4 Editie 1 - 2016
Innovatieve oplossingen bij de opleiding Chirurgie
7 voedingstips bij ziekte
Mevrouw Dijkshoorn over haar nierziekte: ‘Ik spoel drie keer per dag mijn buik’
Neem mee!
Omdat wij begrijpen dat... In Franciscus Gasthuis & Vlietland komen mensen SAMEN. Mensen met allemaal een eigen verhaal. Mooie verhalen over vreugde, verdriet, twijfels en passie. Soms vinden deze verhalen ons. In deze editie leest u unieke verhalen van onze patiënten, bezoekers en medewerkers. Zo zijn onze chirurgen op topklinisch gebied echte pioniers. Chirurg Taco Klem vertelt hoe opleiden in ons ziekenhuis verweven wordt met de dagelijkse praktijk. Guy Vijgen is één van de artsen die in ons ziekenhuis de opleiding tot chirurg volgt. Benieuwd naar hun verhaal? Lees dan het artikel op pagina 4. Ons ziekenhuis is een plek waar blijdschap en verdriet samenkomen. Wij luisteren naar de bijzondere verhalen van onze patiënten en begrijpen ook de onzekerheid die zij soms ervaren. Wij zijn dankbaar dat zij deze verhalen met ons delen. Mevrouw Dijkshoorn vertelt ons over haar nierziekte, waardoor zij drie keer per dag thuis haar buik moet spoelen. Mevrouw van Oijen vertelt open over haar ervaring met de hoofdhuidkoeler, die zij gebruikt om haaruitval tijdens chemotherapie te voorkomen. Naast mooie verhalen, zoals Meriel Gan die vertelt over haar mooie beroep van arts op de Intensive Care, vindt u ook leuke uitgaanstips en maakt u kans op mooie prijzen als u de sudoku oplost. Kortom, dit magazine staat boordevol inspirerende verhalen en praktische weetjes. Wij wensen u veel leesplezier.
In dit magazine Kort nieuws
2
Portret van: Kok René Camijn
Wat zegt
14
een keurmerk?
19
Gezondheidstips
21
Het hoofd koelen tegen haaruitval
Coververhaal
4
Voeding bij ziekte
8
22
Colofon Editie 1 - 2016
Franciscus Fotospread: Laboratoria
Vriendenfonds
25
Mooi verhaal
26
Medische Micobiologie 16
Productie en eindredactie Afdeling Marketing & Communicatie Franciscus Gasthuis & Vlietland Postbus 215, 3100 AE Schiedam communicatie@franciscus.nl 010 - 893 4110
Fotografie
Direct terecht voor een hartfilmpje
27
Puzzel en tips
29
Theo van Pelt, Levien Willemse, Marieke de Lorijn
Uitgever
Mevrouw Dijkshoorn vertelt over haar nierziekte
12
BC Uitgevers B.V. Postbus 416, 8600 AK Sneek 0515 - 429 429
Algemene informatie 31 1
Voornemen verdeling zorg In februari 2016 heeft Franciscus Gasthuis & Vlietland bericht over het voornemen voor verdeling van zorg. Het voornemen houdt in dat bepaalde zorg op meerdere of al onze locaties wordt aangeboden en bepaalde vormen van zorg worden geconcentreerd op één locatie. Het originele bericht en het actuele nieuws rondom het voornemen leest u op www.franciscus.nl. Daar vindt u ook onze prachtige film.
Burgemeester Aboutaleb
leest voor
Geriater Jaap Krulder
bekleedt internationale bestuursfunctie Jaap Krulder, geriater in Franciscus Gasthuis & Vlietland, is al vele jaren werkzaam in het ziekenhuis. Maar daarnaast heeft hij nu een andere, belangrijke functie: vice-president bij de Union Européenne des Médecins Spécialistes, geriatric medicine. Dat is de internationale vakgroep van geriaters. Hij discussieert daarin mee over onder meer beleid, opleiding en internationale regelgeving op het gebied van geriatrie (ouderengeneeskunde). Als seniorvriendelijk ziekenhuis zijn wij er trots op dat een van onze geriaters zo’n mooie functie heeft!
Op 27 januari opende burgemeester Aboutaleb met het Voorleesontbijt de 13e editie van de Nationale Voorleesdagen op kinderdagverblijf Fransje Plukkebol, crèche van Franciscus Gasthuis. Met groot enthousiasme las hij voor aan dertig kinderen en twee patiëntjes van ons ziekenhuis.
Fotoactie: Baby van de maand Wist u dat vorig jaar 4.309 baby’s zijn geboren op onze locaties? 2.201 jongens en 2.108 meisjes. Er zijn 56 tweelingen en 1 drieling geboren. Is uw pasgeboren baby in Franciscus Gasthuis & Vlietland geboren? Doe dan mee met
Y
Doe mee en win een foto op hout
de Facebook fotoactie! Stuur de liefste of leukste foto van uw baby in. Deze wordt geplaatst in het Facebook babyalbum, waarna iedereen zijn/haar favoriete foto kan liken. De babyfoto met de meeste likes wordt beloond met een foto op hout. Deze actie wordt iedere maand
2
YY
georganiseerd. Meedoen? Kijk op facebook.com/franciscuszorg
Skills Simulator
robotchirurgie
Innovatie bij Borstkliniek: tumoren markeren met jodiumzaadje Borstkliniek Rijnmond Noord op Franciscus Gasthuis is gestart met het opsporen van niet of slecht voelbare tumoren met behulp van een radioactief jodiumzaadje. De nieuwe behandelmethode wordt in de loop van 2016 ook ingevoerd
In Franciscus Gasthuis wordt bij urologische
op Franciscus Vlietland.
kijkoperaties gebruikgemaakt van de Da Vinci Robot. Dit is een operatierobot die wordt
Patiëntvriendelijk
aangestuurd door een chirurg. Om goed met een
Het jodiumzaadje geeft een zeer lage stralingsdosis af die niet schadelijk is voor
robot te kunnen opereren, moeten artsen eerst
de gezondheid en de omgeving. Bij een borstsparende operatie kan de chirurg
oefenen. Dit kan door de komst van de Skills
met behulp van een speciaal apparaat heel gericht het zaadje, en dus ook de
Simulator. Met deze simulator worden arts-
tumor, opsporen en verwijderen. Het jodiumzaadje kan al voor de operatie
assistenten in opleiding en urologen getraind
worden geplaatst. Doordat de chirurg preciezer kan opereren is er een mooi
voordat zij echt op patiënten mogen opereren.
cosmetisch resultaat en wordt de kans op een heroperatie kleiner.
