FinancialMirror Issue No. 1012
January 1 - 8, 2013
Did the Bankers Do It? By Raghuram Rajan PAGE 6
Predictions for 2013 By Oren Laurent, Banc De Binary PAGE 20
2013: Another “annus horribilis”? The Financial Mirror Consensus Forecast SPECIAL REPORT – PAGES 7-8-9
We wish all our readers a Happy, Healthy and (hopefully) a Prosperous New Year
...give us your budget ...and we’ll give you a solution!
Road-Ferry door to door (6-10days delivery) 20 Bethlehem Str. Strovolos Industrial Area, CY 2033 Call Center: 77778777 - 22606100 www.tnt.com.cy
€1.00
January 1 - 8, 2013
FinancialMirror.com
2 | NEWS
GLOBAL ECONOMY: New year, old demons l
Fiscal cliff drama overshadows U.S. ISM, jobs reports, worry is over long-term budget; Some see a stronger global economy in 2013
Out with the old, in with the new has a fine New Year’s ring to it. Unfortunately, the saying does not apply to the global economy: the uncertainty over U.S. fiscal policy that dominated the last weeks of 2012 is far from going away. That uncertainty, which is causing businesses to draw in their horns, is likely to be reflected in two important December indicators this week - the Institute for Supply Management’s manufacturing survey on Wednesday and the jobs report on Friday. The ISM index probably rose to 50.2 from 49.5 in November, still well below the second-quarter average of 52.7, while the economy is expected to have added 145,000 non-farm jobs after a gain of 146,000 the month before, according to economists polled by Reuters. The unemployment rate is likely to have ticked up to 7.8% from 7.7%. That figure is more important than ever since the Federal Reserve promised to keep monetary policy ultra-loose till it drops to 6.5%. Attention is focused on the immediate consequences of a plunge off the so-called “fiscal cliff” - the combination of tax rises and spending cuts amounting eventually to $600 billion that will be phased in from January 1 in the absence of a deal. The economy would almost certainly relapse into recession without a solution in the weeks ahead. Yet economists are also increasingly concerned by the inability of Democrats and Republicans to compromise and what that says about the chances of putting America’s public finances on a stable medium-term footing.
HEADWINDS AND TAILWINDS
By Alan Wheatley Global Economics Correspondent, Reuters LOGICAL STEPS After meeting congressional leaders on Friday, President Barack Obama said he was modestly optimistic an eleventhhour agreement could be found. But neither side appeared to give much ground. Nathan Sheets, global head of international economics at Citi in New York said it was only a slight overstatement to say that, if entitlement spending is not meaningfully reformed, the federal debt will eventually become unsustainable almost regardless of what else is done. Likewise, higher tax burdens appear unavoidable to maintain defence spending and anything approaching present levels of discretionary programmes, he added. By the same token, many lawmakers are resisting logical steps to restrain entitlement spending, such as raising the eligibility age for Medicare, the government health insurance scheme for the elderly, or increasing the use of means testing to determine benefit payments.
Not everyone is so gloomy, mainly because monetary policy is extremely easy in most countries and markets have rallied, loosening financial conditions. “In the final analysis, the U.S. is in a much better position to help lead the global recovery in 2013 as many financial and real economic imbalances have been reduced and there is plenty of pent-up demand in the private economy to fuel growth,” said Joe Carson, chief U.S. economist at AllianceBernstein. In London, Paul Mortimer-Lee with BNP Paribas said global growth is at, or close to, the bottom of the cycle. Julian Callow at Barclays Capital reckons that, six years into the financial crisis, 2013 will finally be the year in which tailwinds begin to overcome headwinds. That would be music to the ears of exporters in Asia, who suffered in 2012 because of sub-par growth in America and the euro zone’s debt and banking troubles. The first indicator of the year from China, to be released on January 1, is expected to show that the official purchasing managers’ index for December rose to 51 from 50.6 in November, according to economists polled by Reuters. That would suggest the momentum behind China’s vast manufacturing sector will continue to improve in the first quarter, Peng Wensheng, chief economist at investment bank CICC in Beijing, said.
“Fiscal cliff” mars bumper year for European shares l
Hong Kong shares up 23% in 2012, China’s 1st annual gain since ‘09
European stocks were set to rack up their best yearly gain since 2009 on Monday but the outlook was worsening due to the risk of a politically induced recession in the United States which would dent global growth. The pan-European FTSEurofirst 300 index, up 12.9% year to date, was flat at 1,130.27 points in early trading as an impasse in U.S. budget talks pushed the world’s biggest economy to the edge of the “fiscal cliff” of austerity measures due to kick in in the new year.
Ishaq Siddiqi, a market strategist at ETX Capital, said a failure of talks may push Britain’s FTSE 100, down 0.3% at 5,905.08 points, back to a late November low of 5,800 in the coming sessions. “Volumes are very depressed and we’re going to see a lot of cash off the table and investors are probably going to take profit on cyclical shares,” he said. Trading was muted as a number of European stocks exchanges such as the French, Dutch, Spanish and UK markets only traded for half the session on Monday, while those in
Germany, Italy, Austria, Denmark, Norway, Sweden and Switzerland were closed. Charts on the FTSE also pointed to likely downside after the index failed to break above 6,000, a level that has capped the index since mid-2011. The FTSE was still poised to end the year with a 6% gain. But that pales in comparison to a 13.4% gain for euro zone blue chips in the Euro STOXX 50 which is thanks largely to the European Central Bank’s action to stem the region’s debt crisis. The euro zone index has rallied some 22% since late July when the ECB pledged to do all that was necessary to defend the euro project. Implied volatility on euro zone shares, a gauge of investor fears of future share price swings, fell to lows not seen since 2007 earlier this month.
HONG KONG UP 23% Mainland Chinese shares climbed to a six-month closing high on Monday, helping Hong Kong cut early losses as the onshore market closed out a first annual gain in three years helped by strength in brokerages and insurers. Investors cheered a plan by the China Securities Regulatory Commission to allow eligible securities houses and insurers’ asset management units to develop and manage mutual funds in its latest bid to revitalize the sector. The Hang Seng Index closed flat at 22,656.9, hovering at its highest close since July 2011. Stiff chart resistance is next seen at around 22,800, intra-day highs last seen in July and August 2011. The benchmark jumped 22.9% in 2012. The China Enterprises Index of the top Chinese listings in Hong Kong climbed 0.5% on the day and 15.1% in 2012. Hong Kong markets shut at midday for the New Year holiday and will resume trading on Wednesday. The CSI300 of the top Shanghai and Shenzhen listings rose 1.7% on the day and 7.6% in 2012. The Shanghai Composite Index gained 1.6% on Monday and 3.2% this year.
FinancialMirror.com
January 1 - 8, 2013
CYPRUS | 3
Central Bank goes off mandate to issue press gag The Central Bank of Cyprus has stepped out of its mandate and issued a decree whereby any journalist dealing with “restricted, confidential, secret” information will be prosecuted, according to the local news website Stockwatch. A stark reminder of the darkest days of the communist empire that saw freedom of the press and freedom of speech subdued “in the interest of the nation”, the central bank decree has misinterpreted Cyprus laws and European laws related to the European Central Bank and its officers, past and present. These regulations primarily aim to put a plug on leaks to the media, but the Central Bank of Cyprus adds that although it encourages open dialogue, it wants everything published in the media cleared with its officers first, similar to in-house censors embedded at newspapers in the Middle East. This follows the harsh criticism last week by House Finance Committee chairman Nicolas Papadopoulos who accused the Central Bank of “amateur” handling of the negotiations with the troika, saying that its methodologies will lead to the bankruptcy of the state and hurl Cyprus into a recession that will last “decades”. The DIKO vice-president made the hard-hitting comments in a letter written in response to a central bank announcement on Friday night which accused the supervisory authority’s critics of running scared after two investigations were launched into the near demise of the island’s banking system, the Cyprus Mail wrote on Sunday. The central bank launched a scathing attack against “defenders” of the “bankers of the past”, who, it claimed, were trying to paint a picture that everything in the banking system was rosy until May 2012, when a smear campaign was allegedly started against the banks. In response to Friday’s announcement, Papadopoulos yesterday called on the Central Bank Governor Panicos Demetriades to name those he is talking about.
The DIKO deputy accused the governor of politicising the Central Bank: “From the moment he took office, he has behaved as the mouthpiece of party propaganda, trying to convince everyone that the ‘banks are to blame for everything and the government is not to blame for anything’. He further warned Demetriades that his actions will be subject to a parliamentary investigation with regard to the estimations and forecasts that have led to a non-sustainable figure for the recapitalisation needs of the banks and cooperatives. “The amateur way in which the CB is handling these crucial issues is made clear by the fact that everyday they’re looking for new experts to calculate the figure needed to support the banking system. But the damage has already been done. The problem is that the forecasts, estimates and assumptions that the CB and government have already agreed with the troika are part of the memorandum, leading us mathematically to a sum that will make Cyprus’ debt unsustainable,” said Papadopoulos. He called on Demetriades to take the initiative to change the methods used to calculate Cyprus’ recapitalisation needs “if we want to avoid a haircut of Cyprus’ debt and the dissolution of its financial centre, privatisations, and a recession that will last decades”.
BOCY issues profit warning, lower capital ratios The Bank of Cyprus issued a profit warning Thursday saying that Group after-tax results for 2012 and before the impairment of Greek government bonds (GGBs) wll be worse than the full results for 2011, while the Core Tier 1 ratios may even be below 5% announced last month. The bank posted a nine-month loss after tax of 211 mln euros on November 28 after including an impairment in the value of Greek bonds held and on higher provisions for non-performing loans. This followed a net loss of 793 mln euros in the nine month period of 2011 on its Greek bond exposure. According to European Banking Authority estimates, Bank of Cyprus’s capital shortfall to reach a core tier 1 ratio of 9.0% - a measure of financial strength - is 722 mln euros. Issuing the profit warnings for the full 2012 results, the bank said that “the deviation is mainly due to increased provisions for impairment of loans (as a result of the continuing deteriorating economic conditions and the adoption of stricter assumptions in the context of the PIMCO review) as well as reduced operating income. “As a result, the Group’s capital adequacy ratios will be negatively affected. It is noted that as at 30 September 2012, the capital adequacy ratio of the Group amounted to 7.6% with the Core Tier 1 capital ratio and the Tier 1 capital ratio at 5.0% and 7.3%, respectively. “On the basis of the above expectations it is possible that the Core Tier 1 capital ratio may be lower than 5% as at 31 December 2012,” it added.
January 1 - 8, 2013
FinancialMirror.com
4 | CYPRUS
Russia “Nyet” for €5 bln direct loan Russia has turned down a request to grant a 5 bln euro bailout loan to the Cyprus government, the fourth eurozone member to seek financial rescue, because the risks are too great to be assumed by a single creditor, according to a senior Kremlin official. “We have no specific plans or instructions to do so,” Deputy Finance Minister Sergei Storchak said in an interview in Moscow, suggesting that it might consider a syndicated loan driven by an international lender, such as the International Monetary Fund. “It’s obvious that no single creditor can work with Cyprus alone,” Storchak said, according to a Bloomberg report, adding that “anyone who steps up on an individual basis to finance that country’s government or to help recapitalise its banks would be taking an enormous risk.” The rejection follows weeks of speculation by the communist-led administration in Nicosia that Russia would eventually come through with a second loan, in addition to the 2.5 bln euros it already gave Cyprus nearly a year ago. In exchange, the Cypriot authorities were expected to look favourably to a French-Russian joint venture to explore for natural gas along the island’s southern coast, but the bid by Total and Gazpromsubsidiary Novatek failed to make the cut. A bailout deal with the euro area and IMF will be signed by February 12, said Thomas Wieser, who heads the group of officials that prepare meetings of euro area finance ministers. Cyprus may need as much as 17.5 bln euros, almost the size of its economy, to pay its runaway public sector bills and recapitalise the banks with a major exposure to Greek sovereign debt, Finance Minister Vassos Shiarly said in November. President Vladimir Putin said during a recent EU-Russia summit in Brussels that Moscow would consider giving financial assistance to Cyprus as a part of an international rescue package after the euro area takes a unified stance on aiding the island. “While we don’t exclude taking part, as the president said, we’re not major creditors,” said Storchak, who oversees Russia’s
debt and international financial cooperation. If a group of lenders were formed to help Cyprus, it would be based on Cyprus’s membership in the European Union, he said. Moscow had signalled its willingness to take part in a Cyprus rescue amid German fears that EU money could bail out rich Russians who have stashed ill-gotten gains in the island’s banks. Putin noted his country’s bulging foreign exchange reserves, which would give it the financial muscle to make a contribution. “We do not see it as comfortable for ourselves to meddle in this process. But, if agreement is reached, we do not rule out the possibility to join in with the stabilization of Cyprus’ financial (position),” Putin told reporters in Brussels. The money Cyprus needs is small change compared with other recent EU rescues of Greece, Portugal and Ireland. Yet objections have arisen in some member states, particularly Germany, at the idea of using taxpayer money to prop up a Cypriot banking system that boasts considerable Russian
deposits of uncertain origin, a report in the Financial Times suggested. In Berlin, members of the Bundestag have warned they will reject any bailout package for Cyprus that would guarantee the “black money” deposits of suspected Russian tax evaders. Moscow’s support for a bailout would lower the EU’s bill, and might also help to minimise controversy. “It is an important political signal,” said Guntram Wolff, deputy director of Bruegel, a Brussels think-tank. The size of a Cypriot bailout will not be clear until late January, when PIMCO, the bond investor, is expected to complete a review of the island’s banking system, crippled by its exposure to nearby Greece. Initial estimates had suggested that the country’s banking system would require about 10 bln euros to repair, but that figure has since grown to 12 bln. A fresh assessment of the PIMCO report may, on the other hand, revise that figure down to a more sustainable 9 bln euros.
Firm to assess Pimco’s due diligence next week The Central Bank of Cyprus is expected to announce this week the firm which will assess the due diligence review, carried out by the US-based global investment management firm PIMCO, to determine the capital needs of the Cypriot financial sector. PIMCO was commissioned to carry out a due diligence review of the credit portfolios of the three Cypriot banks, a sample of the Cooperative Credit Institutions as well as two Greek subsidiaries operating in Cyprus. The preliminary results were submitted on December 7 to the steering committee, comprising representatives of the Cypriot authorities, the European Commission, the ECB, the
Architects of Greek write-down in Cyprus The architects of the Greek debt write down, Professor of Law Mitu Gulati of Duke University and Lee C Busheit (specialist lawyer of sovereign debt markets) have been invited to present their paper on the Eurozone Debt crisis and the situation in Cyprus at an event hosted by the European University Cyprus on January 30. The presentation will be followed by Fiona Mullen, Financial Mirror consultant and Director of Sapienta Economics, who will explain who owns the Cypriot debt and the repercussions of a Cypriot haircut. “This is a great honour for our university; Lee and Mitu were the key men behind the successful private Greek debt restructuring, and have worried about Cyprus and its debt,” said EUC Economic History professor Alexander Apostolides. Details of the venue will be announced soon.
Cyprus shipping promoted in the U.S. The Cyprus Shipping Chamber, through its Director General, Mr. Thomas Kazakos, took part in a number of recent business meetings in the U.S. organised in cooperation with the Cyprus Investment Promotion Agency (CIPA). A series of specialised private meetings were held with a number of senior officials of cruise companies based in Miami, Florida, which collectively represent 70% of the world cruise industry. A detailed presentation of the main advantages of the Cyprus shipping taxation system, as it was recently approved by the European Union and the Cyprus Flag/Register, was made during these meetings, with special reference to cruise/passenger ships which represent a lucrative part of international shipping. CIPA Director General Charis Papacharalambous was also present at the meetings and hereferred to the wider advantages of Cyprus, especially in terms of investments.
European Banking Authority and the IMF as an observer. The capital needs of the financial sector will determine the final size of the assistance package which currently is estimated at 17.5 bln euro. The Memorandum agreed in principle between the Troika and the Cypriot authorities stipulates that the capital needs of the banking sector may reach “up to 10 bln euros”, whereas the public sector requires an additional 7.5 bln, 6 bln to refinance its maturing debt and 1.5 bln to plug fiscal shortages until 2016. A total of six firms have applied for the assessment work.
Cyprus drops Total-Gazprom from natgas, opens talks for new block Cyprus said it is making good progress with a second round of licensing for exploratory drilling aimed at exploiting offshore oil and gas deposits. In October drilling permits, subject to negotiation, were approved for blocks 2, 3, 9 and 11, and block 10 was also added to the list last week. “Negotiations with applicants for blocks 2 and 3 have made significant progress while progress has been made in negotiations for block 11,” said government spokesman Stefanos Stefanou. However, talks with preferred bidders for
block 9 a French-Russian tie-up involving Total ENP Activities and Gazprom-affiliate Novatek have ceased, he said. He said the cabinet had decided direct negotiations should end as they had been “unsatisfactory,” and they would now move on to ENI-Kogas, the second-best bidder. The government is also negotiating a deal with the same Italian-South Korean partnership for blocks 2 and 3. France’s Total is still in the running to exploit block 11 on its own and the government has also decided to negotiate directly with it for the adjacent block 10.
Social and personal services valued at €836.7 mln in 2010 Gross output of the category of “other social and personal services” decreased by 1.2% to EUR 836.7 mln in 2010 from EUR 847.2 mln in 2009 according to the Statistical Service. Value added of the sector at current market prices fell by 1.9% to EUR 585.7 mln in 2010 compared with EUR 596.9 mln in 2009. Its contribution to gross value-added fell to 3.7% in 2010 from 3.9% in 2009. Within the private sector 35.4% of the total value added was generated by the “other” service activities, 34.8% by households as employers and 29.8% by arts. entertainment and recreation. In the public sector 97.9% of the total value added was generated by arts, entertainment and recreation and 2.1% by the other service activities. Employment in this sector 38,806 persons. accounting for 9.4% of the total economically active population and
10.3% of the total gainfully employed population. Gross fixed capital formation in the sector was just EUR 55.3 mln, down from EUR 74.7 mln in 2009.
CERTIFYING OFFICER Available for the following: l
DOCUMENTS CERTIFICATION l
NOTARY l
APOSTILE
Antonis Antonopoulos 99 304 009
FinancialMirror.com
January 1 - 8, 2013
CYPRUS | 5
LFS unemployment breaches 50,000 The unemployment rate according to the quarterly labour force survey climbed to 12.1% in the third quarter of 2012, while the total recorded breached 50,000. Total employment amounted to 389.0 thousand (males 205.0 thousand and females 184.1 thousand) while the number of unemployed persons to 53.4 thousand (males 28.8 thousand and females 24.6 thousand). The employment rate for persons aged 20-64 was 70.0% (males 76.3% and females 64.2%) recording a decrease from the
previous quarter of 2012. The unemployment rate amounted to 12.1% of the labour force (males 12.3% and females 11.8%) recording an increase from 11.3% recorded in the previous quarter of 2012. In the same quarter of 2011 then rate was 7.8%. The unemployment rate for young persons aged 15-24 amounted to 26.4% of the labour force of the same age group. In the same quarter of 2011 it was 22.2%.
Retail sales down prov 3.9% y/y in Oct Another bad year for car sales Retail sales in Cyprus fell by a provisional 3.9% over the year earlier in October, although this was less steep than the fall of 6.4% recorded in September. For the period January-October 2012 the retail sales volume is provisionally estimated to have decreased by 3.9%. The value of retail trade in the same period is provisionally estimated to have fallen by 2.4% compared with the corresponding period of 2011. Also in value terms, the turnover value index of wholesale and retail trade and repair of motor vehicles and motorcycles
fell by 5.1% over the previous quarter in July-September 2012. The index that excludes motor vehicles fell by 3.6% in the same period. Meanwhile the year 2012 was another poor one for car salesmen, as the number of motor vehicles registered fell by 28.7% to 24,104 in January - November 2012, from 33,826 in January - November 2011. Registrations of private saloon cars fell by 26.3% to 18,000 from 24,431 in January - November 2011. In the whole of 2011 motor registrations fell by 17.6%.
Industrial turnover drops 5.7% y/y in Sep Industrial turnover in September dropped by 5.7% over the same month of the previous year to 127.5 (base 2005=100). The manufacturing subindex fell by 11.2% in the same period. For the period January-September 2012 the industrial turnover index recorded fell by 2.4% compared with the same period of the previous year.
New KEFEA president aims for quality healthcare, access to new medicines Daan Gijbels, Area General Manager for GlaxoSmithKline (Cyprus), is the new president of the Cyprus Association of Research and Development Pharmaceutical Companies (KEFEA), taking over from Jacqueline Anastassiades, General Manager of Merck Sharp & Dohme Cyprus (MSD). “I look forward to co-operating with the rest of the KEFEA members, with the aim of pursuing shared priorities,” said Gijbels, adding that “these priorities include providing Cypriots with quality healthcare and access to new medicines, as well to continue reinforcing KEFEA’s role and image in Cyprus”. Gijbels has vast experience in the pharmaceutical industry. He joined the GSK team in 2002 after several consulting roles in other organisations. He held managing positions in London and the Netherlands and in 2011 he was appointed GSK Area General Manager for Cyprus, Malta and Gibraltar. The new KEFEA vice president is Joanna Kozakou, Operations Manager at Sanofi. KEFEA, founded in in 2006 as the representative body of multinational pharmaceutical companies in Cyprus and is a member of the European Federation of Pharmaceutical Industries and Associations (EFPIA). Its members are GSK, Lilly, MSD, Novartis, Pfizer, Sanofi, Janssen and Amgen Hellas, altogether employing more than 300 people in Cyprus. www.kefea.org.cy
FinancialMirror.com
January 1 - 8, 2013
6 | OPINION
Your New Year resolutions, Mr President EDITORIAL I will: … sign the bailout memorandum as soon as possible, in order to save my nation from spiraling into a total collapse. … keep tax rates at current levels to keep Cyprus attractive as an international business centre and keep euros flowing into state coffers. … create jobs by encouraging foreign direct investments and innovation in order to help reduce youth unemployment. … introduce reforms to the public sector that will make government jobs more attractive to professionals and not just to party friends. … maintain efficiency and competitiveness a top priority in order to get the economy back on its feet. Otherwise, I will go home…
`If only it was that simple. Politicians – those in power as well as the opposition – are half to blame for the current crisis because they dragged their feet in deciding whether we needed a bailout, if we wanted Russia to bail us out (and give them privileged natural gas blocks), if the public sector should have been reformed and cut back on government spending earlier. Nothing happened and as a result a bailout has been imposed on us, we lost the Russians and the civil servants have saved most of their privileges, making the government machine one of the most inefficient in the world. However, there are some good stories of changes in the public sector, such as the Land Surveys Dept., and some success stories in the private sector with industries recording a rise in exports, while some services are enjoying a new boom, particularly in the forex trading and online investment sectors. The bottom line is that we need politicians with the courage to implement changes as soon as possible, and
if the incumbent president to do anything, then these reforms should come in from the day the new chief executive taxes office. It is now a matter of national importance as this will secure the survival and, eventually, growth of the economy. The best excuse will be that “the Troika imposed this on”, and give the newly elected president and cabinet some leeway in demanding reforms, privatisations, downsizing, etc. But this should not come at the cost of losing efficiency. If some high-income civil servants want to leave, let them and tax their bonus, aka. the “efapax”. But the government machine needs to continue operating efficiently and this will only come by a fair assessment of all civil servants where we will see that the most productive are the part-timers and contracted employees, many of whom generate three or more times the output of their permanent and higher earning colleagues. 2013 will be a year of change, mostly of attitudes and some humility. Once we realise this, we can move on to better days.
Did the Bankers Do It? Few areas of economic activity in the United States are more politicized than housing finance. Yet the intellectual left has gone to great lengths to absolve regulators, government lending mandates, and agencies like Fannie Mae and Freddie Mac of any responsibility for the housing boom and the subsequent bust. The rationale is clear: if these officials, institutions, and policies were held accountable, the reform agenda would necessarily shift from regulating greedy bankers and their bonuses to asking broader questions. Might government mandates contribute to bad behavior by private players? Can regulators be trusted to make appropriate trade-offs between financial stability and mandates that have wide political support? Indeed, can central bankers be truly independent? Unquestioning acceptance of a greater government role in taming markets would, in short, give way to asking whether that role can sometimes be part of the problem. The left has had an easy task in dominating the debate, partly because the intellectual right’s attempt to place all the blame for the crisis on government is thoroughly implausible. It is far more defensible and correct to argue that everyone – bankers, households, regulators, and politicians – contributed to (and took credit for) the boom while it lasted, only to point fingers at one another when it collapsed. But bankers’ political tin ear in the aftermath of the crisis – first taking public bailouts and then paying themselves huge bonuses as if nothing had changed – ensured that they got the lion’s share of the blame, with everyone else willing to pose as their unwitting victims. As a result, the public-policy response has been dominated by “the bankers did it” narrative. The risk is that this approach is incomplete – and thus unlikely to be effective.
FinancialMirror Published every Wednesday by Financial Mirror Ltd. www.financialmirror.com Tel. 22 678 666 Fax. 22 678 664 P.O. Box 16077, CY2085 Nicosia
Publisher/Managing Editor Masis der Parthogh masis@financialmirror.com Greek Section Editor Angela Komodromou angelak@financialmirror.com Editorial submissions: info@financialmirror.com Advertising inquiries: marketing@financialmirror.com Subscriptions: http://www.financialmirror.com/signup/index.html
It is therefore refreshing to see a careful econometric study take on an assertion by Paul Krugman, perhaps the most influential left-leaning US economist, that “the Community Reinvestment Act of 1977 was irrelevant to the subprime boom.” The CRA instructs federal financial supervisory agencies to encourage the institutions that they regulate to help the communities in which they are chartered to meet their credit needs, while also conforming to “safe and sound” standards. In practice, regulators measure the volume of lending to CRA target
By Raghuram Rajan
tracts – poor areas with median income less than 80% of the median income of the local community – as well as to low-income and minority borrowers in non-CRA tracts to verify compliance with the Act. The left has dismissed any claim that the CRA played a role in the housing boom by pointing out that it was enacted in 1977, while the subprime boom played out in the early 2000’s. But this ignores the possibility that regulators may have started to enforce the CRA rigorously only later. To enforce the statute, regulators periodically examine banks for CRA compliance. To hone in on the “regulatory enforcement” effect, the recent study compares the behavior of banks that are undergoing examination (which takes place over several quarters) to that of banks that are not undergoing examination in a particular tract in a particular month. The findings are clear. Compared to banks that are not undergoing examination, the volume of loans by banks in the six quarters surrounding a CRA examination is 5% higher, and these loans are 15% more likely to be delinquent one year after origination. In other words, banks undergoing examination lend more and make riskier loans – and these findings are even more pronounced in CRA-eligible tracts. Good econometric studies examine secondary effects to persuade readers that the main effect is what it is. Regulators’ primary tool to enforce compliance was their authority to reject
©
COPYRIGHT
No part of the Financial Mirror newspaper, the Greek-language XÚ‹Ì· & AÁÔÚ¿, the daily XpressOIKONOMIKH electronic PDF edition or
non-CRA-compliant banks’ requests for new branches or mergers. During the subprime boom, large banks were more likely to want to expand, and thus had greater incentive to comply. The study finds that CRA lending by larger banks does indeed respond more to a CRA examination. At the height of the lending frenzy (2004-2006), the study finds that banks loaned even more in response to an examination, and that the outcomes were even worse. The authors speculate that easier loan securitization may have made risky CRAcompliant loans seem less costly. Finally, like all good studies, this one explains why the authors more careful analysis produces results that differ from those in previous studies. Because of the way it is structured, the study only suggests a lower bound on the effects of CRA compliance. It focuses on the differential impact of the CRA on banks undergoing examination and those not undergoing examination. In fact, all banks are likely to have upped their CRA-compliant lending. The study cannot measure this increase. There is room in economics for grand speculation – some part intuition, some part common sense, and some part ideology. If economists were to wait for careful studies before offering opinions about policy, we would never have anything timely to say. And it is certainly better to have some economic intuition guiding policy than none at all. But there is a danger that the public mistakes speculation for truth, only because of the speculator’s credentials and assertiveness. Studies like this one are useful in setting the record straight. More broadly, the study suggests that we should move beyond blaming the bankers. We must recognize that in the desire to broaden home ownership, essential checks and balances broke down. Households, politicians, and regulators were also complicit. As we go about the process of reform, we should bear in mind that the only thing worse than fighting the last war is fighting the wrong last war. Raghuram Rajan, Professor of Finance at the University of Chicago Booth School of Business and the chief economic adviser in India’s finance ministry, is the author of Fault Lines: How Hidden Fractures Still Threaten the World Economy. © Project Syndicate, 2012. www.project-syndicate.org
any of the contents of the website www.financialmirror.com, may be reproduced, stored in a retrieval system or transmitted in any form or by any means (electronic, mechanical photocopying, recording or otherwise) without prior permission of the
publishers. Any person or company found in violation will be prosecuted and financial damages will be sought as this implies theft of the intellectual property rights of the publishers, their associates and contributing services or agencies.
