March 20 - 26, 2013
2 | NEWS | financialmirror.com
European stocks hit for second day by Cyprus concerns l
Analysts see some opportunities in banks broad retreat
European shares fell for a second day on Tuesday, with investors spooked by the possibility that Cyprus could reject a bailout, likely leading to bank collapses and fallout for the euro zone. Cyprus’ parliament rejected the 10 bln euro rescue package in a vote on Tuesday, which, in a break with previous EU practice, includes a levy on bank accounts. Without the money, the island could face a sovereign default and even a euro zone exit, analysts say. With the Cyprus stock exchange closed, Greece was the worst hit of the regional bourses, shedding 3.9%. The pan-European FTSEurofirst 300 closed down 0.4% at 1,194.91 points after a volatile session. The EuroSTOXX 50 index of euro zone blue chips - which tends to be more sensitive to swings in sentiment on the region - fell 1.1%. The VSTOXX implied volatility index - a crude barometer of investor risk aversion - jumped, taking its gains so far this week to 37% and marking its biggest two-day rise in 1-1/2
years, as investors sought protection against or bet on further market falls. “VSTOXX had a significant jump so you can see that people are aware of the risk, especially in the near term,” said Ioan Smith, strategist at Knight Capital. “Personally I think it is pretty serious ... It’s very myopic to look at the size of Cyprus, this is more of a procedural or operational impact across the board.” Banks were the worst performing sector, with the STOXX index of euro zone banks dropping 4% to hit three-month intra-day lows on concerns that the Cyprus situation could prompt investors to take money out of Italy and Spain, too. Some analysts argued that the broad selloff could create potential buying opportunities in banks less exposed to Southern Europe, or even relative winners within that region. “BBVA, and Santander which has a very similar profile, is a potential beneficiary of deposit flight from smaller Spanish institutions, given its relative balance sheet strength and the difficulty that retail depositors may find moving money over-
seas,” Simon Maughan, head of research at Olivetree, said in a note. “However, BBVA’s share price is correlated with its CDS level and any rise in the cost of credit is likely to coincide with share price weakness before an attractive entry level is reached.” Longer-term investors, though, remained largely on the sidelines, noting the still supportive backdrop for European equities from central bank stimulus, high dividend yields and still relatively attractive valuations, which had helped FTSEurofirst 300 scale 4-1/2 year highs last week. “The volatility in Europe will be higher, but the trend is not broken because Europe’s valuation is much cheaper than the rest of the world,” Joerg de Vries-Hippen, CIO European Equities at Allianz Global Investors, which has 304 bln euros of assets under management. “I would say Europe will come next year out of the weakness in economic growth and normally the markets react six months or even nine months in advance of that.”
Emerging markets to rally beyond rich-world stocks l
Asian, Brazil stocks set to bounce back; Nikkei could finish year with 35% gains; U.S., German and British shares to gain slowly
The breakneck ascent of developed world stocks this year is probably over, but major emerging markets should gain strongly from here after a poor start, according to polls. Since the start of the year, many of the world’s top stock markets have hit their highest levels since the onset of the global financial crisis in 2008. The U.S. S&P 500 index, for example, came close to its alltime high last week. In many cases, the barnstorming rally bore no relation to actual economies and instead reflected the swathes of central bank cash flowing through the financial system. Still, the more than 450 analysts polled worldwide by Reuters suggested U.S. federal spending cuts, plus the threat that the euro zone’ debt crisis might flare up again, will turn the rally into a modest upward trend for most big Western indexes. That will allow emerging markets that have struggled so far this year to come to the fore. “We expect the positive equity market environment to continue for now,” said Gerhard Schwarz, head of equity strategy at Baader Bank, based near Munich. “Even though political risks remain both in the U.S. and the euro zone, central bank action taken in 2012 has substantially reined in fears over systemic risk. This will aid a further recovery in business confidence.” The CBOE Volatility Index, known also as Wall Street’s
fear gauge, hit its lowest level since April 2007 on Friday, indicating equity investors are discounting concerns about a market pullback even as the S&P 500 nears its all-time high. The VIX is down 26% so far in 2013. Still, events in Cyprus this week brought a timely reminder of the threats to advancing stock markets. Despite being one of the smallest economies in the EU, the country is wavering on the edge of financial oblivion that could reverberate through the euro zone, knocking European shares lower. If notoriously bullish equity strategists needed another warning that things often turn out for the worse unexpectedly, it’s the fact Indian, Chinese, Korean and Brazilian shares are all in the red so far this year. Even so, they expect these markets will start delivering strong gains shortly. Chief among them will be Sao Paulo’s Bovespa, which has endured a dismal 2013 so far, falling more than 6%. It is expected to rise more than 18% from here to the end of 2013, with Shanghai and Tokyo stocks not far behind.
TOKYO TAKING OFF
Japan’s Nikkei has by far been the best performer among the poll’s 20 indexes, recording a 17.6% gain up to March 18 this year, and fuelled by government attempts to reflate the economy.
If accurate, the poll suggests the Nikkei would finish the year a stellar 35% higher compared with its 2012 close. “If you waited until the economy recovers, you will be ‘driving while looking at the rear-view mirror’,” said Norihiro Fujito, senior investment strategist at Mitsubishi UFJ Morgan Stanley Securities. Conversely, the gains predicted for Brazilian shares can be put down to reduced government intervention, after its involvement in private telecoms and utilities sectors spooked investors, leading to the Bovespa’s decline so far this year. Shanghai’s Composite Index should also gain heartily from here, around 16%, after likewise suffering a decline so far this year, helped by signs the world’s No.2 economy is starting to pick up. Mexican, Russian, Indian and Hong Kong shares are expected to post double-digit gains from now until the year’s end. Analysts expect U.S., German and British stocks to fare the worst from here, adding just a handful of percentage points each until the end of the year. Still, that would mean the S&P 500 would hit a new record high, even if it gains just three percent until the end of the year as the poll predicts. Similarly, Germany’s DAX looks like it will surpass its alltime high later this year, even with tepid single-digit gains from now.
BAE freezes CEO’s salary after earnings drop BAE Systems Plc has frozen the salaries of Chief Executive Ian King and two other top executives, after group earnings were hit by U.S. budget cuts and delays to a deal with Saudi Arabia. In its annual report published on Tuesday, Europe’s largest defence contractor said it would freeze King’s 2013 base pay at the previous year’s level of 963,050 pounds ($1.5 mln) after the company failed to hit its earnings per share (EPS) target. Finance Director Peter Lynas and Linda Hudson, chief executive of BAE’s U.S. arm, would also have their salaries frozen at their respective 2012 levels of 546,000 pounds and $1.05 mln, it said.
“Against the performance background ... There will be no increase in base compensation and no increase in earnings opportunity owing through the rest of their pay packages,” said Carl Symon, chairman of BAE’s remuneration committee. The salary freeze compares with 2012, when King’s salary rose 3% from the previous year, and Lynas and Hudson’s salary increased 5% and 3.5%, respectively. BAE has endured a difficult year, during which it failed to resolve discussions with Saudi Arabia over the pricing of a contract for Typhoon aircraft and contracts were delayed or cancelled as U.S. politicians fought over cuts to the coun-
try’s budget. Its proposed $45 bln merger with European aerospace group EADS, seen by some analysts as reflective of the pressure the company is under to find growth, also collapsed in October following German political opposition. In February it said underlying EPS, the metric by which it measures management performance, fell 2% to 38.9 pence from the previous year, having warned in December that the delay of the Saudi deal would hit 2012 earnings. BAE has said it expects to see only modest growth in EPS this year, as spending cuts hit the U.S. military budget in a process known as “sequestration”.
March 20 - 26, 2013
financialmirror.com | CYPRUS | 3
Cyprus faces Euro-cliff l
EU vultures ready to grab Russian deposits, as parliament rejects deposit tax for bailout
Members of parliament rejected a deeply unpopular tax on bank deposits on Tuesday, throwing into doubt a 10 bln euro bailout needed to avert default and a banking collapse. The 56-seat parliament voted by 36 votes against and 19 abstentions from the ruling Democratic Rally to bury the bill, a condition of a 10 bln euro bailout. Finance Minister Michael Sarris is already in Moscow to calm jittery nerves over the Eurogroup’s “bail in” plans that will hurt Russian depositors, while he will also explore the prospects of finding investors to rescue the nationalised Popular Laiki Bank. Finance Ministry Director General Andreas Charalambous confirmed Sarris’ plans, but also added that in eth case of a failure to pass the bank levy bill through parliament, abandoning the single European currency and returning to the Cyprus Pound was not a serious option. Meanwhile, press reports suggest that Russian depositors have already been moving their savings out of the island, with some headed to Malta and Latvia. Charalambous said that these were knee-jerk measures, as the proposed increase in the Cyprus corporate tax rate to 12.5%, from the basic 10%, would still be attractive for international businesses in Cyprus. Even London Mayor Boris Johnson joined the “vultures” hoping to grab a piece of the action, with reports saying that on welcoming Russian money from Cyprus, he said: “We’re rolling out the red carpet in a pretty promiscuous way.” Some analysts believe there could be a sort of contagion, if countries like Greece run out of options to close budget gaps. Cyprus does not have anywhere else to turn for the money, which is the primary reason it took such measures. Already, some Arab banks operating in Cyprus are threatening to abandon the island if the government goes ahead with the proposal to impose taxes on depositors, the World Union of Arab Bankers warned on Monday. “This measure could destroy Cyprus as a financial hub in the region,” it said in a statement, noting that Cyprus was risking the credibility that has helped attract dozens of Arab and foreign
banks as well as hundreds of thousands of depositors from all over the world. “It is unfair to burden the Arab banks with the cost of increasing the capital of the troubled Cypriot banks. The customers of these banks should not pay the price of this decision,” it explained. President Anastasiades used social media to try and drum up support for his plans. “I totally share the unpleasant feelings that such as difficult and painful decision is causing. Which is why I will continue to fight to improve on the Eurogroup’s decisions,” he said on his facebook and Twitter accounts. Meanwhile, the Pension Fund of the state Electricity Authority said it would renew a 13-week T-bill worth 100 mln euros that matures on March 21 and said it would maintain its funds with local banks and Coops.
IMF BACKS BID Meanwhile, IMF Managing Director Christine Lagarde said on Tuesday that the Fund supports the Cypriot government’s efforts to ease the pain for smaller depositors under a levy that is part of an international bailout for the island,. “We are also obviously extremely supportive of the Cypriot authorities’ intentions to introduce more progressive rates in the one-off levy or deposit-share swap within the agreed financial envelope of 5.8 bln (euros),” she told a conference. Lagarde also said Cyprus needed to reduce the size of its banking sector and restructure it. The government’s latest draft plan submitted to parliament would exempt small savings account holders from the proposed levy on all deposits. Under the latest proposal, savers with less than 20,000 euros in their accounts will not pay the 6.75% levy that the government had agreed to over the weekend. Under the original plan, all accounts under 100,000 euros would have paid the 6.75% tax, but accounts greater than 100,000 will still pay a 9.9% levy as outlined in the original agreement.
Bankers offer Cypriot-only solution to avert default The chiefs of the local banks are urging the government to avoid a bank levy on foreign savers as this would be “catastrophic” and about 50% of deposits would be wiped out with foreign-owned branches closing overnight that would spell the end of the Cypriot ambitions to become a finance services centre. The bankers are expected to submit their proposals to President Nicos Anastasiades today, where they will say that raising the 5.8 bln in order to secure the remaining 10 bln in rescue funds should be a “Cypriot solution”. The proposals will include measures to counterbalance any
bank levy, by introducing lower interest, extension of repayment and government bonds or other instruments linked to future natural gas revenues. Also, plans include the immediate restructuring of Bank of Cyprus and Popular Laiki, to include their ‘good bank’ and ‘bad bank’ assets as well as a selloff of overseas operations, while mergers and closer cooperation with third lender Hellenic and the Coops is also on the cards. Banks will remain closed on Wednesday, but ATM machines will continue to be replenished, as the government tries to revise its bank levy legislation and probably resubmit it to parliament.
Nowotny says ECB ready to give liquidity The European Central Bank will provide liquidity to banks in Cyprus when they reopen, ECB Governing Council member Ewald Nowotny was quoted as saying on Tuesday. “No decisions have been taken so far because we don’t know the final results of the discussions in Cyprus, but given the present legal background, the ECB will be prepared to fulfil this task of a lender of last resort,” Nowotny told Dow Jones in an interview. Nowotny also said that there was “still an open perspective” on including bondholders of Cypriot banks in the financial rescue of the debt-ridden island, but added “the legal and technical problems are much higher” than in taxing depositors according to current plans.
Russia to gain more than it loses Russia could ultimately benefit from Cyprus’ introduction of a levy on bank deposits because it will make Russia’s investment climate appear more stable, Deputy Prime Minister Igor Shuvalov said on Tuesday. “It is a good chance for the Russian banking system to fight for new depositors, new clients. And demonstrate that our banking system is stable,” he told reporters. “For Russia, in the mid-term perspective, this (opens) good opportunities... Russia will gain more than it will lose. For Russia this is a chance to demonstrate its more predictable rules of treating investors.” Officials, including President Vladimir Putin, have strongly criticised Cyprus’ plan to introduce a levy on bank deposits, which will impact Russian companies and individuals that hold billions of euros in Cypriot accounts.
MoD flies emergency cash to British personnel An RAF plane carrying 1 mln euros flew in from Britain as a contingency measure to provide military personnel with emergency loans, the Ministry of Defence said in London. The money will be used for British personnel and their families if cash machines and debit cards stop working, following disagreement over the one-off levy of up to 10% on savings that would affect 3,000 British military personnel, as well as 25,000 expatriates and retirees living on the island. An MoD spokesman said the situation was being kept under review and that it would consider further shipments if required. “The MoD is asking personnel if they want their March, and future months’ salaries paid into UK bank accounts, rather than Cypriot accounts.”
“Stretch bonds, give CDs to depositors” One of the world’s leading experts on debt restructurings, who recently advised Greece, has proposed extending the maturities of Cypriot sovereign bonds and giving uninsured depositors in its banks certificates of deposit (CDs) as a solution to the Mediterranean island’s crisis. In a paper entitled “Walking Back from Cyprus”, Lee Buchheit of New York law firm Cleary Gottlieb Steen & Hamilton and his frequent collaborator, Mitu Gulati of Duke Law School, say European governments “trespassed on consecrated ground” with their plan to impose a levy on insured depositors in Cyprus. They sketch out an alternative which would protect savers with deposits under 100,000 euros and grant those above that level 5-10 year interest-bearing bank CDs corresponding to the amount of their savings in excess of the insured threshold.
In addition, the maturities of all sovereign bonds would be extended by a fixed number of years, for example five. “By our reckoning, this would reduce the total amount of the required official sector bailout funding during a three-year programme period by about 6.6 bln euros,” the paper says. Euro zone finance ministers reversed course and urged the Cypriot government on Monday to exempt small savers from a planned levy on deposits initially imposed at a meeting in Brussels in the early hours of Saturday. But parliament rejected the 10 bln euro bailout deal on Tuesday, with Cyprus facing a risk of default and a banking collapse if it is unable to find a way out of the impasse. That is why the Buchheit and Gulati proposal, a draft of which was published on the website of the Social Science Research Network on Monday, may be relevant. Buchheit has
crafted or advised on debt restructurings for the past 30 years, including those in Uruguay, Greece and Iraq. The authors argue that the CDs would lock in funding for Cypriot banks for many years, while the bond extension would avoid the need for those maturities to be repaid out of official sector bailout funds. They concede that their solution could raise a number of objections - among them that Cypriot banks would still need to be recapitalised and that the banks themselves own most of the country’s debt. European governments and the IMF might also object to a solution which may not address their concerns about debt sustainability in Cyprus. But the authors present their proposal as the least painful and risky of a limited number of unattractive options.
March 20 - 26, 2013
4 | CYPRUS | financialmirror.com
2020 vision: the North European Union of 5 As some of you might have heard me say on air this week, I have a nasty feeling that the eurozone elites took an unconscious decision in the early hours of Saturday morning to cut the umbilical cord with southern and peripheral Europe and thereby lay the ground for a break-up, not only the eurozone but of the European Union itself. If they did do this, albeit subconsciously, then they did it for perfectly sound political reasons. Their voters are tired of subsidising euro peripherals whom they perceive to be less disciplined and more corrupt than they are. Read the local populist press in these countries and you know what I mean. The German popular press’s attitude towards Mediterraneans is about as multicultural as the British popular press’s attitude towards Germans. And the Greek press (perhaps soon to be the Cypriot press) on Germany is even worse. To put it a pessimist’s spin on it, the realisation of Saturday morning was that the Europeans detest each other just as much as they did in the hundred years’ war. North European voters might like sunning it up in the Mediterranean but they have never stopped thinking of these swarthy types as a bunch of dirty grafters. Likewise, Mediterraneans have never stopped thinking of north Europeans as a bunch of unsmiling killjoys who never make up in tourist volumes for the little they spend when they are there on holiday. Better to admit the truth and create a smaller club of likeminded types.
How would it happen?
I calculate that the deposit haircut saved the German taxpayer less than a day of annual German budget revenue. So when Spain gets into trouble, which it has a much higher risk of doing now than it did before, it will need a lot more than the miniscule EUR 5.8 bln raised by Cyprus from this measure. The same goes for vulnerable Italy and increasingly vulnerable France. But the clear message sent on Saturday morning was that the north European taxpayer will not foot the whole bill to support the Union. Targeting bondholders will doubtless not raise enough, so a large part of the hit will have to be taken at home in the form of bank deposits. Southern European politicians will calculate that the com-
CSE suspends trading until banks re-open Trading on the Cyprus Stock Exchange (CSE) has been suspended to safeguard the interest of all investors and until such time as banks remain closed due to negotiations of a 10 bln euro bail-out and 5.8 bln euro bail-in programme to be taxed from savings in order to rescue the Cyprus economy. The CSE announced that the decision was taken because banks remain closed after it was decided that Tuesday and Wednesday were declared bank holidays and that “the clearing and settlement of stock exchange transactions which have been executed on the CSE cannot be effected.” The CSE added in its announcement that a decising factor for the bourse to close was “the current very serious developments in the Cyprus economy due to recent decisions of the Eurogroup which affect the banking sector in Cyprus and the economy in general which affects banks whose securities are listed on the Stock Exchange.” Bank of Cyprus and Popular Laiki Bank require bailout funds in order to recapitalise and remain liquid, while Hellenic Bank, unaffected by bailout needs, would be affected by a systemic failure of the island’s banking system.
bination of Spanish/Greek unemployment and the “robbery” of deposits will never get through their parliaments. The money will not come from northern Europe either, so they will have to exit the euro. Once Spain goes, many will follow.
The new northern group
What might the new Europe look like? In the north, we would have a small, tight group dominated by Germany. The first rule will be that this group can only comprise
By Fiona Mullen Director, Sapienta Economics Ltd countries that will never be a burden on the German taxpayer. That means it would consist of five well behaved northerners: Germany, Benelux and Austria. If Finland (for which, read Nokia) can cope with its currency soaring against the other Nordics and US/Japanese rivals, it might just be allowed to stay in, partly as a reward for consistently backing harsh deals against those pesky southerners. You could call them the North European Union (NEU). As all countries in this group would have at least one Germanic national or official language (Flemish for Belgium, Swedish for Finland), they might even adopt German as their lingua franca. Then we could call them Die NEUen. They would keep the euro, which would soar in value, and make their own journey to full political and economic union. Italy, a founding member of the original club of six, will be out, as would France. It is too big, too “southern” and too fiscally profligate for this tight-knit club.
So what would the outsiders do?
The EU outsiders will have left the eurozone long before Die Neuen formalises the relationship that they might have started to cement last Saturday. Since Britain and France would never agree on who would dominate the remaining 22 countries (or 23 with Croatia), the remainder would split between a coalition of the willing
(they certainly won’t call it a union) centred on the UK. This might comprise the new NATO countries in the east and potentially also Turkey. We might call it the Coalition of Friendly European Nation States (C-FENS). The Mediterraneans would cluster around a newly resurgent France. The Southern European Alliance, which would be known by its French acronym, AES (pronounced “ace”).
War or peace?
The big question is whether this new Europe would be peaceful, or whether it would fall into war. Here we have to remember that the past 60 years of relative economic stability have been, to use a fashionable eurozone term, “unique and exceptional”, helped a great deal by favourable demographics, a low starting base for incomes and technological change. So an awful lot will depend on what happens to the economies that exit the euro. If it means a resurgence of post-devaluation growth and jobs combined with fiscal discipline, then the instinct will be to sign trade deals, just like the European Coal and Steel Community of 1951. Countries might cooperate peacefully on a distant but friendly, “good walls make good neighbours” basis. If it means mass devaluation and inflation, then the instinct for trade wars, leading to real wars, will be strong. The old soil of Europe will again be steeped in blood. If you find this vision shocking, perhaps it is because I have had the equivalent of only one night’s sleep in 72 hours, so that I can answer the world media’s questions about that funny little place called Cyprus. I hope my vision does not materialise. But in June 2010, ignorant that the banks had already invested in Greek government bonds, I hoped I was wrong when I drafted a book chapter saying that Cyprus might go the way of the PIIGS. By the time it was published, it was already happening. In mid- 2012 I was drafting another report saying that Israel and Turkey might start talking about Israel sending gas to Turkey. By the time the report was published a few weeks ago, that was already happening too. This one might take a bit longer for my predictions to unfold. But as that rare thing called a pro-European Brit, I really do hope that I am wrong this time.
Alpha, Piraeus keen to buy Cypriot bank units Greece is close to completing a deal for a Greek takeover of the local units of Cypriot banks, after at least two of the country’s biggest lenders showed interest – Alpha Bank and Piraeus Bank. Greece has been rushing to wrap up the deal in a bid to protect its battered banking system from the fallout from a plan to impose a levy on bank deposits in Cyprus, but its efforts have been held up by delays in Nicosia in approving the tax. Euro zone finance ministers excluded the Greek branches of Cypriot banks from the controversial tax included in the island’s international bailout on condition that those units would be transferred to Greek banks. “The Greek government is ready to conclude the transfer of Cypriot bank operations in the country to Greek banks in a few hours,” a senior government official said on Tuesday. “But we have to wait for the parliament in Cyprus to vote.” The official said there was also a “plan B”, without providing details. Such a plan could involve Hellenic Postbank, a small lender controlled by the country’s bank bailout fund Hellenic Financial Stability Fund, if interest by other lenders is deemed unsatisfactory, bankers have said. The three Cypriot banks with operations in Greece - Bank of Cyprus, Cyprus Popular Bank (CPB) and Hellenic Bank have about a 10% share of the banking market based on loans and about 8% of deposits. They operate as branches of their Cypriot parents and not as subsidiaries, meaning they are regulated by the Central Bank of Cyprus, which also provides them with funding through its emergency liquidity assistance (ELA) facility.
Their ELA exposure stems primarily from their Greek operations and covers their funding gap - the difference between assets and liabilities. The Greek units have higher loan-todeposit ratios compared to their Cypriot parents. Together they run a network of just over 300 branches in Greece and employ about 5,000 people. Their combined loan portfolio tops 20 bln euros, according to analysts. The biggest of the three is Bank of Cyprus, which has a network of 181 branches. The branches of the three Cypriot banks remain closed on Tuesday and Wednesday, in line with the extended bank holiday in Cyprus. Shares of Bank of Cyprus and CPB, which are also listed in Athens, did not trade. Athens has rushed to reassure savers in Greece they will not be affected by the Cypriot levy and that the country’s banking system is stable and there was little indication of panic as Greek banks reopened on Tuesday after a three-day weekend. “We don’t have withdrawals because of the Cypriot issue,” a senior bank executive said. “It’s like any other day we don’t see any differences.” Bankers said there was no rush to withdraw savings on Tuesday although concerns remain that the tax on deposits may reverse a trend of deposit inflows back into the Greek banking system since fears of a Greek euro exit began to fade. “Overall, the situation is calm,” said the treasurer of a Greek bank. “We have had phone calls from clients of Cypriot banks asking us what interest rate we can offer if they move their money to our bank. But I don’t see any trend developing of withdrawals from Greek banks.”
March 20 - 26, 2013
financialmirror.com | CYPRUS | 5
Euro area ruins its progress with Cyprus deal There’s nothing like having part of your savings account confiscated overnight to make you feel that your money isn’t safe. That’s what depositors in Cypriot banks awoke to on March 16, when they found their accounts frozen for at least five days to avoid panicked withdrawals. As part of a bailout package for Cyprus, euro-area leaders initially agreed to impose a one-time tax of 9.9% on uninsured deposits in Cypriot banks of 100,000 euros or more ($129,570) and 6.75% on insured deposits of less than 100,000 euros. The exact size and scope of the levies may yet change, but regardless a line has been crossed: Forcing depositors to participate in bailouts is now on the table in troubled euro- area countries. The move would not only ensure that Cyprus’s economy will contract sharply, necessitating more bailout money or a debt restructuring in the future, but it may also reverse most of the progress euro-area policy makers have made toward ending the euro crisis. The one-off deposit levy was agreed to as part of the Cyprus bailout for two reasons. First, Germany’s main opposition party, the Social Democrats, demanded that depositors participate in the bailout so that German funds wouldn’t be used to bail out Russian oligarchs with money of questionable origin in Cypriot banks. The German government can’t pass the Cyprus bailout in the Bundestag without the Social Democrats’ support, so it had to cater to this demand.
UNSUSTAINABLE BURDEN
Second, the International Monetary Fund insisted that Cyprus’s debt burden would be unsustainable if the country received all of the 17 bln euros that it needs in the form of bailout loans. To reduce the size of the bailout, policy makers had three options: write down sovereign debt, write down bank debt or raid deposits. Most Cypriot sovereign debt is under English law and can’t be restructured. Cypriot banks have very little debt and are heavily reliant on deposits for funding. Raiding deposits seemed the most expedient way to shrink the size of the bailout, but in reality this just ensures that additional money will have to be stumped up for Cyprus, or that Cyprus will have to restructure its debt, or both. Cyprus’s banks are already a mess. Cypriots reacted to the deposit levy over the weekend by lining up at disabled ATMs in the hopes of withdrawing money. If there is a run, the banks will need far more than the estimated 10 bln euros estimated to be recapitalized. The European Central Bank could plug the gap with emergency liquidity assistance, but bank lending would continue to contract sharply. Private consumption would also fall as unemployment continued to rise and Cypriots worried that they may be subject to future tax
increases — on bank deposits among other things. Furthermore, the new government burned through almost all of its political capital with this bailout package. Implementing the bailout agreement’s unpopular structural reforms would become difficult, if not impossible. Cyprus couldn’t expect to benefit from competitiveness gains any time soon. The economy would almost certainly contract more sharply than previously assumed,
By Megan Greene
causing Cyprus to miss its government deficit targets and sending Cyprus’s debt-to-gross-domestic-product ratio soaring. As was the case in Greece, the only way to plug the funding gap for Cyprus would be a second bailout, a debt restructuring or both.
MELTDOWN RISK
Whatever the implications of the depositor levy for Cyprus, they’re minor compared with the potential impact on the rest of the region. The tail risk of a meltdown of the euro area is significantly lower now than it was a year ago. This is down to two developments: the ECB’s announcement of a bond-buying program — the Outright Monetary Transactions — and the tentative steps that policy makers have taken toward constructing a banking union. The Cyprus bailout agreement could significantly undermine these developments. Policy makers have stressed that Cyprus is a unique case given its tax-haven status and its supersized banking sector (about 800% of GDP). Depositors in other weak euro-area countries may believe this for now. The second a country comes under stress, however, depositors will know that their participation in a potential solution is now part of the bailout tool kit. As a result, they may rush to withdraw their savings. So far the ECB’s promise to do whatever it takes has gone untested, but the mere existence of the OMT program has calmed markets significantly. The heightened risk of a bank run in the euro area may reveal the Achilles’ heel of the ECB’s strategy: No amount of bond buying by the euro area’s central bank can mitigate the impact of a bank run on the economy. The Cyprus depositor levy could also undermine steps toward establishing a banking union. First, a banking union is aimed at — among other things — breaking the negative feedback loop between banks and governments in the euro area. The Cyprus
Russian deposits total €25 bln, face “moderate risk” says Moody’s Russian bank deposits in Cyprus, the root cause of Germany’s resentment to bailing out the island’s economy, are estimated at about 24.8 bln euros (US$ 32 bln), half of which are deposited with Russian subsidiary banks on the island, according to Moody’s. “Russian banks’ operations in Cyprus could incur moderate credit losses if those banks have material exposures to Cypriot companies of Russian origin or to Cypriot banks,” Moody’s Investors Service said in a Special Comment. The rating agency has identified three channels through which Russian banks are exposed to Cyprus-related risks: loans to Cyprus-based companies of Russian origin; bank and corporate deposits and investments in Cypriot banks; and, Russian subsidiaries of Cypriot banks. Moody’s said its central scenario “does not assume a Cypriot sovereign default or moratorium on external payments in Cyprus this year. However … there is an elevated probability that the sheer size of Cyprus’s anticipated debt load will compel authorities to pursue every avenue for debt reduction, including private sector losses on Cypriot debt.” The crystallisation of these risks would be credit negative for Russian banks that have linkages to Cyprus, although not likely to be material enough to warrant rating actions, given the relative size of these exposures, the Moody’s report added. “The main contagion channel for Russian banks is their loans to Cyprus-based companies of Russian origin. We estimate that these loans totalled around $30-40 bln in 2012, or around 15%-
20% of Russian banks’ capital base. A potential Cyprus moratorium on external payments could block loan repayments to Russia, leading to some asset-quality pressures,” explained Eugene Tarzimanov, author of the report. Moody’s said that Russian banks had around $12 bln placed with Cypriot banks (predominantly Russian bank subsidiaries in Cyprus) at year-end 2012, plus around $1 bln invested in the capital of their banking and non-banking subsidiaries in Cyprus. While these investments are mostly based on parent-subsidiary relationships, defaults by endogenous Cypriot banks, a deposit freeze and/or a moratorium on external payments, could lead to some losses for Russian banks. There are also indirect risks for Russian banks related to Russian corporate deposits at Cypriot banks. Moody’s estimates that non-resident Russian corporate deposits in Cyprus could near $19 bln. In case of bank defaults, deposit freeze or burden sharing with wholesale depositors, these companies could take losses on their deposits or lose the possibility to repatriate their funds. In turn, this will decrease their capacity to service bank debt back in Russia. The third transmission channel is Russian subsidiaries of Cypriot banks, which Moody’s said “is not as significant as the previous two as the contagion risk affects just a few small Russian subsidiaries of Cypriot banks. These subsidiaries could face heightened credit risks, reputational damage and deposit outflows because of concerns related to their parent banks’ growing problems.”
bailout achieves the opposite. As in Greece, Portugal and Ireland, the funds to recapitalize Cyprus’s ailing banks will be funneled through the state and added onto the sovereign-debt burden. In Cyprus, the nexus between banks and governments will be tightened further as loans to banks (namely deposits) are captured to finance sovereign debt. If there were a bank run in the euro area, the ECB would probably finance the run by allowing national central banks to provide emergency lending assistance. Such borrowing by banks is guaranteed by the government, further blurring the line between the finances of the commercial banks and the state. Second, the Cyprus bailout deal makes a mockery of deposit insurance in Europe. This doesn’t bode well for the credibility of a European Union-wide deposit guarantee, one of the basic tenets of a banking union. The bailout agreement will fail to deal with the Cyprus problem and may reintroduce the risk of a financial collapse in the region, which had been significantly reduced. If this is the case, then market pressure on the weaker economies in Europe could reach levels not seen since last August, only this time against a backdrop of much higher austerity fatigue. That is an explosive combination. (Megan Greene is a Bloomberg View columnist and chief economist at Maverick Intelligence. She is also a senior fellow at the Atlantic Council. The opinions expressed are her own.)
FOR SALE IN ITALY
Modern summer home at Lago d’Orta, € 230 000, 000 2 bedrooms, 2 bath, grand view of the lake and the Alpine scenery, swimming and boating For more info Ortasee@t-online.de
March 20 - 26, 2013
6 | OPINION | financialmirror.com
Should media share blame for crisis? EDITORIAL The rejection by parliament of the Eurogroup’s demands for a one-off levy on depositors in order to secure a 10 bln euro bailout for Cyprus was driven mainly by the usual dose of hysteria by ignorant politicians and to some extent by an irresponsible media. From the moment that the “unexpected” bail-in plan was made official at dawn on Saturday, until the final vote in parliament, TV stations and news sites have been bombarding us with unsubstantiated news “revelations” and immature comments. The few analysts who had reasonable arguments to support or reject the bail-in plan on depositors,
were quickly replaced by radical thinkers that simply added to the hype of the days, added with a touch of carnival frenzy and a spice of Green Monday. The most ridiculous incident occurred when a journalist, upset by the rapping on the knuckles he had just received from a Disy MP, walked off the set, as against some politicians or panelists being upset with their inquisitors and leaving the studio. Such childish antics are indicative of the immaturity of our media community, while allowing populist guests to blurt out extremities regardless of the impact on the naïve public also shows that some newscasters are incapable of controlling tempers on a show. This is not the way we would have wanted to mark the 20th anniversary of this newspaper, while the developments of recent days have also cast
serious doubts about the survival of the “serious press” in a market where haste and populism have replaced mature thinking and healthy debates. The media industry – print, broadcast and electronic – has steadfastly defended the right to self-regulation in order to encourage freedom of speech and free thinking. But judging form the way that journalists often resort to amateur tactics simply to win over public opinion, regardless if what they are doing is in the public good, perhaps we should think about following the path of the U.K. media industry that has reluctantly accepted the Leveson Report that arose from the tabloid scandals and abuse of privacy. If the banking sector will undergo a major overhaul over the next few years, maybe we should consider overhauling the media, legal and finance sectors as well.
Property misselling could cost €1 bln In ‘A Plan for All Reasons: Six Months On?, a white paper published by Maxwell Alves Solicitors in the City of London, the firm’s consultant George Kounis argues that Cyprus must adopt a plan to clear, what he compares to the “Stables of Aegeas” if the island’s property market, which is vital to the economy and the banks, is to breathe again. “The cost could be up to a billion but it is a necessity that has been ignored for far too long”, he argues. He points to the Directives issued by the Central Bank of Cyprus since 2003 asking the banks to put the brakes on the property selling frenzy which inevitably created the bubble and the aftermath we are witnessing today and warning them against lending in foreign currencies. “The banks admit to no wrongdoing, but the evidence says otherwise”, Kounis continued. “In any event, what happened is not only morally but also legally wrong and they will be tied up in court battles for many years if they continue to
ignore the strength of public sentiment and the determination of their victims to see justice done.” And it is not only banks and property developers that made money out of this. The government also profited from taxes on mis-sold properties, lawyers, sales agents and various other service providers benefited and even HM Revenue and Customs in the UK managed to get its share by claiming tax on interest earned on escrow accounts. They are now all sitting back watching the banks take people to court for overinflated loan balances without even bothering to repossess their properties first because they say they are worthless. “This is obscene”, commented Kounis. Foreign currency mortgages that rose by 40-60% when property values fell by 70% are only part of the story. Rental incomes have tumbled, and rent guarantees offered by property developers (usually by adding the total guarantee commitment to the price) have been dishonoured. The banks
took the risk of lending on overinflated property prices, ignoring the Loan to Value ratios imposed by the Central Bank, but now they do not want to face the losses. The government enjoyed the benefits but now refuses to step in, Kounis added. The White Paper promotes a plan that will see all parties benefit from a fair, effective and prompt settlement. It will cost a lot of money to resolve but, it is money that the various beneficiaries should not have made in the first place and it will be much cheaper than putting thousands of cases through the courts with doubtful results. It is estimated that loan repayments lost because people have been forced to default run into millions every month. By settling with these borrowers, those who can keep their properties will resume repayments at reduced rates, whereas new buyers will be found for those who cannot afford to keep their properties even if a substantial reduction is made to their loan balances.
