Agast 2010
pRYz 2 dIxaaMt samaaraoh 2010
pRYz 3 BaartIya rola yaa Kola
ivagat kuC vaYaaoM- maoM IITs kao laokr [tnaI bahsaoM AaOr ivavaad hao cauko hOM ik eosaa lagata hO maanava saMsaaQana ivakasa maM~aalaya (HRD Ministry) ka pUra Qyaana kovala [sako ivakasa maoM hI hO. Baart jaOsao doSa jahaÐ ABaI BaI saBaI ko ilae p`a[marI str kI iSaxaa ka BaI samauicat p`baMQa nahIM hO¸ vahaÐ ek ivaSaoYa saMsqaana samaUh pr maM~aalaya Wara [tnaa Qyaana donaa [sako AaOica%ya pr savaala KD,a krta hO. AarxaNa tqaa na[- IITs ko maud\daoM pr ivavaad ko baad Aba vat-maana maoM IITs AaOr maanava saMsaaQana ivakasa maM~aalaya IIT-JEE saMbaMQaI sauQaar kao laokr kafI cacaa- maoM hOM. IIT-JEE maoM sauQaar kI yah bahsa kao[- na[- nahIM hO. ipClao lagaBaga 45 vaYaao-M ko [ithasa maoM IIT-JEE maoM k[pirvat-na hue hOM. p`arMBa maoM PCM ko saaqa AMga`jaI ka ek Ainavaaya- popr IIT-JEE BaI haota qaa.2000 sao p`arMiBak (screening) prIxaa ka Aayaaojana Sau$ huAa taik mau#ya prIxaa pr dbaava kma hao sako. [Qar kafI idnaaoM sao [sa ivaYaya pr bahsa hao rhI hO ik iksa p`kar kaoicaMga kI prMpra kao taoD,a jaae. 2005 maoM Joint Admission Board Wara JEE kI ivavaocanaa hotu ek kimaTI gaizt kI gayaI qaI. [sa kimaTI nao payaa ik baarhvaIM kxaa¸ JEE tqaa IIT maoM Ca~aaoM ko p`dSa-na maoM samaanata hO. saaqa hI kimaTI nao yah BaI payaa ik p`arMiBak (screening) tqaa mau#ya prIxaa (mains) maoM Ca~aaoM ka p`dSa-na lagaBaga ek saa hI rhta hO. At: kimaTI nao baarhvaIM kxaa maoM ek nyaunatma AMk p`aPt Ca~aaoM kao hI IITs maoM eDimaSana donao kI isafairSa kI. kimaTI nao isafairSa kI qaI ik JEE maoM kovala ]nhIM Ca~aaoM kao baOznao idyaa jaae jaao kxaa 10 AaOr 12 maoM Ta^p 2% maoM haoM. eosaa maanaa gayaa ik yah kaoicaMga saMsqaanaaoM ko ivastar pr raok lagaayaogaa tqaa kaoicaMga saMsqaana a baaoD- prIxaaAaoM kI trf jyaada Qyaana doMgao. ikMtu HRD Ministry nao [sa isafairSa kao nahIM maanaa tqaa JEE maoM baOznao hotu kxaa 12 maoM 60% kI nayaunatma saImaa tya kI gayaI. 2006 sao yah tya ikyaa gayaa ik ek Ca~a kovala dao baar JEE maoM baOz sakta hO tqaa ek baar Agar iksaI nao JEE saMbaMiQat saMsqaana maoM p`vaoSa lao ilayaa tao vah daobaara JEE nahIM do sakta. saaqa hI 2000 sao 2005 ko baIca hu[- p`arMiBak prIxaa kao rd\d kr kovala ek hI prIxaa ka p`avaQaana ikyaa gayaa.
pRYz 5
pRYz 7
raobaaoiT@sa p`ityaaoigata
mao Kanaa¹Kjaanaa
DRDO
Campus
p`dSa-na kao p`vaoSa maoM iktnaa mah%va idyaa jaae¸ [na ivaYayaaoM pr ivacaar krnaa qaa. saaqa hI yah kimaTI GRE/SAT kI trh NAT (National Aptitude Test) ko p`stava pr BaI ivacaar kr rhI hO. hala hI maoM p`aofosar Aacaayaa- kimaTI nao ek p`stava p`stut ikyaa hO ijasapr bahsa ABaI BaI jaarI hO. p`stava ko mau#ya ibaMdu baa^@sa maoM doKoM. halaaÐik yao p`stava saBaI saMbaMiQat pxaaoM sao ivacaar ivamaSa- ko pScaat p`stut ike gayao qao ikMtu IITs ko k[- p`aofosaraoM nao [sao Avyaavahairk kha hO. IIT-JEE maoM sauQaar ko ilae Apnao p`yaasaaoM hotu p`isaw IIT KD,gapur ko p`aofosar Da^ rajaIva kumaar nao [sa p`stava ko k[- ibaMduAaoM pr Aapi%t jatayaI hO tqaa ]nako Anausaar yao p`stava Apnao ]d\doSyaaoM maoM kBaI safla nahIM haoMgao. Da^ kumaar nao 2 jaulaa[- 2010 kao IIT KD,gapur kI ek ivaSaoYa saInaoT maIiTMga maoM ek dUsara p`stava p`stut ikyaa. [na saBaI p`stavaaoM ko mau#ya ibaMdu baa^@sa maoM ide gayao hOM. IIT-JEE maoM sauQaar ko mau#ya ]d\doSya kaoicaMga kI prMpra kao K%ma krnaa¸ baaoD- prIxaaAaoM kI trf Ca~aaoM ka Qyaana baZ,anaa¸ ivaValaya maoM Ca~aaoM ko p`dSana kao AcCa krnaa¸ JEE maoM laD,ikyaaoM kI saflata kao baZ,anaa Aaid hOM. [sako saaqa hI ivaiBanna [MjaInaIyairMga prIxaaAaoM kI jagah kovala ek p`vaoSa prIxaa ka Aayaaojana BaI ek mah%vapUNa- phlaU hO. halaaÐik IIT-JEE maoM sauQaar kI [sa phla ka saBaI nao svaagat ikyaa hO ikMtu iksaI BaI p`stava pr pUNa- sahmait bana panaa mauiSkla lagata hO. vaastivakta maoM [nhoM laagau kr panaa kafI pocaIda kama hO. vat-maana maoM p`stut lagaBaga saBaI p`stavaaoM maoM vyaavahairk kimayaaÐ hOM AaOr [saI karNa [sa pr Aama sahmait bana panaa kafI mauiSkla kaya- idK rha hO. saaqa hI iksaI BaI nayao p`stava maoM ga`amaINa xao~a sao Aanao vaalao Ca~aaoM kI pirisqaityaaoM ka BaI Qyaana rKnaa pD,ogaa. [sa karNa k[- saMgazna [na p`stavaaoM ka ivaraoQa kr rho hOM. [sako saaqa hI ek samasyaa yah hO ik khIM [tnao saaro pirvat-naaoM ko baIca JEE kI Sauicata pr kao[Asar naa pD, jaae AaOr IITs maoM Ba[yaa yao bata[yao... phÐucanao vaalao Ca~aaoM kI yaaogyata pr $@#$^$ Abao!! Ba[yaa p`Snai*na naa KD,a hao jaae. [saI kOsao baaolaa tU $^%^ karNa IIT elyaumanaI ka ek baD,a samaUh JEE maoM pirvat-na ko ivaraoQa maoM mauihma calaae hue hO. [na saba tqyaaoM kao doKto hue Agar p`stut p`stavaaoM pr gaaOr kroM tao vao vyaavahairkta sao kafI dUr naja,r AayaogaoM. [nhoM laagaU krnao sao phla ek vyaapk ivacaar ivamaSaevaM k[- maulaBaUt pirvat-naaoM kI AavaSyakta hO.
maoM sauQaar vyaavahairkta sao kafI dUr
2008 maoM IIT mad`asa
ko inadoSak evaM DIna nao IIT-JEE maoM maUlaBaUt pirvat-na ka Aah\vaana ikyaa. ]naka maananaa qaa ik kaoicaMga saMsqaanaaoM kI vajah sao IIT maoM ra^ [nToilajaoMsa nahIM phuÐca rha hO. IIT mad`asa ko DIna Aa^f sTuDoMT Afoyasa- p`aofosar [iDcaMDI ka khnaa qaa ik maoM laD,ikyaaoM kI kma saflata ka karNa kaoicaMga saMsqaana hO @yaaoik BaartIya AiBaBaavak laD,ikyaaoM kao kaoicaMga ko ilae nahIM Baojato. [na saba tqyaaoM kao doKto hue maanava saMsaaQana ivakasa maM~aalaya (HRD Ministry) nao 8 maaca- 2010 kao IIT KD,gapur ko inadoSak p`aofosar damaaodr AacaayaakI AQyaxata maoM ek kimaTI gaizt kI ijasamaoM IIT mad`asa¸ baa^mbao evaM $D,kI ko inadoSak BaI Saaimala qao. [sa kimaTI ka ]d\doSya IIT-JEE, AIEEE AaOr State JEEs kao hTakr kovala ek p`vaoSa prIxaa ko p`stava AaOr kxaa 12 maoM Ca~a ko damaaodr Aacaayaa- kimaTI ko p`stava : Pa`stava
ivacaaraQaIna maud\do
saBaI rajyaaoM maoM kxaa 11iva&ana ivaYayaaoM ka samaana paz\yaËma
EaI kipla isabbala nao [sa ivaYaya pr sao Council of maoirT ilasT kxaa 12 ko Boards of School Education (COBSE) AaOr CAB baaoD- maoM p`aPt AMkao AaOr (state Education ministers) ivacaar ivamaSa- Sau$ kr NAT (National Aptitude idyaa hO Test) maoM p`dSa-na daonaaoM ko AQaar pr tOyaar kI jaaegaI
kxaa 12 ko baaoD- maoM hr rajya maoM p`aPt AMkao maoM kafI AMtr haota hO. [sako ilae hmaoM saamaanyaIkrna (normalization) kI p`iËyaa ApnaanaI pD,ogaI ikMtu [sako phlao BITS Pilani, IIT-GATE, UPSC-Civil Services na [sao Apnaayaa AaOr baad maoM CaoD, idyaa @yauÐik normalization p`BaavaI trIko sao nahIM ikyaa jaa sakta .
maoirT ilasT maoM
kuC rajyaaoM ko baaoD- Ca~aaoM kao kma AMk dona hotu p`isaw hOM. At: [sa ivaYaya pr AaOr ivacaar evaM bahsa kI AavaSyakta hO.
kimaTI ko p`stava maoM kxaa 12 ko AMkao kao krnao ko iksaI trIko ka vaNa-na nahIM hO.At: ]sako ibanaa CWP nahI banaayaa jaa sakta.
