RDG_MAG_2018_4 by Bcuitgevers

Reinier

Magazine van het Reinier de Graaf ziekenhuis - nr. 04 - december 2018

GRATIS MEE TE NEMEN

Ruime bezoektijden: meer tijd voor elkaar

p. 07

Geslaagde verhuizing verpleegafdelingen

p. 21

Orthopedisch Centrum biedt patiĂŤnt zorg op maat p. 24

Inhoud PASSIE VOOR MIJN WERK 16 BETROKKEN TOT IN DE KERN

INNOVATIE 12 AANDACHT VOOR NIEUWE ONTWIKKELINGEN

VOORKOMEN IS BETER DAN GENEZEN 28 HOE FITTER, HOE BETER WERKEN BIJ REINIER 22 INTERNIST-NEFROLOOG STAAT KLAAR VOOR NIERPATIËNTEN

COLOFON Reinier is een uitgave voor patiënten, bezoekers en relaties van Reinier de Graaf. Reinier is gemaakt door: Concept en vormgeving: Afdeling Communicatie Reinier de Graaf.

Illustraties: studio-workswell.nl. Fotografie: Frank van der Burg, Sing Dekker en Ron Jenner. Uitgeverij: BC Uitgevers bv Postbus 416, 8600 AK Sneek Tel. 0515 - 429 429 administratie@bcuitgevers.nl

Redactie en eindredactie: Pauline Aarts, Marieke Broersma, Opmaak: Hannique de Jong Carla Jongenengel, Erik Sloots, Daphne Wijffels en Jolanda van Wijk. 06 194 760 24

Bladmanagement: Digna Schoonen Tel. 06 442 099 10 Advertentieverkoop: Digna Schoonen Tel. 06 442 099 10 Barbara Verschoor Tel. 06 455 766 70

Het is niet toegestaan om de inhoud van deze uitgave geheel of gedeeltelijk, in welke vorm dan ook, over te nemen, te vermenigvuldigen, te distribueren of openbaar te maken zonder de voorafgaande schriftelijke toestemming van het Reinier de Graaf ziekenhuis. www.reinierdegraaf.nl

Druk: Scholma Druk Bedum

DECEMBER 2018

Beste lezer,

VOORWOORD

Dit is het laatste magazine van 2018, een mooi moment om terug te kijken op het afgelopen jaar. En wat was het voor ons als ziekenhuis een fantastisch jaar! We hebben met elkaar en met onze externe partners samengewerkt om de zorg voor onze patiënten naar een nog hoger plan te tillen en om als organisatie te leren en te groeien. Zo zijn we in samenwerking met zorgorganisatie Pieter van Foreest en zorgverzekeraar DSW begin 2018 een project gestart om onnodige ziekenhuisopnamen van kwetsbare ouderen terug te brengen. Vaak zijn deze ouderen nog gezond genoeg om niet opgenomen te hoeven worden in het ziekenhuis, maar zijn ze ook niet in staat om thuis voor zichzelf te zorgen. We verwijzen ze daarom direct door naar een locatie van Pieter van Foreest. Zo blijven er meer ziekenhuisbedden vrij voor patiënten die we wel moeten opnemen. Dankzij deze samenwerking zijn inmiddels al tientallen onnodige opnames voorkomen. Ook hebben we in 2018 het Reinier Haga Prostaatkankercentrum geopend. In dit centrum werken onze specialisten samen met hun collega’s uit het HagaZiekenhuis en het LangeLand Ziekenhuis om prostaatkankerpatiënten een behandeling op maat te bieden. Doordat alle betrokken professionals intensief samenwerken in het Prostaatkankercentrum, kunnen we kennis delen en leren van elkaar om zo de zorg voor deze patiënten nog beter te maken. Om betere zorg te bieden, is het belangrijk om te innoveren. Dat doen we onder meer op onze Pindapoli, een polikliniek die we afgelopen jaar hebben opgericht. Door middel van een nieuwe werkwijze wordt hier voorkomen dat baby’s een pinda-allergie ontwikkelen. Juist door ze al op jonge leeftijd pinda te laten eten, voorkomen we dat ze de rest van hun leven te kampen hebben met een pinda-allergie. Het is fijn om te zien dat ons streven om de zorg elke dag beter te maken, beloond wordt. We zijn namelijk tot beste ziekenhuis in de regio uitgeroepen door het AD. Bovendien staan we landelijk op de vierde plek van topklinische ziekenhuizen. Verderop in dit magazine kunt u hier meer over lezen. Ik ben hier ontzettend trots op en geloof dat dit het resultaat is van ons streven om met elkaar de medewerker op één te zetten. Pas als wij goed in ons vel zitten, kunnen we de beste zorg voor patiënten leveren. Veel leesplezier!

Carina Hilders, directeur Reinier de Graaf ziekenhuis

DECEMBER 2018

AAN HET WOORD

Ruime bezoektijden: meer tijd voor elkaar Het is voor patiĂŤnten die in het ziekenhuis zijn opgenomen fijn om bezoek te krijgen van familie en vrienden. Wij vinden het belangrijk om gastvrij te zijn en patiĂŤnten zoveel mogelijk gelegenheid te geven om bezoekers te ontvangen. Daarom verruimen we vanaf 1 februari de bezoektijden voor alle verpleegafdelingen. Bezoekers zijn dan welkom tussen 7.00 en 21.00 uur.

DECEMBER 2018

Om te onderzoeken of deze bezoektijden goed aansluiten bij de wensen van patiënten en bezoekers, is er op verschillende verpleegafdelingen afgelopen jaar een proef gehouden met deze ruimere tijden. Daarbij was en is het uitgangspunt dat de zorg altijd voorrang krijgt en het welzijn van de patiënt voorop staat. De ervaringen van onze patiënten, hun bezoekers en medewerkers zijn overwegend positief.

80 PROCENT IS POSITIEF Uit de evaluatie van de proef blijkt dat bijna 80 procent van de patiënten het fijn vond zelf te kunnen beslissen wanneer het bezoek kwam. Zoals Ariën Kuipers en zijn zussen Florence en Nelet Kuipers. Ariën is een week geleden opgenomen. “De eerste dagen was het heel spannend en wilden we veel bij Ariën zijn”, vertellen de zussen. “Dat kon ook en dat was heel prettig. Inmiddels gaat het wat beter en is het gemakkelijk voor ons dat we zelf kunnen kiezen wanneer we op bezoek gaan. Zo kunnen we het afstemmen op onze dagelijkse activiteiten.” Ook de patiënt zélf is te spreken over de regeling. “Het maakt mij niet uit wanneer het bezoek komt, maar ik krijg wel graag bezoek. Daarom is het fijn dat de bezoektijden uitgebreid zijn”, zegt Ariën Kuipers. Ook de verpleegkundigen zijn positief over het bezoek dat verspreid over de dag en avond komt. Zoals Debbie van der Maarel en Ingrid Kramer, collega’s op de afdeling Interne Geneeskunde. Ingrid twijfelde toen ze hoorde van de pilot. “Ik zag scenario’s voor me met patiënten die de hele dag met zes man aan het bed zitten. In de oude situatie gebeurde het namelijk dat bezoek allemaal tegelijkertijd in de avond kwam. Maar het valt heel erg mee.” Uit de proef blijkt inderdaad dat het bezoek meer verspreid over de dag komt. Wel blijven de meeste familieleden en bekenden tijdens de traditionele bezoekuren komen. “Ik heb niet het idee dat er de hele dag door heel veel bezoek is”, zegt Debbie. “De meeste bezoekers zitten stil een boekje te lezen naast de patiënt. ’s Middags en ’s avonds is het wel heel druk. Dan komen bijvoorbeeld ook de kleinkinderen mee.”

FLORENCE EN NELET KUIPERS: “WIJ KONDEN AANWEZIG ZIJN BIJ DE VISITE VAN DE ARTS. WE HEBBEN HET GEVOEL DAARDOOR BETER OP DE HOOGTE TE ZIJN.”

BEZOEK IS MEER BETROKKEN Deze ruime bezoektijden zitten het uitvoeren van medische handelingen of de verzorging van patiënten ook nauwelijks in de weg, is de ervaring van Debbie en Ingrid. “Je moet wat creatiever zijn in het plannen van zorghandelingen”, zegt Debbie. “Maar het kan juist heel fijn zijn als er bezoek aanwezig is”, zegt Debbie. 8

DEBBIE: “JE MOET WAT CREATIEVER ZIJN. MAAR HET HEEFT OOK VOORDELEN ALS ER BEZOEK AANWEZIG IS.”

