RDG_MAG_2019_1 by Bcuitgevers

Reinier

Magazine van het Reinier de Graaf ziekenhuis - nr. 01 - maart 2019

GRATIS MEE TE NEMEN

Cardiologen bezoeken ouderen met hartfalen in vertrouwde woonomgeving p. 7 Medicijnen: van apotheek naar patiĂŤnt p. 14

Samen zorgen voor een schoon ziekenhuis

p. 24

Inhoud PASSIE VOOR MIJN WERK 16 ZORGEN VOOR ORDE EN VEILIGHEID

INNOVATIE 12 GRENZELOOS REINIER: HULP AAN HELPERS

VOORKOMEN IS BETER DAN GENEZEN 28 MOMO-SENSOR HELPT BIJ AANPAK DOORLIGPLEKKEN

WERKEN BIJ REINIER 22 ANESTHESIEMEDEWERKER WAAKT OVER DE PATIËNT

COLOFON Reinier is een uitgave voor patiënten, bezoekers en relaties van Reinier de Graaf. Reinier is gemaakt door: Concept en vormgeving: Afdeling Communicatie Reinier de Graaf. Redactie en eindredactie: Pauline Aarts, Marieke Broersma, Carla Jongenengel, Erik Sloots en Jolanda van Wijk.

Illustraties: studio-workswell.nl. Fotografie: Vincent Basler, Frank van der Burg en Ernst de Groot.

Bladmanagement: Digna Schoonen Tel. 06 442 099 10

Uitgeverij: BC Uitgevers bv Postbus 416, 8600 AK Sneek Tel. 0515 - 429 429 administratie@bcuitgevers.nl

Advertentieverkoop: Digna Schoonen Tel. 06 442 099 10 Barbara Verschoor Tel. 06 455 766 70

Opmaak: Hannique de Jong 06 194 760 24

Druk: Scholma Druk Bedum

Het is niet toegestaan om de inhoud van deze uitgave geheel of gedeeltelijk, in welke vorm dan ook, over te nemen, te vermenigvuldigen, te distribueren of openbaar te maken zonder de voorafgaande schriftelijke toestemming van het Reinier de Graaf ziekenhuis. www.reinierdegraaf.nl

MAART 2019

VOORWOORD

Beste lezer, Een ziekenhuis is vaak een plek van uitersten. Vreugde en verdriet, gezondheid en ziekte, leven en dood: ze komen allemaal voorbij en volgen elkaar vaak in hoog tempo op. Daarom vind ik het belangrijk dat wij als ziekenhuis veel energie steken in hoe we hier met elkaar mee omgaan. Uiteraard bestaat deze energie uit echte en oprechte aandacht voor onze patiënten. Bij goed nieuws delen we in hun blijdschap. Bij slecht nieuws bieden we een luisterend oor, eventueel een schouder om op te huilen en bespreken we hoe we samen het beste van de situatie kunnen maken. Daarnaast schenken we veel aandacht aan onze medewerkers: wat voor impact heeft slecht nieuws op hen? Wat gebeurt er met hen als een patiënt het ondanks hun inspanningen niet heeft gered? Gelukkig zie ik dat zij elkaar hierin ondersteunen. Zachtheid telt binnen Reinier de Graaf en daar ben ik ontzettend trots op. Als ziekenhuis is het daarom belangrijk om ruimte te bieden aan zachtheid. En om ook aandacht te hebben voor de professionele én persoonlijke ontwikkeling van medewerkers. Ik geloof er namelijk echt in dat zorgverleners alleen de beste zorg kunnen bieden als zij zelf goed in hun vel zitten. Jezelf ontwikkelen kan op heel veel verschillende manieren en Reinier de Graaf helpt hierbij graag. Zo bieden we onze medewerkers meerdere mogelijkheden om opleidingen te volgen. Hiermee verdiepen ze niet alleen hun medische kennis, maar leren ze ook om beter met elkaar samen te werken of te groeien op persoonlijk vlak. Een mooi voorbeeld van professionele en persoonlijke groei zijn de medewerkers die hun kennis inzetten om hulp te bieden in ontwikkelingslanden. De commissie Grenzeloos Reinier helpt hen daar graag bij. In dit magazine kunt u daar meer over lezen. Door op deze en andere manieren te investeren in onze medewerkers kunnen wij onze zorg naar een nog hoger plan tillen. En daar profiteren uiteindelijk onze patiënten van.

Carina Hilders, directeur Reinier de Graaf ziekenhuis

Veel leesplezier! MAAART 2019

AAN HET WOORD De 85-jarige mevrouw Haket herstelt na een lelijke val in huis op de revalidatieafdeling van zorginstelling Pieter van Foreest, locatie De Bieslandhof. Daarnaast heeft ze last van benauwdheid door hartfalen. Wekelijks bezoekt cardioloog Sanneke de Boer of Physician Assistent (PA) Annemieke van Rooij cliĂŤnten van de zorginstelling in hun vertrouwde woonomgeving. En, in het geval van mevrouw Haket, haar tijdelijke thuis. Met deze proef willen het Reinier de Graaf ziekenhuis en Pieter van Foreest het aantal ziekenhuisopnamen van kwetsbare ouderen met hartfalen naar beneden brengen en hun kwaliteit van leven verbeteren.

Cardiologen bezoeken ouderen met hartfalen in vertrouwde omgeving MAART 2019

Cardioloog Sanneke de Boer (links) en Physician Assistent Annemieke van Rooij bezoeken ongeveer vijf patiënten tijdens hun wekelijkse visite.

“Bij mensen met hartfalen werkt het hart minder goed en kan het niet genoeg bloed rondpompen”, legt Annemieke uit. “Met klachten als benauwdheid en vocht vasthouden tot gevolg. Dit is een chronische ziekte; het hart gaat langzaam achteruit.” Volgens de Hartstichting telt Nederland jaarlijks ruim 30.000 ziekenhuisopnames van patiënten met de diagnose hartfalen. 87 procent van hen is 65 jaar of ouder. In 2018 nam Reinier de Graaf 290 patiënten op. Door de vergrijzing zal het aantal mensen met chronisch hartfalen in de regio de komende jaren met 30 procent stijgen.

ANNEMIEKE EN SANNEKE: ‘HET IS OOK ONTZETTEND LEUK OM VISITE TE LOPEN’ Mevrouw Haket is erg tevreden over de zorg die ze krijgt van de specialisten van het ziekenhuis en Pieter van Foreest. “Normaal gesproken ga ik op controle in het Langeland Ziekenhuis in Zoetermeer. Eén van mijn kinderen gaat dan met me mee”, vertelt ze. “Vaak zijn de bewoners die Pieter van Foreest voordraagt voor het programma al patiënt in ons ziekenhuis”, zegt Sanneke. Zo ook mevrouw Haket. Onlangs moest ze voor hartfalen worden opgenomen in Reinier de Graaf. “Nu ik in de Bieslandhof zit, komt de dokter hier langs. Makkelijker kan niet! Het bevalt hier prima. Natuurlijk, het is wel anders dan in je eigen huis, maar ik heb niets te klagen.” 8

Annemieke en Sanneke letten tijdens hun visites vooral op symptomen die wijzen op het ontsporen van hartfalen. Sanneke maakt als cardioloog bijvoorbeeld ter plekke hartecho’s. “Bij ouderen met ernstig hartfalen zien we een combinatie van klachten, zoals benauwdheid, onverklaarbare snelle gewichtstoename en vocht vasthouden”, vertelt ze. “We noemen dat ontsporen. Hierdoor gaan patiënten plotseling achteruit en belanden ze vaak in het ziekenhuis. Samen met de specialist ouderengeneeskunde van Pieter van Foreest stellen we een behandelplan op maat op, gericht op de juiste medicatie én het voorkomen van ontsporen van hartfalen.” “Het voordeel van huisbezoek is dat de belasting voor de bewoner minder groot is”, legt Linda Bruinooge, één van de specialisten ouderengeneeskunde bij Pieter van Foreest, uit. “Ze hoeven niet voor onderzoek naar het ziekenhuis, wat toch vaak een hele onderneming is. Ze kunnen vaak ook niet goed meer vertellen welke klachten ze hebben. Omdat er nu een kort lijntje is met de cardioloog en PA kunnen we sneller starten met de behandeling. Dat vinden patiënten heel fijn.”