EB¢OMA¢IAIA OIKONOMIKH ¶√§π∆π∫∏ EºHMEPI¢A AÚ. 896
www.financialmirror.com
∆ƒπ∆∏, 1 π∞¡√À∞ƒπ√À, 2013
YÔÁÚ·Ê‹ ÙÔ˘ ÌÓËÌÔÓ›Ô˘ ÚÈÓ ‹ ÌÂÙ¿ ÙȘ ÂÎÏÔÁ¤˜; ¢‡Ô Ù· ¯ÚÔÓԉȷÁÚ¿ÌÌ·Ù· - ÁÈ· ºÂ‚ÚÔ˘¿ÚÈÔ Î·È ª¿ÚÙÈÔ Στον καθορισµÞ οδικού χάρτη για την οριστικοποίηση του Μνηµονίου τησ Κύπρου, έχουν καταλήξει, σύµφωνα µε πληροφορίεσ ΤρÞικα και Επιτροπή Οικονοµικών και Νοµισµατικών Υποθέσεων, υπÞ τον Ολι Ρεν. Σύµφωνα µε τισ ίδιεσ πληροφορίεσ, στον οδικÞ χάρτη για την υπογραφή του Μνηµονίου, στο Eurogroup, αναφέρονται δύο χρονοδιαγράµµατα. Ένα πριν απÞ τισ προεδρικέσ εκλογέσ στισ 17 Φεβρουαρίου και το δεύτερο, µετά τισ προεδρικέσ στισ αρχέσ Μαρτίου. Σηµειώνεται, Þτι για το ΜνηµÞνιο απαιτείται η υπογραφή, απÞ το Eurogroup του ΕπιτρÞπου τησ Επιτροπήσ Οικονοµικών και Νοµισµατικών Υποθέσεων, Ùλι Ρεν και απÞ κυπριακήσ πλευράσ, του υπουργού Οικονοµικών και Þχι, του Προέδρου τησ ∆ηµοκρατίασ. Για το πρώτο χρονοδιάγραµµα, πηγέσ απÞ τισ Βρυξέλλεσ εκφράζουν αµφιβολίεσ κατά πÞσον θα υπογραφεί πριν απÞ τισ Προεδρικέσ εκλογέσ, καθώσ εντοπίζουν σοβαρά προβλήµατα τÞσο απÞ κυπριακήσ πλευράσ, Þσο και εντÞσ των µελών τησ Ευρωζώνησ. ΑυτÞ σηµαίνει πωσ πριν ή κατά την συνεδρία του Eurogroup στισ 21 Ιανουαρίου, θα πρέπει να συµφωνηθούν: Πρώτον, το καυτÞ
θέµα τησ βιωσιµÞτητασ του δηµοσίου χρέουσ τησ Κύπρου. Ùλεσ οι πληροφορίεσ, τισ οποίεσ γνωρίζει και η Λευκωσία, συγκλίνουν Þτι µε πρωτοστάτη την Γερµανία, θα ζητηθεί απÞ την κυβέρνηση, η λήψη πρÞσθετων µέτρων πέραν αυτών που περιλαµβάνονται στο προσχέδιο του Μνηµονίου, µε πιθανÞτερο σενάριο την ενεργοποίηση του αστερίσκου, στη συµφωνία κυβέρνησησ ΤρÞικα, για ιδιωτικοποιήσεισ ηµικρατικών οργανισµών. Σύµφωνα µε τισ ίδιεσ πηγέσ, η Γερµανία θα επιµένει στην είσοδο Στρατηγικού Επενδυτή, έστω και µε την παραχώρηση µειοψηφικού πακέτου 25% - 30%, µε Þρο, την επίτευξη συγκεκριµένου ποσού για έσοδα, ωσ δικλείδα ασφαλείασ για την επιτυχία του προγράµµατοσ. Τρίτον, και εξίσου σηµαντικÞ, ερωτηµατικÞ παραµένει πωσ θα εξελιχθούν οι σκληρέσ διαπραγµατεύσεισ µε Γερµανία, Αυστρία, Σλοβακία, Εσθονία, που θέτουν θέµα ξεπλύµατοσ βρώµικου χρήµατοσ στην Κύπρο. Παράλληλα, στισ Βρυξέλλεσ θεωρούν πωσ ελάχιστεσ είναι οι πιθανÞτητεσ να υπογραφεί το ΜνηµÞνιο, µέχρι τισ 12 Φεβρουαρίου 2013, Þπωσ πρÞσφατα δήλωσε ο επικεφαλήσ του Συµβουλίου Εµπειρο-
γνωµÞνων του Γιούρογκρουπ ΤÞµασ Βίζερ. Καθώσ οι Βρυξέλλεσ θεωρούν βέβαιο Þτι η κυπριακή κυβέρνηση, θα επικαλεστεί το γεγονÞσ πωσ σε 5 µέρεσ θα διεξαχθούν οι Προεδρικέσ εκλογέσ, γεγονÞσ που παραπέµπει την υπογραφή, στον υπουργÞ Οικονοµικών τησ νέασ κυβέρνησησ. Παράλληλα, Þπωσ πληροφορούµαστε, κλιµάκιο τησ ΤρÞικα παρακολουθεί σε καθηµερινή βάση τισ αντιδράσεισ στο εσωτερικÞ
µέτωπο, κυρίωσ των πολιτικών κοµµάτων και προκειµένου να αποφευχθεί το ενδεχÞµενο να τεθεί στο τραπέζι θέµα επαναδιαπραγµάτευσησ του µνηµονίου, πριν απÞ την εκταµίευση τησ πρώτησ δÞσησ, θα ζητηθεί πριν απÞ τισ εκλογέσ, η υπογραφή του Μνηµονίου, τÞσο απÞ τα κÞµµατα Þσο και απÞ τουσ υποψηφίουσ για την Προεδρία τησ ∆ηµοκρατίασ. ΠΑΥΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΑ∆ΗΣ
∆Ô 2011 ‰ÒÛ·Ì € 24 ÂÎ. ÁÈ· ÂȉfiÌ·Ù· Î·È Û˘ÓÙ¿ÍÂȘ Û ∆Ô˘ÚÎÔ΢ڛԢ˜ ¶ÚfiÙ·ÛË ¢∏™À η ¢∏∫√ ‚¿˙ÂÈ Ù¤ÚÌ· ÛÙËÓ È·ÙÚÔÊ·Ú̷΢ÙÈ΋ ÂÚ›ı·Ï„Ë ΜÞνο για το έτοσ 2011, δαπανήθηκε σε δικαιούχουσ τουρκοκυπρίουσ, για συντάξεισ, επιδÞµατα, και άλλα βοηθήµατα, πÞσο που ξεπερνά τα 24 εκ. ευρώ. Και το πÞσο αυτÞ, αφορά µÞνο τα ταµεία του υπουργείου εργασίασ. Σύµφωνα µε τα επίσηµα στατιστικά στοιχεία του υπουργείου, οι δικαιούχοι Τουρκοκύπριοι, ήταν 6741. Αναλυτικά: Οι 4,360 ήταν άνδρεσ και 2,380 γυναίκεσ. ΑπÞ το σύνολο του ποσού τα 21,3 εκ. ευρώ, αφορούσαν δικαιούχουσ στην Κύπρο, και ποσÞ 2,9 εκ. ευρώ, δικαιούχουσ που διαµένουν στο εξωτερικÞ. Η µερίδα του λέοντοσ, και συγκεκριµένα 12 εκ. ευρώ, δÞθηκε σε συντάξεισ γήρατοσ, ενώ άλλα 8 εκ. ευρώ δÞθηκαν σε συντάξεισ χηρείασ. ΑπÞ εκεί και πέρα, 1,5 εκ. ευρώ δÞθηκε υπÞ τη µορφή, πληρωµήσ µετ’ απολαβών άδειασ, ενώ 1,21 εκ. ευρώ δÞθηκε σε 505 πρÞσωπα, ωσ ανεργιακÞ επίδοµα. ΜικρÞτερα
εδρίασ Τάσσου ΠαπαδÞπουλου στο πλαίσιο των Μέτρων ΟικοδÞµησησ Εµπιστοσύνησ.
∞¡∆π¢ƒ∞™∂π™
ποσά δÞθηκαν για επίδοµα ασθενείασ, βοήθηµα γάµου και τοκετού, βοήθηµα κηδείασ, καθώσ και κοινωνικήσ σύνταξησ. Είναι ενδεικτικÞ Þµωσ, Þτι στα πιο πάνω ποσά, δεν συµπεριλαµβάνονται το κÞστοσ, απÞ τη δωρεάν, προσ τουσ Τουρκοκυπρίουσ, ιατροφαρµακευτική περίθαλψη και εκπαίδευση, δαπάνεσ οι οποίεσ θεσπίστηκαν, επί προ-
Την ίδια ώρα πολιτικά κÞµµατα και συντεχνίεσ στα κατεχÞµενα εξέφρασαν διαµαρτυρία για την πρÞταση ∆ΗΣΥ-∆ΗΚΟ για τον τερµατισµÞ τησ δωρεάν ιατροφαρµακευτικήσ περίθαλψησ και των επιδοµάτων Τουρκοκυπρίων και πολιτικών προσφύγων απÞ τρίτεσ χώρεσ. Ùπωσ µεταδίδεται απÞ τα κατεχÞµενα, τα κÞµµατα Κοινοτικήσ ∆ηµοκρατία και Ενωµένησ Κύπρου, καθώσ και αρκετέσ συντεχνίεσ, Þπωσ οι συντεχνίεσ Τ/κ εκπαιδευτικών, λεγÞµενων δηµοσίων και δηµοτικών υπαλλήλων, γιατρών, δηµοσιογράφων κ.ά. µε κοινή δήλωση τουσ αναφέρουν Þτι η πρÞταση νÞµου είναι «προϊÞν ρατσιστικήσ νοοτρο-
πίασ» και ζητούν να αποσυρθεί χωρίσ ψηφοφορία. Αναφέρεται ακÞµα Þτι οι Τ/κ είναι ίσοι πολιτικοί εταίροι τησ Κυπριακήσ ∆ηµοκρατίασ και έχουν Þλα τα δικαιώµατα των Ε/κ. Στη δήλωση αναφέρεται ακÞµα Þτι σε περίπτωση «σφετερισµού» των δικαιωµάτων των Τ/κ απÞ την Κυπριακή ∆ηµοκρατία θα απευθυνθούν σε διεθνή δικαστήρια. Αναφέρεται επίσησ Þτι οι Τ/κ είναι «θύµατα του κυπριακού προβλήµατοσ, Þπωσ οι Ε/κ, οι Μαρωνίτεσ, οι Αρµένιοι και οι Λατίνοι» και προστίθεται Þτι ωσ αποτέλεσµα τησ µη λύσησ, οι Τ/κ αντιµετωπίζουν κίνδυνο εξαφάνισησ και Þτι υπάρχει µεγαλύτερη ανάγκη για κοινÞ αγώνα προοδευτικών Τ/κ και Ε/κ εναντίον του ιµπεριαλισµού, του εθνικισµού και του φασισµού. Η πρÞταση του ∆ΗΣΥ και του ∆ΗΚΟ αναµένεται να τεθεί ενώπιον τησ Ολοµέλειασ για ψήφιση στισ 17 Ιανουαρίου.
ŒÙÛÈ ı· Á›ÓÂÙ·È Ë ÊÔÚÔÏfiÁËÛË ÙˆÓ ·ÎÈÓ‹ÙˆÓ Προσ οριστική κατάληξη οδεύουν, Þπωσ πληροφορείται η εφηµερίδα µασ οι διαβουλεύσεισ κυβέρνησησ και ΤρÞικα για αλλαγέσ στο νοµοσχέδιο που αυξάνει το φÞρο ακίνητησ ιδιοκτησίασ -το οποίο υπενθυµίζουµε µετά τισ έντονεσ αντιδράσεισ που προκάλεσε- αποσύρθηκε την υστάτη απÞ τη Βουλή, µε οδηγίεσ τησ εκτελεστικήσ εξουσίασ. Είναι γνωστÞ Þτι οι τιµέσ του 1980 έχει πλέον αποφασιστεί Þτι δεν θα αυξηθούν µε βάση τον δείκτη πληθωρισµού κατά 3.4 φορέσ, ωστÞσο, θα υπάρξουν άλλεσ δυσµενείσ διαφοροποιήσεισ ώστε να καλυφθεί το απαιτούµενο απÞ την ΤρÞικα ποσÞ που έχει
καθοριστεί στα 69 εκ. ευρώ ετησίωσ. Πρώτον, το αφορολÞγητο µε βάση πάντα τισ τιµέσ του 1980 θα µειωθεί στισ 40,000 ευρώ απÞ 120.000 ευρώ που ισχύει µετά την αναθεώρηση του 2011. ∆εύτερον, οι κλίµακεσ φορολÞγησησ απÞ τρεισ που ήταν στο προτεινÞµενο νοµοσχέδιο (έξι, οκτώ και δέκα τοισ χιλίοισ) θα αυξηθούν τουλάχιστον σε έξι, ενδεχοµένωσ και σε εφτά Και το κυριÞτερο, η υψηλÞτερη κλίµακα θα αυξηθεί απÞ δέκα τοισ χιλίοισ σε δώδεκα τοισ χιλίοισ. Η αυξηµένη τελική κλίµακα ενδεχοµένωσ να δηµιουργήσει αντιδράσεισ κυρίωσ σε Þτι
αφορά την τουριστική βιοµηχανία. Οι υποθέσεισ εργασίασ του κλιµακίου του Υπουργείου Οικονοµικών µε το Υπουργείο
Εργασίασ είναι έτοιµεσ και αυτÞ που αποµένει, Þπωσ πληροφορούµαστε είναι να δοθεί το πράσινο φωσ απÞ την ΤρÞικα. Με βάση την πρακτική των διεθνών δανειστών για την είσπραξη 70 εκ. ευρώ θα πρέπει να υπολογισθεί φορολογία συνολικού ποσού 100 εκ. ευρώ γιατί, λαµβάνεται πάντα υπÞψη απÞκλιση τησ τάξησ του 30%. Τισ διαβουλεύσεισ κάνει ο ίδιοσ ο ΥπουργÞσ Οικονοµικών και το χρονοδιάγραµµα θέλει την κατάθεση του νοµοσχεδίου στην Επιτροπή Οικονοµικών τησ Βουλήσ µέχρι τισ 14 Ιανουαρίου και την ψήφιση του απÞ την Ολοµέλεια στισ 17 του ίδιου µήνα.
ΧΡΗΜΑ&ΑΓΟΡΑ
1 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ, 2013
2/12 | ΕΙ∆ΗΣΕΙΣ
∞ÓÙÈ·Ú·ı¤ÛÂȘ ÁÈ· ÙȘ ˘ÔÁڷʤ˜ 5 √ÈÎÔ¤‰ˆÓ Ù˘ ∫˘Úȷ΋˜ ∞√∑ Καθοριστικέσ µέρεσ διανύουµε Þσον αφορά τη συµφωνία για τα οικÞπεδα του δεύτερου γύρου αδειοδÞτησησ, που βρίσκονται στην Αποκλειστική Οικονοµική Ζώνη. Την Παρασκευή ήταν στην Κύπρο για συζητήσεισ η κοινοπραξία ENI-KOGAS για συζητήσεισ και στισ επτά Ιανουαρίου έρχονται οι τεχνοκράτεσ τησ ΤΟΤΑΛ. Ùπωσ ανακοίνωσε ο ΥπουργÞσ Εµπορίου, Νεοκλήσ Συλικιώτησ, εντÞσ Ιανουαρίου θα υπογραφούν συµβÞλαια για πέντε οικÞπεδα, το δύο, το τρία και το εννέα που διεκδίκησε η κοινοπραξία τησ ιταλικήσ ENI και τησ κορεάτικησ KOGAS, και το δέκα και έντεκα που παραχωρούνται στη γαλλική ΤΟΤΑΛ. Ο Νεοκλήσ Συλικιώτησ αποκάλυψε Þτι η εταιρεία TOTAΛ εκτιµά Þτι υπάρχει µεγάλο κοίτασµα πετρελαίου στο ΟικÞπεδο 10 και αναφέρθηκε στα οφέλη που θα αποκοµίσει η κυπριακή οικονοµία και που αποτελούν θωράκιση απέναντι στισ απειλέσ τησ Τουρκίασ. ΕπιπρÞσθετα σύµφωνα µε αποκλειστικέσ πληροφορίεσ ο λÞγοσ που η κοινοπραξία TOTAL-NOVATEC δεν υπέβαλαν βελτιωµένα προσφορά για το ΟικÞπεδο 9 είναι το γιατί µε βάση τισ δικέσ τουσ εκτιµήσεισ δεν υπήρχαν ελπιδοφÞρεσ προοπτικέσ για εξεύρεση και εκµετάλλευση πετρελαίου. Πάντωσ οι δηλώσεισ του Υπουργού Εµπορίου προκάλεσαν την αντίδραση του Προέδρου τησ Επιτροπήσ Εµπορίου
τησ Βουλήσ, Αντιπροέδρου του ∆ηµοκρατικού Συναγερµού, Λευτέρη ΧριστοφÞρου. ΤÞνισε Þτι θα καλέσει στισ αρχέσ Ιανουαρίου τον Νεοκλή Συλικιώτη στην Επιτροπή για να δώσει εξηγήσεισ. Καταλήγοντασ εξέφρασε την ευχή να µην κρύβονται προεκλογικέσ σκοπιµÞτητεσ πίσω απÞ την απÞφαση τησ κυβέρνησησ να δεσµεύσει πέντε οικÞπεδα τησ Κυπριακήσ Αποκλειστικήσ Οικονοµικήσ Ζώνησ µÞλισ ένα µήνα πριν απÞ τισ προεδρικέσ εκλογέσ. Παράλληλα σύµφωνα µε άλλεσ πληροφορίεσ στο σκοτάδι τελούν Ελεγκτική Υπηρεσία και Βουλή για τισ διαπραγµατεύσεισ αδειοδÞτησησ πέντε νέων οικοπέδων στην Κυπριακή ΑΟΖ, τισ οποίεσ προανήγγειλε εντÞσ Ιανουαρίου, ο ΥπουργÞσ Εµπορίου Νεοκλήσ Συλικιώτησ. Η Γενική Ελέγκτρια απέστειλε επιστολή στον ΥπουργÞ Εµπορίου, , ζητώντασ του Þπωσ δώσει οδηγίεσ για να δοθούν τα έγγραφα του διαγωνισµού, οι εκθέσεισ αξιολÞγησησ – συµβούλων αι συµβουλευτικήσ επιτροπήσ – καθώσ και η εισήγηση / απÞφαση του προσ το ΥπουργικÞ Συµβούλιο, µαζί µε την απÞφαση του Υπουργικού Συµβουλίου, ώστε να µελετηθούν και να διαπιστωθεί κατά πÞσο η επιλογή που έγινε συνάδει µε τα κριτήρια του διαγωνισµού. ΩστÞσο, τα στοιχεία που ζήτησε µε τον πλέον επίσηµο τρÞπο ουδέποτε τησ διαβιβάστηκαν απÞ το Υπουργείο Εµπορίου.
Àfi ‰ÈÂÚ‡ÓËÛË ÔÈ ¯ÂÈÚÈÛÌÔ› ¶. ¢ËÌËÙÚÈ¿‰Ë Oι χειρισµοί του ∆ιοικητή τησ Κεντρικήσ Τράπεζασ Πανίκου ∆ηµητριάδη γύρω απÞ θέµα του υπολογισµού των µη εξυπηρετούµενων δανείων των τραπεζών θα αποτελέσουν αντικείµενο έρευνασ που θα διεξαγάγει η Βουλή, σε σχέση µε τισ παραδοχέσ, τισ εκτιµήσεισ και τισ προβλέψεισ, που έχουν οδηγήσει σε µη βιώσιµα ύψη το ποσÞ στήριξησ των τραπεζών και του συνεργατισµού. AυτÞ δήλωσε ο ΠρÞεδροσ τησ Κοινοβουλευτικήσ Επιτροπήσ Οικονοµιών και ΑντιπρÞεδροσ του ∆ΗΚΟ ΝικÞλασ ΠαπαδÞπουλοσ. Στην ανακοίνωση που εξέδωσε σε απάντηση ανακοίνωσησ τησ ΚΤ, ο κ. ΠαπαδÞπουλοσ απαντώντασ σε ανακοίνωση τησ ΚΤ µίλησε για “ερασιτεχνικÞ τρÞπο” µε τον οποίο η ΚΤ χειρί-
ζεται το κρίσιµο ζήτηµα τησ ανακεφαλαιοποίησησ του τραπεζικού τοµέα και επέκρινε την αποδοχή των παραδοχών για το ύψοσ ανακεφαλαιοποίησησ, που “οδηγούν µε µαθηµατική ακρίβεια σε ένα ποσÞ στήριξησ που θα καταστήσει το δηµÞσιο χρέοσ τησ Κύπρου µη βιώσιµο” Ο κ. ΠαπαδÞπουλοσ αναφέρθηκε στο γεγονÞσ Þτι στην ανακοίνωση τησ ΚΤ δεν κατονοµάζονται ποιοι ανησυχούν για τισ έρευνεσ που διεξάγει η ΚΤ. “Αν ο ίδιοσ ο ∆ιοικητήσ τησ Κεντρικήσ Τράπεζασ είχε οποιαδήποτε ανάµιξη σε αυτή την ανακοίνωση, τÞτε θα έπρεπε να είχε το θάρροσ να ονοµατίσει ποιουσ εννοεί και ιδιαίτερα αν εννοεί την αντιπολίτευση που διαφωνεί µε τουσ χειρισµούσ του”, ανέφερε ο κ. ΠαπαδÞπουλοσ.
∆· €3,85 ¤ÊÙ·ÛÂ Ô Î˘ÚÈ·Îfi˜ ηʤ˜ Μεγάλεσ είναι οι διαφορέσ τιµήσ που καλείται να πληρώσει ο Κύπριοσ καταναλωτήσ σε υποστατικά στην Κύπρο σύµφωνα µε το παρατηρητήριο τιµοκαταλÞγων που δηµοσίευσε ο ΚυπριακÞσ ΟργανισµÞσ Τουρισµού (ΚΟΤ). Ενδεικτικά, µε 1,00 µÞλισ ευρώ µπορεί κανείσ να απολαύσει κυπριακÞ καφέ σε κάποια υποστατικά στη Λευκωσία, τη Σωτήρα και τη Γεροσκήπου, ενώ σε υποστατικÞ στη ΛεµεσÞ κοστίζει 3,85. Για Þσουσ προτιµούν το φραπέ προσφέρεται η περιοχή Αµµοχώστου, µε κέντρο αναψυχήσ στην Κάτω ∆ερύνεια να το προσφέρει στα 1,50 ευρώ, αντίθετα η τιµή του φραπέ στο ίδιο υποστατικÞ τησ Λεµεσού στοιχίζει πάνω απÞ το διπλάσιο στα 5,70 ευρώ. Στη Λευκωσία το φραπέ κυµαίνεται µεταξύ 2,00 ευρώ και 4,50 ευρώ. Στη ΛεµεσÞ µεταξύ 2,40 και 5,70. Στη Λάρνακα µεταξύ 2,50 και 4,50. Στην ελεύθερη περιοχή Αµµοχώστου µεταξύ 1,50 και 3,50. Στην Πάφο µεταξύ 2,50
¢ÂÓ ·ÔÎÏ›ÂÙ·È ÎÔ‡ÚÂÌ· ÙÔ˘ ΢ÚÈ·ÎÔ‡ ¯Ú¤Ô˘˜ Ο ευρωπαίοσ επίτροποσ ενέργειασ Guenther Oettinger δήλωσε Þτι δεν αποκλείει το κούρεµα του κυπριακού χρέουσ ωσ ύστατη λύση. Ο ευρωπαίοσ αξιωµατούχοσ είπε Þτι «η χώρα πρέπει να µπει σε ευρωπαϊκÞ πρÞγραµµα, µε σχετικούσ Þρουσ». «ΑυτÞ είναι καλύτερο απÞ να αφήνεται ένασ επικουρικÞσ ρÞλοσ στην Κίνα ή τη Ρωσία», είπε. Ο κ. Oettinger θεωρεί Þτι δεν θα ήταν απίθανο να προκύψουν απώλειεσ για τουσ πιστωτέσ τησ Κύπρου. «Ùπωσ στην περίπτωση τησ Ελλάδασ, δεν αποκλείω ένα κούρεµα για την Κύπρο ωσ τελευταίο βήµα», δήλωσε.
και 4,00. ΕκτÞσ απÞ τον παραδοσιακÞ κυπριακÞ και το φραπέ ο κατάλογοσ του παρατηρητηρίου του ΚΟΤ συµπεριλαµβάνει τισ τιµέσ των κέντρων για νερÞ, φρέσκο χυµÞ πορτοκάλι, εσπρέσο, καπουτσίνο, καφέ φίλτρου, τσάι και αναψυκτικά. Ùπωσ αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση του οργανισµού οι επιχειρήσεισ που περιλαµβάνονται στον κατάλογο, είναι κέντρα αναψυχήσ διαφÞρων κατηγοριών, καταταγµένα απÞ τον ΚΟΤ, τα οποία βρίσκονται εντÞσ αστικών περιοχών, συγκεντρώνουν µεγάλο αριθµÞ πελατών και µεγάλο µέροσ του κύκλου εργασιών τουσ προέρχεται απÞ πωλήσεισ ροφηµάτων ειδών καφέ. Προστίθεται επίσησ Þτι οι τιµέσ που συµπεριλαµβάνονται είναι ορθέσ κατά την 10η ∆εκεµβρίου 2012. Το κοινÞ µπορεί να ενηµερωθεί λεπτοµερώσ για τισ τιµέσ και τα ονÞµατα των υποστατικών στισ ιστοσελίδεσ www.visitcyprus.biz και www.visitcyprus.com.
∞fi ‚‰ÔÌ¿‰·˜ Ë ÂÈÏÔÁ‹ ÙÔ˘ Ô›ÎÔ˘ ÁÈ· Pimco ΑπÞ βδοµάδασ αναµένεται η Κεντρική Τράπεζα Κύπρου (ΚΤΚ) να ανακοινώσει την επιλογή του οίκου που θα αναλάβει την αξιολÞγηση των αποτελεσµάτων του διαγνωστικού ελέγχου του χρηµατοπιστωτικού τοµέα που διενεργεί η εταιρεία PIMCO. Aυτή τη στιγµή εξετάζονται οι νοµικοί Þροι των προσφορών, µια διαδικασία που απαιτεί χρÞνο. Υπενθυµίζεται Þτι στη Συντονιστική Επιτροπή συµµετέχουν ωσ µέλη εκπρÞσωποι τησ ΚΤΚ, του Υπουργείου Οικονοµικών, τησ Ευρωπαϊκήσ Επιτροπήσ, τησ Ευρωπαϊκήσ Κεντρικήσ Τράπεζασ, τησ Ευρωπαϊκήσ Αρχήσ Τραπεζών του Ευρωπαϊκού Μηχανισµού ΣταθερÞτητασ και του ∆ιεθνούσ Νοµισµατικού Ταµείου ωσ παρατηρητήσ.
∆Ú. ∫‡ÚÔ˘: Eȉ›ӈÛË ÙˆÓ ·ÔÙÂÏÂÛÌ¿ÙˆÓ Σηµαντική αρνητική απÞκλιση σε σχέση µε τα αποτελέσµατα του 2011 αναµένεται να παρουσιάσουν τα αποτελέσµατα του συγκροτήµατοσ τησ Τράπεζασ Κύπρου σύµφωνα µε χθεσινή ανακοίνωσή του. Η απÞκλιση αυτή οφείλεται στισ αυξηµένεσ προβλέψεισ για αποµείωση δανείων (ωσ αποτέλεσµα τησ συνεχιζÞµενησ επιδείνωσησ τησ οικονοµικήσ κατάστασησ και τησ εφαρµογήσ αυστηρÞτερων κριτηρίων στο πλαίσιο του ελέγχου τησ Pimco) Þπωσ και µειωµένα λειτουργικά έσοδα. Ωσ αποτέλεσµα των πιο πάνω, θα επηρεαστούν αρνητικά οι δείκτεσ κεφαλαιακήσ επάρκειασ του συγκροτήµατοσ. Στισ 30 Σεπτεµβρίου 2012, ο δείκτησ κεφαλαιακήσ επάρκειασ του συγκροτήµατοσ ανήλθε σε 7,6%, µε τον δείκτη βασικών ιδίων κεφαλαίων και τον δείκτη βασικών ιδίων κεφαλαίων να ανέρχονται σε 5% και 7,3%. Ο δείκτησ βασικών ιδίων κεφαλαίων ενδέχεται να διαµορφωθεί στισ 31 ∆εκεµβρίου σε επίπεδα κάτω του 5%.
¡¤Ô ˆÚ¿ÚÈÔ ÛÙ· ∆·¯˘‰ÚÔÌ›· ΑπÞ την Τετάρτη, 2 Ιανουαρίου Þλα τα Αγροτικά και Αστικά Ταχυδροµικά Γραφεία καθώσ και τα Ταχυδροµικά Γραφεία ∆εµάτων θα εξυπηρετούν το κοινÞ µε νέο ωράριο. Συγκεκριµένα, θα είναι ανοικτά απÞ τισ 8.00 π.µ. µέχρι τισ 2.30 µ.µ. Τα Επαρχιακά Ταχυδροµικά Γραφεία στη Λευκωσία, ΛεµεσÞ, Λάρνακα και Πάφο θα λειτουργούν καθηµερινά για εξυπηρέτηση του κοινού απÞ τισ 8.00 π.µ. µέχρι τισ 5.30 µ.µ.
∏ ∫‡ÚÔ˜ ·Ú·‰›‰ÂÈ ÙËÓ ¶ÚÔ‰ڛ· ÛÙËÓ πÚÏ·Ó‰›· Στην Ιρλανδία παραδίδει η Κύπροσ τη σκυτάλη τησ προεδρία τησ ΕΕ. Η Ιρλανδία θα αναλάβει αύριο, για έβδοµη φορά στην ιστορία τησ, την κοινοτική προεδρία, η οποία συµπίπτει το 2013 µε την 40κοστή επέτειο απÞ την ένταξή τησ στην Ε.Ε. ΣτÞχοσ τησ ιρλανδικήσ προεδρίασ είναι η επίτευξη συµφωνίασ σε µεγάλα ανοικτά θέµατα, Þπωσ ο καθορισµÞσ των κοινοτικών πÞρων για την περίοδο 2014-2020, η τραπεζική ενοποίηση, αλλά και την αναχαίτιση τησ ανεργίασ. Σηµειώνεται Þτι η Ιρλανδία είναι η πρώτη µνηµονιακή χώρα στο τιµÞνι τησ ΕΕ.
¡¤ÔÈ Â˘Úˆ·˚ÎÔ› ηÓfiÓ˜ ÁÈ· º¶∞ ΑπÞ την 1η Ιανουαρίου 2013, εφαρµÞζονται νέοι κανÞνεσ τησ ΕΕ για το ΦÞρο Προστιθέµενησ Αξίασ (ΦΠΑ) που θα έχουν ωσ στÞχο να διευκολύνουν και θα εξοικονοµούν µεγάλα ποσά για τισ επιχειρήσεισ σε Þλη την Ευρώπη. Η ηλεκτρονική τιµολÞγηση θα αντιµετωπίζεται µε τον ίδιο τρÞπο Þπωσ η έντυπη τιµολÞγηση, επιτρέποντασ στισ εταιρείεσ να επιλέξουν τη λύση τιµολÞγησησ ΦΠΑ που λειτουργεί καλύτερα για αυτέσ. Το µέτρο αυτÞ έχει τη δυνατÞτητα να εξοικονοµήσει απÞ τισ επιχειρήσεισ µέχρι και 18 δισ ευρώ το χρÞνο που οφείλεται σε µείωση του κÞστουσ διαχείρισησ.
