Van Lanschot Familiebedrijven Barometer EEN PEILING ONDER NEDERLANDSE FAMILIEBEDRIJVEN
AMSTERDAM, MEI 2012
Achtergronden onderzoek/respondenten Onderzoeksresultaten Familiebedrijven Barometer - Conjunctuurbarometer - Issuebarometer - Internet en Social Media
VAN LANSCHOT FAMILIEBEDRIJVEN BAROMETER MEI 2012
1
Onderzoeksverantwoording Methode Het onderzoek is online uitgevoerd op het Online Business Panel van Intomart GfK. Veldwerkperiode Het veldwerk voor dit onderzoek werd uitgevoerd in april 2012 (voor beëindiging Catshuisoverleg). Doelgroep & steekproef De doelgroep voor dit onderzoek bestaat uit DGA’s van middenbedrijven met 10-500 werknemers die we als typische familiebedrijven kunnen kenmerken. De respondenten zijn directeur en hebben minimaal 10% van de aandelen in bezit. In totaal respondenten N=1509 respondenten uitgenodigd voor deelname aan het onderzoek; uiteindelijk zijn n=263 DGA’s gescreend die aan de selectiecriteria voldeden en de vragenlijst hebben ingevuld. Certificering Het onderzoek is uitgevoerd door Intomart GfK volgens het kwaliteitssysteem van Intomart GfK, dat is gecertificeerd volgens de normen van NEN-EN-ISO 9001, ISO 20252 en ISO 26362. Daarnaast onderschrijft Intomart GfK de gedragsregels van E.S.O.M.A.R. (European Society for Opinion and Market Research) en is lid van de brancheorganisatie MOA.
VAN LANSCHOT FAMILIEBEDRIJVEN BAROMETER MEI 2012
2
Achtergrondgegevens respondenten Achtergrondvragen
Totaal
Branche
n=263
Industrie
7%
Bouwnijverheid en installatiebedrijven
9%
Handel
11%
Vervoer en communicatie
7%
FinanciĂŤle instellingen
4%
Zakelijke dienstverlening
30%
Selectievragen
Totaal
(Mede) eigenaar
n=263
Ja, enig eigenaar
45%
Ja, mede-eigenaar voor 10% - 25%
14%
Ja, mede-eigenaar voor 25% en meer
42%
Ja, mede-eigenaar voor minder dan 10% (aandelen)
0%
Onderwijs
7%
Nee, geen (mede) eigenaar
0%
Gezondheids- en Welzijnszorg
7%
Overige dienstverlening
4%
Weet niet, wil niet zeggen
0%
Landbouw, bosbouw en visserij
1%
Energie- en waterleidingbedrijven
0%
Minder dan 10 medewerkers
Horeca
4%
10-19 medewerkers
38%
Openbaar bestuur/Overheid
1%
Overige bedrijven
9%
20-49 medewerkers
32%
50-99 medewerkers
19%
Internationaal
n=263
Ja
45%
Nee
55%
Oprichting onderneming
n=263
Bedrijfsgrootte
n=263 0%
100-199 medewerkers
6%
200+ medewerkers
5% 0%
Ja, zelf (mede) opgericht
59%
Weet niet/wil niet zeggen
Nee, van familie overgenomen
11%
Jaaromzet
Nee, van iemand buiten familie overgenomen
20%
Minder dan 1 miljoen euro (bruto) per jaar
20%
1 miljoen tot 2,5 miljoen euro (bruto) per jaar
30%
Nee, niet zelf opgericht Betrokken familieleden
9% n=263
n=263
Ja, als mede-eigenaar
22%
2,5 miljoen tot 10 miljoen euro (bruto) per jaar
35%
Ja, als medewerker
16%
Ja, als directeur
11%
10 miljoen tot 25 miljoen euro (bruto) per jaar
10%
Nee
55%
Anders
1%
25 miljoen of meer euro (bruto) per jaar
5%
Weet niet/wil niet zeggen
0%
VAN LANSCHOT FAMILIEBEDRIJVEN BAROMETER MEI 2012
3
Achtergronden onderzoek/respondenten Onderzoeksresultaten Familiebedrijven Barometer - Conjunctuurbarometer - Issuebarometer - Internet en Social Media
VAN LANSCHOT FAMILIEBEDRIJVEN BAROMETER MEI 2012
4
Ondernemers zien geen verbetering economie Indexscores
Hoe schat u de volgende economische parameters in voor de komende zes maanden? 0%
10 %
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
Economische vooruitzichten voor bedrijf in het algemeen Economische vooruitzichten in branche/sector in het algemeen Economische vooruitzichten voor de Nederlandse economie in het algemeen s t e rk v e rbe t e rd o nge v e e r he t ze lf de ge ble v e n ie t s v e rs le c ht e rd
Economische vooruitzichten voor uw bedrijf
ie t s v e rbe t e rd ge e n o o rde e l/ nv t s t e rk v e rs le c ht e rd
Economische vooruitzichten voor NL economie
Apr ‘12
Nov ‘11
Dec ‘10
100
100
114
81
80
104
82
81
112
10 0 %
Indexscore berekend als saldo van % sterk verbeterd x 200 % iets verbeterd x 150 % ong. gelijk gebleven x 100 % iets verslechterd x 50 % sterk verslechterd x0
Economische vooruitzichten voor uw branche/sector
VAN LANSCHOT FAMILIEBEDRIJVEN BAROMETER MEI 2012
5
Recessie begint zijn tol te eisen Indexscores
Hoe schat u de volgende economische parameters in voor de komende zes maanden?