WAT IS EEN PHYSICIAN ASSISTENT? Een Physician Assistent (PA) is de rechterhand van de medisch specialist, die zich vooral bezighoudt met de medische behandeling (cure) van de patiënt. De PA voert zelfstandig medische handelingen uit, stelt behandelplannen op en volgt de situatie van patiënten. De arts is eindverantwoordelijk voor de behandeling. Annemieke van Rooij is een PA gespecialiseerd in hartfalen.

VERGRIJZING

Reinier de Graaf wil bovendien met deze proef voorkomen dat kwetsbare ouderen met hartfalen op de Spoedeisende Hulp belanden of in het ziekenhuis moeten worden opgenomen. PA Annemieke is ervan overtuigd dat huisbezoek hieraan een grote bijdrage kan leveren. “Het viel mij op dat er een grote instroom van ouderen met hartfalen op de verpleegafdelingen in Reinier de Graaf is. Deze mensen liggen langer dan gemiddeld in het ziekenhuis. Het is goed om na te denken hoe je de patiëntenstroom en de zorg voor patiënten beter kunt regelen. Je ziet hierin een verandering in de manier van denken. Het ziekenhuis is er echt voor de ‘cure’, de behandeling. Pieter van Foreest is er voor de ‘care’; hoe maak je het ouderen zo comfortabel mogelijk in de laatste fase van hun leven. Ik vind het belangrijk om te kijken of we door de muren heen kunnen breken. Wat kunnen we voor elkaar betekenen?” Specialist ouderengeneeskunde Linda: “In hun vertrouwde omgeving herstellen ouderen beter. Bij ouderen met hartfalen is sprake van een wankel evenwicht. Ze zijn erg kwetsbaar en hebben meestal meerdere medische problemen. Bij een ziekenhuisopname lopen ze het risico complicaties te krijgen. Dit kan hun revalidatie of kwaliteit van leven in gevaar brengen. Soms brengen ze zelfs hun laatste dagen in een ziekenhuisbed door.” Sanneke vult

aan: “Als je vroeg kunt ingrijpen is dat winst. Voor het ziekenhuis én voor de patiënt. Ik kan deze patiënten bij Pieter van Foreest ook prima begeleiden.”

LINDA: ‘HET VOORDEEL VAN HUISBEZOEK IS DAT DE BELASTING VOOR DE BEWONER MINDER GROOT IS’ Sanneke, Annemieke en Linda ervaren de samenwerking als heel prettig. “Wij leren van de expertise van Reinier de Graaf. De drempel is veel lager om advies te vragen”, zegt Linda. “Het is ook ontzettend leuk om visite te lopen”, vinden Annemieke en Sanneke. “Elke locatie is weer anders!” De proef met het huisbezoek loopt tot april van dit jaar. “Daarna gaan we onze ervaringen evalueren en bekijken of de huisbezoeken inderdaad effect hebben op het ontsporen van hartfalen en het aantal ziekenhuisopnamen”, zegt Annemieke. “Als blijkt dat de samenwerking goed te onderbouwen is, zetten we deze zeker voort”, aldus Sanneke.

Specialist ouderengeneeskunde Linda Bruinooge: “De drempel is veel lager om advies te vragen.”

MAART 2019

PATIËNT VERTELT

Dat haar vriendschap met Inge uiteindelijk zou leiden tot haar huidige baan als oncologieverpleegkundige in Reinier de Graaf had Anita de Jonge nooit verwacht. Inge woont in de buurt van het Gasthuis en beviel daar ooit van haar zoons. Inge: “Dit is echt mijn ziekenhuis. Tijdens mijn zwangerschappen werd ik destijds goed in de gaten gehouden. De zorg was goed en ik kreeg veel persoonlijke aandacht. Jaren later kwam mijn zoon hier met specifieke klachten. Er werd goed naar het totale plaatje gekeken, zodat snel duidelijk werd wat hij echt mankeerde. Toen ik hier zelf eens als patiënt lag tijdens kerst, was het bijzonder dat ik samen met mijn gezin in de huiskamer kon genieten van gebak en zo toch dat kerstgevoel kreeg. Ook op de Spoedeisende Hulp had ik een aparte ervaring toen mijn zoon daar lag na een ongelukje tijdens de gym. Terwijl zijn arm werd rechtgezet, kwam mijn man binnen vanuit de kou en werd bevangen door de warmte. Hij werd onwel en de verpleegkundige handelde direct. Even later lag hij in het bed naast mijn zoon.” Anita kreeg al deze verhalen aan de zijlijn mee. “Totdat Inge en ik afgelopen zomer spraken over mijn werk als oncologieverpleegkundige. Ik was toe aan een nieuwe uitdaging. Ik vertelde Inge dat ik mijn kennis wilde verbreden. Kort daarna wees Inge me op de vacature van oncologieverpleegkundige in Reinier de Graaf.

Delft had ik zelf nooit bedacht, omdat ik hier niet in de buurt woon. Toch sprak de vacature me zo aan, dat ik een sollicitatiebrief heb geschreven en voordat ik het wist had ik mijn eerste gesprek. Ik voelde direct de warme sfeer en wist dat ik hier wilde werken. In september afgelopen jaar ben ik gestart en ik heb geen moment spijt gehad. De sfeer is toegankelijk, iedereen groet elkaar en de afdeling voelt als een warm bad. Als medewerker krijg ik alle ruimte. Onlangs heb ik een concert geregeld voor een ongeneeslijk zieke patiënt van het koor waarin zijzelf jarenlang zong. Dat kan hier! En ik krijg de kans om in de toekomst een opleiding te volgen. Ik voel me hier als een vis in het water en de langere reistijd heb ik er voor over.” Inge is trots op haar vriendin: “Geweldig om Anita hier als verpleegkundige te zien. Ze kon vertrouwen op mijn positieve ervaringen. Omdat ze mij goed kent, weet ze hoe kritisch ik ben. Het enige aandachtspunt wat ik kan bedenken zijn de lange loopafstanden in het gebouw. Verder zeg ik, ga zo door.”

Heeft u als patiënt ook een bijzondere ervaring gehad? Laat het ons weten via communicatie@rdgg.nl.

MAART 2019

INNOVATIE

Grenzeloos Reinier: hulp aan helpers

Doktersassistent Bianca Bosch zorgde voor kinderen in het House of Hope in Malawi.

“Ontzettend leerzaam”, zo beschrijft SEH-verpleegkundige Laurence Duijndam haar periode als medisch docent in Vietnam en Laos. Bij het Reinier de Graaf ziekenhuis vinden we het belangrijk dat medewerkers ervaring in het buitenland op kunnen doen. Daarmee helpen ze niet alleen anderen, maar doen ze zelf ook nieuwe vaardigheden op. Daarom hebben we de commissie Grenzeloos Reinier opgericht. Deze commissie kan medewerkers ondersteunen bij het regelen en financieren van vrijwilligerswerk over de grens. “Dat doen we op verschillende manieren”, zo vertelt Laurence, die ook lid is van de commissie Grenzeloos Reinier. “Zo adviseren we collega’s bij het regelen van verzekeringen en vaccinaties. Daarnaast bieden we 12

financiële ondersteuning door het vliegticket te betalen en krijgen de collega’s een week betaald verlof. Ze regelen zelf hun werk in het buitenland. Wij helpen ze op weg om dit ook echt te kunnen doen.” Tientallen medewerkers zijn al op reis geweest met hulp van Grenzeloos Reinier (zie kaders).

ERVARINGEN Laurence heeft zelf twee jaar lang humanitaire hulp verleend in Vietnam en Laos. Daar gaf ze vooral les aan artsen en verpleegkundigen in de buitengebieden. “Ik heb heel veel geleerd van deze periode. De ervaringen die ik daar heb opgedaan, gebruik ik nog steeds in mijn dagelijkse werk.” Dat is ook de reden waarom de commissie Grenzeloos Reinier medewerkers ondersteunt bij het bieden van hulp in het buitenland. “Sowieso is het goed om hulp te bieden waar dat nodig is. Daarnaast neem je enorm veel ervaring mee terug. Dit helpt je ook om te relativeren en om je te realiseren dat we het in Nederland op het gebied van de gezondheidszorg heel goed voor elkaar hebben. Werken in het buitenland boort daarnaast je creativiteit aan. Vaak zijn de voorzieningen niet zo goed, het licht valt bijvoorbeeld uit of bepaalde apparatuur doet het niet. Dan moet je roeien met de riemen die je hebt. ”

AIOS DANIËLLE VAN WINDEN OP LESBOS EN DE MIDDELLANDSE ZEE AIOS (arts in opleiding tot specialist) Daniëlle van Winden heeft hulp geboden aan bootvluchtelingen. Ze sloot zich hiervoor aan bij Stichting Bootvluchteling. Daniëlle heeft haar medische kennis en kunde onder meer ingezet om medische onderzoeken te doen bij vluchtelingen die via de Middellandse Zee het vasteland hebben bereikt. Ook was ze actief bij een van de vluchtelingenkampen op Lesbos.

