KWARTAAL MAGAZINE VAN HET IKAZIA ZIEKENHUIS ROTTERDAM
IKAZIA NIEUWS Gastredactie | Vincent Rijckborst | MDL-arts Meet & Greet met de kaakchirurg De dag van een leerling verpleegkundige Herfst 2019
Voorwoord 01
Voorwoord In het vierde kwartaal is het dan zover. Na een bouwperiode van ruim drie jaar is onze nieuwe vleugel klaar. Na oplevering door de aannemer zullen de verschillende verdiepingen van de nieuwbouw nog worden afgewerkt en vinden de nodige verhuizingen plaats. Daarbij is ons streven om dit zoveel mogelijk in de avonduren en de zaterdagen te doen zodat onze patiënten er zo min mogelijk last van hebben. Een forse operatie die veel afstemming vraagt. Na die verhuizingen start de aannemer met de laatste fase van ons bouwtraject. Een periode van ongeveer zes tot zeven maanden, zodat we klaar zijn voor de zomerperiode in 2020. In die laatste fase zijn het de verbouwingen in het ziekenhuis zelf die waarschijnlijk af en toe voor enige overlast zorgen. Er komt een nieuwe apotheek waarbij we op termijn ook medicatie aan onze eigen patiënten kunnen verstrekken. We creëren een nieuw opnameplein waar verschillende functies bij elkaar worden geconcentreerd en de plaats van bloedafname gaat van de derde naar de eerste verdieping, op een veel logischere plek. Door deze wijzigingen verbetert de logistiek voor onze patiënten, wat zeker van belang is nu we als organisatie nog steeds een toename in patiënten zien.
“Na een bouwperiode van ruim drie jaar is onze nieuwe vleugel klaar”
Ook met de nieuwe poliklinieken kaakchirurgie, longgeneeskunde en neurologie spelen we hierop in: nieuwe, ruime, fijne plekken voor zowel onze patiënten als onze medewerkers. En uiteraard het nieuwe oncologisch centrum en de nieuwe kinderafdeling: de afdelingen voor onze meest kwetsbare patiënten, ingericht volgens het healing environment concept. We hebben nu immers ook de mogelijkheid extra patiëntvriendelijke faciliteiten te realiseren. Met relatief kleine aanpassingen in de inrichting kunnen we een groot verschil maken in het welbevinden en het verbeteren van het herstel van onze patiënten. In dit nummer van Ikazia Nieuws leest u hier meer over en ook hoe we dankzij onze ‘Vrienden van Ikazia’ deze mooie dingen in de nieuwbouw kunnen realiseren. Ik wens u veel leesplezier! Met vriendelijke groeten, Mr. R.P.D. Kievit, arts Algemeen directeur
02 Gedicht
LUISTERENDE HAND Je zei niets je keek me aan je gezicht leefde mee je was gericht op mij je was een en al aandacht je hield mijn hand zacht vast je streelde even de muis van mijn hand je bewaarde ook afstand je zei niets je ogen zeiden alles je was een luisterende hand je bood mij houvast je zei niets je zei genoeg. Marinus van den Berg
18
24
14
Inhoudsopgave VOORWOORD GEDICHT PASTORALE GASTREDACTIE - Poliepen & Endoscopiën - Patiënt met een poliep - MDL-verpleegkundigen - IBD ziekten - Patiënt & de ziekte van Crohn - Sedatie Praktijk Specialist - MDL-arts Rijckborst interviewt collega
01 02 21
06 09 11 12 14 15 16
MEET & GREET - Kaakchirurg Van Beek
24
VOOR EN NA BEHANDELING - Operatie aan de stembanden
26
DAG VAN - Verpleegkundige Annette Peggeman
28
STICHTING VRIENDEN VAN IKAZIA
33
NIEUWS & INFORMATIE - Bouwnieuws
32
OP BEZOEK BIJ... 18 DIT DOE IK - Monique Batenburg, medewerker opnamebeheer 23 COLUMN - Carla Breedveld 37
Gastredactie 05
Gastredacteur Vincent Rijckborst
“Het mooie van MDL-ziekten is dat je letterlijk een kijkje neemt in de spijsverteringsorganen” Nederland telt twee miljoen patiënten die klachten hebben aan hun maag, darm of lever. Dit kunnen onschuldige klachten zijn, maar ook levensbedreigende ziekten. Op een maag-darm- lever (MDL) afdeling worden ziekten van de spijsverteringsorganen behandeld. Hieronder vallen de slokdarm, maag, dunne darm, dikke darm, alvleesklier, lever, galwegen en het anale gebied. Binnen Ikazia is dokter Vincent Rijckborst één van de zes MDL-artsen. Vroeger wilde dokter Rijckborst graag kok of apotheker worden. Het klaarmaken van gerechten leek hem wel wat. Op latere leeftijd ging de keuze tussen de studies geneeskunde, farmacie en scheikunde. Hij koos uiteindelijk voor geneeskunde vanwege de omgang met mensen. Maar misschien ook wel door de mooie verhalen van zijn moeder over de zorg. Zij is namelijk endoscopieverpleegkundige. Koken is bij een hobby gebleven.
Na zijn opleiding geneeskunde, promotieonderzoek en de daarna zesjarige specialisatie in MDL, is Rijckborst begonnen als MDL-arts in Ikazia. Voor hem was dit ziekenhuis een makkelijke keuze: “Ikazia past goed bij mij, er heerst een goede sfeer en je kunt makkelijk met elkaar overleggen door de korte lijnen. Ook biedt Ikazia veel MDLbehandelingen waardoor ik mij kan blijven ontwikkelen als arts.”
Zijn interesse in MDL-ziekten is ontstaan tijdens zijn promotieonderzoek naar de behandeling van chronische hepatitis B. “Één van de mogelijke complicaties van deze leverontsteking is dat je bloedingen krijgt uit spataders in de slokdarm. De behandeling daarvan vond ik destijds zeer interessant, met name omdat je zelf actief een ingreep doet. Deze ziekten worden meestal niet opgelost met een pil of infuus. Het doen van een endoscopie ben ik toen ook heel leuk gaan vinden”, aldus dokter Rijckborst.
In Ikazia werken momenteel zes MDL-artsen die allemaal breed zijn opgeleid. Daarnaast heeft iedere arts zijn eigen aandachtsgebied. Zo verwijdert Rijckborst vaak poliepen en dan met name de wat grotere: “Het mooiste van het verwijderen van een poliep in de darm is dat je kunt voorkomen dat iemand later darmkanker ontwikkelt.”
MDL-arts Vincent Rijckborst Geboren in Vlissingen - Zeeland Woont al meer dan 10 jaar in Berkel en Rodenrijs Studeerde geneeskunde in Rotterdam Werkt sinds 2017 in Ikazia als MDL-arts Samenwonend en heeft 3 kinderen Tennist en loopt graag hard Vindt het contact met patiënten het leukst aan zijn werk Speelt regelmatig (klassiek) piano
06 Gastredactie
“We zien steeds vaker patiënten met een (grote) poliep” Een maag-darm-leverarts (MDL-arts) houdt zich bezig met veel verschillende soorten MDL-ziekten. Het kan bijvoorbeeld gaan om diarree, verstoppingen, leverziekten, chronische darmontstekingen of darm- en alvleesklierkanker. Afhankelijk van de ernst van de klachten kan een patiënt terecht komen op de polikliniek in het Maag-Darm-Levercentrum of worden opgenomen op de verpleegafdeling in het ziekenhuis. Lees het verhaal van Marinus Been op pagina 9.
In het MDL-centrum behandelen we vrijwel alle typen MDL-patiënten
“Zo zien we veel patiënten met chronische darmontstekingziekten zoals colitis ulcerosa en de ziekte van Crohn. Ook komen chronische maag- en buikklachten zoals het prikkelbare darmsyndroom veel voor”, vertelt MDL arts Rijckborst. Daarnaast zien we steeds vaker patiënten met een (grote) poliep in de dikke darm en patiënten met chronische leverziekten, zoals virale hepatitis. We vormen in samenwerking met het Albert Schweitzer ziekenhuis voor laatstgenoemde patiëntengroep een hepatitis behandelcentrum”.
MDL-centrum: Spreekuren en endoscopieën
In het MDL-centrum vinden hoofdzakelijk spreekuren en MDL-onderzoeken plaats. Bij buikklachten kan een maag- darm- of galwegonderzoek via de mond of de anus gedaan worden om uit te zoeken waar de klachten vandaan komen. In de endoscoop zit een camera waarmee de darm van binnen bekeken kan worden. Ook kunnen stukjes weefsel of poliepen met de endoscoop verwijderd worden. Aan de hand van de endoscopie kan vaak een diagnose gesteld worden. “Mocht er tijdens het onderzoek een uitstulping van de darmwand
–ofwel poliep– worden gevonden, dan kan deze gelijk worden weggehaald. Het mooie van een endoscopie is dat het zowel een onderzoek als een behandeling kan zijn”, aldus Rijckborst. Het team van MDL-artsen wordt onder andere ondersteund door drie verpleegkundig endoscopisten en twee MDL-verpleegkundigen. Verder worden in samenwerking met het Erasmus MC en het Albert Schweitzer ziekenhuis in Dordrecht artsen opgeleid tot MDL-arts.
