεφάνου δήλωσε Þτι πρÞκειται για ισχυρισµούσ που δεν αντέχουν σε καµιά κριτική. Ο κ. Στεφάνου διερωτήθηκε πώσ µπορεί η Κύπροσ να έχει καθυστερήσει, Þταν οι Ευρωπαίοι αναµένουν ακÞµη το πÞρισµα τησ PIMCO για το ποσÞ ανακεφαλαιοποίησησ των τραπεζών για να καταλήξουν στο συνολικÞ ύψοσ του δανείου.

∏ ∫‡ÚÔ˜ ∂Ï ¡ÙÔÚ¿ÓÙÔ ÍÂχ̷ÙÔ˜ Με τον τίτλο «Ùχι στη διάσωση µαύρου χρήµατοσ», γερµανική εφηµερίδα σχολίασε τισ αναφορέσ που θέλουν το ∆ιεθνέσ ΝοµισµατικÞ Ταµείο να επιθυµεί “κούρεµα” του κυπριακού χρέουσ. Συγκεκριµένα η «Μπάντισε ΝÞιεστε Ναχρίχτεν» ανέφερε σε άρθρο τησ: “Με το δίκιο τουσ οι Γερµανοί φορολογούµενοι θα ξεσηκώνονταν, εάν πήγαιναν δισεκατοµµύρια ευρώ στισ κυπριακέσ τράπεζεσ ωσ οικονοµική στήριξη”. “Αλληλεγγύη θα υπάρξει”, πρÞσθεσε, “µÞνον Þταν η κυπριακή Κυβέρνηση βάλει τέλοσ στο ξέπλυµα µαύρου χρήµατοσ”. “Το νησί”, συµφώνωσ του άρθρου, “δεν είναι µÞνον αγαπηµένοσ τουριστικÞσ προορισµÞσ, αλλά και Ελ Ντοράντο ξεπλύµατοσ µαύρου χρήµατοσ”.

Επικαλούµενοσ στοιχεία των γερµανικών µυστικών υπηρεσιών, ο αρθρογράφοσ έγραφε πωσ “το νÞτιο τµήµα τησ χώρασ (εννοώντασ την Κυπριακή ∆ηµοκρατία) έχει γίνει το ρωσικÞ κέντρο τησ Ευρώπησ”. “ΜαφιÞζικεσ οµάδεσ”, συνέχισε, “αλλάζουν ρούβλια σε κυπριακέσ τράπεζεσ, οι οποίεσ δεν ελέγχουν την προέλευση, αλλά και η ρωσική ολιγαρχία ανακάλυψε τα θέλγητρα τησ νήσου και µεταφέρει ολÞκληρεσ περιουσίεσ για να τισ εµπιστευθεί στα χέρια τησ ασφαλούσ ∆ύσησ”. Ùπωσ ανέφερε η γερµανική εφηµερίδα, “ενδεχÞµενο κούρεµα του χρέουσ θα ήταν εφικτÞ, ο χαµηλÞσ προϋπολογισµÞσ (τησ Κύπρου) το επιτρέπει. ∆εν ξέρουµε Þµωσ εάν το επιτρέπουν και αν συµφέρει στουσ Ευρωπαίουσ εταίρουσ η διάσωση µαύρων χρηµάτων”.

∏ ÎÚ›ÛË Îfi‚ÂÈ Î·È ÙËÓ Ì¿ıËÛË ∞ÁˆÁ¤˜ ÁÈ· ·ÍÈfiÁÚ·Ê· ÙÚ·Â˙ÒÓ Oλοένα και περισσÞτεροι φοιτητέσ που σπουδάζουν σε διάφορα έτη και προγράµµατα στα ιδιωτικά πανεπιστήµια στην Κύπρο, ζητούν περαιτέρω διευκολύνσεισ ώστε να µπορέσουν είτε οι ίδιοι είτε οι οικογένειέσ τουσ, να πληρώσουν τα δίδακτρα. Υπάρχουν περιπτώσεισ που φοιτητέσ αναγκάζονται να διακÞπτουν τισ σπουδέσ τουσ, ή να µην πηγαίνουν στα µαθήµατά τουσ επειδή δεν είναι πληρωµένα τα δίδακτρα. ∆υστυχώσ η ανεργία των γονέων στερεί απÞ τα παιδιά το δικαίωµα τησ µάθησησ. Με βάση πληροφορίεσ λÞγω τησ οικονοµικήσ κρίσησ ορισµένα ιδιωτικά πανεπιστήµια, δίνουν παράταση στην αποπληρωµή των διδάκτρων ή κάποιεσ άλλεσ διευκολύνσεισ.

Εκατοντάδεσ αγωγέσ κατατέθηκαν σε Þλα τα Επαρχιακά ∆ικαστήρια τησ Κύπρου σε σχέση µε τα αξιÞγραφα των τραπεζών. Οι αγωγέσ είναι τÞσο ποινικέσ Þσο και αστικέσ, δήλωσε το µέλοσ του Συνδέσµου ΚατÞχων Αξιογράφων ΛεÞντιοσ Χατζηβασίλησ. “Zητάµε µε τισ ποινικέσ αγωγέσ κάποιοι να τιµωρηθούν και να πληρώσουν για την αναστάτωση , τον πÞνο και τη ζηµιά που έχουν προκαλέσει και να αποκαταστήσουν το αίσθηµα δικαίου” είπε ο κ. Χατζηβασίλησ. Απο αυτή την κατάσταση πρÞσθεσε, έχουν επηρεαστεί 60 χιλιάδεσ κάτοχοι αξιογράφων και οι οικογένειεσ τουσ. Ο κ. Χατζηβασίλησ είπε Þτι το πÞρισµα τησ Κεντρικήσ Τράπεζασ έχει καταδείξει µε τον πιο επίσηµο και κατηγορηµατικÞ τρÞπο σειρά παραβιάσεων των διαδικασιών (παράνοµων και παράτυπων) στον τρÞπο που προωθήθηκαν τα αξιÞγραφα.

ποσÞ σε 1288 µονογονεικέσ οικογένειεσ. Με τροπολογία Þλων των κοµµάτων εισήχθη εισοδηµατικÞ κριτήριο για µέγιστο µηνιαίο εισÞδηµα των δικαιούχων, το οποίο ορίστηκε στισ 2,000 ευρώ. Η ψήφιση του νέου φÞρου ακίνητησ ιδιοκτησίασ, το µÞνο δηλαδή νοµοσχέδιο του µνηµονίου που εκκρεµεί, αναβλήθηκε και θα τεθεί εκ νέου σε έκτακτη συνεδρίαση τησ Ολοµέλειασ που ορίστηκε στισ 17 Ιανουαρίου. Για τÞτε παραπέµπεται και το θέµα του επιδÞµατοσ των Εθελοντών Πενταετούσ Υποχρέωσησ, καθώσ και η αύξηση τησ φορολογίασ στα πούρα.

∞Ô¯ÒÚËÛË ÃÚ. ™Ù˘ÏÈ·Ó›‰Ë ·fi §·˚΋ Την οριστική αποχώρηση του Χρίστου Στυλιανίδη απÞ την τράπεζα ανακοίνωσε η Λαϊκή. Επίσηµη ανακοίνωση αναφέρει Þτι ο κ. Στυλιανίδησ «έχει παύσει να εκτελεί τα καθήκοντα του πρώτου εκτελεστικού διευθυντή/διευθύνοντοσ συµβούλου τησ Τράπεζασ απÞ τισ 21 ∆εκεµβρίου 2012 και έχει αποχωρήσει απÞ την εργοδÞτηση του στην Τράπεζα». «Ο κ. Τάκησ Φειδία συνεχίζει να εκτελεί καθήκοντα ωσ αναπληρών πρώτοσ εκτελεστικÞσ διευθυντήσ και πρÞεδροσ τησ εκτελεστικήσ επιτροπήσ τησ Τράπεζασ». Εν τω µεταξύ Έκτακτη Γενική Συνέλευση των ΜετÞχων για τισ 13 Φεβρουαρίου, συγκάλεσε Τράπεζα. Kατά τη Γενική Συνέλευση θα προταθεί η έγκριση του τακτικού ψηφίσµατοσ “Þπωσ η εταιρεία συνεχίσει τισ εργασίεσ τησ και Þπωσ εξουσιοδοτηθεί το ∆ιοικητικÞ Συµβούλιο να λάβει κατά την απÞλυτη κρίση του οποιαδήποτε µέτρα κρίνει Þτι θα βοηθήσουν στην επίτευξη και συνέχιση του εταιρικού σκοπού τησ εταιρείασ”. Επίσησ, θα προταθεί η έγκριση ειδικού ψηφίσµατοσ για τροποποίηση του καταστατικού σε σχέση µε το διορισµÞ Αναπληρωτή Συµβούλου µε τη διαγραφή των λέξεων “που δεν έχει τη µÞνιµη διαµονή του στην Κύπρο. Σύµφωνα µε τη Λαϊκή, ο υφιστάµενοσ κανονισµÞσ προβλέπει τη δυνατÞτητα διορισµού Αναπληρωτή Συµβούλου µÞνο απÞ Συµβούλουσ που έχουν τη µÞνιµη διαµονή τουσ εκτÞσ Κύπρου. Με τη διαγραφή διευκολύνεται η λειτουργία του ∆ιοικητικού Συµβουλίου τησ Τράπεζασ, αναφέρεται στην ανακοίνωση.


25 ∆ΕΚΕΜΒΡΙΟΥ, 2012

ΧΡΗΜΑ&ΑΓΟΡΑ

ΕΙ∆ΗΣΕΙΣ | 3/13

∂ÁÁ˘ËÙÈΤ˜ Î·È ˆÏ‹ÛÂȘ ·ÎÈÓ‹ÙˆÓ ∞ÓÙÒÓ˘ §Ô˚˙Ô˘ ∞ÓÙÒÓ˘ §Ô›˙Ô˘ F.R.I.C.S. & ™˘ÓÂÚÁ¿Ù˜ §Ù‰, ∂ÎÙÈÌËÙ¤˜ ∞ÎÈÓ‹ÙˆÓ & ¢È·¯ÂÈÚÈÛÙ¤˜ ŒÚÁˆÓ ∞Ó¿Ù˘Í˘

Προ τησ καταστροφήσ τησ αγοράσ των ακινήτων και κατά την περίοδο 2002-2008 Þταν ένασ αγοραστήσ αγÞραζε ένα ακίνητο και χρειαζÞταν χρηµατοδÞτηση, ο πωλητήσ (developer) συνήθωσ ενεργούσε και ωσ εγγυητήσ του αγοραστή, µια και που ο ίδιοσ εισέπραττε το ποσÞ και ήταν και ταυτÞχρονα ο εγγεγραµµένοσ ιδιοκτήτησ του κτήµατοσ/ ακινήτου. Στην εποχή εκείνησ τησ ευφορίασ, δεν πιστεύουµε Þτι πολλοί πωλητέσ ασχολήθηκαν µε το περιεχÞµενο τησ πολυσέλιδησ αυτήσ εγγυητικήσ (λεγÞµενο Corporate Guarantee). Τώρα Þµωσ, που εµφανίζονται τα προβλήµατα µη πληρωµών απÞ αγοραστέσ (κυρίωσ ξένοι αλλά και κάποιοι Κύπριοι) αρχίσαµε να ψάχνουµε το θέµα και εκ των υστέρων ανακαλύψαµε πÞσο λανθασµένο είναι αυτÞ το εγγυητήριο έγγραφο εισ βάροσ του πωλητή/developer. Βασικά το εγγυητήριο αναφέρει Þτι σε περίπτωση που ο αγοραστήσ δεν πληρώνει την δÞση του δανείου του, τÞτε ο πωλητήσ θα πρέπει να την καλύψει. Εάν δε ο πωλητήσ δεν καλύψει την

δÞση του έγκαιρα, τÞτε χρεώνεται και πρÞσθετο τÞκο επί τησ καθυστέρησησ που ωσ σύνολο ίσωσ και να φθάνει το επίπεδο των 12%-14%/χρÞνο τÞκοσ και ναι µεν απÞ την µια η τράπεζα το θέτει σε τέτοιο επίπεδο για να πιέσει τον αγοραστή/πωλητή να ξοφλήσει, αλλά απÞ την άλλη ο τÞκοσ αυτÞσ είναι ένα βαρίδι για να πνιγεί µια ώρα γρηγορÞτερα ο ήδη ασφυκτικά πιεσµένοσ. Σε τέτοιεσ εποχέσ ιδιαίτερα οι developers είναι εξαιρετικά πιεσµένοι, τα ακίνητα δεν πωλούνται για να εξοφληθούν αυτέσ οι απρÞβλεπτεσ οφειλέσ, Þµωσ η εγγύηση αυτή προκαλεί έτσι ένα φαύλο κύκλο. Το περίεργο Þµωσ τησ Þλησ κατάστασησ είναι Þτι ο αγοραστήσ αυτÞσ δεν πληρώνει, παραµένει κάτοχοσ τησ µονάδασ και ασφαλώσ ο χρηµατοδÞτησ θα πιέσει το εύκολο «θύµα», τον developer και Þχι τον αγοραστή. Έχουµε αγαπητοί µασ αναγνώστεσ «εξαφανισθέντεσ» στην χώρα τουσ Ρώσουσ, Βρετανούσ που δηλώνουν απλά Þτι «ασ το πάρει η τράπεζα» (η οποία Þµωσ δεν το θέλει µÞνο τα χρέη σε µετρητά) και αρκετοί αλλά κυρίωσ µε την ίδια νοοτροπία. Κατά την δική µασ άποψη θα έπρεπε πρώτα ο χρηµατοδÞτησ να κινηθεί εναντίον του αγοραστή και µετά στον πωλητή (αν και ωσ έχει η νοµοθεσία δεν το επιτρέπει). Επίσησ θα έπρεπε το εγγυητήριο έγγραφο να αναφέρει Þτι σε περίπτωση που θα κινηθεί ο χρηµατοδÞτησ εναντίον του πωλητή, ο αγοραστήσ οφείλει ταυτÞχρονα µε εξουσιοδÞτηση προσ την τράπεζα να αποσύρει την

κατάθεση του πωλητηρίου εγγράφου και να παραδώσει την µονάδα/ακίνητο πίσω στον αγοραστή µε κενή διακατοχή. Τουλάχιστον µε αυτÞν τον τρÞπο ο πωλητήσ θα µπορεί να κατάσχει την µονάδα, να την ξανά πωλήσει προσ εξÞφληση του χρέουσ και εάν µείνει περίσσευµα να το επιστρέψει στον αρχικÞ αγοραστή. Ùπωσ είναι τώρα το θέµα, εκείνοσ ο οποίοσ την «γλυτώνει» είναι ο αγοραστήσ ο οποίοσ και συνεχίζει να κατέχει την µονάδα σχεδÞν ανενÞχλητοσ. Και ακÞµη, Þτι χειρÞτερο, σε περίπτωση που θα καταδικαστεί ο πωλητήσ για µη πληρωµή, τÞτε εγγράφετε στον κατάλογο των κακοπληρωτών, εµποδίζοντασ τισ µελλοντικέσ/υφιστάµενεσ του δραστηριÞτητεσ. Είµεθα τησ άποψησ Þτι στο Þλο θέµα φέρει και κάποια ευθύνη και ο χρη-

µατοδÞτησ τÞσο λÞγω του λανθασµένου εγγυητηρίου (είναι το ίδιο για Þλουσ τουσ χρηµατοδÞτεσ - φαίνεται έγινε ένα για Þλουσ) ενώ η εξέταση εάν ένασ αγοραστήσ είναι φερέγγυοσ για να τον δανείσει αποτελεί αποκλειστική ευθύνη στον χρηµατοδÞτη, ο οποίοσ και εξετάζει τα οικονοµικά του αγοραστή πριν να παραχωρήσει το δάνειο. Φίλοσ του Γραφείου επιχειρηµατίασ ανάπτυξησ µε άριστο παρελθÞν (και τώρα αµφίβολο µέλλον) µασ αποκάλυψε Þτι έχει περίπου 80 ξένουσ αγοραστέσ µε καθυστερηµένεσ δÞσεισ και καλείται να τισ καλύψει σε ένα ύψοσ γύρω στα 4 εκ. ευρώ. Και διερωτάται τι θα κάνει µια και που οι 80 µονάδεσ κατέχονται απÞ τουσ καθυστερηµένουσ αγοραστέσ!! ∆υστυχώσ δεν µπορέσαµε να τον βοηθήσουµε και ούτε να του εισηγηθούµε να ακολουθήσει το παράδειγµα συναδέλφου του, ο οποίοσ λÞγω των αφÞρητων πιέσεων σε χρέη εγκατέλειψε την Κύπρο µαζί µε την οικογένεια του!!! Είµαστε τησ άποψησ Þτι οι υποψήφιοι πρÞεδροι και οι σύµβουλοι τουσ, θα πρέπει να ενσκήψουν στα σοβαρά προβλήµατα τησ οικοδοµικήσ βιοµηχανίασ και να ασχοληθούν µε απτέσ εισηγήσεισ, τÞσο για την µη έκδοση τίτλων (υπάρχουν λύσεισ), Þσο και για τισ καθυστερήσεισ στην έκδοση τουσ (υπάρχουν λύσεισ) και τα διάφορα άλλα θέµατα που ταλανίζουν την δεύτερη µεγαλύτερη βιοµηχανία (µέχρι πρÞσφατα) στην Κύπρο, η οποία και έχει διεθνείσ επεκτάσεισ.

∞ÎfiÌ· ÈÔ Î¿Ùˆ ÔÈ ÙÈ̤˜ ÙˆÓ ·ÎÈÓ‹ÙˆÓ ·Á·ÚÈ· Σηµαντικέσ µειώσεισ στισ τιµέσ ακινήτων σε παγκύπρια κλίµακα σε Þλεσ τισ µεγάλεσ αστικέσ περιοχέσ, καταγράφει το τρίτο τρίµηνο του 2012 ο ∆είκτησ Τιµών Ακινήτων του RICS Κύπρου, µε τισ τιµέσ πώλησησ και ενοικίων να εµφανίζουν πτώση. Σύµφωνα µε τα αποτελέσµατα για το τρίτο τρίµηνο του 2012 τησ 12ησ έκδοσησ του ∆είκτη RICS (Royal Institution of Chartered Surveyors) Κύπρου, που πραγµατοποιείται σε συνεργασία µε το Σύνδεσµο ΕπιστηµÞνων Επιµετρητών ΟικονοµολÞγων Κατασκευών Κύπρου (ΣΕΕΟKΚ), οι τιµέσ για κατοικίεσ, τÞσο για σπίτια, Þσο και για διαµερίσµατα, παρουσίασαν τριµηνιαία πτώση τησ τάξησ του 1,1% και 0,4% αντίστοιχα, µε τη µεγαλύτερη µείωση να καταγράφεται στη Λάρνακα (2,1% για τα διαµερίσµατα και 4,6% για τα σπίτια). Η Λευκωσία βρέθηκε στη δυσµενέστερη θέση, καθώσ ήταν η λιγÞτερο επηρεαζÞµενη περιοχή µέχρι και το δεύτερο εξάµηνο του 2012. Παγκύπρια οι τιµέσ των καταστηµάτων µειώθηκαν κατά µέσο Þρο 7.1%, των γραφείων κατά 3,3% και των αποθηκών κατά 2,8%. Σε σύγκριση µε το αντίστοιχο τρίτο τρίµηνο του 2011, οι τιµέσ των διαµερισµάτων µειώθηκαν κατά 6,4%, των σπιτιών κατά 6,7%, των καταστηµάτων κατά 15,1%, των γραφείων 10,8% και των αποθηκών κατά 10,8%. Η µέση τιµή ενοικίασησ σε ολÞκληρη την Κύπρο παρουσίασε πτώση 0,3% στα διαµερίσµατα, 3,1% στα σπίτια, στα καταστήµατα 5,3%, στισ αποθήκεσ 1,9% και στα γραφεία 0,1%. Συγκρίνοντασ τα ενοίκια µε εκείνα του τρίτου τριµήνου του 2011, οι τιµέσ ενοικίασησ υποχώρησαν κατά 3,1% για τα διαµερίσµατα, 5,8% για σπίτια, 12,6% για καταστήµατα, 9,8% για γραφεία και 13,1% για αποθήκεσ. Σύµφωνα µε τα αποτελέσµατα για το τρίτο τρίµηνο του 2012 τησ 12ησ έκδοσησ του ∆είκτη RICS, Þλεσ οι κατηγορίεσ σε Þλεσ τισ γεωγραφικέσ περιοχέσ εξακολουθούν να επηρεάζονται, µε αυτέσ που κατέγραψαν πρώτεσ τη µεγαλύτερη πτώση στον τοµέα των ακινήτων, τώρα να έχουν πλησιάσει στο χαµηλÞτερο τουσ σηµείο. Σε Þ,τι αφορά την απÞδοση των επενδύσεων, στο τέλοσ του τρίτου τριµήνου του 2012, οι αποδÞσεισ βρίσκονται στο 3,8% για διαµερίσµατα, 2,0% για σπίτια, 6,2% για κατα-

στήµατα, 4,8% για αποθήκεσ και 4,6% για γραφεία. Η παράλληλη µείωση των τιµών αλλά και των ενοικίων, έχει ωσ αποτέλεσµα τη διαµÞρφωση ενÞσ σκηνικού σχετικήσ σταθερÞτητασ και µειωµένων αποδÞσεων. ΑυτÞ υποδεικνύει πωσ υπάρχει ακÞµη περιθώριο για περαιτέρω διακυµάνσεισ. Ο Παύλοσ Λοΐζου, MRICS δήλωσε Þτι στο τρίτο τρίµηνο του 2012 “η κυπριακή οικονοµία επηρεάστηκε απÞ την περαιτέρω επιβράδυνση που καταγράφηκε, τη µείωση των επισφαλειών και τησ βαθµολÞγησησ των τραπεζών, καθώσ επίσησ και απÞ τισ συνέπειεσ τησ συνεχιζÞµενησ πολιτικήσ αναταραχήσ στην Ελλάδα”, προσθέτοντασ Þτι “η επιβράδυνση τησ κατάστασησ τησ κυπριακήσ οικονοµίασ και η καλλιέργεια κλίµατοσ πολιτικήσ και οικονοµικήσ αβεβαιÞτητασ στην Ευρωζώνη, οδήγησε σε περαιτέρω κάµψη του στεγαστικού και επιχειρηµατικού δανεισµού αυξάνοντασ παράλληλα το ποσοστÞ τησ ανεργίασ”. Ανέφερε επίσησ Þτι “τα εµπορικά και οικιστικά ακίνητα, χαρακτηρίζονται ωσ επισφαλή για επενδύσεισ µε αρνητικέσ αποδώσεισ στο άµεσο και µεσοπρÞθεσµο ορίζοντα” και σηµείωσε Þτι “οι εγχώριοι αγοραστέσ, κατά τη συγκεκριµένη περίοδο, παρουσίασαν τη χαµηλÞτερη επενδυτική δραστηριÞτητα ωσ αποτέλεσµα τησ αύξησησ τησ ανεργίασ και τησ επιβράδυνσησ τησ οικονοµίασ”. H Jennifer Sharpe, MRICS είπε Þτι “παρά την επιβράδυνση τησ κυπριακήσ οικονοµίασ και τησ πολιτικήσ αβεβαιÞτητασ που επικρατεί, αλλά και τουσ περιορισµούσ του στεγαστικού και επιχειρηµατικού δανεισµού, τα ακίνητα σε σχέση µε άλλου τύπου επενδύσεισ φαίνονται να βρίσκονται σε καλύτερη µοίρα, προσθέτοντασ Þτι “τα εµπορικά ακίνητα έχουν επηρεαστεί αισθητά, ωσ επακÞλουθο τησ µειωµένησ εµπορικήσ δραστηριÞτητασ γενικÞτερα”. Ανέφερε, ωστÞσο, Þτι “τα ακίνητα αν και αυτÞ το διάστηµα έχουν αρνητικέσ αποδώσεισ στο άµεσο και µεσοπρÞθεσµο ορίζοντα, εξακολουθούν να παραµένουν µια µορφή επένδυσησ µε µακροχρÞνιο ορίζοντα”. Ο ΠρÞεδροσ του Συνδέσµου Εκτιµητών Ακινήτων Χαράλαµποσ Πετρίδησ MRICS είπε Þτι «η πτωτική τάση που επικρατεί στον

τοµέα των ακινήτων συνεχίστηκε και κατά το τρίτο τρίµηνο του 2012, ωσ συνέπεια τησ ανασφάλειασ που επικράτησε κατά τη διάρκεια των διαπραγµατεύσεων τησ ΤρÞικασ µε την

Κυβέρνηση”, προσθέτοντασ Þτι “ενÞσω η ανασφάλεια αυτή συνεχίζεται δεν περιµένουµε οποιαδήποτε διαφοροποίηση στισ τιµέσ των ακινήτων”.


