Şifalı bitkilerle tedavi

•

•

.IF

:

p

•

~DAviUS

'

'

•

LERI

. '

" '

.

Hazirlaya.n : .Arif P ·

PflMOK YflYlttCILIK Matbaacrltk sa-nayii ve Ticaret ltd. §ti.

Beyazsaray kitapg1lar gar§1s1 No: 9 Beyaz1t Istanbul Tel: 0212-4580208-5182448 •

Tel-fax: 4580207

•.

-

ONSOZ

•

.

•

..'

·s izler i<;in faydal1 olacagma inand1glfil1Z, lnsa ve en etkili terkiplerle istifadenize s11nulan bu eseri yaymevimize yaymlamayi muvaffak lulan Allahii Teala'ya hamdeder, Resfiliine ·s alat ve selam_ederim.

Ya)7J.11Ctlik hayatma attldiglllllZ 25 yl)_dan beri tek gayemiz siz degerli okuyucular1m1za eserlerin en. ·g iivenilir ve en istifadeli olanlanru ne~retmek oldu. Hacim bakmundan kii<;iik goziiken eserleriniizin hazrrlanmas1 dahi aylanm1m ald1. <;e~itli Arap<;a ve Osmaahca kaynaklardan: derleyerek bu eserlerimizi meydana getirmeye <;al1~ttk. ·Kapagmdan, dizgisine_, basklsma kadar tiim hazrr-· ltldar b:fi.yiik bir titizlilde yaptld1.

•

3.

r. \

•

..

Fakat Sonu<;ta ne oldu. I~te biitiin! ·· s11o.nt1lar1m1z burada bal?lad1.Meydana gelmesi f!.ylar alan eserlerinliz tnaales·e f Islami kitapctltk piyasas1 i<;inden baz1 hak hukuk tan1maz, tek gayesi maddi menfaatler olan biF kisrm yayi. nevleri tara:fmdan ya ti.pkt. basim yaptlarak, ya da 'birkac; saat icinde kapagmdan ic; dizaynma ka:dar· · benzetilmeye <;ah~tlarak piyasaya siiti.ildii. Bu yayllilann kalitesizli.. __ gini, basitlig:ifil gOren :insrurtlar biitiin bttnlan Yaymevimizden bil- diler. Piyasada iizerinde gii1 bulund'll.gu i<;hl "GiillU Yasin11 olar~ tanman eserimiz, en giivendigimiz yaymevleri tarafuidan dahi _ kapaklara .gill resmi konularak,. kataloklarda ''Giillii Yasin'' deni· lerek piyasaya siiriUdii. Ya . da Arif Pamllk'tm hazrrladtg1 cep kitabr ~·eklinde olan Yasin kitab1 "Arif Efendi" ismi ile pfyasaya 4

.

•

.

-

I

•

..

..

dag1ttld1. Haz1rlaI1lnas1 seneler sfu·en, kiitiiphanelerde dirsek <;ii· riitillerek haz1rlanan "Sifal1 Bit· kiler" kitab1m1z Arap<;a ve Osmanl1ca bilmeyi brrakm, Kur'an okumaktan aciz kimseler t.arafin· dan giiya ara~tmlarak hazrrland1.

Latince Kuranlar, Hafiz Osman Kur'an'1 ~eklinde piyasaya siiriildii.. Ve dal:).a nice ornekler maalesef bu piyasamiz i<;iµde halen ya· ~anmakta ve nice samimiyet sa· hibi _y aymctlar bundan muzd.a rip olmaktadrr.

Siz degerli okuyucularrmiz1 bu eserle ba~ba~a brrak1rken, istifa· denizin c;ok f3:ydalar saglamasrm - Cenab1 Hak'tan tem.e nni ediyo- -

ruz.

Cal1~mal<:

bizden, Tevfik Al-

lah'tan.

Pamttlc Yayuilan •

'

~.

5 ,.

.

.-

• • • •

[

•• ;• ••••• ~ ~ ••• • '!.•••• •••• •• : •... . . . . . . . ; •• ; • • •• · ·. - • ••••• • ••• •

• •

o

o •.•

0

0

..

. .... . ~ •

• ... • o o •

o

o

•• • •

•

• o

_,

o • o• o

••

• • • • o •- • ·•

••

o

••

•

•

•

0

.,_ ,

•

o

0 0 • ) •~

• ' ••

ii

0

0

• . •

. -

.

0

0

0

0

0

•

•

•

•

•

•

•

0

.. • .! • ~- ~' ..... . • ... • • ~ . . .. o ro o · ~· • ~ • ·• o . o

. .. . .

'•• • • .:. •.. .... ... . . ! , • • •• : . ~ ••• • ·~•• -~

0

0

. - .

o

0

.

.. .

. .. . . . ;e " ' '

,

!

t.:

'I

'

'

0

• • •• ;• •• --· ... . . . . . . . . . . . . . . . . .

o

•

. .. ' ~· o _

,

o

Oh o

..

.

f

•

0

.

.

. . . . ..

0

0

o

·~. ... ~ •••

I

0

o

0

o

0

0.

.

...

.

.

.

.

0

..

0

..

• • • • i" .. . ..- • ·~ · -~ • • • . • • -. , .,.. , _ .,; _, , , o o o 1 • - .• ) • ' • o o o ~ o •

"-;'' t"',• • ; · . · •; • . •.•••• :~. ·;··. ~ .~. ·~ ••• •: ••• !

_

•'

~- •

......... ·-· .. ............. ........ . ... . . . ...... . ... ... . .... . . . . .. . ..,_. ;. ..... . .t .•·..... . .';;'.",.,,_•-. • .• ..... ,.. . . . .. "'·' ... . ' .... ,. . ···-·•.•••• ................ ....... ..... .. .' . . . .... ..-··.....,....... .. .. .. . .·-·....... ..... . ... . ...... ... -....

- ..... ... ... ·-" ........ ... ...... . "• ..·-·· ·.-...... "" .. ·-. .. .- .-· . .. .'•

'

-

OABSE o Rina, tuzsui tereyag1 hamtrr yaptlrr ve apse iizerine kon1tr.

O ADALE ROMATiZ:MA.SI O _D~fue yapraklar1 b _ ji)rililt bir k~ynat1l1r. E1de edi1en mayie adalei~r sokulara$ bolca

kapda

masaj yaptlrr. ,

0 AllALE o. TiTREMESi '

.-

.

- -

-

B·a:I<la lap.a yaptlarak:,.adale iistiine koii:ttr. Bayku§ eti pi~irilere}r hastaya yediii.lir.

7

o ADALE SiSLiGi o .· •

Papatya kaynatdlr, lapas1 adale ii.z erine-konur.

. o ADALE UYUSMASI o Zencefil Bal Mactln yap.t larak hirer yutulur.

ka~ik

o AGIZDAN AKAN SALYA o ~yva (So~Wt)

1 Tane Uziim (Taze) 1f Salktm Yemeye devam edilir.

o AGIZ, DiS ETLERi ttTiHAP VE YARASI O .

Bogurtlen yapraffe, Sinirli yaprak, 8

•

•

Merci:m ek,

Hunnab. ·

•

1311nlarm cfu:nlesi birlikt€ ltay· nat1lrr, suyuna dut ~urub:u ilave edilerek agizda gc:µ-gara yaptllt. $ifas1~ hgw di~ diplecindeki yaralara ~ifa verlr. .._ Agz.u µzda sinirli yaprak veya kebabiye. 9jgueyim.z. ·

ve

I

~

'·'

o AGIZ FELCI o.-

I'

~<tn:aefil

r

Bal

•

'

~u

,

·-

maddeler macun h~e getiriierek sabah -a k§am hirer ceviz bii~iigii ytttulur.

'

'

l

'

',_ f -

0 AGIZ KOKUSU 0

. .

Hindistan eevizi, Bal. Macllll yap1hp, yenirse mideden meydana gelen a~iz kokusu-

• ~1 nu izcu.e e d. er.

-

o AGRI VE SANCI iLACLARI o Tuzsuz tereyagt 100 gr..

Karabiber . 25 gr.

Sarunsak . 25 gr.

Bunlar su ile kanettrtl1p kay- . nattlacak, hastl olan yag ile agr1yan yer ogulacaktrr.

J

-

o i<; AGRISI iLA.<;LARI o it; agns1: Yelden, amelden,

da-

hili-mayastldan, c1ban gibi ~eyler•

10 •

•

. .

drn olur. Il8.ct: Karabat? otudm.

Tikan1ld1ktan olursa, papatya kaynat1hr ve ic;ilir. Agnlar, c;1ban iltihab gibi sebeple:Cden olursa, gfuiliik ile zeytin yagma kan~tml- nu~ udihindi ic;ilir. Agrdar amel- . . pJrJn~ • • 1""apas1 yeru.r, . ayvad en 1se nm yaprag1 kaynattlrr, suyu i<;ilir.

Bagrrsaldarda amel varsa, g.ort defa hirer bardak koyu bal ~erbe- . ...:,1 :..! _.. tl l<;ili.L.

'0 .. - '- . . · .

I

IK 0

.

TlUPtohumu llal ~erbeti

&7 gr.

Yeterl kadar. .

Karu~tmlarak ic;ilir. '

o AKCiGER HASTALIG-I. O·

. . ak .· mtt.u yapr .

S :1~'

Ozerlik tollmnu 11

3 gr.

3 gr.

Her birisinden sabah ve ak- ~am belfrlilen miktar i~llir.

. 0 ALLERJi VE iLA<;LARI o~.

- Bu hastahk kar~ciger bozuklugtindail llleri gel.lit. nac1 ~udur: -Salltere otu kaynahlir, sabah~am birer su bardagi i<;ilir. Bq ilfu; karu -tahlil eder, k~mbyi keser.

-

"*

-

O.AMELO ;\yva-yaprag1 kaynattlarak bi.. rer bardak i<;ilirse ameli keser, <;oculdara E;fl:yla birlikte verlill.

•

o ANNE S .. · ..

.. ·

<;OGALMASI i<;iN iLAC o -

~

'

Taze iizfun yenilir.

Tali.an, pelonez yenilir.

12

.

I .-

L

' ..

l

..

L:

. "

·o ARI SOIOIASI O Topralc, kiiI ve zeytinyag1 ha· mur yaptlarak sok:ulan yere konur. ~ O·ARPACIK D

~

Bu· illete it dirsegi denir, gOz kapaklarnnn kenarlannda <;tlmr . ..

-1 ......11· uzerme •.• ..

IIac1: s-- ~:an.msak _ SllU-lJr, c;ekilirse (ac1s1 duyulacak ~ekil­ . de) bu hastal1ga t?ifR verlr. A.

· - 0 ASAB BGZtJKL;UGU O Kunt iiziim yenir veya kuru iiziim so~uk su'ya brraktlrr, 'tad1 <;ik:b.gmda su yerine ir;~lir, i~ilen mikfar kadar su ilRve e,dflir.

- oASTIMa Kara:ba~

otu kaynat1l1r., hirer

bardak i<;ilir.

13 I

0

..

•

.

.

QASERME Fistzk-(Tuzlu) Ceviz ~

a

Bu gidalar bir miiddet Yenli'.· . . ·. AN

OA$KAY.

KiMSENiN tr.Ac; TERKiPLERi o Malihfilya babmdald tarif edilen ilii.c;lardan bol bol kullantlur~ • Il-i m tab.sill yapa.F ve faydah kitaplar oku.makla i~tigal eder. ,.

-

J

o ATESi. DiJ$iJRMEK i<;iN ;.:.,

IIA<;LARO

Papatya ve arpa kaynatilarak birer bardak i~ilirse, derh.al viicu.. tlnn hararetihi sOndiiriir . .

14

o AYAJ{ YARASI 0 l{ma, su ile hamur yap1larak .. . , yara uzenne KOnur. __

O

AYAK. TERLEMESi G

Klna, sirke, su kaynahl1r, elde edilen mayi ile ayaklar banyO yapils:.

G路AYAK-BACAK SANCISI

a,

Ayak ve bacak .~gnlannda bol bol havu<; yenir. Ozerlik tohumu lmynatihr; i<;ine k{ifi litiktarda sirke kattl8.rak agnyan yer ogulur.

o AYBASI KAN.AMAS! a <;orek otu, bal, papatya yenir . ve ic;ilirse, ayba~1s1 az olan veya hi<; olmay.anlar normal f?ekilde ayba~1 olur.

15

.

.

a AYBASI KAm <;OKLUGU O .

Merci,m ek

Ftstik Kuru iiziim Badem Ek搂.i olan yiyecekler Bu gidalardan bolca yenir.

1

0 AYBA$.1NI SO

. 路路 K 0

500 gr.

200. gr.

50 gr. <;emen 50 gr.

Kaynatllir, sogukta brralohr ve hirer btirdak ivilir.

Kereviz IDndiha 路 An.ason

O AYfiASI SANCISI

o

Pastlrma ~emeni, bal veya tuz... suz terey~ ile macnn yapilrr, bi!" rer ka'?ik yutulursa, . kad1nlann ayb&-$1 halinden evvelki sanetlanm giderir.

16

..

Udihindi, toz yap:ihr da enfiye gibi buruna c;ekilirse, ~is olan bademcilderl p8.flatrt, ~ifaya kavu~­

turur.

a BAGIRSAK GA.ZINDA o Yemeklerden sontca hirer-<;or.. ba ka~tg1 anason yutulur . .

0 BAGIRSAK KUJIDU 0

Nohut 500 gr.

S.irke (Yeteri kadar) Nohut 24 saat sirkede biralo:1rr, sabahleyin ru; ·.· .· · .. . .. bir k:t.sm1 yenir, bir ktsm1n1n lltpas:uun ii zerine oturulur. Bu ild<; bagrrsak kurtlarnn diisiiriir.

17

..

•

~

~ BAGIRSAK iLTilIABI 0 Kma :ile b.Jzs11z tereyag1 maetm yaptbr ~ birer lmt?ik yutulur.

.

...

Keten tohumu, bat ile

ltlaCtul

yaptlrr, yemeklerden Once bireriki§er ka~lk yutulur. - .

o BAGIRSAK KANAMAS] o Birer bardak havuc; usaresi. i<;i· lir.

Birer bardak ayva usar~si ic;i· I

lir.

llBALGAMO Bala biraz tuz katilll? yenirse, balgattu ktirutur ve temizler.. _,,.

O BASUR KANAMASI 0 $ap . 10 gr.

Sansabir 10 ~·

Kafur

, 18

10 gr.

..

I

I Toz yapilrr. Temiz bir bez ile - basm· iiz.e rine konur ~ Basura karf?1 zeytinyag1 :lc;ilir.

Agnlara kar~1 zeytinyagt ile masaj yaptlrr. l

a BASTIR-MEME VE iLACI O 6.zerlik tohmnu kavrulfil1lk c;ekilir, hirer kahve kru?.1g1 yenmeye devam edilirse; basuru torl!las1 ile diieiiriir.

Sirke ide pansuman yapilrrsa basuru kurutur, .._,

O BAS AG-,.·---

•

A

.

.VEILACIO (S1caktan miitevellid ba~ agr1s111da yapilacak ilac;lar) Gill s.uyu Ki$ni$ (taze) Bademya§i . 19

..

Bu devalardan m&~kke.p bir

. .

lapa yaptlir ve ba~a lco11ur.

•

, 0 BA$ DONMESi iLAt;IARI O 'Biinyesi kuvvetli olanlarm ba$11idan kan ald:lilitt ve: · A .zpa s·ity,u

K 1£$ye·m i suyu

,

D·e mirhindi s·u yy -Hunnal3· sµ,y,u

Eaynat1l1r, -elde e<lilen su,, ser-. kencebin $.e rbe:ti ile bardak bar-· dak i~iliF. Ba~, . lllsnek$e v~-y;a· ~ey· -ttfi yag1 ile yaglarur v.e: KU;n,f.§ s·uyu •

,-

M~rsin

yapragt 'SY:~U

-Sirke

:Bu may:ile.rde.n bltFl.:tna .gekilir.

D. BA$ UGui;:rustr o.

~ Karaba~ otu ka:y1iattlrr, gUnde .. d· ·eJ.a ~ h. . .!"1~~ . u<; urreI b. ard' ak .. lylll.i:. '

20

•

II .

I

-

•

A

.

0. BAYILMAYA KARSI ILA<; a Bun.ma misk <;ekilir ve yiize · .l *t ..k . n· rr.

• 8()5~ SU Sel:p~ · _ Hastam.m burnuna .sogan suya ·datnlat1l1r. ~ -·

0 BEL AG-RISI VE

iLArLARro ·Y t1

'7 r..~Tf ~-'"A' -~., ,~yag1 1s1,>oci 1r,

b·e l e

.

, .!'.~-!!'l! •• ~~-llllir---

ve ogulnr.

0. BEL GEVSEKLiG:t o , Turp tohumu .

500 gr.

saa.·baJ

:tooo gt.