Apr ‘12
Nov ‘11
Dec ‘10
Orderportefeuille van bedrijf
102
104
118
Omzet van uw bedrijf
103
105
114
98
115
0%
10 %
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
10 0 %
Winstgevendheid van bedrijf
93 L
Werkgelegenheid in bedrijf
98
102
111
Hoogte investeringen bedrijf in vaste activa
91
95
104
Beschikbaarheid krediet/financieringsbronnen
78 L
87
91
Politieke klimaat in Nederland voor bedrijven/ ondernemers
73 L
84
109
s t e rk v e rbe t e rd o nge v e e r he t ze lf de ge ble v e n ie t s v e rs le c ht e rd
ie t s v e rbe t e rd ge e n o o rde e l/ nv t s t e rk v e rs le c ht e rd
Indexscore berekend als saldo van % sterk verbeterd x 200 % iets verbeterd x 150 % ong. gelijk gebleven x 100 % iets verslechterd x 50 % sterk verslechterd x0
VAN LANSCHOT FAMILIEBEDRIJVEN BAROMETER MEI 2012
6
Conclusies conjunctuurbarometer - De economische recessie begint nu echt zijn tol te eisen. Het besef dringt door dat de aanhoudende negatieve conjunctuur in ons land nog niet ten einde is en dat dit weerslag zal hebben op de prestaties van de eigen onderneming - Zorg over de winstgevendheid van het eigen bedrijf is fors gestegen - Zorg over de beschikbaarheid van krediet en financieringsbronnen neemt weer verder toe - De negativiteit over het politieke ondernemersklimaat zet stevig door
VAN LANSCHOT FAMILIEBEDRIJVEN BAROMETER MEI 2012
7
Achtergronden onderzoek/respondenten Onderzoeksresultaten Familiebedrijven Barometer - Conjunctuurbarometer - Issuebarometer - Internet en Social Media
VAN LANSCHOT FAMILIEBEDRIJVEN BAROMETER MEI 2012
8
Zorgen zowel privé als zakelijk nemen toe Als u uw zorgen over uw onderneming zou moeten ‘raten’ op een tienpuntsschaal? Als u uw eigen zorgen als DGA zou moeten ‘raten’ op een tienpuntsschaal?
