Editie 2 - 2018
Met wetenschapsbijlage!
Proefpersoon Marie-Louise:
‘Ik kan me niet voorstellen dat ik een placebo gebruik’
Opleiding in Franciscus Gasthuis & Vlietland Innovatie: Monitoringssysteem Early Sense en de Mirabel procedure
Neem mee!
Hooggespecialiseerde zorg Na een uitgebreide beoordeling heeft de vereniging van Samenwerkende Topklinische opleidingsZiekenhuizen (STZ) bekendgemaakt dat Franciscus Gasthuis & Vlietland zich de komende 5 jaar weer een ‘topklinisch opleidingsziekenhuis’ mag noemen. Daar zijn wij heel trots op! Topklinische zorg is hooggespecialiseerde zorg die niet door ieder ziekenhuis geboden wordt. De STZ wordt ook wel de ‘eredivisie’ binnen de ziekenhuiszorg genoemd, met een voortdurende focus op leren, opleiden, innovatie en onderzoek. Hoe het is om als patiënt mee te werken aan een onderzoek, vertelt Marie-Louise Smissaert u (pagina 4-5). Zij neemt deel aan de Breathe Studie. Opleiding, bij- en nascholing en continue professionele ontwikkeling krijgt bij ons veel aandacht. Op pagina 12-13 leest u daar meer over. Daarnaast zijn wij continu bezig om de zorg te verbeteren. Zo leest u in deze editie over de speciale zorg die wij sinds 2018 bieden aan kwetsbare ouderen die hun heup breken. Of lees over nieuwe ontwikkelingen zoals Early Sense (pagina 19) of de Mirabelprocedure (pagina 25). Door middel van wetenschappelijk onderzoek draagt Franciscus Gasthuis & Vlietland als STZ-ziekenhuis bij aan de verbetering van patiëntenzorg. Wilt u nog meer weten over wetenschappelijke onderzoek in ons ziekenhuis? Bekijk dan ook de bijlage over wetenschap. Veel leesplezier.
In dit magazine Nieuws
2
Monitoren van gezondheid
23
Mirabel procedure: Verwijderen goedaardige borsttumor zonder opereren
25
Opleiding in Franciscus Gasthuis & Vlietland
Colofon Editie 2 - 2018
12
Productie en eindredactie
Proefpersoon in de Breathe Studie
Afdeling Marketing & Communicatie Franciscus Gasthuis & Vlietland Postbus 215, 3100 AE Schiedam communicatie@franciscus.nl 010 - 893 4110
4
Een chronische darmontsteking heeft
Portret van:
veel invloed op het
nieuwe leden
dagelijks leven
6
Cliëntenraad
Teksten Marketing & Communicatie
26 Fotografie
EarlySense:
Mooi verhaal
27
vroege herkenning van functies bij patiënten
19
Vraag en antwoord: Geriatrische Trauma Unit (GTU)
Uitgever
Franciscus
achteruitgang vitale
Vriendenfonds
29
Puzzel en tips
31
huidbescherming
8
in de zon
Levien Willemse John de Kool
BC Uitgevers B.V. Postbus 416, 8600 AK Sneek 0515 - 429 429
Vormgeving magazine Hannique de Jong
21
Algemene informatie
32 1
Pendelservice
Nationaal Obesitas Symposium Op donderdag 8 maart vond het Nationaal Obesitas Symposium plaats in Rotterdam. Ongeveer de helft van de Nederlanders heeft overgewicht, bij één op de tien is zelfs sprake van ernstig overgewicht. Tijdens het symposium zijn veel nieuwe wetenschappelijke inzichten gepresenteerd om obesitas in de praktijk effectiever aan te pakken. Ook ging het vooral over manieren om overgewicht te voorkomen en de samenwerking tussen verschillende instanties te verbeteren, zodat de hulp beter aansluit bij patiënten die met deze ziekte te maken hebben. De bijeenkomst is geïnitieerd vanuit het samenwerkingsinitiatief Centrum Gezond Gewicht, waarbij Franciscus Gasthuis & Vlietland, het Erasmus MC en het Maasstad Ziekenhuis betrokken zijn.
Sinds begin maart is Franciscus Gasthuis & Vlietland gestart met de inzet van een pendelbus tussen de ziekenhuislocaties
Wetenschapsdag 2018
Franciscus Gasthuis in Rotterdam en
Dit jaar is voor de veertiende keer de Wetenschapsdag in Franciscus Gasthuis & Vlietland
Franciscus Vlietland in Schiedam. Het
georganiseerd. Het is een laagdrempelig platform voor A(N)IOS en arts-onderzoekers
gratis vervoer is een extra service van het
om hun onderzoeksresultaten, interessante klinische casus of CAT (Critical Appraisal of
ziekenhuis en is bedoeld om de bereik-
a Topic), te presenteren. Traditiegetrouw waren er prijzen te winnen voor de beste
baarheid van beide locaties te vergroten.
CAT, poster, publicatie en presentatie. Ook was er wederom een BOF-stimuleringsprijs (stichting Bevordering Onderzoek Franciscus). Wetenschappelijk onderzoek doen
De pendelbus rijdt op werkdagen tussen
is een belangrijke pijler van een topklinisch opleidingsziekenhuis (STZ) en levert een
10.30 uur en 20.00 uur volgens een vaste
waardevolle bijdrage aan zorgverbetering en kennisvergroting van
dienstregeling. De bus is primair bedoeld
artsen, verpleegkundigen en andere medewerkers in het ziekenhuis.
voor patiënten van de Spoedeisende
Benieuwd naar de prijswinnaars? Kijk op www.franciscus.nl
hulp (SEH) en patiënten die een afspraak
Prijswinnaars Wetenschapsdag 2018
hebben maar geen vervoersmogelijkheid hebben of reizen met het Openbaar Vervoer omslachtig vinden. Daarnaast is er ruimte voor begeleiders, familieleden, mantelzorgers en/of bezoekers. Waarbij patiënten altijd voorrang hebben. In de bus zijn in totaal acht plaatsen beschikbaar.