-

.

Birbirine kal:u~b.nlarak cimad-an ya.nm veya bk saat evvel sabah-ak~am bir ceviZ biiyiikliigiin.. de yenirse bele cok kuvvet verlr.

Se.hvetl tahrlk eder·. · . da yenirs.e ayiµ i$i · ... <;orekotu .,.

•

,

gorur.

....

21

•

o EEL SOGUKLUGU o 路 Kahve l gr.

Htyar ~ekirdegi 12 gr.

Ac; karnnia i<;ilirse, idrar yolu iltihablarnu, bel soguklugunu, idrar yamnasllll, idra:r zorlugunu, kmnrt gide:rir. Bu il8.c1 iic; defa ya. pan yoktut. 0 illetlerden Allah'm izniyle kurtitlur.

750 gr.

450 gr.

Eal Turp tohumu

Birbirine kar1~tirtlarak yeriirse, bel soguklugundan kurta:nr.

-

o BOGAzA SfiLtJK YAPI$MASINDA 0 -

Kavak agacllll1l yapraldarimn suyu c;tlmrtlarak gargara yaptlrr.

22

0 BOGAz SiSLiGi 0 .

Taze ceviz kabugunun suyu el-

de edilerek gargara yapthr.

0 BOGAz iLTiIIABI 0 Udihindi pudra yap1[arak sU-

..

rillur.

Sirke ile gargara yaptlrr. _ 2 ..3 gr. giinliik, dil altmda tutularak yava~ yavae emilir.

o BO-GMACA VE ll.ACI o Papatya, tltlamur, nane kaynatthr, bardak bardak ic;ilir. <;Orek otu, bal macun yaptlrr, hirer ka~tk yutulur.

O BOYU UZATMAK i<;iN irA<; 0 l;emen 50 gr.

GiinlUk 50 gr.

23

â&#x20AC;˘

•

Karabiber 50 gr.

Zeytinyagi 200 gr.

CUmlesi bir ~i$e ic;ine konarak bir miiddet gfrne~te brrakthr. Bu yag _ile (amtu.dil :Bkarl) omocgalar ogulursa boyu uzatrr.

o BOYUN nrrnLMASI tl .

Zeytinyagi ile maSaj yapthr. S1- _ cak bir yiin par<;as1 ile sa:r:tbr.

1

. 0. B0BREK SANCISI O . Papatya, kereViz ayn -a:yn kay-· natt11r ve hirer bardak ic;ilir. · 0 D6BBEK iL11HABI

VEfLACIO Susam ve susaml1 ~eyler, yenir. Giinliik, tahan helvas1 yellirse bObreklerdeki iltlhablan glderir .. •

24

··

Papatya, kereviz ayr1 ayr1 kaynattl1r ~ bol bol i<;ilirse kumlar1 dOker, iksirdir.

O BOBREK TASI ·o

Kiikiirtltt h _a mamlara devam d ·1· - Kereviz suyu devamh 018.rak Dol bol i<;ilir. e~1~1r.

500 gr.

1500 gr.

<;orekotu Bal

MaC\111 yaptlrr,, kaeik ka~:tk yu.. tulur. ..

~

.. "Y"'f

o aOBREK SiS_i o •

Birer .;ay bardagi tahan ic;ilir.

Papatya,· nohut,. maydanoz kay~ 1 - • il t l b.

• naJd1r, -.u er ·b_ard!... _~ ~ i~ ·. ~tr. '

. 0 BOBREK YETERSiZLiGt 0

B ·a dem Fzndik . .

.

•

··

Ftstik Nohut ·-

Hindtstan ceviii 1

Bu gidalar muhtelif vakitlerde ~ekerle birl'ik:te bol bol yenir.

- Bakla +

Bamya Y emekleri yaptlarak yenir. . k SUt..u ••+..,:! • 1~.

B Oclb, 0 1 llle 1

~.:1.:;·..,..

·

a BOCEK SOKMASI o Sanms~,

sogan ezilerek sokulan: yerin iizerine konur.

T11z, yogm.tt mayi yapitrr, iizerine konur. .

1

DBRON$iTO Turp usaresinden yar1m$ar bardak alnnr. $ekerle ic;:illt. .

Birer bardak $algam f?uruhu bal ile ic;ilir.

26

0 BURTIN iLTiHABl

'I'

VEiLACIO Sansabtr btti'Un .ic;indeki yaralara siirliliirse iyile~tirir.

Burun, sabmllu s1cak su ile yi-

kamr.

l

-..-....._... . 路.M AO

...

Bur~ak 18.pa olaxak konur .

I

-

0 BURTIN KANAMASI

- iLACI O Yumurta kabu搂u Toz yap:ahr;.burnna <;ekilir. .

Misk T.7~-b~ .Ll...a 1 路u r

Efifiye gibi buruna c;elrilir.

27

..

.

.

a路 B ~-

KOKU ALMAMASIO Act badem yagt damlatt11ir. <;oreotu toz yapt&r, sirkeye b1raktlir ve zeytin yt@. da ilRve edi路 ler路e k burna damlat1l1r.

a BURUN _~ - ~颅 ,KARSI a .

Bumu ru;mak ic;in ll.a<;: Hardal, Ogulotu, ..

Karab(1.$otu, .

--

. Papatya.

Her birisi ayn ayn vakitlerde burn.a c;ekiHr. Papatya kaynatilarak buhan burna c;ekilir.

--

O CAN SIKI NTISI 0 KarahW? otu 5 gt;.

3 gr.

N~ne 5 gr.

Bu maddeler, -kaynattlrr. Birer bardak ic;ilir-!

Papatya

I

"

o CiLD LEKELERi VEiLACIO Viicuttaki lekeler beyaz olursa balgamdan, esmer veya siyahnns1 olursa, yani kahve rengi aiursa, dalak hasta11gmdand1I'. llaci: Bal ..

ile ni~athr, kar1stirtlarak leke ohm yerlere sfuiilecektir.

29

•

o CiNSi MiJNASEBETi ·ENDiREN MfiREKKEP DEVAI.ARO Havuc tohumu Yumurt·a aki Birazcik tuz Terkip yap1hr, kurutulur ve 3 gr. ic;ilm~ye devam edilir.

O

CiNSi MiJNASEBETTE

_flADIJiNDEN FAZLA

VEREN TERKiPLER. o ...

500 gr. .

Ter~1 500 gr.

Bu terkip b ir defa kaynatilir ve_ midenin istedigi kadar iiziim h©~aft ile i<;ilir. · ~ :Bal

•

30

o ciNsi ·

. T ·.

EDEN TEJ{KiPLER o

Siit 100ta gr..

Bat 150 gr.

Bu terkip pi~irilir ve her giin hirer bardak i<;ilir.

Bu il3.c1 tabiati s1c.a k o,l an kims.e ler kulil.amr.

•

A

•

•

. IKl TA.RAF ARASINDA DARA O CJNSI

ZiYAl>E LEZZETLENDiRE~-.

Mc; TERKiBi o Tek c;i<;eldi sahlep_ ic;i1ir, ~eh~ veti c;ok tahrik eder.. I<;mek t?Oyle . . .. . e 1·m d'e tuts -.·., .· a t· eslrllll d ursun msan gOsterir. (Anadolu'dan temi11 ediw lebilir.) ~ 31 •

-

..

CiNSI ·_________.

AZAIJTMAK i<;iN fl

.

YAPILACAK iIAc;

·m RidPLERi a Haflf ve tabiatt sogutucu gida, .

1aryemr~ Marul S·e mizotu ve t.oh_ u mu I

Hindiba Kabak

,: Hiyar Taze kU;nt!J · ·Bu gidalardan bol bol yenir.

Cfnsi mtmasebetin t;oldugtt va. cuda, gOzlere, ba~a ve sinirler,e zarar verir, el ve ayak titremesi _g ibi hastahklar yapar.

octrzZAMo Tereyafji (tuzsuz) .. . . .

Ze.•11'f ·t in ..1'1-1ani· ."132

• •

13'1

mayiler ·miimkttn_ oldugu

kadar sabahlan. ac lmrm.na i~ilir.

Viicut tereyag1 ile ogular~ gii:ne~e kar~1

@tu:rulur.

•

..

K~ ya;pi~kaa

otu ile cam.lar

silrnirse p.a xlattt. .;,,,-• • • • • •••

~ •

• • • • - • "' •

• ...:.·

•

•

• }';'. _ .- •

•

•

f

Iii" • • re • -•

,;

•• •

's . . ... .

e

,,; •

.• , ' • . '• , • , •••• ,_

•.•• • ••.•.,. • •• ··•~ •· •-· • ··• ·~ • •"• •.\.9 • .~• ••• • • • •.,,.

• _• . •~..-• - •.-· •~ ·-•r••••• • •...~. ..·-· · -· •• • •• oo;•. , • • • .,. . . ... . .. . . . . .. . . . .·~:-.· ·=·.· ·.!·-.·-~.· ~~-~- ·.•.•'. •.~.·.·.·.·.·.·. ·.·.: ~.·-~. ·.·.~;.·. ~ ~ . ~.-.·.._-.·~ ""· . . .. .. . ' • ~• .• ·. ~. ·• ,•• , ..... ·•-•"r• . .. . ... . . . . . . . .. •e- , _• • • - • ,.. ,.~•••. • ..:.· • .

.....·..

"-

e • • • • .,

'

• • •"'·• • • · i';_e · , ,,_ . ,.., ' a· • • ' ; •a.__. ea aae~ ••a•,.~ . .... ·.~ ~..-· ; • • ....... · ~ •••• ~.....

·:....... ~. ·.· .··.~·.·.·.·~~.·~·.·.·.-.·.·.········~ • • ~ .• ? ~- -- . -·

f

....... ·-· ........ ..•. . ...

••·•.·•.·;···.'·.·-·•.·:.·•.•.•·

· ·-·

.•

.. .

.

.. . -•

• • ~.

8

• •

•~ •

•

•

•

•

•••

•

8

·.·..

• •

~- ~ · =~-~~a ;••·~. ~ • • -• • ..• ,••.••~-·e • •e i !•a •~ ~·•e ......a ea,·'!~ • • •· I-~ -'• •·• • • • •. •r • .• •

-~·•'ea~;

·.·.· ·.... . . •

.·..

.

·.·.·.·.·.·.~ -~.·.·.·.·.·.·;~ ~.· .·.~·~· • . • • • ·• . . .... .,,.~. ·- . ··~·- •. .•

~ ••• •

-.

d~itl otu

5 gt;.

Ayva ~i«;e.~

5 gr.

'

'

2 ·sn bard~g1

:S u

Bu niaddelerirt yans1 teoahh'.Uf edene kadar kaynatilxr ve i~ilir .

• •

•

..

โ ข

A

_VE !LACI O

O <;IB , ~yank

tohumu, Ia.pa yap1.. larak: <;tbarun iizerine konulursa, bu miibarek illl<; derhal agrisrm giderir, <;ibam piยงirerek OldiirUr. Kann yank tohumu bu1tttunazsa, keten tohumu ile bal kan-t?trrtiarak t;ibanm iizerme konursa aym ยงifayi verir.

Cibanlar kandan ise sansabir siinnek iyi gelir.

0

<;OCUGU OLMAY

. . . ~.

iLACia B-O~Urtlen

kOkii kaynattlrr:, erkek ve kadm (15) er giln hirer bardak suyunu i<;erler.

34

. ~

.

Baldaya konan dete otu yenir.

Yumurta, suda pi~iriliir ve lapa yaptlarak avret yerine konur.

-

o <;oc r;

,

·· · _· nis ·~

YAPIIACAK iLA<;LAR O Horoz yaffi Tav§an beyni Zeytin yaiJi 13u maddelerden miirekkep b:iF mayi yap:llrr, yeni c;tkacak olaor di~ Yerlerine siiriilerek yava§ ya~ va~ ogulur.

ococ . . - ._ L

iSHAI,LERiNE . KAW;I ,,,,.,..

YAPIIACAK IIAGLAR D 6iil Kimyon Anason Kereviz 35

.

•

a

0

k

Bu maddeler terldD yapllaiak kaynatilit, buharma <;ocuk tutu- lu,r .

O <;OC · ~~--­

.

KABIZL _ _ > A KAR.SI YAPILACAK iLACLAH. O Bal, ~erbet yaptlrr ve ic;irilir. .

36 j

•

..

.

t·

.

- NEZLE

0 <;OC . · .

•

•

VE OKSURirKLERiNE KAR$I. YAPILACAK

iLA<;LARO

zama-1 arabi -

5 'gr. . ' Ayva ~kirdegi - 10 f!,l:· Taze siit 200 gr.

Bu maddeler pi$irilir ve. c;ocuga ~lk ka$ik it:;irilir.

o <;oc _ · ·_._ _

TEZ- YiJRUMEsi iriN o . v

2-3 damla baltk yagi hiilasas1 bir fin.can suya damlattlrr, yemek. . . . ilfr• . . 1erd- en onc;e ve sonra 1c;_·~· _ •

..-

37

. .

Bunlardan miirekkeb bir mayi yapihr, painttga batmlarak ktilaklanna konur.

o AG .

... '.AN GOBEGi

<;IKAN VE FITIGI ~

OLAN c;oc-·. ·.

YAFILACAK iLAGLAR 0 Servi kozala~1, top yap1larak f1tik iizerin,e konur -ve inc·e bir . bezle sanltt'.

0

YAN<;OC KARSI YAPIIACAK

· -· .

iLA<;LAR.a HU:$hWJ kabugu yagi Marul yag1 · Bu yaglar elde edilerek

gun ~akaklanna siirii.liir.

38

~ocu·

ococm .

ID<;KIRJKJARINDA YAPILACAI{

·

iIAG TERKiPLERi o Hindistan cevizi tozu hirer <;ay ka$1g1 verilir ~

o coc .,··

· .·.. A.PARAZtr

OLURSA YAPILA.CAK

.

iLA<;LARa

San ·yosun suyu Siit Terkip yap1hr ve <;ocuga i<;irilir.

<;oc-.

YATAGA iSEMELERiNE VE BEL

0

..

'r.

GEV$EKLiKLERiNE l{ARSI YAPILACAK IIA<; TERKi PLERi 0 -'•

A

Sabahlar1 devaml1 olarak bal yediriiir.

39

_,;>"

incir yedirilir; zeytitt yag1 da i<;itilir.

o COC 路 路

GECELERi

UYKU ARJ\SINDA BAGIRMASIO <;oculdarm geceleri bagrrmala路 rruda u.ygulanacak terkipler: Badem yagi : l ~lk Bal l~ik :Bu maddelerden hirer par<;a masumtm (<;~) boynuna as1路 hr.

o DAMAR SERTLiGi o Kekik _ 10 gr.

Hunnab 40 .gr. .250 gr.

Su Bu maddeler kaynatilarak ic;ilir.

40

• •

o DAI AK HASTAL_.· ·_ VBiLACIO Kara.ha~ otu, keldk, sinameki dala;gm ,e n giizel ila<;l-a ;rl.lldandll,

•

'

. kanahlarak hirer bar.d ak ic;ilirler.

Ada sogani l:sirkesi) Hindiba suyu Bal Miirekkeb bir· map yapilit. Birerfrn;can i~ilmeye devam edilir.

.

-

r

f

1.

r

t

r

.

'r'

I~

-

..

G DAMAR SERTLiGi

VE iLACI ·O

Papatya ka~at1larak sabah,, ogle, ~am. birer bardak i~ilir.

Ka:i;ab:a § otu ~aynahlar.ak i<;i.1..: _.,; _-.LU·

.

41

/

Q

DELi:LiK VE iLA.CI O

Karaba~

otu kaynatllrr, hirer batdak ic;ilir.

0 DENiZ 'fUfMASI 0 Ayva, ehna, nar yenir. Ve: Kereviz tohumu, Pelin otu, ~ Ke,k ik.

Bu bitkiler de kaynatibr ve lar1 ic;ilir.

su~

o DERi VE CiLT VEREMi IIACLARI o •

A

.

Sansabtr . 10 gr.

Mesteki 10 gr.

Hastahgm bulundugu azadan kan aldmlrr. .

-

Taze zeyt.in yapl-aldan dOvUle· rek yara iizerine konur.

42

•

---.- .I 0 Karaba~

otu kaynahlrr, elde edilen mayi ile gargara yaptltt.

0 DtL Si$LiGi 0

.

Ki~ll]~

1

Balchra:n Sulan <;ikarihr; agizda tutularak gargara yaptlrr. · ·

o DiL TiTREMESi o Bu devalar kaynatiltr, elde edtlen su ile -gargara .yap1l1r, 18.pasi da enseyi konarak.·bagla-

nrr.•

Nane, kekik <;igRenir ..__ 43

..

,, '

-

'"

0 DiL FELCi iLA.CI G -

Y abani turak otu Karab~

otu

Kekik Zencefil :Bu devala:rdart hirer miktar almarak kaynat:Uir. Elde edilen mayi ile gargara yaptlw. ...