1 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ, 2013
ΧΡΗΜΑ&ΑΓΟΡΑ
ΕΙ∆ΗΣΕΙΣ | 3/13
¡¤Ô˜ ¶Úfi‰ÚÔ˜ – ∆È ÛËÌ·›ÓÂÈ; ∞ÓÙÒÓ˘ §Ô˚˙Ô˘ ∞ÓÙÒÓ˘ §Ô›˙Ô˘ F.R.I.C.S. & ™˘ÓÂÚÁ¿Ù˜ §Ù‰, ∂ÎÙÈÌËÙ¤˜ ∞ÎÈÓ‹ÙˆÓ & ¢È·¯ÂÈÚÈÛÙ¤˜ ŒÚÁˆÓ ∞Ó¿Ù˘Í˘
Εµείσ, αγαπητοί µασ αναγνώστεσ, δεν ασχολούµαστε ωσ Γραφείο, µε τα πολιτικά. Είµαστε ένα Γραφείο συµβούλων ακινήτων Þµωσ που έχει άποψη πωσ το θέµα τησ οικοδοµικήσ βιοµηχανίασ µπορεί να διορθωθεί απÞ την κατήφορο που συνεχίζει και πωσ µε την καλυτέρευση τησ βιοµηχανίασ αυτήσ θα βοηθήσει στην διÞρθωση/ ανάκαµψη τησ οικονοµίασ τησ Κύπρου. Παρουσιάζονται λοιπÞν τÞσο οι υποψήφιοι πρÞεδροι Þσο και τα επιτελεία τουσ και εκτÞσ απÞ την οικονοµία και το πολιτικÞ µασ θέµα, δεν ασχολούνται µε κανένα άλλο θέµα. Καµία ενασχÞληση µε την οικοδοµική βιοµηχανία και καµία πρÞταση τι µέτρα (απτά) να αναλάβουν προσ αυτή την κατεύθυνση. Με µεγάλη µασ απογοήτευση πληροφορηθήκαµε Þτι δεν υπάρχουν σε κανένα υποψήφιο (να µασ διορθώσουν εάν είµαστε κακώσ πληροφορηµένοι) οµάδεσ εµπειρογνωµÞνων που θα ετοιµάσουν προτάσεισ ανά θέµα, χρησιµοποιώντασ µάλιστα εξωτερικούσ ειδικούσ συµβούλουσ και άλλουσ. Εµείσ, που µασ νοιάζει η οικοδοµική βιοµηχανία θέλουµε να γνωρίζουµε (µαζί µε
τουσ 22.000 άνεργουσ οικοδÞµουσ, τεχνικούσ, βιοτέχνεσ και άλλουσ) τι είναι οι προτάσεισ τουσ; Ορισµένα θέµατα για δικÞ τουσ προβληµατισµÞ τουσ υποβάλλουµε – Στο θέµα αυτÞ, µακάρι οι δηµοσιογράφοι να είχαν ένα βασικÞ επίπεδο ίδιασ κατάρτισησ (έστω προσ τησ συνέντευξησ µε τουσ υποψήφιουσ) για να υποβληθούν οι ερωτήσεισ, αλλά και να µπορούν να αντιπαραθέσουν στισ πλείστεσ τÞσεσ απαντήσεισ που θα εισπράξουν απÞ τουσ υποψήφιουσ. - Ποια η θέση τουσ για την καθυστέρηση στην δηµοσιοποίηση των Τοπικών Σχεδίων και τησ ∆ήλωσησ Πολιτικήσ (ανοικτÞ παράθυρο για διαφθορά); - Ποια η θέση τουσ για τον καθορισµÞ των ελάχιστων εµβαδών µονάδων κάτι που αυξάνει το κÞστοσ τησ απÞκτησησ κατοικίασ κατά 30%; Γιατί τέτοια σπατάλη επί του θέµατοσ σε χαλίτικη γη, απαλλοτριώσεισ, επιδοτήσεισ κλπ, Þταν το θέµα λύνεται µε την διαφοροποίηση/κατάργηση των ελάχιστων εµβαδών; - Ποια η θέση τουσ για το µέτρο τησ µεταφοράσ του Συντελεστή ∆Þµησησ απÞ περιοχέσ Νατούρα, Αρχαιοτήτων κλπ και πωσ αυτÞ δεν θα καταστρέψει την ανάπτυξη/πολεοδÞµηση; - Γιατί δεν υπάρχει έντονο ενδιαφέρον για την Πολεοδοµική Αµνηστία, µε αποτέλεσµα απÞ τισ 125.000 µονάδεσ να έχουν υποβληθεί αιτήσεισ µÞνο για 12.000; Μήπωσ είναι το ψηλÞ κÞστοσ τησ αποζηµίωσησ; Υπάρχουν προτάσεισ (απÞ εµάσ) αλλά που είναι οι δικέσ τουσ;
- Ποια είναι η θέση τουσ για τα νέα µέτρα τησ µεµονωµένησ κατοικίασ σε γεωργικέσ περιοχέσ που επηρεάζουν Þχι 1.400 άτοµα των χρεογράφων, αλλά ίσωσ 50.000 ιδιοκτητών και αχάπαρων επενδυτών µε ασαφείσ οδηγίεσ; - Η υπÞθεση τησ παραχώρησησ τησ βίζασ µÞνιµησ παραµονήσ µε αντιφάσεισ απÞ την ιστοσελίδα του Υπουργείου Εσωτερικών (ρεζίλη). Τι είναι επιτέλουσ το ορθÞ; - Ποια είναι η θέση τουσ για την έκδοση τίτλων; Με το υπάρχων σύστηµα είναι αδύνατον να εκδίδονται τίτλοι µε µεγάλη ταχύτητα. Ίσωσ στο τέλοσ τησ ηµέρασ να υιοθετηθεί το σύστηµα τησ Ελλάδασ επί προσωρινήσ βάσησ, Þπου ο αρχιτέκτονασ εκδίδει πιστοποιητικÞ βάσει του οποίου εκδίδεται ο τίτλοσ – Αναµένονται 100.000 τίτλοι έστω και εάν τουσ χαρακτηρίσουµε προσωρινούσ – θα είναι τίτλοι. - Γιατί η φορολογία των ακινήτων να επιβάλλεται σε Þλεσ τισ µονάδεσ ενÞσ έργου και εάν ένασ δεν την πληρώνει δεν µεταβιβάζονται σε κανένα. - Τι θα γίνει µε τον ανεφάρµοστο νÞµο περί κοινοχρήστων που προκαλεί τÞσο την φθορά των κτιρίων και την κακή συνύπαρξη; - Ποια η θέση τουσ περί «Ευθύνησ Υπουργείων» (για κακέσ αποφάσεισ κλπ – ίδε Ελλάδα). - Ποια η θέση τουσ για την φυλάκιση/καταδίκη διοικητικών λειτουργών για αποφάσεισ (ίδε Ιταλία Þπου το δικαστήριο φυλάκισε 7 χρÞνια τουσ λειτουργούσ του σεισµολογικού τµήµατοσ διÞτι δεν προέβλεψαν ορθά το
ύψοσ του σεισµού). - Ποια η άποψη τουσ για τησ κοµπίνεσ που γίνονται στα ακίνητα σε σχέση µε ψευδείσ παρουσιάσεισ (ίδε πρÞσφατη απÞφαση Ανώτατου ∆ικαστηρίου τησ Βρετανίασ για αναφορά στην Κύπρο και ίδε παρÞµοια αναδυÞµενη πρÞταση για τουσ Κινέζουσ (άσε τισ προηγούµενεσ αµαρτίεσ µε Βρετανούσ). - Ποια η θέση τουσ για ανοχή 6 containers στον Πρωταρά, που µετατράπηκαν σε κατοικίεσ µε την ανοχή του εκεί ∆ήµου, την καταπάτηση τησ περιοχήσ του Coral Bay απÞ τον ∆ήµο Πέγειασ και τÞσα άλλα. Ποια η ευθύνη των τοπικών αρχών; - Ποια η θέση τουσ για την «επίθεση προσέλκυσησ επενδυτών» (ίδε Ιρλανδία) – Καλέσ εποχέσ επί ∆ιοικητή τησ Κεντρικήσ Τράπεζασ Αυξέντη Αυξεντίου. - Ποια η θέση τουσ για ενίσχυση τησ CIPA; Αυτά και τÞσα άλλα στον τοµέα των ακινήτων που χρειάζεται κάποιο προβληµατισµÞ και λίγο µυαλÞ. Τώρα µε τον νέο ∆ήµαρχο Λευκωσίασ και µε την κατάργηση τησ πολιτικήσ τησ αποζηµίωσησ για χώρουσ στάθµευσησ, εντÞσ 6 µηνών η εντÞσ των τειχών Λευκωσία έχει κυριολεκτικά «πετάσει». Απλέσ αποφάσεισ που Þµωσ µεταλλάζουν το Þλο σκηνικÞ. Ίσωσ τα επιτελεία των υποψηφίων να συζητήσουν το θέµα σε τηλεοπτική συζήτηση µε οργάνωση απÞ το ΕΤΕΚ ή άλλωσ πωσ. ΧρειαζÞµαστε κατ’ επειγÞντωσ ένα νέο πρÞεδρο µε νέεσ ιδέεσ και την διάθεση να τισ εφαρµÞσει.
∂∂: ∫¤ÓÙÚÔ Î·Ù·ÔϤÌËÛ˘ ‰È·‰ÈÎÙ˘·ÎÔ‡ ÂÁÎÏ‹Ì·ÙÔ˜ ª¤¯ÚÈ 4/2 Ë ·Ó·Ó¤ˆÛË ÙˆÓ ·‰ÂÈÒÓ Î˘ÎÏÔÊÔÚ›·˜ Το διαδίκτυο δεν έχει µÞνον οφέλη, αλλά κρύβει και πολλέσ παγίδεσ. Για το λÞγο αυτÞ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εντÞπισε την ανάγκη σύστασησ ενÞσ συντονιστικού Σώµατοσ που θα συµβάλλει στην καταπολέµηση των εγκληµάτων που διαπράττονται στο διαδίκτυο. Tο ΕυρωπαϊκÞ Κέντρο καταπολέµησησ του διαδικτυακού εγκλήµατοσ, θα εγκαινιαστεί στισ 11 Ιανουαρίου στα γραφεία τησ Europol στην Χάγη.
Το Κέντρο αυτÞ θα ασχολείται µε την καταπολέµηση εγκληµάτων στον κυβερνοχώρο που διαπράττονται απÞ οµάδεσ οργανωµένου εγκλήµατοσ, κυρίωσ εκείνεσ που βγάζουν µεγάλα κέρδη απÞ απάτεσ, αλλά και εκείνεσ που προκαλούν σοβαρή βλάβη στα θύµατά τουσ, Þπωσ η σεξουαλική εκµετάλλευση παιδιών. Επίσησ, θα συµβάλλει στον εντοπισµÞ των πιο επικίνδυνων απειλών που εντοπίζονται στον κυβερνοχώρο.
∏ ª·ÛÛ·Ï›· ¶ÔÏÈÙÈÛÙÈ΋ ¶ÚˆÙÂ‡Ô˘Û· ÙÔ 2013 Η παραθαλάσσια πÞλη τησ Μασσαλίασ στη Γαλλία έχει οριστεί Πολιτιστική Πρωτεύουσα τησ Ευρώπησ για το 2013. Η εναρκτήρια τελετή θα πραγµατοποιηθεί στισ 12 Ιανουαρίου στο Μουσείο Ευρωπαϊκών Πολιτισµών στη Μασσαλία, στην παρουσία του Προέδρου τησ ΚοµισιÞν Ζοζέ Μανουέλ ΜπαρÞζο. Τον τίτλο τησ Πολιτιστικήσ Πρωτεύουσασ για το 2013 θα έχει και η πÞλη Kosice τησ Σλοβακίασ. Η Πολιτιστική Πρωτεύουσα τησ Ευρώπησ είναι µια πÞλη (κυρίωσ δύο το χρÞνο) που ορίζεται απÞ την ΕΕ για περίοδο ενÞσ χρÞνου στη διάρκεια του οποίου τησ δίνεται η ευκαιρία να επιδείξει την πολιτιστική τησ ζωή και
την πολιτιστική τησ ανάπτυξη. Σηµειώνεται Þτι η Πάφοσ έχει οριστεί Πολιτιστική Πρωτεύουσα τησ Ευρώπησ για το 2017 και θα µοιραστεί τον τίτλο µε µια πÞλη τησ ∆ανίασ. ΜÞνο ευρωπαϊκέσ πÞλεισ που ανήκουν σε κράτη µέλη τησ ΕΕ έχουν αποκτήσει µέχρι σήµερα τον τίτλο τησ Ευρωπαϊκήσ Πολιτιστικήσ Πρωτεύουσασ. ΩστÞσο, το Συµβούλιο τησ ΕΕ µπορεί να ορίσει µια πÞλη απÞ άλλο κράτοσ για µια χρονιά, αρκεί η απÞφαση να ληφθεί οµÞφωνα. Ενα τέτοιο παράδειγµα αποτελεί και η Κωνσταντινούπολη, που είχε οριστεί Ευρωπαϊκή Πολιτιστική Πρωτεύουσα για το 2010.
µÚ·‚Â›Ô ÁÈ· ÙÔ˘˜ Baker Tilly Klitou Το ΕιδικÞ ΚυπριακÞ Βραβείο Εξαγωγών για Υπηρεσίεσ απονεµήθηκε στουσ Baker Tilly Klitou, (ελεγκτέσ, λογιστέσ, φορολογικοί και επιχειρηµατικοί σύµβουλοι), για το έτοσ 2011. «Το ΕιδικÞ ΚυπριακÞ Βραβείο Εξαγωγών για Υπηρεσίεσ ανοίγει νέουσ ορίζοντεσ για µασ και απαιτεί τον καθορισµÞ υψηλÞτερων
στÞχων για το µέλλον» προσθέτει σε ανακοίνωσή του ο ΟργανισµÞσ. Τα ετήσια Βραβεία Εξαγωγών τελούν υπÞ την αιγίδα του Υπουργείου Εµπορίου, Βιοµηχανίασ και Τουρισµού και του Κυπριακού Εµπορικού και Βιοµηχανικού Επιµελητηρίου.
ªÂ›ˆÛË 4,5% ÛÙ· Ù·Í›‰È· ÙˆÓ ∫˘Ú›ˆÓ Μειωµένα κατά 4,5% ήταν τα ταξίδια κατοίκων Κύπρου στο εξωτερικÞ το Νοέµβριο σε σύγκριση µε τον αντίστοιχο µήνα του 2011, σύµφωνα µε τα στοιχεία που δηµοσιοποίησε η Στατιστική Υπηρεσία. Τα ταξίδια κατοίκων Κύπρου στο εξωτερικÞ το Νοέµβριο 2012 ανήλθαν στισ 66.619 σε σύγκριση µε 69.768 το Νοέµβριο 2011 σηµειώνοντασ µείωση 4,5%. Το Νοέµβριο 2012 οι περισσÞτεροι κάτοικοι Κύπρου ταξίδεψαν στην Ελλάδα, σηµειώ-
νοντασ ποσοστιαία άνοδο 4,4%. Συγκεκριµένα, στην Ελλάδα τα ταξίδια ανήλθαν σε 22.250, ενώ 17.921 ήταν τα ταξίδια προσ το Ηνωµένο Βασίλειο, σηµειώνοντασ ποσοστιαία άνοδο 10% σε σύγκριση µε τον αντίστοιχο περσινÞ µήνα. Το Νοέµβριο 2012 σηµειώθηκε µείωση 30,1% στισ επιστροφέσ αφίξεισ κατοίκων Κύπρου απÞ τη Ρωσία (3.162 το Νοέµβριο 2012 σε σύγκριση µε 4.524 το Νοέµβριο του 2011).
Η ανανέωση των αδειών κυκλοφορίασ οχηµάτων για το 2013 αρχίζει τη ∆ευτέρα 7 Ιανουαρίου µέχρι 4 Φεβρουαρίου, σύµφωνα µε το Τµήµα Οδικών Μεταφορών. Για την ανανέωση θα πρέπει να υπάρχει πιστοποιητικÞ καταλληλÞτητασ σε ισχύ και ασφάλεια. Ùσοι είχαν ανανεώσει την άδεια κυκλοφορίασ του οχήµατοσ τουσ κατά το 2012 αλλά δεν προτίθενται να την ανανεώσουν για το 2013 θα πρέπει είτε να προσκοµίσουν στο Τµήµα Οδικών Μεταφορών «ΠιστοποιητικÞ Καταστροφήσ» που εκδίδεται απÞ αδειοδοτηµένεσ εγκαταστάσεισ επεξεργασίασ αποβλήτων οχηµάτων είτε να υποβάλουν στο Τµήµα αίτηση ακινητοποίησησ του οχήµατοσ, µε τη συµπλήρωση του εντύπου ΤΟΜ 12. Σε αντίθετη περίπτωση, η υποχρέωση για καταβολή του ποσού που αντιστοιχεί στο τέλοσ κυκλοφορίασ συνεχίζει να υφίσταται ωσ αστικÞ χρέοσ οφειλÞµενο προσ τη ∆ηµοκρατία. Οι άδειεσ κυκλοφορίασ µπορούν να ανανεώνονται στο διαδίκτυο, στη διεύθυνση http://rtd.mcw.gov.cy, σε Συνεργατικά Πιστωτικά Ιδρύµατα, σε εµπορικέσ Τράπεζεσ, στα Κέντρα Εξυπηρέτησησ του Πολίτη και στα Γραφεία του Τµήµατοσ Οδικών Μεταφορών.
1 IΑΝΟΥΑΡΙΟΥ, 2013
ΧΡΗΜΑ&ΑΓΟΡΑ
4/14 | ΑΡΘΡΑ
∏ ·Ó›·ÙË ·Ûı¤ÓÂÈ· Ù˘ √È «·Ù¤Ú˜» ÙÔ˘ ‰fiÁÌ·ÙÔ˜ Ù˘ ∂χıÂÚ˘ √ÈÎÔÓÔÌ›·˜, ›Ûˆ˜ ÙÔ˘ ηχÙÂÚÔ˘ ‰˘Ó·ÙÔ‡ ÔÈÎÔÓÔÌÈÎÔ‡ Û˘ÛÙ‹Ì·ÙÔ˜ Ô˘ «Û˘Ó¤Ï·‚» ÔÙ¤ Ô ¿ÓıÚˆÔ˜, ‰ÂÓ Â›Ó·È ¿ÏÏÔÈ ·fi ÙÔ˘˜ Adam Smith (ÙÔ˘ ™ÎˆÙÛ¤˙Ô˘ Ô ÔÔ›Ô˜ ÙÔ 1776 Âͤ‰ˆÛ ÙÔ ı·˘Ì¿ÛÈÔ ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ «Inquiry in the Causes of the Wealth of Nations») Î·È David Ricardo (ÙÔ˘ ÁÈÔ˘ ÂÓfi˜ ÙÚ·Â˙›ÙË ÔÚÙÔÁ·ÏÈ΋˜ ηٷÁˆÁ‹˜ ÂÁηÙÂÛÙË̤ÓÔ˘ ÛÙÔ §ÔÓ‰›ÓÔ, Ô ÔÔ›Ô˜ ÙÔ 1817 Âͤ‰ˆÛ ÙËÓ ÎÏ·ÛÛÈ΋ Ú·ÁÌ·Ù›· «Principles of Political Economy and Taxation»). Οι αρχέσ του συγκεκριµένου δÞγµατοσ είναι απλούστατεσ και συνοψίζονται σε µία βασική θεώρηση, η οποία υποστηρίζει τα παρακάτω: ΕπαφιÞµενο στον εαυτÞ του και απελευθερωµένο απÞ εµπÞδια και ελέγχουσ το Κεφάλαιο, θα κατευθύνεται αυτÞµατα και οποιαδήποτε στιγµή εκεί που τα κέρδη είναι τα υψηλÞτερα δυνατά. Κατά συνέπεια και Þσον αφορά τα εµπορεύµατα (την παραγωγή), το «σχετικÞ ύψοσ» του κÞστουσ παραγωγήσ θα καθορίζει τον τÞπο παραγωγήσ των προϊÞντων.
√π∫√¡√ªπ∫√™ - ¶ÏÔ‡ÙÔ˜ ΑπÞ τη χρονική στιγµή και µετά που εφαρµÞσθηκε σωστά το παραπάνω ΟικονοµικÞ ∆Þγµα, διαπιστώθηκε Þτι προκαλεί στην κυριολεξία θαύµατα. ΕιδικÞτερα, µεταξύ των ετών 1960 και 2000 εξαπλασιάστηκε ο οικονοµικÞσ πλούτοσ του πλανήτη και οι χρηµατιστηριακέσ αξίεσ στη Νέα ΥÞρκη αυξήθηκαν σχεδÞν κατά 1000%. Η δηµιουργικÞτητα, η δύναµη και η ανεξάντλητη ενέργεια που προσφέρει στον άνθρωπο η Ελεύθερη Οικονοµία απεδείχθη µοναδική στο είδοσ τησ, πηγή τησ τεράστιασ ανθρώπινησ ανάπτυξησ και εξέλιξησ που «χαρακτήρισε» το δεύτερο ήµισυ του 20ού αιώνα. Ο «αιώνιοσ δυϊσµÞσ» Þµωσ που διέπει τη Φύση στο σύνολο τησ, ο οποίοσ µασ διδάσκει Þτι Þλα τα αντικείµενα και οι έννοιεσ συνοδεύονται πάντοτε απÞ το αντίθετο τουσ (ηµέρα – νύχτα, κρύο – ζέστη, οµορφιά – ασχήµια, ΘεÞσ - διάβολοσ
κ.ο.κ.), δεν µπορούσε παρά να έχει εφαρµογή και στο συγκεκριµένο «ΟικονοµικÞ δÞγµα».Το πρÞβληµα του, το οποίο ήταν απÞλυτα γνωστÞ στουσ δύο «ιδρυτέσ» τησ Ελεύθερησ Οικονοµίασ, δεν είναι άλλο απÞ την «κατανοµή των πÞρων» που προέρχονται απÞ την εξαιρετικά αποτελεσµατική αυτή «δραστηριοποίηση» του Κεφαλαίου. Η λύση που έδωσαν («απάντηση» στο πρÞβληµα) ήταν δυστυχώσ ανάλογη του υψηλού ήθουσ (θρησκευÞµενοι αµφÞτεροι), του χώρου (Μεγάλη Βρετανία, µε πλήθοσ φτωχούσ κατοίκουσ τÞτε) και του χρÞνου που έζησαν (περί το 1800). Η συνταγή τουσ, κάτω απÞ τισ παραπάνω συνθήκεσ, ήταν επίσησ απλή και επικεντρώθηκε στο αξίωµα «Trickle down effect», το οποίο στηρίζεται στην έννοια τησ ικανοποίησησ των ανθρώπινων αναγκών και «θέλει» να ισχύει τÞσο για τουσ ανθρώπουσ, Þσο και για τισ επιχειρήσεισ. Το αξίωµα «ισχυρίζεται» Þτι: Ùταν ο πλούτοσ φτάσει σε ένα συγκεκριµένο επίπεδο «κορεσµού» (υπέρ-ικανοποίησησ των αναγκών των πλουσίων), τÞτε η αναδιανοµή απÞ τουσ πλούσιουσ στουσ φτωχούσ ακολουθεί αυτÞµατα («µοιράζεται» ο πλούτοσ). ∆υστυχώσ, τÞσο ο Adam Smith Þσο και ο David Ricardo, συνέδεσαν τισ Ανάγκεσ µε τη Χρήση, γεγονÞσ που αποδεδειγµένα στερείται κάθε ανθρώπινησ λογικήσ, αν και πιθανÞν να κατέληξαν σε αυτÞ απÞ την παρατήρηση των «φυσικών κανÞνων» (Þπου τα ζώα σκοτώνουν κυρίωσ για να εξασφαλίσουν την τροφή τουσ), µη δίνοντασ σηµασία στην εντελώσ αντίθετη ανθρώπινη συµπεριφορά. Σε κάθε περίπτωση Þµωσ και ανεξάρτητα απÞ το που στηρίχθηκε, το αξίωµα δεν έχει απολύτωσ καµία ισχύ και εποµένωσ το πρÞβληµα παραµένει άλυτο. Ακριβώσ λÞγω του «εγγενούσ» αυτού προβλήµατοσ (η Οικονοµία και η Επιχείρηση είναι ζωντανοί οργανισµοί, «καθ’ εικÞνα του ανθρώπου - δηµιουργού τουσ» και διαθέτουν σώµα, λογική και συναίσθηµα σε πλήρη αναλογία µε το µέγεθÞσ τουσ – οι µεγαλύτερεσ κυρίωσ σώµα και οι µικρÞτερεσ κυρίωσ συναίσθηµα), δηµιουργήθηκε και «ανδρώθηκε» η ανίατη ασθένεια του Καπιταλισµού (υπέρ-συγκέντρωση Κεφαλαίων σε λίγουσ, µε απώτερο «ουτοπικÞ» στÞχο την επίτευξη µίασ και µοναδικήσ παγκÞσµιασ επιχείρησησ, ενÞσ και µοναδικού ιδιÞκτητου παγκÞσµιου πλούτου), η οποία δυστυχώσ απειλεί µε τισ διαρκείσ «µεταστάσεισ» τησ να καταστρέ-
O Adam Smith fiÛÔ Î·È ÙȘ ∞Ó¿ÁΘ Ì ÙË ÃÚ‹ÛË, ÁÂÁÔÓfi˜ οı ·ÓıÚÒÈÓ˘ ψει τον κατά τα άλλα υγιέστατο, «παραδειγµατικÞ» «οργανισµÞ» τησ Ελεύθερησ Οικονοµίασ.
æ∏ºπ™ª∞ °π∞ ∆√ 2013
¶·Ú·ÈÙÔ‡Ì·È ÙÔ˘ ÚÔ˘ÛÊÂÙÈÔ‡, ÙÔ˘ ‚ÔϤ̷ÙÔ˜ Î·È ÙÔ˘ Ù˘¯Ô‰ÈˆÎÙÈÛÌÔ‡! £Âfi‰ˆÚÔ˜ ¶·Ó·ÁÈÒÙÔ˘ ∫·ıËÁËÙ‹˜ ∏ıÈ΋˜ Î·È ∂ȯÂÈÚËÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·˜ ÛÙÔ Cyprus International Institute of Management
Φέτοσ υποδεχÞµαστε το νέο χρÞνο µε τη µεγαλύτερη αβεβαιÞτητα που τον υποδεχτήκαµε ποτέ. ΑκÞµα και το ∆εκέµβριο του 1974 µε το µισÞ σχεδÞν κÞσµο στη προσφυγιά και 70% τησ οικονοµίασ χαµένη ήµασταν αισιÞδοξοι Þτι ο νέοσ χρÞνοσ θα ξηµέρωνε καλύτεροσ. Φέτοσ, ενώ ευχÞµαστε Þπωσ πάντα «ευτυχισµένοσ ο νέοσ χρÞνοσ», περιµένουµε το 2013 να είναι ακÞµα χειρÞτερο απÞ το 2012. Και θα είναι χειρÞτερο αν δεν πάρουµε τα µέτρα µασ. Τα δικά µασ µέτρα, Þχι µÞνο αυτά τησ τρÞικασ που απλώσ θα µασ νοικοκυρέψουν για να τουσ ξοφλήσουµε το χρέοσ βυθίζοντασ µασ σε βαθύτερη ύφεση τουλάχιστο για τα επÞµενα δύο χρÞνια. Περιµένοντασ τον νέο χρÞνο ασ αναλογιστούµε πώσ φτάσαµε ωσ εδώ. ΑπÞ την αυτοπεποίθηση µε την οποία, προ τετραετίασ, µπαίναµε στην Ευρωζώνη διακηρύσσοντασ το οικονοµικÞ µασ θαύµα, καταλήξαµε στην επαιτεία και την παρ’ ολίγο πτώχευση. Ùπωσ ρωτά και το γνωστÞ τραγούδι «τι να φταίει, τι να φταίει που δεν πήγαµε µπροστά;». Η εξήγηση είναι πωσ προτού να ξανοιχτούµε στο Ευρωπέλαγοσ «δεν µετρήσαµε το κύµα και τον άνεµο σωστά» Þπωσ εξηγά και το τραγούδι. Νοµίσαµε Þτι η κατ’ εξοχή Κυπριακή τεχνολογία του ρουσφετιού, του βολέµατοσ και του τυχοδιωκτισµού θα µπορεί να ανταγωνιστεί, ακÞµα και να υπερισχύσει τησ Ευρωπαϊκήσ τεχνολογίασ τησ έρευνασ, τησ καινοτοµίασ, τησ επιχειρηµατικÞτητασ, και τησ παραγωγικÞτητασ. Στην πρώτη τρικυµία το φανταχτερÞ µασ κρουαζιερÞπλοιο αποδείχτηκε σαπιοκάραβο κατάλληλο µÞνο για ήρεµεσ θάλασσεσ κι’ απάνεµα λιµάνια. Κι’ Þσο κι’ αν λαχταρούµε την ασφάλεια και τη θαλπωρή του δικού µασ µικρÞκοσµου Þπου «λάθη στραβά και πάθη µασ έβγαλαν σωστούσ», τώρα που ξανοιχτήκαµε στα πέλαγα και
 ͷӿ ¤„Ô˘Ì ›Ù˜ Ú ÈÙ Â ˙ ¢ÂÓ ı· ÙÔ˘˜ ÙÚ·Â Û Â˜ Ë Ï Ó Û ¿ ÒÙÙÔ Ù ˘˜ ˘Ó ˜ Ó· Ô Ù È · И ÙÔ˘ ÂfiÙ ÙÔ ÙÚ·Â˙ÈÎfi ¤„Ô˘Ó ÌÂÙ·ÙÚ ˜ Û‡ÛÙËÌ· Ìfi Ì· Îfi ıÂÛ Ù˘ÍÈ· · Ó · fi · ˙›ÓÔ Û η
τα βαθειά νερά του διεθνούσ ανταγωνισµού, µÞνον η αλλαγή νοοτροπίασ και κουλτούρασ µασ σώζει. Τώρα που πήραµε το µάθηµά µασ µε τον πιο σκληρÞ τρÞπο ενώ ετοιµαζÞµαστε να υποδεχθούµε τον νέο χρÞνο ασ πάρουµε µια απÞφαση, ένα ψήφισµα, ένα Þρκο για τον νέο χρÞνο πωσ «Þσο η καρδιά κι’ αν λαχταρά» δεν θα επιδοθούµε ξανά στο ρουσφέτι, στο βÞλεµα και τον τυχοδιωκτισµÞ. Ùτι δεν θα επιτρέψουµε ξανά στουσ κυβερνώντεσ, Þποιοι και να είναι να ξοδεύουν τον ιδρώτα του εργαζÞµενου για το βÞλεµα των «ηµετέρων», να διορίζουν κοµµατικούσ στουσ ηµικρατικούσ οργανισµούσ, να κατακυρώνουν προσφορέσ µε αλλÞτρια κίνητρα, να δίνουν κοινωνικέσ παροχέσ χωρίσ εισοδηµατικά κριτήρια, και γενικά να διασπαθίζουν τα δηµÞσια έσοδα στην ικανοποίηση προσωπικών ή κοµµατικών επιδιώξεων. Ùτι δεν θα επιτρέψουµε ξανά σε άπληστουσ τραπεζίτεσ και τουσ υπνώττοντεσ επÞπτεσ τουσ να µετατρέψουν το τραπεζικÞ µασ σύστηµα απÞ αναπτυξιακÞ θεσµÞ σε καζίνο, µε την ανοχή Þλων µασ ακÞµα και εκείνων που ιδεολογικά αντιτίθενται στον θεσµÞ των νÞµιµων καζίνων. Ùτι δεν θα ανεχτούµε ξανά να ιδιωτικοποιούνται µε υπε-
ροψία τα κέρδη των τραπεζών στισ τσέπεσ των τραπεζιτών και µεγαλοµετÞχων και να κοινωνικοποιούνται µε αναίδεια τα ρίσκα και οι ζηµιέσ τουσ στη ράχη των φορολογουµένων. Ùτι θα αντισταθούµε στον πειρασµÞ να ζούµε σε παλάτια πέραν των δυνατοτήτων µασ µε δανεικά που δεν µπορούµε να τα ξοφλήσουµε υποθηκεύοντασ το µέλλον των παιδιών µασ. Ùτι θα αποστασιοποιηθούµε απÞ την επιδίωξη του εύκολου κέρδουσ, του νεοπλουτισµού, τησ επιδεικτικήσ χλιδήσ και τησ επίπλαστησ ευµάρειασ. Ùτι θα αντισταθούµε µε Þλεσ µασ τισ δυνάµεισ στην επιδίωξη του ρουσφετιού κα του βολέµατοσ για µασ και τα παιδιά µασ και θα υπερασπιστούµε την αξιοκρατία σ’ Þλεσ τισ εκφάνσεισ τησ ζωήσ µασ. Ùτι θα θέσουµε επί τέλουσ στην κουµπαροκρατία και στην κοµµατοκρατία οι οποίεσ µασ έφεραν στα χείλη του ολέθρου. Ùτι απÞ εδώ και µπροσ θα επενδύσουµε στη δηµιουργία πραγµατικήσ αξίασ για µασ, τα παιδιά µασ, τον συνάνθρωπο µασ και την κοινωνία γενικÞτερα κ’ Þχι στα µέσα και τισ πελατειακέσ σχέσεισ που διαβρώνουν τα ηθικά θεµέλια τησ κοινωνίασ και τησ οικονοµίασ. ΑυτÞ το ψήφισµα είναι το πρώτο ψήφισµα που θα πρέπει να ψηφίσουν οι βουλευτέσ µασ αν πραγµατικά θέλουν να απαλλαχτούν απÞ την ρετσινιά που τουσ έχει αποδώσει ο λαÞσ µασ, δικαιολογηµένα ή αδικαιολÞγητα, ωσ «βολευτέσ» και συντηρητέσ του κατεστηµένου. ΑυτÞ είναι το ψήφισµα, η υπÞσχεση, και ο Þρκοσ που θα πρέπει να µασ δώσουν (και να τηρήσουν) καθ’ Þλη τη θητεία τουσ, αν εκλεγούν, στο αξίωµα που επιδιώκουν οι υποψήφιοι ΠρÞεδροι τησ ∆ηµοκρατίασ, για να µην οδηγήσουν το τÞπο σε χειρÞτερα αδιέξοδα. Τέλοσ και πιο σηµαντικÞ απ’ Þλα, είναι να περάσουµε εµείσ αυτÞ το ψήφισµα στη ζωή µασ, να δώσουµε εµείσ αυτÞ τον Þρκο και την υπÞσχεση στουσ εαυτούσ µασ να µην παρασυρθούµε ξανά απÞ τισ ιδιοτέλειεσ και την απληστία µασ και να ενδώσουµε στουσ πειρασµούσ του βολέµατοσ και του εύκολου πλουτισµού. Να µην παρασυρθούµε ξανά απÞ κούφιεσ υποσχέσεισ πολιτικών για επίγειουσ παράδεισουσ χωρίσ θυσίεσ και σκληρή δουλειά.