“Laatst stond er om 7.00 uur al een familielid op de stoep. Die kon toen helpen bij het aankleden van de patiënt.” Verpleegkundigen geven aan dat bezoekers meer betrokken zijn bij de patiënt en een beter inzicht krijgen in welke zorg een patiënt nodig heeft. Ingrid vult aan: “Op onze afdeling liggen veel oudere, verwarde mensen. Voor hen is het heel goed om een vertrouwd persoon om zich heen te hebben die hen gerust kan stellen. Wat ook positief is: patiënten kunnen wat vaker een wandelingetje in de gangen maken als er meerdere keren bezoek is. Wij hebben daar nu eenmaal weinig tijd voor.” Ook Florence en Nelet Kuipers geven aan dat ze dit een voordeel vinden. “Wij zijn er net even sneller bij om onze broer bijvoorbeeld te helpen met naar het toilet gaan.”

PRIVACYGEVOELIGE INFORMATIE Verpleegkundigen, artsen en paramedici moeten wel wennen aan de verandering. Zij moeten bezoekers weleens aanspreken met de vraag om de patiëntenkamer tijdelijk te verlaten voor een onderzoek of als ze privacygevoelige informatie willen vertellen. En dat vinden sommigen best lastig. Ingrid: “Als de artsen visite lopen, wordt bezoekers van andere patiënten wel gevraagd of ze de kamer even willen verlaten. Of als er bezoek is dat geen familie is. Dat vraagt wel enige assertiviteit en niet iedereen vindt dat even gemakkelijk.” Het is juist heel fijn dat door de ruime bezoektijden partners en kinderen van oudere patiënten bij de visite aanwezig kunnen zijn, geeft Debbie aan. Dat vinden de zussen Kuipers ook prettig. “Aan het begin van de week konden wij aanwezig zijn bij de bespreking met de behandelend arts. Dat vonden we heel fijn, omdat we rechtstreeks vragen konden stellen. We hebben het gevoel dat we daardoor beter op de hoogte zijn.”

MAXIMAAL TWEE BEZOEKERS PER PATIËNT Een ander aandachtspunt is het handhaven van maximaal twee bezoekers per patiënt. Medewerkers willen zich geen politieagent voelen. Debbie: “Mijn ervaring is dat de meeste bezoekers begripvol reageren als we ze hierop wijzen.” Ariën Kuipers zegt zich niet te storen aan de bezoekers van kamergenoten. “Het zijn maar twee bezoekers per keer. Hoe vaak komt het nou voor dat iedereen tegelijkertijd bezoek heeft? Bovendien kan het ook best gezellig zijn. Zo maak je nog eens een praatje.”

Voor gespecialiseerde afdelingen, zoals de Intensive Care, de Medium Care en de Brain Care Unit, geldt dat bezoekers ook welkom zijn tussen 7.00 en 21.00 uur, maar dan wel in overleg met de verpleegkundige. Kijk voor meer informatie en de bezoekregels op reinierdegraaf.nl/bezoekers.

DECEMBER 2018

PATIËNT VERTELT

In mei ben ik door middel van een keizersnede bevallen van ons zoontje Ryan in het Reinier de Graaf Gasthuis. Al bij binnenkomst merkte ik de warme, hotelachtige sfeer op. Je krijgt niet zo’n ziekenhuisgevoel. Bij ons eerste bezoek aan de polikiniek Gynaecologie konden mijn man en ik makkelijk de weg vinden, alles staat goed aangegeven. Vlak voordat ik moest bevallen, merkte de gynaecoloog dat Ryan in stuit lag en het waarschijnlijk een keizersnede zou worden. Ze heeft nog geprobeerd hem te draaien, maar dat lukte helaas niet. Enkele dagen later braken mijn vliezen en moesten we meteen naar het ziekenhuis komen. Toen we om half twee ’s nachts bij het operatiecomplex arriveerden, hadden we geluk dat de gynaecoloog met een OK-team beschikbaar was. Omdat ik nog geen weeën had, was de kans namelijk groot dat ik zou moeten wachten tot de volgende ochtend. Van te voren was ik erg bang voor de ruggenprik, maar dit viel me honderd procent mee. In de operatiekamer was alles afgedekt, maar als ik wilde, kon ik via een spiegel in het plafond meekijken. Mijn man zat naast mij en kon de geboorte wel zien, maar op zo’n manier dat hij niet rechtstreeks in de wond keek. Ryan werd na

de geboorte direct op mijn borst gelegd en mijn man mocht de navelstreng doorknippen. Daarna bleef hij bij Ryan en ging ik naar de afdeling Recovery. Wat echt fijn was, is dat we daarna als gezin twee dagen in een kraamsuite mochten verblijven. De verpleegkundige hielp ons bij de verzorging, maar we konden Ryan veel vasthouden en zelf voeden. Alle verpleegkundigen en het andere personeel waren zo vriendelijk. Dat was voor mij het allerbelangrijkste, al die lieve mensen om ons heen. De rest is voor mij bijzaak. Het eten was bijvoorbeeld prima, maar het werd soms te snel opgehaald. Wat erg prettig was, was dat er familie bij ons op bezoek mocht komen in de kraamsuite. Er was veel mogelijk. Normaal gesproken blijf je na een keizersnede drie dagen in de kraamsuite. Wij mochten al na twee dagen naar huis, nadat de kinderarts Ryan en de gynaecoloog mij had gecheckt. Ik was ook tevreden over de nacontroles. Wel vond ik de lange wachttijd tijdens mijn polikliniekafspraak vervelend. Dat is verder het enige aandachtspunt, verder was de zorg echt honderd procent goed. Fatiha Abdoelkadier DECEMBER 2018

INNOVATIE

Aandacht voor vernieuwing

De 3D-handscanner maakt in korte tijd een zeer nauwkeurige afbeelding.

Zorg kan altijd beter en wordt steeds complexer. Daarom is het belangrijk om zo goed mogelijk gebruik te maken van innovaties, ook om zorg betaalbaar te houden. Nieuwe medische technieken of werkwijzen zorgen er bijvoorbeeld voor dat onze medisch specialisten efficiĂŤnter kunnen werken of nieuwe behandelingen kunnen uitvoeren. Binnen het Reinier de Graaf ziekenhuis is veel aandacht voor innovatie en ruimte voor dagelijks leren en verbeteren.

3D-HANDSCANNER Jaarlijks worden er in Nederland meer dan 250.000 hand- en polsbraces aangemeten. Een brace is een hulpmiddel dat het functieverlies van spieren of gewrichten helpt te compenseren en wordt met name gebruikt voor patiĂŤnten met chronische aandoeningen, zoals reuma en artrose. De braces die tot nu toe gebruikt werden, zijn beperkt in functionaliteit en niet altijd even comfortabel. 12

Daarom zijn we gestart met een pilot voor de ontwikkeling van een 3D-scanner voor het aanmeten van hand- en polsbraces. De 3D-handscanner van de firma Manometric maakt een zeer nauwkeurige handscan, waarmee met behulp van speciale software en aanpassingen van de orthopedisch technoloog een gepersonaliseerde brace in 3D geprint wordt.

Orthopeed en handchirurg bij Reinier de Graaf Gerald Kraan is erg tevreden over de samenwerking en het product. “Een aantal van onze artrosepatiënten heeft de brace van Manometric geprobeerd. Uit deze proef bleek dat alle patiënten de 3D-geprinte brace beter vinden zitten dan de traditionele versie. Daar zijn we natuurlijk blij mee. Daarom willen we Manometric graag helpen met het onderzoek om de 3D-scan en de brace nog beter te maken.” 3D-scanners worden al gebruikt in de orthopedie, maar de huidige scanners vergen veel oefening. De patiënt moet zijn of haar hand heel stil kunnen houden, wat vaak lastig is voor mensen met een handaandoening. Zelfs als de scan gelukt is, kost het nog vele uren om op basis daarvan een goede brace te ontwerpen. Met de nieuwe productlijn van Manometric wordt dit teruggebracht tot een kwartier. Bovendien kunnen patiënten hun eigen kleur kiezen. De pilot met de nieuwe 3D-handscanner is naar verwachting in de tweede helft van 2019 afgerond. Daarna wordt gekeken of en hoe we de scanner gaan inzetten.