Overhandiging beeld Heilige Liduina In de Liduina week (19 april - 6 mei)
door Hank Beelenkamp. Liduina is de
Rode Kruis brengt kwetsbare patiënten naar huis
beschermheilige van Schiedam, het
Het komt steeds vaker voor dat kwetsbare patiënten op de Spoedeisende Hulp wel naar
beeld is aangeboden door de Rooms
huis mogen, maar niet zelfstandig naar huis kunnen. Daarom hebben het Rode Kruis,
Katholieke gemeenschap in Schiedam.
drie Rotterdamse ziekenhuizen waaronder Franciscus Gasthuis & Vlietland, en Laurens
Met het in ontvangst nemen van dit beeld,
samen een nieuwe voorziening in het leven geroepen. Het Rode Kruis brengt de
onderstreept het ziekenhuis haar
kwetsbare patiënten vanaf de SEH naar huis en helpt hen thuis op weg.
samenwerking met de Schiedamse
Half maart is deze service gestart voor een proefperiode van drie maanden.
gemeenschap en de verbondenheid met
Het Rode Kruis ontlast hiermee de ziekenhuizen. Patiënten bleven nu soms langer
de stad.
dan noodzakelijk op de Spoedeisende Hulp liggen of werden per ambulance vervoerd
Het beeld wordt op een mooie sokkel
zonder medische indicatie. Kwetsbare patiënten moeten soms uren wachten, voordat
geplaatst in het Stiltecentrum van
ze naar huis kunnen. In de tussentijd kunnen er geen nieuwe patiënten op de Spoed-
Franciscus Vlietland.
eisende Hulp van het ziekenhuis terecht, terwijl de druk in de zorg al groot is.
heeft ons ziekenhuis een mooi bronzen Liduina beeld ontvangen dat is ontworpen
2
Innovatieve proef met zorgrobot Pepper Zorgrobot Pepper was als onderdeel van een proef op bezoek bij onze afdeling
Mijn Franciscus patiëntenportaal
Interne Geneeskunde. Robot Pepper ondersteunde tijdens zijn verblijf de
Als patiënt van Franciscus Gasthuis &
verpleegkundigen bij administratieve taken. Pepper vroeg de patiënt uit over de
Vlietland heeft u toegang tot het patiënten-
ontlasting en hoe goed de patiënt heeft gegeten. Het doel van de proef is om te
portaal Mijn Franciscus. U kunt hier een
onderzoeken of bepaalde registratiemomenten en metingen geautomatiseerd
gedeelte van uw medisch dossier inzien,
kunnen worden, met behoud van de kwaliteit van zorg. De veronderstelling is dat
onderzoeksuitslagen bekijken en brieven die
met de ondersteuning van Pepper de administratieve werklast van de verpleeg-
uw medisch specialist aan uw huisarts of
kundigen omlaag gaat waardoor zij meer tijd hebben voor directe zorg.
een andere zorgverlener heeft gestuurd, lezen. U kunt ook controleren wanneer uw
Pepper in actie zien? Bekijk de video op www.franciscus.nl/pepper
volgende afspraak is en vragen stellen aan uw zorgverlener via een e-consult. Vraag bij uw polikliniek naar de mogelijkheden. Ga naar www.franciscus.nl/mijnfranciscus en lees hier hoe u in kunt loggen in Mijn Franciscus.
Dialysegym:
fit worden tijdens dialyse Patiënten in het Dialysecentrum in Franciscus Gasthuis hebben de mogelijkheid om onder persoonlijke begeleiding van een bewegingscoach tijdens de dialyse te bewegen met een bal, een elastische weerstandsband en gewichten. Samen met de coach werkt de patiënt aan een persoonlijk beweegplan om de conditie en levensstandaard te verbeteren. Bewegen tijdens de dialyse heeft voordelen voor de patiënt, zoals een betere
Vier nieuwe röntgenkamers dit jaar
verwijdering van de afvalstoffen en een lagere bloeddruk. Voor patiënten die
In zowel Franciscus Gasthuis als Franciscus
in aanmerking komen voor een niertransplantatie is een goede conditie extra
Vlietland komen dit jaar twee nieuwe
belangrijk.
röntgenkamers. In deze zogenaamde
Werken aan een goede conditie!
‘buckykamers’ kunnen verschillende röntgenfoto’s worden gemaakt, bijvoorbeeld van de armen, benen, buik en longen. De nieuwe apparatuur heeft betere beeldkwaliteit waardoor de beelden nog duidelijker zijn. Ook is er een lagere stralingsbelasting voor patiënten. Daarnaast zijn de kamers grotendeels geautomatiseerd waardoor de fysieke belasting voor medewerkers wordt verlaagd. De röntgenkamers worden in de loop van 2018 geïnstalleerd.
3
4 ‘Ik kan me niet voorstellen dat ik een placebo gebruik.’
Marie-Louise Smissaert is bij het Expertisecentrum Astma & COPD onder behandeling voor ernstig astma, een onzichtbare ziekte. ‘Mensen zien niet aan mij dat als zij naast mij een sigaret opsteken, ik de hele dag benauwd ben.’, vertelt Marie-Louise. ‘Dat is best frustrerend. Andere mensen van mijn leeftijd gaan uit en kunnen op de bonnefooi iets doen. Ik moet alles plannen. ’s Avonds een verjaardag betekent ’s middags op bed. En na de boodschappen kan ik niet dezelfde dag het huishouden doen. Natuurlijk heb ik goede en slechte dagen. Is het buiten fris, dan ben ik benauwder, heb ik pijn met inademen en ben ik prikkelbaar.’ Om de behandeling van luchtwegaandoeningen zoals die van Marie-Louise te verbeteren, wordt onderzoek gedaan.
Proefpersoon in de Breathe Studie Marie-Louise kreeg twee jaar geleden
Ook de onderzoekers weten niet
vaak bewuster om met hun gezond-
een uitnodiging thuis om deel te
welke versie Marie-Louise krijgt. Dit
heid, bijvoorbeeld door hun
nemen aan de Breathe Studie. ‘In
wordt ‘dubbel blind’ genoemd en
medicatie beter te gebruiken. ‘Ik kan
eerste instantie heb ik niet gereageerd.
maakt het onderzoek meer betrouw-
me niet voorstellen dat ik een
Je hebt al snel de associatie met
baar. ‘Een paar keer per maand slik
placebo gebruik. Voordat ik aan het
geneesmiddelenonderzoek met rare
ik een blauw pilletje. De onderzoeken
onderzoek mee deed, kwam ik 4 á
bijwerkingen en hoge vergoedingen.
voor de Breathe Studie worden samen
5 keer per jaar in het ziekenhuis voor
Niet veel later belde Geertje de Boer,
met mijn reguliere polikliniek-
controles en op de Spoedeisende
de arts-onderzoeker, om meer uit te
afspraken gepland. Een groot
Hulp vanwege exacerbaties
leggen over het onderzoek.’ Met het
voordeel is dat alle onderzoeken
(plotselinge toename van klachten
onderzoek wordt getest of astma-
op de polikliniek plaatsvinden. Ik
zoals een astma-aanval red.). Een
patiënten baat hebben bij een pil met
kreeg altijd al een longfunctietest en
aantal keer per jaar werd ik zo ziek
bacteriële eiwitten (lysaten). Deze
NO-meting (meting om ontstekings-
dat ik wekenlang niks kon en
stimuleren het afweersysteem in de
waarden aan te tonen red.). Voor de
meerdere antibioticakuren nodig
darmen, wat waarschijnlijk effect
Breathe Studie komt daar nog bloed-
had. Het afgelopen jaar heb ik dit
heeft op het afweersysteem van het
onderzoek en een neusswab
niet gehad en ben ik ook niet op de
hele lichaam. En dus ook op kwalijke
(uitstrijkje hoog in de neus red.) bij.’