Risicogroepen darmkanker
Een poliep wordt vaak ontdekt via een dikkedarmonderzoek naar aanleiding van bijvoorbeeld het bevolkingsonderzoek darmkanker. Dit onderzoek wordt gedaan bij mannen en vrouwen tussen de 55 en 75 jaar oud, omdat bij deze groep het risico op darmkanker het grootst is. Sommige poliepen kunnen op de langere termijn uitgroeien tot dikkedarmkanker. Een poliep kan hier dus mogelijk een voorstadium van zijn. Het merendeel van de poliepen kan gelukkig bij ons via een endoscopie verwijderd worden. Dit kan zonder een buikoperatie waardoor in principe ook geen narcose nodig is en de patiënt vrijwel altijd dezelfde dag weer naar huis kan”, vertelt Rijckborst.
Roesjes beslis je samen
Om tijdens de endoscopie het bewustzijn van de patiënt te verlagen, kan in overleg met de MDLarts worden gekozen voor een ‘roesje’, ook wel sedatie genoemd. Dit roesje wordt gegeven via een infuus in de ader van de hand of arm van de patiënt. Soms ontstaat als gevolg van een roesje tijdens het onderzoek een lagere bloeddruk of een laag zuurstofgehalte. Voor sommige patiënten kan dit een risico zijn. Het besluit van het wel of niet toedienen van een roesje wordt altijd in gezamenlijk overleg tussen de patiënt en MDL-arts genomen. Bij de endoscopie zijn meerdere specialisten betrokken. De MDL-arts voert samen met minstens twee endoscopieverpleegkundigen het onderzoek uit. Het roesje wordt gegeven door de MDL-arts of in sommige gevallen door een Sedatie Praktijk Specialist (SPS) die hier speciaal voor is opgeleid.
Uitslaapkamer
Na een endoscopie wordt de patiënt naar de uitslaapkamer gebracht. Verpleegkundigen bewaken hier de patiënt en controleren de ademhaling en bloeddruk. Nadat de patiënt is bij gekomen van het roesje en onderzoek, krijgt hij of zij in de uitslaapkamer iets te eten en te drinken voor het naar huis gaan.
Verpleegafdeling MDL
Op de MDL-verpleegafdeling in Ikazia liggen patiënten die zijn opgenomen met bijvoorbeeld een ernstige maag- of darmbloeding of een opvlamming van de ziekte van Crohn. Vaak hebben deze patiënten een nieuwe behandeling nodig of moet deze worden aangepast. Hiervoor is een opname in het ziekenhuis noodzakelijk. Zo kan een patiënt een dermate ernstige ontsteking hebben dat hij of zij niet meer zelfstandig kan eten of drinken. De patiënt moet hier dan bij ondersteund worden. Ook als een patiënt medicijnen of een infuus nodig heeft, kan hij of zij worden opgenomen op de MDL-verpleegafdeling. Op de verpleegafdeling wordt nauw samengewerkt met andere specialismen. Ook wordt vaak overlegd met de internisten en wordt op vrijdag een gezamenlijke grote visite gelopen. Zo kan het bij een diabetes patiënt met een chronische darmontsteking noodzakelijk zijn de medicatie aan te passen.
Wist u dat... De meest voorkomende onderzoeken in het MDL-centrum dikke darm- en maag onderzoeken zijn? Een maagonderzoek gemiddeld slechts 5-10 minuten duurt? Een dikke darm onderzoek gemiddeld 20-30 minuten duurt? Darmkanker op jonge leeftijd bijna nooit voorkomt? Een poliep verwijderd wordt met een scherp staaldraadje?
Gastredactie 09
Marinus Been vertelt.....
“Gelukkig had ik dit keer een goedaardige poliep” De 78-jarige Marinus Been uit Rotterdam heeft in het verleden darmkanker gehad. Om die reden werd hij door zijn chirurg verwezen naar het MDL-Centrum voor een controle: “Tijdens de laatste controle bij dokter Rijckborst bleek ik tot mijn schrik wéér een poliep te hebben. Die moest dus verwijderd worden. Het bleek te gaan om een redelijk grote, maar gelukkig dit keer goedaardige poliep.” “Toen ik in het MDL-centrum aankwam voor een scopie werd ik naar de voorbereidingskamer gebracht. Ik kleedde me uit en kreeg een blauwe papieren broek om aan te trekken. In deze ‘scopiebroek’ zat aan de achterkant een gat om de scoop doorheen te kunnen steken. Op een gegeven moment kwam de zuster op me af: “Dat is niet helemaal hoe de broek hoort te zitten, meneer Been”. Bleek dat ik het gat aan de voorkant had zitten. Dat vergeet ik mijn leven niet meer. Zenuwen hè.”
“Voorafgaand aan de scopie kreeg ik een roesje en dit werkte heel snel” Meneer Been geeft aan heel blij te zijn met de zorg van dokter Rijckborst: “Voorafgaand aan de scopie kreeg ik een roesje en dit werkte heel snel. Nadat ik bijkwam van het onderzoek kreeg ik wat te eten en kon ik zo weer weg. Ik heb niks anders dan lof voor Ikazia. Weet je wat het is, in een ziekenhuis kom je niet graag, maar ik wist dat ik in Ikazia goed verzorgd zou worden.”
Gastredactie 11
MDL-verpleegkundigen Conny & Lenny
“Wij kunnen MDL-ziekten draaglijker maken” Conny Nuis-Vrijhof en Lenny de Jong zijn beide MDL-verpleegkundigen en de schakel tussen de MDL-arts en de patiënt. Ze begeleiden patiënten met chronische ziekten zoals de ziekte van Crohn, colitis ulcerosa en patiënten met leverontstekingen.
“Wanneer een patiënt het behandeltraject in gaat, komt hij of zij naar de polikliniek en vertellen wij wat de ziekte precies inhoudt, welke medicatie iemand nodig heeft en hoe het behandelproces zal verlopen. Ook bespreken we de voeding en leefstijl van de patiënt. Daarnaast kunnen patiënten ons altijd telefonisch of per e-mail bereiken als zij vragen hebben of als er iets niet goed gaat,” vertelt Conny. Lenny geeft aan dat ze niet alleen in het MDLcentrum werken, maar dat zij en Conny ook met regelmaat te vinden zijn op de verpleegafdeling. Dit is waar MDL-patiënten een infuus met medicatie krijgen: “Wij kijken dan hoe het met de patiënt gaat die vanwege zijn of haar ziekte opgenomen is en bespreken eventuele problemen met elkaar. Eén van de mooiste aspecten van ons vak is het intensieve contact met de patiënt. Wij kunnen van grote waarde zijn voor de patiënt en zo de ziekte wat draaglijker maken. Wij zijn voor patiënten een steun en toeverlaat, het iets kunnen betekenen in de gezondheid van onze patiënten is heel fijn”, aldus Lenny. Rondom darmontstekingziekten heerst helaas nog steeds een taboe. Diarree, veel toiletbezoek, het is voor sommigen te gênant om hier over te praten. In het MDL-centrum heerst een open sfeer: “Er worden hier veel dingen besproken, bijvoorbeeld over zwangerschappen of op seksueel- en relationeel gebied. Daarnaast hebben we het over lichamelijke en psychische klachten. Patiënten kunnen namelijk in een sociaal isolement belanden. Als wij merken dat een patiënt ergens mee zit, vragen we door en praten we er samen over”, vertelt Lenny.
12 Gastredactie
“IBD, een onzichtbare ziekte die van grote invloed is op het dagelijks leven van patiënten” “Kan ik vanavond wel of niet naar dat feestje? Lukt het om te sporten vanavond? Zal ik mijn vakantie toch maar afzeggen, er is geen toilet in de camper aanwezig.” Het zijn slechts enkele gedachtegangen van patiënten met Inflammatory Bowel Diseases (IBD), de overkoepelende term voor de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa. “IBD is een chronische darmontstekingziekte waaraan mensen veel verborgen leed en hinder ervaren zoals buikpijn, vermoeidheid en diarree”, vertelt MDL-arts Pieter ter Borg.
Ziekte van Crohn en colitis ulcerosa
De chronische darmziekten colitis ulcerosa en de ziekte van Crohn treden voornamelijk op bij kinderen en jong volwassenen. Al kan wel
iedereen het krijgen. “Hoe je eraan komt is niet bekend. Wel weten we dat een deel van het risico om het te krijgen erfelijk bepaald is”, vertelt Ter Borg.
De ziekte van Crohn en colitis ulcerosa lijken erg op elkaar. Zo ervaart een patiënt bij beide ziekten onder andere koorts, buikpijn, diarree, gewichtsverlies en een afwijkende ontlasting. Er zijn ook verschillen. Zo kan het bij de ziekte van Crohn gaan om een ontsteking aan het eind van de dunne darm, dikke darm en anus terwijl het bij colitis ulcerosa áltijd gaat om een ontsteking van de dikke darm. Bij colitis ulcerosa heeft het merendeel van de patiënten bloederige diarree in tegenstelling tot patiënten met de ziekte van Crohn.