\

a DIL YARASI VE -ILACI 0 •

•

A

Mersin yaprag1 kaynattlarak bol bol gargara yap:ih:r. .

., '

,--

0 Di$ AGRISI VE Mer ~ Kekik 5 gr. · Karab~ otu _ 5 g,:.

Biberlye 5 _gr. <;orepfu 5.gr.

-udiil kahri 5 gr.

Bu maddeler kaynattlarak el· de edilen mayi ile gargara yaptlrr .

•

-

44

,.

I

DiS APSESi VE iLACI l1

·O

Kma, tereyag merhem yaptla. .. r,ak ·'" apse uzer-1_ne ~ ·onacakttt -. ·.

-.

.

.

~

.

.

·=

O

-· ,

_ .

Di$ c;iJRUMEsi 0

· Dieler misva:kla bol bol fin;ala-. nir.

o DiS En.ERiNiN KANAMASIO Sirke ile gargara yaptlrr. .

o Di$ EnJ?R!NiN $i~l\fESi VEILACIO Sirke ile gargara yaptltr.

. .., . . . -.. yapr- ak .: · ~igne111r Snnr.i1 ~-

•

o Dis KiRECLENMESt -

•.

h

VEILACIO

YaV§an otu. (kOkii) Sedef Qtu Ck6kii)

. - Ke~-koyun ~1 (kiilii) • ~ 1.;. .-"b-t-.cr c·1..J.!1.•i) · ~ ._ ,~u AUJ.U .

Ceviz Sirke r

.

45

10 gr.

20 gr..

10 gr.

10 ct-r . · . ~.

10 gr.

Nar -;it;egi lD gr.

Pelit (tozu) 10 gr. 路 l\1az1 10 gr.

Karabiber 1() gr.

Giil 10 gr.

Bu maddeler katran ile maCllll yaptlrr, misvak ile giinde birkac; defa di~lere siiriiliir.

路ants c 路

_

o

Siitlilgen otunun siitii Un Bu terkipten haplar yap1l1r, c;iiriik di~ iizerine konursa kolayhkla c;ikanr.

Kelpetensiz di~ c;1karmay1 eti.bba~i miitekaddimin kitaplannda yaznn~lardrr. '

46

o DiS KIJRfLARINDA YAPIIACAI\:

TEDAvi SEKLi o

.

Sirke ile gargara yaptlrr. .-

o DiS SALLANMASI VE •

A

!LACIO 50 gr.

Tuz 25 gr.

Kum iiziim Yeteri kadar Bu terkip kaynat1larak elde edilen mayi ile gargara yaptlrr.

Sab

f

r

...

ODOGUMU .

I\:OLAYLASTIRAN

iLA<;LARO Dere otu yagi Kazyagi Bu yaglardan siiriiliir ve i<;ilir. <;emen kaynattlrr (2-3)-su bar-· dagi i<;ilirse dogumtt lrolayla~t1nr, <;o~gu kaydmr.

•

47

.

.

ODOLAMA.O .

Kantaron <;i<;egi lapas1 dolama olan yere konur.

O DUDAK <;X ~ . . . .,. . . . . ......._ . . . . '-'VE iLACI O Tavuk yagi 45 gr.

Beyaz bal m11iriu 6 gr.

Bu maddeler bir arada eritilerek merh.e m haline getirili:r ve dudaklara siiriiliir.

o DU$TINCE BOZUKI,UGU •

.

•

A

VEIIACI O

Karaba~

otu kaynat1l1r, hirer bardak pekmezle i<;ilir.

•

48 •

•

• •

. .. ........ . .. .. ....... ............ . . .. .. .. .. .. .. ...... ...,•......... .............. .. .. ... . ..................................................................·•......... .................... . . . . ... ·• ....... ...... .........

'• .. ...... . .. ..... ..... ..................................................................................... .. ............ ... . ........ . ........... . ..................... ... . . . ... .... . . .... .................................................... ...................... .. ... " .... .. ... .. .... ..... .. . . ... . ... ............ . . . . ................ . .......... . .. . . .. . . . . . . .. . . . . . . . . . . . ... ... . ...... . ..... . . .

.

•

•

o

o

•

"'

•

•

•

•

•

o

•

•

"' "

•

•

•

•

•

•

•

•

o

·•

•

•

•

-..

•

I

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

•

"' •

•

"'

~

-MAYASIL •

•

•

A

!LACIO 10 gr. Sahtere kaynatilu, sabahlar1 a<; karruna (7) giin hirer bardak i<;ilir.

Defne yaprag1, t:a neleri, ince dallan su ile kaynatll1r, dayanabilecek kadar s1cak olarak 5-10 defa el ve ay~ar banyo edilir.

I

O EL-AYAK TiTREMELERi

•

t

iLA.CI O · Biinyesi kuvvetli ola.n lardan kanaldmlu .

Kiikiirtlii hamamlarda ·. bol · banyo yap1hr ve masaj yaptrrtlrr.

49

•

OENF ·

•

. og.~utotu

~ . ­

so 10gr 5 gr.

\ ,.

Karatrlll

,

••

Tan;m

5 gr.

Kaynat1hr, hirer bardak giinde ii<; defa i<;ilir~

o ERGENLiK SiviLCELERi o 100 gr.

10 gr.

10 gr.

Su 50 gr.

Kaynattlrr; c;1banlar pan.sum.an Sirke Narkabugu Sap

.

yaptlrr.

•

0 EZiK VE iLACI a . · Kma hamur yapilarak ezilen yere konUE. 50

•

A

O· FITIK VE ILACI

Bu hastahkta yaptlmas1 elzem olan mn11m:i tedbirler: Cok yemeyi, hareketi, z1plamayi, bagrrmayi, cinsi miinasebeti, gaz yapan gidalan ve c;ok su i<;meyi terk ederek ku~ak baglanac.. . <;am, selvi kozalag1 kaynattlarak ic;ilmeli, Misir baldas1 yemneli, Fit.J.k olan yer siktca sartlmalt· a · k I tr . r ..

-

• r

a

.

*

.

dnr.

o FiL HASTALIGl iLA.Cl o Kan aldmlir ve brr hafta peynir suyu ic;ilmeye devam edilir.

51

...

iIACI o

O FiRENGi VE

36 gr. ~ 18 gr. . . ggr.

1,5 gr.

1,5 gr.

Sinamaki .

Ki:mmlb.rbr T~m

..

Karan:G.1 Havhcan Mahmu.de 3 gt7.

Bu maddeler toz haline getirllir, 6-9 gr. almarak hirer bardak peynir suyu ile ic;ilit. .

•

.

•• .

•

A

O FISTUL VE ILA.CI 0

· Keten tohumu 10 gr.

Tr-·.;:..--..- •• ...

35 .ll.l:ll-U. u Zllfil· ~ gr.

Merhem h~ine gethilir, fistiil iiz.e rine konUF. ·

52

1(} g.;.

Keten tohumu -..

Toz ya:p1hr. Birer bardak._ s.jit ile yemelderden yarrm saat Once • filr• . ic; ·. -. ·.

..

OGAZiLA.CIO incir_, pemen anason . hard.al it ' ' ~-' . . ' beraber kaynablarak c;ay gj:bi ac; karnma. it;ilirse, papatya yag1 ile de karut yaglan1-rsa gaz naUuna bit: ~ey birakniaz.

Bal, §erbet yapihr ve i~itir..

I

0 GECE KORLUGU o · R.ezene suyunun icinde gOzler UZUll ltliidd.e t tutulur.

53

[

a GOGfJS ,..

•

HASTALIGINA KAR$1 iLA<;LARO

•

<;emen 10 gr. incir 500 gr.

Beraber kaynattlarak U1k ola-· rak i<;ilir veya yenilrse, gOgiis :has.. · tahldanna iyi gelfr.

o GOz AGRISI o

r1• yigw _su••t·.

#

Yumurta aki GOze damlat111r . .

Kadtn siilii s1cak olarak gOze damlat1l1r.

oGOZKAPAGI TifBEMESiO Kimyon lID gr.

Fmdik 150 gr~ Yenmeye devam edilir. '

54

.

t

o GOZLERi KAR ALJVIASI VEiLACIO 100 gr.

- Sanmsal~ 50 gr. ..

Merhem yapilrr, ak~amlan gOBat

ze <;ekiHr.

o G6Z KiRPiKLERiNiN D6KfiLMESi iLACI O Ta~an pisli~

(yalolarak kiilii)

24gr.

Teke pisligi (yaktlarak kiilli) 9

gr.

Elde edilen bu tozlar gOz ka.. paklanna siirllliir.

-o G6Z NEZLESi o GOze siit damlattlmal1, yemeklerde ada sogarn. yenmelidir.

55

â&#x20AC;˘

..

· mGOzU . ·· ENDiKMEKO · Rezene suyu ile gOzler ho~ bot yikanarak gOzler pansUl11an yap1.lrr. Bu ilft<; gOzlere biiyiik kuvvet veru.

K'i!jnitj suyu

Gill suyu Elde ed:iflen bu sular ile gOzler yikamr. .

O GRiP VE iLA.CI

,,.

o

Limon Onytlmt~) 1 Adet Ihlrunur . 5 gr.

Su 2 su bardagi Kaynatthr~

hirer bardak i<;:llir. ~ GfiNE~, YANIGI 0 . · Yumurta a1n cilde merhem gi· bi siiriili.ir.

56

•

-

O GiJZE~LE$MEK i<;iN M<;~o ipek ~erbeti, anason §erbeti sabahlar1 a\: karnrna istekli olarak ic;ilirse, insarn giizellef?tirlr . .

a GUA11R VE iLA.CI a Nane 10 gr.

Papatya 5 gr.

Kaynattlrr, hirer bardak ic;ilir.

o HALSiZLiK.BiTK:iNLiK . ·nERMANSIZLIK o . .

-

Et kaynafilarak suyu abn1r; 'i<;i-

ne bal ve bir~ sitke ili¥e· edilerek $erbet yapthp, ac karn1na ic;i.. lecektir.

57

I

Q

.-- .'~ )1t'L. -·'~N · .1..ll...J.. i:t HAMIL MiJTEVELLiT ·

SiSLiKLERDE G

Lahana

·

(Jzfitn suyu

Sirke Tu run<;

Bu terkipten Iapa yaptlrr; ayalc ve bacak iizerine konularak baglamr. '

o -.- . :ELiGi ONLEYEN iIA<; TERKiPLERi ·O · Limon suyuna pamuk batJnl1r, ·ayba~1 bitlminde - · .. _ . · adan Once rahine konursa bu ilR<; lns1rla~tmr.

I,

O HAMiLE YAPAN

iLAC TERKiPLERi o · Pel:in ytlcarur, rahime tiitsiisii verilir.

58

,

Deve siitii, cinsi miinasebet zamamnda i<;ilir. ..

<;Orek otu, papatya, karab311 otu kaynattlarak devam.11 olarak i~ilecektir. (Cay gibi).

o HAYA.LET G6RME I.

Yarasa

VEiLACIO ku~u ba~1

yaktlarak

(kiilii)·

Bal Merhem yap:Ll:lr ve gOzlere siirme gibi c;ekilir.

o BAZIMSIZLIGI ORl'ADAN ··-

KALDIRAN iLAf;LAR· 0 Andiz kOkii · 5 gt.

Nane 5 gr.

59

•

Kaynattlrr, birer bardak ic;ilir. r . · Anason Kaynatihr, birer bardak i<;tlir. ....,

O

m<;KIRIGA KARSI

YAPll.J\CAK iLACLWl-0 Kekik 5 gr.

Kimyon 5 gr.

Anason 5gr.

Bu devalar kaynatihr ve bardak bardak i<iibr.

o iDRAR ZOltLUGU iLA.Ci o Sanmsak Nane Sedef~~egi

Pirasa Keraviya 60 I

•

•

Bu gidalar yenjr; zeytinyag1 ile d~ lapa yaptlrr ve mesane iizerine konur.

r

0 iDRAR Y . . . . . ...,._,I VEiLACIO

.

•

,

•

Idrar yanmasmda siite kafi ntiktarda ~eker kahlarak .i<;ilir.

Arpa kaynatilrr, hirer bardak i<;ilir.

•

0 iDRAR YOLU iLTi HARi VE YANMASINA KARSI i:LA~LARO •

Karpuz •

Muz

t

'

-

Bu gidalardan devamh yerur.

Tavuk, ye~il ki~ni~ ile ~orba yaptlrr ve i<;ilir. ,

I

l

61 •

•

.o iDRARlN IIBNDiLiGiNDEN <;IKMASI VE tLAcr 0 . Taba搂ir (bir agac;tan .elde edi.. lir)

路 Mersin ajaci to.humu Kilermeni Pe lit Siinbiil Bu maddeletden terkip yaptlrr hirer ka~ik yutulur.

Lapa yaptlrr, mesane iizerine konur.

,

0 inRARDA KAN

GORULiJRsE o 路 incir

~

30 adet

Hiyar ~ekirdegi

<;am fi.sttgi Kabuklti badem EbekOmeci 62

..

5~.

l gr.

9adet

9 J;!r.

-

I

~

r

•

[

Tetkip yaptlrr ve sabahlar1 a<; ,_....;.;· -1--. il._rr. l\1:UUJ.ia 6. f?ar gr~ 1<;_· Dereotn yenir ~

. .

O ffiTILAl\1 ,( '• - ·. .........

·_cl)

OLMAl\IIAK O • Im '. ak• . ., ,Ll.(;llll 0 ·· .aJ1l ~· • · ' 1c;m; Iht..!l Ufak ufak (mercimek kadar) .

1-~.C.--- yutu1 JUUui...-. ,u r.

Az ~kerte·ki~ni~ i¢meli. ~~

I

-

O iKTiDARSIZLIK o Toz ka:ran:fil 12 gr. t __ .k.. SU -,...-_.t•• kAfl ·1~.n._.,. ..u1e. ,: U : -~JG m.1~~-uuTr- -anf l·1. I , saua .,_ hl.ar1 su~ -.. tl. e b. i~-.. _.1r,. ilir. _ • likte 1<;· 1

1

o i$TAID At;MAK iCiN EN GiTZEL i I ,A.CLAR o.

Nane., suyu ic;ilir, (kurn.sU <;ay gibi) 7 ,...,~ ,.+..~~ t ··1 ' kild' yemr . . ~yLlili., 1s .em en ~·e . • -e _ •

w

....... .. ......... ..... ........ ...... .. . .... ... ...·. ....··.........··-· .. .. ...··· ............ ........ . . . . . . . . ..·-· . . . . . . . . . . . . . . ............ .... ... . . ···· · ... ··..··· ··········· .··· . .................. . ...................................................·....··---······· ..............................................................·.....·.......·· ..··............ ...............-. .... ..... ....... ....... . ...... .. .... . ....................... . ..... ........... . ...... ......•.•...•....•..•,...•..... ............. .............. .. ........... ... ........................ .......... ... .. ... .. .. . .

• • • • • . • • • • • • •. • ......• ........... . • • . . • .•'• •.....

• • . .'='.,. . ...

• • •.

•

~

~

·~ ·

__..

_.._

.

O KABAiillLAK VE iLACI O Kina ile may~ hamur iizerine konacaktrr.

-

•

~i~lik

A

O KABIZLIK VE ILACI O • lncir kaynatll1r, sirke -ic;ine atilrr ve yenir. Suyundan bolca ic;ilirse defi tabiyi saglar, normal di~a­ r1ya c;ikanr. .

-

O KAFA, BOBRE~ DELiLiK,

·

DAMAR SERfLiGi o Karaba~ otu, bilhassa c;ic;egi kayri.attlarak i<;ilirse kafayi temizler. Buna (Ka.fa siipiirgesi) denjr. (:ic;egi buruna c;ekjlirse, burun ve kafadaki pis ve tuzlu balgamlan alo.tarak, f erahlandrrrr. Karaba~ otti ·Mayis ve Haziranda c;ikar, 64

·. .

.

iic;iincii derecede s1caktrr, balgam1 c;:tkanr, kalbe ferah verir, arpa ile kaynattlrr ~~ilirse bobregi, dalag1 temizler. Uc;te biri l{adar giin· liik ilave edilerek ic;ilirse, karmda ne kadar pislik varsa temizler.

Bat? agnsmdan, titt·emekten, cin11etten, damar hastal1gmdan ·k urtanr, goz agnsrm ve zafiyetini de alrr.

o I\ALB HASTALIGI

VE <;E$iTLi iLA<;LARI o

O~ul

otu kaynattlarak (devam.11) ic;ilecek yahut soguk suda 1imonla limohatas1 yaptlarak ic;ilecelrur.En giizel kalp ilac1d1r. Kalb ic;in bulunn1az bir ilac; ve iksirdir.