A Renewable Energy Future is Possible Energy is the fuel of Europe’s economic engine. However, energy production and consumption have environmental impacts. Energy related emissions contribute to pollution of air, water and soil while also posing risks to human health, nature and biodiversity. Climate change along with an increasing dependency on energy imports are only a few of the risks the European economy is facing today. In that spirit, sustainable energy policies aim to reduce these threats, while ensuring the security of supply and the competitive-
FinancialMirror Published every Wednesday by Financial Mirror Ltd. www.financialmirror.com Tel. 22 678 666 Fax. 22 678 664 P.O. Box 16077, CY2085 Nicosia
Publisher/Managing Editor Masis der Parthogh masis@financialmirror.com Greek Section Editor Angela Komodromou angelak@financialmirror.com Editorial submissions: info@financialmirror.com Advertising inquiries: marketing@financialmirror.com Subscriptions: http://www.financialmirror.com/signup/index.html
By Antigone Papadopoulou MEP (DIKO, S&D)
ness of the EU industries. Renewable sources of energy such as wind power, solar, hydro-electric, tidal power, geothermal energy and biomass, are essential alternatives to fossil fuels. Their use reduces greenhouse gas emissions. It diversifies energy supply since it reduces sole dependence on unreliable and volatile fossil fuel markets (oil and gas in particular). The growth of renewable energy sources is one of the main priorities of EU 2020 because it leads to creative and innovative new technologies, improves trade balance and stimulates employment in Europe by creating employment opportunities. In January 2007, the Commission published a Renewable Energy Roadmap outlining a long-term strategy. It called for a mandatory target of a 20% share of renewable energies in the EU’s energy mix by 2020, a target which was endorsed by EU
©
COPYRIGHT
No part of the Financial Mirror newspaper, the Greek-language XÚ‹Ì· & AÁÔÚ¿, the daily XpressOIKONOMIKH electronic PDF edition or
leaders in March 2007. In June 2009, the EU became the first major regional nuclear actor to provide binding legal rules to the main international nuclear safety standards. Today, nuclear stations produce a third of the electricity and 15% of the energy consumed in the European Union. However, the disaster in the Fukushima Daiichi Nuclear Power Plant revealed that, despite any safety measures taken by man, nature remains unpredictable and therefore it cannot be controlled. It is true that incidents, involving nuclear power stations, in the scale of Fukushima or Chernobyl are indeed rare; unfortunately however, when they occur, they have immeasurable consequences which cannot be ignored. This is why the German Government has announced its intentions to shut all nuclear reactors by 2022. The gradual reduction of nuclear power usage across Europe should be paralleled with a new initiative of promoting energy from renewable sources. By switching from fossil fuel and greenhouse gas intensive sources of energy, to renewable sources, Europe will be able to fully grasp its sustainable potential - in economic, ecologic and social terms. http://antigonipapadopoulou.com/
any of the contents of the website www.financialmirror.com, may be reproduced, stored in a retrieval system or transmitted in any form or by any means (electronic, mechanical photocopying, recording or otherwise) without prior permission of the
publishers. Any person or company found in violation will be prosecuted and financial damages will be sought as this implies theft of the intellectual property rights of the publishers, their associates and contributing services or agencies.
March 20 - 26, 2013
financialmirror.com | COMMENT | 7
Reply to the Haircut They say a camel is a horse designed by a committee. The action is both illegal and against existing principles governing financial consumer protection in at least two principles Equitable and Fair Treatment of Consumers and Disclosure and Transparency. This action, if fulfilled, will inevitably lead to the following: - Distrust of authority; - Avoid disclosure and banks; - Flight of money from Cyprus; - Flight of money from the Euro group; - Pressure to depreciate the Euro; - Probable increase in Euro interest rates; - Further financial burden on debt-ridden Euro zone countries (France, Spain, Portugal, Italy, Greece etc); - Further cost of maintaining and remaining within the Euro; - Further global shift to non-banking and cash transactions; - Further decline in banking sector activity (lifeline of governments that depend on them for audit representation, and tax collection effectiveness). Specifically, the financial ‘haircut’ or “levy on bank deposits”, is an act without precedence and high risk and gives the following impression in the mind of the citizens: That at any time of financial instability, specific groups of people can be charged for owning money in a bank. Or more generally that people can be charged at any time in any place for whatever reason! So, although on the onset, for the naïve, it might seem like a harmless “levy on bank deposits”, it is in actual fact a legally disputable and financial confidence-shattering experience for all, that will burden all markets in the end, from those imposing it, to those initially benefiting from it. I am not particularly concerned about Cyprus and its future. Having discovered abundant natural resources, Cyprus is set to prosper over the next decade. My real concern is rather on the Euro-group members, their inability to handle financial matters in a sensible manner and their individual short-term confused objectives that will inevitably lead to further financial distress for the Mediterranean Euro-group members.
REPLY TO THE HAIRCUT — 2 The only sense that one can make from the reasoning of the “Heads” of the Euro-group strategy, is the following likely scenario. The Euro is threatened over the next few years, because of the financial debt of its member countries, namely the southern European members, including Portugal, Spain, France and Italy,
whose combined needs are in the trillions. Fearing a possible demand to bail these countries out, and without sufficient funds, the “Heads” decided to create an “acceptable” scenario of immediate taxation that can fill this gap from money from the people of each country. Basically, because the European integration did not have an effective mechanism, the pillars of European integration (strategically organised policies on taxation, balance budget, growth model, fiscal and monetary operations) they have created a “novel” way of taxing
By Paris Zachariades Executive President, Century 21 Real Estate (Cyprus)
the people to fill each country’s shortfalls. This, of course, is a short term “fix”, if it works, since again the aforementioned issues must be addressed to be sustainable in the long term. Using Cyprus as a practice model to show it works and create a precedent seemed logical, since Cyprus has found natural resources and will ultimately recover from the financial distress over the next few years, this will give a clear victory for a successful bailout from the funds of the people. A model that can then be “acceptable” and used in the rest of the ailing countries in Europe. This “rational” thinking has the following flaws: 1. We live in an internet society now and information flow is immediate and cannot be controlled, thus people will realise the scope and react to it. 2. Reaction will include the following: a) Further disruption in the banking sector as a whole; b) Distrust of banking activities in financially distressed countries, including the US. The above will lead to a knock-on effect of high capital volatility that will benefit only strategic thinking hedge funds, and will cost the whole global community plenty. 3. Unlinked economic countries with reserves, eg. China, Switzerland, Australia, Abu-Dhabi, etc. will stand to benefit in the long run. 4. The rest will seek to increase transaction cost to and from their economies, to make the difference in gap. There are two sayings that match what happened: “may you live in interesting times”, and of course, “be careful what you wish for”, because you might get it.
REPLY TO THE HAIRCUT 3 – CYPRUS, THE DAY AFTER Due to its inability to properly hedge itself against this financial predicament, obviously using its natural reserve finds since 2011, Cyprus has no choice but to accept this offer and hope for a speedy recovery. This will probably happen, if: 1. We have a contingency long-term plan of opting out of the Euro, in case the Euro is adversely affected by the debt-ridden southern nations, and this bailout plan cannot be copied as easily as it was in the case of Cyprus. 2. We have complete cover of a subordinate loan for up to the amount that may be withdrawn from the deposits. 3. Addressing the reduction of the financial sector’s revenues by 30-50%, and shift towards the upcoming resource-based industries. 4. The establishment of strategic industries funded both internally and externally, from established Industrial Investment Funds. 5. A scenario analysis be made and ways to avoid future loses from the contingency of money being moved from banks into reservedbased country banks, real estate in Cyprus, etc, as this would have immediate effects. The lawyers, accountants and banks, as of today, will cease to enjoy income from foreign investors and depositors. Thus, a refocus on other activities based again on our strategy for investment in natural resources. A planned-out strategy and informed by an established think tank, will help the above sectors avoid “bleeding” during the transition period of 3-4 years, since these sectors constitute a large part of our GDP, and have a direct effect on the rest of our industries.
IMMEDIATE REAL ESTATE UP-SIDE A scenario may be that people may opt to buy property, to avoid possible future risk-loss from bank deposits. This will aid our economy, since people will be buying land and the European Central Bank will be subsidising this, (with its commitment to maintain a balance banking debt/equity ratio). This of course, has its risks, and a policy should be established and implemented to avoid over-inflation and possible real-estate ‘bubble’ scenarios, while allowing at the same time this investment process to help fuel our recovery to growth. So, overall the Cyprus economy is like a bicycle, easy to stop, and very easy to get going again. We must however look at the details of any deal and with insight and forethought, each time readdressing the changes before us, making strategic planning and re-planning, for our children.
March 20 - 26, 2013
8 | COMMENT | financialmirror.com
The Economist’s Stone This year marks the 100th anniversaries of two distinct institutional innovations in American economic policy: the introduction of the federal income tax and the establishment of the Federal Reserve. They are worth commemorating, if only because we are at risk of forgetting what we have learned since then. Initially, neither the income tax nor the Fed was associated with the explicit concepts of fiscal and monetary policy. Indeed, it wasn’t until after the experience of the 1930’s that they came to be viewed as potential instruments for macroeconomic management. John Maynard Keynes pointed out the advantages of fiscal stimulus in circumstances like the Great Depression. Milton Friedman blamed the Depression on the Fed for allowing the money supply to fall. Keynes is associated with a belief in activist economic policy aimed at ensuring counter-cyclical responses to economic fluctuations – expansionary policies during recessions and policy tightening during upswings. Friedman, by contrast, opposed discretionary policymaking, believing that government institutions lacked the ability to get the timing right. But both opposed pro-cyclical policy, such as the misguided US fiscal and monetary tightening of 1937: before the economy had fully recovered, President Roosevelt raised taxes and cut spending, while the Federal Reserve raised reserve requirements, prolonging and worsening the Great Depression. After World War II, students and policymakers internalized the lessons of the 1930’s. But episodes in recent decades – for example, high inflation in the 1970’s – overwhelmed much of what was learned. As a result, many advanced countries today are repeating the mistake of 1937, despite facing similar macroeconomic conditions: high unemployment, low inflation, and near-zero interest rates. The pros and cons of austerity nowadays have been thoroughly debated. Austerity’s proponents correctly point out that permanently expansionary macroeconomic policies lead to unsustainable deficits, debts, and inflation. Advocates of stimulus are right to note that in the aftermath of a recession, when unemployment is high and inflation is low, the immediate consequences of policy contraction are continued unemployment, slow growth, and rising debt/GDP ratios. And pro-cyclicalists, both in the US and Europe, represent the worst of all worlds by pursuing expansionary policies during booms, such as in 200307, and contractionary policies during recessions, such as in
2008-2012. But, if counter-cyclicalists are right to favor moderating, rather than exacerbating, upswings and downswings in the economy, we still need to know what works best. Given recent conditions, is monetary or fiscal stimulus the more effective instrument? John Hicks addressed this question clearly in a once-famous 1937 article called “Mr. Keynes and the Classics.” Under the conditions that prevailed then, and that prevail again now (high
By Jeffrey Frankel
unemployment, low inflation, and near-zero interest rates), monetary expansion is relatively less effective, because it cannot push interest rates below zero. Moreover, firms are less likely to respond to easy money by investing in new physical capital and labor if they cannot sell what they already produce in the factories they already have with the workers they already employ. Fiscal stimulus is relatively more effective in these conditions, because it creates demand for goods without driving up those rock-bottom interest rates and crowding out private-sector demand (as it would in normal times). None of this should be controversial. Introductory economics used to emphasize the Keynesian multiplier effect: recipients of government spending (or of consumer spending stimulated by tax cuts or transfers) respond to the increase in their incomes by spending more, as do the recipients of that spending, and so on. Again, the multiplier is much more relevant under current conditions, because it does not fuel higher inflation and interest rates (and thus crowd out private spending). Unfortunately, many economists and politicians have forgotten much of what they knew (or have been blinded by new theories of policy ineffectiveness). Indeed, by the time the 20082009 global recession hit, even advocates of fiscal stimulus had lowered their estimates of the multiplier. But the continuing severity of recessions in the United Kingdom and other coun-
tries pursuing fiscal contraction has suggested that multipliers are not just positive, but greater than one – just as the old wisdom had it. The International Monetary Fund has responded by forthrightly confessing that official forecasts, including its own, had underestimated the multiplier’s size. Of course, the effects of fiscal policy are uncertain. One never knows, for example, when rising debt levels might alarm international investors, who then start demanding sharply higher interest rates, as happened to countries on the European periphery in 2010. We are also uncertain about the magnitude of the negative long-term effects of high tax rates on growth. And monetary policy is much better understood than it was in the past. Indeed, a much-admired recent paper characterized monetary policy as science and fiscal policy as alchemy. To be sure, the state of knowledge and practice at central banks is close to the best that modern society has to offer, whereas fiscal policy is set in a highly political process that is poorly informed by economic knowledge and largely motivated by officials’ desire to be re-elected. But the problem with the ancient alchemists and their search for the philosopher’s stone was not that they were stupid or selfish people. Nor was their problem that political leaders refused to listen to them. Rather, the state of knowledge at the time simply fell far short of the modern science of chemistry. In this sense, the term alchemy could be applied to preKeynesians like US Treasury Secretary Andrew Mellon, whose prescription at the start of the Great Depression was to “liquidate labor, liquidate stocks, liquidate farmers, [and] liquidate real estate” in order to “purge the rottenness out of the system.” It could also be applied to those today who favor returning monetary policy to the pre-1914 gold standard. This does not mean that either fiscal policy or monetary policy has graduated to the status of a science like chemistry, underpinned by natural laws that generate precisely foreseeable outcomes. But surely we have learned since 1913 that fiscal expansion is appropriate under some conditions, even if it is inappropriate under others. Jeffrey Frankel is Professor of Capital Formation and Growth at Harvard University. © Project Syndicate, 2013. www.project-syndicate.org
Commodities on the Rise The commodity super-cycle – in which commodity prices reach ever-higher highs, and fall only to higher lows – is not over. Despite the euphoria around shale gas – indeed, despite weak global growth – commodity prices have risen by as much as 150% in the aftermath of the financial crisis. In the medium term, this trend will continue to pose an inflation risk and undermine living standards worldwide. For starters, there is the convergence argument. As China grows, its increasing size, wealth, and urbanization will continue to stoke demand for energy, grains, minerals, and other resources. For example, the US consumes more than nine times as much oil as China on a per capita basis. As more of China’s population converges to Western standards of consumption, demand for commodities – and thus their prices – will remain on an upward trajectory. Of course, not all commodities are equal. For example, although the case for copper seems straightforward, given that it is a key input for wiring, electronics, and indoor plumbing, a strong bid for iron is not as obvious, given the Chinese infrastructure boom that already has occurred in the last two decades. Worst-case estimates have China’s real GDP growing at around 7% per year over the next decade. Meanwhile, the supply of most commodities is forecast to grow by no more than 2% annually in real terms. All else being equal, unless China’s commodity intensity, defined as the amount of a commodity consumed to generate a unit of output, falls dramatically, its demand for commodities will be greater this year than it was last year. As long as China’s commodity demand grows at a higher rate than global supply, prices will rise. And the rapid economic growth that China’s leaders must sustain in order to lift enormous numbers of people out of poverty – and thus prevent a crisis of legitimacy – places a floor under global food, energy, and mineral prices. To be sure, intensity of use has fallen for some commodi-
ties, like gold and nuclear energy; but for others, such as aluminum and coal, it has risen since 2000 or, as is the case for copper and oil, declines have slowed markedly or stalled at high levels. As the composition of China’s economy continues to shift from investment to consumption, demand for commodity-intensive consumer durables – cars, mobile phones, indoor plumbing, computers, and televisions – will rise.
By Dambisa Moyo
There is also the issue of the so-called reserve price (the highest price a buyer is willing to pay for a good or service). The reserve price places a cap on how high commodity prices will go, as it is the price at which demand destruction occurs (consumers are no longer willing or able to purchase the good or service). For many commodities, such as oil, the reserve price is higher in emerging countries than in developed economies. One explanation for the difference is accelerating wage growth across developing regions, which is raising commodity demand, whereas stagnating wages in developed markets are causing the reserve price to decline. By implication, if nothing else, global energy, food, and mineral prices will continue to be buoyed by seemingly insatiable emerging-market demand, which commands much higher reserve prices. Ultimately, emerging economies’ absolute size and rate of growth both matter in charting commodity demand and the future trajectory of global commodity prices, with per capita income clearly linked to consumers’ wealth. If people feel rich
and enjoy growing wages and appreciating assets, they are less inclined to cannibalize other spending when commodity consumption becomes more expensive. They just pay more and carry on. Around the world, governments are taking greater control of resources and imposing policies that hamper global production and ultimately force prices higher. Such price increases can prove particularly inflationary in countries that import commodities. And they can be disastrous to exporting economies, which risk rapid currency appreciation and thus a loss of competitiveness. Of course, technological advances, like hydraulic fracturing (“fracking”) in the shale-gas industry, could increase supply and therefore lower prices. But mounting environmental challenges, and the limited availability of commodity substitutes, suggest that a reprieve on commodity prices is not near. There is a perennial temptation to focus on – even to overemphasize – the short-term, tactical drivers of commodity-price movements, at the expense of giving longer-term, structural factors their due. While short-term factors – for example, political instability, weather-related disruptions, and speculative activity – are important determinants of prices, they tell only part of the story. The economic fundamentals of supply and demand remain the key factors in driving the direction of commodity prices and determining whether the commodity super-cycle will persist. In practical terms, this means that oil prices, for example, are more likely to hover near $120 per barrel over the next decade, rather than $50; and we are unlikely to see a $20 barrel of oil ever again. Dambisa Moyo is the author, most recently, of Winner Take All: China’s Race for Resources and What it Means for the World. © Project Syndicate, 2013. www.project-syndicate.org
March 20 - 26, 2013
financialmirror.com | COMMENT | 9
Going Against Conventional Wisdom When I finished my graduate studies in 1974, I had the wonderful fortune of doing postdoctoral work with Harvard Medical School’s Judah Folkman. Dr. Folkman had a theory that the progression of tumors could be arrested by cutting off their source of nourishment. He suggested that tumors emit a substance called tumor-angiogenesis factor, which causes surrounding blood vessels to grow toward it, supplying nutrition and removing waste. Folkman hypothesized that this process, angiogenesis, is crucial to the tumor’s survival. This theory went strongly against conventional wisdom. Scientists who reviewed Folkman’s grants said that the new blood vessels were simply due to inflammation. But Folkman persevered, and eventually he proved that such chemical substances do exist. Today, four decades later, such substances have been used to treat more than 10 million people with neovascular diseases such as macular degeneration and many different forms of cancer. I had a similar experience when I was working in his lab, trying to isolate the first inhibitors of blood-vessel growth (which were large-molecular-weight substances). This required developing a bioassay that would enable us to observe the inhibition of blood-vessel growth in the presence of tumors. Given that tumors take several months to grow, biocompatible systems had to be developed that could release proteins and other large-molecular-weight substances slowly and continuously in the body – something that scientists were convinced was impossible. However, after two years of work, I discovered that I could modify certain types of polymers to release molecules of virtually any size over a 100-day period. For several years, many of the field’s most respected chemists and engineers said that our work had to be incorrect. The negative feedback had practical consequences, inhibiting my ability not only to secure research grants, but also to find faculty positions (especially given the work’s interdisciplinary nature, which made it difficult to fit into a single university department). But I kept at it, and, step by step, addressed different key issues – such as biocompatibility, manufacturing, reproducibility of release, and bioactivity. Today, systems based on these principles have been used to treat more than 20 million people. Another area I started thinking about involved creating new polymer materials. Working in a hospital, I saw that almost all polymers used in medicine were derived from
household objects. For example, the materials used in girdles for women are used in artificial hearts because of their good flex life. The polymers in mattress stuffing are used in breast implants. Yet such an approach often leads to problems. Artificial hearts, for example, can cause clots to form when blood hits their surface – the girdle material – and these clots can cause strokes and death.
By Robert Langer
So I began thinking that we needed to find alternatives to solving medical problems other than by searching for materials in everyday settings. I believed that researchers could take an engineering-design approach: Ask the question, “What do we really want in a biomaterial from the standpoints of engineering, chemistry, and biology?” and then synthesize the materials from first principles. As a proof of principle, we decided to synthesize a new family of biodegradable polymers, called polyanhydrides, for medical use. The first step was to select monomers – a polymer’s building blocks – that would be safe in the human body. We then synthesized these polymers and discovered that by changing their composition, we could make them last in the body for a period ranging from days to years. With Henry Brem, now the chief of neurosurgery at Johns Hopkins Hospital, we thought we could use these polymers to deliver drugs locally in the treatment of brain cancer. But I had to raise money for this project, so I wrote grant applications to government agencies that were reviewed by other professors. Their reviews were very negative. In our first grant proposal, in 1981, the reviewers said that we would never be able to synthesize the polymers. Yet one of my graduate students synthesized the polymers for his doctoral thesis. We sent the proposal back for another review, only to be told that the grant should still not be funded, because the polymers would react with whatever drug we wanted to deliver.
Several researchers in our lab showed that there was no reaction. We returned the proposal for another review; it came back with the comment that the polymers were fragile and would break. This time, two other researchers addressed the problem. The revised proposal was sent again for evaluation, and now the reviewers’ reason for rejecting it was that new polymers would not be safe to test on animals or people. Another graduate student showed that the polymers were safe. Such reviews continued for a long time; but, in 1996, the Food and Drug Administration approved the treatment – the first new treatment for brain cancer to be approved in more than 20 years. Moreover, the FDA’s approval of polymer-based local chemotherapy created a new paradigm in the drug-delivery field, helping to pave the way for drug-eluting stents and other local delivery systems. Something similar happened when Jay Vacanti, a surgeon at Massachusetts General Hospital, and I had an idea in the 1980’s to combine three-dimensional synthetic polymer scaffolds with cells to create new tissues and organs. Once again, the idea was met with great skepticism, and it was extremely difficult to obtain peer-reviewed government grants. Today, this concept has become a cornerstone of tissue engineering and regenerative medicine, leading to the creation of artificial skin for patients with burns or skin ulcers – and someday, one hopes, to the creation of many other tissues and organs. My experiences are hardly unique. Scientists throughout history have often had to fight conventional wisdom to validate their discoveries. In modern times, Stanley Prusiner’s discovery of prions, Barry Marshall and Robin Warren’s findings that bacteria can cause peptic ulcers, and Dan Shechtman’s determination of the structure of quasicrystals are just a few examples (all received Nobel Prizes for their research). The lessons are simple to understand, if difficult to master: Don’t believe everything you read, be willing to challenge dogma, and recognize that you may pay a price for it career-wise in the short run, even if you are correct. But the rewards of scientific discovery are worth it: technology advances, and the world can become much better for it. Robert Langer is Institute Professor at MIT.
© Project Syndicate, 2013. www.project-syndicate.org
Migration Is Development In September 2000, the United Nations Millennium Development Goals rallied the international community behind a shared vision. The MDGs, which expire in 2015, signaled a new era of global cooperation, and triggered real progress in terms of lifting millions of people out of extreme poverty, improving health and access to education, and empowering women. The eight original MDGs, which include reducing child mortality and achieving universal primary education, are lauded for their simplicity and measurability. They took an abstract, outsize challenge and distilled it into achievable ends. But, as Albert Einstein loved to say, “Not everything that counts can be counted, and not everything that can be counted counts.” Today, it is important that we not become trapped by what worked in the past. To succeed, the post-2015 agenda must break the original mold. It must be grounded in a fuller narrative about how development occurs – a narrative that accounts for complex issues such as migration. Otherwise, the global development agenda could lose its relevance, and thus its grip on stakeholders. It is perhaps understandable that the original MDGs did not mention either internal or international migration. These are politically sensitive topics that could have polarized, rather than united, the international community. Moreover, our empirical understanding of how migration interacts with development was limited at the time; there was little data with which to shape measurable goals. Yet migration is the original strategy for people seeking to escape poverty, mitigate risk, and build a better life. It has been with us since the dawn of mankind, and its economic impact today is massive. Migrant remittances exceed the value of all overseas development aid combined, to say nothing of the taxes that migrants pay, the investments they
make, and the trade they stimulate. As we consider the next-generation development agenda, it is also critical to understand that migration was a vital force in achieving the original MDGs. There are an estimated 215 mln international migrants today – a number expected to grow to 400 mln by 2040 – and another 740 mln internal migrants who have moved from rural to urban areas within
By Peter D. Sutherland
countries. Each typically supports many family members back home, which also helps to lift entire communities. In Bangladesh, for example, just 13% of households that receive remittances from abroad are below the poverty line, compared to 34% of non-remittance-receiving households. Evidence from Latin America, Africa, South Asia, and elsewhere shows that remittances reduce the depth and severity of poverty, and that the additional income is disproportionately spent on education and health. In rural Pakistan, remittances are associated with higher school enrollment, especially for girls. The list goes on. Beyond the data, there is no greater symbol of the world’s growing interdependence than the movement of people. If we can make meaningful economic progress in the coming generations, one of the pivotal reasons will be that people are allowed to move more freely. Advanced countries, with their adverse demographic trends, need migrants, as do develop-
ing countries – not only for migrants’ economic contributions, but also for the social and cultural diversity that they bring. This is not to deny that migration has downsides. But migration is here to stay, and it is growing. There can be no return to a monoethnic past, so successful societies will need to adapt to diversity. The likeliest outcome of the debate on the post-2015 global development agenda will be something between the MDGstyle approach – concrete, measurable targets for reducing extreme poverty – and the emerging sustainable development narrative, which emphasizes the complex forces of interdependence, such as migration and climate change. In the imperfect world of politics, this middle ground would be a positive outcome. Fortunately, the type of measurable outcomes that the MDGs have thus far demanded are being developed for migration. The overarching goal is to design a roadmap that can take us from today’s poorly managed, exploitative system of human mobility to one that is well managed, protects migrant rights, and plans for the consequences and opportunities of migration. The bottom line is that making migration part of the world’s development strategy will have a meaningful impact on the lives of migrants, affording them greater access to rights and to the fruits of their labor. Perhaps even more important, it could change public perceptions of migrants, so that they are viewed as a blessing rather than a scourge. Peter Sutherland is the United Nations Secretary General’s Special Representative for Migration.
© Project Syndicate, 2013. www.project-syndicate.org
EB¢OMA¢IAIA OIKONOMIKH ¶√§π∆π∫∏ EºHMEPI¢A AÚ. 907
www.financialmirror.com
∆∂∆∞ƒ∆∏, 20 ª∞ƒ∆π√À, 2013
¶ÈÓÁÎ - ÔÓÁÎ ·Ó¿ÌÂÛ· Û ÎÔ‡ÚÂÌ· Î·È ¯ÚÂÔÎÔ›· Η Βουλή των Αντιπροσώπων καταψήφισε ψεσ το νοµοσχέδιο για το κούρεµα των καταθέσεων. Κατά τάχθηκαν οι 36 βουλευτέσ του ΑΚΕΛ, του ∆ΗΚΟ, τησ Ε∆ΕΚ, του ΕΥΡΩΚΟ, ο βουλευτήσ των ΟικολÞγων και ο ανεξάρτητοσ βουλευτήσ Ζαχαρίασ Κουλίασ, ενώ οι 19 βουλευτέσ του ∆ΗΣΥ ψήφισαν αποχή. Το ερώτηµα που τίθεται πλέον είναι τι µασ ξηµερώνει αύριο που λήγει το υπουργικÞ διάταγµα (εκτÞσ και αν ανανεωθεί) και ανοίγουν οι τράπεζεσ. Άγνωστο παραµένει ακÞµα το πώσ θα εξευρεθούν τα 5.8 δισ ευρώ για ικανοποίηση των απαιτήσεων τησ τρÞικασ, λαµβάνοντασ υπÞψη και τον ΟλλανδÞ πρÞεδρο του Eurogroup που δήλωσε πωσ χωρίσ απÞφαση η Κύπροσ δεν παίρνει βοήθεια. ΕρωτηµατικÞ αποτελεί και η αντίδραση των ξένων καταθετών µε την καταψήφιση του νοµοσχεδίου. Σίγουρα οι στιγµέσ που ζούµε και η αγωνία για το αύριο δεν σηκώνουν κανένα εφησυχασµÞ. Για την καταψήφιση του νοµοσχεδίου είχε κάνει λÞγο απÞ νωρίσ χθεσ ο πρÞεδροσ τησ Κυπριακήσ ∆ηµοκρατίασ Νίκοσ Αναστασιάδησ. Μιλώντασ στη σουηδική τηλεÞραση, είχε δηλώσει Þτι η Βουλή, “θα τοποθετηθεί αρνητικά, διÞτι θεωρεί και πιστεύει Þτι είναι άδικο και πλήττει τα συµφέροντα τησ Κύπρου γενικÞτερα”. Σε ερώτηση πώσ θα χειριστεί την κατάσταση, απάντησε Þτι η κυβέρνηση έχει τα σχέδιά τησ, σηµειώνοντασ ταυτÞχρονα Þτι το “κούρεµα” δεν ήταν κάτι που αναµέναµε απÞ την τρÞικα και τουσ φίλουσ, Þπωσ είπε, στο Eurogroup. Το επίµαχο νοµοσχέδιο προνοούσε Þπωσ, παρά τισ διατάξεισ οποιουδήποτε άλλου νÞµου, κάθε πιστωτικÞ ίδρυµα στη Κυπριακή ∆ηµοκρατία προβεί στην είσπραξη τέλουσ επί των καταθέσεων ωσ ακολούθωσ: για κάθε ευρώ µέχρι και 20.000 ευρώ µε συντελεστή 0,00%, για κάθε ευρώ πάνω απÞ 20.000 ευρώ µέχρι και 100.000 ευρώ µε συντελεστή 6,75%, για κάθε ευρώ πάνω απÞ 100.000 ευρώ µε συντελεστή 9,90%. Το τέλοσ θα υπολογιζÞταν επί των υπολοίπων των καταθέσεων στα βιβλία των πιστωτικών ιδρυµάτων στη ∆ηµοκρατία
κατά το κλείσιµο των εργασιών τουσ την Παρασκευή 15 Μαρτίου 2013. Σύµφωνα µε το νοµοσχέδιο, έναντι του τέλουσ θα διατίθεντο µελλοντικά σε κάθε καταθέτη, µετοχέσ πιστωτικού ιδρύµατοσ στη ∆ηµοκρατία υπÞ Þρουσ που θα καθορίζονταν µε ∆ιάταγµα του Υπουργού Οικονοµικών. Επίσησ, προβλεπÞταν Þτι οι µετοχέσ που θα παραχωρούνταν στουσ καταθέτεσ θα ήταν µετατρέψιµεσ σε οµÞλογα, η απÞδοση των οποίων διασφαλιζÞταν απÞ τα προσδοκώµενα έσοδα του φυσικού αερίου, υπÞ τον Þρο Þτι οι καταθέσεισ θα παραµείνουν για τουλάχιστο δύο έτη στο πιστωτικÞ ίδρυµα στη ∆ηµοκρατία και σύµφωνα µε σχέδιο που θα καθορίσει και θα εκδώσει ο ΥπουργÞσ.
™‡ÛÎÂ„Ë ¶ÔÏÈÙÈÎÒÓ ∞Ú¯ËÁÒÓ Ο ΠρÞεδροσ τησ ∆ηµοκρατίασ Νίκοσ Αναστασιάδησ προκειµένου να εξεταστούν οι εξελίξεισ µετά τη χθεσινή συνεδρίαση τησ Ολοµέλειασ τησ Βουλήσ των Αντιπροσώπων, συγκάλεσε σύσκεψη Πολιτικών Αρχηγών. ΣτÞχοσ τησ συνάντησησ είναι η εξέταση υπαλλακτικών σχεδίων για αντιµετώπιση τησ κατάστασησ. Ο ΠρÞεδροσ τησ ∆ηµοκρατίασ Νίκοσ Αναστασιάδησ έχει συγκαλέσει σύσκεψη µε τουσ αρχηγούσ των πολιτικών κοµµάτων στισ 9 το πρωί, στο ΠροεδρικÞ Μέγαρο.
™Ô˘‚¿ÏÔÊ: øʤÏÈÌÔ ÙÔ ÎÔ‡ÚÂÌ· ÁÈ· ƒˆÛ›· Εντύπωση προκαλεί πάντωσ η στάση τησ ΜÞσχασ. Ο αντιπρÞεδροσ τησ ρωσικήσ κυβέρνησησ Ιγκορ Σουβάλοφ, δήλωσε αργά ψεσ πωσ η ΜÞσχα θα µπορούσε, σε τελική ανάλυση, να ωφεληθεί απÞ την επιβολή ενÞσ τέλουσ στισ τραπεζικέσ καταθέσεισ στην Κύπρο, γιατί κάτι τέτοιο θα έκανε το επενδυτικÞ κλίµα στη Ρωσία να µοιάζει πιο σταθερÞ.
“Είναι µια καλή ευκαιρία για το ρωσικÞ τραπεζικÞ σύστηµα να επιδιώξει να βρει νέουσ καταθέτεσ, νέουσ πελάτεσ. Και να δείξει Þτι το δικÞ µασ τραπεζικÞ σύστηµα είναι σταθερÞ”, είπε ο κ. Σουβάλοφ. “Για τη Ρωσία, µεσοπρÞθεσµα αυτÞ δροµολογεί καλέσ ευκαιρίεσ. Η Ρωσία θα κερδίσει περισσÞτερα απ’ Þσα θα χάσει. Για τη Ρωσία είναι µια ευκαιρία να δείξει τουσ πιο προβλεπÞµενουσ κανÞνεσ αντιµετώπισησ των επενδυτών”, πρÞσθεσε. Ρώσοι αξιωµατούχοι, συµπεριλαµβανοµένου και του προέδρου Βλαντίµιρ Πούτιν, είχαν επικρίνει έντονα το σχέδιο επιβολήσ ενÞσ έκτακτου τέλουσ στισ τραπεζικέσ καταθέσεισ στην Κύπρο, κάτι που θα είχε σοβαρέσ επιπτώσεισ στισ ρωσικέσ εταιρείεσ αλλά και τα φυσικά πρÞσωπα που διαθέτουν λογαριασµούσ πολλών δισεκατοµµυρίων ευρώ στισ κυπριακέσ τράπεζεσ. Σύµφωνα µε τον οίκο αξιολÞγησησ των Moody’s, οι ρωσικέσ τράπεζεσ έχουν καταθέσεισ ύψουσ 12 δισ δολαρίων στισ κυπριακέσ ενώ οι καταθέσεισ εταιρειών έφταναν τα 19 δισ δολάρια στα τέλη του 2012.
ª¤ÚÎÂÏ: «MfiÓÔ Ì ∆ÚfiÈη» Ξεκάθαρο ήταν και το µήνυµα τησ Γερµανίδασ Καγκελάριου Άνγκελασ Μέρκελ προσ την κυβέρνηση Νίκου Αναστασιάδη. Οι διαπραγµατεύσεισ για το σχέδιο διάσωσησ πρέπει να διεξαχθούν αποκλειστικά και µÞνο µε την ΤρÞικα, φαίνεται να δήλωσε σύµφωνα µε εκπρÞσωπο τησ γερµανικήσ κυβέρνησησ.
™fiÈÌÏÂ: «ÃÚÂÔÎÔ›» ÙÔ Î˘ÚÈ·Îfi ÌÔÓÙ¤ÏÔ Ο υπουργÞσ Οικονοµικών τησ Γερµανίασ ΒÞλφγκανγκ ΣÞιµπλε συνέχισε και χθεσ τισ εµπρηστικέσ του δηλώσεισ αναφέροντασ Þτι «Þποιοσ τοποθετεί τα χρήµατά του σε χώρεσ Þπου καταβάλλει λιγÞτερουσ φÞρουσ πρέπει να αναλάβει τισ ευθύνεσ του», σε ένα µήνυµα προσ τουσ εύπορουσ Ρώσουσ που καλούνται να συµβάλουν στη διάσωση τησ Κύπρου. “Οποιοσ επενδύει τα χρήµατά του σε χώρεσ Þπου πληρώνει λιγÞτερουσ φÞρουσ, ή Þπου ίσωσ ελέγχεται λιγÞτερο, αναλαµβάνει τον κίνδυνο, Þταν οι τράπεζεσ τησ χώρασ αυτήσ δεν είναι βιώσιµεσ, είναι προφανέσ», δήλωσε ο γερµανÞσ υπουργÞσ Οικονοµικών στη γερµανική ραδιοφωνία. Αλλά, εάν δεν κληθούν αυτοί να συµβάλουν, τÞτε «οι ευρωπαίοι φορολογούµενοι θα πρέπει να χρηµατοδοτήσουν ξένεσ επενδύσεισ δισεκατοµµυρίων στην Κύπρο ... αυτÞ θα ήταν ανεύθυνο», είπε ο ΒÞλφγκανγκ ΣÞιµπλε προσθέτοντασ Þτι «το κυπριακÞ οικονοµικÞ µοντέλο», που βασίζεται σε ένα ευνοϊκÞ φορολογικÞ σύστηµα το οποίο επί σειρά ετών προσέλκυσε ξένα κεφάλαια, «χρεοκοπεί». Ο ίδιοσ χαρακτήρισε την κατάσταση στην Κύπρο ωσ “Εξαιρετικά σοβαρή” και εξέφρασε την λύπη του για τον κυπριακÞ λαÞ, τονίζοντασ Þτι τα προβλήµατα δηµιουργήθηκαν απÞ ένα αποτυχηµένο οικονοµικÞ µοντέλο δεκαετιών.
