24 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2010
Σελὶς 5η
Τονίζει ὁ Οἰκ. Πατριάρχης εἰς τὸ μήνυμά του διὰ τὰ Χριστούγεννα
Ἐπισημαίνει ὁ Σεβ. Γόρτυνος εἰς ἐγκύκλιόν του ἐπὶ τοῖς Χριστουγέννοις Ο ΚΥΡΙΩΤΕΡΟΣ ΛΟΓΟΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΝ ΚΡΙΣΙΝ ΕΙΝΑΙ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΕΝΑΝΘΡΩΠΗΣΕΩΣ ΩΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΙ ΟΦΕΙΛΟΜΕΝ ΝΑ ΕΦΑΡΜΟΣΩΜΕΝ
Η ΩΡΑ ΤΗΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ
Ὁ Οἰκουμενικὸς Πατριάρχης κ. Βαρθολομαῖος εἰς τὸ μήνυμά του διὰ τὰ Χριστούγεννα δίδει μεγάλην ἔμφασιν εἰς τὴν οἰκονομικὴν κρίσιν καὶ τὰ προβλήματα, τὰ ὁποῖα ἀντιμετωπίζουν αἱ στρατιαὶ τῶν ἀνέργων, τῶν νεοπτώχων καὶ τῶν νέων μὲ τὰ «ψαλιδισμένα ὄνειρα». Ὑπογραμμίζει δὲ πώς οἱ πιστοὶ χρεωστοῦμεν εἰς πάντας τοὺς ἐμπεριστάτους ἀδελφοὺς ὄχι μόνον τὸν «Ἐπιούσιον Ἄρτον», τὸν Χριστὸν ἀλλὰ καὶ τὸν καθημερινὸν ἄρτον τῆς ἐπιβιώσεως. Τὸ πλῆρες κείμενον τοῦ μηνύματος ἔχει ὡς ἀκολούθως:
«Ἀγαπητοὶ ἀδελφοὶ συλλειτουργοὶ καὶ τέκνα ἐν Κυρίῳ εὐλογημένα, Μέσα εἰς τὴν ἀνὰ τὸν κόσμον ἐπικρατοῦσαν τελευταίως σκοτεινὴν ἀτμόσφαιραν τῆς σοβούσης ποικίλης κρίσεως, οἰκονομικῆς, κοινωνικῆς, ἠθικῆς καί, κυρίως, πνευματικῆς, ἡ ὁποία πολὺν θυμόν, πολλὴν πικρίαν, πολλὴν σύγχυσιν, πολλὴν ἀγωνίαν, πολὺ ἄγχος, πολλὴν ἀπογοήτευσιν καὶ πολὺν φόβον διὰ τὴν αὔριον προξενεῖ εἰς τοὺς ἀνθρώπους, γλυκεῖα ἀκούεται ἡ φωνὴ τῆς Ἐκκλησίας: “Δεῦτε, πιστοί, ἐπαρθῶμεν ἐνθέως καὶ κατίδωμεν συγκατάβασιν θεϊκὴν ἄνωθεν ἐν Βηθλεὲμ πρὸς ἡμᾶς ἐμφανῶς...”. (Ἰδιόμελον ΣΤ´ Ὥρας Χριστουγέννων). Πίστις ἀκλόνητος τῶν Χριστιανῶν εἶναι ὅτι ὁ Θεὸς δὲν παρακολουθεῖ ἀφ’ ὑψηλοῦ καὶ ἀδιαφόρως τὴν πορείαν τοῦ κατ’ εἰκόνα καὶ ὁμοίωσίν Του ὑπὸ τοῦ ἰδίου, αὐτοπροσώπως, πλασθέντος ἀνθρώπου. Τούτου ἕνεκα καὶ ἡ ἐνανθρώπησις τοῦ Μονογενοῦς Υἱοῦ καὶ Λόγου Του ἦτο ἀπ’ ἀρχῆς ἡ “εὐδοκία” Του, τὸ πρώτιστον θέλημά Του, ἡ “προαιώνιος βουλή” Του. Νὰ ἀναλάβη ὁ Ἴδιος, ἐξ ὑπερβολῆς ἀγάπης, τὴν ἀνθρωπίνην φύσιν, ποὺ ἔπλασε καὶ νὰ τὴν καταστήση “θείας φύσεως κοινωνὸν” (Β´ Πέτρ. 1: 4). Καὶ τοῦτο, πρὸ τῆς πτώσεως τῶν Πρωτοπλάστων, πρὸ καὶ αὐτῆς τῆς πλάσεώς των! Μετὰ τὴν πτῶσιν τῶν Πρωτοπλάστων, ἡ
“προαιώνιος βουλὴ” τῆς Σαρκώσεως περιέλαβε τὸν Σταυρόν, τὸ Ἄχραντον Πάθος, τὸν Ζωοποιὸν Θάνατον, τὴν εἰς Ἅδου Κάθοδον, τὴν Τριήμερον Ἔγερσιν, ὥστε ἡ παρείσακτος ἁμαρτία, ποὺ ἐδηλητηρίασε τὰ πάντα, καὶ ὁ λα-
θρεπιβάτης τῆς ζωῆς θάνατος νὰ τεθοῦν τελείως καὶ ὁριστικῶς ἐκποδών, καὶ ὁ ἄνθρωπος νὰ ἀπολαύση ἀκεραίαν τὴν Πατρικὴν κληρονομίαν τῆς αἰωνιότητος. Ἀλλ’ ἡ θεϊκὴ συγκατάβασις τῶν Χριστουγέννων δὲν περιορίζεται μόνον εἰς τὰ τῆς αἰωνιότητος. Ἀφορᾶ καὶ εἰς τὰ τῆς ἐπὶ γῆς πορείας ἡμῶν. Ὁ Χριστὸς ἦλθεν εἰς τὸν κόσμον διὰ νὰ εὐαγγελισθῆ τὴν Βασιλείαν τῶν Οὐρανῶν καὶ νὰ μᾶς εἰσαγάγη εἰς αὐτήν, ἀλλ’ ἦλθεν ἐπίσης εὐεργετῶν καὶ ἰώμενος τὴν ἀνθρωπίνην ἀσθένειαν. Ἐχόρτασε θαυματουργικῶς κατ’ ἐπανάληψιν τὰ πλήθη τῶν ἀκροατῶν τοῦ λόγου Του, ἐκαθάρισε λεπρούς, ἐστερέωσε παραλύτους, ἐχάρισε τὸ φῶς εἰς τυφλούς, τὴν ἀκοὴν εἰς κωφοὺς καὶ τὴν ὁμιλίαν εἰς ἀλάλους, ἀπήλλαξε δαιμονισμένους ἀπὸ τὰ ἀκάθαρτα πνεύματα, ἀνέστησε νεκρούς, ὑπεστήριξε τὸ δίκαιον τῶν ἀδικουμένων καὶ λησμονημένων, ἐστηλίτευσε τὸν ἀθέμιτον πλουτισμόν, τὴν πρὸς τοὺς πτωχοὺς ἀσπλαγχνίαν, τὴν ὑποκρισίαν καὶ τὴν “ὕβριν” εἰς τὰς ἀνθρωπίνας σχέσεις, ἔδωκεν ἑαυτὸν ὑπόδειγμα ἐθελουσίου κενωτικῆς χάριν
τῶν ἄλλων θυσίας! Ἴσως ἡ διάστασις αὕτη τοῦ μηνύματος τῆς θείας ἐνανθρωπήσεως πρέπει νὰ προσεχθῆ περισσότερον κατὰ τὰ σημερινὰ Χριστούγεννα. Πολλοὶ συνάνθρωποι καὶ συγχριστιανοὶ δοκιμάζουν φοβερὸν πειρασμὸν ἐκ τῆς σοβούσης κρίσεως. Εἶναι ἀναρίθμητοι αἱ στρατιαὶ τῶν ἀνέργων, τῶν νεοπτώχων, τῶν ἀστέγων, τῶν νέων μὲ τὰ “ψαλιδισμένα ὄνειρα”. Ἀλλά, Βηθλεὲμ ἑρμηνεύεται “Οἶκος Ἄρτου”! Χρεωστοῦμεν, λοιπόν, οἱ πιστοὶ εἰς πάντας τοὺς ἐμπεριστάτους ἀδελφοὺς ὄχι μόνον τὸν “Ἐπιούσιον Ἄρτον”, δηλαδὴ τὸν Χριστόν, ὁ Ὁποῖος εὑρίσκεται ἐσπαργανωμένος εἰς τὴν πενιχρὰν φάτνην τῆς Βηθλεέμ, ἀλλὰ καὶ τὸν καθημερινὸν ἐπιτραπέζιον ἄρτον τῆς ἐπιβιώσεως, καὶ ὅλα τὰ “ἐπιτήδεια τοῦ σώματος” (Ἰακ. 2,16). Εἶναι ἡ ὥρα τῆς πρακτικῆς ἐφαρμογῆς τοῦ Εὐαγγελίου, ἐν ὑψηλῷ αἰσθήματι εὐθύνης! Ἡ ὥρα, κατὰ τὴν ὁποίαν ἀκούεται ἐντονώτερος καὶ ἀπαιτητικώτερος ὁ ἀποστολικὸς λόγος: “Δεῖξόν μοι τὴν πίστιν σου ἐκ τῶν ἔργων σου” (Ἰακ. 2,18)! Ὁ καιρός, δηλ. ἡ εὐκαιρία, νὰ “ἐπαρθῶμεν ἐνθέως” εἰς τὸ ὕψος τῆς οἰκειούσης ἡμᾶς μὲ τὸν Θεὸν βασιλικῆς ἀρετῆς τῆς Ἀγάπης. Ταῦτα ἀπὸ τῆς ἁγίας καὶ μαρτυρικῆς καθέδρας τῆς Ἐκκλησίας τῶν τοῦ Χριστοῦ Πενήτων εὐαγγελιζόμενοι πρὸς τὰ ἀνὰ τὸν κόσμον τέκνα τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, ἐπικαλούμεθα ἐπὶ πάντας τὴν θεϊκὴν συγκατάβασιν, τὸ ἄπειρον ἔλεος, τὴν εἰρήνην καὶ τὴν χάριν τοῦ δι’ ἡμᾶς ἐκ Πνεύματος Ἁγίου καὶ Μαρίας τῆς Παρθένου ἐνανθρωπήσαντος Μονογενοῦς Υἱοῦ καὶ Λόγου τοῦ Θεοῦ, ᾮ ἡ δόξα, τὸ κράτος, ἡ τιμὴ καὶ ἡ προσκύνησις, σὺν Πατρὶ καὶ Πνεύματι, εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν. Φανάριον, Χριστούγεννα, βι´ † Ὁ Κωνσταντινουπόλεως Διάπυρος πρὸς Θεὸν εὐχέτης πάντων ὑμῶν».
