vuqØef.kdk 1½ 2½ 3½ 4½ 5½ 6½ 7½ 8½ 9½ 10½ 11½ 12½ 13½
¸üÖ•µÖßָüßµÖ ×xÖ ÖÔµÖ 1½ 2½ 3½ 4½ 5½ 6½
ˆ •ÖÖÔ ˆ““Ö ×¿Ö Ö Ö ŸÖÓ¡Ö×¿Ö Ö Ö ¾µÖ¾ÖÃÖÖµÖ ×¿Ö Ö Ö ¾Öîª úßµÖ ×¿Ö Ö Ö ×¾Ö¢Ö ¾Ö ×xÖµÖÖê•ÖxÖ
29 35 39 42 44 47
ÃÖãºþ¾ÖÖŸÖß“Öê ¤üÖêxÖ ¿Ö¾¤ü euksxr ØÃÖ“ÖxÖ ¯ÖÏ ú»¯ÖÖÓ“Öß ˆ³ÖÖ¸ü Öß ¤ãü ¬Ö ¾µÖ¾ÖÃÖÖµÖÖŸÖ ÎúÖÓŸÖß ²ÖÑ úÖÓ“ÖÖ ´Ö¤üŸÖß“ÖÖ ÆüÖŸÖ ³Öß´ÖÖ¿ÖÓ ú¸ü ÃÖÖ Ö¸ü úÖ¸ü ÖÖxÖÖ ¾Öß•Ö ¸üßÖê, ¯Öã»Ö ¾Ö ‡´ÖÖ¸üŸÖß xÖôû ¯ÖÖ Öß ¯Öã¸ü¾ÖšüÖ µÖÖê•ÖxÖÖ †Ö¸üÖê µÖ ×¿Ö Ö Ö ¾Ö Îúß›üÖ ×ŸÖ£ÖÔ Öê¡Ö ×¾Ö úÖÃÖ ¾Ö ¯ÖµÖÔ™üxÖ †xµÖ ´ÖÆüŸ¾ÖÖ“Öß úÖ´Öê
1 3 6 10 11 12 14 15 19 21 22 24 25
ÃÖãºþ¾ÖÖŸÖß“Öê ¤üÖêx Ö ¿Ö²¤ü †Ö¯Öã»Ö úß ¾Ö ²ÖÖÓ×¬Ö»Ö úß“µÖÖ ¬ÖÖ µÖÖxÖê ×¾Ö úÖÃÖÖ“ÖÖ ÖÖê±ú ÖãÓ±úŸÖ ÖãÓ±úŸÖ ¬µÖêµÖÖ“µÖÖ †Ó×ŸÖ´Ö »Ö µÖÖ¯ÖµÖÕŸÖ ¯ÖÖêÆüÖê“Ö Öê Æüß ¾ÖÖ™üŸÖê ŸÖê¾Öœüß ¾Ö ÃÖÆü•ÖÃÖÖ¬µÖ ÆüÖê ÖÖ¸üß ÖÖê™ü xÖÖÆüß. ³Ö»µÖÖ³Ö»µÖÖÓxÖÖ ú¤üÖ×“ÖŸÖ ×¾Ö úÖÃÖ ÃÖÖ¬ÖŸÖÖê ¯Ö Ö †Ö¯Öã»Ö úß“ÖÖ, ¯ÖÏê´ÖÖ“ÖÖ, ´ÖÖµÖê“ÖÖ ¾Ö ×¾ÖÀ¾ÖÖÃÖÖ“ÖÖ ¬ÖÖ ÖÖ ³ÖŒ ú´Ö ú¸ü ú“ÖæxÖ ²ÖÖÓ¬ÖxæÖ šêü¾Ö Öê •Ö´ÖŸÖê“Ö †ÃÖê xÖÖÆüß. ×¾Ö úÖÃÖÖ“µÖÖ ¬µÖêµÖÖxÖê ³ÖÖ¸üÖ¾Ö»µÖÖ´Öãôêû úÖ´ÖÖ“ÖÖ ›üÖë Ö¸ü ˆ³ÖÖ ú¸ü µÖÖ“µÖÖ xÖÖ¤üÖŸÖ Æêü ÃxÖêÆüÖ“Öê, †Ö¯Ö»Öê¯Ö ÖÖ“Öê ³ÖÖ¾Ö²ÖÓ¬Ö ¸êü¿Ö´Öß ¬ÖÖ Öê ú¬Öß ×¾Ö¸üôû ÆüÖê‰úxÖ ÖôæûxÖ ¯Ö›ü»Öê Æêü úôûŸÖ“Ö xÖÖÆüß. ¯Ö׸ü ÖÖ´Öß ‹ úÖ ²ÖÖ•Öæ»ÖÖ úÖµÖÔ úŸÖéÔŸ¾ÖÖ“ÖÖ ¯ÖÏ“ÖÓ›ü ›üÖë Ö¸ü ˆ³ÖÖ †ÃÖŸÖÖxÖÖ ¤ãüÃÖ-µÖÖ ²ÖÖ•Öæ»ÖÖ ú™ãüŸÖÖ ¾Ö ¿Ö¡Ö㟾ÖÖ“Öß ³Ö»Öß ´ÖÖêšüß ±úÖî•Ö ˆ³Öß †ÃÖ»Öê»Öß ×¤üÃÖŸÖê. ¸üÖ•Ö úßµÖ-ÃÖÖ´ÖÖ×•Ö ú •Öß¾ÖxÖÖŸÖ úÖµÖÔ¸üŸÖ †ÃÖ ÖÖ-µÖÖ †xÖê úÖÓ“µÖÖ ×šü úÖ Öß †¿ÖÖ ¯ÖÏ úÖ¸ü“Öê ×“Ö¡Ö †Ö¯Ö»µÖÖ»ÖÖ ¯ÖÖÆüÖµÖ»ÖÖ ×´ÖôûŸÖê. ´ÖÖ¡Ö µÖÖ»ÖÖ úÖÆüß ×xÖÛ¿“ÖŸÖ ÃÖx´ÖÖxÖxÖßµÖ †¯Ö¾ÖÖ¤ü †ÖÆêüŸÖ †Ö× Ö ŸµÖÖŸÖᯙ ‹ ú ´Æü ÖæxÖ“Ö ´ÖÖ—Öê ×´Ö¡Ö ¾Ö ÃxÖêÆüß ×¤ü»Öß¯Ö ¾ÖôûÃÖê-¯ÖÖ™üᯙ µÖÖÓ“ÖÖ ˆ»»Öê Ö ú¸üÖ¾ÖÖ »ÖÖ Öê»Ö. Öê»Öß 25-30 ¾ÖÂÖÖÓÔÆæxüÖ †×¬Ö ú úÖôû †Ö¯Ö Ö ÃÖÖ¾ÖÔ•Ö×xÖ ú •Öß¾ÖxÖÖŸÖ ×xÖ¸ü×xÖ¸üÖôûµÖÖ ¹ý¯ÖÖŸÖ ¾Ö ¾Öê Ö¾Öê ÖôûµÖÖ Öê¡ÖÖŸÖ ÁÖß. פü»Öß¯Ö ¾ÖôûÃÖê-¯ÖÖ™üᯙ µÖÖÓxÖÖ úÖµÖÔ¸üŸÖ †ÃÖ»µÖÖ“Öê ¯ÖÖÆüŸÖÖê †ÖÆüÖêŸÖ. ¯ÖÏ Ö¸ü ÃÖÖ´ÖÖ×•Ö ú ²ÖÖÓ×¬Ö»Ö úß, ×xÖÃÃÖß´Ö ÃÖê¾Öê“ÖÖ ¾ÖÃÖÖ, †£Ö ú ¯Ö׸üÁÖ´Ö, ÃÖê¾ÖÖ³ÖÖ¾Öß ¾Öé¢Öß, ¯ÖÏ“ÖÓ›ü úÖµÖÔŸÖŸ¯Ö¸üŸÖÖ ¾Ö ×ŸÖŸÖ úß“Ö úŸÖÔ¾µÖ úšüÖê¸ü ¯Ö¸üÖµÖ ÖŸÖÖ ¾Ö †“Öæ úŸÖÖ µÖÖ´Öãôêû ÃÖÖ´ÖÖ×•Ö ú úÖµÖÖÔŸÖ»ÖÖ ŸµÖÖÓ“ÖÖ ›üÖêôûÖ ÃÖŸÖŸÖ ¤ü Ö, •ÖÖ ÖéŸÖ ¾Ö †•ÖãÔxÖÖÃÖÖ¸ü ÖÖ »Ö µÖÖ¾Ö¸ü ëúצüŸÖ —ÖÖ»Öê»ÖÖ †ÖÆüê. ŸµÖÖ´Öãôêû ŸµÖÖÓ“µÖÖ¾Ö¸ü ÃÖÖê¯Ö×¾Ö»Öê»Öê úÖê ÖŸÖêÆüß úÖ´Ö Æêü ײÖxÖ“Öæ ú, ¾ÖêôêûŸÖ, ÃÖ´ÖÖ•Ö×ÆüŸÖ¤ü¿Öá ¾Ö •ÖxÖ ú»µÖÖ ÖÖ“µÖÖ ³ÖÖ¾ÖxÖêxÖê“Ö †Öë£Ö²Ö»Öê»Öê †ÃÖê»Ö µÖÖ×¾ÖÂÖµÖß ú¬ÖßÆüß ãú ÖÖ“µÖÖÆüß ´ÖxÖÖÓŸÖ ¿ÖÓ êú“Öß ¯ÖÖ»Ö “Öã ú“Öã úŸÖ xÖÖÆüß. Æüß ×¤ü»Öָ߯üÖ¾ÖÖÓxÖß ×´Öôû×¾Ö»Öê»Öß ×¾ÖÀ¾ÖÖÃÖÖÆÔüŸÖÖ Æüß ŸµÖÖÓ“µÖÖ ¸üÖ•Ö úßµÖ - ÃÖÖ´ÖÖ×•Ö ú •Öß¾ÖxÖÖŸÖᯙ ´ÖÖêšüß úŸÖéÔŸ¾ÖÖ“Öß ú´ÖÖ‡Ô †ÖÆêü †Ö× Ö ŸÖß ŸµÖÖxÓÖß ´ÖÖêšüµÖÖ ú™üÖxÖê, ¬µÖêµÖÖxÖê ¾Ö ŸµÖÖ Ö¯Öæ¾ÖÔ ú ×´Öôû×¾Ö»Öê»Öß †ÖÆêü µÖÖ“Öß †Ö´ÆüÖÓ»ÖÖ •ÖÖ× Ö¾Ö †ÃÖ»µÖÖ´Öãôê ŸµÖÖÓ“µÖÖ²Ö§ü»Ö †Ö´ÆüÖÓ ÃÖ¾ÖÖÕ“µÖÖ ´ÖxÖÖÓŸÖ ÃÖÖ£ÖÔ †×³Ö´ÖÖxÖ †ÖÆêü. ³Öß´ÖÖ¿ÖÓ ú¸ü ŸÖߣÖÔ Öê¡Ö ×¾Ö úÖÃÖÖ“Öê ×xÖµÖÖê×•ÖŸÖ ¯ÖÏÖºþ¯Ö ¸üÖ•µÖÖ¾Ö¸ü •µÖÖ •µÖÖ ¾Öêôûß ÃÖÓ ú™ü µÖê‡Ô»Ö, •ÖÖê •ÖÖê ×¾Ö³ÖÖ Ö †›ü“Ö ÖßŸÖ µÖê‡Ô»Ö †Ö× Ö ×•Ö£Öê ו֣Öê ´Æüû ÖæxÖ ¯ÖÏ¿xÖ †Ö ¾ÖÖÃÖxæÖ ˆ³Öê ¸üÖÆüŸÖß»Ö ×ŸÖ£Öê ן֣Öê ŸÖß ÃÖÓ ú™êü, ŸÖê ¯ÖÏ¿xÖ †Ö¾ÆüÖxÖ ´Æüû ÖæxÖ Ã¾Öß úÖºþxÖ ×xÖ¯ÖÏ³Ö ú¸ü µÖÖ“Öß •Ö²ÖÖ²Ö¤üÖ¸üß ¯Ö Ö xÖêŸÖ韾ÖÖxÖê ÁÖß.פü»Öß¯Ö ¾ÖôûÃÖê-¯ÖÖ™üᯙ µÖÖÓ“µÖÖ¾Ö¸ü ÃÖÖê¯Ö×¾Ö»µÖÖ“Öê ×“Ö¡Ö Öê»Öß ¤üÆüÖ ¾ÖÂÖì †Ö¯Ö Ö ÃÖÖŸÖŸµÖÖxÖê ¯ÖÖÆüÖŸÖ ¾Ö †xÖã³Ö×¾ÖŸÖ †Ö»ÖÖê †ÖÆÖêŸÖ. ´Ö Ö ŸÖÖê ˆ““Ö, ŸÖÓ¡Ö ¾Ö ¾Öîª× úµÖ ×¿Ö Ö Ö ÖÖŸµÖÖ“ÖÖ úÖ¸ü³ÖÖ¸ü †ÃÖê»Ö, ‰ú•ÖÖÔ ×¾Ö³ÖÖ ÖÖ“ÖÖ úÖµÖÔ³ÖÖ¸ü †ÃÖê»Ö × úÓ¾ÖÖ †Ö¢ÖÖ“Öß †£ÖÔ ¾Ö ×xÖµÖÖê•ÖxÖ ×¾Ö³ÖÖ ÖÖ“Öß •Ö²ÖÖ²Ö¤üÖ¸üß †ÃÖê»Ö. ¯ÖÏŸµÖê ú ךü úÖ Öß †Ö¯Ö»µÖÖ †³µÖÖÃÖæ ¾Öé¢ÖßxÖê ŸµÖÖÓxÖß Ã¾ÖŸÖ:“µÖÖ úÖµÖÔ úŸÖéÔŸ¾ÖÖ“ÖÖ šüÃÖÖ šüÃÖšü¿ÖßŸÖ¯Ö Öê xÖ•Ö¸êüŸÖ ³Ö¸üÖ¾ÖÖ †¿ÖÖ ¯Ö¬¤üŸÖßxÖê ˆ´Ö™ü×¾Ö»ÖÖ †ÖÆêü. ŸµÖÖ´Öãôê †¾Ö‘µÖÖ ´Ö×ÆüxµÖÖ-¤üÖêxÖ ´Ö×ÆüxµÖÖÓ“µÖÖ úÖ»ÖÖ¾Ö¬ÖßŸÖ ŸµÖÖÓxÖß ÃÖÖ¤ü¸ü êú»Öê»ÖÖ ¾Ö •ÖxÖ´ÖÖxÖÃÖÖŸÖ †ŸµÖÓŸÖ »ÖÖê úׯÖ쵅 —ÖÖ»Öê»ÖÖ ×xÖ¾Ö›ü Öã ú߯Öæ¾Öá“ÖÖ †£ÖÔÃÖÓ ú»¯Ö Æüß ŸµÖÖÓ“µÖÖ “ÖÖ ÖÖ Ö, †xÖã³Ö¾Ö×ÃÖ¬¤ü ¾Ö ´Öã¸ü²²Öß ¸üÖ•ÖxÖߟÖß“Öß Öæ Ö ÖÖšü“Ö ´ÖÖxÖ»Öß •ÖÖ‡Ô»Ö, µÖÖ×¾ÖÂÖµÖß ´ÖÖ—µÖÖ ´ÖxÖÖÓŸÖ ŸÖ¸üß ¿ÖÓ úÖ xÖÖÆüß. ¸üÖ•µÖÖ“µÖÖ †Ö¾ÆüÖxÖÖÓ“Öê †Öê—Öê •µÖÖ ×»Ö»ÖµÖêxÖê ¾Ö ÃÖÆü•Ö¯Ö ÖÖxÖê ŸÖê ¯Öê»ÖŸÖÖŸÖ ŸµÖÖ“Ö ¯Ö¬¤üŸÖßxÖê †Ö¯Ö»µÖÖ Ã¾ÖŸÖ:“µÖÖ †ÖÓ²Öê ÖÖÓ¾Ö ×¾Ö¬ÖÖxÖÃÖ³ÖÖ ´ÖŸÖ¤üÖ¸üÃÖÓ‘ÖÖŸÖ»µÖÖ ¯ÖÏŸµÖê ú ´ÖŸÖ¤üÖ¸üÖ“µÖÖ ¯ÖÏ¿xÖÖÓ ú›êüÆüß ŸÖê ŸµÖÖ“Ö ³ÖÖ¾ÖxÖêŸÖæxÖ ¯ÖÖÆæüxÖ ¯ÖÖê™üן֛ü úßxÖê ÃÖÖê›ü×¾Ö µÖÖ“ÖÖ ¯Öϵ֟xÖÆüß ú¸üŸÖÖŸÖ Æêü“Ö ×¤ü»Öָ߯üÖ¾ÖÖÓ“Öê ¾Öî׿Ö™üµÖ ¾Ö ¾Öê Öôêû¯Ö Ö †ÖÆêü. ´ÖŸÖ¤üÖ¸ü ÃÖÓ‘ÖÖŸÖ»µÖÖ“Ö úÖµÖ ¯Ö Ö †Ö¯Ö»µÖÖ ú›êü µÖê ÖÖ-µÖÖ †›ü߆›ü“Ö ÖßŸÖ ÃÖÖ¯Ö›ü»Ö껵ÖÖ ÃÖ´ÖÖê¸ü“µÖÖ ÃÖ¾ÖÔÃÖÖ´ÖÖxµÖ ´ÖÖ ÖÃÖÖ»ÖÖ ´ÖÖ ÖÔ úÖœæüxÖ ´Ö¤üŸÖ ú¸ü µÖÖ“ÖÖ ¾ÖÖ ¯ÖÏÃÖÓ Öß †Ö¯Ö»Öê 1
¸üÖ•Ö úßµÖ ú׸üµÖ¸üÆüß ¯Ö ÖÖ»ÖÖ »ÖÖ¾Ö µÖÖ“ÖÖ ¬ÖÖ›üÃÖß¯Ö ÖÖ ×¤ü»Öß¯Ö¸Ö¾Ö ¤üÖ Ö×¾ÖŸÖÖŸÖ ŸµÖÖ´Öãôêû úÖê ÖŸÖÖÆüß ±úÖ™üŒµÖÖŸÖ»ÖÖ ±úÖ™ü úÖ, Ö¸üß²ÖÖŸÖ»ÖÖ Ö¸üß²Ö †Ö× Ö ¤üßüxÖÖŸÖ»ÖÖ ¤üßxüÖ ŸµÖÖÓ“µÖÖ¯ÖµÖÕŸÖ ÃÖÆü•Ö¯Ö Öê ¯ÖÖêÆü“ÖæxÖ ×²ÖxÖ¬ÖÖÃŸÖ¯Ö Öê †Ö¯Ö»Öê ¤îüxµÖ¤ãü: Ö ¾Ö ÖÖ-ÆüÖ Öê ŸµÖÖÓ“µÖÖÃÖ´ÖÖê¸ü ´ÖÖÓ›üŸÖÖê †Ö× Ö ×¤ü»Öָ߯üÖ¾Ö“Ö †Ö¯Ö»ÖÖ ¯ÖÏ¿Ö ÃÖÖê›ü¾ÖŸÖᯙ ÆüÖ †ÖŸ´Ö×¾ÖÀ¾ÖÖÃÖÆüß ²ÖÖôû ÖŸÖÖê Æüß êú¾Öœüß ´ÖÖêšüß ¸üÖ•Ö úßµÖ ú´ÖÖ‡Ô †ÖÆêü? ŸµÖÖ´Öãôêû“Ö ×¤ü»Öָ߯üÖ¾ÖÖÓ“µÖÖ úÖµÖÔ úŸÖéÔŸ¾ÖÖ“ÖÖ ´Ö»ÖÖ úÖµÖ´Ö †Ö¤ü¸ü ¾Ö Æêü¾ÖÖ ¾ÖÖ™üŸÖ †Ö»ÖÖ †ÖÆêü. ŸµÖÖÓ“µÖÖ ÃÖÖ×xÖ¬µÖÖŸÖ µÖê ÖÖ¸üÖ ¯ÖÏŸµÖê ú ´ÖxÖã嵅 “¯ÖÖò×—Ö™ü߾Ɣü ú¸ü µÖÖ“Öê ÃÖÖ´Ö£µÖÔ ŸµÖÖÓ“µÖÖ †Ó Öß †ÖÆêü. ´Æü ÖææxÖ ‹ úÖ ¾Öê ÖôûµÖÖ †£ÖÖÔxÖê ³Öß´ÖÖ-‘ÖÖê›ü- ãú ú›üß“Öê ¯ÖÖ Öß ¯µÖÖµÖ»Ö껵ÖÖ †Ö× Ö ³Öß´ÖÖ¿ÖÓ ú¸üÖ“µÖÖ ×ŸÖ£ÖÖÔ¾Ö¸ü ¾ÖÖœü»Öê»Öê Æêü †•Ö²Ö ¸üÃÖÖµÖxÖ †ÖÆêü †ÃÖê ´Æü™ü»Öê ŸÖ¸ü ŸµÖÖŸÖ ¾ÖÖ¾Ö Öê úÖÆüßÆüß xÖÖÆüß. †Ö¯Ö»µÖÖ ´ÖŸÖ¤üÖ¸üÃÖÓ‘ÖÖŸÖ»µÖÖ ¯ÖÏŸµÖê ú ´ÖÖ ÖÃÖÖ“Öß †ÖÙ£Ö ú ˆ®ÖŸÖß —ÖÖ»Öß ¯ÖÖ×Æü•Öê, ŸÖÖê þÖÃÖÖ´Ö£µÖÖÕ¾Ö¸ü ´Ö•Ö²ÖãŸÖßxÖê ˆ³ÖÖ ¸üÖÆæüæxÖ †Ö¯Ö»Öê þ֟¾Ö ¾Ö þÖÖ׳ִÖÖxÖ úÖµÖ´Ö ×™ü ú¾Öæ ¿Ö ú»ÖÖ ¯ÖÖ×Æü•Öê µÖÖ ¬µÖêµÖÖxÖê ³ÖÖ¸ü»µÖÖ´Öãôêû“Ö ×¤ü»Öָ߯üÖ¾ÖÖÓxÖß †xÖê ú ¯ÖÏ ú»¯ÖÖÓ“Öß, µÖÖê•ÖxÖÖÓ“Öß, ˆ¯Ö Îú´ÖÖÓ“Öß †Ö× Ö ¬ÖÖ›üÃÖß ×xÖ ÖÔµÖÖÓ“Öß ´ÖãÆæüŸÖÔ´Öêœü µÖê£Öê ¸üÖê¾Ö»Öß. ´Ö Ö ŸÖÖê Ø›ü³Öê ¬Ö¸ü Ö ¯ÖÏ ú»¯Ö †ÃÖÖê, ³Öß´ÖÖ¿ÖÓ ú¸ü ÃÖÆü úÖ¸üß ÃÖÖ Ö¸ü úÖ¸ü ÖÖxÖÖ †ÃÖÖê, ¿Ö¸ü¤ü ÃÖÆü úÖ¸üß ²ÖÑ ú †ÃÖÖê, úÖšüÖ¯Öæ¸ü ÃÖÖ¸ü Öß †xÖê ú ×¾Ö•Öê“Öß ˆ¯Ö ëú¦êü †ÃÖÖêŸÖ, ³Öß´ÖÖ¿ÖÓ ú¸ü ŸÖߣÖÔ Öê¡ÖÖ“ÖÖ ×¾Ö úÖÃÖ †ÃÖÖê, úß úÖê»ÆüÖ¯Öæ¸ü ¯Ö¬¤üŸÖß“µÖÖ ²ÖÓ¬ÖÖ-µÖÖÓ“Öê ¾Ö ˆ¯ÖÃÖÖ •Ö»ÖØÃÖ“ÖxÖ µÖÖê•ÖxÖÖÓ“Öê •ÖÖôêû †ÃÖÖê. ¯ÖÏŸµÖê ú ˆ¯Ö Îú´ÖÖŸÖxæÖ, úÖ´ÖÖŸÖæxÖ †Ö¯Ö»µÖÖ ´ÖŸÖ¤üÖ¸üÃÖÓ‘ÖÖŸÖ»Öß ³Öæ´Öß ÃÖã•Ö»ÖÖ´Ö ÃÖã±ú»ÖÖ´Ö —ÖÖ»Öß ¯ÖÖ×Æü•Öê †Ö× Ö ¯ÖÏŸµÖê ú ¸üÖ²Ö ÖÖ-µÖÖ, ‘ÖÖ´Ö ÖÖôû ÖÖ-µÖÖ ú™ü ú-µÖÖ“µÖÖ ¯Ö¤ü¸üÖŸÖ ŸµÖÖÓ“µÖÖ ÁÖ´ÖÖ“Öê ´ÖÖê»Ö ¯Ö›ü»Öê ¯ÖÖ×Æü•Öê µÖÖ •ÖÖ× Ö¾ÖêŸÖæxÖ ÃÖæ¡Ö²Ö¬¤ü¯Ö Öê ¾Ö ×xÖµÖÖê•ÖxÖ¯Öæ¾ÖÔ ú ×¾Ö úÖÃÖÖ“ÖÖ ´ÖÖ ÖÔ †Ö Ö»µÖÖ´Öãôêû Æêü×»Ö úÖò¯™ü¸ü´Ö¬ÖæxÖ •ÖÖŸÖÖxÖÖÆüß ×¤ü»Öָ߯üÖ¾ÖÖÓ“ÖÖ †ÖÓ²Öê ÖÖÓ¾Ö ŸÖÖ»Öã úÖ ÃÖÆü•Ö¯Ö ÖÖxÖê †Öêôû ÖŸÖÖ µÖêŸÖÖê Æêü ŸµÖÖÓ“µÖÖ úŸÖéÔŸ¾ÖÖ“Öê ¾Öê Öôêû¯Ö Ö †ÖÆêü. Ö껵ÖÖ 20 ¾ÖÂÖÖÔŸÖᯙ †Ö´Ö¤üÖ¸ü †Ö× Ö ´ÖÓ¡Ö֤߯üÖ“µÖÖ úÖôûÖŸÖ ´ÖÆüÖ¸üÖ™ÒüÖÃÖÖšüß ¾Ö †Ö¯Ö»µÖÖ †ÖÓ²Öê ÖÖÓ¾Ö ´ÖŸÖ¤üÖ¸üÃÖÓ‘ÖÖŸÖᯙ •ÖxÖŸÖêÃÖÖšüß ×¤ü»Öָ߯üÖ¾ÖÖÓxÖß ¯ÖÏ“ÖÓ›ü úÖµÖÔ ú¹ýxÖ úŸÖéÔŸ¾ÖÖ“Öß ¬ÖÖ¸ü × úŸÖß ¾µÖÖ¯Ö ú †Ö× Ö ×¾Ö×¾Ö¬ÖÖÓ Öß †ÃÖæ ¿Ö úŸÖê µÖÖ“Öê ×“Ö¡Ö ÃÖ´ÖÖ•ÖÖÃÖ´ÖÖê¸ü ˆ³Öê êú»Öê †ÖÆêü. ŸµÖÖÓxÖß êú»Ö껵ÖÖ úÖµÖÖÔ“ÖÖ †Ö× Ö ×¾Ö¿ÖêÂÖŸÖ: Ö껵ÖÖ ¯ÖÖ“Ö ¾ÖÂÖÖÔŸÖᯙ ´Æü Ö•Öê 2004 ŸÖê 2009 µÖÖ úÖôûÖŸÖᯙ ŸµÖÖÓ“µÖÖ úÖµÖÔ úŸÖéÔŸ¾ÖÖ“ÖÖ †Öê—Ö¸üŸÖÖ ¾Ö ¬ÖÖ¾ÖŸÖÖ ÃÖÓ× Ö¯ŸÖ †ÃÖÖ †ÖœüÖ¾ÖÖ “´ÖÖ ÖÖê¾ÖÖ” µÖÖ ¯ÖãÛÃŸÖ êú“µÖÖ ¹ý¯ÖÖxÖê †Ö¯Ö»µÖÖ ÃÖ¾ÖÖÔÃÖ´ÖÖê¸ü šêü¾Ö»ÖÖ †ÖÆüê. µÖÖ ¯ÖãÛÃŸÖ êú“Öê †Ö¯Ö Ö ÃÖÖ¸êü ×¾Ö“Ö Ö Ö ¾ÖÖ“Ö ú ´ÖŸÖ¤üÖ¸ü ´ÖxÖÖ¯ÖÖÃÖæxÖ Ã¾ÖÖ ÖŸÖ ú¸üÖ»Ö †¿Öß †¯Öê ÖÖ ú¹ýxÖ ¯ÖÏßÖÖ¾ÖxÖꓵÖÖ ´ÖÖ—µÖÖ ¿Ö²¤üÖÓxÖÖ µÖê£Öê“Ö ×¾Ö¸üÖ´Ö ¤êüŸÖÖê.
ÁÖß.†Ö¸ü.†Ö¸ü.¯ÖÖ™üᯙ ¯ÖϤêü¿ÖÖ¬µÖ Ö, ¸üÖ™Òü¾ÖÖ¤üß úÖÑ ÖÏêÃÖ ikVhZ, ´ÖÆüÖ¸üÖ™Òü.
2
euksxr
†ÖÓ²Öê ÖÖÓ¾Ö ´ÖŸÖ¤üÖ¸üÃÖÓ‘Ö Æüß ´ÖÖ—Öß ú´ÖÔ³Öæ´Öß. µÖÖ ³Öæ´ÖßxÖê, µÖê£Ö»µÖÖ ´ÖÖŸÖß“µÖÖ ¯ÖÏŸµÖê ú ú ÖÖ ú ÖÖxÖê †Ö× Ö ¯ÖÖ µÖÖ“µÖÖ £ÖÓê²ÖÖ£Öë²ÖÖxÖê ´Ö»ÖÖ ¾ÖÖœü×¾Ö»Öê †ÖÆêü. †£ÖÖÔŸÖ ´ÖÖ—µÖÖ ¸üÖ•Ö úßµÖ úŸÖéÔŸ¾ÖÖ»ÖÖ •Ößê ²ÖÆüÖ¸ü ¾Ö פü¿ÖÖ »ÖÖ³Ö»Öß ŸÖß ´ÖŸÖ¤üÖ¸üÃÖÓ‘ÖÖŸÖᯙ ´ÖÖ—µÖÖ¾Ö¸ü ´ÖxÖÖ¯ÖÖÃÖæxÖ ¯ÖÏê´Ö êú»Ö껵ÖÖ ¾Ö †Ö׿־ÖÖÔ¤ü פü»Ö껵ÖÖ †Ö¯Ö»µÖÖÃÖÖ¸ü µÖÖ ×•Ö¾ÖÖ³ÖÖ¾ÖÖ“µÖÖ ¯ÖÏê´Öôû ´ÖŸÖ¤üÖ¸üÖÓ´Öãôêû“Ö ´ÖÖxÖxÖßµÖ ¿Ö¸ü¤ü ¯Ö¾ÖÖ¸ü ÃÖÖÆêü²ÖÖÓxÖß ´Ö»ÖÖ ¸üÖ•Ö úÖ¸ü ÖÖ“Öê ²ÖÖôû ú›æü פü»Öê, »ÖÖê úÖÓ“Öß ÃÖê¾ÖÖ ú¸ü µÖÖ“Öß ÃÖÓ¬Öß ¤êü¾ÖæxÖ µÖÖê µÖ ×¤ü¿ÖêxÖê •ÖÖ µÖÖ“ÖÖ ´ÖÖ ÖÔ ¤üÖ Ö×¾Ö»ÖÖ ¯Ö Ö ÃÖê¾ÖÖ, ú™ü ±ú»Ö¦ãü¯Ö ÆüÖê µÖÖ“Öê ÃÖÖ´Ö£µÖÔ ´ÖÖµÖ²ÖÖ¯Ö ´ÖŸÖ¤üÖ¸üÖÓxÖß ×¤ü»Öê Æêü ´Ö»ÖÖ ú¬Öß“Ö ×¾ÖÃÖ¸üŸÖÖ µÖê ÖÖ¸ü xÖÖÆß. ¸üÖ•Ö úßµÖ •Öß¾ÖxÖÖŸÖ µÖ¿ÖþÖß ÆüÖê µÖÖÃÖÖšüß ú™ü, ÁÖ´Ö †xÖê ú•Ö Ö ú¸üŸÖÖŸÖ. ¯Ö¸ÓüŸÖã ÃÖ¾ÖÖÕ“Öê“Ö ÁÖ´Ö ±úôûÖ»ÖÖ µÖêŸÖÖŸÖ“Ö †ÃÖê xÖÖÆüß. ú™ü ±ú»Ö¦ãü¯Ö ÆüÖê µÖÖÃÖÖšüß ÖÖê¸ü Ö¸üß²Ö, ÃÖ¾ÖÔÃÖÖ´ÖÖxµÖ ´ÖŸÖ¤üÖ¸üÖÓ“ÖÖ ¾Ö •ÖxÖŸÖê“ÖÖ †Ö׿־ÖÖÔ¤ »ÖÖ³ÖÖ¾ÖÖ »ÖÖ ÖŸÖÖê. ŸÖê ³ÖÖ µÖ Öê»Öß ¾ÖßÃÖ ¾ÖÂÖì ´Ö»ÖÖ »ÖÖ³Ö»Öê»Öê †ÖÆêü. ´Æü ÖæxÖ“Ö 1990 ÃÖÖ»ÖÖ¯ÖÖÃÖæxÖ †ÖÓ²Öê ÖÖÓ¾Ö ×¾Ö¬ÖÖxÖÃÖ³ÖÖ ´ÖŸÖ¤üÖ¸üÃÖÓ‘ÖÖ“Öê ¯ÖÏןÖ×xÖ¬Öߟ¾Ö ´Öß ´ÖxÖÖ¯ÖÖÃÖæxÖ, ¯ÖÏÖ´ÖÖ× Ö ú¯Ö Öê, ÃÖê¾ÖÖ³ÖÖ¾Öß ¾Öé¢ÖßxÖê ¾Ö ×¾Ö úÖÃÖÖ“Öß ×¾Ö•Öß× ÖÂÖÖ ²ÖÖôû ÖæxÖ ŸÖôû´ÖôûßxÖê ú¸ü µÖÖ“ÖÖ ¯Öϵ֟xÖ ú¸üŸÖÖê †ÖÆêü. ´ÖÖ—Öß Æüß ¬Ö›ü¯Ö›ü †Ö× Ö ´ÖŸÖ¤üÖ¸üÖÓ“ÖÖ †ÓŸÖ: ú¸ü ÖÖ¯ÖÖÃÖæxÖ »ÖÖ³Ö»Öê»ÖÖ ¯ÖÖØšü²ÖÖ ¯ÖÖÆæüxÖ ¯Ö¾ÖÖ¸ü ÃÖÖÆêü²ÖÖxÓÖß Ö껵ÖÖ ¤üÆüÖ ¾ÖÂÖÖÕ¯ÖÖÃÖæxÖ ¾Öê Ö¾Öê ÖôûµÖÖ ×¾Ö³ÖÖ ÖÖÓ“Öß ´ÖÓ¡Ö֤߯üÖ“Öß •Ö²ÖÖ²Ö¤üÖ¸üß ´ÖÖ—µÖÖ¾Ö¸ü ÃÖÖê¯Ö¾ÖæxÖ •ÖxÖŸÖÖ•ÖxÖÖ¤ÔüxÖÖ“Öß ÃÖê¾ÖÖ ´ÖÖ—µÖÖ ú›æüxÖ ‘Ö›üÖ¾Öß †¿Öß †¯Öê ÖÖ ²ÖÖôû ÖæxÖ úÖÆüß ‹ ú úÖ´ÖÖ“Öê †Öê—Öê ´ÖÖ—µÖÖ ×¿Ö¸üÖ¾Ö¸ü šêü¾Ö µÖÖ“ÖÖ ¯Öϵ֟xÖ êú»ÖÖ †ÖÆêü. ´ÖÓ¡Ö֤߯ü ÆüÖ ‹ ú úÖ™êü¸üß ´Öã ãú™ü †ÖÆêü. úÖ´Ö “ÖÖÓ Ö»Öê êú»Öê ŸÖ¸ü“Ö ŸÖÖê ×™ü æú ¿Ö úŸÖÖê †Ö× Ö ´ÖŸÖ¤üÖ¸üÖÓ“Öß, •ÖxÖŸÖê“Öß ÃÖÖ£Ö ÃÖÖê²ÖŸÖ †ÃÖê»Ö ŸÖ¸ü“Ö “ÖÖÓ Ö»Öê úÖ´Ö ÆüÖê¾Öæ ¿Ö úŸÖê µÖÖ“Öß ´Ö»ÖÖ •ÖÖ Öß¾Ö †ÖÆüê. ´ÖÓ¡Öß ÆüÖ ÃÖÓ¯Öæ ÖÔ ¸üÖ•µÖÖ“ÖÖ †ÃÖŸÖÖê. ¸üÖ•µÖÖ“µÖÖ ÃÖ´Ö ÖÏ ×¾Ö úÖÃÖÖ“Öß ¬ÖÖê¸ü Öê ÃÖ´ÖÖê¸ü šêü¾ÖæxÖ ŸµÖÖxÖê ×xÖ ÖÔµÖ ú¸üÖ¾ÖêŸÖ †¿Öß †¯Öê ÖÖ †ÃÖŸÖê. ¯Ö Ö Æêü ú¸üßŸÖ †ÃÖŸÖÖxÖÖ “‘ÖÖ¸ü ØÆü›üŸÖê †Ö úÖ¿Öß, ×“Ö¢Ö ×ŸÖ“Öê ׯֻ»ÖÖ¯ÖÖ¿Öß” µÖÖ xµÖÖµÖÖxÖê ´ÖÓ¡µÖÖ“Öê ŸµÖÖ“µÖÖ ´ÖŸÖ¤üÖ¸üÃÖÓ‘ÖÖ¾Ö¸üÆüß ×ŸÖŸÖ êú“Ö ²ÖÖ¸ü úÖ‡xÖê »Ö µÖ †ÃÖÖ¾Öê †ÃÖê †×³Ö¯ÖÏêŸÖ †ÃÖŸÖê. Ö껵ÖÖ ¾ÖßÃÖ ¾ÖÂÖÖÕ“µÖÖ úÖôûÖŸÖ ´ÖŸÖ¤üÖ¸üÃÖÓ‘ÖÖŸÖ»Öß †Ö× Ö ×¾Ö¿ÖêÂÖŸÖ: †ÖÓ²Öê ÖÖÓ¾Ö ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖŸÖᯙ †xÖê ú úÖ´Öê ¾Ö ¯ÖÏ ú»¯Ö ¦ãüŸÖ ÖŸÖßxÖê ´ÖÖ Öá »ÖÖ¾Öæ ¿Ö ú»ÖÖê, †xÖê ú ¯ÖÏ ú»¯ÖÖÓ“Öß úÖ´Öê ÃÖ¬µÖÖ “ÖÖ»Öæ †ÖÆêüŸÖ †Ö× Ö úÖÆüß †Ö ÖÖ´Öß úÖôûÖŸÖ ÆüÖŸÖß ‘µÖÖ¾ÖµÖÖ“Öß †ÖÆêüŸÖ. ÆüÖ ÃÖ ÖôûÖ ×¾Ö úÖÃÖÖ“ÖÖ ÖÖ›üÖ ¾Öê ÖÖxÖê ¤üÖî›üŸÖÖê †ÖÆêü µÖÖ“Öê ÃÖÖ¸êü ÁÖêµÖ ´ÖŸÖ¤üÖ¸üÖÓ“µÖÖ ‹ ú•Öã™üßxÖê ³Ö¸ü³ÖŒ ú´Ö¯Ö Öê ´ÖÖ—µÖÖ ¯ÖÖšüß¿Öß ˆ³Öê ¸üÖÆü µÖÖ»ÖÖ †ÖÆêü. ÖÓ²Ö߸ü¯Ö Öê Æêü ÃÖ Öôêû ´ÖŸÖ¤üÖ¸ü ²ÖÖÓ¬Ö¾Ö ´Ö»ÖÖ †Ö׿־ÖÖÔ¤ü ¾Ö ¿Öã³Öê“”ûÖ ¤êüŸÖ ¸üÖ×Æü»Öê ´Æü ÖæxÖ“Ö úÖ´Öê ¯Öæ ÖÔŸ¾ÖÖ»ÖÖ •ÖÖ‰ú ¿Ö ú»Öß. ×¾Ö úÖÃÖ Æüß †¾µÖÖÆüŸÖ, † ÖÓ›üßŸÖ “ÖÖ»Ö ÖÖ¸üß ¯ÖÏ× ÎúµÖÖ †ÖÆêü. ŸÖß ú¬Öß“Ö £ÖÖÓ²ÖŸÖ xÖÖÆüß. †Ö¯Ö»µÖÖ»ÖÖ ×¾Ö úÖÃÖÖ“Öß †Ö“Ö ¾Ö †Öêœü †ÖÆêü. †•ÖæxÖ ×¾Ö úÖÃÖÖ“Öß Öæ¯Ö úÖ´Öê ú¸üÖµÖ“Öß †ÖÆêüŸÖ. »ÖÖÓ²Ö“ÖÖ ¯Ö»»ÖÖ ÖÖšüÖµÖ“ÖÖ †ÖÆêü. ³ÖÖ¾Öß úÖôûÖŸÖÆüß ŸµÖÖ ×¤ü¿ÖêxÖê •ÖÖ µÖÖÃÖÖšüß ¾Ö †Ö¯Ö»µÖÖ ¯Öãœü“µÖÖ ×¯ÖœüµÖÖÓ“Öê ³Ö×¾ÖŸÖ¾µÖ ´Ö•Ö²ÖãŸÖßxÖê ˆ³Öê ú¸ü µÖÖÃÖÖšüß †Ö׿־ÖÖÔ¤ü ¾Ö ¿Öã³Öê“”ûüÖÓ“Öê ›üÖë Ö¸ü †Ö¯Ö Ö ÃÖ¾ÖÔ ²ÖÓ¬Öæ-³Ö× ÖxÖß ´ÖÖ—µÖÖ ¯ÖÖšüß¿Öß ÃÖÓ‘Ö×™üŸÖ¯Ö Öê ˆ³Öê ú¸üÖ»Ö †¿Öß †¯Öê ÖÖ ú¸üŸÖÖê. †Ö•Ö¯ÖµÖÕŸÖ •Öê ¯ÖÏ“ÖÓ›ü ¯ÖÏê´Ö, ×¾ÖÀ¾ÖÖÃÖ ¾Ö ŸÖÖ ú¤ü פü»Öß ŸµÖÖ²Ö§ü»Ö Šú Ö ¾µÖŒŸÖ ú¸üÖµÖ»ÖÖ ´ÖÖ—µÖÖ•Ö¾Öôû ¯Öã¸êüÃÖê ¿Ö²¤ü xÖÖÆüߟÖ. ´Æü ÖæxÖ µÖê£Öê Šú Ö ¾µÖŒŸÖ xÖ ú¸üŸÖÖ ŸµÖÖ Šú ÖÖÓŸÖ ¸üÖÆü Öê“Ö ¯ÖÃÖÓŸÖ ú¸üŸÖÖê.
†Ö¯Ö»ÖÖ ÃxÖêÆÖÓ× úŸÖ
פü»Öß¯Ö ¾ÖôûÃÖê-¯ÖÖ™üᯙ 3
gqrkRek ckcq xs.kw
dS- v..kklkgsc vkoVs
dS- Mh- th- oGls ikVhy
dS- ch- Mh- dkGs
dS- Vh- ,l- cksÚgkMs
4
5
ØÃÖ“ÖxÖ ¯ÖÏ ú»¯ÖÖÓ“Öß ˆ³ÖÖ¸ü Öß ¯ÖÖ Öß ÆüÖ ¿ÖêŸÖß“ÖÖ †ÖŸ´ÖÖ †ÖÆêü. ŸÖê ×´ÖôûÖ»Öê xÖÖÆüß ŸÖ¸ü ¿ÖêŸÖß †Ö× Ö ¿ÖêŸÖ ú¸üß •Ö Öæ ¿Ö ú ÖÖ¸ü xÖÖÆüߟÖ. µÖÖ œüôûœüôûßŸÖ ÃÖŸµÖÖ“Öß ¯Öã¸êü¯Öæ¸ü •ÖÖ Ö †ÃÖ»µÖÖxÖê ØÃÖ“ÖxÖ ¯ÖÏ ú»¯ÖÖÓ“Öê •ÖÖôêû ˆ³ÖÖ¸ü µÖÖ¾Ö¸ü ÃÖã¹ý¾ÖÖŸÖ߯ÖÖÃÖæxÖ“Ö ×¾Ö¿ÖêÂÖ »Ö Ö ¤êü µÖÖŸÖ †Ö»Öê. µÖÖ ¯Öϵ֟xÖÖÓ“ÖÖ ¯Ö×Æü»ÖÖ ´ÖÆüŸ¾ÖÖ“ÖÖ ™ü¯¯ÖÖ ´Æü Ö•Öê ãú ú›üß ¯ÖÏ ú»¯ÖÖÓŸÖ ÖÔŸÖ ‘ÖÖê›ü xÖ¤üß¾Ö¸ü Ø›ü³Öê ¬Ö¸ü ÖÖ“Öß ˆ³ÖÖ¸ü Öß. ÁÖß. ¿Ö¸ü¤ü ¯Ö¾ÖÖ¸üÃÖÖÆêü²Ö ÃÖxÖ 1978 ´Ö¬µÖê ÃÖ¾ÖÔ¯ÖÏ£Ö´Ö ´Öã µÖ´ÖÓ¡Öß —ÖÖ»µÖÖ¾Ö¸ü µÖÖ ¬Ö¸ü ÖÖ“Öê ³Öæ×´Ö¯Öæ•ÖxÖ ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öê. ÃÖÖÆêü²ÖÖÓ“Öê ´Öã µÖ´ÖÓ¡Öß ¯Ö¤ü Ö껵ÖÖxÖÓŸÖ¸ü ¬Ö¸ü ÖÖ“Öê úÖ´Ö ´ÖÖ Öê ¯Ö›ü»Öê. ÁÖß.פü»Öß¯Ö ¾ÖôûÃÖê-¯ÖÖ™üᯙ †Ö´Ö¤üÖ¸ü —ÖÖ»µÖÖxÖÓŸÖ¸ü ŸµÖÖÓxÖß ¯ÖãxÆüÖ µÖÖ úÖ´ÖÖ»ÖÖ ÖŸÖß ×¤ü»Öß †Ö× Ö †ÖŸÖÖ 265 úÖê™üß ¹ý¯ÖµÖê Ö“ÖÔ ú¹ýxÖ Æêü ¬Ö¸ü Ö ¯Öæ ÖÔŸ¾ÖÖ»ÖÖ xÖê»Öê †ÖÆêü. 13.51 ™üß.‹´Ö.ÃÖß. ‹¾Öœüß ¯ÖÖ ÖßÃÖÖšü¾Ö Ö Ö´ÖŸÖÖ †ÃÖ»Ö껵ÖÖ µÖÖ ¬Ö¸ü ÖÖ“ÖÖ ˆ•Ö¾ÖÖ úÖ»Ö¾ÖÖ 116 × ú.´Öß. ¾Ö ›üÖ¾ÖÖ úÖ»Ö¾ÖÖ 249 × ú.´Öß. »ÖÖÓ²Öß“ÖÖ †ÃÖæxÖ µÖÖ ¯Öî úß 55 × ú.´Öß.“ÖÖ úÖ»Ö¾ÖÖ †ÖÓ²Öê ÖÖÓ¾Ö ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖŸÖæxÖ •ÖÖŸÖÖê. †•ÖæxÖÆüß ¯ÖÏ ú»¯ÖÖÓ“µÖÖ úÖ»Ö¾µÖÖÓ“Öß úÖ´Öê “ÖÖ»Öæ †ÃÖæxÖ 2009-2010 µÖÖ ¾ÖÂÖÖÔŸÖ µÖÖ úÖ´ÖÖÃÖÖšüß 88 úÖê™üß, 79 »ÖÖ Ö ¹ý¯ÖµÖÖÓ“Öß ŸÖ¸üŸÖæ¤ü ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öß †ÖÆêü. ŸµÖÖŸÖæxÖ Ø›ü³Öê ˆ•Ö¾ÖÖ ¾Ö ›üÖ¾ÖÖ úÖ»Ö¾ÖÖ ŸÖÃÖê“Ö †ÖÓ²Öê ÖÖÓ¾Ö ¾Ö ׿ֹý¸ü ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖŸÖᯙ ØÃÖ“ÖxÖÖ“ÖÖ ¯ÖÏ¿xÖ ´ÖÖ Öá »ÖÖ Ö µÖÖÃÖ ´Ö¤üŸÖ ÆüÖê ÖÖ¸ü †ÖÆêü. ›üÖ¾µÖÖ úÖ»Ö¾µÖÖ ÖÖ»Öß 5310 ‹ ú¸ü ¾Ö ˆ•Ö¾µÖÖ úÖ»Ö¾µÖÖ ÖÖ»Öß 21653 ‹ ú¸ü ‡ŸÖ êú Öê¡Ö úÖµÖ´Öþֹý¯Öß ×³Ö•Ö ÖÖ¸ü †ÖÆêü. ‘ÖÖê›ü xÖ¤üß¾Ö¸ü †ÖÓ²Öê ÖÖÓ¾Ö ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖŸÖ úÖê»ÆüÖ¯Öæ¸ü ¯Ö¬¤üŸÖß“Öê 20 ²ÖÓ¬ÖÖ¸êü ²ÖÖÓ¬Ö µÖÖŸÖ †Ö»Öê †ÃÖæxÖ Ø›ü³Öê ¬Ö¸ü ÖÖ“µÖÖ ²Öã›üßŸÖ Öê¡ÖÖŸÖÆüß 8 ²ÖÓ¬ÖÖ¸êü ²ÖÖÓ¬Ö µÖÖŸÖ µÖêŸÖ †ÖÆêüŸÖ. Ø›ü³Öê ˆ•Ö¾ÖÖ úÖ»Ö¾ÖÖ × ú.´Öß. Îú´ÖÖÓ ú 50 ´Ö¬ÖæxÖ ¯ÖϾÖÖÆüß ¯Ö¬¤üŸÖßxÖê •ÖÖ¸ü ú¸ü¾ÖÖ›üß µÖê£Öᯙ ŸÖ»ÖÖ¾ÖÖŸÖ ¯ÖÖ Öß ÃÖÖê›æüxÖ ŸÖê£ÖæxÖ ´ÆüÖôûÃÖÖ úÖÓŸÖ ˆ¯ÖÃÖÖ •Ö»ÖØÃÖ“ÖxÖ µÖÖê•ÖxÖê«üÖ¸êü ŸÖê ¯ÖÖ Öß ¬ÖÖ´Ö Öß Ø Ö›üֵ߯ÖÕŸÖ xÖê¾ÖæxÖ ¾Ö ŸÖê£Öê ×¾ÖŸÖ¸ü Ö ŸÖ»ÖÖ¾Ö ²ÖÖÓ¬ÖæxÖ ¯ÖÖ‡Ô¯Ö »ÖÖ‡ÔxÖ «üÖ¸êü ÃÖÓ¯Öæ ÖÔ ¯ÖÖ Öß ×¾ÖŸÖ¸üßŸÖ ú¸ü µÖÖ“Öß µÖÖê•ÖxÖÖ †Ö Ö µÖÖŸÖ †Ö»Öß †ÖÆêü. ŸµÖÖŸÖxæÖ »ÖÖê Öß, ¬ÖÖ´Ö Öß, Ö›ü ú¾ÖÖ›üß, ¸üÖxÖ´ÖôûÖ (¾ÖÖôãÓû•ÖÖ Ö¸ü), ¾Ö›ü ÖÖÓ¾Ö¯Ö߸ü µÖê£Öᯙ ÃÖã´ÖÖ¸êü 2652 ÆêüŒ™ü¸ü Öê¡Ö †Öê»ÖߟÖÖ ÖÖ»Öß µÖê ÖÖ¸ü †ÖÆêü. µÖÖ µÖÖê•ÖxÖêÃÖÖšüß 62.65 úÖê™ß ¹ý¯ÖµÖê Ö“ÖÔ †¯Öê× ÖŸÖ †ÃÖæxÖ 0.5 ™üßü.‹´Ö.ÃÖß.¯ÖÖ Öß ŸµÖÖÃÖÖšüß ˆ¯Ö»Ö²¬Ö ú¹ýxÖ ‘Öê µÖÖ²ÖÖ²ÖŸÖ“Öß úÖµÖÔ¾ÖÖÆüß “ÖÖ»Öæ †ÖÆêü.