25 ∆ΕΚΕΜΒΡΙΟΥ, 2012

ΧΡΗΜΑ&ΑΓΟΡΑ

4/14 | ΕΙ∆ΗΣΕΙΣ

ÿ‰È· ·ÛÊ¿ÏÈÛÙÚ· ÁÈ· ¿Ó‰Ú˜ Î·È Á˘Ó·›Î˜ Νέουσ κανÞνεσ που τέθηκαν σε ισχύ ανακοίνωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Οι νέοι κανÞνεσ επιβάλλουν στισ ασφαλιστικέσ εταιρείεσ να χρεώνουν µε τισ ίδιεσ τιµέσ τισ γυναίκεσ και τουσ άνδρεσ για τα ίδια ασφαλιστικά προϊÞντα χωρίσ την άσκηση διακρίσεων λÞγω φύλου. ΑυτÞ σηµαίνει Þτι οι τιµέσ ορισµένων ασφαλιστικών προϊÞντων θα µπορούσαν να αυξηθούν ή να µειωθούν βραχυπρÞθεσµα για ορισµένεσ κατηγορίεσ πελατών, ενώ αναµένεται να εξισορροπηθούν µακροπρÞθεσµα. Οι αλλαγέσ επήλθαν αφού το ∆ικαστήριο τησ Ευρωπαϊκήσ Ένωσησ αποφάσισε Þτι η εφαρµογή διαφορετικών ασφαλίστρων για άνδρεσ και γυναίκεσ συνιστούσε διάκριση αποκλειστικά λÞγω φύλου και δεν συµβιβάζεται µε την αρχή τιµολÞγησησ ανεξαρτήτωσ φύλου που περιλαµβάνεται στη νοµοθεσία τησ ΕΕ για την ισÞτητα µεταξύ ανδρών και γυναικών, καθώσ και µε τον Χάρτη Θεµελιωδών ∆ικαιωµάτων τησ ΕΕ. «Η ισÞτητα των δύο φύλων αποτελεί θεµελιώδεσ δικαίωµα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και το ∆ικαστήριο κατέστησε σαφέσ Þτι αυτÞ ισχύει επίσησ και για την τιµολÞγηση ασφαλιστικών προϊÞντων», δήλωσε η ΑντιπρÞεδροσ ΚοµισιÞν για θέµατα δικαιοσύνησ Βιβιάν Ρέντινγκ, προσθέτοντασ Þτι ο ασφαλιστικÞσ κλάδοσ είχε στη διάθεσή του πάνω απÞ ένα έτοσ για να προετοιµάσει τη µετάβαση σε τιµολÞγηση χωρίσ διακρίσεισ λÞγω φύλου και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή βοήθησε τον κλάδο αυτÞν να προσαρµοστεί κατά την διάρκεια αυτήσ τησ περιÞδου. «Η Επιτροπή θα παρακολουθεί τον τρÞπο µε τον οποίο ο ασφαλιστικÞσ κλάδοσ θα εφαρµÞσει αυτούσ τουσ νέουσ κανÞνεσ στην πράξη», κατέληξε η Επίτροποσ. Το ΕυρωπαϊκÞ ∆ικαστήριο µε απÞφασή του το Μάρτιο του 2011 Þρισε Þτι οι ασφαλιστικέσ εταιρείεσ, το αργÞτερο µέχρι την 21η ∆εκεµβρίου 2012, έπρεπε να αλλάξουν τισ πολιτικέσ τουσ τιµολÞγησησ ώστε να αντιµετωπίζουν µε ισÞτιµο τρÞπο τουσ πελάτεσ τουσ, είτε είναι άνδρεσ είτε γυναίκεσ, σε ζητή-

A‡ÍËÛË º¶∞ Û 18% ΑπÞ τισ 14 Ιανουαρίου 2013, ο κανονικÞσ συντελεστήσ ΦΠΑ αυξάνεται απÞ δεκαεπτά τοισ εκατÞν (17%) σε δέκα οκτώ τοισ εκατÞν (18%). Η αύξηση δεν επηρεάζει τα προϊÞντα και τισ υπηρεσίεσ που υπάγονται µε βάση την νοµοθεσία του ΦΠΑ στουσ µειωµένουσ συντελεστέσ ΦΠΑ, πέντε (5%) ή οκτώ τοισ εκατÞν (8%) ή στον µηδενικÞ συντελεστή ΦΠΑ. Υποκείµενα στον φÞρο πρÞσωπα τα οποία επηρεάζονται απÞ την αλλαγή του κανονικού συντελεστή ΦΠΑ οφείλουν µετά το πέρασ των εργασιών τησ επιχείρησησ τουσ, την ηµέρα που προηγείται τησ ηµέρασ κατά την οποία τίθεται σε ισχύ η αύξηση του συντελεστή Φ.Π.Α., να προβούν σε απογραφή των αποθεµάτων τησ επιχείρησησ τουσ, η οποία περιλαµβάνει ποσοτική καταµέτρηση και αποτίµηση, αναφέρεται στην ανακοίνωση. Τα υποκείµενα στον φÞρο πρÞσωπα οφείλουν επίσησ να καταχωρήσουν την απογραφή σε αρχείο απογραφήσ των αποθεµάτων τησ επιχείρησησ και να το τηρούν για περίοδο έξι ετών.

∞Ó·‚ÔÏ‹ ÛÙËÓ ÊÔÚÔÏÔÁ›· ·ÎÈÓ‹ÙˆÓ Νέα αναβολή πήρε η ψήφιση του περί Φορολογίασ Ακινήτου Ιδιοκτησίασ (ΤροποποιητικÞ) (Αρ. 2) ΝÞµου του 2012 Þπωσ αποφάσισε η Βουλή των Αντιπροσώπων. Ωσ εκ τούτου, το νοµοσχέδιο, το οποίο αποτελεί προϊÞν τησ συµφωνίασ τησ Κυβέρνησησ µε την ΤρÞικα για σύναψη Μνηµονίου Συναντίληψησ, θα επανέλθει, εκτÞσ απροÞπτου, ενώπιον τησ Ολοµέλειασ µε το νέο χρÞνο, στισ 17 Ιανουαρίου 2013.

∆Ú. ∫‡ÚÔ˘: ¶·Ú·›ÙËÛË ÃÚ. ªÔ˘Û΋ Την παραίτησή του απÞ το ∆ιοικητικÞ Συµβούλιο τησ Τράπεζασ Κύπρου υπέβαλε µε επιστολή του προσ τον ΠρÞεδρο του ∆.Σ., κ. Ανδρέα Αρτέµη στισ 18 ∆εκεµβρίου ο κ. Χρίστοσ Μουσκήσ. Η επιστολή παραίτησησ του κ. Χρίστου Μουσκή θα τεθεί ενώπιον του ∆ιοικητικού Συµβουλίου στην επÞµενη του συνεδρία που θα γίνει στισ 27 ∆εκεµβρίου 2012, σύµφωνα µε τη διαδικασία που προβλέπεται απÞ το ΚαταστατικÞ τησ Εταιρίασ.

www.epihirimatiki.com Η Οµοσπονδία Εργοδοτών & Βιοµηχάνων (ΟΕΒ) ξεκίνησε τη λειτουργία του www.epihirimatiki.com, το οποίο αποτελεί τη διαδικτυακή έκδοση του περιοδικού τησ Οµοσπονδίασ «ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ». Το www.epihirimatiki.com περιέχει πλούσια θεµατολογία απÞ ανακοινώσεισ , οικονοµικά / επιχειρηµατικά αφιερώµατα, συνεντεύξεισ απÞ δηµÞσια πρÞσωπα και επιχειρηµατίεσ, εταιρικά νέα αλλά και δικαστικέσ αποφάσεισ που αφορούν τη σχέση εργοδÞτη – εργοδοτούµενου καθώσ και νέα των επαγγελµατικών Συνδέσµων – µελών τησ ΟΕΒ.

µατα ασφαλίστρων και ασφαλιστικών παροχών. Μετά την έκδοση τησ απÞφασησ του ∆ικαστηρίου, η κ. Ρέντινγκ είχε συνάντηση µε τισ µεγαλύτερεσ ασφαλιστικέσ εταιρείεσ τησ ΕΕ τον Σεπτέµβριο του 2011 για να συζητήσει πώσ θα µπορούσε η Επιτροπή να βοηθήσει τον κλάδο να προσαρµοστεί στην απÞφαση του ∆ικαστηρίου ενώ η Επιτροπή παρέσχε στον κλάδο συγκεκριµένεσ οδηγίεσ για την εφαρµογή τησ απÞφασησ. Η οδηγία 2004/113/ΕΚ του Συµβουλίου για την εφαρµογή τησ αρχήσ τησ ίσησ µεταχείρισησ ανδρών και γυναικών στην πρÞσβαση σε αγαθά και υπηρεσίεσ και την παροχή αυτών (που εγκρίθηκε οµÞφωνα απÞ το Συµβούλιο Υπουργών τησ ΕΕ)

απαγορεύει την άµεση και έµµεση άσκηση διακρίσεων λÞγω φύλου εκτÞσ τησ αγοράσ εργασίασ. Πριν απÞ την απÞφαση του Ευρωπαϊκού ∆ικαστηρίου, το άρθρο 5 παράγραφοσ 2 τησ οδηγίασ επέτρεπε στα κράτη µέλη παρέκκλιση απÞ τον κανÞνα για τη µη άσκηση διακρίσεων φύλου Þσον αφορά τα συµβÞλαια ασφαλίσεων. Το ∆ικαστήριο έκρινε Þτι η εξαίρεση απÞ τον κανÞνα για τη µη άσκηση διακρίσεων φύλου του άρθρου 5 παράγραφοσ 2 ήταν ασυµβίβαστη µε τον σκοπÞ τησ οδηγίασ και, συνεπώσ, µε τον Χάρτη Θεµελιωδών ∆ικαιωµάτων τησ ΕΕ. Το ∆ικαστήριο αποφάσισε Þτι η παρέκκλιση ήταν άκυρη, µε ισχύ απÞ τισ 21 ∆εκεµβρίου 2012.

∆Ô 22,7% ÙˆÓ Î˘Ú›ˆÓ Â›Ó·È ¯·ÌËÏfiÌÈÛıÔÈ Το 22,7% των εργαζοµένων στην Κύπρο το 2010 αµείβονταν µε τον κατώτατο µισθÞ, σύµφωνα µε τα στοιχεία τησ Eurostat. Το ποσοστÞ αυτÞ ήταν το ψηλÞτερο µεταξύ των χωρών τησ Ευρωζώνησ, εκτÞσ Ελλάδασ για την οποία δεν υπάρχουν διαθέσιµα στοιχεία. Το ίδιο έτοσ το µέσο ποσοστÞ των εργαζÞµενων µε τον κατώτατο µισθÞ στην ΕΕ ήταν 17% και στην Ευρωζώνη 14,8%, ενώ υπάρχουν µεγάλεσ διαφορέσ απÞ χώρα σε χώρα. Σύµφωνα µε στοιχεία ένασ στουσ έξι απασχολούµενουσ στην ΕΕ ήταν χαµηλÞµισθοσ το 2010. Ωσ «χαµηλÞµισθοι» ορίζονται οι εργαζÞµενοι µε µισθÞ ίσο ή κατώτερο των δύο τρίτων του µέσου εθνικού ακαθάριστου ωροµισθίου. ΑπÞ τα κοινοτικά η Κύπροσ κατέχει ακÞµη µια πρωτιά που αφορά τισ γυναίκεσ, οι οποίεσ σε ποσοστÞ 31% εργάζονταν µε τον κατώτατο µισθÞ. ΠρÞκειται για το µεγαλύτερο ποσοστÞ τÞσο στην ΕΕ (µέσοσ Þροσ 21,2%) Þσο και στην Ευρωζώνη (µέσοσ Þροσ 19,2%). Αντίθετα, στουσ άνδρεσ η κατάσταση παρουσιάζεται πιο

ισορροπηµένη µε το ποσοστÞ εκείνων που εργάζονταν µε τον κατώτατο µισθÞ να φτάνει το 2010 στο 14,9% έναντι 13,3% στην ΕΕ και 11,0% στην Ευρωζώνη. Το 33,9% των εργαζοµένων γυναικών και ανδρών στην Κύπρο µε τον κατώτατο µισθÞ ήταν χαµηλÞτερου µορφωτικού επιπέδου, το 33,6% µέσου µορφωτικού επιπέδου και το 4,5% ανώτατου. Μεταξύ των εργαζοµένων µε τον κατώτατο µισθÞ το 14,9% αφορούσε συµβάσεισ εργασίεσ ορισµένου χρÞνου και το 27,4% αορίστου χρÞνου. Ο µέσοσ κατώτατοσ µισθÞσ στην Κύπρο το 2010 ανά ώρα εργασία ήταν 6,2 ευρώ. ΠρÞκειται για µικτέσ αποδοχέσ προ φορολογίασ και ασφαλιστικών εισφορών. Οι µικρÞτεροι ωριαίοι κατώτατοι µισθοί καταγράφηκαν στη Βουλγαρία (1 ευρώ), στη Ρουµανία (1,3 ευρώ) και στη Λιθουανία (1,7 ευρώ) και οι µεγαλύτεροι στη ∆ανία (16,6 ευρώ), στην Ιρλανδία (12,2 ευρώ) και στο Λουξεµβούργο (11,9 ευρώ).

EÍÒ‰Èη ÁÈ· ÙË ÛÙ¿ıÌ¢ÛË ÛÙÔ °™¶ Τέλοσ στην παράνοµη στάθµευση στην περιοχή του νέου σταδίου ΓΣΠ ειδικÞτερα κατά την διεξαγωγή αθλητικών αγώνων βάζει ο ∆ήµοσ ΣτροβÞλου σε συνεργασία µε την Αστυνοµία. ΑπÞ τισ 20 Ιανουαρίου 2013, µετά το πέρασ εκστρατείασ ενηµέρωσησ του ∆ήµου ΣτροβÞλου και τησ Αστυνοµικήσ ∆ιεύθυνσησ Λευκωσίασ, η οποία θα έχει διάρκεια τεσσάρων εβδοµάδων, οι οδηγοί που σταθµεύουν παράνοµα πέριξ του σταδίου ΓΣΠ, θα τιµωρούνται µε πρÞστιµα ύψουσ απÞ 25 ευρώ µέχρι 85 ευρώ ανάλογα µε την παράβαση. Το χρÞνιο πρÞβληµα µε τισ παράνοµεσ σταθµεύσεισ

τÞσο στο δρÞµο, Þσο και στα πεζοδρÞµια έχει ωσ αποτέλεσµα την παρεµπÞδιση τησ οµαλήσ κυκλοφορίασ των οδηγών, αλλά και την έκθεση πεζών σε κίνδυνο. Το φαινÞµενο το οποίο παρατηρείται εδώ και πολλά χρÞνια, επιδεινώνεται κυρίωσ τα Σαββατοκύριακα Þπου πραγµατοποιούνται αγώνεσ ποδοσφαίρου, µε αποτέλεσµα την περιορισµένη χρήση των υφιστάµενων χώρων στάθµευσησ του σταδίου ΓΣΠ. Επιπλέον αρκετοί φίλαθλοι-οδηγοί οι οποίοι µετά τον αγώνα θέλουν να αποφεύγουν την αυξηµένη τροχαία κίνηση, επιλέγουν να σταθµεύουν τα οχήµατά τουσ ακÞµα και περιµετρικά των κυκλικών κÞµβων.

A‰ÂÈ· ÂÂÓ‰˘ÙÈ΋˜ ÂÙ·ÈÚ›·˜ ÛÙËÓ ForexTime Η νέα µεσιτική εταιρεία forex, ForexTime Ltd (FXTM), έχει λάβει άδεια Κυπριακήσ Επενδυτικήσ Εταιρείασ (CIF) απÞ την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράσ Κύπρου (CySEC) και σύντοµα αρχίζει λειτουργία. Η εταιρεία θα λειτουργήσει επίσηµα στισ αρχέσ του 2013, µετά την ενεργοποίηση τησ άδειασ, προσφέροντασ επενδυτικέσ υπηρεσίεσ σε συνάλλαγµα (forex), εµπορεύµατα, πολύτιµα µέταλλα, µετοχέσ, δείκτεσ και άλλα χρηµατοοικονοµικά εργαλεία. ΠερισσÞτερεσ λεπτοµέρειεσ θα ανακοινωθούν µε τη λειτουργία τησ ιστοσελίδασ και Þταν η εταιρεία θα είναι έτοιµη να εξυπηρετήσει πελάτεσ, ενώ θα εκδίδονται ανακοινώσεισ

και κάθε φορά που θα παρουσιάζονται καινούρια προϊÞντα. Η εταιρεία ιδρύθηκε απÞ τον κ. Andrey Dashin, ιδρυτή τησ Alpari. Η νέα εταιρεία αποτελεί ελπιδοφÞρα είδηση για την Κύπρο, αφού φέρνει µαζί τησ επένδυση πολλών εκατοµµυρίων ευρω που αναµένεται να έχει µια σειρά απÞ οικονοµικά οφέλη για τη χώρα σε ένα δύσκολο οικονοµικÞ κλίµα, συµπεριλαµβανοµένων νέων θέσεων εργασίασ και σηµαντικών εσÞδων απÞ εταιρικÞ φÞρο. Η ForexTime Ltd έχει λάβει άδεια ωσ Επενδυτική Εταιρεία Κύπρου απÞ την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράσ Κύπρου, µε αριθµÞ άδειασ 185/12.