1 IΑΝΟΥΑΡΙΟΥ, 2013
ΧΡΗΜΑ&ΑΓΟΡΑ
ΑΡΘΡΑ | 5/15
ÂχıÂÚ˘ ÔÈÎÔÓÔÌ›·˜ την πρÞσφατα παγκοσµιοποιηµένη «αντιµετώπιση» του συστήµατοσ, τείνουν να εξουσιάσουν απÞλυτα τουσ ανθρώπουσ και τα κράτη, εξουδετερώνοντασ την Πολιτεία και επιβάλλοντασ τουσ δικούσ τουσ Þρουσ και κανÞνεσ.
¶∞°∫√™ªπ√¶√π∏™∏ – ∆ÚÔÌÔÎÚ·Ù›·
Ô David Ricardo, Û˘Ó¤‰ÂÛ·Ó Ô˘ ·Ô‰Â‰ÂÈÁ̤ӷ ÛÙÂÚÂ›Ù·È ÏÔÁÈ΋˜ Οι αυτÞνοµεσ, αυτÞβουλεσ, πανίσχυρεσ και εντελώσ ανεξέλεγκτεσ πλέον Αγορέσ Κεφαλαίου, επιβοηθούµενεσ απÞ
Είναι χαρακτηριστική εδώ η τελευταία φράση του προέδρου τησ γερµανικήσ κεντρικήσ τράπεζασ Hans Tietmeyer το 1996 στο ΝταβÞσ τησ Ελβετίασ, ενώπιον των 1.000 περίπου συγκεντρωµένων, «αντιπροσώπων» τησ ελίτ του πλανήτη «ΑπÞ τώρα και στο εξήσ θα είσαστε Þλοι κάτω απÞ τον Έλεγχο των Χρηµαταγορών», Þπωσ και ο τίτλοσ του Spiegel την εβδοµάδα τησ τροµοκρατικήσ επίθεσησ (στισ 11.9.2001) στη Νέα ΥÞρκη «Η παγκοσµιοποίηση είναι η καθηµερινή Τροµοκρατία». Οι συνεχείσ συγχωνεύσεισ των µεγάλων ιδιωτικών Οµίλων (αν και ποτέ δεν επιτυγχάνουν τισ «συνεργίεσ» που επικαλούνται, αλλά απλά «καταστρέφουν» θέσεισ εργασίασ – σύµφωνα µε έρευνα τησ γαλλικήσ Le Monde, η οποία ανέλυσε 12 µεγάλεσ συγχωνεύεισ εισηγµένων εταιρειών, Þχι µÞνο δεν αυξήθηκαν τα µεγέθη τουσ αλλά, αντίθετα, «απέδωσαν» συνολική ζηµία άνω των 720 εκατ. δολαρίων), καθώσ επίσησ οι διαρκείσ επεκτάσεισ τουσ σε Þλο τον κÞσµο, αναδεικνύουν καθαρά το ένα σκέλοσ του προβλήµατοσ (τησ καπιταλιστικήσ «ασθένειασ» τησ Ελεύθερησ Οικονοµίασ). Το άλλο σκέλοσ αφορά την «προσέγγιση» των χρηµαταγορών µε τα κράτη, η οποία δυστυχώσ έχει «µεταλλαχθεί» σε σχέση «εντολοδÞχου – υποτελούσ». Στην περίπτωση που ένα κράτοσ δηλαδή «τολµήσει» να αυξήσει τισ φορολογικέσ επιβαρύνσεισ των «µεγάλων», αµέσωσ «αποχωρεί» το χρηµατοοικονοµικÞ Κεφάλαιο (εσωτερικÞ και διεθνέσ) και εγκαθίσταται σε κάποια άλλη γειτονική χώρα, η οποία του εξασφαλίζει τισ απαιτούµενεσ προϋποθέσεισ. Η κυριÞτερη απÞ αυτέσ είναι σήµερα η ιδιωτικοποίηση Þλων των δηµοσίων (συνήθωσ κοινωφελών) εταιρειών, οι οποίεσ στη συνέχεια «υπηρετούν» το δÞγµα τησ «µεγιστοποίησησ του κέρδουσ» Μία χώρα Þµωσ, η οποία µε τη θέληση τησ «παραδίδει» στο διεθνέσ (και άπατρισ) Κεφάλαιο τησ σηµαντικÞτερεσ δηµÞσιεσ Υπηρεσίεσ τησ, οι οποίεσ αγγίζουν και εξυπηρετούν «συλλογικά» συµφέροντα, ενώ ταυτÞχρονα επιτρέπει την τεράστια συγκέντρωση Κεφαλαίου και ∆ύναµησ σε λίγουσ, µέσω των συγχωνεύσεων
των ιδιωτικών Οµίλων (οι επιτροπέσ ανταγωνισµού σπάνια απαγορεύουν συγχωνεύσεισ, ευρισκÞµενεσ πιθανÞτατα ακÞµη στην προ-παγκοσµιοποίησησ εποχή), δεν µπορεί παρά να απολέσει τελικά την Εθνική κυριαρχία τησ και να αδρανοποιήσει εντελώσ το ΠολιτικÞ τησ σύστηµα. Στην τελική «µορφή» τησ «εξέλιξησ» αυτήσ, επί των Κυβερνήσεων, των Κοινοβουλίων, των ∆ικαστών, των Συνδικάτων, του Τύπου, τησ Εκκλησίασ, του Στρατού, των ∆ιανοουµένων και των ΕπιστηµÞνων θα κυριαρχούν οι Αγορέσ Κεφαλαίου, στισ οποίεσ εµπιστευÞµαστε τη διαχείριση τησ Ελεύθερησ Οικονοµίασ, «βιώνοντασ νοερά» Þχι τη σηµερινή, αλλά την προ-παγκοσµιοποίησησ εποχή. Η Ελεύθερη Οικονοµία, η οποία είναι κατά την άποψή µασ το µοναδικÞ «λειτουργικÞ» ΚοινωνικÞ σύστηµα, εφ’ Þσον βέβαια στηρίζεται αποκλειστικά και µÞνο στισ µικροµεσαίεσ εταιρείεσ και στον επιτυχηµένο ∆ηµÞσιο τοµέα, οφείλει να προστατευθεί απÞ Þλουσ µασ, µέσω τησ προστασίασ των ανεξάρτητων ιδιωτικών επιχειρήσεων και των δηµοσίων κοινωφελών.
∞¶ƒ√™ø¶√ – ∫ÂÊ¿Ï·ÈÔ Οι άνθρωποι θυσίασαν µέροσ τησ ελευθερίασ τουσ, αποδεχÞµενοι κανÞνεσ συµπεριφοράσ και νÞµουσ, µε αντάλλαγµα την κοινωνική οργάνωση και την ασφάλεια τουσ, Þχι την ανασφάλεια ή την υποτέλεια σε ένα απρÞσωπο χρηµατιστηριακÞ Κεφάλαιο, το οποίο απειλεί να απÞ-συντονίσει την Ελεύθερη Οικονοµία και να καταστρέψει κάθε κοινωνικÞ θεσµÞ. Η Ελεύθερη Οικονοµία, απÞ τη στιγµή που εφαρµÞσθηκε σωστά, προσέφερε και συνεχίζει να προσφέρει τεράστιεσ υπηρεσίεσ στισ ανθρώπινεσ Κοινωνίεσ. Οι ανεξέλεγκτεσ Αγορέσ Κεφαλαίου και οι «πολύ-ηπειρωτικέσ» πλέον υπέρ-επιχειρήσεισ αποτελούν µία ασθένεια τησ, η οποία τείνει να εξελιχθεί σε παγκÞσµια, θανατηφÞρα επιδηµία. Απέναντι τησ µπορούν να τοποθετηθούν µÞνο οι υγιείσ µικροµεσαίεσ επιχειρήσεισ, η ανάπτυξη των οποίων σταµατάει Þταν επέλθει ο «κορεσµÞσ». Το «δÞγµα» τησ Ελεύθερησ Οικονοµίασ είναι αδύνατον να εγγυηθεί αυτήν την «ασφαλιστική δικλίδα», η «διαχείριση» τησ οποίασ αποτελεί το αντικείµενο και την ουσιαστικÞτερη απασχÞληση τησ εκάστοτε Πολιτείασ.” µ. µÈÏÏÈ¿Ú‰Ô˜ ¶ËÁ‹: sofokleous10.gr
∏ πÙ·Ï›· ·Í›˙ÂÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ·fi ÙËÓ Apple; Παρακολουθώντασ την κρίση στην Ευρώπη, επιστρέφουν µνήµεσ απÞ το οικονοµικÞ δράµα που εκτυλίχθηκε στην Ασία το 1997 και το 1998. Ο φÞβοσ τησ πτώχευσησ ξεκίνησε στη ΜπανγκÞκ και εξαπλώθηκε στην Τζακάρτα, στη Σεούλ και την Κουάλα Λουµπούρ, προκαλώντασ διαµαρτυρίεσ και αναταραχή στουσ επενδυτέσ. Η συνολική αξία τησ χρηµατιστηριακήσ αγοράσ τησ Ταϊλάνδησ υποχώρησε στα $ 30 δισ - µικρÞτερη απÞ την κεφαλαιοποίηση τησ Chrysler. Σήµερα, Þσον αφορά την αγορά µετοχών, τουλάχιστον, η περιφερική Ευρώπη πάσχει µια παρÞµοια µοίρα. Στα $42 δισ, η συνολική κεφαλαιοποίηση τησ ελληνικήσ χρηµατιστηριακήσ αγοράσ είναι µικρÞτερη απÞ τη Costco, τα πολυ-καταστήµατα των ΗΠΑ. Η ίδια βασική αριθµητική ισχύει και για την Ιρλανδία, την Ισπανία, την Πορτογαλία και την Ιταλία, Þπου η χρηµατιστηριακή αγορά έχει τώρα µια συνολική αξία περίπου το ίδιο µε την αξία τησ Apple. Το θέµα δεν είναι να δυσφηµίσουµε την ταραγµένη Ευρώπη, ακριβώσ το αντίθετο. Υπάρχει αξία σε πολλέσ απÞ αυτέσ τισ αγορέσ. ΑπÞ το χαµηλÞ του 1998, οι αγορέσ τησ ανατολικήσ Ασίασ αγορέσ έχουν σηµειώσει άνοδο κατά δέκα φορέσ σε Þρουσ δολαρίου, µια τεράστια ευκαιρία για επενδυτέσ. Το ερώτηµα είναι αν περιφερειακή Ευρώπη βρίσκεται σε ένα παρÞµοιο σηµείο καµπήσ. ΑπÞ στατιστική άποψη, οι περιφερειακέσ ευρωπαϊκέσ αγορέσ έχουν ξεπεράσει τα χαµηλά επίπεδεδα, τυπικά των περιφερειακών κρίσεων στη Λατινική Αµερική στη δεκαετία του 1990. Κατά µέσο Þρο, η µέγιστη πτώση τησ χρηµατιστηριακήσ αγοράσ ήταν 85 τοισ εκατÞ στη χώρα Þπου ξεκίνησε η κρίση και το 65 τοισ εκατÞ σε Þλη την περιοχή στο σύνολÞ τησ. Η αγορά στην Ελλάδα, Þπου άρχισε η κρίση τησ ευρωζώνησ, είχε πέσει 90 τοισ εκατÞ στο χαµηλÞτερο σηµείο τησ, ενώ η µέση µείωση για τισ περιφερειακέσ αγορέσ στην Ευρώπη ήταν 70 τοισ εκατÞ. Αλλά η ασιατική κρίση δεν έχει µÞνο στατιστικέσ αναλογίεσ µε την ευρωζώνη σήµερα. Για να εµφανίζονται ωσ ασφαλείσ επιλογέσ για δανειστέσ και επενδυτέσ, και οι δύο περιοχέσ είχαν σταθερέσ ισοτιµίεσ - η Ασία, µε τη µορφή νοµισµάτων συνδεδεµένα µε το δολάριο και η περιφερειακή Ευρώπη µέσω του ευρώ. Το σχέδιο λειτούργησε πάρα πολύ καλά. ∆εδοµένου Þτι τα επιτÞκια έπεσαν, οι πολίτεσ δανείστηκαν για να ψωνίσουν, να χτίσουν σπίτια και εργοστάσια. Το
ευκαιριακÞ άµετρο χρέουσ οδήγησε τρεχούµενουσ λογαριασµούσ - το ευρύτερο µέτρο του εµπορίου - σε έλλειµµα, δηµιουργώντασ φÞβουσ σχετικά µε το αν οι χώρεσ αυτέσ θα µπορούσαν να αποπληρώσουν τα χρέη τουσ. Ùταν οι αµφιβολίεσ κορυφώθηκαν σε µια χώρα - Ταϊλάνδη στην Ασία, Ελλάδα στην Ευρώπη, - η κρίση πέρασε εθνικά σύνορα. Σε σύγκριση µε την εξέλιξη του ακαθάριστου εγχώριου προϊÞντοσ στη δεκαετία που προηγήθηκε τησ κρίσησ, το ελληνικÞ ΑΕΠ είναι τώρα 28 τοισ εκατÞ χαµηλÞτερο απÞ Þ, τι αναµενÞταν, παρÞµοιο µε τησ Ταϊλάνδησ, η οποία στα χαµηλά τησ ήταν 30 τοισ εκατÞ κάτω απÞ την τάση. Η Ιρλανδία έχει δεχθεί πιέσεισ Þπωσ η Ινδονησία, ενώ η Ισπανία, είναι 3 ποσοστιαίεσ µονάδεσ σε χειρÞτερη θέση απÞ τη Μαλαισία. Η µεγάλη διαφορά είναι η ταχύτητα τησ ανάκαµψησ: η Ασία είχε ξεπεράσει την κρίση του µέσα σε τέσσερα χρÞνια, αλλά η Ευρώπη Þχι. Γιατί; Επειδή η Ασία εγκατέλειψε απλά την ισοτιµία του δολαρίου, και οι ασιατικέσ εξαγωγέσ έγιναν πιο ανταγωνιστικέσ, προκαλώντασ την ανάκαµψη. Η Ασία είχε επίσησ το πλεονέκτηµα τησ ανάκτησησ σε µια περίοδο ισχυρήσ παγκÞσµιασ ανάπτυξησ. Η Ευρώπη δεν έχει τέτοιο παγκÞσµιο ευνοϊκÞ άνεµο και δεν µπορεί να εγκαταλείψει το ευρώ. Η περιοχή µπορεί να ανακτήσει την ανταγωνιστικÞτητά τησ µÞνο µε το να ανέχεται την κατάρρευση των µισθών και τησ απασχÞλησησ. Αυτή η διαδικασία είναι αργή και δύσκολη. Η ασιατική εµπειρία δείχνει Þτι ένα απÞ τα ισχυρÞτερα σηµάδια ανάκαµψησ στην κρίση που µαστίζει τισ χώρεσ είναι η επιστροφή του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών σε πλεÞνασµα. ΑυτÞ είναι το σηµείο Þταν η οικονοµία παράγει το εισÞδηµα για να πληρώσει τα χρέη. ΑπÞ τισ αρχέσ του 1998 - Þταν οι ειδήµονεσ είχαν διακρίνει προβλήµατα στην ανατολική Ασία ωσ απειλή για την παγκÞσµια οικονοµία - το τέλοσ ήταν ορατÞ επειδή το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών ήταν σε πλεÞνασµα. Η Ευρώπη πλησιάζει το ίδιο σηµείο. Ισπανία, Πορτογαλία, Ελλάδα και Ιταλία είναι σε καλÞ δρÞµο για να στραφούν σε πλεÞνασµα τρεχουσών συναλλαγών το επÞµενο έτοσ. Η Ευρώπη σηµειώνει επίσησ την αναγκαία, οδυνηρή προσαρµογή του κÞστουσ εργασίασ. Το κÞστοσ εργασίασ ανά µονάδα προϊÞντοσ µειώθηκε περίπου 7 τοισ εκατÞ στην Ισπανία, την Πορτογαλία και την Ελλάδα.
∞ÛÙ¤ÚÈ Ë πÚÏ·Ó‰›· Το αστέρι, Þµωσ, είναι η Ιρλανδία, Þπου µια στροφή 17ποσοστιάιων µονάδων δηµιούργησε το πρώτο πλεÞνασµα τρεχουσών συναλλαγών στην περιφερειακή Ευρώπη στο 9 τοισ εκατÞ του ΑΕΠ. Το κÞστοσ εργασίασ ανά µονάδα προϊÞντοσ, εν τω µεταξύ, είναι κατά 18 τοισ εκατÞ κάτω απÞ το υψηλÞτερο επίπεδÞ του. Στην Ασία οι πιο τρανοί µεταρρυθµιστέσ, δηλαδή η Ινδονησία και η ΝÞτια Κορέα, απολαµβάνουν τα ισχυρÞτερα οφέλη. Υπάρχουν ενδείξεισ πωσ το ίδιο θα ισχύει και στην Ευρώπη, µε την Ιρλανδία τη µÞνη περιφερειακή οικονοµία στο σωστÞ δρÞµο για αύξηση του ΑΕΠ το τρέχον έτοσ. Η ανάκαµψη στην Ευρώπη θα έρθει. Σήµερα, η µέση αναλογία τησ χρηµατιστηριακήσ αξίασ προσ το ΑΕΠ σε Þλο τον κÞσµο είναι περίπου 80 τοισ εκατÞ. Στην περιφερειακή Ευρώπη, το ποσοστÞ αυτÞ κυµαίνεται απÞ 23 τοισ εκατÞ στην Ελλάδα έωσ 38 τοισ εκατÞ στην Πορτογαλία, κοντά στο σηµείο Þπου βρίσκονταν οι οµολÞγοι τουσ στη Ασία τουσ το 1998. Ένασ τρÞποσ για να σκεφτεί το µέλλον τησ η Ευρώπη είναι να αναλογιστεί το εξήσ ερώτηµα: δεν µπορεί η Ιταλία να αξίζει περισσÞτερο απÞ την Apple;
1 IANOYAΡΙΟΥ, 2013
ΧΡΗΜΑ&ΑΓΟΡΑ
6/16 | ΕΙ∆ΗΣΕΙΣ
TÔ Â˘ÚÒ ¢∂¡ Â›Ó·È ÓÂÎÚfi, ∂π¡∞π Û ¯ÂÈÌÂÚ›· Ó¿ÚÎË Η Ελλάδα δεν έχει εγκαταλείψει το ευρώ. Το νÞµισµα δεν έχει καταρρεύσει. Και ούτε φαίνεται πιθανÞ για το 2013. ΩστÞσο, οι απαισιÞδοξοι δεν υπερεκτίµησαν τα προβλήµατα του ευρώ, τÞσο Þσο υποτίµησαν την πολιτική βούληση να κάνουν αρκετά για να σταµατήσει η διάλυση του ευρώ - ακÞµη και αν δεν επαρκούν για την αποκατάσταση των διαρθρωτικών αδυναµιών του. Η Συνθήκη του Μάαστριχτ τησ Ευρωπαϊκήσ Ένωσησ δηµιούργησε ένα ενιαίο νÞµισµα χωρίσ ένα ενιαίο κράτοσ. Κάθε χώρα υποτίθεται Þτι θα ήταν υπεύθυνη για το δικÞ τησ προϋπολογισµÞ και τισ οικονοµικέσ πολιτικέσ µε κανÞνεσ (που συχνά αγνοήθηκαν) να σταµατήσει να υφίσταται υπερβολικÞ χρέοσ. ∆ε θα υπήρχαν διασώσεισ, είτε απροκάλυπτεσ (απÞ τα µέλη) είτε συγκεκαλυµµένεσ (απÞ την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα). ΩστÞσο, η σταδιακή δηµοσιονοµική εξυγίανση των µελών έχει γίνει κάτι περισσÞτερο απÞ µια συλλογική προσπάθεια. Συµβάλλει το Þτι το προσωρινÞ ταµείο διάσωσησ που χρησιµοποιείται για να βοηθήσει την Ελλάδα, την Ιρλανδία και την Πορτογαλία, έχει γίνει µÞνιµο, µε τη µορφή του Ευρωπαϊκού Μηχανισµού ΣταθερÞτητασ (ESM). Συµβάλλει, επίσησ, το Þτι η ζώνη του ευρώ έχει αναλάβει τη διάσωση του πρώτου τησ αµαρτωλού, τησ Ελλάδασ. Τα πολύ-καθυστερηµένα χρήµατα τησ διάσωσησ έχουν αποδεσµευθεί. Οι δηµοσιονοµικοί στÞχοι έχουν χαλαρώσει. Και οι Þροι των δανείων τησ Ελλάδασ έχουν διευκολυνθεί. Την κατάλληλη στιγµή (µετά τισ γερµανικέσ εκλογέσ) αυτή η απαλή αναδιάρθρωση πιθανÞτατα θα µετατραπεί σε µια σκληρή διαγραφή χρέουσ. Τα προβλήµατα στην Ισπανία και την Ιταλία οδήγησαν επίσησ στον καταµερισµÞ τησ ευθύνησ (και του κινδύνου) για τισ τράπε-
ζεσ. ΜÞλισ έξι µήνεσ αφού οι ηγέτεσ τησ ευρωζώνησ είχαν δεσµευτεί να σπάσει ο «φαύλοσ κύκλοσ µεταξύ των τραπεζών και των αρχÞντων», οι υπουργοί Οικονοµικών στισ 12 ∆εκεµβρίου ενέκριναν το νοµικÞ πλαίσιο για την ενιαία εποπτική αρχή τραπεζών (µε επίκεντρο την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα). Η ζώνη του ευρώ, επίσησ, κινείται πέρα απÞ την εµµονή τησ για ολοένα αυστηρÞτερουσ δηµοσιονοµικούσ κανÞνεσ. Τον επÞµενο Ιούνιο οι ηγέτεσ θα συζητήσουν τισ προτάσεισ ώστε οι χώρεσ να υπογράψουν «συµβάσεισ» Þπου θα δεσµεύονται να προβούν σε διαρθρωτικέσ µεταρρυθµίσεισ, στισ οποίεσ ενδεείσ χώρεσ θα µπορούσαν να προσφέρουν χρήµατα για να διευκολυνθεί η πορεία για επώδυνεσ αλλαγέσ. ΩστÞσο, µακράν η πιο σηµαντική ενέργεια το 2012 ήταν η υπÞσχεση απÞ τον ΠρÞεδρο τησ ΕΚΤ, Mario Draghi, να κάνει “Þ,τι χρειάζεται” για να σταµατήσει τη διάλυση του ευρώ. Η ΕΚΤ δήλωσε Þτι είναι έτοιµη να αγοράσει βραχείασ διάρκειασ οµÞλογα των προβληµατικών χωρών σε “απεριÞριστα” ποσά, εφ ‘Þσον υποβάλουν τισ µεταρρυθµίσεισ και το ESM αγοράσει επίσησ οµÞλογα. Το κÞστοσ δανεισµού για την Ιταλία και την Ισπανία απÞ τÞτε µειώθηκε σηµαντικά. Ùλα αυτά είναι ευπρÞσδεκτα, αλλά υπάρχει ο κίνδυνοσ του εφησυχασµού. Ασ δούµε την ΕΚΤ. Η δέσµευσή τησ είναι ακÞµη αδοκίµαστη. Θα ζητήσει βοήθεια η Ισπανία; Θα συµφωνήσει η Γερµανία; Υπάρχει ένα κρυφÞ Þριο για παρέµβαση τησ ΕΚΤ; Αν η ζώνη του ευρώ φαίνεται απρÞθυµη να χρησιµοποιήσει το µεγάλο µπαζούκα τησ ΕΚΤ, οι αγορέσ ενδέχεται να αναστραφούν και πάλι Προσ το παρÞν, η µεγαλύτερη σταθερÞτητα θα βοηθήσει την οικονοµία. Ùµωσ, η ΕΚΤ αναφέρει Þτι η ζώνη του ευρώ εισήλθε σε ύφεση στα τέλη του 2012 και θα ανακάµψει
µε αργούσ ρυθµούσ στα τέλη του 2013. Η παρατεταµένη ύφεση και η υψηλή ανεργία αυξάνουν επίσησ τουσ φÞβουσ για πολιτική αντίδραση. Η Ελλάδα είναι διαρκώσ ταλαντευÞµενη. Η αβεβαιÞτητα επέστρεψε στην Ιταλία.
∞ÌÊ›‚ÔϘ Û˘Ó‰¤ÛÂȘ ∫‡ÚÔ˘ - ƒˆÛ›·˜ Τα ποσά είναι µικρά, αλλά µπορεί να είναι πολύ µεγάλα για να αποπληρωθούν. Πολλοί άλλοι στην ΕΕ αντιπαθούν τη χαµηλή φορολογία τησ Κύπρου και τισ αµφίβολεσ συνδέσεισ µε τη Ρωσία. Η τύχη του ευρώ θα εξαρτηθεί τÞσο απÞ τισ επιλογέσ των δανειστών κρατών, Þσο κι απÞ τη Γερµανία. Οι επερχÞµενεσ εκλογέσ το φθινÞπωρο του 2013 θα κάνουν την κ. Μέρκελ ολοένα και περισσÞτερο προσεκτική στο να ποντάρει περισσÞτερα γερµανικά χρήµατα. Οι γαλλικέσ εκκλήσεισ για κοινά ευρωοµÞλογα απορρίφθηκαν µήνεσ πριν. Μια εναλλακτική γαλλική ιδέα, να δηµιουργηθεί ένασ κεντρικÞσ προϋπολογισµÞσ τησ ευρωζώνησ µε στÞχο την καταπολέµηση των οικονοµικών κρίσεων, θανατώθηκε απÞ την ευρωπαϊκή σύνοδο κορυφήσ στισ 13 - 14 ∆εκ. Αυτέσ και άλλεσ προτάσεισ ήταν µέροσ του “σχεδίου” τησ Ευρωπαϊκήσ Επιτροπήσ για τισ µακροπρÞθεσµεσ µεταρρυθµίσεισ (συµπεριλαµβανοµέ-
νησ τησ αλλαγήσ τησ Συνθήκησ) και ενÞσ παρÞµοιου αλλά πιο περιορισµένου «χάρτη πορείασ» που συνέταξε ο Herman Van Rompuy, ΠρÞεδροσ του Ευρωπαϊκού Συµβουλίου. Στο αποκορύφωµα τησ κρίσησ, οι ηγέτεσ τησ ΕΕ θεωρούν Þτι είναι αναγκαίο να καθοριστεί ένα µακροπρÞθεσµο Þραµα για να καθησυχάσει τισ αγορέσ.Τώρα που η πίεση είναι απενεργοποιηµένη, το Þραµα έχει προχωρήσει. «∆εν είναι νεκρÞ. Είναι σε χειµερία νάρκη», λέει ο Αλεξάντερ Στουµπ, ΕυρωυπουργÞσ τησ Φινλανδίασ. Αλλά παραδέχεται Þτι η προοπτική µιασ µεγάλησ αλλαγή τησ συνθήκησ για να ανασχεδιαστεί το ευρώ υποχωρεί. Για το άµεσο µέλλον, η ζώνη του ευρώ θα πρέπει να βασίζεται περισσÞτερο σε ένα τροποποιηµένο σύστηµα του Μάαστριχτ, µε αυστηρÞτερουσ κανÞνεσ, περισσÞτερα χρήµατα σε έσχατη ανάγκη και µια πιο ενεργÞ κεντρική τράπεζα, απÞ Þ,τι στον πραγµατικÞ δηµοσιονοµικÞ φεντεραλισµÞ. ΑυτÞ µπορεί να είναι αρκετÞ ώστε το ευρώ να επιβιώσει, αλλά Þχι για να ευδοκιµήσει. Στην καλύτερη περίπτωση, η ανάκαµψη στισ περιφερειακέσ χώρεσ είναι πιθανÞν να είναι αργή, ακÞµη και αν έχουν υποστεί βαθιά µεταρρύθµιση. Στη χειρÞτερη περίπτωση, η έλλειψη ενÞσ µακροπρÞθεσµου σχεδίου θα προκαλέσει τισ αγορέσ να πιέσουν το ευρώ πίσω στισ βαθµίδεσ τησ οικονοµικήσ κÞλασησ.