6
ú»Ö´ÖÖê›üß ¯ÖÏ ú»¯Ö Öê›ü, †ÖÓ²Öê ÖÖÓ¾Ö ¾Ö ׿ֹý¸ü µÖÖ ŸÖßxÖ ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖŸÖᯙ ¤ãü úÖôûß ³ÖÖ ÖÖ»ÖÖ †Ö× Ö ×¾Ö¿ÖêÂÖŸÖ: †ÖÓ²Öê ÖÖÓ¾Ö´Ö¬Öᯙ ÃÖÖŸÖ ÖÖÓ¾Ö ¯ÖšüÖ¸üÖ“µÖÖ ×¾Ö úÖÃÖÖ»ÖÖ “ÖÖ»ÖxÖÖ ¤êü µÖÖÃÖÖšüß ÃÖxÖ 1990 ´Ö¬µÖê xÖÖ.פü»Öָ߯üÖ¾ÖÖÓxÖß ú»Ö´ÖÖê›üß ¯ÖÏ ú»¯Ö ú¸ü µÖÖ“Öê †ÖÀ¾ÖÖÃÖxÖ ×¤ü»Öê ÆüÖêŸÖê. ¯ÖÏ ú»¯ÖÖ»ÖÖ ¯ÖÏ¿ÖÖÃÖ úßµÖ ¾Ö ŸÖÖÓ×¡Ö ú ´ÖÖxµÖŸÖÖ ¤êü‰úxÖ †ÖŸÖÖ Æêü †ÖÀ¾ÖÖÃÖxÖ ¯Öæ ÖÔŸ¾ÖÖ»ÖÖ xÖê µÖÖ“µÖÖ ×¤ü¿ÖêxÖê ¯ÖÖ¾Ö»Öê ™üÖ ú µÖÖŸÖ †Ö»Öß †ÖÆêüŸÖ. 100 úÖê™ß ¹ý¯ÖµÖê Ö“ÖÔ ú¹ýxÖ ¯Öã ÖÔ ú¸ü µÖÖŸÖ µÖê ÖÖ-µÖÖ ˆ¯ÖÃÖÖ •Ö»ÖØÃÖ“ÖxÖ µÖÖê•ÖxÖêŸÖæxÖ ¾Öêôû xÖ¤üßŸÖ ¯ÖÖ Öß ÃÖÖê›ü µÖÖŸÖ µÖê ÖÖ¸ü †ÖÆêü. µÖÖ ¯ÖÏ ú»¯ÖÖÃÖÖšüß ‹ æú Ö 220 úÖê™üß ¹ý¯ÖµÖê Ö“ÖÔ µÖê ÖÖ¸ü †ÃÖæxÖ 1.94 ™üß.‹´Ö.ÃÖß. Ö´ÖŸÖꓵÖÖ ¬Ö¸ü ÖÖ´Ö¬µÖê †ÖŸÖÖ ÃÖã¹ý¾ÖÖŸÖß»ÖÖ 1.51 ™üß.‹´Ö.ÃÖß. ‹¾ÖœüÖ ¯ÖÖ ÖßÃÖÖšüÖ ú¸ü µÖÖŸÖ µÖêŸÖ †ÖÆêü.
†Öפü¾ÖÖÃÖß ¿ÖêŸÖ ú-µÖÖÓÃÖÖšüß ˆ¯ÖÃÖÖ ØÃÖ“ÖxÖ µÖÖê•ÖxÖÖ †ÖÓ²Öê ÖÖÓ¾Ö ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖŸÖᯙ †Öפü¾ÖÖÃÖß ³ÖÖ ÖÖŸÖᯙ ¿ÖêŸÖ ú-µÖÖÓÃÖÖšüß 100 ™üŒ êú †xÖã¤üÖxÖÖ¾Ö¸üŸÖß ´ÖÖ Öᯙ úÖôûÖŸÖ Ø¯Ö¯Öôû ÖÖÓ¾Ö ŸÖ±ìú ‘ÖÖê›üÖ, ÖÓ ÖÖ¯Öæ¸ü †Ö× Ö ÖÖêÆêü ²Öã.ÖÖ µÖÖ ×šü úÖ Öß ˆ¯ÖÃÖÖ •Ö»ÖØÃÖ“ÖxÖ µÖÖê•ÖxÖÖÓ“Öß ˆ³ÖÖ¸ü Öß ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öß ÆüÖêŸÖß. ŸµÖÖŸÖᯙ úÖÆüß µÖÖê•ÖxÖÖ ²ÖÓ¤ü ¯Ö›ü»µÖÖ †ÃÖæxÖ ŸµÖÖ †ÖŸÖÖ ¯ÖãxÆüÖ xÖ¾µÖÖxÖê ÃÖã¹ý ú¸ü µÖÖ“µÖÖ ¥ü™üßxÖê ´ÖÖêšüß ´ÖÆüŸ¾ÖÖ úÖÓ Öß µÖÖê•ÖxÖÖ †Ö Ö µÖÖŸÖ †Ö»Öß †ÖÆêü. •ÖãxµÖÖ ˆ¯ÖÃÖÖ ØÃÖ“ÖxÖ µÖÖê•ÖxÖÖÓ“µÖÖ ¤ãü¹ýßÖß²Ö¸üÖê²Ö¸ü“Ö xÖ×¾ÖxÖ úÖÆüß ˆ¯ÖÃÖÖ ØÃÖ“ÖxÖ µÖÖê•ÖxÖÖÆüß ÆüÖŸÖß ‘Öê µÖÖŸÖ µÖê ÖÖ¸ü †ÃÖæxÖ ŸµÖÖÃÖÖšüß 100 ™üŒ êú †xÖã¤üÖxÖ ×¤ü»Öê •ÖÖ ÖÖ¸ü †ÖÆêü. 1 »ÖÖ Ö ºþ¯ÖµÖê ´ÖµÖÖÔ¤êü¯ÖµÖÕŸÖ“µÖÖ 5 ŸÖê 6 ¿ÖêŸÖ ú-µÖÖÓ“µÖÖ ×´ÖôæûxÖ 11 ˆ¯ÖÃÖÖ •Ö»ÖØÃÖ“ÖxÖ µÖÖê•ÖxÖÖ ¯Öã ÖÔ ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»µÖÖ †ÃÖæxÖ ¯Öãœüᯙ úÖôûÖŸÖ †¿ÖÖ †Ö Ö ÖßxÖ 30 µÖÖê•ÖxÖÖ ¯ÖÏßÖÖ×¾ÖŸÖ êú»Ö껵ÖÖ †ÖÆêüŸÖ.
7
•Ö»ÖÃÖÓ¬ÖÖ¸ü Ö ¾Ö ¯ÖÖ Ö»ÖÖê™ü Öê¡Ö ×¾Ö úÖÃÖ úÖµÖÔ Îú´Ö †ÖÓ²Öê ÖÖÓ¾Ö ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖŸÖᯙ ¤ãü úÖôûß ³ÖÖ ÖÖ»ÖÖ †Ö× Ö ×¾Ö¿ÖêÂÖŸÖ: •µÖÖ Öê¡ÖÖ»ÖÖ úÖ»Ö¾µÖÖ¾¤üÖ¸êü ØÃÖ“ÖxÖÖ“Öê ¯ÖÖ Öß ÃÖÆü•Ö¯Ö Öê ¤êüŸÖÖ µÖê Öê ¿ÖŒµÖ ÆüÖê ÖÖ¸ü xÖÖÆüß. †¿ÖÖ ×šü úÖ Öß ¿ÖÖáֿÖ㬤ü ¯Ö¬¤üŸÖßxÖê ¯ÖÖ Ö»ÖÖê™ü Öê¡Ö ×¾Ö úÖÃÖÖ“ÖÖ úÖµÖÔ Îú´Ö ¸üÖ²Ö×¾Ö µÖÖŸÖ µÖêŸÖ †ÃÖãxÖ ŸµÖÖ†ÓŸÖ ÖÔŸÖ ÃÖßÃÖß™üß, ™êü¸êüØÃÖ Ö, ¾ÖxÖß ú¸ü Ö, xÖÖ»ÖÖ²ÖÓ›ü, ¯ÖÖ—Ö¸ü ŸÖ»ÖÖ¾Ö, ²ÖÓ¬ÖÖ¸êü µÖÖÃÖÖ¸ü Öê ×¾Ö×¾Ö¬Ö ˆ¯Ö“ÖÖ¸ü ú¸ü µÖÖŸÖ µÖêŸÖ †ÖÆêüŸÖ. ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖŸÖᯙ ŸÖôêû‘Ö¸ü, ãú¸ü¾ÖÓ›üß, ¾ÖÖôãÓû•Ö¾ÖÖ›üß, †¾ÖÃÖ¸üß, Ø¿Ö Ö¾Öê, ¯ÖÖ¸ü ÖÖÓ¾Ö, ¸üÖÓ•Ö Öß, úÖê™ü´Ö¤ü¸üÖ µÖÖ ×šü úÖ Öß 3 úÖê™üß 56 »ÖÖ Ö ºþ¯ÖµÖÖÓ“Öß 10 ¯ÖÖ—Ö¸ü ŸÖ»ÖÖ¾ÖÖÓ“Öß úÖ´Öê xÖã úŸÖß“Ö ¯Öã ÖÔ —ÖÖ»Öß †ÃÖæxÖ ¯Ö׸ü ÖÖ´Öß ³Öæ Ö³ÖÖÔŸÖᯙ ¯ÖÖ µÖÖ“Öß ¯ÖÖŸÖôûß ¾ÖÖœü µÖÖÃÖ ±úÖ¸ü ´ÖÖêšüß ´Ö¤ŸÖü ÆüÖê‡Ô»Ö. ÃÖxÖ 2003-04 ŸÖê 2008-09 µÖÖ úÖ»ÖÖ¾Ö¬Öß´Ö¬µÖê †ÖÓ²Öê ÖÖÓ¾Ö ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖŸÖ ‹ æú Ö 150 ×ÃÖ´Öë™ü xÖÖ»ÖÖ²ÖÖÓ¬Ö“Öß úÖ´Öê ¯Öã ÖÔ ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öê»Öß †ÃÖæxÖ ŸµÖÖ¾Ö¸ü 4 úÖê™üß 51 »ÖÖ Ö ºþ¯ÖµÖê Ö“ÖÔ ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öê»Öê †ÖÆêüŸÖ. ŸÖÃÖê“Ö ´ÖÖŸÖß xÖÖ»ÖÖ²ÖÖÓ¬ÖÖ“Öß 262 úÖ´Öê ¯Öã ÖÔ ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öê»Öß †ÃÖæxÖ ŸµÖÖ¾Ö¸ü 4 úÖê™üß 78 »ÖÖ Ö ºþ¯ÖµÖê Ö“ÖÔ ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öê»Öê †ÖÆêüŸÖ. Ø›³Öê ¬Ö¸ü ÖÖ“µÖÖ ¯Ö׸üÃÖ¸üÖŸÖᯙ †Öפü¾ÖÖÃÖß ¿ÖêŸÖ ú-µÖÖÓxÖÖ ›üÖë Ö¸ü ˆŸÖÖ¸üÖ¾Ö¸ü ¸üÖê•Ö ÖÖ¸ü Æü´Öß µÖÖê•ÖxÖêŸÖæxÖ ³ÖÖŸÖ ÖÖ“Ö¸êü ŸÖµÖÖ¸ü ú¸üŸÖÖ µÖÖ¾ÖßŸÖ †Ö× Ö Æüß ÖÖ“Ö¸êü ˆŸ¯ÖÖ¤üxÖ Ö´Ö ²ÖxÖ×¾ÖŸÖÖ µÖÖ¾ÖßŸÖ ´Æü ÖãxÖ ¿ÖÖÃÖ úßµÖ Ö“ÖÖxÔÖê ÖÖÃÖ ¯Ö›ü ú‡Ô úÖµÖÔ Îú´Ö ´ÖÓ•Öæ¸ü ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»ÖÖ †ÖÆêü. µÖÖ úÖµÖÔ Îú´ÖÖÓŸÖ ÖÔŸÖ ¿ÖêŸÖ ú-µÖÖxÓÖÖ •Ö×´ÖxÖß“µÖÖ ˆŸÖÖ¸ü×xÖÆüÖµÖ †xÖã¤üÖxÖÖ“Öß ¸üŒ ú´Ö ×´Öôû ÖÖ¸ü †ÖÆêü. ¸üÖ•µÖÖŸÖ ±úŒŸÖ †ÖÓ²Öê ÖÖÓ¾Ö ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖÃÖÖšüß“Ö ÆüÖ úÖµÖÔ Îú´Ö ¸üÖ²Ö×¾Ö µÖÖŸÖ µÖêŸÖ †ÖÆêü. ×¿Ö¾Ö úÖ»ÖßxÖ Ö›ü úÖŸÖᯙ ™üÖŒµÖÖ µÖÖê•ÖxÖëŸÖ ÖÔŸÖ 2008-09 ´Ö¬µÖê 1 úÖê™üß 80 »ÖÖ Ö ºþ¯ÖµÖÖÓ“Öß úÖ´Öê ´ÖÓ•Öæ¸ü —ÖÖ»Öê»Öß †ÃÖæxÖ ÃÖ¾ÖÔ úÖ´Öê ¯ÖÏ ÖŸÖßŸÖ †ÖÆêüŸÖ. ŸÖ¸ü 2009-10 ´Ö¬µÖê 91.49 »ÖÖ Ö ºþ¯ÖµÖÖÓ“Öß †ÖÆãü¯Öê, ´ÖÖ“Öß“Öß ¾ÖÖ›üß, Öê™üÖ“Öß ¾ÖÖ›üß, •Öôû êú¾ÖÖ›üß, ²ÖÖ»Ö¾Ö߸ü ¾ÖÖ›üß, ¸üÖ•Ö¯Öæ¸ü - xÆüÖ¾Öê“Öß¾ÖÖ›üß, ›üÖê Ö úÖ¯Öæ¸ü¾ÖÖ›üß, úÖëœü¾Öôû œü Öê¾ÖÖ›üß, ¯ÖÆüÖ›ü¤ü¸üÖ šüÖ ú¸ü¾ÖÖ›üß, ÖÖêÆêü Öã. د֯ÖôûÖ“Öß ¾ÖÖ›üß, ÃÖÖ êú¸üß - ´ÖÖêÆÓü›ãü»Öê¾ÖßÖß, دָ֯ü Ö Öê ÖÖ¾ÖšüÖ Ö, úÖëœü¾Öôû Ø¿Ö¤êü¾ÖßÖß, ãú׿ָêü ²Öã. ÖÖ¾ÖšüÖ Ö, ´Öê‘ÖÖê»Öß ÖÖ¾ÖšüÖ Ö, •ÖÖÓ³ÖÖê¸üß - ²ÖÖ¯Ö߸ü¾ÖÖ›üß, •ÖÖÓ³ÖÖê¸üß úÖôû¾ÖÖ›üß xÖÓ.1, »ÖÖê Öß †¿Öß 17 ךü úÖ Ö“Öß úÖ´Öê ´ÖÓ•Öæ¸ü —ÖÖ»Öß †ÖÆêüŸÖ.
8
xÖ¾ÖßxÖ ¯Öß ú ¯Ö¬¤üŸÖß“ÖÖ Ã¾Öß úÖ¸ü ØÃÖ“ÖxÖ ¯ÖÏ ú»¯ÖÖÓ“Öê •ÖÖôêû ˆ³Öê ú¸ü µÖÖ“µÖÖ † ÖÖê¤ü¸ü †ÖÓ²Öê ÖÖÓ¾Ö ŸÖÖ»Öã úÖ ÆüÖ †¾ÖÂÖÔ Ö ¯ÖÏ¾Ö Ö ´Æü ÖãxÖ“Ö †Öêôû Ö»ÖÖ •ÖÖŸÖ ÆüÖêŸÖÖ. ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖ“Öß ¯ÖÖ¾ÖÃÖÖ“Öß ÃÖ¸üÖÃÖ¸üß 860 ×´Ö.»Öß. †ÃÖ»Öß ŸÖ¸üßÆüß ŸµÖÖ“µÖÖ ¯Ö›ü µÖÖ´Ö¬µÖê †×xÖµÖ×´ÖŸÖŸÖÖ ¾Ö ÖÓ›ü ÆüÖêŸÖ †ÃÖ»µÖÖ´Öãôêû ²Ö-µÖÖ“Ö¤üÖ ×¯Ö êú ÆüÖŸÖÖ¿Öß »ÖÖ ÖŸÖ xÖ¾ÆüŸÖß. ¿ÖêŸÖ ú-µÖÖÓxÖÖ µÖÖ †¾ÖÂÖÔ Ö ¯Ö׸üÛã֟Öß“ÖÖ ÃÖÖ´ÖxÖÖ ú¸ü Öê ¿ÖŒµÖ ¾ÆüÖ¾Öê ´Æü ÖæxÖ ØÃÖ“ÖxÖÖ“Öê •ÖÖôêû •ÖÖ× Ö¾Ö¯Öæ¾ÖÔ ú ˆ³Öê ú¸ü µÖÖ“ÖÖ ¯Öϵ֟xÖ êú»ÖÖ Öê»ÖÖ. µÖÖ †¾ÖÂÖÔ Ö ¯ÖÏ¾Ö Ö ³ÖÖ ÖÖŸÖ ¯Öã¾Öá •¾ÖÖ¸üß, ²ÖÖ•Ö¸üß, ´Ö™ü úß, ˆ›üߤü, ÖÆãü, Æü¸ü³Ö¸üÖ µÖÖÓÃÖÖ¸ü Öß ×¯Ö êú ‘ÖêŸÖ»Öß •ÖÖŸÖ ÆüÖêŸÖß. ØÃÖ“ÖxÖÖ“µÖÖ ÃÖã×¾Ö¬ÖÖ ×xÖ´ÖÖÔ Ö êú»µÖÖxÖÓŸÖ¸ü ¾Ö †Öê×»ÖŸÖÖ“Öê Öê¡Ö ¾ÖÖœü»µÖÖxÖÓŸÖ¸ü µÖê£Öᯙ ¯Öß ú ¯Ö¬¤üŸÖß ²Ö¤ü»Ö µÖÖÃÖ †Ö¯Ö Ö ¯Öæ ÖÔ¯Ö Öê µÖ¿ÖþÖß —ÖÖ»ÖÖê †ÖÆüÖêŸÖ. †ÖŸÖÖ ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖ´Ö¬µÖê ˆÃÖ, ™üÖò´Öò™üÖê, ²Ö™üÖ™üÖ ¾Ö ³ÖÖ•Ö߯ÖÖ»ÖÖ µÖÖÃÖÖ¸ü µÖÖ xÖ Ö¤üß“µÖÖ ¯Öß úÖÓ²Ö¸üÖê²Ö¸ü“Ö †ÖÓ²ÖÖ, ¦üÖ Ö, ÃÖߟÖÖ±úôû, êúôûß µÖÖÃÖÖ¸ü µÖÖ ±úôû²ÖÖ ÖÖÓ“ÖßÆüß »ÖÖ Ö¾Ö›ü ´ÖÖêšüµÖÖ ¯ÖÏ´ÖÖ ÖÖ¾Ö¸ü ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öß †ÖÆêü. xÖ¾ÖßxÖ ¯Öß ú ¯Ö¬¤üŸÖß“ÖÖ Ã¾Öß úÖ¸ü êú»µÖÖ´Öãôêû ¿ÖêŸÖ ú-µÖÖÓ“Öß †ÖÙ£Ö ú ˆ®ÖŸÖß ÆüÖê µÖÖÃÖ ´ÖÖêšüß ´Ö¤üŸÖ —ÖÖ»Öß †ÃÖæxÖ ŸµÖÖÓ“Öê •Öß¾ÖxÖ´ÖÖxÖÆüß ˆÓ“ÖÖ¾Ö»Öê †ÖÆêü. ¸üÖ™ÒüßµÖ ±ú»ÖÖêªÖxÖ †×³ÖµÖÖÓxÖÖŸÖÓ ÖÔŸÖ †ÖŸÖÖ¯ÖµÖÕŸÖ 25 ÃÖÖ´Öã×Æü ú ¿ÖêŸÖŸÖôûß ´ÖÓ•Öæ¸ü úºþxÖ ŸµÖÖÓxÖÖ †xÖã¤üÖxÖ ¤êü µÖÖŸÖ †Ö»Öê †ÖÆêü. 2008-09 ´Ö¬µÖê 168 úÖÓ¤üÖ “ÖÖôûàxÖÖ ´ÖÓ•Öæ¸üß ¤êü‰úxÖ 50 »ÖÖ Ö ºþ¯ÖµÖÖÓ“Öê †xÖã¤üÖxÖ ¾ÖÖ™ü µÖÖŸÖ †Ö»Öê. 2006-07 ŸÖê 2008-09 µÖÖ úÖ»ÖÖ¾Ö¬ÖßŸÖ ¸üÖêÆüµÖÖê †ÓŸÖ ÖÔŸÖ 250 ÆêüŒ™ü¸ü Öê¡ÖÖ¾Ö¸ü ±úôû²ÖÖ Ö »ÖÖ Ö¾Ö›ü úÖµÖÔ Îú´Ö ¸üÖ²Ö×¾Ö µÖÖŸÖ †Ö»ÖÖ †ÖÆêü. †ÖŸÖÖ ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖŸÖ Æü׸üŸÖ ÖéÆüÖÓ“Öß ÃÖÓ µÖÖÆüß ´ÖÖêšüµÖÖ ¯ÖÏ´ÖÖ ÖÖŸÖ ¾ÖÖœü×¾Ö µÖÖŸÖ †Ö»Öß †ÃÖæxÖ ŸµÖÖ´Ö¬µÖê •Ö¸ü²Öê¸üÖ, úÖxÖì¿Öß´Ö, Öã»ÖÖ²Ö µÖÖÃÖÖ¸ü µÖÖ ±ãú»ÖÖÓ“Öê †Ö¬Öã×xÖ ú ¯Ö¬¤üŸÖßxÖê ˆŸ¯ÖÖ¤üxÖ ‘Öê µÖÖŸÖ µÖê‰úxÖ Æüß ±ãú»Öê ¯Ö¸ü¤êü¿ÖÖŸÖ ×xÖµÖÖÔŸÖ êú»Öß •ÖÖŸÖ †ÖÆêüŸÖ.
9
¤ãü ¬Ö ¾µÖ¾ÖÃÖÖµÖÖŸÖ ÎúÖÓŸÖß ¿ÖêŸÖß ¯Öæ¸ü ú ´Æü ÖæxÖ †Öêôû Ö»ÖÖ •ÖÖ ÖÖ¸üÖ †Ö× Ö ¿ÖêŸÖ ú-µÖÖ“µÖÖ ÃÖÓÃÖÖ¸üÖ¿Öß ×xÖ Ö›üßŸÖ †ÃÖ»Öê»ÖÖ ¤üæ¬Ö ¬ÖÓ¤üÖ •ÖÖ× Ö¾Ö¯Öæ¾ÖÔ ú ¾Ö ´ÖÖêšüµÖÖ ¯Öϵ֟xÖÖxÖê ×¾Ö úÃÖßŸÖ ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»ÖÖ †ÖÆêü. 1990 “µÖÖ ÃÖã´ÖÖ¸üÖÃÖ †ÖÓ²Öê ÖÖÓ¾Ö ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖ´Ö¬µÖê •Öê´ÖŸÖê´Ö 18 ŸÖê 20 Æü•ÖÖ¸ü ×»Ö™ü¸ü ¤ãü¬ÖÖ“Öê ÃÖÓ ú»ÖxÖ ÆüÖêŸÖ ÆüÖêŸÖê. Ö껵ÖÖ úÖÆüß ¾ÖÂÖÖÔŸÖ ¬Ö¸ü Öê, ²ÖÓ¬ÖÖ¸êü, ˆ¯ÖÃÖÖ •Ö»ÖØÃÖ“ÖxÖ µÖÖê•ÖxÖÖ µÖÖÓ“Öß ˆ³ÖÖ¸ü Öß ¾Öê ÖÖxÖê êú»µÖÖ´Öãôêû ØÃÖ“ÖxÖÖ“µÖÖ Öê¡ÖÖŸÖ ³Ö¸üß¾Ö ¾ÖÖœü —ÖÖ»Öß †Ö× Ö ŸµÖÖ“ÖÖ ¯Ö׸ü ÖÖ´Ö ´Æü ÖæxÖ •ÖxÖÖ¾Ö¸üÖÓxÖÖ »ÖÖ Ö ÖÖ¸üÖ “ÖÖ¸üÖÆüß ´ÖÖêšüµÖÖ ¯ÖÏ´ÖÖ ÖÖŸÖ ˆŸ¯ÖÖפüŸÖ ÆüÖê¾Öæ »ÖÖ Ö»µÖÖxÖê ¤ãü¬ÖÖ“ÖÖ ¬ÖÓ¤üÖ ´ÖÖêšüµÖÖ ¯ÖÏ´ÖÖ ÖÖ¾Ö¸ü ×¾Ö úÃÖßŸÖ —ÖÖ»ÖÖ †ÖÆêü. ÃÖ¬µÖÖ ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖŸÖ 34,500 ¤ãü³ÖŸÖß •ÖxÖÖ¾Ö¸êü †ÃÖãxÖ 185 ¤æü¬Ö ÃÖÖêÃÖÖµÖ™üµÖÖÓ´ÖÖ±ÔúŸÖ ¤ü¸ü¸üÖê•Ö 6 »ÖÖ Ö ×»Ö™ü¸ü ¤ãü¬ÖÖ“Öê ÃÖÓ ú»ÖxÖ ÆüÖêŸÖ †ÖÆêü. וֻÆüÖ ¤ãü¬Ö ÃÖÓ‘ÖÖ´ÖÖ±ÔúŸÖ ¤ãü¬ÖÖ¾Ö¸ü ¯ÖÏ× ÎúµÖÖ êú»Öß •ÖÖŸÖ †ÃÖxãÖ ³ÖÖ µÖ»Ö ´Öß ›êü†¸üß, ¯Ö¸üÖ Ö ×´Ö» ú †ò ›ü ×´Ö» ú ¯ÖÏÖò›üŒ™üÃÖË ŸÖÃÖê“Ö ´Ö£Öã¸üÖ, ÃÖÖ¸ü£Öß, ׿־֟ÖߣÖÔ, µÖÖÃÖÖ¸ü Öê ÖÖ•Ö Öß ¤ãü¬Ö ¯ÖÏ ú»¯Ö úÖµÖÔ¸üŸÖ †ÖÆêüŸÖ. ´ÖÖê¸ü›êü ±ãú›ü ¯ÖÏÖò›üŒ™üÃÖË µÖÖ ÖÖ•Ö Öß Öê¡ÖÖŸÖᯙ ˆªÖê ÖÖŸÖ “ÖÖò ú»Öê™ü“Öê ˆŸ¯ÖÖ¤xüÖ ÆüÖêŸÖ †ÃÖæxÖ ŸµÖÖ“ÖÖ ¾ÖÖ¯Ö¸ü ײÖà úß™ü, †Ö‡Ôà Îúß´Ö ŸÖµÖÖ¸ü ú¸ü ÖÖ-µÖÖ Óú¯ÖxµÖÖ ŸÖÃÖê“Ö ¯ÖÓ“ÖŸÖÖ¸üÖÓ úßŸÖ ÆüÖò™êü»ÖÖÓ´Ö¬µÖê ¯ÖÏÖ¬ÖÖxµÖÖxÖê êú»ÖÖ •ÖÖŸÖÖê. ¤ãü¬ÖÖ“ÖÖ ¬ÖÓ¤üÖ ¾ÖÖœüß»ÖÖ »ÖÖ ÖÖ¾ÖÖ ´Æü ÖæxÖ •ÖÖÛ Ö¾Ö¯Öæ¾ÖÔ ú ÆüÖêÙüßxÖ ±Ïúß•Ö߆xÖ µÖÖ ÃÖÓ ú¸üßŸÖ •ÖÖŸÖß“µÖÖ ÖÖ‡Ô †Ö ÖæxÖ ¿ÖêŸÖ ú-µÖÖxÓÖÖ ¯Öã¸ü×¾Ö µÖÖŸÖ †Ö»µÖÖ †ÖÆêüŸÖ.
ãúŒ ãú™ü¯ÖÖ»ÖxÖ ¤ãü¬ÖÖ¯ÖÏ´ÖÖ Öê“Ö ãúŒ ãú™ü¯ÖÖ»ÖxÖ ÆüÖ ¾µÖ¾ÖÃÖÖµÖ ¤êü Öᯙ ¿ÖêŸÖ߯Öæ¸ü ú †ÃÖæxÖ ŸÖÖê ¾ÖÖœüß»ÖÖ »ÖÖ ÖÖ¾ÖÖ ´Æü ÖæxÖ ÖÖÃÖ †xÖã¤üÖxÖ ¤êü¾ÖæxÖ ´ÖÖêšüµÖÖ ¯ÖÏ´ÖÖ ÖÖŸÖ ¯Öϵ֟xÖ ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öê. ŸµÖÖ´Öãôêû ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖŸÖ 125 úÖë²Ö›üß ¯ÖÖ»ÖxÖ ¾µÖ¾ÖÃÖÖµÖ ˆ³Öê ¸üÖ×Æü»Öê †ÃÖæxÖ ¿ÖêŸÖ ú-µÖÖÓ“µÖÖ •Öß¾ÖxÖÖŸÖ ¯Ö׸ü¾ÖŸÖÔxÖ ú¸ü µÖÖŸÖ ŸµÖÖÓxÖÖ µÖ¿Ö ×´ÖôûÖ»Öê †ÖÆêü.
¸êü¿Öß´Ö ˆªÖê Ö †ÖÓ²Öê ÖÖÓ¾Ö ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖŸÖ 20 ÖÖ¾ÖÖÓŸÖ 131 ¿ÖêŸÖ ú-µÖÖÓxÖß 250 ‹ ú¸ü Öê¡ÖÖ¾Ö¸ü ŸÖãŸÖß“Öß »ÖÖ Ö¾Ö›ü êú»Öß †ÃÖxæÖ µÖÖ ŸÖãŸÖß »ÖÖ Ö¾Ö›üßÃÖÖšüß ¸üÖê•Ö ÖÖ¸ü Æü´Öß µÖÖê•ÖxÖêŸÖæxÖ ¯ÖÏ×ŸÖ ‹ ú¸üß 20 Æü•ÖÖ¸ü ºþ¯ÖµÖÖÓ“Öê †xÖã¤üÖxÖ ¤êü µÖÖŸÖ †Ö»Öê †ÖÆêü. ˆŸ¯ÖÖ¤üßŸÖ ÆüÖê ÖÖ-µÖÖ ŸÖãŸÖß“µÖÖ úÖêÂÖÖÓ“Öß Ö¸êü¤üß ×•Ö»ÆüÖ ¸êü¿Öß´Ö ëú¦üÖ ú›æü xÖ ÆüÖêŸÖ †ÃÖæxÖ µÖÖ ¾µÖ¾ÖÃÖÖµÖÖŸÖæxÖ †ÖÓ²Öê ÖÖÓ¾Ö ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖŸÖᯙ 1250 »ÖÖê úÖÓxÖÖ ¯Öæ ÖÔ¾Öêôû ¸üÖê•Ö ÖÖ¸ü ˆ¯Ö»Ö²¬Ö —ÖÖ»Öê»ÖÖ †ÖÆêü.
10
²ÖÑ úÖÓxÖß ×¤ü»Öê»ÖÖ ´Ö¤üŸÖß“ÖÖ ÆüÖŸÖ ¿ÖêŸÖß»ÖÖ »ÖÖ Ö ÖÖ¸üß ÖŸÖê, ײÖ-ײֵÖÖ Öê, †ÖîÂÖ¬Öê, †Öî•ÖÖ¸êü ‡ŸµÖÖ¤üß“µÖÖ Ö¸êü¤üßÃÖÖšüß ³ÖÖÓ›ü¾Ö»ÖÖ“Öß †Ö¾Ö¿µÖ úŸÖÖ †ÃÖŸÖê. µÖÖ ³ÖÖÓ›ü¾Ö»ÖÖ“ÖÖ ¯Öã¸ü¾ÖšüÖ µÖÖê µÖ ¾Öêôûß ¾Ö ¯Öã¸êü¿ÖÖ ¯ÖÏ´ÖÖ ÖÖŸÖ ¾Ö Ÿ¾Ö¸üßŸÖ ˆ¯Ö»Ö²¬Ö ÆüÖê Öê Ö¸ü•Öê“Öê †ÃÖŸÖê Æêü »Ö ÖÖŸÖ ‘Öê¾ÖæxÖ ¯Öã Öê וֻÆüÖ ´Ö¬µÖ¾ÖŸÖá ÃÖÆü úÖ¸üß ²ÖÑ ú, ¿Ö¸ü¤ü ÃÖÆü úÖ¸üß ²ÖÑ ú, ´ÖÓ“Ö¸ü ¾Ö ×¾Ö×¾Ö¬Ö ¯ÖŸÖÃÖÓãÖÖÓ“µÖÖ ´ÖÖ±ÔúŸÖ ÆüÖ ³ÖÖÓ›ü¾Ö»ÖÖ“ÖÖ ¯Öã¸ü¾ÖšüÖ ˆ¯Ö»Ö²Ö¬Ö ú¹ýxÖ ¤êü µÖÖŸÖ †Ö»ÖÖ. †×¬Ö úÖ×¬Ö ú ¿ÖêŸÖ ú-µÖÖÓxÖÖ ÃÖ³ÖÖÃÖ¤ü ú¹ýxÖ ‘Öê µÖÖŸÖ µÖê¾ÖæxÖ ú•ÖÔ ¯Öã¸ü¾ÖšüÖ úÃÖÖ ×´Öôêû»Ö µÖÖ ú›êü •ÖÖ Öß¾Ö¯Öæ¾ÖÔ ú »Ö µÖ ¤êü¾ÖæxÖ ú•ÖÖÔ“Öß ¸üŒ ú´Ö ¾ÖÖœü×¾Ö µÖÖŸÖ µÖ¿Ö ×´Öôû×¾Ö»Öê †ÖÆêü. ¯Öã Öê וֻÆüÖ ´Ö¬µÖ¾ÖŸÖá ÃÖÆü úÖ¸üß ²ÖÑ êú´ÖÖ±ÔúŸÖ †ÖÓ²Öê ÖÖÓ¾Ö ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖŸÖᯙ ¿ÖêŸÖ ú-µÖÖÓxÖÖ ÃÖxÖ 1991-92 ´Ö¬µÖê 2821 ÃÖ³ÖÖÃÖ¤üÖxÖÖ 9 úÖê™üß 92 »ÖÖ Ö ¾Ö 70 Æü•ÖÖ¸ü ¹ý¯ÖµÖÖÓ“Öê ×¯Ö ú ú•ÖÔ ŸÖ¸ü 290 ¿ÖêŸÖ ú-µÖÖÓxÖÖ 1 úÖê™üß 47 »ÖÖ Ö 28 Æü•ÖÖ¸üÖÓ“Öê ´Ö¬µÖ´Ö ´Öã¤üŸÖ ú•ÖÔ †ÃÖê ‹ æú Ö 3111 ¿ÖêŸÖ ú-µÖÖÓxÖÖ 11 úÖê™üß 39 »ÖÖ Ö 98 Æü•ÖÖ¸ü ¹ý¯ÖµÖÖÓ“Öê ú•ÖÔ¾ÖÖ™ü¯Ö ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öê ÆüÖêŸÖê. ÁÖß. פü»Öß¯Ö ¾ÖôûÃÖê-¯ÖÖ™üᯙ Æêü וֻÆüÖ ²ÖÑ êúŸÖ ÃÖÓ“ÖÖ»Ö ú ´Æü ÖæxÖ ×xÖ¾Ö›æüxÖ Ö껵ÖÖxÖÓŸÖ¸ü ŸµÖÖÓxÖß †×¬Ö úÖ×¬Ö ú ¿ÖêŸÖ ú-µÖÖxÓÖÖ ú•ÖÔ úÃÖê ×´Öôêû»Ö µÖÖÃÖÖšüß ×¾Ö¿ÖêÂÖ ¯Öϵ֟xÖ êú»Öê ŸµÖÖ´Öãôêû“Ö 2008-09 ´Ö¬µÖê †ÖÓ²Öê ÖÖÓ¾Ö ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖŸÖᯙ 14107 ¿ÖêŸÖ ú¸üß ÃÖ³ÖÖÃÖ¤üÖÓxÖÖ 49 úÖê™üß 63 »ÖÖ Ö 43 Æü•ÖÖ¸ü ¹ý¯ÖµÖÖÓ“Öê ×¯Ö ú ú•ÖÔ †Ö× Ö 1492 ¿ÖêŸÖ ú-µÖÖÓxÖÖ ´Ö¬µÖ´Ö ´Öã¤üŸÖ ú•ÖÖÔ¯ÖÖê™üß 7 úÖê™üß 36 »ÖÖ Ö 37 Æü•ÖÖ¸ü ¹ý¯ÖµÖê ¾ÖÖ™ü µÖÖŸÖ †Ö»Öê. 25 ÃÖ³ÖÖÃÖ¤üÖxÓÖÖ ¤üßü‘ÖÔ ´Öã¤üŸÖß“µÖÖ ú•ÖÖÔ¯ÖÖê™üß 22 »ÖÖ Ö 22 Æü•ÖÖ¸ü ¹ý¯ÖµÖê ¤êü µÖÖŸÖ †Ö»Öê †ÃÖæxÖ ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖŸÖᯙ ‹ æú Ö 15624 ¿ÖêŸÖ ú-µÖÖÓxÖÖ 57 úÖê™üß 52 »ÖÖ Ö ¹ý¯ÖµÖÖÓ“Öê ú•ÖÔ¾ÖÖ™ü¯Ö ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öê»Öê †ÖÆêü. ÃÖxÖ 1974 ´Ö¬µÖê ãÖÖ¯ÖxÖ ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Ö껵ÖÖ ¿Ö¸ü¤ü ÃÖÆü úÖ¸üß ²ÖÑ êú´ÖÖ±ÔúŸÖ 31 ´ÖÖ“ÖÔ, 2009 † Öê¸ü 91 úÖê™üß 48 »ÖÖ Ö ¹ý¯ÖµÖÖÓ“Öê ú•ÖÔ¾ÖÖ™ü¯Ö ÃÖ³ÖÖÃÖ¤üÖxÓÖÖ ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öê †ÃÖæxÖ ŸµÖÖ¯Öî úß 13 úÖê™üß 51 »ÖÖ Ö ¹ý¯ÖµÖê ¿ÖêŸÖ߯Öæ¸ü ú ˆªÖê ÖÖÃÖÖšüß ˆ¯Ö»Ö²¬Ö ú¹ýxÖ ¤êü µÖÖŸÖ †Ö»Öê»Öê †ÖÆêüŸÖ. ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖŸÖ ÃÖxÖ 1991-92 ´Ö¬µÖê 22 ¯ÖŸÖÃÖÓãÖÖ úÖµÖÔ¸üŸÖ ÆüÖꟵÖÖ. †ÖŸÖÖ ÃÖxÖ 2008-09 ´Ö¬µÖê 82 ¯ÖŸÖÃÖÓãÖÖ úÖµÖÔ¸üŸÖ †ÃÖæxÖ ŸµÖÖÓxÖß êú»Öê»ÖÖ ³ÖÖÓ›ü¾Ö»Ö ¯Öã¸ü¾ÖšüÖÆüß ´ÖÖêšüÖ »Ö Ö ÖßµÖ †ÖÆêü.
11
³Öß´ÖÖ¿ÖÓ ú¸ü ÃÖÆü úÖ¸üß ÃÖÖ Ö¸ü úÖ¸ü ÖÖxµÖÖxÖê êú»Öê»Öê ¯Ö׸ü¾ÖŸÖÔx Ö ˆŸ¯ÖÖפüŸÖ ÆüÖê ÖÖ-µÖÖ ú““µÖÖ ´ÖÖ»ÖÖ¾Ö¸ü ¯ÖÏ× ÎúµÖÖ ú¸ü ÖÖ¸üß úÖ¸ü ÖÖxÖ¤üÖ¸üß Ã£ÖÖ×xÖ ú ךü úÖ Öß ˆ³Öß êú»µÖÖ׿־ÖÖµÖ ¿ÖêŸÖ ú-µÖÖ“µÖÖ ¯Ö¤ü¸üÖŸÖ •ÖÖßÖß“Öê ¤üÖêxÖ ¯ÖîÃÖê ¯Ö›ü ÖÖ¸ü xÖÖÆüßŸÖ Æêü †Öêôû ÖæxÖ †Öšü ¾ÖÂÖÖÕ¯Öæ¾Öá ÁÖß.פü»Öß¯Ö ¾ÖôûÃÖê-¯ÖÖ™üᯙ µÖÖÓxÖß †£Ö ú ¯Ö׸üÁÖ´ÖÖŸÖæxÖ 2500 ´Öê. ™xüÖ ÖÖôû¯Ö Ö´ÖŸÖê“ÖÖ ³Öß´ÖÖ¿ÖÓ ú¸ü ÃÖÆü úÖ¸üß ÃÖÖ Ö¸ü úÖ¸ü ÖÖxÖÖ †¾Ö‘µÖÖ 9 ´Ö×ÆxüµÖÖŸÖ ˆ³ÖÖ êú»ÖÖ. ØÃÖ“ÖxÖÖ“µÖÖ ÃÖã×¾Ö¬ÖÓÖ´Ö¬µÖê ¾ÖÖœü —ÖÖ»µÖÖ´Öãôêû ÅÃÖÖ“Öê ´ÖÖêšüµÖÖ ¯ÖÏ´ÖÖ ÖÖ¾Ö¸ü ˆŸ¯ÖÖ¤üxÖ ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖ´Ö¬µÖê ÆüÖê¾Öæ »ÖÖ Ö»Öê ÆüÖêŸÖê. ¯Ö Ö ŸµÖÖ“Öß ×¾Ö»Æêü¾ÖÖ™ü ú¿Öß »ÖÖ¾ÖÖµÖ“Öß †ÃÖÖ ¯ÖÏ¿xÖ ¿ÖêŸÖ ú-µÖÖÓ¯Öãœêü ¾ÖêôûÖê¾Öêôûß ˆ³ÖÖ ¸üÖÆüŸÖ ÆüÖêŸÖÖ. ¿Öê•ÖÖ¸ü“µÖÖ úÖ¸ü ÖÖxµÖÖÓxÖÖ ŸÖã™ü¾Ö›üÖ †ÃÖê»Ö ŸÖê¾ÆüÖ ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖŸÖ»µÖÖ ¿ÖêŸÖ ú-µÖÖÓ“ÖÖ ÅÃÖ ¯ÖÏÖ¬ÖÖxµÖÖxÖê •ÖÖµÖ“ÖÖ ¯Ö Ö ‡ŸÖ¸ü ¾Öêôûß ´ÖÖ¡Ö ŸµÖÖ»ÖÖ ÅÃÖ ÖÖôû µÖÖÃÖÖšüß ¾Ö Ö¾Ö Ö ØÆü›üÖ¾Öê »ÖÖ ÖÖµÖ“Öê ¾Ö ¯Öã¸êüÃÖÖ ¤ü¸üÆüß ×´ÖôûÖµÖ“ÖÖ xÖÖÆüß. ŸµÖÖ“Öß Æüß †›ü“Ö Ö »Ö ÖÖŸÖ ‘Öê¾ÖæxÖ ¿ÖêŸÖ ú-µÖÖ“µÖÖ“Ö ´ÖÖ»Ö úß“ÖÖ ÃÖÆü úÖ¸üß ÃÖÖ Ö¸ü úÖ¸ü ÖÖxÖÖ ˆ³ÖÖ ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»µÖÖ´Öãôêû †ÖŸÖÖ ¿ÖêŸÖ ú-µÖÖÓxÖÖ ÅÃÖ ÖôûߟÖÖÃÖÖšüß ‡ŸÖ¸ü¡Ö •ÖÖ µÖÖ“Öß ¾Öêôû µÖêŸÖ xÖÖÆüß. Ö껵ÖÖ 8 ¾ÖÂÖÖÔŸÖ úÖ¸ü ÖÖxµÖÖxÖê xÖê¡Ö¤üß¯Ö ú ¯ÖÏ ÖŸÖß êú»Öß †ÃÖæxÖ ÃÖÖ›êü ÃÖÆüÖ »ÖÖ Ö ™üxÖÖÓÆæüxÖ †×¬Ö ú ÖÖôû¯Ö ú¸ü µÖÖ¯ÖµÖÕŸÖ ´Ö•Ö»Ö ´ÖÖ¸ü»Öê»Öß †ÖÆêü. úÖ¸ü ÖÖxµÖÖ“Öê ¾µÖ¾ÖãÖÖ¯ÖxÖ ˆŸ éú™ü ¯Ö¬¤üŸÖß“Öê †ÃÖ»µÖÖ´Öãôêû Ö껵ÖÖ 8 ¾ÖÂÖÖÔŸÖ ¸üÖ™ÒüßµÖ ¾Ö ¸üÖ•µÖ ¯ÖÖŸÖôûß¾Ö¸ü“Öê 6 ¯Öã¸üà úÖ¸ü úÖ¸ü ÖÖxµÖÖ»ÖÖ ×´ÖôûÖ»Öê †ÃÖæxÖ 2007-08 µÖÖ ¾ÖÂÖÖÔŸÖ ¸üÖ™ÒüßµÖ ÃÖÆü úÖ¸üß ×¾Ö úÖÃÖ ×xÖ Ö´Ö ´ÖÖ±ÔúŸÖ ¤êü µÖÖŸÖ µÖê ÖÖ¸üÖ ¤êü¿ÖÖŸÖᯙ ÃÖ¾ÖÖìŸ éú™ü ÃÖÖ Ö¸ü úÖ¸ü ÖÖxµÖÖ“ÖÖ ¯Ö×Æü»µÖÖ Îú´ÖÖÓ úÖ“ÖÖ ¯Öã¸üà úÖ¸ü ³Öß´ÖÖ¿ÖÓ ú¸ü ÃÖÆü úÖ¸üß ÃÖÖ Ö¸ü úÖ¸ü ÖÖxµÖÖ»ÖÖ ×´ÖôûÖ»Öê»ÖÖ †ÖÆêü.
