Portfolio Project Genk Speelgroen

PROJECT GENK – SPEELGROEN ALS PARK STIJN ADRIAEN - BRUNO DEBAENST - TIJL DE MEULEMEESTER - ARNO VERSTRAETE

Hogeschool Gent K.A.S.K. - Conservatorium

I N D E X 1. REFERENTIEPROJECT __________________________________________________________________ 3 1.1. GROENEVALLEIPARK GENT _________________________________________________________________________________________ 3

2. ORIËNTERING ________________________________________________________________________ 4 2.1. SITUERING ______________________________________________________________________________________________________ 4 2.2. ACTIEF OP HET TERREIN ___________________________________________________________________________________________ 4

3. ANALYSE ____________________________________________________________________________ 5 3.1. HUIDIGE TOESTAND ______________________________________________________________________________________________ 5 3.2. PROGRAMMAPUNTEN EN VOORWAARDEN __________________________________________________________________________ 12

4. ONTWERP __________________________________________________________________________ 13 4.1. VISIE EN UITGANGSPUNTEN _______________________________________________________________________________________ 13 4.2. ONTWERP _____________________________________________________________________________________________________ 15 4.2.1. VOORSTELLING ONTWERP PER ZONE: _______________________________________________________________________________ 16 4.3. ONTWERPVISUALISATIE __________________________________________________________________________________________ 21

5. BESLUIT ____________________________________________________________________________ 22

1. REFERENTIEPROJECT 1.1.

Groenevalleipark Gent

Het Groenevaleipark is gelegen langs de Nieuwewandeling niet ver van de Watersportbaan in Gent. Het park is gesitueerd tussen een reeks appartementsblokken, en fungeert als het ware als achtertuin voor de bewoners. Het is het eerste nieuwe stadspark dat tot stand is gekomen via een doorgedreven dialoog met de buurtbewoners. In de loop van 2003/2004 werden de groene eilanden in de Coupure gerealiseerd samen met een 40-­‐tal buurtbewoners en de Milieudienst. Deze eilanden hebben een ecologische functie en dienen als paaiplaats voor vissen en als broedplaats voor watervogels.

De verdere betrokkenheid van de buurt is van zeer groot belang. De verschillende acties zijn erop gericht een duidelijke park-­‐identiteit te ontwikkelen en een grote actieve participatie van de buurt op dit terrein mogelijk te maken.

Een groep van een tiental buurtbewoners pleegt geregeld overleg met de Groendienst en Dienst Cultuurparticipatie om het ontwerp en het beheer van het park te organiseren. De realisatie van de Groene Vallei kadert in het stadsvernieuwingsproject ‘Zuurstof voor de Brugse Poort’.

Ook alle materialen die gebruikt werden in het park bestaan uit hout of metaal die aan het park een gezellige sfeer geven.

2. ORIËNTERING 2.1.

SITUERING

Genk is een stad in de Belgische provincie Limburg. De stad telt meer dan 65.000 inwoners en is één van de belangrijkste industriesteden van Vlaanderen. Het terrein is gelegen op de Zwartberg, aan de rand van het stad. Zwartberg is een voormalige mijncité en wordt bewoond voornamelijk door maatschappelijk kwetsbare en/of allochtone inwoners. Zwartberg behoort tot de armste wijken van Genk. Het terrein ligt midden in een recreatiegebied. Vlak naast het terrein liggen enkele voetbalvelden en een kerk met grote parking.

Het terrein heeft een totaal oppervlak van 5602 m2.

2.2.

ACTIEF OP HET TERREIN

Rond het perceel zijn veel organisaties actief.

De RegenbOog vzw ontplooit al 35 jaar met succes vrijetijdsactiviteiten voor kinderen, jongeren en volwassenen met een beperking. De vestiging in Zwartberg is al actief sinds 2011 en de samenwerking met lokale partners zorgt voor een grote betrokkenheid bij de buurt en een rijke sociale en culturele mix onder de deelnemers.

Naast ‘vzw RegenbOog’ zijn er de Chiro Don Bosco Zwartberg, vzw De Bol, Gigos Zwartberg en Familia vzw LDBKO Pardotje. De RegenbOog en de aangrenzende partners hebben een aanbod voor kinderen en bereiken samen in totaal op jaarbasis een 600-­‐tal kinderen.

3. ANALYSE 3.1.

•

HUIDIGE TOESTAND

BESTAANDE BEBOUWING o o o

De site heeft een liggende U-­‐vorm met een binnenplein.