Behandeling IBD-ziekten
Patiënten met de ziekte van Crohn worden jarenlang behandeld met medicijnen. Enerzijds om de ziekte tot rust te brengen. Hierbij kan gedacht worden aan medicijnen zoals Prednison. Anderzijds worden bij de ziekte van Crohn medicijnen gebruikt om de ziekte rustig te hóuden. Dit zijn afweeronderdrukkende medicijnen. Deze zijn voor de meeste patiënten goed te verdragen. Bij colitis ulcerosa kan de ziekte –als de ontsteking alleen in de endeldarm zit– met zetpillen worden behandeld. Patiënten met een uitgebreidere ontsteking, hebben vaak langdurig medicijnen nodig. “Alle medicijnen die voor IBD op de markt zijn, kunnen bij Ikazia worden voorgeschreven. Hierdoor kunnen wij patiënten de best mogelijke behandeling geven”, vertelt Ter Borg. “Het MDLcentrum doet daarnaast mee aan een aantal wetenschappelijke IBD-studies en overlegt maandelijks met andere ziekenhuizen in de regio over de best mogelijke behandeling voor moeilijk
te behandelen IBD-patiënten. Daarnaast zijn we begin dit jaar gestart met een MDL-spreekuur op onze Polikliniek Ridderkerk – Slikkerveer om nog meer van deze zorg voor de patiënt dicht bij huis te leveren.
Schaamte en verborgen leed vragen om persoonlijke aandacht
Binnen Ikazia krijgen patiënten met IBD veel persoonlijke aandacht doordat ze zorg krijgen van een vaste behandelaar en een vaste MDLverpleegkundige. “In Ikazia weten we precies welke patiënt we tegenover ons hebben waardoor we goede kwaliteitszorg kunnen bieden. We bouwen een langdurige relatie met de patiënt op waardoor hij of zij vertrouwd raakt met de afdeling en de zorgverleners”, aldus Ter Borg.
“In Ikazia weten we precies welke patiënt we tegenover ons hebben waardoor we goede kwaliteitszorg kunnen bieden”
Samenwerking BeterKeten Ikazia maakt deel uit van BeterKeten, een samenwerkingsverband van zes regionale ziekenhuizen. Gezamenlijk worden onder meer de verschillende ziektebeelden binnen MDL besproken en wordt er een behandeladvies opgesteld.
14 Gastredactie
“Met de ziekte van Crohn moet je echt naar je lichaam luisteren” De 43-jarige Sylvia IJzenbrandt heeft sinds 2007 de ziekte van Crohn. “Ik kwam erachter dat ik het had doordat ik diarree kreeg en veel gewicht begon te verliezen. Van de huisarts kreeg ik medicijnen en moest ik bloedprikken. Binnen een week lag ik in het ziekenhuis,” vertelt mevrouw IJzenbrandt. Mevrouw IJzenbrandt kreeg in Ikazia een darmonderzoek en aan de hand van de scopie werd vastgesteld dat het ging om de ziekte van Crohn. “Ik moest meteen twee weken in het ziekenhuis blijven. Ik was twintig kilo afgevallen en veel vocht kwijtgeraakt. Ik at en dronk niet meer en ik hield niets binnen omdat ik zo erg moest overgeven. Dat was een hele heftige tijd. Ik kreeg een infuus met prednison en kalium omdat ik zo veel vocht had verloren. Ook kreeg ik hartritmestoornissen. Na mijn verblijf in het ziekenhuis kreeg ik met hulp van de MDL-verpleegkundigen mijn ziekte onder controle en vlogen de kilo’s er weer aan.”
Ondanks de diagnose en behandeling van de ziekte van Crohn heeft mevrouw IJzenbrandt altijd doorgewerkt. “Mijn werkgever was er niet van op de hoogte, omdat ik geen stempel wilde hebben. Ik heb nooit echt over mijn ziekte gepraat. Deed altijd of het niet bestond. Als ik me rot voelde, zorgde ik dat ik thuis alleen op de bank lag. Nu, na elf jaar, begin ik te accepteren dat ik deze ziekte heb. Ik durf er meer over te praten. Ik heb momenteel weer een zeurderige pijn en probeer nu voor het eerst echt naar mijn lichaam te luisteren. Ik heb het gedeeld met mijn werkgever en werk nu minder. Ik moet echt even goed beter worden”, aldus mevrouw IJzenbrandt.
Gastredactie 15
Sedatie Praktijk Specialist Purdey vertelt…
“Wij bieden patiënten comfort”
Purdey Halm is binnen het MDL-centrum Sedatie Praktijk Specialist (SPS). Een SPS is een gespecialiseerd anesthesiemedewerker die zich bezighoudt met het geven van sedatie bij – in dit geval – MDL-onderzoeken en behandelingen. Sedatie is het verlagen van de staat van bewustzijn van een patiënt zodat hij of zij zich slaperig en comfortabel voelt. Dit soort medicatie wordt gegeven om een ingreep voor de patiënt aangenamer te maken. Een SPS is niet hetzelfde als een anesthesioloog: “Iedere ochtend bespreek ik met de anesthesioloog het programma van de dag, de patiënten, mijn verwachtingen en eventuele moeilijkheden. Als ik ergens niet uitkom, kan ik altijd bij de anesthesioloog terecht. In principe bemoeit de anesthesioloog zich verder niet met de sedatie, daar ben ik speciaal voor opgeleid”, vertelt Purdey. “MDL-artsen geven roesjes waarbij de patiënt slaperig wordt. De sedatie die wij geven zorgt voor een soort lichte narcose. Wij geven dit in een aangepaste dosering waardoor de patiënt heel diep kan slapen en stil ligt. Dit kan soms nodig zijn als een lastige poliep weggehaald moet worden. Wij geven dit middel totdat het onderzoek klaar is. Ook kunnen wij de hoeveelheid tussendoor aanpassen. De sedatie die wij
geven kunnen we langdurig aanhouden, het maakt dan ook niet uit of een onderzoek tien minuten of twee uur duurt.” Niet bij iedere patiënt wordt sedatie gegeven: “We kijken eerst naar de gezondheidssituatie en of het verantwoord is iemand te laten slapen. Ook brengen we eerst in kaart wat de risico’s zijn voordat wij wel of niet een sedatie geven aan een patiënt. Fijn en dankbaar aan ons werk is dat je patiënten die bijvoorbeeld een hele nare ervaring hebben gehad, alsnog iets positiefs kunt meegeven. Door de sedatie ervaren ze tijdens het MDL-onderzoek geen pijn meer en het onderzoek is niet meer vervelend. Wij bieden patiënten comfort”, aldus Purdey.
16 Gastredactie
Gastredacteur Vincent Rijckborst interviewt collega Esther Schmidt Esther Schmidt-van der Linden | verpleegkundig specialist Chirurgische Oncologie Toen gasthoofdredacteur Vincent Rijckborst de vraag kreeg wie hij wilde interviewen voor Ikazia Nieuws viel zijn keuze op collega Esther Schmidt van de afdeling Chirurgie. De afdelingen MDL & Chirurgie werken veel samen waardoor dokter Rijckborst en verpleegkundig specialist Esther veel contact met elkaar hebben. “Door verpleegkundig specialisten als Esther kun je patiënten veel meer zorg bieden.” Esther, onze afdelingen werken momenteel 12 jaar samen. Hoe ben jij eigenlijk in Ikazia terecht gekomen en wat heb je tot nu toe allemaal gedaan? Zevenentwintig jaar geleden startte ik hier als parttime verpleegkundige waarna ik vrij snel teamleider van afdeling 3B werd. Deze afdeling ontwikkelde zich tot oncologieafdeling en de aandacht voor palliatieve zorg nam steeds meer toe. Een paar jaar later maakte ik de overstap naar de polikliniek als coördinerend oncologieverpleegkundige. In die tijd was er veel aandacht voor borstkankerpatiënten en kwam er steeds meer aandacht voor het hele zorgtraject van deze patiënten. Chirurg dr. Vles zag destijds dat deze zorg voor patiënten met darmkanker ontbrak terwijl deze ziekte steeds meer voorkwam. Ik ben toen de opleiding tot verpleegkundig specialist gaan doen om zo het medische en verpleegkundige te kunnen combineren. Tijdens de opleiding heb ik samen met de chirurgen en MDL-artsen het zorgtraject darmkanker in kaart gebracht. Hoe heb je het opzetten van die samenwerking ervaren? Sowieso zijn we echt vanuit het niets begonnen. Twaalf jaar geleden deed de MDL-arts zelf darmonderzoek, wachtte zelf de biopten af en plande zelf onderzoeken in voor eventuele uitzaaiingen. Vervolgens keek de arts of het nodig was de patiënt door te verwijzen naar een chirurg of oncoloog en of een operatie nodig was. Dit hele proces snel, consequent en op korte termijn regelen kost veel tijd en resulteert in weinig persoonlijke aandacht voor de patiënt. Met deze samenwerking gaat het traject veel sneller dus daar ben ik zeker trots op. Als verpleegkundig specialisten kunnen wij de patiënt goed begeleiden
en leveren we naast het medische deel ook het verpleegkundige deel. Wij zijn het aanspreekpunt voor de patiënt. Ja, je wilt patiënten die net een darmonderzoek hebben gehad zo snel mogelijk helpen. Wanneer wij vermoeden dat iemand darmkanker heeft, is er geen tijd te verliezen. Ja precies, daarom is het fijn dat jullie als MDL bij de verdenking op darmkanker alvast alle benodigde onderzoeken bij de patiënt starten. Op die manier hebben wij als we de patiënt te zien krijgen de uitslagen gereed en kunnen wij de patiënt vertellen of de verdenking op bijvoorbeeld darmkanker wel of niet juist was. Wat vind je het leukste aan je werk? De combinatie van het medische en de verpleegkundige zorg. Zowel tijdens het diagnostisch traject als tijdens de controles van vijf jaar. Ook het zelfstandig spreekuur doen vind ik leuk. Je volgt in totaal zo’n vijf jaar een patiënt en het is mooi om te zien hoe dat gaat. Wel moet je opletten dat je niet te close wordt. Patiënten vertellen veel. Zeker mensen die kanker hebben. De schaamte is vaak weg. Wanneer voel jij genoegdoening in je werk? In veel dingen, lastig om te benoemen. Wanneer je zo snel mogelijk duidelijkheid hebt voor de patiënt of als het goed met hem of haar gaat. Of wanneer een patiënt na vijf jaar met ontslag gaat. Wanneer ik slecht nieuws moet brengen aan een patiënt probeer ik dit op zo’n manier over te brengen dat de patiënt niet radeloos naar huis gaat. Wanneer bijvoorbeeld geen chirurgische behandeling meer te bieden is, kijk ik naar wat we nog wèl voor die patiënt kunnen doen. Dit kan zijn: zo snel
mogelijk een afspraak maken bij de oncoloog, een huisarts bellen, contact leggen met familie of het inschakelen van andere hulpverleners. Uiteindelijk moet de patiënt toch weer in zijn eigen omgeving verder. Wanneer de patiënt weer naar ‘buiten’ kan en weer ‘lucht’ heeft, heb ik alles gedaan wat ik kon doen. Hoe ga jij om met het brengen van slecht nieuws en kun je het enigszins loslaten? Het blijft eerlijk gezegd heftig. Ik werk al lange tijd in de oncologie, maar het went nooit. Het gaat altijd om een mens met verdriet. De diagnose
‘kanker’ is beladen…onderzoeken…onzekerheid. Laatst had ik drie slechtnieuwsgesprekken op één dag na elkaar. Ondanks dat je er met de jaren beter mee om leert gaan, had ik die middag toch wel het gevoel dat ik anderen hun wereld op zijn kop aan het zetten was. Loslaten kan ik redelijk, al zijn er verhalen die later nog wel door mijn hoofd heen gaan. Puur omdat het mij zelf ook raakte. Daarnaast is de samenwerking met de MDL-artsen en chirurgen prettig. Net als de samenwerking met mijn collega Hanneke Kreiter. Wij lachen samen aardig wat af. En dat heb je nodig. Het helpt je relativeren.