™ÙÔ ÃÚËÌ·ÙÈÛÙ‹ÚÈÔ ÙÔ ∂Ì¿ÈÚ ª›ÏÓÙÈÓÁÎ Ο διάσηµοσ νεοϋορκέζικοσ ουρανοξύστησ Εµπάιρ Στέιτ Μπίλντινγκ έκανε άλλο ένα βήµα προσ την εισαγωγή του στο Χρηµατιστήριο παίρνοντασ το πράσινο φωσ που περίµενε εδώ και µήνεσ απÞ την αµερικανική επιτροπή κεφαλαιαγοράσ (SEC), η οποία επικύρωσε το σχετικÞ φάκελÞ του. H SEC χαρακτηρίζει “ενεργÞ” το φάκελο καταχώρισησ που κατατέθηκε το Φεβρουάριο απÞ την Empire State Realty Trust, την εταιρία που είναι ιδιοκτήτρια του κτιρίου. Το πράσινο φωσ θα επιτρέψει στην οικογένεια ΜÞλκιν, ιδιοκτήτρια τησ εταιρίασ ακινήτων, να προχωρήσει το σχέδιÞ τησ για την
εισαγωγή του Εµπάιρ Στέιτ Μπίλντινγκ στο χρηµατιστήριο, απÞ την οποία ελπίζει Þτι θα αντλήσει ένα δισεκατοµµύριο δολάρια. Στο φάκελο που κατατέθηκε το Φεβρουάριο, η Empire State Realty Trust, εταιρία καταχωρισµένη στην Πολιτεία του Μέριλαντ (ανατολικέσ ΗΠΑ), αναφέρει πωσ διαθέτει “12 ιδιοκτησίεσ γραφείων συνολικήσ έκτασησ περίπου 770.000 τετραγωνικών µέτρων χώρων γραφείου, µισθωµένων σε ποσοστÞ 79,9%”. Σύµβολο τησ Νέασ ΥÞρκησ εξίσου διάσηµο µε το άγαλµα τησ Ελευθερίασ, το Σέντραλ Πάρκ ή τη γέφυρα του Μπρούκλιν, το Εµπάιρ Στέιτ Μπίλντινγκ υπήρξε επανει-
ληµµένα το υψηλÞτερο κτίριο τησ πÞλησ τησ Νέασ ΥÞρκησ. Μετά την καταστροφή των δίδυµων πύργων του ΟυÞρλντ Τρέιντ Σέντερ, το Σεπτέµβριο του 2001, ξαναπήρε τον τίτλο του υψηλÞτερου ουρανοξύστη τησ Νέασ ΥÞρκησ, αλλά εδώ και λίγο καιρÞ τον έχει χάσει απÞ το νέο “πύργο τησ Ελευθερίασ”, ο οποίοσ ανεγέρθηκε στον τÞπο των επιθέσεων τησ 11ησ Σεπτεµβρίου. Το Εµπάιρ Στέιτ Μπίλντινγκ κατασκευάστηκε το 1931. Κάθε χρÞνο το επισκέπτονται εκατοντάδεσ χιλιάδεσ τουρίστεσ και φωτίζεται κάθε βράδυ µε διαφορετικÞ τρÞπο για να τιµηθούν γιορτέσ, νίκεσ ή επέτειοι.
∏ ¢·Ó›· ¢¯·ÚÈÛÙ› ÙÔÓ ıÂfi Ô˘ ¤ÌÂÈÓ ÂÎÙfi˜ ¢ÚÒ Η απÞφαση τησ ∆ανίασ να παραµείνει εκτÞσ του ενιαίου νοµίσµατοσ τησ Ευρωπαϊκήσ Ένωσησ υπήρξε «σοφή» κι επέτρεψε στη χώρα να παίξει διαµεσολαβητικÞ ρÞλο στην ΕΕ, δήλωσε ο υπουργÞσ Εξωτερικών τησ χώρασ Βίλι ΣÞντελ. «Νοµίζω Þτι ο καθένασ θα (το) παραδεχθεί µετά την κρίση που βιώσαµε, η απÞφαση τησ ∆ανίασ ήταν σοφή», δήλωσε ο ΣÞντελ σε συνέντευξή του. «Μασ δίνει µια δυνατÞτητα να οικοδοµούµε γέφυρεσ σε µια ευέλικτη Ευρώπη. Η θέση µασ είναι Þτι θέλουµε να συµµετέχουµε σε µια πρακτική συνεργασία», πρÞσθεσε ο ∆ανÞσ ΥΠΕΞ. Η κρίση χρέουσ στην ευρωζώνη αποκάλυψε τα ρήγµατα µεταξύ των 17 κρατών-µελών τησ, µε τη Γερµανίδα καγκελάριο Άγγελα Μέρκελ συχνά να επικρίνεται σε χώρεσ µε υψηλά χρέη, Þπωσ η Ισπανία και προηγουµένωσ η Ελλάδα, για την σκληρή και άκαµπτη στάση τησ. Η ∆ανία είναι µέλοσ τησ ΕΕ απÞ το 1973, αλλά οι ψηφο-
φÞροι στη χώρα των 5,5 εκατ. κατοίκων έχουν απορρίψει δύο φορέσ σε δηµοψηφίσµατα το ενδεχÞµενο να αντικατασταθεί η κορώνα µε το ενιαίο ευρωπαϊκÞ νÞµισµα. Η χώρα εξασφάλισε κατÞπιν την παραµονή τησ εκτÞσ ευρώ µε την
εγγραφή σχετικήσ διάταξησ στη ευρωπαϊκή συνθήκη. Ο ΣÞντελ, µέλοσ του Σοσιαλιστικού Λαϊκού ΚÞµµατοσ, ανέφερε Þτι προσ το παρÞν δεν υπάρχει λÞγοσ να µεταβληθεί η στάση τησ ∆ανίασ. Το κÞµµα του είναι το πιο ευρωσκεπτικιστικÞ στην κεντροαριστερή κυβερνητική συµµαχία υπÞ την πρωθυπουργÞ Χέλε ΤÞρνινγκ Σµιτ, την επικεφαλήσ των Σοσιαλδηµοκρατών. Ùµωσ ο πρώην υπουργÞσ Εξωτερικών Ούφε ΈλεµανΓένσεν, ο οποίοσ διαπραγµατεύθηκε µε την ΕΕ την παραµονή τησ ∆ανίασ εκτÞσ ευρώ, καθώσ και την διαφοροποίησή τησ απÞ τισ κοινέσ ευρωπαϊκέσ πολιτικέσ για την άµυνα, την δικαιοσύνη και την εσωτερική πολιτική πριν απÞ 20 και πλέον χρÞνια, αµφισβήτησε την άποψη του ΣÞντελ. «∆εν καταλαβαίνω τι εννοεί ο Βίλι ΣÞντελ µε την δήλωση Þτι µπορούµε να οικοδοµούµε γέφυρεσ. ∆εν µπορείσ, αλλά ταυτοχρÞνωσ θέλεισ και δεν θέλεισ να συµµετέχεισ», είπε ο Έλεµαν-Γένσεν.
1 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ, 2013
ΧΡΗΜΑ&ΑΓΟΡΑ
ΕΛΛΑ∆Α | 7/17
KÈ f οÔÈÔÈ Ì‹Î·Ó Ê˘Ï·Î‹ ™‡Ì‚ÔÏ· Ù˘ ‰È·ÏÔ΋˜, Ù˘ ·Ú·¯Ù‹˜ Î·È Ù˘ Ì›˙·˜ ΠρÞσωπα που τÞσα χρÞνια ήταν ανάµεσα στην πολιτική, επιχειρηµατική, κοινωνική ελίτ τησ Ελλάδασ βρίσκονται πια πίσω απÞ τα σίδερα τησ φυλακήσ. Συµβολίζουν µια αλλαγή στην αποτελεσµατικÞτητα τησ δικαιοσύνησ και µια επιθυµία να παταχθεί η διαφθορά ή είναι απλά τα θύµατα µασ προσπάθειασ να ρίξουν στάχτη στα µάτια του κÞσµου; Αναµφισβήτητα το 2012 που φεύγει οι έλληνεσ θα το θυµούνται σαν τη χρονιά των συλλήψεων διασήµων. Είτε µιλάµε για πρωταγωνιστέσ του lifestyle σαν το Λάκη Γαβαλά, είτε µιλάµε για επιχειρηµατίεσ σαν τον Λαυρέντη Λαυρεντιάδη και τον Γιώργο Πετζετάκι, είτε µιλάµε για πολιτικούσ. Η φυλάκιση του κάποτε παντοδύναµου (και παρ’ ολίγον αρχηγού του ΠΑΣΟΚ) Άκη ΤσοχατζÞπουλου θα είναι ένα γεγονÞσ που θα συζητιέται για χρÞνια. Τι σηµαίνουν Þλεσ αυτέσ οι συλλήψεισ, Þλεσ αυτέσ οι φυλακίσεισ; Απέκτησε ξαφνικά η δικαιοσύνη µεγαλύτερη ισχύ; Απέκτησε η ελληνική πολιτική ηγεσία τη θέληση να καθαρίσει το τοπίο; Ή ήταν πια τÞσο µεγάλη η πίεση απÞ τον λαÞ που έπρεπε να µπουν κάποιοι φυλακή για να ηρεµήσει; Η απάντηση είναι “λίγο απ’ Þλα”. Και Þτι το ένα φέρνει το άλλο. Το µÞνο σίγουρο είναι πωσ αυτοί βρίσκονται πίσω απÞ τησ φυλακήσ τα σίδερα (αλλά και Þσοι πήραν αναστολή) ήταν σύµβολα µιασ Ελλάδασ που φαίνεται Þτι δεν θα υπάρξει ξανά µετά την κρίση -τουλάχιστον Þχι πολύ σύντοµα. Ήταν σύµβολα τησ διαπλοκήσ, τησ αρπαχτήσ, τησ µίζασ, του υπερβολικού, επιδεικτικού lifestyle. Κι Þµωσ στην φυλακη έπρεπε να βρίσκονται πολλοί ακÞµη, αλλά αυτÞ δεν σηµαίνει πωσ και Þσοι οδηγήθηκαν εκεί µέσα στο 2012 δεν έχουν µια ιστορία να µασ πουν. Μια ιστορία για την κατάντια τησ Ελλάδασ. Ασ δούµε πιο κάτω ποια είναι τα πρÞσωπα αυτά που οδηγήθηκαν στην φυλακή:
Άκησ ΤσοχατζÞπουλοσ Οδηγήθηκε στισ φυλακέσ Κορυδαλλού για προφυλάκιση στισ 17 Απριλίου. Κρίθηκε προφυλακιστέοσ για το αδίκηµα τησ νοµιµοποίησησ εσÞδων απÞ παράνοµη δραστηριÞτητα στην υπÞθεση τησ προµήθειασ των αντιαεροπορικών συστηµάτων TORΜ1 και το σκάνδαλο των υποβρυχίων. Ωσ ΥπουργÞσ Άµυνασ επί ΠΑΣΟΚ ήταν ο άνθρωποσ που πλούτισε απÞ τισ µίζεσ των δύο συγκεκριµένων υποθέσεων και που εµπλέκεται σε Þλο και περισσÞτερεσ ιστορίεσ, Þσο η δικαιοσύνη προχωρά στο έργο τησ. Ο Άκησ Τσοχα-
τζÞπουλοσ, βέβαια, είχε βρεθεί νωρίτερα πολύ κοντά στο σηµείο να γίνει ο αρχηγÞσ του ΠΑΣΟΚ και ήταν πάντοτε µια απÞ τισ πιο προβεληµένεσ µορφέσ του κινήµατοσ. Ο συµβολισµÞσ τησ φυλάκισήσ του είναι τεράστιοσ αν και ο ίδιοσ επιµένει Þτι είναι απλά το εξιλαστήριο θύµα για να ικανοποιηθεί ο λαÞσ που ήθελε τÞσα χρÞνια να δει έναν πολιτικÞ στη φυλακή. Ασ ελπίσουµε να είναι απλά η αρχή...
σκάνδαλο τησ Proton Bank και γενικά οι δραστηριÞτητεσ του Λαυρέντη Λαυρεντιάδη θα αποκαλύψουν πολλά. Και η φυλάκισή του, ωσ ενÞσ συµβÞλου υπÞγειων συναλλαγών και απάτησ που στηρίζεται στισ τρύπεσ του ελληνικού συστήµατοσ, αναµφισβήτητα είναι ένα βήµα προσ τα µπροστά. Αν και η Ελλάδα τελικά δείχνει Þτι αρέσκεται να πιάνεται κορÞιδο απÞ διάφορουσ Κοσκωτάδεσ...
Λάκησ Γαβαλάσ
Γιώργοσ Σαχπατζίδησ
Συνελήφθη για χρέη προσ το ∆ηµÞσιο και οδηγήθηκε δύο φορέσ στη φυλακή. Την δεύτερη έµεινε για τα καλά. Ο Λάκησ Γαβαλάσ και η αδελφή του ΝÞτα απολογηθήκαν για µη απÞδοση ΦΠΑ ποσού 2,2 εκατοµµυρίων ευρώ και κρίθηκαν προφυλακιστέοι. Ο επιχειρηµατίασ που δραστηριοποιείται στο χώρο τησ µÞδασ ήταν διάσηµοσ για το lifestyle του, τα εκκεντρικά του ντυσίµατα, τα πάρτι του στη βίλα του στη Μύκονο και γενικά τισ κοινωνικέσ του εµφανίσεισ. Σύµβολο κι αυτÞσ µιασ Ελλάδασ που µοιάζει να µην υπάρχει πια, αυτήσ τησ επίδειξησ πλούτου (ή νεοπλουτισµού), δηλώνει πια φτωχÞσ και κατεστραµµένοσ Þσο περιµένει να βρεθεί ενώπιον τησ δικαιοσύνησ.
Συνεργάτησ του Άκη ΤσοχατζÞπουλου και εµπλεκÞµενοσ στα διάφορα σκάνδαλα του τέωσ υπουργού, ο επιχειρηµατίασ απÞ την Κατερίνη, ο επονοµαζÞµενοσ και “Σάχησ”, ανιψιÞσ του πρώην υπουργού του ΠΑΣΟΚ Νίκου Ακριτίδη ήταν ένασ άνθρωποσ που Þταν απέκτησε ξαφνικά πολλά λεφτά, δεν το ΑγÞρασε τισ εφηµερίδεσ έκρυψε. “Μακεδονία”, “Θεσσαλονίκη”, “Σπορ του Βορρά”, µπήκε στον ΠΑΟΚ , άρχισε να ζει µια ζωή επιδεικτική.Το µεγαλείο του δεν κράτησε πάνω απÞ µια δεκαετία. Η υπÞθεση ΤσοχατζÞπουλου σήµανε φυλάκιση και γι’ αυτÞν.
∆εν έχει περάσει πολύσ καιρÞσ απÞ εκείνη την διαφήµιση που έδειχνε τον µικρÞ Πετζετάκι στο σχολείο να δείχνει ποιο ήταν το (λαµπρÞ;) µέλλον του. Ùµωσ Þλα αυτά πια αποτελούν παρελθÞν. Η κακή διαχείριση τησ πολύ πετυχηµένησ µέχρι και πριν την κρίση επιχείρησήσ του και τα τεράστια χρέη προσ το ∆ηµÞσιο, οδήγησαν στην σύλληψη του Γιώργου Πετζετάκι. ∆εν κρίθηκε προφυλακιστέοσ, ωστÞσο η υπÞθεσή του αποδεικνύει πωσ ακÞµη και προβεβληµένεσ ελληνικέσ επιχειρήσεισ έκρυβαν πολλά άνοµα µυστικά κάτω απÞ το τραπέζι.
Μάκησ Ψωµιάδησ
Μπάµπησ ΒωβÞσ
Κατηγορούµενοσ για υποθέσεισ ων ουκ έστιν αριθµÞσ, φυγÞδικοσ στα ΣκÞπια, καταζητούµενοσ απÞ τισ ελληνικέσ αρχέσ, ο Μάκησ Ψωµιάδησ έµοιαζε πανίσχυροσ ακÞµη και την ώρα που Þλο το “µαφιÞζικο” σύστηµα που είχε στήσει κατέρρεε. Σαν να µην ήθελαν να τον πιάσουν. Τελικά συνελήφθη στη γείτονα χώρα και το Μάιο πέρασε το κατώφλι του Κορυδαλλού. Η προσωποποίηση τησ ελληνικήσ “λαµογιάσ” δεν κυκλοφορεί πια ελεύθεροσ. Θα αλλάξει άραγε κάτι;
Ο άνθρωποσ που ονειρεύτηκε να κάνει Μανχάταν την λ. Κηφισιάσ αντιµετωπίζει πια σοβαρά το ενδεχÞµενο να βρεθεί πίσω απÞ τα σίδερα τησ φυλακήσ. Άλλο ένα παράδειγµα χαρακτήρα που επειδή έκανε γρήγορα πλούτη (πολλέσ φορέσ ελεγχÞµενο για τη νοµιµÞτητά τουσ, Þπωσ π.χ. τα ακίνητα που απέκτησε ο ∆ήµοσ Αµαρουσίου του φίλου του Π. Τζανίκου και τα οποία εκµεταλλεύτηκε ο κ. ΒωβÞσ) νÞµιζε Þτι τού ανήκε ο κÞσµοσ. Η ατυχήσ επένδυσή του στον ΒοτανικÞ αποκάλυψε Þτι η επιχείρησή του δεν είχε τÞσο γερά θεµέλια Þσο οι κατασκευέσ του και τελικά ο Μπάµπησ ΒωβÞσ βρέθηκε ενώπιον του ανακριτή.
Λαυρέντησ Λαυρεντιάδησ Ùταν ο Λαυρέντησ Λαυρεντιάδησ εξαγÞραζε και πουλούσε τη µία εταιρεία πίσω απÞ την άλλη, Þταν έµπαινε σε διάφορα ΜΜΕ, Þταν γινÞταν τραπεζίτησ, Þταν -τέλοσ πάντων- έκανε Þλα αυτά που έκανε την περασµένη δεκαετία, δεν ήταν λίγοι αυτοί που αναρωτιÞντουσαν αν επρÞκειτο για ένα “νέο Κοσκωτά’. Η πορεία του ήταν παρÞµοια, οι πρακτικέσ κοινέσ. Κι Þµωσ, ανοικτά το θέµα συζητιÞταν ελάχιστα και καµµία πολιτική ηγεσία δεν έδειχνε να έχει τη βούληση να ψάξει να βρει τι ακριβώσ συµβαίνει. Έπειτα ήλθε η κρίση και ο χάρτινοσ πύργοσ κατέρρευσε. Το
Γιάννησ Καρούζοσ “Karouzos Gate” ονοµάστηκε ολÞκληρη η υπÞθεση µε τισ παράνοµεσ αγοραπωλησίεσ
«º¤ÚÙ ›Ûˆ Ù· ÏÂÊÙ¿» ÙÔ Ì‹Ó˘Ì· ™ÙÔ˘ÚÓ¿Ú· Μήνυµα σε Þσουσ έβγαλαν χρήµατα στο εξωτερικÞ να τα φέρουν πίσω και να µην περιµένουν «αµνήστευση», απευθύνει ο έλληνασ υπουργÞσ Οικονοµικών, Γιάννησ Στουρνάρασ. «Τώρα που οι συνθήκεσ έχουν οµαλοποιηθεί θα πρέπει Þσοι απέσυραν τισ καταθέσεισ τουσ απÞ τισ ελληνικέσ τράπεζεσ να τισ επιστρέψουν. ΑυτÞ δεν θα είναι µÞνο προσ Þφελοσ του εθνικού συµφέροντοσ, αλλά θα ωφελήσει και τουσ ίδιουσ», δηλώνει ο κ. Στουρνάρασ και προσθέτει Þτι «απÞ το 2013 θα έχουµε περιουσιολÞγιο για Þλουσ». Αποκλείει πάντωσ οποιαδήποτε µορφήσ φορολογική αµνηστία για να εξασφαλιστεί ο επαναπατρισµÞσ των κεφαλαίων που διοχε-
τεύθηκαν στο εξωτερικÞ. Ο υπουργÞσ Οικονοµικών θεωρεί Þτι οι παράγοντεσ που θα καθορίσουν την πορεία του 2013 είναι η αποφασιστικÞτητα του πρωθυπουργού και των άλλων δύο πολιτικών αρχηγών και η επίσπευση Þλων των απαραίτητων αλλαγών στο κράτοσ και στην οικονοµία. «Το γεγονÞσ Þτι εξοβελίσαµε τον κίνδυνο τησ επιστροφήσ στη δραχµή δεν σηµαίνει Þτι τελείωσε η εθνική µασ προσπάθεια. Τώρα ξεκινάει ο αγώνασ µασ να θέσουµε σε λειτουργία το νέο παραγωγικÞ µοντέλο, που θα στηρίζεται στην καινοτοµία, στην εξωστρέφεια και στην επιχειρηµατικÞτητα και θα εξασφαλίσει αύξηση τησ απασχÞλησησ»,
ακινήτων. ∆ιάφοροι συγκατηγορούµενοι του Γιάννη Καρούζου, µάλιστα, ενέπλεξαν και ονÞµατα πολιτικών. Τα ακίνητα ήταν άλλο ένα πεδίον δÞξησ λαµπρÞν για την παρανοµία και την διαφθορά στην Ελλάδα. Άραγε η κρίση και Þσα αποκάλυψε θα αλλάξουν το τοπίο αυτÞ; Ùπωσ και να έχει, ο Γιάννησ Καρούζοσ συνελήφθη απÞ τισ αρχέσ την Παρασκευή, 21 ∆εκεµβρίου, κι έγινε έτσι το νεÞτερο µέλοσ τησ εκλεκτήσ παρέασ των φυλακών...
Γιώργοσ Πετζετάκισ
ŒÚ¢Ó˜ ÁÈ· ÂÙڤϷÈÔ ÛÙËÓ ∫Ú‹ÙË
προσθέτει ο υπουργÞσ Οικονοµικών σε συνέντευξή του. Ερωτώµενοσ για την ανεργία των νέων, ο υπουργÞσ Οικονοµικών αναφέρει Þτι «η οικονοµία είναι ακÞµη και αυτή τη στιγµή γεµάτη περιχαρακωµένεσ νησίδεσ προνοµιούχων που κρατούν τισ πÞρτεσ των επαγγελµάτων τουσ κλειστέσ στουσ νεÞτερουσ».
Στην Κρήτη βρίσκεται το ερευνητικÞ σκάφοσ Nordic Explorer τησ εταιρίασ PGS, στο πλαίσιο των σεισµογραφικών ερευνών για την εύρεση κοιτασµάτων φυσικού αερίου και πετρελαίου στην ∆υτική και ΝÞτια Ελλάδα. Το πλοίο φαίνεται να έχει καλύψει µία απÞσταση 44 µιλίων έρευνασ, ξεκινώντασ απÞ ένα σηµείο 45 ναυτικά µίλια περίπου ανοιχτά απÞ τουσ Καλούσ Λιµένεσ. Ουσιαστικά δηλαδή η έρευνα ξεκινάει ανοιχτά του Νοµού Ηρακλείου και θα κρατήσει πιθανÞτατα και Þλο τον Γενάρη.
1 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ, 2013
ΧΡΗΜΑ&ΑΓΟΡΑ
8/18 | ΑΓΟΡΑ
¢È·ÁˆÓÈÛÌfi˜ ÁÈ· ∂ȯÂÈÚË̷ٛ˜ ÂÙÒÓ 15-18 Ο δεύτεροσ ∆ιαγωνισµÞσ ∆ηµιουργικÞτητασ και Καινοτοµίασ (“Creativity and Innovation Challenge”) στην Κύπρο πραγµατοποιήθηκε στο Πανεπιστήµιο Λευκωσία. Ο ∆ιαγωνισµούσ αυτÞσ διεξάγεται απÞ την Junior Achievement-Young Enterprise Europe (JA-YE Europe) σε 37 χώρεσ σε ολÞκληρη την Ευρώπη, µε στÞχο την ενθάρρυνση των νέων να αξιοποιήσουν τισ δεξιÞτητέσ τουσ στον επιχειρηµατικÞ τοµέα και την καινοτοµία, έτσι που να αυξήσουν την απασχολησιµÞτητα τουσ και τα επιχειρηµατικά τουσ ταλέντα. Στην ηµερίδα, διαγωνίστηκαν 117 µαθητέσ Λυκείων και Τεχνικών Σχολών απÞ Þλη την Κύπρο. Οι µαθητέσ έπρεπε να αντιµετωπίσουν µια µοναδική επιχειρηµατική πρÞκληση που αφορούσε τισ οικονοµικέσ δυσκολίεσ που βιώνει η Κύπροσ, απαιτούσε απÞ τουσ µαθητέσ να προτείνουν ένα προϊÞν ή µια υπηρεσία που θα δηµιουργούσε θέσεισ εργασίασ για νεαρά άτοµα, και θα βοηθούσε την Κύπρο να γίνει ένα καλÞ παράδειγµα του πώσ να απαλλαγεί µια χώρα απÞ την ετικέτα τησ «χώρασ σε κρίση». Ùλεσ οι οµάδεσ παρουσίασαν τισ λύσεισ τουσ (προϊÞντα / υπηρεσίεσ / καινοτοµίεσ) σε µια κριτική επιτροπή εµπειρογνωµÞνων, την οποία αποτελούσαν στελέχη του Πανεπιστηµίου Λευκωσίασ, τησ Ελληνικήσ Τράπεζασ, τησ Microsoft Κύπρου, του Bionic, τησ Cyprus Trading Corporation (CTC) και τησ Wadja Media Limited.
∂ÔÚÙ·ÛÙÈΤ˜ ÙÈ̤˜ ·fi ÙËÓ Emirates Η Emirates, µία απÞ τισ ταχύτερα αναπτυσσÞµενεσ αεροπορικέσ εταιρείεσ στον κÞσµο, υποδέχεται το 2013 προσφέροντασ πολύ ελκυστικέσ τιµέσ σε ταχείασ αντίδρασησ πελάτεσ. Οι ειδικέσ τιµέσ ισχύουν για περισσÞτερουσ απÞ 120 προορισµούσ σε Þλο το δίκτυο τησ Emirates εάν η κράτηση γίνει µέχρι 10 Ιανουαρίου 2013, για ταξίδια απÞ τισ 18 Ιανουαρίου έωσ τισ 10 Ιουνίου 2013.Οι τιµέσ τησ Οικονοµικήσ Θέσησ απÞ την Κύπρο προσ το Ντουµπάι ξεκινούν απÞ 497 ευρώ. Για προορισµούσ στην Ινδία ξεκινούν απÞ 630 ευρώ, για τη ΒÞρεια και ΝÞτια Αµερική απÞ 821 ευρώ, για την Ασία απÞ 745 ευρώ, για την Άπω Ανατολή απÞ 840 ευρώ, για τη ΝÞτια Αφρική απÞ 1.000 ευρώ, προορισµοί στον ΙνδικÞ ΩκεανÞ ξεκινούν απÞ 1.133 ευρώ ενώ οι τιµέσ για Αυστραλία και Νέα Ζηλανδία ξεκινούν απÞ 1.264 ευρώ. Οι τιµέσ περιλαµβάνουν φÞρουσ αεροδροµίων και επίναυλο καυσίµων και ισχύουν τοπικοί Þροι και προϋποθέσεισ. Για περισσÞτερεσ πληροφορίεσ στο τηλέφωνο 2281 7816 ή στην ιστοσελίδα: http://www.emirates.com
ÕÎÚˆ˜ ÂÈÙ˘¯Ë̤ÓÔ ÙÔ ¿ÚÙÈ Smirnoff Midnight Circus ΠερισσÞτεροι απÞ 2000 λάτρεισ τησ νυχτερινήσ διασκέδασησ, κατέκλεισαν το Royal Hall στην παλιά Λευκωσία, τη βραδιά του Smirnoff Midnight Circus,που και επίσηµα πλέον στέφεται το µεγαλύτερο πάρτι τησ χρονιάσ! Το πάρτι είχε τεράστια επιτυχία, µε πρωταγωνιστέσ τη Smirnoff αλλά και τουσ φανατικούσ οπαδούσ τησ, που µαζεύτηκαν για να απολαύσουν µία µοναδική εµφάνιση απÞ τον παγκοσµίου φήµησ DJ Markus Schulz, που ήρθε στο νησί µασ ειδικά για το Smirnoff Midnight Circus. Το Smirnoff Midnight Circus δεν είναι ένα τσίρκο µε την παραδοσιακή έννοια τησ λέξησ, αλλά µια µοντέρνα ερµηνεία τησ Smirnoff, σε συνεργασία µε µοναδικούσ καλλιτέχνεσ απ’ Þλο τον κÞσµο. Κατά την διάρκεια τησ βραδιάσ προσφέρθηκαν φανταστικά Smirnoff cocktails. Επίσηµοσ αντιπρÞσωποσ τησ Smirnoff στην Κύπρο είναι η εταιρεία Φώτοσ Φωτιάδησ ∆ιανοµείσ Λτδ.
N¤Ô Presse Café ÛÙË §·Î·Ù¿ÌÈ· Το νέο µέλοσ τησ οικογένειασ των Presse Café άνοιξε τισ πÞρτεσ του στην είσοδο τησ Λακατάµιασ, ανεβάζοντασ έτσι το συνολικÞ αριθµÞ καταστηµάτων τησ καναδέζικησ αλυσίδασ στην Κύπρο, στα πέντε. Το νέο Presse Café Λακατάµιασ, αποτελεί το µεγαλύτερο, σε εµβαδÞν, που λειτουργεί σήµερα στην επαρχία Λευκωσίασ, και σε αυτÞ µπορείτε να απολαύσετε τουσ µυρωδάτουσ καφέδεσ, απολαυστικά muffins, εύγευστα και υγιεινά wraps, σάντουιτσ (presswiches) και εξαίσιεσ σαλάτεσ που φτιάχνονται καθηµερινά επί τÞπου µε τα πιο αγνά υλικά, στην άνετη και ζεστή ατµÞσφαιρα του καταστήµατοσ. Στο Presse Café Λακατάµιασ, Þπωσ και στα υπÞλοιπα καταστήµατα τησ αλυσίδασ, έχει διαµορφωθεί και αίθουσα συνεδριάσεων µε Þλεσ τισ απαραίτητεσ προδιαγραφέσ, η οποία µπορεί να φιλοξενήσει ειδικέσ εκδηλώσεισ ή συναντήσεισ µέχρι και 30 ατÞµων. O ΘεÞδωροσ Κρίγγου, Master Franchisee δήλωσε σχετικά: «Σε διάστηµα µÞλισ µερικών ηµερών προσθέσαµε δύο νέα Presse Café στην επαρχία Λευκωσίασ, αφού πριν µερικέσ µέρεσ ανακοινώσαµε και τα λειτουργία του Presse Café Park Αγίου ∆οµετίου. Η ραγδαία εξέλιξη των Presse Café αποτελεί συνέπεια τησ προτίµησησ που δείχνει το κοινÞ στην αλυσίδα αυτή, η οποία σύντοµα θα ανοίξει περαιτέρω τα φτερά τησ στην Κύπρο, καλύπτοντασ και άλλεσ επαρχίεσ».
¢ÈÂıÓ‹˜ ÈÛÙÔÔ›ËÛË ÁÈ· ÙËÓ PrimeTel PLC Το Τµήµα Εξυπηρέτησησ Πελατών τησ PrimeTel «ξεχωρίζει» για ακÞµη µια φορά µε τη διεθνή πιστοποίηση Investors In People (IIP). Η διάκριση Investors In People αποτελεί το µÞνο ολοκληρωµένο πρÞτυπο ποιÞτητασ που αναγνωρίζεται διεθνώσ στον τοµέα τησ ∆ιαχείρισησ και Ανάπτυξησ Ανθρώπινου ∆υναµικoύ. Με αυτή την πιστοποίηση το Τµήµα Εξυπηρέτησησ Πελατών τησ PrimeTel καθίσταται το πρώτο στον τοµέα των τηλεπικοινωνιών στην Κύπρο, µε διεθνή αναγνώριση Investors In People. Η παρούσα πιστοποίηση επιβεβαιώνει την αποτελεσµατικÞτητα αλλά και τα υψηλά πρÞτυπα που διακρίνουν το Τµήµα Εξυπηρέτησησ Πελατών τησ PrimeTel. Για περισσÞτερεσ πληροφορίεσ σχετικά µε την PrimeTel και τισ υπηρεσίεσ που προσφέρει κάντε κλικ στο www.primetel.com.cy ή καλέστε 133.