‘WERKEN IN HET BUITENLAND BOORT JE CREATIVITEIT AAN. JE MOET ROEIEN MET DE RIEMEN DIE JE HEBT’ HUMANITAIRE HULP In ruil voor de hulp die de commissie biedt, worden wel enkele eisen gesteld. Laurence: “We kijken daarbij kritisch naar de reden waarom iemand naar het buitenland wil. We ondersteunen alleen medewerkers die humanitaire hulp willen bieden in met name ontwikkelingslanden. Deze reizen zijn dus zeker niet bedoeld als een soort vakantie. Ook kijken we of de kennis en kunde van die medewerker aansluiten bij de hulp die nodig is. Ook moet de medewerker de reis goed afstemmen met zijn of haar leidinggevende. De zorg in het ziekenhuis hoort uiteraard gewoon door te gaan. En we vragen ze om na te denken over wat mensen op de plek van bestemming nodig hebben, in plaats van alleen te denken over wat zij zelf willen doen.” Laurence merkt dat veel collega’s wel de ambitie hebben om in het buitenland aan de slag te gaan, maar vaak net even een zetje in de rug nodig hebben. “Het is fijn dat we daar als commissie bij kunnen helpen. Het mooie is dat collega’s zelf kunnen kiezen met welke organisatie en in welk land ze aan de slag willen. En het gaat niet alleen om medisch personeel. Zo kunnen ook de vaardigheden van medewerkers van de technische dienst of de ICT-afdeling zeker van pas komen.”

KNO-ARTS DICK KOOPER OP HAÏTI Dick Kooper, als KNO-arts werkzaam in Reinier de Graaf, heeft in 2016 hulp verleend bij de KNO-kliniek van het Institut Brenda Strafford op Haïti. Vlak voor zijn komst had orkaan Matthew een verwoestend spoor door het land getrokken. Dick schreef over zijn ervaringen het boek ‘Geknakt Haïti’. Een citaat hieruit geeft de verwoesting goed weer: “Eerst de microscoop maar gebruiksklaar maken. We vinden een tweede microscoop op de OK en van deze twee microscopen maken we één werkend exemplaar. De hoofdlamp repareren we met tape.”

PSYCHIATER MAARTEN DE BOO IN ROEMENIË EN MOLDAVIË Medische hulp hoeft niet altijd fysiek te zijn, maar kan ook psychisch zijn. Psychiater Maarten de Boo is daarom naar Roemenië en Moldavië gegaan om daar hulp te bieden. In deze landen is er weinig aandacht voor psychische aandoeningen, waardoor bijvoorbeeld het percentage zelfmoorden daar een stuk hoger ligt dan in Nederland. “Een psychische ziekte of syndroom kan zomaar met een verstandelijke beperking worden verward”, aldus Maarten. MAART 2019

HOE WERKT HET

Medicijnen: van apotheek naar patiënt Patiënten die voor een behandeling of operatie naar het ziekenhuis komen of opgenomen zijn op een van de Patiënten die voor een behandeling operatie naar het ziekenhuis komen of opgenomen zijn, hebben veel verpleegafdelingen, hebben dagelijksofveel medicijnen nodig. De ziekenhuisapotheek van Reinier de Graaf medicijnen Deen ziekenhuisapotheek van Reinier Graaf zorgt voor deinfusen inkoopen enpillen logistiek van medicatie. zorgt voor denodig. inkoop logistiek van medicatie. Welkede weg leggen spuiten, van apotheek Welkepatiënt weg leggen naar af? spuiten, infusen en pillen van apotheek naar patiënt af? De ziekenhuisapotheek verzorgt de medicatie voor de poliklinieken, de verpleegafdelingen en de zogenoemde ziekenhuisverplaatste zorg, waarbij patiënten een thuisbehandeling krijgen. Deze ziekenhuisapotheek zit niet ín het Reinier de Graaf Gasthuis in Delft, maar in een gebouw dat naast het ziekenhuis staat. De apotheek ininde dehal halvan vanhet hetziekenhuis ziekenhuisisisde depoli-apotheek, poli-apotheek,een eensamenwerking samenwerkingtussen tussen apotheken in de regio. Hier kunnen particulieren medicijnen halen.

Wanneer een arts arts,of of inin sommige sommige gevallen gevallen een een verpleegkundige, verpleegkundige,medicatie voorschrijft, stuurt hij of zij via de computer eeneen recept. De medicatie voorschrijft, stuurt hij of zij via de computer recept. medewerkers vanvan de ziekenhuisapotheek verwerken dezedeze recepten De medewerkers de ziekenhuisapotheek verwerken zeven dagen in de week, de hele dag door. Het gaat niet alleen om recepten zeven dagen in week, de hele dag door. Het gaat niet pillen, ook om bijvoorbeeld infusen en infusen spuiten.en Despuiten. ziekenalleen maar om pillen, maar ook om bijvoorbeeld

huisapotheek koopt medicijnen in via de groothandel en losse De ziekenhuisapotheek koopt medicijnen in via de groothandel leveranciers. Er is een voorraad van twee weken tot een en losse leveranciers. Er is een voorraad van twee wekenmaand. tot een Dagelijks worden 800 doosjes bij de ziekenhuisapomaand. Dagelijks worden 800 medicijnen doosjes medicijnen bij de ziekenhuistheek afgeleverd. Reinier de Graaf heeftheeft zevenzeven ziekenhuisapothekers apotheek afgeleverd. Reinier de Graaf ziekenhuisen ruim 90 ziekenhuisapotheek-medewerkers in dienst. in dienst. apothekers en ruim 90 ziekenhuisapotheekmedewerkers

STRENGE EISEN

STRENGE EISEN Aan het vervoeren en verstrekken van medicatie zijn strenge eisen verbonden. Zo vallen sterke middelen, Aan het vervoeren enopiaten, verstrekken vanpijnstillende medicatie zijn strenge onder eisen de Opiumwet. Denk aan morfi ne, oxycodon en fentanylpleisters. verbonden. Zo vallen opiaten, sterke pijnstillende middelen, onder Deze middelenDenk moeten in een verzegeld koffertje de Opiumwet. aanworden morfine,vervoerd oxycodon en fentanylpleisters. om misbruik te voorkomen. Daarnaast is in februari 2019koffertje is de Deze middelen moeten worden vervoerd in een verzegeld Europese Richtlijn vervalste Daarnaast medicijnenisininwerking om misbruik te voorkomen. februarigetreden. 2019 deOm misbruik te voorkomen, staat elk doosje medicijnen geregistreerd Europese Richtlijn vervalste medicijnen in werking getreden. Om en moet het door de leverancier productie in een geregistreerd database misbruik te voorkomen, staat elkna doosje medicijnen worden door de ziekenhuisapotheek worden en moetaangemeld het door deenleverancier na productie in eenweer database afgemeld bij binnenkomst. worden aangemeld en door de ziekenhuisapotheek weer worden afgemeld bij binnenkomst. Er zijn ook geneesmiddelen die op een specifieke temperatuur moeten worden bewaard en die vervoerd, vaccinaties, ivf-middeEr zijn ook geneesmiddelen op eenzoals specifieke temperatuur len en sommige antibiotica. medicijnen komen per ivfkoelauto moeten worden bewaard en Deze vervoerd, zoals vaccinaties, naar de ziekenhuisapotheek toe en worden daar in speciale middelen en sommige antibiotica. Deze medicijnen komen per medicijnkoelkasten bewaard. De ziekenhuismedewerkers koelauto naar de ziekenhuisapotheek toe en worden daarbrengen in ze in een koelbox naar de afdelingen in het ziekenhuis. De ziekenspeciale medicijnkoelkasten bewaard. De ziekenhuismedewerkers huisapotheek maakt ook chemokuren voor kankerpatiënten. Dit brengen ze in een koelbox naar de afdelingen in het ziekenhuis. gebeurt onder beschermde omstandigheden, omdat dit gevaarlijke De ziekenhuisapotheek maakt ook chemokuren voor kankerstoffen zijn.Dit gebeurt onder beschermde omstandigheden, omdat patiënten. dit gevaarlijke stoffen zijn. DEPOTHEEK DEPOTHEEK Elke verdieping in het ziekenhuis heeft een ruimte waar een voorraad geneesmiddelen klaarligt om van te kunnen uitdelen voorraad geneesmiddelen klaarligt om daaruit van daaruit te kunnen aan de patiënten op de verpleegafdelingen en de poliklinieken. worden uitgedeeld aan de patiënten op de verpleegafdelingen en Deze zogenoemdeDeze depotheken voorzien drie tot vijf verpleegafdede poliklinieken. zogenoemde depotheken voorzien drie tot lingen van medicatie. Met een handscanner lezen de medewerkers vijf verpleegafdelingen van medicatie. Met een handscanner lezen van de ziekenhuisapotheek af of er voldoendeafop is. De de medewerkers van de ziekenhuisapotheek of voorraad er voldoende geneesmiddelen worden een aantal keren per week aangevuld. op voorraad is. De geneesmiddelen worden een aantal keren per week aangevuld.