ÃÖÆü¾Öß•Ö ×xÖÙ´ÖŸÖß úÖ¸ü ÖÖxµÖÖŸÖæxÖ êú¾Öôû ÃÖÖ Ö¸êü“Öê ˆŸ¯ÖÖ¤üxÖ úºþxÖ ³ÖÖ Ö ÖÖ¸ü xÖÖÆüß †Ö× Ö ŸµÖÖŸÖæxÖ ¯Öã¸êüÃÖÖ ¤ü¸üÆüß ¿ÖêŸÖ ú-µÖÖÓxÖÖ ¤êü Öê ¿ÖŒµÖ ÆüÖê ÖÖ¸ü xÖÖÆüß. ŸµÖÖÃÖÖšüß ÃÖÖ Ö¸êü²Ö¸üÖê²Ö¸ü“Ö †xµÖ ˆ¯Ö ˆŸ¯ÖÖ¤xüÖÖÓ ú›êüÆüß »Ö Ö ¤êü Öê Ö¸ü•Öê“Öê ÆüÖêŸÖê. Æüß Ö¸ü•Ö »Ö ÖÖŸÖ ‘Öê¾ÖæxÖ •ÖÖ× Ö¾Ö¯Öæ¾ÖÔ ú úÖ¸ü ÖÖxµÖÖŸÖæxÖ ¾Öß•Ö ×xÖÙ´ÖŸÖß ú¸ü µÖÖ“ÖÖ ¯ÖÏ ú»¯Ö ÆüÖŸÖß ‘Öê µÖÖŸÖ µÖê¾ÖæxÖ 4 •ÖÖxÖê¾ÖÖ¸üß 2007 ¸üÖê•Öß ¯ÖÏ ú»¯ÖÖ“Öß ˆ³ÖÖ¸ü Öß ¯Öæ ÖÔ ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öß. †ŸµÖÓŸÖ ú´Öß úÖ»ÖÖ¾Ö¬Öß ´Ö¬µÖê 14 úÖê™üß 30 »ÖÖ Ö ºþ¯ÖµÖê Ö“ÖÔ úºþxÖ 6 ´Öê Öò¾Öò™ü ¾Öß•Ö ×xÖÙ´ÖŸÖß“ÖÖ ¯ÖÏ ú»¯Ö µÖ¿ÖþÖß¯Ö Öê ˆ³ÖÖ¸ü»ÖÖ. µÖÖ ¯ÖÏ ú»¯ÖÖŸÖæxÖ †ÖŸÖÖ¯ÖµÖÕŸÖ 14 úÖê™üß 35 »ÖÖ Ö ºþ¯ÖµÖÖÓ“Öß ¾Öß•Ö ×xÖ´ÖÖÔ Ö ÆüÖê¾ÖæxÖ úÖ¸ü ÖÖxµÖÖ“ÖßÆüß ¾Öß•Öê“Öß Ö¸ü•Ö ³ÖÖ Ö µÖÖÃÖ ŸµÖÖ´Öãôêû ´ÖÖêšüß ´Ö¤üŸÖ —ÖÖ»Öß †ÖÆêü.
12
ÃÖxÖ 2007-08 “ÖÖ ¤êü¿ÖÖŸÖᯙ ÃÖ¾ÖÖìŸ éúšü ÃÖÖ Ö¸ü úÖ¸ü ÖÖxµÖÖ“ÖÖ ¯Öã¸üà úÖ¸ü ÁÖß.¿Ö¸ü¤ü ¯Ö¾ÖÖ¸ü µÖÖÓ“Öê ÆüßÖê þÖß úÖ¸üŸÖÖxÖÖ
ÎúÖÓŸÖß úÖ¸üß ú•ÖÔ´ÖÖ±úß µÖÖê•ÖxÖÖ ÁÖß. ¿Ö¸ü¤ü ¯Ö¾ÖÖ¸ü ÃÖÖÆêü²ÖÖÓ“µÖÖ ¯ÖãœüÖ úÖ¸üÖ´Öãôêû ¤êü¿ÖÖŸÖ 71 Æü•ÖÖ¸ü úÖê™üà“Öß ú•ÖÔ´ÖÖ±úß µÖÖê•ÖxÖÖ ¸üÖ²Ö×¾Ö µÖÖŸÖ †Ö»Öß ŸµÖÖ“ÖÖ ´ÖÖêšüÖ ±úÖµÖ¤üÖ †ÖÓ²Öê ÖÖÓ¾Ö ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖŸÖᯙ ¿ÖêŸÖ ú-µÖÖÓxÖÖ ×´ÖôûÖ»ÖÖ. ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖŸÖᯙ 3772 †ŸµÖ»¯Ö ¾Ö †»¯Ö³Öæ¬ÖÖ¸ü ú ¿ÖêŸÖ ú-µÖÖÓ“Öê ×¾Ö×¾Ö¬Ö úÖµÖÔ úÖ¸üß ÃÖÖêÃÖÖµÖ™üµÖÖ, ³Öæ×¾Ö úÖÃÖ ²ÖÑ ú, ¿Ö¸ü¤ü ÃÖÆü úÖ¸üß ²ÖÑ ú ¾Ö ¸üÖ™ÒüßµÖ éúŸÖ ²ÖÑ úÖÓ´ÖÖ±ÔúŸÖ ‘ÖêŸÖ»Öê»Öê ÃÖã´ÖÖ¸êü 10 úÖê™üß 29 »ÖÖ Ö 79 Æü•ÖÖ¸ ¹ý¯ÖµÖÖÓ“Öê ú•ÖÔ ´ÖÖ±ú —ÖÖ»Öê †ÃÖæxÖ ‡ŸÖ¸ü 854 ¿ÖêŸÖ ú-µÖÖÓxÖÖ 1 úÖê™üß 88 »ÖÖ Ö 46 Æü•ÖÖ¸ü ¹ý¯ÖµÖÖÓ“Öß ú•ÖÔ´ÖÖ±úß ×´ÖôûÖ»Öß †ÖÆêü. ´ÖÆüÖ¸üÖ™Òü ¿ÖÖÃÖxÖÖxÖê 20 Æü•ÖÖ¸ü ¹ý¯ÖµÖÖÓ¯ÖµÖÕŸÖ •Öß ú•ÖÔ ´ÖÖ±úß ×¤ü»Öß ŸµÖÖ“ÖÖ ±úÖµÖ¤üÖ ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖŸÖᯙ 6387 ¿ÖêŸÖ ú-µÖÖÓxÖÖ —ÖÖ»ÖÖ. ŸµÖÖÓ“Öê 6 úÖê™üß 47 »ÖÖ Ö 26 Æü•ÖÖ¸ü ¹ý¯ÖµÖê ¾Ö 20 Æü•ÖÖ¸üÖ“µÖÖ ¾Ö¸üᯙ 6558 ¿ÖêŸÖ ú-µÖÖÓ“Öê 12 úÖê™üß 47 »ÖÖ Ö 91 Æü•ÖÖ¸ü ¹ý¯ÖµÖê ‡ŸÖ êú ú•ÖÔ ´ÖÖ±ú —ÖÖ»Öê.
13
¾Öß•Ö ÃÖ´ÖõÖÖ ÃÖÖê›ü×¾Ö µÖÖ»ÖÖ ¯ÖÏÖ¬ÖÖxµÖ
ˆ•ÖÖÔ ´ÖÓ¡Öß µÖÖ xÖÖŸµÖÖxÖê xÖÖ´Ö¤üÖ¸ü פü»Öß¯Ö ¾ÖôûÃÖê-¯ÖÖ™üᯙ µÖÖÓxÖß ¸üÖ•µÖÖ»ÖÖ ×¾Ö•ÖꓵÖÖ ÃÖÓ ú™üÖŸÖæxÖ ²ÖÖÆêü¸ü úÖœü µÖÖÃÖÖšüß †ÆüÖê¸üÖ¡Ö ú™ü ˆ¯ÖÃÖæxÖ ×xÖ¸ü×xÖ¸üÖôûµÖÖ ¯ÖÏ ú»¯ÖÖÓ“Öß µÖÖê•ÖxÖÖ êú»Öß, ¤ãü¸ü ÖÖ´Öß ¬ÖÖê¸ü ÖÖŸ´Ö ú ×xÖ ÖÔµÖ ‘ÖêŸÖ»Öê. ŸµÖÖ´Öãôêû ×¾Ö¸üÖê¬Öß ¯Ö ÖÖ“Öê xÖêŸÖêÆüß ¾Öß•Ö ™Óü“ÖÖ‡Ô²ÖÖ²ÖŸÖ ¾ÖîµÖÛŒŸÖ ú׸üŸµÖÖ ÁÖß.¾ÖôûÃÖê-¯ÖÖ™üᯙ µÖÖÓ“Öê¾Ö¸ü ×™ü úÖ ú¹ý ¿Ö ú»Öê xÖÖÆüߟÖ. ÃÖ ÖôûµÖÖ ¸üÖ•µÖÖ ú›êü »Ö Ö ¤êü ÖÖ¸êü פü»Öָ߯üÖ¾Ö †Ö¯Ö»µÖÖ †ÖÓ²Öê ÖÖÓ¾Ö ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖ ú›êü ¤ãü»ÖÔ Ö ú¸ü Öê ¿ÖŒµÖ“Ö xÖ¾ÆüŸÖê. ŸµÖÖÓxÖß ¯Öã Öê וֻÆüµÖÖ ú¸üߟÖÖ ¯ÖÖµÖÖ³ÖæŸÖ ×¾Ö úÖÃÖ †Ö¸üÖ Ö›üµÖÖÓŸÖ ÖÔŸÖ 414.35 úÖê™üß ¹ý¯ÖµÖÖÓ“ÖÖ †Ö¸üÖ Ö›üÖ ´ÖÓ•Öæ¸ü ú¹ýxÖ ŸµÖÖŸÖ †ÖÓ²Öê ÖÖÓ¾Ö ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖÃÖÖšüß 32.18 úÖê™üß ¹ý¯ÖµÖÖ“ÖÓß ŸÖ¸üŸÖæ¤ü êú»Öß. ŸµÖÖŸÖæxÖ ×¾ÖªãŸÖ Öê¡ÖÖ“Öê ÃÖ Ö´Öß ú¸ü Ö ú¸ü Öê †Ö× Ö xÖ×¾ÖxÖ ˆ¯Ö ëú¦üÖÓ“Öß ˆ³ÖÖ¸ü Öß ú¸ü µÖÖŸÖ µÖê ÖÖ¸ü †ÖÆêü. ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖŸÖ úÖšüÖ¯Öæ¸ü, ´ÖÓ“Ö¸ü, ¸üÖÓ•Ö Öß, ×xÖ¸ü Öã›üÃÖ¸ü, ‘ÖÖê›êü ÖÖÓ¾Ö, úôÓû²Ö, ŸÖôêû‘Ö¸ü µÖÖ ×šü úÖ Öß ×¾ÖªãŸÖ ˆ¯Ö ëú¦êü úÖµÖÔ¸üŸÖ †ÃÖæxÖ Ø¯Ö¯Öôû ÖÖÓ¾Ö ( Ö›ü úß), ¯Öêšü ¾Ö ¾Ö›ü ÖÖÓ¾Ö úÖØ¿Ö²Öê Ö µÖÖ ×šü úÖ Öß xÖ×¾ÖxÖ ˆ¯Ö ëú¦êü ˆ³ÖÖ¸ü Öß“Öß úÖ´Öê ÃÖã¹ý †ÖÆêüŸÖ. ¸üÖ•Öß¾Ö ÖÖÓ¬Öß ÖÏÖ´Öß Ö ×¾ÖªãŸÖß ú¸ü Ö µÖÖê•ÖxÖê´Ö¬ÖæxÖ ¤üÖ׸ü¦ü¸êüÂÖê ÖÖ»Öᯙ »ÖÖê úÖÓxÖÖ 15 ¹ý¯ÖµÖê xÖÖ´Ö´ÖÖ¡Ö ¿Öã» ú †Ö úÖ¹ýxÖ †›üß“Ö ¯ÖÖò‡Õ™ü“Öê ‘Ö¸ü ÖãŸÖß ×¾Ö•Öê“Öê úxÖꌿÖxÖ ×¤ü»Öê •ÖÖŸÖê. µÖÖ †ÓŸÖ ÖÔŸÖ †ÖÓ²Öê ÖÖÓ¾Ö ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖŸÖ 874 ¯ÖÖ¡Ö ÖÏÖÆü ú †ÃÖæxÖ ŸµÖÖ¯Öî úß 596 ÖÏÖÆü úÖÓxÖÖ ×¾ÖªãŸÖ •ÖÖê›ü Öß ¤êü µÖÖŸÖ †Ö»Öê»Öß †ÖÆêü. µÖÖ“Ö µÖÖê•ÖxÖê†ÓŸÖ ÖÔŸÖ ´ÖÆüÖôãÓû Öê ŸÖ±ìú †ÖÓ²Öê ÖÖÓ¾Ö ¾Ö ¯ÖÖÓ“ÖÖôêû Öã¤Ôü µÖÖ ÖÖ¾ÖÖÓ“ÖÖ ¾Ö †xµÖ ÃÖÆüÖ ¾ÖÖ›üµÖÖ ¾ÖßµÖÖÓ“ÖÖ ÃÖ´ÖÖ¾Öê¿Ö ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öê»ÖÖ †ÖÆêü. ØÃÖ Ö»Ö ±êúØ•Ö Ö µÖÖê•ÖxÖê†ÓŸÖ ÖÔŸÖ 10 úÖê™üß 69 »ÖÖ Ö ¹ý¯ÖµÖê Ö“ÖÔ ú¹ýxÖ 68 ÖÖ¾ÖÖÓ“Öê úÖ´Ö ¯Öæ ÖÔ ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öê †ÃÖæxÖ 228 ¾ÖÖ›üµÖÖ ¾ÖßµÖÖÓ“Öê ØÃÖ Ö»Ö ±êúØ•Ö Ö“Öê úÖ´Ö ¯Öæ ÖÔ ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öê †ÖÆêü. 24 ¾ÖÖ›üµÖÖ ¾ÖßµÖÖÓ“Öß úÖ´Öê †•ÖæxÖ “ÖÖ»Öæ †ÖÆêüŸÖ. ÖÖ¾ÖšüÖ Ö ×±ú›ü¸ü ÃÖê¯Ö¸êü¿ÖxÖ µÖÖê•ÖxÖëŸÖ ÖÔŸÖ 9 úÖê™üß 45 »ÖÖ Ö ¹ý¯ÖµÖê Ö“ÖÔ ú¹ýxÖ 42 ÖÖ¾ÖÖÓ“Öê ¾Ö 120 ¾ÖÖ›üµÖÖ ¾ÖßµÖÖÓ“Öê úÖ´Ö ¯Öã ÖÔ —ÖÖ»Öê †ÃÖæxÖ 55 ¾ÖÖ›üµÖÖ ¾ÖßµÖÖÓ´Ö¬Öᯙ úÖ´Ö “ÖÖ»Öæ †ÖÆêü. 51 ÖÖ¾Öê ¾Ö 21 ¾ÖÖ›üµÖÖ ¾ÖßµÖÖ †Öפü¾ÖÖÃÖß ›üÖë Ö¸üß ³ÖÖ ÖÖŸÖᯙ †ÃÖæxÖ ŸµÖÖÓ“ÖÖ ÃÖ´ÖÖ¾Öê¿Ö ÖÖ¾ÖšüÖ ÖÖÓŸÖ ÖÔŸÖ ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öê»ÖÖ †ÖÆêü. ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖŸÖ ‹ æú Ö 50366 ¾Öß•Ö ÖÏÖÆü ú †ÃÖæxÖ ŸµÖÖ¯Öî úß 32078 ‘Ö¸ü ÖãŸÖß, 14339 éú×ÂÖ ¯ÖÓ¯Ö, 2545 ¾µÖÖ¯ÖÖ¸üß ŸÖ¸ü 384 †ÖîªÖê× Ö ú ÖÏÖÆü ú †ÖÆêüŸÖ. 172 ÃÖÖ¾ÖÔ•Ö×xÖ ú xÖôû¯ÖÖ Öß ¯Öã¸ü¾ÖšüÖ µÖÖê•ÖxÖÖÓxÖÖ ×¾ÖªãŸÖ •ÖÖê›ü Öß ¤êü µÖÖŸÖ †Ö»Öê»Öß †ÃÖæxÖ 484 ¯Ö£Öפü¾Öê ×´Ö™üÃÖÔ ¾Ö 364 ÖÏßxÖ ÆüÖ‰úÃÖ, ãúŒ ãú™ü¯ÖÖ»ÖxÖ ¾Ö ‡ŸÖ¸ü ¾µÖÖ¾ÖÃÖÖ×µÖ úÖÓxÖÖ ×¾ÖªãŸÖ •ÖÖê›ü Öß ¤êü µÖÖŸÖ †Ö»Öê»Öß †ÖÆêü.
14
¸üßÖê-¯Öæ»Ö µÖÖÓ“Öß ˆ³ÖÖ¸ü Öß
†Öפü¾ÖÖÃÖß ¾Ö ›üÖë Ö¸üÖôû †ÃÖ»Öê»ÖÖ †ÖÓ²Öê ÖÖÓ¾Ö ŸÖÖ»Öã úÖ “ÖÖÓ Ö»Öê ÃÖãÃÖ••Ö ¸üßÖê ú¹ýxÖ ¤üôû Ö¾Öôû ÖÖ“µÖÖ ²ÖÖ²ÖŸÖߟÖÆüß † ÖÏêÃÖ¸ü ú¸ü Öê •Ö¹ý¸üß“Öê ÆüÖêŸÖê. ŸµÖÖ׿־ÖÖµÖ †ÖÓ²Öê ÖÖÓ¾Ö´Ö¬µÖê ˆŸ¯ÖÖפüŸÖ ÆüÖê ÖÖ¸üÖ ¿ÖêŸÖß ¾Ö †xµÖ ¯ÖÏ úÖ¸ü“ÖÖ ´ÖÖ»Ö ²ÖÖÆêü¸ü“µÖÖ ²ÖÖ•ÖÖ¸ü¯ÖêšêüŸÖ •ÖÖ Öê ¿ÖŒµÖ xÖ¾ÆüŸÖê. Æüß Ö¸ü•Ö »Ö ÖÖŸÖ ‘Öê‰úxÖ ¸üßÖê ¾Ö ¯Öæ»Ö ²ÖÖÓ¬Ö Öß“ÖÖ úÖµÖÔ Îú´Ö ´ÖÖêšüµÖÖ ¯ÖÏ´ÖÖ ÖÖ¾Ö¸ü Ö껵ÖÖ 5 ¾ÖÂÖÖÔŸÖ ÆüÖŸÖß ‘Öê µÖÖŸÖ †Ö»ÖÖ †Ö× Ö ŸµÖÖŸÖæxÖ †ÖŸÖÖ 99 ™üŒ êú ³ÖÖ Ö ÆüÖ ¸üßµÖÖÓxÖß •ÖÖê›ü µÖÖŸÖ †Ö»Öê»ÖÖ †ÖÆêü. †³ÖµÖÖ¸ü µÖÖ“Öê Öê¡Ö ÃÖÖê›ü»Öê ŸÖ¸ü ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖŸÖ»ÖÖ úÖê ÖŸÖÖÆüß ³ÖÖ Ö †ÖŸÖÖ ¸üßµÖÖ×¾ÖxÖÖ ¸üÖ×Æü»Öê»ÖÖ xÖÖÆüß. Ö껵ÖÖ “ÖÖ¸ü ¾ÖÂÖÖÔŸÖ ¸üÖ•µÖ †£ÖÔÃÖÓ ú»¯Ö, ëú¦üßµÖ ´ÖÖ ÖÔ ×xÖ¬Öß, xÖÖ²ÖÖ›Ôü 12 ¾Ö 13, ×¾Ö¿ÖêÂÖ ¸üßÖê ¤ãüºþüßÖß úÖµÖÔ Îú´Ö, †Öפü¾ÖÖÃÖß ³ÖÖ ÖÖŸÖᯙ ¸üßÖê ¾Ö ÃÖÖ ú¾Ö úÖµÖÔ Îú´Ö µÖÖ ´ÖÖ¬µÖ´ÖÖŸÖæxÖ 67 úÖê™üß 64 »ÖÖ Ö ºþ¯ÖµÖÖÓ“Öß 272 úÖ´Öê ´ÖÓ•Öæ¸ü ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öê»Öß †ÃÖæxÖ ²ÖÆãüŸÖÖÓ¿Ö úÖ´Öê ¯Öæ ÖÔ —ÖÖ»Öê»Öß †ÖÆêüŸÖ. ¸üßÖê ¾Ö ¯Öæ»ÖÖ“Öß ÃÖ¾ÖÖÔ×¬Ö ú ¾Ö ´ÖÖêšüµÖÖ ¯ÖÏ´ÖÖ ÖÖŸÖ úÖ´Öê 2009-10 µÖÖ ¾ÖÂÖÖÔŸÖ ÆüÖŸÖß ‘Öê µÖÖŸÖ †Ö»Öß †ÃÖæxÖ ŸµÖÖŸÖᯙ úÖÆüß ´ÖÆüŸ¾ÖÖ“Öß úÖ´Öê ¯Öãœüᯙ ¯ÖÏ´ÖÖ Öê. 1) xÖÖ²ÖÖ›Ôü 14 µÖÖê•ÖÖëŸÖ ÖÔŸÖ †ÖÓ²Öê ÖÖÓ¾Ö ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖŸÖᯙ 538.63 »Ö Ö ºþ¯ÖµÖÖÓ“Öß 7 úÖ´Öê ´ÖÓ•Öæ¸ü ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öê»Öß †ÖÆêüŸÖ. 2) ¸üÖ•µÖÖ“µÖÖ †£ÖÔÃÖÓ ú»¯ÖÖ´Ö¬ÖæxÖ †ÖÓ²Öê ÖÖÓ¾Ö ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖŸÖᯙ ¸üÖ•µÖ ´ÖÆüÖ´ÖÖ ÖÖÔ¾Ö¸üᯙ 6 úÖê™üß 65 »Ö Ö ºþ¯ÖµÖÖÓ“Öß 9 úÖ´Öê ´ÖÓ•Öæ¸ü ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öê»Öß †ÖÆêüŸÖ. µÖÖ´Ö¬µÖê ¯ÖÏÖ´Öã µÖÖxÖê ´ÖÓ“Ö¸ü ŸÖê ‘ÖÖê›êü ÖÖÓ¾Ö ÆüÖ ¸üßÖÖ 7 ×´Ö™ü¸“ÖÖ ú¸ü µÖÖŸÖ µÖê ÖÖ¸ü †ÖÆêü. 3) ¸üÖ•µÖÖ“µÖÖ ÃÖxÖ 2009-10 “µÖÖ †£ÖÔÃÖÓ ú»¯ÖÖ´Ö¬ÖæxÖ ¯ÖÏ´Öã Ö ×•Ö»ÆüÖ ´ÖÖ ÖÔ, ‡ŸÖ¸ü וֻÆüÖ ´ÖÖ ÖÔ ¾Ö ÖÏÖ´Öß Ö ´ÖÖ ÖÖÔ“Öß ÃÖã¬ÖÖ¸ü ÖÖ ú¸ü µÖÖ ú¸üߟÖÖ 17 úÖê™üß 72 »ÖÖ Ö ºþ¯ÖµÖÖÓ“Öß 48 úÖ´Öê ´ÖÓ•Öæ¸ü ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öê»Öß †ÃÖæxÖ ¸üßµÖÖÓ“Öß úÖ´Öê »Ö¾Ö ú¸ü“Ö ÃÖãºþ ú¸ü µÖÖŸÖ µÖêŸÖ †ÖÆêüŸÖ. 4) ¸üÖ•µÖÖ“µÖÖ ÃÖxÖ 2009-10 “µÖÖ †£ÖÔÃÖÓ ú»¯ÖÖ´Ö¬ÖæxÖ †Öפü¾ÖÖÃÖß ³ÖÖ ÖÖŸÖᯙ ¸üßµÖÖÓ“Öß ÃÖã¬ÖÖ¸ü ÖÖ ú¸ü µÖÖ ú¸üߟÖÖ 7 úÖê™üß 70 »Ö Ö ºþ¯ÖµÖÖÓ“Öß 31 úÖ´Öê ´ÖÓ•Öæ¸üú ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öß †ÖÆêüŸÖ. 5) ¯ÖÓŸÖ¯ÖϬÖÖxÖ ÖÏÖ´ÖÃÖ›ü ú µÖÖê•ÖxÖëŸÖ ÖÔŸÖ ™ü¯¯ÖÖ 1 ŸÖê 7 µÖÖ´Ö¬µÖê ‹ æú Ö 24 úÖê™üß 29 »ÖÖ Ö 49 Æü•ÖÖ¸ü ºþ¯ÖµÖê × ú´ÖŸÖß“Öß 18 úÖ´Öê ´ÖÓ•Öæ¸ü ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öê»Öß †ÃÖæxÖ ŸµÖÖŸÖᯙ 3 úÖ´Öê ¯Öæ ÖÔ —ÖÖ»Öê»Öß †ÖÆêüŸÖ, 6 úÖ´Öê ¯ÖÏ Öן֣֯ÖÖ¾Ö¸ †ÖÆêüŸÖ ¾Ö ˆ¾ÖÔ׸üŸÖ 9 úÖ´Öê ×xÖ×¾Ö¤üÖ ÃŸÖ¸üÖ¾Ö¸ü †ÖÆêüŸÖ. 6) Ö›ü úß ŸÖê د֯Öôû ÖÖÓ¾Ö µÖÖ ÖÖ¾ÖÖÓxÖÖ •ÖÖê›ü ÖÖ-µÖÖ ‘ÖÖê›üxÖ¤üß¾Ö¸ü 2 úÖê™üß 50 »Ö Ö ºþ¯ÖµÖÖÓ“µÖÖ ´ÖÖêšüµÖÖ ¯Öæ»ÖÖ“Öê ²ÖÖÓ¬Ö úÖ´Ö ´ÖÓ•Öæ¸ü †ÃÖæxÖ úÖ´Ö »Ö¾Ö ú¸ü“Ö ÃÖãºþ ú¸ü µÖÖŸÖ µÖêŸÖ †ÖÆêü. ŸÖÃÖê“Ö úÖxÖÃÖê, ´ÖÖôû¾ÖÖ›üß µÖê£Öᯙ 1 úÖê™üß 10 »ÖÖ Ö ºþ¯ÖµÖÖÓ“µÖÖ ´ÖÖêšüµÖÖ ¯Öã»ÖÖÓ“Öê ²ÖÖÓ¬Ö úÖ´Ö ¯Öæ ÖÔ —ÖÖ»Öê †ÃÖæxÖ ´ÖÆüÖôãÓû Öê ÃÖã¯Öê¬Ö¸ü µÖê£Öê ‘ÖÖê›üxÖ¤üß¾Ö¸ü 1 úÖê™üß ºþ¯ÖµÖÖÓ“ÖÖ ´ÖÖêšüÖ ¯Öæ»Ö ¾Ö “ÖÖÃÖ xÖÖ¸üÖê›üß ¤ü¸ü´µÖÖxÖ 3 úÖê™üß ºþ¯ÖµÖÖÓ“ÖÖ ´ÖÖêšüÖ ¯Öæ»Ö ŸÖÃÖê“Ö ¾ÖôûŸÖß, xÖÖ ÖÖ¯Öæ¸ü ¤ü¸ü´µÖÖxÖ ´ÖßxÖÖ xÖ¤üß¾Ö¸ü 2 úÖê™üß 70 »ÖÖ Ö ºþ¯ÖµÖÖÓ“ÖÖ ´ÖÖêšüÖ ¯Öæ»Ö †£ÖÔÃÖÓ ú»¯ÖÖ¾¤üÖ¸êü ´ÖÓ•Öæ¸ü —ÖÖ»Öê»ÖÖ †ÃÖæxÖ ŸµÖÖ“Öß úÖ´Öê »Ö¾Ö ú¸ü“Ö ÃÖãºþ ÆüÖêŸÖ †ÖÆêüŸÖ.
15
‡´ÖÖ¸üŸÖß 1) ¿ÖÖÃÖ úßµÖ †×³ÖµÖÖÓ×¡Ö úß ´ÖÆüÖ×¾ÖªÖ»ÖµÖ †¾ÖÃÖ¸üß Öã¤Ôü µÖê£Öᯙ ‡´ÖÖ¸üŸÖ ²ÖÖÓ¬Ö úÖ´ÖÖ ú¸üߟÖÖ 75 úÖê™üß ºþ¯ÖµÖÖÓ“µÖÖ †Ó¤üÖ•Ö¯Ö¡Ö úÖÃÖ ¯ÖÏ¿ÖÖÃÖ úßµÖ ´ÖÖxµÖŸÖÖ ¯ÖÏÖ¯ŸÖ †ÃÖæxÖ ‡´ÖÖ¸üŸÖà“Öê ²ÖÖÓ¬Ö úÖ´Ö ¯ÖÏ ÖŸÖßŸÖ †ÖÆêüŸÖ 2) ¿ÖÖÃÖ úßµÖ ŸÖÓ¡Ö×xÖ êúŸÖxÖ, †¾ÖÃÖ¸üß Öã¤Ôü µÖê£Öᯙ ‡´ÖÖ¸üŸÖ ²ÖÖÓ¬Ö úÖ´ÖÖ ú¸üߟÖÖ 48 úÖê™üß ºþ¯ÖµÖÖÓ“µÖÖ †Ó¤üÖ•Ö¯Ö¡Ö úÖÃÖ ¯ÖÏ¿ÖÖÃÖ úßµÖ ´ÖÖxµÖŸÖÖ ¯ÖÏÖ¯ŸÖ †ÃÖæxÖ ‡´ÖÖ¸üŸÖà“Öê ²ÖÖÓ¬Ö úÖ´Ö ¯ÖÏ ÖŸÖßŸÖ †ÖÆêü. ŸÖÓ¡Ö×xÖ êúŸÖxÖ ¿Öî Ö× Ö ú ¾ÖÂÖÔ 2008-09 ¯ÖÖÃÖæxÖ ÃÖãºþ ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öê»Öê †ÖÆêü. 3) ´Ö¬µÖ¾ÖŸÖá ¯ÖÏ¿ÖÖÃÖ úßµÖ ‡´ÖÖ¸üŸÖ ‘ÖÖê›êü ÖÖÓ¾Ö µÖê£Öᯙ ‡´ÖÖ¸üŸÖ ²ÖÖÓ¬Ö úÖ´ÖÖ ú¸üߟÖÖ 3 úÖê™üß 80 »Ö Ö ºþ¯ÖµÖÖÓ“µÖÖ †Ó¤üÖ•Ö¯Ö¡Ö úÖÃÖ ´ÖÓ•Öã¸üß ¯ÖÏÖ¯ŸÖ †ÃÖæxÖ ‡´ÖÖ¸üŸÖß“Öê ²ÖÖÓ¬Ö úÖ´Ö ¯ÖÏ ÖŸÖßŸÖ †ÖÆêü. 4) ‘ÖÖê›êü ÖÖÓ¾Ö µÖê£Öê ´Ö¬µÖ¾ÖŸÖá ¯ÖÏ¿ÖÖÃÖ úßµÖ ‡´ÖÖ¸üŸÖ ¯Ö׸üÃÖ¸üÖ´Ö¬µÖê †×¬Ö úÖ¸üß ¾Ö ú´ÖÔ“ÖÖ¸üß µÖÖÓ“Öê ú¸üߟÖÖ ×xÖ¾ÖÖÃÖãÖÖxÖÖ“Öê ²ÖÖÓ¬Ö úÖ´ÖÖ“µÖÖ 5 úÖê™üß 8 »Ö Ö ºþ¯ÖµÖÖÓ“µÖÖ †Ó¤üÖ•Ö¯Ö¡Ö úÖÃÖ ¯ÖÏ¿ÖÖÃÖ úßµÖ ´ÖÖxµ ÖŸÖÖ ¯ÖÏÖ¯ŸÖ †ÖÆêü. ×xÖ¾ÖÖÃÖãÖÖxÖÖ“Öê ²ÖÖÓ¬Ö úÖ´Ö »Ö¾Ö ú¸ü ÃÖãºþ ú¸ü µÖÖŸÖ µÖêŸÖ †ÖÆêü. 5) †ÖîªÖê× Ö ú ¯ÖÏ×¿Ö Ö Ö ÃÖÓãÖꓵÖÖ ¯Ö׸üÃÖ¸üÖ´Ö¬µÖê ¿ÖÖÃÖ úßµÖ ´ÖÖ¬µÖ×´Ö ú ŸÖÓ¡Ö×¿Ö Ö Ö ¿ÖÖôêû“µÖÖ ²ÖÖÓ¬Ö úÖ´ÖÖ ú¸üߟÖÖ 1 úÖê™üß 25 »Ö Ö ºþ¯ÖµÖÖÓ“µÖÖ †Ó¤üÖ•Ö¯Ö¡Ö úÖÃÖ ´ÖÓ•Öæ¸üß ¯ÖÏÖ¯ŸÖ †ÃÖæxÖ úÖ´Ö †Ó×ŸÖ´Ö ™ü¯¯µÖÖŸÖ †ÖÆêü. ŸÖÃÖê“Ö ÃÖë™ü¸ü †Öò±ú ‹ŒÃÖ»ÖxÃÖ µÖÖê•ÖxÖëŸÖ ÖÔŸÖ 2 úÖê™üß 80 »Ö Ö ºþ¯ÖµÖÖÓ“Öê †Ó¤üÖ•Ö¯Ö¡Ö úÖÃÖ ´ÖÓ•Öæ¸üß ¯ÖÏÖ¯ŸÖ †ÃÖæxÖ ²ÖÖÓ¬Ö úÖ´Ö ¯ÖÏ ÖŸÖßŸÖ †ÖÆêü.
ˆ¯ÖוֻÆüÖ ºþ ÖÖ»ÖµÖ 6) ´ÖÓ“Ö¸ü µÖê£Öᯙ ˆ¯ÖוֻÆüÖ ºþ ÖÖ»ÖµÖÖ“µÖÖ ‡´ÖÖ¸üŸÖß“µÖÖ 2 úÖê™üß 50 »ÖÖ Ö ºþ¯ÖµÖÖÓ“µÖÖ ²ÖÖÓ¬Ö úÖ´ÖÖÃÖ xÖã úŸÖß“Ö ´ÖÓ•Öæ¸üß ×´ÖôûÖ»Öê»Öß †ÃÖæxÖ µÖÖ ‡´ÖÖ¸üŸÖß“Öê úÖ´Ö »Ö¾Ö ú¸ü“Ö ÃÖãºþ ú¸ü µÖÖŸÖ µÖêŸÖ †ÖÆêü.
16
†ÖÁÖ´Ö¿ÖÖôûÖ 7) †Öפü¾ÖÖÃÖß ³ÖÖ ÖÖŸÖᯙ †ÖÆãü¯Öê, ÖÖêÆêü, ¸üÖ•Ö¯Öæ¸ü, ŸÖê¹Óý Ö Ö, †ÖÃÖÖ Öê µÖê£Öᯙ ¿ÖÖÃÖ úßµÖ †ÖÁÖ´Ö¿ÖÖôûÖ ‡´ÖÖ¸üŸÖà“Öß ¯ÖÏŸµÖê úß 5 úÖê™üß ºþ¯ÖµÖê µÖÖ ¯ÖÏ´ÖÖ Öê 25 úÖê™üß ºþ¯ÖµÖÖÓ“Öß úÖ´Öê »Ö¾Ö ú¸ü“Ö ÃÖãºþ ÆüÖêŸÖ †ÖÆêüŸÖ.
³ÖŒŸÖ ×xÖ¾ÖÖÃÖ 8) ¸üÖ•Ö¯Öæ¸ü µÖê£Öê 7 úÖê™üß 81 »ÖÖ Ö ºþ¯ÖµÖÖÓ“µÖÖ ³Öß´ÖÖ¿ÖÓ ú¸ü ³ÖŒŸÖ ×xÖ¾ÖÖÃÖÖ“Öê ²ÖÖÓ¬Ö úÖ´Ö ´ÖÓ•Öæ¸ü —ÖÖ»Öê»Öê †ÃÖæxÖ úÖ´Ö ¯ÖÏ ÖŸÖßŸÖ †ÖÆêü.
¾ÖÃÖ×ŸÖ ÖéÆü 9) ´ÖÓ“Ö¸ü µÖê£Öê †Öפü¾ÖÖÃÖß ´Öã»ÖÖ-´Öã»Öà“µÖÖ ¾ÖÃÖ×ŸÖ ÖéÆüÖ“µÖÖ ¯ÖÏŸµÖê úß 2 úÖê™üß 10 »ÖÖ Ö ºþ¯ÖµÖÖÓ“µÖÖ ¤üÖêxÖ ‡´ÖÖ¸üŸÖà“Öß úÖ´Öê xÖã úŸÖß“Ö ¯Öã ÖÔ —ÖÖ»Öê»Öß †ÖÆêüŸÖ. ŸÖÃÖê“Ö ‘ÖÖê›êü ÖÖÓ¾Ö ¾Ö ׿ÖxÖÖê»Öß µÖê£Öê †Öפü¾ÖÖÃÖß ´Öã»ÖÖÓÃÖÖšüß ¾ÖÃÖ×ŸÖ ÖéÆü ²ÖÖÓ¬Ö µÖÖ“Öê ¯ÖÏßÖÖ×¾ÖŸÖ †ÃÖæxÖ ŸµÖÖÓ“Öê úÖ´Ö »Ö¾Ö ú¸ü“Ö ÃÖãºþ ÆüÖê‡Ô»Ö. ŸÖÃÖê“Ö ¯Öêšü µÖê£Öê ÃÖ´ÖÖ•Ö ú»µÖÖ Ö ×¾Ö³ÖÖ ÖÖ´ÖÖü±ÔúŸÖ ´Öã»ÖÖÓÃÖÖšüß ¾ÖÃÖ×ŸÖ ÖéÆü ²ÖÖÓ¬Ö µÖÖ“Öê úÖ´Ö ¯ÖÏ ÖŸÖ֣߯ÖÖ¾Ö¸ †ÖÆêü.
µÖ¿Ö¾ÖÓŸÖ ÖÏÖ´Ö ÃÖ´Ö鬤üß µÖÖê•ÖxÖÖ 10) µÖ¿Ö¾ÖÓŸÖ ÖÏÖ´Ö ÃÖ´Ö鬤üß µÖÖê•ÖxÖê†ÓŸÖ ÖÔŸÖ 2004-05 ŸÖê 2008-09 µÖÖ úÖ»ÖÖ¾Ö¬Öß´Ö¬µÖê ‹ æú Ö 7 úÖê™üß 71 »ÖÖ Ö 34 Æü•ÖÖ¸ü ºþ¯ÖµÖÖÓ“µÖÖ 102 úÖ´ÖÖÓxÖÖ ´ÖÓ•Öæ¸üß ×¤ü»Öê»Öß †ÃÖæxÖ µÖÖ´Ö¬Öᯙ ²ÖÆãüŸÖÖÓ¿Ö úÖ´Öê ¯Öæ ÖÔ —ÖÖ»Öê»Öß †ÖÆêüŸÖ. 11) ‡Óפü¸üÖ †Ö¾ÖÖÃÖ µÖÖê•ÖxÖê†ÓŸÖ ÖÔŸÖ ÃÖxÖ 2004-05 ŸÖê 2008-09 µÖÖ úÖ»ÖÖ¾Ö¬ÖßŸÖ 7 úÖê™üß 97 »ÖÖ Ö 68 Æü•ÖÖ¸ü ºþ¯ÖµÖÖÓ“Öß 2261 ‘Ö¸ü ãú»Öê ´ÖÓ•Öæ¸ü êú»Öê»Öß †ÃÖæxÖ Æüß úÖ´Öê ¤êü Öᯙ ¯Öæ ÖÔ —ÖÖ»Öê»Öß †ÖÆêüŸÖ. ŸÖÃÖê“Ö ¸üÖ•Öß¾Ö ÖÖÓ¬Öß ÖÏÖ´Öß Ö ×xÖ¾ÖÖ¸üÖ ‘Ö¸ü ãú»Ö µÖÖê•ÖxÖê†ÓŸÖ ÖÔŸÖ 62 »ÖÖ Ö 70 Æü•ÖÖ¸ü ºþ¯ÖµÖÖÓ“Öß 220 ‘Ö¸ü ãú»Öê ´ÖÓ•Öæ¸ü ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öê»Öß †ÃÖæxÖ ŸµÖÖÓ“Öß úÖ´Öê ¯Öæ ÖÔ —ÖÖ»Öê»Öß †ÖÆêüŸÖ. ×¾Ö¿ÖêÂÖ ëú¦üßµÖ ÃÖÆüÖµµÖ ‘Ö¸ü ãú»Ö µÖÖê•ÖxÖê†ÓŸÖ ÖÔŸÖ 32 »ÖÖ Ö 40 Æü•ÖÖ¸ü ºþ¯ÖµÖÖÓ“Öß 108 ‘Ö¸ü ãú»Öê ´ÖÓ•Öæ¸ü êú»Öê»Öß †ÃÖæxÖ ŸµÖÖÓ“Öß úÖ´Öê ¯Öæ ÖÔ —ÖÖ»Öê»Öß †ÖÆêüŸÖ.
†ÖÆãü¯Öê µÖê£Öê ²ÖÖÓ¬Ö úÖ´Ö “ÖÖ»Öæ †ÃÖ»Öê»Öß †ÖÁÖ´Ö¿ÖÖôûÖ
17
ŸÖÖ»Öã úÖ - •Öã®Ö¸ü (14 ÖÖ¾Öê) †ÖÓ²Öê ÖÖ¾Ö ×¾Ö¬ÖÖxÖÃÖ³ÖÖ ´ÖŸÖ¤üÖ¸üÃÖÓ‘ÖÖŸÖ •Öã®Ö¸ü ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖŸÖᯙ •Öß ÖÖ¾Öê µÖêŸÖÖŸÖ ŸµÖÖÓ“µÖÖÃÖÖšüß ¸üÖ•µÖÖ“µÖÖ †£ÖÔÃÖÓ ú»¯ÖÖŸÖ ÃÖxÖ 2009-10 µÖÖ †ÖÙ£Ö ú ¾ÖÂÖÖÔŸÖ ¸üÖ•µÖ ´ÖÖ ÖÔ, ¯ÖÏ´Öã Ö ×•Ö»ÆüÖ ´ÖÖ ÖÔ ¾Ö ÖÏÖ´Öß Ö ´ÖÖ ÖÖÔÓ“Öß 5 úÖê™üß 18 »ÖÖ Ö 70 Æü•ÖÖ¸ü ºþ¯ÖµÖÖÓ“Öß 17 úÖ´Öê ´ÖÓ•Öæ¸ü ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öê»Öß †ÖÆêüŸÖ. ×xÖ´Ö ÖÖÓ¾Ö ÃÖÖ¾ÖÖ µÖÖ ×šü úÖ Öß 220 êú.¾Æüß. “Öê ˆ¯Ö ëú¦ü ¯ÖÏßÖÖ×¾ÖŸÖ †ÃÖæxÖ ŸµÖÖ“Öß úÖµÖÔ¾ÖÖÆüß ¿ÖÖÃÖxÖ ¯ÖÖŸÖôûß¾Ö¸ü “ÖÖ»Öæ †ÖÆêü. úÖÓ¤üôûß ¾Ö›ü ÖÖÓ¾Ö µÖê£Öᯙ ‹´Ö.†ÖµÖ.›üß.ÃÖß. ´Ö¬µÖê 33 êú.¾Æüß. “Öê ×¾ÖªãŸÖ ˆ¯Ö ëú¦ü ˆ³Öê ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öê †ÖÆêü. ´ÖÆüÖ×¾ÖŸÖ¸ü Ö“Öê ‹ ú ˆ¯Ö×¾Ö³ÖÖ ÖßµÖ úÖµÖÖÔ»ÖµÖ ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖŸÖ Ã£ÖÖ¯ÖxÖ ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öê †ÃÖæxÖ ¯ÖÖÓ›ãü¸Óü Ö ¯Ö¾ÖÖ¸ü ÖÏÖ´Öß Ö ×¾Ö úÖÃÖ ¯ÖÏןÖšüÖxÖ»ÖÖ ‹ ú ´ÖÆüÖ×¾ÖªÖ»ÖµÖ ŸÖÃÖê“Ö ²ÖÖê¸üß µÖê£Öᯙ ‹ ú ÖÖ•Ö Öß ÃÖÓãÖê»ÖÖ ´Ö×Æü»ÖÖ ´ÖÆüÖ×¾ÖªÖ»ÖµÖ ´ÖÓ•Öæ¸ü ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öê. ×Æü¾Ö¸êü ŸÖ±ìú xÖÖ¸üÖµÖ Ö ÖÖÓ¾Ö, xÖ Ö¬Ö¾ÖÖ›üß †Ö× Ö ×¿Ö¸üÖê»Öß ŸÖ±ìú †Öôêû µÖÖ ŸÖßxÖ ÖÖ¾ÖÖÓÃÖÖšüß ´ÖÖ¬µÖ×´Ö ú ×¾ÖªÖ»ÖµÖÖÓxÖÖ ´ÖÓ•Öæ¸üß ¤êü µÖÖŸÖ †Ö»Öß. ¯ÖÖ¸ü ÖÖÓ¾Ö ŸÖ±ìú †Öôêû, ×xÖ´Ö ÖÖÓ¾Ö ÃÖÖ¾ÖÖ, ¾Ö›ü ÖÖÓ¾Ö ( úÖÓ¤üôûß) µÖÖ ŸÖßxÖ ×šü úÖ Öß ú×xÖšü ´ÖÆüÖ×¾ÖªÖ»ÖµÖÖ»ÖÖ ¯Ö¸ü¾ÖÖxÖ Öß ¤êü µÖÖŸÖ †Ö»Öß. ¾Öî¿ÖÖ Öê›êü ÖÖ¾ÖÖ»Ö ÖŸÖ ãú ú›üß xÖ¤üß¾Ö¸ü úÖê»ÆüÖ¯Öæ¸ü ¯Ö¬¤üŸÖß“ÖÖ ²ÖÓ¬ÖÖ¸üÖ ˆ³ÖÖ¸ü µÖÖŸÖ †Ö»ÖÖ. ¸üßÖê, ¿ÖÖôûÖ, †Ó Ö Ö¾ÖÖ›üß, ‡´ÖÖ¸üŸÖß, ôֿÖÖxÖ³Öæ´Öß ¯Ö׸üÃÖ¸ü ÃÖã¬ÖÖ¸ü ÖÖ, ²Öî»Ö ÖÖ›üß ‘ÖÖ™ü, ÃÖ³ÖÖ ÖéÆü †Ö¤üß ¾Öê Ö¾Öê ÖôûµÖÖ ×¾Ö úÖÃÖ úÖ´ÖÖÓÃÖÖšüß Ö껵ÖÖ ¯ÖÖ“Ö ¾ÖÂÖÖÔŸÖ 15 úÖê™üß 45 »ÖÖ Ö ºþ¯ÖµÖê ¤êü µÖÖŸÖ †Ö»Öê. †Öî¸Óü Ö¯Öæ¸ü, ×Æü¾Ö¸êü ŸÖ±ìú xÖÖ¸üÖµÖ Ö ÖÖÓ¾Ö, ´ÖÖÓ•Ö¸ü¾ÖÖ›üß †Ö× Ö µÖê›ü ÖÖÓ¾Ö µÖÖ “ÖÖ¸ü ךü úÖ Öß ¯ÖÏÖ£Ö×´Ö ú †Ö¸üÖê µÖ ˆ¯Ö ëú¦üê ¾Ö ×xÖ´Ö ÖÖÓ¾Ö ÃÖÖ¾ÖÖ µÖê£Öê ¯ÖÏÖ£Ö×´Ö ú †Ö¸üÖê µÖ ëú¦ü xÖ¾µÖÖxÖê ´ÖÓ•Öæ¸ü ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öê. µÖê›ü ÖÖÓ¾Ö µÖê£Öê ³Ö¾µÖ ÖÏÖ´Ö ÃÖד־ÖÖ»ÖµÖ ˆ³ÖÖ¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öê. ÖÖê›ü¤ü, ¾Ö›ü ÖÖÓ¾Ö ( úÖÓ¤üôûß) †Ö× Ö ¯ÖÖ¸ü ÖÖÓ¾Ö ŸÖ±ìú †Öôêû µÖÖ ŸÖßxÖ ×šü úÖ Öß ¯Öã Öê וֻÆüÖ ´Ö¬µÖ¾ÖŸÖá ÃÖÆü úÖ¸üß ²ÖÑ êú“µÖÖ ¿ÖÖ ÖÖ ˆ‘Ö›ü µÖÖŸÖ †Ö»µÖÖ.