18 Op bezoek
Op bezoek bij... Voor patiënten die opgenomen zijn, spelen familie en naasten vaak een belangrijke rol. Tijdens ‘bezoekuur’ is het in Ikazia een komen en gaan. Wij gaven een aantal bezoekers een boeketje bloemen met de vraag: bij wie gaat u op bezoek?
Micha van Belle
Karin van der Velden is op bezoek bij haar partner Micha. Micha is zeven jaar geleden geopereerd aan zijn sleutelbeen waarbij destijds een plaatje met aan beide kanten van de breuk vier schroeven zijn geplaatst. Na deze operatie herstelde hij snel. De laatste tijd heeft hij echter vaak last van tintelingen. Om die reden worden de schroeven er nu met een operatie weer uitgehaald. “Gelukkig gaat het om een snelle operatie. Hierna kan ik in ieder geval weer vooruit. Dan ben ik van de tintelingen af en heb ik mijn grote onderhoudsbeurt weer achter de rug.”
Maipolzota Dedek
Sinds vijf jaar zijn Monika en de Poolse mevrouw Dedek vriendinnen. Monika is de tolk van mevrouw Dedek en helpt haar onder meer met medische bezoeken. Twee weken geleden heeft mevrouw haar enkel gebroken en beiden zijn nu in het ziekenhuis voor de operatie. “Ik ben wel een beetje zenuwachtig. Ik kijk er erg naar uit om weer goed te kunnen lopen. Ikazia is echt een fijn ziekenhuis, met heel vriendelijk personeel.”
Willem van Sintmaartensdijk Wil Timmers komt haar vader ophalen na een prostaatoperatie. “Het is nu wachten op de uitslag. Hopelijk hoeven we niet nog een keer terug te komen”. De heer Sintmaartensdijk vertelt dat hij al zijn hele leven in Ikazia komt en het zelfs opgebouwd heeft zien worden. “Vroeger kocht ik bonnetjes om Ikazia te financieren. Daarnaast ben ik lid van de Vriendenstichting. Het is een prachtig ziekenhuis en ook dit keer ben ik weer erg tevreden met hoe ik ben geholpen. Al ben ik ook heel blij dat ik weer naar huis kan.”
Nel Melching
Tot haar 90e heeft mevrouw Melching nooit in het ziekenhuis gelegen, maar dit jaar is het helaas al een aantal keer raak. Waar zij eerder dit jaar haar bekken en schaambeen brak en kampte met een longontsteking, is zij deze maand in het het ziekenhuis voor een nieuwe heup. Schoondochter Melinda is bij haar op bezoek. “Drie dagen na de heupoperatie liep mijn schoonmoeder al door de gang. Ze is echt een bikkel!”
Pastorale 21
Komt een vrouw bij de autoverkoper Komt een vrouw bij de autoverkoper… Nee, dit is geen grap! Het is echt niet grappig als je binnen een paar maanden voor de zesde keer terugkomt bij de garage waar je je auto kocht. Het is vooral niet grappig omdat je nu merkt dat daar een ijzige sfeer neerdaalt zodra je er binnen stapt. Vrouwen weten genoeg van auto’s om te begrijpen dat er met elke auto wel eens iets mis kan zijn. Zelfs met de “perfecte occasion” die de autoverkoper je zo stralend en enthousiast heeft verkocht kan natuurlijk gewoon iets mis zijn. Op zich is het dan ook helemaal niet erg om weer een keer terug te keren bij die aardige autoverkoper. Maar wanneer er een ongemakkelijke stilte ontstaat als je voor de zoveelste keer over de drempel stapt, begin je jezelf als argeloze autobezitster een paar vragen te stellen. Wat als ik straks aan mijn lot ben overgelaten met een hopeloze auto? Sta ik er dan alleen voor? Ben ik beetgenomen als een veel te naïeve vrouw die je –op het vlak van auto’s– álles kunt verkopen? Is de autoverkoper alleen uit op eigen gewin of doe ik er als onwetende klant ook nog toe? Al met al werd ik een beetje bang en wantrouwig en dat voelde niet fijn. Het maakt me niet uit welke problemen er zijn met mijn auto, zolang de autoverkoper mij maar laat merken dat ik er niet alleen voor sta. Je kunt een ziekenhuis natuurlijk helemaal niet vergelijken met een garage, maar op dit punt misschien wel: voel ik vertrouwen in de man, in de vrouw die daar werkt? Doe ik ertoe als onwetende, kwetsbare persoon of sta ik er met mijn probleem eigenlijk alleen voor? Problemen met je gezondheid kunnen voorkomen, iedereen kan dat meemaken, niemand is onkwetsbaar. We zijn allemaal realistisch genoeg om dat te begrijpen. Een mens kan ongelooflijk veel dragen zolang hij of zij maar het gevoel krijgt dat hij of zij er niet alleen voor staat.
PS – Zelf ben ik inmiddels voor de zevende keer met mijn probleem bij de autoverkoper gekomen. Ze hebben toen maar eens flink de tijd genomen, na lang zoeken het probleem boven water gekregen, en…. opgelost! J
Oprechte betrokkenheid. Wat ben ik blij als ik merk dat patiënten dát in ons ziekenhuis ervaren. Het is één van de kernwaarden van Ikazia, geïnspireerd door de christelijke identiteit. Geïnspireerd, ten diepste door de God van de bijbel die heeft gezegd: Ik ben erbij, Ik laat je nooit alleen.
Ds. Lida Tamminga, geestelijk verzorger
PROJECTEN ZORG EN ONDERHOUD BRANDVEILIGHEID Rivium 2e Straat 42 | 2909 LG Capelle aan den IJssel | 010 – 7990100
W W W. VA N WA N I N G . N L
Vroeger riepen wij de patiënten een dag van te voren op Monique begon haar carrière bij Ikazia op 17-jarige leeftijd als afdelingssecretaresse en later als doktersassistente op diverse poli’s. Uiteindelijk kwam zij terecht op de centrale opnameplanning waar zij verantwoordelijk is voor de planning en coördinatie van de opnames en operaties van patiënten. “Vroeger riepen wij de patiënten een dag van te voren op. Destijds had je nog geen mobiele nummers, alleen vaste nummers. Als patiënten dan niet thuis waren, stuurde ik een telegram via de telegraaf dienst waarin stond dat hij of zij de volgende dag moest komen. Tegenwoordig roepen we patiënten 14 dagen van te voren op. Ik vind het het leukst als bijna alle bedden in het ziekenhuis bezet zijn. Het is dan aan mij om te zorgen dat iedere patiënt een bed heeft. Vorig jaar was dat een aardige uitdaging tijdens de griepgolf. Maar goed, ik houd van puzzelen. Patiënten krijgen van mij, of van een van mijn collega’s, op de dag van hun opname een polsbandje om waarop hun naam, geboortedatum en afdeling vermeld staat. Sommige patiënten zijn van te voren erg zenuwachtig. Als ik ze dan een polsbandje geef, vertel ik dat ze daarmee naar het all inclusive resort kunnen, maar niet hoeven te zoeken naar het zwembad. Het is heel fijn als ik patiënten hierdoor even kan laten ontspannen.”