WANDELEND SOLLICITEREN Innoveren doen we niet alleen door nieuwe medische technieken of werkwijzen te introduceren, maar ook door op een andere manier personeel te werven. Zo zijn we onlangs gestart met wandelend solliciteren. Daarbij vindt het sollicitatiegesprek plaats terwijl de sollicitant samen met een van onze recruiters door het ziekenhuis loopt. Door samen met de sollicitant te wandelen, voelt de kandidaat zich relaxter en komt het gesprek op een prettige manier op gang. Al wandelend kunnen de twee gesprekspartners makkelijker met elkaar van gedachten wisselen. Een wandeling is immers minder spannend dan een gesprek met een onbekende tussen vier muren.

STASTEUN VOOR OPERATIE-ASSISTENTEN Vier studentes Klinische Technologie van de TU Delft hebben in samenwerking met praktijkopleider OK-assistenten Yvette Ek een model voor een stasteun ontwikkeld om rugklachten bij operatie-assistenten te voorkomen. Yvette was al langer op zoek naar een goede, bruikbare stasteun. Chirurg Maarten van de Elst, actief op het gebied van innovatie, zorgde ervoor dat de TU Delft-studentes de opdracht kregen om een model voor de stasteun te ontwikkelen. Zij wonnen hiermee afgelopen zomer de Young Medical Delta Award ‘Beste betrekking eindgebruiker’ voor de goede samenwerking met hun opdrachtgevers uit Reinier de Graaf. Yvette Ek werkt al 30 jaar op de operatiekamer van Reinier de Graaf. “Wij werken in diensten van negen uur, waarbij we 75 procent van de tijd staan. Waar de chirurg vaak recht voor de patiënt staat, staan wij er schuin voor. Ook lopen we veel heen en weer en tillen we regelmatig. Hierdoor kun je als operatie-assistent te maken krijgen met fysieke klachten.” Ze is erg te spreken over samenwerking met de TU Delft-studentes. “Tijdens het hele traject stonden ze open voor alle wensen en ervaringen van operatie-assistenten in ons ziekenhuis. Dat werkte erg fijn. Ze hebben een speciale opstelling in het operatiecomplex gemaakt om verschillende sta- en werkhoudingen te bestuderen en gingen hier vervolgens mee aan de slag. Nadat zij een tussentijds stappenplan gemaakt hadden, is dit door ons beoordeeld. Zij namen al onze aandachtspunten mee en dit leidde tot een mooie eindbeoordeling met een prijs voor de goede onderlinge samenwerking.” Omdat het om een bachelorproject ging en dit startersmodel nog niet voldoet aan alle eindeisen, kan de stasteun in deze vorm nog niet op de markt worden gebracht. Reinier de Graaf is blij met de mooie basis die de winnende studenten hiermee hebben neergezet voor een toekomstige prototype stasteun. De stasteun voorkomt dat operatie-assistenten rugklachten krijgen.

DOOR SAMEN MET DE SOLLICITANT TE WANDELEN, VOELT DE KANDIDAAT ZICH RELAXTER EN KOMT HET GESPREK OP EEN PRETTIGE MANIER OP GANG De kandidaat wordt eerst opgehaald, waarna een korte rondleiding door het ziekenhuis en over de betreffende afdeling volgt, terwijl ondertussen het gesprek wordt gevoerd. De sollicitant kan al wandelend en pratend zien hoe het gebouw en de werkplek eruit zien en kan mogelijk ook al potentiële collega’s aan het werk zien. De eerste bevindingen van het wandelend solliciteren zijn goed. Het sluit ook goed aan bij de persoonlijke benadering die wij nastreven, met echte en oprechte aandacht voor patiënten, medewerkers en sollicitanten.

DECEMBER 2018

De reis van de patiënt Als ziekenhuis verlenen we verschillende vormen van zorg. Zo kunnen patiënten niet alleen bij ons terecht voor een consult of korte behandeling op de polikliniek, maar nemen we ook vaak patiënten op die voor kortere of langere tijd in het ziekenhuis moeten blijven. Hoe ziet deze zogenoemde klinische zorg er precies uit? Hoe komen deze patiënten bij ons binnen en hoe is eventuele nazorg geregeld? Patiënten die bij ons in het ziekenhuis opgenomen worden, komen eigenlijk op twee verschillende manieren binnen: ongepland (spoed oftewel acuut) of er is met de patiënt vooraf afgesproken dat hij of zij opgenomen gaat worden (gepland oftewel electief).

SPOEDGEVALLEN Mensen die bijvoorbeeld erg ziek zijn of gewond zijn geraakt verlenen we op de Spoedeisende Hulp (SEH) de eerste noodzakelijke zorg. Ongeveer een derde van de patiënten die op de SEH komt, moet worden opgenomen in het ziekenhuis. Ook is er een klein percentage patiënten dat met spoed wordt opgenomen via de polikliniek, bijvoorbeeld nadat de huisarts de patiënt heeft doorverwezen naar een medisch specialist in ons ziekenhuis.

Patiënten die een eerste diagnose en behandeling op de SEH hebben gekregen, worden voor verdere behandeling zo snel mogelijk overgeplaatst naar een andere afdeling. Een soepele doorplaatsing zorgt dat weer ruimte gemaakt kan worden voor voor nieuwe spoedgevallen. Ongeveer nieuwe spoedgevallen. Ongeveer de de helft van de patiënten die moet worden opgenomen gaat direct naar een (gespecialiseerde) verpleegafdeling en de andere (gespecialiseerde) verpleegafdeling en helft gaat naar Acute de andere helftde gaat naarOpname de AOA Afdeling (Acute

(AOA). DeAfdeling). AOA heeftDeeen centrale ligging Opname AOA heeft een binnen ziekenhuis gericht op snelcentralehet ligging binnenen hetisziekenhuis le diagnostiek, het opstellen en(aanvullende) is gericht op snelle (aanvullende) van een behandelplan en het diagnostiek, het opstellen van starten een van de behandeling. 48 uur behandelplan enBinnen het starten vanwordt de de patiënt overgeplaatst vanuur de wordt AOA naar behandeling. Binnen 48 de een (gespecialiseerde) verpleegafdeling of gaat patiënt overgeplaatst van de AOA naar hij zij weer naar huis.verpleegeenof(gespecialiseerde) afdeling of gaat hij of zij weer naar huis.

GEPLANDE ZORG OK

Naast de weg van de spoedzorg komen veel patiënten bij ons binnen via de zorg die gepland is. Het gaat daarbij voornamelijk overpatiënten patiëntendie dievoor vooreen eenbehandeling behandeling om operatiekamer (OK) gaan en die naar de OK (operatiekamer) bij ons opgenomen worden om hiervan te herstellen. Daar gaat eerst nog een stap aan vooraf, waarbij de patiënt samen met de behandelend specialist beslist of er wel een operatie plaats moet vinden of dat er op een andere manier of niet behandeld wordt. Voorafgaand aan de operatie vinden er allerlei vaste stappen plaats, zoals het inplannen van de operatie, het invullen van een vragenlijst over onder meer eerdere ziekten en contact met de apotheek over het medicijngebruik van de patiënt.

Niet Niet alle alle patiënten patiënten die die een een operatie operatie ondergaan, hoeven voor overnachting in het ondergaan, hoeven voor overnachting in ziekenhuis te worden opgenomen. Afhankehet ziekenhuis te worden opgenomen. lijk van de ingreep het mogelijk om nog Afhankelijk van de isingreep is het mogelijk dezelfde dag weerdag naarweer huisnaar te gaan. Soms om nog dezelfde huis te nemen we ook patiënten oppatiënten die niet voor gaan. Soms nemen we ook op een behandeling de OK gaan, die niet voor een naar behandeling naar maar de OK die in ons voor komen een ingaan, maarziekenhuis die in onskomen ziekenhuis greep of onderzoek, zoals een endoscopie. voor een ingreep of onderzoek, zoals een Waar mogelijkWaar willen we eenwillen opname na endoscopie. mogelijk we een een ingreep of onderzoek opname na een ingreep ofvoorkomen, onderzoek zodat de patiënt kan herstellen in zijn haar vervoorkomen, zodat de patiënt kanofherstellen trouwde en wij inomgeving het ziekenhuis in zijn ofomgeving haar vertrouwde en de beddendevrij houden. bedden wij benodigde in het ziekenhuis benodigde vrij houden.