Ὁ Θειότ. Πατριάρχης Ἱεροσολύμων κ. Θεόφιλος διὰ τὰ Χριστούγεννα:
ΚΗΡΥΣΣΟΜΕΝ ΘΕΟΥ ΣΥΓΚΑΤΑΒΑΣΙΝ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΠΡΟΣΛΗΨΙΝ ΚΑΙ ΥΙΟΘΕΣΙΑΝ
Ὁ Πατριάρχης Ἱεροσολύμων κ. Θεόφιλος εἰς τὸ Χριστουγεννιάτικον μήνυμά του ἐπισημαίνει ὅτι: «Κηρύσσομεν Θεοῦ συγκατάβασιν καὶ ἀνθρώπου πρόσληψιν καὶ υἱοθεσίαν. Θεοῦ πτωχείαν καὶ κένωσιν καὶ ἀνθρώπου πλοῦτον καὶ πλήρωσιν. Εἰρήνην τὴν πάντα νοῦν ὑπερέχουσαν τοῖς μακρὰν καὶ τοῖς ἐγγύς. Δικαιοσύνης μάθησιν εἰς τοὺς ἐνοικοῦντας ἐπὶ τῆς γῆς. Σεβασμὸν τῆς ἐλευθερίας ἑκάστου ἀνθρωπίνου προσώπου ὡς εἰκόνος τοῦ Θεοῦ καὶ τῶν ἐθνικῶν γεωγραφικῶν ὁρίων ἑκάστου λαοῦ…». Τὸ πλῆρες κείμενον τοῦ μηνύματος ἔχει ὡς ἀκολούθως: «“Παιδίον ἐγεννήθη ἡμῖν, υἱός καί ἐδόθη ἡμῖν, οὗ ἡ ἀρχή ἐγενήθη ἐπί τοῦ ὤμου αὐτοῦ” (Ἡσαΐου 9, 6).
Ἡ ἀνά τά πέρατα τῆς οἰκουμένης Ὀρθόδοξος τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησία ἑορτάζει σήμερον μυστήριον ἀνήκουστον καί παράδοξον. Πανηγυρίζει γεγονός ὑπερβαῖνον τήν ἀνθρωπίνην διάνοιαν καί δύναμιν. Διαλαλεῖ τό γεγονός τῆς τοῦ Θεοῦ συγκαταβάσεως πρός τόν ἄνθρωπον. Βιώνει καί πάλιν τήν ἀλήθειαν ὅτι ὁ Θεός, ὁ ἐξ ἀγάπης πλάσας τόν ἄνθρωπον, δέν ἐγκατέλειψεν αὐτόν ἀποστατήσαντα καί πορευόμενον εἰς τάς ἀδιεξόδους ὁδούς τῆς πλάνης, τῆς ἀπάτης καί τῆς φθορᾶς. Ὁ Θεός Πατήρ ἐξ ἄκρας φιλανθρωπίας ἐνεργῶν, ἀπέστειλεν ἐπ᾽ ἐσχάτων τῶν χρόνων, ἐπί Ρωμαίου αὐτοκράτορος Καίσαρος Ὀκταβιανοῦ Αὐγούστου,
τόν Υἱόν Αὐτοῦ τόν Μονογενῆ εἰς τόν κόσμον, “ἵνα σώσῃ τόν κόσμον” (Ἰω. 12, 47). Ὁ Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ “σάρξ ἐγένετο καί ἐσκήνωσεν ἐν ἡμῖν” (Ἰω. 1, 14), “ἐν ὁμοιώματι ἀνθρώπου ἐγένετο, καί σχήματι ὡς ἄνθρωπος εὑρέθη” (Φιλιππ. 2, 7). Τό μυστήριον τοῦτο τό πρῶτον ἐν Ναζαρέτ ὑπό τοῦ Ἀρχαγγέλου Γαβριήλ εἰς Παρθένον κόρην εὐηγγελίσθη, ὅτι συμφώνως πρός τήν τοῦ Ἡσαΐου πρόρρησιν: “ἡ Παρθένος ἐν γαστρί ἕξει καί τέξεται Υἱόν καί καλέσουσι τό ὄνομα αὐτοῦ Ἐμμανουήλ, ὅ ἐστι μεθερμηνευόμενον μεθ’ ἡμῶν ὁ Θεός” (Ματθ. 1, 23). Τό μυστικῶς εὐαγγελισθέν εἰς Ναζαρέτ, εἰς τήν πόλιν ταύτην τῆς Βηθλεέμ ἐμφανέστερον εἰς τούς ἀνθρώπους ἀπεκαλύφθη. Εἰς τό ἀπέριττον Θεοδέγμον τοῦτο σπήλαιον ὁ Χριστός ἐκ τῆς Παρθένου ἐν φάτνῃ τῶν ἀλόγων ἐτέχθη καί ὑπ᾽ αὐτῆς ὡς βρέφος ἐσπαργανώθη (Λουκ. 2, 6–7). Εἰς τοῦτο, μάγοι ἐξ Ἀνατολῶν ὑπό ἀστέρος ὁδηγούμενοι, τά δῶρα αὐτῶν τῷ τε-χθέντι βασιλεῖ προσήνεγκον (Ματθ. 2, 12). Εἰς τοῦτο ποιμένες ἀγραυλοῦντες, ἐκ τῆς ὁμόρου κώμης τῶν ποιμένων προσελθόντες, “βρέφος ἐσπαργανωμένον κείμενον ἐν τῇ φάτνῃ εἶδον” (Λουκ. 1, 12–13). Εἰς τούς οὐρανούς τῆς πόλεως ταύτης ἄγγελοι τήν γέννησιν τοῦ ἄρχοντος τῆς εἰρήνης τρανῶς διελάλησαν διά τοῦ: “Δόξα ἐν ὑψίστοις Θεῷ καί ἐπί γῆς εἰρήνη, ἐν ἀνθρώποις εὐδοκία” (Λουκ. 2, 14). Τό γεγονός τῆς τοῦ Χριστοῦ ἐνανθρωπήσεως καί τόν τόπον τοῦτον τῆς
Μή ἐξαπατηθῆτε ἀπό τούς ἀρνητάς τῆς Πίστεως Ὁ Πρωτοσύγκελλος τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Κονίτσης π. Ἰωήλ εἰς κήρυγμά του, τό ὁποῖον ἔκαμνε τήν Κυριακήν πρό τῆς Χριστοῦ Γεννήσεως καλεῖ τούς πιστούς νά μή ἐξαπατηθοῦν ἀπό τούς ἀρνητάς τῆς Πίστεως καί λατρεύουν, ὡς θεούς, ἱδρυτάς ἀνθρωπίνων συστημάτων. Ἀκολούθως ἐπισημαίνει: «Προσοχή, μὴ πλανηθεῖ κανεὶς
Μπορεῖς νὰ βοηθήσης κι᾿ ἐσὺ τὸν πνευματικὸν ἀγῶνα τοῦ «᾿Ορθοδό ξου Τύπου», ἂν θελή σης. Γράψε κι᾿ ἐσὺ ἕνα ΝΕΟΝ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗΝ.