Dit doe ik 23 Monique Batenburg, medewerker opnamebeheer
“Ik vind het het leukst als bijna alle bedden in het ziekenhuis bezet zijn”
24 Meet & Greet
Een dagje mee op de polikliniek Kaakchirurgie De 7-jarige Mitchell en 10-jarige Bryan konden hun geluk niet op toen zij hoorden dat ze een ochtend met kaakchirurg Van Beek mee mochten lopen. De twee broers uit Spijkenisse zijn allebei erg benieuwd naar wat een kaakchirurg nu eigenlijk precies doet. “Ik denk iets met tanden trekken”, zegt Mitchell. Tijd om dat uit te vinden!
Beiden hadden hun bezoek aan dokter Van Beek goed voorbereid. Met een drankje en een lekkere appelflap vroegen de broers de dokter het hemd van het lijf. Zo waren ze onder meer erg benieuwd naar hoeveel jaar dokter Van Beek heeft moeten studeren -14 jaar- en hoe hij weet wanneer een kaak gebroken is. Nadat al hun vragen beantwoord waren, was het tijd voor een kijkje op de polikliniek kaakchirurgie. Dokter Van Beek liet Mitchell en Bryan zien hoe een röntgenfoto van tanden en een kaak wordt gemaakt. Zo werd duidelijk dat het röntgenapparaat verstelbaar is en omhoog en omlaag kan. Dit is handig wanneer een patiënt bijvoorbeeld in een rolstoel zit.
Toen de broers de grote behandelstoel in de kamer zagen, wilden zij daar allebei graag even in liggen. “De stoel leek wel een glijbaan, mijn voeten gingen helemaal omhoog”, aldus Bryan. Dokter Van Beek heeft bij beiden het gebit nagekeken en vond het er van alle twee gelukkig goed uit zien. Mitchell en Bryan kregen ook een mensenschedel van plastic te zien. Dit vonden de heren aan de ene kant grappig, maar aan de andere kant ook wel ‘eng’. Dokter Van Beek liet ze daarnaast verschillende röntgenfoto’s van kaken zien. Zo kwam er onder meer een foto voorbij van een patiënt met een kroon (kunsttand) en een patiënt met implantaten. Ook de boormachine kwam aan bod. Het opdoen van een operatiemuts en een mondkapje mocht natuurlijk niet ontbreken. De broers hebben het erg naar hun zin gehad en gaven aan veel geleerd te hebben. Ze weten nu wel ongeveer wat een kaakchirurg allemaal doet. Of ze het ooit willen worden? “Misschien…….”
26 Voor en na
Patiënt Bert Davelaar vertelt…
“Zonder stem voelde ik mij machteloos” Als predikant gebruikt Bert Davelaar zijn stem vaak en intensief. In de zomer van 2017 merkte hij dat hij tijdens zijn spreken slechter verstaanbaar werd. Een cyste op zijn stemband bleek de boosdoener, een operatie in het Ikazia Ziekenhuis bracht uitkomst. “Ik heb meer begrip gekregen voor mensen die hun stem écht niet meer kunnen gebruiken.”
Aanvankelijk dacht Bert Davelaar: ‘het zal mijn keel wel zijn’. “Aan het einde van een zin had ik vaak geen stem meer, mijn stem klonk hees. Ik ben gewend om gewoon door te gaan, nam wat vaker een keelsnoepje en forceerde mijn stem om maar verstaanbaar te zijn. Maar de klachten werden alleen maar erger. De huisarts verwees me uiteindelijk door naar de KNO-arts. Natuurlijk ging ik naar het Ikazia Ziekenhuis. Ik werk als predikant voor de Protestantse gemeente Rotterdam-Zuid. Vooral in Charlois. Ik voel me hier thuis.”
Cyste op stemband
Na zijn bezoek aan de huisarts kon Bert dezelfde dag nog terecht op het KNO-spreekuur in Ikazia. KNO-arts Arendse ontdekte een cyste op Bert’s linkerstemband; hierdoor sloten de stembanden niet goed, met als gevolg een hees stemgeluid. “Niets ernstigs, wel vervelend als je veel in het openbaar spreekt. De cyste kon operatief verwijderd worden, maar inmiddels was het medio december. Ik vroeg en kreeg een paar maanden uitstel. De logopediste leerde me ondertussen oefeningen om mijn stembanden te ontlasten. Zo kwam ik mijn drukke werkperiode rond kerst goed door.”
Een week niet praten
De operatie – een dagopname – slaagde, de cyste kon goed worden weggehaald. “Ik mocht een week geen woord spreken, dat was een uitdaging. Mensen zeiden: ‘geniet van de stilte’, maar stilte is mooi als je er zelf voor kunt kiezen. Spreken heeft zó met het leven te maken. Het heeft me erg aangegrepen dat ik niet mondeling kon communiceren. Hierdoor heb ik meer begrip gekregen voor mensen die hun stem écht niet meer kunnen gebruiken.” In de maanden na de operatie bouwde Bert, met hulp van de logopediste, voorzichtig zijn spreken weer op. “Goddank is praten nu geen enkel probleem meer.”
Vakwerk
“Ik ben zeer tevreden over mijn behandeling. Dokter Arendse lichtte mij zorgvuldig in over de behandeling en leverde vakwerk. Logopediste Mathanja Sibon combineerde haar deskundigheid met een focus op het hele menszijn, ook dat heb ik zeer gewaardeerd. Je stem, het ademen, het raakt de kern van je mens-zijn. Zonder stem voelde ik me machteloos, ‘minder mens’. Ik ben onnoemelijk blij dat ik ‘m weer terug heb.”
“Stilte is mooi als je er zelf voor kunt kiezen”
28 De dag van
De dag van… (leerling)verpleegkundige Annette Peggeman
“Ik werk echt vanuit mijn hart”
De 21-jarige Annette Peggeman volgde binnen Ikazia het vierjarig werken-leren traject in het kader van haar opleiding verpleegkunde. Eind juli slaagde zij voor haar opleiding waarna zij in Ikazia bleef werken als verpleegkundige op de afdeling interne geneeskunde. “Dit traject was de beste keuze ooit”. Als klein meisje wilde Annette altijd al verpleegkundige worden. “Rond mijn 17e speelde deze gedachten nog steeds waardoor ik het gewoon besloot te proberen in de zorg! Omdat ik het beroep direct van dichtbij wilde bekijken en niet fulltime wilde studeren, koos ik voor het werkenleren traject bij Ikazia. Op die manier zou ik dan meteen praktijkervaring opdoen. Over Ikazia heb ik altijd zeer positieve verhalen gehoord, met name over de sfeer. Het was wel nog erg spannend of ik werd aangenomen, omdat er maar zes plekken waren. Maar het is me gelukt!
Vier dagen praktijk en één dag school
Afgelopen vier jaar werkte ik vier dagen in de week als leerling-verpleegkundige en ging ik één dag in de week naar school. Elk jaar werkte ik op een andere afdeling. Zo begon ik bij orthopedie en gynaecologie waar ik in mijn eerste jaar vooral de basis van het vak leerde. Ik was toen ook echt nog een groentje, had nog nooit echt een ziekenhuis van binnen gezien. Zelfs geen po.
Van patiënten wassen tot visite lopen met artsen
In dat eerste jaar leerde ik met name om onder begeleiding patiënten te wassen en te mobiliseren. Dit was in het begin best wel spannend, maar later werd dat heel normaal. De jaren daarna werkte ik op de afdeling cardiologie, dagbehandeling en interne en werden mijn taken steeds meer uitgebreid. Zo deelde ik medicijnen uit en liep ik visite met de artsen. De dag dat ik terug naar school ging leerde ik de theorie. Zo leerde ik onder andere over ziektebeelden, verpleegkundige vaardigheden, gesprekstechnieken en basisvakken als Nederlands en Engels. Sinds het eind van mijn werken-leren traject kan ik in principe alles zelfstandig. Ik ben nu bijvoorbeeld eindverantwoordelijk voor patiënten, ga zelf naar ze toe toe om te vragen hoe het gaat, doe zelf de controles en weet precies wat de bijzonderheden zijn. In de toekomst zal ik ook stagiaires begeleiden, erg leuk! Ik leer nog steeds elke dag bij. De afwisseling in verschillende afdelingen was leuk en ik ontdekte dat ik interne geneeskunde het aantrekkelijkst vind, omdat de diagnostiek en de vele begeleiding me aanspreekt. Hier blijf ik
werken na dit traject, want ik mag blijven! Al heb je eigenlijk met de verpleegkundige opleiding wel een baangarantie. Daarnaast ken je na zo’n traject het hele ziekenhuis van binnen en buiten waardoor je niet meer hoeft te worden ingewerkt. Ideaal voor mij èn voor Ikazia.
Wakker blijven tijdens nachtdiensten
Vier nachten in de maand draai ik aaneensluitend nachtdiensten van 23.00 uur tot 7.30 uur. Ik houd mezelf wakker door te kletsen met een collega naast me of door af en toe een bouillonnetje te nemen. Ook komt het voor dat er verwarde patiënten op de afdeling zijn, die ’s nachts gaan spoken. Zij houden mij ook alert en wakker doordat ik ze dan terug in bed moet helpen!”