Spoedeisende Hulp geweest. Maar
bacteriën en virussen in de lucht-
het is niet alleen dat ik me beter
wegen, zo wordt vermoed. ‘Onder het
Persoonlijk contact
voel, ook de meetresultaten laten
mom van baat het niet, dan schaadt
‘Het contact met de betrokken
verschil zien. Mijn NO-meting was
het niet heb ik ja gezegd. Je wordt
medewerkers en artsen is heel
ooit 260ppb (deeltjes per biljoen) en
heel goed onderzocht en je helpt er
persoonlijk, dat was voor ik meedeed
bij de laatste meting slechts 49ppb.
jezelf en anderen uiteindelijk mee.
aan dit onderzoek ook al. Ik kan
Pas in 2019 weten we of ik het echte
Nu ben ik zo blij dat ik mee doe!’
altijd bellen, bijvoorbeeld als ik extra
medicijn gebruik. Daar ben ik heel
benauwd ben. Ze hebben al mijn
nieuwsgierig naar!’ n
Placebo of echt medicijn
gegevens bij de hand, zorgen dat ik
Tijdens het onderzoek wordt gekeken
kunnen direct bepalen of het nodig is
of de astmaklachten inderdaad
dat ik naar het ziekenhuis kom.
afnemen door deze pil. De groep
Als dat zo is, dan maken zij tijd.’
snel over medicatie beschik en
deelnemers is in tweeën gesplitst; de
Kijk voor meer informatie over de Breathe Studie op:
helft krijgt het echte medicijn en de
Verschil merkbaar
andere helft een placebo (nep-tablet).
Placebo of niet, deelnemers gaan
www.breathestudie.nl
5
4 ‘Inflammatory Bowel Disease (IBD) heeft veel invloed op het dagelijks leven.’ 6
Het begint vaak bij buikpijn, bloedige diarree en vermoeidheid. Klachten waar patiënten met Inflammatory Bowel Disease (IBD), oftewel een chronische darmontsteking, last van hebben. Maag-, darm- en leverarts Rachel West en verpleegkundig specialist Annemarie van der Spek vertellen over dit complexe ziektebeeld.
Een chronische darmontsteking heeft veel invloed op het dagelijks leven Dokter West: ‘De twee belangrijkste
ontlasting. Om echt vast te stellen
Wanneer medicijnen onvoldoende
en meest voorkomende vormen van
of het om een chronische darm-
of niet werken, kan een operatie
IBD zijn Colitis Ulcerosa en de ziekte
ontsteking gaat, moet er een
nodig zijn. Afhankelijk van waar de
van Crohn. Bij Colitis Ulcerosa kan
endoscopie uitgevoerd worden.
ontsteking zit, kan er gekozen worden
de hele dikke darm ontstoken zijn.
Dit is een onderzoek waarbij de
om een deel van de darm of de hele
Bij de ziekte van Crohn kunnen
binnenkant van de darm wordt
darm door een chirurg te laten
ontstekingen in het hele maag-darm
bekeken met een endoscoop.’
verwijderen. Het verwijderen van de
kanaal voorkomen. IBD is een
hele darm is een ingrijpende operatie, daarom wordt eerst geprobeerd
oorzaken nog niet precies bekend
Niet te genezen, wel te behandelen
zijn. Hier wordt veel onderzoek naar
Dokter West: ‘IBD is een chronische
medicatie te onderdrukken.’
gedaan. In Nederland zijn er ruim
ziekte die niet genezen kan worden.
90.000 IBD-patiënten. Het zijn veel
Een behandeling met medicijnen is
Annemarie vult aan: ‘IBD heeft
jonge patiënten tussen de 15 en
wel mogelijk. Je krijgt eerst
veel invloed op het dagelijks leven.
40 jaar.’
medicijnen om de ontsteking rustig
Het zijn vaak jonge mensen die
te krijgen. Hier zijn verschillende
medicijnen moeten gebruiken die
Uiteenlopende klachten
soorten van. We kijken altijd welke
bijwerkingen hebben. Maar denk
Annemarie: ‘De patiënten die wij op
het beste werkt bij de patiënt. Ook
bijvoorbeeld ook aan langdurige
de polikliniek zien, hebben vaak al
de bijwerkingen die kunnen ontstaan,
vermoeidheid, problemen in het
een langere periode last van buikpijn,
zijn bij iedere patiënt anders. Als
verwerken van de ziekte en
diarree vaak met bloed en slijm,
deze fase voorbij is, krijgt de patiënt
onzekerheid bij vrouwen die zwanger
vermoeidheid en/of incontinentie.
medicijnen om de ontsteking rustig
zijn of willen worden. Wij proberen
Waar je last van hebt, hangt af van
te houden, de zogenaamde
de patiënten hier zoveel mogelijk
waar de ziekte voorkomt. Na
onderhoudsbehandeling.
bij te helpen en te begeleiden.’ n
complex ziektebeeld waarvan de
de chronische darmontsteking met
verwijzing van de huisarts kom je met deze klachten bij de maag-, darmen leverarts of de verpleegkundig specialist.’
Multidisciplinaire aanpak Patiënten met een chronische darmontsteking worden in Franciscus
Onderzoek
Gasthuis & Vlietland behandeld door een multidisciplinair IBD-behandel-
Annemarie: ‘Om een goed beeld
team. Dit team bestaat uit maag-, darm- en leverartsen, IBD-verpleeg-
van de klachten te krijgen, stellen
kundigen, gastro-enterologische chirurgen en kinderartsen. Samen
we vragen aan de patiënt en doen we
bespreken zij de behandeling van deze patiënten. Het team werkt intensief
lichamelijk onderzoek. We luisteren
samen met andere specialismen zoals medische psychologie, diëtetiek
naar de buik en kijken bijvoorbeeld
en dermatologie. Franciscus Gasthuis & Vlietland is betrokken bij het
of er wondjes zitten bij de anus.
samenwerkingsverband ‘IBD Zorg Zuidwest-Nederland’ van de BeterKeten
Aanvullend doen we een bloed-
wat als doel heeft om de kwaliteit van IBD zorg in deze regio te verbeteren.
onderzoek of onderzoek van de 7
4 ‘Patiënten worden gestimuleerd zoveel mogelijk hun normale dagen nachtritme aan te houden.’
