May 8 - 14, 2013
2 | NEWS | financialmirror.com
DAX hits record as Europe rallies Robust results from heavyweight banks drove European shares to fresh peaks on Tuesday, with Germany’s benchmark stock market rising to a record high. Most investors felt European equities would continue to rise gradually this year, even if there was a near-term pause to the rally, with equities offering better returns than bonds, whose returns have been hit by interest rate cuts by major central banks. The pan-European FTSEurofirst 300 closed up 0.3% at 1,220.94 points, its highest in five years, while higher profits at HSBC helped the STOXX Europe 600 Bank Index rise 2%.
Germany’s DAX ended up 0.9% at a record closing high of 8,181.78 points. The index had earlier reached an alltime intraday peak of 8,206.01 points. The euro zone’s blue-chip Euro STOXX 50 also advanced 0.7% to 2,769.08 points, its highest close in two years. Hendrik Klein, who runs Swiss asset management firm Da Vinci Invest AG and has a “long” position betting on further gains for European equities, felt the DAX could reach 9,000 points by the end of 2013. “I don’t think it’s the end of the rally,” said Klein. The FTSEurofirst 300 has risen 8% since the start of 2013, while the Euro STOXX 50 has advanced 5%.
The ECB last week cut interest rates to a record low of 0.50%, and some traders felt that backdrop of central bank support would prevent any major pull-back on stock markets. The DAX’s rise also pushed the German market back to levels last seen in mid-2007, before the onslaught of the global financial crisis in the following year. However, Darren Courtney-Cook, who heads trading at Central Markets Investment Management, argued that investors who bought into markets such as the DAX at current levels risked buying “at the top” and could be exposed to any short-term retreat as investors sell shares to book profits on gains made so far.
Deflation comes fast for Cyprus The severe financial crisis that started with the Eurogroup meeting on 15th March appears to have led to almost immediate deflation in Cyprus, with the consumer price index dropping over the year earlier by 0.3% in April. Compared with the previous month, prices fell by 0.5%. The Statistical service said that this was mainly due to decreases in the prices of electricity, certain fresh vegetables, petroleum products and rents. It is also known that coffee shops and bakeries slashed prices on popular items in an effort to retain customers. For the first four months of the year the CPI rose by 1.0% compared with the corresponding period of 2012. Deflation has come faster to Cyprus than Greece, which experienced its first deflation since 2008 only in April, according to EU-harmonised consumer price inflation data. The EU-harmonised rate for Cyprus shows a small increase of 0.1% in April. Other bailout countries such as Ireland and Portugal were several months into the crisis before they saw deflation. www.sapientaeconomics.com CONSUMER PRICE INFLATION % change over same period of previous year Food & non-alcoholic beverages Alcoholic beverages & tobacco Clothing & footwear Housing, water, electricity & gas Furnishings, household equipment & supplies Health Transport Communication Recreation & culture Education Restaurants & hotels Miscellaneous goods & services General Consumer Price Index
APR
JAN-APR
0.5 8.1 -6.9 -2.0 -0.7 -1.8 1.0 0.6 0.6 0.7 0.6 1.1 -0.3
0.2 9.8 -3.2 1.9 -0.3 -0.9 3.6 1.3 0.9 0.8 0.7 1.1 1.1
Source: Cystat.
Euro zone sentiment rises as Italy, Cyprus worries ease Euro zone sentiment improved in May as investors’ views on the outlook for the currency bloc steadied following two months of declines sparked by uncertainty in Cyprus and Italy. Sentix research group said on Monday its monthly index tracking investor sentiment in the 17-nation currency bloc rose to -15.6 in May from -17.3 in April, just short of the consensus in a Reuters poll of economists for -15.2. “While investors’ assessments of the economy for the euro zone are stabilising, those for Germany are clouding a little, albeit at a significantly higher level,” Sentix said in a statement. Sentix said an inconclusive election result in Italy and an international rescue package for Cyprus had weighed on the euro zone index in the previous two months. A right-left government finally took power in Italy in late April, some two months after the election there, while in Cyprus the parliament approved the painful bailout plan. A sub-index of euro zone expectations rose to 2.8 from 0.5 in April, while the index on Germany fell to 15.2 from 17.6 in April. While Germany - Europe’s largest economy - initially warded off the three-year old euro zone debt crisis, it contracted in the final quarter of last year. The government now sees growth of just 0.5% for 2013. “It must be noted that the index for Germany at 15.2 moves at a much higher level than that for the euro zone at -15.6,” Sentix said. “But ... investors are becoming aware again of the fact that Germany is not an island within the euro zone.”
EC sees Cyprus in “deep recession” Cyprus will enter deep recession and face a rise in unemployment, deficit and debt ratios, following a bailout agreement with the Troika of international lenders (European Commission, ECB, IMF) and accompanying austerity measures, the European Commission’s spring forecast said Friday. According to the report, the Cyprus economy will enter a recession, with its GDP shrinking by 8.7% in 2013 and by 3.9% in 2014. The Commission report said the country’s deficit
reached 6.3% of GDP in 2013 while it is projected to go up to 6.5% this year and 8.4% in 2014. Cyprus’ public debt stood at 85.5% of GDP in 2012, while this is expected to climb to 109.5% in 2013 and to 124% in 2014. The economy in recession is further expected to lead to increased unemployment, from 11.9% in 2012 to 15.5% in 2013 and to 16.9% in 2014. The rise is a result of shrinking employment rates, which contracted by 6.6% this year and is estimated to continue shrinking by 3.1% in 2014.
France, Germany to press Google on tax Politicians in Germany and France say they will press for Google to be quizzed on corporate income tax after a Reuters report highlighted how the company employs sales staff in the UK while telling the tax authorities that sales are made from Ireland. The report showed the company advertised for “sales” staff to “negotiate” and “close” deals, although a Google executive had told parliament its London-based employees did not sell to UK clients. British MPs plan to call Google to testify again to a parliamentary committee to clarify what work it does in Britain. Currently Google, which makes most of its money through selling advertisements, has no taxable presence in France, Germany or Britain, allowing it to operate almost tax-free in these countries. Like Google UK, Google designates its French and German units as providers of marketing and support services to Google Ireland, which pays most of its turnover to an affiliate in Bermuda; and gives the subsidiaries enough to cover their costs and generate a small taxable profit. In 2011, French tax authorities raided Google in an investigation of whether its Paris office does sales work, and the country has asked the company for 1.7 bln euros in back taxes. Pierre-Alain Muet, vice-president of the French National Assembly’s finance commission and a member of the ruling Socialist party, said he planned to quiz Google about the apparent inconsistencies when it appears before a parliamentary
committee this month looking into how multinationals structure themselves to minimise tax bills. “If this is true then it seems to me that the tax administration can already intervene ... It would no longer be a case of fiscal optimisation, but of an operation in a country that’s being falsely delocalised,” he told Reuters. Philippe Marini, senator with the UMP centre-right opposition, said the evidence from France would boost the case the French tax authority already has against Google. Marini, who heads the Senate’s finance commission, has pushed for a tax on online advertising and ecommerce since 2010. In Germany, Sven Giegold, MEP for the Green Party, said he would call on the tax authority in Hamburg, where Google Germany is based, to investigate the company’s affairs. Google should publicly explain the apparent discrepancy between the different statements it has made about the nature of its German unit’s business, he said.
May 8 - 14, 2013
financialmirror.com | CYPRUS | 3
Cyprus, Israel reiterate close ties l
Talks focus on energy cooperation, EastMed security
The leaders of Cyprus and Israel have reiterated the close ties between the two countries that improved in the 1990s and have recently reached a new level after the discovery of oil and gas deposits in the eastern Mediterranean and the prospect for cooperation. But the rejuvenated relationship has also called into question the regional alliances, particularly the military discipline with which one can describe Israel’s friendship with Turkey. The most common phrase during Nicos Anastiades’ meetings with Prime Minister Benyamin Netanyahu, Israel’s President Shimon Peres and Knesset Speaker Yuli Edelstein was “we are friends”, as if the host government was making an extra effort to convince the visitors of their true intentions, without upsetting the quirky relationship that Tel Aviv has with the Ottoman Republic. Just before hopping onto a plane that would take him on a 5-day trip to China, Netanyahu promised that Israel would continue to maintain good ties with Cyprus, regardless of its newly-rekindled relationship with Turkey. At a press conference after the meeting, Anastasiades said that Israel and Cyprus had “embarked on a strategically important dialogue with a view at enhancing and further developing our bilateral ties, which are founded on common principles and values.” In an interview with Israel’s Channel Two, the Cypriot president said that he and Netanyahu had agreed, among other things, to cooperate on military projects to protect the gasfields common to both countries. Netanyahu promised, Anastasiades said, that Israel would maintain relations with Cyprus and work with the country to protect the offshore gas fields, regardless of any deals it makes with Turkey, or any threats issued by Ankara. The political declaration repeated what the Defence Ministers of the two countries had said last week. Fotis Fotiou said that during his meeting in Tel Aviv on Thursday with his Israeli counterpart, they also decided to set up technical committees to promote defence issues and agreed to raise their military cooperation to new levels. He said that the first meeting of these committees will take place in Cyprus on May 28, adding that “our cooperation with Israel is no threat to anyone. On the contrary, it aims to promote peace, security, stability and development in the region and it is not directed against any state”. Fotiou did not rule out similar cooperation with other neighbouring countries such as Greece, Lebanon and Egypt, saying that Moshe Yaalon will pay an official visit to Cyprus in the next weeks. On his part, the Israeli minister was quoted by the media as saying, “we intend to improve the preparedness of our navy in the Mediterranean to protect the gas facilities, and we certainly look forward to cooperation on this issue with Cyprus.” With four offshore gasfields already locating from 37 trln cubic feet of potential natural gas reserves, Cyprus is considering to allow Israel’s air force to use the base at Paphos for
patrols in the eastern Mediterranean to prevent terrorist attacks on drilling platforms or future pipelines. Turkey, on the other hand, has continued its provocation and threatened to explore for oil and gas on its own within the Cyprus Exclusive Economic Zone, despite exploration licenses being awarded to the U.S. Noble Energy, French Total, Italy’s ENI and Seoulbased Kogas.
RELIABLE NEIGHBOUR
Cyprus is Israel’s most reliable neighbour, Anastasiades said on Tuesday, adding that the discovery of oil and gas in the eastern Mediterranean creates new prospects for the relations between the two countries.
“We will move on with our relations to see how we can support each other, how we Europeans can contribute in anything that concerns you. We need you. I am not saying that you need us. And you don’t simply have a neighbour close to you but a brother and we will go on this way. We must work together in order to bring peace, stability and welfare.” Shimon Peres said that the two countries are linked to each other in many ways, adding that “without Cyprus, Israel lies far from Europe”. In statements to journalists, President Anastasiades said that “with the decision to build a liquefaction terminal across from the Suez Canal, Cyprus will be offering to those who want to take advantage of it, the infrastructure for exporting to the Far East but also to Europe”. He added that there was interest from Israeli companies that are involved in the exploitation of natural gas to be also participants in the investment for the construction of the terminal at Vassiliko. Both Delek and Avner are a 30% stakeholder in Block 12, the gasfield explored by U.S.-based Noble Energy that will be deploying an appraisal drill next month to confirm the 7tcf of natural gas deposits.
Turkey condemns Israeli air strikes in Syria The ink on Benyamin Netanyahu’s apology over the Mavi Marmara incident had hardly dried, when Turkish Prime Minister Tayyip Erdogan hastened to condemn Israeli air strikes on targets near Damascus, saying they were an opportunity for Syrian President Bashar al-Assad’s government to cover up its own killings. “The air strike Israel carried out on Damascus is completely unacceptable. There is no rationale, no pretext that can excuse this operation,” Erdogan told a parliamentary meeting of his ruling party. “Using the Israel attack as an excuse, [Assad] is trying to cover up the genocide in Banias,” he said, referring to the coastal town where anti-Assad activists said at least 62 people were killed by government fighters.
Israeli officials said the air strikes on Friday and Sunday were not intended to influence its neighbour’s civil war but only at stopping Iranian missiles from reaching Lebanese Hezbollah militants for possible use against the Jewish state. Iran’s U.N. Ambassador Mohammad Khazaee complained to the United Nations about the air strikes, describing them as “provocative and unwarranted attacks.” Residents and opposition sources said the Israeli warplanes struck elite Syrian troops in the valley of the Barada River that flows through Damascus and on Qasioun Mountain overlooking the capital. They said targets included air defences, Republican Guards and a compound linked to chemical weapons.
Kasoulides to visit U.N., meet Kerry Foreign Minister Ioannis Kasoulides will be visiting the United States this week as part of his international tour to drum up support for Cyprus that finds itself in an economically dire situation and vulnerable to pressure from international lenders to push for a settlement of the island’s division. In New York, Kasoulides will meet with U.N. Secretary General Ban Ki-Moon, from where he will depart for Washington, D.C. where, on Friday he will meet with his counterpart, Secretary of State John Kerry. Issues on the agenda include the Cyprus problem, current developments in
the Middle East, as well as energy related matters. During his visit, Kasoulides will also meet officials of the National Security Council, Senators and members of Congress, members of the Hellenic Caucus, Archbishop Demetrios, as well as with representatives of the Cypriot Community. The Foreign Ministers will conclude his trip with a keynote speech at the “Brookings Institute” think tank on “Geopolitics in the Eastern Mediterranean: A Cypriot Perspective”. Press reports in Greece have suggested that Kasoulides may also meet with U.S. Vice President Joe Biden.
Cyprus deepens Israel ties… at the expense of Lebanon? Things seem to have changed since the February 2012 visit by PM Netanyahu to Cyprus, when Israel sought to replace its deteriorating ties with Ankara by strengthening its relations with Nicosia, according to a Beirut-based think tank. In a comment following President Nicos Anstiades’ visit to Cyprus, the Middle East Strategic Perspectives said that “the current rapprochement between Israel and Turkey, which remains to be confirmed, offers an additional gas export option to Israel, which seems to have provoked some sort of nervousness among Cypriot officials who have multiplied visits to Israel in recent weeks. Bilateral meetings preceded the President’s official visit, focusing on energy and security issues. Energy, Trade and Tourism Minister Giorgos Lakkotrypis visited Israel on 08/04, followed by a visit by Defense Minister Fotis Fotiou on 02/05. After meeting his Israeli counterpart Moshe Yaalon, Fotiou announced that the deepening of Cyprus’ defense relations with Israel poses no threat to anyone and that similar cooperation with other neighboring countries such as Greece, Lebanon or Egypt is possible. Cyprus is now considering to allow the Israeli Air Force to use its base in Paphos to patrol the Eastern Mediterranean.” “Although securing offshore oil and gas installations and preventing terrorist attacks are the main reason behind the increased military cooperation between Nicosia and Tel Aviv, opening a Cypriot base to Israeli fighter jets is likely to provoke unease among some of Cyprus’ neighbours, including Lebanon. Added to the recent statement by Iran’s IRGC commander Major General Hossein Salami that Iran intends to stretch its “security border” to the Eastern Mediterranean, the region seems to be attracting more, not less, tension.”
WALLPAPER QUALITY INSTALLATION JOHN tel: 99623865 25 YEARS EXPERIENCE
May 8 - 14, 2013
4 | CYPRUS | financialmirror.com
Alexander Downer’s unproductive move It is quite obvious, that when the Special Representative of the UN Secretary-General, Mr. Alexander Downer met, as it was reported, the so-called Foreign Minister and Prime Minister of the illegal regime of the north, he was aiming at upgrading the so-called Turkish-Cypriot state. Moreover, according to reports, he tried to organise through the British Embassy, which pretends that it favours the reunion of Cyprus, the meeting of the ambassadors of the five permanent members of the UN Security Council in the occupied area! Time wise, these actions coincide with the pressure exercised by Turkey for the start of the negotiations and the meeting of the P5 in the occupied area would have proved beneficial. Fortunately, the firm stand of the Ambassadors of Russia and China, who did not attend the meeting, strictly observing the UN resolutions and the terms of reference of the good offices mission of the UN Secretary General, averted this possibility. The French Ambassador went to the meeting, but stated that it was regrettable the fact that the British High Commissioner hosted the meeting in the north, thus hindering the presence of the Russian and Chinese Ambassadors. These moves by Mr. Downer were highly unproductive, as they created a negative climate and prompted the reaction not only of the government, but also of the political parties and the Church, which asked the withdrawal of Mr. Downer. It is of interest to look into the legal aspects of Mr. Downer’s misconduct within the framework of the good offices mis-
sion of the UN Secretary General. The Security Council with two Resolutions, 244 (1967) of 22 December 1967 and 367 (1975) of 12 March 1975 invited the parties to avail themselves of the good offices of the Secretary General with a view to finding a solution to the Cyprus problem. It is according to Article 98 of the Charter – providing that the Secretary General “shall perform such other functions as
By Dr Andrestinos Papadopoulos Ambassador a.h. are entrusted to him by General Assembly, the Security Council…..” – that the executive organ of the UN entrusted to Ban Ki-moon and his predecessors the mission of good offices to Cyprus. Performing this duty, the Secretary General should act in accordance with the purposes and principles of the Charter, the norms of international law and the UN Resolutions. This view was supported by former Secretary Generals Dag Hammarskjold and U Thant, who regarded that “strict compliance with the aims and principles of the Charter was sine qua non of every exercise of good offices by the Secretary General.”
More importantly, the International Court of Justice in the “Expenses Case” - when the Court gave an opinion on whether certain expenses have been validly authorised by a series of General Assembly resolutions – said that the validity of the United Nations actions should be tested in the light of the Charter’s aims and distinguished international lawyers, such as the late Professor Derek Bowett, take the view that when the Secretary General acts under a specific resolution it is his practice to consider it as biding terms or reference. These are, therefore, the terms of reference of the good office mission of the UN Secretary General and his Special Representative should act within this framework with due respect of the UN resolutions. One wonders whether Mr. Downer is not aware of Resolution 186 (1964) of 4th March 1964, which created UNFICYP, where there is a specific reference to the “sovereign Republic of Cyprus”, and more importantly of Resolution 541 (1983) of 18th November 1983, which considers the Turkish Cypriot UDI “as legally invalid and calls for its withdrawal”, while at the same time is “calling upon all states not to recognise any Cypriot State other than the Republic of Cyprus.” In view of the above, any attempt to upgrade the so-called Turkish Cypriot state through policies of equal distances runs counter to the UN Resolutions, the Charter and the decisions of the International Court of Justice.
Budget deficit fails to shrink in 2012 The budget deficit under the previous government came in at EUR 1,127.3 mln, or 6.3% in 2012, the same percentage recorded in 2011. Overall revenue edged up by only 0.2% despite a 2 percentage point increase in VAT among other things, while overall expenditure rose by 0.2% despite cuts implemented in late 2011. The revenue performance was better in the fourth quarter than for the whole of the year, however. In the fourth quarter total revenue reached a preliminary EUR 2,037.6 mln (EUR 2.0 bln), recording a 7.7% increase compared with the corresponding period of 2011. The main categories of revenue for the period OctoberDecember 2012 were as follows: *Taxes on production and imports EUR 741.7 mln (8.7% increase), of which VAT was EUR 415.5 mln (17.9% increase). *Taxes on income and wealth EUR 558.2 mln (5.1%
decrease as compared to the same period of 2011). *Revenue from sales of goods and services increased by 17.9% compared with the corresponding period of the previous year. On the other hand, the fourth-quarter expenditure performance, pushed up by unemployment, among other things, was worse. Total expenditure reached EUR 2,576.1 mln in the fourth quarter, marking a 3.7% increase. The main categories of expenditure for the period October-December 2012 were as follows. *Compensation of employees EUR 836.7 mln (3.8% decrease) *Social transfers EUR 777.0 mln (9.5% increase). *Current transfers EUR 200.2 mln (compared to EUR 167.8 mln in the corresponding period of the previous year, or a 19.3% increase).
*Negative growth rates were observed in the categories of subsidies (41.1%), capital formation (23.5%) and intermediate consumption (5.4%). The deficit in the fourth quarter was EUR 538.5mln, compared with EUR 592.4 mln deficit in the corresponding period of the previous year.
May 8 - 14, 2013
financialmirror.com | CYPRUS | 5
Cyprus SME’s can turn to bonds to bypass bank lending By Shavasb Bohdjalian, Small-to-medium-sized enterpris- globe to maintain their expansionary policies has led to es (SMEs) are best advised to follow the European trend of record interest for corporate bonds issued by SMEs with a bypassing the banks in search of financing by issuing corpo- proven track record and activities in promising sectors as rate bonds and then listing them on the Emerging investors search for a better return. Since SMEs cannot afford the excessive fees charged by Companies Market of the Cyprus Stock Exchange. Despite massive injection of liquidity by the European the global investment banks, they can raise funds direct from Central Bank (ECB), banks are reluctant to lend to business- the public through listing the bonds on a recognised stock es across the EU as they rush to boost capital, lower risk and exchange such as Cyprus Stock Exchange, which has flexible decrease their balance sheet size. But as the economy across listing rules and the listing fees are very reasonable and the EU-27 weakens, and banks are not lending to cash- affordable even for really small companies. A private company from any starved SMEs who provide jurisdiction can issue and list employment for more than two the bonds on the ECM Market of thirds of the eurozone private the CSE by utilsing the services sector workers, more unemof an investment firm such as ployment and stagnation loom. CEO of Eurivex Eurivex, which acts as the The ECB is widely reported Nominated Advisor guiding the to be working on a plan to force company to a successful listing. banks receiving cheap financing from the central bank to be conditional on onward lending to The whole listing process takes less than two weeks to comSMEs, possibly hooked on changes to its collateral rules - plete. Once the bonds are listed, the Issuer will be able to maralthough it’s unlikely to be ready soon and based on the expeket the bonds directly to investors and raise funds to pay off rience in the UK, nothing dramatic should be expected. But if government and central bank plans to target SME expensive bank loans or finance future expansion and lending all rely on banks as the middlemen, the problem growth. Companies can issue any type of bond – fixed interpotentially festers, which is why many SMEs are sidestepping est, floating, zero coupon, convertible into shares and even Performance Linked Notes, whereby the proceeds of the issue the banks and going directly to investors. Many corporations are now chasing the trillions of euros is invested in a particular asset and the Net Asset Value sitting with European pension and insurance funds via tar- changes based on the performance of the underlying asset for geted loan funds, bond issues and even direct business the benefit or loss of the investor. The minimum listing value or size of the issue is EUR financing. With 80% of European corporate finance still coming from 200,000 but companies can issue bonds with flexible maturidirect bank lending as opposed to securities markets such as ty – short or long term – each with their own unique ISIN corporate bonds or private loan placements - the U.S. ratio is (International Securities Identification Number). Once listed, the opposite 20/80 - there is considerable scope to shift, the Issuer has regulatory permission to market the bonds to investors in the EU-27 and beyond and thus reach its financaccording to a Reuters analysis. Even in struggling Greece where loans are hard to find, ing targets at more affordable charges. companies are taking advantage of investor demand for high yield by issuing bonds and then listing the bonds on the (Eurivex Ltd. is an EU investment firm, regulated by Cyprus stock exchange. Securities & Exchange Commission and approved by the But if the bond market was only available for large and mostly well known companies, the record low bank interest Cyprus Stock Exchange to act as Nominated Advisor for rates combined by the pledge by central banks across the listings on the ECM Market of the Cyprus Stock Exchange)
By Shavasb Bohdjalian
Moscow agrees to renegotiate €2.5 bln loan Finance Minister Harris Georgiades is expected to appeal to the Russian government to renegotiate a 2.5 bln euro loan secured under the previous administration in 2011. Deputy government spokesman Victor Papadopoulos said that around mid April, the Russian government approached the Republic of Cyprus expressing the wish to change the terms of the loan agreement, that has a 5-year maturity and carries an interest of 4.5%. Russia had earlier said that in order to renegotiate any terms, it wanted Cyprus to conclude the bailout MoU with the Troika
(IMF, ECB, EC). “Now that the memorandum and the loan agreement have been approved by parliament, we can proceed with the renegotiation of the loan agreement with Russia”, he added. Cyprus wants to extend the loan repayment and lower the interest to 2.5%. It will also ask for repayment of the loan in instalments instead of a one-off payment. The Cyprus government concluded in early April a 10 bln euro bailout deal with the Troika with an interest rate of 2.5% repayable over 12 years after a grace period of a decade.
€30 mln to boost 8,000 jobs The government plans to get 8,000 unemployed people back in work, thanks to a 30.8 mln euro programme that is primarily aimed at the tourist sector. Labour and Social Insurance Minister Zeta Emilianidou announced a package of measures aimed at combating unemployment that reached 14.2% in March, more than double what it was five years ago. Emilianidou said the projects are co-funded by the EU and said will help all permanent European residents, but said she hoped that more Cypriots would be employed. According to official statistics, the number of registered unemployed in Cyprus reached 45,000 in April, of whom 33,500 were Greek Cypriots. Emilianidou noted that unemployment affects all ages, but in particular young people. “We have too many young people out of work, graduates and non-graduates”, she said, adding that more measures will be announced at a later stage. The three measures include a 6.8 mln euro grant to hire or keep 1,000 people on a flexible timetable and work from home, 20 mln euros to employ 6,000 people in the hotel, food and tourism industry, and a 4 mln euro traineeship “stagiaire” programme for 1,000 unemployed graduates (under 35 years) to gain work experience by subsidising them with 500 euros a month. Cyprus recorded the second highest rise in EU unemployment in March. According to Eurostat, unemployment increased in 19 member states and fell in eight, compared to March 2012. The highest increases were recorded in Greece (21.5% to 27.2% between January 2012 and January 2013), Cyprus (10.7% to 14.2%), Spain (24.1% to 26.7%) and Portugal (15.1% to 17.5%).
May 8 - 14, 2013
6 | OPINION | financialmirror.com
Gov’t should press BOCY to help SMEs EDITORIAL The government may be a bit upset at the slow pace of events at the Bank of Cyprus, but it does not seem to be pushing for a speedy return to normality, with thousands of small businesses suffering from lack of money supply in the market. Across the continent, on a different island where, too, its two biggest banks were bailed out five years ago, the British government, politicians and the business community are pressing the 82%-taxpayer-owned Royal Bank of Scotland not to conserve its cash and shrink its lending, after the Bank of England extended the funding for lending scheme (FLS) to encourage the small business loan market. RBS already claims more than 40% of small and medium-sized business lending and with Lloyds, the other
state-owned bank, they dominate the scene, setting loan criteria, charges and penalties. RBS needs to make money to repay the government bailout and this can only be done by lending. But it has also adopted a more risk averse strategy, turning away risky SMEs where borrowing has shrunk 3% year on year. The second biggest mistake by the Central Bank of Cyprus, after it blackmailed parliament to accept Laiki’s resolution, which many sane economists have argued against, was that it shut down the supply of cheap business funding by closing the tap on all money supply. The delay in introducing capital controls and the drip-pace of easing these regulations means that the market has been drained of any cash as depositors were terrorised into withdrawing any amount they had at a rate of 300 euros a day. The Central Bank Governor and the senior mandarins are expendable. They are here today and gone tomorrow. But if small businesses do not get access to affordable funding very soon, many enterprises that are competitive on the
national and international level will simply disappear, never to be replaced by other Cypriot businesses. Announcing half-measures to re-employ some 6,000 people in the tourism sector (many of whom are seasonal and would have been called back by the hoteliers anyway) may solve part of the problem. Subsidising the re-training of young graduates also helps, but not the unemployed over-30s. With the EIB announcing some 100 mln euros in new lending last week and the Eurogroup/ECB expected to give the green light to 3 bln euros in aid money, these funds should be pumped into the market immediately, either in the form of emergency development projects or directly to finance cheap loans to SMEs. If these funds are not properly utilised, six months from now we will back where we started, with 6,000 from the tourist sector out of work, young graduates chasing a handful of new vacancies and the thousands of unemployed remaining unassisted, at home with no pay.
The problem with poor countries’ GDP Even in good financial times, development aid budgets are hardly overflowing. Government leaders and donors must make hard decisions about where to focus their limited resources. How do you decide which countries should get low-cost loans or cheaper vaccines, and which can afford to fund their own development programs? The answer depends, in part, on how we measure growth and improvements in people’s lives. Traditionally, one of the guiding factors has been per capita GDP – the value of goods and services produced by a country in a year divided by the country’s population. Yet GDP may be an inaccurate indicator in the poorest countries, which is a concern not only for policymakers or people like me who read lots of World Bank reports, but also for anyone who wants to use statistics to make the case for helping the world’s poorest people. I have long believed that GDP understates growth even in rich countries, where its measurement is quite sophisticated, because it is very difficult to compare the value of baskets of goods across different time periods. In the United States, for example, a set of encyclopedias in 1960 was expensive but held great value for families with studious kids. (I can speak from experience, having spent many hours poring over the multi-volume World Book Encyclopedia that my parents bought for my sisters and me.) Now, thanks to the Internet, kids have access to far more information for free. How do you factor that into GDP? The challenges of calculating GDP are particularly acute in Sub-Saharan Africa, owing to weak national statistics offices and historical biases that muddy crucial measurements. Bothered by what he regarded as problems in Zambia’s national statistics, Morten Jerven, an assistant professor at Simon Fraser University, spent four years examining how
FinancialMirror Published every Wednesday by Financial Mirror Ltd. www.financialmirror.com Tel. 22 678 666 Fax. 22 678 664 P.O. Box 16077, CY2085 Nicosia
Publisher/Managing Editor Masis der Parthogh masis@financialmirror.com Greek Section Editor Angela Komodromou angelak@financialmirror.com Editorial submissions: info@financialmirror.com Advertising inquiries: marketing@financialmirror.com Subscriptions: http://www.financialmirror.com/signup/index.html
African countries obtain their data and the challenges they face in turning them into GDP estimates. His new book, Poor Numbers: How We Are Misled by African Development Statistics and What to Do about It, makes a strong case that a lot of GDP measurements that we thought were accurate are far from it. Jerven notes that many African countries have trouble measuring the size of their relatively large subsistence economies and unrecorded economic activity. How do you
By Bill Gates
account for the production of a farmer who grows and eats his own food? If subsistence farming is systematically underestimated, some of what looks like growth as an economy moves out of subsistence may merely reflect a shift to something that is easier to capture statistically. There are other problems with poor countries’ GDP data. For example, many countries in Sub-Saharan Africa do not update their reporting often enough, so their GDP numbers may miss large and fast-growing economic sectors, like cell phones. When Ghana updated its reporting a few years ago, its GDP jumped by 60%. But many people didn’t understand that this was just a statistical anomaly, not an actual change in Ghanaians’ standard of living. In addition, there are several ways to calculate GDP, and they can produce wildly different results. Jerven mentions three: the World Development Indicators, published by the World Bank (by far the most commonly used dataset); the Penn World Table, released by the University of Pennsylvania; and the Maddison Project at the University of Groningen, which is based on work by the late economist Angus Maddison. These sources rely on the same basic data, but they modify it in different ways to account for inflation and other factors. As a result, their rankings of different countries’ economies can vary widely. Liberia is Sub-Saharan Africa’s second-poorest, seventh-poorest, or 22nd-poorest country in terms of GDP, depending on which authority you consult. It is not only the relative rankings that differ. Sometimes,
©
COPYRIGHT
No part of the Financial Mirror newspaper, the Greek-language XÚ‹Ì· & AÁÔÚ¿, the daily XpressOIKONOMIKH electronic PDF edition or
one source will show a country growing by several percentage points, and another source will show it shrinking over the same time period. Jerven cites these discrepancies to argue that we cannot be certain whether one poor country’s GDP is higher than another’s, and that we should not use GDP alone to make judgments about which economic policies lead to growth. Does that mean that we really don’t know anything about what works (and what doesn’t) in development? Not at all. Researchers have long used techniques like periodic household surveys to collect data. For example, the Demographic and Health Survey is conducted regularly to determine things like childhood and maternal death rates. Moreover, economists are using new techniques like satellite mapping of light sources to inform their estimates of economic growth. Although such methods are not perfect, they also are not susceptible to the same problems as GDP. Other ways to measure overall living standards in a country are similarly imperfect; but they nonetheless provide additional ways to understand poverty. One, called the Human Development Index, uses health and education statistics in addition to GDP. Another, the Multidimensional Poverty Index, uses ten indicators, including nutrition, sanitation, and access to cooking fuel and water. And, by using purchasing power parity, which measures the cost of the same basket of goods and services in different countries, economists can adjust GDP to gain better insight into living standards. Yet it is clear to me that we need to devote greater resources to getting basic GDP numbers right. As Jerven argues, national statistics offices across Africa need more support so that they can obtain and report timelier and more accurate data. Donor governments and international organizations such as the World Bank need to do more to help African authorities produce a clearer picture of their economies. And African policymakers need to be more consistent about demanding better statistics and using them to inform decisions. I’m a big advocate for investing in health and development around the world. The better tools we have for measuring progress, the more we can ensure that those investments reach the people who need them the most. Bill Gates is Co-Chair of the Bill & Melinda Gates Foundation. © Project Syndicate, 2013. www.project-syndicate.org
any of the contents of the website www.financialmirror.com, may be reproduced, stored in a retrieval system or transmitted in any form or by any means (electronic, mechanical photocopying, recording or otherwise) without prior permission of the
publishers. Any person or company found in violation will be prosecuted and financial damages will be sought as this implies theft of the intellectual property rights of the publishers, their associates and contributing services or agencies.