ŸÖÖ»Öã úÖ - ׿ֺþ¸
†ÖÓ²Öê ÖÖ¾Ö ×¾Ö¬ÖÖxÖÃÖ³ÖÖ ´ÖŸÖ¤üÖ¸üÃÖÓ‘ÖÖŸÖ ×¿Öºþ¸ü ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖŸÖᯙ •Öß ÖÖ¾Öê µÖêŸÖÖŸÖ ŸµÖÖÓ“µÖÖÃÖÖšüß ¯ÖÏÖ´Öã µÖÖxÖê ´ÖÖ Öᯙ ¤üÖêxÖ ¾ÖÂÖÖÔ´Ö¬µÖê ÖÖ»Öß»Ö ×¾Ö×¾Ö¬Ö ×¾Ö úÖÃÖ úÖ´Öê ´ÖÖ Öá »ÖÖ¾Ö µÖÖŸÖ †Ö»Öê»Öß †ÖÆêüŸÖ.
¸üßÖê †) †£ÖÔÃÖÓ ú»¯ÖÖ´Ö¬ÖæxÖ ºþ¯ÖµÖê 34.57 úÖê™üß × ú´ÖŸÖß“Öß 70 úÖ´Öê ´ÖÓ•Öæ¸ü ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öß. µÖÖ´Ö¬ÖæxÖ ÃÖÖ¬ÖÖ¸ü ÖŸÖ: 54 × ú.´Öß. »ÖÖÓ²Öß“Öê ¸üßÖê ÃÖã¬ÖÖ¸ü ÖÖ ¾Ö 4 ”ûÖê™êü ¯Öæ»Ö µÖÖÓ“Öê ²ÖÖÓ¬Ö úÖ´Ö ú¸ü µÖÖŸÖ µÖêŸÖ †ÖÆêü. µÖÖ¯Öî úß ÃÖÖ¬ÖÖ¸ü ÖŸÖ: 33 × ú.´Öß. »ÖÖÓ²Öß“Öê ¸üßÖê ¾Ö ×¿Öºþ¸ü - ´Ö»Öšü Ö ¸üÖ•µÖ´ÖÖ ÖÔ 54 ¾Ö¸üᯙ ´ÖÖêŸÖßxÖÖ»ÖÖ µÖê£Öê ¯Öã»ÖÖ“Öê úÖ´Ö ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öê †ÖÆêü. ²Ö) xÖÖ²ÖÖ›Ôü µÖÖê•ÖxÖê´Ö¬ÖãxÖ 5.97 úÖê™üß Ø ú´ÖŸÖß“µÖÖ 15 úÖ´ÖÖÓ´Ö¬ÖãxÖ ÃÖÖ¬ÖÖ¸ü Ö 22 × ú.´Öß. »ÖÖÓ²Öß“Öê ¸üßÖê ‹ ú ´ÖÖêšüÖ ¯Öæ»Ö ¾Ö ¤üÖêxÖ ”ûÖê™êü ¯Öæ»Ö ¾Ö ŸÖßxÖ ×xÖ ÖÔ´Ö ÃÖêŸÖæ“Öê úÖ´Ö ú¸ü µÖÖŸÖ µêÖŸÖ †ÖÆêü. µÖÖ¯Öî úß ÃÖÖ¬ÖÖ¸ü ÖŸÖ: 17 × ú.´Öß. »ÖÖÓ²Öß“Öê ›üÖÓ²Ö¸üß ú¸ü ÖÖ“Öê úÖ´Ö ¯Öæ ÖÔ ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öê †ÖÆêü. ™üÖ úôûß ÆüÖ•Öß ãú ú›üß ãÓú›ü µÖê£Öᯙ ´ÖÖêšüµÖÖ ¯Öã»ÖÖ“Öê úÖ´Ö ´ÖÓ•Öæ¸ü †ÖÆêü. ÃÖ¬µÖÖ µÖÖ úÖ´ÖÖ“Öß ×xÖ×¾Ö¤üÖ úÖµÖÔ¾ÖÖÆüß ¯ÖÏ ÖŸÖ֣߯ÖÖ¾Ö¸ü †ÖÆêü. ×xÖ×¾Ö¤üÖ úÖµÖÔ¾ÖÖÆüß ¯Öæ ÖÔ —ÖÖ»µÖÖxÖÓŸÖ¸ü úÖ´Ö ÃÖãºþ ú¸ü µÖÖŸÖ µÖê‡Ô»Ö. ŸÖÃÖê“Ö ¾Ö›ü ÖÖÓ¾Ö ¸üÖÃÖÖ‡Ô ŸÖê ´ÖÖÓ›ü¾Ö Ö Ö ±ú¸üÖ™üÖ µÖê£Öᯙ ¸üßÖÖ ¤ãüºþßÖß úÖ´ÖÖÓ“Öß ×xÖ×¾Ö¤üÖ úÖµÖÔ¾ÖÖÆüß ¯ÖÏ ÖŸÖ֣߯ÖÖ¾Ö¸ü †ÖÆêü. ú) ëú¦üßµÖ ´ÖÖ ÖÔ ×xÖ¬Öß´Ö¬ÖãxÖ 4.00 úÖê™üß × ú´ÖŸÖß“µÖÖ ¯ÖÖ¸ü ÖÖÓ¾Ö ú¾Öšêü ´Ö»Öšü Ö ¸üßÖÖ ¯ÖÏוִÖÖ 12 “Öê ºÓþ¤üß ú¸ü ÖÖ“Öê úÖ´Ö ¯ÖÏ ÖŸÖ֣߯ÖÖ¾Ö¸ü †ÃÖæxÖ ´Ö»Öšü Ö ŸÖê ׿ֺþ¸ü ŸÖÖ»Öã úÖ Æü§üֵ߯ÖÕŸÖ 14 × ú.´Öß. »ÖÖÓ²Öß“Öê ºÓþ¤üß ú¸ü Ö ú¸ü µÖÖŸÖ µÖêŸÖ †ÖÆêü. ›ü) ×¾Ö¿ÖêÂÖ ¤ãüºþßÖß´Ö¬ÖãxÖ 5.65 úÖê™üß Ø ú´ÖŸÖß“µÖÖ 20 úÖ´ÖÖÓ´Ö¬ÖãxÖ 28 × ú.´Öß. »ÖÖÓ²Öß“Öê ¸üßÖê ÃÖã¬ÖÖ¸ü ÖÖ ú¸ü µÖÖŸÖ µÖêŸÖ †ÖÆêü. ‡) ¯ÖϬÖÖxÖ´ÖÓ¡Öß ÖÏÖ´ÖÃÖ›ü ú µÖÖê•ÖxÖê†ŸÓ Ö ÖÔŸÖ ¸üŒ ú´Ö ºþ.8.45 úÖê™üß Ø ú´ÖŸÖß“Öß 6 úÖ´Öê ´ÖÓ•Öæ¸ü ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öß †ÖÆêüŸÖ. ŸµÖÖ´Ö¬ÖæxÖ ÃÖÖ¬ÖÖ¸ü ÖŸÖ: 29 × ú.´Öß. »ÖÖÓ²Öß“Öê ¸üßÖê ÃÖã¬ÖÖ¸ü ÖÖ ú¸ü µÖÖŸÖ µÖêŸÖ †ÖÆêü.
‡´ÖÖ¸üŸÖ ‡Ô) †ÖµÖ.™üß.†ÖµÖ.׿ֺþ¸ü ( úÖ¸êü ÖÖÓ¾Ö) µÖê£Öᯙ 1 êúÖ™üß“Öê ´Öã µÖ ‡´ÖÖ¸üŸÖß“Öê úÖ´Ö ¯Öã ÖÔ ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öê †ÖÆêü.
18
xÖôû ¯ÖÖ Öß ¯Öã¸ü¾ÖšüÖ µÖÖê•ÖxÖÖ
†ÖÓ²Öê ÖÖÓ¾Ö ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖŸÖ ×¾Ö×¾Ö¬Ö µÖÖê•ÖxÖÖÓŸÖ ÖÔŸÖ ÖÖ»Öᯙ xÖôû¯ÖÖ Öß ¯Öã¸ü¾ÖšüÖ µÖÖê•ÖxÖÖÓ“Öß úÖ´Öê ´ÖÓ•Öæ¸ü †ÃÖæxÖ ŸµÖÖ¯Öî úß úÖÆüß úÖ´Öê ¯Öæ ÖÔ ŸÖ¸ü úÖÆüß úÖ´Öê ¯ÖÏ ÖŸÖßŸÖ †ÖÆêüŸÖ. †. Îú. µÖÖê•ÖxÖê“Öê xÖÖÓ¾Ö ´ÖÓ•Öæ¸ü ¸üŒ ú´Ö úÖ´ÖÖ“Öß ÃÖªÛã֟Öß ´ÖÆüÖ¸üÖ™Òü •Öß¾ÖxÖ ¯ÖÏÖ×¬Ö ú¸ü Ö 1 ¯ÖÖê Ö¸üß ¯ÖÏÖ¤êü×¿Ö ú xÖôû ¯ÖÖ Öß ¯Öã¸ü¾ÖšüÖ µÖÖê•ÖxÖÖ 325.00 ¯Öæ ÖÔ 2 ´ÖÓ“Ö¸ü xÖôû ¯ÖÖ Öß ¯Öã¸ü¾ÖšüÖ µÖÖê•ÖxÖÖ 280.70 ¯Öæ ÖÔ 3 ³Öß´ÖÖ¿ÖÓ ú¸ü xÖôû ¯ÖÖ Öß ¯Öã¸ü¾ÖšüÖ µÖÖê•ÖxÖÖ ¾Ö 397.95 ¯ÖÏ Ö×ŸÖŸÖ ŸÖêºÓþ Ö Ö ¯ÖÖ—Ö¸ü ŸÖ»ÖÖ¾ÖÖ“Öß ˆÓ“Öß ¾ÖÖœü×¾Ö Öê +488.73 886.68 4 †¾ÖÃÖ¸üß ŸÖÓ¡Ö×xÖ êúŸÖxÖ xÖôû ¯ÖÖ Öß ¯Öã¸ü¾ÖšüÖ µÖÖê•ÖxÖÖ 168.00 ¯ÖÏ Ö×ŸÖŸÖ ´ÖÆüÖ•Ö»Ö µÖÖê•ÖxÖÖ 1 •ÖÖ¸ü ú¸ü¾ÖÖ›üß - œüÖê²Öôêû ´ÖôûÖ xÖôû ¯ÖÖ Öß ¯Öã¸ü¾ÖšüÖ µÖÖê•ÖxÖÖ 15.09 ¯Öæ ÖÔ 2 †¾ÖÃÖ¸üß ²Öã. ÖÖ¾ÖšüÖ Ö xÖôû ¯ÖÖ Öß ¯Öã¸ü¾ÖšüÖ µÖÖê•ÖxÖÖ 24.94 ¯ÖÏ Ö×ŸÖŸÖ 3 د֯Öôû ÖÖÓ¾Ö ( Ö›ü úß) xÖôû ¯ÖÖ Öß ¯Öã¸ü¾ÖšüÖ µÖÖê•ÖxÖÖ 29.99 ¯ÖÏ Ö×ŸÖŸÖ 4 د֯Öôû ÖÖÓ¾Ö ‘ÖÖê›êü ŸÖ±ìú šüÖ ú¸ü¾ÖÖ›üß xÖôû ¯ÖÖ Öß ¯Öã¸ü¾ÖšüÖ µÖÖê•ÖxÖÖ 10.72 ¯Öæ ÖÔ ³ÖÖ¸üŸÖ ×xÖ´ÖÖÔ Ö µÖÖê•ÖxÖÖ 1 †Ö´ÖÖë›üß - ¸üÖ´Ö¾ÖÖ›üß, ±ú»Ö êú¾ÖÖ›üß xÖôû ¯ÖÖ Öß ¯Öã¸ü¾ÖšüÖ µÖÖê•ÖxÖÖ 5.42 ¯Öæ ÖÔ 2 ³ÖÖ¾Ö›üß xÖôû ¯ÖÖ Öß ¯Öã¸ü¾ÖšüÖ µÖÖê•ÖxÖÖ 22.05 ¯ÖÏ Ö×ŸÖŸÖ 3 Ø›ü³Öê ²Öã. xÖôû ¯ÖÖ Öß ¯Öã¸ü¾ÖšüÖ µÖÖê•ÖxÖÖ 19.18 ¯ÖÏ Ö×ŸÖŸÖ 4 •ÖÖ¸ü ú¸ü¾ÖÖ›üß ÖÖ¾ÖšüÖ Ö xÖôû ¯ÖÖ Öß ¯Öã¸ü¾ÖšüÖ µÖÖê•ÖxÖÖ 28.76 ¯ÖÏ Ö×ŸÖŸÖ 5 ¯ÖÆüÖ›ü¤ü¸üÖ xÖôû ¯ÖÖ Öß ¯Öã¸ü¾ÖšüÖ µÖÖê•ÖxÖÖ 5.11 ¯ÖÏ Ö×ŸÖŸÖ 9 ÃÖÖ¾ÖÔ•Ö×xÖ ú †Ö¸üÖê µÖ ×²Ö Ö¸ü †Öפü¾ÖÖÃÖß µÖÖê•ÖxÖÖ 1 ¤êü¾Ö ÖÖÓ¾Ö xÖôû ¯ÖÖ Öß ¯Öã¸ü¾ÖšüÖ µÖÖê•ÖxÖÖ 7.43 ¯ÖÏ Ö×ŸÖŸÖ 2 ¾Ö›ü ÖÖÓ¾Ö¯Ö߸ xüÖôû ¯ÖÖ Öß ¯Öã¸ü¾ÖšüÖ µÖÖê•ÖxÖÖ 47.10 ¯ÖÏ Ö×ŸÖŸÖ 3 †¾ÖÃÖ¸üß Öã. Ø¿Ö¤êü¾ÖßÖß xÖôû ¯ÖÖ Öß ¯Öã¸ü¾ÖšüÖ µÖÖê•ÖxÖÖ 17.00 ¯ÖÏ Ö×ŸÖŸÖ 4 †¾ÖÃÖ¸üß ²Öã. xÖôû ¯ÖÖ Öß ¯Öã¸ü¾ÖšüÖ µÖÖê•ÖxÖÖ 75.00 ¯ÖÏ Ö×ŸÖŸÖ Ã¾Ö•Ö»Ö ¬ÖÖ¸üÖ µÖÖê•ÖxÖÖ 1 ‡xÖÖ´Ö¾ÖßÖß Ö›ü úÖôûß xÖôû ¯ÖÖ Öß ¯Öã¸ü¾ÖšüÖ µÖÖê•ÖxÖÖ 20.10 ¯Öæ ÖÔ 2 †¾ÖÃÖ¸üß ²Öã. ‘Öã»Öê ¾ÖßÖß xÖôû ¯ÖÖ Öß ¯Öã¸ü¾ÖšüÖ µÖÖê•ÖxÖÖ 8.00 ¯ÖÏ Öן֟Ö
19
†. Îú.
´ÖÓ•Öæ¸ü ¸üŒ ú´Ö
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
10.84 7.71 17.80 14.00 69.05 38.00 6.70 19.46 9.53 24.46 39.65 25.45
¯Öæ ÖÔ ¯Öæ ÖÔ ¯Öæ ÖÔ ¯Öæ ÖÔ ¯Öæ ÖÔ ¯ÖÏ Ö×ŸÖŸÖ ¯ÖÏ Ö×ŸÖŸÖ ¯ÖÏ Ö×ŸÖŸÖ ¯ÖÏ Ö×ŸÖŸÖ ¯ÖÏ Ö×ŸÖŸÖ ¯ÖÏ Ö×ŸÖŸÖ ¯ÖÏ Öן֟Ö
9.10 9.96 2.29 1.39 3.45 6.85 9.50 11.10 1.47 9.49 9.40 2.64
¯Öæ ÖÔ ¯ÖÏ Ö×ŸÖŸÖ ¯ÖÏ Ö×ŸÖŸÖ ¯ÖÏ Ö×ŸÖŸÖ ¯ÖÏ Ö×ŸÖŸÖ ¯ÖÏ Ö×ŸÖŸÖ ¯ÖÏ Ö×ŸÖŸÖ ¯ÖÏ Ö×ŸÖŸÖ ¯ÖÏ Ö×ŸÖŸÖ ¯ÖÏ Ö×ŸÖŸÖ ¯Öæ ÖÔ ¯Öæ ÖÔ
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
20
µÖÖê•ÖxÖê“Öê xÖÖÓ¾Ö ¾Ö¬ÖáŸÖ ¾Öê Ö úÖµÖÔ Îú´Ö ÃÖÖ úÖê¸êü ÖÖ›êü¾ÖÖ›üß xÖôû ¯ÖÖ Öß ¯Öã¸ü¾ÖšüÖ µÖÖê•ÖxÖÖ ±ú¤üÖ»Öê¾ÖÖ›üß ÖÖ¾ÖšüÖ Ö xÖôû ¯ÖÖ Öß ¯Öã¸ü¾ÖšüÖ µÖÖê•ÖxÖÖ ÖÓ ÖÖ¯Öæ¸ü ²Öã. šüÖ ú¸ü¾ÖÖ›üß xÖôû ¯ÖÖ Öß ¯Öã¸ü¾ÖšüÖ µÖÖê•ÖxÖÖ †¾ÖÃÖ¸üß Öã. ¾ÖÖµÖÖôû´ÖôûÖ xÖôû ¯ÖÖ Öß ¯Öã¸ü¾ÖšüÖ µÖÖê•ÖxÖÖ ‘ÖÖê›êü ÖÖÓ¾Ö ¾Ö ¾ÖÖ›üµÖÖ ¾ÖßµÖÖ xÖôû ¯ÖÖ Öß ¯Öã¸ü¾ÖšüÖ µÖÖê•ÖxÖÖ ²ÖÖê¸ü‘Ö¸ü - ¤ü¸êü¾ÖÖ›üß xÖôû ¯ÖÖ Öß ¯Öã¸ü¾ÖšüÖ µÖÖê•ÖxÖÖ úÖxÖÃÖê - ´ÖÖêÆü¾ÖßÖß xÖôû ¯ÖÖ Öß ¯Öã¸ü¾ÖšüÖ µÖÖê•ÖxÖÖ ±ãú»Öê¾ÖÖ›üß - ×Æü»Öê¾ÖßÖß - ÃÖ¸ü¯ÖÓ“Ö¾ÖÖ›üß xÖôû ¯ÖÖ Öß ¯Öã¸ü¾ÖšüÖ µÖÖê•ÖxÖÖ †¾ÖÃÖ¸üß Öã. »Ö¯Ö êú ´ÖôûÖ xÖôû ¯ÖÖ Öß ¯Öã¸ü¾ÖšüÖ µÖÖê•ÖxÖÖ ³ÖÖ Ö›üß xÖôû ¯ÖÖ Öß ¯Öã¸ü¾ÖšüÖ µÖÖê•ÖxÖÖ ÖÓ ÖÖ¯Öæ¸ü Öã. xÖôû ¯ÖÖ Öß ¯Öã¸ü¾ÖšüÖ µÖÖê•ÖxÖÖ •Ö¾Öôêû xÖôû ¯ÖÖ Öß ¯Öã¸ü¾ÖšüÖ µÖÖê•ÖxÖÖ šüüŒ ú¸ü ²ÖÖ¯¯ÖÖ µÖÖê•ÖxÖÖ Ø“Ö“ÖÖê›üß - úÖêôû¾ÖÖ›üß - šüÖ ú¸ü¾ÖÖ›üß xÖôû ¯ÖÖ Öß ¯Öã¸ü¾ÖšüÖ µÖÖê•ÖxÖÖ ŸÖôêû‘Ö¸ü -‡Â™êü¾ÖÖ›üß xÖôû ¯ÖÖ Öß ¯Öã¸ü¾ÖšüÖ µÖÖê•ÖxÖÖ †Ö¯Ö™üß - ÖÓ ÖÖ¯Öæ¸ü Öã, (×¾Ö×Æü¸ü) ¬ÖÖ¸êü“Öß¾ÖÖ›üß - ׿ÖxÖÖê»Öß xÖôû ¯ÖÖ Öß ¯Öã¸ü¾ÖšüÖ µÖÖê•ÖxÖÖ ´ÖÖôûß Ö ¯ÖÃÖÖ¸ü¾ÖÖ›üß (×¾Ö×Æü¸ü) ÖÖêÆêü ²Öã. †ÖÁÖ´Ö¿ÖÖôûÖ xÖôû ¯ÖÖ Öß ¯Öã¸ü¾ÖšüÖ µÖÖê•ÖxÖÖ ¬Öã´ÖÖôû¾ÖÖ›üß ÖÖêÆêü ²Öã. xÖôû ¯ÖÖ Öß ¯Öã¸ü¾ÖšüÖ µÖÖê•ÖxÖÖ ÖÖêÆêü Öã. ÖÖ¾ÖšüÖ Ö xÖôû ¯ÖÖ Öß ¯Öã¸ü¾ÖšüÖ µÖÖê•ÖxÖÖ ×¿ÖxÖÖê»Öß - Ø“Ö“Öê“Öß¾ÖÖ›üß xÖôû ¯ÖÖ Öß ¯Öã¸ü¾ÖšüÖ µÖÖê•ÖxÖÖ ´ÖÆüÖôãÓû Öê ¯Ö›ü¾Öôû šüÖ ú¸ü¾ÖÖ›üß xÖôû ¯ÖÖ Öß ¯Öã¸ü¾ÖšüÖ µÖÖê•ÖxÖÖ Ö›ü úß ¯ÖãxÖÔ¾ÖÃÖxÖ ÖÖ¾ÖšüÖ Ö xÖôû ¯ÖÖ Öß ¯Öã¸ü¾ÖšüÖ µÖÖê•ÖxÖÖ úÖê»ÖŸÖÖ¾Ö›êü ¯ÖãxÖÔ¾ÖÃÖxÖ ÖÖ¾ÖšüÖ Ö (×xÖ¸ü Öã›üÃÖ¸ü) xÖôû ¯ÖÖ Öß ¯Öã¸ü¾ÖšüÖ µÖÖê•ÖxÖÖ
úÖ´ÖÖ“Öß ÃÖªÛã֟Öß
†Ö¸üÖê µÖ ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖŸÖᯙ •ÖxÖŸÖê“Öê †Ö¸üÖê µÖ ÃÖã¥üœü ¾Ö ˆ¢Ö´Ö ¸üÆüÖ¾Öê µÖÖ ú¸üߟÖÖ “ÖÖÓ Ö»µÖÖ ºþ ÖÖ»ÖµÖÖÓ“Öß ×xÖÙ´ÖŸÖß ú¸ü µÖÖ²Ö¸üÖê²Ö¸ü“Ö †ŸµÖÖ¬Öã×xÖ ú ÃÖÖêµÖß-ÃÖã×¾Ö¬ÖÖ ¯Öã¸ü×¾Ö µÖÖ ú›êü »Ö Ö ¤êü ÖêÆüß Ö¸ü•Öê“Öê †ÖÆêü Æêü †Öêôû ÖæxÖ ‘ÖÖê›êü ÖÖ¾Ö ¾Ö ´ÖÓ“Ö¸ü µÖê£Öê •Öß ¤üÖêxÖ ÖÏÖ´Öß Ö ºþ ÖÖ»ÖµÖê †Ûß֟¾ÖÖŸÖ †ÖÆêüŸÖ ŸµÖÖÓ“µÖÖ ÃÖ Ö´Öß ú¸ü Ö ¾Ö †ªÖ¾ÖŸÖß ú¸ü ÖÖ“ÖÖ úÖµÖÔ Îú´Ö ÆüÖŸÖß ‘Öê µÖÖŸÖ †Ö»Öê»ÖÖ †ÖÆêü. ´ÖÓ“Ö¸ü ÖÏÖ´Öß Ö ºþ ÖÖ»ÖµÖ µÖê£Öê 1 úÖê™üß 4 »ÖÖ Ö ºþ¯ÖµÖÖÓ“Öê ™ÒüÖò´ÖÖ êú†¸ü µÖã×xÖ™ü ´ÖÓ•Öæ¸ü —ÖÖ»Öê †ÃÖæxÖ ŸµÖÖ“µÖÖ ‡´ÖÖ¸üŸÖß“Öê ²ÖÖÓ¬Ö úÖ´Ö ¯Öæ ÖÔŸ¾ÖÖ“µÖÖ ´ÖÖ ÖÖÔ¾Ö¸ü †ÖÆêü. †¯Ö‘ÖÖŸÖ —ÖÖ»µÖÖxÖÓŸÖ¸ü »Ö Öê“Ö“Ö ºþ ÖÖ¾Ö¸ü ŸÖÖŸÖ›üßxÖê ˆ¯Ö“ÖÖ¸ µÖÖ ™ÒüÖò´ÖÖ êú†¸ü µÖã×xÖ™ü ´Ö¬µÖê ü ÆüÖê¾Öæ ¿Ö úŸÖß»Ö. ŸÖÃÖê“Ö ´ÖÓ“Ö¸ü ÖÏÖ´Öß Ö ºþ ÖÖ»ÖµÖÖ“Öê ÁÖê Öß¾Ö¬ÖÔxÖ úºþxÖ ˆ¯ÖוֻÆüÖ ºþ ÖÖ»ÖµÖÖŸÖ ºþ¯ÖÖÓŸÖ¸ü ú¸ü µÖÖŸÖ µÖê ÖÖ¸ü †ÃÖæxÖ ŸµÖÖÃÖÖšüß 2 úÖê™üß 50 »ÖÖ Ö ºþ¯ÖµÖÖÓ“Öß ŸÖ¸üŸÖæ¤ü †£ÖÔÃÖÓ ú»¯ÖÖ¾¤üÖ¸êü ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öê»Öß †ÖÆêü. µÖÖ´Öãôêû ´ÖÓ“Ö¸ü µÖê£Öᯙ ÖÖ™üÖÓ“Öß ÃÖÓ µÖÖ 30 ¾ÖºþxÖ 100 ¾Ö¸ü •ÖÖ ÖÖ¸ü †ÖÆêü. 1) µÖÖ׿־ÖÖµÖ 7 ¯ÖÏÖ£Ö×´Ö ú †Ö¸üÖê µÖ ëú¦êü, 44 ˆ¯Ö ëú¦êü ¾Ö 7 †Ö¸üÖê µÖ ¯Ö£Ö êú †ÖÓ²Öê ÖÖ¾Ö ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖŸÖ úÖµÖÔ¸üŸÖ †ÖÆêüŸÖ. ŸÖÃÖê“Ö Ö껵ÖÖ ¤üÖêxÖ ¾ÖÂÖÖÔ´Ö¬µÖê þֵÖÓÃÖê¾Öß ÃÖÓãÖÓÖ“µÖÖ ´ÖÖ¬µÖ´ÖÖŸÖæxÖ xÖê¡Ö דÖ× úŸÃÖÖ ×¿Ö²Ö߸êü †ÖµÖÖê×•ÖŸÖ ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öß ¾Ö µÖÖ ´ÖÖ¬µÖ´ÖÖŸÖæxÖ •Ö¾Öôû¯ÖÖÃÖ 2500 ºþ ÖÖÓ¾Ö¸ü ´ÖÖê±úŸÖ xÖê¡Ö ¿ÖáÖ× ÎúµÖÖ ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Ö껵ÖÖ †ÖÆêüŸÖ. 2) Ö껵ÖÖ 8-9 ¾ÖÂÖÖÔ¯ÖÖÃÖæxÖ †ÖÓ²Öê ÖÖ¾Ö ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖŸÖ ¤ü¸ü¾ÖÂÖá ÃÖ¾ÖÔ¸üÖê Ö ×xÖ¤üÖxÖ ×¿Ö²Ö߸êü †ÖµÖÖê×•ÖŸÖ êú»Öß •ÖÖŸÖÖŸÖ. µÖÖ ´ÖÖ¬µÖ´ÖÖŸÖæxÖ ŸÖ–Ö ›üÖòŒ™ü¸üÖÓ“Öß ÃÖê¾ÖÖ ÖÏÖ´Öß Ö ³ÖÖ ÖÖŸÖᯙ •ÖxÖŸÖê»ÖÖ ˆ¯Ö»Ö²¬Ö úºþxÖ ×¤ü»Öß •ÖÖŸÖê. ŸµÖÖ´Ö¬µÖê ÖÓ³Ö߸ü ¯ÖÏ úÖ¸ü“Öê †Ö•ÖÖ¸ü †ÖœüôæûxÖ †Ö»Ö껵ÖÖ ºþ ÖÖÓ¾Ö¸ü ¾Öê Ö¾Öê ÖôûµÖÖ ¿ÖÖÃÖ úßµÖ, ×xÖ´Ö¿ÖÖÃÖ úßµÖ †£Ö¾ÖÖ ÖÖ•Ö Öß ºþ ÖÖ»ÖµÖÖÓ´Ö¬µÖê ˆ¯Ö“ÖÖ¸ü ú¸ü µÖÖ²ÖÖ²ÖŸÖ ºþ ÖÖxÓÖÖ ÃÖÆü úÖµÖÔ êú»Öê †ÖÆêü. 3) ÃÖxÖ 2006-07 ´Ö¬µÖê ×Ó›Óü³Öê Öã¤Ôü µÖê£Öᯙ ¯ÖÏÖ£Ö×´Ö ú †Ö¸üÖê µÖ ëú¦üÖÃÖ ¸üÖ•µÖÖŸÖᯙ ¯ÖÏ£Ö´Ö Îú´ÖÖÓ úÖ“ÖÖ ›üÖò.†ÖxÖÓ¤üß²ÖÖ‡Ô ÖÖê¯ÖÖ»Ö •ÖÖê¿Öß ¯Öã¸üà úÖ¸ü ¯ÖÏÖ¯ŸÖ —ÖÖ»Öê»ÖÖ †ÖÆêü. ŸÖÃÖê“Ö ×¿ÖxÖÖê»Öß µÖê£Öᯙ ¯ÖÏÖ£Ö×´Ö ú †Ö¸üÖê µÖ ˆ¯Ö ëú¦üÖÃÖÆüß ×•Ö»ÆüµÖÖŸÖ ¯ÖÏ£Ö´Ö Îú´ÖÖÓ ú ×´ÖôûÖ»Öê»ÖÖ †ÖÆêü. ÃÖxÖ 2007-08 ´Ö¬µÖê úôÓû²Ö µÖê£Öᯙ ¯ÖÏÖ£Ö×´Ö ú †Ö¸üÖê µÖ ëú¦üÖÃÖ ×•Ö»ÆüµÖÖŸÖ ¯ÖÏ£Ö´Ö Îú´ÖÖÓ ú ×´ÖôûÖ»Öê»ÖÖ †ÖÆêü. †Öפü¾ÖÖÃÖß ³ÖÖ ÖÖŸÖᯙ ãú¯ÖÖê×ÂÖŸÖ ²ÖÖ»Ö úÖÓ“Öê ãú¯ÖÖêÂÖ Ö ÃÖÓ¯Öã™üÖŸÖ †Ö Ö µÖÖ ú¸üߟÖÖ ºþ ÖÖ»ÖµÖÖŸÖ Ã¾ÖŸÖÓ¡Ö ú ÖÖ“Öß ×xÖÙ´ÖŸÖß ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öê»Öß †ÃÖæxÖ ŸµÖÖÃÖÖšüß ¾µÖÖ¯Ö ú úÖµÖÔ Îú´Ö ´ÖÖê×Æü´Ö ÆüÖŸÖß ‘Öê µÖÖŸÖ †Ö»Öß †ÖÆêü.
21
×¿Ö Ö Ö ¾Ö Îúß›üÖ ÃÖ´ÖÖ•ÖÖ“Öß ¾Ö ¸üÖ™ÒüÖ“Öß ˆ®ÖŸÖß Æüß ×¿Ö Ö ÖÖ¾Ö¸ü“Ö †¾Ö»ÖÓ²ÖæxÖ †ÃÖŸÖê. •ÖÖê ÃÖ´ÖÖ•Ö ×¿Ö ú»Öê»ÖÖ †ÖÆêü ŸÖÖê“Ö ¯Öãœêü •ÖÖ ÖÖ¸ü Æüß úÖôûµÖÖ ¤ü Ö›üÖ¾Ö¸ü“Öß ¸êü‘Ö †ÖÆêü. •Ö ÖÖŸÖ •Öê †xÖê ú ¤êü¿Ö ¯ÖÏ ÖŸÖ —ÖÖ»Öê ¾Ö xÖÖ¾Ö»ÖÖî× ú ú ÃÖÓ¯ÖÖ¤üxÖ êú»ÖÖ ŸµÖÖ ÃÖ¾ÖÖÕxÖß ×¿Ö Ö ÖÖ ú›êü ÃÖãºþ¾ÖÖŸÖ߯ÖÖÃÖæxÖ“Ö ±úÖ¸ü ²ÖÖ¸ü úÖ‡ÔxÖê »Ö Ö ×¤ü»Öê †ÃÖê ‡×ŸÖÆüÖÃÖ ÃÖÖÓ ÖŸÖÖê. ÁÖß.פü»Öß¯Ö ¾ÖôûÃÖê-¯ÖÖ™üᯙ µÖÖÓ“µÖÖ ú›êü ŸÖ¸ü ˆ““Ö, ŸÖÓ¡Ö ¾Ö ¾Öîª× úµÖ ×¿Ö Ö ÖÖ“ÖÖ úÖµÖÔ³ÖÖ¸ü ¾Ö •Ö²ÖÖ²Ö¤üÖ¸üß †ÃÖ»µÖÖ´Öãôêû ŸµÖÖÓxÖß µÖÖ ×¾ÖÂÖµÖÖŸÖ †×¬Ö ú ²ÖÖ¸ü úÖ‡ÔxÖê »Ö Ö ‘ÖÖŸÖ»Öê †Ö× Ö ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖŸÖᯙ •ÖxÖŸÖê“ÖÖ ŸµÖÖ¥ü™üßxÖê ×¾Ö úÖÃÖ ‘Ö›ü¾ÖæxÖ †Ö Ö»ÖÖ ŸÖ¸ü ŸµÖÖ²Ö§ü»Ö xÖ¾Ö»Ö ¾ÖÖ™üÖµÖ»ÖÖ xÖ úÖê! xÖÖ.¾ÖôûÃÖê-¯ÖÖ™ü»ÖÖÓxÖß ´ÖÆüÖ¸üÖ™ÒüÖ²Ö¸üÖê²Ö¸ü †ÖÓ²Öê ÖÖ¾Ö ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖÃÖÖšüß ¿ÖÆüÖ Öê úºþxÖ ÃÖÖê›üÖ¾Öê ÃÖ úôû•ÖxÖ ÆüÖ ÃÖÓ ú»¯Ö ÃÖÖê›ü»ÖÖ †Ö× Ö ŸµÖÖÓ“µÖÖ †Ö•Ö¾Ö¸ü“µÖÖ ¯Öϵ֟xÖÖÓŸÖæxÖ µÖÖ ¯Ö׸üÃÖ¸üÖŸÖ ×¿Ö Ö Ö ÃÖÓãÖÖÓ“Öê •ÖÖôêû ×¾Ö Ö»Öê •ÖÖŸÖ †ÖÆêü. †ÖÓ²Öê ÖÖ¾Ö ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖ´Ö¬µÖê 411 †Ó Ö Ö¾ÖÖ›üµÖÖ, 221 ¯ÖÏÖ£Ö×´Ö ú ¿ÖÖôûÖ, 45 ´ÖÖ¬µÖ×´Ö ú ¿ÖÖôûÖ †ÃÖæxÖ ‘ÖÖê›êü ÖÖÓ¾Ö µÖê£Öê †Öפü¾ÖÖÃÖß ´Öã»ÖÖÓÃÖÖšüß ‡Ó ÖÏ•Öß ´ÖÖ¬µÖ´ÖÖ“Öß ×xÖ¾ÖÖÃÖß ¿ÖÖôûÖ xÖã úŸÖß“Ö ´ÖÓ•Öæ¸ü —ÖÖ»Öß †ÖÆêü. ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖŸÖ 2 ´ÖÆüÖ×¾ÖªÖ»ÖµÖê, 1 ¿ÖÖÃÖ úßµÖ †×³ÖµÖÖÓ×¡Ö úß ´ÖÆüÖ×¾ÖªÖ»ÖµÖ, 1 ¿ÖÖÃÖ úßµÖ ŸÖÓ¡Ö×xÖ êúŸÖxÖ, ¯ÖÏŸµÖê úß 2 ›üßü.‹›ü. ¾Ö ²Öß.‹›ü. ´ÖÆüÖ×¾ÖªÖ»ÖµÖê ¾Ö †ÖîªÖê× Ö ú ¯ÖÏ×¿Ö Ö Ö ÃÖÓãÖÖ †ÖÆêü. †Öפü¾ÖÖÃÖß ´Öã»ÖÖÓÃÖÖšüß 5 ¿ÖÖÃÖ úßµÖ †ÖÁÖ´Ö¿ÖÖôûÖ †ÃÖæxÖ ¯ÖÏŸµÖê ú †ÖÁÖ´Ö¿ÖÖôêû“µÖÖ ¯ÖÏŸµÖê úß 5 úÖê™üß ºþ¯ÖµÖÖÓ“µÖÖ 5 ‡´ÖÖ¸üŸÖà“µÖÖ ²ÖÖÓ¬Ö úÖ´ÖÖÓxÖÖ ¿ÖÖÃÖxÖÖxÖê ´ÖÓ•Öæ¸üß ×¤ü»Öê»Öß †ÃÖæxÖ µÖÖ ‡´ÖÖ¸üŸÖà“Öß úÖ´Öê »Ö¾Ö ú¸ü“Ö ÃÖãºþ ÆüÖêŸÖ †ÖÆêüŸÖ.
22
¿ÖÖÃÖ úßµÖ †×³ÖµÖÖÓ×¡Ö úß ´ÖÆüÖ×¾ÖªÖ»ÖµÖÖ»ÖÖ ´ÖÖxµÖŸÖÖ ×´ÖôûÖ»Öê»Öß †ÃÖæxÖ ¿Öî Ö× Ö ú ¾ÖÂÖÔ 2009-10 ¯ÖÖÃÖæxÖ †×³ÖµÖÖÓ×¡Ö úß ´ÖÆüÖ×¾ÖªÖ»ÖµÖ ÃÖãºþ ú¸ü µÖÖÃÖ †× Ö»Ö ³ÖÖ¸üŸÖßµÖ ŸÖÓ¡Ö×¿Ö Ö Ö ¯Ö׸üÂÖ¤êüxÖê ¾Ö ¿ÖÖÃÖxÖÖxÖê ´ÖÖxµÖŸÖÖ ×¤ü»Öê»Öß †ÖÆêü. ŸµÖÖ´Öãôêû ÃÖxÖ 2009-10 µÖÖ ¿Öî Ö× Ö ú ¾ÖÂÖÖÔ¯ÖÖÃÖæxÖ †Ö¯Ö»µÖÖ †×³ÖµÖÖÓ×¡Ö úß ´ÖÆüÖ×¾ÖªÖ»ÖµÖÖ“Öß ¯Ö×Æü»Öß ŸÖã ú›üß ÃÖãºþ ÆüÖêŸÖ †ÖÆêü, Æüß †ÖÓ²Öê ÖÖ¾Ö ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖ“µÖÖ ¥ü™üßxÖê †×ŸÖ¿ÖµÖ †×³Ö´ÖÖxÖÖï֤ü ²ÖÖ²Ö †ÖÆêü. ŸµÖÖ“Ö²Ö¸üÖê²Ö¸ü ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖ´Ö¬µÖê éúÂÖß ×¾ÖªÖ»ÖµÖ ¤êü Öᯙ †ÖÆêü. ÃÖôûÃÖôûŸÖê ŸÖÖºþ µÖ Æüß“Ö ¤êü¿ÖÖ“Öß Ö¸üß ¿ÖŒŸÖß †ÃÖŸÖê. †¿ÖÖ µÖÖ ÃÖôûÃÖôûŸµÖÖ ŸÖÖºþ µÖÖ“Öß ‰ú•ÖÖÔ ×™ü ú¾ÖæxÖ šêü¾Ö Öê ¾Ö ŸµÖÖ»ÖÖ ¯ÖÏÖêŸÃÖÖÆüxÖ ¤êü Öê ±úÖ¸ü ´ÖÆüŸ¾ÖÖ“Öê †ÖÆêü Æêü †Öêôû ÖæxÖ ÖÏÖ´Öß Ö ³ÖÖ ÖÖŸÖᯙ ´Öã»ÖÖÓxÖÖ Îúß›üÖ ×¾ÖÂÖµÖ ú ÃÖã×¾Ö¬ÖÖ ˆ¯Ö»Ö²¬Ö úºþxÖ ¤êü µÖÖÃÖÖšüß ´ÖÓ“Ö¸ü µÖê£Öê †ªµÖÖ¾ÖŸÖ Îúß›üÖ ÃÖÓ ãú»Ö ²ÖÖÓ¬Ö µÖÖŸÖ †Ö»Öê»Öê †ÃÖæxÖ µÖÖךü úÖ Öß ×•Ö´xÖò׿ֆ´Ö ÆüÖò»Ö, ²ÖÖà êú™ü ²ÖÖò»Ö ´Öî¤üÖxÖ, 400 ´Öß™ü¸ü“ÖÖ •ÖÖòØ Ö Ö ™Òòü ú ‡. “ÖÖ ÃÖ´ÖÖ¾Öê¿Ö †ÖÆêü. •Ö»ÖŸÖ¸ü Ö ŸÖ»ÖÖ¾Ö ²ÖÖÓ¬Ö µÖÖÃÖÖšüß 75 »ÖÖ Ö ºþ¯ÖµÖÖÓ“Öß ŸÖ¸üŸÖæ¤ü êú»Öê»Öß †ÃÖæxÖ µÖÖ úÖ´ÖÖÃÖ »Ö¾Ö ú¸ü“Ö ÃÖãºþ¾ÖÖŸÖ ú¸ü µÖÖŸÖ µÖê ÖÖ¸ü †ÖÆêü. µÖÖ²Ö¸üÖê²Ö¸ü“Ö Ã£ÖÖ×xÖ ú ×¾Ö úÖÃÖ ×xÖ¬Öß, ›üÖë Ö¸üß ×¾Ö úÖÃÖ úÖµÖÔ Îú´Ö ¾Ö šüŒ ú¸ü²ÖÖ¯¯ÖÖ µÖÖê•ÖxÖê´Ö¬ÖæxÖ ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖ´Ö¬µÖê ´ÖÖêšüµÖÖ ¯ÖÏ´ÖÖ ÖÖŸÖ ¾µÖÖµÖÖ´Ö¿ÖÖôûÖÓ ú¸üߟÖÖ ×xÖ¬Öß ˆ¯Ö»Ö²¬Ö úºþxÖ ×¤ü»Öê»ÖÖ †ÖÆêü.