Ouderen hebben meestal al voor het breken van de heup problemen met de gezondheid. Door een combinatie van meerdere aandoeningen, verminderde mobiliteit, gebruik van veel medicijnen en geheugenproblemen, is de oudere patiënt extra kwetsbaar. Het breken van de heup en de ziekenhuisopname maken het er voor deze kwetsbare groep niet beter op. Franciscus Gasthuis & Vlietland heeft sinds maart 2018 in Rotterdam een speciale afdeling ingericht om deze achteruitgang na een gebroken heup zoveel mogelijk te voorkomen.
Geriatrische Trauma Unit (GTU) Specialistische zorgafdeling voor 70-plussers met een gebroken heup Op de Geriatrische Trauma Unit
om binnen 24 uur te opereren, tenzij
pijn, doorliggen en complicaties zoals
worden patiënten boven de 70 jaar
het noodzakelijk is om met andere
een longontsteking. De fysiotherapeut
opgenomen met een gebroken bot
specialisten te overleggen of als er
komt dagelijks langs om samen te
waarbij een operatie noodzakelijk is.
eerst aanvullend onderzoek nodig is.
oefenen.
Normaal ritme houden
risico op het ontwikkelen van
Gezondheid volledig in beeld brengen
problemen die ontstaan tijdens of
De behandeling van de oudere
Geriatrische Trauma Unit is de
ten gevolge van een opname in het
patiënt met meerdere gezondheids-
gezamenlijke woonkamer. Patiënten
ziekenhuis, zoals ondervoeding,
problemen is complex. Daarom
worden gestimuleerd zoveel mogelijk
(ernstige) verwardheid en het verlies
worden kwetsbare ouderen in
hun normale dag- en nachtritme aan
van spierkracht en conditie. Daarnaast
Franciscus Gasthuis & Vlietland niet
te houden. In de woonkamer kunnen
hebben zij door hun zwakke gezond-
alleen behandeld door een trauma-
patiënten gezamenlijk aan tafel eten,
heid een grotere kans op complicaties.
chirurg, die zich focust op de
want: samen eten doet eten. Een
Vaak verloopt het herstel minder snel,
reparatie van de breuk. Trauma-
activiteitenbegeleider verzorgt een
hierdoor kan de zelfstandigheid en
chirurgen, geriaters, diëtisten, ergo-
passende dagbesteding voor de
bewegingsvrijheid afnemen. En dat
therapeuten, fysiotherapeuten en
patiënten en begeleidt hen daarin.
willen we voorkomen!
gespecialiseerd verpleegkundigen
Een kwetsbare oudere heeft tijdens een ziekenhuisopname een groter
Een belangrijk onderdeel van de
werken intensief samen. Door de
Uit het ziekenhuis
Snelle opname en operatie
expertise van alle zorgverleners te
Ondanks de speciale zorg op de
combineren, wordt snel de juiste hulp
Geriatrische Trauma Unit om
Oudere patiënten met een gebroken
geboden en wordt de gezondheid
lichamelijke en geestelijke achteruit-
heup worden na binnenkomst op
van de patiënt volledig in beeld
gang zoveel mogelijk te voorkomen,
de Spoedeisende Hulp naar de
gebracht.
is het ziekenhuis niet de beste plek
Geriatrische Trauma Unit gebracht.
om te herstellen. Daarom wordt nauw
Daar wordt de gezondheid van de
Blijven bewegen
samengewerkt met huisartsen,
patiënt verder in kaart gebracht. Het
De dag na de operatie wordt direct
fysiotherapeuten en verzorgings- en
moment van opereren wordt zo snel
gestart met revalideren. Onder
verpleeghuizen in de regio. Na
mogelijk bepaald, zodat de patiënt
begeleiding van de verpleegkundige
de operatie wordt samen met de
niet langer dan noodzakelijk nuchter
en/of fysiotherapeut probeert de
naasten van de patiënt gekeken
hoeft te blijven. Is de operatie de
patiënt uit bed te komen. Snel weer
waar de patiënt het beste verder
volgende dag? Dan kan iemand nog
op de been komen is belangrijk, want
kan herstellen of welke extra zorg er
wat eten en drinken. Het streven is
bij lang in bed liggen is er kans op
eventueel thuis nodig is. n 9
10
11
Als topklinisch opleidingsziekenhuis heeft Franciscus Gasthuis & Vlietland drie pijlers. Naast wetenschappelijk onderzoek en topklinische patiëntenzorg, besteden we veel aandacht aan het opleiden van de toekomstige generatie artsen en andere zorgprofessionals en het deskundig houden van onze medewerkers.
Opleiding in Franciscus Gasthuis & Vlietland Deskundig houden van onze medewerkers: bevoegd en bekwaam
In een ‘skillslab’, een zogenaamd vaardigheidslokaal kunnen artsen en verpleegkundigen in een nagebootste situatie oefenen, bijvoorbeeld reanimatievaardigheden op een baby.
handeling mag verrichten bij een patiënt. Iemand is pas bevoegd na het doorlopen van alle verplichte scholingen en bekwaam als hij/zij in staat is de handeling te verrichten. Hiermee wordt veiligheid en kwaliteit geboden voor zowel de patiënten als medewerkers.
Goed voorbereid met E-learning
12
Het ziekenhuis biedt meer dan
Vaardigheden ‘droog’ oefenen in een ‘skillslab’
Registratie bekwaamheden
80 E-learningmodules over
Zowel Franciscus Gasthuis als
Alle door medewerkers gevolgde
verschillende onderwerpen, van het
Franciscus Vlietland beschikt over
scholingen en opleidingen worden
inbrengen van een blaaskatheter
een ‘skillslab’, een zogenaamd
geregistreerd in een Digitaal
tot infectiepreventie. Een E-learning
vaardigheidslokaal waar artsen en
Kwaliteitspaspoort. Hierdoor is het
is een les die niet klassikaal wordt
verpleegkundigen in een nagebootste
gemakkelijk voor een medewerker en
gegeven, maar via de computer.
situatie kunnen oefenen, bijvoorbeeld
diens leidinggevende te zien wanneer
Verpleegkundigen en artsen werken
reanimatievaardigheden op een baby
een bepaalde vaardigheid herhaald
onregelmatig en kunnen met
of het zetten van een injectie in een
moet worden. Zeker met steeds
E-learningmodules zelf bepalen
kunstarm. Na het voldoen aan een
meer medewerkers die op meerdere
wanneer ze hun lessen volgen. Nadat
theoretische toets en het oefenen in
ziekenhuislocaties werken, is het
de digitale theorietoets is behaald,
het skillslab onder leiding van een
belangrijk op ieder gewenst moment
kunnen deelnemers in het skillslab hun
expert, is de arts of verpleegkundige
inzicht te hebben in de bevoegd-
vaardigheden in de praktijk oefenen.
goed voorbereid voor hij/zij de
heden van medewerkers.
