Zk. Núm. 8
Azaroa Noviembre 2014
›› UDAL INFORMAZIO ALDIZKARIA ›› BOLETÍN INFORMATIVO MUNICIPAL
La ciudad premiada con dos prestigiosos galardones
Ha sido reconocida con el Diploma Europeo por contribuir a la relación con los pueblos de Europa, y con la Escoba de Oro por su esfuerzo en materia de limpieza.
3. or.
Sarbide berria Urbietan
4. or.
Udal igerilekuetako uraren kalitatea, gero eta hobea
8. or.
Behargintzaren ekinez, 23 lanpostu berri
Europako Kontseiluak Gernika-Lumo saritu du europaren eredua sustatzearren Kontinente honekiko ekimen-multzoa bideratzearren eman diote saria Udalaren kudeaketa dela eta, saria jaso du hiribilduak. Kasu honetan, gainera, kontinente mailakoa izan da saria. Europako Kontseiluaren Parlamentu Batzarrak Europako Diploma eman dio hiribilduari. Europa Sarien arteko bat da hau. Sari honek hauxe aitortzen du: Europako herrien arteko harremanak bultzatea. Hamalau herrik baino ez dute aurton sari hau jaso Europa mailan. Estatu mailan, berriz, Gernika-Lumo izan da bakarra.
Gernika-Lumoko alkate Jose María Gorroño jaunak jaso zuen saria Estrasburgon eta oso positibotzat jo zuen saria jaso izana: “Europaren eredua sustatzearen eta Europako herrien arteko harreman onen alde egindako lanari aitortza da hau”. •
La ciudad recibe la “Escoba de Oro” Fue reconocida por ser pionera en la instalación de una planta de residuos industriales no contaminantes, la recogida in situ de los residuos de las pescaderías y la limpieza urbana, entre otras medidas. Gernika-Lumo se ha llevado la “Escoba de Oro” por el esfuerzo municipal en las inversiones y el aseo de la ciudad. No en vano, la localidad foral ha apostado por contar con una ciudad limpia y por la implantación de proyectos pioneros como la retirada de los residuos de las pescaderías in situ, evitando así los malos olores que se producían antes cuando se depositaban en los contenedores; además de la construcción de la primera planta de residuos industriales no contaminantes ubicada en el área de Goikoibarra, única de su tipo en Euskadi.
PÁG. 2
Este esfuerzo ha sido reconocido por el jurado de la Asociación Técnica para la Gestión de Residuos y Medio Ambiente (Ategrus) que otorgó este galardón a la villa, dentro de la Feria Internacional de Urbanismo y Medio Ambiente que se celebró en la feria madrileña IFEMA. En este sentido Gorroño se ha mostrado muy satisfecho por este premio que “no habría sido posible sin la implicación y la concienciación de la ciudadanía”. •
HIRIGINTZA ETA OBRAK URBANISMO Y OBRAS
Urbieta ya cuenta con un nuevo acceso torreta de luces instalada en el interior del recinto deportivo. El proyecto ha tenido que contemplar la cimentación de la estructura, que se ha erigido sobre terrenos de marisma. “Para ello se han instalado micropilotes que se han fijado a la roca, un encepado y placas metálicas en las que se apoyará el puente”, detalla el alcalde, José María Gorroño.
El paso desde Idiga queda acotado para personas con discapacidad y vehículos autorizados
Sólo vehículos autorizados
Los gernikeses ya pueden disfrutar de la nueva pasarela peatonal elevada que supera las vías del tren, para unir el área deportiva de Urbieta con el parking de Santa Ana. Este proyecto, ofrece una alternativa real de aparcamiento para los deportistas y seguidores de los equipos de la localidad.
Tras la habilitación de este acceso, el tránsito de coches desde Idiga en adelante queda prohibido, salvo para personas con discapacidad, servicios de urgencia y vehículos autorizados. Los conductores podrán estacionar en este punto o en Santa Ana y desde allí acceder a pie hasta la zona deportiva. •
La estructura es de madera, con 3 metros de ancho y 26 de largo en su plataforma elevada, con sendos tramos de escalera de 30 y 27 metros de longitud a cada lado de las vías. Sobre las vías del tren se eleva en 5,57 metros de altura y más de 7 metros desde la carretera. Además dispone de iluminación integrada en el puente, reforzada con una
Astra prest, energia berriztagarrien gainean LH-ko lehen zentroa hartzeko eae-n Lur eremua erabat saneatuta dago. Egun, baina, 246 aparkalekurako behin-behineko parking-a dago bertan Aintzinako Astra lantegiko eraikinak zeuden guneko lur eremua eta albokoa saneatu dira goitik behera. Saneamendu lanak bi fasetan burutu dira. Azken fasea maiatzean bukatu zuten. Jarduera honek 323.557,35 euroko aurrekontua izan du. Eta lurra saneatzeaz gain, lurpeko uren egoeraren gaineko azterlana ere egin da. Tramite hauek guztiak amaitutakoan, eta Eusko Jaurlaritzaren Ingurumen saileko kalitate-aitorpena lortutakoan, “Eusko Jaurlaritzaren esku dago proiektuari ekiteko, hots, energia berriztagarrien gainean, Euskadiko LH-ko lehen zentroa hartzeko Astra gunean; kontuan hartuta, gainera, Legebiltzarrak aho batez onartu zuela proiektua bere garaian” adierazi du Jose Maria Gorroño alkateak. Planari ekiteko prozesua abian dagoenez, Udalak asfaltatu egin du lur eremu hori. Horrela, aparkaleku gisa erabiltzen jarraitu ahal izango da. “Behinbehineko neurria da, ikastetxearena gauzatzen doan bitartean” ohartarazi du alkate jaunak. •
