გიორგი თექთურმანიძე საქართველოს ჩემპიონატში ერთ-ერთი გამორჩეული მოთამაშეა. მიუხედავად ახალგაზრდული ასაკისა, მან უკვე რამდენიმე გუნდში მოასწრო თამაში და ყველგან წამყვან მოთამაშედ იქცა. ჩვენ გიორგის თურქეთში დავუკვაშირდით, სადაც ის ცხინვალის „სპარტაკთან“ ერთად შეკრებას გადის და მის კარიერაზე და სამომავლო გეგმებზე ვესაუბრეთ.
— ფეხბურთის თამაში როდის და სად
დაიწყე? — თამაში 2000 წელს, კობა
— შემდეგ „დინამო თბილისში“
აღმოჩნდი. როგორ გაიხსენებდი ამ პერიოდს? — „დინამოს“ პერიოდი ჩემს საფეხბურთო
ჟორჟიკაშვილთან დავიწყე, საფეხბურთო სკოლა
ცხოვრებაში ყველაზე დიდი სკოლა იყო.
„ირაოში“. ჟორჟიკაშვილმა ძალიან დიდი როლი
აუცილებლად უნდა აღვნიშნო კახა კაჭარავა,
ითამაშა ჩემს კარიერაში და ახლაც ხშირად
რომელიც, ჩემი აზრით, საქართველოში ერთ-
ვითვალისწინებ მის აზრსა და რჩევებს.
ერთი საუკეთესო მწვრთნელია. მისგან და იმ ფეხბურთელებისგან, ვისთან ერთადაც „დინამოში“ მომიწია მუშაობა, ძალიან ბევრი რამ
— უმაღლეს ლიგაში დებიუტი საკმაოდ
ადრეულ ასაკში გქონდა...
ვისწავლე როგორც საფეხბურთო, ასევე ცხოვრებისეული თვალსაზრისით,.
— დიახ, დებიუტი 17 წლის ასაკში „სპარტაკის“ შემადგენლობაში მქონდა, რომელსაც იმ დროს ჟორჟიკაშვილი წვრთნიდა, რაც ძალიან დიდი გამოცდილება იყო ჩემთვის. ამის შემდეგ იყო საფეხბურთო სკოლა „ოლიმპი“. იქ გატარებული დრო ყოველთვის კარგ მოგონებებთან იქნება დაკავშირებული. უამრავი კარგი ადამიანი გავიცანი და ბევრ კარგ სპეციალისტთან მომიწია მუშაობა.
— ალექს გარსიაზე რას იტყოდი? — გარსიაზე საუბრისას აღსანიშნავია მისი მიდგომა ზოგადად ფეხბურთის და ფეხბურთელების მიმართ. მან სრულიად ახალი ხედვა შემოიტანა მაშინდელ „დინამოში“, რამაც ჩვენ ერთ ოჯახად ჩამოგვაყალიბა. გარსია ცდილობდა, რომ ევროპული და შემოქმედებითი ფეხბურთი გვეთამაშა.
— შემდეგ იყო იჯარა რუსთავის „მეტალურგში“... — რუსთავში გადასვლა ძირითადად კობა ჟორჟიკაშვილის ფაქტორმა განაპირობა და ამ გადაწყვეტილებას ნამდვილად არ ვნანობ. „მეტალურგის“ შემადგენლობაში დაუვიწყარი წელი გავატარე, რომლის განმავლობაში უამრავი სასიხარულო მომენტი იყო.
2
— რა იყო ის მთავარი მიზეზი, რის გამოც „დინამოში“ ბოლომდე ვერ მოახერხე
დამკვიდრება?
— „სპარტაკზე“ და შენს სამომავლო
გეგმებზე რას გვეტყვი? — „სპარტაკი“ ძალიან კარგად
— ამ თემაზე საუბარი არ მიყვარს. ვინც
დაკომპლექტებული გუნდია და აქ თავს
საფეხბურთო სამყაროში ტრიალებს, მშვენივრად
მშვენივრად ვგრძნობ. შემადენლობიდან
იცის გუნდის მაშინდელი სპორტული
გამომდინარე, უმაღლესში გადარჩენისთვის არ
დირექტორის მიდგომა ფეხბურთისადმი.