∞ÓÙÈÚÔÙ¿ÛÂȘ ÛˆÙËÚ›·˜ ·fi ÙȘ ∆Ú¿Â˙˜ Ùχι στο κούρεµα των ξένων καταθέσεων λένε µε µια φωνή τα επιτελεία των κυπριακών τραπεζών. Θεωρούν Þτι µια τέτοια κίνηση θα είναι καταστροφική µε άµεσεσ συνέπειεσ. Επισηµαίνουν Þτι υποκαταστήµατα διεθνών τραπεζών που βρίσκονται στην Κύπρο θα κλείσουν άµεσα µε αποτέλεσµα το τέλοσ τησ Κύπρου ωσ διεθνούσ χρηµατοοικονοµικού κέντρου, αφού εκτιµούν Þτι θα χαθεί το 50% των καταθέσεων των τραπεζών. Σύµφωνα µε πληροφορίεσ µασ οι τραπεζίτεσ θα υποβάλουν υπÞµνηµα µε τισ θέσεισ τουσ στον ΠρÞεδρο τησ ∆ηµοκρατίασ στο οποίο θα αναφέρουν Þτι η λύση που πρέπει να βρεθεί για να µαζευτεί το ποσÞ των 5,8 δισ πρέπει να είναι καθαρά κυπριακή. Στο υπÞµνηµα θα εισηγούνται αντισταθµιστικά οφέλη στουσ Κύπριουσ καταθέτεσ Þπωσ συµψηφισµÞσ µε τα δάνεια τουσ, χαµηλÞτερα επιτÞκια, επιµήκυνση του χρÞνου αποπληρωµήσ των δανείων τουσ και
παραχώρηση κρατικών οµολÞγων τα οποία θα είναι βασισµένα στισ προοπτικέσ του φυσικού αερίου. Σήµερα οι τράπεζεσ θα παραµείνουν κλειστέσ. Θα εργαστούν µÞνο τα ανώτερα διευθυντικά στελέχη και τα µέλη των διοικητικών τουσ συµβουλίων για να αξιολογήσουν τα νέα δεδοµένα που διαµορφώνονται. Την ίδια ώρα γινÞταν συνεχήσ ανατροφοδÞτηση των ΑυτÞµατων Ταµειακών Μηχανών λÞγω τησ αυξηµένησ προσέλευσησ καταναλωτών για απÞσυρση χρηµάτων. ΕναλλακτικÞ νοµοσχέδιο για εξυγίανση τησ Τράπεζασ Κύπρου και τησ Λαϊκήσ Τράπεζασ µε τη δηµιουργία καλήσ και κακήσ τράπεζασ ενδέχεται να τεθεί ενώπιον του κοινοβουλίου, σε περίπτωση που απορρίψει το προτεινÞµενο νοµοσχέδιο για κούρεµα των καταθέσεων. Το νοµοσχέδιο το οποίο επεξεργάστηκε η Κεντρική Τράπεζα µε στÞχο να κατατεθεί
σήµερα για ψήφιση στη Βουλή προνοεί το διαχωρισµÞ των ασφαλισµένων καταθέσεων και των καλών στοιχείων ενεργητικού των τραπεζών απÞ τισ µη ασφαλισµένεσ καταθέσεισ και τα µη εξυπηρετούµενα δάνεια. Συγκεκριµένα οι υφιστάµενεσ τράπεζεσ θα µετατραπούν σε κακέσ τράπεζεσ και θα µπουν θα µπουν στη διαδικασία εκποίησησ των στοιχείων ενεργητικού για να πληρώσουν τουσ ανασφάλιστουσ καταθέτεσ σε βάθοσ χρÞνου το οποίο θα καθοριστεί. Η Κεντρική Τράπεζα εκτιµά Þτι µε το συγκεκριµένο νοµοσχέδιο τα υποκαταστήµατα των τραπεζών θα λειτουργούν κανονικά και παράλληλα θα προστατευθεί η συντριπτική πλειοψηφία των θέσεων εργασίασ του προσωπικού. Την ίδια ώρα σύµφωνα µε πληροφορίεσ µελετάται σε πολιτικÞ επίπεδο σενάριο για συγχώνευση των δύο τραπεζών µε την Ελληνική Τράπεζα κίνηση που θα διαφορο-
ποιήσει κατά πολύ το τραπεζικÞ χάρτη τησ Κύπρου. Το νοµοσχέδιο θα προβλέπει επίσησ την πώληση των υποκαταστηµάτων των τραπεζών στο εξωτερικÞ ώστε να επιτευχθεί η συρρίκνωση του τραπεζικού τοµέα στα επίπεδα του µέσου Þρου τησ Ευρωζώνησ. Ùσον αφορά στο ΣυνεργατισµÞ σύµφωνα µε διασταυρωµένεσ πληροφορίεσ µασ έχει σταλεί εδώ και λίγεσ µέρεσ επιστολή προσ το Υπουργείο Οικονοµικών στην οποία γίνεται εισήγηση Þπωσ παραµείνει η εποπτεία τουσ κάτω απÞ την οµπρέλα του ΕφÞρου Συνεργατικήσ Ανάπτυξησ ωσ πρωτοβάθµιου επÞπτη και τησ Κεντρικήσ Τράπεζασ ωσ δευτεροβάθµιου. Στην πρÞταση καθορίζεται µε σαφήνεια το πλαίσιο του εποπτικού ελέγχου τησ Κεντρικήσ Τράπεζασ η οποία θα µπορεί να παρέµβει και να υποδείξει συγχωνεύσεισ και άλλεσ διορθωτικέσ κινήσεισ.
ΧΡΗΜΑ&ΑΓΟΡΑ
20 ΜΑΡΤΙΟΥ, 2013
2 | ΕΙ∆ΗΣΕΙΣ | financialmirror.com
∫∞∆∞£∂™∂π™
™ÙÔ ·È¯Ó›‰È ª¿ÏÙ·, §ÂÙÔÓ›· Î·È Ù· ∫·Ù¯fiÌÂÓ· Άλλουσ ασφαλείσ προορισµούσ για την µεταφορά των καταθέσεων τουσ φαίνεται να αναζητούν οι Ρώσοι και άλλοι επενδυτέσ που µέχρι τώρα είχαν τισ καταθέσεισ τουσ στην χώρα µασ. Στο παιχνίδι µπαίνουν η Μάλτα και η Λετονία. Πρίν ακÞµα τεθεί το θέµα του κουρέµατοσ και λÞγω τησ οικονοµικήσ κρίσησ οι Λετονικέσ τράπεζεσ είδαν τισ ξένεσ καταθέσεισ τουσ να φτάνουν σε επίπεδα ρεκÞρ. Με βάση στοιχεία µÞνο το 2012 εισέρευσαν στην Λετονία περίπου 2 δισ ξένων καταθέσεων. Οι λογαριασµοί στη Λετονία, αποτελούν έναν τραπεζικÞ κÞµβο απÞ την εποχή τησ Σοβιετικήσ Ένωσησ, και φουσκώνουν, την ώρα που, η Κύπροσ ψάχνει για σωσίβιο οικο-
νοµικήσ σωτηρίασ. Η Λετονία βγήκε απÞ ένα πρÞγραµµα διάσωσησ του ∆ΝΤ και ήταν η ταχύτερα αναπτυσσÞµενη οικονοµία τησ ΕΕ κατά το δεύτερο τρίµηνο του 2012, Þταν το Ακαθάριστο Εγχώριο ΠροϊÞν τησ ανέβηκε 5,1% απÞ το προηγούµενο έτοσ. Τα ασφάλιστρα κινδύνου τησ έχουν πέσει κατά 137 µονάδεσ βάσησ το 2012 στισ 228 µονάδεσ βάσησ. Στο παιχνίδι φαίνεται να µπαίνουν και τα ΚατεχÞµενα. Χθεσ ο λεγÞµενοσ πρÞεδροσ τησ «ένωσησ τραπεζών βÞρειασ Κύπρου» Yunus Rahmioglu δήλωσε Þτι προειδοποίησε Þλεσ τισ τράπεζεσ στα κατεχÞµενα για πιθανή ροή καταθέσεων στο ψευδοκράτοσ απÞ την Κυπριακή ∆ηµοκρατία και Þτι χρήµατα που
δεν έχουν συγκεκριµένη προέλευση δεν θα πρέπει να γίνονται δεκτά. Είπε επίσησ Þτι αναµένουν ροή καταθέσεων απÞ ξένουσ καταθέτεσ για αυτÞ και πρέπει να επιδεχθεί προσοχή για να µην υπάρξει ξέπλυµα βρώµικου χρήµατοσ.
¢ÈÂΉÈΛ ÌÂÚ›‰ÈÔ Î·È Ë √˘ÎÚ·Ó›· Χθεσ ο ΟυκρανÞσ πρωθυπουργÞσ Αζάροφ απευθυνÞµενοσ στουσ Ουκρανούσ εκατοµµυριούχουσ ανέφερε Þτι είναι πιο ασφαλέσ να έχουν τα χρήµατα τουσ στην χώρα τουσ. Ο φÞροσ επί των τραπεζικών καταθέσεων στην
¢ÂÓ ·Ú·ÈÙÔ‡Ì·È Ï¤ÂÈ Ô ™·ÚÚ‹˜ Τισ φήµεσ που τον ήθελαν να παραιτείται διέψευσε ψεσ, λίγο µετά την άφιξή του στη ΜÞσχα, ο υπουργÞσ Οικονοµικών τησ Κύπρου Μιχάλησ Σαρρήσ. Ο κ. Σαρρήσ διέψευσε πληροφορίεσ που είχαν νωρίτερα δηµοσιευθεί σε κυπριακά µέσα ενηµέρωσησ, σύµφωνα µε τα οποία, ο ίδιοσ είχε υποβάλει την παραίτησή του προσ τον ΠρÞεδρο Αναστασιάδη. Ο YπουργÞσ Οικονοµικών βρίσκεται στη ΜÞσχα προκειµένου να ενηµερώσει τον οµÞλογÞ του Ρώσο ΥΠΟΙΚ για τισ εξελίξεισ στη χώρα µασ, ύστερα απÞ την απÞφαση του Eurogroup για συµµετοχή των καταθετών στο πρÞγραµµα διάσωσησ τησ Κύπρου µε έκτακτη φορολÞγηση, αλλά και την καταψήφιση του νοµοσχεδίου απÞ την Κυπριακή Βουλή. Η ΜÞσχα έχει εκφράσει δυσαρέσκεια για την στάση του κ. Σαρρή έναντι των ρωσικών συµφερÞντων. Σηµειώνεται Þτι την παραίτηση του υπουργού Οικονοµικών είχε ζητήσει χθεσ ο πρÞεδροσ τησ επιτροπήσ οικονοµικών τησ Βουλήσ ΝικÞλασ ΠαπαδÞπουλοσ, αλλά και ο αναπληρωτήσ πρÞεδροσ του Ευρωπαϊκού ΚÞµµατοσ Νίκοσ Κουτσού.
§›ÛÙ· Ì ÔÓfiÌ·Ù· ˙ËÙ¿ Ë ªfiÛ¯· Πάντωσ αναµένεται Þτι η Ρωσία θα ζητήσει απÞ τη Λευκωσία, αναλυτικά στοιχεία, ή έναν κατάλογο µε τα ονÞµατα και τουσ λογαριασµούσ Ρώσων πολιτών και επιχειρήσεων σε κυπριακέσ τράπεζεσ. Ùπωσ ανέφερε ο Nικολάι ΠετρÞφ, καθηγητήσ Οικονοµικών, αυτά τα στοιχεία θα τα ζητήσει ωσ προαπαιτούµενα, για να εγκρίνει την επέκταση του δανείου προσ την Κύπρο και την ενδεχÞµενη µείωση επιτοκίου. Ο Πούτιν χρειάζεται τα στοιχεία αυτά, στην προσπάθειά του να φέρει πίσω στη Ρωσία κεφάλαια που τώρα «βγαίνουν» µέσω offshore εταιρειών εκτÞσ χώρασ, ενώ παράλληλα τα περισσÞτερα απÞ αυτά «ανήκουν» σε πρÞσωπα εκτÞσ νÞµου, ή το κυριÞτερο σε επιχειρηµατίεσ είτε αντιπάλουσ είτε Þχι «φίλα διακείµενουσ» στον Πούτιν.
∫Ô‡ÚÂÌ· ÛÙÔ ÁÂÓÈÎfi ‰Â›ÎÙË ÙÔ˘ Ã.∞. ]Το κυπριακÞ θρίλερ και οι ραγδαίεσ εξελίξεισ σχετικά µε το ζήτηµα «κουρέµατοσ» των καταθέσεων στισ τράπεζεσ τησ χώρασ, υποχρέωσαν χθεσ σε βαριέσ απώλειεσ το ταµπλÞ του Χρηµατιστηρίου τησ Αθήνασ. Στο ταµπλÞ ο ΓενικÞσ ∆είκτησ έκλεισε µε απώλειεσ 3,85% στισ 923,43 µονάδεσ, ενώ για τον δείκτη των τραπεζών οι απώλειεσ διαµορφώθηκαν σε 9,69% στισ 122,85 µονάδεσ. Μετά την τριήµερη διακοπή των συναλλαγών, λÞγω τησ Καθαράσ ∆ευτέρασ, και παρά τη σχετικά «ψύχραιµη» χθεσινή υποδοχή τησ απÞφασησ του Eurogroup εκ µέρουσ των χρηµατιστηρίων του εξωτερικού, ο ΓενικÞσ ∆είκτησ του Χ.Α. δεν
κατάφερε να αποφύγει τισ έντονεσ πιέσεισ. Κινούµενοσ σε αρνητικÞ έδαφοσ σε Þλη τη διάρκεια τησ συνεδρίασησ, έφτασε να υποχωρεί έωσ και 4,13% στισ 920,74 µονάδεσ για να σηµειώσει τελικά το δεύτερο χαµηλÞτερο κλείσιµο εντÞσ του 2013. ΜÞνιµα πτωτικά κινήθηκε και ο δείκτησ των τραπεζών, που ολοκλήρωσε στο χαµηλÞ ηµέρασ, µε τισ µετοχέσ των Τρ. Κύπρου και Cyprus PB να βρίσκονται σε αναστολή διαπραγµάτευσησ (το ίδιο θα ισχύσει και για την σηµερινή συνεδρίαση). Το κλίµα των αµέσωσ επÞµενων συνεδριάσεων στο Χ.Α. αναµένεται να διαµορφωθεί µε άξονα τισ εξελίξεισ στην Κύπρο.
ºÂ‡ÁÔ˘Ó ÔÈ ƒÒÛÔÈ Î·Ù·ı¤Ù˜, ı¤ÏÔ˘Ì ÙÔ˘˜ ƒÒÛÔ˘˜ ÙÔ˘Ú›ÛÙ˜ Η απÞφαση κουρέµατοσ καταθέσεων στην Κύπρο απÞ το Γιούρογκρουπ, έχει προκαλέσει έντονεσ ανησυχίεσ στουσ τουριστικούσ πράκτορεσ στην Ρωσία, καθώσ και στο Ηνωµένο Βασίλειο, δήλωσε ο ΓενικÞσ ∆ιευθυντήσ του Κυπριακού Οργανισµού Τουρισµού (ΚΟΤ) Μάριοσ Χαννίδησ. Αντιπροσωπεία του ΚΟΤ µε επικεφαλήσ τον ΠρÞεδρο του ∆ιοικητικού Συµβουλίου Αλέκο Ορουντιώτη και τον κ. Χαννίδη βρίσκεται στη ΜÞσχα - Þπου θα συµµετάσχει στην καθιερωµένη Εκθεση Τουρισµού τησ Ρωσίασ που αρχίζει σήµερα - αλλά κυρίωσ για να καθησυχάσει και να διαβεβαιώσει τουσ Ρώσουσ για την ασφάλεια τησ Κύπρου ωσ τουριστικού προορισµού. “Ενασ απÞ τουσ στÞχουσ µε τουσ οποίουσ πηγαίνει η αντιπροσωπεία στη Ρωσία - τουλάχιστον ο δικÞσ µασ ο στÞχοσ ωσ Υπηρεσία - είναι ο καθησυχασµÞσ των τουριστικών πρακτÞρων τησ Ρωσίασ για τισ επενδύσεισ που έχουν ήδη κάνει, διÞτι πολλοί τουριστικοί πράκτορεσ έχουν επενδύσει εκατοµµύρια ευρώ στην Κύπρο, δηλαδή στον τοµέα επενδύσεων ξενοδοχείων, συντήρηση ξενοδοχείων, προκαταβολέσ για κρατήσεισ κ.λπ.», δήλωσε στο ο κ. Χαννίδησ. ΟπÞτε, συµπλήρωσε, «αντιλαµβάνεστε Þτι αυτά τα δεδοµένα δηµιουργούν ένα κλίµα ανασφάλειασ γιατί κανένασ δεν ξέρει τι θα γίνει. Θα µπορούν οι τουρίστεσ να έρχονται; Θα υπάρχουν τράπεζεσ και τραπεζικÞ σύστηµα ουσιαστικά για να µπορούν να το χρησιµοποιήσουν Þταν θα είναι στην Κύπρο;”. Είναι γεγονÞσ, συνέχισε, Þτι «υπάρχουν κάποιεσ αντιδράσεισ απορίασ, ρωτούν τι γίνεται, τι συµβαίνει, τι µέλλει γενέ-
σθαι κ.λπ. και ο λÞγοσ που πάµε εκεί είναι για α καθησυχάσουµε αυτέσ τισ αντιδράσεισ και ευελπιστούµε να µην έχουµε οποιοδήποτε πρÞβληµα γιατί αν έχουµε ακυρώσεισ θα είναι ανεπανÞρθωτο και τελειωτικÞ πλήγµα για την οικονοµία του τÞπου. “Πρέπει να δώσουµε το µήνυµα στουσ Ρώσουσ τουριστικούσ πράκτορεσ και συνεργάτεσ µασ Þτι µπορούν να συνεχίσουν χωρίσ πρÞβληµα τη λειτουργία τουσ στην Κύπρο”, συµπλήρωσε. ΑπÞ την πλευρά του, ο ΠρÞεδροσ του ∆Σ του ΚΟΤ Αλέκοσ Ορουντιώτησ, είπε Þτι “πρέπει να είµαστε πολύ προσεκτικοί µε το τι λέµε ενÞψει Þλων αυτών τα οποία συµβαίνουν και αυτÞ που µπορώ να σασ διαβεβαιώσω µέχρι σήµερα δεν είχαµε καµία ακύρωση ούτε πτήσησ ούτε ακύρωση θέσησ απÞ οποιονδήποτε είτε απÞ τη Ρωσία είτε απÞ την Αγγλία”. Αυτή τη στιγµή που µιλούµε, σηµείωσε, Þλα συνεχίζουν να είναι Þπωσ και πριν. Εξέφρασε την πεποίθηση Þτι δεν πρÞκειται να επηρεαστεί ο τουρισµÞσ σε σηµαντικÞ βαθµÞ λÞγω αυτών των εξελίξεων που συµβαίνουν. “ΑυτÞ εννοείται βασικά αν δεν καταρρεύσουν τα πάντα. ΥπÞ κανονικέσ συνθήκεσ εγώ δεν βλέπω ούτε και υπάρχουν ενδείξεισ Þτι έχει επηρεαστεί ο τουρισµÞσ µασ µέχρι σήµερα”, σηµείωσε. Οι υπολογισµοί Þσον αφορά το τουριστικÞ ρεύµα στην Κύπρο είναι Þτι κατά το 2013, οι τουρίστεσ απÞ την Ρωσία, θα ξεπεράσουν τισ 550 χιλιάδεσ.
Κύπρο δείχνει Þτι είναι «πιο ασφαλέσ» να διατηρεί ο κÞσµοσ τα χρήµατά του στην Ουκρανία, δήλωσε ο ΟυκρανÞσ πρωθυπουργÞσ Μίκολα Αζάροφ. Συνεχίζοντασ σε πιο σοβαρÞ τÞνο, ο Αζάροφ σηµείωσε Þτι οι επιχειρηµατίεσ θα «αναλογίζονται εφεξήσ πολύ προσεκτικά τισ αµφιβολίεσ τουσ Þσον αφορά την αξιοπιστία» του τραπεζικού συστήµατοσ. «Εµείσ έχουµε δείξει κατά τη διάρκεια αυτών των τριών ετών (στην εξουσία) Þτι δεν λαµβάνουµε µέτρα κατάσχεσησ» υπογράµµισε. Πολλοί Ουκρανοί επιχειρηµατίεσ έχουν καταχωρηµένη έδρα των επιχειρήσεών τουσ στην Κύπρο και τα κεφάλαιά τουσ επαναπατρίζονται για να χρησιµοποιηθούν.
€1 ÂÎ. ÛÙ¤ÏÓÂÈ ÛÙȘ ‚¿ÛÂȘ ÙÔ §ÔÓ‰›ÓÔ ΒρετανικÞ στρατιωτικÞ αεροσκάφοσ που µεταφέρει 1 εκατοµµύριο ευρώ έφθασε στην Κύπρο στο πλαίσιο σχεδίου αντιµετώπισησ πιθανών αναγκών που θα ανακύψουν για τουσ Βρετανούσ στρατιώτεσ στο νησί. Το υπουργείο Άµυνασ στο Λονδίνο δηλώνει Þτι τα χρήµατα θα χρησιµοποιηθούν για την παροχή εκτάκτων δανείων σε στρατιώτεσ και τισ οικογένειέσ τουσ σε περίπτωση που σταµατήσουν να λειτουργούν οι αυτÞµατεσ ταµειακέσ µηχανέσ ή/και οι χρεωστικέσ κάρτεσ.
ŒÚ¢ӷ ÁÈ· ÙËÓ ·fiÛ˘ÚÛË Î·Ù·ı¤ÛÂˆÓ Στην καταγγελία Þτι συνεργάτεσ του Προέδρου τησ Κυπριακήσ ∆ηµοκρατίασ Νίκου Αναστασιάδη και οικονοµικοί παράγοντεσ τησ χώρασ ήξεραν για το «κούρεµα» και απέσυραν έγκαιρα τισ καταθέσεισ τουσ, προχώρησε χθεσ η εφηµερίδα «Φιλελεύθεροσ». Σύµφωνα µε την εφηµερίδα, δίνουν και παίρνουν οι πληροφορίεσ που φέρουν συνεργάτεσ του Ν. Αναστασιάδη να έχουν αποσύρει τισ τελευταίεσ δύο εβδοµάδεσ τεράστια ποσά απÞ κυπριακέσ τράπεζεσ και να τα έχουν µεταφέρει στο εξωτερικÞ. «Αυτοί οι άνθρωποι γνώριζαν Þτι βρισκÞταν στο τραπέζι το επικείµενο “κούρεµα” στισ καταθέσεισ και Þτι οι Γερµανοί θα πίεζαν προσ αυτή την κατεύθυνση και Þτι υπήρχε ένα πολύ σοβαρÞ ενδεχÞµενο να περάσει το “κούρεµα”» αναφέρεται στο σχετικÞ δηµοσίευµα. Μάλιστα, καλεί τον ΠρÞεδρο τησ Κυπριακήσ ∆ηµοκρατίασ να ζητήσει πληροφÞρηση απÞ τον ∆ιοικητή τησ Κεντρικήσ Τράπεζασ για το ποιοι είναι εκείνοι που έβγαλαν χρήµατα στο εξωτερικÞ το τελευταίο διάστηµα, τÞσο για να διαπιστωθεί το βάσιµο των πληροφοριών, Þσο και για να ενηµερωθεί ο κÞσµοσ. Τη δηµοσίευση ενÞσ καταλÞγου επωνύµων καταθετών, οι οποίοι απέσυραν καταθέσεισ απÞ την Κύπρο, εισηγήθηκαν Þλα τα κÞµµατα χθεσ κατά την έκτακτη συνεδρία τησ Βουλήσ. Ο αναπληρωτήσ ΠρÞεδροσ του ∆ηµοκρατικού Συναγερµού Αβέρωφ Νεοφύτου ζήτησε τη δηµοσίευση τησ λίστασ προκειµένου να αποκατασταθεί το περί δικαίου αίσθηµα του λαού.
ΧΡΗΜΑ&ΑΓΟΡΑ
20 ΜΑΡΤΙΟΥ, 2013
financialmirror.com | ΕΙ∆ΗΣΕΙΣ | 3
√È ∫ÙËÌ·ÙÔÌÂÛ›Ù˜, ÔÈ ¿ÏÏÔÈ Î·È ÔÈ ‰˘ÛÎÔϛ˜ ∞ÓÙÒÓ˘ §Ô˚˙Ô˘ ∞ÓÙÒÓ˘ §Ô›˙Ô˘ F.R.I.C.S. & ™˘ÓÂÚÁ¿Ù˜ §Ù‰, ∂ÎÙÈÌËÙ¤˜ ∞ÎÈÓ‹ÙˆÓ & ¢È·¯ÂÈÚÈÛÙ¤˜ ŒÚÁˆÓ ∞Ó¿Ù˘Í˘
Τα οικονοµικά δεδοµένα και εκείνα τησ αγοράσ ακινήτων είναι χιλιοειπωµένα και αυτÞ φαίνεται και απÞ τισ µειωµένεσ πωλήσεισ των ακινήτων.
Είναι πρÞδηλο Þτι οι τησ πρώτησ γραµµήσ ασχολούµενοι µε τα ακίνητα (οι κτηµατοµεσίτεσ) έχουν υποστεί µια σχεδÞν πανωλεθρία στον κύκλο εργασιών τουσ, που κυµαίνεται απÞ µείωση τησ τάξησ του 40% και µέχρι 60%, τÞσο στον τοµέα των πωλήσεων, Þσο και στην δεύτερη κατηγορία επαγγελµατιών, εκείνη των εκτιµητών. Μετά ακολουθούν οι τεχνικοί (αρχιτέκτονεσ, πολιτικοί µηχανικοί κλπ) µε παρÞµοια ποσοστά µείωσησ, αν και οι τελευταίοι ίσωσ ακÞµη να νοιώσουν την πίεση σε µεγάλο βαθµÞ, λÞγω τησ ύπαρξησ κατασκευαστικών έργων του παρελθÞντοσ που ακÞµη ανεγείρονται (περιλαµβανοµένων και Κυβερνητικών έργων που τώρα σταµάτησαν). ΠαρÞλο τούτου ένα απÞ τα µεγαλύτερα αρχιτεκτονικά γραφεία τησ Κύπρου έχει απολύσει εφέτοσ 21 άτοµα και ίσωσ να ακολουθήσουν και άλλα, ενώ οι
κτηµατοµεσίτεσ έχουν µειωθεί τουλάχιστον κατά 50% σε ανθρώπινο δυναµικÞ και οι εκτιµητέσ γύρω στο 30%. Υπάρχουν διάφορεσ απÞψεισ πώσ να ξεπεράσουµε αυτή την κρίση και µελετώντασ διάφορεσ αναφορέσ του εξωτερικού µε παρÞµοια δεδοµένα σασ αναφέρουµε τα ακÞλουθα. - ∆εν συµβαίνει τίποτε Ψυχολογικά καλή προσέγγιση µεν αλλά η επιθυµία του ιδιοκτήτη να διατηρήσει την επιχείρηση του ωσ έχει, θα τον οδηγήσει σε χρεοκοπία σε τακτÞ χρονικÞ ορίζοντα. Η ψυχολογία σε αυτÞ το στάδιο έχει τεράστιο ρÞλο διÞτι οι πλείστεσ επιχειρήσεισ αυτού του είδουσ είναι οικογενειακέσ ή προσωπικέσ και υπάρχει και το «εγώ», το οποίο σε µικρέσ κοινωνίεσ είναι σηµαντικÞ αρνητικÞ στοιχείο. - Συµβίωση µε άλλουσ ∆ηλαδή η συνένωση γραφείων σε ένα πιο ευρύ κύκλο εργασιών µε µειωµένα κÞστη και ίσωσ καλύτερη οργάνωση. ∆ύσκολο Þµωσ να το πετύχουµε αυτÞ, διÞτι ο κάθε ένασ «θέλει το δικÞ του». ΑυτÞ είναι ιδιαίτερα προσεκτÞ στην Κύπρο, διÞτι εκτÞσ απÞ ορισµένα δικηγορικά και ελεγκτικά γραφεία, οι υπÞλοιποι επαγγελµατίεσ δεν ενδιαφέρονται εάν έχουν ήδη το δικÞ τουσ γραφείο. Παραδείγµατα πάµπολα µε αρχιτέκτονεσ που κατέληξαν µετά απÞ ορισµένα χρÞνια σε χωρισµÞ. - Μείωση ΚÞστων Η τρίτη επιλογή είναι η µείωση κÞστουσ είτε µε απολύσεισ είτε και µε µείωση µισθών των εργαζοµένων γύρω στο 20%. Μια κατάσταση Þχι ευχάριστη, διÞτι οι µεν εργαζÞµενοι αναγνωρίζοντασ την κατάσταση δεν είναι ασφαλώσ ευτυχείσ και απÞ την άλλη το ίδιο πολυάριθµο προ τησ κρίσησ προσωπικÞ παραµένει. - Αναδιοργάνωση Άπτεται κυρίωσ στην θεωρία αλλά στην εφαρµογή είναι άλλο θέµα. Η εργατική νοµοθεσία δυστυχώσ δεν επιτρέπει απολύσεισ και προσλήψεισ ίσωσ νέων πιο καταρτισµένων, µε αποτέλεσµα η αναδιοργάνωση να µην είναι εφικτή στην πράξη. Αναδιοργάνωση σηµαίνει αλλαγή νοοτροπίασ και χαµηλά κÞστη, πιο χαµηλά δικαιώµατα και πιο πολλέσ ώρεσ εργασίασ. Πωσ θα επιτευχθεί αυτÞ διερωτώµεθα στην Κυπριακή νοοτροπία/νοµοθεσία; - Άνεργοι και Νέοι Ùπωσ είναι η δική µασ νοοτροπία Þπου ο κάθε ένασ θέλει να κάνει την δική του δουλειά, διÞτι έχει Χ φίλουσ και Ψ συνερ-
γάτεσ που θα τον βοηθήσουν, εργαζÞµενοσ ίσωσ απÞ το σπίτι τουσ µε την βοήθεια τησ συζύγου/ξαδέλφησ κλπ. Αυτοί οι άνεργοι ντÞπιοι προκαλούν µεν µε τα χαµηλά τουσ κÞστη σε επίπεδα που δεν συµφέρουν στα οργανωµένα γραφεία, µε αποτέλεσµα και αυτοί να προκαλούν ζηµιά και περαιτέρω ανεργία. ΑπÞ την άλλη οι συνήθωσ άπειροι αυτοί οι νέο-εισερχÞµενοι σε ένα επάγγελµα ίσωσ να συσσωρεύουν προβλήµατα για τουσ εαυτούσ τουσ στο µέλλον – αλλά έχουν επιλογή; - Εκµετάλλευση(;) Σε αυτÞν τον κυκεώνα αυτήσ τησ κατάστασησ είναι λογικÞ τα διάφορα τεχνικά Γραφεία, πωλητέσ και άλλοι να επιδιώκουν µια µείωση τησ χρέωσησ. ΘεµιτÞ µεν αλλά υπάρχουν και παρεµφερή κÞλπα π.χ. µη πληρωµή Φ.Π.Α., δικαιώµατα κάτω του κÞστουσ και άρα επικινδυνÞτητα για τον τεχνικÞ µια και που θα κάνει µια δουλειά µε ζηµιά του. - Περιστασιακοί Υπάλληλοι Έγινε ολίγον τησ µÞδασ ένα κτηµατοµεσιτικÞ γραφείο να εργοδοτεί άνεργουσ ωσ περιστασιακούσ υπαλλήλουσ, χωρίσ µισθÞ, µε κανένα ωφέληµα, εκτÞσ απÞ προµήθεια/ή αµοιβή µε το κοµµάτι. ΓνωστÞ κτηµατοµεσιτικÞ γραφείο έχει «λέγει» 12 υπαλλήλουσ για ενοικιάσεισ και άλλουσ 18 για πωλήσεισ, αλλά µε µια εναλλαξιµÞτητα των υπαλλήλων 30% τον χρÞνο. Άρα τι ποιÞτητα υπάρχει Þταν ο Χ υπάλληλοσ είναι προσωρινÞσ, σύντοµα καταρτισµένοσ και µε δικÞ του στÞχο να ψάχνει συνεχώσ για κάτι άλλο; - H θέση του ΕΤΕΚ Έχουµε λοιπÞν στο τέλοσ τησ ηµέρασ και το ΕΤΕΚ να µασ γράφει Þτι τα δικαιώµατα θα πρέπει να είναι «αξιοπρεπή» και να µην είναι χαµηλά. Τι λάθοσ είναι και αυτÞ, διÞτι αντιτίθεται µε την επιτροπή ανταγωνισµού και την ελεύθερη αγορά. Ναι µεν έχει δίκαιο το ΕΤΕΚ, αλλά βιώνει τισ άσχηµεσ συνθήκεσ τησ αγοράσ του ελεύθερου επαγγελµατία; Το θέµα είναι τεράστιο και επαγγελµατικÞ αλλά και ιδιαίτερα ανθρώπινο. Μασ ζητήθηκε τέλοσ για να κάνουµε µια εκτίµηση ρουτίνασ για µια κατοικία και ζητήσαµε 150 ευρώ – η απάντηση του πελάτη ήταν Þτι «κάποιοι άλλοι µου είπαν 30 ευρώ!!». ∆υστυχώσ είναι κύκλοσ Þλο το θέµα και το ένα αρνητικÞ φέρνει το άλλο, ενώ σε άλλο δικÞ µασ παράδειγµα είναι Þτι «γιατί ζητάτε 3% προµήθεια αφού οι άλλοι µου είπαν 1%;». Τι να σασ πούµε αγαπητοί µασ αναγνώστεσ Þταν υπάρχει τέτοια δυστυχία σε αυτÞν τον τÞπο;
™ÙÔ Î˘Ó‹ÁÈ Û˘ÓÂÙ·›ÚˆÓ ÁÈ· ÙÔ √ÈÎfiÂ‰Ô 12 Εισήγηση προσ την κυβέρνηση να κινηθεί άµεσα στην εξεύρεση συνεταίρων για το ΟικÞπεδο 12 αναµενÞταν να υποβάλει η Κρατική Εταιρεία Υδρογοναθράκων µε στÞχο να εισρεύσουν άµεσα δισ ευρώ στα κρατικά ταµεία και να γίνει έτσι ευκολÞτερη η συνοµολÞγηση του κυπριακού µνηµονίου, είχε δηλώσει ο ΕκτελεστικÞσ ΑντιπρÞεδροσ τησ ΚΡΕΤΥΚ ΣÞλων Κασίνησ, πρίν φυσικά µασ προλάβουν οι εξελίξεισ για το κούρεµα. «Μπορείσ να θέλεισ να βάλεισ ένα συνέταιρο αντί να προπωλήσεισ γιατί δεν είσαι σίγουροσ σήµερα τι έχεισ το οποίο µπορεί να αυξηθεί στο άµεσο µέλλον. Καλύτερα αν πρέπει συνεταιριστείσ µε κάποιο να του δώσεισ ένα µερίδιο απÞ το
δικÞ σου ποσοστÞ Þπωσ έκανε και η Noble στουσ Ισραηλινούσ για να µπορείσ να έχεισ άµεσα κάποια χρήµατα. Αν θέλουµε να πωλήσουµε εµείσ ένα µερίδιο απÞ το 70% µπορούµε να το κάνουµε. ΑυτÞ µπορεί να γίνει και άµεσα», είχε αναφέρει ο κ. Κασίνησ. Ο αµερικανικÞσ κολοσσÞσ επιβεβαίωσε πάντωσ Þτι η επιβεβαιωτική γεώτρηση στο ΟικÞπεδο 12 θα αρχίσει εντÞσ Ιουνίου και θα επιφέρει άµεσα οφέλη για την κυπριακή οικονοµία. «Με αυτέσ τισ γεωτρήσεισ που µÞλισ µιλούσαµε θα έχουν ένα Þφελοσ 20-30% στον τÞπο. ∆ηλαδή αν κάνουµε τον Ιούνη µια γεώτρηση που θα κοστίσει 100 εκ. τα 20-30 εκ. θα καταλήξουν στον τÞπο. Η γεώτρηση θέλουµε 3-4 µήνεσ να την κάνου-
∫·Ù·ÁÁÂϛ˜ ·fi ÙÔ ÚÔÛˆÈÎfi Ù˘ ∞Ú¯‹˜ §ÈÌ¤ÓˆÓ Σε ενυπÞγραφη καταγγελία προσ τη Γενική Ελέγκτρια Χρυστάλλα Γιωρκάτζη αναφορικά µε την απÞφαση τησ Αρχήσ Λιµένων να παραχωρήσει σε τρίτουσ την πλοήγηση αλλά και τη ρυµούλκηση πλοίων που θα εξυπηρετούνται απÞ τισ εγκαταστάσεισ τησ VTTV στο ΒασιλικÞ, προχώρησε η Συντεχνία Υπαλλήλων τησ Αρχήσ Λιµένων Κύπρου (ΣΥΑΛΚ). Στην καταγγελία τονίζεται Þτι η µελέτη για την ανάθεση σε ιδιώτεσ τησ ρυµούλκησησ και πλοήγησησ, περιείχε έκδηλα λανθασµένα και παραπλανητικά στοιχεία, προσθέτοντασ Þτι η εταιρεία στην οποία ανατέθηκε τελικά η δραστηριÞτητα δεν είναι θυγατρική τησ VTTV αλλά εταιρεία η οποία δηµιουργήθηκε επί σκοπού. Προσθέτει µάλιστα Þτι οι διευθυντέσ και οι µέτοχοι αυτήσ τησ εταιρείασ είναι τα ίδια άτοµα τα οποία έτυχαν παρÞµοιασ παραχώρησησ δικαιωµάτων τα οποία διέθεσαν σε τρίτουσ µε
αντάλλαγµα δεκάδεσ εκατοµµύρια ευρώ. Η ΣΥΑΛΚ αναφέρει ακÞµη η Αρχή Λιµένων δεν προέβη στη διαδικασία ζήτησησ προσφορών, µέσω των οποίων θα καθορίζονταν οι Þροι και οι υποχρεώσεισ των προσφοροδοτών για µια άδεια που τουσ παραχωρήθηκε για περίοδο 28 ετών. ΑυτÞ είχε ωσ αποτέλεσµα σύµφωνα πάντα µε τη ΣΥΑΛΚ την απώλεια εισοδηµάτων 12,8 εκ. ευρώ για την Αρχή Λιµένων και κατ’ επέκταση για το κράτοσ, ενώ προειδοποιούν Þτι ελλοχεύει κίνδυνοσ η Αρχή Λιµένων σε σύντοµα χρονικÞ διάστηµα να απολέσει γενικά λιµενικά τέλη τησ τάξησ των 35 εκ. ευρώ. Καταλήγοντασ η ΣΥΑΛΚ τονίζει Þτι κίνητρο τησ σε αυτή την καταγγελία, είναι η διαφύλαξη των συµφερÞντων τησ Αρχήσ Λιµένων Κύπρου, µε την ελπίδα Þτι θα µπορέσει να συνεχίσει να συνδράµει ουσιαστικά στην προσπάθεια ανασυγκρÞτησησ του Κράτουσ.