Komun eraberrituak Pasealekuan Hilaren bukaerarako amaituko ditu udalak, erabat berritu diren Pasealekuko komun publikoak. Obra hau burutzeko 50.000 euroko aurrekontua erabili du udalak. Estalkiaren forja berritu dute, batik bat, ezen itogin arazoek hezetasuna sortzen baitzuten. Horretaz gain, gune guztian xaflatze lanak egin dituzte lauzetan. Halaber, behegaina eraberritu dute eta argiteria aldatu. Gainera, hainbat osasun osagai jarri dituzte haietan. Komun publiko hauek, bestalde, beste era batera banatu dira. Emakumezkoetan, esaterako, hiru zerbitzu jarri dira. Gizonezkoetan, aldiz, hormako hiru txiza-toki eta komun bat jarri dira. Ezindu fisikoei dagokienean, bainu bereziak jarri dira. Honetaz gain, umeen pardelak aldatzeko gune bat ere jarri da. •
PÁG. 3
La calle San Bartolomé disfruta de una imagen renovada La artería principal de Renteria, San Bartolomé, cuenta ya con una imagen renovada. Con esta nueva actuación, se ha mejorado la accesibilidad de este vial con la ampliación de las aceras y su rebaje a la misma cota que la calzada, con el objeto de dar prioridad al peatón, como sucede en otros muchos puntos de la localidad. •
Frai Martin Murua kaleak egokitu egin du irisgarritasuna Frai Martin Murua kaleko 21, 23 eta 25 zenbaien arteko bidezatiak segurtasunean eta irisgarritasunean irabazi du, oinezkoentzako bidezAtian, hain zuzen ere. Espaloai zabalagoa egin dute eta honen ondorioz, bidezati horretatik igarotzen diren ibilgailuek abidura moteltzea baino ez dute. •
Se mejora la calidad del agua en las piscinas municipales La actuación permite usar estas instalaciones a aquellos bañistas hipersensibles al cloro El área de Deportes ha llevado a cabo una mejora importante en las piscinas municipales del polideportivo de Santanape, dirigida a mejorar la calidad del agua y del aire. Para ello ha sustituido el sistema de desinfección por cloro por uno ultravioleta, con el cual se eliminan los olores de este elemento químico que se producían en las instalaciones. Asimismo, al modificarse el sistema de cloración permite que el agua sea inocua para aquella gente hipersensible al cloro, ya que con el anterior método les podía causar irritaciones oculares. La implantación que se ha realizado tras dos meses de pruebas, ha supuesto una inversión de 29.525 euros. •
Malosteko saskibaloikantxa egokitzeko aurrekontua 31.680 x BEC-en jokatutako mundu mailako saskibaloi saskiak ditu Malostekoak
PÁG. 4
Saskibaloi-kantxak bi egoiliar berezi askoak ditu, hots, BEC-en jokatutako mundu mailako saskibaloi saskiak. Saski hauek Gernika-Lumoko udalak bereganatu zituen, Gernika Bizkaiak lehen mailan izatea lortutakoan. Markagailu berria ere erosi zuen udalak, Emakumeen Ligak lehiatzeko eskatzen duen araudia betetze aldera. Epaileen aldageletarako irismena ere berrituta dago eta kirol aretoa pintatuta.Guztira, bada, 31.680 €roko inbertsioa egin da. •
KULTURA ETA KIROLAK CULTURA Y DEPORTES
William Kelly dona al Consistorio su dibujo “Gernika Lekukotasuna” El artista australiano William Kelly ha donado al Ayuntamiento su obra “Gernika Lekukotasuna”, dentro de un encuentro mantenido con el alcalde. El máximo edil se mostró muy satisfecho y destacó que “esta obra pasa a enriquecer el patrimonio de Gernika-Lumo y de todos los gernikeses”. Después de haber estado mostrada al público en el año 1998 en el Museo Euskal Herria, en el Museo de la Paz y en la iglesia de Santa María, la obra permanecerá expuesta en la entrada de la Casa Consistorial.
Este dibujo que fue cedido por su autor en depósito al Museo de la Paz, refleja diferentes momentos del bombardeo de Gernika. Una mirada foránea que quedó plasmada en un dibujo de 1,6 por 2,7 metros. Creado a lo largo de dos meses y tras haber realizado dos visitas a la villa foral, repasa diferentes momentos de aquel aciago día, capturando los ojos de Picasso, la iglesia de San Juan, un listado de algunos de los supervivientes del bombardeo o pájaros migratorios, entre otros elementos. •
Liburutegiak bookcrossing-a antolatu zuen Liburutegiak 108 liburu askatu zituen herriko leku desberdinetan, bookcrossing ekimen baten barruan. Hala, 2008an lehenengoz egindako jarduera hari berriro
heldu eta ostera ere martxan jarri zuten. Gogoratu bookcrossing-aren helburua trukearen bitartez irakurketa bultzatzea da, eta bide batez, liburuen bizitza baliagarria luzatzea. •
EUSKERA EUSKERA
2014ko aurrekontua euskara sustatzeko 2014ko Udal aurrekontua onartu zen uztaileko Plenoan eta, horren arabera, euskararen sustapenerako 2014an daukagun behin-betiko aurrekontua moldatu ahal izan dugu. Horrek ez du esan gura geldirik egon garenik, 2013ko aurrekontu prorrogatuagaz ekin diogu orain arte eta. Iazkoaren aldean, 2014an igoera apur bat izan da, baina gehiagoko hori 2013ko zorrei aurre egiteko erabili behar izango dugu.