May 8 - 14, 2013
financialmirror.com | COMMENT | 7
Should Germany exit the Euro? Last summer, the financier George Soros urged Germany to agree to the establishment of the European Stability Mechanism, calling on the country to “lead or leave.” Now he says that Germany should exit the euro if it continues to block the introduction of Eurobonds. Soros is playing with fire. Leaving the eurozone is precisely what the newly founded “Alternative for Germany” party, which draws support from a wide swath of society, is demanding. Crunch time is fast approaching. Cyprus is almost out of the euro, its banks’ collapse having been delayed by the European Central Bank’s provision of Emergency Liquidity Assistance, while euroskeptic parties led by Beppe Grillo and Silvio Berlusconi garnered a combined total of 55% of the popular vote in the latest Italian general election. Moreover, the Greeks and Spaniards are unlikely to be able to bear the strain of economic austerity much longer, with youth unemployment inching toward 60%. The independence movement in Catalonia has gathered so much momentum that a leading Spanish general has vowed to send troops into Barcelona should the province hold a referendum on secession. France, too, has competitiveness problems, and is unable to meet its commitments under the European Union’s Fiscal Compact. Portugal needs a new rescue program, and Slovenia could soon be asking for a rescue as well. Many investors echo Soros. They want to cut and run – to unload their toxic paper onto intergovernmental rescuers, who should pay for it with the proceeds of Eurobond sales, and put their money in safer havens. The public already is being misused in an effort to mop up junk securities and support feeble banks, with taxpayer-funded institutions such as the ECB and the bailout programs having by now provided €1.2 trillion ($1.6 trillion) in international credit. If Soros were right, and Germany had to choose between Eurobonds and the euro, many Germans would surely prefer to leave the euro. The new German political party would attract
much more support, and sentiment might shift. The euro itself would be finished; after all, its primary task was to break the Bundesbank’s dominance in monetary policy. But Soros is wrong. For starters, there is no legal basis for his demand. Article 125 of the Treaty on the Functioning of the European Union expressly forbids the mutualisation of debt.
By Hans-Werner Sinn Worst of all, Soros does not recognize the real nature of the eurozone’s problems. The ongoing financial crisis is merely a symptom of the monetary union’s underlying malady: its southern members’ loss of competitiveness. The euro gave these countries access to cheap credit, which was used to finance wage increases that were not underpinned by productivity gains. This led to a price explosion and massive external deficits. Maintaining these countries’ excessive prices and nominal incomes with artificially cheap credit guaranteed by other countries would only make the loss of competitiveness permanent. The entrenchment of debtor-creditor relationships between the states of the eurozone would fuel political tension – as occurred in the United States in its first decades. In order to regain competitiveness, the southern countries will have to reduce their goods prices, while the northern countries will have to accept higher inflation. Eurobonds, however, would impede precisely this outcome, because relative prices in the north can be raised only when northern savers invest their capital at home instead of seeing it publicly escorted to the south by taxpayer-financed credit guarantees.
According to a study by Goldman Sachs, countries like Greece, Portugal, and Spain will have to become 20-30% cheaper, and German prices will have to rise by 20% relative to the eurozone average. To be sure, if Germany were to leave the common currency, the road back to competitiveness would be easier for the southern countries, since the rump euro would undergo devaluation; but the crisis countries’ fundamental problem would remain as long as the other competitive countries remain in the eurozone. Spain, for example, would still have to cut its prices by 22-24% relative to the new eurozone average. From this perspective, the crisis countries would not be spared painful retrenchment as long as they remained in a monetary union that includes competitive countries. The only way to avoid it would be for them to exit the euro and devalue their new currencies. But, so far, they have not been willing to go this route. Politically, it would be a big mistake for Germany to exit the euro, because that would reinstate the Rhine as the border between France and Germany. Franco-German reconciliation, the greatest success of the postwar period in Europe, would be in jeopardy. Thus, the only remaining option, as unpleasant as it may be for some countries, is to tighten budget constraints in the eurozone. After years of easy money, a way back to reality must be found. If a country is bankrupt, it must let its creditors know that it cannot repay its debts. And speculators must take responsibility for their decisions, and stop clamoring for taxpayer money whenever their investments turn bad. Hans-Werner Sinn is Professor of Economics and Public Finance, University of Munich, and President of the Ifo Institute. © Project Syndicate, 2013. www.project-syndicate.org
May 8 - 14, 2013
8 | COMMENT | financialmirror.com
A fateful mistake Controversy is essential to the advancement of science. So the debunking of methodological flaws and a coding error in a paper by the economists Carmen Reinhart and Kenneth Rogoff is just part of everyday life in academia. Yet coverage of the controversy by the news media and the blogosphere has been astonishingly intense – and simplistic. “Growth in a Time of Debt,” the short 2010 paper in which Reinhart and Rogoff claimed that public debt starts to have a significantly detrimental effect on economic growth once it reaches 90% of GDP, was never a celebrated piece of economic research. As a rough empirical characterization of stylized facts, it was received somewhat skeptically by the academic community, and both authors were known for much more noted contributions. Google Scholar, the academic search engine, records more than 3,000 academic citations of Rogoff’s most cited paper, compared to less than 500 for “Growth in a Time of Debt.” What would have normally remained a subject for postseminar small talk has, however, become a topic for discussion by journalists, commentators, and policymakers. For all of them, what matters is that the sorry fate of the Reinhart/Rogoff paper undermines the case for fiscal austerity. A few months ago, Olivier Blanchard, the International Monetary Fund’s chief economist, had already criticized his colleagues and policymakers in advanced countries for systematically underestimating the recessionary impact of fiscal consolidation programs. The debacle of the Reinhart/Rogoff paper is widely regarded as another, fatal illustration of austerity’s shaky intellectual foundations. But this is only partly true. Until the Reinhart/Rogoff paper, the main argument for fiscal retrenchment rested on concerns about the sustainability of public debt. The question was whether a sovereign would ultimately be able to repay its debt, given specific economic and financial conditions, long-term trends such as the aging of the population, and uncertainty about the future course of policy.
The problem was that economists were unable to say how much is too much. There was no given threshold below which debt was innocuous and above which it was dangerous. So the message to policymakers was confusing. Economists were like doctors telling patients that, while some wine may be beneficial, too much is certainly dangerous – without being able to tell them how many glasses per day they were allowed. They were right, but hopelessly imprecise.
By Jean Pisani-Ferry Confusion was especially acute in early 2010, when “Growth in a Time of Debt” was published. The global economy was just emerging from the deepest recession in the post-World War II period. A global Keynesian stimulus had prevented the worst, and the most urgent policy question was whether to continue supporting the economy or start consolidating. Some argued in favor of delaying consolidation, because the economy was still in a deep recession; too harsh an adjustment, according to this view, would have a major impact on a still-weak private economy. Some claimed the opposite, arguing that, given the scale of the task, there was no time to lose. The Reinhart/Rogoff paper appeared to provide the perfect argument in support of rapid consolidation, which is why it was cited intensively in policy discussions. Austerity, it was argued, was needed to stem the rise in the debt ratio and safeguard long-term growth. To be sure, retrenchment could entail some short-term costs; but the longer-term benefits would be much bigger.
Even though Reinhart and Rogoff themselves did not draw that conclusion explicitly in their paper, many drew it for them. It was so tempting for a minister or a senior technocrat to explain that consolidation had to start immediately, because the 90% threshold was approaching, that most of them did not resist it. Heavy reliance on what turns out to be disputed evidence now leaves the fiscal hawks in a weak position, to say the least, vis-à-vis their opponents. This is especially true in Europe. Having promised that rapid consolidation would be good for growth, and having delivered recession, the European Union has disappointed its citizens. Adjustment fatigue is setting in, and governments risk losing support if they go much further in their consolidation efforts. The danger is that the discrediting of hasty austerity could undermine the case for fiscal responsibility in the long run. If so, financial markets could conclude that public-debt sustainability is in serious danger – a perception that could have highly adverse effects on financing conditions. In the end, growth would indeed suffer, ironically proving Reinhart and Rogoff right. This episode once again underscores the importance of intellectual rigor. Of course, that is not always an easy credo by which to abide. Researchers are tempted by persuasive results that can attract the interest of policymakers, who are tempted by a selective reading of the evidence that can provide them with ammunition in domestic and international debate. Submitting to either temptation, as the Reinhart/Rogoff episode has shown, is never advisable. Jean Pisani-Ferry is Professor of Economics at Université Paris-Dauphine and currently serves as Director of Economic Policy Planning for the Prime Minister of France. The views expressed here are his own. © Project Syndicate, 2013. www.project-syndicate.org
Who’s afraid of the Big Bad Debt? It has been a while since a debate among academic economists attracted so much interest from the mainstream press as has the row between Carmen Reinhart and Kenneth Rogoff, on one side, and Paul Krugman, on the other. In fact, it has even become fodder for television comedy shows. At issue is an influential 2010 paper by Rogoff and Reinhart that purports to show that high levels of public debt are associated with lower long-term economic growth. A new paper by Thomas Herndon, a graduate student at the University of Massachusetts at Amherst, and two of his professors, Michael Ash and Robert Pollin, questioned this finding, and Krugman made their work famous. Herndon, Ash, and Pollin argue that the results obtained by Reinhart and Rogoff are based on coding errors and questionable methodological choices. But, after all their quibbles, their paper weakens but does not refute the Reinhart/Rogoff paper’s main result. So why all the fuss? The debate is considered important because it is supposed to have implications for the choice between cutting the deficit and stimulating the economy now. But this is just not so. Instead, the paper needs to be understood in the context of the debate between Keynesians and (as Krugman calls them) “Austerians” – those who propose fiscal austerity to stem spiraling government debt. The Keynesian prescription is simple: If the economy is weak, fiscal policy should be used to stimulate it; if it is overheating, spending cuts or tax hikes should be used to cool it down. Public-debt levels will rise and fall, but policymakers should not pay too much attention. After all, look at the United States and the United Kingdom: despite high deficits and rising debt, inflation remains subdued and long-term interest rates are at historic lows. Why not use this opportunity to stimulate the economy and invest in its future? Interestingly, Reinhart and Rogoff broadly agree with this recommendation (at least for the US), and they even support heterodox policies such as writing down mortgages and targeting a higher inflation rate. But their paper is really about a different subject. It is about the long-term effects of high levels of public debt, which they argue are deleterious to growth. That conclusion implies that Krugman is wrong to claim that one can be blasé about the debt level. Krugman would
argue that, if the economy remains weak, interest rates will remain low, despite high and rising public debt. Fear of a speculative attack by so-called “bond vigilantes” is unwarranted, he would claim, as the US and the UK show. The Reinhart/Rogoff paper provides worldwide evidence in favor of the view that high public debt can become a problem, and that countries should beware of putting themselves in a vulnerable position. But the ensuing debate sheds no light on the question of whether policymakers should disregard debt
By Ricardo Hausmann levels when their economies are depressed, as Krugman recommends. There really is a big bad debt wolf, and the world is full of examples in which it has emerged from its lair to create havoc. Consider Spain. When the 2008 crisis erupted, the G-20 convened that November to coordinate a Keynesian response. All member countries were supposed to fight the coming recession by stimulating their economies through simultaneous fiscal expansion. Pedro Solbes, Spain’s finance minister at the time, quickly ordered an acceleration of public investment and spending. By the spring of 2009, however, Solbes was forced to reverse course. With tax revenue collapsing and expenditure ballooning, the government found itself running such large deficits that the markets were spooked – government-bond prices collapsed, interest rates soared, and the country found itself unable to finance its deficit. Where were the rock-bottom interest rates that are supposed to characterize periods of weak growth and high unemployment? Financial history is full of similar examples: Mexico in 1994, Russia in 1998, Ecuador in 1999, Argentina in 2001, Uruguay in 2002, the Dominican Republic in 2003, and even the UK in 1976. All were battling recession and high unemployment, only to find themselves unable to finance their
deficits. In fact, when a country is in this predicament, fiscal contraction may end up being expansionary to the extent that it reestablishes financial confidence and lowers sky-high interest rates. As much as Krugman has made of the Reinhart/Rogoff paper, the debate between “Austerians” and Keynesians has limited relevance outside of the US. Krugman does not mention issues that he knows are central to fiscal choices. The level of debt does matter, and its currency composition matters even more. The US is in the enviable position of issuing debt in its own currency. The Federal Reserve can create as many dollars as it sees fit in order to buy government debt. Moreover, as the world’s reserve currency, the dollar plays a very particular role in the global economy. Japan, too, can finance its deficits, despite astronomical public debt, because it borrows in yen – and overwhelmingly from Japanese institutional investors. By contrast, Spain’s debt is in euros, a currency that it cannot print, and is held mostly by foreigners. And many emerging-market countries are in a similar position. In a recent paper with Ugo Panizza of the Graduate Institute of Development Studies in Geneva, we show that in the aftermath of the 2008 crisis, emerging-market countries that could run the kind of counter-cyclical Keynesian policies espoused by Krugman had low levels of foreign-currency debt. It is only because they were “Austerians” before the crisis that they could afford to be Keynesians afterwards. Whatever weaknesses one finds in the Reinhart/Rogoff paper, it does not follow that countries in recession should always disregard deficits and debt levels and focus on stimulus. That might be the right recommendation for the US today, but as a universal rule of thumb, it is just plain wrong. Ricardo Hausmann, a former Minister of Planning of Venezuela and Chief Economist of the Inter-American Development Bank, is a professor of economics and director of the Center for International Development at Harvard University. © Project Syndicate, 2013. www.project-syndicate.org
EB¢OMA¢IAIA OIKONOMIKH ¶√§π∆π∫∏ EºHMEPI¢A
www.financialmirror.com
AÚ. 914
∆∂∆∞ƒ∆∏, 8 ª∞´√À, 2013
¢·¿ÓË €30 ÂÎ. ÁÈ· ÙËÓ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· 8000 ı¤ÛÂˆÓ ÂÚÁ·Û›·˜ Τρία σχέδια για απασχÞληση 8,000 ανέργων, µε την διάθεση 30 εκ. ευρώ ανακοίνωσε χθεσ η κυβέρνηση, µε στÞχο να εργοδοτηθούν Þσο το δυνατÞν περισσÞτεροι Κύπριοι. Παρουσιάζοντασ τα συγκεκριµένα σχέδια η ΥπουργÞσ Εργασίασ και Κοινωνικών Ασφαλίσεων Ζέτα Αιµιλιανίδου, δήλωσε Þτι στÞχοσ τησ Κυβέρνησησ είναι να εργοδοτηθούν Þσο το δυνατÞν περισσÞτεροι Κύπριοι, ενώ σηµείωσε πωσ οι αρµÞδιοι φορείσ διαχείρισησ των σχεδίων άρχισαν ήδη να δέχονται αιτήσεισ απÞ ενδιαφερÞµενουσ. Τα τρία αυτά σχέδια, επειδή είναι συγχρηµατοδοτούµενα µε την ΕΕ, αφορούν Ευρωπαίουσ πολίτεσ, Þπωσ είναι οι Κύπριοι πολίτεσ, και η κυβέρνηση εξέφρασε την ελπίδα Þτι µε τη συνεργασία Þλων θα εργοδοτηθούν Þσο το περισσÞτερο Κύπριοι πολίτεσ.. Σύµφωνα µε τα στατιστικά στοιχεία, τον Απρίλη του 2013 οι καταγραµµένοι άνεργοι ήταν 45,000, εκ των οποίων οι 33,500 είναι Ελληνοκύπριοι. Τα τρία σχέδια τησ Κυβέρνησησ αφορούν α) σχέδιο χορηγιών για ένταξη στην απασχÞληση µε ευέλικτεσ ρυθµίσεισ (στÞχοσ η εργοδÞτηση 1,000 ατÞµων, προϋπολογισµÞσ 6,8 εκατ.), β) το σχέδιο επιδÞτησησ ανέργων στην ξενοδοχειακή, επισιτιστική και εν γένει τουριστική βιοµηχανία (στÞχοσ η εργοδÞτηση 6,000 ανέργων, προϋπολογισµÞσ 20 εκατ.) και γ) τα προγράµµατα τοποθέτησησ ανέργων νέων πτυχιούχων για απÞκτηση εργασιακήσ πείρασ, δηλαδή πρακτική εξάσκηση (1,000 άνεργοι, προϋπολογισµÞσ 4 εκατ.). Με αυτέσ τισ εξαγγελίεσ, σηµείωσε η ΥπουργÞσ, υλοποιείται η ανακοίνωση του Προέδρου στισ 19/4/13 και προκηρύσσουµε τα τρία σχέδια που στÞχο έχουν την απασχÞληση 8,000 ανέργων µε προϋπολογισµÞ 30 εκατ. 800,000 ευρώ που προέρχονται απÞ συγχρηµατοδοτούµενα προγράµµατα τησ ΕΕ. Σε Þ,τι αφορά στο σχέδιο χορηγιών για ένταξη στην απασχÞληση µε ευέλικτεσ ρυθµίσεισ (στÞχοσ η εργοδÞτηση 1,000 ατÞµων, προϋπολογισµÞσ 6,8 εκατ.), η κ. ΥπουργÞσ ανέφερε Þτι οι ευέλικτεσ µορφέσ απασχÞλησησ µπορούν να αξιοποιη-
θούν απÞ άτοµα που έχουν ανάγκη ευελιξίασ στο χρÞνο και τÞπο εργοδÞτησησ Þπωσ πχ άτοµα που έχουν φροντίδα παιδιών ή ηλικιωµένων καθώσ και απÞ επιχειρήσεισ, οι οποίεσ θα έχουν την ευχέρεια να προσλαµβάνουν Þσουσ εργοδοτούµενουσ χρειάζονται. Ο φορέασ διαχείρισησ του σχεδίου είναι το κέντρο παραγωγικÞτητασ στην ιστοσελίδα www.mlsi.gov.cy/kepa.
6000 ı¤ÛÂȘ ÂÚÁ·Û›·˜ ÛÙËÓ ÙÔ˘ÚÈÛÙÈ΋ ‚ÈÔÌ˯·Ó›· Με το σχέδιο επιδÞτησησ ανέργων στην ξενοδοχειακή, επισιτιστική και εν γένει τουριστική βιοµηχανία (στÞχοσ η εργοδÞτηση 6,000 ανέργων, προϋπολογισµÞσ 20 εκατ.) αναµένεται η περαιτέρω ποιοτική στελέχωση και αναβάθµιση των υπηρεσιών που προσφέρει ο τοµέασ αυτÞσ. Επίσησ, λÞγω τησ έναρξησ τησ τουριστικήσ περιÞδου αναµένεται Þτι ο συγκεκριµένοσ τοµέασ θα συµβάλει σηµαντικά στην απάµβλυνση τησ ανεργίασ. Ο φορέασ διαχείρισησ του σχεδίου αυτού είναι το τµήµα εργασίασ στην ιστοσελίδα www.mlsi.gov.cy/dl. Τα προγράµµατα τοποθέτησησ ανέργων νέων πτυχιούχων για απÞκτηση εργασιακήσ πείρασ, δηλαδή πρακτική εξάσκηση, (1,000 άνεργοι, προϋπολογισµÞσ 4 εκατ.). αφορούν στην τοποθέτηση των ανέργων νέων πτυχιούχων κάτω των 35 ετών σε επιχειρήσεισ του ιδιωτικού, δηµÞσιου, ηµικρατικού τοµέα καθώσ και τουσ ∆ήµουσ. ΣτÞχευση είναι να τουσ δοθεί η ευκαιρία να µπορέσουν να αποκτήσουν πείρα στα θέµατα των σπουδών τουσ, εµπλουτίζοντασ το βιογραφικÞ τουσ και ταυτÞχρονα να παραµείνουν και να προσφέρουν στην πατρίδα. Θα προσφέρεται εβδοµαδιαίο επίδοµα κατάρτισησ 125 ευρώ µε µέγιστο 500 ευρώ το µήνα και θα καταβάλλονται εισφορέσ στο ΤΚΑ απÞ τον εργοδοτούµενο και απÞ την Αρχή Ανάπτυξησ Ανθρώπινου ∆υναµικού, η οποία έχει και την ευθύνη υλοποί-
ησησ του µέτρου. Πληροφορίεσ στην ιστοσελίδα www.hrdauth.org.cy. Η κ. Αιµιλιανίδου είπε Þτι το Υπουργείο είναι έτοιµο για τροποποιήσεισ επί των τριών σχεδίων, ώστε να εξυπηρετηθεί ο στÞχοσ για τον οποίο έχουν προκηρυχθεί.
∞ÔÏ‡Ô˘Ó Î·È ÚÔÛÏ·Ì‚¿ÓÔ˘Ó Ì ¯·ÌËÏÔ‡˜ ÌÈÛıÔ‡˜ Χθεσ η ΥπουργÞσ Εργασίασ Ζετα Αιµιλιανίδου κλήθηκε να σχολιάσει τισ φήµεσ που θέλουν µικροµεσαίεσ επιχειρήσεισ, οι οποίεσ κλείνουν ανοίγοντασ µε άλλη εµπορική επωνυµία εργοδοτώντασ τουσ ίδιουσ εργαζÞµενουσ υπÞ διαφορετικÞ καθεστώσ. Η ΥπουργÞσ ανέφερε Þτι δεν έχει ενώπιον τησ κάτι τέτοιο. «Στα σχέδια αυτά υπάρχουν Þροι και προϋποθέσεισ έτσι ώστε αυτÞ το φαινÞµενο να αποφεύγεται. Νοµικά µια εταιρεία µπορεί να συνεχίσει τη λειτουργία τησ µε άλλη νοµική µορφή Þµωσ οι υποχρεώσεισ τησ προηγούµενησ εταιρείασ και οι ευθύνεσ τησ παραµένουν να υπάρχουν και αυτÞ αφορά και τα φορολογικά θέµατα», είπε η κ. Αιµιλιανίδου.
πÛÚ·ËÏÈÓfi ÂӉȷʤÚÔÓ ÁÈ· ÙÔ ÙÂÚÌ·ÙÈÎfi ÛÙÔ µ·ÛÈÏÈÎfi ¡¤· ÂÔ¯‹ ÛÙȘ Û¯¤ÛÂȘ ∫‡ÚÔ˘ - πÛÚ·‹Ï Σε περαιτέρω σύσφιγξη των ήδη καλών σχέσεων τουσ προχώρησαν Κύπροσ και Ισραήλ κατά την επίσηµη τριήµερη επίσκεψη του Νίκου Αναστασιάδη στην Ιερουσαλήµ. ΥποδεχÞµενοσ τον ΠρÞεδρο Αναστασιάδη, ο ΙσραηλινÞσ ΠρωθυπουργÞσ Βενιαµίν Νετανιάχου είπε Þτι τον καλωσορίζει «σε πνεύµα συνεργασίασ». Στισ συνοµιλίεσ, ωσ ήταν αναµενÞµενο, δÞθηκε έµφαση στη συνεργασία Þσον αφορά τα θέµατα ενέργειασ. Μεταξύ άλλων επιβεβαιώθηκε η κοινή δέσµευση για ανάπτυξη και εκµετάλλευση διασυνοριακών κοιτασµάτων. Επιπλέον συµφωνήθηκε η ενεργοποίηση αδρανών συµφωνιών και η επιτάχυνση τησ ολοκλήρωσησ συµφωνιών που εκκρεµούν σε θέµατα υγείασ, έρευνασ και ανάπτυξησ, τεχνολογίασ, πολιτισµού, καταπολέµησησ τησ τροµοκρατίασ και του οργανωµένου εγκλήµατοσ. Βεβαίωσ και αναπÞφευκτα η συζήτηση µασ, είπε ο ΠρÞεδροσ Αναστασιάδησ, περιστράφηκε και στισ ανησυχητικέσ τρέχουσεσ εξελίξεισ στην περιοχή, µε έµφαση στο ζήτηµα τησ Συρίασ και τον κίνδυνο που ενέχει η ενδεχÞµενη επέκταση και διάχυση τησ κρίσησ στην ευρύτερη περιοχή. Χθεσ ο ΠρÞεδροσ είχε συνάντηση και µε τον ΠρÞεδρο του Ισραήλ ΣιµÞν Πέρεσ. Ο ΠρÞεδροσ τησ ∆ηµοκρατίασ Νίκοσ Αναστασιάδησ, δήλωσε πωσ η Κύπροσ είναι ο πιο αξιÞπιστοσ γείτονασ του Ισραήλ, ενώ ο ΣιµÞν Πέρεσ απÞ την πλευρά του ανέφερε Þτι χωρίσ την Κύπρο, η χώρα του βρίσκεται µακριά απÞ την Ευρώπη. «Είµαστε συνδεδεµένοι µε πολλούσ τρÞπουσ. Χωρίσ την Κύπρο, το Ισραήλ βρίσκεται µακριά απÞ την Ευρώπη». ΠρÞσθεσε Þτι «συνεργαστήκαµε µαζί και θα συνεχίσουµε να εργαζÞµαστε µαζί. Θεωρούµε την Κύπρο ωσ ένα κοντινÞ
√ ¶Úfi‰ÚÔ˜ ∞Ó·ÛÙ·ÛÈ¿‰Ë˜ ÂÂÛ‹Ì·Ó ˆ˜ ·˘Ùfi Ô˘ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ› ÙȘ Ӥ˜ ÚÔÔÙÈΤ˜ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙȘ ‰‡Ô ¯ÒÚ˜ Â›Ó·È Ë ·Ó·Î¿Ï˘„Ë ÙˆÓ ˘‰ÚÔÁÔÓ·ÓıÚ¿ÎˆÓ φίλο τÞσο πολιτικά Þσο και γεωγραφικά», ανέφερε ο ΣιµÞν Πέρεσ. Σε δηλώσεισ του στουσ δηµοσιογράφουσ µετά το γεύµα εργασίασ, ο ΠρÞεδροσ Αναστασιάδησ είπε Þτι «διαπιστώνεται η αποφασιστικÞτητα τÞσο τησ δικήσ µασ πλευράσ Þσο και τησ φίλησ χώρασ του Ισραήλ για µια πιο στενή (συνεργα-
σία), µια νέα εποχή στισ σχέσεισ µασ που βασισµένη στην παραδοσιακή φιλία θα ενισχύσει τισ κοινέσ προσπάθειεσ για το καλύτερο δυνατÞν για τισ χώρεσ µασ». Επεσήµανε δε πωσ αυτÞ που δηµιουργεί τισ νέεσ προοπτικέσ είναι η ανακάλυψη των υδρογονανθράκων που επιβάλλουν µια συνεργασία τέτοια που να δηµιουργεί τισ προοπτικέσ µέσα απÞ στρατηγικέσ συµµαχίεσ να ωφεληθούν και οι δύο χώρεσ. «ΑπÞ τη µια η Κύπροσ χώρα µέλοσ τησ ΕΕ και ιδιαίτερα µε την απÞφαση δηµιουργίασ του τερµατικού υγροποίησησ απέναντι απÞ το Σουέζ να δίδει την ευκαιρία σε Þσουσ θελήσουν να αξιοποιήσουν αυτή την υποδοµή για εξαγωγή στην Άπω Ανατολή, αλλά και στην Ευρώπη και απÞ την άλλη µέσα απÞ τισ συµφωνίεσ που επιδιώκουµε επί ενεργειακήσ ασφάλειασ και τισ συµφωνίεσ συνεκµετάλλευσησ, εκεί και Þπου παρατηρείται να συµπίπτουν σύνορα, τεµάχια που ενδεχÞµενα να έχουν φυσικÞ πλούτο, να δηµιουργηθούν οι προοπτικέσ έτσι ώστε να επιτύχουµε την καλύτερη δυνατή αξιοποίηση προσ Þφελοσ τησ ευηµερίασ, τησ συνεργασίασ και τησ προοπτικήσ ια τισ δύο χώρεσ» τÞνισε. Ερωτηθείσ αν το Ισραήλ αντιµετωπίζει θετικά το θέµα δηµιουργίασ τερµατικού στην Κύπρο, ο ΠρÞεδροσ τησ ∆ηµοκρατίασ είπε Þτι «είµαστε στο στάδιο των διαβουλεύσεων» αλλά και πωσ «υπάρχει έκδηλο το ενδιαφέρον απÞ ισραηλινέσ εταιρείεσ που εµπλέκονται στην αξιοποίηση του φυσικού αερίου να είναι και συµµέτοχεσ στην επένδυση τησ κατασκευήσ του τερµατικού στο ΒασιλικÞ». «ΑυτÞ σηµαίνει πωσ κατ’ επέκταση θα έχουµε τη συνεργασία εταιρειών αν Þχι και τησ Κυβέρνησησ. ∆εν θέλω να πω περισσÞτερα απÞ Þσα υπαγορεύουν τα ύψιστα συµφέροντα των δύο χωρών» συµπλήρωσε.
ΧΡΗΜΑ&ΑΓΟΡΑ
8 ΜΑΪΟΥ, 2013
2 | ΕΙ∆ΗΣΕΙΣ | financialmirror.com
∂∫∆: ∫Ô‡ÚÂÌ· 68% ÁÈ· ΢Úȷο ÔÌfiÏÔÁ· Κούρεµα τώρα και στην αξία των κυπριακών οµολÞγων, επέβαλε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα για την αποδοχή τουσ ωσ εγγύηση για δανεισµÞ. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα αποδέχεται τα κυπριακά οµÞλογα, µέχρι και 68% κάτω απÞ την ονοµαστική τουσ αξία , γεγονÞσ που περιορίζει σηµαντικά το ρευστοτικÞ Þφελοσ που θα µπορούν να αποκοµίσουν οι τράπεζεσ απÞ το φθηνÞτερο δανεισµÞ που θα έχουν µέσω τησ Ευρωπαϊκήσ Κεντρικήσ Τράπεζασ, σε σύγκριση µε τον δανεισµÞ που προσφέρει ο ευρωπαϊκÞσ µηχανισµÞσ έκτακτησ ρευστÞτητασ, ο γνωστÞσ ELA. Ενδεικτικά, το κÞστοσ του ELA για τη Λαϊκή Τράπεζα, που είχε δανειστεί 10 δισ ευρώ το 2012, έφθανε το 2,25% σε σύγκριση µε περίπου 1% που θα µπορούν πλέον να δανείζονται οι κυπριακέσ τράπεζεσ απÞ την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Σύµφωνα µε διευκρινιστικÞ έγγραφο τησ Ευρωπαϊκήσ Κεντρικήσ Τράπεζασ, σε σχέση µε την απÞφαση τησ να δώσει εκ νέου τη δυνατÞτητα στισ κυπριακέσ τράπεζεσ να συµµετέχουν σε πράξεισ νοµισµατικήσ πολιτικήσ, µια τράπεζα που διαθέτει κυπριακÞ οµÞλογο που λήγει τον επÞµενο χρÞνο θα µπορεί να το δώσει ωσ εξασφάλιση µε αποµείωση (haircut)
14,5%. Η αποµείωση αυξάνεται αναλÞγωσ τησ λήξησ του οµολÞγου και στην περίπτωση κυπριακών οµολÞγων µε διάρκεια πέραν των 10 ετών, φθάνει µέχρι το 57%. - Για οµÞλογα µε κρατική εγγύηση η αποµείωση ξεκινά απÞ το 23% και φθάνει µέχρι το 68%. - Για γραµµάτια που εκδίδει το κράτοσ, η αποµείωση ξεκινά απÞ 14,5% και φθάνει µέχρι το 71%. Εξασφάλιση για κυπριακÞ οµÞλογο που λήγει τον επÞµενο χρÞνο: Αποµείωση 14,5%. Η αποµείωση ανεβαίνει αναλÞγωσ τησ λήξησ του οµολÞγου. Για παράδειγµα: - 10ετή κυπριακά οµÞλογα η αποµείωση είναι µέχρι το 57%. - ΟµÞλογα µε κρατική εγγύηση: Αποµείωση απÞ 23% - 68%. - Κρατικά Γραµµάτια: Αποµείωση απÞ 14,5% - 71%. Ανάλογεσ εξαιρέσεισ µε αυτή που έλαβε η Κύπροσ, έγιναν για την Πορτογαλία, την Ιρλανδία και την Ελλάδα, ωστÞσο για τισ δύο πρώτεσ, δεν γίνεται αναφορά σε αποµείωση τησ αξίασ των οµολÞγων τουσ. Στην Ελλάδα στα οµÞλογα που λήγουν σε 7 µε 10 χρÞνια, η αποµείωση είναι 56% έναντι 47,5% που είναι για την Κύπρο. Σύµφωνα µε το έγγραφο για την Κύπρο, για να µπορεί
ένα κράτοσ να λαµβάνει µέροσ σε πράξεισ νοµισµατικήσ πολιτικήσ, πρέπει να συµµορφώνεται µε τουσ Þρουσ του προγράµµατοσ στήριξησ. Σηµειώνει Þτι µÞνο η Ιρλανδία, Ελλάδα και Πορτογαλία, θεωρούνται σήµερα Þτι πληρούν τουσ Þρουσ του προγράµµατοσ τησ Ευρωπαϊκήσ Ένωσησ και του ∆ιεθνούσ Νοµισµατικού Ταµείου. Εποµένωσ χρειάζεται επιπρÞσθετη απÞφαση του συµβουλίου τησ ΕΚΤ για να µην εφαρµοσθεί το Þριο πιστωτικών αξιολογήσεων για χρέοσ που εκδÞθηκε απÞ, ή εγγυήθηκε η Κυπριακή ∆ηµοκρατία, αναφέρει το έγγραφο, ωστÞσο σύµφωνα µε την απÞφαση τησ Ευρωπαϊκήσ Κεντρικήσ Τράπεζασ, η Κυπριακή ∆ηµοκρατία θα θεωρείται χώρα µέλοσ τησ ευρωζώνησ που συµµορφώνεται µε πρÞγραµµα τησ Ευρωπαϊκήσ Ένωσησ και του ∆ιεθνούσ Νοµισµατικού Ταµείου. Τα κυπριακά οµÞλογα επανάκτησαν τη δυνατÞτητα να χρησιµοποιούνται ωσ εξασφάλιση για σκοπούσ χρηµατοδÞτησησ απÞ την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, αφού ελήφθη υπÞψη το ΜνηµÞνιο, που υιοθετήθηκε απÞ τα κράτη µέλη, για το πρÞγραµµα οικονοµικήσ και χρηµατοοικονοµικήσ προσαρµογήσ τησ Κύπρου. Η απÞφαση θα τεθεί σε ισχύ απÞ τισ 9 Μαΐου.