Strakke en orthogonaal opgedeelde architectuur. De tuin volgt deze vormgeving. (1) Een muur uit betonplaten bakent het perceel af. Als kunstmuur of bekleed met klimplanten zou de muur een meerwaarde hebben. (2)

•

Bestaande beplanting o o o

Er bevindt zich spontaan bosplantsoen aan de straatkant (Fraxinus excelsior). Het kan fungeren als speelbos, mits vervollediging van de beplanting. (1) Een strook Hedera parallel met de straat.

Achter de Fraxinus excelsior loopt een strookje laag geschoren Acer campestre.

•

Bestaande bomen o o o

De grote tweestammige Eik is een blikvanger. (1) Een verzameling Kastanjelaars vormt een overschaduwde plaats.(2) Ook dit zou ideaal kunnen fungeren als speelbos.

Over het algemeen weinig bomen.(3) Een open terrein is een voordeel voor jeugdbewegingen en opvangcentra.

•

Bestaand gazon o o o

Grote strook gazon is dominant op het perceel. (1) Gazonplein is in slechte staat: schroeiplek door kampvuur. (2) Gazon aan de inkomzone is niet gemaaid. Dit creëert geen warme welkom. (3)

•

Bestaande knooppunten en circulatie o o

Voet en-­‐ fietspad zijn breed. (1) Vanuit het straatbeeld is het terrein in zijn totaal zichtbaar. (2)

Knooppunt voor primair verkeer (wagen) Knooppunt voor secundair verkeer (fietsers en voetgangers)

Circulatie voor primair verkeer Circulatie voor secundair verkeer

•

Bestaande speelgelegenheden o o o

Twee kastanjelaars staan in het speelplein. (1) Speelplein ligt naast het hoofdgebouw. (2) Speelplein bevat weinig speeltoestellen.

•

Bestaande verharding o o o

Een parking uit KWS-­‐verharding, genoeg plaats voor 10 auto’s. (1) De verharding aan het binnenplein uit KWS is in een erbarmelijke staat. (2) De verharding uit betonstraatsteen aan de inkomzone is net opnieuw aangelegd. (3)

3.2.

•

•

• •

•

• •

PROGRAMMAPUNTEN EN VOORWAARDEN

Parkeerplaats o Plaats voor 10-­‐tal auto’s o Mogelijkheid tot afsluiten aan straatkant (door bestaande poort). o Doorgang versperren naar de kant van de gebouwen. o Wel doorgang mogelijk maken voor busjes. o Parking begrenzen met een groene boord.

Speelheuvelzone o Steile en zachte hellingkant o Eventueel tunnel? o 3 heuvels o Amfitheater integreren in derde heuvel. o Zachte overgang naar het bosje Open speelruimte o Deze heeft een ruimte van ongeveer Speelbosje o Sjorpalenconstructie (aanzet tot verder bouwen door kinderen) + losse sjorpalen om zelf te bouwen. o Wilgentunnel o Palentraject o Volledig omsloten Gesloten speeltuintje o Speeltoestellen reeds aanwezig o Speelse vormen (veel ontdekkingen) o Zandbakken o Wilgentunnel (verbinding tussen gesloten speelplein en speelbosje) Fietspad naar voetbalvelden en fietsenstalling Ingang naar bureau’s

4. ONTWERP 4.1.

VISIE EN UITGANGSPUNTEN • Parkeerplaats: De parking moet plaats bieden aan 10 auto’s. Dit is nu al het geval, maar de inplanting van de parking zal op een

•

•

andere plaats worden voorzien. Door de parking te verplaatsen naar de kant van de gebouwen, kunnen we meer plaats creëren voor speelgroen. Ook zijn de auto’s op deze manier niet zichtbaar vanuit de bureau’s, wat ten goede komt aan het uitzicht.. De parking wordt omsloten door groen. Ook wordt de parking voorzien van een poort. Deze komt tussen de parking en het open verhard gedeelte tussen de gebouwen. Dit om de veiligheid van de kinderen te garanderen. De parkingplaatsen worden verhard met betongrasdallen.

Speelheuvelzone: We zouden graag speelheuvels integreren in het terrein om enige dynamiek te creëren in het vlakke terrein. In de speelheuvels komt een soort van tribune, die plaats biedt aan ongeveer 150 kinderen. Op de speelheuvels kunnen ook kinderen met een rolstoel hun weg vinden. Vanuit de speelheuvels kunnen zij naar boven, om zo bovenop de tribune hun plaatsje te claimen. Her en der op de speelheuvels liggen houten speelelementen (houten palen en balken.)

Open speelruimte: Het open terrein hebben we voorzien voor alle groepen die op het perceel komen.

Dit is ideaal om groepsactiviteiten te organiseren, te voetballen, te bbq’en met een grote groep, ... Het is dus multifunctioneel.