Complete levensverhalen
Het leukste aan dit vak vind ik de werkzaamheden zelf, omdat ik een echte doener ben. Ook vind ik het psychosociale deel erg leuk. Op interne komen bijvoorbeeld patiënten binnen met diverse en soms complexe klachten waarna ze door verschillende scans moeten. Het is mijn taak de patiënt te begeleiden als hij of zij vervolgens een diagnose krijgt. Dit kan gaan van diabetes tot een kwaadaardigheid ergens in het lichaam. Je hoort soms complete levensverhalen. Ik vind het mooi om mijn weg hierin te vinden en de patiënt en de familie hiermee te helpen. Wat ik ook mooi vind, is het zien opknappen van een patiënt die er bij binnenkomst slecht aan toe was.
Knop om: niks is te gek
Voor deze baan moet je niet vies zijn van dingen. Thuis vind ik dingen snel vies terwijl je in je werk in een bepaalde modus komt en daar professioneel mee om gaat. Dit komt neer op: knop om, niks is te gek. Daarnaast blijft het brengen van slecht nieuws en het overlijden van patiënten moeilijk. Voor mij is de zorg heel bijzonder, omdat ik mensen in hun kwetsbare fase kan helpen. Als verpleegkundige kan ik iets voor iemand betekenen. Door te luisteren, er voor de patiënt te zijn, deskundig te handelen en door goed mee te denken en professioneel te zijn kan ik deel uitmaken van iemands herstel. Ikazia zit in mijn hart, het is mijn tweede thuis. Ik ben erg trots dat ik hier werk!”
30 Vrienden van
“Donateurs zijn in feite de bazen van de stichting” Stichting Vrienden van Ikazia is belangrijk voor het ziekenhuis. Dankzij deze stichting kan aan patiënten net dat beetje extra worden gegeven. Sinds kort bevindt de vriendenstichting zich in een vernieuwingsfase. De vriendenstichting groeit en professionaliseert zich steeds meer. Sinds vorig jaar staat een nieuw bestuur van de vriendenstichting aan het roer. Bovendien heeft het ziekenhuis een nieuwe relatiemanager fondsenwerving aangesteld. Bestuursvoorzitter Aart Jan Witvliet en relatiemanager Nienke de Pauw stellen zich graag voor. De vriendenstichting vindt haar oorsprong in de jaren 50, toen kerken en individuen uit de regio geld inzamelden voor de bouw van het Protestants-christelijke ziekenhuis. Het Ikazia Ziekenhuis is hiernaar vernoemd: de InterKerkelijke Actie Ziekenhuis In Aanbouw (IKAZIA). Uiteindelijk is de stichting in 1970 door deze achterban opgericht en bestaat de Stichting Vrienden van Ikazia in 2020 vijftig jaar. Door
giften en donaties zet de stichting zich al jarenlang in voor Ikazia en het welbevinden van haar patiënten. Aart Jan Witvliet, directeur van Breeman BMW, is één van de vier nieuwe bestuursleden.
Banden met Ikazia
“De directeur van Ikazia ken ik al een tijdje en toen hij mij vroeg of ik mij in wilde zetten voor Stichting Vrienden van Ikazia heb ik daar ja tegen
gezegd. Zelf ben ik ook wel eens patiënt geweest in Ikazia. Mijn ouders komen uit Rotterdam Zuid en ons bedrijf Breeman BMW bevindt zich op een steenworp afstand van het ziekenhuis. Ik behoor tot de achterban van Ikazia dus ik ben goed bekend met het ziekenhuis en haar kernwaarden. Het is een voorrecht dat we in een stad als Rotterdam nog een ziekenhuis hebben met een ProtestantsChristelijk signatuur. Met ons Rotterdamse bedrijf en relevante Rotterdamse netwerk willen wij een steentje bijdragen aan het welbevinden van de patiënten van Ikazia”, vertelt Aart Jan.
Doorpakken en gewoon doen
In het nieuwe bestuur van de vriendenstichting zitten mensen met verschillende achtergronden en verschillende relevante netwerken: “Op die manier help je zowel je achterban als je netwerk. Ons doel is fondsen te laten groeien en om verder te professionaliseren. We willen het mogelijk maken om voor Ikazia mooie projecten te financieren. Ons bestuur wil doorpakken en is niet van alleen praten, meer van gewoon doen. Hetzelfde zie je bij onze donateurs, de oorlog is voorbij en ze gaan direct aan de slag met een nieuw ziekenhuis”, aldus Witvliet.
Huidige projecten: mooie muurschilderingen
Stichting Vrienden van Ikazia is momenteel bezig met de afronding van een groot project binnen de nieuwbouw van Ikazia: fondsen en bedrijven steunden de afgelopen jaren de realisatie van een groot ‘healing environment’ project op de nieuwe kinder- en oncologieafdeling. “Dit project heeft als doel dat een patiënt zich thuis- en op zijn gemak voelt in een ziekenhuisomgeving en prikkels krijgt die de genezing kunnen bevorderen. Door fondsenwerving is het gelukt om geld beschikbaar te krijgen voor extra aankleding van de kinder- en oncologie afdeling, zoals het cityjungleconcept met mooie muurschilderingen op de kinderafdeling. Het is voor zieke kinderen al erg genoeg dat ze ziek zijn en als wij het hen makkelijker kunnen maken door vrolijke muren te realiseren en bijvoorbeeld kinderspeelgoedauto’s te sponsoren, doen wij dat graag!”, aldus de voorzitter van de Vrienden Stichting. Relatiemanager Nienke de Pauw werkt sinds afgelopen zomer bij Ikazia en heeft al met diverse donateurs een rondje gelopen door het nieuwbouwproject: “Reacties als ‘dit voelt niet als een ziekenhuis, maar meer als een gezellige huiskamer’ is waar we het voor doen”, vertelt Nienke. “Ik vind het een grote uitdaging om in de huidige tijd als stichting te vernieuwen en naast de enorme huidige achterban jonge mensen en bedrijven aan
te spreken. Ik denk dat we samen veel kunnen betekenen voor toekomstige patiënten!” “Toen ik met het bestuur van de vriendenstichting laatst een rondleiding door het ziekenhuis kreeg, zag ik weer hoe indrukwekkend een bedrijf als het ziekenhuis eigenlijk is. Ruim 3000 bevallingen per jaar! Of wat er op de Spoed Eisende Hulp allemaal gebeurt tijdens lastige omstandigheden. Ik vind dat je daar als bedrijf in kunt steunen. Een ziekenhuis is van iedereen. Iedereen bezoekt wel eens een ziekenhuis. Wij willen ervoor zorgen dat patiënten het idee hebben zich niet in een ziekenhuis te bevinden en ze bij binnenkomst al de warmte voelen. De medewerkers maken het verschil en dat is wat Ikazia ook uniek maakt”.
Tovertafels en 50-jarig bestaan
Buiten het healing environment project richten beiden zich momenteel op het faciliteren van extra voorzieningen voor ouderen: “Denk hierbij aan huiskamers die ontwikkeld worden met een tovertafel, een elektronische tafel met spelletjes en afleiding, gericht op ouderen”, vertelt Nienke. “Daarnaast zijn we bezig met de voorbereidingen van ons 50-jarig bestaan in 2020. We willen hiervoor bijzondere projecten opzetten en het ziekenhuis en de donateurs extra in het zonnetje zetten.” Aart Jan vult aan dat sommige donateurs al sinds het begin betrokken zijn: “donateurs zijn in feite de bazen van de stichting”. Vrienden van Ikazia zijn er van jong tot oud en ze komen uit de hele regio. Die betrokkenheid tekent de achterban van Ikazia.
Impact als bedrijf of particulier
Aart Jan geeft aan dat bedrijven tegenwoordig niet meer alleen aan een goed doel in Afrika doneren, maar juist ook lokaal betrokken zijn. Het steunen van een goed doel in de buurt zorgt voor sterke betrokkenheid, omdat je de omgeving kent en de impact van je donatie direct zichtbaar is. “Je kunt als bedrijf fysiek zien wat er gebeurt met jouw donatie. Voor ondernemers biedt lokale maatschappelijke betrokkenheid een mooie gelegenheid om andere ondernemers te leren kennen en het netwerk uit te breiden. De meeste bedrijven hebben maatschappelijk verantwoord ondernemen hoog in de bedrijfspolicy staan. En wat is er nu mooier dan dat in je eigen stad te doen”, vertelt Aart Jan Witvliet. Mocht je meer informatie willen of mee willen helpen om mooie projecten te realiseren voor onze patiënten, schroom dan niet contact op te nemen met Nienke via n.de.pauw@ikazia.nl of 010 290 23 91.
32 Bouwnieuws
Update nieuwbouw: kinder- en oncologieafdeling Het Healing Environment project in de nieuwbouw van het Ikazia Ziekenhuis is in volle gang. Het thema van de nieuwe kinderafdeling is ‘City Jungle’, een plek vol kenmerkende Rotterdamse bouwwerken, dieren, vrolijke voetpaden en spelelementen. In deze ‘helende’ omgeving voelen kinderen zich meer ontspannen door de positieve afleidingen.
Bouw & oplevering
De afgelopen maanden zijn veel stappen gezet in de ontwikkeling van de nieuwbouw en de healing environment. De indeling van de ontvangstruimten, patiëntenkamers en behandelruimten is inmiddels duidelijk zichtbaar. De oplevering van de nieuwbouw wordt verwacht in november 2019. Daarna zal de verdere aankleding en interne verhuizing van de betreffende afdelingen plaatsvinden.