25% 20%
Zorgen over onderneming Eigen zorgen DGA
15% 10% 5% 0% Geen zorgen (1)
2
3
4
‘Optimisten’ (weinig zorgen over de onderneming; score 1 – 4) - Vaker grotere bedrijven (> 50 medewerkers) - Vaker jonge ondernemers (tot 40 jaar) - Vaker geen familieleden betrokken bij het bedrijf
5
6
7
8
9
Totale paniek (10)
‘Pessimisten’ (veel zorgen over de onderneming; score 6 – 10) - Vaker kleinere bedrijven - Vaker actief in vervoer en communicatie, en gezondheids- en welzijnszorg
VAN LANSCHOT FAMILIEBEDRIJVEN BAROMETER MEI 2012
9
Zorgen ondernemers stijgen over de hele linie sterk! Kunt u aangeven in hoeverre u zich zorgen maakt om de volgende thema’s? 0%
10 %
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
Apr ‘12 Nov ‘11
Dec ‘10
10 0 %
Prijsontwikkeling in markt
K
68%
57%
69%
Wet & regelgeving
K
64%
57%
73%
Debiteurenrisico’s
K
61%
54%
66%
Steeds groter wordende bedrijfsrisico’s
K
60%
49%
59%
Administratieve lastendruk voor bedrijf
K
58%
51%
67%
Klantloyaliteit
K
57%
48%
55%
Liquiditeit
K
55%
47%
55%
Mogelijkheden tot groei/expansie
K
53%
47%
47%
Concurrentiekracht van uw bedrijf
K
51%
40%
45%
51%
49%
60%
Vinden van geschikt personeel Continuïteit van uw bedrijf
K
46%
38%
43%
Verzuim personeel
K
46%
31%
48%
44%
42%
44%
43%
34%
39%
33%
31%
37%
Solvabiliteit Pensioenregeling voor uw personeel
K
Binden/vasthouden van personeel v e e l zo rge n
e nige zo rge n
Zorgen over de pensioenregeling blijven stijgen (aanhoudende negatieve berichtgeving over dekkingsgraden).
Grootste zorgen Kopzorgen
Punten van aandacht
Minder urgente punten
ge e n zo rge n
Zorgen over verzuim stijgen opvallend sterk. Mogelijk speelt de nieuwe vakantiewet, die sinds januari 2012 van kracht is, hierbij een rol (opbouw verlof van arbeidsongeschikten en langdurig ziek personeel = grotere kostenpost voor de werkgever).
VAN LANSCHOT FAMILIEBEDRIJVEN BAROMETER MEI 2012
10
43% ondernemers vindt bezuinigingen te hoog 7% vindt de bezuinigingen te laag In totaal wordt, tot 2015, 18 miljard per jaar aan overheidsuitgaven bezuinigd. In maart heeft het CPB bekend gemaakt dat er voor 2013 nog 9 miljard extra zal worden bezuinigd. Kunt u aangeven hoe u de hoogte van deze bezuinigingen beoordeelt?
100% 18%
25%
Te hoog
42%
Globaal goed
5% 0%
43% Veel te hoog
8%
2%
Ondernemers grotere bedrijven (100+ medewerkers) vinden de hoogte van de bezuinigingen vaak globaal goed (50%) of zelfs te laag (11%).
Te laag Veel te laag 7% Geen mening
VAN LANSCHOT FAMILIEBEDRIJVEN BAROMETER MEI 2012
11
DGA’s willen bezuinigen op defensie, AOW-leeftijd; BTW-verhoging, korten studiebeurs geen goed plan De overheid moet de komende jaren gaan bezuinigen om de begroting rond te krijgen. Op welke uitgaven zou de overheid volgens u het beste kunnen bezuinigen? 45%
Bezuinigingen Defensie
39%
Eerder invoeren verhoging AOW-leeftijd Hypotheekrenteaftrek beperken/afschaffen
37%
Aanpassen ontslagrecht
37% 34%
Bezuinigingen ontwikkelingshulp
11%
Meer eigen bijdrage in de zorg Studiebeursstelsel beperken
7%
BTW-verhoging
7%
Anders weet niet
Bezuinigen op ontwikkelingshulp is geen taboe voor DGA’s
22%
WW verkorten
Extra toeslag op brandstof
Vooral jonge ondernemers zien weinig in het beperken van de hypotheekrenteaftrek
3% 9%
Meer eigen bijdrage in de zorg voor ondernemers met omzet (tot 1 miljoen) absoluut geen optie (0%)
Vooral bedrijven met omzet tot 1 miljoen zijn bang voor de effecten van verhoging van de BTW
5%
VAN LANSCHOT FAMILIEBEDRIJVEN BAROMETER MEI 2012
12
Conclusies issuebarometer Zorgen over gehele linie nemen toe - Prijsontwikkeling, wet- en regelgeving en administratieve lastendruk blijven grootste zorgpunten - Zorgen over ondernemersklimaat in algemene zin fors toegenomen (de discussie over bezuinigen die de ondernemer raken, zoals BTW-verhoging en opvangen van eerste maanden WW door de werkgever (die na uitvoering van dit onderzoek ook daadwerkelijk in het akkoord zijn opgenomen), zullen hebben bijgedragen aan de zorg over het ‘ondernemersklimaat’ Opvallend - Zorg over beschikbaarheid van geschikt personeel neemt toe - Zorg over verzuim neemt toe (dit kan te maken hebben met de nieuwe