25 ∆ΕΚΕΜΒΡΙΟΥ, 2012

ΧΡΗΜΑ&ΑΓΟΡΑ

EΙ∆ΗΣΕΙΣ | 5/15

∆∞•π¢π ™∆√ ∞°¡ø™∆√ ª∂ µ∞ƒ∫∞ ∆∏¡ ∂§¶π¢∞

∞·ÈÛÈfi‰ÔÍÔÈ ÔÈ ∫‡ÚÈÔÈ ÁÈ· ÙËÓ ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ ηٿÛÙ·ÛË Û‡Ìʈӷ Ì ÙÔ ∂˘Úˆ‚·ÚfiÌÂÙÚÔ Η επιδείνωση τησ κατάσταση τησ οικονοµίασ ανησυχεί τουσ Κύπριουσ, οι οποίοι εµφανίζονται ιδιαίτερα απαισιÞδοξοι για το παρÞν και το µέλλον, κυρίωσ για την απασχÞληση, ενώ οκτώ στουσ δέκα θεωρούν Þτι η χώρα κινείται σε λάθοσ κατεύθυνση. ΑυτÞ είναι το κεντρικÞ συµπέρασµα που προκύπτει απÞ την πανευρωπαϊκή φθινοπωρινή έρευνα του Ευρωβαροµέτρου, που πραγµατοποιήθηκε σε Þλα τα κράτη µέλη για λογαριασµÞ τησ Ευρωπαϊκήσ Επιτροπήσ µεταξύ 3 και 18 Νοεµβρίου. Η έρευνα επιβεβαιώνει και τουσ δύο διαφορετικούσ κÞσµουσ σήµερα στην Ευρωζώνη, µε τουσ λαούσ του βορρά να εµφανίζονται σε γενικέσ γραµµέσ ικανοποιηµένοι, αν και αυτοί αρχίζουν πλέον να παρατηρούν µε ανησυχία τισ εξελίξεισ, και τουσ λαούσ του νÞτου να εµφανίζονται ιδιαίτερα απαισιÞδοξοι λÞγω τησ οικονοµικήσ κρίσησ και των προγραµµάτων λιτÞτητασ. Οι πλέον απαισιÞδοξοι Ευρωπαίοι είναι οι Έλληνεσ, ενώ ακολουθούν οι Ισπανοί, οι Κύπριοι και οι Πορτογάλοι. Συγκεκριµένα, το 94% των Κυπρίων (99% των Ελλήνων) χαρακτηρίζει την οικονοµική κατάσταση στη χώρα κακή έωσ πολύ κακή, ενώ µÞνο το 6% εκφράζει αντίθετη άποψη. Τα αντίστοιχα ποσοστά στο σύνολο τησ ΕΕ ήταν 72% και 27%. Ανάλογη απαισιοδοξία επικρατεί στην Ισπανία (98%). Μάλιστα, για τουσ επÞµενουσ 12 µήνεσ το 75% των Κυπρίων (76% των Ελλήνων) προβλέπει νέα επιδείνωση, ενώ µÞνο το 6% προβλέπει βελτίωση. Απαντώντασ σε ερώτηση για την οικονοµική κατάσταση του νοικοκυριού τουσ, οι Κύπριοι σε ποσοστÞ 50% (77% στην Ελλάδα) την χαρακτηρίζουν κακή έωσ πολύ κακή, ενώ το 50% την χαρακτηρίζει καλή έωσ πολύ καλή. Στην ΕΕ ο

µέσοσ Þροσ ήταν 63% (καλή) και 35% (κακή). Για την κατάσταση τησ απασχÞληση το 96% των Κυπρίων (100% των Ελλήνων) τη χαρακτηρίζει κακή έωσ πολύ κακή, ενώ σε υψηλά ποσοστά επίσησ κινούνται οι απαντήσεισ των Ισπανών 98%) και των Πορτογάλων (95%). Στην ΕΕ το 20% τη χαρακτηρίζει καλή και το 79% κακή. Για τουσ 12 επÞµενουσ µήνεσ µÞνο το 10% προβλέπει βελτίωση τησ κατάστασησ στην Κύπρο στον τοµέα τησ απασχÞλησησ, ενώ το 45% προβλέπει περαιτέρω επιδείνωση. Για την επαγγελµατική τουσ κατάσταση οι Κύπριοι σε ποσοστÞ 30% την χαρακτηρίζουν καλή έωσ πολύ καλή και 34% κακή έωσ πολύ κακή. Στην ΕΕ υπερτερούν σαφώσ µε 53% οι θετικέσ απαντήσεισ έναντι 30% των αρνητικών. Στην ερώτηση σε ποιά κατεύθυνση κινείται η χώρα, το 80% των Κυπρίων (88% στην Ελλάδα) θεωρεί Þτι βρίσκεται σε λάθοσ πορεία, ενώ µÞνο το 4% πιστεύει Þτι κινείται στη σωστή κατεύθυνση. Τα δύο σηµαντικÞτερα προβλήµατα που αντιµετωπίζει σήµερα η χώρα είναι σύµφωνα µε τουσ Κύπριουσ η ανεργία (73%) και η κατάσταση τησ οικονοµίασ (55%). Εµπιστοσύνη στην κυβέρνηση έχει σήµερα το 16% των Κυπρίων (7% των Ελλήνων), ενώ το 76% απάντησε Þτι δεν έχει εµπιστοσύνη. Στην Ελλάδα το ποσοστÞ ήταν 91%. ∆ύσπιστοι εµφανίζονται οι Κύπριοι και έναντι του πολιτικού κÞσµου µε το 88% (94% στην Ελλάδα) να απαντάει Þτι δεν έχει εµπιστοσύνη στα πολιτικά κÞµµατα, ενώ εµπιστοσύνη έχει το 9% (5% στην Ελλάδα). Η ανεργία (48%), η γενικÞτερη οικονοµική κατάσταση (37%), ο πληθωρισµÞσ (24%) και το δηµÞσιο χρέοσ (17%) είναι τα τέσσερα κυριÞτερα προβλήµατα που δηλώνουν Þτι αντιµετωπίζουν οι Ευρωπαίοι σε εθνικÞ επίπεδο, ενώ σε

προσωπικÞ επίπεδο, ο πληθωρισµÞσ θεωρείται σαφώσ ωσ το σοβαρÞτερο πρÞβληµα (44%). Οι Ευρωπαίοι θεωρούν Þτι τα σηµαντικÞτερα προβλήµατα που αντιµετωπίζει η ΕΕ αυτή τη στιγµή είναι η γενικÞτερη οικονοµική κατάσταση (53%), η ανεργία (36%) και η κατάσταση των δηµÞσιων οικονοµικών των κρατών µελών (32%). Τέλοσ, οι απαντήσεισ των Ευρωπαίων σχετικά µε την κατάσταση τησ εθνικήσ οικονοµίασ τουσ διαφέρουν σηµαντικά µεταξύ των κρατών µελών. Ενώ τα τρία τέταρτα του πληθυσµού στη Σουηδία και τη Γερµανία πιστεύει Þτι η οικονοµική κατάσταση είναι καλή, µε την άποψη αυτή συµφωνεί ποσοστÞ χαµηλÞτερο απÞ 10% σε δέκα κράτη µέλη και χαµηλÞτερο απÞ 2% στην Ισπανία και την Ελλάδα.

S&P: ¶Úfi‚ÏËÌ· ÔÈ ¯ÚËÌ·ÙÔ‰ÔÙÈΤ˜ ÂÈÏÔÁ¤˜ Ù˘ ∫˘‚¤ÚÓËÛ˘ ∏ ÌË ˘ÔÁÚ·Ê‹ ÌÓËÌÔÓ›Ô˘ Ô‰ËÁ› Û ¯ÚÂÔÎÔ›· Ο οίκοσ αξιολÞγησησ Standard and Poor?s (S&P) υποβάθµισε εκ νέου την πιστοληπτική ικανÞτητα τησ Κύπρου κατά δύο βαθµίδεσ, απÞ το “B” στο “CCC+” λÞγω των προβληµάτων κάλυψησ των χρηµατοδοτικών αναγκών τησ Κυβέρνησησ, αλλά και τησ καθυστέρησησ τησ οριστικήσ συµφωνίασ για το πρÞγραµµα στήριξησ απÞ την ΤρÞικα, κάτι που αυξάνει τον κίνδυνο χρεοκοπίασ, Þπωσ αναφέρει. ΠρÞκειται για την τρίτη υποβάθµιση απÞ τουσ S&P απÞ τον περασµένο Αύγουστο. Η υποβάθµιση “αντανακλά την άποψή µασ Þτι το αξιÞχρεο τησ Κύπρου έχει επιδεινωθεί περαιτέρω απÞ την τελευταία υποβάθµιση στισ 17 Οκτωβρίου, καθώσ οι χρηµατοδοτικέσ πιέσεισ έχουν ενταθεί και η αβεβαιÞτητα για τουσ Þρουσ τησ Þποιασ επίσηµησ στήριξησ παραµένει ενÞψει των προεδρικών εκλογών του 2013”, σύµφωνα µε τουσ S&P “Με τισ χρηµατοδοτικέσ επιλογέσ τησ Κυβέρνησησ

περιορίζονται ολοένα και περισσÞτερο και σε συνδυασµÞ µε αυτÞ που εµείσ θεωρούµε ωσ διστακτική στάση των εταίρων τησ Κύπρου στην Ευρωζώνη να επωµιστούν το κÞστοσ µιασ έντονησ τραπεζικήσ κρίσησ, πιστεύουµε Þτι ο κίνδυνοσ χρεοκοπίασ είναι σηµαντικÞσ και αυξάνεται”, αναφέρει στην ανακοίνωσή του ο οίκοσ. Ο S&P`s αναφέρεται επίσησ στισ εκτεταµένεσ, Þπωσ τισ χαρακτηρίζει, περικοπέσ στισ κρατικέσ δαπάνεσ που περιλαµβάνονται στον κρατικÞ προϋπολογισµÞ του 2013, για να σηµειώσει Þτι “οι παραδοχέσ του προϋπολογισµού για τα κρατικά έσοδα ενδεχοµένωσ να είναι πολύ αισιÞδοξεσ, δεδοµένου του χειρÞτερου σεναρίου στισ προβλέψεισ µασ Þτι το ΑΕΠ θα συρρικνωθεί κατά 3,5%”. Επίσησ, ο οίκοσ αναφέρεται στον δανεισµÞ τησ Κυβέρνησησ απÞ τουσ ηµικρατικούσ οργανισµούσ, εκφράζοντασ αµφιβολίεσ για το κατά πÞσον αυτοί θα µπορέσουν να

H ·ÎÚÈ‚‹ ∑˘Ú›¯Ë Î·È Ë ÊÙËÓ‹ ¢Ú¿Ì· Ολιγοήµερεσ διακοπέσ για κάθε βαλάντιο στισ διασηµÞτερεσ Χριστουγεννιάτικεσ πÞλεισ στην Ευρώπη. Ùσοι ταξιδιώτεσ ψάχνουν ακÞµα ποιον ΕυρωπαϊκÞ προορισµÞ θα επισκεφτούν για τισ γιορτέσ τησ Πρωτοχρονιάσ, καλÞ θα ήταν να ξεκινήσουν το ταξίδι τουσ απÞ την Κρακοβία καθώσ είναι η φτηνÞτερη πÞλη για την περίοδο των εορτών µε µέση τιµή διανυκτέρευσησ γαι δίκλινο δωµάτιο στα 52 ευρώ, ενώ δεύτερη στη λίστα είναι η Τσέχικη πρωτεύουσα µε τιµή διανυκτέρευσησ στα 75 ευρώ. Τρίτο στη λίστα είναι το κοσµοπολίτικο Βερολίνο (78 ευρώ), η µÞνη γερµανική πÞλη που δε θυµίζει σε τίποτα Γερµανία ενώ στην Þγδοοη θέση βρίσκεται η ∆ράµα µε µέση τιµή δίκλινου δωµατίου στα 93 ευρώ. Ùσοι απÞ τουσ ταξιδιώτεσ είναι διατεθειµένοι να βάλουν το χέρι βαθιά στην τσέπη, µπορούν να επισκεφτούν τη Ζυρίχη η οποία είναι πρώτη στη λίστα των ακριβÞτερων προορισµών µε µέση τιµή διανυκτέρευσησ σε δίκλινο δωµάτιο στα 196 ευρώ. Στη δεύτερη θέση βρίσκεται το Μεράνο, στο νÞτιο ΤιρÞλο τησ Ιταλίασ µε 161 ευρώ και στην τρίτη θέση το γραφικÞ Στρασβούργο τησ Γαλλίασ µε 142 ευρώ. Τη λίστα συµπληρώνουν, οι «συνήθεισ ύποπτοι» Ελσίνκι (118 ευρώ), Βιέννη (113 ευρώ) και ΜÞνακο (113 ευρώ). Ενώ και σε αυτή τη λίστα η Ιταλία έχει την τιµητική τησ µε τισ πÞλεισ Μπολζάνο (134 ευρώ) και ΜπρεσανÞνε (122 ευρώ) να βρίσκονται στισ θέσεισ τρία και τέσσερα. Η trivago είναι ένα online meta search που συγκρίνει τιµέσ ξενοδοχείων απÞ περισσÞτερα απÞ 100 διαφορετικά sites κρατήσεων για 600.000 ξενοδοχεία ανά τον κÞσµο.

παράσχουν περαιτέρω χρήµατα ή αν θα ανανεώσουν τον υφιστάµενο δανεισµÞ αν δεν υπογραφεί ΜνηµÞνιο συναντίληψησ µε την ΤρÞικα µέχρι τον Μάρτιο. Ο S&P`s διαβλέπει µία στισ τρεισ πιθανÞτητεσ για περαιτέρω υποβάθµιση τησ κυπριακήσ πιστοληπτικήσ ικανÞτητασ το 2013, αν η επίσηµη στήριξη δεν είναι άµεση, αφήνοντασ στισ κυπριακέσ Αρχέσ λίγεσ επιλογέσ πέραν τησ αναδιάρθρωσησ (κούρεµα) των χρηµατοδοτικών τησ υποχρεώσεών, ή εάν ο οίκοσ θεωρήσει Þτι η Κυβέρνηση δεν είναι σε θέση να εκπληρώσει τουσ Þρουσ του προγράµµατοσ στήριξησ. Τέλοσ, ο οίκοσ θεωρεί Þτι η αξιολÞγηση µπορεί να σταθεροποιηθεί αν ένα πρÞγραµµα στήριξησ συµφωνηθεί γρήγορα και αν οι προοπτικέσ για την οικονοµική ανάπτυξη, του κυβερνητικού χρέουσ και των αναγκών χρηµατοδÞτησησ απÞ το εξωτερικÞ αρχίσουν να σταθεροποιούνται.


25 ∆ΕΚΕΜΒΡΙΟΥ, 2012

ΧΡΗΜΑ&ΑΓΟΡΑ

6/16 | ΕΙ∆ΗΣΕΙΣ

∏ ¿ÓÔ‰Ô˜ ÙÔ˘ ÁÔ˘¿Ó, ¢ηÈÚ›· ÁÈ· ·Ó¿Ù˘ÍË Τον Φεβρουάριο του τρέχοντοσ έτουσ, πολυεθνικÞσ πελάτησ απÞ την Ευρώπη, δήλωσε στην Standard Chartered Bank Þτι δεν θα συναλλασÞταν πλέον σε γουάν. Τον Ιούλιο η τράπεζα έλαβε ένα τηλεφώνηµα σε πανικÞ ζητώντασ τησ να ανοίξει λογαριασµούσ σε γουάν, και γρήγορα, καθώσ οι κινέζοι προµηθευτέσ τησ εταιρείασ δεν δέχονται πληρωµέσ σε δολάρια. Πολύ σύντοµα, Þλεσ οι εταιρείεσ εµπορίασ µε την Κίνα θα έχουν µια «στιγµή γουάν», Þταν συνειδητοποιούν Þτι η διεθνοποίηση του κινεζικού νοµίσµατοσ δεν είναι θέµα µακροπρÞθεσµησ στρατηγικήσ , αλλά κάτι για το οποίο πρέπει να δράσουν εδώ και τώρα. Η άνοδοσ του γουάν προαναγγέλλει µια σηµαντική αλλαγή στο παγκÞσµιο χρηµατοπιστωτικÞ σύστηµα και συµβαίνει πολύ πιο γρήγορα απÞ Þ τι αναµενÞταν, µε νέουσ ρÞλουσ για τισ παγκÞσµιεσ εταιρείεσ, µε τισ τράπεζεσ και τα οικονοµικά κέντρα να καλούνται να αντιδράσουν µε ιλιγγιώδη ταχύτητα. Καθώσ οι ειδικοί συνεχίζουν να ζυγίζουν το γουάν, συζητώντασ το «αν» και τα «αλλά» και ανησυχώντασ για φούσκεσ στην αγορά και την επιβράδυνση τησ κινεζικήσ ανάπτυξησ, το νÞµισµα έχει υιοθετηθεί γρήγορα, και οδηγείται απÞ την πραγµατική ζήτηση των επιχειρήσεων. Για πολλέσ επιχειρήσεισ, το γουάν αποτελεί πλέον επείγουσα πρÞκληση. Αν δεν µπορέσουν να κατανοήσουν το ρυθµÞ τησ αλλαγήσ - και την ευκαιρία που εµφανίζεται- θα είναι εισ βάροσ τησ επιχείρησήσ τουσ. Η άνοδοσ του γουάν ωσ νÞµισµα συναλ-

λαγών και τησ αγοράσ γουάν offshore - εξακολουθεί να αφήνει άφωνουσ τουσ παρατηρητέσ. Τρία χρÞνια, παρά τισ παγκÞσµιεσ αντιξοÞτητεσ, και τη σπανιÞτητα των ευκαιριών arbitrage καθώσ εγχώριεσ και υπεράκτιεσ τιµέσ έχουν συγκλίνει, η µετατροπή σε γουάν δεν παρουσιάζει κανένα σηµάδι υποχώρησησ. Tο εµπÞριο σε γουάν το 2012 βρίσκεται κοντά στα $ 425 δισ, σχεδÞν 30 τοισ εκατÞ πάνω απÞ το 2011.

™ËÌ·ÓÙÈÎfi ÓfiÌÈÛÌ· Û˘Ó·ÏÏ·Á‹˜ Το γουάν είναι τώρα σε µια µη αναστρέψιµη πορεία. Κατά την επÞµενη δεκαετία, θα είναι ένα σηµαντικÞ διεθνέσ νÞµισµα συναλλαγήσ, και σε 10-20 χρÞνια, µε την ουσιαστική απελευθέρωση τησ κίνησησ κεφαλαίων απÞ την Κίνα, θα είναι ένα σηµαντικÞ αποθεµατικÞ νÞµισµα µαζί µε το δολάριο και άλλα νοµίσµατα. Κανείσ δεν µπορεί να προβλέψει τον ακριβή ρυθµÞ µε τον οποίο η Κίνα θα ελευθερώσει τισ αγορέσ, ούτε είναι βέβαιο πÞτε το γουάν θα επιτύχει κάτι ανάλογο µε την πλήρη µετατρεψιµÞτητα του ισοζυγίου κεφαλαίων. Μπορεί να είναι ένα µεγάλο χρονικÞ διάστηµα πριν περιουσιακά στοιχεία σε γουάν συγκριθούν µε το βάθοσ και τη ρευστÞτητα των κεφαλαιαγορών του δολαρίου, αλλά εστιάζοντασ σε αυτÞ θα µπορούσε οδηγήσει σε µια σηµαντική παράλειψη: το γουάν είναι να γίνει ένα διεθνέσ νÞµισµα και η αλλαγή θα αγγίξει κάθε εµπορική συναλλαγή µε την

χρηµατοδÞτησησ του εµπορίου και των µέσων αντιστάθµισησ. Η Σιγκαπούρη µπορεί να αντλήσει απÞ τισ δυνάµεισ τησ στο private banking, τησ συναλλαγέσ τησ στη Ασία και την ταµειακήσ διαχείριση. Και η Ταϊβάν, Þπωσ το Χονγκ Κονγκ, έχει µια µακρά ιστορία συναλλαγών µε την Κίνα.

∂ÎÙfi˜ ÙÔ §ÔÓ‰›ÓÔ; Κίνα, φέρνοντασ στο προσκήνιο νέεσ ευκαιρίεσ. Η Tesco ήταν απÞ τουσ πρώτουσ που, συνειδητοποίησε τα οφέλη τησ χρηµατοδÞτησησ τησ επέκτασησ στη κινεζική αγορά µέσω τησ υπεράκτιασ αγοράσ οµολÞγων γουάν. Η Jaguar Land Rover - νέα κοινοπραξία για την παραγωγή αυτοκινήτων στην Κίνα - είναι ένα άλλο παράδειγµα πολυεθνικήσ µε σηµαντικέσ κινεζικέσ πωλήσεισ που έχει αναγνωρίσει Þτι το γουάν παρέχει τη δυνατÞτητα να διαχειρίζεται τον κίνδυνο συναλλαγήσ πιο αποτελεσµατικά. Χρηµατοοικονοµικά κέντρα, επίσησ, ανακαλύπτουν τισ δυνατÞτητεσ που προσφέρονται απÞ το γουάν για να βελτιώσουν την ανταγωνιστική τουσ θέση, καθώσ παρουσιάζονται ευκαιρίεσ και για άλλουσ εκτÞσ του Χονγκ Κονγκ. Το στοίχηµα είναι να δοµηθούν ισχυρέσ και διαφοροποιηµένεσ προτάσεισ στην αγορά γουάν, µε βάση την ικανÞτητα, ζώνη ώρασ, και τισ σχέσεισ. Το Χονγκ Κονγκ έχει ένα προβάδισµα

Το Λονδίνο, ήδη το µεγαλύτερο κοµβικÞ σηµείο στη ∆ύση για το γουάν, συµπληρώνει το Χονγκ Κονγκ σε θέµα ώρασ αλλά και σε επενδύσεισ, συνάλλαγµα και δραστηριÞτητεσ άντλησησ κεφαλαίων. ΩστÞσο, Þπωσ και τα άλλα κέντρα, το Λονδίνο πρέπει να κινηθεί γρήγορα για τη δηµιουργία αξιοπιστίασ και ρευστÞτητασ σε γουάν αλλιώσ κινδυνεύει να µείνει απ’ έξω απÞ τουσ ευρωπαίουσ ανταγωνιστέσ σε Παρίσι και Φρανκφούρτη. Πάνω απ ‘Þλα, οι κυβερνήσεισ και τα χρηµατοπιστωτικά ιδρύµατα θα πρέπει να εργαστούν για την αύξηση τησ ευαισθητοποίησησ µεταξύ των παγκÞσµιων επιχειρήσεων. Καθώσ αναλώνονται στη συζήτηση για το µακροπρÞθεσµο µέλλον του γουάν και το ρÞλο τησ Κίνασ στην παγκÞσµια οικονοµία, πολλοί δεν έχουν ακÞµα κατανοήσει την πληθώρα χρηµατοδÞτησησ σε γουάν και τισ ευκαιρίεσ διακανονισµού που ήδη υπάρχουν. Η διεθνοποίηση του γουάν συµβαίνει, και τώρα είναι η ώρα για αρπάξει κανείσ την ευκαιρία.

™fiÈÌÏÂ: ŒÙÔ˜ ÚÔfi‰Ô˘ ÁÈ· ÙËÓ ∂˘Úˆ˙ÒÓË ÙÔ 2012 Η ευρωζώνη έχει σηµειώσει σηµαντική πρÞοδο κατά τη διάρκεια αυτού του έτουσ, εκτίµησε ο ΓερµανÞσ υπουργÞσ Οικονοµικών ΒÞλφγκανγκ ΣÞιµπλε, επικαλούµενοσ κυρίωσ την πρÞοδο που έχει συντελεστεί στην Ιρλανδία, την Πορτογαλία και την Ελλάδα. «Έχουµε καταφέρει να σηµειώσουµε προÞδουσ σε µια δύσκολη περίοδο. Και αυτÞ σε Þλα τα κράτη µέλη», δήλωσε ο ΣÞιµπλε.

Ο ΓερµανÞσ υπουργÞσ Οικονοµικών επικαλέστηκε κυρίωσ την Ιρλανδία και την Πορτογαλία, οι οποίεσ «έχουν Þλο και περισσÞτερη πρÞσβαση στισ αγορέσ δανεισµού», και την Ελλάδα, η οποία «εργάζεται ευσυνείδητα απÞ τÞτε που εξελέγη η κυβέρνηση Σαµαρά τον Ιούνιο για να θέσει σε εφαρµογή για πρώτη φορά πολύ σοβαρά τισ µεταρρυθµίσεισ και να µειώσει σαφώσ το έλλειµµά τησ και το κÞστοσ εργασίασ».