Opleiden voor de toekomst
dagelijkse zorg verleent onder
Franciscus Gasthuis & Vlietland is van
verpleegkundigen. Dit betekent dat
oudsher een opleidingsziekenhuis.
zij ‘met de handen op de rug’
Leerlingen en stagiaires worden voor
meekijken met deze stagiaires. Uit
diverse beroepsopleidingen opgeleid,
evaluaties blijkt dat patiënten de
zoals MBO- en HBO-verpleegkundige,
kwaliteit van zorg op de leerunit hoog
operatie- en anesthesie-assistent,
waarderen, omdat de stagiaires
apothekersassistent, doktersassistent
relatief veel tijd voor patiënten
en nog veel meer. Daarnaast zijn er
hebben.
supervisie van gediplomeerde
vervolgopleidingen tot onder andere hulp , intensive care en kinder-
Opleidingen tot medisch specialist
verpleegkundige.
Naast bovenstaande opleidingen,
oncologie-, dialyse-, spoedeisende
worden in Franciscus Gasthuis & Wilt u meer weten over deze
Vlietland in 18 medische vakken
opleidingen, kijk dan op:
arts-assistenten opgeleid en in
www.werkenbijFranciscus.nl.
14 vakken coassistenten. De vetgedrukte opleidingen hebben een erkenning om op beide ziekenhuis-
Leerunits
locaties op te leiden. Alle opleidingen
In Franciscus Gasthuis & Vlietland zijn
vinden plaats onder strikte supervisie
meerdere zogenaamde ‘leerunits’.
van verschillende medisch
Een leerunit bestaat uit meerdere
specialisten en alle opleidingen
kamers op een verpleegafdeling,
worden regelmatig getoetst op kwaliteit
waarbij een groep stagiaires de
door diverse externe partijen. n
1 2
Anesthesie Cardiologie*
3
Chirurgie *
4
Dermatologie*
5
Gezondheidszorg psychologie
6
Gynaecologie *
7
Interne Geneeskunde *
8
Kindergeneeskunde *
9
Klinische Chemie
10
Longgeneeskunde *
11
Neurologie *
12
Oogheelkunde *
13
Pathologie
14
Plastische Chirurgie
15
Reumatologie
16
SEH *
17
Urologie *
18
Ziekenhuisfarmacie *
Opleidingen met een * leiden ook coassistenten op.
Alle activiteiten in Franciscus Gasthuis & Vlietland die te maken hebben met leren en ontwikkelen (zoals E-learning, skillslab en kwaliteitspaspoort), worden georganiseerd vanuit een aparte afdeling: de Franciscus Academie. 13 13
14
15
16
17
18
Na een proefperiode van een jaar heeft Franciscus Gasthuis een innovatief patiëntveiligheidssysteem, EarlySense, aangeschaft. Het systeem meet, via een sensor onder het matras, continu de belangrijkste functies bij patiënten, zoals hartritme, ademhalingsfrequentie en beweeglijkheid.
EarlySense: vroege herkenning van achteruitgang vitale functies bij patiënten daarom twijfels of verpleegkundigen wel genoeg contactmomenten zouden hebben met patiënten. Maar door middel van dit systeem houden wij juist extra toezicht en kunnen wij gerichter vragen stellen aan de patiënt, omdat we meer weten. De EarlySense kan daarnaast ook ‘trends’ herkennen van veranderingen die geleidelijk plaatsvinden. Zo kan de arts hier tijdig op inspelen door bijvoorbeeld verandering van medicatiegebruik of behandeling.’ Naast dat de belangrijkste functies worden gemeten, wordt ook de bewegelijkheid gemeten. Zo waarschuwt het systeem namelijk als een (verwarde) patiënt het bed dreigt te verlaten. Dit voorkomt valincidenten. Maar voorkomt bijvoorbeeld ook drukplekken. Anika: ‘Als patiënten lange tijd in dezelfde houding liggen, vermindert de doorstroming van het bloed in het lichaam. Hierbij is grotere kans op ontstaan van drukplekken, decubitus. Naast de normale observaties, kan het EarlySense systeem nog eens extra bevestigen wanneer iemand lang in een zelfde houding ligt.’ Het systeem meet volledig contact-
bijdrage levert aan de patiëntveiligheid.
Zitkussen met sensor
loos. De patiënt ligt dus niet vast aan draden of snoeren. Verpleegkundigen
Extra toezicht
Naast een sensorplaat onder het
kunnen met behulp van het systeem,
Anika van Veelen, senior verpleeg-
matras, is er ook een zitkussen met
veranderingen en achteruitgang
kundige Longgeneeskunde, vertelt:
sensorplaat beschikbaar op de
van de vitale functies van de patiënt
‘Een verpleegkundige kan nooit de
afdeling. Zo kunnen patiënten ook
‘eerder opmerken en herkennen’.
continue metingen uitvoeren, zoals de
plaatsnemen in een stoel. Anika: ‘We
Tijdens de succesvolle proef blijkt dat
hartslag. De EarlySense kan dat wel.
kunnen nu ook zittende patiënten
het systeem een duidelijk positieve
Aan het begin van deze test waren er
monitoren.’ n 19
advertentie
20
Vraag en antwoord:
huidbescherming in de zon Om een afspraak te maken bij onze dermatologen, moet u een verwijzing hebben van uw huisarts of specialist. Kijk voor meer informatie op www.franciscus.nl/dermatologie
Dagelijks smeren met factor 15
Is de zon ongezond?
onderdrukt de afweer van het lichaam.
minimaal factor 30. Breng de crème
De zon kan ook gezond zijn! Blijf
Voor het raam in de zon zitten is
niet te dun aan en smeer elke twee
zeker niet binnen zitten. Buiten actief
lekker, maar doe dat niet dagelijks
uur opnieuw. Klinkt dit als veel werk?
bezig zijn, is heel gezond. Maar laat
urenlang omdat UVA ook door glas
Veel gemakkelijker is het om een leuke
de huid niet verbranden. De kans op
gaat. Het is bijvoorbeeld geen goede
grote zonnehoed en UV werende
verbranden hangt samen met het
werkplek. Controleer bij het kopen van
kleding te dragen. Deze kleding is te
huidtype. Een lichte, pigmentarme
een zonnebrandcrème of het product
koop bij warenhuizen en op internet.
huid verbrandt sneller dan een
zowel een UVA- als UVB-filter bevat.
Zoek op: UV werende kleding.
Het positieve effect van UVB is dat
Hoe kan ik mij beschermen tegen verbranden?