∆È ÚÔÙ›ÓÂÈ Ë ∆ÚfiÈη ÁÈ· ÙÔ ƒπ∫ Σαρωτικέσ αλλαγέσ προτείνει το κλιµάκιο τησ ΤρÞικα για εφαρµογή στο ΡΙΚ σύµφωνα µε αποκλειστικέσ πληροφορίεσ τησ εφηµερίδασ µασ. Συγκεκριµένα η ΤρÞικα τÞνισε Þτι θα πρέπει να δοθεί η δυνατÞτητα πρÞωρησ αφυπηρέτησησ σε Þσουσ εργαζÞµενουσ έχουν συµπληρώσει το 55ο έτοσ τησ ηλικίασ τουσ και παράλληλο τερµατισµÞ Þλων των αγορών υπηρεσιών απÞ εξωτερικούσ συνεργάτεσ. Η ΤρÞικα σύµφωνα πάντα µε τισ πληροφορίεσ µασ ζήτησε επίσηµα να τησ δοθεί κατάλογοσ για το καθεστώσ εργασίασ
των απασχολούµενων στο ΡΙΚ αλλά και να την δοθούν στοιχεία Þσον αφορά το κατά πÞσον οι εργαζÞµενοι µπήκαν απÞ την κύρια πÞρτα δηλαδή µέσω εξετάσεωσ απÞρροια τησ προκήρυξησ θέσεων ή απÞ την πίσω πÞρτα για εξυπηρέτηση κυρίωσ κοµµατικών συµφερÞντων. Τέλοσ ζητήθηκε ο τερµατισµÞσ τησ λειτουργίασ ενÞσ εκ των τεσσάρων ραδιοφωνικών σταθµών του ΡΙΚ και ήδη Þπωσ πληροφορούµαστε τροχιοδροµείται συγχώνευση του Πρώτου Προγράµµατοσ µε το Τρίτο ΠρÞγραµµα.
µε, 5-6 µήνεσ αν την αξιολογήσουµε άρα µιλούµε για άλλο ένα χρÞνο». Ο ΣÞλων Κασίνησ ανέφερε Þτι η διοίκηση τησ Νοble θα υποβάλει στο Υπουργείο Γεωργίασ τα σχέδια τησ για θέµατα περιβάλλοντοσ, ασφάλειασ και υγείασ και πρÞσθεσε Þτι παραµένει ανοικτÞ το ενδεχÞµενο και για τρίτη επιβεβαιωτική γεώτρηση κυρίωσ λÞγω του Þτι υπάρχουν σοβαρέσ ενδείξεισ και για δεύτερο κοίτασµα φυσικού αερίου στο ΟικÞπεδο 12.
ΧΡΗΜΑ&ΑΓΟΡΑ
20 ΜΑΡΤΙΟΥ, 2013
4 | ΕΙ∆ΗΣΕΙΣ | financialmirror.com
ƒÒÛÈÎË ÚÔ˘Ï¤Ù· Ρώσικη ρουλέτα, λέγεται ένα άκρωσ επικίνδυνο θανατηφÞρο επιχείρηµα που πραγµατοποιούταν παλαιÞτερα µε περίστροφο (ριβÞλβερ), κάτω απÞ διάφορεσ συνθήκεσ. Βασική ιδέα του εγχειρήµατοσ αυτού σ’ Þλεσ των περιπτώσεων εφαρµογήσ του ήταν η µέχρι ανοησίασ επίδειξη αδιαφορίασ προσ τον θάνατο. (Πήγη Βικιπαίδεια). Μεταφορικά λοιπÞν, έχει κηρυχθεί έµµεσα απÞ τουσ Ευρωπαίουσ Εταίρουσ µασ και ειδικÞτερα τη Γερµανία οικονοµικÞσ πÞλεµοσ αφενÞσ µεν εναντίον τησ Μεγάλησ Βρετανίασ, αφετέρου δε τησ Ρωσίασ η οποία δεν µπορούµε να φανταστούµε Þτι θα «σιωπήσει». Και αυτÞ είναι που πληρώνει η Κύπροσ αυτή τη στιγµή. Την τακτική τησ εξÞντωσησ. Το έργο είναι πλέον σε Þλουσ πάνω κάτω γνωστÞ, αφού η µία χώρα µετά την άλλη, οδηγείται στη χρεοκοπία, «διασώζεται» απÞ τουσ δανειστέσ τησ - λεηλατείται δηλαδή ο δηµÞσιοσ και ο ιδιωτικÞσ πλούτοσ τησ, εξαθλιώνεται, εξευτελίζεται και µετατρέπεται σε άβουλη αποικία.
TÂÏÈο Ë ∂˘ÚÒË «·˘ÙÔ˘ÚÔ‚ÔÏ‹ıËÎÂ; Το ερώτηµα Þπωσ που τίθεται είναι αν τελικά η Ευρώπη «αυτοπυροβολήθηκε;». ΑυτÞ ήταν και το ερώτηµα που έθεσε σε ανάλυσή τησ η JB Morgan µετά την απÞφαση του Eurogroup για το «κούρεµα» των καταθέσεων στην Κύπρο. Και η άποψή τησ έχει, ιστορικά, βαρύνουσα σηµασία, καθώσ ο ιδρυτήσ τησ διαδραµάτισε καθοριστικÞ ρÞλο για να αντι-
µετωπιστεί η κρίση του 1907 στισ ΗΠΑ, χρηµατοδοτώντασ τισ τράπεζεσ ώστε να καλυφθούν οι καταθέτεσ και παράλληλα πρωτοστάτησε στισ διεργασίεσ που το 1913 οδήγησαν στην ίδρυση τησ Fed. Η απÞφαση «έσπασε τον βασικÞ κανÞνα: ∆ιατάραξε την εµπιστοσύνη του κÞσµου πάνω στην οποία στηρίζεται Þλο το τραπεζικÞ και οικονοµικÞ σύστηµα», υπογραµµίζει η Sosiete Generale, ενώ η Morgan Stanley ενηµέρωσε τουσ πελάτεσ τησ Þτι «δηµιουργείται ένα αρνητικÞ προηγούµενο µε πιθανέσ συστηµικέσ συνέπειεσ εάν οι καταθέτεσ σε άλλεσ χώρεσ τησ Eυρωζώνησ φοβηθούν Þτι θα έχουν και αυτοί κάποιο ‘κούρεµα’ στισ καταθέσεισ τουσ µελλοντικά». Αρνητική ήταν και η τοποθέτηση τησ Moody’s, η οποία αφού επισηµαίνει τον κίνδυνο φυγήσ καταθέσεων απÞ την περιφέρεια τησ Eυρωζώνησ τονίζει Þτι η απÞφαση να επιβληθούν απώλειεσ στουσ καταθέτεσ «σηµατοδοτεί την προθυµία» αυτών που χαράσσουν πολιτική στην Ευρωζώνη «να διακινδυνεύσουν την ενεργοποίηση άλλων ευρύτερων οικονοµικών προβληµάτων», επιδιώκοντασ άλλουσ πολιτικούσ στÞχουσ? ΠρÞκειται για το «µεγάλο λάθοσ» που οδηγεί στην αυτο-ακύρωση τησ ίδιασ τησ Ευρωπαϊκήσ Ενωσησ µε την παραβίαση του «άβατου», την «παραβίαση» του κυρίαρχου δÞγµατοσ, του δικαιώµατοσ στην ιδιοκτησία; Σε κάθε περίπτωση, πάντωσ, ανοικτά τίθεται θέµα εµπιστοσύνησ των καταθετών στο τραπεζικÞ σύστηµα και στουσ θεσµούσ που εγγυώνται τη λειτουργία των τραπεζών. Το θέµα δεν αφορά πλέον µÞνο την Κύπρο. Ο «ιÞσ» του φÞβου, ο κλονισµÞσ τησ εµπιστοσύνησ στισ τράπεζεσ µεταδίδεται και
διαµορφώνει αρνητικÞ κλίµα σε Þλεσ τισ «αδύναµεσ» χώρεσ τησ Ευρωζώνησ. ΟρατÞσ είναι ο κίνδυνοσ η φυγή κεφαλαίων να πλήξει και άλλεσ χώρεσ τησ Ευρωπεριφέρειασ. Το «επιχείρηµα» του Γερµανού υπουργού Οικονοµικών Β. ΣÞιµπλε Þτι η Κύπροσ είναι ξεχωριστή περίπτωση και δεν θα επαναληφθεί αλλού δεν πείθει κανέναν. Ο ΓερµανÞσ «σοφÞσ» Π. ΜπÞφιγκερ ζητά την άµεση αλλαγή τησ απÞφασησ και προειδοποιεί για τον κίνδυνο εξάπλωσησ τησ ανασφάλειασ µεταξύ των καταθετών και σε άλλεσ χώρεσ: «Αυτή η δήθεν απαλλοτρίωση των επενδυτών δεν αποτελεί κίνδυνο µÞνο για το τραπεζικÞ σύστηµα τησ Κύπρου, αλλά απειλεί το χρηµατοπιστωτικÞ σύστηµα σε ολÞκληρη την Ευρωζώνη», τονίζει χαρακτηριστικά και προειδοποιεί για «µοιραίεσ συνέπειεσ». Αλλά και
ο Economist είναι επικριτικÞσ και χαρακτηρίζει το σχέδιο που επιβλήθηκε ωσ κοντÞφθαλµο, αυτοκαταστροφικÞ και άδικο.
∏ ÚˆÛÈ΋ ÛÙ¿ÛË Τον τελευταίο χαρακτηρισµÞ χρησιµοποίησε και ο Βλ. Πούτιν, που έκανε λÞγο για ερασιτεχνικÞ και επικίνδυνο µέτρο. Και η στάση του Ρώσου προέδρου έχει ιδιαίτερη σηµασία, καθώσ η Κύπροσ θα επιχειρήσει να ρυθµίσει ευνοϊκά το δάνεια των 2,5 δισ που έχει ήδη πάρει απÞ τη Ρωσία. «Είµαστε αναγκασµένοι να εισάγουµε κάποιεσ διορθώσεισ» στισ σχέσεισ µασ µε την Κύπρο, δήλωσε και ο Ρώσοσ πρωθυπουργÞσ Ντ. Μεντβέντιεφ.
∫ÏÂÈÛÙ¤˜ ÔÈ ÙÚ¿Â˙˜ Î·È ÙÔ ÃÚËÌ·ÙÈÛÙ‹ÚÈÔ Κλειστέσ θα παραµείνουν και σήµερα οι τράπεζεσ, κατÞπιν σχετικού διατάγµατοσ που εξέδωσε την ∆ευτέρα ο ΥπουργÞσ Οικονοµικών Μιχάλησ Σαρρήσ, διάταγµα το οποίο κράτησε κλειστέσ τισ τράπεζεσ και χθεσ Τρίτη. Η απÞφαση για να παραµείνουν
κλειστέσ οι τράπεζεσ κατά το διήµερο αυτÞ λήφθηκε λÞγω τησ αβεβαιÞτητασ που έχει δηµιουργηθεί µέχρι την ψήφιση ή καταψήφιση απÞ τη Βουλή του νοµοσχεδίου, για επιβολή τέλουσ σταθερÞτητασ στισ καταθέσεισ. Στη σχετική ανακοίνωση που εξέδωσε η Κεντρική Τράπεζα τησ Κύπρου, «πληροφορεί το κοινÞ Þτι οι τράπεζεσ θα είναι κλειστέσ την Τρίτη και Τετάρτη, 19 και 20 Μαρτίου 2013 αντίστοιχα, λÞγω τραπεζικήσ αργίασ». Πάντωσ, οι αυτÞµατεσ ταµειακέσ µηχανέσ 24ωρησ εξυπηρέτησησ λειτουργούν κανονικά και µπορούν να εξυπηρετήσουν το κοινÞ, δηλώνει η Κεντρική Τράπεζα Κύπρου. Αν και πολίτεσ δήλωναν Þτι δεν µπορούν να εξυπηρετηθούν απÞ τισ αυτÞµατεσ ταµειακέσ µηχανέσ, η ΕκπρÞσωποσ τησ ΚΤΚ, Αλίκη Στυλιανού, δήλωσε πωσ οι ΑΤΜ ανατροφοδοτούνται συνεχώσ έτσι ώστε να µην υπάρχουν προβλήµατα. Εξηγώντασ Þτι υπήρξε κάποια καθυστέρηση στην ανατροφοδÞτησή τουσ λÞγω του Σαββατοκύριακου, η κ. Στυλιανού ξεκαθάρισε Þτι οι ΑΤΜ έχουν ανατροφοδοτηθεί. Ùπωσ έγινε γνωστÞ, εξάλλου, η Κεντρική Τράπεζα τησ Κύπρου έχει εξασφαλίσει ρευ-
στÞτητα πέραν των 5 δισ ευρώ, η οποία θα βρίσκεται στη διάθεση του τραπεζικού συστήµατοσ τησ Κύπρου, ώστε να διαφυλαχθεί η σταθερÞτητα του χρηµατοοικονοµικού συστήµατοσ.
Ã∞∫ ΚλειστÞ είναι σήµερα και το Χρηµατιστήριο Αξιών Κύπρου, µετά απÞ απÞφαση του Προέδρου του ∆ιοικητικού Συµβουλίου και του Γενικού ∆ιευθυντή τησ κυπριακήσ Κεφαλαιαγοράσ. ΛÞγω των εξελίξεων το ΧΑΚ παρέµεινε κλειστÞ και χθεσ Τρίτη 19 Μαρτίου. Το συµβούλιο του ΧΑΚ αποφάσισε την αναστολή τησ διαπραγµάτευσησ των κινητών αξιών που είναι εισηγµένεσ στο Χρηµατιστήριο, για σκοπούσ διασφάλισησ τησ καλήσ λειτουργίασ τησ αγοράσ του Χρηµατιστηρίου και για προστασία των επενδυτών. Η απÞφαση στηρίζεται σε τρεισ λÞγουσ. ΕνÞψει του γεγονÞτοσ τησ µη λειτουργίασ των τραπεζών (Τραπεζική Αργία, τησ Καθαράσ ∆ευτέρασ), Þπου δεν µπορεί να πραγµατοποιηθεί η εκκαθάριση και ο διακα-
νονισµÞσ των χρηµατιστηριακών συναλλαγών που καταρτίστηκαν στο ΧΑΚ. Επίσησ ενÞψει τησ απÞφασησ για µη λειτουργία των τραπεζών δεν θα είναι εφικτή η διεκπεραίωση του διακανονισµού των χρηµατιστηριακών συναλλαγών που καταρτίζονται στο ΧΑΚ και συνεπώσ το ΧΑΚ δεν θα προβεί σε άνοιγµα τησ ηµερήσιασ διαδικασίασ του Target 2. Γίνεται επίκληση επίσησ “των τρεχουσών πολύ σοβαρών εξελίξεων στην κυπριακή οικονοµία σχετικά µε τισ πρÞσφατεσ αποφάσεισ του Eurogroup που αφορούν στον τραπεζικÞ τοµέα τησ Κύπρου και στην οικονοµία ευρύτερα που επηρεάζουν τουσ τραπεζικούσ οργανισµούσ των οποίων οι αξίεσ τουσ είναι εισηγµένεσ στο Χρηµατιστήριο”. Τέλοσ, σηµειώνεται Þτι η απÞφαση για κλείσιµο τησ Χρηµαταγοράσ λήφθηκε “για αποφυγή δηµιουργίασ οποιουδήποτε ενδεχοµένου επιπρÞσθετου κινδύνου στο Þλο σύστηµα, εφÞσον το Χρηµατιστήριο, ενÞψει τησ τραπεζικήσ αργίασ δεν θα είναι σε θέση να ελέγχει τα πιστωτικά Þρια των Μελών κατά τη διάρκεια τησ χρηµατιστηριακήσ συνάντησησ”.
H ÚÔÛÔ¯‹ ÙˆÓ ·ÁÔÚÒÓ ·Ú·Ì¤ÓÂÈ ÛÙÚ·Ì̤ÓË ÛÙËÓ ∫‡ÚÔ Το ευρώ, οι ευρωπαϊκέσ µετοχέσ αλλά και η τιµή του πετρελαίου κινήθηκαν χθεσ πτωτικά για δεύτερη συνεχÞµενη µέρα, µε τουσ επενδυτέσ να ανησυχούν για τον κίνδυνο αποτυχίασ τησ εφαρµογήσ ενÞσ σχεδίου διάσωσησ τησ Κύπρου και των τραπεζών τησ απÞ τη χρεοκοπία και την κατάρρευση. «Ùλα τα µάτια θα παραµείνουν στραµµένα στην Κύπρο.Υπάρχει µεγάλη αβεβαιÞτητα, και ακÞµα πιο πειστικÞ είναι το Þτι δεν φαίνεται να διαµορφώνεται πλειοψηφία στην κυπριακή Βουλή ακÞµα και αν υπάρξει µερική αναδιαµÞρφωση στον τρÞπο επιβολήσ του κουρέµατοσ καταθέσεων» ανέφερε ο Tobias
Blattner τησ δεύτερησ µεγαλύτερησ ιαπωνικήσ χρηµατιστηριακήσ εταιρείασ Daiwa Securities. ΠρÞσθεσε πωσ σύµφωνα µε τη λογική των αγορών σε περίπτωση που το σχέδιο δεν περάσει, αυτÞ θα ήταν καταστροφικÞ µέχρι ενÞσ βαθµού, καθώσ στη θεωρία, οι αγορέσ θα έχουν να κάνουν µε µια χρεοκοπία, και κανείσ δεν µπορεί να είναι σίγουροσ για το τι θα συµβεί σε αυτή την περίπτωση. Οι δείκτεσ FTSE 100 του Λονδίνου, CAC40 του Παρισιού και DAX τησ Φρανκφούρτησ κινούνταν πτωτικά 0,2%, 0,4% και 0,8% αντίστοιχα χθεσ το µεσηµέρι, την ώρα που οι ανη-
συχίεσ για την Κύπρο ενίσχυαν τη ζήτηση των ασφαλών γερµανικών κρατικών οµολÞγων. Η τιµή του χρυσού η οποία ανήλθε τη ∆ευτέρα, σταθεροποιήθηκε χθεσ στα 1.602,31 δολάρια ανά ουγγιά, κάτω απÞ την υψηλÞτερη τιµή των τριών τελευταίων εβδοµάδων που κατέγραψε µε το άνοιγµα των αγορών. Η τιµή ωστÞσο του πετρελαίου παρέµεινε ευαίσθητη στη γενική αναταραχή, πέφτοντασ κάτω απÞ τα 109 δολάρια το βαρέλι, µε τουσ αναλυτέσ να προειδοποιούν Þτι αν η κατάσταση στην ευρωζώνη επιδεινωθεί ξανά, η τιµή του πετρελαίου θα επηρεάσει την υγεία τησ παγκÞσµιασ οικονοµίασ.
ΧΡΗΜΑ&ΑΓΟΡΑ
20 ΜΑΡΤΙΟΥ, 2013
financialmirror.com | ΕΙ∆ΗΣΕΙΣ | 5
·›˙ÂÈ Ë ∂˘ÚÒË Πάντωσ, τα ρωσικά κεφάλαια, που εκτιµάται Þτι θα υποστούν απώλειεσ έωσ 3,5 δισ ευρώ, σύµφωνα µε δηµοσιεύµατα έχουν απÞ καιρÞ αρχίσει να «κοιτούν» προσ τη Λετονία, υποψήφια προσ ένταξη στην Ευρωζώνη. Αναλυτέσ λένε Þτι µέροσ των κεφαλαίων θα µεταφερθεί απÞ την Κύπρο σε Γερµανία, Βρετανία και Ελβετία, ενώ παράλληλα θα συµβεί «απο-offshore-ποίηση τησ ρωσικήσ οικονοµίασ». Σηµειώνεται Þτι η ρωσική κυβέρνηση ετοιµάζεται να υιοθετήσει µέτρα για τον επαναπατρισµÞ των ρωσικών κεφαλαίων που είναι στο εξωτερικÞ. Οι νοµοθετικέσ ρυθµίσεισ, µάλιστα, σύµφωνα πάντα µε δηµοσιεύµατα του ρωσικού Τύπου, κατατέθηκαν τον Φεβρουάριο στο γραφείου του προέδρου τησ χώρασ προσ έγκριση, ενώ πληροφορίεσ φέρουν τη Ρωσία να ζητά απÞ τισ κυπριακέσ αρχέσ τα «ονοµατεπώνυµα» Þλων των Ρώσων καταθετών!
√È ÁÂÚÌ·ÓÈÎÔ› ÛÙfi¯ÔÈ Το ερώτηµα, Þµωσ, που πολλέσ πλευρέσ θέτουν αφορά τουσ πραγµατικούσ και µακροπρÞθεσµουσ στÞχουσ τησ Γερµανίασ µε αφορµή τη λύση που επιβάλλεται στην Κύπρο. Αναλυτέσ και πολιτικοί εκτιµούν Þτι απÞ την µία η «σµίκρυνση» του µεγέθουσ του κυπριακού τραπεζικού τοµέα αφορά το «βρÞµικο χρήµα», το «ξέπλυµά» του, αλλά αυτÞ δεν εξηγεί πλήρωσ τη στάση τησ Γερµανίασ, καθώσ το ίδιο γίνεται και σε άλλεσ ευρωπαϊκέσ χώρεσ... Το ερώτηµα, λοιπÞν, που θέτουν ορισµένοι πολιτικοί αναλυτέσ είναι εάν η Γερµανία σηµατοδοτεί έτσι τη στροφή τησ στάσησ τησ έναντι τησ Ενωµένησ Ευρώπησ, Þπωσ αυτή σήµερα είναι θεσµικά, οικονοµικά και πολιτικά δοµηµένη... Με τη ρητή διαβεβαίωση Þτι οι καταθέ-
σεισ στα υποκαταστήµατα κυπριακών τραπεζών στην Ελλάδα εξαιρούνται απÞ την απÞφαση του Eurogroup έλληνασ ο υπουργÞσ Οικονοµικών Γ. Στουρνάρασ θέλησε να βάλει φραγµÞ στην επέκταση του κλίµατοσ αβεβαιÞτητασ και φÞβου για ντÞµινο απÞσυρσησ καταθέσεων, που θα δηµιουργούσε νέα προβλήµατα στο ελληνικÞ τραπεζικÞ σύστηµα σε µια περίοδο κατά την οποία αυτÞ ανακτά την εµπιστοσύνη των καταθετών και των αγορών, γεγονÞσ που αντανακλάται στη συνεχή αύξηση των καταθέσεων
που επιστρέφουν στα τραπεζικά γκισέ. ΓενικÞτερα οι αντιδράσεισ ήταν οι εξήσ - Societe Generale: Η απÞφαση «έσπασε τον βασικÞ κανÞνα: ∆ιατάραξε την εµπιστοσύνη του κÞσµου πάνω στην οποία στηρίζεται Þλο το τραπεζικÞ και οικονοµικÞ σύστηµα» - Morgan Stanley: «∆ηµιουργείται ένα αρνητικÞ προηγούµενο µε πιθανέσ συστηµικέσ συνέπειεσ εάν οι καταθέτεσ σε άλλεσ χώρεσ τησ Eυρωζώνησ φοβηθούν Þτι θα έχουν και αυτοί κάποιο ‘κούρεµα’ στισ κατα-
θέσεισ τουσ µελλοντικά». - Το άβατο παραβιάστηκε: ΠρÞκειται για το «µεγάλο λάθοσ» που οδηγεί στην αυτοακύρωση τησ ίδιασ τησ Ευρωπαϊκήσ Ενωσησ µε την παραβίαση του «άβατου», την «παραβίαση» του κυρίαρχου δÞγµατοσ, του δικαιώµατοσ στην ιδιοκτησία; - Ευρώπη: Το ερώτηµα είναι εάν η Γερµανία σηµατοδοτεί έτσι τη στροφή τησ στάσησ τησ έναντι τησ Ενωµένησ Ευρώπησ, Þπωσ αυτή σήµερα είναι θεσµικά, οικονοµικά και πολιτικά δοµηµένη?
H A§§∏ √æ∏
∞ÓÔÈÎÙ‹ ÂÈÛÙÔÏ‹ ÚÔ˜ ÙÔÓ ÙÚ·Â˙›ÙË ÌÔ˘ ∞ÍÈfiÙÈÌ ·ÚÈÂ, ∂ÈÎÔÈÓˆÓÒ Ì·˙› Û·˜ ÁÈ· Ó· Û·˜ ÂÓËÌÂÚÒÛˆ Û¯ÂÙÈο Ì ·fiÊ·Û‹ ÌÔ˘ Ô˘ ¤¯ˆ Ï¿‚ÂÈ Î·È Ô˘ ·ÊÔÚ¿ ÙÔ ÔÈÎÈÛÙÈÎfi ‰¿ÓÂÈÔ Ô˘ ¤¯Ô˘ÌÂ Û˘Ó¿„ÂÈ Î·Ù¿ ÙÔ ÂÚ·Ṳ̂ÓÔ ¤ÙÔ˜. Ÿˆ˜ ÁÓˆÚ›˙ÂÙ ηٿ ÙÔÓ πÔ‡ÏÈÔ ÙÔ˘ 2012 ¤¯ˆ Ï¿‚ÂÈ ·fi ÙËÓ ÙÚ¿Â˙¿ Û·˜ ‰¿ÓÂÈÔ, ·fi ÙÔ ÔÔ›Ô Û·˜ ÔÊ›ψ Û‹ÌÂÚ· ÙÔ ÔÛfiÓ ÙˆÓ 616,311 ¢ÚÒ. ¢˘ÛÙ˘¯Ò˜ ÏfiÁˆ ÙˆÓ Î·ÎÒÓ ÔÈÎÔÓÔÌÈÎÒÓ Û˘ÓıËÎÒÓ Ô˘ ÂÈÎÚ·ÙÔ‡Ó ‰ÈÂıÓÒ˜ ·ÏÏ¿ Î·È ÛÙËÓ ∫‡ÚÔ, ÏfiÁˆ οÔÈˆÓ ·ÓÂͤÏÂÁÎÙˆÓ ·ÁÔÚÒÓ Ô˘ ¤Î·Ó·Ó ÚfiÛÊ·Ù· Ë Û‡˙˘ÁÔ˜ Î·È Ë ÎfiÚË ÌÔ˘, ·ÏÏ¿ Î·È ÏfiÁˆ οÔÈˆÓ ÛÔ‚·ÚÒÓ ÚÔ‚ÏËÌ¿ÙˆÓ Ô˘ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛ· ÚÔÛˆÈο ÚÔÛÊ¿Ùˆ˜ Ì ÙÔÓ Ù˙fiÁÔ, Ë ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ ηٿÛÙ·ÛË Ù˘ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ¿˜ ÌÔ˘ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÛÙ· ¯ÂÈÚfiÙÂÚ· ›‰· ·fi ÙÔ ¤ÙÔ˜ 2000, fiÙ·Ó Î·È Ù¤ÏÂÛ· ÙÔÓ Á¿ÌÔ ÌÔ˘. ¢È· ÙÔÓ ÏfiÁÔ ·˘Ùfi, Û˘ÁοÏÂÛ· ¤ÎÙ·ÎÙÔ ÔÈÎÔÁÂÓÂÈ·Îfi Û˘Ì‚Ô‡ÏÈÔ ÙÔ ÔÔ›Ô ‰ÈÂÍ‹¯ıË Û ¤ÓÙÔÓÔ Îϛ̷ ÛÙȘ 17/03/2013, Î·È ÛÙÔ ÔÔ›Ô Ï‹ÊıËÎ·Ó ÔÈ ·ÎfiÏÔ˘ı˜ ‰‡ÛÎÔϘ Î·È Ô‰˘ÓËÚ¤˜ ·ÔÊ¿ÛÂȘ: -°›ÓÂÙ·È, Ì ¿ÌÂÛË ÈÛ¯‡, «ÎÔ‡ÚÂÌ·» ÙÔ˘ ‰·Ó›Ԣ Ô˘ Û·˜ ÔÊ›ÏÔ˘Ì ηٿ 30,69%. ™ÙÔ ÎÔ‡ÚÂÌ· ·˘Ùfi ı· ·Ó·ÊÂÚfiÌ·ÛÙ ·fi ÙÒÚ· Î·È ÛÙÔ ÂÍ‹˜ ˆ˜: «·ÔÎÔ‹ ηٷÓfiËÛ˘ Î·È Â·ÁÁÂÏÌ·ÙÈÛÌÔ‡» -√È ÂÙ‹ÛȘ ‰fiÛÂȘ ÚÔ˜ ÙËÓ ÙÚ¿Â˙¿ Û·˜
ÌÂÈÒÓÔÓÙ·È ·fi 12 Û 8. -∆Ô ÂÈÙfiÎÈÔ ‰·ÓÂÈÛÌÔ‡ ÌÂÙ·ÙÚ¤ÂÙ·È ¿ÌÂÛ· ·fi 6,5% Û 3,72% °ÓˆÚ›˙ˆ fiÙÈ Ë ·fiÊ·Û‹ Ì·˜ ·˘Ù‹ Èı·ÓfiÓ Ó· ÌÂÈÒÛÂÈ Ù· ·Ó·ÌÂÓfiÌÂÓ· Î¤Ú‰Ë Ù˘ ∆Ú¿Â˙¿˜ Û·˜. ¶·Ú fiÏ· ·˘Ù¿ ›̷ÛÙ ÂÂÈṲ̂ÓÔÈ fiÙÈ Ë ÂÓ ÏfiÁˆ ·fiÊ·ÛË Â͢ËÚÂÙ› Î·È Ù· ‰Èο Û·˜ Û˘ÌʤÚÔÓÙ·
‰ÈfiÙÈ Ì ÙËÓ «·ÔÎÔ‹ ηٷÓfiËÛ˘ Î·È Â·ÁÁÂÏÌ·ÙÈÛÌÔ‡» ÌÂÈÒÓÂÙ·È Ô Î›Ó‰˘ÓÔ˜ Ó· ¯¿ÛÂÙ ÔÏfiÎÏËÚÔ ÙÔ ÔÛfi ÙÔ˘ ‰·Ó›Ԣ Ô˘ ÌÔ˘ ·Ú·¯ˆÚ‹Û·ÙÂ, οÙÈ Ô˘ ı· Û˘Ì‚Â› Û ÂÚ›ÙˆÛË ¿Ù·ÎÙ˘ ¯ÚˆÎÔ›·˜ ÌÔ˘. °ÓˆÚ›˙ˆ ›Û˘ fiÙÈ Ë ·fiÊ·Û‹ Ì·˜ ·˘Ù‹ ‰ÂÓ ¤¯ÂÈ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓÔ ÛÙ· ¯ÚËÌ·ÙÔÔÈÎÔÓÔÌÈο ‰ÚÒÌÂÓ·, Î·È fiÙÈ Èı·ÓfiÓ Ó· ·ÓÔ›ÍÂÈ ÙÔ˘˜
·ÛÎÔ‡˜ ÙÔ˘ ∞ÈfiÏÔ˘ fiÛÔÓ ·ÊÔÚ¿ ÙȘ Û¯¤ÛÂȘ ÌÂٷ͇ ÙÚ¿Â˙·˜ – ‰·ÓÂÈÔÏ‹ÙË, ·ÏÏ¿ ÛÙËÓ ÚÔÎÂÈ̤ÓË ÂÚ›ÙˆÛË ÎÚ›Ó·Ì fiÙÈ ›Ûˆ˜ Ó· Â›Ó·È Ë ÏÈÁfiÙÂÚÔ ÂÒ‰˘ÓË Ï‡ÛË ÁÈ· fiÏÔ˘˜ ( ›Ûˆ˜ Î·È fi¯È, ·ÏÏ¿ ·˘Ùfi ı· Ê·Ó› Û ‚¿ıÔ˜ ¯ÚfiÓÔ˘) ø˜ ·ÓÙÈÛÙ¿ıÌÈÛÌ· Ù˘ «·ÔÎÔ‹˜ ηٷÓfiËÛ˘ Î·È Â·ÁÁÂÏÌ·ÙÈÛÌÔ‡» ÚÔÙ›ıÂÌ·È Ó· Û·˜ ·Ú·¯ˆÚ‹Ûˆ ÙÔ 100% ÙˆÓ ÌÂÙÔ¯ÒÓ Ô˘ ¤¯ˆ ·ÁÔÚ¿ÛÂÈ ·fi ÙÔ ¤ÙÔ˜ 2000 Î·È Ô˘ Ë ·Í›· ÙÔ˘˜, ·Ó Î·È ÌÈÎÚ‹, ˘¿Ú¯ÂÈ Ë ÚÔÔÙÈ΋ ÌÂÏÏÔÓÙÈο Ó· ·˘ÍËı› ÛËÌ·ÓÙÈο. ∂›Û˘ ÛÙËÓ ÂÚ›ÙˆÛË Ô˘, ÛÙ· ÂfiÌÂÓ· 7 ¯ÚfiÓÈ·, Ë ÙÚ¿Â˙¿ Û·˜ ‰ÂÓ ‰ËÌÔÚ·Ù‹ÛÂÈ ÙËÓ ÚÒÙË Î·ÙÔÈΛ· οÔÈÔ˘ ·fi ÙÔ˘˜ ¯ÚÂÒÛÙ˜ Ù˘ ÂÂȉ‹ ‰ÂÓ Ï‹ÚˆÓ ‰fiÛÂȘ Ô˘ Û·˜ ÔÊ›ÏÂÈ, ÙfiÙ ‰ÂÛ̇ÔÌ·È Î·ÙËÁÔÚËÌ·ÙÈο ÂÓÒÈˆÓ ÙÔ˘ ∫˘ÚÈ·ÎÔ‡ Ï·Ô‡, ·ÏÏ¿ Î·È ÚÔ˜ ÙÔÓ ‰ÈÂıÓ‹ ·Ú¿ÁÔÓÙ·, fiÙÈ ı· ·Ú·¯ˆÚ‹Ûˆ ÙÔ 50% ÙÔ˘ ÓÂÚÔ‡ Ô˘ Èı·ÓfiÓ Ó· ‚Úˆ ÛÙËÓ ‰È¿ÙÚËÛË Ô˘ ÛÎÔ‡ˆ Ó· Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈ‹Ûˆ Û ÔÈÎfiÂ‰Ô ÌÔ˘, Î·È ÁÈ· ÙÔ Û˘ÓÔÏÈÎfi ‰È¿ÛÙËÌ· ÙˆÓ ‰¤Î· ÂÙÒÓ. ∂›Ì·È Û›ÁÔ˘ÚÔ˜ ˆ˜ ı· ‰Â›Ù ÙËÓ ·fiÊ·Û‹ Ì·˜ Ì ηٷÓfiËÛË. ∂˘ÂÏÈÛÙÒ Î·È Û ÂÚÂÙ·›Úˆ Û˘ÓÂÚÁ·Û›· ÛÙ· ÂfiÌÂÓ· ¯ÚfiÓÈ·.