Gecombineerde groepsvoorlichting zwangerschapsdiabetes Bij langdurig verhoogde glucosewaarden tijdens de zwangerschap, kunnen er complicaties ontstaan voor moeder en kind. Vrouwen met zwangerschapsdiabetes die behandeld worden in Franciscus Vlietland, kunnen sinds kort terecht voor een gecombineerd groepsconsult van de diëtiste en diabetesverpleegkundige. Tijdens deze voorlichting wordt er onder andere ingegaan op de invloed van voeding op bloedglucose, de controle van bloedglucose met een glucosemeter, medicatie en de levensstijl. De vrouwen kunnen bovendien ervaringen met elkaar delen.
Digitale nieuwsbrief Wilt u op de hoogte blijven van het laatste nieuws over alle locaties van Franciscus Gasthuis & Vlietland? Meldt u zich dan aan voor onze digitale nieuwsbrief! Wij sturen u dan tweemaandelijks een digitale nieuwsbrief.
Aanmelden voor de nieuwsbrief kan op www.franciscus.nl.
Nazorg voor patiënten na stamceltransplantatie Patiënten die een autologe stamceltransplantatie ondergaan in het Erasmus MC, een behandeling bij bloedkanker, kunnen sinds kort voor nazorg terecht in Franciscus Gasthuis. Nazorg is belangrijk, omdat deze patiënten na de behandeling een zeer zwak afweersysteem hebben. Daarom worden de patiënten in beschermende geïsoleerde kamers opgenomen, om infecties te voorkomen. De afdeling Hematologie heeft de ‘JACIE’ accreditatie behaald voor het verrichten van de voor- en nazorg. 3
4 ‘Doordat we gezamenlijk overleggen, zijn we goed voorbereid als we op de andere locatie werken’ 4
Onze chirurgen zijn op topklinisch gebied echte pioniers. Taco Klem, chirurg, en arts-assistent Guy Vijgen, chirurg in opleiding, vertellen hoe de vakgroep Chirurgie innovatieve oplossingen gebruikt om de opleiding Chirurgie op onze twee hoofdlocaties vorm te geven.
Pionieren en innoveren oplossingen zoeken ‘Drie jaar geleden is de vakgroep
meer voordelen van een opleiding op
Gasthuis al op Franciscus Vlietland.
Chirurgie van onze beide hoofdlocaties
twee locaties: ‘Er is twee keer zoveel
Maar toen gingen ze erheen,
samengevoegd’, begint chirurg en
aanbod aan operaties. En twee keer
opereerden en gingen weer terug. Ze
opleider Taco Klem. ‘Al snel ontstond
zoveel expertise om van te leren,
leerden de locatie niet echt kennen.
de wens om ook de opleiding over
doordat de chirurgen van beide
Nu is de situatie volledig anders:
twee locaties te verdelen. Hoe? Dat
locaties samenwerken. Maar het
een half jaar lang draait een arts in
was nog een puzzel. Want waar bij
chirurgisch team omvat nog steeds
opleiding mee in Franciscus Vlietland.
de ene locatie de focus van het werk-
een overzichtelijk aantal artsen. In
Ze werken op de polikliniek, de
proces lag op het efficiënt uitvoeren
een academisch ziekenhuis zijn dit
verpleegafdeling en vooral op het
van een hoog aantal operaties achter
er veel meer!’
operatiecomplex. Een hele mooie
elkaar, werd op de andere locatie tijdens operaties juist tijd genomen om de arts-assistenten op te leiden.’
kans, want door veel te opereren,
Werken op beide hoofdlocaties
verbeter je snel je vaardigheden.’
‘Niet alleen Guy, maar ook andere
Opleiding tot chirurg
arts-assistenten werken graag op
Genoodzaakt pionieren
Guy Vijgen is een van de artsen die de
beide hoofdlocaties’, zegt Taco
Hoewel de opleiding nu goed draait,
opleiding tot chirurg volgt. Hij heeft
tevreden. ‘In 2014 en 2015 opereerden
verliep de aanloop niet vlekkeloos.
inmiddels drie jaar opleiding afgerond
arts-assistenten van Franciscus
Lees verder op pagina 7 >>
en vertelt: ‘De opleiding tot chirurg duurt zes jaar. Vier jaar daarvan doorloop ik in Franciscus Gasthuis
Wat is een overdracht?
& Vlietland. Ik opereerde al langer
De ‘overdracht’ is het moment waarop de zorg wordt overgedragen aan de
in Franciscus Gasthuis, maar de
nieuwe dienst (dag, avond en nacht). Taco: ‘In de ochtend bespreken wij
afgelopen 1,5 jaar ook in Franciscus
de patiënten die ‘s avonds en ‘s nachts zijn opgenomen of geopereerd. We
Vlietland. Ik zie het als het beste van
bekijken de situatie, ingezette behandeling en uitslagen van onderzoeken.
twee werelden: in Franciscus Gasthuis
Daarna volgen de bijzonderheden van chirurgiepatiënten op andere
wordt veel tijd uitgetrokken voor
afdelingen en de Intensive Care. Na de overdracht begint de dagdienst.
opleiding, wetenschap en onderzoek. In Franciscus Vlietland doe ik ervaring
Aan het einde van de middag volgt weer een overdracht. Naast het
op bij een breed pallet aan operaties.
bespreken van zorg, is er aandacht voor onderwijs. Een co-assistent licht
Door de grote aantallen werken we
bijvoorbeeld één van de operaties uit door literatuur aan te halen. Daarna
daar in zogenaamde ‘straatjes’:
worden weer alle bijzonderheden uit de afgelopen dienst besproken, zodat
dezelfde soort operaties worden achter
de collega’s van de avonddienst weten waarop zij extra alert moeten zijn.’
elkaar gepland. Ik voer dan zeven of acht liesbreukoperaties uit op dezelfde
Hoewel er veel wordt besproken, wordt efficiënt te werk gegaan: een
dag. Daardoor krijg ik razendsnel
overdracht kan in 45 minuten zijn afgerond. Bij moeilijke vraagstukken
ervaring in dat type operatie.’
duurt de overdracht langer.
Naast de ‘straatjes’ ervaart Guy nog 5
6
Vervolg van pagina 5
ziekenhuis voor een belangrijke
gezamenlijk overleggen, zijn we goed
Chirurgie was de eerste vakgroep die
aanwinst gezorgd: op beide locaties
voorbereid als we op de andere
zorg, en daarmee patiënten en artsen,
is een overdrachtskamer met een
locatie werken en als patiënten
naar de andere locatie verplaatste.
professioneel videoconferencing-
worden overgeplaatst. We delen dan
Als koplopers waren zij genoodzaakt
systeem.
dezelfde visie.’ Guy voegt toe: ‘Je
om te pionieren. Taco herinnert zich:
Op een groot scherm kunnen we
leert ook veel van elkaar. Je gebruikt
‘Bij de toetsing voor één opleiding
elkaar zien en met elkaar praten.
elkaars expertise bij gecompliceerde
op twee locaties, werd door een
Op een tweede scherm zien we
operaties.’
visitatiecommissie geëist dat er een
alle belangrijke gegevens, zoals
gezamenlijke overdracht van zorg
röntgenfoto’s, scans en uitslagen
Begrip door inzicht
plaatsvond (zie kader). Krijg dat maar
van onderzoeken.’ Guy beaamt:
‘Het contact geeft inzicht en daar-
eens voor elkaar als het ene deel van
‘Daardoor lijkt het alsof je allemaal in
door begrip’, legt Taco uit. ‘Je snapt
je team in Schiedam zit en het andere
dezelfde kamer zit, wat het gesprek
beter waarom bepaalde beslissingen
in Rotterdam!’
veel gemakkelijker maakt.’
worden genomen. Door het contact groeien we vanuit twee verschillende
Provisorisch begin
‘huizen’ naar elkaar toe.’