Hoe kan ik mij beschermen op vakantie?
het de huid ertoe zet vitamine D aan
De zon kan dus ook gezond zijn, maar
Neem op een zonnige dag extra maat-
te maken. Het nadeel is dat het kan
u moet u wel beschermen tegen
regelen: blijf tussen 11.00 en 15.00 uur
leiden tot verbranden, DNA-schade en
verbranden. Volg daarom het advies
uit de zon. Ga dan niet zonnebaden,
huidkanker. UVA verbrandt de huid
van de Nederlandse Vereniging voor
ook niet onder een parasol. Het licht
niet, maar kan wel diep in de huid
Dermatologie: in Nederland in de
reflecteert namelijk op het water en
doordringen, waar het schadelijke
zomer smeert u dagelijks zonnebrand-
het zand, dus helpt een parasol
chemische reacties opstart die tot DNA-
crème met tenminste factor 15, als u
onvoldoende. Als u lichtbruin van
schade kunnen leiden. UVA draagt
langer dan 15 tot 30 minuten buiten
vakantie uit een zonnig land terug komt,
ook bij aan huidveroudering en
bent, en in uw vrije tijd (vakantie)
dan heeft u het goed gedaan! n
donkere huid.
UVA en UVB
21
22
Meten is weten. Ook als het gaat om het bijhouden van de gezondheid. Wij vroegen onze patiënten en bezoekers of zij hun gezondheid zelf monitoren en wat ze met deze informatie doen.
Monitoren van gezondheid 4 Marc Julianus
4 Lia Kuiper
‘Zelf gebruik ik geen apparatuur om mijn gezond-
‘Ik heb meerdere aandoeningen, waaronder diabetes en jicht, die mij
heid te meten, maar ik ben wel bewust bezig met
verplichten om mobiel te blijven en goed op mijn voeding te letten. Ik prik
de keuzes die ik maak. Zo eet ik altijd een kiwi in
dagelijks om mijn suiker te meten en houd dat goed in de gaten. Bewust
de ochtend en kom ik aan mijn beweging door
omgaan met voeding is wel zwaar, zo kan ik bijvoorbeeld geen haring meer
minimaal 2x in de week te zwemmen. Meten is
eten door de hoeveelheid purine die daar in zit in verband met mijn jicht. Maar,
weten, maar ik denk dat luisteren naar je lichaam
je gezondheid is belangrijker dan het eten van een lekkere haring met uitjes.
misschien nog wel belangrijker is.’
Je hebt altijd de geur nog!’
4 Klaas Kamstra
4 Pieter Poot ‘Als hartpatiënt moet ik me bewust bezig houden met de keuzes die ik maak.
‘Mijn gezondheid wordt hier in het ziekenhuis al in
Buiten het bijhouden van mijn bloeddruk met een bloeddrukmeter, monitor ik
de gaten gehouden, dus dan hoef ik dat gelukkig
alles in mijn hoofd. De adviezen die ik krijg van de cardioloog sla ik op en leef ik
zelf niet te doen. Ik ben wel erg bewust met voeding
na. Ik houd er van om veel te lopen en soms zou ik graag meer willen doen, maar
bezig. Ik kook zelf en probeer altijd een aardappel,
ik besef dat dat gewoon niet meer kan in verband met mijn leeftijd en gezond-
groente en vleesgerecht op de tafel te zetten. De
heid. Gelukkig kan ik mezelf nog trakteren op een lekker visje van de markt!’
reden? Voeding is voor mij belangrijk, maar ook beweging en energie. En het ene versterkt het andere. Ik wil namelijk in de zomer nog heel lang op mijn bootje kunnen dobberen in de Rottemeren en lekker fietsen in de regio!’
23
Q.M.M. Advies in Organisatie, Management & Marketing
√ Vergroot de naamsbekendheid van uw onderneming √ Realiseer groei in uw bedrijf √ Exploiteer mogelijkheden in uw praktijk
Quality in Management &
24
More
√ Laat knelpunten in uw organisatie oplossen √ Krijg hulp bij uw financiële administratie
Heeft u advies nodig over zaken rondom uw praktijk? Bel of mail voor een kosteloos gesprek: 06-39285845 of mail naar cihan@vural.nl
De Mirabel procedure is een echogeleide behandeling voor het verwijderen van goedaardige tumoren in de borst. Als de tumor niet te groot en goed bereikbaar is, is het mogelijk deze te verwijderen via een sneetje in de huid, de zogenaamde Mirabel procedure.
Mirabelprocedure:
Verwijderen goedaardige borsttumor zonder opereren Ali Ghandi, radioloog: ‘Via een heel
Zo kunnen wij, en andere artsen,
verdoving en hoeven niet onder
klein sneetje in de huid wordt de
zien waar de procedure heeft plaats-
narcose. Het voordeel hiervan is dat
biopsienaald ingebracht. De naald
gevonden. De marker blijft dan zitten
patiënten na de behandeling direct
snijdt door de goedaardige tumor
ter referentie.’
naar huis kunnen. Een ander groot
heen en de verkregen losse stukjes
voordeel van de verdoving rondom
weefsel worden via de naald weg-
‘De duur van de behandeling is
de tumor is dat de bloedvaatjes
gezogen en opgevangen in een
afhankelijk van de grootte van de
vernauwen waardoor bloedverlies
korfje. Dit wordt herhaald totdat de
tumor, maar neemt meestal niet meer
zoveel mogelijk wordt voorkomen.
tumor niet meer zichtbaar is. Nadat
dan een uur in beslag. Na de
Daarnaast heeft deze behandeling
de tumor is verwijderd, wordt een
behandeling mag de patiënt gewoon
een fraaier cosmetisch resultaat ten
marker ingebracht. Dit is een
naar huis. Wij adviseren wel om na de
opzichte van een operatie, omdat er
klein titanium clipje en wordt
behandeling niet zelf auto te rijden
geen operatielitteken achterblijft.
achtergelaten op de plaats van de
of te fietsen omdat het wondje door
biopsie. Het plaatsen van het clipje is
de beweging open kan gaan.’
niet pijnlijk. Wanneer de behandeling
Deze innovatieve behandeling wordt op dit moment alleen uitgevoerd in Franciscus Gasthuis. Er wordt
röntgenfoto’s gemaakt zodat de
Voordelen voor de patiënt
exacte locatie van de marker kan
Patiënten die deze behandeling
toekomst ook in Franciscus Vlietland
worden bepaald.
ondergaan, krijgen een lokale
kan worden uitgevoerd. n
is afgerond, worden nog twee
gekeken of de behandeling in de
25
Wilt u meer weten over de Cliëntenraad of zelf meedenken over zaken in ons ziekenhuis? Op www.franciscus.nl vindt u meer informatie over de Cliëntenraad en het digitaal Cliëntenpanel.