უნდა ვიბრძოდეთ, მაგრამ რეალობა ასეთია და ჩვენ ყველა მატჩზე მოსაგებად გავალთ.
ფიფას პრეზიდენტმა იოზეფ ბლატერმა
„ადამიანის უფლებების თვალსაზრისით, რაიმე
განაცხადა, რომ არ არის წინააღმდეგი, მსოფლიო
საქმიანობაზე ასაკობრივი შეზღუდვის დაწესება
ფეხბურთის მმატჩველი ორგანოს ხელმძღვანელის
დისკრიმინაციის ტოლფასი იქნება“, - ამბობს
პოსტზე მუშაობა გააგრძელოს. ამის შესახებ მან
ბლატერი.
შვეიცარიულ რადიოსადგურ RTS-ის ეთერში განაცხადა. „საკმაოდ ჯანმრთელი ვარ და ვერ ვხედავ მიზეზს, რატომ უნდა ვიფიქრო წასვლაზე. თუ ფიფაში შემავალი ასოციაციები არჩევნებში მონაწილეწობას მთხოვენ, მე ამაზე უარს არ განვაცხადებ“, - აღნიშნა ზეპ ბლატერმა.
აღნიშნულ საკითხზე ფიფას კონგრესმა სანპაულუში, მიმდინარე წლის ივნისის თვეში უნდა იმსჯელოს. შეგახსენებთ, რომ ბლატერი ფიფას 1998 წლიდან ხელმძღვანელობს, როცა ამ პოსტზე ჟოაო აველანჟი შეცვალა. მან დაძაბულ საარჩევნო ბრძოლაში უეფას მაშინდელი პრეზიდენტი ლენარტ იუჰანსონი დაამარცხა, თუმცა შემდეგ ხმა დაირხა, ბლატერმა ამომრჩეველთა ნაწილი მოისყიდა და ასე გახდა ფიფას ხელმძღვანელიო. მას ამ ხნის განმავლობაში კიდევ არაერთი სკანდალი უკავშირდება და ბევრგან აითვალწუნეს კიდეც, განსაკუთრებით კი - დასავლეთ ევროპის ქვეყნებში. რაც არ უნდა იყოს, ბლატერი იხტიბარს არ იტეხს, თავის მოღვაწეობას დადებითად აფასებს და არც საპრეზიდენტო სავარძლის დათმობის სურვილი აქვს. ცნობისთვის, ფიფას საპრეზიდენტო არჩევნებში მონაწილეობის მიღებას უეფას ამჟამინდელი ხელმძღვანელი მიშელ პლატინიც აპირებს, რომელიც
ფიფას პრეზიდენტად არჩევისთვის რამდენჯერმე ასაკობრივი ცენზის შემოღების საკითხიც დაისვა, თუმცა 77 წლის ბლატერი ამბობს, რომ საერთაშორისო სპორტული ორგანიზაციის მხრიდან ასეთი ქმედება არაკორექტული იქნება.
ამ დრომდე ყველაზე რეალურ კანდიდატად გვევლინება. აქვე გეტყვით, რომ ფიფას საპრეზიდენტო არჩევნები 2015 წელს გაიმართება. 3
ვინც 2013 წელს გამართულ კონფედერაციის
გასულმა ფინია ძაღლმა სახელად პიკლზმა
თასის გათამაშების ტელეტრანსლაციებს
უცაბედად ბუჩქებისკენ ისკუპა, პატრონიც მიჰყვა და
თვალყურს აქტიურად ადევნებდით,
ჰოი, საოცრაბავ, ჟიულ რიმეს სახელწოდების თასი!
გემახსოვრებათ სპორტულმა კომენტატორმა
ის ჩემპიონატი ინგლისის ნაკრებმა მოიგო.
სანდრო ცნობილაძემ ნიგერიის ნაკრების
ტურნირის ბოლოს გამართულ ბანკეტზე ძაღლიც
ნახევარმცველ სანდეი მბაზე რომ თქვა, სახელიდან
მიიწვიეს და ფეხბურთელთა თეფშებიდან ჭამის
გამომდინარე, ეს ბიჭი, უეჭველად, კვირა დღეს
უფლებაც მისცეს.