HELBURU ESTRATEGIKOAK
Krisiaren eragina nabarmen da azken urteotan, udal saila guztietan izan dira murrizketak. Dena dela, euskararen sustapenerako partiden pisua mantendu egin da: 2013an udal aurrekontu osoaren %.2,93 eta 2014an %2,80. Hona hemen helburu estrategikoka aurrekontuaren banaketa (kontuan hatzekoa da “Euskararen erabilera” deitzen diogun helburuagaz lotuta dagoela Euskara Zerbitzuko giza baliabideen kostua, 200.000 euro):
2013 URTEA
2014 URTEA
1. Euskararen jabekuntza, transmisioa Esparruak: familia, euskalduntze/alfabetatzea, irakaskuntza).
105.005
164.700
2. Euskararen erabilera Esparruak: Administrazioa, gune geografikoa euskaldunenak, lan-mundua, aisia, kirola.
319.249
331.500
3. Euskararen elikadura Esparruak: liburugintza, kulturgintza, publizitatea, corpusa eta kalitatea, hedabideak, informazioaren eta komunikazioaren teknologiak.
95.600
79.850
519.854
576.050
GUZTIRA
Plan estrategikoa 2014-17 eperako onartuta Onartu egin da Euskara Sustatzeko Ekintza Plana, hau da, Euskararen Plan Estrategiko berria 2014-2017 eperako, Udalbatzak uztailaren 2an izandako Osoko Bilkuran hain zuzen. Atzean geratu da Plan berria moldatzeko egindako bidea: • Aurreko plangintzaldiko (2008-2012) balorazioa egiten zuen txostena aurkeztu zitzaion Euskara Batzordeari 2012ko abendurako.
• Ekarpenekin prestatu zen zirriborroa aurkeztu zitzaion Euskara Batzor-
Benetan partaidetza bizia eta aberatsa, ekarpenez beterikoa. Geure eskerrona parte hartu duten eragile eta interesdun guztiei. Hori guztia, gure hizkuntzaren normalizazioa helburu. Orain arte euskararentzat arnasguneak sortzeari ekin zaio makalik daukagun esparruetan, erabilerarako baldintza egokiak finkatuz. Horixe dugu erronka, ezagutzatik erabilerarako urratsa ematea euskaradunok, euskaraz bizi izateko hautua egitea. Egindakoarekin pozik egonda ere, zeregin erraldoia aurretik daukaguna. •
Informazio gehiago eta agiriak helbide honetan: www.gernika-lumo-euskaraz.com
PÁG. 5
• Plan Berria eratzeko partaidetza prozesua osatu zen 2013an zehar, hainbat eragile eta pertsona interesatuk parte hartuz. Hortik jasotako ekarpenekin, 1. zirriborro bat moldatu zen eta Eusko Jaurlaritzak onartua daukan ESEPera egokitzeko lanari ekin zion Euskara Zerbitzuak.
deari 2014ko maiatzaren 14an. Han onartu zen EUSKARA SUSTATZEKO ERABILERA PLANAren zirriborroa hurrengo plangintzaldirako (2014-2017).
