"Ãðàæäàíè"
ó ù å "Ñâèäå ñð
Àíòîíèÿ ßÍÀÊÈÅÂÀ Íÿêîè âÿðâàò â çåëåíè ÷îâå÷åòà è äàæå ñòðîÿò êîñìîäðóìè, çà äà ãè ïîñðåùíàò... âñå íÿêîãà, äðóãè íèùÿò Êàáàëàòà, òðåòè áðîÿò çâåçäèòå, èìà è êîèòî ìåäèòèðàò.  Áúëãàðèÿ íå ìàëêî õîäÿò íà âðà÷êè, ïî-ìîäåðíèòå ïðàêòèêóâàò íàãóàëèçúì. Ñèãóðíî èìà è íÿêîé, êîéòî ñå ìèñëè çà Õðèñòîñ. Ðàçíè õîðà - ðàçíè èäåàëè. Òîâà å äåìîêðàöèÿ âñåêè ñ âÿðàòà ñè. Äðóã å âúïðîñúò, ÷å ìàé íàé-âÿðíî å òîâà - àêî íÿìà Áîã, ùå òðÿáâà äà ñå èçìèñëè (s'il n'existait pas Dieu, il foudrait l'inventer). Òåìàòà ðåëèãèÿ å ñëîæíà è ìíîãîïëàñòîâà, íî åäíî å ñèãóðíî - âÿðàòà íå ìîæå äà áúäå îñêúðáëåíèå. Åâðîïà îòäàâíà íå å ñàìî õðèñòèÿíñêà, îôèöèàëíî - îòêàêòî íå ñïîìåíàõà Áîã â Åâðîïåéñêàòà êîíñòèòóöèÿ. Ó íàñ ïðîäúëæàâà äà áèòóâà åäíà ñìåñèöà îò ïîñòñîöèàëèñòè÷åñêè ìàíòàëèòåò, ãàðíèðàíà ñ îòëîìêè îò ïàòðèàðõàëåí ìîðàë, ïëþñ öÿëàòà êàøà íà åçè÷åñêî è õðèñòèÿíñêî, óòàèëà ñå ïðåç âåêîâåòå. Ïðèíöèïúò íà óíèôèêàöèÿòà ïðîäúëæàâà äà äåéñòâà, îñîáåíî ïðè ñðåùà ñ íÿêàêâà "äðóãîñò". Òÿ íå ïðîñòî íå ñå ïðèåìà, ñëåä îïèòè äà áúäå ðàçáðàíà, à äèðåêòíî ñå îòðè÷à. Íÿêîè ðåâàò îò ãåéîâåòå, äîñòà ïèùÿò îò ðîìèòå, íà ò.íàð. "ñåêòè" ñúùî íå èì ñå ðàçìèíàâà. Êðåñëèâè ïîäñòðåêàòåëè íå ëèïñâàò, à áàíêà "êàäðè" èìà òåëåâèçèÿ Ñêàò. Îòêðàé âðåìå òàçè ìåäèÿ ñå äúðæè êàòî ñåëñêà êëþêàðêà è ñïëåòíèöà. Ïî ïàðëèâàòà çà áóðãàçëèè òåìà - èìàò ëè ìÿñòî "Ñâèäåòåëè íà Éåõîâà" â ãðàäà èì íå èçíåâåðè íà èìèäæà ñè. Îáåêòèâíî, îòêðèâàíåòî íà íîâàòà îôèñ-ñãðàäà íà ðåëèãèîçíàòà îáùíîñò îòêëþ÷è îòíîâî ïðîáëåìà "ãðàæäàíè" ñðåùó "ñâèäåòåëè". Êàêâîòî è äà êàçâàò ìèñèîíåðèòå çà ïðåäíàçíà÷åíèåòî íà äîìà, íà âñè÷êè å ÿñíî, ÷å òàì íÿìà äà èãðàÿò áðèäæ. Áåçñïîðíî, îñíîâàòåëíè ñà ñúìíåíèÿòà çà äåéíîñòòà íà ìîëèòâåíèÿ äîì. Àêî ïîìèñëèì ðàöèîíàëíî, à íå èñòåðè÷íî, òîçè ôàêò èìà äîáðà ñòðàíà - ãðàæäàíèòå è âëàñòèòå âèíàãè ùå ìîãàò äà ïðàâÿò çàêîíåí îáùåñòâåí "êîíòðîë". Åäâà ëè ùå å ïî-äîáðå òàêà îïàñíèòå éåõîâèñòè, ñïîðåä ìåäèéíèÿ îòçâóê, äà