NOORDHOLLAND NOORD uitgave
JAN
2011
no
2
pagina 4
Noord-Hollandse producten: 'Wat is er mooier dan een heerlijk product van eigen bodem?' Kwartaaluitgave van Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord thema: aarde
pagina 6
Natuurhistorisch theaterpark Justerland: Internationale geschiendenis komt tot leven pagina 7
Lectoraat: regionale, nationale en internationale kennisontwikkeling
COLUMN
Veen, zand, klei...
De grond bij mijn huis is veengrond. Van alles groeit en bloeit erop, behalve wortelen. Die groeien dwars door elkaar tot een kluwen, een oranje bal. Wortelen hebben zandgrond nodig namelijk. Kippen pikken de wurmen uit de grond, waardoor we ook kunnen genieten van prachtige verse eieren. Mijn schapen houden het gras bij. Eén lam per jaar belandt in de vriezer. De slager uit ons dorp haalt zijn koeien uit het land bij de buurman. En, uit eigen ervaring weet ik dat een haas uit de Wieringermeer anders smaakt, dan uit de Zeevang. Ik leef van de Noord-Holland-Noordse grond en weet hoe belangrijk het is je grond te onderhouden en te waarderen. Ik voel me een bevoorrecht mens, wonend en werkend in Noord-Holland Noord. Hier vind je mensen met een open mind, die recht door zee zijn en hun beide voeten op de grond hebben. Wat een prachtprovincie!
Leo Kramer, directeur Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord
Leo Kramer
Harmen de Jong
KORT NIEUWS
COLOFON NHN is een kwartaaluitgave van Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord (NHN). Aan deze uitgave werkten mee: Leo Kramer (NHN), Marieke Endert (NHN), Tineke van Schaik (NHN), Chris van Vleuten (Justerland), Theo Aquarius (Ministerie van Infrastructuur en Milieu), Pieter de Ruijter (Strogoff Fresh Food), Erik Mens (Strogoff Fresh Food), Adriana Stam (NHN), Wierd Koops (Noordelijke Hogeschool Leeuwarden), NHEC, Annelies Vlap (Bex*communicatie) Eindredactie: Marieke Endert (NHN) en Annelies Vlap (Bex*communicatie) Ontwerp en opmaak: Beautiful Minds Oplage: 1.000 Drukwerk: Dékavé Managing Print Volgende themanummer:
LUCHT
Wilt u reageren op deze uitgave? Of heeft u suggesties voor onderwerpen voor komende uitgaven? Neem dan contact op met Marieke Endert via mendert@nhn.nl.
NHN |
| januari 2011
OKTOBER NOVEMBER DECEMBER 2011
B-to-B beurs Offshore Energy 2010 weer groter
Megatomatenbedrijf Combivliet naar Agriport A7 Noord-Holland Noorders meest werklustig in Nederland Ecolodge Wieringen eerste in Nederland met keurmerk Passief Bouwen
‘Doe-het-niet-zelf-dag’ van Club Caas groot succes 2
Offshore Energy 2011 naar Amsterdam RAI
Niedorp en Stede Broec aangesloten bij Westfriese Waterweken
Seed Valley bezocht door journalisten VS en Canada
Mbo- en hbo-opleidingen Windenergie vanaf 2011 in Den Helder
NHN centraal coördinatiepunt voor bedrijventerreinen in Kop van Noord-Holland
Bijna 24 miljoen euro voor Noord-Hollandse projecten uit Waddenfonds
Mystery Visits langs Noordzee kust voor ‘Gastvrij Noord-Holland’ 1,2 miljoen voor visserijprojecten in Noord-Holland Noord
De Hallen van Alkmaar decor geslaagde Innovatieconferentie Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord
Regionale samenwerking sleutel tot succes Distriport nationaal voorbeeld voor verzakelijking bedrijventerreinen Bedrijventerrein Distriport NoordHolland in Koggenland is aangewezen als een van de zes pilots voor verzakelijking in Nederland. De pilots zijn onderdeel van de ‘Roadmap naar verzakelijking van de bedrijventerreinenmarkt’ van het Rijk. Theo Aquarius van het ministerie van Infrastructuur en Milieu is nauw betrokken bij de keuze van de pilots.