‘Op verschillende manieren
Voorwaarde voor goede samenwerking
probeerden wij een gezamenlijke
‘Een gezamenlijke overdracht en daar-
kamers voor meer doeleinden
overdracht voor elkaar te krijgen.
mee goede overdrachtsfaciliteiten,
ingezet. ‘De onderwijsmomenten
In het begin provisorisch, met een
zoals kamers en apparatuur, zijn een
delen we ook’, vertelt Guy
webcam en microfoontje. Maar de
voorwaarde voor een goede samen-
enthousiast. ‘Dit gaan we zeker nog
interactie tussen de artsen bleef
werking van een vakgroep op twee
verder uitwerken.’ Dat Taco naast
onvoldoende. Inmiddels heeft het
locaties’, vervolgt Taco. ‘Doordat we
chirurg ook opleider is, blijkt uit zijn
Binnenkort worden de overdrachts-
laatste aanvulling: ‘Alleen door te blijven ontwikkelen, kunnen we anderen opleiden. Daarnaast vernieuwen wij ons vak: waar je voorheen als chirurg in alle deelgebieden goed moest zijn, werken we nu toe naar subspecialismen, waarbij je je verder specialiseert in een deelgebied. Voorbeelden zijn vaatchirurgie, traumachirurgie, maag-darmchirurgie, longchirurgie, borstchirurgie en bariatrie. Ik vind het mooi om dat proces te begeleiden. Dit vak is simpelweg nooit af. Het kan altijd beter.’ n
Steeds een beetje meer Guy zit in het derde jaar van zijn zesjarige opleiding. Patiënten vragen soms: weet hij wel genoeg om te opereren? Guy legt zelf uit: ‘Ik ben geen student. Ik heb een afgeronde studie en heb een voltijd baan als arts. Maar voor mijn specialisatie zit ik nu in een fase waarin ik werk en tegelijkertijd wordt opgeleid.’ ‘Nu, na drie jaar, zit ik op de helft van mijn opleiding tot chirurg. Veel operaties mag ik al zelfstandig uitvoeren. Die vaardigheden bouw je op, je mag steeds een beetje meer. Kijk maar naar de (eenvoudige) liesbreukoperaties: in het begin mag je alleen kijken. Daarna mag je assisteren en bijvoorbeeld de eerste snee zetten. Vervolgens mag je handelingen uitvoeren, zoals het matje over de breuk bevestigen. Als dat goed gaat, dan voer je de operatie zelf uit, maar blijft de chirurg meekijken. Tot slot opereer je zonder chirurg. En de volgende stap is dat je superviseert: je begeleidt zelf jongere arts-assistenten. Dat laatste vind ik erg leuk om te doen!’
7
Voeding bij ziekte Breng het lichaam in topconditie
Door een gebrek aan eetlust, misselijkheid, pijnklachten, smaakverlies, vermoeidheid of benauwdheid eten mensen tijdens ziekte vaak minder. Maar juist dan heeft het lichaam meer voedingsstoffen nodig. Het lichaam werkt hard aan het herstel en heeft daarvoor genoeg energie en eiwitten nodig. Wanneer u onvoldoende voedingsstoffen binnenkrijgt, kan uw weerstand dalen. Daardoor duurt het herstel van een operatie of behandeling langer en
bovendien is er eerder kans op complicaties. Goed eten is belangrijk om uw lichamelijke conditie te versterken en het herstel te bevorderen. Waar kunt u op letten?
1. Eiwit als medicijn Tijdens ziekte werkt de stofbreekt dan spiermassa af en niet
4. Een goede voorbereiding is het halve werk
zozeer vet. Eiwitten zijn nodig
Goede voeding is niet alleen belangrijk na
voor een goede werking en het
de operatie. In een goede toestand het
herstel van spieren en huid.
ziekenhuis binnenkomen, helpt het herstel.
Focus daarom zowel voor de
Probeer zo’n vier weken voor een zware
behandeling als erna op eiwit-
operatie of behandeling extra op uw
rijke producten, zoals vlees, vis,
voedingsinname te letten en vul belangrijke
noten, zuivel, peulvruchten en
voedingsstoffen aan.
wisseling anders; het lichaam
eieren. Weinig trek? Neem dan in plaats van een kopje bouillon liever een bakje vla of yoghurt, waarin meer energie en eiwit zit.
5. Blijf bewegen Veel rusten voor of na een behandeling of operatie is niet altijd de beste optie. Bewegen heeft een positief effect op
2. Eet voldoende
vermoeidheid en conditie. Kies een
‘Afvallen bij ziek zijn, hoort erbij’ is een veel-
activiteit die bij u past. Een blokje om
gehoorde misvatting. Van ondervoeding is sprake
naar de supermarkt of wat oefeningen
wanneer iemand onbedoeld in korte tijd gewicht
met kleine gewichtjes op de bank
verliest. Mensen die ziek zijn, kunnen eenvoudiger
kunnen al helpen.
ondervoed raken. Dat geldt niet alleen voor magere mensen. Omdat de stofwisseling anders werkt bij ziekte en omdat spiermassa in plaats mensen met overgewicht tijdens ziekte een
6. Aandacht voor ondervoeding in het ziekenhuis
risico op ondervoeding.
In Franciscus Gasthuis & Vlietland worden patiënten gescreend
van vet wordt afgebroken, bestaat ook voor
op het risico op ondervoeding. Bij bepaalde behandeltrajecten en ziektes worden patiënten standaard begeleid door een diëtist. Daarnaast zijn speciale ‘hulpmiddelen’ beschikbaar, zoals drink-
3. Calorieën als brandstof, eiwitten als bouwstenen
voeding, verrijkte vla, snacks en zogenoemde ‘bouwsteentjes’: luchtige gebakjes met extra veel calorieën en een hoge
concentratie eiwitten.