στὸ σκοτάδι τῆς ἀνθρώπινης ἀβεβαιότητας. Ἄς ἔχουμε πάντοτε ὑπʼ ὄψιν μας ὅτι “οὐκ ἔστιν ἐν ἄλλῳ οὐδενὶ ἡ σωτηρία· οὐδὲ γὰρ ὄνομά ἐστιν ἕτερον ὑπὸ τὸν οὐρανὸν τὸ δεδομένον ἐν ἀνθρώποις ἐν ᾧ δεῖ σωθῆναι ἡμᾶς” (Πράξ. Ἀποστόλων Δ΄ 12), δηλαδή, δὲν εἶναι δυνατὸν μὲ τίποτε ἄλλο νὰ ἐπιτύχουμε τὴν σωτηρία, ποὺ μᾶς ὑποσχέθηκε ὁ Θεός. Διότι δὲν ὑπάρχει κάτω ἀπὸ τὸν οὐρανὸ πλὴν τοῦ ὀνόματος τοῦ Ἰησοῦ, κανένα ἄλλο ὄνομα, τὸ ὁποῖο νὰ ἔχει δοθεῖ ἀπὸ τὸν Θεὸ μεταξύ τῶν ἀνθρώπων καὶ διὰ τοῦ ὁποίου ὁρίστηκε νὰ σωθοῦμε ὅλοι ἐμεῖς. Συνεπῶς τὸν Ἰησοῦν Χριστόν, Αὐτὸν καὶ μόνο ὀφείλουμε νὰ δεχθοῦμε καὶ νὰ πιστέψουμε ὡς Σωτήρα μας. Ἀμήν».
αὐτοῦ ἀποκαλύψεως ἀοίδιμοι Πατριάρχαι τῆς Ἐκκλησίας Ἱεροσολύμων καί εὐσεβεῖς Βυζαντινοί αὐτοκράτορες, ὡς ὁ Μέγας Κωνσταντῖνος καί ἡ Ἁγία Ἑλένη, ὁ Ἰουστινιανός καί Ἐμμανουήλ ὁ Κομνηνός, ἐτίμησαν διά τῆς μεγαλειώδους ταύτης Βασιλικῆς, τοῦ σεμνώματος τούτου τῆς Ἁγίας Γῆς καί τῆς πόλεως τῆς Βηθλεέμ. Εἰς τοῦτον τόν Ἱ. Ναόν ὡς καί εἰς πάντας τῆς ἐκκλησιαστικῆς αὐτῆς δικαιοδοσίας ἡ Ἐκκλησία τῶν Ἱεροσολύμων ἐπετέλεσεν ἀνά τούς αἰῶνας τό ἁγιαστικόν, λυτρωτικόν, εἰρηνευτικόν καί συνδιαλλακτικόν ἔργον τοῦ Ἱδρυτοῦ αὐτῆς. Ἐπετέλεσε τοῦτο κηρύσσουσα ἐνανθρώπησιν, ἤτοι λατρεύουσα Χριστόν “οὐχί ὡς θεοφόρον ἄνθρωπον, ἀλλ’ ὡς σωματωθέντα Θεόν”, κατά τόν θεοφόρον Κύριλλον Ἀλεξανδρείας καί Γρηγόριον Ἀρχιεπίσκοπον Θεσσαλονίκης τόν Παλαμᾶν. Τοῦτον τόν λόγον τόν σωτήριον, ὅτι “Θεός ἐνηνθρώπησεν, ἵνα ἡμεῖς θεοποιηθῶμεν” κατά τόν Μέγαν Ἀθανάσιον, ἑπόμενοι τοῖς Πατράσι ἡμῶν καί ἐπευλογοῦντες Πατριαρχικῶς καί Πατρικῶς, κηρύσσομεν καί Ἡμεῖς σήμερον ἀπό τῶν κόλπων τῆς Μητρός τῶν Ἐκκλησιῶν, ἀπό τοῦ Θεοδέγμονος τούτου Σπηλαίου, εἰς τό ποίμνιον Ἡμῶν ἐν τῇ Ἁγίᾳ Γῇ καί ὁπουδήποτε καί εἰς πάντα ἄνθρωπον. Κηρύσσομεν Θεοῦ συγκατάβασιν καί ἀνθρώπου πρόσληψιν καί υἱοθεσίαν. Θεοῦ πτωχείαν καί κένωσιν καί ἀνθρώπου πλοῦτον καί πλήρωσιν. Εἰρήνην τήν πάντα νοῦν ὑπερέχουσαν τοῖς μακράν καί τοῖς ἐγγύς. Δικαιοσύνης μάθησιν εἰς τούς ἐνοικοῦντας ἐπί τῆς γῆς. Σεβασμόν τῆς ἐλευθερίας ἑκάστου ἀνθρωπίνου προσώπου ὡς εἰκόνος τοῦ Θεοῦ καί τῶν ἐθνικῶν γεωγραφικῶν ὁρίων ἑκάστου λαοῦ, ὡς “ὁ Θεός ὥρισε τάς ὁροθεσίας τῆς κατοικίας αὐτῶν” (Πράξ. 17, 26). Ἐν τῇ Ἁγίᾳ Πόλει Βηθλεέμ, ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ 2010. Διάπυρος πρός Κύριον Εὐχέτης, ΘΕΟΦΙΛΟΣ Γ´ Πατριάρχης Ἱεροσολύμων»
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΙΣ
Ὁ «ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΤΥΠΟΣ» κυκλοφορεῖ καί εἰς τήν Κύπρον καί συγκεκριμένως εἰς τάς πόλεις Λευκωσίαν καί Λεμεσόν, ἐκεῖ ὅπου πωλεῖται ἑλληνικός τύπος.