ONTSLAG EN NAZORG Uiteraard zien we graag dat alle patiënten die bij ons opgenomen zijn zo snel mogelijk en in goede gezondheid weer naar huis gaan. Vaak is dit mogelijk, maar helaas niet altijd. Ongeveer 20 procent van de zijn,heeft patiënten die bij ons opgenomen is, hebben zorg na hun opname. ook zorgook nodig nanodig hun opname. Zij worden Zij worden aangemeld bij het zogenoemde aangemeld bij het zogenoemde TransferTransferpunt, dat inventariseert welke zorg punt, dat inventariseert welke zorg nodig nodig is endeze hoehet deze het geboden beste geboden is en hoe beste kan kan worden. Het gaat hierbij voornamelijk worden. Het gaat hierbij voornamelijk om om oudere patiënten. oudere patiënten. De benodigde nazorg kan verschillende vormen aannemen. Denk daarbij aan opname in een verpleeghuis of verzorgingshuis, het regelen van terminale zorg, thuiszorg of bepaalde hulpmiddelen. Voordat de patiënt wordt ontslagen uit het ziekenhuis, inventariseren transferverpleegkundigen welke zorg nodig is. Daarbij kijken ze naar

de persoonlijke persoonlijke situatie situatie van van de de patiënt, patiënt, de zoals de de aanwezigheid aanwezigheid van van mantelzorgers. mantelzorgers. zoals Het belangrijkste belangrijkste criterium criterium isis ofof deze deze Het nazorg veilig veilig is. is. nazorg Een bijzondere bijzondere vorm vorm van van nazorg nazorg bieden bieden Een we samen samen met met zorgorganisatie zorgorganisatie Pieter Pieter van van we Foreest.Patiënten Patiënten die die niet niet inin het het ziekenhuis ziekenhuis Foreest. hoeven tete worden worden opgenomen, opgenomen,maar maar ook ook hoeven niet inin staat staat zijn zijn om om thuis thuis voor voor zichzelf zichzelf tete niet zorgen,worden worden nu nu direct direct vanaf vanaf de de SEH SEH zorgen, doorverwezen naar naar een een locatie locatie van van zorgzorgdoorverwezen organisatie Pieter Pieter van van Foreest. Foreest.Het Het gaat gaat organisatie daarbij vaak vaak om om oudere oudere patiënten. patiënten.Door Door daarbij hen direct direct naar naar de de juiste juiste plek plek tete sturen, sturen, hen houden we we inin het het ziekenhuis ziekenhuis bedden bedden vrij vrij houden voor de de patiënten patiënten die die deze deze hard hard nodig nodig voor hebben. hebben.

DECEMBER 2018

PASSIE VOOR MIJN WERK

Betrokken tot in de kern

Véronique Reinders Folmer-Scheffers, coördinator Hotlab

Bij Reinier de Graaf werken bijna 3.000 medewerkers die zich elke dag inzetten om de best mogelijke zorg aan onze patiënten te leveren. Dit varieert van medisch specialisten en verpleegkundigen tot vrijwilligers en receptiemedewerkers. In deze rubriek willen we de grote diversiteit aan medewerkers laten zien. Een gesprek met Véronique Reinders FolmerScheffers, coördinator Hotlab. HOE LANG WERK JE AL VOOR HET ZIEKENHUIS EN HOE BEN JE HIER TERECHT GEKOMEN? “Ik heb de opleiding Medisch Beeldvormende en Radiotherapeutische Technieken gevolgd in Haarlem. Vanuit deze studie heb ik stage gelopen in Reinier de Graaf op de afdelingen Radiotherapie en Nucleaire Geneeskunde. Dat beviel van beide kanten zo goed dat ik de dag na mijn afstuderen in het ziekenhuis aan de slag ben gegaan. Inmiddels werk ik hier al 19 jaar.”

WAT IS JE ROL BINNEN HET ZIEKENHUIS? “Als coördinator ben ik verantwoordelijk voor het reilen en zeilen van het Hotlab. Dit lab maakt onderdeel uit van de afdeling Nucleaire Geneeskunde van Reinier de Graaf. Op deze afdeling wordt onder meer onderzoek gedaan naar het functioneren van organen met behulp van radioactiviteit. Ook kunnen wij met radioactieve tracers tumoren opsporen. In het Hotlab bereiden 16

wij de stoffen voor die voor deze onderzoeken worden gebruikt. Deze bereidingen bestaan uit een radioactieve stof, die wij aangeleverd krijgen vanuit de kernreactoren in Petten, en een lichaamseigen tracer die door deze samen te voegen aan elkaar vast gaan zitten. Elke tracer wordt na injectie opgenomen door een ander orgaan. Op de plek waar de lichaamseigen tracer wordt opgenomen, zendt de radioactieve stof straling uit. Deze straling wordt opgevangen door een gammacamera of PET-CT scanner, waardoor de functie van dat specifieke orgaan bekeken kan worden. Zo’n bereiding klinkt misschien simpel, maar is het vaak niet. Zo moeten de verhoudingen heel precies kloppen, moet er soms een bereiding gekookt worden en moeten we steriel werken om de bereidingen zo zuiver mogelijk te houden.” “Het werken met deze radioactieve stoffen is gevaarlijk en daarom moeten we bij de bereidingen rekening houden met allerlei veiligheidsmaatregelen. Zo zijn onder meer de wanden en deuren van

het Hotlab uitgerust met lood en dragen de medewerkers een speciale badge die straling opvangt. Deze badge wordt maandelijks uitgelezen om te kijken of de straling die een medewerker opvangt binnen de marge is. Na 19 jaar werken zit ik nog niet aan de maximale dosis straling voor een jaar, dus dat zit wel goed. Vandaar trouwens ook de naam Hotlab, omdat we werken met radioactieve stoffen.”

WAT DOE JE ZOAL OP EEN DAG? “Het is voor mij vaak hollen of stilstaan en daardoor nooit saai. Ik begin altijd met het maken van de bereidingen die voor de onderzoeken van die dag nodig zijn. Daarnaast houd ik me bezig met kwaliteitscontroles, zoals het bepalen van de labelingspercentages om te kijken of de radioactieve stoffen goed gelabeld zijn aan de tracer. Ook controleer ik met behulp van voedingsbodems of er tijdens de bereidingen schoon gewerkt is. We moeten onze bereidingen immers zo zuiver mogelijk

“BELANGRIJK IN MIJN WERK ZIJN DE UITDAGING EN DE AFWISSELING VAN MIJN WERKZAAMHEDEN. DE ONTWIKKELINGEN OP MIJN VAKGEBIED GAAN BEHOORLIJK SNEL.”

houden. Ook heb ik veel overleggen met de apotheker, met wie we intensief samenwerken. Iets wat regelmatig terugkeert, zijn de persoonlijke kwalificaties van medewerkers. Zij moeten jaarlijks gecontroleerd worden tijdens een bereidingssessie om te beoordelen of ze nog werken volgen de juiste protocollen.”

diagnostiek van prostaatkanker voor het onlangs geopende Reinier Haga Prostaatkankercentrum van de Reinier Haga Groep, waar ons ziekenhuis onderdeel van uitmaakt. De nieuwste aanwinst van het Hotlab is dan ook een apparaat om een speciale bereiding uit te voeren voor de diagnostiek bij prostaatkanker, de Ga-PSMA.”

WAAROM IS JUIST JOUW WERK BELANGRIJK BINNEN HET ZIEKENHUIS?

EN WAT IS VOOR JOU BELANGRIJK IN JE WERK?

“Zonder de bereidingen van het Hotlab zijn veel onderzoeken op de afdeling Nucleaire Geneeskunde niet mogelijk en kunnen we veel aandoeningen van patiënten opsporen. Gezien de grootte van het ziekenhuis beschikken we over een redelijk groot Hotlab. We doen dan ook niet alleen de bereidingen voor patiënten uit ons eigen ziekenhuis, maar bijvoorbeeld ook voor patiënten uit het LangeLand Ziekenhuis in Zoetermeer en het Franciscus Gasthuis & Vlietland in Rotterdam. Daarnaast doen we sinds kort de bereidingen voor een van de onderzoeken die nodig zijn bij de

“Dat zijn de uitdaging en de afwisseling van mijn werkzaamheden. De ontwikkelingen op mijn vakgebied gaan behoorlijk snel en als afdeling Nucleaire Geneeskunde willen we hier op inspelen om patiënten nog betere en snellere behandelingen aan te bieden. Maar het bijvoorbeeld zelf kunnen uitvoeren van een nieuwe bereiding gaat niet zomaar. Juist omdat de bereidingsprocessen zo ingewikkeld zijn, lopen we hierbij soms tegen puzzels aan die we op moeten lossen. Daar gaat veel tijd in zitten, maar als het dan uiteindelijk gelukt is, is dat echt tof.”