§¿˙·ÚÔ˜ √Ì‹ÚÔ˘, ¶¿ÊÔ˜ 18/3/2013 Ÿˆ˜ ‰ËÌÔÛȇÙËΠÛÙÔ facebook
ΧΡΗΜΑ&ΑΓΟΡΑ
20 ΜΑΡΤΙΟΥ, 2013
6 | EI∆ΗΣΕΙΣ | financialmirror.com
∂ÈΛӉ˘ÓË Ë ·fiÊ·ÛË ∏ ∫‡ÚÔ˜ ·ÔÎ·Ï˘ÙÈ΋ ÙÔ˘ ¯¿ÛÌ·ÙÔ˜ Ενδεικτική του χάσµατοσ εµπιστοσύνησ µεταξύ βορρά και νÞτου στην ευρωζώνη είναι η περίπτωση τησ Κύπρου, σύµφωνα µε τον αρθρογράφο των Φαϊνάνσιαλ Τάιµσ, Γκίντεον Ράχµαν. Ùπωσ σηµειώνει, οι Γερµανοί και άλλοι βÞρειοι φορολογούµενοι έχουν ενθαρρυνθεί να πιστεύουν Þτι τα χρήµατά τουσ πηγαίνουν σε διεφθαρµένεσ χώρεσ του νÞτου, µε αποτέλεσµα η Καγκελάριοσ Μέρκελ και άλλοι βÞρειοι ηγέτεσ να µην µπορούν να εξηγήσουν την κατάσταση, φοβούµενοι περισσÞτερη οργή απÞ τουσ ψηφοφÞρουσ τουσ. «Η ανεξήγητη και επικίνδυνη απÞφαση να φορολογηθούν και οι µικροκαταθέτεσ δείχνει το βαθµÞ στον οποίο έχει εξαντληθεί η συµπάθεια για τη νÞτια ευρωζώνη», ακÞµα και για τη µικρή Κύπρο, σχολιάζει ο κ. Ράχµαν. Προσθέτει Þτι η κυπριακή υπÞθεση απέδειξε πωσ οι Ευρωπαίοι ηγέτεσ έχουν ξεµείνει απÞ πολιτική πίστωση, ενώ συνδέει την έλλειψη επαρκούσ συµπάθειασ προσ την Κύπρο µε την «πικρή γεύση» που άφησε η ένταξη τησ χώρασ στην ΕΕ µετά τον ελληνικÞ «εκβιασµÞ» του βέτο κατά τησ διεύρυνσησ και η απÞρριψη του σχεδίου Ανάν. Στο κύριο άρθρο τησ η εφηµερίδα «Γκάρντιαν» σχολιάζει Þτι οι αρχέσ τησ ευρωζώνησ χρησιµοποιούν την Κύπρο για να επιδείξουν µία νέα «ξεροκέφαλη σκληρÞτητα». Αν επιµείνουν, προειδοποιεί η εφηµερίδα,
µπορεί σύντοµα να ακολουθήσουν πιο δύσκολοι καιροί.
∞ÏÏ·Á‹ ÈÛÔÚÚÔÈÒÓ Η εκτίµηση των αναλυτών τησ JP Morgan είναι Þτι η ανακατανοµή του φÞρου στουσ καταθέτεσ είναι απίθανο να αλλάξει το κλίµα µεταξύ των οργισµένων πολιτών στην Κύπρο. Η τράπεζα βλέπει πάντωσ πιθανή αλλαγή ισορροπιών στη Βουλή και έγκριση του τροποποιηµένου νοµοσχεδίου, συνοδευÞµενου απÞ άλλεσ δεσµεύσεισ. Οι Φαϊνάνσιαλ Τάιµσ πάντωσ εκτιµούν Þτι φαίνεται δύσκολη η στήριξη του νοµοσχεδίου απÞ κÞµµατα πλην του ∆ΗΣΥ χωρίσ πλήρη εξαίρεση των καταθετών κάτω των 100.000 ευρώ. Ο αναλυτήσ τησ JP Morgan Άλεξ Γουάιτ προειδοποιεί εξάλλου Þτι είναι µεγαλύτεροσ απÞ Þσο θεωρούν οι αγορέσ ο κίνδυνοσ πολυήµερησ καθυστέρησησ στην εύρεση νέασ συµφωνίασ ή η αδυναµία επίτευξησ τελικήσ συµφωνίασ. Σε Þ,τι αφορά τισ ενέργειεσ τησ Ρωσίασ, οι Φαϊνάνσιαλ Τάιµσ σχολιάζουν Þτι η κύρια ανησυχία τησ έγκειται στην παρεµπÞδιση τησ µεταφοράσ χρηµάτων απÞ ή µέσω τησ Κύπρου στο πλαίσιο προσπαθειών αποτροπήσ µαζικήσ ανάληψησ καταθέσεων. Ο Ντέιβιντ Νανγκλ απÞ την επενδυτική τράπεζα
Renaissance Capital στη ΜÞσχα εξηγεί Þτι πέρα απÞ τα ρωσικά δισεκατοµµύρια σε λογαριασµούσ τραπεζών στην Κύπρο, µεγαλύτερη σηµασία για τη ρωσική οικονοµία έχει ο ρÞλοσ του νησιού ωσ «αγωγÞσ χρηµατικών ροών». Στέλεχοσ του συµβουλευτικού οργανισµού για θέµατα φορολογίασ Tax Consulting UK δηλώνει στο BBC Þτι οι Ρώσοι έχουν µεταφέρει τα χρήµατά τουσ στην Κύπρο διÞτι «εκεί δεν τουσ έκαναν πολλέσ ερωτήσεισ για την προέλευσή τουσ». Το BBC µεταφέρει επίσησ την ανησυχία Ρώσων επιχειρηµατιών στη ΛεµεσÞ που σχεδιάζουν να µεταφέρουν τα χρήµατά τουσ στη Σιγκαπούρη ή το Ντουµπάι. Οι Τάιµσ εξάλλου διαπιστώνουν εµβάθυνση τησ κρίσησ µε επίκεντρο την Κύπρο, καθώσ η Ρωσία «απειλεί» την ΕΕ µε απÞσυρση τησ οικονοµικήσ τησ βοήθειασ προσ το νησί, µια κίνηση που «αιφνιδίασε» το Βερολίνο και τισ Βρυξέλλεσ.
¶¿Ù·ÍË Ù˘ ‰È·ÊıÔÚ¿˜ Πάντωσ, αρθρογράφοσ των Τάιµσ σχολιάζει Þτι είναι ευκαιρία για τον ΠρÞεδρο Πούτιν να αποδεχθεί τη ζηµιά στουσ Ρώσουσ καταθέτεσ στην Κύπρο και να αποδείξει Þτι σοβαρολογεί Þταν µιλά για πάταξη τησ διαφθοράσ. Επιπτώσεισ διαπιστώνονται και ωσ προσ την προοπτική µιασ ευρωπαϊκήσ τραπεζικήσ
ένωσησ. Ευρωπαίοσ τραπεζίτησ που µιλά στουσ Φαϊνάνσιαλ Τάιµσ χαρακτηρίζει την απÞφαση για τισ καταθέσεισ στην Κύπρο «τρελή» και σχολιάζει Þτι ήταν «το µεγαλύτερο λάθοσ πολιτικήσ στο οποίο έχει συνηγορήσει η ΕΚΤ». Τα αµεσÞτερο πλήγµα καταφέρεται στην αξιοπιστία του καθεστώτοσ εγγύησησ των καταθέσεων στην Ευρώπη, σηµειώνεται. Ο εκ των διευθυντών του ∆ιεθνούσ Χρηµατοπιστωτικού Ινστιτούτου (IIF) προειδοποιεί µέσω τησ βρετανικήσ οικονοµικήσ εφηµερίδασ Þτι «έχουµε την κατάργηση µιασ ρητήσ εγγύησησ». Σε σηµείωµά τησ η Morgan Stanley κάνει λÞγο για «κίνηση πέρα των προσδοκιών, που εγείρει ανησυχίεσ για πιθανÞ λάθοσ πολιτικήσ». ΟικονοµολÞγοι µε δηλώσεισ τουσ στισ βρετανικέσ εφηµερίδεσ επισηµαίνουν επιπλέον των άλλων το πλήγµα αξιοπιστίασ που διακινδυνεύει η ΕΚΤ, αναλαµβάνοντασ έναν τÞσο καίριο ρÞλο σε µια απÞφαση σαν αυτή για την Κύπρο. Πηγή «κοντά στην ΕΚΤ» εξάλλου δηλώνει στουσ Φαϊνάνσιαλ Τάιµσ Þτι η Τράπεζα είπε στον ΠρÞεδρο Αναστασιάδη πωσ χρειαζÞταν να συµφωνηθεί µια διάσωση για να παραµείνει αξιÞχρεο το τραπεζικÞ σύστηµα τησ χώρασ. «∆ε θέλαµε να εµπλακούµε στη χηµεία του ύψουσ του φÞρου (στισ καταθέσεισ)», προσθέτει η ίδια πηγή.
°ÂÚÌ·ÓÔ› Î·È ∂∫∆ ¿ÓÔÈÍ·Ó ÙËÓ «ÎÂÚÎfiÔÚÙ·» Ù˘ ∂˘Úˆ˙ÒÓ˘ ¡›ÎÔ˜ ªÈ¯·ËÏ›‰Ë˜ Foreign Exchange Analyst Email: michailidisn@aol.com Στα πρÞθυρα πλήρησ διάλυσησ και αποσύνθεσησ πλέον βρίσκεται η ευρωζώνη η οποία εδώ και τέσσερα χρÞνια που ξέσπασε η κρίση υποκύπτει απÞ το ένα εγκληµατικÞ λάθοσ στο άλλο µε αποκορύφωµα το πρωτάκουστο πρωτοφανέσ και καταστροφικÞ κούρεµα καταθετών. Ένα και µÞνο είναι το ερώτηµα που αβίαστα προκύπτει απÞ την απÞφαση φορολÞγησησ των καταθέσεων στην Κύπρο: Είναι τÞσο ηλίθιοι οι Ευρωπαίοι ηγέτεσ ή αποφάσισαν να διαλύσουν το ευρώ; Η απάντηση δεν είναι εύκολη. Οι ευρωπαίοι ηγέτεσ και εννοούµε φυσικά και - πρωτίστωσ - τουσ Γερµανούσ, έχουν κάνει απÞ την αρχή τησ εκδήλωσησ τησ παγκÞσµιασ κρίσησ το 2008 σωρεία εγκληµατικών λαθών. Μια κρίση καθαρά Αµερικάνικη κατÞρθωσαν οι ανιστÞρητοι, ανίκανοι και εσωστρεφήσ ευρωπαίοι καθοδηγούµενοι βεβαίωσ απÞ τουσ Γερµανούσ, να την µετατρέψουν σε καθαρά Ευρωπαϊκή. Καθυστερήσεισ, διαφωνίεσ, πλάγιοι τρÞποι για να αντιµετωπισθεί ένα πρÞβληµα, κρύψιµο των προβληµάτων κάτω απÞ το χαλί, γύρω στα 25 σχέδια λύσεων, συσκέψεισ επί συσκέψεων, εγκληµατική λιτÞτητα, ακριβÞ Ευρώ, κούρεµα οµολÞγων ήταν Þλα αυτά που περάσαµε και ζήσαµε µέσα σε αυτÞ το πολιτικοοικονοµικÞ µπάχαλο που λέγεται Ευρωζώνη. Και αφού είδαν και αποείδαν οι Ευρωπαίοι µε Þλα αυτά να µην λύνουν τελεσίδικα το πρÞβληµα προχώρησαν πλέον στο ανεξήγητο, να βάλουν χέρι στισ καταθέσεισ του απλού λαού. Και Þλα αυτά επειδή δεν τολµούν να πράξουν το αυτονÞητο, να τυπώσουν χρήµα µε τον τρÞπο και στον βαθµÞ που το πράττουν οι Αµερικάνοι.
Ùταν µια χώρα ή ένασ “χώροσ” Þπωσ η Ε.Ε. χρωστάει και δεν έχει να πληρώσει, τυπώνει χρήµα και πληρώνει. Υποτιµά το νÞµισµα του, εγγυάται Þλα τα χρέη και Þλεσ τισ καταθέσεισ, αναγνωρίζει τα λάθη του, πληρώνει και προχωράει. ΑυτÞ οι ευρωπαίοι δεν το έκαναν. Προτίµησαν να διαλύσουν την Ευρωπαϊκή οικονοµία του νÞτου, να στείλουν την ανεργία στο 30%, να γονατίσουν το λαÞ µε την σκληρή λιτÞτητα και να τιµωρήσουν τουσ πάντεσ. Χρησιµοποιώντασ εκβιαστικά και απροκάλυπτα το “Ευρώπη ή χάοσ” παράσυραν τισ χώρεσ του νÞτου σε ένα πρωτοφανέσ σπιράλ βαθιάσ ύφεσησ και κατάθλιψησ και αφού δεν τÞλµησε κανένασ λαÞσ ακÞµα να επαναστατήσει και να εγκαταλείψει το Ευρώ σε µια νέα διαδικασίασ µοναδικήσ αλαζονείασ ξέσπασαν πάνω στην µικρή Κύπρο. . Μια περίπτωση εντελώσ ασήµαντη απÞ πλευράσ οικονοµικών µεγεθών. ∆έκα δισ. είναι το πρÞβληµα τησ Κύπρου. Αλλά δεν τα δίνουν. ΠρÞτειναν να αρπάξουν το 10% περίπου των καταθέσεων που βρίσκονται στισ κυπριακέσ τράπεζεσ. Ασ πούµε λοιπÞν Þτι οι κύπριοι πολιτικοί είναι ανίκανοι. Ασ πούµε ακÞµη και Þτι το µέτρο είναι δίκαιο, αφού Þσοι έχουν λεφτά µπορούν να δώσουν το 10% για να σωθεί η χώρα. Οι ευρωπαίοι γιατί το έκαναν αυτÞ; ∆εν σκέφτονται Þτι το κυπριακÞ τραπεζικÞ σύστηµα είναι µέροσ του τραπεζικού ευρωσυστήµατοσ; ∆εν σκέφτονται Þτι αµέσωσ Þλοι οι καταθέτεσ που έχουν λεφτά στισ ευρωπαϊκέσ τράπεζεσ θα ανησυχήσουν; ∆εν σκέφτονται Þτι οι Ισπανοί, οι Ιταλοί, οι Γάλλοι και οι Έλληνεσ θα πούνε «η Ευρώπη βάζει χέρι στισ καταθέσεισ, ασ πάρουµε τα λεφτά µασ απÞ τισ ευρωπαϊκέσ τράπεζεσ»; Αυτή είναι η µÞνη σωστή σκέψη που µπορεί κανείσ να κάνει ακούγοντασ αυτÞ το µέτρο, είτε ψηφισθεί και ισχύσει είτε δεν ψηφισθεί απÞ την Κυπριακή Βουλή. ∆ιÞτι η πρÞταση έγινε απÞ τουσ Ευρωπαίουσ, πράγµα το
ªÂÙ¿ ÙÔ ÚˆÙÔÊ·Ó‹ ÂÏÏËÓÈÎfi ÎÔ‡ÚÂÌ· Î·È ÙËÓ ÂÁÎÏËÌ·ÙÈ΋ ÏÈÙfiÙËÙ· ÔÈ «ÂÈÛÙ‹ÌÔÓ˜» ÙˆÓ µÚ˘ÍÂÏÏÒÓ ¤‚·Ï·Ó ¯¤ÚÈ Î·È ÛÙȘ ηٷı¤ÛÂȘ ÚÔηÏÒÓÙ·˜ ÛÔÎ Î·È ‰¤Ô˜ ·Ó¿ ÙÔ ·ÁÎfiÛÌÈÔ οποίο σηµαίνει Þτι οι ευρωπαίοι δεν σέβονται την έννοια τησ τραπεζικήσ πίστησ. ∆εν σέβονται τον θεσµÞ των τραπεζών. Αρπάζουν τα λεφτά των καταθετών - µε Þποια δικαιολογία, δεν έχει καµία σηµασία. Φυσικά και τα σκέφτηκαν Þλα αυτά. Αλλά αποφάσισαν να προχωρήσουν µε κατάσχεση των καταθέσεων. Πήραν το ρίσκο να διαλυθεί το τραπεζικÞ σύστηµα τησ Ευρώπησ. Και αυτÞ το ρίσκο δεν το παίρνεισ αν είσαι ηλίθιοσ αλλά µÞνο αν θέλεισ να τορπιλίσεισ την κατάσταση. ΥπÞ τισ σηµερινέσ συνθήκεσ, η Ευρώπη είναι πλέον ανασφαλέσ µέροσ. Το παράδειγµα τησ Κύπρου µε την εξωφρενική κατάσχεση του 10% των καταθέσεων, το αποδεικνύουν. Και µπορεί να πιπιλάνε και πάλι την ίδια καραµέλα πωσ η Κύπροσ είναι ειδική περίπτωση Þπωσ ήταν και η Ελλάδα το 2010 και θα είναι και η Ιταλία το 2014. Το σίγουρο Þµωσ είναι πωσ ειδική είναι µÞνο η περίπτω-
ση αυτού του συνονθυλεύµατοσ που θέλει να ονοµάζεται Ευρωζώνη η οποία αν και δηµιουργήθηκε για να ενώσει τα ευρωπαϊκά κράτη έχει µετατραπεί σε ένα γερµανοκρατούµενο µÞρφωµα µε µοναδικÞ σκοπÞ την οικονοµική ηγεµονία των κρατών θυµίζοντασ άλλεσ εποχέσ. Η Κύπροσ που πέρασε το 1974 ένα δράµα και δεν χάθηκε ούτε και ένα σεντ απÞ τισ τράπεζεσ σήµερα 40 χρÞνια µετά έρχεται µια οµάδα Γερµανών πολιτικάντηδων να υφαρπάξει τισ οικονοµίεσ του λαού. Η Κύπροσ είτε αποδεχτεί το κούρεµα είτε Þχι είναι πλέον de facto εκτÞσ ευρωζώνησ και είναι απλÞσ θέµα χρÞνου να το πράξει και επίσηµα και καλά θα ήταν να το πράξουµε αργά και σταθερά µÞνοι µασ πριν µασ εκδιώξουν. Η κερκÞπορτα τησ ευρωζώνησ έχει ανοίξει και αν και κανείσ δεν γνωρίζει αν η Κύπροσ είναι η πρώτη που θα εγκαταλείψει το Ευρώ το σίγουρο είναι πωσ δεν θα είναι η µÞνη.
ΧΡΗΜΑ&ΑΓΟΡΑ
20 MAΡΤΙΟΥ, 2013
financialmirror.com | ΕΙ∆ΗΣΕΙΣ | 7
ÊÔÚÔÏfiÁËÛ˘ ÙˆÓ Î·Ù·ı¤ÛÂˆÓ ÂÌÈÛÙÔÛ‡Ó˘ ÂÓÙfi˜ Ù˘ Â˘Úˆ˙ÒÓ˘ Οι αναλυτέσ που υποστηρίζουν την απÞφαση για την επιβάρυνση των καταθέσεων ή ακÞµα και των µικρÞτερων καταθέσεων, που στη Βρετανία αποτελούν σαφώσ µειοψηφία Þπωσ έχει φανεί αυτέσ τισ µέρεσ, επικεντρώνονται στη δοµή χρηµατοδÞτησησ των κυπριακών τραπεζών. Σηµειώνουν Þτι τα προνοµιακά οµÞλογα δεν ξεπερνούν τα 200 εκατοµµύρια ευρώ και δεν αγγίχθηκαν µε ένα κούρεµά τουσ διÞτι θα συνεισέφεραν ελάχιστη βοήθεια, δυσανάλογη µε την ανησυχία που θα προκαλείτο στην επενδυτική κοινÞτητα. «Ατελή, άδικη, ελαττωµατική, επιλεκτικά εκδικητική, αντιπαραγωγική, ευθέωσ εχθρική προσ ένα µικρÞ νησί», χαρακτηρίζει το πακέτο που συµφωνήθηκε για την Κύπρο µε επιστολή του που δηµοσιεύεται στην εφηµερίδα Guardian ο πρÞεδροσ τησ Εθνικήσ Κυπριακήσ
Οµοσπονδίασ Ηνωµένου Βασιλείου Πήτερ ∆ρουσιώτησ. Ο κ. ∆ρουσιώτησ σχολιάζει Þτι η «διάσωση» θα έπρεπε να αποκαλείται εκβιασµÞσ, ενώ σηµειώνει Þτι τα προβλήµατα τησ Κύπρου προκλήθηκαν απÞ την υπερέκθεσή τησ στην Ελλάδα και το κούρεµα στα ελληνικά οµÞλογα που επέβαλε η ίδια η ευρωζώνη πέρυσι. «ΠρÞκειται για διπλή τιµωρία απÞ τουσ ίδιουσ ανθρώπουσ», αναφέρει χαρακτηριστικά η επιστολή. Σηµειώνεται Þτι οι Κύπριοι τησ Βρετανίασ, ορισµένοι εκ των οποίων επηρεάζονται απÞ τη ζηµιά στισ καταθέσεισ, θα σταθούν στο πλευρÞ τησ Κύπρου αυτή τη δύσκολη περίοδο, ωστÞσο θα έπρεπε να ήταν πιο έκδηλη στισ Βρυξέλλεσ το Σάββατο και η αλληλεγγύη τησ ΕΕ.
∏ ÂÈÏÔÁ‹ Ô˘ ‰fiıËΠÛÙËÓ ∫‡ÚÔ Â›Ó·È ··Ú¿‰ÂÎÙË Î·È Î·Ù·ÛÙÚÔÊÈ΋ TÔ˘ ∫ÒÛÙ· §··‚›ÙÛ·
Η κρίση τησ Κύπρου είναι, Þπωσ ήταν και η κρίση τησ Ισλανδίασ και τησ Ιρλανδίασ, κυρίωσ τραπεζική κρίση. Η ‘λύση’ που προωθείται απÞ την τρÞικα στην Κύπρο Þµωσ, είναι σαφώσ χειρÞτερη απÞ τισ άλλεσ δύο. Απειλεί να καταστρέψει την κυπριακή οικονοµία και να αναζωπυρώσει την κρίση του ευρώ. Το πρÞβληµα και στισ τρεισ αυτέσ χώρεσ προήλθε απÞ το χρεοκοπηµένο τραπεζικÞ σύστηµα, καθώσ ο δηµÞσιοσ τοµέασ έχει σχετικά χαµηλÞ χρέοσ και δεν ευθύνεται για την κρίση. Η οικονοµική καταστροφή προήλθε απÞ τισ τράπεζεσ, αλλά το βάροσ καλείται να το σηκώσει το δηµÞσιο και η κοινωνία συνολικά. Ο τραπεζικÞσ τοµέασ τησ Κύπρου έχει περιουσιακά στοιχεία περίπου οκταπλάσια του ΑΕΠ, Þπωσ και ο ιρλανδικÞσ, ενώ ο ισλανδικÞσ ήταν ακÞµη µεγαλύτεροσ Þταν χτύπησε η κρίση. Στην Ισλανδία οι τράπεζεσ δανείζονταν διεθνώσ για να παίξουν στισ αγορέσ παραγώγων, ενώ στην Ιρλανδία για να κερδοσκοπήσουν στα ακίνητα. Στην Κύπρο προσέλκυαν καταθέσεισ διεθνώσ και έκαναν µεγάλεσ τοποθετήσεισ σε ελληνικά κρατικά οµÞλογα, ενώ δάνεισαν και σε ελληνικέσ επιχειρήσεισ. Οι ισλανδικέσ τράπεζεσ χρεοκÞπησαν µετά την κατάρρευση την Λίµαν Μπράδερσ το 2008, οι ιρλανδικέσ Þταν έσκασε η τεράστια φούσκα ακινήτων το 2008-9 και οι κυπριακέσ µε την ελληνική κρίση, κυρίωσ µετά το τραγικÞ PSI και τα κουρέµατα του 2012.
∏ ÙÚ·Â˙È΋ ÎÚ›ÛË Τι σηµαίνει Þµωσ τραπεζική κρίση; Που µοιάζουν, αλλά και που διαφέρουν οι τρεισ αυτέσ χώρεσ? Οι τράπεζεσ είναι εταιρείεσ µε µικρÞ ποσοστÞ δικών τουσ κεφαλαίων. Κινούνται κυρίωσ µε τα χρήµατα άλλων, τα οποία συλλέγουν είτε εκδίδοντασ οµÞλογα, είτε δεχÞµενεσ καταθέσεισ. Ùταν συµβεί τραπεζική
κρίση, τα δάνεια των τραπεζών συνήθωσ δεν µπορούν να αποπληρωθούν. Άρα οι ζηµίεσ πρέπει να καλυφθούν απÞ τα δικά τουσ κεφάλαια. Αυτά Þµωσ δεν επαρκούν. Η ευνοϊκÞτερη λύση για τισ τράπεζεσ είναι να λάβουν νέα κεφάλαια απÞ το κράτοσ, µεταβιβάζοντασ τισ ζηµίεσ στουσ φορολογούµενουσ και αυξάνοντασ το δηµÞσιο χρέοσ. Αλλά µπορεί επίσησ, να µεταβιβαστούν οι ζηµίεσ στουσ µετÞχουσ και τουσ οµολογιούχουσ των τραπεζών, Þπωσ υποτίθεται Þτι επιβάλει η οικονοµία τησ αγοράσ. Αυτοί που κατέχουν ή δάνεισαν στισ τράπεζεσ, είναι αυτοί που πρέπει να σηκώσουν το βάροσ. Βασική αρχή είναι να αποφεύγεται η µεταβίβαση των ζηµιών στουσ καταθέτεσ, γιατί έτσι πλήττεται η λαϊκή αποταµίευση και η κυκλοφορία του χρήµατοσ. ΑκÞµη χειρÞτερο είναι Þτι υποσκάπτεται η εµπιστοσύνη στισ τράπεζεσ. Αν υπάρξει γενικευµένη ανησυχία, θα εµφανιστεί κίνδυνοσ µαζικών αναλήψεων και άρα ολικήσ κατάρρευσησ. Για το λÞγο αυτÞ οι κυβερνήσεισ συνήθωσ εγγυούνται τισ µικρέσ καταθέσεισ.
√ ‰ÚfiÌÔ˜ Ù˘ πÛÏ·Ó‰›·˜ Î·È Ô ‰ÚfiÌÔ˜ Ù˘ πÚÏ·Ó‰›·˜ Η εµπειρία τησ Ισλανδίασ και τησ Ιρλανδίασ είναι καθοριστική, καθώσ δείχνει µε σαφή τρÞπο δύο διαφορετικούσ δρÞµουσ για τη λύση και την έξοδο απÞ την κρίση. Η Ισλανδία αρνήθηκε να δώσει νέα κεφάλαια στισ τράπεζεσ και να διογκώσει το δηµÞσιο χρέοσ τησ. Άφησε τισ τράπεζεσ να χρεοκοπήσουν, αλλά προστάτευσε τουσ εγχώριουσ καταθέτεσ µεταβιβάζοντασ τη ζηµία στουσ µετÞχουσ, τουσ οµολογιούχουσ και τουσ ξένουσ καταθέτεσ. Αντίθετα, η Ιρλανδία χρηµατοδÞτησε αφειδώσ τισ τράπεζεσ διογκώνοντασ το δηµÞσιο χρέοσ τησ. Προστάτευσε βέβαια τουσ καταθέτεσ, αλλά και τουσ µεγάλουσ οµολογιούχουσ, που ήταν στην ουσία ξένεσ τράπεζεσ. Η Ισλανδία µπÞρεσε να κάνει αυτήν την επιλογή γιατί δεν είναι µέλοσ τησ ΟΝΕ. Μακριά απÞ την τρÞικα, η χώρα έδωσε προτεραιÞτητα στην εγχώρια οικονοµία, έκανε υποτίµηση, επέβαλε έλεγχο στην κίνηση κεφαλαίων και πέρασε σε σηµαντική ανάκαµψη το 2012. Αντίθετα, η Ιρλανδία ακολούθησε τον δρÞµο τησ τρÞικα, το δηµÞσιο χρέοσ τησ γιγαντώθηκε, είναι στον έκτο
χρÞνο ύφεσησ και οι προοπτικέσ ανάπτυξησ είναι κακέσ.
∏ ··Ú¿‰ÂÎÙË ÂÈÏÔÁ‹ ÁÈ· ÙËÓ ∫‡ÚÔ Η Κύπροσ πήρε το δρÞµο τησ Ιρλανδίασ το 2012. Ανέβασε το δηµÞσιο δανεισµÞ τησ και δέχτηκε τη λιτÞτητα τησ τρÞικα. Αλλά οι τράπεζεσ χρειάζονται ακÞµη περίπου 17 δισ ευρώ. Η τρÞικα προτείνει τα 10 δισ να προέλθουν απÞ νέο κρατικÞ δανεισµÞ και ο κύριοσ Þγκοσ των υπολοίπων απÞ τα χρήµατα των καταθετών. Οι καταθέτεσ θα λάβουν µετοχέσ ίσησ ονοµαστικήσ αξίασ, αλλά στην πράξη θα υποστούν ζηµία. Στο δρÞµο αυτÞν η Κύπροσ θα δεχτεί ακÞµη αυστηρÞτερη λιτÞτητα και το δηµÞσιο χρέοσ τησ θα ανέβει πάνω απÞ 100% του ΑΕΠ. Η νέα λιτÞτητα, η απώλεια καταθέσεων και ο περιορισµÞσ τησ τραπεζικήσ ρευστÞτητασ θα βαθύνουν την ύφεση, που µπορεί να φτάσει και το 5% το 2013. Το διογκωµένο δηµÞσιο χρέοσ σύντοµα θα γίνει µη βιώσιµο και µάλλον θα χρειαστεί νέα «διάσωση» και κούρεµα. Έπονται µειώσεισ µισθών και συντάξεων, ενώ θα ανέβει κι άλλο η ανεργία. Η σοβαρÞτερη παρενέργεια Þµωσ, είναι η µεταβίβαση του κÞστουσ στισ καταθέσεισ. Η τρÞικα πήρε αυτήν την απÞφαση γιατί δεν ήθελε να διασώσει τουσ ρώσουσ µεγαλοκαταθέτεσ των κυπριακών τραπεζών. ΠρÞκειται για απίστευτο µέτρο που αντιβαίνει τισ βασικέσ αρχέσ λειτουργίασ των τραπεζών. Η επιλογή που δÞθηκε στην κυπριακή κυβέρνηση είναι απαράδεκτη και καταστροφική. Αν το κÞστοσ µεταβιβαστεί εξ ολοκλήρου στουσ µεγαλοκαταθέτεσ, η αναπτυξιακή στρατηγική τησ Κύπρου να γίνει διεθνέσ χρηµατοπιστωτικÞ κέντρο εκµηδενίζεται, καθώσ οι κυπριακέσ τράπεζεσ θα γίνουν διεθνώσ αναξιÞπιστεσ. Θα υπάρξει απÞσυρση καταθέσεων και του εξωτερικού, απώλεια ρευστÞτητασ, τραπεζική συρρίκνωση και βάθεµα τησ ύφεσησ. Αν µέροσ του κÞστουσ επιβληθεί στουσ µικροκαταθέτεσ, Þπωσ αρχικά σχεδιάστηκε, τα αποτελέσµατα θα είναι ακÞµη χειρÞτερα. Η παραβίαση τησ κρατικήσ εγγύησησ θα καταστρέψει την εµπιστοσύνη των καταθετών προσ τισ τράπεζεσ, που είναι τελικά και η µÞνη πραγµατική εγγύηση. Ο κίνδυνοσ να
επαναληφθεί και σε άλλεσ χώρεσ τησ ΟΝΕ είναι εµφανήσ. Η αντίδραση των µικροκαταθετών τησ Κύπρου ίσωσ οδηγήσει σε αλλαγή αυτήσ απίστευτησ απÞφασησ. ΑκÞµη κι έτσι Þµωσ, θα υπάρξουν ουρέσ καταθετών Þταν ξανανοίξουν οι κυπριακέσ τράπεζεσ. ΠαρÞµοιοσ κίνδυνοσ υπάρχει και στην Ελλάδα και τισ άλλεσ χώρεσ τησ περιφέρειασ που έχουν χρέη και αδύναµεσ τράπεζεσ. ΠοιÞσ µπορεί πλέον να είναι βέβαιοσ για τισ αποταµιεύσεισ του; Η εµπιστοσύνη χτίζεται σιγά-σιγά, αλλά καταστρέφεται µε µιασ. Το πλήγµα για το τραπεζικÞ σύστηµα είναι µεγάλο και θα αναζωπυρώσει την κρίση του ευρώ. Η σκληρή απÞφαση τησ ΕΕ πάρθηκε γιατί κυπριακή οικονοµία είναι µÞλισ 0.2% τησ Ευρωζώνησ, ενώ η Κύπροσ έχει µηδαµινή πολιτική στήριξη. Ο κυνισµÞσ τησ τρÞικα δείχνει ξεκάθαρα πια και για τουσ πλέον δύσπιστουσ Þτι Þχι µÞνο δεν υπάρχει πραγµατική αλληλεγγύη στην ΟΝΕ, αλλά ούτε καν οι ίδιοι κανÞνεσ για Þλουσ. Το αποτέλεσµα σε ευρωπαϊκÞ επίπεδο είναι να επιταχυνθεί η αποσύνθεση του ευρώ. Για την Κύπρο Þµωσ τίθεται ευθέωσ και θέµα εθνικήσ υπÞστασησ, ιδίωσ λÞγω τησ ιστορικήσ αδυναµίασ τησ Ελλάδασ την περίοδο αυτή. Η Κύπροσ θα πρέπει να εξετάσει σοβαρά την επιλογή τησ Ισλανδίασ. Αν δεν θέλει να βουλιάξει οικονοµικά, κοινωνικά και ίσωσ εθνικά, θα πρέπει να προστατεύσει τουσ µικρούσ καταθέτεσ και την οικονοµία τησ, αφήνοντασ τισ τράπεζεσ να χρεοκοπήσουν. Θα πρέπει κατÞπιν να περάσει σε άλλη διαδικασία ανάπτυξησ, συρρικνώνοντασ τον αποτυχηµένο και γιγαντιαίο τραπεζικÞ τοµέα και τονώντασ το παραγωγικÞ τησ δυναµικÞ. Για να το κάνει αυτÞ θα πρέπει έρθει σε σύγκρουση µε την τρÞικα, χωρίσ να φοβάται την έξοδο απÞ την ΟΝΕ. Θα πρέπει επίσησ να αναζητήσει επειγÞντωσ νέεσ γεωπολιτικέσ συµµαχίεσ που θα τησ σταθούν πραγµατικά. Και κυρίωσ θα χρειαστεί συσπείρωση των λαϊκών στρωµάτων που απειλούνται άµεσα. Είναι ώρα µεγάλων αποφάσεων για τουσ Κυπρίουσ. √ ∫ÒÛÙ·˜ §··‚›ÙÛ·˜ Â›Ó·È ∫·ıËÁËÙ‹˜ ÔÈÎÔÓÔÌÈÎÒÓ ÛÙË ™¯ÔÏ‹ ∞Ó·ÙÔÏÈÎÒÓ Î·È ∞ÊÚÈηÓÈÎÒÓ ™Ô˘‰ÒÓ ÙÔ˘ ¶·ÓÂÈÛÙËÌ›Ô˘ ÙÔ˘ §ÔÓ‰›ÓÔ˘. ∂ȉÈ·ÂÙ·È ÛÙÔÓ ¯ÚËÌ·ÙÔÈÛÙˆÙÈÎfi ÙÔ̤· Î·È ÛÙËÓ È·ˆÓÈ΋ ÔÈÎÔÓÔÌ›·
ΧΡΗΜΑ&ΑΓΟΡΑ
20 MAΡΤΙΟΥ, 2013
8 | ΕΙ∆ΗΣΕΙΣ | financialmirror.com
ŸÏÈ ƒÂÓ: ÀÔ‚ÔËıËÙÈÎfi˜ Ô ÚfiÏÔ˜ Ù˘ ∫ÔÌÈÛÈfiÓ ∆Ô ∂urogroup ·ÔÊ¿ÛÈÛ ÁÈ· ÙËÓ ∫‡ÚÔ Ο ρÞλοσ τησ Ευρωπαϊκήσ Επιτροπήσ στην διαπραγµάτευση του Εurogroup ήταν υποβοηθητικÞσ, τα κράτη µέλη είναι εκείνα που αποφάσισαν για την Κύπρο. Την παραπάνω απάντηση έδωσε o εκπρÞσωποσ τησ ΚοµισιÞν στη σωρεία των ερωτήσεων-επικρίσεων που δέχθηκε απÞ δηµοσιογράφουσ, στισ Βρυξέλλεσ, σχετικά µε το γιατί η ΚοµισιÞν αποδέχθηκε την επιβολή του εφάπαξ τέλουσ σταθερÞτητασ στουσ µικρούσ καταθέτεσ µέχρι 100.000 ευρώ. Σύµφωνα µε τον εκπρÞσωπο του Ùλι Ρεν, τα κράτη µέλη έχουν την ευθύνη για τισ αποφάσεισ, ο ρÞλοσ τησ ΚοµισιÞν είναι αφενÞσ µεν να διευκολύνει τη συζήτηση και κυρίωσ να εποπτεύει την τήρηση των συµφωνηθέντων. Στο πλαίσιο αυτÞ, πρÞσθεσε, δεν θέλει να σχολιάσει για λογαριασµÞ τησ ΚοµισιÞν τισ διάφορεσ φάσεισ τησ διαπραγµάτευσησ. Πάντωσ, ανέφερε Þτι εδώ και 9 µήνεσ που υποβλήθηκε το αίτηµα στήριξησ απÞ την Κύπρο, η ΚοµισιÞν είχε να χειριστεί µια κατάσταση εξαιρετικά δύσκολη και πολύπλοκη µε µικρά περιθώρια ελιγµών στισ συζητήσεισ, µια κατάσταση που χαρακτήρισε ιδιαίτερη στην Ευρωζώνη, λÞγω και του
µεγέθουσ του χρηµατοπιστωτικού τοµέα. Ο εκπρÞσωποσ υποστήριξε επίσησ Þτι στην Κύπρο βρίσκεται αυτή τη στιγµή σε εξέλιξη µια δηµοκρατική διαδικασία και είναι απολύτωσ λογικÞ να ζητείται η νοµιµοποίηση µιασ απÞφασησ απÞ το εθνικÞ κοινοβούλιο τησ ενδιαφερÞµενησ χώρασ. Μάλιστα, Þπωσ είπε, η επικύρωση αυτήσ τησ απÞφα-
σησ είναι απαραίτητη γιατί εγγυάται και την εφαρµογή τησ. Ο ίδιοσ εκπρÞσωποσ επανέλαβε και τη δήλωση του Προέδρου του Εurogroup µε την οποία έδωσε το «πράσινο φωσ» για µια προοδευτικÞτητα στην εφαρµογή τησ εφάπαξ εισφοράσ σταθερÞτητασ, υπÞ την προϋπÞθεση Þτι αυτÞ θα διασφαλίζει την εισφορά τησ Κύπρου στο πρÞγραµµα που ανέρχεται σε 5,8 δισ. ευρώ. Ερωτηθείσ εάν η ΚοµισιÞν έχει επεξεργαστεί κάποιο σχέδιο B σε περίπτωση απÞρριψησ τησ συµφωνίασ απÞ τη Βουλή των Αντιπροσώπων, είπε Þτι δεν απαντάει σε εντελώσ υποθετικέσ ερωτήσεισ. Τέλοσ, ερωτηθείσ σχετικά µε τισ αντιδράσεισ τησ Ρωσίασ για την εφάπαξ εισφορά και το κατά πÞσο το θέµα θα συζητηθεί την Πέµπτη στη συνάντηση που θα έχει η ΚοµισιÞν στη ΜÞσχα µε την ρωσική κυβέρνηση, ο εκπρÞσωποσ είπε Þτι το θέµα δεν ήταν στην ηµερήσια διάταξη, αλλά οι Ρώσοι ζήτησαν να συζητηθεί. Θα µιλήσουµε και θα τουσ εξηγήσουµε ποίοσ είναι ο ρÞλοσ τησ ΚοµισιÞν στην απÞφαση του Εurogroup, είπε, προσθέτοντασ Þτι και η κυπριακή κυβέρνηση θα έχει συζητήσεισ µε τουσ Ρώσουσ.
