Kochankowie z Marony
Kochankowie z Marony Podobieństwo do Werony – miejsca akcji Romea i Julii
Skojarzenie z lasem moreńskim z Dziejów Tristana i Izoldy
Tytuł utworu przywołuje pary najsłynniejszych kochanków i ich miłość – występną, zakazaną, tragiczną.
Plan wydarzeń 1. Spotkanie Oli i Janka w lesie. 2. Zapoznanie się Oli z Arkiem. 3. Wspólna herbata bohaterów w mieszkaniu Oli. 4. Zakochanie się Oli w Janku. 5. Wizyty Janka w szkolnym pokoiku Oli. 6. Wycieczka Oli, Arka i Janka na jezioro. 7. Pierwsza wspólna noc Oli i Janka. 8. Wyrzucenie Oli z pracy i Janka z sanatorium. 9. Zamieszkanie kochanków u pani Gulbińskiej. 10. Trudy wspólnego życia kochanków. 11. Pogorszenie się stanu zdrowia Janka. 12. Śmierć Janka.
Ola.
Młoda nauczycielka, wynajmuje pokój przy szkole w małej miejscowości; prawdopodobnie dostała skierowanie do placówki edukacyjnej w Aleksinie; czuje się osamotniona, nie prowadzi żadnego życia towarzyskiego, rutyna zawodowa powoduje, że dziewczyna popadła w schemat: zajęcia szkolne, sprawdzanie zeszytów, przygotowanie do lekcji, spacery z Józiem. Jednak pracę wykonuje solidnie i systematycznie, co w swoich słowach podkreśla żona dyrektora. Ola ma rodzinę, ale raczej nie utrzymuje z nią kontaktu, nawet gdy zostaje wyrzucona ze szkoły, nie ma zamiaru wracać do domu. Momentem przełomowym jest dla Oli poznanie Janka i Arka, zaś miłość do Janka determinuje jej późniejsze wybory. Ola jest realistką, miała kiedyś chłopca, który nie spełniał jej oczekiwań, sądzi, że wie, czego może oczekiwać od mężczyzny. Dostrzega nawet to, że jest przez Janka uwodzona, jest świadoma gry, którą podejmują wobec niej mężczyźni. Jednak w pewnym momencie, chyba dla siebie nieoczekiwanym, zakochuje się w Janku – stwierdza, że mogłaby iść za nim na kraj świata. Urok osobisty chłopca, choroba, samotność bohaterów – to wszystko wpływa na emocje Oli. Miłość pozwala bohaterce zapomnieć o trudach życia u państwa Gulbińskich, akceptować związek, który jest z punktu widzenia chrześcijańskiego społeczeństwa niemoralny (Janek ma żonę i synka). Dziewczyna podporządkowuje swoje życie miłości, nie myśli o przyszłości, rezygnuje ze stabilizacji, aby znosić niewygody życia u boku chorego kochanka, nie troszczy się o swoją reputację (jest nauczycielką na wsi, więc powinna stanowić wzór). Ma świadomość śmiertelnej choroby ukochanego. Arek fascynuje Olę, są momenty, które świadczą, że nie jest jej obojętny. Ola całuje go, prowokuje, chce dotknąć jego włosów, wyciera mu nogi po wycieczce na jezioro. Bohaterka wie, że Arek jest w niej zakochany, i oczekuje, że po śmierci Janka zaopiekuje się nią.
Janek.
Młody gruźlik przebywający w sanatorium, mąż, ojciec. Mężczyzna obdarzony urokiem osobistym, z którego korzysta, by uwodzić kobiety. Zdradza żonę, wikłając się w liczne romanse (do których nie przywiązuje zresztą wagi), jest nieodpowiedzialny, nie troszczy się o dziecko, rodzinę ani o swoje zdrowie. Janek lekceważy zalecenia lekarzy, ucieka z sanatorium, nie przestrzega zasad kuracji. Nie znosi litości i uwag na temat swojego zdrowia, jednak choroba uświadamia mu, że chce żyć. W związku z Olą widzi szansę na powrót do normalnego życia, miłość ma według niego przezwyciężyć wszystko, nawet śmiertelną chorobę. Nigdy nie wyznaje Oli miłości, ale uważa, że uczucie wyraża się w czynach. Początkowo uwodzi Olę, później zakochuje się w niej. Uważa ją za kobietę wyjątkową, inną niż wszystkie, planuje z nią przyszłość. Przyjaźń Janka z Arkiem trwa już 10 lat. Ta relacja nie jest do końca wyjaśniona jeśli chodzi o uczucia, wiemy, że przyjaciele rywalizują z sobą o kobiety – Janek wprost wyznaje Oli, że założył się z przyjacielem o to, że w ciągu miesiąca ją uwiedzie. Mężczyzna ma świadomość, że przyjaciel zawsze będzie przy nim, nawet wtedy, gdy zacznie się nowy etap w życiu któregoś z nich.
Arek.