Euskara ikasteko diru laguntzak 2014-15 2014-2015 ikasturteko diru laguntza deialdia martxan, euskerea ikasteko (euskaltegietan) zein euskeraz trebatzeko (unibertsitatean ikastaroak egiteko eta gidabaimena euskeraz lortzeko): Bi motakoak dira: diru laguntza zati bat matrikula ordaintzeagaitik eta bigarren zati bat asistentziaren arabera, ikastaroa amaitu ostean emotekoa. Aurtengo partidan 9.000 euro aurreikusi dira horretarako, baina ez da inor geratuko diru laguntza barik. Kopurura nahiko ez bada, ordaindu ezin diranak datorren urteko aurrekontutik emongo dira. Iazkoan egokipena egin behar izan genduan araudian, Udalak diru laguntzak emoteko onartu eban Ordenantza Orokorrera doitzeko. Dana dala, aldaketa formalak baino ez ziran izan eta bardin jarraitzen dabe diru laguntzetarako baremoak (diru sarreren eta ikas-mailaren arabera). •
Informazio gehiago eta agiriak helbide honetan: www.gernika-lumo-euskaraz.com
GIZARTE ONGIZATEA BIENESTAR SOCIAL
Beldur Barik sariak banatuko dira azaroaren 25ean Lizeo Antzokian egingo da sari banaketa eta Berdintasunerako Udal Zerbitzuaren eskutik helaraziko zaizkie irabazleei. Aurton gazteenek ere izan dute ikus-entzunezko proiektuak aurkez-
teko aukera honako adin-maila hauetan: 12 eta 17 urte bitartekoak eta 18 eta 26 urte bitartekoak. Guztira, 500 € banatuko zaizkie irabazleei. •
Udalak Hirugarren Munduarekiko lankidetza proiektuak lagundu ditu Diru-laguntzak banatzeko urteroko deialdia egin du Toki eta Gizarte Garapenerako Sailak Gernika-Lumoko Udalak, urtero legez, Hirugarren Munduarekiko lankidetza proiektuetarako dirulaguntzen deialdia egin zuen. Begoña Landa Toki eta Gizarte Garapenerako zinegotziak zehaztu duenez, «deialdi honetarako 36.000 €-ko partida gorde dugu, eta kopuru horren % 10 Euskal Fondoak aurkeztutako proiektuak laguntzeko izango da». Deialdiaren helburua, garapen bidean dauden herrialdeetan bertako baliabideak aprobetxatuz
aldaketa eragiteko asmoa duten proiektuak finantzatzea da. Ildo horretan, eta emakumezkoen egoera hobetze aldera, genero ikuspegia ere kontuan hartzen dituzten proiektuak hobetsiko dira, eta lehentasuna izango dute Nazio Batuen garapenerako (NBGP) programaren arabera GGI-Giza garapenaren indize txikia edo oso txikia duten eremu geografikoek. •
Proyecto para mejorar la calidad de vida La iniciativa pretende promover en el ámbito local, planes que hagan más fácil llevar una vida saludable, considerando condición imprescindible para ello la participación ciudadana en la gestión de su propia salud
PÁG. 6
A finales de 2011, desde Comarca Interior de Atención Primaria de Osakidetza y la Subdirección de Salud Pública de Bizkaia, se impulsó conjuntamente el proyecto Espacio-Salud, con el objetivo de promover en el ámbito local planes que hagan más fácil llevar una vida saludable, considerando condición imprescindible para ello la participación ciudadana en la gestión de su propia salud. La iniciativa aspira a que todos los agentes que realizan actividades relacionadas con la salud interactúen, creando sinergias que multipliquen su eficacia. Con el objetivo de impulsar estas redes locales, que se enmarcan dentro del nuevo Plan de Salud 2013-2020, se inició una experiencia pilo-
to en dos municipios: Gernika-Lumo y AmorebietaEtxano, formando en cada municipio un grupo multidisciplinar. El grupo promotor de Osasunsarea en GernikaLumo está formado por personal del Ayuntamiento, Mancomunidad de Servicios Sociales de Busturialdea, Salud Pública y Osakidetza. En marzo de 2013 se hizo una presentación a la ciudadanía y diversas entidades del municipio con el objetivo de crear una red de trabajo para promocionar la salud a nivel comunitario. En esta presentación se hizo una exposición del diagnóstico de la salud de la comarca (Servicio de
epidemiología de la Subdirección de Salud Pública de Bizkaia) y se identificaron las necesidades y los problemas que más preocupan a la ciudadanía. Como consecuencia de este proceso de trabajo, se pudo obtener información relativa a cuáles son las necesidades relacionadas con el ámbito de la salud a nivel comunitario. Tras analizar esta información se establecieron dos ámbitos prioritarios de intervención: alimentación y actividad física en la infancia y envejecimiento activo. En la actualidad el grupo promotor de Osasunsarea está diseñando diferentes programas y actuaciones que engloban esta temática. •
964 pertsonak hartu dute parte udal prebentzio programetan
Alrededor de un millar de jubilados en la comida popular
Irekiak izan dira, ikastetxeetako ikasleentzat eta gurasoentzat ez ezik, herritar guztientzat ere bai Guztira 964 guraso, ikasle eta gazte gernikarrek hartu zuten parte Gernika-Lumoko Droga-menpekotasunen Prebentziorako Udal Zerbitzuak antolatu zituen prebentzio programetan. Hasiera batean gurasoentzat antolatu ziren iaz programak, tailer ezberdinetan euren seme-alaben heziketarekin lotutako gaiak jorratu zitzaten. Denera 49 izan ziren parte hartzaileak, 42 andrazko eta 7 gizonezko, eta banakako 18 kontsultari ere erantzuna eman zitzaien. Bestalde, osasunerako hezkuntzari buruzko beste programa sorta bat ere burutu zen ikastetxeetako 661 neska-mutilekin. Programen helburua «jarrera, balio eta jokamolde osasungarriak bultzatzea zen», Begoña Landa Gizarte Ongizateko zinegotziak azpimarratu duenez, «eta euretan Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako, Batxilergoko eta Lanbide Ekimenak Zentroko ikasleek hartu zuten parte». Besteak beste, hauexek izan ziren garatutako programak: “Zinea eta osasuna”, “Heziketa afektibo-sexuala”, “Alkoholaren arriskuak” eta “Informazio, orientazio eta aholkularitza zerbitzua”. Prebentzio selektiboko programa, berriz, DBHko, Batxilergoko eta Lanbide Ekimenak Zentroko ikasleentzat bereziki antolatu zen, helburu zehatzekin: drogak eta beste substantzia batzuk kontsumitzeak zer arrisku eta ondorio dakartzan jakinaraztea eta arrisku faktoreak gutxitzea. Honetan udalerriko ikastetxeetako 254 ikaslek hartu zuten parte (126 neska eta 128 mutil). •
