2011 02

HISTORISCHE RUBRIEK Februari 2011, nr. 2 INFORMATIE VAN DE HISTORISCHE VERENIGING Algemene ledenvergadering Het bestuur van de Historische Vereniging attendeert U er op dat de Algemene Ledenvergadering zal plaatsvinden op woensdag 16 maart a.s in Dúndelle.

Noteer deze datum alvast op de kalender of in Uw agenda. In de eerstvolgende Historische Rubriek van maart vind U nadere mededelingen over het programma. We proberen er weer iets bijzonders van te maken !

Lezing Op woensdag 2 maart a.s. organiseert de Historische Vereniging weer een lezing in de Dúnhoeke.

Als sprekers zullen deze keer optreden de heren R.Rijks en A.Rijks van de Historische Vereniging

Norg. Ze zullen vertellen over een langjarig project dat gaat over de reconstructie van de geschiedenis van de huizen in Norg en Langelo en hun bewoners, sinds de invoering van het kadaster in 1832.

Ze spreken niet alleen over de prachtige resultaten van hun werk, maar ook over de manier waarop ze hebben aangepakt.

Wij hebben onze collega‟s in Norg gevraagd om over dit project te vertellen, omdat wij in Bakkeveen ook zoiets willen opzetten en daarvoor in het dorp een aantal vrijwilligers zoeken. Dat is heel interessant werk: de geschiedenis van je eigen huis en zijn bewoners. Vaak is dat je eigen familie.

In de Woudklank van eind februari komen wij nog een keer op deze lezing terug. Noteer ook nu alvast de datum!

Het autobusbedrijf van Siebren Valk1 “In de buurt van de HABO2, en wel in het dorp Bakkeveen, was ook nog een klein autobusbedrijf gevestigd, namelijk het bedrijf van de heer S. J. Valk. Dit was het typisch voorbeeld van een marktrijder.

In 1927, bij de vergunningverlening, gaf Valk op over slechts 1 bus te beschikken; welk model en welk type is niet vermeld.

Valk kreeg vergunning van Gedeputeerde Staten van Friesland voor 2 lijnen: de eerste vanaf Bakkeveen via De Wilp-Friesche Palen-Ureterp-Rottevalle-Drachten-Nijega en Bergum naar Leeuwarden op vrijdag voor 1 rit v.v. en met een vervoerverbod Opeinde-Leeuwarden, de tweede vanaf Bakkeveen naar Wolvega via SiegerswoudeUreterp-DuurswoudeGorredijk-Oudehorne en Oudeschoot op woensdag, marktdag te Wolvega. Ook hier 1 retourrit. De vergunningen werden verstrekt op 27 mei 1927 en Valk reed zijn lijnen toen al enkele jaren.

De lijn naar Wolvega bleek niet zo‟n groot succes te zijn en reeds op 12 maart 1930 werd de vergunning door Gedeputeerde Staten ingetrokken. Bij de eerste dienst dient nog te De foto toont de garage van Valk eind jaren ’30. Voor de garage de autobus worden aangetekend, dat en een tweetal ‘luxe’ auto’s. Links vooraan staat Siebren Valk. Het meisje op deze ook op donderdag de driewieler is Oeke Valk. De jongen voor het linker spatbord van de bus is mocht worden Berend van der Meer. Voorts staat op de foto een aantal werkelozen die toen onderhouden, maar dan een monteursopleiding op het Allardsoog volgden en bij Valk praktijkervaring uitsluitend tot en van opdeden (foto-archief Historische Vereniging Bakkeveen) Drachten, dus niet door naar Leeuwarden.

1 2

Siebren (Sijbren) Valk werd geboren in 1904 en overleed in 1943. Hij ligt begraven in Bakkeveen.

De HABO was gevestigd in Haulerwijk.

Uit de opgesomde routes blijkt wel, dat Valk veel deed om klandizie te verkrijgen, want hij maakte omwegen om tot het eindpunt te komen en nam dus beslist niet de kortste route. In die tijd deden wel meer ondernemers dat, want zo ontstond een sterke klantenbinding. Daarom was de dienst naar Drachten en Leeuwarden ook niet zo‟n grote bedreiging voor andere ondernemers (in de tijd van de Aan de Tsjerkewâl. Links het woonhuis van de familie Valk met daarvoor vergunningverlening was de Shell benzinepomp. De autobus staat voor It Beaken. De opname dit de ATO op het traject dateert uit de jaren kort na de oorlog (ansichtkaart; foto-archief Haulerwijk-BakkeveenHistorische Vereniging Bakkeveen).