•

O

KAL<;AAGRISINDA iLA<;LARO

Sabun

I<:ina 65

Hamur gibi yaptlarak agn iizerine konarak tatbil-t edilir.

1

r

-

rJ KAMIS AKINTISI

- _BEL SOGUI\:LUGU o Me~e palamudu

Ganliik Kuru. iizfun

-

100 gr.

200 gr.

5tJij gr.

1500 gr.

Su -

Kaynatilarak hirer c;orba..ka~1· gi i<;i1irse ak1ntiyi. keser. (Uziim - yerine bir yerde Incir yazthru~­ . Ur)! '

O I\ANGREN VE iLACI O

Su

1500 gr.

100 gr.

Kina Seker 250 gr.

Bir]ikte kaynatilarak i<;ilnieye· devam edilii·se b"t1 hastal1ktan •

66.

';

I

•

.•

OKANIDURD •

i<;iNo En ~iddetli kanamayi durdurmak ic;in karuyan yere kafur tozu

ekilir.

.

o KANSERE ·KARSI o

Isirgan, bala kan~trrtlarak yenirse, kansere iyi gelir. Isirgan kanserin dii~marudrr. Is:wgan yemegi .c;ok yenilen memleketlerde kanser hasta11g1 olmuyor,. 4 gr.

Isirgan tohumu bala kar1~tm.1.rr, hirer bardak ac; karnma ic;ilir.

o KAN TiJK'ORMEYE KAR~I iLA<;LAR O

Ravend ~ 30 gr.

Bal mumu 15 gr.

Iillen11eni 15 gr.

Terkip yaptlrr ve 4,5 gr. yutulur.

67 .

•

~

0 KAN YAPMAK i<;iN

tr.A<;LARO

Kara bil>erle lmrti iizfun yenecek. lit suyu bala kan~t:it'Uarak i<;ilec·e k.

o KARACiGER VE DALAGIN - . I A<;AN ii.A<; FORMiJLLERi O D. - . .

50 gr.

Baldtran · . 50 gr.

Ac1 .b adem 50 gr. t;emen 50 gr.

Pelin · · 50 gr.

Miisavi olarak al1n1r, su ile pi~irildikten sonra bal ile macun: yaptltt ve ka~:tk ka~ik yutulur.

Adaso~aru

-

-

O KARACiGER SANCISI -

•

A

.

!LACIO Sirke tortusu -

5 gr.

Ravend~

5 gr.

~

~

T

5 gr.

5iinbiil Yannn~

dem:iF posas1

,,

21 gr, 2400 gt.

tozu ~ Ki~~ suyu

Bu maddelerden terkip yap1l1r. Birer flncan veya hirer <;ay bardag1 i~ilir. ,

o KARACiGER ZAFiYETi . ~

!LACIO,

..J-... l •• •• . ·. ynat.llrr, 11znm pe·k<mez1.

N ar ka ile birlikte i<;ilir.

-

.

~

•

A

.

O KARIN AGRISI !LACIO

2 gr.

2 gr.

2 gr.

Papatya · 2 gr. · Toz halinde terkip yaptl1r ve . hirer ~ik i<;ilir.

Ki.m.yon Defue tohwnu · Anason

69

•

..-

o

,.

- ~su

TOPLANIRSA O Papatya kaynat1larak bol bo] suyu i~ilecektir. Bunun; gibi kanlldaki sttlan akitip, kOkiinden temizleyen ilac; yoktu.r. Eaz1 ilJl.. sanlard.a n teneke teneke su .a lm.. d1g1 halde bu hastalik zail olmuyor .. Pa.patya <;i<;egi bunbl:H mikiroplanm krrar. (Papatya.n.ro kendisi yenirse daha tes:ir1idir). Buna istiska, siroz hastaligt denir, 0 KA$1NTI-MAYASIL 0 :Arpa kaynattlarak ka~mti olan

yerler y1kan1r.

..

O KEKE~LiK iLACI. O Kekik suyu ¡ Hardalsuyu Akinkarha suyu 70

â&#x20AC;˘

•

•

Elde edilen bu sularla gargara yaptlu·. '

o KELLiK VE i:LACI o J{uru ii.zfun ve san.sabrr,_su ile pi~irilerek (Evvela sa<;lar tra~ edilir) merhem yaptlrr ve ba~a siiriilfu. l?,u ila<; alti saat ba~ta kalacak. U<; defa tekrar edilecektir. .i

I

!.

r-

I

r •

O

KEMiK VEREMi VEiLACIO

Kuru iizi1m, Zeytinyag1, Kitre Bunlardan miirekkep. bir lapa yaptlrr da, iltihab oJan veya ezilen yerdeki kam <;ikarmal{: i<;in iizerine konursa iyi gelir. Kemik veremini de ~ifayab eder.

0 IIBPEK VE iLAcr 0 .

Kepelr .o lan yere tuzlu su siiriilfu ve temiz su ile )TJ.kann·.

71

O Kii _

L ·.· ARIN . ·.

__,..L,,/

ry -- - - .

ic;iN 0 Kil yerinden c;tkaplarak yerine merkep sidi~i_ sUriiJiir. ·s onra merkep sidigi zttruk Ue bir mayi yap.ilarak siiriilecektit. Ktllarm ~tkmasma mani ohm.

. VE iLACI 0 .

Bun;ok; Kmk ve c;atlak kemikO

. .. ·

ler ilzerine lapas1 konursa kirtk kemikleri kendi kendine toplar, 24 saatte yerine getiri:r ve kaynatrr. .. .

Mercimelc (krrmiz1 ve

250 gr.

suz) \

72

kabuk~

,

:_ .

25{) gr Suyun yar1$1 ka.lana kadar lffi:y· nattlarak i<;:tlir,se., ktzam1gm kolay <;tlmiasma yardrm eder: s~

•

o·KOLiT-BA.GIRS.A.K

L .

iLTiHABlD &aa ile pekmez iqilirse,, iyi g~lir. (Pekrnez kma:tun dort misl-i olao~).

O ·: rt6PEK ISIRMA.SI· G Kopegin 1srnd1~1 yere bir defa. elle vurttltrt ve sirke ile pansuman yap:ilir.

o ·

''

~

I

1.

AKINTISIND.A .

.ILACLARO "" '

.

~

-

. Zeytin yaprag1 suyu <;1kari1ir.

Ic;.ine O'irazcik halis 1'~ ilave edilerek mce bir mayi yaptlrr ve bu mayiden k:ttl:aga datnlatil Jt. 7~ •

•

0

-

Mersin ya.gt ktilaga 2-3 damla damlattl1r.

o .... ·,.

HASTALIGJi VEITACI·o .

•

A

Sagrr kulag1 ac;mak ic;in en iyi ilac; Diihniillakvadtt'" Sagir kulagi bir gii:nde ac;ar. ·

. iLTiHABI

O -

•

A

VEILACIO Kabak S , emizotu

Bunlardan ye1nek yap:ilir ve ye- nir.

74 )

•

.

'

O __ -- .._ _ Ki RINE I\ARSI o · Bade,m y~1, ak~am.lan s1cak olru;ak_ lml:a ga damiattlir ve Kulak bir s1cak ha-Vlu ile sariht. · •

•

0 KULAGA BOC~'.K ~-

GiRMESi 0 Zeytm yag1 kulaga

-d~mlatthr

ve giirte~e ka,r~1 otllrttlu.t.

I·

I

~

o KIJLAGA SU Gi:RMEsi i:LACIO

~

r

~-3

·-

Tatl1. badetn yag1, kftlaga dairl.1a tlamlaui1r .

'

Papatya yag1 kulaga 2-3 damla danilattltr. · ·

.

•

75

·(

o KlJRDESEN BASTALIGI MCIQ Sinamaki 5-10 gr.

Seker Yeterl kadar Sinamaki kaynatilarak yeteri kadar nave edilir ve ic;illr.

0 KUSMAYA KAR.SI

iLA<;LARO Sirke Su · Terkip yaptlrr, bu mayi ile agiz gargara japtltr, yiiz de yikanir.

0 •·

.. · ·

..

N BiRDENBiRE

.

,...-;.,

DUSME VE nACI o Hardal , 5 gr.

Nohut suyu ile birlikte ic;ilir. • •

76

.0

KUl;fiI{ DiL DfJSMESi •

•

A

RACIO

Sinir1i yaprak

5 gr. · 5 gr.

5 gt.

5 gr.

Mersin yapr&gt I<.ekik - Maz1 Yapih.~1: Bu terkip yeteri kadar sirk:e ile kaynat1]1r ve mayi elde edilir. ,

o KiJ<;fiK DiL Si$i VEYARASIO Kii<;iik dil ~i§erek uzarsa, z~y­ tinyagt ile Jona merhem yaptbr ve siiriiliirse, Allah '.1 n izniyle iyi eder·.

77

.. ..

aMAFSALAG KAR.$1~

Taze peyu.ir agr1yan mafsal iizerine konarak baglamr ve st.k • 1 - d eg1ey ..... t•;1·n ·1·rr.

Sil\..

o -, KiRE<;LENMELERiNDE a :1 00 gr.

Burc;akunu -Ac1 balda unu 100 gr.

50. gr.

Nane 100 gr.

Sirke-bal Baklauna 100 gr.

Bu maddelerden yeteri.kada:r alrmr, bir. 18.pa meyda:na getirilir ve kir~lenmiey ·m afsallar iizerine · konarak baglamr. .

~

.

J

.

.

. .

Demir suyu i<;ilir ve demir suyu ile de makad yikarur.

•

•

Ebekomeci Mene~e yapragi Sogiit yaprag1

S1gir

, -u otu

bir tutam bir tutam bir tutam bir tutam

Bu bitkilerin ciimlesi_kayt!atilir, elde edilen mayi ile makad pansuman yaptlrr.

YARILMASI VEBASURDAO Domuz yagi, eritilerek fitil yaO ............

~ r

r-

r

.LLJU:JLAJ

ptlrr ve makada konarak s1cak tutulur.

·-

79

-o l\ffiME SiSLiGiNDE o

I

I

•

Bakla .y apra{ji ezilir . yapragi " "' ezil. _ · ·enye . rr Bib .

Susamya§z Bu maddelerden yete:ri kadar almrr; 18.pa haline getirilerek meme iiz·e rine konur.

o l\IIEME YARASINDA o 200 gr.

· Kum iiziim Mazt

200 gr.

100 gr. _ 50 gr.

100 gr.

Sumak

BU$tk

Servi kozalag1 Bu -m addeler E?erbet·ic;inde yirmi giin b1raktldiktan sonra bir selvi agac1 ile yar1s1 tebahhur edene kadar atef? i.ize:ctnde kane· 'ttfilrr. Elde edilen mayi bir ·~if?e­ de muhafaza edilir ve icab ettigf vakitle.r memelere. siiriiliU .

.so

..

OMENENJiTO Akasya ti~egi 50 gr.

Alm$ya yanra.j1 50 gr~ 路 Su 2000 gr..

Kaynattlir, h.astanm ba~1 ytlmn1_r_

O MESANE KUMIJNDA O Papatya kaynatilir, hirer bardak icil.ir.

O MiDE AG-RISI o路

25gr.

25 gr.

25' gr.

Giintiik Mesteki

<;oreotu.

Anason 25gr.

25 gr.

Yef?il ftstik kah~ DOviilerek to,_ zlar1 elde. edilir ve bal ile macun yaptlarak 6 ..10 路gr. yemelderden evvel i<;ilir. 路 '

81

o MiDE VE BAGJRSAGIN,

..

YENiLEN YEMEGi SiIRATLE DISAR'I ATMASINDAO Cemen kaynatil1r (suyu) Kantaron <;i<;egi

Aliason Miirekkep olarak kaynattlrr ve c;ay gibi i<;ilir. ..

O MiDE BULANTISI o Nane suyu i<;llir.

Limoiisuyu Kekiksuyu .

Terkip yaptlir ve i<;ilir.

Demirhindi Ki§ni§

.

_ Ye¢r veya kaynatihr, suyu. .-.

,.

lir.

82

i<;i-

•

0 MinENiN <;ABDK ACIKMASI VE YENiLEN YEl\1EGi IillSMASI .o Nane kaynattlrr, birer bardak

., rur· 1<; I I.

•

-

o MiDE DUSMESiNDE o

Arpa ekmegi 200 gr.

F1stik (~am) ·100 gr.

Badem f;O gr.

Bu devalar ezilir sumak veya ayva ile pieyirilk. Servi kozal~t suyu, maz1 ve bakla ile lapa ya:p1lrr·' haricen m ide iizerine konur . . ve baglamr.

-

-

.

-

-

0 MiDE GAZINDA VE iSTAFISIZLIKTA O Karanfll 10 gr. ~ni~ 1~ gr.

Kaynattlrr <;ay gibi i~iljr.

83

Hithit (fmdik kadar) Silt ile i<;ilir.

O MiDEDE HAZIM

Gfr<;LUGfJNDE a . lir. ..

Nane; anason kamattlrr ve ic;i0. MiDE i.LTiBABINDA 0 '

Saktz toz haline getirilir, kaynatilm1~ keten tohumu suyu ile birlikte i<;ilmeye devam edilir. .

O MiDE KANAMASl

e

Nanesuyu Semiz otu suyu Beraberce bardak bardak i<;i.

1rr.

84

•

.

o MiDE KASINTISI o

•

Helile §erbeti Menek§e §erbeti Hunnab §erbeti Bu ~erbetlerden birer bardak i<;ilir.

''

OMiDEYi ENDiRMEKO .

And1z kokii kaynattlrr, hirer bardak ic;ilir . .

.

O MiDENiN SATHINDAKi SiviLCELERDE O Helile kaynattl1p, ic;ilir .

•

o MiDE YANMASI O

•

Zencefil kaynattlrr ve c;ay gibi ic;ilir.

85

o MiDE ZAFiYETiNDE o Nane kaynat1hr ve i<;ilir.

OMiGRENO Sinameld 50 gr. ' Kar,anfll 50 gr.

50 gr.

Besbas·e J\nason 50gr.

Miirsafl 25 gr.

Giilkurusu 25gr.

12 gr.

Safran 12gt\ Misk .

Bu maQdeler toz haline. getirilerek safi siizme bal ile macun . yaptlarak 10-15 gr. yutulur.

•

OMORAL BOZUKLUGIJNDAO "Karaba$ otl.l kaynablll', hirer bardak i<;ilir ..

8.6

ONASIRO Kuru incir kesilerek iizerine km.a konur ve ii<; ak~.am nas1r

iizerlne sanTur.

O~ulotu

ile bal kan~bnl1p yenirse, bu da nefes darhgma iyi gelir.

o NEFRiT HASTALIGI' VEiLACIO I

路5 gr.

5 gr.

Papatya l{arabru:j otu

Kaynattlrr, btter bardak i<;ilir.

87

...

..

o NEVRASTENi o 5(I)O gr.

Kuruiiziim .

Kma

50gr.

Kayllattl1r, hirer bardak ic;flir.

o NEZLEYE KARSI DEVALARa Ozerttk tohtnnu kaynattlip bu.. runa c;~kilirse nezleyi keser, hatta deniz bile tutmaz., Nane (tazesi) yapraldarrm c;igneyerek yemeli. Ki~m kurusu da yenebilir. â&#x20AC;˘

a OKSURirK <;ESiTLERi VE YAPILACU .

iLA<; TERKiPLERi o .

Zencefll-Bal kan~ttnlrr yerurse 88 .

...

en miizmin Oksiiriigii ii<; giinde biiznillah keser. Bu Oksiiriigiin en . ; ~~ ilA. ·ac1d- IF. teSlIEI· 1

o KURU OKSiJRfiK VEiLACIO

Bal

keten tohmnu 100 gr.

500 gr.

Her giin 40 ar adet kabuldu pi• 4-- 1· .,. drmc; ytlLtuur ve 40 gutJ ··evam e di _lir~

89

O P Afil'IAI{ lTCU VE

TJRN

,.

-

c

. .

~

l\tJEYDANA ·

GELEN SiSLiK-EKZEMA VE ·y · ft YAP'ILACAK

iLAC TERKiPLERi o Sarisabir 20 gr.. · Nar ~i~e~ 20 gr.

Giiuliik 20 gr.

Maz1 20 gr.

BU1i.lardan miirekkep bir 18.pa yaptlrr ve iizerine konur.

Arpa

250 gr.

Noliut

250 gr.

Kaynattlrr, giinde 3 defa hirer SU bardag1 i¢ilir.

90

o-RAHi:M HASTALIG:E o 路 . Tereotu bol bol yenecek, Dereotu (Baklaya konan) kay~ nattTup 18.pasi -rahme konaca.ktn-.

e路

路

拢Ki

lVIAYASILDA oBal 100 gr.

Soguk su Yeterl kadar $erbet yaptlrr ve i~ilir.

0 ROMATiZMADA

SlYATiKTE VE MAFSAL ROMKfiZ YAPILACAK tLA.<;

FOBMiJLL.ERi o

tA_ .