Las personas jubiladas del municipio pudieron disfrutar de una jornada festiva exclusivamente para ellos. Comida popular y baile, fueron los condimentos que dieron como resultado que más de un millar de personas se congregaran en la Plaza del Mercado. La cita que se organiza por octavo año consecutivo, se ha convertido en uno de los eventos de referencia de la primavera. •
GAZTERIA JUVENTUD
En marcha una iniciativa para encontrar empleo Tras el éxito cosechado con el programa “Good Job” en el que tomaron parte 20 jóvenes, se lanzó “Lana bilatzea Lana da”. Una novedosa iniciativa para encontrar empleo que pusieron en marcha en febrero los servicios de Juventud de Gernika-Lumo y Bermeo, en colaboración con la asociación Urremendi. Se trata de un programa, dirigido a jóvenes desempleados a los que se les apoya en el proceso de búsqueda de un puesto de trabajo. •
Udako kanpamentuetan 200 ikasle Gernika-Lumoko euskarazko udako kanpamentuetako zortzigarren edizioan 200 umek parte hartu zuten. Udako kanpamentu hauek Ehunzango Jolasak antolatuta daude, Udalaren lankidetzarekin batera. Kanpamentu hauetako protagonistek aire zabalean, plazan, parkean eta kirol eremuetan egindako jolasez gozatu ahal izan zuten. Euskal mitologia, piratak edo mundu mailako herrialdeak ezagutzeko parada izan zuten neska-mutilek. •
INGURUMENA MEDIO AMBIENTE
5 edificios sostenibles Reducción de un 56% del consumo de alumbrado público La administración local ya ha realizado a lo largo de estos últimos años, un exhaustivo plan de ahorro económico y energético en el alumbrado público, por el cual se sustituyeron las lámparas, se instalaron balastos de doble vial y se colocarán reflectores. Con esta medida, se ha reducido un 56% el consumo eléctrico y se ha logrado disminuir las emisiones de CO2 en 65,58 toneladas. •
PÁG. 7
La administración local ha desarrollado una auditoria de eficiencia y eficacia energética, en cinco edificios municipales, con el objetivo de convertirlos en sostenibles. Se trata de una actuación, en la que se analizaron criterios como la electricidad, calefacción o gas, entre otros, para que redunden en un ahorro de las arcas municipales. Con esta medida se pretende disminuir el consumo energético, al menos, en un 10%, así como reducir el nivel de emisiones de CO2.
Udaleko tximistorratzen funtzionamendu hobezina Udaleko teknikariek udalerriko zazpi tximistorratzak aztertu dituzte, indarrean dagoen araudia betetze aldera. Tximistorratzak honako toki hauetan jarrita daude: Allende Salazar eta Barrutia ikastetxeetan, Calzada Egotetxean, Jai Alai frontoian, Andra Maria elizan eta Urbieta eta Santanape kiroldegietan. •
PROMOZIO EKONOMIKOA PROMOCION ECONÓMICA
Behargintzaren ekinez, 23 lanpostu berri Gernika-Lumoko Udalaren Behargintzaren ekinez iaz 23 lanpostu berri sortu ziren, eta beste 114 lagun hainbat espezialitatetan trebatu ziren Enplegagarritasuna hobetzeko helburuarekin programa asko abiarazi ditu Lanbide Ekimenak erakundeak. Gainera, gogotik ahalegindu dira enpresa berriak udalerrira erakarri eta bertan kokatu daitezen, eta autoenpleguaren eta ikasle berrien espezializazioaren alde ere gogor lan egin dute. Ba, hara non ahaleginek saria izan dute eta programa horiei esker 23 pertsonek lan-
postua lortu dute hainbat arlo ezberdinetan, ileapainketa, industria diseinu ekologikoa eta eraikinen jasangarritasuna ebaluatzeko teknikari gisa kasu baterako. Trebakuntza ikastaro eta programen artean, berriz, bereziki aipagarriak dira Hasierako Lanbide Kualifikazioko Programak. Azken urtean 19 ikasle aritu dira
zentro honetan ile apainketa, zurgintza eta beste lanbide batzuk ikasten. Horrez gainera, lanerako prestakuntzaren arloan ere jarduten du Behargintzak, eta etxegintzaren alorreko lau prestakuntza-ekimen antolatu ditu ingeniariei, arkitektoei eta arkitekto teknikoei bideratuak. Etengabeko prestakuntzan 55 pertsonak jardun dute. Horietako bostetik lauk erdi mailako ikasketak dituzten andrazkoak izan dira. •
Ayuntamientos de Busturialdea concedieron ayudas para contratar a personas desempleadas Los ayuntamientos de Busturialdea, a través de las Agencias de Desarrollo Lanbide Ekimenak Gernika-Lumo y el Behargintza de Bermeo, Mundaka y Sukarrieta, articularon una línea de subvención para la contratación por parte
Ekintzaileentzako diru laguntza: 2.000 x
de las empresas de la comarca. El presupuesto total destinado fue de 126.000 euros y el número de contratos previstos a realizar con esta línea de subvención es de 21. •
Busturialdeko Enpresa Ideien I. Lehiaketa deitu du Gaztedi Busturialdeak
PÁG. 8
“Urremendi” Busturialdeko Landa Garapen Elkarteak eta Bermeoko eta Gernika-Lumoko Gazteria Zerbitzuek “Busturialdeko Enpresa Ideien I. Lehiaketa” antolatu dute. Eskualdeko gazteei zuzenduta dago, eta helburua da enplegua sortzea eta Busturialdeko gazteen artean ekintzailetza-kultura bultzatzea.