12 maoM
70% Baar
(weightage) 12th
kao evaM
ko AMkaoM
30% Baar
(weightage) NAT
kao idyaa jaaegaa.
ko skaor
Pa`stava
maoirT ilasT ko ilae
ivacaaraQaIna maud\do
CWP
(Common Weighted Performance) index banaayaa
jaaegaa ijasako AaQaar pr IITs kao CaoD,kr hr Anya [MjaIinayairMga saMsqaana maoM p`vaoSa haogaa.
normalize
SaoYa pRYz-3 pr
Agast 2010
2
CAMPUS ivaivaQaBaaT Ÿha^la AavaMTna : Aintma tsvaIr
Anya ipCD,a vaga- ko ilae AarxaNa ipClao vaYa- ko 18 p`itSat sao baZkr [sa vaYa- Apnao inaQaa-irt 27 p`itSat tk phu^Mca cauka hO. [sasao IIT KD,gapur maoM [sa baar 1340 nae AMDrga`oDueT CaHaaoM nao p`vaoSa p`aPt ikyaa. [na CaHaaoM kao MMM evaM ivaiBanna saInaIyar ha^laaoM maoM Baojaa gayaa. gaaOrtlaba hO ik [sa baar BaI LLR, MS evaM HJB maoM p`qama vaYaI-ya CaHaaoM kao nahIM rKa gayaa. CaHaaAaoM kI saM#yaa j,yaada haonao sao ]nhoM SN AaOr MT ha^laaoM maoM ivaBaaijat ikyaa gayaa. ha^la MMM
Pa`qama vaYaI-ya CaHa saM#yaa 473
RK
189
RP
149
naoh$ Aaj,aad pTola
125 118 100
SN
82
MT
60
[saI p`kar iWtIya vaYa- sao MMM ko 424 CaHaaoM kao ivaiBanna saInaIyar ha^laaoM maoM Baojaa gayaa. savaa-iQak 140 CaHa LLR ha^la maoM gae. [sako Alaavaa 49 Aa[-. Aa[-. TI. KD,gapur ka 56vaaM vaaiYa-k dIxaaMt samaaraoh 17 jaulaa[kao Aayaaoijat ikyaa gayaa. baaoD- Aa^f gavanasa- ko AQyaxa EaI baI. mauqaurmana nao dIp p`jjvailat kr kaya-Ëma kI Sau$Aat kI. samaaraoh ko mau#ya Aitiqa maananaIya maanava saMsaaQana ivakasa maM~aI EaI kipla isabbala qao. ]nhaoMnao havaD- yauinavaisa-TI sao vakalat kI hO. BaartIya p`Saasainak saovaa kI naaOkrI kao zukrakr ]nhaoMnao vakalat kao Apnaayaa. vao vat-maana maoM maanava saMsaaQana ivakasa kao ApnaI saovaayaoM do rho hOM. eosao iva#yaat vyai>%va kI ]pisqait Apnaa kOiryar AarMBa krnao jaa rho yauvaa ga`ojaueT\sa ko ilae p`orNaadayak qaI.
Agast 2010
3
CaHa MS evaM 71 CaHa HJB ha^la maoM gae. PaTola,, Aaj,aad AaOr naoh$ maoM BaI MMM sao kuC CaHaaoM kao Baojaa gayaa. ha^la
kula iWtIya vaYaI-ya CaHa MMM sao Aae CaHa 164 RP 125 10 naoh$ 137 47 Aaj,aad 122 56 pTola 96 31 LLR 139 139 MS 49 49 HJB 80 71 snaatkao<ar paz\yak`maaoM ko CaHaaoM kao BaI saInaIyar ha^laaoM maoM Baojanao kI p`qaa ifr sao Sau$ kI ga[--.LLR ha^la maoM GATE ko jaire 64 CaHa p`vaoSa ike. vahIM RP ha^la JAM sao p`vaoSa p`aPt ike 140 CaHaaoM kao AavaMiTt huAa. [sa p`kar kOmpsa maoM Aavaasa pr baZ,to baaoJa kao vyavaisqat krnao kI gau%qaI ha^la maOnaojamaoMT kimaTI (HMC) nao saulaJaa[-.AaSaa hO ik laala bahadur SaasHaI saiht tIna nae ha^laaoM ko inamaa-Na sao Aavaasa samasyaa pr ivarama laga sakogaa. ISRO ko AQyaxa Da^. ko. raQaakRYNana, IEM ivaBaaga ko saovaainavaR<a tqaa vat-maana maoM VGSOM ko Akadimak salaahkar p`ao. kOlaaSa saI. saahU evaM ja,oD. esa. esaaoiSaeT\sa USA ko sah-AQyaxa tqaa sah-saMsqaapk Da^. p`BaakaMt isanha kao p`dana ikyaa gayaa. RK
[sa Avasar pr kula 1671 ivaVaiqa-yaaoM kao iDiga` p`dana kI ga[-. saBaa kao sambaaoiQat krto hue EaI isabbala nao vat-maana p`vaoSa prIxaa p`NaalaI maoM sauQaar kI kD,I AavaSyakta bata[-. ]nhaonao kha Ca~aaoM pr sao [saka dbaava kma krnao ko ilae saaqa hI kaoicaMga saMsqaanaaoM pr inaBa-rta samaaPt krnao ko ilae AitAavaSyak kdma ]zae jaayaoMgao. Aa[-. Aa[-. TI. KD,gapur ko inadoSak Da^. damaaodr Aacaaya- kI AQyaxata maoM gaizt pOnala kI irpao-T Aanao pr AitSaIGa` ]sapr Amala ikyaa jaayaogaa. samaaraoh ko daOrana Akadimak evaM Aa^lara]ND prfa^mao-Msa ko ilae Ca~aaoM kao saMsqaana Wara sammaainat ikyaa gayaa. [lao@T/a^ina@sa evaM [lao@iT/kla kmyauinakoSana ivaBaaga ko EaI Ayaana saonagauPta snaatk iDga`I maoM sava-EaoYz Akadimak p`dSa-na ko ilae p`oisaDoMT Aa^f [MiDyaa gaaolD maoDla idyaa gayaa. Aaik-To@car evaM rIjanala PlaainaMga ivaBaaga ko EaI vaI. gaaopIkRYNana kao Aa^lara]ND prfa^mao-Msa ko ilae Da^. ibaQaanacaMd` ra^ya maomaaoiryala gaaolD maoDla idyaa gayaa. [lao@T/a^ina@sa evaM [lao@iT/kla kmyauinakoSana ivaBaaga ko hI EaI maRgaaMk Sard kao d p`a[-ma imainasTr Aa^f [MiDyaa gaaolD maoDla, gaiNat ivaBaaga kI EaImatI inalatplaa GaaoSaala kao p`ao. jagadISa caMd` baaosa maomaaoiryala gaaolD maoDla va [lao@T/a^ina@sa evaM [lao@iT/kla kmyauinakoSana ivaBaaga ko Ainaba-na BaT\Tacaayaa- kao d Dayaro@Tsa- gaaolD maoDla p`dana ikyaa gayaa.
dIxaaMt samaaraoh 2010
saMsqaana ko baaoD- Aa^f gavanasa- nao [sa baar ka savaao-cca gaaOrva Da^@Tr Aa^f saa[-nsa Da^. EaIkumaar banajaI-, p`ao. ko. ela. caaopD,a, pM. hrIp`saad caaOrisayaa, p`ao. gaaova-Qana maohta AaOr EaI iSava nadar kao p`dana ikyaa gayaa. Da^. banajaI- kao yah sammaana pdaqa- ko xao~a maoM ]%kRYT yaaogadana ko ilae idyaa gayaa. p`ao. caaopD,a kao ]cca tapmaana sauprkMD@Tsa- ko xao~a maoM, pM. caaOrisayaa kao BaartIya Saas~aIya saMgaIt ko xao~a maoM, p`ao. maohta kao isaMqaoiTk Aa^gao-inak koimasT/I maoM evaM EaI nadar kao saUcanaa p`aOVaoigakI ko xao~a maoM sarahnaIya kayao ko ilae yah sammaana idyaa gayaa. [sa baar ka ]%kRYT elamnasa purskar DI. vaI. saI. ko AQyaxa EaI sauba`t ibasvaasa, ivajauAla sTUiDyaao TIma TosT ibaj,anaosa ko mahap`MQak EaI Aimat caTjaI-, tojapur ivaSvaivaValaya ko vaa[sa caaMsalar p`ao. imaihr kaMtI caaOQarI, skUla Aa^f maoiDkla saa[Msa evaM To@naaolaa^jaI Aa[-. Aa[-. TI. KD,gapur ko p`aofosar p`ao. saujaa^e ko. gaUha, SIGMA7 iDjaa[na ga`up nyaU yaa^k- ko AQyaxa EaI rNabaIr isaMh gauPta, UCJ Aaik-To@car evaM pyaa-varNa ko mau#ya paT-nar EaI ]<ama saI. jaOna, rmana AnausaMQaana saMsqaana ko p`aofosar p`ao. narond` kumaar, essaar sTIla ilaimaToD ko mau#ya p`baMQak AiQakarI EaI malaya mauKjaI-, L&T ilaimaToD ko p`oisaDoMT EaI Aar. ena. mauiKjaa,
ifij,a@sa eND maIiTyaaoraolaa^jaI ivaBaaga ko EaI SaaOivak caTjaI- kao DuAla iDga`I evaM [MTIga`oToD ema. esa. saI. maoM Aa^lara]ND prfa^mao-Msa ko ilae &ana caMd` GaaoYa maomaaoiryala gaaolD maoDla p`dana ikyaa gayaa. saomaosTr maoM 9 Ca~a Asafla hue jaao saBaI eo)laoiT@sa ko )ao. vahIM NCC maoM eyar t)aa AamaI- maoM kula imalaakr 384 Ca~a )ao ijanamaoM 87 Ca~a AamaI- evaM 34 Ca~a eyar maoM ipCD, gae.yaaogaa maoM 86 ivaVa)aIcayainat ike gae )ao ijanamaoM 17 p`)ama saomaosTr t)aa 5 id,tIya maoM fola hue.