O ΒÞλφγκανγκ ΣÞιµπλε τάχθηκε εξάλλου υπέρ τησ διαδοχήσ του επικεφαλήσ του Eurogroup Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ απÞ τον ΟλλανδÞ υπουργÞ Οικονοµικών Γερούν Ντάισελµπλουµ. «Υπάρχουν πολλά επιχειρήµατα που συνηγορούν υπέρ ενÞσ υπουργού Οικονοµικών µιασ µικρήσ χώρασ, ο οποίοσ µπορεί να συµβάλει στην σύγκλιση διαφορετικών απÞψεων», σηµείωσε, προσθέτοντασ

Þτι υπÞ αυτήν την έννοια «ο ΟλλανδÞσ συνάδελφÞσ του αρµÞζει απολύτωσ» στη θέση αυτή. Εξάλλου ο Ντάισελµπλουµ «χαίρει τησ εκτίµησησ Þλων και είναι πολύ ικανÞσ», πρÞσθεσε ο ΣÞιµπλε, ο οποίοσ έχει ήδη δηλώσει Þτι προτιµά ένασ υπουργÞσ Οικονοµικών να διαδεχθεί τον Γιούνκερ, ο οποίοσ αναµένεται να εγκαταλείψει τα καθήκοντά του τον Ιανουάριο.

∂·ÁÁ¤ÏÌ·Ù· ÁÈ· „˘¯Ô·ı›˜... ΠÞσεσ φορέσ δεν έχετε ακούσει την έκφραση: “Τι; θα γίνεισ γιατρÞσ; Πασ καλά στα µυαλά σου; Είσαι ψυχοπαθήσ; Οι γιατροί δεν έχουν ζωή”. Υπάρχει και η έκφραση: “ Ααα καλά, δηµοσιογράφοσ είσαι; Πεσ µου τον ψυχίατρο σου”. Οι απÞψεισ αυτέσ αποτυπώνουν την εντύπωση που έχει ο κÞσµοσ σχετικά µε την ψυχοπάθεια σε πολλά επαγγέλµατα, αλλά και το πÞσο ψυχοπαθήσ πρέπει να είναι κάποιοσ για να ακολουθήσει ένα συγκεκριµένο επάγγελµα. ∆ιαβάστε τον κατάλογο µε τα επαγγέλµατα µε τουσ περισσÞτερουσ ψυχοπαθείσ... Καταρχήν να σασ διευκρινίσουµε Þτι µε τον Þρο “ψυχοπαθήσ” δεν είναι απαραίτητο να εννοούµε αυτÞ που έχει πολύσ κÞσµοσ

στο µυαλÞ του, δηλαδή κάποιον serial killer, ή κάποιον που του αρέσει να βασανίζει και να τυραννά. Σύµφωνα µε τουσ ψυχολÞγουσ, η ψυχοπάθεια είναι µια διαταραχή τησ προσωπικÞτητασ η οποία χαρακτηρίζεται απÞ ρηχά συναισθήµατα (ιδίωσ µειωµένη αίσθηση του φÞβου), ανοχή του στρεσ, έλλειψη ενσυναίσθησησ, ψυχρή αντιµετώπιση των πάντων χωρίσ αίσθηση ενοχήσ, εγωκεντρισµÞ, ανευθυνÞτητα, παρορµητικÞτητα και αντικοινωνικέσ συµπεριφορέσ. Ο ψυχολÞγοσ Κέβιν Ντάντον ο οποίοσ ειδικεύεται στην µελέτη τησ κοινωνικήσ επιρροήσ, στο βιβλίο του «The Wisdom of Psychopaths: What Saints, Spies, and Serial

√Ì¿Ì·: ¶ÚfiÛˆÔ ÙÔ˘ 2012

€25,3 ÂÎ. ı· ‰ÔıÔ‡Ó Û ·ÔÏ˘Ì¤ÓÔ˘˜

Ο ΑµερικανÞσ πρÞεδροσ, Μπαράκ Οµπάµα, είναι το «πρÞσωπο τησ χρονιάσ» που κοσµεί το τελευταίο εξώφυλλο του περιοδικού «TIME» για το 2012. Το περιοδικÞ τον χαρακτηρίζει «αρχιτέκτονα τησ Νέασ Αµερικήσ», αιτιολογώντασ την επιλογή του µε την επανεκλογή Οµπάµα, που αρχικά φαινÞταν «περίπατοσ» και εξελίχθηκε σε εκλογικÞ θρίλερ. Ο θεσµÞσ του «προσώπου τησ χρονιάσ» του «Time» χρονολογείται απÞ το 1927.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε Þτι το ΕυρωπαϊκÞ Ταµείο Προσαρµογήσ στην Παγκοσµιοποίηση (ΕΤΠ) πρÞκειται να καταβάλει το ποσÞ των 25,3 εκατοµµυρίων ευρώ υπέρ απολυµένων εργαζÞµενων στην ΕΕ, εκ των οποίων 11,9 εκατ. ευρώ προορίζονται για τουσ 2.089 απολυθέντεσ απÞ την PSA Peugeot Citroën στα εργοστάσιά τησ στη Γαλλία. Αιτήµατα χρηµατοδÞτησησ απÞ το Ταµείο κατέθεσαν πέντε ευρωπαϊκέσ κυβερνήσεισ, διευκρίνισε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Killers Can Teach Us About Success» ( Η σοφία των ψυχοπαθών. Τι µπορούν να µασ διδάξουν για την επιτυχία), µασ δίνει τον κατάλογο µε τα 10 επαγγέλµατα των ψυχοπαθών, αλλά και τον κατάλογο µε άλλα 10 επαγγέλµατα Þπου η ψυχοπάθεια δεν αποτελεί πλειοψηφία. Επαγγέλµατα µε ψυχοπαθείσ: Γενικοί ∆ιευθυντέσ, ∆ικηγÞροι, ΕργαζÞµενοι στα ΜΜΕ, Πωλητέσ, Χειρουργοί, ∆ηµοσιογράφοι, Αστυνοµικοί, Ιερείσ, Σεφ, ∆ηµÞσιοι υπάλληλοι Ùµωσ Þπωσ είπαµε υπάρχουν και άλλα επαγγέλµατα στα οποία οι εργαζÞµενοι είναι σε καλύτερη ψυχική υγεία. Αυτά είναι: Φροντιστέσ, ΝοσοκÞµοι, Θεραπευτέσ, Τεχνίτεσ, Αισθητικοί, ΕργαζÞµενοι σε αγαθοεργίεσ,

Συνολικά τα αιτήµατα αυτά των πέντε χωρών αφορούν την παροχή βοήθειασ σε 4.722 απολυµένουσ µε στÞχο να ξαναβρούν µια θέση εργασίασ, σύµφωνα µε την επιτροπή. Στην PSA Peugeot Citroën την διετία Μάιοσ 2012-Μάιοσ 2014 προβλέπεται οι απολύσεισ να ξεπεράσουν τισ 11 χιλιάδεσ, είπαν συνδικαλιστικέσ πηγέσ. Άλλοι αποδέκτεσ τησ ίδιασ οικονοµικήσ βοήθειασ είναι η βρετανοσουηδική φαρµακευτική εταιρία AstraZeneca, 54 ολλανδικέσ

∆άσκαλοι, Καλλιτέχνεσ, Ιατροί, Λογιστέσ. Σύµφωνα µε τον ψυχολÞγο και συγγραφέα τα επαγγέλµατα Þπου συνδέονται µε το άγχοσ αλλά και την εξουσία είναι µια πρÞκληση για τουσ ψυχοπαθείσ ενώ εκείνα Þπου η ανθρώπινη επαφή είναι άµεση και µεγαλύτερη, αποθαρρύνουν τουσ ψυχοπαθείσ να τα επιλέξουν .

κατασκευαστικέσ εταιρείεσ, η ιρλανδική πάροχοσ συνδέσεων υψηλήσ ταχύτητασ Talk Talk, 35 Ισπανοί προµηθευτέσ µετάλλου για τα ισπανικά ναυπηγεία, και τέλοσ η ολλανδική Zalco Aluminium Zeeland Company. Το ΕΤΠ διαθέτει έωσ και 500 εκατοµµύρια ευρώ ετησίωσ για να βοηθά τουσ εργαζοµένουσ να βρουν νέα απασχÞληση και να αναπτύξουν νέεσ δεξιÞτητεσ Þταν χάνουν τη δουλειά τουσ εξαιτίασ των αλλαγών στο παγκÞσµιο εµπÞριο ή τησ παγκÞσµιασ χρηµατοπιστωτικήσ και οικονοµικήσ κρίσησ.


25 ∆ΕΚΕΜΒΡΙΟΥ, 2012

ΧΡΗΜΑ&ΑΓΟΡΑ

ΕΛΛΑ∆Α | 7/17

∫Ú›ÛÈÌË ¯ÚÔÓÈ¿ ÁÈ· ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· ÙÔ 2013 ¢ÂÓ ‰È¤Ê˘Á ÙÔÓ Î›Ó‰˘ÓÔ ÂÍfi‰Ô˘ ·fi ÙËÓ Â˘Úˆ˙ÒÓË Η Ελλάδα αντιµετωπίζει µια κρίσιµη χρονιά, η εξέλιξη τησ οποίασ θα εξαρτηθεί απÞ τη συνοχή του τρικοµµατικού κυβερνητικού συνασπισµού και την εφαρµογή του προγράµµατοσ που έχει συµφωνηθεί µε το ∆ιεθνέσ ΝοµισµατικÞ Ταµείο και την Ευρωπαϊκή Ενωση, δηλώνει ο έλληνασ υπουργÞσ Οικονοµικών Γιάννησ Στουρνάρασ, προειδοποιώντασ τουσ Ευρωπαίουσ ηγέτεσ Þτι η χώρα εξακολουθεί να αντιµετωπίζει τον κίνδυνο εξÞδου απÞ την ευρωζώνη. “Την επÞµενη χρονιά µπορούµε να τα καταφέρουµε εάν παραµείνουµε προσηλωµένοι στο πρÞγραµµα που έχει συµφωνηθεί µε την ΕΕ και το ∆ΝΤ. Θα αποτύχουµε εάν το πολιτικÞ σύστηµα διαπιστώσει Þτι είναι πολύ δύσκολο να διαχειρισθεί την κατάσταση”, προειδοποιεί ο Γιάννησ Στουρνάρασ. “Ο,τι κάναµε µέχρι σήµερα είναι αναγκαίο, αλλά Þχι επαρκέσ για να επιτύχουµε µία µÞνιµη λύση για την Ελλάδα. Το θέµα τώρα είναι η εφαρµογή”, δηλώνει ο υπουργÞσ Οικονοµικών. Τον επÞµενο χρÞνο η κυβέρνηση θα επι-

κεντρώσει την προσοχή τησ στην καταπολέµηση τησ φοροδιαφυγήσ, στην αυστηρή εκπλήρωση των στÞχων τησ ιδιωτικοποίησησ και στην αποµάκρυνση των γραφειοκρατικών εµποδίων στισ εισερχÞµενεσ

επενδύσεισ, δηλώνει. Η εκταµίευση τησ δÞσησ των 34,2 δι; ευρώ απÞ τουσ διεθνείσ δανειστέσ έπειτα απÞ πέντε µήνεσ σκληρών διαπραγµατεύσεων αποτελεί “ψήφο εµπιστοσύνησ” στην

ικανÞτητα τησ κυβέρνησησ να εκπληρώσει τισ δηµοσιονοµικέσ και διαρθρωτικέσ µεταρρυθµίσεισ, δηλώνει ο Γιάννησ Στουρνάρασ, παρά την αντίθεση των συνδικάτων και των αντιµνηµονιακών κοµµάτων. “Η απÞφαση των εταίρων µασ να µάσ δώσουν τÞσο πολλά χρήµατα - περισσÞτερα απÞ Þσα περιµέναµε- αποµακρύνει ένα µεγάλο µέροσ του ρίσκου”, λέει, προειδοποιώντασ ωστÞσο: “Συνεχίζουµε να αντιµετωπίζουµε τον πιθανÞ κίνδυνο χρεοκοπίασ”. ΤυχÞν αποτυχία τησ Ελλάδασ να αποπληρώσει το χρέοσ τησ προσ τουσ διεθνείσ πιστωτέσ θα σηµάνει την αναπÞφευκτη έξοδο τησ χώρασ απÞ την ευρωζώνη. Ο υπουργÞσ Οικονοµικών προβλέπει Þτι η αντιστροφή θα έρθει κατά το τέταρτο τρίµηνο του 2013 και αναµένει χαµηλή ανάπτυξη για το 2014. Το 2013 “θα είναι µία πολύ δύσκολη χρονιά αλλά, εάν συνεχίσουµε την πορεία αυτή, µειώνοντασ το δηµοσιονοµικÞ έλλειµµα και εφαρµÞζοντασ τα µέτρα βελτίωσησ τησ ανταγωνιστικÞτητασ, το 2014 και το 2015 θα είναι πολύ ευκολÞτερεσ χρονιέσ”, λέει.

Eurobank: µÂÏÙȈ̤Ó˜ ÚÔÔÙÈΤ˜ ÁÈ· ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· Οι πρÞσφατεσ εξελίξεισ δικαιολογούν την θετική αναθεώρηση των προοπτικών τησ ελληνικήσ οικονοµίασ, παρά τουσ κινδύνουσ εφαρµογήσ του προγράµµατοσ, εκτιµούν οι αναλυτέσ τησ Eurobank, στο τελευταίο οικονοµικÞ δελτίο τησ τράπεζασ. Η µεσοπρÞθεσµη προοπτική τησ ελληνικήσ οικονοµίασ βελτιώνεται µετά απÞ µια σειρά εξελίξεων τισ τελευταίεσ εβδοµάδεσ Þπωσ οι αποφάσεισ του Eurogroup στισ 26 Νοεµβρίου 2012, η επιτυχηµένη επαναγορά

∫¤Ú‰Ô˜ $500 ÂÎ. «Ù˙ÔÁ¿ÚÔÓÙ·˜» ÁÈ· ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· Μια εταιρεία επενδύσεων κατάφερε να κερδίσει 500 εκατοµµύρια δολάρια απÞ τη διαδικασία επαναγοράσ του χρέουσ στην οποία προχώρησε η Ελλάδα σύµφωνα µε δηµοσιεύµατα. Ένασ επενδυτικÞσ Þµιλοσ κέρδισε 500 εκατοµµύρια ευρώ απÞ την Ελλάδα χάρη στη διαδικασία εξαγοράσ του χρέουσ απÞ την Ελλάδα. Ùµωσ η ζώνη του ευρώ έχασε πολλά λεφτά απογοητεύοντασ τουσ κερδοσκÞπουσ. Οι κερδοσκÞποι που κερδίζουν χρήµατα είναι αυτοί που πίστεψαν Þτι η Ελλάδα δεν θα βγει απÞ το ευρώ και Þτι το χρέοσ τησ Ελλάδασ θα αυξηθεί κατακÞρυφα Þπωσ και οι υποχρεώσεισ των Ελλήνων προσ τουσ πιστωτέσ τουσ.

χρέουσ, η νοµοθέτηση / εφαρµογή µιασ σειράσ προαπαιτούµενων διαρθρωτικών µεταρρυθµίσεων και η εκταµίευση του πρώτου µέρουσ (34,3 δισ.) απÞ τα συνολικά 49,1 δισ. ευρώ του δεύτερου Προγράµµατοσ Σταθεροποίησησ τησ Ελληνικήσ Οικονοµίασ. Η αναβάθµιση τησ πιστοληπτικήσ ικανÞτητασ τησ Ελλάδασ απÞ τον οίκο πιστοληπτικήσ αξιολÞγησησ Standard & Poor’s απÞ την κατάσταση επιλεκτικήσ χρεοκοπίασ (SD) σε Β- µε σταθερή προοπτική αντικατο-

πτρίζει τα παραπάνω αλλά και την δεδηλωµένη πρÞθεση των ευρωπαίων εταίρων για την παραµονή τησ Ελλάδασ στη ζώνη του ευρώ, αναφέρεται στην έκθεση τησ Eurobank. Οι αναλυτέσ τησ Eurobank υπογραµµίζουν δε, Þτι ήδη απÞ την προηγούµενη εβδοµάδα είχαν επισηµάνει Þτι η µειωµένη συµµετοχή των ξένων επενδυτών στο πρÞγραµµα επαναγοράσ του ελληνικού χρέουσ δείχνει Þτι περίπου τα 2/3 των ξένων κατÞ-

χων του ελληνικού χρέουσ είναι διατεθειµένοι να αναλάβουν τον κίνδυνο που συνεπάγεται η περαιτέρω διακράτηση των ελληνικών τίτλων. Σύµφωνα µε τουσ αναλυτέσ τησ τράπεζασ, το ΕλληνικÞ ∆ηµÞσιο θα συνεχίσει την εξυπηρέτηση του χρέουσ του τα επÞµενα χρÞνια και Þτι στο µέλλον η τιµή των ελληνικών οµολÞγων θα προσεγγίσει καλύτερα επίπεδα απÞ αυτή που εξασφαλίζει το πρÞγραµµα επαναγοράσ σήµερα.

™Ù· ÷ÓÈ¿ Ë ÚÒÙË ‚¿ÛË Ù˘ Ryanair £· Â͢ËÚÂÙÔ‡ÓÙ·È Û˘ÓÔÏÈο 26 Â˘Úˆ·˚ÎÔ› ÚÔÔÚÈÛÌÔ› Το αεροδρÞµιο των Χανίων «Ιωάννησ ∆ασκαλογιάννησ» θα φιλοξενήσει τελικά τη βάση τησ ιρλανδικήσ αεροπορικήσ εταιρείασ χαµηλού κÞστουσ Ryanair, την πρώτη στην Ελλάδα. Η βάση, η οποία είναι και η 55η τησ εταιρείασ στην Ευρώπη, θα ξεκινήσει τη λειτουργία τησ απÞ τον προσεχή Απρίλιο και, σύµφωνα µε την εταιρεία, τα οφέλη για την τοπική οικονοµία των Χανίων αναµένεται να φτάσουν τα 250 εκατ. ευρώ. Ήδη η Ryanair χρησιµοποιεί το αεροδρÞµιο τησ Πάφου ωσ βάση τησ. Στην ελληνική πλέον βάση θα σταθµεύει µÞνιµα ένα αεροσκάφοσ τησ εταιρείασ. ΑπÞ το αεροδρÞµιο των Χανίων θα εξυπηρετούνται συνολικά 26 ευρωπαϊκοί προορισµοί (ανάµεσά του το Μιλάνο, το Λονδίνο και το Εδιµβούργο), εκ των οποίων οι 11 είναι καινούργιοι. Μεταξύ αυτών θα είναι και η Θεσσαλονίκη. Οι υπÞλοιπεσ νέεσ γραµµέσ θα

αφορούν τα αεροδρÞµια Billund στη ∆ανία, τησ Βρέµησ και του Memmingen στη Γερµανία, του Μπρίστολ στην Αγγλία, του ΑϊντχÞφεν, τησ Μασσαλίασ, τησ Βενετίασ, τησ Βαρσοβίασ και του Katowice στην Πολωνίασ και τέλοσ το αεροδρÞµιο Vilnius τησ Λιθουανίασ.Το ύψοσ τησ επένδυσησ θα φτάσει τα 70 εκ. ευρώ και ο συνολικÞσ αριθµÞσ των επιβατών που θα διακινηθεί υπολογίζεται σε 500,000. Η επιλογή του «Ιωάννησ ∆ασκαλογιάννησ» φυσικά δεν είναι τυχαία, καθώσ τα Χανιά

∏ ∂ÏÏ¿‰· ÛÙ· ÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙÂÚ· ÁÂÁÔÓfiÙ· ÙÔ˘ 2012 Η αγωνία τησ Ελλάδασ στον καιρÞ τησ κρίσησ κυριάρχησε σχεδÞν σε Þλα τα είδη ενηµέρωσησ µε τα µεγαλύτερα γεγονÞτα τησ χρονιάσ που φεύγει. Οι διαδηλώσεισ στην Αθήνα, τα επεισÞδια στην καρδιά τησ πÞλησ, η απÞγνωση των πολιτών απÞ τη λαίλαπα των µέτρων λιτÞτητασ που οδήγησαν χιλιάδεσ ανθρώπουσ σε κατάσταση φτώχειασ κυριαρχούν στισ εικÞνεσ που είδε Þλοσ ο κÞσµοσ το 2012. Στισ εικÞνεσ τησ διεθνούσ ειδησεογραφίασ κυριαρχεί το ναυάγιο του Costa Concordia, η επανεκλο-

γή του Μπαράκ Οµπάµα στισ ΗΠΑ αλλά και οι Ολυµπιακοί Αγώνεσ του Λονδίνου. ∆εν λείπουν σκηνέσ πολέµου απÞ τη Συρία, τον Λίβανο, την Αίγυπτο και τη ΝÞτια Αφρική, Þπου οι κινητοποιήσεισ των εργατών στα ορυχεία οδήγησαν σε άγριεσ συγκρούσεισ µε την αστυνοµία. Το άλµα του ατρÞµητου Φέλιξ, που κατέρριψε το ρεκÞρ για ελεύθερη πτώση απÞ το µεγαλύτερο ύψοσ αλλά και οι εικÞνεσ καταστροφήσ του τυφώνα Sandy στη Νέα ΥÞρκη ολοκληρώνουν τισ εικÞνεσ που είδαµε απÞ τουσ δέκτεσ µασ το 2012.

αποτελούν έναν απÞ τουσ πλέον δηµοφιλείσ τουριστικούσ προορισµούσ. Οι ανακοινώσεισ Þµωσ σχετικά µε τισ δραστηριÞτητεσ τησ Ryanair δεν σταµατούν εδώ, καθώσ επίσησ απÞ τον Απρίλιο θα ξεκινήσει δροµολÞγια σε άλλα δύο νέα ελληνικά αεροδρÞµια, στην Καλαµάτα και την Ζάκυνθο. ΑπÞ την Καλαµάτα θα εξυπηρετούνται οι γραµµέσ προσ Βρυξέλλεσ και Ρώµη. Σε εβδοµαδιαία θα εκτελούνται τέσσερισ πτήσεισ και αναµένεται να διακινηθούν 30,000 επιβάτεσ. ΑπÞ την Ζάκυνθο θα υπάρχουν δύο πτήσεισ την εβδοµάδα για Μιλάνο και ο αριθµÞσ των ταξιδιωτών που θα εξυπηρετήσει η γραµµή αυτή υπολογίζεται σε 15,000. Η Ιρλανδική Ryanair υπέγραψε πρÞσφατα διετέσ συµβÞλαιο ύψουσ 500,000 ευρώ για την εκτέλεση πτήσεων απÞ πÞλεισ τησ Αγγλίασ, τησ Ιταλίασ και τησ Γερµανίασ προσ τη ΡÞδο και την Κω.