Ongezond eten tijdens het ziek zijn voelt misschien gek, maar onder bepaalde omstandigheden is het beter tussendoortje te nemen. Het lichaam
7. Een dieet moet passen als een maatpak
heeft calorieën nodig als brandstof om
Er kunnen verschillende onderliggende problemen
te functioneren. Bij onvoldoende
zijn die een eetlustprobleem veroorzaken. Bent u
calorieën worden uit nood eiwitten, de
(onbedoeld) afgevallen of heeft u moeite om
bouwstenen van spieren en weefsel,
(bepaalde) voeding tot u te nemen? Geef dit bij uw
aangebroken. Wanneer u minder eet
huisarts of behandelend arts aan. Zij kunnen u
dan normaal, kies dan liever voor een
vertellen of nader onderzoek nodig is of kunnen u
calorierijke variant. Dus in plaats van
doorverwijzen naar een diëtist voor een voedings-
een boterham neemt u een croissantje.
advies op maat.
is om juist een (op het oog) ongezond
En kies voor volle producten, zoals roomboter en volvette kaas.
9
10
11
4 ‘Mijn artsen hebben alles op alles gezet om mij zelf te laten buikspoelen’ 12
Mevrouw Dijkshoorn (86) heeft een nierziekte, waardoor zij drie keer per dag thuis haar buik spoelt. Een tijdrovende klus, hoewel zij er inmiddels eigenlijk niet meer bij stilstaat.
‘Ik denk er geeneens
meer over na’ ‘Ongeveer 15 jaar geleden begon
spoeling neemt het buikvlies de
week moest dialyseren in het
het met nierstenen’, begint mevrouw
filterende functie van de nieren over.
ziekenhuis. Mijn artsen hebben alles
Dijkshoorn haar verhaal. ‘Mijn huis-
Daardoor raakt het lichaam overtollig
op alles gezet om mij zelf te laten
arts stuurde mij naar een uroloog,
vocht, afvalstoffen en zout kwijt.
buikspoelen. Dat ging eerst niet. Maar
maar die zei dat er niets aan te doen
wat bleek: als ik ging zitten in plaats
was. Jarenlang kwakkelde ik door
Het spoelen kost mevrouw Dijkshoorn
van liggen, dan lukte het toch! Ik zit
met flinke buikklachten en een hoge
ongeveer drie uur per dag. Al ervaart
tijdens de buikspoeling dus altijd een
bloeddruk, maar liefst 200/100. Niet
ze dat niet als een belemmering.
beetje voorover gebogen.’
dat ik er zelf last van had, hoor. Ik wist
‘Acht en een half jaar geleden begon
niet eens dat ik een hoge bloeddruk
ik met buikspoelen. Ik denk er
Mevrouw Dijkshoorn is zeer trouw met
had. Maar mijn huisarts maakte
geeneens meer over na. Ik sta op, eet
het uitvoeren van haar spoelingen.
zich zorgen en verwees mij naar het
een boterham, kleed mij om en dan
‘Een uur uitstellen kan wel, maar niet
ziekenhuis.’
ga ik spoelen. Ik heb daarvoor een
meer dan dat, hoor!’ Dat betekent
kamertje in mijn huis ingericht. Ik was
dat ze ook allerlei spullen moet
Na vele dokters kwam mevrouw
eerst goed mijn handen en koppel
meenemen als ze gaat logeren. ‘Drie
Dijkshoorn terecht bij dokter Yuen,
dan de zak aan. Dan moet ik een half
zakken vloeistof per dag en de
die een nierziekte bij haar vaststelde.
uur wachten.’ In de tussentijd kijkt ze
warmhoudtas. Het statief laat ik thuis.
Haar nieren, die een filter zijn voor
naar de vele foto’s van haar kinderen,
Als ik ga logeren, hang ik de zak
het lichaam, werkten niet meer goed.
kleinkinderen en achterkleinkinderen.
bijvoorbeeld met mijn riem over de
Ze vertelt: ‘Op advies van mijn dokter
Ook heeft ze een radio en tv naast
deur heen aan een deurkruk. Dat
begon ik met buikspoeling. Door
zich en kan ze lekker naar buiten
werkt ook prima!’
een opening op mijn buik kan ik een
kijken. De positiviteit straalt van mevrouw
slangetje aansluiten, die ik koppel aan een infuuszak die ik vooraf heb
Spoelen moet drie keer per dag.
Dijkshoorn af. ‘Ik heb helemaal geen
verwarmd. De verwarmde spoel-
Zo vanzelfsprekend als het nu gaat,
last van mijn ziekte! Wel moet ik zout-
vloeistof loopt in mijn buikholte. Dat
zo moeilijk ging het in het begin.
arm eten en ’s ochtends drink ik een
duurt ongeveer een half uur. Daarna
‘Door een eerdere buikoperatie leek
eiwitdrankje. Maar verder voel ik me
laat ik de vloeistof weer uit mijn buik
buikspoelen geen optie. Maar het
goed, ben ik lekker in huis bezig en
lopen, in een andere zak.’ Bij buik-
alternatief was dat ik drie keer per
doe ik nog alles zelf!’ n 13
Portret van:
René Camijn
René Camijn werkt sinds 9 jaar als kok in Franciscus Gasthuis. Samen met zijn collega’s verzorgt
Verse producten
hij de warme maaltijden voor
‘Iedere dag beginnen we om 7.00 uur met de voor-
opgenomen patiënten.
bereiding, zoals het koken van de rijst en aardappelen. We koken dagelijks zo’n 300 maaltijden, dus het gaat om grote hoeveelheden! Goede voeding is belangrijk, zeker wanneer je ziek bent. Wij werken daarom zoveel mogelijk met verse producten. Patiënten hebben dagelijks de keuze uit drie vlees- of visgerechten en één vegetarisch gerecht. Daarnaast krijgen ze huisgemaakte
soep en een dessert. We werken met een weekmenu, zo kunnen ook patiënten die voor langere tijd zijn opgenomen gevarieerd eten. Naast het normale menu maken
we speciale dieetmaaltijden, bijvoorbeeld voor patiënten met een glutenallergie of een lactose-intolerantie.’
Seizoensgebonden maaltijden ‘Samen met mijn collega kok en de afdelingsmanager Voeding stellen we ieder halfjaar het menu samen. Ons voorstel gaat langs de menucommissie, bestaande uit zorgassistenten, diëtisten en cliëntenraad die het menu proeven en beoordelen. In de winter kiezen we voor zwaardere maaltijden en wintergroenten, zoals stamppot, wildragout, konijn en spruitjes. Binnenkort zitten we bij elkaar om het zomermenu vast te stellen. We bedenken veel zelf, maar we halen ook inspiratie van internet. Soms geeft een patiënt een briefje met een compliment voor ons mee aan de zorgassistente, dat is heel leuk!’