MEDICIJNEN UITDELEN MEDICIJNEN UITDELEN Dagelijks krijgen de patiënten vanuit die depotheek hun medicijnen. Apothekersassistenten zetten hier de hier medicatie voor iedere medicijnen. Apothekersassistenten zetten de medicatie voor patiënt klaar. Ze nemen dit geleidelijk van de verpleegkundigen iedere patiënt klaar. Ze nemen dit geleidelijk van de verpleegover. Daarnaast preparerenprepareren ze infusenzeeninfusen spuitenenvoor de verpleegkundigen over. Daarnaast spuiten voor kundigen. Elke patiënt heeft zijn eigen bakje voor de medicijnen de verpleegkundigen. Elke patiënt heeft zijn of haar eigen bakje onder verrijdbareonder computer van de verpleegafdeling. voor dedemedicijnen de verrijdbare computer van de De verpleegkundige kan op de computer welke geneesmidverpleegafdeling. De verpleegkundige kanzien op de computer zien delen of zij aan de patiënt tekent deze en welke hij geneesmiddelen hij of zijmoet aan toedienen de patiënten moet toedienen medicijnen zodat er geen fouten kunnen worden gemaakt. tekent deze af, medicijnen af, zodat er geen fouten kunnen worden Verpleegafdelingen hebben ophebben de eigen een kleine gemaakt. Verpleegafdelingen op afdeling de eigennog afdeling nog een noodapotheek, zodat ze de belangrijkste medicatie altijd bij de bij kleine noodapotheek, zodat ze de belangrijkste medicatie altijd hand hebben. de hand hebben. Tot slot verzorgt de ziekenhuisapotheek medicatie voor de ziekenhuisverplaatste zorg. Dit zijn behandelingen die patiënten thuis, soms door een verpleegkundige, krijgen. Dit zijn vaak hele dure medicijnen voor mensen met bijvoorbeeld kanker, reuma of een huidaandoening. De ziekenhuisapotheek bereidt deze medicijnen en koopt ze in, maar de patiënt haalt ze op bij de poli-apotheek in de halhal vanvan hethet ziekenhuis of of krijgt ze ze thuisbezorgd. in de ziekenhuis krijgt thuisbezorgd.

MAART 2019

PASSIE VOOR MIJN WERK

Zorgen voor orde en veiligheid Bij Reinier de Graaf werken bijna 3.000 medewerkers die zich elke dag inzetten om de best mogelijke zorg aan onze patiënten te leveren. Dit varieert van medisch specialisten en verpleegkundigen tot vrijwilligers en receptiemedewerkers. In deze rubriek willen we de grote diversiteit aan medewerkers laten zien. In deze bijdrage een gesprek met beveiliger Awinash Orie. HOE LANG WERK JE AL VOOR HET ZIEKENHUIS EN HOE BEN JE HIER TERECHT GEKOMEN? “Ik ben in 2011 als stagiair begonnen bij Reinier de Graaf. Kort nadat ik mijn diploma heb gehaald, kreeg ik een telefoontje met de vraag of ik hier wilde komen werken. Ik ben als oproepkracht begonnen en heb na de verhuizing naar de nieuwbouw een vast contract gekregen. Om dit werk te kunnen doen, heb ik de opleiding Beveiliging niveau 2 gevolgd aan het Albeda college in Maassluis.”

WAT IS JE ROL BINNEN HET ZIEKENHUIS? “Als beveiliger zorg ik samen met mijn collega’s voor orde en veiligheid, zodat de patiënten, bezoekers en medewerkers zich veilig voelen in en om het ziekenhuis. Dat doen we op verschillende manieren. Zo sporen we verdachte situaties op en grijpen 16

we in waar dat nodig is, zoals bij iemand die een fiets wil stelen. Daarnaast worden we door medewerkers opgeroepen als zij te maken krijgen met agressiviteit, denk bijvoorbeeld aan patiënten die op de Spoedeisende Hulp komen en die onder invloed zijn van alcohol of drugs. De beveiligers worden ook ingezet bij calamiteiten, zoals brand of onwelwording. Ook zijn we, naast onder andere de collega’s van de receptie en de vrijwilligers, gastheren en -vrouwen van het ziekenhuis. Zo helpen we bezoekers met vragen en wijzen we hen de weg.

WAT DOE JE ZOAL OP EEN DAG? “We zijn met een team van ongeveer 25 mannen en vrouwen en draaien ploegendiensten met dag-, avond- en nachtdiensten. Per dienst zijn we met z’n vieren: twee collega’s die rondes lopen in en om het ziekenhuis en twee collega’s die in de zogenoemde cockpit, oftewel meld-

‘IK ZORG ER SAMEN MET MIJN COLLEGA’S VOOR DAT MENSEN ZICH FIJNER EN VEILIGER VOELEN’

Awinash Orie, beveiliger

kamer, zitten. Dit is een ruimte bij de ingang van de spoedpost, waar we onder meer camerabeelden bekijken, oproepen via de intercom beantwoorden en meldingen aannemen. Dit zijn bijvoorbeeld meldingen van de collega’s die hun rondes lopen en iets verdachts zien of telefoontjes van medewerkers die onze hulp nodig hebben. We kunnen overal in het ziekenhuis komen. Ook op de operatiekamers, maar daar moeten we dan wel speciale kleding voor aantrekken in verband met de hygiënevoorschriften. Een deel van het ziekenhuis gaat ’s avonds dicht, zoals de poliklinieken en de kantoorruimtes van de ondersteunende diensten. Wij lopen rondes om te kijken of hier alles veilig is en of de ruimtes goed zijn afgesloten. Onze roosters worden voor een heel jaar gemaakt, dus we werken voor een jaar lang met dezelfde teams. Daardoor leer je elkaar echt goed kennen en dat versterkt de band. Hierdoor kan ik mijn werk nog beter doen.”

WAAROM IS JUIST JOUW WERK BELANGRIJK BINNEN HET ZIEKENHUIS? “Ik zorg er samen met mijn collega’s voor dat mensen zich fijner en veiliger voelen. Als ze ons zien weten ze dat ze op ons kunnen rekenen als er iets is. Inmiddels doe ik dit werk al lang genoeg om een soort instinct te ontwikkelen voor verdachte situaties. Zo groeten we iedereen die we tijdens onze rondes tegenkomen. Je kunt vervolgens veel aflezen van de reactie die je krijgt. Als we het niet vertrouwen, volgen we die persoon en houden we hem of haar via de camera’s in de gaten. We krijgen verschillende trainingen, zodat we bijvoorbeeld om kunnen gaan met agressieve situaties. Daar leren we om rustig te blijven en duidelijk aan te geven wat we willen dat die agressieve persoon doet. Ik merk echt dat je met praten mensen rustig kunt krijgen en dat het belangrijk is om ze het gevoel te geven dat je ze wil helpen.”

EN WAT IS VOOR JOU BELANGRIJK IN JE WERK? “Voor mij is het belangrijk dat ik goed met mensen om kan gaan en dat ze tevreden zijn met wat ik voor hen kan betekenen. Ook vind ik het fijn dat mijn werk afwisselend is, dat maakt het leuk en spannend.”