èçïàäíàò â íåëåãàëíîñò. Ñúñ ñãðàäà èëè áåç, òåçè õîðà ùå ãè èìà, íàé-ìàëêîòî çàùîòî è çàêîíúò èì äàâà ïðàâîòî äà ñúùåñòâóâàò. Àãèòàöèè, ìèòèíãè, ïðèçèâè êúì íàñåëåíèåòî, îáùåñòâåíî íåäîâîëñòâî ñðåùó ïëàíîâåòå íà ñåêòàòà èìàøå îùå ïðåäè òðè ãîäèíè. Òîãàâà ñå ðàçáðà, ÷å äîêóìåíòàöèÿòà å èçðÿäíà è ñòðîåæúò íå ìîæåøå äà áúäå ñïðÿí. Âèäíî å, ÷å çàä êîíêðåòíèÿ ïîâîä íà ðàçãîðåëèÿ ñå îòíîâî ñïîð ñå êðèå ñúùèíñêàòà ïðè÷èíà - ñòðàõúò. Íèêîé íå 12 ÎÁÅÊÒÈÂ
ìîæå äà òâúðäè, ÷å çàïëàõàòà å ìíèìà, ñåêòà - çâó÷è ñòðàøíî, íî ïúê ñòðàõúò ðàæäà àãðåñèÿ. Äà ñå ïðîèçâåæäàò ïàðàíîè è ïñèõîçè ñúùî å íå ïî-ìàëêî îïàñíî, à êàêòî å ëàáèëåí íàðîäúò, íàìåðè ñå ïî÷âà íÿêîè äà ïàðàçèòèðàò. Ìåäèÿ Ñêàò îòíîâî ïðî÷åòå ñúáèòèÿòà, êàêòî äÿâîëúò Åâàíãåëèåòî. Ïðåäàâàíèÿ, ïîñâåòåíè íà òåìàòà ïîäõðàíâàò èñòåðè÷íèòå èçáëèöè. "Êóëòîâ" ñúâåò ïîëó÷èõà áóðãàñêèòå ãðàæäàíè - äà ñè ñëîæàò ïî åäíà îáÿâà íà âðàòèòå íà äîìîâåòå, êîÿòî äà óêàçâà íåùî â ñìèñúëà "Çàáðàíåíî çà Éåõîâèñòè". Òàáåëèòå, êîèòî ñè îêà÷àìå, ñà ñè íàøà ðàáîòà, íî àêî ùå å òàêà, äà ñè ñëîæèì íà ïîðòèòå ïî åäíî "çëî êó÷å" è îòäîëó ñíèìêà íà ÷ëåí îò ñåìåéñòâîòî. Òðúãíå ëè òîâà ñ íàäïèñèòå, ìÿñòî íÿìà äà îñòàíå ïî âðàòèòå, îñîáåíî ïî ëîãèêàòà íà Ñêàò. Òå âðàãîâå ùå íàìåðÿò è
åòåëè" â ïîñòåëÿòà âè. Èíôàíòèëíî è ïðèìèòèâíî å òàêîâà ïîâåäåíèå, íî ïúê èìà åäíà íîâà ïðîáà ÷îâå÷åö - äà ãî íàðå÷åì çà êðàòêî ñêàòîìàí (õîìîñêàòîñ). Òîé ñàìî ÷àêà òàêèâà àïåëè, çà äà èì ñå âúðæå. Ñêàòîìàíúò ïëþå, ìðàçè, ïñóâà, ïèå ñè ðàêèÿòà, íèùè ïîëèòèêàòà, ÷å è äàæå ãëàñóâà, òàêà äà ñå êàæå, ñúãëàñóâàíî ñ àâòîðèòåòà îò åêðàíà. È òàêà, áåç äà èñêà âëèçà â àðåàëà îò íåãàòèâíè çíà÷åíèÿ íà äóìàòà ñåêòàíò.  äåéñòâèòåëíîñò òîçè òèïàæ å ñúùî êàòî åäèí íàèâåí àíòè÷åí ãðúê, êîéòî ÷àêà deus ex machine (áîãúò îò ìàøèíàòà) äà ñëåçå íà êðàÿ íà ïðåäñòàâëåíèåòî è äà ðåøè ïðîáëåìà, êàêòî ñè òðÿáâà. Åäíî å ñèãóðíî, òåçè íÿìàò øàíñ äà ñõâàíàò îòêðîâåíèåòî íà Áóäà "íå âúðâåòå ñëåä íèêîãî, âúðâåòå ñàìî ñëåä ñåáå ñè."