´ÖÓ“Ö¸ü µÖê£Öᯙ ¯Öæ ÖÔŸ¾ÖÖ“µÖÖ ´ÖÖ ÖÖÔ¾Ö¸ü †ÃÖ»Öê»Öê Îúß›üÖ ÃÖÓ ãú»Ö 23
ŸÖߣÖÔ Öê¡Ö ×¾Ö úÖÃÖ ¾Ö ¯ÖµÖÔ™üxÖ
¤êüÆæü, †ÖôÓû¤üß, ¯ÖÓœü¸ü¯Öæ¸ü, ³ÖÓ›üÖ¸üÖ ›üÖë Ö¸ü, ¿Öê ÖÖÓ¾Ö, ´ÖÖÆæü¸ü Ö›ü µÖÖÓÃÖÖ¸ü µÖÖ ŸÖߣÖÔ Öê¡ÖÖÓ“µÖÖ ×¾Ö úÖÃÖÖÃÖÖšüß ¸üÖ•µÖÖ“µÖÖ 2009-10 “µÖÖ †£ÖÔÃÖÓ ú»¯ÖÖ´Ö¬µÖê •ÖÖ× Ö¾Ö šêü¾ÖæxÖ ÆêüŸÖæ¯Öã¸üÃÃÖ¸ü 434 úÖê™üß 73 »ÖÖ Ö ºþ¯ÖµÖÖÓ“Öß ŸÖ¸üŸÖæ¤ü ú¸üßŸÖ †ÃÖŸÖÖxÖÖ xÖÖ.פü»Öß¯Ö ¾ÖôûÃÖê-¯ÖÖ™üᯙ µÖÖÓxÖß ³Öß´ÖÖ¿ÖÓ ú¸ü ŸÖߣÖÔ Öê¡ÖÖ“ÖÖ ×¾Ö úÖÃÖ ú¸ü µÖÖ“ÖÖ ´ÖÖêšüÖ ´ÖÆüŸ¾ÖÖ úÖÓ Öß úÖµÖÔ Îú´Ö ÆüÖŸÖß ‘ÖêŸÖ»ÖÖ †ÖÆêü. µÖÖ´Ö¬µÖê ú´Ö»Ö•ÖÖ¤êü¾Öß ´ÖÓפü¸ü ÃÖ³ÖÖ´ÖÓ›ü¯Ö ²ÖÖÓ¬Ö Öê, ²ÖÃÖãÖÖxÖ úÖ“Öß ÃÖã¬ÖÖ¸ü ÖÖ ú¸ü Öê, ´ÖÓפü¸üÖ ú›êü •ÖÖ ÖÖ-µÖÖ ¯ÖÖµÖ-µÖÖÓ“Öß ²ÖÖÓ¬Ö Öß ú¸ü Öê, ³ÖÖ×¾Ö úÖÓÃÖÖšüß Ã¾Ö“”ûŸÖÖ ÖéÆü ²ÖÖÓ¬Ö Öê, ´ÖÓפü¸üÖŸÖᯙ ãÓú›üÖÓ“Öß ÃÖã¬ÖÖ¸ü ÖÖ ú¸ü Öê, ´ÖÓפü¸üÖ“Öê ÃÖã¿ÖÖê³Öß ú¸ü Ö ú¸ü Öê, ³ÖÖ×¾Ö úÖÓÃÖÖšüß ²ÖÃÖ µÖÖ“Öß ¾µÖ¾ÖãÖÖ ú¸ü Öê †Ö¤üß ˆ¯Ö Îú´ÖÖÓ“ÖÖ ÃÖ´ÖÖ¾Öê¿Ö †ÖÆêü. µÖÖ׿־ÖÖµÖ ¸üÖ•Ö¯Öæ¸ü µÖê£Öê ³ÖÖ×¾Ö úÖÓÃÖÖšüß ÃÖã´ÖÖ¸êü 7 úÖê™üß 81 »ÖÖ Ö ºþ¯ÖµÖê Ö“ÖÔ úºþxÖ †ªµÖÖ¾ÖŸÖ †ÃÖê ³ÖŒŸÖ ×xÖ¾ÖÖÃÖ ˆ³ÖÖ¸ü µÖÖŸÖ µÖêŸÖ †ÃÖæxÖ ŸµÖÖ“Öê úÖ´Ö ¯ÖÏ ÖŸÖ֣߯ÖÖ¾Ö¸ü †ÖÆêü. Ø›ü³Öê µÖê£Öᯙ ÆãüŸÖÖŸ´ÖÖ ²ÖÖ²Öæ ÖêxÖæ •Ö»ÖÖ¿ÖµÖÖ“µÖÖ ¯ÖÖµÖ£µÖÖ¿Öß úxÖÖÔ™ü úÖŸÖᯙ †»Ö´Ö¼üß ¬Ö¸ü ÖÖ“µÖÖ ÖÖ»Öᯙ ²ÖÖ•ÖæÃÖ †ÃÖ»Ö껵ÖÖ ¸üÖò ú ÖÖ›ÔüxÖ“µÖÖ ¬ÖŸÖá¾Ö¸ü 16 úÖê™üß ºþ¯ÖµÖÖÓ“µÖÖ ˆªÖxÖ ×¾Ö úÖÃÖ †Ö¸üÖ Ö›üµÖÖÃÖ ¿ÖÖÃÖxÖÖxÖê ´ÖÓ•Öæ¸üß ×¤ü»Öê»Öß †ÃÖæxÖ 80 »ÖÖ Ö ºþ¯ÖµÖÖÓ“Öß ŸÖ¸üŸÖæ¤ü ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öê»Öß †ÖÆêü. »Ö¾Ö ú¸ü“Ö µÖÖ úÖ´ÖÖÃÖÆüß ÃÖãºþ¾ÖÖŸÖ ÆüÖêŸÖ †ÖÆêü. Ø›ü³Öê ¬Ö¸ü ÖÖ“µÖÖ ˆ•Ö¾µÖÖ ²ÖÖ•ÖæÃÖ 5 úÖê™üß 50 »ÖÖ Ö ºþ¯ÖµÖÖÓ“µÖÖ ¯ÖµÖÔ™ü ú ×xÖ¾ÖÖÃÖÖÃÖ ¿ÖÖÃÖxÖÖxÖê xÖã úŸÖß“Ö ´ÖÖxµÖŸÖÖ ×¤ü»Öê»Öß †ÃÖæxÖ 1 úÖê™üß 50 »ÖÖ Ö ºþ¯ÖµÖÓÖ“Öß ŸÖ¸üŸÖæ¤üÆüß ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öê»Öß †ÖÆêü. xÖÖ ÖÖ¯Öæ¸ü µÖê£Öᯙ £ÖÖ¯ÖØ»Ö Ö µÖê£Öê ³ÖŒŸÖ ×xÖ¾ÖÖÃÖ ²ÖÖÓ¬Ö µÖÖÃÖÖšüß 13 »ÖÖ Ö 25 Æü•ÖÖ¸ü ºþ¯ÖµÖÖÓ“Öß ¾Ö ¬ÖÖ´Ö Öß µÖê£Öᯙ ´ÆüÖôûÃÖÖ úÖÓŸÖ µÖÖ ¤êü¾ÖãÖÖ xÖÖ“µÖÖ ×¾Ö úÖÃÖ †Ö¸üÖ Ö›üµÖÖÃÖ 15 »ÖÖ Ö ºþ¯ÖµÖÖÓ“Öß ŸÖ¸üŸÖæ¤ü ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öê»Öß †ÖÆêü. ŸÖ¸ü ׿ֺþ¸ü ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖŸÖᯙ úÖxÆæü¸ü ´ÖêÃÖÖ‡Ô ¾Ö ¯ÖÖ²Öôû µÖê£Öᯙ ¤êü¾ÖãÖÖxÖ“µÖÖ ×¾Ö úÖÃÖÖÃÖÖšüß ¯ÖÏŸµÖê úß 15 »ÖÖ Ö ºþ¯ÖµÖÖÓ“Öß ŸÖ¸üŸÖæ¤ü ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öß †ÖÆêü. †¿ÖÖ ¯Ö¬¤üŸÖßxÖê µÖÖ ³ÖÖ ÖÖ“ÖÖ ¯ÖµÖÔ™üxÖ Ã£Öôû ´Æü ÖæxÖ ×¾Ö úÖÃÖ —ÖÖ»ÖÖ ŸÖ¸ü úÖÆüß Æü•ÖÖ¸ü »ÖÖê úÖÓxÖÖ ¯ÖÏŸµÖ Ö - †¯ÖÏŸµÖ Ö ¸üÖê•Ö ÖÖ¸ü ˆ¯Ö»Ö²¬Ö ÆüÖê‰ú ¿Ö êú»Ö. ³ÖÖ¸üŸÖ ÃÖ¸ü úÖ¸ü“µÖÖ ¯ÖµÖÔ™xüÖ ×¾Ö³ÖÖ ÖÖ´ÖÖ±ÔúŸÖ ׿ֺþ¸ü ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖŸÖᯙ ´ÖÖê¸üÖ“Öß Ø“Ö“ÖÖê»Öß µÖÖ ÖÖ¾Öß ÖÏÖ´Öß Ö ¯ÖµÖÔ™üxÖ ×¾Ö úÖÃÖÖÃÖÖšüß 58 »ÖÖ Ö ºþ¯ÖµÖÖÓ“Öê ¯ÖµÖÔ™ü ú ×xÖ¾ÖÖÃÖÖ“Öê ²ÖÖÓ¬Ö úÖ´Ö †Ó×ŸÖ´Ö ™ü¯¯µÖÖŸÖ †ÖÆêü. ŸÖÃÖê“Ö µÖÖ ÖÖ¾Öß ŸÖߣÖÔ Öê¡Ö ×¾Ö úÖÃÖ µÖÖê•ÖxÖê ÖÖ»Öß 50 »ÖÖ Ö ºþ¯ÖµÖÖÓ“Öß úÖ´Öê †Ó×ŸÖ´Ö ™ü¯¯µÖÖŸÖ †ÖÆêüŸÖ. ´ÖÖê¸üÖ“Öß Ø“Ö“ÖÖê»Öß ŸÖê Ö Öê ÖÖÓ¾Ö ÆüÖ ¸üßÖÖ ¯ÖϬÖÖxÖ´ÖÓ¡Öß ÖÏÖ´Ö ÃÖ›ü ú µÖÖê•ÖxÖÓêŸÖÓ ÖÔŸÖ ‘Öê µÖÖŸÖ †Ö»ÖÖ †ÃÖæxÖ úÖ´Ö ¯ÖÏ ÖŸÖ֣߯ÖÖ¾Ö¸ü †ÖÆêü. µÖÖ ÖÖ¾Öß 2500 ´ÖÖê¸ü †ÃÖæxÖ ŸÖê ¯ÖµÖÔ™ü úÖÓ“Öê ´Öã µÖ †Ö úÂÖÔ Ö †ÖÆêü. •ÖµÖ´Ö»ÆüÖ¸ü éúÂÖß ×¾Ö úÖÃÖ ¯ÖÏןÖšüÖxÖ ´ÖÖ±ÔúŸÖ µÖÖ ×šü úÖ Öß ÖÏÖ´Öß Ö, éúÂÖß / ×xÖÃÖ ÖÔ ¯ÖµÖÔ™üxÖ úÖµÖÔ¸üŸÖ †ÖÆêü. ³Öß´ÖÖ¿ÖÓ ú¸ü ŸÖߣÖÔ Öê¡Öß µÖê ÖÖ-µÖÖ ³ÖŒŸÖÖÓÃÖÖšüß ¸üÖ•Ö¯Öæ¸ü µÖê£Öê ˆ³ÖÖ¸ü µÖÖŸÖ µÖê ÖÖ¸êü ×xÖµÖÖê×•ÖŸÖ ³ÖŒŸÖ×xÖÖ¾ÖÖÃÖ
24
†xµÖ ´ÖÆüŸ¾ÖÖ“Öß úÖ´Öê 1) ¯Öã Öê - xÖÖ×¿Ö ú ¸êü»¾Öê ëú¦ü ÃÖ¸ü úÖ¸xüÖê µÖÖ ¸êü»¾Öê ´ÖÖ ÖÖÔ“Öê úÖ´Ö ŸÖÖŸÖ›üßxÖê ÆüÖŸÖß ‘µÖÖ¾Öê ´Æü ÖæxÖ Öê»Öß †xÖê ú ¾ÖÂÖì ÃÖÖŸÖŸµÖÖxÖê ÁÖß.פü»Öß¯Ö ¾ÖôûÃÖê-¯ÖÖ™üᯙ Æêü ¯Öϵ֟xÖ¿Öᯙ †ÖÆêüŸÖ. ´ÖãÓ²Ö‡Ô- ¯Öã Öê - xÖÖ×¿Ö ú µÖÖ ÃÖã¾Ö ÖÔ ×¡Ö úÖê ÖÖŸÖᯙ ÆüÖ ´ÖÆüŸ¾ÖÖ“ÖÖ ¸êü»¾Öê ´ÖÖ ÖÔ †ÃÖæxÖ ŸÖÖê ÃÖãºþ —ÖÖ»µÖÖÃÖ µÖÖ ÃÖÓ¯Öã ÖÔ ¯Ö׸üÃÖ¸üÖ“ÖÖ “ÖêÆü¸üÖ ´ÖÖêÆü¸üÖ ²Ö¤ü»Ö µÖÖÃÖ ÆüÖŸÖ³ÖÖ¸ü »ÖÖ Ö ÖÖ¸ü †ÖÆêü. ¸üÖ•µÖ¿ÖÖÃÖxÖÖxÖê µÖÖ ¯ÖÏ ú»¯ÖÖÃÖÖšüß »ÖÖ Ö ÖÖ¸üÖ ¸üÖ•µÖÖ“ÖÖ ×ÆüÃÃÖÖ ¤êü µÖÖ²ÖÖ²ÖŸÖ ŸÖŸ¾ÖŸÖ: ´ÖÖxµÖŸÖÖ ×¤ü»Öê»Öß †ÖÆêü.
2) ²Öî»Ö ÖÖ›üµÖÖÓ“µÖÖ ¿ÖµÖÔŸÖß †ÖÓ²Öê ÖÖ¾Ö ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖŸÖ †ŸµÖÓŸÖ »ÖÖê úׯÖ쵅 †ÃÖ»Ö껵ÖÖ ²Öî»Ö ÖÖ›üµÖÖÓ“µÖÖ Ã¯Ö¬ÖÖÔ ¾ÖÖœüß»ÖÖ »ÖÖ ÖÖ¾µÖÖŸÖ ¾Ö ŸµÖÖŸÖ ³ÖÖ Ö ‘Öê ÖÖ-µÖÖÓxÖÖ ¯ÖÏÖêŸÃÖÖÆüxÖ ×´ÖôûÖ¾Öê µÖÖ ú¸üߟÖÖ ÃÖã´ÖÖ¸êü 40 »ÖÖ Ö ºþ¯ÖµÖê Ö“ÖÔ úºþxÖ ‘ÖÖ™ü ²ÖÖÓ¬Ö µÖÖŸÖ †Ö»Öê †ÖÆêüŸÖ.
3) µÖ¿Ö¾ÖÓŸÖ¸üÖ¾Ö “Ö¾ÆüÖ Ö Ã´ÖÖ¸ü ú µÖê›ü ÖÖÓ¾Ö, ŸÖÖ.•Öã®Ö¸ü µÖê£Öᯙ ¬Ö¸ü ÖÖ¾Ö¸ü ˆ¯Ö»Ö²¬Ö †ÃÖ»Ö껵ÖÖ ÃÖã´ÖÖ¸êü 100 ‹ ú¸ü ¯Ö׸üÃÖ¸üÖŸÖ ´ÖÆüÖ¸üÖ™ÒüÖ“Öê ׿ֻ¯Ö úÖ¸ü îú.µÖ¿Ö¾ÖÓŸÖ¸üÖ¾Ö “Ö¾ÆüÖ Ö µÖÖÓ“Öê ôÖÖ¸ü ú ˆ³Öê ú¸ü µÖÖÃÖÖšüß †Ó¤üÖ•Öê 10 úÖê™üß ºþ¯ÖµÖÖÓ“Öß ŸÖ¸üŸÖæ¤ü ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öß †ÃÖæxÖ ŸµÖÖŸÖæxÖ †ªµÖÖ¾ÖŸÖ †ÃÖê ˆªÖxÖ, úÖ¸Óü•Öê ¾Ö †xµÖ ÃÖã×¾Ö¬ÖÖ ×xÖ´ÖÖÔ Ö ú¸ü µÖÖŸÖ µÖê ÖÖ¸ü †ÖÆêüŸÖ. ¯ÖµÖÔ™ü úÖÓ“Öê Æêü †Ö úÂÖÔ Ö ¾ÆüÖ¾Öê ÆüÖ µÖÖ ´ÖÖ Öᯙ ˆ§êü¿Ö †ÖÆêü.
4) ´Ö×Æü»ÖÖ ²Ö“ÖŸÖ Ö™ü †ÖÓ²Öê ÖÖ¾Ö ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖŸÖᯙ ´Ö×Æü»ÖÖÓ“Öê ÃÖ Ö´Öß ú¸ü Ö ú¸ü µÖÖ“µÖÖ ¥ü™üßxÖê ´Ö×Æü»ÖÖ ²Ö“ÖŸÖ Ö™ü ãÖÖ¯ÖxÖ ú¸ü µÖÖ“ÖÖ ´ÖÖêšüÖ ´ÖÆüŸ¾ÖÖ úÖÓ Öß úÖµÖÔ Îú´Ö ÆüÖŸÖß ‘Öê µÖÖŸÖ †Ö»ÖÖ †ÃÖæxÖ †ÖŸÖÖ¯ÖµÖÕŸÖ 3104 ²Ö“ÖŸÖ Ö™ü ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖŸÖ úÖµÖÔ¸üŸÖ †ÖÆêüŸÖ. ¿ÖêŸÖß ¯Öã¸ü ú ¾µÖ¾ÖÃÖÖµÖ ú¸üßŸÖ †ÃÖ»Ö껵ÖÖ µÖÖ Ö™üÖÓ´Öãôêû ´Ö×Æü»ÖÖÓ“ÖÖ †ÖÙ£Ö ú ßָü ˆÓ“ÖÖ¾Ö Öê ¿ÖŒµÖ —ÖÖ»Öê †ÖÆêü. ´ÖÓ“Ö¸ü µÖê£Öê †xÖãÃÖµÖÖ ´Ö×Æü»ÖÖ ˆ®ÖŸÖß ëú¦üÖ“Öß Ã£ÖÖ¯ÖxÖÖ ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öß †ÃÖæxÖ ŸµÖÖ“µÖÖ ´ÖÖ¬µÖ´ÖÖŸÖæxÖ ´Ö×Æü»ÖÖÓxÖÖ †ªµÖÖ¾ÖŸÖ †ÃÖê ¯ÖÏ×¿Ö Ö Ö ¤êü µÖÖŸÖ µÖêŸÖ †ÖÆêü.
Ø›ü³Öê ¬Ö¸ü ÖÖ•Ö¾Öôû ˆ³ÖÖ¸ü µÖÖŸÖ µÖê ÖÖ-µÖÖ ¯ÖÏßÖÖ×¾ÖŸÖ ˆªÖxÖÖ“Öê ÃÖÓ ú»¯Ö ד֡Ö
25
†¾ÖÃÖ¸üß Öã¤Ôü µÖê£Öᯙ ¿ÖÖÃÖ úßµÖ ŸÖÓ¡Ö×xÖ êúŸÖxÖ“Öß ‡´ÖÖ¸üŸÖ †Ö× Ö ÃÖÖê²ÖŸÖ ×xÖµÖÖê×•ÖŸÖ ‡´ÖÖ¸üŸÖß“Öê ÃÖÓ ú»¯Öד֡Ö
26
†¾ÖÃÖ¸üß Öã¤Ôü µÖê£Öᯙ ¿ÖÖÃÖ úßµÖ †×³ÖµÖÖÓ×¡Ö úß ´ÖÆüÖ×¾ÖªÖ»ÖµÖÖ“Öß ‡´ÖÖ¸üŸÖ †Ö× Ö ÃÖÖê²ÖŸÖ ×xÖµÖÖê×•ÖŸÖ ‡´ÖÖ¸üŸÖß“Öê ÃÖÓ ú»¯Öד֡Ö
27
28
‰ú•ÖÖÔ
µÖãŸÖß“Öê ÃÖ¸ü úÖ¸ü ÃÖ¢Öê¾Ö¸ü µÖê µÖÖ“µÖÖ † ÖÖê¤ü¸ü ´ÖÆüÖ¸üÖ™Òü ¸üÖ•µÖ Æêü ‰ú•ÖÖÔ ×xÖÙ´ÖŸÖß ´Ö¬µÖê †Ö׬֌µÖ †ÃÖ»Öê»Öê ¸üÖ•µÖ ÆüÖêŸÖê. ¸üÖ•µÖÖŸÖᯙ ¾Öß•Öê“Öß Ö¸ü•Ö ¯Öã ÖÔ¯Ö Öê ³ÖÖ Ö¾ÖæxÖ xÖÓŸÖ¸ü ˆ¸ü»Öê»Öß ¾Öß•Ö ¿Öê•ÖÖ¸üᯙ ¸üÖ•µÖÖÓxÖÖ †Ö¯Ö Ö ¤êüŸÖ ÆüÖêŸÖÖê. Æêü êú¾Öôû ¿ÖŒµÖ ÆüÖêŸÖ ÆüÖêŸÖê ŸÖê ¤ü¸ü¾ÖÂÖá ¾Öß•Ö ×xÖÙ´ÖŸÖßÃÖÖšüß †£ÖÔÃÖÓ ú»¯ÖÖŸÖ úÖÆüß ³Ö¸üß¾Ö ŸÖ¸üŸÖæ¤ü ú¸üßŸÖ Ö껵ÖÖ´Öãôêû. ŸÖ£ÖÖׯÖ, 1995 ´Ö¬µÖê µÖãŸÖß“Öê ÃÖ¸ü úÖ¸ü ÃÖ¢Öê¾Ö¸ü †Ö»µÖÖxÖÓŸÖ¸ü ŸµÖÖÓxÖß xÖ×¾ÖxÖ ¾Öß•Ö ×xÖÙ´ÖŸÖßÃÖÖšüß ŸÖ¸üŸÖæ¤ü ú¸ü µÖÖ“Öê •Ö¾Öôû¯ÖÖÃÖ ¯Öã ÖÔ¯Ö Öê £ÖÖÓ²Ö×¾Ö»Öê. ŸµÖÖ´Öãôêû ¾Öß•Ö ×xÖÙ´ÖŸÖß»ÖÖ ¯ÖîÃÖÖ ×´ÖôêûxÖÖ. »ÖÖê úÃÖÓ µÖÖ †Ö× Ö ˆªÖê Ö¬ÖÓ¤üµÖÖÓ“Öß ¾ÖÖœü ´ÖÖ¡Ö ÆüÖêŸÖ ¸üÖÆüß»µÖÖxÖê ¾Öß•Öê“Öß ´ÖÖ Ö Öß ¾ÖÖœüŸÖ“Ö ÆüÖêŸÖß. ¯Ö¸ÓüŸÖã ´ÖÖ Ö Öß“µÖÖ ¯ÖÏ´ÖÖ ÖÖŸÖ ¾Öß•Ö ×xÖÙ´ÖŸÖß ÆüÖêŸÖ xÖÃÖ»µÖÖ´Öãôêû ¾Öß•Öê“ÖÖ ŸÖã™ü¾Ö›üÖ ×xÖ´ÖÖÔ Ö —ÖÖ»ÖÖ †Ö× Ö ‹x¸üÖòxÖ“ÖÖ ¯ÖÏ ú»¯Ö µÖãŸÖß ÃÖ¸ü úÖ¸üxÖê ²Öã›ü×¾Ö»ÖÖ. ŸµÖÖ´Öãôêû ¾Öß•ÖꓵÖÖ²ÖÖ²ÖŸÖßŸÖ ¸üÖ•µÖ †Ó¬ÖÖ¸üÖŸÖ •ÖÖ¾ÖæxÖ »ÖÖê›ü¿Öê›üà Ö ÆüÖ ¿Ö²¤ü ŸÖê¾ÆüÖ¯ÖÖÃÖæxÖ ÃÖ¸üÖÔÃÖ ¯ÖÏ“Ö×»ÖŸÖ —ÖÖ»ÖÖ. ‰ú•ÖÖÔ ×¾Ö³ÖÖ ÖÖ“Öß •Ö²ÖÖ²Ö¤üÖ¸üß 2002 ´Ö¬µÖê †Ó ÖÖ¾Ö¸ü µÖê¾ÖæxÖ ¯Ö›ü»µÖÖxÖÓŸÖ¸ü ÃÖÓ ú™ü ´ÖÖêšêü †ÃÖ»µÖÖxÖê ŸµÖÖ“ÖÖ ¯Ö¬¤üŸÖ¿Ö߸ü¯Ö Öê ¾Ö ×xÖµÖÖê•ÖxÖ¯Öã¾ÖÔ ú ÃÖÖ´ÖxÖÖ ú¸ü µÖÖ“µÖÖ ¥ü™üßxÖê ¤æü¸ü ÖÖ´Öß ˆ¯ÖÖµÖ µÖÖê•ÖxÖÖ ú¸ü µÖÖ“Öê šü¸ü»Öê ¾Ö ŸµÖÖ ×¤ü¿ÖêxÖê ¯ÖÖ¾Ö»Öê ™üÖ úßŸÖ Öê»Öê. 2011-12 ´Ö¬µÖê ¾Öß•Ö ×xÖÙ´ÖŸÖßŸÖ ¸üÖ•µÖ †Ö׬֌µÖÖ»ÖÖ •ÖÖ‰úxÖ ¯ÖÖêÆü“Öê»Ö †Ö× Ö †Ö¯Ö Ö †Ö¯Ö»Öß ÃÖ¾ÖÔ Ö¸ü•Ö ¯Öã ÖÔ¯Ö Öê ³ÖÖ Ö¾Öæ ¿Ö æú †¿ÖÖ ¯Ö¬¤üŸÖßxÖê ×xÖµÖÖê•ÖxÖ ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öê †ÖÆêü. ¾Öß•Ö Öê¡ÖÖŸÖ ÃÖã¬ÖÖ¸ü ÖÖ ú¸ü µÖÖÃÖÖšüß úÖÆüß ´ÖÆüŸ¾ÖÖ“Öß ¯ÖÖ¾Ö»Öê ‰ú•ÖÖÔ ´ÖÓ¡Öß ´Æü ÖæxÖ ÁÖß.פü»Öß¯Ö ¾ÖôûÃÖê-¯ÖÖ™üᯙ µÖÖÓxÖÖ ˆ“Ö»ÖÖ¾Öß »ÖÖ Ö»Öß. ŸµÖÖ“ÖÖ ¯Ö׸ü ÖÖ´Ö ×¤üÃÖ µÖÖÃÖ ÃÖÖ¬ÖÖ¸ü ÖŸÖ: 2011-12 ÃÖÖ»Ö ˆ•ÖÖ›êü»Ö †Ö× Ö ŸÖê¾ÆüÖ¯ÖÖÃÖæxÖ“Ö †Ö¯Ö Ö ¾Öß•Ö ×xÖÙ´ÖŸÖß“µÖÖ Öê¡ÖÖŸÖ †Ö׬֌µÖÖ¯ÖµÖÕŸÖ ¯ÖÖêÆüÖê“Öæ ¿Ö æú †ÃÖÖ ×¾ÖÀ¾ÖÖÃÖ †ÖÆêü. 2011-12 ´Ö¬µÖê Æêü †Ö׬֌µÖ ÃÖã´ÖÖ¸êü 500 ´Öê ÖÖ¾Öò™ü“Öê, 2012-13 ´Ö¬µÖê ÃÖã´ÖÖ¸êü 4500 ´Öê ÖÖ¾Öò™ü“Öê †Ö× Ö 2013-14 ´Ö¬µÖê ÃÖã´ÖÖ¸êü 6000 ´Öê ÖÖ¾Öò™ü“Öê ¸üÖ×Æü»Ö †¿ÖÖ ¯Ö¬¤üŸÖßxÖê ×xÖµÖÖê•ÖxÖ ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öê»Öê †ÖÆêü.
¸üÖ•µÖ ¾Öß•Ö ´ÖÓ›üôûÖ“Öê ×¾Ö³ÖÖ•ÖxÖ ¤êü¿ÖÖ“µÖÖ ×¾ÖªãŸÖ Öê¡ÖÖŸÖ †´Öã»ÖÖ ÖÏ ²Ö¤ü»Ö ‘Ö›ü¾ÖæxÖ †Ö Ö ÖÖ-µÖÖ ëú¦üßµÖ ×¾ÖªãŸÖ †×¬Ö×xÖµÖ´Ö 2003 “Öß †Ó´Ö»Ö²Ö•ÖÖ¾Ö Öß ú¸ü µÖÖŸÖ ´ÖÆüÖ¸üÖ™Òü † ÖÏêÃÖ¸ü ¸üÖÆüß»ÖÖ †ÃÖ»ÖÖ ŸÖ¸üß ‡ŸÖ¸ü ¸üÖ•µÖÖÓ¯ÖÏ´ÖÖ Öê ´ÖÆüÖ¸üÖ™ÒüÖŸÖÆüß ŸµÖÖ»ÖÖ ú´ÖÔ“ÖÖ¸üß ÃÖÓ‘Ö™üxÖê“ÖÖ ú›üÖ›æüxÖ ×¾Ö¸üÖê¬Ö —ÖÖ»ÖÖ. †¿ÖÖ Ûã֟ÖßŸÖ xÖÖ.¾ÖôûÃÖê ¯ÖÖ™üᯙ µÖÖÓxÖß ÃÖ¾ÖÔ ÃÖÓ‘Ö™üxÖÖÓxÖÖ, ×¾Ö¸üÖê¬Öß ¯Ö ÖÖÓxÖÖ ¾Ö ŸÖ–ÖÖÓxÖÖ ×¾ÖÀ¾ÖÖÃÖÖŸÖ ‘Öê‰úxÖ ¸üÖ•µÖ ¾Öß•Ö ´ÖÆüÖ´ÖÓ›üôûÖ“Öß ¯ÖãxÖ¸Ôü“ÖxÖÖ ú¿Öß †Ö¾Ö¿µÖ ú †ÖÆêü Æêü ¯Ö™ü¾ÖæxÖ ×¤ü»Öê. ¯Ö׸ü ÖÖ´Öß ¾Öß•Ö ´ÖÓ›üôûÖ“Öê ×¾Ö³ÖÖ•ÖxÖ úºþxÖ 1) ´ÖÆüÖ×xÖÙ´ÖŸÖß 2) ´ÖÆüÖ×¾ÖŸÖ¸ü Ö 3) ´ÖÆüÖ¯ÖÖ¸êüÂÖ Ö 4) ´ÖÆüÖ¸üÖ™Òü ¸üÖ•µÖ ÃÖæ¡Ö¬ÖÖ¸üß Óú¯ÖxÖß †¿ÖÖ “ÖÖ¸ü Óú¯ÖxµÖÖÓ“Öß ×xÖÙ´ÖŸÖß ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öß.
¤üÖ³ÖÖêôû“Öê ¯ÖãxÖ¹ý••Öß¾ÖxÖ 1960 ŸÖê 1990 †¿ÖÖ ŸÖßxÖ ¤ü¿Ö úÖÓŸÖ ´ÖÆüÖ¸üÖ™ÒüÖxÖê ×¾Ö•ÖꓵÖÖ ²ÖÖ²ÖŸÖßŸÖ »Ö Ö ÖßµÖ ¯ÖÏ ÖŸÖß êú»Öß. µÖÖ úÖôûÖŸÖ ¸üÖ•µÖ ¾Öß•ÖꓵÖÖ ²ÖÖ²ÖŸÖßŸÖ Ã¾ÖµÖÓ¯Öæ ÖÔ“Ö xÖ¾Æêü ŸÖ¸ü †×¬ÖŒµÖ †ÃÖ»Öê»Öê ¸üÖ•µÖ šü¸ü»Öê. Öã•Ö¸üÖŸÖ, †ÖÓ¬ÖÐ, úxÖÖÔ™ü ú, ÖÖê¾ÖÖ µÖÖ ¿Öê•ÖÖ¸üß ¸üÖ•µÖÖÓxÖÖ ´ÖÆüÖ¸üÖ™Òü ×xÖµÖ×´ÖŸÖ¯Ö Öê ¾Öß•Ö ¤êüŸÖ †ÃÖê. 1991 ¯ÖÖÃÖæxÖ ëú¦ü ÃÖ¸ü úÖ¸üxÖê ˆ¤üÖ¸üß ú¸ü ÖÖ“Öê ¬ÖÖê¸ü Ö ÛÃ¾Ö úÖ¸ü»Öê. µÖÖ ¬ÖÖê¸ü ÖÖŸÖæxÖ“Ö ´ÖÆüÖ¸üÖ™ÒüÖŸÖ ¤üÖ³ÖÖêôû“ÖÖ ‹x¸üüÖòxÖ ¯ÖÏ ú»¯Ö †Ö»ÖÖ. ŸµÖÖ“Öê —ÖÖ»Öê»Öê ¸üÖ•Ö úÖ¸ü Ö ÃÖ¾ÖÔÁÖãŸÖ †ÖÆêü. Æêü ¸üÖ•Ö úÖ¸ü Ö ´Öã µÖŸÖ: µÖãŸÖßxÖê êú»Öê. †Ö•Ö ¸üÖ•µÖÖŸÖ •Öê ×¾Ö•Öê“Öê ¯ÖÏ¿xÖ ×xÖ´ÖÖÔ Ö —ÖÖ»Öê»Öê †ÖÆêüŸÖ ŸµÖÖ“µÖÖ ´ÖãôûÖ¿Öß µÖãŸÖß ¿ÖÖÃÖxÖÖxÖê ‹x¸üÖxòÖ“Öê êú»Öê»Öê ¸üÖ•Ö úÖ¸ü Ö“Ö ÆüÖêµÖ. ÆüÖ Öêôû ÖÓ›üÖê²ÖÖ —ÖÖ»ÖÖ xÖÃÖŸÖÖ ŸÖ¸ü ¤üÖ³ÖÖêôû 2184 ´Öê.¾Öò™ü, ³Ö¦üÖ¾ÖŸÖß 1080 ´Öê.¾Öò™ü †Ö× Ö ¯ÖÖŸÖÖôû ÖÓ ÖÖ 410 ´Öê.¾Öò™ü †ÃÖê ‹ æú Ö 3674 ´Öê.¾Öò™ü“Öê ×xÖµÖÖê•ÖxÖ ÆüÖêŸÖê. ×xÖµÖÖê•ÖxÖÖxÖãÃÖÖ¸ü 2003-04 ´Ö¬µÖê“Ö ÖÖÃÖ Öß Öê¡ÖÖŸÖᯙ Æêü ¯ÖÏ ú»¯Ö †Ö»Öê †ÃÖŸÖê ¾Öü ¸üÖ•µÖÖ»ÖÖ ¾Öß•Ö™Óü“ÖÖ‡Ô“µÖÖ ÃÖ´ÖõÖê»ÖÖ ÃÖÖ´ÖÖê¸êü •ÖÖ¾Öê“Ö »ÖÖ Ö»Öê xÖÃÖŸÖê. ´ÖÆüÖ¸üÖ™ÒüÖŸÖᯙ ‹x¸üüÖòxÖ“ÖÖ ¾ÖÖ¤ü ÃÖã™ü»µÖÖ׿־ÖÖµÖ ´ÖÆüÖ¸üÖ™ÒüÖŸÖ Ö´ÖŸÖÖ ¾ÖÖœüß“Öê ¯Öϵ֟xÖ ¿ÖŒµÖ xÖ¾ÆüŸÖê. 2004 ÃÖÖ»Öß ëú¦üÖŸÖ ÃÖÓµÖãŒŸÖ ¯Öã¸üÖê ÖÖ´Öß †Ö‘ÖÖ›üß“Öê ÃÖ¸ü úÖ¸ü †Ö»µÖÖxÖÓŸÖ¸ü ¯ÖÓŸÖ¯ÖϬÖÖxÖ ´ÖÖ. xÖÖ.ÁÖß.´ÖxÖ´ÖÖêÆüxÖØÃÖ Ö µÖÖÓxÖß ¯ÖãœüÖ úÖ¸ü ‘Öê‰úxÖ ´ÖÖ. xÖÖ. ÁÖß.¯ÖÏ Ö¾Ö ´Öã Ö•Öá µÖÖÓ“µÖÖ †¬µÖ ÖŸÖê ÖÖ»Öß ´ÖÓ¡Öß´ÖÓ›üôû úÖµÖÔ Ö™üÖ“Öß Ã£ÖÖ¯ÖxÖÖ êú»Öß. µÖÖŸÖ ÃÖ¤üÃµÖ ´Æü ÖæxÖ ´ÖÖ. xÖÖ. ÁÖß.¿Ö¸ü¤ü“ÖÓ¦ü•Öß ¯Ö¾ÖÖ¸ü µÖÖÓxÖß ¯ÖãœüÖ úÖ¸ü ‘ÖêŸÖ»ÖÖ. ŸµÖÖ´Öãôêû“Ö ‹xÖ™ü߯ÖßÃÖß †Ö× Ö Öê»Ö“µÖÖ ´ÖÖ¬µÖ´ÖÖŸÖæxÖ ¸üŸxÖÖ× Ö¸üß ÖòÃÖ ¯ÖÖò¾Ö¸ ¯ÖÏÖê•Öꌙü ¯ÖÏÖ.×»Ö. µÖÖ xÖÖ¾ÖÖxÖê ÆüÖ ¯ÖÏ ú»¯Ö ÃÖã¹ý —ÖÖ»ÖÖ †ÖÆêü.
29
¸üÖ•Öß¾Ö ÖÖÓ¬Öß ÖÏÖ´Öß Ö ×¾ÖªãŸÖß ú¸ü Ö µÖÖê•ÖxÖÖ ÖÏÖ´Öß Ö ³ÖÖ ÖÖŸÖß»Ö ×¾Ö•ÖꓵÖÖ ¯ÖÖµÖÖ³ÖæŸÖ ÃÖã×¾Ö¬ÖÖÓ“ÖÖ ×¾ÖßÖÖ¸ü ú¹ýxÖ ‘Ö¸ü ãú»ÖÖÓ“µÖÖ ×¾ÖªãŸÖß ú¸ü ÖÖŸÖ ¾ÖÖœü ú¸ü µÖÖÃÖÖšüß ëú¦ü ÃÖ¸ü úÖ¸üxÖê ´ÖÖ“ÖÔ 2005 ÃÖÖ»Öß ¸üÖ•Öß¾Ö ÖÖÓ¬Öß ÖÏÖ´Öß Ö ×¾ÖªãŸÖß ú¸ü Ö µÖÖê•ÖxÖÖ ÃÖã¹ý êú»Öß. ¤üÖ׸ü¦üµÖ ¸êüÂÖê ÖÖ»Öᯙ ÃÖ¾ÖÔ ãú™ãÓü²ÖÖÓxÖÖ ¾Öß•Ö •ÖÖê›ü Öß ´ÖÖê±úŸÖ ¤êü µÖÖ“Öê »Ö µÖ µÖÖ µÖÖê•ÖxÖêŸÖ ×xÖ¬ÖÖÔ¸üßŸÖ ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öê †ÖÆêü. µÖÖ µÖÖê•ÖxÖêŸÖ ¤üÖ׸ü¦üµÖ ¸êüÂÖê ÖÖ»Öᯙ 18 »ÖÖ Ö 72 Æü•ÖÖ¸ü 865 ‘Ö¸ü ãú»ÖÖÓxÖÖ ÃÖ¯™ëü²Ö¸ü 2010 ¯ÖµÖÕŸÖ ¾Öß•Ö ¤êü µÖÖ“Öê »Ö µÖ šü¸ü×¾Ö µÖÖŸÖ †Ö»Öê †ÖÆêü. µÖÖÃÖÖšüß ÃÖã´ÖÖ¸êü 714 úÖê™üß ¹ý¯ÖµÖÖÓ“ÖÖ Ö“ÖÔ †¯Öê× ÖŸÖ †ÃÖæxÖ µÖÖŸÖ 9310 ×¾ÖŸÖ¸ü Ö ¸üÖê×Æü¡ÖÖÓ“Öß ˆ³ÖÖ¸ü Öß ¾Ö × úŸµÖê ú × ú»ÖÖê´Öß™ü¸ü ˆ““Ö¤üÖ²Ö ¾Ö »Ö‘Öã¤üÖ²Ö ¾ÖÖ×ÆüxµÖÖÓ“Öß ˆ³ÖÖ¸ü Öß êú»Öß •ÖÖ ÖÖ¸ü †ÖÆêü. †ÖŸÖÖ¯ÖµÖÕŸÖ ÃÖã´ÖÖ¸êü 4 »ÖÖ Ö ‘Ö¸ü ãú»ÖÖÓxÖÖ ¾Öß•Ö¯Öã¸ü¾ÖšüÖ ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öê»ÖÖ †ÃÖæxÖ ˆ¾ÖÔ¸üßŸÖ ÃÖ¾ÖÔ úÖ´Öê ¯ÖÏ ÖŸÖ֣߯ÖÖ¾Ö¸ü †ÖÆêüŸÖ.
éúÂÖß ÃÖÓ•Öß¾ÖxÖß µÖÖê•ÖxÖÖ ¿ÖêŸÖ ú-µÖÖÓ¾Ö¸üß»Ö ×¾ÖªãŸÖ ײֻÖÖ“µÖÖ £Ö ú²ÖÖ úß“ÖÖ ²ÖÖê•ÖÖ ú´Öß ú¸ü µÖÖÃÖÖšüß ‹×¯ÖÏ»Ö 2004 ŸÖê ´ÖÖ“ÖÔ 2005 µÖÖ úÖ»ÖÖ¾Ö¬ÖßŸÖ Æüß µÖÖê•ÖxÖÖ ¸üÖ²Ö×¾Ö µÖÖŸÖ †Ö»Öß. µÖÖ µÖÖê•ÖxÖê“ÖÖ 9 »ÖÖ Ö 73 Æü•ÖÖ¸ü 336 ¿ÖêŸÖ ú¸üß ²ÖÖÓ¬Ö¾ÖÖÓxÖß »ÖÖ³Ö ‘ÖêŸÖ»ÖÖ. µÖÖ´Öãôêû ¿ÖÖÃÖxÖÖ»ÖÖ 664.13 úÖê™üß †Ö× Ö ´ÖÆüÖ×¾ÖŸÖ¸ü Ö»ÖÖ 223.02 úÖê™üß ¹ý¯ÖµÖÖÓ“ÖÖ ²ÖÖê•ÖÖ ˆ“Ö»ÖÖ¾ÖÖ »ÖÖ Ö»ÖÖ.
µÖÓ¡Ö´ÖÖ Ö ÃÖÓ•Öß¾ÖxÖß µÖÖê•ÖxÖÖ µÖÓ¡Ö´ÖÖ Ö ÖÏÖÆü úÖÓ¾Ö¸üᯙ £Ö ú²ÖÖ úß“ÖÖ ²ÖÖê•ÖÖ ú´Öß ú¸ü Öê ¾Ö µÖÓ¡Ö´ÖÖ Ö ˆªÖê ÖÖ»ÖÖ “ÖÖ»ÖxÖÖ ¤êü Öê µÖÖÃÖÖšüß Æüß µÖÖê•ÖxÖÖ ¸üÖ²Ö×¾Ö µÖÖŸÖ †Ö»Öß. µÖÖ µÖÖê•ÖxÖê´Öãôêû ¿ÖÖÃÖxÖÖ¾Ö¸ü 26.85 úÖê™üß ¾Ö ´ÖÆüÖ×¾ÖŸÖ¸ü Ö Óú¯ÖxÖß»ÖÖ 8.15 úÖê™üß ‹¾ÖœüÖ ²ÖÖê•ÖÖ ÃÖÆxüÖ ú¸üÖ¾ÖÖ »ÖÖ Ö»ÖÖ. µÖÖ׿־ÖÖµÖ µÖÓ¡Ö´ÖÖ Ö ¬ÖÖ¸ü úÖÓÃÖÖšüßÆüß ÃÖ¾Ö»ÖŸÖß“Öê ¤ü¸ü »ÖÖ Öæ ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öê»Öê †ÖÆêüŸÖ.
ÃÖÖ¾ÖÔ•Ö×xÖ ú xÖôû¯ÖÖ Öß ¯Öã¸ü¾ÖšüÖ ÃÖÓ•Öß¾ÖxÖß µÖÖê•ÖxÖÖ ÖÏÖ´Ö¯ÖÓ“ÖÖµÖŸÖ, ¯ÖÓ“ÖÖµÖŸÖ ÃÖ×´ÖŸÖß, וֻÆüÖ ¯Ö׸üÂÖ¤ü ¾Ö xÖ Ö¸ü¯ÖÖ×»Ö úÖ µÖÖÓ“µÖÖ xÖôû¯ÖÖ Öß ¯Öã¸ü¾ÖšüÖ µÖÖê•ÖxÖÖÓ“µÖÖ ´Öæôû £Ö ú²ÖÖ ú߯Öî úß 50 ™üŒ êú ¸üŒ ú´Ö •Öã»Öî 2004 ¯ÖÖÃÖæxÖ 10 ÃÖ´ÖÖxÖ ´ÖÖ×ÃÖ ú Æü¯ŸµÖÖÓŸÖ ³Ö¸ü ÖÖ êú»µÖÖÃÖ ŸÖÃÖê“Ö “ÖÖ»Öæ ¾Öß•Ö ¤êüµÖ úÖ“Öß ¸üŒ ú´Ö ×xÖµÖ×´ÖŸÖ¯Ö Öê ³Ö¸ü»µÖÖÃÖ ŸµÖÖÓxÖÖ ÃÖ¤ü¸ü µÖÖê•ÖxÖëŸÖ ÖÔŸÖ ¤êü µÖÖŸÖ µÖê ÖÖ-µÖÖ ÃÖ¾Ö»ÖŸÖß“ÖÖ »ÖÖ³Ö ×´Öôû ÖÖ¸ü ÆüÖêŸÖÖ. ´Öæôû £Ö ú²ÖÖ úß“µÖÖ 50 ™üŒ êú ¸üŒ ú´Ö Æü¯ŸµÖÖÆü¯ŸµÖÖxÖê ³Ö¸ü»µÖÖxÖÓŸÖ¸ü ˆ¾ÖÔ׸üŸÖ ¸üŒ ú´Ö ´ÖÖ±ú ú¸ü µÖÖŸÖ µÖê ÖÖ¸ü ÆüÖêŸÖß. ˆ¾ÖÔ׸üŸÖ 50 ™üŒ êú ¸üŒ ú´Ö ¾Ö £Ö ú²ÖÖ úß“µÖÖ ¾µÖÖ•ÖÖ¯ÖÖê™üß 50 ™üŒ êú ¸üŒ ú´Ö ¿ÖÖÃÖxÖÖŸÖ±ìú ×¾ÖªãŸÖ ´ÖÓ›üôûÖÃÖ ú•ÖÖÔ“µÖÖ ÃÖ´ÖÖµÖÖê•ÖxÖÖ«üÖ¸êü †¤üÖ ú¸üÖ¾ÖµÖÖ“Öß ÆüÖêŸÖß. ×¾ÖªãŸÖ ´ÖÓ›üôûÖ ú›æüxÖ 50 ™üŒ êú ¾µÖÖ•ÖÖ“Öß ¸üŒ ú´Ö ¾Ö ÃÖÓ¯Öæ ÖÔ ×¾Ö»ÖÓ²Ö †Ö úÖ¸ü ´ÖÖ±ú ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»ÖÖ ÆüÖêŸÖÖ. µÖÖ µÖÖê•ÖxÖêŸÖ 6,070 xÖôû¯ÖÖ Öß ¯Öã¸ü¾ÖšüÖ ÖÏÖÆü úÖÓxÖß ³ÖÖ Ö ‘ÖêŸÖ»ÖÖ. µÖÖ´Öãôêû ¿ÖÖÃÖxÖÖ¾Ö¸ü ÃÖã´ÖÖ¸êü 20 úÖê™üß 60 »ÖÖ Ö ¾Ö ´ÖÆüÖ×¾ÖŸÖ¸ü Ö¾Ö¸ü 9 úÖê™üß 93 »ÖÖ Ö ‹¾ÖœüÖ †ÖÙ£Ö ú ²ÖÖê•ÖÖ ¯Ö›ü»ÖÖ.