25 ∆ΕΚΕΜΒΡΙΟΥ, 2012

ΧΡΗΜΑ&ΑΓΟΡΑ

8/18 | ΑΓΟΡΑ

∫fi„Ù ÙÔ Î¿ÓÈÛÌ· Ì ÙËÓ ª¿ÚÙÛ· ΑπÞ το Σάββατο 1η ∆εκεµβρίου οι καπνιστέσ τησ Ευρώπησ έχουν τη δυνατÞτητα να κÞψουν το κάπνισµα µε την πρωτοβουλία «Quit Smoking with Barça», ένα µοναδικÞ πρÞγραµµα για τη δηµÞσια υγεία τέθηκε σε λειτουργία. Η εκστρατεία αποτελεί κοινή πρωτοβουλία τησ Ευρωπαϊκήσ Επιτροπήσ και του ποδοσφαιρικού συλλÞγου τησ ΜπαρτσελÞνα και χρησιµοποιεί µια µοναδική, επιστηµονική προσέγγιση για να βοηθήσει Þσουσ αγαπούν τη ζωή, την Μπάρτσα και το ποδÞσφαιρο να κÞψουν το κάπνισµα οριστικά. Η πρωτοβουλία «Quit Smoking with Barça» (quitsmokingwithbarca.eu) είναι η τελευταία καινοτοµία στο πλαίσιο τησ επιτυχηµένησ εκστρατείασ τησ Ευρωπαϊκήσ Επιτροπήσ «Αν το σταµατήσεισ, δεν σε σταµατάει τίποτα» ή «Ex Smokers Are Unstoppable» που εφαρµÞζεται τα τελευταία δύο χρÞνια στα 27 κράτη µέλη τησ ΕΕ. Η εκστρατεία «Quit Smoking with Barça» στηρίζεται στο FCB iCoach, ένα πρÞγραµµα παροχήσ εξατοµικευµένων συµβουλών υγείασ. Οι καπνιστέσ συµπληρώνουν κατά την εγγραφή τουσ ένα σύντοµο ερωτηµατολÞγιο που καθορίζει το είδοσ τησ καθοδήγησησ που χρειάζονται για να κÞψουν το κάπνισµα.

¢‡Ô Ӥ˜ ‰È·ÎÚ›ÛÂȘ ÁÈ· ÙËÓ Porche Ένασ θρύλοσ δε χρειάζεται επιβεβαίωση. ΠαρÞλα αυτά είναι ωραίο να αναγνωρίζεται συνεχώσ η αξία του, ειδικά Þταν ψηφίζουν γι’ αυτήν πειρισσÞτερα απÞ 25,000 άτοµα. Ο θρύλοσ τησ αυτοκίνησησ PORSCHE και τα µοναδικά µοντέλα τησ PANAMERA και 911 CARRERA ψηφίστηκαν ωσ τα καλύτερα αυτοκίνητα στην κατηγορία τουσ σε ψηφοφορία που πραγµατοποίησε το περιοδικÞ αυτοκινήτου Auto Zeitung για τα βραβεία αυτοκινήτων “Auto Trophy”. Στην ψηφοφορία έλαβαν συνολικά µέροσ 104.442 αναγνώστεσ του περιοδικού. Η εντυπωσιακή σπορ τετραθέσια PORSCHE PANAMERA απέσπασε την πρώτη θέση στην κατηγορία πολυτελών αυτοκινήτων, ανάµεσα σε 14 άλλα υποψήφια αυτοκίνητα, καθώσ και το 25,6% του συνÞλου των ψήφων. H all time classic PORSCHE 911 CARRERA µε ποσοστÞ 22,1% απέσπασε επίσησ την πρώτη θέση ανάµεσα σε 23 άλλεσ υποψηφιÞτητεσ. Σαφώσ δεν είναι η πρώτη, αλλά ούτε και η τελευταία φορά που η θρυλική PORSCHE και τα µοντέλα τησ λαµβάνουν βραβεία. Επίσησ η αναγνωρισιµÞτητά τησ, Þπωσ και η αξίασ τησ είναι διαχρονικέσ.

¡¤Ô Presse Café Park ÛÙÔÓ ÕÁÈÔ ¢Ô̤ÙÈÔ Ένα νέο Presse Café ξεκίνησε τη λειτουργία του στην περιοχή Αγίου ∆οµετίου, µέσω τησ εταιρείασ Coffee Lovers. Το τέταρτο κατάστηµα τησ καναδέζικησ αλυσίδασ βρίσκεται σε ένα καταπράσινο χώρο, κοντά στο οδÞφραγµα Αγίου ∆οµετίου. Με το σλÞγκαν τησ αλυσίδασ, «Breathe, Eat, Drink», πάντοτε να το συνοδεύει στο νέο Presse Café Park µπορείτε να απολαύσετε τουσ εκλεκτούσ καφέδεσ και τα εύγευστα και υγιεινά προϊÞντα που προσφέρει στην άνετη και ζεστή ατµÞσφαιρα του καταστήµατοσ, ενώ τα µικρά παιδιά µπορούν να παίζουν ανέµελα στον παιδÞτοπο και στουσ χώρουσ του πάρκου. Παράλληλα, το µενού του Presse Café Park Αγίου ∆οµετίου θα περιλαµβάνει καθηµερινά και µια ποικιλία απÞ πιάτα φαγητού, τα οποία θα παρασκευάζονται επί τÞπου µε τα πιο αγνά υλικά. Οι άνετοι εξωτερικοί χώροι προσφέρονται για τη διοργάνωση πάρτυ γενεθλίων και Þλων των ειδών εκδηλώσεων, το catering των οποίων θα αναλαµβάνει το Presse Café. O ΘεÞδωροσ Κρίγγου, Master Franchisee δήλωσε σχετικά: «Είµαστε ιδιαίτερα χαρούµενοι που ένα νέο µέλοσ προστέθηκε στην οικογένεια των Presse Café στην Κύπρο. Το νέο Presse Café Park Αγίου ∆οµετίου ήρθε να τονώσει την περιοχή και να προσφέρει ένα νέο αέρα. Σύντοµα αναµένεται και περαιτέρω επέκταση τησ αλυσίδασ µε το άνοιγµα νέων καταστηµάτων και σε κεντρικά σηµεία.»

√È ÚÔÔÓËÙ¤˜ ÙˆÓ «¿ÛÙÚˆÓ» Με την ολοκλήρωση τησ 8ησ αγωνιστικήσ του πρωταθλήµατοσ ΟΠΑΠ ανδρών, έχει οριστικοποιηθεί η τετράδα των προπονητών, δύο πρώτων και δύο δεύτερων, οι οποίοι θα αναλάβουν το κοουτσάρισµα των οµάδων του All-Star Game, στο πλαίσιο του 2ου «ΟΠΑΠ All-Star Day, Παίζω µε κανÞνεσ, Οδηγώ µε κανÞνεσ». Η γιορτή του µπάσκετ θα διεξαχθεί στισ 30 ∆εκεµβρίου, στο στάδιο «Τάσσοσ ΠαπαδÞπουλοσ-Ελευθερία». Περιλαµβάνει πλούσιο καλλιτεχνικÞ πρÞγραµµα, µε τη συµµετοχή και του νεανικού συγκροτήµατοσ «Μέλισσεσ» απÞ την Ελλάδα, χορÞ, τραγούδι, Άη Βασίλη και πολλέσ άλλεσ εκπλήξεισ. Το αθλητικÞ κοµµάτι περιλαµβάνει αγώνα επίδειξησ, µε συµµετοχή παιδιών των Special Olympics και αθλητών που µασ εκπροσώπησαν στην Ολυµπιάδα του Λονδίνου, διαγωνισµούσ τριπÞντων και καρφωµάτων και φυσικά αγώνα ανάµεσα στουσ κορυφαίουσ καλαθοσφαιριστέσ που αγωνίζονται στο κυπριακÞ πρωτάθληµα. Η επιλογή των τελευταίων θα γίνει µε τη συµβολή του κοινού στο www.basketball.org.cy

§·ÌÂÚfi ¿ÚÙÈ ÁÈ· ÙËÓ Moët & Chandon Με τη σαµπάνια Moët & Chandon να ρέει άφθονη, συνοδεύοντασ ιδιαίτερεσ γαστρονοµικέσ δηµιουργίεσ, οι εκλεκτοί προσκεκληµένοι έζησαν λαµπερέσ στιγµέσ στο φετινÞ πάρτι τησ Moët & Chandon. Στο πάρτι, την σαµπάνια σέρβιραν ακροβάτεσ «εξ ουρανού» και το σÞου συµπεριλάµβανε και χορÞ σε ένα γιγαντιαίο ποτήρι σαµπάνιασ! ∆ιασκέδαση, µουσική, θέαµα, εκλεκτοί προσκεκληµένοι και άφθονη Moët & Chandon, συνέθεσαν το πιο φαντασµαγορικÞ πάρτι τησ χρονιάσ. Η Moët & Chandon είναι η σαµπάνια τησ επιτυχίασ και τησ αίγλησ απÞ το 1743. Γνωστή για τα επιτεύγµατά τησ, και το θρυλικÞ πρωτοποριακÞ τησ πνεύµα, η Moët & Chandon είναι ο Οίκοσ που έφερε τη σαµπάνια στον κÞσµο. Η Moët & Chandon διανέµεται απÞ την εταιρία Φώτοσ Φωτιάδησ ∆ιανοµείσ Λτδ, σε Þλα τα σηµεία πώλησησ οινοπνευµατωδών ποτών.Τηλέφωνο επικοινωνίασ 22471111.

20 ¯ÚfiÓÈ· ˙ˆ‹˜ ÁÈ· ÙÔ Four Seasons Με ιδιαίτερη λαµπρÞτητα θα γιορταστούν οι φετινέσ γιορτέσ των Χριστουγέννων και τησ Πρωτοχρονιάσ στο ξενοδοχείο Four Seasons, καθώσ το 2013 συµπληρώνει 20 χρÞνια λειτουργίασ! Το Four Seasons έχει φορέσει και φέτοσ τα γιορτινά του και ετοιµάζεται να υποδεχθεί τισ πιο µαγικέσ µέρεσ του χρÞνου σε µια λαµπερή, εορταστική ατµÞσφαιρα πληµµυρισµένη απÞ χριστουγεννιάτικεσ µελωδίεσ σε συνδυασµÞ µε ξεχωριστέσ γαστρονοµικέσ γεύσεισ που θα ταξιδέψουν κάθε επισκέπτη στον παραµυθένιο κÞσµο των Χριστουγέννων. Τα πολυβραβευµένα εστιατÞρια του ξενοδοχείου Vivaldi, Mavrommatis έχουν διαµορφώσει, ειδικά για την παραµονή και ανήµερα των Χριστουγέννων καθώσ και την παραµονή τησ Πρωτοχρονιάσ, εορταστικά µενού µε γεύσεισ που αναδεικνύουν το πνεύµα των γιορτών και θα ικανοποιήσουν ακÞµα και τον πιο απαιτητικÞ ουρανίσκο. Για περισσÞτερεσ πληροφορίεσ επικοινωνήστε στο τηλέφωνο 25858000 ή επισκεφθείτε την ιστοσελίδα Christmas & New Year at the Four Seasons Hotel 2012.

∂ÈÛÊÔÚ¿ ·fi ÙËÓ §·˚΋ ∞ÛÊ·ÏÈÛÙÈ΋ Η Λαϊκή Ασφαλιστική, στο πλαίσιο τησ Εβδοµάδασ Οδικήσ Ασφάλειασ 2012 που διοργάνωσε σε συνεργασία µε το Τµήµα Τροχαίασ του Αρχηγείου Αστυνοµίασ Κύπρου, προέβη σε συµβολική εισφορά ύψουσ 2.000 ευρώ για να βοηθηθεί άπορη επταµελήσ οικογένεια συµπολιτών µασ. Στη φωτογραφία ο ΓενικÞσ ∆ιευθυντήσ τησ Λαϊκήσ Ασφαλιστικήσ κ. Ανδρέασ Στυλιανού παραδίνει την επιταγή στο ∆ιευθυντή Τροχαίασ του Αρχηγείου Αστυνοµίασ Κύπρου κ. ∆ηµήτρη ∆ηµήτριου.


25 ∆ΕΚΕΜΒΡΙΟΥ, 2012

ΧΡΗΜΑ&ΑΓΟΡΑ

ENΕΡΓΕΙΑ | 9/19

O ¿Óıڷη˜ ·ÂÈÏ‹ ÁÈ· ÙÔ ÂÙڤϷÈÔ; Ο άνθρακασ ανταγωνίζεται το πετρέλαιο στην κούρσα για την επικρατέστερη πηγή ενέργειασ, κάτι που θα καταστεί εντονÞτερο στα επÞµενα πέντε χρÞνια, µε πιθανέσ καταστροφικέσ συνέπειεσ για το κλίµα, σύµφωνα µε τον κορυφαίο φορέα στα οικονοµικά τησ ενέργειασ, το ∆ιεθνή ΟργανισµÞ Ενέργειασ (IEA). Ένασ απÞ τουσ κυριÞτερουσ παράγοντεσ στην αύξηση τησ χρήσησ του άνθρακα είναι η µαζική αύξηση τησ χρήσησ του αερίου που προέρχεται απÞ το σχιστÞλιθο στισ ΗΠΑ. Η κατανάλωση του άνθρακα αυξάνεται διεθνώσ -ακÞµη και σε χώρεσ που έχουν θέσει στÞχουσ για τη µείωσή τησ- εκτÞσ των ΗΠΑ, Þπου το αέριο σχιστÞλιθου έχει αντικαταστήσει τον άνθρακα, αναφέρει νέα έρευνα ∆ΟΕ. Η πτώση στισ τιµέσ των καυσίµων στισ ΗΠΑ βοήθησε τη µείωση των τιµών του άνθρακα διεθνώσ, γεγονÞσ που τον κατέστησε ακÞµη πιο ελκυστικÞ, ακÞµη και στην Ευρώπη Þπου η χρήση του άνθρακα υποτίθεται Þτι θα αποθαρρυνÞταν απÞ το σύστηµα εµπορίασ ρύπων. Ο άνθρακασ είναι άφθονοσ, µπορεί να βρεθεί στισ περισσÞτερεσ περιοχέσ του κÞσµου -ανÞµοια µε το συµβατικÞ πετρέλαιο και το αέριο- και µπορεί εύκολα να εξορυχθεί,

µε αποτέλεσµα να χρησιµοποιείται για να καλύψει τη µισή σχεδÞν ζήτηση για ενέργεια διεθνώσ κατά την περασµένη δεκαετία. Σύµφωνα µε τον ∆ΟΕ, η ζήτηση απÞ την Κίνα και την Ινδία θα αυξήσει δραµατικά τη χρήση του άνθρακα στα επÞµενα πέντε χρÞνια, µε την Ινδία να ξεπερνά το µεγαλύτερο έωσ σήµερα καταναλωτή, τισ ΗΠΑ. Η Κίνα έχει καταστεί ο µεγαλύτεροσ εισαγωγέασ άνθρακα και η Ινδονησία ο µεγαλύτεροσ εξαγωγέασ,

ξεπερνώντασ την Αυστραλία. Σύµφωνα µε αναφορά του ∆ΟΕ, η παγκÞσµια κατανάλωση του άνθρακα σε σύγκριση µε την τωρινή κατανάλωση θα ξεπεράσει τον 1,2 δισ τÞνο ανά χρÞνο, έωσ το 2017 (Þση είναι σήµερα η κοινή κατανάλωση τησ Ρωσίασ και των ΗΠΑ). Η διεθνήσ κατανάλωση του άνθρακα προβλέπεται να φτάσει τουσ 4,3 δισ τÞνουσ έωσ το 2017, Þση προβλέπεται να είναι και η κατανάλωση του πετρελαίου τον ίδιο χρÞνο. Με τισ υψηλÞτερεσ εκποµπέσ διοξειδίου του άνθρακα, περισσÞτερεσ απÞ οποιοδήποτε µείζον ορυκτÞ καύσιµο, ο άνθρακασ επιφέρει αρνητικά αποτελέσµατα στην κλιµατική αλλαγή, ειδικÞτερα εάν καίγεται σε παλαιωµένουσ, µη αποδοτικούσ ενεργειακούσ σταθµούσ. Οι σταθµοί αυτοί Þταν δεν είναι εξοπλισµένοι µε ειδικέσ υποδοµέσ που αφαιρούν τισ χηµικέσ ουσίεσ, παράγουν εκποµπέσ του θείου την κύρια αιτία τησ Þξινησ βροχήσ και άλλουσ ρυπαντέσ Þπωσ υδράργυρο και σωµατίδια αιθάλησ. Στην Ευρώπη, το σύστηµα εµπορίασ ρύπων υποτίθεται Þτι θα αποθάρρυνε την παραγωγή ενέργειασ µε υψηλέσ εκποµπέσ άνθρακα, µέσω τησ επιβολήσ τιµών στισ εκποµπέσ. ΑυτÞ συνέβη µε την έκδοση αδειών σε γεννήτριεσ και εταιρείεσ έντασησ ενέργειασ,

σύµφωνα µε την ποσÞστωση των εκποµπών τουσ, απαιτώντασ απÞ αυτέσ να αγοράζουν επιπλέον άδειεσ εάν έπρεπε να εκπέµψουν περισσÞτερο διοξείδιο του άνθρακα απÞ το επιτρεπÞµενο. ΩστÞσο η ύπαρξη των εργοστασίων των εταιρειών σε χώρεσ εκτÞσ ΕΕ, οι οποίεσ δε διαθέτουν αυστηρά µέτρα για την προστασία του περιβάλλοντοσ, σε συνδυασµÞ µε τισ επιπτώσεισ τησ οικονοµικήσ κρίσησ και τησ ύφεσησ, οδήγησε σε πλεÞνασµα των αδειών, που επέφερε µεγάλη πτώση στισ τιµέσ τουσ. Με τα σηµερινά επίπεδα, των λίγων ευρώ ανά τÞνο διοξειδίου του άνθρακα, δεν υπάρχουν κίνητρα για να αναζητηθούν καύσιµα χαµηλήσ περιεκτικÞτητασ σε άνθρακα κι έτσι, ο άνθρακασ αναβιώνει µια αναγέννηση στην Ευρώπη. ΑυτÞ σηµαίνει Þτι ένασ απÞ τουσ σηµαντικÞτερουσ ρυθµιστικούσ µηχανισµούσ τησ διεθνούσ αγοράσ που στοχεύει στη µείωση των εκποµπών αερίων του θερµοκηπίου αποτυγχάνει στουσ βασικούσ στÞχουσ του. Αν δεν υπάρξει πολιτική αντίδραση, ο κÞσµοσ αντιµετωπίζει την πιθανÞτητα του αυξηµένου κινδύνου τησ κλιµατικήσ αλλαγήσ, ωσ αποτέλεσµα τησ ανεξέλεγκτησ κατανάλωσησ των ορυκτών καυσίµων που έχουν υψηλή περιεκτικÞτητα σε άνθρακα.

ªÂ›ˆÛË ÛÙË ‰È·Ù›ÌËÛË ÁÈ· ıÂÚÌÔÛ˘ÛÛˆÚÂ˘Ù¤˜ K·Ù¿ 2 ÛÂÓÙ ·Ó¿ ÎÈÏÔ‚·ÙÒÚ·, Ì ‚·ÛÈ΋ ÙÈÌ‹ η˘Û›ÌÔ˘ Ù· 300 ¢ÚÒ Τη µείωση στην τιµή τησ διατίµησησ εκτÞσ αιχµήσ για τουσ θερµοσυσσωρευτέσ κατά 2 σεντ ανά κιλοβατώρα, µε βασική τιµή καυσίµου τα 300 ευρώ, αποφάσισε η Ρυθµιστική Αρχή Ενέργειασ Κύπρου, µετά απÞ εισήγηση τησ Αρχήσ Ηλεκτρισµού Κύπρου. Η διαφοροποιηµένη τιµή, Þπωσ ανακοίνωσε η ΡΑΕΚ, θα ισχύει αµέσωσ µετά τη δηµοσιοποίησή τησ στην Επίσηµη Εφηµερίδα τησ ∆ηµοκρατίασ. ΑπÞ 1η Ιανουαρίου 2014, θα εφαρµοσθούν οι νέεσ διατιµήσεισ για το σύνολο των κατηγοριών καταναλωτών, µετά τη διενέρ-

γεια τησ νέασ µελέτησ για τισ διατιµήσεισ απÞ την ΑΗΚ και την έγκριση τησ ΡΑΕΚ Η σχετική απÞφαση ελήφθη, αφού η ΡΑΕΚ έλαβε υπ` Þψη την επιστολή τησ ΑΗΚ σχετικά µε την διατίµηση εκτÞσ αιχµήσ Θερµοσυσσωρευτέσ (Κώδικασ 55), ηµεροµηνίασ 18 ∆εκεµβρίου 2012, καθώσ επίσησ το γεγονÞσ Þτι η αναµενÞµενη αύξηση των πωλήσεων στη διατίµηση 55, λÞγω µείωσησ στην τιµή, θα εξοµαλύνει την ηµερήσια καµπύλη φορτίου κατά τη διάρκεια τησ ηµέρασ, προσφέροντασ σηµαντική ευελιξία στην οµαλή λειτουργία του συστήµατοσ. Η ΡΑΕΚ έλαβε υπ’ Þψη, επίσησ, το γεγο-

νÞσ Þτι η αναµενÞµενη αύξηση των πωλήσεων στη διατίµηση 55, λÞγω µείωσησ στην τιµή, θα έχει ωσ αποτέλεσµα τη µείωση στα λειτουργικά έξοδα, λÞγω βελτίωσησ τησ αποδοτικÞτητασ, ενώ και η οριακή τιµή τησ παραγωγήσ ενέργειασ τη νύχτα είναι ουσιαστικά χαµηλÞτερη απÞ αυτή κατά τη διάρκεια των ωρών αιχµήσ. Ελήφθη ακÞµα υπ` Þψη το Þτι η ανταπÞκριση τησ ΡΑΕΚ σε πρÞταση µείωσησ διατίµησησ, η οποία αφορά µÞνον δέσµιουσ οικιακούσ πελάτεσ, δεν θα επηρεάσει την ανταγωνιστική αγορά, εφ` Þσον η διάρκεια ισχύοσ τησ θα είναι µÞνον µέχρι την 31η ∆εκεµβρίου

2013, ενώ ταυτÞχρονα συνεισφέρει στην οικονοµικÞτερη παροχή θέρµανσησ σε µια δύσκολη περίοδο και για πολλούσ απÞ τουσ κατÞχουσ θερµοσυσσωρευτών.