Ravhcan

1:0 gr.

Zellcefil Su .

~o

gr.

500 gr.

91

•

•

Kawa.:t1larak: bir

1·1""' ~ave,, e di1 · _erek..

~iktar

§_eke;r

. .:l,• Tl: • . t<;ulr. uzerme $anl-

fastlg1100 gr. ye.nir. _ · Romatizm.a ve qe~itli a:grtlara km·~1 ~eit©'k otunu bJ1tl tl~ ~~a:eun haline getire,r ek y6mekl€rden soura bU'~r ka~ik yg:®l1\z . z. • • .•Y• "... . . ·-. .... . .. ,• ....... ·-.. . . . .. . ....... "· . ... ... ..."...

'It""... ........-.-··-· ............. ... ,. ... , .. . . .. ....... ... ...... .....

-.,...... " ... .... -.. . " . . . ....•··... ..... .. .......... ... ............ .... .

• ·· .... :· .... ,..,• . . ................... ;•..... . .

• .......... ·• ... ,...... . '. . .. ... .... •·-• •...!.·,·...

• ;.,• .. ..... ..... ... . . .• ..·.·. ·-. ·.·.·._·.•·.·.·.·.·.·.·.·.?.·.·.·.

•

• • •·

••

-:i. ·~ · ·~ ; . t. - ~. -.; -. • i • • -• • .,,. ... _.,, ; ·. - ... •. ~ • • ... -: ·. -_ . ~ . .... .. _i ,_>; ;l,o · - · · oo; , .oo:fe. • • ,• • • • • • • r' • • • ..~ • • ' • " ··~· It " • • • , •" • " ', • , .... . " • • e · " •e " " It " " ' . " " ~· e .- .~ • 1t • " •• , _. • • -•~ ·. e • • •, " " • • " " • • " • " • " e " . ._ • • " , "~ ~ ' ·e • " ,._ "• "•'" "I a" " " " · · ·· ·,..- " e •e • ,e """ ~"• "" It ,f_ " e • e e " IJ" • e • . " ~ •

• •r• • "

~. •'; •

"

~

-

~

_.

•

•'

~-

~·

· · ~ ·.

• ~

-

·.··~ .·.·.~ .·.~.·.

• •- ..i ~· .... .·.·. . . .·.·.·.·.·.·.· . .. .. . . . ..·.·.·.· . . ........ . · ~· .... . ~. · -· • . · ~·-· . . . . . . . ·~· •••• . ·~

oSA<;URIN

BEYAZ" Zen"Cefil Refile Kabili

.

·INDA o

gr.

20 gr.

20 gr.

20 gr. ~O

.

D Bunlardan mfuekk.ep ~ir macutl y:aptltr ve bkei ka$dt yutulur ~

so gr. ·92 •

•

!

I

I

r

_5 0,gr.

Su 1000 gr.

Sinamieki su ile kaynattlarak inecegtnde sirke katiJ~. Bu su ile · Sttke

sa<;lar yikamrsa diikiilmeyi .On1er.

· a SACKIRAN a V aza1in tle san zll'Illk nierhem · yap1lrr, sac;kttan olan yerin iizerl.:!~!l . ·~ In, •· • il ' ·"' d' ) ne Su.L·tuur. \~n 1yi . ~ac1 ;. u , ur!! . b'

OSA<;LARI

- -. ~ -E· ·. 1\mIRME· · . -.. K"' · ~- J.~~ - - .- . ·. _ ' _ ..,

.

P~1

suda ha§lanarak _ezilir; ;::;.;.::1.·· sa<;l ara. Sui. LUurse, .sa~l,ari ..u:uvvetlend.irln~ Tu:rp suyu da aym vazifeyi gOffir. l,._;,.~,.

. o SACLARI PARLATMAK a SU~am

yagi siirliliir, shUUneki suyu ile yikann:sa sat;lar1.parlattr.

o SACLARIN SiYAB <;IKMASIO Sarunsak ac; kamma yutulmaya devam edilirse.,. beyaz ktllan dOker, siyah c;tlmnr.

O

SA<;IARIU ·. .

~-

.0

.

Tu.rp, dO~ ay yenmeye devam · edilirse sac;lfm. c;ikarrr. rl SAFRA KESESi TASI o Mesanesinde ta~ olan kimse bir flncan tavuk yag1 i~erse hem sanc1 gider, hem de ta~lar kolayhlda c;1kar. .

•

A

O SAFRA VE ILACI a Safrayi gidermek ic;in la.tFtrt 1 .. .. il.e,dennr . h Jn . di ka ak UZ1llil ... ·ynaLUar _. · -L--·

i<;i1ir.

Acz badem ya§z •

·94

Kulaga ikie?er damla damlatihr.

"-

Q

SARA .HASTALIGil\WN ~

•'I LACIO

(l) gr. l>zerllge (7) gr. nisbe.. tinde pekmez katllarak kaynatip ic;ilecek. Yeterl kadar pekmez, 5 gr. Ozerlik, su yutulacak kadru; i~ilirse sar' a hastal1g111a :ly:i gelir, delililrten kurtanr. Sabahlar1 ac; . karm.rta bir defa ic;ilmelidir. Vtl. 1 . d. em . dirir. cuttaki §lt?en . .

OSARILIKO .

Ebucehil karpuzn s1k1~1p, suyu· na biraz su iliive edilerek bunma 2-3 drunla damlahlrrsa, biitiin pis sul,ar1 bunmdan alntarak hastal1-

g1 gec;irir.

, OSEDEFO Ek~i gidalardan perhiz yap:ihr.

Bal~~eker eyerbetlerinden ic;il-

meye devam edilir.

95

•

t

•

OSEICIE 0 Karanfll

3 gr. .

Tar~

3gr.

Ka.ynatilrr, bir qay bardag1 ic;i.. lir. .

o SES AZLIGI o ·

Kebabiye agtzda ~igneni.rs€ SEJ;si safile~titi.r. ~atlr

ruur suyu kaynatihr, t<;ine menek§e y~ i.lave edilir ve iQilir.

. o SES KISIKLIGI o Yanm fmdlk kadar (Hitlut) Seytan pisligi, bir fincan s1cak suda eritilir, i<;ilirse fllhal o illet zail olUr.

o SiRr AGIDSI o Katran kOpiigii Zencefil TiirbiU-tiirbiit .

Zera.vend -

96

25gr.

25 g:r.

25 gr.

25gr.

·!

Terkip yaptlarak 10 ar gr. ic;il- · meye devam edilir.

o·sITMAO

Kabak Semizotu Atpa_suyu Hunnap Erik Demi1·hindi Bu maddelerin her birinden muhtelif valdtlerde yenir, kaynattlarak sulanndan bardak bardak • ffir• 1c;. •.

Papatya ve pelin kaynat11.1p i<;ilecektir.

-

97

.

SiNiR ZAFiYEU . il . rr. . u zenne . . · . 1<; b ,a rdak

Q iIACI O J:(araba~ o~. kaynahlatak hirer

· ve)~a h o~i;tll . . . c_ 1c;.

• il. yemr _ir.

1 - .... --..·-

•• •• -itZum

fiLW~u

o SIRACE VE !LAC.I m 1

A

•

A

Ham stinger ve bal kayn.at.tltt, elde edilen mayiden ic;;ilir.

osiRozo Dere oJu suyu Turp suyu Bu terkibe bir miktar bal ilave ederek-ic;ilir ve kusulur.

•

OS:tviLCE O Erik, sirkeye batinlarak sivil· ..·:W ... ce, <;1h an ve k· a~nr~uara sw-u.turse, kurntur. En ziyade <;oculdara yarar. ~

.!!~!1·

osiYATiKo

Limon kestlir, kabugµ 11.e kay· · '- nab.hr i<;ilirse siyatige iyi gelir.

98

•

o SOGUGA KAR$I

KORUNMAO , Sarnnsak

•

Ceviz

Birlikte yenir.

o strrn <;OGALTAN _

iLA<;IARo

.

Tahan, bol bol i<;ilir.

Nohut, kaynat1l1r ve ac; karn1na ·suyu i<;ilir. .......................... . ..... ........... .... ..... ... ....... ...............-..·............... ......... . . . . . . . .. .. ................ ..... ..... ' ..... . . . . . . . . .. .. .. . ...... ... ... ................ ................. .... .... ...... ........................ ... .•.. . . .. .......•...•............. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ...... .... .......................................................................................•...-....... .... ....................... ............ . .. ... . ... ...-· ........... ........ ·-· .. .............. . e

•••• •

•. •

o •

•

e

e

•

e

o •

•

•

e

•

•

e

0

0

•

0

I

0

0

o

0

0

-

~

• • • • • • • • • • • • ••• • •• • • •• • ••• • • •• •• • • •• • • • • • •• .__

~·

,_

.-

0

0

;,

0

0

•

0

0

0

0

0

•

•

0

_.

• •• •••••••••••••••••• • • • •••••••••••••••• •• • ••••

O SE~ ARTIRICI

IIA<;IARO

~ehveti

art11:n1ak i<;in a~ag1da­ ki ila<;lar al1n1r: Turp tohumulO gr.

Bal 10 gr. .. lVIacun yaptlrr, ak~amlan yutulur.

99

•

O $~KER HASfALIGI o

Mide ,·bozuklug11ndan karac.iger bozulur. Karacigerin bir hasta11g1 da eyeker hastal1g1drr. Ke- . kik - Tar~m kaynattlarak ic;ilir.

Mahlep havanda doviiliir, giinde 3 tath kaey1gi ic;ilir.

•

o $i$LERiN ERiTiLMESi o •

$i~leri

indirmek ic;in aeyag1daki rec;ete yaptlrr: Ispanak hafifc;e lapa yaptlrr. ·Siey iizerine konursa eyieyleri biiznillah indir:ir.

•

Soguk su du~lan yaptlrr .

• leytahm ac;tlmas1 ic;in hafif idmanlar yaptlir.

100

•

a TER KOKUSU 0 Patlican kaynattlrr, suyu i<;ilir.

0 TIRNAK iLTiHABI 0 Karanfil veya tarc;m kaynattla路 rak ic;ilir.

E

r

OTEMRiYEO Sab ile zeytlnyagt merhem yapihr, temriye iizerine siiriiliirse c;abuk kurutur.

o TANSiYON DU$iTKLUGU o Bir su bardag1 ayrana bir tat11 ka$1g1 tuz konularak kar1etrrthr ve ic;ilir.

路 101

•

C TANSiYON YVKsEKLiGi o Hunnab re<;~linden sabahlar1 a<; kannna yenir, suyundan da i<;:tlir.

Samnsak yiyiniz. Limon suyu •

ic;iniz.

OUCUKO Limon kesilerek birkac; defa siiriiliir.

Nar kab~u 20 ~· Sap a gr.

Su ile kaynattiarak -sifriiliic.

O UNUTKA1\1LIK a .

Her ya da iic;· giin 1-3 gr. giinliilc ile 30-40 tane «;;ekirdeksiz ku·

... •• rn uzrm yeneceKu.1c.

1~.: ~

102

•

â&#x20AC;˘

r

0 UYlillSUZLUIC. O Kabak kaynattlarak, ic;ine tnz.. s1tZ tereyag1 koyup ate~te suyu u<;uncaya kadar kaynattlacakttr.

Bu elde edilen yagdan buruna damlattlacalrtrr.

a UR-$i$LiI{_ 0

_ Pathcan tohumu, su ile kaynatd1r, lapa ya.plllrr ve ur iizerine konarak sartlrr. ¡

OIJYUZO. - $ahtere otu, ~b~ otu, kuru iiziim ve papatya gibi matld;eleri yemeli ve kaynatip ic;melidir.

oURE-G 2 eer gr, sansabir ile 2 gr. damla saloz1 karu~trrthr, sabahJa..

103

•

, ,. . 1c;me • • 1.,.. n ac; k arnma gfill. _ a<; A.Ollarak · ". u- .

1<; lr ..

I

1

o fJMMfi SiBYAN 0 Meyve sulan bol bol ic;ittlir.

Hunnab Aipa .HWJhWJ Miisavi olarak kaynatlltr, su~ yundan ka~ik lm$.tk ic;iliF.

oiJLSERO Keten tohumu suda pi~irfle.. rek, ic;ine siizme bal konup r~el yapilacak ve S8rbahlan ac; kamma (15) giin hirer-<;orba ka~1g1 yellecektir.

ovARiiso Varis hasta11ginda terkipler uygularur: .

104

a~ag1daki

Kuyruk yag1111 eritip i<;meli, · mid-e kabul etmez ise, kuru iiziim yahut erik ho~afi ile bol bol i<;melidir. (Kayisi yememeli, ho~af1n­ d,an i<;memelidir).

•

OVEBAO •

-·

.

Zemzem suyu i<;ilir yahut sarunsalda yogurt yenilir. incir, ceviz ve sedef ~i~egi, bunlardan hirer miktar yenir.

(Bunlar en giizel panzehirdir.)

•

•

OVEREMO ,

tr

Sinirli yaprak ag~da. <;ignene.rek yutulacakbr.

Sinirli yaprak salata olarak yenecektir.

105 •

- O YANII<LARA l<ARSI

iLAc;LARo ..

Ki.na ile susatn ·yagi merhem yap1lir. Yamk iizerine siiriiliir.

Kma ile tuzsuz tereyag1 merhini yaptlir.

Yantk Uzerlne siirii..

1ur. o ·Y ARAO · Sarma§ik yapraW., dah ile ·kay. ttl - ak d -· :,.l '.:._. na ~-~ : ·ar} . s~yim. ~ an ·1c;~-Sarma~ik yaprag1 <;ignen~rek yenir. ..

O YELLERi

Gir>ERMEI{ . i<;iN iLA<;LAR o .

~

At ltestanesi venir, vahut k:av J .. . . . ..

106

natilrr suyu ic;ilirse biitfin yelleri ·~ ·nn· L .-.1 g·d_- enr. · · ,. I·a11 buz l

Q YElVIBKI~ERDEN TAT

ALMAK i<;iN o

f

1.

•

~.

I -

I

·

OYILANCIKO Yilanctk: olfili. yerden biraz kan alntihr; bu akihlan kandan. par~ makla- ,a lmarak. ~.)-"i.1i.ancik olan Ins·-· m.m iizerine siiriilerek bix veya b:kkru; $.ifa Ryetleri okunacaktrr.

En tesirlisi Fatiha-i eeriftir. ~

0 YORGUNLUK O So~uk su He ba:~ . .-.·. ... ·. . ~ ,· . . . . . . . . . . . ...

Kepek veya s1cak ~~reot~ &ermde yatibr ve uyunur·.

1

107

:

•

•

-

O YOz FELCi O Zeytin yag1 100 gr.

Su 250 gr.

Karabiber 50 gr. . Su tabahhur edene kadar kaynatili.r, elde e·d ilen yagdan yiize siiriiliir. ..•. .. .... .. ................. ... ., .. . . . .... . ........ .

•. . . . . . . . . . . . .. . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ................................................................................................... .......... ....... .... ..... .... . ...... .... . ...... ... .. .... . . . .... .......... ... .. . ........... .......... ........... ..·.·.·.·.·.. . .. .·.·.·.·.·.·.·.·.·.·.·.·.·.·.·.·-.·.:.· . . . ... . . . .. . . .. .. . .. . ·.·. ... .... .... ... . ·.·.·;·.·.·.·.·.·.·.'.".·.·.·.·.·.·.·.·.·.·.·. ........ .........,......... . ... " ... .... ........ ..... .............. .. ............. .............. ......... ...... ... ......... ... . .. . .... . ..

• •

• • • • • • • • • • • • • • • ~• • • • • • • • • • •

.....

.

...............

"

•

•

•

.

• • • • • •

...........

• • •• • •• •• •• • •• .

.

J

............

.

._

_.

~

~

o ZATiJLCENB VE iLACI o Keten tohwnu, .bir till.bent i<;ine konacak. Meyan kokii, incir, bir arada kaynatilarak elq.e edilen bu sudan ic;ilecektir. (lyi olana kadar devam edilir.)

o ZATURRi E O· Bal ~erbeti 250 gr.

Arpa suyu 500 ·g r.

Birlikte i<;ilmeye devam edilir.

108 •

..

•

o ZAYJF <;OCUK t1 ¢am ve selvi agac;larnun yaprak:lan veya kozalaldan: kaynahl1p suyu ile zay:tf ~ocuklar banyo yapil1rsa, c;elik gib:t yapar, biiznillah y.iiriimeyen c;ocuklar yii... rur'! .

--.0

3,f? gr. Sandaros deJ1il,e n .saktz _dOviiliip, 1,5 gr. kitre ile maa11n yap:ilarak sabahlan yutulacakttr.

•

OZAYIFLIGI

GiDERMEK i<;iN a Nane Sirke

1 tutam 10 gr.- ··

Terkip yaptlrr, birt:r ka$tk ic;ilir.. . . ' •' .