WAT IS HET MEEST OPMERKELIJKE DAT JE IN JE LOOPBAAN BIJ HET ZIEKENHUIS HEBT MEEGEMAAKT? “Ik heb al meerdere keren met collega’s dieven op heterdaad betrapt en zo diefstallen weten te voorkomen. Dat merk je bijvoorbeeld als iemand veel langer in de fietsenstalling blijft hangen dan nodig is. Zo heb ik ook een keer een autodief vanuit de cockpit kunnen betrappen op een poging tot diefstal. Op de camerabeelden was te zien dat hij langs meerdere auto’s liep om te kijken of hij er eentje kon

stelen. Vervolgens hebben we hem tegen kunnen houden en overgedragen aan de politie. Van de politie hebben we toen een bosje bloemen gekregen.”

‘VOOR MIJ IS HET BELANGRIJK DAT IK GOED MET MENSEN OM KAN GAAN EN DAT ZE TEVREDEN ZIJN MET WAT IK VOOR HEN KAN BETEKENEN’ ALS JE REINIER DE GRAAF IN EEN ZIN MOCHT SAMENVATTEN WAT IS DAT DAN? “Het ziekenhuis geeft een gevoel van rust. Zodra je de draaideur binnenkomt word je namelijk van alle kanten geholpen door de vrijwilligers en de receptie.” SEPTEMBER MAART 2019 2018

REINIER IN HET KORT

AFDELING RADIOLOGIE VERRICHT FORENSISCH ONDERZOEK Na een overlijden is er soms onduidelijkheid over de doodsoorzaak. Wanneer er een vermoeden is van een niet-natuurlijke dood kan de Officier van Justitie opdracht geven tot nader onderzoek. Het Reinier de Graaf ziekenhuis gaat meehelpen bij het verrichten van deze forensisch radiologische onderzoeken. De radiodiagnostisch laboranten van de afdeling Radiologie gaan 1 à 2 onderzoeken per week uitvoeren. Een overledene wordt met behulp van een CT- en/of MRI-scanner onderzocht om zo meer duidelijkheid te krijgen over de doodsoorzaak. Deze beelden kunnen breuken, bloedingen of andere letsels aan het licht brengen. Reinier de Graaf is naast het Maastricht UMC+ en het Meander Medisch Centrum in Amersfoort het derde ziekenhuis in Nederland dat deze radiologische onderzoeken op deze wijze mag uitvoeren. “Als ziekenhuis vinden we het belangrijk om ook op deze manier maatschappelijk relevant werk te verrichten”, aldus manager afdeling Radiologie Irma van Gelderen. “We doen dit in de avonduren zodat de reguliere zorg gewoon door kan gaan. Bovendien zijn deze onderzoeken geheel veilig, zowel op het gebied van hygiëne als privacy.”

DELFTSE ELFSTEDENTOCHT BRENGT PATIËNTEN IN BEWEGING Omdat een Elfstedentocht in Friesland er maar niet van leek te komen afgelopen winter, heeft Reinier de Graaf een eigen editie gehouden in het Gasthuis in Delft. Tijdens de Delftse Elfstedentocht, de derde editie alweer, liepen patiënten rondjes door het ziekenhuis om fit te worden of te blijven tijdens hun opname. En net als tijdens de echte tocht der tochten waren er op elf plekken stempelposten ingericht. Als beloning stond er na de finish warme chocolademelk en erwtensoep klaar. Het enthousiasme onder de patiënten was groot. De deelnemers werden op de route aangemoedigd door medewerkers en begeleid door de fysio- en ergotherapeuten van Reinier de Graaf. “Jullie zijn allemaal winnaars door deel te nemen”, zei chirurg Maarten van der Elst, die het startschot gaf. “Je wint aan conditie, aan respect en aan zelfvertrouwen in moeilijke tijden.” De patiënten deden mee naar eigen kunnen, met of zonder hulp van rollator en/of rolstoel. De deelnemers waren erg blij met de mogelijkheid om in beweging te komen. “Het gaat de goede kant op met mij, mede door dit soort activiteiten. Ik vind het ontzettend leuk dat Reinier de Graaf dit georganiseerd heeft”, aldus een patiënt.

‘JULLIE ZIJN ALLEMAAL WINNAARS DOOR DEEL TE NEMEN. JE WINT AAN CONDITIE, AAN RESPECT EN AAN ZELFVERTROUWEN IN MOEILIJKE TIJDEN’

LAAT HET ONS WETEN Mist u iets in het magazine of heeft u ideeën of suggesties waarover wij kunnen schrijven? Laat het ons weten via communicatie@rdgg.nl.

MAART 2019

REINIER IN HET KORT CENTRUM VOOR ALLERGIE EN KIND KRIJGT TOPKLINISCHE ERKENNING Het Centrum voor Allergie en Kind van het Reinier de Graaf ziekenhuis heeft topklinische erkenning gekregen van de Samenwerkende Topklinische opleidingsZiekenhuizen (STZ) voor de hooggespecialiseerde en complexe zorg die de medewerkers verlenen. Grondlegger van het centrum, allergoloog Hans de Groot, is trots op deze erkenning. “We streven ernaar om kinderen met allergische aandoeningen zo goed mogelijk te behandelen en te begeleiden. Ook preventie is een belangrijk aspect. Zo krijgen op de Pindapoli baby’s met een verhoogde kans op een pindaallergie preventief pindakaas te eten. Hiermee kunnen we voorkomen dat ze een pinda-allergie ontwikkelen. Daar hebben ze de rest van hun leven profijt van. Het is fijn dat dit door de STZ erkend wordt en dat patiënten en verwijzers hierdoor weten dat wij de best mogelijke zorg leveren.” Het Centrum voor Allergie en Kind maakt onderdeel uit van het Delfts Allergie Centrum (DAC) en is specifiek gericht op het behandelen van allergieën bij kinderen. Binnen het DAC werkt een groot aantal specialisten samen, zoals allergologen,

kinderartsen, diëtisten, dermatologen, KNOartsen, medisch immunologen, medisch psychologen en de longarts. Reinier de Graaf is een topklinisch ziekenhuis. Een

topklinisch ziekenhuis heeft een bovenregionale functie, biedt complexe medische zorg en is niet gekoppeld aan een universiteit.

Op de Pindapoli krijgen baby’s met een verhoogde kans op een pinda-allergie preventief pindakaas te eten.

SLOOP ZUSTERFLAT ZIEKENHUISTERREIN VOORBURG Eind 2019 start Reinier de Graaf met de bouw van een nieuwe, toekomstbestendige polikliniek op de fundering van de zusterflat in Voorburg. In februari is de sloop van de oude zusterflat hervat. De sloopwerkzaamheden duren tot de zomer. Het grootste deel van het huidige zorgaanbod in het Diaconessenhuis blijft gehandhaafd, waaronder de meeste poliklinieken, de bloedafname, radiologie en het ivf-centrum. In de nieuwe polikliniek zijn geen verpleegafdelingen meer en de operatiekamers worden verplaatst naar het Gasthuis in Delft. De verwachting is dat het nieuwe polikliniekgebouw begin 2021 open gaat. Tot die tijd blijven we de poliklinische zorg in het Diaconessenhuis Voorburg aanbieden.

MAART 2019

WERKEN BIJ REINIER Hoe is het om in het Reinier de Graaf ziekenhuis te werken? En wat maakt dit werk leuk, interessant en uitdagend? In deze rubriek geven onze medewerkers zelf antwoord op deze vragen.

Op jaarbasis vinden ruim 32.000 medische ingrepen plaats in de Operatiekamer (OK) van ons ziekenhuis. In nagenoeg alle gevallen gaan patiënten hierbij onder narcose, oftewel anesthesie. Er zijn verschillende soorten anesthesie, zoals algehele narcose, een ruggenprik en lokale verdoving. Bij elke operatie is altijd een anesthesiemedewerker aanwezig. Zij zorgen ervoor dat patiënten comfortabel zijn tijdens een operatie. Ed van der Schoot is sinds 2002 werkzaam als anesthesiemedewerker in Reinier de Graaf.