vakantiewet die sinds 2012 van kracht is; deze wet verruimt de vakantieopbouw van arbeidsongeschikten en langdurig ziek personeel en is een extra kostenpost voor DGA’s) Bezuinigingen - Vier op de tien DGA’s vindt de voorgenomen bezuinigingen te hoog - Als er gesneden moet worden, dan in defensie en eerder ophogen van de AOW-leeftijd - Beperking van de hypotheekrenteaftrek, aanpassing van ontslagrecht, bezuinigingen op ontwikkelingshulp bespreekbaar voor DGA’s - Verhogen BTW, bijbetalen aan WW-uitkering, de eigen bijdrage in de zorg en het snijden in studiebeurzen en verhogen van de brandstofprijs voor ondernemers geen optie
VAN LANSCHOT FAMILIEBEDRIJVEN BAROMETER MEI 2012
13
Achtergronden onderzoek/respondenten Onderzoeksresultaten Familiebedrijven Barometer - Conjunctuurbarometer - Issuebarometer - Internet en Social Media
VAN LANSCHOT FAMILIEBEDRIJVEN BAROMETER MEI 2012
14
Inleiding Internet en Social Media Directe Waarde interneteconomie in 2009 in % BBP Nederland
4,3 % (24 miljard euro)
VK
7,2 %
Zweden
6,6 %
Indirecte Waarde interneteconomie Nederland in 2009 in % van BBP ‘Ropo’ effect (research online purchase offline): 8 miljard euro Gebruik gratis internetsites met online advertising (90% sites is gratis!) Online handel tussen consumenten (Marktplaats) BCG e-intensity index: overall score vijfde plaats wereldwijd Beschikbaarheid:
(Infrastructuur en toegankelijkheid): vierde plaats
Betrokkenheid:
(Dagelijks gebruik en benutten mogelijkheden): derde plaats
Bestedingen:
Achtste plaats
Bron: Interned, rapport BCG, maart 2011
VAN LANSCHOT FAMILIEBEDRIJVEN BAROMETER MEI 2012
15
Inleiding Internet en Social Media Beschikbaarheid - 90% van consumenten in Nederland heeft toegang tot internet - Landelijk dekkend netwerk aanwezig; ook voor mobiele toepassingen - Snelheid verbindingen: Nederland wereldwijd in top tien (gemiddeld 24 Mbps; Korea 31 Mbps; VK 8 Mbps) Betrokkenheid - Nederlanders zijn meest actieve internetters ter wereld! - Nederlanders zijn wereldwijd relatief het best vertegenwoordigd op LinkedIn (en ook Hyves) - Nederlandstalige Wikipedia in top tien (gerekend naar aantal pagina’s per gebruiker) - Nederland neemt toppositie in m.b.t. opzoeken zorginfo en gebruik spelletjes! Bestedingen - Aantal Nederlanders dat wel eens iets koopt via internet is hoog (67%; derde plaats) - De bedragen die online besteed worden blijven achter: ca 1600 euro, (11% van winkelaankopen; in VK is dit 22%) Werkgelegenheid - Internetstack biedt in Nederland werkgelegenheid aan 110.000 mensen
Bron: Interned, rapport BCG, maart 2011
VAN LANSCHOT FAMILIEBEDRIJVEN BAROMETER MEI 2012
16
Inleiding Internet en Social Media Mogelijke oorzaken relatief lage bestedingsniveau Nederlandse consument - Geen creditcardcultuur zoals in VS; sinds iDEAL verdubbeling aantal transacties - MKB en familiebedrijf minder actief dan mogelijk; grote retailers relatief kort actief - Nederland is klein en dichtbevolkt met winkels - Geen historie/cultuur pakketbezorging Attitude familiebedrijven ten aanzien van internet en social media - Ondernemers zien digitalisering als een positieve ontwikkeling die kansen biedt - Zij hebben vooral het gevoel dat digitale ontwikkelingen mogelijkheden bieden en een positieve bijdrage leveren aan de business (58%) - Het belangrijkste negatieve aspect van digitalisering voor ondernemers is het risico op cybercriminaliteit: de helft is hier bang voor (vooral oudere ondernemers) - De kosten voor het volgen van digitale ontwikkelingen zijn voor een derde te hoog - Ruim een kwart voelt zich onvoldoende gekwalificeerd ten aanzien van digitale ontwikkelingen; de helft zou moeten investeren in ‘digitaal’ gekwalificeerd personeel
Bron: Interned, rapport BCG, maart 2011
VAN LANSCHOT FAMILIEBEDRIJVEN BAROMETER MEI 2012
17
27% van familiebedrijven heeft nog geen website! Welke van onderstaande online kanalen worden door uw onderneming gebruikt? Een of meerdere websites (met of zonder webwinkel)
73%
Een of meerdere websites zonder webwinkel
42%
Een of meerdere websites met webwinkel
28%
Twitteraccount
28%
Clouddiensten voor opslaan van bestanden e.d.