Ureterp-Drachten). bij verdere naspeuringen blijkt nergens dat hij zijn Omtrent het vervoerverbod voor het traject lijn heeft overgedragen aan de een of andere Opeinde-Leeuwarden kan nog worden vermeld, dat vervoersonderneming in de regio. Het meest voor het besluit van de Kroon hieromtrent en ingesteld de hand liggende zou zijn geweest aan de ESA of door de NTM dateerde van 18 januari 1928, dus eventueel nog aan de NTM.” een aantal maanden na verlening van de vergunning.

Naschrift: Bovenstaande bijdrage is overgenomen Op de dagen dat er geen diensten werden gereden, uit het boek Leekster Tak, samensteller J.S.Giezen. was de bus uiteraard beschikbaar voor Bedum 1992, p. 88. gezelschapsreizen, schoolreisjes, enz.

Ook in de crisisjaren reed Valk door en zijn Indien U aanvullingen op dit verhaal heeft, die ook vergunning voor de lijn Bakkeveen-Drachten, c.q. voor de lezers van De Slûswachter interessant zijn, Bakkeveen-Drachten-Leeuwarden, werd op 13 wordt U vriendelijk verzocht dat te melden aan de september 1932 verlengd tot en met 31 december redactie (tel. 542738 of 1937. Toch zal hij wel vóór eind 1937 met zijn email: jan.slofstra@xs4all.nl ). dienst zijn gestopt, want we vinden Valk aan het eind van de dertiger jaren niet meer terug en ook

Het wonder van Siegerswoude Niet alleen elk land maakt geschiedenis, ook in elk gezin komen belangrijke gebeurtenissen voor, met andere woorden elk gezin heeft zijn eigen historie. Breiden we het gezin uit tot een grotere eenheid dan krijgen we een clubje, een vereniging.

Ook een vereniging heeft haar geschiedenis.

Daarmee zijn we aangekomen bij ons buurdorp Siegerswoude, waar vanaf 1947 t/m 1954 een vereniging op landelijk sportniveau een belangrijke rol heeft gespeeld. Het was namelijk de korfbalvereniging V.K.C.( Voorwerker Korfbal Club), die in die jaren meestreed om het kampioenschap van Nederland. Eigenlijk onvoorstelbaar, dat een dorpje van nog geen 900 inwoners de strijd moest aangaan tegen toenmalige topploegen uit Amsterdam en Rotterdam.

Korfbal in Bakkeveen, voetbal in Siegerswoude Uit overlevering is bekend, dat in 1929 er een korfbalclub heeft bestaan in Bakkeveen. Die

speelde op een stukje land voor de boerderij Foarwurkerwei 1. In Siegerswoude schijnt toen een voetbalclubje bestaan te hebben. Met beide lukte het niet zo goed, waarna men overeen kwam om voortaan te voetballen in Bakkeveen en te korfballen in Siegerswoude. Daardoor hebben beide verenigingen als oprichtingsjaar 1929.

Nu maken we een sprong naar 1947 of eigenlijk al naar enkele jaren daarvoor. Toen bleek dat er in Siegerswoude een korfbalgeneratie aan zat te komen, die zijn weerga niet gekend heeft. Dit resulteerde in 1947 in het kampioenschap van het noorden. Zeer bijzonder, omdat er geen spelers vanuit andere verenigingen werden aangetrokken.

Daarbij komt nog dat er toen met twaalftallen werd gespeeld in plaats van met achttallen, zoals nu.

Zou het mogelijk zijn de acht beste spelers van toen over te plaatsen naar nu dan zouden in elk geval alle verenigingen in Friesland met vlag en wimpel verslagen worden. Immers er speelt hier

tegenwoordig geen enkele vereniging op het hoogste niveau. De eerlijkheid gebiedt te zeggen, dat destijds ook het Beiler Vitesse in het noorden een topploeg was. In de bovengenoemde jaren 1947-1954 werd V.K.C. vier keer kampioen.