WAT IS HET MEEST OPMERKELIJKE DAT JE IN JE LOOPBAAN BIJ HET ZIEKENHUIS HEBT MEEGEMAAKT? “Dat is voor mij de bouw van het Hotlab geweest, dat tegelijk met de nieuwbouw van het Gasthuis is opgetrokken. Ik ben hier samen met een van onze apothekers nauw betrokken bij geweest en heb dit hele proces van dichtbij meegemaakt. Het Hotlab is een zeer specialistische ruimte die aan veel voorwaarden en regels moet voldoen. Tijdens de bouw liepen we dan ook tegen veel uitdagingen aan. Ik vind het daarom superfijn dat het er uiteindelijk toch maar mooi staat.”

ALS JE REINIER DE GRAAF IN ÉÉN ZIN MOCHT SAMENVATTEN WAT IS DAT DAN? “Een fijne werkplek met superleuke en gemotiveerde collega’s waar je veel kansen krijgt om nieuwe dingen op te starten.” SEPTEMBER DECEMBER 2018

REINIER IN HET KORT

KUNST KIJKEN IN HET ZIEKENHUIS Op de begane grond van het Reinier de Graaf Gasthuis zijn tot en met 15 maart 2019 kunstwerken van zeven kunstenaars te zien. Met de expositie ‘Reinier en zijn omgeving’ willen we, om met de woorden van een van de kunstenaars te spreken, ‘een glimlach op het gelaat toveren van de bezoekers, de mensen met zorgen verstrooiing geven en de mensen met een ziekte hun toestand heel even doen vergeten’.

MEDEWERKERS, PATIËNTEN EN BEZOEKERS IN ACTIE TIJDENS DE BEWEEGWEEK Het Reinier de Graaf Gasthuis stond de tweede week van oktober in het teken van bewegen. De Beweegweek is een initiatief van ergotherapeut Maaike Philippo. Ze heeft de week in het leven geroepen om sponsorgeld in te zamelen voor beweegmaterialen voor patiënten, maar ook om patiënten, bezoekers en collega’s meer aan het bewegen te krijgen. “Er bleek veel animo voor de activiteiten die we hebben georganiseerd”, vertelt ze. “Van yogalessen voor patiënten tot kickbokslessen voor medewerkers, van spinnen in de centrale hal tot stoelmassages: bewegen is een thema dat aanspreekt.” Er is dankzij de Beweegweek 9445 euro sponsorgeld opgehaald. Deze opbrengsten gaan we besteden aan de aanschaf van beweegmaterialen voor patiënten, zoals hometrainers.

Alle kunstwerken hebben als thema ‘Reinier en zijn omgeving’. Reinier de Graaf is een ziekenhuis dat sterk verbonden is met de regio en dat al eeuwenlang zorg levert aan de bewoners van Delft en omgeving. Daarom zijn er werken gekozen van zeven verschillende kunstenaars die uit de regio komen. ‘Reinier en zijn omgeving’ is de eerste in een reeks van drie en is te zien tot en met 15 maart 2019. Daarna volgen de exposities ‘Reinier en zijn patiënten’ van april 2019 tot en met september 2019 en ‘Reinier en zijn medewerkers’ van oktober 2019 tot en met maart 2020. In alle drie de tentoonstellingen staat het thema verbondenheid centraal.

AD TOP 100: REINIER DE GRAAF BESTE ZIEKENHUIS IN DE REGIO Reinier de Graaf mag zich, volgens de jaarlijkse AD Ziekenhuis Top 100 die afgelopen november werd gepubliceerd, het beste ziekenhuis in de regio noemen. Het ziekenhuis staat bovendien landelijk op de vierde plek van de topklinische ziekenhuizen. Dit zijn ziekenhuizen die extra aandacht hebben voor hooggespecialiseerde en complexe zorg,

wetenschap en opleiding. “Ik ben ontzettend blij met dit resultaat en enorm trots op alle medewerkers van ons ziekenhuis die zich elke dag inzetten om de beste zorg te leveren aan onze patiënten”, zegt directeur Carina Hilders. De Ziekenhuis Top 100 maakt gebruik van gegevens die ziekenhuizen verplicht

Beste

aanleveren, ziekenhuis in de bijvoorbeeld aan regio volgens de de Inspectie GezondAD Ziekenhuis heidszorg en Jeugd. Top 100 Reinier de Graaf scoort goed op oncologische zorg en het screenen van patiënten op pijn na een operatie, bloedvergiftiging, ernstige verwardheid en ondervoeding. DECEMBER 2018

REINIER IN HET KORT MOZAÏEKPANELEN ONTHULD OP VOORPLEIN REINIER DE GRAAF GASTHUIS Bankjes met mozaïekpanelen sieren sinds begin november het voorplein van het Reinier de Graaf Gasthuis. De bankjes zijn verwerkt in de groenvoorziening en maken het plein nog gastvrijer voor patiënten en bezoekers. De inspiratie voor de panelen komt van het schilderij ‘Gezicht op Delft’ van Johannes Vermeer. De panelen verwijzen met hun materiaal naar het Delftse keramiek waar de stad wereldwijd bekend om staat. Het kleurgebruik in de sfeer van Vermeer is ook toegepast in het ziekenhuisinterieur. De panelen zijn een geschenk van de ontwerpers van het ziekenhuis, EGM Architecten, Deerns en Royal HaskoningDHV. De mozaïeken zijn gemaakt door Social Sofa uit Tilburg.

GESLAAGDE VERHUIZING VERPLEEGAFDELINGEN

De afdelingen 3A (Gastro enterologie/Maag-, darm- en leverziekten) en 3G (Interne Geneeskunde) zijn van plek gewisseld. Aanleiding voor de verhuizing is de benodigde capaciteitsuitbreiding van de afdeling Interne Geneeskunde en een efficiënter gebruik van eenpersoonskamers op 3A. Melanie de Cock, hoofd van de afdeling Interne Geneeskunde: “We nemen steeds meer kwetsbare ouderen op. Zij hebben in sommige gevallen een eenpersoonskamer nodig, maar daar hadden we er te weinig van. Nu kunnen we de juiste zorg, op de juiste plaats, op het juiste moment bieden.” Ook voor de afdeling Gastro enterologie/Maag-, darm- en leverziekten is de verhuizing een verbetering. Hoofd Judith Stemvers: “De nieuwe situatie heeft voor ons als voordeel dat we niet langer structureel interne patiënten hoeven te huisvesten. We hadden er in feite een specialisme bijkregen. Natuurlijk is het wel even wennen, maar ik ben blij dat we deze verhuizing samen opgepakt hebben.” De verhuizing was goed gestroomlijnd en ondanks alle bedrijvigheid verliep het voor de patiënten rustig.

LAAT HET ONS WETEN LAAT HET ONSof WETEN Mist u iets in het magazine heeft u ideeën of suggesties waarover wij kunnen schrijven? Laat het ons weten via communicatie@rdgg.nl. Wij kunnen Mist u iets inuwhet hulp magazine goed gebruiken of heeft uenideeën leren graag of suggesties van u. waarover wij kunnen schrijven? Laat het ons weten via communicatie@rdgg.nl.

DECEMBER 2018

WERKEN BIJ REINIER

FRANCISKA HOEKSTRA IS INTERNISTNEFROLOOG BIJ REINIER DE GRAAF

Hoe is het om in het Reinier de Graaf ziekenhuis te werken? En wat maakt dit werk leuk, interessant en uitdagend? In deze rubriek geven onze medewerkers zelf antwoord op deze vragen. KANS OP EEN NIEUW LEVEN Nieren hebben verschillende functies, zoals het verwijderen van afvalstoffen en het regelen van de vochthuishouding en bloeddruk. Een hoge bloeddruk, hartfalen, aangeboren nierziekten en ontstekingen kunnen de functies van nieren ontregelen. Elk jaar komen er in Nederland ongeveer 2.000 patiënten met nierfalen bij. Franciska Hoekstra is sinds 2006 verbonden aan het Reinier de Graaf ziekenhuis als internist-nefroloog en behandelt patiënten met nierziekten.