დაიბადებოდაო. ნიგერიისა რა მოგახსენოთ და განაში ეს ტრადიცია მართლაც არსებობს. ამ ქვეყნის წარმომადგენლებს სჯერათ, რომ დაბადების დღე ადამიანზე მთელი ცხოვრების განმავლობაში ახდენს გავლენას. განაში თითქმის ყველა ბავშვს პირველ ან მეორე სახელად სწორედ იმას უბოძებენ, რომელ დღესაც დაიბადება იგი. ასე მაგალითად, გაეროს ყოფილი გენერალური მდივნის, კოფი ანანის სახელი „პარასკევს“ ნიშნავს. „მილანის“ ცნობილი ფეხბურთელის, მაიკლ ესიენის მეორე სახელი კოჯო გახლავთ, რაც „ორშაბათს“ აღნიშნავს.
გასული საუკუნის 90-იანი წლების ბოლოს „ფიორენტინა“ ბრწყინავდა. კლუბმა წარმატებული ასპარეზობით მრავალი ქომაგის გულიც მოიგო. ამით „ფიორენტინას“ მესვეურებმა ხეირის ნახვა ისურვეს და კლუბის საფირმო მაღაზიებში ქილით ჰაერის გაყიდვა დაიწყეს. კოლექციაში სხვადასხვა სახელწოდების ჰაერს იპოვიდით: „ტრიბუნის სული“, „გამარჯვების ესენცია“ და „გასახდელის ატმოსფერო“.
აშშ-ში ფეხბურთს „სოკერს“ უწოდებენ, ტერმინი Football-ი კი მათში სპორტის იმ სახეობას ჰქვია, რომელსაც ჩვენ ამერიკულ ფეხბურთს ვუწოდებთ. 1966 წლის ინგლისის მსოფლიოს ჩემპიონატამდე ცოტა ხნით ადრე ტურნირის თასი საჯარო გამოფენიდან მოიპარეს. საქმეში პოლიცია და სკოტლანდ-იარდიც ჩაერთო, მაგრამ, მათი გაფაციცებული ძებნის მიუხედავად, ტიტულს ვერ პოულობდნენ. მთავრობამ თასის მპოვნელს ჯილდოდ 60 ათასი ფუნტ სტერლინგიც დაუწესა. ტიტული მხოლოდ შვიდი დღის შემდეგ იქნა ნაპოვნი და ისიც ძაღლის დახმარებით. სასეირნოდ
ამის მიუხედავად, სიტყვა „სოკერი“ სულაც არ გახლავთ ამერიკული წარმოშობისა. ეს ტერმინი 1880-იან წლებში, ინგლისში ოქსფორდული სლენგიდან გავრცელდა. მანამდე ინგლისში ფეხბურთს ოფიციალურად ერქვა „association football“, რათა რაგბის სახელწოდებისგან გაერჩიათ. სიტყვა association-ის შემოკლებითა და სუფიქს er-ის დამატებით მივიღეთ ტერმინი „soccer“ი.
6
პოლ მაკარტნი საყვარელი კლუბი: „ევერტონი" „პოლი „ბითლზის“ შემადგენლობაში ფეხბურთის ყველაზე აქტიური ქომაგი იყო, თუმცა აქ სიტყვა „აქტიური“ ცოტა გადაჭარბებულია. აი, პოლის ციტატა: „ფეხბურთის გაგებაში არ ვარ, მსგავსად დანარჩენი „ბითლებისა“. მაკარტნის ოჯახი ლივერპულის რაიონ ევერტონში ცხოვრობდა და ისიც უიმედოდ „კანფეტებს“ („ევერტონის“ მეტსახელია. - ავტ.) ქომაგობდა, რადგან სხვა არჩევანი არც ჰქონია. უბრალო ფაქტის წინაშე აყენებდნენ: „შენ „ლურჯებისკენ“ ხარ, გასაგებია?“
რამდენიმე წლის წინათ მაკარტნიმ განაცხადა, რომ „ლივერპულის“ მიმართ სიმპათიები გაუჩნდა, რითაც „ევერტონის“ გულშემატკივრებს გული ატკინა. ეს მაშინ მოხდა, როცა მის ერთ-ერთ კონცერტზე „წითლების“ ლეგენდარული ფეხბურთელი კენი დალგლიში მივიდა. კულისებში გასაუბრების შემდეგ, პოლი მიხვდა, რომ აზრი არ აქვს გულშემატკივრებისა და ფეხბურთელების კათოლიკეებად და პროტესტანტებად დაყოფას (ტრადიციულად, „ევერტონს“ კათოლიკეები ქომაგობენ, „ლივერპულს“ - პროტესტანტები. - ავტ.), გამოვიდა სცენაზე და თქვა, რომ „ლივერპულს“ გულშემატკივრობს, თუმცა მერსისაიდულ დერბიში, რა თქმა უნდა, „ევერტონს“ დაუჭერდა მხარს“.