30
¯ÖãxÖÔü¸ü“ÖxÖêxÖÓŸÖ¸ü 60 Æü•ÖÖ¸ü úÖê™üà“Öê ¯ÖÏ ú»¯Ö ´ÖÆüÖ×¾ÖŸÖ¸ü Ö ¾Öß•Ö ´ÖÓ›üôûÖ“µÖÖ ¯ÖãxÖÔü¸“ÖxÖêxÖÓŸÖ¸ü ÃÖã´ÖÖ¸êü 60 Æü•ÖÖ¸ü úÖê™üà“µÖÖ ¯ÖÏ ú»¯ÖÖÓ“Öê ×xÖµÖÖê•ÖxÖ ú¹ýxÖ ¯ÖÏŸµÖ ÖÖŸÖ úÖ´Öê ÆüÖŸÖß ‘ÖêŸÖ»Öê»Öß †ÖÆêüŸÖ. ØÃÖ Ö»Ö ±êúØ•Ö Ö ¾Ö ÖÖ¾ÖšüÖ Ö ×±ú›ü¸ü µÖÖê•ÖxÖÖÓ“µÖÖ ´ÖÖ¬µÖ´ÖÖŸÖxÖ ¹ý.3233 úÖê™üà“µÖÖ †ÓŸÖ ÖÔŸÖ ¸üÖ•µÖÖŸÖᯙ 29807 ÖÖ¾ÖÖÓ“Öê ˆ§üß™ü ×xÖ¬ÖÖÔ׸üŸÖ ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öê †ÖÆêü. ŸµÖÖ¯Öî úß †ÖŸÖÖ¯ÖµÖÕŸÖ 18847 ÖÖ¾ÖÖÓ¯ÖµÖÔŸÖ µÖÖ µÖÖê•ÖxÖÖÓ“ÖÖ »ÖÖ³Ö ¯ÖÖêÆüÖê“Ö»Öê»ÖÖ †ÖÆêü. µÖÖ׿־ÖÖµÖ ´ÖÆüÖ×¾ÖŸÖ¸ü ÖxÖê ¸üÖ•µÖÖŸÖß»Ö ×¾ÖŸÖ¸ü Ö µÖÓ¡Ö ÖÖ ÃÖ Ö´Ö ú¸ü µÖÖÃÖÖšüß ÃÖã´ÖÖ¸êü 8919 úÖê™üß ¹ý¯ÖµÖÖÓ“µÖÖ ¯ÖÖµÖÖ³ÖæŸÖ †Ö¸üÖ Ö›üÖ ×¾Ö úÖÃÖ úÖµÖÔ Îú´ÖÖ“Öê ×xÖµÖÖê•ÖxÖ êú»Öê †ÖÆêü. µÖÖŸÖ ˆ¯Ö ëú¦üÖ“Öß ˆ³ÖÖ¸ü Öß ú¸ü Öê, †ÃÖ»Ö껵ÖÖ ˆ¯Ö ëú¦üÖ“Öß Ö´ÖŸÖÖ ¾ÖÖœü×¾Ö Öê, ˆ““Ö ¤üÖ²Ö ¾Ö »Ö‘Öã¤üÖ²Ö ¾ÖÖ×ÆüxµÖÖÓ“Öß ˆ³ÖÖ¸ü Öß ú¸ü Öê, ×¾ÖŸÖ¸ü Ö ¸üÖê×Æü¡ÖÖÓ“Öß ˆ³ÖÖ¸ü Öß ú¸ü Öê, Ö¸üÖ²Ö —ÖÖ»Öê»Öê ÖÓÖ²Ö ²Ö¤ü»Ö Öê ‡ŸµÖÖ¤üß úÖ´Öê ´ÖÖêšüµÖÖ ¯ÖÏ´ÖÖ ÖÖŸÖ êú»Öß •ÖÖ ÖÖ¸ü †ÖÆêüŸÖ. µÖÖ µÖÖê•ÖxÖê†ÓŸÖ ÖÔŸÖ µÖꟵÖÖ 2 ¾ÖÂÖÖÔŸÖ ¯Öæ¾Öá £ÖÖê›üß £ÖêÖ›ü úß xÖÖÆüß ŸÖ¸ü 565 ˆ¯Ö ëú¦ëúü ˆ³ÖÖ¸ü»Öß •ÖÖ ÖÖ¸ü †ÃÖæxÖ µÖÖ²ÖÖ²ÖŸÖ“µÖÖ 119 ¯ÖÏ ú»¯ÖÖÓ¯Öî úß ÃÖã´ÖÖ¸êü 8 Æü•ÖÖ¸ü 739 úÖê™üß ¹ý¯ÖµÖÖÓ“µÖÖ ¯ÖÏ ú»¯ÖÖÓ“µÖÖ úÖ´ÖÖÓ“Öê †Ö¤êü¿Ö ¤êü µÖÖŸÖ †Ö»Öê»Öê †ÖÆêüŸÖ. ‡ŸÖ¸ü ¯ÖÏ ú»¯ÖÖÓ“µÖÖ ×xÖ×¾Ö¤üÖ †Ó×ŸÖ´Ö ™ü¯¯µÖÖŸÖ †ÃÖæxÖ »Ö¾Ö ú¸ü“Ö ŸÖêÆüß †Ö¤êü¿Ö ¤êü µÖÖŸÖ µÖêŸÖ †ÖÆêüŸÖ.
´ÖÆüÖ×xÖÙ´ÖŸÖß ´ÖÆüÖ×xÖÙ´ÖŸÖß Óú¯ÖxÖßxÖê ÃÖã´ÖÖ¸êü 30 Æü•ÖÖ¸ü 435 úÖê™üà“Öê Ö´ÖŸÖÖ ¾ÖÖœüß“Öê ¯ÖÏ ú»¯Ö ÆüÖŸÖß ‘ÖêŸÖ»Öê †ÖÆêüŸÖ. µÖÖŸÖ ¯Ö¸üôûß-¯ÖÖ¸üÃÖ, ÖÖ¯Ö¸ü Öê›üÖ, ³ÖãÃÖÖ¾Öôû, “ÖÓ¦ü¯Öæ¸ü, úÖê¸üÖ›üß µÖê£Öᯙ •ÖãxµÖÖ ¯ÖÏ ú»¯ÖÖÓ“ÖÖ ×¾ÖßÖÖ¸ü †Ö× Ö úÖÆüß •ÖãxµÖÖ ÃÖÓ“ÖÖÓ“µÖÖ •ÖÖ Öß xÖ¾ÖßxÖ ÃÖÓ“ÖÖÓ“Öß ˆ³ÖÖ¸ü Öß †¿Öß ´ÖÖêšüß úÖ´Öê ÆüÖê ÖÖ¸ü †ÖÆêüŸÖ. ÃÖ¯™ëü²Ö¸ü 2009 ŸÖê ×›üÃÖÓê²Ö¸ü 2014 ¤ü¸ü´µÖÖxÖ ‹ æú Ö 7700 ´Öê.¾Öò™ü ‹¾Öœüß Ö´ÖŸÖÖ ´ÖÆüÖ×xÖÙ´ÖŸÖß“µÖÖ ¯ÖÏ ú»¯ÖÖÓ“µÖÖ ´ÖÖ¬µÖ´ÖÖŸÖæxÖ xÖ¾µÖÖxÖê ¯ÖÏãÖÖ×¯ÖŸÖ ÆüÖê ÖÖ¸ü †ÖÆêü. µÖÖŸÖ 1220 ´Öê.¾Öò™ü “ÖÖ ˆ¸ü Ö ¾ÖÖµÖã ×¾ÖßÖÖ¸ü ¯ÖÏ ú»¯Ö †Ö× Ö 1320 ´Öê.¾Öò™ü “Öê ¤üÖë›üÖ‡Ô“ÖÖ µÖê£Öᯙ ¯ÖÏßÖÖ×¾ÖŸÖ ¯ÖÏ ú»¯Ö µÖÖÓ“ÖÖ ÃÖ´ÖÖ¾Öê¿Ö †ÖÆêü. Ö껵ÖÖ 50 ¾ÖÂÖÖÔŸÖ ¸üÖ•µÖÖŸÖ †ÖîÛÂ Ö ú ¾Öß•Ö ×xÖÙ´ÖŸÖß“Öß ÃÖã´ÖÖ¸êü 6 Æü•ÖÖ¸ü ´Öê.¾Öò™ü ‹¾Öœüß Ã£ÖÖ×¯ÖŸÖ Ö´ÖŸÖÖ ×xÖ´ÖÖÔ Ö —ÖÖ»Öß. ŸµÖÖ¯Öê ÖÖ †×¬Ö ú Ö´ÖŸÖÖ †Ö ÖÖ´Öß ¯ÖÖ“Ö ¾ÖÂÖÖÔŸÖ ×xÖ´ÖÖÔ Ö ÆüÖê ÖÖ¸ü †ÖÆêü.
¯ÖÓŸÖ¯ÖϬÖÖxÖ ›üÖò.´ÖxÖ´ÖÖêÆüxÖ ØÃÖ Ö µÖÖÓ“µÖÖ ÃÖÖê²ÖŸÖ - ›üÖ¾Öß ú›æüxÖ ×¤ü»Öָ߯üÖ¾Ö, ÁÖß.‹ÃÖ.‹´Ö. éú ÖÖ, ÁÖß.×¾Ö»ÖÖÃÖ¸üÖ¾Ö ¤êü¿Ö´Öã Ö ¾Ö ÁÖß.ÃÖã×¿Ö»Ö ãú´ÖÖ¸ü Ø¿Ö¤êü
31
´ÖÆüÖ¯ÖÖ¸êüÂÖ Ö µÖꟵÖÖ 4-5 ¾ÖÂÖÖÔŸÖ × ú´ÖÖxÖ 10 Æü•ÖÖ¸ü ´Öê.¾Öò™ü ¯Öê ÖÖ •ÖÖ¤üÖ ¾Öß•Ö ¸üÖ•µÖÖŸÖ ˆ¯Ö»Ö²¬Ö ÆüÖê µÖÖ“Öß ¿ÖŒµÖŸÖÖ †ÖÆêü. µÖÖ ×¾Ö•Öê“Öê ¾µÖ¾ÖÛÃ£ÖŸÖ¯Ö Öê ¯ÖÖ¸êüÂÖ Ö ¾ÆüÖ¾Öê µÖÖÃÖÖšüß ÃÖ Ö´Ö ¯ÖÖ¸êüÂÖ Ö µÖÓ¡Ö ÖÖ ˆ³Öß ¸üÖÆü Öê Ö¸ü•Öê“Öê †ÖÆêü. ÃÖ¬µÖÖ ÃÖã´ÖÖ¸êü 15 Æü•ÖÖ¸ü ´Öê.¾Öò™ü ¾Öß•Ö ÆüÖŸÖÖôû µÖÖ“Öß Ö´ÖŸÖÖ ´ÖÆüÖ¯ÖÖ¸êüÂÖ Ö Óú¯ÖxÖß“Öß †ÃÖæxÖ ŸµÖÖÃÖÖšüß 498 †×ŸÖˆ““Ö ¤üÖ²Ö ˆ¯Ö ëú¦ü ¾Ö 61530 ‹´Ö¾Æüß‹ ‹¾Öœüß ¸üÖê×Æü¡Ö Ö´ÖŸÖÖ ¾Ö 36,287 ÃÖÙ ú™ü × ú.´Öß. †×ŸÖ ˆ““Ö ¤üÖ²Ö ¾Ö×ÆüxµÖÖ †¿Öß µÖÓ¡Ö ÖÖ ˆ¯Ö»Ö²¬Ö †ÖÆêü. Æüß µÖÓ¡Ö ÖÖ Ö껵ÖÖ 50-60 ¾ÖÂÖÖÔŸÖ ˆ³Öß êú»Öê»Öß †ÖÆêü. ³Ö×¾ÖµÖÖ“Öß ¾ÖÖœüŸÖß Ö¸ü•Ö »Ö ÖÖŸÖ ‘ÖêŸÖÖ ´ÖÆüÖ¯ÖÖ¸êüÂÖ Ö Óú¯ÖxÖß 2012 ¯ÖµÖÕŸÖ †×ŸÖˆ““Ö ¤üÖ²ÖÖ“Öß 126 ˆ¯Ö ëú¦ü ˆ³ÖÖ¸ü ÖÖ¸ü †ÖÆêü. µÖÖŸÖᯙ 21 ˆ¯Ö ëú¦ü úÖµÖÖÔÛx¾ÖŸÖÆüß —ÖÖ»Öê»Öß †ÖÆêüŸÖ. µÖÖ“Ö úÖôûÖŸÖ 17533 ÃÖÙ ú™ü × ú.´Öß. »ÖÖÓ²Öß“µÖÖ xÖ¾ÖßxÖ †×ŸÖ ˆ““Ö ¤üÖ²Ö ¾ÖÖ×ÆüxµÖÖ ˆ³ÖÖ¸ü µÖÖ“Öê úÖ´Ö Óú¯ÖxÖßxÖê ÃÖã¹ý êú»Öê»Öê †ÖÆêü. µÖÖ׿־ÖÖµÖ ¸üÖê×Æü¡ÖÖÓ“Öß Ö´ÖŸÖÖ £ÖÖê›üß £ÖÖê›ü úß xÖÖÆüß ŸÖ¸ü 53,887 ‹´Ö¾Æüß‹xÖê ¾ÖÖœü ÖÖ¸ü †ÖÆêü. Ö껵ÖÖ 50-60 ¾ÖÂÖÖÔŸÖ 61530 ‹´Ö¾Æüß‹ Ö´ÖŸÖÖ ˆ³Öß ¸üÖ×Æü»Öß †Ö× Ö †ÖŸÖÖ êú¾Öôû 5 ¾ÖÂÖÖÔŸÖ 53,887 ‹´Ö¾Æüß‹ ‹¾Öœüß ¯ÖÏ“ÖÓ›ü Ö´ÖŸÖÖ ˆ³Öß ¸üÖÆü ÖÖ¸ü †ÖÆêü. µÖÖÃÖÖšüß ÃÖã´ÖÖ¸êü 20 Æü•ÖÖ¸ü úÖê™üß ¹ý¯ÖµÖÖÓ“Öß ÖÓãŸÖ¾Ö Öæ ú ÆüÖêŸÖ †ÖÆêü. Ö껵ÖÖ úÖÆüß ¾ÖÂÖÖÔŸÖ ×¾ÖªãŸÖ ×xÖÙ´ÖŸÖß“Öß Ö´ÖŸÖÖ ‹ úÖ µÖã×xÖ™xüÖêÃÖ㬤üÖ ¾ÖÖœü»Öß xÖÖÆüß †ÃÖÖ †xÖê úÖÓ“ÖÖ Öî¸üÃÖ´Ö•Ö †ÖÆêü. ¯ÖÏŸµÖ ÖÖŸÖ ¾Öß•Ö×xÖÙ´ÖŸÖß Ö´ÖŸÖÖ × úŸÖß ¾Ö ú¬Öß ¾ÖÖœü»Öß µÖÖ“ÖÖ ŸÖ¯Ö×¿Ö»Ö ÖÖ»Ö߻֯ÖÏ´ÖÖ Öê.
¯ÖÏ ú»¯Ö Ö´ÖŸÖÖ/¾ÖÖ™üÖ úÖµÖÖÔx¾ÖµÖxÖ ×¤üxÖÖÓ ú ¤üÖ³ÖÖêôû 1000 ´Öê.¾Öò. ¯ÖÏÖ¸Óü³Ö 2005 ¯Ö¸üôûß 250 ´Öê.¾Öò. 01/11/2007 ¯ÖÖ¸üÃÖ 250 ´Öê.¾Öò. 31/03/2008 ‘ÖÖ™ü‘Ö¸ü 250 ´Öê.¾Öò. 2008 ˆ¸ü Ö 350 ´Öê.¾Öò. †¿Öß ‹ Óú¤ü¸ü 2100 ´Öê.¾Öò. ¾Öß•Ö ¸üÖ•µÖ ¿ÖÖÃÖxÖÖ“µÖÖ ¯Öϵ֟xÖÖÓxÖß ˆ¯Ö»Ö²¬Ö —ÖÖ»Öß †ÖÆêü
¾Öß•Ö ¯ÖÏ ú»¯ÖÖ“Öß ¯ÖÖÆü Öß ú¸üŸÖÖxÖÖ ÁÖß.פü»Öָ߯üÖ¾Ö ¾ÖôûÃÖê-¯ÖÖ™üß»Ö
32
´ÖÆüÖ×xÖÙ´ÖŸÖß Óú¯ÖxÖß´ÖÖ±ÔúŸÖ ãÖÖ¯ÖxÖ ú¸ü µÖÖŸÖ µÖê ÖÖ-µÖÖ ¯ÖÏ ú»¯ÖÖÓ´Ö¬ÖãxÖ ¾ÖÂÖÔ ×xÖÆüÖµÖ ¯Öãœü߻֯ÖÏ´ÖÖ Öê ¾Öß•Ö ×xÖÙ´ÖŸÖßŸÖ ¾ÖÖœü —ÖÖ»Öß †ÖÆêü ¾Ö ÆüÖê ÖÖ¸ü †ÖÆêü. †. Îú. ¾Öß•Ö ×xÖÙ´ÖŸÖß (´Öê.¾Öò.) ¯ÖÏ ú»¯ÖÖ“Öê xÖÖÓ¾Ö ¾ÖÂÖÔ
¯Öã ÖÔ êú»Öê»Öê ¯ÖÏ ú»¯Ö
1 2
250 250
¯Ö¸üôûß †ÖîÛÂ Ö ú ¾Öß•Ö ¯ÖÏ ú»¯Ö ¯ÖÖ¸üÃÖ †ÖîÛÂ Ö ú ¾Öß•Ö ¯ÖÏ ú»¯Ö
uksOgsa- 2007 ekpZ 2008
xÖ¾ÖßxÖ ¯ÖÏ ú»¯Ö ¾Ö ¾Öß•Ö ˆ¯Ö»Ö²¬Ö ÆüÖê µÖÖ“Öê ¾ÖêôûÖ¯Ö¡Ö ú
1 2 3 4 5 6 7 8
250 250 500 500 500 210 500 210
xÖ¾ÖßxÖ ¯Ö¸üôûß †ÖîÛÂ Ö ú ¾Öß•Ö ¯ÖÏ ú»¯Ö µÖã×xÖ™ü 7 ¯ÖÖ¸üÃÖ †ÖîÛÂ Ö ú ¾Öß•Ö ¯ÖÏ ú»¯Ö ×¾ÖßÖÖ¸üßŸÖ µÖã×xÖ™ü 4 ÖÖ¯Ö¸ü Öê›üÖ †ÖîÛÂ Ö ú ¾Öß•Ö ¯ÖÏ ú»¯Ö ×¾ÖßÖÖ¸üßŸÖ µÖã×xÖ™ü 5 ³ÖãÃÖÖ¾Öôû †ÖîÛÂ Ö ú ¾Öß•Ö ¯ÖÏ ú»¯Ö ×¾ÖßÖÖ¸üßŸÖ µÖã×xÖ™ü 4 ³ÖãÃÖÖ¾Öôû †ÖîÛÂ Ö ú ¾Öß•Ö ¯ÖÏ ú»¯Ö ×¾ÖßÖÖ¸üßŸÖ µÖã×xÖ™ü 5 ¯Ö¸üôûß †ÖîÛÂ Ö ú ¾Öß•Ö ¯ÖÏ ú»¯Ö ÃÖÓ“Ö ×¸ü¯»ÖêÃÖ´Öë™ü “ÖÓ¦ü¯Öæ¸ü †ÖîÛÂ Ö ú ¾Öß•Ö ¯ÖÏ ú»¯Ö ×¾ÖßÖÖ¸üßŸÖ µÖã×xÖ™ü 8 “ÖÓ¦ü¯Öæ¸ü †ÖîÛÂ Ö ú ¾Öß•Ö ¯ÖÏ ú»¯Ö ×¾ÖßÖÖ¸üßŸÖ µÖã×xÖ™ü 9
lIVsa- 2009 W k- 2009 vkDVs ekpZ 2010 tqyS 2010 uksOgsa- 2010 W k-2011 vkDVs ,fizy 2012 tqyS 2012
†Ö ÖÖ´Öß ¯ÖÏßÖÖ×¾ÖŸÖ ¯ÖÏ ú»¯Ö 1 2 3 4 5 6
1,220 195 195 660 660 240
ˆ¸ü Ö ¾ÖÖµÖã ×¾ÖªãŸÖ ×¾ÖßÖÖ¸ü ¯ÖÏ ú»¯Ö ‹ æú Ö 1220 ´Öê.¾Öò. (ÃÖÓ“Ö Îú.9-10) ³ÖãÃÖÖ¾Öôû †ÖîÛÂ Ö ú ¾Öß•Ö ¯ÖÏ ú»¯Ö ׸ü¯»ÖêÃÖ´Öë™ü ÃÖÓ“Ö Îú.6 ¯ÖÖ¸üÃÖ †ÖîÛÂ Ö ú ¾Öß•Ö ¯ÖÏ ú»¯Ö ׸ü¯»ÖêÃÖ´Öë™ü ÃÖÓ“Ö Îú.5 úÖê¸üÖ›üß †ÖîÛÂ Ö ú ¾Öß•Ö ¯ÖÏ ú»¯Ö ÃÖÓ“Ö Îú.8 úÖê¸üÖ›üß †ÖîÛÂ Ö ú ¾Öß•Ö ¯ÖÏ ú»¯Ö ÃÖÓ“Ö Îú.9 úÖê¸üÖ›üß †ÖîÛÂ Ö ú ¾Öß•Ö ¯ÖÏ ú»¯Ö ׸ü¯»ÖêÃÖ´Öë™ü ÃÖÓ“Ö Îú.10
6,380 ‹ ãú Ö
lIVsa- 2011 es 2012 tqu 2012 lIVsa-2013 W 2014 vkxQsczq- 2014 W 2014 vkx-
¾Öß•ÖêÃÖÓ²Ö¬Öß“µÖÖ “Ö“ÖÖÔÃÖ¡ÖÖ“Öê ÁÖß.פü»Öß¯Ö ¾ÖôûÃÖê-¯ÖÖ™üᯙ Æêü ¤üß¯Ö ¯ÖÏ•¾Ö»ÖxÖÖxÖê ˆ¤Ëü‘ÖÖ™üxÖ ú¸üŸÖÖxÖÖ
33
³ÖÖ¸üŸÖÖ“µÖÖ ´ÖÆüÖ´ÖÆüßü´Ö ¸üÖ™Òü¯ÖŸÖß ÁÖß´ÖŸÖß ¯ÖÏןֳÖÖŸÖÖ‡Ô ¤êü¾ÖßØÃÖÆü ¯ÖÖ™üᯙ µÖÖÓ“µÖÖ ÃÖ´Ö¾ÖêŸÖ 34
ˆ““Ö ×¿Ö Ö Ö ´ÖÆüÖ×¾ÖªÖ»ÖµÖÖÓx ÖÖ ´ÖÖxµÖŸÖÖ ¸üÖ•µÖÖŸÖᯙ ˆ““Ö ×¿Ö Ö ÖÖ“µÖÖ ÃÖÓ¬Öß ¾ÖÖœü×¾Ö µÖÖ“µÖÖ ¥ü™üßxÖê xÖ¾ÖßxÖ ´ÖÆüÖ×¾ÖªÖ»ÖµÖÖÓxÖÖ ´ÖÖxµÖŸÖÖ ¤êü µÖÖ“µÖÖ ¬ÖÖê¸ü ÖÖ“ÖÖ ³ÖÖ Ö ´Æü ÖxæÖ ÃÖ¾ÖÔ ×¾ÖªÖ¯ÖßšüÖÓ ú›æxüÖ ²ÖéÆüŸÖ †Ö¸üÖ Ö›üÖ ŸÖµÖÖ¸ü ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»ÖÖ.
¸üÖ•µÖÖŸÖ ‹ Óú¤ü¸ü ´ÖÆüÖ×¾ÖªÖ»ÖµÖÖÓ“Öß ÃÖÓ µÖÖ 2144 ‡ŸÖ úß †ÃÖæxÖ ŸµÖÖÓ“Öß ¯ÖϾÖê¿Ö Ö´ÖŸÖÖ ÃÖã´ÖÖ¸êü 12 »ÖÖ Ö 50 Æü•ÖÖ¸ü ‡ŸÖ úß †ÖÆêü.
†xÖã¤üÖ×xÖŸÖ ¾Ö ×¾ÖxÖÖ†xÖã¤üÖ×xÖŸÖ ´ÖÆüÖ×¾ÖªÖ»ÖµÖÖÓ“Öß ×¾Ö³ÖÖ Ö¾ÖÖ¸ü ´ÖÖ×ÆüŸÖß †. Îú. ×¾Ö³ÖÖ ÖÖ“Öê xÖÖÓ¾Ö †xÖã¤üÖ×xÖŸÖ ´ÖÆüÖ×¾ÖªÖ»ÖµÖÖÓ“Öß úÖµÖ´Ö ×¾ÖxÖÖ †xÖã¤üÖ×xÖŸÖ ÃÖÓ µÖÖ (ÃÖxÖ 2000 ¯ÖµÖÕŸÖ) ´ÖÆüÖ×¾ÖªÖ»ÖµÖÖÓ“Öß ÃÖÓ µÖÖ (ÃÖxÖ 2000 xÖÓŸÖ¸) 1 ´ÖãÓ²Ö‡Ô 188 251 2 ¯Öã Öê 164 210 3 úÖê»ÆüÖ¯Öæ¸ü 170 75 4 •Öôû ÖÖÓ¾Ö 83 59 5 †Öî¸Óü ÖÖ²ÖÖ¤ü 112 86 6 xÖÖÓ¤êü›ü 96 23 7 †´Ö¸üÖ¾ÖŸÖß 140 99 8 xÖÖ Ö¯Öæ¸ü 173 215 ‹ æú Ö 1,126 1,018 µÖÖ׿־ÖÖµÖ •µÖÖ ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖ´Ö¬µÖê ‹ úÆüß †xÖã¤üÖ×xÖŸÖ ´ÖÆüÖ×¾ÖªÖ»ÖµÖ xÖÖÆüß †£Ö¾ÖÖ †xÖã¤üÖ×xÖŸÖ ×¾ÖªÖ¿ÖÖ ÖÖ ( ú»ÖÖ / ¾ÖÖ× Ö•µÖ / ×¾Ö–ÖÖxÖ ) †¿ÖÖ ×šü úÖ Öß × ú´ÖÖxÖ‹ úÖ ´ÖÆüÖ×¾ÖªÖ»ÖµÖÖÃÖ †xÖã¤üÖxÖ ¤êü µÖÖ“ÖÖ ×xÖ ÖÔµÖ ‘Öê µÖÖŸÖ †Ö»ÖÖ.
³ÖÖ¸üŸÖÖ“Öê ˆ¯Ö¸üÖ™Òü¯ÖŸÖß ´ÖÖ.ÁÖß.Æü´Öߤü †xÃÖÖ¸üß µÖÖÓ“ÖêÃÖ´Ö¾ÖêŸÖ
35
ÃÖÆüÖ¾ÖÖ ¾ÖêŸÖxÖ †ÖµÖÖê Ö ¸üÖ•µÖÖŸÖᯙ ÃÖ¾ÖÔ ¿ÖÖÃÖ úßµÖ †xÖã¤üÖ×xÖŸÖ ´ÖÆüÖ×¾ÖªÖ»ÖµÖÖÓ“µÖÖ ×¿Ö Ö ú ¾Ö ‡ŸÖ¸ü ú´ÖÔ“ÖÖ-µÖÖÓxÖÖ ÃÖÆüÖ¾ÖÖ ¾ÖêŸÖxÖ †ÖµÖÖê Ö »ÖÖ Öæ ú¸ü µÖÖ“ÖÖ ×xÖ ÖÔµÖ ‘Öê µÖÖŸÖ †Ö»ÖÖ †ÖÆêü.
×¾ÖªÖ¯Ößšêü ¾Ö ´ÖÆüÖ×¾ÖªÖ»ÖµÖÖÓ“ÖÖ ¤ü•ÖÖÔ ˆÓ“ÖÖ¾Ö Öê ¸üÖ•µÖÖ´Ö¬Öᯙ ¿Öî Ö× Ö ú ÃÖÓãÖÖ“ÖÖ ¤ü•ÖÖÔ ˆÓ“ÖÖ¾Ö µÖÖÃÖÖšüß Öã Ö¾Ö¢ÖÖ Æü´Öß ×¾Ö³ÖÖ ÖÖ“Öß Ã£ÖÖ¯ÖxÖÖ ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öß, ŸµÖÖ¾¤üÖ¸êü ÃÖ¾ÖÔ ÃÖÓãÖÖÓ“Öê ´ÖÖxÖÖÓ úxÖ šü¸ü¾Ö µÖÖŸÖ †Ö»Öê. ¤êü¿ÖÖŸÖ ÃÖ¾ÖÖÔŸÖ •ÖÖÃŸÖ xÖò ú ´ÖÖxÖÓÖ úxÖ ¯ÖÏÖ¯ŸÖ ×¾ÖªÖ¯Ößšêü ¾Ö ´ÖÆüÖ×¾ÖªÖ»ÖµÖê †Ö•Ö ¸üÖ•µÖÖŸÖ †ÖÆêüŸÖ. ×¿Ö Ö ÖÖŸÖᯙ ¯ÖÖµÖÖ³ÖæŸÖ ÃÖã×¾Ö¬ÖÖÓ“ÖÖ µÖÖ úÖµÖÔ Îú´ÖÖ¾¤üÖ¸êü ×¾Ö úÖÃÖ ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»ÖÖ †ÖÆêü. xÖòò ú —ÖÖ»Ö껵ÖÖ ‹ ´ÖÆüÖ×¾ÖªÖ»ÖµÖÖÓ“Öß ÃÖÓ µÖÖ 835 51
‹+
‹++
²Öß
²Öß+
²Öß++ ÃÖß++
8
1
197
179
125
121
þÖÖµÖ¢ÖŸÖÖ ¸üÖ•µÖÖŸÖᯙ ˆ““Ö ×¿Ö Ö Ö ¤êü ÖÖ-µÖÖ ´ÖÆüÖ×¾ÖªÖ»ÖµÖÖÓxÖÖ ¿Öî Ö× Ö ú / †ÖÙ£Ö ú þÖÖµÖ¢ÖŸÖÖ ¤êü µÖÖ“Öê ¿ÖÖÃÖxÖÖxÖê ¬ÖÖêü¸ü Ö •ÖÖÆü߸ü êú»Öê †ÃÖæxÖ úÖÆüàxÖÖ Ã¾ÖÖµÖ¢ÖŸÖÖ ¤êü µÖÖŸÖ †Ö»Öß †ÖÆêü. ´ÖÆüÖ×¾ÖªÖ»ÖµÖÖÓxÖÖ ×¾ÖªÖ£µÖÖÕ“µÖÖ Ö¸ü•ÖÖ »Ö ÖÖŸÖ ‘Öê¾ÖæxÖ †³µÖÖÃÖ Îú´ÖÖŸÖ †Ö¾Ö¿µÖ ú ²Ö¤ü»Ö ú¸ü µÖÖ“Öß †xÖã´ÖŸÖß ×¤ü»Öê»Öß †ÃÖ»µÖÖxÖê, ¸üÖ•µÖÖŸÖ ¸üÖê•Ö ÖÖ¸ü Ö´Ö ´ÖxÖãµֲÖôû ´ÖÖêšüµÖÖ ¯ÖÏ´ÖÖ ÖÖ¾Ö¸ü ˆ¯Ö»Ö²¬Ö ÆüÖê ÖÖ¸ü †ÖÆêü.
³ÖÖ¸üŸÖÖ“Öê ´ÖÖ•Öß ¸üÖ™Òü¯ÖŸÖß ›üÖò.‹.¯Öß.•Öê. †²¤ãü»Ö ú»ÖÖ´Ö †Ö× Ö ëú¦üßµÖ éúÂÖß ´ÖÓ¡Öß ´ÖÖ.ÁÖß.¿Ö¸ü¤ü¸üÖ¾Ö•Öß ¯Ö¾ÖÖ¸ü µÖÖÓ“Öê ÃÖ´Ö¾ÖêŸÖ
36
†¬µÖÖÃÖxÖ ¸üÖ•µÖÖŸÖᯙ £ÖÖê¸ü ÃÖ´ÖÖ•ÖÃÖê¾Ö ú ¾Ö ×¾Ö“ÖÖ¸ü¾ÖÓŸÖÖÓ“µÖÖ xÖÖ¾ÖÖxÖê ¯ÖÏŸµÖê úß ºþ.2 úÖê™üß Ö“ÖÔ úºþxÖ †¬µÖÖÃÖxÖ ×xÖÙ´ÖŸÖß ×¾ÖªÖ¯ÖßšüÖÓ´Ö¬µÖê ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öê»Öß †ÖÆêü. µÖÖ ´ÖÆüÖxÖ ¾µÖŒŸÖà“µÖÖ •Öß¾ÖxÖÖ“Öß †Öêôû Ö ¾ÆüÖ¾Öß, ŸµÖÖÓ“µÖÖ ×¾Ö“ÖÖ¸üÖÓ“Öß ³ÖÖ¾Öß ×¯Öœüß»ÖÖ ´ÖÖ×ÆüŸÖß ÆüÖê‰úxÖ ŸµÖÖ“ÖÖ ¯ÖÏÃÖÖ¸ü ¾Ö ¯ÖÏ“ÖÖ¸ü ¾ÆüÖ¾ÖÖ ÆüÖ ´Öã µÖ ˆ§êü¿Ö µÖÖ´ÖÖ Öê †ÖÆêü. µÖ¿Ö¾ÖÓŸÖ¸üÖ¾Ö “Ö¾ÆüÖ Ö †¬µÖÖÃÖxÖ, ¯Öã Öê ×¾ÖªÖ¯Ößšü, ú´ÖÔ¾Ö߸ü ³ÖÖ‰ú¸üÖ¾Ö ¯ÖÖ™üᯙ †¬µÖÖÃÖxÖ, ׿־ÖÖ•Öß ×¾ÖªÖ¯Ößšü, úÖê»ÆüÖ¯Öæ¸ü, ¸üÖ™ÒüÃÖÓŸÖ ŸÖã ú›üÖê•Öß ´ÖÆüÖ¸üÖ•Ö †¬µÖÖÃÖxÖ, xÖÖ Ö¯Öæ¸ü ×¾ÖªÖ¯Ößšü, ¿ÖÖ×Æü¸ü †´Ö¸ü¿Öê Ö †¬µÖÖÃÖxÖ, ´ÖãÓ²Ö‡Ô ×¾ÖªÖ¯Ößšü †¿Öß †¬µÖÖÃÖxÖê ¿ÖÖÃÖxÖÖxÖê ×xÖ´ÖÖÔ Ö êú»Öß †ÖÆêüŸÖ.
ÖÏÓ£ÖÖ»ÖµÖ “Öôû¾Öôû ×¾Ö úÖÃÖ ¸üÖ•µÖÖŸÖᯙ ¿ÖŸÖÖµÖã ÖÏÓ£ÖÖ»ÖµÖÖÓxÖÖ ºþ.5 »Ö Ö ×¾Ö¿ÖêÂÖ †xÖã¤üÖxÖ ¤êü µÖÖ“ÖÖ ´ÖÆüŸ¾Ö¯Öæ ÖÔ ×xÖ ÖÔµÖ ¿ÖÖÃÖxÖÖxÖê ÃÖxÖ 2007 ´Ö¬µÖê ‘ÖêŸÖ»ÖÖ, †ÖŸÖÖ¯ÖµÖÕŸÖ 83 ÖÏÓ£ÖÖ»ÖµÖÖÓxÖÖ †xÖã¤üÖxÖ ×¾ÖŸÖ׸üŸÖ ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öê †ÖÆêü. ŸÖÃÖê“Ö ×¾Ö×¾Ö¬Ö ÃŸÖ¸üÖ¾Ö¸üᯙ ÖÏÓ£ÖÖ»ÖµÖÖÓ“µÖÖ †xÖã¤üÖxÖÖ´Ö¬µÖê ¤ãü¯¯Ö™ü ¾ÖÖœü ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öß †ÖÆêü. ÖÖ¾Ö ŸÖê£Öî ÖÏÓ£ÖÖ»ÖµÖ Æüß ÃÖÓ ú»¯ÖxÖÖ ¸üÖ•µÖÖŸÖ »ÖÖ Öæ ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öß †ÃÖæxÖ xÖ¾ÖßxÖ ÖÏÓ£ÖÖ»ÖµÖÖÓxÖÖ ´ÖÖêšüµÖÖ ¯ÖÏ´ÖÖ ÖÖ¾Ö¸ü ´ÖÖxµÖŸÖÖ ×¤ü»Öß †ÖÆêü.
ÃÖxÖ¤üß ¯Ö¸üß Öê´Ö¬µÖê ´ÖÆüÖ¸üÖ™ÒüÖ“Öê ¯ÖÏןÖ×xÖ¬Öߟ¾Ö ¾ÖÖœü¾Ö Öê ëú¦üßµÖ »ÖÖê úÃÖê¾ÖÖ †ÖµÖÖê ÖÖ´ÖÖ±ÔúŸÖ ‘Öê µÖÖŸÖ µÖê ÖÖ-µÖÖ ¯Ö׸ü ÖÖÓ´Ö¬µÖê ´ÖÆüÖ¸üÖ™ÒüÖŸÖᯙ ˆ´Öê¤ü¾ÖÖ¸ü ´ÖÖêšüµÖÖ ¯ÖÏ´ÖÖ ÖÖ¾Ö¸ü µÖ¿ÖþÖß ¾ÆüÖ¾ÖêŸÖ µÖÖÃÖÖšüß ¿ÖÖÃÖxÖ ¯Öϵ֟xÖ¿Öᯙ †ÖÆêü. ´ÖãÓ²Ö‡Ô, xÖÖ Ö¯Öæ¸ü, úÖê»ÆüÖ¯Öæ¸ü ¾Ö †Öî¸Óü ÖÖ²ÖÖ¤ü µÖê£Öê ¸üÖ•µÖ ¯ÖÏ¿ÖÖÃÖ úßµÖ ÃÖê¾ÖÖ ëú¦üÖ“Öß Ã£ÖÖ¯ÖxÖÖ —ÖÖ»Öê»Öß †ÃÖæxÖ µÖÖ ÃÖÓãÖê´Ö¬µÖê †Ö¾Ö¿µÖ ú ÃÖã×¾Ö¬ÖÖ ×xÖ´ÖÖÔ Ö êú»µÖÖ †ÖÆêüŸÖ. ŸÖÃÖê“Ö ÃÖÓãÖê´Ö¬µÖê ¯ÖϾÖê¿Ö ‘ÖêŸÖ»Ö껵ÖÖ ˆ´Öê¤ü¾ÖÖ¸üÖÓxÖÖ ¤êü µÖÖŸÖ µÖê ÖÖ-µÖÖ ¯ÖÏ×¿Ö Ö Ö ³Ö¢µÖÖŸÖÆüß ¾ÖÖœü ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öß †ÖÆêü. ¸üÖ•µÖÖŸÖæxÖ µÖÖ ¯Ö¸üß Öê´Ö¬µÖê µÖ¿ÖþÖß ÆÖêü ÖÖ-µÖÖ ˆ´Öê¤ü¾ÖÖ¸üÖÓ“Öß ÃÖÓ µÖÖ ¤ü¸ü¾ÖÂÖá ¾ÖÖœüŸÖ †ÖÆêü.
´ÖÖ•Öß ¯ÖÓŸÖ¯ÖϬÖÖxÖ ÁÖß.†™ü»ÖײÖÆüÖ¸üß ¾ÖÖ•Ö¯ÖêµÖß, ŸÖŸ úÖ»ÖßxÖ ¸üÖ•µÖ¯ÖÖ»Ö ›üÖò.¯Öß.ÃÖß.†»ÖꌗÖÖÓ›ü¸ü, ëú¦üßµÖ éúÂÖß ´ÖÓ¡Öß ´ÖÖ.ÁÖß.¿Ö¸ü¤ü¸üÖ¾Ö•Öß ¯Ö¾ÖÖ¸ü
37
¸üÖ•µÖÖŸÖ ¯ÖÏ¿ÖÖÃÖ úßµÖ ÃÖê¾ÖÖ¯Öã¾ÖÔ ¯ÖÏ×¿Ö Ö Ö ëú¦üÖ²ÖÖ²ÖŸÖ“Öß ´ÖÖ×ÆüŸÖß †. Îú ׯÖÏ †ÖµÖ.‹.‹ÃÖ. ×¾ÖªÖ£Öá ¯ÖϾÖê¿Ö µÖ¿ÖþÖß ×¾ÖªÖ£µÖÖÕ“Öß ¯ÖÏ×¿Ö Ö Ö ³Ö¢ÖÖ ™ÒêüØxÖ Ö ÃÖë™ü¸“Öê xÖÖÓ¾Ö Ö´ÖŸÖÖ ÃÖÓ µÖÖ 1 ¸üÖ•µÖ ¯ÖÏ¿ÖÖÃÖ úßµÖ ÃÖê¾ÖÖ¯Öæ¾ÖÔ ¯ÖÏ×¿Ö Ö Ö ÃÖÓãÖÖ, ´ÖãÓ²Ö‡Ô 100 ÃÖxÖ ºþ.1000/- 2006 - 20 2007 - 40 2008 - 26 2 ׯÖÏ †ÖµÖ.‹.‹ÃÖ. ™ÒêüØxÖ Ö ÃÖë™ü¸ü, †Öî¸Óü ÖÖ²ÖÖ¤ü 60 ×xÖ¸Óü ú ºþ.1000/- 3 ׯÖÏ †ÖµÖ.‹.‹ÃÖ. ™ÒêüØxÖ Ö ÃÖë™ü¸ü, xÖÖ Ö¯Öæ¸ü 60 2008-4 ºþ.1000/- 4 ׯÖÏ †ÖµÖ.‹.‹ÃÖ. ™ÒêüØxÖ Ö ÃÖë™ü¸ü, úÖê»ÆüÖ¯Öæ¸ü 60 ×xÖ¸Óü ú ºþ.1000/-
¯ÖÏ×¿Ö Ö Ö ³Ö¢µÖÖŸÖᯙ ¾ÖÖœü ¯ÖÏ×¿Ö Ö Ö ³Ö¢ÖÖ ºþ.1000/- ¾ÖºþxÖ ºþ.3000/- ‹¾ÖœüÖ ú¸ü Öê²ÖÖ²ÖŸÖ ¯ÖÏßÖÖ×¾ÖŸÖ †ÖÆêü.
´ÖãÓ²Ö‡Ô ¾Ö ÖôûŸÖÖ ‡ŸÖ¸ü ëú¦üÖŸÖ µÖ¿ÖþÖß ×¾ÖªÖ£µÖÖÕ“Öß ÃÖÓ µÖÖ ±úÖ¸ü¿Öß xÖÃÖ»µÖÖxÖê µÖÖ ëú¦üÖ ú›êü †×¬Ö ú »Ö Ö ¤êü µÖÖ“Öê šü¸ü×¾Ö µÖÖŸÖ †Ö»Öê †ÖÆêü.
‡Ô ÃÖã×¾Ö¬ÖÖ ×¾ÖªÖ¯ÖßšüÖŸÖ ×¿Ö Ö Ö ‘Öê ÖÖ-µÖÖ ÃÖ¾ÖÔ ×¾ÖªÖ£µÖÖÕ ú¸üߟÖÖ ´ÖÆüÖ¸üÖ™Òü –ÖÖxÖ ´ÖÆüÖ´ÖÓ›üôûÖ´ÖÖ±ÔúŸÖ ‡Ô-ÃÖã×¾Ö¬ÖÖ ˆ¯Ö»Ö²¬Ö úºþxÖ ¤êü µÖÖŸÖ †Ö»Öß †ÖÆêü. µÖÖ¾¤üÖ¸êü ×¾ÖªÖ£µÖÖÕ“Öß ÃÖ¾ÖÔ ´ÖÖ×ÆüŸÖß, ¯Ö׸ü ÖÖÓ“Öê ¾ÖêôûÖ¯Ö¡Ö ú ¾Ö ×xÖ úÖ»Ö, •ÖãxµÖÖ ¯ÖÏ¿xÖ¯Ö×¡Ö úÖ ‡. ¯ÖÖê™Ôü»Ö¾Ö¸ü ˆ¯Ö»Ö²¬Ö †ÖÆêü.
¾ÖêŸÖxÖ¯Ö£Ö ú ¸üÖ•µÖÖŸÖᯙ ¿ÖÖÃÖxÖ †xÖã¤üÖ×xÖŸÖ ´ÖÆüÖ×¾ÖªÖ»ÖµÖÖŸÖß»Ö ×¿Ö Ö úÖÓxÖÖ ¾ÖêŸÖxÖ ²ÖÑ êúŸÖᯙ ÖÖŸµÖÖ¾Ö¸ü ÃÖ¸üôû¯Ö Öê •Ö´ÖÖ ú¸ü µÖÖ“Öß ÃÖã×¾Ö¬ÖÖ ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öß †ÃÖæxÖ ŸµÖÖÃÖÖšüß ¿ÖÖÃÖxÖÖxÖê ²ÖÑ ú †Öò±ú ´ÖÆüÖ¸üÖ™Òü µÖÖÓ“Öê¿Öß ÃÖÖ´ÖÓ•ÖÃµÖ ú¸üÖ¸ü êú»ÖÖ †ÖÆêü. ŸµÖÖ´Öãôêû ×¿Ö Ö úÖÓ“Öê ¾ÖêŸÖxÖ ¾Öêôêû¾Ö¸ü ÆüÖê‡Ô»Ö. ŸÖÃÖê“Ö ÃÖÓãÖÖÓxÖÖÆüß µÖÖÃÖÖšüß ¿ÖÖÃÖ úßµÖ úÖµÖÖÔ»ÖµÖÖŸÖ ¾ÖêôûÖê¾Öêôûß ¯ÖÖšü¯Öã¸üÖ¾ÖÖ ú¸ü µÖÖ“Öß Ö¸ü•Ö ¸üÖ×Æü»Öê»Öß xÖÖÆüß.
×¾Ö¬Öß ×¾ÖªÖ¯Ößšü ãÖÖ¯ÖxÖÖ ×¾Ö¬Öß ×¾ÖÂÖµÖÖ“Öê ´ÖÆüŸ¾Ö »Ö ÖÖŸÖ ‘Öê¾ÖæxÖ ¾Ö ŸµÖÖ²ÖÖ²ÖŸÖ“Öê ¤ü•Öì¤üÖ¸ü ×¿Ö Ö Ö ¸üÖ•µÖÖŸÖß»Ö ×¾ÖªÖ£µÖÖÕxÖÖ ¯ÖÏÖ¯ŸÖ ¾ÆüÖ¾Öê µÖÖÃÖÖšüß ×¾Ö¬Öß ×¾ÖªÖ¯ÖßšüÖ“Öß Ã£ÖÖ¯ÖxÖÖ †Öî¸Óü ÖÖ²ÖÖ¤ü µÖê£Öê ú¸ü µÖÖ“ÖÖ ¿ÖÖÃÖxÖÖxÖê ×xÖ ÖÔµÖ ‘ÖêŸÖ»ÖÖ †ÃÖæxÖ ŸµÖÖÃÖÖšüß ºþ.5 úÖê™üà“Öß ŸÖ¸üŸÖæ¤ü †£ÖÔÃÖÓ ú»¯ÖÖŸÖ ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öê»Öß †ÖÆêü. ´ÖÆüÖ¸üÖ™ÒüÖ“Öê ¸üÖ•µÖ¯ÖÖ»Ö ´ÖÖ.‹ÃÖ.ÃÖß.•Ö´Ö߸ü µÖÖÓ“Öê ÃÖ´Ö¾ÖêŸÖ
38
ŸÖÓ¡Ö×¿Ö Ö Ö ×¾Ö³ÖÖ ÖÖ“Öê úÖÆüß ´ÖÆüŸ¾ÖÖ“Öê ×xÖ ÖÔµÖ Ö´ÖŸÖÖ ¾ÖÖœü †. Îú. †³µÖÖÃÖ Îú´ÖÖ“Öê xÖÖÓ¾Ö ÃÖxÖ 1999 ¯ÖµÖÕŸÖ ÃÖxÖ 2008 ¯ÖµÖÕŸÖ ×¾ÖªÖ£µÖÖÕ“Öß ¯ÖϾÖê¿Öú ×¾ÖªÖ£µÖÖÕ“Öß ¯ÖϾÖê¿Ö ´ÖÆüÖ×¾ÖªÖ»ÖµÖÖ“Öß ´ÖÆüÖ×¾ÖªÖ»ÖµÖÖ“Öß Ö´ÖŸÖÖ ÃÖxÖ 2005 Ö´ÖŸÖÖ ÃÖxÖ 2008 ¯ÖµÖÕŸÖ ÃÖÓ µÖÖ ÃÖÓ µÖÖ ¯ÖµÖÕŸÖ 1 †×³ÖµÖÖÓ×¡Ö úß 150 264 46,489 85,216 2 ŸÖÓ¡Ö×xÖ êúŸÖxÖ 164 73 39,582 74,520 3 ‹´Ö.²Öß.‹. 104 291 7,430 21,015 4 ²Öß. ±úÖ´ÖÔÃÖß 72 139 3,887 8,225 5 †ÖÙ ú™êüŒ“Ö¸ü 30 40 1,012 1,947 6 ‹´Ö.ÃÖß.‹. 59 114 3,018 6,988
¿Öî Ö× Ö ú ÃÖÓãÖÖÓ“ÖÖ ¤ü•ÖÖÔ ÃÖã¬ÖÖ¸ü µÖÖÃÖÖšüß ×¾Ö¿ÖêÂÖ úÖµÖÔ Îú´Ö ¸üÖ•µÖÖŸÖᯙ ŸÖÖÓ×¡Ö ú ×¿Ö Ö ÖÖ“ÖÖ ¤ü•ÖÖÔ ÃÖã¬ÖÖ¸ü µÖÖÃÖÖšüß ¸üÖ•µÖÖŸÖᯙ ÃÖ¾ÖÔ †×³ÖµÖÖÓ×¡Ö úß ¾Ö ŸÖÓ¡Ö×xÖ êúŸÖxÖ ´ÖÆüÖ×¾ÖªÖ»ÖµÖÖÓxÖÖ ¤ü•ÖÖÔ ÃÖã¬ÖÖ¸ü úÖµÖÔ Îú´Ö ÃÖŒŸÖß“ÖÖ ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»ÖÖ †ÃÖæxÖ ŸµÖÖÓxÖÖ ‹xÖ.²Öß.‹. ú›æüxÖ †Ö¯Ö»Öß Öã Ö¾Ö¢ÖÖ ×xÖÛ¿“ÖŸÖ ú¸üÖ¾Öß »ÖÖ Ö ÖÖ¸ü †ÖÆêü. ŸÖÃÖê“Ö ¤ü¸ü ¯ÖÖ“Ö ¾ÖÂÖÖÕxÖß †Ö¯Ö»ÖÖ ¤ü•ÖÖÔ ×xÖÛ¿“ÖŸÖ ú¸üÖ¾ÖµÖÖ“ÖÖ †ÖÆêü. ¯ÖÖµÖÖ³ÖæŸÖ ÃÖã×¾Ö¬ÖÖÓ²Ö¸üÖê²Ö¸ü ÃÖÓ¿ÖÖê¬ÖxÖÖ»ÖÖ †³µÖÖÃÖ Îú´ÖÖŸÖ •ÖÖÃŸÖ ´ÖÆüŸ¾Ö µÖÖ¾Öê µÖÖÃÖÖšüß ÆüÖ ´ÖÆüŸ¾Ö¯Öæ ÖÔ ×xÖ ÖÔµÖ ‘Öê µÖÖŸÖ †Ö»ÖÖ †ÖÆêü.