∆Ô ·˘ÙÔΛÓËÙÔ ÙˆÓ ÔÓÂ›ÚˆÓ Û·˜ Η ∆ικράν Ουζουνιάν & Σια Λτδ, επίσηµοι αντιπρÞσωποι των αυτοκινήτων Toyota στην Κύπρο, ανήγγειλε την έναρξη του 7ου ΠαγκÞσµιου ∆ιαγωνισµού Ζωγραφικήσ, που διοργανώνει και φέτοσ η Toyota Motor Corporation, για παιδιά ηλικίασ έωσ και 15 ετών µε θέµα: «Το αυτοκίνητο των ονείρων σασ». Ο ΠαγκÞσµιοσ ∆ιαγωνισµÞσ Ζωγραφικήσ «Toyota Dream Car” διοργανώνεται απÞ την Toyota Motor Corporation για 7η χρονιά, ενώ η Toyota Κύπρου συµµετέχει για 3η χρονιά. Πέρσι ο τοπικÞσ διαγωνισµÞσ αυτÞσ σηµείωσε µεγάλη επιτυχία και είχαν παραληφθεί 700 σχέδια απÞ παιδιά κάτω των 15 ετών απÞ Þλη την Κύπρο. Ο διαγωνισµÞσ διαρκεί απÞ τισ 3 ∆εκεµβρίου 2012 µέχρι και την 31η Μαρτίου 2013. Οι ενδιαφερÞµενοι µπορούν να βρουν αναλυτικέσ πληροφορίεσ καθώσ και Þλα τα απαραίτητα δικαιολογητικά για το διαγωνισµÞ στην ιστοσελίδα τησ Toyota Κύπρου, http://www.toyota.com.cy
Cyta – Soundtech: ™‡ÛÙËÌ· Û˘Ó·ÁÂÚÌÔ‡ Ì ÌËÓÈ·›· Û˘Ó‰ÚÔÌ‹ Η Cyta σε συνεργασία µε την εταιρεία Soundtech Securities Ltd παρέχουν ένα ολοκληρωµένο ασύρµατο σύστηµα ασφάλειασ και επιτήρησησ. Με την υπηρεσία Soundtech Security Systems by Cyta, µπορείτε να έχετε ένα ασύρµατο αποδοτικÞ σύστηµα ασφάλειασ και επιτήρησησ στο σπίτι ή την επιχείρησή σασ χωρίσ την ανάγκη για εγκατάσταση καλωδίων. Μπορείτε επίσησ να διαχειρίζεστε το σύστηµα στο χώρο σασ ανά πάσα στιγµή εξ αποστάσεωσ µέσω κινητού ή σταθερού τηλεφώνου. Επωφεληθείτε απÞ τισ δυνατÞτητεσ τησ υπηρεσίασ Soundtech Security Systems by Cyta χωρίσ την ανάγκη καλωδίωσησ µε µικρÞ µηνιαίο ενοίκιο και εξÞφληση του κÞστουσ εγκατάστασησ και εξοπλισµού σε 18 άτοκεσ µηνιαίεσ δÞσεισ και εγγύηση πέντε (5) χρÞνων.
1 IANOYAΡΙΟΥ, 2013
ΧΡΗΜΑ&ΑΓΟΡΑ
ENΕΡΓΕΙΑ | 9/19
«∂͢Ó˜» fiÏÂȘ Ì ËÏÂÎÙÚÈο ·˘ÙÔΛÓËÙ· Ó¤·˜ ÁÂÓÈ¿˜ Πολλέσ πÞλεισ, Þπωσ είναι σήµερα, είναι εξαιρετικά ενεργοβÞρεσ και Þχι φιλικέσ στουσ κατοίκουσ τουσ. Οι κυκλοφοριακέσ συµφορήσεισ, η ρύπανση και οι ξεπερασµένεσ υποδοµέσ αποτελούν οξυµµένα προβλήµατα τησ καθηµερινήσ πραγµατικÞτητασ σε αυτέσ επισηµαίνει σε άρθρο του ο καθηγητήσ Θαλήσ Μ. Παπάζογλου. Οι λύσεισ που έχουν µέχρι σήµερα επινοηθεί και εφαρµοστεί είχαν κάποια προσωρινά ή περιορισµένησ έκτασησ θετικά αποτελέσµατα, αλλά τα προβλήµατα εξακολουθούν να υπάρχουν παράλληλα µε τη συνεχή ανάπτυξη των πÞλεων. Η διαφαινÞµενη πρÞοδοσ στη λειτουργία άλλων πολύπλοκων Συστηµάτων, Þπωσ λ.χ. τα Συστήµατα Ηλεκτρικήσ Ενέργειασ (ΣΗΕ), µε τη µετατροπή τουσ σε Έξυπνα ∆ίκτυα, µε χρήση τησ εξαιρετικά προηγµένησ σήµερα ηλεκτρονικήσ και ψηφιακήσ τεχνολογίασ, δίδει τη δυνατÞτητα οριστικήσ επίλυσησ των σηµερινών σοβαρών προβληµάτων των πÞλεων µε τη µετατροπή τουσ σε Έξυπνεσ ΠÞλεισ. Το έξυπνο ηλεκτρικÞ αυτοκίνητο σίγουρα θα είναι ένα αναπÞσπαστο στοιχείο τησ Έξυπνησ ΠÞλησ. Θα την απαλλάξει απÞ το µεγαλύτερο µέροσ τησ ατµοσφαιρικήσ ρύπανσησ αλλά και του θορύβου.
∆¯ÓÔÏÔÁÈ΋ ·ӿÛÙ·ÛË Στο θέµα αυτÞ, τώρα ετοιµάζεται µια τεχνολογική επανάσταση! Η, υπÞ εκκÞλαψη, νέα τεχνολογία θα παρέχει οικονοµικÞτερη µετακίνηση, για το κάτοχο του ηλεκτρικού αυτοκίνητου, και παράλληλα θα επιλύει κατά τον βέλτιστο τρÞπο τη µαζική αποθήκευση ηλεκτρικήσ ενέργειασ στα ΣΗΕ! Η καινοτÞµοσ αυτή τεχνολογία προβλέπει τισ ανταλλάξιµεσ µπαταρίεσ για τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα του προσεχούσ µέλλοντοσ.
Οι µπαταρίεσ αυτέσ δεν θα ανήκουν στο ιδιοκτήτη του αυτοκινήτου, αλλά στισ εταιρείεσ παροχήσ ηλεκτρικήσ ενέργειασ κίνησησ. Ο ιδιοκτήτησ του αυτοκινήτου θα αγοράζει µÞνο Þση ηλεκτρική ενέργεια θέλει κάθε φορά που θα επισκέπτεται ένα Πρατήριο Ηλεκτρικήσ Ενέργειασ. Οι καινοτÞµεσ µπαταρίεσ θα είναι διεθνώσ τυποποιηµένεσ και θα µπορούν να προσαρµÞζονται σε κάθε αυτοκίνητο. Θα φορτίζονται αποκλειστικά και µÞνο στα Πρατήρια Ηλεκτρικήσ Ενέργειασ (ΠΗΕ). Ùταν λοιπÞν κάποιοσ, στο σταµάτηµα στο ΠΗΕ, θα ζητήσει, λ.χ., 50 kWh για το αυτοκίνητÞ του, τÞτε ο υπάλληλοσ του ΠΗΕ, σε 2 ωσ 3 λεπτά, θα αλλάζει τισ µπαταρίεσ του µε άλλεσ που έχουν τισ 50 kWh. Παράλληλα, το τεράστιο πλήθοσ των µπαταριών αυτών στα ΠΗΕ Þλων των περιοχών θα χρησιµοποιείται για την αποθήκευση κολοσσιαίων ποσοτήτων ηλεκτρικήσ ενέργειασ στα ΣΗΕ, ενώ κάθε φορά που το έξυπνο δίκτυο θα έχει ανάγκη κάλυψησ µιασ αυξηµένησ ηλεκτρικήσ ζήτησησ θα µπορεί να παίρνει απÞ αυτέσ, µέσω των ΠΗΕ, τα ποσά ενέργειασ, τα απαραίτητα για την κάλυψη των ζητούµενων επιπλέον φορτίων. Έτσι, τα ΠΗΕ θα λειτουργούν ωσ Αθροιστέσ των Ηλεκτρικών Φορτίων Κίνησησ επιτυγχάνοντασ τη βελτιστοποίηση τησ λειτουργίασ του ΣΗΕ. Ùλα αυτά θα λειτουργούν στο πλαίσιο µιασ ορθολογικά Απελευθερωµένησ Αγοράσ Ηλεκτρικήσ Ενέργειασ, µε αποτέλεσµα να προκύπτουν: (α) οικονοµία µεγάλησ κλίµακασ για την κιλοβατώρα, καθώσ και για το χιλιÞµετρο, (β) κολοσσιαία µείωση του συνολικού αποτυπώµατοσ διοξειδίου του άνθρακα, και (γ) πολλέσ νέεσ καλέσ δουλειέσ για τεχνικÞ προσωπικÞ! Επίσησ, τα δίκτυα ηλεκτρικήσ ενέργειασ στην Έξυπνη ΠÞλη θα αποτελούνται απÞ έξυπνα Μικροδίκτυα, τα οποία θα
µεγιστοποιούν την αξιοπιστία του δικτύου ηλεκτρικού ρεύµατοσ καθώσ και την ποιÞτητα τησ ηλεκτρικήσ ενέργειασ, εξασφαλίζοντασ έτσι τη µέγιστη ωφέλεια για τουσ καταναλωτέσ. Στο νέο ΚοινοτικÞ Πλαίσιο Στήριξησ 2014-2020, για την Ευρώπη του 2020, προβλέπεται η χρηµατοδÞτηση νέων έργων για την Έξυπνη, Βιώσιµη και χωρίσ αποκλεισµούσ Ανάπτυξη. ∆ίδεται έτσι η ευκαιρία σχεδιασµού και υλοποίησησ τησ λειτουργίασ τησ Έξυπνησ ΠÞλησ. Ιδιαίτερα στην Κύπρο και την Ελλάδα, Þπου ο ποιοτικÞσ τουρισµÞσ πρέπει να είναι αναπτυξιακÞσ στÞχοσ, θα πρέπει άµεσα να επιδιωχθεί η αξιοποίηση των σχετικών κοινοτικών πÞρων του πλαισίου στήριξησ για την Ευρώπη του 2020.
A˘ÛÙڷϤ˙ÈÎË Ù¯ÓÔÏÔÁ›· ÌÂÈÒÓÂÈ ÙÔ ÎfiÛÙÔ˜ ηٷӿψÛ˘ ÙˆÓ A/C Ένα νέο «ηλιακÞ σύστηµα», αυστραλέζικήσ τεχνολογίασ και το οποίο αφορά την λειτουργία των κλιµατιστικών µπορεί να αποφέρει µέχρι και 65% εξοικονÞµηση ενέργειασ στουσ λογαριασµούσ ρεύµατοσ, είτε αυτÞ αφορά την χρήση του στον ζεστÞ η κρύο αέρα. ΠρÞκειται για τα κλιµατιστικά Coolair Australia’s, τα οποία εισάγει και διανέµει στην κυπριακή αγορά, η εταιρία πρÞδροµοσ Χατζηκυριάκοσ και Υοι Ltd, και σύµφωνα µε τον Ανδρέα Χατζηκυριάκο το κÞστοσ λειτουργίασ κάθε κλιµατιστικού αγγίζει µÞνο το ένα ευρώ ηµερησίωσ, λÞγω του συστήµατοσ εξοικονÞµησησ ενέργειασ το οποίο εγκαθίσταται εύκολα και συλλέγει και αποθηκεύει την ηλιακή ενέργεια. Το ηλιακÞ Air condition, αποτελείται απÞ
τον ηλιακÞ συλλέκτη, την εσωτερική και εξωτερική dc-inverter µονάδα κλιµατισµού. Το σύστηµα συλλέγει, αποθηκεύει και χρησιµοποιεί την ηλιακή ενέργεια.ΤαυτÞχρονα, υιοθετεί ένα ιδιαίτερα αποδοτικÞ πατενταρισµένο σύστηµα µεταφοράσ θερµÞτητασ που λειτουργεί ωσ συµπλήρωµα τησ ηλεκτρικήσ ενέργειασ που χρειάζεται ο κοµπρεσÞροσ για να λειτουργήσει. Το µοναδικÞ αυτÞ σύστηµα έχει αµελητέα απώλεια θερµÞτητασ/ενέργειασ που αυτÞ σηµαίνει Þτι ο dc-inverter κοµπρεσέρ µπορεί να λειτουργήσει εξίσου αποδοτικά στη διάρκεια τησ ηµέρασ αλλά και τησ νύχτασ µε µέχρι και 65% save energy. Σύµφωνα µε τον Ανδρέα Χατζηκυριάκο το σύστηµα έχει επιτυχώσ εγκατασταθεί συνολικά σε 300 µεγάλεσ και µικρέσ επιχειρήσεισ
πÛ¯‡ ·fi Û‹ÌÂÚ· Ë ‰È·Ù›ÌËÛË ÁÈ· ıÂÚÌÔÛ˘ÛÛˆÚÂ˘Ù¤˜ Η Αρχή Ηλεκτρισµού Κύπρου, υπέβαλε στισ 18 ∆εκεµβρίου 2012 πρÞταση προσ την Ρυθµιστική Αρχή Ενέργειασ Κύπρου (ΡΑΕΚ) για µείωση τησ διατίµησησ κατά 2 σεντ/kWh που αφορά τουσ (Θερµοσυσσωρευτέσ – Κώδικασ 55), ανταποκρινÞµενη στα νέα δεδοµένα φορτίου ηλεκτρικήσ ενέργειασ κατά τισ νυχτερινέσ ώρεσ αλλά και στο αίτηµα των πελατών τησ που είναι ενταγµένοι στη διατίµηση εκτÞσ αιχµήσ. Το αίτηµα αυτÞ τησ ΑΗΚ έχει εγκριθεί απÞ την ΡΑΕΚ µε την ΑπÞφαση 835/2012 ηµεροµηνίασ 21.12.2012, µε ισχύ απÞ την 1η Ιανουαρίου 2013. Η συγκεκριµένη µείωση συνεισφέρει στην οικονοµικÞτερη παροχή θέρµανσησ σε µια δύσκολη περίοδο για πολλούσ απÞ τουσ χρήστεσ των θερµοσυσσωρευτών αφού γίνεται σε περίοδο οικονοµικήσ κρίσησ αλλά
y.com www.hellas-energ www.hellas-energy
και αυξηµένων διατιµήσεων ηλεκτρικήσ ενέργειασ λÞγω αυξηµένων τιµών πετρελαιοειδών. Η µείωση αυτή των 2 σεντ/kWh ουσιαστικά συνιστά µια µείωση τησ τάξησ του 12% στο κÞστοσ χρήσησ των θερµοσυσσωρευτών σε σύγκριση µε την σηµερινή τιµή χρέωσησ. Παράλληλα η µείωση αυτή αναµένεται να εξοµαλύνει την καµπύλη ζήτησησ ηλεκτρικού φορτίου κατά τη διάρκεια του εικοσιτετραώρου λÞγω τησ αναµενÞµενησ αύξησησ τησ κατανάλωσησ, συνεισφέροντασ µε τον τρÞπο αυτÞ στην οµαλÞτερη λειτουργία του συστήµατοσ και κατά συνέπεια αυξάνοντασ και την αξιοπιστία του συστήµατοσ.
ΧΟΡΗΓΟΣ ΣΕΛΙ∆ΑΣ
παγκύπρια. Για παράδειγµα για την εγκατάσταση commercial solar a/c για κλιµατισµÞ εκθεσιακού χώρου 200 τ.µ. στη ΛεµεσÞ χρησιµοποιήθηκαν 2 solar a/c 42,000 btu µε κατανάλωση 2.4kw έκαστο µε 10.3 ampere, και απÞ τα οποία προέκυψαν άριστα αποτελέσµατα ψύξησ/θέρµανσησ µε µηδαµινή κατανάλωση ρεύµατοσ. Ο πελάτησ έχει save energy 4.1kw ανά µηχάνηµα ανά ώρα συγκρίνοντασ κατανάλωση normal a/c 6.5kw.Τα solar a/c εργάζονται 10 ώρεσ ηµερησίωσ 25 µέρεσ τον µήνα. Εξοικονοµώντασ 2.050kv µηνιαίωσ είχε ωσ αποτέλεσµα να αποσβεστεί η αγορά των µηχανηµάτων εντÞσ 8 µηνών. Για περισσÞτερεσ πληροφορίεσ επικοινωνήστε µε το τηλέφωνο 22488731 ή επισκεφτείτε την ιστοσελίδα www.coolairaustralia.com
€1 ÙËÓ Ë̤ڷ ÙÔ ÎfiÛÙÔ˜ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›·˜
OÈ ÂÓÂÚÁÂÈ·ÎÔ› fiÚÔÈ Ù˘ ∫‡ÚÔ˘ Î·È Ù· Ó¤· ‰Â‰Ô̤ӷ Το Ινστιτούτο Ενέργειασ Νοτιοανατολικήσ Ευρώπησ (ΙΕΝΕ) και η Εταιρεία ∆ηµοσιÞτητασ, Επικοινωνίασ, ΕκδÞσεων, ∆ιαφηµίσεων και Συνεδρίων fmw financial media way, εξήγγειλαν τη διοργάνωση του 2ου Ενεργειακού Συµποσίου για το 2013. Η νέα διοργάνωση θα διαρκέσει δύο µέρεσ και θα πραγµατοποιηθεί στισ 14-15 Μαρτίου 2013 στο ξενοδοχείο Hilton στη Λευκωσία. Η πρώτη µέρα του Συνεδρίου θα περιλαµβάνει επίσηµο δείπνο µε οµιλητή τον ΠρÞεδρο τησ Κυπριακήσ ∆ηµοκρατίασ, ενώ τη δεύτερη µέρα θα διεξαχθεί το τεχνοκρατικÞ µέροσ. Τίτλοσ του Συµποσίου θα είναι “οι ενεργειακοί πÞροι τησ Κύπρου και τα νέα δεδοµένα στην Ανατολική ΜεσÞγειο” και θα καλύψει την ενεργειακή στρατηγική στον τοµέα τησ έρευνασ και αξιοποίησησ των υδρογονανθράκων, την αγορά πετρελαίου και φυσικού αερίου, την αγορά ηλεκτρισµού, τισ ανανεώσιµεσ πηγέσ ενέργειασ (ΑΠΕ). ΕιδικÞτερα, το 2ο ΕνεργειακÞ ΣυµπÞσιο
που θα είναι και πάλι υπÞ την αιγίδα του Κυπριακού Εµπορικού και Βιοµηχανικού Επιµελητηρίου (ΚΕΒΕ) θα καλύψει ένα ευρύ φάσµα θεµατολογίασ ωσ εξήσ: - Νέα ενεργειακή στρατηγική τησ Κύπρου στο πλαίσιο τησ Ευρωπαϊκήσ Ενεργειακήσ πολιτικήσ για το 2020. - Έρευνεσ για κοιτάσµατα φυσικού αερίου στην Κύπρο, το νέο ενεργειακÞ µίγµα και οι γεωπολιτικέσ επιπτώσεισ στην περιοχή. - Παρουσίαση των νέων εταιρειών που εξασφάλισαν άδεια για έρευνεσ σε οικÞπεδα τησ κυπριακήσ ΑΟΖ. - Αγορά ηλεκτρικήσ ενέργειασ στην Κύπρο. - Ανανεώσιµεσ Πηγέσ Ενέργειασ (ΑΠΕ), συµπαραγωγή και εξοικονÞµηση ενέργειασ. Συνολικά στο ΣυµπÞσιο θα συµµετάσχουν και θα µιλήσουν πέραν των 25 οµιλητών απÞ την Κύπρο, την Ελλάδα και το εξωτερικÞ, οι οποίοι θα καλύψουν Þλο το φάσµα των ενεργειακών πÞρων και εφαρµογών. Το πλήρεσ πρÞγραµµα του Συµποσίου µε τουσ οµιλητέσ κατά ενÞτητα θα ανακοινωθεί πολύ σύντοµα.
FinancialMirror.com
January 1 - 8, 2013
20 | WORLD MARKETS
Predictions for 2013 A very happy New Year to you all. The New Year, at least as long as our well-intended resolutions last, always seems to affect us with a fresh degree of optimism and positivity. On both a personal and professional level, I certainly look forward to the challenges and opportunities that 2013 will offer. Let us bring some of that left-over festive cheer to the financial world. In last week’s column I reviewed the scandals and successes of 2012. Today, it is time to think ahead. Here are 10 things which are looking up and optimistic for 2013. Home sales in the US are very likely to keep climbing, albeit caused by the fact that property prices could not sink much lower. Buying a house is a long-term investment, and so the anticipated rate of home sales indicates that people are starting to feel positive again about their financial future. It is a good overall indicator that the economy is slowly returning to normal. Growth in emerging economies, most notably China, will continue to look robust in 2013. Modest stimulus measures seem to have been effective, and with the new leadership in place, there could be further stimulus ahead. Export levels can also be expected to rebound. China’s growth has a wide reaching impact and would provide support for the other emerging Asian economies which have been affected by euro weaknesses of the past year. Within the Asian market, Hong Kong in particular is poised for a good year and strong rebound. The city has a buoyant labor market and improvements in exports will boost the GDP growth. Many analysts are generally bullish about the outlook for the local stock market.
As increased global economic activity shifts towards Asia, the Australian economy could very likely grow and outperform much of the developed world. Indeed, strong demand in Asia has historically supported high commodity prices, investments, and export volumes in Australia. Brussels recently designated 2013 the ‘European Year of Citizens’. This isn’t intended to be ironic. After all the turmoil
By Oren Laurent President, Banc De Binary
of 2012 and the prospect of future difficulties ahead, policy makers have decided to remind the EU’s 500 million citizens of the benefits of their alliance, and to promote the positives from ease of travel to cheaper phone calls. Data from a poll measuring Canadian public sentiment was published on Thursday, revealing that 74% of the population feels positive about their current financial situation. It is an impressive figure in light of the widespread global financial uncertainty, and marks a significant 6% increase from last year. Several stock mutual fund managers have expressed optimism that there will be substantial rewards for staying invested in stocks. A gain is likely to be more modest than
this year’s 15 percent return in the Standard & Poor’s 500 index, so it is advisable to spread any investments out over the course of three to six months. This way, while there is still an element of volatility, you will be able to take advantage of the inevitable dips in the market as they occur. As retailers are still struggling, clever shoppers should be smiling. 2013 could be a great year for those wanting to buy bigger purchases, like cars. If you are able to negotiate well, there are large savings to be made. ETF (exchange traded funds) trends are looking positive since investors are looking for yields and diversification. As confidence gains in equities again, a greater percentage of the money that has left equity mutual funds over the last three years will return into the market via ETFs. The US economy may very well receive a boost this year from offshored jobs coming home. What has been popular among large companies in the past, the outsourcing of factory work to cheaper workers in Asia, is no longer so attractive. The hidden costs, communication difficulties, and constant travel fees have added up. Over the next few years we could potentially see the return of millions of jobs to the US.
www.bbinary.com
Euro falls, dollar stronger despite “cliff” The euro fell against the dollar on Monday as growing concern that U.S. lawmakers would not reach a deal in lastditch budget talks prompted investors to seek refuge in the more liquid U.S. currency. The euro was down 0.2% on the day at $1.3187, with near-term support seen around $1.3144, the low of December 17. Any gains in the euro would be capped at $1.33085, the 8-1/2 month high hit on December 19, traders said. Congress was scheduled to meet on Monday in a last- minute attempt to avoid the “fiscal cliff” — $600 bln worth of tax hikes and spending cuts due to kick in from January 1, that could tip the world’s largest economy into recession. However, given that budget talks have
been dragging on for months, that the fiscal measures will have only a gradual impact and that many investors had priced in very little chance of a deal by year end, strategists said a major sell-off in growthlinked currencies and assets on
The euro has gained 2% against the dollar this year. Sentiment towards the euro zone improved after the European Central Bank pledged to buy bonds of indebted peripheral countries to reduce their borrowing costs. Positioning data
FOREX COMMENTARY & TECHNICAL ANALYSIS Wednesday was unlikely. The safety of the dollar is favoured in times of financial uncertainty and deadlock in budget talks is likely to keep it firm against most major currencies. Any progress in talks would, however, be positive for stocks and riskier currencies such as the euro and Australian dollar.
released on Friday showed speculators sharply reduced bets against the euro in the week ending December 24. The yen held above a two-year low versus the dollar on Monday but remained on track for its largest annual drop in seven years, pressured by expectations of more monetary easing by the Bank of
Japan. The dollar was flat at 86.06 yen, staying below Friday’s high of 86.64 yen, which was the dollar’s strongest level versus the Japanese currency since August 2010. As the year draws to a close, the dollar is up about 11.9% against the yen for 2012. With a new Japanese government led by Prime Minister Shinzo Abe expected to pursue a policy mix of aggressive monetary easing and heavy fiscal spending to beat deflation, analysts see the yen staying under pressure in 2013 and any drop in the dollar against the yen likely to be limited. But some analysts say the yen may be due a near-term bounce, especially since currency speculators have already ramped up bets against the Japanese currency.
Disclaimer: The commentary appearing on this page is for indication purposes only and Eurivex does not take any responsibility for investment action taken. Nothing in this report should be considered to constitute investment advice. It is not intended, and should not be considered, as an offer, invitation, solicitation or recommendation to buy or sell any of the financial instruments described herein. Trading on leverage is very risky and may lead to losses.
FinancialMirror.com
January 1 - 8, 2013
MARKETS | 21
Now That The World Hasn’t Ended, What Next? Marcuard’s Market update by GaveKal Research So, it turns out the Mayan prophecy failed, and we are all still here. Whew! That’s the good news. The not so good news is that since we are still here, we have to keep figuring out a world that just gets more perplexing by the day. As usual this time of the year, we look back at what we learned (if anything) and what we need to look out for in the year ahead. Without question, the year’s defining characteristic was that policy – i.e. central bank money-printing – drove markets and the tide of financial repression rose dramatically. In the short term, ECB boss Mario Draghi’s blank cheque kept the eurozone from imploding, and moved the troubled continent from uninvestable to simply risky. The Fed persisted in its easy ways despite alternating scare stories of incipient inflation and capital misallocation, and the US economy managed to sustain decent growth with no inflationary pressure. Though growth in these two main economic regions was subpar at best, easy money (bolstered by low valuations and impressive earnings) was good for stocks: the world MSCI rose 18%, while JPMorgan’s US treasury index returned less than 2% Over in China, the world’s other behemoth, the key story was that once again the Middle Kingdom defied expectations and did not blow up. We still believe that worries about a property bubble and a fatal case of malinvestment are wildly overblown. China’s structural growth drivers are strong, the authorities have shown resoluteness and skill at managing asset-price pressures, and empirical evidence suggests that the idea that China systematically misallocates capital is just plain wrong. That said, we have seen a wrenching downward adjustment of GDP trend growth: from 11% to 7-8% real, and from the high teens to just above 10% nominal. We have also seen a much sharper (and permanent) fall in capital spending growth. China will not vanish, but its future looks a lot different from its past Looking ahead, the overriding question for investors in 2013 is whether economic
growth will prove strong enough to keep equity prices buoyant. We posed this question in our latest quarterly review, and our answer is that it probably will. We believe that monetary policy, with one notable exception, has basically done all it can to drive equities, but also that Europe aside most regions will likely see better growth next year than they did in 2012.
The exception on the policy front is Japan, and this leads to the second big question for the year: will Japan stop being the Japan we have all learned to love/hate, and decisively devalue the yen? Incoming prime minister Shinzo Abe is talking a big reflationary game, and in April he will have a chance to push the hitherto chaste Bank of Japan into the global money-printing frenzy. If so, this will probably be good for Japanese equities, debatably good for the Japanese economy, and possibly terrible for much of the rest of the world.
Lonmin seeks new CEO to revive fortunes South African miner Lonmin opened the search for a new chief executive to revive its fortunes after a torrid 2012 as Ian Farmer, who is being treated for a serious illness, officially stepped aside last Friday. The absence of a permanent CEO has been a major concern cited by investors seeking a clear strategy from the company after months of financial pressure, weak platinum prices and a wave of deadly strikes at South African mines. Farmer was admitted to hospital in August, coinciding with a wave of unrest at the group’s Marikana mine that left 46 people dead, paralysed operations and increased pressure on the company already being squeezed by high costs and weak platinum prices. It was forced to turn to investors last month to raise $817 mln to avoid breaching lending terms. Its biggest shareholder, miner Xstrata, which holds a 25% stake, supported the rights issue but it said it wanted management changes. The stock has gained some ground since November 9, when it touched a 13-year low of 227 pence, but it remains 45% down on its level 12 months ago.
Beyond that, there are three big structural issues to ponder. In Europe, the existential question remains: are all of the complex machinations to save the euro a good thing, or harsh medicine leading to long-needed structural reforms and a more competitive Club Med zone? Or are they a senseless effort to keep a corpse on life-support? Some of GaveKal’s most intense internal disagreements are on this topic, and we promise the next round of our ever-popular euro crisis cage-wrestling match sometime in January. In the US, our basic view is that the fiscal cliff circus is a distraction from the main question, which is what it will take for growth to resume its pre-crisis trend rate of 3%. With households still deleveraging, the secret sauce has got to be capital spending, which remains alarmingly thin. Just why US capital spending is so weak, and what is needed to revive it, are mysteries. Finally in China, we are pretty confident of GDP growth of 8% or so in 2013, but sustaining anything near that growth rate on a five-year horizon will require big structural reforms to free up capital flows (both domestic and cross-border) and improve the competitive environment, which remains constricted by local protectionism and overweening state enterprises. China’s new leaders know what needs to be done and want to do it, but no clue as to whether they have the political craft and muscle to execute their designs. Visibility on this question should start to emerge in the second half of the year.
WORLD CURRENCIES PER US DOLLAR CURRENCY
CODE
RATE
EUROPEAN Belarussian Ruble British Pound * Bulgarian Lev Czech Koruna Danish Krone Estonian Kroon Euro * Georgian Lari Hungarian Forint Latvian Lats Lithuanian Litas Maltese Pound * Moldavan Leu Norwegian Krone Polish Zloty Romanian Leu Russian Rouble Swedish Krona Swiss Franc Ukrainian Hryvnia
BYR GBP BGN CZK DKK EEK EUR GEL HUF LVL LTL MTL MDL NOK PLN RON RUB SEK CHF UAH
8525 1.6151 1.483 19.035 5.6575 11.8652 1.3186 1.647 220.5 0.5281 2.6183 0.3256 12.03 5.5944 3.0895 3.3689 30.479 6.5238 0.9155 8.035
AUD CAD HKD INR JPY KRW NZD SGD
1.0387 0.9937 7.7513 54.635 86.04 1064 1.2148 1.2223
BHD EGP IRR ILS JOD KWD LBP OMR QAR SAR ZAR AED
0.3770 6.1869 12050.90 3.7274 0.7071 0.2812 1501.00 0.3850 3.6404 3.7502 8.4661 3.6727
AZN KZT TRY
0.7834 150.33 1.7880
AMERICAS & PACIFIC Australian Dollar * Canadian Dollar Hong Kong Dollar Indian Rupee Japanese Yen Korean Won New Zeland Dollar * Singapore Dollar MIDDLE EAST & AFRICA Bahrain Dinar Egyptian Pound Iranian Rial Israeli Shekel Jordanian Dinar Kuwait Dinar Lebanese Pound Omani Rial Qatar Rial Saudi Arabian Riyal South African Rand U.A.E. Dirham ASIA
www.marcuardheritage.com
Disclaimer: This information may not be construed as advice and in particular not as investment, legal or tax advice. Depending on your particular circumstances you must obtain advice from your respective professional advisors. Investment involves risk. The value of investments may go down as well as up. Past performance is no guarantee for future performance. Investments in foreign currencies are subject to exchange rate fluctuations. Marcuard Cyprus Ltd is regulated by the Cyprus Securities and Exchange Commission (CySec) under License no. 131/11.