ko f@ko‚ na [Qar ko na ]Qar ko
sa~a 2009-10 sao Aa[-ºAa[-ºTI KD,gapur p`Saasana naoo EAA ³e@saT/a EAA ekodimak e@TIivaTI´ sao ko`oiDT vaapsa lao ilayaa )aa ijasako karNa Ca~aaoM ko CGPA pr EAA ko ga`oD ka kao[- fk- nahIM pD,a. [sa fOsalao ka natIjaa yah huAa ik Ca~a EAA kI kxaa maoM Anaupis)at pae jaanao lagao.pirNaamasva$p [sa vaYa- k[- Ca~a EAA maoM fola hao gae. ipClao vaYa- 398 p`)ama vaYaI-ya Ca~aaoM nao NSO maoM daiKlaa ilayaa )aa ijasamaoM 30 Ca~a p`)ama saomaosTr maoM fola hao gae )ao.[namaoM 27 Ca~a eo)laoiT@sa ko )ao.dUsaro
gaaOrtlaba hO ik fola hue Ca~aaoM kao iDga`I laonao sao phlao [sa ivaYaya kao ]<aINa- krnaa tao haogaa hI saa)a hI saa)a Anau<tINa Ca~aaoM kao Agalao vaYa- MCM Ca~avaRi<a sao BaI ha)a Qaaonaa pD, sakta hO.
a food elen
CAMPUS
BaaT
Agast 2010
3
yaha^M fMDo ]plabQa hOM hr saala jaOsao hI eDimaSana ka maaOsama Aata hO¸, hma saBaI calato¹ifrto hOlplaa[-na bana jaato hOM. 1¹2 mahInao maMo [tnao ka^lsa Aa jaato hO ijatnao pUro saalaBar maoM hmaaro saunasaana pD,o ka]nsailaMga saoMTr maoM nahIM Aato haoMgao. Sau$Aat maoM tao jaUinayasa- kao fMDo donao maoM sabakao baD,I fIla AatI hO¸ pr jaba laaoga baaga saubah saubah 7 bajao faona krko yah pUCto hO ik ka^laoja maoM @yaa @yaa fnaI-car laoko jaae^¸ tao AcCo AcCo fMDobaaja ko BaI saba` ka baa^Qa TUT pD,ta hO. [na ka^lsa sao f`ust hao hma saaocanao lagao¸ ik naa jaanao @yaaoM laaoga yah ivacaar rKto hOM ik baMdo nao jaoº[-º[- pasa kr ilayaa tao baakI saBaI ka^laojaaoM ko baaro maoM saba jaanata hO.dUr dUr ko irStodaraoM ko caacao maamao ko saalao ko baoTo jaba ka^la krko pUCto hOM “ Ba[yaa maorI sToT pIº[-ºTI maoM 56¸000 rOMk hO¸ kaOna sao ka^laoja maoM jaa}^Æ” tao ]nakI sakar%makta kao doK AaQaI naIMd maoM BaI AaScaya- haota hO.ifr BaI salaah tao donaI hI pD,tI hO¸ AaiKr eD,imaSana rIt sada calaI Aa[- . vah,I jaah,IM jaha^M Ba[yaa batahIM .. Asala maoM ka^laoja ka cayana krto samaya sabakI p`aqaimaktae^M Alaga Alaga haotI hO.phlaa savaala tao yah haota hO ik Aap Apnao GarvaalaaoM ko iktnaa pasa yaa ifr iktnaa dUr rhnaa caahto hOMÆ ]sako baad saBaI ko maapdMD Alaga Alaga haoto hO¹ jaOsao ek mammaI kI daost kI bahna nao flaa^M¹flaa^M ka^laoja kao “yaai~ayaaoM kI AsauivaQaa ko ilae Kod hO”. maQaur Qvaina maMo kI ga[- [sa icarpiricat GaiD,yaalaI AaÐsaU sarIKI ]d\GaaoYaNaa kao saatvaIM baar saunakr hma saba` nahIM rK sako AaOr pUCtaC kond/ jaa Qamako. pUCtaC baabaU nao yao baoisarpOr dlaIla doto hue Apnao haqa JaaD, ilae “Aba Aagao @yaa haogaa hma kOsao bata sakto hOM”. hma saaocanao lagao ik vahaÐ Aa@Taopsa pa^la [MsaanaI duinayaa kI BaivaYyavaaNaI kr rha hO AaOr yahaÐ yao 'sarkarI' baabaU Apnaa ivaBaaga nahIM saMBaala sakta. hmanao ek innocent p`Sna ikyaa ik saBaI sarkarI saovaaeÐ online hao caukI hOM¸ Aap ja,ra caOk kIijae vaao mahaSaya [sasao BaI AnaiBa& qao. barabar maoM KD,o sajjana baaolao ik jaba irSvat BaI online haonao lagaogaI tba [nhoM nahIM pta lagaogaa. AaiKr sabasao ja,$rI sarkarI saovaa tao hI hO.mana hI mana hamaI Barto hue hma BaI rolavaoºººº jaI nahIM 'BaartIya rolavao' kI ivaSaoYataAaoM ka manana krnao sao nahIM raok sako. paScaa%ya Anausairt [sa doSa maMo yahI tao hOM jaao Apnaa paOraiNak sva$p banaae hue hOM. ijasa p`kar rolavao PlaoTfa^ma- CaoTo sao Baart ka naja,ara idKata hMO IIT-JEE maoM sauQaar vyaavahairkta sao kafI dUr : pRYz-1 ka SaoYa Baaga
[sailae 'irjao@T' kr idyaa @yaaoMik vaha^M svaIoimaMga pUla jara CaoTa qaaÑ ka^laoja nahIM haoTla caaihe laaogaaoM kao &ana pr pOsaa BaarI pD,a hO. tola laonao ga[- ka^laoja kI pZ,a[- AaOr p`itYza yah doKao pUla iktnaa baD,a hO. maapdMD BaI laaogaaoM ko pirisqaityaao^M ko Anausaar badlato hOM. mammaI papa ko saamanao “pZ,a[- kOsaI hO¸, p`aof kOsao hOM” pUCnao vaalao baMdo 15 imanaT baad khIM sao Cup ko faona kr pUCto hO “kama kI baat bataAao¸ baMidyaa^M kOsaI hOMÆ”. yah [tnaa mah%vapUNamaapdMD hO ik maoro saaqa ko kuC baMdo fosabauk pr Apnao saBaI imaHaaoM kao isaKa rho qao iksaI BaI jaoº[-º[- pasa knyaa kao KD,gapur hI Aanao kI salaah doM. Aba maOM saaocata hU^M¸ Agar maOMnao fMDo donao ko ilae Daokaomaao sTa[-la 1 pOsaaÀsaOkoMD caaja- ikyaa haota¹ tao maOM CuiT\Tyaao^M maoM hI maalaamaala hao jaataÑ maOM tao saBaI sao yahIM khu^Mgaa ik Ba[-yaa Kaola laao ek ka]nsailaMga saiva-sa bajaae [sako ik [Qar ]Qar BaTkto hue jaaAao CaoD,ao [nTna- AaOr samar T`oinaMga maoM fa[-T maarnaa Gar baOzo fMDo dao AaOr maala kmaaAao Ñ ]saI p`kar BaartIya rolaoM BaI calato ifrto ivaSvaivaValaya sao kma nahIM. rola maoM saIT pa laonaa baDI, vaIrta ka kama hO AaOr saMGaYa-SaIlata ka 1 paz BaI. BaartIya rolaaoM maMo vaayau p`vaah ka Aksar ABaava rhta hO ijasasao yaai~ayaaoM ka p`Naayaama sao Anaayaasa hI pircaya hao jaata hO. [sa samasyaa ko samaaQaana ko ilae yaa~aI CtaoM kao caunato hOM ijasasao ]nhoM GauD,savaarI ko Aanand ko saaqa–saaqa TI–TI ko Ba`YTacaar sao BaI inajaat imalaa hO.doSa maMo jagah kI baD,I samasyaa hO ikntu BaartIya rola [sako ivaprIt hO.yahaÐ Aap jahaÐ caahoM baOz sakto hOM. saamaana rKnao kI jagah¸ fSa- rasta saba haija,r hO.yao BaI nahIM tao SaaOcaalaya maoM Aasaana jamaa[e. My Mistake¸ yahaÐ tao pUra kmpaT-maonT hI SaaOcaalaya haota hO. ek puranaI khavat hO ik ija,nda haqaI laaK ka tao mara savaa laaK ka¸ BaartIya rolaaoM pr yah baat 100 fIsadI laagaU haotI hO.puratai%vak saMga`halayaaoM nao tao ABaI sao [nakI baaoilayaaÐ lagaanaI Sau$ kr dI hO. [sa jaINa-–SaINa- vyavasqaa kao banaae rKnao ko ilae rolavao ivaBaaga p`SaMsaa ka pa~a hO.
BaartIya rola yaa Kola
Pa`stava
ivacaaraQaIna maud\do
maoM p`vaoSa ko ilae Alaga sao ek TosT( ) haogaa jaao tIna baar Aayaaoijat ikyaa jaaegaa.
yah TosT subjective haogaa jaao ik ek ivavaadaspd ivaYaya hO @yaÐuik subjective TosT maoM prIxak saMbaMQaI galaityaaÐ jyaada haotI hOM. saaqa hI baad maoM NITs AaOr Anya saMsqaana Apnao (Add-on Test) laonaa Sau$ kr dogaoM AaOr saBaI ko ilae ek samaana prIxaa ka maksad baokar hao jaaegaa.