•

Speelbosje: Er zijn in het park 2 speelbosjes. Hierdoor kunnen de kinderen zich verdelen in twee groepen om vb. ‘capture the flag’ te spelen. In het speelbos zijn verschillende houten palenconstructies geplaatst waarbij de bezoekers zelf nog kunnen bijbouwen met losse natuurlijke elementen. Er zijn geen paden aangelegd, maar deze moeten gevormd worden door de spelende kinderen door de struweellaag. In het speelbosje is er plaats gemaakt voor een wilgentunnel die een doorgang geeft naar een omsloten tuintje.

•

Gesloten speeltuintje: Dit kleinere tuintje is omsloten door een kastanjehouten omheining, zoals de huidige, om weglopertjes te voorkomen. In het speeltuintje zijn er verschillende kleine zandheuveltjes voor de allerkleinsten. Heel het tuintje is ook omgeven door groen.

•

Fietspad naar voetbalvelden en fietsenstalling: Aangezien er veel kinderen op het terrein aanwezig zijn, moet er ook een fietsenstalling komen. Het fiets-­‐ en wandelpad krijgt een centrale ligging in het ontwerp. De fietsenstalling wordt gepland aan de achterkant van de gebouwen. Ze is op 2 manieren bereikbaar: door het park heen of via de achterkant van de gebouwen, door een zijstraatje van de Torenlaan.

• Ingang naar bureau’s en verhard plein: De ingang naar de bureau’s willen we helemaal opfleuren. Aan de inkom komen laagblijvende sier-­‐ en vaste planten, aan de basis vertakkende heesters als groenvulling van de gevel. Op het plein is er een mogelijkheid om te spelen. Er is ook plaats voorzien voor de 2 minibusjes.

4.2.

ONTWERP

4.2.1. VOORSTELLING ONTWERP PER ZONE:

Zone A: Zachte toegang tot het speelpark

• •

•

Zone B: Speelbosje met authentieke beplanting

• • • •

Bestaande beplanting behouden Waar nodig beplanting aanvullen Verharding in grind Bosje vloeit over in speelheuvel

Groene entree uitkijkend op de speelheuvel Entree in grindgazon (verhard gazon, gemakkelijk toegankelijk voor rolstoelgebruikers) Vlak bij bushalte (niet te zien op plan)

Zone C: Speelheuvel

• • • •

Zone D: Tribune

•

•

•

Betonnen tribune ± 150 zitplaatsen Uitbreiding mogelijk met zitstroken

Heuvel met beplanting (speelbos) Heuvel omgeven met zavelzand Tribune geïntegreerd in heuvel Max 2 meter hoog

Zone E: Speelbos met speelelementen •

•

Zone F: Wilgentunnel

• Levende tunnel van Wilgen • Avontuurlijke verbinding tussen

speelbos en omsloten speelplein

Behoud van bestaande beplanting, met toevoeging voor volledige omsluiting Houten speelelementen: – Sjorpalenconstructie – Palentraject – ...

Zone G: Omsloten speeltuin • • •

•

Zone H: Onthaalruimte Aangename ingang omgeven met diverse soorten vaste planten

Deels open, deels afgesloten Omgeven met een groene mantel Voor de allerkleinsten

Zone I: Verharde open koer • • •

• • •

Zone J: Parking Plaats voor 10 auto’s Uit het zicht van de bureau’s Afgesloten aan de kant van de koer

Verharding vernieuwen Speelkoer voor de kinderen Laden en lossen busjes

4.3.

ONTWERPVISUALISATIE

5. BESLUIT

Bij het ontwerpen van het Speelgroen als Park te Genk hebben we geprobeerd ons in te leven in de wereld van ‘het kind’. Voor ons als groep was dit niet zo moeilijk. We hebben immers allen ervaring in het het omgaan met kinderen, zijn of waren lid van een jeugdbeweging .

We zijn teruggegaan naar wat voor kinderen spelen oorspronkelijk was. Niets meer dan ravotten in het bos, spelen in de modder, kampen bouwen tussen de struiken, in bomen klimmen enz....

In ieder geval vond het spelen vroeger grotendeels plaats in de natuur. Nu, in de gedigitaliseerde wereld, proberen jeugdbewegingen en kinderopvangcentra de kinderen opnieuw voeling te geven met de natuur.

Hierbij hebben wij als ontwerpers geprobeerd een kader te scheppen: groen, veilig, dichtbij, aantrekkelijk en speels.

In ons ontwerp hebben we gepoogd zoveel mogelijk natuurlijke elementen te integreren zodat de kinderen op een ludieke manier terug in contact komen met de natuur.

De Groene Vallei in Gent en een verdwenen avonturenpark, het Robinsonpark in Ieper waren onze inspiratiebronnen.