24%
Apps voor mobiel
19%
QR code
19%
25%
Pagina op Facebook
21%
Extranet
19%
Online community of forum
Geen van deze
30%
Zoekmachine-optimalisatie
39%
LinkedIn account
Yammeraccount
32%
iDeal-betaalmogelijkheid
54%
Intranet
Youtube-kanaal
Welke digitale mogelijkheden/technologieĂŤn zet uw onderneming verder in?
8%
Gebruik van cookies op de bedrijfswebsite
14%
2% 9%
Geen van deze
29%
VAN LANSCHOT FAMILIEBEDRIJVEN BAROMETER MEI 2012
18
Inzet internet gericht op zichtbaarheid en imago Fors groeipotentieel in overige toepassingen Voor welke zakelijke communicatiefuncties wordt internet op dit moment gebruikt binnen uw onderneming? 65%
Bekendheid vergroten Identiteit neerzetten en/of imago verbeteren
54%
Outbound communicatie met klanten
38%
Service verlenen/webcare (inbound) actief/interactief of passief
34%
Voor welke zakelijke communicatiefuncties wil uw onderneming internet in de toekomst (meer) gaan inzetten? 51%
Bekendheid vergroten Identiteit neerzetten en/of imago verbeteren
44%
Service verlenen/webcare (inbound) actief/interactief of passief
28% 25%
Outbound communicatie met klanten
Het nieuwe werken
32%
Het nieuwe werken
23%
Contact met leveranciers/branchegenoten
31%
Marktonderzoek/marktverkenning/klantenpanel/fora
22%
Contact met leveranciers/branchegenoten
21%
28%
Personeel werven Marktonderzoek/ marktverkenning/ klantenpanel/fora
19% 10%
Personeel werven
Loyalty programma
10%
E-learning medewerkers
Anders
2%
Anders
Geen van deze
2%
Geen van deze
Bedrijven die internationaal actief zijn gebruiken internet vaker voor outbound communicatie met klanten (45%) en het nieuwe werken (39%).
19%
Loyalty programma
E-learning medewerkers
Jongere DGA’s (tot 40 jaar) zetten internet vaker in voor een loyalty programma (25%).
16% 11% 0% 13%
Ondernemers in de zakelijke dienstverlening zijn actiever met internet voor communicatie, verbeteren van bekendheid en imago, serviceverlening, het nieuwe werken en marktonderzoek.
VAN LANSCHOT FAMILIEBEDRIJVEN BAROMETER MEI 2012
19
Nauwelijks focus op groei en marktontwikkeling! Voor welke zakelijke distributiefuncties wordt internet op dit moment gebruikt binnen uw onderneming?
Bestaande doelgroepen
52%
Nieuwe doelgroepen
41%
Nieuwe markt
37%
Bestaande markt
35%
Extra omzet genereren via andere verkoopkanalen
23%
Als inkoopkanaal
Anders
Geen van deze
Vooral ondernemers in de handel zijn bezig om door distributie via internet de omzet te vergroten (50%). DGA’s in de bouw gebruiken internet relatief veel als inkoopkanaal (32%).