MÈÎÚÔÙÛ› ÁÈ· «Ú¿ÛÈÓË ÏËÚÔÊÔÚÈ΋»

∆· ‰›ÎÙ˘· ‡‰Ú¢Û˘ ÚfiÎÏËÛË ÁÈ· ÙÔ˘˜ ÂÈÛÙ‹ÌÔÓ˜

ªÂ ÙËÓ Û˘Ì‚ÔÏ‹ Ù˘ ∫‡ÚÔ˘

EÈı˘ÌÔ‡Ó Ó· Ù· ÌÂÙ·ÙÚ¤„Ô˘Ó Û ËÁ¤˜ ÂÓ¤ÚÁÂÈ·˜

Η Κύπροσ και συγκεκριµένα η ερευνητική οµάδα του Εργαστηρίου Αρχιτεκτονικήσ /Υπολογιστών του Τµήµατοσ Πληροφορικήσ του Πανεπιστηµίου Κύπρου συνέβαλε στο σχεδιασµÞ ειδικού τρισδιάστατου µικροτσίπ που υπÞσχεται δραστική µείωση στο ρεύµα και στα έξοδα εγκατάστασησ σε κέντρα δεδοµένων. Το έργο υλοποιήθηκε µε χρηµατοδÞτηση απÞ την Ευρωπαϊκή Ένωση και τη συµβολή ερευνητών εκτÞσ απÞ την Κύπρο, απÞ το Ηνωµένο Βασίλειο, την Ελβετία και την Φινλανδία µέσω του ερευνητικού προγράµµατοσ Eurocloud. Η ερευνητική οµάδα στην Κύπρο τελούσε υπÞ την καθοδήγηση του Αναπληρωτή Καθηγητή Γιαννάκη Σαζεϊδη. H Επίτροποσ για τη ψηφιακή Agenda τησ ΕΕ Neelie Kroes δήλωσε Þτι το εν λÞγω τσιπ µπορεί να εδραιώσει την Ευρώπη ωσ «το σπίτι τησ πράσινησ πληροφορικήσ». Τα κέντρα δεδοµένων του υπολογιστικού νέφουσ φιλοξενούν χιλιάδεσ διακοµιστέσ υπολογιστών και η έκτασή τουσ µπορεί να

www.hellas-energ y.com www.hellas-energy

φτάσει και αυτή ενÞσ γηπέδου. Η κατανάλωση τουσ σε ηλεκτρικÞ ρεύµα ισούται µε την κατανάλωση που έχουν 40,000 σπίτια. Αρχικοί υπολογισµοί σχετικά µε το Eurocloud τσιπ, κάνουν λÞγο για µείωση των ενεργειακών αναγκών ενÞσ κέντρου δεδοµένων ,κατά 90% σε σχέση µε τουσ ήδη υπάρχων διακοµιστέσ. ∆εδοµένου Þτι τα κέντρα αυτά είναι απαραίτητα για την «επανάσταση» του υπολογιστικού νέφουσ, αλλά και για επιχειρήσεισ Þπωσ είναι το Facebook και το Gmail και λαµβάνοντασ υπÞψη την τεράστια κατανάλωσή τουσ σε ηλεκτρικÞ ρεύµα, η ανακάλυψή αυτή κρίνεται ωσ εξαιρετικά σηµαντική. To έργο EuroCloud χρησιµοποιεί τεχνολογίεσ που αξιοποιούν χαµηλήσ ισχύοσ µικροεπεξεργαστέσ που συνήθωσ βρίσκουµε σε κινητά τηλέφωνα, αξιοποιώντασ τουσ σε πολύ µεγαλύτερη κλίµακα. Σύµφωνα µε την Ευρωπαία Επίτροπο, ένασ τέτοιοσ σχεδιασµÞσ θα δώσει την δυνατÞτητα σε Ευρωπαϊκέσ εταιρείεσ να επενδύσουν σε κέντρα δεδοµένων.

ΧΟΡΗΓΟΣ ΣΕΛΙ∆ΑΣ

Η Κίνα κάνει για δεκαετίεσ εντατική εκµετάλλευση του υδροηλεκτρικού δυναµικού τουσ σε έργα µεγάλησ κλίµακασ. Πλέον, επιστήµονεσ τησ Πολυτεχνικήσ Σχολήσ του Χονγκ Κονγκ αναπτύσσουν ένα σύστηµα παραγωγήσ ηλεκτρισµού απÞ το δίκτυο ύδρευσησ. Το δίκτυο ύδρευσησ του Χονγκ Κονγκ αποτελείται απÞ σωλήνεσ που εκτείνονται σε µια απÞσταση 7800 χιλιοµέτρων. ΠρÞκειται για ένα τεράστιο δίκτυο που απαιτεί διαρκή παρακολούθηση και έλεγχο ώστε να διασφαλιστεί η απρÞσκοπτη λειτουργία του. Η παρακολούθηση τησ λειτουργίασ του δικτύου γίνεται µέσω µικρών τουρµπινών που τοποθετούνται στουσ αγωγούσ αξιοποιώντασ την κίνηση των υδάτων. Κάθε µικρή γεννήτρια παράγει έωσ 80 Βολτ, ενέργεια ικανή να ηλεκτροδοτήσει τέσσερισ λαµπτήρεσ φθορισµού. Τα δίκτυα ύδρευσησ αποτελούν µια πρÞκληση για τουσ επιστήµονεσ που επιθυµούν να τα µετατρέψουν σε πηγέσ ενέργειασ. Το πρÞβληµα είναι η στενÞτητα των αγωγών που περιορίζει τον Þγκο νερού και τη δυνατÞτητα παραγωγήσ ενέργειασ. Οι µηχανικοί τησ Πολυτεχνικήσ Σχολήσ του Χονγκ Κονγκ ανέπτυξαν µια σφαιρική γεννήτρια που συλλέγει την ενέργεια του

τρεχούµενου νερού. Η σφαιρική γεννήτρια έχει οκτώ έλικεσ και ένα ανοιχτÞ κεντρικÞ σύστηµα περιστροφήσ που περιορίζει τισ ενεργειακέσ απώλειεσ. Για να αυξήσει την ενέργεια του νερού, οι ερευνητέσ τοποθέτησαν ένα εµπÞδιο στην είσοδο του αγωγού ώστε να συµπιέσουν το νερÞ και να επιταχύνουν τη ροή. Η γεννήτρια δεν απαιτεί λίπανση των µερών τησ ώστε να διασφαλιστεί η ποιÞτητα του πÞσιµου νερού. Ùταν θα τοποθετηθεί στο σύνολο του δικτύου ύδρευσησ, το µικρÞ υδροηλεκτρικÞ σύστηµα θα εξοικονοµεί 700 Κιλοβατώρεσ ενέργειασ και θα µειώνει τισ εκποµπέσ διοξειδίου του άνθρακα κατά 560 κιλά ετησίωσ.


FinancialMirror.com

December 25 - 31, 2012

20 | WORLD MARKETS

Reflecting on 2012 The holiday season is always a time for reflection. As 2012 draws to a close, we think back over our successes and sins of the past year. Have we said, done, and achieved everything we hoped for? Did we really need to eat that last mince pie or buy that extra suit? In the same spirit, I have been casting my mind back to the year’s financial headlines. Here is a collection of my personal favorites, from media stories and scandals to impressive stocks and economies. What a year! Rollercoaster: The Eurozone The uncertainty experienced this last year in the Eurozone is extreme by any reasonable financial standards. For many analysts, the outlook for 2013 is equally unpredictable. Greece and Spain in particular have made headlines for their shocking levels of debt, which forces us to ask why European leadership did not effectively intervene and find solutions earlier. The Euro currency and its very existence have been called into question, although its termination is looking highly unlikely now, and there are small but certain signs of recovery. Plus, the region has many companies that are performing well and generating significant profit from overseas. Ongoing poor sentiment means that many stocks are still attractively priced and these may continue to perform well. Scandal: Libor The UK has been shocked by the Libor scandal and the revelations about rate fixing that have recently come to light. Libor, the London interbank offered rate, is a benchmark interest rate used to price financial products worth around $5oo trillion, from complex derivatives to credit cards and mortgages. Price-fixing, to shift the Libor rate by even one hundredth of a percentage point, could make a banker $2 million in profit. Culprits UBS have had to pay $1.5bn to reg-

ulators, while Barclays have been fined £290m and the RBS is expected to announce a settlement. The scandal could well continue into 2013 as more banks are investigated for corruption internationally. Expect to see tighter regulations in place. People are rightfully unimpressed with big banks pocketing extra profits illegally at public expense. Country : Thailand Normally thought of as an exotic holiday destination, Thailand is often overlooked in the public eye as an up and coming economy. In fact, the 2012 figures show a strong

By Oren Laurent President, Banc De Binary

performance for the third year running. The Thailand index was up by almost 31 per cent this year, bringing growth to a remarkable 112 per cent over three years. This is a trend which is likely to continue. The Aberdeen New Thai Investment Trust saw its share price increase by 50.7 per cent this year, despite the fact that it is still trading at a 12.5 per cent discount.

and memorable impact in March. The middle-ranking investment banker resigned from Goldman Sachs and published a 1,000 word-long tirade in the New York Times in which he accused Goldman staff of misleading clients and referring to them as “muppets”. The claim may have had some base in reality, or perhaps was exaggerated and dramatized. Either way, it certainly ensured that Smith’s colleagues and bosses will remember his name long after his resignation. Event: US Election How could any financial review of 2012 be complete without a mention of November’s US Presidential election? The opinion polls were close, but that didn’t stop Obama achieving a relatively comfortable victory for his second term, albeit a closer victory than he may have liked. We have already witnessed the effect of the election on the US economy, and stock and commodity prices, so now wait to see if the Democrats and Republicans can agree a resolution to the fiscal cliff. True to the cut-throat nature of politics and the demands of 24/7 media, speculation is already rife about who will be the presidential nominations in four years time. Hillary Clinton? A right wing Paul Ryan or Marco Rubio? Or a more moderate Chris Christie? Best wishes to all readers for the holidays.

www.bbinary.com

Resignation: Greg Smith His name may be shared by thousands worldwide, but for the purpose of this column, one Greg Smith made a unique

Yen to remain pinned down, further downside unlikely The yen struggled near multi-month lows against the greenback and euro on track to clinch the title of worst major performing currency of 2012 as the last full trading week of the year draws to a close. The yen stayed under pressure after the Bank of Japan expanded its asset-buying program by an expected 10 trillion yen ($1 trillion) on Thursday and signaled more action ahead including setting a higher inflation target. The dollar was at 84.36 yen, still within easy reach of a 20-month peak around 84.62 set earlier in the week. The euro traded at 111.78 yen, near a 16-month high of 112.59. So far this year, the dollar has risen some 9% on the yen, while the single currency was up more than 12%.

Traders expect the yen to remain pinned down, although further significant downside was unlikely given that markets already hold very bearish positions in the currency. “The Japanese data calendar is heavy

Traders said talks to avoid the ‘fiscal cliff’ of government spending cuts and tax hikes in the United States remained a key risk for markets in the closing days of the year. But investors remained ever hopeful that

FOREX COMMENTARY & TECHNICAL ANALYSIS over the final week of the year, including November CPI and industrial output. Although soft data could put pressure on the yen, we believe that overextended positioning suggests only limited scope for further downside,” said BNP Paribas analyst Vassili Serebriakov.

a deal to avert the fiscal cliff will be struck, and even more confident that the Mayan apocalypse will prove to be just another myth. All that drama has helped keep the dollar index from falling below the September trough of 78.601 so far, although it

remained precariously close at 79.214. Despite the euro zone’s own debt problems, the euro was on track to end the year some 2% higher against the greenback. It was at $1.3251, near an eight-month high around $1.3309 set this week. Recent positive developments in the euro area included a disbursement of another tranche of long-delayed aid to Greece, and a rise in morale at German businesses that boosted hopes Europe’s largest economy will bounce back quickly after a weak end to 2012. The Australian dollar was also up some 2.5% on the greenback this year, despite four separate rate cuts. It was at $1.0482, having peaked at $1.0857 back in February.

Disclaimer: The commentary appearing on this page is for indication purposes only and Eurivex does not take any responsibility for investment action taken. Nothing in this report should be considered to constitute investment advice. It is not intended, and should not be considered, as an offer, invitation, solicitation or recommendation to buy or sell any of the financial instruments described herein. Trading on leverage is very risky and may lead to losses.


FinancialMirror.com

December 25 - 31, 2012

MARKETS | 21

India: Growth and Reform for Re-election All they suggest is that Congress now has a clear reform agenda and the willingness to execute it. This reform agenda is not all positive for the economy. It includes major government subsidies like the National Food Security bill. But if Congress is indeed pegging its reelection campaign to growth and reform, then we would expect a concerted effort to pass more economically significant legislation like the Goods and Services Tax. Ultimately, there could be no better news for India’s medium-term growth than a society and polity that see economic growth as the main requirement for re-election. The RBI appears to have acknowledged the recent change for the better. In its monetary policy statements, the central bank has regularly taken a number of pot-shots at the government for failing to get its house in order, especially on the fiscal front. Its last two statements have been friendlier—and more recently it hinted at likely rate cut to come.

Marcuard’s Market update by GaveKal Research With inflation still high, the Reserve Bank of India yet again refuses to cut rates. Investors may be disappointed, but the RBI has made the right choice. Though inflation has begun to decelerate, the fact is that India’s real interest rates are not particularly high in historical terms. India’s major problem in 2012 has been a government paralysis on policy, or even the most basic economic actions like approving investments or acquiring land for infrastructure. This, more than monetary conditions, is why investment has been so low. So any significant rebound in Indian growth will have to start with better governance. The good news, however, is that governance seems to be on the mend. We spent most of this year detailing India’s political and bureaucratic paralysis and how many of the “reforms” on the docket may not fully cure these ailments. But in recent weeks India’s policymaking apparatus has snapped into action. The leading coalition that seemed irreparably mired in internal and external conflict just a few months ago has now beaten the odds to come out on top in a parliamentary vote on foreign investment in retail. That victory was immediately followed up with the formation of a cabinet committee to streamline large-scale investment projects, and the finalization of a long-awaited bill to formalize

land acquisition. The many disparate ideologies within the leading coalition seem to have coalesced around one central goal: economic revival through reform. If this is indeed the flag the coalition-leading Congress party has planted on its campaign platform for 2014, then 2013 is set to be a big improvement on 2012. The proposed National Investment Board—an inter-ministerial body to streamline approvals for large-scale investments— was one of the most significant reforms on the agenda. But it was envisioned as a body that could supersede individual ministerial approvals, something few ministries were like-

www.marcuardheritage.com

ly to agree to. Instead, Prime Minister Singh has compromised and created a cabinet committee on investment that is still tasked with streamlining large-scale investment approvals, but will not have the power to overrule individual ministries. A similar compromise was necessary to get us to the final stretch in the Land Acquisition bill, which now looks on course for passage early next year. Essentially the populists in parliament were appeased by stipulating that 80% of residents must agree to the sale of a piece of land for private development, instead of the 70% floor supported by industry associations. These moves do not amount to a panacea.

WORLD CURRENCIES PER US DOLLAR CODE

CURRENCY

RATE

EUROPEAN Belarussian Ruble British Pound * Bulgarian Lev Czech Koruna Danish Krone Estonian Kroon Euro * Georgian Lari Hungarian Forint Latvian Lats Lithuanian Litas Maltese Pound * Moldavan Leu Norwegian Krone Polish Zloty Romanian Leu Russian Rouble Swedish Krona Swiss Franc Ukrainian Hryvnia

Disclaimer: This information may not be construed as advice and in particular not as investment, legal or tax advice. Depending on your particular circumstances you must obtain advice from your respective professional advisors. Investment involves risk. The value of investments may go down as well as up. Past performance is no guarantee for future performance. Investments in foreign currencies are subject to exchange rate fluctuations. Marcuard Cyprus Ltd is regulated by the Cyprus Securities and Exchange Commission (CySec) under License no. 131/11.

BYR GBP BGN CZK DKK EEK EUR GEL HUF LVL LTL MTL MDL NOK PLN RON RUB SEK CHF UAH

8570 1.6179 1.4817 19.0345 5.6528 11.8547 1.3198 1.644 218.74 0.52715 2.6159 0.3253 12.02 5.5657 3.0858 3.3641 30.7345 6.5322 0.9155 8.045

AUD CAD HKD INR JPY KRW NZD SGD

1.0413 0.9935 7.7501 55.09 84.36 1073.95 1.2158 1.2205

BHD EGP IRR ILS JOD KWD LBP OMR QAR SAR ZAR AED

0.3770 6.1680 12082.90 3.7493 0.7069 0.2809 1506.00 0.3850 3.6407 3.7501 8.5645 3.6727

AZN KZT TRY

0.7823 150.38 1.7957

AMERICAS & PACIFIC

Decline of listed firms on London’s junior market slows A decline in the number of companies listed on London’s junior stock market eased this year and around half the companies that did leave were bought up or transferred to bigger exchanges, a Deloitte report shows. It said the number of companies listed on the London Stock Exchange’s Alternative Investment Market (AIM) had fallen every year since 2007, but the fall in 2012 was just 4%, compared with 16% in 2009, its fastest year of contraction. “During the time of the financial crisis ... the principal reasons why companies were leaving the list were negative,” said Richard Thornhill, capital markets partner at Deloitte. “Either they no longer perceived that the market offered them value ... or the economic climate forced them to de-list. The situation in 2012

Weekly Economic Calendar Date DEC 27 DEC 27 DEC 27 DEC 27 DEC 27 DEC 28 DEC 28 DEC 28 DEC 28 DEC 31 DEC 31

Country GBP EUR GBP US US JPY EUR US US ALL ALL

MIDDLE EAST & AFRICA Bahrain Dinar Egyptian Pound Iranian Rial Israeli Shekel Jordanian Dinar Kuwait Dinar Lebanese Pound Omani Rial Qatar Rial Saudi Arabian Riyal South African Rand U.A.E. Dirham

has been very different, with the driving force behind companies leaving the list being transactions which have consistently realised value for shareholders.” Of the 113 companies who had left the market by the end of November, 41 were acquired, 17 were subject to reverse take-overs and three transferred to London’s main market. Those companies which were bought received an average premium of 53% to their closing share price on the day before the acquisition. By the end of November, 65 companies had joined AIM, and the share prices of the 44 which raised money on admission had risen an average 26% since listing. “There are good reasons to be confident about the market in 2013,” said Thornhill.

ASIA Azerbaijanian Manat Kazakhstan Tenge Turkish Lira Note:

* USD per National Currency

The Financial Markets Detail

Nationwide HPI M/M German Retail Sales M/M BBA Mortgage Approvals due 11.30am Unemployment Claims due 3.30pm New Home Sales due 5.00pm Unemployment Rate Italian 10-year Bond Auction Chicago PMI due 4.45pm Pending Home Sales M/M due 5.00pm Most markets close early Happy New Year 2013

Indicated times are Cyprus time

Australian Dollar * Canadian Dollar Hong Kong Dollar Indian Rupee Japanese Yen Korean Won New Zeland Dollar * Singapore Dollar

Forecast Previous 350k -

0.00% -2.80% 33.0k 361k 368k 4.20% 50.4 5.20% -

Source: Eurivex

Interest Rates Base Rates

LIBOR rates

CCY USD GBP EUR JPY CHF

0-0,25% 0.50% 0.75% 0-0,1% 0-0,25%

Swap Rates

CCY/Period

1mth

2mth

3mth

6mth

1yr

CCY/Period

2yr

3yr

4yr

5yr

7yr

10yr

USD GBP EUR JPY CHF

0.21 0.49 0.05 0.13 -0.01

0.25 0.51 0.09 0.15 0.00

0.31 0.52 0.12 0.18 0.01

0.51 0.67 0.22 0.28 0.07

0.84 1.01 0.44 0.49 0.25

USD GBP EUR JPY CHF

0.39 0.69 0.36 0.19 0.00

0.50 0.76 0.46 0.19 0.05

0.65 0.87 0.61 0.21 0.15

0.87 1.02 0.78 0.26 0.28

1.29 1.38 1.15 0.44 0.54

1.82 1.90 1.59 0.76 0.89

Exchange Rates Major Cross Rates CCY1\CCY2 USD EUR GBP CHF JPY

Opening Rates

1 USD 1 EUR 1 GBP 1 CHF 1.3198 0.7577

100 JPY

1.6179

1.0923

1.1854

1.2259

0.8276

0.8982

0.6751

0.7327

0.6181

0.8157

0.9155

1.2083

1.4812

84.36

111.34

136.49

1.0852 92.15

Weekly movement of USD

CCY\Date

27.11

04.12

11.12

18.12

24.12

CCY

Today

USD GBP JPY CHF

1.2951

1.3019

1.2920

1.3119

1.3130

0.8075

0.8089

0.8032

0.8092

0.8118

106.41

106.78

106.25

110.01

110.55

1.1997

1.2044

1.2034

1.2014

1.2005

GBP EUR JPY CHF

1.6179 1.3198 84.36 0.9155

Last Week %Change 1.6219 1.3174 83.94 0.9167

+0.25 -0.18 +0.50 -0.13



FinancialMirror.com

December 25 - 31, 2012

WORLD MARKETS | 23

Japan’s new cabinet likely to be long on loyalty, short on reform Incoming Japanese Prime Minister Shinzo Abe’s cabinet looks likely to be heavy on close allies, with a few party rivals added to fend off criticism of cronyism, but few see signs that the line-up will produce creative reform policies. Abe, who will be voted in as prime minister on Wednesday following his conservative Liberal Democratic Party’s (LDP) sweeping election win, has made clear his top priority is to slay deflation with a huge dose of monetary easing and spending. To assist with that task, the 58-year-old Abe, who served as premier from 2006-2007, will tap former prime minister Taro Aso as finance minister and ex-trade minister Akira Amari for a new “Economic Revival” portfolio, Japanese media reported this week.