NHN |
| januari 2011
Theo: ‘Het doel van de Roadmap is de bedrijventerreinenmarkt te hervormen. Door private partijen meer te betrekken bij de ontwikkeling en herstructurering van bedrijventerreinen, wordt versnippering tegen gegaan en ontstaat een meer langetermijngerichte aanpak. Dit is een belangrijke voorwaarde voor kwaliteit en duurzaamheid van een terrein en daarmee voor waardegroei.’ Resultaten laten zien In de praktijk blijkt dat verzakelijking op bedrijventerreinen nog maar mondjesmaat plaatsvindt. Met de pilots wil het Rijk sleutelspelers bewust maken van de kansen die verzakelijking biedt. ‘Distriport is uitgekozen als pilot, omdat de ontwikkeling van dit terrein kan voortbouwen op al gelegde contacten met beleggers’, aldus Theo. ‘Bovendien is NHN als regionaal ontwikkelingsbedrijf medeontwikkelaar 3
van Distriport. Regionale samenwerking is de sleutel tot succes in het nieuwe bedrijventerreinenbeleid. Als tip wil ik aan NHN meegeven om regelmatig resultaten te boeken en deze vooral te laten zien. Dan blijven mensen betrokken.’ Marieke Endert
Peter van Aalst
EEN AARDS GESPREK MET
Erik Mens & Pieter de Ruijter
Noord-Hollandse producten:
‘Wat is er mooier dan een heerlijk product van eigen bodem?’ NHN |
| januari 2011
4
Strogoff Fresh Food in Schagen is specialist in vlees, vis en gevogelte voor professionele keukens. Sinds september 2010 levert het bedrijf ook specifiek Noord-Hollandse producten aan restaurants in de regio. NHN programmamanager Toerisme & Recreatie Adriana Stam gaat op de koffie bij Commercieel Directeur Pieter de Ruijter en Hoofd Verkoop Erik Mens om ervaringen uit te wisselen. Want, ook Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord (NHN) maakt zich hard voor streekeigen producten. Erik Mens (1972) (links op de foto)
Is: Hoofd Verkoop bij Strogoff Fresh Food. Geboren: In Schermerhorn. Achtergrond: Zijn vader had een vleeswarengroothandel. Erik volgde de Middelbare detailhandelsschool en SVO-opleiding voor de vleessector in Utrecht. Zijn eerste baan was kipnuggetbakker, hier leerde hij ook het wild & gevogeltevak. Vervolgens was Erik filiaalhouder van een Wild & Gevogelte-vestiging voor horeca in Rotterdam. Hij is bij Strogoff begonnen als verkoopadviseur. Blijft ‘geaard’ door: 'De natuur'. Noord-Holland Noord: Mooie natuur en heerlijke producten. Pieter de Ruijter (1970) Geboren: In Bergen N-H (altijd in Schagen gewoond). Is: Commercieel Directeur bij Strogoff Fresh Food. Achtergrond: Zijn vader moderniseerde in 1973 het familiebedrijf De Ruijters Vlees Paleis dat sinds 1914 bestond en wijzigde de naam in Strogoff. Pieter volgde de Middelbare detailhandelsschool en SVO-opleiding voor de vleessector in Utrecht. Hij heeft gewerkt in Schotland en Zwitserland en is nu de vierde generatie De Ruijter bij Strogoff Fresh Food. Blijft ‘geaard’ door: We zijn hier heel nuchter, staan met beide voeten op de grond. Noord-Holland Noord: 'Een heerlijke omgeving. Dichtbij de kust en de steden. Met Strogoff hebben we wel eens overwogen om naar Almere te gaan, maar ik blij dat we dat nooit hebben gedaan. We danken ons succes aan onze medewerkers hier'.