Het geheim van het succes In Siegerswoude zijn enkele personen geweest die bestuurlijk een zeer belangrijke rol hebben gespeeld, namelijk de heren Bosma en Poortinga, Kampioen fan it Noarden 1954. Hearen: Siger Terpstra, Sytse Terpstra, Pyt beiden Dykstra, Mindert Terpstra, Wierd Terpstra, Tsjeard Nijboer, Jochem van achtereenvolgens hoofd Gorkum. Dames: Joke Hoekstra, Henkie v.d. Brug, Sytske v.d. Bos, Rinskje van de school. De Schevel, Sijke Terpstra-De Vries, Upy Veenema, Coba Engberts-Hoekstra. laatstgenoemde had geen verstand van Het korfbalveld lag op een stukje weiland dat korfbal, maar hij was wel de grote stuwende grenst aan de weg van het Voorwerk naar De Wilp, kracht. waar deze een scherpe bocht maakt, net voorbij de openbare basisschool. Bij de kampioenswedstrijden Wat was nu eigenlijk het grote geheim achter al die werden aan de wegkant kleden gespannen om successen? Dat is niet zo moeilijk uit te leggen. Er publiek te beletten onbetaald van het spel te waren twee gezinnen die meer dan de helft van genieten. het aantal spelers leverden, namelijk de families Hoekstra (3) en Terpstra (5). Zij waren allen Dorpsgenoten lid van V.K.C. topspelers, van wie Coba en Joke Hoekstra en Behalve Piet en Sietske zijn uit ons dorp nog Aaltje Terpstra ook nog tot de top van het enkelen lid van deze roemruchte vereniging Nederlandse kortebaanschaatsen behoorden. geweest. Op oude foto‟s herkennen we o.a.

Johannes Looper (ook een tijdlang secretaris van Om bij een sport aan de top te komen zijn enkele V.K.C. geweest en schrijver van het belangrijke eigenschappen nodig, o.a. aanleg, jubileumfotoboek) en zijn dochter Tytsje, Jan discipline, training en een zekere vorm van Jansz. Postma, Geert Louwes, Anje en Alida fanatisme. Vooral aan het laatste ontbrak het de Zuidhof, Corrie Aalders, Homme Huitema en Jan Hoekstra‟s en Terpstra‟s niet. Ze stuwden de van den Bos. De laatste twee speelden ook in het anderen mee omhoog, maar ook bij hen ontbrak eerste elftal van de voetbalvereniging Bakkeveen. natuurlijk de aanleg niet. Bij die anderen waren ook Ook Jelmer de Jong en Rinse Haisma zien we nog onze plaatsgenoten Sietske van den Bos en Piet op het toneel verschijnen.

Dijkstra.

Het is voorgekomen, dat in het noordelijk Vergane glorie twaalftal zeven spelers van V.K.C. opgesteld De generatie van bovengenoemde topsportsterren werden. In 1951 werd er gespeeld tegen de rest is intussen verleden tijd en het is uitgesloten, dat van Friesland, uitslag 11-4 voor V.K.C. Ook kwam er ooit weer zo‟n wonder in Siegerswoude zal plaats het voor, dat er iemand opgeroepen werd voor een vinden. selectiewedstrijd voor het Nederlands twaalftal.

Klaas Sikkema

Fotoherkenning Siebren Roelsma heeft weer veel oude foto‟s verzameld, “opgepoetst” en geplaatst in de historische categorie van www.bakkeveen.nl . Om een goede beschrijving van de foto te kunnen maken is ieders hulp welkom. Daartoe zijn er maandelijks bijeenkomsten in Dûnhoeke. Net als voorgaande jaren is iedereen met enige kennis van “oud Bakkeveen” van harte welkom om mee te praten over de antwoorden op de vragen van foto‟s. Toegang is gratis, in januari waren er al bijna 20 aanwezigen ! Gepland zijn dit seizoen nog woensdag 16 februari en dinsdag 8 maart. Locatie Dûnhoeke (bij zwembad). De avonden beginnen om 19:30 uur en duren tot ca 21:30 uur.

JanvD