VERSCHUIVING NAAR ZORG THUIS “Een deel van mijn nierpatiënten komt om te dialyseren. Nierdialyse is een behandeling die noodzakelijk kan zijn wanneer nieren niet meer in staat zijn om het bloed te zuiveren. Tegenwoordig voeren we dialysebehandelingen steeds vaker uit bij patiënten thuis, zodat de impact voor hen zo klein mogelijk is en de vrijheid zo groot mogelijk. Indien nodig krijgen ze daarbij ondersteuning van gespecialiseerde verpleegkundigen, onder wie dialyseverpleegkundigen, uit ons eigen ziekenhuis. Hierin zijn wij onderscheidend. Dat is bijzonder en het maakt mij trots op onze dialyseverpleegkundigen.” 22

“Wat ik mooi vind om te zien, is dat patiënten steeds meer controle krijgen over hun eigen behandeltraject. Onlangs gaf een oudere patiënt bij mij aan dat hij wilde stoppen met dialyseren, omdat de voordelen van de behandeling voor hem niet meer opwogen tegen de nadelen. Dat is ingrijpend, ook voor familieleden, maar ik respecteer die keuze. Naast dialysepatiënten zie ik ook patiënten voor en na een niertransplantatie. Dit vind ik heel bijzonder aan mijn werk. Ik bereid hen op de transplantatie voor. Zo doen we onder meer uitgebreid bloedonderzoek en radiologisch onderzoek. Het doel van deze onderzoeken is om een mogelijke donor zo goed mogelijk voor te bereiden. Na de transplantatie, die meestal in een academisch ziekenhuis wordt uitgevoerd, zie ik hen periodiek terug op mijn spreekuur. Zo had ik ooit een jonge vrouw die ernstig ziek was door nierfalen, door middel van dialyse behandeld werd en die bovendien ernstig overgewicht had. Uiteindelijk kreeg zij een nieuwe nier, waarna zij vervolgens een maagverkleining onderging en 40 kilo afviel. Daarna emigreerde zij naar haar geboorteland, iets dat zij nooit voor mogelijk had gehouden. Ik vind het geweldig om te zien dat zo iemand een nieuw leven krijgt door een niertransplantatie. Dit maakt mijn werk enorm mooi en dankbaar.”

De kracht van loopbaanbegeleiding De zes recruiters van Reinier de Graaf zetten zich in om de beste medewerkers te werven voor ons ziekenhuis. Maar we investeren ook in onze huidige medewerkers. Dit doen we onder meer door het aanbieden van talloze opleidingen, trainingen en een vitaliteitsprogramma. Ook loopbaanbegeleiding levert een belangrijke bijdrage aan het behoud van onze medewerkers. Loopbaanbegeleiding helpt om je persoonlijke drijfveren, interesses, kwaliteiten en talenten inzichtelijk te maken. Aan de hand hiervan kunnen onze medewerkers geholpen worden om binnen het ziekenhuis op de meest gepaste positie te komen. Bij een loopbaantraject zijn drie vragen belangrijk: wie ben ik, wat kan ik en wat wil ik?

Bij de eerste vraag gaat het onder andere om de persoonlijkheid en drijfveren van iemand, de tweede vraag betreft kwaliteiten en talenten en bij de derde vraag draait het om interesses, werkplezier en energiegevers. Daaruit vloeit een profiel voort, dat ervoor zorgt dat medewerkers een goed beeld van zichzelf hebben en beslagen ten ijs komen als zij stappen zetten. Loopbaanadviseur Natasja van der Woude helpt medewerkers hierbij: “Eigenlijk doe ik dat veel meer als coach dan als adviseur. Indien nodig geef ik sollicitatietraining, werk ik met opdrachten, kaartspellen en een online talenten drijfverentest. Er zijn dus allerlei manieren om mensen te begeleiden en te helpen bij het maken van een juiste keuze.”

“Ik geef ook workshops aan leidinggevenden, omdat medewerkers zich daar vaak als eerst melden als zij niet op hun plek blijken te zijn of na verloop van tijd iets anders willen. Ik zorg dat leidinggevenden dan handvatten hebben en relevante vragen kunnen stellen aan de mensen in hun team. Het is zo zonde als medewerkers ineens aankondigen dat zij weggaan en het is vaak te voorkomen. Tegelijkertijd durven medewerkers een interne carrièreswitch vaak niet te maken, omdat het onbekende hen afschrikt. Wat als het tegenvalt? Wat als ik er spijt van krijg? Ik adviseer hen daarom om op de gewenste afdeling eens mee te lopen of daar eens medewerkers te bevragen over hun werk. Soms kan ook een rondleiding al helpen. Het zijn laagdrempelige manieren om meer inzicht te krijgen in een andere afdeling, maar daar staan medewerkers zelf vaak niet bij stil.”

“ER ZIJN ALLERLEI MANIEREN OM MENSEN TE BEGELEIDEN EN TE HELPEN BIJ HET MAKEN VAN EEN JUISTE KEUZE.”

Loopbaanadviseur Natasja van der Woude zet zich in voor de medewerkers van Reinier de Graaf.

DECEMBER 2018

SAMENWERKING

Reinier Haga Groep bouwt Orthopedisch Centrum dat patiënt zorg op maat biedt In oktober is de eerste paal geslagen voor een nieuw Orthopedisch Centrum in Zoetermeer. Aan alles is te merken dat de Reinier Haga Groep nu al trots is op het Orthopedisch Centrum. Dat is ook niet zo vreemd. De zelfstandige focuskliniek Orthopedie wordt dé plek voor behandelingen van aandoeningen van het steun- en bewegingsapparaat. Maar liefst 20 orthopeden van de drie ziekenhuizen van de Reinier Haga Groep (het HagaZiekenhuis in Den Haag, het Reinier de Graaf ziekenhuis en het LangeLand Ziekenhuis in Zoetermeer), gaan hier nauw met elkaar samenwerken. Elk met hun eigen specialisatie. “De orthopeden kunnen elkaar inspireren”, zegt Patricia Jaeger, algemeen directeur van het Orthopedisch Centrum. “Ons centrum zit tegen het LangeLand Ziekenhuis aan en kan zodoende volwassen patiënten aanvullende medische voorzieningen bieden wanneer dat nodig mocht zijn. Die intensieve samenwerking is er ook met het Reinier de Graaf Ziekenhuis en het HagaZiekenhuis. We hebben alle voordelen van grote ziekenhuizen, maar werken veel efficiënter. Het beste van beide werelden.” De orthopeden gaan de krachten bundelen met huisartsen, fysiotherapeuten, gezondheidscoaches en thuiszorgorganisaties. De focuskliniek wordt volgens planning in het eerste kwartaal van 2020 geopend.

OPTIMAAL SAMENWERKEN Rolf Bloem, orthopeed en medisch directeur van het centrum zegt oprecht blij te zijn met de goede samenwerking tussen de drie ziekenhuizen: “We gaan werken met expertise-units. De orthopeden hebben verschillende specialisaties. Nu gaan de orthopeden die zich focussen op bijvoorbeeld schouderklachten hun kennis en kunde bundelen. Want hoe vaker je een specifieke ingreep uitvoert, des te beter je 24

erin wordt. Tijdens onze maandelijkse bijeenkomsten focussen we op wat ons verbindt. Zoals het continu bezig zijn met kwaliteits- en efficiëntieverbeteringen. En het blijven aanpassen van zorg op basis van de laatste inzichten. We laten ons hierbij leiden door met name research en innovatie. Door de onderlinge kruisbestuiving die zo ontstaat, groei je samen verder.” Gezien de vergrijzing en de landelijke stijging van het aantal patiënten met orthopedische klachten verwacht Rolf dat het nieuwe Orthopedisch Centrum op het juiste moment komt. “Zeker omdat we de patiënten echt wat extra’s kunnen bieden door ze helemaal centraal te zetten en intensief te begeleiden tijdens hun complete zorgproces.”