¶·Ú·Û΢‹ Ù· ÚÒÙ· ÛÙÔȯ›· ÁÈ· ÙȘ ÂÁÁÂÁÚ·Ì̤Ó˜ ÂÙ·ÈÚ›˜ Είναι πολύ νωρίσ ακÞµη για να έχουµε µια ξεκάθαρη εικÞνα σε Þ,τι αφορά τον αντίκτυπο τησ απÞφασησ του Eurogroup στισ εργασίεσ των εγγεγραµµένων εταιρειών στην Κύπρο, δήλωσε ο Έφοροσ Εταιρειών και Επίσηµοσ Παραλήπτησ Σπύροσ ΚÞκκινοσ. Ο κ. ΚÞκκινοσ είπε Þτι δεν υπάρχουν µέχρι στιγµήσ στατιστικά στοιχεία που να δείχνουν ποια είναι η κατάσταση σε σχέση µε τισ εταιρείεσ, προσθέτοντασ Þτι κάποια στοιχεία θα µπορούν να συγκεντρωθούν µέχρι την ερχÞµενη Παρασκευή, οπÞταν θα µπορεί να γίνει µια πρώτη εκτίµηση τησ κατάστασησ.
«Είναι πολύ νωρίσ για να υπάρχουν στατιστικά στοιχεία που να αφορούν την εγγραφή νέων εταιρειών και τισ Þποιεσ αλλαγέσ ενδεχοµένωσ να γίνουν σε σχέση µε υφιστάµενεσ εταιρείεσ, Þπωσ η αλλαγή διευθυντών, µετÞχων, αυξήσεισ και µειώσεισ κεφαλαίου, αλλαγή ονÞµατοσ», είπε. Σχολιάζοντασ την απÞφαση του Eurogroup για κούρεµα καταθέσεων, ο κ. ΚÞκκινοσ είπε Þτι η απÞφαση του Eurogroup αποτελεί ένα «κτύπηµα» για την Κύπρο και σηµείωσε Þτι Þποια και αν είναι η απÞφαση τησ Βουλήσ έχει ήδη γίνει «ένα µεγάλο κακÞ». ΑναπÞφευκτα, πρÞσθεσε, η απÞφαση θα προκαλέσει ένα
πολύ σοβαρÞ προβληµατισµÞ στουσ επενδυτέσ για το κατά πÞσον θα πρέπει θα συνεχίσουν να διατηρούν τισ καταθέσεισ τουσ στην Κύπρο. Εξέφρασε, επίσησ, τη βεβαιÞτητα του Þτι η Βουλή και ο κάθε ένασ βουλευτήσ χωριστά θα προβληµατιστούν πάρα πολύ για το εάν θα πρέπει να στηρίξουν ή να απορρίψουν την εν λÞγω απÞφαση. «Ùποια και αν είναι η τελική απÞφαση , το γεγονÞσ παραµένει Þτι δεχτήκαµε ένα µεγάλο χαστούκι», είπε και ευχήθηκε, τέλοσ, η απÞφαση που θα ληφθεί να έχει τισ λιγÞτερο οδυνηρέσ συνέπειεσ.
¢ÂÓ ÌÂÈÒÓÔÓÙ·È ÔÈ Ù‹ÛÂȘ ÙˆÓ ∫∞ ÛÙË ƒˆÛ›· Για παραπληροφÞρηση τησ κοινήσ γνώµησ αναφορικά µε δήθεν απÞφαση που έχει λάβει ο πρÞεδροσ τησ Εταιρείασ για µείωση των πτήσεων απÞ και προσ τη Ρωσία κάνουν λÞγω οι Κυπριακέσ Αερογραµµέσ, υπογραµµίζοντασ πωσ πρÞκειται για ανυπÞστατουσ ισχυρισµούσ που διατυπώνονται µαζί µε άλλεσ ανακρίβειεσ σε ανακοίνωση τησ Παγκύπριασ Συντεχνίασ ΠιλÞτων (ΠΑΣΥΠΙ). Ùπωσ σηµειώνεται σε ανακοίνωση τησ εταιρείασ το 2013 οι ΚΑ θα πραγµατοποιήσουν αυξηµένο αριθµÞ πτήσεων απÞ και προσ την ΜÞσχα, προσθέτοντασ και το δροµολÞγιο ΜÞσχασ Πάφου στο πρÞγραµµα τουσ µε µία πτήση τη βδοµάδα. Το πρÞγραµµα τησ Εταιρείασ για τη θερινή περίοδο περιλαµβάνει συνολικά 12 πτήσεισ την βδοµάδα απÞ τισ οποίεσ οι 8 προσ και απÞ τη ΜÞσχα και οι 4 προσ και απÞ την Αγία Πετρούπολη. Μοναδική διαφορά σε σχέση µε πέρσι είναι η µείωση πτήσεων απÞ την Αγία Πετρούπολη, η οποία κατέστη αναγκαία ωσ αποτέλεσµα τησ επιµήκυνσησ τησ περιÞδου ναυλωµένων πτήσεων. Ασ σηµειωθεί Þτι στο Σχέδιο Αναδιάρθρωσησ του οίκου Air France KLM Consulting το οποίο η ΠΑΣΥΠΙ επικαλείται ωσ ευαγγέλιο, γίνεται εισήγηση για πλήρη κατάργηση των πτήσεων απÞ Αγία Πετρούπολη, Þµωσ η ∆ιεύθυνση - ∆ιοίκηση, σταθµίζοντασ τα δεδοµένα δεν την υιοθέτησε. Αυτέσ τισ µέρεσ η Εταιρεία εργάζεται για να παρουσιάσει, κατÞπιν οδηγιών του Προέδρου τησ ∆ηµοκρατίασ κ. Νίκου Αναστασιάδη στη διυπουργική επιτροπή που διÞρισε εναλλακτικέσ επιλογέσ που θα καθορίσουν το µέλλον των Εταιρείασ.
∫˘Úȷ΋ 31 ª·ÚÙ›Ô˘ ÂÊ·ÚÌfi˙ÂÙ·È Ë ıÂÚÈÓ‹ ÒÚ· Tο Υπουργείο Εµπορίου, Βιοµηχανίασ και Τουρισµού ανακοίνωσε Þτι η περίοδοσ τησ θερινήσ ώρασ για το 2013 θα αρχίσει στισ 3 π.µ. τησ Κυριακήσ 31 Μαρτίου. Κατά την ώρα αυτή οι δείκτεσ των ρολογιών θα πρέπει να µετακινηθούν κατά µία ώρα µπροστά. Η περίοδοσ τησ θερινήσ ώρασ θα τερµατιστεί την Κυριακή 27 Οκτωβρίου, 2013. Ο πιο πάνω θεσµÞσ εφαρµÞζεται σε Þλεσ τισ χώρεσ τησ Ευρωπαϊκήσ Ένωσησ.
∞Ó·ÎÚÈ‚¤Ûٷ٘ ÔÈ ‰ËÏÒÛÂȘ √ÚÔ˘ÓÙÈÒÙË Καταλήγοντασ, οι ΚΑ επιθυµούν να ανασκευάσουν πρÞσφατεσ ανακριβέστατεσ δηλώσεισ του προέδρου του ΚΟΤ κ. Ορουντιώτη σε τηλεοπτικÞ σταθµÞ, Þτι η Εταιρεία αποζηµιώνεται αδρά δήθεν και Þτι λαµβάνει τριπλάσια οικονοµική βοήθεια σε σχέση µε την απώλεια για τισ πτήσεισ προσ τη Ρωσία λÞγω του τουρκικού εµπάργκο! Η αποζηµίωση που λαµβάνουν οι ΚΑ αφορά µÞνο την οικονοµική απώλεια απÞ τα επιπλέον καύσιµα που καταναλώνουν για κάθε πραγµατοποιηθείσα πτήση. ∆εν υπολογίζεται καθÞλου το ανταγωνιστικÞ µειονέκτηµα που έχουν Þταν αναγκάζονται να πετούν δύο ώρεσ επιπλέον, συγκριτικά µε τουσ ανταγωνιστέσ τουσ στα δροµολÞγια τησ ΜÞσχασ και Αγίασ Πετρούπολησ. ∆εν µετράνε επίσησ ούτε άλλεσ παράµετροι Þπωσ οι περισσÞτερεσ ώρεσ εργοδÞτησησ προσωπικού εν πτήσει, ο περιορισµÞσ τησ χρήσησ των αεροσκαφών και κυρίωσ το γεγονÞσ Þτι το εµπάργκο καθιστά απαγορευτική λÞγω µεγαλύτερησ απÞστασησ την δραστηριοποίηση των Κυπριακών Αερογραµµών σε άλλουσ προορισµούσ τησ Ρωσίασ. ∆εν είναι τυχαίο που παρά το γεγονÞσ Þτι οι ΚΑ πετούν στη Ρωσία για 20 χρÞνια τώρα, το µερίδιÞ τουσ παραµένει καθηλωµένο στο 10%. Είναι βέβαιο Þτι χωρίσ το εµπάργκο θα µπορούσε µε τουσ πιο συντηρητικούσ υπολογισµούσ να είχε σήµερα ένα µερίδιο τησ τάξησ του 30% που θα τησ
∆Ô 2013 ÔÈ ∫∞ ı· Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈ‹ÛÔ˘Ó ·˘ÍË̤ÓÔ ·ÚÈıÌfi Ù‹ÛÂˆÓ ·fi Î·È ÚÔ˜ ÙËÓ ƒˆÛÈ΋ ÚˆÙÂ‡Ô˘Û·, ÚÔÛı¤ÙÔÓÙ·˜ Î·È ÙÔ ‰ÚÔÌÔÏfiÁÈÔ ªfiÛ¯·˜ - ¶¿ÊÔ˘ ÛÙÔ ÚfiÁÚ·ÌÌ· ÙÔ˘˜ απέφερε έσοδα µεταξύ 55-60 εκ. ευρώ! Είναι γι αυτÞ που η Εταιρεία δυσκολεύεται να κατανοήσει πωσ ο πρÞεδροσ του ΚΟΤ κατέληξε στο συµπέρασµα Þτι οι ΚΑ λαµβάνουν τριπλάσια αποζηµίωση, ενώ παρουσίασε την Εταιρεία να µεταφέρει απÞ τη Ρωσία 20,000 τουρίστεσ, Þταν µε το πτητικÞ πρÞγραµµα που είναι σε εξέλιξη αναµένεται και φέτοσ Þπωσ και πέρσι να διακινηθούν µεταξύ 60-65,000 Ρώσοι τουρίστεσ. Συνεπώσ καλείται ο κύριοσ Ορουντιώτησ είτε να τεκµηριώσει τουσ ισχυρισµούσ του είτε να τουσ αποσύρει.
π‰Ú‡ÂÙ·È ·‡ÚÈÔ ∫›ÓËÛË ÂÓ¿ÓÙÈ· ÛÙȘ π‰ÈˆÙÈÎÔÔÈ‹ÛÂȘ Την ίδρυση τησ Κίνησησ Ενάντια στισ Ιδιωτικοποιήσεισ ανακοίνωσε ο επικεφαλήσ τησ προσωρινήσ οργανωτικήσ επιτροπήσ, Θέµοσ ∆ηµητρίου, σηµειώνοντασ Þτι µετά τισ τελευταίεσ εξελίξεισ, στÞχοσ δεν είναι µÞνο η υπεράσπιση του δηµÞσιου πλούτου τησ Κύπρου, αλλά και ο αγώνασ ενάντια στισ νεοφιλελεύθερεσ πολιτικέσ που καταστρέφουν παρά διορθώνουν την κατάσταση. Η ιδρυτική συνέλευση τησ Κίνησησ θα γίνει αύριο Πέµπτη, στο ΣυνεδριακÞ κέντρο στισ 7 το βράδυ και ο κ. ∆ηµητρίου εκφράζοντασ την πεποίθηση Þτι η συµµετοχή θα είναι ευρεία και Þχι µÞνο απÞ την αριστερά κάνοντασ λÞγο για µια ευρεία
κοινωνική ανησυχία που οφείλει να εκφρασθεί. ΑναφερÞµενοσ δε στην παρουσία του ΓΓ τησ ΣΗ∆ΗΚΕΚ ΠΕΟ, Αντώνη Νεοφύτου στην προσωρινή οργανωτική επιτροπή είπε πωσ αυτÞ τουσ κάνει πιο αισιÞδοξουσ πωσ έχοντασ Þσο πιο πλατιά συµµετοχή και περισσÞτερεσ οργανωµένεσ δυνάµεισ µπαίνουν στον αγώνα, τÞσο πιο αποτελεσµατική θα είναι η δράση τουσ. ΣτÞχοσ τησ κίνησησ, είπε, είναι να υπερασπιστεί τον δηµÞσιο πλούτο τησ Κύπρου, τουσ Ηµικρατικούσ Οργανισµούσ και ιδιαίτερα την Cyta, την ΑΗΚ και την Αρχή Λιµένων γιατί «πιστεύει Þτι αυτέσ οι ιδιωτικοποιήσεισ δεν προσφέρουν καθÞλου στη βελτίωση τησ χρηµατοπιστωτικήσ κατάστασησ του νησιού.
20 ΜΑΡΤΙΟΥ, 2013
ΧΡΗΜΑ&ΑΓΟΡΑ
financialmirror.com | ΕΙ∆ΗΣΕΙΣ | 9
∆Ô «ÎÔ‡ÚÂÌ·» ÂËÚ¿˙ÂÈ Î·È ÙÔÓ ∞ÏÂÍ¿ÓÙÂÚ ¡Ù¿Ô˘ÓÂÚ Μεταξύ των Αυστραλών καταθετών, οι οποίοι ενδεχοµένωσ να χάσουν χρήµατα στην Κύπρο, λÞγω τησ φορολÞγησησ των καταθέσεων, είναι και ο ειδικÞσ απεσταλµένοσ του Γενικού Γραµµατέα του ΟΗΕ για το ΚυπριακÞ, Αλεξάντερ Ντάουνερ. Ο πρώην ΑυστραλÞσ ΥπουργÞσ Εξωτερικών δήλωσε στα αυστραλιανά µέσα ενηµέρωσησ Þτι έχει προσωπικÞ τραπεζικÞ λογαριασµÞ στην Κύπρο, αλλά αρνήθηκε να αναφέρει το ύψοσ των καταθέσεών του. Σηµείωσε, πάντωσ, Þτι θα φορολογηθεί µε 6,75%, αλλά δεν έδειχνε ιδιαιτέρωσ ενοχληµένοσ. “Η εναλλακτική λύση θα ήταν η πτώχευση τησ Τράπεζασ και τÞτε θα τα έχανα Þλα”, είπε ο κ. Ντάουνερ.
Σύµφωνα µε τον ηµερήσιο Τύπο, Αυστραλοί επενδυτέσ έχουν καταθέσεισ σε κυπριακέσ τράπεζεσ συνολικού ύψουσ 75 εκατοµµυρίων δολαρίων. Ο γνωστÞσ επιχειρηµατίασ και πρώην ΠρÞεδροσ τησ Κυπριακήσ ΚοινÞτητασ Μελβούρνησ, Στέλιοσ Αγγελοδήµου, που επισκέπτεται συχνά την Κύπρο και έχει επιχειρηµατικέσ δραστηριÞτητεσ εδώ, δήλωσε Þτι οι καταθέσεισ Αυστραλών σε κυπριακέσ τράπεζεσ είναι περιορισµένεσ. “Σε κανέναν δεν αρέσει να χάνει τα λεφτά του, αλλά, προκειµένου να αποφύγει την πτώχευση η πατρίδα µασ, θα επιβαρυνθούµε Þλοι µε κάποιο κÞστοσ. Για να έχει τα χρήµατά του ένασ οµογενήσ απÞ την Αυστραλία στην Κύπρο, αυτÞ
∞˘ÛÙÚ·ÏÔ› ÂÂÓ‰˘Ù¤˜ ¤¯Ô˘Ó ηٷı¤ÛÂȘ Û ΢ÚȷΤ˜ ÙÚ¿Â˙˜ Û˘ÓÔÏÈÎÔ‡ ‡„Ô˘˜ 75 ÂηÙÔÌÌ˘Ú›ˆÓ ‰ÔÏ·Ú›ˆÓ σηµαίνει Þτι δεν τα έχει και άµεση ανάγκη, κάτι που σηµαίνει πωσ µπορεί να αντέξει µια µικρή θυσία για την πατρίδα”, είπε ο κ. Αγγελοδήµου.
∫·Î‹ Ë ·fiÊ·ÛË ÁÈ· ÙËÓ ∫‡ÚÔ, ‰ËÏÒÓÂÈ ÙÔ IIF “Κακή απÞφαση”, που υπονοµεύει το τραπεζικÞ σύστηµα τησ ΕΕ, χαρακτήρισε το ∆ιεθνέσ ΧρηµατοπιστωτικÞ Ινστιτούτο (IIF) το φÞρο επί των τραπεζικών καταθέσεων που επιβλήθηκε στην Κύπρο ωσ µέροσ µιασ διεθνούσ διάσωσησ τησ χώρασ. “Πιστεύουµε Þτι είναι πολύ λυπηρÞ το γεγονÞσ Þτι οι ηγέτεσ τησ παγκÞσµιασ οικονοµίασ, που περιλαµβάνουν την τρÞικα και την ηγεσία του Γιούρογκρουπ, πήραν µια κακή απÞφαση”, είπε στο ΓαλλικÞ Πρακτορείο Ειδήσεων ο ανώτεροσ αξιωµατούχοσ του IFF Hung Tran. “ΑκÞµα κι αν η Κύπροσ είναι µια µικρή χώρα, ο τρÞποσ
που οι ηγέτεσ τησ Ευρώπησ και τησ τρÞικασ αντιµετώπισαν το πρÞβληµα, έθεσαν ένα πολύ κακÞ προηγούµενο... υποµÞνευσαν την ιερÞτητα των ασφαλισµένων καταθέσεων», είπε. «Η ζηµιά φαίνεται να έχει γίνει” και η απÞφαση, που ανακοινώθηκε το Σαββατοκύριακο, παραβίασε την εντολή τησ Ευρωπαϊκήσ Ένωσησ για ελάχιστη εγγύηση στισ τραπεζικέσ καταθέσεισ στην ΕΕ των “27”, είπε ο κ. Tran, ο πρώτοσ αναπληρωτήσ διευθύνων σύµβουλοσ του IIF, το οποίο εκπροσωπεί πάνω απÞ 450 χρηµατοπιστωτικά ιδρύµατα σε περισσÞτερεσ απÞ 70 χώρεσ. “Και αυτÞ υπονοµεύει την αξιοπιστία ενÞσ τέτοιου
§ÈÁfiÙÂÚ˜ ¤‰Ú˜ ÛÙËÓ ∂˘Úˆ‚Ô˘Ï‹ ÙÔ 2014 Προκειµένου να συµµορφωθεί µε το Þριο των 751 εδρών που ορίζει η Συνθήκη τησ ΛισαβÞνασ αλλά και για να δηµιουργηθεί χώροσ για τουσ ευρωβουλευτέσ τησ Κροατίασ, 12 κράτη µέλη θα χάσουν απÞ µία έδρα, ενώ κανένα δε θα κερδίσει επιπλέον έδρα, σύµφωνα µε τη λύση που υιοθετήθηκε απÞ το ΕΚ την Τετάρτη. Αυτή η πρÞταση τώρα θα περάσει στα χέρια των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων στο ΕυρωπαϊκÞ Συµβούλιο, το οποίο θα πρέπει να λάβει οµÞφωνη απÞφαση στην ψηφοφορία που θα διεξάγει. Το Κοινοβούλιο αυτή τη στιγµή αριθµεί 754 ευρωβουλευτέσ. Με την ένταξή τησ αυτή τη χρονιά η Κροατία θα καταλάβει 12 έδρεσ, αυξάνοντασ το συνολικÞ αριθµÞ των ευρωβουλευτών
σε 766. Για να επιτευχθεί η εναρµÞνιση µε το ανώτατο Þριο των 751 εδρών, Þπωσ ορίζει η Συνθήκη τησ ΛισαβÞνασ, πρέπει να αφαιρεθούν 15 έδρεσ. Η προτεινÞµενη λύση συνεπάγεται πωσ 12 κράτη µέλη- η Αυστρία, το Βέλγιο, η Βουλγαρία, η Κροατία, η Τσεχία, η Ελλάδα, η Ουγγαρία, η Ιρλανδία, η Λετονία, η Λιθουανία, η Πορτογαλία και η Ρουµανία- θα χάσουν απÞ µία έδρα στισ επερχÞµενεσ ευρωεκλογέσ. Οι υπολειπÞµενεσ τρεισ θέσεισ θα πρέπει να προέλθουν απÞ τη Γερµανία, το µερίδιο τησ οποίασ πρέπει να µειωθεί απÞ 99 έδρεσ σε 96, το µέγιστο επιτρεπÞµενο Þριο απÞ τη Συνθήκη τησ ΛισαβÞνασ.
¡¤Ô˜ Chief Operating Officer ÁÈ· ÙËÓ ª∆¡ Η ΜΤΝ, στο πλαίσιο τησ στρατηγικήσ τησ για διαρκή αναβάθµιση των υπηρεσιών τησ, ενισχύει την οµάδα τησ µε νέο Chief Operating Officer, τον κ. Anwar Soussa. Η πολυετήσ εµπειρία του κ. Soussa σε ανάλογεσ θέσεισ σε ισχυρούσ διεθνείσ τηλεπικοινωνιακούσ Οµίλουσ θα συµβάλει σηµαντικά στη προσπάθεια τησ εταιρείασ να προσφέρει ακÞµη περισσÞτερα στουσ πελάτεσ τησ. Προηγούµενοι σταθµοί στη σταδιοδροµία του ήταν η Digicel και η Orascom Telecom Vimpelcom Þπου κατείχε θέση Εµπορικού ∆ιευθυντή σε χώρεσ τησ Ωκεανίασ και τησ Αφρικήσ. Παράλληλα, έχει εργαστεί στην κεντρική διοίκηση τησ Orascom ωσ µέροσ τησ οµάδασ εποπτείασ των εργασιών του
Οµίλου σε Þλον τον κÞσµο, συµπεριλαµβανοµένησ τησ Wind Ελλάσ και Wind Ιταλίασ. Συνολικά, ο κ. Soussa συµπληρώνει περισσÞτερα απÞ 14 χρÞνια εµπειρίασ στη ΒÞρεια Αµερική, την Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή, την Αφρική και τον ΕιρηνικÞ. Ο Anwar Soussa διαθέτει Master of Science in Administration απÞ το Concordia University του Montreal και Bachelor of Science απÞ το Deree College στην Ελλάδα. Μιλά ελληνικά, αγγλικά, αραβικά και γαλλικά. Με την προσθήκη του κ. Soussa στην οµάδα τησ, η MTN θα βελτιώσει την καθηµερινή λειτουργία του µηχανισµού εξυπηρέτησησ των καταναλωτών, τÞσο στο δίκτυο καταστηµάτων, Þσο και τηλεφωνικά και online.
συστήµατοσ εγγυήσεων των καταθέσεων στο µέλλον”, καθιστώντασ πιο δύσκολη τη χρήση ενÞσ τέτοιου εργαλείου για σταθεροποίηση του τραπεζικού πανικού και τησ τραπεζικήσ κρίσησ, πρÞσθεσε. “Η αρχή αυτή θα πρέπει να ενισχυθεί και να αποκατασταθεί µε κάποιο τρÞπο”, σηµείωσε. Ο κ. Tran σηµείωσε Þτι το σχέδιο τησ Κύπρου είχε ήδη αρνητικÞ αντίκτυπο στισ χρηµατοπιστωτικέσ αγορέσ και τροφοδÞτησε τισ ανησυχίεσ για νέα προβλήµατα στισ τράπεζεσ και σε άλλεσ αδύναµεσ χώρεσ µέλη τησ Ευρωπαϊκήσ Ένωσησ.
Public: ∂ÂÎÙ›ÓÂÙ·È ÛÙËÓ ∫‡ÚÔ Παρά την οικονοµική κρίση η αλυσίδα καταστηµάτων Public έχει σχέδια επέκτασησ στην Κύπρο. Έχει προγραµµατιστεί ήδη η επέκταση των καταστηµάτων µε ένα ακÞµα κατάστηµα στη Λευκωσία και ένα στην Πάφο, µέσα στα δύο νέα Mall που δηµιουργούνται. Σύµφωνα µε το σχέδιο, το πρώτο θα ανοίξει µέσα στο 2013. Πολύ σύντοµα θα είναι στον αέρα το Public e-shop το οποίο Þπωσ και στην Ελλάδα θα φέρει στην οθÞνη του καταναλωτή χιλιάδεσ προϊÞντα και σύγκριση τιµών µε το Amazon. ΕκτÞσ απ’ αυτά, µέσα στα πλάνα των Public Κύπρου είναι και η δηµιουργία νέασ ιστοσελίδασ, Þπου ο καταναλωτήσ θα µπορεί µε εύκολη πρÞσβαση να βρίσκει Þ,τι χρειάζεται το λεγÞµενο Public e-shop.
∆sokkos: Deal €1 1 ÂÎ. ÛÙË ÃÏÒڷη Στην αγορά γησ στην περιοχή Χλώρακα- Πάφοσ έναντι 1 εκ. ευρώ προέβη η Tsokkos Hotels. Σύµφωνα µε ανακοίνωση τησ εταιρείασ, το τεµάχιο γησ συνορεύει µε γη που ήδη κατέχει η εταιρεία και στην οποία είναι σε εξέλιξη η ανέγερση του ξενοδοχείου πέντε αστέρων µε την ονοµασία King Evelthon Beach Hotel & Resort. Ùπωσ τονίζεται, η γη θα αξιοποιηθεί για ανάπτυξη σε σχέση µε τισ συνήθεισ δραστηριÞτητεσ του οµίλου στον τουριστικÞ τοµέα. Η γη αγοράστηκε απÞ τον ∆ηµητράκη Φακοντή σε καθαρά εµπορική βάση. Το τίµηµα αγοράσ να σηµειωθεί έχει ήδη αποπληρωθεί.
Aegean: 29 Ó¤· Ù·ÎÙÈο ‰ÚÔÌÔÏfiÁÈ· Â͈ÙÂÚÈÎÔ‡ Τη συµβολή τησ ωσ φορέα ανάπτυξησ του ελληνικού τουρισµού και τησ ελληνικήσ οικονοµίασ επιβεβαίωσε η Aegean, µε την παρουσίαση του νέου προγράµµατοσ δροµολογίων τησ εταιρίασ για το 2013, που περιλαµβάνει την προσθήκη 29 νέων τακτικών δροµολογίων εξωτερικού απÞ συνολικά 12 αεροδρÞµια εκ των οποίων τα 8 είναι πλέον βάσεισ τησ. Τα απευθείασ διεθνή δροµολÞγια τησ εταιρείασ πραγµατοποιούνται απÞ 8 πλέον βάσεισ (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Ηράκλειο, ΡÞδοσ, Κέρκυρα, Κωσ, Καλαµάτα, Λάρνακα), µε την Κω και την
Καλαµάτα να αποτελούν βάσεισ που εγκαινιάζονται το 2013, ενώ παράλληλα το Ηράκλειο και η ΡÞδοσ ενισχύονται µε αυξηµένο αριθµÞ αεροσκαφών. Παράλληλα δραστηριÞτητα απευθείασ πτήσεων εξωτερικού θα υπάρχει απÞ Χανιά, Αλεξανδρούπολη, Ζάκυνθο και Σκιάθο. ΧαρακτηριστικÞ τησ προσπάθειασ για την ενίσχυση των τουριστικών περιοχών είναι το γεγονÞσ Þτι απÞ τα 158 συνολικά δροµολÞγια τακτικών και ναυλωµένων πτήσεων εξωτερικού τα 130 εκτελούνται απÞ περιφερειακά αεροδρÞµια τησ χώρασ. Παράλληλα Þπωσ ανα-
κοινώθηκε ήδη ενισχύεται και το δίκτυο εξωτερικού των Αθηνών µε χωρητικÞτητα που λÞγο µειωµένησ ζήτησησ απελευθερώνεται απÞ το εσωτερικÞ. Πιο συγκεκριµένα, στο δίκτυο πτήσεων τησ Aegean για το 2013 προστίθενται 5 νέεσ χώρεσ (Ουκρανία, Ελβετία, Πολωνία, Σουηδία, Αζερµπαϊτζάν) και 10 διεθνείσ προορισµοί (Γενεύη, Μάντσεστερ, Λυών, ΣτοκχÞλµη, Κίεβο, Μπακού, Βερολίνο, Νυρεµβέργη, ΑνÞβερο, Βαρσοβία) ενώ αυξάνονται σηµαντικά τα δροµολÞγια.
∞‰˘Ó·Ì›· Ì·˜ ÂÛ›˜ Î·È ÙÔ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ! ΑΣ ΧΟΡΗΓΟΣ ΣΕΛΙ∆ ΣΕΛΙ∆ΑΣ
ww w.hellas -e nerg y.co m
March 20 - 26, 2013
20 | WORLD MARKETS | financialmirror.com
Japan says TPP is vital By Oren Laurent President, Banc De Binary
From technological advances to intertwined economics, the 21st century is bringing people around the world closer together and presents a multitude of opportunities for collaboration. Last week offered us another example of this. Japan announced its plan to join talks on the TPP (Trans-Pacific Partnership), an American-led free trade agreement. 11 countries are currently involved in negotiating the terms of the partnership which seeks to boost trade services and further economic ties between members. In Japan, the pact has stirred up heated political debate, but Prime Minister Shinzo Abe is adamant that participation is vital. And rightly so. This trade deal is a golden opportunity for a country whose struggling economy is crying out for decisive action. For Prime Minister Abe, failure to seize the day would result in Japan, currently the world’s third largest economy, falling behind. He argues, “Emerging countries in Asia are shifting to an open economy one after another. If Japan alone remains an inward-looking economy, there would be no chance for growth.”