A
Τοῦ κ. Νικολάου ᾿Ιω. Σωτηροπούλου, θεολόγου
ΠΟ ΤΙΣ 15 Νοεμβρίου εἰσήλθαμε στὴ τεσσαρακονθήμερη νηστεία τῶν Χριστουγέννων. Τὰ Χριστού γεννα εἶνε ἡ μεγάλη ἑορτὴ τῆς γεννήσεως τοῦ Χριστοῦ, ἡ ρίζα ὅλων τῶν χριστιανικῶν ἑορτῶν. Κατὰ τὴν ἡμέρα τῶν Χριστουγέννων οἱ πιστοὶ ἑορτάζουμε, καὶ ἤδη κατὰ τὴν τεσσαρακονθήμερη νηστεία προεορτάζουμε, τὸ γεγονὸς τῶν γεγονότων, ὅτι γεννήθηκε στὸν κό σμο ὄχι ἁπλῶς ἄνθρωπος, ἀλλὰ Θεάνθρωπος. ῾Ο Υἱὸς τοῦ Θεοῦ καὶ Θεὸς ἔγινεν Υἱὸς ἀνθρώπου, ῎Ανθρωπος, μὲ ἄλφα κεφαλαῖο. ῎Ανθρωπος κατὰ πάντα ὅμοιος μὲ μᾶς τοὺς ἀνθρώπους ἐκτὸς ἁμαρτίας. Κατὰ τὴ δημιουργία ὁ ἄνθρωπος ἔγινε «κατ᾿ εἰκόνα καὶ καθ᾿ ὁμοίωσιν» τοῦ Θεοῦ, συμφώνως πρὸς τὴν πνευματικὴ εἰκόνα καὶ μορφὴ τοῦ Θεοῦ. Κατὰ τὴν ἀναδημιουργία ὁ Θεὸς ἔγινε «κατ᾿ εἰκόνα καὶ καθ᾿ ὁμοίωσιν» τοῦ ἀνθρώπου, ἴσος κατὰ τὴν οὐσία μὲ τὸν ἄνθρωπο! Ποιός θὰ περίμενε τόσο μεγάλη τιμὴ τοῦ Θεοῦ πρὸς τὸν ἄνθρωπο; Ποιά διάνοια θὰ μποροῦσε νὰ διανοηθῇ τόσο μεγάλο γεγονός; Ποιός νοῦς θὰ μποροῦσε νὰ χωρέσῃ τόσο μεγάλη ἀγάπη τοῦ Θεοῦ γιὰ τὸν ἄνθρωπο, ἀγάπη μεγαλύτερη ἀπὸ τὸ Σύμπαν, ποὺ ἔχει διάμετρο δισεκατομμυρίων ἐτῶν φωτός; ῏Ω Κύριε, ὑπερέβης τὶς προσδοκίες μας, ἀναφωνεῖ ὁ ἱερὸς Αὐγουστῖνος. Καὶ ὁ ἀπόστολος Παῦλος λέγει ὅτι ὁ Θεὸς κάνει «ὑπερεκπερισσοῦ ὧν αἰτούμεθα ἢ νοοῦμεν», πολὺ περισσότερο ἀπ᾿ ὅσα ζητοῦμε ἢ διανοούμεθα (᾿Εφεσ. γ´ 20). Τίθεται τὸ ἐρώτημα: Γιατί ὁ Θεὸς ἔγινεν ἄνθρωπος; ῾Η ἀπάντησι στὸ ἐρώτημα εἶνε αὐτή: ῾Ο Θεὸς ἔγινεν ἄνθρωπος ὄχι μόνο γιὰ ἕνα, ἀλλὰ γιὰ πολλοὺς λόγους. ῾Ο φίλος ἀναγνώστης δύναται νὰ ἰδῇ αὐτοὺς τοὺς λόγους στὸ ἡμέτερο βιβλίο «῾Ο ῎Ανθρωπος». ᾿Αλλ᾿ ἀπὸ τοὺς πολλοὺς λόγους τῆς θείας ἐνανθρωπήσεως ὁ κυριώτερος καὶ σπουδαιότερος εἶνε ἡ θυσία. ῾Ο Θεὸς ἔγινεν ἄνθρωπος, γιὰ νὰ μπορῇ νὰ θυσιασθῇ γιὰ τὶς ἁμαρτίες μας. Σὲ τοῦτο δὲ τὸ ἄρθρο θὰ ἰδοῦμε πῶς αὐτὸς ὁ σκοπὸς τῆς θείας ἐνανθρωπήσεως ἐκφράζεται στὴν περικοπὴ ῾Εβρ. β´ 11–18. Εἶνε μία ἀπὸ τὶς θεολογικώτερες, ἀλλὰ καὶ δυσκολώτερες περικοπὲς τῆς Καινῆς Διαθήκης γιὰ τὸ πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ. Παραθέτουμε τὴν περικοπὴ ὅπως ἔχει στὸ ἱερὸ κείμενο, γιὰ νὰ ἰδῇ κανεὶς ἀπὸ τὴν ἀνάγνωσί της, ὅτι περιέχει δύσκολα νοήματα, καὶ στὴ συνέχεια δίνουμε τὴν ἑρμηνεία της. «῾Ο ἁγιάζων καὶ οἱ ἁγιαζόμενοι ἐξ ἑνὸς πάντες. Διʼ ἣν αἰτίαν οὐκ ἐπαισχύνεται ἀδελφοὺς αὐτοὺς καλεῖν, λέγων· ᾿Απαγγελῶ τὸ ὄνομά σου τοῖς ἀδελφοῖς μου, ἐν μέσῳ ἐκκλησίας ὑμνήσω σε. Καὶ πάλιν· ᾿Εγὼ ἔσομαι πεποιθὼς ἐπʼ αὐτῷ. Καὶ πάλιν· ᾿Ιδοὺ ἐγὼ καὶ τὰ παιδία ἅ μοι ἔδωκεν ὁ Θεός. ᾿Επεὶ οὖν τὰ παιδία κεκοινώνηκε σαρκὸς καὶ αἵματος, καὶ αὐτὸς παραπλησίως μετέσχε τῶν αὐτῶν, ἵνα διὰ τοῦ θανάτου καταργήσῃ τὸν τὸ κράτος ἔχοντα τοῦ θανάτου, τοῦτʼ ἔστι τὸν Διάβολον, καὶ ἀπαλλάξῃ τούτους, ὅσοι φόβῳ θανάτου διὰ παντὸς τοῦ ζῆν ἔνοχοι ἦσαν δουλείας. Οὐ γὰρ δήπου ἀγγέλων ἐπιλαμβάνεται, ἀλλὰ σπέρματος ᾿Αβραὰμ ἐπιλαμβάνεται. ῞Οθεν ὤφειλε κατὰ πάντα τοῖς ἀδελφοῖς ὁμοιωθῆναι, ἵνα ἐλεήμων γένηται καὶ πιστὸς ἀρχιερεὺς τὰ πρὸς τὸν Θεὸν εἰς τὸ ἱλάσκεσθαι τὰς ἁμαρτίας τοῦ λαοῦ. ᾿Εν ᾧ γὰρ πέπονθεν αὐτὸς πειρασθείς, δύναται τοῖς πειραζομένοις βοηθῆσαι». Ποιός εἶνε «ὁ ἁγιάζων»; ῾Ο Χριστός. Κατ᾿ ἄλλα χωρία τῆς Γραφῆς ὁ ἁγιάζων εἶνε ὁ Θεὸς καὶ κατ᾿ ἄλλα ὁ Χριστός. ῾Ο Χριστὸς εἶνε ὁ ἐνανθρωπήσας Θεός. Καὶ ποιοί εἶνε «οἱ ἁγιαζόμενοι»; Οἱ καλοπροαίρετοι καὶ πιστοὶ ἄνθρωποι. Καὶ ὁ Χριστός, ὁ ὁποῖος ἁγιάζει, καὶ οἱ ἄνθρωποι, οἱ ὁποῖοι ἁγιάζονται, ὅλοι προέρχονται «ἐξ ἑνός», ἀπὸ τὸν ᾿Αδάμ. «Δι᾿ ἣν αἰτίαν», γιὰ τὸ λόγο δηλαδή, ὅτι εἶνε καὶ ὁ Χριστὸς τέκνο τοῦ ᾿Αδάμ, ἄνθρωπος, «οὐκ ἐπαισχύνεται», δὲν ἐντρέπεται, ἀλλὰ καταδέχεται νὰ ὁμιλῇ ἀπὸ τὴ θέσι τῆς κατώτερης φύσεώς του, τῆς ἀνθρωπίνης, καὶ νὰ ὀνομάζῃ τοὺς ἀνθρώπους «ἀδελφούς» του (Ψαλμ. κα´ 23). ῍Αν μιλοῦσε ἀπὸ τὴ θέσι τῆς ἀνώτερης φύσεώς του, τῆς θείας, δὲν θὰ ὠνόμαζε τοὺς ἀνθρώπους «ἀδελφούς». ῾Ως Θεὸς ὁ Χριστὸς δὲν μᾶς ἔχει ἀδελφούς, ἀλλὰ δούλους. ᾿Αδελφοὺς ὁ Χριστὸς μᾶς ἔχει ὡς ἄνθρωπος. Δὲν ἐντρέπεται πάλι ὁ Χριστὸς νὰ ὁμιλῇ ὡς ἄνθρωπος καὶ ἔτσι νὰ παρουσιάζεται ὡς κατώτερος ἀπὸ τὸ Θεὸ λέγοντας, «᾿Εγὼ ἔσομαι πεποιθὼς ἐπ᾿ αὐτῷ» (῾Ησ. η´ 17), ᾿Εγὼ θὰ στηρίξω τὴν πεποίθησί μου σ᾿ αὐτόν, στὸ Θεό. ῾Ως Θεὸς ὁ Χριστὸς στηρίζει τοὺς πάντες καὶ τὰ πάντα, ἀλλ᾿ ὡς ἄνθρωπος στηρίζεται καὶ αὐτὸς στὸ Θεό. ᾿Επίσης δὲν ἐν τρέπεται ὁ Χριστὸς νὰ ὁμιλῇ ὡς ἄνθρωπος λέγοντας, «᾿Ιδοὺ ἐγὼ καὶ τὰ παιδία ἅ μοι ἔδωκεν ὁ Θεός» (῾Ησ. η´ 18), ᾿Ιδοὺ ἐγὼ καὶ τὰ παιδιά, ποὺ μοῦ ἔδωσεν ὁ Θεός. ῍Αν ὁ Χριστὸς μιλοῦσε ἀπὸ τὴ θέσι τῆς ἀνώτερης φύσεώς του, δὲν θὰ ἔλεγεν ὅτι τὰ παιδιὰ ἔδωσε σ᾿ αὐτὸν ὁ Θεός. ῾Ο Χριστὸς κατὰ τὴν ἀνώτερη φύσι του δὲν πῆρε τὰ παιδιὰ ἀπὸ τὸ Θεό, εἶνε ὁ ἴδιος Θεός, καὶ συνεπῶς σ᾿ αὐτὸν ἀνήκουν τὰ παιδιά, καὶ τὰ πάντα. Τὸ «οὐκ ἐπαισχύνεται» λοιπόν, δὲν ἐντρέπεται δηλαδή, ἀλλὰ κα-