Speciale maaltijden voor specifieke patiëntgroepen ‘Het koken voor patiënten geeft het werk iets extra’s. Je moet rekening houden met het soort patiënt waar je voor kookt. Zo gebruiken we meer kruiden in maaltijden voor oncologiepatiënten, omdat zij door de chemotherapie minder smaak hebben. En voor maag-, darm- en leverpatiënten vermijden we moeilijk
Wist u dat jarigen tijdens een
verteerbare ingrediënten. Ik volg nu de cursus
ziekenhuisopname op onze
‘selectieve smaaksturing’, waarbij ik leer hoe je voor
locatie in Rotterdam of
patiënten die minder smaak hebben zo kunt koken
Schiedam, een speciaal
dat ze het toch lekker vinden.’
verjaardagsmenu kunnen krijgen? Zij mogen voor dit
Hygiënisch werken
feestelijke driegangenmenu
‘Hygiënisch werken in de keuken is ontzettend
een gast uitnodigen, zodat
belangrijk. Daar zijn we met zijn allen heel scherp
zij hun verjaardag samen
op. Bij een externe audit op het gebied van hygiëne
kunnen vieren.
(HACCP) haalden wij dit jaar een 9,6!’ n 14
15
Laboratoria Medische Microbiologie
16
Medische Microbiologie
sputum (slijm en speeksel) en wond-
De meeste infectieverwekkers zijn
vocht onderzocht. De analisten
niet met het blote oog zichtbaar.
Op het laboratorium voor Medische
onderzoeken of een ziekte(beeld)
Daarom gebruiken de analisten
Microbiologie worden lichaams-
wordt veroorzaakt door infectie-
onder andere een microscoop.
vloeistoffen en afscheidingsproducten
verwekkers, zoals bacteriën, virussen,
Voor onderzoek naar aanwezige
van patiënten, zoals urine, ontlasting,
parasieten of schimmels (foto 1).
bacteriën moeten deze eerst worden
vermeerderd, voordat ze herkend
kweekschaaltjes worden vervolgens
biologie van Franciscus Gasthuis &
kunnen worden of geschikt zijn voor
in een broedstoof geplaatst (foto 2),
Vlietland hebben een regionale
verder onderzoek. Het vermeerderen
waarin de kweekomstandigheden
functie: naast onderzoek voor
gebeurt in speciale kweekschaaltjes
worden aangepast voor de meest
patiĂŤnten in het ziekenhuis verzorgen
met hierin voedingsstoffen waarop
optimale groei.
zij ook de analyses voor patiĂŤnten van
een bacterie goed kan groeien. De
De laboratoria Medische Micro-
huisartsenpraktijken. n
17
18
In ons ziekenhuis wordt, iedere dag weer, hard gewerkt aan kwalitatief goede zorg. Dit wordt bevestigd door behaalde keurmerken en een goede positie in diverse ranglijsten. Toch is het voor buitenstaanders soms moeilijk om de zin en onzin van keurmerken en ranglijsten te onderscheiden.
Keurmerk goede zorg
Wat zegt een keurmerk? Keurmerken
ranglijst van Elsevier. Wij zijn erg
wat kun je verwachten van dit
Keurmerken worden vaak verstrekt
blij dat wij in beide ranglijsten goed
ziekenhuis? Als ziekenhuis hebben
door patiëntenverenigingen, zoals
scoren. Toch zijn er ook kritische
wij ook belang bij een keurmerk.
Borstkankervereniging Nederland.
geluiden. Het AD toetst bijvoorbeeld
Het is een kroon op ons werk, want
De verenigingen behartigen de
ieder jaar op andere factoren, maar
het bevestigt de goede zorg.
belangen van patiënten en hebben
geeft wel aan of ziekenhuizen zijn
Ook biedt het onderscheidings-
criteria opgesteld voor goede zorg.
gestegen of gedaald ten opzichte
vermogen. Zo zijn wij erg trots dat
Bij een goed keurmerk zijn de
van vorig jaar. Dat geeft eigenlijk
wij een ‘Seniorvriendelijk Ziekenhuis’
criteria gebaseerd op ervaringen van
een vertekend beeld. De ranglijst
zijn; één van de weinige ziekenhuizen
patiënten en op wetenschappelijk
van Elsevier is volledig anders
in de regio. Daarnaast is een ranglijst
onderzoek. Ook geven patiënten-
opgebouwd en baseert de score op
een mooie graadmeter: hoe doen
verenigingen via hun website inzicht
patiëntgerichtheid, sterftecijfers en
wij het ten opzichte van anderen?
in de totstandkoming en criteria van
medische zorg. Omdat deze drie
Dat inzicht gebruiken wij om ons
het keurmerk. Door de criteria goed
factoren geen volledig beeld bieden
continu te verbeteren. n
te bekijken, bepaalt u zelf wat het
van ziekenhuizen, kent ook deze
keurmerk voor u betekent.
ranglijst zijn beperkingen.
Ranglijsten
Waarom keurmerken?
heeft ontvangen?
Jaarlijks worden verschillende rang-
Ondanks kritische geluiden, zijn
Kijk op www.sfg.nl/kwaliteit
lijsten gepubliceerd. De twee
gedegen keurmerken zeker zinvol.
of www.vlietlandziekenhuis.nl/
bekendste zijn de AD Ziekenhuis
Patiëntenverenigingen geven hiermee
kwaliteit.
top 100 en de Beste Ziekenhuizen
inzicht geven in kwaliteit van zorg:
Benieuwd naar de keurmerken en prijzen die onze organisatie
19
Podotherapie
Shockwave Therapie
Specialisme bij correctie voetstand en lichaamshouding.
Lokaal doeltreffende pijntherapie tegen peesontstekingen d.m.v. schokgolven.
MĂŠĂŠr dan alleen voettherapie! Combinatie specialisaties voetzorg Individueel onderzoek + behandeling op maat
Voet & Fysio
Diabetes
Hands-on mobiliseren en manipuleren van gewrichten en spieren.
Voetscreening en preventie. Opzetten zorgplannen pedicure behandeling.
Intake op afspraak, met of zonder verwijzing Laan van Boles 3-G, Schiedam
tel: 010-273 11 73 www.vural.nl info@vural.nl
20
PodoDerma
Podo-Utilities
Wondzorg en dermatologie voor voet en onderbeen.
Specialistische hulpmiddelen ter ondersteuning van voetgerelateerde klachten.
Gezondheidstip Wat is nu gezond leven? Dit is voor iedereen anders. We vroegen onze patiënten en bezoekers om hun ultieme gezondheidstip met ons te delen. Tips die zij zelf gebruiken, en waar anderen misschien ook iets aan hebben.