Note:
* USD per National Currency
The Financial Markets
Weekly Economic Calendar Date Country Detail JAN 3 EUR German Unemployment Change JAN 3 EUR Private Loans Y/Y JAN 3 US ADP Non-Farm Employment Change JAN 3 US Unemployment Claims due 3.30pm JAN 3 US FOMC meeting minutes JAN 4 GBP Final Services PMI JAN 4 EUR CPI Flash Estimate Y/Y JAN 4 US Non-Farm Employment Change JAN 4 US Unemployment Rate JAN 4 US Average Hourly Earnings M/M JAN 4 US ISM Non-Manufacturing PMI JAN 4 US Factory Orders M/M JAN 4 US FOMC Member Yellen speaks Indicated times are Cyprus time
Azerbaijanian Manat Kazakhstan Tenge Turkish Lira
Interest Rates
Forecast Previous 11k 5k -0.50% -0.70% 134k 118k 356k 350k 50.4 50.2 2.10% 2.20% 145k 146k 7.70% 7.70% 0.20% 0.20% 54.3 54.7 0.40% 0.80% Source: Eurivex
Base Rates
LIBOR rates
CCY USD GBP EUR JPY CHF
0-0,25% 0.50% 0.75% 0-0,1% 0-0,25%
Swap Rates
CCY/Period
1mth
2mth
3mth
6mth
1yr
CCY/Period
2yr
3yr
4yr
5yr
7yr
10yr
USD GBP EUR JPY CHF
0.21 0.50 0.05 0.13 -0.01
0.25 0.51 0.10 0.15 0.00
0.31 0.52 0.13 0.18 0.01
0.51 0.67 0.22 0.28 0.07
0.84 1.01 0.44 0.49 0.26
USD GBP EUR JPY CHF
0.39 0.70 0.38 0.21 0.06
0.49 0.75 0.47 0.21 0.10
0.64 0.85 0.59 0.24 0.21
0.82 1.00 0.75 0.30 0.34
1.26 1.35 1.10 0.49 0.60
1.76 1.92 1.55 0.83 0.95
Exchange Rates Major Cross Rates CCY1\CCY2 USD EUR GBP CHF JPY
Opening Rates
1 USD 1 EUR 1 GBP 1 CHF 1.3186 0.7584
100 JPY
1.6151
1.0923
1.1623
1.2249
0.8284
0.8814
0.6763
0.7196
0.6192
0.8164
0.9155
1.2072
1.4786
86.04
113.45
138.96
1.0640 93.98
Weekly movement of USD
CCY\Date
04.12
11.12
18.12
24.12
31.12
CCY
Today
USD GBP JPY CHF
1.3019
1.2920
1.3119
1.3130
1.3147
0.8089
0.8032
0.8092
0.8118
0.8139
106.78
106.25
110.01
110.55
113.02
1.2044
1.2034
1.2014
1.2005
1.1999
GBP EUR JPY CHF
1.6151 1.3186 86.04 0.9155
Last Week %Change 1.6179 1.3198 84.36 0.9155
+0.17 +0.09 +1.99 +0.00
FinancialMirror.com
January 1 - 8, 2013
22 | WORLD MARKETS
‘Cliff’ may be a fear, but debt ceiling scarier WALL ST WEEKAHEAD Investors fearing a stock market plunge - if the United States tumbles off the "fiscal cliff" this week - may want to relax. But they should be scared if a few weeks later, Washington fails to reach a deal to increase the nation's debt ceiling because that raises the threat of a default, another credit downgrade and a panic in the financial markets. Market strategists say that while falling off the cliff for any lengthy period - which would lead to automatic tax increases and stiff cuts in government spending - would badly hurt both consumer and business confidence, it would take some time for the U.S. economy to slide into recession. In the meantime, there would be plenty of chances for lawmakers to make amends by reversing some of the effects. That has been reflected in a U.S. stock market that has still not shown signs of melting down. Instead, it has drifted lower and become more volatile. In some ways, that has let Washington off the hook. In the past, a plunge in stock prices forced the hand of Congress, such as in the middle of the financial crisis in 2008. "If this thing continues for a bit longer and the result is you get a U.S. debt downgrade ... the risk is not that you lose 2-1/2%, the risk is that you lose 10-1/2," said Jonathan Golub, chief U.S. equity strategist at UBS Equity Research, in New York. U.S. Treasury Secretary Timothy Geithner said the United States will technically reach its debt limit at the end of the year.
INVESTORS WARY OF JANUARY
The White House has said it will not negotiate the debt ceiling as in 2011, when the fight over what was once a procedural matter preceded the first-ever downgrade of the U.S. credit rating. But it may be forced into such a battle again. A repeat of that war is most worrisome for markets. Stock markets posted several days of sharp losses in the period surrounding the debt ceiling fight in 2011. Even after a bill to increase the ceiling had passed, stocks plunged in what was seen as a vote of “no confidence” in Washington’s ability to function, considering how close lawmakers came to a default. Credit rating agency Standard & Poor’s lowered the U.S. sovereign rating to “AA-plus,” citing Washington’s legislative problems as one reason for the downgrade from “AAA” status. The benchmark S&P 500 dropped 16% in a four-week period ending August 21, 2011. “I think there will be a tremendous fight between Democrats
and Republicans about the debt ceiling,” said Jon Najarian, a cofounder of online brokerage TradeMonster.com, in Chicago. “I think that is the biggest risk to the downside in January for the market and the U.S. economy.” There are some signs in the options market that investors are starting to eye the January period with more wariness. The CBOE Volatility Index, or the VIX, the market’s preferred indicator of anxiety, has remained at relatively low levels throughout this process, although on Thursday, it edged above 20 for the first time since July. More notable is the action in VIX futures markets, which shows a sharper increase in expected volatility in January than in later-dated contracts. January VIX futures are up nearly 23% in the last seven trading days, compared with a 13% increase in March futures and an 8% increase in May futures. That is a sign of increasing near-term worry among market participants. The CBOE Volatility Index closed on Friday at 22.72, gaining nearly 17% to end at its highest level since June as details emerged of a meeting on Friday afternoon of President Barack Obama with Senate and House leaders from both parties where the president offered proposals similar to those already rejected by Republicans. Stocks slid in late trading and equity futures continued that slide after cash markets closed. “I was stunned Obama didn’t have another plan, and that’s absolutely why we sold off,” said Mike Shea, a managing partner and trader at Direct Access Partners LLC, in New York. Obama offered hope for a last-minute agreement to avoid the fiscal cliff after a meeting with congressional leaders, although he scolded Congress for leaving the problem unresolved until the 11th hour. “The hour for immediate action is here,” he told reporters at a White House briefing. “I’m modestly optimistic that an agreement can be achieved.” The U.S. House of Representatives is set to convene on Sunday and continue working through the New Year’s Day holiday. Obama has proposed maintaining current tax rates for all but the highest earners. Consumers do not appear at all traumatized by the fiscal cliff
talks - yet. Helping to bolster consumer confidence has been a steady recovery in the housing market and growth in the labor market, albeit slow. The latest take on employment will be out on Friday, when the U.S. Labor Department’s nonfarm payrolls report is expected to show jobs growth of 145,000 for December, in line with recent growth. Consumers will see their paychecks affected if lawmakers cannot broker a deal and tax rates rise, but the effect on spending is likely to be gradual.
PLAYING DEFENSE
Options strategists have noted an increase in positions to guard against weakness in defense stocks such as General Dynamics because those stocks would be affected by spending cuts set for that sector. Notably, though, the PHLX Defense Index is less than 1 percent away from an all-time high reached on December 20. This underscores the view taken by most investors and strategists: One way or another, Washington will come to an agreement to offset some effects of the cliff. The result will not be entirely satisfying, but it will be enough to satisfy investors. “Expectations are pretty low at this point, and yet the equity market hasn’t reacted,” said Carmine Grigoli, chief U.S. investment strategist at Mizuho Securities USA, in New York. “You’re not going to see the markets react to anything with more than a 5 (%) to 7% correction.” Save for a brief 3.6% drop in equity futures late on the evening of December 20, after House Speaker John Boehner had to cancel a scheduled vote on a tax-increase bill due to lack of Republican support, markets have not shown the same kind of volatility as in 2008 or 2011. A gradual decline remains possible, Golub said, if business and consumer confidence keep taking a hit on the back of fiscal cliff worries. The Conference Board’s measure of consumer confidence fell sharply in December, a drop blamed in part on the fiscal issues. “If Congress came out and said that everything is off the table, yeah, that would be a short-term shock to the market, but that’s not likely,” said Richard Weiss, a Mountain View, California-based senior money manager at American Century Investments. “Things will be resolved, just maybe not on a good timetable. All else being equal, we see any further decline as a buying opportunity.”
Stung Bankia investors look for justice l
Small savers say they were swindled
Spanish savers and pensioners who have seen their money wiped out by investing in state-rescued lender Bankia are likely to seek redress in court rather than wait for any official inquiry, which looks increasingly unlikely. About 350,000 stockholders will share the pain of the bank’s European bailout, many of them bank clients who were sold the shares through an aggressive marketing campaign for its stock market flotation in 2011. Shares in the lender, rescued by the state in May in Spain’s biggest ever bank bailout, fell to record lows on Friday, tumbling over 40% from the start of the week after it emerged losses on bad loans were worse than expected. The stock has fallen 85% since its IPO. “Going to the courts and seeing if a judge can bring us justice is the only path left to us,” said Maricarmen Olivares, whose parents lost 600,000 euros they made from selling her father’s car workshop by investing in Bankia preference shares. Neither of the two main political parties want to push for a full investigation into Bankia’s demise, which could draw attention to their own role in a debacle that has driven Spain to the brink of an international rescue, commentators say. “Investigations work when a political party has something to gain over another. In this case, no-one has anything to gain,” said Juan Carlos Rodriguez, of consultancy Analistas Socio Politicos. “I don’t see the big parties investigating this because if there have been errors committed, they have been committed by both sides.” The Socialist Party was in power when Bankia was formed in 2010 from an ill-matched combination of seven regional savings
brought charges against anyone and could still drop the case.
banks, a union that concentrated an unsustainable exposure to Spain’s collapsed property sector. Immense political pressure from the then government forced Bankia executives to push ahead with an initial public offering in July 2011 as Spain sought to bring private capital into its banking system and avoid a European bailout. Then chairman, Rodrigo Rato, a former chief of the International Monetary Fund, had strong links to the centreright Popular Party (PP) and was finance minister in a previous PP administration. A small political party, UPyD, forced the High Court in July to open an investigation into whether Rato, ousted when the bank was nationalised in May, and 32 other former board members are guilty of fraud, price-fixing or falsifying accounts. Investigating magistrate Fernando Andreu has so far not
“WE WON’T SEE OUR MONEY AGAIN” Rato appeared in a private session before the judge on December 20 where he denied any blame for what happened. Rato, who cannot legally speak to the press because he is the subject of a court investigation, has kept a low profile since the bank rescue in May. Protesters gathered outside the court on the day of his declaration wearing masks of his face. The probe centres around Bankia’s stock market listing, the formation of the lender from the seven savings banks and the gaping capital shortfall revealed at the bank after the state takeover in May. Rato and 23 others including bank executives and cabinet ministers were called to testify before a parliamentary committee in July this year where Rato said he had a clear conscience and had done things properly. “That was just window-dressing by the PP following the outcry over the Bankia disaster,” said a Socialist Party source. The opposition Socialists called for a full parliamentary investigation in May, but the ruling PP blocked it, the Socialist Party source said. A PP spokeswoman said any investigation of Bankia should be carried out through the courts, not the government. A government source said any investigative process would not fall to the government, but to the courts. Bankia, alongside other Spanish banks, sold billions of euros of preference shares and subordinated debt to high street clients, many of whom say they were tricked into parting with their savings and are seeking compensation.
FinancialMirror.com
January 1 - 8, 2013
WORLD MARKETS | 23
Euro zone bond clause highlights rich nation default risk l
Can force investors to accept losses in crisis; Could create two-tier market if crisis persists March last year - escape having their debt restructured and seek instead to be repaid in full. Athens imposed retroactive CACs on bonds issued under Greek law but some funds made huge profits by buying debt governed by international law, to which CACs could not be attached and which could not be targeted for restructuring. Having traded at almost identical prices before the crisis, yields on the two types of Greek bonds varied by several percentage points as a restructuring loomed. Analysts said this could point to how the two types of euro zone bonds could trade. However, debt of smaller, weaker “peripheral” euro zone governments would be affected more than that of “core” members such as Germany, and more so in times of crisis than in periods of calm.
When ten wealthy countries first demanded legal provisions making it easier to restructure government bonds in a crisis, they never thought this would apply to their own debt. A decade ago the Group of 10 had places like Argentina or Mexico in mind, and yet from this week new euro zone government bonds will include these “collective action clauses” (CACs). Applying such clauses - which can force investors to accept big losses on their bond holdings - acknowledges that a developed country can
ANALYSIS go bankrupt and debt default is no longer the preserve of emerging market governments. From its own perspective, the euro zone has sound reasons for inserting the clauses. An absence of CACs on many Greek bonds allowed hedge funds to make big profits by dodging a write down of the country’s privately-held debt earlier last year. From January 1, 2013 all newly-issued euro zone government bonds will carry CACs, making it the first developed market to impose such clauses routinely. They allow a two-thirds majority of bondholders that agrees to a restructuring to force a dissenting minority to participate. In future, everyone will have to share the pain, should a government go the same way as Greece and need to cut its debt burden radically to avoid defaulting. The aim is to make it easier and less costly for a government to restructure its debt. At the same time, the measure could, under certain conditions, create a two-tier market, with bonds not covered by the new regime worth more. In 2003 the G10 made CACs the norm for most emerging market bonds issued under international law. The group, which includes several euro zone countries, hoped to avoid a repetition of the U.S. bailout of Mexico during the “tequila crisis” of 1994-1995 or the large number of holdouts investors who refuse to accept a debt writedown
ECB UNCERTAINTY
voluntarily - that complicated Argentina’s restructuring in 2001.
NO LONGER SO SIMPLE
No G10 member included CACs in their domestic legislation, seeing a developed country bankruptcy as all but inconceivable. Three years of euro zone debt crisis has changed all that. “(The G10) did not particularly perceive the CAC provision to be of relevance for themselves,” said David Hiscock, senior director for market practice and regulation policy at the International Capital Market Association. “It was more aimed at emerging countries issuing debt under international law, such as Mexico. Recent times have suggested maybe life is not as simple as that, certainly in the euro zone.” The scale of debt to be covered by CACs has ballooned since they were first debated. Anna Gelpern, a professor of law with the American University Washington College of Law, who has researched CACs for the past 15 years, said “the
TWO-TIER MARKET
Over time this could lead to a two-tier market in euro zone bonds: those subject to CACs, which could impose losses on holders, and those without, whose holders - as happened in Greece - just might be repaid in full. ING estimates show that all but about 15% of the current bonds without CACs will have expired in a decade, meaning most debt outstanding then will carry the clauses. However, in any future crisis holders of CACfree bonds could do what some hedge funds achieved when Greece swapped its bonds in
The difference in price could be felt as early as this year, some analysts say, depending on which bonds the European Central Bank decides to buy under its plan to purchase the debt of a euro zone country seeking a bailout. The ECB is not allowed to finance governments directly and it remains unclear whether the central bank can legally allow bonds it holds to be restructured. This raises uncertainty over whether the ECB will discriminate between bonds with CACs and those without when and if it resumes bond purchases. The central bank refused to take part in the Greek restructuring, setting a precedent. The ECB’s programme is designed to unclog the transmission mechanism of its monetary policy by bringing down borrowing costs of stressed countries, so discriminating between bonds based on their legal terms may defeat that purpose. “There is a lot of uncertainty around that,” said David Schnautz, rate strategist at Commerzbank. “You would feel more comfortable knowing there is a big buyer of a certain instrument and non-CAC bonds may become favoured by investors as well.”
country’s hottest start-ups, including Facebook and online bulletin board Pinterest. Asked if Microsoft’s best days were behind it, he said new products such as the Windows 8 operating system showed promise. “They’re fighting like hell,” he said. “They have tons of cash, they have really good management.” Andreessen, who is on the boards of Hewlett-Packard and Facebook, said little about those companies, citing his position as
a director. HP CEO Meg Whitman is the best leader of the company since its founders, he said. HP has faced a succession of challenges, including the recent $8.8 bln writedown of software maker Autonomy, which it acquired earlier this year. Andreessen also skipped a Facebook question. For him to comment on the Facebook IPO, he would have to drink the Johnny Walker scotch stashed in the conference’s Green Room, he joked.
debate about including CACs was about a $300 bln market”. Now, with the euro zone adopting them, that sum could top $10 trln in ten years when the region will have rolled over most of its current bonds. “We’re entering a new era when (developed market) money can be restructured,” Gelpern said.
Andreessen denies Internet bubble, advises NY Times to stop printing l
Netscape co-founder says world is in a technology depression”; Google undervalued
Far from experiencing a bubble, Silicon Valley has been in the throes of a “technology depression,” Netscape cofounder and venture capitalist Marc Andreessen said at the recent New York Times Dealbook conference. While conventional wisdom holds that Facebook’s IPO pricked a bubble that was taking hold around privately held consumer Internet companies, Andreessen expressed skepticism. “Some bubble,” he said, arguing that bubbles are “mass frenzies” that involve public companies. “If it’s a bubble, it was a bubble that was limited to four companies, that was limited to the private side.” Andreessen did not name the companies. Consumer Internet stocks that have disappointed investors lately after their IPOs include Facebook, Groupon and Zynga. To bolster his case, Andreessen said
publicly held technology stocks were trading at the biggest discount to industrials since the 1970s. For example, he said, Google’s stock price reflected valuations of zero for many of the company’s key businesses, such as video service YouTube and browser Chrome. “The public right now hates technology, just hates technology,” Andreessen said. “We’re in a tech depression.” Part of the problem, he said, is a belief in some circles that old-line technology companies are “doomed.” But Andreessen pointed to Apple as a company that many people had written off but which managed to pull off a stunning turnaround in the early 2000s. Andreessen helped start browser company Netscape, which was acquired by AOL in 1999. Andreessen Horowitz, his venture capital firm, has invested in some of the
FinancialMirror.com
January 1 - 8, 2013
24 | WORLD MARKETS
Euro doomsayers adjust predictions after 2012 apocalypse averted l
Experts underestimated political will to keep euro together, while some expect more “muddle through” in 2013, trouble in 2014
Back in May, as the euro zone veered deeper into crisis, Nobel Prize-winning economist Paul Krugman penned one of his gloomiest columns about the single currency, a piece in the New York Times entitled “Apocalypse Fairly Soon”. “Suddenly, it has become easy to see how the euro — that grand, flawed experiment in monetary union without political union — could come apart at the seams,” Krugman wrote. “We’re not talking about a distant prospect, either. Things could fall apart with stunning speed, in a matter of months, not years.” Krugman was far from being alone in predicting imminent doom for the euro in 2012. Billionaire investor George Soros told a conference in Italy in early June that Germany had a mere three-month window to avert European disaster. Then in July, Willem Buiter, chief economist at Citigroup and former Bank of England policymaker, raised the probability that Greece would leave the euro to 90%, even going so far as to provide a date on which it might occur. Buiter’s D-Day — January 1, 2013 – is already here. And yet no one now believes a “Grexit”, or catastrophic implosion of the euro zone for that matter, is just around the corner. Half a year ago the chorus calling an end to the euro reached a crescendo. Among the chief doom-mongers were some of the world’s leading economists and investors, many of them based in the United States. Fast forward six months and their prophesies look ill-judged, or premature at the least. The euro has rebounded against the U.S. dollar. The bond yields of stricken countries like Greece, Spain and Italy — a market gauge of how risky these countries are — have fallen back. Even the gloomiest of the gloomy are revising their forecasts, although they warn of more trouble ahead. “Europe has surprised me with its political resilience,” Krugman admitted earlier last month in a blog post. In October, Citi lowered its view on the likelihood of Greece exiting the currency area within 18 months to a still high 60% and there are plenty of economists who think that while a patchwork of measures have drawn some sting out of the crisis they have done little to address its root causes.
POLITICAL WILL
With the benefit of hindsight, it seems clear that many simply underestimated the political will in Europe to keep the euro together, and the impact that a series of policy shifts in the second half of 2012 would have on sentiment. The most important of these were ECB President Mario Draghi’s July promise to do “whatever it takes” to defend the euro — which led to the ECB’s commitment to buy euro zone government bonds in sufficient amounts to shore up the currency bloc — and German Chancellor Angela Merkel’s latesummer shift on Greece. After wavering for many months on the costs and benefits of a Greek exit, she finally came around to the view that the risks to Europe and her own political prospects of letting Greece go were far too great. “There may be a logic to Greece leaving, but the mechanics are too disruptive for both Greece and its neighbours,” said Barry Eichengreen, an economist at U.C. Berkeley, who has long argued that the euro is irreversible. “An appreciation of European politics makes you realise that everything will be done to prevent a breakup of the monetary union. It would be intensely catastrophic, economically and politically.” Capital Economics, a UK-based consultancy that forecast one or more countries would leave the single currency bloc by the end of 2012, now concedes that it underestimated the ECB’s determination to save the euro and the market’s faith in the bank’s promises. “It may simply take longer,” Jennifer McKeown, senior European economist at Capital Economics said of a euro breakup. “It’s obviously not happening this year.” Prominent investors have also paid a price for betting against the euro zone. Earlier last month celebrated U.S. hedge fund manager John Paulson blamed big losses suffered in 2012 on his bets that the sovereign debt crisis would worsen. For those who placed their chips on the other side of the table, there were stellar returns of around 80% to be had on 10-year Greek and Portuguese government bonds.
CRISIS DEFERRED
Nouriel Roubini, the New York University economist whose bearish forecasts earned
him the nickname “Dr. Doom”, has been in the gloom camp from the beginning, predicting as far back as 2010 that countries would be forced to abandon the single currency. Now he says the risks of a near-term catastrophe have been reduced. Reflecting the more cautious view of many of his colleagues, Roubini believes 2013 will be another year in which European politicians “muddle through”, avoiding catastrophe. But the euro’s day of reckoning will come, he believes, with the risks metastasising over the course of 2013 and Greece, once again, posing the biggest threat. At the height of the crisis in June, the euro zone dodged a bullet when the conservative party New Democracy narrowly beat antibailout leftists SYRIZA in the Greek election. Since then, Greek Prime Minister Antonis Samaras has been able to keep his threeparty coalition together, and behind austerity measures needed to keep bailout money flowing. But as the country enters its sixth year of recession and support for the government wanes, his task will become harder. Recent opinion polls show SYRIZA with a five point edge, underscoring the risks of a political earthquake in Athens at some point in 2013. “By late fall of next year, the Greek coalition could collapse and an exit may be back on the table,” Roubini told Reuters.
Even economists like Eichengreen are reluctant to declare the worst of the crisis over, pointing to deep recessions on Europe’s periphery and the risk of political complacency. At a December summit in Brussels, European governments delayed serious discussion on closer fiscal integration until mid-2013 and made clear that creation of a “banking union” would stretch into 2014 and beyond. “What we have seen throughout this crisis is a cycle where steps are taken, politicians think the problems are solved, they sit on their hands and the situation worsens again, with spreads blowing out. I’m sure we’ll see more of this going forward,” Eichengreen said. Krugman, while expressing surprise at Europe’s ability to avert disaster in 2012, isn’t backing off his predictions of gloom either. In his recent blog post “Bleeding Europe”, he likens the austerity imposed on countries like Greece, Portugal, Spain and Ireland to “medieval medicine” in which patients were bled to treat their ailments. When the bleeding made them sicker, they were bled some more. Even if the euro has defied forecasts of its demise, the economics of austerity, Krugman says, are playing out “exactly according to script”.
Bank ratings unlikely to return to pre-crisis levels During 2012 the rising sensitivity of market participants to financial institutions’ risk and reduced expectations of government support have shifted the equilibrium point for assessments of bank credit strength, as reflected in Moody’s ratings. The crisis has also raised questions about the capacity and willingness of governments to provide support to
distressed banks. Further, ongoing macroeconomic instability and uncertainties in the operating environment mean banks’ fundamental credit risks will continue to be under stress. “Inherent risks facing banks are even more in focus as government support recedes,” said Greg Bauer, a Moody’s Managing Director. “The promise of implicit or explicit government support has
historically served to moderate the banking sector’s fundamental riskiness for creditors, but the numerous and sometimes massive bank failures during the recent crisis have called that basic assumption into question.” Moody’s notes that without the extraordinary liquidity and capitalreplenishment measures taken by authorities during the 2007-08 financial
crisis, bank defaults and failures would have been far more wide-spread. Still, the ramifications of this crisis are expected to linger, and Moody’s said that even following economic recovery and sovereign stabilisation, credit ratings and standalone assessments are unlikely to revert to former levels. Creditors will be exposed to increased risk of bank default for the foreseeable future.
FinancialMirror.com
January 1 - 8, 2013
GREECE | 25
Top 4 banks need €27.5 bln for recap Greece’s central bank said the country’s four biggest banks need 27.5 bln euros of fresh capital to restore their solvency ratios. Battered by the country’s debt crisis and a protracted recession, banks suffered heavy losses from a sovereign debt swap in March while their loan portfolios continue to be pounded by rising credit impairments. At stake is whether National Bank, Eurobank, Alpha and Piraeus will remain privately run or end up nationalised. International lenders have earmarked 50 bln euros from the country’s 130 bln euro bailout to recapitalise the four systemically important banks and wind down others deemed not viable. Under the plan, banks will have to issue new common shares to achieve a core Tier 1 capital solvency ratio of at least 6% and contingent convertible bonds or CoCos to boost the ratio to 9%. The key element in the recapitalisation scheme is that the private sector must take up at least 10% of the new shares issued to keep the lenders privately run. Authorities have set up a capital backstop, the Hellenic Financial Stability Fund (HFSF), which will inject most of the capital in the recapitalisation. It is funded from the country’s bailout package.
RECAP FUNDS SUFFICIENT In a long-awaited report, the Bank of Greece said capital needs for all of the country’s 14 commercial banks came to 40.5 bln euros.
Of that sum, 27.5 bln or about 14.5% of this year’s GDP, corresponded to the needs of the big four. The Bank of Greece said the 50 bln euro financial envelope earmarked to recapitalise and resolve non-viable banks over the 201214 period was adequate. “The recapitalisation of Greek banks and the restructuring of the sector are expected to gradually restore depositors’ and market confidence,” the central bank said. The central bank’s assessment was based on two macroeconomic scenarios - a baseline that set a core Tier 1 ratio target of 9% for 2012 and 10% for 2013-14 and an adverse one setting a target ratio of 7% for the period. The timetable for the recapitalisation of the big four calls for completion of CoCo issues by the end of January 2013. The contingent convertible bonds will be fully underwritten by the HFSF fund. Banks’ rights issues must be completed by the end of April. The central bank also released the findings of a diagnostic study on bank loan portfolios by BlacRock Solutions. The firm was commissioned to ascertain potential credit losses during the three-year period caused by the deep recession. BlacRock looked at 223.4 bln euros of loans at 16 banks covering mortgages, credit card, consumer and business credit. It projected credit losses would reach 26.6 bln euros under the baseline scenario and hit 34.8 bln under an adverse outlook.
The BoG provided the following capital (CTI) needs for the period December 2011 to December 2014 per bank: 8. Millennium: 399 mln; 1. NBG: EUR 9.756 bln; 281 mln; 5.839 bln; 9. Geniki Bank: 2. Eurobank: 10. Attica Bank: 396 mln; 3. Alpha Bank: 4.571 bln; 11. Probank: 282 mln; 4. Piraeus Bank: 7.335 bln; 12. New Proton Bank: 305 mln; 5. Emporiki Bank: 2.475 bln; 168 mln; 13. FBB: 6. Hellenic Postbank: 3.737 bln; 14. Panellinia Bank: 78 mln. 7. ATEbank: 4.920 bln;
Hellenic Inv Fund to opt for Luxembourg SICAV The Development Ministry is planning to establish a new entity that will operate as an investment company of variable capital (known by its French acronym SICAV), which will be based in Luxembourg and its management will be appointed by the investors/shareholders and not by the Greek state, according to a report in Kathimerini. The Hellenic Investment Fund, to be created along the lines of a special committee report issued in October 2012, may not be restricted to investing in holdings with an aim to aid growth in the country, but could also issue direct loans to candidate investors in order to
finance major projects in Greece. The Kathimerini report notes that the decision on the exact character of the fund will be made later. Moreover, press reports suggest that Ministry officials who have undertaken the preliminary work for the establishment of the fund attribute great significance to its operation being based on private economy criteria; given that it is seen as crucial that this new institution gain the confidence of private investors. Nevertheless, it appears so far to have failed to obtain the support of foreign institutional investors, as they believe that it could reduce their level of
intervention in the country’s economy. Press add that it also remains unclear how the initial financing of the fund will be implemented, as neither the national budget’s Public Investment Program nor the EU-subsidised National Strategic Reference Framework are considered to be appropriate funding sources. According to Kathimerini, it is likely that funds for the initial financing amounting to EUR 500 mln have been found and will come from the state and not from private investors. However, as the Greek state will be a shareholder, it will have some say in the composition of the board.
Crackdown on tax evaders is failing
Tourism scam uncovered, looks for unaccounted millions Three persons were arrested on suspicion of trying to defraud the national tourism board, police said on Saturday, and the finance ministry is investigating a suspected 12-mln-euro hole in the state agency’s books. Tourism is one of cash-strapped Greece’s few remaining moneyspinners and the EOT tourism board is in charge of funding several promotion campaigns and subsidy programmes for the industry. A police statement said a former EOT adviser colluded with at least two accomplices to cash in a forged cheque of 147,000 euros made out to a hotel on the Aegean island of Syros. The three, arrested earlier this week, were put in pre-trial detention after appearing before a prosecutor on Friday. “They are charged with forming and participating in a criminal organisation,” the statement said. The tourism ministry said it was investigating why an EOT chequebook was handled by the 39-year old adviser, who was not a career EOT official but rather an aide to the board’s outgoing secretary general, who resigned last week. Separately, the finance ministry appointed on Thursday a team to investigate what the EOT’s new secretary general has called “accounting irregularities” of 12 mln euros in the EOT’s books. Cronyism, political meddling and lack of accountability are central causes for the endemic corruption that has bedevilled Greece, leading to fiscal profligacy, financial crisis and an international bailout in 2010. Greece ranked last among the 27 European Union countries in a global corruption index compiled by anti-graft group Transparency International earlier this year. The country’s governing coalition, which took power in June, has pledged to crack down on corruption, which infuriates citizens who have seen their wages cut and taxes increased as part of its 240-bln euro bailout.