Aa^nalaa[na
[sasao ga`amaINa xao~a ko Ca~aaoM AaOr ijanako pasa kMPyaUTr nahIM hO¸ ]nhoM proSaanaI haogaI.
IITs
Add-on
Test
NAT
(National Aptitude Test)
Pa`aofosar rajaIva kumaar Wara p`stut p`stava kI mau#ya baatoM inamna hO kovala ek hI [MjaInaIyairMga p`vaoSa prIxaa ka Aayaaojana ijasamaoM All India Rank AaOr State Rank daonaaoM ide jaaeÐ AaOr [saI ko AaQaar pr hr saMsqaana maoM p`vaoSa imalao. 2.) ek baar kI prIxaa kI jagah ek mahInao yaa pxa (fortnight) maoM tIna baar samaana p`vaoSa prIxaa ka Aayaaojana ikyaa jaae AaOr tInaaoM prIxaaAaoM maoM Ca~a ko kula p`aPtaMk pr maoirT ilasT banao. 3.) Physics, Chemistry, Maths AaOr Engineering Aptitude ko ilae kovala ek hI prIxaa haonaI caaihe. Anya kaosao-sa jaOsao Aaik-To@car ko ilae Alaga sao ek Add-on TosT haonaa caaihe. 4.) Pa`Sna p~a ko pirvat-na maoM badlaava kI AavaSyakta hO tqaa pirvat-na eosaa hao ijasasao objective p`Snap~aaoM maoM tu@kaoM (random answers) pr raok laga sako. 5.) NAT (National Aptitude Test) Aanalaa[na tqaa Aa^flaa[na ( ORS SaIT AaOr pona ko saaqa) daonaaoM trIko sao Aayaaoijat ikyaa jaae. 6.) hr Ca~a kao ek UID idyaa jaae tqaa saBaI Ca~aaoM kao dao p`yaasa (attempts) idyaa jaae. ga`amaINa xao~a ko tqaa saamaaijak $p sao ipCD,o Ca~aaoM kao tIna p`yaasa idyao jaa sakto hOM. 7.) IIT-JEE isasTma maoM pardiSa-ta baZ,ayaI jaae. IIT-JEE maoM sauQaar ko mau#ya ]d\doSya kaoicaMga kI prMpra kao K%ma 1.)
Pa`stava ek Ca~a
ivacaaraQaIna maud\do NAT (National
maoM saala Bar maoM tIna baar baOz sakta hO. Aptitude Test)
IITs maoM p`vaoSa ko ilae Add-on Test saala maoM
ek hI baar haogaa
yah svaagatyaaogya kdma hO ikMtu [sakI vajah sao Ca~aaoM pr saala Bar prIxaa ka dbaava rhnao ka Ktra hO. [sako saaqa hI tIna NAT¸ kxaa 12 kI baaoD- prIxaaeÐ AaOr Add-on Tests, [naka Ca~aaoM pr dbaava kaoicaMga kao baZ,avaa hI dogaa. ifr vahI puranaI isqait haogaI AaOr ]sa idna iknhIM karNaaoM sao Agar Ca~a AcCa p`dSa-na naa kr payao tao tIna baar NAT kranao kI kao[saaqa-kta nahIM haogaI.
krnaa¸ baaoD- prIxaaAaoM kI trf Ca~aaoM ka Qyaana baZ,anaa¸ ivaValaya maoM Ca~aaoM ko p`dSa-na kao AcCa krnaa¸ JEE maoM laD,ikyaaoM kI saflata kao baZ,anaa Aaid hOM. [sako saaqa hI ivaiBanna [MjaInaIyairMga prIxaaAaoM kI jagah kovala ek p`vaoSa prIxaa ka Aayaaojana BaI ek mah%vapUNa- phlaU hO. halaaÐik IIT-JEE maoM sauQaar kI [sa phla ka saBaI nao svaagat ikyaa hO ikMtu iksaI BaI p`stava pr pUNa- sahmait bana panaa mauiSkla lagata hO. vaastivakta maoM [nhoM laagau kr panaa kafI poicada kama hO. vat-maana maoM p`stut lagaBaga saBaI p`stavaaoM maoM vyaavahairk kimayaaÐ hOM AaOr [saI karNa [sa pr Aama sahmait bana panaa kafI mauiSkla kaya- idK rha hO. saaqa hI iksaI BaI nayao p`stava maoM ga`amaINa xao~a sao Aanao vaalao Ca~aaoM kI pirisqaityaaoM ka BaI Qyaana rKnaa pD,ogaa. [sa karNa k[- saMgazna [na p`stavaaoM ka ivaraoQa kr rho hOM. [sako saaqa hI ek samasyaa yah hO ik khIM [tnao saaro pirvat-naaoM ko baIca JEE kI Sauicata pr kao[- Asar naa pD, jaae AaOr IITs maoM phÐucanao vaalao Ca~aaoM kI yaaogyata pr p`Snai*na naa KD,a hao jaae. [saI karNa IIT elyaumanaI ka ek baD,a samaUh JEE maoM pirvat-na ko ivaraoQa maoM mauihma calaae hue hO. [na saba tqyaaoM kao doKto hue Agar p`stut p`stavaaoM pr gaaOr kroM tao vao vyaavahairkta sao kafI dUr naja,r AayaogaoM. [nhoM laagaU krnao sao phla ek vyaapk ivacaar ivamaSa- evaM k[- maulaBaut pirvat-naaoM kI AavaSyakta hO.
saMpadkIya
Agast 2010
4
baat saMpadk kI
kOMPasa ko saBaI nayao inavaaisayaaoM ka hma Aavaaja, TIma kI trf sao svaagat krto hOM. jaao pazk nayao hOM hma ]nakao bata dMo ik Aavaaja, IIT KD,gapur kI maaisak pi~aka hO AaOr ipClao kuC vaYaao-M sao hma kOmpsa sao jauD,I hr CaoTI baD,I hlacala kI Kbar Ca~aaoM¸ iSaxakaoM¸ elyaumanaa[- Aqaa-t\ KGP sao jauD,o hr Sa#sa tk phuÐcaato Aayao hOM. IIT KD,gapur evaM doSa ivadoSa ko maud\daoM pr hmaaro Ca~a samaUh kI inaYpxa raya p`stut krnaa AaOr saaihi%yak evaM vyaMgyaa%mak laoKaoM sao Aapka manaaorMjana krnaa hmaara maUla ]d\doSya hO. Ca~aaoM kI samasyaaAaoM kao p`baMQana tk phuÐcaanaa evaM ]nako inaNa-yaaoM sao Ca~aaoM kao Avagat kranaa BaI hmaarI phla ka ihssaa hO. nayao sa~a kI Sau$Aat maoM jahaÐ ek ]%saah rhta hO vahIM puranao saala kI KT\TI maIzI yaadoM. ipClaa saala IIT KD,gapur ko ilae SaaMitpUNa- hI rha. doSa ivadoSa kI KbaraoM pr gaaOr kroM tao [-rana prmaaNau samasyaa AaOr na@sailayaaoM ko iKlaaf cala rha saSas~a AiBayaana kafI sauiK-yaaoM maoM rho. KD,gapur ko Aasapasa hu[- T/ona duGa-TnaaAaoM nao BaI saBaI kao icaMta maoM Dala rKa hO. kuC laaogaaoM ka maananaa hO ik baZ,tI na@salaI GaTnaaAaoM kI vajah sao BaI k[- Ca~a
KD,gapur nahIM Aanaa caahto hOM. kOmpsa maoM hue pirvat-naaoM pr gaaOr kroM tao nayao gaosT ha]sa ka Kulanaa¸ Aajaad ha^la maoM caaOqaI maMijala ka inamaa-Na kaya- pUra tqaa ek nayao blaa^k ka inamaa-Na kaya- caalaU haonaa mah%vapUNa- rha. [nako saaqa pTola ha^la ko pICo ek nayao ha^sTla AaOr ivaËmaiSalaa maoM ek nayao laobaa^roTrI ka^mplao@sa ka inamaa-Na kaya- BaI caalaU hO. [sa baar p`staivat 27% AaobaIsaI AarxaNa BaI pUra hao gayaa AaOr [sakI vajah sao kOmpsa maoM BaID, kafI baZ, gayaI hO. Ca~aaoM kao hr jagah laMbaI laa[-naaoM ka saamanaa krnaa pD, rha hO. ]mmaId hO p`Saasana [na samasyaaAaoM ko ilae AavaSyak kdma jaldI hI ]zaegaa. [sa baar ko AMk maoM hmanao kOmpsa sao jauD,o ivaiBanna maud\daoM kao saimmailat krnao ka p`yaasa ikyaa hO. saaqa hI hma ]mmaId krto hOM ik Aapkao hmaaro BaaT¸ kaT-Una kaonaa AaOr fccaa ivaSaoYaaMk psaMd AaegaoM. Ant maoM kOMpsa kI nayaI janata kao Aavaaja TIma kI trf sao baQaa[-yaaÐ, hma AaSaa krto hOM ik Aap yahaÐ Apnao jaIvana ka sabasao AcCa samaya gaujaaroMgaoo AaOr na[saflata p`aPt kroMgao.