4 Krishnawatie Bhugwansing ‘Ik heb meerdere aandoeningen, waaronder diabetes, een hoge bloeddruk en reuma. Ik moet daarom extra op mijn gezondheid letten, maar dat is soms best moeilijk. Zo kan ik niet veel bewegen door de reuma en de medicijnen die ik slik hebben soms vervelende bijwerkingen. Een diëtiste geeft mij voedingsadvies en de thuiszorg helpt mij mijn medicijnen op tijd in te nemen, want dat vergeet ik soms. Mijn tip is om hulp te zoeken voor dingen die je zelf lastig vindt.’
4 Gerrol Vrolijk & Priscilla Hermans ‘Ik werk bij de vrijwillige brandweer, dus een goede conditie is essentieel. Ik fitness en ik doe aan hardlopen’, vertelt Gerrol. Priscilla: ‘Ik sport niet, maar om gezond te blijven, ben ik bewust met voeding bezig. De laatste tijd lees ik veel over dingen als e-nummers en kleurstoffen. Ik probeer zo min mogelijk uit pakjes te koken. Op internet vind ik lekkere, gezonde recepten.’ Gerrol: ‘Priscilla houdt mij met haar kookkunsten gezond.’ Priscilla: ‘De balans bewaren tussen gezonde en minder gezonde dingen is denk ik het belangrijkst.’
4 Loes Rens
4 Djudrick Goedgedrag
‘Ik heb zelden last van een griepje.
‘Als schoonmaker maak ik lange dagen.
Ik denk dat het vooral geluk is. Mijn
’s Avonds doe ik het rustig aan, om bij
man en ik wandelen veel met onze
te komen. Ontspanning is belangrijk.
hond Spike en we eten gevarieerd.
Als ik een griepje te pakken heb, drink
Mijn tip voor anderen is om goed
ik veel thee met citroen. Ik heb het idee
maat te houden, overal waar ‘te’ voor
dat de citroen reinigend werkt en de
staat is niet goed.’
vitamine C mij helpt bij het herstel.’
4 Joop en Annelies van Berkom
Annelies: ‘Wij zijn gelukkig bijna nooit ziek. Gezond eten vinden we belangrijk. Voor ons is dat weinig vet en niet veel vlees. In onze volkstuin zijn we druk met snoeien en spitten en we houden erg van fietsen, dus we bewegen voldoende.’ Joop: ‘Dat was vroeger ook al zo, we hebben elkaar ontmoet op de dansschool.’ Annelies: ‘Maar het belangrijkste is dat we na 47 jaar huwelijk nog steeds elke dag met elkaar lachen, dat houdt ons gezond!’ 21
4 ‘Ik wilde niet nog een keer haaruitval meemaken en kaal worden’ 22
Jaarlijks krijgen in Nederland ongeveer 15.000 kankerpatiënten te maken met haaruitval als gevolg van chemotherapie. Ondanks dat de haaruitval tijdelijk is, ervaren patiënten dit vaak als één van de meest belastende bijwerkingen.
Het hoofd koelen tegen haaruitval Zo ook voor Diny van Oijen, die zelf
en kreeg ruim een jaar lang hormoon-
meemaken en kaal worden. De
borstkanker heeft. Tijdens haar
therapie.’ Anderhalf jaar later worden
oncologieverpleegkundige raadde
behandelingen maakt zij gebruik van
bij Diny ook uitzaaiingen gevonden
mij aan om hoofdhuidkoeling uit te
hoofdhuidkoeling. Door het toepassen
in haar lever. De hormoontherapie
proberen.’
van hoofdhuidkoeling kan haaruitval
wordt aangepast, maar slaat helaas
verminderen.
niet aan. Daarom startte zij met
Geen pruik nodig
chemotherapie.
‘Door de hoofdhuidkoeling is mijn
Diagnose:borstkanker
haar dunner geworden aan de
Eerst mutsjes en een pruik
voorkant, maar ik hoef geen pruik
naar haar huisarts. De huisarts vertrouwde het niet en verwees
‘Ik kreeg de FEC-kuur en werd na
vijf weken knippen en uitdunnen,
haar door naar de Borstkliniek van
de eerste kuur in 2,5 week kaal en
zodat de koeling beter zijn werk kan
Franciscus Gasthuis. Na een aantal
droeg toen mutsjes of een pruik. Na
doen. Ook de kapper zegt dat mijn
onderzoeken kreeg Diny de diagnose
de chemotherapie ging mijn haar
haar gezond is. In het begin heb ik
borstkanker. Diny vertelt: ‘Mijn man
weer groeien. Ik keek elke dag in een
vaak hoofdpijn, maar na een kwartier
en ik gingen met vervroegd pensioen.
vergrootspiegel en maakte foto’s en
trekt het weg. Het is nu lang niet
We wilden genieten van de dingen
selfies in de hoop mijn haargroei te
meer zo erg als de eerste keer. De
die we graag doen. Enkele dagen
kunnen zien. Ik maakte toen geen
verpleegkundigen zijn aardig en
later werd borstkanker bij mij ontdekt.
gebruik van hoofdhuidkoeling.’
slepen mij hier doorheen. Ook krijg
Na twee operaties, een amputatie van
Een jaar later ontdekten artsen nog
ik een heerlijke warme deken tijdens
de linkerborst, verwijdering van de
meer uitzaaiingen in haar lever. Diny
de koeling, zodat ik er comfortabel
okselklieren en aanvullend onderzoek,
kreeg voor de tweede keer chemo-
en warm bij zit. Als de arts besluit om
kreeg ik van de artsen te horen dat
therapie; nu een Taxol-kuur. ‘Mijn
binnenkort te stoppen met de chemo-
het was uitgezaaid naar het borst-
haar was inmiddels teruggegroeid en
kuren, weet ik dat er na een maand
been. Ik heb 35 bestralingen gehad
ik wilde niet nog een keer haaruitval
weer haar gaat groeien.’ n
Diny van Oijen ging met borstklachten
meer op. Ik laat mijn haar nu om de
Hoe werkt hoofdhuidkoeling? Door de hoofdhuid via een kap op het hoofd te koelen, kan haaruitval worden voorkomen of verminderd. De koeling leidt tot bloedvatvernauwing in de hoofdhuid, waardoor minder schadelijke stoffen bij de haarwortel kunnen komen en de haarwortel minder wordt beschadigd. Hoofdhuidkoeling kan voor veel mensen een uitkomst zijn, hoewel dit afhankelijk is van het soort chemotherapie. De hoofdhuidkoelingsapparatuur op onze locaties is mogelijk gemaakt door Roparun.
23
24
Franciscus Vriendenfonds 4 Metamorfose wachtkamer polikliniek Kindergeneeskunde Dankzij DaDa Run for Value, Basisschool Park16Hoven en onze Vrienden, is de wachtkamer op de polikliniek Kindergeneeskunde in Franciscus Gasthuis kindvriendelijker gemaakt! Op woensdag 18 november is de wachtkamer Kindergeneeskunde feestelijk geopend. Het Franciscus Vriendenfonds wil op termijn iedere wachtruimte in Franciscus Gasthuis kindvriendelijk maken. Het is namelijk belangrijk dat kinderen die het ziekenhuis moeten bezoeken zich op hun gemak voelen. Op deze manier gaat de tijd sneller voorbij en voelen zij zich meer ontspannen. Jaarlijks worden 6.000 kinderen gezien op de polikliniek Kindergeneeskunde. Deze patiëntjes wachtten in een grote ruimte die werd gedeeld met de polikliniek Gynaecologie & Verloskunde. Nu staat er een mooi bedrukte afscheiding in de ruimte en hebben de wachtenden voor de polikliniek Gynaecologie & Verloskunde meer privacy, en kunnen de jonge bezoekers van de polikliniek Kindergeneeskunde vrijuit spelen. In de wachtruimte is nu een speelruimte ingericht, waarin zij zich kunnen vermaken met kleurrijk en interactief speelgoed. Ook Fransje, icoon van de Kinderafdeling, duikt op verschillende plekken op.
4 Knuffels voor zieke kinderen De serviceclub Tafelronde Rhoon en omstreken 154 heeft
Niemand ligt voor zijn plezier in het ziekenhuis. Daarom zet
Franciscus Gasthuis knuffels geschonken voor zieke kinderen.
het Franciscus Vriendenfonds zich met hart en ziel in om het
Samen met het Franciscus Vriendenfonds dragen zij hun steentje
verblijf van patiënten in Franciscus Gasthuis te veraangenamen.
bij om de dag van zieke kinderen op te fleuren.
Wij financieren en realiseren projecten binnen het ziekenhuis die buiten de reguliere zorgbudgetten vallen. Deze projecten
De Tafelronde Rhoon schenkt opbrengsten
veranderen niet alleen de manier waarop patiënten hun bezoek
van themafeesten aan een goed doel.
en verblijf beleven, maar verbeteren ook de zorg zelf door een
‘Nu stellen wij een aantal knuffels
bijdrage te leveren aan zorginnovaties en wetenschappelijk
beschikbaar aan zieke kinderen in
onderzoek.
Franciscus Gasthuis, die wel een dikke knuffel kunnen gebruiken’,
Vanaf E 3,- per maand bent u al Vriend. Wij houden u dan
aldus een van de leden. De
op de hoogte van alle projecten die mede dankzij u worden
knuffels zijn bedoeld voor de
gerealiseerd. U kunt er ook voor kiezen een eenmalige gift
kinderen op de afdeling
te doen. Alle bijdragen zijn even welkom.
Neonatologie en de Kinder-
Meer informatie? Kijk op
afdeling. Wij bedanken de
www.franciscusvriendenfonds.nl
Tafelronde Rhoon voor deze
of bel 010 - 893 4105.
hartverwarmende schenking. 25
Als arts maak je heel wat mee in het ziekenhuis. Iedere dag nieuwe gezichten, nieuwe verhalen.
Mooi verhaal
Meriel Gan, intensivist, heeft een baan met extremen. Ze vertelt: ‘Het is schakelen tussen hectiek en rust. Als een dag rustig begint, dan kan het een kwartier later heel druk zijn, bijvoorbeeld door een spoedopname. Ik vind dat leuk: het wisselen tussen hollen en stilstaan. Daar moet je van houden.’ Gemiddeld liggen patiënten één of twee nachten op de Intensive Care (IC), maar sommigen wel twee tot drie maanden. ‘Deze langliggers zijn vaak ziek geworden door een sepsis: bacteriën in de bloedbaan zorgen voor uitval van meerdere organen. In dergelijke gevallen is een patiënt aan alle kanten omgeven door apparatuur en kan hij zelf niets. De patiënt ligt aan beademingsapparatuur en kan niet praten. Het geheugen van de patiënt doet het ook vaak niet goed, bijvoorbeeld door medicijnen. Contact is daardoor erg lastig of beperkt en daarom hebben wij veel contact met de familie, zeker een tot twee keer per week.’ Het persoonlijke contact is op de IC dus heel belangrijk. ‘Ondanks dat hier vijf IC-artsen werken, zorgen wij dat familie zoveel mogelijk dezelfde arts spreekt. Daarnaast is dagelijks overleg met andere artsen en deskundigen uit het ziekenhuis. Samen werken wij aan de beste behandeling en herstelperiode. Want als de ziekte (sepsis) is uitgeraasd, dan pas begint de moeilijke periode van herstellen en revalideren.’ Na de lange opname in bed, moet iemand weer leren praten, ademen en bewegen. ‘Als iemand dan goed herstelt en na enige tijd langskomt op de afdeling, dan staat het hele team te glunderen. Zo mooi om te zien!’ Maar er is ook een keerzijde. Niet alle patiënten overleven, want een sepsis is levensbedreigend. ‘Dan is het mijn taak om de familie in moeilijke tijden te begeleiden. Ook dat vind ik mooi aan mijn functie. Met de familie overleggen wij over de in te zetten behandeling, of behandelen zinvol is en wat past bij de wensen van de patiënt. Die gesprekken over leven en dood zijn heel bijzonder.’ n 26
Een drukkend gevoel of pijn op de borst? Dan wilt u snel de oorzaak van uw klachten achterhalen. Een hartfilmpje is dan vaak een eerste onderzoek. Hiervoor kunt u direct op onze vijf locaties terecht.
Direct terecht voor een hartfilmpje Wat is een hartfilmpje?
zuignapjes geplaatst. U blijft een
apparaat verbonden en registreren
halve minuut heel stil liggen. Daarna
de elektrische stroompjes die de
Een hart werkt door elektrische
worden de zuignapjes verwijderd en
hartspiercellen laten samentrekken.
stroompjes. Hierdoor trekken de
is het onderzoek klaar.
Een cardioloog kan deze lijnen
spieren samen en wordt het bloed
‘lezen’. Als het nodig is dat u
Wat gebeurt er na het onderzoek?
(met spoed) naar het ziekenhuis
stroompjes werken volgens een vast ritme en kunnen zichtbaar worden
In de zuignapjes zitten elektroden.
mogelijk. Soms is dit al dezelfde
gemaakt tijdens een ECG. ECG
De elektroden zijn met het ECG-
dag. Uw huisarts bespreekt de
rond gepompt. De elektrische
moet, dan hoort u dit zo snel
staat voor electrocardiogram, maar wordt meestal simpelweg hartfilmpje genoemd. Een hartfilmpje is een ‘vertaling’ van de stroompjes van het hart naar lijnen op papier.