Eskualdeko Garapen Agentzia Lanbide Ekimenak, Lanbiderekin lankidetzan, diru laguntzak eman ditu Gernika-Lumoko ekintzaile berrientzako. Banatutako diru kopurua 1.500 eta 2.000 euroren artekoa da. Diru laguntza hau ekintzaileei zuzendu zaie. Batetik, negozio asmoaren azterketa finantziatzeko eta enpresa asmoa abian jartzeko. Eta, bestetik, enpresa abian jartzeko asmo duten ekintzaileentzako. •
Ekimen hau “Lana bilatzea, Lana da” programaren barruan dago (eskualdeko gazteei lan munduan txertatzen laguntzeko programaren barruan, hain zuzen ere), eta gure gazteei bidea eman nahi die euren ideia berriak eta enpresa asmoak gauzatu ahal izan ditzaten.
orijinaltasuna eta dakarren balio erantsia; proiektuaren bideragarritasun teknikoa, ekonomikoa eta merkatukoa; lanpostuak sortzeko ahalmena eta haien kalitatea; eta proiektua gure eskualdean garatzeko aukerarik ote dagoen.
Izan ere, lehiaketa berritzaile honetan 18 eta 35 urte bitarteko gazteek parte har zezaketen, euren enpresa-proiektua Busturialdean garatzekoa baldin bada. 2014. urtearen barruan abiarazitako enpresak eta egitasmoak ere onartu dituzte.
Lehiaketan parte hartu nahi zutenek azaroaren 14ra arteko epea euki dute euren proposamenak aurkezteko. Sariak abenduaren 19an emango dira: irabazleari, 3.000 u; bigarrenari, 2.000 u; eta aurreko bi sari horietako bat irabazi ez eta lehen sektorearekin lotutako ideia onenari, 1.000 u.
Aurkeztutako egitasmoak ebaluatzeko orduan, batez ere honako ezaugarri hauek hartuko dituzte aintzat: proposamenaren izaera berritzailea,
Informazio eta argibide gehiago, Urremendiren bulegoan eta Bermeoko eta Gernika-Lumoko GIZ-Gazte Informazio Zerbitzuetan. •
KIROLAK DEPORTES
Kirolariak milian: 550 Gernika-Lumoko Miliak 550 atleta parte hartzaile izan zituen herriko kaleetan zehar. Urdaitri Triatloi Taldeak antolatu zuen kirol saioa. Parte hartzea hainbat kategoritan sailkatu zen: neska-mutil seniorrak, benjaminak, alebinak eta infantilak. •
Udan sei kirol ikastaro eskaini zituen Udal Kirol Patronatuak Udazken-negurako, berriz, 12 ikastaroko eskaintza egin du Piragua, igeriketa, urpekaritza, SUP (Stand Up Padle) eta surf ikastaroak eskaini zituen Kirol Patronatuak udaldirako, eta guztira, 50 plaza ume eta helduentzat. Arrakasta handia izan zuten.
Udazken-negurako, ostera, hamabi jarduera eskaini ditu Patronatuak ume, gazte eta helduentzat. Umeentzat, hain zuzen ere, gimnasia erritmikoa, eskalada, judoa, karatea eta igeriketa ikastaroak programatu dituzte. Gazte eta helduentzat, berriz, mantentze gimnasia, zumba, cardiobox-a, pilatesa, tai txia, biking-a eta aquagym-a. •
TURISMO TURISMO
Convenio con la Asociación de Amigos del Camino de Santiago El Ayuntamiento cedió, durante el mes de agosto, a la Asociación de Amigos del Camino de Santiago, el uso del gimnasio de la Escuela Pública Allende Salazar, como albergue para peregrinos.
El albergue tuvo una capacidad para 35 personas y contó con servicios como colchonetas, mesas, sillas, ducha o microondas entre otros. Esta instalación colgó el cartel de completo durante todo el mes de agosto. •
Basquetour comercializó planes turísticos en la villa La Oficina de Turismo de Gernika-Lumo fue escogida por Basquetour, para poner en marcha durante la Semana Santa, una prueba piloto con el fin de comercializar experiencias y planes turísticos en Euskadi. Se trata de un proyecto que
cumple y desarrolla algunos de los objetivos del Plan Estratégico del Turismo Vasco 2020. El proyecto consistió en comercializar ofertas de planes o experiencias turísticas en hoteles, agroturis-
mos y en la oficinas de turismo durante la Semana Santa, para que los visitantes conociesen y adquiriesen las experiencias que más les apetecieron disfrutar durante su estancia. •
Se edita un nuevo plano callejero con información turística PÁG. 9
La ciudad cuenta con un nuevo plano callejero de la ciudad orientado a mejorar la ubicación del visitante, con el que se podrá localizar cualquier punto de la villa. Este mapa refleja los iconos de los distintos monumentos y sitios de interés turístico, cultural y comercial de la ciudad, con el objeto de que los visitantes puedan localizarlos de forma cómoda y sencilla. •
Turismoak % 17 egin du gora Gernika-Lumon Udaldi honetan, garagarrilean eta abuztuan, turismoak datu positiboak emon dauz Gernika-Lumon. Izan be, aurtengo udaldiko kanpaina itxita 30.529 bisitari zenbatu dabez, igaz baino 5.207 gehiago (2013an 25.322 zenbatu genduzan eta).