saITaoM kI saM#yaa maoM vaRiw – samasyaa ka samaaQaana nahIM doSa maoM Aa[-ºAa[-ºTI kI tknaIik iSaxaa ka str doSa ko iksaI BaI Anya saMs)aana sao ]pr hO‚ [samaoM kao[- dao mat nahIM hO AaOr sarkar Wara yah saaocanaa ik Aa[-ºAa[ºTI sao inaklanao vaalao [MjaIinayaraoM kI saM#yaa maoM vaRiw krnao sao doSa ko ivakasa maoM sahayata imalaogaI kao tk-saMgat hI kha jaaegaa. ikMtu p`Sna yah hO ik @yaa hr saMsqaana
sqaapnaa vaYa-
saala kovala saIT baZ,a donao sao doSa maoM kuSala Eamabala(Skilled Work-Force) kI kI samasyaa ka samaQaana hao jaaegaa. hr saala saITaoM kI saM#yaa vaRiw ko karNa ipCla 5 saalaaoM maoM saBaI Aa[-ºAa[-ºTI maoM saITaoM kI saM#yaa lagaBaga daogaunaI hao ga[- hO jaOsaa ik Tobala maoM p`diSa-t hO– saITaoM kI saM#yaa
2003
2007
2008
2009
2010
IIT KD,gapur
1951
659
874
988
1138
1341
IIT maumba[-
1958
600
574
648
746
880
IIT mad`asa
1959
554
540
612
713
838
IIT kanapur
1959
456
541
608
702
827
IIT idllaI
1963
552
553
626
721
851
IIT gauvaahaTI
1994
350
365
435
498
588
IIT $D,kI
2001
546
746
884
1013
1155
IIT raopD,
2001
120
120
120
IIT BauvanaoSvar
2008
120
120
120
IIT hOdrabaad
2008
120
120
120
IIT gaaÐQaInagar
2008
120
120
120
IIT pTnaa
2008
120
120
120
IIT rajasqaana
2008
120
120
120
IIT [MdaOr
2009
120
120
IIT maNDI
2009
120
120
6491
7440
3571 4193 kula saM#yaa laoikna kovala saITaoM kI saM#yaa maoM vaRiw hI kuSala Eamabala(Work-Force) kI samasyaa ka hla nahIM hO. Agar puro doSa maoM hr saala inakalanao vaalao [njaIinayaraoM kI saM#yaa pr gaaOr kroM tao hma k[- ivakisat doSaaoM sao Aagao hOM ikMtu jaba baat gauNava%ta kI AatI hO tao ivakisat doSaaoM ko saamanao hma khIM nahIM zhrto. hmaarI iSaxaa p`NaalaI maoM gauNava%ta kI kmaI hI hmaarI ]cca iSaxaa p`NaalaI kI sabasao baD,I samasyaa hO. iSaxaa kI gauNava%ta ko str kao iSaxakaoM kI ]plabQata¸ maUlaBaUt vyavas)aaeи PlaosmaonT [%yaaid kI is)ait sao pta lagaayaa jaata hO. jahaÐ tk iSaxakaoM kI saM#yaa kI baat kI jaae tao [sakI kmaI ]cca iSaxaa ko hr saMsqaana maoM p`tIt hao rhI hO. Aa[-ºAa[-ºTI maoM hI Ca~a va iSaxakaoM ka Anaupat 7Á1 tk jaa phuÐcaa hO jahaÐ ik AcCo AMtraYT/Iya tknaIik saMs)aanaaoM jaOsao UC Berkeley, MIT [%yaaid maoM yah Anaupat 3Á1 ko krIba hO. puranao Aa[-ºAa[-ºTI maoM iSaxakaoM ko #aalaI pdaoM kI saM#yaa 1065 tk jaa phÐucaI hO tqaa saaqa hI nae Aa[-ºAa[-ºTI BaI iSaxakaoM kI BaarI kmaI Jaola rho hOM. Aa[-ºAa[-ºTI #aD,gapur maoM 299 iSaxakaoM kI kmaI hO jaao saBaI Aa[-ºAa[-ºTI saMs)aanaaoM maoM sabasao jyaada hO. Aa[-ºAa[-ºTI bamba[maoM 222¸ $D,kI maoM 194¸ mad`asa maoM 138¸ idllaI maoM 78¸ kanapur maoM 69 va gauvaahaTI maoM 65 iSaxakaoM ko pd #aalaI hO. yah [na ]%kRYT saMs)aanaaoM ko iSaxaa str kao baurI
5521
trh sao p`Baaivat kr rha hO. maUlaBaUt sauivaQaaAaoM kI baat kroM tao hma paeÐgao ik hr Aa[-ºAa[-ºTI maoM p`%yaok saala saITaoM maoM vaRiw ko saa)a laOba¸ Ca~aavaasa sauivaQaaeÐ t)aa raojamarakI ja$rtaoM ko ilae ek baD,I rkma kI AavaSyakta hO. [tnaI tIva` gait sao hao rho Aa[-ºAa[-ºTI ko ivastar kao sahI trIko sao jaarI r#anaa kao[- Aasaana kaya- nahIM hO. puranao Aa[-ºAa[-ºTI saMsqaanaaoM maoM Ca~aaoM kI baZ,I hu[- saM#yaa ko ilae laOba t)aa Ca~aavaasa jaOsaI sauivaQaaAaoM kI purI vyavasqaa nahIM hao payaI hO. nae Aa[-ºAa[-ºTI saMsqaanaaoM maoM ABaI BaI laOba t)aa Ca~aavaasa jaOsaI sauivaQaaAaoM kI samauicat vyavas)aa nahIM hao payaI hO.
Aavaaja, TIma saMpadk: Amana kumaar¸ AaSautaoYa kumaar imaEaa¸ isawaqa- daoSaI sah saMpadk: maQausaUdna¸ Anauraga kiTyaar¸ kuNaala imaNDa¸ inaiQa hryaanaI¸ inaYza Xamaa-¸ p`itk Baaskr¸ saImaant ]jjaOna¸ svaait dasa¸ sauip`yaa SarNa irpaoT-r: AinamaoYa caaOQarI¸ Aimat kumaar Dalaimayaa¸ raohna BaTaoro¸ vaOBava EaIvaastva¸ sauganQaa¸ sauSaIla razI pazkaoM ko ivacaar evaM sauJaava AamaMi~at hOM editor.awaaz@gmail.com
trMga
Agast 2010
5
raobaaoiT@sa p`ityaaoigataKD,maogapur ko jaIpI kI TIma Avvala Wara Aayaaoijat krayaI gayaI sTuDonT raobaaoiTk p`ityaaoigata ko phlao kI TIma nao phlao carNa maoM ijasamaoM isaf- popr p`osaonT krnaa qaa evaM Apnao DRDO
DRDO
carNa maoM Aa[ºAa[ºTIº KD,gapur kI TIma nao p`qama sqaana p`aPt ikyaa hO. DRDO Wara phlaI baar [sa trh ko iksaI p`ityaaoigata ka Aayaaojana krayaa gayaa qaa ijasamaoM ivaiBanna ka^laojaaoM ko 240 TImaaoM nao ihssaa ilayaa. [samaoM ek svacaailat vaahna ka inamaa-Na krnaa hO ijasaka p`yaaoga AatMk inaraoQaI AiBayaana maoM eosao duga-ma rastaoM pr ikyaa jaa sako jahaÐ maanava caailat prMpragat vaahnaao ka jaanaa samBava nahI hO. [sa baaoT sao Apoixat hO ik yao Apnao saonsasa- kI madd sao Apnaa rasta Kud hI ZuÐZ laogaa evaM rasto maoM Aanao vaalao gaitraoQaaoM sao bacakr BaI inakla jaayaogaa. [sa raobaaoT kI Kasa baat yao hO ik yah isaiZ,yaao pr BaI caZ, sakta hO. nalaIna gauPta ³[lao@T`\aoina@sa iDpaT-maonT´ ko naotR%va maoM Aa[ºAa[ºTIº
iDja,a[na kI [nnaaovaoSana kao BaI dSaa-naa qaa phlaa sqaana p`aPt ikyaa. [sa TIma ko Anya sadsya hOM sauBaagatao d<aa³[lao@iT\`kla iDpaT-maonT´¸ rahula dasa³maokoinakla iDpaT-maonT´¸ sarbaqaa- banajaI-³[lao@iT\`kla iDpaT-maonT´¸ EaIinavaasa roDI³[lao@iT\`kla iDpaT-maonT´¸ Ainaindta BaTacaaya-³eraospoSa iDpaT-maonT´. [sa p`ityaaoigata ko saBaI 14 inaNaaya-k daOr maoM phucanao vaalao p`ityaaoigayaaoM kao DRDO kI trf sao fa[nala ra]ND ko ilae baaoT banaanao hotu 1 laaK $pyao imalao hOM. maokoinakla iDpaT-maonT ko p`aofosar Ainandyaa caTjaI- kao dUsaro ra]ND ko ilae [sa TIma ka maonTr inayau@t ikyaa gayaa hO. caonna[ maoM isatmbar maoM haonao baalao fa[nala ra]ND ko ilae hma [sa TIma kao haid-k SauBakamanaayaoM doto hOM.