ANALYSIS Both are close allies who share Abe’s affection for reflationary policies, including heavy pressure on the Bank of Japan to take more drastic action to beat deflation. Bowing to such pressure, the central bank last Thursday delivered its third shot of monetary stimulus in four months and signalled it might set a higher inflation target at its January meeting. “It’s deja vu all over again,” said Brad Glosserman, executive director of the Honolulu-based Pacific Forum CSIS think tank. “He (Abe) is a real Japanese economic traditionalist - inflate the economy to try to get growth but don’t try anything that will upset the proverbial apple cart.” Among the changes Abe is not expected to tackle swiftly, if at all, are deregulation of sectors such as child-care, medical care, the labour market and agriculture, and participation in a U.S.led trade pact. Vital reform of the creaking social welfare system

is likely to be put off at least until after a July election for parliament’s upper house. Loyal Abe backer Yoshihide Suga is expected to become chief cabinet secretary, a key post combining the job of top government spokesman with coordinating among ministries. Others who share Abe’s agenda to revise the pacifist constitution and rewrite Japan’s wartime history with a less apologetic tone have also been floated for posts. Abe may, however, put contentious issues that could upset China and South Korea on the backburner to concentrate on the economy. “He’s not dumb. He has learned the obvious lesson that he has to pay attention to the economy first,” Glosserman said. “He can’t afford a crazy conservative jihad because he knows the public is not behind him.”

“TEAM ABE”

Sensitive to criticism that his first administration was loaded with chums rather than competent ministers, Abe is also expected to pick rivals and some elders to season his lineup, domestic media said. Among the names floated are former LDP leader Sadakazu Tanigaki, 67, a softspoken fiscal conservative whom Abe replaced in September; Yoshimasa Hayashi, 51, a former defence minister and economic policy expert; and Nobuteru Ishihara, 55, a former LDP No. 2. The latter two lost to Abe in the September leadership race. Though political rivals to Abe, none of the three have reputations as proponents of bold structural reforms. Abe ended his first term as prime minister by abruptly quitting in 2007 after a troubled year plagued by scandals in his cabinet, public outrage over lost pension records and the LDP’s big defeat in an election for parliament’s upper house. He later cited ill health as the reason for resigning.

Abe has also said he would revive the Council on Economic and Fiscal Policy (CEFP), a government advisory body that had lain dormant under the outgoing Democratic Party of Japan (DPJ). Maverick LDP Prime Minister Junichiro Koizumi used the body to push through a privatisation and deregulation agenda during his 2001-2006 term, but so far the focus this time has been on a revived CEFP as a venue for the government to pressure the BOJ. Under Abe, the LDP back-pedalled on Koizumi-style reform. One of Abe’s early moves as premier in 2006 was to welcome back to the party defectors who had rebelled against Koizumi’s pet project of postal system privatisation. Signs of appetite for deregulation and structural reform now are few. A Kyodo news agency survey showed that more than 84% of LDP lawmakers elected on Sunday opposed Japan joining a U.S.-led trade pact, the Trans-Pacific Partnership (TPP). “If you look at the seats (in parliament), 40% are urban and 60% are non-urban. Are we really going forward with TPP or economic reform? That’s not so easy,” said Robert Feldman, chief economist at Morgan Stanley MUFG Securities in Tokyo. “The question is whether Abe will have the fortitude and guts and energy and bull-headedness to push through (reforms).”

Macro trends of 2013 Year-end reflections of economic events and trends for the upcoming year are often called for and timely. We therefore begin with an outlook of some key global economies, and conclude with a summary of the relevant views posed by some major economic and political figures. Notably, the OECD cut its forecasts for global economic growth in 2013 to 2.9% from 3.4%, predominantly due to a downward revision in Eurozone growth prospects over the next two years, as well as due to risks posed by the US fiscal cliff. It believes that the stringent austerity measures undertaken by European governments are excessive and even urges China and Germany to pursue a path of exceptional monetary easing in order to compensate for these negative shocks. Furthermore, it calls for the ECB to cut rates below 75bps, whilst it supports the US Fed’s stance, where further stimulus may be made available if necessary. Prospects for the developed world, starting with Europe, are mixed, and whilst the ECB’s revised growth expectations for the Eurozone in 2013 dropped to 0.3%, the central bank predicted that growth would rebound to 1.2% in 2014. Mario Draghi kept rates unchanged at 75bps, stating that it is now up to governments to restore prosperity. Others argue that a rate cut would devalue the euro, boost exports and create jobs. A potential trigger to market jitters is the likelihood of Spain requesting a bailout, although the economy will not be materially affected as austerity measures are already implemented. Furthermore, changes in leadership could increase uncertainty, such as the recent jump in 10-year Italian and Spanish yields following news of Prime Minister Monti’s potential resignation. One positive outcome is the notable improvement in political and economic cohesion between European leaders, proven by the formation of the common banking supervisor. In the U.S., both real estate and labour markets are exhibiting clear signs of recovery. The Case-Shiller report, a gauge of housing market health, shows that new and existing home sales have been stronger, inventory of homes for sale lower, and developers building activity more upbeat. The US stock market outperformed its trans-Atlantic peers, with equity valuations still remaining attractive while backed by improving corporate earn-

ings and solid balance sheets. Nevertheless, the risk of the fiscal cliff is weighing on sentiment as analysts predict that automatic tax hikes and spending cuts will drag on economic growth. Although a solution is likely, some concessions such as higher taxes will nonetheless be effected to strike a bipartisan deal in US Congress. Shifting to the emerging markets, many economies are exhibiting a positive shift from export driven to self reliant economies buffered by domestic demand. Whilst saving rates remain high, income growth is still buoying economic activity, muting the effects of the declining export demand. In China, subdued inflation gives the People’s Bank of China flexibility in

By Persella Ioannides Director at MeritKapital, a CySEC licensed entity monetary easing operations. In addition, the government announced $156 bln in infrastructure projects in a bid to further boost economic growth. As a result, December manufacturing data was the strongest in a year, which boosted optimism with regards to the prospects of the world’s second largest economy. Russia remains highly dependent on oil and other materials, resulting to a high respective correlation with economic growth and market performance. Government policies to boost midsize companies and non-commodity industries play an important role in reducing this dependence. With future 1-year prices indicating Brent to remain at current levels, the outlook is stable. However, its central bank maintains a tightening monetary policy marking a 25bps rate hike in September as domestic private consumption is strong and as the inflation rate is in excess of the 5-6% yearly target. Recent economic reports suggest that India is likely to grow by approximately 6% in the fiscal year through March, which is a sharp slowdown compared to GDP growth of 7.5% in 2011. Industrial output figures have exceeded expectations and posi-

tive prospects for the winter crop brighten the outlook further. Efforts to boost industry sectors such as retail, aviation and insurance, as well as reforms to promote foreign investment, are enhancing sentiment. Moreover, although inflation at 7.2% is beyond target levels, the central bank has stated that it would consider a rate cut if it drops below the 7% benchmark.

GLOBAL MARKET ARENA

In an unprecedented move, Ben Bernanke made monetary policy conditional on explicit economic numbers, vowing to keep interest rates near zero until unemployment falls to 6.5%. He emphasised the importance of a solution to the fiscal cliff, as the resulting repercussions could be detrimental to an already vulnerable economy. Warren Buffet predicts a slowdown in Europe, as well as in overall global growth, but maintains a favorable outlook on the US economy. Buffet’s positive opinion on the stock market is tempered with concerns over the Fed’s ballooning balance sheet and its QE4 stimulus program. Finally, on the European front Draghi expects the economy to remain weak in upcoming quarters. His July vow to do whatever it takes to preserve the euro successfully decreased yields of peripheral countries and triggered a net flow of funds back to the euro zone. Although his statement made enough of an impact to avoid Outright Monetary Transactions (OMT), it may still be put to the test when Spanish sovereign debt requires rolling over next year. Angela Merkel warns that the Eurozone crisis is far from over and calls for governments to continue reform efforts, defying French president François Hollande’s declaration of victory over it. It appears that the economic turmoil has subsided as evidenced by the VIX index, currently at its lowest in 5 years. Tentative signs of a recovery in the US, China gaining some momentum and Europe’s periphery improving, suggest that some foundation for future growth may be forming. However, determination amongst central bankers to increase international coordination of policy has been 2012’s biggest feat. www.meritkapital.com


FinancialMirror.com

December 25 - 31, 2012

24 | WORLD MARKETS

Investors stirred, not shaken by U.S. fiscal crisis Global investors are betting Washington will overcome its budget deadlock despite an apparently serious setback. If they are wrong, there could be a sharp market reaction and the U.S. dollar and Treasury bonds would be among the main beneficiaries, making for a very different dynamic to the euro zone crisis, where bond market pressure was instrumental in forcing policymakers to act. Republican lawmakers rejected a proposal last Thursday by their leader, House of Representatives Speaker John Boehner, designed to extract concessions from President Barack Obama. It threw into disarray attempts to head off $600 bln worth of tax hikes and spending cuts that could push the U.S. economy into recession.

ANALYSIS The dollar climbed versus the euro, stocks slid from Tokyo to London and safe haven government bonds rose but in only muted fashion, indicating a continued belief that a deal will be done. Is this sensible or complacent? Jeffrey Rosenberg, chief investment strategist for fixed income at BlackRock, said the only approach was to “hope for the best, but plan for the worst”. “Given the much greater downside from a fiscal cliff failure than upside from success, we continue to maintain our tactical defensive positioning,” Rosenberg said. If differences between Republicans and Democrats cannot be bridged, the dollar — counterintuitively to the layman’s eye — would attract safe haven flows as the world’s reserve currency. The yen could do even better despite the new Japanese government’s intent on more forceful monetary and fiscal easing. “The dollar goes up when people get more nervous because the reflex in the market is to assume it’s a safe haven, there’s very little consideration given to the nature of the crisis,” said Daragh Maher, FX strategist at HSBC.

“If the U.S. is heading towards recession it’s not good for anyone, therefore if I have to hold something I may as well hold the dollar. That’s how the sequence of logic goes.” Obama and Boehner aim to reach a deal before the New Year, when taxes will automatically rise for nearly all Americans and the government will have to scale back spending on domestic and military programmes. The politicians are now in recess until at least December 27. “The time left to seal a deal is limited,” said Kit Juckes at Societe Generale in London. There is, however, good reason not to panic since the term “fiscal cliff” is somewhat misleading. America will not crash off it on January 1. The tightening process will be more gradual. The head of G10 FX Strategy at one bank in London said it was much more of a slope than a cliff. “The market’s working assumption has been all along that it’s going to go right down to the wire, and then they’re going to cut a deal.” Hong Hao, Bank of Communications International Securities’ chief equity strategist in Hong Kong, said: “If I were a fund manager, I would be looking to lock in gains and going off for the holidays. The U.S. will eventually come to a deal, maybe just not by their self-imposed deadline.” NO BOND PRESSURE As with the euro debt crisis, the markets could offer a natural check and balance — if their reaction turns savage, it might pressure a divided Washington to come together. The difference is that, as with the dollar, U.S. government bonds are viewed as a harbour from risk, so the bond market pressure brought to bear on the euro zone is unlikely to be replicated in this case. “Although trading at all-time lows, treasury yields could benefit both from renewed equity volatility and the shortterm economics after any resolution,” said Edward Smith, global strategist at Collins Stewart Wealth Management. Unlike the euro zone periphery, shunning U.S. assets is not

really an option, not least because global markets tend to correlate closely with Wall Street anyway. For Juckes, the latest standoff in Washington could go two ways: The weakening of Boehner’s position could strengthen Obama’s hand, particularly since he has already given ground. Alternatively, the Republicans may now be so divided that they cannot back any sort of deal that raises taxes on the wealthier. The optimists would buy equities and the euro on any dip, he said. “(They) will look at the improving tone to U.S. data and at the vast amount of money that needs investing.” If the glass-half-full view prevails and the world economy starts looking up, Reuters asset allocation polls show major investors are looking to areas that underperformed this year — notably the Chinese stock market, one of the few major bourses in the red for 2012. After two years in which the stock markets of the emerging giants underperformed, Russia and Brazil also have backers. For now, most investors seem to be hoping for the best rather than altering their strategies.

Central bankers rethink their devotion to slaying inflation A subtle shift in monetary policymaking is afoot with a new generation of central bankers, striving to secure global economic recovery, prepared to challenge the old doctrine of inflationfighting at all costs. Mark Carney, the governor of the Bank of Canada and soon-tobe head of the Bank of England, may or may not have intended to spark a high-level debate over how diligently central banks should fend off inflation. But he did just that with his speech in Toronto on the BoC’s flexible approach to prices, and his musings on alternative approaches to policy that the Canadian central bank had considered but dismissed. Within two days, Britain’s Chancellor of the Exchequer, two BoE policymakers, and numerous economists had weighed in on what Carney’s comments meant for the country and for the future of central banking.

ANALYSIS The sharp reaction reflects unease with a change in the way the world’s major central banks approach policy in an era of slow recovery from world economic crisis. Policymakers from the U.S. Federal Reserve to the Bank of Japan have reconsidered or relaxed their inflation targets — long the raison d’etre of monetary policy — and have given more emphasis to economic growth, even if that is not an official mandate. “They have reduced their slavish devotion to the sole goal of inflation targeting,” said Carl Tannenbaum, a former Fed official who is now chief economist at U.S. asset manager Northern Trust. No central banker is going to tolerate an inflation spike in order to boost employment or foster more growth. Policymakers have also largely dismissed some of the more radical alternatives to achieving their goals, most notably targeting levels of nominal gross domestic product (real GDP plus inflation). Yet with the financial crisis having starkly exposed central banks’ failure to stave off danger, and policymakers having responded by flooding world markets with trillions of dollars in cheap funding, a small run-up in inflation may no longer be the anathema it once was.

of changing its inflation targeting mandate altogether but decided that was too risky. He stressed he was not dropping hints about his plans for Britain, yet BoE policymakers were quick to push back on any notion the country should change its approach to policy. Paul Fisher, the BoE’s executive director for markets, said Britain should be wary of changing the central bank’s 2% inflation target and had no need to adopt the longer-term commitments its North American counterparts have made on interest rates.

LAST OF THE INFLATION FIGHTERS

TRAILBLAZING IN NORTH AMERICA

In the world’s largest economy, Fed Chairman Ben Bernanke has unleashed some $2.5 trln in asset purchases in the last few years to boost hiring and economic growth, squarely focusing on the employment side of the U.S. central bank’s dual mandate. His approach differs to that of his veteran predecessor Alan Greenspan. The same goes for Mario Draghi who took over from Jean-Claude Trichet at the ECB and it looks like Carney, replacing Britain’s Mervyn King, fits the same pattern. The Fed last week tied low interest rates to a drop in the jobless rate to 6.5% — it stood at 7.7% last month — as long as inflation did not threaten to top 2.5%. The unprecedented move may represent the culmination of its departure from the inflation-centric model pursued by former Fed chairmen Greenspan and Paul Volcker and gave a clear signal that it would tolerate inflation above its 2% target if that was the cost of getting more Americans back to work. Eric Green of TD Securities, a former New York Fed economist, wrote that “Bernanke has relaxed the inflation constraint”, effectively raising the Fed’s core inflation target over time from 1.75% to 2.5%. North of the border, the Bank of Canada has long had an inflation target of 2% within a range of 1 to 3%. But unlike past BoC governors, Carney, 47, has emphasised the idea of “flexible targeting” in which inflation could be allowed to stray from the target for longer than would normally be tolerated in order to stabilise financial markets or the economy. Carney said earlier this month that the BoC explored the idea

In July, Carney will replace King, considered among the last of the old guard of inflation-fighting central bankers — despite mixed success in that regard — which also included BoJ Governor Masaaki Shirakawa and former ECB head Trichet. Draghi, who succeeded Trichet last year, has been careful to stick to the ECB’s price stability mantra, which is enshrined in the EU treaty and fiercely defended by Germans who are still haunted by the memory of hyperinflation in the 1920s. Yet he has also flooded the financial sector with more than one trillion euros this year and pledged to buy euro zone government bonds in whatever amounts are needed to shore up the currency bloc. Two hardline ECB policymakers, Axel Weber and Juergen Stark, resigned last year over the bank’s previous bond-buying programme. The pair said they felt it strayed into the realm of fiscal policy and could ultimately pose inflation risks. In Japan, Shirakawa is under unusually explicit pressure from incoming Prime Minister Shinzo Abe to boost the BoJ’s inflation target to 2%, from 1%, to help battle the deflation that has mired the country for the past 15 years. Masaaki Kanno, a former colleague of Shirakawa at the BOJ and now chief economist at JPMorgan Securities in Japan, says Shirakawa will be the last “normal” BoJ governor, one who worries about the risks posed by printing money. “There are more and more people in Japan who want deflation to be eliminated and feel that the BoJ should be forced to use its ‘magic wand’ to create inflation,” Kanno said. “The only option left for Japan might be for the BOJ to print money by buying more bonds,” he added. “If that’s what the public wants, (Shirakawa’s) successor will probably have to go down that route.”



December 25 - 31, 2012

FinancialMirror.com

26 | CSE PRICES CSE CODE OASIS Index performance CSE General Index FTSE/CySE 20 FTSE/XA & XAK Banking MAIN MARKET MAIN MARKET INDEX BANK OF CYPRUS CYPRUS POPULAR BANK HELLENIC BANK LOGICOM A. TSOKKOS HOTELS LOUIS LTD SECTOR TOTAL / OΛIKO PARALLEL MARKET PARALLEL MARKET INDEX WOOLWORTH (CYPRUS) PROP VASSILIKO CEMENT A&P (ANDREOU&PARASKEV.) ERMES DEPARTMENT STORES LAIKI CAPITAL PUBLIC CO K. ATHIENITIS CONTR. - DEV. G.A.P VASSILOPOULOS MITSIDES PHIL. ANDREOU LORDOS HOTELS HOLDINGS LIBERTY LIFE INSURANCE LORDOS UNITED PLASTIC SECTOR TOTAL / OΛIKO ALTERNATIVE MARKET ALTERNATIVE INDEX A. PANAYIDES CONTRACTING ALKIS HADJ. (FROU-FROU) A.L. PROCHOICE FIN. SERV. AMATHUS PUBLIC LTD ATLANTIC INSURANCE BLUE ISLAND FISH FARMING CCC TOURIST ENT. CHRIS JOANNOU LTD CLARIDGE INVESTMENTS CLR INVESTMENT FUND CPI ENTER. DEVELOPMENT C.T.O. PUBLIC CO CYPRINT LTD. CYPRUS CEMENT CYPRUS FOREST IND. CYPRUS TRADING CORP. CYVENTURE CAPITAL DIMCO PLC DISPLAY ART LTD ELLINAS FINANCE ELMA HOLDINGS EUROPROFIT CAPITAL EXELIXIS INVESTMENT FILOKTIMATIKI K & G COMPLEX KARAOLIS GROUP KARKOTIS MANUFACTURING KEO LTD KOSMOS INSURANCE KRONOS PRESS DIST. JUPITER PORTFOLIO INV. LEPTOS CALYPSO HOTELS MALLOUPAS & PAPACOSTAS MINERVA INSURANCE MODESTOU SOUND & VISION PANDORA INVESTMENTS PIPIS FARM PETROLINA HOLDINGS PIERIDES HOLDINGS PRIMETEL PLC PROODOS AGROS RENOS HADJIOANNOU FARMS ROYAL HIGHGATE LTD SALAMIS TOURS SFS GROUP PUBLIC CO. STADEMOS HOTELS TOP KINISIS TRAVEL TOXOTIS INVESTMENTS UNIFAST FIN. & INV. VISION INTL PEOPLE GROUP SECTOR TOTAL / OΛIKO

ΟΑΣΗΣ

Kωδ.

Number Nominal Shares ('000) Aριθµός µετοχών

Value euro Aξία EUR

Market Cap. ('000) Kεφαλ. EUR

Book Value Price to Per Share euro Λογιστική αξία

BOCY CPB HB LOG TSH LUI

ΤΡΚΥ ΛΑΙΚ ΕΛΗΤ ΛΟΤΖ ΤΣΟΚ ΛΟΥΗ

1 795 141 3 411 086 595 436 74 080 246 214 460 547

1.00 0.10 0.43 0.35 0.35 0.17

470 327 150 088 100 629 19 483 11 080 8 750 760 356

1.24 0.25 0.81 0.81 0.54 0.27 0.66

0.21 0.17 0.21 0.33 0.08 0.07 0.18

FWW VCW APE ERME LI ACD GAP MIT PHIL LHH LIB LPL

ΓΟΥΛ ΤΣΙΒ ΑΝΠΑ ΕΡΜΕ ΛΕΠΕ ΑΘΗΕ ΒΑΣΙ ΜΙΤΣ ΦΙΛΑ ΛΟΞΕ ΛΙΠΕ ΛΟΡ∆

114 252 71 936 182 725 175 000 282 213 13 416 38 750 8 200 45 000 35 000 122 804 48 006

0.34 0.43 0.17 0.34 0.27 0.35 0.17 1.03 0.17 0.35 0.10 0.35

114 320 28 774 33 439 19 075 15 804 14 087 5 038 4 100 4 275 3 500 3 930 2 784 249 125

1.76 3.04 0.28 0.48 0.26 4.69 0.30 3.16 0.09 1.91 0.05 0.53 1.38

0.14 0.13 0.65 0.23 0.21 0.22 0.43 0.16 1.06 0.05 0.68 0.11 0.34

4 754 15 818 1 587 5 518 26 203 2 779 5 668 201 4 327 2 881 7 314 8 348 1 388 20 642 4 558 29 465 2 096 5 670 810 6 240 3 483 627 4 760 2 306 10 000 447 956 10 842 1 619 12 036 4 371 5 084 7 778 784 149 25 466 773 63 000 1 768 19 122 5 421 2 979 1 650 2 192 3 326 7 475 3 175 414 196 75 000 433 466

0.88 0.49 0.02 0.49 0.73 0.80 0.49 0.42 0.39 0.07 0.65 0.09 0.27 2.20 6.13 1.86 0.47 0.28 0.29 0.67 0.04 0.20 0.32 2.55 0.97 -0.05 0.09 3.55 0.41 0.68 0.36 0.80 0.64 0.10 0.02 0.20 0.18 1.31 0.40 0.01 3.35 0.04 0.12 0.48 1.59 2.36 0.41 0.04 0.11 0.20 0.78

0.15 0.32 0.56 0.10 0.91 0.23 0.08 0.05 0.10 0.14 0.46 0.44 1.00 0.07 0.24 0.17 0.30 0.25 0.20 0.58 0.26 0.10 0.43 0.19 0.10 -0.43 1.28 0.10 0.22 0.87 0.20 0.06 0.28 0.10 0.43 0.30 0.44 0.55 0.20 4.07 0.45 0.25 0.42 0.13 0.03 0.10 0.64 0.50 0.18 5.08 0.48

APC FBI PROP ANC ATL BLUE CCCT CJ CLA CLL CPIH CTO CYP CCC CFI CTC EXE DES DISP ELF ELMA ERP EXIN PES KG KARA KARK KEO COS KRO ARI LCH MPT MINE MSV PND PIPF PHL PGE PTL AGRO FRH ROY SAL SFS SHL TOP COV UFI VIP

ΑΠΑΝ ΦΡΟΥ ΠΡΟΠ ΑΜΑΘ ΑΤΑΣ ΜΠΛΕ ΣΙΤΟ ΙΟΑΝ ΚΛΑΡ ΣΛΕΠ ΚΕΑΕ ΣΤΟ ΣΑΙΠ ΚΕΤΣ ∆ΒΚ∆ ΣΤΣ∆ ΒΕΝΤ ΝΤΙΜ ΝΤΙΑ ΕΛΛΗ ΕΛΕΠ ΓΙΟΥ ΕΞΕΠ ΦΙΛΟ ΚΚΟΜ ΚΑΡΚ ΚΕΟ ΚΟΣΑ ΚΡΟΝ ΤΖΕΠ ΛΕΠΤ ΜΑΠΑ ΜΙΝΕ ΜΟ∆Ε ΠΑΝ∆ ΠΙΠΗ ΛΙΝΑ ΠΙΕΡ ΠΤΕΛ ΑΓΡΟ ΡΕΝΟ ΡΟΧΑ ΣΑΛΑ ΕΣΕΦ ΣΤΑ∆ ΤΟΚΙ ΤΟΕΠ ΦΑΣΤ ΒΙΖΝ

36 572 98 861 158 660 110 358 39 109 15 438 141 692 10 070 108 163 288 141 24 379 208 700 5 140 137 611 3 059 92 079 14 973 80 999 13 506 16 000 348 333 31 344 34 000 4 805 100 000 22 343 7 967 30 978 17 985 20 400 62 446 101 683 43 211 78 415 14 900 424 435 9 660 87 500 22 100 382 440 3 590 297 915 33 000 36 529 66 520 32 500 12 212 20 700 9 788 75 000

0.35 0.26 0.09 0.35 0.35 0.17 0.43 0.35 0.35 0.08 0.17 0.87 0.43 0.43 1.73 0.85 0.43 0.09 0.35 0.62 0.09 0.09 0.29 0.87 0.17 0.34 0.35 0.43 0.31 0.43 0.20 0.35 0.35 0.17 0.14 0.17 0.35 0.35 0.34 0.17 1.73 0.03 0.17 0.43 1.00 0.69 0.34 0.03 0.05 $ 0.10

Profit/(Loss)

Book Value 2010 Times EUR ('000) Tιµή προς Κέρδη µετά λογιστ. αξ. φορολ.