პოლ მაკარტნი: „ჩემი ოჯახი „ევერტონს“ ქომაგობდა. სტადიონზე ძირითადად ხუმრობების მოსასმენად დავდიოდი. გულშემატკივართა შორის ყოველთვის იყვნენ ხუმარა კაცები, რომლებიც თავად იგონებდნენ ხუმრობებს. მახსოვს, ერთერთ მატჩზე ვიღაც ბიჭმა მილი მოათრია და თამაშს მუსიკალურად აფორმებდა. როცა პოლი „გუდისონ პარკზე“ თავის ბიძებს -
ფეხბურთელი არაზუსტად დაარტყამდა,
ჰარისა და რონს დაჰყავდათ, თუმცა პატარა
ტრიბუნაზე მსხდომი ქომაგები ბურთის დაჭერას
მაკარტნი აღტაცებული რჩებოდა არა იმდენად
ცდილობდნენ. ესეც ძალიან მახალისებდა“.
თამაშით, რამდენდაც გულშემატკივართა ქომაგობით. პოლის თქმით, მატჩებს ბევრი ხუმარა კაცი ესწრებოდა და სტადიონზეც
ბავშვობაში მაკარტნის ერთ-ერთი
უმეტესწილად იმიტომ დადიოდა, რომ
ფეხბურთელისთვის ავტოგრაფიც უთხოვნია:
სხვადასხვა ხუმრობები გაეგონა. მსოფლიო
„როგორც წესი, ავტოგრაფის მთხოვნელს
ვარსკვლავად ყოფნის პერიოდში მაკარტნი
მშვიდად ვხვდები ხოლმე. ერთი ხანობა მეც
საფეხბურთო მატჩზე მხოლოდ ერთხელ
ვაგროვებდი ავტოგრაფებს. ერთხელ
შენიშნეს - 1968 წელს ინგლისის თასის ფინალურ
საფეხბურთო კლუბ „ფულემს“ ჯონი ჰეინსის
შეხვედრაზე, რომელიც „ევერტონსა“ და „ვესტ
ავტოგრაფის თხოვნით მივწერე. ვერ
ბრომვიჩს“ შორის გაიმართა. ამის დოკუმენტური
წარმოიდგენთ, რა ბედნიერი ვიყავი, როცა
მტკიცებულებაც არის - ფოტოს სახით: „უემბლის“
ფოსტით მისი ავტოგრაფი მივიღე“.
ტრიბუნაზე მჯდომი მაკარტნი დანარჩენ ფანებთან ერთად გაშმაგებული გაჰყვირის. 7
რინგო სტარი
ჯონ ლენონი
საყვარელი კლუბი: „არსენალი“
საყვარელი კლუბი: „ნიუკასლი“
„რინგო თითქმის სამი წლის იყო, როცა
„ბითლზის“ პირველი დრამერი პიტ ბესტი
მამამისმა ოჯახი მიატოვა, - გვიყვება ტომპსონი. -
ამტკიცებდა, რომ თავისუფალ დროს ჯგუფის
მიუხედავად იმისა, რომ მამინაცვალი
წევრებს ბურთით თამაში უყვარდათ, მათ შორის
ლივერპულში ცხოვრობდა, მისი მშობლიური
საუკეთესო ტექნიკით კი სწორედ ჯონ ლენონი
ქალაქი ლონდონი იყო და „არსენალს“
გამოირჩეოდა, - ყვება ენდი ტომპსონი. - ჯონი
ქომაგობდა. როცა „მეთოფეები“ მერსისაიდში
ბავშვობაში ფეხბურთელობაზეც კი ოცნებობდა,
გასვლით მატჩებს ატარებდნენ, მამინაცვალს
მაგრამ ცუდმა მხედველობამ ხელი შეუშალა
პატარა რინგო აუცილებლად მიჰყავდა
ოცნების ახდენაში.