PERSOONLIJK BEHANDELPLAN In het Orthopedisch Centrum kunnen patiënten meedenken over het persoonlijk behandelplan. Elke patiënt heeft namelijk zijn eigen verhaal. “Daarop gaan we de behandeling toepassen”, zegt Patricia. ”De patiënt krijgt meer verantwoordelijkheid. Want een marathonloper heeft

ZORGHART Het 7.000 m² grote Orthopedisch Centrum wordt gerealiseerd in het zogenaamde Zorghart van Zoetermeer, waar verschillende zorginstellingen gevestigd zijn: Fundis met verpleeghuis Vivaldi, Rivierduinen/Haagstreek met onder meer GGZ-diensten en Het LangeLand Ziekenhuis. In oktober startte de bouw. “Elk stap binnen de organisatie van de zorg is overlegd met een patiëntenpanel”, zegt Patricia. “Daar komen soms interessante ideeën uit. Bijvoorbeeld liever niet al om 6 uur ’s ochtends de bloeddruk meten. In het Orthopedisch Centrum kunnen patiënten dus uiterlijk tot 9 uur uitslapen.” Vlakbij de entree wordt een kiss & ride-zone gecreëerd, waardoor ook mindervalide personen zonder problemen het gebouw binnen kunnen. Ook wordt de mogelijkheid tot een haal- en brengservice onderzocht.

www.reinierhaga.nl/orthopedie

andere wensen dan een grootvader die met zijn kleinkinderen wil spelen.” Preventieve zorg en voorlichting spelen een grote rol. Wist je dat als je een kilo afvalt het per stap drie keer minder druk geeft op je gewrichten? Voor voedingsen leefstijladviezen kunnen patiënten de hulp inschakelen van een health coach. “We zoeken elke dag naar verbetering en innovatie. We kunnen niet wachten tot de opening.” Ook Rolf kijkt hier erg naar uit.

“ELKE DAG OP ZOEK NAAR VERBETERING EN INNOVATIE.”

“We kiezen voor een holistische benadering, waarbij we de patiënt behandelen volgens de nieuwste inzichten. Dit kan ertoe leiden dat we een patiënt soms adviseren om niet te kiezen voor een operatie, maar andere opties bieden. Soms kan een langduriger zorgtraject met intensieve fysiotherapie en

begeleiding beter werken. Zo lever je echt maatwerk. We blijven de patiënt ook begeleiden gedurende het hele traject. Dit houdt in dat patiënten met een langdurig herstel straks kunnen doorstromen naar het nabijgelegen verpleeghuis, waar onze orthopeden dan de visites lopen.”

ORTHOPEDISCH CENTRUM Het Orthopedisch Centrum van de Reinier Haga Groep biedt de meest complete en veilige orthopedische zorg. Maximale aandacht voor, tijdens en na de behandeling. Patiënten kunnen nog steeds bij de poliklinieken in het Reinier de Graaf Gasthuis en HagaZiekenhuis terecht voor het eerste consult. Daarna wordt de patiënt doorverwezen naar het Orthopedisch Centrum. Kinderen blijven welkom in het Juliana Kinderziekenhuis en orthopedische traumazorg blijft bij de drie samenwerkende ziekenhuizen.

Het slaan van de eerste paal van het Orthopedisch Centrum was een feestelijk moment voor de drie betrokken ziekenhuizen.

DECEMBER 2018

VRIENDEN VAN REINIER

Stichting Vrienden van Reinier de Graaf realiseert nieuwe projecten De Stichting Vrienden van Reinier de Graaf zet zich in voor een warme, huiselijke omgeving en zorgt voor persoonlijke aandacht om zo het ziekenhuisverblijf van patiënten te veraangenamen. Ook hecht de stichting belang aan onderzoek en innovatie. Samen met bedrijven, fondsen en donateurs ondersteunen ze belangrijke projecten in het ziekenhuis, die niet uit het reguliere budget gefinancierd kunnen worden. TEAM WESTLAND SCHENKT GUL Eind oktober schonk Team Westland een bedrag van 350.000 euro aan Reinier de Graaf voor oncologische projecten. Deze stichting zet zich in voor oncologische (na)zorg en onderzoek in de regio. Het geld gaat onder meer naar het project ‘Better in, better out’, zodat oncologische patiënten die een zware buikoperatie moeten ondergaan fitter hun operatie ingaan en sneller herstellen. Oncoloog Karin Beelen vertelt: “Een kankerbehandeling is als een zware beklimming. Het verbeteren van je conditie maakt de kans om de top te halen groter en voorkomt blessures onderweg. Ook het blijven bewegen na de ‘beklimming’ bevordert het herstel. Een screening ruim voor de operatie en fysiotherapie voor, tijdens en na de ingreep kan zorgen voor een verbeterde conditie met alle voordelen van dien.” Ook kan er verder onderzoek naar alvleesklierkanker worden verricht dankzij het geld van team Westland. Bovendien kunnen we de ruimtes op de afdeling Oncologie comfortabeler inrichten. Een prettige behandelomgeving bevordert namelijk het welzijn en herstel van patiënten.

JONGE PATIËNTJES IN DE AUTO NAAR DE OPERATIEKAMER

BEWEEGWEEK LEVERT NIEUWE BEWEEGMATERIALEN

De allerjongste patiëntjes op de kinderafdeling kunnen sinds november in een op afstand bedienbare mini-auto naar de operatiekamer rijden. Zo krijgen ze een welkome afleiding voordat ze hun operatie ingaan. Herbert Eits en Sander Albers van autobedrijf Weerheim uit Rijswijk doneerden de auto’s via Stichting Dada.

Tijdens de Beweegweek van Reinier de Graaf in oktober fietsten medewerkers patiënten en bezoekers samen een afstand van ruim 3.112 kilometer op de spinningfietsen die de hele week in het Gasthuis stonden. Hiermee is 9.445 euro sponsorgeld opgehaald, waarmee beweegmaterialen voor patiënten worden aangeschaft. Zo komt er een dubbele hometrainer waarop de patiënt samen met een familielid kan fietsen. www.vriendenvanreinier.nl

DECEMBER 2018

VOORKOMEN IS BETER DAN GENEZEN

Hoe fitter, hoe beter Reinier de Graaf wil de beste zorg leveren aan patiënten. Daarom wordt er in het ziekenhuis ook onderzoek gedaan om deze zorg nog beter te maken. Verpleegkundig specialist Sandra de Bruijn onderzocht samen met chirurg Jan Willem Dekker en onderzoekers uit Leiden wat de effecten zijn op het herstel van oudere patiënten met darmkanker als je hen voor, tijdens en na de operatie een programma aanbiedt om fit te worden en te blijven. Sandra merkt dat het aantal oudere patiënten met darmkanker stijgt. “Ook voor patiënten van 70 jaar en ouder is het advies om met een darmoperatie te voorkomen dat de tumor de darm afsluit”, vertelt ze. “Maar dan is het wel essentieel dat zij een goede kans op herstel hebben. Een operatie is voor oudere patiënten een zeer ingrijpende en stressvolle gebeurtenis. We zien dat juist bij deze kwetsbare groep na de operatie een verslechtering van hun fysieke en mentale conditie optreedt. Ouderen hebben nu eenmaal beperkte reserves en komen niet gemakkelijk terug op het oude niveau van functioneren.”

In Reinier de Graaf stimuleren we patiënten om actief te blijven, bijvoorbeeld tijdens de jaarlijkse Vierdaagse.

STRESS EN COMPLICATIES VOORKOMEN

onderdeel van het programma. “Hoe fitter je bent, hoe beter je herstelt”, zegt Sandra.

De patiënten krijgen daarom een zogenoemd multidisciplinair prehabilitatieen revalidatieprogramma. Dit betekent dat een groot aantal zorgverleners samen rondom de operatie een inschatting maakt van de risico’s die een oudere patiënt loopt en een programma opstelt om zijn of haar conditie zo optimaal mogelijk te krijgen. Dit voorkomt onnodige stress en complicaties tijdens en na de operatie. Ook kan hierdoor de opname in het ziekenhuis verkort worden. Bewegen vormt een essentieel

“Het vernieuwende zit ‘m er vooral in dat we zo snel mogelijk na de diagnose darmkanker een geriatrisch zorgpad uitstippelen. De fysiotherapeut, diëtist, chirurg, maar ook de thuiszorg en huisarts, hebben daarin allemaal hun rol. Samen ben je veel alerter.” Als verpleegkundig specialist is Sandra de verbindende schakel, ze brengt de juiste mensen bij elkaar. Daarnaast is ze van diagnose tot nazorg het aanspreekpunt voor de patiënt en diens familie.

Maar fit zijn is niet het toverwoord. Uit het onderzoekt blijkt dat de meerwaarde van de zorg rondom de operatie vooral gezocht moet worden in een toegewijde aanpak van samenwerkende zorgprofessionals. Daar gaat Reinier de Graaf nu verder mee aan de slag. Sandra vindt het positief dat patiënten aangeven tevreden te zijn over het tempo waarmee ze op hun oude niveau van functioneren terugkeren. “Ik heb vier patiënten die voor hun operatie zijn gaan sporten om fit te worden en dit nog steeds doen. Zij geven aan dat dit voor hen het verschil heeft gemaakt.”