Kinderafdeling
Op de nieuwe kinderafdeling realiseren onze collega’s een heuse ‘City Jungle’. De kamers hebben elk een eigen dierenthema. Op de muren zijn tekeningen te zien van verschillende Rotterdamse
wijken en herkenbare gebouwen. Huismascotte van Ikazia, giraffe Zia, wijst bezoekers de weg. Vrolijke en rustgevende kleuren prijken op de muren. De gemoedelijke sfeer straalt nu al plezier en positiviteit uit. Dit belooft veel goeds voor het eindresultaat!
Oncologie
Op de oncologieafdeling leggen de technici de laatste hand aan de indeling en inrichting. De behandelruimtes zijn ruim en licht. Er is veel aandacht voor rust en privacy en gepaste afleiding in de vorm van bloemen en planten. Medische apparatuur en benodigdheden zijn zoveel mogelijk weggewerkt in het meubilair. Dit draagt bij aan een rustige en neutrale zorgomgeving.
Vrienden van Ikazia 33
Wilt u uw waardering voor het Ikazia Ziekenhuis tonen? De zorgomgeving voor patiënten en hun familie nog beter en prettiger maken? Wilt u daarnaast ook betrokken blijven bij de ontwikkelingen in het Ikazia Ziekenhuis? Dat kan door (Bedrijfs)Vriend te worden.
Vrienden met een warm hart voor Ikazia. Wordt u ook (Bedrijfs)Vriend? 1 Word Vriend! U kunt Vriend van Ikazia worden door ons jaarlijks met € 12,50 te steunen. Méér geven kan uiteraard ook. Als Vriend ontvangt u elk kwartaal ons Ikazia Nieuws magazine met informatie over het ziekenhuis en de projecten die mede dankzij u worden gesteund.
2 Word Bedrijfsvriend! Steun Ikazia en word Bedrijfsvriend vanaf € 500 per jaar. U steunt daarmee projecten in het Ikazia Ziekenhuis. Bedrijfsvrienden geven op een mooie manier invulling aan betrokken maatschappelijk ondernemen. Graag bespreken we uw individuele wensen.
Ja, ik steun de Stichting Vrienden van Ikazia! 1 Ik word Vriend van Ikazia Ik machtig Stichting Vrienden van Ikazia, tot wederopzegging, om jaarlijks het onderstaande bedrag van mijn rekening af te schrijven. € 12,50
€ 25
meer, namelijk…………………………..…………
2 Ik word Bedrijfsvriend van Ikazia Stuur mij jaarlijks een factuur voor € 500 Naam heer/mevrouw
meer, namelijk…………………………..………… …………………………..……………..……………………..……………..……………....…………………..……………..…………….......…….………………..……
Adres …………………………..……………..……………………..……………..……………....……………………..……………..……………....……………………..……………...…………………….... Postcode …………………………..……………..……..……………...........………
Woonplaats …………………………..……………..……..…….............………...........………
Telefoonnummer …………….……………..……………..……..……………
E-mailadres
…………………………..……………..............……..……........……......………
IBAN rekeningnummer ……………..……………..………......…..……………..……………………..……………....……………..……………………..……………...…………...........… Datum …………………………..…...........................................…................ Handtekening …………………………..……….......................................................… U kunt ook een éénmalige donatie overmaken op rekeningnummer NL 65 INGB 0000 368420 t.n.v. Stichting tot Steun van het Ikazia Ziekenhuis. U kunt dit formulier toesturen aan Stichting Vrienden van Ikazia. Antwoordnummer 80513, 3080 WB Rotterdam (postzegel is niet nodig). Stichting Vrienden van Ikazia is een Algemeen Nut Beoogde instelling. Uw gift is aftrekbaar van de belasting. Voor meer informatie, o.a. over periodieke schenkingen, projecten en contactgegevens verwijzen wij u naar onze website www.ikazia.nl/vriendenvanikazia Mocht u zich bedenken, dan kunt u binnen 30 dagen na afschrijving uw bank verzoeken om het bedrag terug te storten.
Puzzel 35
De oplossing van de kruiswoordpuzzel van het zomernummer 2019 is ‘Vrienden van Ikazia’ en de winnaar is H.E. van Brakel uit Rotterdam. De winnaar heeft inmiddels de VVV bon thuis gekregen. De oplossing van de woordzoeker van dit nummer kunt u tot 1 december 2019 inleveren of opsturen aan: Ikazia Ziekenhuis - t.a.v. het Patiënten Service Bureau - Postbus 5009 - 3008 AA ROTTERDAM. U kunt uw oplossing ook mailen aan: in@ikazia.nl
REVALIDEREN IN DE HOEKSCHE WAARD? Bij Zorgwaard kunt u in Oud-Beijerland terecht voor onder andere hartrevalidatie (CardioVitaal), heup- en knierevalidatie, prothesetraining en CVA-training. In Puttershoek geven wij ook afasietraining. Ons team van specialisten staat voor u klaar!
Goede zorg is persoonlijke zorg Medispec Care is er voor mensen, jong of oud, die niet zelfstandig de persoonlijke verzorging aankunnen en of verpleging nodig hebben. Dankzij onze zorg aan huis kan een (langdurige) opname in een verzorgingsinstelling worden voorkomen of er is de mogelijkheid om eerder uit een instelling te worden ontslagen.
Visie & missie
Wij helpen graag anderen en zullen nooit het belang van luisteren naar de cliënt vergeten. Wij nemen dan de verpleging en verzorging op maat voor onze rekening, afhankelijk van uw persoonlijke situatie en de mogelijkheden. Medispec Care staat voor zorg met volle overgave, volgens de laatste methodes en wetgeving.
Direct contact? Bel 078 676 92 25 of kijk op www.zorg-waard.nl
Gaspelwede 20 • 2993 TK Barendrecht 010-8403823 • 06-30000684 info@medispeccare.com • www.medispeccare.com
Column 37
Mijnheer pastoor Carla Breedveld werkt al jaren als verpleegkundige op de CCU. Iedere editie van Ikazia Nieuws deelt zij haar ervaringen.
Ooit was hij een trouw gemeentelid van een parochie in Rotterdam-Noord. Bij de parochie behoorde een prachtig kerkje waarbinnen hij verschillende bestuursfuncties bekleedde. Naarmate hij ouder werd, nam het aantal bezoekers van de wekelijkse mis af. De pastoor die inmiddels op leeftijd was, kwam te overlijden. De samenhang brokkelde af, de inkomsten werden minder en uiteindelijk werden tot zijn grote verdriet de deuren van het kerkje definitief gesloten. Het gaat hem nog steeds aan zijn hart, vertelt hij me. Lang heeft hij zich ingespannen om onder andere omstandigheden toch een mogelijkheid tot samenkomen te creëren. Het is een bovenverdieping geworden van een leegstaand kantoorpand vol graffiti . Eronder rolt de Rotterdamse hangjeugd er een blowtje en klinkt er voor hem onbekende rap en hardstyle muziek. Er is geen vaste pastoor meer, maar een tijd lang worden buitenlandse pastoors ingehuurd van verschillende komaf zoals Ghanezen en Congolezen. Hij houdt het nog een poosje vol. Als er op een dag op oneerbiedige wijze wordt omgegaan met de hostie, houdt hij het echter voor gezien. Zodoende heeft hij de kerk jarenlang niet meer van binnen gezien. Gisteren heeft hij een slechtnieuwsgesprek gehad en nu wacht hij op een plaats in een hospice. Zijn verhaal raakt me. In gedachten komen de zeven sacramenten uit de Rooms-katholieke traditie die ik ooit leerde tijdens de lessen dogmatiek op school. Ik vraag hem of hij nog waarde hecht aan het laatste oliesel binnen zijn traditie. Hij barst in tranen uit en vertelt me dat hij erover heeft nagedacht, maar daar niet meer de juiste contacten voor heeft. Even later bel ik met de ziekenhuispredikant en leg ik hem het probleem voor. Niet lang daarna
komt een kleine man met geblokte hemdsmouwen met een drafje de afdeling op. Hij draagt een rieten zomerhoedje en kijkt vragend om zich heen. Het blijkt mijnheer pastoor te zijn. De gordijnen rond het bed worden gesloten, maar een kleine kier biedt me zicht op een bijzonder tafereel: het rieten hoedje ligt in het raamkozijn en over het geblokte overhemd hangt een roomwit met paars gekleurde sjaal. Een klein zilver doosje met zalf ligt op het bedtafeltje. Zijn sterk vermagerde handen liggen met de handpalmen naar boven op het lichtblauwe dekbed. Ze worden gezalfd om het aardse los te kunnen laten en het hemelse te ontvangen. Ik hoor ze samen het “Onze vader” opzeggen. Met een brok in mijn keel luister ik mee en stamel binnensmonds zachtjes: AMEN.
“Een kleine kier biedt me zicht op een bijzonder tafereel” Carla Breedveld
Contact 39
Klacht en advies Goede zorg voor de hele mens. Dat staat voorop in ons ziekenhuis. Respectvol, oprecht geïnteresseerd en betrokken. Toch kan het gebeuren dat u niet tevreden bent over bijvoorbeeld de gegeven informatie, de zorg of de aandacht. Dat u vindt dat het beter kan. Het beste kunt u dit bespreken met de medewerker die uw onvrede heeft veroorzaakt. Als u dat liever niet doet, kunt u bij de klachtenfunctionaris terecht. Zij kan de klacht met u bespreken, u adviseren en ondersteunen. Ook kan zij bemiddelen tussen u en de medewerker.