9%
1%
18%
VAN LANSCHOT FAMILIEBEDRIJVEN BAROMETER MEI 2012
20
7 op de 10 DGA’s gebruikt social media zakelijk LinkedIn scoort zakelijk én privé hoog Van welke social media heeft u een account dat u privé gebruikt? (Dit kan hetzelfde account zijn dat u zakelijk gebruikt)
Van welke social media heeft u een account dat u zakelijk gebruikt? (Dit kan hetzelfde account zijn dat u privé gebruikt)
51%
50%
28%
23%
Hyves
18%
YouTube
16%
Google +
Anders
Geen van deze
1%
27%
23%
Google +
11%
YouTube
10%
Geen van deze
Zakelijke en financiële dienstverleners hebben vaker een zakelijk account van LinkedIn (67%) en Twitter (29%). Horecaondernemers zitten vaker zakelijk op Facebook (46%).
13%
Hyves
Anders 21%
44%
DGA’s van grote bedrijven (100+ medewerkers) hebben vaker zakelijke accounts op Facebook en Twitter (resp. 38% en 35%).
0%
31%
VAN LANSCHOT FAMILIEBEDRIJVEN BAROMETER MEI 2012
21
37% van de DGA’s heeft gedragscode social media; 31% heeft plannen voor het opstellen van richtlijn Heeft uw onderneming een sociale gedragscode of richtlijnen waaraan medewerkers zich moeten houden als het gaat om gebruik van social media? 100% 37%
Ja, er is een gedragscode/richtlijn
Kleine en grote familiebedrijven hebben vaker een uitgewerkte gedragscode social media. Middelgrote bedrijven hebben vaker plannen om een social media richtlijn op te stellen.
31%
32%
Nee, maar er zijn wel plannen om een dergelijke gedragscode of richtlijn op te stellen
Nee, en er zijn ook geen plannen om een dergelijke gedragscode of richtlijn op te stellen
Bedrijven in zakelijke dienstverlening hebben vaker al een social media richtlijn opgesteld. DGA’s in de bouw geven vaker aan dat ze geen social media richtlijn hebben en ook geen plannen daartoe.
0% 26% verbiedt medewerkers om zich te uiten over het bedrijf via social media
VAN LANSCHOT FAMILIEBEDRIJVEN BAROMETER MEI 2012
22
48% moet nog investeren in ‘digitaal’ personeel % (helemaal) mee eens
Kunt u aangeven in hoeverre u het eens bent met de volgende stellingen? 0%
10 %
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
10 0 %
Het is belangrijk dat je als organisatie op internet luistert wat er over je wordt gezegd en hierop reageert
58%
Wij hebben voldoende competent personeel in huis dat zich bezighoudt met internetgerelateerde zaken
54%
Internet maakt dat we het businessmodel aan moeten passen om succesvol te blijven
42%
Mijn kinderen kunnen mijn organisatie nog wat leren over internet
25%
he le m a a l m e e e e ns
e nigs zins m e e e e ns
ne ut ra a l
e nigs zins m e e o ne e ns
he le m a a l m e e o ne e ns
ge e n m e ning / n.v .t .
VAN LANSCHOT FAMILIEBEDRIJVEN BAROMETER MEI 2012
23
42% voelt meer concurrentie door digitale ontwikkelingen (prijs en toetreders andere regio’s) Is de afgelopen twee jaar de concurrentie door digitale ontwikkelingen voor uw onderneming toegenomen of afgenomen? 100%
12%
30%
54%
0%
3%
1%
42% Sterk toegenomen
Kunt u aangeven van welke soort bedrijven u vooral concurrentie ervaart? n=111
Goedkopere concurrenten
26%
54%
80%
Nieuwe toetreders uit andere regio’s of landen
27%
48%
75%
Enigszins toegenomen
Nieuwe toetreders uit andere branches
21%
Webbedrijven
19%
42%
63%
Gelijk gebleven
41%
59%
Enigszins afgenomen 4% Sterk afgenomen
s t e rk v a n t o e pa s s ing e nigs zins v a n t o e pa s s ing
Vooral in de handel en zakelijke dienstverlening ervaart men toegenomen concurrentie door digitale ontwikkelingen (respectievelijk 64% en 54%).