Aa[- Aa[- TI KD,gapur TIma nao vaOSivak ibajanaosa Plaana purskar jaIta
ek phlaU eosaa BaI
maoi@sakao kI KaD,I maoM BP oil ko tola maa[-ËaomaoD¸ Aa[- Aa[- TI KD,gapur ko dao Ca~aao Wara ikyao gae sTa-T Ap nao kue^M maoM ipClao tIna mahInao sao cala rho irsaava kao vaOiSvak str pr Aayaaoijat glaaobala ibajanaosa Plaana p`ityaaoigata maoM ]pivajaota GaaoiYat AMtt: raok ilayaa gayaa hO. tola irsaava raoknao haonao ka gaaOrva haisala ikyaa. Aga`NaI kMpnaI DFJ AaOr CISCO Wara 29 jaUna kao ko ilae k[- p`yaasa ike gae laoikna saaro Aayaaoijat ikyao gayao p`ityaaoigata maoM maokoinakla ivaBaaga ko p`aofosar saumana caËvataI- ko Sau$AatI p`yaasa ivafla hue qao. duGa-Tnaa ko AMtga-t dao Ca~aao nao yao ]plaibQa p`aPt kI.dobaip`yaa caËvatI-³maa[ËaomaoD ka ek karNaaoM kI tknaIkI jaa^Mca ko ilae inayau@t saMsqaapk´ nao batayaa [sa p`ityaaoigata nao hmaaro kMpnaI kao vaOiSvak str pr phcaana kimaTI nao BP oil kMpnaI ko gaOr ijammaodaranaa idlaa[- hOM.maa[-ËaomaoD ka mau#ya ]_oSya maa[-ËaoFlayaUD p`aOQaaoigaik Wara raogaao kI phcaana rvaOyao AaOr AsaavaQaanaI kao [sa ivapi%t ka karNa maanaa hO laoikna kmpnaI nao [sakI krnaa hO. maa[-ËaoFlayaUD p`aOQaaoigaik ko AMtga-t ilai@vaD¸ imailalaITr kI tulanaa maoM ijammaodarI laonao sao [nakar kr idyaa. maa[-ËaolaITr laonaa haota hOM jaao [sao sastI AaOr A%yaaQauinak banaatI hOM.ivakasaSaIla pIiD,taoM ko mauAavajao ko ilae 20 ibailayana Da^lar ka fMD AmaoirkI sarkar kao doSaao maoM baZ,tI hu[- janasaM#yaa AaOr sastI icaik%saa kI baZ,tI maaÐga ko karNa [sakI BP nao ]plabQa krayaa hO. 32 hj,aar laaogaaoM kao phlao carNa maoM raht raiSa AavaMiTt haonao ga`amaINa xao~aao maoM ivastar kI kafI saMBaavanaaeÐ hOM. ko baad AmarIkI sarkar 17 hj,aar AaOr laaogaaoM ko davaaoM pr ivacaar kr rhI hO. jabaik Pa`ityaaoigata kI Sau$Aat jaUna ko phlao saPtah maoM Aa[iDyaa Agar hma Baaopala gaOsa ~aasadI ko mauAavajao kI baat kroM tao 25 vaYaa-oM baad BaI pIiD,taoM kao p`stutI ko saaqa hu[-.23 jaUna kao duinayaa ko caaoTI ko 16 TImaaoM ka cayana ikyaa nyaaya kI tlaaSa hO. Baaopala gaOsa ko ilae kovala 470 imailayana ka mauAavajaa hI gayaa.imaiSagana ivaQaapIz kI Aimbak maa[Ëao kao ivajayaI haonao ka gaaOrva p`aPt huAa. AavaMiTt huAa hO jabaik [sa ~aasadI jyaada haina hu[- qaI. yah BaartIya AaOr AmarIkI DFJ AaOr CISCO nao ivajaota TIma kao 250000 Da^lar kI raiSa inavaoSa krnao hotu p`dana sarkar ka rvaOyaa ]jaagar krta hO. jaha^M 25 vaYaa-oM baad BaI BaartIya sarkar pIiD,taoM kao kI.Aimbak maa[Ëao nao nao@sT jaonaroSana }jaa- dxa maa[-ËaoknT/aolar ka inamaa-Na ikyaa nyaaya nahI idlaa pa[- vahIM AmaoirkI sarkar Wara BP oil kMpnaI ko iva$w ]zae gae qaa. DFJ nao [sako Alaavaa AMitma 16 kI 6 AaOr kMpinayaao kao madd donao ka AaSvaasana kdma naagairkaoM ko p`it ]sakI p`itbawta kao dSaa-to hOM. idyaa hOM. DFJ nao Apnao DFJ glaaobala naoTva-k Aa^f paT-nar fMD sao ipClao 25 vaYaao- sao 1.Sherlock - TV series Anaok kMpinayaao kao madd kI hOM¸ ijanamao sao Tosalaa maaoTsa-¸ ha^Tmaola AaOr ska[p p`mauK DC 2.Capitalism : A love story - Documentary 3.Batman : Under the Red Hood - Movie hOM. ipClao saala AMitma 16 mao jagah banaanao vaalaI kMpinayaa Aaja BaI saflatapUva-k cala Rock - TV series top 5 4.30 rhI hOM. 5.Gun Grave - Anime series
AIESEC yauvaaAaoM
AIESEC:
]plaibQayaaoM ko p)a pr
Wara saMcaailat ivaSva kI sabasao baD,I saMs)aa hO¸ijasamaoM lagaBaga 107 doSa Saaimala hOM. AIESEC Aa[Aa[-TI KD,gapur ka pMjaIkrNa¸AIESEC [MiDyaa ko ek Baaga ko $p maoM ipClao vaYa- jaUna 2009 ko raYT/Iya sammaolana maoM huAa. vaYa- 2010 kI Sau$Aat maoM AIESEC KD,gapur nao 'gaao ga`Ina' AiBayaana kI Sau$Aat kI ijasamaoM icalaI AaOr maoi@sakao ko 2 CaHaaoM nao KD,gapur ko CaHaaoM ko dla ko saa)a imalakr kOmpsa kI enajaI- Aa^iDT kI jaao ik Baart ko iksaI BaI ka^laoja kOmpsa maoM [sa p`kar ka phlaa p`yaasa )aa. yahI nahIM¸kOmpsa maoM pyaa-varNa ko p`it jaaga$kta baZ,anao ko ilae Aa^nalaa[na A)a- vaIk i@vaja, AaOr A)a- Aavar ka Aayaaojana ikyaa gayaa. AIESEC KD,gapur kI TIma nao [sa vaYa- 3 raYT/Iya sammaolanaaoM maoM Baaga ilayaa jahaÐ [sao AIESEC ko p`it jaaga$kta va p`Baava baZ,anao AaOr sava-EaoYz vacau-Ala maIiDyaa ivaja,yaulaa[ja,oSana ko ilae 3 purskaraoM sao sammaainat ikyaa gayaa. saa)a hI 7 ivaiBanna doSaaoM sao KD,gapur Aae [MTna-\sa ko saa)a BaI AIESEC nao saflatapUva-k kama ikyaa ijanhaoMnao KD,gapur va Aasapasa ko xaoHaaoM maoM saamaaijak p`Baava Dalanao vaalao k[- p`aojao@T\sa pr kama ikyaa. [sa saomaosTr BaI ivaja,na ga`Ina 2010 naamak [vaonT ka Aayaaojana AIESEC Wara ikyaa jaa rha hO ijasako AMtga-t ga`Ina To@naa^laaojaI sao saMbaMiQat ek ibaja,naosa ka^pao-roT saimmaT ka Aayaaojana 31 A@TUbar kao KD,gapur maoM ikyaa jaaegaa.
Kamal Sp rts Deals in all type of sports goods and fitness equipment 16-A, Gole Bazar, Kharagpur Contact:- 9933521191
Ph: 09732961398, 07501542577 E-Mail: sribalajikgp@gmail.com
Sri Balaji Computers Branded laptops & Desktops, Assembled Computers, Networking, Bar Coding Technology, Instrumentation, Automation, and Electronic Security Systems for Home & Office Specialist in Laptop Repairing, Chip Level Repairing of all Computer Hardware's including Printers & Scanners Managed by Factory Trained Engineer with 20 Years Experience both in India and Abroad.
Puri gate, Near IIT Main Gate, Kharagpur, West Bengal -721306All types of Ear Phone's, MP3 Players, Laptop Spares, and Laptops Bags , Laptop cooling pad are available.
Agast 2010
fccaa ivaSaoYaaMk
6
DepC fMDo
sabasao phlao tao K,uSaK,barI ik Aapnao jao[-[- mao Aanao ko ilae ijatnao papD, baolao hO ]tnao papD, baolanao kI ja$rt nahIM. pr^tu pZ,a[- kI trf jaao $K jao[-[- maoM Aanao ko baad Aapka hao jaata hO ]sasaoo ivamauK haonao maoM hI Balaa[- hO. Aap baakI saaro AaQyaai%mak gaitivaiQa maoM macaa laoM laoikna AcCI C.G PlaosamaoMT evaM Aagao AcCo k^alaoja mao p`vaoSa ko ilae bahut ja$rI hOM. 8.5 ko ]pr kI C.G AcCI maanaI jaatI hO AaOr kaoiSaSa kroM ik 7.5 sao }pr hao. AapkI sahayata ko ilae ipClao vaYa- ko DepC ko AMakD,o naIcao dSaa-e gae hOM. @yaa krMo vaao tao Aap jaana hI gayao hOM prMtu kOsao kro ]sako fMDo kuC [sa p`kar hOM : 1. @laasa mao ja$r ]pisqat rho. Balao hI ]sa samaya kuC samaJa mao naa Aayao ifr BaI naa saaoyao AaOr saunanao ka p`yaasa kro. baad mao Aapkao pUra paz\yaË`ma pta haogaa jaao ik bahut laaBadayak haota hO. prIxaa ko samaya ga`oD mao AToMDoMsa ko BaI AMk haoto hOM.
2. p`yaaogaSaalaaAaoM kao gamBaIrtapUva-k lMaMo eMva AcCI laOba kapI banaanao kI Aadt
DalaoM jaao ik BaivaYya mao laaBadayak haota hOM. T\yauTaoiryala @laasa eMva saMbaMiQat p`Sna kao AvaSya hla kro. 3. Agar pustkalaya mao iktaba naa imalao tao LAN pr sao iktaba kI sahayata lao sakto hO. ]sako Alaavaa @laasa naaoT\sa AaOr ija,rao@sa ka AQyayana tao A%yaMt ja$rI hOM. 4. AcCI C.G ko ilae inayaimat AQyayana kI Aadt banaayao rKo. 5. jaao ivaVaqaI- DepC ka mana banaa kr yahaÐ Aae hOM ]nhoM yah jaanakr KuSaI haogaI kI Anya IITs ko maukabalao IIT KGP maoM DepC maarnaa kafI Aasaana hO. 6. iksaI kao Apnao kmaro maoM maganao maoM tklaIf hao tao saonT/la laa[ba`orI ko Alaavaa Aap F-127 maoM baOz kr BaI pZ, sakto hO. yah $ma rat Bar Kulaa rhta hO. CSE Dept. ka $ma C-120 BaI [saI p`kar rat Bar Kulaa rhta hO. No. of students leaving the branch
No. of students entering the branch 12
Depc Cutoff 10
CSE B.tech.:-9.31 CSE Dual:-9.22 ECE B.tech:-9.18 ECE Dual:-9.04 IE:-8.53 ME B.tech:-8.69 ME Dual:-8.78 MF:-8.67 CH B.tech:-8.8 CH Dual:-8.56 AE Dual:-8.64
8
6
4
2
AE
AG
BT
CE
CH
CS
CY
IE EC
EE
GG
IE
IM
MA
jald sao jald eosao daost banaa laoM jaao kxaa maoM p`ao@saI donao ko kama AaeÐ. 2.f\`a[D maOgaI¸baTr maOgaI¸masaalaa maOgaI¸caIja, maOgaI¸kula imalaakr maOgaI ko ivaiBanna p`karaoM kao raoja, Alaga Alaga svaaidYT vyaMjana samaJa kr Kanao kI Aadt Dala laoM. 3.Aa^rkuT¸fosabauk evaM g-talk [%yaaid ko saa)a Apnao pirjanaaoM ko samaana samaya vyatIt krnao kI Aadt Dala laoM. 4.baIºsaIºra^ya Asptala AapkI sahayata ko ilae sadOva t%pr hO. kxaa yaa laOba naa jaanao kI is)ait maoM p`aof Wara ide gae isardd- ko ilae ]sako saiT-ifkoT sao baohtr kao[- dvaa baaja,ar maoM ]plabQa nahIM hO. 5.janmaidna ko idna Apnao fulaPaOMT ko AMdr ek hafpOMT phnanaa naa BaUlaoM varnaa Aanao vaalao kuC idnaaoM tk Aapka kmfTo-bala Plaosa hI Aapkao sabasao j,yaada iDsakMfT- p`dana kr sakta hO.
