Îò÷åòè, à íå äåéñòâèå: äîêîãà ùå õâúðëÿìå ïðàõ â î÷èòå íà Áðþêñåë Åìèë ÊÎÅÍ
Ï
ðåç îêòîìâðè 2003 ã. ïðàâèòåëñòâîòî íà Ñèìåîí Ñàêñêîáóðããîòñêè ïðèå Ïëàí çà äåéñòâèå çà èçïúëíåíèå íà Ðàìêîâàòà ïðîãðàìà çà ðàâíîïðàâíî èíòåãðèðàíå íà ðîìèòå â áúëãàðñêîòî îáùåñòâî ñ 15-ìåñå÷åí ñðîê - îñòàòúêúò îò 2003 è öÿëàòà 2004 ã. Äîêóìåíòúò áåøå ïðàâèòåëñòâåíèÿò îòãîâîð íà áóäàïåùåíñêàòà ñðåùà íà îñåì äúðæàâíè ðúêîâîäèòåëè îò 1 þëè 2003 ã., êîÿòî îáÿâè ïîäãîòîâêàòà çà ñòàðò íà Äåñåòèëåòèåòî íà ðîìñêîòî ïðèîáùàâàíå. Òîçè ïëàí ïðåäâèæäàøå, ÷å ïî ðàçëè÷íè ïðîåêòè ïðàâèòåëñòâîòî ùå èíâåñòèðà çà ðàçâèòèåòî íà ðîìñêàòà îáùíîñò è çà èíòåãðàöèÿòà çíà÷èòåëíàòà çà áúëãàðñêèòå ìàùàáè ñóìà îò 271 ìèëèîíà ëåâà. 2004 ã. ìèíà è çàìèíà, à íèêîé íå ñå ñåòè äà êàæå íà îáùåñòâåíîñòòà êàêâî å ñòàíàëî ñ òîçè ïëàí - èçïúëíåí ëè å èëè íå, êàêâè ñà áèëè ñèëíèòå è ñëàáèòå ìó ñòðàíè. Íî èìà Áðþêñåë, à âîëÿòà áðþêñåëîâà íå áèâà äà ñå ÷óïè. Âúâ âðúçêà ñ èçðàáîòâàíåòî íà ðåøàâàùèÿ çà Áúëãàðèÿ ïîñëåäåí äîêëàä çà íàáëþäåíèåòî îò áåëãèéñêàòà ñòîëèöà ïîèñêàõà îò÷åò. È åòî, íà 7 þíè â ÍÑÑÅÄ ñå ñúñòîÿ ãîëÿìî, ÷èñòî àïàðàòíî ñúâåùàíèå, áåç ïðåäñòàâèòåëè íà îáùåñòâåíîñòòà*, çà äà ñå óòî÷íÿò ïîñëåäíèòå äåòàéëè îò îò÷åòà, êîéòî ìèíèñòúð Êóíåâà òðÿáâàøå íà 15 þíè äà çàíåñå â ãëàâíàòà êâàðòèðà íà Åâðîïåéñêèÿ ñúþç. Êàêòî è ñëåäâàøå äà ñå î÷àêâà, îò÷åòåíî áåøå, ÷å ñ íåçíà÷èòåëíè îòêëîíåíèÿ "Ïëàíúò çà äåéñòâèå" å èçïúëíåí. Çà êàêâî ñòàâà äóìà? Èäå ðå÷ çà åäèí äîêóìåíò, íàáúðçî ñúøèò â ðàçãàðà íà ëåòíèòå îòïóñêè (ïðàâåí å ïðåç àâãóñò 2003 ã.) îò âñåâúçìîæíè ïëàí÷åòà, êîíñïåêòè è íàìåðåíèÿ íà ðàçëè÷íèòå ìèíèñòåðñòâà è âåäîìñòâà. Öåëòà î÷åâèäíî å áèëà äà ñå âïå÷àòëÿò ÷óæäåñòðàííèòå ïàðòíüîðè. Ñúäåòå ñàìè! Îò îáùàòà ñóìà îò 271 ìëí. ëâ. 217 ìëí. áÿõà ïðåäíàçíà÷åíè çà ôèíàíñèðàíå íà ïðîãðàìàòà "Îò ñîöèàëíè ïîìîùè êúì çàåòîñò", à 29 ìèëèîíà áÿõà çà ôèíàíñèðàíå íà ïðîåêòà "Êðàñèâà Áúëãàðèÿ". È