Bisitari horreetatik guztietatik gehienak (5.437) kataluniarrak izan dira, eta horreen atzetik, madrildarrak (2.885) eta valentziarrak (2.718). Atzerritarren artean, barriz, frantsesak izan dira gehienak (3.464), eta gero alemanak (859) eta italiarrak (785). •
FERIAK ETA MERKATUAK FERIAS Y MERCADOS
Ganaderos de Iurreta acaparan los principales premios del Primer Lunes La ganadera de Iurreta Mari Carmen Abendibar ganó el premio en las categorías de mejores hembras y machos del XXIX Concurso de Raza Pirenaica de Euskadi, durante la feria ganadera del Primer Lunes de Octubre. Por su parte, el ganadero de Iurreta Jon Koldo Bikandi, que habitualmente se hace con distintos premios en esta feria, volvió a hacerse, en esta ocasión, con el de la mejor ganadería.
Al concurso, concurrieron 124 vacas y toros de distintos ganaderos, en su mayoría vizcaínos, aunque también de Gipuzkoa y Navarra. •
7.500 x por el mejor queso del Último Lunes El buen tiempo favoreció la visita de unas 80.000 personas a la tradicional feria que este año contó con 306 puestos que se destinará a la residencia de personas mayores Calzada. En un día marcado por el sol y el buen tiempo, más de 80.000 personas se acercaron a la feria de referencia del agro vizcaíno. El numeroso público recorrió la cifra de 306 puestos de hortalizas, frutas, plantas ornamentales, txakoli, miel y queso, entre otros. La subasta de queso de la feria del Último Lunes fue a parar, por segundo año consecutivo, a la despensa del Restaurante Mendata Berria de Bilbao, que pujó hasta los 7.500 euros. Por su parte, la discoteca Xaibor volvió a llevarse el segundo queso pagando 4.100 euros, dinero
Los premios de este año fueron a parar a la baserritarra Adela Adikoetxea de Urduliz en frutas, mientras que la quesería Larrabe de Aginaga se hizo con el premio al mejor queso. Javier Larrinaga de Kortezubi fue el ganador en miel de brezo y Valen-
tín Llona de Amorebieta lo hizo en la categoría de mil flores. José Etxebarria de Gatika se impuso en frutas y Nekane López de Gatika en flores. Finalmente, la bodega Txone de Gatika, se llevó el galardón por su txakoli blanco y rosado, y la bodega Maisu de Orduña en la categoría de tinto. La feria, además, homenajeó al pastor vasco Luis Katarain recientemente fallecido a los 87 años de edad, de los cuales 73 llevaba dedicados al pastoreo al estilo del siglo XIX. •
PINTZELKADAK PINCELADAS
PÁG. 10
Mendeurrenak ospatzen
Mendeurrena bete duten bi pertsona omendu ditu udalak. Hori dela eta, udal ordezkariek merezimenduzko omenaldia egin diete. Batetik, Encarnacion Landeta andrea dugu. Honen etxera joan eta lore-sorta oparitu zion alkateak. Gloria Irigoyen andreari, ostera, Iñaki Gorroño alkateordeak jarri zion eskura lore-sorta, kasu honetan udalerriko Torrezuri egotetxean. •
Gernika Bizkaia saskibaloi txalpedunak hartu zituen alkateak Jose Maria Gorroño jaunak udaletxean hartu zituen Gernika Bizkaia saskibaloi taldeko kideak. Emakumeen Ligako goi maila lortu zuten Gernika Bizkaiko kideek. Saskibaloi talde honek gernikarren amets bat bete zuten, eta erakutsi zuten goi mailarako bidean agertutako maila ezin bikainagoa izan zela. Alkatea harro azaldu zen taldeak egindako balentriagatik. •
Aurten be Berbalagun! Berbalagun proiektuak hasierako helburuak mantentzen ditu. Hala, euskaraz berba egiteko eta ahozko eskara hobetzeko gunea izaten jarraitu nahi du egitasmoak. Aurten, bestalde, Gurasolagun programa ere jarriko dute martxan, herriko euskara eragileek. Ikastetxeetako guraso elkarteekin elkarlanean, gurasoek ere euskara praktikatzea da erronka. Interesatuek fitxa bat bete behar dute, izena ematerakoan. Eskuorri horiek Gernika-Lumoko AEKn, Aita Luis Villasante Udal Euskaltegian, Busturialdean Euskeraz Bizin, eta Udaleko Euskara Zerbitzuan jaso daitezke. •
Elkartasunerako egunak 2.000 Kg elikagai batu ditu Aurreko irailean gauzatutako ekintza solidarioak 2.000 kilo elikagai eta eskolako materiala batu zuen Busturialdeko Elikagaien Bankurako. Helburu guztiak bete ziren, Ekitaldi Solidarioen Batzordearen arabera. Batzorde hau Gernika-Lumoko gizarte-, kultura- eta enpresa-elkarteek osotuta dago. Bestalde, egun horretan kirol jarduerak izan ziren eta pertsona ezagunak azaldu ziren ekitaldira. Besteak beste, honako hauek: Africa Baeta kazetaria, Beñat Intxausti txirrindularia eta Txomin Arana, Dakarreko lasterketan parte hartu duen pilotua. Hauetaz gain, Eroskiko idazkari nagusi Mikel Larrea ere hantxe azaldu zen. •
¿SABÍAS QUE… Sobre la casa Ayuntamiento (En respuesta a la consulta de Pedro Mari O., sobre si la casa ayuntamiento actual la construyeron presos políticos). Efectivamente, los vencedores franquistas utilizaron como mano de obra esclava a los prisioneros políticos encerrados en el colegio de los Agustinos (actual Instituto). Estos presos, encuadrados en la Comisaría de Regiones Devastadas, juntamente con técnicos y especialistas contratados a tal fin, se encargaron de levantar la actual casa ayuntamiento. Los planos del edificio los diseñó el arquitecto Manuel María Smith Ibarra y las obras duraron desde 1939 hasta 1941.