Jego postać jest dość kontrowersyjna i tajemnicza. Z treści lektury dowiadujemy się, że prawdopodobnie odbywał karę w więzieniu, teraz okazjonalnie pracuje w okolicach Warszawy lub Mińska Mazowieckiego. Arek jest operatywny, próbuje robić interesy z mieszkańcami Marony, ma różne znajomości. To on wynajmuje pokój u pani Gulbińskiej, tam nocuje, gdy przyjeżdża do Janka. Arek ma urodę śródziemnomorską, przedstawia się Oli jako Arystarch. Ola podoba mu się, zakochuje się w niej, próbuje ją zdobyć. Przestrzega dziewczynę przed Jankiem, sugeruje, żeby nie angażowała się emocjonalnie. Zazdrości Jankowi miłości Oli, powodzenia u kobiet. Arek to niespokojny duch, który wiecznie gdzieś znika, pędzi na swoim motorze nie wiadomo gdzie. Nawet Janek nie zna do końca swojego przyjaciela, choć wie, że może na niego liczyć. To właśnie Arek opłaca mieszkanie u Gulbińskiej, ciągle odwiedza chorego, a w końcu odstępuje ten lokal Jankowi i Oli. Arek ostatecznie wyznaje Oli, że do Marony przyjeżdżał tylko dla przyjaciela, odrzuca tym samym jej propozycję, by zaopiekował się nią po śmierci Janka.
Podstawa porównania
Tristan i Izolda
Ola i janek
geneza związku bohaterów
Napój miłosny stał się przyczyną miłości kochanków
Spotkanie w lesie, uroda Janka, jego choroba, osamotnienie bohaterów
legalność związku
Z punktu widzenia moralności związek nielegalny, występny
Z punktu widzenia moralności związek nielegalny, występny
udział w zdradzie (kto i kogo zdradza?)
Izolda króla, wuja
Janek zdradza żonę
Stosunek do otoczenia
Kochankowie żyją w izolacji od świata, muszą ukrywać swoje uczucie przed ludźmi, uciekają do lasu moreńskiego
Przyczyny cierpienia i nieszczęścia kochanków
• Nie mogą być razem • Izolda jest żoną króla Marka • Tristan jest rycerzem króla Marka, postępuje niehonorowo, co też naraża go na cierpienia; jest świadomy, że skazuje Izoldę na ciężkie próby
zakończenie związku
Śmierć kochanków
zdradza swojego męża i Tristan swojego władcę i
Kochankowie żyją w izolacji od świata, zamieszkują razem u pani Gulbińskiej
• Choroba Janka jest przyczyną cierpienia obydwojga bohaterów • Trudy związane z decyzjami życiowymi – zwolnienie Oli z pracy, wydalenie Janka z sanatorium • Wiedza Oli o istnieniu żony i dziecka Janka Śmierć Janka i powrót Oli do pracy, do samotności, do rutyny
Okoliczności, w jakich odbywa się rozmowa kochanków.
Ola i Janek już od dłuższego czasu mieszkają razem u pani Gulbińskiej. Choroba Janka się nasila. Po jednym z ataków kaszlu mężczyzna odczuwa potrzebę wyznania miłości dziewczynie. Jest świadomy kruchości swojego istnienia. To rodzaj spowiedzi w przeczuciu własnej śmierci. Oboje zdają sobie sprawę z jej nieuchronności.
Za co przepraszają się bohaterowie? Ocena ich winy.
Ola przeprasza kochanka za to, że okazuje mu współczucie, a wie, że on tego nie znosi, że chce wyprzeć ze świadomości myśl o śmierci. Bohaterka wie, że zaangażowanie się mężczyzny spowodowało ostatecznie wyrzucenie go z sanatorium i odebrało szanse na normalne leczenie. Janek wie, że Ola straciła pracę właśnie przez jego wizyty w szkole, w końcu jako gruźlik był zagrożeniem dla dzieci i innych ludzi tam przebywających. Przeprasza ją także za swoją chorobę, bo wie, że naraża ją na utratę zdrowia, trudy związane z opieką nad nim, brak stabilizacji życiowej, zawodowej, finansowej. Obydwoje są odpowiedzialni za swoją sytuację, dokonali przecież świadomego wyboru.
Co bohaterowie sądzą o miłości?
Ani Janek, ani Ola nie mówią o uczuciach. Dla nich miłość wyraża się w czynach, znoszeniu trudów dla ukochanego człowieka, wyrzeczeniach. Prawdziwa miłość burzy wszelkie bariery: społeczne, finansowe, moralne. Taka miłość oczyszcza z winy. Miłość ma funkcję terapeutyczną, pozwala zapomnieć o chorobie, widmie śmierci, samotności. Miłość nadaje życiu sens.
Co sądzą bohaterowie o wzajemności uczuć jako relacji niezbędnej w prawdziwej miłości?
Zdaniem Oli prawdziwa miłość nie potrzebuje deklaracji o wzajemności. Dla niej uczucie to możliwość poświęcenia się dla ukochanego. Jej wystarczy jego obecność. Według Janka Ola zasługuje na to, aby dowiedzieć się o jego wzajemności.
Czy Ola zrezygnowałaby ze związku, gdyby wiedziała, że Janek jest żonaty?
Wszystko wskazuje na to, że Ola i tak zaangażowałaby się uczuciowo w związek z Jankiem. Jej wypowiedź sugeruje jedynie, że koleje tej miłości mogłyby być inne, ale z pewnością ona i tak pokochałaby Janka.
Obejrzyj film „Kochankowie z Marony”. Napisz recenzję (uwzględnij swoje wrażenia!)
https://www.youtube.com/watch?v=a0Pza_PM0ww