109

•

•

a ZEHiRLENMELEIIDE O ...

Bal ~erbeti (Bir kaseden biiyiikc;e olarak i<;ilecek.) _ Samusakh yogurt yenecek <iki kilo kadar). ,O

ZEHiRLi HAYVAN ISIRl\fASI <> '

Defue tohumu 10 gr. · Kilenneni 5 ·gr. · BU maddelerden zeytinyag1 ile · ceviz biiyiikliigfrnde haplar yaptlrr ve bol mikt.arda bal ~erbeti ile i<;ilir.

\

o ZEKANIN A<;ILMASI o 15-20 gr. giinliik, 150 gr. ktU1.t iiziimle kan~trrtlarak sabahlar1 ru; karn.ma y.enecektfr. Bm miiddet devam ediJtir.

110

.. '

.

-

•

.

O ZEIIBR-PENiSiN

iLA<;LARIO

•

Penisin bil11m1Ull hastaltltlan-

'·

na kar~1 ilac;: Pelit (M~~e palamudu yemi~i) doviilecek. Ic;ine bun11n yans1 kadar giinliik konacak. Bunlann hepsi kadar da 1:ruru iiziim konarak macun yap1l1p, sabahlar1 a<; karruna ceviz biiyiildiigiinde yene~ cektir. Ya~adan yar1m yahut bir saat e'\rvel yine ayru mikta1·da yenecektir. , •

~

.

-

~ ~ ~

l

'•

'

•

•

•

O ZJNDEL~MEK I(;IN O

Ha,ru.c; Elma

1 adet 1 adet 1 adet

Kereviz .

Bal Ce'iz

l ' ka~tlr

1 adet 111 '

•

•

•

.•

•

Bunlar her sabah kahvalt1 ola~ · rak yenirse, insaru c;ok zindele~ti­ rir, kemiklerin lQ.t'trvetlenmesini saglar.

•

•

.• •

-- -

.

.. . -.;.

• ..

•

•

'

.

-

••

112 - - - -·- · -

-

- -

--

-

-

-~

---

BtrKi I ,ERiN

•

HAIDCEN KULLANJLMASI

l

Bitkiler, devai tesirleri bafil.. . mmdan, yalmzca dahilen de~il, biiyiik Olc;iide haricen de kullaml1r. Genell ikle ha:ricen; lapa, kompres, yakt (kataplazma) ve 'b an.yo

~ekillerinde,

vii:cudtm deri

- sathmda gOriilen meyzii agnlara ·karf}t tatbik olunur. Ciltde bllc;ok --Fahats1zh.kiar (ekzema, mantar, c1ban vs:), adi ve cerahat11 yaralar, yamklar, c;iktldar, ezillnieler, -mafsal ~i~leri, toplardamar (vena) 113 .

•

•

iltihaplar1l ve bunun gibi birc;ok yerlerde lrullanilrr. Hastaltldarm ekserisi i<; organlarda olmasma ragmen, tibbl bitkilerin, ha.ricen k:ullanmak suretiyle de tedavi ettilderi bir<;ok vakalar vardM. Bu gibi vakalar; genellilde karm bo~­ lugu (mide, bag1rsak, safra, bObrek ve idrar yollan, yrunurtaltklar,_rahim) organlan, mafsal ilti- · haplar1, sindirim organlarmda meydana gelen bir<;ok agr1lara · kar$1 genellilde kompres, lapa ve banyo ~eldinde haricen kullamlif.

XIX.. -asrm sOnlannda ingiliz alimi Henri l_Ied, i<; hastahklann insan vficudunun teninde muayYetl ve kesin bir bOlgesine allsettigini tesbit etnli~tlr. Bu bOlgeler (ag;r1ya bagh) temas ve s1cakhga kar~1 hassasiyetin artmas1 veya azaln"1as1 ile fark edfln~. ~ lied bOlgelerinin mevcudiyeti 114

~u ~eldlde

izah edilir. Bu yerler sini:r uc;lar1yla zengindir. Bu ut;lar o:碌iurtliklerden gOrd-Ukleri i~lere gOre kesin ve muayyen bOlgelere baghillrla.r.

Tedavi ve tef?his koymakta ta.. babet, Hed bOlgesiliden fazlas1yla_ ya;rarlanmaktadrr. Bitk:isel tedavide ve ig~e tedavisinde de (<;in Qjen-c;zyu terapi) bu bOlgelerden yar:;itrlan11maktadtr. Bu yerlere haricen, bitkisel tedavi ba~ar1 ile 路 uygulanabilit.

BiTKiSEL BANYOLAR Bitkiler ile yaptlan banyolar, genellilde birka<; bitkiarlin kar1f}1lll1Ill _hae?lama suretiyle elde edilen mahliiller ile yaptl1r. Bitkiler \r:i.icut sathmdald hastal1klan te路 'davide oldngu gibi, i<; organlann tedavisinde de kttllamhrlar. Bit115

,.

kisel banyo[ar1n, Ozelliltle yaz mevsiminde kullanllmas1 .tavsiye olunur. ;Banyolarm (mutlaka $ah.. sa ait <rllmas1) ile birlikte hem banyo ve hem de gilne~ten yarar· ·1anmas1 lilznndtt. <;ayirr 0~1m1m yaprak ve to· · humlanyla yaptlan banyolar; Kiiciik bir torba i(;erisµie konulan yaprak ve tohumlar, kfi.pal1 bir kazan.da kaynat11an su i~ine (ate$ten indirlldikten sonra) biraloln-. Yarun saat bekletildikten sonra, ha~lannu~ su, banyo kiivetindeki s1cak suya aktanlrr. Banyo suyuntm s1cakhW., ·35~37 dere.Ce ohna11dtt. Banyo miiddeti yaklaf?tk 10 ile 20 dakika aras1d1r.

Bu b8.lilyo kiic;i.ik c;ocuklarm lruvvetlenmesinde, deri hastahklarmda, siit bezleri ve meme u<;lan.. lllll iltihaplanmasmda, c1ban, ac;1k yaralar, ·g az vs. hallerde uy.. f;!Ulamr. 116

Y Ulaf samarn ve ot dOkiintUlerl kart~mundan yap:tlan banyolar: Her iki terkip birlikte ya.nm sa.at kaynattlddrtan sonra elde eclilrn ha~lama su, banyo i<;in hazrrlanan s1€ak su kabma bot?altilir. Bu banyo tipk:t, yukanda kaydettigimiZ iki banyo gibi aym hastaltk:; lar ic;in ve ayru tarzda kullamhr.

Cam yapraklanyla yapilan banyolar: Taze c;am yapraklar1 (igneler), c;am uc;lan ve taze kozalaklar toplamr. Filiz uc;Iar1 Ve ko:-zalaldar ince ince kiyi4r. Bu kan~1:tn yanm saat kaynat1l1r. Bu

b_am.yolar idrar yollan, deri hastaliklan, sinir sisteminin sakinle!}tir·i lmesinde ve kozmetik olarak kullamhr.

Kepek ile yap:dan banyolar: ]/2 ile kg. aras1 bugday kepegi (ban-yo k:iivetlnin biiyiikliigiitie gOre) ah.nu;. 8-10 litre s-uda y.:8.r1m 117

..

•

saat kaynattl1r. (Suyun s1cald1g1 37 derece, banyo miiddeti ise yarrm saattir). Bu tii1 banyolar deri ( cild) hastalzklannda ve (;Ok §iddetli kll§intilarda kullaruhr.

Ceviz yapraldattyla ve deniz suyu ile yapllan banyolar: 200 g. taze veya 100 g_ . kuru ceviz yaprag1 2 lt. suda yaris1 kahnc;aya kadar kaynattlrr. Sonra 200 g. tuz, eritilmi~ banyo suyuna_ katilrr.

Banyo suyunun s1cak11g1 35-37 derece, miiddeti ise yanm saat.. tir. Ra§itizm ve bron$ite kar~1 tavsiye edilir. Ceviz y8.prag1_buluru:llayan yerlerde, detelin (yonca) (iki kat d·o z ,o larak) kulla:rulrr.

Yulaf ve ot dOkiintiilerinde oldu-· gu gibi lrultamlrr.

Me~e kabitldan ile yaptlan banyolar: Giizelce fu<;a ile ytlm.. nan me~e kabuklarmdan 1 kg. 6 Titre suda yar1 kalmcaya kadar 118·

kasnattl1r. Elde e.d tlen mayi yikan1lae~ suya ilave edilil:. (Banyo suyunun s1cakl1g1 35-37 der€c~, banyo miiddeti 10-20 dakika).

Kabarc1kl1 deri hastalzlclarina (pemfig«S) kar$1 kullamhr. Ban:yo ffi:itiin viicuda yapihr.

Hai-dal banyosu: Taze dOviilmii~ veya Qgii.tiilmii~ hardal tohumu (100-120 g.) kuma~tan bir torba ic;erisine konduktan sonra s1cak.suya batJn11r. Suyun s1cakhg1 (38 derece). Torba suyun iyice bulanmasma kadar tutulur. (Banyo miiddeti 10-15 dakika). Soguk algml1gma, nezle, plevrit, (zatiilcenb), bron~itler vs. ye kar~1 kulllantltr. Banyo viicudun tamamma yaptlnt · _ ... ..

1 Arp,a veya uzum po.s as1y a yap1lan banyolar: S1cak veya .heniiz kaynatilim$ arpa veya bunlill yerine Uziim posas1 bir kova ic;eris:ine konur. Bu steak banyoya 15-30 119

.

dakika devam edilir. BU banyo ayak aiJnlari - romatizma, art~ rit 'den ileti gelen de~i~iklilder tedavisinde tavsiye olunur. Top.l~r damar (vena) geni~lemesi olan kimselerin yapacaklan ban'! yo s1ca:ld1g1 25 dereceden fazla ol· mamahdir.

Ze~berekotu veya benekli yilanyaSti~1 ile yaptlan banyolar: Zemberekotu veya benekti ytlanyastig1 saplanndan 100 gr. alilltr.

Banyo haz1rl1g1, yu.kanda tarif edildigi ~ekilde yaptlrr. Bitkilerin kaynattldtlrtan sonrald. harareti 25-30 derece, banyo miid4eti de 15 dakikadtt. Banyo suyu dOkmmemeli, 3-4 saat sonra soggk olarak ikinci banyo, bnndan bir saat .. dd t1.e U<;Un· .. .. sonra 1 -2-, d-akika. ·_ , '. · ~ mu . - e cii banyo yaptlmalt. Ay.m _banyo haftada 2-3 defa tekrarlanmal1.

Bu banyo 'lle basurlar, ( mayasil), _c

.

_

·_

•

12·0

..

•

kalinba§irsak ftstillii, biJbrek ~an.. eilan, bObrekte ta§, idrar zorlugu·gibi hasUUtldann tedavisi yapthr.

Ardu; banyosn: 150 g. hafif dOviilm.ii~ ard1c; meyveleri ktiiD:a~­ tan Dir totba i<;erlsine konur. Torbfl: steak suda (38-40 derece) yanm saat tutulur. Banyo miicddeti 10-15 dakikad1r. Bu banyo ile kalp..damcirlan Ve sinir hastalzk.. lan tedavi edilir. Ban.yo biitiin vttcuda yapiltt. · Bttluir (inhalasyon) banyosu: IDer:W ve .genii? kova bi<;iminde kabm 3/4 kadarma kadar kaynar su fie doldttrtilltr, bunun icerisine - a~ag1daki otlardan hirer c;orba k~1g1 (dereotn, adac;ayi, geyikotu, mfuver c;ic;egi, sini r liot, ili~a­ mm c;ic;egi) kan~bnI1r. Bu bitki-

- ler bulunmad1g1 zaman, bunlarm yerine bir avuc; 1srrganotu veya <;a. yirotu yaprak ve <;ic;ek dOkiintiisii .

121

•

.

·-

kan$tihlrr. Otlar kar1$trnldiktan sonra bir kapakla iyice kapatilrr; iizerine 1slak bir bez Ortiilerek buharm c;;ikmamas1 temin edilir.

Kap alc;;ak bir yere konur. Hast.a da daha yiiksek bit yere (sandalye) oturtulur, beline kadar soyulID" ve kab iizerine egilir, kapak ve ·b e,z a1mrr. Hastamn ijzeri bat· taniye ile Ortiil~. Has-ta agznn a91P (burun ve gOz de a<;ik tutulur) derin nefesler ile buguyu teneffiis edeF, bl.Ula 10--15 dakika kadar devam editir. Bugulama i$i s1cak odalarda yapilmah. Banyodan sonra hastanm belden yukar1 k1sm1 soguk su ile y1lt:anmah, havlu il~ kurulanma)11p, hastaru.n seri hareketler yaparak viicud11pu kurntmas1 ta;vsiye olunur. Bugulama usuliindelti Danyolar -soguk alginliginda, nefes darliijinda, grip, ilst kisimda ro~atizma ve nevral;i, sinilzit, deri iltihaplari •

122

•

vs. gibi hastatiklara kart?1 tatbik olunur. Kalp zaafiy-eti, yilk.sek tansiyqnlu veya aiftr· hastaliktan kalkmi~ bitkin kimselere: bttgulu banyo tedavisi yasakt.rr.

BiTKiLERiN KOZMETiKTE KULLANILI$1 Bitkiler c;ok eski devi.rlerd.e bile, yahuz ila<; olarak 1ru11amlmaz, cilt giizelliginin konuunasmda da kullaru1rrd1. Kozmetik, ..-: .· I•t•b 1 area, b. u.. yiik 1 ard. a i·d· .. 1.

M 1sir11 Mts:rrltlar geni~ mik:yasta parfilln ve balsam kullarurlarch. Eski Yu. nan11lar da bitkileri kozmetik maksatlarla kullanmakta idile·r .

Mesela koltuk altlarma nane .s ii· rerlerdi, palmiye yag1 ilc yWleri.. ni, majitl.e pomadlan. ile de kirpik ve sac;laruu, sanna~ik esansi ile de diz kapak ve boyunlaru~ yag- · '

.

123

·

larlardi. Uykudan e:vvel ayvadan yaptlmt~

e's anslar1, aynca ruh saghg1 i9Il de giil yapraklanµdan yaptlan pa:rftimler siiriiniirlercl.i.

Romahlat sat;lanm siyaha bo.. ya.malt i~in, san kantaron, n,rersjn agac1, kavrulmu~ ma.z1 ve cevizin y~il kab · , -. . -_ _· kuJlaw.:rlardi v~ sirke tortusu ile sa:c;larma E]ekil verirlerdi. Saclarm dOk:iilmesine kare1 mazidan yaptlan pomadlar kullandtklar1 gibi, sac;larm yeniden. bitmesi ic;il,1 ayi yag1 siirerlet· df. <;ok sonralan Avrupa, b~tkile­ ri ko.zmetikte kullanmaya, ~ . krali<;eSi Eliz~abet devrinde bf:itilam1~trr. Daha sonralar1 tedricen· Avrt.lpS.'lllll baflka ii.lkelettne de yay1Iim.~ ve bu_giinlere gelinmi~- .

-E· se.f1e ,~ft· .;!. ,J i· . ki··. ,.... . ..tir -· .. .. ~yue.ue~1m aozme· tige; kfmya · da kar1~ttrtlm1~trr.

IDmyeVi maddeier her -zaman i<;in zatarsiz de~dfr.

12·4

Kendi tecriibemiz ve¡ maruf kozmetik uzmanlanrun tecriibelerinden faydalanarak, bitkisel men~e'li baz1 kozmetik maddeleri tavsiye edebiliriz.

~

I

â&#x20AC;˘

I

. Sac;larm1z1n devaml1 zarif, saglam, elastllti ve cazip parlakhkta kalabilmesi i<;in baktm gereldidir. Bu hususta baz1 tavsiye. .

1ennnz'!

Sa<;lar haftada bir defa s1cak su ile ahdrr. (Kum sa<;lar ise iki haftada bir). A<;ik renkli sa<;lar papatya 'v eya ay<;i~c;eginin sari <;i<;ek yapraklarmdan elde edilen ha~lama~ su ile yikanma11 (durulanmah) drr. (Kuru papatya veya ay<;~<;egi yapraklarmdan 2 <;orbakae1g1 1 litre suda 5 dakilm kaynat1l1r). Eger sa<;larda bulunan fazla yag giderilmek isteni125

yorsa, sac;lar evvela

me~e

agac1

kabugu suyu ile (3 corba ka~1g1 · me~e kabugu, l lt.suda 15 dakik~ kaynattl.rr) y1kanmab. Kum sac;lar ise yikanmadan evvel hint yag1, badem yag1 veya zeytin yag1 ile yaglanma11. Sa~lar ya{tlandtktan sonra, s1cak suda 1slattlm1~ ve iyi· ce stlolil1$ havlu ile sattihr, bir saat sonra yikarur. Sac;lann kolay yikailmas1 ic;in, sac;lara yum_urta """,__ m~ .. -rt'-- Sw.-LUur, .!!·~! 1, •• Sa<i1_arm GlJ:\,..l veya yo 5 kttvvetlenmesi ve parlakl1k kazanmas1 ic;in demli c;ay suyu ile dtrrttlanmas1 laznndrr. Sayet sru;- . lar fazla yagh degilse, $U kant?nn . ile ya:glanmal1dll: Bir oran hint ya~1, 3 oran badem. yag1 kant?tinhr. Bu yag avuc; ic;inC koyuldu.ktan sonra hafifhareke-Uerle sac; \Weri~ · ne masaj yapidrr.