∆fiÛÔ ı· ÌÂȈıÔ‡Ó ÔÈ ÌÈÛıÔ› ÛÙÔ ‰ËÌfiÛÈÔ Τον αντίκτυπο που θα έχει το µνηµÞνιο για το υπαλληλικÞ προσωπικÞ στο δηµÞσιο και ηµιδηµÞσιο τοµέα, τουσ ωροµισθίουσ και τουσ ιδιωτικούσ υπαλλήλουσ, παρουσιάζει η εφηµερίδα µασ. Τα στοιχεία δείχνουν ξεκάθαρα Þτι θα µειωθεί δραµατικά η αγοραστική δυνατÞτητα των Κυπρίων, µέχρι και κατά 20,9% γεγονÞσ που θα επηρεάσει αρνητικά και το σύνολο τησ κυπριακήσ οικονοµίασ. Με βάση τισ τελευταίεσ αποκοπέσ που ενέκρινε η Βουλή, και οι οποίεσ περιλαµβάνουν και τισ πρÞσθετεσ εισφορέσ προσ το Ταµείο Υγείασ και το Ταµείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων: Σε Þτι αφορά το υπαλληλικÞ προσωπικÞ στον ιδιωτικÞ τοµέα το οποίο έχει ήδη βιώσει σοβαρέσ µειώσεισ στισ απολαβέσ του που κυµαίνονται µεταξύ 10 και 40%, οι επιπρÞσθετεσ αποκοπέσ έχουν ωσ εξήσ:
Αξίζει να σηµειωθεί Þτι ισÞποσο ποσοστÞ προσ τισ Κοινωνικέσ Ασφαλίσεισ θα κληθούν να καταβάλουν και οι εργοδÞτεσ. Στη µείωση τησ αγοραστικήσ δύναµησ των νοικοκυριών θα πρέπει να προστεθούν και οι νέεσ φορολογίεσ που συµφώνησε η κυβέρνηση µε την ΤρÞικα και ενέκρινε η Βουλή.
∂ȉÈΤ˜ ªÂÙÔ¯¤˜ ÂÙÔÈÌ¿˙ÂÈ Ô ™˘ÓÂÚÁ·ÙÈÛÌfi˜ Στισ 15 Μάιου αναµένεται να ανακοινώσει ο ΣυνεργατισµÞσ το σχέδιο του για έκδοση µετοχών ειδικού τύπου µε στÞχο την άντληση ποσού ύψουσ 1,4 δισ ευρώ. Οι ειδικού τύπου µετοχέσ Þπωσ πληροφορείται η εφηµερίδα µασ, θα διαπραγµατεύονται εκτÞσ του Χρηµατιστηρίου Αξιών Κύπρου και θα απευθύνονται στισ 700,000 φίλουσ και µέλη του Συνεργατισµού και σε άλλουσ ενδιαφερÞµενουσ επενδυτέσ. Το σχέδιο θα προσφέρει την ευκαιρία στουσ πελάτεσ του Συνεργατισµού να µετατρέψουν την κατάθεση τουσ σε µετοχέσ λαµβάνοντασ ωσ αντάλλαγµα διασφαλισµένο και ικανοποιητικÞ επιτÞκιο σε βάθοσ πενταετίασ. Με βάση το ΜνηµÞνιο ο ΣυνεργατισµÞσ θα πρέπει σε διά-
στηµα τριών µηνών αφού εξαγγείλει το σχέδιο να αντλήσει Þλο το ποσÞ που χρειάζεται καθώσ σε αντίθετη περίπτωση θα συνδράµει η κυβέρνηση απÞ το σύνολο των 10 δισ ευρώ που εξασφάλισε µετά τη πρÞσφατη συµφωνία µε τουσ διεθνείσ δανειστέσ. Παράλληλα ο ΣυνεργατισµÞσ αρχίσει να υλοποιεί και το σχέδιο αναδιάρθωσησ τουσ µε στÞχο ο αριθµÞσ των Συνεργατικών Πιστωτικών Ιδρυµάτων να µειωθεί στα 35 µέχρι το 2018. Στα µέτρα επίσησ που θα λάβει θα συµπεριλαµβάνεται η µείωση των λειτουργικών δαπανών και αύξησησ τησ κερδοφορίασ τουσ µέσα απÞ τη διαχείριση του χαρτοφυλακίου τουσ. Ο ΠρÞεδροσ τησ Παγκύπριασ Συνεργατικήσ Συνοµοσπονδίασ Ανδρέασ Μουσκάλησ σε χθεσινέσ δηλώσεισ
του είπε Þτι οι ειδικέσ µετοχέσ θα έχουν καλή απÞδοση γι αυτούσ που θα τισ αγοράσουν. «Ο στÞχοσ είναι να αντληθεί 1 δισ ευρώ ώστε να µην χρειαστούµε τη στήριξη απÞ το µηχανισµÞ και να καλυφθούν οι ανάγκεσ απÞ ίδιουσ πÞρουσ». Είπε επίσησ Þτι µέχρι τον Ιούνιο θα ολοκληρωθούν και οι συγχωνεύσεισ συνεργατικών ώστε να δηµιουργηθούν πιο µεγάλεσ και πιο δυνατέσ εταιρείεσ. Ο κ. Μουσκάλησ διαβεβαίωσε πωσ οι συγχωνεύσεισ δεν θα οδηγήσουν σε απολύσεισ προσωπικού. ΠρÞσθεσε Þτι θα υπάρξει σχέδιο πρÞωρησ εθελοντικήσ αφυπηρέτησησ, ενώ δεν απέκλεισε το ενδεχÞµενο παγοποίησησ ή µικρήσ µείωσησ των µισθών.
∞ÈÛÈfi‰ÔÍÔ˜ ÁÈ· ∆Ú¿Â˙· ∫‡ÚÔ˘ Ô ™ÔÊÔÎÏ‹˜ ªÈ¯·ËÏ›‰Ë˜ ΑισιÞδοξοσ για το µέλλον τησ Τράπεζασ Κύπρου παρουσιάστηκε ο νέοσ ΠρÞεδροσ του Συγκροτήµατοσ Σοφοκλήσ Μιχαηλίδησ. Παράλληλα αναφέρθηκε στη δύσκολη αποστολή που ανέλαβε το νέο ∆ιοικητικÞ Συµβούλιο, για να φέρει εισ πέρασ έωσ τον Σεπτέµβριο Þπου είναι προγραµµατισµένη η γενική συνέλευση των νέων µετÞχων του Συγκροτήµατοσ. «Οταν επιτελέσουµε το έργο αυτÞ η Τράπεζα Κύπρου δεν έχει να φοβηθεί οτιδήποτε, διÞτι Þλα θα κυλήσουν οµαλά, η Κύπροσ είναι στο Ευρωσύστηµα, το Ευρωσύστηµα µασ
στηρίζει και δεν πρÞκειται να µασ εγκαταλείψει νοουµένου Þτι θα επιτελέσουµε αυτÞ το έργο το οποίο µασ έχει αναθέσει η Αρχή Εξυγίανσησ», ανέφερε. Την προηγούµενη εβδοµάδα σύµφωνα µε τον κ. Μιχαηλίδη, το νέο ∆ιοικητικÞ Συµβούλιο ενηµερώθηκε απÞ τουσ 8 γενικούσ διευθυντέσ τησ Τράπεζασ Κύπρου για την κατάσταση στο συγκρÞτηµα ενώ το αργÞτερο στισ αρχέσ τησ επÞµενησ εβδοµάδασ θα αποφασιστούν οι Επιτροπέσ και τα καθήκοντα κάθε ∆ιοικητικού Σύµβουλου.
«Το έργο αυτÞ περιλαµβάνει και στο σχέδιο αναδιάρθρωσησ τησ Τράπεζασ Κύπρου το οποίο οφείλουµε να παραδώσουµε µέχρι τισ 30 του Σεπτέµβρη. Και οι πελάτεσ και οι µέτοχοι θα στηρίξουν την Τράπεζα Κύπρου γιατί δεν µπορεί να καταρρεύσει ακÞµη µια Τράπεζα µε αρνητικÞ αντίκτυπο για την κυπριακή οικονοµία», υπογράµµισε. Σύµφωνα µε πληροφορίεσ µασ στη θέση του Ανώτατου Εκτελεστικού ∆ιευθυντή τησ Τράπεζασ Κύπρου εκτÞσ απροÞπτου θα διοριστεί ο διαχειριστήσ τησ Ντίνοσ Χριστοφίδησ.
¡Ù¿ÈÛÂÏÌÏÔ˘Ì: √È Î˘ÚȷΤ˜ ÙÚ¿Â˙˜ “ÏËÚÒÓÔ˘Ó” ÙÔ PSI ΠιστÞσ στη συνταγή του µοντέλου τησ Κύπρου εµφανίστηκε και ενώπιον τησ επιτροπήσ Οικονοµικών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ο Γερούν Ντάισελµπλουµ. Ο επικεφαλήσ του Eurogroup υπεραµύνθηκε τησ άποψησ Þτι οι επενδυτέσ πρέπει να “πληρώνουν” τα ρίσκα και τισ αποφάσεισ που παίρνουν τα τραπεζικά ιδρύµατα. Η δήλωσή του αναφορικά µε τισ κυπριακέσ τράπεζεσ
ήταν χαρακτηριστική: “Το ελληνικÞ PSI έπληξε τισ κυπριακέσ τράπεζεσ καθώσ εκείνεσ είχαν προβεί σε “κακά στοιχήµατα” στην Ελλάδα”. Εντούτοισ, παραδέχτηκε Þτι µετά το «πάθηµα» τησ Κύπρου, ο κίνδυνοσ για το ευρωπαϊκÞ τραπεζικÞ σύστηµα εντάθηκε. Ο Γερούν Ντάισελµπλουµ χαρακτήρισε το πακέτο διάσωσησ τησ Κύπρου ωσ την καλύτερη δυνατή επιλογή για τη Λευκωσία, ενώ ανα-
κοίνωσε πωσ η πρώτη δÞση του δανείου ύψουσ 3 δισ ευρώ, απÞ τον µÞνιµο µηχανισµÞ στήριξησ τησ Ευρωπαϊκήσ Ένωσησ θα εκταµιευθεί εντÞσ του µηνÞσ Μαΐου. Χθεσ σε δηλώσεισ του στο πλαίσιο οικονοµικού συνεδρίου στισ Βρυξέλλεσ, ο επικεφαλήσ του Eurogroup ζήτησε απÞ τισ κυβερνήσεισ να µην ξεχνούν τισ δεσµεύσεισ τουσ για δηµοσιονοµική εξυγίανση. “∆εν µπορούµε να
δαπανούµε και να δανειζÞµαστε, ελπίζοντασ στην... Ανάσταση”, δήλωσε ο ΟλλανδÞσ υπουργÞσ Οικονοµικών. “Ùσοι επωφελήθηκαν απÞ την ανάληψη κινδύνων απÞ τισ τράπεζεσ, πρέπει να αναλάβουν και το κÞστοσ αυτών των κινδύνων”, τÞνισε ο ΟλλανδÞσ υπουργÞσ Οικονοµικών, ο οποίοσ, πάντωσ, επανέλαβε Þτι οι καταθέσεισ έωσ 100.000 ευρώ πρέπει να είναι διασφαλισµένεσ.
ΧΡΗΜΑ&ΑΓΟΡΑ
8 ΜΑΪΟΥ, 2013
financialmirror.com | ΕΙ∆ΗΣΕΙΣ | 3
∞ÁÔÚ¿ ‹ ÂÓÔÈΛ·ÛË Î˘‚ÂÚÓËÙÈÎÒÓ ÁÚ·Ê›ˆÓ; ∞ÓÙÒÓ˘ §Ô˚˙Ô˘ ∞ÓÙÒÓ˘ §Ô›˙Ô˘ F.R.I.C.S. & ™˘ÓÂÚÁ¿Ù˜ §Ù‰, ∂ÎÙÈÌËÙ¤˜ ∞ÎÈÓ‹ÙˆÓ & ¢È·¯ÂÈÚÈÛÙ¤˜ ŒÚÁˆÓ ∞Ó¿Ù˘Í˘
Υπάρχει στο πρÞσφατο προσκήνιο η άποψη απÞ το Κράτοσ Þτι είναι συµφέρουσα η αγορά/ανέγερση Κυβερνητικών κτιρίων παρά την ενοικίαση και αυτÞ έχει δηλωθεί τÞσο απÞ τα στÞµατα υπουργών Þσο και άλλων, δίδοντασ την εντύπωση Þτι η ενοικίαση γραφείων είναι «πεταµένα χρήµατα», µια και το ενοίκιο πληρώνεται µεν, χωρίσ Þµωσ να παραµένει στο Κράτοσ στο τέλοσ τησ ηµέρασ «κανένα» κτίριο. Οι δηλώσεισ αυτέσ άνκαι είναι πολύ γενικέσ και δεν πρέπει να υιοθετούνται ωσ απÞλυτα ορθέσ. ΕκτÞσ των οικονοµικών υπάρχουν και άλλοι παράµετροι Þπωσ η ύπαρξη ή Þχι κατάλληλων τοποθεσιών για τα ∆ηµÞσια κτίρια σε µεγάλουσ χώρουσ σε κατάλληλα σηµεία, ή ανάγκη ανάπτυξησ ευφάνταστων νέων έργων µε νέα αρχιτεκτονική, ή αναβάθµιση µε νέα µεγαλεπήβολα κτίρια που «οµορφαίνουν» σε κάποιο βαθµÞ τισ πÞλεισ, την αποφÞρτιση του κέντρου απÞ την διακίνηση οχηµάτων κλπ. ΑπÞ πλευράσ Þµωσ καθαρά οικονοµικήσ απÞδοσησ, το θέµα είναι τελείωσ διαφορετικÞ. Εάν π.χ. το Κράτοσ µπορεί να ενοικιάσει σύγχρονα γραφεία προσ 8.50 ευρώ τ.µ./µήνα, ασφαλώσ και χωρίσ πολλή σκέψη η απάντηση είναι Þτι συµφέρει η ενοικίαση. Σε αντίθεση, εάν το ενοίκιο είναι τησ τάξησ των 17 ευρώ τ.µ., ίσωσ η απάντηση να είναι η αντίθετη. Προσθέτουµε Þτι το ενδιαφέρον του Κράτουσ για ενοικίαση γραφείων, ενθαρρύνει την επένδυση απÞ τον ιδιωτικÞ τοµέα που µεταξύ άλλων προσφέρει, φορολογικέσ και άλλεσ συνεισφορέσ στα ταµεία του Κράτουσ, πρωτίστωσ Þµωσ είναι ο παράγοντασ τησ µη εκταµίευσησ απÞ τα ταµεία του Κράτουσ, ιδιαίτερα τώρα σε περίοδο κρίσησ τησ Κυπριακήσ οικονοµίασ που «µετρά το κάθε ευρώ». Είναι λοιπÞν η κατάλληλη στιγµή για τέτοια απÞφαση (ανέγερση ιδίων κτιρίων) εκ µέρουσ τησ Πολιτείασ; Υποθέτουµε Þτι για να ανεγερθεί ένα γραφειακÞ συγκρÞτηµα των 5.000 τ.µ., χρειάζεται εµπορικÞ οικÞπεδο (µε συντελεστή δÞµησησ 180%) γύρω στισ 3.000 τ.µ. Με µέση τιµή αγοράσ/αξία είναι το οικÞπεδο αυτÞ σε σηµερινέσ τιµέσ στην περιφέρεια του κέντρου των πÞλεων είναι γύρω στισ (x 3.000 ευρώτ.µ.) = 9.000.000 εκ. ευρώ. - Το κÞστοσ κατασκευήσ ενÞσ σύγχρονου γραφειακού συγκροτήµατοσ µαζί µε τουσ χώρουσ στάθµευσησ Þπωσ αυτοί απαι-
τούνται απÞ τουσ οικοδοµικούσ κανονισµούσ, είναι γύρω στισ 1.400 ευρώ τ.µ. 7.000.000 εκ. ευρώ Ή έστω για 5.000 τ.µ. = 16.000.000 εκ. ευρώ ΣυνολικÞ κÞστοσ (γη + κτίρια) Εάν το κτήµα είναι του Κράτουσ που ανεγείρει το ίδιο το κτίριο, τÞτε µε τα σηµερινά δεδοµένα, µια απÞδοση επί του συνολικού κÞστουσ τησ τάξησ του 5% τον χρÞνο, ή ενοίκιο 800.000 ευρώ τον χρÞνο (ή 14.33 ευρώ /µήνα) είναι λογική. Ωσ εκ τούτου και στο παράδειγµα αυτÞ εάν το ζητούµενο/συµφωνηθέν ενοίκιο µε τον ιδιοκτήτη είναι 10 ευρώ τ.µ. ή συνολικά 600.000 ευρώ/χρÞνο, η απÞδοση είναι µÞνο 3.75% τον χρÞνο και άρα συµφέρει η ενοικίαση απÞ τον ιδιοκτήτη. Εάν δε το Κράτοσ δανείζεται πέραν του 7% τÞκο, τÞτε συµφέρει η ενοικίαση απÞ ιδιοκτήτη. - Εάν το ανεγείρει το Κράτοσ θα πρέπει ασφαλώσ να χρεώσει στο έργο την γη έστω και εάν είναι δική του, αλλά για τον ιδιώτη ιδιoκτήτη τι σηµαίνει για το ίδιο έργο; (α) Αγορά οικοπέδου 9.000.000 εκ. ευρώ 650.000 εκ. ευρώ Μεταβιβαστικά (έστω) (β) Πληρωµή Φ.Π.Α. στην ανέγερση του 7.000.000 εκ. ευρώ (x17%) 1.190.000 εκ. ευρώ Άµεση είσπραξη απÞ το Κράτοσ έστω 1.840.000 εκ. ευρώ (γ) Ενοίκιο απÞ το Κράτοσ 800.000 ευρώ /χρÞνο Μείον για φοροαπαλλαγέσ έστω 150.000 ευρώ, καθαρÞ εισÞδηµα 650.000 ευρώ ΦÞροσ εισοδήµατοσ (µε τα υπÞλοιπα 23%) 150.000 ευρώ /χρÞνο Κεφαλαιοποίηση προσ 6% (factor 16.666) Συνολική πληρωµή φÞρου εισοδήµατοσ κατά Την διάρκεια τησ «ζωήσ» του κτιρίου/ενοικίασησ 2.500.000 εκ. ευρώ ΣυνολικÞ εισÞδηµα του Κράτοσ (1.840.000 + 2.500.000 εκ. ευρώ) = 4.3 εκ. ευρώ - ∆ηλαδή στο κÞστοσ του Κράτουσ των 16 εκ. ευρώ θα πρέπει να προστεθεί το «διαφυγών» εισÞδηµα του Κράτουσ των 4.3 εκ. ευρώ, ή συνολικÞ ποσÞ/ κÞστοσ στο Κράτοσ των 20.3 εκ. ευρώ. - ΠρÞσθετα θα πρέπει να ληφθεί υπÞψη το κÞστοσ συντήρησησ και διαχείρισησ γύρω στισ (χ6% επί του κÞστουσ) - κÞστοσ που δεν θα επωµισθεί το Κράτοσ εάν το ενοικιάζει. Ανά έτοσ που θα κοστίζει στο Κράτοσ 43.000 ευρώ/έτοσ Κυβερνητικά τέλη (φÞροσ ακίνητησ ιδιοκτησίασ) έστω 135.000 ευρώ /έτοσ 178.000 ευρώ /έτοσ
Κεφαλαιοποίηση προσ 6% (factor) 16.666 ∆ιαφυγών εισÞδηµα κατά την διάρκειασ τησ ζωήσ Του κτιρίου/ενοικίασησ 2.166.000 ευρώ Αυτά και άλλα. ΠρÞσθετα η ενοικίαση ενÞσ γραφείου ιδιώτη, έχει το πλεονέκτηµα εκ µέρουσ του Κράτουσ να τερµατίσει την ενοικίαση εάν έχουν αλλάξει οι συνθήκεσ (π.χ. ανάγκη µεγαλύτερου χώρου, ανυπαρξία χώρων στάθµευσησ στο µέλλον που ίσωσ τώρα να υπάρχουν σε παραπλήσια κενά οικÞπεδα κλπ), ή λÞγω αλλαγήσ τησ τεχνολογίασ κλπ. Ίσωσ ακÞµη να υπάρχει και Þροσ στην ενοικίαση Þτι το Κράτοσ να έχει το δικαίωµα αγοράσ ανά πάσα στιγµή σε τρέχουσεσ τιµέσ, ούτωσ ώστε να καλυφθεί και απÞ αυτήν την µεριά το Κράτοσ. Ασφαλώσ το θέµα δεν είναι απλÞ και οι δηλώσεισ περί πληρωµήσ ενοικίων εκ µέρουσ του Κράτουσ πολλών εκατοµµυρίων/χρÞνο, είναι παραπλανητικέσ, για να δικαιολογούν την ανέγερση ιδίων γραφείων. Πιστεύουµε Þτι η κάθε περίπτωση θα πρέπει να µελετάται ξεχωριστά µε τουσ πιο πάνω παράγοντεσ (και άλλουσ) υπÞψη, ενώ η άµεση εγκατάλειψη υφιστάµενων ενοικιαζÞµενων γραφείων θα προκαλέσει αναστάτωση µε αλυσιδωτέσ επιδράσεισ στην αγορά ακινήτων, ιδιαίτερα των γραφείων. Θα επανέλθουµε µε πλήρη µελέτη και µε βοήθεια φοροτεχνικών επί του θέµατοσ και στην σύγκριση µεταξύ των προσφορών και του συστήµατοσ Β.Ο.Τ. είτε σε Κρατική είτε σε ιδιωτική γη.
∆ÚÂȘ ·ÏÏ·Á¤˜ ÛÙÔ ¢ÈÔÈÎËÙÈÎfi ™˘Ì‚Ô‡ÏÈÔ ÙÔ˘ CIPA Σε τρεισ αλλαγέσ στο ∆ιοικητικÞ Συµβούλιο του Κυπριακού Οργανισµού Προσέλκυσησ Επενδύσεων (CIPA) προχώρησε o ΠρÞεδροσ τησ ∆ηµοκρατίασ Νίκοσ Αναστασιάδησ κι αυτÞ επειδή τα µέλη του ∆Σ του οργανισµού αποφάσισαν να θέσουν την παραίτηση τουσ στη διάθεση του νεοεκλεγέντα προέδρου. ΑπÞ το ∆ιοικητικÞ Συµβούλιο του Οργανισµού αποχωρούν οι Αντρέασ Σοφοκλέουσ, Νίκοσ ΡωτÞσ και Μιχάλησ Αβραάµ. Υπενθυµίζουµε πωσ οι δύο πρώτοι αποτέλεσαν τουσ τελευταί-
ªÂ›ˆÛË ÂÈÙÔΛԢ ÚˆÛÈÎÔ‡ ‰·Ó›Ԣ ÛÙÔ 2,5% Στο 2,5% θα µειωθεί το επιτÞκιο του δανείου που σύναψε το ∆εκέµβριο του 2011 η Κύπροσ απÞ τη Ρωσία, σύµφωνα µε έγγραφα των πιστωτών που είδαν το φωσ τησ δηµοσιÞτητασ. Το έγγραφο υποστηρίζει πωσ η Ρωσία έχει συµφωνήσει να επεκτείνει την περίοδο αποπληρωµήσ του δανείου και να µειώσει τα επιτÞκια. Το δάνειο ύψουσ 2,5 δισ ευρώ λήγει το ∆εκέµβριο του 2016 και, σύµφωνα µε το έγγραφο, η Ρωσία συµφώνησε σε επιµήκυνση τησ εξυπηρέτησησ του µέχρι το 2018. Το ύψοσ του επιτοκίου είναι Þµοιο µε αυτÞ που θα δανειστεί η Κύπροσ τα 10 δισ ευρώ απÞ τον ΕυρωπαϊκÞ ΜηχανισµÞ Στήριξησ. Το συµβούλιο του µηχανισµού αναµένεται να συνέλθει τισ επÞµενεσ µέρεσ για να δώσει την τελική έγκριση στη δανειακή σύµβαση τησ Κύπρου και την εκταµίευση τησ πρώτησ δÞσησ, που υπολογίζεται καταβληθεί κοντά µέσα Μαΐου. Το έγγραφο αναφέρει Þτι η Κύπροσ έχει συµµορφωθεί µε Þλουσ τουσ Þρουσ των διεθνών πιστωτών. Το ρωσικÞ δάνειο είχε δοθεί µε επιτÞκιο 4,5%. «Έχει ληφθεί βεβαίωση απÞ τισ κυπριακέσ αρχέσ Þτι έχει προκύψει επίσηµη συµφωνία µεταξύ τησ Κύπρου και τησ Ρωσικήσ Οµοσπονδίασ για επέκταση τησ λήξησ του ρωσικού δανείου, που θα αρχίσει πληρώνεται απÞ το 2018, και µείωση του επιτοκίου απÞ το 4,5% στο 2,5%. «Υπάρχει τώρα συµµÞρφωση τÞσο ουσίασ Þσο και διαδικασίεσ µε Þλα τισ απαραίτητεσ προϋποθέσεισ», αναφέρει το έγγραφο ηµεροµηνίασ 30 Απριλίου.
ουσ διορισµούσ που έκανε η κυβέρνηση ΧριστÞφια λίγεσ µÞλισ ώρεσ πριν το τέλοσ τησ διακυβέρνησησ τησ. Προσ αντικατάστασή τουσ διορίζονται στο ∆ιοικητικÞ Συµβούλιο του Οργανισµού ο δικηγÞροσ Ηλίασ Νεοκλέουσ του οίκου Ανδρέασ Νεοκλέουσ, ο γενικÞσ διευθυντήσ τησ ΟΕΒ Μιχάλησ Πήλικοσ και ο σύµβουλοσ σε θέµατα ενέργειασ Γιώργοσ ∆ηµητρίου. Ο ΧριστÞδουλοσ Αγκαστινιώτησ παραµένει στην προεδρία του CIPA αφού φαίνεται να χαίρει τησ εµπιστοσύνησ του
Προέδρου τησ ∆ηµοκρατίασ. Τα µέλη του ∆ιοικητικού Συµβουλίου είναι: ΧριστÞδουλοσ Αγκαστινιώτησ, Χρίστοσ Μαυρέλλησ, Μάριοσ Κλείτου, Χάρησ Παπαχαραλάµπουσ (ΓενικÞσ ∆ιευθυντήσ CIPA), Χάρησ Αναστασίου, Χρίστησ ΧριστοφÞρου, Ευγένιοσ Ευγενίου, Άγγελοσ Γρηγοριάδησ, Κυριάκοσ Κακουρήσ, Θωµάσ Καζάκοσ, Κυριάκοσ ΚÞκκινοσ, Νέλλη Κουλία, ΝικÞλασ Θεοχαρίδησ, Ηλίασ Νεοκλέουσ, Μιχάλησ Πήλικοσ, Γιώργοσ ∆ηµητρίου.
∏ ∫‡ÚÔ˜ Â›Ó·È ‰È·ÊÔÚÂÙÈ΋ ÂÚ›ÙˆÛË Ï¤ÂÈ Ô Fitch Η ΑνδÞρα, το Λουξεµβούργο και η Μάλτα είναι µικρέσ ευρωπαϊκέσ χώρεσ µε µεγάλα τραπεζικά συστήµατα, Þµωσ η οµοιÞτητά τουσ µε την Κύπρο τελειώνει εκεί, αναφέρει σε έκθεσή του ο οίκοσ αξιολÞγησησ Fitch. «Αυτέσ οι χώρεσ Þχι µÞνο έχουν πιο υγιείσ τράπεζεσ και ισχυρÞτερα κράτη απÞ την Κύπρο, αλλά και η δοµή του τραπεζικού τουσ κλάδου σηµαίνει πωσ είναι λιγÞτερο ευάλωτεσ σε µια αποσταθεροποιητική απÞσυρση καταθέσεων απÞ µη κατοίκουσ και σε ζηµιέσ απÞ την έκθεση στο εξωτερικÞ», τονίζει ο οίκοσ. Στην έκθεση αναφέρεται Þτι το Λουξεµβούργο και η Μάλτα έχουν επίσησ µικρÞτερα εγχώρια τραπεζικά συστήµατα. Ο εγχώριοσ τραπεζικÞσ κλάδοσ του Λουξεµβούργου που ανέρχεται σε 1,6 φορέσ το ΑΕΠ και τησ Μάλτασ επίσησ 1,6 φορέσ το ΑΕΠ είναι µέτριοι σε σχέση µε την Κύπρο που φθάνει το 4,6 φορέσ το ΑΕΠ, σύµφωνα µε τα τελευταία στοιχεία τησ Ευρωπαϊκήσ Κεντρικήσ Τράπεζασ. Ùπωσ αναφέρεται, οι συνολικοί τραπεζικοί τοµείσ του Λουξεµβούργου και τησ Μάλτασ είναι πολύ µεγάλοι (24 φορέσ το ΑΕΠ και 8 φορέσ το ΑΕΠ αντίστοιχα), καθώσ συµπεριλαµβάνουν και τισ θυγατρικέσ και τα υποκαταστήµατα ξένων τραπεζών, που έχουν αµελητέουσ δεσµούσ µε την εγχώρια οικονοµία, καθώσ οι συναλλαγέσ τουσ γίνονται κατά κύριο λÞγο µε µη κατοίκουσ. Ο οίκοσ αναφέρει Þτι εάν οι τράπεζεσ των χωρών αυτών
χρειαστούν στήριξη, θα είναι πιο πιθανή η στήριξη να προέλθει απÞ την µητρική τράπεζα και το κράτοσ που βρίσκεται η έδρα τουσ. Ο εγχώριοσ και ο συνολικÞσ τραπεζικÞσ τοµέασ τησ ΑνδÞρασ αντιστοιχεί σε 5 φορέσ το ΑΕΠ, και είναι πολύ µεγάλοσ για να µπορέσει να στηριχθεί στην κρατική υποστήριξη, δεδοµένων των περιορισµένων πÞρων των αρχών τησ χώρασ. ΩστÞσο, τονίζεται, το µεγάλο µέγεθοσ των εγχώριων τραπεζών προέρχεται απÞ τα διεθνή franchise τουσ στην ιδιωτική τραπεζική και Þχι απÞ την πιστωτική επέκταση, διαθέτοντασ άνετη ρευστÞτητα και ισχυρά κεφαλαιακά επίπεδα. Εποµένωσ, ο οίκοσ δεν εκτιµά πωσ θα υπάρξει ανάγκη να ζητηθεί κρατική στήριξη. «Οι εγχώριεσ τράπεζεσ στην ΑνδÞρα, το Λουξεµβούργο και τη Μάλτα είναι προσ το παρÞν ισχυρÞτερεσ απÞ αυτέσ τησ Κύπρου πριν τη διάσωση. Οι αξιολογήσεισ βιωσιµÞτητάσ τουσ είναι σχεδÞν Þλεσ σε επενδυτική βαθµίδα, ενώ τησ Κύπρου είναι σε κερδοσκοπικÞ επίπεδο απÞ το 2011», αναφέρεται. Οι εγχώριεσ τράπεζεσ σ’ αυτέσ τισ χώρεσ, αναφέρει ο οίκοσ, έχουν χαµηλÞτερη εξάρτηση απÞ την χρηµατοδÞτηση απÞ καταθέσεισ µη κατοίκων, σε σχέση µε τον κυπριακÞ τραπεζικÞ κλάδο, Þπου οι ξένεσ καταθέσεισ πυροδÞτησαν µια ταχύτατη ανάπτυξη των περιουσιακών στοιχείων.