äâåòå ïðîãðàìè îñèãóðÿâàò âðåìåííà çàåòîñò íà áåçðàáîòíè. Íî òå íå ñà ðîìñêè! Ìàêàð ÷å ãîëÿìà ÷àñò îò áåíåôèöèåíòèòå íà äâåòå íà÷èíàíèÿ ñà ðîìè, íå ñà ìàëêî è íåðîìèòå, êîèòî "íàäâèâàò" áåçðàáîòèöàòà ñ ïîìîùòà íà òåçè ïðîãðàìè çà âðåìåííà çàåòîñò. Ñóìèòå çà ôèíàíñèðàíå íà òåçè íà÷èíàíèÿ - îáùî 246 ìëí. ëâ. è áåç òîâà îòäàâíà ñè áÿõà çàïëàíóâàíè â áþäæåòà íà äúðæàâàòà. Ëþáîïèòíè ñà îò÷åòåíèòå ðåçóëòàòè îò èçïúëíåíèåòî íà ïðîãðàìàòà "Îò ñîöèàëíè ïîìîùè êúì çàåòîñò" - ïðåç 2003
* Âñå ïàê èìàøå äâàìà ïðàòåíèêà íà ÍÏÎ ñåêòîðà - Òåîäîðà Êðóìîâà îò ÖÌÅÄÒ "Àìàëèïå" è Åìèë Êîåí îò ÁÕÊ. Òå áÿõà òàì, çàùîòî îðãàíèçàöèèòå èì èçïúëíÿâàò ñïåöèàëåí ñúâìåñòåí ïðîåêò çà íàáëþäåíèå âúðõó èçïúëíåíèåòî íà íÿêîè ïðàâèòåëñòâåíè ïðîãðàìè çà èíòåãðàöèÿ íà ðîìèòå. Áëàãîäàðèì íà äîñêîðîøíèÿ ñåêðåòàð íà ÍÑÅÄ ã-í Ìèõàèë Èâàíîâ çà âúçìîæíîñòòà äà ïðèñúñòâàìå íà îò÷åòà.
ã. â íåÿ ñà áèëè "âêëþ÷åíè 116 761 äóøè, ðàáîòèëè ñà 79 439, â îãðàìîòÿâàíå ñà âêëþ÷åíè 576 ëèöà, à â êâàëèôèêàöèÿ 2673 äóøè..." Çà 2004 ñå ñúîáùàâà ñàìî, ÷å ñà îáõâàíàòè 125 609 ëèöà. Äâå íåùà âåäíàãà ñå íàáèâàò íà î÷è - íèùîæíîòî êîëè÷åñòâî îãðàìîòÿâàíè è ïîâå÷å îò ñêðîìíîòî êîëè÷åñòâî îáõâàíàòè îò íÿêàêâè ôîðìè çà êâàëèôèêàöèÿ. Íèìà íå áåøå ÿñíî ïðåç 2003 ã., êàêòî å ïîâå÷å îò ÿñíî ñåãà, ÷å ïðîáëåìúò ñ ðîìñêàòà áåçðàáîòèöà íå ìîæå äà ñå ðåøè ÷ðåç äîòèðàíè ïðîãðàìè çà âðåìåííà çàåòîñò, à ñàìî ÷ðåç ñèñòåìíè ãðèæè çà îãðàìîòÿâàíå è êâàëèôèêàöèÿ?  ñúùíîñò îêàçâà ñå, ÷å ïî äðóãî ïåðî íà ñúùèÿ ïëàí ïðåç 2003 ã. ñà áèëè "îáó÷åíè 2438 ëèöà è 574 ïðåç 2004 ã.". Êàêòî êàçâà ïîãîâîðêàòà: "Ïîãëåäíàë ñå Àëèÿ, ïàê â òèÿ". Íî òúé êàòî ïëàíúò å ìíîãîêîìïîíåíòåí, âíèìàòåëíèÿò ïðî÷èò íè êàðà äà äîáàâèì îùå 1373 äóøè, ïðåìèíàëè "îáó÷åíèå ïî ïèñàíå è ñìÿòàíå ïî ïðîãðàìè, ñïåöèàëíî ðàçðàáîòåíè çà ðîìñêîòî ìàëöèíñòâî". Îò äðóãà ñòðàíà, "íàä (!) 