Alberto Iturriarte Gernikazarra
Dirección Oficina: C/ Henao, 20 48009-BILBAO Tel. 94 435 45 00 Fax 94 435 45 12
Dirección Nave: Bekoibarra, 27 Pab. Arburu 2-3 48300-GERNIKA-LUMO Tel. 94 625 47 27 Fax 94 625 47 27
PÁG. 11
?
El propagandista del régimen franquista, el marqués de Santa María del Villar, opinaba sobre la nueva casa ayuntamiento en la revista “Reconstrucción”: Sobre la nueva calle vemos la Casa Consistorial, luciendo en su esquinal bello escudo (…) Seriedad, gusto, grandeza, a la par que sencillez (…) Una visita a lugares como Guernica (…) son de grandes enseñanzas en todos los órdenes (…) ¡Cuánto enseñan sobre la labor destructiva del comunismo y sobre la reconstrucción de la España de Franco! ¡Toma del frasco Carrasco!
HIRIA ERAIKIZ CONSTRUYENDO LA CIUDAD
Construcción de dos nuevas aúlas para Educación Infantil en el centro escolar Allende Salazar. Allende Salazar ikastetxean eraikitako bi ikasgela barriak.
Nuevos vestuarios para el club Gernika Rugby. Aldagela barriak Gernika Rugby taldearentzat.
Renovación de los juegos infantiles en San Juan Ibarra. Umeentzako jolasgunea barriztatzea San Juan Ibarran.
Mejora de la zona de Urbieta con zona ajardinada. Urbieta aldea hobetzea eta lorategiak-eta ipintea.
Argitaratzailea / Edita: Gernika-Lumoko Udala Ayto. de Gernika-Lumo Egilea / Realización: Prentsa bulegoa Oficina de prensa
Realización de la primera fase del bidegorri. Bidegorriaren lehen fasea burutu da.
4
Asfaltados en: entrada a Gernika-Lumo, parking de Santa Ana, paseo de Los Tilos a la altura de la ikastola San Fidel, calle Kortezubi, calle Fray Martín de Murua, entorno de la iglesia Santa María y Casa de Juntas y acceso a Urbieta. Asfaltua barritzea: Gernika-Lumoko sarreran, Santa Anako aparkalekuan, Ezkien pasealekuan (San Fidel ikastolaren parean), Kortezubi kalean, Fray Martín de Murua kalean, Andra Mari elizaren eta Batzar Etxeaaren inguruan eta Urbietako sarbidean.
Instalación de alcorques drenantes en la calle Don Tello. Zuhaitz-txorto drainaitzaileak Don Tello kalean.
Mejora del piso del entorno de la iglesia Santa María. Andra Mari eliza inguruan zorua konpontzea.
INTERESEKO TELEFONOAK
UDALETXEA 94 627 02 00 info@gernika-lumo.net
TURISMO BULEGOA 94 625 58 92 turismo@gernika-lumo.net
KULTUR ETXEA 94 627 02 01 kultur-etxea@gernika-lumo.net
KIROL PATRONATUA 94 627 00 45 kirolak@gernika-lumo.net
GAZTE INFORMAZIO BULEGOA 94 627 02 15 gazteplana@gernika-lumo.net
MUSIKA ESKOLA 94 627 02 14 emso@euskalnet.net
GERNIKAKO BAKEAREN MUSEOA 94 627 02 13 museoa@gernika-lumo.net
BEHARGINTZA 94 625 57 58 cippgernika@euskalnet.net
BATZAR ETXEA 94 625 64 28 batzar.etxea@bizkaia.net
UDALTZAINGOA 94 627 02 02 udaltzaingoa@gernika-lumo.net
GIZARTE SEGURANTZA 94 625 70 90 prebentzioa@gernika-lumo.net
MERKATARITZA BULEGOA 97 625 79 40 gatc@gernika-lumo.net
PÁG. 12
Ale kopurua / Tirada: 7.000
JARRAI EZAZU! ¡SÍGUENOS! GERNIKALUMO