en beperken de voedselkilometers. Uiteraard kijken we naar de kwaliteit en de geschiktheid van de producten voor de horecaondernemer. Dat hoeft niet perse biologisch te zijn. Wij hanteren onze eigen selectie, waarvan wij een keurmerk hebben en een website (www.nhsp.nl) ter ondersteuning.’ Vraag en aanbod bij elkaar brengen Adriana: ‘Wat ik jammer vind, is dat consumenten nog onvoldoende kunnen profiteren van streekeigen producten.’ Erik: ‘Ja, dat kan inderdaad nog te weinig. Het aanbod is nog onvoldoende en nog te versnipperd. Wij merken dat horecaondernemers ervoor openstaan om meer regionale producten in hun menu op te nemen. Maar, hierbij wordt nog wel eens vergeten dat het ook belangrijk is je gasten te laten weten dat je dit doet. Wij ondersteunen onze klanten om Noord-Hollandse producten letterlijk en figuurlijk op de kaart te zetten.’ Pieter: ‘De restaurantbezoeker wil ook graag producten uit eigen regio. Ook zie je in Noord-Hollandse supermarkten steeds meer producten uit de regio in de schappen. Als leverancier en als horecaondernemer kun je niet achterblijven. En met een kwalitatief en ‘constant’ aanbod, komt er vanzelf meer vraag. Maar in de afstemming van vraag en aanbod liggen nog wel uitdagingen.’
Met liefde en passie gemaakt Adriana: ‘Wat goed dat jullie producten uit de regio in jullie assortiment hebben opgenomen. Hoe zijn jullie hiertoe gekomen?’ Erik: ‘Chef-koks willen graag met producten uit eigen omgeving werken, maar de verkrijgbaarheid is vaak een probleem. Wij hebben uit heel Noord-Holland de mooiste en beste producten geselecteerd en regelen de distributie. Dat deed nog niemand in Noord-Holland. Het idee zat al een tijdje in mijn hoofd. Persoonlijk ben ik ervan overtuigd dat producten uit de regio goed passen bij een gezond eetpatroon voor de mensen die er wonen. Wat is er nu mooier dan een heerlijk product van eigen bodem?’ Pieter: ‘Toen Erik met het idee bij mij kwam, was ik meteen enthousiast. Mijn oom was al voorloper op het gebied van een duidelijke herkomst. Hij heeft bijvoorbeeld de Groene Weg slagerijketen opgericht, een biologisch dynamische slagerijketen. Het is een succes geworden, daarom denk ik dat transparantie in de keten erg belangrijk is. Regionale producten sluiten hier natuurlijk mooi op aan. Het zijn producten met liefde en passie gemaakt.’
Wereld te winnen Adriana: ‘Toeleveranciers zijn een belangrijke schakel in de keten. Vraag, aanbod en kwaliteit moeten succesvol bij elkaar worden gebracht. Zelf woon ik op Marken, maar mijn kaas haal ik in Oudendijk. En 30 kilometer rijden voor een stukje kaas is natuurlijk niet duurzaam. Met boerenmarkten kun je vraag en aanbod bijvoorbeeld al makkelijker bij elkaar laten komen. Ik denk dat er nog een wereld te winnen is. De logistiek kan veel beter. En mensen willen wel, maar weten nog te weinig wat ze met producten uit de regio kunnen doen. Ons magazine ‘Lekker Noordhollands’ biedt hierbij uitkomst. Hierin besteden we volop aandacht aan streekeigen producten en lekkere recepten met deze producten.’ Pieter: ‘Dat is een goed initiatief. We zouden kunnen kijken of we deze magazines bij de restaurants aan wie we leveren kunnen neerleggen als we bestellingen afleveren.’ Erik: ‘Ook bij koks ontbreekt soms nog enige kennis. Bijvoorbeeld over welke producten wanneer verkrijgbaar zijn. Ik geef advies aan de horecaondernemer met betrekking tot seizoensproducten. Wij weten goed wanneer een product op z’n best verkrijgbaar is en hoe je het kunt gebruiken.’ Pieter: ‘Ook geven we geregeld workshops aan leerlingen van ROC’s en klanten. We denken er zelfs aan een kenniscentrum op te zetten.’