ëú¦üßµÖ †ÖòxÖ»ÖÖ‡ÔxÖ ¯ÖϾÖê¿Ö ¯ÖÏ× ÎúµÖÖ ŸÖÓ¡Ö×¿Ö Ö Ö ‘Öê¾Öæ ‡Û“”û ÖÖ-µÖÖ ¸üÖ•µÖÖŸÖᯙ ‹ úÆüß ×¾ÖªÖ£Öá ¯ÖϾÖê¿Ö ¯ÖÏ× ÎúµÖê¯ÖÖÃÖæxÖ ¾ÖÓ×“ÖŸÖ ¸üÖÆæü xÖµÖê Ø ú¾ÖÖ ŸµÖÖ»ÖÖ †xµÖ úÖ¸ü ÖÖÓÃÖÖšüß ÃÖÓ¬Öß xÖÖ úÖ¸ü»Öß •ÖÖ‰ú xÖµÖê ŸÖÃÖê“Ö ¯ÖϾÖê¿Ö ¯ÖÏ× ÎúµÖÖ ¯ÖÖ¸ü¤ü¿ÖÔ ú †ÃÖÖ¾Öß µÖÖÃÖÖšüß ëú¦üßµÖ †ÖòxÖ»ÖÖ‡ÔxÖ ¯ÖϾÖê¿Ö ¯ÖÏ× ÎúµÖÖ ÃÖã¹ý ú¸ü µÖÖ“ÖÖ ×xÖ ÖÔµÖ ‘Öê µÖÖŸÖ †Ö»ÖÖ. ŸµÖÖxÖãÃÖÖ¸ü ¸üÖ•µÖÖŸÖᯙ ‡ÓוÖ×xֆظü Ö, ±úÖ´ÖÔÃÖß, †ÖÙ ú™êüŒ“Ö¸ü ¾Ö ‹“Ö.‹´Ö.ÃÖß.™üß. µÖÖ ¯ÖÏ£Ö´Ö¾ÖÂÖÔ ¯Ö¤ü¾Öß †³µÖÖÃÖ Îú´ÖÖÃÖÖšüß ŸÖÃÖê“Ö ‹´Ö.²Öß.‹., ‹´Ö.‹´Ö.‹ÃÖ., ‹´Ö.ÃÖß.‹ ¾Ö ‹´Ö ±úÖ´ÖÔ µÖÖ ¯Ö¤ü¾µÖã¢Ö¸ü †Ö× Ö ¤üÆüÖ¾Öß ¾Ö † ú¸üÖ¾Öß xÖÓŸÖ¸ü“Öê ¯Ö¤ü×¾Ö úÖ †³µÖÖÃÖ Îú´Ö ¾Ö ‡ÓוÖ×xֆظü Ö ¾Ö ±úÖ´ÖÔÃÖß“µÖÖ Û¾¤üŸÖßµÖ ¾ÖÂÖÖÔÃÖÖšüß ëú¦üßµÖ †ÖòxÖ»ÖÖ‡ÕxÖ ¯ÖϾÖê¿Ö ¯Ö¬¤üŸÖß ÃÖã¹ý ú¸ü µÖÖ“ÖÖ ×xÖ ÖÔµÖ ‘Öê µÖÖŸÖ †Ö»ÖÖ †ÖÆêü.
¿Öî Ö× Ö ú ¿Öã» ú ¯ÖÏן֯ÖæŸÖá µÖÖê•ÖxÖÖ ÃÖÖ´ÖÖ×•Ö ú ¾Ö †ÖÙ£Ö ú ¤ãü²ÖÔ»Ö ‘Ö™ü úÖÓ´Ö¬Öß»Ö ×¾ÖªÖ£µÖÖÕxÖÖ ˆ““Ö ×¿Ö Ö ÖÖ“ÖÖ »ÖÖ³Ö ‘ÖêŸÖÖ µÖÖ¾ÖÖ ŸÖÃÖê“Ö ŸµÖÖÓ“µÖÖ¾Ö¸ü †ÖÙ£Ö ú ²ÖÖê•ÖÖ ¯Ö›æü xÖµÖê µÖÖÃÖÖšüß †Ö‘ÖÖ›üß ÃÖ¸ü úÖ¸xüÖê †×³ÖxÖ¾Ö ¬ÖÖê¸ü Ö Ã¾Öß úÖ¸ü»Öê. ŸµÖÖ †ÓŸÖ ÖÔŸÖ †xÖã¤üÖ×xÖŸÖ ¾Ö ×¾ÖxÖÖ†xÖã¤üÖ×xÖŸÖ ¿Öî Ö× Ö ú ÃÖÓãÖÖ´Ö¬Öß»Ö ×¾ÖªÖ£µÖÖÕÃÖÖšüß ¿Öî Ö× Ö ú ¿Öã» ú ¯ÖÏן֯ÖæŸÖá µÖÖê•ÖxÖÖ »ÖÖ Öæ ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öß. ŸµÖÖxÖãÃÖÖ¸ü †xÖãÃÖã×“ÖŸÖ •ÖÖŸÖß, †xÖãÃÖã×“ÖŸÖ •Ö´ÖÖŸÖß, ³Ö™üŒµÖÖ •Ö´ÖÖŸÖß“µÖÖ ×¾ÖªÖ£µÖÖÕÃÖÖšüß ÃÖÓ¯Öæ ÖÔ ¿Öã» ú ŸÖ¸ü †Öê²ÖßÃÖàÃÖÖšüß 50 ™üŒ êú ¾Ö †ÖÙ£Ö ú ¥ü™üµÖÖ ¤ãü²ÖÔ»Ö ‘Ö™ü úÖÓÃÖÖšüß (¹ý.‹ ú »ÖÖ Ö ´ÖµÖÖÔ¤êü¯ÖµÖÕŸÖ ˆŸ¯Ö®Ö †ÃÖ ÖÖ-µÖÖ) ×¾ÖªÖ£µÖÖÕÃÖÖšüß 50 ™üŒ êú ±úß ¯ÖÏŸÖ߯ÖæŸÖá ú¸ü µÖÖ“ÖÖ ×xÖ ÖÔµÖ ‘Öê µÖÖŸÖ †Ö»ÖÖ. ¿Öî Ö× Ö ú ˆ¯Ö Îú´ÖÖÓ“Öß ¯ÖÆüÖ Öß ú¸üŸÖÖxÖÖ
39
•ÖÖ Ö×ŸÖ ú ²ÖÑ êú“µÖÖ ´Ö¤üŸÖßxÖê ¿ÖÖÃÖ úßµÖ ¾Ö ÖÖ•Ö Öß ÃÖÓãÖÖÓ“Öê ²Öôû ú™üß ú¸ü Ö •ÖÖ Ö×ŸÖ ú ²ÖÑ êú“µÖÖ ´Ö¤üŸÖßxÖê ¿Öî Ö× Ö ú ÃÖÓãÖÖÓ“Öê ÃÖ²Öôûß ú¸ü Ö ú¸ü µÖÖ“ÖÖ ×xÖ ÖÔµÖ ‘Öê µÖÖŸÖ †Ö»ÖÖ ¾Ö ŸµÖÖ †ÓŸÖ ÖÔŸÖ 13 ‡ÓוÖ×xֆظü Ö ¾Ö ŸÖßxÖ ¯ÖÖò×»Ö™êüÛŒxÖ ú †¿ÖÖ 17 ÃÖÓãÖÖÓxÖÖ ¿Öî Ö× Ö ú þÖÖµÖ¢ÖŸÖÖ ¯ÖϤüÖxÖ ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öß †ÃÖæxÖ ŸµÖÖÃÖÖšüß 162 úÖê™üß ¹ý¯ÖµÖÖÓ“Öß ŸÖ¸üŸÖæ¤ü ˆ¯Ö»Ö²¬Ö ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öß.
ÃÖÓµÖãŒŸÖ ³ÖÖ ÖߤüÖ¸üß (¯ÖÛ²»Ö ú ¯ÖÏÖµÖ¾Æêü™ü ¯ÖÖ™ÔüxÖ¸ü׿֯Ö) ×¾ÖªÖ£µÖÖÕxÖÖ ¸üÖê•Ö ÖÖ¸üÖ׳ִÖã Ö ¿Öî Ö× Ö ú ÃÖã×¾Ö¬ÖÖ ŸÖÃÖê“Ö †xµÖ ¯ÖÏ úÖ¸ü“µÖÖ ÃÖ¾Ö»ÖŸÖß ×´Öôû µÖÖÃÖÖšüß ¸üÖ•µÖÖÃÖÖšüß ‡ÓוÖ×xֆظü Ö ¾Ö ¯ÖÖò×»Ö™êüÛŒxÖ ú ´ÖÆüÖ×¾ÖªÖ»ÖµÖÖÓ“Öß ˆªÖê Ö ÃÖ´ÖãÆüÖÓ¿Öß ÃÖÓµÖãŒŸÖ ³ÖÖ ÖߤüÖ¸üß ú¸ü µÖÖ²ÖÖ²ÖŸÖ †Ö‘ÖÖ›üß ÃÖ¸ü úÖ¸üxÖê ¯ÖÏÖêŸÃÖÖÆüxÖ ¤êü µÖÖ“Öê šü¸ü×¾Ö»Öê †ÖÆêü. ×¾ÖªÖ£µÖÖÕxÖÖ úÖ¸ü ÖÖxµÖÖŸÖᯙ ŸÖ–ÖÖÓ“Öê ´ÖÖ ÖÔ¤ü¿ÖÔxÖ ¾ÆüÖ¾Öê ŸÖÃÖê“Ö ŸÖê£Öᯙ úÖ´ÖÖÓ“ÖÖ †xÖã³Ö¾Ö ×´ÖôûÖ¾ÖÖ µÖÖÃÖÖšüß ÆüÖ ˆ¯Ö Îú´Ö ¸üÖ²Ö×¾Ö µÖÖŸÖ µÖêŸÖ †ÃÖæxÖ ¿Öî Ö× Ö ú ÃÖÓãÖÓÖ“ÖÖ †ÖÙ£Ö ú ¤ü•ÖÖÔ ÃÖã¬ÖÖ¸üÖ¾ÖÖ µÖÖÃÖÖšüß ÖÖ•Ö Öß ˆªÖê•Ö úÖÓxÖÖ µÖÖ ÃÖÓãÖÖÓ´Ö¬µÖê ÖãÓŸÖ¾Ö Öã ú ú¸ü µÖÖÃÖ ¯ÖÏÖêŸÃÖÖÆxüÖ ¤êü µÖÖŸÖ µÖêŸÖ †ÖÆêü. ¯ÖãÃŸÖ úß ×¿Ö Ö ÖÖ¯Öê ÖÖ †xÖã³Ö¾Ö ÃÖÓ¯Ö®Ö ¾Ö ¸üÖê•Ö ÖÖ¸üÖ׳ִÖã Ö ×¿Ö Ö Ö ×´ÖôûÖ¾Öê †ÃÖÖ ŸµÖÖ´ÖÖ Ö“ÖÖ ˆ§êü¿Ö †ÖÆêü.
ˆ¤üÖÆü¸ü Ö ´Æü ÖæxÖ úÖÆüß ¿Öî Ö× Ö ú ¾Ö ÖÖ»Öᯙ ÖÖ•Ö Öß Óú¯ÖxµÖÖ µÖÖÓ“Öê ¤ü¸ü´µÖÖxÖ ÃÖÓµÖãŒŸÖ ú¸üÖ¸ü ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öê †ÖÆêüŸÖ. 1) ´ÖØÆü¦ü †ò› ü ´ÖØÆü¦ü“µÖÖ ´Ö¤üŸÖßxÖê ¾Æüß.•Öê.™üß.†ÖµÖ.´Ö¬µÖê ÆüÖµÖ ¾ÆüÖê»™êü•Ö »Öò²Ö ãÖÖ¯ÖxÖ ú¸ü Öê. 2) ÃÖß.†Öê.‡Ô.¯Öæ Öê µÖê£Öê ‹»Ö.†ò› ü ™üß.þÖß“Ö Öꆸü ¾Ö ¯ÖÏÖêÃÖêÃÖ Ñú™ÒüÖê»Ö »Öò²Ö. 3) †Öò»Ö ‡Ó×›üµÖÖ ¸ü²Ö¸ü ‡Ó›üÙÒüß•Ö †ÃÖÖê×ÃÖ‹¿ÖxÖ“µÖÖ ÃÖÆü úÖµÖÖÔxÖê •Öß.¯Öß.´ÖãÓ²Ö‡Ô µÖê£Öê ¸ü²Ö¸ü ™êüŒxÖÖò»ÖÖò•Öß ÃÖÓãÖÖ. 4) ‡ÛÙü™üµÖã™ü †Öò±ú ‡Ó×›üµÖÖ ±úÖï›Òüß´ÖêxÖ“µÖÖ ÃÖÆü úÖµÖÖÔxÖê •Öß.¯Öß. úÖê»ÆüÖ¯Öæ¸ü µÖê£Öê ¯ÖÏ´ÖÖ Ö¯Ö¡Ö †³µÖÖÃÖ Îú´Ö. 5) ™üÖ™üÖ ´ÖÖê™üÃÖÔ“µÖÖ ÃÖÆü úÖµÖÖxÔÖê •Öß.¯Öß.xÖÖ Ö¯Öæ¸ü µÖê£Öê ¾ÖŒÃÖÔ ´ÖòxÖê•Ö¸ü ¯ÖÏ×¿Ö Ö Ö úÖµÖÔ Îú´Ö. 6) •Öß.¯Öß.xÖÖ Ö¯Öæ¸ü µÖê£Öê xÖ¾ÖßxÖ ŸÖÓ¡Ö×¿Ö Ö ÖÖŸÖ ´ÖxÖãµֲÖôû ¯ÖÏ×¿Ö Ö ÖÖÃÖÖšüß †Öò™üÖê´ÖÖê²ÖÖ‡Ô»Ö »Öò²Ö.
פü¾ÖÓ ÖŸÖ xÖêŸÖê îú.¯ÖÏ´ÖÖê¤ü ´ÖÆüÖ•ÖxÖ †Ö× Ö †ÖÓ¬ÖÐ ¯ÖϤêü¿Ö“Öê ŸÖŸ úÖ»ÖßxÖ ´Öã µÖ´ÖÓ¡Öß ÁÖß.“ÖÓ¦üÖ²ÖÖ²Öæ xÖÖµÖ›æü µÖÖÓ“Öê ÃÖ´Ö¾ÖêŸÖ
40
´ÖÆüÖ¸üÖ™Òü –ÖÖxÖ ´ÖÆüÖ´ÖÓ›üôû ‹ ú †×³ÖxÖ¾Ö µÖ¿ÖþÖß ¯ÖϵÖÖê Ö ¸üÖ•µÖÖŸÖß»Ö ×¾ÖªÖ£µÖÖÕxÖÖ ÃÖÓ Ö Ö úÖ“Öê †ªµÖÖ¾ÖŸÖ –ÖÖxÖ ˆ¯Ö»Ö²¬Ö ¾ÆüÖ¾Öê ¾Ö ŸµÖÖÓ“µÖÖ µÖÖ Öê¡ÖÖŸÖᯙ –ÖÖxÖÖ“µÖÖ ú ÖÖ †×¬Ö ú ¾µÖÖ¯Ö ú ¾ÆüÖ¾µÖÖ µÖÖ ˆ§êü¿ÖÖxÖê ˆ““Ö ¾Ö ŸÖÓ¡Ö×¿Ö Ö Ö ×¾Ö³ÖÖ ÖÖ“µÖÖ ÃÖÆü úÖµÖÖÔxÖê 20 †Öò ÖÙü 2001 ¸üÖê•Öß ´ÖÆüÖ¸üÖ™Òü –ÖÖxÖ ´ÖÆüÖ´ÖÓ›üôû (‹´Ö. êú.ÃÖß.‹»Ö.) µÖÖ ÖÖ•Ö Öß Óú¯ÖxÖß“Öß Ã£ÖÖ¯ÖxÖÖ ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öß. ˆ““Ö ¾Ö ŸÖÓ¡Ö×¿Ö Ö Ö ×¾Ö³ÖÖ Ö (´ÖÆüÖ¸üÖ™Òü ¸üÖ•µÖ) ¾Ö ¸üÖ•µÖÖŸÖᯙ ¯ÖÏ´Öã Ö 9 ×¾ÖªÖ¯Ößšêü µÖÖ Óú¯ÖxÖß“Öê ³ÖÖ Ö¬ÖÖ¸ü ú †ÖÆêüŸÖ. †ÖµÖ.™üß.¯ÖÏ×¿Ö Ö Ö ¾Ö ŸµÖÖÃÖÓ²ÖÓ¬Öß“µÖÖ ¯ÖÏ×¿Ö Ö ÖÖÃÖÖšüß 3600 ±ÏÑú“ÖÖ‡Ô•Öß“Öê †ªÖ¾ÖŸÖ •ÖÖôêû ×xÖ´ÖÖÔ Ö ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öê †ÖÆêü. †×¬Ö úÖ×¬Ö ú ×¾ÖªÖ£µÖÖÕxÖÖ †ÖµÖ.™üß.¯ÖÏ×¿Ö Ö ÖÖ“ÖÖ »ÖÖ³Ö ×´ÖôûÖ¾ÖÖ µÖÖÃÖÖšüß ¸üÖ•µÖßָüßµÖ ‹´Ö.‹ÃÖ.†ÖµÖ.™üß. ¯ÖÏ´ÖÖ Ö¯Ö¡Ö †³µÖÖÃÖ Îú´Ö ÃÖã¹ý ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»ÖÖ †ÃÖæxÖ Ö껵ÖÖ ÃÖÆüÖ ¾ÖÂÖÖÔŸÖ 30 »ÖÖ Ö ×¾ÖªÖ£µÖÖÕxÖß †³µÖÖÃÖ Îú´ÖÖÃÖÖšüß †Ö¯Ö»Öß xÖÖ¾Öê xÖÖë¤ü×¾Ö»Öß. ×¾Ö×¾Ö¬Ö Ã¾Ö¹ý¯ÖÖ“µÖÖ ‡Ô ÃÖã×¾Ö¬ÖÖ ˆ¯Ö»Ö²¬Ö ú¹ýxÖ ¤êü ÖÖ¸üß Æüß †Ö‘ÖÖ›üß“Öß Óú¯ÖxÖß †ÃÖæxÖ ¤êü¿ÖÖŸÖᯙ 20 ×¾ÖªÖ¯ÖßšüÖŸÖᯙ 2 Æü•ÖÖ¸ü ´ÖÆüÖ×¾ÖªÖ»ÖµÖÖŸÖᯙ 30 »ÖÖ Ö ×¾ÖªÖ£Öá ¯ÖÏ×¿Ö Ö Ö ‘ÖêŸÖ †ÖÆêüŸÖ. •ÖÖ Ö×ŸÖ ú ßָüÖ¾Ö¸üᯙ ¯ÖÏןÖšüßŸÖ ÃÖ´Ö•Ö»µÖÖ •ÖÖ ÖÖ-µÖÖ ¾Ö»›Ôü ™êüŒxÖÖò»ÖÖò•Öß xÖê™ü¾Ö Ôú ¯Öã¸üà úÖ¸üÖÃÖÖšüß ‹´Ö. êú.ÃÖß.‹»Ö. xÖÖ´ÖÖÓ× úŸÖ —ÖÖ»Öß †ÖÆêü. †¾Ö‘µÖÖ 6 ¾ÖÂÖÖÔ“µÖÖ úÖ»ÖÖ¾Ö¬ÖßŸÖ 200 úÖê™üß ¹ý¯ÖµÖÖÓ“Öß ˆ»ÖÖœüÖ»Ö ú¸ü ÖÖ¸üß Æüß Óú¯ÖxÖß †Ö¯Ö»µÖÖ ³ÖÖ Ö¬ÖÖ¸ü úÓÖxÖÖ ³Ö¸ü‘ÖÖêÃÖ »ÖÖ³ÖÖÓ¿Ö ¤êüŸÖ †ÖÆêü.
´ÖÆüÖ¸üÖ™Òü –ÖÖxÖ ´ÖÆüÖ´ÖÓ›üôûÖ“µÖÖ ÃÖ´ÖÖ¸Óü³ÖÖŸÖ ëú¦üßµÖ éúÂÖß ´ÖÓ¡Öß ÁÖß.¿Ö¸ü¤ü¸üÖ¾Ö•Öß ¯Ö¾ÖÖ¸ü †Ö× Ö ŸÖŸ úÖ»ÖßxÖ ´Öã µÖ´ÖÓ¡Öß ÁÖß.×¾Ö»ÖÖÃÖ¸üÖ¾Ö ¤êü¿Ö´Öã Ö µÖÖÓ“Öê ÃÖ´Ö¾ÖêŸÖ
41
¾µÖ¾ÖÃÖÖµÖ ×¿Ö Ö Ö ×¾Ö³ÖÖ ÖÖ“Öê úÖÆüß ´ÖÆüŸ¾ÖÖ“Öê ×xÖ ÖÔµÖ ¸üÖ•µÖÖŸÖᯙ ¯ÖÏŸµÖê ú ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖŸÖ †ÖµÖ.™üß.†ÖµÖ. ¯ÖÏŸµÖê ú ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖŸÖ ‹ ú †ÖµÖ.™üß.†ÖµÖ. ÃÖã¹ý ú¸ü µÖÖ“ÖÖ ×xÖ ÖÔµÖ ¸üÖ•µÖ ÃÖ¸ü úÖ¸xüÖê ‘ÖêŸÖ»ÖÖ ÆüÖêŸÖÖ. ÃÖxÖ 1999 xÖÓŸÖ¸ü 12 xÖ¾Ö×xÖÙ´ÖŸÖ ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖŸÖ †ÖµÖ.™üß.†ÖµÖ. ÃÖã¹ý ú¸ü µÖÖ“ÖÖ ×xÖ ÖÔµÖ ÃÖxÖ 2006 ÃÖÖ»Öß ‘Öê µÖÖŸÖ †Ö»ÖÖ. ŸµÖÖxÖãÃÖÖ¸ü ¸üÖ•µÖÖ“µÖÖ ÃÖ¾ÖÔ ´Æü Ö•Öê 356 ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖŸÖ †ÖµÖ.™üß.†ÖµÖ. ÃÖÓãÖÖ ÃÖã¹ý ú¸ü µÖÖ“ÖÖ ²ÖÆãü´ÖÖxÖ ´ÖÆüÖ¸üÖ™ÒüÖ»ÖÖ ×´ÖôûÖ»ÖÖ †ÖÆêü.
Ö´ÖŸÖÖ †. Îú. †³µÖÖÃÖ Îú´Ö ÃÖxÖ 1999 ÃÖxÖ 1999 ¯Öæ¾ÖᓵÖÖ ÃÖÓãÖÖ xÖÓŸÖ¸ü“µÖÖ ÃÖÓãÖÖ 1 †ÖµÖ.™üß.†ÖµÖ. 344 12 2 ŸÖÓ¡Ö¿ÖÖôûÖ 355 704
ÃÖxÖ 1999 ¯Öæ¾Öá“Öß Ö´ÖŸÖÖ 60,000 36,960
ÃÖxÖ 1999 xÖÓŸÖ¸ü“Öß Ö´ÖŸÖÖ 84,000 61,440
²ÖÖÓ¬Ö úÖ´Ö
†. Îú. ÃÖÓãÖÖ ÃÖxÖ 1999 ¯Öæ¾Öá ²ÖÖÓ¬Ö úÖ´Öê ÃÖxÖ 1999 xÖÓŸÖ¸ü“Öß ²ÖÖÓ¬Ö úÖ´Öê ¯ÖÏ ÖŸÖ֣߯ÖÖ¾Ö¸üᯙ ²ÖÖÓ¬Ö úÖ´Öê 1 ¯ÖÏ¿ÖÖÃÖ úßµÖ ‡´ÖÖ¸üŸÖ 57 210 115 2 ¾ÖÃÖŸÖß ÖéÆü ‡´ÖÖ¸üŸÖ 32 58 87
†ÖµÖ.™üß.†ÖµÖ.¤üÖêxÖ ¾Ö ŸÖßxÖ ×¿Ö°™ü´Ö¬µÖê “ÖÖ»Ö×¾Ö µÖÖÃÖ ¯Ö¸ü¾ÖÖxÖ Öß.
1. ´ÖÆüÖ¸üÖ™Òü ¸üÖ•µÖÖ“µÖÖ µÖÓ¤üÖ“µÖÖ ÃÖã¾Ö ÖÔ ´ÖÆüÖêŸÃÖ¾Öß ¾ÖÂÖÖÔŸÖ ¾µÖ¾ÖÃÖÖµÖ ¯ÖÏ×¿Ö Ö ÖÖ“µÖÖ ÃÖã×¾Ö¬ÖÖÓ´Ö¬µÖê ¾ÖÖœü ú¸ü µÖÖ“ÖÖ ×xÖ ÖÔµÖ 2. ×¾Öª´ÖÖxÖ †ÖµÖ.™üß.†ÖµÖ.´Ö¬µÖê ¤ãüÃÖ¸üß ¾Ö ןÖÃÖ¸üß ¯ÖÖôûß ÃÖã¹ý ú¸ü µÖÖ“ÖÖ ×xÖ ÖÔµÖ ‘Öê µÖÖŸÖ †Ö»ÖÖ 3. 42 ÃÖÓãÖÖÓ´Ö¬µÖê †»¯ÖÃÖÓ µÖÖÓ úÖÃÖÖšüß ¤ãüÃÖ¸üß ¯ÖÖôûß ÃÖã¹ý ´ÖØÆü¦ü †ò ›ü ´ÖØÆü¦ü Óú¯ÖxÖß ²Ö¸üÖê²Ö¸ü ¾µÖ¾ÖÃÖÖµÖ ×¿Ö Ö ÖÖÃÖÓ²ÖÓ¬Öß ÃÖÖ´ÖÓ•ÖÃµÖ ú¸üÖ¸ü ú¸üŸÖÖxÖÖ
42
¤ü•ÖÖÔ ÃÖã¬ÖÖ¸ü µÖÖÃÖÖšüß ÃÖë™ü¸ü †Öò±ú ‹ŒÃÖ»ÖxÃÖ ÃÖÓ µÖÖŸ´Ö ú ¾ÖÖœüß²Ö¸üÖê²Ö¸ü Öã ÖÖŸ´Ö ú ¾ÖÖœü ú¸ü µÖÖÃÖÖšüß •ÖÖ Ö×ŸÖ ú ²ÖÑ êú“µÖÖ ´Ö¤üŸÖßxÖê 87 †ÖµÖ.™üß.†ÖµÖ.“ÖÖ ¤ü•ÖÖÔ ¾ÖÖœü¾ÖæxÖ ÃÖë™ü¸ü †Öò±ú ‹ŒÃÖ»ÖxÃÖ ÃÖã¹ý ú¸ü µÖÖ“ÖÖ ×xÖ ÖÔµÖ ‘Öê µÖÖŸÖ †Ö»ÖÖ. ŸµÖÖÃÖÖšüß ëú¦ü ¾Ö ¸üÖ•µÖ ÃÖ¸ü úÖ¸ü ¾Ö •ÖÖ Ö×ŸÖ ú ²ÖÑ êúŸÖ±ìú †xÖã¤üÖxÖ ¤êü µÖÖŸÖ †Ö»Öê. †ÖŸÖÖ¯ÖµÖÕŸÖ 75 †ÖµÖ.™üß.†ÖµÖ.xÖÖ ¯ÖÏŸµÖê úß 3.5 úÖê™üß ¹ý¯ÖµÖê ¾Ö ˆ¾ÖÔ׸üŸÖ 22 †ÖµÖ.™üß.†ÖµÖ.xÖÖ ¯ÖÏŸµÖê úß ¹ý.2 úÖê™üß ‡ŸÖ êú †xÖã¤üÖxÖ ¤êü µÖÖŸÖ †Ö»Öê †ÖÆêüŸÖ.
ÃÖÓµÖãŒŸÖ ³ÖÖ ÖߤüÖ¸üß ×¾ÖªÖ£µÖÖÕxÖÖ ¸üÖê•Ö ÖÖ¸ü׳ִÖæ Ö ¿Öî Ö× Ö ú ÃÖã×¾Ö¬ÖÖ †Ö× Ö ¾µÖ¾ÖÃÖÖµÖ ˆªÖê ÖÖŸÖᯙ ŸÖ–ÖÖÓ“Öê ´ÖÖ Ö¤ü¿ÖÔxÖ ×´ÖôûÖ¾Öê µÖÖÃÖÖšüß úÖÆüß ÖÖ•Ö Öß ˆªÖê Ö ÃÖ´ÖãÆüÖÓ¿Öß ú¸üÖ¸ü ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öê»Öê †ÖÆêüŸÖ. µÖÖ ú¸üÖ¸üÖxÖãÃÖÖ¸ü †ÖµÖ.™üß.†ÖµÖ.×¿Ö Ö ÖÖ“ÖÖ ¤ü•ÖÖÔ ÃÖã¬ÖÖ¸ü µÖÖÃÖ ´Ö¤üŸÖ ÆüÖê ÖÖ¸ü †ÃÖæxÖ xÖÖê ú¸üß“Öß ÃÖÓ¬ÖßÆüß ´ÖÖêšüµÖÖ ¯ÖÏ´ÖÖ ÖÖ¾Ö¸ü ˆ¯Ö»Ö²¬Ö ÆüÖê‡Ô»Ö. µÖÖ ¯ÖÏ ú»¯ÖÖÓŸÖ ÖÔŸÖ ÖÖ»Öᯙ Óú¯ÖxµÖÖÓ¿Öß ÃÖÖ´ÖÓ•ÖÃµÖ ú¸üÖ¸ü ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öê»Öê †ÖÆêüŸÖ. ŸµÖÖŸÖ ™üÖ™üÖ ´ÖÖê™üÃÖÔ ( †ÖîÓ¬Ö ¯Öã Öê),³ÖÖ¸üŸÖ ±úÖê•ÖÔ (“ÖÖ ú Öü),²Ö•ÖÖ•Ö †Öò™üÖê (´Öãôû¿Öß) ŸÖÖ•Ö ÆüÖò™êü»Ö (»ÖÖê ÖÖ¾ÖôûÖ,†Öê¸ü•Ö), †Öò²Öê¸üÖµÖ ÆüÖò™êü»Ö (²ÖÖê¸üß¾Ö»Öß), Ø•Ö¤üÖ»Ö (¿ÖÆüÖ¯Öæ¸ü, ´Öã¸ü²ÖÖ›ü, ¾ÖÖ´Ö ÖÖ¾Ö), ™üÖ™üÖ ¯ÖÖò¾Ö¸ü (•Ö¾ÆüÖ¸ü) Û¾Æü×›ü†Öê úÖòxÖ (†Öî¸Óü ÖÖ²ÖÖ¤ü), ‡Ã¯ÖÖŸÖ( ¯Öê Ö, †×»Ö²ÖÖ Ö,xÖÖ ÖÖêšü Öê ¾Ö xÖÖ Ö¯Öæ¸ü) †¿ÖÖê ú »Öê»Öòx›ü (ÃÖÖ úÖê»Öß) µÖÖ Óú¯ÖxµÖÖÓ“ÖÖ ÃÖ´ÖÖ¾Öê¿Ö †ÖÆêü.
ãú¿Ö»Ö úÖ¸üÖ× Ö¸üÖÓÃÖÖšüß ×¿Ö Ö ÖÖ“Öß xÖ¾Öß ÃÖÓ¬Öß. ¯Ö׸üÛã֟Öß´Öãôêû •µÖÖÓxÖÖ ×¿Ö Ö ÖÖ“Öß ÃÖÓ¬Öß ×´ÖôûÖ»Öß xÖÖÆüß. •µÖÖÓ“µÖÖ ú›êü úÖî¿Ö»µÖ †ÖÆêü ¯Ö¸ÓüŸÖã †ÖµÖ.™üß.†ÖµÖ.“Öê ¯ÖÏ´ÖÖ Ö¯Ö¡Ö xÖÖÆüß †¿ÖÖ »ÖÖê úÖÓxÖÖ †ÖµÖ.™üß.†ÖµÖ.´Ö¬µÖê ¯ÖϾÖê¿Ö xÖ ‘ÖêŸÖÖ ‹ ú ¯Ö׸ü ÖÖ ¤êü‰úxÖ ŸÖÃÖê“Ö ŸµÖÖÓ“Öê à úᯙ ™êüÙüà Ö ú¹ýxÖ ŸµÖÖÓxÖÖ ¯ÖÏ´ÖÖ Ö¯Ö¡Ö ¤êü µÖÖÃÖÖšüß †Ö™üá—ÖxÖ ™ã ™êüŒxÖÖê Îêú™ü xÖÖ¾ÖÖ“Öß Ã¾ÖŸÖÓ¡Ö ¯ÖÏ×¿Ö Ö Ö µÖÖê•ÖxÖÖ ¸üÖ²Ö×¾Ö µÖÖŸÖ µÖêŸÖ †ÖÆêü. ŸµÖÖ †ÓŸÖ ÖÔŸÖ 52 à úᯙ ™êüÜÙü Ö ÃÖë™üÃÖÔ ¾Ö 20 ¯Ö¤ü×¾Ö úÖ †³µÖÖÃÖ Îú´Ö ÃÖÓãÖÖ ÃÖã¹ý ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»µÖÖ †ÖÆêüŸÖ.
»ÖÖê úÃÖê¾ÖÖ ëú¦ü ¸üÖ•µÖÖŸÖᯙ ¯ÖÏ׿Ö× ÖŸÖ ²Öê¸üÖê•Ö ÖÖ¸ü ŸÖ¹ý ÖÖÓxÖÖ Ã¾ÖŸÖ:“ÖÖ ˆªÖê Ö/¾µÖ¾ÖÃÖÖµÖ ú¸ü µÖÖÃÖÖšüß •ÖÖ ÖÖ ¾Ö µÖÓ¡ÖÃÖÖ´Öã ÖÏßÃÖÖšüß »ÖÖ Ö ÖÖ¸êü ³ÖÖÓ›ü¾Ö»Ö ˆ¯Ö»Ö²¬Ö ÆüÖêŸÖ xÖÃÖ»µÖÖxÖê ÃÖ¾ÖÔ ¿ÖÖÃÖ úßµÖ †ÖîªÖê× Ö ú ¯ÖÏ×¿Ö Ö Ö ÃÖÓãÖÖ/ŸÖÓ¡Ö¿ÖÖôûÖ úÖµÖÖÔ»ÖµÖßxÖ ¾ÖêôêûxÖÓŸÖ¸ü ˆ¯Ö»Ö²¬Ö ú¹ýxÖ ¤êü µÖÖ“ÖÖ ‹êןÖÆüÖ×ÃÖ ú ×xÖ ÖÔµÖ ‘Öê µÖÖŸÖ †Ö»ÖÖ. ŸµÖÖŸÖæxÖ ¯ÖÏ׿Ö× ÖŸÖ ²Öê¸üÖê•Ö ÖÖ¸ü ŸÖ¹ý ÖÖÓ“µÖÖ ÃÖÓãÖÖ ¸üÖ•µÖÖ´Ö¬µÖê ãÖÖ¯ÖxÖ —ÖÖ»µÖÖ †ÃÖæxÖ ŸµÖÖÓxÖÖ µÖÖ«üÖ¸êü ¾µÖ¾ÖÃÖÖµÖ ú¸ü µÖÖ“Öß ÃÖÓ¬Öß ˆ¯Ö»Ö²¬Ö ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öß †ÖÆêü.
43
¾Öîª úßµÖ ×¿Ö Ö Ö ×¾Ö³ÖÖ ÖÖ“Öê úÖÆüß ´ÖÆüŸ¾ÖÖ“Öê ×xÖ ÖÔµÖ ¾Öîª úßµÖ ×¿Ö Ö ÖÖ´Ö¬µÖê Ö´ÖŸÖÖ ¾ÖÖœü †. Îú. †³µÖÖÃÖ Îú´Ö ´ÖÆüÖ×¾ÖªÖ»ÖµÖê xÖ¾ÖßxÖ ´ÖÆüÖ×¾ÖªÖ»ÖµÖê ÃÖxÖ 2004 ¯Öã¾Öá ÃÖxÖ 2004 xÖÓŸÖ¸ (2004 ¯Öæ¾Öá“Öß) (2004 xÖÓŸÖ¸ü“Öß) ¯ÖϾÖê¿Ö Ö´ÖŸÖÖ ü ¯ÖϾÖê¿Ö Ö´ÖŸÖÖ 1 ‹´Ö.²Öß.²Öß.‹ÃÖ. 30 9 3,230 4,210 2 ²Öß.›üß.‹ÃÖ. 19 11 1,470 2,430 3 ²Öß.‹.‹´Ö.‹ÃÖ. (†ÖµÖã¾Öì¤ü) 53 7 2,585 3,085 4 ²Öß.‹“Ö.‹´Ö.‹ÃÖ.(ÆüÖê×´ÖµÖÖê¯Öò£Öß) 43 2 3,085 3,310 5 ²Öß.µÖã.‹´Ö.‹ÃÖ. - 2,040 2,070 6 ²Öß.¯Öß. £Öê¸êü¯Öß 17 21 510 1,055 (×±ú•ÖßµÖÖê £Öê¸ü߯Öß) 7 ²Öß.¯Öß. £Öê¸êü¯Öß †ÖòŒµÖã¯Öê¿ÖxÖ»Ö 6 1 120 160 8 ²Öß.‹.‹ÃÖ.‹»Ö.¯Öß.. 2 1 20 73 9 ²Öß.¯Öß.†ò ›ü †Öê. 1 - 5 32 10 ²Öß.‹ÃÃÖß. xÖÚÃÖ Ö 7 38 280 11 xÖÚÃÖ Ö ×´Ö›ü¾ÖÖµÖ±ú¸üß - 34 - 12 †ÖòŒ—Ö»Ö¸üß ×´Ö›ü¾ÖÖµÖ±ú¸üß - 53 - 13 †×ŸÖ ×¾Ö¿ÖêÂÖÖê¯Ö“ÖÖ¸ü 3 - - ¯Ö¤ü¾µÖã¢Ö¸ü ¾Ö ¯Ö¤ü×¾Ö úÖ †³µÖÖÃÖ Îú´ÖÖÓ“Öß ÃÖÓ µÖÖ 144 †ÃÖæxÖ ‹ æú Ö 398 •ÖÖ ÖÖ ˆ¯Ö»Ö²¬Ö †ÖÆêüŸÖ. ¯Ö¤ü×¾Ö úÖ †³µÖÖÃÖ Îú´ÖÖÓ“Öß ÃÖÓ µÖÖ 69 †ÃÖæxÖ ‹ æú Ö 164 •ÖÖ ÖÖ ˆ¯Ö»Ö²¬Ö †ÖÆêüŸÖ. ¸üÖ•µÖÖŸÖᯙ ‹ æú Ö 3 ¿ÖÖÃÖ úßµÖ ¾Öîª úßµÖ ´ÖÆüÖ×¾ÖªÖ»ÖµÖÖÓ´Ö¬µÖê †ŸÖß ×¾Ö¿ÖêÂÖÖê¯Ö“ÖÖ¸ü †³µÖÖÃÖ Îú´Ö ˆ¯Ö»Ö²¬Ö †ÃÖæxÖ ŸµÖÖŸÖ ›üß.‹´Ö.†³µÖÖÃÖ Îú´ÖÖÓ“Öß ÃÖÓ µÖÖ ¤üÖêxÖ †ÃÖæxÖ ŸÖê£Öê 5 •ÖÖ ÖÖ ˆ¯Ö»Ö²¬Ö †ÖÆêüŸÖ. ŸÖ¸ü ‹´Ö.ÃÖß.‹“Ö. †³µÖÖÃÖ Îú´ÖÖÓ“Öß ÃÖÓ µÖÖ 07 †ÃÖæxÖ 12 •ÖÖ ÖÖ ˆ¯Ö»Ö²¬Ö ú¹ýxÖ ¤êü µÖÖŸÖ †Ö»µÖÖ †ÖÆêüŸÖ.
42 44
¾Öîª úßµÖ ´ÖÆüÖ×¾ÖªÖ»ÖµÖÖ“ÖÖ ¾Ö ¹ý ÖÖ»ÖµÖÖ“ÖÖ ¤ü•ÖÖÔ ÃÖã¬ÖÖ¸ü Öê ¾Öîª úßµÖ ×¿Ö Ö ÖÖ“ÖÖ ¤ü•ÖÖÔ ¾Ö ˆ““Ö ¤ü•ÖÖÔ“Öß †Ö¸üÖê µÖ ÃÖê¾ÖÖ ¯Öã¸ü×¾Ö µÖÖÃÖÖšüß ¾Öîª úßµÖ ´ÖÆüÖ×¾ÖªÖ»ÖµÖÖŸÖᯙ ¹ý ÖÖÓ»ÖµÖÖÓ“Öê ÁÖÓê Öß¾Ö¬ÖÔxÖ ¾Ö ¹ý ÖÖ»ÖµÖÖŸÖ ´Öã»Ö³ÖæŸÖ ÃÖã×¾Ö¬ÖÖ ˆ¯Ö»Ö²¬Ö ú¹ýxÖ ¤êü µÖÖ“ÖÖ ¬ÖÖê¸ü ÖÖŸ´Ö ú ×xÖ ÖÔµÖ ‘Öê‰úxÖ ŸÖÖê ¯Ö׸ü ÖÖ´Ö úÖ¸ü ú¯Ö Öê ¸üÖ²Ö×¾Ö»ÖÖ •ÖÖŸÖ †ÖÆêü. ŸµÖÖÃÖÖšüß ¸üÖ•µÖÖ“µÖÖ †£ÖÔÃÖÓ ú»¯ÖÖŸÖæxÖ 14 ´ÖÆüÖ×¾ÖªÖ»ÖµÖÖÓxÖÖ Ö껵ÖÖ 5 ¾ÖÂÖÖÔŸÖ ‡´ÖÖ¸üŸÖ ¾Ö µÖÓ¡Ö ÃÖÖ´Öã ÖÏßÃÖÖšüß ÖÖ»Öᯙ ¯ÖÏ´ÖÖ Öê ×xÖ¬Öß ˆ¯Ö»Ö²¬Ö ú¹ýxÖ ¤êü µÖÖŸÖ †Ö»ÖÖ. ¯ÖÓŸÖ¯ÖϬÖÖxÖ Ã¾ÖÖÃ£Ö ÃÖã¸ü ÖÖ µÖÖê•ÖxÖÖ ³ÖÖ¸üŸÖ ÃÖ¸ü úÖ¸ü“µÖÖ ¯ÖÓŸÖ¯ÖϬÖÖxÖ Ã¾ÖÖÃ£Ö ÃÖã¸ü ÖÖ µÖÖê•ÖxÖê †ÓŸÖ ÖÔŸÖ 3 ¾Öîª úßµÖ ´ÖÆüÖ×¾ÖªÖ»ÖµÖê ¾Ö ¹ý ÖÖ»ÖµÖÖÓ“Öß ×xÖ¾Ö›ü ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öê»Öß †ÖÆêü. ŸµÖÖŸÖ ´ÖãÓ²Ö‡Ô“µÖÖ •Öê.•Öê. ÆüÖòÛï֙ü»Ö ÃÖ´ÖæÆüÖ»ÖÖ ëú¦üßµÖ †ÖµÖãÚ¾Ö–ÖÖxÖ ÃÖÓãÖꓵÖÖ ¬ÖŸÖá¾Ö¸ü ×¾Ö ú×ÃÖŸÖ ú¸ü µÖÖÃÖÖšüß ëú¦ üÃÖ¸ü úÖ¸üxÖê 100 úÖê™üß ºþ¯ÖµÖê ´ÖÓ•Öæ¸ü êú»Öê †ÃÖæxÖ ¸üÖ•µÖ ÃÖ¸ü úÖ¸ü“ÖÖ ×ÆüÃÃÖÖ 20 úÖê™üß ºþ¯ÖµÖê †ÃÖê ‹ æú Ö 120 úÖê™üß ºþ¯ÖµÖê ˆ¯Ö»Ö²¬Ö ÆüÖê ÖÖ¸ü †ÖÆêüŸÖ. xÖÖ Ö¯Öæ¸ü“µÖÖ ¿ÖÖÃÖ úßµÖ ¾Öîª× úµÖ ´ÖÆüÖ×¾ÖªÖ»ÖµÖÖ ú¸üߟÖÖ ëú¦ü ÃÖ¸ü úÖ¸üxÖê 100 úÖê™üß ºþ¯ÖµÖê †xÖã¤üÖxÖ ´ÖÓ•Öæ¸ü êú»Öê †ÖÆêü ŸÖ¸ü ¸üÖ•µÖ ÃÖ¸ü úÖ¸ü“ÖÖ 25 úÖê™üß ºþ¯ÖµÖê †ÃÖÖ ÃÖã´ÖÖ¸êü 125 úÖê™üß ºþ¯ÖµÖÖÓ“ÖÖ ×xÖ¬Öß ˆ¯Ö»Ö²¬Ö ÆüÖê ÖÖ¸ü †ÖÆêü.
‹“Ö.‹´Ö.†ÖµÖ.‹ÃÖ. ¯ÖÏ ú»¯Ö ¸üÖ•µÖÖŸÖᯙ 14 ¾Öîª úßµÖ ´ÖÆüÖ×¾ÖªÖ»ÖµÖ ¾Ö ÃÖÓ»Öx Ö ¹ý ÖÖ»ÖµÖÖÓÃÖÖšüß †ÖµÖ.™ß. ŸÖÓ¡Ö–ÖÖxÖÖ“ÖÖ ¾ÖÖ¯Ö¸ü ú¹ýxÖ ¹ý ÖÖÓxÖÖ †ªµÖÖ¾ÖŸÖ ÃÖã×¾Ö¬ÖÖ ¯Öã¸ü×¾Ö µÖÖŸÖ µÖê ÖÖ¸ü †ÃÖæxÖ ŸµÖÖ´Öãôê µÖÖ ÃÖ¾ÖÔ ÆüÖòïÖß™ü»Ö´Ö¬Öᯙ ¹ý ÖÖÓ“Öê ÃÖ¾ÖÔ †Æü¾ÖÖ»Ö ÃÖÓ Ö Ö úÖ“µÖÖ ´ÖÖ¬µÖ´ÖÖŸÖæxÖ úÖêšêüÆüß ˆ¯Ö»Ö²¬Ö ÆüÖê‰ú ¿Ö úŸÖß»Ö. µÖÖ´Öãôêû ¹ý ÖÖÓ“Öß ÃÖÓ¯Öæ ÖÔ xÖÖë¤ü Öß †ÖîÂÖ¬ÖÖÓ“Öß ˆ¯Ö»Ö²¬ÖŸÖÖ ¾Ö ¾ÖÖ¯Ö¸ü ÃÖ¾ÖÔ †×¬Ö úÖ-µÖÖÓ“Öß ¾Ö ú´ÖÔ“ÖÖ-µÖÖÓ“Öß ÃÖê¾ÖÖ ¯ÖãÃŸÖ êú ¾Ö xÖÖë¤üß ÃÖ¾ÖÔ ×¾ÖªÖ£µÖÖÕ“µÖÖ ¯ÖϾÖê¿ÖÖ¯ÖÖÃÖæxÖ“µÖÖ xÖÖë¤üß, »Öê ÖÖ ×¾Ö³ÖÖ Ö ŸÖÃÖê“Ö ¸üÖê Ö¯ÖÖ»Ö ¿ÖÖ ÖÖÓ“µÖÖ xÖÖë¤üß ‡ŸµÖÖ¤üß ÖÖê™üà“Öê ÃÖÓ Ö Ö úß ú¸ü Ö ÆüÖê ÖÖ¸ü †ÖÆêü. ¯Ö׸ü ÖÖ´Öß ¹ý Ö ¾Ö ¿Öî Ö× Ö ú ÃÖê¾ÖÖ ŸÖÃÖê“Ö ¯ÖÏ¿ÖÖÃÖ úßµÖ ÃÖê¾ÖÖ †×¬Ö ú ¯Ö׸ü ÖÖ´Ö úÖ¸ü ú¯Ö Öê ˆ¯Ö»Ö²¬Ö ÆüÖêŸÖß»Ö. µÖÖÃÖÖšüß 273 úÖê™üß ¹ý¯ÖµÖÖÓ“Öß ŸÖ¸üŸÖæ¤ü ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öß †ÖÆêü.