ME
@yaa naa kro
@yaa kro
1 2100 ekD, maoM fOlaa hmaara campus Baart ko saBaI ka^laojaaoM maMo sabasao baD,a hO.hmaarI laa[ba`orI eiSayaa maoM sabasao baD,I hO. 2. ECE Dept. kI laobsa Baart maoM sabasao EaoYz maanaI jaatI hOM. 3. Agri insti ka sabasao baD,a Deptartment hO. 4. saBaI IITs ko maukabalao hmaara LAN AiQak toja hO AaOr [sa pr 120TB sao AiQak material hO jaao 24 GaMTo ]plabQa rhta hO. 5. hmaarI main building E ko Aakar maoM hO. 6. Main building bananao sao phlao naoh$ museum maoM kxaaeÐ laI jaatI qaI. naoh$ museum ko pasa kuC thKanao BaI banao hue hO jaao AMga`j,aaoM ko jamaanao ko hOM. [na thKanaaoM maoM hmaaro doSa ko k[- baD,o ËaMitkairyaaoM kao rKa jaa cauka hO. kuC ËaMitkairyaaoM kao ]saI sqaana pr faÐsaI BaI dI jaa caukI hO. 7. naoh$ museum ko saamanao jaao ivamaana rKa huAa hO vah phlao ek dma du$st qaa tqaa k[- laD,a[-yaaoM maoM kama maoM ilayaa jaa cauka hO. 8. kOmpsa mao Kola kUd gaitivaiQayaaoM ko ilae ek spaoT-\sa ka^mPlao@sa³TaTa spaoT-\sa ka^mPlao@sa´ evaM &ana GaaoSa naama ka sToiDyama hO. 9. 2.2 ko baaro maoM Aba tk tao Aap jaana hI gae haoMgao. yah scholars avenue, nalaInaI rMjana maaga- tqaa SahId saMtaoSa tarkoSvar maaga- kao imalaakr banaa huAa hO tqaa saBaI CaHaavaasaaoM kao Aapsa maoM jaaoD,ta hO.
MS
MI
MT
PH
1.iksaI
1.
Insti fMDa
MF
saIinayar ko saamanao BaOyaa A)avaa dIdI jaOsao ApSabdaoM ka p`yaaoga krnao kI ga,ustaKI naa kroM. 2.saa)a hI “AapkI CG @yaa hO” jaOsao ivasfaoTk vaa@ya baaolanao sao BaI bacaoM. 3.maosa kI raoTI ]sako e@sapayarI Ta[ma A)aa-t maosa Kulanao ko 2 GaMTo baad na KaeÐ. ³Aapko daÐtaoM kI rxaa ko ilae janaiht maoM jaarI ´ 4.“iksa iDpaT-maoMT ka PlaosamaoMT sabasao AcCa hO” [sa p`kar kI vya)a- baataoM kao saaocanao yaa pUCnao maoM Apnaa samaya babaa-d naa kroM.samaya ko sadupyaaoga ko ilae “Aavaaja,” pZ,oM. 5.kBaI BaI @laasa maoM phlaI baoMca pr naa baOzoM. pUrI naIMd laokr Aanao pr BaI AcCI KasaI saMBaavanaa hO ik Aap vahaÐ saao jaaeÐ.
Fest fMDa 1. Illu – Illu IIT Kgp maoM manaayaa jaanao vaalaa ek Anaupma %yaaohar hO. yah hr vaYa- idvaalaI pr manaayaa jaata hO. p`%yaok ha^la ko CaHaaoM Wara baD,I - baD,I caTa[-yaaÐ banaa[- jaatI hOM tqaa ]napr idyao lagaakr manaaorma AakRityaaÐ banaa[jaatI hOM. 2. ixaitja – yah IIT Kgp ka Tech Fest hO. hr vaYa- frvarI maoM manaayaa jaanao vaalaa yah Fest eiSayaa ko sabasao baD,o Techno Management Fest ko $p maoM ]Bar kr Aayaa hO. 3. Spring Fest – yah IIT Kgp ko ivaVaiqa-yaaoM ka psaMdIda Fest hO. yah hr vaYajanavarI ko AtM maoM manaayaa jaata hO AaOr [samao trh trh ko saamaaijak evaM saaMskRitk kaya-k`ma Aayaaoijat ike jaato hOM. 4. SaaOya- – ivaVaiqa-yaaoM maoM Kola Baavanaa kao baZ,anao ko ilae yah Fest Aayaaoijat ikyaa jaata hO. yah Fest 2 vaYa- phlao hI phlaI baar Aayaaoijat ikyaa gayaa qaa. [na caar mau#ya Fests ko Alaavaa k[- iDpaT-maonT Fests BaI haoto hO. OENA ka samaud`maMqana, koimakla ka Cheminsight,, Meta ka Composite,maa[inaMga ka Great Step AaOr Indu ka Optima. [na saBaI Fests maoM dUsarI saMsqaaAaoM sao k[- ivaVaqaI- Aato hO.
fccaa ivaSaoYaaMk
Agast 2010
ijamaKanaa fMDa [tnaa tao Aba tk Aap jaana hI cauko haogao ik TSG (To@naaolaa^jaI sTuDoMT ijamaKanaa) ek ijama sao baZ,kr kaf,I kuC hO. saIQao Sabdao mao baaolao jaae tao KD,gapur mao haonao vaalaI CaHaaoM Wara saMcaailat saaro gaitivaiQayaao ka koMd` ijamaKanaa hI hO. yahaM pr Balao hI kOmpsa ko baahr kuC naa hao pr Aapko manaaorMjana AaOr sampUNa- ivakasa ka pUra Avasar idlaanaa hI ijamaKanaa ka ]_oSya hOM. Aaopna IIT f`oSar Aaid ijatnaI BaI p`ityaaoigataeÐ haotI hO eMva saaro fosT jaOsao ik ixaitja ispM`ga fosT eMva SaaOya- ijamaKanaa Wara hI saMcaailat haoto hOM.ijamaKanaa p`oisaDoMT jaao ik p`aofo,sar haoto hO savaao-cya pd hO. ]nako baad jaao savaao-caya pd haota hO vaao V.P ( vaa[sa p`oijaDoMT ) ka hO. V.P ko baad Aato hO hmaaro 6 janarla saoko`TrI. To@naaolaa^jaI saaoSala & klcarla AaOr spaoT-`sa ko dao dao janarla soak`oTrI haoto hO. janarla soak`oTrI ko baad soak`oTrI hO jaao ik Apnao xaoHa sao saMbaiQat kaya- doKto hO.hr saala ixaitja eMva ispM`ga fosT ko ilae dao TImaaoM ka gazna haota hO ijasao kaor TIma khto hO. yah pUro vaYakama krko fosT, ka Aayaaojana krto hO. Aapko ruica ko Anausaar bahut saarI saaosaa[TIj,a BaI hO.
Campus mao
Kanaa¹Kjaanaa
1. Cheddis IIT KGP ko campus ko baahr ek CaoTa saa Zabaa hO.ipClao vaYa- sao phlao tk yah 24 GaMTo Kulaa rhta qaa AaOr 1970 ko yauw ko Alaavaa yah kBaI band nahIM huAa qaa. Parntu jaba sao campus maoM 11 pm baOna lagaa hO yah rat maoM band hao jaata hO. 2. B C Roy Asptala ko saamanao ek CaoTI caaya kI dukana hO jaao campus maoM Bhasky ko naama sao jaanaI jaatI hO.PaTola Aaj,aad AaOr naoh$ ko CaHaaoM maoM yah bahut laaok ip`ya hO . 3. naoh$ ha^la maoM jaao canteen hO vah Aseems ko naama sao jaanaa jaata hO. 4. Veggies campus ka ek maaHa SaakaharI restaurant hO. halaaMik maj,ao kI baat yah hO ik rat maoM Veggies band haonao ko baad ]saI sqaana pr eggies Kula jaata hO jaao inaSaacar baccaaoM ka ek psaMdIda sqala hO. 5.Super duper restaurant ijamaKanaa ko pICo banaa huAa hO. icapI- talaaba ko iknaaro baOzkr Kanao ka Alaga hI Aanand hO. 6.Tikka AaOr chillies ek dUjao sao lagao hue hMO AaOr TSC ko baahr banao hue hMO. 7.ipClao saala kOmpsa maMo ranaIlaxmaIbaa[- ha^la ko pasa ccd³cafe coffee day´ Kulaa hO.AcCI baat yah hO kI yahaÐ caIja,o subsidized damaaMo pr imalatI hOM. 8. ccd ko pICo hI Heritage naamak AcCa rostraÐ AaOr [sa ko pasa hI hldIrama ka Aa]TlaoT hO. 9. [na sabako Alaavaa campus maoM nescafe ka jaala Aap doK hI cauko haoMgao. p`%yaok ha^la maoM Aapkao nescafe tao imala hI jaaegaa. Insti ko AMdr BaI 4 nescafe hO, jaao ik Aapkao CSE, Metallurgical Dept., Library, tqaa VGSOM ko pasa imala jaaeÐgao.