Duurzaam ondernemen stimuleren Adriana: ‘Wat zijn een aantal kenmerkende Noord-Hollandse producten die jullie verkopen?’ Erik: ‘Het begon bij Wieringerweide rundvlees, maar inmiddels hebben we ook Texels lamsvlees, Noord-Hollands lamsvlees en vis van de laatste 48 uur uit de Noordzee. In ons nieuwe project hebben we juist gekozen voor lekkere producten die veelal in restaurants worden gebruik. Denk hierbij aan diverse soorten kaas, plantaardig ijs zonder e-nummers, chutney’s, brood, snacks, maar ook vegetarische producten.’ Pieter: ‘We zullen ons assortiment nog verder uitbreiden. Hiermee stimuleren we het duurzaam ondernemen in de regio NHN |
| januari 2011
Agriboard Adriana: ‘Om vraag en aanbod goed bij elkaar te brengen, kan Agriboard ook een rol spelen. Dit is een orgaan waarin het verbinden van sectoren en het behalen van synergie belangrijke onderwerpen zijn. Binnen Agriboard is specifiek de wens om ondernemers bij elkaar te halen op het gebied van producten die in Noord-Holland geteeld worden en deze duidelijk naar de oorsprong te labelen. Zo gaat de markt deze producten herkennen en waarderen. Wellicht is hier een samenwerking mogelijk?’ Pieter: ‘Ja, wie weet. Samenwerking en afstemming zijn belangrijk in deze. Maar we zijn niet in voor veel overleg om het overleg. We zijn en blijven natuurlijk in eerste instantie ondernemers.’
5
Annelies Vlap
Lex Verspeek
Tineke van Schaik, programmamanager bij het Ontwikkelingsbedrijf NoordHolland Noord (NHN), in gesprek met Chris van Vleuten, een van de initiatiefnemers en oprichters van Justerland. NHN is een strategisch partnership met Justerland aangegaan en helpt Justerland met de realisatie van de plannen. Wat is Justerland? Chris: ‘Justerland wordt een natuurhistorisch theaterpark dat de internationale geschiedenis van de bewoners van NoordHolland van het jaar 0 tot 1000 na Christus op een indringende wijze tot leven laat komen. We vertellen de verhalen van de (West)Friezen, Bataven, Romeinen, Franken, Vikingen en Angelsaksenin het licht van een bijna vergeten Noordzeecultuur. Juster is overigens het Friese woord voor gisteren. Ook is er aandacht voor de geschiedenis en de toekomst van de Noord-Hollandse natuur en cultuur.’ Hoe zijn jullie op het idee gekomen? ‘Het idee voor het park is zo’n twee jaar geleden ontstaan. De Theaterwerkplaats Bergen was op werkbezoek bij het Historisch OpenluchtMuseum Eindhoven. De theatermakers raakten hier zo enthousiast dat ze plannen maakten voor een vergelijkbare attractie in Noord-Holland Noord. Rond dezelfde tijd was ik bezig met een plan om een ecologisch verantwoord educatief centrum te realiseren. Nadat wij van elkaars ideeën hoorden, hebben we de koppen bij elkaar gestoken. Zo is het plan voor Justerland ontstaan.’
Natuurhistorisch theaterpark Justerland: Internationale geschiedenis komt tot leven Alkmaar.Het complete businessplan en een groot deel van de financiering is gereed. Het is slechts een kwestie van tijd, voordat we met de bouw kunnen beginnen. Hierbij zijn we afhankelijk van de politiek.’ Waar zijn jullie nog naar op zoek? ‘Hoewel een groot deel van de financiering rond is, zijn wij natuurlijk altijd op zoek naar meer geld. We denken dat Justerland voor veel investeerders interessant is. Denk aan de sponsoring van objecten, gebouwen en evenementen. En in een later stadium ook in de vorm van de vele tienduizenden betalende bezoekers. Behalve met het fysieke park, zijn wij ook druk bezig met een multimediale tak rond het park en alles wat hiermee samen hangt. Denk aan een digitaal platform, de Justerland Game en televisieformats.’ Welke rol speelt NHN in jullie plannen? ‘Voor ons is de steun en de expertise van NHN van groot belang. Behalve het meedenken en een financiële bijdrage is het netwerk van NHN zeer interessant. Het opent de deuren voor ons soms net iets makkelijker.’ Marieke Endert
NHN
Chris van Vleuten
Hoever zijn jullie met de realisatie? ‘We gaan ervan uit dat we in het voorjaar van 2013 kunnen openen in de buurt van
NHN |
| januari 2011
6
Lectoraat Maritiem, Marien Milieu & Veiligheidsmanagement
Wierd Koops
NHN investeert samen met partners in het lectoraat Maritiem, Marien Milieu & Veiligheidsmanagement aan de Noordelijke Hogeschool Leeuwarden. Een lectoraat op een hbo is Bestrijding chemicaliën vergelijkbaar Wierd licht toe: ‘Een voorbeeld van een met een leeronderzoek binnen het lectoraat is de stoel op de ontwikkeling van een onbemand chemicaliën meetvaartuig voor het uitvoeren universiteit. van gevaarlijke metingen in de lucht en in Wierd Koops is het water. Voor een adequate bestrijding aangesteld als van chemicaliën op zee kunnen dan de bestaande vaartuigen, zoals bergingsvaar- lector. Wierd: ‘Ik heb als specialisme veiligheid van maritieme sectoren en de kustregio’s. Ik hou me als lector bezig met het formuleren van praktijkgerichte onderzoeksvragen. Hierbij staan de Waddenzee en de bedreiging van chemische vervuiling vanuit de Noordzee centraal. De opdrachten worden door een kenniskring (deskundigen) in samenwerking met studenten uitgevoerd. Een van mijn doelen is om alle kennis op het gebied van chemicaliënbestrijding te verzamelen in een handboek. Zo blijft de kennis voor de regio, maar ook internationaal, beschikbaar.’