Íî äà îñòàâèì Ñêàò, äåòî ñå âèêà, ñàìî íà ãëóïàöèòå âñè÷êî èì å ÿñíî, è äà ñå âúðíåì íà ïðîòåñòèðàùèòå. Òåõíèòå îñíîâíè àðãóìåíòèòå ïðîòèâ ñãðàäàòà ñà, ÷å â ðàéîíà èìà äåòñêè ãðàäèíè, ó÷èëèùà è åäèí èíñòèòóò. Èíòåðåñíî å êàêâî áèõà èçáðàëè ïðàâîâåðíèòå ãðàæäàíè: ëåãàëåí ìîëèòâåí äîì èëè íåëåãàëåí ïóáëè÷åí. Çëèòå åçèöè ñà íàðî÷èëè (åäâà ëè áåç ïîâîä) ñãðàäà â ðàéîíà, â êîÿòî âñåêè e äîáðå äîøúë ïðè íóæäà îò ñåêñóñëóãè. ßâíî å, ÷å ñúùèíñêîòî îñíîâàíèå çà ñòðàõà íå å â ñãðàäèòå è íåùàòà îêîëî òÿõ. Âìåñòî äà áðîÿò ó÷èëèùàòà â ðàéîíà íà îôèñ-ñãðàäàòà íà "Ñâèäåòåëèòå", äà ïðåáðîÿò äåöàòà, êîèòî èçó÷àâàò ðåëèãèÿ â ÇÈÏ-îâåòå è ÑÈÏ-îâåòå ïî ïðîãðàìàòà íà Ìèíèñòåðñòâîòî íà îáðàçîâàíèåòî è íàóêàòà. Ìèñòè÷íàòà ôîáèÿ íà áóðãàçëèè å ðîäåíà îò íåçíàíèåòî. Ïðîáëåìúò íàèñòèíà å, ÷å íÿìà ðåëèãèîçíà êóëòóðà. Ìàêàð âúíøíî äà èçãëåæäàìå ïî-íàáîæíè, îòêîëêîòî ïðåäè ïåòíàéñåòèíà ãîäèíè, ôàêòèòå ãîâîðÿò, ÷å ñìå äîñòà ïî-ãîëåìè áåçáîæíèöè.  òàêèâà âðåìåíà â ìèíàëîòî ñå ðàæäà ðåëèãèÿ, çà èçêóïëåíèå èëè ïúê çà ñòðàõ - ñïîðåä ãëåäíàòà òî÷êà. Òðàäèöèÿòà íà õðèñòèÿíñòâîòî ó íàñ ñå ñêúñà ïðåç âðåìåòî íà ñîöèàëèçìà - ïðîñòî òîé èççåìàøå ôóíêöèÿòà íà ðåëèãèÿòà, ñïîðåä ãîëåìè õóìàíèñòè áÿãñòâî îò íåïîñèëíîòî áðåìå íà ëè÷íàòà ñâîáîäàòà. Çà òîëêîâà ãîäèíè íà äåìîêðàöèÿ ÁÏÖ ñúùî ñå óñïà, óëèñàíà â ñúíèùà ïî èìîòè è êîøìàðè îò ðàçêîëè è âúòðåøíè íåóðåäèöè. È òàêà óñïÿ ñàìî äà çàïàçè çà ñåáå ñè åòèêåòà "ñòàäî îò âúëöè â îâ÷è êîæè". Îáðàçîâàíèåòî, êîëêîòî è äà ñå îïèòâà äà íàâàêñà ïî òåìèòå çà Äóøàòà, íÿìà íà÷èí äà ãî íàïðàâè. ×åñòíî äà ñè ãîâîðèì, ìèòîñ è ëîãîñ îòäàâíà ðàçâàëèõà áðàêà è òðóäíî ñå ñïîãàæäàò íà åäíî ìÿñòî. Ðåëèãèÿ è íàóêà èìàíåíòíî ñè ïðîòèâîñòîÿò.  ó÷èëèùå ñå óñâîÿâàò çíàíèÿ, íå ñå âúçïèòàâà ðåëèãèîçíî ÷óâñòâî, à ìîðàë. Åäèí ÷îâåê ãî å êàçàë áðèëÿíòíî: "Âÿðâàì, çàùîòî å àáñóðäíî, àêî áåøå äîñòîâåðíî, ùÿõ äà çíàì." (Òîìà Àêâèíñêè). Ïîäîçðåíèÿòà íà ðîäèòåëèòå è êîëåáàíèåòî äàëè äà çàïèøàò äåöàòà ñè äà èçó÷àâàò ïðåäìåòà ðåëèãèÿ â ó÷èëèùå, ìîæå è äà ñà îñíîâàòåëíè. Öúðêâàòà íå áè ìîãëà äà ñå îòêàæå îò ìèñèÿòà äà ïðîïîâÿäâà. Óæàñúò çà íîðìàëíèÿ ÷îâåê äåòåòî ìó äà ñòàíå éåõîâèñò, ìîæå áè å ñðàâíèì ñ íåïðèÿòíàòà âúçìîæíîñò íàñëåäíèêúò äà ñå çàìîíàøè, äà ñòàíå àñêåò èëè èçïàäíå â èñèõèÿ. Íå å âèíîâíî ñàìî îáðàçîâàíèåòî. Ïîðîäàòà íè å òàêàâà íà õîðàòà - îò Äåêàðò íàñàì ñúìíåíèåòî å çà ïðåäïî÷èòàíå ïðåä ñëÿïàòà âÿðà. Ìîäåðíèÿò ÷îâåê ïðåäïî÷èòà ïúòÿ êúì èñòèíàòà, à íå ãîòîâàòà èñòèíà, êîÿòî îáèêíîâåíî íè ïðåäëàãà êîÿòî è äà å ðåëèãèÿ. ÎÁÅÊÒÈ 13