Sac;larda genellilde kepeldenme gl:iriiliir. Kepeklenmeye kar~1 size birka~ rec;ete daha verelim: ill26 •

100 ~- ·1srrgan Yaprag1,. yanm litre su, 100 g. ispirto kan~tinhp 2 saM .a t beldetilir. Sonra siiziiliir. Her giin daireVi 11arel{:etlerle ikinci yt· kanmaya kadar siiriiliir. Ayn1 - maksat ic;in aym Ol<;iide gaz ve is.pirlo kan~llllroa sogan suyu $1fil.. .larak-kullaillltt.

Sa<; dikfilmesi ''seyrekle~me· , si''' c;ok sik rastlanan hallerde11dir. Bu hususta birkac; re<;ete su. ...

~

-

-

.

.

-

nalnn: .

- Sac; kremi: Ince- kiytlm1e dulavraotunun k-Okilnden 3 c;orba ka$tg1300 g. suda 15 dakika kaynattl1:r. Ha$lama siiziiliir, i<;erlsine 9 c;orba ka~1g1 eritilmj$ s1gtr ic;i yag1 kan~trrlllrr. Fumda hafif hararetde (2-3 saat) biraktlrr. Ka~ n~un soguduktan sonra fazla su at1lrr. Elde edilen krem. ile her giin sru; dipleri yaglamr .20 g. ln~1$ ·dulavraotu kO· kii, 0,5 It. suda 15 daltik:a kayna· ,

127

•

_1. ooguyunca ....

-i.!'1 Byis·u ziuur ~ .. -u -ma . . t utr. ~

1

.!!

••

ile sru; dipleri o~tu.rulur, sonra saylar ytkamr.. llaftada 3 ..4 defa tekrarlan1r. s~ ~:100 ~· taze (ya,e) dulavraotu kOkii iyice lnytlarak 200 g. t>adem ya~da 24 sat bekleti· lir. Sonra 15 dakika haftf a~te kaynahl1r. S6gttytitnca kOkler iyice s1ktld1ktaD sonra yag siiziiliir.

Sac;lann yikanmas-wdan 5 saat ..::.....:.:.tu.UC. 1: •• evve1 sa~1axa SUJ. Af1ag1daki bitkilel' de sar: dOkiilmesine karei kullaru.l.tt: 1) 1 c;otba ka~1g1 hu~ agac1 yapragt (~etula pendula) 300 g. kaynar suda 2 saat bekletilir, smlra siiziiliir. s~ ytlmndtktan sonra bu terkip ile yaglanrr.

2) 2 ba~ sOgan ince lnyilm. 30 ... b ekl· e· g. 1sp.u.tu 1c;ensmd e i·0 gem tilir. Sa<;larm · . asmdan bir .. once .. b u -t. erki.p I e sat; k.· o.. kl· en· .; gun ..

..:'..;...1..l""'lll..

•

•

•

I.

.c

ya~ ..

1!28

Kepeklenmeye kru:§1 ve sa.; bii:yiime~f hakktnda: 50 g. c;Opleme (Veratum. lobelianum) kOk-ii 250 g. su, 250 g. ispirto i<;erisin- de mayi yan kalmcaya kadar kay.. · nattlrr. Sonra Siiziilfu. Haftad.a 3 def~ sac; kQklerine · siiriilerek ogu~turulur. Iki haft.a devam edilir. Sonra yikanmadan 1 giin evvel yahuz 1 defa_siiriiliir. Aym f?ekilde 1srrgan kOkleri de knllantla-

bilir.

· · SAC DOKULMESi (AlopecillJ Rp.Rad. Hellebori · (~Opleme, · karacaot kOl_riinden) 50 g.

Rad. Althacae (T1Dbi hatmi kOkfuiden) 25 g.

Kullanzli§ §ekli: COpleme kOkleri 250g. sirke ne yan kahncaya kadar kaynatil1r, sonra siiziilfu. ffiatnti kOklerl 150 g. soguk suda bir saat beldetildikten sOnra sii'9 129 •

zilliir, elde edilen mayi · diger mayi ile kar1~trrtlir. Bu kar1$1m ile dOkillen sac; kOkler:ine sabah akeyam friksiyon (ogu~turma) yaptlrr.

mz GUZELLiGiNi

DEVAM E1TiRME USULfr Bitkisel maskeler 1) Kuru ciltler hakkznda: Yulaf ic;i maskesi: 2 <;orba ka· ~ig1 yulaf i<;i, suda veya siitde 15 dakika kaynat1l1r. Soguduktan sonra mahliille bir ka9ik bal ilave edilir. Hafif s1cak vaziyette yiize .. , 15 sii.riilnp, . · d a kika · · ,..· b ekl . ,e til..

- tr. y·· uz iltk SU ile yikamr.

Kabak maskesi: Fi~irilmi$ kabaktan 2 c;orba ka$1g1 iyice lwn$A trrtldiktan sonra, ic;erisine 1 c;or- . ha kaf?1g1 zeytiQ yag1 veya badem I

130

·

cc

•

yag1 kar1~tutlw. Elde edilen kan-~rm yiize ~ilriiliir, 20 dakika so:tJ;.. ra.tltk su ile . , Havu~ maskesi: 2 havuc; rendelenir.

V11·~..._~--+4""1. a1n m lt ltr ' 1.

- ~ ~ ' J ~~,._. ~u..J_ l 4 - . ile - ·r-1· y ..........y tatl1 kae1g1 zeytin yag1 veya -siit ve az milrtarda ni~asta kanetinl1:r.

Sonra yiiz boyun ile birlikte yag·1 arur. 3·0 dakika soma iltk ,s u ile yikamr.

Marul maskesi: Marul yap:i:aklar1 ince ince luytlrr,, iizerine zeytin yagi ve bir~ damla limo:n suyu sikil1r (lapa haline gelmesi i<;in). Yiize siirill iir. -~:o dakika Soma yav~ yava~ evvela s1cak su ile, sonra soguk su ile YJ,kanrr.

Marul yerine, rendel&mni~ tlitFp veya patates piiresi de lrullan.UQ.bilir.

Muz maskesi:, Bir adet muz iyice d.Oviildiikten soma, i<;erlSine 1 tath kat?1g1 siit veYa kaymak ka~

-

'

131

•

..

-

r

)

ttlarak kar1etn"ilir. Sonra yfi.ze sii~ riiliir. 20 dakika sonra 1] 1k su ile yikan1r.

- Elma maskesi: Bir elma iyice rendelendikten sonra, ic;erisine bir corba ka~1g1 zeyt,in yag1 veya . kaymak kan~tinhr. Yi-ize ve boyuna siiriilii.r. 20 dakika kadar bek~ ledikten sonra tlik su ile yik.aQ.ltt. ·$eftali maskesi: Olgun bir ·eeftali iyice ezildikten sonra ha~la­ ma papatya suyu ile lapa hal:ine gelinceye kadar kar1~tmhf. Sonra •• .!!.-!~l . ·· 2-0_ d a k•k yuze Slll~Ulur. _~1 a b . · e.ld _ e til . ~ dikten sonra yiiz, s1cak su ile yi-

1-------.. fi.Cll..1..ll...;, .

Hiyar ( salatalik) maskesi: Rendelenmi~ hiyara birkac; damla limon suyu damlattlir. Yiiz ve 1 .•• .!!-!!

2·- 0 dakika Lllur. ~ - · . sonr·a b OJ111lla ~slll· bir mendil veya bir bezle ijiee te.. . 1-e trn, . yuz ...

11 d nnz amaJJi _rr.

2) Y ajli ciltle-r hakkinda: 132

•

•

~ ~

Badem maskesi: Papatya, 1hlam.ur <;ic;egi, lavanta, miirver agac1 <;i<;egi ve <;am filiz nc;larmdan e~it miktarda alunp kar1~trr1lrr.

Bu kanf?undan 2 c;orba ka~1~1 al1-· mp 150 g. kay.nar su ic;inde ha~la­ nrr. Bu haeylamaya (50 .grama 1 <;orba ka:~1gi badem i~i gelecek ~ekilde) bad.em i<;i ilflve ediJ.ip, ha~lamaya devam edilir. Sonra ha~larum~ terkibe (1 tatl1 ka~1g1 un ve yarmi tat.11 ka~1g1 bal illave . tt .. suru•·• _.,. e d 1.lir... s_1c,ak. vaz1ye ··.,-~ yuz~e liir. (S1caklik dayamlacak gibi olmal1drr .) 30 dakika bekledikten son;ra, evvela s1cak sonra soguk su :ile , ahdrr. · Elma m ,a skes.i: 1-2. elma r·e ndelendik:ten sonra, iyice c;rrptlnu§ yumurta ala ile -kar1etmlrr. Elde 1 __ ........_.

•• b .. e duen 1UU~~1n1 yuze ve oyna suriiliip 20 dakika bekledilrten sortra tltlr su ile ytlmn1r.

133

t

•

•

LOSYONLAR H~h~

losyonu: Kuru ha~ha~ c;ic;eginden (tac; y~praldar1) 200 gram kaynar su ile ha~lamr. Bir saat miiddetle bekletildikten sonra siiziiliir. Elde edilen mahliil yiizdeki lnr1~1klara ve kuru cilde kar~1 losyon ~eklinde uygulan1r.

Peyg~ber c;ic;egi losyonu: Taze peygamber c;ic;eklerinden 50 g. yarim litre kaynar su ile ha~lamr.

Bir saat bekletilir-, sonra siiziiliir.

Elde edilen losyon ciltde geni~le­ yen mesamat1 biizii~tiiriir, cilde canl1l1k,_ gozlere parlak11k verir. Goz kapaklanndaki kizankhg1 giderir.

Papatya losyonu: 2 c;orba lm~1g1 papatya 200 g. ka)rnar su ile ha~lamr ve 10 dakika ka)711.at1lrr.

134

'

Soguyunca siiziilii.F. Elde edilen mahliil yiize yumu~akl.ik ve canl1hkveri.F.

Maydanoz losyontt: 20 g. taze maydanoz ya.run lt. kaynar su ile ha~lan1r; 1 saat beldetildilrten sonra sii.ziiliir. Losyon yiiz temizliginde kullamhr.

Biberlye losyonu: Kuru biberiye yapraldar1 iyice ufalandiktan so:ara 2 <;orba ka~1g1 300 g. kaynar su ile ha~latllF. 1 saat belde.:!-.:! 1-•• Elde :e 'U,,J~,Jl• tild.' l.kt _ en s.o nra SuzLUur. len losyOn cilde canltlik ve tazelik verir. -GOz alti torb,a ctldarrm izale eder. . Saterotu (kekik).losyon11: Kum sater otundan 2 <;orba kaey1g1 200 g. kaynar su ile ha~landiktan sonra, 1 saat bekletilir.. Elde edilen losyon yagli eiltlerde ktillatl1:lrr. .

135

.I

KOZMETiKDE KIJL,-.

' ~~

DiGER BiTKi LER

~

Hatmi tentiirii: 2 c;orba· ka~1gi hat.mi yaprag1 veya ince k:t.yillju§ kOk:U 300 g. soguk suda 1 saat beldetilip, sijzfiliir. Elde edi1en tentiir mantarlara ve kt.ttti cilde l:oirf}1 kompres t?eldinde krillaruhr. . .

I<:arahindiba h~Iamas1: Bitkiden 2 c;orba ka!?ig1 300 g. suda 10 d:akika kaynat1l:ir. Sogudu.ktan sonra siiziiliir. Elde edilen mayi ile sabah •am yiiz · . : . YU_zdeki. kii<;iik siyah lekelerl ve <;illeri giderlr.

Nane ha~lamas1: 1.00 g. nane ·y anm kova kaynar suda yanm saat brraloldiktan sonra yorgunl:uktan dolayi ~i§mi~ ayaklara ban.yo ~eklinde uygulamr. · 136 '

Dag c;.Uegi tentii.tii: 250 ~· taze

c;ilek 300 g. knvvetli alkol i<;eri. d e ·3·_·0_ gun .. bldSiJn~ e _ etir. , - . onra suziiliip, (mahliil kullantlmazdan evvel ayru mik:tarda su ile s1vtla~­ mthr) yiize siiriilfu. Dag bOgiirt1~ de aym i~ i<;.Dl kullarur.

F'._3!. 1 ' t n.. t .s ifl• \JlD. yaprakl -·. . art .!~ ~e -_-_·en~ :tnek (inhalasyon): Hafif ate~ iizerinde, su kaynafiltan h:iF kab iize· rine kevgir veya elek kapat1l1r.

Elegin kaidesine gill yapraklari Serilir. Yiiz giil yapraldatma 15..

20 cm. kadar yakl~tmbr, ba~ bir havlu ile 0.f tliir. Giildeki eterik Yag cildi saglamla~tmr ve yiize eanl.111k ve t.azelik verir~ ·

s

..

1

1

-

Yiizde hemen mantarlar: -TuzIu _s u ve kiz11 aj!ru; veya htt$ aP:ac1 137

--~----~~--~---~ .

y~praklan,mn ha~lamas1

ile giderilir. Basit mantarlarda ise: Attt1- veya b••T~~ u 1 ;u.it. _. . . u kul - _-. ag1 kuyrugu ha~lamas1yla kompres yaptlrr. Dttdaldarda meydana gelen u~arda, me$e kabugu veya menek~e ha$lanarak: kompres yap1-

0-

-

•

...

..

k uz

1rr.

Yiizde .-;ikan siyah lekecilder: 2 <;orba kat?1gi nusrr unu veya yuk il, e k..opiik '.-_- _ · ~ .rmu 1 yu.murta . ~ ~ a:J ~ laf lertinceye kadar vuptlrr. Yiizdeki ·ahik ...· ,·ur. .. K·· urnduk s1y _. ,e e·l ere s iiriil - · _. tan sonra k:u:ru, Pamuk1u bir bez1 •] ., • $_-- onra .soe,~ rt...1 lr !le s1_1n1r. .s u u-·,e

. mr.

.,,...,...1.r yi.n.a-

-

. . . . il f• f ma# uze zeytin · ' •· · yag:t. " e h ·a.~

'7:·· .1.

saj yaplhnas1 tavsiye olunur. Yiiz masajdan evvel, sablm ku11anma- dan s1cak su Ue yikarur ve soguk su-ile durulan1r. sonra d~ zeytin yagi ile yiize hafrf masaj yapihr ve 20 dakika bekletildikten sonra tekrar sabi.m lrullantlmadan steak .

~

138.

.

'. .

j·

l

su ile yikan1r, soguk su ile de durulan1r. Zeytin -yag1 dirsek ve tirnakla:r ic;in de yararl1drr. Zeytfu yagma taze feslegen (100 g. ·f eslegen yarrm lt. zeytin yag1) kan~t1rtlrr. Bir hafta beldetilerek yap1hrsa c;ok yararhdrr.

Yilzde beliren lel~eler. (siyah ve san lekeler), taze (h1yai) salatahk usaresi yiize devamh siiriilerek giderilir. Cilt yumu~ak ve piiriizsiiz.olur.

BffKiSEL BANYOLAR Mantar ve sivilcelere kar~1 banyo: Cok ince loyilan mercan ko~k saplarmdan 100 g. bir kaba konduktan sonra iizerine 2 It. kaynar su dokiiliir ve 30 dakika beldet ilir. Ha~lama ·s1izilldiilrten sonra elde edilen mayi, banyo ya•

•

•

•

139 •

.

p:ilacak kaba (kiivet) bo~alttlrr .

Banyo suyunun 37° h.araretde 01.. mas1 lazrmdIF. llanyo kab1 kafi derecede doldurulUr. Banyo miid· deti SO dakikadir.

..

.

.

Ayaldann yumu~atllmas1 ic.;in banyo: Steak su ile dolU kap i<;eris:ine 100 g. deniz tuzu ve 500 g. at kesta:nesi ha~lamas1 ilave edi· lir. Banyo miiddeti SO dakika.

Ba:nyodan sonra ayaldar ispirtolu ve ~eytin yag1 ile ogu~turu:Iur. Banyo, nasrrla~rm~ ayaklara tav. e dilir. s1ye . _- -.

