HISTORISCHE RUBRIEK Januari 2011, nr. 1 INFORMATIE VAN DE HISTORISCHE VERENIGING Natuurlijk bos op de slotplaats Uitgenodigd door Natuurmonumenten en begeleid door boswachter Patrick Huiting waren we op zaterdagmiddag 11 december 2010 met een groep geïnteresseerde omwonenden aan de wandel in het bos achter de Slotplaats. Patrick liet ons zien wat er al bereikt is, en wilde graag reacties horen op de voornemens die Natuurmonumenten verder heeft. In de eerste plaats wil de natuurorganisatie doorgaan met het dunnen van het bos om door het creëren van open plekken en randen nieuwe natuur met een houtopstand van o.a. berken en beuken te verkrijgen. In overleg met roofvogelkenner Christiaan de Vries heeft Natuurmonumenten vastgesteld dat het bos achter de Schans langs het fietspad van de Beakendyk een mogelijke broedplaats kan worden voor de wespendief. Natuurmonumenten is voornemens een deel van het bos daarop in te richten. Dat betekent dat er selectief gekapt zal worden, en dat potentiële nestbomen voor de wespendief worden gespaard. De te kappen bomen zijn al geblest. Daarnaast wil Natuurmonumenten langs de in 2003 weer uitgegraven slenken meer variatie in het bos brengen. Nu zijn de slenken aan weerszijden begrensd door hoog oprijzende bospartijen langs rechte lijnen, waardoor de slenken in een „tunnelbak‟ lijken te liggen. Natuurmonumenten wil langs één kant van de slenken een strook bos kappen, waardoor een helling ontstaat met verschillende soorten bomen van verschillende hoogte en met een gevarieerde onderbegroeiing. De suggestie om zo te kappen, dat de grens tussen bos en slenk minder recht wordt nam Patrick mee. Dat gold ook voor de suggestie om een deel van de te verwijderen bomen niet om te zagen, maar om te trekken, waarmee nog meer variatie in flora en fauna kan ontstaan. Al wandelend en pratend werd ook duidelijk dat Natuurmonumenten bij beheerswerk - meer dan vroeger - uitgaat van het bestaande bomenbestand, ook als dat bestaat uit nietinheemse soorten, zoals de douglasspar. Vroeger moesten die soorten allemaal vervangen worden door loofhout, nu ziet Natuurmonumenten mogelijkheden om gevarieerd en gezond bos te laten groeien met behoud van bestaande elementen. Natuurmonumenten ziet ook dode liggende en staande bomen als onderdeel van een vitaal bos. Men streeft naar een toestand dat in een bos tenminste 10% van alle bomen in een bosperceel dood is, en gaat maar zelden over tot het verwijderen van dood hout. De groep geïnteresseerde en allemaal op hun eigen terrein (vogels, bomen, plantjes, historie,
wandelen) deskundige wandelaars was enthousiast over het feit dat Natuurmonumenten zijn voornemens op deze manier met bewoners wilde bespreken, en oordeelde ook positief over de inhoud van de plannen. Dat enthousiasme gold overigens ook de manier waarop Natuurmonumenten tot nu toe het terrein heeft beheerd en ontwikkeld en de daarmee bereikte resultaten. „Het Kruis‟ Tijdens de wandeling stuitten we op een interessant cultuurhistorisch object: een opengebleven of opengekapt kruis in het bos, dat begrensd wordt door rijen aangeplante coniferen. Over de geschiedenis van dat object zijn verschillende verhalen in de omloop. Het zou na de oorlog door mevrouw Van der Goes aangelegd zijn, staat in de documenten van Natuurmonumenten. Johannes Roelsma meende zeker te weten dat het kruis al in de oorlog was aangelegd, en dat het diende als oriëntatiepunt voor overvliegende vliegtuigen. Maar volgens Douwe Klijnstra waren de coniferen - als ze al in de oorlog geplant zijn - niet meteen groot genoeg om als herkenningspunt uit de lucht de dienen. Wie van de lezers weet er meer over de geschiedenis en de functie van dit object? Historische Vereniging denkt graag mee Wij hebben vanuit de Historische Vereniging Bakkeveen aangegeven dat er nog wel een lijst van onderwerpen is waarover we met Natuurmonumenten afstemming willen zoeken. Daartoe behoort het herstel en onderhoud van de zichtas aan de overzijde van de Vaart langs het fietspad naar de Boskleane. Die maakt net als het park voor en het bos achter de Slotplaats deel uit van het natuurmonument. Dat geldt ook voor de Slotsdraai, die park en zichtas verbindt. Het Waterschap wil het eigendom van dat bruggetje afstoten, en de gemeente weigert het beheer over te nemen. Bij de onderwerpen hoort ook het herstel van het stervormige netwerk van oude paden dat deel uitmaakt van het Sterrebos. Wij vinden ook dat de opnieuw blootgelegde en herstelde Schans goed onderhouden en beheerd moet worden. Ook vinden we dat de beukenbeplanting langs de oude Beakendijk zoveel mogelijk in stand gehouden en hersteld moet worden, omdat die weg de oudst bekende verbinding vormt tussen Bakkeveen en Ureterp. Fred Hoogenboom