1093 ëèöà... ñà ó÷àñòâàëè â ïðîôåñèîíàëíî îáó÷åíèå". Äîðè õîðàòà îò "Àòàêà" åäâà ëè áèõà âúçðàçèëè, ÷å êëþ÷úò êúì ðåøàâàíåòî íà ðîìñêèòå ïðîáëåìè å îáðàçîâàíèåòî. Íåêà äà âèäèì òîãàâà êàêâî å èçïúëíåíî â òîâà íàïðàâëåíèå. Åòî êàêâî: ñúñòàâåíà è óòâúðäåíà å "Ñòðàòåãèÿ çà îáðàçîâàòåëíà èíòåãðàöèÿ íà äåöàòà è ó÷åíèöèòå îò åòíè÷åñêèòå ìàëöèíñòâà", âïèñàíà å äëúæíîñòòà "ïîìîùíèê-ó÷èòåë" â íîìåíêëàòóðàòà íà ÌÎÍ è ñà îòäåëåíè 1,2 ìëí. ëâ. çà çàïëàùàíå íà òðóäà íà ïîìîùíèê-ó÷èòåëèòå, "îñèãóðåíè ñà áåçïëàòíè ó÷åáíèöè çà ñîöèàëíî ñëàáè ó÷åíèöè îò 1 è 2 êëàñîâå", îáó÷åíè ñà 300 ó÷èòåëè è 100 ïîìîùíèöè íà ó÷èòåëÿ ïî ÔÀÐ-îâñêèÿ ïðîåêò "Èíòåãðàöèÿ íà ðîìñêîòî íàñåëåíèå".  ñúùîòî âðåìå è ïðåç 2003, è ïðåç 2004, è ïðåç íàñòîÿùàòà ãîäèíà äåñåãðåãàöèÿòà íà ðîìñêîòî îáðàçîâàíèå, çà êîåòî è ãëóõèòå ðàçáðàõà, ÷å å åäèíñòâåíèÿò ïúò çà "äîñòèãàíå äî êà÷åñòâåíî îáðàçîâàíèå îò ðîìñêèòå äåöà" å îñòàâåí íà ãðèæèòå íà íåïðàâèòåëñòâåíèÿ ñåêòîð. Äåéñòâèòåëíî, ñëåä ïðîâàëà íà ïðèåìàíåòî íà Çàêîíà çà ôîíä çà îáðàçîâàòåëíà èíòåãðàöèÿ íà 7 îêòîìâðè 2004 ã., ïðàâèòåëñòâîòî ÷ðåç ïîñòàíîâëåíèå ñúçäàäå ñïåöèàëíà ñòðóêòóðà â ÌÎÍ, êîÿòî äà ïîåìå äåñåãðåãàöèÿòà. Òÿ è äîñåãà íÿìà ïðàâèëíèê, íå ñå çíàå äàëè ùå çàðàáîòè îò íà÷àëîòî íà ñëåäâàùàòà ó÷åáíà ãîäèíà, òîåñò îò òàçè åñåí è ðàçïîëàãà ñ ìèçåðíàòà ñóìà îò åäèí ìëí. ëâ. Íÿìà îñîáåí ñìèñúë äà ñå êîìåíòèðà ïîâå÷å ïðîåêòîîò÷åòúò íà ïðàâèòåëñòâåíèòå ÷èíîâíèöè. Ñàìîòî ïðèåìàíå íà "Ïëàí çà äåéñòâèå" áåøå, ìàêàð è ñêðîìíà, íî êðà÷êà íàïðåä. Òÿ ïðåâúðíà èçïúëíåíèåòî íà Ðàìêîâàòà ïðîãðàìà çà ðàâíîïðàâíà èíòåãðàöèÿ íà ðîìèòå â áúëãàðñêîòî îáùåñòâî â íåùî èçìåðèìî. Íî ðàïîðòóâàíîòî èçïúëíåíèå íà òîçè ïëàí íå ìîæå äà ñêðèå èçâåñòíèÿ ôàêò, ÷å îñíîâíîòî ìó ïðåäíàçíà÷åíèå íå áåøå òîëêîâà äà ïðèäâèæè ðåøàâàíåòî íà ðîìñêèòå ïðîáëåìè (âúïðåêè ÷å áè áèëî íå÷åñòíî äà ñå îòðè÷à, ÷å íÿêàêâè ìàëêè ñòúïêè, îñîáåíî â ïðåäèçáîðíàòà îáñòàíîâêà, ñå íàïðàâèõà), êîëêîòî äà õâúðëè ïðàõ â î÷èòå íà Áðþêñåë.
ÎÁÅÊÒÈÂ 27