More than two-thirds of Greeks say their government is failing to fight tax evasion, a poll showed on Saturday, a major focus of popular discontent along with austerity measures imposed to unlock bailout aid. Almost 68% of respondents in a Kapa Research/To Vima poll said the ruling coalition of conservative Prime Minister Antonis Samaras was not doing enough to catch tax dodgers. The poll was taken on December 20-21, a week before prosecutors said that the names of relatives of former finance minister, George Papaconstantinou, had been removed from a list of 2,062 possible tax cheats with Swiss bank accounts. Papaconstantinou, who negotiated Greece’s first EU/IMF bailout in 2010, has denied tampering with the list. He is facing a parliamentary investigation, a first step under Greek law to possibly stripping him of his immunity as a former cabinet member. In the poll, the main opposition Syriza party led
Samaras’s New Democracy by 22.6% to 21.5%. Socialist PASOK, the three-party coalition’s second-biggest member which ejected Papaconstantinou from its ranks on Friday, scored 6.2% - about half its election score in June. The latest 49 bln euros in bailout funds Samaras secured on December 13 failed to impress voters. Almost 71% said they were no more optimistic after Europe’s decision to keep bankrolling their country. However, 59% said the government should be given more time - more than twice as many as the 28% who wanted immediate elections - and about 46% said Samaras was a more suitable prime minister than opposition leader Alexis Tsipras, head of leftist, anti-austerity Syriza. About 77% of respondents said Greece should remain in the euro and just 16% backed a return to the country’s national currency, the drachma.
‘Lagarde List’ altered to cover names l
Papaconstantinou relatives removed from possible tax dodgers list
The government has backed calls for a parliamentary probe into former finance minister George Papaconstantinou after prosecutors found that names of his relatives had been deleted from a list of possible tax cheats he handled when in office. Papaconstantinou, 51, who negotiated Greece’s first international bailout in 2010, denied he changed the list after receiving it from French authorities two years ago, saying he was not aware any family members were on it. The revelation adds a new twist to a case that has infuriated austerity-struck Greeks, angry at the government’s failure to crack down on the tax evasion that has contributed to the country’s financial crisis. The original list included the names of three people with family ties to Papaconstantinou who were later removed, as Greek officials confirmed when they received a fresh copy of the list, one court official said on condition of anonymity. “It was altered by Greek hands,” the official said but did not say who might have been responsible for the change.
A second court official confirmed the information. Both said the fact that the names were on the list did not mean the account holders had done anything illegal. Papaconstantinou issued a statement strongly denying he tampered with the list. “I have in no way tampered with the evidence,” said the former socialist minister. “If there are any accounts on the list concerning members of my wider family, I did not know this until today... I will not be turned into a scapegoat in this case.” But Papaconstantinou’s own Socialist PASOK party expelled him from its ranks, saying he had mishandled the case. “An obvious and enormous issue of responsibility arises for Mr. Papaconstantinou, who handled the issue in the worst possible way,” said PASOK in a statement on Friday. “It is clear that Mr. Papaconstantinou is no longer part of PASOK”. The co-ruling Democratic Left party, the junior partner in Greece’s three-party coalition, requested a parliamentary probe into Papaconstantinou.
January 1 - 8, 2013
FinancialMirror.com
26 | CSE PRICES CSE CODE OASIS Index performance CSE General Index FTSE/CySE 20 FTSE/XA & XAK Banking MAIN MARKET MAIN MARKET INDEX BANK OF CYPRUS CYPRUS POPULAR BANK HELLENIC BANK LOGICOM A. TSOKKOS HOTELS LOUIS LTD SECTOR TOTAL / OΛIKO PARALLEL MARKET PARALLEL MARKET INDEX WOOLWORTH (CYPRUS) PROP VASSILIKO CEMENT A&P (ANDREOU&PARASKEV.) ERMES DEPARTMENT STORES LAIKI CAPITAL PUBLIC CO K. ATHIENITIS CONTR. - DEV. G.A.P VASSILOPOULOS MITSIDES PHIL. ANDREOU LORDOS HOTELS HOLDINGS LIBERTY LIFE INSURANCE LORDOS UNITED PLASTIC SECTOR TOTAL / OΛIKO ALTERNATIVE MARKET ALTERNATIVE INDEX A. PANAYIDES CONTRACTING ALKIS HADJ. (FROU-FROU) A.L. PROCHOICE FIN. SERV. AMATHUS PUBLIC LTD ATLANTIC INSURANCE BLUE ISLAND FISH FARMING CCC TOURIST ENT. CHRIS JOANNOU LTD CLARIDGE INVESTMENTS CLR INVESTMENT FUND CPI ENTER. DEVELOPMENT C.T.O. PUBLIC CO CYPRINT LTD. CYPRUS CEMENT CYPRUS FOREST IND. CYPRUS TRADING CORP. CYVENTURE CAPITAL DIMCO PLC DISPLAY ART LTD ELLINAS FINANCE ELMA HOLDINGS EUROPROFIT CAPITAL EXELIXIS INVESTMENT FILOKTIMATIKI K & G COMPLEX KARAOLIS GROUP KARKOTIS MANUFACTURING KEO LTD KOSMOS INSURANCE KRONOS PRESS DIST. JUPITER PORTFOLIO INV. LEPTOS CALYPSO HOTELS MALLOUPAS & PAPACOSTAS MINERVA INSURANCE MODESTOU SOUND & VISION PANDORA INVESTMENTS PIPIS FARM PETROLINA HOLDINGS PIERIDES HOLDINGS PRIMETEL PLC PROODOS AGROS RENOS HADJIOANNOU FARMS ROYAL HIGHGATE LTD SALAMIS TOURS SFS GROUP PUBLIC CO. STADEMOS HOTELS TOP KINISIS TRAVEL TOXOTIS INVESTMENTS UNIFAST FIN. & INV. VISION INTL PEOPLE GROUP SECTOR TOTAL / OΛIKO
ΟΑΣΗΣ
Kωδ.
Number Nominal
Market
Book Value
Value euro Aξία EUR
Cap. ('000) Kεφαλ. EUR
Per Share euro Λογιστική αξία
Shares ('000) Aριθµός µετοχών
Price to
Profit/(Loss)
Book Value 2010 Times EUR ('000) Tιµή προς Κέρδη µετά λογιστ. αξ. φορολ.
9M 2011 EUR ('000) Kέρδη 2011
9M 2012 EUR ('000) Kέρδη 2012
Profit/(Loss)
2011 EUR ('000) Κέρδη µετά φορολ.
2010
9M '11
9M '12
2011
BOCY CPB HB LOG TSH LUI
ΤΡΚΥ ΛΑΙΚ ΕΛΗΤ ΛΟΤΖ ΤΣΟΚ ΛΟΥΗ
1 795 141 3 411 086 595 436 74 080 246 214 460 547
1.00 0.10 0.43 0.35 0.35 0.17
454 171 150 088 101 820 19 483 11 080 8 290 744 931
1.24 0.25 0.81 0.81 0.54 0.27 0.66
0.20 0.17 0.21 0.33 0.08 0.07 0.18
306 000 87 100 8 889 3 274 -17 397 -10 243 377 623
-792 593 -291 493 -73 081 3 024 -1 527 -4 830 -1 160 500
-210 956 -1 671 495 219 3 026 109 -8 489 -1 887 586
-1 371 000 -3 650 380 -100 658 3 585 -6 894 -82 674 -5 208 021
2010
9M '11
9M '12
2011
FWW VCW APE ERME LI ACD GAP MIT PHIL LHH LIB LPL
ΓΟΥΛ ΤΣΙΒ ΑΝΠΑ ΕΡΜΕ ΛΕΠΕ ΑΘΗΕ ΒΑΣΙ ΜΙΤΣ ΦΙΛΑ ΛΟΞΕ ΛΙΠΕ ΛΟΡ∆
114 252 71 936 182 725 175 000 282 213 13 416 38 750 8 200 45 000 35 000 122 804 48 006
0.34 0.43 0.17 0.34 0.27 0.35 0.17 1.03 0.17 0.35 0.10 0.35
114 320 31 580 33 439 20 125 16 368 14 087 5 038 4 100 4 275 3 500 3 930 2 784 253 545
1.76 3.04 0.28 0.48 0.26 4.69 0.30 3.16 0.09 1.91 0.05 0.53 1.38
0.14 0.14 0.65 0.24 0.22 0.22 0.43 0.16 1.06 0.05 0.68 0.11 0.34
8 848 1 310 4 108 6 309 -47 25 987 -1 903 2 574 -1 453 456 -8 419 71 37 841
3 780 -2 992
2 372 -258
287 67
-505 -3 539
1 142
-1 930
6 674 -1 174 4 122 197 -1 734 2 133 -1 600 -947 -1 333 759 -2 667 -1 302 3 128
2010
9M '11
9M '12
2011
4 754 14 829 1 587 5 518 26 203 2 779 5 668 201 4 327 2 881 7 314 8 348 1 388 20 642 4 558 31 307 2 096 5 670 810 6 240 3 483 627 4 760 2 306 10 000 447 956 10 842 1 619 12 036 4 371 5 084 7 778 784 149 25 466 773 63 000 1 768 19 122 5 421 2 979 1 650 2 192 3 326 7 475 3 175 414 196 75 000 434 319
0.88 0.49 0.02 0.49 0.73 0.80 0.49 0.42 0.39 0.07 0.65 0.09 0.27 2.20 6.13 1.86 0.47 0.28 0.29 0.67 0.04 0.20 0.32 2.55 0.97 -0.05 0.09 3.55 0.41 0.68 0.36 0.80 0.64 0.10 0.02 0.20 0.18 1.31 0.40 0.01 3.35 0.04 0.12 0.48 1.59 2.36 0.41 0.04 0.11 0.20 0.78
0.15 0.30 0.56 0.10 0.91 0.23 0.08 0.05 0.10 0.14 0.46 0.44 1.00 0.07 0.24 0.18 0.30 0.25 0.20 0.58 0.26 0.10 0.43 0.19 0.10 -0.43 1.28 0.10 0.22 0.87 0.20 0.06 0.28 0.10 0.43 0.30 0.44 0.55 0.20 4.07 0.45 0.25 0.42 0.13 0.03 0.10 0.64 0.50 0.18 5.08 0.48
1 767 4 363 -5 724 -1 339 4 108 257 -6 512 -622 -3 641 -7 007 -157 1 211 -1 031 -6 432 568 13 270 1 157 2 183 -380 575 -5 602 -980 1 048 614 -1 668 -844 -738 -3 358 -760 969 -2 094 -3 469 -1 746 -4 952 -594 -9 238 313 8 617 11 -5 231 362 14 344 131 -9 983 1 165 -181 -25 -43 -330 -41 634
APC FBI PROP ANC ATL BLUE CCCT CJ CLA CLL CPIH CTO CYP CCC CFI CTC EXE DES DISP ELF ELMA ERP EXIN PES KG KARA KARK KEO COS KRO ARI LCH MPT MINE MSV PND PIPF PHL PGE PTL AGRO FRH ROY SAL SFS SHL TOP COV UFI VIP
ΑΠΑΝ ΦΡΟΥ ΠΡΟΠ ΑΜΑΘ ΑΤΑΣ ΜΠΛΕ ΣΙΤΟ ΙΟΑΝ ΚΛΑΡ ΣΛΕΠ ΚΕΑΕ ΣΤΟ ΣΑΙΠ ΚΕΤΣ ∆ΒΚ∆ ΣΤΣ∆ ΒΕΝΤ ΝΤΙΜ ΝΤΙΑ ΕΛΛΗ ΕΛΕΠ ΓΙΟΥ ΕΞΕΠ ΦΙΛΟ ΚΚΟΜ ΚΑΡΚ ΚΕΟ ΚΟΣΑ ΚΡΟΝ ΤΖΕΠ ΛΕΠΤ ΜΑΠΑ ΜΙΝΕ ΜΟ∆Ε ΠΑΝ∆ ΠΙΠΗ ΛΙΝΑ ΠΙΕΡ ΠΤΕΛ ΑΓΡΟ ΡΕΝΟ ΡΟΧΑ ΣΑΛΑ ΕΣΕΦ ΣΤΑ∆ ΤΟΚΙ ΤΟΕΠ ΦΑΣΤ ΒΙΖΝ
36 572 98 861 158 660 110 358 39 109 15 438 141 692 10 070 108 163 288 141 24 379 208 700 5 140 137 611 3 059 92 079 14 973 80 999 13 506 16 000 348 333 31 344 34 000 4 805 100 000 22 343 7 967 30 978 17 985 20 400 62 446 101 683 43 211 78 415 14 900 424 435 9 660 87 500 22 100 382 440 3 590 297 915 33 000 36 529 66 520 32 500 12 212 20 700 9 788 75 000
0.35 0.26 0.09 0.35 0.35 0.17 0.43 0.35 0.35 0.08 0.17 0.87 0.43 0.43 1.73 0.85 0.43 0.09 0.35 0.62 0.09 0.09 0.29 0.87 0.17 0.34 0.35 0.43 0.31 0.43 0.20 0.35 0.35 0.17 0.14 0.17 0.35 0.35 0.34 0.17 1.73 0.03 0.17 0.43 1.00 0.69 0.34 0.03 0.05 $ 0.10
1 756
1 756
482
482
373 2 334 -2 594 -2 121 2 306 570 -3 519 -375 -3 942 -7 654 -65 -3 921 -513 -4 630 -4 127 5 693 1 104 1 604 -526 -257 -212 -15 562 1 608 5 130 -2 198 -110 -3 948 -804 100 -1 392 -6 299 1 345 -3 185 -281 -16 880 -1 314 10 753 -868 -6 352 73 151 546 964 -19 100 1 577 -689 11 -37 2 753 -74 480
P/E ratio 2011
Earnings Per
Dividend Per
Dividend Yield
Share 2011 Cents
%
Results
Share 2011 Cents
n/a n/a n/a 5.43 n/a n/a 0.14
4.28 n/a 8.11 102.16 n/a 6.60 n/a n/a n/a 4.61 n/a n/a 10.27
Cents -76.37 -107.02 -16.90 4.84 -2.80 -17.95
Cents
%
2.50
9.51
Cents 5.84 -1.63 2.26 0.11 -0.61 15.90 -4.13 -11.55 -2.96 2.17 -2.17 -2.71
Cents 2.31 1.50
% 9.24 3.42
2.10
18.26
Cents 1.02 2.36 -1.63 -1.92 5.90 3.69 -2.48 -3.72 -3.64 -2.66 -0.27 -1.88 -9.98 -3.36 -134.91 6.18 7.37 1.98 -3.89 -1.61 -0.68 -45.77 33.47 5.13 -9.84 -1.38 -12.74 -4.47 0.49 -2.23 -6.19 3.11 -4.06 -1.89 -3.98 -13.60 12.29 -3.93 -1.66 2.03 0.05 1.65 2.64 -28.71 4.85 -5.64 0.05 -0.38 3.67
Cents
%
0.91
6.07
7.00 1.20
10.45 6.67
3.20
9.41
0.45
4.50
1.90
2.64
2.00
8.70
2012 Low High EUR EUR Aνώτατο Kατώτατο
Last Close EUR Kλείσιµο 31/12/12
Price 31/12/2011 EUR Tιµή 31/12/2011
31/12/2011 Ποσ. Μετ. 31/12/2011
385.85 134.85 365.45
84.53 34.56 116.68
115.15 44.41 171.79
295.94 104.60 196.84
-61.09 -57.54 -12.73
377.70 0.755 0.390 0.356 0.340 0.080 0.037
75.13 0.160 0.030 0.165 0.240 0.045 0.018
104.98 0.253 0.044 0.171 0.263 0.045 0.018
286.83 0.61 0.30 0.36 0.27 0.05 0.04
-63.40 -58.52 -85.19 -52.63 -2.23 -11.76 -51.35
704.24 0.340 0.570 0.200 0.167 0.070 1.100 0.180 0.650 0.099 0.120 0.047 0.070
573.37 0.230 0.350 0.150 0.109 0.047 0.280 0.130 0.500 0.090 0.080 0.020 0.045
627.38 0.250 0.439 0.183 0.115 0.058 1.050 0.130 0.500 0.095 0.100 0.032 0.058
656.6 0.32 0.35 0.18 0.167 0.06 1.00 0.18 0.63 0.10 0.08 0.05 0.06
-4.45 -21.63 27.25 2.23 -31.14 -7.94 5.00 -27.78 -20.63 -3.06 20.48 -31.91 -3.33
740.44
629.31
629.31 0.13 0.15 0.01 0.05 0.67 0.18 0.04 0.02 0.04 0.01 0.30 0.04 0.27 0.15 1.49 0.34 0.14 0.07 0.06 0.39 0.01 0.02 0.14 0.48 0.10 0.02 0.12 0.35 0.09 0.59 0.07 0.05 0.18 0.01 0.01 0.06 0.08 0.72 0.08 0.05 1.51 0.01 0.05 0.06 0.05 0.23 0.26 0.02 0.02 1.00
738.87 0.17 0.16 0.02 0.10 0.83 0.21 0.07 0.02 0.05 0.01 0.31 0.05 0.32 0.18 3.20 0.32 0.17 0.09 0.06 0.38 0.02 0.03 0.15 0.48 0.12 0.03 0.14 0.70 0.09 0.65 0.09 0.08 0.19 0.04 0.01 0.11 0.08 0.52 0.06 0.06 1.62 0.01 0.08 0.09 0.10 0.23 0.26 0.02 0.02 1.00
-14.83 -23.53 -6.25 -50.00 -50.00 -19.28 -14.29 -42.86 0.00 -20.00 0.00 -3.23 -20.00 -15.63 -16.67 -53.44 6.25 -17.65 -22.22 0.00 2.63 -50.00 -33.33 -6.67 0.00 -16.67 -33.33 -14.29 -50.00 0.00 -9.23 -22.22 -37.50 -5.26 -75.00 0.00 -45.45 0.00 38.46 33.33 -16.67 -6.79 0.00 -37.50 -33.33 -50.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
% Change
since
FinancialMirror.com
January 1 - 8, 2013
CSE PRICES | 27 CSE CODE OASIS
ΟΑΣΗΣ
Kωδ.
APPROVED INVESTMENTS / EΠEN∆YTIKOI OPΓAN. INVESTMENT INDEX ACTIBOND GROWTH FUND ACT ΑΚΕΠ APOLLO INVESTMENT FUND APOL ΑΠΕΠ CONF ΚΟΕΠ FINIKAS AMMOCHOSTOU CYTRUSTEES INV. PUBLIC CO CYTR ΣΑΕΠ DEMETRA INV. PUBLIC CO. DEM ∆ΗΕΠ DOD ∆ΩΕΠ DODONI PORTFOLIO HCM ΧΑΕΠ HARVEST CAPITAL INTERFUND INVESTMENTS INF ΙΝΕΠ ISXI ΙΣΕΠ ISCHIS INVESTMENT REGALLIA HOLD. & INV. REG ΡΕΕΠ TINC ΤΕΕΠ TRIENA INV. INCOME TCAP ΤΚΕΠ TRIENA INV. CAPITAL TRIENA INTERNATIONAL TINT Τ∆ΕΠ UNI ΓΙΕΠ UNIGROWTH INVESTMENTS SECTOR TOTAL / OΛIKO SHIPPING COMPANIES SECTOR SPECIAL CATEGORY / AIANTAS INVESTMENTS AD SHOPPING GALLERIES ASTARTI DEVELOPMENT CEILFLOOR CHARILAOS APOSTOLIDES CONSTANTINOU BROS. CYPRUS AIRWAYS D.H. CYPROTELS D&M TELEMARKETING DOME INVESTMENTS EFREMICO HOLDINGS EMPIRE CAPITAL INV. FIRSTDELOS GROUP KANIKA HOTELS KARYES INVESTMENTS KNOSSOS INV. K. KYTHREOTIS HOLDINGS LASER INVESTMENT GROUP LIBRA GROUP L.P. TRANSBETON NEMESIS CONSTRUCTIONS OCEAN TANKERS O.C. OPTIONS CHOICE ORPHANIDES ROLANDOS ENTERPRISES SAFS HOLDINGS SEA STAR CAPITAL STARIO INVESTMENTS SUPHIRE HOLDINGS USB BANK SECTOR TOTAL / OΛIKO
AIAS AD AST CFL CHAP CBH CAIR DHH TLM DOME EFR EMP ACS KAN KAR KNO KYTH LAS LHG TRB NEM OCT OPT ORF ROL SAFS SEAS STAR SUP USB
ΑΙΕΠ ΑΘΩΣ ΑΣΤΑ ΣΙΦΛ ΧΑΡΙ ΚΩΝΣ ΚΑΕΡ ∆ΡΟΥ ΤΕΛΕ ΝΤΟ∆ ΕΦΡΕ ΕΜ ΑΒΑΚ ΚΑΝΙ ΚΑΕΠ ΚΝΕΠ ΚΥΘΡ ΛΕΕΠ ΛΙΠΡ ΤΡΑΝ ΝΕΜΕ ΤΑΝΚ ΟΚΑΣ ΟΡΦΑ ΡΟΛΑ ΣΑΦΣ ΣΕΑΣ ΣΤΕΠ ΣΑΠΦ ΤΡΑΓ
Number
Nominal
Market
Book Value
Shares ('000) Aριθµός µετοχών
Value euro Aξία EUR
Cap. ('000) Kεφαλ. EUR
Per Share euro Λογιστική αξία
Price to
Profit/(Loss)
Book Value 2010 Times EUR ('000) Tιµή προς Κέρδη µετά λογιστ. αξ. φορολ.
NAV
Disc/Prem
0.0379 0.2771 0.0100 0.2665 0.7501 0.0072 0.0667 0.1633 0.0682 0.0308 1.0430 2.1427 0.6125 0.2300
-55.15 -58.50 0.00 -55.35 -66.67 -44.44 16.94 -70.67 -36.95 -35.06 -23.30 -6.66 -15.10 8.70
2010 58 430 56 147 49 385 44 494 200 000 282 483 14 000 56 545 11 000 20 247 2 729 2 729 1 364 13 468
81 202 128 936 99 925 5 055 50 000 1 950 391 155 157 138 7 700 25 000 11 385 47 853 72 562 60 250 2 000 21 827 42 450 61 739 189 377 8 571 67 770 296 665 46 355 80 966 54 166 70 220 629 785 38 581 124 009 60 674
MARKET TOTAL / OΛIKO AΓOPAΣ
0.17 0.27 0.10 0.30 0.87 0.02 0.17 0.51 0.51 0.09 0.85 0.85 0.85 0.17
993 6 457 494 5 295 50 000 1 130 1 092 2 709 473 405 2 183 5 458 709 3 367 80 765
0.21 0.17 0.35 0.03 0.35 0.35 0.086 0.17 0.12 0.43 0.43 0.87 0.34 0.35 0.43 0.17 0.17 0.06 0.01 0.35 0.17 $0.20 0.17 0.35 0.17 0.17 0.04 0.17 0.09 0.57
812 12 894 4 996 202 3 000 137 7 823 1 571 385 16 250 228 39 239 7 256 7 833 440 218 5 519 9 261 1 894 1 971 14 232 2 967 464 0 4 875 702 6 298 386 1 240 36 404 189 496
0.1763 0.06 0.02 -1.21 0.12 -3.03 -0.12 -0.20 -0.05 1.30 0.086 0.05 0.29 0.67 0.2208 0.11 0.45 0.06 -0.38 0.41 0.50 -0.27 0.004 1.49 0.28 0.000 -0.06 0.05 -0.12 0.43
1 703 055
-94.33 1.67 2.27 -0.03 0.50 -0.02 -0.16 -0.05 -1.09 0.50 0.23 16.40 0.34 0.19 1.00 0.09 0.29 2.65 -0.03 0.56 0.42 -0.04 2.50 0.00 0.33 33.33 -0.16 -0.08 1.40
-760 -3 213 -2 533 -10 875 -15 581 -5 227 -6 -12 850 -112 -195 389 -446 -7 -127 -51 543
6M 2011 EUR ('000) Kέρδη 2011
6M 2012 EUR ('000) Kέρδη 2012
9M '11
9M '12
-8 799
-3 229
-8 799
-3 229
9M '11
9M '12
Profit/(Loss)
2011 EUR ('000) Κέρδη µετά φορολ.
-737 -4 301 -1 465 -10 771 -14 687 -6 357 -255 -9 493 -165 -150 331 -136 -36 -303 -48 525
2011
-214 -3 960 -11 422 -1 353 1 542 440 232 -31 800 -335 -1 938 221 -504 -2 203 -703 -180 774 999 -2 378 -7 100 -501 5 981 -50 257 -9 573 3 328 93 -173 -50 598 -1 062 -764 -6 534 -169 942
18
-17 728
18
-17 728
-27 -12 265 -6 400 -1 856 -7 900 -4 006 -23 885 -9 100 -245 -701 35 -551 -2 754 -77 -180 87 612 -2 656 -11 700 -438 2 076 -32 272 -2 192 -8 648 -328 -320 -16 501 -1 737 -60 -6 248 -150 237
-1 166 383
-1 909 991
-5 478 135
Earnings Per
Dividend Per
Dividend Yield
Share
Share 2011 Cents
%
Cents
%
11.00
13.75
Results Cents
2011
2010
152 345
P/E ratio 2011
Cents -1.26 -7.66 -2.97 -24.21 -7.34 -2.25 -1.82 -16.79 -1.50 -0.74 12.13 -4.98 -2.64 -2.25
2012 High Low EUR EUR Aνώτατο Kατώτατο
619.02
441.63
Last Close EUR Kλείσιµο
Price 31/12/2011 EUR Tιµή 31/12/2011
31/12/2011 Ποσ. Μετ. 31/12/2011
546.03 0.017 0.115 0.010 0.119 0.250 0.004 0.078 0.048 0.043 0.020 0.800 2.000 0.520 0.250
454.51 0.02 0.09 0.03 0.14 0.19 0.01 0.10 0.10 0.04 0.02 0.80 2.00 0.60 0.25
20.14 -15.00 27.78 -66.67 -15.00 31.58 -60.00 -22.00 -52.10 7.50 0.00 0.00 0.00 -13.33 0.00
0.01 0.10 0.05 0.04 0.06 0.07 0.02 0.01 0.05 0.65 0.02 0.82 0.10 0.13 0.22 0.01 0.13 0.15 0.01 0.23 0.21 0.01 0.01 0.000 0.09 0.01 0.01 0.01 0.01 0.60
0.01 0.11 0.05 0.04 0.06 0.09 0.06 0.01 0.05 0.65 0.02 0.62 0.16 0.11 0.27 0.01 0.13 0.14 0.01 0.23 0.21 0.02 0.01 0.12 0.10 0.01 0.01 0.01 0.01 0.60
-9.09 0.00 0.00 -22.22 -66.67 32.26 -37.50 18.18 0.00 0.00 0.00 -100.00 0.00 -
% Change
since
0.00
n/a
n/a
-0.03 -9.51 -6.40 -36.72 -15.80 -205.44 -6.11 -5.79 -3.18 -2.80 0.31 -1.15 -3.80 -0.13 -9.00 0.40 1.44 -4.30 -6.18 -5.11 3.06 -10.88 -4.73 -10.68 -0.61 -0.46 -2.62 -4.50 -0.05 -10.30
1.12
4.00
0.06
0.03
0.14
0.10
0.120
0.045
1.72
19.05
source: Eurivex Ltd. PAT:Profit After Tax
NAV: Net Asset Value
Bold: Final results
EPS: Earnings per Share based on existing number of shares. P/E: Price to Earnings ratio. Weighted P/E ratio: Calculated based on market cap weighting of profit reporting companies, Book Value: According to our estimates. N/A Indicates Not Applicable, Price 31/12/2009 is the closing price or in case of New Listings the opening price.
EMERGING MARKET (N.E.A.) FOCUS FINANCIAL SERVICES CONSTANTINOU BROS PROPERTIES CYPRUS LIMNI RESORTS & GOLF PHONE MARKETING S.A. ITTL TRADE TOURIST & LEISURE INT'L LIFE GENERAL INSURANCE SA ORCA INVESTMENT PLC P.C. SPLASH WATER PUBLIC CO. WARGAMING PUBLIC CO. ECHMI S.A. INVESTMENT CONSULTANTS EPILEKTOS ENERGY S.A. KERVERUS IT (CYPRUS) LTD C.O. CYPRUS OPPORTUNITY ENERGY BROZOS IVY PUBLIC INTERLIFE GENERAL INSURANCE SA TOTAL
CSE Code EXTE/EXTE ΚΩΑΜ/CBAM ΛΙΜΝΗ/LIMNI PHONE/PHONE ΙΤΤΛ/ITTL INLE ΟΡΚΑ/ORCA ΠΚΣΓ/PCSW ΓΚ/WG EXMI/ΕΗΜΙ ΕΠΙΕΝ/EPIEN ΚΕΡΒ/KERV ΓΚΑΖ/GAS ΜΠΡΟ/BRO ΙΝΛΙ/INLI
No. of Shares (000) 1 690 1 950 300 000 1 575 100 000 8 057 1 200 35 052 3 400 321 10 906 1 810 8 390 6 500 18 568
Market Cap EUR (000) 11 830 36 855 297 000 5 513 75 000 21 834 14 280 42 062 3 400 1 611 43 624 2 552 12 585 10 010 31 380 597 707
Latest price Nominal EUR Value EUR 7.00 0.30 18.90 0.01 0.99 0.10 3.50 0.30 0.75 0.50 2.71 1.00 11.90 0.01 1.20 0.25 1.00 0.10 5.02 1.00 4.00 0.32 1.41 1.00 1.50 0.01 1.54 0.20 1.69 0.59
Listing Date 29/3/10 29/3/10 29/3/10 29/3/10 06/8/10 21/7/11 10/9/10 10/10/11 2/11/11 10/04/12 28/06/12 29/06/12 17/07/12 11/09/12 17/10/12
WARRANTS ALKIS HADJ. FROU-FROU (WAR. 2015) AMATHUS NAVIGATION (WAR.07-2013) TOTAL EMERGING MARKET (N.E.A.) GreenTea SA
Ignores weighted number of shares in circulation Forecasted profits are liable to change without notice and responsibility
No. of warrants (000) 24831 17606
Mkt Cap (00) 25 176 224
CSE Code No. of Bonds
Exercise Period
Exercise Price euro cents
Expiry Date
20-30 Jun 2001-2015 1-15 May & 1-15 Nov 07-13
173 20c or EUR 35c
30-06-2005 15-11-2013
Latest Close 0.001 0.010
GRTEA
1 040
Market Cap EUR 104 000 000
Latest price EUR 100 000
Listing Date 8 Nov 2011
Latest NAV N/A
Kappasquare Ltd Nugreat Ltd Zetadynamic Ltd
KPSQ NGRT ZETA
17 000 23 000 9 000
1 700 000 2 300 000 900 000
100 100 100
30 Mar 2012 30 Mar 2012 30 Mar 2012
N/A N/A N/A
Akcern Ltd
AKCN
2 001
200 100
100
9 May 2012
N/A
Disclaimer: The commentary appearing on this page is for indication purposes only and Eurivex does not take any responsibility for investment action taken. Nothing in this report should be considered to constitute investment advice. It is not intended, and should not be considered, as an offer, invitation, solicitation or recommendation to buy or sell any of the financial instruments described herein. Trading on leverage is very risky and may lead to losses.
FinancialMirror.com
January 1 - 8, 2013