%
i i @
Cynthia Beijersbergen van Henegouwen en Tineke Schutrups, klachtenfunctionarissen
“Heeft u opmerkingen of bent u niet tevreden, dan willen we dat graag weten.”
010 297 55 08 klachtenfunctionaris@ikazia.nl klachtenfunctionaris Ikazia Ziekenhuis Antwoordnummer 80161 3080 VB Rotterdam
Klachtencommissie
Blijft de klacht bestaan dan kunt u uw klacht laten beoordelen door de onafhankelijke klachtencommissie. De directie wordt geïnformeerd over de uitspraak van de klachtencommissie. Ook worden aanbevelingen gedaan. Die zijn bedoeld om herhaling van het gebeurde in de toekomst te voorkomen. Zo wordt de kwaliteit van zorg verbeterd. U kunt via de klachtenfunctionaris in contact komen met de klachtencommissie.
Contact
Colofon
Ikazia Ziekenhuis Montessoriweg 1 3083 AN Rotterdam Tel. 010 297 50 00 Fax 010 297 54 00 Internet www.ikazia.nl E-mail jtc.bijl@ikazia.nl Postadres Postbus 5009 3008 AA Rotterdam
Redactie J. Aman • J.T.C. Bijl • S. van der Ent • A. Molendijk M.C. Oosterwijk • M. Schutrup • C.D. Schutrups-Duyvendak Ds. Dr. J.A.P. Vlasblom • T.C. Vonk
Buitenpolikliniek Ikazia Carnisselande Middeldijkerplein 36 2993 DL Barendrecht Telefoon 0180 64 22 22 E-mail buitenpoli@ikazia.nl Polikliniek Ridderkerk-Slikkerveer Prinses Margrietstraat 42 2983 EH Ridderkerk Telefoon: 010 290 27 00
Herfst 2019
Redactionele bijdrage M. Schutrup • S. Eikenboom Gastredactie Dr. V. Rijckborst, MDL-arts Fotografie W. Boon • T. de Veer Redactie adres en/of adreswijzigingen Ikazia Ziekenhuis Directiesecretariaat • Montessoriweg 1 • 3083 AN Rotterdam Telefoon 010 297 50 00 • Internet www.ikazia.nl E-mail jtc.bijl@ikazia.nl
Uitgeverij BC Uitgevers bv • Postbus 416 • 8600 AK Sneek Telefoon 0515 429 429 • Directie G. van Leeuwen Opmaak Hannique de Jong • Telefoon: 0515 429 420 Bladmanager/Advertentieverkoop Barbara Verschoor Telefoon 06 455 766 70 • Digna Schoonen • Telefoon 06 442 099 10
Foto cover Marinus Been en dokter Rijckborst Druk Scholma Druk B.V. • Bedum
40 Specialisten Anesthesiologie
C.R. Bello mw. K.T. Dahmen mw. M.W. van Dommelen K.L. Fasbender mw. R. Janse mw. R.G.V. KewalapatSoekhoe L. Klompe M.J.B. Los mw. dr. M.C.O. van den Nieuwenhuyzen (waarnemend opleider) C.J. van Oort (opleider) mw. C.S. Sie F.A. Verhoeven
Gynaecologie
mw. dr. I.A.M. van der Avoort mw. R. Dikkers mw. L.M. Freeman mw. B.J.C. van Ginderen mw. S.M.A. Groenen mw. A.D. van Heesewijk dr. J. Kaijser dr. J.W. de Leeuw (opleider) mw. M.L. Tasma B. Torrenga mw. N.M. Vink
Intensive Care geneeskunde
mw. M. Muller R.V. Pruijsten Apotheek mw. dr. F.J. Schoonderbeek mw. L. Kuiper mw. dr. A.F.C. Schut mw. L. Mitrov-Winkelmolen mw. S. Stads D. Theunissen W. van den Tempel mw. H.F.E.M. Willems
Cardiologie
mw. dr. R. Djaberi mw. dr. M.E. Emans mw. B.K. Dijkman mw. A.G. van Ginkel mw. S.M. Kanhai (waarnemer) T.T. Keller (waarnemer) mw. L.M.A Klieverik D. Neumann dr. G.J. Nollen mw. P.R.W. de SauvageNolting mw. S.K. Zoet-Nugteren
Chirurgie
I. Beetz mw. dr. G. Cazander mw. N.M. Hanneman dr. P.T. den Hoed (opleider) S.P. Knops M.W.A. Leenders J. Nonner dr. A.N. Ringburg dr. B.R. Toorenvliet dr. W.J. Vles mw. A.M.E. van Well
Dermatologie
dr. H.J.H. Engelkens E.R. Lonnee
Interne geneeskunde
dr. M.P. Brugts mw. R.A. Carels mw. dr. F. de Boer dr. A. Dees dr. J.C. Drooger dr. F.E. de Jongh (opleider) A.R. Jonkhoff dr. R.J.J.M. van de Laar mw. M.F. Thijs-Visser mw. M. Wabbijn
Kaakchirurgie
dr. G.J. van Beek dr. dr. L.O.H. Dessau W.F. van Geel mw. dr. J.M. Kwakman F.R. Praal
Kindergeneeskunde
C. Aleman mw. J.J. Alink C.P. den Butter mw. S.H. Dijkstra mw. S.H.M. Gardeniers mw. K.A. Goud mw. B.C.C. Heinerman mw. I. Heuts-van der Kragt mw. C.M. Messemaker mw. H.S. Paizano-Thijssen mw. K.A. Schuitevoerder
Klinische chemie R. Castel dr. M.A. Fouraux
mw. A.F.G. Jansen mw. dr. J.A.F.M. van Neerven dhr. L.P. Ramp
Klinische Fysica
Orthopedie
dr. ir. I. de Boer
mw. A.M. van Walbeek
M.M. Campo K. Doorgeest dr. C.H. Geerdink F.R.J. Groen dr. D.C.J. de Kam W. Kuis
Klinische psychologie
Pathologie
Klinische Geriatrie A.J. Arends mw. M. Harkes
mw. dr. J.E.W.M. van Dongen-Melman (opleider) mw. I. Spuesens-Hoefnagel
KNO-heelkunde J.W. Arendse mw. A.A.C. Aukema mw. M.E. Schmidt J.J. van Twisk
Longziekten
dr. M.A. den Bakker dr. L.M. Budel N.N.T. Goemaere mw. dr. K. Hamoen M.P.J. van der Horst dr. M. Kliffen mw. dr. T.M. Teune
Plastische Chirurgie D.J.J.C. van der Avoort dr. T.H.C. Damen mw. C. Driessen
mw. M.K. Greefhorst J.G. van Harten mw. R. Heller-Baan Psychiatrie F.A.H. Jacobs mw. S.K. Kalidien mw. C.W.H.M. Kroese-BovĂŠe mw. P. KĂślling (waarnemer)
Maag-, darmen leverartsen
dr. G. Bezemer dr. P.C.J. ter Borg (opleider) dr. V. Rijckborst mw. H.G. Vermeulen mw. C. Verveer
Medische Microbiologie
mw. E. Kraan (waarnemer) M.P.M. van der Linden (waarnemer) dr. M. van Rijn
Neurologie
A. Dias L.J.M.M. Mulder mw. M.S. Stoorvogel D.Y.B Tan D.M.H. Zuidgeest
Oogheelkunde
mw. J.A. de BeijerDominicus (waarnemer) mw. E. van CampenMolenaar
Radiologie
mw. C.I.B.F. Gouw J.A.J. Janssen (nucleair geneeskundige) L.C.W. de Jonge J.G.J. Jonkman J.W. Kuiper mw. A.J. Moelker-Galuzina mw. dr. A. Preda J.W. van der Sluijs dr. ir. M.J. Stoutjesdijk MBA S.B.A. van der Valk
Reumatologie
R.J. Bisoendial mw. F. Bonte-Mineur
Revalidatiegeneeskunde
J.S. Groenewegen M.C.L. Mimpen mw. A.M. de Rooij
Urologie
R.P. Engel E. Kats dr. J.E. Nienhuis
Cliëntenraad Ikazia op zoek naar nieuwe collega
Word lid van onze cliëntenraad! De cliëntenraad vertegenwoordigt patiënten van Ikazia en behandelt onderwerpen die voor patiënten belangrijk zijn. De raad geeft de directie advies over zaken die effect hebben op de zorg die Ikazia biedt en wordt ondersteund door een ambtelijk secretaris. Ikazia patiënten hebben via de cliëntenraad invloed op de gang van zaken in het ziekenhuis. De cliëntenraad bestaat uit zes leden en vergadert minstens negen keer per jaar. Het Protestants-Christelijk karakter van het ziekenhuis is mede bepalend voor de opvatting over patiëntenzorg: werken met hart en handen. Wij zijn voor eind dit jaar op zoek naar een collega die affiniteit heeft met gezondheidszorg & Ikazia. De functie is vrijwillig en reis- en scholingskosten worden vergoed. U kunt uw sollicitatie vóór 14 oktober 2019 mailen naar: clientenraad@ikazia.nl of per post opsturen naar Ikazia Ziekenhuis | T.a.v. Cliëntenraad | Postbus 5009 | 3008 AA Rotterdam Voor meer informatie: www.ikazia.nl/clientenraad. Vragen? Neem contact op met Dick Gaasbeek, voorzitter Cliëntenraad, via cliëntenraad@ikazia.nl