Opposition in the country is largely stemming from the agricultural sector, concerned about how it will suffer from reduced tariffs on farm produce. Farmers and fisherman are expected to take a JPY 3 trln hit if all tariffs are abolished unconditionally. Abe has pledged to address the issue and defend Japan’s interests, but declined to say whether he would withdraw from discussions if he does not succeed in safeguarding the future of the agricultural industry. Arguably the country’s influence over any agreement is likely to be heavily reduced given its late entrance into negotiations. That said, better late than never. The TPP would undoubtedly create several prospects for growth and affect an overall positive impact on the country’s citizens and businesses, covering a breadth of sectors from energy to the automobile industry. Japan was hurt in 2012 by a decline in demand for exports from key markets and should now capitalize on the TPP as a valuable and timely boost to its economic momentum. The country will benefit from duty-free trade and investment within the region. Analysts predict that Japanese GDP will rise 0.66% as a direct result. Being openminded to international cooperation and opening up its economy could play as significant a role in the country’s financial turnaround as its policy of monetary stimulus. Should Japan join the TPP, alongside the
US, Canada, Mexico, Australia, New Zealand, Chile, Singapore, Peru, Vietnam, Malaysia and Brunei, the group would account for an estimated near 40% of total global economic output. This would afford a significant advantage to the region and members of the pact. Increased trade, with reduced tariffs, could also result in lower costs for the 650 mln citizens of the countries partaking. China, which has long been trying to promote a free trade area with Japan and South Korea, could lose out from Japan’s intention to join a US-led agreement. It may decide to bite the bullet in the long-term and follow Japan in joining the regional economic bloc. Meanwhile, the participating countries hope to finalise their agreement by the end of
2013. The US seems to be the strongest winner here as it seeks to solidify the international status of the US dollar, but all involved will profit. The mutual benefits of collaboration justify any sacrifices that certain sectors will be required to make as the different countries compromise. In this instance at least, it really is the taking part that counts.
www.bbinary.com
Euro at 3-month lows against dollar, as Cyprus worries weigh The euro hovered around three-month lows versus the dollar on Tuesday on news that Cyprus’s parliament was unlikely to approve a controversial bailout plan that has sparked fears about the stability of euro zone financial institutions. The common currency dropped 0.1% beneath late U.S. levels to trade at $1.2948 after government spokesman Christos Stylianides told state radio that the plan needed to secure a financial rescue was unlikely to be approved, and that EU partners should offer some additional help. However, the euro held above the threemonth low of $1.2882 hit on Monday after recouping some of its losses in late U.S. trade, as euro zone ministers urged Cyprus to let smaller savers escape a proposed levy on bank deposits. Earlier on Tuesday, Asian investors had
been relieved by the apparent lack of fallout on other euro zone countries, as an uptick in Spanish and Italian debt yields appeared to be contained. “Looking at European and U.S. markets yesterday, the injury seems to be shallow.
euro,” said Tohru Sasaki, the head of Japan rates and FX research at JPMorgan Chase Bank. Sasaki also noted that euro looks vulnerable as its bounce overnight was smaller than its rebound after the fall triggered by a Greek election last May, when investors were
FOREX COMMENTARY & TECHNICAL ANALYSIS But it would be premature to say it will heal in just two days,” said a trader. The common currency now faces an uphill battle to close the yawning gap to Friday’s close of $1.3076, although there is strong support seen at its 200-day moving average of $1.2875. “If the plan is voted down, there will surely be fresh selling in the
shocked by the ruling coalition failing to win a majority. Analysts at Barclays say they see limited risk of contagion to other countries. “We consider that the scope of potential contagion to other peripheral countries in terms of deposit outflows and sovereign debt is considerably
more limited than if such a decision would have been taken in previous programs. Specifically, we consider the likelihood of a bank run in other periphery countries to be limited, including in Greece,” they wrote. The radical move on deposits had limited impact on Spanish and Italian debt on Monday. Their yield rose but stayed well within their recent ranges. The dollar rose 0.4% on the day to 95.53 yen as investors covered their short bets on the greenback. “If the dollar-yen manages to break above the top of its 93-96 yen range then it could sail pretty easily to 98. If you look at the corporate price index on a purchasing price parity basis then 97.5 looks like a buffer,” said Kato of Mizuho Corporate Bank. “Of course, if Cyprus blows up, risk sentiment would spike, meaning it might be difficult for it to get there.”
Disclaimer: The commentary appearing on this page is for indication purposes only and Eurivex does not take any responsibility for investment action taken. Nothing in this report should be considered to constitute investment advice. It is not intended, and should not be considered, as an offer, invitation, solicitation or recommendation to buy or sell any of the financial instruments described herein. Trading on leverage is very risky and may lead to losses.
March 20 - 26, 2013
financialmirror.com | MARKETS | 21
Deciperhing Mixed Messages euro than one might have expected given the yen devaluation. Bank shares are back to underperforming in most of euroland, in Korea, in China etc. But most alarming of all is possibly the past few months’ simultaneous drop in gold and the yen. In the past, whenever the yen and gold have fallen by more than -10% simultaneously over a six month period, US Treasuries always headed higher. But against these signals, one can point to the fact that equity markets continue to make new cycle highs; so nothing “deflationary” there. The confusion does not stop at market prices. On the economic data front, surveys in northern Europe and in the United States have by and large been positive. But the real data coming out of France and the Netherlands has been dismal, not to say anything of Italy or Spain. In China, the debate rages on whether the current upturn in activity is the result of an expansion in leverage aimed at “goosing” the data, or the result of a genuine quickening of the animal spirits linked to the political transition. Still, on a global basis, OECD leading indicators seem to be pointing towards an improving global economic situation. And this positive momentum is, for the most part, confirmed when talking with companies. But given the fact that almost every policy change announced in recent months has been particularly knuckleheaded, equity markets are still having to climb a major “wall of worry” to make their recent new highs. This despite a) tax hikes in the US on 77% of households, b) a massive jump in realestate stamp duties in Hong Kong, c) Singapore raising prop-
Marcuard’s Market update by GaveKal Research Harry Truman used to say “please bring me a one-handed economist” while Winston Churchill would joke that the purpose of economists was to make astrologers look good. We have a lot of sympathy for both views, but that’s mostly because trying to decipher what is going on in an economy is not an easy task at the best of times (and given the uncharted policy seas, right now is not the best of time). Consider the four basic angles that most macro-analysts study in order to confirm, or negate, their theories: economic data, market signals, bottom-up data from company reports and visits, and policy. The reality is that at any one time, analysts can get very mixed messages from these different angles. This is where the less reliable than an astrologist, “one handed economist” comes in. Take the present situation. A number of market prices are pointing towards a significant deflationary risk. Copper prices have tanked by nearly –10% in the past few weeks, aluminum by some –7% since early February, while steel contracts quoted in London and New York are tumbling off the charts. JGB bond yields have been pushed down from 0.8% to 0.64%. Oil has also felt a little “top-heavy.” The AUD, CAD and other commodity currencies have been much weaker against the US dollar and
erty taxes and taxes on foreign workers, d) France hiking taxes by stealth (taxes on social benefits like “allocations families,” taxes on students, debate still raging on 75% tax…) even as the ranks of the unemployed have swelled by 500,000 in the past six months, e) the EU passing some very silly rules on bonuses, f) Germany pressing ahead with extremely costly, but very green, energy policies, g) China cracking down on real estate when asset markets are still very fragile, bank balance sheets are a shambles, and local authorities are struggling to finance themselves. It is hard to think of one policy implemented anywhere in the world since the start of 2013 that has been particularly “financial market” friendly. So the ability of equity markets to brush off this bad news is most impressive. However, at the risk of sounding like the kind of economist Truman loathed, we should note that in the past month, the equity market advance has come with a large outperformance of non-cyclical sectors such as staples or healthcare; even in “reflating Japan”! This is somewhat disconcerting as, given the valuation differences, cyclicals should logically be leading the market higher on the hopes of better economic news—as was the case until a month ago. But now, the leadership of the stock market is looking very similar to the leaders in early 2011 and early 2012. Once again, we seem to be getting conflicting signals between markets and economic data, begging the question of whether the recent outperformance of non-cyclicals, combined with all the “deflationary” signals mentioned above, are inviting us to be a little less aggressive in our asset allocation?
A new high’s not always the last As we hit new highs on US stock markets, some investors are getting vertigo. It does not help that we are approaching the time of the year when equity markets have moved into risk-off mode in each of the past three years. But perhaps we should not automatically assume the worst. New highs, like those recently seen on the Dow Jones Industrial Average, do not necessarily imply the show is about to end. Consider the major highs of the Standard & Poor’s 500 since the 1920s: - The high of 1929 was not exceeded until 1954. Once the S&P did reach a new high in 1954, this was followed by a 12-year bull market almost without interruption. - The next major high was in early 1966. This was broken in early 1967 and a two-year bull market followed. - The next major high was in late 1968. This was broken in early 1972 and a 15 month bull market followed. - After that, the next major high was in early 1973. We did not get anywhere near this level until mid-1980. The stock market then rose
another 17% before the end of the year. - The high of late 1980 was broken in November 1982. This was followed by a fiveyear bull market. The high of August 1987 was broken in mid-1989 and that set the stage for a ten-year bull market. Thus, one could argue that history suggests that a decisive break of the 2007 high (defined as 1,600 on the S&P 500) is more likely to pave the way for more gains than trigger a big correction But moving beyond technicals, and narrowing our scope to more recent trading conditions, there are some notable differences with the post-crisis environment. Global growth is on a firmer footing. In the US, the strength in housing is starting to spread to the rest of the economy and unemployment is steadily improving. The US 4Q12 flow of funds data published yesterday showed the biggest jump in household quarterly liabilities since 2008, yet because assets are rising faster, credit expansion is not inflating leverage ratios. The scenario of a global growth recovery got further confirmation this morning, as
www.marcuardheritage.com
Disclaimer: This information may not be construed as advice and in particular not as investment, legal or tax advice. Depending on your particular circumstances you must obtain advice from your respective professional advisors. Investment involves risk. The value of investments may go down as well as up. Past performance is no guarantee for future performance. Investments in foreign currencies are subject to exchange rate fluctuations. Marcuard Cyprus Ltd is regulated by the Cyprus Securities and Exchange Commission (CySec) under License no. 131/11.
Detail Current Account due 12.00noon Unemployment Rate due 11.30am Claimant Count Change due 11.30am FOMC statement and Economic Projections due 8.00pm Federal Funds Rate target due 8/00pm Swiss Trade Balance in Swiss franc Flash Services PMI due 11.00am Retail Sales M/M due 11.30am Public Sector Net Borrowing Requirement due 11.30am Weekly Unemployment Claims due 3.30pm Existing Home Sales due 4.00pm German Ifo Business Climate due 11.00am
Indicated times are Cyprus time
EDF won approval from Britain’s energy secretary to build the country’s first new nuclear station in almost 20 years. The French company, which has dominated Britain’s nuclear sector since taking over British Energy in 2009, plans to make its investment decision once it has reached agreement with the UK government on a guaranteed electricity price for the new project. Davey said that the multi-billion-pound project at Hinkley Point in Somerset would generate enough electricity to power the equivalent of 5 mln households, making it one of the largest power stations in Britain. “This is a big step forward on a critical energy infrastructure scheme,” said Katja Hall, chief policy director at Britain’s business lobby group CBI. “A balanced energy mix is essential in order to ensure secure, low-carbon and affordable supply in the future, and new nuclear is a key part of this.” Britain is counting on new nuclear power in its energy mix for future decades, unlike Germany or Switzerland which have decided to phase out nuclear power after Japan’s Fukushima crisis. The Hinkley Point C project in Somerset will house two European Pressurised Water Reactors (EPRs) with a combined installed capacity of 3,260 MW, adjacent to an existing nuclear station also run by the company.
Wall St. climbs, supported by housing
Weekly Economic Calendar Date Country MAR 20 EUR MAR 20 GBP MAR 20 GBP MAR 20 US MAR 20 US MAR 21 CHF MAR 21 EUR MAR 21 GBP MAR 21 GBP MAR 21 US MAR 21 US MAR 22 EUR
China published a much better-than-expected 22% jump in exports in February (even after adjusting for the Chinese lunar new year effect). Perhaps the more intriguing differences can be found in the market movements: over the past couple of months, we have observed the breakdown of a number of relationships. It used to be that every risk-on period was associated with a weakening US dollar. But this year the MSCI World index is up by 6.5% and yet the trade-weighted USD has rallied by 3%. Another peculiarity can be found with the Australian dollar. Between 2009 and 2012, the AUD had a 95% correlation with equity markets—this year the correlation has dropped to –50%. Meanwhile, the correlation between the European STOXX index and the World MSCI (which has been around 90% since 2008) has now declined to a pre-Lehman low of 75%. It is still early in the game and it is probably too soon to say “it’s different this time”. All we are saying is that there may be less reason to fear signs of exuberance than in the recent past.
EDF to build UK nuke reactors
Forecast Previous 7.9B 13.9B 7.80% 7.80% -5.2k -12.5k <0.25% <0.25% 1.87B 2.13B 48.2 47.3 0.50% -0.60% 8.4B -9.9B 343k 332k 5.03M 4.92M 107.8 107.4 Source: Eurivex
Wall Street edged up on Monday after two sessions of declines, buoyed by signs the U.S. housing market recovery is gathering pace and as investors shrugged off developments in Cyprus that may lead the country into default. Data showed that groundbreaking to build new U.S. homes climbed in February and new permits for construction rose to their highest since 2008, in signs the nation’s housing market recovery was gathering steam. After adjusting over the past two sessions, “the market could have more strength to trade to higher levels, new records,” said Kent Engelke, chief economic strategist at Virginia-based Capitol Securities Management, which has about $4 bln under management.
A weekend announcement that Cyprus would break with previous practice and impose a levy on bank deposits as part of a 10 bln euro EU bailout prompted some turmoil on global financial markets on Monday. But the government proposed to spare small savers from the tax in a bid to win parliamentary backing for an international bailout and avoid default and a banking collapse. The Dow Jones industrial average was up 44.81 points, or 0.31%, at 14,496.87. The Standard & Poor’s 500 Index was up 3.83 points, or 0.25%, at 1,555.93. The Nasdaq Composite Index was up 9.99 points, or 0.31%, at 3,247.58. The Dow ended a ten-day winning streak on Friday as investors booked profits.
March 20 - 26, 2013
22 | WORLD MARKETS | financialmirror.com
Morgan Stanley raises S&P, US$ targets Morgan Stanley has made several changes on its strategy team, with new outlooks in currency and index levels, according to an analysis by 24/7 Wall Street. The big change is in the S&P 500, although it was behind the curve there. Other changes seen were in the U.K. pound and the Japanese yen. The big change is in the outlook for the S&P 500, which Morgan Stanley lifted to 1,600 over the next year from 1,434 previously offered. That being said, that is with the S&P down by 7.50 to 1,553.25. In short, this was a catchup strategy call. The firm also raised its S&P earnings per share forecast to $103 from $99 and said that equities have a better risk-reward than credit at the current levels.
The bank expects big changes in the U.K. pound and the yen, which are currently at $1.5117 and 95.025, respectively. The pound sterling, or British pound, could fall to $1.48 from a prior target of $1.62 by the middle of 2013, and it lowered its target to $1.43 from $1.57 by year-end. The bank also raised its dollar target to 105 Japanese yen from 100 yen by year-end, and that is said to be the most aggressive of the money-center projections. Another call was seen in the U.K. and Japanese stock markets, with Morgan Stanley lifting the FTSE 100 target to 7,000 from 6,500. Note that the index was roughly 6,490 going into that call. The Japan Topix target was raised to 1,270 from 1,200, versus close to 1,100 before today’s drop.
RBS races ahead with Direct Line sell-off Royal Bank of Scotland has sold off a further stake in UK insurer Direct Line for 507 mln pounds, taking advantage of a buoyant market to cut its holding well ahead of an end-of-year regulatory deadline. The state-backed bank, which sold 34.72 of Direct Line in its stock market float in October, said it sold a further 17% stake to institutional investors for 201 pence per share, 20% up on the flotation price in October. The sale will have a minimal impact on RBS’s capital position, as it has exchanged an asset that was on its books for 216p per share for cash, but comes at a time when banks rescued in the financial crisis are under pressure from the UK government and regulators to bolster their capital and restructure to focus on their core domestic banking businesses. The Bank of England’s Financial Policy Committee (FPC), which looks out for trouble spots in the financial system, has said banks need to strengthen their capital, a message which analysts say is seen as being directed particularly to the partnationalised lenders RBS and Lloyds Banking Group. The BoE said banks need more capital to cushion themselves against losses from loans, compensation bills for mis-
selling to customers and regulatory fines. Banks should be able to address capital shortfalls by restructurings, shrinking their balance sheets, using debt that can convert into capital and other methods, but there was a risk the FPC sees RBS in particular as short of capital, said Investec analyst Ian Gordon. “The FPC looks less willing to look through to what balance sheets will look like in the future,” he said. Lloyds, which is 39% state-owned, last week sold a 20% stake in wealth manager St. James’s Place to boost its capital by about 600 mln pounds and its core capital ratio by around 20 basis points. Prime Minister David Cameron last month called on RBS, which is 82%-owned by the taxpayer, to speed up its restructuring, despite the fact that CEO Stephen Hester has already shrunk its assets by 900 bln pounds. The government is keen to start selling shares in RBS in 2014, a year before the next general election, but the bank’s shares are still more than a third below the price the government paid for them under its 45 bln-pound rescue during the banking crisis.
Hester last month said he planned to partially sell the U.S. business Citizens, saying he had “accommodated” concerns held by the regulator. The lender will also further shrink its investment bank, which should improve its capital ratio by reducing its assets, and will sell or float a portfolio of 315 UK branches. The sale of the branches and Direct Line are required by the European Commission as the EU’s competition regulator in return for allowing the bank’s bailout by the UK government following the 2008 financial crisis. RBS had to sell at least half of Direct Line by the end of this year, and the latest sale cuts its holding to 48.%. It has to sell the remainder by the end of 2014. RBS had agreed to a 180-day “lock-up” not to sell more shares at the time of last year’s IPO until April 9, but that was waived by the bookrunners. It said it will not sell any more shares for 180 days unless it gets consent again from the bookrunners. The sale was handled by Goldman Sachs, Morgan Stanley and UBS. The RBS sale comes just before Direct Line’s younger rival esure, is due to make its own London market debut on March 22.
Ecclestone sees new opportunity for F1 IPO Formula One’s postponed flotation could be re-launched later this year, according to the sport’s commercial supremo Bernie Ecclestone. “Last year I thought that the markets were not ready, but now it is getting more likely that there is an opportunity,” the 82-year-old British billionaire told the official formula1.com website. “In the next three months or so somebody will have to decide yes or no,” he added when asked about a possible float towards the end of the year. Ecclestone told Reuters last November that any initial public offering (IPO) was unlikely before 2014. The owners of Formula One had been preparing a $3 bln IPO in Singapore last June but decided to hold off as global markets tumbled and investor mood soured after Facebook’s plunge in value following its flotation. Private equity firm CVC, the sport’s largest shareholder, has a stake of around 35.5%. Some 30% of the business is owned by investment groups Blackrock, Waddell &
Reed, Norges Bank and the Texas Teachers’ pension fund. This year’s Formula One championship will have 19 races, one less than last year due to the postponement of a planned grand prix in New Jersey and the disappearance of the European Grand Prix in Valencia, Spain. The German Grand Prix at the Nuerburgring was confirmed only at the end of January amid prolonged wrangling over hosting fees while a slot reserved for an unidentified European race in July has gone unfilled. Ecclestone suggested Europe could see fewer races in future with other countries, such as Thailand and Mexico, seeking slots. “The fact is that we are a world championship, not a European championship, so maybe we are going to lose a couple of European races because we are going to other parts of the world,” he said. “There are lots of countries knocking at our door and it is a case of finding the right places for Formula One.” Russia is due to make its debut next year with a race in Winter Olympics venue Sochi.
March 20 - 26, 2013
financialmirror.com | WORLD MARKETS | 23
Political will holds up European state asset sales l
Govts own trillions in assets, but privatisations rarely popular
With Europe’s stock indexes recovering to their highest levels in recent weeks since before Lehman Brothers collapsed in 2008, privatisations could be a boon to the region’s debt-laden governments, but while markets are no longer weak, politicians are still not willing. Countries across Europe, including Italy and France, are sitting on trillions of dollars worth of assets, and the sale proceeds could help limit unpopular spending cuts or tax rises, if politics were that simple. “The politics are quite relevant because there can be significant public backlash. Pursuing that kind of agenda, even when markets are good, is not necessarily attractive politically,” said a financial industry source with experience of privatisations. “We don’t expect the flood gates to suddenly open.” Witness Bulgaria, mired in political crisis and facing May elections. Last week, it extended the deadline to sell part of its railway network after public pressure to halt the deal and review the privatisation programme. Most privatisation activity in Europe over the last year has been at the point of a gun, as in Portugal and Greece, which agreed to sales as part of European Union and IMF bailout packages, with Cyprus next in line to offload about 4 bln euros in government-owned services in telecoms, power and ports, or at least part of the vast properties these quangos have on their books. Lisbon has already met its target to raise 5.5 bln euros by the end of 2013 and plans further sales this year, including the profitable national postal service CTT and the cargo unit of national railway company Comboios de Portugal. In Italy, where pro-market think-tank Istituto Bruno Leoni estimates the state holds assets worth 1.9 trln euros, an inconclusive election last month has left government in limbo and taken potential sales off the agenda for now. The Istituto says around 136 bln euros’ worth of Italian assets could realistically be sold, when things such as historic buildings are excluded. Before the election, Silvio Berlusconi’s People of Freedom party had proposed a big sale of state-owned assets. The Democratic Party (PD), which led the centre-left bloc that won the lower house but not the senate, had less extensive privatisation plans. Selling some of Italy’s biggest holdings, energy groups ENI and Enel, could prove politically off-limits. In October, Economy Minister Vittorio Grilli said that in order to guarantee energy supplies it would not be wise for the government to reduce its stakes in either. France owns around 55 bln euros’ worth of stakes in listed companies, including 84% of energy group EDF, but socialist French President Francois Hollande is not expected to favour asset sales, despite admitting France will fall short
of its deficit-cutting target this year. “You have got some governments which are not typically nationally in favour of privatisations and would prefer to retain their assets not just for value reasons but just for national identity reasons,” said the finance industry source. On the whole, bank stakes are considered the one exception, bankers and advisors said, with most countries keen to get rid of stakes they reluctantly took on during the financial crisis.
FAMILY SILVER
Even for those governments more comfortable with privatisation, the time it takes to prepare a company and the economic backdrop across Europe make it unlikely to be a bumper year for state sales. While stock markets have improved, many European economies are still contracting, and while there is some interest from buyers, bankers expect most investors will remain cautious until there is greater clarity that the economic cycle has turned. In November, the privatisation of Italy’s third-biggest motorway operator failed to attract any bids, while later that month a planned flotation of Italian airport operator SEA was scrapped due to lack of demand. Greece, which has made privatisations a key part of efforts to kickstart growth in its recession-mired economy, is also expected to face a struggle for buyers. In October it cut its privatisation target to 11 bln euros by the end of 2016, from 19 bln euros by the end of 2015, well below an initial target of 50 bln euros. It has so far raised about 2 bln euros from sales, but its plans have been bogged down by delays and it has yet to sign any major deal. It has now appointed its third privatisation chief in less than a year. The first big privatisations are scheduled to be completed later this year, with the state selling gambling monopoly OPAP and natural gas company DEPA. “They are not doing it because of any popular desire, they absolutely have a gun to their head to sell,” said Bill Megginson, Professor of Finance at the University of Oklahoma. Politicians are also aware that selling off national assets
when their economies are depressed can too easily be characterised as weak and short-sighted. Spain’s conservative government has not revived its predecessor’s plans to float the state lottery, the country’s most profitable public company, which was delayed in 2011 due to the economic climate and political pressure. “There is always a reluctance to sell off valuable state assets when you are in a deep recession, especially to foreigners. You are selling the family silver cheap in a distressed asset sale, said Megginson, a former member of the Italian government’s global advisory committee on privatisation. The other problem with trying to take advantage of a market window is the long preparation time needed to get many state-owned assets ready for sale. In January, the IMF said it would extend Romania’s aid deal by three months beyond its March deadline, as the government needed more time to reform sprawling state-owned enterprises. “The governments in question ... are juggling different agendas, and actually privatisation is complex to deliver, not least because all too often the assets remaining in the pipeline have particular challenges,” said the financial industry source. Where the economic and political situation is conducive, those governments with stakes in already listed companies would find it easier to dispose of them quickly. Last month Portugal took advantage of rising markets to dispose of its remaining 4.1% of Energias de Portugal. But examples remain exceptions for now. “You’ll see another 20 bln euro, maybe 30 bln euro privatisation year in Europe in the not too distant future,” said Megginson. “But it is not going to be this year.”
Mainer Investment bonds list on Vienna Stock Exchange Mainer Investment Limited has successfully listed its bonds on the MTF Market of the Vienna Stock Exchange with the objective of raising funds to finance ambitious investment and industrial projects in Russia. Mainer Investment Limited (Mainer) received regulatory permission to list up to USD 500 mln of its 2012-2020 bonds on the Multilateral Trading Facility (MTF) Market of the Vienna Stock Exchange. The listing commenced on March 4, 2013. The Mainer bonds (ISIN-AT0000A0ZBC1) are floating, at 6.5% spread over 6 month LIBOR. The rate for the first period ending 30th June 2013 is 7% with the accrued interest paid every six months. The bonds are held at Central Securities Depository (CSD) of the Oesterreichische Kontrollbank (OeKB). Eurivex Ltd, a Cyprus based regulated EU Investment Firm is the Paying and Listing Agent. The Bond issue is backed and secured by Mainer’s own assets.
PROJECTS IN RUSSIA
Mainer is using its strong balance sheet to raise funds in order to invest in two ambitious projects in Russia, said Chairman of the Board and one of the co-founders of the company, Oleg Vlasov. Dmitry Pavlov and Evgeny Korotaev are the other two executive members of the Board of Mainer. “Mainer will invest up to $400 mln from the bond proceeds to fund the purchasing equipment for reconstruction of oil refineries of Rosneft, Russia’s leading extraction and refinement company,” said Vlasov, clarifying that the project is to provide
purchasing of main equipment for reconstruction of oil refineries of Rosneft to make outgoing gasoline in higher quality level and worldwide standards Euro4, Euro5. “The project value is in excess of $400 mln based on signed contracts between the parties to the agreement,” said Finance Director Korotaev, adding that Mainer is essentially acting as the financing company providing funds for the completion of the project, which may be done in stages, effectively reducing the investment risk. Mainer will also gradually invest $100 mln from the bond proceeds to fund the construction of an automated parking system in Moscow and other Russian cities in cooperation with A-Finance Ltd and Hanwha Group (South Korea). All investment projects undertaken by Mainer have been professionally verified backed by feasibility studies proving their financial viability based on firm commitments and signed agreements to achieve the intended results in the nearest future.
March 20 - 26, 2013
24 | WORLD MARKETS | financialmirror.com
Foreign business, investment in China more vital than ever
Yahoo CEO Mayer gets $1.1 mln bonus after 6 months on the job According to a regulatory filing by Yahoo, its CEO Marissa Mayer got a $1.12 mln bonus, as part of a compensation package she got when she came to the Silicon Valley Internet giant. It was based on serving a half of a year. But, as has been previously reported, Mayer has an annual salary of $1 mln and is eligible for a $2 mln annual bonus, based on meeting certain performance goals set by its board, according to All Things Digital. In addition, she has gotten numerous stock and options compensation, worth $56 mln, including $14 mln to make up for the loss of earnings when she left Google, where she was a top exec for many years. There are also other possible bonuses, depending on results. The million-dollar payment is probably considered pretty much a bargain by investors, since the shares of Yahoo have risen close to 50% since she arrived. That’s been based largely on hopes Mayer can turn the company around and on the actual stellar performance of its Alibaba Group stake in China. CFO Ken Goldman, who joined in October, was not eligible for a bonus in 2012, but was awarded a discretionary one of $100,000 nonetheless. He is also eligible for a 90% bonus in 2013, based on a $600,000 annual salary.
As China’s new leaders move to embrace foreign direct investment to revive the global economy, market entrants and investors can find a path to sustainable success in China with an open mind and flexible strategy, according to PwC’s latest edition of Doing Business and Investing in China. The guidebook compiles insights and perspectives through interviews with dozens of PwC’s leading China-based practitioners offering a wealth of on-the-ground experience in dealing with top business issues in China, such as sustainable supply chains, risk resilience, JV and M&A deals, and government relations. “With the current economic situation and change in leadership, we’re seeing an increasing liberalisation of the China market to foreign investment,” said Frank Lyn, PwC China andHong Kong Managing Partner. “As multinational businesses shift their focus from China’s ‘emerging labour pool’ to its ‘emerging middle class,’ now is the time to step up your China strategy and capitalise on new market reforms.” Rapid changes in demographics and market forces are opening up exciting new sectors and opportunities that would never have been believed possible a few years ago, much less
open to foreign investment. In addition, in November 2012, the 18th National Congress of the Communist Party of China (CPC) sent the international community a clear and consistent message that the new leadership remains committed to “deepening reform and opening up.” China’s simultaneous catalysts—an aging population, growing wealth, changing consumer attitudes, rising environmental awareness, greater mobility, urbanisation, and decreasing household sizes—are pushing the country through a process of great change. To keep up, market reform is moving a growing number of sectors and markets towards liberalisation. The agenda for China’s new leadership is to encourage more private investment and to nurture the growth of the private sector. It is also committed to opening up new markets and sectors to foreign investment. Meanwhile, with no signs of a pickup in the euro zone and US economies, strong expectations are being placed on China for growth opportunities. Careful planning, according to PwC’s specialists, is key to any China strategy, particularly in entry and growth.
Grant Thornton reports 18.8% growth, record global revenues of €3.2 bln Grant Thornton International, one of the world’s leading organisations of independent assurance, tax and advisory firms, announced record combined global revenues of US$ 4.2 bln driven by 10.4% growth in US dollar terms (+18.8% in Euros, 3.2 bln) for the year ended 30 September 2012, thus leading the six largest global accounting names in reported revenue growth. “It was a very good year and something we will build upon,” said ,” said Ed Nusbaum, CEO, Grant Thornton International Ltd. “Our continued ambition going into 2013 is to be recognised as the leading provider of high quality, professional services to dynamic organisations, helping them unlock their potential for growth.” Grant Thornton’s workforce grew by more than 14% to 35,809 people in 118 countries. Its growth was strong across all key service lines, with assurance growing 11% to US$ 1.9 bln, tax growing 9% to US$ 0.9 bln and advisory growing 18% to US$1.1 bln. The group’s Asia Pacific network reported revenue growth
of 33% to US$ 579 mln, boosted by significant M&A activity in Australia and China. India reported strong organic growth of 25%. Latin America reported revenue growth of 20% (26% in local currency), to US$ 146 mln. Brazil reported 38% growth. North America growth was 7% (8% in local currency), with revenues of US$ 1.77 bln. European revenues grew 8% (13% in local currency) to US$ 1.58 bln, with Austria, Denmark, Germany, Greece and Poland, all reporting growth of 20% or more. Grant Thornton UK reported 13% growth. Middle East revenues increased 18% to US$ 30 mln. As regards network growth, Grant Thornton welcomed 12 new member firms in Kenya, Belarus, the Baltics (Latvia, Lithuania, Estonia), Haiti, Paraguay, Gabon, Ivory Coast, Senegal, Ukraine and Togo. Additional member firm M&A expansion occurred in the US, China, Russia, France, Canada, Denmark, Japan, Italy, Mexico, Indonesia, Poland, Hong Kong, Portugal, Tajikistan, Colombia, UK, Australia and New Zealand.
How to sell your business I am often asked by business owners and entrepreneurs about the process of selling their business. Most business owners don’t always start their business with the intention of selling it, but it is fair to say that many do think about this as their company grows, they are approached or when they reach a certain stage in their life. Selling your own business can be one of the most rewarding elements in the business life cycle. However, it can be challenging, emotional and complex. It needs to be managed carefully. Being properly prepared is key. Planning for a sale will not only improve your chances of selling, but it can also have a dramatic impact on the price on the sale itself! Think about selling your house. Would you really start bringing potential buyers around for viewings before the walls were painted and before the large cracks had been covered? And, more importantly, don’t you think that you could achieve a better price if you had applied for planning permission, even if the work hadn’t start, to demonstrate to a buyer how much better the house could be? I was surprised to learn that over 80% of business owners who try to sell their business, actually fail. With that in mind I decided to partner with industry leading expert Paul Herman to launch Bluebox Corporate Finance Group. The aim is to start working with business owners earlier on their journey to exit to ensure that businesses are thoroughly prepared at the time they are “presented” for sale.
There are a number of things that you can do to ensure that your business is properly prepared for sale, but here are some of my top tips: Think about your potential buyers: Long before you put your business up for sale, you need to consider who is likely
By James Caan CEO of Hamilton Bradshaw, a UK-based venture capital and private equity to be interested in buying it. Will it be a competitor, an overseas buyer, or someone working with a similar customer base? The reality is that each buyer will be looking for something different so start to think about what is attractive to a wide range of buyers at an early stage as it is likely to pay dividends. Presentation of the “opportunity map”: Buyers do not pay for what has happened in the past. Yes, they may be interested in the trends that are evidenced through historic trading, but the reality is that any price that they will pay will be driven by what they believe the business can achieve in the future. It is why the presentation of your growth opportuni-
ties, or the “Opportunity map” as we call it at Bluebox, is so important. Review key value drivers: Buyers will “value” your business in a number of different ways. Most will look at the level of your profitability, but most will also be driven by other metrics; the number of long-standing customers, the turnover in different areas of the business, the split of business in different territories. Make sure that you understand what these value drivers are as they will all be key to improving the price that someone will pay. Management team planning: Make sure that the management team you are working with are aligned to future success, especially if there are members of that team that are critical to the success of the business. A buyer will want to ensure that the team is able to support the business going forward and it may be that some share options are used to not only incentivise the team, but also to improve the price that you achieve. Prepare for due diligence: Due diligence is a necessary evil for most sale processes. It is the time during which a buyer takes a very close look at all of the key aspects of your business. Key to a successful sale is making sure that you are prepared, well in advance. As well as ensuring that your documents are properly collated, you should be careful to ensure that the documents and picture that you present do not have any holes in them that may give rise to a dreaded “price chip”.
March 20 - 26, 2013
financialmirror.com | GREECE | 25
NBG says path to Fairfax deal hits roadblock The National Bank of Greece said that Fairfax Financial Holdings Ltd’s interest in taking part in the bank’s recapitalisation had ebbed because the Canadian investment fund wanted changes to the terms that were beyond NBG’s control. The country’s biggest lender said in a bourse filing that Fairfax had expressed an interest in up to 1.5 bln euros, which amounts to 10% of a capital raising to increase the bank’s solvency to levels required by the central bank. “The expression of interest remained at an initial phase because Fairfax asked for changes in the framework of the recapitalisation that are beyond National Bank’s control,” NBG said in the filing. The bank had said last week that Fairfax, controlled by investment guru Prem Watsa, was interested in acquiring a stake in it by taking part in an upcoming share offering. Paul Rivett, Fairfax’s vice president for operations, said the company did not comment on specific investments, but he said Fairfax has an interest in recapitalisations in Europe. Fairfax took a 9% stake in Bank of Ireland in 2011.
“We’ve done this kind of thing in Ireland and it’s worked out very well for both the Bank of Ireland and the economy in Ireland,” he told Reuters, referring to a 9% stake in the Bank of Ireland Fairfax purchased in 2011. “I think that’s a good model for other places in Europe so we’re continuing to look for opportunities to do the same thing.” Greece’s top four lenders will issue new shares by the end of April to replenish their capital after the losses they suffered in the debt crisis from government bond writedowns and impaired loans. The four banks - NBG, Eurobank, Alpha and Piraeus together need 27.5 bln euros in fresh capital to bring their Core Tier 1 capital adequacy ratios to 9%. Under the recapitalisation framework agreed with international lenders, the banks will issue new common shares and contingent convertible bonds or CoCos to raise the needed capital, most of which will be provided by a state support fund. NBG took over competitor Eurobank in February. Greece’s
central bank has estimated the two lenders’ combined capital need at almost 16 bln euros.