ΧΡΗΜΑ&ΑΓΟΡΑ
8 ΜΑΪΟΥ, 2013
4 | ΕΙ∆ΗΣΕΙΣ | financialmirror.com
ŒÌÂÈÓ ¯ˆÚ›˜ ÊÙÂÚ¿ Ô ÕÁÁÂÏÔ˜ ÛÙÔ ªÔÓ·ÁÚÔ‡ÏÏÈ √È ƒÒÛÔÈ ÙÂÏÈο ‰ÂÓ Â¤Ó‰˘Û·Ó ÛÙÔ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ ¿Á·ÏÌ· ÙÔ˘ ÎfiÛÌÔ˘ ΜÞνο στισ εξαγγελίεσ έµεινε τελικά η απÞ την αρχή, αµφιλεγÞµενη αισθητικήσ και καταβολών, κατασκευή που ήθελαν να κτίσουν Ρώσοι επιχειρηµατίεσ στην Κύπρο. Η εντυπωσιακού µεγέθουσ κατασκευή ενÞσ θεÞρατου αγγέλου - του µεγαλύτερου αγάλµατοσ στον κÞσµο - Þπωσ είχε ανακοινωθεί απÞ το καλοκαίρι του 2011 δεν προχώρησε ποτέ, αν και µε βάση τον προγραµµατισµÞ των επενδυτών θα ήταν έτοιµο το 2013. Ùπωσ προγραµµάτιζαν οι Ρώσοι επιχειρηµατίεσ θα έκτιζαν σε έκταση τησ Εκκλησίασ τησ Κύπρου, στο Μοναγρούλλι, έναν θεÞρατο άγγελο. Σύµφωνα µε τα σχέδια τουσ, το άγαλµα θα ήταν το µεγαλύτερο στον κÞσµο, και θα το ονÞµαζαν τον «ΚαλÞ Άγγελο του ΚÞσµου». Τα σχέδια περιέγραφαν ένα πελώριο µνηµείο 135 µέτρων, που θα τοποθετήτο στο επιστέγασµα ενÞσ επίσησ µεγάλου συνεδριακού κέντρου που θα χτιζÞταν στην περιοχή, «χαιρετίζοντασ» Þσουσ θα έβλεπαν απÞ τη θάλασσα και την παραλία του Αγίου Γεωργίου. Ωσ εµπνευστήσ και δηµιουργÞσ του έργου εµφανιζÞταν η «∆ιεθνήσ Λέσχη Φιλανθρώπων τησ Ευρώπησ» («International Club of Philanthropists of Europe»), ένα ρωσικÞ ίδρυµα που βρισκÞταν απÞ το 2009 και στην Κύπρο (µετά τη Ρωσία, τη Σλοβακία και το Κιργιστάν). Αν και προσπαθήσαµε να βρούµε οτιδήποτε αφορά αυτή την λέσχη, εν τούτοισ δεν κατέστει δυνατÞ. Η ανέγερση του µνηµείου αποφασίστηκε τÞτε µετά απÞ συνάντηση των επενδυτών και τησ Εκκλησίασ τησ Κύπρου, και Þπωσ αποφασίστηκε θα ανεγείρετο σε γη που θα ενοικίαζαν απÞ την Εκκλησία. Σίγουρα η επένδυση αυτή είχε χαροποιήσει ιδιαιτέρωσ και την κοινÞτητα Μοναγρουλλίου, που θα το φιλοξενούσε, λαµβάνοντασ υπÞψη και τα οικονοµικά οφέλη που θα µπορούσε να αποφέρει. Το έργο, το οποίο έφτασε µέχρι το στάδιο των αδειοδοτήσεων, επρÞκειτο να χτιστεί σε ένα λÞφο, δυτικά τησ ψαροταβέρνασ που βρίσκεται στην παραλία του Αγίου Γεωργίου, στο Πεντάκωµο. Η Þλη κατασκευή, υπολογιζÞταν να κοστίσει 100 εκ. ευρώ, και προέβλεπε τη δηµιουργία συνεδριακού κέντρου χωρητικÞτητασ 1300 ατÞµων, ένα «προεδρικÞ συνεδριακÞ κέντρο» για 300 άτοµα, θέατρο, πολυτελή αίθουσα δεξιώσεων, καφέ, εστιατÞρια και µια µοντέρνα εκκλησία, το «ναÞ τησ καλοσύνησ και τησ ειρήνησ». Κορυφαίο, ωστÞσο, σηµείο του έργου, θα ήταν το άγαλµα ενÞσ αγγέλου, το οποίο, ατενίζοντασ την κυπριακή γη απÞ ύψοσ 135 µέτρων, θα ήταν το µεγαλύτερο άγαλµα στον κÞσµο, ξεπερνώντασ κατά κάποιεσ δεκάδεσ µέτρα το
∏ ÎÚ›ÛË ∫‡ÚÔ˘ ÂËÚ¤·Û BNP Paribas Οι οικονοµικέσ εξελίξεισ στην Κύπρο είχαν αντίκτυπο στα οικονοµικά αποτελέσµατα τησ γαλλικήσ τράπεζασ BNP Paribas. Σύµφωνα µε την ίδια την τράπεζα, τα κέρδη τησ µειώθηκαν απÞτοµα κατά το πρώτο τρίµηνο του 2013 λÞγω τησ δύσκολησ κατάστασησ στην εγχώρια λιανική αγορά. Η µείωση ήταν κατά το ήµισυ, δηλαδή περίπου σε 1,6 δισεκατοµµύρια ευρώ.
∂ıÓÈÎfi Û˘Ì‚Ô‡ÏÈÔ ÛÙȘ 15 ª·˝Ô˘ Συνεδρία του εθνικού συµβουλίου συγκάλεσε ο πρÞεδροσ τησ ∆ηµοκρατίασ Νίκοσ Αναστασιάδησ. Επίσηµη ανακοίνωση αναφέρει Þτι η συνεδρία θα γίνει στισ 15 Μαΐου, 2013, στισ 9.30 το πρωί, στο ΠροεδρικÞ Μέγαρο.
¶Ù‹ÛÂȘ °Ï·ÛÎÒ‚Ë - ∫·Ù¯fiÌÂÓ· Πτήσεισ τησ Cyprus Premier Holidays στα κατεχÞµενα θα πραγµατοποιούνται απÞ τον Ιούνιο απÞ το αεροδρÞµιο τησ ΓλασκÞβησ. Το τουρκοκυπριακών συµφερÞντων γραφείο tour operator µε έδρα τη Βρετανία πραγµατοποιεί ήδη πτήσεισ στο κατεχÞµενο αεροδρÞµιο Τύµπου µέσω Τουρκίασ απÞ το Μάντσεστερ και το αεροδρÞµιο Στάνστεντ, που εξυπηρετεί το Λονδίνο.
Άγαλµα τησ Ελευθερίασ, στη Νέα ΥÞρκη, και τον Ιησού τον Λυτρωτή στο Ρίο Ντε Τζανέιρο. Με βάση τα σχέδια των Ρώσων επενδυτών, ο θεÞρατοσ άγγελοσ θα ύψωνε στα χέρια του ένα περιστέρι, συµβολίζοντασ, σύµφωνα µε τα λεγÞµενα των κατασκευαστών, την ειρήνη και την ελπίδα και σηµατοδοτώντασ καλά νέα για την «άφιξη µιασ νέασ εποχήσ στην ιστορία τησ ανθρωπÞτητασ, την Εποχή του Ελέουσ». Κάτω απÞ την επιφάνεια του αγάλµατοσ προβλεπÞταν µάλιστα να αναγραφούν τα ονÞµατα των «φιλανθρώπων» και των «προστατών» («patrons») του έργου, «αντιπροσώπων µιασ νέασ παγκÞσµιασ ελίτ, η οποία δηµιουργεί την ιστορία του 21ου αιώνα». Σε ύψοσ ίδιο µε αυτÞ του αγάλµατοσ υπολογιζÞταν να τοποθετηθεί µια σηµαία µε το έµβληµα τησ Λέσχησ, η οποία οραµατίζεται τον Þλο χώρο ωσ ένα µνηµείο που θα προσελκύει πολλούσ τουρίστεσ. «Μαζί θα υψώσουµε το έµβληµα του Καλού Αγγέλου του ΚÞσµου πάνω απÞ την Άγια Γη τησ Κύπρου και θα προσελκύσουµε εκατοµµύρια υποστηρικτέσ του Έργου απ’ Þλο τον κÞσµο», είχαν αναφέρει τÞτε. Η χρηµατοδÞτηση τησ επένδυσησ θα προερχÞταν απÞ δωρεέσ που η Λέσχη φιλοδοξούσε να προσελκύσει τÞσο µέσω του διαδικτύου, Þσο και απÞ µια εµπορική -«φιλανθρωπική»κάρτα, η οποία παρουσιαζÞταν ωσ «Κάρτα-Φύλακασ Άγγελοσ».
EÂÓ‰˘Ù¤˜ ·fi ÙËÓ ·ÁÎfiÛÌÈ· ÂÏ›Ù Η Λέσχη «∆ιεθνήσ Λέσχη Φιλανθρώπων τησ Ευρώπησ» ιδρύθηκε στην Κύπρο το 2009, «µε τισ ευλογίεσ και την πνευµατική καθοδήγηση του ΑρχιεπισκÞπου ΧρυσοστÞµου» και πρÞεδροσ τησ Λέσχησ στην Κύπρο παρουσιαζÞταν ο δικηγÞροσ, Πανίκοσ Ονουφρίου ο οποίοσ είχε δηλώσει εξαγγέλλοντασ την δηµιουργία του έργου πωσ οι «Φιλάνθρωποι και Προστάτεσ που το απαρτίζουν, αντιπροσωπεύουν µία νέα, παγκÞσµια ελίτ, επιτυχηµένουσ ανθρώπουσ, οι οποίοι έχουν φτάσει σε υψηλή πνευµατική ανάπτυξη και έχουν µεγάλο παγκÞσµιο κύροσ και προοδευτική σκέψη για την τρίτη χιλιετία». Στη Λέσχη φαίνεται Þτι συµµετείχαν και οι δικηγÞροι Λεωνίδασ Γεωργίου και Χρίστοσ Νεοκλέουσ, ο αρχιτέκτονασ Σαργκσιάν Μερουγκιάν, ο τραπεζικÞσ Αντώνησ Χαρίτου και πλήθοσ διευθυντών εταιρειών απÞ τη Ρωσία. Ο Αρχιεπίσκοποσ είχε δηλώσει τÞτε σχολιάζοντασ τησ εξαγγελίεσ των δηµιουργών πωσ δεν αφορά την Εκκλησία το τι θα κάνουν εκεί. «Η εταιρεία µάσ πλησίασε και µασ είπε
αν τησ νοικιάζουµε αυτÞ το χωράφι. Και είπαµε «ευχαρίστωσ», αν πληρώνουν ενοίκιο, ανέφερε. Το έργο είχε κερδίσει και τη συµπάθεια του κοινοτικού συµβουλίου Μοναγρουλλίου, το οποίο πρÞσβλεπε στην προσέλκυση τουριστών απ’ Þλο τον κÞσµο. Σε επικοινωνία µασ µε τον κοινοτάρχη Μοναγρουλλίου, Παρασκευά Ηρακλέουσ, µασ ανέφερε Þτι το 2010, επισκέφθηκε την κοινÞτητα µια οµάδα Ρώσων «ενÞσ ιδρύµατοσ», η οποία τουσ µίλησε για ένα µεγαλεπήβολο έργο στην περιοχή, το οποίο παρουσίασαν ωσ θαύµα. «Ήθελαν να εκµεταλλευτούν την περιοχή µασ εδώ, γιατί είµαστε ένα σταυροδρÞµι ηπείρων, για σκοπούσ συνεδρίων, για εκθεσιακÞ χώρο και για παγκÞσµιασ εµβέλειασ εκδηλώσεισ. Ήθελαν να κάνουν κάτι, το οποίο να µείνει για πάντα στουσ αιώνεσ και να θεωρείται ένα θαύµα», µασ δήλωσε ο κ. Ηρακλέουσ. Συνεχίζοντασ µασ ανέφερε πωσ αν και είχαν προχωρήσει στην ενοικίαση του χώρου και αφού κατέβαλαν τα συµφωνηθέντα ενοίκια για ένα χρÞνο, µετά µασ ανακοίνωσαν Þτι δεν θα προχωρήσουν στο έργο και εκ τÞτε δεν έχουµε ενηµερωθεί για τίποτα που να αφορά την επένδυση αυτή», σηµείωσε.
∆Ô ÛοӉ·ÏÔ Ì ÙÔ ÎÚ¤·˜ ·ÏfiÁÔ˘ ¤ÊÂÚ Ӥ· ̤ÙÚ· ·ÛÊ·Ï›·˜ Το τελευταίο σκάνδαλο µε την παράνοµη χρησιµοποίηση κρέατοσ αλÞγου στη διατροφική αλυσίδα οδήγησε την ΚοµισιÞν στην απÞφαση να προτείνει νέουσ κανÞνεσ και µέτρα µε στÞχο την ενίσχυση τησ επιβολήσ των προτύπων υγείασ και ασφάλειασ στο σύνολο τησ αγροδιατροφικήσ αλυσίδασ. Η νέα δέσµη µέτρων προβλέπει µια εκσυγχρονισµένη και απλουστευµένη προσέγγιση τησ προστασίασ τησ υγείασ, µε βάση την επικινδυνÞτητα, καθώσ και πιο αποτελεσµατικά εργαλεία ελέγχου µε σκοπÞ τη διασφάλιση τησ ουσιαστικήσ εφαρµογήσ των κανÞνων που διέπουν τη λειτουργία τησ τροφικήσ αλυσίδασ. Η ισχύουσα νοµοθεσία, που διέπει την τροφική αλυσίδα σε επίπεδο ΕΕ, περιλαµβάνει 70 περίπου νοµοθετικέσ πράξεισ. Η δέσµη µεταρρυθµίσεων που προτείνεται σήµερα θα περιορίσει τισ σχετικέσ νοµοθετικέσ πράξεισ σε 5 ενώ, παράλληλα, θα µειώσει τη γραφειοκρατία Þσον αφορά τισ διεργασίεσ και τισ διαδικασίεσ που απαιτούνται για τουσ αγρÞτεσ, τουσ κτηνοτρÞφουσ και τουσ υπεύθυνουσ επιχειρήσεων τροφίµων (παραγωγούσ, επιχειρήσεισ µεταποίησησ και διανοµείσ) µε σκοπÞ να τουσ επιτρέψει να ασκούν µε µεγαλύτερη ευκολία την επαγγελµατική τουσ δραστηριÞτητα. Η αγροδιατροφική βιοµηχανία αποτελεί το δεύτερο σε µέγεθοσ οικονοµικÞ κλάδο τησ ΕΕ, ο οποίοσ απασχολεί περισσÞτερα απÞ 48
εκατ. άτοµα και έχει αξία 750 δισ. ευρώ ετησίωσ.
¡¤ÔÈ Î·ÓfiÓ˜ ‚¿ÛË ÂÈÎÈÓ‰˘ÓfiÙËÙ·˜ Σύµφωνα µε την ΚοµισιÞν, τα νέα µέτρα θα είναι επωφελή για τισ επιχειρήσεισ γιατί µειώνεται το διοικητικÞ κÞστοσ, αλλά και κυρίωσ για τουσ καταναλωτέσ, δεδοµένου Þτι τα προϊÞντα θα γίνουν ασφαλέστερα και το σύστηµα αποτελεσµατικÞτερο και διαφανέστερο. Τα κύρια στοιχεία τησ πρÞτασησ αναφορικά µε τουσ ελέγχουσ είναι τα εξήσ: - Ενίσχυση των µέσων που διαθέτουν οι αρµÞδιεσ Αρχέσ των κρατών µελών για να ελέγχουν επί τÞπου τη συµµÞρφωση µε τη νοµοθεσία τησ ΕΕ (µέσω ελέγχων, επιθεωρήσεων και δοκιµών). - ΑποτελεσµατικÞτερα µέτρα απÞ τισ Αρχέσ επιβολήσ, ούτωσ ώστε να προστατεύονται οι καταναλωτέσ αλλά και οι έντιµοι υπεύθυνοι επιχειρήσεων απÞ τουσ κινδύνουσ (και οικονοµικήσ φύσησ) που θα µπορούσαν να προκύψουν λÞγω παράβασησ σε κάποια στάδια τησ αγροδιατροφικήσ αλυσίδασ. - Οι νέοι κανÞνεσ ακολουθούν µια προσέγγιση που βασίζεται περισσÞτερο στην επικινδυνÞτητα, επιτρέποντασ, έτσι στισ αρµÞδιεσ Αρχέσ να επικεντρώνουν τουσ πÞρουσ τουσ στα πλέον σηµαντικά ζητήµατα. - Το ισχύον σύστηµα καταβολήσ τελών για
τη χρηµατοδÞτηση τησ αποτελεσµατικήσ υλοποίησησ των εν λÞγω ελέγχων στο πλαίσιο ενÞσ βιώσιµου συστήµατοσ στο σύνολο τησ αγροδιατροφικήσ αλυσίδασ θα επεκταθεί και σε άλλουσ τοµείσ στουσ οποίουσ δεν επιβάλλονται επί του παρÞντοσ τέλη. - Οι πολύ µικρέσ επιχειρήσεισ θα εξαιρούνται απÞ την καταβολή τέτοιων τελών, αλλά Þχι απÞ τουσ ελέγχουσ, ώστε να µην επηρεάζεται η ανταγωνιστικÞτητά τουσ. - Τα κράτη µέλη θα κληθούν να ενσωµατώσουν πλήρωσ τουσ ελέγχουσ για την καταπολέµηση τησ απάτησ στα εθνικά τουσ σχέδια ελέγχων και να διασφαλίσουν Þτι το ύψοσ των χρηµατικών πρÞστιµων που επιβάλλονται στισ περιπτώσεισ αυτέσ είναι Þντωσ αποτρεπτικÞ. Τα βασικά στοιχεία τησ πρÞτασησ για την υγεία των ζώων προβλέπουν επίσησ: - Εισαγωγή ενιαίασ νοµοθετικήσ πράξησ για τη ρύθµιση τησ υγείασ των ζώων στην ΕΕ µε βάση την αρχή «η πρÞληψη είναι καλύτερη απÞ τη θεραπεία».
ΧΡΗΜΑ&ΑΓΟΡΑ
8 ΜΑΪΟΥ, 2013
financialmirror.com | 5
∂¤Ó‰˘ÛË Ù˘ ÂÎÎÏËÛ›·˜ Û ËÏÈÔıÂÚÌÈÎfi ¿ÚÎÔ ‡„Ô˘˜ €100 ÂÎ. ∞Ó¤ÁÂÚÛË ÍÂÓÔ‰Ô¯Â›Ô˘ ÛÙËÓ ¶¿ÊÔ ÎfiÛÙÔ˘˜ €70 ÂÎ. Αναπτυξιακά έργα εκατοµµυρίων ευρώ προωθεί η Εκκλησία, επιβεβαιώνοντασ πλήρωσ το δηµοσίευµα τησ Financial Mirror προ δύο µηνών, αλλά και το Þτι η εκκλησία παρά την ύφεση προχωρεί µε τα αναπτυξιακά έργα που έχει προγραµµατίσει. Σύµφωνα µε τον Αρχιεπίσκοπο, τα Þσα έργα προγραµµατίζει η εκκλησία θα προσφέρουν χιλιάδεσ θέσεισ εργασίασ. Ο Αρχιεπίσκοποσ αναφερÞµενοσ στισ επενδύσεισ τησ Εκκλησίασ, είπε πωσ στην Πάφο θα ανεγερθεί ένα µεγάλο ξενοδοχείο σε περιουσία τησ Αρχιεπισκοπήσ για το οποίο θα ξοδευτούν γύρω στα 60 µε 70 εκ. ευρώ. Επίσησ είπε Þτι έχει κλείσει συµφωνία για ένα ηλιοθερµικÞ πάρκο έξω απÞ τη Λευκωσία, για 75 µεγαβάτ, µια επένδυση άνω των 100 εκ. ευρώ. Στην περιοχή τησ Μακεδονίτισσασ, η Αρχιεπισκοπή θα δηµιουργήσει ένα αγγλÞφωνο σχολείο, ενώ σε επαφή που έχει η Εκκλησία τησ Κύπρου µε Ρώσουσ και Ισραηλίτεσ τροχιοδροµείται η κατασκευή ενÞσ εργοστασίου ηλεκτρικήσ ενέργειασ περίπου 75 µεγαβάτ για το οποίο θα ξοδευτούν αρκετά εκατοµµύρια. Σύµφωνα µε τον Αρχιεπίσκοπο, η Εκκλησία τησ Κύπρου θα προχωρήσει και µε άλλα έργα σε συνεργασία µε Κύπριουσ εµπορευÞµενουσ και µε κεφάλαια που θα έρθουν απÞ το εξωτερικÞ. Ùπωσ είχαµε δηµοσιεύσει µε οδηγίεσ
του ΑρχιεπισκÞπου Κύπρου ΧρυσοστÞµου γίνονται µελέτεσ, που στοχεύουν στην δηµιουργία στην Κύπρο των πρώτων πολυτελέστατων ξενοδοχείων για άτοµα τησ τρίτησ ηλικίασ. Στα πολυτελέστατα αυτά ξενοδοχεία που θα έχουν τισ κατάλληλεσ υποδοµέσ για αυτή την ηλικία και θα λειτουργούν ολÞχρονα, θα παρέχεται διαµονή, διατροφή, ιατροφαρµακευτική περίθαλψη, υπηρεσίεσ ευεξίασ και πολλά άλλα. ΣτÞχοσ είναι η ανάπτυξη του Ιατρικού Τουρισµού, ένασ τοµέασ ο οποίοσ µπορεί να αποφέρει πολλά θετικά στην κυπριακή οικονοµία. Μιλώντασ στην εφηµερίδα µασ ο Αρχιεπίσκοποσ ΧρυσÞστοµοσ, είχε τονίσει πωσ «Η Κύπροσ λÞγω κλίµατοσ πρέπει να επενδύσει στον ΙατρικÞ ΤουρισµÞ», για να τονίσει πωσ η Κύπροσ µÞνο υπηρεσίεσ µπορεί να προσφέρει, και σε αυτÞ πρέπει να επικεντρωθούµε. Ο ιατρικÞσ τουρισµÞσ είναι µία νέα συνεχώσ αναπτυσσÞµενη οικονοµική δραστηριÞτητα παγκοσµίωσ. Αναφέρεται στη µετάβαση εκτÞσ και εντÞσ συνÞρων ανθρώπων µε προβλήµατα υγείασ προκειµένου να τουσ παραχθεί ιατρική φροντίδα που στοχεύει στην πρÞληψη, διάγνωση και διατήρηση τησ υγείασ τουσ. Απαιτεί σύνθεση, συνεργασία και κοινή προσπάθεια του επιχειρηµατία τουρισµού και του ιατρού. Περιλαµβάνει επίσησ υπηρεσίεσ µεταφοράσ,
ενηµέρωσησ, ξενάγησησ, εστίασησ και διαµονήσ των τουριστών υγείασ σε επιλεγµένα ξενοδοχεία. Η δηµιουργία αυτών των ξενοδοχείων στοχεύει στην προσέλκυση τουριστών τησ τρίτησ ηλικίασ κυρίωσ απÞ τισ ΒÞρειεσ χώρεσ, καθ’ Þλη την διάρκεια του χρÞνου, γεγονÞσ που θα οδηγήσει και στο άνοιγµα πολλών θέσεων εργασίασ, Þπωσ ιατρικούνοσηλευτικού προσωπικού αλλά και του ξενοδοχειακού τοµέα. Σε δηλώσεισ του στην Πάφο, ο Κύπρου ΧρυσÞστοµοσ εξέφρασε την εκτίµηση Þτι η Κυβέρνηση θα κάνει το παν για να υπάρξει ανάπτυξη, να κινηθεί η αγορά και να έρθει το χαµÞγελο ξανά στα πρÞσωπα Þλων. Ο Αρχιεπίσκοποσ εξέφρασε αισιοδοξία Þτι µε σκληρή δουλειά «θα βγούµε απÞ
πάνω», σηµειώνοντασ Þτι η Αρχιεπισκοπή έχει εκπονήσει µερικά σχέδια και πολύ σύντοµα θα προχωρήσει στην ανάπτυξη. Αρκετά έργα θα δώσουν δουλειά σε χιλιάδεσ εργάτεσ – επιστήµονεσ, ανέφερε, εκφράζοντασ παράλληλα τη βεβαιÞτητα πωσ το ίδιο θα πράξει και η Κυβέρνηση Αναστασιάδη και Þτι «παρά τισ δυσκολίεσ θα ανατείλουν και καλύτερεσ ηµέρεσ». Σχολιάζοντασ την επίσκεψη του Προέδρου Αναστασιάδη στο Ισραήλ, είπε πωσ η Κύπροσ έχει ανάγκη το Ισραήλ αλλά και το Ισραήλ την Κύπρο. Μια καλή συνεργασία, συνέχισε, θα αποβεί προσ Þφελοσ και των δύο χωρών, προσθέτοντασ πωσ «έχουν τεθεί γερά θεµέλια, η συνεργασία είναι δεδοµένη, και Þλα θα εξελιχθούν Þσο γίνεται πιο καλά».
¢Ú·Ì·ÙÈ΋ Ì›ˆÛË ÙˆÓ ÂÈÙÔΛˆÓ ÛÙËÓ Â˘Úˆ˙ÒÓË Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα προχώρησε σε µια επείγουσα µείωση των επιτοκίων κατά 0.25% αλλά ο πρÞεδρÞσ τησ, Μάριο Ντράγκι, προειδοποίησε τισ κυβερνήσεισ τησ ευρωζώνησ Þτι δεν πρέπει να σταµατήσουν τισ πολιτικέσ λιτÞτητασ. Το διοικητικÞ συµβούλιο τησ ΕΚΤ ανακοίνωσε την πρώτη περικοπή του κÞστουσ δανεισµού απÞ τον Ιούλιο του 2012, µειώνοντασ τα επιτÞκια στο ιστορικÞ χαµηλÞ του 0,5%. Η απÞφασή ανακοινώθηκε στη συνάντηση τησ Τράπεζασ στην Μπρατισλάβα µε φÞντο τα οικονοµικά στοιχεία, συµπεριλαµβανοµένων τα στοιχείων για την ανεργία που έχει φτάσει στο 12% για τα 17 κράτη µέλη του ενιαίου νοµίσµατοσ. Το ευρώ υποχώρησε περισσÞτερο απÞ 1% έναντι του δολαρίου στα 1,3 δολάρια στον απÞηχο των σχολίων του Ντράγκι. Ο πρÞεδροσ τησ ΕΚΤ πρÞτεινε επίσησ Þτι η ΕΚΤ θα εξετάσει την επιβολή αρνητικών επιτοκίων για καταθέσεισ στην κεντρική τράπεζα, για να αποτρέψει τισ τράπεζεσ απÞ τα να ‘σταθµεύουν’ τα χρήµατα τουσ στην ΕΚΤ αντί να τα δανείζουν στισ επιχειρήσεισ. Το επιτÞκιο αποδοχήσ καταθέσεων τησ ΕΚΤ βρίσκεται ήδη στο µηδέν.
¶ÚÔۋψÛË ÛÙ· ̤ÙÚ· ÏÈÙfiÙËÙ·˜ Εξηγώντασ την απÞφαση τησ τράπεζασ να µειώσει τα επιτÞκια στην τακτική συνέντευξη Τύπου ο Ντράγκι επεσήµανε Þτι το ΑΕΠ στην ευρωζώνη έχει πλέον µειωθεί για πέντε συνεχÞµενα τρίµηνα, και Þτι «το ασθενέσ οικονοµικÞ κλίµα έχει επεκταθεί και στο πρώτο τρίµηνο του 2013». ΩστÞσο, ο Ντράγκι προέτρεψε του φορείσ χάραξησ πολιτικήσ να διατηρήσουν
την προσήλωση του στα µέτρα λιτÞτητασ ενώ µαίνεται µια έντονη συζήτηση στην Ευρώπη για το αν οι χώρεσ σε κρίση θα πρέπει να έχουν τη επιλογή να κοπάσουν τα µέτρα για δραστική µείωση του ελλείµµατοσ. «Για να φέρουµε το χρέοσ σε πτωτική πορεία, οι χώρεσ τησ ευρωζώνησ δεν θα πρέπει να σταµατήσουν τισ προσπάθειέσ τουσ για τη µείωση των ελλειµµάτων του κρατικού προϋπολογισµού τουσ και να συνεχίσουν, Þπου χρειάζεται, τη νοµοθετική δράση ή αµέσωσ να εφαρµÞσουν διαρθρωτικέσ µεταρρυθµίσεισ, µε τέτοιο τρÞπο ώστε να ενισχύσουν τη δηµοσιονοµική βιωσιµÞ-
τητα και τισ δυνατÞτητεσ οικονοµικήσ ανάπτυξησ », δήλωσε ο πρÞεδροσ τησ ΕΚΤ. Ο David Brown του New Economics View, δήλωσε: «Η µείωση των επιτοκίων τησ ΕΚΤ δεν αποτελεί έκπληξη, δεδοµένου Þτι είχε επισηµανθεί απÞ τον Ντράγκι κατά τη συνεδρίαση του περασµένου µήνα. Είναι αρκετÞ; Ùχι. Το οριακÞ αποτέλεσµα τησ µείωσησ είναι πολύ περιορισµένο, αλλά τουλάχιστον αναµένουµε να έχει κάποια συµβολική επίδραση στην βελτίωση τησ οικονοµικήσ εµπιστοσύνησ». ΩστÞσο, η ΕΚΤ δεν επιβεβαίωσε ελπίδεσ Þτι θα ανακοινώσει ένα λεπτοµερέσ πλάνο πολιτικών µέτρων για να ξεµπλοκάρει τη
χορήγηση δανείων σε µικρέσ επιχειρήσεισ, οι οποίεσ δεν είναι πλέον σε θέση να αποκτήσουν πρÞσβαση στον τραπεζικÞ δανεισµÞ σε προσιτέσ τιµέσ, ιδίωσ στισ περιφερειακέσ οικονοµίεσ τησ ευρωζώνησ. Αντ’ αυτού, ο Ντράγκι είπε Þτι «θα αρχίσει διαβουλεύσεισ µε τα άλλα ευρωπαϊκά θεσµικά Þργανα σχετικά µε τισ πρωτοβουλίεσ για την προώθηση µιασ λειτουργούσασ αγοράσ για asset-backed securities για δάνεια προσ µη χρηµατοπιστωτικέσ επιχειρήσεισ.» ΑυτÞ θα µπορούσε να επιτρέψει στισ τράπεζεσ να ξεκινήσουν τα δάνεια σε µικρέσ επιχειρήσεισ και την ανταλλαγή τουσ για πιο ρευστά περιουσιακά στοιχεία µε την ΕΚΤ, αλλά ο Ντράγκι δεν έδωσε λεπτοµέρειεσ για το πώσ ένα τέτοιο σύστηµα θα µπορούσε να λειτουργήσει. Η καγκελάριοσ τησ Γερµανίασ Άνγκελα Μέρκελ, η οποία είναι υποψήφια για επανεκλογή το Σεπτέµβριο, είχε πρÞσφατα εκφράσει αµφιβολίεσ σχετικά µε την ανάγκη για µείωση των επιτοκίων, λέγοντασ Þτι οι Γερµανοί αποταµιευτέσ θα επωφεληθούν απÞ ένα υψηλÞτερο επιτÞκιο. Ùµωσ, η ΕΚΤ έχει γίνει Þλο και περισσÞτερο ανήσυχη για µια πιστωτική κρίση σε ορισµένεσ χώρεσ τησ ευρωζώνησ καθώσ η χρηµατοδÞτηση για τισ επιχειρήσεισ στερεύει. Ο Ντράγκι δήλωσε «απογοητευµένοσ» που οι τράπεζεσ δεν δανείζουν περισσÞτερο, προσθέτοντασ Þτι η ΕΚΤ θα µπορούσε να χρησιµοποιήσει µÞνο τα εργαλεία που έχει στη διάθεσή τησ. Η πτώση του πληθωρισµού στο 1,2%, τον Απρίλιο - πολύ κάτω του ανώτατου ορίου του 2% τησ ΕΚΤ - βοήθησε εξάλλου να δηµιουργηθεί το κλίµα για τη µείωση στο κÞστοσ δανεισµού. ¶ËÁ‹: Sofokleous10.gr
ΧΡΗΜΑ&ΑΓΟΡΑ
8 ΜΑΪΟΥ, 2013
6 | EI∆ΗΣΕΙΣ | financialmirror.com
∆Ô ÌÓËÌfiÓÈÔ „ËÊ›ÛÙËÎÂ, Ë ·‚‚·ÈfiÙËÙ· ÛÙÔ ÙÚ·Â˙ÈÎfi Û‡ÛÙËÌ· ·Ú·Ì¤ÓÂÈ ¡›ÎÔ˜ ªÈ¯·ËÏ›‰Ë˜ Foreign Exchange Analyst Email: michailidisn@aol.com Αντίστροφα µετρά ο χρÞνοσ πλέον για το τραπεζικÞ µασ σύστηµα αν και το µνηµÞνιο πέρασε απÞ την κυπριακή βουλή. Η απÞφαση τησ κεντρικήσ τράπεζασ τησ Κύπρου, µε τισ ευλογίεσ πάντοτε τησ ΕΚΤ, να άρει τουσ περιορισµούσ µÞνο των ξένων τραπεζών τείνει να µετατρέψει την Κύπρο σε χώρα µε δύο Ευρώ. Ένα ευρώ παγιδευµένο στισ κυπριακέσ τράπεζεσ (Ευρώ Α) και ένα ευρώ ελεύθερο στισ ξένεσ τράπεζεσ (Ευρώ Β). Το παγιδευµένο στισ κυπριακέσ τράπεζεσ ευρώ, σαφέστατα δεν έχει την ίδια αξία µε ένα ελεύθερα διακινούµενο! Ùσοι έχουν «παγιδευµένα ευρώ» δεν θα διστάσουν σε κάποια φάση στο εγγύσ µέλλον να πληρώσουν το τίµηµα ανταλλαγήσ τουσ µε «ελεύθερα ευρώ». Η µαύρη αγορά που τείνει να δηµιουργηθεί µπορεί να ωθήσει σε αναπροσαρµογή τησ κεντρικήσ ισοτιµίασ ευρώ Α και ευρώ Β. Οι παγιδευµένοι καταθέτεσ Þσο περνά ο χρÞνοσ και υπÞ την πίεση τησ έλλειψησ ρευστÞτητασ δεν θα διστάσουν να δεχθούν την ανταλλαγή των παγιδευµένων ευρώ τουσ µε σαφέστατα λιγÞτερα ευρώ τα οποία µπορούν να τα διακινούν ελεύθερα. Είναι επιτακτική ανάγκη οι διακρίσεισ µεταξύ κυπριακών και ξένων τραπεζών να σταµατήσουν και τα µέτρα να αρθούν για Þλεσ ανεξαιρέτωσ τησ τράπεζεσ που λειτουργούν στην Κύπρο.