Regionale, nationale en internationale kennisontwikkeling
tuigen en sleepboten, worden gebruikt zonder kostbare aanpassingen. Bij Texel is het ms Andinet een paar jaar geleden een aantal containers en vaten met zeer giftige inhoud kwijtgeraakt. Het bergen van de containers is wel gelukt, maar de vaten zijn nooit gevonden. Door studenten van Ocean Technology aan het Maritiem Instituut Willem Barentsz zijn middelen onderzocht om verloren verpakkingen te kunnen opsporen. Het resultaat van dit onderzoek is een programma van eisen voor het opsporen van verloren verpakkingen: wat kun je wel opsporen, wat niet en met welke opsporingsmiddelen.’
wo), ondernemers en overheden. De Noorde-lijke Hogeschool Leeuwarden is partner van de MCN. Door MCN is veel subsidie beschikbaar gekomen voor projecten en onderzoek, dus ook voor dit lectoraat. Daardoor krijg ik nu voldoende tijd om te internationaliseren en onderzoeksvoorstellen te schrijven en de daarbij behorende subsidie aanvragen.’ Olieramp Mexico ‘Voor de overheid en maritieme bedrijven bied ik professionele ondersteuning bij vragen over calamiteiten op het water. De olieramp in Mexico illustreert nog eens hoe belangrijk kennis op het gebied van offshore en chemicaliënbestrijding is. In het voorjaar van 2011, één jaar na deze ramp, organiseren we samen met het Centre for Marine Policy en de Maritime Campus Netherlands een symposium over hoe we ons in Nederland moeten voorbereiden op dit soort rampen. Tijdens het symposium delen we met elkaar wat we geleerd hebben van de ramp in Mexico en wat de kansen zijn dat zoiets ook hier gebeurt.’
De Maritime Campus Netherlands Wierd: ‘De plannen voor het lectoraat zijn al jaren geleden ontstaan. Vanuit Associatie Technologie Overdracht (ATO) en het programma Kop en Munt werd me gevraagd mee te denken hoe we het onderwijs en onderzoek in Den Helder konden versterken. Offshore en maritieme bedrij-vigheid zijn sterk vertegenwoordigd in Noord-Holland Noord. Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord heeft het Maritiem, Marien en Milieutechnologisch kenniscluster verder versterkt. Dit heeft uiteindelijk geresulteerd in de Maritime Campus Netherlands (MCN) in Den Helder. De MCN is een samenwerkingsverband tussen onderzoeksinstellingen, onderwijsinstellingen (vmbo tot en met
NHN |
| januari 2011
Marieke Endert
7
NHN
Als we nu alle energie duurzaam op zouden wekken? Uit zon, wind biomassa, waterstromen, golven en getijden, aardwarmte en andere bronnen.In onze droom is dit het uitgelezen moment om het draagvlak voor lokale duurzame energie te vergroten. De Noordhollandse Energie Coöperatie Schone energie van eigen bodem Detail windmolen
Beautiful Minds