†¬µÖÖ¯Ö ú ¾Ö ÖÖÕÃÖÖšüß ‘ÖêŸÖ»Öê»Öê ×xÖ ÖÔµÖ ¿ÖÖÃÖ úßµÖ ¾Öîª× úµÖ ´ÖÆüÖ×¾ÖªÖ»ÖµÖÖÓŸÖß»Ö ×¿Ö Ö úÖÓ“Öß ú´ÖŸÖ¸üŸÖÖ ¤æü¸ü ú¸ü µÖÖÃÖÖšüß †¬µÖÖ¯Ö úÖÓ“µÖÖ ´ÖÖ Ö ÖßxÖãÃÖÖ¸ü ŸµÖÖxÓÖÖ 27 ´ÖÖ“ÖÔ,2008 ¯ÖÖÃÖæxÖ †ÖÙ£Ö ú ±úÖµÖ¤êü ¤êü µÖÖ“ÖÖ ×xÖ ÖÔµÖ ‘ÖêŸÖ»ÖÖ. µÖÖ ×xÖ ÖÔµÖÖ´Öãôêû †¬µÖÖ¯Ö úÖÓxÖÖ ¾ÖÖÙÂÖ ú ¾Öîª úßµÖ †³µÖÖÃÖ ³Ö¢ÖÖ 10 Æü•ÖÖ¸ü ¹ý¯ÖµÖê ¯ÖÏŸµÖê ú •µÖÖ¤üÖ ŸÖÖ×ÃÖ êúÃÖÖšüß ŸÖÖ×ÃÖ úÖ ³Ö¢ÖÖ 500 ¹ý¯ÖµÖê ¯Ö¤ü¾µÖã¢Ö¸ü ³Ö¢ÖÖ 2 Æü•ÖÖ¸ü 500 ¤ü¸ü´ÖÆüÖ ´ÖÓ•Öæ¸ü ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»ÖÖ †ÖÆêü. µÖÖ ×xÖ ÖÔµÖÖ´Öãôêû ¿ÖÖÃÖ× úµÖ ´ÖÆüÖ×¾ÖªÖ»ÖµÖÖŸÖß»Ö ×¿Ö Ö úÖÓ“ÖÖ ÖÖ•Ö Öß ÃÖÓãÖÖ ú›êü •ÖÖ µÖÖ“ÖÖ †Öê‘Ö/†Ö úÂÖÔ Ö ú´Öß —ÖÖ»Öê †ÖÆêü. ׿־ÖÖµÖ 25 ‹ê¾Ö•Öß 35 ™üŒ êú ¤ü¸üÖxÖê ¾µÖ¾ÖÃÖÖµÖ ¸üÖê¬Ö ³Ö¢ÖÖ Ø ú¾ÖÖ ÖÖ•Ö Öß ¾µÖ¾ÖÃÖÖµÖ ú¸ü µÖÖ“Öß ¯Ö¸ü¾ÖÖxÖ Öß ×¤ü»Öß •ÖÖ‡Ô»Ö.
×xÖ¾ÖÖÃÖß ›üÖòŒ™ü¸üÖÓÃÖÖšüß ‘ÖêŸÖ»Öê»Öê ×xÖ ÖÔµÖ ¸üÖ•µÖÖŸÖᯙ ú×xÖšü ×xÖ¾ÖÖÃÖß, ¾Ö׸üšü ×xÖ¾ÖÖÃÖß ›üÖòŒ™ü¸üÖÓ“µÖÖ ´ÖÖxÖ¬ÖxÖÖŸÖ ÃÖã´ÖÖ¸êü 7 Æü•ÖÖ¸ü ¹ý¯ÖµÖÖÓ“Öß ¾ÖÖœü ú¸ü µÖÖ“ÖÖ ×xÖ ÖÔµÖ ¸üÖ•µÖ ¿ÖÖÃÖxÖÖxÖê ‘ÖêŸÖ»ÖÖ †ÖÆêü. ŸµÖÖ´Öãôêû ÃÖ¸ü úÖ¸üß ×ŸÖ•ÖÖê¸üß¾Ö¸ü 22 úÖê™üß 39 »ÖÖ Ö ‡ŸÖ úÖ ³ÖÖ¸ü ¯Ö›êü»Ö.
ÃÖ¾ÖÖÕÃÖÖšüß ×¿Ö Ö ÖÖ“µÖÖ ÃÖÓ¬Öß ¸üÖ•µÖÖŸÖ ¾Öîª úßµÖ ×¿Ö Ö Ö ‘Öê¾Öæ ‡Û“”û ÖÖ-µÖÖ ÃÖ¾ÖÔ ×¾ÖªÖ£µÖÖÕxÖÖ ×¿Ö Ö ÖÖ“Öß ÃÖÓ¬Öß ˆ¯Ö»Ö²¬Ö ¾ÆüÖ¾µÖÖ µÖÖÃÖÖšüß ÃÖxÖ 1999 ¯ÖÖÃÖæxÖ ¸üÖ•µÖÖ´Ö¬µÖê ÃÖß.‡Ô.™üß. ¯Ö׸ü ÖÖ ÃÖã¹ý ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öê»Öß †ÖÆêü. ŸµÖÖxÖãÃÖÖ¸ü ÃÖxÖ 2000 ¯ÖÖÃÖæxÖ ¾Öîª úßµÖ ×¿Ö Ö Ö ¾Ö ÃÖÓ¿ÖÖê¬ÖxÖ ÃÖÓ“ÖÖ»ÖxÖÖ»ÖµÖÖ´ÖÖ±ÔúŸÖ †Ö¸üÖê µÖ ×¾Ö–ÖÖxÖ †³µÖÖÃÖ Îú´ÖÖ“µÖÖ ¯ÖϾÖê¿ÖÖÃÖÖšüß ‹´Ö.‹“Ö.ÃÖß.‡Ô.™üß. Æüß ÃÖÖ´ÖÖ‡Ô ú ¯Ö׸ü ÖÖ ‘Öê µÖÖŸÖ µÖêŸÖê. ¾Öîª úßµÖ ×¿Ö Ö Ö ¤êü ÖÖ-µÖÖ ÖÖ•Ö Öß ´ÖÆüÖ×¾ÖªÖ»ÖµÖÖŸÖᯙ ¯ÖϾÖê¿Ö ¯ÖÏ× ÎúµÖê ú›êü ×xÖµÖÓ¡Ö Ö šêü¾Ö µÖÖÃÖÖšüß ¯ÖϾÖê¿Ö ×xÖµÖÓ¡Ö Ö ÃÖ×´ÖŸÖß ¾Ö ×¿Ö Ö Ö ¿Öã» ú ÃÖ×´ÖŸÖß †¿ÖÖ ¤üÖêxÖ ÃÖ×´ÖŸµÖÖ Ã£ÖÖ¯ÖxÖ ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»µÖÖ†ÃÖæxÖ ¸üÖ•µÖÖŸÖᯙ ÖÖ•Ö Öß ×¾ÖxÖÖ†xÖã¤üÖ×xÖŸÖ ´ÖÆüÖ×¾ÖªÖ»ÖµÖÖ“Öê ¿Öã» ú ×xÖÛ¿“ÖŸÖ ú¸ü µÖÖ“Öê ŸÖÃÖê“Ö ¯ÖϾÖê¿Ö ×xÖµÖÓ¡Ö ÖÖ“Öê úÖ´Ö µÖÖ ÃÖ×´ÖŸÖß´ÖÖ±ÔúŸÖ êú»Öê •ÖÖŸÖê.
×¿Ö Ö Ö ¿Öã» ú ¯ÖÏן֯ÖæŸÖá †Ö¸üÖê µÖ ×¾Ö–ÖÖxÖ †³µÖÖÃÖ Îú´ÖÖ“µÖÖ ´ÖÆüÖ×¾ÖªÖ»ÖµÖÖÓ´Ö¬µÖê —ÖÖ»Öê»Öß ¿Öî Ö× Ö ú ¿Öã» úÖ“Öß ¾ÖÖœü »Ö ÖÖŸÖ ‘ÖêŸÖÖ úÖê ÖŸÖÖÆüß Öã Ö¾Ö¢ÖÖ¬ÖÖ¸ü ú, ¯Ö¸ÓüŸÖã †ÖÙ£Ö ú¥ü™üµÖÖ ¤ãü²ÖÔ»Ö ×¾ÖªÖ£Öá ¯ÖϾÖê¿ÖÖ¯ÖÖÃÖæxÖ êú¾Öôû ¾ÖÖœü»Ö껵ÖÖ ¿Öî Ö× Ö ú ¿Öã» úÖ“µÖÖ úÖ¸ü ÖÖÃŸÖ¾Ö ¾ÖÓ×“ÖŸÖ ¸üÖÆæü xÖµÖê, µÖÖ ú׸üŸÖÖ 2003-04 ¯ÖÖÃÖæxÖ ÖÖ•Ö Öß/×¾ÖxÖÖ†xÖã¤üÖxÖßŸÖ †Ö¸üÖê µÖ ×¾Ö–ÖÖxÖ †³µÖÖÃÖ Îú´ÖÖÓ“µÖÖ ´ÖÆüÖ×¾ÖªÖ»ÖµÖÖŸÖß»Ö ×¾ÖªÖ£ÖÖÕÃÖÖšüß ¿Öî Ö× Ö ú ¿Öã» ú ¯ÖÏן֯ÖæŸÖá µÖÖê•ÖxÖÖ »ÖÖ Öæ ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öß †ÖÆêü. ŸµÖÖxÖãÃÖÖ¸ü †xÖãÃÖæ×“ÖŸÖ •ÖÖŸÖß, ³Ö™üŒµÖÖ •Ö´ÖÖŸÖß, †xÖãÃÖæ×“ÖŸÖ •Ö´ÖÖŸÖß µÖÖ ×¾ÖªÖ£µÖÖÕxÖÖ ÃÖÓ¯Öæ ÖÔ ¿Öã» ú ¯ÖÏן֯ÖæŸÖá ŸÖ¸ü †Öê.²Öß.ÃÖß. 50 ™üŒ êú ¾Ö †ÖÙ£Ö ú¥ü™µÖÖ ´ÖÖ ÖÖÃÖ ÃÖÓ¾Ö ÖÔ (¹ý¯ÖµÖê 1 »ÖÖ Ö ´ÖµÖÖÔ¤êü¯ÖµÖÕŸÖ ˆŸ¯Ö®Ö †ÃÖ ÖÖ-µÖÖ) ×¾ÖªÖ£µÖÖÕÃÖÖšüß 50 ™üŒ êú ±úß ¯ÖÏן֯ÖæŸÖá ú¸ü µÖÖ“ÖÖ ×xÖ ÖÔµÖ. < ¯Öã Öê µÖê£Öᯙ ÃÖÃÖæxÖ ºþ ÖÖ»ÖµÖ ¾Ö ²Öß.•Öê. ¾Öîª× úµÖ ´ÖÆüÖ×¾ÖªÖ»ÖµÖÖ“µÖÖ ×Æü¸ü ú ´ÖÆüÖêŸÃÖ¾ÖÖ¾Öêôûß ¤ü߯֯ÖÏ•¾Ö»ÖxÖ ú¸üŸÖÖxÖÖ •Ö»ÖÃÖÓ¯Ö¤üÖ ´ÖÓ¡Öß †×•ÖŸÖ¤üÖ¤üÖ ¯Ö¾ÖÖ¸ü,
ŸÖŸ úÖ»ÖßxÖ ˆ¯Ö´Öã µÖ´ÖÓ¡Öß †Ö¸ü.†Ö¸ü.¯ÖÖ™üß»Ö, ¾Ö ¯Öã µÖÖ“µÖÖ ´ÖÆüÖ¯ÖÖî¸ü ¸üÖ•Ö»Ö ´Öß ³ÖÖêÃÖ»Öê µÖÖÓ“ÖêÃÖ´Ö¾ÖêŸÖ
43 45
46
×¾Ö¢Ö ¾Ö ×xÖµÖÖê•ÖxÖ
†Ö‘ÖÖ›üß ÃÖ¸ü úÖ¸ü´Ö¬µÖê ˆ““Ö ¾Ö ŸÖÓ¡Ö×¿Ö Ö Ö ŸÖÃÖê“Ö ¾Öîª úßµÖ ×¿Ö Ö Ö ÖÖŸµÖÖ“Öß ´ÖÆüŸ¾Ö¯Öæ ÖÔ •Ö²ÖÖ²Ö¤üÖ¸üß ÃÖÖÓ³ÖÖôûŸÖ †ÃÖŸÖÖxÖÖ“Ö ¸üÖ•µÖÖ“Öê ˆ•ÖÖÔ´ÖÓ¡Öß ´Æü ÖæxÖ ¾Öß•Ö ÃÖÓ ú™üÖŸÖ ÃÖÖ¯Ö›ü»Ö껵ÖÖ µÖÖ ¸üÖ•µÖÖ»ÖÖ ×¤ü¿ÖÖ ¤êü µÖÖ“Öê †ÖÛ Ö µÖÖ ÖÖŸµÖÖ“µÖÖ úÖ¸ü³ÖÖ¸üÖŸÖ ÃÖãÃÖæ¡ÖŸÖÖ †Ö Ö µÖÖ ú›êü »Ö Ö ëú¦üßŸÖ ú¸üßŸÖ †ÃÖŸÖÖxÖÖ“Ö ¸üÖ•µÖÖŸÖ ¸üÖ•Ö úßµÖ Ûã֟µÖÓŸÖ¸ü —ÖÖ»Öê. ²Ö¤ü»ÖŸµÖÖ ¯Ö׸üÛã֟ÖßŸÖ ¸üÖ™Òü¾ÖÖ¤üß“Öê †¬µÖ Ö ëú¦üßµÖ éú×ÂÖ´ÖÓ¡Öß ÁÖß.¿Ö¸ü¤ü“ÖÓ¦ü•Öß ¯Ö¾ÖÖ¸ü µÖÖÓxÖß ¾ÖôûÃÖê-¯ÖÖ™üᯙ µÖÖÓ“Öê¾Ö¸ü ×¾Ö¢Ö ¾Ö ×xÖµÖÖê•ÖxÖ ÖÖŸµÖÖ“Öß •Ö²ÖÖ²Ö¤üÖ¸üß ÃÖÖê¯Ö×¾Ö»Öß. ŸµÖÖxÖÓŸÖ¸ü“µÖÖ úÖôûÖŸÖ ‘ÖêŸÖ»Öê»Öê ´ÖÆüŸ¾Ö¯Öæ ÖÔ ×xÖ ÖÔµÖ.
†£ÖÔÃÖÓ ú»¯ÖÖ¾Ö¸ü ¥ü™üß Öê¯Ö ´ÖÖ“ÖÔ 2009 “µÖÖ †ÓŸÖ׸ü´Ö †£ÖÔÃÖÓ ú»¯ÖÖŸÖ ¹ý.26,000 úÖê™üß ‡ŸÖŒµÖÖ †Ö úÖ¸ü´ÖÖxÖÖ“Öß ¸üÖ•µÖÖ“Öß µÖÖê•ÖxÖÖ •ÖÖÆü߸ü ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öß. ŸÖ¤ËüxÖÓŸÖ¸ü •ÖxæÖ 2009 “µÖÖ †×ŸÖ׸üŒŸÖ †£ÖÔÃÖÓ ú»¯ÖÖxÖãÃÖÖ¸ü ¸üÖ•µÖÖ“µÖÖ ÃÖã¾Ö ÖÔ ´ÖÆüÖêŸÃÖ¾Öß ¾ÖÂÖÖÔ×xÖ×´Ö¢Ö ¹ý.11,915 úÖê™ß ‡ŸÖŒµÖÖ ¸ü ú´Öê“ÖÖ ×¾Ö¿ÖêÂÖ úÖµÖÔ Îú´Ö ¸üÖ²Ö×¾Ö µÖÖŸÖ µÖê ÖÖ¸ü †ÖÆêü. Æêü ¯ÖÖÆüŸÖÖ ÃÖxÖ 2009-10 µÖÖ ¾ÖÂÖÖÔ ú¸üߟÖÖ ¹ý.37,915 úÖê™üß ‡ŸÖ úÖ ×xÖ¬Öß µÖÖê•ÖxÖê†ÓŸÖ ÖÔŸÖ ˆ¯Ö»Ö²¬Ö ÆüÖê ÖÖ¸ü †ÃÖæxÖ ŸµÖÖ¯Öî úß ×•Ö»ÆüÖµÖÖê•ÖxÖÖÓÃÖÖšüß 4288.17 úÖê™üß ¾Ö ¸üÖ•µÖ µÖÖê•ÖxÖêÃÖÖšüß 33627.20 úÖê™üß ¹ý¯ÖµÖÖÓ“Öß ŸÖ¸üŸÖæ¤ü ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öß †ÖÆêü. ¸üÖ•µÖ µÖÖê•ÖxÖꓵÖÖ ×xÖµÖŸÖ¾µÖµÖÖ“Öê ¾ÖÖ™ü¯Ö ¯ÖÏÖ´Öã µÖÖxÖê ÖÖ»Ö߻֯ÖÏ´ÖÖ Öê ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öê †ÖÆêü. †. Îú. ×¾Ö³ÖÖ ÖÖ“Öê xÖÖÓ¾Ö ¸üÖ•µÖµÖÖê•ÖxÖê“ÖÖ ×xÖµÖŸÖ¾µÖµÖ ‹ Óú¤ü¸ü ×xÖµÖŸÖ¾µÖµÖ 1 •Ö»ÖÃÖÓ¯Ö¤üÖ 8,105.79 8,113.62 2 xÖ Ö¸ü×¾Ö úÖÃÖ 3,952.97 4,278.91 3 ÃÖÖ¾ÖÔ•Ö×xÖ ú ²ÖÖÓ¬Ö úÖ´Ö ×¾Ö³ÖÖ ÖÖ“µÖÖ (¸üßµÖÖ ú¸üߟÖÖ) 3,332.82 4,004.30 4 ÖéÆü×xÖ´ÖÖÔ Ö 2,491.38 2,522.57 5 ˆ•ÖÖÔ 1,939.74 2,116.76 6 ÃÖÖ´ÖÖ×•Ö úxµÖÖµÖ 1,895.91 2,156.29 7 ÖÏÖ´Ö ×¾Ö úÖÃÖ ×¾Ö³ÖÖ Ö 747.23 1,075.11 8 •Ö»ÖÃÖÓ¬ÖÖ¸ü Ö 680.3 1,086.71 9 †Öפü¾ÖÖÃÖß ×¾Ö úÖÃÖ 638.99 1,165.56 10 ¯ÖÖ Ö߯Öã¸ü¾ÖšüÖ ¾Ö þ֓”ûŸÖÖ ×¾Ö³ÖÖ Ö 564.84 719.75 11 éú×ÂÖ 530.03 757.53 12 ŸÖÓ¡Ö×¿Ö Ö Ö 473.44 659.13 13 ´Ö×Æü»ÖÖ ¾Ö ²ÖÖ»Ö ú»µÖÖ Ö 341.02 450.04 14 ¾Öîª úßµÖ ×¿Ö Ö Ö 316.52 338.96 15 ÃÖÆü úÖ¸ü 278.41 296.55 16 †»¯ÖÃÖÓ µÖÖ ú ×¾Ö úÖÃÖ ×¾Ö³ÖÖ Ö 210.30 210.30
†£ÖÔÃÖÓ ú»¯ÖÖŸÖᯙ šüôû ú ¾Öî׿Ö™êü וֻÆüÖ µÖÖê•ÖxÖÖ †Ö úÖ¸ü´ÖÖxÖ 2000 úÖê™üß¾Ö¹ýxÖ 2500 úÖê™üß ¹ý¯ÖµÖÖÓ¾Ö¸ü xÖê µÖÖŸÖ †Ö»Öê †ÖÆêü. ¯Ö׸ü ÖÖ´Öß ×xÖµÖÖê•ÖxÖ ´ÖÓ›üôû þÖÖµÖ¢Ö ÃÖÓãÖÖÓxÖÖ ×¾Ö úÖÃÖÖÃÖÖšüß †×¬Ö ú ×xÖ¬Öß ˆ¯Ö»Ö²¬Ö ÆüÖê‡Ô»Ö. †Öפü¾ÖÖÃÖß ×¾Ö úÖÃÖ µÖÖê•ÖxÖÖÓÃÖÖšüß 2 Æü•ÖÖ¸ü 314 úÖê™üß ¹ý¯ÖµÖê ŸÖ¸üŸÖæ¤ü ÃÖÖ´ÖÖ×•Ö ú xµÖÖµÖ ×¾Ö³ÖÖ ÖÖ“µÖÖ µÖÖê•ÖxÖÖÓÃÖÖšüß 2156.29 úÖê™üß ¹ý¯ÖµÖÖÓ“Öß ŸÖ¸üŸÖæ¤ü.
†»¯ÖÃÖÓ µÖÖÓ ú ׿Öµ־Ö颵ÖÖ ¯ÖÏßÖÖ×¾ÖŸÖ. ¸üÖ•µÖÖŸÖᯙ †»¯ÖÃÖÓ µÖÖÓ úÖ ú׸üŸÖÖ ×¾Öª´ÖÖxÖ µÖÖê•ÖxÖÖÓ“Öß †Ó´Ö»Ö²Ö•ÖÖ¾Ö Öß ú¸ü µÖÖ ú׸üŸÖÖ ŸÖÃÖê“Ö xÖ¾ÖßxÖ ú»µÖÖ Ö úÖ¸üß µÖÖê•ÖxÖÖ ÃÖã¹ý ú¸ü µÖÖ ú׸üŸÖÖ ¹ý¯ÖµÖê 254.00 úÖê™üß ŸÖ¸üŸÖæ¤ü. †Ó Ö Ö¾ÖÖ›üß ÃÖê×¾Ö úÖ, ´Ö¤üŸÖxÖßÃÖ ¾Ö ×´ÖxÖß †Ó Ö Ö¾ÖÖ›üß ÃÖê×¾Ö úÖ µÖÖÓ“µÖÖ ´ÖÖxÖ¬ÖxÖÖŸÖ †xÖã Îú´Öê 500 ¹ý¯ÖµÖê 250 ¹ý¯ÖµÖê ¾Ö 250 ¹ý¯ÖµÖê ‡ŸÖ úß ¾ÖÖœü. 47
ÃÖÆüÖ¾ÖÖ ¾ÖêŸÖxÖ †ÖµÖÖê Ö ¸üÖ•µÖÖŸÖᯙ ¿ÖÖÃÖ úßµÖ, ×xÖ´Ö¿ÖÖÃÖ úßµÖ,וֻÆüÖ ¯Ö׸üÂÖ¤ü ¾Ö †xÖã¤üÖ×xÖŸÖ ×¿Ö Ö Ö ÃÖÓãÖÓÖŸÖᯙ ú´ÖÔ“ÖÖ-µÖÖÓxÖÖ ‹×¯ÖÏ»Ö 2006 ¯ÖÖÃÖæxÖ ÃÖÆüÖ¾ÖÖ ¾ÖêŸÖxÖ †ÖµÖÖê Ö »ÖÖ Öæ ú¸ü µÖÖ“ÖÖ ´ÖÆüŸ¾Ö¯Öæ ÖÔ ×xÖ ÖÔµÖ. µÖÖ ú¸üߟÖÖ ¹ý¯ÖµÖê 11923 úÖê™üà“Öß ŸÖ¸üŸÖæ¤ü ¾Ö ×xÖ¾Öé¢Öß¾ÖêŸÖxÖÖÃÖÖšüß 20511 úÖê™üß“ÖÖ ×ŸÖ•ÖÖê¸üß¾Ö¸ü ³ÖÖ¸ü. ¿ÖêŸÖ ú-µÖÖÓxÖÖ ú•ÖÔ´ÖÖ±úß ëú¦ü ÃÖ¸ü úÖ¸ü“Öß ú•ÖÔ´ÖÖ±úß ŸÖ£ÖÖ ú•ÖÔ±êú›ü ÃÖ¾Ö»ÖŸÖ µÖÖê•ÖxÖê¯ÖÖÃÖæxÖ ¾ÖÓ×“ÖŸÖ ¸üÖ×Æü»Ö껵ÖÖ 40 »ÖÖ Ö 15 Æü•ÖÖ¸ü ¿ÖêŸÖ ú-µÖÖÓxÖÖ 6028 úÖê™üß ¹ý¯ÖµÖÖÓ“Öß ú•ÖÔ´ÖÖ±úß ú¸ü µÖÖ“ÖÖ ÎúÖÓŸÖß úÖ¸üß ×xÖ ÖÔµÖ.
´Ö×Æü»ÖÖ ÃÖ²Ö»Öß ú¸ü Ö ´Ö×Æü»ÖÖÓxÖÖ †ÖÙ£Ö ú ¥ü™üµÖÖ ÃÖ²Öôû ú¸ü µÖÖÃÖÖšüß ´Ö×Æü»ÖÖ ²Ö“ÖŸÖ Ö™üÖ“µÖÖ ´Ö¬µÖ´ÖÖŸÖæxÖ ¾µÖ¾ÖÃÖÖµÖ ˆªÖê Ö ˆ³ÖÖ¹ý ‡Û“”û ÖÖ-µÖÖÓÃÖÖšüß 4 ™üŒ êú ÃÖ¾Ö»ÖŸÖß“µÖÖ ¤ü¸üÖxÖê ú•ÖÔ ˆ¯Ö»Ö²¬Ö ú¹ýxÖ ¤êü µÖÖ“ÖÖ ×xÖ ÖÔµÖ. ´Ö×Æü»ÖÖ ²Ö“ÖŸÖ Ö™üÖÓxÖß ŸÖµÖÖ¸ü êú»Ö껵ÖÖ ´ÖÖ»ÖÖ“µÖÖ ×¾Ö ÎúßÃÖÖšüß ×¾Ö Îúß ëú¦ü ²ÖÖÓ¬Ö µÖÖÃÖÖšüß ¹ý¯ÖµÖê 72.55 úÖê™üß ¹ý¯ÖµÖÖÓ“Öß ŸÖ¸üŸÖæ¤ü.
†Öפü¾ÖÖÃÖß ú•ÖÔ ´ÖÖ±úß ÖÖ¾Ö™üß ú•ÖÔ µÖÖê•ÖxÖëŸÖ ÖÔŸÖ ‘ÖêŸÖ»Ö껵ÖÖ 9 »ÖÖ Ö 65 Æü•ÖÖ¸ ü†Öפü¾ÖÖÃÖß ãú™ãÓײֵÖÖÓ“Öê 184 úÖê™üß 41 »ÖÖ Ö ¹ý¯ÖµÖÖÓ“Öê ú•ÖÔ´ÖÖ±ú. xµÖãÛŒ»Ö†ÃÖ ²Ö•Öê™ü µÖÖê•ÖxÖê“Öê 4.5 úÖê™üß ¹ý¯ÖµÖÖÓ“Öê ú•ÖÔ´ÖÖ±ú. 38 Æü•ÖÖ¸ü »ÖÖê úÖÓxÖÖ ŸµÖÖ“ÖÖ ±úÖµÖ¤üÖ. ÖÖ¾Ö™üß ú•ÖÔ - 184.41 úÖê™üß ¿Ö²Ö¸üß ´ÖÆüÖ´ÖÓ›üôû - 36.38 úÖê™üß
ÃÖã¯ÖÏ×ÃÖ¬¤ü ˆªÖê Ö¯ÖŸÖß ÁÖß.´Öã êú¿Ö †Ó²ÖÖxÖß ¾Ö ‹“Ö.›üß.‹±ú.ÃÖß. ²ÖÑÓ êú“Öê “Öꆸü´ÖxÖ ÁÖß.פü¯Ö ú ¯ÖÖ¸êü Ö µÖÖÓ“Öê ÃÖ´Ö¾ÖêŸÖ
48
ü ¯ÖÏ×ÃÖ¬¤ü ˆªÖê Ö¯ÖŸÖß ÁÖß.²ÖÖ²ÖÖ ú»µÖÖ Öß µÖÖÓ“Öê ÃÖ´Ö¾ÖêŸÖ
¯ÖÖµÖÖ³ÖæŸÖ ÃÖã×¾Ö¬ÖÖ
¯ÖÖµÖÖ³ÖæŸÖ ÃÖã×¾Ö¬ÖÖÓ´Ö¬µÖê xÖÖ Ö¸üßÃÖã×¾Ö¬ÖÖ ŸÖÃÖê“Ö ¸êü»¾Öê, ¸üßÖê, ×¾Ö´ÖÖxÖ ÃÖê¾ÖÖ †¿ÖÖ ¾ÖÖÆüŸÖæ ú ÃÖê¾ÖÖÓxÖÖ ¯ÖÏÖ¬ÖÖxµÖ פü»Öê»Öê †ÖÆêü.
¾Öß•Ö ¾Öß•Ö×xÖÙ´ÖŸÖßü, ×¾ÖŸÖ¸ü Ö ¾Ö ¯ÖÖ¸êüÂÖ Ö µÖÖ ×ŸÖxÆüß Öê¡ÖÖŸÖ µÖÖ¾ÖÂÖá 1 Æü•ÖÖ¸ü 945 úÖê™üß ¹ý¯ÖµÖÖÓ“ÖÖ ×xÖ¬Öß. ŸÖÃÖê“Ö Ã¾ÖŸÖÓ¡Ö ÖÖ¾ÖšüÖ Ö ×±ú›ü¸ü µÖÖê•ÖxÖÖ, ØÃÖ Ö»Ö ±êúØ•Ö Ö, ÖÏÖ´Öß Ö ×¾ÖªãŸÖß ú¸ü Ö µÖÖ ú¸üߟÖÖ ÃÖã´ÖÖ¸êü 3080.69 ‡ŸÖ úÖ ×xÖ¬Öß ˆ¯Ö»Ö²¬Ö ú¹ýxÖ ¤êü µÖÖŸÖ †Ö»Öê»ÖÖ †ÖÆêü. ØÃÖ“ÖxÖ ØÃÖ“ÖxÖ ¸üÖ•µÖÖ“µÖÖ ¯ÖÖ™ü²ÖÓ¬ÖÖ¸êü ¯ÖÏ ú»¯ÖÖÓ¾Ö¸ü Ö껵ÖÖ ¯ÖÖ“Ö ¾ÖÂÖÖÔ“µÖÖ úÖ»ÖÖ¾Ö¬ÖßŸÖ ‹ æú Ö 22 Æü•ÖÖ¸ü 368 úÖê™üß ¹ý¯ÖµÖê ‡ŸÖ úß ³Ö¸üß¾Ö ÖãÓŸÖ¾Ö Öæ ú ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öß †ÖÆêü. ¯Ö׸ü ÖÖ´Öß Ö껵ÖÖ “ÖÖ¸ü ¾ÖÂÖÖÔŸÖ 5 »Ö Ö40 Æü•ÖÖ¸ üÆêüŒ™ü¸ü •Ö´ÖßxÖ ØÃÖ“ÖxÖÖ ÖÖ»Öß †Ö»Öß †ÖÆêü. ¸üÖ•µÖÖŸÖᯙ ¯ÖÖ™ü²ÖÓ¬ÖÖ¸êü ¯ÖÏ ú»¯ÖÖÓ¾Ö¸ü 6 Æü•ÖÖ¸ü 500 úÖê™üß ¹ý¯ÖµÖê ‡ŸÖ úÖ ×xÖ¬Öß ˆ¯Ö»Ö²¬Ö ú¹ýxÖ ¤êü µÖÖŸÖ †Ö»ÖÖ ÆüÖêŸÖÖ. ŸÖ¸ü ÃÖxÖ 2009-10 ÃÖÖšüß 7 Æü•ÖÖ¸ü 578 úÖê™üß ¹ý¯ÖµÖê ‡ŸÖ úß ŸÖ¸üŸÖæ¤ü ¯ÖÏßÖÖ×¾ÖŸÖ ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öß †ÖÆêü.
¸üßÖê ×¾Ö úÖÃÖ ¸üßÖê ×¾Ö úÖÃÖÖÃÖÖšüß ÃÖxÖ 2009-10 µÖÖ †ÖÙ£Ö ú ¾ÖÂÖÖÔ ú׸üŸÖÖ 2 Æü•ÖÖ¸ü451 úÖê™üß ¹ý¯ÖµÖê ×xÖ¬Öß ˆ¯Ö»Ö²¬Ö ú¹ýxÖ ¤êü µÖÖŸÖ †Ö»Öê»ÖÖ †ÖÆêü. ¸üßµÖÖ“µÖÖ ÃÖã¬ÖÖ¸ü ÖÖÓÃÖÖšüß 475 úÖê™ß ¹ý¯ÖµÖê ‡ŸÖ úÖ ×xÖ¬Öß ¯ÖÏßÖÖ×¾ÖŸÖ ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öê»ÖÖ †ÖÆêü. ×¾Ö´ÖÖxÖŸÖôû ×¾Ö úÖÃÖ ¸üÖ•µÖÖŸÖß»Ö ×¾Ö´ÖÖxÖŸÖôûÖ“µÖÖ ¬ÖÖ¾Ö¯Ö¼µÖÖü“ÖÖ ×¾ÖßÖÖ¸ü ŸÖÃÖê“Ö xÖÖ‡Ô™ü »ÖÑ›üà Ö ÃÖã×¾Ö¬ÖÖ ú¸ü µÖÖÃÖÖšüß 238 úÖê™üß ¹ý¯ÖµÖê ´ÖÓ•Öæ¸ü ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öê †ÖÆêüŸÖ. xÖÖ Ö¸üß ¯ÖÖ Öß ¯Öã¸ü¾ÖšüÖ ¾Ö þ֓”ûŸÖê´Ö¬µÖê ÃÖã¬ÖÖ¸ü ÖÖ ú¸ü µÖÖÃÖÖšüß ÃÖã¾Ö ÖÔ•ÖµÖÓŸÖß ÃÖã•Ö»Ö ¾Ö ×xÖ´ÖÔ»Ö †×³ÖµÖÖxÖÖ†ÓŸÖ ÖÔŸÖ 568 úÖê™üß“Öß ŸÖ¸üŸÖæ¤ü. ÖéÆü×xÖ´ÖÖÔ Ö ×¾Ö³ÖÖ ÖÖ“µÖÖ ‘Ö¸ü ãú»ÖÖÓ“µÖÖ ˆ§üß™üÖÓÃÖÖšüß 216.62 úÖê™üß“Öß ŸÖ¸üŸÖæ¤ü. ´ÖãÓ²Ö‡Ô »Ö ÖŸÖ †¸ü²Öß ÃÖ´Öã¦üÖŸÖ ”û¡Ö¯ÖŸÖß ×¿Ö¾ÖÖ•Öß ´ÖÆüÖ¸üÖ•ÖÖÓ“Öê ôÖÖ¸ü ú ˆ³ÖÖ¸ü µÖÖ ú׸üŸÖÖ 50 úÖê™üß ¹ý¯ÖµÖÖÓ“ÖÖ ×xÖ¬Öß.
¤êüÆæü-†ÖôÓû¤üß-¯ÖÓœü¸ü¯Öæ¸ü †Ö¸üÖ Ö›üÖ ÃÖÓŸÖÁÖêšü ŸÖã úÖ¸üÖ´Ö ´ÖÆüÖ¸üÖ•ÖÖÓ“µÖÖ 400 ¾µÖÖ ¿ÖŸÖÖ²¤üß“Öê †Öîד֟µÖ ÃÖÖ¬ÖæxÖ µÖÖ ÃÖÖêÆüôûµÖÖ†ÓŸÖ ÖÔŸÖ ¤êüÆæü, †ÖôÓû¤üß, ³ÖÓ›üÖ¸üÖ ›üÖë Ö¸ü, ¯ÖÓœ¸¯Ö㸠¾Ö ¯ÖÖ»Ö Öß ŸÖôû ‡ŸµÖÖ¤üß ×šü úÖ Öß ³ÖÖ×¾Ö úÖÓ“µÖÖ ÃÖÖê‡ÔÃÖÖšüß ×¾Ö×¾Ö¬Ö ×¾Ö úÖÃÖ úÖ´Öê ú¸ü µÖÖÃÖÖšüß 434 úÖê™üß 73 »Ö Ö ¹ý¯ÖµÖÖÓ“ÖÖ †Ö¸üÖ Ö›üÖ ´ÖÓ•Öæ¸ü ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»ÖÖ †ÖÆêü. Æüß úÖ´Öê µÖꟵÖÖ 3 ¾ÖÂÖÖÔŸÖ ú¸ü µÖÖŸÖ µÖê ÖÖ¸ü †ÃÖæxÖ ŸµÖÖÃÖÖšüß ÃÖxÖ 2009-10 µÖÖ ¾ÖÂÖÖÔ ú׸üŸÖÖ 140 úÖê™üß ¹ý¯ÖµÖÖÓ“Öß ŸÖ¸üŸÖæ¤ü ¯ÖÏßÖÖ×¾ÖŸÖ ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öß †ÖÆêü. 49
¯ÖµÖÔ™üxÖ ¸üÖ•µÖÖŸÖᯙ ¯ÖµÖÔ™üxÖ Ã£ÖôûÖÓ“ÖÖ ×¾Ö úÖÃÖ ú¹ýxÖ ¸üÖê•Ö ÖÖ¸ü ×xÖÙ´ÖŸÖß»ÖÖ “ÖÖ»ÖxÖÖ ¤êü µÖÖÃÖÖšüß ÃÖxÖ 2009-10 ÃÖÖšüß 167 úÖê™üß ¹ý¯ÖµÖÖÓ“ÖÖ ×xÖ¬Öß ˆ¯Ö»Ö²¬Ö. ´ÖÖxÖ¾Ö ×¾Ö úÖÃÖ ×xÖ¤ìü¿ÖÖÓ úÖxÖãÃÖÖ¸ü ¸üÖ•µÖÖŸÖᯙ 12 †ŸÖß ´ÖÖ ÖÖÃÖ ×•Ö»ÆüµÖÖŸÖ 2006 ¯ÖÖÃÖæxÖ úÖµÖÔ¸üŸÖ ×´Ö¿ÖxÖ“ÖÖ úÖµÖÔ úÖ»Ö ¾ÖÖœü×¾Ö µÖÖ“ÖÖ ×xÖ ÖÔµÖ. ÃÖÖ Ö¸üŸÖÖ ¾ÖÖœü×¾Ö Öê, †³ÖÔ ú ´Ö韵Öæ¤ü¸ü ú´Öß ú¸ü Öê, ¸üÖê•Ö ÖÖ¸ü ×xÖÙ´ÖŸÖß, ¿ÖêŸÖß ˆŸ¯ÖÖ¤üxÖ ¯Öæ¸ü ú ¾µÖ¾ÖÃÖÖµÖ ¾ÖÖœü×¾Ö Öê ¾Ö ØÃÖ“ÖxÖÖ“µÖÖ ÃÖÖêµÖß †ÃÖÖ ÃÖã¬ÖÖ¸üßŸÖ úÖµÖÔ Îú´Ö ¯ÖãxÖÔÃÖ¾Öì Ö ÖÖxÖÓŸÖ¸ü †×¬Ö ú ¾µÖÖ¯Ö ú ú¸ü Öê. ãÖÖ×xÖ ú þָüÖ•µÖ ÃÖÓãÖêŸÖᯙ ¯Ö¤üÖ×¬Ö úÖ-µÖÖÓxÖÖ ÃÖ¾Ö»ÖŸÖß ¾Ö ÃÖã×¾Ö¬ÖÖ. ÃÖ¸ü¯ÖÓ“ÖÖÓ“µÖÖ ´ÖÖxÖ¬ÖxÖÖŸÖ ¤ãü¯Ö™üßxÖê ¾ÖÖœü, ŸÖÃÖê“Ö ²Öîšü ú ³ÖŸµÖÖŸÖÆüß ¾ÖÖœü. ÖÏÖ´Ö¯ÖÓ“ÖÖµÖŸÖ, ¯ÖÓ“ÖÖµÖŸÖ ÃÖ×´ÖŸÖß ¾Ö וֻÆüÖ ¯Ö׸üÂÖ¤êüŸÖᯙ ´Ö×Æü»ÖÖ ÃÖ¤üõÖÓÖxÖÖ ´ÖÖê±úŸÖ ‹ÃÖ.™üß.¯ÖϾÖÖÃÖÖ“Öß ÃÖÖêµÖ.
Îúß›üÖ ×¾Ö³ÖÖ ÖÖÃÖÖšüß ³Ö¸üß¾Ö ŸÖ¸üŸÖæ¤ü ¸üÖ•µÖÖŸÖᯙ ¯ÖÏŸµÖê ú ×¾Ö³ÖÖ Ö,וֻÆüµÖÖŸÖ, ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖŸÖ × Îú›üÖ ÃÖÓ ãú»Öê ˆ³ÖÖ¸ü µÖÖ“Öß µÖÖê•ÖxÖÖ †ÃÖæxÖ ŸµÖÖÃÖÖšüß“µÖÖ †xÖã¤üÖxÖÖ“Öß ´ÖµÖÖÔ¤üÖ ¾ÖÖœü¾ÖæxÖ ŸÖÖ»Ö㌵ÖÖÃÖÖšüß 1 úÖê™üß ¹ý¯ÖµÖê, וֻÆüµÖÖÃÖÖšüß 8 úÖê™ß ¹ý¯ÖµÖê ¾Ö ×¾Ö³ÖÖ ÖßµÖ × Îú›üÖ ÃÖÓ ãú»ÖÖÃÖÖšüß 24 úÖê™üß ¹ý¯ÖµÖê ‹¾Öœüß ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öß †ÖÆêü. µÖÖ ¯ÖϵÖÖê•ÖxÖÖ£ÖÔ ÃÖxÖ 2009-10 µÖÖ ¾ÖÂÖÖÔ ú¸üߟÖÖ 69 úÖê™üß 88 »Ö Ö ¹ý¯ÖµÖê ‡ŸÖ úß ŸÖ¸üŸÖæ¤ü ¯ÖÏßÖÖ×¾ÖŸÖ ú¸ü µÖÖŸÖ †Ö»Öß †ÖÆêü. ¤æü¬Ö ˆŸ¯ÖÖ¤ü úÖÓxÖÖ ×¤ü»ÖÖÃÖÖ ¤ãü¬Ö ˆŸ¯ÖÖ¤ü ú ¿ÖêŸÖ ú-µÖÖÓxÖÖ ¯ÖÏ×ŸÖ ×»Ö™ü¸ü ¹ý¯ÖµÖê-2 ¾ÖÖœü¾ÖæxÖ ¤êü µÖÖ“ÖÖ ×xÖ ÖÔµÖ ¿ÖÖÃÖxÖÖxÖê ‘ÖêŸÖ»ÖÖ †ÖÆêü.
´Ö×Æü»ÖÖ ²Ö“ÖŸÖ Ö™üÖ“µÖÖ ´ÖêôûÖ¾µÖÖŸÖ ´ÖÖ ÖÔ¤ü¿ÖÔxÖ ú¸üŸÖÖxÖÖ
50
´ÖÖê±úŸÖ À¾ÖÖxÖ¤Óü¿Ö ¾Ö ÃÖ¯ÖÔ¤Óü¿ÖÖ“Öß »ÖÃÖ ¸üÖ•µÖÖŸÖᯙ ¯ÖÏÖ£Ö×´Ö ú †Ö¸üÖê µÖ ëú¦ü ¾Ö ‡ŸÖ¸ü ¿ÖÖÃÖ úßµÖ ¹ý ÖÖ»ÖµÖÖÓ´Ö¬ÖæxÖ À¾ÖÖxÖ¤Óü¿Ö ¾Ö ÃÖ¯ÖÔ¤Óü¿ÖÖ“Öß »ÖÃÖ ¤üÖ׸ü¦üµÖ ¸êüÂÖê ÖÖ»Öᯙ xÖÖ Ö׸ü úÖÓxÖÖ ×¾ÖxÖÖ´Öæ»µÖ ˆ¯Ö»Ö²¬Ö ú¸ü µÖÖŸÖ µÖêŸÖê. ´ÖÖ¡Ö µÖÖ²ÖÖ²ÖŸÖ“Öê ÖÖÓ³ÖßµÖÔ †Ö× Ö Ö¸ü•Ö »Ö ÖÖŸÖ ‘Öê¾ÖæxÖ µÖÖ¯Öãœêü Æüß »ÖÃÖ ¸üÖ•µÖÖŸÖᯙ ÃÖ¾ÖÔ ¹ý ÖÖÓxÖÖ ¿ÖÖÃÖ úßµÖ †Ö¸üÖê µÖ ÃÖê¾Öê´ÖÖ±ÔúŸÖ ´ÖÖê±úŸÖ ˆ¯Ö»Ö²¬Ö ú¹ýxÖ ¤êü µÖÖ“ÖÖ ´ÖÆüŸ¾Ö¯Öæ ÖÔ ×xÖ ÖÔµÖ.
¯Öæ¸ü ú ¯ÖÖêÂÖ Ö †ÖÆüÖ¸üÖ“µÖÖ ¤ü¸üÖŸÖ ¾ÖÖœü ‹ úÖÛŸ´Ö ú ²ÖÖ»Ö×¾Ö úÖÃÖ ÃÖê¾ÖÖ µÖÖê•ÖxÖê†ÓŸÖ ÖÔŸÖ ëú¦ü ¿ÖÖÃÖxÖÖxÖê ¯Öæ¸ü ú ¯ÖÖêÂÖ Ö †ÖÆüÖ¸üÖ“ÖÖ ¤ü¸ü ¯ÖÏŸÖß ×¤üxÖ ¯ÖÏŸÖß »ÖÖ³ÖÖ£Öá 2 ¹ý¯ÖµÖÖÓ¾Ö¹ýxÖ 4 ¹ý¯ÖµÖê ‡ŸÖ úÖ ¾ÖÖœü×¾Ö»ÖÖ. Ö“ÖÖÔ“ÖÖ †¬ÖÖÔ ×ÆüÃÃÖÖ ¸üÖ•µÖ ¿ÖÖÃÖxÖÖ“ÖÖ ¸üÖÆüß»Ö. ¤ü¸ü¾ÖÖœü ¤êü µÖÖ“ÖÖ ¯ÖÏßÖÖ¾Ö ¿ÖÖÃÖxÖÖ“µÖÖ ×¾Ö“ÖÖ¸üÖ¬ÖßxÖ.
ú Ôú¸üÖê Ö ºþ ÖÖ»ÖµÖü ¯ÖÏŸµÖê ú ´ÖÆüÃÖã»Öß ×¾Ö³ÖÖ ÖÖŸÖ ¯ÖÏŸµÖê úß ‹ ú ú Ôú¸üÖê Ö ¹ý ÖÖ»ÖµÖ ÃÖã¹ý ú¸ü µÖÖ“ÖÖ ×xÖ ÖÔµÖ ‘Öê µÖÖŸÖ †Ö»ÖÖ †ÃÖæxÖ †´Ö¸üÖ¾ÖŸÖß ¾Ö ¯Öã Öê µÖê£Öᯙ ¯ÖÏßÖÖ×¾ÖŸÖ ¹ý ÖÖ»ÖµÖÖÓxÖÖ ´ÖÖxµÖŸÖÖ ¤êü µÖÖŸÖ †Ö»Öß †ÖÆêü.
51
52
53
54
55
56
57
SANJU HINGE /BWP