ταδέχεται νὰ ὀνομάζῃ τοὺς ἀνθρώπους ἀδελφούς του καὶ νὰ παρουσιάζεται ὡς κατώτερος τοῦ Θεοῦ καὶ ἐξαρτώμενος ἀπὸ τὸ Θεό, εἶνε καὶ αὐτὸ μία ἀπὸ τὶς ἀναρίθμητες Γραφικὲς ἀποδείξεις τῆς θεότητος τοῦ Χριστοῦ. ῍Αν ὁ Χριστὸς δὲν ἦταν Θεός, ἀλλὰ μόνον ἄνθρωπος, τὸ «οὐκ ἐπαισχύνεται» δὲν θὰ ἐχρησιμοποιεῖτο γι᾿ αὐτόν. Γιὰ ἁπλῶς ἄνθρωπο δὲν θὰ ἦταν δυνατὸ νὰ εἰπῇ ἡ Γραφή, ὅτι αὐτὸς ὁ ἄνθρωπος δὲν ἐντρέπεται, ἀλλὰ καταδέχεται νὰ ὀνομάζῃ τοὺς συνανθρώπους του ἀδελφοὺς καὶ νὰ παρουσιάζῃ τὸν ἑαυτό του ὡς κατώτερον ἀπὸ τὸ Θεὸ καὶ ἐξαρτώμενον ἀπ᾿ αὐτόν. Θὰ ἦταν ἀστεῖο νὰ ἔλεγεν ἡ Γραφή, ὅτι ὁ ἄνθρωπος (ἐκτὸς τοῦ Χριστοῦ) δὲν ἐντρέπεται, ἀλλὰ καταδέχεται νὰ παρουσιάζεται ὡς ἄνθρωπος! ᾿Επιμένουμε σ᾿ αὐτὸ τὸ σημεῖο, διότι πολλοὶ δὲν καταλαβαίνουν, ὅτι τὸ «οὐκ ἐπαισχύνεται» εἶνε Γραφικὴ ἀπόδειξι τῆς θεότητος τοῦ Χριστοῦ. «᾿Επεὶ οὖν τὰ παιδία κεκοινώνηκε σαρκὸς καὶ αἵματος, καὶ αὐτὸς παραπλησίως μετέσχε τῶν αὐτῶν». ᾿Επειδὴ δηλαδὴ τὰ παιδιά, γιὰ τὰ ὁποῖα μίλησε προηγουμένως ὁ ἀπόστολος ἐπὶ τῇ βάσει τοῦ ῾Ησ. η´ 18, μετέχουν σαρκὸς καὶ αἵματος, τουτέστιν ἔχουν σῶμα, γι᾿ αὐτὸ καὶ αὐτός, ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ καὶ Θεός, παρομοίως μετέσχε τῶν αὐτῶν, προσέλαβε σάρκα καὶ αἷμα, σῶμα. Καὶ γιατί προσέλαβε σῶμα; Γιὰ νὰ δύναται νὰ ὑποστῇ θάνατο καὶ διὰ τοῦ θάνατου νὰ καταργήσῃ ἐκεῖνον, ποὺ ἔχει «τὸ κράτος τοῦ θανάτου», τὴ δύναμι νὰ θανατώνῃ λόγῳ τῆς ἁμαρτίας, δηλαδὴ τὸν Διάβολο, καὶ ἔτσι νὰ ἐλευθερώσῃ αὐτούς, οἱ ὁποῖοι λόγῳ τοῦ φόβου τοῦ θανάτου, αἰσθήματος δουλικοῦ, ἦταν δοῦλοι σ᾿ ὅλη τὴ ζωή τους. «Οὐ γὰρ δήπου ἀγγέλων ἐπιλαμβάνεται, ἀλλὰ σπέρματος ᾿Αβραὰμ ἐπιλαμβάνεται». Δυσκολώτατος λόγος, ὁ ὁποῖος παρερμηνεύεται. ῾Η ὀρθὴ ἑρμηνεία εἶνε αὐτή: Εἶνε γνωστὸ ἀπὸ τὸν προφητικὸ λόγο τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, ὅτι ὁ Θεὸς δὲν ἐκλέγει ἀγγέλους πρὸς σωτηρίαν τῶν ἀνθρώπων, ἀλλ᾿ ἐκλέγει «σπέρμα ᾿Αβραάμ», ἀπόγονο τοῦ ᾿Αβραάμ, ἄνθρωπο. ῾Ο Μεσσίας δηλαδὴ καὶ Σωτὴρ τοῦ κόσμου ἀπὸ τὴν Παλαιὰ Διαθήκη προβλεπόταν νὰ εἶνε ἄνθρωπος. «῞Οθεν ὤφειλε κατὰ πάντα τοῖς ἀδελφοῖς ὁμοιωθῆναι». Γι᾿ αὐτό, γιὰ νὰ ἐκπληρωθῇ δηλαδὴ ὁ προφητικὸς λόγος τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης γιὰ τὸν Μεσσία ὡς ἄνθρωπο, ὁ Θεὸς ἔπρεπε σὲ ὅλα νὰ γίνῃ ὅμοιος μὲ ἐκείνους, τοὺς ὁποίους προφητικῶς στὸ Ψαλμ. κα´ 23 ὠνόμασεν «ἀδελφούς», νὰ γίνῃ τέλειος ἄνθρωπος, ὅπως εἶνε καὶ τέλειος Θεός. ῾Ο Χριστός, ἐπαναλαμβάνουμε, μᾶς ἔχει ἀδελφοὺς ὡς ἄνθρωπος, ὡς συνάνθρωπός μας. Προηγουμένως ὁ ἀπόστολος εἶπε γιὰ τὸ Χριστό, ὅτι προσέλαβε σάρκα καὶ αἷμα, σῶμα, γιὰ νὰ ὑποστῇ θάνατο καὶ διὰ τοῦ θανάτου νὰ καταργήσῃ τὸν Διάβολο, ποὺ ἔχει τὴ δύναμι νὰ θανατώνῃ, διὰ τῆς ἁμαρτίας, τοὺς ἀνθρώπους. Καὶ τώρα ὁ ἀπόστολος τὸ σκοπὸ τῆς θείας ἐνανθρωπήσεως ἐκφράζει καὶ ἀλλιῶς: ῾Ο Θεὸς ἔπρεπε νὰ γίνῃ ἄνθρωπος, «ἵνα ἐλεήμων γένηται καὶ πιστὸς ἀρχιερεὺς τὰ πρὸς τὸν Θεὸν εἰς τὸ ἱλάσκεσθαι τὰς ἁμαρτίας τοῦ λαοῦ». ῾Ο Θεὸς ἔγινεν ἄνθρωπος, γιὰ νὰ γίνῃ ὡς ἄνθρωπος ἀρχιερεύς. Καὶ τί ἀρχιερεύς; «᾿Ελεήμων καὶ πιστός». Τὰ δύο ἐδῶ ἐπίθετα θεωροῦμε συνώνυμα, κατὰ τὴν προσφιλῆ στὸν ἑβραϊκὸ λόγο συνήθεια τῆς χρήσεως συνωνύμων πρὸς ἔμφασι. Τὸ «ἐλεήμων» μεταφράζουμε «σπλαγχνικός». Καὶ τὸ «πιστὸς» μεταφράζουμε «φιλάνθρωπος». Στὸ Παροιμ. ιε´ 27, «᾿Ελεημοσύναις καὶ πίστεσιν ἀποκαθαί ρονται ἁμαρτίαι», τὸ οὐσιαστικὸ «πίστις», συνώνυμον τοῦ «ἐλεημοσύνη», σημαίνει «φιλανθρωπία». Αὐτὴ δὲ τὴ σημασία τὸ αὐτὸ οὐσιαστικὸ ἔχει καὶ στὸ Ματθ. κγ´ 23. Στὰ δὲ χωρία Α´ Κορ. ι´ 13, Α´ Πέτρ. δ´ 19, Α´ ᾿Ιωάν. α´ 9 τὸ ἀντίστοιχο ἐπίθετο «πιστὸς» σημαίνει «σπλαγχνικός, φιλάνθρωπος». ῾Ο ἀρχιερεὺς Χριστὸς εἶνε «ἐλεήμων καὶ πιστὸς ἀρχιερεὺς τὰ πρὸς τὸν Θεὸν εἰς τὸ ἱλάσκεσθαι τὰς ἁμαρτίας τοῦ λαοῦ». Εἶνε σπλαγχνικὸς