Ίσωσ να παράµεναν µÞνο για την τράπεζα Κύπρου η οποία ούτωσ ή άλλωσ είναι καταδικασµένη υπÞ τισ περιστάσεισ αφού δεν υπάρχει προηγούµενο τράπεζασ που έβαλε χέρι στουσ καταθέτεσ τησ και κατÞρθωσε να µείνει ζωντανή. ΜÞνη λύση για την τράπεζα είναι να ξεκινήσει απÞ την αρχή µε άλλο Þνοµα µε άλλο ∆Σ και κυρίωσ µε ξένουσ επενδυτέσ. Ùσο οι διακρίσεισ Þµωσ µεταξύ ξένων και κυπριακών τραπεζών διατηρούνται θα αυξάνεται ο κίνδυνοσ η χώρα να µετατραπεί σε µια σύγχρονη Κούβα στην οποία υπάρχουν δύο νοµίσµατα. Στην κοµµουνιστική Κούβα κυκλοφορούν δύο είδη πέσο. Το ανταλλάξιµο σε συνάλλαγµα και το µη ανταλλάξιµο, που κυκλοφορεί αναγκαστικά. Η αναλογία τουσ είναι 1 προσ 25. Το µη ανταλλάξιµο καλύπτει τρέχουσεσ καταναλωτικέσ ανάγκεσ των νοικοκυριών, ενώ το ανταλλάξιµο, συναλλαγέσ «ανωτέρου επιπέδου» (πρÞσβαση σε πολυτελή αγαθά και υπηρεσίεσ). Οπωσ είναι γνωστÞ, η ύπαρξη δύο νοµισµάτων δεν προωθεί ιδιαίτερα την οικονοµική ανάπτυξη τησ Κούβασ. Έχει µετατρέψει µεν τουσ συναλλασσοµένουσ σε ευαίσθητουσ δέκτεσ σηµαδιών απÞ την αγορά και σε αντίστοιχουσ αγοραστέσ ή αποθεµατοποιητέσ αγαθών, έχει βοηθήσει δε το κυβερνητικÞ κÞµµα να έχει πρÞσβαση σε συνάλλαγµα, ξεπερνώντασ σε µικρή κλίµακα το οικονοµικÞ εµπάργκο που υφίσταται η Κούβα απÞ τισ ΗΠΑ. Είναι πράγµατι αξιοπερίεργο το γεγονÞσ Þτι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, ο θεµατοφύλακασ Þλων των κεντρικών τραπεζών να επιτρέπει να διαιωνίζεται για τÞσεσ εβδοµάδεσ Þλη αυτή η αβεβαιÞτητα στο κυπριακÞ τραπεζικÞ σύστηµα και να µην λειτουργεί ωσ δανειοδÞτησ ύστατησ ανάγκησ... Ίσωσ οι αξιωµατούχοι τησ να αναλώνονται πυροσβεστικά στο συµµάζεµα των καταστάσεων που θα µπορούσαν να δηµιουργήσουν οι δηλώσεισ Ντάισελµπλουµ, περί πιθανÞτητασ το µοντέλο διά-
σωσησ του κυπριακού τραπεζικού συστήµατοσ να αποτελέσει πρÞτυπο για άλλεσ χώρεσ. Ùπωσ και να ’ναι Þµωσ, η ολιγωρία τησ ΕΚΤ µπορεί να πυροδοτήσει καταστροφικέσ εξελίξεισ. Εξάλλου αν ισχύσουν επί µακρÞν τα µέτρα, µπορεί να ωθήσουν σε δωροδοκίεσ, να καταρρακώσουν την εµπιστοσύνη και περαιτέρω την ίδια την κυπριακή οικονοµία, να δηµιουργήσουν ένα ντÞµινο και τελικά να οδηγήσουν τη χώρα εκτÞσ Ευρωζώνησ. Η εµπειρία απÞ την επιβολή κεφαλαιακών ελέγχων σε άλλεσ χώρεσ είναι Þτι Þταν επιβληθούν είναι δύσκολο να καταργηθούν. Τα αντίστοιχα µέτρα στην Ισλανδία βρίσκονται ακÞµη σε ισχύ, µια πενταετία µετά την επιβολή τουσ. Στην Αργεντινή επιβλήθηκαν το 2001 και ίσχυσαν για έναν χρÞνο. ∆εν έχουµε ιδιαίτερο λÞγο να πιστέψουµε Þτι τα πράγµατα θα είναι διαφορετικά για την Κύπρο. Αν δεν υπάρχει σήµερα αρκετÞ ρευστÞ γιατί να πιστέψουµε Þτι θα υπάρξει σε µια βδοµάδα, έναν µήνα ή και έναν χρÞνο; Μια εναλλακτική λύση παραµένει υπαρκτή. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα µπορεί να δηλώσει πρÞθεση για την άνευ ορίων διάθεση ρευστÞτητασ στισ κυπριακέσ τράπεζεσ τώρα, που ανακεφαλαιοποιούνται, χαλαρώνοντασ ταυτÞχρονα τισ απαιτήσεισ Þσο αφορά τισ εγγυήσεισ που µπορούν να τισ παρέχουν οι συγκεκριµένεσ τράπεζεσ. Με αυτÞ τον τρÞπο η προσωρινή αυτή ρευστÞτητα που θα παρέχει στισ τράπεζεσ θα είναι, έστω προσωρινά, καλυµµένη απÞ τισ Þποιεσ εξασφαλίσεισ µπορούν να παρέχουν στην ΕΚΤ οι τράπεζεσ. Ασφαλώσ το εγχείρηµα δεν είναι απλÞ, καθώσ οι τράπεζεσ δεν µπορούν να προσφέρουν τισ εγγυήσεισ που θα µπορούσαν να προσφέρουν προ τησ 15ησ Μαρτίου. Θα µπορούσε ωστÞσο η ΕΚΤ να χαλαρώσει τισ δικέσ τησ απαιτήσεισ για εγγυήσεισ, ενώ θα µπορούσε να µειωθεί και το ποσοστÞ «κουρέµατοσ» των καταθέσεων που επέβαλε η Κεντρική Τράπεζα τησ Κύπρου.
∞ÏÏ¿˙Ô˘Ó ÔÈ ÙÚ·Â˙ÈΤ˜ ÈÛÔÚÚԛ˜ ÛÙËÓ ∫‡ÚÔ Η συζήτηση περί του νέου µοντέλου οικονοµικήσ ανάπτυξησ που καλείται να διαµορφώσει η κυπριακή Κυβέρνηση, µετά τισ εξελίξεισ στον τραπεζικÞ τοµέα, έχει αρχίσει και εκτÞσ Κύπρου, απÞ το διεθνή Τύπο, οικονοµολÞγουσ και αναλυτέσ. Ùπωσ επισηµαίνεται, µαζί µε το χρηµατοπιστωτικÞ κλάδο θα επηρεαστεί και µεγάλο µέροσ του υπÞλοιπου τριτογενούσ τοµέα που παράγει πάνω απÞ το 80% του κυπριακού ΑΕΠ, συνυπολογίζοντασ τον τουρισµÞ. Η συζήτηση πάντωσ, πέρα απÞ τισ ανησυχίεσ και τισ επιφυλάξεισ, αναδεικνύει και µια σειρά επιλογών και προοπτικών. Σε Þ,τι αφορά τισ τράπεζεσ, το νέο τοπίο αλλάζει τισ ισορροπίεσ. «ΑπÞ τη µία πλευρά θα µπορούσε να είναι µια ευκαιρία για τισ θυγατρικέσ ξένων τραπεζών να επεκτείνουν τισ δραστηριÞτητέσ τουσ και απÞ την άλλη θα είναι δύσκολο να ανταγωνιστούν την Τράπεζα Κύπρου, έναν θεσµÞ που θα κατέχει τεράστιο µερίδιο τησ αγοράσ», δήλωσε στο ΚυπριακÞ Πρακτορείο Ειδήσεων η Καίτη Φυλακτή, καθηγήτρια ∆ιεθνών Χρηµατοοικονοµικών στο Cass Business School στο Λονδίνο. ΕκτÞσ τραπεζικού συστήµατοσ, η Κύπρια καθηγήτρια εκτιµά Þτι δεν υπάρχει λÞγοσ να σταµατήσει να είναι ελκυστικÞ το µοντέλο τησ παροχήσ υπηρεσιών προσ διεθνείσ επιχειρήσεισ, συµπεριλαµβανοµένων ασφαλιστικών, ναυτιλιακών και νοµικών υπηρεσιών. «ΣηµαντικÞσ αριθµÞσ των πυλώνων αυτού του µοντέλου που έχουν καταστήσει την Κύπρο ελκυστική εξακολουθούν να υφίστανται: θεσµική σταθερÞτητα, χαµηλά επίπεδα διαφθοράσ και γραφειοκρατίασ, εργατικÞ δυναµικÞ µε υψηλή µÞρφωση, σταθερÞ νοµικÞ σύστηµα που βασίζεται στα βρετανικά πρÞτυπα, καλή γεωγραφική τοποθεσία, καλή υποδοµή επικοινωνιών. Μπορεί ο ευνοϊκÞσ συντελεστήσ φορολογίασ επιχειρήσεων να έχει αυξηθεί, αλλά η Κύπροσ διατηρεί ένα εκτενέσ δίκτυο διµερών φορολογικών συνθηκών», σηµειώνει. Σύµφωνα µε την κ. Φυλακτή, η παράλληλη µείωση στουσ µισθούσ που θα προκύψει απÞ την αυξανÞµενη ανεργία και η µείωση των τιµών θα καταστήσουν την Κύπρο πιο ανταγωνιστική και πιο ελκυστική. Η τάση στισ συζητήσεισ περί νέων µοντέλων ανάπτυξησ είναι να γίνεται αναφορά σε τοµείσ που ήδη έχουν σηµαντική συνδροµή στην εθνική παραγωγή. Υπάρχουν Þµωσ για κάθε χώρα ανταγωνιστικά πλεονεκτήµατα που ενδεχοµένωσ δεν
έχουν αξιοποιηθεί στο έπακρο. «Νοµίζω Þτι κάτι που λείπει απÞ τη συζήτηση, Þπωσ και στην Ελλάδα, είναι η βιοµηχανοποίηση τησ γεωργικήσ παραγωγήσ, δηλαδή η επεξεργασίαµεταποίηση αγροτικών προϊÞντων», επισήµανε ο Βασίλησ Μοναστηριώτησ, ανώτεροσ λέκτορασ Πολιτικήσ Οικονοµίασ Νοτιοανατολικήσ Ευρώπησ στο London School of Economics.
∏ Ó·˘ÙÈÏ›· ˆ˜ ¿ÍÔÓ·˜ ·Ó¿Ù˘Í˘ Ο τουρισµÞσ πάντωσ είναι αναπÞφευκτα ένασ απÞ τουσ τοµείσ που λαµβάνει κορυφαία θέση στη συζήτηση περί ανάπτυξησ. Οι ειδικοί στο Λονδίνο επισηµαίνουν µεν τον έντονο ανταγωνισµÞ που αντιµετωπίζει η Κύπροσ και την ανάγκη διορθωτικών κινήσεων, Þπωσ για παράδειγµα στο κÞστοσ των υπηρεσιών, αλλά αναγνωρίζουν Þτι υπάρχουν δυνατÞτητεσ περαιτέρω ανάπτυξησ. Ùπωσ πρÞσφατα έγραψε στη στήλη του ο πιο αναγνωρίσιµοσ δηµοσιογράφοσ τουριστικών θεµάτων στη Βρετανία, ο Σάιµον Κάλντερ, παρά την κρίση στο νησί «ο ήλιοσ ακÞµα λάµπει, τα βουνά θα είναι θαυµάσια και η υποδοχή απÞ τουσ Κυπρίουσ Þπωσ πάντα ζεστή». Στο µυαλÞ πολλών ο τουρισµÞσ συνοδεύεται ωσ βασική αναπτυξιακή προοπτική απÞ τη ναυτιλία. Σε πρÞσφατη συνέντευξή του ο διευθυντήσ τησ ναυτιλιακήσ εταιρείασ Zela Shipping µε έδρα τη βρετανική πρωτεύουσα και πρÞεδροσ τησ Κυπριακήσ Ένωσησ Πλοιοκτητών Γιώργοσ Μούσκασ σηµείωσε Þτι η ναυτιλία µπορεί να αναδειχθεί σε άξονα ανάπτυξησ. «ΑυτÞ που µπορούµε να κάνουµε είναι να προσπαθήσουµε να προωθήσουµε την κυπριακή σηµαία ακÞµα περισσÞτερο, ιδίωσ στην Ελλάδα. Η Κύπροσ είναι φθηνÞτερη απÞ άλλεσ χώρεσ για τη νηολÞγηση πλοίων», είχε αναφέρει ο κ. Μούσκασ. Ένασ παράγοντασ που κατά τον Βασίλη Μοναστηριώτη θέτει Þρια στην κυπριακή προσπάθεια ανάκαµψησ είναι το µέγεθοσ τησ οικονοµίασ του νησιού και η γεωγραφία. «Η Κύπροσ δεν µπορεί να βασιστεί σε µεγάλησ κλίµακασ παραγωγή που να τησ επιτρέπει να είναι ανταγωνιστική. Αφ’ ετέρου επειδή είναι µικρή οικονοµία Þ,τι και να κάνει θα είναι σε κάποιον τοµέα υψηλήσ εξειδίκευσησ. Θα µπορούσε ο τοµέασ αυτÞσ να χτιστεί εντÞσ ενÞσ παραγωγικού δικτύου προσφοράσ που να συνδέεται και µε άλλεσ χώρεσ, αλλά για
την Κύπρο θα είναι δύσκολο επειδή οι υπÞλοιπεσ χώρεσ είναι η Ελλάδα και τα µέλη τησ ΕΕ που είναι µακριά». Κάτι άλλο που µπορεί να γίνει σε µικρή κλίµακα είναι οι καινούριεσ τεχνολογίεσ που έχουν να κάνουν κυρίωσ µε ICT (τεχνολογία πληροφοριών και επικοινωνιών) ή χρηµατοοικονοµικά προϊÞντα, λογισµικÞ κτλ. «∆εδοµένου Þτι η Κύπροσ έχει ένα πλεονέκτηµα µε το δυνητικÞ ανθρώπινο κεφάλαιÞ τησ, ιδίωσ µε τον επαναπατρισµÞ καλών αποφοίτων, κάτι τέτοιο µπορεί να αναπτυχθεί. ∆ηλαδή µπορεί να στηθεί µια επιχείρηση δέκα ατÞµων µε µια κεφαλαιακή βάση σχετικά µικρή και να έχει ανταγωνιστικÞ προϊÞν», πρÞσθεσε ο Έλληνασ οικονοµολÞγοσ. ∆εν µπορεί κανείσ να παραγνωρίσει ασφαλώσ τον παράγοντα φυσικÞ αέριο. Οι περισσÞτεροι παρατηρητέσ τουλάχιστον στη Βρετανία πιστεύουν πωσ η Κύπροσ έχει µπροστά τησ µια σπάνια οικονοµική προοπτική, η οποία Þµωσ δύσκολα µπορεί να αξιοποιηθεί άµεσα. «ΑκÞµα δεν ξέρουµε πÞσο γρήγορα και τι µεγέθουσ κέρδη θα αρχίσει να παράγει (το φυσικÞ αέριο). Αν η Κύπροσ πηγαίνει προσ το µοντέλο τησ Νορβηγίασ για τη διαχείριση των εσÞδων, τÞτε αυτÞ σηµαίνει Þτι τα λεφτά δεν θα χρησιµοποιηθούν άµεσα, αλλά ωσ µακροπρÞθεσµη εγγύηση, το οποίο είναι πολύ καλÞ και χρήσιµο και µπορεί να χρηµατοδοτήσει την ανάπτυξη», είπε ο κ. Μοναστηριώτησ. Ο Κρίστοφερ ΚÞουτσ µελετά µε προσοχή τισ προοπτικέσ που δηµιουργεί στην ευρύτερη περιοχή ο εντοπισµÞσ φυσικού αερίου στην κυπριακή ΑΟΖ ωσ αναλυτήσ θεµάτων ενέργειασ στη ΜεσÞγειο. Ανέφερε Þτι ο Þποιοσ πραγµατικÞσ αντίκτυποσ στην κυπριακή οικονοµία απέχει ακÞµα πολύ για να επηρεάσει τισ τρέχουσεσ οικονοµικέσ προκλήσεισ. «ΒραχυπρÞθεσµα το φυσικÞ αέριο πιθανÞτατα θα παίξει µεγαλύτερο ρÞλο ωσ εργαλείο διαπραγµάτευσησ παρά ωσ παράγοντασ άµεσησ οικονοµικήσ ανάπτυξησ ή ανάκαµψησ. Πριν την εγκατάσταση των αναγκαίων υποδοµών για τη µεταφορά του αερίου σε µια βιώσιµη αγορά και την αποκατάσταση τησ εµπιστοσύνησ που θα ενθαρρύνει τισ κρίσιµεσ ξένεσ επενδύσεισ, η Κύπροσ δεν θα πρέπει να στηριχθεί στα προσδοκώµενα έσοδα για να καλύψει τισ άµεσεσ οικονοµικέσ τησ ανάγκεσ», σηµείωσε. Ο διεθνήσ αναλυτήσ εκτίµησε επίσησ Þτι το αέριο θα αντιµετωπιστεί απÞ την κυβέρνηση Αναστασιάδη ωσ µέσο διασφάλισησ οικονοµικήσ στήριξησ απÞ την Ευρώπη µε αντάλλαγµα τη µελλοντική συνεργασία και ανάµιξη στη διαδικασία παραγωγήσ. «Για την ώρα το αέριο παραµένει υπÞ τον εγχώριο έλεγχο, αλλά δεδοµένου του µεγέθουσ των οικονοµικών προβληµάτων τησ χώρασ δεν είναι ξεκάθαρο πÞσο περισσÞτερο θα µπορέσει η κυβέρνηση να το κρατήσει εκτÞσ διαπραγµατεύσεων», σχολίασε ο Κρίστοφερ ΚÞουτσ.
ΧΡΗΜΑ&ΑΓΟΡΑ
8 ΜΑΪΟΥ, 2013
financialmirror.com | ΕΛΛΑ∆Α | 7
∂∂: ∞ÓÂÍÂÚ‡ÓËÙ· Ù· ÂÏÏËÓÈο ÎÔÈÙ¿ÛÌ·Ù· ˘‰ÚÔÁÔÓ·ÓıÚ¿ÎˆÓ Η Ελλάδα έχει καλÞ αλλά ανεξερεύνητο δυναµικÞ κοιτασµάτων υδρογονανθράκων, επισηµαίνεται σε έκθεση τησ Ευρωπαϊκήσ Επιτροπήσ αναφορικά µε την ενεργειακή εξάρτηση των χωρών- µελών. Στην έκθεση υπογραµµίζονται οι πρÞσφατεσ εξελίξεισ στον τοµέα των ερευνών µε την προκήρυξη τριών “οικοπέδων” (Ιωάννινα, ΠατραϊκÞσ κÞλποσ, Κατάκολο) σε ζώνεσ, Þπου, Þπωσ αναφέρεται, δεν υπάρχουν γεωπολιτικά ζητήµατα ωσ η οριοθέτηση κυριαρχικών δικαιωµάτων στο Αιγαίο. Τονίζεται, ωστÞσο, Þτι οι αβεβαιÞτητεσ (ωσ προσ το µέγεθοσ των κοιτασµάτων και τη δυνατÞτητα αξιοποίησήσ τουσ) είναι ακÞµη τÞσο µεγάλεσ που δεν επιτρέπουν την αλλαγή των προτεραιοτήτων τησ ενεργειακήσ πολιτικήσ.
∂Í·ÚÙË̤ÓË ·fi ÙȘ ÂÈÛ·ÁˆÁ¤˜ Σύµφωνα µε την ίδια έκθεση, τησ Γενικήσ ∆ιεύθυνσησ οικονοµικών υποθέσεων τησ ΕΕ: Πάνω απÞ το 50% τησ ετήσιασ ενεργειακήσ κατανάλωσησ καλύπτεται απÞ εισαγÞµενο πετρέλαιο, γεγονÞσ που καθιστά την Ελλάδα µια απÞ τισ πιο ευάλωτεσ ευρωπαϊκέσ χώρεσ ωσ προσ την ασφάλεια εφοδιασµού. Η εξάρτηση απÞ το εισαγÞµενο αργÞ αντισταθµίζεται εν µέρει απÞ τη διαφοροποίηση των πηγών εφοδιασµού (Ρωσία, Σαουδική Αραβία, Λιβύη, Ιράκ, Καζακστάν και παλαιÞτερα Ιράν)
και απÞ το γεγονÞσ Þτι το υπÞλοιπο 50% των ενεργειακών αναγκών τησ χώρασ καλύπτεται απÞ εγχώριεσ πηγέσ Þπωσ ο λιγνίτησ και οι ανανεώσιµεσ, ενώ αυξάνεται και η συµµετοχή του φυσικού αερίου στο ενεργειακÞ ισοζύγιο. Στον τοµέα τησ διύλισησ επισηµαίνεται Þτι η αγορά χαρακτηρίζεται απÞ υπερρύθµιση και συγκέντρωση σε δύο παίκτεσ (ΕΛΠΕ και ΜÞτορ Ùιλ) καθώσ κι Þτι εγχώριεσ και ευρωπαϊκέσ Αρχέσ έχουν επισηµάνει έλλειψη ανταγωνισµού στην εσωτερική αγορά Στον τοµέα τησ ηλεκτρικήσ ενέργειασ οι βασικέσ προκλήσεισ παραµένουν η κυριαρχία τησ ∆ΕΗ, η έλλειψη ανταγωνισµού και η συσσώρευση χρεών (απλήρωτοι λογαριασµοί ρεύµατοσ, έλλειµµα του λογαριασµού των ανανεώσιµων πηγών, οφειλέσ προσ τη ∆ΕΠΑ, κ.α.) Η ΕΕ θεωρεί πιθανή περαιτέρω αύξηση των τιµολογίων τήσ ηλεκτρικήσ ενέργειασ µετά την απελευθέρωσή τουσ απÞ 1ησ Ιουλίου του 2013 και επαναλαµβάνει την πρÞταση για πώληση περιουσιακών στοιχείων τησ ∆ΕΗ Þπωσ τα λιγνιτωρυχεία. Και στον τοµέα του φυσικού αερίου επισηµαίνεται Þτι τα χρέη προσ τη ∆ΕΠΑ ύψουσ 300 εκατ. ευρώ αποτελούν σηµαντικÞ εµπÞδιο για την ιδιωτικοποίηση τησ εταιρίασ καθώσ και Þτι η εξάρτηση απÞ τη Ρωσία, που ήταν 80% το 2005, έχει περιοριστεί στο µισÞ καθώσ αυξήθηκαν οι εισαγωγέσ φυσικού αερίου απÞ την Τουρκία, καθώσ και η χρήση υγροποιηµένου φυσικού αερίου.
¶Ú¿ÛÈÓË ÂÓ¤ÚÁÂÈ· Για τισ ανανεώσιµεσ πηγέσ, η ΚοµισιÞν εκτιµά Þτι η ανάπτυξή τουσ στηρίχθηκε στισ υψηλέσ τιµέσ απορρÞφησησ τησ “πράσινησ” ενέργειασ οι οποίεσ Þµωσ οδήγησαν σε αύξηση του ελλείµµατοσ για το λογαριασµÞ χρηµατοδÞτησησ των ΑΠΕ. Σηµειώνεται επίσησ η λήψη µέτρων κατά το δεύτερο εξάµηνο του 2012 (που συνεχίστηκε και εφέτοσ) για την αντιµετώπιση του ελλείµµατοσ αυτού. Η ΕΕ επισηµαίνει τέλοσ Þτι λÞγω και τησ οικονοµικήσ κρίσησ η Ελλάδα υπερκάλυψε τουσ στÞχουσ του ΚιÞτο για τισ εκποµπέσ διοξειδίου του άνθρακα. Συγκεκριµένα, η Ελλάδα είχε αναλάβει την υποχρέωση στο διάστηµα 2008- 2012 να µην αυξήσει τισ εκποµπέσ διοξειδίου του άνθρακα περισσÞτερο απÞ 25% σε σχέση µε το 1990. Το ποσοστÞ αύξησησ τελικά ήταν σηµαντικά χαµηλÞτερο (15,2%). Τονίζεται, ωστÞσο, Þτι για να επιτευχθεί ο στÞχοσ του 2020 (µείωση των εκποµπών κατά 4% σε σχέση µε το 2005) θα χρειαστεί η λήψη επιπρÞσθετων µέτρων.
™˘ÌÌÂÙÔ¯‹ ÌÂÙfi¯ˆÓ ÛÙȘ ·˘Í‹ÛÂȘ ÎÂÊ·Ï·›Ô˘ ∂ıÓÈ΋˜, ∞ÏÊ· Î·È ¶ÂÈÚ·ÈÒ˜ Σε τροχιά υλοποίησησ µπαίνει αυτέσ τισ µέρεσ η περίοδοσ άσκησησ των δικαιωµάτων για τη συµµετοχή των µετÞχων των τραπεζών Εθνικήσ, Alpha και Πειραιώσ, στισ αυξήσεισ κεφαλαίου για τη συγκέντρωση του ορίου του 10% τησ ιδιωτικήσ συµµετοχήσ, στο πλαίσιο τισ διαδικασίασ ανακεφαλαιοποίησησ τουσ. Η Eurobank, µετά απÞ σχετική απÞφαση τησ ∆ιοίκησήσ τησ, λαµβάνοντασ υπÞψη Þλεσ τισ σχετικέσ εξελίξεισ που µεσολάβησαν ωσ συνέπεια των αποφάσεων για αναστολή τησ συγχώνευσησ µε την Εθνική Τράπεζα και ξεχωριστή διαδικασία ανακεφαλαιοποίησησ των δυο τραπεζών, προχωρεί πλέον στην πλήρη ανακεφαλαιοποίησή τησ απÞ το Ταµείο Χρηµατοπιστωτικήσ ΣταθερÞτητασ (ΤΧΣ). Ùπωσ επισηµάνθηκε στην πρÞσφατη Γενική τησ Συνέλευση, βασικÞσ στÞχοσ είναι η Τράπεζα να αποτελέσει την πρώτη συστηµική τράπεζα που θα επιστρέψει πλήρωσ σε ιδιωτικά χέρια. Στο πλαίσιο αυτÞ ανακοίνωσε ήδη τισ πρώτεσ πρωτοβουλίεσ προσ την κατεύθυνση αυτή, Þπωσ την απÞφασή τησ να προχωρήσει σε νέα αύξηση κεφαλαίου 580 εκατ. ευρώ την οποία θα καλύψουν οι κάτοχοι αντίστοιχων υβριδικών τίτλων τησ τράπεζασ. Αναφορικά µε τισ αυξήσεισ κεφαλαίου των υπÞλοιπων τριών συστηµικών τραπεζών, Þπωσ ανακοίνωσε και επίσηµα η Alpha Bank, η αύξηση κεφαλαίου 457 εκατ. ευρώ που θα πραγµατοποιήσει είναι πλήρωσ εγγυηµένη απÞ διεθνείσ χρηµατοοικονοµικούσ οίκουσ, γεγονÞσ που αποτελεί ψήφο εµπιστοσύνησ τÞσο στην Alpha Bank, Þσο γενικÞτερα και για τισ προοπτικέσ του εγχώριου τραπεζικού συστήµατοσ. Η περίοδοσ άσκησησ ξεκινάει στισ 17 Μαϊου και ολοκληρώνεται στισ 31 του ιδίου µηνÞσ.
Την επιτυχία τησ συµµετοχήσ των ιδιωτικών κεφαλαίων έχει εξασφαλίσει και η Τράπεζα Πειραιώσ. Ùπωσ έχει ανακοινώσει ο πρÞεδροσ τησ Τράπεζασ Μιχάλησ Σάλλασ το ελάχιστο ποσÞ που πρέπει να συγκεντρωθεί στο πλαίσιο τησ ιδιωτικήσ συµµετοχήσ που είναι 519 εκατ. ευρώ, έχει ήδη υπερκαλυφθεί καθώσ στην αύξηση κεφαλαίου θα µετέχουν µε 400 εκατ. ευρώ ο πορτογαλικÞσ Þµιλοσ BCP και µε 170 εκατ. ευρώ η Societe Generale. Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκεται η αναζήτηση νέων επενδυτών για να συµµετάσχουν στην κάλυψη τησ ιδιωτικήσ συµµετοχήσ τησ Εθνικήσ Τράπεζασ ενώ στην πρÞσφατη γενική συνέλευση τησ τράπεζασ ο διευθύνων σύµβουλοσ Αλέξανδροσ Τουρκολιάσ απηύθυνε προσκλητήριο συµµετοχήσ στουσ ήδη υφισταµένουσ µετÞχουσ εκφράζοντασ την αισιοδοξία του Þτι ο στÞχοσ είναι επιτεύξιµοσ. Η Εθνική Τράπεζα έχει ωσ στÞχο να αντλήσει απÞ τουσ µετÞχουσ τησ ή και νέουσ επενδυτέσ ποσÞ 12% των απαιτούµενων κεφαλαίων (9,7 δισ ευρώ. ευρώ) δηλαδή έωσ 1,1 δισ. ευρώ, ενώ παράλληλα θα προχωρήσει στην έκδοση µετατρέψιµων οµολÞγων έωσ ποσού 1,9 δισ. ευρώ εφÞσον αυτÞ κριθεί σκÞπιµο. Η περίοδοσ άσκησησ του δικαιώµατοσ συµµετοχήσ των µετÞχων και των δυο αυτών συστηµικών τραπεζών, τησ Εθνικήσ και τησ Τράπεζασ Πειραιώσ, θα έχει επίσησ διάρκεια απÞ δύο έωσ τρεισ εβδοµάδεσ και στÞχοσ είναι οι εγγραφέσ να έχουν ολοκληρωθούν µέχρι τισ πρώτεσ ηµέρεσ του ερχÞµενου µήνα, ώστε µέχρι τα µέσα Ιουνίου να ξεκινήσει η διαπραγµάτευση των νέων µετοχών. Η ολοκλήρωση τησ διαδικασίασ ανακεφαλαιοποίησησ των ελληνικών τραπεζών αποτελεί απαραίτητη προϋπÞθεση ώστε οι τράπεζεσ να αποκτήσουν ξανά τισ υγιείσ οικονοµικέσ βάσεισ
που θα επιτρέψουν στισ τράπεζεσ να αντλούν ρευστÞτητα απÞ τη διατραπεζική αγορά, που θα έχει ωσ αποτέλεσµα να µπορούν µε την σειρά τουσ να την διοχετεύουν στην πραγµατική οικονοµία. Σε κάθε περίπτωση βασική προϋπÞθεση για την επανεκκίνηση τησ ελληνικήσ οικονοµίασ είναι να ανοίξουν ξανά οι στρÞφιγγεσ δανεισµού του εγχώριου τραπεζικού συστήµατοσ ώστε να είναι σε θέση να χρηµατοδοτήσουν την ανάπτυξη τησ ελληνικήσ οικονοµίασ, µε Þτι θετικÞ συνεπάγεται αυτÞ για αντιµετώπιση ζητηµάτων Þπωσ η ανεργία κλπ.