HARTSLAG EN BLOEDDRUK BEWAKEN “Voordat een patiënt geopereerd wordt, wordt de ingreep tijdens het pre-operatief spreekuur doorgenomen. Hoe meer ons team weet van de leefgewoonten en lichamelijke conditie van een patiënt, hoe beter we ons kunnen voorbereiden. Als iemand bijvoorbeeld veel alcohol drinkt, reageert diegene anders op de narcosemiddelen. We bewaken parameters, zoals hartslag, bloeddruk, zuurstofgehalte en kijken bijvoorbeeld naar pupilreacties. Aan de hand van de combinatie van de parameters bepalen we of

iemand meer of minder pijnstilling of slaapmiddelen nodig heeft. Bij een ruggenprik zijn patiënten wakker en ben ik vaak met hen in gesprek. Sommige patiënten zijn erg zenuwachtig voor een operatie. Ik vind het dan mooi om te merken dat ik hen kan geruststellen.”

IMPACT VAN OPERATIES “Mijn baan is op allerlei vlakken afwisselend. Zo werk ik samen met allerlei medisch specialisten. Daarnaast is er een verschil tussen geplande operaties en spoedoperaties. In spoedsituaties moet ik in mijn werk snel kunnen schakelen, omdat vaak minder van een patiënt bekend is. Ik maak in mijn werk mooie dingen mee, zoals de geboorte van baby’s in geval van een keizersnede. Aan de andere kant word ik geconfronteerd met verdrietige situaties. Zo heb ik, toen ik net begon, een tweejarig jongetje op de OK gehad met ernstige verwondingen. Het is dan prettig dat we een BedrijfsOpvangTeam hebben; we kunnen hierdoor met collega’s praten over de impact die dit soort situaties op ons heeft. Ik vind het fijn dat bij ons op de OK zo’n ontspannen en gezellige sfeer heerst. Ik heb ook in andere ziekenhuizen gewerkt en daar was de hiërarchie erg voelbaar, dat past niet bij mij. Dit is echt mijn ziekenhuis.”

ED VAN DER SCHOOT IS ANESTHESIEMEDEWERKER IN REINIER DE GRAAF

De juiste mensen op de juiste afdeling dankzij het Flexbureau In 2017 hebben wij het FlexBureau opgezet, een soort intern uitzendbureau van ons ziekenhuis. Het FlexBureau bestaat uit ziekenhuismedewerkers die we flexibel inzetten op verschillende afdelingen, zoals verpleegkundigen, vierdejaars studenten verpleegkunde en secretaresses. Hierdoor zijn we in staat om de pieken en dalen in onze personeelsbezetting beter op te vangen.

Oprichter en afdelingshoofd van het FlexBureau Nicolette Claus zet zich in voor flexibel werken in Reinier de Graaf.

Het FlexBureau bestaat uit drie onderdelen: de langdurige flexpool, de flexibele flexpool en de ‘flex van de dag’. Bij de langdurige flexpool zijn medewerkers vier tot zes maanden werkzaam op een afdeling. Dit is met name interessant voor medewerkers met weinig of geen ervaring, zoals jongeren die net van school komen. Zij weten vaak nog niet precies wat zij zoeken in hun werk en kunnen op deze manier ervaring opdoen op verschillende afdelingen.

FLEXIBELE FLEXPOOL Tot slot hebben we de ‘flex van de dag’, waarbij medewerkers elke dag op een andere afdeling kunnen worden ingezet. Dit maakt het werk heel dynamisch en voor het ziekenhuis is dit ideaal in geval van ziekteverzuim of hoge zorgzwaarte. Voor zowel de flexibele

flexpool als de flex van de dag zetten we medewerkers in met relevante werkervaring, om zo de noodzakelijke inwerktijd te beperken. Nicolette: “Het FlexBureau groeit, maar heeft zijn effectiviteit al bewezen. Zo konden we begin 2018 vanwege de toename in patiënten door het griepvirus zogenoemde winterbedden openen. Inmiddels maken veel verpleegafdelingen van ons ziekenhuis gebruik van het FlexBureau, waardoor al vaker het sluiten van bedden is voorkomen. Mijn ambitie is om ook gespecialiseerde verpleegkundigen en doktersassistenten onderdeel te laten uitmaken van het FlexBureau. Daarnaast zou ik ook de inzet van externe uitzendkrachten willen beheren, zodat de inzet van al onze medewerkers, intern of extern, centraal geregeld is.” MAART 2019

SAMENWERKING

Samen zorgen voor een schoon ziekenhuis Goede schoonmaak is van levensbelang voor onze patiënten. Hiermee voorkom je infecties en besmettingen. Het schoonmaken van een ziekenhuis blijft een topprestatie. Al jaren verzorgt Hago Zorg de schoonmaak op alle locaties van het Reinier de Graaf ziekenhuis. Dankzij goede afspraken tussen schoonmakers en zorgverleners kan de schoonmaak op de juiste manier en het juiste moment gebeuren. Sinds juni 2013 zijn alle schoonmaakmedewerkers in dienst van Hago Zorg. “We hebben ervoor gekozen om de werkzaamheden op al onze locaties door een gespecialiseerd schoonmaakbedrijf te laten verzorgen”, aldus Karin van der Meer, coördinator Schoonhouden. Karin heeft regelmatig overleg met Hanneke van Doorn, rayonmanager Hago Zorg. “We hebben elkaar nodig om het werk goed te kunnen doen”, vindt Karin.

‘DE SCHOONMAAK GAAT EIGENLIJK CONTINU DOOR’ “In het ziekenhuis werken wij dicht op de patiëntenzorg. Als we op een school een prullenbak vergeten te legen, is dat vervelend. Maar op een operatiekamer kan dit grote gevolgen hebben”, vertelt Hanneke. Zij overlegt dan ook regelmatig met zorgmanagers over wat goed gaat en wat beter kan in de schoonmaak. “Het is en blijft een enorme klus. Dagelijks werken er 90 schoonmakers in verschillende diensten om het ziekenhuis schoon en infectievrij te houden. Zo werken er op het operatiekamercomplex bijvoorbeeld 24

schoonmakers van 6.00 uur tot 21.30 uur. Tussen 21.30 uur en 6.00 uur zijn er schoonmaakmedewerkers oproepbaar voor extra schoonmaak op afdelingen zoals het OK-complex, de Acute Opname Afdeling, Spoedeisende Hulp en Kinderafdeling. Zo gaat de schoonmaak dus eigenlijk continu door.”

mijn werk, maar soms is er wel eens een vraag of klacht. Ik probeer elke dag mijn werk goed te doen en help waar ik kan. Ik werk graag in dit ziekenhuis, waar ik zelf ooit geboren ben. Omdat ik in Delft woon, ken ik veel mensen en maak ik wel eens een praatje tussendoor.”

MICROVEZELTECHNIEK Murat Pehlivan werkt al 15 jaar als schoonmaker in Reinier de Graaf. Hij weet als geen ander wat er allemaal komt kijken bij de schoonmaak. “Zelf heb ik een extra opleiding gevolgd om in steriele, dus bacterievrije ruimten, in de apotheek te mogen werken. Wekelijks doen de collega’s daar ter controle een kweek om te kijken of de ruimte nog steriel is.” Murat staat ook bekend als de ‘vloerenman’. “Ik werk met speciale machines om de vloeren in de apotheek en op de poliklinieken te reinigen. Ik doe dit met veel aandacht en poets de vloer na de reiniging op zodat deze er netjes uitziet, ik vind dat dit hoort bij een gastvrij ziekenhuis.“ Goede communicatie tussen de schoonmakers en zorgmedewerkers is belangrijk. “Soms kom ik ergens waar ze nog druk bezig zijn. Medewerkers vragen mij dan of ik later terug kan komen en daar hou ik rekening mee. Meestal zijn mensen positief over

De schoonmakers werken met speciale microvezelschoonmaakdoeken. De vele vezels in deze wasbare doekjes zorgen ervoor dat vuil direct wordt opgenomen, zodat schoonmaakmiddel niet nodig is. Dit is minder belastend voor het milieu.

‘JE KUNT HET VEZELDOEKJE ZO VOUWEN DAT JE HET MEERDERE MALEN KUNT GEBRUIKEN’ De microvezeldoekjes werken prettig volgens Murat. “Je kunt het doekje zodanig vouwen dat je het meerdere malen kunt gebruiken. Doordat schoonmaakmiddel niet nodig is, blijven er ook geen zeepresten achter.”