καὶ φιλάνθρωπος στὰ ἀρχιερατικὰ καθήκοντά του πρὸς τὸ Θεό. ῎Εχοντας εὐσπλαγχνία καὶ φιλανθρωπία ὁ ἀρχιερεὺς Χριστὸς ζητεῖ ἀπὸ τὸ Θεὸ καὶ ἐπιτυγχάνει τὴν ἐξιλέωσι τῶν ἁμαρτιῶν μας δυνάμει τοῦ πάθους του, τῆς σταυρικῆς θυσίας του. ᾿Εξ αἰτίας δηλαδὴ τοῦ πάθους, ποὺ ὑπέστη ὁ ἴδιος «δοκιμασθείς», περνώντας ἀπὸ τὴ φοβερὴ δοκιμασία τῆς σταυρώσεως, δύναται νὰ βοηθήσῃ αὐτούς, οἱ ὁποῖοι δοκιμάζονται, νὰ τοὺς βοηθήσῃ πρὸς σωτηρίαν (βλέπε καὶ Α´ ᾿Ιωάν. β´ 1-2, ὅπου τὸ «δίκαιος» σημαίνει «σπλαγχνικός», ὅπως στὰ Ματθ. α´ 19, Α´ ᾿Ιωάν. α´ 9). Συνοψίζουμε: ῾Ο Θεὸς ἔγινεν ἄνθρωπος, ὅπως προφητευόταν στὴν Παλαιὰ Διαθήκη, κυρίως γιὰ νὰ γίνῃ σπλαγχνικὸς καὶ φιλάνθρωπος ἀρχιερεὺς καὶ νὰ προσφέρῃ θυσία τὸν ἑαυτό του γιὰ τὴν ἄφεσι τῶν ἁμαρτιῶν μας καὶ τὴ σωτηρία μας. Οἱ ἀρχιερεῖς, οἱ ἐκπρόσωποι τῆς ἀρχιερωσύνης τοῦ μεγάλου ἀρχιερέως Χριστοῦ, ἂς σκέπτωνται κατὰ πόσον ὁμοιάζουν μὲ τὸ Χριστό. Προπάντων ἂς σκέπτωνται κατὰ πόσον κάνουν θυσίες γιὰ τὸ λαὸ τοῦ Θεοῦ.
Ἐπίκαιροι ἐκδόσεις τοῦ «Ὀρθ. Τύπου» Ἀρχιμανδρίτου Σπυρίδωνος Μπιλάλη (†)
«Η ΑΙΡΕΣΙΣ ΤΟΥ FILIOQUE»
ΤΟΝ ΤΡΟΠΟΝ ΖΩΗΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΜΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ
Ὅποιος ἀγαπᾶ τὸν πλοῦτον, τὴν δόξαν καὶ τὸν εὐδαιμονισμὸν δὲν ἔχει σχέσιν μὲ τὸν πτωχὸν καὶ ταπεινὸν Χριστόν, ἀλλὰ μὲ τὸν προδότην Ἰούδαν. Διαβάστε τοὺς βίους τῶν Ἁγίων Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας μας καὶ θὰ δεῖτε ὅτι ὅλοι τους ἔζησαν πτωχά, ἁπλὰ καὶ ταπεινά. Ὁ Θεὸς εἰς τὴν Ἁγίαν Γραφὴν δὲν λέγεται Θεὸς τῶν βασιλέων καὶ τῶν πλουσίων, ἀλλὰ λέγεται Θεὸς τῶν πτωχῶν καὶ τῶν ταπεινῶν καὶ τῶν καταφρονεμένων.
Ὁ Μητροπολίτης Γόρτυνος καὶ Μεγαλοπόλεως κ. Ἰερεμίας εἰς ἐγκύκλιόν του ἐπὶ τοῖς Χριστουγέννοις, ἀφοῦ καλεῖ τὸ Χριστεπώνυμον πλήρωμα νὰ ἀκολουθήση τὸν τρόπον ζωῆς τοῦ Χριστοῦ μας καὶ τῶν Ἁγίων Πατέρων μας, ἐπισημαίνει ὅτι δὲν πρέπει νὰ μᾶς τρομάζη ἡ οἰκονομικὴ κρίσις, διότι ὁ Κύριος μας ἔζησε πτωχικά. Τὸ πλῆρες κείμενον τῆς ἐγκυκλίου ἔχει ὡς ἀκολούθως:
1. Χριστούγεννα ἑορτάζουμε σήμερα, ἀδελφοί χριστιανοί! Ἡ ἑορτή αὐτή εἶναι λαμπρή καί παράδοξη. Λαμπρή, γιατί ἔφερε τήν σωτηρία στήν ἀνθρωπότητα, πού βαρύνεται ἀπό τήν ἁμαρτία. Καί εἶναι καί παράδοξη ἡ ἑορτή τῶν Χριστουγέννων, γιατί πραγματικά σ᾽ αὐτήν ἔχουμε δύο παράδοξα. Πρῶτον μέν τό ὅτι ὁ Θεός ἔγινε ἄνθρωπος χωρίς νά παύσει νά εἶναι Θεός· ὅτι δηλαδή στό Πρόσωπο τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ ἑνώθηκαν, χωρίς νά συγχέονται, ἀλλά καί χωρίς νά χωρίζονται, ἡ θεία καί ἡ ἀνθρώπινη φύση. Πραγματικά εἶναι παράδοξο αὐτό, ἀφοῦ αὐτός ὁ μεγάλος φιλόσοφος, ὁ δικός μας Πλάτωνας, δέν θά τό πίστευε αὐτό, γιατί ἔλεγε ὅτι εἶναι «ἀδύνατο νά μειχθεῖ ἡ θεία φύση μέ τήν ἀνθρώπινη». Καί τό ἄλλο παράδοξο μέ τήν ἑορτή τῶν Χριστουγέννων εἶναι ὅτι ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ σαρκώθηκε παρθενικά στήν Παναγία καί γεννήθηκε παρθενικά πάλι ἀπ᾽ Αὐτήν. Καί ἔτσι βέβαια ἔπρεπε νά γίνει, γιατί ὁ ἐρχομός τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ στόν κόσμο ἔπρεπε νά γίνει ὄχι κατά τόν συνήθη τρόπο, μέ τόν ὁποῖον γεννιόμαστε ἐμεῖς οἱ ἄνθρωποι, ἀλλά ἔπρεπε νά γίνει κατά ἄλλο, κατά ξένο, κατά παρθενικό τρόπο. 2. Ἀλλά στήν γέννηση τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, χριστιανοί μου, θαυμάζουμε, ἀκόμη καί τόν τρόπο μέ τόν ὁποῖο Αὐτός ἦλθε ἀνάμεσά μας. Ἦλθε μέ φτώχεια καί μέ πολύ ἁπλότητα. Σάν Θεός πού ἦταν ἐξέλεξε αὐτός καί τήν Μητέρα, ἀπό τήν ὁποία γεννήθηκε καί τόν τόπο καί τόν καιρό καί τίς συνθῆκες, ὑπό τίς ὁποῖες γεννήθηκε. Θά μποροῦσε νά γεννηθεῖ τήν ὡραία ἐποχή τῆς ἄνοιξης ἤ τοῦ καλοκαιριοῦ καί νά γεννηθεῖ σέ ἕνα πλούσιο ἀρχοντικό ἀπό μιά πλούσια καί μέ κοσμικό ἀξίωμα γυναίκα. Καί ὅμως! Γεννήθηκε στά κρύα τοῦ χειμώνα, ἀπό μιά πτωχή καί πτωχοτάτη παρθένο, τήν Μαριάμ, καί γεννήθηκε ποῦ; Σέ μιά σπηλιά, πού τήν ἔκαναν φάτνη γιά τά