Dit recept is van Dana Korpaal, analist Immunologie bij het Reinier Haga Medisch Diagnostisch Centrum.

KRUISWOORDPUZZEL 1

11 14

23 27

Voor twee tot drie personen

39 40

44 48

47 50

INGREDIĂ&#x2039;NTEN een pak risottorijst naturel n een pakje fetakaas n een bakje cherry tomaatjes n een prei (of een paar bosuitjes) n een bakje champignons n 150 ml witte wijn n een (tuinkruiden) bouillonblokje n rozemarijn (vers of gedroogd) n een teentje knoflook en een beetje olijfolie

24 28

RISOTTO MET CHAMPIGNONS, CHERRYTOMAATJES, FETA EN ROZEMARIJN

18 20

45 49

ZO MAAK JE HET Snijd de prei (of de bosuitjes) in ringen, de champignons in stukjes of plakjes, de fetakaas in blokjes en halveer de cherry tomaatjes. Houd de helft van de fetakaas en cherrytomaatjes apart. Maak hier een tomatensalade van met wat olijfolie, azijn, peper, zout en Italiaanse kruiden. Maak bouillon van het bouillonblokje. Bak in een wok de champignons en de prei met de knoflook even kort aan. Haal dit uit de pan en zet apart. Bak de risottorijst in de wok in een scheutje olijfolie tot de korrels glanzen. Blus af met de witte wijn en voeg daarna beetje voor beetje de bouillon toe. Houd dit geheel twintig minuten zachtjes aan de kook tot de rijst gaar is. Zorg dat het tussentijds niet droog kookt, voeg eventueel extra (warm) water toe. Voeg de rozemarijn toe en roer goed door. Voeg het prei-champignon-knoflookmengsel toe en warm even door. Voeg de cherry tomaatjes en de fetakaas toe en laat de kaas een beetje smelten. Serveer de risottorijst en de tomatensalade apart.

Horizontaal 1 kamerverhuurster 7 land in Zuid-Amerika 8 tennisterm 10 bordspel 11 plek 13 annexus 14 slee 16 civiel ingenieur 17 gewicht 18 mager 20 bijwoord 22 ongehoorzaam 24 rijksuniversiteit 25 jaargetijde 27 veldfles 29 grappenmaker 30 sterke drank 31 cijfer 33 staat in Amerika 35 grondtoon 36 mislukken 38 noordzuid 39 masker 40 met name 42 voorzetsel 43 gewicht 45 dat is 46 bloem 48 liefdesgod 50 frisdrank 52 bosgod 53 beroep Verticaal 1 kledingstuk 2 zwaardwalvis 3 Sovjet-Unie 4 ter plaatse 5 opschik 6 Algemeen Voortgezet Onderwijs 7 metalen staafje 9 hevig 10 flard 12 harde klap 15 kerkgebruik 16 golfstok 19 en omstreken 21 soort appel 22 boetedoening 23 dwingeland 24 boekvorm 26 vochtig 28 zet 31 rubbersoort 32 verlichtingsmiddel 33 kledingstuk 34 pl. in Turkije 37 lichamelijke opvoeding 41 Ned. dagblad 42 Europese hoofdstad 44 vogel 45 Spaanse titel 47 elektrisch geladen deeltje 49 vogel 51 administratietroepen 52 frater Vul hier uw oplossing in: 7

DECEMBER 2018

GOED OM TE WETEN ASSISTMEDEWERKERS Onze assistmedewerkers zijn werkzaam op de verpleegafdelingen en zijn voor patiënten het eerste aanspreekpunt voor niet-medische vragen. Zij verzorgen het ontbijt, lunch en diner, inclusief drinken. Daarnaast zorgen de assistmedewerkers in samenwerking met de schoonmaakmedewerkers voor de dagelijkse schoonmaakwerkzaamheden op de patiëntenkamers. Zij hebben geen verpleegkundige of medische taken.

MOBIELE TELEFOON EN WIFI Patiënten en bezoekers kunnen op al onze locaties gewoon gebruikmaken van hun mobiele telefoon. Op sommige plekken binnen het ziekenhuis kunnen echter de

signalen van mobiele telefoons de werking van medische apparatuur verstoren. Dit staat aangegeven op de desbetreffende plekken. Bij twijfel kunnen onze medewerkers meer vertellen. Op alle locaties van ons ziekenhuis hebben patiënten en

bezoekers toegang tot gratis wifi (draadloos internet). Maak via de smartphone, tablet, laptop of ander apparaat verbinding via het netwerk ‘ReinierGast’ om hiervan gebruik te maken.

MEE-ETEN Bezoekers kunnen tijdens de feestdagen, maar ook op alle andere dagen van het jaar, met patiënten mee-eten op hun kamer. Hiervoor kan de bezoeker een ‘Dinerbon aan bed’ voor 7,50 euro kopen in de winkel van het Gasthuis op de begane grond. Deze bon kan ingeleverd worden bij de Assistmedewerker, waarna de bezoeker een keuze maakt van de menukaart van die dag.

ESPRESSOBAR, WINKEL EN BRASSERIE Zin in een kopje koffie of thee of iets te eten? In de centrale hal van het Gasthuis in Delft bevinden zich een espressobar, een winkel en een brasserie met wisselende menukaart en bediening aan tafel. De espressobar en winkel zijn op werkdagen van 7.30 tot 20.00 uur open en in het weekend van 10.00 tot 20.00 uur. De brasserie is op werkdagen van 10.00 tot 20.00 uur open en in het weekend van 12.00 tot 20.00 uur.

HUISKAMERS Op verschillende afdelingen binnen het Gasthuis zijn huiskamers voor patiënten. Zij kunnen hiervan gebruikmaken om even te ontspannen in een huiselijke omgeving. In de huiskamers is het mogelijk om alleen of gezamenlijk te eten, televisie te kijken, een krant te lezen, een spelletje te doen of een praatje te maken. Er zijn vrijwilligers aanwezig om patiënten die zijn opgenomen aandacht en afleiding te bieden. Dit helpt hen met het weer ontwikkelen van een gezond dagen nachtritme, wat de revalidatie bespoedigt.

PATIËNTENPORTAAL Patiënten van het Reinier de Graaf ziekenhuis kunnen online delen van hun patiëntendossier inzien via het patiëntenportaal. In een eigen omgeving genaamd Mijn Reinier de Graaf staan hun medische uitslagen. Daarnaast kunnen patiënten voor bepaalde afdelingen via het patiëntenportaal afspraken maken met hun arts en een medische vragenlijst invullen voorafgaand aan een afspraak in het ziekenhuis. In het patiëntenportaal staan de medische gegevens die vanaf half april 2018 zijn verzameld. Het bevat geen historische informatie. De labuitslagen van voor deze datum worden

wel getoond. Twee weken nadat de laatste uitslag bekend is, worden de uitslagen van alle uitgevoerde onderzoeken gepubliceerd in het patiëntenportaal. Dit betekent dat het soms wat langer dan twee weken duurt voordat de uitslagen te zien zijn in het patiëntenportaal. De specialist bespreekt de uitslagen met de patiënt tijdens het volgende consult. De komst van het patiëntenportaal maakt het mogelijk om patiënten meer regie te geven in hun eigen zorgproces en hen actiever te betrekken bij hun eigen behandeling. Op de website van Reinier de Graaf staat meer informatie over het portaal, waaronder antwoorden op de meest gestelde vragen. Het patiënten-

portaal is alleen door de patiënt zelf te bekijken, deze is namelijk alleen toegankelijk via DigID.

Zelf aan de slag met het patiëntenportaal? Ga dan naar mijn.reinierdegraaf.nl. Om in te loggen is een DigiD vereist, deze is aan te vragen via digid.nl/aanvragen. Hulp nodig bij het inloggen of vragen over het patiëntenportaal? Ga naar www.reinierdegraaf.nl voor meer informatie.

STILTECENTRUM Te midden van de onrust van het ziekenhuis biedt het stiltecentrum patiënten, bezoekers en medewerkers de mogelijkheid om even tot zichzelf te komen. U kunt er gewoon even gaan zitten in een van de makkelijke stoelen, een gedachte opschrijven of een elektrisch kaarsje aansteken. U vindt het stiltecentrum op onze locatie in Delft op de begane grond in de gang direct achter de centrale hal.

DECEMBER 2018