∫π¡∏∆ƒ∞ Το κίνητρο που δÞθηκε στουσ επενδυτέσ για τη συµµετοχή τουσ στισ αυξήσεισ είναι το δικαίωµα που παίρνουν για καθεµία µετοχή που συµµετέχουν στην αύξηση κεφαλαίου. ΕιδικÞτερα, το ρίσκο που αναλαµβάνουν οι πιθανοί µικρÞτεροι αλλά και µεγαλύτεροι επενδυτέσ, έναντι των κερδών (τησ απÞδοσησ) που µπορεί να έχουν σε βάθοσ χρÞνου, είναι ιδιαίτερα δελεαστικÞ, λένε αναλυτέσ τησ αγοράσ. Οι ίδιοι εξηγούν Þτι για καθεµία νέα µετοχή που θα λάβουν µέσω τησ αύξησησ, εφÞσον η µετοχή διπλασιάσει την τιµή τησ µέσα στα επÞµενα 4 χρÞνια, τα κέρδη µπορούν να 9πλασιαστούν, εφÞσον η αύξηση κεφαλαίου καλύψει το 10% των συνολικών κεφαλαιακών αναγκών. ΑυτÞ είναι δυνατÞ να συµβεί, διÞτι µε την κάθε νέα µετοχή που αποκτά ο µέτοχοσ, λαµβάνει και ένα «δικαίωµα» («warrant») το οποίο ουσιαστικά του δίνει το δικαίωµα να αγοράσει 9 µετοχέσ σε µία προκαθορισµένη τιµή, λίγο υψηλÞτερη απÞ την τιµή τησ αύξησησ κεφαλαίου. Το δικαίωµα αυτÞ αποκτά ο µέτοχοσ µÞνο εφÞσον µπει στην αύξηση του µετοχικού κεφαλαίου µιασ τράπεζασ. ΕκτÞσ απÞ τισ µετοχέσ, θα διαπραγµατεύονται στο Χρηµατιστήριο Αθηνών και τα «δικαιώµατα». Οι επενδυτέσ θα µπορούν να αποκοµίσουν την αξία τουσ µε µία απλή χρηµατιστηριακή πράξη.
∏ ∂ÏÏ¿‰· ¤Ú ӷ ‚ÁÂÈ ·fi ÙÔ Â˘ÚÒ ÙÔ 2010 ª¤¯ÚÈ ÙÒÚ· ı· ›¯Â ‚ÁÂÈ ·fi ÙËÓ ÎÚ›ÛË Η Ελλάδα θα είχε σήµερα ξεπεράσει την κρίση εάν την άνοιξη του 2010 είχε χρεοκοπήσει και αποχωρήσει απÞ την Ευρωζώνη, υποστηρίζει ο ΓερµανÞσ οικονοµολÞγοσ, ΠρÞεδροσ του Ινστιτούτου Οικονοµικών Ερευνών Ifo του Μονάχου, Χανσ-Βέρνερ Ζιν, σε συνέντευξή του στην εφηµερίδα «Die Welt» και τάσσεται υπέρ µιασ ανοιχτήσ νοµισµατικήσ ένωσησ, απÞ την οποία τα κράτη θα µπορούν να αποχωρήσουν προσωρινά και να αναζητήσουν µεταβατική βοήθεια µε σχέδια τύπου «Μάρσαλ». «Οι πέτρεσ που πετούν εναντίον µασ θα γίνονται µεγαλύτερεσ Þσο συνεχίζεται η σηµερινή πολιτική», δηλώνει ο κ. Ζιν, αναφερÞµενοσ στισ ευθύνεσ που αποδίδονται στην Γερµανία
για την σηµερινή κατάσταση στισ υπερχρεωµένεσ χώρεσ και προσθέτει: «Ήταν µεγάλο λάθοσ να παραβιάσουµε την Συνθήκη του Μάαστριχτ και να κρατήσουµε την Ελλάδα στο ευρώ µε δηµÞσια δάνεια που αναλογούν εν τω µεταξύ στο 160% του ΑΕΠ και τα οποία δεν θα εξυπηρετηθούν ποτέ. ΑυτÞ βοήθησε τισ δικέσ µασ και τισ γαλλικέσ τράπεζεσ και κάποιουσ πλούσιουσ στην Ελλάδα, αλλά για τον λαÞ σήµανε µÞνο ανεργία και γενικÞτερη δυσκολία. Η Ελλάδα θα είχε βγει τώρα απÞ την κρίση, εάν την άνοιξη του 2010 είχε πτωχεύσει και είχε αποχωρήσει απÞ το ευρώ. Θα είχε σε µεγάλο βαθµÞ απελευθερωθεί απÞ το χρέοσ τησ και θα είχε, µε µια υποτιµηµένη δραχµή, ανακτήσει την αντα-
γωνιστικÞτητά τησ. Η ανεργία των νέων σίγουρα δεν θα ήταν στο 60% που είναι σήµερα». Εκτιµά µάλιστα Þτι αυτÞ που επιτρέπει σήµερα η Γερµανία να συµβαίνει στην Ελλάδα είναι «µια καταστροφή για τουσ ανθρώπουσ εκεί» και επισηµαίνει Þτι ο κÞσµοσ θεωρεί υπεύθυνουσ τουσ Γερµανούσ, παρÞτι δίνουν τα περισσÞτερα χρήµατα. «Αυτή η πολιτική µασ κάνει φτωχÞτερουσ και ταυτÞχρονα µασ παρουσιάζουν Þλο και περισσÞτερο µε σβάστικεσ», δηλώνει χαρακτηριστικά και προειδοποιεί Þτι, «εάν αυξηθούν οι δυσκολίεσ στισ µεγάλεσ χώρεσ, δεν θα µπορούµε έτσι κι αλλιώσ να συνεχίσουµε την πολιτική που εφαρµÞζεται στην Ελλάδα, λÞγω έλλειψησ κεφαλαίων».
ΧΡΗΜΑ&ΑΓΟΡΑ
8 ΜΑΪΟΥ, 2013
8 | ΑΓΟΡΑ | financialmirror.com
Austrian: 12 Ù‹ÛÂȘ ÛÙÔ ‰ÚÔÌÔÏfiÁÈÔ §¿Úӷη- µÈ¤ÓÓË Τη συχνÞτητα πτήσεων στο δροµολÞγιο Λάρνακα - Βιέννη αυξάνει αύξησε απÞ τισ 26 Απριλίου 2013 µέχρι τα τέλη Νοεµβρίου η Austrian Airlines, προσθέτοντασ µια επιπλέον πτήση στο θερινÞ τησ πρÞγραµµα, προσφέροντασ συνολικά έωσ και 12 πτήσεισ την εβδοµάδα απÞ τη Λάρνακα. Το φετινÞ καλοκαίρι, η Austrian Airlines εξυπηρετεί συνολικά 130 προορισµούσ σε 55 χώρεσ. Στη Βιέννη, οι επιβάτεσ χρειάζονται µÞλισ 25 λεπτά για να µετεπιβιβαστούν στην επÞµενη πτήση τουσ. Καθώσ η Βιέννη είναι ο ταχύτεροσ σταθµÞσ µετεπιβίβασησ στην Ευρώπη. Στα πλαίσια του θερινού προγράµµατοσ 2013, η Austrian Airlines θα αυξήσει τισ υπηρεσίεσ προσ τη ΒÞρειο Αµερική. ΑπÞ τισ 17 Μαΐου και εξήσ, θα πετά πέντε φορέσ την εβδοµάδα προσ το Σικάγο, τη µεγαλύτερη πÞλη των µεσο- δυτικών πολιτειών των ΗΠΑ. Με επτά επιπλέον πτήσεισ την εβδοµάδα προσ Αγία Πετρούπολη (Ρωσία), τέσσερισ επιπλέον πτήσεισ προσ Chisinau (Μολδαβία), µία πτήση την εβδοµάδα απÞ Βιέννη προσ Αµµάν (Ιορδανία), Yerevan (Αρµενία), Sibiu (Ρουµανία) και ΣκÞπια (Πρώην Γιουγκοσλαβικήσ ∆ηµοκρατίασ τησ Μακεδονίασ) και δύο πτήσεισ την ηµέρα προσ Koδice (Σλοβακία), η Austrian Airlines θα ενισχύσει το ρÞλο τησ ωσ η σηµαντικÞτερη εξειδικευµένη αεροπορική εταιρία στην Ανατολική Ευρώπη, προσφέροντασ την ιδανική σύνδεση Ανατολήσ µε ∆ύση.
∫∂∞¡π∆∞ Î·È Green Dot ÛÙËÚ›˙Ô˘Ó ÛÙÔ ›‰Ú˘Ì· ∞¡∂ªø¡∏ Ένα σηµαντικÞ χρηµατικÞ ποσÞ συγκέντρωσε η ΚΕΑΝΙΤΑ και η Green Dot Κύπρου για τον Παγκύπριο Σύνδεσµο Σπαστικών και Ανάπηρων Παιδιών ΑΝΕΜΩΝΗ, µέσα απÞ την πρωτοβουλία «3 αλλά γιατί;» που πραγµατοποιήθηκε σε οικολογικά σχολεία τησ Κύπρου. Το ποσÞ µαζεύτηκε απÞ την πώληση οικολογικών τσαντούλων και συλλεκτικών κουτιών που προέκυψαν απÞ τον οµώνυµο περιβαλλοντικÞ διαγωνισµÞ τησ ΚΕΑΝΙΤΑ στον οποίο έλαβαν µέροσ εκατοντάδεσ παιδιά µε ζωγραφιέσ εµπνευσµένεσ απÞ το περιβάλλον. Ùλα τα έσοδα απÞ τισ πωλήσεισ, που ανήλθαν στισ 4650 ευρώ, παραδÞθηκαν απÞ την Brand Manager τησ ΚΕΑΝΙΤΑ, κα Μαρία Οδυσσέωσ, τον ΕµπορικÞ ∆ιευθυντή τησ Green Dot Κύπρου κ. Σάκη Θεοδοσίου και τον ΓενικÞ ∆ιευθυντή τησ Green Dot Κύπρου κ. Κυριάκο Παρπούνα, στον εκπρÞσωπο του Ιδρύµατοσ ΑΝΕΜΩΝΗ, κ. Πολύβιο Μυλωνά. Ο οικολογικÞσ διαγωνισµÞσ τησ ΚΕΑΝΙΤΑ «3 αλλά γιατί;» είναι η συνέχεια και άλλων διαγωνισµών µέσα στα πλαίσια του ευρύτερου προγράµµατοσ «Η ΚΕΑΝΙΤΑ σκέφτεται πράσινα», που στοχεύει στην ευαισθητοποίηση παιδιών σε θέµατα περιβάλλοντοσ και ανακύκλωσησ.
∏ ÂÙ·ÈÚ›· Trust ¤ÏÂÍ ÙËÓ SAP CRM Η SAP και ο εξουσιοδοτηµένοσ συνεργάτησ τησ AMS Advanced Management Solutions Ltd ανακοίνωσαν την συµφωνία για υλοποίηση τησ λύσησ SAP CRM for Insurance στην εταιρεία Trust Insurance Cyprus (www.trustcyprusinsurance.com), µέλοσ του Οµίλου - Nest Investments Holdings (Cyprus) Limited (www.nestco.org). Το ∆ιοικητικÞ Συµβούλιο επέλεξε την λύση SAP CRM for Insurance επιδιώκοντασ την κάλυψη των συνεχώσ αυξανÞµενων αναγκών τησ εταιρείασ για ταχύτερη και αποτελεσµατικÞτερη εξυπηρέτηση των πελατών τησ. ΣτÞχοσ τησ λύσησ SAP είναι η ενοποίηση των εσωτερικών διαδικασιών που αφορούν Þλο τον κύκλο εξυπηρέτησησ του πελάτη πετυχαίνοντασ έτσι Þχι µÞνο αύξηση του βαθµού ικανοποίησησ των πελατών αλλά και µείωση του κÞστουσ. Η Trust International Insurance Company ( Cyprus) Ltd, ιδρύθηκε το 1990 και µε έδρα τη ΛεµεσÞ, παρέχει ασφαλιστικέσ υπηρεσίεσ σε διεθνή επίπεδο.
Heineken: ∏ Ù¤¯ÓË ÛÂÚ‚ÈÚ›ÛÌ·ÙÔ˜ ̇ڷ˜ Draught Η Heineken, πιστή στη δέσµευσή τησ στην ποιÞτητα, διοργάνωσε για τρίτη συνεχÞµενη χρονιά στην Κύπρο, το πρÞγραµµα Heineken Star Serve. Έναν µοναδικÞ και διαδραστικÞ τρÞπο εκπαίδευσησ σερβιρίσµατοσ του τέλειου ποτηριού µπύρασ draught. Επαγγελµατίεσ του χώρου απÞ Þλη την Κύπρο, είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν απÞ τον κ. Eric Tackenkamp Heineken Draught Master, µία ολοκληρωµένη Premium Heineken εµπειρία. Ο κ.Tackenkamp µοιράστηκε τα µυστικά τησ τέχνησ του τέλειου σερβιρίσµατοσ µπύρασ draught και πρÞτεινε τρÞπουσ αύξησησ των πωλήσεων µέσω τησ απÞλυτησ ικανοποίησησ των πελατών. Και αυτÞ γιατί η Heineken πιστεύει Þτι ο µÞνοσ λÞγοσ να παραγγείλει κάποιοσ ένα δεύτερο ποτήρι µπίρασ είναι η ποιÞτητα του πρώτου που ήδη έχει καταναλώσει! Στα δυο σεµινάρια σε Λευκωσία και ΛεµεσÞ συµµετείχαν επαγγελµατίεσ του κλάδου µαζικήσ εστίασησ απÞ Þλη την Κύπρο.
™Â Ó¤Ô ¯ÒÚÔ Ë Chanel ÛÙÔ Debenhams Olympia Νέο σηµείο εξυπηρέτησησ δηµιούργησε η CHANEL στο πολυκατάστηµα Debenhams Olympia στη ΛεµεσÞ. Ο νέοσ χώροσ Þπωσ και ο εξοπλισµÞσ εξυπηρέτησησ παρουσιάστηκαν πρÞσφατα. Ο νέοσ χώροσ τησ CHANEL ο οποίοσ συγκεντρώνει µοναδικά πλεονεκτήµατα και ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που σύµφωνα µε τα στοιχεία που δÞθηκαν είναι ο µεγαλύτεροσ που διαθέτει µέχρι αυτή τη στιγµή η Chanel στην Κύπρο. Έχει εµβαδÞ 18 τετραγωνικά µέτρα, και εξειδικευµένουσ χώρουσ, Þπου ο πελάτησ µπορεί να πάρει προσωπικέσ συµβουλέσ οµορφιάσ απÞ το έµπειρο και εξειδικευµένο προσωπικÞ. Ο εργονοµικÞσ του σχεδιασµÞσ προσφέρει άνεση χώρου και ευκολία κινήσεων που βοηθούν τουσ πελάτεσ τησ CHANEL να µυηθούν στο µαγικÞ κÞσµο τησ οµορφιάσ. Στο σηµείο εξυπηρέτησησ τησ CHANEL στο πολυκατάστηµα Debenhams Olympia στη ΛεµεσÞ διατίθεται Þλη η σειρά καλλυντικών τησ γνωστήσ µάρκασ, Þπωσ αρώµατα, προϊÞντα µακιγιάζ και κρέµεσ περιποίησησ προσώπου.
ºÚ·ÓÎÊÔ‡ÚÙË-™·ÁÎ¿Ë Ì A380 ·fi Lufthansa ΑπÞ τισ 26 Σεπτεµβρίου 2013, οι πελάτεσ τησ Lufthansa θα µπορούν να ταξιδεύουν απÞ τη Φρανκφούρτη προσ τη Σαγκάη πέντε φορέσ την εβδοµάδα µε Airbus A380. Η Σαγκάη είναι ο δεύτεροσ - µετά το Πεκίνο - προορισµÞσ τησ Κίνασ που εξυπηρετείται απÞ αεροσκάφοσ A380 τησ Lufthansa. Η πτήση LH 728 αναχωρεί απÞ τη Φρανκφούρτη στισ 17.20 µε άφιξη στη Σαγκάη στισ 09.55. Η πτήση επιστροφήσ LH 729 αναχωρεί στισ 13.15 απÞ τη Σαγκάη και φθάνει στη Φρανκφούρτη στισ 18.55 (τοπική ώρα). Κατά τη διάρκεια του αεροπορικού ταξιδιού, που διαρκεί 10 ώρεσ και 35 λεπτά, οι επιβάτεσ απολαµβάνουν Þλεσ τισ ανέσεισ του µεγαλύτερου επιβατικού αεροσκάφουσ του κÞσµου. Το A380 τησ Lufthansa έχει χωρητικÞτητα 526 θέσεων: 8 στη First Class, 98 στη Business Class και 420 στην Economy Class. ΕκτÞσ τησ Σαγκάησ και του Πεκίνου, στο θερινÞ πρÞγραµµα 2013 η Lufthansa έχει δροµολογήσει το A380 προσ Χιούστον, Γιοχάνεσµπουργκ, Σαν Φρανσίσκο, Σιγκαπούρη και ΤÞκιο. ΠερισσÞτερεσ πληροφορίεσ σχετικά µε το A380 διατίθενται µέσω του συνδέσµου www.lufthansa.com/A380.
H PrimeTel ÛÙÔ Street Life Festival Graffiti, χρώµα, µουσική, χορÞσ και δηµιουργικÞτητα πλαισίωσαν και φέτοσ το Street Life Festival. ∆ηµιουργοί graffiti, ανάµεσά τουσ και ο µεγάλοσ νικητήσ του διαγωνισµού τησ PrimeTel, οµάδα “Layup”, έδωσαν µία άλλη πνοή στην καρδιά τησ Λεµεσού. Στισ οδούσ ΣαριπÞλου και Αθηνών οι πάσσαλοι µεταµορφώθηκαν σε πρωτÞτυπα έργα τέχνησ. Ενώ Þλοι Þσοι έδωσαν το παρών τουσ είχαν την ευκαιρία να κάνουν χειροτεχνίεσ, skateboarding, ζωγραφιέσ και να απολαύσουν, δωρεάν, ποτά. Για ακÞµα µία χρονιά η PrimeTel στηρίζει τέτοιεσ ενέργειεσ που σκοπÞ έχουν να αναδείξουν την ανάγκη των πολιτών για δηµιουργία. Για περισσÞτερεσ πληροφορίεσ σχετικά µε την PrimeTel κάντε κλικ στο www.primetel.com.cy ή καλέστε 133 ή επισκεφθείτε ένα απÞ τα κέντρα εξυπηρέτησησ τησ PrimeTel.
May 8 - 14, 2013
financialmirror.com | WORLD MARKETS | 17
China’s self-imposed revolution Marcuard’s Market update by GaveKal Research Are China’s leaders efficient technocrats who can rule without the messy impediments of democracy, or hapless bureaucrats ensconced in a corrupt system they cannot change? Many foreign admirers prefer the former picture, but within China the corrupt-bureaucrats image is ever more widely held. Former Premier Wen Jiabao stoked popular cynicism by repeatedly making grand, sweeping statements about the urgency of economic and political reform, and then delivering modest incremental change at best. Now his former deputy Li Keqiang is running the show. Will he continue Wen’s sorry record, or improve the walk-to-talk ratio? The signs suggest that Li will be a far more aggressive reformer than his mentor. On Monday, Li ran a meeting of China’s State Council which resulted in a published agenda for economic policy change that goes far beyond Wen-era platitudes in its boldness and specificity. The two most notable measures are the following: - The government will this year publish an “operational plan” for capital-account liberalization, including the creation of a system allowing Chinese domestic investors to invest abroad. In the past, Chinese officials have talked vaguely about opening cross-border capital flows eventually. The new language implies specific plans to gradually prise open the capital account beginning within a year or two. - The government will speed urban income and consumption growth by setting up a new and more flexible residence permit system, which will eventually displace the much-maligned household registration system (hukou) as a mechanism for Chinese citizens’ access to social services and public benefits. The two-tier hukou system discourages social mobility and income growth, by entrenching divisions between urban and
rural residents and inhibiting migration to urban areas. (Related to this, the State Council should issue a national urbanization strategy by mid-year; this will not be yet another investment stimulus plan for local governments, but an attempt to ensure stronger household income and consumption growth: Other interesting items on the State Council’s agenda include: budget reforms to control the accumulation of local government debt; reform of utility prices paid by consumers; and an overhaul of the public hospital system. But perhaps the most important one to watch is what Li has chosen as his signature initiative: a push for deregulation, aimed at cutting the endless government approvals required for Chinese companies to make investments or conduct routine business operations. Given the enormous reach and highly interventionist character of China’s government regulation, the potential productivity gains here are substantial—Li himself has called it a “selfimposed revolution. The risk to this idealistic deregulatory plan has always been that it gets bogged down in lower levels of the bureaucracy that are unwilling to give up power. To his credit, Li has enforced the
delivery of regular, quantitative progress on his promise to cut 1,700 line items of government approval by a third. The State Council had already approved the elimination of 71 of these, and came up with another 62 to pass at the latest meeting. Li himself proclaims he wants to be judged on deeds, not words: on taking office in March he commented on national TV: “in advancing reform the important thing is to take action; talking the talk is not as good as walking the walk.” With the structural problems in China’s economy mounting, the country cannot afford another all-talk, no-walk leadership. Yet a crash program of liberalization “shock therapy” has never seemed a likely prospect—the divisions among China’s different leaders and interest groups mean that reform can only advance through bargaining and compromise. But fortunately, Li is now taking steps to turn the new leadership’s early and laudable rhetoric on economic reform into action. If he keeps this up, we may have to get accustomed to the novel spectacle of China actually walking the walk of reform.
Labour vs. Capital, after the crisis Few of us at Marcuard spent the May Day holiday thronging the streets shouting socialist slogans. This will not surprise many of our readers. But what may surprise is our growing concern about labor’s precipitous loss of income share to capital. One concern lies simply in aggregate demand. As the OECD pointed out in a paper last year, people with less wealth tend to consume a greater share of their income. As real incomes for “labor” stagnate or decline, a nation’s consumption power weakens. This sluggish growth in consumption makes it all the harder for OECD nations to resume robust economic growth. And indeed, wherever we look in the rich world we see confirmation of this economic reality. Unemployment remains high or is worsening in many European nations, and is receding at a painfully slow rate in the US. Global growth may be flagging yet again, with the latest batches of data raising the prospect of a fourth straight spring-time “soft patch”. So it is no surprise that companies are seeing lackluster topline growth. Take the US. The 72% of S&P 500 companies that have reported in the 1Q13 earnings season saw revenues fall by an average –1.8% YoY. Yet EPS growth has expanded by an average 2.5%, thanks to margin expansion and capital management. Dividends are expanding and companies are taking advantage of cheap money to further enhance earnings per share through buybacks (e.g., Apple). As a result shareholders (i.e., “capital”) are not doing badly at all. The strong performance of the S&P 500 despite lackluster real median income growth is another reminder that since the 2008 crisis, the wealth gap has widened, not narrowed. Aggressive monetary policy has driven up asset prices—disproportionately benefiting upper-income households with lots of Weekly Economic Calendar Date
Country
Detail
MAY 8 EUR German Industrial Production M/M due 1.00pm MAY 8 CAD Housing Starts due 3.15pm MAY 8 US 10-year Bond Auction due 8.00pm MAY 9 NZD Unemployment Rate & Employment Change due 1.45am MAY 9 EUR German, French and Swiss bank holiday MAY 9 GBP Manufacturing Production M/M due 11.30am MAY 9 GBP Industrial Production M/M due 11.30am MAY 9 GBP Bank of England MPC meeting on interest rates due 2.00pm MAY 9 EUR Spanish 10-year bond auction MAY 8 US Weekly Unemployment Claims due 3.30pm MAY 9 US Wholesale Inventories M/M due 5.00pm MAY 10 EUR German Trade Balance due 9.00am MAY 10 GBP Trade Balance in GBP due 11.30am MAY 10 ALL G7 Meetings - Day 1 MAY 10 CAD Employment Change due 3.30pm MAY 10 US Fed Chairman Ben Bernanke speaks starting 4.30pm MAY 10 US Federal Budget Balance due 9.00pm Indicated times are Cyprus time
Forecast
Previous
-0.10% 175k 1.10%
0.50% 181k 1.8/2.8 -1.00%
0.40% 0.30% 0.50%
0.80% 1.00% 0.50%
333k 0.30% 18.1B -8.9B
324k -0.30% 17.1B -9.4B
13.5k
-54.5k
93.9B -106.5B Source: Eurivex
capital at their disposal—but so far not triggered a broader revival in employment and consumption. Japan is the latest to join this game: since its monetary policy turned aggressive last November the stock market is up 45% in local currency terms, but average wages have stayed flat. For the moment the OECD economies and their companies seem to be surviving—the social compact has not crumbled, and firms continue to improve profitability. But the situation cannot last forever: eventually electorates will despair at low income growth and demand more radical change, and eventually companies will run out of room to boost EPS through buybacks, because their equity capital will be cut to the bone. How do we get out of this situation? There is no clean answer. Quantitative easing advocates argue that we simply need to do more QE for longer, and everything will work out.
The evidence for this so far is meager, since the apparent impact of QE is to widen inequality by boosting asset prices while doing little for structural unemployment (the counterargument of course is that without QE the employment situation would be far worse). At the other end of the spectrum, the argument for an end to QE, a rise in interest rates and a consequent likely economic restructuring through massive bankruptcies are logically consistent but politically impractical. Moreover, it ignores the fact that the declining labor share of income is a decades-long phenomenon with many deep sources—capital efficiency, technology, globalization, the increased economic weight of the educated/highly skilled. In addition, demographic factors will depress structural economic growth rates in coming decades. Any way you slice it, it’s difficult to see a solution to the current economic mess that will make both labor and capital happy.
www.marcuardheritage.com
Disclaimer: This information may not be construed as advice and in particular not as investment, legal or tax advice. Depending on your particular circumstances you must obtain advice from your respective professional advisors. Investment involves risk. The value of investments may go down as well as up. Past performance is no guarantee for future performance. Investments in foreign currencies are subject to exchange rate fluctuations. Marcuard Cyprus Ltd is regulated by the Cyprus Securities and Exchange Commission (CySec) under License no. 131/11.
French industry output falls in March French industrial output fell by a worse-than-expected 0.9% in March due to lower production in the farm and transport sectors and a sharp drop in refining activity, data showed on Tuesday. The monthly fall, in part an adjustment from a 0.8% rebound in February driven by the restarting of a refinery, was worse than the 0.3% dip predicted by economists in a Reuters poll. Output over the first quarter in the moribund industrial sector — which makes up about 12% of France’s economy — was down 0.4% compared with the previous quarter. President Francois Hollande is struggling, a year into his term, to fulfil a campaign pledge to pull the industrial sector
out of a long slump that is driving a steady stream of layoffs. His government said this week that measures taken so far to boost competitiveness would take time to bear fruit. Manufacturing output, a measure that excludes water, energy and mining, was down 1.0% in March after a 0.8% rise the previous month, the data from the INSEE statistics office showed. Separately, customs data showed that the March trade deficit, another gauge of France’s flagging competitiveness, narrowed to 4.696 bln euros from 5.645 bln in February thanks to deliveries of Airbus planes and a cruise liner.
May 8 - 14, 2013
18 | WORLD MARKETS | financialmirror.com
U.S. needs to remain focused on job creation and businesses who have been deterred from Europe by the continent’s ongoing debt crises. The US labour market gains stand in direct contrast to a report, also published on Friday, that the euro-area economy will shrink in 2013 more than was previously estimated with high unemployment levels. However, when you look for the details behind the impressive US headlines, another side to the story becomes apparent. Construction employment fell and manufacturing payrolls remained flat. These are two sectors with a very notable influence on the economy, future infrastructures and development. In addition, average weekly earnings and aggregate hours are down, which could have a long-term impact on consumer spending power. The reality is that the labour market, while showing overall improvements, is still uncertain and uneven. It is these details, this multi-layered reality that causes the fluctuations we see in the trading markets after the release of key reports. Investors respond to the initial headlines, and only afterwards, take in the bigger picture. As the market corrects itself, there is typically a fluctuation of close peaks and troughs. That would explain why on Friday, after the Dow Jones reached its highest in history, it then dropped slightly, but still closed the day at 142.38 points higher at 14,973.96. Traders of short-term options can profit from both the market reaction and correction, while longer-term investors need to wary of acting before any market correction. Either way, if you are still reading at the bottom of this article, you’ll do well to apply the same approach when investing: always look past the headlines.
By Oren Laurent President, Banc De Binary
Economics is rarely a black and white story. While it may be expedient and profitable to simplify matters, trading up or down on various assets, the complex reality for economists is that data releases and the financial markets often reveal a multi-layered picture. Consider for example the NFP employment figures released in the US on Friday, one of the key monthly indicators of US economic health. The figures seem to suggest that all is rosy, and the markets certainly responded accordingly in the immediate aftermath. The payrolls showed that 165,000 jobs were created last month, significantly higher than the number of 145,000 which was predicted by economists. This means that the unemployment rate now stands at 7.5%, the lowest level in four years. Businesses that suffered and fired employees in the recession are now enjoying higher revenues and are in a position to hire again. Alan Krueger, chairman of the Obama administration’s Council of Economic Advisers, was quick to attribute the rise in employment to successful political strategy, “it is critical that we remain focused on pursuing policies to speed job creation and expand the middle class.” At first glance, the NFP figures serve to indicate that the US economy and job market are stronger than investors had Alan Krueger
previously thought. Indeed, following the news, US stocks surged and the Dow Jones index rose above 15,000 for the very first time in its history. The news is particular welcome to international investors
www.bbinary.com
Aussie slides to 2-month low after RBA cut, euro tripped by ECB The Australian dollar slumped to a twomonth trough on Tuesday after the Reserve Bank of Australia cut rates to a record low, while the euro remained capped as the common currency was unable to shake off dovish comments from the European Central Bank chief. The yen bounced back from a 10-day low versus the dollar on Japanese exporters’ buying after a long weekend in Japan, though many traders expect the currency to stay under pressure after a solid U.S. job report last week. The big mover was the Australian dollar, which fell 0.7% to $1.0181 after RBA cut rates by a quarter of a percentage point to 2.75% citing a historically high Aussie dollar. The market had been evenly divided on the chance of policy easing on Tuesday. The Aussie broke through a support around $1.0220 and fell as to $1.0178, its lowest since March 4. The low
that day of $1.0116 is seen as an important support. The common currency was at $1.3084, little changed on the day after having pulled back from Monday’s high of $1.3141. It fell as far as $1.3053 after the head of the European Central Bank (ECB) reiterated the central bank’s readi-
been the only bank that is not expanding its balance sheet. But It will likely consider such a step,” a trader told. Initial support for the euro is seen around $1.3024, the 76.4% retracement of its April 24May 1 rally and the 55-day moving average at $1.3021. Vassili Serebriakov, strategist at BNP
FOREX COMMENTARY & TECHNICAL ANALYSIS ness to cut interest rates again if needed. In a speech in Rome, ECB President Mario Draghi said the bank would monitor incoming data closely and be ready to cut rates further, including the deposit rate currently at zero. “For southern European countries, a euro above $1.30 would be too high for their economy. Among major central banks, the ECB has
Paribas, said further downside risks for the euro are likely to be limited thanks to ongoing significant support from European market sentiment. “Both European financial equities and the core-periphery spreads have been moving in a favourable direction and indicate
that EUR/USD can potentially strengthen to the 1.34-1.35 area.” The common currency also ceded a bit of ground against the yen, slipping to 129.72 from Monday’s session high of 130.40 and off a 3-year high of 131.10 set last month. The pullback in the euro saw the dollar index drift up to 82.244 from Monday’s low of 81.982, helping keep it well away from last week’s 2month trough of 81.331. The dollar slipped 0.2% to 99.11 yen, after having risen as high as 99.455 on Monday on the back of the upbeat U.S. jobs data last Friday. Still, many market players think the currency is gearing up for another go at tough resistance at the 100 level, which it has failed twice to pierce last month even as the Japanese currency came under constant pressure from the Bank of Japan’s aggressive monetary easing last month.
Disclaimer: The commentary appearing on this page is for indication purposes only and Eurivex does not take any responsibility for investment action taken. Nothing in this report should be considered to constitute investment advice. It is not intended, and should not be considered, as an offer, invitation, solicitation or recommendation to buy or sell any of the financial instruments described herein. Trading on leverage is very risky and may lead to losses.