ἄλογα ζῶα. Ποῦ ἡ θερμάστρα, ποῦ ἡ σόμπα, ποῦ τά ταπέτα καί τά κομφόρ; Στήν φάτνη τῶν ἀλόγων, χειμῶνα καιρό καί λίγο μετά τήν γέννησή Του διωκόμενος ἀπό τόν βασιλιᾶ Ἡρώδη, αὐτές ἦταν οἱ συνθῆκες, πού γεννήθηκε ὁ Ἰησοῦς Χριστός. 3. Ἀλλά καί σέ ὅλη Του τήν ζωή ὁ Χριστός μας, ἀγαπητοί μου, ἔζησε μέ φτώχεια καί ἁπλότητα. Τό πρῶτο κρεββάτι τοῦ Χριστοῦ, τήν κούνια Του, τήν εἴδαμε. Ἦταν ἡ φάτνη! Καί τό τελευταῖο κρεββάτι, στό ὁποῖο ἀκούμπησε τό κουρασμένο Του σῶμα ὁ υἱός τῆς Παρθένου, ἦταν δύο ξύλα, τά ξύλα τοῦ Σταυροῦ. Καί προσκέφαλό Του ἦταν ὁ ἀκάνθινος στέφανος! Αὐτός εἶναι ὁ Θεός μας, ἀγαπητοί μου! Ἐδῶ στήν γῆ πού ἦρθε ἔζησε πτωχά, ἁπλᾶ καί ταπεινά. ῞Οπως μᾶς τό λέγει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, «ἦταν πλούσιος καί ἔγινε γιά χάρη μας φτωχός, γιά νά μπορέσουμε ἐμεῖς νά πλουτίσουμε μέ τήν φτώχεια ἐκείνου» (Β´ Κορ. 8, 9)! Πῶς ἦταν πλούσιος; Ἦταν καί εἶναι πλούσιος, γιατί εἶναι Θεός. Καί ὅμως ἔγινε ἄνθρωπος καί σάν ἄνθρωπος ἔζησε ζωή φτώχειας. Καί ὅλα αὐτά «γιά χάρη μας», λέγει ὁ Ἀπόστολος: «Γιά νά μπορέσουμε ἐμεῖς νά πλουτίσουμε μέ τήν φτώχεια Του»! Ἀλλά γιά νά γίνει αὐτό, ἀγαπητοί μου, θά πρέπει, σάν χριστιανοί πού εἴμαστε, νά ἀκολουθήσουμε τόν τρόπο τῆς ζωῆς τοῦ Χριστοῦ μας. Γιατί, ὅπως μᾶς τό λέγει ὁ Ἀπόστολος Πέτρος, ἡ ζωή τοῦ Χριστοῦ πρέπει νά μᾶς εἶναι «ὑπόδειγμα, γιά νά βαδίσουμε στά ἀχνάρια τά δικά του»(Α´Πέτρ. 2, 21). Δηλαδή, νά ζοῦμε καί ἐμεῖς σάν τόν Χριστό μας φτωχά, ἁπλᾶ καί ταπεινά. Ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ σαρκώθηκε καί ἔγινε ἄνθρωπος, γιά νά κτυπήσει μέ τήν γέννησή Του καί τήν ὅλη Του ζωή τρεῖς ἔρωτες, λέγει ὁ Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης: Τόν ἔρωτα τῆς δόξης, τόν ἔρωτα τοῦ πλούτου καί τόν ἔρωτα τῶν σαρκικῶν ἡδονῶν. 4. Μᾶς τρομάζει ἡ οἰκονομική κρίση τοῦ καιροῦ μας, γιατί δέν ἔχουμε μάθει νά ζοῦμε, ὅπως οἱ παποῦδες μας, φτωχά καί ἁπλᾶ. Ἄς ἀρχίσουμε καί ᾽μεῖς, ἀγαπητοί μου, νά ζοῦμε μιά τέτοια ζωή, ζωή φτώχειας καί ἁπλότητας. Καί νά ἀρχίσουμε νά ζοῦμε μιά τέτοια ζωή ὄχι γιατί μᾶς τό ἐπιβάλλουν οἱ συνθῆκες τῶν καιρῶν μας, ἀλλά γιατί ἔτσι πρέπει
νά ζοῦμε σάν χριστιανοί, γιατί τέτοια ζωή ἔζησε ὁ Ἀρχηγός μας, ὁ Ἰησοῦς Χριστός. Ἔζησε φτωχικά! Δυστυχῶς ὅμως, ἀδελφοί, ἐπειδή καί ἐμεῖς οἱ κληρικοί σας δέν σᾶς δίνουμε καί σ᾽ αὐτό καλό παράδειγμα, γι᾽ αὐτό καί σεῖς οἱ λαϊκοί ἀγαπᾶτε τήν δόξα καί τήν καλοπέραση. Τό κακό ὅλων μας εἶναι ὅτι ἀγαποῦμε τόν εὐδαιμονισμό. Ὄχι! Ὀφείλω νά σᾶς πῶ καθαρά τήν ἀλήθεια καί τήν λέγω καί στόν ἑαυτό μου πρῶτα τήν ἀλήθεια αὐτή: Ὅποιος ἀγαπάει τόν πλοῦτο καί τήν δόξα, ὅποιος ἀγαπάει τόν εὐδαιμονισμό, δέν ἔχει σχέση μέ τόν πτωχό καί τόν ταπεινό Ἰησοῦ Χριστό. Καί ὁ ὑμνωδός, μιλῶντας στόν προδότη Ἰούδα, ὁ ὁποῖος, ἄν καί ἦταν μαθητής τοῦ Χριστοῦ, ὅμως ἀγαποῦσε τόν πλοῦτο, τοῦ λέγει: «Εἰ πλοῦτον ἠγάπας, τί τῷ περί πτωχείας διδάσκοντι ἐφοίτας;». Δυστυχῶς, αὐτός ὁ λόγος τοῦ ὑμνωδοῦ πρός τόν Ἰούδα εἶναι ὅ,τι πρέπει γιά πολλούς ἀπό μᾶς!... Διαβάστε τήν ζωή τῶν Ἁγίων, ἀδελφοί χριστιανοί, καί μάλιστα τήν ζωή τῶν Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας μας καί θά δεῖτε ὅτι ὅλοι τους ἔζησαν φτωχά, ἁπλᾶ καί ταπεινά. Ὁ Ἅγιος Βασίλειος γιά παράδειγμα, πού θά ἑορτάσουμε σέ λίγες μέρες, ἦταν δικηγόρος πρῶτα καί ἦταν ὁ πλουσιότερος σ᾽ ὅλη τήν Καισάρεια τῆς Καππαδοκίας. Ἀλλά, ὅταν αὐτός ὁ πλουσιότατος ἔγινε ἐπίσκοπος καί πήγαινε τότε στά χρόνια του κάποιος στήν Καισάρεια, γιά νά κάνει μιά ἐλεημοσύνη σέ ἕνα πτωχό, ὅλοι στήν πόλη τό ἤξεραν καί τό ἔλεγαν: Ὁ πτωχότερος ἀπ᾽ ὅλους μας εἶναι ὁ Δεσπότης μας, ὁ Βασίλειος! Ἄς ἀρχίσουμε καί ἐμεῖς, ἀγαπητοί, κατά τό παράδειγμα τῶν Ἁγίων τῆς Ἐκκλησίας μας, ἄς ἀρχίσουμε, λέγω, μέ τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ, νά μιμηθοῦμε τήν ζωή ἁπλότητας καί ταπεινώσεως τοῦ σαρκωθέντος γιά ᾽μᾶς Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ, τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ. Τότε θά εἴμαστε πραγματικά δικοί Του. Γιατί ὁ Θεός στήν Ἁγία Γραφή δέν λέγεται Θεός τῶν βασιλέων καί τῶν πλουσίων, ἀλλά λέγεται Θεός «τῶν πτωχῶν καί τῶν ταπεινῶν» καί τῶν καταφρονεμένων! Χρόνια σας πολλά καί εὐλογημένο ἀπό τόν Θεό τό ἐρχόμενο νέο ἔτος. Μέ πολλές εὐχές † Ὁ Μητροπολίτης Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Ἰερεμίας
Ὑπογραμμίζει ὁ Σεβ. Μητροπολίτης Ν. Σμύρνης κ. Συμεών
Η ΚΡΑΥΓΑΛΕΑ ΥΛΙΣΤΙΚΗ ΑΝΤΙΛΗΨΙΣ ΔΙΑ ΤΗΝ ΖΩΗΝ ΜΑΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΔΙΑ ΤΗΝ ΚΡΙΣΙΝ Ἠκολουθήσαμεν τό ἀπαράδεκτον «δόγμα»: «Ἄς φᾶμε κι ἄς πιοῦμε, γιατί αὔριο δέν θά ζοῦμε».