Portret van:
nieuwe leden Cliëntenraad De Cliëntenraad verwelkomt twee nieuwe enthousiaste leden, Cafer Ates en Mariëlle Wetzels. Wat hopen zij te bereiken? Samen vertellen ze over hun plannen. Woordvoerder van jongeren ‘Ik ben Cafer Ates, twintig jaar en geboren in Vlaardingen. Ik studeer momenteel Bedrijfskunde aan de Erasmus Universiteit. Sinds afgelopen november ben ik lid van de Cliëntenraad. Mijn doel is om de spreekbuis te worden van vooral de jongeren in het ziekenhuis. Ik wil de wensen en eisen van de jongeren overbrengen aan het bestuur. Ik doe dit graag omdat ik vind dat het belangrijk is dat de stem van de jeugd ook naar voren komt binnen het ziekenhuis,’ zegt Cafer. ‘Ik wil niet aan de zijlijn staan, maar zelf een bijdrage leveren om zo betere zorg te leveren aan al onze patiënten. Ik nodig iedereen uit, en met name de jongeren, om mij en de Cliëntenraad te voorzien van de eigen wensen en verbeterpunten.’
Adviseren bij verbouwingsopgaven ‘Wij denken vanuit het belang van de patiënt,’ gaat Mariëlle Wetzels, per 1 januari 2018 benoemd als raadslid, verder. ‘En vanuit die gedachte adviseren wij het ziekenhuis gevraagd en ongevraagd over de dagelijkse praktijk en de koers van het ziekenhuis.’ Mariëlle kent Franciscus Gasthuis & Vlietland door eigen ervaringen als patiënt en omdat ze in dit ziekenhuis is bevallen van haar oudste dochter. ‘In de Cliëntenraad denk ik naast de algemene zaken in het bijzonder mee over (ge)bouw gerelateerde zaken. Daarbij gaat mijn persoonlijke interesse als architect uit naar het belang van een prettige omgeving. Een gebouw met een prettige uitstraling kan bijdragen aan het welzijn van de patiënt. De komende jaren staat ons ziekenhuis voor een aantal verschillende verbouwingsopgaven, waar wij als Cliëntenraad in gaan adviseren.’
26
Mooi verhaal
‘Ik krijg in mijn baan te maken met mooie verhalen, maar helaas ook met minder leuke verhalen’, begint Machteld Jongejan, verpleegkundig specialist op de afdeling Cardiologie. ‘Je maakt het verschil door tijd te nemen voor een rustige en heldere uitleg op het juiste moment. Niet alleen voor de patiënt, maar ook zeker voor familie of vrienden. Op deze manier raak ik in mijn rol betrokken in en bij het verhaal van een patiënt.’
‘Je maakt het verschil 4
door tijd te nemen voor een rustige en heldere uitleg op het juiste moment.’
‘Wat me altijd zal bijblijven is de reactie van een oudere man toen ik adviseerde, vanwege een ritmestoornis in het hart, dat hij beter niet meer zelf auto kon rijden,’ zegt Machteld. ‘De ochtend van het voorval heeft hij zijn vrouw nog naar de fysiotherapie gereden en daar voelde hij zich niet goed worden. In het ziekenhuis kreeg hij van mij te horen dat ons advies is geen auto meer te besturen. De man zei met tranen in de ogen tegen mij: “Weet je, lieverd, ik reed meer dan 100.000 kilometer per jaar en rijden was mijn betaalde hobby. Ik ga het missen…” ‘Waarop zijn vrouw zei: “Het is goed geweest. De auto gaat weg.” Daarna zocht hij steun bij zijn vrouw met zijn vingers verstrengeld in die van haar.’ ‘Het gesprek raakte mij in mijn functie en als mens’, vertelt de verpleegkundig specialist. ‘Uiteindelijk moet bijna iedereen een keer een punt zetten achter het eenvoudig verplaatsen van A naar B, maar het opgeven van zo’n groot deel van je leven… Dat doet pijn! Een nieuwe fase in het leven van een mens laat je zien hoe kwetsbaar iemand op zo’n moment is.’ ‘En ik ben blij dat ik er dan bij ben als deelgenoot en de mensen op het juiste moment kan adviseren. Dat maakt mijn baan zo bijzonder.’ n
27
28
Franciscus Vriendenfonds
4 Mooi geldbedrag ontvangen voor
kinderwachtkamer Spoedeisende Hulp
Het Franciscus Vriendenfonds heeft van Stichting Dada een mooi geldbedrag ontvangen om een speciale kinderwachtkamer op de Spoedeisende Hulp in Franciscus Gasthuis te realiseren. Het geldbedrag is opgehaald op 8 april tijdens de NN Marathon Rotterdam, waar de DaDa Run for Value werd georganiseerd door Peak Value en Stichting Dada. Door een kindvriendelijke plek te creëren met vaststaand spelmateriaal voor kinderen van 3 tot 12 jaar willen wij het wachten aangenamer maken. Het is namelijk belangrijk dat kinderen die het ziekenhuis moeten bezoeken, zich op hun gemak voelen. Het
4 Help mee aan de stress- en pijnvrije behandelkamer
Franciscus Vriendenfonds bedankt alle lopers en
Op de Spoedeisende Hulp moet een kind soms een nare behandeling
sponsoren van de Dada
ondergaan. Dit kan leiden tot angst en pijn en daardoor ook tot veel stress
Run for Value voor hun
bij het kind en vaak ook bij ouders. Je kunt een kind hiervoor medicatie
bijdrage!
geven. Echter middels verschillende afleidingstechnieken is het ook heel goed mogelijk om een behandeling zonder angst en pijn te ondergaan. In Franciscus Gasthuis willen wij op de Spoedeisende Hulp, speciaal voor kinderen, een mooie behandelkamer bouwen. Met behulp van licht, beeld en geluid kan een kind in deze kamer worden afgeleid van de nare behandeling. Om de bouw van de acute behandelkamer voor kinderen te bewerkstelligen is er geld nodig. Help ons vandaag nog mee om dit mooie project te realiseren. Doneer gemakkelijk online via www.franciscus.nl/vrienden. Laten we samen bouwen aan een stress- en pijnvrije behandelkamer voor kinderen op de locatie Franciscus Gasthuis.
Niemand ligt voor zijn plezier in het ziekenhuis. Daarom zet het Franciscus Vriendenfonds zich met hart en ziel in om het verblijf van patiënten in Franciscus Gasthuis te veraangenamen. Samen met u realiseren wij projecten die het welzijn en verblijf van onze patiënten verbeteren. Vanaf € 36,- per jaar bent u al Vriend. Wij houden u dan op de hoogte van alle projecten die mede dankzij u worden gerealiseerd. U kunt er ook voor kiezen een eenmalige gift te doen. Alle bijdragen zijn even welkom. Meer informatie? Kijk op www.franciscus.nl/vrienden of bel 010 - 893 4105.