VAN LANSCHOT FAMILIEBEDRIJVEN BAROMETER MEI 2012
24
Ondernemers zien digitalisering vooral als kans; 20% ervaart digitale concurrentie als bedreigend % (helemaal) mee eens
Kunt u aangeven in hoeverre u het eens bent met de volgende stellingen? 0%
+ –
10 %
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
10 0 %
Digitale ontwikkelingen bieden mogelijkheden omzet te verhogen
61%
Digitale ontwikkelingen leveren positieve bijdrage aan business
58%
Vertrouwen in juiste keuzes t.a.v. digitale ontwikkelingen
58%
Goede ontwikkeling dat internet steeds belangrijker wordt
57%
Door/via internet kan bedrijf betere positie in markt verwerven
52%
Risico op cybercriminaliteit baart mij zorgen
51%
Kosten om digitale ontwikkelingen te volgen zijn te hoog
32%
Internet leidt niet tot grote verandering v/d business in mijn sector Gevoel dat familiebedrijven achterlopen qua digitale ontwikkelingen Voel soms onvoldoende gekwalificeerd m.b.t. digitale ontwikkelingen
30%
r
27% 27%
Concurrentie uit webondernemingen ervaar ik als bedreigend
Oudere ondernemers (55+) hebben grotere zorgen om cybercriminaliteit en te hoge kosten voor het volgen van digitale ontwikkelingen.
20% he le m a a l m e e e e ns
e nigs zins m e e e e ns
ne ut ra a l
e nigs zins m e e o ne e ns
he le m a a l m e e o ne e ns
ge e n m e ning / n.v .t .
VAN LANSCHOT FAMILIEBEDRIJVEN BAROMETER MEI 2012
25
Conclusies Internet en Social Media Ruim een kwart van de familiebedrijven blijkt nog geen bedrijfswebsite te hebben - Website voornamelijk gebruikt om bekendheid en imago van bedrijf te verbeteren - Vier op de tien ondernemers maakt gebruik van intranet en LinkedIn (personeelswerving) Kansen - In- en outbound communicatie met klanten - Het nieuwe werken - Contact met leveranciers of branchegenoten - Online marktonderzoek en marketing (focus ligt nu op bestaande doelgroepen en markten) - E-learning en loyaltyprogramma’s - Internet wordt nog niet erg interessant gevonden om omzet te genereren; hier liggen nog veel kansen! - Ook als inkoopkanaal wordt internet nog erg weinig gebruikt (9%); ook voor de toekomst zien ondernemers hier weinig brood in (uitzondering hierop zijn DGA’s in de bouw met 32%) Social Media - LinkedIn is zakelijk de onbetwiste nummer 1 op social media gebied - In de toekomst willen DGA’s meer zakelijk gaan facebooken - Ruim een derde heeft een (vaak conservatieve) richtlijn sociale media. Voorzichtigheid betrachten is meestal de boodschap, een kwart verbiedt online uitlatingen over het bedrijf - Slechts een fractie stimuleert werkgerelateerd social media gebruik - Het aantal zakelijke social media accounts blijft wat achter bij het aantal privé accounts
VAN LANSCHOT FAMILIEBEDRIJVEN BAROMETER MEI 2012
26
Kansen voor familiebedrijf via internet - Geografische expansie mogelijk zonder fysieke aanwezigheid in verre markten - Productaanbod is ‘onbeperkt’ zonder extra voorraadvorming - Ketenregie: rechtstreekse verkoop door fabrikant binnen de keten - Verbeterde info over klantgedrag - Meer gericht adverteren (community building) - Personeelswerving (LinkedIn) - Bedrijven die internet actief gebruiken groeien sneller!
Bron: Interned, rapport BCG, maart 2011
VAN LANSCHOT FAMILIEBEDRIJVEN BAROMETER MEI 2012
27
Samenvatting - Gevolgen crisis voor familiebedrijf goed voelbaar: zorg over winstgevendheid fors toegenomen - Prijsconcurrentie, beschikbaarheid kredieten, wet- en regelgeving grootste zorgpunten - Ondernemersklimaat is verslechterd - Familiebedrijf niet blij met bezuinigingsmaatregelen - Belang van internet wordt voldoende onderkend - Mogelijkheden internet daarentegen onvoldoende benut - Angst voor cybercriminaliteit, kosten en ontbreken kennis internet/social media voornaamste drempels
VAN LANSCHOT FAMILIEBEDRIJVEN BAROMETER MEI 2012
28
WWW.VANLANSCHOT.NL/BAROMETER
VAN LANSCHOT FAMILIEBEDRIJVEN BAROMETER MEI 2012
29