May 8 - 14, 2013
WORLD MARKETS | 19
financialmirror.com |
Alwaleed’s Kingdom plans hotel sale l On
prowl for acquisitions, says no rush for Twitter to go public
Saudi billionaire Prince Alwaleed bin Talal will hold onto his most high-profile investments, which range from stakes in Citigroup and News Corp to microblogging site Twitter, while seeking out new targets to diversify his global portfolio. Kingdom Holding, Alwaleed’s investment vehicle, has asked investment banks to identify possible acquisition targets around the world and plans to sell its stake in 20-30 hotels in the next two years. “We have talked with certain investment banks to look at opportunities that we may have not seen in our region. This is in motion right now,” said Alwaleed, who owns 95% of Kingdom. “We intentionally try to be diversified by location and by industry so we won’t have much concentration in one arena.” Kingdom Holding, which went public in 2007, has a market value of around $17 bln, making it one of the largest listed investment firms in the Middle East. Alwaleed, a nephew of King Abdullah, has also moved to divest some of his investments in real estate and hotels in recent months, and said he plans to sell 20-30 more hotels in Africa, the Middle East and Asia in the next two years. Kingdom owns stock in hotel ownership and management companies such as Movenpick, Fairmont, Raffles and Four Seasons, which Alwaleed said he would not sell. It also has direct stakes in specific hotels run by these companies. Kingdom has been selling such stock in recent months. It booked a $32.9 mln gain from sale of some equity in New York’s Plaza hotel in December, retaining 25%. However, despite these plans, he said Kingdom would
retain a stake in major hotel companies and in landmark assets. “Hotels that we as Kingdom Holding directly own such as the Plaza Hotel in New York, the Savoy in London, the Four Seasons in Toronto and George V in Paris, these are the anchor ones that are not for sale,” he said. He has made investments in Monaco’s Monte Carlo Grand Hotel and currently holds a 10% stake in Euro Disney SCA. In August 2011, Al Waleed announced plans to build the next tallest building in the World, the Kingdom Tower at a height of at least 1,000 metres. Kingdom Holding first-quarter net profit rose 9% year-onyear, but the company’s share price has dropped 18% since the start of 2013. Alwaleed said he thought the share price was “just taking a breather” after being one of the strongest performing stocks in Saudi Arabia’s all-share index last year.
HIGH-PROFILE INVESTMENTS
Alwaleed said Kingdom would retain its holding in major investments including Citigroup, News Corp, Twitter and its most recent acquisition, the Chinese online retailer 360buy Jingdong. Kingdom owns 2% of Citi and 7% of voting shares in Rupert Murdoch’s News Corp. It has invested $300 mln in Twitter and $160 mln in 360buy. He said he did not anticipate Twitter would launch an IPO soon and should draw lessons from Facebook’s disappointing launch last year. “There’s no rush for Twitter to go public. We never push
them to go public fast. The issue is when will Twitter be ready to go public?” he said. Citigroup posted a 30% increase in first-quarter net profit in April, beating analysts forecasts as the No.3 U.S. bank generated more money from underwriting stock issues and advising companies on mergers. The stock has risen 18.8% year-to-date and surged nearly 45% in the last one year. He also said he had not yet decided whether to retain stock in both the entertainment and publishing wings of News Corp after the company carries out plans to split its television and film assets from its newspapers this summer. However, he said it would make sense for the media company to try to buy out other investors in British satellite channel BSkyB once the fallout from the scandal of phone hacking at the News of the World unit fades into the background.
RBS pushes for sale of UK gov’t stake l
Sale of shares could start in mid-2014; Taxpayer to make profit in long run
State-backed Royal Bank of Scotland on Friday pushed for the British government to start selling its 82% stake as early as next year even though it could mean a loss for taxpayers. Chairman Philip Hampton said the aim was to have a business in strong enough shape to start preparing a prospectus with the government for a sale from the middle of 2014. “It could be earlier, that’s a matter for the government,” Hampton said in an interview on the bank’s website. Britain pumped 45.5 bln pounds into RBS during the 2008 financial crisis, leaving the government with a controlling stake. The bank has been through a big restructuring - shedding underperforming assets and cutting jobs. It reported its first quarterly profit in 18 months on Friday. But taxpayers are still sitting on a paper loss of 19 bln pounds, based on RBS’s current share price. The government is keen to start selling its holding but is under pressure to get a good deal for taxpayers ahead of a general election in 2015.
RBS is pushing for a sale so it can run its business without state interference. Hampton has said the bank needed freedom to execute its recovery plan without political meddling. But rival Lloyds Banking Group, 39% state-owned after a bailout in the crisis, could prove a more attractive business to sell. Lloyds reported a big jump in first quarter profit last week, pushing its shares close to a price where the government could break even if it sold out. Other factors affecting the government’s decision to sell included the outcome of talks on capital requirements between the banks and Britain’s new financial regulator and a review into banking standards by a parliamentary panel.
SELL AT A LOSS
RBS Chief Executive Stephen Hester said the government might have to take a loss initially when it starts selling, given the depressed state of bank shares and tougher regulation of the industry. But he expected the UK taxpayer to make a profit in the long run.
Customer numbers leap at Metro Bank Metro Bank, which launched in 2010 as Britain’s first new high street lender for more than a century, saw customer numbers surge in 2012, benefiting from the unpopularity of the established banks. Metro, which operates 17 branches in London and the south east of England, said that customer accounts rose by 183% to 136,000 at the end of the year, with numbers increasing by a further 25% in the first quarter of 2013. Customer deposits nearly trebled to 576 mln pounds, echoing the rate of growth in its loan book, which stood at 168 mln pounds at the end of 2012. Challengers such as Metro Bank, Virgin Money and Aldermore have looked to pick up customers either unhappy with the service provided by bigger banks or those who have been shunned by established lenders as they shrink balance sheets and build up capital reserves to meet new regulations. Britain’s ‘Big Five’ Lloyds, RBS, Barclays, HSBC and Santander UK - have been plagued by scandals ranging from the mis-selling of loan insurance to the rigging of benchmark interest rates.
Metro Bank made a 2012 net loss of 34.6 mln pounds, which it said reflected significant investment in building stores, infrastructure and systems. The bank raised 126 mln pounds in June from external investors to fund future expansion and is targeting a listing on the London Stock Exchange in 2014.
RBS shares were down 5.7% to 290 pence on Friday, well below the 407 pence mark which the government regards as its buy-in level. Under Hester, RBS has shed around 900 bln pounds in assets and is focusing on lending to British households and small businesses. He said the bank was starting to see a pick-up in loan demand, echoing comments from Lloyds, which said its core loan book had returned to growth quicker than expected. RBS made a pretax profit of 826 mln pounds in the first quarter, compared with a loss of 1.5 bln pounds in the same period last year. The investment bank’s income fell short of expectations and it said it expected a “muted” year as it cuts back on risk and shrinks the business to focus on fixed income products. The bank still has to sell 315 UK branches to meet demands from European regulators. RBS said it was working towards listing them on the stock market but was also open to other options and was having talks with potential investors. It expects to rebrand this business as Williams & Glyn’s.
Lloyds to sell stake in Sainsbury’s Bank J Sainsbury, Britain’s third largest supermarket group, is in advanced talks with Lloyds Banking Group to take full ownership of the Sainsbury’s Bank joint venture. The statement was prompted by media speculation over the weekend that Sainsbury’s was on the verge of buying out Lloyds’ 50% stake in the bank. Sainsbury’s was the first major British supermarket to open a bank through the joint venture in February 1997. Sainsbury’s Bank provides a range of products including insurance, credit cards, savings and loans. A Sainsbury’s buyout of Lloyds’ stake would mirror Tesco’s acquisition of RBS’s stake in Tesco Personal Finance five years ago. Sainsbury’s is scheduled to publish 2012-13 results on Wednesday.
May 8 - 14, 2013
20 | COMMENT | financialmirror.com
The Japanese Experiment After years of tweaks, Japan has now initiated a major shift in its policy paradigm, with reactions ranging from great optimism that the country may finally be lifted out of a quarter-century of economic stagnation, to concerns that the authorities’ dramatic change of course may in fact end up making things worse. But, while debate naturally focuses on Japan’s economic, financial, and political maneuvers, the tipping point could well lie abroad. Prime Minister Shinzo Abe’s new government has embraced a revolutionary (rather than evolutionary) economic-policy approach that engages several initiatives, some of which were once deemed implausible, unthinkable, or even undesirable. From the doubling of the money supply to additional fiscal stimulus and wide-ranging structural reforms, the new policy paradigm is nothing less than one of the boldest economic-policy experiments in Japan’s post-war history. To demonstrate their seriousness, Japanese officials moved quickly to commit to measurable metrics. On the policy input side, they have specified and begun to implement purchases of securities totaling $75 bln per month (three times as much, in relative terms, as the US Federal Reserve currently purchases under its unconventional monetary-policy regime). On the output side, and after many years of persistent deflation (prices fell 0.5% last month), Japan is now targeting a 2% inflation rate within two years, thus underscoring its commitment to avoid a pre-mature withdrawal of monetary support for growth. Already, financial markets have responded with alacrity. The Japanese equity market is up an impressive 55% since hints of the paradigm shift started hitting investors’ radar screens. At the same time, the Japanese yen has depreciated sharply, including by more than 20% against the struggling euro. This response is part of the transmission mechanism for the Japanese government’s policies. The surge in the stock market benefits domestic investors, making them likelier to spend more (what economists call the “wealth effect”). This, in turn, should revive corporate “animal spirits,” leading to higher investment in new plants and equipment, together with higher wages and salaries. These are, of course, the same mechanisms that the Fed has targeted for almost three years in its own efforts to stimulate higher growth in the US. The macroeconomic out-
comes have consistently fallen short of expectations, and there is reason to believe that it will be even more difficult in Japan for monetary policy alone to gain sufficient traction. Japan’s aging population mutes the potential impact of both the wealth effect and animal spirits. Resource flexibility is lower than in the US. Interest rates are already low. The experience of deflation is well entrenched. And, given Japan’s
By Mohamed A. El-Erian
high level of public indebtedness, the risks of collateral damage and unintended consequences are potentially higher. With gross overall government debt already at 238% of GDP, some worry that Japan would face the threat of economic and financial dislocation were a failed policy experiment to lead its private sector – which traditionally has displayed an enormous home bias – to disinvest from Japan. This does not mean that Japan’s policy revolution will necessarily disappoint. But, critically, it does mean that even if you believe that the BOJ’s actions are necessary for Japan to emerge from its economic malaise, they certainly are not sufficient. Japan’s experiment requires meeting two additional conditions if it is to avoid going the way of previous failed policy initiatives: meaningful structural reforms that essentially change how segments of the economy respond and operate; and other countries’ continued acquiescence in the currency depreciation needed to boost the impact of slower-moving domestic dynamics through meaningful gains in global market share. Meeting the first condition is in the hands of Japanese citizens and their elected representatives. The required reforms, though achievable, will test the government’s resolve and implementation capabilities, as well as the population’s willingness to face immediate disruptions in exchange for the promise of longer-term gains. The second requirement is very different. It can be achieved only if other countries are willing to sacrifice output, either because they have no choice, or because they
believe that, over the medium-term, a stronger Japanese economy will benefit them as the longer-term income effects offset the impact of immediate market disruptions. But will the rest of the world accommodate Japan’s bold policy experiment, or will it take protective steps and thus impede the operation of a crucial policy transmission mechanism? While initial indications are encouraging, the jury is still out. Many affected countries – including those hit by the trade effects (such as China, South Korea, Taiwan, and eurozone members) and those susceptible to the capital-flow channel (such as Brazil, Indonesia, and Mexico) – have not yet had enough time to react. Japan’s policy change was big and abrupt, and several of the countries on the receiving end have been focused on complex domestic challenges. A few countries – particularly Brazil, China, and South Korea – have noticed. But their reactions have been generally muted by Japan’s success in getting a US-led initiative at the G-20 to classify its policy response as constituting the use of “domestic tools” to pursue “domestic objectives.” It is just a matter of time until the rest of the world catches up with the reality of how Japan’s experiment affects them. The hope is that, bolstered by evidence of Japan’s serious pursuit of structural reforms, they will accommodate the experiment in two ways: by not retaliating, and by undertaking their own domestic reforms that compensate for the output lost to Japan. In other words, a growing pie for all better accommodates all. The fear is that neither Japan’s subsequent actions nor the affected countries’ domestic realities will justify the risk of lost market share, especially at a time when the global economy as a whole – and global policy coordination – is struggling. Here the risk involves currency wars and other beggarthy-neighbor disruptions. There is currently insufficient data to predict either outcome confidently. As we await additional evidence, let us appreciate how rarely we witness, in real time, such a momentous policy shift. Mohamed A. El-Erian is CEO and co-CIO of PIMCO, and the author of When Markets Collide. © Project Syndicate, 2013. www.project-syndicate.org
Controlling China’s currency It is indisputable that China is over-issuing currency. But the reasons behind China’s massive liquidity growth – and the most effective strategy for controlling it – are less obvious. The last decade has been a “golden age” of high growth and low inflation in China. From 2003 to 2012, China’s annual GDP growth averaged 10.5%, while prices rose by only 3% annually. But the unprecedented speed and scale of China’s monetary expansion remain a concern, given that it could still trigger high inflation and lead to asset-price bubbles, debt growth, and capital outflows. Data from the People’s Bank of China (PBOC) show that, as of the end of last year, China’s M2 (broad money supply) stood at 97.4 trln yuan ($15.6 trln), or 188% of GDP. To compare, M2 in the United States amounts to only roughly 63% of GDP. In fact, according to Standard Chartered Bank, China ranks first worldwide in terms of both overall M2 and newly issued currency. In 2011, China accounted for an estimated 52% of the world’s added liquidity. But a horizontal comparison of absolute values is inadequate to assess the true scale of China’s monetary emissions. Several other factors must be considered, including China’s financial structure, financing model, savings rate, and stage of economic development, as well as the relationship between currency and finance in China. China’s intensive economic monetization is a key factor driving its money-supply growth. But China’s sharply rising monetization rate cannot be judged against the high, steady rates of developed countries without bearing in mind that China’s monetization process began much later, and has distinct structural and institutional foundations. As China has opened up its economy, deepened reforms, and become increasingly market-oriented, the government has facilitated the continuous monetization of resources – including natural resources, labor, capital, and technology – by ensuring
their constant delivery to the market. This has fueled rising demand for currency, leading to the expansion of the monetary base, with the money multiplier – that is, the effect on lending by commercial banks – boosting the money supply further. And, as GDP growth has become increasingly dependent on government-led investment, currency demand has continued to rise. Indeed, the rapid expansion of bank credit needed to
By Zhang Monan
finance skyrocketing government-led investment is increasing the amount of liquidity in China’s financial system. As a result, in the last four years, China’s M2, spurred by a stimulus package totaling 4 trln yuan in 2008 and 2009, has more than doubled. This trend is exacerbated by the declining efficiency of financial resources in the state sector, a product of the soft budget constraint implied by easily accessible, cheap capital. Consequently, maintaining high GDP growth rates requires an ever-increasing volume of credit and a continuously growing money supply. So China is stuck in a currency-creating cycle: GDP growth encourages investment, which boosts demand for capital. This generates liquidity, which then stimulates GDP growth. The key to controlling China’s monetary expansion is to clarify the relationship between currency (the central bank) and finance (the financial sector), thereby preventing the government from assuming the role of a second currency-creating body. According to Pan Gongsheng, a deputy governor of the
PBOC, the relationship between the central bank and the financial sector entails both a division of labor and a system of checks and balances. In theory, the financial sector serves as a kind of accountant for the treasury and the government, while the PBOC acts as the government’s cashier. In practice, however, the relationship between currency and finance is vague, with both assuming quasi-fiscal functions. China’s low official government debt largely reflects the role of currency in assuming quasi-fiscal liabilities – not only the writeoff costs incurred from reforming state-owned banks, but also the takeover of banks’ bad debts via note financing and the purchase of asset-management companies’ bonds. These activities both damage the PBOC’s balance sheet and constrain monetary policy. At the same time, finance takes on quasi-fiscal functions by excluding government fiscal deposits – government deposits in the national treasury, commercial banks’ fiscal savings, and central treasury cash managed through commercial-bank deposits – from the money supply. Given the large volume of fiscal deposits – which totaled 2.4 trln yuan (3.3% of M2) at the end of 2010 – their impact on the money supply cannot be ignored. Clarifying the relationship between currency and finance is essential to ensuring that all newly issued currency is backed by assets. Only by exerting a harder budget constraint on the state sector, limiting fiscal expansion, and reducing dependence on government-led investment can China’s excessive currency issuance be addressed in the long term. Zhang Monan is a fellow of the China Information Center, a fellow of the China Foundation for International Studies, and a researcher at the China Macroeconomic Research Platform. © Project Syndicate, 2013. www.project-syndicate.org
May 8 - 14, 2013
COMMENT | 21
financialmirror.com |
The Competition Factor Since the global economic downturn began in 2008, debate has centered on the macroeconomic strategies and instruments used to address the crisis and foster recovery. But correcting imbalances and addressing short-term slowdowns or recessions, while important, should not be allowed to overshadow the need to establish long-term conditions for solid and sustainable economic growth. So far, macroeconomic policy has borne both the blame for economic malaise and the hope that it can be overcome. But we should be devoting as much attention to the microeconomic problems – such as poor incentives, market failures, and regulatory shortcomings – that led us into the crisis in the first place. Indeed, just as microeconomic problems in the financial sector triggered a credit crunch and fueled a global recession, so microeconomic factors hold the key to recovery. Many economies need to fix the financial sector and restore credit, while many more need to raise productivity in order to boost growth and create jobs. Some industries suffer from counterproductive and ill-conceived regulation; others are ailing as a result of monopolistic behavior by dominant firms, or because they face a lack of effective competition and transparency in utilities and financial services. Fixing these problems would help us to return to a path of growth and prosperity for all. To achieve this, we first must follow the Hippocratic oath and avoid doing more harm. Governments around the world should ignore the temptation to relax competition in order to provide relief to particular industries or economic groups. The renowned American economist Mancur Olson argued that stagnation in developed economies results from cartels and lobbies becoming more numerous and powerful over time, until they eventually drain a country’s economic dynamism. Preserving a competitive environment in which markets remain open and contestable is the best tonic, because firms must constantly innovate and perform better under such conditions. This, in turn, makes our societies more creative and, ultimately, more prosperous. Efforts to relax competition have many faces. But all of them
make an economy less productive and redistribute wealth to small, coordinated groups with vested interests and a strong inclination to lobby the government. The most common approach is protectionism, which has been part of the political discourse in various countries in recent years. But official measures to help national producers at the expense of domestic business customers and consumers are always shortsighted, for they fail to help producers to address the challenges that they will have to face sooner or later anyway. Similarly, old-fashioned dirigisme – such as attempts to “pick winners,” foster national “champions,” or keep failed business models alive through state subsidies – is both harmful and doomed to fail. And misplaced regulation – for example, in the service sector – remains a barrier to healthy competition in many countries. Once we have stopped doing harm, we must start doing the right things. Economic policy is like gardening: pulling on plants will not make them grow faster, but a successful gardener can provide them with the right environment in which to flourish. Relying on competition can help societies to unleash wellfunctioning markets’ power to provide goods and services. To achieve this, policymakers must have a sound enforcement framework at their disposal, take an economy-wide approach, and attract the participation of all stakeholders. Sound enforcement implies legal tools and resources to pursue and implement an economic policy, along with an institutional design that reduces meddling by vested interests. Consider, for example, the importance of impartial and effective antitrust authorities, or subsidy schemes that are sufficiently well designed to ensure that they truly serve the public interest. An economy-wide approach is needed because markets are interconnected. Misguided regulation or market failures that harm competition anywhere can burden the entire economy. The global crisis erupted because major problems in the functioning of the banking sector had been left unaddressed. The poor functioning of input markets, such as markets for energy or intermediary prod-
By Joaquin Almunia and Eduardo Perez Motta ucts, can also do a lot of economic harm, not least because it hampers external competitiveness. Finally, strengthening competition throughout the economy requires broad support. This cannot be achieved without bridging ideological divisions and overcoming political pressures from particular economic groups. Advocacy can play a key role, by educating not only policymakers, but also citizens and businessmen, about the benefits of competition. There should be a wide consensus that a pro-competitive environment is one of the keys to economic prosperity. Australia provides a good example of how pro-competitive policies deliver results. Its economy was one of the OECD’s worst in terms of productivity growth in the 1980’s; a decade later, Australia was in third place. In the interim, all of the country’s economic regulation was examined from the standpoint of maximizing competition, and a national pro-reform consensus was forged. Currently, significant efforts are underway in several countries, including Mexico. Structural reforms to boost productivity will also be crucial to ensure Europe’s economic recovery and the survival of its social model. The “Single Market Acts I & II” provide a comprehensive agenda to tap fully the potential of an integrated and competitive market of 500 million consumers to catalyze growth and prosperity in the European Union. We know from experience that competition works. By basing economic policy on this experience, we could not only avert Olson’s grim prophecy. We could also accelerate economic recovery, increase the pace of innovation, and raise livelihoods for millions of people worldwide. Joaquin Almunia is Vice President of the European Commission and EU Commissioner for Competition. Eduardo Pérez Motta is President of the Mexican Federal Competition Commission and Chair of the International Competition Network. © Project Syndicate, 2013. www.project-syndicate.org
May 8 - 14, 2013
22 | WORLD MARKETS | financialmirror.com
What you should know before trading in gold When any market crashes, it’s a shock. For a real nose dive it normally takes something unexpected and dramatic to kick it of. If people had any idea of the reason or that it was coming then the fall would start early and be more shallow. Gold fell off a cliff on Monday and many were left scratching their heads. Did gold crash because of good news or bad news? Was the crash engineered by dark forces manipulating the world economy and protecting the dollar? The bottom line is no one really knows why gold crashed. Likely someone was a forced seller. Markets, gold or otherwise, have a logic all their own.
By Clem Chambers Contributor, Forbes
Gold is a badly understood thing. Gold lovers have a crazy view on it, even governments seem to have an irrational take. Gold is “the mad metal” and here are five things to bear in mind when you love or hate on gold because: 1. There is gold and then there is paper gold The gold price is set buy trading in derivative contracts in gold, contracts that are mostly not backed by the physical metal. When gold slumped on the 15th of April it said that about two months of the world’s production was sold into the market. This was not real gold but the promise to deliver gold or the equivalent in cash. When you buy a gold ETF or a gold share you are not buying gold you are buying a proxy for gold. This means the two values, between real gold and paper gold can get out of whack and that the value of paper gold can heavily influence the value of the metal in strange ways. That’s not to say it makes it more or less valuable, only to say that when markets get into trouble the value of the proxies they trade can shift dramatically with no real linkage to gold production or even demand. As such gold fans need not worry about short-term moves, however dramatic, because they should be holding gold for the long term and for the benefits that gold offers in diversification. Don’t trade gold. You will lose. 2. There are two schools of thought on inflation Lots of people believe we will get high inflation. Government QE has printed vast amounts of new cash and many expect this to turn into price rises and a cycle of growing inflation. If you believe this you must hold gold. On the other hand, banks were creating vast amounts of money during the credit boom and that vanished so in fact money supply may not be being increased; only replaced by QE. This could explain the lack of inflation in the official numbers. As such gold isn’t a great investment. Skeptics suggest the inflation is the alright, just not in the goods we buy from China. You know the stuff, iPhones etc.
but that inflation can be clearly seen in food and services. As such gold looks a reasonable bet. If people are starting to believe the ‘no inflation’ story gold will fall. But is it really so low, if the bond bubble burst what then? 3. The gold standard Sadly for the hard core gold bugs, there will never be a new gold standard. There will never, ever be a return to a gold standard, not even if the world implodes. If there was gold would have to be a million dollars an ounce. There is just not enough gold in the world to be used as a value backed money medium. If gold was turned into money it would end up being money as detached from real value as paper. Communists would love gold as money because if we went back to gold coins as cash, we simply wouldn’t have much money around and little economy to go with it. Of course Romans had gold as money and guess what, they had mighty inflation too. Paper doesn’t create inflation and devaluation, government does, and it can do it with a gold backed currency or without it. 4. Gold is not a stable store of value It is a myth to believe gold is a constant store of value. Like anything else the price of gold is created by supply and demand. When the Spanish pillaged South America and brought the gold and silver back to Europe, there was rampant inflation. More gold meant gold money was worth less and the price of things in gold went up. Gold used to be worth a lot less than it is today. In ancient times silver was money and gold was five times more valued. Then the ratio went to 10, then 20 then 40 and so on. Now this ration swings about daily. You don’t have to look hard to see gold is as vulnerable to swings in values as any other commodity. When it’s fixed by government, its value is as phony as any dollar bill. 5. Gold is a commodity To many people gold is something special. It’s more than just another metal that comes out of the ground. This may well be because since the dawn of time gold has been a status symbol and status is what breeds success or simply just breeds. Whatever you feel about gold, it is just a metal. That isn’t necessarily a bad thing and it doesn’t mean it needs to be cheaper. Gold supply has not kept up with demand so its price should rise. Where once gold was used on things that could be easily recycled. Now gold is used in things that don’t get recycled in
a way that the gold is being recovered. So gold is being lost. As such a lot of gold is being thrown away. Add this to the fact that there is claimed to be a deficit of new gold mined above consumption, gold should enjoy upward price pressure, with or without runaway inflation. However, theories apart, if you want to know which way gold is going to move the best thing to do is watch it every day on sites such as ADVFN.com and you should build up a feel for its real value. Gold should be a small part of your investment portfolio and nothing beats keeping tabs on your investments and the markets themselves. Nothing holds the same value for long and the road to financial wellbeing is to buy what is cheap and sell what is expensive and to know which is which. On ADVFN that won’t cost you a penny, golden or otherwise. Of course you want a prediction on the future of gold and a wild one too. Well you are in luck! Gold will be $5,000 by 2020, because inflation will hit. When the short end of the bond curve can’t be shuffled back into the long end at a low interest rate the short bonds will be turned into cash as the bonds come due. This will explode economic activity, assets and inflation. If the state reflationists like Professor Kaufman are right, this won’t happen. But then how are they going to get the deficit down as a sustainable function of GDP? The idea is “slowly.” Twitter: @ClemChambers
Parcel2Go boss says Amazon, eBay is way for SMEs Fil Adams-Mercer, the founder of the UK’s largest online parcel delivery service Parcel2Go, has said he believes online marketplaces such as eBay and Amazon are still a great option for start-up businesses. He recalled on the company’s blog his own experiences setting up businesses, provided tips for budding entrepreneurs and even suggested a business plan he claims anyone can make money from. But when it comes to online trading, Adams-Mercer believes eBay and Amazon remain two of the best options for start-ups. “eBay and Amazon are probably the best places to start anything off,” he said. “But it is more difficult than you think because a lot of people don’t calculate things like their shipping costs and VAT.” According to the millionaire, one of the most
important things that anyone can do if they’re thinking of getting their own business off the ground is to simply get on with it and make a start. “Stop being afraid. Yes, you will get ripped off sometimes in life but it’s better to do something and fail than not do it, just as long as you learn from it,” he said. “You’d find that you’d work for half the money you’re on now if you could survive off it, and be a lot happier being the master of your own destiny.” Parcel2Go courier services are now used by more than 750,000 people in the UK. A huge range of domestic and international services are on offer, including economy, same day and next day parcel delivery. Parcel2Go uses worldwide couriers such as Parcelforce, FedEx and CityLink.
May 8 - 14, 2013
financialmirror.com | GREECE | 23
IMF: Greece making progress, but must do more on taxes Greece has made progress in reducing government debt and improving its competitiveness, but needs to follow through on structural reforms to ensure its economy recovers, the IMF said on Monday after a mission visit to the country. The Fund said Greece must do more to fight its ‘notorious’ tax evasion and open up labour competition to ensure the burden of austerity does not fall disproportionately on wage-earners and pensioners. “Decisive corrective actions are needed in each of these areas to promote an early supply response and achieve a more balanced distribution of the burden of adjustment,” the IMF said after its visit. “The mission welcomes that the government is refocusing its program in recognition of these problems.” Measures to cut Greece’s budget deficit and make its economy more competitive are key conditions of its 240 bln euro bailout from the EU and the IMF. But tax evasion is endemic, making it more difficult for the government to shore up its finances and denting support for the pro-bailout ruling coalition. Middle-class wage earners and pensioners, the hardest-hit group in the six-year recession, account for 70% of total personal income declared. The IMF called on the government to strengthen the independence of the tax administration to make it easier to reform the system. It also said Greece must lay off public workers to be able to hire new qualified staff, and not just rely on voluntary
departures. “The taboo against mandatory dismissals must be overcome,” the IMF said. Under the current bailout plan agreed in November, Athens has to cut 150,000 public sector jobs overall from 2010 to 2015, about a fifth of the total, through hiring curbs, retirement and dismissals. Lay-offs are a sensitive issue in Greece where unemployment has hit a record high of 27.2% and the economy is now in its sixth year of recession — though recent polls show most Greeks want the reform of the public sector. As a condition for receiving further bailout funds, MPs last month approved a plan that makes it easier to fire government employees for disciplinary reasons, and also extends an unpopular property tax and opens up professions such as accountants and bakers.
DEBT TOO HIGH
The IMF said Greece has made “exceptional” progress on reducing its fiscal deficit since 2010, with its primary budget surplus, or the surplus before taking into account debt financing costs, set to improve by 10% by the end of the year. But the country’s public debt remains “much too high,” the Washington-based lender said. “It is, therefore, very welcome that European partners have now accepted that Greece could need significant exceptional support on below-market terms in order to restore debt sustain-
Moody’s assigns B1 ratings to Frigoglass; stable outlook Moody’s Investors Service has assigned a first-time provisional (P)B1 corporate family rating (CFR) and B1-PD probability of default rating (PDR) to Frigoglass S.A.I.C., one of the world’s leading manufacturer of beverage coolers and one of the largest glass bottle manufacturers in West Africa and the Middle East. Concurrently, Moody’s has also assigned a provisional (P)B1 senior unsecured rating to the group’s proposed issue of EUR 250 mln of senior unsecured notes due 2018. The outlook on all ratings is stable. “The ratings recognises the group’s global presence and its long-term relationships with customers including the largest Coca-Cola bottlers and some of the largest beer producers in the world,” said Paolo Leschiutta, Moody’s lead analyst for Frigoglass. “These strengths compensate for Frigoglass’s modest size overall — approximately EUR 581 mln in revenues as at year-end 2012 — in comparison to its much larger customer base, and a degree of customer concentration, as
Coca-Cola Hellenic (CCHBC, Baa1 negative) accounts for 25% of the group’s revenues,” added Leschiutta. The rating is also supported by the dominant position of Frigoglass in most of its markets, particularly in emerging markets. Incorporated in Greece, Frigoglass produces beverage refrigerators (or iced-cold merchandiser) for global players in the beverage industry, with key customers including Coca-Cola Company bottlers, major brewers, Pepsi and dairy companies. Truad Verwaltungs A.G., a trust controlled by the Leventis family, owns 45% of the shares and is a longterm investor in the group. Frigoglass was part of CCHBC group until 1996 and has retained strong ties with the group since then. While Moody’s recognises Frigoglass’s success in recent years in increasing its customer diversification, the group is likely to have weak negotiating power with most of its customers and remains exposed to raw material price volatility, which could affect its profitability going forward, Moody’s added.
Emma Delta takes OPAP stake for €652 mln The Greek privatisation body Hellenic Republic Asset Development Fund (HRADF) said it has accepted the improved offer of Emma Delta Ltd for the acquisition of a 33% stake in gaming monopoly OPAP. Emma Delta, a Czech-Greek joint venture that was the sole bidder in the final stage of the auction, raised its bid by 30 mln euros to 652 mln (EUR 6.20/share), while the Greek state will also receive 60 mln euros (EUR 0.57/share) in a cash dividend for FY12 corresponding to its 33% stake in OPAP. “This means that the total financial consideration for 33% of OPAP shares is 712 mln euros (EUR 6.77/share) or a 10% discount against current market capitalisation of 2,389 mln euros,” said Dimitris Birbos, analyst at the Investment Bank of Greece. The stock was last trading on the Athens Stock Exchange (ASE) at EUR 7.49/share. The winning bidder Emma Delta is a regulated variable equity fund, controlled by Jiri Smejc (66.7% - shareholder of PPF Group) and George Melissanidis (33.3%). The fund’s investors are the Emma Group, KKCG, ICT Group, J&T Finance Group, businessmen George Melissanidis and
Christos Kopelouzos, while local media reported that Lottomatica is also participating in Emma Delta. The HRADF’s independent appraiser has estimated the fair value of 33% of OPAP shares at 650 mln euros (post 2012 dividend). According to OPAP’s business plan for 2013-2022, the company is expected to record net profits of 213 mln euros (EUR 0.67/share) in 2015 (first year of full operation of its new games), which implies a 10x 2015e p/e or a 17% discount against Lottomatica’s p/e ratio for 2015. “On the whole, we are not excited with the final consideration paid for the controlling stake in OPAP, which will start reaping the benefits from the launch of its new games (VLTs, scratch tickets, state lotteries, internet games) from 2015 onwards,” explained IBG’s Birbos. “On the positive side, the successful conclusion of OPAP’s privatisation will send a strong message to local and foreign investors that the Greek government is determined to implement the asset sales programme agreed with its creditors, thus further improving investor sentiment for the Greek economy,” Birbos added.
ability and that they have committed to provide additional relief, if needed,” the IMF said, in order to ensure debt falls below 110% of GDP by 2022. Finance Minister Yannis Stournaras said the country would seek more debt relief if the government managed to achieve a primary surplus this year. And Greece’s international lenders have also agreed they could give the country further debt relief, probably in the shape of lower financing costs, if it meets its fiscal targets. The critical long-term goal for Athens is to bring its debt as a proportion of GDP down to a manageable size. The ratio currently stands at more than 160%. The IMF has said it must be cut to 120% by 2020 to be “sustainable”. The IMF has insisted on strict debt targets as a condition of helping Greece get its economy in shape, but the Fund has also been criticized for failing to predict Greece’s deep recession.