Hanneke van Doorn en ‘vloerenman’ Murat Pehlivan houden het ziekenhuis schoon en hygiënisch.

“Op de operatiekamers en verloskamers gebruiken we wel een chlooroplossing om bloed te verwijderen en werken we met wegwerpdoeken om infecties te voorkomen”, aldus Hanneke. ”Ook voor het reinigen van de vloeren in het ziekenhuis gebruiken we speciale schoonmaakmiddelen.”

liggen omdat zij een resistente bacterie of besmettelijk virus bij zich dragen”, aldus Hanneke. Om de kwaliteit van de schoonmaak te bewaken, vinden er meerdere malen per jaar controles plaats door onze deskundigen infectiepreventie

en door een onafhankelijke partij. Karin: “We doen onze uiterste best, maar soms kan een ruimte er minder schoon uitzien dan je wilt. In dat geval kunnen medewerkers ons altijd bellen als er tussentijds moet worden schoongemaakt.”

KWALITEITSCONTROLES

SCHOONSTE TOILET VAN NEDERLAND

Alle 90 schoonmaakmedewerkers hebben een basisopleiding gevolgd en krijgen scholing in hygiëne en infectiepreventie. “Bovendien zijn er duidelijke richtlijnen en regels, ook voor de schoonmaak van kamers van patiënten die in aparte kamer

Eind vorig jaar ontving Reinier de Graaf de oorkonde van het Nationaal Toiletonderzoek 2018 voor het schoonste toilet van Nederland in het Gasthuis Delft. “Schoonmaken in Reinier de Graaf gebeurt volgens het principe van kijken, denken en dan pas doen”, aldus Hanneke. “De schoonmaker stelt zichzelf de vraag of hij of zij de ruimte aantreft zoals de bezoeker ook zou willen zien. Met resultaat in dit geval.”

MAART 2019

VRIENDEN VAN REINIER

Vrienden van Reinier organiseert muziek voor patiënten De Stichting Vrienden van Reinier de Graaf zet zich in voor persoonlijke aandacht en een warme, huiselijke omgeving om zo het ziekenhuisverblijf van patiënten fijner te maken. Ook vindt de stichting onderzoek en innovatie belangrijk. Door extra financiering van bedrijven, fondsen en donateurs kan de stichting belangrijke projecten realiseren, die niet uit het reguliere budget betaald kunnen worden. Zo kunnen we patiënten waardevolle extra’s bieden, zoals muziek in het ziekenhuis. Zorgmedewerkers en medisch specialisten streven er dagelijks naar hun patiënten echte en oprechte aandacht te geven. Muziek kan daarbij helpen. De stichting maakt het met de steun van particuliere vrienden en bedrijven mogelijk om patiënten naar muziek te laten luisteren. Het is bekend dat muziek een positieve invloed heeft op de hersenen en angst, stress en pijn kan verminderen. Marianne van der Heijden, onderzoeker bij het Erasmus MC, heeft bij verschillende groepen kinderen onderzocht welke effecten het luisteren naar muziek heeft. In het onderzoek bij kinderen op de Spoedeisende Hulp bestudeerde ze wat effectiever was tijdens een pijnlijke procedure: luisteren naar muziek of kijken naar een tekenfilm. Kinderen die muziek luisterden, hadden beduidend minder pijn tijdens de procedure dan kinderen die naar een tekenfilm keken. “Zelfs jonge baby’s reageren op muziek”, vertelt Simone Dina, medisch pedagogisch hulpverlener Kinderafdeling en -dagbehandeling. “Wij zien op de afdeling de positieve invloed van muziek op baby’s, bijvoorbeeld wanneer we speciaal gecomponeerde babymuziek of muziekjes

van een babyfoon of mobile afspelen. Ook zien we het als ouders of wij zelf kinderliedjes zingen of neuriën. Je kunt het stressniveau van baby’s en ook oudere kinderen daarmee mooi laten zakken. Als een kindje aan de monitor ligt, is dit zelfs vaak meetbaar. Dan gaat de hartactie omlaag en wordt de ademhaling rustiger.”

CONCERT Sinds ruim een jaar organiseert Reinier de Graaf iedere maand een concert in de centrale hal van het Gasthuis in samenwerking met Stichting Muziekonderwijs. Patiënten zijn hier, eventueel in hun ziekenhuisbed, samen met hun bezoek welkom. De cellisten van Stichting Muziek aan Bed komen ook af en toe spelen op de patiëntenkamers.

Ook vinden er regelmatig muziekoptredens plaats van Stichting Appeltaartconcerten in de huiskamer op de verpleegafdelingen. Zij spelen klassieke muziek voor oudere patiënten, met na afloop koffie en appeltaart. Joke de Kok, hoofd Vaat-, Plastische, Mamma- en Traumachirurgie vertelt: “Ik zie dat oudere patiënten soms ontroerd raken door muziek. Het brengt hen vaak terug naar hun jeugd. Mensen kunnen echt met hun ogen dicht genieten. Doordat ze er helemaal in opgaan, vergeten ze hun pijn. En als we patiënten juist in beweging willen krijgen, zetten we andere muziek op.”

MAART 2019

VOORKOMEN IS BETER DAN GENEZEN

Momo-sensor helpt bij aanpak doorligplekken Patiënten die door ziekte of na een operatie minder uit bed kunnen, hebben een groot risico op doorligwonden, oftewel decubitus. Eén van de methoden die bijdraagt aan het voorkomen van doorliggen is de wisselhouding, waarbij een patiënt regelmatig in een andere houding wordt gelegd. De techniek helpt onze verpleegkundigen daarbij een handje. De verpleegafdeling Interne Geneeskunde heeft vorig jaar de Momo-sensor van het jonge Delftse bedrijf MomoMedical getest. Deze sensor wordt geplaatst onder het matras van het ziekenhuisbed en meet de beweeglijkheid van een patiënt. Of die patiënt vaak genoeg of juist te weinig beweegt, is te zien op een kastje naast het bed. En ligt een patiënt drie uur lang te stil, dan krijgt de verpleegkundige een alarm via zijn of haar telefoon. “De proef was bedoeld om te onderzoeken of de Momo-sensor de verpleegkundigen helpt bij het naleven van de regels voor de wisselhouding”, vertelt Heleen Metselaar, die als wondconsulent verpleegkundigen en artsen adviseert over het voorkomen en behandelen van doorligwonden. Voor Marjan Stolk, verpleegkundige op Interne Geneeskunde, heeft de sensor zijn nut bewezen. “Soms kunnen we de wisselhouding niet meteen toepassen, omdat andere werkzaamheden dringender zijn. Maar het gebeurt ook dat we voor niets naar een patiënt gaan die al zelf is gedraaid. Of we draaien iemand terwijl het nog niet nodig is. Met de Momo-sensor gebeurt dat niet meer. Die houdt precies bij 28

wanneer een patiënt te lang stil ligt.” De sensor helpt de verpleegkundigen dus bij het efficiënter uitvoeren van hun werk. Deze werkwijze is bovendien minder belastend voor de patiënt. Het is nog niet aangetoond of de Momosensor daadwerkelijk doorliggen voorkomt. Heleen: “Dat is van veel meer factoren afhankelijk dan van alleen stilliggen. Denk aan voedingspatroon, conditie en leeftijd. De wisselhouding is slechts één van de maatregelen tegen doorliggen en de Momosensor is een heel effectief hulpmiddel om de regels voor de wisselhouding toe te passen.” De Momo-sensor wordt onder het matras geplaatst.

Dit voorjaar krijgt de Momo-sensor het CE-label van de Europese Unie en voldoet het aan de strenge eisen voor medische hulpmiddelen. Het product kan dan de markt op. “En dat was zonder de samenwerking met Reinier de Graaf niet gelukt”, vertelt Ide Swager, oprichter van MomoMedical. “Dankzij de input van de verpleegkundigen hebben we de sensor ontwikkeld tot wat het nu is. Ze krijgen nu het uitontwikkelde product terug op de afdeling en we gaan nog verder testen. De Momo-sensor kan nog veel meer meten, zoals de hartslag. Ik hoop daarom dat we de samenwerking met Reinier de Graaf kunnen voortzetten.”

In deze editie een recept van medisch immunoloog Liesbeth Bakker, dat goed past bij het voorjaar dat weer in aantocht is.