„ენფილდზე“ ან „გუდისონ პარკზე“. ბუნებრივია, რინგოს „არსენალის“ მიმართ სიმპათიები გაუჩნდა. ლივერპულში ღალატს არ პატიობენ და რამდენიმე წლის წინათ რინგოს ქანდაკებას ბაღის მაკრატლით თავი მოკვეთეს. სამართალდამცავებმა მოგვიანებით გამოაცხადეს, რომ ეს ბარბაროსული აქტი „ლივერპულის“ ქომაგებმა ჩაიდინეს. სხვათა შორის, ამბობენ, რომ რინგო სტარის ორივე ვაჟი სწორედ „ლივერპულს“ ქომაგობს და „წითლების“ სასეზონო აბონემენტებიც აქვთ“.
შეხედეთ ლენონის სოლო ალბომ „Walls and Bridges“-ის გარეკანს. ნახატზე დაინახავთ რამდენიმე ფეხბურთელის გამოსახულებას წითელ-თეთრი ფორმის მქონე მოთამაშეები შავთეთრი ფორმის მქონე ფეხბურთელების წინააღმდეგ. ეს ჯონმა ბავშვობაში დახატა, 1952 წელს, როცა ის 11 წლისა იყო. ექსპერტები შეთანხმდნენ, რომ ლენონმა 1952 წელს გამართული ინგლისის თასის ფინალური მატჩის ფრაგმენტი გამოსახა. იმ შეხვედრაში „ნიუკასლმა“ „არსენალი“ ანგარიშით 1:0 დაამარცხა, ხოლო 9-ნომრიანი მაისურით ნახატზე გამოსახულია ლეგენდარული ჯეკი
ჯორჯ ჰარისონი
მილბერნი.
საყვარელი კლუბი: „ევერტონი“ „ამბობენ, რომ ჯორჯ ჰარისონი პოლ მაკარტნისთან ერთად რამდენჯერმე შენიშნეს „ევერტონის“ მატჩზე, თუმცა ამის რაიმე მტკიცებულება არ არსებობს, - აგრძელებს ენდი ტომპსონი. - ჰარისონს ფეხბურთის შესახებ მხოლოდ ერთი ციტატა ეკუთვნის და ისიც მეტად გაუგებარი არსის მატარებელია: „ლივერპულში არსებობს სამი გუნდი, მაგრამ მე სულ სხვა გუნდს ვქომაგობ“. იმის გათვალისწინებით, რომ ლივერპულში მხოლოდ ორი საფეხბურთო
სხვათა შორის, ლენონის შემოქმედებას
კლუბი არსებობს, ჰარისონის სიტყვები
თვალს თუ გადავავლებთ, აღმოვაჩენთ, რომ მის
ხუმრობად უნდა მივიღოთ. ანდაც, მან
სიმღერებში ხშირად არის ნახსენები „ცხრიანი“.
„ბითლზის“ რომელიმე ფანის წყენინება არ ისურვა. ამბობენ იმასაც, რომ ჯგუფის მენეჯერი ეპშტეინი „ბითლზის“ წევრებს თავიანთ საფეხბურთო გემოვნებაზე საუბარს უკრძალავდა, რათა მუსიკოსებს ქომაგები არ
სტადიონზე არასდროს არ დადიოდა, მაგრამ გასაკვირია, რატომ ხატავდა ლივერპულელი ბიჭი არა „ლივერპულის“, არამედ „ნიუკასლის“ ფეხბურთელებს“.
დაეკარგათ. სხვათა შორის, ჯორჯის შვილი დჰანი ჰარისონი „ლივერპულის“ დიდი გულშემატკივარია“.
2014 წლის 9 თებერვალი თბილისი, საქართველო (Fanebi.Com) www.facebook.com/Fanebi.Journal
რედაქტორი: ბექა დოგრაშვილი ჟურნალისტები: ლევან ხარაზოვი, ბექა დოგრაშვილი
8