Hoe verloopt het onderzoek? Het onderzoek duurt slechts enkele minuten en doet geen pijn. Tijdens het onderzoek ligt u ontspannen op een onderzoekstafel. U ontbloot uw enkels en bovenlichaam. Op de polsen, enkels en borst worden
Een afspraak maken voor een hartfilmpje is nooit nodig, u kunt direct binnenlopen op een van onze locaties. Wel moet u een verwijzing hebben van uw huisarts of specialist. Franciscus Gasthuis
Franciscus Berkel
Franciscus Maassluis
Kleiweg 500, Rotterdam
Boerhaavestraat 19,
De Vloot 206, Maassluis
Werkdagen 7.30 - 17.00 uur
Berkel en Rodenrijs
werkdagen 8.30 - 11.30 uur
werkdagen 8.00 - 16.15 uur Franciscus Vlietland Vlietlandplein 2, Schiedam
Franciscus Hoogvliet
werkdagen 8.30 - 12.00 uur en
Medisch Centrum Stelle
13.00 - 17.00 uur
Stelle 8, Hoogvliet werkdagen 8.00 - 17.00 uur
27
28
Sudoku 1
4 Food Truck Festival TREK
3
7 5
1
7
9
9
8
3
Van vrijdag 6 t/m zondag 8 mei staat het Rotterdamse Vroesenpark in het teken van lekker eten, live muziek en theater tijdens het gratis toegankelijke
C
6
Food Truck Festival TREK. Het stadspark wordt omgetoverd tot een openluchtrestaurant, waar u kunt genieten van allerlei hapjes en drankjes. Schuif aan op een bierbank of neem uw eigen picknickkleedje mee.
4 B
Leuk voor kinderen en volwassenen. www.festival-trek.nl
7
5
4
A
7
8
2
3
Activiteiten
Foto: Food Truck Festival TREK
8 2
6
9
5
4
5
2
Mail de cijfers in de vakjes met A, B en C uiterlijk 20 april 2016 naar communicatie@franciscus.nl! Onder de goede inzendingen verloten wij 3 x 2 toegangskaarten voor een rondvaart door Schiedam en het boek ‘Meisje in het donker’ van Anna Lyndsey. U kunt ook een kaartje sturen naar: Franciscus Vlietland
GRATIS! Lekker eten, live muziek en theater.
t.a.v. afdeling Marketing & Communicatie
4 Beleef Schiedam vanaf het water
Postbus 215 - 3100 AE Schiedam
Nu de temperatuur buiten langzaam oploopt, komt het vaarseizoen weer
Vergeet niet uw contactgegevens te vermelden!
in zicht. Half april gaat het vaarseizoen van de Schiedamse Rondvaarten weer van start. Tijdens een rondvaart door de historische binnenstad van
Boekentip 4 Meisje in het donker - Anna Lyndsey Anna, de auteur van dit waargebeurde verhaal, was een normale, jonge vrouw, die plotseling last begon te
Schiedam ziet u de geschiedenis van de stad aan u voorbij trekken. Geniet van de pakhuizen, branderijen en molens terwijl u luistert naar een gids. Kijk op www.rondvaartenschiedam.nl voor de afvaartijden.
Genieten van de historische binnenstad vanaf het water!
krijgen van licht. Eerst een beetje, toen alleen bij kunstmatig licht, en toen alle soorten licht. Uiteindelijk wordt haar allergie zo erg dat zij zich maandenlang in een donkere kamer moet opsluiten. Elk contact met licht, hoe vluchtig ook, veroorzaakt helse pijnen. Anna (niet haar echte naam) beschrijft in het boek hoe zij tijdens deze donkere periode omgaat met haar chronische ziekte. 29
30
Algemene informatie
Franciscus Gasthuis & Vlietland Franciscus Gasthuis
Franciscus Vlietland
Franciscus Berkel
Kleiweg 500
Vlietlandplein 2
Boerhaavestraat 19
3045 PM Rotterdam
3118 JH Schiedam
2652 EP Berkel en Rodenrijs
010 - 461 6161
010 - 893 9393
010 - 461 7700
24 uur per dag,
24 uur per dag,
werkdagen 8.00 - 16.30 uur
7 dagen per week bereikbaar
7 dagen per week bereikbaar
Bezoektijden
Afspraak maken: 010 - 893 0000
Medisch Centrum Stelle
Patiënten kunnen alle dagen bezoek
werkdagen 7.30 - 18.00 uur
Stelle 8
Franciscus Hoogvliet
ontvangen van 15.30 tot 16.30 uur en van
3191 KE Hoogvliet
Bezoektijden
18.30 tot 20.00 uur.
werkdagen 8.00 - 17.00 uur
Patiënten kunnen dagelijks bezoek In het weekend zijn zij ook welkom van
ontvangen van 15.30 tot 19.30 uur.
Afspraak maken: 010 - 893 0000
11.00 tot 12.00 uur.
werkdagen 7.30 - 18.00 uur In het weekend en op erkende feestdagen
Sommige afdelingen werken met
ook van 13.30 tot 14.15 uur.
Franciscus Maassluis De Vloot 206
afwijkende bezoektijden. Deze afwijkende bezoektijden vindt u op
Sommige afdelingen werken met
3144 PK Maassluis
www.sfg.nl/bezoektijden.
afwijkende bezoektijden. Deze
010 - 592 1822
afwijkende bezoektijden vindt u op
werkdagen 8.00 - 17.00 uur
www.vlietlandziekenhuis.nl. Afspraak maken: 010 - 893 0000 werkdagen 7.30 - 18.00 uur
4 Mis niets van het ziekenhuis!
Wilt u op de
Het laatste nieuws over Franciscus Gasthuis & Vlietland
Volg ons op: 4 www.franciscus.nl
/franciscuszorg @franciscuszorg
hoogte blijven van /company/franciscus
het laatste nieuws
Via www.franciscus.nl
over Franciscus Gasthuis & Vlietland?
4 Zorgkaart Nederland
Meldt u zich
Geef uw mening over Franciscus Gasthuis & Vlietland
dan aan voor
of over uw arts via www.zorgkaartnederland.nl
onze digitale
Wij werken continu aan het verbeteren van onze dienstverlening. Daarom horen
nieuwsbrief via
wij graag hoe u uw bezoek aan ons ziekenhuis heeft ervaren. Dit kan via de website
www.franciscus.nl.
van Zorgkaart Nederland. Wij staan open voor uw ideeën over onze dienstverlening
Deze verschijnt
en kunnen deze daardoor nog beter afstemmen op uw wensen.
zes keer per jaar.
4 Klacht, compliment of suggestie? Wij leren van uw klachten, complimenten en suggesties. U kunt deze doorgeven aan de cliëntvertrouwenspersonen. U bereikt hen via de algemene telefoonnummers van Franciscus Gasthuis en Franciscus Vlietland en via www.sfg.nl en www.vlietlandziekenhuis.nl. Als u in het ziekenhuis bent, dan vindt u hen via het Patiënten Service Bureau. 31
32