Alpha Bank to trade ex-rights Shares in Alpha Bank will trade without rights to its planned 457 mln euro share offering from May 13, the Athens bourse said, as the country’s big banks kick off their recapitalisation. Greece’s top four banks, including Alpha, need 27.5 bln euros in fresh funds to restore their solvency after incurring losses on bad loans and on the country’s sovereign debt write-off. Alpha’s rights offering, part of a 4.57 bln euro capital strengthening exercise, got the go-ahead from the securities regulator and will be underwritten by J.P. Morgan, Citigroup, HSBC and France’s Credit Agricole. Rights will trade from May 17 to 27, and the subscription period for the offering will run from May 17 to 31. The bank will also issue new common shares to raise up to 92.9 mln euros on which existing shareholders will waive their rights. These shares will be privately placed with institutional investors. The remaining funds to plug its 4.57 bln euro capital need will be provided by the state rescue fund - the Hellenic Financial Stability Fund (HFSF) - in exchange for new shares with limited voting rights.
EU clears aid for ATEbank The European Commission has approved the liquidation aid given to ATEbank, whose healthy assets were sold to Piraeus Bank in July 2012, with the rest to be wound down. While three measures taken by Greece, such as a 7.471 bln euro injection to bridge the bank’s funding gap, were considered to be state aid for ATEbank, the European Commission said they were limited and within the rules. “The Commission found that the aid was limited to the minimum necessary to ensure an orderly resolution. In addition, the market exit of ATEbank limits the distortions of competition brought about by the aid,” said the Commission. It said the takeover of healthy assets by fourth-biggest lender Piraeus Bank did not constitute state aid, with Piraeus putting in the best bid in a tender process.
Hochtief sells airports Hochtief said it sold its airports unit to Canada’s Public Sector Pension Investment Board for 1.1 bln euros ($1.4 bln), to help fund a shift towards ground transportation and energy infrastructure. The division has holdings in airports in Budapest, Duesseldorf, Hamburg, Sydney and Tirana, said the German builder, which is controlled by Spain’s ACS It also sold Athens Airport as part of the transaction, which will take retroactive effect from January 1 this year, even though it had previously taken that hub out of the bundle, citing economic troubles in Greece.
May 8 - 14, 2013
24 | BACK PAGE | financialmirror.com
Few roadblocks to equities’ climb after new high
With Friday’s U.S. payrolls report serving as a springboard to lift Wall Street stock indexes to new all-time highs, investors are left to contemplate whether the gains will fizzle or if the upward momentum will continue. Investors cheered the jobs report on Friday, which showed employment rose at a faster-than-anticipated pace in April and hiring in the prior two months was much stronger than previously thought. The report eased investor concerns after a raft of soft data, particularly in the manufacturing sector, and sent the S&P 500 hurtling past what was viewed as its final resistance level of 1,600 to a fresh all-time closing high of 1,614.42. With little in the way of economic data on tap this week and earnings season moving into the home stretch, there appears to be little that could derail a move higher. “That’s the $64,000 question - without a micro or macro focus, what do we shift our attention to?” said Art Hogan, managing director of Lazard Capital Markets in New York. “I would argue in a lack of critical information this market has found a path of least resistance to the upside.” The economic calendar for the coming week is extremely light, with consumer credit and wholesale inventories for March among the few notables. Earnings season continues its wind down, with Walt Disney Co the only Dow component scheduled to report for the week. Its results could also provide a glimpse into the health of consumer spending. Other notable S&P 500 companies expected to post earnings include Tyson Foods, Dean Foods, Electronic Arts, Whole Foods Market, Nvidia Corp and Priceline.com. Corporate earnings have improved from earlier market expectations, with the expected earnings growth now at 5.2%, up from 1.5% at the start of earnings season. According to Thomson Reuters data through Friday, of
the 404 companies in the benchmark 500 index that have reported earnings, 68.3% have topped analyst expectations, above the 63% average since 1994 and the 67% average for the past four quarters. But revenue remains disappointing, with only 46.3% of S&P 500 companies topping Wall Street expectations, well below the 62% beat rate since 2002 and shy of the 52% average for the past four quarters. With the S&P easily breezing past what was seen as its final resistance point of 1,600, the index is now in uncharted waters for investors to try and predict when a pullback may occur or gains may slow. “(The S&P 500) broke through that 1,600-resistance level like it wasn’t even there based on the payrolls report,” said Paul Mendelsohn, chief investment strategist at Windham Financial Services in Charlotte, Vermont. “Generally you don’t want to fight a 52-week high, you definitely don’t want to fight an all-time high.” For the week, the Dow rose 1.8%, the S&P 500 gained 2%, and the Nasdaq advanced 3%. With the gains on Friday, the S&P 500 put together its first consecutive weekly advances since a seven-week run that ended in mid-March, a possible sign of continued trends higher. Markets are heading into the traditionally weaker summer months. The index has fallen in May for the past three years.
“The key now is, you want to see the bulls continue to push higher, you don’t want to see the slip back,” said Ryan Detrick, a senior technical strategist at Schaeffer’s Investment Research in Cincinnati, Ohio. “The ultimate contrarian would say a lot of that very well could be priced in, the thing most people aren’t expecting is a continued rally in the normally weak summer months,” he said. By the same token, the lofty levels for equities could make them ripe for a pullback, with investors resuming the battle between booking profits and buying dips. That battle caused the index to alternate between weekly gains and losses throughout the latter portion of March and most of April. “It is a bipolar market. It is either all on or all off,” Mendelsohn said. “Either things are great and we are going to the moon, or everything is falling apart and it’s all over.”
May 8 - 14, 2013
financialmirror.com | CSE PRICES | 25 CSE CODE OASIS Index performance CSE General Index FTSE/CySE 20 FTSE/XA & XAK Banking MAIN MARKET MAIN MARKET INDEX BANK OF CYPRUS CYPRUS POPULAR BANK HELLENIC BANK LOGICOM A. TSOKKOS HOTELS LOUIS LTD SECTOR TOTAL / OΛIKO PARALLEL MARKET PARALLEL MARKET INDEX WOOLWORTH (CYPRUS) PROP VASSILIKO CEMENT A&P (ANDREOU&PARASKEV.) ERMES DEPARTMENT STORES LAIKI CAPITAL PUBLIC CO K. ATHIENITIS CONTR. - DEV. G.A.P VASSILOPOULOS MITSIDES PHIL. ANDREOU LORDOS HOTELS HOLDINGS LIBERTY LIFE INSURANCE LORDOS UNITED PLASTIC SECTOR TOTAL / OΛIKO ALTERNATIVE MARKET ALTERNATIVE INDEX ALKIS HADJ. (FROU-FROU) A.L. PROCHOICE FIN. SERV. AMATHUS PUBLIC LTD ATLANTIC INSURANCE BLUE ISLAND FISH FARMING CCC TOURIST ENT. CHRIS JOANNOU LTD CLARIDGE INVESTMENTS CLR INVESTMENT FUND CPI ENTER. DEVELOPMENT C.T.O. PUBLIC CO CYPRINT LTD. CYPRUS CEMENT CYPRUS FOREST IND. CYPRUS TRADING CORP. CYVENTURE CAPITAL DIMCO PLC DISPLAY ART LTD ELLINAS FINANCE ELMA HOLDINGS EXELIXIS INVESTMENT FILOKTIMATIKI K & G COMPLEX KARAOLIS GROUP KARKOTIS MANUFACTURING KEO LTD KOSMOS INSURANCE KRONOS PRESS DIST. JUPITER PORTFOLIO INV. LEPTOS CALYPSO HOTELS MALLOUPAS & PAPACOSTAS MINERVA INSURANCE MODESTOU SOUND & VISION PANDORA INVESTMENTS PETROLINA HOLDINGS PIERIDES HOLDINGS PRIMETEL PLC PROODOS AGROS RENOS HADJIOANNOU FARMS ROYAL HIGHGATE LTD SALAMIS TOURS SFS GROUP PUBLIC CO. STADEMOS HOTELS TOP KINISIS TRAVEL TOXOTIS INVESTMENTS UNIFAST FIN. & INV. VISION INTL PEOPLE GROUP SECTOR TOTAL / OΛIKO
ΟΑΣΗΣ
Kωδ.
Number Nominal
Market
Book Value Price to
Shares ('000) Aριθµός µετοχών
Cap. ('000) Kεφαλ. EUR
Per Share Book Value 2011 euro Times EUR ('000) Λογιστική Tιµή προς Κέρδη µετά αξία λογιστ. αξ. φορολ.
Value euro Aξία EUR
Profit/(Loss)
2011 BOCY CPB HB LOG TSH LUI
ΤΡΚΥ ΛΑΙΚ ΕΛΗΤ ΛΟΤΖ ΤΣΟΚ ΛΟΥΗ
1 795 141 4 065 482 619 689 74 080 246 214 460 547
1.00 0.10 0.43 0.35 0.35 0.17
71 264 18 224 10 341 5 066 104 895
1.24 0.25 0.78 0.75 0.49 0.27 0.63
0.15 0.33 0.09 0.04 0.10
FWW VCW APE ERME LI ACD GAP MIT PHIL LHH LIB LPL
ΓΟΥΛ ΤΣΙΒ ΑΝΠΑ ΕΡΜΕ ΛΕΠΕ ΑΘΗΕ ΒΑΣΙ ΜΙΤΣ ΦΙΛΑ ΛΟΞΕ ΛΙΠΕ ΛΟΡ∆
114 252 71 936 182 725 175 000 282 213 13 416 38 750 8 200 45 000 35 000 122 804 48 006
0.34 0.43 0.17 0.34 0.27 0.35 0.17 1.03 0.17 0.35 0.10 0.35
114 320 30 932 29 236 16 100 16 368 7 915 5 038 4 100 4 275 3 850 3 930 2 688 238 753
1.78 3.20 0.25 0.45 0.15 4.69 0.31 3.00 0.09 1.96 0.05 0.48 1.37
0.13 0.13 0.65 0.20 0.38 0.13 0.42 0.17 1.06 0.06 0.68 0.12 0.34
14 631 1 587 5 408 25 421 2 239 5 101 242 4 867 576 7 289 6 887 1 249 21 054 4 130 27 716 2 096 4 617 743 6 160 3 135 4 692 2 306 10 800 335 948 10 842 1 709 11 934 4 559 5 694 7 735 941 164 31 408 62 038 1 658 15 298 5 421 298 1 650 2 557 2 727 6 825 3 175 207 196 75 000 416 263
0.49 0.02 0.45 0.76 0.79 0.33 0.40 0.27 0.03 0.65 0.09 0.27 2.08 5.70 1.86 0.43 0.29 0.30 0.67 0.04 0.15 2.73 0.92 -0.10 0.09 3.40 0.38 0.59 0.36 0.75 0.63 0.09 -0.0075 0.18 1.31 0.38 0.004 3.40 0.04 0.12 0.43 1.33 2.44 0.34 0.04 0.11 0.19 0.77
0.30 0.56 0.11 0.85 0.18 0.11 0.06 0.16 0.08 0.46 0.38 0.90 0.07 0.24 0.16 0.33 0.20 0.19 0.57 0.23 0.89 0.18 0.12 -0.15 1.27 0.10 0.25 0.99 0.20 0.07 0.28 0.14 -1.47 0.40 0.54 0.20 10.26 0.44 0.03 0.43 0.16 0.03 0.09 0.76 0.25 0.18 5.38 0.60
FBI PROP ANC ATL BLUE CCCT CJ CLA CLL CPIH CTO CYP CCC CFI CTC EXE DES DISP ELF ELMA EXIN PES KG KARA KARK KEO COS KRO ARI LCH MPT MINE MSV PND PHL PGE PTL AGRO FRH ROY SAL SFS SHL TOP COV UFI VIP
ΦΡΟΥ ΠΡΟΠ ΑΜΑΘ ΑΤΑΣ ΜΠΛΕ ΣΙΤΟ ΙΟΑΝ ΚΛΑΡ ΣΛΕΠ ΚΕΑΕ ΣΤΟ ΣΑΙΠ ΚΕΤΣ ∆ΒΚ∆ ΣΤΣ∆ ΒΕΝΤ ΝΤΙΜ ΝΤΙΑ ΕΛΛΗ ΕΛΕΠ ΕΞΕΠ ΦΙΛΟ ΚΚΟΜ ΚΑΡΚ ΚΕΟ ΚΟΣΑ ΚΡΟΝ ΤΖΕΠ ΛΕΠΤ ΜΑΠΑ ΜΙΝΕ ΜΟ∆Ε ΠΑΝ∆ ΛΙΝΑ ΠΙΕΡ ΠΤΕΛ ΑΓΡΟ ΡΕΝΟ ΡΟΧΑ ΣΑΛΑ ΕΣΕΦ ΣΤΑ∆ ΤΟΚΙ ΤΟΕΠ ΦΑΣΤ ΒΙΖΝ
98 861 158 660 110 358 39 109 15 438 141 692 10 070 108 163 288 141 24 379 208 700 5 140 137 611 3 059 92 079 14 973 80 999 13 506 16 000 348 333 34 000 4 805 100 000 22 343 7 967 30 978 17 985 20 400 62 446 101 683 43 211 78 415 14 900 424 435 87 500 22 100 382 440 3 590 297 915 33 000 36 529 66 520 32 500 12 212 20 700 9 788 75 000
0.26 0.09 0.35 0.35 0.17 0.43 0.35 0.35 0.08 0.17 0.87 0.43 0.43 1.73 0.85 0.43 0.09 0.35 0.62 0.09 0.29 0.87 0.17 0.34 0.35 0.43 0.31 0.43 0.20 0.35 0.35 0.17 0.14 0.17 0.35 0.34 0.17 1.73 0.03 0.17 0.43 1.00 0.69 0.34 0.03 0.05 $ 0.10
9M 2011 EUR ('000) Kέρδη 2011
9M 2012 EUR ('000) Kέρδη 2012
Profit/(Loss)
2012 EUR ('000) Κέρδη µετά φορολ.
9M '11 -792 593 -291 493 -73 081 3 024 -1 527 -4 830 -1 160 500
9M '12 -210 956 -1 671 495 219 3 026 109 -8 489 -1 887 586
2011
9M '11
9M '12
2012
6 700 -2 312 4 059 197 -1 734 3 250 -1 647 -1 046 -1 608 702 -3 657 -1 273 1 631
3 780 -2 992
2 372 -258
287 67
-505 -3 539
1 142
-1 930
6 005 -1 354 -1 880 -492 -34 500 3 181 -49 -1 767 -1 071 1 006 -5 616 -3 284 -39 821
2011
9M '11
9M '12
1 756
1 756
482
482
Earnings Per
Dividend Per
Dividend Yield
Share 2011/12 Cents
%
Results
Share 2012 Cents
2012
-1 371 000 -3 650 380 -100 658 3 585 -6 894 -82 674 -5 208 021
1 932 -2 776 -2 123 2 311 571 -3 532 -375 -3 913 -7 733 -104 -2 998 -652 -4 639 -4 127 6 152 658 1 600 -529 -257 -6 807 -15 527 1 608 5 226 -2 268 -112 -3 948 -802 108 -1 263 -10 021 1 324 -3 328 -337 -20 039 10 783 -868 -6 356 75 151 480 973 -19 200 1 577 -891 13 -56 2 739 -87 300
P/E ratio 2012
0 0 -23 440 2 040 -13 281 -30 442 -65 123
2012 -3 731 -637 -1 284 1 532 403 -7 040 -376 -16 998 -14 283 -95 -1 275 -366 -9 917 -2 868 4 381 -226 664 -666 -1 404 -8 999 -6 859 673 -3 246 -2 602 -203 -8 013 -670 -2 852 -2 408 -9 471 -1 006 -1 399 -318 -14 396 5 428 -719 -5 473 -148 -1 463 -1 593 -3 323 -21 450 2 218 -852 -192 -74 1 153 -142 443
n/a n/a n/a 8.93 n/a n/a 1.55
4.57 n/a n/a n/a n/a 2.49 n/a n/a n/a 3.83 n/a n/a 5.12
Cents -76.37 -89.79 -3.78 2.75 -5.39 -6.61
Cents
%
1.50
6.10
Cents 5.26 -1.88 -1.03 -0.28 -12.22 23.71 -0.13 -21.55 -2.38 2.87 -4.57 -6.84
Cents 2.31 1.50
% 9.63 3.49
2.10
22.83
Cents -3.77 -0.40 -1.16 3.92 2.61 -4.97 -3.73 -15.72 -4.96 -0.39 -0.61 -7.12 -7.21 -93.76 4.76 -1.51 0.82 -4.93 -8.78 -2.58 -20.17 14.01 -3.25 -11.65 -2.55 -25.87 -3.73 -13.98 -3.86 -9.31 -2.33 -1.78 -2.13 -3.39 6.20 -3.25 -1.43 -4.12 -0.49 -4.83 -9.10 -32.25 6.82 -6.98 -0.93 -0.76 1.54
Cents 0.93
% 6.28
7.00 1.20
10.77 8.28
3.20
10.63
0.45
4.17
1.70
2.40
2.00
9.52
2012 High Low EUR EUR Aνώτατο Kατώτατο
Last Close EUR Kλείσιµο 2/5/13
Price 31/12/2012 EUR Tιµή 31/12/12
31/12/2012 Ποσ. Μετ. 31/12/2012
124.29 47.75 188.86
92.66 37.08 81.63
97.61 39.10 117.61
114.86 44.40 168.87
-15.02 -11.94 -30.35
113.87 0.278 0.047 0.177 0.300 0.048 0.019
83.34 0.185 0.040 0.107 0.226 0.042 0.011
88.60
104.69 0.251 0.044 0.175 0.263 0.045 0.018
-15.37 -34.29 -6.46 -6.67 -38.89
637.17 0.260 0.460 0.195 0.124 0.061 1.050 0.130 0.500 0.095 0.110 0.032 0.059
562.64 0.220 0.410 0.160 0.092 0.054 0.590 0.130 0.500 0.095 0.100 0.032 0.056
562.64 0.240 0.430 0.160 0.092 0.058 0.590 0.130 0.500 0.095 0.110 0.032 0.056
627.38 0.250 0.439 0.183 0.115 0.058 1.050 0.130 0.500 0.095 0.100 0.032 0.058
-10.32 -4.00 -2.05 -12.57 -20.00 0.00 -43.81 0.00 0.00 0.00 10.00 0.00 -3.45
657.64
624.36
625.18 0.148 0.010 0.049 0.650 0.145 0.036 0.024 0.045 0.002 0.299 0.033 0.243 0.153 1.350 0.301 0.140 0.057 0.055 0.385 0.009 0.138 0.480 0.108 0.015 0.119 0.350 0.095 0.585 0.073 0.056 0.179 0.012 0.011 0.074 0.709 0.075 0.040 1.510 0.001 0.050 0.070 0.041 0.210 0.260 0.010 0.020 1.000
636.57 0.153 0.012 0.045 0.650 0.180 0.041 0.024 0.042 0.004 0.290 0.037 0.270 0.153 1.490 0.346 0.140 0.073 0.055 0.385 0.009 0.140 0.480 0.108 0.015 0.119 0.385 0.089 0.585 0.069 0.053 0.184 0.013 0.011 0.075 0.733 0.075 0.052 1.510 0.001 0.050 0.066 0.046 0.230 0.260 0.010 0.020 1.000
-1.79 -3.27 -16.67 8.89 0.00 -19.44 -12.20 0.00 7.14 -50.00 3.10 -10.81 -10.00 0.00 -9.40 -13.01 0.00 -21.92 0.00 0.00 0.00 -1.43 0.00 0.00 0.00 0.00 -9.09 6.74 0.00 5.80 5.66 -2.72 -7.69 0.00 -1.33 -3.27 0.00 -23.08 0.00 0.00 0.00 6.06 -10.87 -8.70 0.00 0.00 0.00 0.00
0.115 0.246 0.042 0.011
% Change
since
May 8 - 14, 2013
26 | CSE PRICES | financialmirror.com CSE CODE OASIS
ΟΑΣΗΣ
Kωδ.
APPROVED INVESTMENTS / EΠEN∆YTIKOI OPΓAN. INVESTMENT INDEX ACTIBOND GROWTH FUND ACT ΑΚΕΠ APOLLO INVESTMENT FUND APOL ΑΠΕΠ CYTRUSTEES INV. PUBLIC CO CYTR ΣΑΕΠ DEMETRA INV. PUBLIC CO. DEM ∆ΗΕΠ DODONI PORTFOLIO DOD ∆ΩΕΠ HARVEST CAPITAL HCM ΧΑΕΠ INTERFUND INVESTMENTS INF ΙΝΕΠ ISCHIS INVESTMENT ISXI ΙΣΕΠ KARYES INVESTMENTS KAR ΚΑΕΠ REGALLIA HOLD. & INV. REG ΡΕΕΠ TRIENA INV. INCOME TINC ΤΕΕΠ TRIENA INV. CAPITAL TCAP ΤΚΕΠ TRIENA INTERNATIONAL TINT Τ∆ΕΠ UNIGROWTH INVESTMENTS UNI ΓΙΕΠ SECTOR TOTAL / OΛIKO SHIPPING COMPANIES SECTOR SPECIAL CATEGORY / AIANTAS INVESTMENTS AD SHOPPING GALLERIES A. PANAYIDES CONTRACTING ASTARTI DEVELOPMENT CEILFLOOR CHARILAOS APOSTOLIDES CONSTANTINOU BROS. CYPRUS AIRWAYS D.H. CYPROTELS D&M TELEMARKETING DOME INVESTMENTS EFREMICO HOLDINGS EMPIRE CAPITAL INV. EUROPROFIT CAPITAL FINIKAS AMMOCHOSTOU FIRSTDELOS GROUP KANIKA HOTELS KNOSSOS INV. K. KYTHREOTIS HOLDINGS LASER INVESTMENT GROUP LIBRA GROUP L.P. TRANSBETON NEMESIS CONSTRUCTIONS O.C. OPTIONS CHOICE ORPHANIDES PIPIS FARM ROLANDOS ENTERPRISES SAFS HOLDINGS SEA STAR CAPITAL STARIO INVESTMENTS SUPHIRE HOLDINGS USB BANK SECTOR TOTAL / OΛIKO
AIAS AD APC AST CFL CHAP CBH CAIR DHH TLM DOME EFR EMP ERP CONF ACS KAN KNO KYTH LAS LHG TRB NEM OPT ORF PIPF ROL SAFS SEAS STAR SUP USB
ΑΙΕΠ ΑΘΩΣ ΑΠΑΝ ΑΣΤΑ ΣΙΦΛ ΧΑΡΙ ΚΩΝΣ ΚΑΕΡ ∆ΡΟΥ ΤΕΛΕ ΝΤΟ∆ ΕΦΡΕ ΕΜ ΓΙΟΥ ΚΟΕΠ ΑΒΑΚ ΚΑΝΙ ΚΝΕΠ ΚΥΘΡ ΛΕΕΠ ΛΙΠΡ ΤΡΑΝ ΝΕΜΕ ΟΚΑΣ ΟΡΦΑ ΠΙΠΗ ΡΟΛΑ ΣΑΦΣ ΣΕΑΣ ΣΤΕΠ ΣΑΠΦ ΤΡΑΓ
Number
Nominal
Market
Book Value
Shares ('000) Aριθµός µετοχών
Value euro Aξία EUR
Cap. ('000) Kεφαλ. EUR
Per Share euro Λογιστική αξία
Price to
Profit/(Loss)
Book Value 2011 Times EUR ('000) Tιµή προς Κέρδη µετά λογιστ. αξ. φορολ.
NAV
Disc/Prem
0.0369 0.1914 0.2682 0.7174 0.0012 0.0660 0.1709 0.0589 0.2229 0.0265 1.0430 2.1427 0.6125 0.2000
-53.93 -51.41 -63.83 -66.13 66.67 36.36 -71.33 -26.99 0.94 -24.53 -23.30 -6.66 -15.10 37.50
2011 58 430 56 147 44 494 200 000 282 483 14 000 56 545 11 000 2 000 20 247 2 729 2 729 1 364 13 468
81 202 128 936 36 572 99 925 5 055 50 000 160 714 391 155 157 138 7 700 25 000 11 385 47 853 31 344 49 385 72 562 60 250 21 827 42 450 61 739 189 377 8 571 67 770 46 355 80 966 9 660 54 166 70 220 629 785 38 581 124 009 99 271
MARKET TOTAL / OΛIKO AΓOPAΣ
0.17 0.27 0.30 0.87 0.02 0.17 0.51 0.51 0.43 0.09 0.85 0.85 0.85 0.17
993 5 222 4 316 48 600 565 1 260 2 771 473 418 405 2 183 5 458 709 3 704 77 077
0.21 0.17 0.35 0.35 0.03 0.35 0.35 0.086 0.17 0.12 0.43 0.43 0.87 0.09 0.10 0.34 0.35 0.17 0.17 0.06 0.01 0.35 0.17 0.17 0.35 0.35 0.17 0.17 0.04 0.17 0.09 0.57
162 13 023 3 657 5 296 207 1 600 12 375 9 388 157 23 15 000 285 35 890 752 148 7 256 7 833 218 1 910 8 582 189 1 971 10 843 510 1 619 773 2 925 140 1 889 77 1 240 64 526 210 466
0.1728 0.06 0.88 0.02 -1.21 0.12 0.57 -0.12 -0.20 -0.08 1.30 0.086 0.05 0.13 0.0100 0.29 0.67 0.11 0.38 0.06 -0.38 0.30 0.43 0.004 1.49 0.18 0.28 0.000 -0.08 0.05 -0.12 0.52
1 047 454
-98.84 1.68 0.11 2.41 -0.03 0.27 0.13 -0.19 -0.01 -0.04 0.46 0.29 15.00 0.19 -70.00 0.34 0.19 0.09 0.12 2.46 0.00 0.78 0.37 2.75 0.01 0.44 0.20 6.67 -0.04 -0.08 1.25
-737 -4 301 -10 771 -14 853 -6 892 -255 -9 493 -86 -180 -150 331 -136 -36 -403 -47 962
9M 2011 EUR ('000) Kέρδη 2011
9M 2012 EUR ('000) Kέρδη 2012
2012 EUR ('000) Κέρδη µετά φορολ.
9M '11
9M '12
2012
-8 799
-3 229
-8 799
-3 229
9M '11
9M '12
Profit/(Loss)
4 139 -2 774 -3 423 -2 559 -22 -443 -251 -57 -182 155 -1 921 12 -782 -12 104
2011
2012
-69 -12 265 399 -6 400 -2 974 -5 512 -3 755 -23 885 -9 100 -243 -701 35 -4 283 -219 -1 465 -24 581 -77 87 621 -10 339 -11 700 -545 2 145 -1 484 -8 648 -1 879 -328 -1 953 -15 879 -3 735 -60 -8 961 -157 753 -5 499 405
18
-17 728
18
-17 728
-1 011 -12 265 -350 -6 400 -217 -11 266 -10 859 -55 832 -9 100 -391 -70 35 6 553 -2 111 -1 465 -220 -77 87 -3 654 -713 -11 700 -605 31 494 -8 648 -959 -410 -450 -24 032 921 -60 -825 -155 569
-1 166 383
-1 909 991
-415 060
P/E ratio 2012
Earnings Per
Dividend Per
Dividend Yield
Share 2011/12 Cents
%
Results
Share 2012 Cents
Cents 0.01 0.25 -6.23 -1.71 -0.91 -0.16 -0.78 -2.28 -2.85 -0.90 5.68 -70.39 0.88 -5.81
Cents
%
2012 High Low EUR EUR Aνώτατο Kατώτατο
Price 31/12/2012 EUR Tιµή 31/12/12
Last Close EUR Kλείσιµο
2/5/13
11.00
572.39
450.90
13.75
520.49 0.017 0.093 0.097 0.243 0.002 0.090 0.049 0.043 0.209 0.020 0.800 2.000 0.520 0.275
546.03 0.017 0.115 0.119 0.250 0.004 0.078 0.048 0.043
0.002 0.101 0.100 0.053 0.041 0.032 0.077 0.024 0.001 0.003 0.600 0.025 0.750 0.024 0.003 0.100 0.130 0.010 0.045 0.139 0.001 0.230 0.160 0.011 0.020 0.080 0.054 0.002 0.003 0.002 0.010 0.650
0.002 0.101
0.210 0.020 0.800 2.000 0.520 0.250
% Change
since 31/12/2012 Ποσ. Μετ. 31/12/2012
-4.68 0.00 -19.13 -18.49 -2.80 -50.00 15.38 2.30 0.00 -0.48 0.00 0.00 0.00 0.00 10.00
0.00
n/a
n/a
-1.25 -9.51 -0.96 -6.40 -4.29 -22.53 -6.76 -14.27 -5.79 -5.08 -0.28 0.31 13.69 -6.73 -2.97 -0.30 -0.13 0.40 -8.61 -1.15 -6.18 -7.06 0.05 1.07 -10.68 -9.93 -0.76 -0.64 -3.82 2.39 -0.05 -0.83
1.12
0.06
0.03
0.14
0.10
0.120
0.045
1.87
4.00
25.00
0.128
0.055 0.041 0.060 0.070 0.020 0.002 0.003 0.650 0.020 0.600 0.024 0.009 0.100 0.130 0.005 0.045 0.139 0.001 0.230 0.210 0.009 0.017 0.080 0.054 0.001 0.014 0.002 0.010 0.660
-21.88 -
source: Eurivex Ltd. PAT:Profit After Tax
NAV: Net Asset Value
Bold: Final results
EPS: Earnings per Share based on existing number of shares. P/E: Price to Earnings ratio. Weighted P/E ratio: Calculated based on market cap weighting of profit reporting companies, Book Value: According to our estimates. N/A Indicates Not Applicable, Price 31/12/2009 is the closing price or in case of New Listings the opening price.
EMERGING MARKET (N.E.A.) CONSTANTINOU BROS PROPERTIES CYPRUS LIMNI RESORTS & GOLF ITTL TRADE TOURIST & LEISURE INT'L LIFE GENERAL INSURANCE SA ORCA INVESTMENT PLC P.C. SPLASH WATER PUBLIC CO. WARGAMING PUBLIC CO. ECHMI S.A. INVESTMENT CONSULTANTS EPILEKTOS ENERGY S.A. KERVERUS IT (CYPRUS) LTD C.O. CYPRUS OPPORTUNITY ENERGY BROZOS IVY PUBLIC INTERLIFE GENERAL INSURANCE SA GLOBAL DIGITAL SERVICES TOTAL
CSE Code ΚΩΑΜ/CBAM ΛΙΜΝΗ/LIMNI ΙΤΤΛ/ITTL INLE ΟΡΚΑ/ORCA ΠΚΣΓ/PCSW ΓΚ/WG EXMI/ΕΗΜΙ ΕΠΙΕΝ/EPIEN ΚΕΡΒ/KERV ΓΚΑΖ/GAS ΜΠΡΟ/BRO ΙΝΛΙ/INLI STC/ΣΤΣΙ
No. of Shares (000) 1 950 300 000 100 000 8 057 1 200 35 052 3 400 321 10 906 1 810 8 390 13 000 18 568 25 000
Market Cap EUR (000) 36 855 297 000 75 000 21 834 14 280 42 062 3 400 1 541 43 624 2 552 13 844 20 020 7 799 250 580 061
Latest price Nominal EUR Value EUR 18.90 0.01 0.99 0.10 0.75 0.50 2.71 1.00 11.90 0.01 1.20 0.25 1.00 0.10 4.80 1.00 4.00 0.32 1.41 1.00 1.65 0.01 1.54 0.20 0.42 0.59 0.01 0.01
Listing Date 29/3/10 29/3/10 06/8/10 21/7/11 10/9/10 10/10/11 2/11/11 10/04/12 28/06/12 29/06/12 17/07/12 11/09/12 17/10/12 30/04/13
WARRANTS ALKIS HADJ. FROU-FROU (WAR. 2015) AMATHUS NAVIGATION (WAR.07-2013) TOTAL
EMERGING MARKET
Ignores weighted number of shares in circulation Forecasted profits are liable to change without notice and responsibility
No. of warrants Mkt Cap (000) (00) 24831 25 17606 176 224
Exercise Period
Exercise Price euro cents
Expiry Date
20-30 Jun 2001-2015 1-15 May & 1-15 Nov 07-13
173 20c or EUR 35c
30-06-2005 15-11-2013
CSE Code No. of Bonds
(N.E.A.)
Latest Close 0.001 0.010
Market Cap
Latest price
Listing
Latest
EUR
EUR
Date
NAV
GreenTea SA
GRTEA
1 040
104 000 000
100 000
8 Nov 2011
N/A
Protean Global Futures (Perpetual Notes)
PGFL
650
65 000 000
100 000
1 Dec 2012
N/A
Disclaimer: The commentary appearing on this page is for indication purposes only and Eurivex does not take any responsibility for investment action taken. Nothing in this report should be considered to constitute investment advice. It is not intended, and should not be considered, as an offer, invitation, solicitation or recommendation to buy or sell any of the financial instruments described herein. Trading on leverage is very risky and may lead to losses.