OTE extends bid deadline for Globul Greek telecoms operator OTE has extended by a month the deadline for bids for its Bulgarian unit Globul, expected to fetch some 700 mln euros, two sources familiar with the process said. Turk Telekom, mobile phone operator Turkcell and Norway’s Telenor, as well as Deutsche Telekom, which already has a 40% stake in OTE, have expressed interest in Globul, sources have said. They were expected to file binding offers by March 18 but OTE has extended the timeframe as both the company and the bidders needed more time to prepare legal documents. “The deadline has been pushed back by a month until April 18,” a second source said. OTE announced plans to sell Globul, Bulgaria’s secondbiggest mobile operator, last year as part of its efforts to refi-
OPAP stands firm with 4Q results Balkan gaming giant OPAP has highlighted its resilient performance in revenue terms with a single digit drop in revenues in 2012 despite the weak economic environment and a slower rate of decline of group earnings before taxes due to efficient risk management and additional cost savings. In a conference call that followed the release of 4Q12 results last week, the company said it expects parliamentary approval of the Hellenic State Lotteries acquisition and the restoration of the tax-free bracket for net wins below EUR 100. As regards the unusually low Stihima payout ratio in 4Q12, the management said that this was a trend in the whole sports betting industry. Meanwhile, the initial plan for a 10-year IT contract has been reduced to a maximum of five years with the option to terminate it in the third year (plus 6 months for negotiations plus 18 months to convert to the new technology supplier). OPAP will pay a fixed annual fee, which has not been agreed yet with Intralot, the selected gaming supplier. “We confirm our positive stance on the stock and we will upward revise our P&L forecasts and target price following the detailed presentation of the company’s strategy in relation to the implementation of the new games as well as the restoration of a tax-free bracket for small winners’ prizes,” said Dimitris Birbos, analyst at the Investment Bank of Greece, a Laiki Bank Group subsidiary. With the stock trading at 6.76 euros, OPAP’s market cap is estimated at 2.11 bln.
Frigoglass does better in E. Europe, Asia Frigoglass reported its 4Q 2012 financial results which were below market estimates on earnings before tax and net income level. Group sales increased by 22% YoY to EUR 142.4 mln, while EBITDA dropped by 31% YoY to EUR 11.4 mln. The company posted net losses of EUR 21 mln from marginal net income of EUR 590,000 mln in the fourth quarter of 2011. Adjusting for EUR 15 mln restructuring costs, adjusted net loss was EUR 6 mln. “We were expecting sales, EBITDA and net income of EUR 136 mln, 13.2 mln and -1.64 mln, respectively,” said Vassilis Roumantzis, analyst at the Investment bank of Greece, a Laiki Bank Group subsidiary. Regarding the cooling division, sales increased by 18% YoY to EUR 102.8 mln driven by a rebound in Eastern Europe and continued growth in Asia and Africa. On the other hand, the division’s EBITDA retreated by 63% YoY to EUR 3.7 mln impacted by a programme of reducing inventories through discounted sales and low capacity utilisation rates in Europe. Regarding the Glass division, sales jumped by 34% YoY to EUR 39.6 mln, while EBITDA increased by 20% YoY to EUR 3.66 mln.
nance 1.65 bln euros of debt by early 2014. Earlier this month, OTE Chief Executive Michael Tsamaz said OTE might decide not to sell, after it secured 700 mln euros through a bond issue and sold its satellite unit Hellas SAT for 208 mln euros. The bond issue covered a large part of OTE’s debt repayment obligations for this year, easing its liquidity strains to the extent the company may cope with its debt even without having to sell Globul. Globul accounts for about 7% of OTE’s sales and about 9% of earnings before interest, tax, depreciation and amortisation (EBITDA). Globul’s EBITDA margin for 2012 was about 36%, slightly higher than 35% for the entire group. In Bulgaria, Globul competes with Telekom Austria Mobiltel and Vivacom, recently acquired by a Bulgarian banker and Russia’s VTB Bank.
Motor Oil meets 4Q market estimates Motor Oil said its 4Q 2012 financial results were in line with market estimates but below consensus. Excluding the inventory effect, the refiner reported “clean” group EBITDA of EUR 49 mln (-6% YoY) and “clean” net income of EUR 2.8 mln (-48% YoY). On an annual basis, the company reported “clean” EBITDA of EUR 303.6 mln (-5% YoY) and “clean” net income of EUR 104.6 mln (-17% YoY). The company said it will propose a dividend of 30c a share. “In terms of operating performance, Motor Oil’s “clean” refining margin in 4Q retreated to USD 5.2/bbl from USD 6.5/bbl in 3Q 2012, USD 7.85/bbl in 2Q 2012 and 7.6/bbl in 1Q 2012. Refinery sales volume remained at very high levels increasing by 12.3% YoY to 2.65 mln tons, while trading added to sales volume 367 kt (+22% YoY),” explained Vassilis Roumantzis, analyst at the Investment Bank of Greece, a Laiki Bank Group subsidiary. On an annual basis, the company achieved record refinery sales volume of 10.25 mln tons and total sales volume of 11.65 mln tons, while production was up 8.8% to 10.22 mln tons. Group net debt at the end of FY12 stood at EUR 987 mln from EUR 1.045 bln at the end of 9M 2012 and EUR 1.18 bln at the end of 2011. “All in all, the 4Q results reflected the weak refining margin environment. On the other hand, the company continued the deleveraging process. Going forward, although the recovery of refining margins since the beginning of the year indicates a material improvement in performance in 1Q 2013, the uncertain outlook for refining margins and scope for further decline of domestic demand prompts us to retain our 2013 estimates which stand 15% below consensus,” added Roumantzis.
March 20 - 26, 2013
26 | CSE PRICES | financialmirror.com CSE CODE OASIS Index performance CSE General Index FTSE/CySE 20 FTSE/XA & XAK Banking MAIN MARKET MAIN MARKET INDEX BANK OF CYPRUS CYPRUS POPULAR BANK HELLENIC BANK LOGICOM A. TSOKKOS HOTELS LOUIS LTD SECTOR TOTAL / OΛIKO PARALLEL MARKET PARALLEL MARKET INDEX WOOLWORTH (CYPRUS) PROP VASSILIKO CEMENT A&P (ANDREOU&PARASKEV.) ERMES DEPARTMENT STORES LAIKI CAPITAL PUBLIC CO K. ATHIENITIS CONTR. - DEV. G.A.P VASSILOPOULOS MITSIDES PHIL. ANDREOU LORDOS HOTELS HOLDINGS LIBERTY LIFE INSURANCE LORDOS UNITED PLASTIC SECTOR TOTAL / OΛIKO ALTERNATIVE MARKET ALTERNATIVE INDEX A. PANAYIDES CONTRACTING ALKIS HADJ. (FROU-FROU) A.L. PROCHOICE FIN. SERV. AMATHUS PUBLIC LTD ATLANTIC INSURANCE BLUE ISLAND FISH FARMING CCC TOURIST ENT. CHRIS JOANNOU LTD CLARIDGE INVESTMENTS CLR INVESTMENT FUND CPI ENTER. DEVELOPMENT C.T.O. PUBLIC CO CYPRINT LTD. CYPRUS CEMENT CYPRUS FOREST IND. CYPRUS TRADING CORP. CYVENTURE CAPITAL DIMCO PLC DISPLAY ART LTD ELLINAS FINANCE ELMA HOLDINGS EXELIXIS INVESTMENT FILOKTIMATIKI K & G COMPLEX KARAOLIS GROUP KARKOTIS MANUFACTURING KEO LTD KOSMOS INSURANCE KRONOS PRESS DIST. JUPITER PORTFOLIO INV. LEPTOS CALYPSO HOTELS MALLOUPAS & PAPACOSTAS MINERVA INSURANCE MODESTOU SOUND & VISION PANDORA INVESTMENTS PETROLINA HOLDINGS PIERIDES HOLDINGS PRIMETEL PLC PROODOS AGROS RENOS HADJIOANNOU FARMS ROYAL HIGHGATE LTD SALAMIS TOURS SFS GROUP PUBLIC CO. STADEMOS HOTELS TOP KINISIS TRAVEL TOXOTIS INVESTMENTS UNIFAST FIN. & INV. VISION INTL PEOPLE GROUP SECTOR TOTAL / OΛIKO
ΟΑΣΗΣ
Kωδ.
Number Nominal
Market
Book Value Price to
Shares ('000) Aριθµός µετοχών
Cap. ('000) Kεφαλ. EUR
Per Share euro Λογιστική αξία
Value euro Aξία EUR
Profit/(Loss)
Book Value 2011 Times EUR ('000) Tιµή προς Κέρδη µετά λογιστ. αξ. φορολ.
2011 BOCY CPB HB LOG TSH LUI
ΤΡΚΥ ΛΑΙΚ ΕΛΗΤ ΛΟΤΖ ΤΣΟΚ ΛΟΥΗ
1 795 141 4 065 482 619 689 74 080 246 214 460 547
1.00 0.10 0.43 0.35 0.35 0.17
373 389 182 947 103 488 20 742 10 587 7 829 698 983
1.24 0.25 0.78 0.81 0.54 0.27 0.65
0.17 0.18 0.21 0.35 0.08 0.06 0.17
FWW VCW APE ERME LI ACD GAP MIT PHIL LHH LIB LPL
ΓΟΥΛ ΤΣΙΒ ΑΝΠΑ ΕΡΜΕ ΛΕΠΕ ΑΘΗΕ ΒΑΣΙ ΜΙΤΣ ΦΙΛΑ ΛΟΞΕ ΛΙΠΕ ΛΟΡ∆
114 252 71 936 182 725 175 000 282 213 13 416 38 750 8 200 45 000 35 000 122 804 48 006
0.34 0.43 0.17 0.34 0.27 0.35 0.17 1.03 0.17 0.35 0.10 0.35
114 320 31 724 29 784 19 250 16 368 8 989 5 038 4 100 4 275 3 850 3 930 2 688 244 316
1.76 3.04 0.28 0.48 0.26 4.69 0.30 3.16 0.09 1.91 0.05 0.53 1.38
0.14 0.15 0.58 0.23 0.22 0.14 0.43 0.16 1.06 0.06 0.68 0.11 0.33
3 657 15 225 1 587 5 408 25 030 2 239 5 101 242 4 435 864 7 289 7 305 1 249 20 642 4 130 32 320 2 096 5 103 743 6 160 3 135 4 692 2 306 10 800 335 948 11 772 1 475 11 934 4 559 5 694 7 735 1 019 164 31 833 67 200 1 658 15 298 5 421 298 1 650 2 557 2 727 6 825 3 175 207 196 75 000 431 433
0.88 0.49 0.02 0.49 0.73 0.80 0.49 0.42 0.39 0.07 0.65 0.09 0.27 2.20 6.13 1.86 0.47 0.28 0.29 0.67 0.04 0.32 2.73 0.97 -0.05 0.09 3.55 0.41 0.68 0.36 0.80 0.64 0.10 0.02 0.20 1.31 0.40 0.01 3.35 0.04 0.12 0.48 1.59 2.36 0.41 0.04 0.11 0.20 0.81
0.11 0.31 0.56 0.10 0.87 0.18 0.07 0.06 0.10 0.04 0.46 0.38 0.90 0.07 0.22 0.19 0.30 0.22 0.19 0.57 0.23 0.43 0.18 0.11 -0.32 1.27 0.11 0.20 0.86 0.20 0.07 0.28 0.13 0.47 0.38 0.59 0.19 3.25 0.45 0.03 0.43 0.15 0.03 0.09 0.64 0.25 0.18 5.08 0.45
APC FBI PROP ANC ATL BLUE CCCT CJ CLA CLL CPIH CTO CYP CCC CFI CTC EXE DES DISP ELF ELMA EXIN PES KG KARA KARK KEO COS KRO ARI LCH MPT MINE MSV PND PHL PGE PTL AGRO FRH ROY SAL SFS SHL TOP COV UFI VIP
ΑΠΑΝ ΦΡΟΥ ΠΡΟΠ ΑΜΑΘ ΑΤΑΣ ΜΠΛΕ ΣΙΤΟ ΙΟΑΝ ΚΛΑΡ ΣΛΕΠ ΚΕΑΕ ΣΤΟ ΣΑΙΠ ΚΕΤΣ ∆ΒΚ∆ ΣΤΣ∆ ΒΕΝΤ ΝΤΙΜ ΝΤΙΑ ΕΛΛΗ ΕΛΕΠ ΕΞΕΠ ΦΙΛΟ ΚΚΟΜ ΚΑΡΚ ΚΕΟ ΚΟΣΑ ΚΡΟΝ ΤΖΕΠ ΛΕΠΤ ΜΑΠΑ ΜΙΝΕ ΜΟ∆Ε ΠΑΝ∆ ΛΙΝΑ ΠΙΕΡ ΠΤΕΛ ΑΓΡΟ ΡΕΝΟ ΡΟΧΑ ΣΑΛΑ ΕΣΕΦ ΣΤΑ∆ ΤΟΚΙ ΤΟΕΠ ΦΑΣΤ ΒΙΖΝ
36 572 98 861 158 660 110 358 39 109 15 438 141 692 10 070 108 163 288 141 24 379 208 700 5 140 137 611 3 059 92 079 14 973 80 999 13 506 16 000 348 333 34 000 4 805 100 000 22 343 7 967 30 978 17 985 20 400 62 446 101 683 43 211 78 415 14 900 424 435 87 500 22 100 382 440 3 590 297 915 33 000 36 529 66 520 32 500 12 212 20 700 9 788 75 000
0.35 0.26 0.09 0.35 0.35 0.17 0.43 0.35 0.35 0.08 0.17 0.87 0.43 0.43 1.73 0.85 0.43 0.09 0.35 0.62 0.09 0.29 0.87 0.17 0.34 0.35 0.43 0.31 0.43 0.20 0.35 0.35 0.17 0.14 0.17 0.35 0.34 0.17 1.73 0.03 0.17 0.43 1.00 0.69 0.34 0.03 0.05 $ 0.10
9M 2011 EUR ('000) Kέρδη 2011
9M 2012 EUR ('000) Kέρδη 2012
Profit/(Loss)
2012 EUR ('000) Κέρδη µετά φορολ.
9M '11 -792 593 -291 493 -73 081 3 024 -1 527 -4 830 -1 160 500
9M '12 -210 956 -1 671 495 219 3 026 109 -8 489 -1 887 586
2011
9M '11
9M '12
2012
6 700 -2 312 4 059 197 -1 734 3 250 -1 647 -1 046 -1 608 702 -3 657 -1 273 1 631
3 780 -2 992
2 372 -258
287 67
-505 -3 539
1 142
-1 930
6 124 -360 -575 1 324 -34 500 3 181 -50 -1 753 -1 071 1 012 -5 616 -3 338 -35 622
2011
9M '11
9M '12
2012
1 756
1 756
482
482
Earnings Per
Dividend Per
Dividend Yield
Share 2011/12 Cents
%
Results
Share 2012 Cents
2012
-1 371 000 -3 650 380 -100 658 3 585 -6 894 -82 674 -5 208 021
399 1 932 -2 776 -2 123 2 311 571 -3 532 -375 -3 942 -7 733 -104 -2 998 -652 -4 639 -4 127 6 152 658 1 601 -529 -257 -6 807 -15 527 1 608 5 126 -2 268 -112 -3 948 -800 108 -1 263 -10 490 1 324 -3 328 -337 -20 039 10 783 -868 -6 356 73 151 480 973 -19 200 1 577 -891 13 -56 2 739 -87 498
P/E ratio 2012
0 0 -23 440 3 173 -8 443 -30 442 -59 152
-350 1 842 -637 -1 250 2 048 432 -7 040 -376 -5 558 -7 194 -52 -1 245 -366 -9 557 -2 867 5 048 -226 676 -660 -1 404 -8 999 -5 627 673 -3 289 -2 698 -203 -7 470 -527 -2 852 -2 408 -6 041 -1 006 -1 218 -308 -9 844 5 541 -719 -5 473 -148 -1 463 -1 593 -3 279 -19 800 2 218 -482 -192 -24 1 151 -104 816
n/a n/a n/a 6.54 n/a n/a 0.19
4.68 n/a n/a 14.54 n/a 2.83 n/a n/a n/a 3.80 n/a n/a 2.08
Cents -76.37 -89.79 -3.78 4.28 -3.43 -6.61
Cents
%
2.50
8.93
Cents 5.36 -0.50 -0.31 0.76 -12.22 23.71 -0.13 -21.38 -2.38 2.89 -4.57 -6.95
Cents 2.31 1.50
% 9.20 3.40
2.10
19.09
Cents -0.96 1.86 -0.40 -1.13 5.24 2.80 -4.97 -3.73 -5.14 -2.50 -0.21 -0.60 -7.12 -6.94 -93.72 5.48 -1.51 0.83 -4.89 -8.78 -2.58 -16.55 14.01 -3.29 -12.08 -2.55 -24.11 -2.93 -13.98 -3.86 -5.94 -2.33 -1.55 -2.07 -2.32 6.33 -3.25 -1.43 -4.12 -0.49 -4.83 -8.98 -29.77 6.82 -3.95 -0.93 -0.25 1.53
Cents
%
0.93
6.04
7.00 1.20
10.94 8.28
3.20
9.12
0.45
4.17
1.70
2.21
2.00
9.52
2012 High Low EUR EUR Aνώτατο Kατώτατο
Last Close EUR Kλείσιµο 15-03-13
Price 31/12/2012 EUR Tιµή 31/12/12
31/12/2012 Ποσ. Μετ. 31/12/2012
124.29 47.75 188.86
92.66 37.08 103.28
102.07 38.21 102.77
114.86 44.40 168.87
-11.14 -13.94 -39.14
113.87 0.278 0.047 0.177 0.300 0.048 0.019
83.34 0.185 0.040 0.157 0.265 0.044 0.017
92.65 0.208 0.045 0.167 0.280 0.043 0.017
104.69 0.251 0.044 0.175 0.263 0.045 0.018
-11.50 -17.13 2.27 -4.57 6.46 -4.44 -5.56
637.17 0.260 0.460 0.195 0.124 0.061 1.050 0.130 0.500 0.095 0.110 0.032 0.059
569.68 0.240 0.410 0.160 0.108 0.054 0.612 0.130 0.500 0.095 0.100 0.032 0.056
588.47 0.251 0.441 0.163 0.110 0.058 0.670 0.130 0.500 0.095 0.110 0.032 0.056
627.38 0.250 0.439 0.183 0.115 0.058 1.050 0.130 0.500 0.095 0.100 0.032 0.058
-6.20 0.40 0.46 -10.93 -4.35 0.00 -36.19 0.00 0.00 0.00 10.00 0.00 -3.45
657.64
639.78
641.37 0.100 0.154 0.010 0.049 0.640 0.145 0.036 0.024 0.041 0.003 0.299 0.035 0.243 0.150 1.350 0.351 0.140 0.063 0.055 0.385 0.009 0.138 0.480 0.108 0.015 0.119 0.380 0.082 0.585 0.073 0.056 0.179 0.013 0.011 0.075 0.768 0.075 0.040 1.510 0.001 0.050 0.070 0.041 0.210 0.260 0.010 0.020 1.000
636.57 0.128 0.153 0.012 0.045 0.650 0.180 0.041 0.024 0.042 0.004 0.290 0.037 0.270 0.153 1.490 0.346 0.140 0.073 0.055 0.385 0.009 0.140 0.480 0.108 0.015 0.119 0.385 0.089 0.585 0.069 0.053 0.184 0.013 0.011 0.075 0.733 0.075 0.052 1.510 0.001 0.050 0.066 0.046 0.230 0.260 0.010 0.020 1.000
0.75 -21.88 0.65 -16.67 8.89 -1.54 -19.44 -12.20 0.00 -2.38 -25.00 3.10 -5.41 -10.00 -1.96 -9.40 1.45 0.00 -13.70 0.00 0.00 0.00 -1.43 0.00 0.00 0.00 0.00 -1.30 -7.87 0.00 5.80 5.66 -2.72 0.00 0.00 0.00 4.77 0.00 -23.08 0.00 0.00 0.00 6.06 -10.87 -8.70 0.00 0.00 0.00 0.00
% Change
since
March 20 - 26, 2013
financialmirror.com | CSE PRICES | 27 CSE CODE OASIS
ΟΑΣΗΣ
Kωδ.
APPROVED INVESTMENTS / EΠEN∆YTIKOI OPΓAN. INVESTMENT INDEX ACTIBOND GROWTH FUND ACT ΑΚΕΠ APOLLO INVESTMENT FUND APOL ΑΠΕΠ CYTRUSTEES INV. PUBLIC CO CYTR ΣΑΕΠ DEMETRA INV. PUBLIC CO. DEM ∆ΗΕΠ DODONI PORTFOLIO DOD ∆ΩΕΠ HARVEST CAPITAL HCM ΧΑΕΠ INTERFUND INVESTMENTS INF ΙΝΕΠ ISCHIS INVESTMENT ISXI ΙΣΕΠ REGALLIA HOLD. & INV. REG ΡΕΕΠ TRIENA INV. INCOME TINC ΤΕΕΠ TRIENA INV. CAPITAL TCAP ΤΚΕΠ TRIENA INTERNATIONAL TINT Τ∆ΕΠ UNIGROWTH INVESTMENTS UNI ΓΙΕΠ SECTOR TOTAL / OΛIKO SHIPPING COMPANIES SECTOR SPECIAL CATEGORY / AIANTAS INVESTMENTS AD SHOPPING GALLERIES ASTARTI DEVELOPMENT CEILFLOOR CHARILAOS APOSTOLIDES CONSTANTINOU BROS. CYPRUS AIRWAYS D.H. CYPROTELS D&M TELEMARKETING DOME INVESTMENTS EFREMICO HOLDINGS EMPIRE CAPITAL INV. EUROPROFIT CAPITAL FINIKAS AMMOCHOSTOU FIRSTDELOS GROUP KANIKA HOTELS KARYES INVESTMENTS KNOSSOS INV. K. KYTHREOTIS HOLDINGS LASER INVESTMENT GROUP LIBRA GROUP L.P. TRANSBETON NEMESIS CONSTRUCTIONS O.C. OPTIONS CHOICE ORPHANIDES PIPIS FARM ROLANDOS ENTERPRISES SAFS HOLDINGS SEA STAR CAPITAL STARIO INVESTMENTS SUPHIRE HOLDINGS USB BANK SECTOR TOTAL / OΛIKO
AIAS AD AST CFL CHAP CBH CAIR DHH TLM DOME EFR EMP ERP CONF ACS KAN KAR KNO KYTH LAS LHG TRB NEM OPT ORF PIPF ROL SAFS SEAS STAR SUP USB
ΑΙΕΠ ΑΘΩΣ ΑΣΤΑ ΣΙΦΛ ΧΑΡΙ ΚΩΝΣ ΚΑΕΡ ∆ΡΟΥ ΤΕΛΕ ΝΤΟ∆ ΕΦΡΕ ΕΜ ΓΙΟΥ ΚΟΕΠ ΑΒΑΚ ΚΑΝΙ ΚΑΕΠ ΚΝΕΠ ΚΥΘΡ ΛΕΕΠ ΛΙΠΡ ΤΡΑΝ ΝΕΜΕ ΟΚΑΣ ΟΡΦΑ ΠΙΠΗ ΡΟΛΑ ΣΑΦΣ ΣΕΑΣ ΣΤΕΠ ΣΑΠΦ ΤΡΑΓ
Number
Nominal
Market
Book Value
Shares ('000) Aριθµός µετοχών
Value euro Aξία EUR
Cap. ('000) Kεφαλ. EUR
Per Share euro Λογιστική αξία
Price to
Profit/(Loss)
Book Value 2011 Times EUR ('000) Tιµή προς Κέρδη µετά λογιστ. αξ. φορολ.
NAV
Disc/Prem
0.0379 0.2802 0.2682 0.7239 0.0070 0.0668 0.1709 0.0630 0.0291 1.0430 2.1427 0.6125 0.2300
-55.15 -53.25 -51.53 -63.95 -57.14 34.73 -66.65 -31.75 -31.27 -23.30 -6.66 -15.10 8.70
2011 58 430 56 147 44 494 200 000 282 483 14 000 56 545 11 000 20 247 2 729 2 729 1 364 13 468
81 202 128 936 99 925 5 055 50 000 160 714 391 155 157 138 7 700 25 000 11 385 47 853 31 344 49 385 72 562 60 250 2 000 21 827 42 450 61 739 189 377 8 571 67 770 46 355 80 966 9 660 54 166 70 220 629 785 38 581 124 009 90 499
0.17 0.27 0.30 0.87 0.02 0.17 0.51 0.51 0.09 0.85 0.85 0.85 0.17
993 7 355 5 784 52 200 847 1 260 3 223 473 405 2 183 5 458 709 3 367 84 259
0.21 0.17 0.35 0.03 0.35 0.35 0.086 0.17 0.12 0.43 0.43 0.87 0.09 0.10 0.34 0.35 0.43 0.17 0.17 0.06 0.01 0.35 0.17 0.17 0.35 0.35 0.17 0.17 0.04 0.17 0.09 0.57
162 13 023 5 496 207 2 000 12 375 9 779 629 23 15 000 285 29 190 752 148 7 256 7 833 380 218 1 910 8 582 379 1 971 14 232 417 1 376 773 2 925 70 6 298 77 1 240 58 824 203 831
0.1745 0.06 0.02 -1.21 0.12 -3.03 -0.12 -0.20 -0.05 1.30 0.086 0.05 0.20 0.0100 0.29 0.67 0.2229 0.11 0.45 0.06 -0.38 0.41 0.50 0.004 1.49 0.18 0.28 0.000 -0.06 0.05 -0.12 0.43
1 662 821
MARKET TOTAL / OΛIKO AΓOPAΣ
-98.85 1.68 2.50 -0.03 0.33 -0.03 -0.20 -0.02 -0.07 0.46 0.29 12.20 0.12 -70.00 0.34 0.19 0.85 0.09 0.10 2.46 -0.01 0.56 0.42 2.25 0.01 0.44 0.20 3.33 -0.16 -0.08 1.51
-737 -4 301 -10 771 -14 853 -6 892 -255 -9 493 -86 -150 331 -136 -36 -403 -47 782
9M 2011 EUR ('000) Kέρδη 2011
9M 2012 EUR ('000) Kέρδη 2012
2012 EUR ('000) Κέρδη µετά φορολ.
9M '11
9M '12
2012
-8 799
-3 229
-8 799
-3 229
9M '11
9M '12
Profit/(Loss)
4 139 -2 774 -2 697 -2 559 -22 -443 -251 -182 155 -1 921 12 -383 -10 922
2011
2012
-69 -12 265 -6 400 -2 974 -5 512 -3 840 -23 885 -9 100 -243 -701 35 -4 283 -219 -1 465 -24 581 -77 -180 87 621 -10 339 -11 700 -438 2 145 -1 484 -8 648 -1 879 -328 -1 953 -15 879 -3 735 -60 -8 961 -158 310 -5 499 980
18
-17 728
18
-17 728
-1 014 -12 265 -6 400 -217 -11 266 -1 569 -55 832 -9 100 -391 -70 35 6 553 -2 111 -1 465 -220 -77 -56 87 -3 606 -713 -11 700 -438 35 494 -8 648 -959 -410 -450 -15 756 921 -60 -824 -137 492
-1 166 383
-1 909 991
-348 004
P/E ratio 2012
Earnings Per
Dividend Per
Dividend Yield
Share 2011/12 Cents
%
Results
Share 2012 Cents
Cents 0.01 0.25 -6.23 -1.35 -0.91 -0.16 -0.78 -2.28 -0.90 5.68 -70.39 0.88 -2.84
Cents
%
11.00
13.75
2012 High Low EUR EUR Aνώτατο Kατώτατο
572.39
543.16
Last Close EUR Kλείσιµο 15-03-13
Price 31/12/2012 EUR Tιµή 31/12/12
31/12/2012 Ποσ. Μετ. 31/12/2012
574.70 0.017 0.131 0.130 0.261 0.003 0.090 0.057 0.043 0.020 0.800 2.000 0.520 0.250
546.03 0.017 0.115 0.119 0.250 0.004 0.078 0.048 0.043 0.020 0.800 2.000 0.520 0.250
5.25 0.00 13.91 9.24 4.40 -25.00 15.38 19.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
0.002 0.101 0.055 0.041 0.040 0.077 0.025 0.004 0.003 0.600 0.025 0.610 0.024 0.003 0.100 0.130 0.190 0.010 0.045 0.139 0.002 0.230 0.210 0.009 0.017 0.080 0.054 0.001 0.010 0.002 0.010 0.650
0.002 0.101 0.055 0.041 0.060 0.070 0.020 0.002 0.003 0.650 0.020 0.600 0.024 0.009 0.100 0.130 0.210 0.005 0.045 0.139 0.001 0.230 0.210 0.009 0.017 0.080 0.054 0.001 0.014 0.002 0.010 0.660
-
% Change
since
0.00
n/a
n/a
-1.25 -9.51 -6.40 -4.29 -22.53 -0.98 -14.27 -5.79 -5.08 -0.28 0.31 13.69 -6.73 -2.97 -0.30 -0.13 -2.80 0.40 -8.49 -1.15 -6.18 -5.11 0.05 1.07 -10.68 -9.93 -0.76 -0.64 -2.50 2.39 -0.05 -0.91
1.12
0.06
0.03
0.14
0.10
0.120
0.045
1.87
4.00
19.05
source: Eurivex Ltd. PAT:Profit After Tax
NAV: Net Asset Value
Bold: Final results
EPS: Earnings per Share based on existing number of shares. P/E: Price to Earnings ratio. Weighted P/E ratio: Calculated based on market cap weighting of profit reporting companies, Book Value: According to our estimates. N/A Indicates Not Applicable, Price 31/12/2009 is the closing price or in case of New Listings the opening price.
EMERGING MARKET (N.E.A.) CONSTANTINOU BROS PROPERTIES CYPRUS LIMNI RESORTS & GOLF ITTL TRADE TOURIST & LEISURE INT'L LIFE GENERAL INSURANCE SA ORCA INVESTMENT PLC P.C. SPLASH WATER PUBLIC CO. WARGAMING PUBLIC CO. ECHMI S.A. INVESTMENT CONSULTANTS EPILEKTOS ENERGY S.A. KERVERUS IT (CYPRUS) LTD C.O. CYPRUS OPPORTUNITY ENERGY BROZOS IVY PUBLIC INTERLIFE GENERAL INSURANCE SA TOTAL
CSE Code ΚΩΑΜ/CBAM ΛΙΜΝΗ/LIMNI ΙΤΤΛ/ITTL INLE ΟΡΚΑ/ORCA ΠΚΣΓ/PCSW ΓΚ/WG EXMI/ΕΗΜΙ ΕΠΙΕΝ/EPIEN ΚΕΡΒ/KERV ΓΚΑΖ/GAS ΜΠΡΟ/BRO ΙΝΛΙ/INLI
No. of Shares (000) 1 950 300 000 100 000 8 057 1 200 35 052 3 400 321 10 906 1 810 8 390 6 500 18 568
Market Cap EUR (000) 36 855 297 000 75 000 21 834 14 280 42 062 3 400 1 541 43 624 2 552 13 844 10 010 8 356 570 358
Latest price Nominal EUR Value EUR 18.90 0.01 0.99 0.10 0.75 0.50 2.71 1.00 11.90 0.01 1.20 0.25 1.00 0.10 4.80 1.00 4.00 0.32 1.41 1.00 1.65 0.01 1.54 0.20 0.45 0.59
Listing Date 29/3/10 29/3/10 06/8/10 21/7/11 10/9/10 10/10/11 2/11/11 10/04/12 28/06/12 29/06/12 17/07/12 11/09/12 17/10/12
WARRANTS ALKIS HADJ. FROU-FROU (WAR. 2015) AMATHUS NAVIGATION (WAR.07-2013) TOTAL
EMERGING MARKET
Ignores weighted number of shares in circulation Forecasted profits are liable to change without notice and responsibility
No. of warrants Mkt Cap (000) (00) 24831 25 17606 176 224
Exercise Period
Exercise Price euro cents
Expiry Date
20-30 Jun 2001-2015 1-15 May & 1-15 Nov 07-13
173 20c or EUR 35c
30-06-2005 15-11-2013
CSE Code No. of Bonds
(N.E.A.)
Latest Close 0.001 0.010
Market Cap
Latest price
Listing
Latest
EUR
EUR
Date
NAV
GreenTea SA
GRTEA
1 040
104 000 000
100 000
8 Nov 2011
N/A
Protean Global Futures (Perpetual Notes)
PGFL
650
65 000 000
100 000
1 Dec 2012
N/A
Disclaimer: The commentary appearing on this page is for indication purposes only and Eurivex does not take any responsibility for investment action taken. Nothing in this report should be considered to constitute investment advice. It is not intended, and should not be considered, as an offer, invitation, solicitation or recommendation to buy or sell any of the financial instruments described herein. Trading on leverage is very risky and may lead to losses.
March 20 - 26, 2013
28 | BACK PAGE | financialmirror.com
Big gains, low valuation - why worry? Major U.S. stock indexes have never been higher - and yet that’s hardly scaring people. Stocks have soared in 2013, with the Dow climbing almost 11% to hit a series of new all-time highs while the S&P 500 has jumped 9.4%, falling just short of its all-time closing high after rising for 10 of the past 11 weeks. And yet, analysts for the most part see equities as fairly cheap. The rally has slowed, however. In the last eight trading sessions, the S&P 500 has managed a daily gain of more than 0.5% just once. Questions remain about the potential impact of U.S. budget negotiations or the Federal Reserve’s plans in continuing its massive monetary stimulus. The Fed meets next week. Taken on its own, analysts see potential for more gains in the U.S. stock market, based on metrics like earnings prospects and valuation. The forward 12-month price-toearnings ratio for the S&P 500 is currently 13.5, which is about 9% less than the October 2007 ratio of 14.8 when the S&P last hit a record. “This shows that stocks are cheaper than they were at the time of the last high, and at the same time, alternative assets like bonds are much more expensive,” said Paul Zemsky, head of asset allocation at ING Investment Management in New York, who helps oversee $170 bln. “We are at record levels, but you need to look at stocks in the right context, and in that context, they’re not expensive at all.” The S&P 500’s earnings yield - a reverse of the P/E ratio currently stands at 7.1%, compared with 6.41% for the BofA Merrill Lynch US High Yield Index. That’s an anomaly in the markets - the earnings yield has generally been lower than a benchmark junk-bond yield because it measures the risk of owning the highest-quality stocks versus the expected return on the lowest-quality bonds. The current P/E ratio is also below the historic average of 14.8, according to Thomson Reuters data dating back to 1968. The S&P 500 would need to rise to about 1,647 to become in line with the historic average - about 5.6% above
current levels, according to Standard & Poor’s. Interest rates remain near record lows while dividends are growing, another way that stocks are outshining bonds. In the most recent quarter, the average dividend yield for S&P 500 companies was 2.19%, more than the 1.89% yield in the fourth quarter of 2007, the period of the last market peak, according to Standard & Poor’s. In 2012, 403 S&P 500 components paid a dividend, the highest number since 1998. In contrast, the 10-year U.S. Treasury note currently yields 2%, so the dividend yield on the S&P 500 would pay more than the bond, without even factoring in potential price growth.
WHERE SHOULD STOCKS BE? The S&P 500 is also trading well below its intrinsic value, another metric of earnings-based valuation that estimates where a security should trade, based on its expected growth trajectory over the next decade or more. The index is seen as having a price to intrinsic value ratio of 0.85, according to Thomson Reuters StarMine, which means it would have to rise 15% to be in line with its earnings growth trajectory. More than two-thirds of companies are below their intrinsic value, including some of the biggest.
Apple Inc, which has tumbled 16.6% this year, is 28.2% under its intrinsic value, based on its closing price on Friday, while Exxon Mobil Corp is 23.3% under and Bank of America Corp is 53.3% under its intrinsic value. Other companies show signs of being overbought. Google Inc , which has jumped about 15% so far this year, is about 16% higher than intrinsic valuation. Amazon.com Inc is 85 percent above its intrinsic valuation of $39.17. “You need to be selective. While on the whole, we’re in a constructive market supported by dividends and earnings, some companies have probably seen peak levels already,” said John Carey, a portfolio manager at Pioneer Investment Management in Boston, which has about $200 bln in assets. The market’s gains this year have come on accommodative monetary policy from the Federal Reserve and strong corporate results, two factors that investors don’t see going away any time soon. The Federal Reserve’s interest-rate-setting committee meets on Tuesday and Wednesday, with the statement set for release on Wednesday afternoon. Despite calls from some of the board’s more hawkish members to reduce asset purchases, the Fed is expected to continue on its current path. Recent data - ranging from retail sales and manufacturing to employment - has shown the economy is picking up some momentum. But the high U.S. unemployment rate of 7.7% gives the policy committee room to keep buying $85 bln a month in bonds to keep interest rates low. And while the stock market’s two previous peaks were followed by recessions stemming from the bursting of the dotcom bubble in 2000 and the 2008 credit crisis, there is no apparent equivalent today. “I don’t see anything that looks like a speculative bubble, and there’s no sign of the euphoria that marks the end of a bull market,” said Ken Fisher, who oversees $46 bln at Fisher Investments in Woodside, California.