saa[kla sToMD
Abao maorI sabasao phlaI laa[-na maoM saa[D sao dUsarI
VICE PRESIDENT
saolaosTIna jaaosaf
57
GENERAL SECRETARY G. SEC (Social and cultural) G. SEC (Technology) G. SEC (Sports and Games)
ihmaaMSau isaMGala , raGava baSaMBaU Arvaa Anamaaola manaaohr , tÉNa razI AiBaYaok raja , dovaoSa kumaar Qa`uva
SECRETARY
AimaRtaMSau AanaMd baMda Bart naagaa saumaMqa TECHNOLOGY(INNOVATION) p`NaIt kayaa AQUATICS saumaIt dubao ATHLETICS dIPtI pujaarI BADMINTON nama`ta naayak BASKETBALL rcanaa raNaa CRICKET AaSautaoYa kumaar FOOTBALL dova ikSana HOCKEY sailala kMsala INDOOR GAMES AaSaIYa kaozarI TENNIS navaIna kumaar VOLLEYBALL pvana kumaar WEIGHTLIFTING Ajaya kumaar yaadva ENTERTAINMENT Aasqaa gauPta DRAMATICS tojala JOURNAL raQaa ikSaaor LITERARY AMSaula BaaiTyaa PHOTOGRAPHY hYaaFILM iSalpa gaaOtma FINE ARTS inatoSa Jaa naIcao KGP maMo p`yaaoga haonao vaalao kuC Sabd ide gae hOM. vaOsao QaIro–QaIro Aap [nasao piricat hao jaaAaogao. vaOsao KGP ka maUla maM~a hO 'laaoD mat lao pIsa maar'. pMjaI :- ijasaka cg 5 AaOr 6 ko baIca hao. nahlaI :- ijasaka cg 9 AaOr 10 ko baIca hao. baaskI :- baaskoTbaa^la ba<aI :- [lao@T/Ikla ivaBaaga GaasaI :- ega`Iklcar ivaBaaga BaaT :- baokar mao baato krnaa fccaaÀfccaI :- p`qama vaYaI-ya Ca~aÀCa~aaeÐ hPpa :- ha^lap`mauK Kgp Lingo’s hqaaOD,a :- maokOinakla ivaBaaga huha :- kuC kafI AcCa maKanaa :- iksaI kama kao Kraba kr donaa maTkaÀmaTkI :- emaº Tokº ko Ca~aÀCa~aaeÐ maggaU :- ijasao pZ,a[- ko Alaavaa kuC nahI Aata PSI :phcaananao sao [Mkar camak gayaa :- idmaaga mao Gausa gayaa Tompao :- ]%saah TECHNOLOGY(APPLICATION)
TECHNOLOGY(kNOWLEDGE)
Technology
kaTU-na kaonaa Abao saarI isaMgala kma Dbala saIT BarI hOM,cala iksaI AaOr $ma maoM jaakr baOzto hOM..AaiKr &ana tao hr jagah....
Abao [gnaaor kr.. ABaI nahIM inaklaogaI.. rat maoM Aakr lao jaanaa
Abao caup!! maOM AToMDoMsa donao Aayaa hUÐ, &ana laonao nahIM
Abao maOM saao]Ðgaa Aaja }pr Aaoya maggaU Aba ba%tI baMd kr do
Aa^la [ja, vaola
AaOr yao hO maosa ko halaat
A@TUbar 2008 2010 2009 Agast isatmbar
8 6
KbaroM KbaroM
gaMgaa kI safa[- ka baID,a Aa[- ,Aa[- ,TI nao ]zayaa: pyaa-varNa maMHaI AaOr saBaI Aa[- ,Aa[- ,TI ko inadoSakaoM ko baIca hu[- baOzk maoM Aa[- ,Aa[- ,TI nao gaMgaa nadI kI safa[- ka baID,,a ]zayaa. [sa piryaaojanaa ka bajaT 40 kraoD, $pe hO va 12 sao 18 mahInao maoM [sako pUro haonao kI ]mmaId hOM.yah piryaaojanaa Aa[- ,Aa[- ,TI kanapur ko naotR%va maoM Aagao baZ,ogaI. [sa piryaaojanaa ko tht vaO&ainak jala saMsaaQana ¸ijayaaomaa^rfaolaaoja,I Aaid pr AnausaMQaana kroMgaoo.yao kond` sarkar kI phlaI piryaaojanaa hOM ijasamao saatao puranaI Aa[-. Aa[-. TI. ek saaqa kama kr rhoM hOM.Aa[- Aa[- TI kanapur ko isaivala ivaBaaga ko p`aofosar ivanaaod taro [sa yaaojanaa ko p`mauK banaayao gae hOM.24 jaUlaa[- sao Aa[- Aa[- TI idllaI mao dao idvasaIya vak-Saap Aayaaoijat ikyaa gayaa.[sa piryaaojanaa kI tqaa [sako ivakasa kI jaanakarI hotu ek baobasaa[T www.gangapedia.in ka ]d\GaaTna 24 jaUlaa[- kao idllaI maoM ikyaa gayaa.
Baart nao banaayaa Aba tk ka sabasao sasta laOpTa^p: Baart nao eosaI laOpTa^p banaanao maoM kamayaabaI pa[- hO ijasakI kImat 1500 $pe hOM. [sa laOPaTa^p ka inamaa-Na KasataOr sao ivaVaiqa-yaaoM kao Qyaana maoM rK kr ikyaa gayaa hOM. [saka AnaavarNa maanava saMsaaQana ivakasa maMHaI EaI kipla isabbala nao ikyaa. [sao 2011 tk ivaVaiqa-yaaoM kao ]plabQa kra idyao jaanao kI saMBaavanaa hOM. [sao Aa[- ,Aa[- ,TI kanapur ,KD,gapur ,mad`asa AaOr Aa[,Aa[- ,esa ,saI baOMgalau$ ko ivaSaoYa&aoM nao imalakr iDj,aa[na ikyaa hO. Aanao vaalao saalaaoM maoM [sa laOPaTa^p ko dama AaOr GaTnao kI ]mmaId hOM. [sako saaqa hI iSaxaa saMsqaanaaoM kao 50 p`itSat saibsaDI dI jaaegaI.yah laOpTa^p vaIiDyaao vaoba kanforonaisaMga kao sapao-T krta hO. saaqa hI [samaoM sacao-bala pIDIef rIDr ,maIiDyaa Plaoyar ,Anaija,p TUla, ,malTImaIiDyaa knTonT Plaoyar Aaid k[- AaQauinak sauivaQaaeM hOM.
saUcanaa p`aOVaoigakI kao baZ,avaa donao ko ilae calaogaI rola:
Aa[- ,Aa[- ,TI KD,gapur Baart ka savaao-cca tknaIkI saMsqaana:
koMd/Iya rolavao maMHaI mamata baOnajaI- nao GaaoYaNaa kI ik saUcanaa p`aOVaoigakI kao CaoTo SahraoM maoM baZ,avaa donao ko ilae spoSala e@sap`osa T/ona calaa[- jaaegaI. T/ona ka naama To@naaolaaoja,I e@sap`osa rKa gayaa hOM. [sa rola kI Sau$Aat
hala hI maoM Aa[- DI saI tqaa DaTa @vaosT Wara ike gae savao- maoM Aa[- ,Aa[- ,TI KD,gapur kao savaaocca tknaIkI saMsqaana kI ]paiQa sao navaaja,a gayaa. Aa[- ,Aa[- ,TI KD,gapur nao lagaatar tIsarI baar [sa savao- maoM phlaa sqaana payaa. KD,gapur ko baad ËmaSa: idllaI,, mad`asa, kanapur, $D,kI va gauvaahaTI kao rKa gayaa hOM.
KD,gapur sao haogaI AaOr [sa kaya- kao sahI idSaa donao ko ilae saBaI Aa[-. ,Aa[- ,TI kI madd BaI laI jaaegaI.
pRYz-4 ka SaoYa : jahaÐ tk PlaosmaonT kI baat kI jaae tao Aa[-ºAa[-ºTI ka AaOsat vaotnamaana lagaBaga 50‰ tk igara hO. [saka ek phlaU tao maMdI hO AaOr dUsara phlaU baZ,tI saIToM BaI hO. AcCI vaotna donaI vaalaI kMpinayaaoM kI ja$rtaoM kI saM#yaa maoM kao[- vaRiw nahIM hao rhI hO jabaik Ca~aaoM kI saM#yaa maoM vaRiw ko karNa kOmpsa maoM kma vaotna donao vaalaI kMpinayaaoM kao BaI baulaayaa jaa rha hO. saIToM baZ,nao sao AvaSya $p Aa[-ºAa[-ºTI sao inaklanao vaalao [MjaIinayaraoM
kI saM#yaa tao baZ,ogaI prMtu Agar iSaxakaoM kI ]plabQata t)aa Anya sauivaQaaAaoM pr jald Qyaana na idyaa gayaa tao Aa[-ºAa[-ºTI ka iSaxaNa str igarogaa AaOr Aa[-ºAa[-ºTI kI xamata pr baura Asar pD,ogaa. kovala saITaoM maoM vaRiw hI kuSala Eamabala(Skilled Work-Force) kI samasyaa kao hla nahIM kr saktI. doSa maoM Eamabala(Skilled Work-Force) kI samasyaa ka sabasao baD,a karNa Apnao yahaÐ iSaxaa kI gauNava%ta maoM kmaI hO AaOr sabasao inaraSaa kI baat yah hO ik [sa trf naIit inamaa-taAaoM Wara Qyaana hI nahIM idyaa jaa rha hO.
Aaditya Infotech
outside puri gate iit kharagpur Bring this coupon along with your I-Card and get discount upto 1000/-
a food elen contact: Mob: 9332569829/9734425456 (Aditya)
a food elenPh: 03222-326859 (off.) Mobile no. :- 9832273338, 9832979787
laptop repairing is done hereMobile by no. authorised service engineer :- 9832273338, 9832979787