9M 2011 EUR ('000) Kέρδη 2011

9M 2012 EUR ('000) Kέρδη 2012

Profit/(Loss)

2011 EUR ('000) Κέρδη µετά φορολ.

2010

9M '11

9M '12

2011

306 000 87 100 8 889 3 274 -17 397 -10 243 377 623

-792 593 -291 493 -73 081 3 024 -1 527 -4 830 -1 160 500

-210 956 -1 671 495 219 3 026 109 -8 489 -1 887 586

-1 371 000 -3 650 380 -100 658 3 585 -6 894 -82 674 -5 208 021

2010

9M '11

9M '12

2011

8 848 1 310 4 108 6 309 -47 25 987 -1 903 2 574 -1 453 456 -8 419 71 37 841

3 780 -2 992

2 372 -258

287 67

-505 -3 539

1 142

-1 930

6 674 -1 174 4 122 197 -1 734 2 133 -1 600 -947 -1 333 759 -2 667 -1 302 3 128

2010

9M '11

9M '12

2011

1 767 4 363 -5 724 -1 339 4 108 257 -6 512 -622 -3 641 -7 007 -157 1 211 -1 031 -6 432 568 13 270 1 157 2 183 -380 575 -5 602 -980 1 048 614 -1 668 -844 -738 -3 358 -760 969 -2 094 -3 469 -1 746 -4 952 -594 -9 238 313 8 617 11 -5 231 362 14 344 131 -9 983 1 165 -181 -25 -43 -330 -41 634

1 756

1 756

482

482

373 2 334 -2 594 -2 121 2 306 570 -3 519 -375 -3 942 -7 654 -65 -3 921 -513 -4 630 -4 127 5 693 1 104 1 604 -526 -257 -212 -15 562 1 608 5 130 -2 198 -110 -3 948 -804 100 -1 392 -6 299 1 345 -3 185 -281 -16 880 -1 314 10 753 -868 -6 352 73 151 546 964 -19 100 1 577 -689 11 -37 2 753 -74 480

P/E ratio 2011

Earnings Per

Dividend Per

Dividend Yield

Share 2011 Cents

%

Results

Share 2011 Cents

n/a n/a n/a 5.43 n/a n/a 0.14

4.19 n/a 8.11 96.83 n/a 6.60 n/a n/a n/a 4.61 n/a n/a 9.57

Cents -76.37 -107.02 -16.90 4.84 -2.80 -17.95

Cents

%

2.50

9.51

Cents 5.84 -1.63 2.26 0.11 -0.61 15.90 -4.13 -11.55 -2.96 2.17 -2.17 -2.71

Cents 2.31 1.50

% 9.43 3.75

2.10

19.27

Cents 1.02 2.36 -1.63 -1.92 5.90 3.69 -2.48 -3.72 -3.64 -2.66 -0.27 -1.88 -9.98 -3.36 -134.91 6.18 7.37 1.98 -3.89 -1.61 -0.68 -45.77 33.47 5.13 -9.84 -1.38 -12.74 -4.47 0.49 -2.23 -6.19 3.11 -4.06 -1.89 -3.98 -13.60 12.29 -3.93 -1.66 2.03 0.05 1.65 2.64 -28.71 4.85 -5.64 0.05 -0.38 3.67

Cents

%

0.91

5.69

7.00 1.20

10.45 6.67

3.20

10.00

0.45

4.50

1.90

2.64

2.00

8.70

2012 Low High EUR EUR Aνώτατο Kατώτατο

Last Close EUR Kλείσιµο

Price 31/12/2011 EUR Tιµή 31/12/2011

31/12/2011 Ποσ. Μετ. 31/12/2011

385.85 134.85 365.45

84.53 34.56 116.68

117.40 45.27 174.71

295.94 104.60 196.84

-60.33 -56.72 -11.24

377.70 0.755 0.390 0.356 0.340 0.080 0.037

75.13 0.160 0.030 0.165 0.240 0.045 0.018

107.43 0.262 0.044 0.169 0.263 0.045 0.019

286.83 0.61 0.30 0.36 0.27 0.05 0.04

-62.55 -57.05 -85.19 -53.19 -2.23 -11.76 -48.65

704.24 0.340 0.570 0.200 0.167 0.070 1.100 0.180 0.650 0.099 0.120 0.047 0.070

573.37 0.230 0.350 0.150 0.109 0.047 0.280 0.130 0.500 0.090 0.080 0.020 0.045

609.39 0.245 0.400 0.183 0.109 0.056 1.050 0.130 0.500 0.095 0.100 0.032 0.058

656.6 0.32 0.35 0.18 0.167 0.06 1.00 0.18 0.63 0.10 0.08 0.05 0.06

-7.19 -23.20 15.94 2.23 -34.73 -11.11 5.00 -27.78 -20.63 -3.06 20.48 -31.91 -3.33

740.44

635.55

632.86 0.13 0.16 0.01 0.05 0.67 0.18 0.04 0.02 0.04 0.01 0.30 0.04 0.27 0.15 1.49 0.32 0.14 0.07 0.06 0.39 0.01 0.02 0.14 0.48 0.10 0.02 0.12 0.35 0.09 0.59 0.07 0.05 0.18 0.01 0.01 0.06 0.08 0.72 0.08 0.05 1.51 0.01 0.05 0.06 0.05 0.23 0.26 0.02 0.02 1.00

738.87 0.17 0.16 0.02 0.10 0.83 0.21 0.07 0.02 0.05 0.01 0.31 0.05 0.32 0.18 3.20 0.32 0.17 0.09 0.06 0.38 0.02 0.03 0.15 0.48 0.12 0.03 0.14 0.70 0.09 0.65 0.09 0.08 0.19 0.04 0.01 0.11 0.08 0.52 0.06 0.06 1.62 0.01 0.08 0.09 0.10 0.23 0.26 0.02 0.02 1.00

-14.35 -23.53 0.00 -50.00 -50.00 -19.28 -14.29 -42.86 0.00 -20.00 0.00 -3.23 -20.00 -15.63 -16.67 -53.44 0.00 -17.65 -22.22 0.00 2.63 -50.00 -33.33 -6.67 0.00 -16.67 -33.33 -14.29 -50.00 0.00 -9.23 -22.22 -37.50 -5.26 -75.00 0.00 -45.45 0.00 38.46 33.33 -16.67 -6.79 0.00 -37.50 -33.33 -50.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

% Change

since


FinancialMirror.com

December 25 - 31, 2012

CSE PRICES | 27 CSE CODE OASIS

ΟΑΣΗΣ

Kωδ.

APPROVED INVESTMENTS / EΠEN∆YTIKOI OPΓAN. INVESTMENT INDEX ACTIBOND GROWTH FUND ACT ΑΚΕΠ APOLLO INVESTMENT FUND APOL ΑΠΕΠ FINIKAS AMMOCHOSTOU CONF ΚΟΕΠ CYTRUSTEES INV. PUBLIC CO CYTR ΣΑΕΠ DEMETRA INV. PUBLIC CO. DEM ∆ΗΕΠ DODONI PORTFOLIO DOD ∆ΩΕΠ HARVEST CAPITAL HCM ΧΑΕΠ INTERFUND INVESTMENTS INF ΙΝΕΠ ISCHIS INVESTMENT ISXI ΙΣΕΠ REGALLIA HOLD. & INV. REG ΡΕΕΠ TRIENA INV. INCOME TINC ΤΕΕΠ TRIENA INV. CAPITAL TCAP ΤΚΕΠ TRIENA INTERNATIONAL TINT Τ∆ΕΠ UNIGROWTH INVESTMENTS UNI ΓΙΕΠ SECTOR TOTAL / OΛIKO SHIPPING COMPANIES SECTOR SPECIAL CATEGORY / AIANTAS INVESTMENTS AD SHOPPING GALLERIES ASTARTI DEVELOPMENT CEILFLOOR CHARILAOS APOSTOLIDES CONSTANTINOU BROS. CYPRUS AIRWAYS D.H. CYPROTELS D&M TELEMARKETING DOME INVESTMENTS EFREMICO HOLDINGS EMPIRE CAPITAL INV. FIRSTDELOS GROUP KANIKA HOTELS KARYES INVESTMENTS KNOSSOS INV. K. KYTHREOTIS HOLDINGS LASER INVESTMENT GROUP LIBRA GROUP L.P. TRANSBETON NEMESIS CONSTRUCTIONS OCEAN TANKERS O.C. OPTIONS CHOICE ORPHANIDES ROLANDOS ENTERPRISES SAFS HOLDINGS SEA STAR CAPITAL STARIO INVESTMENTS SUPHIRE HOLDINGS USB BANK SECTOR TOTAL / OΛIKO

AIAS AD AST CFL CHAP CBH CAIR DHH TLM DOME EFR EMP ACS KAN KAR KNO KYTH LAS LHG TRB NEM OCT OPT ORF ROL SAFS SEAS STAR SUP USB

ΑΙΕΠ ΑΘΩΣ ΑΣΤΑ ΣΙΦΛ ΧΑΡΙ ΚΩΝΣ ΚΑΕΡ ∆ΡΟΥ ΤΕΛΕ ΝΤΟ∆ ΕΦΡΕ ΕΜ ΑΒΑΚ ΚΑΝΙ ΚΑΕΠ ΚΝΕΠ ΚΥΘΡ ΛΕΕΠ ΛΙΠΡ ΤΡΑΝ ΝΕΜΕ ΤΑΝΚ ΟΚΑΣ ΟΡΦΑ ΡΟΛΑ ΣΑΦΣ ΣΕΑΣ ΣΤΕΠ ΣΑΠΦ ΤΡΑΓ

Number

Nominal

Market

Book Value

Shares ('000) Aριθµός µετοχών

Value euro Aξία EUR

Cap. ('000) Kεφαλ. EUR

Per Share euro Λογιστική αξία

Price to

Profit/(Loss)

Book Value 2010 Times EUR ('000) Tιµή προς Κέρδη µετά λογιστ. αξ. φορολ.

NAV

Disc/Prem

0.0379 0.2771 0.0100 0.2665 0.7501 0.0072 0.0667 0.1633 0.0682 0.0308 1.0430 2.1427 0.6125 0.2300

-55.15 -58.14 0.00 -55.35 -66.14 -44.44 16.94 -70.67 -36.95 -35.06 -23.30 -6.66 -15.10 8.70

2010 58 430 56 147 49 385 44 494 200 000 282 483 14 000 56 545 11 000 20 247 2 729 2 729 1 364 13 468

81 202 128 936 99 925 5 055 50 000 1 950 391 155 157 138 7 700 25 000 11 385 47 853 72 562 60 250 2 000 21 827 42 450 61 739 189 377 8 571 67 770 296 665 46 355 80 966 54 166 70 220 629 785 38 581 124 009 60 674

0.17 0.27 0.10 0.30 0.87 0.02 0.17 0.51 0.51 0.09 0.85 0.85 0.85 0.17

993 6 513 494 5 295 50 800 1 130 1 092 2 709 473 405 2 183 5 458 709 3 367 81 621

0.21 0.17 0.35 0.03 0.35 0.35 0.086 0.17 0.12 0.43 0.43 0.87 0.34 0.35 0.43 0.17 0.17 0.06 0.01 0.35 0.17 $0.20 0.17 0.35 0.17 0.17 0.04 0.17 0.09 0.57

812 12 894 4 996 202 3 000 137 7 823 1 571 385 16 250 228 39 239 7 256 7 833 440 218 5 519 9 261 1 894 1 971 14 232 2 967 464 0 4 875 702 6 298 386 1 240 36 404 189 496

0.1763 0.06 0.02 -1.21 0.12 -3.03 -0.12 -0.20 -0.05 1.30 0.086 0.05 0.29 0.67 0.2208 0.11 0.45 0.06 -0.38 0.41 0.50 -0.27 0.004 1.49 0.28 0.000 -0.06 0.05 -0.12 0.43

1 714 064

MARKET TOTAL / OΛIKO AΓOPAΣ

-94.33 1.67 2.27 -0.03 0.50 -0.02 -0.16 -0.05 -1.09 0.50 0.23 16.40 0.34 0.19 1.00 0.09 0.29 2.65 -0.03 0.56 0.42 -0.04 2.50 0.00 0.33 33.33 -0.16 -0.08 1.40

-760 -3 213 -2 533 -10 875 -15 581 -5 227 -6 -12 850 -112 -195 389 -446 -7 -127 -51 543

6M 2011 EUR ('000) Kέρδη 2011

6M 2012 EUR ('000) Kέρδη 2012

9M '11

9M '12

-8 799

-3 229

-8 799

-3 229

9M '11

9M '12

Profit/(Loss)

2011 EUR ('000) Κέρδη µετά φορολ.

-737 -4 301 -1 465 -10 771 -14 687 -6 357 -255 -9 493 -165 -150 331 -136 -36 -303 -48 525

2011

-214 -3 960 -11 422 -1 353 1 542 440 232 -31 800 -335 -1 938 221 -504 -2 203 -703 -180 774 999 -2 378 -7 100 -501 5 981 -50 257 -9 573 3 328 93 -173 -50 598 -1 062 -764 -6 534 -169 942

18

-17 728

18

-17 728

-27 -12 265 -6 400 -1 856 -7 900 -4 006 -23 885 -9 100 -245 -701 35 -551 -2 754 -77 -180 87 612 -2 656 -11 700 -438 2 076 -32 272 -2 192 -8 648 -328 -320 -16 501 -1 737 -60 -6 248 -150 237

-1 166 383

-1 909 991

-5 478 135

Earnings Per

Dividend Per

Dividend Yield

Share

Share 2011 Cents

%

Cents

%

11.00

13.75

Results Cents

2011

2010

152 345

P/E ratio 2011

Cents -1.26 -7.66 -2.97 -24.21 -7.34 -2.25 -1.82 -16.79 -1.50 -0.74 12.13 -4.98 -2.64 -2.25

2012 High Low EUR EUR Aνώτατο Kατώτατο

619.02

441.63

Last Close EUR Kλείσιµο

Price 31/12/2011 EUR Tιµή 31/12/2011

31/12/2011 Ποσ. Μετ. 31/12/2011

552.59 0.017 0.116 0.010 0.119 0.254 0.004 0.078 0.048 0.043 0.020 0.800 2.000 0.520 0.250

454.51 0.02 0.09 0.03 0.14 0.19 0.01 0.10 0.10 0.04 0.02 0.80 2.00 0.60 0.25

21.58 -15.00 28.89 -66.67 -15.00 33.68 -60.00 -22.00 -52.10 7.50 0.00 0.00 0.00 -13.33 0.00

0.01 0.10 0.05 0.04 0.06 0.07 0.02 0.01 0.05 0.65 0.02 0.82 0.10 0.13 0.22 0.01 0.13 0.15 0.01 0.23 0.21 0.01 0.01 0.000 0.09 0.01 0.01 0.01 0.01 0.60

0.01 0.11 0.05 0.04 0.06 0.09 0.06 0.01 0.05 0.65 0.02 0.62 0.16 0.11 0.27 0.01 0.13 0.14 0.01 0.23 0.21 0.02 0.01 0.12 0.10 0.01 0.01 0.01 0.01 0.60

-9.09 0.00 0.00 -22.22 -66.67 32.26 -37.50 18.18 0.00 0.00 0.00 -100.00 0.00 -

% Change

since

0.00

n/a

n/a

-0.03 -9.51 -6.40 -36.72 -15.80 -205.44 -6.11 -5.79 -3.18 -2.80 0.31 -1.15 -3.80 -0.13 -9.00 0.40 1.44 -4.30 -6.18 -5.11 3.06 -10.88 -4.73 -10.68 -0.61 -0.46 -2.62 -4.50 -0.05 -10.30

1.12

4.00

0.06

0.03

0.14

0.10

0.120

0.045

1.72

19.05

source: Eurivex Ltd. PAT:Profit After Tax

NAV: Net Asset Value

Bold: Final results

EPS: Earnings per Share based on existing number of shares. P/E: Price to Earnings ratio. Weighted P/E ratio: Calculated based on market cap weighting of profit reporting companies, Book Value: According to our estimates. N/A Indicates Not Applicable, Price 31/12/2009 is the closing price or in case of New Listings the opening price. EMERGING MARKET (N.E.A.) FOCUS FINANCIAL SERVICES CONSTANTINOU BROS PROPERTIES CYPRUS LIMNI RESORTS & GOLF PHONE MARKETING S.A. ITTL TRADE TOURIST & LEISURE INT'L LIFE GENERAL INSURANCE SA ORCA INVESTMENT PLC P.C. SPLASH WATER PUBLIC CO. WARGAMING PUBLIC CO. ECHMI S.A. INVESTMENT CONSULTANTS EPILEKTOS ENERGY S.A. KERVERUS IT (CYPRUS) LTD C.O. CYPRUS OPPORTUNITY ENERGY BROZOS IVY PUBLIC INTERLIFE GENERAL INSURANCE SA TOTAL

CSE Code EXTE/EXTE ΚΩΑΜ/CBAM ΛΙΜΝΗ/LIMNI PHONE/PHONE ΙΤΤΛ/ITTL INLE ΟΡΚΑ/ORCA ΠΚΣΓ/PCSW ΓΚ/WG EXMI/ΕΗΜΙ ΕΠΙΕΝ/EPIEN ΚΕΡΒ/KERV ΓΚΑΖ/GAS ΜΠΡΟ/BRO ΙΝΛΙ/INLI

No. of Shares (000) 1 690 1 950 300 000 1 575 100 000 8 057 1 200 35 052 3 400 321 10 906 1 810 8 390 6 500 18 568

Market Cap EUR (000) 11 830 36 855 297 000 5 513 75 000 21 834 14 280 42 062 3 400 1 611 43 624 2 552 14 263 9 945 31 380 599 320

Latest price Nominal EUR Value EUR 7.00 0.30 18.90 0.01 0.99 0.10 3.50 0.30 0.75 0.50 2.71 1.00 11.90 0.01 1.20 0.25 1.00 0.10 5.02 1.00 4.00 0.32 1.41 1.00 1.70 0.01 1.53 0.20 1.69 0.59

Listing Date 29/3/10 29/3/10 29/3/10 29/3/10 06/8/10 21/7/11 10/9/10 10/10/11 2/11/11 10/04/12 28/06/12 29/06/12 17/07/12 11/09/12 17/10/12

WARRANTS ALKIS HADJ. FROU-FROU (WAR. 2015) AMATHUS NAVIGATION (WAR.07-2013) TOTAL EMERGING MARKET (N.E.A.) GreenTea SA

Ignores weighted number of shares in circulation Forecasted profits are liable to change without notice and responsibility

No. of warrants (000) 24831 17606

Mkt Cap (00) 25 176 224

CSE Code No. of Bonds

Exercise Period

Exercise Price euro cents

Expiry Date

20-30 Jun 2001-2015 1-15 May & 1-15 Nov 07-13

173 20c or EUR 35c

30-06-2005 15-11-2013

Latest Close 0.001 0.010

GRTEA

1 040

Market Cap EUR 104 000 000

Latest price EUR 100 000

Listing Date 8 Nov 2011

Latest NAV N/A

Kappasquare Ltd Nugreat Ltd Zetadynamic Ltd

KPSQ NGRT ZETA

17 000 23 000 9 000

1 700 000 2 300 000 900 000

100 100 100

30 Mar 2012 30 Mar 2012 30 Mar 2012

N/A N/A N/A

Akcern Ltd

AKCN

2 001

200 100

100

9 May 2012

N/A

Disclaimer: The commentary appearing on this page is for indication purposes only and Eurivex does not take any responsibility for investment action taken. Nothing in this report should be considered to constitute investment advice. It is not intended, and should not be considered, as an offer, invitation, solicitation or recommendation to buy or sell any of the financial instruments described herein. Trading on leverage is very risky and may lead to losses.


FinancialMirror.com

December 25 - 31, 2012


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.