29
30
Boekentip
Activiteiten
4 Terug naar Villa Rosa
4 Drie weekenden Zomerterras in augustus
Nicky Pellegrino
Als de vrouw voor wie Stella 25 jaar lang heeft gewerkt plotseling overlijdt, ontdekt ze dat zonder haar werk weinig heeft dat haar in Londen houdt. Ze gaat een huizenruil aan met een Italiaanse man, die zijn villa in de zon voor een paar maanden aanbiedt. Terwijl Stella geniet van het heerlijke eten en de Italiaanse gastvrijheid, wordt ze steeds nieuwsgieriger naar de eigenaar van deze Villa Rosa. Maar kun je wel een goed beeld van iemand krijgen alleen door zijn spullen?
Foto Ton Delfos
Nicky Pellegrino groeide op in Engeland en woont
Van 10 augustus tot en met 26 augustus 2018 is het Oranjepark in
tegenwoordig in Nieuw-Zeeland, maar haar wortels
Vlaardingen weer het decor voor het Zomerterras. Het Zomerterras is
liggen in Italië. Elke zomer gaat ze terug voor familie-
een bijzonder festival. Bijzonder vanwege de duur van drie weekenden,
bezoek, de beste mozzarella en inspiratie voor
de sfeer van een groot openluchtterras en het programma boordevol pop,
haar boeken. ’Terug naar Villa Rosa’ is een heerlijk
wereldmuziek, jazz, klassiek, straattheater en familietheater.
zomerboek.
Het Zomerterras is gratis toegankelijk, alleen voor het Discoterras op zaterdagavond 25 augustus zijn tickets (online) te koop.
Gezellig puzzelen 4 Sudoku
4 Ketels aan de Kade
1 A
Op zaterdag 11 en zondag 12 augustus 2018 vindt Ketels aan de Kade
3
2
6
7
1
ambachten, kookdemonstraties, straattheater en troubadours. Het festival richt zich primair op het historisch eetverleden zoals dit in de periode tussen
B
1400-1940 voorkwam in Rotterdam. Dit jaar zal Ketels aan de Kade in het teken staan van het Rotterdamse specerijverleden. Een heel breed thema met onderwerpen als koffie en thee, cacao, specerij pakhuizen of gerechten
5
met specerijen uit Indië. Rond dit thema worden tal van workshops,
2 8
3
9
kunnen bezoekers, midden in een historisch decor, het Rotterdamse aanschuiven in de openlucht herberg; genieten van eeuwenoude
5 1
plaats in Historisch Delfshaven in Rotterdam. Tijdens Ketels aan de Kade verleden letterlijk proeven. Snuffelen langs de vele marktkramen of
4
4
Kijk voor het programma op www.zomerterras.nl.
4
C
exposities en oude ambachten georganiseerd.
1
Mail de cijfers in de vakjes met A, B en C uiterlijk 1 september 2018 naar communicatie@franciscus.nl. Onder de goede inzendingen verloten wij twee exemplaren van het boek ‘Terug naar Villa Rosa’ van Nicky Pellegrino. U kunt ook een kaartje sturen naar: Franciscus Vlietland t.a.v. afdeling Marketing & Communicatie
Vergeet niet uw contactgegevens en adres te vermelden!
Postbus 215, 3100 AE Schiedam 31
Algemene informatie
Franciscus Gasthuis & Vlietland Franciscus Gasthuis
Bezoektijden Vlietland
Franciscus Hoogvliet
Kleiweg 500, 3045 PM Rotterdam
Patiënten kunnen dagelijks bezoek
Medisch Centrum Stelle
010 - 461 6161
ontvangen van 15.30 tot 19.30 uur.
Stelle 8, 3191 KE Hoogvliet
24 uur per dag, 7 dagen per week bereikbaar
werkdagen 8.00 - 17.00 uur In het weekend en op erkende feestdagen ook van 13.30 tot 14.15 uur.
Bezoektijden Gasthuis
Afspraak maken: 010 - 893 0000 werkdagen 7.30 - 18.00 uur
Patiënten kunnen alle dagen bezoek
Sommige afdelingen werken
ontvangen van 15.30 tot 16.30 uur en
met afwijkende bezoektijden,
Franciscus Maassluis
van 18.30 tot 20.00 uur.
zie www.franciscus.nl/op-bezoek.
De Vloot 206, 3144 PK Maassluis 010 - 592 1822
In het weekend is bezoek ook welkom
Franciscus Berkel
van 11.00 tot 12.00 uur.
Boerhaavestraat 19
werkdagen 8.00 - 17.00 uur
2652 EP Berkel en Rodenrijs
Afspraak maken: 010 - 893 0000
Sommige afdelingen werken
Afspraak maken: 010 - 461 7700
werkdagen 7.30 - 18.00 uur
met afwijkende bezoektijden,
werkdagen 8.00 - 16.30 uur
Het Oogziekenhuis
zie www.franciscus.nl/op-bezoek.
Franciscus Haven
Interne Geneeskunde/Bloedafname
Franciscus Vlietland
Havenpolikliniek
Schiedamse Vest 180, 3011 BH Rotterdam
Vlietlandplein 2, 3118 JH Schiedam
Haringvliet 2, 3011 TD Rotterdam
werkdagen 8.30 - 17.00 uur
010 - 893 9393
werkdagen 8.00 - 16.30 uur
24 uur per dag, 7 dagen per week bereikbaar
Afspraak maken: 010 - 404 3300
Al onze locaties zijn goed bereikbaar met de auto en het openbaar vervoer. Kijk op www.franciscus.nl voor de
Afspraak maken: 010 - 893 0000
ligging van de locaties en de manier
werkdagen 7.30 - 18.00 uur
waarop u er komt.
4 Gratis pendelbus Per 5 maart 2018 rijdt er een pendelbus tussen Franciscus Gasthuis en Franciscus
4 Zorgkaart Nederland
Vlietland. Een gratis service voor patiënten, hun familie en/of begeleiders en bezoekers. Geef uw mening over Kijk voor meer informatie en de dienstregeling op www.franciscus.nl/pendelbus
Franciscus Gasthuis & Vlietland of over uw arts via www.zorgkaartnederland.nl
Volg ons op: 4 www.franciscus.nl /company/franciscus
/franciscuszorg @franciscuszorg Via www.franciscus.nl
4 Klacht, compliment of suggestie? Wij leren van uw klachten, complimenten en suggesties. U kunt deze doorgeven aan de cliëntvertrouwenspersonen. U bereikt hen via de algemene telefoonnummers van Franciscus Gasthuis & Vlietland en via www.franciscus.nl. Als u in het ziekenhuis bent, dan vindt u hen via het Patiënten Service Bureau. 32