Ayaklarda yorgunluk ve terlemeyi giderec'e k banyo: Me§e kabugttndan elde edilen (yukanda yaztldig1 gibi) haE?lama ve deniz tuzu ilavesiyle 37° s1ca.khk:ta su ile hergiin. banyo yapilrr, sonra ayaklara zeytin yag1 ile masaj yapthr..

•

...

140

I

•

I

•

•

•

i

•

Soguk ayaklara banyo: Ayaklar s1~ak (dayanrlacak kadar) suda 2 dakika tutulduktan sonra c;1kar1l1r ve hemen soguk suya so._kulur. 10-saniye tutulduktan sonra c;ikar1l1r. Bu ameliye 5 defa tekrarlarur. Banyo suyuna yem.i~­ ken c;ic;egi kattlrrsa (50 g. yemi~­ ken c;ic;egi 11itre su ile 10 dakika kaynattlrr) y;ararl1drr.

Yiize yaptlan buharh banyo: Bu banyo, cilt biinyesine gore ce~itli bitkilerden yaptlrr. Kuru, nazik, hassas v~ kolayca iltihaplanabilecek ciltlerd.e e~it milrtarda ogulotu, dereotu, lavanta c;ic;egi, papatya, ay111safa <;ic;egi ve oksii-. riikotu kar1~1llll kullanihr. Yagl1, ve a~rr1 terleyen ciltlere de yine e~it miktarda biberiye, pap8:tya, 1hlamur <;ic;egi, nane y~pr~ldar1, me~e kabugu, atkestanesi meyveleri, sogiit ve hu~ ~gac1 yapraklar1 141

•

kar1~1m1

<;ok miiessirdir. Sari, 路 solgun ve yorgun ciltlere de kafur'.J: lavanta <;i<;egi ve- ogulotu kan~rm1 tavsiye edilir.

Geni~ bir kab i<;erisine 1 <;orba kru?ig1 ilave edilir, iizerine su konarak kaynat1Irr. Su bu.:harlru}maga ba~laymca yiiz 20 cm~ kadar arahlda buhara tutulur. Ba~ bir havlu ile Ortiiliir. B-m. banyo 15 dakika kadar dev8.m eder. Sonra yiiz .soguk su ile yikan1p, bitld losyonu ile ogu~tufulur ve bitldsel 路 maske konur. (list yaztlara balHmz.)

Yiize tatbik edilen banyolar kolay ve yarar11drr. Haftada bir _defa yaptlmahdrr. Yiize giizellik,. tazel~ canh]ik verir, yiizdeki siyah lekeleri, gOze <;arpan be)raz daneleri vs. yok eder.

. 142

BiTl<.i I ,ERDEN

ZEHiRLENMELER VE iLK YARDIM

路.

t

Biinyelerinde devaml1 veya muvakkat zehir (tolcsin) ihtiva edep. bitkiler,_bazen insan ve hay- 路 vanlarm zehirlenmelerine sebep ' olabilirler. Bitltilerde zehirligin, bitki muhtevasmda bulunan alkaloidler, glikozidler, saponinler, organik asidle1路, eterik yaglar ve sahzlardan ileri geldigi tespit edilmi~tir. Bitkinin kurwnas1 ile zehirlilik zail olmaz, ancak belli bir derecede azalrr. Baz1 cins bitkilerde (ken0otu, hintyag1 otu) zehirlilik zail olmaz, hatta 11zrm miiddet devam eder. Zamanm gec;-mesiyle d-e zehirlilik kaybolmaz, ancal{: azal1r. Mesela .ac1badem i<;i ve diger c;ekird8kli bitkilerde zehu路lilik hassas1 bir kac; _y tl 143

â&#x20AC;˘

devam eder. Zehir muhtevas1 ha~lamak veya kaynatilmak suretiyle de yok olmaz.

Bitkilerde zehir yigth~1 bitkiler-i n geli~meye ba~lamasmdan itibaren ba~ladig1 gibi ya~1 ile de alaka11d1r. Mesela zehirlilik mik, tan, baz1 bitkilerde en fazla c;ic;ek a.Qma devresine kadar, baztlarmda c;ic;ek ac;ma veya meyvelerin olgunla~ma devresine kadar siirer.

Ze:hirli maddeler bitki aksamma aym derecede dagtlmi~ d-egildir.

Baz1 bitkilerde. en zehirli lusm1 meyveler, baztlarmdan kokler, baztlannda ise <;i<;ek, yaprak veya kal>uklar te~kil eder. Ayn1 cins bitkilerde de zel1irlilik derecesi e~it miktarda degildir. Toprak cinsine, iltlim ~artlanna . ve cog-rafi dagtl1~larma gore degi~i~rtir. l\1esela c;opleme otunda zehirlilik derecesi, giineyde. yeti~enlere go.

144

re kuzeyde yeti$enlerde daha az muhtevadadrr.

Bitkilerde zehirlenme, genel.. likle birkac; yoldari vaki olur. 1) Bitld aksammdan baz1 kismtlan veya zehirli. t~rkibil ag1z yoluyla almak; 2) Viicudl'm (cild) zeJ1irli bitkiler ile temas etmesi; 3) Zehirli bitldnin toz halinde havaya dagtlmas1 halinde halinde ms-an• lar tarafmdan tenefftis edilmesilt Ditkiletden zehklenmeler genet-· likle· en c;ok agizdan almmak su~ :retiyle vukua gelir. Bu gibi zehirlenmeler genellilde cahil kimse. ilWi oIarak . . zeh. · rrli b.tkil ·1 ,. -e n· 1erm · kulland1rmalan "Veya ken&ilerinin .ktillanmaltuw.dan dolayi meydana gelir. Bazen de d1~ gOriinii.~ benzerligi olan ttbbl bitkilerin bilinmemesi ve aran1lan z·a rars1z b·i tltinin verine kullantlmasntdan dolaJ7I vald olur. iel1.irlenmeler, bazen zehirli ~

.

1

•

145

.

.

bitkiler:in insan teni ile temas . et· mesinden de ileri gelir. Iltihap-tl d•·.. en'•d· e, +..::-....1·· 1anIIla s~eti..y.ie t,ui.· u tah .,. ribatla:r husule getirir. Baz1 vakalarda cilt zehirlenmeleri biitiin viicudun zehirlenmesine sebep olur. Mesela yaban defnesi Bgac1 (Daphne mezereum L . ) bitkisinde oldugu gibi. Solunum yolu ile zehirlenmeler ender gOriilen va· kalardandtr, genellikle mesleki hastal1klara dahildir. (Mes·e la ~erbet<;ioglu, t;Opleme, <;Oven v.s. gibi bitkileri toplayanlarda gO:ri1liir). Kapah tutulan veya iyi havaland1:rtlmayan binalardan biiyiik demetler halinde brraktlan ma- nolya, ha~ha~ gibi bitkiler dermansizl:tk, ba~ · agr1s1,. baygmllk gibi hallere sebep ·o labilir. · ilk yardtm: Bitkilerden m _eydana gelen zehirlenme v~arm~ , da, ~u esaslara riayet edilmesi :?artdrr: Organizma iizerinde ze•

146,

-

•

hirlenme alametleri gOriildiigiin.de, zehirlenme sebepleri ara~ti­ rtlmadan, ilk yardllll yaptlmal1d1r. Evvela sindirim sisteminde zehir b·e rtaraf edilir. Hastada kendiliginden kusma olmazsa, sun,i olarak kusturulur. Bnnda.n som-a birkac; defa mide % 0,5 0,1 potasyum permangancit % 0,2 tanen veya t1bbi kOmiir ma.bliilii ile . ali. Hatta zehirlenme~· den sonra birka<; saat dahi ge<;mi~ @ Isa da, midenin yikamnas1 ihmal edilmemeli. Sonradan kimyasal analiz yaptlmak iizere kusuklanil hepsi muhafaza edilmeli. Umumiyetle bitkilerden zehllletlDlelere kai:~1 kutlantlan en iyi vas:tta tibbi kOmiir (50 g.) ve 0ksimagnezyum (25 g.) kan~rmil!­ dtr. Oksimagnezyum bulmunad1gmda, daha fazla miktarda tibbi kOmfu veya tanen % 2-3, sulu mahliilii (200·300 ~- su) bk defa'

147

.d a verllir. Zerhirlenmeye kar$t lutllarulan mahlill, alkaloidler ve .,_ - .dl . 9'flkii• +.·· •• gl i.i«>z1 -. eri.. QO . '. · . ~burur, ~tqucu maddeleri yok eder. Zehkli asid Ve es·a nslar·1 tesirsiz brrak1.r . Ze~ hirlenmeye ~ar~1 kullan1lat1 bu ila~lar ktsa bir miiddet i<;in etki· o· 0 ""' d"' ,,~, - ·d· · l 1.d.tr1,er. f), ,~ . ~t1v .-~m soma mi. e yeniden " · .. ..·__ ah, bundan sonra ··- 1 ·1 vern··-m elid··. . 'ir ze h..rr·1..enen ·, mus.11J. .. · ~ - .. kimse yatrr1lma11 V$ taze hava 1 - ....-t.emm ·· ,e d-1 - ..l. a.tUU1.l -1.me.i·1. v··· ucuuun s1cak tutulmas1 i~in tedbir . alm~ ma11, <;ay kahve verilmeli. Ilk yardlllldan sonra hemen bir doktor arruunali ve muayene edilmesine c;aln?tlmal1dtt·.

Zehirli niaddel.e rin viicuda {cilde) temas1 vakalannda, dokn~ 11ulan yer bU-ka~ defa sabtmla yikanmah,.:d aha soma 0/o 2 pe:rmRn· ' t. ma·hl..:!-ol -- . ' 11uu-. · ·g. ana . ,wu.• 1t•1~e. s1"I·mmeBu gibi-vakalarda doktorun yard1. edil l -!:.,3 • m1 t en1m '. . c.meJ..Lu.u:.

1

I·

1

.

·~

,..j. .J-·-:.i.

148

-

TANSiYON

rtmsEKLiGiNDE

KUL

BiTKiLER

·.

Tansiyonu yaksek olan yagl1, e?ekerli., tuz.lu ve ni~astallli maddele1den uzak durmal1drr. Giinkii Tu.astanm kilosu yiikseldikc;e tansiyonu da yiikselir. Kilosu yiiksek olan fazla kilolanm atmahdK:. Yemek yedilrten hemen sonra uyun-·

mamahdrr.

Taze sebze ve meyvelerden is· ·tifade edilmeli, her giin :iki elma y€Illeyi adet haline getinneli ve iiziim yemeyi de ihmal etmemelidir.

· Rei;eteler: l) Ah«; ~«;e~ (kurutulmu$) 1 tath~1gi Su (s1cak) 1 hardak 149

I

Hazirlax.n§1: Cic;ekler s1cak suyun i<;itie b1ralnlarak 10+1-5 dakika demleµieye terk edilir. Seker ile tatlan-

dinhp· i<;ilir.

Hastanm durum~a gOre bu terkip giinde 2+3 defa tekrar edilerek i<;ilir. · Bu terkip aym 20 giinii ahn1r.

10 giinii a11nmaz. · 2)Ali~ 1 k~Jk.. lka§lk Alt~ ~i~gi ., Su ·1 bardak Ha.ztrl8lllfi1: -Maddeler temiz bir dentlige konar.a k su ilave edilir .- 6 saat ke11di h .a line b1r·a kil1r. Sonra 3 dakika kaynattldtlrtan sonra siiziilerek bir kavanozda mu.hafaz.a edilir.

-

Kullanih~1:

Giinde 3+4 defa bir·e r !mean ic;ilir.

150

3) Al1<; c;ic;egi ve meyvesi bir ··$i..

9eye konarak iizerine alk:ol konur.

15 giin giineete brraktlrr. Sonra siiziilerek temiZ bir ~i~ede sakla~

.,

/

Kull an:ilif?1: Hastarun durumuna gOre giinde ·2 +3 defa bir bardak suya 15 dam.la damlattlarak ic;tlir.

4) Sanmsak Sabah kahvalhsmdan Once 2 ~er di~

saFUn.s ak yutunuz.

Bu uygulama hem tansiyonunuzu diizenler, hem · de kandaki kolesterol ve yag oranlarun ••

dii~ii. .

mr.

5)Sanmsak Zeytqiyagi, Hazirlan1§1: Yeteri kadar sa· runsag1 hamur haline getirip, bir ~i~eye koyunuz, iizerini zeytinyag1 I.

151

..

.

ile doldunmuz. Agzrm kapatip 40 .. gune$~ .... te ,,.....;.,a gun · b· rrarun1 z.

•

K11llanJl1~1: •

- - Ihtiyru;. anmda tansiyona, damar sertligine ve kolestrola kar~1 yemeklerden sonra hirer kat?1k

.lQtn1Z. . .

.

6) Okse otu

- 4kQ,§tk 250 gr, Su S1cak su i<;:in.e Okse otu konarak sabaha kadar demlemeye b1raktlrr. Sabahleyfu. siiziilerek bir $ieeye konur ~ Giinde 4 kere ·yar1lh$a:E c;ay bardag1 i<;ilir.

Bu tel:kip damar sertlig1, tan. yiik. . . . ,_. ve .b·. · ae agr.1 sma s1yon · ·. sekl · 1g1 ka:r~1 kull<Ulllmahdrr. '¥

7)Ai;mut

.

Her giin bol miktarda armut 152

yemek de tansiyonu diieiiriir. Su ihtiyaci armut ile giderilmelidiE. 8) Arpa 50 gr.

Sa

I Lt.

Yanm saat kaynattlarak elde edilen mayi siiziilim. Giiniin :inuh.. tell[ vakitlerinde i<;ilir.

Her giin tekrarlanmal\id11.

'9') Uytin yapragt 5 :krujtk SU 4bardak Haztrlaru EJt: 10 dakika kaynatilarak siizfr.. liic, giinde 3+4 defa hirer bardak ic;llir: ZeyUn yap~ 30 gr..

Su - YammLt. Bu terkip on dakika kaynat1Itt, giinde 6 fmcan ic;il:ir. Tansiyonla birlikte ~ekeri de dii~iiriir.

I

.

153

路

$EKER HASTALIGI

·

(~ekerin <l~iiriilmesi ic;in) ·

1) Dut yapragt_ (siyah) •

Su

60gr.

1 Lt.

Hazirlaru~1:

GOlgede kurntultnuey siyah dut yaprag12+3 dakilm kaynattla· rak 15 dakilm dentlemeye brraktl1r. Sonra bir tfilbentten siizfilerek cam bir kabda buz.d olabmda muhafaza edilir.

Kull ani11~1:

Bu terkibin giinde 3~1 cay bardagnu yemeklerden Once i<;i• mz.

Sekeriniz normal seviyesine · dii~iinceye kadar it;meye devam ediniz..

2) S.ogan 1 adet '

r

154

__________

--~~-----------.:..._

Kullamh~1: ••

Ogle yemeklerinizde orta haJ...

Ii bir ba~ sogan yemeyi adet haJi .. . . . ne ge·t~FlDl-Z. 3) FasUlye kab~u (kurutnlmu$)

/ Su

250 gr.

1 Lt..

Hazirlaru~1:

Fasulya kabuklarllll 12 saat suda brraktn1z. DOrtte blli buharla~mCaya kadar kaynatip temiz bir kaba siiziiniiz. Yemek esna· smda gilnde 3+1 bardak ic;iniZ. Bu sudan bir giin ic;ip, bir giin ic;mey:iniz. BOylece bir ay devam ettikten sonra ~ekeriµizi Olc;tiirfi..

•• nuz.

200 gr.

4)Ravand~ 100 gr.

Ac1bakla 10(() gr.. . ·<;emen 40gr.

Mablep 20gr.

Hindarpas1 5 gr.

Sansabir 155

•

•

•

Hazttlam~1:

•

Bu mad~e,ler mikseFd.e toz haline getlrilerek. bitbi.r;f.1te 'iyj;ce kar1§tmlrr. Temiz bir lravanozda ~

],.;:] .

.

.

. swiJ.~ . .K'tl.llfUuh~1:

Gil;ride 3 de:fa yemek esna:smda .·1 .~ay ~~ig1 bit bardak· su ile .

•

yutulur~ •

•

156

.

DAMAR SERILiGi (KOLESTR01 ) . Damar sertligi ve kolestrola kar~1 btt g1dalan kullanmak <;ok faydaluhr: Elma, i.iziim, muz, ~eftali, ceviz, marul, lahana, pirasa, havu~, patates, soya fasulyesi, bugday,

路

ay~ic;ek, m1srr Ozii~ zeytinya~lan,

engina.i, nusrr, hindiba, ceviz.

Re~eteler: 路 1) Slrke

"

. lkw?ik Bal 1 lcru?ik ' 1 bardak Su . Birbirine kanf?tmlarak f?erbet yaptlrr, giinde 3 defa ic;illr.

Bir ay flevam. edilir. 路 2) fiomates 1 adet Y emelder 11.le hirer adet.doma157