Ὁ Σεβ. Μητροπολίτης Νέας Σμύρνης κ. Συμεών εἰς ἐγκύκλιον μήνυμά του ἐπί τοῖς Χριστουγέννοις, πρός τόν πιστόν λαόν τῆς Ἱ. Μητροπόλεώς του ἐπισημαίνει ὅτι ἡ παροῦσα βαθυτάτη οἰκονομική κρίσις καί ὁ διεθνής διασυρμός μας, ἐξ αἰτίας τοῦ κινδύνου τῆς χρεοκοπίας τῆς χώρας, ὀφείλεται εἰς τό γεγονός ὅτι εἰς τήν ζωήν μας ἐκυριάρχησεν ἡ κακοδιαχείρισις, ἡ ἀδιαφάνεια, ὁ ἄνομος πλουτισμός ἤτοι ἡ κραυγαλέα ὑλιστική ἀντίληψις διά τήν ζωήν. Ὑπογραμμίζει, ἐπίσης, ὅτι αὐτάς τάς ἡμέρας πρέπει νά καταδείξωμεν τήν ἀγάπην καί τήν ἀλληλεγγύην μας πρός συνανθρώπους μας, οἱ ὁποῖοι ἔχουν μεγάλα προβλήματα. Τό πλῆρες κείμενον τῆς ἐγκυκλίου ἔχει ὡς ἀκολούθως:
«Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, Ἑορτάζουμε ἐφέτος τά Χριστούγεννα, ἐνῶ ὁ τόπος μας –καί ὄχι μόνο– βρίσκεται στή δίνη μιᾶς μεγάλης κρίσεως. Κρίσεως κατ᾽ ἀρχήν οἰκονομικῆς –αὐτό φαίνεται, αὐτό κυριαρχεῖ. Κρίσεως, ὅμως, πρωτίστως ἠθικῆς καί πνευματικῆς, ἄν θέλουμε νά βλέπουμε τά πράγματα βαθύτερα καί ὄχι ἐπιφανειακά. Φτάσαμε ἐδῶ πού φτάσαμε ὄχι ἁπλῶς, γιατί ἀπέτυχαν οἱ σχεδιασμοί τῆς οἰκονομικῆς πολιτικῆς, ἀλλά γιατί κυρίως στή ζωή μας, τήν ἀτομική καί τήν κοινωνική, κυριάρχησε ἡ ἰδιοτέλεια καί τό συμφέρον, ἡ κακοδιαχείριση καί ἡ ἀδιαφάνεια, ὁ ἄνομος πλουτισμός, ἡ φοροδιαφυγή καί, κυρίως, μιά κραυγαλέα ὑλιστική ἀντίληψη γιά τή ζωή. Σύνθημα πολλῶν, αὐτό τῶν ὑλιστῶν τῆς ἐποχῆς τοῦ ἀποστόλου Παύλου: “Ἄς φᾶμε καί ἄς πιοῦμε, γιατί αὔριο δέν θά ζοῦμε!” (Α´ Κορ. 15,32). Ἔτσι, ὡς λαός διασυρθήκαμε διεθνῶς καί κινδυ-
νεύουμε νά χρεοκοπήσουμε, δηλαδή νά βουλιάξουμε! Ἐν μέσῳ αὐτῆς τῆς κρίσεως προβάλλει ἡ κορυφαία ἑορτή τῆς πίστεώς μας, ἡ γέννηση τοῦ λυτρωτῆ μας Κυρίου Ἰησοῦ. Θά τή γιορτάσουμε ἀσφαλῶς. Θά ἀνταλλάξουμε εὐχές. Θά προσφέρουμε ὅσοι μποροῦμε καί δῶρα. Θά στρώσουμε γιορταστικό τραπέζι. Πολλοί, ἴσως, καί θά ἐκκλησιαστοῦμε καί θά προσέλθουμε στή θ. Εὐχαριστία. Ἆραγε, ὅμως, ἀρκοῦν ὅλα αὐτά; Καί μᾶς ἐπιτρέπουν νά συνειδητοποιήσουμε καί στή συνέχεια νά βιώσουμε τό βαθύτερο νόημα τῆς ἑορτῆς; Τό τί σημαίνει ὅτι ὁ Θεός σαρκώνεται, γίνεται ἄνθρωπος γιά χάρη μας, γιά τή σωτηρία μας; Ἡ ἐνανθρώπηση τοῦ Χριστοῦ μας μᾶς ἀποκαλύπτει τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ Πατέρα μας γιά μᾶς τούς ἀνθρώπους. Ὁ Θεός μᾶς ἀγαπᾶ. Καί γι᾽ αὐτό ἀποστέλλει στόν κόσμο τόν μονογενῆ Υἱό Του. Γιά νά μᾶς ἐλευθερώσει ἀπό τήν ἁμαρτία. Γιά νά μᾶς λυτρώσει ἀπό τή φθορά καί τόν θάνατο. Γιά νά μᾶς καταστήσει κοινωνούς τῆς δικῆς Του ζωῆς. Γιά νά γίνουμε κατά χάριν θεοί! Ἡ ἐνανθρώπηση τοῦ Χριστοῦ μας ἀποδεικνύει καί τήν ἀξία τοῦ ἀνθρώπου, ἀφοῦ γιά χάρη του ὁ ἴδιος ὁ Θεός γίνεται ἄνθρωπος. Ὁ ἄνθρωπος εἶναι θεόπλαστο δημιούργημα. Εἰκόνα τοῦ Θεοῦ. Καί προορισμός του εἶναι ἡ εἴσοδος στή βασιλεία Του. Ἡ ἐνανθρώπηση τοῦ Χριστοῦ μας εἰσάγει στόν κόσμο τήν ὕπαρξη καί τήν παρουσία τῆς Ἐκκλησίας Του. Εἶναι τό σῶμα Του. Εἶναι ἡ οἰκογένεια τῶν τέκνων τοῦ Θεοῦ. Εἶναι ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐπί γῆς. Εἶναι ἡ πύλη τῆς σωτη-
ρίας. Ἔξω καί χωρίς τήν Ἐκκλησία ἐν Χριστῷ ζωή καί σωτηρία δέν ὑπάρχει. Ἡ ἐνανθρώπηση τοῦ Χριστοῦ μας εὐαγγελίζεται ἕναν ἄλλο, καινούργιο τρόπο ζωῆς. Ὁ Κύριος μᾶς δίδαξε ὅτι Ἐκεῖνος εἶναι ἡ ζωή μας, ἡ σαρκωμένη Ἀλήθεια, ἡ ὁδός πού οἱ μαθητές Του, ὅλοι ἐμεῖς, καλούμαστε ν᾽ ἀκολουθήσουμε. Θεμέλιο καί πηγή ἔμπνευσης στή ζωή μας τό αἰώνιο Εὐαγγέλιό Του. Τά ὅσα μᾶς προτρέπει νά τηροῦμε. Καί τά ὅσα μᾶς ὑποδεικνύει νά ἀποφεύγουμε. Κατά Χριστόν ζωή σημαίνει ζωή ἐναρμονισμένη μέ τίς ζωηφόρες ἐντολές τοῦ Εὐαγγελίου τῆς σωτηρίας. Ἀδελφοί μου, Τά Χριστούγεννα, πού ἑορτάζουμε ἐφέτος ἐν μέσω τῆς οἰκονομικῆς κρίσεως, μᾶς καλοῦν σέ περίσκεψη καί αὐτοκριτική. Εἴμαστε, πράγματι, χριστιανοί; Πιστεύουμε στ᾽ ἀλήθεια στόν Τριαδικό Θεό; Ζοῦμε ὡς γνήσια μέλη τῆς Ἐκκλησίας; Ἀγωνιζόμαστε νά τηροῦμε τίς ἐντολές τοῦ Εὐαγγελίου τοῦ Χριστοῦ μας; Παράλληλα, ἡ χριστιανική μας συνείδηση μᾶς ἐπιτάσσει νά ἀνταποκριθοῦμε στό χρέος τῆς ἀγάπης πρός τούς ἀδελφούς μας, πού δοκιμάζονται. Ἡ οἰκονομική κρίση δημιούργησε τοῦ κόσμου τά κοινωνικά προβλήματα. Πολλοί συνάνθρωποί μας ἀντιμετωπίζουν μέ ἀγωνία κάθε νέα ἡμέρα, πού ξημερώνει. Ὡς χριστιανοί ὀφείλουμε νά δείξουμε ἐνδιαφέρον καί ἀγάπη. Καί νά συμπαρασταθοῦμε ὅπου χρειάζεται καί ὅσο μποροῦμε. Μᾶς τό ζητάει ὁ Χριστός. Ἡ ὥρα τῆς κρίσης εἶναι ἡ δική μας ὥρα. Εὐλογημένα Χριστούγεννα! Ὁ Ἐπίσκοπός σας † Ο ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΣΥΜΕΩΝ».