Èçäèðâàíèÿ çà èíîðîäöèòå â Áúëãàðèÿ Ïåòúð ÏÅÒÐΠÀêàäåìè÷íîòî èçäàòåëñòâî "Ìàðèí Äðèíîâ" ïðåäëàãà ñáîðíèêà "Ïðîñòðàíñòâî íà äðóãîñòòà"1. Ñúñòàâèòåë å Åâãåíèÿ Ìèöåâà. Îáíàðîäâàíè ñà ñåòíèíè îò ïåòãîäèøíè èçäèðâàíèÿ èç çåìëèùåòî íà Ðåïóáëèêà Áúëãàðèÿ, îñúùåñòâåíè ñ ïëàòîçíàêîâàòà ïîäêðåïà íà Ìåæäóíàðîäíèÿ öåíòúð çà èçñëåäâàíå íà ìàëöèíñòâàòà è êóëòóðíèòå âçàèìîäåéñòâèÿ. Èçäèðâàíèÿòà ñà äåëî ïðåäèìíî íà íàó÷íè ñúòðóäíèöè îò Èíñòèòóòà çà ôîëêëîð êúì ÁÀÍ. Èçäèðâàíèÿòà ñà ïîäðåäåíè â òðè äÿëà.  ïúðâèÿ - "Äðóãèÿò äî íàñ" - ñà âêëþ÷åíè ïåò ñòóäèè. Åâãåíèÿ Ìèöåâà ðàçãëåæäà "Èíñòèòóöèè è îðãàíèçàöèè ïðè àðìåíöèòå â Áúëãàðèÿ". Ñïîðåä íåÿ, òå íå ñà ïðåãðàäà çà ïðèîáùàâàíåòî íà îòäåëíèÿ àðìåíåö â áúëãàðñêîòî îáùåñòâî. Íàïðîòèâ - ñïîìàãàò çà èçãðàæäàíåòî íà ãðàæäàíñêîòî ÷óâñòâî è ñàìîñúçíàíèå. Åêàòåðèíà Àíàñòàñîâà "Áúëãàðèíúò-âëàõ - çà èäåíòè÷íîñòòà íà âëàñèòå â Áúëãàðèÿ" - ðàçãëåæäà ñàìîáèòíîñòòà íà âëàñèòå â Áúëãàðèÿ â òúêàíòà íà îáùåñòâåíî-ñòîïàíñêèòå è íà ïîëèòè÷åñêèòå ïðîìåíè â ñòðàíàòà ñëåä 1990 ã. Âàíÿ Ìàòååâà "Ãàãàóçèòå -îáùíîñòíè ñòðàòåãèè çà àäàïòàöèÿ" - ïîêàçâà, ÷å íÿêîè "äðóãè" íå èñêàò äà áúäàò "äðóãè". Òîâà ëè÷è è îò ïîäçàãëàâèÿòà: "Ãàãàóçêè å äðóã, òóðñêè å äðóã; "Ãàãàóçèòå ñà íàé-÷èñòèòå áúëãàðè"; "Òîç öèãàíñêè åçèê íå ãî èñêàì" è äð. Âèîëåòà Êîñòîâà - "Åâðåéñêè ïðàçíèöè â Õàñêîâî" - ïðåäñòàâÿ åâðåéñêàòà îáùíîñò â íà÷àëîòî íà ÕIÕ âåê äî ñúâðåìåííîñòòà. Îòáåëÿçâà, ÷å ñòðåìåæúò çà ñàìîáèòíîñò íå ïðîòèâîñòîè íà ïðèîáùàâàíåòî, êîåòî å ìíîãî óñïåøíî è ñå ïîääúðæà ïðåäèìíî íà îñíîâàòà íà òúðïåæëèâîñò è âÿðíîñò êúì áúëãàðñêàòà äúðæàâà. Ëþáîìèð Ìèêîâ ðàçãëåæäà äâà êúñíè îñìàíñêè ïàìåòíèêà â Ñåâåðîçàïàäíà Áúëãàðèÿ. È âúâ âòîðèÿ äÿë - "Ïðåäñòàâè è ïðàêòèêè" ñà âêëþ÷åíè ïåò ñòóäèè. Ãàëèíà Ëîçàíîâà
ðàçêðèâà îáðàçà íà Èñà (Èñóñ Õðèñòîñ), ñïîðåä ïðåäñòàâèòå è ðàçêàçèòå íà áúëãàðñêèòå ìþñþëìàíè. Áîæèäàð Àëåêñèåâ èçñëåäâà íàñëåäåíèòå ïðåäñòàâè íà ìþñþëìàíèòå-åðåòèöè çà ïî÷èòàíèÿ êàòî ñâåòåö Àêÿçúëú Áàáà, ÷èÿòî ãðîáíèöà ñå íàìèðà ïðè ñ.Îáðî÷èùå, Áàë÷èøêî. Ìóçèêîâåäúò Íèêîëàé Êàóôìàí ðàçãëåæäà ïåñíèòå íà åâðåèòå ñàôàðàäè îò Áàëêàíñêèÿ ïîëóîñòðîâ. À ìóçèêîâåäúò Äèìèòðèíà Êàóôìàí èçñëåäâà ìíîãîãëàñíîòî ïååíå íà àðìúíèòå (êóöîâëàñèòå) â çàïàäíèòå çåìè íà Áàëêàíñêèÿ ïîëóîñòðîâ. Ëîçàíêà Ïåé÷åâà èçñëåäâà èçêóñòâîòî íà ìèãà â èçïúëíåíèåòî íà ðîìñêèòå ñâèðà÷è.  òðåòèÿ ðàçäåë - "Äèàëîãúò ñ Äðóãèÿ" - èìà òðè ñòóäèè. Ñòàíîé Ñòàíîåâ ðàçãëåæäà ïðè÷èíèòå çà øèðîêàòà èçâåñòíîñò ñðåä ìíîãîëþäèåòî íà àðìåíöèòå ïðåäè âñè÷êî êàòî äâîèöàòà íà Ãàðàáåä è Êðèêîð (à íå - Êèðêîð! - á.à.) â áúëãàðñêèòå âèöîâå. Èçñëåäîâàòåëÿò Ïåòúð Ïåòðîâ2 çàùèòàâà òâúðäåíèåòî, ÷å ïðè ïðåñåëåíèÿ ("ìèãðàöèè") îñíîâîïîëàãàùè çà ñúçèæäàíå íà "íèå"-ãðóïè è íà ïðåäñòàâè çà êóëòóðíà äðóãîñò ñà íå ñàìî äâóäåëáèòå ("äèõîòîìèèòå") "íèå-òå", "ñâîé÷óæä", íî è òðèäåëáàòà ("òðèõîòîìèÿòà") "íèåòå-äúðæàâàòà". Âëàäèìèð Ïåí÷åâ èçãðàæäà îêîí÷àòåëíî ïðåäñòàâèòå çà îáùíîñòòà íà ñëîâàöèòå â Áúëãàðèÿ ÷ðåç ðàçãëåäàíèòå äîñåãà âúïðîñè çà /íå/áèòèåòî è çà äâó/ñàìîáèòíîñòòà/ "/áè/èäåíòè÷íîñòòà" è íà òàÿ îòëè÷èìà îáùíîñò â íàøèòå çåìè. "Êàòî öÿëî å íàïðàâåí îïèò íà âíèìàíèåòî íà ÷èòàòåëÿ äà áúäå ïðåäñòàâåí ìíîãîïëàíîâ êàòî èçñëåäîâàòåëñêè ïîëåòà è òåîðåòè÷íà äúëáî÷èíà ñáîðíèê îò ñòóäèè , êîéòî äà ñå âêëþ÷è â äíåøíèÿ èíòåíçèâåí è áîãàò õóìàíèòàðèñòè÷åí ðàçãîâîð çà äðóãîñòòà. Çà òàçè öåë áÿõà ïðèâëå÷åíè è àâòîðè èçâúí åêèïà, íî ðàáîòåùè â îáëàñòòà íà åòíîêóëòóðíàòà ïðîáëåìàòèêà". (Èç ïðåäãîâîðà)
1
Îòïå÷àòâàíåòî íà ñáîðíèêà å îñúùåñòâåíî ñúñ ñúäåéñòâèåòî íà Èíñòèòóòà çà èçñëåäâàíå íà èíòåãðàöèÿòà" 2 Ñúâïàäåíèåòî íà èìåíàòà å ñëó÷àéíî - á.ðåä.
ÎÁÅÊÒÈÂ 23