KRUISWOORDPUZZEL 1

9 11

18 20

23 27

26 29

24 28

PLAATTAART MET SPINAZIE & COURGETTE

Vier personen

INGREDIËNTEN 8 plakjes diepvries bladerdeeg 140 g tapenade van zongedroogde tomaten in pot n 4 el traditionele olijfolie n 300 g verse spinazie n 1 courgette n 4 middelgrote eieren n 150 g gemalen belegen kaas 48+

44 48

47 50

45 49

n n

ZO MAAK JE HET 1. Verwarm de oven voor op 180°C. Ontdooi de plakjes blader deeg. Bekleed een bakplaat met bakpapier. Leg de plakjes deeg op de bakplaat, laat 0,5 cm overlappen, druk de naden aan. Vouw 1 cm van de rand terug. Prik gaatjes in het deeg. Bestrijk het deeg met de tapenade. 2. Verhit de helft van de olie in een koekenpan. Voeg de helft van de spinazie toe en laat al omscheppend slinken. Voeg de rest van de spinazie toe, laat slinken en doe in een vergiet. Druk het vocht eruit. Verdeel de spinazie over de tapenade. Snijd de courgette in halve plakjes. Verhit de rest van de olie in de koekenpan en bak de courgette 4 minuten. Verdeel de courgette over de spinazie. Bestrooi met peper en zout. 3. Breek de eieren zo boven de taart, dat de dooiers heel blijven. Bestrooi met de kaas en bak in de oven in ongeveer 30 minuten goudbruin en gaar. Snijd de taart in stukken en verdeel over de borden.

HORIZONTAAL 1 pl. in Amerika 7 Ned. omroep 8 boomvocht 10 vogel 11 vader 13 normaal profiel 14 cum suis 16 Frans lidwoord 17 als gast 18 pl. in Frankrijk 20 boom 22 computertaal 24 radon 25 deel v.e. motor 27 kaartspel 29 communicatiemiddel 30 inhoudsmaat 31 vorderen 33 vertakte horens 35 ad acta 36 show 38 Oude Verbond 39 wilde haver 40 bergplaats 42 United Nations 43 stannum (afk.) 45 riv. in Italië 46 lusthof 48 riv. in Duitsland 50 groet 52 pl. in Engeland 53 verlaten VERTICAAL 1 wees gegroet 2 handigheid 3 lichamelijke opvoeding 4 Noord-Holland 5 plakband 6 papegaai 7 persbureau 9 pl. in België 10 scharnier 12 vertegenwoordiger 15 naaldboom 16 muziekinstrument 19 spil 21 Europese hoofdstad 22 soort hond 23 siersteen 24 cowboyfeest 26 stapel 28 hardhandig 31 Amerikaanse goudmunt 32 verlichting 33 holle beitel 34 elpenbeen 37 soort onderwijs 41 gravin van Holland 42 verbond 44 rekening 45 schrijfgerei 47 pl. in Gelderland 49 hoofdkerk 51 voegwoord 52 en andere Vul hier uw oplossing in:

MAART 2018

GOED OM TE WETEN AL BEKEND MET HET PATIËNTENPORTAAL MIJN REINIER DE GRAAF? Patiënten hebben graag de regie over hun gezondheid. Het patiëntenportaal Mijn Reinier de Graaf maakt dat mogelijk. Patiënten krijgen hiermee inzicht in hun medische gegevens. Er maken al ruim 2.500 patiënten gebruik van het patiëntenportaal. In Mijn Reinier de Graaf hebben patiënten altijd en overal online toegang tot een belangrijk deel van hun medisch dossier van Reinier de Graaf. In het patiëntenportaal is het onder andere mogelijk uitslagen van onderzoeken en afspraken te bekijken, vragenlijsten in te vullen, belangrijke folders te

lezen en persoonsgegevens te wijzigen. Bovendien kan een patiënt bij een aantal afdelingen digitaal een vraag stellen aan een arts. Het patiëntenportaal is goed beveiligd en alleen door de patiënt zelf te bekijken. Om toegang te krijgen zijn een computer of tablet met internetverbinding, een DigiD met sms-controle en een mobiele telefoon voor ontvangst van de sms-code nodig.

Inloggen is eenvoudig: ga naar mijn.reinierdegraaf.nl en volg de aanwijzingen op het DigiD-scherm. Wie geen DigiD heeft en toegang wil krijgen tot het patiëntenportaal, kan een DigiD aanvragen op DigiD.nl. Na ontvangst van de DigiD is het mogelijk in te loggen op het patiëntenportaal Mijn Reinier de Graaf.

Meer informatie over het patiëntenportaal en veelgestelde vragen staan op www.reinierdegraaf.nl/mijnreinierdegraaf

ASSISTMEDEWERKERS Onze assistmedewerkers zijn werkzaam op de verpleegafdelingen en zijn voor patiënten het eerste aanspreekpunt voor niet-medische vragen. Zij hebben geen verpleegkundige of medische taken. Assistmedewerkers verzorgen ontbijt, lunch en diner en drankjes. Daarnaast zorgen de assistmedewerkers in samenwerking met de schoonmaak medewerkers voor de dagelijkse schoonmaakwerkzaamheden op de patiëntenkamers.

ESPRESSOBAR, WINKEL EN BRASSERIE Zin in een kopje koffie of thee of iets te eten? In de centrale hal van het Gasthuis in Delft bevinden zich een espressobar, een winkel en een brasserie met wisselende menukaart en bediening aan tafel. De espressobar en winkel zijn op werkdagen van 7.30 tot 20.00 uur open en in het weekend van 10.00 tot 20.00 uur. De brasserie is op werkdagen van 10.00 tot 20.00 uur open en in het weekend van 12.00 tot 20.00 uur.

STILTECENTRUM Te midden van de onrust van het ziekenhuis biedt het stiltecentrum patiënten, bezoekers en medewerkers de mogelijkheid om even tot zichzelf te komen. Iedereen kan er gewoon even gaan zitten in een van de makkelijke stoelen, een gedachte opschrijven of een elektrisch kaarsje aansteken. Het stiltecentrum is te vinden op onze locatie in Delft op de begane grond in de gang direct achter de centrale hal.

RUIMERE BEZOEKTIJDEN Reinier de Graaf vindt het belangrijk om gastvrij te zijn en patiënten zoveel mogelijk gelegenheid te geven om bezoekers te ontvangen. Daarom is bezoek, in overleg met de patiënt, welkom tussen 7.00 uur en 21.00 uur. Op de afdelingen Intensive Care, Hartbewaking (CCU) en de Brain Care Unit

en AOA wordt het bezoek afgestemd met de verpleegkundige. Op de afdelingen Verloskunde, Kraam, Neonatologie, en Kind en Jeugd wordt het bezoek afgestemd met de ouders of verzorgers van de patiënt. Daarnaast geldt de regel maximaal 2 bezoekers per patiënt. De zorg voor patiënten gaat altijd voor. Wij vragen

bezoekers om mee te werken als hen wordt verzocht de patiëntenkamer te verlaten. De bezoektijden gelden ook voor de verpleegafdelingen van het Diaconessenhuis Voorburg. Meer informatie op www.reinierdegraaf.nl/bezoekers

MOBIELE TELEFOON EN WIFI Patiënten en bezoekers kunnen op al onze locaties gewoon gebruikmaken van hun mobiele telefoon. Op sommige plekken binnen het ziekenhuis kunnen echter de signalen van mobiele telefoons de werking van medische apparatuur verstoren. Dit staat aangegeven op de desbetreffende plekken. Bij twijfel kunnen onze medewerkers meer vertellen. Op alle locaties van ons ziekenhuis hebben patiënten en bezoekers toegang tot gratis wifi (draadloos internet). Maak via de smartphone, tablet, laptop of ander apparaat verbinding via het netwerk ‘ReinierGast’ om hiervan gebruik te maken.

HUISKAMERS Op verschillende afdelingen binnen het Gasthuis zijn huiskamers voor patiënten. Zij kunnen hiervan gebruikmaken om even te ontspannen in een huiselijke omgeving. In de huiskamers is het mogelijk om alleen of gezamenlijk te eten, televisie te kijken, een krant te lezen, een spelletje te doen of een praatje te maken. Er zijn vrijwilligers aanwezig om patiënten die zijn opgenomen aandacht en afleiding te bieden. Dit helpt hen met het weer ontwikkelen van een gezond dagen nachtritme, wat de revalidatie bespoedigt.

MAART 2019